Professional Documents
Culture Documents
El Fili Script
El Fili Script
El Fili Script
Tagpuan: Sa isang bapor na nagngangalang Tabo. Kakikitaan ang bapor ng iba’t ibang
uri ng tao. May mayayaman, mahihirap, kawani ng pamahalaan at iba pa. Ang bapor ay
patungong Laguna mula Maynila. Ilan sa mga lulan ng bapor ay anng mga
prayle/reverendos, si Isagani, ang mamamahayag na si Ben Zayb, si Donya Victorina,
isang mag-aalahas na nagngangalang Simoun, at si Basilio. Sa ilalim ng kubyerta ng
bapor makikitang naguusap si Isagani, Basilio at Kapitan Basilio.
Kapt. Basilio: (pailing na sumagot) Noong mga bata pa kami nila Kapitan Tiago, wala
pa ang droga na iyan. Hindi ko rin lubos maisip kung saan ba nagmula ng masamang
gamut na iyan.
Isagani: Mawalang galang na po, ngunit ang opyo ay isang uri po ng halaman. Ito ay
hindi isang gamot na katutuklas pa lamang, at hindi rin isang halamang katutubo pa
lang sa ganitong kapanahunan, hindi ba, Basilio?
Kapt. Basilio: Sa pagkakatanda ko, mayroon ngang opyo noon. Tama meron nga!
Ngunit ito’y hindi gaanong napapansin dahil abala nag marami sa pag-aaral. Maiba
ako, kamusta na nga pala ang itinatatag ninyong Akademya ng Wikang Kastila?
Basilio: Handa na po ang lahat. May mga guro na po at handa na ring pumasok ang
mga mag-aaral.
Kapt. Basilio: Mabuti kung ganoon. Sana’y magtagumpay kayo sa inyong plano. Paano,
mauna na ako sa inyo. Kailingan ko ng pumunta sa itaas. Maiwan ko na kayo.
Basilio: Hindi po Ginoo, ngunit magkalapit lamang ang aming bayan. Bakit Ginoo, hindi
pa po ba kayo nakakarating sa bayan nila?
Simoun: Sadyang hindi ako nagtutungo sa mga lalawigan dahil ang mga tao doo’y hindi
naman bumibili ng mga alahas, sa aking palagay ay dahil sa mahihirap ang mga tao
doon.
Isagani: Sadyang hindi lamang kami bumibili nang mga gamit na hindi naman naming
kailangan.
Basilio: Ipagpaumanhin ninyo G. Simoun, kami’y mauuna na sa inyo. Ang tiyo ng aking
kasama ay naghihintay na sa amin doon sa may dakong hulihan.
IKALAWANG TAGPO
Basilio: Si G. Simoun! Ngunit anong ginagawa niya dito sa libingan ng aking ina?
(Isang pagbabalik tanaw ang nangyari kay Basilio: Sa paghabol niya sa kanyang ina
noon, may labingtatlong taon na ang nakakalipas, isang lalaking nagngangalang
Crisostomo Ibarra ang inabutan niya sa gitna ng gubat. Dito’y pinakiusapan siya nito
na tulungang sunugun ang bangkay ng isang di niya kilalang lalaki.)
Basilio: Kung inyo pong magugunita, sa mismong pook ding ito tayo nagtagpo may
labing tatlong taon na ang nakakaraan. Kayo po ang naghandog sa akin ng isang
pakikiramay, at kung hindi ako nagkakamali, kayo si Crisostomo Ibarra. Si G. Ibarra,
na sa pagkakaalam ng lahat ay patay na!
Simoun: Ang pagkakatuklas mong ito sa aking lihim ay isang malaking banta sa akin.
Ang maaaring pagkakabunyag nito ang sisira sa plano ko! Sa plano kong paghihiganti!
Sa plano kong matagal ko nang pinaghandaan!
Simoun: Walang ibang nakakaalam nito maliban sa ating dalawa. At kung mawawala ka
sa aking landas ay mananatili itong isang lihim. Madaling palabasin na napatay ka ng
mga tulisan sa loob ng gubat na ito.
