Amalgamasyon ng mga wika

sa Pilipinas
Wikang Filipino, Wika ng Pagkakaisa

Simulan
na!
 Ang ating guro

Dr. Rosalina L. Joson

Propesor, Paglilinang ng
Filipino at Pahambing na
Pag-aaral ng mga Prinsipal
na Wika sa Pilipinas
Tagapag-ulat

Fatima DC. Garcia

Mag-aaral, Bulacan State
University- Graduate
School
 Panalangin

Panginoon, kami ay nagpapasalamat dahil kami

ay Iyong tinipon sa araw na ito. Bigyan Mo po
kami ng kaliwanagan sa isipan upang
maunawaan po namin ang paksa na tatalakayin.
Basbasan Mo po kami ng lakas lalo na po
ngayong may pandemya. Nawa ay ingatan Mo
po kami lagi. Amen.
Motibasyon

Four Pics, One Word

Tukuyin ang salita na kumokonekta sa
apat na larawan
Motibasyon:

L A A D I A D K M
Motibasyon:

K A L A M I D A D
L A A D I A D K M
Motibasyon:

N A T I N W A
Motibasyon:

T A N A W I N
N A T I N W A
 Pagbabalik-tanaw

MGA PANGUNAHING WIKA NG PILIPINAS

Tradisyonal na tinatawag na walong pangunahing wika ng bansa

ang Bikol, Ilokano, Hiligaynon, Pampanggo, Pangasinan,
Sebwano, Tagalog, at Waray (Samar-Leyte). Malimit ding tawagin
ang mga ito na wikang rehiyonal. May pagkakataong isinasama
sa pangkat ang Mëranaw, Tausug, at Magindanaw.

Sanggunian: https://pcij.org/data/164/ang-mga-wika-ng-pilipinas
 Pagbabalik-tanaw

Ang karaniwang katwiran sa “pangunahing wika” ay dahil (1) may

malaking bilang ito ng tagapagsalita, karaniwang umaabot sa isang
milyon ang tagapagsalita, o (2) may mahalagang tungkulin ito sa
bansa bilang wika ng pagtuturo, bílang wikang opisyal, o bilang
wikang pambansa.”

Sanggunian: https://pcij.org/data/164/ang-mga-wika-ng-pilipinas
 Pagbabalik-tanaw

1 Ang pambansang wika at isa 2 Alin sa mga sumusunod ang

sa mga opisyal na wika sa pamantayang wika ng Pilipino?
Pilipinas.
Spanish Cebuano

English Tagalog

Filipino Kapampangan
Paksa

Amalgamasyon ng mga
wika sa Pilipinas
 Kasaysayan
1937 1959
Inaprubahan ang Tinawag na Pilipino ang
rekomendasyon ng tagalog-based na wikang
Tagalog upang gawing pambansa
wikang pambansa

1965
May iilang kongresman ang sinuportahan ang
pagpapalaganap ng Pilipino, na sa kanila ay
puristang tagalog, bilang pambansang wika.
Umimbento sila ng mga salita katulad na
lamang ng salumpuwit, salimpapaw, sipnayan,
atbp.
1969
Ang mga hindi nagsasalita ng tagalog
katulad ng Madyaas Pro-Hiligaynon
Society at ilang grupo ng Sebwano ay
nagreklamo ukol sa kilos ng Maynila
tungo sa purismo.
Kasaysayan

Ang pagtatangka ng mga purista noong 1965

na mapalawak ang bokabularyo sa
pamamagitan ng paggawa nila ng mga salita
ay pinatindi ang “word war” sa pagitan nila at
ng kanilang mga kritiko. Malaki ang isyu ng
purong tagalog bilang wikang pambansa.

