Praktis

1 Arah

Arahan: Jawab semua soalan.

1.1 Arah Mata Angin

Lengkapkan arah mata angin berikut.

TP 1

Utara

7 1

6 2

5 3

1.2 Cara Menentukan Arah Mata Angin Menggunakan Matahari

1 Berdasarkan arah matahari terbenam di bawah, kenal pasti arah mata angin bagi objek lain.

TP 2

(a) (b)

(c)

1 © Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

 PRAKTIS 1

2 Berdasarkan rajah di bawah, Khairul menghadap matahari terbit. Lengkapkan arah mata angin
TP 2 yang betul bagi tempat-tempat berikut.

(a)

(d) (b)

(c)

1.3 Cara Menentukan Arah Mata Angin Menggunakan Kompas

1 Nyatakan lapan arah mata angin berdasarkan kompas di bawah.

TP 3

H
Arah mata angin
ABCD

G A EFG

F T B
B

S
E C

D
 PRAKTIS 1

2 Susun langkah mengorientasikan kompas yang betul daripada maklumat yang diberi dalam carta
TP 3 alir di bawah.

Pusingkan kompas perlahan-lahan sehingga jarum kompas menunjuk ke arah utara. Baca arah objek sepert
Letakkan kompas di atas permukaan yang rata. Pilih satu lokasi sebagai titik rujukan.

(a) (b)

(c) (d)

3 Berdasarkan kompas, nyatakan arah mata angin setiap tempat di bawah dari rumah Seri.

TP 4

Rumah Dennis Hotel Bukit

Rumah Seri Taman permainan

Kilang

Rumah Ravi
Kolam Jambatan
PRAKTIS 1

Arah dari rumah Seri

(a) Hotel
Bukit
Taman permainan
Jambatan
Kolam
Rumah Ravi
Kilang

(h) Rumah Dennis

1.4 Bearing Sudutan

1 Berdasarkan rajah di bawah, ukur bearing sudutan tempat-tempat berikut.

TP 5

(a) (b)

Rumah Siti Masjid

Sekolah Klinik

Bearing sekolah dari rumah Siti ialah Bearing klinik dari masjid ialah
. .

2 Berdasarkan rajah di bawah, ukur bearing sudutan tempat-tempat berikut dari kedai.
TP 5

© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018 4

 Hotel U
Padang

Kedai

Sekolah

Rumah Lee Masjid

Tempat Arah Bearing (°)

(a) Padang

(b) Sekolah

(c) Masjid

(d) Rumah Lee

(e) Hotel

5 © Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

 Prakti
s
Kedudukan
2
Arahan: Jawab semua soalan.

2.1 Kedudukan Relatif

1 Berdasarkan peta lakar di bawah, isi tempat kosong dengan jawapan yang sesuai.

Pintu
masuk sekolah

Stesen kaji cuaca Pondok pengawalStor

keselamatansukan

Makmal
komputer
Tapak Kantin
perhimpunan

Blok Amanah Blok Bestari

Padang sekolah

TP 1
Stesen kaji cuaca terletak di makmal komputer.

Dari tapak perhimpunan, terletak di bahagian barat.

Di hadapan kantin terdapat .

berada di sebelah kanan padang sekolah.

Pintu masuk sekolah terletak di bahagian utara .

Blok Amanah terletak di Blok Bestari dengan padang sekolah.

 PRAKTIS 2

2 Lengkapkan peta pemikiran di bawah berdasarkan maklumat kedudukan relatif pelan kelas
Tingkatan
KBAT 1 Amanah.
Papan putih Tong sampah

U
Meja
guru Pintu

Kumpulan A Kumpulan B Kumpulan C

31 86 31

42 97 42

5 10 5

Kumpulan D Kumpulan E Kumpulan F

15 18 9 6 14 11

16 19 10 7 15 12

17 20 11 8 16 13
Pintu

Tong sampah

(a) Kedudukan relatif Kumpulan A jika nombor 4 sebagai titik rujukan.

Kedudukan relatif

Nombor 2 Nombor 5 Nombor 3

(i) (ii) (iii)

(b) Kedudukan relatif kumpulan jika Kumpulan B sebagai titik rujukan.

Kumpulan Meja (i) Kumpulan A (iii)

asasas
Kedudukan Belakang (ii) Kanan

(c) Kedudukan relatif kumpulan jika Kumpulan E sebagai titik rujukan.

Kedudukan Kiri (ii) Kanan

asasas
Kumpulan Meja (i) Kumpulan B (iii)
© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018 6
 2.2 Latitud dan Longitud

1 Namakan garisan yang ditandakan di atas glob di bawah.

TP 1

(a) X ialah garisan .

