Pemtaria speciale

1.Skema pomologjike:

 Emri I kultivarit
 Sinomeni
 Aparati historic, origjina
 Areali I perhapjes
 Nenshartesa
 Klasifikimi morfologjik
 Karakteristikat biologjike
 Qendrueshmeria ndaj semundjeve
 Karakteristikat teknologjike
 Karakterisitikat tregtare

2. Si ndahen kultivaret e kumbulles sipas destinimit, kultivari stenlej

Sipas menyres se kultivimit kultivaret ndahen ne :

 Kultivare per konsum te fresket

 Kultivar per tharje dhe
 Kultivar per industry

Kultivari Stenlej

Origjina : SHBA hybrid midis Agen dhe Duke 1993.

Pema : mesatarisht e zhvilluar dhe me prodhimtari te kenaqeshme ne industry

Eshte kultivuar autofertil dhe me prodhim te larte

Koha e pjekjes fundi I gushtit fillimi I shtatorit

Fruti: mesatarisht I madh (33-41g) ne forme vezake te zgjatur , me ngjyre blu te erret dhe me shtrese
pruline me ngjyre hiri . Tuli eshte I gjelbert ne te verdhe deri ne portokalli me nuance te kuqrremta afer
berthames, I forte , I ndashem nga berthama dhe I duron transportitt , Fruti perdoret per tharje per
konsumim te fresket dhe perpunim

Nenshartesat e kumbulles
3. Nenshartesat vegjetative te molles dhe pershkruaj Greny Smith?

Nenshtartesat vegjetative

Me bujshmeri te ulet (M27 , M9 ), M26 (1,8-2,7)

Me bujshmeri mesatare ( EM7 . MM106, (3.0-3.6m)

Me bujshmeri te larte ( EM2, Em1, Em16, EM25, (6-0.9)

Greny Smith :

Origjina: kulure australiane, I perfituar nga farat e molles se eger Franceze,

Pjekja : “java e dyte e Tetorit,

Karakteristikat e frutit: Frut I madh ne forme me ngjkyre bazike me forme te gjelber ,

shije ne te tharte , tul te lengshem dhe arome te kendshme,

Specifikat , diploid, , rritje te bujshme , degezimet me kendee te ashpra

4.Si klasifikohen kultivaret e rrush Serezit ?

 Rrush serezi I kuq (Ribes rub.. dhe Ribes petrum)

 Rrush serezi I zi (Ribes negrum)
 Rrush serezi I arte ( ribes ..
 Rrush serezi I bardhe ( ribes sativum, dhe ribes..

Klasifikimi botanic I rrush Fregngut:

Ribes glossuralia ( rrush frengu I kuq, gjelbert dhe verdhe )

5.si klasifikohen kultivaret e manaferres dhe permendi disa?

Ne baze te gjembave klasifikohen ne :

 Kultivaret pa gjemba ( Loch ness, jumbo, Black satin, Thornfree, tharnles, Evergreen
 Kultivaret me gjemba (ebani king, Darov, Bjell,,,,
6, Karakteristikat e lajthise:

Fruti I lajthise eshte I rrethuar nga nje mbeshtjelles te gjelbert qe eshte karakteriste edhe e
kultivarve te ndryshem , Fruti ka baze te gjere dhe perfundon me maje, Forma e tij eshte e
zgjatur dhe sferike.

Pjesa e ngadalshme eshte thelbi, Frutifikimi I lajthse fillone pas vitit 3-4 dhe prodhimi I plote
merret ne vitin e 10 , prodhon rregullisht per shume vite me kush rigjenerimin e fundakeve
prodhues

Meqense tek lajthia ndodh fenomeni I protoandrise dhe pjalmi duhet te jete I pranishem gjate
gjith kohes se lulezimit.

7. Cilat jane menyrat e kultivimit te dredhezes?

 Kultivimi I dredhezes ne hapsira te hapura

 Kultivimi ne ambiente te mbyllura
 Menyrat special te kultivimit te dredhzes

Kultivim I I dredhez ne ambiente te hapura:

 Pa mbulese te tokes , pa formim te leheve , pa formim te sistemit te ujitjes

 Me mulqerin ( mbulim I siperfaqes se tokes)
 Sistemi I ujitjes

Kultivimi I dredhzes ne ambiente te mbyllura(mb rojtura)

