6

WEEK 5
ESP, MATHEMATICS , FILIPINO,
ENGLISH, SCIENCE, ARALING
PANLIPUNAN, T.L.E 6, MAPEH

Department of Education ● Republic of the Philippines

1|Page
 Pagpapakita ng Pagiging Mapanuri sa mga Bagay na
Aralin
1 may kinalaman sa Sarili at Pangyayari

Maligayang Pagbati! Ang modyul na ito ay nag bibigay ng magandang nilalaman tungkol sa
mga bagay na may kinalaman sa sarili at pangyayari. Isa ito sa mga ginawa upang maging
suplementaryong kagamitan bilang gabay sa pag-aaral sa mga paksa sa Edukasyon ng
Pagpapakatao 6.

Inaasahan matapos mapag-aralan ang modyul na ito ay makakamit ang mga sumusunod na
layunin at kasanayan.

Pamantayang Pangnilalaman:

Naipamamalas ang pag-unawa sa kahalagahan ng pag sunod sa mga tamang hakbang bago
makagawa ng isang desisyon para sa ikabubuti ng lahat.

Pamantayan sa Pagganap:
Naisasagawa ang tamang desisyon nang may katatagan ng loob para sa ikabubuti ng lahat.

Pamantayan sa Pakatuto:
Pagsusuri nang mabuti sa mga bagay na may kinalaman sa sarili at pangyayari (ESP 6: Q1,
W2, MELC, EsP6PKP- Iai– 37)

ARALIN 1: Pagpapakita ng paggiging mapanuri sa mga bagay na may kinalaman sa sarili at

pangyayari

1. Maipapakita ang mga bagay na may kinalaman sa sarili at pangyayari. (MELC, a37.1)
2. Mapangangalagaan ang relasyon ng sitwasyon na may kinalaman sa sarili
at pangyayari. (MELC, a37.2)
3.Maisasagawa ang natutunan sa pang-araw-araw na gawain. (MELC, a37.3

Tayahin

Panuto: Basahing mabuti ang mga salaysay. Piliin at ilagay sa patlang bago ang bilang ang tamang
sagot.
1. Pasukan na naman walang pambili ang iyong mga magulang ng bagong damit kaya ang
pinaglumaang damit ng nakakatandang kapatid mo ang nais ng magulang mo na
gamitin mo. Ano ang gagawin mo?
a. Titigil sa pag-aaral
b. Makikipag-away ako sa aking mga magulang
c. Gagamitin ko ang damit lalo at malinis at matibay pa ito
d. Hindi papasok sa paaralan hanggang walang bagong damit
2. Gusto mong sumali sa isang patimpalak ngunit ninanais ng iyong nanay na wag ng sumali dahil sa
malaking gagastohin at hindi kayang bayaran ang iyong mga magulang ang mga
kinakailangan bayaran. Ano ang gagawin mo?
a. Hindi na sasali sa patimpalak
b. Magtatampo sa mga magulang
c. Magagalit at hindi makikipag usap sa mga magulang
Maghahanap ng mauutangan para makasali sa patimpalak

3. May natira kang pera na ibinigay ng iyong nanay sayo. Habang papauwi nakita mong may
masarap na sorbetes na naka parada sa gilid ng iyong paaralan. Ano ang
gagawin mo?
a. Ibibili ko lahat ang aking pera
2|Page
 b. Isasama ko ang aking mga kaibigan na bumili ng sorbetes
c. Bibili ako ng sorbetes dahil bukas ay bibigyan ako ulit ng aking mga magulang
d. Itatago ko ang aking pera para bukas di na ako hihingi ng pera sa aking mga
magulang

4. Ang kapatid mo ay may sakit at nilalagnat. Ang nanay mo ay naghahanap buhay kaya walang
magbabantay sa iyong nakakabatang kapatid. Dumating ang iyong kaibigan at
niyaya kang maglaro. Ano ang gagawin mo?
a. Sasama at iiwan ang iyong kapatid
b. Isasama mo ang iyong kapatid sa paglalaro
c. Hindi ka sasama sa iyong kaibigan dahil walang kasama ang iyong kapatid
d. Pakikiusapan mo ang iyong kapitbahay na bantayan ang iyong kapatid dahil
ikaw ay maglalaro
5. Di nakapag-aral ng isang araw ang iyong kaklase kaya na huli ito sa leksyon. Nais ng iyong guro
na pahiramin mo ng iyong kwaderno dahil kayo ay magkapit-bahay upang siya
ay makahabol sa inyong leksyon. Ano ang gagawin mo?
a. Pahihiram mo ang iyong kwaderno
b. Ayaw mong ipahiram dahil di mo gusto ang iyong kaklase
c. Hindi ka papayag dahil ayaw mong malamangan ka ng inyong kaklase
d. Ipapadala mo ang iyong kwaderno sa iyong guro dahil ayaw mong pumunta
sa bahay ng iyong kaklase
6. Nag away ang iyong mga kapatid dahil sa iisang panulat na parehong gusto nilang dalawa. Ano
ang gagawin mo?
a. Magsusumbong ka sa iyong mga magulang
b. iiwanan mo silang dalawa at hahayaang mag away
c. kukunin mo ang panulat at pagagalitan mo ang dalawa
d. Aayusin mo ang iyong mga kapatid na mag bati at mag kasundo
7. Nakita mong lumiban sa klase ang iyong mga kaklase at naliligo sa tabing dagat, nag tanong ang
iyong guro bakit wala ang iyong mga kaklase. Ano ang gagawin mo?
a. Magwawalang kibo na lang ako
b. Sasama ako sa kanila maligo sa tabing dagat.
c. Isusumbong ko sila sa kanilang mga magulang at sa aking guro para sila ay
mapaggalitan
d. Sasabihin ko sa aking guro kung saan ko sila nakita para sila ay
mapagsabihan na wag lumiban sa klase para maglaro
8. May natitira kang pera, dumating ang iyong nakababatang kapatid na umiiyak dahil gusto niyang
bumili ng isang “candy”
a. Hahayaan ko siyang umiyak
b. Mangungutang ako sa tindahan para bigyan siya
c. Hindi ko siya bibigyan dahil ito ay aking pera
d. Bibigyan ko ang aking kapataid para tumigil sa pag iyak
9. Dumating ka sa bahay na walang tao at magulo ang inyong kusina. Ano ang gagawin mo?
a. iiwanan ko at maglalaro sa labas
b. maglalaro ako sa loob ng bahay
c. hihintayin ko ang aking mga magulang na maglinis sa kusina
d. lilinisin ko ang kusina para pagdating ng aking mga magulang at kapatid ay
malinis na
10. Ang iyong kapatid ay nagugutom at wala sa bahay ang iyong nanay. Ano ang gagawin mo?
a. Hihintayin ko ang aking nanay
b. Di ko siya pakikinggan at hahayaang magutom
c. Maghahanap ako ng kanyang makakain sa kusina
d. Kakausapin ko ang aming kapitbahay na pakainin ang aking kapatid

Lesson Division Involving Whole Numbers and

1 Simple Fractions

Take a look at this problem below.