(b) Y ialah garisan .

2 Berdasarkan rajah di bawah, nyatakan latitud dan longitud bagi bandar-bandar berikut.
(a) (b)

Kuala 3°U 52°U

Lumpur London

102°T 0°

Latitud : Latitud :
Longitud : Longitud :

(c) (d)

Phnom 13°U 5°U

Bandar Ser
Serii Begawan
Penh

105°T 115°T

Latitud : Latitud :
TP 3 Longitud : Longitud :
 3 Nyatakan kedudukan bagi tempat-tempat berikut.
TP
TP4
4 KU

70°U
Y W

Z 0°
35°B
0° 50°TT
X 30°S

KS

Bandar Latitud Longitud Kedudukan

(a) W
(b) X
(c) Y

(d) Z

4 Berdasarkan peta di bawah, nyatakan anggaran kedudukan beberapa tempat di

TP 5 Semenanjung Malaysia.
Kota Bharu U

G eorgetown Kua la Terenggan 6°U

u

Kuala Lipis
4°U

Kuala Lumpur

2°U
Melaka

100°T 102°T 104°T 106°T

Bandar Latitud Longitud Kedudukan

(a) Kota Bharu
Kuala Terengganu
Kuala Lipis
Kuala Lumpur
Melaka

(f) Georgetown
5 Nyatakan kedudukan bagi bandar-bandar berikut.
TP 5

100°T 105°T 110°T 115°T 120°T 125°T 130°T 135°T

Bangkok Manila 15°U

Ho Chi Minh 10°U

LAUT CHINA Kota

SELATAN Kinabalu
Bandar Seri Begawan 5°U
Kuala
Lumpur

Kuching
Singapura 0°

5°S
Jakarta

Bandar Kedudukan

(a) Bangkok

(b) Kuala Lumpur

(c)Singapura

(d) Jakarta

(e) Ho Chi Minh

(f) Manila
 PRAKTIS 3

Prakti
s
Peta Lakar

3
Arahan: Jawab semua soalan.

3.1 Ciri-ciri Peta Lakar

Labelkan ciri-ciri peta lakar di bawah.

TP 1
PETA LAKAR PEKAN AMAN
1 U

Kg. Setiu

5
B.P.
Sek.
3

Bukit Merah Pekan Aman

Petunjuk:
Kontur Sungai Getah
4 Kelapa sawit Jambatan
Petempatan Balai Polis

B.P.

3.2 Simbol-simbol dalam Peta Lakar

1 Namakan contoh simbol-simbol berikut.

TP 2

(a) (b)

B.P.

(c) (d)
© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018 10
 PRAKTIS 3

(e) (f)

2 Jawab semua soalan di bawah.

(a) Simbol pandang darat fizikal mewakili
.

(b) Simbol pandang darat budaya mewakili

.

3.3 Pandang Darat Fizikal dan Pandang Darat Budaya

1 Nyatakan objek berdasarkan simbol yang berikut.

Simbol Objek
(a)
TP 3

(b)

(c)
Sek.

(d)

(e)

(f)

(g)
Hosp.

(h)

(i)

(j)
 2 Berikan nama penuh bagi singkatan di bawah.

(a) P.

(b) P.P.

(c) Tg.

(d) Bt.

(e) Sek.

(f) Ldg.

(g) Sg.
(h) Kg.

3 Lukiskan empat contoh simbol pandang darat fizikal dalam peta lakar.
TP 3
(a) (b)

(c) (d)

4 Lukiskan empat contoh simbol pandang darat budaya dalam peta lakar.
TP 3
(a) (b)

(c) (d)
5 Namakan simbol berdasarkan foto yang berikut.
TP 3

(a) (b)

(c)

S ek.

(d) (e)

(f)
 (g) (h)

(i)

(j) (k)

(l)
 3.4 Langkah-langkah Melukis Peta Lakar

1 Lukiskan peta lakar kawasan tempat tinggal anda. Lengkapkan peta dengan petunjuk peta,
TP 4 petunjuk arah dan tajuk.
 2 Lakarkan peta kawasan persekitaran sekolah anda yang lengkap dengan ciri-ciri peta,
TP 4&5simbol pandang darat fizikal serta pandang darat budaya dan persembahkannya di
hadapan kelas.

