Qamusi Turki

QAMUSİ TÜRKİ
ŞƏMSƏDDİN SAMİ
ETİMOLOJİK İŞ APARAN
HƏSƏN BƏY HADİ
TƏBRİZ
2008
ETİMOLOJİK İŞ APARAN HƏSƏNBƏY HADİ TƏBRİZ 2008
a a. 1. sevgi ilə çağıma səslərindəndir. - a mənim sevgilim. -
a gözümün bəbəyi. 2. hirslə, qəzəblə çağırma
səslərindən. - a canım, böylədə iĢ olar. 3. ĢaĢmana
səslərindən. - a bu nə gözəl. - a bu nədir. 4. bıqmağı,
doymağı bəlirtən səs. - a bu çox oldu. 5. da. yükləmə,
tə'kidi göstərir. - verərər a, öz malıdı: verərər da, öz malıdı.
- satar a, nədən satmasın. 6. da. ititməyi, tələsməyi, istəyi
vurqulayan, göstərən səs. - gəl a !. gəl da !. - yazsanız a:
yazsanız da.
ab (ap op. ob. yob. yop: çoxluğu göstərən sözlər).
abad avad. ovad. 1. ovlaq. nərsənin yığvasını, bolluğunu,
çoxluğu göstərən söz. 2. uvat.
abadanlıq avadanlıq. bolluq. islik. varavanlıq.
abadanlıq bayınlıq. baynalıq. bayındırlıq 1. abadlıq.
abadlamaq diriltmək. Ģənləndirmək.
abadlıq bayınlıq. baynalıq. bayındırlıq 1. abadanlıq.
abaqa yapaqa. abqa. yapqa. 1. istək. istənilən, görülən nərsə. -
sənin abağan nədir. 2. oya. məĢquliyyət. - özüvə bir
abaqa seçdə, oyasız qalma.
abalıq yeldirmə. yəldirmə. manto. (qadınların gen, bol eĢik
geyimi).
2 http://WWW.TURUZ.COM
QAMUSİ TÜRKİ ŞƏMSƏDDİN SAMİ
abamaq ablamaq. avamaq. avlamaq. tıymaq. tıqmaq. qapamaq.
yapamaq. mən' edmək.
aban abın. avan. ulu. yüksək. ali.
abandırmaq yapandırmaq. çökərtmək. ıxlamaq. xıxlamaq.
abanlamaq yapanlamaq. 1. iĢləmək. iqdam edmək. 2. kullamaq.
iĢlətmək. 3. iri iri addımlamaq. addımlayaraq ölçmək.
abanmaq yapanmaq. 1. qapanmaq. çulqanmaq. çökünmək.
üzərinə düĢmək. - nə mənim üstümə abanmısan. 2.
əğilmək. salqınmaq. sarqınmaq. - potuĢqadan abanıb
baxdı. 3. geniĢləmək. açılmaq.
abansız apansız. avansız. ansız. ansızın. birdən.
abdal sapaq. sarsaq. bonğ. bon. avanaq. ĢaĢıq. ĢaĢqın.
axmaq. savuruq. əğli uçmuĢ. çapıq. səfeh.
abdəstxana ayaq yol.
abı abu. böyükləri çağırmağa sayqı sözü. dadaĢ. qərdəĢ. -
abım bura buyurun.
abın aban. avan. ulu. yüksək. ali.
abırqa bax > qabırqa.
abırlı qısrıq.
abısıt absın. absıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.
3 http://WWW.TURUZ.NET
abqa abaqa. yapaqa. yapqa. yapaq. 1. istək. istənilən, görülən
nərsə. - sənin abağan nədir. 2. oya. məĢquliyyət. - özüvə
bir abaqa seçdə, oyasız qalma.
ablaq əbləq < albağ. rəhbərəh.
abluqa yapluqa. yapalqa. quĢaq. mahasirə.
absın absıt. abısıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.
absıt absın. abısıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.
abşar Ģəlalə. çağla. çalğa.
abu abi. böyükləri çağırmağa sayqı sözü. dadaĢ. qərdəĢ. -
abım bura buyurun.
abuqsapuq saçmasapan. həzəyan.
aburçubur 1. qıvırzıvır. 2. hapursapur. abuqsapuq. saçmasapan.
həzəyan.
abur obur. doymaz. qarımpa. - abur obur: obur çobur. - abur
çopurun biridi bu gədə.
abyar kömək. yardım. vasitə. - abyarsız varmaq olurmu. -
abyarın qırılsın.
acar {(c <> z ) (< acırtmaq)}.açar. ahar. axar. ağlıq. düzgün.
sılağ. sığal. cıla. pərdax.
acarlamaq axarlamaq. aharlamaq. cilalamaq. sığallamaq. açmaq.
sılağlamaq. sığallamaq. cılalamaq. pərdaxlamaq.
acdamaq acın ilə dəğirman daĢının diĢlərin açıb, ititmək.
acgöz 1. ac. acur. azur. azqın. 2. yutuq. utuq. ütük. tamahkar.
acıdan qoraq. qora. yaxan. yandıran.
aciko qıcıka. xərdəl otu. qazvəl.
acı 1. dadlı olmayan. - acı su: içilməz su. 2. pis. iti. yaxĢıqsız.
oxarsız. qaba. sərt. - acı söz. 3. tünd. cik. çığrı. - acı səs.
4. acıq. ağrı. incik. sızı. dərd. kədər. 5. acıq. müsibət.
matəm. yas. öc. intiqam. 6. əvəz. təlafi. - acı çıxarmaq:
öclənmək. intiqa almaq. təlafi edmək. 7. sancı. ağrı. 8. tərs.
ətacı. əqit. əkit. əqti. əgti. - əkti söz. 9. dadlı olmayan. -
acı su: içilməz su. 10. acın. yanıq. yanqı. yanı. təəssüf. -
yanıq ki çatmadı baĢa yaĢamı, xoĢ günlər ilə. - min yanıqla
bildirməliyəm ki. - bu iĢlərə yanıq yox. - indi yanıqdan kar
çıxmaz. 12. ağrı. sancı. inci.
- acı su: quyu suyu.
- çox sıxıntı, acı çəkmək: qan qusmaq.
- acı təpədən çıxmaq: təpəsindən tüstü çıxmaq. çox acı
çəkmək.
- quyruq acısı: öcü alınmamıĢ keçmiĢ acı. - onun bir quyruq
acısı vardır.
acıqdırmaq sanğlatmaq. təngitmək. təngə gəitmək. çəktirmək.
dəlirlətmək. hirsləndirmək.
acıq acı. 1. yas. müsibət. matəm. 2. ağrı. acı. incik. sızı. dərd.
kədər. 3. azıq. nifrət. kin.
acıqlamaq 1. acmaq. - tanertən ağızalma yeyən, quĢluqa acığar. 2.
yasa batmaq. - qadıncağız acıqlandı.
acıqlandırmaq cinlətmək. qızdırmaq. yügrütmək. - əğlənmək üçün üçün
birin qızdırmaq.
acıqlanmaq yügrünmək. qızıĢmaq. acğılmaq. yaslanmaq. yaslı
olmaq. matəmə batmaq.
acıqlıq əqtilik. əkitlik. kəkrəs. gəsis.
acıqlı 1. acınacaqlı. fəci'. 2. hirsli. taqın. darğın.- darğın
gördümdən heç bir nə söyləmədim.
acıqmaq aĢıqmaq. tələsmək.
acıqtırmaq aĢıqtırmaq. tələstirmək.
acil < aşıl. məzə. xırım xırda qarıĢıq quru yemiĢ. tənəqqülat.
acılanmaq qussələnmək. darılmaq. darıxmaq.
acılı acın. ağrılı. sancan. incikli.
acılıq 1. kəkrəlik. dil burma. sərtlik. əkĢilik. 2. qussə. kədər.
mərarət. - acılığı içindədir.
acımaq acınmaq. 1. yanılmaq: yanıqmaq. yanğmaq. yanmaq.
heyiflənmək. təəssüflənmək. 2. kəkrəmək. dil burarcak
əkĢimək. əkĢiyib qabarmaq. təxmir olmaq. 3.
təəsüflənmək. rəhmə gəlmək.
{ şəmsəddin sami yazır: ağrımaq ilə acımağın ayrımı buki:
ağrı, dərin olur. acıma, üzdən olur. sızımaq, sınırlarda, gah
gah tutan ağrıdır}- onun yoxluğuna içdən yanıldıq.
- acımıyaraq qoymaq, vermək, edmək: bağıĢlamaq. bəzl,
fəda edmək. əsirgəməmək. qıymaq.- parasın qıyamır. -
parasına qıyıb bu kitabı almadı.
acımtıraq əqit. əkit. əqti. əgti. kəkrə. gəs. - əkti yemiĢ. - acımtıraq
əkşi: kəkrə. dil burar.
acın acı. yanıq. yanqı. yanı. təəssüf. - yanıq ki çatmadı baĢa
yaĢamı, xoĢ günlər ilə. - min yanıqla bildirməliyəm ki. - bu
iĢlərə yanıq yox. - indi yanıqdan kar çıxmaz.
acın acılı. ağrılı. sancan. incikli.
acın dəğirman daĢının diĢlərin açıb, ititmək üçün çəkiĢ.
acınacaq - acınacaq, yaxışmaz durum: yazıq.
acınacaqlı acıqlı. fəci'.
acındırmaq əsirqətmək. rəhmə gətirmək.
acınmaq acımaq. yanılmaq: yanıqmaq. yanğmaq. yanmaq.
heyiflənmək. təəssüflənmək. - onun yoxluğuna içdən
yanıldıq.
- acınmadan qılınmaq: qıymaq. qədər edmək. qıyına
(zülmə) muzayiqə edməmək, qısırqanmamaq. - fələk mənə
qıydı. - suçsuz birinə nasıl qıyarım.
acırqa rəhmət. məğfirət.
acırqanamaq rəhm edmək.
acısız 1. ağrısız. sancısız. incisiz. 2. bayıtmaqla (bihuĢlatmaqla).
aparılan operasiy, əməl.
acışan acı görən. acıĢqan.
acışdırmaq uzaĢdırmaq. azıĢdırmaq. ititmək. hiddətləndirmək.
acışma göynük. sızak. sızıĢ.
acışmaq uzaĢmaq. azıĢmaq. itiĢmək. qızıĢmaq. qutruĢmaq.
hiddətlənmək.
acıtan zalim.
acıtmaq 1. talamaq. dalamaq. dağlamaq. yaxmaq. qavurmaq. -
ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı. 2. qabartmaq. təxmir
edmək. 3. əqĢitmək. əkĢitmək. təxmir edmək.
bayatlatmaq. 1.
acıtmaq sancmaq. incitmək. (> acidənfars).
acıyan rəhman. mərhəmətli. müĢfiq.
ac 1. istək. yaxıĢ. xahiĢ. 2. acgöz. acur. azur. azqın. - ac
göz: gümüş göz: paradan baĢqa gözünə bir nə girməyən. 3.
yeməksiz. 4. az. tamahkar. həris. yoxsul. fəqir. kasıb.
möhtac.
- ac doyurmaq.
- ac göz: taya cocuğu.
- ac göz: ac qılıq, xəsiyət: azıq. xəsis.
- azıqlığı burax qıl.
- gözü aclılıq: soğumsızlıq. doymazlıq. tamahkarlıq. təmə'.
acranğ acıranğ. acırınğ. acrınğ. (< acı). 1. həlakət. bəla. (>
azrənğfars). 2. qussə. qayğı.
acur azur. azqın. 1. Ģəhvətli. 2. ac. acgöz.
aç - açbağ: həll o fəsl. rətq o fətq. həll o əqd.
açaq 1. daĢ olmamıĢ nərsə. daĢın qarĢıtı: topraq. 2. aĢaq.
malat. 3. xəkə. oğuntu. topraqsin. - kömür açağı. 4. (açıb
arıdıb təmizləyən nərsə). sabın.
açal açıl. açıq. dik olmayıb alçaq yer. düĢük. döĢək.
açan 1. yarıcı. yarcı. ayıran. yaran. paralayan. kəsən. 2. çözən
(> suzan). yaxan. əridən. çözər. qodaz. çözərtən.
közərtən. çökürtən.
açan açar. nəĢtər.
açanğ ani.
açar 1. açan. nəĢtər. 2. aĢar. amil. 3. ücrət. müzd.
açar acar. 1. sılağ. sığal. cıla. pərdax. 2. iĢtahı açan nərsə.
turĢi. 3. iĢtah verici.
- qutluluq, səadət himi, rəmzi, haçarı: qurqut. qorqut.
açbağlamaq həll o fəsl edmək.
açdırmaq qazıtmaq. eĢdirmək.
açdırmaq9 əkilməmiĢ, xam yeri iĢləmək.
açdırmq aĢdırmaq. eĢdirmək. qazdırmaq.
açıcı qutaran. xilaskar.
açığına göz görə. əyan.
açıqdan ələnən. - ələnən dedi: açıqdan dedi.
açıqına açqala. aĢqara ( r <> l ) aşqala. yırqın. yırtığına. bəllək.
açıq 1. dəniz açığı: engin. 2. # iç. dıĢ. yad. için qarĢıtı. -
açıqdan adam alınmır. 3. boĢ. iĢsiz. 4. iyəsiz. yiyəsiz.
sahabsız. issiz. 5. (dəngli nərsədə olan) kəsir. kəsr.
nüqsan. - budcə açığı. - açığı çıxdı: çatıĢmamazlıq üz
verdi. 6. meydan. 7. aylıq. aylaq. - aydədəyə qonaq
olmaq: aylıqda yatmaq. aylaqda yatmaq. açıqda yatmaq. 8.
ənğliz. uzun. 9. Ģux. oynaq. 11. aĢqar. aĢqal. açqal.
yırıq. bəlli. 12. aralıq. aralı. seyrək.- aralıq diĢ. - açıq ağız:
ĢaĢqın. - ağzı açıq: ĢaĢıq. çaĢqın. avanaq. mat mə'təl. -
dəniz açığı: engin. əngin. orta. ulu orta. - başaçıq: sərbəst.
qorxmaz. - gözü açıq: gözü yolda. 13. tıxanmamıĢ.
pozuqmayan. iĢlək. 14. bəlinğ. aĢkar. 15. yayıq. yayvan.
məbsut. gülər. gülən. bəĢĢaĢ. küĢada. məftuh. geniĢ.
yavan. yayvan. bol. yayılmıĢ. münbəsit. darıxmaz. dar
olmayan. paraq. çatlaq. yırıq. cırıq. yarıq. fərax. - ağzı
açıq: sarsaq. ağzı yayvan. boĢboğaz. ağzı gəvĢək. gəvəzə.-
küşada qapı. - küşada əl. - gülər üz. - üzə gülər bir boya.
16. yası. yassı. basıq. müstəvi. basılıb əzilmiĢ kimi. 17.
yal. yalın. çıplaq. 18. ələni. aĢgara. saxlzmsızın.
gizlimsizin. qapaqsız. bəlli. əyan. 19. toruq. doruq.
duruq. saf. turuq. turu. duru. bərraq. saf. 20. quru.
çıplaq. lüt. döĢənməmiĢ. - quru yer. - quru söz. - quru
taxda. 21. alarğa. - açıq yemək: giriĢ (antirə) yeməyi. -
yoğur yemək: quyuq (əsl) yemək. - toxluq: toxbasar: son
yemək (deser). 22. (yer) güĢad. ova. 23. aĢgar. günəĢ
kimi. - bu iĢ çox açıqdır: günəĢ kimidir. - ara açıqlığı:
narazılıq. 24. açal. açıl. dik olmayıb alçaq yer. düĢük.
döĢək. 25. bolağan. yalluz. yelpənək. cıf. əclaf. 26. avat.
göstərli.
- açıq sarı: kibriti.
- əli, qapısı açıq: əkməğinə qoç. səxi.
- duru su. - açıq don: torı don.
- açıq duri.
- açıq, iri addım: dəvə dabanı.
- açıq təmiz: arın sağın.
- açıq qapılı: qonaqçıl.
- açıqdan göstərilməyən: qapalı. müğəlləq. mərmuz.
mübhəm. - orasını qapalı keçdi. - bu tümlə (cümlə) çox
qapalı. - qapalı söz. - qapalı bazar, dosluğu pozar.
- bəxdi açıq: yazqulu. yazıqlı. talehli.
- yayıq danıĢıq: hər tərəfli.
açıqqöz çalağ. itik. huĢlu.
açıqlamaq açlanmaq. anğlanmaq. ənqlənmək. ənlənmək.
ənnilənmək. genlənmək. bəlinğləmək. ifĢa edmək.
meydana qoymaq.
açıqlama e'laniyyə.
açıqlatmaq bəllətmək. ortaya qoymaq. meydana çıxarmaq. - ürək
sözün bəlmir.
açıqlıq aralıq. boĢluq. fasilə. məsafə. yavanlıq. yayvanlıq.
geniĢlik. bolluq. inbisat.
- taxda aralığı. - aralığa gedmək: boĢ yerə dağılmaq.
açıl 1. (için açılması). gəyirmə. aruğ (için arıtlanması). 2. açal.
açıq. dik olmayıb alçaq yer. düĢük. döĢək. 3. yubat.
möhlət.
açıla 1. apĢaq. apĢıq. yapıĢıq. çaltıq. genğ. gənğ. gen. gən.
ĢaĢa. mütəəccib. 2. qıçları aralı. 3. gəvĢək. yaramaz.
yürüməz. gücsüz. açıla. təmbəl.
açılış ağaz. ağız. baĢlanıĢ. baĢlanqıc. ərəfə. iftitah. iftitah.
qüvĢar. küvĢar. koĢar. küĢad. kovĢad. küvĢad >
qoĢadfars. (< kövşad < kovşamaq: açmaq. qazmaq). -
kitabevinin küşadı. - yeni Ģəhrin küşadı.
açılışmaq didiĢmək. titiĢmək. didər didərlənmək.
açılma yayılma. inbisat.
açılmaq açınmaq. döĢənmək. yayılmaq. uzanmaq. tullanmaq.
ayarmaq. ayrılmaq. azmaq. çaĢınmaq. sapınmaq.
yoluzmaq. döĢənmək. yayılmaq. uzanmaq. açılıb
tölelmək, axmaq. ərimək. əğimək. bəllirmək. bəlirmək.
ağarmaq. fıĢlanmıĢ. kəsilmək. yarılmaq. ayrılmaq.
sıyrıtmaq. sırıtmaq. siyritmək. faĢ olmaq. azlıqların,
saçuq suçuqların, eyb nuqsanların bir ucdan çıxması,
gürünməsi. sırınmaq. sırıtmaq. siyrinmək. ölmək.
qazılmaq. eĢilmək. - güc qazılan topaq.
- onun suçları sırıtır.
- ara açılmaq:soqumaq. soğumaq. soyumaq. soyuqlamaq.-
bir biindən soğudular.
- gizlisi fıĢlanmıĢ, faĢ olmuĢ. baqlası çözülmüĢ: içi açılmıĢ.
- gözləri bəlirdi.
- sözə döĢənmiĢ: sözü əninə boyuna anlatmaq.
açılmış 1. Ģımarıq. ĢımarmıĢ. safalmıĢ. yırtlaq. yartlaq. yarılmıĢ.
yırtılmıĢ. partlaq. - yırtlaq göz. 2. çözük. közük. köçük.
ərimiĢ.
açım açma. yorma. yorum. təfəeül. falaçılıq.
açımaq - bir gizni, sirri, içi açımaq: sökmək. qoxulatmaq. iylətmək.
ifĢa edmək. - yarın onun iĢlərin qoxulatacağam.
açımlanmaq soğumaq. iĢtahdan düĢmək. ürəyi vurulmaq.
açınğ acınğ. 1. açıqlıq. yarınğ. ( çuxurluq. eniklik). 2. yalınğ.
diklinğ. itlinğ. ( dikləmənğ. qalğuqluq).
açınmaq 1. açılmaq. yayılmaq. döĢənmək. uzanmaq. tullanmaq. -
sözə döĢənmiĢ: sözü əninə boyuna anlatmaq. 2. qazınmaq.
sökünmək. təcziyə olunmaq. - daĢ topraq yağıntı ilə
qazınır.
açınmamaq aymaqcığa. utanmaq. çəkinmək. usanmaq. - ayman:
çəkin. - aymanmadı: çəkinmədi.
açış iftitah. ərəfə.
açıt açtı. həĢti. sökə. oyuq.
açqal aĢqar. aĢqal. açıq. yırıq. bəlli.
açqala açıqına. aĢqara ( r <> l ) aşqala. yırqın. yırtığına. bəllək.
açqarın açqurun. göy qurĢağı.
açqıçı pərdaxçı. sığalçı. cilaçi.
açqı pərdax. sığal. cila.
açqır ıĢıqlı.
açqurun açqarın. göy qurĢağı.
açlamaq ənqlətmək. ənlətmək.ənnilətmək. genlətmək.
açlanmaq açıqlamaq. anğlanmaq. ənqlənmək. ənlənmək.
ənnilənmək. genlənmək.
açlaşmq aĢlaĢmaq. eĢləĢmək. qazılıb çuxurlaĢmaq.
açlıq döĢən. yaylıq. bəsat.
açmaq 1. taramaq. daramaq. arıtmaq. təmizləmək. - saçın
daramaq. - saqqalın daramaq. - yün daramaq. 2.
turultmaq. durultmaq. tortılı nərsəni durdurub, tortısın
dibə köçdürüb arıtlatmaq, aydınlatmaq. təsfiyə edmək.
3. tuyurmaq. duyurmaq. ifĢa edmək. nəĢr edmək. -
bunları duyurmamalı. 4. tutmaq. iĢlətmək. - çətir, örtük,
pərdə tutmaq. 5. qazmaq. - quyu qazmaq. - kərdini
qazmaq.
- qapı açmaq: { 1. yol açmaq. örnək vermək. örnək olmaq. 2.
baĢlamaq. təĢəbbüs edmək. 3. yaraqlanmaq. talaĢlanmaq}.
6. ağızlamaq. baĢlamaq. 7. aĢmaq. əĢmək. eĢmək.
qazmaq. 8. almaq. qapmaq. fəth edmək. - ölkər alıb açdı.
- bağlasın aç: buxcasın aç. 9. sılağlamaq. sığallamaq.
cılalamaq. pərdaxlamaq. kəĢf edmək. 10. yarlamaq.
yarmaq. 11. baĢlamaq. 12. yatsamaq. yasmaq.
düzəltmək. təsviyə edmək. yozmaq. yazmaq. 13.
aĢmaq. iqdam edmək. əməl edmək. 14. yarmaq.
- açıb yırtmaq: dərmək. dərimək. taramaq. qazımaq.
- bütün, toplu nərsəni açıb saçmaq, ayırmaq: yolmaq.
didmək. - qoyunun yapıqın (yunun) yoldu.
- yuxu yozmaq: açmaq5.- iĢi yarladıq. - iĢi yarlamadan iĢə
düĢdük.
- yol açmaq: örnək olmaq.
- fal açmaq: təfəüül edmək.
- qapını böyük açmaq: ağır xərcə girmək. iĢi böyük
götürmək.
götürmək.
- takım açmaq: yanqın tulumbasın iticə qoĢdurmaq.
- açıb göstərmək: sırıtmaq. sıyrıtmaq. siyritmək:
çılpaqlamaq.
açmaq 1. yormaq. vermək. saymaq. həml edmək. - hər kəs öz
oyun (fikrin) yorar: verər. - iyiyə yormaq: yaxcıya açmaq. 2.
ağtamaq. çəkmək.
açma 1. dəlik. 2. çiy, iĢlənməmiĢ toprağın, yeni əkiĢi. 3.
döĢətmə. yayma. bəst. 4. kəĢf. 5. qüvĢar. küvĢar. koĢar.
küĢad. kovĢad. küvĢad > qoĢad fars. (< kövşad <
kovşamaq: açmaq. qazmaq). 6. açım. yorma. yorum.
təfəeül. falaçılıq.
açmaz 1. mat. 2. çıxmaz. bünbəst. 3. baykut.
açmazlıq kitümlük.
açtı açıt. həĢti. sökə. oyuq.
adamcağız yazıq.
adlanmaq adlanmaq.: - pisə adlanmaq: götülənmək. kötülənmək.
pisəlmək. pozulmaq. itiham olmaq.
afacan yaramaz. qılıqlımus. kaprisli.
ağıllı güclü. qoca. müdəbbir. - qoca xaqan. - qoca bilgin.
aha ! 1. ahan !. ha !. doğru !. gərçək !. 2. iĢtə !. al !. ala !. öylə
!.
ahan ! aha !. ha !. doğru !. gərçək !.
ahar 1. ağar. ağ. axar. acar. ağlıq. düzgün. 2. acar.
aharlamaq axarlamaq. acarlamaq. cilalamaq. sığallamaq.
ahatlanmaq dincəlmək. quĢaq atmaq. soyunmaq.
ahextənfars axıxmaq. yağıxmaq.
ahəng < axınc. axınq. axış. tezlik. təlsəklik. tələsiklik. tə'cil.
ahəstə < ağır asta. ağır. asta. yavaĢ. yuvaĢ.
ahufars < ağı. ağu. 1. man. eyb. < zəhər. 2. < avu: tutuq. mə'Ģuq.
məhbub.
ahust aqust. 1. günəĢin toprağı qızdırıp. çiğin quruduğu vaxt.
2. asta. savsa. yavaĢ. ağır.
axır axır. axar. yumĢaq. armın. mülayim.
axisəfars axisəfars. < axış. ahəng. axınq.
axmaq bol. sapıq. səfeh. qanmaz.
axtənfars ağıtmaq. axıtmaq. ağtamaq. axtamaq. boĢaltmaq.
lütləmək.
ajəng < açınğ. bax > açınğ.
ajmaqlanmaq ajmuqllanmaq. ajmuqmaq. 1. sapmaq. azmaq. 2. kəlliği
artmaq. keçəllənmək.
akıla ( k <> ş ) aşıla. cüzam.
aq ağ. ağ (< ağı). 1. dərd. - ağı kəsən darı. 2. ağ (< av) iki
tikəni avlayan (yığan, bir yerə gətirən) tikə. - Ģalvar, qoltuq
dalağı, ağı. 3. pis. - bu iĢimizdə ağ oldu. - ağ oldu iĢlərimiz.
4. eyb. - bu sözün ağı yoxdu. - ağını qaldır durulsun, ağını
basdır bulansın. {> akfars. əkfars}. 5. əğrilmiĢ, bükülmüĢ
nərsə, parça, tor. əğrib (özəlliklə balığ toru). 6. ahar. ağar.
düzgün. 7. tor. örgü. hörgü. hörük. örük. tolamıq.
dolamıq. duzağ.
- ağ oy: yansız fikir.
- ağ ürək: roĢəndil.
- gümüş kimi ağ. gümüĢ boyun, bilək, puxaq.
- üz suyu: üz ağı: namus. abrı. - bu iĢdən üzümüzün ağı ilə
çıxdıq.
- ağ saqqal qara saqqal: kiçik böyük. hər kim. - ağ doğan:
sunğur. Ģunğar.
- ağ damar: sınır.
- çala ağ: kölgəli ağ: tutqun boya.
- ağ çiçək çeşiti: qar topu.
- çox ağ, səmiz olan kişi, cocuq: qar topu.
- ağ doğan: çaqır doğrul. toğan.
- ağ dombul uşaq: qartopu.
- ağ tavşan: çöl siçanı.
- tor ağ: ufaq gözlü balığ ağı (toru). (iri gözlüsünə " fanya"
deyilir.
- ağ ciyər: öggən. iryə.
- ağ evli: köçəri el. (qara evli: otraqlı el).
- ağı ağ, qarası qara: dumduru. saf. - ağlı qaralı: rəhbə rəh.
qartalka. çal. alavan.
- azca ağarmıĢ: qarçıl.
- "aq banğ" sıraca otu çeĢitlərindəndir.
- ağ atmaq: ağ buraqmaq: tor atmaq. tor qurmaq.
aqa ağa (< ağmaq: qalxmaq). 1. yaĢlı. böyük. əfəndi. 2. bəy.
rəis. buyruq. - ulusun ağası. oxuyub yazma bilməyənlərə
sərəf ünvanı. 3. əzizləmək üçün, ağır, mətin olan oğlan
uaqlarına verilən ad.
- xan qapısında, ağ ağaların başı: qapı ağası.
- qapı ağası: xan qapısında, ağ ağaların baĢı.
- tumruq ağası: türmə baĢçısı.
- ağac damarı.
- ağacdan top: tomaq.
- dalları kəsilmiş ağac kötüyü: qabran.
- meĢə qğaclarından (dirəklərinin) bir kiçik çeĢiti. dilab. dolab.
- qoĢa dolab. - tək dolab.
- ağac kərəz: tomaq. at üzərində daĢınan qalın bir çomaq.
- ağa bəy: böyük qardəĢ.
- ağ ağa: qərə olmayan hərəm ağası.
- ağabəy: böyük qardaĢ.
- iç ağas: vəzirlərin baĢ iĢçisi.
- bölük ağası: jandarma yüz baĢısı.
- tümrüq ağası: türmə baĢçısı, müdürü.
- qapu ağası: devlət qulluqçularının baĢı.
- ağa qapusu: yeniçəri idarə bölüyü.
- qol ağası: yüzbaĢı ilə bəybaĢı arasında bir ünvan. {- sol qol
ağası. - sağ qol ağası}.
- tabur ağası: jandarma bəybaĢı.
aqa xacə < xoca.
aqabəy ağabəy. əsi. ağasi. böyük qardaĢ. (# ini: kiçik qardaĢ).
aqabəy ağabəy. möhtərəm zat.
aqac - döşəməlik uzun ağac: yollama dirək, kiriĢ.
aqac (< ağmaq: qalxmaq).
- orman ağaclarıdan olub, toxunuĢu sərt, dayanıqlı, qolay
parıldayan, qayın ağacına oxĢar ağac: görgən. - görgən
dirək. - görgən kərəstə. - görgən barmaqlıq.- ud ağac: öt
ağac. qoxar. - ağac qağan: ağac dələn. ağacların qabuğun
dimdikləyən, qarğada kiçik bir quĢ. - qumar ağacı: qırmızı
boyalı bir çeĢit ağac. - qızıl ağac: bir çeĢit urman, meĢə
ağacı. - ağac özü. özkə. - ılqın ağacı: yılqınka. ılqın. -
kəsilmiĢ ağac. dirək. özəlliklə yassı kəsilmiĢ kiriĢ taxdalar:
kərəstə (< kərmək). - tomrum ağaç: kütük. kötük. kündə.
- ağac qaqan: ağac dələn: qaqası ilə ağac qabığına çalan
quĢ.
- yanqın ağac:geçgin odun.
- gül ağaclarında olan bir böcək: xanım böcəyi: qırqımçı.
aqacıq ağacıq. kiçik ağa. balağa.
aqal axal. 1. axıltı. axsal. aĢqal. kovĢal. bekara. zibil. 2. iĢlək.
rayic. yavat olmayan. - yürük pul. 3. ağalfars < aval. avar.
(< avlamaq: tutmaq).
aqalıq ağalıq. 1. ağalıq. bəqlik. nəciblik. fəzilət. kərəm.
böyüklük. 2. kibir. qurur. əzəmət. 3. comətlik. 4. atalıq.
vizarət. 5. imarət. əyalət baĢqanlığı. 6. tayılıq. dayılıq.
böyüklük. döğüĢgənlik. igitlik. baĢçılıq. 7. bəylik.
böyüklük. idarə.
- ağalıq edən: ağasi. - el ağası.
- sağ qol ağalığı: binbaĢılıq ilə yüz baĢılıq arasında olan
dərcələrin ən yüksəyi, bu dərcə sol qol ağalığından
yüksəkdir.
aqan axan. arxan. ravan. arvan. - arvan sular: axar sular.
aqapə ağapə. qadınlara verilən ad.
aqar 1. axar. qol. yol. tamar. damar. - yağmır suları yerin
damarlarına iĢlədi. 2. ağar. ahar. ağ. acar. düzgün.
- axar sular durmaq: heç bir nə eĢitməmək. heç bir qarĢıt
olmamaq. - iĢtə buna axar sular durur. 3. ahar. acar. ağlıq.
düzgün. sığallı, cilalı nərsə. 4. axmar. xumar. əsrik.
süzük. 5. pırosə. gəliĢ. gediĢ. 6. axır. yumĢaq. armın.
mülayim.
aqarağlı axarağlı. duyqu, hissin axarı ilə. düĢünmədən davranan.
iradəsiz. dönək.
aqarlamaq axarlamaq. aharlamaq. acarlamaq. cilalamaq.
sığallamaq.
aqarlı axarlı. səlis. salsuq. sarsuq.
aqarma ağarma. dan. sökən. daluğ. tilu'. Ģəfəq. fəcr.
aqarmaq ağarmaq. 1. açılmaq. yuğunub arınmaq. 2. dan atmaq.
sabah açılmaq. 3. uzaqdan görünməyə baĢlamaq. -
ulusun baxtı ağarmağa baĢladı. - qara göydə ağamsı görü
verdi. 4. solmaq. sararmaq. 5. bəllirmək. bəlirmək.
açılmaq.- gözləri bəlirdi.
- ağarmış dodaqlar: gücdən düĢmüĢ kiməsnə.
- göz ağarmaq: ağlamaqdan, gözləməkdən, baxmaqdan
gözün qarası gedmək. görməz olmaq.
aqartı ağartı. bilim. mə'rifət.
aqartmaq ağartmaq. 1. aqlamaq. arıtmaq. 2. soldurmaq. boyasın,
bənizin qaçırmaq.
- üz ağartmaq: yararlıq edmək.
aqartmaq ağartmaq. suya çəkmək: bəraət edmək.
aqartu ağartu. bilim. tanu. maarif.
aqasi ağası. ağalıq edən. - el ağası.
aqasi ağasi. bir yerin dolandıranı, müdürü.
aqasi ağasi. əsi. ağalıq, bəylik, böyüklük yiyəsi olan. ağabəy.
böyük qardaĢ. (# ini: kiçik qardaĢ).
aqaşçı kərəstəçi (< kərmək).
aqatma - ağatma davası: ağda. - ağda yapışdırmaq.
aqaz ağazfars. < ağız. açılıĢ. baĢlanıĢ.
aqbal ağbal ( < ağ + bal: tikə. parça). yaxud ağbağlı (< ağ + bağlı)
qadınların ağlıq, tor baĢ örtüyü. > ağbanufars.
aqbanufars < ağbal ( < ağ + bal: tikə. parça). yaxud ağbağlı (< ağ +
bağlı) qadınların ağlıq, tor baĢ örtüyü.
aqça - ataman dövründə aqçaların bir üzünə vurulan doğan
şəkli: toğra. - yazımı toğra oyunu: Ģer mi xət oyunu: Ģer
mən xət oyunu.
- geçər aqça: rivaclı para.
- sağ aqçə: altın yerinə iĢləyən para. {# pozuq aqçə}.
aqda ağda. 1. qarıĢmıĢ, quyuq, qəliz nərsə. mə'cun. 2. ağatma
davası. - ağda yapışdırmaq.
- bal ağdasından yapılan halva: qamıĢ halvası.
aqdaçı ağdaçı. mə'cun düzəldən.
aqdalaşmaq ağdalaşmaq. uqdələĢmək. quyuqlaĢmaq. bəkiĢmək.
aqdalaştırmaq ağdalaştırmaq. uqdələĢtirmək. aqturmaq. ağdurmaq.
quyuqlaĢtırmaq. bəkiĢtirmək.
aqdurmək ağdurmək9. dörcələmək8. çukulö5. çoXıno7. kavlamaQ6.
aqı ağı. man. eyb.
aqıq axıq. arıq. barıq. (> barikfars). incə.
aqıqmaq 1. axıxmaq. yağıxmaq. (> ahixtən). 2. ağıqmaq.
zəhərlənmək.: ağılanmaq.
aqıl ağıl. avıl. 1. uçqurun, nərsənin bağının keçdigi yol,
gədik. 2. çevrə. mihit. əs. huĢ.
- kiçik ağıl: kom.
- əğli gedmək: alıqmaq. ĢaĢırmaq. bunğalmaq. bunalmaq.
- əğlin aparmaq: alıqlatmaq. bunatmaq. bunğatmaq.
ĢaĢırtmaq.
- ağla yelkən edmək: ağlına gələni edmək.
- ağlı başında olmayan: unutqan. talqın. dalqın. alıq. gic.-
elə o dalğın kiĢidir. - dalğın uĢaq: gic. - oğlunu itirməsi, onu
dalğına saldı. - dalqınlığı burax qıl, ayaq üstündə durqıl.
aqıla akıla. aĢıla. qora. xurə. cüzam. yenir kəsəli.
- akıla qırğa: yayılıb geniĢlənən yara.
aqılanmaq ağılanmaq. zəhərlənmək.: ağıqmaq.
aqılı ağılı. (< ağı). 1. ağman. xəsdə. 2. qaturlu. qatqısı olan. -
qaturlu oq təmrəni: ağıya bulaĢtırılmiĢ oq.
aqıllanmaq ağıllanmaq övkələnmək. yoğlanmaq. öğlənmək.
huĢlanmaq. öncədən anlamayıb sonradan anlamaq.
böyümək. gəliĢmək. - uĢağın öqlənməsi çox çəkər. -
öqlənməmiş evlənən ev yıxar, öqlənibsə evlənir, ev yığar.
aqıllanmaq ağıllanmaq. 1. çevrə uymaq. mihitə uymaq. 2. təyitilmək.
zəkiləĢmək.
aqıllı ağıllı. bilkəs. bilqeys. əkəç. usluca. usluc. olduqca
yumĢaq. həlim.
aqılmaq ağılmaq. ağnamaq. əvədəmək.
aqılsız toy. səfeh. sapaq. çiy. yaĢ. xam. əcəmi.- toy kişi.
aqıltı axıltı: . axal. axsal. aĢqal. kovĢal. bekara. zibil.
aqım ağım. axım. 1. ayağın topuq yanındaki boynu. - ağımlı:
boynu yüksək ayağ. 2. hava.
aqımçı ağımçı9. ağma9: tutumsuz. davamsız. qararsız.
aqın axın. ağın. 1. ağın. xəsis. pinti. kəsmük. qıtmır. qısmır. 2.
sürüĢ. rivac. - sürüşlü para: rivaclı pul. axında olan para. -
sürüb axın edmək: haydamaq. hay küy ilə cummaq.
yağmalamaq. 3. (dağıdıb, qənimət almaq amacı ilə olan
cumuĢ, hicum). axın. haydut. çapul. yəğma. ilğar. qarət.
zorba. 4. xəsis. pinti. kəsmük. qıtmır. qısmır. 5. ağır.
gülbət. çətin. qolay olmayan. - belə gülbət iĢlərə
qatılmayın. - böylə iĢlərə uğraĢmaq gülbətdir. 4. axın.
azmaq. sel. daĢıq. daĢmıĢ çay, dərə. 6. ağın. aydın.
aqınc axınc. axış (axınş). 1. çəkiĢ. > keĢiĢ. > keĢeĢfars. çəkiĢlik.
cəzzabiyyət. 2. kök. - bu mahnı hançı axışdadır: hançı
kökdədir. 3.(> ahəng). tezlik. təlsəklik. tələsiklik. tə'cil. 4.
uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. süzüĢ. düzüĢ. tənqiĢ. təngəĢ.
uyqun. mutabiq. muvafiq.
aqınçı axınçı. ilğarçı.
aqınq axınq. axıĢ. ahəng.
aqınmaq ağınmaq. dolunmaq. tıxınmaq. bikinmək.
aqınsız axınsız. sürüĢsüz. rivacsız. - sürüşsüz mal: rayic olmayan
mal.
aqır ağır. 1. mühüm. əhmiyətli. 2. məsuliyyətli. bahalı.
qiymətli. 3. dözülməz. - ağır qoxu. 4. xətərli. vəxim. - ağır
xəstəlik. 5. kərih. toqnaqlı. gücə gedən. - ağır söz. 6.
sıxıntılı. arqur. - ağır kiĢi. ĢiĢman. yekə. - ağır gövdə.
çapuq olmayan. zor qımıldayan. - ağır dil. 7. basqın.
səqil. 8. güc. zəhmətli. 9. yavaĢ. ahəstə < ağır asta.
asta. yavaĢ. yuvaĢ. savsa. yavaĢ. asta. ahüstə. 10.
ağın. gülbət. çətin. qolay olmayan. - belə gülbət iĢlərə
qatılmayın. 11. qıran. giran. qıran. - böylə iĢlərə uğraĢmaq
gülbətdir. 12. aĢuq. yaĢuq. mətin. Batman. patmanaq.
bat. bət. güclü. qalın. dayaqlı. iti. samballı. 13. gəvĢək.
turğun. durğun. bataq. batıq. iti olmayan. tutuq. - tutuq
kiĢi. - çizmənin ağır, qalın çeşiti: tomaq .- o çox durqun
kiĢiymiĢ. 14. zorba. qatmar. qatmarlı. qəliz. bükük. 15.
axır. ısra. son. 16. düĢünən. yavaĢ. mülayim. mətin.
- ağır ağır: atım atım. yavaĢ yavaĢ.
- ağır olan: ağraq. təmkinli. - çox ağrınca biriymiĢ ki, bu kiĢi.
- ağır başlı: ciddi. viqarlı.
- çox ağır: qurĢun kimi.
- ağır gəlmək: zor görmək.
- ağır yerimək: yavaĢ yavaĢ, ağır ağır davranmaq.
- toyuq axırı: küməs. (< kümə. qoma) qomaç. qodus.- gün
batır, toyuqları kümslə bala.
aqırasta ağırasta > ahəstə ağır. asta. yavaĢ. yuvaĢ.
aqırınca ağırınca. ağrınca. olduğunca. vəznincə.
aqırısı-qısqası axırısı-qısqası. əsasən. zatən.
aqırlama ağırlama. böyütmə.
aqırlamaq artdırmaq. sayqamaq. hörmətləmək. öqnəmək.
öngnətmək. öğünətmək. ulqatmaq.
aqırlaşmaq ağırlaşmaq. pozulmaq. qoxumaq. iylənmək. - yemək
ağırlaşdı.
aqırlatmaq ağırlatmaq.ululamaq. böyütmək. tə'zim edmək. ikram
edmək.
aqırlıq ağırlıq. 1. tutuqluq. yavaĢlıq. gəvĢəklik. turğunluq.
durğunluq. bataqlıq. batıqlıq. bətalət. - o durqunluqla, iĢ
görülməz. 2. sıqıntı. sıxıntı. siqlət. 3. qara basan. qara
basqan. kabus. 4. kəbin. cehiz. qara. kabus. - ağırlıq
basamaq: qara basmaq. - iç ağırlığı: xəstəlik. iğ. qəm.
kəmkə. kefsizlik. toqa. mun.
- tutuqluqa nədən varmı.
aqırşaq ağırşaq. 1. cəhrənin iğdəsinin alt yanına sallanan girdə,
yuvarlaq taxda. 2. üzək. çəkirdək. çərdək. göbək.
sonğır. 3. təmbəl. səmirgin.yeyib bəslənilən kimsə.
aqırşaqlanmaq ağırşaqlanmaq. yuvarlanmaq. girdələnmək. ĢiĢmək. -
çiban ağırşaqlandı.
aqış axış. (axınş). axınc. (> ahəng). 1. tezlik. təlsəklik.
tələsiklik. tə'cil. 2. çəkiĢ. > keĢiĢ. > keĢeĢfars. çəkiĢlik.
cəzzabiyyət. 3. (> ahəng). tezlik. təlsəklik. tələsiklik.
tə'cil. 4. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. süzüĢ. düzüĢ. tənqiĢ.
təngəĢ. uyqun. mutabiq. muvafiq.
aqış axış. yaqış. yaxış. 1. rəviĢ. 2. qəsd. 3. iradə. əzimət. 4.
ahəng. axınq.5. iyi gediĢ. uyqunluq. 6. pırosə.
aqışlı axışlı. 1. iradəli. məqsətli. 2. çəkən. çəkici. cazib.
aqıt 1. ağıt. ağta. adaq. adax. uca. yüksək. 2. yumrucaq.
yumurcaq. bəla. afət. 3. axıtma. icra. 4. axıt. sel.
aqıtma axıtma. 1. ləkə. heyvanın alnından burnuna sarı axan ağ
ləkə. 2. axıt. icra. - heyvan alnında olan ufaq axıtma:
saqar.
aqıtmaq ağıtmaq. axıtmaq. 1. ağtamaq. axtamaq. boĢaltmaq.
lütləmək. (> axtənfars). 2. doldurmaq. tıxmaq. bikitmək. 3.
aqtarmaq. axtarmaq. çatdırmaq. yetirmək. 4. silmək.
sirkitmə6. nərsənin suvuqun çəkmək. 5. avlaq. avanaq.
bonğ. bon. avanaq. ĢaĢıq. ĢaĢqın. abdal. qəfil. 6.
süzülmək. 7. tökmək. qoymaq. çəkmək. 8. cari edmək.
cərəyan etdirmək.
- tər kimi damla damla axıtmaq: sızdırmaq. tərəĢĢüh
etdirmək. - su küpündən, yağ sızdırır.
aqız 1. uc. qıraq. qıyı. kənar. - çurum ağzı. 2. boğaz. keçid. 3.
kəbir (bə'zi) ayqıtların ucu, iĢ görən yanı. - qələm ağzı. -
açar ağzı. - pıçaq ağzı. 4. iskilə. yanĢaq. yanaĢacaq yer.
5. sınır. sınğır. mərz. hidud. 6. süt baĢı. kala. 7. bal,
qaymağın üzü. 8. Ģifahi. - ağızdan: Ģifahən. 9. söz. söləĢ.
10. ağaz. açılıĢ. baĢlanıĢ. 11. gedgəl. mübaĢirət. 12.
yalım. dil. tirə. kəsərlərin kəsən ağzı. - qılıncın yalımı.
- ağız gəvşəyi: ağız sözü, virdi.
- ağzı dadlı.
- qurd ağzı: qutuya sandığa vurulan, qurd ağzına oxĢar özəl
biçimdə yonulmuĢ həlqərəcə.
- ağız ilə quş tutmaq: olmasın kimi zirəklik göstərmək.
- heyvan ağzına yem vermək: tuĢurmaq.
- ağız dadilə yemək: dadını almaq. ləzzətlə yemək. - ağız
suyu: salya.
- ağız dolusu qonuşmaq: hər gələ danıĢmaq.
- ağza alınmaz: yeyilməz. içilməz. tatula. dadula. dadı kötü.
dadıq. dadıqmıĢ.
- ağzın damcığı, damı, yuxar bölümü: tamaq. damaq.-
dadı damağında qalmaq: ço bəyənmək, xoĢlamaq.
- ağzı yayvan: ağzı boş: yanğĢaq. gəvəzə. laqırtı. - ağzı
yayvan: ağzı açıq. sarsaq. boĢboğaz. ağzı gəvĢək. gəvəzə. -
ağız buruşduran: buruq. - ağız suyu: salyar. salya. - yavrı
ağzı: quzi, dana ağzı kimi açıq qırmızı boya.
- ağız patlanğıcı: ğıcırlı saqqız.
- ağız araştırmaq: dolaysıyla, dönə dönə sürüb sölətmək.
- çay, bulaq ağzı: ayaq. mənsəb
- ağzı açıq: ĢaĢıq. çaĢqın. avanaq. mat mə'təl.
- ağız aramaq: danıĢdırıb sözdən söz almaq.
- ağız ağıza: 1. dolu. 2. uyğun. tamtamına}. mütabiq.
- ağıza alınmaz: iğrənc, ağır söz.
- ağıza baxmaq: birinin sözünə uymaq. sözündən
çıxmamaq. - ağzı boş: sarsaq. boĢ boğaz.
- ağzını pıçaq açmaz: bıqmıĢ. tutqun. mükəddər.
- ağız pürsəngi: ağız virdi.
- ağzını poyraza, yelə açmaq: havaya qonuĢmaq.
- can ağıza gəlmək: bıqmaq.
- el ağzı: xalq ağzı: Ģayiə.
- ağza düşmək: Ģayiə olmaq.
- ağzında dili yox: ağzı var, dili yox: həlim. məzlum. fağır.
- ağız tutmaq: susdurmaq.
- ağız qapamaq: susmaq. söyləməmək.
- ağzı qara: münafiq.
- ağızla quş tutmaq: çox can atmaq, çalıĢmaq.
- ağız kullanmaq: dil tökmək.
- qurd ağzı: qutuların ağzında, birbirinə keçən doğramaları.
aqızlamaq ağızlamaq. açmaq. baĢlamaq.
aqızlıq 1. müĢtük. 2. yemiĢ səbətlərinin dibinə baĢına, qoyulan
dal yapraqlar. 3. axızlıq. yumĢaqlıq. armınlıq.
mülayimət.
aqlama sağu. nohə.
aqlamaq ağartmaq. arıtmaq. - sıxılaraq, gücənib ağlamaq: gözünü
qorasın almaq: sıqlamaq.
aqlamış ağlamĢı. ağlayıq. ağlamaq peĢəsi olan.
aqlamsıq ağlar. həmməĢə ağlar olan, ağlar görünmək.
aqlamsımaq ağlamsımaq. dodaq bükmək. yalandan ağlamaq.
aqlamşı ağlamıĢ. ağlayıq. ağlamaq peĢəsi olan.
aqlaşmaq ağlaşmaq. sızıqlanmaq: sızlanmaq. sızıldamaq.
zırıldamaq. Ģikayətlənmək.
aqlayıq aqlamıĢ. ağlamĢı. ağlamaq peĢəsi olan.
aqlayış ağlama iĢi.
aqlıq ağlıq. acar. axar. ahar. düzgün.
aqma ağma9. axma. 1. ağımçı9. tutumsuz. davamsız. qararsız.
2. Ģəhab. 3. cərəyan. 4. əğmə. ərmə. sinəc. ısnac.
sıkınc. sikənc (> Ģekəncfars). çin.
- damla damla axma: sızı. təqtir.
- tər kimi damla damla axmaq: sızmaq. tərəĢĢüh edmək. -
su küpündən, yağ sızmaz.
aqmaq axmaq. ağmaq. 1. yıpranmaq. ərimək. zayıflamq.
üzülmək. 2. tərəĢĢüh edmək. 3. sıyrılmaq. - qılıncı
qınından ağıb yügürdü. 4. açılmaq. çözülmək. - bu parça
axır. 5. səfeh. qalın. budala. 6. iĢləmək. yürümək. rayic
olmaq. iĢlək olmaq. - hançı para ölkədə axır.
- axmasada damlır: yeri dibli əksilib kəsilmir. çox gəlməsədə
büsbütün kəsilmir. yanmasada közəyir. yanmasada alızır.
heç yox deyil.
- ağar düşər: öksürüklü tıksırıklı. qalxar enər. mərizül hal.
aqmaqlamaq axmaqlamaq. bonğsımaq. bonsınmaq. səfehləmək.
alıqlamaq.
aqmaqlıq axmaqlıq. bonğlıq. bonlıq. səfehlik. alıqlıq. mallıq.
sığırlıq. əbləhlik. qalın qafa. səfehlik.
aqmamaq axmamaq. yağmamaq. rakid olmaq. - fırtına qaldı. - yel
qaldı.
aqman ağman. ağılı. (< ağı). xəsdə.
aqmar axmar. xumar. əsrik. süzük. axar.
aqnamaq ağnamaq. ağılmaq. əvədəmək.
aqra ağra. xətər.
aqraq axraq. əğrək. tarlanın artıq suyunu götürən arx. xəndəq.
aqram ağram. tartıĢ. datıĢ. çəki. vəzn.
aqrı ağrı. acı. acıq. sancı. inci. incik. sızı. sancı. acı. dərd.
kədər. kəsəl. urğun. bəla. ağrı. əzab. qıyıntı. dərd. -
ağrısızbaş: bəlasız baĢ. - baş ağrısı: baĢın bəlası. boĢ
çətinlik. - ağrılı baş: bəlalı baĢ. - soğuq urğunu: soğuq
dəğmə.
- ağrısız başa qaş basdı: gərəksiz yerə qonaqçı olmaq.
baĢına bəla axtarmaq. lizumsuz təkəllüf.
aqrılı ağrılı. acın. acılı. sancan. incikli.
aqrıma ağrıma. 1. diriklər, el içində bir xəstəliyin gənəl
dağılması. 2. güc. gücənmə. ağrına. - ağrıma getdi.
aqrımaq ağrımaq. arımaq. talıqmaq. talmaq. kəsəlləmək. -
ağrımağa başlamaq: tutmaq. - baĢım tutdu. - ürəyim tutdu.
aqrınca ağrınca. 1. ağırınca. olduğunca. vəznincə. 2. ağraq. ağır
olan. təmkinli. - çox ağrınca biriymiĢ ki, bu kiĢi.
aqrınmaq ağrınmaq. xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək. iklənmək.
yiklənmək. qəmlənmək. korlanmaq. çorlanmaq.
pozulmaq.
aqrısız ağrısız. acısız. sancısız. incisiz.
aqrıtmaq ağrıtmaq. sızdırmaq. sızırmaq. sızlatmaq. incitmək. -
çimdikləyib sızlatdı.
aqsaq axsaq. 1. ağsaq. topal. ləng. Ģikəst. - şikəst (axsaq)
duvara dirsək vurdular. 2. zəif. - axsaq duyğulu: bilgisi az.
3. əksik. naqis. 4. karsız.
aqsaqqal ağsaqqal. axu. qoca baĢı.
aqsal axsal. aĢqal. axıltı. axal. kovĢal. bekara. zibil.
aqsım axsım. (< axıdan. ağdıran. əsridən. kefləndirən). suçu.
boza.Ģərab.
aqşam - axşam qünəşi: türünci qızıl boya.
aqşam - axşam sularında: çağlarında. - axşam düşəndə: sular
qararanda.
- axşam güni: günü öğlədən sonraki bölümü. - axşamlar
uğurlu: axĢalarız xeyr ola. - dan axşam: səhər axĢam. -
axşamlı: hər axĢam bir iĢlə uğrayan.
aqşamçı 1. axĢamların tez yatan. 2. axĢamların sürən quran.
aqta ağta. ağıt. adaq. adax. uca. yüksək.
aqtamaq ağtamaq. axtamaq. 1. çəkmək. açmaq. 2. yüksətmək. 3.
kökləmək. 4. ağıtmaq. axıtmaq. boĢaltmaq. lütləmək. (>
axtənfars).
aqtarılmaq ağtarılmaq. alıĢmaq. uyqurlaĢmaq. önqürdəĢmək.
yolqanmaq.
aqtarışmaq axtarışmaq. kullamaq. kollamaq. araĢdırmaq. yoxlamaq.-
geçirin (xatirin) kullamaq.
aqtar ağıntı, xırda mırdaçı. xırdavatçı.
aqtarma 1. bücə. büci. bükəc. bürkəc. döndərmə. devirmə. 2.
nəql. iqtibas.
aqtarmaq ağtarmaq. axtarmaq. 1. daĢımaq. götürmək. 2. alt üst
edmək. 3. dəhləmək. tarazlamaq. 4. onarmaq. tə'mir
edmək. 5. axıtmaq. çatdırmaq. yetirmək.
aqtarmatmaq bücətmək. bücitmək. bükəctəmək. bürkəctmək.
döndərmətmək. devirtmək.
aqtartmaq axtartmaq. buldurmaq. boldurmaq. aratdırmaq.
araĢtırtmaq. - itənləri buldurun.
aqtı əl əməyi. götürülən iĢdən olan qazanc.
aqturmaq ağdurmaq. quyuqlaĢtırmaq. bəkiĢtirmək. ağdalaĢtırmaq.
uqdələĢtirmək. qaynatmaq. təbxir edmək.
aqu axu. ağsaqqal.
aquk ağuk. artuq. - yol uzaq, azığ yox, yayağ, yükü ağuk (artuq).
aqust ahust. 1. günəĢin toprağı qızdırıp. çiğin quruduğu vaxt.
2. asta. savsa. yavaĢ. ağır.
aquş köks. qoyun. qucaq. sinə. qoğuĢ.- al qoynuva. - nənəsinin
qoyununda böyüyən uĢaq. - qouyun qoyuuna: birbirinin
qucağında. - o mənim qoynuumdadır: o mənimdir. o
məndədir.
aquşturmaq ağuşturmaq. bulamaq. bələmək. - yağa ağuĢmuĢ kağız.
aqut ağut. gərək. lazim. lizumlu. vacib.
aqzal ağzal > əzəl. baĢlanqıc.
aqzına bətləmək söz tutmaq.
al yeləncik. yel. cin.
- Al Quş: Qızıl QuĢ. Doğan. ġunqur. Köğön. ġahin. ġunqar.
- qoyu al don, boya: kürən (at).
- al !: aha !. iĢtə !. ala !. öylə !.
- quyu al: qırmızı. tünd, qoyu gilanar boyalı: qomıt - al
şərab: qomıt suci: qırmızı Ģərab.
- tuğla alı: qoyu qırmızı.
- alıq: qızıl. qızmır. qırmız.
- al alvan: dür dümən. rəhbərəh.
- al damqa: xaqanlığın ən yüksək damqası, möhrü. dövlət
damqası. rəsmi damqaların ən böyügü.
- al oy: tərs, muxalif səs.
- ala çalan: alqın. alqına. alığna.
alac məğrur. kibirli. qurra.
alaca alca. rəhbərəh. parlaq qırmızı boyalı. bir neçə rəngli:
sumağı. - sumağı daş.
- dəli alaca: cıf alabula. - alaca qaranlıq: yarı qaranlıq.
- alaca sığırcıq: bir çeĢit arı quĢı. sarıcuq. sarıcıq.
alacaq umac. ümid. təmə'. - alacağa göz tikmiĢ, əlindəkin vermiĢ. -
alacaqla ev yığılmaz, boğaz tıxılmaz. - alacaqlı əl, ayaqdan
olar. - umacın alacağın qırılsın.
alacalamaq boyasın pozub dəğiĢmək. rəhdən rəngə salmaq.
alacalanmaq boyasınmaq. rəhbərəng olmaq.
- göz alacalanmaq: bulanmaq. qarıĢmaq. iyi görməz oldu.
alacalı əlvan. alvan. rəhbərəh.
- alacalı kağız.
- alacalı kağız.
alacalıq 1. boyasın. boyamsı. rəhbərəng. 2. dayaqsız. sübatsız.
3. olası. olabilir. ola ki. - qarların əriməyə bəlkə sanırım
olası.
alakan4 Sıkım9. avuç.
ala 1. açıq göy. - alagöz. - çaqır ala: külə çalar göy boyalı göz.
2. bax. bil. bilqıl. dinlə. - ala gör. - ala bax.
- ala qır: qarıĢıq boyalı qır.
- ala !: aha !. iĢtə !. al !. öylə !.
- ala toran: ala toran.kıre-püsküllatinfırans: < qri - püs.
- ala: səkilli (s <> ş ) Ģəkilli. xallı.
- ala uzar arac.
- ala qarqa: qara ilə qurĢunsi qarqa. - ala göz. bölük göz:
börək göz. bərək, bələk göz. böyük iri badam göz.

alaqıncır 1. qancıq. qıncıq. qəhbə qılıqlı. 2. meyxuĢ dad. 3. əriklə
alı çeĢitli bir yemiĢ.
alalı aluğdə. alqın. qarĢıq.
alamaq bulamaq. batırmaq. (> aludənfars).
alamaqcığa - de almancığa: deyüməzin. diyə bilməz. - de almayğu: deyə
bilərmü.
alanğ aranğ. 1. aralıq. 2. xəndək. qazıq. 3. çöl. ova. səhra. 4.
ölənğ. cülgə.
alan 1. alıcı. cəzzab. 2. qabil. yaxĢı. yaqĢıq. gözəl. iyi.
müsaid. 3. alıcı. müĢtəri. talib. 4. meydan. 5. qarıĢıqlıq.
gurultu. patırtı. 6. qapıcı. qapan. çəkən. çəkici. cazib. -
könül (ürk) qapıcı: dilbər. dilrüba. - Ģeh qapıcı. 7. alqan.
qablan. qablayan. qapan. qabıq. qapıq. tutan. qısqaç. 8.
cövlanqah. çaplanqa. meydan.
- alan talan: qapan qapana.
- alan talan edmək: aran talan edmək: alt üst edmək.
alarğa açıq.
alası ərək. amac. yiyə olunması istənən nəsnə.
alasım alınmalı. almal. alman. alsım. lazim.
alatlamaq alazlamaq. ütmək. ütüləmək. qızartmaq.
alavan rəhbə rəh. ağlı qaralı. qartalka. çal.
alaverə 1. tulumbanın su çəkmə iĢi. 2. bir yerdən baĢqa yerə
köçürmə, daĢıma iĢi. - qapızları arabadan alaverə
yendirdik: atatutar: biri atır biri tutur. - kərpiçləri alaverə
dama ağtardıq. 3. qarqaĢalıq. qarıĢıqlıq. hərci mərc. - bir
alaverə qopduki, gəl görəsən.
alayan bulayan. qatan.
alayçı 1. məsxərə. 2. hər kəslə oturub əğlənən. Ģakaçı.
çə'rəkəçi. mıtçıl. dəbəh. əğləncə. məsqərə.
alayış bulaĢıq. bulaĢlıq. bulaĢma. aldatıcı bəzək düzək. - bu
çevrənin alayışına aldanmaq.
alay 1. qalabalıq. yığın. 2. hər nəyin çoxluğun göstərir.
xərmən. - bir alay xırdavat. - bir alay yemiĢ. 3. dəbdəbəli
sürən, toy. - bayram alayi. - toy alayı. 4. dörd yaya
taburdan, yaxud beĢ bölük atlıdan oluĢan qoĢun. quruh.
dəsdə. 5. kəsinti. ələ salma. məsxərəlığ. istehza. 6.
saraqa. sərimə. əğləncə. məsxərə. - saraqıya almaq: ələ
salmaq. 7. səf. - alay alaylar bağlandı qoĢunlar düzüldü. 8.
cilus. - xanın alayı. 9. ortal. meydan.
- alay alay: quruh quruh.
- alaylı zabit: əsgərlərdən yetiĢmə zabit. məktəb görməmiĢ
savaĢçı (# məktəbli zabit).
- alay baĢı.
- alayla, hay küylə qurulan nərsə: alaylı.
- alay qolay edmək: ortalamaq. avaralamaq. avutmaq
(ağızda saxlayıb, çeyniyib, nə utub nə tüpürmək). yubatmaq.
tə'xir edmək. savsalamaq. savsayamaq. sayaqlamaq.
sayqalamaq.
- alay bəyi: bir el qoĢununun baĢı. jandarma baĢçısı.
- alay topu: rəsmi mərasimdə atılan top.
- alay sancağı: özəl günlərdə açılan bayraq.
- alay keçirmək: birinin sözünü dinlərkən, baĢqa nərsə
düĢünməklə uğraĢmaq.
alaylı 1. dəbdəbəli. kəbkəbəli. 2. alayla, hay küylə qurulan
nərsə. 3. əğləncəli sürən. 4. qoĢundan, iĢ içindən
yetiĢmiĢ görəvçi. { məktəblinin qarĢıtı}.
alazlamaq - alazlayıb qoğurmaq qoğurmaq: ütüləmək. - sütül ütmək.
alazlamaq 1. alatlamaq. ütmək. ütüləmək. qızartmaq. 2. qızqın
dəmirlə yaxmaq.
albağ > ablaq. əbləq. rəhbərəh.
albaqlamaq altaqlamaq. alqaqlamaq. alqatlamaq. yığmaq. toplamaq.
albay (alay bəyi). albəy. kolonel.
albəy (alay bəyi). albay. kolonel.
alca alaca. parlaq qırmızı boyalı.
alcalamaq1 tutmaq. qaplamaq. iĢqal etmək. - duman ortalığı tutdu. -
bu kanapə çox yer tutur.
alçacıq 1. alçaq olan. 2. sevci sözü olaraq, əzizləmək üzün
söylənən sözcük.
alçaq 1. əclaf. üzqün. zəhləgedməli. 2. haĢarı. aĢağı. əsgik.
yaramaz. 3. topraq. yer. 4. utunka. dəğərsiz. 5. uyunti.
misgin. dəğərsiz. utunka. güstax. 6. qurqaq. namərd.
- alçaq könüllülük edmək. yincgələnmək. incgələnmək.
- alçaq yalım: yalımı alçaq: firumayə.
- daha alçaq: alçaraq. az alçaq. alçaqca.
- alçak könüllü: yüğnək. mütəvazi.
- alçaqdan görüşmək: alçaq könüllük edmək. qurur
edməmək.
- yalımı alçaq: kibri qırıq.
- dik olmayıb alçaq yer: düĢük. döĢək. açal. açıl. açıq.
alçaqca alçaraq. daha alçaq. az alçaq.
alçaqlamaq yalvatmaq. kiçiltmək. təhqirləmək.
alçaqlanmaq yalvarmaq.
alçaqlıq 1. basıqlıq. bayağılıq. aĢağlıq. - bu kiĢinin bayağılığı ilk
sözündən bəlliydi. 2. köpəklik. dönüklük. qurqaqlıq.
namərdlik. naəhllik. - böylə köpəklik olurmu. - bu
köpəkliyi kim çəkə bilər.
alçalma təvazü'.
alçalmaq aĢağılamaq. dəğərsizləĢmək. bayağılamaq. - qəzetə
gündən günə aşaıılır.
alçalmış qırğın. ılıq. qırılmıĢ. aĢağlamıĢ. itiliyi keçmiĢ. tənəzzül
edmiĢ. - qırğın su: çox isdi olmayan. ılığ.
alçaltmaq küçükləmək. təhqir edmək.
alçanmaq kiçik düĢmək. qarĢılıqda bulunamayıb utanmaq.
alçaraq daha alçaq. az alçaq. alçaqca.
alçatmaq kəmətmək. basalamaq. təhqirləmək. pisləmək. yermək.
yərmək. zəmm edmək.
alçı 1. ağartma tozu. - alçılamaq: ağartmaq. 2. binbaĢı. 3.
boya. - alçı daşı: yandırılıb alçı yapılan daĢ
aldadan batakçı.
aldaq 1. allaq. kələkçi. beziqçi. qazıqçı. dubbaraçı. hiləçi.
tobraçı. aldanqıc. iğfal. toğlaq. 2. allaq. dönək. sözündə
durmayan. - allaq bullaq: allaq mallaq: qarma qarıĢıq. 3.
kələk. dilab. dolab. qurqu. hilə. dəsisə. - öz dolbın
çevirməkdən baĢqa iĢ bilmir. - buna bir dolab düĢünməli. -
dolabın açmaq: kələyin dağıtmaq. - fələyin dolbı. - dolab
qurmaq: kələk gəlmək. 4. kələk. qazıq. dubbara. hilə. -
qazıqlamaq: kələk gəlmək. - qazığa düĢmək. 5. duzaq.
kəvlək. kələk (< kav. kov).
aldamaq arqamaq cığa. aldatmaq.
aldanan - tez, çox avlanan, aldanan: avanaq. alıq.
aldanc tez inanır, aldanır.
aldanqıc aldaq. iğfal. toğlaq.
aldanmaq kisələnmək. tobralanmaq. qapılmaq. alınmaq. iğfal
olunmaq.
aldanmaz qurnaz. oyanıq. huĢyar.
aldatıcı - aldatıcı bəzək düzək: alayıĢ.
aldatmaq alqatmaq. 1. tavlamaq. tovlamaq. tövləmək. təvləmək.
dolamaq. ip bağlayıb dolandırmaq. 2. soxmaq. - hesaba
soxmaq. 3. avutdurmaq. avutlamaq. tutub, baĢın
qatmaq. əğləndirib oyalamaq. oynatmaq. dolamaq. baĢ
qatmaq. yozmaq. iğfal edmək:. sığdırmaq:- bunu cibivə
sığdır bakalım.
- aldatıb soymaq: tolandırmaq. dolandırmaq. aĢırıb məğbun
edmək. - çoxları dolandırmağla keçinir. - ondan on tümən
dolandırmış.
aldatmaq kisələmək. tobralamaq. qayırmaq. qeyirmək. geyirmək.
alday gülgi. kələkə. məsqərə.
aldırmaq 1. qəbul etdirmək. - məni onun qulluğuna aldır. 2. almağa
göndərmək. 3. yerləĢtirmək. sığdırmaq. - bunu ora aldır. -
məni bu iĢə aldırın. 4. önəmsəmək. önəm vermək. - heç
mənə aldırmadı. - boĢ ver aldırma.
- burnundan qıl aldırmaq: köməklik edməmək. qabağın
almaq. dibindən qoğalamaq, mən' edmək.
- qan aldırmaq: qan vermək.
aldırmayan - sözə aldırmayan: vurdum duymaz. çabıq anlamayan.
alğatmaq alğatmaq. 1. qızartmaq. 2. utandırmaq.
ali ulu. tansıq. tənsix. abın. aban. avan. yüksək.
alıcıo 1. alan. cəzzab. 2. alan müĢtəri. talib.
- alçı taşı. sazınçı taĢı.
alıq 1. yubat. tə'xir. 2. əsir. bulun. 3. allı. sapıq. səfeh. 4.
məftun. aĢiq. 5. rağib. qiptə edən. 6. gic. unutqan.
talqın. dalqın. ağlı baĢında olmayan. - elə o dalğın kiĢidir.
- dalğın uĢaq. - oğlunu itirməsi, onu dalğına saldı. -
dalqınlığı burax qıl, ayaq üstündə durqıl. 7. tez, çox
avlanan, aldanan: avanaq. 8. ĢaĢqın. 9. al. qızıl. qızmır.
qırmız. 10. çalıq. məczub. 11. yalıq. layıq. uyqun. üstün.
münasib. - o bu iĢə alıqdı.
alıqğamaq alan kimi görünmək. almaq istəyiĢmək. acgözlülük
edmək. həris olmaq.
alıqlamaq alqulamaq. alıqomaq. 1. tutub saxlamaq. yubatmaq. 2.
saxlamaq. qorumaq. 3. bonğsımaq. bonsınmaq.
səfehləmək. axmaqlamaq.
alıqlaşma bunğama. bunğaqlıq.
alıqlaşmaq bunamaq. bunğamaq. səfehləmək.
alıqlatmaq bunatmaq. bunğatmaq. ĢaĢırtmaq. əğlin aparmaq.
alıqlıq 1. çalıqlıq. məczubiyyət. 2. bonğlıq. bonlıq. səfehlik.
axmaqlıq. 3. unutqanlıq. talqınlıq. dalqınlığ. giclik.
alıqmaq 1. alqınmaq. budallaĢmaq. axmaqlaĢmaq. səfehləmək.
2. ĢaĢırmaq. əğli gedmək. bunğalmaq. bunalmaq.
alıqomaq alqulamaq. alıqlamaq. 1. tutub saxlamaq. yubatmaq. 2.
saxlamaq. qorumaq.
alıqoymaq əkləmək. saxlamaq. yubatmaq. dayandırmaq.
alıqsız bəzəksiz. quru. gəcsiz. - quru duvar.
alim bilgəc. bilgin.
alım 1. əxz. - alım satım: alıĢ veriĢ. əxz o əta. 2. tutar. hozə.
alımlıq alacaqlı. alacağı olan adam.
alın - alın qarası: baxtsızlıq. qara baxlıq.
- alnın damarı çatlamış: utanmaz.
- alın tirmək: bunqamaq. bunamaq. səfehləmək. uĢaqlıq
edmək.
- alın yazısı: yazqi. yazı. QadƏr. muQaddƏrat. - alın saçı:
kakil. alnıda olan saç, saçaq. meĢ. məĢə'l.
- alnı üsdə saxlanılan: alınçaq bağı. alınçaq. ləçək: qaĢ
basdı. 2. çatqı. sevgili. dildadə. əsabə.
alınçaq alınçaq bağı. ləçək. alnı üsdə saxlanılan. qaĢ basdı.
alınqan dəğmə düĢər. hər nəyi içinə alan.
alınlı üzlü. utanmaz. qorxmaz. güstax.
alınlıq 1. qadınların alna taqdıqları altınlı, gümüĢlü süs. 2. bir
yerin önündə taxılan yazı, tablo.
alınmaq 1. qablanmaq. qaplanmaq. qəbul olunmaq.
qəbullanmaq. 2. sığmaq. içinə girmək. 3. mütəssir
olmaq. - nə tez alınırsan belə. 4. dəğər tapmaq.
dəğinmək. tutunmaq. bahalanmaq. qiymətlənmək. 5.
qapılmaq. aldanmaq. iğfal olunmaq.
alınmalı almal. alman. alsım. alasım. lazim.
alınmaz dəğməz. tutunmaz. gəlməz. - sözə alınmaz işlər:
danıĢmağa dəğməz iĢlər.
- ağıza alınmaz: iğrənc, ağır söz.
- ağza alınmaz: yeyilməz. içilməz. tatula. dadula. dadı kötü.
dadıq. dadıqmıĢ.
alır alqır. göt. götür.
alırcasına soluq soluq. sürpük sürpük. dəniz soluğanı. fırtınadan
sonra səkrək səkrək , soluq soluq, alırcasına qıyıya gəlib
çarpan dalğa.
alış 1. adi. bayağı. 2. ılıĢ. mədəni. 3. Ģaftalı. aluç. 1. yenir.
görnək. vərziĢ. adət.
- alış veriş alım saım.
- görməcə alış veriş: görməcə. görmək Ģərti ilə.nərsəni
görüb baxmaqla almaq.
alışdırılmış yırtıq.
alışdırmaq tatandırmaq. dadandırmaq. mə'nus, mə'luf edmək.
mübtəla etdirmək.
alışdırmaq vərdiĢlətmək. yavaĢdırmaq. yumĢatmaq. öğrətmək.
tə'lim edmək. tə'nis edmək. amuziĢ vermək.
əmiĢdirmək. əmziĢdirmək.
alışdırmaq ılıĢdırmaq. uyarlamaq.
alışıqın düĢgün. tutqun. düçar. mübtəla. - bu alçağın nəyinə
tutqun oldun. - tutqunluqdan boĢun qıl. - tutqun vermək:
tutulmaq.
alışıq alşıq. 1. ılıĢıq. mədəniyyət. 2. əkdi. mö'tad. 3. təcrübəli.
idmanlı. iĢlək. 4. adət. - alışıq, varlığın ikinci özüdür. 5.
dəb. təb. rəsm. usul. - bu elin alşığı böylə.
alışqan ılıĢ. alıĢ. mədəni.
alışlamaq alıĢtırmaq. ılıĢtırmaq. ılıĢlamaq. mədəniləĢtirmək.
alışma yırtı.
alışmaq alqınmaq. etinmək. edqinmək. qılqınmaq. olqunmaq.
adət edmək. qəbul edmək. təsvib olunmaq. qapıĢmaq.
yiyələnmək. öğrəĢmək. öğrənmək. örgəĢmək.
örgənmək. öğrəĢmək. varıĢmaq. ülfət edmək.
uyqurlaĢmaq. önqürdəĢmək. yolqanmaq. ağtarılmaq.
tatanmaq. dadanmaq. üns tutmaq. mə'luf olmaq.
mübtəla olmaq. yeniĢmək. yenirmək. öğrəĢmək. adət
edmək. - görə görə göz yenir, gedə gedə ürək yenir. -
gözdən yenirməyən, ürəkdə qalmaz.