Simoun: Totoong ako’y naparito may labing tatlong taon na ang nakakaraan, upang
dakilain ang isang kaibigan na inilaan ang buhay para ipaglaban ang karapatan ng mga
Pilipino laban sa mga mapang-api. At ngayo’y nagbalik ako upang ipagaptuloy ang
kanyang nasimulan. Hindi ko akalaing ang lason na naiwan ay lubusan ng kumalat sa
lipunan! At ang mga kabataan! Wala ng ginawa kundi sumunod! Magpa-alipin! Hindi
pinakikinggan!
Basilio: Hindi G. Simoun! Kung hindi dahil sa pag-aaral ng mga kabataan ng wikang
Kastila ay hindi tayo pakikinggan ng pamahalaan. At ang wikang ito ang magbubuklod
ng tuluyan sa mga Pilipino.
Simoun: Sa simula pa lamang, akin nang nasaksihan ang inyong lupon. Ang mga
kabataang naghahangad na itatag ang Akademya. Ilang bese ko na ring tinangkang
lapitan si Macaraig, o si Isagani, upang ihayag sa inyo ang mga pagkakamali ng inyong
binabalak, ngunit alam kong hindi kayo makikinig at inyo lamang iisipin na ako’y
nasisiraan ng bait. Ngunit, narito na sa akin ang pagkakataon. Hahayaan kitang
mabuhay, Basilio. Kahit na alanm kong ang nakataya ditto ay ang katuparan ng aking
mga plano. Hahayaan kitang mabuhay, sumama ka sa akin, sabya nating isakatuparan
ang aking mga plano laban sa mga mapang-api!
Basilio: Salamat sa pagtitiwala G. Simoun, ngunit ako man ay may mga pangarap din.
Gusto kong makapagtapos. Gusto kong maging isang ganap na duktor.
Simoun: at ano ang iyong mapapala kung ikaw ay makakapagtapos? Makikita mo bang
masaya ang iyong bayan? Makikita mo bang malaya ang mga tao? At ano, iyo na
lamang bang hahayaan ang iyong ina at kapatid na mabulok sa ilalim ng lupa na
tinatapakan ng mga taong siya mismong pumatay sa kanila?
Basilio: Ano ang nais ninyong gawin ko G. Simoun? Kayak o bang silang iapglaban
gayong ako mismo ay wala! Isa lamang akong hamak na estudyante, wala sa buhay.
Hindi maaaring hukayin ang aking ina at iharap sa hukuman ang kanyanng bangkay at
pagkatapos ay mangbintang nang kung sino-sinong kastila.
Basilio: G. Simoun, magbaba man ng hatol ang mga hukom, wala na sinag magagawa.
Hindi na kayang ibalik ng kanilang mga pasya ang buhay ng aking ina at kapatid.
Hayaan na natin silang matahimik. Wala rin naman akong mapapala sa aking
paghihiganti.
Simoun: Pareho lamang tayo ng karanasan Basilio. Ganyan din ako noon. Ipinagwalang
bahala ko ang lahat. Ngunit, sa pagwawalang bahala na ito, ikaw pa ang masama! Ikaw
pa ang kanilang kamumuhian!
Basilio: Ako pa ang kanilang kamumuhian sa kabila ng mga ginawa nila sa akin?
Simoun: Tama kaya ang aking ginawa? Bahala na! mamatay anng mahihina at matira
nag mga malalakas! Kaunting pagtitiis na lang, malapit na akong magtagumpay.
Kaunting tiis na lang.
IKATLONG TAGPO
Macaraig: Kaninang umaga ay nakipagkita ako kay Padre Irene, at nabanggit niya sa
akin na sa Los Banos daw pinag-usapan ang lahat. Ang lahat daw ay tutol. Ngunit
hinayaan na nila na ang Kataas-taasang Lupon ng Paaralang Primarya ang mag-
desisyon.
Macaraig: Yan din ang aking sinabi kay Padre Irene. Ang sabi niya’y si Don Custodio,
isang sangguni ngn lupon ang magdedesisyon.
Macaraig: Sinabi ko ri iyan kay Padre Irene at ang sabi niya sa akin ay ganiti,
“Malaki na ang atin tinamo, nagawa na natin na ang ating kahilingan ay maiumang sa
isang kapasyahan.” Sinabi ni Padre Irene na kung tayo’y makikipagkilala kay Don
Custodio ay magagawa nating hilingin ang kanyang pagsang-ayon.
Isagani: Tignan pa natin ang isang paraan. Maaari naming si G. Pasta an gating
lapitan.