Ngunit noong 1970 ay tuluyan ng ginamit ang

Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa
primarya at sekundaryang paaralan.
 Kasaysayan

3 Sekondarya: Ingles
1 Grade I at II: Bernakular

2 Grade III at IV: Pilipino 4 Tersyarya: Ingles

Agosto 7, 1973, ipinakilala ng Board of National Education

ang pagkakaroon ng bilingual approach sa pagtuturo
 Bilingual approach
Itinataguyod nito ang intelektwalisasyon
ng wikang pambansa
(katulad na lamang ng pagkakaroon nito ng
daluyan sa intelektwal na pagpapalitan sa
akademya, tanggapan ng pamahalaan, at iba
pang disiplina)

Inaasahan na ito ay magbibigay ng

pambansang pagkakaisa at
pagkakakilanlan sa mga Pilipino
Maipapahayag na nila ang kanilang mga sarili
at kaya na nila makipag-usap sa iba gamit ang
iisang wika.
Katanungan

Ang Pilipino, na ang

pamantayang wika ay Tagalog,
ay maituturing ba na Filipino?
 Kaibahan
1. Mas marami itong 2. Iba ang sistema ng
ponema ortograpiya

3. Lubos ang 4. Iba ang konstruksyon

panghihiram ng Filipino sa gramatika
sa Ingles

Ayon kay Dr. Constantino, ito ang pagkakaiba ng Filipino

sa Pilipino.
 Kasaysayan
Saligang Batas ng 1987
Artikulo XIV, seksyon 6
Mula sa konstitusyong ito na nagpapatupad na ang
wikang pambansa ay Filipino, ito ay naging
amalgamasyon ng Pilipino/Tagalog, Espanyol, at
Ingles. Ito ay sa pamamagitan ng pagbabaybay muli
ng mga salita at pagbabagong anyo ng mga ito.
Espanyol Ingles Filipino
Hielo Ice Yelo
Extranjero Abroad Abroad
Efecto Effect Epekto
Katanungan

Ngunit, ano nga ba ang

kahulugan ng
AMALGAMASYON?
 Amalgamasyon
á·mal·gám
png | [ Ingles ]
1:mga bagay na pinaghalò o pinaglahok : ÁMALGÁMA
https://diksiyonaryo.ph/search/amalgam

Alto Broadcasting
System
+ =
Chronicle
Broadcasting Network
Amalgamasyon

+ + +

Ang orchestra ay amalgamasyon ng iba’t

ibang instrumento
 Amalgamasyon

Halimbawa sa wikang Filipino

1. Ngayong krisis, dismayado ang ating ilang kababayan dahil
hindi sila nakatanggap ng ayuda.

Espanyol Ingles Filipino

crisis krisis
desmayado dismayado
ayuda ayuda
 Amalgamasyon

Halimbawa sa wikang Filipino

2. Ang hirap kontrolin ng ilang mamamayan. Imbes na
makatulong sila ay labas pa rin sila ng labas maski na may
pandemya.
Espanyol Ingles Filipino
control kontrol
en vez imbes
mas que maski
pandemia pandemya
 Amalgamasyon
Halimbawa sa wikang Filipino
3. Nag-iba ang naging itsura ng maraming lugar sa Pilipinas.
Kumaunti ang basura pero marami pa rin ang tsismosa.
Syempre kahit na ganito ang sitwasyon ay hindi pa rin sila
patitinag.
Espanyol Ingles Filipino
hechura itsura
lugar lugar
basura basura
chismosa tsismosa
situation sitwasyon
Katanungan

Paano kaya kung

amalgamasyon naman ng mga
wika sa Pilipinas? Posible ba?
 Paksa

Ang Komisyon sa Wikang Filipino

(KWF) ay nagsasagawa ng isang
plano na pagsasama-samahin ang
katangian ng iba’t ibang wikang
rehiyonal sa Pilipinas upang
makapagtatag ng pambansang wika
na mas ingklusibo.
 Paksa

Ito ay isang solusyon sa mga maiinit

na debate ng purismo na nagsimula
pa noong 1960 hanggang sa
panahon ng Facebook.
 Paksa
Bubuo ang KWF ng isang “grammar
book” o aklat ng balarila na mag-
uugnay sa mga mayayaman na wika
ng ating bansa.
Ito ay magiging matagal na proyekto
sapagkat nangangailangan ito ng
matinding pananaliksik at
nangangailangan na maging
kasangkot ang mga dalubwika na
nagsasalita ng kanilang wikang
rehiyonal.
Kasaysayan