- tütün çəkməyə edinəmədim. - bu yasanı edindilər.
alışmamış görgüsüz. dənəmsiz. təcrübsiz. toy. əcəmi. iĢ biliksiz.
gözü qapalı. sınaqsız. təcrübəsiz. əcəmi. torlaq . çiğ. -
heç yoxdan, torlaq yeğdir.
alıştırmaq alıĢlamaq. ılıĢtırmaq. ılıĢlamaq. mədəniləĢtirmək.
alıvermək alıb qurtarmaq.
alız cılız. arığ. quri.
alızlamış qorada. qurada (< quru). qurumuĢ. zayıflamıĢ. əsgimiĢ.
yıpranmıĢ. iĢə dəğməz yaramaz. bitmiĢ. - qorada oyu
(fikir). - qorada qılınc. - qorada araba.
alqaqlamaq albaqlamaq. altaqlamaq. alqatlamaq. yığmaq. toplamaq.
alqan alan. qablan. qablayan.
alqatlamaq albaqlamaq. altaqlamaq. alqaqlamaq. yığmaq.
toplamaq.
alqatmaq aldatmaq. tavlamaq. tövləmək. təvləmək. ip bağlayıb
dolandırmaq.
alqatmaq alğatmaq. qatmaq. dağıtmaq. qarıĢdırmaq. (> aloftən).
alqım - alqım sağma: göy qurĢağı.
alqın 1. alqına. alığna. ala çalan. 2. alqın
aluğdə. alalı. qarĢıq.
alqına alığna. alqın. ala çalan.
alqınmaq alıqmaq. budallaĢmaq. axmaqlaĢmaq. səfehləmək.
alqınmaq alĢınmaq. iyələnmək. etinmək. edqinmək. qılqınmaq.
olqunmaq. qazanmaq. sahab olmaq. alıĢmaq. etinmək.
edqinmək. qılqınmaq. olqunmaq. adət edmək. qəbul
edmək. təsvib olunmaq. - tütün çəkməyə edinəmədim. -
bu yasanı edindilər.
alqır alır. göt. götür.
alqış - alqıĢ sapartası: alqıĢ gurultusu. - alqış topu.
alqışlamaq əllərin qaldırmaq. dua edmək.
alqışlama alqıĢlayıĢ.
alqışlayış alqıĢlama .
alqulamaq alıqomaq. alıqlamaq. 1. tutub saxlamaq. yubatmaq. 2.
saxlamaq. qorumaq.
alquncar acı, yabanı gilənar.
alqun parlaq, iti alıq boya. pambığın qarmızıya çalan ağ
boyamsı.
allaq aldaq. 1. kələkçi. tobraçı. 2. dönək. sözündə durmayan.
- allaq bullaq: allaq mallaq: qarma qarıĢıq. 1. allaq bullaq.
qarıĢıq. məmzuc. müĢəvvəĢ.
allı alıq. sapıq. səfeh.
alma yuvarlaq nərsə. girdə. - çənə alması. - göz alması. - kiraz
alması: çox kiçik alma.
- tomuz alması: domalan. dombalan.
- vermə alma: ərz o tələb.
- beyik alma: tuç. tuĢ. heyva.
almacıq 1. oyluq gəmiyinin baĢı. 2. çıxıntılı gəmik. - yanaq
almacığı. - çənə almacığı.
almaq 1. qəbul edmək. 2. bərabər götürmək. - coluğ cocuğuvu al
ged. 3. qazanmaq. ödül almaq. 4. açmaq. qapmaq. fəth
edmək. - ölkər alıb açdı. 5. özünə çəkmək. cəzb edmək. -
bu barçın su alır. 6. tutmaq. sığırmaq. sığdınmaq. - bu
qab bir kilo alır. 7. qanmaq. anlamaq. - al qıl öğüd, qoca
fəndidən. 8. kəsmək. qırtmaq. qısmaq. - boyundan alda,
əninə qoy. 9. qabil, müsaid olmaq. - boya almayan barçın.
10. istixdam edmək. - məni bu iĢə aldırın. 11. qəbul
edmək. qomaq. qoymaq. - qonaqları hara qoyacaqsız.
- atım almaq: atımını tək almaq: gözətliyərək, ehtiyatlı
davranmaq.
- ələ almaq: avıtmaq. ürəyin dilə tutmaq. oyalamaq.
mehribanlıq edmək.
- yerindən almaq: qapmaq. qoparmaq. çalmaq.
yağmalamaq. qəsb edmək.
- almış olmaq: tutmaq. əğdində edmək.
- onun böyük qızın kim tutur.
- o qıza elçi göndəri, tutula tutulmuya bəlli deyil.
- adımın geri almaq: quĢqulanmaq. peĢmanlaĢmaq.
- almaq satmaq: əxz o əta edmək.
- ələ almaq: qanıtmaq. əkmək. əğmək. razılatmaq.- kəndivi
ək bir az. - əkilmədən iĢ yerin tutmaz. - nə edirik əkilmir:
qanlmır. razı olmur.
- sınıq duvarı asqıya almaq: dirsəkləmək.
- bol bol almaq: avuclamaq.
- içinə almaq: avuclamaq. qucaqlamaq.- yelkən yeli
avucladı.
almal alınmalı. alman. alsım. alasım. lazim.
alman alınmalı. almal. alsım. alasım. lazim.
almaştırış çalıĢ. dəği. tə'viz.
aloftəndars < alğatmaq. qarıĢdırmaq: dağıtmaq. qatmaq.
alov 1. mızraq ucuna taxılan kiçik bayraq. 2. yalın. od dili. 3.
yalav. yal. yalım. odun, ıĢığın yalımı, Ģu'ası. (tiğfars< dik).
- alovun oynayıb parlaması: yalabıq.
- alovun yanqıtı, qızıllığı, inikası: yanqın qızıllığı.
alovlanma qızğınlıq. iĢtiğal. qızğınlığ. odlanma. - danıĢığın qızğınlığı.
- qavqanın qızqınlığı.
alsım alınmalı. almal. alman. alasım. lazim.
alşaq alşıq. adət. gətir (gət < met > təg) təkir. təqir. təkərlənən,
tikrarlanan nərsə.
alşamaq ölĢəmək. acıqmaqdan dolayı qöz qararmaq.
alşatmaq ölĢətmək. aclıqtan gözü qarartmaq.
alşıq alışıq. 1. alşaq. adət. gətir (gət < met > təg) təkir. təqir.
təkərlənən, tikrarlanan nərsə. - alışıq, varlığın ikinci
özüdür. 2. dəb. təb. rəsm. usul. - bu elin alşığı böylə.
alşınmaq alqınmaq. iyələnmək. etinmək. edqinmək. qılqınmaq.
olqunmaq. qazanmaq. sahab olmaq. qapınmaq.
öğrənmək.
altaq aldaq. oyun. kələk. dolab. - oyun edmək. oyun yapmaq.
oyun vermək: kələk gəlmək. - oyun çıxarmaq: bir yeni bir
nərsə ortaya qoymaq.
altaqçı aldaqçı. oyunçu. kələkçi. dolabçı.
altaqlamaq albaqlamaq. alqaqlamaq. alqatlamaq. yığmaq.
toplamaq.
altamaq üstələmək. alt edmək. yenmək. yıxmaq.
altanmaq alt olmaq. üstələnmək. yenilmək. yıxılmaq.
altı - hər nəyin altıdan biri: danğ. - çənə altı: saqaq. ğəbğəb.
altın - altın yaldız: qızıl suyu ilə qablamaq.
- som altın: doğru, çin altın.
- altın qaplanmış qab: tombaq- tombaq ləgən.
- altın topu: çox gözəl kiçik cocuq.
- altın uluq taqa: som sırmalı taqa. qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ
parça topu.
- yaldız altını: bəzək sürülən teyxa altın.
- altın yerinə işləyən para: sağ aqçə: {# pozuq aqçə}.
- qor kimi altın.
altıva olmaq çevrilmək. burxulmaq. burulmaq. dönmək. tovlanmaq.
bükülmək.
alt arxa. geri. son. - bu iĢin altı iyi çıxmayacaq. dalı. - bu
nağılın altı, lap ĢaĢırdıcıdır. 2. nərsəyə tuĢ olan, tutulan,
mə'ruz olan. 3. astın > astinfars. astar. astağ. aĢağ. az.
kəm. 4. damənfars. taman. (< təmən. təbən). dib. aĢağ.
asraka. ətək.
- altdan geyilən köynək. at köynəyi. iç köynəyi: tər köynəyi.
- altda olan. təkin.
- quyruq altı: quĢ kəsəllərindən.
- alt üst edmək: arayıb daramaq: sorub sorağlaĢıb
incələmək. təhqiq edmək. - yazığın evin, para tapıb almaq
(çalmaq) üçün daramışlar.
- ayağın altı: taban. daban. - çox yorulmaqdan dabanlarım
tökülür. - dabanın bərk basan dik qalxar.
- top altı: qala alanı: qala meydanı: qala topları üçün açıq,
alçaq kiçik yer.
- alt üst edmək: savurmaq. qarıĢdırmaq.
- ayaq altı: yol üstü.
- alt üst edmək: aqtarmaq.
- altda olan: altlıq. bəstərfars <> bastar <> pəstər <> pıstır.
yataq. yatlaq.
- top altı. yel altı. yağmur altı.
- alt alta: birbirin altında, aĢağsında.
- alt aşağı vurmaq: üstələmək. yerə çalmaq.
- alta almaq: altamaq. üstələmək. yenmək. yıxmaq.
- alt üst: zir zəbər.
- alt olmaq: altanmaq. üstələnmək. yenilmək. yıxılmaq.
- alt edmək: altamaq. üstələmək. yenmək. yıxmaq.
- alt baĢında: elə altında. yanında.
- əl altı: gizlicə.
- ayaq altı: yol üsdə.
- əl altı: tabe.
- qəhvəaltı: qəhnin yanıda yeyilən yemək.
altlıq 1. altda olan. bəstərfars <> bastar <> pəstər <> pıstır.
yataq. yatlaq. 2. əlaltı. yazarkən əlin altına qoyulan
qalın kağaz. 3. kürsi. ayaqlıq. qaidə. oturulacaq yer. -
dirək kürsisi. - duvar kürsisi.
altmışlamaq altmıĢına ayaq qoymaq.
altolmaq altanmaq. üstələnmək. yenilmək. yıxılmaq.
altun gözəl.
- altun topı: bərk gözəl uĢaq. ıĢıq parası.
- altun bəyi: çox zəngin.
altunçı qızılçı. qızılla iĢləyən.
altunğ (< altı + danğ). ĢiĢ dang. - altunğ bir qız.
altunmaq edinmək. qəbul edmək. razılaĢmaq. - siz bu iĢə
edinisizmi. - edinməm olsaki sən istəsən.
aluç Ģaftalı. alıĢ.
aludə olmaq boyanmaq. bulanmaq.
aludə bulaĢıq.
aludəfars (< al). alalı. alqın. qarĢıq.
aludənfars < alamaq. bulamaq. batırmaq.
aluftə aluvda. qəhbə. ruspi.
alunək < alvanaq. külübə. külbə. koma. daxma.
aluvda aluftə. qəhbə. ruspi.
alvan < alavan. əlvan. alacalı. rəhbə rəh. ağlı qaralı. qartalka.
çal. - alacalı kağız.
- al alvan: dür dümən. rəhbərəh.
alvanaq > alunək. külübə. külbə. koma. daxma.
amac 1. imləmək, bəlləmək, niĢanlamaq üçün qoyulan simgə.
(dirək. toprağ kündəsi. daĢ kimi baĢqaları). 2. yamac.
xiyavanlarda qaldırımın (yaya yolun) yamaclarına,
yanlarına düzülən daĢlar. 3. buta. uc. tuc. tuĢ. hədəf.
təmük. ərək. alası. yiyə olunması istənən nəsnə. 4. tüq.
tük. dük. xal. tokuq. niĢan. - oxu dükə çaldı.
amaclamaq tuclamaq. tuĢlamaq. uclamaq. hədəfləmək. tutmaq.
hədəfləmək. - topa tutmaq.
aman 1. çağ. vax. 2. fürsət.
amas ötəm. ödəm. ĢiĢ. vərəm.
ambar < ambar> ənbar. qambar. hambar. yambar. yanbar.
buldunı. boĢqa. sarpun. çuxur. təpəngü. kəndüc. qoya. -
top ambarı: üç gögərtəli gəmilərin orta qatı.
- qırx ambar: çox çeĢitli nərsələr içərən yer, qab. - onun
çantası qırx ambardır.
amma 1. bu qədər varki. ancaq. - bilir amma söyləməz. 2. qaldıki.
gələlim. gəlincə. - amma gəlmiyəcəkmiĢ, özü bilir. 3.
ĢaĢırma sözü. - amma nə giclik. - amma yazıq.
amrulmaq əmrülmək. sinilmək. çəkilmək. sorulmaq.
amşan əmĢən. quzu dərisi.
amuxtənfars < yamatmaq. yamtamaq. öğrətmək. əmitmək. əmcitmək.
amuşmaq çıxıĢma. qınamadan dolayı apıĢıp qalmaq.
an - bir anda: dimdə. anda. ində. imdə. göz qıpımıda. qaĢla göz
arasnda.
ana 1. kök. kötük. baĢ. əsas. - ana yasa: qanun əsasi. - ana
pitik: ana dəfdər. nənə.
- ana damar: Ģahrəg. Ģahdamar.
- anadan olma: doğuĢ. viladət. təvəllüd.
- anası ilə danası ilə: hammısı. evliklə.
- xanım nənə: 1. böyük nənə. 2. qayın ana.
anaç anaş. kökəĢ. kötcük. baĢıc. usluĢ.
anadamar - anadamar: Ģahrəg. Ģahdamar.
anaş anaç. kökəĢ. kötcük. baĢıc. usluĢ.
ancaq 1. elə. teyxa. tək. yalnız. sadəcə. sirf. məhz. - çörəyə
ancaq doğruluqla, inanmaq olmaz. - ancaq sənin üçün. 2.
amma. fəqət. lakin. güclə. çətincə. çətinliklə. zorla. dara
dar. dardarına. sadəcə. fəqət. yalnız. həmən . tək. yeni.
hənuz. həmən. salt. yalnız. böylə. bu qədər ki. - ova
gedəcəkdim, ancaq hava qarıĢdı. 3. oncaq. onca. o qədər.
o dəğin. o təkin. - çox danıĢan dil, ancaq olur.- hənuz
bitmiĢ yapı. 4. dara dar. dar darına. tar. - dar qaçmaq. -
kəndini dar evə atdı. - dar yetiĢmək. 5. sirf. - sirf bir söz de.
- mən hənuz yetiĢmiĢdim ora, o gəldi.
- həmən birbelə param qalmıĢ.
- həmən üç odalı evmiz vardır.
- axĢam güclə evə çatdıq.
- güclə yetiĢəcək.
- sadəcə mən gəldim.
ancılayın öyləysə. öyləisə. öcürdüsə. öyləcə.
and başıva and olsun: - ölünün gövru: - kor ölür badam gözlü
olur: birini sözdə, özdə sıxıĢdırmaq üçün söylənən deyim.
anda dimdə. ində. imdə. bir anda. göz qıpımıda. qaĢla göz
arasnda.
andiçmə söz vermə.
andız 1. qıraq yerdə olan çuxur. 2. qəhbələrin yığıldığı yer.
anduq kafdar yalsızına dərlər.
anğaşa əndiĢə. düĢüncə. əfkar. - bu gün çox düşüncəliyəm. - sizin
bir düşncəniz vardır.
anğma anma. yat. yad. xatirləmə.
anğsırmaq asqırmaq.
ani açanğ.
anındamaqcığa andamaqcığa. gizlicə izləmək, dinləmək, güdmək.
anıt 1. yatigar. yadigar. xumaru ka. 2. yadigar.
anız anğız. kötük. əkin biçildiktən son, yerə yapĢıq qalan çör
çöp, saman.
anq anğ. 1. sanı. oka. öğə. zehn. zəka. xatir. hafizə. 2. ənğ.
üzün rəngi. bəniz. - qara ənğli. - buğday ənğli.
anqamaq anğamaq. anmaq. tüĢünmək. xatırlamaq.
anqarı anğarı. ötə. ötəyə. - anğar bənğəri: ötə bəri.
anqız 1. anğız. ənğiz. yanğız (< yanmaq: nərsənin qarĢıtı).
bitgiləri biçəndən son, yerə yapĢıq qalan yanqıları,
əksiləri, əsgikləri, qırıqları. 2. anğız. anız. kötük. əkin
biçildiktən son, yerə yapĢıq qalan çör çöp, saman.
anqladış anğladış. qandırı. təfhim. ifadə.
anqlamaq anlamaq. xatirləmək.
anqlanmaq anğlanmaq. ənlənmək. ənqlənmək. ənnilənmək.
genlənmək. açlanmaq. açıqlamaq.
anqlaşıq anlaĢıq. uzlaĢıq. muvafiqət.
anqlatı anğlatı. bildiri. e'lan.
anqlayış anğlayış. 1. fəhm. dərk. idrak. 2. fərasat.
anqman anğman: anlamaz, qanılmaz durumda olmaq. > nigəran.
nagüman.
anqsalamaq anğsalamaq. yanğsalamaq. yansılamaq. yamsılamaq.
təqlid edmək.
anqsırmaq anğsırmaq. içdən gələn kimi səs çıqarmaq. asqırmaq.
anqsırtmaq anğsırtmaq. asqırtmaq.
anqsız ansızın. qafil. birdən. qəflətən.
anqtırmaq anğdırmaq. yanğdırmaq. 1. anlatmaq. baĢa salmaq. - ona
bu iĢləri andır. 2. xatırlamaq. - ona keçənləri andır. 3.
ölçütmək. iĢarə ilə bənzətmək. - bir qalabalıq ki qiyaməti
andırır.
anladılmaq bildirilmək. təfhim edilmək.
anlamaq almaq. qanmaq. anqlamaq. xatirləmək. yalnamaq.
qanlamaq. qanamaq. qanmaq. - dolaysiylə anlamaq:
sezilmək. sızılmaq. hiss olunmaq. bəllənilmək. - al qıl öğüd,
qoca fəndidən.
- qazı qoz anlamaq: yanlıĢ anlamaq. qanmamazlıq edmək.
- qazın ayağını anlamaq: gizli bir gərçəyi tapmaq.
anlamaz tuymaz. duymaz. eĢitməz. qanmaz. düĢüməyən. -
vurdum duymaz: çabıq anlamayan. sözə aldırmayan.
anlaşıq anqlaĢıq. uzlaĢıq. muvafiqət.
anlaşılmaz - anlaşılmaz dil: quĢ dili.
anlaşılmaz müğəlləq. qarıĢıq. qarĢıq.
anlatı anlatma. bildiriĢ. e'lam. xəbərdarlıq.
anlatma anlatı. bildiriĢ. e'lam. xəbərdarlıq. bəyan. - anlatmalar:
bəyanat.
anlatmaq dolaysiylə anlatmaq. sızdırmaq. sezdirmək. hiss
etdirmək. bəlləndimək. tanıtdırmaq. tanıtmaq.
bildirmək.- kəndisin tanımırdım, kimsədə tanıtmadı.
anlayı uquka. oku. oxu. yadavəri. təzəkkür.
anlayış bilmə. biliĢ. ürfan. bulğu. idrak. əql. fəhm. sezgi. seziĢ.
sezmə. dərk.
anlayışlı anqlayıĢlı. anğlayıĢ. fərasatlı
anma anğma. yat. yad. xatirləmə.
anmaq anğamaq. tüĢünmək. xatırlamaq.
ansız apansız. avansız. ansızın. birdən.
ansızın anqsız. 1. birdən. apansız. avansız. qəflətən. patadaq.
patadan. - patadan, patadaq bir qonaq gəldi. - patadan
iĢgillər çıxdı. 2. qafil.
anuq hazır. apuq. apqu. yapuq.
apalaq yapalaq. gündə. gombul. tombul. iri.
apansız avansız. ansız. ansızın. birdən.
aparan aparcı. qıyan. mücri.
aparcı aparan. qıyan. mücri.
aparılmaq ilədilmək. götürülmək. göndərilmək. keçirilmək.
sürülmək. - bir gözəl yaĢam sürülür. - ötəyə ilədil.
aparmaq (alıb) götürmək. qoparmaq. aĢırmaq. çalmaq. çapmaq. -
üzdən aparmaq: üzüntürmək. üzmək. darsatmaq.
apartmaq aĢındırmaq. yeditmək. həzf edmək.
apaz ( p <> v ) avaz. ovuc. - bir apaz buğda.
apazlama 1. ( p <> v ) avazlamaq. ovuclamaq. 2. gəminin yelkəni,
yeli avuclamıĢı, ĢiĢmiĢ olub, yavaĢ geməsi.
apazlama avuclama. gəminin yelkəni, yeli avuclamıĢı, ĢiĢmiĢ olub,
yavaĢ geməsi ilə oluĢan yırqa, ləpə, yalpa.
apazlama qapazlama. bir yöndən əsən yel
apışdırmaq yapşatmaq. 1. yormaq. təngitmək. 2. ləngərləmək. ləngər
salmaq.
apış yapış. 1. yapĢı. bəndər. liman. 2. çatlaq. qıçların çatlığı.
oyluğun, budun iç üzü. - apış ayırmaq: qıçların çatlığın
açıb, tikilib durmaq.
apışmaq yapşamaq. yapıĢıb qalmaq. əldən düĢmək. yorulmaq.
təngimək. acizləmək. ləngimək. duraqlamaq.
ap 1. (ab. op. ob. yob. yop) 1. çoxluğu göstərən sözlər. 2.
üp. rəngdə bərkitmə ilgəci. - üp ürünq. ap paq. 3. lap.
vurqulama yanısı. baĢ səsliyə uyaraq bu biçiləri alır. -
əpiyi: lap yaxcı. - ipinci: lap nazik, gözəl. - apaçıq: büsbütün
açıq. - apansız: birdən. yadda olmayırkən. bəğtətən.
apqu apuq. yapuq. 1. titik. çalağ. iti. 2. hazır. anuq.
apşaq apĢıq. yapıĢıq. çaltıq. açıla. 1. qıçları aralı. 2. gəvĢək.
yaramaz. yürüməz. gücsüz. açıla. təmbəl.
apşıq apĢaq. yapıĢıq. çaltıq. açıla. gəvĢək. yürüməz. yaramaz.
gücsüz. təmbəl. qıçları aralı.
apuq apqu. yapuq. 1. titik. çalağ. iti. 2. hazır. anuq.
apul yapul. qaz kimi yanların basa basa yerimək. - apul apul
yerimək.
ar üz qarası. namussuzluq. Ģərəfsizlik.
arab < yarab. yırıq. üyə. üzv. - bu toplumun yarabları.
araba - araba qapısı: qaraj qapısı.
- tomuz arabası: bir çeĢit yaraqlı araba.
- top arabası qoşularından olan cübbəxana sandığı:
toparlaq.
- top arabası: top daĢımağa iki təkərli, alçaq araba.
- arabanın düz oxu: üzək. - araba iqi: araba oxu. - sapan
iqi: sapan oxu. - iqi daşı: dəğirmənin alt daĢı.
arabaçı daĢqaçı. faytunçu. qoĢaç. qoçaç. (< qoşmaq).
arabaq arabağ. vətər. qutr. cocuğun, qadınların qıçları arasına
qonulan cında. əsgi. pampers.
arac ala uzar. ayaq. vəsilə. qılıc. ayqıt. əbzar. - bu ayaq iĢə
gəlməz. - diĢdən düĢmüĢ, iĢdən çıxmıĢ ayaq. - ayaqlı
yaraqlı. - ayaqın qır, yaraqın al.
araçı 1. aralıq. ortalıq. ortada gəzən. gəzəyən. quĢə. bucaq. -
bucaq qıyıcı: araçı sərraf. - bucaq satıcı: aralıqda gəzən
satıcı. 2. dəllal. davər. qurnalıq. ortaççı. böyüklərin
qatında olub, iĢləri yeridən.
araçı aralıqçı. qulluqçu. qolluqçu. qırna. - baĢ qırna. - ikinci
qırna.
arada sırada. ikən. əsnada. - gəldiyim sırada asladım.
araq 1. ara. arqaq. ərə. ərək. ərqəq. (ərik: çataq. hər nəyin
olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). 2. arax. su. bitgilərdən
buxarlatmaqla alınan qoxulu su.- gül suyu.
ara arqaq. araq. ərə. ərək. ərqəq. (ərik: çataq. hər nəyin
olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). 1. meydan. orta. səhnə.
orta. uza. uzay. fəza. 2. fürsət. möhlət. fürsət. qurĢunun
qonan aralığı. atım. məsafə. 3. ələqə. munasibət. - aram
yoxdu. - arasız: münasibətsiz. pulları ortaya qoy. 4. aralıq.
1. aralıq. qonaqların, görcülərin qonağı, otaqı. iç oda ilə
səlamlıq arasında olan otraq, oda. 2. aralıq. qırnalıq.
xaqanların sarayında, iç ağası, nökər qulluqçuların
bulunduğu yer, özgü dayrə. 3. aralıq. gözətləmə odası.
- ara açıqlığı: narazılıq.əsna. - bu arada: bu aralıqda: bu
əsnada.
- ara vermədi. - arasız: araverməz: layənqətə.
- ara açılmaq: pozuĢmaq.
- iĢi ortaya qoymadılar. aralıq. - bir aralıq: bir fürsətdə,
boĢvaxda: bir arada.
- ara pozulmaq, soyuqlamaq. - bir biindən soğudular.
- ara sıra: arada sırada: aralıq aralıq. hərdən. bə'zən.
- ara açılmaq:soqumaq. soğumaq. soyumaq.
- arada dağlar var: çox ayrım var. çox fərq var.
- araya girmək: tıqılmaq. soxlaĢmaq.
- aralıq tapmadım.
- ara ara: aralıq aralıq: vax vax.
- bol ara: bol, gen meydan.
- ara ara: gah gah. vax vax. ara sıra. arada sırada. ehyanən.
- ara sıra: arada sırada. ara ara. gah gah. vax vax. ehyanən.
- arada sırada: ara sıra. ara ara. gah gah. vax vax. ehyanən.
- aralarını bulmaq: müsalihə edmək. sazqaĢlamaq.
sazıĢmaq.
- bir arada: birlikdə. cəmiən. bir fürsətdə, boĢvaxda.
- aradan çıxarmaq: bir iĢin ortasında baĢqa iĢi qurmaq.
- ara qoyumaq: arası, ardı qırılmaq, unudulmaq.
- arada qalmaq: görəli, məsul olmaq. öhdəsinə düĢmək.
- aradan keçmək: axmaq. cərəyan edmək. araya girmək:
vasitə olmaq.
- araya getmək: ortaya alınmaq. nəzəri diqqətə almaq.
qarĢılamaq. təvəccüh edmək.
aralamaq 1. bölmək. ayırmaq. kəsmək.- tarlanı bölmək. - baĢının
saçını bölmək. 2. ortalamaq. meydana qoymaq.-
pullarımızı ortaladıq.
aralanmaq yırılmaq. azacıq yarılmaq. çatlamaq.- çiban yırıldı.
aralanmaq seyrəĢmək. təki yalnız qalmaq.
aralaşmaq dağılmaq. seyrəlmək.
aralatmaq qoğmaq. sürmək. tərd edmək. nəfy edmək. - yaramaz
kiĢiləri kənddən sürdülər.
aralatmaq dağıtmaq. seyrətmək. aralıq edmək. arasını açmaq.
aralı 1. açıq. seyrək. aralıq. seyrək. açıq. - aralıq diĢ. 2.
aralıqlı. boğunaq. boğuq. kəsik. (# sağınaq). 3. ortalı.
fəzalı. uzalı. uzaylı. 4. qırıq. kəsik. münqəte.
aralıqçı araçı. qulluqçu. qolluqçu. qırna. - baĢ qırna. - ikinci qırna.
aralıq ara. 1. boĢluq. açıqlıq. fasilə. məsafə. - taxda aralığı. -
aralığa gedmək: boĢ yerə dağılmaq. 2. dəhliz. bir neçə
otaq arasında olan kiçi açıqlıq. - qapu aralığı. 3. ara.
fürsət. bir aralıq: bir fürsətdə, boĢvaxda: bir arada. - aralıq
tapmadım. - aralıq aralıq: vax vax. 4. kəsmə. qırma. inqita.
5. aralı. seyrək. açıq. - aralıq diĢ. 6. yarı qapalı. - qapıyı
aralıq ed: kipləmə, ört. 7. buraxma. kəsim. tərk. tə'til.-
dərslərin kəsimi. 8. fürsət. - aralıq bulmaq: fürsət tapmaq.
9. aralıq. əsna. - bu aralıqda: bu arada: bu əsnada. 10.
ortalıq. araçı. ortada gəzən. gəzəyən. quĢə. bucaq. -
bucaq qıyıcı: araçı sərraf. 11. qonaqların, görcülərin
qonağı, otaqı. iç oda ilə səlamlıq arasında olan otraq,
oda. 12. qırnalıq. xaqanların sarayında, iç ağası, nökər
qulluqçuların bulunduğu yer, özgü dayrə. 13. gözətləmə
odası. 14. alanğ. aranğ. ortalıq. meydan.
- aralıq aralıq parıldamaq: yıldıramaq. - bucaq satıcı:
aralıqda gəzən satıcı.
- aralıq aralıq: ara sıra: arada sırada: hərdən. bə'zən.
- aralıqda: bir iĢin ortasında.
- aralıq, dolanbac çarĢı, bazar: ordu bazarı. rasta bazar.
arasta
- aralıq bulmaq: fürsət tapmaq.
- aralıq edmək: arasını açmaq. seyrətmək.
- qoyma aralıq: pərdə. ur. hayil.
aralıqlı aralı. boğunaq. boğuq. kəsik. (# sağınaq).
aral 1. birbirinə yaxın olan adalar (cəzirələr) varlığı, heyəti,
yığnağı. arĢipel. 2. adası çox olan dəniz.
aramaq yinmək. sormaq. yoxlamaq. baxmaq. dəğmək. - ağız
aramaq: danıĢdırıb sözdən söz almaq.
- gəzinib aramaq: dönüĢdürmək. qurdalayıb tapınmaq.
- incədən incəyə aramaq: ələmək. ələkləmək- incə ələmək:
dibinə darı əkmək.
- arayıb daramaq: alt üst edmək. sorub sorağlaĢıb
incələmək. təhqiq edmək. - yazığın evin, para tapıb almaq
(çalmaq) üçün daramışlar.
- gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq: qovalamaq.
qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq. bəkləmək.
gözləmək. tə'qib edmək. - ovu nininə dək qoğaladı.- oğruları
sınıa dək qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ qoğalır. - fürsət
qovalamaq. - kəndi mənim yoxluğumu qovalır.
aramiş dinic. qoyu. qərar.
aram ortum. dinlənmə. hizur.
aramqah qonaq. oturaq. turaq. duraq. məsgən.
aran - aran talan edmək: alan talan edmək: alt üst edmək.
aranğ alanğ. 1. aralıq. 2. xəndək. qazıq.
aranılır rivaclı. geçər. satılır.- geçər mal.
arasatmaq aralatmaq. qoğmaq. sürmək. tərd edmək. nəfy edmək. -
yaramaz kiĢiləri kənddən sürdülər.
arasız 1. araverməz: layənqətə. davamlı. verə. kəsməksizin. bir
düzüyə. müttəsil. 2. bir düzüyə. həmən. elə o çağ. -
həmən söylər.
arasızlıq sıqlıq. fasiləsizlik. darlıq. bitiĢiklik. - ağacların sıqlığı,
görməyə qoymur. - sıqlığ orman. - bizim məhəllə çox
sıqlıqdır: evlər bir biri üstünə çıxır.
arassalama arıtlama.
arasta 1. aralanmıĢ, ayrılmıĢ bölük. (baĢdan səslinin düĢməsi ilə)
rasta. - kürəkçi arastası. 1. aralıq, dolanbac çarĢı, bazar.
ordu bazarı.
araşdırmaq kullamaq. kollamaq. yoxlamaq. axtarıĢmaq. - geçirin
(xatirin) kullamaq. - ağız araştırmaq: dolaysıyla, dönə dönə
sürüb sölətmək.
araştırtmaq aratdırmaq. axtartmaq. buldurmaq. boldurmaq.- itənləri
buldurun.
aratdırmaq . tapıĢdırmaq. (itgini) yindürmək. buldurmaq. boldurmaq.
axtartmaq. araĢtırtmaq. - itənləri buldurun.
araval avara. aravıc.
araverməz arasız: layənqətə.
aravıc avara. araval.
arayan arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı. istəyən. istəkli.
diləyən. diləkli. tələbkar.
araycı yoxlayan. müfəttiĢ.
arayış - arayış aparmaq: dibin çıxarmaq. nə var nə yoxunu aranıb
eĢinib alıb vermək. kökdən incələmək. qazınmaq.
arbaq arpaq. ovsun. büyü. üfür.
arbaqçı arpaqçı. ovsunçu. büyücü. üfürükçü. cadugər. sehirçi.
arbamaq arpamaq. ovsunlamaq.
arbamaq arpamaq. ovsunlamaq.
ardanfars arıtlayan < arıtlamaq. sumaqpalan. süzgəc.
arəncfars arış. < əriş (< ərmək: uzanmaq). qolun dirsəkdən aĢağ
bölümü. arabanın, daĢqanın qolu.
arı dal. tal. çıplaq. yalın. sadə. düz. - dal daban: dal ayaq:
ayaq yalın. - dal qılınc: qılıncı qınsız. qınsız qılınc. qılıncı
çıxarmıĢ. - dal börk, dal qavuq: sarıqsız.
- arı bəyi: arıların qılavuzu.
- bir çeşit arı quşı: sarıcuq. sarıcıq. alaca sığırcıq.
- gəgəc arı: ağılı arı.
- körpə arının yetirdiyi ağ bal: oğul balı.
- oğul arı: beçə arı. yeni yetiĢən arı.
- yaban arı: sarıca.
- arı qoğanı: çox qalabalıq yer.
arıdan 1. silici. təmizləyən. nəzafətçi. 2. arun. arın. süzgəc.
arıq arıt. arın. 1. dəsdəmaz. 2. təsfiyə. 3. təmizlik. nəzafət.
təthir. 4. yalın. sadə. 5. ətsiz. yırağ. zayıf. 6. tamam.
teyxa. büsbütün. lap. 7. axıq. barıq. (> barikfars). incə. 8.
arığ. quri. cılız. alız. quru. ətsiz. - quru kiĢi. - quru cocuq. -
quru öksürük. - quru yemiĢ. - quru soyuq. - quru hava. 9.
arığ. kin. 10. arqun. qutus. qutsal. təmiz.
- çox zayıf, arıq, quru: qurğaz.
- quru, arıq kimsə: qağın. qaqın.
arıqlamaq yıraqlamaq. zayıflamaq.
arıqlatmaq yıraqlatmaq. zayıflatmaq.
arıqlıq arığlıq. quruluq. zəiflik. - bu cocuğun quruluğu.
arıqlıq duruluq. saflıq. təmizlik. sadəlik. arqal. üzal. hüzal.
üzüklük. zayıflıq.
arıqmaq arğımaq. 1. əti yağı süzüb qurumaq. çılqaçmaq.
cılıqlaĢmaq. zayıflamaq. 2. yorulmaq. düĢgünmək.
arıl Ģəfa. tüzəl. arın. dirçəliĢ.
arılmaq arımaq. 1. qalxmaq. düzəlmək. iyiləĢmək. Ģəfa tapmaq.
dirçəlmək. 2. kəndi kəndini yermək. irilmək. qayqıdan
titrəmək.
arılmaycığa arılmaz. azalmaz. tükənməz. bitməz. sonsuz. - arılmaz
kəsəl. arılmaz ağrıya düĢdük.
arılmaz arılmaycığa. azalmaz. tükənməz. bitməz. sonsuz. - arılmaz
arımaq arılmaq. 1. arınmaq. kəsəldən qalxmaq. toxdamaq. 2.
ağrımaq. talıqmaq. talmaq. kəsəlləmək. 3. qalxmaq.
düzəlmək. iyiləĢmək. Ģəfa tapmaq. dirçəlmək. 4.
ağrımaq.
arın arıt. arıq. 1. dəsdəmaz. 2. təsfiyə. 3. təmizlik. nəzafət.
təthir. 4. yalın. sadə. 5. arna. arınma. yarın. yarna.
yarınma. kəffarə. - bunun arını kimə düĢür: bunun kəffarə
kimə düĢür. 6. ayırt. təmiz. ləkəsiz. bütünka. təmiz.
- arın sağın: açıq təmiz. 7. qurqa. qıraq. hər bir qarĢıqdan
uzaq, qıraq.
arınış silgiĢ. paksazi.
arınlamaq ayırtlamaq. seçmək.
arınlıq sili. təmizlik. nəzafət.
arınma arın. arna. yarın. yarna. yarınma. kəffarə. - bunun arını
kimə düĢür: bunun kəffarə kimə düĢür
arınmaq 1. arımaq. kəsəldən qalxmaq. toxdamaq. ərimək.
əğilmək. utanmaq. silqiĢmək. 2. qusl edmək. su
tökünmək. qusl edmək.
arınmaz əriməz. əğilməz. utanmaz.
arınmış kədrimka. kəmrit. gəmrilmiĢ. - kədrim ətka: dəridən üzülmüĢ
ət.
arıslı arızlı. ərsulu. Ģəhvətli.
arısu arızu. ərsu (< ər + su). ərilik suyu. məni. Ģəhvət.
arış əriş. (< ərmək: uzanmaq). boyluq. boy ipliyi. tar. qolun
dirsəkdən aĢağ bölümü. arabanın, daĢqanın qolu.
(arəncfars).
- arış arqaq: əriş arqac. toxumanın yanlamasına atılan
ipləri.
arıt arıq. arın. 1. dəsdəmaz. 2. təsfiyə. 3. təmizlik. nəzafət.
təthir. 4. yalın. sadə. 5. qal. təsfiyə.
arıtınmaq qallanmaq. təsfiyələnmək.
arıtlama arassalama:
arıtlamaq ayırtlamaq. təmizləmək. qallamaq. arıtmaq. təsfiyə
edmək.
arıtlayan ardanfars (< arıtlamaq). sumaqpalan. süzgəc.
arıtmaq 1. aqlamaq. ağartmaq. 2. taramaq. daramaq. açmaq.
təmizləmək. - saçın daramaq. - saqqalın daramaq. - yün
daramaq. 3. qallamaq. arıtlamaq. təsfiyə edmək.
arıyan - incədən incəyə arıyan: saylaqan. seçən. qurdalayan. -
saylaqan qız. daza gedər.
arız 1. murtaz. 2. pərhizqar. 3. zirək. çalaq. oyaq. 4. hazir.
arızlı arıslı. ərsulu. Ģəhvətli.
arızu arısu. ərsu (< ər + su). ərilik suyu. məni. Ģəhvət.
arq arx. güh2. su yolu. avlaq. ivlək. əvlək. evlək. bir göldən
axan suyu götürən yol. çay. ırmaq. ayaq. cədvəl. suyun
yerdə axmağından açılan iv. iz. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq.
arqac ərqəş. toxumanın əninə atılan iplik. atqı. - dağ arqacı:
dağın yassı təpəsi. - əriĢin üstünə gələn arqac: atqı.
arqaclamaq ərqəşləmək. 1. arğac atmaq. atqılamaq. 2. sarmaq.
arqadal arğadal. arğıd. arğıdal. dağ beli. boğaz. keçid.
arqadaş . qoldaĢ. yardaĢ. yardaq. qonıĢılan. səmir. yoldaĢ.
yandaĢ.
arqadaş yamaq. maavin.
arqadaşlıq arxadaşlıq. tostluq. dostluq. adaĢlıq. arxadaĢlıq. kəndlik.
kətlik. düzlük. sədaqət.
arqaq 1. araq. ərik. ara. ərə. ərək. ərqəq. (çataq. hər nəyin
olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). 2. arxaq. təavün
arqa arxa. 1. alt. geri. son. iz. 2. Ģəfi'. - arxasız qaldım. 3. xələf.
4. himayət. 5. iltimas. 6. nəsl. - arxadan arxaya.
- bu iĢin altı iyi çıxmayacaq. dalı. - bu nağılın altı, lap
ĢaĢırdıcıdır. - izinə dönmək: geri dönmək. rücət edmək. -
arxa. hami. arxa vermək: dayanmaq. istinad edmək: 7.
arxası sıra. ardı sıra. dal ba dal. mütəaqibən. geridən
bağlı, müttəsil. 8. dalı. quyruq. 9. sırt. əğin. - quyruqun
tut. - quyruqun qır.
- arxaya doğru: dala. qıçın. gerisin. gerisin geri. - qayıq
qıçın qıçın yanaĢdı. - ətək öpüb (arxasını çevirməyib) qıçın
qıçın çıxıb geddi. - qıçın qıçın gəlmək: sümsük sümsük,
yavaĢ yavaĢ birinin yanına soxulmaq, yanaĢmaq.
- arxasına düşüb tutmağa çabalamaq: qovalamaq.
qoğalamaq. gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq. bəkləmək.
- nərsənin arxasına qatılan nərsə: quyruq. - bu iĢin
quyruğun tapmalı.
- arxadan arxaya: gizlicə. bəlli edməksizin.
- arxasında dolaşmaq: axtarmaq.
- arxa vermək: dayanmaq. sırtlamaq. kürək vermək.
arqal arıqlıq. üzal. hüzal. üzüklük. zayıflıq.
arqalamaq arxalamaq. aĢırtmaq. aĢırmaq. artlamaq. bitirmək.
arqalamaq arxalamaq. tayaqlamaq. dayaqlamaq. dəsdəkləmək.
təqviyət edmək. - qapını arxadan dayaqla. - bu dərmanları
yeyib, güclü yemələrlə dayaqlanın. - ordunu dayaqlamaq. -
ölkə iqtisadın dayaqlamaq.
arqalaşmaq arxalaşmaq. əĢləĢmək. yollaĢmaq. yoldaĢmaq.
arqalı arxalı. birlə. vasitəsi ilə. - nə birlə bunu yapacaqsın. nə birlə
gəldin.
arqalıc arxalıc. çul. daĢıq çulu. hambal çulu.
arqalıq arxalıq. 1. cılıqqa. 2. kərik. qollu, qolsuz, yarım ətək
geyim. kot. xot.
arqalı - dağ qoyunu. yaban qoyunu.
arqamaq cığa aldamaq. aldatmaq.
arqamaq ərqəmək. sarmaq.
arqan arxan. axan. ravan. arvan. - arvan sular: axar sular.
arqar boynuzundan bıçaq yapılan diĢi dağ keçisi.
arqaş dəvamlı. yapıĢıq.
arqaya arxaya doğru. götin. gerisin geri. seyri qəhqərayi. - götün
götün döndi.
arqıd arğıd. arğıdal. arğadal. dağ beli. boğaz. keçid.
arqıdal arğıdal. arğıd. arğadal. dağ beli. boğaz. keçid.
arqımaq arğımaq. 1. arıqmaq. əti yağı süzüb qurumaq.
çılqaçmaq. cılıqlaĢmaq. zayıflamaq. 2. yorulmaq.
düĢgünmək.
arqın < armaq. harın. yorqun. düĢgün. zayıf. zəif. dərmansız. -
arqın darğın.
arqış 1. kağaz. məktub. namə. 2. kərvan.
arquqaq aruqa. aruqqa. tüĢərgə. düĢərgə. düĢək. tüĢə. düĢə.
hotel. dincəliĢ yeri. müsafirxana.
arqun arıq. qutus. qutsal. təmiz.
arqur sıxıntılı. ağır.
arquri - arquridən gəlmək: əğri davranmaq, mamilə edmək.
arquri ərquri. əğri. qılınc. çapıq. çarpıq. - qılıc bacaq. - arquri
kiĢi. - arquridən gəlmək: əğri davranmaq, mamilə edmək.
arlanmaq utanmaq.
arlı qara. ayıblı. - qara üz. - üzü qara.
armın axız. axır. axar. yumĢaq. mülayim.
armınlıq axızlıq. yumĢaqlıq. mülayimət.
armud - armud çeşiti: boz doğan.
armuz iki nərsənin arasında olan çatlaq. gəmi qaplamaları
arasında olan çatlaq.
arna arın. arınma. yarın. yarna. yarınma. kəffarə. - bunun arını
arnaud - günry arnaud eli: tosqa
arnayıl4 ərəkcə4. tən4. özəl. məxsus.
arpa - arpa tobrası: köynük.
- arpa samanı: heyvan yemi.
- arpa suyu: birə. pirvə. abco.
- arpacı quşu: hər Ģeyə boynanan, tabe olan kimsə.
- yaban arpası: yulana oxĢar bitgi. arpağan.
- yalavac arpası: qılcıqsız arpa.
arpacıq 1. göz qapağı ucunda çıxan qabarcıq, sivilcə. 2. hər
nədə olan kiçik baca (tüfəngin amac gözü, fotoqrafırın gözü
kimi)
- arpacıq soğan: kiçik, dayanıqlı soğan çeĢiti.
arpaçı - arpaçı göyərçini: gördüyünə inanan. göz qulu.
arpağan yulana oxĢar bitgi. yaban arpası.
arpaq arpağ. ovsun. bügü. bükü. sehir. arbaq. büyü. üfür. -
bügü yapmaq: ovsunlamaq. - bügü pozmaq: ovsunu
çözmək.
arpaqçı arpağçı. arbaqçı. ovsunçu. büyücü. üfürükçü. cadugər.
sehirçi. bügüçü. bükücü. ovsunçu. sehirçi.
arpaqçılıq arpağçılıq. sehirçilik. bügüçülük. bükücülük. ovsunçuluq.
arpalamaq (heyvan) arpa kəsəlinə tutulmaq.
arpalıq heyvan diĢlərində yaĢla silinən izlər. bu silinti ilə onun
yaĢı bəllənir.
- arpalığı silinən at: çox yaĢlı at.
- verilən atın dişinə (diĢinin arpalığına) baxmazlar.
arpamaq arbamaq. ovsunlamaq.
arpqçı bügüçü. büyüçü. ovsunçu.
arsız qaltaban. pezəvəng. namussuz. Ģarlatan. qaltaban.
Ģaqılban. yalançı. namussuz. utanmaz. ədəbsiz. yırtıq.
sırtıq. həyasız. yırtlaz. qorxmaz. utanmaz. uyatmaz.
güstax. kəpək. namussuz. üzsüz. üzü bərk. utanmaz.-
arsız üzsüz kiĢi.
arsızlıq Ģarlatanlıq. qaltabanlıq. Ģaqılbanlıq. yalançılıq.
namussuzluq. üzsüzlük. üzlülük. utanmazlıq.
həyasızlıq.
arslan - arslan quyruqu: bitgi adı. fırasyon.
- qardan arslan: arslan göstəriĢli, içi boĢ nərsə. gücsüz
nərsə, kimsə.
arşın ərşin (< ərmək: uzanmaq). 1. barmaqların ucundan
omuza qədər uzanan boy ölçüsü. 2. basaqların,
addımların arası. addım. - arşını böyük: yekə addımlı. -
arşınların açmaq: açıq addımlarla, çapıq yerimək. ayax
götürmək. 3. sayac. ölçü. hesab. 4. quruntu. xulya.
- yarım arşınlıq ara ölçüsü: attım. atım. ayaq.
- iki atım boyu vardır. - yarım arşın: qolun dirsəkdən aĢağı
bölümünün yarısı. oniki barmaqlıq aralıq.
arşınlamaq ərşinləmək (< ərmək: uzanmaq). açıq addımlarla, çapıq
yerimək.
arşınlıq ərşinlik. bir arĢın boyu olan.
arta arda. 1. çavuĢların əldə tutduqları dəğnək. 2. ək. - arta
vurmaq. artalamaq. əklətmək. yamamaq. 3. əkləm. əkləmə.
nərsənin olduğuna artırılmıĢ nərsə. - qəzetə artası,
əkləməsi: vijə namə.
artala ardala. 1. daĢıqa. daĢqa. qatarın, tıraktorun arxasına
bağlanan çanğ. lapek. 2. atın sağrına salınan Ģiltə.
artalamaq arta vurmaq. artlamaq. əklətmək. yamamaq.
artamaq 1. sona qalmaq. dalı qalmaq. 2. ölənlərdən sonra
artığına yaĢamaq. 3. artıq gəlmək.
artamaq yubaltmaq. tə'xir edmək.
artan 1. bəqaya. 2. fazil. 3. qalan. qalma.- gecə yeməyindən
qalma heç bir nə yoxdur.
artara ardara. dəvam. tətabö'. - ardarası kəsilmədi.
artaradan ardaradan. dolaysiylə. dalsıcan. bilmünasibət.
artdırmaq sayqamaq. ağılamaq. hörmətləmək.
artıq 1. aĢqın. geçgin. mütəcaviz. əsrücığa. asrucığa. aĢıru. ək.
əlavə. izafə. yeğən. üstün. - yeğən qazanmaq üçün oyun
oynamaq: qumar oynamaq. - altmıĢdan aşqın. - artıq
gəlmək: - bu il gəlimiz sarqdi. - ölçüdən sarqanlar. 2. buraĢ.
pox. zayid.
- hər nədə olan artıq: azıq.
- artıq qalan: qalan. qalıntı. bəqiyyə.
- artıq sıxılmış: sım sıqı: çox dar.
artıqına azılı. daĢqın. çılqın. - aĢıqam mən sənə azılı.
artıqmac qalıntı. bəqiyyə.
artın - ardın ardın: arxa arxa. gerisin geri.
artırılmaq aĢmaq. çoğalmaq. üstələmək. keçmək.
artırmaq artmaq. atqılamaq. qoĢmaq. yapıĢdırmaq. yaxıĢdırmaq.
yaraĢtırmaq. Ģərik edmək. - tanrıya yardımçı qoşmaq.
art ard. 1. son. sonra. alt. mabə'd. 2. dəgirmana buğdanı
azar azar tökən quni, qıf.
- art aradan: uzaqdan uzağa. dolaysıyla.
- art qaşı: əğrək önü. yəhər qaĢı: yəhərin ön arxasında olan
belli yüksək yerləri.
- ard arda: tez tez.- sıqı sıqı gəlib gedir.
- ardı kəsilmək: sona varmaq.
- artsız arasız: ardı arası kəsilməksizin: davamlı.
- ardınca: ardı sıra.
- art ayaq: qıç ayaq. geri ayaq.
- ardı sıra: arxası sıra. dal ba dal. mütəaqibən. geridən bağlı,
müttəsil.
artlamaq 1. artalamaq. arta vurmaq. əklətmək. yamamaq. 2.
aĢırtmaq. aĢırmaq. arxalamaq. bitirmək.
artma fəzlə. quĢ sıçan poxu.
artmaq 1. artırmaq. qoĢmaq. yapıĢdırmaq. yaxıĢdırmaq.
yaraĢtırmaq. Ģərik edmək. - tanrıya yardımçı qoşmaq. 2.
artıq qalmaq. geri dönmək. təpmək. yenidən itiləĢmək.
üdrəĢmək. - yara təpdi. - ondanadan, birdana qalmadı.
artuq ağuk. - yol uzaq, azığ yox, yayağ, yükü ağuk (artuq).
aruq 1. (için arıtlanması). açıl. gəyirmə. 2. xəsdə. iqləĢ. sökəlkə.
kəsəl. kəsil. iğlik. iğçilkə. sağ olmayan. - aruq ər. - aruq
dindi: xəsdə yarıqdı: dincəldi.
aruqa arquqaq. aruqqa. tüĢərgə. düĢərgə. düĢək. tüĢə. düĢə.
aruqqa aruqa. arquqaq. tüĢərgə. düĢərgə. düĢək. tüĢə. düĢə.
arun arın. 1. gözəl. iyi. eyku. 2. arıdan. süzgəc. 3. comərd.
iyid.
aruz arzu. istəmə. istəm. arama. diləmə. dilək. tələb. - ərz o
tələb: vermə alma.
aruzlayan arzulayan. arzlı. aruzılı. istəyən. istəkli. arayan. diləyən.
diləkli. tələbkar.
aruzlı arzılı. arzulayan. aruzlayan. istəyən. istəkli. arayan.
arvad - ər arvad: yatdaĢ: yatqaĢ. bir yatanlar.
- ər arvad: qarı qoca. - qarı qoca qavğası. qısqancılıq
qavğası
arvan arxan. axan. ravan. - arvan sular: axar sular.
arzılı aruzlı. arzulayan. aruzlayan. istəyən. istəkli. arayan.
arzu 1. istəyiĢ. dilənc. istək. xahiĢ. tələb. könül. istək. qibtə.
istək. aruz. istəmə. istəm. arama. diləmə. dilək. tələb. -
ərz o tələb: vermə alma.- kimə qibtə edirsiz. - arzu
çəkmək: özləmək. müĢtaq olmaq. - tam arzu ilə: min can
ilə: tam istəklə. 2. arzuka: çaqal - arju.
arzuçək arzukeĢ. özlək. müĢtaq.
arzukeş arzuçək. özlək. müĢtaq.
arzulamaq əsmək. öksimək. istəmək. susamaq. çəkiĢmək.- dayağa
susamış. - dadlıya susamış.
- ürəyin nə əsir.
- əsməsə varmaz, əsməsə azmaz.
- çox arzulamaq. üzərinə titrəmək: çox özləmək.
arzulanmaq istənmək. tələb olunmaq. niyyətlənmək.
arzulayan aruzlayan. arzılı. aruzlı. istəyən. istəkli. arayan. diləyən.
diləkli. tələbkar.
arzulu həvəskar. istəkli. talib.
arzuman > arzuməndfars. həvəskar. istəkli. talib.
arzuməndfars < arzuman. həvəskar. istəkli. talib.
arzusuz könülsüz. istəksiz.
asabqorcığa asapqorcığa. 1. quzu qızartması. 2. qoyun onqurası.
asan asıcı. səlb edən.
asav asi. taqi. daği. yağı. salqaĢ. sərkiĢ. azğın. qıyaq. hünkür.
qudurqan. vəhĢi. azqın. yaba.
- asav heyvanları yaraşdırmaq, alışdırmaq üçün
qapadıqları yer: qoĢuqluq.
asavlıq quĢqu. quĢ kimi ürkmə. qorxu. ürkü.
asayın bala-bala. vara-vara. gedgedə.
asdırmaq çəkdirmək. gərdirmək. pərdə kimi uzatmaq. - nərdivanın
baĢına bir sarqı gərdirməli.
asdırmaq 1. azdırmaq. ucadan sallamaq. 2. dara çəktirmək.
daratmaq.
asfars (< aç. açmaq aracı).
asgeri az az.
ası 1. düĢman. yavı. yav. yava. yağı. asav.taqi. daği. yağı.
salqaĢ. sərkiĢ. azğın. 2. fayda. kullanıĢ. nəf'. - bir asısı
(kullanıĢı) var ya yox. 3. hayta. hayda. haydut. xaylaz.
haylaz. yağı. 4. qazanc. 5. yaruq. fayda. qoĢuq.
asıcı 1. öz asısı dalınca olan. öz mənfəətin güdən. 2. asan.
səl edən.
asıq 1. sallaq. avara. 2. salıntı. quĢqu. Ģəgg. Ģübhə. -
salındıda: sağlam olmayan. asılı. Ģəggili. Ģübhəli. - iĢimiz
salındıda.
- asıq üz: quraq. tutuq. kibritçi. qaĢqabaqlı.
asıqlı asığlı. asılı. karlı. faydalı. mənfəətli
asılı 1. asma. sallaq. - asma köprü. 2. avsuq. avusq (> avizfars
< av). avuz. aslaq. tutqun. vurqun. salqun. düĢgün. 3.
faydalı. əlveriĢ. 4. məəlləq. 5. məslub. səlb olunmuĢ. 6.
asığlı. karlı. mənfəətli. faydalı. 7. salındıda. sağlam
olmayan. Ģəggili. Ģübhəli. - iĢimiz salındıda.
asılıq sallaq. 1. mə'təl. 2. cinsi iliĢgidən sallaq, naqis olmaq.
asılış israr. israrla isətəmək, təklif edmək. müsəllət oluĢ.
asılmaq 1. aslıq. israr. - nədir bu aslıq. tə'kid. 2. sarqılmaq.
asmanılmaq. asqanıamaq.
- üzü asılmaq: qirpilənmək. kirpilənmək sərtləĢmək. kirpi
kimi büzülmək.
asılmaq sarılmaq. tutunmaq. tutub yapıĢmaq. təməssük edmək.
təvəssül edmək. - barmaqlığa tutunmaq. - ipə tutunmaq. -
qapıya tutunmaq.
asıntı hava. tə'liq. tə'liq. tə'xir. - iĢ asıntıda qaldı:sonraya
qoyundu.
asıramaQ tərbiyələmək. dərləmək. bəsləmək. yedirmək.
asıv (sıv <> vız) > avizfars < aslaq. aslıq. sırğav.
asıvaş (sıv <> vız) avizeşfars. aslağıĢ. aslığıĢ. salğavuĢ. savarıĢ.
döğrüĢ.
as az. yüksək. uca.
asqalalı qayalı.
asqamaq yasqamaq. yaraqlamaq. hazırlamaq.
asqanılmaq sarqılmaq. asmanılmaq. asılmaq.
asqanlamaq asmanlamaq. asmaq. sarqıtmaq. - qurĢağın ucunu sarqıt.
asqı 1. bəzək olaraq nərsədən sallananlar. sallanıb bəzəyən
nələr. 1. sallaq. - asqı ışıq: luster. 2. yubat. tə'xir. tə'viq.
3. dayaq. dirsək. - sınıq duvarı asqıya almaq.
- iki qulaqlı paltar asqısı: qoç buynuzu
asqır ayqır. atqır. damızlığı qırılmıĢ, atılmıĢ at.
asqırmaq anğsırmaq.
asqırtmaq anğsırtmaq.
aslaq 1. avsuq. avusq (> avizfars). avuz. asılı. tutqun. vurqun.
salqun. düĢgün. 2. salındıli. sallaq. oturaqsız. müəlləq.
qeyri sabit. - salıntıli yapı. - salıntıli köprü: aslaq köprü. -
salıntıli kiĢi. - salıntıli ıĢıq: azalıb çoxalan ıĢıq. 3. avizfars <
asıv. aslıq. sırğav.
aslaqış aslağış. asıvaĢ (sıv <> vız) avizeĢfars. aslığıĢ. salğavuĢ.
savarıĢ. döğrüĢ.
aslanmq sərinmək. sarqımaq. uzanmaq. əğilmək. - pencərədən
sarqımaq.
aslıq aslaq. avizfars < asıv. sırğav. 1. . asılmaq. israr. - nədir bu
aslıq. tə'kid.
aslıqış aslığıĢ. asıvaĢ (sıv <> vız) avizeĢfars. aslağıĢ. salğavuĢ.
asm - asm kəsəlinin (soluğan kəsəlinin) itisi: yelpik.
asmaq 1. asmanlamaq. asqanlamaq. sarqıtmaq. sallandırmaq. -
ölütləri (qatilləri) sallandırın. - qurĢağın ucunu sarqıt. 2.
taxmaq. iliĢdirmək. rəbt edmək. qoymaq. tikmək. - tutunu
(pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. - köynəyə düymə
tax.
- üstünə taxmaq, asmaq: taxınmaq. quĢanmaq. - üzük, süs,
bəzək taxınmaq.
- nərsədən asılıb sallanan tikələr: quyruq. - quyruqlu don.
- quyruqlu kot. - quyruqlu saçaqlı.
- çəkib uzadaraq asmaq: gərmək. - pərdəni gər. - çarĢabı
üstünə gərdi yatdı.
asma asılı. sallaq. - asma köprü. çardağa asılmıĢ asılmıĢ üzüm
ağacı. üzüm ağacı.
- asma budamaq: yersiz söz söyləmək.
- asma yarpağı: dolma yarpağı.
- asma qabağı: qabağın çardağa alınan uzun bir çeĢidi.
asmanılmaq sarqılmaq. asqanılmaq. asılmaq. asqanlamaq. asmaq.
sarqıtmaq. - qurĢağın ucunu sarqıt.
asnğarmaq haylazlaĢmaq. iĢdən uzaqlaĢmaq.
asrağamaqcığa asramaqcığa əsigətmək. əsirgəmək. 1. qorumq. - tanrı
əsirgəsin: asrasın. 2. rəhm emək. acıyıb vurmamaq.
diriğ edmək (< darığlamaq). 3. qıymamaq. qısmaq.
muzayiqə edmək. - sözi əsirgədi: asradı: ağzın açıb
danıĢmamaq. düĢünb daĢınıb danıĢmaq. - parasına
əsigəməyən: asramayan: xərcləmək.
asraka damənfars. taman. (< təmən. təbən). dib. aĢağ. alt. ətək.
asramaqcığa asrağamaqcığa əsigətmək. əsirgəmək. 1. qorumq. - tanrı
asrucığa əsrücığa. 1. aĢıru. artıq. 2. ən sonra. ən sonunda.
axirində. axiri.
- bu dünya anidr əsrü.
asruq əsrük. sərxoĢ < sarquc. salquc. sarqur. salqur. kefli.
asta ahəstə < ağır asta. ağır. yavaĢ. yuvaĢ. ahüstə. savsa.
yavaĢ.
astağ astar. astın > astinfars. aĢağ. alt. az. kəm.
astana 1. xanaga. ölkə kürsisi. baĢ kənd. paytəxd. 2. Ģəhər. -
astanalı: Ģəhərli. 3. eĢik. ətəbə.
astanğ astan. bargah. eĢik. qapı.
astan astanğ. bargah. eĢik. qapı.
astar 1. (# üz). - astarı üzündən bahalı. (< as. ast: alt: aĢağ). 2.
paltarın iç üzlüyü. 3. sıva, boyanın astından, altından
vurulmuĢ qaba qat. 4. astağ. astın > astinfars. aĢağ. alt.
az. kəm. 5. astarlıq bez. boğası.
astinfars < astın. astar. astağ. aĢağ. alt. az. kəm.
astın > astinfars. 1. astar. astağ. aĢağ. alt. az. kəm. 2. yaĢın.
yaĢırın. gizli. gizlin. əlatı. əlaltın. xəfiyyən. 3. az. kəm.
əksik. - astın gəlir.
asudənfars < açınmaq.
asur bax > azur.
aş 1. (əĢ < daş). qoĢluğu, qoĢalığı, daĢlaĢmağı çoxalmağı
göstərir (# aĢ. eĢ: eĢilməyi, açılmağı göstərir). 1.eş: eĢilməyi,
açılmağı göstərir. (# aş. əş qoĢluğu, qoĢalığı, daĢlaĢmağı
çoxalmağı göstərir)
- sütlü aş. sütlac.
- un aşı: buğra. buqrağanı.
aşaq 1. astın > astinfars. astar. astağ. alt. az. kəm. aĢağı.
alçaq. dəğərsiz. bayağı. damənfars. taman. (< təmən.
təbən). dib. asraka. alt. ətək. - aşağ kiĢi. - aşağ atmaq:
aĢağıya atmaq: yabana atmaq. etibar edməmək. - aşaq
almaq: düĢürmək. yıxmaq. 2. açaq. malat.
- aşağ el:çüçə adamı. sokaq takımı. əvam.
- aşağı fırlanmaq: yuvarlanmaq.- qablama qazan tınğır
mınğır, yuvarlandı, aĢağı gurladı.
- üzü aşağı: üzü quyi. üzü toprağa.
- yuxarı aşağı: ötə bəri.
- aşağı yuxarı: təqribən.
- yuxarıdan aşağı: baĢdan ayağa.
aşaqı 1. bayağı. bayağ. adi. - bayağı bir yemək yapmıĢdı. -
bayağı kiĢidir. 2. haĢarı. alçaq. əsgik. yaramaz.
- baş aşağı: təpə üsti. göt baĢ.
- aşağı düşmək: düĢürmək. saldırmaq. endirmək. səqt
etmək.
- aşağı endirmək: sarqıtmaq. salqıtmaq.- kovanı quyuya
sarqıt.
- aşağıya enilmək: sarqımaq. salqımaq.- çatıdan (səqifdən)
dörd qəndil sarqırdi.
aşaqılamaq aĢağılamaq. alçalmaq. dəğərsizləĢmək. bayağılamaq. -
qəzetə gündən günə aşaıılır.
aşaqılıq bayağılıq. bayağlıq. aĢağlıq. adilik. - bayağlığı gendən
bəllidir.
aşaqlamış qırğın. ılıq. qırılmıĢ. alçalmıĢ. itiliyi keçmiĢ. tənəzzül
edmiĢ. - qırğın su: çox isdi olmayan. ılığ.
aşaqlıq bayağılıq. alçaqlıq.- bu kiĢinin bayağılığı ilk sözündən
bəlliydi.
aşam (< aşırmaq. aşamaq). 1. aĢrım. aĢlıq. içməli yeməli. 2.
aĢıran. içən. yiyən. 3. cəzb iĢi. 4. çözbək. sınır. çək.
hədd.
aşan aĢma. təcavüz edən. - baĢdan aşma iĢlər.
aşar açar. amil.
aşarmaq aĢılamaq. qatmaq. aĢırmaq. qarıĢdırmaq. - bunuda ona
aşır, aşar.
aşbar ( r <> z ) aĢpaz.
aşçı aĢpaz. - aşçı yeməyi: aĢpaz piĢirən yemək. usta yeməyi. -
aşçıbaşı: aĢpazbaĢı. - aĢçı tükanı: yeməkxana.
aşçılıq 1. aĢev. aĢöy. aĢlaq. aĢlıq. aĢpazxana. mibbağ. mətbəx.
2. aĢpazlıq.
aşdırmaq 1. açdırmq. eĢdirmək. qazdırmaq. 2. qaçdırmaq.
qoĢdurmaq. tələstirmək.
aşev aĢöy. aĢlaq. aĢçılıq. aĢlıq. aĢpazxana. mibbağ. mətbəx.
aşgar olmaq bəllirmək. bəlirmək. zahir olmaq. - çox keçmədən bəlirdi. -
bəlirin gizli sirləri.
aşgar açıq. günəĢ kimi. bu iĢ çox açıqdır: günəĢ kimidir.
aşgara açıq. saxlamsızın. gizlimsizin. ələni.
aşı 1. tərbiyə. - aşılı: tərbiyəli. 2. yetək. peyvənd. 3. qoĢma.
peyvənd. 4. rəviĢ. usul. qayda.
- aşı boyası: aşı daşı: duvarı boyamaqda, iĢlənən qırmızı,
sarı topraq.
aşıq 1. eĢq. səvük. sevik. sevgili. məhbub. yaĢıq. ıĢıq. sevinc.
əziz. 2. əşik. eşik. qapı önünə, həĢtisinə, söykələrinə
dayanmıĢ ağac, daĢ basamağı, səggisi. 3. nərsənin
üzərinə qalxıb çıxmıĢ. 4. quyuq. kifir. kəsif. qatıl. qalın.
bıkıt. pıkıt. 5. məftun. alıq. yanıq. uruq. vuruq. vurqun.
vurulmuĢ. düçar. girifdar. - o ikisi uruq urluqdular: aĢiq
mə'Ģuqdurlar.
- aşıq edmək: təlirtmək. dəlilətmək. çıldırtmaq.
vurqunlatmaq.
- aşiq olmaq.: vurqunlanmaq. təlirmək. dəlilmək. çıldırmaq.
urulmaq. vurulmaq.- qıza urulmaq.
- mən sənə yanıq, sən mənə yanıq.
- həp bir qoyun aşığıyız: hamımız birik.
- aşığı bək oturmaq: aĢığıcüt oturmaq: iĢləri ras gəlmək.
- aşıq atmaq: aĢıq oynamaq. - aşıq gəmiyinin dörd üzdən
biri: bəğ.
aşıqan aşqan. aşnaq. aşna. aşina. 1. bildik. bilinən. mə'ruf.
məarifəli. 2. > aşyanfars. aĢılanmıĢ yer. yerləĢmiĢ yer.
otraq. qalaq. yuva.
aşiqanə yanıkır. - aşiqanə davranıĢ: yanıkır davranıĢ.
aşiqlik yarlıq.
aşıqlıq quyuqluq. quyuluq. kifirlik. kəsafət. qatılıq. qalınlıq.
bıkıtlıq. pıkıtlıq. pıxtılıq.
aşıqmaq acıqmaq. tələsmək.
aşıqtırmaq acıqtırmaq. tələstirmək.
aşıl > acil. məzə. (xırım xırda qarıĢıq quru yemiĢ). tənəqqülat.
aşıla > ( ş <> k ) akıla. cüzam. akıla, qora. xurə. yenir kəsəli.
aşılamaq
aşılamaq 1. yetəkləmək. aĢlatmaq. peyvənd vurmaq. 2. yedirmək.
yetirmək. 3. aĢarmaq. qatmaq. 4. aĢlamaq. əĢləmək.
qoĢlamaq.
aşılama (suyu soğutmaq) bəcəri. bəsri. bəsəri. becərilmiĢ. barvarı.
pərvəri. yeni aĢılanmıĢ. - bağdaki aşılamaları sulamalıyıq.
aşılanmaq yoluğmaq. sirayət edmək.
aşılaram öyrədərəm.
aşılı 1. güclənmiĢ. bərkimiĢ. 2. tez. təlsik. əcələ ilə.
aşina aşna. aşnaq. aşqan. aşıqan. bildik. bilinən. mə'ruf.
məarifəli.
aşınaq aĢna. aĢınqan. (< aşılanmış: bəllənmiĢ). bildik. tanıdıq.
aşındırmaq qazımaq. qaĢımaq. qıraĢmaq. qıraĢlamaq. oymaq.
oğmaq. qıcıtmaq. sürtmək. yeditmək. apartmaq. həzf
edmək.
- birinin qapusun aşındırmaq: çox gedib gəlmək.
aşınqan aĢna. aĢna. (< aşılanmış: bəllənmiĢ). bildik. tanıdıq.
aşınma aĢınmıĢ. yalaq. yalama. köhnə. yetik. - yalaq mal.
aşınmaq eşinmək. 1. qazınmaq. silinmək. 2. tanıĢmaq.
tanquĢmaq. aĢnalanmaq. aĢnalıq əldə edmək. 3.
yenmək. yeyinmək. oyulmaq.- ip quyunun biləzik daĢın
yenmiş.
aşınmış aĢınma. yalaq. yalama. köhnə. yetik. - yalaq mal.
aşırıcı qırıq. ipi qırıq. tolandırıcı. dolandırıcı. aldatıb
soyğunçuluq edən. namussuz. Ģərəfsiz. - çoxları
dolandırıcıya yem (mal) olur.
aşırı aşuri. 1. ötə. mavəra. - dəniz mavərasi yer: dəniz aĢırı.
dəniz ötəsi. 2. atlayı. atlaya atlaya olan. - gün aşırı: bir
gün olub, bir gün olmayıb. - bir aşırı: bir hən bir yox. - ev
aşırı: bir ev hən, bir ev yox. aralı. 3. ötəli. fasiləli. - gün aĢırı
gəlib görərdi məni. 4. iğfal. yozu. - aşırı işlər: yozan iĢlər. 5.
qıyaq. bətər. fövqüladə. mubaliğəli. - qıyaq gözəl. qıyaq
zəngin. - qıyaq bağadur. - gün aşırı: iki gündə bir.
aşırılmaq aĢırmaq. keçirmək. 2. çalınmaq. oğurlanmaq. 3.
atlanmaq. savulmaq. 4. sürgün olmaq. təbid olmaq. dəf
olmaq.
aşırmaq 1. aparmaq. götürmək. qoparmaq. çalmaq. çapmaq. 2.
aĢırılmaq. keçirmək. 3. atıqlatmaq. savmaq. keçirmək. -
bu ağır bəla atıqladıq.
- aşırıb məğbun edmək: tolandırmaq. dolandırmaq. aldatıb
soymaq.- çoxları dolandırmağla keçinir. - ondan on tümən
dolandırmış.
aşırmaq 1. utmaq. köçürmək. hirslə yemək.- bir bulut pilovu
köçürdü. 2. aĢarmaq. qarıĢdırmaq. - bunuda ona aşır,
aşar.
aşırma aşırtma. 1. aĢırtmaq. keçirtmə. 2. yəhər bağı, bəndi.
qulan. 3. çalınmıĢ. oğurluq. məsruq. 4. nərsənin
üstündən keçən. - aşırtma, aşırma yəmĢək.
aşırtma aşırma. 1. aĢırtmaq. keçirtmə. 2. yəhər bağı, bəndi.
qulan. 3. çalınmıĢ. oğurluq. məsruq. 4. nərsənin
üstündən keçən. - aşırtma yəmĢək.
aşıru əsrücığa. asrucığa. artıq.
aşıt barıĢ.
aşıtlamaq barıĢdırmaq.
aşıtmaq aĢlamaq. büküb tikmək. barıĢmaq.
aşqal ( l <> r ) aşqar. 1. açqal. açıq. yırıq. bəlli. 2. axsal. axıltı.
axal. kovĢal. bekara. zibil.
aşqala ( l <> r ) aşqara. açqala. açıqına. yırqın. yırtığına. bəllək.
aşqan aşıqan. aşnaq. aşna. aşina. bildik. bilinən. mə'ruf.
məarifəli.
aşqar 1. ( r <> l ) aşqal. açqal. açıq. yırıq. bəlli. 2. həĢəri.
yaramaz. rkhat durmaz.
aşqar aşkar. bəlinğ. açıq.
aşqara ( r <> l ) aşqala. açqala. açıqına. yırqın. yırtığına. bəllək.
aşqın 1. geçgin. mütəcaviz. artıq. - altmıĢdan aşqın. 2. çəkin,
həddin aĢmıĢ. - aşqın daşqın. 3. uĢqun. keçi qulağı. 4.
çabuq, iti yeriĢ. yüyrək. yorğa. 5. əĢgin (sağ əl ayağını,
sol əl ayağını qoĢa qaldırıb, yügrərək gedən at, dəvə) -
əşgini açıq at. 1. taĢqın. daĢqın. coĢmıĢ. quruĢan.
xiruĢan. qızqın.
aşlaq aĢlıq. aĢev. aĢöy. aĢçılıq. aĢpazxana. mibbağ. mətbəx.
aşlamaq aĢılamaq. əĢləmək. qoĢlamaq.
aşlaşmaq açlaĢmq. eĢləĢmək. qazılıb çuxurlaĢmaq.
aşlatmaq 1. yetəkləmək. aĢılamaq. peyvənd vurmaq. 2. yedirmək.
yetirmək.
aşlıq 1. azıq ambarı. 2. aĢlaq. aĢev. aĢöy. aĢçılıq. aĢpazxana.
mibbağ. mətbəx. 3. aĢrım. aĢam (< aşırmaq. aşamaq).
içməli yeməli. 4. zəxirə. 5. hibubat.
- aşlıq ( hibubat) olçüsü: dağar. bu ölçü "batmana" tay yer
bə yer dəğiĢir.
- aşlığın (hibubatın) iç dərisi, qabığı: qabcaq.
aşlıqçı aĢ, yemək iləi ilə uğraĢan.
aşma 1. aĢan. təcavüz edənə. - baĢdan aşma iĢlər. 2. ötələmə.
atlama. təcavüz. 3. coĢma. qumluqdan Ģığıran qaynaq.
çeĢmə.
aşmaq 1. açmaq. iqdam edmək. əməl edmək. 2. açmaq. əĢmək.
eĢmək. qazmaq. 3. eĢmək. gəzmək. sürmək. 4.
çoğalmaq. artırılmaq. üstələmək. keçmək.
- bir yerdən aşmaq, keçmək: tolaĢılmaq. dolaĢılmaq.- bu
gədik dolaşılıncan, o Ģəhər görüĢər.
aşna (< aşılanmış: bəllənmiĢ). aĢınaq. aĢınqan. bildik. tanıdıq.
aĢina. aĢnaq. aĢınaq. aĢqan. aĢıqan. bildik. bilinən.
mə'ruf. məarifəli. - iş bilir: kar aĢna.
aşnaq aşqan. aşıqan. aşna. aşina. bildik. bilinən. mə'ruf.
məarifəli.
aşnalanmaq aĢınmaq. tanıĢmaq. tanquĢmaq. aĢnalıq əldə edmək.
aşnalıq - aşnalıq əldə edmək: aĢınmaq. tanıĢmaq. tanquĢmaq.
aĢnalanmaq.
aşnuq aĢqun. aĢun. aĢub. qarqaĢalıq.
aşöy (aş + ev )aĢev. aĢçılıq. aĢlaq. aĢlıq. aĢpazxana. mibbağ.
mətbəx.
aşpaz ( z <> r ) aĢpar. aĢçı. - aşçı yeməyi: aĢpaz piĢirən yemək.
usta yeməyi.
aşpazxana aĢlaq. aĢlıq. aĢçılıq. aĢev. aĢöy. küyqan. qarav. qərəv.
mibbağ. mətbəx. - aşpazxana yağlığı, dəsmalı: tikə parça:
paçavra.
aşpazlıq aĢçılıq.
aşrım aşam (< aşırmaq. aşamaq). aĢlıq. içməli yeməli
aşub (< aşınmış: çəkin, həddin keçmiĢ). aĢqun. qarqaĢalıq.
bulğaq. bəlva. qovğa.
aşubtələb alayan. bulayan. qatan.
aşuq yaşuq. mətin. ağır.
aşuqlıq yaĢquluq. yıĢıqlıq. tulqalı. tulqa qeyimi.
aşuri aşırı. ötə. mavəra. - dəniz mavərasi yer: dəniz aĢırı. dəniz
ötəsi.
aşyanfars < aşıqan. aĢılanmıĢ yer. yerləĢmiĢ yer. otraq. qalaq.
yuva.
at ad. heysiyyət. e'tibar.