Isagani: Hindi naman siguro masama kung atin munang susubukan ang mga paraang
hindi mahalay tignan. Kakausapin ko si G. Pasta. Kung ako’y hindi magtatagumpay,
tsaka natin gawin ang ibang paraan.
Macaraig: Marahil ay tama si Isagani. Kung gayoon, hintayin natin ang resulta ng
pakikipag-usap niya kay G. Pasta.
IKAAPAT NA TAGPO
Tagpuan: Nagpakitang muli si Simoun kay Basilio upang anyayahan itong sumama sa
binabalak nitong paghihimagsik.
Basilio: Mahina nag pulso, walng ganang kumain. Kumalat na ng tuluyan ang lason sa
kanyang katawan.
Simoun: Parang Pilipinas, habang tumatagal, lalong humihina. Napansin kong hindi mo
binabasa ang librong ibinigay ko sa iyo. Wala kang pagmamahal a bayan. Sa loob
lanmang ng isang oras, magsismula na ang himagsikan, at bukas ay wala nang mga
unibersidad, wala ng mga mag-aaral at magpapahirap. Naparito ako dahil sa dalawang
bagay: ang kamatayan mo o ang iyong kinabukasan. Sa panig ng umaapi sa iyo o sa
panig ng iyong bayan?
Simoun: Magpasya ka! Kailangan mo nag mag-desisyon, dahil ako ang namumuno sa
pagkakagulo. Ipakikiusap ko sayo na samantalahin mo ang pagkakataon. Pamahalaan
mo ang isang hukbo at lubusin ninyo ang Sta. Clara. Kukunin mo ang isang taong
tanging ikaw lamang ang nakakakilala bukod kay Kapitan Tiago, si Maria Clara.
Basilio: Ika-anim ng hapon nang siya ay mamatay. Naparoon ako sa kumbento upang
makibalita nang sabihin nila sa akin ang lahat. Pagbalik ko ay isang lliham mula kay
Padre Salvi na ipinaaabot kay Kapitan Tiago ang dala ni Padre Irene. At dahil na rin
sa sulat na ito kung kaya’t nanangis ang Kapitan.
Simoun: Hindi maaari ito! Hindi pa siya patay! Buahy pa si Maria Clara! Ililigtas ko
siya ngayon!
Basilio: G. simoun, huminahon kayo. Wala na tayong magagawa liban sa tanggapin ang
katotohanan.
Simoun: Namatay siya nang hindi man lamang nalalamang ako’y buhay! Namatay siya
nang hindi nalalaman na ako’y nagbalik para sa kanya!
IKALIMANG TAGPO
Lahat ng mga estudyante: Luwalhait kay Don Custodio sa kaitaasan at pansit sa lupa
sa mga binatang may magagandang kalooban!
Estudyante 1: Bakit hindi pinaburan ni Don Custodio ang ating hiling?
Estudyante 2: Diba’t marami na siyang tagumpay? Bakit tayo’y hindi man lamang niya
hinayaang magtagumpay? Mabuti naman an gating layunin.
Sandoval: sino ba naman sa atin ang may interes sa nangyari sa mag-aalahas na walng
ibang nais kundi samsamin ang mga salapi ng mga Pilipino. Tena kayo! Ang sarap ng
mga pagkain.
Tadeo: Isa pa, kapag nalasing natin si Basilio ay maaari pa tayong makakuha nang
ilang detalye tungkol sa isang bata at isang mongha na nawawala.
(Lumipas ang ilang minuto nang kanilang paghihintay kay Juanito ay wala pa ito. Kaya
minabuti na nilang kumain. Habang nagkakainan ay nagkatuwaan ang mga mag-aaral.)
Sandoval: Kay Padre Irene naman ang lumpiang shanghai at ang tortang alimango ay
sa mga prayle.
Macaraig: Pansit guisado naman para sa bayan. Dahil katulad nang pansit ng mga
Intsik, tayo ang tumatangkilik pero sila ng nakikinabang. Tulad n gating pamahalaan
ngayon.
Isagani: Hindi! Dapat ialay ang pansit kay Quiroga, isa sa pinaka-makapangyarihang
tao sa Pilinas!
Estudyante1: Dapat ay sa Eminencia Negra, kay Simoun!
Tadeo: Tignan ninyo! Hindi ba’t iyon ang paboritong estudyante ng Vice Rector?