3|Page
 After receiving the Social Amelioration Subsidy from the government, Mang Juan bought 5 kilograms
1
of rice. He wanted to share kg to each of his neighbors who did not receive any subsidy. How many
2
neighbors do you think he has given rice?

What did Mang Juan receive?

What did he do with what he received?

How many neighbors do you think he has given rice?
Represent the 5 kg of rice by block.

What is It

Let us use the blocks below to show how many halves can we make in 5 kilograms.

Now, try to cut the blocks in halves to show how many neighbors did Mang Juan has given rice.

So,
1
5÷ = _________ There are _____ halves in five whole units.
2
There is also another way of solving this problem.
1
5÷ = _________
2
1 1 2
Let us take the reciprocal of . The reciprocal of is .
2 2 1
The reciprocal is the multiplicative inverse of each other. In other words, simply interchange the numerator
and denominator to make it equal to 1.
1 2 1 2
Multiplying the number and its reciprocal, we have x = 1. So, and are reciprocals or
2 1 2 1
multiplicative inverse of each other.
Let us now solve the equation:
1
5÷ = _________
2

5 1 5 2
÷ = x Multiply the dividend by the reciprocal of the divisor.
1 2 1 1

5× 2
= Multiply the numerators and then the denominators.
1× 1

10
= = 10 There are 10 halves in 5 kilograms.
1
So, there are 10 neighbors Mang Juan has given rice.
Let’s Be Informed:
To divide fractions, rewrite the division as a related multiplication in which you multiply the dividend by the
reciprocal of the divisor.
3 3
Example: Divide : ÷ =
7 5

4|Page
 3 3 3 5
÷ = × Multiply the dividend by the reciprocal of the divisor.
7 5 7 3
3x 5
= Multiply the numerators and the denominators.
7 x3
15 3
= ÷ Divide the numerator and the denominator by the GCF
21 3
5
=
7

5
Answer:
7

Assessment

A. For items 1-7, select the correct answers from the given choices and write the letters of the
correct answers in your activity notebook.
4
1. Eiko bought of a cake to school. She divided it equally and shared all of it to her 3 friends. How much cake
5
did each friend receive?
4 8 7 9
A. B. C. D.
15 15 15 15
3 1
2. Jeanette served of a pizza to her friends. Each visitor was given of the pizza. How many visitors
4 4
shared the pizza?
A.4 B. 5 C. 3 D. 4
4 2
3. What is the quotient of and ?
6 9
A. 2 B. 1 C.3 D.4
3
4. If you divide by 3 times, what is the answer?
5
1 2 1 1
A. B. C. D.
5 3 2 4
1
5. Nick and his father can repair one desk in hour. How many desks can they repair in 3
3
hours?
A. 10 B. 6 C. 7 D. 9
3
6. What is the value of N in 6 ÷ = N?
4
A. 9 B. 7 C.6 D. 8
3 1
7. What is divided by ?
5 2
1 1 1 1
A. 2 B. 3 C. 2 D. 1
5 5 5 5
B. For items 8-10, answer the questions directly in your quiz notebook.
4
8. Lucy equally poured liter of lemonade into 6 cups. How much lemonade did
5
each cup have? __________________
12 2
9. What is the quotient when is divided by ? __________________
15 3

5|Page
 4
10. Find the quotient of 16 and . __________________
9

Lesson
Division of Fractions in Simple and Mixed Forms
2
Dividing mixed numbers:
To divide mixed numbers, convert the mixed numbers to improper fractions. Then, convert the answer
to mixed numbers in lowest terms if necessary.

2 3
Example 1: Divide: 5 ÷
3 4

2 3 17 3
5 ÷ = ÷ Convert mixed number to improper fraction.
3 4 3 4

17 4
= × Multiply the dividend by the reciprocal of the divisor.
3 3

17 ×4
= Multiply the numerators and then the denominators
3 ×3

68 5
= =7 Convert improper fraction to mixed number
9 9

5
Answer: 7
9

3 1
Example 2: Divide: 16 ÷2 =
4 5

3 1 67 11
16 ÷2 = ÷ Convert mixed number into improper fraction.
4 5 4 5

67 5
= x Multiply the dividend by the reciprocal of the divisor.
4 11

67 x 5
= Multiply the numerators and then the denominators.
4 x 11

335 27
= =7 Convert the improper fraction to mixed number
44 44

27
Answer: 7
44

ASSESSMENT

A. For Items 1- 7, choose the letter of the correct answer.

1 1
1. Bing bought 4 kg of chicken. How many recipes can she prepare if she use 1 kg of chicken in every
2 2
recipe?
A. 5 B. 3 C. 2 D. 6

6|Page
 1 1
2. Daniel has 2 of a honeydew. He wants to cut it into equal pieces such that each piece is honeydew.
2 8
How many pieces of honeydew can he get?
A. 15 B. 19 C. 20 D. 17
1 2
3. A dressmaker uses meters of cloth for a blouse. If she has 10 meters of cloth, how many blouses can
2 4
she make?
A. 21 B. 22 C. 23 D. 24
1 2
4. How many cups of sinigwelas weighing kilo each cup are in a pile of sinigwelas weighing 8 kilo?
3 3
A. 25 B. 27 C. 24 D. 26
2 2
5. Willie collected 6 pails of rainwater. How many big containers can she fill if each container contains 2 of
3 9
a pail?
A. 3 B. 2 C. 4 D. 5
1 1 10
6. What is N in the equation 7 ÷ 2 = N?
2 4

1 1 1 1
A. 3 B. 1 C. 2 D. 4
3 3 3 3
3 1
7. What is 3 divided by 2 ?
4 4

1 2 1 2
A. 1 B. 1 C. 2 D. 2
3 3 3 3

Direction: For items 8-10, write your answers directly on your quiz notebook.
2
8. Kate bought 13 meters of cloth. She cut it into small pieces for her project. If
5
2
each piece was 1 meter long, how many pieces did she have?
5
3 1
9. Myra has 12 m long cloth. How many blouses can she make if each blouse uses 1 m of cloth?
4 2
1 1
10. Linda made a trip of 112 kilometers in 2 hours. What was her average speed?
2 2

Aralin
1 Paggamit ng Panghalip, Pagbibigay Hinuha

Ang panghalip ay salitang pamalit o panghalili sa ngalan o tao, bagay, pook, hayop o mga
pangyayari. Mga uri ng panghalip- Paari o Panao ay ipinapalit sa pangngalan ng taong nagsasalita,
kinakausap at pinag-uusapan.
Ang Panghalip na Pananong – ay uri ng panghalip na panghalili sa pangngalan upang gamitin sa
pagtatanong. Ito ay maaaring pang isahan o pang maramihan
Panghalip na Panao- ang tawag sa salitang ginagamit na panghalili sa pangalan ng tao. May
panauhan at kailanan ang panghalip na panao.
Ang Panghalip na Pamatlig – ang tawag sa salitang ginagamit na panghalili sa
pagtuturo ng tao, bagay, hayop, pook o pangyayari. Ito ay may panauhan na nagsasaad ng layo ng taong
nagsasalita sa taong kinakausap.