- arpalığı silinən at: çox yaĢlı at.
- verilən atın dişinə (diĢinin arpalığına) baxmazlar.
- at takımı.
- külə çalar at donu: durna qırı.
- at daşqası: talıqa. dalıqa.
- at tükünün rəngi: ton.- bu atın donu gözəl. - torı don:
açıq don.
- hələ məmə əmən day, at yavrusu: qulun. dayça.
- üç yaşına dək at yavrusuna verilən ad: tay. day.
- su enmək: atın dirnağına kəsəl keçmək.
- qara at: yağız.
- azıq atları tutmaq üçün, gəm ilə birlikdə vurulan,
dodaqları uclarını sıxan dəmir: qanğtarma. qantarma.
- çoxun atlarda olan sərpmə qan çibanı: qurdaĢan. qurd
eĢən.
- atın baĢına vurulan süslər, püsgülləri sulları: oyan.
- atın sağrına salınan Ģiltə: artala. ardala.
- damızlığı qırılmıĢ, atılmıĢ at: asqır. ayqır. atqır.
- at zirehi: yancıq. çuqal. bəkitvan.
- özəlliklə uzun tüklü at geyimi: güstüvan. yapıncaq.
coĢun.
- uzun tüklü kiçik at:: qıl baraq.
- soluğan at: hingə vuran at. nəfəs darılığı olan at.
- at gəmini çeynəmək: gəmrənmək. - bu at gərənir.
- atın boğazına vurulan gülpəsər: bilan. belən. bilən.
- atların öksürəki: saqağı.
- dəvə, at kimi heyvanların dərisinin üstündə olan qıssa, incə
örrtüyünə "tük" deyərlər.
- savaĢda yaralı, xəsdə atın bacağ sınırlarını kəsib qırmaq:
sınırlamaq. sınğırlamaq.
- taxma ad: yapıĢ. ləqəb.
- yerirkən başın sallayan at: sallabaĢ.
- yorqa yürüyüĢtən baĢqa yürüyüĢ bilməyən at: munduz
yorqa atka.
- at quyruğu altından keçirilən, yəhərə bağlı qayış:
qusqun. quĢqun.
- qulaqları dik at: qamıĢ qulaq.
- yaşlı atın sağırında tükü tökülüb açılan yeri: quĢ.
- taxma ad: yapıĢ. ləqəb.
atabay bax > atabəy. böyük varlı kiĢi.
atabəy 1. əmir. ulqan, uca ustad. 2. atanın yerinə özəl ustad. 3.
atalıq. böyüklərin uĢaqların becərib bəsləməkdə iĢə
tutulan içəri ustad. 4. əxlaq öğrətici. - sən mənə atabəylik
eləmə. 5. (< ata + bərk: bərk ata). bərk atmaq üçün yaya
keçirlən ağac. 7. böyükdədə. - buda bizim atabəyimizdi.
ata ada. adaq. (< adamaq. ayamaq: ayırmaq). 1. bir ada, bir
bəlli nərsiyə özətilmiĢ, ayrılmıĢ nərsə. cayzə. 2. bir
yerdə, bir koĢulda ayırılmıĢ nərsə. su içində adanmıĢ.
ayanmıĢ, ayrılmıĢ bölüyə "ada. adaq" deyilir. 3. edu.
edqu. eyku. ehsan. 4. (< edmək). əməl. iĢ. 5. (< edmək).
bacarıq. bilgi. 6. sənət. sən'ət. hirfə. 1. ataq. quĢların
qonması üçün qoyulan dal. 1. atqa. böyük. yaĢlı. -
birbirinə yaxın olan adalar. 2. atAnAQ8. xaç. çalaq. çaqla.
çaqal. çarpıq olan. çapraz (cəzirələr) varlığı, heyəti,
yığnağı: aral. arĢipel. - atadan oğula: oğuldan oğula. bətnən
bə'di bətnən.
- ata topraq: kökən topraq.
- ada tavşanı: evcil dovĢan çeĢiti.
- qoz adası: ağ dənizdə qoĢut adası.
- ada tavşanı: soqurka. kələrə bənzər bir çeĢit ada tavĢanı.
suqur. - soqurluq: tavĢanı çoq, bol olan.
ataqə atakə. qaim məqamı.
ataqəlik atakəlik. qaim məqamlıq.
ataq {adaq. ada. adaq. adax.} (< adamaq. ayamaq: ayırmaq). 1.
bir ada, bir bəlli nərsiyə özətilmiĢ, ayrılmıĢ nərsə. cayzə.
2. bir yerdə, bir koĢulda ayırılmıĢ nərsə. su içində
adanmıĢ. ayanmıĢ, ayrılmıĢ bölüyə "ada. adaq" deyilir.
3. edu. edqu. eyku. ehsan. 4. (< edmək). əməl. iĢ. 5. (<
edmək). bacarıq. bilgi. 6. sənət. sən'ət. hirfə. 7. adaq.
adlı. iyi. yaxcı. dək. 2. uca. ula. hündür. 8. mubarək.
meymun. məsud. 9. nəzr o niyaz. 10. peyman əhd. 11.
ata. quĢların qonması üçün qoyulan dal. 12. ağta. ağıt.
uca. yüksək. 13. qorxmaz. 14. cürət. 15. fizul. imalə.
savruq. 16 cəri. yırtıq. 17. mülahizəsiz. 18. adaq. nəzir.
19. fizul. imalə. savruq.
ataqlamaq adaqlamaq. yavuqlamaq. yağuqlamaq (< yaq).
niĢanlamaq. namzədləmək. - onun yavuğladıq.
ataqlanmaq adaqlanmaq. yavuqlanmaq. yağuqlanmaq (< yaq).
niĢanlanmaq. namzədlənmək:.- onun yavuğladıq.
ataqlı adaqlı. 1. yaxımlı. bəlgili. mə'ruf. 2. yavuqlı. yağuqlı (<
yaq). niĢanlı. namzəd. - o qızın yavuqlısı var.
ataqlıq adaqlık. 1. yavuq. yağuq (< yaq). niĢanlık. namzədlik. -
onun yavuğu varmı. 1. qorxmazlıq. 2. cürətli. 3. fizulluq.
savurluq. 4. cərilik. yırtcaq. 5. mülahizəsizlik.
atalan adalan. adaldı. adalır. adalmıĢ. adanır. adı anılan. adı
duyulan. adın. adıqdı. adıqlı. adıvar. angin. anılan. anlı.
anqın. anqıĢ. aqmıQ. atıĢ. çava. çavaĢ. öQtƏm. sanlı.
soylu. soysal. tanınan. tanınmıĢ. ünlü. üqƏ. üygƏ.
yergin.
atalanmaq adalanmaq. - bir nəyə adalanmaq, namzədlənmək: quĢaq
takınmaq.
atalar atqalar. əcdad.
atalıq ağalıq. vizarət. - atalıq qalayı kişiyə yaramaz: atasının ad
sanına güvənmək (sevinən) kiĢiyə yaraĢmaz.
atamaq adamaq. 1. ( d <> y ) ayamaq: ayırmaq. 2. edəmək.
edmək. əda edmək. qılmaq. yapmaq.
atamıq atama. qədəmə. atı. dərcə. basamaq. nədivan ayağı. -
atı atı yüksəlmək: attım attım ucalmaq.
atamsı adamsı. ada kimin olan. adaya bənzər.
atamsız adamsız. sevgisiz. öksüz. kiĢisiz.
atAnAQ8 ata. xaç. çalaq. çaqla. çaqal. çarpıq. çapraz
ataraşq ataĢaq. ĢimĢək. ( > azaraxĢ). ıldırım.
atartutar ənqəbə. enqəbə. yeniĢ yoxuĢ
ataşa 1. bağlı. mərbut. 2. zəmimə
ataşaq ataraĢq. ĢimĢək. ıldırım. > azaraxĢ.
ataşlıq adaşlıq. tostluq. dostluq. arxadaĢlıq. arxadaĢlıq. kəndlik.
kətlik. düzlük. sədaqət.
atatmaq adatmaq. nəzir etdirmək.
atatutar alaverə. - qapızları arabadan alaverə yendirdik: biri atır biri
tutur. - kərpiçləri alaverə dama ağtardıq.
atay aday. namzəd.
atbalığı hipopotam. ırmaq atı.
atəşfişanlıq yaylım od.
atəşkəs bəsə. - iki aylıq bəsə vardır.
atı atıq. uzaq. bu söz, hançı tümlədə yerləĢdiyindən dolayı,
keçmiĢi, gəlcəyi göstərə bilər. altda. altda olan. - atı
yazılan: altda yazılan. - atı çağda: keçmiĢdə yaxud
gəlcəkdə. - atılarda at oynatmıĢ: keçmiĢdə. - atıya qoyduq:
sonraya qoyduq}.
atıq 1. batil. etibarsız. 2. hiddətli. Ģiddətli. 3. yayıq. çalıq.
çalqaq. yoğurt, süt çalqama qabı. 4. (boya). sarı boya. 5.
səki. ləkə. xal. 5. atilla. atıla. iticə. hiddətlicə. Ģiddəticə.
6. uzaq. bu söz, hançı tümlədə yerləĢdiyindən dolayı,
keçmiĢi, gəlcəyi göstərə bilər. - atı çağda: keçmiĢdə
yaxud gəlcəkdə. - atılarda at oynatmıĢ: keçmiĢdə. - atıya
qoyduq: sonraya qoyduq}. 7. özgür. irikli. irkin. ərkin.
ərkənə. erkana. erkin. ərikkən. eygin. salundu. özgür.
bağsız. baĢ-baĢdaq. ərkinçə. 8. ətiq. əsgi. qədim. 9.
unutulmuĢ.
atıqlatmaq savmaq. aĢırmaq. keçirmək. - bu ağır bəla atıqladıq.
atıl atqıl. atqın. yatıl. yatqıl. yatqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2.
etgisiz. əsərsiz.
atıla atilla. atıqla. iticə. hiddətlicə. Ģiddəticə.
atılqan batur. bahadur.
atilla atıqla. atıla. iticə. hiddətlicə. Ģiddəticə.
atılmaq 1. gurlamaq. gedmək. fırlamaq. ölmək. - oda gurladı. - top
yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək. 2. satlanmaq.
qalxınmaq. cəsarət göstərmək. cürət edmək. 3.
səqirmək. səğirmək. oynamaq. qımıldanmaq. - gözüm
səğirir. 4. boĢanmaq. urulmaq. vurulmaq.- ox uruldu. 5.
batil olmaq. 3. toslamaq. tos vurmaq.
atım attım. {( . <> q) qədəm. ataq. ayaq. (1. bir kərədə ayaqla
gedilən aralıq, fasil. 1. bu aralığı gedən arac, demək "atılmaq
aracı: ataq ( t <> y ) ayaq)}. 1. yarım arĢınlıq ara ölçüsü. -
iki atım boyu vardır. 2. uğur. Ģans. meymənət. - atım
gətirən: Ģans gətirən. - atımlı: {1. Ģanslı. 2. yeriyən. attım
atan. ilərləyən. 3. davamlı. paytalı. payıdar.} 3. adım. addım.
- atım atlamaq: sıçramaq. tollamaq. - atım atım: ağır ağır.
yavaĢ yavaĢ. - atım almaq: atımını tək almaq: gözətliyərək,
ehtiyatlı davranmaq. - adımın geri almaq: quĢqulanmaq.
peĢmanlaĢmaq. 4. qonaq. mənzil. qurĢunun qonan
aralığı. ara. məsafə. - xoĢ gəldiniz atım gətirdiniz. - atımlı: -
ayaq çəkən: dalı oturan. yanaĢmayan.
- top atımı: 1. bir kərə top boĢanması. 2. topun atdığı kələyin
vardığı yer.
atımdaş çiyindaĢ. omuzdaĢ.
atımlıq (uzaqlığı göstərir). ətiqlik. qədimlik. əsgilik. keçmiĢdən
qalan. - bu Ģəhəin atımlığı. - atımlığı: qədimlığı. - bu
küplərin dəğəri atımlığındadır.
atın çatılıb, yetiĢib olan, tapılan nərsə. mocud.
atınmaq adınmaq. ( d <> y ) adınmaq.
atırmaq adırmaq. ( d <> y ayırmaq. adamaq. ayamaq :
atistik adistik. ustad. uzmanlık. mahir.
atışdırmaq 1. iliĢtirmək. intiqad edmək. 2. söküb saymaq. söküb
qoĢmaq. tobixləmək. sökəmək. sərzəniĢ edmək. 3.
tələsmək. əcələ edmək.
atış 1. niĢançılıq. 2. öğündürücü böyük yalan. 3. tobix. sökə.
sərzəniĢ. 4. əcələ. təlsik. Ģitab. iliĢtiri. intiqad.
atqafa qanmaz. axmaq. eĢĢək.
atqalar atalar. əcdad.
atqar adqar. qaçağay7. baĢı yüksək tutan.
atqı 1. bir nəyin üzərinə yapıĢılan nərsə. geyim. 2. əriĢin
üstünə gələn arqac. 3. yaba. əkin bağlarını birbiri
üstünə atmaq ayqıtı.
atqıl atıl. atqın. yatıl. yatqıl. yatqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2. etgisiz.
əsərsiz.
atqılamaq arqaclamaq. ərqəĢləmək. arğac atmaq.
atqılamaq 1. artırmaq. 2. toxumaq. 3. iliĢtirmək.
atqın atıl. atqıl. yatıl. yatqıl. yatqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2. etgisiz.
əsərsiz.
atqır ayqır. asqır. damızlığı qırılmıĢ, atılmıĢ at.
atqıraq adqıraq. qulaqları aq, gövdəsinin öbür tərəfları qara olan
ərkək geyik. dağ geçisi, təkəsi.
atlama 1. geçmə. ibur. 2. təprə. sıçrama. 3. ötələmə. aĢma.
təcavüz. 4. atlayıĢ. nərsənin üstündən keçmək üçün
iĢlənən arac. atlanqıc. - atlama daşı: çamırlı yerdən keçid
daĢı.
- atlama daşı: palçıqdan, sudan keçmək üçün, ayaq basmaq
üzrə ortaya qoyulan daĢ.
atlamaq 1. sıçramaq. hoplamaq. oynamaq. 2. unutmaq. üstündən
keçmək. salmaq. - cocuğu çox hoplatma. - götün nə
hoplatır belə.
- ötəyə atlamaq: nərsənin üstündən keçmək. aĢırtmaq.
aĢırmaq.
- atım atlamaq: sıçramaq. tollamaq.
atlambac cocuqların atılma oyunu.
atlana - atlana atlana: səkərək.
atlanqıc atlama. atlayıĢ. nərsənin üstündən keçmək üçün iĢlənən
arac.- atlama daşı: çamırlı yerdən keçid daĢı.
atlanmaq 1. unutulmaq. salınmaq. aĢırılmaq. savulmaq. - bu iĢlər,
keçmiĢ suçlar atladı. 2. batil olmaq. - atlanmış kağızlar. 3.
Ģaxlamaq. qalxınmaq. qaçınmaq. - atlana atlana: atlanan
atlanana: qaçan qaçana.
atlatmaq 1. sıçratmaq. hoplatmaq. oynatmaq. - cocuğu çox
hoplatma. - götün nə hoplatır belə. 2. keçirmək. savmaq.-
sıramı savdım. 3. toslatmaq. tos vurdurmaq.
- üstünə ittdirmək, atlatmaq: sıçdırmaq. çox qorxutmaq.
atlayı aĢıri. atlaya atlaya olan. - gün aşırı: bir gün olub, bir gün
olmayıb. - bir aşırı: bir hən bir yox. - ev aşırı: bir ev hən, bir
ev yox. aralı.
atlı adlı. adaq. iyi. yaxcı. dək. sayılır. sayıda olan. sayılan.
əsgi. qoca. məĢhur. - qoca əfəndi. - qoca paĢa. - qoca
tarix.
atlıqaraca cocuqların ağacdan düzəlmiĢ təkərli atları.
atma 1. səqf. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq.
savan. saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
2. səqirmə. səyirmə. səqrim. çarpıntı. çarpınma. hopma .
- ürək səqrimi: ürək çarpıntısı. - göz sıqrimi: göz atması. 3.
qoma. qoyma. buraqma. vəz'. tərh. - yapının atması:
tərhi. - qanunun atması: təhi. - buyruqların atması: tərhi
atmaca quĢların üstünə atdırılan, quĢqurdulan yırtıcı quĢ. baĢa.
baĢaq.
- atmacanın bir çeşiti: gəgəc quĢi: səksək.
atmaq 1. buraxmaq. tərgitmək. - siqarı at. - onu at. 1. rədd
edmək. tərd edmək. dəf edmək. - eldən atılmışlar. 2.
sərmək. açmaq. - qaxları at günə. 3. üstə almaq.
çulqanmaq. - bu gün çox sərindi, artıq bir yorqan atmalı. 4.
düĢürmək. qaçırmaq. - rəngi atdı. 5. saçmaq. sərpmək.
tuxum atmaq. ağaclar budaq atdılar. 6. qomaq.
qoymaq. çıxarmaq. təsvib edmək. vəz' edmək. - atılmış
yeni yasalar. 7. yığmaq. cəmləmək. - qıĢlaq kömürü
atmağa çıxdılar. 8. vurmaq. yapıĢdırmaq. - təpik atmaq.
toqat atmaq. 9. uzatmaq. sunmaq. - əl atmaq. 1.
boĢaltmaq. - ox, tüfəng atmaq. 10. yubatmaq. - iĢləri
sonraya atma. 11. yüklətmək. müttəhim edmək. - suçu
ona atdılar. 12. düĢürmək. salmaq. - yerə atdılar. 13.
cırılmaq. qırılmaq. çəntilmək. - Ģalvarı tikiĢi atdı. - bəniz
atmaq: sararmaq. rəngi uçmaq. - atdım atmaq: yerimək. -
pambıq atmaq: pambığı yaylayıb, didib ĢiĢirmək. - təməl
atmaq: köklənmək. - can atmaq: çox istəmək. - çənə atmaq:
can çəkiĢmək. can vermək. 14. kəmiĢmək. saldırmaq.
çıxarmaq. sürmək. bir Ģeyi çıxarıb atmaq. 15. qomaq.
qoymaq. yüklətmək. vermək. - hər kimə bir iĢ qoydu. - bu
mala çox yük qoma. 16. savuĢdurmaq. keçiĢdirmək.
keçirmək. iyilətmək. - savaĢı savuĢdur. 17. rədd edmək.
rəf' edmək. qaldırmaq. - bu düĢüncəni qaldır. - quşaq
atmaq: soyunmaq. dincəlmək. 18. bıraqmaq. - postaya nə
bıraqmalıyıq.
- kündədən atmaq: yanılmaq. çaĢıb yanqın, yanlıĢ
təprəĢmək, davraĢmaq.
- qamçı atmaq: qamçı çalmaq.
- təpəyi atmaq: patlamaq.
- top atmaq: top boĢaltmaq. yazıq olmaq. sınmaq. iflas
olmaq. - çox tükanların topu atıldı. - onunda topu atıldı. -
topu atmaq: ölmək. - oda topu atdı.
- atıb yox edmək: savrumaq. savurmaq. sərf edmək.
- daban atmaq: yaya yerimək.
- daş atmaq: yandan yana söz atmaq, iliĢmək.
- qapaq atmaq {: 1. qaçıb sığınmaq. 2. tələsik qaçıb
qurtulmaq}.
- yağış damlır, atır: az yağır.
- tırpan atmaq: qırıb keçmək. süpürü vermək. süpürtləmək.
acıqlı iti yeyib bitirmək. - düĢmana iyi bir tırpan atmıĢlar.
- qaş atmaq: im edmək. imgəmək. iĢarə edmək.
- qılınc atmaq: çalmaq.
- yerindən oynadub atmaq: təpdirmək. fırlatmaq. - topun
səsi taxcadaki qabları təpdirdi.
- fırlatıb atmaq: huvlamaq. pərtavlamaq.
- atıb savurmaq: yalandan öğünmək. avurt satmaq.
- təpə atmaq: qan təpəyə sıçramaq: öfgələnmək.
- bənzi atmaq: bənzi uçmaq: bənzi pozulmaq: sararmaq.
- ağ atmaq: ağ buraqmaq: tor atmaq. tor qurmaq.
- içəri atmaq: aĢırtmaq. aĢırmaq. oğurlamaq. yemək.
- aşağ atmaq: aşağıya atmaq: yabana atmaq. etibar
edməmək.
- can atmaq: üzənmək. çabalamaq. çalıĢmaq. hazırlanmaq. -
quĢ yavrusu uçmağa üzənir.

atmıq dirin (< dərin). əsgi. ətiq. qədim.
atsız adsız. 1. bulursuz. bilirsiz. bəlirsiz. bəlirsiz. məcvhul. 2.
baĢ barmaqdan dolayı, dördüncü barmaq.
attaqan addaqan. iradgir
attım atım. addım. {( . <> q) qədəm. ataq. ayaq. (1. bir kərədə
ayaqla gedilən aralıq, fasil. 2. bu aralığı gedən arac, demək
"atılmaq aracı: ataq ( t <> y ) ayaq)}. 1. yarım arĢınlıq ara
ölçüsü. - iki atım boyu vardır. 2. uğur. Ģans. meymənət. -
atım gətirən: Ģans gətirən. - atımlı: {1. Ģanslı. 2. yeriyən.
attım atan. ilərləyən. 3. davamlı. paytalı. payıdar.} 3. qədəm.
ayaq. - mən buradan bir ayaq atmam. 4. atım. adım.- atım
atlamaq: sıçramaq. tollamaq. - atım atım: ağır ağır. yavaĢ
yavaĢ. - atım almaq: atımını tək almaq: gözətliyərək,
ehtiyatlı davranmaq. - adımın geri almaq: quĢqulanmaq.
peĢmanlaĢmaq.
- xoĢ gəldiniz atım gətirdiniz. - atımlı: - ayaq çəkən: dalı
oturan. yanaĢmayan.
atutlamaq adutlamaq. avuclamaq.
ava ov. eyvay. ĢaĢma simgəsi. - ov, bu nə iĢdir: ava bu nə iĢdir.
- ava ava, bunu demə. - eyvay nələr oldu. - ov ov,
neynirsən: ava ava neynirsin: eyvay, neynirsin.
avac ək. - yol + avac. yalavac. savaçı. savçı. peyğəmbər.
avad abad. ovad. ovlaq. nərsənin yığvasını, bolluğunu,
çoxluğu göstərən söz.
avad ovad. abad. 1. ovlaq. nərsənin yığvasını, bolluğunu,
avadanlıq 1. avlamaq aracı, vəsayili. 2. iĢləmək aracı. 3. abadanlıq.
bolluq. islik. varavanlıq.
aval avar. (avlamaq: tutmaq). 1. tələ. duzağ. 2.qəza. qada.
qadağ. bəla. 3. tutaĢ. savaĢ. {> ağalfars)
avamaq avlamaq. abamaq. ablamaq. tıymaq. tıqmaq. qapamaq.
yapamaq. mən' edmək.
avan abın. aban. ulu. yüksək. ali.
avanaq axmaq.
avanaqca axmaqyana.
avanaq (< avlanmaq: tutulmaq). (> avəngfars. havəngfars. həvəng).
avlanmıĢ. tutulmuĢ. asılı. asıq. asıqı. avlaq. axmaq.
qəfil. avara. iĢsiz. aylaq. boĢ gəzən. havayı. tez, çox
avlanan, aldanan. alıq. ĢaĢqın. bonğ. bon. ĢaĢıq.
ĢaĢqın. axmaq. abdal.
avanaqlıq (< avlanmaq: tutulmaq). avlanlıq. aldağlıq. alıqlıq.
ĢaĢqınlıq.
avansız apansız. ansız. ansızın. birdən.
avar 1. avran. avarna. çaqnaĢ. təsadüm. 2. avraq. oğraq.
oğuq (< oğmaq). hər nəyin oğuntusu. toz topraq.
avara 1. aravıc. araval. 2. avanaq. aylaq. boĢ gəzən. asıq.
sallaq. iĢsiz. havayı. tölük. bacarıqsız. əlsiz. əlsiz
ayaqsız. 3. aylaq. təmbəl. 4. qalac. iĢ bilməz. kic. kal.
avaralamaq avutmaq (ağızda saxlayıb, çeyniyib, nə utub nə tüpürmək).
alay qolay edmək. ortalamaq. yubatmaq. tə'xir edmək.
savsalamaq. savsayamaq. sayaqlamaq. sayqalamaq.
avarna avran. avar. çaqnaĢ. təsadüm.
avat açıq. göstərli.
avaz ( v <> p ) apaz. ovuc. - bir apaz buğda.
avazlamaq ( v <> p ) apazlama ovuclamaq.
avcıqar yüksək. ucaya ərmiĢ. ərən. ən yüksək.
avcıqız evcığız. əvciğiz. evcığaz. evlək. kiçik ev.
avcuman (< av. ev). 1. top. toplu. tığın. yığın (< yığıqın). eldar (<
eldər). idarəli. - avcuman qadın. 1. iqtisad.
avcumanlıq iqtisadi.
avçı gizli savçı, görəvçi.
avəngfars havəngfars. həvəng < avanaq. avlanmıĢ. tutulmuĢ. asılı.
asıq. asıqı.
avıl ağıl. uçqurun, nərsənin bağının keçdigi yol, gədik.
avırd - qaşıqçı avırdı: ovurdu çökük. çökük yanaqlı.
avıt avıtı. yumĢaq. sevik. mehriban.
avıtı avıt. yumĢaq. sevik. mehriban.
avıtmaq ürəyin ələ almaq. dilə tutmaq. oyalamaq. mehribanlıq
edmək.
avizeşfars (vız <> sıv) < asıvaş. aslağıĢ. aslığıĢ. salğavuĢ. savarıĢ.
döğrüĢ.
avizfars (vız <> sıv) < asıv. < avuz. avusq. avsuq. (< av). asılı.
aslaq. tutqun. vurqun. salqun. düĢgün.aslaq. aslıq.
sırğav.
av qənimət. - av bulub, utdu geddi.
- av avlamaq: qənimət bülüb tutmaq.
- av əti: qara ət: yabanı heyvanların əti.
- sürgün avı: atlılarla avı qoğub sıxıĢtırıb izləmək.
- sürgün avı: avı qaçırıb ortaya quĢatırkən vurulan av.
- sürgün avı. urğun. geyik sürüsün ortalayıb olunan av.
- urğun avı.
avqamq oğqamaq. oğmaq. ufalamaq.
avqan ovğan. ovan. gəbə. yüklü (inək).
avqar qarmaq. avlamaq, tutmaq ayqıtı.
avqın ovqın. oyqın. güdük. gük. duvar dibindən su yertməyə
olunan dəlik.
avlaq 1. axmaq. avanaq. qəfil. 2. çapıq. sapıq. çaĢıq. iğfal
olunmuĢ. münhərif. 3. oynaqcığa. çuxur. evlək. ivlək.
əvlək. evlək. güh2. arx. su yolu. ovlaq. oylaq. dərə. 4.
ovlaq. yatlaq. yataq. 5. ovlaq. quĢlaq. avlanacaq
quĢların çox olan yeri.
avlamaq 1. <> qavalamaq. qoğalamaq. 2. avamaq. abamaq.
ablamaq. tıymaq. tıqmaq. qapamaq. yapamaq. mən'
edmək.
- yel avlamaq: iti iti gedmək. uçmaq.
- milçək avlamaq: boĢ, ufaq təfək nərsələrlə uğraĢmaq.
- avlamaq aracı: avadanlıq.
- av avlamaq: qənimət bülüb tutmaq.
- bulanıq suda balıq avlamaq: fürsəti iĢə tutmaq.
avlanan
- tez, çox avlanan, aldanan: avanaq. alıq.
avlanış iğfal olunma.
avlı avlu. avul. meydan.
avlu 1. avlı. avul. meydan. 2. dalan.
avnuq 1. tutuq. məĢqul. 2. münhərif.
avraq avar. oğraq. oğuq (< oğmaq). hər nəyin oğuntusu. toz
topraq.
avran avarna. avar. çaqnaĢ. təsadüm. (avranmaq: oğranmaq.
oğulmaq təsadüm edmək: təsadüm edmək).
avranmaq oğranmaq. oğulmaq. çaqnaĢmaq. təsadüm edmək.
avrımaq oğramaq. oğmaq. qıvırmaq. qıyı vermək. çarpmaq.
avsar yapsar. əbzar.
avsuq avusq (> avizfars). asılı. aslaq. tutqun. vurqun. salqun.
avuc 1. qapaz > qəbzə (< qab). pəncə. 2. qısım. sıxım. tutam.
qapsa. qəbzə.
- bu onun qapazındadır: tərrüfündədir. - bir avuc dolusu:
bir tutam. bir qapaz. bir qəbzə. - bir qapaz topraq.
- avuc kimi toplu yer: dərə içi. toqqa. tuqa. tuqa.
- bir avuca sıxan qədər: tutam. - bir tutam saqqalı var.
- ələ avuca sığmamaq: bərk dikəbaĢ, qaĢarı (> haĢarı.
həĢəri) olmaq.
- bir ovuc: bir qıpım. ovucun bir kərədə tutacaq boyu qıpsa.
- bir qısım buğda.
- bir avuc: bir az.
- ovuc ısırmaq: əlin ayası diĢləmək. çox qızmaq.
- avucu qıdışmaq: avucu qaĢınmaq. bəklənilməz yerdən
para gələcəyi güdmək.
- avcun yalamaq: əli boĢ qalmaq.
avucla - avucla ölçmək: tutamlamaq.- o neçə tutam olar.
avuclamaq 1. atutlamaq. adutlamaq. qucaqlamaq. içinə almaq. -
yelkən yeli avucladı. 2. bol bol almaq.
avuç Sıkım9. alakan4.
avuqat (< av). qoruyan. qorqan. müdafiə edən.
avuqatlıq (< av). qorumaq iĢi. qorqan iĢi. müdafiə edmək.
avul avlı. avlu. meydan.
avunmaq (< av). gəbə qalmaq. yüklənmək. tutulmaq. oyalanmaq.
məĢqul olmaq. qapılmaq.
avurt (ovutların, ağzın yelləndirmək). ĢiĢmək. qurra. fəxr.
təkəbbür. - avurt satmaq: ĢiĢmək. - avurt satmaq: atıb
savurmaq: yalandan öğünmək.
avurtlı ĢiĢman. qurran. təkəbbürli.
avusq (> avizfars). avsuq. (< av). asılı. aslaq. tutqun. vurqun.
salqun. düĢgün.
avuş (< avmaq: qorumaq). 1. qorucu. qolçu. 2. qulluqçu. 3.
kəniz.
avutdurmaq avutlamaq. (< avlamaq: tutmaq). tutub, baĢın qatmaq.
əğləndirib oyalamaq. aldatmaq. təsgin vermək.
avutlamaq avutdurmaq: (< avlamaq: tutmaq). tutub, baĢın qatmaq.
əğləndirib oyalamaq. aldatmaq. təsgin vermək.
avutmaq 1. əkləndirmək. əğləndirmək. əyləndirmək. sevindirmək.
dadlatmaq. kef vermək. həzz vermək. - bu xəbər iyicə
əyləndirdi bizi. - uĢağı əylədirmək. 2. (ağızda saxlayıb,
çeyniyib, nə utub nə tüpürmək). avaralamaq. alay qolay
edmək. ortalamaq. yubatmaq. tə'xir edmək.
savsalamaq. savsayamaq. sayaqlamaq. sayqalamaq.
avuz > avizfars. avusq. avsuq. (< av). asılı. aslaq. tutqun.
vurqun. salqun. düĢgün.
ay - ay basmaq. ay baĢı olmaq. reql, qayidə olmaq. - ay ışığı:
aydın. məhtab. - ay oğuı: oğlum.
- aydəmir: doğramçı kəsər.
- ay çiçəyi: gün çiçəyi: günə baxan.
- aydədə: cocuq dilində aya verilən adlardan. - aydədəyə
qonaq olmaq: aylıqda yatmaq. aylaqda yatmaq. açıqda
yatmaq.
- aya doğ demək: aya doğayım demək: bərk gözəl, parlaq
olmaq.
- dolu ay: tolun. dolun. bədr.
- ay ışığının suda yansımasından ağ yol: gümüĢ sərvi.
aya 1. ikən. görəsən. əcəba. - gəlirmi ikən. 2. düz yer. kəf.
meydan. ortal.
- köpək ayası: bir bitgi adı.
- aya yersqü: yarasa. yarısa.
ayaq 1. basamac. ayaq basılan yer. pillə. - nərdivan ayaqı. 2.
çay, bulaq ağzı. mənsəb. 3. çay. ırmaq. arx. bir göldən
axan suyu götürən yol. 4. addım. qədəm. - mən buradan
bir ayaq atmam. 5. yarım arĢın. qolun dirsəkdən aĢağı
bölümünün yarısı. oniki barmaqlıq aralıq. 6. dayaq. 7.
ayaqlı içtəkən, cam. 8. (qapının basacağı). basamaq.
basqıç. dayaq. baçmarus. 9. qopa. bardaq. qədəh. - əl
yolu, ayaq yolu, bulaĢıq yolunun, bulanıq suyunu dıĢarı
göndərən genglər, gühlər. qobur. - qobur tıxanmıĢ. - qoburu
açmaq. 10. arac. vəsilə. əbzar. - bu ayaq iĢə gəlməz. -
diĢdən düĢmüĢ, iĢdən çıxmıĢ ayaq. - ayaqlı yaraqlı. - ayaqın
qır, yaraqın al. 11. qoĢu. əĢya'. Ģey Ģüy. - ayaqlı ev: dayalı
döĢənli ev. 12. ayaqlı. fincan. 13. kimi. dəmin. bir iĢin lap,
elə olan çağı. - gördüyüm kimi: - gördüyüm ayaq: görər
görməz. - gələn kimi geddi: gələn ayaq geddi qalmadan.
durmadan. dəmin. 13. baluk. gilas. bardaq.
- dörd ayağını bir yerə gətirmək: əlindən gələni
darıxmamaq, diriğ edməmək, qısqanmamaq, əsirgəməmək.
var gücünü vermək.
- qurt ayağı: kibrit otu. - ayağı dolanmaq: bükülmək.
- ayaqa qaldırmaq: tovrandırmaq. tavrandırmaq. dikəltmək.
durdurmaq.
- ayaq qabı: ayaq geyimi. - sağ ayaq qabı değildir: iĢində
kələk mələk var. - qabına sığmamaq: talaĢlanmaq.
dözümsüzlük edmək.
- ayaq suya irmək: mütənəbbih olmaq. - ayaqlara qara su
enmək: bərk yorulmaq.
- ayaq takımı: ayaq qoĢu.
- toyuq ayağı yemiş: boĢ boğaz.
- ayaq yol: abdəstxana. müstərah.
- heyvan, kişinin ayaq səsi: çəmçəmə. çimçimə.
- ayağa dolaşmaq: əngəl' mane' olmaq.
- ayaq dolaşmaq: doğru yeriyəmiyib, kefli kimi yerimək.
- ayağa qalxmaq: ayağa sıçramaq: tavranmaq. davranmaq.
tovranmaq. diklənmək. durmaq.
- ayağın altı: taban. daban. - çox yorulmaqdan dabanlarım
tökülür. - dabanın bərk basan dik qalxar.
- ayaq daşı: {1. qayıqlarda dənək, dəngə daĢı. 2. ayaq
sürtmək daĢı}.
- ayaq səsi: yürüyüĢ səsi. tavuĢ. tapuĢ. tapıĢ. təpiĢ.
- ayaqlar (gilas) birbirinə çırpmaq: toqa. - toqalım!:
toxuĢduralım.
- ayaqlı nərsənin ayaqlarından qırığı olan: topal. - topal
miz. - topal səndəl.
- damlama, yumşaqca ayaq səsi: tıb. tıb təpir. təpiĢ. tapıĢ.-
tıb tıb dalayır. - cocuq tıb tıb təti pati elir.
- tomuz ayağı: 1. tüfəngdə iĢləyən bir burqu. 2. düĢman
ayağına batmaq üzrə, yol arasına atılan sivri uclu, üç bucaqlı
dəmirdən, ayağ çəngəli, oltası.
- xoruz ayağı: tüfək tapancadan qurĢunu çıxarmaq üçün
burğu. qurĢun sökəcək.
- qaz ayağı: {1. çox qollu çəngəl. 2. salatlıq bir ot}.
- qırq ayaq: qasıq biti. ətə yapıĢan bir kənə çeĢiti.
- qırx ayaq:{ 1. iki yanında bollu ayağı olan qurt. 2. - qasıq
biti. kənə çeĢiti, baĢlıca qasıqda olub, çoxlu ayaqları ilə
gövdəyə yapıĢıb, çabuq balalayıb çoxan böcək}.
- qutlu ayağ: bərəkətli ayağ.
- ayaqlarını toparlayıb təkmə atmaq: mörikmək.
- əldən ayadan gemək: əldən ayadan çıxmaq: özündən
çıxmaq.
- nalsız, yalın ayaq: ulduq.
- yalın ayaq: olduq. ulduq. nalsız.
- ayaq altı: yol üstü.
- ayaq üstü: ayada. dikə. qayim.
- ayaq oltası: ayaq qanqalı. ayaq tikəni. keçmiĢdə, yağıların
ayaqlarına keçib, yerimələrii əngəlləmək üçün, yolları üstünə
burxılan tikənlər.
- ayaq basmaq: 1. girmək. 2. israr edmək.
- ayaq bağı: əngəl. köstək.
- ayaq təri: həqqüzzəhmət.
- ayaqda: icrada olan nərsə. müqərrər.
- ayaq sürümək: geciktirmək. yubaltmaq.
- ayaq takımı: qara yaxa. əvam.
- ayaq yolu: tuvalet.
- ayağa qapanmaq: ayağa düĢmək. çox yalvarmaq.
- art ayaq: qıç ayaq. geri ayaq.
- ön ayaq olmaq: bir iĢdə iləriyə düĢüb, öncül olmaq.
- söz ayağa düşmək: söz ayağ tapıb yerimək. hər ağızdan
bir söz çıxmaq.
- o sağ ayaqqabı deyil: günilməz kiĢidir.
- ayaq örgücü: burun hörgöcü: ayağın burnun tümsək,
ĢiĢik, dik olan bölümü.
- saf ayaq: düz ayaq.
- ayağın topuq yanındaki boynu: ağım. axım. - ağımlı:
boynu yüksək ayağ.
-xc8 ayaqda olan: gəzər. yatmayan. qalxub dolanan.
ayaqqab - boyalı kəndir bezi ki ayaqqabı üzü yapılır: qarabandala.
qaramandala.
- ökcəsiz ayaqqabı: sürüt. sürütmə. ləleyin.
ayaqlamaq topuqlamaq. yarıqlamaq. bərabərləmək. birləmək.
müsaviləmək. tarazlamaq.
ayaqlandırmaq qurĢamaq. təhrikləmək.
ayaqlanmaq qurqaĢmaq. savunmaq. qalxıĢmaq. iddaada bulunmaq.
müddəi olmaq.
ayaqlaşmaq topuqlaĢmaq. yarıĢmaq.
ayaqlı 1. gəzin. gəzən. gəzgən. səyyar. - ayaqlı kitab edi: çox
bilgin. 2. yüksək (heyvan). 3. yeriyən. canlı (# ayaqdan
düĢmək). 4. basarıq. piyanoda, çolqa dəstqahında ayaq
basma yeri. 5. ayaq. fincan.
ayaqlıq 1. ayaq daĢı. 2. dayaq daĢı. situnun payası. 3. kürsi.
altlıq. qaidə. oturulacaq yer. - dirək kürsisi. - duvar
kürsisi. - ölkə kürsisi: astana. baĢ kənd. paytəxd.
ayalqucığa gözəl, xoĢ səs. gözəl səslə ırlamaq.
ayamaq ( y <> d ) adamaq. ayırmaq
ayarmaq ayrılmaq. açılmaq. azmaq. çaĢınmaq. sapınmaq.
yoluzmaq.
ayarsquka yarasa.
ayartılmaq ayrıltmaq. açlınmaq. azdırılmaq. birinin qulluğundan
ayrılıb, baĢqasının qulluğuna alınmaq.
ayartmaq ayrıtmaq. açmaq. azdırmaq. nərsəni, baĢqasının
qulluğun ayırıb, öz qulluğuna almaq.
ayaz 1. soğuq dəğmə. 2. quru soyuq.
ayazlamaq 1. soğuq dəğmək. soğuq almaq. 2. soyuqda durmaq,
bəkləmək. 3. gecə soyuğunda üĢümək, kivrəmək.
ayazlatmaq 1. soğuq dəğdirmək. soğuq aldırmaq. 2. soyuqda
durdurmaq, bəklətmək. 3. gecə soyuğunda burxıb
üĢümək, kivrətmək. dondurmaq.
aydın 1. aylı (gecə). 2. ay ıĢığı. məhtab. 3. qutaq. qutlu. məsud.
mubarək.
aydınlatmaq yalğınlamaq. yalınlamaq. türkcələĢdirmək.
sadələĢdirmək.
aydınlıq 1. məhtabi. 2. ıĢıqlıq. yaĢnalıq. roĢənayi.
ayətullah baĢqaruçı. baĢlıq.
ayı qoca oğlan.
- ayı qulaqı: yer Ģəqayiqi.
- dağ ayısı: dağ kişisi: yabanı adam.
ayıblı arlı. qara.- qara üz. - üzü qara.
ayıq qoğan. qaĢar. qaĢır. uzaqladan. tərd edən.
ayıqlanmaq soyulmaq. üzülmək. yüzülmək.
ayılmaq 1. aylanmaq. dolanıb yerinə gəlmək. 2. dönmək.
fırlanmaq. 3. yuqardan aĢağ qaymaq. düĢmək. 4.
qayınmaq. əsrüyün, keflinin, bayqının özünə gəlməsi.
ayın (< aymaq: dolanmaq. dönmək). aylanıb,dolanıb dönən
iĢlər. dəb. rəsm.
ayınmaq ( y <> d ) adınmaq.
ayır 1. bölük. uruq. vuruq. ırıq. ılıq. ilik. boy. Ģö'bə. 2. istisna.
ayıran yaran. yarıcı. yarcı. açan. paralayan. kəsən.
ayırma 1. istisna edmə. 1. soyma. təcrid.
ayırmaq 1. ( y <> d ) adırmaq. adamaq. ayamaq:
didmək. - qoyunun yapıqın (yunun) yoldu. 2. bölmək.
kəsmək. aralamaq. - tarlanı bölmək. - baĢının saçını
bölmək. 4. qısdırmaq. qısmaq. həsr edmək. - bu yığva
qoĢuya, Ģe'rə qısmışıq. - kitaba qısılan evə kitan evi deyilir. -
bu iĢlərə para qısdırın: qısın, ayırın. 5. önqürtələm.
ögürtləmək. önə qoymaq. seçmək.
ayırt 1. minha. təfriq. 2. arın. təmiz.
- ayırt edmək: təfriq edmək. təmizləmək.
ayırtlamaq 1. minha, təfriq. 2. arıtlamaq. təmizləmək. 3. arınlamaq.
seçmək.
ayqır atqır. asqır. 1. damızlığı qırılmıĢ, atılmıĢ at. 2. qızqın
dəvə. - dəvə ayqırı: buğur. buxur. poğur.
- iki yaşın aşmış qara sığır ayğırı: tosun.
- qoyun ayğırı: qoç. damızlıq ərkək qoyun.
ayqıt qılıc. arac. vəsilə. əbzar.
aylaq avara. təmbəl.
aylaq aylıq. açıq. - aydədəyə qonaq olmaq: aylıqda yatmaq.
aylaqda yatmaq. açıqda yatmaq.
aylaqçı gündəlik iĢçi. dolanbac iĢləyən.
aylaq avanaq. boĢ gəzən. iĢsiz. avara. havayı.
aylanmaq 1. ayılmaq. qayınmaq. əsrüyün, keflinin, bayqının özünə
gəlməsi. 2. yuqardan aĢağ qaymaq. düĢmək. 3.
dönmək. fırlanmaq.
aylatmaq 1. döndərmək. qaytarmaq. 2. qaytarmaq. keflini özünə
gətirmək.
aylıq aylaq. açıq. - aydədəyə qonaq olmaq: aylıqda yatmaq.
aylaqda yatmaq. açıqda yatmaq.
aylıqlı muzdur.
aymaq dönmək. dolanmaq. dolaĢmaq. dövrəlnmək. dövr
edmək.
aymaqcığa utanmaq. çəkinmək. açınmamaq. usanmaq. - ayman:
çəkin. - aymanmadı: çəkinmədi.
ayna (< aymaq: dolanmaq. dönmək). önündəkin aylandıran,
döndərən, yanıtan, əks etdirən, saydamlı üz, səth. -
aynanın iĢi dolaĢmaqdır. - ayna ilə dolaĢan, özünə dolaĢar:
aynaya baxan özün görər. - aynaçı {: 1. ayna düzəldən. 2.
özünə baxan. özün görən. özsevər. xutpəsd}.
- ayna daraxçı: yaldızçı. bəzəkçi.
aynalı 1. ayna ilə bəzənmiĢ yer. 2. kazino.
ayran
- ayran dəlisi: axmaq. avanaq.
- ayranı şişmək: ayranı köpürmək. kibirlənmək. (ələ salmaq
üçün deyilər).
ayranlıq dalaq. tuluq. - ayranlığı şişmək: köpürmək.
ayratın - dinqə ayratın: çula. ayrı baĢqa. hərcür. hər rəng.
ayrıq muxtəlif.
- ayrıq otu.
ayrı 1. tək. münqəte. münfərid. 2. baĢına. tək baĢına.
müstəqil. - o ayrı evdə oturur. 3. baĢqa. qeyr. - o ayrı iĢdir.
- ayrı başqa: çula. dinqə ayratın. hərcür. hər rəng. 4. seçi.
fərq. - cocuqları qısqandıracaq ayrı seçidən qıraq edməli.
- ayrılmış bölük: qutra. qotra. bandıra. mandıra. bağuq.
bağus. bağuĢ. çitəĢ. çiqtəĢ.
ayrılaşmaq ayrılmaq. təklənmək.
ayrılıq 1. firqət. hicran. 2. muxalifət. mubayinət. 3. ucraq. hicran.
ucar.
ayrılma çatlama. yayılma. inĢiqaq
ayrılmaq 1. bölünmək. təqsim olmaq. 2. seçilmək. 3. çatlamaq.
cırılmaq. 4. çəkilmək. - iĢindən heç ayrılmaz. 5. azalmaq.
uzaqlaĢmaq. - arxadaĢlarından ayrıldı. 6. çatlamaq.
cırılmaq. 7. <> yarılmaq. ayarmaq. açılmaq. ayrılaĢmaq.
təklənmək.azmaq. çaĢınmaq. sapınmaq. yoluzmaq. 8.
kəsilmək. yarılmaq. açılmaq.
ayrılmayan - nərsənin arxasına taxılıb, ayrılmayan nərsə: quyruq. - bu
da mənə quyruq oldu.
ayrılmaz ziviĢik. - sıvışık kiĢi. - o, sıvışığın birdir.
ayrındırmaq seçindirmək. fərqləndirmək.
ayrınmaq seçinmək. fərqlənmək.
ayruq qoruq. ayrılmıĢ yer.
ayva heyva.
- ayva kimi: sararmıĢ. kəsəl. xəstə.
- ayvayı utmaq: əsrük olmaq.
az 1. astın > astinfars. astar. astağ. aĢağ. alt. kəm.2. əksik.
əksək. qısıq. qasıq. kəm. əksik. naqis. nüqsan. 3. nadir.
4. ac. tamahkar. həris. 5. bala. tamla. damla. - damla
damla: bala bala. - damla damla aĢınar, çıxar qazan baĢına.
6. gəvĢək. zəif, duyğusu gəvĢək. 7. tar. yetərli olmayan.
ğeyri kafi. - dar çağ: dar zaman. 8. dəğiĢ. - az qalmaq:
dəqiĢ qalmaq. - onun gəlməyinə dəgiş qaldı.
- az qabaq. həmən. 9. astın. kəm. əksik. - astın gəlir. - az
az: asgeri. 10. endik (> əndək). qədriərəb. < qıtrı. qırtı.
qırıq.
- az vermək: doyurmamaq. qoxulatmaq. - görsətib qoxulatıb
getddi. - onun iĢi qoxulatmaqdı, hay küyünə baxma.
- bir az öncə: dəmin. elə indi.
- az alçaq: alçaraq. daha alçaq. alçaqca.
- siz gələdən həmən yatmıĢdım.
- az qaldı. həmən.
- həmən düĢmüĢdüm.
- az az: azar azar. damla damla.
- az tapılan: tək. kəmik ( > kəm yek).
- az olmayan: bol. sıq. sıx. sığ. kəsirülviqu'. - bu ölkədə
fıırtınalar sıqdır.
- az yağmaq: - az yağmaq: atmaq. tamlamaq. damlamaq.
tammaq: dammaq. - yağış damlır, atır. - axmasada damlır:
yeri dibli əksilib kəsilmir. çox gəlməsədə büsbütün kəsilmir.
yanmasada közəyir. yanmasada alızır. heç yox deyil.
- az dadlı: tatlıca. dadlıca. dadlımsı.
azacıq azbıçıq.
azad özgür. atıq.
azadə varısta > varəstə. varmıĢ. çatmıĢ. qurtulmuĢ.
azadəlik varəstəlik. varıstalıq. varıĢma. çatıĢma. qurtulma.
azalmaq uzaqlaĢmaq. ayrılmaq. - arxadaĢlarından ayrıldı.

azalmaz arılmaycığa. arılmaz. tükənməz. bitməz. sonsuz. - arılmaz
azalmq əksilmək. qasılmaq.- gəlirim qasıldı.
azaltmaq 1. qısdırmaq. qısmaq. kiçiltmək. darlaĢdırmaq.
vamlatmaq. 2. əksiltmək. qasmaq. - gəlirim qasıldı.
azar (z <> c ) acar (< acırtmaq). qaxınc. çıqıĢma. sərzəniĢ. -
azar azar: az az. - azar azar saçmaq: sərpmək. - azar azar:
az az: damla damla.
azaraxş < ataşaq. ataraşq. ĢimĢək. ıldırım.
azarkeş həvəskar. istəkli. qoĢuntu. uyuntu. tərəfkeĢ. mürid. tabe'.
azarlama tərsləmə. paylama. tobix.
azarlamaq qaqımaq. incitmək. paylamaq. qaxınclamaq. çıqıĢmaq.
sərzəniĢ edmək.
azbıçıq azacıq.
azdırma qurca. qurda. qarıĢdırma. əlləmə. təhrik.
azdırmaq 1. asdırmaq. ucadan sallamaq. təhrik edmək.
qurdalamaq. qurcalamaq. 2. qızdırmaq. küysitmək.
qızıĢdırmaq. Ģəhvətə gətirtmək. - qızların çılpaq
dolanması, ərkəkləri qızdırar. - qoçları qızdırmaq. 3.
ayatmaq. sapıtmaq.
azı - gəmi azıya almaq: baĢ qaldırmaq.
azıq 1. ac qılıq, xəsiyət. ac göz. xəsis. - azıqlığı burax qıl. 2.
yozqın. azqın. 3. yenti. yeyinti. rizq. tö'mə. 4. fasid.
müfsid.
azıq 1. acıq. nifrət. kin. 2. hər nədə olan artıq. 3. ziyil. sikil.
səkil. gök.
azıq 1. azıqa. azuqə. (< ağzıq). bir ağızlıq yemək. 2. qırıq. hər
nəyin oğuntusu, qırığı.
azıqa azuqə. azıq. (< ağzıq). bir ağızlıq yemək.
azıqlanmaq yemək yemək.
azıqlı 1. ac qılıqlı, xəsiyətli. ac gözlü. xəsislik. - azıqlığı burax
qıl. 2. çörəkli. çörək verən. ac doyuran.
azılı daĢqın. çılqın. artıqına. - aĢıqam mən sənə azılı.
azınğ dəridə düĢən çürük ivlər, izlər.
azırqanmaq az vermək. əsirgəmək. qıymamaq. diriğ edmək.
azış fəsad.
azışdırmaq uzaĢdırmaq. acıĢdırmaq. ititmək. hiddətləndirmək.
azışmaq uzaĢmaq. acıĢmaq. itiĢmək. qızıĢmaq. qutruĢmaq.
hiddətlənmək.
azıtmaq uzalmaq. ucalmaq. sapmaq. tuğyan edmək.
azqaşmaq azğaşmaq. büzüĢmək. qudurmaq. quduzlaĢmaq.
asarĢmaq.
azqın acur. azur. 1. Ģəhvətli. 2. ac. acgöz. 3. yaba. asav. vəhĢi.
azqın azğın. 1. taqi. daği. yağı. salqaĢ. sərkiĢ. asi. asav. azıq.
yozqın. 2. coĢqun. taĢqın. daĢqın. həĢəri.- daşqın kiĢi. 3.
ısırır. ısırqan. salar. salqan. 4. həĢəri. qudraq. ipini
qırmıĢ: ipi qırıq: qırıq. 5. özündən çıxmıĢ. qılıfı çatlaq.
azqınlıq 1. qızğınlığ. kövsünmə. buğanın, inəyin, ayqırın
qızğınlığı. 2. tuğyan. qababaĢlıq. 3. qızğınlıq.
köysünmə. küysünmə. yanqığ. - kiĢinin qızğınlığı. -
buğanın qızğınlığı. 4. azmanlıq. təmmalıq. hərslik.
azma 1. mələz. - iki cinsdən olmuĢ heyvan. - bu köpək çaqqaldan
azma. 2. sapma. yoldan çıxma.
azmaq 1. daĢmaq. coĢmaq. - çaylar, dərələr azdı. 2. itilmək. - yel
azdı. 3. yaranın bətərləĢməsi, ĢiĢməsi, kötüləĢməsi. -
yaram azdı. 4. qudurmaq. harlaĢmaq. -azmış köpək. 5.
arınıb, təmizlənmiĢ duruma gələmiyəcək aĢasına
aĢınmıĢ, kirlənmiĢ. - azmış parça. 6. iki cinsdən olmuĢ
heyvan. - bu köpək çaqqaldan azmıĢ. - bu qoyun mirinusla,
qıvırcıqdan azmıĢ. 7. sel. axın. daĢıq. daĢmıĢ çay, dərə.
8. səddə, bağacda, suyun artığının axmasına yolverən
yeri. 9. Ģəhvətə gəlmək. 10. ayarmaq. ayrılmaq.
açılmaq. çaĢınmaq. sapınmaq. yoluzmaq. 11.
(heyvan)qızmaq. siqmək. sıqmək. 12. sapmaq.
ajmaqlanmaq. ajmuqllanmaq. ajmuqmaq. 13.
qudurmaq. quduzmaq. qızıĢmaq. həyəcanlanmaq.
qızmaq. qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq.
igitlənmək. ürəklənmək. qalxunmaq. dikə davranmaq.
14. qızıĢmaq. qızğınmaq. küysinmək. Ģəhvətlənmək. -
diĢi, ərkək qızışdılar. - qoçlar, buğalar qızıĢır.
- düş azmaq: cinub olmaq.
azman dev kimi.
azman 1. bərk iri. olduğundan artıq böyümüĢ. sarman.
qocaman. iri. - azman qoç. 2. iki baĢqa cinsdən doğan
heyvan. mələz.
azmənd < azman. azqın. acur. azur.
aznak < azqın.
azuqə azıqa. azıq. (< ağzıq). bir ağızlıq yemək.
azur asur. acur. azqın. 1. Ģəhvətli. 2. ac. acgöz. həris.
azürdəfars < azarlanmış. incinmiĢ.
baca 1. oğcaq. oycaq. ocaq. oyuq yer. durba. yol. - ildə bir kərə
ocaqları arıtlanmalıdır. 2. pəncərə. - qapıdan atsan
bacadan düĢər.
baca eĢğalanğ8. deĢik. yuva. dəlik.
bacaq qalçadan dabana dəğin, yaxud dizədək olan bölüm.
satan. bud. bütün bacaq budu. - qılıc bacaq: əğri bacaq:
çarpıq bacaq. - alabacaq: səkilli. xallı.
bacanaq < bacı.
bacar bazar. - bacara çıxmaq bacarıq istər.
bacaran qağan. qadir. ötən. ötər.
bacarıq bilgi. ada. adaq. (< edmək).
bacarıqsız iĢ bilməz: qafil.tölük. əlsiz. əlsiz ayaqsız.
bacarlı baĢarlı. bəcərli. qıvrıq. qıvraq. çıxarlı. çıxmar. bacmar.
bacarmaq baĢarmaq. bəcərmək. baĢa çıxmaq. qıvırmaq.- bunu
qıvırdınsa, eĢq olsun. - onuda qıvırarım.
bacarmış keçitmiĢ. yekkə. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. salqun. varqun.
çəpər. çaqqun. mücərrəb.
bacmar bacarlı. baĢarlı. bəcərli. qıvrıq. qıvraq. bacmar. çıxarlı.
çıxmar.
baçmarus basamaq. basqıç. ayaq (qapının basacağı). dayaq.
badaqlamaq badağlamaq. bağdalamaq: ildik salmaq. ildik vermək.
baldırın baĢqasının baldırına ilĢdirmək.
badam - daş badam: qabığı bərk badam (# diĢ badamı).
- çox yumşaq qabıqlı badam çeşiti: qarqa dələn. fılıx
badam.
badar qılmaq səslə çarpmaq, itmək.
badaş badış. bağdaĢ. tağ. - üzüm tağı.
badaş bağdaĢ. ortaq. bir yerdə olanlar
badış badaş. bağdaĢ. tağ. - üzüm tağı.
badrənc (bitgi). - oğul otu.
bağırış Ģur.
bağlı bəfalı. bayrı.
bahadur batur. atılqan
bahadur batur. bağatur.
bahalanmaq alınmaq. dəğər tapmaq. dəğinmək. tutunmaq.
qiymətlənmək.
bahalı yuxarı.- yuxarı illər: bahalı illər.
bahana bağana. içün. bağana. ipucu. qulp. səbəb.
- ipucu tapdı iliĢtirdi.
- bahana gətirmək: bahana tapmaq. qulp taxmaq.
- bahana tapmaq: söz edmək.
- içünsüz gələn içünsüzdə gedər.
- içün tapılsa, iĢlərin görər. - çalıĢ ona bir içün vermə.
bahasiz kəməlsiz. dəyərsiz. qədirsiz. qiymətsiz.
baxtsızlıq - alın qarası: baxtsızlıq. qara baxlıq.
baq bağ. 1. bənd. bəd. qeyd. - mənim siz ilə bağım yoxdu. -
bağsız sözlər. - bağlarızı bərkitin. - bağsız kiĢidir. - bağsız:
har. bədsiz. utanmaz. 2. rəbt. rabitə. 3. münasibət. ələqə.
4. tənzif. sarıq. 5. ucları çəkilib bağlanan nərsə. çarĢov.
buxca. - yataq bağı. - ev bağları. 6. iliĢ. ilig. mərbut. rəbt -
bunun ona bağı yoxdu. - sənə nə bağı var. - bağsız sözlər
qonuĢma. - bağın olmasa iliĢmə. 7. iĢtə. uĢdə. üĢdə. haza.
8. bax. iĢtə. haza. - iştə qələm, iĢtə kağız.
- göz bağı: qəflət. 9. sarğı. sarığ. sarğamğa, bağlamağa
yearar. 10. bak. boĢqa. təlbə.
- boyun bağı: gömüldürük.- baĢ sarğısı. - boyun sarğısı. -
qundaq sarğıları.
- iyi bax: saqın. olmuya ki. diqqət ed. zinhar.
- saç bağı: {1. saçla birlikdə hörülən qurdala, ruban. 2. baĢ
saçın yığma bağı.}
- açbağ: həll o fəsl. rətq o fətq. həll o əqd.
- qovuşduracaq güclü bağ: toqqa. tuqa. tuqa.
- alınçaq bağı: alınçaq. ləçək. alnı üsdə saxlanılan. qaĢ
basdı.
- bax bir!: yaxci. bax bir!. bax bəri. görəlim!.
- qasıq bağı: qasıq çatlağını ( fətqi) tutmağa yaylı (əsnək.
keĢli) bağ.
- qazıq bağı: bağ çeĢiti.
- ortadan bağlanan dar, uzun bağ: qurĢaq. quĢaq. - bel
quşağ. - baĢ quşağ. - Ģal quşaq.
- tuman bağı, quĢağı: uçqur: içqur.
- diz bağı çözülmək: kövĢəmək. çox qorxmaq.
- bağ pozumu: bağın yığılan, dərilib bitən çağı.
- baxaq < met > qabax: göz: gör. bağ. həlqə. təsmə.
kəskük.
- bax!. varda. diqqət!.
baqa bağa. boq'əərəb. (< boq. baq). boqa. 1. qətə. tikə. 2. ölkə.
məmləkət. - hançı boğadansız.
baqan bağan. bağlan. bağana (an <> lan: ayrılığı çatdıran ək). 1.
düĢük. çatmadan düĢən yavru. saqit cənin. 2. ölü doğan
quzunun dərisi. 3. baxan. bəkil. baxan. qoruyan.
dolandıran. idarə edən. idarəçi. dayrəçi. dayrac. nazir.
- yuxarı baxan: təpə göz. - başbakanın qulluğunda olan
bir görəvçi: qara qulaq.
baqan baxan. vəzir.
baqana bağana. bağan. bağlan. (an <> lan: ayrılığı çatdıran ək). 1.
quzunun dərisi. 3. bahana. ipucu. içün. - içünsüz gələn
içünsüzdə gedər. - içün tapılsa, iĢlərin görər. - çalıĢ ona bir
içün vermə.- ipucu tapdı iliĢtirdi.
baqanaq (keçi. qoyun. sığır) çatal dırnaq.
baqanlıq baxanlıq. vizarət.
baqatur batur. bahadur.
baqban - bağban qurqusu: bağban qoĢusu.
baqdad bağdad. bağdaĢ.
baqdalamaq bağdalamaq. badağlamaq. ildik salmaq. ildik vermək.
baldırın baĢqasının baldırına ilĢdirmək.
baqdaş bağdaş. badaĢ. badıĢ. tağ. - üzüm tağı.
baqdaş bağdaş. badaĢ. ortaq. bir yerdə olanlar
baqdaş bağdaş. bağlaş. bağdad. sapdaĢ. 1. dizə çöküb, baldırları
çarpaz altına yığıb ourmaq. 2. üzbə üz, yanbə yan
oturmaq, əğləĢmək. 3. yarıĢ. barğıĢ.
baqdaşmaq bağdaşmaq. bağlaşlamaq. 1. sapdaĢmaq. barğıĢmaq.
yarıĢmaq. 2. uyuĢmaq. uzlaĢmaq. 3. uymaq. mütabiq
gəlmək.
baqdırmaq baxdırmaq. gördürmək. iĢlətmək. icra etdirmək.
baqıcı baxıcı. qəbzəçi. gəbzəçi (kəsilmiĢ qoyunların omuz
kürəklərinə baxaraq, gözü bağlılıq edən).
baqıçı 1. baxıcı. bəkçi. tumarlayan. 2. bağıçı. falçı. qarqan.
qarqan. (< qarmaq: qaramaq: vurmaq). 3. bağıcı. göz
bağcı. qataquli. kələkçi. fırıldaqçı. - qasıq bağıcı: qasıq
bağı yapan, onu bağlayan usda bağıcı.
baqıl bağıl. qaplaq. kisə. örtük. buxca.
baqımız ipsiz. əypsiz. sayqısız. gülxan bəyi. çapğın. hər iliĢgidən
özgür.
baqır bağır. bakır1. 1. hər nəyin içi. - bağrı açıq: dağqın. içi saçıq.
pəriĢan hal. - bağrı yanıq: bağrı qara: kədərli. - bağrı dəlik:
içi ouq, yanıq. 2. hər nəyin önü - dağın bağrı. yayın bağrı.
3. bağırmağı vurqulamaq üçün təkər təkər söylənən
söz. - bağır bağır bağımaq. 4. paxır2. mis. 5. ciyər. - bağrı
yanıq: vurqun. dalqın.
- bağrına vurmaq. yayın tutamağını düzəltmək: baqırlamaq.
- bağıra daş basmaq: dözmək. acıya qatlanmaq.
- qırx bağır: gəviĢ gətirən heyvanların üçüncü qursağ.
- bağra basmaq: qucımaq. sarmaq. sarılmaq.
- qurt bağrı: ağ çiçək açar kiçik ağac.
baqırçaq bağırçaq. lovlova. çınal. hər nəyin, qapının, təyərin
dönən, fırlanan yeri. - qapının təyərin bağırcaqların
yağlamaq.
baqırdaq bağırdaq. tələ. duzaq. tutaq. cocuq beĢiyin sarmağ
bağlıqı, bağırlığı. 2. bürgək > puĢək. pampers. 3.
qadınların ay baĢı kullayan bezi.
baqırdan bağırmasına nədən lan. çığırdan. - dəvə bağırdan:
çamurlu yoxuĢ yer.
baqırlamaq bağrına vurmaq. yayın tutamağını düzəltmək ·.
baqırmaq bağırmaq. içərdən, içdən səs çıxarmaq. öqrəmək.
büqrəmək. hayqırmaq. iqrəmək. böqürmək. - bağırıb
çağırmaq: yayqara gurultu qoparmaq. - çox bağırdım: çox
söylədim. qursağım patladı.
baqırsaq bağırsağ. qarnın içində dolaĢıq, içi boĢ, bağ, ip kimi dar,
uzun bölüm. - dib bağırsaq: qalın bağırsaq. - kor
bağırsağ: güdən. qalın bağırsağın bir bölümü. - bağırsağ
qarında olan sancı, acı: burma. burunmaq. burunti. buruĢ.
- quzu bağırsağından yapılan yemək: sarma.
baqırtı bağırtı. ünq. yayqara.
baqırtmaq üngətmək. öngətmək. çığırtmaq.
baqış 1. bağış. ötün. əfv. məğfirət. 2. baxış. yoxlaĢ. mayna. 3.
rəhm. yeygü. ərməğan. ehsan.
- dadlı baxış: gözəl bir təhər ĢaĢılıq
baqışlama bağışlama. vergi. ehsan. ətiyyə. vəriĢ. veriĢ. vermə. əta'.
baqışlamaq bağışlamaq. vaz keçmək. tönqülmək. səvritmək.
ərtürmək. qəbullanmaq. keçirmək.
baqışlamaq bağışlamaq. yarlığamaq. ğəfran edmək. rəhmət edmək.
rəhm edmək. əfv edmək
baqışlamaq bağışlamaq.boĢuqmaq. ötmək. qoymaq. güzəĢt edmək.
keçmək.
baqıt bəkit. qala. qalaq. ərk.
baqlac baqlac (bağlamağa yarar). təpək (təpməyə yarar). tıqac.
tıxac. (tıxmağa yarar nərsə). nərsənin ağız boĢluğun
təpməyə, bağlamağa yarar nərsə. çağında iĢkəncə
üçün yazıqların (mücrimlərin) ağzına basılan tıxac.
baqla 1. fal. - baqla açmaq: baqla tökmək: fala baxmaq. - baqlası
çözülmüĢ: içi açılmıĢ. gizlisi fıĢlanmıĢ, faĢ olmuĢ.
- acı balası: cüyüt baqlası.
- ağzında baqla ıslanmaz: çox danıĢan. boĢ boğaz.
- baqlayı islatmaq: susmaq.
- baqlayı çıxarmaq: bağlı olan hər nəyi açmaq. hər nəyi
söyləmək, açmaq.
- baqla qırı: qurĢun boyalı.
- baqla çiçəyi: açıq yəĢil.
baqlama bağlama. bügü. bükü. əqd. rəbt. bənd.rəbt. əqd. bənd.
qurma. təĢgil. tənzim. tərtib. - yığva qurma. - üç telli
bağlama: yunğar. yonqar.
baqlamaq bağlamaq. 1. tutunmaq. sarınmaq. sarmaq. örtünmək.
gövdəsi üzərinə qoymaq. - yaĢmaq tutunmaq. - fitə
tutunmaq. 2. ipləmək. sarımaq. mərbut edmək. rəbt
vermək. - bunun. - bel bağlamaq: əl bağlamaq. qullanmaq.
hazır olmaq. 3. qılmaq. qıymaq. əncam çəkmək. - malla
çağırıb nikah qıydırdılar. 4. tutmaq. bəddəmək. qapamaq.
ilikləmək. rəbt edmək. müttəsil edmək. - bir qaya zivib
yolu tutdu.
baqlan bağlan. bağan. bağana (an <> lan: ayrılığı çatdıran ək). 1.
quzunun dərisi.
baqlanış bağlanış. maamilə.
baqlanma sarılmaq. ulanmaq. zəncirlənmək.
baqlanmaq bağlanmaq. 1. sağlanmaq. əsaslanmaq. tutulmaq.
qapılmaq. girlənmək. girə düĢmək. - nə bağlanmısan bu
iĢə. - yaman yerə bağlandıq. - gözü bağlı: qəfil. qafil. 2.
sarınmaq. bürnmək. quĢanmaq.
baqlanmış bağlanmıĢ. ərsə. iris. (< ərdirmək). (> irsərəb). sovğa.
gətirilmiĢ. çatdırılmıĢ.
baqlaş bağdaş. bağlaş. sapdaĢ. 1. dizə çöküb, baldırları çarpaz
altına yığıb ourmaq. 2. üzbə üz, yanbə yan oturmaq,
əğləĢmək. 3. yarıĢ. barğıĢ.
baqlaşlamaq bağlaşlamaq. bağdaĢmaq. sapdaĢmaq. barğıĢmaq.
yarıĢmaq.
baqlaşmaq bağlaşmaq. kitməkləĢmək. kitəĢmək. kitləĢmək.
kilitləĢmək. birkiĢmək. müttəhid olmaq.
baqlaşmaq bağlaşlamaq. bağdaşmaq. 1. sapdaĢmaq. barğıĢmaq.
yarıĢmaq. 2. uyuĢmaq. uzlaĢmaq. 3. uymaq. mütabiq
gəlmək.
baqlatmaq bağlatmaq. 1. əsaslandırmaq: sağlatmaq. 2. qapatmaq.
tıkatmaq. bükətmək. kəsdirtmək. durdurmaq.
tə'tillətmək. 3. quĢatmaq. quĢandırmaq. taxdırmaq . -
yaraqlıq taxdırmaq.
baqlı bağlı. - gözü bağlı oyunu: kor əbə: əbə köməci: bir neçə
kiĢi cocuq (:nəfər uĢaq) olub, birinin gözlərin bağlayıb,
baĢqalarının çevrəsində dolaĢmaqla oynanılan bir oyun.
baqlı bağlı. 1. bavul. buxca. sandıq. 2. bəkli8.
baqlı bağlı. 1. kitli. kilitli. qapalı. turan. duran. 2. vəqf. 3. baqi.
baqlı bağlı. 1. qapalı. qapanmıĢ. keçilməz. iĢləməz. yubat.
məəttəl. məsdud. tutuq. tıxıq. məsdud. - tutuq yol. -
qapalı göz. - qapalı qapı. - qapalı yol. - qapalı çarĢı. 2.
iliĢik. üzər. dayir. dəğir. dəğrə. görə. ataĢa. mərbut.
mütəəlliq. - siz üzərə qonuĢma açıldı. - bu iĢ üzrə çalıĢın.
baqlılıq bağlılıq. tutuqluq. tıxıqlıq. məsdudluk.
baqluq bağluq. - böyük pulluq, bağluq, saxluq: qutan. qotan.
baqmaq baxmaq. 1. yoxlamaq. mayna edmək. 2. dolandırmaq.
idarələmək. idarə edmək. 3. aramaq. yoxlamaq.
dəğmək. - ağıza baxmaq: birinin sözünə uymaq. sözündən
çıxmamaq. 4. gözləmək. saqınmaq. sakınmaq. ( q <> y )
sayınmaq. çəkinmək. ehtiyatlı olmaq. ehtiraz edmək.
- gözü ilə (nəzəri ilə) baxmaq. saymaq. tutmaq.- özün
yoxsul tutur. - özüvü az tutma. - bunu kim üçün üstün
tutursuz.
- qapıdan baxmaq: {1. evə qapanıb çıxamamaq. - qıĢ
soyuğu, bizi evə soxub qapıdan baxdırdı. 2. bir yerə
girmədən, ora tələsik baĢ vurmaq}.
- yan baxmaq: kinlə qıyınla baxmaq.
baqra yekə qapan.
baqraç bakırdan qulplu mis qab.
baqrıqmaq bağrı (ciğəri) qöğüs gəmiklərinə yapıĢmaq.
baqrışmaq bağrışmaq. uluĢmaq.
baqsama bağsama. bağsat. bazdaĢt. basıb saxlama. saxlama.
saxlat.
baqsamaq bağsamaq. bazdaĢt edmək. basıb saxlamaq. saxlamaq.
saxlatmaq.
baqsat bağsat. bağsama. bazdaĢt. basıb saxlama. saxlama.
saxlat.
baqsatmaq bağsatmaq. bazdaĢt edmək. basıb saxlamaq.
bağsamaq. saxlatmaq.
baqsatmişi bağsatmişi. bağsamiĢi. saxlamamıĢı. saxlatmiĢi.
gənəlliklə saxlanma, bazdaĢt olunma durumu.
baqş bağĢ. bağıĢ. qarĢılıqsız verilən nərsə.
baqt baxt. doğan. Ģans. tale'. - doğanı dönmüş: taleyi çönmüĢ.
- qara baxlıq: qara yazı: bədbəxlik.
baqtırmaq baxtırmaq. bəqlətmək. qorqatmaq. gözəttirmək.
baquq bağuq. bağus. bağuĢ. qutra. qotra. bandıra. mandıra.
çitəĢ. çiqtəĢ. ayrılmıĢ bölük.
baqurdaq bağurdaq. bardaq:
baqus bağus. bağuq. bağuĢ. qutra. qotra. bandıra. mandıra.
çitəĢ. çiqtəĢ. ayrılmıĢ bölük.
bal - tikə. parça
- yağ bal: çox yaxcı. ə'la. - yağ bal olsun: nuĢ olsun. afiyət
olsun.
- bal ağdasından yapılan halva: qamıĢ halvası.
- yağilə balilə: tam ləzzətlə.
- yallı ballı: yaraĢıq gövdəli.
- göməc balı: əriməmiĢ bal.
- oğul balı: körpə arının yetirdiyi ağ bal:
bala 1. az. tamla. damla. - damla damla: bala bala. - damla
damla aĢınar, çıxar qazan baĢına. 2. gənc. uĢaq. - oğrət
gəncin iĢətti.
- geçi balası: oğlaq.
- bala bala: kəməs kəməs: qamas qamas (< kəm: az). xımır
xımır. - bir yaşılı dəvə balası: yelək. yələk.
- domuz balası: cocqa < cocuq. cocuq8.
- bala bala: gələ gələ: ged gedə: asayın. vara-vara: tədricən.
miruri zamanla.