IKA-ANIM NA TAGPO
Tagpuan: Maagang gumising si Basilio upang dalawin ang mga pasyente niya sa
ospital at upang asikasuhin ang mga papeles na kanyang kakailanagnin sa kanyang
pagtatapos sa Unibersidad. Pinaplano niyang lapitan si Macaraig upang humiram ng
kaunting halaga na kanyang gagamitin sa kanyang pagtatapos. Ang lahat kasi ng
kanyang naipon ay nagugol niya sa pagtubos kay Huli at sa kanilang titirhan ng
kanyang lolo, si Tandang Selo. Naglalakad si Basilio patungong unibersidad.
Basilio: Bakit kaya sarado ang mga paaralan? Ano kaya ang nangyari.
Basilio: Akin po sanang dadalawin ang mga pasyente ko at aasikasuhin ko rin po ang
mga papeles ko para sa aking pagtatapos.
Basilio: Hindi po. Ako’y inanyayahan ngunit hindi ako nakapunta dahil po kailangan
kong bantayan si Kapitan Tiago.
Propesor1: Mabuti kung ganoon. Pero, inanyayahan ka kamo? Kasapi ka bas a kanilang
organisasyon?
Propesor1: Ganoon ba? Kung ako sa iyo ay uuwi na lang ako at sunugin o sirain ang
anu mang kasulatan o katibayan na maaaring magdawit sa iyo.
Basilio: Saglit lang po! May kinalaman po ba ang mag-aalahas na si Simoun sa mga
nangyayari?
Propesor2: Magandang umaga din. Ay! Kay sama ng mga paskil sa loob! Iyo na bang
nakita?
Propesor2: Siya nga pala, si Kapitan Tiago ay matanda na. nariyan na at nilalapitan na
siya ng uwak at buwitre. Iyo siyang bantayan ng mabuti.
(Ipinagpatuloy niya nag paglalakad. Naisip niya bigla ang sinabi ni Simoun sa kanya
nang huli silang magkita.)
Basilio: Natitiyak ko! Winika niyang kapag kami’y tumiwlag ay hindi kami
makakatapos! Marahil ay may kinalaman siya dito!
(Ngunit hindi siya pinapansin ni Sandoval at tila bingi ito. Nakasalubong naman niya
si Tadeo.)
Tadeo: Hindi! Matagal daw mawawalan ng pasok! Akalain mo iyon! Sige ha, mauna na
ako sa iyo.
Basilio: Akala ko naman kung bakit siya masaya. Juanito! Mabuti at nakita kita. May
itatanong lang sana ako sayo tungkol sa mga paskil na sinasabi nila.
Juanito: Wala akong kinalaman Basilio! Alam mo iyon! Wala akong kinalaman! Isang
sibil! Paalam Basilio, may kailangan pa akong puntahan.
Basilio: Ano ba ang nangyayari? Wala naman akong mapagtanungan. Isagani! Mabuti
naman at nakita kita. Maaari mo bang sabihin sa akin kung ano ang nangyayari?
Isagani: Bakit ganoon? Dahil lang sa isang maliit na pangyayari ay masisira ang
samahan nating lahat? Ganoon ba kababaw ang lahat ng atin pinagsamahan? Ngayon
lang ba may makukulong nang dahil sa kanyang pagtatanggol sa kalayaan?
Basilio: Sino ba anng may kagagawan ng mga paskil? Bakit ganoon kasasama ang
nakalagay?
Isagani: Hayaan nating sila na ang umalam. Kung nasaan ang panganib, doon tayo!
Naroon ang karangalan ng isang Pilipino. Kung ang sinasabi ng mga paskil ay tungkol
sa karangalan, hayaan natin ito at pasalamatan.
(Iniwan ni Basilio si Isagani. Alam niyang mali ang sinasabi nang kanyang
kaibigan.patuloy siyang pumunta sa bahy ni Macaraig. Sa labas pa lamang ay hinarang
na siya ng dalawang tanod.)
Macaraig: Huwag kang mag-alala. Ibabalita ko na lang sayo ang nangyari sa hapunan
kagabi habang nasa sasakyan tayo.
Basilio: Ako’y napadaan lang dahil ako sana ay mannghihiram nang kaunting halaga
sayo.