3 Andaikan anda pengakap, bagaimanakah anda menjadikan peta lakar sebagai panduan untuk
KBAT mencari lokasi yang hendak dituju? Huraikan dan berikan contoh yang sesuai.
PRAKTIS 4

Prakti
s
Lakaran Peta Malaysia

4
Arahan: Jawab semua soalan.

4.1 Kedudukan Negeri-negeri di Malaysia

Isi tempat kosong di bawah dengan jawapan yang betul.

1 Malaysia mempunyai (a) buah negeri. Setiap negeri mempunyai ibu negeri
masing-masing. Ibu negara Malaysia ialah (b) . Malaysia mempunyai tiga
buah Wilayah Persekutuan, iaitu (c) , (d)
dan (e) . Pusat
pentadbiran Malaysia terletak di (f) .

2 Tuliskan negeri-negeri di Malaysia dalam rajah di bawah.

(a) (b)

(c) (d)

(l) (f)

(k) (g)

© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018 16

 Negeri-negeri di Malaysia

(m)

(e)

(j) (i) (h)

17 © Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

 PRAKTIS 4

4.2 Kedudukan Ibu Negeri, Ibu Negara dan Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan di M

1 Nyatakan nama negeri dan Wilayah Persekutuan berdasarkan peta di bawah.

TP 1

U
N1

N2

N3 N5
N6
N4

N7 Laut China
N8
WW
PP1
WW
PP2
N9

NN
110 N1

WP3 N1

N1
 Negeri-negeri N9

N1 N10

N2 N11

N3 N12
N4 N13

N5 Wilayah Persekutuan

N6 WP1

N7 WP2

N8 WP3

2 Nyatakan ibu negeri bagi negeri-negeri di Malaysia di bawah.

U
A
E
B
C F
M
D
Laut China Selatan
G

H
I

J
K
L

Ibu Negeri

A H
B I

C J

D K

E L

F M

G
 3 Berpandukan sebuah peta sebenar, lakarkan peta Malaysia tanpa melabel nama negeri, ibu negeri
TP 3 dan Wilayah Persekutuan.
 4 Berpandukan sebuah peta sebenar, lakarkan peta Malaysia dengan melabel nama negeri dan
TP 1&4Wilayah Persekutuan sahaja.
 5 Berpandukan sebuah peta sebenar, lakarkan peta Malaysia dengan melabel nama negeri, ibu negeri,
TP 2&5Wilayah Persekutuan, ibu negara dan pusat pentadbiran Kerajaan Persekutuan.
 6 Berpandukan sebuah peta sebenar, lakarkan peta Malaysia dengan melabel nama negeri, ibu
TP 6 negeri, Wilayah Persekutuan, ibu negara dan pusat pentadbiran Kerajaan Persekutuan yang
lengkap dengan tajuk, petunjuk arah utara, bingkai peta dan petunjuk peta.
 Praktis

5 Bumi

Arahan: Jawab semua soalan.

5.1 Sistem Fizikal Bumi

1 Nyatakan sistem fizikal bumi berdasarkan pernyataan dalam rajah di bawah.

TP 1

Lapisan udara yang mengelilingi

bumi serta mempengaruhi cuaca
dan iklim.

Lapisan kerak bumi paling luar

Kehidupan
dan paling nipis. Bersifat pepejal meliputi bahagian atas tengah bumi. Ketebalan lebih kurangdi100
permukaan
km. bumi
iaitu di daratan dan lautan (man

(a)

Lapisan air yang meliputi

sebahagian besar permukaan bumi termasuk air di laut, sungai, ta
(d)

(c)

23 © Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

PRAKTIS 5

2 Lengkapkan rajah berikut dengan kepentingan setiap sistem fizikal bumi kepada manusia.
TP 2

(a) Atmosfera (d) Biosfera

Kepentingan
Sistem Fizikal Bumi kepada Manusia

(b) Litosfera (c) Hidrosfera

5.2 Struktur Bumi

1 Berdasarkan rajah di bawah, namakan struktur bumi berikut.

TP 1

(a)

(b)

(c)

(d)
 2 Jelaskan ciri-ciri struktur bumi di bawah.
TP 2 (a) Kerak bumi

(b) Mantel

(c) Teras bumi

5.3 Benua, Lautan, Laut Utama dan Selat

1 Lengkapkan jadual berikut dengan jawapan yang sesuai.

Huraian Bentuk Muka Bumi

(a) Daratan yang sangat luas dan dikelilingi

air laut dengan pelbagai bentuk muka
bumi
TP 3

(b) Kawasan perairan di permukaan bumi

(c) Kawasan laut yang sempit yang memisahkan dua daratan atau pulau-pulau
2 Lengkapkan peta buih di bawah dengan nama benua-benua utama yang terdapat di dunia.
TP 3