- dəvə balası: köĢək. küçək.
balaca az. bala. tamla. damla. - damla damla: bala bala. - damla
damla aĢınar, çıxar qazan baĢına.
balaq 1. baluq. > parufars. kürək biçimində olub, qayıq sürməyə
yarar kürək. 2. baldaq. bölük. balıq kimi ayrılmıĢ parça.
bütün. tamam. kamil. 3. > bəlx Ģəhəri. 4. qabaq.
balaq malaq. camıĢ buzağısı.
balalamaq qulunlamaq. (diĢi eĢĢək üçün).
balası - doğuz balası: burtlaq.
balat 1. balıt. qalat. tikiĢ. tikilmiĢ. kəsit. kəsilmiĢ. 2. bütri. ĢüĢə.
balçaq balçaq. 1. əli qorumaq üçün qılıncın sapına olan
qaldırım. 2. sap. qəbzə. dəsdə. - qılıc balcası: qılıc sapı.
- qılıc qaşı: qılıncın (əğri olan) sapı.
baldaq balaq. bölük. balıq kimi ayrılmıĢ parça.
baldır - baldır gəmiyi: incik sümük. incik gəmik.
balığ - gəlincik balığı: dadlı yeməli balığ çeĢiti.
- iri balıqları qılcığı, qılcığ yerinə olan gəmikləri: gəlmic.
- kilis balığı: dadlı su balığlarından olan yayın balığı.
- kiliz balığı: sazan balığı çeĢiti.
- bodur, şişman kəpəl balıq çeşiti: qanbut.
- balığın alt yanında, ayaq yerinə işləyən, ikişər dördər
olan kürəkləri: qanat.
- balıq çeĢitləri: sarı qanat. - qızıl qanat.
- qaragöz balığı: palamud balığının böyük, bayağı çeĢiti.
- qılıc balığı: burnu kəsgin, uzun, iri balıq.
- kiçik balığ çeşiti: qırası.
- böyücək, gəvşək ətli dadlı su balığı: yayın.
- böyük balığ qılçığı: gəlmic. böyük qılçıq.
- qara balığın kiçik çeşiti: sarpa.
- balıq qalxan yavrısı: parpa.
- balıq qulağı: balığı qulağa bənzər bölümü, ki soluq yerinə
suyu ordan alıb ötürür.
- balığ toru: əğrib. - bəy balığı: bir çeĢit mərsin balığı. -
qara mərcan balığı: ıĢqına.
- "balığ oti" sıraca otu çeĢitlərindəndir.
- qırlanqıc balığı: əti dadlı, uzun qanatlı, gözəl al boyalı balığ
çeĢiti.
- balıq dişi ki ondan piçaq kimi ayqıtlara sap yapılır: som.
- balığ qullaı çeşiti: olta iğnələri çeĢitindən: damaqlı iqnə.
- daş balığı: balığ çeĢitlərindən.
- durna balığı: balığ çeĢiti.
- palamud balığının böyükcəsi: turıq.
- okinoz deyilən balıq: torına.
- tomuz balığı: yunis balığının böyüyü.
- qıyıda balıq tutan avçı: qıyıcı.

balıq - gümüş balığı: çamuqa.
balınc bəlinc. ölçü. əndazə. qədr.
balış kisə. sandıq. kes. - balış aqça: kisə aqça: çağında beĢ
yüzlük quruĢ.
- yumşaq yastıq, balış: üz yasdığı.
balış tumaç. tobra. kisə.
balıt balat. qalat. tikiĢ. tikilmiĢ. kəsit. kəsilmiĢ. qayim.
balqan (< bal). 1. iti. kəsərli. 2. qızqın. 3. iyit. pəkləvan.
pəhləvan. 4. məncənaq.
balquc malquc. (bal: bölük. kəsik) baltaçı. qaramanlar, oğrular
baĢçısı. - malquc oğlu: kopoğlu.
ballamaq Ģirin, bal, Ģəkər artırmaq. tatlamaq. dadlamaq. dadlı
edmək. dadlılandırmaq.- bu acı qəhvəni bir az dadlamaq
gərəkir. - yağlayub ballamaq: təlləyüb pullamaq. tə'rif tosif
edmək.
ballandırmaq 1. tə'rifləmək. 2. mubaliğə edmək.
ballıq dadlıq. Ģirinlik. təĢviqnamə. təqdirnamə.
balta donuq. donmuĢ. qat. dik. - qat dur. - hava soyuqdan qat
kəsilmiş.
- ağır balta (kərki) ilə vurub kökündən qırmaq: gərginmək.
- balta daşı: malta daşı: qolay kəsilib iĢlənən daĢ çeĢiti.
- balta qəməsi: baltanın tirəli üzü.
- baltayı daşa vurmaq: baxmadan, gözləmədən qarĢına
gələnə, ağzına gələn sözü deyib, əlinə düĢən iĢi qılmaq.
- böyük balta: kərki.
- sapsız balta: yiyəsiz mal. ortalıq malı.
baltaçı balquc. malquc. qaramanlar, oğrular baĢçısı. - malquc
oğlu: kopoğlu.
baltaçı xərabkar.
baltalamaq xərabkarlıq edmək.
baluq 1. ( < balta: bölük) gilas. ayaq. bardaq. 2. balaq. >
parufars. kürək biçimində olub, qayıq sürməyə yarar
kürək.
bana manğa.
bandıra mandıra. qutra. qotra. bağuq. bağus. bağuĢ. çitəĢ.
çiqtəĢ. ayrılmıĢ bölük.
banğ - "aq banğ" sıraca otu çeĢitlərindəndir.
bantaqa bantaĢa. məntəĢə.
bantaşa bantaqa. məntəĢə.
bar bur. bor. bora. 1. düz, təkiz olmayan. - bor yer: bur yer:
Ģoraq yer. çoraq yer. 2. bulantı suyun qabda buraqtığı
bar, iz, pas, pus. - bor bağlamaq. - borca qoymaq. 2.
böyük. iri. - bar yiqdə: iri iğdə. 3. var. səmər. səmir. 4.
pas. kir.
bara kırıx. iĢtibah. - bara qoymaq: kırıxmaq. qayıxmaq.iĢtibah
edmək. söz arası uçqunmaq.
barac sucaq. sacaq. müttəhim edən vəkil.
baraqa salaĢ. kiyusk. köçək. köĢək. yol üstü qurulan əğrəti
tüncıq, tükan. - qəzet salaĢ. - bostan salaĢ.
baraq uzun tüklü, qıllı, saçaqlı nərsə (çoxa. gəbə. at. av köpəyi)
baram - baram baramdan8: vAxt geĢdikcə. günü gündən. geddikcə.
gün sayın. ged gedə.
barastılamaq barsatmaq > pərəstiş edmək. tapalamaq. təpələmək.
qaldırmaq
barat bıraq. bir yazılı kağız bir paranın almaq yaxud vermək
həqqini baĢqa birinə verir.
baravan fəravan. barvan. gür. kür. gur. zor. bol. məbzul. - gür su.
barçaq balçaq. əli qorumaq üçün qılıncın sapına olan qaldırım.
barçın pərçin. bax > bərkin.
barda barda barda!: varda varda!. barda!: çəkil. geç. bük bük!. yol
açmaqda deyilən söz.
barda! çəkil!. geç!. bük bük! : bardabarda! : varda varda!. yol
bardaq bağurdaq. qopa. ayaq. qədəh. içməyə yarar qulplı qab.
bardaq baluk. gilas. ayaq.
bardaqlamaq vardaqlqmaq {> pərdaxtənfars ( < bar. var)}
bargah astanğ. astan. eĢik. qapı.
barikfars < barıq. arıq. axıq. incə.
barıq 1. (> barikfars). arıq. axıq. incə. 2. bırıq. qoxmuĢ.
barı barılıq. barılkim. heç olmazsa. heç dəgilsə.
barılıq barı. barılkim. heç olmazsa. heç dəgilsə.
barılkim barı. barılıq. heç olmazsa. heç dəgilsə.
barımaq barınmaq. qorunmaq. sığınmaq. sapranmaq. sipər altına
almaq.
barınaq pənahqah.
barındırmaq pənah vermək. hifz edmək:
barınmaq barımaq. qorunmaq. sığınmaq. sapranmaq. sipər altına
almaq.
barış aĢıt.
barış uzlaĢma. uylaĢma. müsalihə. muvafiqət. sülh.
barışan pəriĢanfars. buruĢqan. ürpək. tükləri biz biz, miz miz
ĢiĢmiĢ. qarıĢıq. durmu.
barışdırmaq aĢıtlamaq.
barışıq 1. uyuq. uyğun. tutar. muvafiq. 2. müsalihə. müsalimət.
barışmaq aĢıtmaq.
barıştırmaq uzlaĢdırmaq. uz uza, us usa gətirtmək. uylaĢtırmaq.
barıştırmaq uydurmaq. cürləmək. cütləmək.
barq bark. 1. təknə. təngə. barnaq. 2. yer. məskən. 3. yamut.
yuva. barnaq. ev. 1. dudman. xandan. - obarqlı: evli.
barqa 1. ĢimĢək. yalınğ. çaqın. 2. yıldıraq. ĢimĢək.
barqalamaq ĢimĢək çaxmaq. yıldıramaq.
barqamaq evlənmək.
barqatmaq evləndirmək.
barqış barğış. yarıĢ. sapdaĢ. bağdaĢ. bağlaĢ.
barqışmaq barğışmaq. yarıĢmaq. sapdaĢmaq. bağdaĢmaq.
bağlaĢlamaq.
barqışmaq barğışmaq.bağdaĢmaq. bağlaĢlamaq. sapdaĢmaq.
yarıĢmaq.
barqlanmaq obarqlanmaq. evlənmək.
barquluq gedməyə çatan, həqli edən kimsə.
barlanmaq varlanmaq. bolunmaq. olunmaq. mövcud olmaq.
barlı 1. varlı. bərli. səmərli. səmir. səmiz. bərəli. 2. pasaq.
pasaqlı. kirli. 3. varlı. səmirgin. yüklü.
barmaqçıl barmağa taxılan naylon qapuĢ.
barmaq 1. təkərin ortasında çəmbərə gedən çubuqlar. - təkərin iki
barmağı qırıldı. 2. dağ təpəsinin sivrisi. 3. uzunluğ
ölçüsü. - bir arĢın igirmidörd barmadır. - bir atdım oniki
barmaqdır. 4. barmağı quyuq, suyuq nərsiyə vurduqda,
barmağa yapıĢan ölçü, miqdar. - bir barmaq bal, yağ. 5.
dəxalət. - bu iĢdə onun barmağı var.
- bardı gəldi8: vardi gəldi. vurdi gəldi. Əgər. gərəkirsə.
- baĢ barmaqdan dolayı, dördüncü barmaq: adsız.
- barmaq ısırmaq: barmağın diĢləmək. ĢaĢmaq.
- barmaqlıq deyilən, qovĢaqla, aralıqlı çubuqlardan qurulmuĢ
örtüyün hər bir çubuğu.
- barmaqların adı. baş barmaq. tanıq barmaq. orta barmaq.
adsız barmaq yaxud üzük barmaq. sərçə barmaq
- ağza bir barmaq bal çalmaq: dadlı bir örnək verib
aldatmaq. ümidə düĢürmək.
- on barmağı yaxasında: sallanıb qopmamaq, əl çəkməmək.
- beş barmaq: çaqır tikəni.
- barmağı ağzında: barmaq ısırmaq: ĢaĢa qalmıĢ.
- barmaq yolı: qoĢunun hicaya uyğun biçimi.
- barmaq üzümü: uzun dənəli üzüm.
- barmaq qarışdırmaq: taxılmaq. dəxalət edmək.
- barmaqla göstərmək: çox tanınmıĢ olmaq.
- barmağı tutan şişli, irinli xəstəlik: qurlağan. tolama.
dolama. ət yaranın yüngülü. domuz burnu.
- qısa qalın barmağ: tarabuzan.- nərdiban tarabuzanı. -
tarabuzan babası:{ 1. bu barmaqlığları birgə tutan iki yan
dirək, çubuq. 2. qocalıqdan bir nə bilməyən kiĢi.}
barmaqlamaq 1. barmaq toxundurmaq. barmaq sürmək. 2. dürtmək.
qurtdalamaq. təhrik edmək.
barmaqlıq qovĢaqla, aralıqlı çubuqlardan qurulmuĢ örtük. sıra
çubuqlardan qurulmuĢ bölmə.
- oniki barmaqlıq aralıq: yarım arĢın. qolun dirsəkdən aĢağı
bölümünün yarısı.
- türmədə barmaqlı dəmir pəncərə: quzğuncıq.
barnaq təknə. təngə. bark.
barnaq yamut. yuva. bark. ev.
barşanmaq aralarını bulmaq. müsalihə edmək. sazqaĢlamaq.
sazıĢmaq.
bart saçı saqqalı düĢürən kəl çeĢiti xəstəlik.
baru hörük. əkrim. iqrikcığa duvar. əqrim. əkrim. iqrikcığa
barut - saçma barut: sağulta.
barvan baravan. fəravan. gür. kür. gur. zor. bol. məbzul. - gür
su.
barvarı pərvəri. aĢılama. (suyu soğutmaq) bəcəri. bəsri. bəsəri.
becərilmiĢ.
bas - qapaq vurmaq: gizləmək. saxlamaq. ört bas edmək.
- bas bayağı.
basalamaq alçatmaq. kəmətmək. təhqirləmək. pisləmək.
basamaq 1. basqıç. ayaq (qapının basacağı). dayaq. baçmarus 2.
xanların qızıl pitiyi. 3. paya. qədəmə.
basan zalim. cəbbar. - qara basan: qara basqan: ağırlıq. kabus.
basarıq ayaqlıq. piyanaoda, çolqa dəstqahında ayaq basma
yeri.
basat bəsat. pusat. busat. yat. yataq. yataqan. qalxan zireh
kimi, qorunmaq üçün nərsənin üzərinə yatırılmıĢ yat
yaraq, silah sürsat.
basdıq bombar. heyvanın qalın bağısağı ki doldurulub sucuq
yapılır.
basdı bəsdi. ət suyu, qiymə ilə piĢirilən göy. - kül basdı: küldə
piĢirilən ət. - qaş basdı: qaĢın üzərindən, baĢa yanqılıc
bağlanan ləçək. - dal basdı: ağırlıqı ilə dalı əğib əyən kərəz.
- topraq basdı: bir yerə girməyin vergisi.
basdırı 1. atəĢniĢani. yanqın basdırı. 2. söndürü. təskin. 1.
qəltək. sürgi. sürgü
basdırmaq 1. yatıĢdırmaq. toxtaĢtırmaq. təsgin vermək. - yel yağmuri
yatışdırdı. 2. sıxıb əzib yerləĢtirmək. - asma yarpaqları
küpə basdırdıq. söndürmək. - yanqın basdırıldı. - yanqın
basdırı: basdırı: atəĢniĢani. 3. basmaq. kük yatırmaq.
quluçqa oturtmaq. - iki toyuq basdım. 4. tuzla, saman,
çəmənlə basdırılıb hisə, günəĢə verilib qurudulan ət,
nərsə. 5. əzdirmək. yox etdirmək.
bası çap. qalıb. taxma.
basıcı basqıcı. çapçı.
basıq 1. basılmıĢ. əzik. əzilmiĢ. pozuq. yası. yassı. açıq.
müstəvi. basılıb əzilmiĢ kimi. yatsıvın. yastıvın. yatıq.
yassı. yası. 2. qaybaq. qaymıĢ, caymıĢ iĢ, davranıĢ.
qəbeh. sapaq. sapıq. çirkin. pis. - bu qaypaq iĢlərizdən əl
götürün.
basıq mürdə. ölgün.
basıqlıq yasılıq. yassılıq. yasıqlıq. yassıqlıq. əzilib açılmıĢ
durum. alçaqlıq.
- bir taxdananın yasılıqı.
- dil basıqlığı: pəltək.
basılan batılan. paletqa. paltaq. qoyulan yer.
basılı mətbu'.
basılıb - basılıb əzilmiş kimi: yası. yassı. açıq. basıq. müstəvi.
basılı basılmıĢ. damqalı. qalıblı. çaplı. - basılı parça.
basılmaq 1. pamal olmaq. əzilmək. - basılmış topraq. - üzüm basıldı:
əzildi. 2. sönülmək. - yanqın basıldı. 3. damqa, çap, qalıb
vurmaq. - bu parça iyi basılır.
basılmaq əzilmək. məğlub olmaq.
basılmış basıq. əzik. əzilmiĢ. pozuq. basılı. damqalı. qalıblı. çaplı.
yatılmıĢ. yatmıĢ. sərilmiĢ. - basılı parça.
basım Cəldfars < çalt < iti. yeyin. tez. çalasın. çala çala. çappaq.
sürəkli.
basın mətbuat.
basırğanmaq ağılıq baĢmaqla darılmaq, müztərib olmaq.
basırmaq gömmək. gömərmək örtmək. quylamaq. batırmaq.
saxlamaq. gizləmək.
basış sıqış. sıxış. sıkış. 1. inciĢ. zülm. 2. icbar.
basışmaq bir birinə girmək. birbirin sıxaraq yığıĢmaq. soxuĢmaq.
sıqıĢmaq. sığıĢmaq. sıxıĢmaq. sıkıĢmaq.- qalabalıq
sıxışırdı. - el məçidə sıqışdı.
basqan - qara basqan: qara basan: ağırlıq. kabus.
basqıcı basıcı. çapçı.
basqıç basamaq. ayaq (qapının basacağı). dayaq. baçmarus.
basqı 1. məngənə. basıq sıxacaq nərsə. 2. təzyiq. basan
ağırlıq verən nərsə. - sapan basqısı. 3. damğa. qalıb.
möhür.
basqın 1. ağır. səqil. 2. basıb keçən. üstün. faiq. - bu daha
hamısının zərinə basqın çıxdı. 3. qələbə. 4. ansızın
çapın. çapqın > Ģəbixun. birdən cumub tutmaq. - basqın
vermək: cumaqa, hicuma üzləĢmək. bir iĢəə uğraĢırkən
tutuqlanmaq.
basqınlıq üstünlük. fayiqlik. qalibiyyət. - basqınlıq qazanmaq.
basma - basma qarşıtı: yazma. əl ilə yazılmıĢ. - basma kitab,
yazma kitab.
basmaçı çapçı. oğru. təqəllübkar.
basma 1. ağ toxunub sonra çiçəklərlə boyanmıĢ pambıq parça.
2. nərsənin oğurluq, yalançıqlığı. təqəllübi. - basmaq
mallar. 3. urma. çaplanmıĢ naxıĢ. (# örmə: qabarıq naxıĢ).
4. üĢiĢmə. saldırı. cumma. hicum. 5. iti. Ģədid.
- qırmaçı: kağızları büküb kitab eliyən iĢçi.
- basma qalıb: nərsənin doğru oxĢarısı. nərsənin faili yox,
amili.
basmaq bas. < met > çap. çapmaq. 1. basıb sıxıb çeynəmək.
əzmək. - çimə basmayın. bura basmayın. 2. vurmaq.
qoymaq. qomaq. - barmaq basın. 3. basdırmaq. kük
yatırmaq. quluçqa oturtmaq. - iki toyuq basdım. 4. baĢ
kəsmək. boğazlamaq. - xana iki sığır basdılar. 5.
ayaqlanmaq. ayaq üstə durmaq. - iki yaĢında uĢaq basar,
daha iməkləməz. 6. ( s <> t ) batmaq. çökmək. oturmaq. -
bu yapının bir yanı basmış. - iĢlər məni basacaq. 7. tutmaq.
üstün gəlmək. qələbə çalmaq. - od basdı. kərdini ot basdı.
8. ayalamaq. patuvlatin: ayaq qoymaq. soxmaq tutuĢdur:
- ayaq basmaq: 1. gedmək. uğramaq. - bir kərə daha onun
evinə ayaq basmayacam. 2. israr edmək. - getməyə ayaq
basıdım, qoymadı.
- basıb keçən: basqın. üstün. faiq.
- ayaq basmaq: 1. girmək. 2. israr edmək. - ağırca basmaq:
gərginmək.- xoruz toyuğu gərgindi.
- ağır basmaq: 1. yavaĢ yerimək. 2. önəmin göstərmək.
- ağırlıq basmaq: qara basmaq. qapuslanmaq.
- ay basmaq: ay baĢı olmaq. reql, qayidə olmaq. ay baĢı
tutmaq.
- ayaqları yerə basmaq: çox sevinmək.
- əl basmaq: and içmək. yəmin edmək.
- iz basmaq: tə'qib edmək.
- bağıra basmaq: qucaqlamaq.
- bam telinə basmaq: qızıĢtırmaq. hiddətləndirmək.
- çürük taxtaya basmaq: xətərli iĢə giriĢmək.
- qəmə basmaq: üstələmək. qələbə çalmaq. yenmək. -
qəməli: izli. niĢanlı.
- soyuq basmaq: birdən soyuq düĢmək.
- bağra basmaq: qucımaq. sarmaq. sarılmaq.
- basıb saxlama: bağsat. bağsama. bazdaĢt. saxlama.
saxlat.
- basıb yox edmək: sıymaq. qırmaq. kəsmək. əzmək.
pozmaq.
- itərək, basaraq soxmaq: tıqmaq. - yunu yastığa, balıĢa
tıxmaq.
- qaş basdı: 1. alnı üsdə saxlanılan. alınçaq bağı. alınçaq.
ləçək. 2. çatqı. sevgili. dildadə. əsabə. - ağrısız başa qaş
basdı: gərəksiz yerə qonaqçı olmaq. baĢına bəla axtarmaq.
lizumsuz təkəllüf.
- quyruğa basmaq: gücəndirmək. quĢqurtmaq.
basrıq 1. ətəkləri qıyılmıĢ hər nə. 2. ətəkləri daĢla basırılmıĢ
çadr. 3. bısrıq. 4. cansız. utancaq.
bastalamaq ərqləmək. çiğnəmək.
bastar <> bəstərfars <> pəstər <> pıstır. altlıq. altda olan. yataq.
yatlaq.
bastırma basdırma. (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti). 1.
qıvırma. qıvrıntı. əğrətin. bükünti. qıyıntı. qatlama. - bu
yəmĢəyin qıvrıntısı qaba düĢmüĢ. - qoşa qıvrıntı: bu tikiĢin
oya (yazı. bəzək) kimi tikilməsi. 2. qapama.
- qaqac (bastırma: quru ət) yapılmaq: qurutulmaq.
qatrılmaq.
basuq > pasox. cəvab. basılıb soxulan nərsə.
baş 1. təpə. uc. - məmə ucu. - baş başa: uc uca. uzunasına. -
iğnə, qazıq ucu. 2. ana. kök. kötük. əsas. - ana yasa:
qanun əsasi. - ana pitik: ana dəfdər. 3. baĢda olan kəpək.
qonaq. 4. qop. təpə. - baş yazısı: gətir. qədər. gələn. 5.
saltər. baĢ buğ. - baş götürmək: üz vermək. - baş
vurmaq: üz tutmaq. istəmək.
- baĢ qonağı otu: baĢın kəpəyinin dərmanı.
- dirəkləri baĢbaĢa düz.
- baş yuxarıda: baĢı dikə. məğrur.
- dikəbaş: kəllaĢ. qallaĢ. qalac. dikəĢ.
- igit başı: bazarda, güzərdə gəzmə, yasaqıçı baĢı
- başa çıxmaq: qıvırmaq. bacarmaq. baĢarmaq. bəcərmək. -
bunu qıvırdınsa, eĢq olsun. - onuda qıvırarım.
- başdan başa: ucdan uca: çoxdan aza. ifratdan təfritə.
- bir başdan bir başa: bir ucdan bir uca: boyuna. bir yandan
bir yana.
- baş daşa gəlmək: baĢı daĢa dəğmək: ötgünəcək, peĢman
olacaq bir sonuca gəlmək.
- başı daşdan daşa vurmaq: ötgünmək. peĢmanlamaq.
- baş tərlik: təpəcik. taqya. taxya. baĢa taxılan, qoyulan kiçik
Ģapqa.
- dana baş: məngəfə. qalın qafa.
- sıq baĢ. yuxarısı bol, gen, aĢağısı dar olan.
- başa taxılan tuğ: sarğuc. sorğuc. çələng.
- su başı: 1. mənbeh. mənbə'. 2. mirab. topraqlara verilən
suların bölünməsinn görəvlisi.
- başdan soyuq sular tökülmək: əriyib su olmaq. - elə bir
söz söylədi ki baĢımdan soyuq sular töküldü.
- baş qonağı: tonğra. donğra. kəpək.
- başa çəkmək: çevirib içmək.
- başa qoyulan dəmir börk: toğulğa. tavulğa. miğfər.
- başa vuran: toxunlı. toxnaqlı. sərtcə. güclü. - toxnaqlı
düĢüncə.
- başa vurma: toxnaq. toqun. Ģəmatət. sərzəniĢ. - toxnaqa
düĢdük.
- başdan dırnağa: təpədən dırnağa.
- başdöl: 1. ilgəqol. iləri qol. təlayədar. 2. piĢkisvət.
- başı tas: cavlaq: daz. tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq,
qılsız.
- baş tası: baĢ kasası. cücümə.
- başım dağıldı: sərsəm tutmaq, olmaq.
- qababaşlıq: tuğyan. azqınlıq.
- nərsəni başına dək duldurmaq: turuqlamaq. duruqlamq.
komalamaq. təpələmək. - ölçəyi duruqladı.
- tomuz başı: sıraca (daül xinazir) xəstəliyi çeĢitlərindən.
- başı qapalı: qapalı baş: {1. gizli. məhrəmanə. məktum. 2.
çıxmaz. bünbəst. 3. mürtəce'. uzaq görüĢü olmayan}.
- gənəl, təməl, baş qapı: tümlə qapısı.
- qapıçı başı.
- qara baş: 1. subay (evlənməmiĢ) qalan çəküĢ. 2. yazda
açan, gözəl qoxulu, mor bir çiçək. 3. baĢına qara sarıq
bağlayan dərviĢ qollarından.
: - başa qoymaq. tutmaq. - dilək (niyyət) tutmaq. - biriynən
sözü tutmaq.
- başdan sovma: bürümə. qapma. qapalı. önəm
verməksizin.
- başı soyuq: yaldızçı. yalandan iĢçi.
üstün görü iĢləyən. üstün gör iĢləyən. göz boyaçı. solayçı.
qolayçı.
- iki başlı: iki yanlı: qarĢılıqlı. - qarşılıqlı sevgi.
- sıqı baĢ: dar qafa.
- baş yazı: qazıq. yazılmıĢ. muqəddər. - qızaqlı qazıq:
bədĢans. - qazıqdan qaĢmaq olmaz.
- başa qaqmaq: minnət qoymaq.
- başbakanın qulluğunda olan bir görəvçi: qara qulaq.
- qızıl baş: fədayi.
- başsız ayaqsız: çaĢ baĢ. qarĢı qurĢı. baĢ göt.
- dikbaşlı olmaq: yufqatmaq. yufqadmaq. yuvqalanmaq.
yozlaĢmaq.
- qoca başı: bir hey'əti ümənanın baĢı.
- qoçbaşı: qala almaqda iĢlənən bir yaraq.
- quru başına: tək. yalın. yalnız.
- quş başı: iri, böyük tikələnmiĢ nərsə. - quş başı qar. - quş
başı kabab.
- başucu: yatmıĢ kiĢinin yastıq yanı.
- baş aşağı gedmək: qəhqəraya uğramaq.
təpəsi üsdə dönmək.
- baş aşağı: göt baĢ: təpə üsti.
- baş aşağı gedmək: təpəsi üsdə dönmək: qəhqəraya
uğramaq.
- baş bağlama: baĢlanma. baĢaqlanma.
- baĢ buğ: sərkərdə.
- baş görəvli. gədikli. niĢanlı.
- gədikli ağalar.
- baş kənd. xanaga. ölkə kürsisi: astana. paytəxd.
- baş qulaq: baş qılıq. kəllə qulaq: qılıq. çəlim. çalım. heyət.
- baĢ qulağı yerində: kəllə qulağı yerində: baĢ qılığlı. çalımı
gözəl, biçimli.
- baş oda: salon. sala. divan. evlərdə, yapılarda ən böyük
oda. qoğuĢ. rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. tənəbi.
- baş sağ olsuna getmək: yasa getmək.
- baş sallamaq: baĢın tovlamaq. eĢitməksizin dinləmək. alay
keçirmək.
- qızıl baş: Ģah ismayılın çəriklərindən bir bölüyünün adı.
- baş göt: qarĢı qurĢı. baĢsız ayaqsız. çaĢ baĢ.
- baş başa: burun buruna. yaxından. qarĢı qarĢıya.
- baş əsgi: bir yerin iĢçilərinin ən qədimisi.
- baş qaldırmaq: gəmi azıya almaq.
- baş qatmaq: oyalamaq. oynatmaq. dolamaq. yozmaq.
iğfal edmək.
- başa çıxarmaq: baĢarlamaq. biçərləmək. təsviyə edmək.
- başa keçən. başa gələn: baĢlı.
- başa: paĢa. baĢda olan.
- başdan atmaq: savuĢdurmaq. qurtulmaq. dəf' edmək.
- bu malı savuşdursan, baĢından savdın bəlanı sən.
- başdan eləmək: savmaq. ötrüĢmək. ötüĢtürmək.
yumĢaqlıqla keçriĢmək. - ay canım mən bu qonaqları savıb
sizə qoğuĢaram.
- başı pozuq çəri: qeyri müntəzəm əsgər.
- başı soyuq: qeydsiz. iliĢiksiz.- çox ilişiksizin biridir.
- başı yüksək tutan: adqar. qaçağay7.
- bir çeşit qaya başı hava: varsağı.
- huv başi: quĢçi baĢı.
- xan sarayının, ağalığın baş bitikçisi: bəylikçi: bəqlikçi.
- kəl, uyuzun qafası: irik.
- kötük kişi: baĢ kiĢi.
- qoca başı: aqsaqqal.
- sallabaş{1. istər istəməz baĢı sallaq olan. 2. (at) yerirkən
baĢın sallayan}.
- yanı başında: pek yaxınında.
- onun tükanı evi baĢındadır.
- yol başı: ip ucu: sərriĢtə.
- süt başı: ağız. kala.
- yaşlı başlı: saçlı baĢlı. bitgin yaĢa gəlmiĢ.
- yaş baş: saç saqqal.
başa ( b <> m ) maşa. 1. odu baĢqasını ucu ilə tutmaq çatallı
ayqıt. - maşa ilə tutmaq: çox çəkinmək, iğrənmək. 2.
başaq. atmaca. quĢların üstünə atdırılan, quĢqurdulan
yırtıcı quĢ. 2. paĢa. baĢda olan. 3. önə gələn. irəli gələn.
başabaş büsbütün.
başac başaç. baĢlama. çıxıĢ. giriĢ.
- başaç (görəv, vəzifə): imtiyaz. gədik. təkəl.
başaq başa. atmaca. quĢların üstünə atdırılan, quĢqurdulan
yırtıcı quĢ. - xərməndə toprağa qarışub təzədən
döğülmüş başaq parçası: kəsmik.
başaqçı biçində qalan tökük baĢaqları, kəsmikləri yığa yoxsu.
xuĢəçin.
başaqlanma baĢlanma. baĢ bağlama.
başama mə'cər. məqnə.
başarlamaq baĢa çıxarmaq. biçərləmək. təsviyə edmək.
başarlı bacarlı. bəcərli. qıvrıq. qıvraq. çıxarlı. çıxmar. bacmar.
başarmaq bacarmaq. bəcərmək. baĢa çıxmaq. qıvırmaq.- bunu
başbuğ bir çərik toplumunun baĢçısı.
başcığız kiçik çiban, sivilcə baĢı.
başçı qayan. sürən. sürücü. müdür. qop.tayı. dayı. saltər. rəis.
kapıtan. tayılıq. dayılıq. böyüklük. döğüĢgənlik. igitlik.
ağalıq. iĢ baĢı: rəi's. amir. əmələ baĢı. təkə. kosaman.
öncü. qılavuz.
- ocaq dayısı: bir dayrənin, idarənin baĢı.
- qaba dayı: döğüĢçi. batur. qəhrəman.
- dayısı düməndə: qohum tanıĢı iĢ baĢında olan. odada
adamı olan.
- idarə başçısı: dolabbaĢı. dolabçı: rəis.
- türmə başçısı: tumruq ağası.
başda ən öncə.
başdan təkrar. yenidən.
başdöl 1. ilgəqol. iləri qol. təlayədar. 2. piĢkisvət.
başı özəl sənət adlarının sonuna gəlib, o sənətin toplanan,
mərkəz yerin göstərir. - qalpaqçılar başı. - çörəkçilər başı.
- dəmirçilər başı. - pinçilər başı.
başıc anaç. anaĢ. kökəĢ. kötcük. usluĢ.
başıqlar baĢlar. baĢlıqla. ruəsa. rəislər. ulular.
başına tək baĢına. ayrı. müstəqil. - o ayrı evdə oturur. - tək
başına: baĢqaca. müstəqillən.
başınmaq öngərmək. qarĢı durmaq. dik gəlmək.
başkan sədir.
başkanlıq sədarət.
başqaca 1. istisnayi. 2. tək baĢına. müstəqillən. 3. məxsus. -
başqaca sayqı. 4. xisusən.
başqa 1. müstəsna. istisna. 2. özbaĢaq. özbaĢa. müstəqil.
xisusi. 3. ötə. daha. bir baĢqa. bəllənməyən biri. - ötə
gün: baĢqa gün. ayrı. qeyr. - o ayrı iĢdir. - ayrı başqa: çula.
dinqə ayratın. hərcür. hər rəng.
başqalıq ixtilaf. müxalifət.
başqaruçı baĢlıq. Ģeyx.
başqənd - başkənddən qıraq yerlər: tıĢralıq. dıĢralıq.- dışralıqın
havası çox arın sağındır: açıq təmiz. - dışralıqda gəzib gözə
çarpınmır.
başlama 1. baĢlıq. qapla. uca, dik nərsənin baĢında olan örtük.
gəmi, çadır dirəyinin baĢında olan təkərlək baĢlıq. 2.
ged gəl. mübaĢirət. baĢac. çıxıĢ. giriĢ.
başlamaq 1. tutuĢmaq. giriĢmək. təĢəbbüs edmək. - bu iĢin ilkin
tutuşanlarındanıdır. 2. yol açmaq. təĢəbbüs edmək. 3.
ağızlamaq. yarlamaq. yarmaq. açmaq.- iĢi yarladıq. - iĢi
yarlamadan iĢə düĢdük. 4. tutmaq. - iĢi yolu ilə tutun. -
ayağ tutdu: dirsəldi. - ayağ tutmasa, baĢ axar.
başlamaq üz tutmaq. - iyiləĢməyə, kötüləĢməyə üz tutdu.
başlanış ağaz. ağız. açılıĢ.
başlanqıc 1. ağzal. əzəl. 2. ərəfə. açılıĢ. iftitah. müqəddimə.
başlanma baĢ bağlama. baĢaqlanma.
başlar baĢlıqla. baĢıqlar. ruəsa. rəislər. ulular.
başlıbaşına müstəqil.
başlıca 1. ən birinci. xas. əhəmm. 2. ümdətən. lap çox. - başlıca
suçu kimdə görürürsü. - alıĢ verĢi başlıca məndən edənlərdə
var. 1. ən əsaslı. ən önəmli. ən əhmiyətli.
başlıq 1. toğulğa. miğfər. 2. yaddaĢ dəfdəri. 3. rəis. əmir.
riyasət. 3. baĢlama. qapla. uca, dik nərsənin baĢında
olan örtük. gəmi, çadır dirəyinin baĢında olan təkərlək
baĢlıq. 4. kapıtanlıq. riyasət. 5. ünvan. 6. sərlohə. 7.
adres. baĢqaruçı. 8. Ģeyx. 9. ayətullah.
başlı önəmli. əhmiyətli. əsaslı. - ən başlı iĢimiz. baĢa gələn.
baĢa keçən.
başlıqla baĢlar. baĢıqlar. ruəsa. rəislər. ulular.
başmaq kəviş8 > kəfş. çəpək. yəlkən.
başsız dibsiz. yalan. əsilsiz. əsassız.
baştuqa arĢiduq.
başucu 1. yatmıĢ kiĢinin yastıq yanı. - canbəsərin başucuna keçib
oturdu. 2. yan. - birinin baĢucuna tikilmək: yanından
ayrılmamaq.
bat {"bat" sözündə bu anlamlar vardır: nabud. məhv. ziyan. zərər.
iflas. qərq.} 1. batı. - bat qara yel: batıdan gələn qara yel. 2.
arxa. # bet. üz. 3. bat !: nabud ol ! . məhv ol ! . 4. bata.
zəmin. zəminə.
bata bat. otur. otura. zəmin. zəminə.
batakçı aldadan. fırıldaq.
bataqçı 1. qallaĢ. kəllaĢ. kələkçi. 2. vərĢikəstə.
bataqçılıq batmıĢın durumu. vərĢikəstəlik.
bataqxana bataqçı yeri. boğazlayan.
bataq 1. batmalı. umsuz. umutsuz. qurtarılmaz. yox olmalı.
yoxluğa uğayan. uğursuz. 2. batılan yer. suya batan
yer. çamur. - qara bataq: bataqlı topraq. 3. batılan yer.
xəznə. hamam. qaynarca. 4. vərĢikəstə. 5. yağ. kir. çirk.
- əlim yağlıdır. 6 batıq. gəvĢək. turğun. durğun. ağır.- o
çox durqun kiĢiymiĢ.
- donmuş bataqları olan sibir çölü: tonğra. donğra. (<
donğmaq).
bataqlamaq batırmaq.yağlatmaq. kirlətmək.
bataqlıq 1. batıqlıq. bətalət. gəvĢəklik. turğunluq. durğunluq.
ağırlıq.- o durqunluqla, iĢ görülməz. 2. batmaqlıq yer.
batqaqlıq olan yer. 3. bataqçılıq. vərĢikəstəlik.
bataqlı batmaqlığı, sulaqlığı çox olan yer. - bataqlı ova: batağı
çox olan çöl.
batal qaba. quba. qubad. gobud. gopud. ənkə.
batı - güney batı yeli: qara yel.
batıq 1. bataq. gəvĢək. turğun. durğun. ağır.- o çox durqun
kiĢiymiĢ. 2. vərĢikəst. 3. vərĢikəstə.
batıqlıq bataqlıq. bətalət. gəvĢəklik. turğunluq. durğunluq.
ağırlıq.- o durqunluqla, iĢ görülməz.
batıqmaq batmaq. vərĢikəst olmaq.
batil olmaq atılmaq.
batılan basılan. paletqa. paltaq. qoyulan yer.
batırılmaq soxulmaq.
batırmaq 1. yaqmaq. ziyan vermək. 2. bataqlamaq. yağlatmaq.
kirlətmək. 3. qırmaq. qəhərləmək. qələb çalmaq.
məğlub edmək. - tanrı qırsın. - tanrı batırsın. 4. məhv
edmək. - səni bu iĢlə batıracağam. 5. sancmaq.
saplamaq. taxmaq. soxmaq. tikmək. - arabanı çamura
saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. - sancağı sapla. - əlimə
iğnə sapladı. 6. sınğırmaq. sınğdırmaq. içərimək. çoxura
qoymaq. gizlətmək. gömmək. 7. sancıtmaq. saplatmaq.
taxmaq. soxdurmaq.- bu qazığı (böyük mıxı) çayırın
ortasına saplat. 8. sındırmaq. pozmaq. qırmaq. məğlub
edmək. 9. taldırmaq. daldırmaq. soxmaq. 10. gömmək.
örtmək. basırmaq. quylamaq. saxlamaq. gizləmək.
- özün batırmaq: tumanın doldurmaq donun doldurmaq. 11.
gömmək. örtmək. quylamaq. nərsəni nərsiyə soxmaq.
təpmək. 12. alamaq. bulamaq. 13. pozmaq.
xərablamaq.
batış iflas.
batqın 1. müflis. yazıq. iĢi pozuq, xarab. 2. batmıĢ. çökük.
çökmüĢ.
batqınlıq çöküklük.
batma 1. vərĢikəstəlik. 2. qərq olma.
batma ( . <> q ) batmaq.
- gəgrək batma: gəgrəkdə duyulan sancı.
batmaq (q <> . ) batma. 1. ( t <> s ) basmaq. çökmək. oturmaq. -
bu yapının bir yanı basmış. - iĢlər məni basacaq. dalmaq.
girmək. düĢmək. qaruqmaq. 2.çığatay. durmaq.
dayanmaq. davam edməyi göstərir. - bağırıb batmaq:
çığırıb qalmaq. - deyib batmaq: diyə qalmaq. - gün çatdı
sona bata batdı: batıb geddi. 3. yox olmaq. itmək. - var
yoxum batdı. 4. nifuz edmək. 5. sinğmək. sınğmaq.
çuxura gora soxulmaq. gizlənmək. 6. ( içəri, içinə)
talmaq. dalmaq. soxulmaq. - qazma toprağa daldı. 7.
batıqmaq. vərĢikəst olmaq.
- yasa batmaq: qaralar geymək.
batmalı bataq. umsuz. umutsuz. qurtarılmaz. yox olmalı. yoxluğa
uğayan. uğursuz.
Batman patmanaq. bat. bət. ağır. güclü. qalın. dayaqlı. iti.
samballı.
batmış 1. batqın. çökük. çökmüĢ. 2. kor. soqur. görməz.
qapanmıĢ.- soqur göz.
batmul butmul. biblika. bibər.
batraq - dəmir batraq: dəmir bıtraq: üç bucaqlı dəmir tikən ki
keçmiĢdə düĢman ayaqlarına batmaq üzrə yol üstündə
buraxılırdı.
batur bağatur. bahadur. atılqan qəhrəman. sökmən.
bavul bağlı. buxca. sandıq
bayağ > bərah. ucuz. bayağı. aĢağı. adi. öğür. övür. - bayağı bir
yemək yapmıĢdı. - bayağı kiĢidir. - çox bərah dəğərə
almısan: bayağı, ucuz dəyərə.
bayağı bayağ. 1. düzcə. alıĢ. adətən. adi. seçilməmiĢ. sıra.
rasgələ. 2. alçaq. aĢağ. aĢağı. - sıra köomür. - sıra
qarpuzi. - bayağı bir yemək yapmıĢdı. - bayağı kiĢidir. -
bayağı qapsam, geyim: orta quĢaq. aralıq geyim. əl geyim.
(# qopsam: rəsmi).- bayağı kiĢi.
- bas bayağı.
bayağılamaq aĢağılamaq. alçalmaq. dəğərsizləĢmək. - qəzetə gündən
günə aşaıılır.
bayağılıq bayağlıq. bayağılıq. aĢağılıq. aĢağlıq. adilik. adilik.
alçaqlıq.- bu kiĢinin bayağılığı ilk sözündən bəlliydi. -
bayağlığı gendən bəllidir.
- bayağlığı gendən bəllidir.
bayaq bayağ. bayağı. yos. yoz. adi. qaba.
bayaqı bayağı. bayağ. yos. yoz. adi. qaba.
bayan varan9. zəngin. dövlətli.
bayar zəngin. səngin. qanqır. əĢraf.
bayat bayrı. tanrı. əsgi.
bayatlatmaq əqĢitmək. əkĢitmək. təxmir edmək. acıtmaq.
baydaq yayaq. piyada.
bayıq 1. bihuĢ. 2. qəĢĢ edmiĢ.
bayıqmaq bayılmaq. bihuĢ olmaq.
bayılma - qarın bayılması: içkəm, qarın qıyıntısı, əzilməsi. - içimdə bir
qıyıntı vardır.
bayılmaq bayıqmaq. bihuĢ olmaq.
bayılmaq çaĢmaq. yazmaq. yozmaq. incikmək. duyqusu gedmək.
büzülmək. titrəmək. qıyınmaq. əzilmək. keçinmək.
gedmək. - ürəyim qıyındı.
bayın yipqin. yipqil. qızıl. ərğəvan rəngində olan.
bayındırı sevindiri. bəĢarət.
bayındırlıq sevindirmə. xoĢallıq. abadlıq. ümran.
bayındırlıq1 bayınlıq. baynalıq. abadanlıq. abadlıq.
bayınlıq abadlıq. baynalıq. bayındırlıq 1. abadanlıq.
bayır alçaq. əksik.
bayıtmaq bihuĢlatmaq.
bayqan bəyqan. bayqın. bəxtəvər. məsud.
bayqınmaq - sərxoş olub bayqınmaq: sızmaq. - içib içib sızdi.
bayqıtmaq - sərxoş edib bayqıtmaq, uyutmaq: sızdırmaq.
kefləndirmək. - içdirib içdirib sızdi. - sızdırıb istəyin yerinə
gətirdi.
bayquş ququvara.
- bayquş soyu: ququmar.
baynalıq abadlıq. bayınlıq. bayındırlıq 1. abadanlıq.
bayraq sancaq. hakimiyyət. - bayrağı, ışığı, ləmpəni göyə
qaldıran incə uzun ip: savla.
- bayraq çəkmək: bayaq açmaq.
bayram - pak bayramı: ət kəsimi: ət qırımı:
bayrı 1. bayat. tanrı. əsgi. 2. bağlı bəfalı.
baysəncər baysunqar. Ģahin
baysınmaq - özünü itirib, baysınmaq, düşünmək, qıraqdan ayrınmaq:
mat qalmaq. - o ağır görnüĢ önündə bir az daldı.
baysunqar baysəncər. Ģahin.
baytar (< bəy. bay: ərkək). ərkək heyvanlara verilən ad.
baz (vaz <> baz <> var): bazfars: {(z <> s) . < > sav. səv}. aĢbaz
< aşsav. - quşbaz < quşsav. - arvadbaz < arvasav.
- vaz keçmək: var keçmək. yanqılmaq. genilmək. engilmək.
bazar - aralıq, dolanbac çarĢı, bazar: ordu bazarı: rasta bazar.
arasta. səyyar bazar.
bazar bacar. - bacara çıxmaq bacarıq istər.
bazdaşt < bağsat. saxlama. saxlat. basıb saxlama. bağsama.
bazı < bası. basılıb qaldırılmıĢ qol. - kərdi bazıları.
becərən qoyar. qoyan.
becərilmiş pərvəri. əkdi. tərbiyəli. ədəbli. əkmə. tərbiyət verilmiĢ.
quduru olmayan. - əkdi su: pərvəri su. - əkdi uĢaq:
tərbiyəli. becərilmiĢ uĢaq.
becərinmək kəndinə yaxıĢdırmaq. edinmək. taxınmaq.- kiĢi kimiliyin
taxınmalıdır. - kiĢi sözünə taxınmalıdır.
becərtmək böyütmək. böyüməsinə qulluq edmək. yetiĢdirmək.
bəsləmək. bəsləmək. bəsitmək. yamatmaq. tərbiyət
edmək. - bu cocuğu mən böyütdüm.
becətmək <> becərtmək
beç - beç toyuq: beçə toyuq: toyuqda çox dəğiĢik bənəkli bir
küməs quĢi i çirkin br bağımsı var.
beçə - beçə toyuq: beç toyuq: toyuqda çox dəğiĢik bənəkli bir
bednus yabanı toyuq. dağ toyuğı.
behcət gözəllik.
bekara axıltı. axal. aĢqal. axsal. kovĢal. zibil.
beqiyafə biçiksiz. bəĢiksiz. qatanqur. biçimsiz. gobud. yaxıĢıqsız.
qılıqsız.
bel - bel bağlamaq: əl bağlamaq. qullanmaq. hazır olmaq. - dağ
beli: arğıd. arğıdal. arğadal. boğaz. keçid.
- bel soyuqluğu: iĢək borularının ısıtması, yanıqması.
- bel gəmiyi: əgin. əmud fəqəri.
- bel buran: it quyruğu. bitgi adı.
- qaşa oxşar kimi, yaylı belli olan nərsələr: qaĢ.
belcik belsək. kiçik bel. süpürü, ocaq külün götürməyə yarar
belçə.
belə bilə. 1. birlikdə. bərabər. - onun bilə gəldim. 2. hətta.
vəlov. - bir cocuq belə bunu bilir. - ind gəlsə belə karı yoxdu.
3. hətta. genə. yenə. - bir belə yedimdə, yenə yorulmadın. -
çox yoruldumsa, yenə yazacağım.
belən bilən. bilan. 1. dağ belindən keçən yol. 2. atın boğazına
vurulan gülpəsər.
beli bağlı qulluqda hazir.
belləmə - qalın qaltaq belləməsi: təpəngü. təpəngi. ənli yəhər qolanı.
belləmə yəhərin altına qoyulan tərlik.
belsək belcik. kiçik bel. süpürü, ocaq külün götürməyə yarar
belçə.
berah bərah < bayağ. ucuz. - çox bərah dəğərə almısan: bayağı,
ucuz dəyərə.
berdiş verdiş. bərnamə. günki. götüri. götri. - günkidəkilər:
bərnamədəkilər. - günkilər: bərnamələr. - gün günkisi:
günlük: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər. - bu günki çox uzun
sürəcək. - günkini üçə bölüblər: bərnaməni üçə bölüblər.
beşik (< beşmək: sallamaq). kərüt. - cocuq beĢiyin sarmağ
bağlıqı, bağırlığı: bağırdaq. - beşik sallamaq: əmək, zəhmət
vermək.
beşiksiz biçiksiz. biçimsiz. qatanqur. gobud. yaxıĢıqsız. qılıqsız.
beqiyafə.
beşləmə beĢ qat edmə. təxmis.
beşli beĢlik. müxəmməs.
beşlik beĢli. müxəmməs.
beşman9 biçman. palto.
beşmək sallamaq (> beşik).
beşmə çıqrıqçı, cəhrəçi dəzgahının kötüyü. - dəlikli beşmə.
bet üz. # bat: arxa.
beyin minğika.
bez 1. kirbas > kərbas. toxunmuĢ basılmıĢ. parça. çit. - bez
çözmək: parçanı dəzgahdan açmaq. 2. sınırların toplanıb
yumaq olmasından oluĢan yumruq. (<> bəyz: yumurta).
3.tütə. ur. ət xal.
- soyuq bez: sıq toxunmuĢ kətən bezi.
- nişastalı bez: kətəli.
bezar bıkır. bıkmıĢ. usır. usanmıĢ.
bezdirən bezdiri. usandırıcı. usandıran. usdıran. bıqdıran. bıqdırı.
bezdiri bezdirən. usandırıcı. usandıran. usdıran. bıqdıran.
bıqdırı.
bezdirmək bezikdirmək.keçəl edmək. keçələmək: bıqtırmaq.
bezgənmək ürpərmək. örpərmək. urparmaq. qalxıb dikəlmək. dəri
iğnə iğnə olmaq.
bezgilmək bıqılmaq. usanılmaq.
bezgin üzgün. bıqmıĢ. usanmıĢ. mə'yus.
bezginmək bezikmək. usanmaq. bıkınmaq. didinmək. tirtinmək.
bezi - əl bezi: yağlıq. kir silmək üçün parça. peçətə. dəsmal.
bezikdirmək bezdirmək. keçəl edmək. keçələmək: bıqtırmaq.
bezikmək bezginmək. usanmaq. bıkınmaq. didinmək. tirtinmək.
beziqçi kələkçi. aldaq.
beziq biziq. bıqıq. bıxıq. təzyiq. sıxlıq. fiĢar.
beziqmək küsmək. (boya) solmaq. - beziqdirmək: soldurmaq.
küsturmək.
beziş 1. bezmə. bıkıntı. bıqıĢ. usanc. 2. tənəffür.
bezişmək bıqıĢmaq. usanmaq.
bezli urlı. qursaqlı. ciqli.
bəcəri bəsri. bəsəri. aĢılama. (suyu soğutmaq) becərilmiĢ.
barvarı. pərvəri.
bəcəriksiz çolaq. Ģil. qolaq.
bəcəriksiz qısrıq. tutuq. götrük. yazıq. miskin. aciz. - qısrıq kimsə.
bəcərli baĢarlı. bacarlı. qıvrıq. qıvraq. çıxarlı. çıxmar. bacmar.
bəcərmək bacarmaq. baĢarmaq. baĢa çıxmaq. qıvırmaq.- bunu
bəçqüm hol. evin sofası.
bəd bənd. bağ. qeyd. boqağı. buqağı. köstək. zəncir. qeyd.
bədava bələĢ.
bədəstan bədəstən. bəzistan (< bəzəmək). bəzəkli süslü, bahalı
dəğərli, qızıllı gümüĢlü nərsələr satılan örtülü, qapalı
qapılı çarĢı.
bədmək göz qolay, zayıf görmək.
bədsiz bağsız. har. utanmaz.
bədzək bəsək. bəyzək. bəzək. naxıĢ. bezək. süs.
bəfalı bağlı bayrı. qısrıq.
bəfasız sıymızdi. sözün tutmamaq. dönük. qırıq. əhdin sındıran.
bəfasızlıq edmək sıymızmaq. sözün tutmamaq. dönüklük edmək. əhdin
sındırmaq.
bəgənc qüvənc. güvənc. ögənc. övənc. kəndinə gögənən,
ögünən. fəxr edən. müftəxər. mütəkəbbir.
bəğənək kəpənək.
bəğənməz bəğənməz. 1. məğrur. xudpəsəd. kənidini bəğənmiĢ. 2.
iğrənc, çətin kiĢi. müĢgülpəsənd.
bəh - bəh bəh: oxəh. oxxəh. afərin.
bəhəri hər biri.
bəh əbə. bərə. vərə. mürə. müri. vurqulamağa köməkçi söz.
bəhey. hey. yahu. - bəh qardaĢ !. bəh canım !. - bəh kiĢi !.
bəxt Ģans. düĢ.- düĢünə çıxan nə olursa. - düĢsüz: bəxtsiz. -
düĢlü: Ģanslı. bəxtli.
bəxtli düĢlü. Ģanslı.
bəxtsiz düĢsüz. sanslı.
bəq 1. (b <> p ). pək. bərk. 2. bərk. sivri. kəsgin. quvvətli. qatı.
qat. sərt.- qat davranma. 3. səbr. 4. aĢıq gəmiyinin dörd
üzdən biri.
- qopa bəyi: isqambil oyununda kağız birliyi.
- arı bəyi: arıların qılavuzu.
- bək bəkinə: bərk bərkinə. qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. kip
kipinə.
- bəq bikəç. bək bikəçkə. təkinlərin sanı biçəki.
- bəq bikəç: bək bikəçkə. təkinlərin sanı biçəki.
- alay bəyi: jandarma bölüyünun başı.
- bəy balığı: bir çeĢit mərsin balığı.
- çiçək bəyi: çiçək qapacası.
- qopa bəyi: maça bəyi: külxan bəyi.
- külxan bəyi: darqa Ģayırd. haylaz cocuq. çüçə uĢağı.
- ağa bəy: böyük qardəĢ.
- üzü bərk: üzü bək: utanmaz.
bəqavul bəkavul. tatıcı. dadıcı. yeməklərin dadına baxan. dadan.
çaĢnıgir.
bəqcəğiz bəycığız. 1. (öğgü simgəsi) kiçik bəy. 2. (alçaldıcı simgəsi)
alçaq bək.
bəqçi bəkçi. baxıçı. bakıçı. tumarlayan.
bəqçi bəkçi. qolçu. gözətçi. - tamuç qolçı: sınır bəkcisi. qorcı.
görci. mahafiz. urxan. urbəy. qala, səngər baĢçısı.
bəqçilik bəkçilik. qolçılıq. qolçuluq. gözətçilik. qardiyanlıq.
bəqəndi bəğənmə. qızartma. tava kababı.
bəqənik təqdirnamə.
bəqənilməz bəğənilməz. kəpək. içsiz.
bəqəniş 1. seçmə. intixab. 2. ixtiyar. tərcih. 3. təhsin. təqdir.
bəqənmə bəğənmə. bəqəndi.
bəqənmək bəğənmək. 1. onamaq. bəğənib istəmək. göz tutmaq.
ixtiyar edmək. 2. təqdir edmək. saymaq. - bu necə kiĢidir,
heç kimi bəğənməz. 3. burun burmaq. 4. sarmaq. xoĢa
gedmək. - hançı dadlar sizi sarır. - acı yeməklər mənə
sarmaz. - bu Ģaka ona sarmadı.
bəqənməmək bəğənməmək. yermək. yərmək. xoĢlanmamaq.
tiksinmək. iğrənmək. çəkinmək. - aş yermək: boylu
qadının yeməyi bəğəməyib, qıvır zıvıra yerikləməsi.
bəqil bəkil. baxan. nazir.
bəqinə - bək bəkinə: bərk bərkinə. qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. kip
kipinə.
bəqir bəkir. səbr edən.
bəqiş bəkiş. bərkiĢ. qatılaĢ. qatlaĢ. təqviyə.
bəqişmək bəkiĢmək. ağdalaĢmaq. uqdələĢmək. quyuqlaĢmaq.
- çəkiş bəkişmək: qaqıĢmaq. dürtüb itərək xırpalaĢmaq.
bəqiştirmək bəkiştirmək. aqturmaq. ağdurmaq. quyuqlaĢtırmaq.
ağdalaĢtırmaq. uqdələĢtirmək.
bəqit bəkit. 1. baqıt. qala. ərk. 2. paket. kip. kif. gilip. gilif. qınıf.
qılıf. qılab, ğilaf, qab. qapaq. qoraq. zərf.
bəqitləmək bəkitləmək.quyulaĢtırmaq. qoyulaĢtırmaq.
qoyqulaĢtırmaq. açıqlığın, boĢluğun gidərmək.
qəlizlətmək. - pəkməzi bir az daha quyulaştır. - durum ged
gedə qoyulaşır. - bunun göyün quyulaştır, sarısın aç.
bəqitmə bəkitmə. quĢaqlama. gürĢaqlama. qurĢaqlama. təqviyət
edmə.
bəqitvan bəkitvan. yancıq. çuqal. at zirehi.
bəqiz bəkiz. əksiz. səbirsiz.
bəqlək bəklək. bəkləmə. qarucaq. qorucaq. duracaq.
bəqləmə bəkləmə. bəklək. qarucaq. qorucaq. duracaq. umu.
umma. gözləmə.
bəqləmək (bək. pək: bərk. sağlam). bəkləmək. 1. gözləmək. tə'qib
edmək. qovalamaq. qoğalamaq. arxasına düĢüb
tutmağa çabalamaq. gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq.
turmaq. durmaq. dözmək. səbr edmək. - burda bir iki saat
duralım. - bir az durun. - durammıram. - gedir gedir,
durmaq bilmir. 2. bərkitmək. 3. qorumaq. qorqatmaq. 4.
ummaq. - sizdən bunu bəkləməzdim. -
- ovu nininə dək qoğaladı.- oğruları sınıa dək qoğaladı. -
iĢsiz qalıb bir iĢ qoğalır. - fürsət qovalamaq. - kəndi mənim
yoxluğumu qovalır.
bəqlənmək bəklənmək. umulmaq. gözlənmək.
bəqlənməz umulmaz. gözlənməz.
bəqlətmək bəklətmək. qorıtmaq. gözətmək. hifz etdirmək.
turdurmaq. durdurmaq. gözətlətmək. baxtırmaq.
qorqatmaq. gözəttirmək. - bir azda onu durdur baxalım.-
qorıları qorutmaq gərkir.
bəqləyiş bəkləyiş. qoruma. bəkləmə. gözətiĢ. intizar.
bəqli bəkli8. bağlı. sirli. - bəkli qapı. - bəkli ağız: qapalı ağız. -
bəkli bəkli
bəqlik bəylik. 1. nəciblik. zadəqanlıq. 2. ağalıq. imarət. əyalət
baĢqanlığı.
bəqlikçi bəylikçi. xan sarayının baĢ bitikçisi.
bəqtaş əmirin yanında iĢləyənlərə deyilir.
bəqtaş tanrı əri. ərən.
bəqtli bəxtli. doğanlı. Ģanslı. tale'li.
bəqtsiz bəxtsiz. doğansız. Ģanssız. doğanı dönmüĢ. taleyi
çönmüĢ. tale'siz.
bəla urğun. vurğun. vırqın. - urğuna düĢmək. yaralı. vurulmuĢ.
- urğunlar: yaralılar.
bələd (bəl < > bil <> bal. balıq). bəllənmiĢ. bəlləndik. bəlirmiĢ.
cızıqlanmıĢ sınırlanmıĢ yer { bələdiyyəərəbcə}. Ģəhər.
bələk - bərək, bələk göz: bölük göz: börək göz. ala göz. böyük iri
badam göz.
bələk 1. üzərindən yol keçən təpə. 2.5 istəlik4. yadigar. sıylıq.
bələmək ağuşturmaq. bulamaq.- yağa ağuĢmuĢ kağız.
bələş 1. bəllə. bəllək. dəğiĢsiz, əvəzsiz verilən nərsə. caba.
müfdə. məccani. töhvə.- bələş atın diĢi sayılmaz. 2.
müfdə.
bəlgə qırda. ulaka. əlamət.
bəlgəmək bəlləmək. bilgəmək. yerləmək. niĢanlamaq.
bəlgili adaqlı. yaxımlı. mə'ruf.
bəlgilik im. iĢarə. əlamət. niĢan.
bəlik mil.
bəlinc balınc. ölçü. əndazə. qədr.
bəlinğ 1. açıq. aĢkar. 2. gözlərin açıq, ĢaĢa qalması. ĢaĢqın.
mütəhəyyir.
bəlinğləmək 1. açıqlamaq. 2. gözlərin açıq, ĢaĢa qalıb baxması.
ĢaĢqın ĢaĢqın baxmaq. mütəhəyyir qalmaq.
bəlir bilir. bulur. məĢhur.
bəlirmək bəllirmək. 1. açılmaq. ağarmaq. - gözləri bəlirdi. 2. aĢgar
olmaq. zahir olmaq. - çox keçmədən bəlirdi. - bəlirin gizli
sirləri. 3. ifĢa olmaq.
bəlirmiş bələd (bəl < > bil <> bal. balıq) bəllənmiĢ. bəlləndik.
bəlirsiz bulursuz. bilirsiz. bilirsiz. məcvhul.
bəlqə bəlgə. 1. difa aracı. - yol davam eyliyər, ötəri yolçu\ ağaca
xor baxar, kölgəsiz olsa\ ellər arasında birdə misal var\ igid
aciz olar bəlgəsiz olsaĢəkibi. 2. bəllə tikəsi. bəllək tutmaq,
tikələmək üçün qırılan çörək. 3. < bulAğa. olAQa. kimi.
həmən. sanki.- həmən qaldı: çox az qaldı. sanki qalmadı. -
həmən yoxdur: yox kimidir. sanki yoxdu. elə bil yoxdu.
bəllə bəllək. bələĢ. dəğiĢsiz, əvəzsiz verilən nərsə. caba.
müfdə. məccani. töhvə.
bəllək 1. aĢqara ( r <> l ) aşqala. açqala. açıqına. yırqın.
yırtığına. 2. bəllə. bələĢ. dəğiĢsiz, əvəzsiz verilən nərsə.
caba. müfdə. məccani. töhvə.
bəlləmək 1. öğrənmək. yadlamamaq. zehnə tapĢırmaq.
əzbərləmək. - dərsi bəllədizmi. 2. zənn edmək. - mən öylə
bəlləmişdim. 3. bilgəmək. bəlgəmək. yerləmək.
niĢanlamaq.
bəlləmə bəlləyiĢ. öğrənmə. hifz. əzbərləmə. zəbt.
bəlləndik bələd (bəl < > bil <> bal. balıq) bəllənmiĢ. bəlirmiĢ.
bəlləndimək sızdırmaq. sezdirmək. hiss etdirmək. dolaysiylə
anlatmaq.
bəllənilmək sezilmək. sızılmaq. hiss olunmaq. dolaysiylə anlamaq.
bəllənmək 1. öğrənilmək. yadlanmamaq. zehnə tapĢırılmaq.
əzbərlənmək. - dərsi bəlləndizmi. 2. zənn edilmək. - mən
öylə bəllənmişdim.
bəllənmiş (bəl < > bil <> bal. balıq) bələd. bəlləndik. bəlirmiĢ.
bəllətmək 1. bildirmək. öğrətmək. - sanıları cocuğa bəllətdik. - alfabeti
uĢaqlara bəllət. - onlara düĢən görəvləri bəllətin. 2.
açıqlatmaq. ortaya qoymaq. meydana çıxarmaq. - ürək
sözün bəlmir.
bəlləyiş bəlləmə. öğrənmə. hifz. əzbərləmə. zəbt.
bəlli bildinğ. aĢqar. aĢqal. açqal. açıq. yırıq. qapaqsız. əyan.
bəllirmək bəlirmək. 1. açılmaq. ağarmaq. - gözləri bəlirdi. 2. aĢgar
olmaq. zahir olmaq. - çox keçmədən bəlirdi. - bəlirin gizli
sirləri. 3. ifĢa olmaq.
bəllisiz bəlürsüz. 1. məchul. 2. nabud. 3. Ģübhəli. məĢkuk.
bəlürsüz bəllisiz. 1. məchul. 2. nabud. 3. Ģübhəli. məĢkuk.
bəlva bulağay. aĢub. bulğaq. qovğa.qarıĢıqlıq. gurultu. - iĢçilər
arasında bir gurultu qopdu. - bu gurultu nədən ötürüdür.
bən niĢan.
bənçi xudpəsət.
bənd bəd. bağ. boqağı. buqağı. köstək. zəncir. qeyd. əqd.
bağlama. rəbt. qınaq. barmaq məfsəli. barmağın
çıtlayan yeri.
- yəhər bağı, bəndi: aşırtma. aşırma. qulan.
bəndər iskilə. ağız. yanĢaq. yanaĢacaq yer.
- bəndəri qorumaq üçün dənizin qıyılarına buraxılan, atılan
daĢlar, qayalar. bırağıntı.
bəndli boğmaqlı. boğumlı. məfsəlli.
bənəq bənək. bənğ. xal. ləkə. - geyikin iri, bənəkli çeşiti: sığın.
- bənək bənək: səpgil. sərpmə
bənəqli bənəkli. bənli. xallı. mənğliq. - üstünə qar yağmış kimi,
ağ bənəkli nərsə: qar yağdı. - qar yağdı toyuq. qar
bəngəfə məngəfə. qalın qafa. dana baĢ.
bəniş bənziĢ. oxĢarıĢ. kimiĢ. tayıĢ.
bəniz bənz. bənzik. 1. üz. görnüĢ. - dənizin bə:nzi. 2. üz boyası,
üzün rəngi. - bənzi atmaq: bənzi uçmaq: bənzi pozulmaq:
sararmaq. 3. üzün rəngi. anğ. ənğ. - qara ənğli. - buğday
ənğli.
- bulanıq bəniz: soluq, fərsiz surat üz.
bənq bənğ. bənək. xal. ləkə.
bənqək bax > bənək
bənli bənəkli. xallı. mənğliq.
bənlik 1. qurra. qurur. kibr. 2. xodi.
bənz bəniz. bənzik. 1. üz. görnüĢ. - dənizin bə:nzi. 2. üz boyası,
sararmaq.
bənzəmək 1. görünmək. sanılmaq. zənn olunmaq.- bu qumaĢ ipək
kimi görünür. - bulutlar yerə enmiĢ görünür. 2. uymaq.
uyuĢmaq. oxĢamaq.
- çox bənzəmək: burundan damlamaq.
bənzər sınar. tənəĢ. dənqdəĢ. xuydaĢ. həmxuy. uyar. oğĢar.
varı. çəkən. gedən. sayaq. yolunda. biçimində.
müĢabih.
- sıravarı: bir sırada. bir sıralı.
- çapqınvarı: çapqın olan kimi.
- türkvarı: türkəvarı: türk yolunda.
- xaçvarı: xaça bənzər.
- heyvan sınarına çəkər.
bənzərsiz 1. olmadıq. misilsiz. - olmadıq iĢə qaldıq. 2. uyarsız.
oğĢarsız.
bənzəş osom. yosom9. usum. qiyas.
bənzətilmək 1. uydurulmaq. təĢbih edmək. təmsil edmək. - bu ona
bənzətiləməz. 2. təqlid edmək. 3. yanılıb sanılmaq. -
aranan ölütə bənzətildi, tutuldu. - nərsiyə (bir Ģeyə)
bənzətilmək: bir iĢin olur olmasın qurtarılması, qurtulmuĢu
kimi yapılması, oxĢarılması. - adama bənzətilmişlər.
bənzətmək 1. yanıltmaq. əks etdirmək. təqlid edmək. - sizin Ģəklizi
çəkib, lap bənzətdi. - bu Ģəkli lap mənə bənzətdin. - bu
iĢləri bənzətən varmı. - bu sözləri bənzətən. 2. yanılıb
nərsəni baĢqasının yerinə tutmaq. yanılıb sanmaq. -
bağıĢlayın sizi ona bənzətdim. - nərsiyə (bir Ģeyə)
bənzətmək: bir iĢi olur olmasın qurtarmaq, qurtulmuĢ kimi
yapmaq. - çalıĢır özün adama bənzətsin.
bənzətmə təĢbih. təqlid.
bənzəyiş müĢabihət
bənzəzşmək əĢləĢmək. müĢbeh, maadil olmaq.
bənzik bəniz. bənz. 1. üz. görnüĢ. - dənizin bə:nzi. 2. üz boyası,
sararmaq. 3. müĢabih.
bənziş bəniĢ. oxĢarıĢ. kimiĢ. tayıĢ.
bənztən 1. oxĢatan. yanıtan. təmsilçi. təqlid edən. müqəllid. - bu
iĢləri bənzətən varmı. - bu sözləri bənzətən. 2. aktiyor.
hünərpiĢə.
bər (< bar. var). 1. olmuĢ olan nərsə. anıq. hazır. əldə olan,
sanda, zehnidə olan nərsə. məhfuz. hifz olunmuĢ.
hafizə. yad. - bərdən oxu. - bərin itirmək: olanın, huĢun
itirmək. - bərsiz: huĢsuz. karsız. - bərinə ağ qatım: ağlıva
qadam gəlsin. 2. orta. çevrə. mihit. - bərdə bir Ģey yoxdu. -
bu bəriləri arın saxlamalı. 3. köks. sinə. - bərə al: bər al:
yadla. yadında saxla. 4. yemiĢ. - bərsiz ağac, baĢ əğməz. 5.
sonaç. nəticə. - bərsiz barsız karsız. - buda bizim bərimiz.
6. əmək. müzd. padaĢ. - bərli iĢ, bərsiz iĢ.
bərabər busan. əĢ. musavi. hamar. sıvat. əĢ hündürlükdə olan.
birbirə. bilə. belə. birlikdə. yanı sıra. yan yana. əkiz. -
onun bilə gəldim. - bərabər götürmək: almaq. - coluğ
cocuğuvu al ged.
bərabərləmək 1. birbirələmək. musavilətmək. təsviyə edmək. 2.
topuqlamaq. ayaqlamaq. yarıqlamaq. birləmək.
bərabərləşmək birbirəĢmək. dəngləĢmək.
bərah < bayağ. ucuz. - çox bərah dəğərə almısan: bayağı, ucuz
dəyərə.
bərdüvan2 ucuna ip bağlayıb uçurtulan nə. uçurtma. yeləcək.
yelləncək.
bərəbərlik birbirəlik. 1. təsavi. musavat. 2. müvazinə. maadilə.
bərək - bərək, bələk göz: bölük göz: börək göz. ala göz. böyük iri
badam göz.
bərək > bərg. vərəq. yapraq.
bərəkətli bola. bolaq. bolluq. boluq.
bərəkətli uğurlu. xeyirli. məsud.
bərə 1. mərə. mirə. mürə. vərə. əbə. hey. əyə. yansıma
sözlər. - bərə demədimmi. - bərə qardaĢ. 2. iyilik.
yaxĢıqlıq. afiyət. - bərələr olsun: oğurlar, xeyirlər olsun.
bərələtmək vurmaq. ursalamaq. zədələmək. - yemiĢlər sandıqda
ursallanıb. əzib yormaq. bıqtırmaq. incitmək. - bu sözlər
məni ursaladı.
bərəli bərli. səmərli. səmir. səmiz. varlı. barlı.
bərəlnmək əzilmək. urulmaq. vurulmaq. zədələnmək. - urulmuş
yemiĢlər.
bərəs bərsə. yəprəs. 1. xallı. 2. zədəli.
bərətmək bərraqlamaq. bəritmək.
bərg < bərək. vərəq. yapraq.
bərgüsar bərqüzar. ərməğan. yarmağan. töhvə.
bərgüzar bərqüsar. ərməğan. yarmağan. töhvə.
bəri - bax bəri: yaxci. bax bir!. görəlim!.
- ötə bəri: fır dolayı. çəp çevrə. - ormanı fır dolayı dolandıq.
- ötədə bəridə: qıyıda bucaqda.
bəri - ötə bəri: yuxarı aĢağı.
bərimək gedmək. göndərilmək. müracət verdirmək.
bəriş 1. baĢmaqla qalıbın arasına qoyulan yonqa. 2. ağac,
odun kündəsin yarmaqda, yarığına qoyulan yarqıc.
yarqıc (yaran) dilim.
bəritmək bərraqlamaq. bərətmək. göndərmək. müracət vermək.
bərk bərk. pək (p <> b ) bək. 1. dabanlı. duraqlı. dönməz.
sabit. 2. kal. 3. mətin. 4. sıqı. sıkı. sıxı. qısı. qısqıq. qatı.
sərt. möhkəm. sərt. qatı. qat. bək. sivri. sərt. kəsgin.
quvvətli. möhkəm. sağlam. güclü. qəvi. yavuz. bətər.
yaman. Ģədid. Ģiddətli. çox sərt. əntiq. foquladə.
xariqüladə. qıyaq. sərt. vurqulu. çitik. dönməz. sağlam.
əkit (< əkmək: dayaqlamaq). tiri. diri. dirik. tirik. qatı. bək.
qatı. qat. sərt.- qat davranma. - sıxıq bərk. qıs qıvraq. ip iti.
bərk bərkinə. bək bəkinə. kip kipinə.
- bərk bərkinə: bək bəkinə. qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. kip
kipinə. - diri söz. - bərk sıx:. ikidə bir: ikidə birdə: hər vax. -
sağ qazıq: güclü mıx. - sıqı tut. - sıqı de. - sıqı ət. sıqı
sümük: gəvrək olmayan. - qısı ürək.
bərkimək gəlmək. yetiĢmək. sərtləĢmək. itimək.
bərkimiş aĢılı. güclənmiĢ.
bərkitmək bəkləmək. çoĢlamq. cuĢlamaq. yükləmək.
bərklik dirilik. sərtlik. yavuzluq. bətərlik. yamanlıq. Ģədidlik.
sərtlik.
bərq bərk. qurs. tüm. bütün.
- bərk sağlam, güclü: turp kimi.
bərqidən bərkidən. qabıq. qapıq.
bərqimək bərkimək. qatılaĢmaq. qatlaĢmaq. quyulaĢmaq.
quyuqlaĢmaq. quyuqlaĢmaq. qatılmaq. pıxtlanmaq.
qatılmaq. pıxtlanmaq.- yoğurt qatıldı. - qan qatıldı.
bərqin bərkin. (b <> p ) pərçin. barçın ( < birkitmə). 1. çəpər. bir
yerin çevrəsin qorumaq, sağlamaq üçün daĢ çanqıl, çalı
çırpıdan kiçik duvar bərkitmə. 2. nərsəni bir birbirinə
keçirdib birikitib, bərkitmə. - pərçinmiş ikini birbirindən
ayırmaq çox zordur.
bərqinə - bərk bərkinə: bək bəkinə. qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. kip
kipinə.
bərqiş bərkiş. bəkiĢ. qatılaĢ. qatlaĢ. təqviyə.
bərqit bərkit. sağat. tayaq. dayaq. yardam. təqviyət.
bərqitmək bərkitmək. düzəlmək. qayırmaq. dikətmək. qayim
qoymaq.
bərqitmək bərkitmək. qayırmaq. qoymaq. qərar vermək.
bərqləşdirmək bərkləşdirmək. gücləndirmək. sıqmaq. quvvət vermək.
təĢdid edmək. - bu iĢdə siz bizim əlimizi sıxdız: əlimizdən
tudduz. - səsin sıxıb çığırdı. - bir biçiyi (hərfi) sıxmaq:
təĢdidlə oxumaq.
bərqləşmək bərkləşmək. pəkləĢmək. qatılmaq. qatılaĢmaq.
sərtləĢmək. - bu toprağ günəĢlə bərk qatıldı.
bərləmək içinə, sinəsinə, köksünə almaq. (əz bərləmək sözüdə "əz"
əki artıqdır).
bərli bərəli. səmərli. səmir. səmiz. varlı. barlı.
bərnamə tökmək uydurmaq. tasarlamaq. pılan cızmaq.
bərraq turuq. turu. duru. duruq. açıq. saf. - duru su.