Macaraig: Huwag akng mag-alala. Kapag atyo’y nanumpa, aanyayahan natin ang
kabong ito.
IKA-PITONG TAGPO
Ben Zayb: Natitiyak kong isang magarbong handa ang iyong ihahandog G. Simoun.
Simoun: Iyon nga sana ang aking balak ngunit wala naman akong malaking lugar upang
pagdausan ng isang malaking piging.
Ben Zayb: Sayang naman pala. Di sana’y kayo na lang ang nakabili ng bahay ni Kapitan
tiago at hindi sana napunta kay Don Timoteo Pelaez ng libre. At ngayon! Ikakasal ang
kanyang anak sa mayamang si Paulita Gomez!
Simoun: Ganoon talaga, may mga tao talagang swerte.
Ben Zayb: Kung sa bagay. Mabuti na ri at si Juanito ang kanyang pakakasalan kaysa
naman sa isang hamak na makatang si Isagani! Marunong din mag-isip ang babae.
Alam niyang hindi niya kaya ang buhay mahirap.
(Mabilis na lumipas ang oras. Araw na ng kasal ni Paulita kay Juanito. Nakalaya na rin
si Basilio. Agad na tinungo ni Basilio ang bahay ni Simoun.)
Basilio: Isa akong masamang anak at kapati G. Simoun. Nakalimutan kong piñata ang
aking kapatid at pinhirapan ang aking ina. Ngayo’y pinaparusahan ako ng Diyos. Wala
na akong nararamdaman kundi galit ant paghihiganti.
Basilio: kahit noong may himagsikan ay hindi ako nakialam. Nabigo sila at ako’y
nakulang kahit wala akong kasalanan. Iyon ang parusa sa akin. Narito ako sa labas
nang dahil sa inyo. Ngayon, handa na ako. Handa ko nang ipagtanggol ang bayan.
Simoun: Nabigo ang kilusan ng dahil na rin sa akin. Urong-sulong ang aking mga
desisyon, dahil umiibig pa ako noon. Ngayong patay na ang aking puso wala ng dahlia
para umatras. Pareho na tayo ngayon. At sa tulong mo ako’y magtatagumpay.
Magsasabog ako ng kamatayan sa gitna ng bango at rangya, ikaw nama’y gigising sa
mga kabataan sa gitna ng dugo.
(Isinama ni Simoun si Basilio sa loob ng kanyang laboratory. Ipinakita niya dito ang
kanyang mga gamit at eksperimento sa kemika. Sa loob ng laboratory ay makikita
ang isang lampara na may kakaibang hugis.)
Basilio: Dinamita!
Simoun: Oo, ngunit hindi ito basta-basta dinamita. Ito ang mga kasawiang naimbak,
mga kagagawang walang katwiran at mapang-api. Nagyong gabi, makakarinig ng
pagsabog ang Pilipinas at mapaparusahan ang mga makasalanang hindi magawang
parusahan!
(Ipinagpatuloy ni Simoun ang ginagawa.)
Simoun: Mamayang gabi ay magkakaroon ng pista. Ilalagay ang lamparang ito sa gitna
ng handaan. Napkaningning nang liwanag na ibibigay nito, ngunit pansamantala lang.
pagkaraan ng dalawampung minuto, mawawala ang ilaw ng lampara. Kapag inayos ang
mitsa, sasabog ang bomba!
Simoun: Iba ang iyong gagawin. Pagkarinig ng putok ay lalabas ang mga artilyero at
iba pang kinasundo ko noon. Pupunta ang lahat sa lugar na kinaroroonan ni Kabesang
Tales sa Sta. Mesa. Sabay-sabay na susugod ang lahat. Magkakagulo at ang mga
mamamayan ay nanaisin na ring lumaban. Ikaw ang mamumuno sa iba. Dalhin mo sila
sa bahy ni Quiroga dahil doon nakaimbak ang mga baril at pulbura. Kami naman ni
Kabesang Tales ay susubukang agawin ang tulay. Mamamatay ang lahat ng mahihina!
Ang lahat ng hindi handa!
Simoun: Oo! Lahat! Lahat ng Indio, Mestiso, Intsik, Kastilang duwag! Kailangang
magsimula muli. Mula sa mga dugong dadanak ay sisibol ang bagong lahi! Isang
bagong lipunan na kahit kalian ay hindi na magpapa-api!