TAYAHIN
Panuto:
7|Page
I. (Para sa bilang 1-5) Piliin ang tamang paghalip sa bawat pangungusap. Isulat ang tamang titik bago ang
bilang
____ 1. Ikaw, napasaya mo na ba ang lola mo?
a. Ikaw b. napasaya c. mo d. lola
____ 2. Siya ay kasing ganda ni Monalisa.
a. Monalisa b. Siya c. ganda d. ay
____ 3. Binigyan kami ng mainit na tsaa at tinapay ng ate ko.
a. niya b. binigyan c. kami d. tinapay

____ 4. Sa akin ang sapatos na hawak niya.

a. akin b. sapatos c. hawak d. niya

____ 5. Tingnan mo ang dalawang bata. Sila ay magaganda.

a. Sila b. magaganda c. bata d. tingnan
II. (Para sa bilang 6-10) Basahin ang pangyayari at piliin ang maaaring kalalabasan o hinuha. Piliin ang
tamang titik at isulat ito bago ang bilang.
____ 6. Paglanghap ng makapal at maitim na usok na ibinubuga ng tambutso ng sasakyan.
a. tataba ang mga tao c. dadami ang mga tao
b. magkakasakit ang mga tao d. yayaman ang mga tao
____ 7. Pagpuputol ng puno sa kagubatan.
a. magkakaroon ng sakuna sa bayan c. magdudulot ng kalinisan
b. uunlad ang bayan d. magkakaroon ng pangkabuhayan
____ 8. May naiwang bag sa isang tricycle na naglalaman ng maraming pera. Kinuha ito ng
tatay mo.
a. Isasauli ni tatay sa may kapangyarihan dahil iyon ang makakabuti.
b. Itatago ni tatay ang pera para sa pagkain
c. Gagastusin ni tatay ang pera sa pamimili ng kagamitan sa bahay
d. Magpapasalamat si tatay sa natanggap na biyaya.
____ 9. Bumabagyo at malakas ang alon nang sila’y tumawid sa isla. Maliit lang ang bangkang
kanilang sinasakyan.
a. Hindi sila nakatawid dahil hindi kinaya ng maliit na bangka ang malalakas na alon
b. Kinain ng malalakas na alon ang maliit na bangka. May mga nalunod sa mga sakay na pasahero.
c. Nakatawid sila ng isla subali’t sadyang sila’y nahirapan dahil sa malalakas na alon.
d. Papalubog na sana ang maliit na bangka nang may sumaklolo sa kanilang hukbong dagat
____ 10. Hindi tumitingin sa tawiran si Pedro. May dala siyang tungkod.
a. Si Pedro ay nabangga ng ibang tumatawid o kaya ay nadapa
b. Si Pedro ay bulag at ang tungkod niya ang nangangapa ng dadaanan niya. Nakatawid siya nang
maayos.
c. Si Pedro ay napilayan
d. Si Pedro ay galit

Lesson
2 Inferring the Meaning of Idiomatic Expressions Using Affixes

Read the sentence below.

Father seems very unpredictable about his surprise for mother’s birthday. He’s a bit of loose cannon.

What is the encircled word?

What is the prefix in the word unpredictable? Suffix?
What is the word that is being underlined?
In what way is the word unpredictable related to the word phrase loose cannon?

To answer that question, the encircled word (unpredictable) is a word with an affix which is an inference of
the idiomatic expression “loose cannon”. So, in today’s lesson you are going to learn how to infer the meaning
of idiomatic expressions using affixes.

Remember that …
8|Page
Affixes are letters or syllables added before or after a root word. If they are added before the root word, they
are called prefixes. If they are found after the root word, they are called suffixes. A root word is also called a
base word.
For example, the word unhappy has the prefix un and the root word is happy. For the word thoughtful, the
root word is thought and the suffix is ful.

ASSESSMENT
Directions: Infer the meaning of idiomatic expression using affixes as clues. Write the letter of your answer
on a separate sheet of paper.
1. She is wearing an unrefined dress. The girl is as common as an old shoe.
A. low class; ill-mannered; uncouth
B. affection that is given purely
C. someone not to be too curious about something
D. high class; well mannered
2. Rino always disrespects his brother. I told him not to curl his lip at him.
A. to avoid losing anymore money
B. to bring about one’s own ruin and downface
C. upward movement of the side of the mouth to show dislike
D. give honor and praises
3. Jane becomes famous for managing to win the race despite suffering from an illness. She turned out to
be a dark horse.
A. absolutely serious and is not joking
B. refers to usually little-known person
C. down to failure or death
D. unknown
4. The comedian was really funny. He brought the house down on weekends.
A.received a lot of applause and praise B. got fired
C. destroyed the venue D. unbecoming
5. When President Duterte knew that there were a lot of violators of the Heal As One Act, he hit the roof
and ordered the military and the policemen to be tough and firm.
A. got very angry B. ordered shoot-to-kill
C. destroyed the hall D. disappointed

Inferring the Meaning of Idiomatic Expression Using Roots

Read the sentence below and understand further how to figure out the meaning of idiomatic expression
using the root words.

“They say that the old lady living in the house at the end road has evil eye, if she catches you in her
gaze, you’ll be malevolently cursed.”

Now learners, focus on the underlined word. What is it? Can you tell that word has root word? If your
answer is yes, you’re right because the underlined word is the word with a root word. To get the meaning of the
idiomatic expression, find first the meaning of the root word of the underlined word.
The word malevolently has a root word. ”mal” which means bad. Therefore, the meaning of the idiom “evil
eye” is “to inflict harm or misfortune.” From the example given, we can conclude that a root word will
help us to infer the meaning of the idiomatic expression.