- ışıltılı, bərraq olmayan: tonuğ. donuğ. dumanlı. tüssüli.
bulutlu. boz. soluq. - donuğ sırça.
- ışıltılı, bərraq, sarı göz: durna gözü.
- pırraq, bərraq olmayan: təsfiyə olunmayan. bulanıqlı.
tortlı. tortılı. dürtli. kədir.
bərsə bərəs. yəprəs. 1. xallı. 2. zədəli.
bəsat 1. pusat. busat. basat.yat. yataq. yataqan. qalxan zireh
yaraq, silah sürsat. 2. döĢən. yaylıq. açlıq.
bəsdə Cə'bə < cım + bə. cumbə. kumbə. komba. qabırqa: qutu.
qabırcak8. qısqın.
bəsdi basdı. ət suyu, qiymə ilə piĢirilən göy. - kül basdı: küldə
piĢirilən ət. - qaş basdı: qaĢın üzərindən, baĢa yanqılıc
bağlanan ləçək. - dal basdı: ağırlıqı ilə dalı əğib əyən kərəz
bəsək ( s <> z ) bəzək. bezək. bədzək. süs.
bəsə 1. əhd. qovl. təəhhüd. - bəsə vermək: təəhhüd edmək. 2.
atəĢkəs. - iki aylıq bəsə vardır.
bəsəri bəsri. bəcəri. aĢılama. (suyu soğutmaq. - bəsəri su)
becərilmiĢ. barvarı. pərvəri.
bəsi 1. ədəb. tərbiyə. azuq. azıq. 2. təğziyə. 3. bəsləniləcək
yer. - bəsiyə qoymaq: səmirtmək.
bəsic - bəsici imumi: iməcilik. birlikdə qoĢuĢ: birlikdə qoĢuĢub
yardımlaĢma. kömək.
bəsili 1. tavlı. tavlatılmıĢ. səmrilmiĢ. 2. ĢiĢman. 3. yetərli. kafi.
bəsitmək bəsləmək. becətmək.yamatmaq.
bəs büs. 1. artıqlığı, bərkliyi vurqulayan ön ək sözü. - bəs
bəlli. - büs bütün. 2. tüzən: düzən.
bəsləmək 1. yedirmək. tavlamaq. infaq edmək. 2. altını doldurmaq.
qalınlaĢtırmaq. altamaq. qabartmaq. - altını pambıqla
bəslə. 3. böyütmək. böyüməsinə qulluq edmək.
yetiĢdirmək. becərtmək. tərbiyət edmək. - bu cocuğu mən
böyütdüm. 4. tərbiyələmək. dərləmək. asıramaQ.
yedirmək. 5. yapmaq. tutmaq. qurmaq. yetiĢdirmək.
hazırlamaq. - turĢı tutmaq. ipək böcəyi tutmaq. - xəmir
tutmaq. maya tutmaq. - yoğurt tutdu. 6. bəsitmək.
becətmək.yamatmaq.
bəsləmə 1. altı dolu nərsə. 2. boğazlığına (yeyib iĢləməyinə)
geyimnə qarĢı (müzdü) tutulan qulluqçu. 3. qulluqçu qız.
yanaĢma qız. 4. boğazlığına (yeyib iĢləməyinə) geyimnə
qarĢı (müzdünə) tutulan qulluqçu.
bəsləyiş təğziyə. infaq.
bəsli səmiz. toplu. ətli. dolu. arıq olmayan. - bu kərə onu toplu
gördüm.
bəsri bəsəri. bəcəri. aĢılama. (suyu soğutmaq. - bəsri su)
becərilmiĢ. barvarı. pərvəri.
bəst döĢətmə. açma. yayma.
bəstərfars <> bastar <> pəstər <> pıstır. altlıq. altda olan. yataq.
bəşarət verən öndüc. savçı. savaçı. müjdəçi. bəĢir. öndən gedib xəbər
götürən.
bətalət bataqlıq. batıqlıq. gəvĢəklik. turğunluq. durğunluq.
ağırlıq.- o durqunluqla, iĢ görülməz.
bətdəmək səddəmək. qapamaq. qapsamaq. tutmaq. yumutmaq.
sədləmək. kəsmək. - dəliyi qapat.
bətər aĢırı. qıyaq. fövqüladə. mubaliğəli. yaman . yavuz. iti.
yaklıĢ. yavuz. bərk. yaman. Ģədid. Ģiddətli. çox sərt.
əntiq. foquladə. xariqüladə. qıyaq. - qıyaq gözəl. qıyaq
zəngin. - qıyaq bağadur.
bətərlik yavuzluq. bərklik. yamanlıq. Ģədidlik. sərtlik.
bətn quĢaq. göbək. nəsl.- beĢ göbəkdən bəri.
bəttəmək bəddəmək. bağlamaq. tutmaq. qapamaq . soxmaq.
uğratmaq. tutturmaq. giriftar edmək. - baĢımı bəlaya
uğratdım. - bir qaya zivib yolu tutdu.
bəy 1. ağa. rəis. buyruq. 2 cənab. sır.
bəybaşı müdür.
bəyəniş xoĢa gəliĢ. yaranıĢ.
bəyənmək bəyənmək göz tutmaq.
bəygir enənmiĢ, iğdiĢ at. - ağanın bəygiri: ülkək. güstax.
cəsarətli.
bəyqan bayqan. bayqın. bəxtəvər. məsud.
bəylik bəqlik. nəciblik.ağalıq. böyüklük. idarə.
bəylikçi bəqlikçi. xan sarayının baĢ bitikçisi.
bəyzək bəzək. bədzək. naxıĢ.
bəyzərəbi (yumurta) <> bez: sınırların toplanıb yumaq olmasından
oluĢan yumruq.
bəzədi göyçil yaqut.
bəzək ( z <> s ) bəsək. bezək. bədzək. süs. bəsək. ( s <> z ) bəzək.
bədzək. süs. donat. don. ton. təzyin. - donlu donatlı ev:
bəzəkli ev. 1. bəyzək. bədzək. naxıĢ. süs. saruq. sarıq.
sarquq. sayvan. seyvan. çıxıntı. damla. tamla. oyma.
sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ). 2. yalandan iĢ. yaldız.
üstün görü iĢ. üstün gör iĢləmə. göz boyama.
solaylama. qolaylama. - onun diplomu bir yaldızdır. - içi
təzək, üzü yaldız. - yalançı, üzdək (səthi) süs, bəzək:
qalay. ĢiĢik. kova. qaval. - bildiyin bu qədər, qalayın
nərədən. - atalıq qalayı kişiyə yaramaz: atasının ad sanına
güvənmək (sevinən) kiĢiyə yaraĢmaz.
- üzə vurulan bəzək düzək: üz yazısı:
bəzəkçi yaldızçı. ayna daraxçı. yazmaçı. yazıçı. süsəĢ. məĢĢatə.
gəlinlərin, qadınların üz gözünə boya yaxan, yapıĢdıran
kiĢi. arayiĢgər. məĢĢatə.
bəzəkdüzək - aldatıcı bəzək düzək: alayıĢ.
bəzəkli bəzəkli. oyalı. müzəyyən. nəqĢ o niqarlı. düzgünlü.
süslü. ənli kirĢanlı. - düzgünlü qız aldı ürək əlimdən.
- süslü bəzəkli: qalaylı. hay küylü.
bəzəksiz quru. alıqsız. gəcsiz. - quru duvar.
bəzəmə tonatma. donatma. süsləndirmə. təzyin.
bəzəmək süsləmək. düzənləmək. qaplatmaq. qaplamaq.
qalpatmaq. qalpamaq. tonatmaq. donatmaq. təzyin
edmək. süsləmək.yaxıĢdırmaq. təzyin edmək.
yaldızlamaq. zinət vermək. təzhib edmək. yaratmaq.
toxumaq. düzəltmək.
- otaqları nə gözəl yaraşdırmısız.
- evi qalpatladıq. - bu qoca qarı özün nə qalpatıb durur.
- nərsə üzərinə tel, pul, topuz çivi vurmaq, iĢləmək: qaqmaq.
( q <> t ) taqmaq. - altın gümüĢ qaqılı nərsə.
- üzdən, yalandan səthən, süsəmək, bəzəmək:
qalaylamaq.
bəzən sünni. məsnoi. bəzək. süs. zinət.
bəzənmək naxıĢlamaq. əsriləmək. süsləmək.
bəzgək qalayçı. üzdək. süsüc. üzdə göstərən. üzdək, səthi,
təməlsiz köksüz iĢ yapan kimsə. saxtakar.
bəzgəklik qalayçılıq. üzdəklik. süsüclük. təməlsizlik köksüzlük.
saxtakarlıq.
bəzistan bədəstan. bədəstən (< bəzəmək). bəzəkli süslü, bahalı
dəğərli, qızıllı gümüĢlü nərsələr satılan örtülü, qapalı
qapılı çarĢı.
bəzm yığıncaq. yığva.
bibər biblika. batmul. butmul.
biblika batmul. butmul. bibər.
bıcırğan dəmiri ağartma ayqıtı.
biçdirmək qırpdırmaq. qırdırmaq. kəsdirmək. qısatmaq. nərsənin əl
qolun yığıb, qırıb kiçitmək.
biçdirmək 1. kəsdirmək. yardırmaq. Ģəqqələtmək. - ağac biçdirmək.
2. ölçü üzrə kəsdirmək. - paltar biçdirmək.
biçək 1. biçin. qıt. kəsmə iĢi.- qıt dövrü: biçin çağı. 2. pəçək.
kəsbət. kisvət (< kəsmək). nərsiyə uyqun kəsilən parça,
örtük.
- bəq bikəç. bək bikəçkə. təkinlərin sanı biçəki.
biçən biçici. oraqçı. biçici. oraqçı. kəsici. zalim.
biçərləmək baĢarlamaq. baĢa çıxarmaq. təsviyə edmək.
biçi 1. kəsi (< kəsmək). geysi. bezdən biçilmiĢ. paltar. - kəsi
biçmək: biçi kəsmək: paltar biçmək. - kəsi daşı: bulaq çay
yanında palatarı döğərək yumağa özəl yassı daĢ. 2. biçik.
hərf. - yatba biçi: hərfi rəbt. - mənlə sən: mən və sən: ( bu
tümlədə "lə", "və" yatba biçidi).
biçici biçən. kəsici. oraqçı. zalim.
biçik 1. qılıq. rəsm. yansı. çəkil. Ģəkil. əks. foto. fotoqrafya. -
qılıq çıxarmaq: qılıq çəkmək: əks salmaq. 2. qılıq. zahir. 3.
biçi. hərf. - yatba biçi: hərfi rəbt. - mənlə sən: mən və sən: (
bu tümlədə "lə", "və" yatba biçidi). 4. licim. çəkil. Ģəkil.
qurum. hey'ət. - o qurumda çıxmaq olmaz. - bu nə qurudu
belə. 5. yol. qırım. kəsim. tərz. Ģəkil. islub. - ana biçik:
ana dəfdər: kötük.
biçilmiş biçmə. kəsmə. kəsilmiĢ. kəsik. kəsilmiĢ. məqtu'. - kəsik
parça, ağac, kağız.
- sərən biçməsi: sərəni biçib, uzun döĢəməli ağac.
biçim 1. üz. form. surət. islub. tərz. 2. əndam. biçmə. yaxĢıq.
uyqun. oran. tənasüb. - yeni biçim. - biçiminə gətirmək:
uydurmaq. qalıbına qoymaq. 3. qırım. zahir. 4. qılıq. Ģəkil.
edik. mod. tərz. 5. tas. tası. nəqĢə. 6. qət. (> qədd). ölçü.
- bir quruğun biçimi, duruĢu. bünyə. yapi.- iri yapıli.
biçimində varı. bənzər. çəkən. gedən. sayaq. yolunda. müĢabih.
biçimsiz biçiksiz. bəĢiksiz. qatanqur. gobud. yaxıĢıqsız. qılıqsız.
beqiyafə. bol paça. ĢapĢal. çapçal. oransız. çəksiz.
yaxıĢıqsız. uyarsız. tanasübsüz. pasaqlı. çapaçul.
salqım saçaq. uyuĢsuz. uykusuz. yaxĢıqsız. qeyri
mütənasib. küt. qunt. künt. qıssa. qopal. kopal. kupal.
küp kimi. tobaç. qunt. qıssa.
- qıssa, qalın olaraq biçimsiz: topaç. - topaç kiĢi. - topaç
qıra, xiyar. - topaç yapı. - qısa boylu, tıqnaz, topaç olan:
top topuz.
- şişman, biçimsiz, qıssa olan: tumbadız. - tumbadız.
biçimsizlik oransızlıq. çəksizlik. yaxıĢıqsızlıq. yarmaĢsızlıq.
uyarsızlıq. tanasübsüzlük.
biçin biçək. qıt. kəsmə iĢi. zülm. kəsim.- qıt dövrü: biçin çağı.
bıçqı11 təstəre.
biçqul iti. çalt. yüvrük.
biçmək qırpmaq. qırmaq. kəsmək. qısatmaq. nərsənin əl qolun
yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək. - xərclərizi
qırpa qırpa azaldın. - bu kağazın ursalanmıĢ qıraqlarını
qıpdım. - yazın sıcaqlığında qoyunları qırpın. - yeməyin
çoxluğuna baxmayaraq, qırpa qırpa heç bir nə qalmadı.
biçmə biçim. oran. kəsmə. biçilmiĢ. kəsilmiĢ. - sərən biçməsi:
sərəni biçib, uzun döĢəməli ağac.
biçrən > pencər. biçilib yeyilən nərsə.
biçuq bıçuq. yarım. nisf. - bir buçuq: yarım qədər. - bir buçuq
yarım: bir yarım. birə at üstünə yarım.
bıçuq biçuq. yarım. nisf. - bir buçuq: yarım qədər. - bir buçuq
yarım: bir yarım. birə at üstünə yarım.
bidiriğ (< bi + diriğ: darıx. dartıq. tarıq). darıxsız. darqamaz.
tarqamaz. darıxmaz. əsigəməz. əsirgəmən.
əsirgəmiyən.
bığ bax > buğ.
bikəç - bəq bikəç. bək bikəçkə. təkinlərin sanı biçəki.
bikəranəfars < kərənsiz. bikəranfars. (< kərmək). ucsuz bucaqsız.
bikəranfars < kərənsiz. bikəranəfars (< kərmək). ucsuz bucaqsız.
bıkır bıkmıĢ. bezar. usır. usanmıĢ.
bıkmış bıkır. bezar. usır. usanmıĢ.
biqanəgi yabançılıq. özgərçilik.
bıqdıran bıqdırı. usandırıcı. usandıran. usdıran. bezdiri. bezdirən.
bıqdırı bıqdıran. usandırıcı. usandıran. usdıran. bezdiri.
bezdirən.
bıqıq bıxıq. beziq. biziq. təzyiq. sıxlıq. fiĢar.
bıqılmaq bezgilmək. usanılmaq.
bıqındı bıkındı. turğunluq. durğunluq. yorqunluq. utanıĢ. usanıĢ.
- onun bir durğunluğu vardır.
bıqınmaq bıkınmaq. usanmaq. bezginmək. bezikmək. didinmək.
tirtinmək.
biqinmək bikinmək.ağınmaq. dolunmaq. tıxınmaq.
bıqış 1. bıkıntı. bezmə. beziĢ. usanc. 2. tənəffür. nifrət.
bıqışmaq beziĢmək. usanmaq.
bıqıt pıkıt. quyuq. kifir. kəsif. qatıl. qalın. aĢıq.
bıqıtlıq bıkıtlıq. pıkıtlıq. pıxtılıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik.
kəsafət. qatılıq. qalınlıq. aĢıqlıq.
biqitmək bikitmək.ağıtmaq. doldurmaq. tıxmaq.
bıqqınmaq boğumsanmaq. bunğalmaq. bunalmaq. - dumandan
bunaldı.
bıqma sümük.
bıqmaq 1. yağlı yeməkdən bıqmaq. yalqmaq. yağqılmaq.
qanmaq. 2. yalqmaq. yanğılmaq. qanmaq. yağlı
yeməkdən bıqmaq.
bıqmış bıkmış. 1. turğun. durğun. yorqun. utanclı. usanclı.
usanmıĢ. - onun durğunun görməmisən. 2. bezgin. üzgün.
usanmıĢ. mə'yus.
bıqtırmaq keçəl edmək. keçələmək: bezdirmək. bezikdirmək.
boğumsatmaq. bunatmaq. bunğatmaq.- duman bizi
bunaltdı.
bilan belən. bilən. 1. dağ belindən keçən yol. 2. atın boğazına
vurulan gülpəsər.
bildə 1. xəbər. - bildəsiz: xəbəsiz. - bildəli: xəbərdar. -
bildəliklik: xəbərdarlıq. 2. ixtar.
bildək - daşı: imən daşı: niĢan daĢı.
bildələmək ixtar edmək.
bildəşmək bilgiĢmək. tanıĢmaq. danıĢmaq. - bir görüĢdə tanışdıq.
bildik tanıdıq. sınar. bir soydan olan. - heyvan sınarına çəkər.
bildik 1. aĢna. aĢina. aĢnaq. aĢqan. aĢıqan. (< aşılanmış:
bəllənmiĢ). aĢınaq. aĢınqan. tanıdıq. bilinən. mə'ruf.
məarifəli. 2. aqah. mütəlle'.
bildinğ bəlli. tanıĢ. xodi.
bildirçin son yaza yaxın axlanan bir quĢ.
- bildirçin qılavuzi: ərkəyi.
- bildirçin oti: hinddən gələn bir ağılı ot.
bildiri anğlatı. e'lan.
bildirilmək anladılmaq. təfhim edilmək. e'lan edilmək.
bildiriş anlatma. anlatı. e'lam. xəbərdarlıq.
bildir buldur. keçən il.
bildirmə ittila'.
bildirmək bəllətmək. öğrətmək. tanıtdırmaq. tanıtmaq. anlatmaq. -
kəndisin tanımırdım, kimsədə tanıtmadı.
- sanıları cocuğa bəllətdik. - alfabeti uĢaqlara bəllət.
biləgi biləqu. kəsici aracları ititmə ayqıtı. - biləgi çarxı.
- biləgi daşı.
- biləgi qayışı: bərbərlərin ülgücü sürtüb ititən qayıĢı.
- biləgi dəmiri: sallaxın, qəssabın pıçaq ititmək üçün
çəlikdən olan ayqıtı.
biləkcə biləyə taxılan bağ, bənd. güləpçə.
bilək 1. dirsəkdən aĢağı, qol ilə əl arasında olan oynaq bölük.
2. bilgi. bilgəc. 3. bilənmiĢ. kəsgin. sarım. salım. iti.
- biləkləri ağ (at): bukavlı. bokavlı. buxovlı.
- at biləyi: buxaqlıq.
- bilək kimi axmaq: bulaq kimi axmaq. bol axmaq.
- ayaq biləyi.
bilə belə. 1. birlikdə. bərabər. - onun bilə gəldim. 2. hətta.
vəlov. - bir cocuq belə bunu bilir. - ind gəlsə belə karı yoxdu.
bilən belən. bilan. 1. dağ belindən keçən yol. 2. atın boğazına
vurulan gülpəsər. 3. oxumuĢ. yetin. bilgin. alim. kamil.
kəmallı.
bilənmiş bilək. kəsgin. sarım. salım. iti.
bilərək tayaqan. dayaqan. tayın. qəsdən. istərək.
biləyi - biləyi daş: bilöv daĢı. su daĢı. sulama daĢı.
- kiçik, biləyi, əl ursi: sava.
biləzik (< bilək üzüyü). 1. biləyə taxılan halqa, çəmbər. 2.
heyvanların ağzına vurulan halqa. 3. topun qalın
çəmbəri. - ayaq biləziyi: ərəb qadılarının ayaq biləyinə
taxıdıqları çəmbər. xalxal.
- biləzik daşı: quyunun ağzına qoyulan, ortası dəlik daĢ.
daĢdan quyu halqası.
bilgə 1. bilgin. bilgili. alim. 2. qulağı dəlik. aqah. zirəng.
bilgəc 1. bilək. bilgi. 2. bilgin. alim.
bilgəmək bəlləmək. bəlgəmək. yerləmək. niĢanlamaq.
bilgi bilmə. bilgu. bilək. bilgəc. bilmə. ilim. elm. mə'rifət. viquf.
Ulum. biliĢ. bilim. elm. tuyum. duyum. tuyğu. duyğu.
aqahi. mə'lumat. - duyğusı çox kiĢi.
bilgic bilgi taslayan. alimlik satan. alimklik savında olan.
bilgiclik bilgin, alim qılığı daĢıyan kimsə.
bilgili bilgə. bilgin. alim. tuyar. duyar. tuyqulu. duyğulu.
tuyumlu. duyumlu. mə'lumatlı. - duyğulı kiĢi.
bilgilik niĢan. əlamət.
bilgin bilgə. bilgili. alim. bilgəc. alim.
bilgir yetik. müttəle'.
bilgisiz dərksiz. tuyqusuz. duyğusuz. tuyumsuz. duyumsuz.
mə'lumatsız. xəbərsiz. - duyğusuz baĢ, ayaqla, əl ilə
güdaza gedər. - duyğusuz baĢ ucalsada, göydə qalmaz.
bilgişmək bildəĢmək. tanıĢmaq. danıĢmaq. - bir görüĢdə tanışdıq.
bilik əğl. - sağ bilik bilin. - bilik (hikmət. mə’rifət. ağıl) öğrənin. -
sivir ağıl: ağlı dar.
biliksiz - iş biliksiz: görgüsüz. dənəmsiz. təcrübsiz. alıĢmamıĢ. toy.
əcəmi.
biliq - yarım bilikli: yonğa. savadsız. - dəmir yonğası: dəmir
talaĢının irisi.
bilim ağartı. mə'rifət. ağartu. tanu. maarif. elm. bilmə. biliĢ.
bilgi. Ulum.
bilinmədik bilinmiyən. tanılmayan. namə'lum. məchul.
bilinmək tanılmaq.
bilinməz bilmədik. na mə'lum.
bilinmiyən bilmədik. - bilmədikmi öğrənmək istirəm.
bilir bulur. bəlir. məĢhur. - iş bilir: kar aĢna.
bilirsiz bulursuz. bəlirsiz. məcvhul. bəlirsiz.
biliş 1. bilmə. bilgi. bilim. elm. anlayıĢ. ürfan. mə'rifət.
mə'lumat. hünər. 2. ittilaat. tanıq.
bilişmək tanıĢmaq. birbirin bilmək, öğrənmək. - kim olduğumuzu
birbirimizə soraraq biliĢdik.
bilkəs bilqeys. ağıllı. əkəç.
bilqeys bilkəs. ağıllı. əkəç.
bilqi bilgi. bacarıq. ada. adaq. (< edmək).
- bilgivi işə salsan, yaşamda yer tutarsan: iĢə yaramaq.
yer tutmaq.
bilqin bilgin. bilən. oxumuĢ. yetin. alim. kamil. kəmallı.
bilqisər12 ittilaat. kaqebe.
bilqişmək bilgiĢmək.qoxuĢmaq. iyləĢmək. dilləĢmək. tanıĢmaq.
bilqsək qadının göğüsü ilə boynu arasında boyunbağ taqılan
yeri.
bilqu bilgi. bilmə. ilim. elm. mə'rifət. viquf.
bilmə bilgu. bilgi. biliĢ. bilim. elm. anlayıĢ. ürfan. mə'rifət.
mə'lumat. hünər. ilim. elm. mə'rifət. viquf.
bilməcə yanıltmaca. müəmma.
bilmədik 1. bilməyən. - bunu bilmədik kimsə qalmadı. 2. bilinmiyən.
bilinmədik. tanılmayan. namə'lum. məchul. bilinməz. na
mə'lum. - bilmədikmi öğrənmək istirəm. 3. bilməzlik.
bilməyiĢ. cəhl.
bilmək - su kim bilmək: içdən, yanlıĢsız bilmək.
- birbirin bilmək, öğrənmək: biliĢmək. tanıĢmaq. - kim
olduğumuzu birbirimizə soraraq biliĢdik.
- elə bil ki: sanki. tut ki. fərz ed ki. fərzən. - sanki yedim.
bilməksizin korlama. bilmiyərək.
bilməməz - bilməməzlikdən gəlmək: omuz qaldırmaq: omuz atmaq.
çiyin atmaq. çiyin çəkmək. təcahül edmək.
bilməyən bilmədik. - bunu bilmədik kimsə qalmadı.
bilməyiş bilməzlik. bilmədik. cəhl.
bilməz cahil. qanmaz.
- iş bilməz: bacarıqsız. qafil.
- iş bilməz: qalac. avara. gic. kal.
bilməzlik bilmədik. bilməyiĢ. cəhl.
bilməzsilik təcahül.
bilmiyərək bilməksizin. korlama.
bilmünasibət ardaradan. dolaysiylə. dalsıcan.
bilöv - bilöv daĢı: biləyi daĢ. su daĢı. sulama daĢı.
bilur kəsmə sırça: tökmə sırça.
bına bınğa. bunğa. buna.
bınar bınğar. bunğar.
binar binğar. pinar. bunğar. bunar. yerdən çıxan su. suyun
çıxdığı yer. mənbə'. - pinar başı: sərçeĢmə.
binbaşı alçı.
binək minək.səvari. - binək daşı: minək daĢı: pilləkan, qapı
yanlarında, heyvana minmədə basamaq yerini tutmaq üzrə
qoyulmuĢ daĢ.
bingişmaq mingişmaq. birbirinə minmək. irticam edmək.
bınğa bına. bunğa. buna.
bınğar bınar. bunğar.
binğar binar. pinar. bunğar. bunar. bunğar. bunar. yerdən çıxan
su. suyun çıxdığı yer. mənbə'. - pinar başı: sərçeĢmə.
bınğıldaq əngək. yafuq. cocuq təpisinin yumĢaq yeri.
bınğıldamaq yavaĢca titrəmək.
binici minici. sürücü. sürən. səvar.
binicilik minicilik. sürücülük çıxarı, farasatı.
biniş miniĢ. rəsmi paltar. vəkillərin, alimlərin çıxıĢda gedikləri
paltar.
binmək minmək. bir üz, hal, qılığ, surət almaq. bir yol tapmaq. -
iĢ inada mindi.
- dalına minmək: zorlamaq. alt edmək. müsəllət olmaq.
- küplərə minmək: çox qızmaq.
bırakmaq bırakmaq. daĢlamaq. dıĢlamaq. taĢlamaq.
bıraq barat. bir yazılı kağız bir paranın almaq yaxud vermək
həqqini baĢqa birinə verir.
bıraqıntı bırağındı. 1. limanı qorumaq üçün dənizin qıyılarına
buraxılan, atılan daĢlar, qayalar. 2. bir yana buraxılan,
yanlanan nərsələr. tərk olunmuĢ nərsə. 3. yaramaz
nərsə. artıqlama.
bıraqmaq 1. atmaq. - postaya nə bıraqmalıyıq. 2. boĢamaq. -
qadınıvı bıraq. 3. tərk edmək. - bu odanı bıraq. - siqarı
yarından bıraqmalısın. 4. qomaq. ötürmək. vermək. vəz'
edmək. - bunu hara bırakım. - qanun bırakdılar. - onu mənə
bırak. - paranı banga bırak. 5. tutmaq. qomaq. qoymaq.
bulundurmaq.- məni ac qoydular.
bıranqar ordunun sağ qolu. (ordunun sol qoluna cuvanqar).
birbirə bərabər. musavi
birbirələmək bərabərləmək. musavilətmək. təsviyə edmək.
birbirəlik bərəbərlik. 1. təsavi. musavat. 2. müvazinə. maadilə.
birbirəşmək bərabərləĢmək. dəngləĢmək.
bircik yalnız bir. dənəcik.
birdə - ikidə birdə: ikidə bir: bərk sıx. hər vax.
birdən 1. anqsız. ansızın. qəflətən. apansız. yadda olmayırkən.
bəğtətən. apansız. avansız. ansız. ansızın. patadaq.
patadan. ansızın. xafa xafdan. soxur. soxru. soxulub.
imtili. düĢünmədən.- patadan, patadaq bir qonaq gəldi. -
patadan iĢgillər çıxdı. - bir kərədə, birdən tutulacaq tutar,
ölçü, miqdar: tutam. - bir tutam ot. - bir tutam duz. 2.
topdan. birlikdə. cümlətən. məcmuə'n.
birə pirvə. abco. arpa suyu.
birikdirmək toplamaq. zəxirə edmək. - bunlar nədir belə toplusun. -
çox toplayan, bükünə (poxuna) düĢər.
birikiş birikmə. toplanıĢ. toplanma. yığılma. ictima.
birikmə birikiĢ. toplanıĢ. toplanma. yığılma. ictima.
birikmiş birkəfars < birikə. yığılmıĢ. yığılı. toplanmıĢ.
bırıq qoxmuĢ. barıq.
birilmə birləĢmə. ittihad. - bu iki nə birilməz.
birinc qurunc6. qırınıc. düyü.
birinci - ən birinci: baĢlıca. xas. əhəmm.
birkəfars < birikə: birikmiĢ. yığılmıĢ.
birkinti kümə. kuma. yığıntı. tüdə. - ot kuma kuma yığmaq. - bir
kuma buğda.
bir 1. dəğoĢsiz. fərqsiz. - həp bir. - ikisi birdir. - birsiz:
dəğiĢik. 2. nəfyi fe'linən iĢlənəndə "heç, əsla, əslən"
anlamı daĢır. - bir türlüdə olmadı. - bir yol yoxdu. - bir
yolda olsun gəlmədi. 3. vurqulama simgəsi.
- bir az öncə: dəmin. elə indi.
- bir vurmaq vurdu ki gəl görəsən.
- bir yemək yedik ki.
- bir takım: bir para. bir bölük. bir qism. bir zümrə. bir sinif.
sınıb. bə'zi. bir miqdar.
- bax bir!: yaxci. bax bir!. bax bəri. görəlim!.
- bir çox: xeyləm. artıqınca.
- bir gediĢ geddi ki.
- ikidə bir: ikidə birdə: bərk sıx. hər vax.
- hamımız birik: həp bir qoyun aĢığıyız.
- bir çağlar. biri varıdı biri yoxudu.
- bir az: azacıq. bir kərə: yalnız bir kərə.
- bir az gözlə.
- bir uğurdan: həp birdən. birdən. dəfətən.
- bir kaç: bir neçə.
- bir iki: az olurkən, bəlirsiz sayını göstərir.
- bir iki quĢ vurdular.
- bir iki kərə gəldim. ikidə birdə: pək sıx. çoxluğu göstərir.
- ikidə birdə nə gəlib gedirsən.
- bir kərə borc aldıq, ikidə birdə istəyir.
- bir bir: dənər dənər. dənə dənə. dana dana: olmasın iĢləri
bir bir üzümə çırpdı.
- birbirini. birbirlərini. birbirinə: ortaqlığı, qarĢı qaĢılı,
mübadiləti, müĢarikəti göstərir.
- bir daha: arta. bir kərə daha. təkərləmə. təkrarən. birbirini
söydülər. birinbirin gördülər.
- birbirinin iĢin görürlər.
- biribiri üstünə: bir sayaraq, hesab edərək. bahalı ucuzlu,
xırdalı böyüklü. ələssəviyyə.
- birbiri üstünə neçə salırsız.
- birəbir: çox doğru, uyqun. ən uyqun. elə özü. tuĢ. töĢ. - bu
dərman sizin xəstəliyizə birəbir gəlir.
- birəbir: bərabər. birlikdə. elə bir yerdə. elə birdən.
- bir bardaq suyu birəbir içdi.
- birdə: həm ki. buda varki. daxi.
- birdəki sizə nə dəxli var.
- birdə mənə nə.
- birdə siz ona deməməliydiz.
- birdə sənə nə.
- bir zaman: çağilə. vaxtilə.
- günün birində: bir gün. vaxti ilə.
- bir kərə: bir dəfə. hələ.
- bir kər ver: hələ ver.
- birlə: kimi. anidə. məni görən birdə qalxıb qaçdı.
- verən birlə aldı: verən kimi aldı.
- birlə: arxalı. vasitəsi ilə: nə birlə bunu yapacaqsın. nə birlə
gəldin.
- neçə bir: 1. nə qədər. havağacan. 2. bir çağlar.
- neçə bir orda qaldım. - biri: birisi: bir kimsə.
- biri sizi istəyir.
bırqaq burraq. burqaq. bırraq. qıvraq. iti. yeyin.
birqinmək birkinmək. irinqləmək. irinğləmək. irginmək. yığlınmaq.
birqişmək birkişmək. kitməkləĢmək. kitəĢmək. kitləĢmək.
kilitləĢmək. bağlaĢmaq.
birqitmək birkitmək. birlikdə göndərmək. yoldaĢtmaq. qoĢmaq.
tərfiq, həmrah edmək. - yollar qorxuludu, karvana neçə
yaraqlı qoşun.
birləmək topuqlamaq. ayaqlamaq. yarıqlamaq. bərabərləmək.
birləşmə birilmə. ittihad. - bu iki nə birilməz.
birləşmək qoĢuĢmaq. yığıĢmaq. qoĢdaĢmaq. qoĢlaĢmaq.
qoĢuqlanmaq.
birlik əmlik. himlik.
birlikdə bilə. belə. bərabər. topdan. birdən. cümlətən.
məcmuə'n.
- həp birlikdə. takımca. takımınca. heyəti ilə. kamilən. həpisi.
təmamən. olduğu kimi. məcmuən.
- onun bilə gəldim.
birliqdə birlikdə. bir arada: cəmiən.
bırraq burraq. burqaq. bırqaq. qıvraq. iti. yeyin.
birsiz dəğiĢik.
bısrıq 1. basrıq. 2. cansız. utancaq.
bit - qasıq biti: ətə yapıĢan bir kənə çeĢiti. qırq ayaq.
- təxdə biti: təxdə qurus.
- kiçik bit: yavĢaq. sirkədən yeni çıxmıĢ bit.
- sözün biti: sözün kökü. söztözü. etimoloji. sözdaban.
daban söz.
- bit oti: bit dərmanı.
- taxda biti: taxdalar arasında yaĢıyan pis qoxulu böcək.
- qulağ biti: qulağa girən. qulağa qaçan, quyruğu çatallı bir
böcək.
- kağız biti: kağızları yeyib dələn gögə, cüvə.
- çiçək biti.
- bit bazarı: əsgi üsgü satılan çarĢı.
- bit yenigi: gizli pas, eyb.
bitə ĢaĢa. heyran. mat. - söylədiyi sözə bitə qaldım.
bitək bitik. səbt.
bitgi - bitgi adlarından: dəvə dabanı.
bitgin - ölqün bitgin: qırqın tökkün. halsız malsız.
bitgin bitmiş. 1. xərab. 2. taqəti qalmamıĢ.
biti yazı. kitabət. təhrir.
bitikçi yazıçı. münĢi. katib.
bitikçisi - xan sarayının, ağalığın baş bitikçisi: bəylikçi: bəqlikçi.
bitik 1. bitmiĢ. xərab. fəna. bəbad. 2. yazıq. namə. məktub. 3.
bitək. səbt.
bitirən qısa kəsən. qıtan. qıran. qurtaran.- sıtma qıran.
bitirik bitirmə. tamamlama.
bitirilmək sona ərdirilmək. məv, həlak edilmək.
bitirim 1. bitirmə. əkməl. tamam. 2. son. axər. əncam. 3. bitirmə.
əkməl. tamam.
bitirmək < butdırmaq. 1. cücərtmək. 2. isbatlamaq. 3. aĢırtmaq.
aĢırmaq. arxalamaq. artlamaq.
bitirmə 1. bitirim. əkməl. tamam. 2. götüri. kəsmə. məqtu'. 3.
bitirik. tamamlama.
bitiş 1. əkin. məzru. toxun. ulaĢ. vəsl. ittisal. 1. yetiĢ. böyüĢ.
nəmov.
bitişdirmə qovuĢdurma. ilsaq.
bitişdirmək toxunacaq qədər yaxınlaĢdırmaq. qavuĢturmaq.
yanaĢdırmaq. müttəsil edmək. - iki masanı bitişdirib bir
üzün masa qurduq.
bitişik yanaĢıq. müttəsil.: tutaĢ. yaxın. yan yana. müttəsil.
toxunacaq qədər yaxın. qavĢaq. qovĢaq. yanĢaq.
müttəsil. peyvəsdə. - bir birinə yaxın, bitiĢik: sıq. sıx. sığ. -
yan yana oturmaq. - evlərimiz yan yanadır.
bitişiklik arasızlıq. sıqlıq. fasiləsizlik. darlıq. qavuĢ. ulaĢ. bitiĢmə.
ittisal. - ağacların sıqlığı, görməyə qoymur. - sıqlığ orman. -
bizim məhəllə çox sıqlıqdır: evlər bir biri üstünə çıxır.
bitişmə 1. qavuĢ. ulaĢ. bitiĢiklik. ittisal. 2. vəslət.
bitişmək toxunacaq qədər yaxınlaĢmaq. qavuĢmaq. yanaĢmaq.
müttəsil olmaq. - iki masanı bitişdirib bir üzün masa
qurduq.
bitqiş ulaĢdırı. dalbadal. müttəsilən. peyvəsdə.
bitlənmək kəndi bitlərini arıtlanıb qırmaq. - günəĢdə oturub
bitlənmək.
bitləşmək - qaqaları, dimdikləri ilə, bitləşmək: tumuĢmq. birbirinin
bitlərin ayıqlamaq. - toyuqlar tumuşub dururlardı.
bitmək 1. ĢaĢıb qalmaq. - söylədiyi sözə bitə qaldım. - eĢiddim
bittim. 2. vurulmaq. - bu ata bitdim. 3. yazmaq. 4.
savmaq. qutarmaq. - yaĢ yemiĢ çağı çoxdan savıbdi. -
satub savmaq: büsbütün satmaq, nərsə buraqmamaq. 5.
qırılmaq. geçilmək. qurtulmaq. qət' olunmaq. - yolun
ağırı geçildi. 6. tamam olmaq. tolmaq. dolmaq. - hesab
dolmaq. - onu iĢi doldu: mə'muriyyəti qurtuldu. - onun çağı
doldu. - saqqalı bitmək: əsgimək. sürüncəmədə qalmaq.
bitməz sonsuz. tükənməz. əbədi. arılmaycığa. arılmaz. azalmaz.
tükənməz. sonsuz. - arılmaz kəsəl. arılmaz ağrıya düĢdük.
bitmiş bitgin. 1. xərab. 2. taqəti qalmamıĢ. 3. bitik. xərab. fəna.
bərbad.
bıtraq pıtraq. butraq. bərk sıx bitmiĢ.
- bıtraq otu: dəmir tikən.
- dəmir bıtraq: dəmir batraq: üç bucaqlı dəmir tikən ki
buraxılırdı.
- quzi bıtraq: bir göy adı.
- bıtraq kimi qaynamaq: çox qalabalığ olmaq.
- bıtraq kimi: dallarında bərk çox yemiĢ olması.
bıtraqlı pıtraqlı. butraqlı. dallı budaqlı.
bitşik yapĢıq. qovĢaq.
bıyıq bax > buğ.
biz göndər. ögəndirə. - biz çuvala sığmaz: saxlanılır, gizlənilir
nərsə deyil.
bizəcə küzə. - bizəcəni doldur gətir.
biziq beziq. bıqıq. bıxıq. təzyiq. sıxlıq. fiĢar.
bizimkisi durumumuz. iĢ gücümüz. - bizimkisi çöndü.
bizqar bizraq. mızraq. qarğı. qazğı. neyzə.
bızlamaq bozağılamaq. bizovlamaq.
bizovlamaq bızlamaq. bozağılamaq.
bizraq bizqar. mızraq. qarğı. qazğı. neyzə.
boduq dəvə balası.
bodur bükdür. qalın, yoğun, alçaq, qıssa, güdə olan. ĢiĢman.
qanbut.
boğz boğz < büqz. ürək qaralıq. öykə.
boqa boq'əərəb. bağa. (< boq. baq). 1. qətə. tikə. 2. ölkə.
məmləkət. - hançı boğadansız.
boqaca boğaca. puça. bir çeĢit böyrək.
boqağı boğağı. boqağı. buqağı. köstək. bənd. bəd. zəncir. qeyd.
- bukağı vurmaq: zəncirləmək.
boqağılıq bukağılıq. atın ard ayağının buxov vurulan bilək bölümü.
boqaqılamaq bukağılamaq. bukağı vurmaq: zəncirləmək.
boqaq boğaq. boğaz xəstəliyi.
boqal boğal. boqğal. boqal. buqğal. buğal. boynu qısıq, qıssa,
ağzı geniĢ sürəği (> sürahi) içgi qabı.
boqal boğal. boqğal. buqğal. buğal. boynu qısıq, qıssa, ağzı
geniĢ sürəği (> sürahi) içgi qabı.
boqam hər türlü boya.
boqan - qurd boğan: bir göy adı.
- it boğan: acı çiqdəm.
boqası boğası. astar. astarlıq bez.
boqavlı bokavlı. bukavlı. buxovlı. biləkləri ağ (at).
boqaz boğaz. 1. hər nəyin dar, darıq, boğuq yeri. - ĢüĢənin
boğazı. 2. iki dağ arasında dar keçid. darband. dərbənd.
2. çay ağzı. mənsəb. 3. yemək. yiyəcək. 4. ağız. arğıd.
arğıdal. arğadal. dağ beli. keçid. geçid. yarıq. gədik.
dərbəd. nərsənin geçiləcək yeri.- dağ geçidi. 5. təknə.
təngə.
- boğaz olmaq: boğazdan xəstələnmək.
- boğaz xəstəliyi: boğaq.
- sıqı boğaz. dar boğaz.
- birinin boğazından çıxarmaq: birinin sırtındn çıxarmaq:
birini qusdurmaq. güclüyüb, zorlayıb almaq.
- boğazın hava borusundan çıxan səsin yeri: qırtlaq -
qırtlağına basdı. - qırtlağıma qaçdı. - qırtlağını sıxdı.
- boş boğaz. toyuq ayağı yemiş.
- sıq boğaz edmək: birini darda qoyub, istədiyin etditmək.
- iki yanı uçurumlu, qorxunc boğaz, dərbəd: dəmir qapı.
- boşboğaz: ağzı yayvan. ağzı açıq. sarsaq. ağzı gəvĢək.
gəvəzə.
- kor boğazlıq: oburluğ. qarımpalıq.
- boş boğaz: sarsaq.
- boğaz boğaza gəlmək: dalaĢmaq.
- boğazdan keçməmək: boğazı tıxanıb yiyəməmək
- sıq boğaz edmək: qısdırıb zorlamaq.
- boğaza durmaq: utamamaq. yaramamaq. - boğazda
oluşan öldürücü şiş: quĢ palazı.
boqazkəsən qala.
boqazlayan boğazlayan. bataqçı yeri. bataqxana.
boqazlıq boğazlıq. kürkdən boğaz sarığı.
boqcalamaq boğcalamaq. buxcalamaq. torlamaq. dövrləmək.
dövrələmək. dövürləmək. toplamaq. devĢirmək.
paketləmək.
boq'əərəb boqa. bağa. (< boq. baq). 1. qətə. tikə. 2. ölkə. məmləkət.
- hançı boğadansız.
boqğal boğal. boqal. buqğal. buğal. boynu qısıq, qıssa, ağzı
boqırtlaq boğırtlaq. qırtlaq ağzı. həncərə.
- boğırtlaq quşı: bir çeĢit çil quĢu.
boqışmaq boğışmaq. heyvanlar kimi birbirinin boğazına sarıĢıb
gürəĢmək, oynaĢmaq. çəkiĢmək.
boq buq. bük. pox. 1. pislik. nəcis. mürdar. 2. zərər. pis bir
iĢin sonucu. - buda sizin poxuz. - sən öz poxuvu yığıĢdır
hələ.
- tavşan boqi ( poxu): nə yazığı ( zərəri) nədə asısı (
faydası) toxunan kişi.
boqlıca - boqlıca bülbül: bir çeĢit kəsgin ötüĢlü quĢ.
boqlıqan boğlıqan. boğlıman. (> buqələmunfars). hunduĢqa,
həĢtərxan deyilən, boyalı quĢ.
boqlıman boğlıman. boğlıqan. (> buqələmunfars). hunduĢqa,
həĢtərxan deyilən, boyalı quĢ.
boqmaca boğmaca. boğazı tıxar kimi bərk ösgürük. - boğmaca
ösgürügi.
boqma boğma. təzyiq. - boğma boğma: boğuq boğuq: kəsik kəsik.
qırıq qırıq.
boqmaq boğmaq. 1. təzyiq edmək. 2. daldırmaq. qərq edmək. -
onu dənizə boğdular. - borca boğdular. 3. qarıĢdırmaq.
bəlli olmayacaq yolda bir nəyi baĢqa bir nəyə qatmaq. -
hirsləndi sövüĢə boğdu. 4. boğum. məfsəl. uqdə. -
boğma gəmikləri: məfasil.
- dilə boğmaq: laqırdı yapmaq.
- bir qaşıq südə boğmaq: çoxlu kin qıyın, hinc göstərmək. -
onu tapsa bir qaĢıq südə bğacaq.
boqmaqlı boğmaqlı. 1. boğumlı. bəndli. məfsəlli. 2. tuyğara bənzər
gözəl ötüĢlü bir quĢ.
boqmuq boğmuq. boyunluq. gərdənlik. qulladə. boyunbağ.
boquq boğuq. 1. qaranlıqca. qapanıq. turğun. durğun. tutqun .
tıxanmıĢ. ruhsuz. təpiĢsiz. hərəkətsiz. sakin. rakid.
darsuq. tartsuq. sıqıq. qısıq. bol olmayan. boğunaq.
kəsik. aralı. aralıqlı. (# sağınaq). 2. öfgə. xəfəlik.
xəfələnmə. 3. əkmir. tünd. əsmir. - boğuq boğuq: boğma
boğma: kəsik kəsik. qırıq qırıq. - qısıq boğaz. - oyluğun
(budun) yuxarısında qatlaq yerləri. - cocuğun qısıqları
piĢmiĢ. - durğun su. - durğun hava. alıĢ veriĢin turğunu.
havanın tutqunu.
- qapanıq boya. - qapanıq iĢtah.
boquqluq boğuqluq. 1. xırıldı. sıqıqlıq. qısıqlıq. - boğazın qısıqlığı.
2. turğunluq. durğunluq. rikudət. - havanın tutqunluğu.
boqul bürcək. dənə.
boqulma boğulma. boğuntı. ixtinaq.
boqulmaq boğulmaq. boğaz tıxanmaq (sıxılmaq, su yaxud baĢqa
nərsə ilə). qərq olmaq.
- bu dar otaqda boğulacağız: zorla nəfəs almaq.
- yalnızlıqdan boğulduq. - çox sıxılmaq.
boqulmaq boğulmaq. bunalmaq. sıxılmaq.
boqum boğum. boğun. 1. iki boğum arasında olan gəmik, qəmiĢ
bölümi. - bir boğum qələm. - qamıĢları boğum boğum
kəsmək. 2. boğmağı. bənd. fəsilə. - ovı boğun boğun
kəsmək: boğmaq yerlərindən kəsmək. 2. buğ, buxar, tüstü
duman çəkməyə, damda, tağda, tavanda qoyulan dəlik.
- evin boğunun gen götürmüĢlər. 3. boğmaq. məfsəl. -
boğma gəmikləri: məfasil.
boqumlı boğumlı. 1. boğmaqlı. bəndli. məfsəlli. 2. boynunda
halqa biçimində boyası olan. - boğumlı qumrı. - boğumlı
göyərçin.
boqumsanmaq boğumsanmaq. bıqqınmaq. bunğalmaq. bunalmaq. -
dumandan bunaldı.
boqumsatmaq boğumsatmaq. bunatmaq. bunğatmaq. bıqtırtmaq. -
duman bizi bunaltdı.
boqunaq boğunaq. boğuq. kəsik. aralı. aralıqlı. (# sağınaq).
boquncuq boğuncuq.təcmi. buncuq. muncuq. yumuc. yumquc.
boqun boğum. buğun. 1. boğmağı. bənd. fəsilə. - ovı boğun
boğun kəsmək: boğmaq yerlərindən kəsmək. 2. buğ,
buxar, tüstü duman çəkməyə, damda, tağda, tavanda
qoyulan dəlik. - evin boğunun gen götürmüĢlər. 3. oynaq
yer. məfsəl.
boquntı boğuntı. boğulma. ixtinaq. sıxılma. iztirab.
boqursımaq boğursımaq. 1. (ərkək dəvə) qızmaq. köpürmək. 2. (diĢi
dəvə) buğra istəmək. qızmaq.
boquşmaq boğuşmaq. bir birin boğmaq. itiĢib boğuĢa qavqalaĢmaq.
talaĢmaq. dalaĢmaq. boğuĢub ısırıĢmaq. - köpəklər
dalaşırlar.
boqz boğz. kin. qıyın. nifrət.
boqzamaq boğzamaq. kinlənmək. qıyınmaq. nifrət bəsləmək.
bol gen. gən. geniĢ. gengiĢ. vəsi'. açıq. yavan. yayvan.
yayılmıĢ. münbəsit. gür. kür. gur. zor. barvan. baravan.
fəravan. məbzul. az olmayan. sıq. sıx. sığ. kəsirülviqu'.
tolu. dolu. çox. kəsir. mübah. sapıq. səfeh. axmaq.
qanmaz.
- gür su.
- bol bol almaq: avuclamaq.
- bol olmayan: darsuq. tartsuq. boğuq. - qısıq boğaz.
- çox bol: bulut kimi.
- bol ara: bol, gen meydan.
- bol tutmaq: əsirgəmiyərək davranmaq.
- bol kisədən: zəlifə kisindən.
- sözi bol: gəvəzə.
- bol doğramaq: 1. geninə xərcləmək, israf edmək. 2.
bolunaa söz vermək.
- bol paça: biçimsiz. ĢapĢal.
- bu ölkədə fıırtınalar sıqdır.
- bol doğramaq: yalançı sözlərlə aldatmaq. ĢiĢirdib
yoluzdurmaq.
- artırılan sözün bolluğun göstərir. varan9. - pulvaran: pullu.
- yervaran: yerili.
- bol olan: bolma. bolam.
bola bolaq. bolluq. boluq. 1. feyz. 2. bərəkət.
bolağ boluğ. olağ. oluğ. 1. hal. durum. əhval. 2. abü hava. 2.
dağ Ģalvarı. qıçı (yançaqı, göt bölümü) çox gen, bol, çoxlu
qırmaları olub, bacağa (baldıra) doğru enənərkən sıx olub,
daralan tuman, Ģalvar: potur. (kürd Ģalvarıda bu
çeĢitdəndir).- potur geyinmək. - dağ şalvarlı: poturlı.
bolağan açıq. yalluz. yelpənək. cıf. əclaf.
bolaq bola. bolluq. boluq. 1. feyz. 2. bərəkət.
bolalmaq bollanmaq. gengəĢmək.
bolam bolma. bol olan. - bolma para. - bolma saqal.
bolat bulat. tədarük. amadəlik. hazırlıq.
bolatmaq bulatmaq. tədarük görmək. amadə edmək. hazırlamaq.
boldıq buldıq. 1. bulnur. bulunur. hazir. movcud. 2. bulunmuĢ.
cari. mə'muli beh.
boldurmaq buldurmaq. aratdırmaq. axtartmaq. araĢtırtmaq. - itənləri
buldurun.
bolğam 1. bolluqla olan nərsə. - bu il yemiĢ ürünü bolqamdır. 2.
müfrit. ifratçı.
bolıca qoquna, madam kimi, cüvüt qadınlarına verilən ad.
bolış yol. tərz. səbk.
bolqun bolğun (b <> . ) olğun. yetgin. kamil.
bollanmaq bolalmaq. gengəĢmək. bərəkətli olmaq.genlənmək.
ənnilənmək. enlənmək.
bollu bərəkətli.
bolluq bola. bolaq. 1. feyz. 2.bərəkət. enlilik. genlik. islik.
varavanlıq. avadanlıq. abadanlıq. yavanlıq. yayvanlıq.
geniĢlik. açıqlıq. inbisat. (# qıt. qıqıt > qəht).
bolma bolam. bol olan. - bolma para. - bolma saqal.
boluq 1. bolluq. bola. bolaq. 2. feyz. 3. bərəkət. 4. bolağ. olağ.
oluğ. 5. hal. durum. əhval. 6. abü hava.
bolun 1. bəndə. qul. - tanrı bolunu. 2. qoyu. qərar. verilmiĢ söz.
bolunmaq olunmaq. varlanmaq. barlanmaq. mövcud olmaq.
boluş qılmaq sözlə yardım edmək.
boluşmaq buluĢmaq. oluĢmaq. 1. bir bulda, bolda, olda tapıĢmaq.
birbirini bulmaq. bir araya gəlmək. görüĢmək. mulaqat
edmək. - o ilə buluşmaq olmadı: onun ilə görüĢmək
mümkün olmadı. 2. rastlaĢmaq. təsadüf edmək. - harda
buluşsada, türk türkə qardaĢdır. 3. bir araya gəlmək.
yığıĢmaq. ( # bölüşmək: ayrılmaq).
bolvar bulvar. bol, gen olan sokaq.
bombar basdıq. heyvanın qalın bağısağı ki doldurulub sucuq
yapılır.
bon bonğ. avanaq. ĢaĢıq. ĢaĢqın. axmaq. abdal.
boncuq buncuq. mıncıq. (böcək qabuğu). gözlük. göz dəğməsin
diyə cocuğların taxlarına (börkləinə), qollarına taxılan
mıncıq.
bonğ bon. avanaq. ĢaĢıq. ĢaĢqın. axmaq. abdal.
bonğlıq bonlıq. səfehlik. axmaqlıq. alıqlıq.
bonğsımaq bonsınmaq. səfehləmək. alıqlamaq. axmaqlamaq.
bonlıq bonğlıq. səfehlik. axmaqlıq. alıqlıq.
bonsınmaq bonğsımaq. səfehləmək. alıqlamaq. axmaqlamaq.
bor - bori kim ötmək: gur səslə guruldamaq.
bor bur. bora. bar. 1. düz, təkiz olmayan. - bor yer: bur yer:
bar. 3. bur. iĢgil. çətinlik. müĢgül. düğün. məsələ.
pıroblem. iz, pas, pus. - bor bağlamaq. - borca qoymaq.
bora bur. bor. bar. 1. düz, təkiz olmayan. - bor yer: bur yer:
bar, iz, pas, pus. - bor bağlamaq. - borca qoymaq. 3.
boran. fırtına. gurultulu yel.
borağan burağan. buram buram dönərək yağan yağmır qarla
qarıĢıq əsən gur yel. fırtına. - burağana, borağana
tutulduq.
boraq buraq. bor yer. bur yer: Ģoraq yer. çoraq yer. bar. bur.
bor. bora. düz, təkiz olmayan.
boran bora. fırtına. gurultulu yel.
- bora çıqmaq: bora qopmaq: bora patlamaq: fırtına
qopmaq.
- martın sonunda olan boran, fırtına: qırlanqıc fırtınası.
- boraya tutulmaq: 1. tufana qapılmaq. 2. gurultulu alqıĢala
qarĢılanmaq.
boranğı borani. buranğı. neçə nərsə qarıĢaraq yapılan göy
yeməyi.
borani boranğı. buranğı. neçə nərsə qarıĢaraq yapılan göy
yeməyi.
borazfars < buraş (< buraxmaq). pox. artıq.
borc əğrəti. ödünc. verəcək. ariyət. ötəv. ödəv. vəzifə. fərz.
vacib.
- yaya qoymuĢ kiĢini əğrəti at, yol yarısı. - əğrəti kitab
olmaz: kitab borc verilməz.
- borclı olmaq: borclanmaq. borca girmək, düĢmək, batmaq.
- boyun borcu: fərizə. vacib olan nərsə.
borclanmaq borca girmək, düĢmək, batmaq. borclı olmaq.
borclı 1. mükəlləf. məcbur. - bu iĢi görməyə borcluyan. 2.
verəcəkli. 3. minnətdar. - o kiĢiyə borclu qaldıq.
borclılıq minnətdarlıq:
borclu yükli. - keçən sənə çox yüklü düĢdük.
borcluyuq boĢluyuq. minnətdaram.
borıq xuy: yorıq. yoruq. gediĢ.
bori 1. oq ucuna keçirilən təmrən oyuğu həlqə. hoqqa. daĢ
kimi Ģeylərin yarılmaması üçün ağızlarına keçirilən
həlqə. 2. saçma, boĢ nərsə.
- içi boş borı kimi nərsələrə deyilir: qaval.
boru - borusu ötən: sözü keçən. sözdə qalmayan. - ağzı boş:
sarsaq. boĢ boğaz. - boş gəzən: aylaq. avanaq. iĢsiz. avara.
havayı.
bos boy.
bosboyçıl boyçul. gopturmaçı. məddah.
boslanmaq boylanmaq.
boslı boylı.
bostağn qarpız biçimində qab.
bostan 1. qarma qarıĢıq nərsə. 2. pozuq. iĢə yaramaz.
- bosdan qorxuluğu: quĢları ürkütməkdə, adam Ģəklində,
ağacdan, parçadan yapılan nərsə.
boşalmaq 1. lütlənmək. # puşalmaq: örtünmək. 2. ucuzlamaq.
enmək. düĢmək. 3. ĢollaĢmaq. suvıĢmaq. suyuqlaĢmaq.
rəqiqləĢmək.
boşaltmaq - odlu yaraqı boşaltmaq: sıqmaq. sıxmaq.- tapancanı sıxdı.
- top boşaltmaq: top atmaq. yazıq olmaq. sınmaq. iflas
olmaq. - çox tükanların topu atıldı. - onunda topu atıldı.
boşaltmaq ağıtmaq. axıtmaq. ağtamaq. axtamaq. lütləmək. (>
axtənfars).
boşama salıvermə. qovermə.
boşamaq bıraqmaq. buraxmaq. qaĢımaq. ötürmək.- qadınıvı bıraq.
boşanma qaçma. qurtuluĢ. soyunma. çıplaĢma. təcərrüd. -
dusdxdan qurtuluşu yoxdur.
boşanmaq edilmək: salı verìlmək. urulmaq. vurulmaq. atılmaq.
üĢənmək. yığıĢıb bir yerdə oturmaq, qalmaq.
gəvĢinmək. - ox uruldu.
boşar müfdə.
boşarmaq boĢuqmaq. uçuzlamaq <> uçuzlamaq. enilmək.
boşatılmaq - odlu yaraqı boşatılmaq: sıqılmaq. sıxılmaq.- tapanca
sıxıldı.
boşatmaq buraqtırmaq. - arvadın boĢat. 1. açmaq. atmaq.
devirmək. - atın yəhərin boĢalt.
boşdar boştur (< boş + durmaq). iĢsiz. - boĢtar parası: iĢsizlik
parası.
boşdarlıq boşturluq. (< boş + durmaq). iĢsizlik. - boştarlıq
keçirmək: iĢsiz qalmaq.
boş 1. bihudə. vahi. 2. iĢsiz. bekar. 3. kövəz. kofas. havayı.
sapaq. 4. qırlığ. qırac. çöllük. iĢlənməmiĢ. abad
olunmamıĢ.- qırac topraq. 5. lüt. kəl. çıplaq. - kəl ağac:
budanmıĢ ağac. 6. boĢut. sərbəst. qutat. 7. issiz.
məhrum. ucuz. uçuz. boĢar. uçar. gedər. qalmaz. sırğal.
sayyal. 7. soma. kaf. bihudə. - somanın biri: mənkəfə.
budala. - soma yaĢam. - boylu boslu gənc: incə, uzun
boylu, uyqun boylu. - dalyan kimi. - dalyan kimi qız. 8. quru.
döĢənməmiĢ. 9. quru. etgisiz. - quru patıdtı. - quru söz. -
quru göstəriĢ.
- qamıĢ. sulu yerlərdə bitib, içi boş, yumĢaq, düğümlü bitgi:
qamıĢ. 10. qablaq. kavlaq. yalan. köksüz. əssasız. yuf.
yos. - yofına: yoxuna. boĢuna. 11. azad.
- böş böğür əti: əti. qabırğa əti.
- quru toprq: döĢənməmiĢ yer.
- boşuna gözləmək: üzü yazılı gəlin kimi qalmaq.
- içi boş borı kimi nərsələrə deyilir: qaval.
- boş boğaz. toyuq ayağı yemiş.
- boş boşuna gəzib durmaq: tolaĢmaq. dolaĢmaq. - burda
nə dolaşırsan. - dolaşa dolaĢa yaĢın sürüb geddi.
- boş durmaq: iĢsiz durmaq.
- boşa almaq: əğrətiyə almaq. asığa almaq. asğa almaq.
məəlləq tutmaq.
- boş böğrək: gəgrək. qaburğanın altı.
- boş sözlərlə birinə ilişmək: sarmaq- sən məni sarırsın
ha.
- ağzı boş: ağzı yayvan: yanğĢaq. gəvəzə. laqırtı.
- boşboğaz: ağzı yayvan. ağzı açıq. sarsaq. ağzı gəvĢək.
gəvəzə.
- içi boş: qoğuq. kovuq. oyuq. gədik. küf. kof.- qoğuq diĢ. -
qoğuq ağac. - diĢ qoğyğu: çürük diĢin kof yeri.
boşqa 1. buldunıka. ambar. varıl. varluc. qabĢaq.- bir varıl suci.
- kiçik boşqa biçimində olub köprü altına qoyulan dəbbə:
tombaz. - köprü tombazı. 2. bak. təlbə.
boşqab tabaq. - bir tabaq çiçək. - bir tabaq yemək. - yemək tabağı. -
bu yeməkxanada bir tabaq yemək kaçdır.
boşqunluq peĢmanlıq: yerniklik.
boşqunmaq > peĢman olmaq: yerinmək. təəsüflənmək.
boşlanmaq boĢuqmaq. Ģuxluq edmək. əğləĢmək.
boşlatmaq ucuzlatmaq. enitmək. düĢütmək.
boşluq 1. aralıq. açıqlıq. fasilə. məsafə. - taxda aralığı. - aralığa
gedmək: boĢ yerə dağılmaq. 2. boĢuq. əğik. əğlənmə.
Ģuxluq.
boşluyuq borcluyuq. minnətdaram.
boştur boşdar(< boş + durmaq). iĢsiz. - boştar parası: iĢsizlik
parası.
boşturluq boşdarlıq(< boş + durmaq). iĢsizlik. - boştarlıq keçirmək:
iĢsiz qalmaq.
boşuq boĢluq. əkik. əğik. əğlənmə. Ģuxluq.
boşuqmaq bağıĢlamaq. ötmək. qoymaq. güzəĢt edmək. keçmək.
boşuqmaq boĢarmaq. uçuzlamaq <> uçuzlamaq. enilmək.
boĢlanmaq. Ģuxluq edmək. əğləĢmək. məzələnmək.
boşuna yazıq. bihudə. hədər. itgi. - boşuna, havayı gedmək: top
yoluna gedmək. topa gedmək. hədər olmaq.
boşuna yufuna. olmaz. bihudə.
boşuna yufuna. olmaz. namünasib. bihudə.
boşunma qaĢınma. ötrünmə. burxılma.
boşunmaq qaĢınmaq. qaĢnamaq. ötrünmək.
boşut boĢ. sərbəst. qutat.
boşvax - bir fürsətdə, boĢvaxda: bir arada.
boya 1. ( y <> z ) boza çüvüt. süyüt. suyut. rəng. boyuq.
boduq. önğ. çalı. tüka. tülük. - nə tülük atdı o. 2. don. tüĢ.
3. boqam. qır. rəng. üzün rəngi. anğ. ənğ. bəniz. - qara
ənğli. - buğday ənğli. 4. yaldız. rəng. 5. alçı. - alçı daşı:
yandırılıb alçı yapılan daĢ. 6. qurm. qır. 7. ıĢıq.
- qoyu al don, boya: kürən (at)
- mat boya: Kas boya: Ģavsız. bulaĢιq. veyran. unqundal8.
- türünci qızıl boya: axĢam qünəĢi.
- üz boyası, üzün rəngi. - bənzi atmaq: bənzi uçmaq: bənzi
pozulmaq: sararmaq.
- aşı boyası: duvarı boyamaqda, iĢlənən qırmızı, sarı topraq.
- boya atmaq: solmaq.
- açıq qara boya: kəstana qarası.
- qan kimi al boya: qına. hına. həna.
- qara boya: zac yağı.
- qızıl boya: qırmız.
- qurum boyası: is qarası.
- tutqun boya: çala ağ. kölgəli ağ.
- aşı boya: boyamada iĢlənən sarı al toprağ.
- boya ağacı: qabığını boyaçıların iĢlətdiyi bir çüĢit qayın
ağacı.
- boya solmaq: küsmək. beziqmək.
- küsturmək: soldurmaq. beziqdirmək.
- boyası qaçmaq: bozlanmaq. bozarmaq. solğunmaq.
tutulmaq.
- qoyu boya: yanıq. tünd. - yanıq boya. - yanıq qara.
- tumuq boyalı: pozlu. mat. donuq.
- boyuna uzanmış: sıra. boyuna uzanmıĢ. - sıra duvar. sıra
ağacları.
- bir baĢdan bir baĢa: bir ucdan bir uca: bir yandan bir yana.
- boya almaq: boyanmaq.
- boya vurmaq: boyamaq. boya sürmək.
- sarı boya: çöhrəyi.
- göy boya: çivit.
- boya sürdürmək: boyatmaq. təlvin edmək.
- boyaçı küpi: bərk çabuq, qolay yapılan basma qalıb,
baĢdan savma iĢdən söz edəndə deyilir. - boyaçı küpü deyil
ki.
- göz boyamaq: aldatmaq.
- dəğişik boyalı, rəngli mər mər: sumağı. - sumağı daĢ.
- qara boyalanmaq: qərəlmək. qararmaq. qaralmaq. - üzü
düdlə qaraldı. - bunu qarat: qara rənglə.
- qara boyalı edmək: - qərətmək. qarartmaq. qaratmaq.
əlləri düdlə qərərtdi. - bunu qarat: qara rənglə.
- qarailə qızıl arasında olan boya, don: turi. duri. - yağız
duri. - kəstana duri. - açıq duri. - xurma durisi.
- topraq boya: topraq rəngi.
. göyümtül yəşil boya: böcək qabuğu.
boyaçı - göz boyaçı: üstün görü iĢləyən. üstün gör iĢləyən. baĢı
soyuq. yaldızçı. yalandan iĢçi. solayçı. qolayçı.
boyağçı səpici.
boyalamaq boya sürmək. ləkələmək.
boyama - göz boyama: bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün görü iĢ.
üstün gör iĢləmə. solaylama. qolaylama. - onun diplomu bir
yaldızdır. - içi təzək, üzü yaldız.
boyamaq sırlamaq. rəhləmək.
boyamsı boyasın. alacalıq. rəhbərəng.
boyanmaq bulanmaq. aludə olmaq.
boyasın boyamsı. alacalıq. rəhbərəng.
boyasınmaq alacalanmaq. rəhbərəng olmaq.
boyatmaq boya sürdürmək. təlvin edmək.
boyca boyna. boyunca. boydan . uzuna. uzana. uzuca. - tarlayı
boyca ölçmək. - bulvar boyca ağac tikmək.
boyçul bosboyçıl. gopturmaçı. məddah.
boydan boyca. boyna: boyunca.- tarlayı boyca ölçmək. - bulvara
boydan ağac tikmək.
boy 1. uzunluq. tul. 2. yüksəklik. ucalıq. irtifa'. - ağacın boyu. 3.
qədd. boy. 4. uyqun uzunluq. - qadının gözəlliyi
boyundanda asılıdır. 5. böyüklük. - malların hamısı bir
boydadır. 6. bir elin oymaqlarının bəhəri. - boy bəyi. 7.
uzaq. qıraq. bəid. - boyu uzaq yer. 8. bos. boy ipliyi.
boyluq. əriĢ. tar. dal. uruq. vuruq. ırıq. ılıq. ilik. bölük.
Ģö'bə. iriĢ. əriĢ. uzunluq. muxalif. - sizə boy güclər. (# ən:
muvafiq). - ən boy səslər toplusu. - boy demək: muxalifəçilik
edmək. 9. xudpəsd. - təbrizlilər çox boydular.
- boy atmaq: uzanmaq.
- boylu boslu gənc: incə, uzun boylu, uyqun boylu. - dalyan
kimi. - dalyan kimi qız.
- çox uzun boylu olan kimsə: dallaq. sırıq.
- dal boylum: uzun boylum.
- qısa boylu, tıqnaz, topac olan: top topuz.
- boy almaq: boyun almaq. tam boyunu tapmaq. gərəklidək
uzanmaq. boyun ölçmək.
- boyu uzun günlər.
- boyun ölçüsünü almaq: çəkin həddin bilmək.
- boy bos: qəd o qamət.
- boy boy: dəğiĢik ölçüdə olanlar. - boy boy kiĢilər. - boy
boy ağaclar.
- əninə boyuna: əni qoni: ənği qoni: çoxdan çox.
- oyanndığımda əni qoni gün yayılmıĢdı.
- bu gün əni qonuna soyuqdu.
- boy atmaq: gəliĢmək. yetiĢmək. böyümək. sivirmək.
uzamaq. incə uzun olmaq.
- bu cocuq bərk sivirdi.
- gəlişmiş ağac.
- boy qazandırmaq: boylamaq. uzatmaq.
- boy qazanmaq: boylaĢmaq. boylanmaq. uzamaq.
- boyca: boyna: boyunca. boydan. - tarlayı boyca ölçmək.
- boyca oğlan: yetiĢmiĢ, yetgin, boyun almıĢ oğlan.
- boyca ürəyin basmaq: güclə, ürəkdən söz vermək.
- boy çəkmək: boy sürmək: boylanmaq. uzanmaq.
ucalmaq.
- boy göstərmək: çıxar, ləyaqət göstərmək.
- boy vermək: kiĢi boyunda dərinliyində olan.
- bir bucuq kişi boyu: bir kiĢinin yarım boyu.
boylamaq 1. uzatmaq. boy qazandırmaq. 2. boyuna ölçmək.
- boyuna gedmək: uzanmaq. 3. ĢiĢirmək. xudpəsdlik
edmək. - təbrizlilər çox boylallar.
boylandırmaq boylatmaq. uzatmaq. boy qazandırmaq.
boylanmaq boylaĢmaq. uzamaq. boy qazanmaq. foslanmaq.
boslanmaq.
boylaşdırmaq 1. boylatmaq. uzatmaq. boy qazandırmaq. 2. boy boy
ayırıb düzənləmək.
boylaşmaq boylanmaq. uzamaq. boy qazanmaq.
boylatmaq uzatmaq. boylandırmaq. boy qazandırmaq.
boylı boslı.
boylu böyürlü. bögürlü. (heyvan üçün) yanlı yanaqlı. uzun.

boyluq boy ipliyi. əriĢ. tar.
boyna boyca. boyunca. boydan. - tarlayı boyca ölçmək. - bulvar
boyna ağac tikmək.
boynalmaq boyun olmaq. ötəvlənmək. ödəvlənmək. öhdələnmək.
zəmməsinə götürmək.
boynatdırmaq boyununa qoymaq. ötəvləndirmək. ödəvləndirmək.
öhdələndirmək. zəmməsinə qoymaq.
boysız boydan qıssa.
boyunbağ boğmuq. qulladə.
boyunca boyca. boyna. boyca. uzuna. uzana. uzuca. boydan. -
tarlayı boyunca ölçmək. - bulvar boyunca ağac tikmək.
boyunduruq cüt heyvanlarının, mal arabasını, daĢqasını çəkən
heyvanların boynuna keçirilən girdə çərçivəli ağac
halqa. arabanın oxları bu çərçivəyə bağlanılır.
- boyunduruq altında yaĢamaq: güc, zor, təhəkküm
keçirmək, yaĢamaq.
- sığırların boyunları altından keçirilib, boyunduruğa
gömülən, soxulan yarım girdə həlqə ağac: gömüldürük.
- bir ucu sabana bağlanmış öküz boyunduruğu: yuğ.
boyun {boynun arxasına "ənsə", önünə "boğaz" deyilir}. boynun
kökü. hər nəyin qalın yeri: yal. 1. qabların dar, uzun
bölümü. - sürəhi boyunu. 2. təəhhüd. məsuliyyət. - bu iĢ
mənim boynuma. 3. ka təsdə. dəsdə. tutamaq. sap. orum.
hörüm. örum. hörüm. urum. kəsim. - bir örüm ot: bi örum
ot. bir oraqta biçilən ot.
- boyun atqısı: çal. Ģal. çəlmə.
- suçluların boyunlarına vurulan qalın tumruq: qanğ.
- quşun boyun həlqəsi: qamut. hamut.
- boyna almaq: zamin olmaq. mütəəhhid olmaq.
- boyun əğmək: boyun bükmək: yalvarmak.
- boynı əğri: möhtac.
- boyun olmaq: boynalmaq. ötəvlənmək. ödəvlənmək.
öhdələnmək. zəmməsinə götürmək.
- boyun: - boyununa qoymaq: boynatdırmaq.
ötəvləndirmək. ödəvləndirmək. öhdələndirmək. zəmməsinə
qoymaq.
- boyuna taxılan həlqə: gömüldürük.
- boyun uzatmaq: təslim olmaq.
- boyun buran: sarı asmıya (üzümə) bənzər bir quĢ. Ģıqraq.
köçgən.
- boyun borcu: fərizə. vacib olan nərsə.
- boyun çənbəri: köprücək deyilən gəmiklərinin üstündəki
çuxur.
- boyun qaşımaq: düĢünmək. utanmaq. utanıb baĢın aĢağ
salmaq.
- boyun kəsmək: boyun vermək: boyun əğmək. tab' olmaq.
- boyuna ölçmək: boylamaq.
boyunlanmaq çiyinlənmək. omuzlanmaq. yüklənmək. öhdələnmək.
qəbullanmaq.
boyunluq sarğı. boyuna keçirilən, sarılan nərsə. boğmuq.
gərdənlik. qulladə.
boz topraq, dəvə tüki boyalı nərsə. ıĢıltılı, bərraq olmayan.
tonuğ. donuğ. dumanlı. tüssüli. bulutlu. soluq. - donuğ
sırça.
- boz parça.
- boz qır: bozamtıl qır. boza çalar qır.
- boza çalar: bozca. bozumsi.
- qızıl ilə boz arasında olan boya: qula.- qola saçlı kiĢi. -
qola at. səmənd.
boza 1. ( z <> y ) boya. çüvüt. süyüt. suyut. rəng. boyuq.
boduq. önğ. çalı. tüka. tülük. - nə tülük atdı o. 2.