Nagkaroon ng ideya na
kahalintulad nito noong
1960s; ngunit ito ay
tinaasan lamang ng
kilay at naging dahilan
upang magkaroon ng
language crisis sa mga
dalubhasa at sa mga
nasa academe noong
panahon na iyon.
 Paksa
“Malaki ang aking paniwala na lahat ng
umatake noon at umaatake hanggang
ngayon sa ‘puristang Tagalog’ at
nagpapanukala ng ‘amalgamasyon’ ay
sadyang mga kaaway ng Wikang Pambansa.
[W]ari bang dahil sa malaking desgusto nila
sa Pilipino (at maging sa Filipino) ay lagi nila
itong sinisipat bilang ‘purong Tagalog’
habang iginigiit ang ‘amalgamasyon’ bilang
isang hakang ideal na landas para sa Wikang
Pambansa”
Virgilio Almario
KWF Chairman at National Artist for Literature
 Paksa
May dalawang maiikling libro o monograph si
Almario na nililinaw ang isyu hinggil sa
purong Tagalog:

Purismo at ‘Purismo’ sa
Filipinas

Filipino ay
Amalgamasyong Pangwika

Virgilio Almario
KWF Chairman at National Artist for Literature
 Paksa

Ang amalgamasyon ay nangyayari na sa 131

na wika sa Pilipinas. Hindi lahat ay alam na
ang salitang ‘tokhang,’ na laging nababanggit
na ngayon, ay isang bisaya na salita na
nangangahulugang approach o talk.

Virgilio Almario
KWF Chairman at National Artist for Literature
 Paksa

Sa pag-aaral na ginawa ni Maceda, 1996 (na nabanggit sa pag-aaral ni

Rubrico, 1998) ipinakilala niya ang ilang Sebwanong salita at parirala sa
kaniyang diskurso. Natural ang pagkakalagay at mahahanap ng mambabasa
ang konteksto nito.
Sa kaparehong libro, nakapaloob ang salitang pakikipaglakipan.
Ang salitang ugat ay lakip na mula sa Sebwanong salita.

Nabanggit din na sa Unibersidad ng Pilipinas ay

may mga karatula na nakalagay na Balay ng
Kalinaw at Ugnayan sa Pahinungod.
 Paksa

Bilang ang mananaliksik ay Sebwano, siya ay proud na may iilang Sebwano

na salita ang binibigyang kahalagahan at pansin sa pambansang wika.
Siguro, kung ako ang tatanungin, ganoon din ang aking
mararamdaman kung may mga Pampanggo na salita ang
mapapabilang sa pambansang wika. Lalo na kung ito ay
gagamitin sa normal na pakikipagtalakayan.
 Paksa
May mga inihayag na hadlang hinggil sa konseptong ito si
Rubrico, 1998;
Imposible na bumuo ng pambansang wika mula sa isang
bansa na may humigit-kumulang 100 wika.

Malalanta ang ibang wika sa paglitaw ng pambansang wika.

Imposible na makabuo ng isang pambansang wika na base

lamang sa dalawa o marami pang wika.
Ang regionalistic pride ay mangingibabaw kaysa sa hangad
na pambansa – katulad na lamang ng mga Sebwano na mas
pinipili ang paggamit ng kanilang wika kaysa sa Filipino
 Paksa

Ayon kay Zafra, ang ‘grammar book’ o

‘aklat ng balarila’ ay pagtatanggal ng
‘pribilehiyo’ ng Tagalog ngunit nililinaw
na ang proseso nito ay dapat natural at
hindi pinipilit.

Galileo S. Zafra
Lingwista at Propesor ng Unibersad ng Pilipinas
 Paksa

“Kapag pinagsama-sama mo lang ’yung

mga characteristics ng mga wika sa
Filipinas [sa pagbuo ng aklat ng balarila],
ang lilitaw ay artificial. Walang
magsasalita niyan,”

Galileo S. Zafra
Lingwista at Propesor ng Unibersad ng Pilipinas
 Sarbey

Sa sarbey na ginawa noong 1978–1979 upang alamin kung

anong uri ng wikang pambansa ang dapat gamitin, isa sa
mga pinagpilian ang pariralang ito na maaaring magpakita sa
atin ng halimbawa ng amalgamasyon:
 Halimbawa

Metung na electronic gadyet nga ininvento ti usa a Filipino

nga magapanormal sang kinandaan nga panagturog ng mga
tawo na nagsa-suffer sa aga makaugip ang saan a agbayag
ket mo-introducir sa public.
 Pagsasalin

Isang elektronik gadyet na inimbento ng isang Pilipino na

magsasaayos sa pagtulog ng mga taong hindi mapagkatulog
ang malapit nang ipakilala sa publiko.