ASSESSMENT

Directions: Read sentences in each number. Each contains an italicized idiomatic expression. Use the root
words to identify its meaning and copy the letter of your answer.
1. Ana is in love of herself. She is a selfish girl.
A. showing concern only for herself B. showing love to the fish
C. helping others D. helping family members
2. I am gladly to hear about my Dad’s promotion. It was our red-letter day.
A. feeling pressured B. feeling pleasure
C. feeling sad D. feeling disappointed
3. Her investments have made her rich. She is now born with a golden spoon.
A. having a lot of spoon B. having a lot of money
C. having a lot of debts D. having a lot of children
9|Page
4. I hate having to stand in long lines because I can’t hold my horse. But still I am here,
patiently waiting!
A. able to remain calm B. able to go in the line
C. impatient D. strong
5. Being an apple of the eye, it’s unfair if I’m not getting promoted.
A. treating people in an unfair manner
B. treating people in a way that favors some over others.
C. having an apple farm
D. having a lot of work
Lesson Inferring the meaning of Figurative Language Through
4 Context Clues, Affixes, Roots and other strategies
Using Context Clues
The context of a word is made up of the punctuation marks, words, sentences, and paragraphs that
surround it. A word’s context can give you clues about its meaning.
How to use context clues?
It gives hints to help define a difficult or unusual word. The clue may appear within the same sentence
as the word to which it refers, or it may follow in a preceding sentence.
How important affixes and roots are?
Affixes and root words are most essential strategy for unlocking the meaning of new words available to
pupils. These common affixes may be memorized through the use of the list.
Figurative language is a language that communicates meaning beyond the literal meaning of the words. Use
context clues to figure out the meanings of idioms, slang, and figurative language.

ASSESSMENT

Directions: Use the context clues in each sentence to figure out the meaning of the
underlined word.
1.The tired farmer had toiled in his field all day planting crops.
A. played B. walked C. worked D. jumped
2. The delicious aroma of the cookies baked in the oven made everyone hungry.
A. smell B. color C. heat D. foul
3. Because we had such a hectic weekend, we barely had a moment to rest.
A. slow B. busy C. annoying D. relax
4. The police officer admonished the man to drive down the flooded street.
A. rewarded B. promised C. warned D. praised
5. Mr. Garcia ascended the ladder to reach the roof of his house.
A. climbed up B. climb down C. took away D. jump into
6. Mr. Ferris was infuriated when the boys hit a baseball through his living room window.
A. delighted B. surprised C. interested D. very angry
7. Each student was allotted two tickets to the dance.
A. allowed B. enjoyed C. taken D. fed
8. When he didn’t understand the instructions, the student asked the teacher to clarify them.
A. remove B. call C. explain D. stop
9. Cold rain fell all day, making it a dismal Saturday afternoon.
A. gloomy B. red C. shinning D. fun
10. The mother bathed the baby in the tepid water.
A. lukewarm B. hot C. muddy D. cold

Lesson
Ways of Separating Components of Mixtures
1

There are different techniques of separating mixtures. These are the following:

 Sieving – is used to separate mixtures that are composed of big and fine particles
 Handpicking – can be used to separate particles from a mixtures that are large enough to be picked
by hand or used of forceps
 Use of magnet – used to separate metal from nonmetals
 Evaporation – used to separate liquids and soluble solids
 Filtration – used to separate mixtures of liquid and insoluble or undissolved solids
10 | P a g e
  Distillation – used to separate miscible liquids or liquid that are uniformly mixed
 Decantation – used to separate immiscible liquids or liquids that do not mixed at all

Assessment
Post –Test: Multiple Choice Test
A
Directions: Read and analyze each item carefully. Choose the letter that corresponds to your answer. Write s
your answer in your Science Activity Notebook. s
1. Which group of mixtures could be separated by filtration?
A.) flour, gravel and sugar
B.) fruit juice salt solution, sugar solution
C.) fruit salad, mixed nuts, spring water
D.) milk from grated coconut, sand from water, soil from water,
2. Which group of mixtures could be separated by decantation?
A.) fruit juice, salt solution, sugar solution
B.) fruit salad, mayonnaise, spring water
C.) seawater, soft drink, sugar solution
D.) water and gasoline, water and oil, water and petroleum gas
3. Filtration is a method used to separate insoluble solids from liquid. Which group of mixtures could be
separated by filtration?
A.) flour, oil and soy sauce, macaroni salad
B.) fruit cocktail, cooked pasta in water, coconut milk from coconut meat
C.) mixed nuts, rice and pebbles, spices
D.) sand, spaghetti, wine
4. Sulfur powder and iron fillings, and metals from junkyard can be separated by the use of magnet, while
gravel, flour and sugar can be separated by_______.
A.) decantation B.) distillation C.) filtration D.) sieving
5. Mixtures of water and sand, water and soil, and coconut milk and grated coconut can be separated by
filtration while sugar solution, salt solution and coffee solution can be separated through __________
A.) decantation B.) distillation C.) evaporation D.) filtration
Lesson
2 Physical Manipulation and Chemical Process of Separating
Mixtures

There are many ways to separate mixture not only for physical manipulation but also chemical
process. Mixtures can be separated using a variety of techniques. It depends upon what substance or
materials are being separated. Here are some of them:
Distillation takes advantage of differences in boiling points. Evaporation removes a liquid from a
solution to leave a solid material.
Filtration separates solids of different sizes. Filtration is a method for separating an insoluble solid from
a liquid. When a mixture of sand and water is filtered: the sand stays behind in the filter paper (it becomes the
residue) the water passes through the filter paper (it becomes the filtrate) Decantation a process to separate
mixtures by removing a liquid layer that is free of a precipitate or the solids deposited from a solution. 
Sieving   in which two or more components of different sizes are separated from a mixture by sorting
them according to size. The method in which substances in a mixture can be separated by just picking them
out with the help of hand from the mixture is known as handpicking method. Hand picking allows you to
makes sure that whatever you separate is at its purest. The method in which substances in a mixture can
be separated by just picking them out with the help of hand from the mixture is known as handpicking method.
Magnetic separation is the process of separating components of mixtures by using magnets to
8
attract magnetic materials. The process that is used for magnetic separation detaches non-magnetic material
with those who are magnetic
Each of them has different techniques in separating mixtures due to the different texture, sizes,
mass, substances and materials used.

ASSESSMENT

Multiple Choice Test. Directions: Read the questions carefully. Write the letter of your answer on your
Activity Notebook.
1. Sand and gravel maybe separated from each other through using what kind of method?

11 | P a g e
 A. Distillation B. Evaporation C. Hand Picking D. Sieving
2. The pair of substances like water and alcohol maybe best separated by a chemical process through
________________.
A. Condensation B. Distillation
C. Evaporation D. hand picking
3. Which of the following is used to separate iron filings from the sand?
A. Bar magnet B. Decanting C. Distillation apparatus D. Filter paper
4. Iron is separated from the mixture through ______.
A. Evaporation B. Filtration C. Use of magnets D. Sieving
5. In a coffee machine, the ground coffee can be separated from the coffee solution by using what kind of
paper?
A. Filter paper B. sand paper C. tissue paper D. toilet paper

Lesson
3 Differentiating Physical Manipulation from Chemical Process

The world is made up of matter. We love to explore matter by combining and separating
objects. When objects are combined to make a mixture, it can be separated whether by physical
manipulation or by chemical process.
Physical manipulation applies to heterogeneous solid mixtures. It involves manually
separating each of the component elements of the mixture. These include:
a. Hand picking - the most commonly used method of separation. This is
useful when the particles are large enough to be seen
clearly.
b. Sieving -used when the components of mixtures are of different
sizes using a wired mesh sieve.
c. Magnetism -used to separate components of mixture that are
magnetic in nature.
d. Filtration -it is a process that make use of a filtering paper, sieve,
or a strainer.
e. Decantation -the process of obtaining clear liquid by pouring a
solution from a container in order to leave the
sediments in the bottom of the original container.