əkĢidilmiĢ, təxmir olunmuĢ nərsədən düzəlmiĢ süci,
Ģərab. suçu. axsım (< axıdan. ağdıran. əsridən.
kefləndirən).
bozağılamaq bızlamaq. bizovlamaq.
bozağılıq 1. üç il iĢlənməyib heyvan yayılan tarla. - bozağılıq
pozmaq: böyləliklə sürülməmiĢ talanı açmaq. 2. otlağın,
çayırın dördüncü, son biçilməsi.
bozarmaq bozlanmaq. solğunmaq. tutulmaq. boyası qaçmaq.
bozca 1. bozumsi. bozraq. boza çalar. 2. iĢlənməmiĢ, çiğ çalılı
topraq.
bozlanmaq bozarmaq. solğunmaq. tutulmaq. boyası qaçmaq.
bozpört qapama. bollu göy gövərənti ilə, yaxud təzə soğanla
yapılmıĢ ət yeməyi. - quzu qapaması. - cücə qapaması.
bozraq bozca. bozumsi. boza çalar.
bozumsi bozca. boza çalar.
böbrək bögrək.
böbürdək bögürdək. bir çeĢit bülbül.
böbürdək bögürdək. bir çeĢit bülbül
böcək (heyvan) gəgələmək. vurmaq. çalmaq. sancmaq.
soxmaq. ısırmaq.
- böcək yumurtası: silkə. sirkə.
- böcək, hörümcəklərin tikanlı soxmaları: kəvələmə.
gəgəc. gəgə. gəgələmə.
- bitgilərin yer altındaki köklərin kəsən, iricə başlı böcək:
dana burnı.
- böcək qabuğu: göyümtül yəĢil boya.
- qırmız böcəyi: bu al qızıl boyanı törətən böcək.
- tüklü buğda böcəyi: kəpənək.
- xanım böcəyi: gül ağaclarında olan bir böcək. qırqımçı.
bögrək böbrək.
bögri bögüri. böyüri.
bögürdək böbürdək. bir çeĢit bülbül
bögüri bögri. böyüri.
bögür böyür. yan.
- dağ bögri.
- əli böyründə qalmaq: əli qoltuğunda qalmaq. acizləmək.
bögürtlən - bögürtlən yemişi: tikən tutu.
böğrək - boş böğrək: gəgrək. qaburğanın altı. - böğrək üsti: gəgrək
altı
böhran < burqan. burkan. büqqan.
böqrək böbrək.
böqrülcə böqürülcə. bir çeĢit lobya.
böqürləmək böğürə vurmaq. qoĢun səfini qarĢılaĢmadan sağ soldan
vurup yenmək.
böqürlü böyürlü (heyvan üçün) yanlı yanaqlı. uzun. boylu.
böqürmək böğürmək. iqrəmək. bağırmaq. öqürəmək. ökürmək.
köksüdən bağırmaq. - danadək inəklər ökürə durdular.
böqürülcə böqrülcə. bir çeĢit lobya.
bölən bölünti. təqsim edən. haciz. qıtan. qıran. cizgi. xətt.
sekantlatin.
bölmək 1. qaçamaq. 2. ayırmaq. kəsmək. aralamaq. - tarlanı
bölmək. - baĢının saçını bölmək.
bölmə 1. kəsmə. fəsl. - ilin dörd bölümü var. 2. təqsim. 3. təfriq.
4. bölünti. təqsimat. həsəq12. 5. qəfəs.
- iki qəfəsli otaq.
- qəfəsdə hələ çox qadın var(qadınları kiĢilərdən ayıran
bölmə).
bölşən ölĢən. payçı. səhamdar. hissədar.
bölük 1. öbək. öpək. obaq. oba. yığın. top. uruq. vuruq. ırıq.
ılıq. ilik. boy. Ģö'bə. qoltuq . Ģö'bə. bucaqda yerləĢn
nərsə. 2. san. kəsik. parça. qətə. - san san: parça parça.
yırıq yırıq. cırıq cırıq. - san san olmuĢ ürəyimdən xəbərin
yoxdu sənin. 3. qanat. qısım. parça. cüz'.
- bölük göz: börək göz. bərək, bələk göz. ala göz. böyük iri
badam göz.
- nərsənin bir bölüyü: danğ.
- qoltuq tükan, bang, meyxana, baqqal: çüçənin bir
bucağında, döngəsində olan tükan. - el bölük bölük (öbək
öbək. obaq obaq. oba oba) oturmuĢlar. - evləri var oba oba
(öbək öbək.öpək öpək). - ayrılmış bölük: qutra. qotra.
bandıra. mandıra. bağuq. bağus. bağuĢ. çitəĢ. çiqtəĢ.
- bölük ağası: jandarma yüz baĢısı.
bölüm oda. dayrə. ulam. takım. əl. qol. dəsd. - bölük bölük:
ulam ulam: takım takım. əl əl. qol qol. dəs dəs.
bölünmək ayrılmaq. təqsim olmaq. ayrılmaq. təqsim olmaq.
bölünmüş bölünti.
bölünti 1. bölünmüĢ. 2. bölmə. təqsimat. 3. bölən. təqsim edən.
haciz.
bölüşçi ölüĢçi. (. <> b ) paylaĢan.
bölüşmək ayrılmaq (# boluşmaq: bir araya gəlmək. yığıĢmaq).
bölüşmək ölüĢmək (. <> b ) paylaĢmaq. - bunları ortazda ölüşün. -
ölüşdük bölüşdük bir yana çatmadıq.
bölüştürmək ölüĢtürmək. paylamaq.
bölüştürü ölüĢtürü. pay pay. yer yer. səkir səkir. sərpik sərpik. -
ölüştürü yağmır yağır.
börək böyrək (< burmaq). 1. xəmiri burub içinə ət, göy
gövərənti qoyulan yemək. - sığara börək. - püf börək. - su
börək. - qiyməli börək. - pənirli börək. - tatar börəyi. 2.
böyrək. kek.
- börək göz: bölük göz: bərək, bələk göz. ala göz. böyük iri
badam göz.
börk kələk. kisə.
- qulalığı olan börk: qulaqçin. - qutarma börq: öndə arqada
iki qanadı olan börq.
- tor börk: hörük kimi yapılmıĢ börk.
- başa qoyulan dəmir börk: toğulğa. tavulğa. miğfər.
- su börki: ilk öncə sıcaq suya daldırılmıĢ qalınca
yufqalardan yapılmıĢ börk çeĢiti.
- börk qapmaq. baĢqasının haqqına iyələnmək.
- dəridən sarıqsız, düz börk, baş geyimi: qalpaq.
börklük örtlük. kulahək < kalağay.
börqləmək börkləmək. - keçə börkləmək: alçaqlamaq. görəvin alıb,
qopsam (rəsmi) iĢ paltarın soyundurub qoğmaq.
böy bi. böq. büvə. bir çeĢit örümcək.
böylə 1. ortalığı götərən söz. bu türlü. bunun kimi. bu yolda. bu
tərzdə. "böylə" yaxın ortağı göstərir. {"öylə" uzaq ortağı
göstərir. "şöylə" orta ortağı göstərir}. - böylə yap. - böylə
söylə. 2. salt. ancaq. yalnız. bu qədər ki.
- bu çeĢit. - böylə kiĢi. - böylə hava.
- şöylə böylə: 1. ikisi ortası. olduqca. 2. hərnə cür, hərnə tür
olursa.
- bundan böylə: bundan sonra.
- böyləcə: bu üzdə. bu yolda. elə bu türdə. - böyləcə
söyləyəcəyim.
- böyləlik: bu yolda. bu üzdə. bu gediĢ. bu tərzdə. -
böyləliklə iĢ görülməz.
böyrək börək (< burmaq). 1. xəmiri burub içinə ət, göy gövərənti
qoyulan yemək. 2. börək. kek.
- qaqırdaq böyrəyi: qıqırdaq.
böyücək 1. az böyük. çox böyük olmayan. 2. (# olduqca böyük.
olanlar içində ən böyük).
böyük bar. iri. irimiĢ. ərmiĢ. iri. yetgin. qocaman. yekə. qos.
qaba. qabarmıĢ. qocaman. qoca . yekə. əzim. qudaman.
qudman. iri. yoğun. əzim. cəsim.
- beyik alma: tuç. tuĢ. heyva.
- bək böyük: çox iri. ərsəl. ərtəl. (< ər). dev. jean.
- böyük, yaşlıca, döğüşgən, sınağlı, iş alışığı olan batur
kişi: tayı. dayı. - qoç dayı. yaĢar dayı.
- qoca dağ. - qoca ölkə. - qoca dəniz. - qoca yapı.- böyük
xanım: dudu. tutu. tuti.- bar yiqdə: iri iğdə.
böyükdədə atabəy. - buda bizim atabəyimizdi.
böyüklənmək kəndini yekə göstərmək. böyüksinmək.
böyüklük 1. ağalıq. bəylik. idarə. 2. ağalıq. fəzilət. 3. kərəm. 4. boy.
böyüklük yoğunluq. irilik. əzəmət. cəsamət.
böyüksinmək böyüklənmək: kəndini yekə göstərmək.
böyüq böyük. qart. yekə.
böyüqlüq böyüklük. irilik. yekəlik. qocamanlıq. tayılıq. dayılıq.
döğüĢgənlik. igitlik. ağalıq. baĢçılıq.
böyümə nəĢr. enĢər. enğĢər. enləĢmə.
- doğma böyümə: doğmuĢ böyümüĢ, yerli. - doğma
böyümə kəndlidi.
böyümək gəliĢmək. övkələnmək. yoğlanmaq. öğlənmək.
huĢlanmaq. ağıllanmaq. öncədən anlamayıb sonradan
anlamaq. gəliĢmək. yetiĢmək. boy atmaq. - gəlişmiş
ağac. - uĢağın öqlənməsi çox çəkər. - öqlənməmiş evlənən
ev yıxar, öqlənibsə evlənir, ev yığar.
böyür bögür. yan.
- dağ bögri.
- əli böyründə qalmaq: əli qoltuğunda qalmaq. acizləmək.
böyüri bögri. bögüri.
böyürlü bögürlü. (heyvan üçün) yanlı yanaqlı. uzun. boylu.
böyüş bitiĢ. yetiĢ. nəmov.
böyütmə ağırlama.
böyütmək 1. böyüməsinə qulluq edmək. yetiĢdirmək. bəsləmək.
becərtmək. tərbiyət edmək. - bu cocuğu mən böyütdüm.
2. ĢiĢirtmək. yekətmək. mubaliğə edmək. - iĢi
böyütdülər. 3. ulatmaq. öğmək. tə'zim edmək. təqdis
edmək. ululamaq. ağırlatmaq. tə'zim edmək. ikram
edmək.
böyütü ulatı. təkbir. öğüĢ. təqdis
böyütülmək 1. böyüməsinə qulluq olunmaq. yetiĢdirilmək.
bəslənmək. becərtilmək. tərbiyət olunmaq. - bu cocuğ
kim ilə böyütüldü. 2. ĢiĢirilmək. yekətilmək. mubaliğə
olunmaq.
bu "bu" yaxını göstərir. "o" uzağı göstərir. "şu" ortalığı
göstərir. - bu ki: ehtimal ki.
bucaq quşə. küşə. 1. qıraq. nərsənin ocağından, ortasından
qıraq olan bölüm. 2. ortalıq. aralıq. ortada gəzən.
gəzəyən. - bucaq qıyıcı: araçı sərraf. - bucaq satıcı:
aralıqda gəzən satıcı. 3. qoltuq. qırax. kənar. yan. quytu
yer. - orası bir qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq devlətlər:
qıraxda qalan devlətlər. - gizli bucaq: saxlantı. saxlanacaq,
gizlənəcək yer. - küt bucaq: gen bucaq. zaviyeyi münfəricə.
4. təm. dəm. qonaç. bükcək. quĢə. 5. burcaq. tuq. tuqĢ.
tuĢ. qıyın.
- sivri bucaq: sivri köĢə: hadd zaviyə.
- bucaq bucaq: quĢə bucaq: hər yan. hər tərəf.
- qıyıda bucaqda: ötədə bəridə.
bucaqsız - ucsuz bucaqsız: kərənsiz. < kərmək (> bikəranfars.
bikəranəfars). yansız. qıraqsız. sınırsız.
bud satan. bacaq. bütün bacaq budu.
budacıq budaqcıq.
budağlayan budayçı.
budaq buğdaq. boğdaq (< buq. boğ. bük). 1. boğuk, incə kiçik
dal. 2. qol. üzv. 3. dal. bölük. takım. qısım. qaç. Ģö'bə.
- budaqları kəsdirmək: budatmaq. budaqdadmaq.
budaqlatmaq. budaxlatmaq.
- gözünü budaqdan əsir gəməmək: hər Ģeyə qarĢı
qoĢmaq.
budaqlanmaq 1. qollanmaq. dallanmaq. inĢiablanmaq. münĢəib
olunmaq. 2. çatallaĢmaq. iĢgilləĢmək. müĢgülləĢmək.
pürüzlənmək. bürküĢmək. - iĢ budaqlandı.
budaqsız qolsuz. düz. saf.
budala axmaq. səfeh. sapıq. qalın. tanqalaq. danğalaq. danqa.
göbut. quduz. qotur. qaba. gür. iri gövdəli. qılıqsız. küp.
torlaq. ĢaĢqın. sanğı. fikirli. xiyallı. vurğun. vırğın.
sərsəm. ohamlı. sapıq. səfeh. - baĢı sanğı, beyni sanğı. -
sanğı kiĢi.
budalalıq ĢaĢqınlıq. sanğılıq. ohamlıq. vurğunluq. vırğınlıq.
sərsəmlik.
budallaşmaq alıqmaq. alqınmaq. axmaqlaĢmaq. səfehləmək.
budantı dallantı. qollantı. budaq budaq, dal dal olmuĢ. kəsimiĢ
budaqlar toplusu.
budatmaq budaqdadmaq. budaqlatmaq. budaxlatmaq. budaqları
kəsdirmək. qısaltmaq. kəsdirmək. güdətmək.
budayçı budağlayan.
buğ 1. bıyıq. 2. buğu. buxar. tuman. duman.
- buğ (bıyıq) burmaq: qurulmaq. qurralanmaq. qurlanmaq.
mütəkəbbir olmaq.
- ağ buğ: buğu ağarmıĢ.
- buğ altından gülmək: ələ sərimək.
- balıx bığı: balığın ağzından çıxan saz kimi Ģey.
- beş bığ: muĢmulanın bir çeĢiti.
- pala bıyığ: balaq bıyıq. kürək bığ.
- tər bıyıq: yeni çıxmıĢ bıyıq.
- dovşan bıyıq: bir çeĢit ot.
- buğuya oturmaq: buxur almaq.
buğa sığır, geyik kimi heyvanların ayqırı. tosunun böyügü.
- qara buğa: manda ayqırı.
- buğa yaprağı: sınırlı yapraq.
- buğa ayqırı: qarnı yarıq.
buğal buqğal. boqğal. boğal. boqal. boynu qısıq, qıssa, ağzı
buğda (< boğmaq. boğumlı, baĢlı olmasına görə bu adı almıĢ). -
buğday başı: baĢaq.
- buğda zəstəliyi: külçər. dəlicə.
- döğülmüş buğda: gücə.
buğrənc büqrəĢ. qıyın. çətin. çəlĢirimli.
buğu buğ. buxar. - buğuya oturmaq: buxur almaq.
buğulanmaq buğlanmaq. buğla, buxarla örtülmək, tutulmaq.
buğun boğun. boğum. 1. boğmağı. bənd. fəsilə. - ovı boğun
boğun kəsmək: boğmaq yerlərindən kəsmək. 2. buğ,
buxar, tüstü duman çəkməyə, damda, tağda, tavanda
qoyulan dəlik. - evin boğunun gen götürmüĢlər.
buğur buxur. poğur. dəvə ayqırı. 2. qızqın dəvə.
buhu bayquĢ quĢunun böyüyü. gecə çağı "buhu" kimi bir
səslə ötür.
bujınkə "çöpləmə" deyilən ağılı bir ot.
buq boq. bük. pox. 1. pislik. nəcis. mürdar. 2. zərər. pis bir
hələ. 3. buğ. baĢ. salar. rəyis. amir. - baş buğ: sərkərdə.
- buğun uzun görünməsi üçün saqqalı uzaltmaq: buğ
yasdığı.
- başbuğ. baĢ. saltər.
buqa buğa. sığırın ayğırına deyilir.
buqağı bukağı. buxov. buqağı. boqağı. köstək. bənd. bəd.
zəncir. qeyd. kündə. köstək. ayaq bağı. köstək. bənd.
bəd. zəncir. qeyd. - doğanın ayağında kündə varıdı. -
bukağı vurmaq: zəncirləmək.
buqağılamaq bukağılamaq. boğağılamaq. bukağı vurmaq:
zəncirləmək.
buqağılıq bukağılıq. boğağılıq. atın ard ayağının buxov vurulan
bilək bölümü.
buqağılıq bukağılıq. boğağılıq. buxovluq. atın ard ayağının buxov
vurulan bilək bölümü.
Buqar Buxar. < bük. Buğ. çığa. izqara. buğu. buğ. - buğuya
oturmaq: buxur almaq.
buqarlatmaq buğarlatmaq. uçurtmaq. uçratmaq. təbxirlətmək.
buqavlı bukavlı. bokavlı. buxovlı. biləkləri ağ (at).
buqca buxca. bavul. bağlı. sandıq. çarĢov. bağ. heybə. yetkək.
yenqək. yetqək. yenqək. heybə. qaplaq. kisə. bağıl.
örtük. - buxcasın aç. bağlasın aç.
buqcalamaq buxcalamaq. boğcalamaq. torlamaq. dövrləmək.
dövrələmək. dövürləmək. toplamaq. devĢirmək.
paketləmək.
buqda - buğda dəməti: toqurçın.
- qızılca buğday: buğanın yumĢaq, kəvrək çeĢiti.
- tüklü buğda böcəyi: kəpənək.
buqğal buğal. boqğal. boğal. boqal. boynu qısıq, qıssa, ağzı
buqov buxov. bukağı. kündə. köstək. ayaq bağı. - doğanın
ayağında kündə varıdı.
buqovlamaq buxovlamaq. bukağılamaq: boğağılamaq. bukağı vurmaq:
zəncirləmək.
buqovlı buxovlı. bukavlı. bokavlı. biləkləri ağ (at).
buqovluq buxovluq. bukağılıq. boğağılıq. atın ard ayağının buxov
vurulan bilək bölümü.
buqra buğra. buğrağanı. un aĢı.
buqrağanı buqrağanı. buqra. un aĢı.
buqsık piĢmiĢ buğda ilə badam içi üzərinə bal, süt ilə yapılmıĢ
bulamac tökülərək meydana gətirilən bir yemək.
buqur buxur. buğur. poğur. 1. dəvə ayqırı. 2. qızqın dəvə. 3.
buğu. buğ. buxar. - buxur almaq: buğuya oturmaq.
bulAğa Bəlkə. olAQa.
bulağay bəlva. qarıĢıqlıq. gurultu. - iĢçilər arasında bir gurultu
qopdu. - bu gurultu nədən ötürüdür.
bulaq (< bulanmaq: qaynamaq). 1. bulana, bura bura çıxan su.
qaynaq. pinar. 2. düĢən. vaqiə. macəra.
- bulaq suyunun axdığı yerin ağzına qiyulan daş təknə,
çanaq: təknə daĢı.
- bulaq oti: tərə.
bulaqan darqaĢayıt. utanmaz.
bulamaq sıvamaq. suvamaq. ağuĢturmaq. bələmək. alamaq.
batırmaq.- yağa ağuĢmuĢ kağız.
- quyruq bulamaq: yaltaqlanmaq. sallamaq. quyruq
sallamaq. sürtüklənmək.
bulandırmaq qərətmək. qarartmaq. qaratmaq. duruluğun gidərmək. -
bulut çıxıb havanı qarartdı.
bulanıq 1. bulutlu. dumanlı. - göy bulutlandı: bulandı. 2. tumanlıq.
dumanlıq. qaramlıq. qaramtulluq. sislik. 3. iyi
seçəmməyən. müĢəvvəĢ. - bulanıq oyu (zehn). - bulanıq
göz. 4. qarıĢıq. - bulanıq hava: bulutlu sisli hava. 5. soluq.
fərsiz. - bulanıq bəniz(surat). 6. kədər. kətər. kətir. kitər (<
kitmək: qapamaq). qapalı. tutuq. 7. bulutlu. bürküt.
bürklü. qapalı. - qapalı hava. - qapalı göy.
- bulanıq göz: qanlı. qan oturmuĢ.
bulanı - salını bulanı: ördək kimi sallana sallana yerimək.
bulanıqlı tortlı. tortılı. dürtli. 1. köçəkli. köçələkli. çökünrüli. pusalı.
2. pırraq, bərraq olmayan. təsfiyə olunmayan.
bulanmaq boyanmaq. aludə olmaq. bulutlanmaq. tumanlanmaq.
dumanlanmaq. qaralmaq. duruluğun gedmək.
qərəlmək. qararmaq. qaralmaq. - bulut çıxıb hava qaraldı.
- günəĢə baxdım gözüm qarardı. - uçurumdan, köprüdən
aĢağı baxdım gözüm qarardı. - baĢ gicəllənib, gözün
qararlmasın.
- göy bulutlandı: bulandı.
- göz alacalanmaq:. qarıĢmaq. iyi görməz oldu.
bulantı ürək qalxması.
bulantılıq - yaramazlığı, bulantılığı keçmək: uslanmaq. turulmaq.
durulmaq (< durmaq).
bulaşan 1. bulaĢıq. əzilən. lus. 2. geçən. geçici. sarıl. sarılan. -
geçici kəsəl. 3. sıvıq. bulaĢıq.
bulaşdırmaq sürmək. yapıĢdırmaq.
- üzünə gözünə bulaşdırmaq: bacarmayıb qarıĢdırmaq.
- iki əl ilə bulaşdırmaq: qara yaxmağa çalıĢmaq.
bulaşıq 1. alayıĢ. bulaĢlıq. bulaĢma. alayıĢ. bulaĢıq. bulaĢma. 2.
bulaĢan. əzilən. lus. 3. sürülmüĢ. yapıĢmıĢ. 4. ləkəli.
kirli. 5. sıvıq. bulaĢan.
- əl yolu, ayaq yolu, bulaĢıq yolunun, bulanıq suyunu dıĢarı
açmaq.
bulaşqan yılıĢqan. yılıĢıq. yapıĢqan.
bulaşqanlıq yapıĢqanlıq. yılıĢqanlıq. yılıĢıqlıq. sırtıqlıq. sırıtqanlıq.
bulaşma alayıĢ. bulaĢıq. bulaĢlıq.
bulaşmaq taxılmaq. qarıĢmaq. sataĢmaq. - onlar əsgik biridirlər,
onlara bulaşma.
bulaşιq Kas boya. mat (boya). Ģavsız. veyran. unqundal8.
bulat bolat. tədarük. amadəlik. hazırlıq.
bulatmaq bolatmaq. tədarük görmək. amadə edmək. hazırlamaq.
bulayan alayan. qatan.
buldıq boldıq. 1. bulnur. bulunur. hazir. movcud. 2. bulunmuĢ.
cari. mə'muli beh.
buldunıka ambar. boĢqa.
bulduri çattırı. irtiĢ. yetĢiri. ulaĢı. göndəri. götüri. nəql. isal.
buldur bildir. keçən il.
buldurmaq boldurmaq. aratdırmaq. axtartmaq. araĢtırtmaq. - itənləri
buldurun.
bulduruş irtiĢ. ərtiĢ. yetriĢ. isal.
bulğamaq təyərləmək. türləmək. yaraklamaq.
bulğu idrak. əql. fəhm. anlayıĢ. ürfan. vicdan. kəĢf. ixtira. icad.
bulğur burğul. burğur. piĢirilib qurudulmuĢ pilov dəmlənən
buğda. burğul pilavı.
- qaynadılmış bulğur: gücə.
bulqaq bulğaq. bəlva. qovğa.
bulqan bulqan. burkan. vulqan > volkan. yanar (dağ).
bulqancıq bulğancıq. tanğ. əcib qərib. ĢaĢırtıcı.
bulquna malquna. ılqın ağacına bənzər bir ağac.
bullaq allaq. allaq bullaq. qarıĢıq. məmzuc. müĢəvvəĢ.
bullaşmaq 1. genəlmək. genəmək. geniĢlənmək. ənləĢmək.
ənniləĢmək. vüsət tapmaq. tovsi' olmaq. - tumanın balağ
keĢləri bollaşıb. - köynəyin qolları bollaşdı. 2. çoxalmaq.
məbzul olmaq. tofir olmaq.- qar yağıĢ bol yağdı, azıq aĢılıq
bollaşdı. - əsgərlərin azıqı bollaşmalı.
bullatmaq 1. genlətmək. genətmək. geniĢlətmək. ənlətmək. vüsət
vermək. tovsi' edmək. ənnilətmək. - tumanın balağların
bollatmalı. - köynəyin qolların bollat. 2. çoxaltmaq.
məbzullatmaq. tofir edmək. - qar yağıĢ bol yağdı, azıq
aĢılıqı bollatdı. - əsgərlərin azıqın bollatmalı.
bulmaq 1. svarmaq. vasil olmaq. dərk edmək. hasil edmək. 2.
uğramaq. düçar olmaq. - bəlasın bulmaq. - kiĢi etdiyin
bulur. 3. raslamaq. görüĢmək. təsadüf edmək. - dünən
onu buldum. 4. tapmaq. kəĢf edmək. icad edmək. - yeni
yollar bulmalı. 5. icra olmaq. - yasalar bulundu. 6. tədarük
edmək. - bir az yemək bulmalı.
- üz bulmaq: üzlənmək. ürək tapıb ilərləmək.
- aralıq bulmaq: fürsət tapmaq.
- aralarını bulmaq: ortalıqla iĢ aparmaq.
- aradığını bulmaq: müstəhəq cəzasına varmaq.
- tanrıdan bulmaq: allahın qəzəbinə düĢmək.
- üz bulmaq: sırtılmaq. düz yoldan azmaq.
- aralarını bulmaq: müsalihə edmək. sazqaĢlamaq.
sazıĢmaq.
bulnur bulunur. buldıq. boldıq. hazir. movcud.
bulun 1. tur. dur (< durmaq). qərar. - dursuz xəstə alınmır. - dur
almaq: qərar almaq. - dur vermək: qərar vermək. - on kərə
dur qoydum gəlmədi: qərar qoydum. - durlu çağda buluĢarız:
qoyulmuĢ zamanda tapıĢarıq. 2. əsir. alıq. 3. kömək.
imdad.
bulunan turan. duran. mocud. kain. qayim.
bulundurmaq tutmaq. qomaq. qoymaq. bıraqmaq. - məni ac qoydular.
bulundurmaq 1. ehzar edmək. 2. hazırlamaq.
bulunlamaq turlamaq. durlamaq (< durmaq). qərarlamq. qərar
qoymaq.
bulunlamaq kömək, imdad edmək.
bulunma 1. kəĢf. 2. icad.
bulunmaq 1. turmaq. durmaq. qalmaq. sürmək. dəvam edmək. - siz
orda durursuzmu. - aĢçız genə sizdə durur. - kitabların
məndə durur. - dünya durduqca. - at durdu. - sözünd
durmaq. 2. yardım edmək. - bu kiĢi hər zaman mənə
bulunmuşdu.
bulunmaz kəmtap. kəmyab. tapılmaz. nayab. quĢ sütü: nayab.
bulunmuş buldıq. boldıq. cari. mə'muli beh.
bulunur bulnur. buldıq. boldıq. olan. hazir. mocud. hazir.
bulunuş tapınıĢ. 1. movcudiyyət. 2. hizur. 3. kəĢf. 4. hazir olma.
bulur bilir. bəlir. məĢhur.
bulursuz bilirsiz. bəlirsiz. məcvhul. bəlirsiz.
buluş xiyal. idə.
buluşdurmaq 1. tapdırmaq. hazırlatmaq. amadə etdirmək. tədarük
gördürmək. 2. görüĢtürmək. bir araya gətirtmək.
mulaqat etdirmək.
buluş fəhm. idrak. kəĢf. ixtira. icad.
buluşlı fəhimli. fərasatlı. idraklı. müdrik.
buluşmaq sataĢmaq. raslaĢmaq. düĢüĢmək. müsadif olmaq. -
gözümə nəisə sataĢdı.
buluşmaq boluşmaq. oluşmaq. 1. bir bulda, bolda, olda tapıĢmaq.
buluşsada, türk türkə qardaĢdır.
bulut - bulutdan şeh qapmq: iti istəklikdən imdir.
- bulutlarda gəzmək: taslamaq. ĢiĢinmək. yekəxanalanmaq.
havalanmaq. - igitlik taslıyan.
- yerə enən bulut: sis. püs. Ģeh, yaĢ, sulu, çilli duman.
- bulutlar içində: bulutlara qədər: çox yüksək.
- bulutdan şeh qapmaq: hər nədən alınmaq.
- bulut kimi: çox bol.
bulutlanmaq 1. bulanmaq. dumanlanmaq. - göy bulutlandı: bulandı. 2.
ləkələnmək. - su saçıb parçalar bulutlandı.
bulutlu 1. bulanıq. dumanlı. - göy bulutlandı: bulandı. 2. ləkəli.
aydın olmayan. - su saçıb parçalar bulutlandı. 3. bulanıq.
bürküt. bürklü. qapalı. ıĢıltılı, bərraq olmayan. tonuğ.
donuğ. dumanlı. tüssüli. boz. soluq. qapanıq . tutuq. -
qapanıq hava. - donuğ sırça. - qapalı hava. - qapalı göy.
bulvar bolvar. bol, gen olan sokaq.
bunaq bunğaq. bunalmıĢ. əldən düĢmüĢ. fərtut. - bunaq bir
qoca.
bunaq səfeh. gic.
bunaqlıq bunğaqlıq. bunalmıĢ durum. əldən düĢüklük. fərtutluq.
bunalmaq bunğalmaq. 1. əldən düĢmək. halsızlanmaq. 2.
boğumsanmaq. bıqqınmaq. - dumandan bunaldı. 3.
alıqmaq. ĢaĢırmaq. əğli gedmək. 4. boğulmaq. sıxılmaq.
bunalmış bunğaq. bunaq. əldən düĢmüĢ. fərtut. - bunaq bir qoca.
- bunalmış durum: bunğaqlıq. bunaqlıq. əldən düĢüklük.
fərtutluq.
bunamaq bunğamaq. bax > bunalmaq. alıqlaĢmaq. səfehləmək.
bunqamaq. alın tirmək. uĢaqlıq edmək
bunar bunğar. binğar. binar. pinar. yerdən çıxan su. suyun
bunatmaq bunğatmaq. 1. əldən salmaq. halsızlatmaq. 2.
boğumsatmaq. bıqtırtmaq. - duman bizi bunaltdı. 3.
alıqlatmaq. ĢaĢırtmaq. əğlin aparmaq.
buncuq boncuq. mıncıq. muncuq. yumuc. yumquc. boğuncuq.
(böcək qabuğu). gözlük. göz dəğməsin diyə cocuğların
taxlarına (börkləinə), qollarına taxılan mıncıq.
bundan - bundan sonra: imdən geri.
bunğa buna. bınğa. bına.
bunğaq bunaq. əldən düĢmüĢ. fərtut. - bunaq bir qoca.
bunğaqlıq bunğama. alıqlaĢma. bunaqlıq. bunalmıĢ durum. əldən
düĢüklük. fərtutluq.
bunğalmaq bunalmaq. 1. əldən düĢmək. halsızlanmaq. 2.
boğumsanmaq. bıqqınmaq. - dumandan bunaldı. 3.
alıqmaq. ĢaĢırmaq. əğli gedmək.
bunğama bunğaqlıq. alıqlaĢma.
bunğamaq bunalmaq. bax > bunğalmaq.
bunğar bunar. binğar. binar. pinar. yerdən çıxan su. suyun
bunğar bınğar. bınar.
bunğatmaq bunatmaq. 1. əldən salmaq. halsızlatmaq. 2.
boğumsatmaq. bıqtırtmaq. - duman bizi bunaltdı. 3.
alıqlatmaq. ĢaĢırtmaq. əğlin aparmaq.
bunqaq bükük. qarı. köhnə. əldən düĢmüĢ.
bunqamaq bunamaq. səfehləmək. alın tirmək. uĢaqlıq edmək
burağan borağan. buram buram dönərək yağan yağmır qarla
qarıĢıq əsən gur yel. fırtına. - burağana, borağana
tutulduq.
burax qoyu. qoytu. qutru. salı. ötrü. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə.
buraxılmaq qalmaq. tərk olunmaq. - iĢ qaldı.
buraxılmaq qonmaq. qonulmaq. qoyulmaq. ötürülmək. tərk
olunmaq. - siqara qondu bitti.
buraxılmaz geçilməz. göz örtünməz. - geçilməz iĢ. - geçilməz gözəllik.
buraxış qoyuĢ. qutruĢ. salı. salıĢ. ötrüĢ. çıxarıĢ. əfv.
buraxma kəsim. tərk. tə'til. aralıq vermə. - dərslərin kəsimi.
buraxmaq qaĢımaq. boĢamaq. ötürmək. savmaq. ötürmək.
qoğmaq. çıxarmaq. mürəxəs edmək. ruxsət vermək.
salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru vermək.
qutramaq. qutarmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq. əfv
edmək.
- gəvĢəklər savulsun iĢdən. - eĢqi sav baĢından görərsən
özünü. - sav baĢında ölkənin düĢməni qəddarıni.
buraxmamaq buraxmamaq. tutmaq. ötürməmək. yığmaq. çəkmək. -
kəndini tutmaq. - dilini tutmaq. - soluğun tutmaq.
buraqı burakı. burkam. 1. baĢ saçında bıraxılan saç bölümü,
quruğu. pərçəm. 2. qoyuq. mətruk.
buraq boraq. bor yer. bur yer: Ģoraq yer. çoraq yer. bar. bur.
bor. bora. düz, təkiz olmayan.
buraqma atma. qoma. qoyma. vəz'. tərh. - yapının atması: tərhi. -
qanunun atması: təhi. - buyruqların atması: tərhi
buraqmaq buraxmaq. qoymaq. qoyuvermək. uzatmaq . sərbəs
ötürmək (# kəsməmək). - saç, dırnaq, ağac uzatmaq.
buram dönək. dolĢaq. dönərək, dolaĢaraq havada girdəvlər
biçimində düĢən qar, yağmurı andıran söz.
- buram buram qar yağır.
- buram buram duman çıxır.
- buram buram tərləmək: çoxlu tərləmək.
- göydə buram buram bulutlar əsirdi.
buran - bel buran: it quyruğu. bitgi adı.
- boyun buran: sarı asmıya (üzümə) bənzər bir quĢ. Ģıqraq.
köçgən.
burancık dilcik. kilidin dili.
buranğı buranğı. borani. boranğı. neçə nərsə qarıĢaraq yapılan
göy yeməyi.
burar - dil burar: kəkrə. acımtıraq əkĢi.
buraş pox. artıq. (> borazfars).
burbaşmaq yubalmaqka. yubanmaq. qarıĢmaq.
burcaq bucaq. tuq. tuqĢ. tuĢ. qıyın.
burçaq burçaq. burçuq. yuvarlaq dənə. - ağ borçaq. - qərə
borçaq.
burçın geyik diĢisi.
burçınlamaq (çivinin ucun) pərçinləmək. pəxləmək. qamamaq.
burçuq burçaq. burçaq. burulmuĢ. bükülmüĢ. yuvarlaq. lülə lülə.
burdağan quluçqa.
burdurmaq iğdiĢ etdirmək enətmək.
burğa dəlik.
burğaclanmaq burğaĢlanmaq. burĢaqlanmaq. qarğıĢıqanmaq. qarma
qarıĢıq olmaq.
burğaclıq tolaĢıqlıq. dolaĢıqlıq. giriptlik.
burğacuq burğaq. burĢuq. qarğıĢıq. qarıĢıq.
burğaq burğacuq. burĢuq. qarğıĢıq. qarıĢıq.
burğaşlanmaq burĢaqlanmaq. burğaclanmaq. qarğıĢıqanmaq. qarma
qarıĢıq olmaq.
burğulamaq direl ilə dəlmək.
burğul bulğur. piĢirilib qurudulmuĢ pilov dəmlənən buğda.
burğul pilavı.
burğur bulğur.
burxulmaq çevrilmək. burulmaq. dönmək. tovlanmaq. bükülmək.
altıva olmaq.
burın - qarqa burın: tel, sim burmağ üçün bir qısqaç çeĢiti.
bur bor. bora. bar. 1. düz, təkiz olmayan. - bor yer: bur yer:
bar, iz, pas, pus. - bor bağlamaq. - borca qoymaq. 3. bor.
iĢgil. çətinlik. müĢgül. düğün. məsələ. pıroblem.
burqaq burraq. bırraq. bırqaq. qıvraq. iti. yeyin.
burqam burkam. burakı. baĢ saçında bıraxılan saç bölümü,
quruğu. pərçəm.
burqam burkam. qala. hisar.
burqan burkan. burğan. 1. volkan. yanar dağ: ot püsgürən dağ.
bulqan. vulqan > volkan. yanar (dağ). 2. büqqan.
böhran.
burqan büqqan. böhran.
burqat 1. bük. heykəl. 2. bük. büt. 3. bük. sənəm. 4. atolyə. 5.
niqarxana.
burqılma burxılma. boĢunma. qaĢınma. ötrünmə.
burqu burğu. 1. direl. nərsəni burula burula dələn. 2. möhrə. 3.
sökəcək. - təpə burğusi: bütri, ĢüĢə tixacağın çıxaracaq
burqu.
burquluq burulmuĢ. enənmiĢ. iğdiĢlənmiĢ.
burqunmaq tavlanmaq. tovlamaq. dolanmaq. dözmək. keçinmək.
burqutmaq burğutmaq. qolların, budaqların birin (üzvlərin birin) burub
incitmək.
burma 1. çevirmə. döndərmə. qıvırma. 1. enəmə. iğdiĢ edmə. 1.
burulmuĢ nərsə. hələzon biçimi olan. 1. bağırsağ
qarında olan sancı, acı. burunti. buruĢ. burunmaq . 1.
lülə. 1. sarığ burma. açılmıĢ xəmiri burub, qıvırıb, içinə
ət, göy gövərənti qoyulan yemək. - sığara börək. - püf
börək. - su börək. - qiyməli börək. - pənirli börək. - tatar
börəyi.
- burmalı dirək.
- dil burma: kəkrəlik. dil burma. acılıq. sərtlik. əkĢilik.
- burmalı minarə.
- it burnu: yabanı gül.
- burun otu: ənfiyə.
- burun buruna: baĢ baĢa. yaxından. qarĢı qarĢıya.
- burun pərdəsi: burnun iki bacası arasında olan zar.
- burnandan düşmüş: çox bənzəmiĢ. - qıx deyib burnundan
düĢüb.
- burun sürtmək: alçaqcana, yavaĢcana soxulmaq.
yalanmaq.
- burun şişirmək: qurulmaq. qurralanmaq. qurlanmaq.
mütəkəbbir olmaq. buğ (bıyıq) burmaq.
- burun qanamaq: qan tökülmək.
- burun qanadı: burun dəliklərinin qapaqları.
- çiçəyi burnunda: təzə (yemiĢ).
- dana burnu: yer altında gövərintilərin kökün kəsən bir
böcək.
- qarğa burnu: burnu bir çeĢit çəngəlli qısqaç.
- burunsuz: burnu düĢük yapıq, bərk kiçik olan.
burmaq 1. döndərib bükmək. bağlamaq. - bitik burmaq: kitab
bağlamaq. 2. qıvırmaq. çimdikləmək. barmaq, ya qısqac
arasına qoyub qıvırmaq. - ətimi burdi. 3. sancımaq.
sancılanmaq. - qarnım burur. 4. qatlamaq. dəvĢirmək.
devĢirmək. türmək. dürmək. qatlamaq. sarmaq.- bu
qalını devşirmək. - Ģey Ģüyüzü deşirib sandığa qoy.
- dil burmaq: əkrətmək. kəsitmək. gəsitmək. - turĢ heyva
dilimi burur. 5. iğdiĢləmək. enmək.
- dodaq burmaq: ağlayacaq olmaq.
- qol burmaq: qələbə çalmaq.
- qulaq burmaq: ixtar edmək.
- bura bura oynamaq: barmaqların çalpara kimi
qımıldataraq oynamaq.
- burun burmaq: bəğənməmək.
burnaz qırqı burun. burnu böyük, armıd kimi olan.
burnun - burnundan qıl aldırmaq: köməklik edməmək. qabağın
- qıl burun: dənizə uzanmıĢ incə, uzun qara, topraq parçası.
burraq burqaq. bırraq. bırqaq. qıvraq. iti. yeyin.
bursuq daraq kovak.
burşaqlanmaq burğaclanmaq. burğaĢlanmaq. qarğıĢıqanmaq. qarma
qarıĢıq olmaq.
burşuq burğacuq. burğaq. qarğıĢıq. qarıĢıq. pürtük. burtuk.
qıvraq. - qıvraq saç.
burta xırqa çeĢitindən üst geyim.
burtaq buruĢuq. saf olmayan.
burtılmaq burtulmaq. burtuq olmaq. buruĢmaq. bürkülmək.
turĢulmaq.
burtka qabus. qabus.
burtlaq 1. doğuz balası. 2. daĢlıq, çanqıllı yer.
burtmaq buruĢdurmaq. somurtmaq.
burtuk pürtük. burĢuq. qıvraq. - qıvraq saç.
burtulmaq burtılmaq. burtuq olmaq. buruĢmaq. bürkülmək.
turĢulmaq.
buru burunti. burma. buruĢ. bağırsağ qarında olan sancı, acı.
buruq 1. burulub incimiĢ, acımıĢ. - buruq qol. 2. ağız
buruĢduran.
burulmaq bürkülmək. sapaĢmaq. yolundan çıxmaq. əğrilmək.
caymaq. - əlim sapaşdı.
burulmaq dürilmək. qatlanmaq. sarılmaq.
burulmaq burxulmaq. qol budağın inciməsi. çevrilmək. dönmək.
tovlanmaq. bükülmək. altıva olmaq.
burulmuş 1. burçuq. burçaq. burçaq. bükülmüĢ. yuvarlaq. lülə lülə.
2. burquluq. enənmiĢ. iğdiĢlənmiĢ. - burulmuş,
qatlanmış nərsə: buruma. burum. qatlama. qatlayıĢ.
buruma burum. qatlama. qatlayıĢ. burulmuĢ, qatlanmıĢ nərsə.
burumcək bürümcək. qoza kimi burulmuĢ nərsə. yumaq.
burum 1. qopum. qıvım. - bir burum: bir qopum. bir qıvım. 2.
buruma. qatlama. qatlayıĢ. burulmuĢ, qatlanmıĢ nərsə. -
bir burum qaymaq: bir qat, lay qaymaq.
burun 1. dənizlərin içinə uzanan uzun, dağlıq , daĢlıq qara
(qarrə. topraq) bölümü olanına söylənir { qumlıq, üsti düz,
alçaq olanına "dil" söylənir}. 2. uc. rə's. tikə quĢə. - Ģamın
burnun qır, kəs. - dənizə irəliləmiĢ dağlıq, daĢlıq qara uci.
alçağına "dil" deyilir. - burnu böyük: qurralı. kibirli. - qaranın
dənizə girmiĢ bir ucu. - burun duruq: heyvanın ağız burun
bağı. tumĢuq bağı. əsnək. - burun hörgöcü: ayaq örgücü:
ayağın burnun tümsək, ĢiĢik, dik olan bölümü.
- burun pıçağı: oymaçı, xərrat pıçağı.
- burnu yuxarıda: çox istəyən. aza qanıqmayan.
- qırqı burun: burnazburnu böyük, armıd kimi olan.
- burnu qaf dağında: qurra: mütəkəbbir.
- burnu yelli: hizli. hisli. yeyin. tüd.
- burun dəliğin boğaza çatan yer: gənğiz.- gənizdən
söyləmək: mırıldamaq. xım xım edmək. - yeyib içirkən
nərsə burun dəliyinə getmək: gənizə qaçmaq.
- burun qamışı: burun qıqırdağı, ğuzrufu.
- burundan damlamaq: çox bənzəmək.
- burundan qan damlamaq: çox incimək.
- dana burnı: bitgilərin yer altındaki köklərin kəsən, iricə baĢlı
böcək.
- domuz burnu: barmağı tutan ĢiĢli, irinli xəstəlik. qurlağan.
tolama. dolama. ət yaranın yüngülü.
- domuz burnu: qurlağan. dolama çeĢiti. ət yaran.
- qaradan dənizə uzanan daşlıq burun: kərəmpə.
- quş burnu: 1. dimdik. qaqa. 2. bitgi adı.
- pat burun: yasdım. patqa. yastı, basıq burun.
- uzun burun: sivri burun.
- (heyvan) - burun dəliyi: qalaq.
- (qulaq. göz.). - burun gəmirciyi: qıqırdağı.
burunduq burunduruq. burunsalıq. çətin atları tumarlarkən
saxlamaq üçün burunlarını sıxmağa yarar qısqaç.
burunduruq burunduq. burunsalıq. çətin atları tumarlarkən saxlamaq
üçün burunlarını sıxmağa yarar qısqaç.
burunlu ucli. kibirli.
burunmaq buru. bağırsağ qarında olan sancı, acı: burma. buruĢ.
burunti.
burunsalıq burunduq: burunduruq. çətin atları tumarlarkən
saxlamaq üçün burunlarını sıxmağa yarar qısqaç.
burunti burma. bağırsağ qarında olan sancı, acı. buru.
buruşdırmaq 1. qat qat, qırmalı edmək. ütüsün, Ģaxlığın, düzlüyün
pozmaq. - kağızı, parçanı buruşdurma. 2. toplayıb
çəkiĢtirmək. - turĢ nələr ağız dodağımı buruşdurur.
buruşduran buruĢqu. - buruşqu suci: Ģərab.
buruşdurmaq burtmaq. somurtmaq.
buruş burunti. burma. buru. bağırsağ qarında olan sancı, acı.
buruşqan pəriĢanfars. barıĢan. ürpək. tükləri biz biz, miz miz ĢiĢmiĢ.
qarıĢıq. durmu.
buruşqu buruĢduran. - buruşqu suci: Ģərab.
buruşmaq 1. çəkilib toplanmaq. quruyub toplanmaq. solmaq.
çəkiĢmək. - qocalıqdan üzi burşub qaladı. - çiçəklər
buruşdu. - ərik yedim dilim buruşdu. 2. qat qat olmaq.
qırmalı qırmalı olmaq. ütüsü, Ģaxlığı, düzlüyü pozulmaq.
solpumaq. - kağız, parça buruşdu. 3. burtılmaq. burtuq
olmaq. bürkülmək. turĢulmaq.
buruşmuş buruĢuq. potur. potur çotur. qırmalı potlı. qırıĢıq.
qırıĢmıĢ.
buruşuq burtaq. saf olmayan. buruĢmuĢ. potur. potur çotur.
qırmalı potlı. qırıĢıq. qırıĢmıĢ. qıvırcıq. mücə'əd. tudə.
tuydə. tüydə. - qıvırcıq kahı. - qıvırcıq saç. - qıvırcıq
saqqal.
busan əĢ. bərabər. musavi.
busat pusat. bəsat. basat. yat. yataq. yataqan. qalxan zireh
buşaq puĢaqa. buĢqan. kədərli. içi sıxıntılı. qussəli. tutuq.
buşqan puĢaqa. buĢaq. kədərli. içi sıxıntılı. qussəli. tutuq.
but - budun yuxarı bölümü: yancıq. qalçaq. qalça. göt.
- oyluğun (budun) yuxarısında qatlaq yerləri: qısıq. -
cocuğun qısıqları piĢmiĢ.
buta 1. büktə. bükət. qoyumçu (zərgər) qalıbı. 2. hədəf. amac.
təmük. 3. (qızılçı butası). soxa.
butamaq - asma budamaq: yersiz söz söyləmək.
butdırmaq bitirmək. 1. cücərtmək. 2. isbatlamaq.
butəfars buta (< budaq: dal yarpaq). hərĢeyin üstündə olan
budağa tay oyuq. qazıq. qozuq iz. rəsm. nəqqaĢlıq ( >
butəkari).
butlı mutlı. gücli. quvvəli.
butmul batmul. bibli. bibər. qarabibərə bənzər bir bitgi. darül
filfil.
butraq pıtraq. bax > bıtraq. bərk sıx bitmiĢ.
Buyafars < boya\ bur\ buyaci.
buyna qayıqlarda dümən, sükan, fərman yerinə iĢlənən yarım
kürək balaq. - boyna palası. - boyna vurmaq: qayığı
yoldan böylə çevirmək.
buynuz qırın. qırıq dala oxĢarlığından böylə ad alır.- qoç buynuzu:
1. bitgi adı. əklilol məlik otunun çeĢiti. 2. top qundağında,
parça tıxılacaq güclü çəngəl. 3. iki qulaqlı paltar asqısı.
evlərdə bəzək kimidə kullanır.
- buynuzdan olub, kürəyi çırtıb qan alma aracı: tüngü. tanqu.
kərəniz. həcəmət ayqıtı.
- quru buynuz: banka. gövdənin ağrıyan yerinə, çırtmadan
buynuzdan, sırçadan olub, salınan qabcıq. - sızıya quru
buynuz çəkin.
- buynuz çəkmək: həcəmət edmək. çırtıb bankalamaq.
- qoç buynuzu: yonca çeĢitlərindən.
- (geyik buynuzu.- keçi buynuzu): göy adlarından.
buynuzcuk böcəklərin baĢında olub, qımıldayan təprəĢən buynuz.
buynuzqək munğuzgək. pinə. çalıĢma üzündən əldə çıxan qatılıq.
buyruci amir. hakim. fərmançı.
buyruq 1. bəy. ağa. rəis. 2. buyruma. əmr. fərman. təĢrif. 3.
buyrultu. yarlıq. fərman.
buyruqçu yasaqçı. mə'mur.
buyruldı rəsmi yalzı. damqalı, möhürli yazı. əmrnamə.
buyrulmaq 1. əmr, fərman vermək. 2. edilmək. olunmaq. yapılmaq
(bu eyləmlərin sayqı göstərir biçimi). - söz buyrulmaq. -
buyrulan iĢlər. - irsal buyrulmaq.
buyrultu buyruq. yarlıq. fərman.
buyruma əmr. buyruq. fərman. təĢrif.
buyrumaq 1. əmr, fərman vermək. söz sürmək. hökm sürmək. 2.
söyləmək. (bu eyləmin sayqı göstərir biçimi). - nə
buyurdunuz.
buyurduruq sükan. fərman
buyurtmaq həvalə edmək.
buz tonğ. don. - buz ərimək: don çözülmək.
- buz bağlamış: tonuğ. donuğ. donmuĢ. camid. - əlləri
donuq.
- buzun soyuqluğu uzaqdan etgilər.
- buz bağlamaq: buz tutmaq: üsti donmaq.
- buz çözülmək: buz ərimək.
- buz kəsilmək: çox soğumaq.
buzağı sığırın balasına deyilir.
- camış buzağısı: malaq. balaq.
buzaq buzluq. firizer.
buzcımaq tonğcımaq. donğcımaq. büzülmək. üzülüb darılmaq.
köksü qısılıb qatılaĢmaq, darılmaq.
buzlağ tonğra. donğra. (< donğmaq).
buzluq buzaq. firizer.
buzlu üzəri donmuĢ. içində buzu olan. - buzlu göl. - buzlu dağ.
buzlu su.
Buzuk bir çeĢit tambur.
bücə büci. bükəc. bürkəc. döndərmə. devirmə. ağtarma. -
bücə edmək: birdən çevirib ağtarmaq, tökmək.
bücətmək bücitmək. bükəctəmək. bürkəctmək. döndərmətmək.
devirtmək. ağtarmatmaq.
büci bücə. bükəc. bürkəc. döndərmə. devirmə. ağtarma. -
büci edmək: birdən çevirib ağtarmaq, tökmək.
bücitmək bücətmək. bükəctəmək. bürkəctmək. döndərmətmək.
devirtmək. ağtarmatmaq.
büklüm büklüm. həlqə. - büklüm büklüm qıvrımılmıĢ ilan. qat. - iki
büklüm: iki qat.
bükücü bükücü. bügüçü. ovsunçu. arpağçı. sehirçi.
bükücülük bükücülük. bügüçülük. sehirçilik. ovsunçuluq.
arpağçılıq.
büq bük (> puĢ). 1. bürk. coĢun. zireh. 2. yol açmaqda deyilən
söz. - bük bük!: barda!: çəkil. geç. bardabarda!: varda
varda!.
büq bük. boq. buq. pox. 1. pislik. nəcis. mürdar. 2. zərər. pis
bir iĢin sonucu. - buda sizin poxuz. - sən öz poxuvu
yığıĢdır hələ.
büqdələmək bükdələmək:ĢəmĢirləmək:
büqdürmək bükdürmək. ulıtmaq. əğdirmək.
büqdürmək bükdürmək. 1. qıyırtmaq. qaytadmaq. çevirdib
düĢürtmək. - kağazı bükdürmək. - parçanı bükdürmək. 2.
əğdirmək. - budağı bükdürmək. 3. əğitmək. əğritmək.
sap sap, fitil fitil etdirmək. - pambığı bükdürüb ip
yapdırmaq.
büqəc bükəc. bücə. büci. bürkəc. döndərmə. devirmə. ağtarma.
büqəcik bügəcik. pum pum örümcəki.
büqəctəmək bükəctəmək. bücətmək. bücitmək. bürkəctmək.
döndərmətmək. devirtmək. ağtarmatmaq.
büqə bügə. bügəlik. 1. büvə. 2. sığır kimi malları sanacaaq
dəliyə döndərən bir göy sinək. - bügəlik soxmuşa
dönmək: azmaq. azıqmaq. azqınmaq. qudurmaq.
büqəlik bügəlik. bügə. 1. büvə. 2. sığır kimi malları sanacaaq
dəliyə döndərən bir göy sinək. - bügəlik soxmuşa
dönmək: azmaq. azıqmaq. azqınmaq. qudurmaq.
büqət bükət. büktə. buta. qoyumçu (zərgər) qalıbı.
büqətmək bükətmək. qapatmaq. tıkatmaq. kəsdirtmək. durdurmaq.
tə'tillətmək. bağlatmaq.
büqim bükim. 1. büklüm. qıvrım. qırlım. qatım. qatlım. sancı.
əzab. dərd. 2. qıvrım. qırlım. qatım. qatlım. - saçın
bükimi, büklümü.
- bükim bükim: büklüm büklüm: qıvrım qıvrım: çoq
qıvırcıq. - saçı bükim bükim: saçı büklüm büklüm: saçı
qıvrım qıvrım.
- bükim bükim, büklüm büklüm bükülmək: qıvrım qıvrım
qıvrılmaq: sandıdan bükülüb durma.
büqiş bükiĢ. 1. qəzil. tiftil. 2. bükmək yolu, tərzi.
büqqan burqan. burkan. böhran.
büqlətmək büklətmək. bükmək. tümsətmək. qanburlatmaq.
kamburlatmaq. kanburlatmaq. əğritmək. yumrutmaq.
kəmritmək. mühəddəb edmək.
büqlüm büklüm. 1. bükim. qıvrım. qırlım. qatım. qatlım. sancı.
əzab. dərd. 2. qıvrım. qırlım. qatım. qatlım.
- saçın bükimi: saçın büklümü.
- bükim bükim: büklüm büklüm: qıvrım qıvrım: çoq
qıvırcıq. - saçı qıvrım qıvrım.
- qıvrım qıvrım, büklüm büklüm bükmək: qatlandırmaq.
- bükim bükim, büklüm büklüm bükülmək: qıvrım qıvrım
qıvrılmaq: sandıdan bükülüb durma.
büqmə bükmə. qat. qırma. qırım. qatlama. qat qat edmə.
devĢirmə. sarma.
- parçanı, kağazın qat yeri.
- qatlama yeri: bükmə yeri. qırım.
- devirib bükmə: qatlayıb bükmək.
büqmə bükmə. bükülmüĢ. - qıcırı bükmə: dərmə çatma. baĢdan
savma.
büqmək bükmək. büklətmək. tümsətmək. qanburlatmaq.
kamburlatmaq. kanburlatmaq. əğritmək. yumrutmaq.
kəmritmək. mühəddəb edmək. əğmək. çarpıtmaq.
əqriltmək. əğritmək. çarpıtmaq. əqritmək. əğirmək.
qıvırmaq. əğirmək. qırıtmaq. qatlatmaq. əğirmək. sap
sap, fitil fitil etmək. qırmaq. qatlamaq. - bu kağızları qırıb
toplayıb.
- qulaq bükmək: ixtar vermək.
- pambığı büküb ip yapmaq.- saçını, saqqalını qıvırmaq. -
keçəl saç istər, onda qıvrığından. - bunu qırağın qıvırın. -
üz əğritmək: turĢatmaq. - dodaq bükmək: ağlamsımaq.
- büküb tikmək: aĢıtmaq. aĢlamaq.
büqrəmək bağırmaq. böğürmək. öqrəmək. hayqırmaq.
büqrəş buğrənc. qıyın. çətin. çəlĢirimli.
büqri əğri.
büqrilətmək əğriltmək.
büqrilik əğrilik. büqrilik.
büqrü büğrü. - əğri büğrü: əğrəlti. qıvrıq dallı budaqlı. dolaĢıq. -
əğrəlti bacaqlı qarı: dolaĢıq qıçlı. - əğrəlti yollar.
- çox əğri büğrü, çarpuq. yanğabuc
büqşə bükşə > meĢə. tıqmas (< tıqmaq). cəngəl.
büqtə büktə. bükət. buta. qoyumçu (zərgər) qalıbı.
büqtəka ĢəmĢir. qılınc.
büqüçü bügüçü. büyüçü. arpqçı. ovsunçu.
büqüçü bügüçü. bükücü. ovsunçu. arpağçı. sehirçi.
büqüçülük bügüçülük. bükücülük. sehirçilik. ovsunçuluq. arpağçılıq.
büqük bükük. müq. bunqaq. qarı. köhnə. əldən düĢmüĢ. ağır.
zorba. qatmar. qəliz.
- beli bükük, büklü: (arxası) çıxıq. qanbur. kanbur. kambur.
tümsək. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. - çox iĢləməkdən
kambur olmuĢ. - orasında kamburu vardır. - duvar kambur
vermiĢ.
büqüklük - büküklük ər: boğazı vurlmalı kiĢi.
büqüq bükük. 1. çolaq. yumaq. yumalaq. kələp. yun, ip kələpi.
2. yaysıq. yazıq. əzik.
büqü bügü. bükü. 1. bağlama. 2. uqdə. 3. fer. cə'd. 4. ovsun.
arpağ. sehir. - bügü yapmaq: ovsunlamaq. - bügü
pozmaq: ovsunu çözmək.
büqülmə bükülmə. devrim. çevrim. çevrilmə. qatlanma.
büqülmək bükülmək. çevrilmək. burxulmaq. burulmaq. dönmək.
tovlanmaq. altıva olmaq. əğilmək. çarpılmaq.
çarpazmaq. meyillənmək. çevrilmək. iliĢmək. tolanmaq.
dolanmaq. qırılmaq. qatlanmaq. qıvrılmaq. əğrilmək.
qırtılmaq. qatlanmaq. çəkilib toplanmaq. - iplik, saç, qıl
qıvrıldı. - bu kitabın yapraqları qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq:
gəbərmək.
- ayağı dolandı. - bu köynəyin yaxası qırılmaz.
büqülmüş bükülmüş. burçuq. burçaq. burçaq. burulmuĢ. yuvarlaq.
lülə lülə.
büqülmüş bükülmüş. bükmə. iqdə. - qıcırı bükmə: dərmə çatma.
baĢdan savma.
büqüm büküm. bükülmüĢ nəsənin hər bükümü. qat. - parça qat
yemiĢ. - ipək qumaĢ qat yeməz.
büqüm büküm 1. qəzil. tiftih. 2. bir kərədə bükülən, yığılan yun. -
bir büküm.
büqünc bükünc. kədər. qussə.
büqünti bükünti. (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti). qıvırma.
qıvrıntı. əğrətin. qıyıntı. basdırma. qatlama. - bu
oya (yazı. bəzək) kimi tikilməsi.
büqünti bükünti. 1. düğüm. uqdə. 2. büküyü olan tikiĢ.
büqürtmək bükürtmək. əti yarım piĢirmək. göy gövərəntini, soğanı
ot üzrə öldürmək.
büqz bükz > boğz. ürək qaralıq. öykə.
bülbül bir çeĢit bülbül. bögürdək. böbürdək. - bir çeşit bülbül:
bögürdək. böbürdək.
bünbəst çıxmaz yol: çıxmaz.
büradə torpı. hər nəyin oğuntusu. - qızıl, dəmir torpusu.
bürcək boqul. dənə.
bürək bürgə. türük. türgə. türək. geyim.
bürə sır. güzgünün arxasına vurulan boya.
bürq bürk. bük (> puĢ). coĢun. zireh.
bürqə bürgə. bürək. türük. türgə. türək. geyim.
bürqəc bürkəc. bücə. büci. bükəc. döndərmə. devirmə.
ağtarma.
bürqəctmək bürkəctmək. bücətmək. bücitmək. bükəctəmək.
döndərmətmək. devirtmək. ağtarmatmaq.
bürqək bürgək. > puĢək. pampers. bağırdaq.
bürqlü bürklü. bürküt. bulanıq. bulutlu. qapalı. - qapalı hava. -
qapalı göy.
bürqülmək bürkülmək. burtılmaq. burtuq olmaq. buruĢmaq.
turĢulmaq. burulmaq. sapaĢmaq. yolundan çıxmaq.
əğrilmək. caymaq. - əlim sapaşdı.
bürqüşmək bürküşmək. çatallaĢmaq. budaqlanmaq . qollanmaq.
dallanmaq. iĢgilləĢmək. müĢgülləĢmək. pürüzlənmək. -
iĢ budaqlandı.
bürqüt bürküt. bürklü. bulanıq. bulutlu. qapalı. - qapalı hava. -
qapalı göy.
bürnmək sarınmaq. bağlanmaq. quĢanmaq.
bürümcək burumcək. qoza kimi burulmuĢ nərsə. yumaq.
bürümək qapamaq. qaplamaq. sarmaq. - ortalığı sis bürümüş. -
duman (tüstü) gözlərimi bürüdü. - baĢını tul ilə bürüdi.
bürümə 1. qapma. qapalı. baĢdan sovma. önəm verməksizin. 2.
içaçsız. təfsilatsız. təfərrüatsız. topdan yapıĢ.
bürüncək barama. ipək böcəyinin qozasının təli. çiğ ipək. böylə
ipəkdən yapılan incə bez.
bürünmək sarılmaq. örtünmək. - qardınlar bürünsün.
büsbütün baĢabaĢ.
büsbütün tamam. arıq. teyxa. lap.
büs bəs. artıqlığı, bərkliyi vurqulayan ön ək sözü. - bəs bəlli. -
büs bütün.
büst qarçaq. yarım heykel. təndis.
büstəli püstülika. qarapazı.
büstəlik qara pazı. püstüli.
büsün bütün. 1. təkmil. qapu qapaca. - büsün kiĢi. 2. qapama bir
qapı, bir nəyin içində olanın həpsi. bütün takımı ilə. tüm
hey'əti ilə.
- məktəb qapaması: məktəbin tam ekibilə sıralanma, bunun
alayı, numayiĢi.
büt bük. heykəl.
bütün büsün. 1. təkmil. qapu qapaca. - büsün kiĢi. 2. qapama.
qapu qapaca. bir qapı, bir nəyin içində olanın həpsi. bütün
takımı ilə. tüm hey'əti ilə. - məktəb qapaması: məktəbin tam
ekibilə sıralanma, bunun alayı, numayiĢi. 3. həpsi. həp. top.
- topu gəldilər. topunu gördük. - gözəllərin topuna qurban. -
topun sən götürdün, bəs bizə nə qaldı. 4. som. içi dolu.
kamil. kofu kafı olmayan. - som kiĢi. - som gümüĢ. - som
altın. 5. bərk. qurs. tüm. 6. bütün olan nərsə. təxdə.
yalıtka. enli. həp. bütünlük. yapa. yaba. köb11. həp. tüm.
tam. cümlətən. qamu. hamı. dükəli. tükəli. yəməka. yinə.
yenə. həp. tamamiylə. dahi. ləkəsiz. arın. təmiz.
- qamu aləm. 7. balaq. tamam. kamil. əqsiksiz. əksəksiz.
kamil. əqssiz. əksiz. yamasız. yambar12. yampar.
tamma. tüm. olduqca. tamam. tügüz. düküz. tüqəli.
dükəli. həp.- yambar sayqandı: çox gözəldi. - doğru bütün
olmayan: yalan yanlıĢ. qırıq quruq. xətalı səhvili olan.
bütünlük əkməl. kəmal.
bütünlük həp. bütün. yapa. yaba.
büvə bügəlik. bügə. büy. büyə. bir çeĢit ağılı örümçək.
büyə büy. büvə. bir çeĢit ağılı örümçək.
büy büyə. büvə. bir çeĢit ağılı örümçək.
büyü arbaq. arpaq. ovsun. üfür.
büyücü arpaqçı. arbaqçı. ovsunçu. üfürükçü. cadugər. sehirçi.
bügüçü. arpqçı. ovsunçu.
büyücü çözən. ovsunçu. caduçu.
büzmək 1. çəkib toplamaq. toplayıb sıxmaq. daraltmaq. - sınırların
büzmə. ağız büzmək: bəğənməmək. - əti pöĢləsən büzür. 2.
çəkilib, düĢrülüb oturmaq. - bir bucağda büzümə, dur gəl
bura. 3. çəkib köçülmək. - gözləri büzmüş. 4. qıvırmaq.
dartmaq. qıvrıĢdırmaq. tıncıqdırmaq.
büzük 1. dar. 2. məhcub. Ģərməndə.
büzülmək 1. çəkilib toplanmaq. - sınırları büzüldü. - əti pöĢləsən
büzülər. 2. çəkilib, düĢrülüb oturmaq. - bir bucağa
büzüldü. 3. çəkilib köçülmək. - gözləri büzülmüş. 4.
incikmək. duyqusu gedmək. bayılmaq. titrəmək.
kötüləĢmək. yığrılmaq . yıxsılmaq. üzülüb darılmaq.
köksü qısılıb qatılaĢmaq, darılmaq. tonğcımaq.
donğcımaq. buzcımaq. - çəkilib büzülmək: tarlanmaq.
darlanmaq. daralmaq. 5. solmaq. pozulmaq. pəriĢan
olmaq.
büzüşmək azğaĢmaq. qudurmaq. quduzlaĢmaq. asarĢmaq.
ca caq. çıq. qıc. cə. ək olub, teyxalığı, çinliyi, xalisliyi
göstərir. büs bütün. həp."ək" olaraq iĢlənir. son ək
olaraq sözə artırılıb, sözün anlamının olduğu
böyüklüğün vurqular. - olduqca: ola bildikcə. - gəldikcə:
gəlmək iĢi dolunca. artırılmıĢ sözə " kimi, yana" anlamı
verir. - dostca: yoldaĢca. düĢmanca. özgəcə. özcə. -
yoldaşca söz. - yoldaşca alıĢ veriĢ. - yalınca: 1. büsbütün
tək. 2. büsbütün, çıplaq.
caba bələĢ. dəğiĢsiz, əvəzsiz verilən nərsə. bəllə. bəllək.
müfdə. məccani. töhvə.
cacaq çiçək. çıxçaq.
cadalamaq yadalanmaq.oxunmaq. özünü baxıcıya görsətmək.
üpürünmək. üfürmək. oxumaq.
cadu arpaq. arbaq. ovsun.
caduçu çözən. büyücü. ovsunçu.
cadugər arpaqçı. arbaqçı. ovsunçu. büyücü. üfürükçü. sehirçi.
calib < çalıb. çalpan. gözə çarpan.kəĢ. çəkici. cazib. çəkən.
sürən. - dilkəĢ: içi çəkən. ürək aparan. can sürən. - azarkeş:
dərdin alan. havadar. - sürməkəş: sürmə sürən.
calın Cilov (atın ovsarı) yələ.
camə < camək < yamaq. camaq. yamaq. yalmaq. yelmək.
camış - kəl, camış ətindən döğmə qaba basdırma: qaqac.
- camış buzağısı: malaq. balaq.
can - can qulağı ilə dinləmək: çox maraqla dinləmək.
- cana sinən: cana sinər. içə hopan. sınğcə. sinğcə.
- canım acışdı: yeynim ürpərdi. - can çəkmək: can vermək.
ərinmək.
- canı sıxılmaq: ənğrəĢmək. inləmək. mızmızlanmaq.
- canlı: ruhlu. özlü.
- can atmaq: üzənmək. çabalamaq. çalıĢmaq. hazırlanmaq. -
quĢ yavrusu uçmağa üzənir.
- min can ilə: tam istəklə. tam arzu ilə.
- sıxı can: darıxan.
- can qurtaran: dənizdə boğulmaqdan qutaran. qəriqi nəcat.
- can sıxıntısı: iç sıxıntısı:
canq cınq. (< canqıldamaq: səslənmək). - canq cınq: içdən çıxan
cingilti səs. - danq dunq: ĢiĢik. gobud. yoğun çıxan səs. -
zınq zunq: zəng zunq: uzun uzadısına çıxan. incə səs.
canlanmaq dirilmək. həyata gəlmək.
canlı güclü. quvvətli. tiri. diri. dirik. tirik. oyanıq.- diri
dəliqanlıdır.
canlı tetik. iti. fə'al.gəvĢək olmayan. - tetik kiĢi. - tetik ol!. -
tetikliyin ölməsin.
canlılıq yaĢayıĢ. dirim. dirilik. həyat.
canpənah barınaq.
cansız ölü. cənazə. zügürd. qılıqsız. qıl quyruq.
car yar. yarıq. e'lan.
carcatmaq sarsıtmaq. yormaq.
carçı çuğul. ırman. yermən. qovucu.
carlanmq qoxumaq. təbliğ olunmaq, edinmək. - çox kiĢilər özün
qoxur. - buları burax, az qoxu biraz. - bu sözlə, nə qoxumaq
istəyirsiz. - qoxumaq, yayılmaq.
carlıq (c <> y ) yarlıq. 1. yarıqlı. yarı, yarıqı çox olan yer. 2.
hərrac. carlıyaraq satılan mal. uçrumluq.
casuq dəlir. dilir. igit.
casuquna dəlirinə. dilirinə. igitinə. igityana.
Casusfars < çaşut9 . uçur. xəbərçi. ilgilənən. öğrənən. maraq
göstərən.
casut casus. uçur. xəbərçi.
casutlamaq xəbər uçurtmaq.
cavlaq yavlaq. - tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq, qılsız vaĢ: başı
tas: daz.
cavlıq yavlıq. ocmanlıq. düĢmanlıq.
caydırmaq (huĢun) oynatmaq. çaĢdırmaq.
caydırmaq çınduturmaq. çanturmaq.
caymaq sapaĢmaq. yolundan çıxmaq. əğrilmək. bürkülmək.
burulmaq. - əlim sapaşdı.
caymış qaymıĢ, qaybaq iĢ, davranıĢ. qəbeh. sapaq. sapıq.
basıq. çirkin. pis. - bu qaypaq iĢlərizdən əl götürün.
cazibəli üzü sıcaq. çəkimli. cazibəli.
Cemə yuma.
Center kenter < kend. topluluk. yığım. qurum.
cevlan - cevlana gəlmək: hərəkət edmək. iĢləmək. yürümək.- qan
damara yürüdü.
ceyran - buynuzlu ceyran: sığın.
cə ca. son ək olaraq sözə artırılıb, sözün anlamının olduğu
böyüklüğün vurqular. - olduqca: ola bildikcə. - gəldikcə:
gəlmək iĢi dolunca.
cə yana. dən yana. gəlincə. cəhətcə.
cəbanət ürəksizlik. qorxaqlıq.
Cə'bə < cım + bə. cumbə. kumbə. komba. qabırqa : qutu.
bəsdə. qabırcak8. qısqın.
Cəfəng < dəpəng. dəpmək: təpəng. təpmək: bir sözü təkərləyib
durmaq.
Cəhd < çalt. çalası. çalasın. çala çala. çappak. sürəkli. iti.
yeyin. çalt. tez. basım.
cəhrə < çıqrıka. çıqır. çıqrıq. (< çıq. çuq. tuq: düğün. girdə).
dəğirmən. çarx. ələməgə. dolab. çarx. iplik əğirmək,
sarmaq aracı. dayaqlanmıĢ bir oxun çevrəsinə
ağıllanmıĢ neçə çubuğu olan doğalaq.
cəhrəçi - çıqrıqçı, cəhrəçi dəzgahının kötüyü: beĢmə. - dəlikli beşmə.
Cəla < cıyla < yılğa.
cəlasız sığalsız. tonuğ. donuğ. (təxdə. dəmir).
Cəld < çalt. iti. yeyin. tez. basım. çalasın. çala-çala. çappak.
sürəkli.
cəld iti. sulaq. - sulaq at. - sulaq ər.
Cəllad < sallaq < sal. salan (s: c ).
cəm dərmə. toplama. devĢirmə. təhĢid. iqtaf. tuta. total.-
borcuzla tuta, bir belə edər. - birinən iki tuta, üç elər.
cəmləmə - bir yerə yığılmıĢ nərsə: təcmi.
cəmləmək dərmək. devĢirmək. təvĢirmək. dəvĢirmək. devĢirmək.
toplamaq. yığmaq.- para devşirmək. - Ģəritdən paltarları
deşir.
cəmləşmək dərilmək. yığılmaq. toplanmaq. devĢirilmək. - el bir yerə
dərildi. - üzümlər hələ dərməyib.
cəncal Cəng < çanğ9. gürültü yüksək səs.
Cəng < çanğ9. cəncal. gürültü yüksək səs.
- cəngə girişmək: bəhsə, turuĢlaĢmaq. turĢ turĢa gəlmək.
turĢamaq. durĢamaq. (< durmaq). duruĢmaq. durĢuqmaq.
qarĢı qarĢıya gəlib bir iĢə quruĢmaq.
cəngəl tıqmas (< tıqmaq). meĢə.
cənqəl çəngəl. çoğul. çuğul. sarmaĢ.
cəsarətsizlik tabansızlıq. dabansızlıq. dayanmazlıq. qorxaqlıq.
cəvəlan - cəvəlan edmək: cövlan edmək: dövr edmək. tolaĢmaq.
dolaĢmaq. gəziĢmək. çəpə çevrə gəzmək. dönmək. - dan
ertədən ( sabah tezdən) çüçələri dolaşırıq. - qırlarda
(çöllərdə) dolşıb durduq.
cəvəndə gəmrici. - gəmrici heyvanlar.
Cəvidən < çevnəmək. çeynəmək.
Cəviz göz < kovuz.
cəzalandırmaq cəzasını çəktirmək. iĢkəncəyə qoymaq. qızqurmaq.
cəzirə (< cərəzəərəb). < cırılmış ayrılmıĢ topraq.
cib kisə. kəsə. kəski. kəsi (< kəsmək). qoyun. - qoynuna
qoydu. - qoynundan çıxardı. - cib tilfunu: taĢın tilfun. daĢın
tilfun. tilfuni həmrah.
cibvuran yan kəsici: oğru.
cici yaxcı. (# kötü: qaqa. pis).
cicik güni. qısqanc. qısqanma. qibtə. həsəd. qısqanclıq.
qısqanc. həsəd. qibtə.
ciciklənmək göz qalmaq. qiptə edmək. güniləmək. qısqanclıq
duymaq. qısqanmaq. qibtə, həsəd edmək.
cicikli qısqanc.həsədli. həsud.
cidam gücəm. dözüm. qursaq. müqavimət. - qursaqsız:
dözümsüz. müqavimətsiz.
cidamlı qursaqlı. dayaqlı. vurli. ərkəli.
cıdar cıdamlı, bərk ip, bağ. (çoxun göndən olur). sicim. iĢgil. bu
bağ, ağır yük, mal heyvanın əl ayağın bağlamaqdada yarar.
cıdav yağır. yəhərin vurmasından atın yağırında oluĢan yara.
cif ciftə. taquz. taxuz. kipəz. qama. qəmə.