Basilio: Ano nga naman ang aking pakialam! Bakit ko kailangang isipin kung pupurihin
nila ito o hindi? Bakit ko kailangang linagpin ang mundong kalian man ay hindi
lumingap sa akin!
Simoun: Hintayin ninyo ako sa tapat ng simbahan ng San Agustin, ika-10 ng gabi.
Lumayo kayo sa Daangn Analoague sa alas-nuwebe.
Tagpuan: Alas-siyete na ng gabi. Nagsimula nang dagsain ng mga panauhin ang bahay
ni Kapitan Tiago, na pagdadausan ng kasal nila Paulita at Juanito. Ang pagdating ng
Kapitan Heneral na lamang ang hinihintay upang magsimula ang pista. Sa harap ng
bahay ay naroon si Basilio at nagmamasid.
Basilio: Hindi! Ano naman ngayon sa akin kng mamamatay sila! Hindi ko dapat sirain
ang pagtitiwala niya. Siya ang naglibing sa aking ina at ang mga tao sa looba ng
pumatay! Sinubukan kong kalimutan ang lahat! Magpatawad, pero ang lahat ay may
hangganan din!
(Nakita niya nag pagdating ni Simoun dala ang lampara.Pagdating ng Kapitan Heneral
ay isa si Simoun sa sumalubong. Kinilabutan bigla si Basilio. Nakita niyang pinaligiran
ng mga taong mangha sa liwanag na binibigay ng lampara.)
Tanod: Hindi ka maaaring pumasok dito! Tignan mo nga iyang suot mo!
(Nakita ni Simoun si Basilio. Bigla itong namutla sa kaba. Bigla itong umalis.)
Basilio: Makinig ka! Ang lampara sa loob ay may lamang pulbura! Sasabog iyon ano
mang oras ngayon! Tara na!
(At iniwan ni Basilio ang kaibigan upang iligtas ang sarili. Sa loob ng bahay ay
nagkakainan na ang mga bisita nang may nakita silang papel.
Bisita3: hindi magandang biro! Isang pagbabanta mula sa isang taong matagal nang
namayapa!
Padre Salvi: Si Ibarra! Siya ang nagsulat nito! Sulat kamay niya ito!
Kapitan Heneral: Ituloy ang kasiyahan! Walang dapat ipangamba. Walng kwenta ang
ganyang biro.
(Hindi kumibo ang lahat. Nang biglang mamatay ang ilaw sa lampara.)
(Bago pa man makatayo si Parde Irene, isang anino ang lumapit at kumuha sa
lampara.)
Simoun: Wala ito Padre, mawawala din ang lahat pagkaraan ng ilang sandal. Anumang
oras ay tatalab na ang lason sa aking katawan.
Simoun: Huwag kayong matakot. Lumalalim na ang gabi. Nais kong ilahad sa inyo ang
aking lihim. Maaari mo bang sabihin sa akin kung totoong may Diyos?
(Isinalaysay ni Simoun kay Padre florentino ang lahat. Mula nang nanggaling siya ng
Europa hanggang sa mawala ang lahat sa kanya.)
Padre Florentino: Patawarin ka ng Diyos, anak. Alam niyang hindi mo ginsto ang
lahat, na ikaw ay nasilaw lamang ng galit at paghihiganti. Kagustuhan Niyang lahat
anng nangyari. Hindi nagtagumpay ang iyong plano nang dahil sa Kanya. Sapagkat
alam Niyang hindi ito tama. Igalang natin ang Kanyang kapasyahan.
Padre Florentino: Sapagkat mali ang iyong pamamaraan. Pag-ibig lang ang
nakakagawa ng dakila.
Simoun: Bakit ako ang pinarurusahan at hndi ang mga masasamang namamahala na
walang dulot kundi kasamaan?
Padre Florentino: kailangang alugin ang lalagyan para humalimuyak ang bango.
(Nagpatuloy sa pagkukumpisal si Simoun kay Padre Florentino. Hanggang sa pinisil ni
Simoun ang kamay ng pari.)
(Muling pinisil ni Simoun ang kamay ni Padre Florntino at tuluyan itong nawala sa
pagkakahawak. Kinuha ni Padre Florentino ang kayamanan ni Simoun at nagtungno sa
talampas. Inihagis ni padre Florentino ang kaymanan ni Simoun sa karagatan.
***WAKAS***