Chemical Process usually applies heat and changes the property of the component of mixtures.
These include:
a. Evaporation -a process in which a liquid changes into gaseous form
through heating. Allowing the liquid to evaporate, leaving the soluble solid
behind.
b. Distillation -a process of separating components where more volatile
substances in a mixture are separated from less volatile
substances

ASSESSMENT
Multiple Choice: Directions. Read the questions carefully and encircle the correct answer.
1. Which of the following is NOT an example of a separation technique?
a. Boiling an egg c. Fishing net
b. Surgical mask d. Tea strainer
2. Anna wants to get iron fillings out of the sand, she uses magnet to separate these two solids. This
technique is an example of?
A. Chemical Process C. Physical Manipulation
B. Evaporation d. Separation
3. James put dirty water into a funnel with a paper lining. Clean water comes out of the funnel into
the beaker and solid dirt gets left behind on the paper. This technique is an example of________.
A. Chemical Process C. Physical Manipulation
B. Evaporation d. Separation
4. Which of the following mixtures could not be separated into its components by decanting?
A. Beans in hot water C. Sand in water
12 | P a g e
 B. Rice in water D. Sulfur in iron filings
5. If something has been dissolved in water, how could it be separated from the water again by
chemical process through?
A. Decantation C. Evaporation
B. Dissolving D. Filtration

Aralin 1 Si Andres Bonifacio at ang Katipunan

Ambag ni Andres Bonifacio sa Rebolusyong Pilipino

Si Andres Bonifacio ang tagapagtatag ng Katipunan at itinuturing na “Ama ng Himagsikang Pilipino”.
Tinatawag siyáng “Supremo ng Katipunan” dahil naging pangulo ng kapisanang mapanghimagsik. Itinatag niya
ang mapanghimagsik na Kataastaasan, Kagalanggalangang Katipunan ng mga Anak
ng Bayan o KKK noong ika-7 ng Hulyo 1892. Dahil sa pagkabigo ng Kilusang
Propaganda at La Liga Filipina sa kanilang mga layunin ay naisip ng mga Pilipino na
hindi nila makamit ang kalayaan, kaya itinatag ang KATIPUNAN o KKK. Ang
KATIPUNAN ay pinamamahalaan ng tatlong konseho Ang Konseho ng Barangay
ang pinakamababa .Ang Konseho ng lalawigan ang namamahala sa lahat ng
probinsiya samantala ang Konseho Supremo (Supreme Council) ang tagapag-ugnay
ng lahat ng konseho sa buong kapuluan .Ito ay binubuo nina Andres Bonifacio-
Pangulo ; Emilio Jacinto-Kalihim ng Digmaan; Bricio Pantas –Kalihim ng Hustisya ;
Enrique Pacheco-Kalihim ng Pananalapi Aguido del Rosario-Kalihim Panloob. Si
Andres Bonifacio ay sumulat ng isang dekalogo ang “Katungkulang Gagawin ng mga
Anak ng Bayan”. Binubuo ito ng sampung alituntuning mahigpit na ipinasusunod sa
mga kasapi. Isa rin si Bonifacio sa mga manunulat ng pahayagan ng katipunan, ang KALAYAAN, at gumamit
ng alyas na Agapito Bagumbayan. Pinamunuan ni Bonifacio ang kumperensya upang itatag ang Republika ng
Pilipinas.

Tayahin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong. Isulat sa iyong kwaderno ang titik ng tamang sagot.
_____1. Anong konseho ang pinamunuan ni Andres Bonifacio?
A. Konseho Barangay C. Konseho Supremo
B. Konseho ng Lalawigan D. Konseho ng Kapuluan
_____2. Ilang konseho ang nabuo sa pamahalaang Katipunan?
A. Isa B. tatlo C. apat D. dalawa
_____3. Alin sa sumusunod ang dahilan ng pagtatag ng Katipunan o KKK?
A. Kamangmangan
B. Walang pagkakaisa
C. dahil tinawag ang mga Pilipino na Indio
D. dahil sa pagkabigo sa layunin ng La Liga Filipina
_____4. Anong kasulatan ang binubuo ng sampung alituntuning ipinasunod ng mga
kasapi?
A. Liga
B. Kartilla
C. Kalayaan
D. Katungkulan na gagawin ng mga Anak ng Bayan
_____5. Bakit tinawag na “Supremo ng Katipunan” si Andres Bonifacio?
A. dahil naging pangulo ng kapisanang mapanghimagsik.
B. dahil sumulat siya ng lathalain sa “Kalayaan”
C. dahil namatay siya sa Bundok Buntis Cavite
D. dahil tumulong sa mga Katipunero.

Aralin 2 Ambag ni Andres Bonifacio sa Katipunan at Himagsikan ng 1896

Andres Bonifacio, ang Katipunan at Himagsikan

Kapag pinag-uusapan si Andres Bonifacio ay lagi nating naiisip ang Katipunan.