- doğranan nərsəni sıxıĢdırmaq üçün iĢlənir.
- ağır yüklü nərsəni dəhləmək üçün altına qoyulur.
- ağır nərsənin altında olan gədiyi tıxamaq üçün iĢlənir.
- neçə təxdəni birbirinə bağlayan qıssa tikələr.
cift cüt < cüqt. ciqt. qoĢa. neçə nərsə arasında olan
bənzəriĢ.
ciftə cif. taquz. taxuz. kipəz. qama. qəmə.
Cihazfars < yığac. topuntu.
ciq cik. 1. çığrı. tünd. acı. - acı səs. 2. açar. acar. sılağ. sığal.
pərdax.
cıqır - qar cığırı: qarda açılan iz, keçit.
ciqli urlı. qursaqlı. bezli.
cila açqı. pərdax. sığal.
cilaçi açqıçı. pərdaxçı. sığalçı.
cılalamaq açmaq. acarlamaq. sılağlamaq. sığallamaq.
pərdaxlamaq.
cilalamaq axarlamaq. aharlamaq. acarlamaq. sığallamaq.
cılıqqa arxalıq.
cılıqlaşmaq çılqaçmaq. əti yağı süzüb qurumaq. arıqmaq. arğımaq.
zayıflamaq.
cılız alız. arığ. quri. yanıq. sısqa. - yanıq cocuq.
- bayağı boyundan cır, cılız qalmış nərsə: qozalaq. -
qozalaq cocuq. - qozalaq qarpız.
Cilov (atın ovsarı) calın. yələ. dizgin. inan.atın ağzına keçirilən,
gəmə bağlı qayıĢ ki onunla minici heyvanı dolandırar,
idarə edər.: yalav.ip. yular.
cilovlamaq oyanlamaq. üyənləmək. atı noxtalamaq.
cinah < çanağ. qanat. qol.
cında köyköhnə. kəkiz. kənğiz. kəniz.gəbə əsgisi. paçavra.
cinə lap kiçik. incik. lap incə. cücək. - cocuğun cinə cinə diĢləri
cücərir.
cınq canq: (< canqıldamaq: səslənmək). - canq cınq: içdən
çıxan cingilti səs. - danq dunq: ĢiĢik. gobud. yoğun çıxan səs.
- zınq zunq: zəng zunq: uzun uzadısına çıxan. incə səs.
cinlətmək qızdırmaq. yügrütmək. acıqlandırmaq. - əğlənmək üçün
üçün birin qızdırmaq.
cinli qarıĢıq. qarĢıq. - qarışığı var.
cır - bayağı boyundan cır, cılız qalmış nərsə: qozalaq. -
qozalaq cocuq. - qozalaq qarpız.
cıra üzüm tortısı.
cırcıranmaq sırcıranmaq. qısqanmaq. qısqınmaq . qısınqanmaq.
sığqınmaq. 1. çəkəməmək. 2. qeyrətə gəlmək. 3. rəqib
olunmaq. rəqabətdə bulunmaq. 4. əsirgəmək.
əsirgənmək. darıqtınmaq. diriğ edmək. - qarısı kəndini
qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. 5. rəĢg edmək.
qibtələnmək. həsədlənmək. çəkəməmək. - mən sizdən
bir nəsə qısqanmamam.
cırıq qazıntı. yırtıq. yırıq. yarıq. çatlaq. açıq.
- qazıntılı təkər. - qazıntılı kağız.
cırılmaq çatlamaq. ayrılmaq.
cırım cında paçavra.
- cırım cındaçı: paçavraçı. köv köhnəçi.
cırlaq - cırlaq böcəyi: ağustos böcəyi.
cırmalamaq dırnaqlamaq. dırnaqla qazmaq. tırmalamaq.
dırmalamaq. qıraĢlamaq. xıraĢlamaq. cızmaq. çizmək.
təxdiĢ edmək. - piĢik əlimi tırmaladı.
cis 1. doğuĢlu. soylu. nəcib. nəcabətli. nəcib. soy. əsil. - soy
kiĢidir. - soy at. 2. soy. - cis maldi: soy maldı. - nə
cisdəndir: nə soydandır.
civəlik kiçik. küçək.
civi mıx. - sağır civi: kor civi, mıx. - dəmir civi: əksər. əkən,
yamayan, tikən nərsə. mismar.
cıvıq sıvıq. suvıq. sulu. sülü. 1. durultularaq axar durumuna
gətirilən hər Ģey. 2. ağac, quyruq kimi nərsələrin up
uzun, çırıl çıplaq qalmıĢ halı. - suvıq qudruq: qatır
quyruğu kimi qılsız. uzun quyruq.
ciyər bağır. - bir takım ciyər: ağ ciyərlə qara ciyər birlikdə. bir dəs
ciyər.
cıyla < yılğa.Cəlafars
cizgi bölən. qıtan. qıran. xətt. sekantlatin. qazıq. rəsm.
nəqqaĢi. uğrı. uğur. yol. xədd. - gün uğrusu: gün yolu.
günün çıxandan batana qədər keçdiyi yol. - saman uğrusu:
saman yolu. - qazıq saatı. - məktəbdə. həfdədə iki saat
qazığımız var. - qazıq sərgisi.
- çəki, cizgi işləri: oya.
- dalğalı olan daşlardaki cızıqlar, cizgilər: tamar. damar. -
ala bula damarlı daĢ.
cızıq - dalğalı olan daşlardaki cızıqlar, cizgilər: tamar. damar. -
ala bula damarlı daĢ.
cızıqlı sopalı. yollu. çubuqlu. - yollu parça.
cizqili oyuğlu. yivli. ivli.
cızmaq çizmək. qıraĢlamaq. xıraĢlamaq. cırmalamaq.
dırnaqlamaq. dırnaqla qazmaq. tırmalamaq.
dırmalamaq. təxdiĢ edmək.
- piĢik əlimi tırmaladı.
- yazıb cızmaq: uzun uzadısıya yazıb pozmaq.
- çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək: tırmıqlamaq.
tırmalamaq. yırtmaq. qazmaq.
cocqa < cocuq. domuz balası.
cocuğ - taya cocuğu: ac göz.
- cocuq dilində yatmağa "tümbə. tumba" deyilir. - yallah
tumbaladıq.
- çox gözəl kiçik cocuq: altın topu.
- köylü qadınların cocuğlarını içinə qoyub, omuzlarında
daşıdığı gön tobra: dağarcığ.
- arığ, quri, cılız, alız olan cocuq: sısqa.
- cocuqları yatıtmaq üçün sözlərin sonuna gələn sözcük:
nənni. ninni. - uyusun oğlum ninni. - yatar balam ninni. 2.
laylay. cocuqları yatıtmaq üçün deyilən qoĢu, söz . -
nənni söyləmək. - bu gözəl, yumĢaq çalğı, nənni yerini
tutabilər.
- qozalaq cocuq: cır, cılız.
- yaşlı çağda doğulan son cocuq: sonbeĢik. təknə
qazıntısı.
Cof < kof. kov.
comətlik ağalıq.
conqfars (< çönək9. çöngək). yığın. toplam.
corab - qalçaya dək, budun üstünə dək çatan corab: qalçın.
- qalçaya dək, budun üstünə dək çatan corab: qalçın.
Coruk11 Sıra < sürə. yoruk
coşqun taĢqın. daĢqın. həĢəri. azqın. - daşqın kiĢi.
coşma > çeşmə.aĢma. qumluqdan Ģığıran qaynaq.
coşmaq azmaq. daĢmaq. - çaylar, dərələr azdı. 2. itilmək. - yel
azdı.
coşmış aĢqın. taĢqın. daĢqın. quruĢan. xiruĢan. qızqın.
coşun 1. qoĢum. geçim. geyim. taxım. bütün örtək. özəlliklə
uzun tüklü at geyimi. güstüvan. yapıncaq. 2. bürk. bük.
puĢ. zireh.
covhər gövhər. soy. yalım. maya. cins.
covlal covlan.Ģuluq. çuluq. çuğluq. çuğluqluq ( ç <> ş )
Ģuğluqluq. çoğral.
covlan covlal. Ģuluq. çuluq. çuğluq. çuğluqluq ( ç <> ş )
Ģuğluqluq. çoğral.
covlanmaq ĢuluqlaĢmaq. çoqraĢmaq. covlaĢmaq. coĢub. qalxıb
qaynamaq. dalqalanmaq.
covlaşmaq ĢuluqlaĢmaq. çoqraĢmaq. covlanmaq. coĢub. qalxıb
cövlan cövlan - cəvəlan edmək: cövlan edmək: dövr edmək.
tolaĢmaq. dolaĢmaq. gəziĢmək. çəpə çevrə gəzmək.
dönmək. - dan ertədən ( sabah tezdən) çüçələri dolaşırıq. -
qırlarda (çöllərdə) dolşıb
cövlan dönüm. dövran. devran. dövr.
cövlanqah çaplanqa. alan. meydan.
Cu (cuv)fars ək. 1. < su: sev. - cu (+) < çı: ìstìlaçì > ìstìlacu. -
danişcu < tanıĢsev. 1. civ < yiv. qıv < iv: cola. yova. yuva.
oyuk . təxdədə torpaxda olan oyuk.
cub cuv. cuy. kov. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. iv. iz. arx.
cuxə çoq. çuq. (< tuq. cuq. ciq). quruh. dəsdə.
cuqdu yoğruka. yoqruyka. yoqdu. yoqru. yuqdu. dəvə tükünün
uzunları.
cuqurcuq cuğurcuq. sığırcıq. quĢ adı.
cuman salğın. salar. mütəcaviz. - salğın ərlər. - salğın it.
cumb - cumb etdi: tumb etdi:
cumbə kumbə. komba. Cə'bə < cım + bə. qabırqa: qutu. bəsdə.
qabırcak8. qısqın.
cumcuma qumquma. girdə, qupsuz qab. aĢağı yuxarı baĢ kasası
yekəlikdə olur. nərsənin bulunduğu yeri göstərir.
gahdan nərsənin kanlığın, çoxluğun vurqulur. - uğur
qumquması. - kötülük, pislik, fitnə qumquması. - sevgi
qumquması.
cumma üĢiĢmə. saldırı. basma.hicum.
cummaq 1. hicuma keçmək. saldırmaq. salqımaq. sarqımaq. -
yağılar qalıya sarqıtdılar. yürümək. üzərinə yürümək -
haydı yürüyün. 2. sulamaq {< su: qoĢun ( su kimi axan)}.
saldırmaq. həmlə edmək. 3. gömmək. çuxurlaĢmaq.
dərinləĢmək. - gömmüş gözlər.
cuşlamaq çoĢlamq. bərkitmək. yükləmək.
cuv cub. cuy. kov. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. iv. iz. arx.
cuvanəzən sürtük. bütün gün daban sürüb, vurub gəzən.
cuvanqar ordunun sol qolu. (ordunun sol qoluna bıranqar).
cuvazan 1. kovazan. kovaz. çuğun (< kovun). dibək. həvəng. 2.
sumaxbalan. süzgəç.
cuy cuv. cub. kov. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. iv. iz. arx.
Cuyacu soracu. - cuyacı: soracı.
cübbə - pullu, düğməli cübbə: qalmaqı. bir çeĢit çuqal, bəkitvan,
qalxan, zireh.
cübbəçi cübbəli. qorcı. yeniçəri ocağında özəl qol, sinif.
cübbəxana - top arabası qoşularından olan cübbəxana sandığı:
toparlaq.
cübbəli cübbəçi. qorcı. yeniçəri ocağında özəl qol, sinif.
cücə cocuq. uĢaq.
cücək cinə. incik. lap incə. lap kiçik.- cocuğun cinə cinə diĢləri
cücərir.
cücərmək tutmaq. kökləĢmək. təməlləĢmək. kök salmaq. - ağaclar
tutmadı. əkilən tuxumlar tutdu.
cücərtmək bitirmək. butdırmaq.
cüfgiri cütləĢmə. sürüĢ. seviĢmə.
cüft cüt < cüqt. ciqt. qoĢa. neçə nərsə arasında olan
bənzəriĢ.
cük ! sis!. hiss !. Ģüq !. sük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. -
şük dur: çük dur.
Cülgə çalgə. < çal. kəsik. alçaq yer. cola. çökəlgə. lığlı toprak
yer.
cülgə ölənğ. alanğ.
cümlətən tümlətən. topdan. birlikdə. birdən. məcmuə'n.
cür tür. 1. tutam. tutum. durum. hal. - xəstəlik tutamı: naxoĢluq
halı. - tutamı yaman. - tutamı əldə tutmaq gərək. - tutamı
pozuq. - iyi tutamlı kiĢi: halı yaxcı. - tutamı qolay: dinc hallı.
rahat. 2. gediĢ. yol. surət. tərz. - iĢi bu tür açmaq olmaz: bu
surətdə həll edmək olmaz.
cür tür. dür. dənğ. nov'. çeĢit.
cürləmək barıĢtırmaq. uydurmaq. cütləmək.
cüt cüqt. ciqt (> cift) qoĢa. neçə nərsə arasında olan
bənzəriĢ.
cüt qoĢ. qoĢa. cütə. - cüt sürmək: qoĢ sürmək.
cütçi əkinçi. tarıdaçı. tandaçıka. tarıqçı.
cütləmək əĢləmək. qoĢamq. barıĢtırmaq. uydurmaq. cürləmək.
cütləşmə sürüĢ. seviĢmə. cüfgiri.
cüvə gögə. - kağızları yeyib dələn gögə, cüvə: kağız biti.
cüvlamaq uçulamaq: yelin əsməyi.
cüvüt - cüvüt qadınlarına verilən ad: bolıca.
çaba üzənmə. çalqaĢ.
çabalamaq - arxa üsdə yatıb iki yana çabalamaq: çırpınıb durmaq:
təpələnmək
çabalamaq oynamaq. əməkləmək. çalıĢmaq. üzənmək. çalıĢmaq.
can atmaq. hazırlanmaq. - quĢ yavrusu uçmağa üzənir.
çabıq tetik. iti. çalağ. iĢlək. - çox tetik biridir.
Çabok çapıq. < çap. (çapmaq). çabıĢ11. çabıĢ. (çapak: qaçmak.
çapmak).
Çaboksəvarfars çapıksürən.< çapık + sürər.
çabucaq həmən. - həmən durdi ayağa.
çabuq - parçada olan enli yol, çubuq, çapuq: sopa.
çadır - çadır, ordu yeri: orduqah. qurum. xeyməqah. - qara
qurum: çəngiz xanın dincək ordugası.
çadır - toplu çadır: ucunda, baĢında topu, yuvarlağı olan
Çadorfars < çadır < çat.
Çadorşəbfars < çarĢov. miz örtüsü . ĢarĢo7. pərdə.
çaflı laçin. Ģahin
Çahfars < çal: çat: çak: çat: çap: çatıq. çapıq. açıq (çuxur. gen.
boĢ. çalmak: boĢaltmak. oymaq. cırmaq) . su dəliyi. çala.
su çalası.
Çaq Çağfars. çak. (1. < çağlamak: doldurmak. düzətmək.
cəkləmək. 2. < çək.)tutar. tutum. çəkimli. ölçülü. kök. -
elə o çağ: bir düzüyə. həmən. arasız.- həmən söylər. 2.
çağ. qoçaq. güclü. 3. aman. vax. su. vəxt. - axĢam
sularında. - o sularda. - beĢ sularında. - sular qararanda:
axĢam düĢəndə. 4. (sine çak) < çək. çəknəməq: yarmaq.
Ģəqqələmək. yaltamaq. yartamaq. 5. ( çağ sözü türkcədə
''ölçünü'' göstərir < çağlamak: doldurmak). 6. pota. 7. çək.
çəki. çəkim. ölçü. sınır. dözüm. tutar tutum. həqq.
huquq.
- çağ durumlu: iti qıvraq. quĢqunlu. qusqunlu. çağlayan.
- yaxa oyuntusucığa: yaxa çakı. - çağ sürmək: vax
keçirmək. çağlanmaq. əylənilmək. əqlənilmək. əklənilmək.
çaqal çalaq. çaqla. ata. atAnAQ8. xaç. çarpıq. çapraz
çaqğan çalt. iti.
çaqıl - çaqıl daşı: çay daĢı. dəniz, çay qıyılarında olub,
çalqanmaqdan yuvarlaq, badam biçimi tapmıĢ, boyalı
boyasız kiçik daĢlar. bu daĢlar qaldırım donatmada iĢlənir.
çaqilə çağilə. vaxtilə. bir zaman:
çaqın ĢimĢək. yalınğ. barqa.
çaqır - çaqır doğan.
- çaqır doğan: ağ doğan. toğrul.
- çaqır, qartal pəncə: qıynaqlı. qaparuzçi.
çaqırçı çağırçı. çağıran. oquyuçu. oxuyan. də'vətçi. - oxuyuçu
gəzmək: toya çağırmağa çıxmaq.
çaqırmaq çağırmaq. oxumaq. çağırmaq. toplamaq. də'vət edmək.
səslənmək. dinlənmək.
- bütün tanıĢların topladı.
- buradan səslənin: çağırın.
çaqqal - çaqqala oxşar heyvan: qara qulaq.
- çaqqalın tabu adı: türə.
çaqqanmaq çaqlanmaq. qoĢılmaq. qaçınmaq. ivilmək. tələsmək. tizik
yerinmək.- böylə qoşılmaz. - qoşılmağında çəki, həddi var.
çaqqın çağqın. tavan. qıvam. dayqun. duruĢ. durma. quysunq.
çaqqınlanmaq qıvamlanmaq. tavanlanmaq. tabanlanmaq. dayqunmaq.
duruĢsunmaq. quysunmaq.
çaqqun olqun. piĢmiĢ. yekkə. görmüĢ. keçitmiĢ. bacarmıĢ.
salqun. varqun. çaqqun. çəpər. mücərrəb.
çaqquş çaquĢ. sataĢ. sancıĢ. toxuĢ. taxuĢ. təsadüf.
çaqla çağla. 1. çalğa. Ģəlalə. abĢar. 2. çalaq. çaqal. ata.
atAnAQ8. xaç. çarpıq. çapraz
çaqlamaq çağlamaq. tavlamaq. doldurmak
çaqlanmaq çağlanmaq.çağ sürmək. vax keçirmək. əylənilmək.
əqlənilmək. əklənilmək. qoĢılmaq. qaçınmaq. ivilmək.
tələsmək. tizik yerinmək.- böylə qoşılmaz. - qoşılmağında
çəki, həddi var.
çaqlayan çağlayan. quĢqunlu. qusqunlu. çağ durumlu. iti qıvraq.
çaqma saçma. Çaxan. takma. yalan.
çaqmaq çaxmaq. 1. Ģaqmaq. çuqmaq. çoqmaq. süzülüb enmək.
qonmaq. 2. iğnə sap taxılıb qorunan topac, kisə.
- çaqmaq daşı: çaqmaq vurulduqda qığılcım çıxaran daĢ.
çaqmaqlı yaraqlardada iĢlənir.
Çaqn Çaxan. < çak. tak. takılmıĢ. doğru olmayan. çakma.
saçma. takma. yalan.
çaqnaq çağnak. Çanak. çağlak. çarp. çarpılmıĢ. çarpık
{(çalınmış. qazılmıĢ. qaqılmıĢ ) {1)< çak. çakmaq. çapmaq.
vurmaq. qazmaq. 2) çal. çalmaq. çapmaq. qazmaq }.
çaqnaş avarna. avran. avar. təsadüm.
çaqnaşmaq avranmaq. oğranmaq. oğulmaq. təsadüm edmək.
Çaqr Çakərfars. < çək. çəkmə. iĢçi: çəkər. çəkən. çəkək.
çəkkər. - sizin çəkəriz: sizin çakəriz. - çəkərçilik etmək:
iĢçilik, nökərçilik etmək.
çaqrılmaq çağrılmaq. istənmək. də'vət olunmaq.
çaqrış çağrış. istəyiĢ. də'vət.
çaqsu çağsu. zamanında.
çaquş çaqquĢ. sataĢ. sancıĢ. toxuĢ. taxuĢ. təsadüf.
çal çal. 1. şal. boyun atqısı. çəlmə. 2. rəhbə rəh. ağlı qaralı.
qartalka. alavan. 3. tutra. tuqar. əti dadlı quĢ.
- çal çap: qapıĢ. yağma. çalma. çapma. qəsb. qıyın, güc
zorla alma.
çala çala Cəldfars < çalt < iti. yeyin. tez. basım. çalasın. çappaq.
sürəkli.
- çala ağ: kölgəli ağ: tutqun boya.
- çala qamçı: süəkli qamçı çalaraq.
- Çala-çula: çala - cola < çal: boĢ\ çalamaq: çalmaq:
boĢatmaq.
çalaq çalağ. Çalakfars. 1. < çal. çalıq: iti. çapıq. hızlı (çaltaq <
çalmaq). apuq. apqu. yapuq. titik. iti. çabıq. tetik. iti.
çalıĢqan. kəsgin. zirək. - çox tetik biridir. 2. çapaq. çanaq.
qarıĢıq buruĢuq. kir. pislik. 3. çaqla. çaqal. ata.
atAnAQ8. xaç. çarpıq. çapraz. 4. açıqqöz. itik. huĢlu. 5.
təkəvər. itik. ütük. tələsik. 6. sulaq. iti. cəld. 7. zirək.
arız. oyaq.
çalan çapan. qapan. qapıcı. yağmaçı. qasib. çal çapla, qıyın,
güc zorla alan. qaqan. vuran.- ağac qaqan: ağac dələn:
qaqası ilə ağac qabığına çalan.
çalan qarqan. qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). oğru.
çalasın Cəldfars < çalt < iti. yeyin. tez. basım. çala çala. çappaq.
sürəkli.
çaldırmaq tıraĢlamaq. igəĢmək. əğələmək. yontmaq. kəsmək.
yonmaq.- daĢdan heykəl çaldırdım. - nəfəslə çaldırmaq:
nəfəs salmaq. üfələtmək. solumaq. nəfəs etdirmək. oxuyub
üfləmək. ağızla üf deditmək.
Çaleşfars < çal. çalıĢ. çalıq: çaltaĢıq8. çalbaĢmak. hız. tiz. tez. iti.
çalıĢmaq\ vuruĢ. vurub vurulma \ < çak: çakmaq: çakıĢ\
qaqılmaq: vurulmaq. sapılmaq.
çalğa çağla. Ģəlalə. abĢar.
çalğaşdırmaq çalıĢdırmaq. iĢlətmək. iĢ gördürmək. məĢqul edmək.
çalğı alət.
çalğış çalıĢ. sözləĢmə. maarizə. mücadilə.
çalğışmaq qunuĢmaq. soyuĢmaq.
Çalğuzəfars < cılız. cıv cəviz.
çalı rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt. süyüt.
suyut. önğ. tüka. tülük. - nə tülük atdı o. - qara çalı: tikənli
çalı çeĢiti.
çalıb Calibfars. çalpan. gözə çarpan.
çalıq alıq. məczub. çalqaq. atıq. yayıq. yoğurt, süt çalqama
qabı.
çalıqlıq alıqlıq. məczubiyyət.
çalım qabiliyyət. güc
çalınmaq aĢırılmaq. oğurlanmaq. soyulmaq.
çalınmış oğurluq. aĢırtma. aĢırma. məsruq.
çalış 1. çalıĢma. əmək. sə'y. cəhd. çapıĢ. ictihad. iĢ. zəhmət.
əziyət. 2. çalğıĢ. sözləĢmə. maarizə. mücadilə. 3. tidiĢ.
didiĢ. didin. sə'y. cəhd. 4. taramba. tarampa. dəğiĢ.
mübadilə. - tüfənginən qılıncı tarampa yapdım. 5.
almaĢtırıĢ. dəği. tə'viz. 6. güc. zor. 7. qoĢuĢ. çəkə.
çəkiĢ. sə'y.
çalışçı tarambaçı. tarampaçı. dəğiĢçi. mübadiləçi.
çalışdırmaq 1. çalğaĢdırmaq. iĢlətmək. iĢ gördürmək. məĢqul edmək.
2. tarambalamq. tarampalamaq. dəğiĢdirmək.
mübadiləedmək. - tüfənginən qılıncı tarampaladım.
çalışqan kəsgin. çalak. zirək.
çalışma çalıĢ. əmək. sə'y. cəhd.
çalışmaq əlləĢmək. gücün dənəmək. əməkləmək. çabalamaq.
üzənmək. çabalamaq. can atmaq. hazırlanmaq. - quĢ
yavrusu uçmağa üzənir. - nərsəni yapmağa çalışmaq,
meyillənmək: qiptələnəmək: yeltənmək. özənmək.
çalqaq çalıq. atıq. yayıq. yoğurt, süt çalqama qabı.
çalqaş üzənmə. çaba.
çalqıçı çanğçı9.
çalqur Çanqur < çal. çanğqur. - çanğçı9: çalqıçı.
çalqutmaq çarputmaq. uçurtmaq. uçurtmaq. uçlatmaq. yeyin
götürmək. göttürmək.
çalma çapma. qapıĢ. yağma. qəsb. çal çap. qıyın, güc zorla
alma.
çalmaq {(ç <> s ) salmaq. - peysərə çalmaq (salmaq)}.1. (böcək.
heyvan) gəgələmək. vurmaq. sancmaq. soxmaq.
ısırmaq. 2. aparmaq. götürmək. qoparmaq. aĢırmaq.
çapmaq. oğurlamaq. ilətmək. 3. çarpmaq. taldurmaq.
dalunlamaq. 4. qunmaq. soymaq. vurmaq. yamamaq. -
çəkiĢi barmağıma yamadım. 5. qaqmaq. vurmaq.
qoparmaq. yerindən almaq. yağmalamaq. qəsb edmək.
- topuq çalmaq: yerirkən topuqların birbirinə çarpdırmaq.
- ıslıq, fışqa çalmaq: sıqlamaq.
: - çala qırbac sürürdi: qamçı çalaraq.
- ilanın ıslıq çalması, fısıldaması: qızğırmaq.
- qələbə çalmaq: qəmə basmaq. üstələmək. yenmək.
- qılınc çalmaq: atmaq.
çalpan Calibfars. çalıb. gözə çarpan.
çalpıq tərlik. güdə ətəkli, qollu canlıq.
çalt Cəldfars iti. yeyin. tez. basım. çalasın. çala çala. çappaq.
sürəkli. biçqul. yüvrük. çaqğan.
çaltıq apĢaq. apĢıq. yapıĢıq. açıla. 1. qıçları aralı. 1. gəvĢək.
yaramaz. yürüməz. gücsüz. açıla. təmbəl.
çampuri çarpuri. yanbüri. yanpuri. əğribüğri. yenkəc kimi.
çamuqa gümüĢ balığı.
çamur batılan yer. bataq. suya batan yer. - qara bataq: bataqlı
topraq.
çan zəng. qanğraq. naqus. qonğraquka. çınqıraq. qonraq.
tonquraq. qanğraq.
Çanaq çanağ. çağnak. çağlak. çarp. çarpılmıĢ. çarpık {(çalınmış.
qazılmıĢ. qaqılmıĢ ) {1)< çak. çakmaq. çapmaq. vurmaq.
qazmaq. 2) çal. çalmaq. çapmaq. qazmaq}. ulmaka. ulmak.
olma. təsti. çömlək. {> Cinah. qanat. qol}.
- > cinah. - çanağ gəmiyi: toyuğun uçaq qanat gəmiyi.
- qan çanağı: qızarmıĢ gözdən söz edər.
- çomaqlı, çanaqlı çəngəl, qaşıq: bu ara oğuq, doğranmıĢ
olan nərsələri götürməyə, çəkməyə yarar: çoxmaq. - iki
çoxmaq salad.
çanğ9 Cəng. cəncal. gürültü yüksək səs.
çanğçı9 çalqıçı.
çanğqur Çanqur < çal. çalqur. - çanğçı9: çalqıçı.
çanqıllı - daşlıq, çanqıllı yer: burtlaq.
Çanqur < çal. çalqur. çanğqur. - çanğçı9: çalqıçı.
çanturmaq çınduturmaq. caydırmaq.
çap 1. bası. qalıb. taxma. 2. xap. həp. tam. lap.
- çal çap: qapıĢ. yağma. çalma. çapma. qəsb. qıyın, güc
zorla alma.
çapaçul biçimsiz. pasaqlı. salqım saçaq.
çapaq 1. Ģabak. Ģapqa. çapqa. çapıq çapıq olan, bacalı deĢikli
günəĢlik baĢ örtüsü. börk. - şapqasın tərs geymək:
şapqasın tərs qoymaq: şapqasın yerə vurmaq:
hırslanmaq. hiddətlənmək. - şapqa qaldırmaq: şapqa
çıqarmaq: sayınlamaq. hörmətləmək. 2. gəmi dirəginin
təpəsindəki təkərləkcik. 3. soba, peç, buxari ocaq
borusunun təpəsindəki dönər fırıldaq. 4. çapıq. Ģapraq.
çapraq. örtük.
çapalaq Ģapalaq. Ģaplaq. çaplaq. toqat. silli.
çapan çalan. qapan. qapıcı. yağmaçı. qasib. çal çapla, qıyın,
güc zorla alan.
Çapandənfars < çapamaq. təpəmək.
çapar əĢən. əĢginçi. yürüĢə yaraqlı çıxarlı atçılar.
çaparız çaprız. tolaĢ. dolaĢ. dolaĢıq.
çapavıl yağma. toyumluq. doyumluq. qənimət.
çapçal ĢabĢal. saçıq. tökük. təmbəl.
çapçı basıcı. basqıcı. basmaçı.
çapğın ipsiz. əypsiz. bağımız. sayqısız. gülxan bəyi. hər
iliĢgidən özgür.
çapıq 1. çapaq. Ģapraq. çapraq. örtük. 2. sapıq. çaĢıq. avlaq.
iğfal olunmuĢ. münhərif. çalıĢ. ictihad. 3. çarpıq. qılınc.
əğri.- qılıc bacaq. 4. səfeh. savuruq. əğli uçmuĢ. abdal.
çapırtmaq sapıtmaq. sapdırmaq. ĢaĢırtmaq. təəccübləndirmək.
heyrətə salmaq. - onun davranıĢı məni bərk sapıtdı.
çapqa 1. Ģapqa. Ģabak. çapaq. çapıq çapıq olan, bacalı deĢikli
borusunun təpəsindəki dönər fırıldaq.
çapqın > şəbixun. 1. basqın. uçarı. iti. itik. ütük. qırıq. həĢəri. -
uçarı çapqınlardandır. 2. tulumba. qayta. qaba. gobud.
tərbiyəsiz.
çapqınvarı çapqın olan kimi.
çaplaq Ģaplaq. Ģapalaq. çapalaq. toqat. silli.
çaplanqa cövlanqah. alan. meydan.
çaplı basılı. basılmıĢ. damqalı. qalıblı.- basılı parça.
çapma çalma. qapıĢ. yağma. qəsb. çal çap. qıyın, güc zorla
alma.
çapmaq {çap < met > bas. basmaq}. aparmaq. götürmək.
qoparmaq. aĢırmaq. çalmaq.
çappaq Cəldfars < çalt < iti. yeyin. tez. basım. çalasın. çala çala.
sürəkli.
çapr çart çat. çar. çarp. yol. oğ <> uğ.
çapraq Ģapraq. çapaq. çapıq. örtük.
çapraz ( paç < met > çap < met > çar). çarpaz. paçarz. çarpıq. ata.
atAnAQ8. xaç. çalaq. çaqla. çaqal.
çaprız çaparız. tolaĢ. dolaĢ. dolaĢıq.
çapştırı ilinti. iliĢtirmə. tutturma. çattırma. iki tikəni birbirinə
yapıĢtırma.
çapuq - parçada olan enli yol, çubuq, çapuq: sopa.
çapuqma tələsmə. ivəkinlik. ivədilik. əcələ.
çapul (dağıdıb, qənimət almaq amacı ilə olan cumuĢ, hicum).
yəğma. axın. ilğar. qarət. sarqıntı. sataĢma. təər'üz.
təəddi. təcavüz.
çar çat. çarp. çart (çapr). yol. oğ <> uğ.
çara {1) met < açar. 2) met < araç. çatar}. keçir. yol. qolay. tədbir.
- qolayına baxmaq. - çara düşünmək: tənqlənmək.
düĢünmək. - çara düşünmək: tüĢünmək. tənqlənmək.
Çarçubə < çər + çevrə.
çardaq örti. çatı. sayavan.
çardaq salaĢ. sundurma.
çarx ələməgə. cəhrə. dolab. iplik əğirmək, sarmaq aracı.
dayaqlanmıĢ bir oxun çevrəsinə ağıllanmıĢ neçə
çubuğu olan doğalaq.
- çıqırıqçı çarxı: tartura.
- dolab. dolanan, dönər çarx, ki quyudan su almağa
yarar: dəzgah. çığrıq. dilab. dolab. sağız. sağya. dilab.
- əğirmə çarxı: qullab.
çarxana <> çatqana <> çatanaq. tarama. darama. cədvəl.
müĢəbbək.
çarpan Calibfars. çalıb. çalpan.
Çarpaya çatı. çatraz. çatyapa. çatalqa. çalqata. çaltaqa. çataya.
çatala.
çarpaz ( paç < met > çap < met > çar). çapraz. paçarz.
çarpazmaq çarpılmaq. əğilmək. meyillənmək. çevrilmək. bükülmək.
çarpıq 1. çapıq. qılınc. əğri.- qılıc bacaq. 2. çapraz. ata.
atAnAQ8. xaç. çalaq. çaqla. çaqal. - çarpıq bacaq: qılıc
bacaq: əğri bacaq.
çarpılmaq çarpazmaq. əğilmək. meyillənmək. çevrilmək. bükülmək.
çarpınma çarpıntı. səqirmə. səyirmə. səqrim. atma. hopma. - ürək
səqrimi: ürək çarpıntısı. - göz sıqrimi: göz atması.
çarpıntı çarpınma. səqirmə. səyirmə. səqrim. atma. hopma . -
ürək səqrimi: ürək çarpıntısı. - göz sıqrimi: göz atması.
çarpış urma. zərbə.
çarpıtma əğmə. endirmə. meyillədirmə.
çarpıtmaq çarpıq yapmaq. talqıtmaq. tilqatmaq. nərsənin arasına
dil, dal soxmaq. iĢi qeciktirmək. yüklə ip arasına ağac
parçası qoyaraq yükü düzəltmək üçün büküb, sıxmaq.
çarpıtmaq əğmək. bükmək. əqriltmək. əğritmək. əğib bükmək.
çarpma çatma. sədmə. vurma. - gəmi sədmiyə uğradi. - görüm səni
sədmiyə uğrayasın.
çarpma oynama. zərəban.
- bir yerə çarpma: bir yerə vurma: bir yerə əks etmə:
çarpmaq 1. sezrilmək. sıdrılmaq. sızrılmaq. sıyrılmaq. dəğmək.
görüĢmək. 2. avrımaq. oğramaq. oğmaq. qıvırmaq. qıyı
vermək. 3. çalmaq. taldurmaq. dalunlamaq.
- qünəş çarpmaq: qünəĢ vurmaq. qünəş keçmək: qünəĢ
etgiləyib xəsdə edməsi.
çarpuq yanğsı. yansı. əğri. yanpuri.
- yan yerimək: yanğsımaq. çarpuq yerimək.
çarpuri çampuri. yanbüri. yanpuri. əğribüğri. yenkəc kimi.
çarputmaq çalqutmaq. uçurtmaq. uçurtmaq. uçlatmaq. yeyin
götürmək. göttürmək.
çarşı - qapalı qapılı çarşıda olan tükan: hücrə. hicrə. dilab. dolab.
- qızıl bazarında (bəcistanda) bir dolabı var.
çarşov bağ. buxca.
çart (çapr). çarp. çar. çat. yol. oğ <> uğ.
çartaq çatraq. tarım. darım. günbəd. qubbə. göy.
çarvuq çatruğ > çahar mix - çarvuğa, çatruğa çəkmək: xaça
gərmək.
çaş baş baĢsız ayaqsız. qarĢı qurĢı. baĢ göt.
çaşdırmaq (huĢun) oynatmaq. caydırmaq. ĢaĢırtmaq. yanğıltmaq.
yanıltmaq. müĢtəbeh edmək.
çaşıq sapıq. çapıq. avlaq. iğfal olunmuĢ. münhərif.
çaşınmaq sapınmaq. ayarmaq. ayrılmaq. açılmaq. azmaq.
yoluzmaq.
çaşmaq şaşmaq. 1. çaĢmaq. bayılmaq. yazmaq. yozmaq. yoldan
çıxmaq, ayrılmaq, oynamaq. - yoldan şaşmaq. - ayaq
şaşmaq. 2. yanılmaq. xəta edmək. sıhv edmək. - ovçu
ovun şaşdı. 3. tanğmaq. təəccüb edmək. səqmək.
diksinmək. ĢaĢırmaq. ĢaĢqınlamaq. yanılmaq. heryrətdə
qalmaq.- bu iĢə şaşdım. - şaşacaq nə.
Çaşnı < çeşni: nəxĢə. dartım. dad. dadım. çəĢit. çeĢit < çəkit.
cür. tür\ çeĢit: qalı nəxĢəsi əlvan. rəh bə rəh\ çeĢitli:
nəxĢəli. çeĢit çeĢit: cürbə cür\ çaĢnıçı: Ģah qulluqunda
yeməyi ilk dadan. çaĢnıçıbaĢı. çaĢnıgir.
çaşni qatıq. məzə.
çaşnıgir tatıcı. dadıcı. yeməklərin dadına baxan. dadan. bəkavul.
çat 1. çar. çarp. çart (çapr). yol. oğ <> uğ. 2. yet. yat. yad.
həqq. - sizin mənə gücənməyə çatız yoxdur. - yada daşı:
haq daĢı.
çatal çəngəl. - gümüş qaĢıq çatal taxımı.
- çatal dırnaq: baqanaq. (keçi. qoyun. sığır).
- bir çeşit çatallı bitgi: qulğan. qalğıyan otu.
çatallaşmaq budaqlanmaq. qollanmaq. dallanmaq. iĢgilləĢmək.
müĢgülləĢmək. pürüzlənmək. bürküĢmək. - iĢ
budaqlandı.
çatamamaq qalmaq. məhrum qalmaq. - yazıdan qaldıq. - yoldan
qaldıq.
çatanaq <> çarxana <> çatqana. tarama. darama. cədvəl.
müĢəbbək.
çatar əlveriĢ. yetər. kafi. - əl çatar: qərib. ulaq. əlulağı. yaxın.
çatdırılmış ərsə. iris. (< ərdirmək). (> irsərəb). sovğa. gətirilmiĢ.
bağlanmıĢ.
çatdırmaq əriĢtirmək: iriĢtirmək. ilədmək. aqtarmaq. axtarmaq.
axıtmaq. yetirmək. yetiĢtirmək. ərtirmək. ərdirmək. nayil
olmaq. iləmək. iliĢtirmək. yığmaq. toplamaq. vardırmaq.
yetiĢdirmək. tuyurmaq. duyurmaq. eĢitdiirmək.-
söylədiyizi duyurmalısız. - bunu kimsəyə duyurmayın.
- tələsik çatdırmaq: qoĢdırmaq. tizik yeritmək. ivdirmək.
- tanrı istəklərivə iriştirsin.
- sənin qoĢuğuva ərdirəmədim: sənin vüsalına nayil
olmadım. - bu parçaları ilib, torba tikin.
- ilməklənin əyləĢin.
- qoxu ilədi onun burnuna.
çatı 1. örti. çardaq. sayavan. Ģatır4. çatır. səqf. atma. örtəm.
saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq. savan. saya. tavan.
üçək. tarus. Ģip6. 2. dərəcə. orın. orna. 3. mərtəbə. qat.
- qabağı açıq dam, çatı: sundırı: sundurma.
- çatısız (gögərtəsiz) olub, altı düz, çaylara salınan qayıq:
tombaz.
çatıq çit. çıtıq. toxu. toxunmuĢ nərsə. parça.
- çatıq, əkşi üz: əbus.
çatım irim. ərim. yetim. irmə. vüsal.
çatımlı irəmli. irimli. ərimli. yetimli. ləyaqətli. layiqli. iste'dadlı.
çatın çatqınlığın çatıĢı. yetginliyin yetiyi. yetin.ərik. olqun.
olun. olduğun olqunluğu.
çatır çadır. çatı. Ģatır4. səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq.
saqab. salaç. sarlaq. savan. saya. tavan. üçək. tarus.
Ģip6.
çatırdatmaq - qamçı çatırdatmaq: qamçı çalmaq.
çatışı ulaĢı. görüĢ. qavuĢ. qovuĢ. yetiĢi. mulaqat.
çatışma varəstəlik. varıstalıq. varıĢma. qurtulma. azadəlik.
çatışmaq ulaĢmaq. görüĢmək. qavuĢmaq. qovuĢmaq. yetiĢmək.
mulaqat edmək.
çatqana <> çarxana <> çatanaq. tarama. darama. cədvəl.
müĢəbbək.
çatlaq açıq. yırıq. cırıq. yarıq.
- iki nərsənin arasında olan çatlaq. gəmi qaplamaları
arasında olan çatlaq: armuz.
- qılıfı çatlaq: özündən çıxmıĢ. azqın. - qılıf qoymaq:
çəkləmək. sınırlamaq. həd qoymaq.
- qasıq çatlağı: qasıq kəsəli: fətq.
çatlama yayılma. ayrılma. inĢiqaq
çatlamaq - dodaq çatlamaq: qussələnmək.
- daş çatlasa: nə yapılsa. nə olursa. imkanı yox.
- qasığı çatlamıĢ.
çatlamaq yırılmaq. azacıq yarılmaq. aralanmaq. - çiban yırıldı.
çatma çarpma. sədmə. vurma. - gəmi sədmiyə uğradi. - görüm
səni sədmiyə uğrayasın.
çatmaq 1. qorımaq. görmək. yetmək. kifayət edmək. idarə
edmək. kafi olmaq. vəfa edmək. - bu para xərcimizi
qorımaz. 2. tutmaq. əriĢmək. iriĢmək. - - əriĢir qonağına
asta gedən (qonağ: məqsəd. mənzil). - bu taxcaya əlin
iriĢirmi: boyun çatırmı.
- gedib çatan: varan9. ərən. vasil, nayil olan. - istəyinə
varan. - seviĢinə varan: sevgilinə çatan.
- qaş çatmaq: qaĢ gözsünmək: qapsunmaq. qapusluq,
əbusluq edmək.
çatmaz 1. qısıq. yetməz. - bu iĢdə çox qısıqlar (çatmaz. yetməz)
görünür. - iĢin qısığın (çatmazın. yetməzin) çıxarmalıyıq. -
hər nəyin qısığın (çatmazın. yetməzin) çıxarıb, aradan
qaldırmalıyıq. - sizin yaĢamda çatmaz (qısıq. yetməz) nə var
ki. 2. iĢlərində qıssa gələn. iĢini bitirməyən. 3. kal.
qanmaz.
çatmış 1. düçar. düĢmək durumu. düĢmüĢ. ulaĢmıĢ. varmıĢ.
düĢgün. mübtəla. giriftar. 2. əmrən. əmə. imə. himə.
kökə iyə olan kimsə. ərmin. ərgin. yetmiĢ. vurqun. 1.
varısta > varəstə. varmıĢ. qurtulmuĢ. azadə. yetim.
yetmiĢ. ilqəmiĢcığa. ilərmiĢ. tanrıya varmıĢ. ərən. varan.
çatpa kədxudanın, ırmaq, çəĢmə sularının yollarını qazmağa
gedməyən kimsələrdən aldığı tutu.
çatraq çartaq. tarım. darım. günbəd. qubbə. göy.
çatra - çatra patra: lala pitik. yalan yalnıĢ. - ingilizcəni çala patra
qonuĢur.
çatrıq kəsiĢik. xərək iskilet.qaraçav: qaraçıv. xərçub. pay
bəst. sarmaĢık.
çatruq çarvuğ > çahar mix - çarvuğa, çatruğa çəkmək: xaça
gərmək.
çatsız yetsiz. yatsız. yadsız. haqsız. - öz yurdumda çatsız
qaldım.
çattırı irtiĢ. yetĢiri. ulaĢı. bulduri. göndəri. götüri. nəql. isal.
çattırma ilinti. iliĢtirmə. tutturma. çapĢtırı. iki tikəni birbirinə
yapıĢtırma.
çattırmaq uğratmaq. vardırmaq. iliĢtirmək. - ora gedən olsa bizədə
uğratın. - oracan gəttid, yalnız sizə uğratamadıq.
çavarlıq odunluq.
çay bir göldən axan suyu götürən yol. ırmaq. arx. ayaq.
ırmağa tökülən axara deyilir. ırmaq. su. oz. dərə. dərya.
çaydan böyügünə, doğrudan doğruya dənizə tökülən suya
ırmaq denir. çaydan kiçiyinə üzən, su söylənir. çağ çağ axan
durqun, axıb həm duran böyük suya dərə, dərya denir.
- ırmaq, çay içində, gəminin yolun qapıyan böyük qaya,
daş: dəmir qapı. - arazın dəmir qapıları.
- bu ölkənin suları çoxdur.
- bir çayın dərin olan orta yeri: taban. daban.
- çayın, suyun dayaz, gödək yeri: sıqlıq. sığlığ. - ırmağın
orası sığlıqdır, keçid verir.
- çay takımı.
- ırmaq ağzının bir az açıq yerində qumdan qurulan topar
sədd: topuq. - çay topuğu.
çayır otlaq. otluq.
- çayır quşunun böyük çeşiti: turğar. tuyğayın çeĢiti.
çaylaq - çaylaqın böyük çeşitlərindən: qocalaq.
çeber seber. sever. zebel. sivir.
çekici etgiləyici. yetgin. mükəmməl.
Çendeşfars (< çimçiş. çimçəĢmək).
Çeşidənfars < çək. çəkmək: dartmaq > dadmaq. dad. dadım.
çeşit dənğ. cür. tür. dür. nov'. örnək. növ'. - onun bizdə neçə
örnəyi vardır. - bir örnək quzu.
çeşmə < coşma. aĢma. qumluqdan Ģığıran qaynaq. çoğuĢma.
cıĢma. ciĢmə. ĢiĢmə. (çeĢmə < deĢmə) < eşmə: dayaz
quyu < geşmə < çıxmə. çığanak7. Ģığanaq. ĢiĢmə.
kaynar4. göz . göz qaynar. gözəv. göz. gözbaĢ. gözləv .
bulak.
Çetfars çet qoftən < çet.4.6.7.8.9. dıĢ. yaban. yad. yava.
çevirmə 1. əkmə. ətf. - istəyimi ona ətf etdim: əkdim. - göz əkmək:
ətfi nəzər edmək. - yuların (cilovun) çevirmək: ətfi inan
edmək. 3. dolandırma. dolaĢdırma. döndürmə. idarə. 4.
əğmə. qıvırma. burma. döndərmə.
çevirmək 1. çevrəmək. tolamaq. dolamaq. quĢatmaq. yörəyə,
çövrəyə döndərmək. - baĢına bi Ģal dola. - belivə bir quĢaq
dola, soyuqdu. 2. sarmaq. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. -
ayağına ip dolaşdırdı. 3. tolandırmaq. dolandırmaq.
mahasirə edmək. əhatə edmək. 4. qıvırmaq. əğmək. 5.
döndərmək. gətirmək. - dinə gətirmək. - inama gətirmək:
inandırmaq. düzəltmək. islah edmək. yoluna qoymaq. -
quraqlıq əkini bu günə gətirmiş.
- döndərib, çevirib toplamaq, yığmaq: qanğırmaq.
qanırmaq.
- devrəsin çevirmək, quĢatmaq. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq.
mahasirə edmək. - Ģəhəri qoĢun ilə dolaşdırdı.
- çevirib içmək: baĢa çəkmək.
çevrə çövrə. çövər. tolayı. dolayı. dövr. ətraf. hovl. qasnaq.
qab. çəmbər. ağıl. çəpə çevrə. girdə.mihit.
- çəp çevrə: fır dolayı. ötə bəri.- ormanı fır dolayı dolandıq.
- çəpə çevrə gəzmək: gəziĢmək. tolaĢmaq. dolaĢmaq.
- çevrə uymaq. ağıllanmaq. mihitə uymaq. dönmək. dövr,
cəvəlan edmək. - dan ertədən ( sabah tezdən) çüçələri
dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb durduq.
- nərsənin çevrəsi: qarartı.
çevrəmək qucaqlamaq. əhatə edmək. Ģamil olmaq. çevirmək.
tolamaq. dolamaq. quĢatmaq. yörəyə, çövrəyə
döndərmək. - baĢına bi Ģal dola. - belivə bir quĢaq dola,
soyuqdu. - bu kitab sizin konuların hamısın qucaqlayır. - bu
kitab nə qucaqlayır. - bu qanun onu qucaqlamaz.
çevrətmək tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. döndərmək. dövr etdirmək.
gəzdirmək. - tamam çüçələri dolşdırdıq.
çevrik tevrik. devrik. devrik. yatıq. qatlaq. - devrik dodaq, yaxa,
qatlanma.
çevrilmə çevrim. devrim. qatlanma. bükülmə.
çevrilmək burxulmaq. burulmaq. dönmək. tovlanmaq. bükülmək.
altıva olmaq. dönülmək. devrilmək. çönmək. əğilmək.
çarpılmaq. çarpazmaq. meyillənmək. bükülmək. - yer
göy bir yol ilə dönür.
çevrim çevrilmə. devrim. qatlanma. bükülmə.
çevşirmək tevĢirmək. devĢirmək. təqĢirmək. dəğĢirmək.
çömbətmək. çönbətmək.
çeynəmək . - dilin çeynəmək: ımır yamır söyləmək. gəvələmək.
çəçə çiçə. əmmə. əmi.
çəq çək <> qədər <> dək. kəş. kəç. 1. miqdar. kəmiyyət. 2.
təxmin. - onlar igirmi dək olurdular: igirmi qədər. - çatıya
(dama) igirmi dək ağac gərəkdir: igirmiyə qədər. 3. son.
nəhayət. - ikiyə dək: ikiyə qədər. - nə dək: nə qədər. - bu
dək varki: bu qədər varki: bu dəğişləki: bu fərqlə ki. - o dək:
o çək: o qədər. - bu dək: bu çək: bu qədər. - Ģi dək: Ģu çək:
Ģu qədər. 4. əndazə. Çak8: çək aĢa8. baĢ aĢa2. ölçüdən
aĢmaq. çəki. çəkim. çağ: zip. kip(> çəke dəhan)
Çəkandən < çək. çəkmək. çakmaq. Ģakmaq Çəkə 1) <
çiy. Çiyə: düğüm. düğün. damla. damcı\ çəkidən:
çiyilmək\ 2) < çök ; çökək . çökmək. Çəkələmk qısmaq.
hədələmək Çəkidə 1) < çəkilmiĢ\ 2) < çərdək < çəkirdək
< cirgə < çiy. çiyə. 5. yoğurt pəniri. yağsız pənir. 6.
çözbək. sınır. aĢam. hədd. ölçü. çəki. hədd. qərar. -
çəkin, həddin aĢmıĢ: aşqın daşqın. 7. çək. çəkə. oran.
ölçü. nisbət. tənasüb. təxmin. əndazə. 8. qın. qılaf. qab.
- göz çəki ilə: göz təxmini ilə. ölçüb dartmaqsızın.götürü
bazarlıq: görməcə alıĢ veriĢ.
- çəkin, həddin bildirmək: tulumunu çıxarmaq. üzmək. ədəb
edmək.
çəqbək çəkbək. vırqaç. vurqaç. qovqa.
çəqçəq çəkçək. əl daĢqası.
çəqdirmək çəkdirmək. gərdirmək. asdırmaq. pərdə kimi uzatmaq. -
nərdivanın baĢına bir sarqı gərdirməli. - geriyə çəkdirmək:
itələmək. itmək. püsgürtmək.- bu barut tüfəngi təpdirir.
çəqə çəkə. kəkə. çəkiş. çək. 1. yemiĢ ağacının yuxar dalların
əğməyə, nərsəni önə çəkmək üçün baĢı qancalı
dəğənək. gəlbəri. əğri uclı ağac. 2. çovqan. solıcan. 3. >
kəşidəfarrs - "əlləmək" də dörd dana çəkə var. 4. tartıĢ.
datıĢ. həds. təxmin. 5. savaĢ. müdafiə,. dəf' edmə. 6.
qoĢuĢ. çalıĢ. sə'y. 3. oran. ölçü. nisbət. tənasüb. təxmin.
əndazə.
çəqəçək çəkəcək. 1. çəkicək. piləsgən. kərətə. qondara kimi
baĢmaqları ayağa geyməkdə yarayan buynuzdan,
sümükdən, dəmirdən olan yasıq arac. 2. (> kəşakeşfars)
{1. çəkiĢmə. dartıĢma. - aramızsa çəkəçək yoxdur. 2.
dartıĢ. iztirab. tərəddüd. - bir ağır çəkəçəkə düĢdük}. 3.
kəĢməkəĢ.
çəqəmək çəkəmək. 1. biribirin çəkəməmək. xorlaĢmaq. korlaĢmaq.
təpiĢmək. 2. çəkləmək. oramaq. oranlamaq.
təxminləmək. ölçmək. hesablamaq.
çəqəməmək çəkəməmək. qısınqanmaq. qısqanmaq: qısqınmaq .
sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. qısınqanmaq.
qısqanmaq: qısqınmaq . sığqınmaq. cırcıranmaq.
sırcıranmaq.rəĢg edmək. qibtələnmək. həsədlənmək. -
mən sizdən bir nəsə qısqanmamam.
çəqəmməmək çəkəmməmək. çəkiləməmək. qısqanılmaq . qeyrətə
gəlinmək. - bu iĢə qısqanılmaz. - belənədənsiz yerə
qısqanılırmı.
çəqən çəkən. 1. çəkici. kəĢ. cazib. calib. sürən. - dilkəĢ: içi
çəkən. ürək aparan. can sürən. - azarkeş: dərdin alan.
havadar. - sürməkəş: sürmə sürən. 2. varı. bənzər. gedən.
sayaq. yolunda. biçimində. müĢabih. 3. qapıcı. qapan.
çəkici. alan. cazib. - könül (ürk) qapıcı: dilbər. dilrüba. -
Ģeh qapıcı. 4. çəkici. axıĢlı. cazib.
çəqərgələn çəkərgələn. gedərgələn. gedibgələn. varagələn. - bu
tüfəyin varagələni çox doğru iĢlir.
çəqi çəki. 1. tartıĢ. datıĢ. ağram. vəzn. tartı. dartı. ölçü. qərar.
əndazə. - əlində heç dartı yoxdur. 2. tərazı. 3. nəqqaĢi.
rəsm. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ. 4. çək. ölçü. hədd.
qərar. 5. çək. çəkim. Çaqfars. ölçü. sınır. dözüm. tutar.
tutum. həqq. huquq. 6. çəkiĢ. sunu. sunuĢ. piĢkeĢ.
peĢĢaĢ. 7. ölüçü. qas. qaz. iki nərsənin arasında olan
aralıq, fasilə.
- çəki, cizgi işləri: oya.
- çəki daşı: ölçü, tərazı daĢı.
çəqic çəkic - dırnaq çəkici: dəniz yapıtlarında iĢlənən çəkic çeĢiti.
çəqicək çəkicək. çəkəcək. piləsgən. kərətə. qondara kimi
sümükdən, dəmirdən olan yasıq arac.
çəqici çəkici. çəkən. kəĢ. axıĢlı. cazib.calib. sürən.- dilkəĢ: içi
havadar. - sürməkəş: sürmə sürən.
çəqici çəkici. qapıcı. qapan. çəkən. alan. cazib. - könül (ürk)
qapıcı: dilbər. dilrüba. - Ģeh qapıcı.
çəqici çəkici. yubağan. istəkli. cazib.
çəqil çəkil. 1. Ģəkil. biçik. qılıq. rəsm. yansı. əks. foto.
fotoqrafya. - qılıq çıxarmaq: qılıq çəkmək: əks salmaq. 2.
çəkil > Ģəkil. qablut > kalbod. qablıq. qalıb. hey'ət.
- çəkil!. savul!. yol ver!. savul!. ged. varda. - varda yoldan:
çəkil yoldan.
çəqiləməmək çəkiləməmək. çəkəmməmək. qısqanılmaq . qeyrətə
gəlinmək. - bu iĢə qısqanılmaz. - belənədənsiz yerə
qısqanılırmı.
çəqilmə çəkilmə. insiraf.
çəqilmək çəkilmək. 1. əmrülmək. amrulmaq. sinilmək. sorulmaq. 2.
yoqlanmaq. yoğlanmaq. öğlənmək. dinlənmək.
yığılmaq. istirahət edmək. - arıq ər öğləndi: yorqun kiĢi
istirahat eddi. 3. qısalmaq. ayrılmaq. - iĢindən heç
ayrılmaz.
- çəkilib daralmaq: qasılmaq. qısılmaq.- donum qasıldı.
- çəkilib büzülmək: tarlanmaq. darlanmaq. daralmaq.
- çəkilib toplanmaq: qıvrılmaq. əğrilmək. bükülmək.
qırtılmaq. qatlanmaq. - iplik, saç, qıl qıvrıldı. - bu kitabın
yapraqları qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq: gəbərmək.
çəqilmiş çəkilmiş. qıvraq. iti. dartılı.
çəqim çəkim. 1. çək. çəki. Çaqfars. ölçü. sınır. dözüm. tutar.
tutum. həqq. huquq. 2. sıcaq üz. cazibə.
çəqimli çəkimli. çəkli. Ģəkilli. oranlı. orqanlı. ornaqlı. qoylu.
biçimli. əndamlı. gözəl. sevimli. məhəbbətli. cazibəli.
cəzzabli. üzü sıcaq. çəkimli. cazibəli. - sevimli üzü vardır.
çəqinən çəkinən. çəkingən. saqınğan. saxlanan. mütəvəffi.
müctənib. - nə saqınğan kiĢisən belə.
çəqingəc çəkingəc. iqrəngəc. igrənc. igrək. ikrah edən.
çəqingən çəkingən. çəkinən. saqınğan. saxlanan. mütəvəffi.
müctənib. iğrənc. iğrəngəc. iğrənən. qaçun. qırpın.
qırın. çəkingən. utancaq. usancaq. üĢəngən. ürkək.
qapanıq. məhcub. - çox qapanıq kiĢidir. - nə saqınğan
kiĢisən belə.
çəqinmə çəkinmə. qorxu. ehtiraz. ictinab. həzər.
çəqinmək çəkinmək. diksinmək. iqrənilmək. qaçınmaq. qaçınmaq.
nifrət edmək.ikrah edmək. saqmaq. saqınmaq. ehtiraz
edmək. ictinab edmək. sayınmaq ( y <> k ) sakınmaq.
baxmaq. gözləmək. ehtiyatlı olmaq. ehtiraz edmək.
saymaq. sakınmaq. ehtiyat edmək. həzər edmək.
ehtiraz edmək. tonğuĢmaq. tönğüĢmək. iğrənmək.
ürkənmək. qaçınmaq. ictinab edmək. aymaqcığa.
utanmaq. açınmamaq. usanmaq. yermək. yərmək.
bəğənməmək. xoĢlanmamaq. tiksinmək. iğrənmək. - aş
yermək: boylu qadının yeməyi bəğəməyib, qıvır zıvıra
yerikləməsi.
- kisə çəkmək, çəkinmək: kisə sürünmək: kisə sürmək.
- çox sayan kişidir.
- xəstələnib tüm yeməklərdən tiksinir. - çəkinib yollanmaq
istəməmək: tartılmaq. - ora gedməyə canım dartılıb durur.
- uydurucu nərsələrdən ürküməli.
- ayman: çəkin. - aymanmadı: çəkinmədi.
çəqinməmək çəkinməmək. - üz tutmaq. qorxmamaq. üzə gəlmək. üzünə
qarĢı söylüyə bilmək. - söyləməyə üzüm tutmur}.
çəqirdək çəkirdək. üzək. çərdək. göbək. sonğır. ağırĢağ.
çəqiş çəkiş. 1. kəĢiĢ. cəhət. canib. 2. çəki. sunu. sunuĢ.
piĢkeĢ. peĢĢaĢ.
çəqiş çəkiş. çəkə. 1. savaĢ. müdafiə,. dəf' edmə. 2. qoĢuĢ.
çalıĢ. sə'y.
çəqiş çəkiş. çəküş. > keşiş. > keşeşfars. axınc. axıĢ. çəkiĢlik.
cəzzabiyyət. - subay (evlənməmiĢ) qalan çəküş: qara baĢ.
çəqişləmə çəkişləmə. kəĢiĢləmə. cəhətləmə. canib tutma.
çəqişlik çəkişlik.cəzzabiyyət. çəkiĢ. > keĢiĢ. > keĢeĢfars. axınc.
axıĢ.
çəqişlik çəkişlik. tərəf tutma.
çəqişmək çəkişmək. 1. boğıĢmaq. 2. susamaq. arzulamaq. -
dayağa susamış. - dadlıya susamış. - çəkiş bəkişmək:
qaqıĢmaq. dürtüb itərək xırpalaĢmaq.
çəqkil çəkil. Ģəkil. biçik. licim. qurum. hey'ət. - o qurumda
çıxmaq olmaz. - bu nə qurudu belə.
çəqləmək çəkləmək. 1. qınlamaq. qılaflamaq. qablamaq. 2.
ölçərmək. ölçüyə qoymaq. 3. yoxlamaq. 2.
gücləndirmək. - iĢləri çəkləmək gərək.
çəqləmək çəkləmək. çəkəmək. oramaq. oranlamaq. təxminləmək.
ölçmək. ölçü götürmək: həddi hidud qoymaq. kontrol
edmək.hesablamaq.
Çəqləmək Çəkləmək. sınırlama. Ģəkilləmə. yasaklama. yasalama.
Hidudlamaq: çək qoymaq.
çəqləmsin çəkləmsin. korlama. görməksizin. təxminən.
çəqlənmək çəklənmək. tartılmaq. ölçülmək. həds vurulmaq. təxmin
edilmək. - dartılmamış iĢə giriĢmə.
çəqləşmək çəkləşmək. mərcləĢmək. məĢləĢmək.
çəqli çəkli. çəkimli. Ģəkilli. oranlı. orqanlı. ornaqlı. qoylu.
biçimli. əndamlı. gözəl.
çəqmə çəkmə. 1. tatma. dadma. düçar. 2. tatma. dadma. - düçar
olmaq: çəkmək. tatmaq. dadmaq.- onunda isti soyuğun
daddıq.
- çəkmənin altına bağlanıb, buda dək uzanan tozluq,
patava, corab. qıça geyilən tozluq: qalçın.
- çamurdan qorunması üçün ayaqqabın üstündən
geyilən çəkmə: qapuĢ. qaluĢ. qaruĢ.
çəqməcə çəkməcə. çəkilərək açılan gözülü dilab. sandıqca. qutu. -
sürmə çəkməcə: sürmə qapı: çəkilib sürülərək açılıb
qapanan.
çəqmək çəkmək. 1. gərmək.- xaça gərmək: çarvuğa, çatruğa
çəkmək. 2. sarmaq. toplamaq. qaldırmaq. çırmamaq. -
saçıvı topla. - ətəyivi topla. 3. çəkmək. tatmaq. dadmaq.
düçar olmaq. - onunda isti soyuğun daddıq. 4. gətirmək.
cəlb edmək. 5. buraxmamaq. tutmaq. ötürməmək.
yığmaq.- kəndini tutmaq. - dilini tutmaq. - soluğun tutmaq.
6. qaldırmaq. dözmək. götürmək. saxlamaq. təhəmmül
edmək. - bu sözü o qaldıramaz. - bu acını o qaldıramaz. 7.
oylamaq. tərsim edmək. 8. ağtamaq. açmaq. 9. tökmək.
qoymaq. çəkmək. axıtmaq. - bayraq çəkmək: bayaq
açmaq. - kisə çəkmək, çəkinmək: kisə sürünmək: kisə
sürmək.1. yubamaq. istəmək. cəzb edmək.
- çəkib daraltmaq. qasmaq. qısmaq.- donumu qas. -
qasmalı nərsə.
- əl çəkmək: əl yumaq: qəti irtibat edmək.
- suya çəkmək: ağartmaq. bəraət edmək.
- başa çəkmək: çevirib içmək.
- çəngəl salıb çəkmək: tırmamaq. dırmamaq. tirmək.
- dartıb çəkərək xırpalama: tartaqlamaq. didikləmək.
- çəkib içərmək: yalmarmaq. yalayub somurmaq. - çəkib
uzatmaq: gərmək: çəkib uzadaraq qurmaq. ipi gərmək. - teli
gərmək. - yayı gərmək. - qura çəkmək: surplamaq.
sürləmək. - soyuq çəkmək: qıĢ yemək.
- çəkib qısmaq: qanğtarmaq. qantarmaq.
- çəkib qısma ayqıtı: qantarma: qanğtarma.
- darqınlıqla özün çəkmək: qafa tutmaq. özün dartmaq.
- için çəkmək: öfqərmək. içdən soluq almaq. dərin solumaq.
- uzaqdan çəkmək: qapmaq. cəzb edmək. cəlb edmək.
yaxalamaq. - ısıtma qapmaq. - kəsəl qapmaq. - xuy
qapmaq. - Ģeh qapmaq.
çəqsiz çəksiz. oransız. yaxıĢıqsız. uyarsız. biçimsiz.
tanasübsüz. ölçüsüz. hədsiz. - ölçüsüz bazar dosluğu
pozar.
çəqsizlik çəksizlik. oransızlıq. yaxıĢıqsız. yarmaĢsızlıq. uyarsızlıq.
biçimsizlik. tanasübsüzlük.
çəqtirmək çəktirmək. sanğlatmaq. təngitmək. təngə gəitmək.
dəlirlətmək. acıqdırmaq. hirsləndirmək.
çələbi kiĢiqıl. nəciblik. tərbiyəli.
çələbilik kiĢilik. nəcabət. tərbiyə.
çələng çəmbər kimi yığın.
çələng sarğuc. sorğuc. baĢa taxılan tuğ.
çəlik tayaq. dayaq. dayanacaq nərsə. dəğənək. sopa. əsa. -
beli bükülmüĢ, dayaqı düĢmüüĢ: əlindən düĢmüĢ.
çəlmə boyun atqısı. Ģal.
çəlşirimli qıyın. çətin.
Çəmbər Çənbər (< çön. çönmək). (< kombar. komalaq. kommar.
gombır. gombıl). çevrə. çevrəb çönbərə. çövrə.
çəmbər qasnaq. qab. çevrə.
çəmçə8 çömçə. kömkə. kəfgir.
çəmçəmə8 çimçimə. heyvan, kiĢinin ayaq səsi.
Çəmədan < 1. yum. sum. (y <> s: yumurta. sumurta). 2. cəm - cüm.
kom. comalan. komalan. cummaq. (cəmə: dəsdə).
çənbər - boyun çənbəri: köprücək deyilən gəmiklərinin üstündəki
çuxur.
çənə çənqə. çəngə.
- çənə altı: saqaq. ğəbğəb.
- çənə yarışı: havayı söyləmək. gəvəzəlik.
- yaşlıların çənəsinin özözünə titrəməsi: gəviĢ.
çəngəl cənqəl. çoğul. çuğul. sarmaĢ. qullab. qança.
- çəngəl salıb çəkmək: tırmamaq. dırmamaq. tirmək.
çoxmaq salad.
- düĢman ayağına batmaq üzrə, yol arasına atılan sivri uclu,
üç bucaqlı dəmirdən, ayağ çəngəli, oltası: tomuz ayağı.
- kiçik çəngəl: çəngəl biçimində ilişəcək ayqıt: tımırıq.
tırmıq. dımırıq ( < dırnaq).
- zənciri qırılıb dənizdə itmiĢ nərsəni aramaqda iĢlənən dörd
çatallı çəngəl. tımırıq. tırmıq. dımırıq ( < dırnaq). - tımıq
edmək: bu dəmirlə darayıb aramaq.
- çox qollu çəngəl: qaz ayağı.
- tulumbaçı çəngəli: qapcaq.
- qala duvarına vurulan, taxılan böyük çəngəl: qapcaq.
- dəmir teldən olan ərkəkli dişili çəngəl: qopca.
Çəngfars < çal. çalmaq. çalqamaq. çanqlamaq > çəgləmək >
çəngəmək > pəncəmək Çənqal çalqal < çal. çalmaq.
yırtmaq. qoparmaq. yırtık. yırtan\ < çanğ: oğuq. oyuq.
cırıq\ < qıynaq< qay. gay: əyriligi göstərən kök. qayqı.
cıynaq.
çənğli mərikli bircocuq oyunu. salıncaq·.
çəniləmək - töğülərək çəniləmək: kötü söyləyib bağırmaq: çanğılamaq.
çənqə 1. çəngə. çənə. 2. pəncə.
çənqəl çəngəl. əğəc. bal pətəyindən bal götürməyə, xəmir
tağarı kimi qabları qaĢımağa yarar.
çəntdirmək çəntikləmək. kərtdirmək. kərtik, çəntik, gədik yapmaq.
diĢləmək. - çitləyi kərtiklətmək.
çəntik 1. diĢlik. gədik. fərcə. fürcə. rəxnə. 2. kərtik. kərtə. diĢ.
niĢan. iĢarə. çizgi. - çıtlanın kərtəsi. - heyvan qulağının
kərtəsi.
çəntikləmək çəntdirmək. kərtdirmək. kərtik, çəntik, gədik yapmaq.
diĢləmək. - çitləyi kərtiklətmək.
çəntilmək gədiklənmək. (< gədik. kərdik < kər). oyulmaq.
çəntmək qədmək. kərtmək. kətmək. (< gədik. kərdik < kər).
oymaq. gədik gədik, diĢ diĢ edmək.
çəp - çəp çevrə: fır dolayı. ötə bəri.- ormanı fır dolayı dolandıq.
- çəpə çevrə: çevrə. girdə.
dönmək. dövr, cəvəlan edmək. - dan ertədən ( sabah tezdən)
çüçələri dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb durduq.
çəpək baĢmaq. kəviş8 > kəfş. yəlkən.
çəpəng - qıssa çəpəng: salta.
çəpər < qapar < qapamaq. 1. kirman. qoruq. hisar. 2. məharət.
3. usta. məəllim. 4. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. keçitmiĢ.
bacarmıĢ. salqun. varqun. çaqqun. mücərrəb.
çəpərçi mahir. usda.
çəpərçilik məharət. mahirlik. usdalıq .
Çəpfars 1) əyri <: çaprık < çarpık < çaprık < çap: sınmıĢ. düzlüyü
itirmiĢ. əyrilmiĢ. yana yatmıĢ. 2) < sap. sapmaq. ĢaĢmaq.
çaĢmaq\ < şaş. ĢaĢmaq (ş <> ç) çaĢ\ çəpras < çarpaz:
çarpık. - şəp, çaş. ĢaĢ.göz.
çəpiç çəpiş. bir yaĢlı geçi.
çəpiş çəpiç. bir yaĢlı geçi.
Çəpras < çarpaz: çarpık.
çərçevrələmək sarılmaq. dolanmaq.
çərçi yanaĢma.
çərçivə 1. tərh. pılan. taslaq. iskilet. qəfəs. kökə. kök. qalıb. iĢin
baĢlanqıcda, bəzəksiz düzəksiz qururlan kök nəxĢəsi,
tasası. - taslağın araya qoymaq. - üqəla taslağı:
yekəxana. özün alimlə sırasına qoyub dərinlərdən danıĢan. -
qaba taslaq: yalnız biçimin, üzün göstərən yalın, qaba tası,
nəqĢə. 2. qornıc. qasnaq. qab. - bu çəkinin qornıçı
əsgimiĢ.
çərçivə gərgəf. dar. qasnağ. dəzgah.
çərdək üzək. çəkirdək. göbək. sonğır. ağırĢağ.
çərək çəyrək. kərtə. dördə bir.
Çərx < çək. çəkmək. çəkər. çəkək. fırlanan. çığrık. çıxrıq.\
sarkərəb< çakır.
çərxlənmiş qiymə. qıyma. - qıyma çərxi.
çəri - başı pozuq çəri: qeyri müntəzəm əsgər.
- keçmişdə başı pozuq çərilərdən: sarıca.
Çəridənfars < çeyləmək. çeynəmək .
çərik yəğma < yağma. yığma. qənimət. - savaĢda yenilən çər
çərlik verməlidir.
çərlənmək xəstələnmək. iğlənmək. iklənmək. yiklənmək.
qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq. çorlanmaq.
pozulmaq.
çəsb tutqal (< tutmaq). yəlim. yapıĢqan.- balığ tutqalı: almas
iĢlərində iĢlənir, saydam özəl yapıĢqan.
Çəsbidənfars < çapaĢdırmaq. yanaĢdırmaq. yamandırmaq.
çəsbləmək tutqallamaq. yapıĢdırmaq.
çəsblənmək yilimlənməkka. yəlimlənmək. tutqallanmaq. yılımlanmaq.
çətə çitə. ənli ağac, dəmir çubuq. - pəncərənin çitələri: qəfəs
çubuqları.
çətin ağın. ağır. gülbət. qolay olmayan. qıyın. çəlĢirimli. - belə
gülbət iĢlərə qatılmayın. əməkli. incikli. zəhmətlii. Ģədid.
sıqı sıkı. sıxı.- sıqı öğrəti: tərbiyə.
- çox əməkli iĢdir.
- çətinliyi qarışlamaq: dalqayı baĢa almaq: fıtınanın
qarĢısına gedmək.
- iğrənc çətin kişi: müĢgülpəsənd.
- böylə iĢlərə uğraĢmaq gülbətdir.
çətincə çətinliklə. güclə. zorla. dara dar. dardarına. ancaq. -
axĢam güclə evə çatdıq. - güclə yetiĢəcək.
çətinləşdirmək gücləĢdirmək. zorlaĢdırmaq. zəhmətli edmək. - iĢlər
gedgedə gücləşdirirsız. - iĢləri qolaylaĢdırcağına
gücləşdirirsız.
çətinləşdirmək gücsimək. gücləĢdirmək. zorlaĢdırmaq. zəhmətli edmək.
- iĢlər gedgedə gücsinir.
çətinləşmək güclənmək. güclənmək. zorlaĢmaq. iliĢginləĢmək.
ilgiĢmək. müĢgül olmaq. - iĢ gücləndi.
çətinlətmək gücəndirmək: gücləndirmək. zorlandırmaq. - baĢı
soyuqluq, qolay iĢidə gücləndirir.
çətinlik bur. bor. iĢgil. müĢgül. düğün. girəvə. girdəvə. məsələ.
pıroblem. güclük. zəhmət. iĢgil. gülbət. zəhmət.
üzünərək yapılan iĢ.
- onun bizə güclüyü yoxdur.
- güclük vermək: zəhmət vermək.
- güclük çəkmək: zəhmət çəkmək.
- yaxcı iĢdir, ama gülbəti çoxdur.
- onun qoĢqularında gülbətlik var. - çətinliklə çıxan: qısıq.
çətinliklə çətincə. güclə. zorla. dara dar. dardarına. ancaq. -
axĢam güclə evə çatdıq. - güclə yetiĢəcək.
çətir günlük. sayavan.
Çətrfars çadır < çat. çatıq.
çəyrək çərək. kərtə. dördə bir.
çiban - çiban zuğu, özü: üzək.
- qoltuq altında çıxan çiban: köpək əmciyi: köpək məməsi.
- taun çibanı: yanı qara: yanıq qara. yumrucuq.
- üzdə çıxan bir çeşit çiban: yalama.
- çox küyən yanar çiban çeşidi: od çibanı: göygil. küydərgi.
göyükli.
- qurca çibanı: qaĢıyıb qarıĢdırmaqdan azan çiban.
- quzu çibanı: zərərsiz çiban çeĢiti.
- toyuqların tudduğu, öldürücü bir çiban: quyruq üzəri.
quyruq üsti.
- uşaqların başında çıxan çiban: suluq.