 Ne tunele te ulta
 Ne tunele te larta

Menyrat special te kultivimit te dredhzes

 Kultivimi me thase plastic nga PVC

 Kultivimi ne saksi plastike
 Prodhimi ne kanale special me uje te pasuruar me materie ushqyese
 Kultivimi ne lesh mineral
8. Nenshtartesat vegjetative te kumbulles?
Nenshartesat me bujshmeri te ulet

 Krosje : kumbulla Pozhege , pixy (pxy)

 Pxy: sjell narizem te pemeve, fut pemen heret ne prodhim dhe lejon mbjellet e
dendura , shumohet ne menyre vegjetative

Nenshartesat me bujshemri te mesme:

 S. Julien : duron lageshtine dhe tokat e renda , fut pemen shpejt ne prodhim , nuk I
reziston kancerit bacterial, shtohet me copa

 Irna GF 655-2 , Irna GF 45 Peshor

Nenshartesat me bujshmeri te larte:

 Mariana 2426 , nenshartese e pershtatshme per tokat e lagta, I duron fitoflores por jo edhe
kancerit bacterial .

9.Mjedrra, - Vilanet?

Kushtet ekologjike per kultivimin e mjedrres

 Lartesia mbidetare ne mes 300-900 metra

 Te kete qarkullim masiv te ajrit
 Jo toka te renda, me ph te dobet acidike (6,5)
 Jo toka me nivel te larte te ujit
 Jo sasi te larte te gelqeres

Vilanet :

Origjina : ka prejardhje nga Amerika I krijuar ne universitetin e Oregeinnit

Pema ; ka rritje te fuqishme , lulezon mesatarisht heret , eshte bime vetepllenuse dhe kryesisht
eshte kultivar njeher frutdhenes.

Koha e pjekjes: I takon grupit te kultivarit mesatarisht te hershem , me fillim te pjekjes se

frutave ne fillim te qershorit

Fruti: frutat me madhesi mesatare deri te medhenje , me m ase mesatare 59 , me forme kupe ,
me ngjyre te mbyllur te kuqe , me fortesi te mjaftushme , me shije dhe arome te kendshme.
Grupi B

1, karakteristikat biologjike:

 Lulezimi: fillon ne mars dhe mbaron me lulerit

 Qelja e sythave vegjetattiv: koha , dinamika e rritjes vegjetattive
 Dinamika er enjes se luleve dhe frutave ne %
 Dinamika e rritjes se frutit ne permasa dhe peshe
 Koha e pjekjes
 Prodhmi

2. Frutifikim I I qershise ?

Ndarja e kultivarve te qershise :

Ne bote kultivaret e qershise arrijne deri ne shifren 2000

Ne baze te fortesise se tilit ndahen ne : kultivar4et tulefort, ; bigarreau, B, Burlak, Bing, B,

Hardy, Giant, B.Heddfinger, B. Napoleon, Eddesa.

Kultivaret tule bute : futen ne grup te kultivareve Italion, Stella.

Klasifi=kimik tjeter eshte se ne baze te kohes se pjekes

 Te hershem
 Mesatarisht te hershem
 Me pjekje mesatare
 Me pjekje te vone

3. Nenshartesat vegjetative te dardha , William?

Nenshartesat vegjetative

Ftoi (cydona Vulgaris ) eshte nenshartese vegjetative qe duhet t e perdoret ne toka fushore, te thellaq ,
te fresketa , te pasura me lende ushqyese.

Darfdhat e shartuar me ftua hyje me shpejt ne frytdhenie .Prodhojne shume dhe jain fruta me cilesi te
larte

Ftoi Anger : (EM A, EMB) jep bme me kurore te ulet rreth 50% dhe eshte I pershtatshem per kultivimin
intenziv te dardhes

Ftoi I provinces: Klonet e tij jane me rezistente ndaj thatesires dhe gelqeres kloneve EMA dhe EMB te
Angerit

 Nuk ka afinitet te mire me kultivarin

  Temperature minimale ne dimer -23 C
 Ph e tokes 7.5
 Nuk ka uje te mjaftueshem per ujitje

Staconi EAST Malking (EM emeroi ato duke perdorin 7 germa si : A, B, C, D, E, F, dhe G. nga
keto nenshartesat EMA dhe EMB konsiderohen te veshtira

William (barlet )

Origjina L kultivar Anglez, I zbatuar ne vitin 1770

Pema : ka bujshmeri mesatare , me forme te rrumbullaket deri ovale dhe mjaft frutdhenese
.nuk ka kapacitet te kenaqeshem me fton dhe patjeter duhet perdored ndder plotsues , eshte
diploid, lulezon mesatarisht dhe eshte polenizue I mire

Qendrueshmeria ndaj semundjeve : Tolerant ndaj gjethperdredhzes.