13 | P a g e
 Si Andres Bonifacio ay anak-mahirap. Naging miyembro siya ng La Liga Filipina,
ngunit hindi siya sumapi sa “Compromisarios” na binubuo ng mga edukado at
mayayamang ilustrado. Pinalawak niya ang kaalaman sa pulitika at himagsikan sa
pamamagitan ng pagbabasa. Naging inspirasyon niya ang “El Filibusterismo” ni Jose
Rizal. Si Jose Rizal din ang hiningan niya ng payo kung dapat ituloy ang himagsikan.
Matapos madakip si Jose Rizal, maraming Pilipino ang naniwalang wala nang
saysay ang payapang paraan ng paghingi ng reporma. Batid nilang kailanman ay hindi
magkakaroon ng mga pagbabago sa pamamalakad ng mga dayuhan sa Pilipinas. Sa
kabila ng kanilang pagkilala sa naging ambag ng mga propagandista sa paghingi ng mga
reporma para sa bansa, alam nilang tanging pag-aalsa na lamang ang natitirang paraan upang matigil ang
pang-aabuso ng mga Espanyol sa mga Pilipino.
Noong ika-7 ng Hulyo, 1892 itinatag ni Andres Bonifacio ang Kataastaasan, Kagalanggalangang
Katipunan ng mga Anak ng Bayan (KKK) o Katipunan sa Calle Azcarraga na ngayon ay Avenida Claro M.
Recto. Layunin nitong makamtan ang Kalayaan ng Pilipinas mula sa Espanya. Ilan sa mga naging kasapi nito
sina Ladislao Diwa, Deodato Arellano, Valentin Diaz at Teodoro Plata. Sila ay mga dating kasapi ng La Liga
Filipina na naniniwala sa magandang layunin ng Kilusang Propaganda na gumising sa kanilang damdaming
makabayan. Marami sa kanila ay miyembro ng Masonerya, isang lihim na samahan na naniniwala sa
kahalagahan ng kalayaan,
pagkakapantay-pantay at kasarinlan.
Ang Katipunan ay binubuo ng Kataastaasang Sanggunian, Sangguniang Bayan at Sangguniang
Barangay. Mayroon din itong Sangguniang Hukuman. Kinikilala si Andres Bonifacio bilang “Ama ng
Rebolusyon”. Sa Katipunan ang tawag sa kanya ay “Supremo” at di kalaunan ay tinawag din siyang
“Pangulong Hari ng Katagalugan” dahil sa pagtatag niya ng pamahalaang Mapaghimagsik. Nagdesisyon ang
mga katipunero na ituloy ang himagsikan sa kabila ng maraming kakulangan nila nang mabulgar ang
samahang ito. Nagpunit sila ng cedula sa Pugadlawin sa Balintawak, (ngayon ay Bahay Toro, Proj. 8, QC)
upang maipakita na sisimulan na nila ang pakikipaglaban sa mga Espanyol at sabay-sabay nilang isinigaw ang
“Mabuhay ang Pilipinas!”
Nagkaroon ng halalan sa Tejeros, Cavite. Nanalo bilang pangulo si Emilio Aguinaldo at si Bonifacio
naman ay naging Tagapangasiwa ng Panloob lamang. Kinwestyon ng mga tao ang kakayahan ni Bonifacio
kayat nagalit si Bonifacio at idineklarang walang bisa ang halalang naganap. Dito nawasak ang kanilang
samahan dahil kulang sa pagkakaisa ang mga Pilipino. Ipinahuli at ipinapatay ni Emilio Aguinaldo si Andres
Bonifacio dahil siya ay kinasuhan ng sedisyon at pagtataksil. Si Mariano Noriel ang nagbigay ng selyadong
sobre kay Lazaro Makapagal na nagsasabi na barilin si Andres Bonifacio kasama na ang kanyang kapatid na
si Procopio Bonifacio noong ika-10 ng Mayo, 1897 sa Bundok Nagpatong/Bundok Buntis sa Maragondon,
Cavite.
Nakamit ng mga Pilipino ang kasarinlan mula sa Espanya noong Hunyo 12,1898.

May apat na layunin ang Katipunan:

 Upang makapagbuo ng matatag na alyansa sa bawat Katipunero;
 Upang mapagkaisa ang mga Pilipino sa pagiging isang matatag na bansa;
 Upang makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas sa pamamagitan ng isang armadong pakikipaglaban (o
rebolusyon);
 Upang makapagtatag ng isang republika matapos ang kasarinlan.

Ang walong lalawigan na nag-alsa noong panahon ng Himagsikan ay ang Maynila, Bulacan, Cavite,
Pampanga, Bataan, Laguna, Batangas at Nueva Ecija. Ito ay kumakatawan sa walong sinag ng araw na nasa
watawat ng Pilipinas na may mahalagang papel na ginampanan sa pag-alsa laban sa pamumuno ng mga
Kastila noong 1896. Ito ay para makamit ng Pilipinas ang kalayaan.

Tayahin

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong. Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong kwaderno.

1. Kailan itinatag ni Andres Bonifacio ang Katipunan?

A. Agosto 29, 1896 C. Agosto 23, 1896
B. Agosto 22, 1892 D. Hulyo 7, 1892
2. Aling lalawigan ang kasama sa walong lalawigan ng Cavite, Laguna, Maynila,
Bulakan, Tarlac, Nueva Ecija, Pampanga na nag-aalsa sa himagsikan?
A. Romblon B.Quezon C. Batangas D. Mindoro Oriental
3. Ano ang sabay–sabay na isinigaw ng mga Katipunero pagkatapos nilang punitin ang
Kanilang sedula?
14 | P a g e
 A. Mabuhay ang Pilipinas! C. Mabuhay Tayong Lahat!
B. Para saPagbabago! D. Para sa Kalayaan!
1. Sino sa sumusunod ang “Ama ng Katipunan”, na tinatawag nilang Supremo?
A. Procopio Bonifacio C. Graciano Lopez
B. Andres Bonifacio D. Jose Rizal
5. Ano ang dahilan ng pagpunit ni Bonifacio at ng kanyang mga kasama ng kanilang
cedula?
A. Upang maipakita na sisimulan na nila ang pakikipaglaban sa mga Espanyol.
B. Kasama ito sa mga dokumento ng Katipunan at ayaw ipabasa sa iba.
C. Hindi na nila ito kailangan at iyo ay luma na at papalitan.
D. Naglalaman ng listahan ng mga kalaban ng katipunan.

Aralin 3 Ang mga Kababaihan sa Rebolusyong Pilipino: Gregoria de

Jesus
Ang mga Babaing may mahalagang kontribusyon sa Panahon ng Rebolusyong Pilipino

Ang mga Babaing may mahalagang kontribusyon sa Panahon ng Rebolusyong Pilipino

Gregoria de Jesus
Sa panahon ng rebolusyon, likas na matapang ang ating mga kababaihan sa
pakikipaglaban sa mga dayuhan. Isa na rito si Gregoria de Jesus na may buong tapang
na nakipaglaban sa mga dayuhan.

“Princess” o lakambini ng katipunanyan ang bansag sa kanya.

Si Gregoria de Jesus ay isinilang noong ika-09 ng Mayo 1875 sa Kalookan, Hilagang Maynila nina
Nicolas de Jesus at Baltazara Alvarez Francisco. Sa kanyang murang edad siya ay may taglay na tapang sa
pakikipaglaban. Siya ay napangasawa ni Andres Bonifacio sa edad na labingwalong taong gulang at ikinasal
sa simbahang Katoliko sa Binondo. At kinagabihan ng kanilang pag-iisang dibdib muling ikinasal sa serimonya
ng Katipunan. Isa rin siya sa mga tumahi sa unang Watawat ng Katipunan at naging unang babaeng kasapi
ng Katipunan.
Nang matuklasan ang katipunan ay kasamang nag-alsa ang kanyang asawang si Andres Bonifacio.
Kasama siya ni Bonifacio sa Tejeros, Cavite at nakasama rin siya sa ilan pang mga labanan. Samantala, ang
kanyang asawa na si Andres Bonifacio kasama ang kanyang kapatid ay pinaslang sa utos ni Emilio Aguinaldo.
Patuloy si Gregoria de Jesus sa pagtulong at pagpapakain ng mga kasamahang Katipunerong napadpad sa
kanyang tahanan.
Siya ay hinuli ng mga dayuhan noong Mayo 1897 at kalaunan ay pinalaya rin. Si Gregoria de Jesus ay
namatay noong ika-15 ng Marso 1943 sa kasagsagan ng pananakop ng mga Hapon sa Manila.