(a)

(g) (b)

Benua-benua
(f) Utama Dunia (c)

(e) (d)
 3 Jawab teka silang kata di bawah berdasarkan perairan laut dan lautan di dunia.
KBAT
(a)

(b)
(d) P K

(e)

(f) A

(c)
(g) H N

Menegak
(a) Lautan terkecil dan tercetek di dunia
(b) Lautan yang mengelilingi benua Antartika
(c) Laut yang terletak di antara Sabah dengan Filipina

Melintang
(d) Lautan yang terbesar di dunia
(e) Kawasan perairan sempit yang memisahkan Semenanjung Malaysia dengan Singapura
(f) Indonesia dan Malaysia dipisahkan oleh Selat .
(g) Kawasan perairan Malaysia yang kaya dengan petroleum dan gas asli
 4 Berdasarkan peta di bawah, kenal pasti plat-plat benua dan plat-plat lautan.
TP
3 U

Bulatan Artik 661

2 °U
Plat Eurasia
Plat Amerika Utara

Plat Arab
23 1 °U
Garisan Sartan 2
Plat Filipina
Plat CocosPlat Caribbean Plat Pasifik
Plat Afrika

KhatulistiwaPlat Nazca 0°
Amerika Selatan

Plat Indo Australia

Garisan Jadi 23 1 °S
2

Plat Antartik Plat Scotia Plat Antartik

TP 3 66 1 °S
Bulatan Antartik
2

Petunjuk:
Sempadan plat
Pergerakan plat

Plat Benua Plat Lautan

(a) (g)
(b) (h)

(c)
(d)
(e)
(f)

5.4 Kesan Pergerakan Kerak Bumi

Nyatakan kesan pergerakan kerak bumi berdasarkan pernyataan di bawah.

TP 3
 Pernyataan Kesan Pergerakan Kerak Bumi

1 Gegaran kuat akibat dua plat tektonik tergelincir

2 Kawasan gunung berapi yang terbentuk

di Lautan Pasifik

3 Magma di dalam kerak bumi keluar dalam

bentuk lava

4 Diukur dengan unit skala Richter

5 Ombak besar yang disebabkan oleh gempa

bumi di dasar laut
 Prakti
s
Bentuk Muka Bumi
6
Arahan: Jawab semua soalan.

6.1 Bentuk Muka Bumi di Malaysia

Nyatakan jenis-jenis bentuk muka bumi berdasarkan pernyataan di bawah.

TP 1

1
Terdiri daripada bukit, gunung dan banjaran
Terbentuk daripada proses lipatan kerak bumi
Semakin rendah menganjur ke selatan Semenanjung Malaysia
Terdapat di pedalaman Semenanjung Malaysia serta pedalaman Sabah dan Sarawak

2
Tanah rata dan beralun yang terdiri daripada lembah sungai, dataran dan delta
Terdapat di sepanjang pantai barat, pantai timur dan pantai selatan Semenanjung Malaysia, pantai barat Sara
Ketinggiannya kurang daripada 180 meter
3 Lebih lebar di pantai barat Semenanjung Malaysia berbanding pantai timur
Kawasan yang disaliri sungai utama dan cawangannya
Selain sungai, terdapat tasik semula jadi dan tasik buatan manusia

ti pantai, tanjung, teluk, tebing tinggi, pulau, gua, gerbang laut, batu tunggul dan batu sisa
k muka bumi ini dipengaruhi hakisan dan pemendapan ombak

29 © Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018 30
 6.2 Lokasi Pelbagai Bentuk Muka Bumi di Malaysia

Namakan kawasan-kawasan yang bertanda A hingga E dalam peta di bawah.

TP 2&3

A
E

D
C

Nama Kawasan

A:

B:

C:

D:

E:
 PRAKTIS 6

6.3 Kepentingan Pelbagai Bentuk Muka Bumi di Malaysia

1 Huraikan kepentingan berserta contoh kawasan bentuk muka bumi berikut.

Bentuk Muka Bumi Kepentingan

(a) Tanah tinggi

TP 4

(b) Tanah pamah

(c) Saliran

(d) Pinggir laut

 2 Bandingkan kepentingan bentuk muka bumi di Malaysia dan persembahkan hasil dapatan di
TP 5 dalam kelas.

3 Bina beberapa kumpulan kecil dan bincangkan potensi kepelbagaian bentuk muka bumi di
TP 6 kawasan persekitaran anda. Bentangkan di dalam kelas dengan menggunakan pelbagai media.