Ito pa rin ang pinili ng mga tao sa sarbey sapagkat mas

madali itong maintindihan.
 Paksa

Binigyang linaw ni Zafra na ang aklat ng

balarila ay lagpas pa sa leksikon at
sintaks. Ito ay susuportahan ng malawak
na pananaliksik at deskriptibong
identidad ng iba’t ibang wikang rehiyonal
sa bansa. Sa pamamagitan nito, mas
mapapahalagahan ng mga Pilipino ang
mga ibang katangian na hindi makikita
sa kasalukuyang pambansang wika.

Galileo S. Zafra
Lingwista at Propesor ng Unibersad ng Pilipinas
 Pagbabago

“It’s about time na magkaroon ng

inclusive at mapangyakap na
national language. Hindi ito dapat
static, kundi nagbabago at nade-
develop according to the needs of
the time.”
Jerry Gracio, komisyoner ng KWF Samar-Leyte
Sa kasalukuyan, malinaw pa rin na nangingibabaw ang
panghihiram natin sa wikang Ingles. Malaki pa rin ang
epekto nito sa paghulma ng ating lingua franca na
Filipino. Konklusyon
Isang dahilan kung bakit laging sa Ingles tayo
nanghihiram ay dahil mas madali para sa isang
ordinaryong Pilipino ang paglalagay ng mga salitang ito
sa kanilang pakikipagkomunikasyon sa pamilya,
kaibigan, trabaho, pati na rin sa edukasyon. Lagi rin kasi
tayong na-eexpose sa media, teknolohiya, at iba pa.
Matatagalan bago magamit at lubusang tatanggapin ng
mga mamamayan ang amalgamasyon ng iba’t ibang
wika sa Pilipinas. Bukod sa pananaliksik na
isinasagawa, mahaba-haba pa ang tatahakin nitong Konklusyon
proseso lalo na sa pagpapalaganap nito sa mga
naninirahan sa Pilipinas.

Ang wika ay tunay na nagbabago. Hindi natin masasabi

kung kailan pero siguradong ito ay dahan-dahang
magbabago depende sa pangangailangan ng bawat
nagsasalita.
Katanungan
Sang-ayon ka ba na magkaroon ng
amalgamasyon ng iba’t ibang wika sa
Pilipinas upang gawing pambansang
wika? Bakit?
Katanungan
Sa iyong palagay, pakikinabangan/gagamitin
kaya ng mga mamamayang Pilipino ang
minimithing aklat ng balarila ng KWF para sa
kanilang pakikipagkomunikasyon?
 Pangwakas

“Thanks to globalization and the rising

quality of life of the average Filipino, it
has, like the moth, grown uncomfortable
inside its cocoon prison and longed for
freedom of expression. Much may have
yet to be done, but Filipino as national
language of unity has arrived.”

Jessie Grace U. Rubrico

Consultant for Philippine Languages
 Maraming salamat!

CREDITS: This presentation template was created by Slidesgo, including icons

by Flaticon, and infographics & images by Freepik.
 Sanggunian
Rubrico, J. (1998). The Metamorphosis of Filipino as National Language [Ebook] (pp. 1-8).
Retrieved from
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.693.5187&rep=rep1&type=pdf
Chua, X. (2018). Amalgamasyon ng Wika, ano 'yon? | Abante News Online. Retrieved 1
June 2020, from https://www.abante.com.ph/amalgamasyon-ng-wika-ano-yon.htm
KWF. (2018). Feature: ‘Amalgamation’ and the road to a tighter nation. Retrieved 1 June
2020, from https://pia.gov.ph/news/articles/1011217
Martinez, E. (2019). 99 TAGALOG Words that You Didn't Know were Spanish. Retrieved 2
June 2020, from https://www.youtube.com/watch?v=bVM0StG1EMQ
Sanchez, S., & Antiquerra, J. (2017). Philippine Center for Investigative Journalism.
Retrieved 1 June 2020, from https://pcij.org/data/164/ang-mga-wika-ng-pilipinas