Tayahin

Panuto: Basahin mabuti ang mga sumusunod na mga katanungan. Sagutin ang mga tanong at isulat ang titik
ng tamang sagot sa iyong kwaderno.

______1. Kailan isinilang si Gregoria de Jesus?

A. Mayo 19, 1875 C. Hunyo 06, 1876
B. Mayo 09, 1875 D. Hulyo 07, 1875

_____ 2. Sino ang kabiyak ni Gregoria de Jesus?

A. Emelio Aguinaldo C. Andres Bonifacio
B. Jose Rizal D. Apolinario Mabini

15 | P a g e
_____ 3. . Ano ang taglay ni Gregoria de Jesus sa pakikipaglaban?
A. Katapangan C. Katalinuhan
B. Pagkamagalang D. Kasipagan

_____ 4. Anong unang watawat ang itinahi nina Gregoria de Jesus at Benita Javier?
A. watawat ng katipunan C. watawat ng himagsikan
B. watawat ng kalayaan D. watawat ng magdalo

_____ 5. Sa kasagsagan ng pananakop ng Hapon, kalian namatay si Gregoria de Jesus?

A. Marso 15, 1943 C. Marso 15, 1944
B. Marso 17, 1944 D. Marso 18, 1945

Aralin
4 Ang mga Kababaihan sa Rebolusyong Pilipino:
Melchora Aquino at Teresa Magbanua

Melchora Aquino
Ina ng Katipunan
(Source: Ang Bayan Kong Mahal 6, pp. 202 – 215)

Si Melchora Aquino ay ipinanganak noong ika-6 ng Enero1812 at

namatay noong ika-2 ng Marso 1919. Si Tandang Sora ay hindi nagkaroon ng
pagkakataong
mag-aral subalit kung pakikipagkapwa tao ang
pag-uusapan ay nasa kanya na ang mga katangiang maaring ituro ng isang
guro sa paaralan. Siya ay may isang maliit na tindahan sa Balintawak.
Tinagurian siyang Tandang Sora, sapagkat matanda na siya noong sumiklab
ang himagsikang pinamumunuan ni Andres Bonifacio noong taong 1896.
Noong Agosto, 1896, ang kalupitan ng mga Kastila ay lalong tumindi
dahil sa pagkakatuklas ng nalalapit na paghihimagsik ng mga katipunero ni
Andres Bonifacio. Maraming mamamayan ang hinuli at pinahirapan at pilit na
pinagtatapat ng tungkol sa mga lihim ng Katipunan. May mga nakatakas at sa
kagubatan nakapagtago at dito nila nakatagpo si Tandang Sora. Kinupkop sila
ng matanda, pinakain at pinabaunan ng kaunting salapi at pinapupunta sa lugar
na ligtas sa pag-uusig ng mga Kastila. Ito ang dahilan kung bakit siya ipinatapon sa Marianas Island ng mga
Espanyol

Teresa Magbanua
(Ang Bayan Kong Mahal, pp. 212 – 215)

Si Teresa Magbanua ay unang babaeng mandirigma sa Panay na kilala

bilang “Joan of Arc ng Visayas “. Isang guro at lider ng military. Siya ay
isinilang sa Pototan, Iloilo noong ika-13 ng Oktubre 1868. Siya ang
pangalawa sa anim na anak ni Don Juan Magbanua at Donya Alejandra
Ferraris.Taga Capiz, Iloilo siy. Dahil sa kanyang tapang, siya ay namuno at
nakisangkot sa mga labanan. Asawa siya ni Alejandro Balderas, isang
mayaman na may-ari ng lupa mula sa Sara, Iloilo. Itinalaga siya bilang
komandante sa hilagang Iloilo.
Nakuha niya ang mga armas laban sa mga Espanyol, pinangunahan
ang mga tropa at nanalo ng ilang mga labanan sa ilalim ng pamumuno ni
Heneral Martin Delgado. Ipinamalas niya ang kanyang katapangan at
kahusayan sa taktika ng pakikipagdigma nang hilingin niya sa kanyang
tiyuhin na pahintulutan siyang lumaban sa mga sundalong Espanyol
Ang digmaan ay nagdala sa kanya ng labis na paghihirap pagkatapos mawala ang kanyang dalawang
kapatid na sina Pascual at Elias na parehong namatay sa di-maipaliwanag na pangyayari.

Aralin5 Ang mga Kababaihan sa Rebolusyong Pilipino: Josefa Rizal at

Marina Dizon
16 | P a g e
 Ang Partisipasyon ng mga Kababaihan sa Rebolusyong Pilipino
Napakalaki ng ginampanan ng kababaihan noong panahon ng himagsikan. Sa labis na pagmamahal
din sa kalayaan, ang iba ay napilitan ding makipaglaban sa kabila ng kanilang kasarian.
Ilan sa mga ito ay sina Josefa Rizal at Marina Dizon. Si Josefa Rizal ay kilala sa palayaw na
“Panggoy”. Noong si Josefa Rizal ay nasa Europa, siya ay nagsusulat ng mga mensahe. Siya ay nagkaroon
ng sakit na epilepsy ngunit sa kabila ng kanyang sakit, nagawa niya pa ring sumali sa katipunan at naging
isang katipunera. Si Josefa ay nahalal bilang pangulo ng mga kababaihan sa katipunan. Isa siya sa orihinal na
29 na miyembro ng katipunan kasama sila Gregoria de Jesus, asawa ni Andres Bonifacio. Pinoprotektahan
nila ang mga lihim na papel at dokumento ng Katipunan at sumayaw at kumanta sa mga sesyon upang isipin
ng mga guwardiya sibil na ang pagpupulong ay hindi nakakapinsalang pagtitipon sa lipunan. (© 2013 Jensen
DG. Mañebog)
Isa din sa kasaping babae ng Katipunan si Marína Dízon. Mula siyá sa pamilyang lumahok halos lahat
sa Himagsikang 1896. Ang kaniyang ama, si Jose Dizon, ay isa sa labintatlong martir ng Cavite. Ang ama niya
ay aktibong kasáma ni Andres Bonifacio. Namatay ang kaniyang ina noong walong taóng gulang siyá kayâ
lumaki siya sa kaniyang tiyang si Josefa Dizon, na ina ni Emilio Jacinto. Napangasawa niya si Jose Turiano
Santiago, isa ring Katipunero at dinakip din sa Maynila noong Agosto, 1896.
Nag-aral si Marina sa pribadong paaralan ni Maestro Timoteo Reyes nang makaeskuwela niya doon
ang napangasawang si Jose Turiano Santiago. Mahilig siyá sa musika at pagpipinta.  Gitarista at biyonilista
siya ng Banda Trozo Comparza. Noong 1893, dinala siyá ni Emilio Jacinto sa bahay ni Don Restituto Javier at
nanumpang kasapi ng Katipunan. Naging tagpag-ingat siyá ng mga dokumento ng Katipunan, at sinunog niya
ang mga ito nang naganap ang mga pagdakip  noong  Agosto, 1896. Ipinagbili niya ang ilang hiyas at ari-arian
para pansuhol sa mga guwardiya sa piitan ng asawa, na pinakawalan noong ika-11 Setyembre, 1897.
Lumipat silá ng tirahan sa Meycauayan, Bulacan, at sakâ sa Tarlac. Nang tumahimik, bumalik si Jose
sa Maynila at nagtrabaho. Napagsospetsahan itong rebolusyonaryo sa panahon ng mga Americano kayâ para
makaiwas sa pagdakip ay tumakas patungong Hongkong. Naiwan si Marina sa Pilipinas. Nakabalik din si Jose
at namatay noong ikalawang digmaang pandaigdig. Namuhay mag-isa si Marina sa Kalookan kasama ng
isang anak na babae at namatay noong ika-25 Oktubre,
1950. (VSA) https://philippineculturaleducation.com.ph/dizon-marina/