Koha e pjekjes : Fund I gushtit 120 dite pas lulezimit te plote

Karakteristikat e frutit : Fryti mesatarisht I madh deri (200) g ne forme dafrdhe me siperfaqe
jot e rrafshet (mbuluar me ngjyre te verdhe .

Tuli I bardhe I lengshem me shije te embel , muskat dhe aromatic

4. Sankrest?

Origjina : SHBA

Pema : kurora mesatarisht deri e bujshme dhe jep rendiente te larta

Koha e pjekjes: fillimi deri te gjysma e gushtit

Fryti : I madh me forme te shtypur, I rrumbullaket me ngjyre baze te verdhe , por ne pjesen e
ekspozuar dominon ngjyra e kuqe

Frutat kane shije mjaft te mire . Tuli ka ngjyre te verdhe dhe I forte , I lengshem dhe aromatic,
Berthama ndahet nga tuli

Kerkesat per Klime : ne nje mase I reziston temp. te ulta

Destinacioni I frytit per konsumim te fresket (tryeze dhe perpunim ,)

5.klasifimi I qershise, Stella ?

Ndarja e kultivareve te qershise

 Ne bote kultivaret e qerswhise arrijne deeri ne shifer 2000

 Ne baze te fortesse se tulit ndahen ne ;
 Kultivaret tuleforte ;Pagarreau, B, Burlat, Birg, b, Hardy nGiand, B, Van , b, Napoleon ,
Eddesa

Kultivaret tule bute futen ne nje grup kultivaresh Italian , STELLa\\

Klasifikimi tjeter eshte ai ne baze te kohes se pjekjes

 Te hershem
 Mesatarisht te hershem
 Me pjekje mesatare
 Me pjekje te vone

Stella :

Origjina : Kanada ( Lambere xJ 12442).

Pema , Kurora mesatarisht e bujshme I jep rendimente te larta dhe te rregullta , autofertil

Koha e pjeekjes : mesi I qershorit

Fryti: I madh deri shume I madh me forme te zorres, me ngjyre plotesisht te kuqe, tuli
mesatarisht I forte, me ngjyre te kuqe, I lengshem, I embel ne te tharte

Mutant : Compact Stela

6. Obllangina ?

Obllanina : vishnja kembesore

Origjina : e pa definuar

Pema : kurora me bujshmeri te dobet , jep rendimet te rregulolt ., autofertil,

Koha e pjekjes : mesi I qershorit

Fryti I vogel me fare te rrumbullakeet , me ngjyre te kuqe, tuli me ngjyre te kuqe , mesatarisht I
lengshem me shije te tharte dhe me arome te forte dhe ka permbajtje te larte te lendes se
thate . fruit eshte shume I pershtatshem per perpunim

Mutantet : Obllangina )5 , Obllangina 05 2

7. Ndarja e kultivareve te arres, Chandler?

 Kultivaret e arres me frutifikim ne maje ( Frangatte , Hartley, xxx Mayotte ,

 Kultivaret q frutifikojne ne gjatesi te llastarit (Payne , serr, chuco, Vina, Amigo , pedro )

Chandler :

Origjina : USA. 1979

Pema : kurora mesatararisht e bujshme , frutdhenie ne llastare anesor 80-85% e frutave, lulezim te vone
. Eshte kultivar shume prodhues.

Pjekja fundi I shtatorit

Fruti I madh (13-15g)me forme ovale , rnadmani 49-51% ndarje te lehte nga gezhoja dhe lehte thyhet
me dore

Pershtatet zonave me klime te thate dhe polenizohet mire me kultivaret Franker dhe Fornete

8. Albion?

Eshte kultivuar me veti prodhuese mujore gjate tere vegjetacionit

Frutat e para mund te piqen ne MAj dhe prodhimi mund te vazhdoj dderi ne fund te Tetorit. Eshte
mjaft rezistent ndaj semundjeve ne veqanti ndaj kalbezimit te rrenjes dhe Vortihumit. Frutat jane te
zgjatur ne forme sinetrikekonike. Fruti eshte me ngjyre te kuqe te shendritshme me shije te embel , I
forte dhe mjaft transportabil.

9.