Pagyamanin

Panuto: Lagyan ng tsek ( ) ang bilang na nagpapakita ng partisipasyon ng mga kababaihan sa rebolusyon at
ekis ( x ) kung hindi. Isulat ang sagot sa kwaderno.

_____1. Pagbibigay ng pagkain sa mga pulubi.

_____2. Pagtago ng mga dokumento ng katipunan.
_____3. Pagkanta at pagsayaw sa mga sesyon para hindi mapansin ang kanilang
pagpupulong ng mga guwardiya.
_____4. Pagturo sa mga bagong miyembro ng konstitusyon at turo ng samahan.
_____5. Pagiging espiya para sa mga Espanyol para mahuli ang mga katipunero.

T.L.E.

Lesson Systematic and Scientific Ways of Caring Seedlings and Orchard

1 Trees and Fruit Trees

Three (3) Ways in Watering the Plants:

Natural - Watering the plants through the rain.

Manual - Watering the plants using pail and dipper or water sprinkler.
Artificial- water produced from a deep well, dams, and river with the help of motors.
17 | P a g e
 Proper irrigation or providing enough water to the plant is very important for each orchard whether it is
wide or small. It has to be done properly for the seedlings to grow healthy and the trees to start bearing good
quality fruits.

Two (2) Ways of Cultivating the Soil

Cultivating the soil/land is important to help the roots grow faster and improve aeration for fast
absorption of nutrients from the soil.
 Off-barring- cultivating the soil in rows
 Hilling -up – cultivating the soil towards the base of the plant and control the growth of weeds. Soil
texture will improve plant growth, the bacteria and microorganisms found in the soil will not stay long
and later it will die.

Preparing and Applying Organic Fertilizer

Fertilizer is anything added to the soil that help the plants grow healthy.
Two Types of Fertilizer:
Inorganic- artificial fertilizer made from chemicals (liquid, soluble and granular form).
Organic- natural fertilizer from decayed materials, animals and other natural sources.

Benefits of Using Organic Fertilizer

 It increases the nutrients for the plants.
 It improves soil condition.
 It balances the soil pH. Soil pH is the degree of acidity and alkalinity of the soil. Pulverized eggshell,
oyster shell, bone meal, and any lime will neutralize the acidity of the soil.
 It helps the development of roots, flowers, shoots and fruits.

ASSESSMENT:
Directions: Choose the correct answer inside the box for each number in your activity notebook. Write the
letter of your choice on the space provided.
1. It helps in promoting growth of roots and absorption of nutrients. ______________

a. Cultivating b. Watering c. Fertilizing

2. Fertilizer made from chemicals. ________________________________________

a. Organic b. Imported c. Inorganic

3. Kind of soil that will turn into porous when organic fertilizer is added. ___________

a. Humus b. Silt c. Clay

4. It has to be properly done for the seedlings to grow healthy and the trees to start bearing fruits.
____________
a. Proper planting b. Proper source of sunlight c. Proper irrigation

5. Rainfall is a _________________________________________way of watering plants.

a. artificial b. natural c. manual

6. More trees planted around the community will produce more ___________.

a. oxygen b. carbon c. gold

7. Fertilizers coming from natural resources ___________________

a. Organic b. Inorganic c. Imported

18 | P a g e
8. Watering the plants using water sprinkler ___________________
a. natural b. Manual c. artificial

9. Watering of plants using the water from the river. ______________

a. natural b. manual c. artificial

10. Organic fertilizer helps in balancing the _________________________of the soil.

a. acidity b. moist c. weight

Lesson Time Signature

1

Beat is the most basic unit of time in music. It is used to measure and regulate the duration of
individual tone. It also serves as a guide in combining notes of varied duration. Each tone maybe equal to one
beat. Some tones maybe equal to several beats or just a fraction of a beat.

One tone for one beat Several tones for one beat

I I I I I I I I
beat marks beat marks

Rhythm is the movement of sound with accented and unaccented beats in a musical composition.
The strong beat which is stressed or accented is represented by the symbol (>) and the weak beat which is
unstressed or unaccented has no symbol used.

This illustration is showing you the time signature.

 What is a Time Signature?

Time Signature refers to a fraction-like number written at the beginning of the staff.
Below each note and rest is the value or the number of beats.

19 | P a g e
 The counting pattern in time signature will be (1 – 2), (1 and – 2) or (1 and – 2 and).

To emphasize the counting pattern in time signature, you can also use hand clapping.

 What does mean?

You have noticed that after the two counts, there is a line dividing every two beats and that’s what we
call a bar line. By putting a bar line, we can form a measure. In every measure you can see that it consists of

two beats. That is the meaning of the upper number (2) in a time signature.

What do you mean by the number below number (2) which is (4)?

We will go back to the value of the notes. This illustration shows the number of beats in each note and
rest.

What note or rest receives 1 beat?

In this table, you will see that quarter note or rest receives 1 beat. That’s the lower number (4) means

in the time signature.

20 | P a g e
 Bear it in your mind that the number below in a time signature tells you what note or rest receives 1

beat. In time signature, the lower number is 4. It means quarter note or rest receives 1 beat.

ASSESSMENT

Write the value of beat below each note and rest in time signature.

21 | P a g e