- yumrı çiban: tomalan.
çiçək cacaq. çıxçaq.
- çiçək adı: qartopu.
- çiçək çeşiti: durna qaqası.
- ağ çiçək çeşiti: qar topu.
- çiçək bəyi: çiçək qapacası.
- çiçək pozuğu: çiçək xəstəliyindən üzi dəlik deĢik olan.
çopur.
- gəlincik çiçəyi: qızalaq.
- bir çeşit çiçək: qına çiçəyi.
- çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək: qızalaq. çöl lalası.
gəlincik.
- çiçək adı: qardaĢ qanı.
- yazda açan, gözəl qoxulu, mor bir çiçək: qara baĢ.
- günüz açıb gecə qapanır çiçək: gündüz saça.
çiçə çəçə. əmmə.
çiçəy - çiçəyi burnunda: təzə (yemiĢ).
Çidənfars < çin (:sıra. rədif).
çiq çiğ. 1. alıĢmamıĢ. torlaq.- heç yoxdan, torlaq yeğdir. 2.
tor. toy. piĢməmiĢ. yetinməmiĢ. əcəmi. gənc olan. yaĢıl.
xam. - yaşıl tomat: bir para yeməklərdə iĢlənən çiğ tomat. 3.
tiri. diri. dirik. tirik. canlı. iyi piĢməmiĢ. - bu ət bərk diridir. -
pilavın dənələri diridir. 4. yonulmamıĢ. yoğun. qaba. xam.
piĢməmiĢ.
- yarım çiğ pişirmək: tavlamaq. ölütmək.
- donmuş çiğ, şeh: qırağı.
çıqa çığa. Buxar < bük. Buğ. izqara.
çıqan kasıb. yoxsul. çıqay9. yarqıl. yazıq.
çıqar çıxar. 1. uğraq. fırlaq. - yoluz uğraq olsun. 2. yararlıq. güc.
yetə. yeti. qabiliyyət. - onun yararlığı bəs bəllidir. - çıxarsız
ləyaqətsiz davranmaq: dənğizlənmək. xuysuzlanmaq.
qılıqsızlanmaq.
çıqarılmaq çıxarılmaq. soyulmaq.
çıqarış çıxarış. qoyuĢ. salı. salıĢ. buraxıĢ. ötrüĢ. qutruĢ. əfv.
çıqarlı çıxarlı. çıxmar. bacmar.qıvrıq. qıvraq. baĢarlı. bacarlı.
bəcərli.
çıqarma 1. çıxarma. göndəri. ixrac. 2. qaldırma. həzf edmə. ləğv
edmə. - o adlardan bunu çıxarma olmaz.
çıqarmaq çıxarmaq. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru
vermək. qutramaq. qutarmaq. buraxmaq. ötrümək.
ötürmək. əfv edmək.
çıqarmaq çıxarmaq. savmaq. ötürmək. buraxmaq. qoğmaq.
mürəxəs edmək. ruxsət vermək. kəmiĢmək. saldırmaq.
atmaq. sürmək. bir Ģeyi çıxarıb atmaq.
- yolçu çıxarmaq: yola salmaq. təĢyi' edmək.
- gəvĢəklər savulsun iĢdən. - eĢqi sav baĢından görərsən
özünü. - sav baĢında ölkənin düĢməni qəddarıni.
- daş çıxarmaq: oyunda bacarıq göstərib, kələk gəlib
keçmək, üstün gəlmək.
- sucuğunu çıxarmaq: çox döğmək.
- səs çıxarmaq: tınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək.
çınlamaq. nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.
çıqartmaq - əldən çıxartmaq: uçurtmaq. qaçırtmaq.
çıqay9 kasıb. yoxsul. çıqan.
çıqay9 kasıb. yoxsul. çıqan. yarqıl. yazıq.
çıqçaq çıxçaq. cacaq. çiçək.
çiqdə çikdə. ənnab. böyüğünə "çılan" deyilir.
çıqı çıxı. sadirat. - giri çıxı: varidat sadirat.
çıqıq - arxası çıxıq: beli bükük, büklü. qanbur. kanbur. kambur.
tümsək. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. - çox iĢləməkdən
kambur olmuĢ. - orasında kamburu vardır. - duvar kambur
vermiĢ.
çıqıqçı çıxıqçı. qırıqçı. sınıqçı.
çıqıqçı sınıqçı. ötücü. otucu.
çıqıqçılıq çıxıqçılıq. qırıqçılıq. sınıqçılıq.
çıqıldan çığıldan. quĢların boğazına asılan tuğ.
çiqin çiyin əqin. əğin. arxa gəmiyinin əğilmiĢ, bükülmüĢ yeri.
köprü. epol. - çiyin ilə boynun ortasında olan çuxur: köpicik.
(echinefırans. schienaitalyan). - birinin əqninə minmək. -
əğnivə bir Ģey sal.
çiqin çiyin. 1. əqin. əğin. arxa gəmiyinin əğilmiĢ, bükülmüĢ
yeri. (echinefırans. schienaitalyan). - birinin əqninə minmək. -
əğnivə bir Ģey sal. - çiyinə, başa qaldırmaq: omuzda
daĢımaq: ucatmaq. ululatmaq. 2. çıqın. kisə. - para çiqini. -
çiğni örtən sümük: qəbzə. gəbzə. omuz kürəyi, kürək
gəmiyi.
- çiyin silkmək: omuz silkmək: boynundan atmaq. qəbul
edməmək.
çiqindaş çiyindaş. omuzdaĢ. atımdaĢ.
çıqın çiqin. kisə. - para çiqini.
çiqinlənmək çiyinlənmək. omuzlanmaq. boyunlanmaq. yüklənmək.
öhdələnmək. qəbullanmaq.
çiqinlik çiyinlik. qöprücüq. köpürcük. epol. paltar quĢağının
keçəcəyində olan köprü.
çıqıntı çıxıntı. təpə. örgüc. - dağ örgücü.
çıqırıqçılıq xərratlıq.
çıqırıq xərrat. - çıqırıqçı çarxı: tartura.
çıqırmaq çığırmaq. qığırmaq .
çıqırtmaq çığırtmaq. üngətmək. öngətmək. bağırtmaq.
çıqış çıxış. 1. həqq. 2. həcm. 3. baĢac. baĢlama. giriĢ.
çıqışma çıxışma. vəriĢ. veriĢ. paylama. tə'ziz.
çıqışmaq çıxışmaq. icəĢmək. yürümək.- ona yürümə.
çıqışma qaxınc. azar. sərzəniĢ
çıqışmaq qaxınclamaq. azarlamaq. sərzəniĢ edmək.
çıqlamaq türk arĢını ilə ölçmək.
çıqlıq çığlıq. yayqara. hay küy. vaveyla.
çıqmaq çıxmaq. 1. görünmək. saxlanmamaq. gözükmək. - o
qadın qayınlarına görünür. - o kimsəyə görünməz. 2.
ucramaq. ucarmaq. uc vermək. fırlamaq. uğramaq.
oyanmaq. qalxmaq. zihur edmək.- gözlərim dıĢarı uğradı.
- açığı çıxmaq: çatıĢmamazlıq üz vermək. - başa çıxmaq:
qıvırmaq. bacarmaq. baĢarmaq. bəcərmək. - bunu
- həyətə çıxmaq: əl suya yetirmək. gəzinmək. su tökməyə
gedmək.
- dalıb çıxmaq: ıĢıq, sönəcək olub genə parlamaq.
- özündən çıxmış: azqın. qılıfı çatlaq.
çıqma görünmə. zihur. - yeni çıxma: no zihur.
çıqmar çıxmar. bacmar. çıxarlı. qıvrıq. qıvraq. baĢarlı. bacarlı.
bəcərli.
çıqmaz çıxmaz. açmaz. bünbəst. baĢı qapalı: qapalı baĢ.
çıxmaz yol. geçməz. - çıxmaz yol: girəvə. girdəvə.
bünbəst.- geçməz yollarda qalanlar.
çiqnəmək çiğnəmək . ərqləmək. bastalamaq.
çıqramaq sağnqmaq: quĢ tərsini buraqmaq.
çıqrı çığrı. cik. tünd. acı. - acı səs.
çıqrıq çığrıq. dilab. dolab. sağız. sağya. dilab. dolab. dolanan,
dönər çarx, ki quyudan su almağa yarar. dəzgah.
çıqrıqçı - çıqrıqçı qulağı: bir çeĢit dəmir qələm.
- çıqrıqçı, cəhrəçi dəzgahının kötüyü: beĢmə. - dəlikli
beşmə.
çiqtəş çitəĢ. qutra. qotra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus.
bağuĢ. çitəĢ. çiqtəĢ. ayrılmıĢ bölük.
çil - bir çeşit çil quşu: boğırtlaq quĢı.
çılan çiqdənin, ənnabın böyüğünə deyilir.
çilbir - kiçik yular, çilbir: güvüç yükünka.
çıldırmaq vurqunlanmaq. təlirmək. dəlilmək. aĢiq olmaq.
çıldırtmaq təlirtmək. dəlilətmək. vurqunlatmaq. aĢiq edmək.
çılqaçmaq cılıqlaĢmaq. əti yağı süzüb qurumaq. arıqmaq. arğımaq.
zayıflamaq.
çılqın azılı. daĢqın. artıqına. qızıl dəli. büsbütün dəli.
- aĢıqam mən sənə azılı.
çilov süzmə pilov.
çılpaq lüt. suçul. talqağuq. dalqağuq. sarıqsız. soytar. yaltaq.
əngəl. kasalis. tüfeyli.
çılpaqlamaq sırıtmaq. sıyrıtmaq. siyritmək: açıb göstərmək.
çılpaqlanmaq tırıllamaq. titrəmək. yalınmaq. zayıflamaq. - yaman
tırıllamısan.
çimçimə çəmçəmə8. heyvan, kiĢinin ayaq səsi.
çimri - əli dar:. çinis. xəsis.
çin 1. doğru. üzək. uz. doğru. iyi. yarar. saleh. teyxa. xalis.
duru. tamla. damla. - damla daş: bərk duru, göz kimi daĢ. -
damla söz: çin söz. - damla qızıl: som qızıl. - damla qız: çox
gözəl, arıq incə qız. - çin söz: damla söz: - üzək kiĢi: doğru,
som adam. 2. sağ. xalis. saf. - sağ yağ: sarı yağ: xalis yağ.
{ # iç yağı}. 3. kərəm. qat. tav. tov. rəf. rədif. - bu duvar on
tav kəpiçlidir. - yer tavları. 4. qın. sinəc. ısnac. sıkınc.
sikənc (> Ģekəncfars). ərmə. əğmə. axma.
çınal bağırçaq. lovlova. hər nəyin, qapının, təyərin dönən,
fırlanan yeri. - qapının təyərin bağırcaqların yağlamaq.
çından sandal ağacı.
Çindişavərfars < çındır: əsəb. sınır ( hirsləndirən. nifrətavər: yoksuz.
yakımsız. gərəksiz. məzəsiz. göyülsüz. irgənci).
çınduturmaq caydırmaq. çanturmaq.
çingənə qara oğlan. - çingənə qarısı: açıq saçıq qadın: ələkçi.
çinis əli dar. çimri. xəsis. qırpın. qırın. qıtmır.
çiniştürüq bir ağac yemiĢi (fındığa bənzər. qırmızımsı bəyazı olur. ilk
yazda yetiĢir. yənir).
çınqılamq çınlamaq. zingildəmək. sınğılamaq. zınqıldamaq. -
qulağın sınğıladı.
çınqılış çınqıltı. inqilti. inqiliĢ.
çınqıltı çınqılıĢ. inqilti. inqiliĢ.
çınqıraq tınqıraq. tınlayan. çınlayan. təninli. tınlı. tənin əndaz.
naqus. qonğraqu. qonraq. tonquraq. çan. zəng. -
çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.
çınlama tınlama. tənin. təntin. səsin sürəkli davamlı eĢidilməsi. -
çanğın hələdə tənini gəlir.
çınlamaq tınlamaq. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. tın edmək.
təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. səs
çıxarmaq. nəyisə söyləmək. çınqılamq. zingildəmək.
sınğılamaq. zınqıldamaq. inğildəmək. təninləmək.
- heç dinmədi. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı.
- qulağın sınğıladı.
çınlayan ingiltili. tənin əndaz.
çınlayan tınlayan. tınqıraq. çınqıraq. təninli. tınlı. tənin əndaz. -
çıplaq 1. dal. tal. yalın. sadə. arı. düz. açıq. quru. lüt.
döĢənməmiĢ.: lüt. kəl. boĢ. dızlaq. dazlaq. taslaq. yal.
yalın. açıq. yalınq. yalınğ. qından çıxmıĢ. Ģıllaq. - şıllaq
mıllaq: çırıl çıplaq. - kəl ağac: budanmıĢ ağac. - quru yer. -
quru söz. - quru taxda. - dal daban: dal ayaq: ayaq yalın. -
dal qılınc: qılıncı qınsız. qınsız qılınc. qılıncı çıxarmıĢ. - dal
börk, dal qavuq: sarıqsız. 2. tırıl. titrər. yalın. - yaman tırıl
qaldıq. - tırıl qalan canıva qurban. - tırılın biri tırıl: parasız
olana deyilir. - çırıl çıplaq: doğma.
çıplaşma boĢanma. soyunma. təcərrüd.
çıra tutaraq. tutuĢduruq. oto tutuĢdurmağa özəl nərsə. qav.
kav. kibrit.
çırağ - çırağ köynəyi: kağazdan, parçadan olub lampa köynəyi,
örtüsü.
- kor çırağ: kor ıĢıq: kor qəndil: çox əsrük: bərk kefli
çirağ əl altı qulluqçu. pədo. Ģayıt. yanaĢma. yançı. Ģayırd.
qulluqçu.
çırıl - çırıl çıplaq: doğma.
çirk irin. irinğ. irik. irgin. qıyıq. irinğ. birikib qalmıĢ, iylənmiĢ
nərsə. yağ. kir. bataq. - əlim yağlıdır.- yarada su biriksə,
irikləşir.
çirqin çirkin. 1. Ģansız. göstəriĢsiz. suratsız. 2. qaybaq.
qaymıĢ, caymıĢ iĢ, davranıĢ. qəbeh. sapaq. sapıq.
basıq. pis. - bu qaypaq iĢlərizdən əl götürün. 3. yaqıĢıqsız.
qəbeh. - yaxışıqsız kiĢi. - yaxışıqsız qız.
- çox çirkin: üzünə baxılmaz.
- sivri çirkin qılıqlı nərsə: qoqoruz. xoruzlanan kimi.
çırmamaq sarmaq. toplamaq. çəkmək. qaldırmaq.- saçıvı topla. -
ətəyivi topla.
çırmamaq sığamaq. sıvamaq. sivirmək. yenğ, paça, ətək çevirmək,
toplamaq. - qolların, bacaqların sığamaq.
çırmanmaq sığanmaq. sıvanmaq. sivirinmək. yenğ, paça, ətək
çevirmək, toplamaq, hazırlanmaq. - siz indidən sıvandız.
çırpan qarqan. qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). vuran.
çırpıcı - çırpıcı toxmağı: toqac.
- çırpıçı daşı: dəniz, çay içində, dalqaların çırpısı altında
qalan daĢ. resif fırans. olub,
çırpınmaq çırpınıb durmaq. arxa üsdə yatıb iki yana çabalamaq :
təpələnmək.
çırpınmaq təpinmə. əl ayağın yerə vurub sıçramaq.
çırpmaq - ayaqlar (gilas) birbirinə çırpmaq: toqa. - toqalım!:
toxuĢduralım.
çırpmaq toxumaq. silkmək.- ağac toxumaq.
çırtmaq - çırtmadan, soymaqdan çıxan nərsələr: kərtmə.
Çirukidəfars çiruk < çürük: çevrilmiş.
çit 1. çıtıq. çatıq. toxu. toxunmuĢ nərsə. parça. 2. kirbas >
kərbas. toxunmuĢ basılmıĢ. bez. parça. 3. südük. sidik
(< siqdik < siqmək).
çitə çətə. ənli ağac, dəmir çubuq. - pəncərənin çitələri: qəfəs
çubuqları.
çitəş çiqtəĢ. qutra. qotra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus.
bağuĢ. çitəĢ. çiqtəĢ. ayrılmıĢ bölük.
çitik vurqulu. bərk. sərt. dönməz. sağlam. əkit (< əkmək:
dayaqlamaq).
çıtıq çit. çatıq. toxu. toxunmuĢ nərsə. parça.
çıtlayan - barmağın çıtlayan yeri: barmaq məfsəli. qınaq. bənd.
çitlək çıtmaq ayqıtı. diĢli pıçaq. - çitləyi kərtiklətmək.
çivi - böyük çivi, mıx: qama. qəmə.
- çivinin ucun burçınlamaq: pərçinləmək. pəxləmək.
qamamaq.
çivi - ivli çivi: piç
çivit göy boya.
çivri ərsay: iti. sivri uclu.
çiy ağılsız. toy. səfeh. sapaq. yaĢ. xam. əcəmi.- toy kişi.
çiyin bax > çiqin.
çiylik ağılsızlıq. toylıq. səfehlikk. sapaqlıq. yaĢlıq. xamlıq.
əcəmilik. cəhalət.
çizgi kərtik. kərtə. diĢ. niĢan. iĢarə. çəntik. - çıtlanın kərtəsi. -
heyvan qulağının kərtəsi. - baĢı kərtikli dınqıldan təkərlək
çıxmaz. - kələ kərtik: yara izlərindən yamrı yumrı nərsə.
çızmaq - yan çızmaq: usulluca sıvıĢmaq.
oqru yan kəsici: cibvuran.
çizmə - çizmənin ağır, qalın çeşiti: tomaq.
- uzun türkmən çizməsi: soqman.
çizmək cızmaq. qıraĢlamaq. xıraĢlamaq. cırmalamaq.
dırnaqlamaq. dırnaqla qazmaq. tırmalamaq.
dırmalamaq. təxdiĢ edmək. - piĢik əlimi tırmaladı.
çoban - çoban qalqıtan: bitgi çeĢiti.
Çoban 1. < qovan. izləyən. kovanlamak: kovlamak: gözləmək. 2. <
çulğan. çulqayan.
- çoban mayası: pənir mayası. süt otu.
- sığır çobanı: sığırmac.
çoq çox çuq. cuxə. (< tuq. cuq. ciq). quruh. dəsdə. tolu. dolu.
bol. kəsir. mübah.
- çox çox: qat qat. böyük qat.
- bu sıra qabaxkından qat qat iyi oldu.
- dallarında bərk çox yemiş olması: bıtraq kimi.
- lap çox: baĢlıca. ümdətən. - başlıca suçu kimdə görürürsü.
- alıĢ verĢi başlıca məndən edənlərdə var.
çoqalmaq çoğalmaq. çoqalmaq. aĢmaq. artırılmaq. üstələmək.
keçmək. bullaĢmaq. məbzul olmaq. tofir olmaq.- qar
yağıĢ bol yağdı, azıq aĢılıq bollaşdı. - əsgərlərin azıqı
bollaşmalı.
çoqaltmaq çoxaltmaq. bullatmaq. məbzullatmaq. tofir edmək. - qar
yağıĢ bol yağdı, azıq aĢılıqı bollatdı. - əsgərlərin azıqın
bollatmalı.
çoqıno çoXıno7. çukulö5. ağdurmək9. dörcələmək8. kavlamaQ6.
çoqmaq 1. çaqmaq. çuqmaq. süzülüb enmək. qonmaq. 2.
çomaqlı, çanaqlı çəngəl, qaĢıq. bu ara oğuq, doğranmıĢ
olan nərsələri götürməyə, çəkməyə yarar. - iki çoxmaq
salad.
çoqraşmaq ĢuluqlaĢmaq. covlaĢmaq. covlanmaq. coĢub. qalxıb
çoqul çoğul. cənqəl. çəngəl. çuğul. sarmaĢ.
çoqura - çoxura qoymaq. sınğırmaq. sınğdırmaq. içərimək.
gizlətmək. gömmək. batırmaq.
çolaq 1. yumaq. yumalaq. bükük. kələp. yun, ip kələpi. 2.
solaq. bəcəriksiz. Ģil. qolaq. yirim. göbəl.
çolaqlıq kəsiklik. saqatlıq. - əl kəsikliyi.
çoluq cocuq evbarıq. eveĢik. əhləyal.
çomaq - at üzərində daşınan qalın bir çomaq: ağac kərəz. tomaq.
çoxmaq salad.
Çombatəfars < çöməlmək. çömbəlmək.
çopan kopab. hubab. qopan. köp. kəf. su üzərində oluĢan
havalı ĢiĢlər. hubab.
çopur üzi dəlik deĢik olan. - çiçək pozuğu: çiçək xəstəliyindən üzi
dəlik deĢik olan.
çoraq - çoraq yer: şoraq yer: buraq. boraq. bor yer. bur yer: bar.
bur. bor. bora. düz, təkiz olmayan.
çorlanmaq xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək. iklənmək.
yiklənmək. qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq.
pozulmaq.
çoşlamq cuĢlamaq. bərkitmək. yüklətmək.
çotur - potur çotur: qırmalı potlı. potur. buruĢuq. buruĢmuĢ. qırıĢıq.
qırıĢmıĢ.
çovğun fırtına.
çovqan çəkə. kəkə. solıcan.
Çozidənfars < çosidən < çezmək.
çöq çök. çökə. torta. otur. dürd.- suçu oturu. - yağ əridilirkən
oturu oturur.
çöqə çökə. çök. torta. otur. dürd.- suçu oturu. - yağ əridilirkən
oturu oturur.
çöqənti (quyma, bulamac kimi ) quyuq nərsə. çökənti. qurqut .
qorqut.
çöqərtmək çökərtmək. abandırmaq. yapandırmaq. ıxlamaq.
xıxlamaq.
çöqmək çökmək. batmaq. basmaq. oturmaq. durub tortısı dibə
çökmək. turulmaq. süzülmək.- su duruldu.
- bu yapının bir yanı basmış. - iĢlər məni basacaq.
çöqmüş çökmüş. çökük. batmıĢ. batqın. qağĢar. kəvĢər. yoxar.
yoxluğa, məhvə doğru gedən.
çöqü çökü. hükm.
çöqüq çökük. çökmüĢ. batmıĢ. batqın. - ovurdu çökük: çökük
yanaqlı. qaĢıqçı avırdı.
çöqüqlüq çöküklük. batqınlıq.
çöqündi çökündi. köçək. köçələk. tortı. tort. dürd. bir para suyuq
nərsələrin dibinə duran quyu nərsə.
çöqünmək çökünmək. abanmaq. yapanmaq. qapanmaq.
çulqanmaq. üzərinə düĢmək. - nə mənim üstümə
abanmısan.
çöqünrüli çökünrüli. köçəkli. köçələkli. tortlı. tortılı. dürtli. bulanıqlı.
pusalı.
çöqürtən çökürtən. közərtən. çözərtən. çözər. qodaz. çözən (>
suzan). açan. əridən. yaxan.
çöl alanğ. ova. səhra. tərən. açıq saçıq yer.
- çöl lalası: gəlincik. qızalaq. çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək.
- çöl xoruzu: turanğ. turanc. dürrac.
- çöl siçanı: ağ tavĢan.
- çöl topu: düz yerdə iĢlənən, təkərləkli, heyvanlarla çəkilən
top.
- donmuş bataqları olan sibir çölü: tonğra. donğra. (<
donğmaq).
çöllük qırlığ. qırac. iĢlənməmiĢ. abad olunmamıĢ. boĢ. - qırac
topraq.
çömbəlmək çönbəlmək. çörəklənmək. çövrəklənmək. qıvrılmaq .
qanğallanmaq. tos toparlaq devĢirilmək. tomalmaq.
domalmaq. dombalmaq. tümsəlmək. - duvar domalmış:
qarın vermiĢ.
- ilan, köpək qıvrılıb yatmıĢ.
çömbəltmək tomaltmaq. domaltmaq. dombaltmaq. tümsəltmək. -
yükü almaq üçün arxasını domaltmaq.
çömçə çəmçə8. kömçə. kəfgir.
çömez dərviĢin Ģayırdı çırağı, uĢağı.
çömlək çanaq. ulmaka. ulmak. olma. təsti.
çönbəlmək çömbəlmək. çörəklənmək. çövrəklənmək. qıvrılmaq .
qanğallanmaq. tos toparlaq devĢirilmək. - ilan, köpək
qıvrılıb yatmıĢ.
çönər dönər. fırlanar.
çöngə çönü. (< çönmək > zanufars).
çönmək dönmək. toğrulmaq. doğrulmaq. dönülmək. devrilmək.
çevrilmək.- yer göy bir yol ilə dönür. - sağa doğrul. - qibləyə
doğrul.
çönmüş varun.
çönü çöngə. (< çönmək > zanufars).
çörək əkmək. ətmək. 1. qazaĢ. məiĢət. - əkməyini çıxarmaq. 2.
görəv. iĢ. qulluq. xidmək. - məni əkməkdən edəcəksiniz.
- əkməyi dizində: keçəri qulluq, iĢ, qazaĢ.
- quru əkmək: yavan əkmək. qatıqsız çörək.
- pənir əkmək: yavan yemək. az qazaĢ.
- əkməyinə yağ sürmək: istəyindən artığına çatmaq.
- üzərində xəmir, çörək açma taxdası: yasdığac.
- quru çörək: gəvrək. gəvək. - duz çörək: duz əkmək:
ne'mət. ehsan. - duz çörək həqqi.
- süc çörək (süc: süci: Ģərab). su ətmək. "nan o Ģərab" .
(müsəlmanlıqda " süc çörək" (süc: süci: Ģərab) "nan o
şərab" yerinə "su ətmək" deyilir).
- duzu qurı: varlı. müstəğni.
- duz ruhi: dər dəmiri aĢındırıb, arındırıb parıldadan maddə.
- dırnaq çörəyi: üzərində dırnaq izləri bulunan çörək.
- qıtır qıtır çörək yemək.
- çörəyinə, parasına güvənən: əkməğinə qoç.
- qatmarlı çörək: düğü unundan bir çeĢit çörək: qataq.
kətək. kətə.
çörəqlənmək çörəklənmək. çömbəlmək. çönbəlmək. çövrəklənmək.
qıvrılmaq. qanğallanmaq. tos toparlaq devĢirilmək. -
ilan, köpək qıvrılıb yatmıĢ.
çörpə çürpə. tomuz yavrusu.
çövər çövrə. çevrə. tolayı. dolayı. dövr. ətraf. hovl.
çövrə çevrə. çövər. tolayı. dolayı. dövr. ətraf. hovl.
çövrəklənmək çörəklənmək. çömbəlmək. çönbəlmək. qıvrılmaq .
qıvrılıb yatmıĢ.
çözbək sınır. aĢam. çək. hədd. - qırdığı çözbəyi keçdi: etdiyi
uyqunsuzluqlar sınırın aĢdı.
çözək gözək. düyün.
çözək közək. qussə. qayğı.
çözəmək közəmək. sozalmaq. qussələnmək. qayğılanmaq.
çözən > suzan. 1. çözər. qodaz. yaxan. açan. əridən.çözərtən.
közərtən. çökürtən. 2. büyücü. ovsunçu. caduçu.
çözər > qodaz. çözərtən. çözən (> suzan). közərtən. açan.
çökürtən. əridən. yaxan.
çözərtən közərtən. çökürtən. çözər. qodaz. çözən (> suzan). açan.
əridən. yaxan.
çözmə 1. pozma. qırma. nəqz. 2. həll.
çözmək - quşaq çözmək: əl suya yetirmək.
çözük közük. köçük. ərimiĢ. açılmıĢ.
çözülmək saplanmaq. sapaqlanmaq. iplənmək. ipdənmək. ipdən,
ipliyindən, sapından olmaq. tel tel olmaq. açılmaq.
dağılmaq. - don çözülmək: buz ərimək.
çubuğ çubuğa. götüri. topdan. doldurma. hərrac. çəksi, dartısı,
ölçüsü olmayan iĢ. məqtu'. - götüri satıĢ. götüri bazarlığ. -
bir daĢqa kömüri götüri aldım. - evi götüri yapdırdı
çubuğa qoymaq çubuqlamaq. hərraca qoymaq. hərraclamaq.
çubuq vurub, dğməkdə iĢlənən yoğun dəğənək. tayaq. dayaq.
kötək. - sulu dayaq: çubuqları suda iĢlataraq iĢlətmək,
dğmək.
- çubuq qılıfı: qabı.
- ənli ağac, dəmir çubuq: çətə. çitə.- pəncərənin çitələri:
qəfəs çubuqları.
- çubuq takımı: çubuğun baĢlığı, tütünü, torbası, çaxmağı.
- parçada olan enli yol, çubuq, çapuq: sopa.
çubuqlamaq çubuğa qoymaq. hərraca qoymaq. hərraclamaq.
çubuqlu sopalı. yollu. cızıqlı.- yollu parça.
çuq çoq. cuxə. (< tuq. cuq. ciq). quruh. dəsdə.
çuqal yancıq. at zirehi. bəkitvan. zireh.
- yırtmaclı, bir parça olmayan cuqal, zireh: yəlmə. yalma.
çuqluq çuğluq. Ģuluq. çuluq. çuğluqluq ( ç <> ş ) Ģuğluqluq.
çoğral. covlal. covlan.
çuqluqluq çuğluqluq . ( ç <> ş ) Ģuğluqluq. Ģuluq. çuluq.
çuğluq. çoğral. covlal. covlan.
çuqmaq çaqmaq. çoqmaq. süzülüb enmək. qonmaq.
çuqmınka qurabiyə biçimində yapılan bir əkəmək. çömləktə su
buğusunda piĢirillr.
çuqralık7 çukralık7. Karlıq. sağırlık.
çuqul çuğul. cənqəl. çəngəl. çoğul. sarmaĢ. ırman. yermən.
carçı. qovucu.
çuqulö çukulö5. çoXıno7. ağdurmək9. dörcələmək8. kavlamaQ6.
çuqun çuğun (< kovun). kovaz. kovazan. cuvazan. dibək.
həvəng.
çuqur çuxur. dərin. batmıĢ. batqın. çökük. çökmüĢ. quyu. ocaq.
oyuntucığa. mə'dən. nərsənin bol olduğu yer. oynaqcığa.
evlək. avlaq. xəndəq. sınğ. sinğ. dəlik. qəbir. sarpun.
ambar. təpəngü. kəndüc.
- gəc ocağı. - dəmir ocağı. - qıraq yerdə olan çuxur: andız.
- kömür yaqtıqları topraq gömülü, çuxuru: turluq. turlaq.
- dodaq çuxuru: üst dodağın oluğu (oyuğu).
- çuxur doldurmaq: ölmək. quylanmaq.
- ölüm çuxuru: qətlqah.
çuqurlamaq - çuxurlayaraq yazmaq, naxış salmaq: qazımaq. oymaq. -
mənim çəkilimi daĢlara qaz. - ürəyə qazılmış duyğular.
çuqurlanmaq çuxurlanmaq. sinmək. sınmaq. oturmaq.
çuqurlaşmaq çuxurlaĢmaq. cummaq. gömmək. dərinləĢmək. -
gömmüş gözlər.
çuqurlu çuxurlu. çuxurluq. iysik. isik. əngəbəlik. obruq.
çuqurluq çuxurluq. çuxurlu. iysik. isik. əngəbəlik. obruq.
çul arxalıc. daĢıq çulu. hambal çulu. çulaq. səmər. yüklük.
palan.
çula ayrı baĢqa. dinqə ayratın. hərcür. hər rəng.
çulaq səmər. yüklük. çul. palan.
çulaqçı çulçu. səmərçi. yüklükçi. palançı
çulçu çulaqçı. səmərçi. yüklükçi. palançı
çulqanmaq abanmaq. yapanmaq. qapanmaq. çökünmək. üzərinə
düĢmək. - nə mənim üstümə abanmısan.
çuluq şuluq. 1. çuğluq. çuğluqluq ( ç <> ş ) Ģuğluqluq. çoğral.
covlal. covlan. 2. isizka. ısız.
Çupanfars < Çoban
çuramka - çuram oxı: diğərlərindən daha uzağa qedən yəğni bir ox.
diğərlərindən daha uzağa qedəcək.
çuval - biz çuvala sığmaz: saxlanılır, gizlənilir nərsə deyil.
çuvıka xotan törəsincə xaqandan iki dərəcə aĢağı kimsələrə
verilən unqun.
çuzka yaldızlı qırmızı rəngli bir çin qumaĢı.
çüçə - çüçə adamı. aĢağ el. sokaq takımı. əvam.
Çünfars < üçün.
çürpə çörpə. tomuz yavrusu.
çürük yenik.- küf, çürük qoxu: sasıq. sası. - sası sası qoxuri.
- yengin, çürük nərsə: geçgin. - geçgin odun: yanqın ağac.
çürümək - içtən çürümək: üriməkka. örimək.
çürüşmək yıtıĢmaq. yıdıĢmaq. yıpraĢmaq.
çüvüt süyüt. suyut. rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq.
önğ. çalı. tüka. tülük. - nə tülük atdı o.
edilmək . qılınmaq. yapınmaq. olunmaq. devrinmək. qılınmaq.
yapınmaq. olunmaq. rəftar edmək. salı verìlmək.
boĢanmaq.
edinçu - edinçu yılxıka: yük vurulmayaraq buraxılan heyvan. -
edinçu saçka: ərkəğin sonradan buraxılan saçı.
edinmək altunmaq. qəbul edmək. razılaĢmaq. - siz bu iĢə
edinisizmi. - edinməm olsaki sən istəsən.
edinmək edinmək. qazanmaq. yiyələnmək. istehsal edmək.
iktisab edmək.
ediş qılıĢ. yapıĢ. oluĢ. devriĢ. rəftar.
edişmək birbirinə edmək. - yardım edişmək. - sağol edişmək:
xudafizləĢmək.
edqinmək etqinmək. etinmək. iyələnmək. qılqınmaq. olqunmaq.
alqınmaq. alĢınmaq. sahab olmaq. qılqınmaq.
olqunmaq. alqınmaq. alıĢmaq. adət edmək. qəbul
edmə qılma. eyləmə. eləmə. yapma.
edmək {<> yetmək. <> gedmək < met > dəqmək. əriĢmək}. varmaq.
{( y <> d ) imək. iymək. eymək eləmək}.eləmək. 1.
qurmaq. bər pa edmək. - bayram edmək: bayramlaĢmaq. -
Ģənlik edmək: qurmaq. 2. dəğmək. dəğəri olmaq. tutmaq.
- neçə edir. - beĢ tümən edər. 3. varmaq. yığmaq.
cəmləmək. - iki ilə dörd edər altı. 4. doldurmaq. əncam
vermək. 5. eyləmək. eləmək. qılmaq. yapmaq.
edmən idman. varsıĢ. vərziĢ (< varmaq).
ehsan adaq. ada. edu. etu. edqu. eyku. əta'.
el 1. vilayət. 2. Ģəhər.
- ulus ellərə, el oymaqlara, oymaq uruqlara bölünür. - el ağzı:
xalq ağzı: Ģayiə. - el oğlu: yabançı. yabanı. yad.
- aşağ el:çüçə adamı. sokaq takımı. əvam.
- qapı eli: xan qapısında iĢləyənlərin topu.
- el quşaq: soy sob. əsl o nəsəb.
elçi yelçi. yapaq. peyk. payak. savaç. qasid.
elçilik - elçilikdə dilmanc yardımcısı: qapı oğlanı:
elçin özxanidan. özxanidan soydan.
eldar (< eldər). avcuman (< av. ev). top. toplu. tığın. yığın (<
yığıqın). idarəli.
elə ancaq. teyxa. tək. yalnız. sadəcə. sirf. məhz. söz gəli.
söz gəliĢi. söz uyu. ras gələ. düĢəri. ittfaqən. - elə indi:
dəmin. bir az öncə. - elə o çağ: bir düzüyə. həmən. arasız.-
həmən söylər.
- elə bil ki: sanki. tut ki. fərz ed ki. fərzən. - sanki yedim.
eləmə qılma. eyləmə. edmə. yapma.
eləmək bax > edmək. imək. iymək. eymək ( y <> d ) edmək.
eyləmək. edmək. qılmaq. yapmaq.
elətmək ilətmək. ildirmək. ( < el, il: ölkə. torpaq. yer). bir elə, ilə
götürmək, göndürmək.
elgəzə elgəzər. gezgən.
elgəzər elgəzə. gezgən.
elqəzdi ilgəzdi. il-gəzdi. gəzgən. səyyah.
elli tayfalı. uğuĢlu. oğuĢlu. qohumlu.
eloğlu - el oğlu: yabançı. yabanı. yad.
elti ilti. əlti. iki qardaĢın bir birinə verən adı. bir qadına görə
qaynı arvadı.
elük - nə elük: nə əlük. nasıl. nələk. nəlük. necə. nətək.
en - eni soni: aqibətüləmr. nəhayətüləmr.
endik (> əndək). az. qədriərəb. < qıtrı. qırtı. qırıq.
endirmə əğmə. çarpıtma. meyillədirmə.
endirmək düĢürmək. saldırmaq. aĢağı düĢmək. yendirmək.
yenmək. yenğmək. utmaq. qazanmaq. oyunda. qələbə
çalmaq. səqt etmək. qısdırmaq. qısmaq. yatırmaq.-
qulaqların qısdı.
- yelkən endirmək: yavaĢlamaq.
- yelkənləri suya endirmək: yenilmək. sınmaq. vaz geçmək.
təslim olmaq.
endirtmək qırdırmaq. düĢürmək. - qiymətləri qırdırdılar.
enəmə burma. iğdiĢ edmə.
enənmiş burquluq. burulmuĢ. iğdiĢlənmiĢ.
enər - qalxar enər: öksürüklü tıksırıklı. ağar düĢər. mərizül hal.
enətmək burdurmaq. iğdiĢ etdirmək.
engilmək vaz keçmək. var keçmək. baz keçmək. yanqılmaq.
genilmək.
engin dəniz açığı.
enğşər enĢər. nəĢr. enləĢmə. böyümə.
enilmək uçuzlamaq <> uçuzlamaq. boĢuqmaq. boĢarmaq.
qonulmaq. düĢəlmək. - qonaqlar qonuldular.
- bir duruma enilmək: tabe' olmaq. uysunmaq.
qalıbsınmaq.- qalıbsınan birinə oxĢamır.
eniş firiĢtə: - tapına qoĢuldular enişlər(firiĢtələr).
enişgə məleykə. - tınmaz enişgə (məleykə): susuq, yumĢaq kiĢi.
enitmək ucuzlatmaq. boĢlatmaq. düĢütmək.
enqəbə ənqəbə. atar tutar. yeniĢ yoxuĢ
enqil engil. əngül. gəvĢək. təmbəl.
enqin engin. əngin. dəniz açığı. orta. ulu orta.
enlək ənlək. ənnənməyə, öğünməyə qonu olan. ödül qonusu.
fəxri.
enləşmə nəĢr. enĢər. enğĢər. böyümə.
enli təxdə. yalıtka. bütün olan nərsə.
enlilik bolluq. bərəkət. genlik.
enlin ənlin. özsevər. xudpəsəd.
enmək burmaq. iğdiĢləmək. ucuzlamaq. boĢalmaq. düĢmək. -
süzülüb enmək: çuqmaq. çoqmaq. çaqmaq. qonmaq.
enşər enğĢər. nəĢr. enləĢmə. böyümə.
entəmək əntəmək. əxtələmək. iğdiĢləmək.
entişər intişar. nəĢr. enĢər. enğĢər. enləĢmə. böyümə.
er ər <> ir. (iriş <> əriş <> eriş).
ertə {1. < ir. irtuk. iti. dik. uca. biz. 2. < yarmaq. ağarmaq. çıxmaq.
doğmaq. ( ötrə. ötrək. ötürülmüĢ. keçmiĢ. aĢmıĢ)}. 1. irtə.
sonrası. ardı sırası. gələn. irəlidə gələn. - ertəsi gün: bir
gün sonrası. sabahı. - bayram ertəsi: bayram sabahı. - bu
günün iĢin ertəyə qoyma: sabaha qoyma. - bu gün
bitirəmmədim ertəyə qaldı. - cuma ertəsi: Ģəmbə. - ertəsi il:
sonrası il. 2. sabah. ertəsi. kələsi. kelev. kiyinki5. - ertə
aşırı gündü: sabah baĢqa gündür. - ertəcək: səhər çağı. -
ertə gecə9: sabah AQĢam. - ertə ertəsi: bürügün. - ertənq
gecə: yarın gecə. 3. erkən. ilk. - ertə tanq: tanq ertə. - ertə
kökləm9: ilk bahar. 4. aĢırı. ilk. sabiq. keçmiĢ. ön. qabAQ.
irəli. gec. sonra. ertəsigün : yarını erkən. 5. tez. erkən.
tezdən.
ertələmək irtələmək. sonraya buraxmaq. gələn sıraya qoymaq.
irəlidə gələnə buraxmaq. - yemək irtələrsə bayatır. - ora
çatınca, ertələdik. - bu gün çıxmalıısın, geciksən
ertələməlisən.
eş aĢ: eĢilməyi, açılmağı göstərir. (# aş. əş qoĢluğu, qoĢalığı,
daĢlaĢmağı çoxalmağı göstərir)
eşdirmək aĢdırmaq. açdırmq. qazdırmaq. qazıtmaq. açdırmaq.
eşək - eşək oyunu: itiĢərək vuruĢuraq ĢakalaĢmaq.
eşik 1. astana. ətəbə. 2. eĢik paltarı. 3. aşıq. əşik. qapı
önünə, həĢtisinə, söykələrinə dayanmıĢ ağac, daĢ
basamağı, səggisi. astan. astanğ. bargah. qapı.
- saz əşigi, eĢigi: saz xərəyi. köprücük.
- içi eşiyi birlikdə: içik tıĢıq: içli dıĢlı: daxilən xaricən.
məhrəm. təklifsiz.
- eşiyə gedmək: yəstəkləmək. pisləmək. dıĢqarmaq.
sıçmaq.
eşilmək qazılmaq. açılmaq. - güc qazılan topaq.
eşinmək aşınmaq. qazınmaq.
eşitdirilmək tuyurılmaq. duyurılmaq. - bu sav kimsəyə duyurılmalıdır.
eşitdirmək tuyurmaq. duyurmaq. çatdırmaq. - söylədiyizi
duyurmalısız. - bunu kimsəyə duyurmayın.
eşitilməz səsi çıxmaz. sağır. səssisiz. az yaxud boğuq, sönük səs
çıxaran. - sağır davul: sağır arac: çalqı aracları ki səsi
yaxcı çıxmaz, çıxsada zingildəməz.
eşitmə estema'. tuyğu. duyğu. tuyma. duyma. - duyğusu gəvĢək:
zəif, az.
eşitməz sağır. tuymaz. duymaz. qanmaz. anlamaz. düĢüməyən.
tuyqusuz. duyğusuz. tuyumsuz. duyumsuz.- duyğusuz,
çolaq qalmaq. - vurdum duymaz: çabıq anlamayan. sözə
aldırmayan.
eşq ərik. sevgi. məhəbbət. səvük. sevik. sevgili. məhbub.
aĢıq. yaĢıq. ıĢıq. sevinc. əziz. ələqə. əlaqə. iliĢik.
eşqalanğ eĢğalanğ8. deĢik. baca.
eşləşmək aĢlaĢmaq. açlaĢmq. qazılıb çuxurlaĢmaq.
eşmək əĢmək. aĢmaq. açmaq. qazmaq.
eşmiş - əşib eşmiş: əsgi kötük: sınaqlı, təcrübəli kiĢi. dünya
görmüĢ.
eşşək 1. uzun qulaq. qulaqlı. 2. atqafa. qanmaz. axmaq.
qulaqlı. - çox kiçik eşşək yavrusu: qulun. daha irisinə sıpa
deyilir.
- yaban eşşəyi: qulun.
etdirmək bənzətmək. yanıltmaq. əks təqlid edmək. - sizin Ģəklizi
çəkib, lap bənzətdi. - bu Ģəkli lap mənə bənzətdin. - bu iĢləri
bənzətən varmı. - bu sözləri bənzətən. - nəfəs etdirmək:
üfələtmək. nəfəs salmaq. solumaq. nəfəslə çaldırmaq.
oxuyub üfləmək. ağızla üf deditmək.
- yenidən yaptırmaq, etdirmək: yenilətmək. təcdid
etdirmək.- pozuq, yıxıq bölümlərin yenilətin. - genə keçmiĢ
iĢlərin əlinə alıb, taza fırıldağlarla yenilətir.
etəmək edəmək. atamaq. edmək. əda edmək. qılmaq. yapmaq.
etən edən. yapan. qılan. görən. mücri
etgi iĢləmə. toxnaq. toqun. keçmə. tə'sir. - onun varından bizə
toxun yoxdu. - toxunun azaltmaq. - toxunun güclətmək.
etgiləmək dəqmək. tə'sir edmək. iĢləmək. keçmək. toxunmaq. əsər
edmək. savmaq. - soyuq içimə savdi. - sizə eləbil çox
toxundu bu. - mənə onun sözü toxunmaz.
etgilənmə tuyma. duyma. mütəəssir olma.
etgilənmək öykünmək. mütəssir olmaq.
etgiləyici yetgin. çekici. mükəmməl.
etgili iĢlər. toxunlı. toxnaqlı. toqunur. toxunur. müəssir. keçər.
tə'sirli. - onun varından bizə toxunlı bir nə yoxdu. - toxunlı
soyu. - toxunlı söz.- töxunur səs. - töxunur öğüt. - töxunur
davranıĢ. - töxunur iĢlər. - etgili olmaq: iĢləmək. tutmaq.
keçmək.- bu boya ilə damqa iyi tutar. - bu boya tutmaz.
etgisiz əsərsiz. iĢsiz. iĢləməz. atıl. atqıl. atqın. yatıl. yatqıl.
yatqın.
etik edik. qılıq. biçim. Ģəkil. mod. tərz.
etilmək edilmək. qılınmaq. yapınmaq. olunmaq. devrinmək.
rəftar edmək.
etim idim. { iymək, eymək imək. ( y <> d ) edmək (: eləmək)
}eyləmindən törənən, keçmiĢ çağda bir iĢin ediĢin,
sürülməsin, olunmasın, yaxud olunması istənilmiĢ
olunmasını andıran iĢləm əki. - gəlir idim. - yeyir idim. -
gəlmiĢ idim (az qalmıĢdı gələm. gələ bilmiĢidim). az öncə
gəlseydin görmüĢ idin ( amma görəmmədin).
etin edin. əxz. qəbul.
etinmə edinmə. ittixaz. əxz edmə.
etinmək edinmək. kəndinə yaxıĢdırmaq. taxınmaq. becərinmək. -
kiĢi kimiliyin taxınmalıdır. - kiĢi sözünə taxınmalıdır.
etinmək edqinmək. iyələnmək. qılqınmaq. olqunmaq. alqınmaq.
alĢınmaq. qazanmaq. sahab olmaq. qılqınmaq.
olqunmaq. alqınmaq. alıĢmaq. adət edmək. qəbul
etqiləyən etgiləyən. müəssir. qısır. qısar. qısqır. qısqar. (< qısmaq.
sxmaq. qısmaq, sıxmaq nitəliyi olan).
etqinmək edqinmək. etinmək. qılqınmaq. olqunmaq. alqınmaq.
alıĢmaq. adət edmək. qəbul edmək. təsvib olunmaq. -
tütün çəkməyə edinəmədim. - bu yasanı edindilər.
etqisiz etgisiz. boĢ. quru.- quru patıdtı. - quru söz. - quru göstəriĢ.
etqu edqu. edu. etu. eyku. adaq. ada. ehsan. əta'.
etmə fe'l.
etmək edmək. edəmək. atamaq. əda edmək. qılmaq. yapmaq.
etu edu. edqu. eyku. adaq. ada. ehsan. əta'.
ev 1. ailə. kiçik ev. əvciğiz. evcığız. evcığaz. evlək. yamut.
yuva. bark. barnaq. 2. soy. quĢaq. nəsl. 3. göz.
qanatlardan, qanalardan hər birəri. cədvəl. - sırça evi:
ĢüĢənin çərçivədə oturan yeri. - göz evi: göz çuxuru. 4. yam.
duraq. durqa. qalaq. qalqa. yuva. kovĢan > kaĢanə.
mənzil.
- evin dirəği: əvĢüq. - evin sofası: bəçqüm. hol.
- dəniz qıyısında, boğazda olan təpincək, ev: yalı. yalqı.
yalıq. yazlıq. yaylıq.
- iki evli. ikixana: iki üzlü.
- döşəli dayalı ev: hər bir qoĢu yaraqı (əĢya, ləvazim)
yerləĢmiĢ, dayanmıĢ.
- donlu donatlı ev: bəzəkli ev.
- ağ evli: köçəri el. - qara evli: otraqlı el.
- otraqlı ev: eni boyu, geniĢliyi çox olan ev.
evbarıq eveĢik. çoluq cocuq. əhləyal.
evcə bütün evlik. - evcə dolanmağa çıxdılar.
evcığaz əvciğiz. evcığız. evlək. avcıqız. kiçik ev.
evcığız əvciğiz. evcığaz. evlək. avcıqız. kiçik ev.
evcil - evcil dovşan çeşiti: ada tavĢanı.
evçi yamçı. duraqçı. durqaçı. qalaqçı. qalqaçı. mənzilçi.
eveşik evbarıq. çoluq cocuq. əhləyal.
evirmək evləndirmək.
evivar evli.
evlədirnmək barqatmaq.
evlək əvlək. ivlək. 1. tarla. bölünmüĢ yer. 2. bölünmüĢ yerlərin
ivi, xətti. kərpici. - əvlək paltar. - əvlək parça. - əkin
əkilməmiĢ əvlək doğru gedməz. 3. dönəm. əni boyu qırx
arĢınlıq yer. 4. rüb'. əhli. evdə yaĢayan. 5. əvciğiz.
avcıqız. evcığız. evcığaz. kiçik ev. 6. avlaq. arx. güh2.
su yolu. 7. ocaq. kərdi. - sozu ocağı. - badımcan ocağı. 8.
oynaqcığa. çuxur. avlaq.
evləndirmək evirmək. qız vermək.
evlənmək obarqlanmaq. barqlanmaq.
evlənməmiş subay. (ərkək diĢi üçün) ərgən.
evlik - bütün evlik: evcə. - evcə dolanmağa çıxdılar.
evliklə hammısı. anası ilə danası ilə.
eyi iyi. haq. həq. - iyi söyləmək: haqlı söyləmək.
eyqu eyku. edqu. edu. etu. iyi. gözəl. arun. adaq. ada. ehsan.
əta'.
eyləm fe'l. - artırılan eyləmin (fe'lin) sürməsin, dəvamın göstərən
eyləm: turmaq. - yatıb durur. - baxıb durur. - baxa
durmaq. - axan sular durur: heç diyəcək yoxdur. açıq
aydındır.
eyləmə qılma. eləmə. edmə. yapma.
eyləmək eləmək. edmək. qılmaq. yapmaq.
eymək iymək. imək. ( y <> d ) edmək. eləmək.
eyp əyp. ip. 1. fikir. zehn. xatir. 2. güvən. e'tibar.
eypləmək ipləmək. əypləmək. 1. xatırlatmaq. yada salmaq. 2.
güvənmək. saymaq. önəmləmək. əhmiyət vermək.
e'tibar edmək.
eyvay ov. ava. ĢaĢma simgəsi. - ov, bu nə iĢdir: ava bu nə iĢdir. -
ava ava, bunu demə. - eyvay nələr oldu. - ov ov, neynirsən:
ava ava neynirsin: eyvay, neynirsin.
əbə - kor əbə: əbə köməci: gözü bağlı oyunu: bir neçə kiĢi
cocuq (:nəfər uĢaq) olub, birinin gözlərin bağlayıb,
əbə hey. mirə. mürə. vərə. bərə. mərə. əyə. yansıma sözlər.
- əbə demədimmi. - əbə qardaĢ.
əbləq ablaq. < albağ. rəhbərəh.
əbrişəm < yaprışım. yaprılmıĢ. bükülmüĢ ip. ipik yipliyi. yapıq
yapılığı.
əbus çatıq, əkĢi üz.
əbusluq - qapsunmaq. qapusluq, əbusluq edmək: qaĢ gözsünmək.
qaĢ çatmaq.
əbzar avsar. yapsar.
əclaf alçaq. üzqün. zəhləgedməli. bolağan. açıq. yalluz.
yelpənək. cıf.
əçi əkə. əxi. əxəvi. dadaĢ. böyük qardaĢ.
əda ifa. qılma
ədalı yosmalı. iĢvəli. zərafətli.
əxlaq ba əxlaq: onat.
əq ək. 1. arta. artıq. əlavə. izafə. 2. təmdid. 3. məks.
təvəqquf. 4. rəbt. - bu sözün kimə əki var: rəbti var. - mənə
əki nə: rəbti nə. 5. iz. niĢan. qalıq. əsər. - yaranın əki. -
əksiz cərrahlıq. - əkli yanaq: nərsədən qalmıĢ iz. - ək bəlli
yama. - əki bəlirsiz. 6. yama. rufu. - əkli: yamalı. 7. ək yeri:
vəsl. fəsl: { 1. - ək yeri görünür. 2. oynaq yeri. boğum.
məfsəl.}.
əqdi əğdika. 1. alıĢıq. mö'tad. 2. çağrıĢsız girən qonaq. qonaq.
dalqavuq. tüfeyli. 3. sallaqxana. heyvanların kəsildiği
yer.
əqdi əkdi. pərvəri. becərilmiĢ. tərbiyəli. ədəbli. mürəttəb. -
əkdi su: pərvəri su. - əkdi uĢaq: tərbiyəli. becərilmiĢ uĢaq.
əqdilik əkdilik. dalqavuqluq. qonqaqlıq.
əqdində edmək almıĢ olmaq. tutmaq.- onun böyük qızın kim tutur. - o qıza
elçi göndəri, tutula tutulmuya bəlli deyil.
əqdirmək əğdirmək. ulıtmaq. bükdürmək.
əqdiş əkdiş. iqdiş.
əqə 1. əğə ( r <> ğ ) əğə. əkə. ərə. əğik, ufaq, incə diĢli,
yontmaq üçün kəsici arac. əgü . qabırqa gəmiyi. 2. əçi.
əxi. əxəvi. dadaĢ. böyük qardaĢ.
əqəc əğəc. çəngəl. bal pətəyindən bal götürməyə, xəmir
tağarı kimi qabları qaĢımağa yarar.
əqəç əkəç.ağıllı. bilkəs. bilqeys.
əqəq əkək. əĢək. (əĢlənmiĢ, əklənmiĢ nərsə). yəhər.
əqəl əkəl. əklə. ilək. alonj. simi rabit.
əqələ əkələ. obur. qaınpa.
əqələmək əğələmək. igəĢmək. tıraĢlamaq. yontmaq. kəsmək.
yonmaq. çaldırmaq. - daĢdan heykəl çaldırdım.
əqəmək əkəmək. qərtik.
əqənmək əkənmək. məks, təvəqquf edmək
əqər <> əkər <> yəhər. əqir <> əkər. 1. əgər. { "əgər" sözü "-
isə"nin yerinə, yaxud onla birlikdə iĢlənən sözdür. "isə" gələn
yerdə "əgər"sözünün iĢlənmək yersiz çıxır}. gərəkirsə. vardi
gəldi. vurdi gəldi. bardı gəldi8. - əgər ölsəmisə: ölsəmisə -
əgər versənsə alaram. 2. yəhər (< əkmək). - yəhər
boşaltmaq: at öğrəĢində yəhərdə yanqılıĢ oturuĢ.
əqəvi əxəvi. əkə. əxi. əçi. dadaĢ. böyük qardaĢ.
əqi 1. əği. əgi. qabırqanın onurqaya bağlı olmayan, ən altda
olan gəmiklər. 2. əxi. əkə. əxəvi. əçi. dadaĢ. böyük
qardaĢ.
əqic əğic. qança. ağacın baĢ dallarını əğmək üçün, baĢı əğri
arac.
əqik əğik. yatba. yamat. mayil. iĢtahlı. - içkiyə yatbalı kiĢi. -
yuxuya yatbalı: yuxuçul. - {yatba qıran: 1. təvəccühi, meyli,
iĢtahı çevirən. 2. iğrənc}.
əqiq əkik. əğik. əğlənmə. boĢuq. boĢluq. Ģuxluq.
əqilic əgilic. əğilic. əriğic. əğilib, dolaĢıb, sarĢan sarmaĢıq.
əqilmək əğilmək. 1. çarpılmaq. çarpazmaq. meyillənmək.
çevrilmək. bükülmək. {(k <> ğ ) əkilmək: yapĢınmaq # (k
<> ğ ) əğilmək: ayrılmaq}. 2. sərinmək. sarqımaq.
uzanmaq. aslanmq.- pencərədən sarqımaq. 3. əğilim.
meyl. 4. abanmaq. yapanmaq. salqınmaq. sarqınmaq.
5. ərimək. arınmaq. utanmaq.
əqilmək əğilmək. əğlənmək. yönəlmək. meyillənmək. qatlanmaq.
əqilməz əğilməz. əriməz. arınmaz. utanmaz.
əqilmiş əğilmiş. yatıq. yatılmıĢ.
əqim əkim. 1. sifət. 2. qırac. - qırac yer. 3. yakın. yakır (<
yaxmaq). verimsiz. qısır. doğmaz. doğurmaz.
əqimək əğimək. ərimək. açılmaq. açılıb tölelmək, axmaq.
əqin əgin. əkin. əğin. 1. bel gəmiyi. əmud fəqəri. 2. əğin.
onğur. dal. dalı. arxa. sırt. 3. çiqin. çiyin. arxa gəmiyinin
əğilmiĢ, bükülmüĢ yeri. (echinefırans. schienaitalyan). -
birinin əqninə minmək. 4. bitiĢ. məzru.
- əğnivə bir Ģey sal. - əkinləri sarartan bir xəstəlik: sanğ.
- neçə dəmir qazığı, çəngəli olub, əkin araclarından daraq
çeĢiti. tarlada sapanla qazılmıĢ toprağı ufalatmaq üçün
heyvanla sürülür: tımırıq. tırmıq. dımırıq ( < dırnaq).
- əkinə düşən sarılıq xəstəliyi: savak.
- əkiləcək yeri, sapan sürüldükdən sonra, toprağın
qırpıçların, engəbəliyin qaldırmaq üçün sürülən yuvarlaq
kötük, daĢ: sürgi. sürgü.
əqinc əğinc. (< əğmək. əğrilmiĢ nərsə. bir yerdən əğilib qopuqmuĢ
duran nərsə). ur. siqil. səqil. ziqil. ziyil. ĢiĢəc. səkpil < met
> səpgil.
əqinçi əkinçi. cütçi. tarıqçıka. tarıdaçı.
əqindirik əğindirik. çiqindirik. çiyindirik. arxa gəmiyinin əğilmiĢ,
bükülmüĢ yerini örtən bölüm. yaxa. (echinefırans.
schienaitalyan). - birinin əqninə minmək. - əğnivə bir Ģey sal.
əqinlik əkinlik. əkməyə əlveriĢli olan.
əqinmək əkinmək. qapanıb oturmaq.
əqinti əğinti. ərinti. ərədən (əğədən) çıxan incə talaĢ. pox8. -
dəmir əğintisi toprağ gübrələr: gücləndirər. - yarmaq (para)
can əğintisidir.
əqir əkər <> əqər <> əkər <> yəhər. iqdə. əkir. əkmir. 1. tünd.
əsmir. boğuq. - əkmir qanı: tünd boyalı, qaramtıl qan rəngi.
2. pozuq. bədəxlaq. iti xuylu.
- əqirlə bükülmək: əqirilmək: iqdələmək: ipliyin əqirə
çəkilib, ip yapılması.
əqirçi əğirən.
əqirən əqirçi.
əqirilmək iqdələmək: əqirlə bükülmək. ipliyin əqirə çəkilib, ip
yapılması.
əqirmə - əğirmə çarxı: qullab.
əqirmək əğirmək. qıvırmaq. bükmək. qırıtmaq. qatlatmaq.
devĢirib yumaq yapmaq. sarmaq. sap sap, fitil fitil
etmək. bükmək. - pambığı büküb ip yapmaq.
.- bu ipliyi sarmalı. - saçını, saqqalını qıvırmaq. - keçəl saç
istər, onda qıvrığından. - bunu qırağın qıvırın.
əqirtmək əğirtmək. iqilə iplik büktürmək. ip çəkmək.
əqit əkit. əqti. əgti. 1. kəkrə. gəs. acımtıraq. - əkti yemiĢ. 2.
üzü sarxıq, turĢa. turĢ kiĢi. əkĢi üzlü. - əktinin biridir. 3.
tərs. acı. ətacı. - əkti söz. 4. əkit. əkilmiĢ (< əkmək:
dayaqlamaq). 5. vurqulu. çitik. bərk. sərt. dönməz.
sağlam. 2. güclü. möhkəm. 3. mətin.
əqitin əkitin. əkidən. əkilmiĢ yolda (< əkmək: dayaqlamaq).
vurqulanmıĢ, çitik, bərkinmiĢ üzdə. bətər bətər. sıx sıx.
əqitlik əkitlik. əqtilik. kəkrəs. gəsis. acıqlıq.
əqiz əkiz. bərabər.
əqqu əğku. əyku. zil'. pəhlu.
əql bilik. - sağ bilik bilin. - bilik (hikmət. mə’rifət. ağıl) öğrənin. -
sivir ağıl: ağlı dar.
- ağıl qoymaq: uslatmaq. huĢ qoymaq. öğrətmək. bilik.
aqahlıq öğrətmək. tərbiyətləndirmək.
- ağıllanmaq: bilkənmək. uslanmaq. huĢlanmaq.
öğrəĢinmək. tərbiyətlənmək.
- ağıllı: uslu. ussal. arqana. anğlı. bilincli. anlayıĢlı. anğlayıĢlı.
ağıllaĢdırmaq: ussaĢdırmaq. usaldırmaq. yuslamaq.
oyumlu11. düĢüncəli. ussaq. uslaq. mətin.
- ağılsız: suvbaĢqamus. qafasız.
əqlə əğlə. əklə. əkəl. ilək. alonj. simi rabit. adət. rəsm.
əqləm əkləm. əkləmə. 1. əkləmə. yamaq. 2. arta. nərsənin
olduğuna artırılmıĢ nərsə. - qəzetə artası, əkləməsi: vijə
namə.
əqləmə əkləmə. əkləm. 1. uzadı. ulama. uzanan sim, nərsə.
alonj. rabit. 2. yamaq. rufu. 3. arta. nərsənin olduğuna
artırılmıĢ nərsə. - qəzetə artası, əkləməsi: vijə namə.
əqləmək əkləmək. 1. uzatmaq. təmdid edmək. - kağızımı beĢ illik
əkləttim. 2. saxlamaq. qaldırmaq. durdurmaq. oturtmaq.
3. saxlamaq. yubatmaq. dayandırmaq. alıqoymaq.
əqlən əğlən. əklən. adətən. rəsmən.
əqləncə əğləncə < əkləncə (< ək). (yapıĢıb oturma iĢi). 1. yapıĢan,
dinləndirən, xoĢ gəlir, sıxıntısız nərsə. - sağlam əğləncə.
- könül əğləncəsi: sevgi. dilbər. 2. önəmi, asısı, faydası
təməlli olmayan, az olan nərsə. yubatsı. oyuncaq. -
cocuq əğləncəsi. çox qolay, rahat nərsə. - bu iĢ ona
əğləncədir. 3. mıtçıl. dəbəh. alayçı. məsqərə. 1. gülcə.
cok. lətifə. saraqa. sərimə. alay. məsxərə. - saraqıya
almaq: ələ salmaq.
əqlənci əğlənci.qınamsıq. istehzaçı. məsxərəçi.
əqləndirmək əkləndirmək. əyləndirmək. (< ək). 1. geri, qırağ
buraxmaq. yubaltmaq. mə'təlləmək. tə'viq edmək. -
boĢuna məni orda əyləndirdi. 2. avutmaq. sevindirmək.
əyləndirdi bizi. - uĢağı əylədirmək.
əqlənən - hər kəslə oturub əğlənən: alayçı.
əqlənilmək əklənilmək. əylənilmək. çağlanmaq. çağ sürmək. vax
keçirmək.
əqləniş əkləniş. sikut.
əqlənmə əğlənmə. əylənmə. əkik. əğik. boĢuq. boĢluq. Ģuxluq.
əqlənmək əğlənmək. əğilmək. yönəlmək. meyillənmək. əğlənmək.
qınamaq. Ģakalanmaq. kəsinmək. Ģuxluğ edmək.
istehza edmək. məsxərə edmək.
əqlənmiş əklənmiş. əkmə. qoyma. əğrəti. sünni. yapıĢılmıĢ. doğal,
təbiy olmayan. - əğrəti diĢ: qoyma diĢ. - əğrəti saç.
əqləşmək əğləĢmək. əkləĢmək (< ək). 1. oturmaq. sakinmək.
dincəlmək. 2. boĢuqmaq. boĢlanmaq. Ģuxluq edmək.
əqlətmək əklətmək. artalamaq. arta vurmaq. yamamaq.
əqli əkli. ilĢik. yamalı. mərbut. rəbtli. yamalaq. yama
vurulmuĢ yamalaq.
- yarım yamalaq: əksik üksük. naqis. qısurlı. - sənə əkli
iĢlər: mərbut iĢlər.
- əğli uçmuş: savuruq. abdal. çapıq. səfeh.
əqmə əğmə. əkmə. 1. endirmə. çarpıtma. meyillədirmə. 2.
çevirmə. qıvırma. 3. becərilmiĢ. tərbiyət verilmiĢ. quduru
olmayan. əklənmiĢ. qoyma. əğrəti. sünni. yapıĢılmıĢ.
doğal, təbiy olmayan. - əğrəti diĢ: qoyma diĢ. - əğrəti saç.
4. çevirmə. ətf. - istəyimi ona ətf etdim: əkdim. - göz
əkmək: ətfi nəzər edmək. - yuların (cilovun) çevirmək: ətfi
inan edmək. 5. əğmə. ərmə. axma. sinəc. ısnac. sıkınc.
sikənc (> Ģekəncfars). çin.
əqmək əğmək. əkmək. 1. çarpıtmaq. - sürgülər əkmək: yeni dalları
çarpıtmaq. 2. bükmək. qıvırmaq. çevirmək. 3. qanıtmaq.
razılatmaq. ələ almaq. 4. yanatmaq. yanqatmaq.
meyilləndirmək. 5. əkmək. ətmək. çörək. qazaĢ. məiĢət.
- əkməyini çıxarmaq. 6. görəv. iĢ. qulluq. xidmək. - məni
əkməkdən edəcəksiniz.
- əkməğinə qoç {: 1. əli, qapısı açıq. səxi. 2. çörəyinə,
parasına güvənən}.
- kəndivi ək bir az. - əkilmədən iĢ yerin tutmaz. - nə edirik
əkilmir: qanlmır. razı olmur.
- dibinə darı əkmək: çox qurddalamaq. özənlə, diqqətlə
nərsəynə uğraĢmaq. 5. taldırmaq. bitgi dalın qırıb, kök
salmaq üzrə toprağa batırmaq. - ağacın dallaını daldırmalı.
- duz əkmək: duz çörək. ne'mət. ehsan. - duz çörək həqqi.
- yuvarlaq əkmək, ətmək: somi. somun. sumun.
- iplik ələmək: ipliyi ələməgədən keçirərax, sarmaq.
- dibinə darı əkmək: ələmək. ələkləmək- incə ələmək.
- boyun əğmək: boyun vermək: boyun kəsmək. tab' olmaq.
əqmir əkmir. əkir. 1. tünd. əsmir. boğuq. - əkmir qanı: tünd
boyalı, qaramtıl qan rəngi. 2. pozuq. bədəxlaq. iti xuylu.
əqrə əğrə. təkəlti keçəsi.
əqrək əğrək. axraq. tarlanın artıq suyunu götürən arx. xəndəq.
- əğrək önü: art qaĢı: yəhər qaĢı: yəhərin ön arxasında olan
əqrəlti əğrəlti. əğri büğrü. qıvrıq dallı budaqlı. dolaĢıq. - əğrəlti
bacaqlı qarı: dolaĢıq qıçlı. - əğrəlti yollar.
əqrəti əğrəti. 1. düz, olduğu yerindən keçit olaraq əğilmiĢ,
bükülmüĢ nərsə. alınmıĢ borc, ödünc. ariyət . - əğrəti
para. - əğrəti geyim. - əğrəti alıb vermək: borc alıb vermək.
2. keçəri. uçarı. müvəqqəti. müəlləq. qoyulub götürülən.
qurulmuĢ olmayan. - uçarı yaĢam. uçarı çevrən. -
Ģamdanın tablası əğrətidir. - əğrəti duvar. - əğrəti köprü. -
devələt gücü iyəsinə əğrəti sayılır. - dal quĢa, əğrəti
otraqdır. 3. qoyma. sünni. əkmə. əklənmiĢ, yapıĢılmıĢ. 4.
doğal, təbiy olmayan. - əğrəti diĢ: qoyma diĢ. - əğrəti saç. -
əğrətiyə almaq: onarma (tə'mir) üçün, nərsənin himin
boĢaldıb dirək, dəstək üsdə saxlamaq. 5. ələnti. yerli
olmayaraq bir yerdə qalmaq. - əğrəti oturmaq. 6. ödünc.
borc. ariyət. - yaya qoymuĢ kiĢini əğrəti at, yol yarısı. -
əğrəti kitab olmaz: kitab borc verilməz.
əqrətilik qoyma. sünni. - diĢlərivin əğrəti olduğu heç bəllənmir.
əqrətin əğrətin. (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti). qıvırma.
qıvrıntı. bükünti. qıyıntı. basdırma. qatlama. - bu
əqrətiyə - əğrətiyə almaq: onarma (tə'mir) üçün, nərsənin himin
boĢaldıb dirək, dəstək üsdə saxlamaq.
əqri əğri. arquri. ərquri. 1. meyilli. çarpıq. qınru. yanğsı.
yansı. yanpuri. çarpuq. yan. doğru olmayan. bir yana,
bir tərəfə. üğri. əğri üğri. sapa. münhərif. yatqın. yan.
doğru olmayan. bir yana, bir tərəfə. - yan baxıĢ. - yan
baxmaq. - əğri qılıncı ağzı: gəzlik. - pürüzünü əğrini
gidərmək. düzəltmək. - bu ağacı düzəltin.- yan baxıĢ. - yan
baxmaq. - qadaĢ taba. it kimi qınru (əğri) baxar. - arquri kiĢi.
- arquridən gəlmək: əğri davranmaq, mamilə edmək. - əğri
odun, əğri yol. 2. büklü. belli. - əğri qılınc. yalan. - əğri kiĢi.
- əğri söz. 3. yanqılıc. - əğri oturmaq. 3. əğəc. çəngəl. bal
pətəyindən bal götürməyə, xəmir tağarı kimi qabları
qaĢımağa yarar. 4. oğri. sapa. uğri. 5. qanbur. kanbur.
kambur. (beli) bükük, büklü. (arxası) çıxıq. tümsək.
yumru. kəmrik. mühəddəb. qılınc. çapıq. çarpıq. 5.
geçməz. tərs. qəlb. - geçməz aqça.
- qılıc bacaq.
- çox iĢləməkdən kambur olmuĢ.
- orasında kamburu vardır. - duvar kambur vermiĢ.
- əğri durmaq: qarĢı durmaq.
- əğri, yanlışı doğru yapmaq: toqrultmaq. toğrultmaq.
düzətmək. təshih edmək. - onun burasın doğrultmalı.
- əğri üğri: əğri üğri qarqacıq burqacıq davranıĢ, yazı.
- əğri baxmaq {: 1. yan, iti, qınlı kinli baxmaq. 2. ĢaĢı, çeri
olmaq}.
- boynu əğri: boynu bükük: yaxzıq.
- əğri üz: turĢaq üz.
- əğri bacaq: qılıc bacaq: çarpıq bacaq.
- əğri büğrü: əğrəlti. qıvrıq dallı budaqlı. dolaĢıq.
- əğrəlti bacaqlı qarı: dolaĢıq qıçlı. - əğrəlti yollar.
əqrib əğrib. əğrilmiĢ, bükülmüĢ nərsə, parça, tor, ağ. özəlliklə
balığ toru.
əqribüğri əğribüğri. yanbüri. yanpuri. çampuri. çarpuri. yenkəc
kimi.
əqribüğri əğribüğri. yanbüri. yanpuri. çampuri. çarpuri. yenkəc
kimi.
əqricə az əğri. əğri kimi.
əqrik əğrik. inhiraf. - nərsənin yatmış, əğrik durumu: sərgik.
yatım.
əqrilik çarpıqlıq. kələk. hilə. - əğrilik doğru yola vaaz.
əqrilmək əğrilmək. qıvrılmaq. bükülmək. qırtılmaq. qatlanmaq.
çəkilib toplanmaq. - iplik, saç, qıl qıvrıldı. - bu kitabın
yapraqları qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq: gəbərmək.
əqrilmək əğrilmək. sapaĢmaq. yolundan çıxmaq. bürkülmək.
burulmaq. caymaq. - əlim sapaşdı.
əqrilmək əğrilmək. sapılmaq. dönülmək. yayılmaq. - yol sağa
sapılır.
əqrilmək çarpılmaq. - quru ağac əğrilməz.
əqriltmək . əğriltmək büqrilətmək.
əqriltmək əğritmək. əğib bükmək. çarpıtmaq.
əqrim əkrim. iqrikcığa. 1. yəhər altında keçə qapalı ağac. 2.
toğanaq. girdab. 3. hörük. duvar. baru. minarə. 4.
qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. qatım. qatlım.
əqrin əkrin. (< əkilmiş. tikilmiĢ) tikin. taxıq. yaxıĢıq. yapıĢıq.
qovuĢuq.
əqritmək əğritmək. əğib bükmək. çarpıtmaq. qanburlatmaq.
kamburlatmaq. kanburlatmaq. büklətmək. bükmək.
tümsətmək. yumrutmaq. kəmritmək. mühəddəb edmək.
əğirmək. bükmək. - üz əğritmək: turĢatmaq.
əqritmək əğritmək. əğitmək. sap sap, fitil fitil etdirmək.
bükdürmək. - pambığı bükdürüb ip yapdırmaq.
əqritmək əğritmək. sap sap, fitil fitil etdirmək. bükdürmək. -
pambığı bükdürüb ip yapdırmaq.
əqrti - əğrti saç: taxma saç. peruk.
əqsək əksək. bax > əqsik.
əqsəksiz əksəksiz. bax > əqsiksiz.
əqsər əksər. əkən, yamayan, tikən nərsə. dəmir civi. mismar.
əqsərçi əksərçi. mıxçı.
əqsərlətmək əksərlətmək. mıxlatmaq.
əqsi əksi. əkşi. 1. tərs. zidd. uğursuz. mənhus. iyi getməyən. -
əksi iĢ. - əkşi durumda. - əkşi görüĢlər. 2. bədəxlaq. inad.
kimsəyə uymaz. - çox əkşi kiĢidir.
əqsik əksik. əksək (ək gərəyi olan). (< əksiz). (ək < met > kə)
kəsik. güdük. yarım. naqis. astın. az. kəm. bütün
olmayan. az. aqsaq. naqis. qısıq. qasıq. naqis. eybli.
qusur. düĢük. altına üstünə tutmaz. mə'yub. eyb.
nüqsan. gədik. kəm. az. naqis. nüqsan. nüqsan. qusur .
qalıq. qalıqut. naqis. natəmam. qısır. naqis. - qısır oyulu
(fikirli).
- astın gəlir. - yarım kiĢi. - bir öğrətmənimiz var oda yarım.
- bu iĢin əsgiyi nədir. - yazının əsgiklərin çıxarmaq. - bu
kitab doludu əksiginən. - ağlı əksik. - sağlamı əksik. itmiĢ.
əksilmiĢ. yoxa çıxmıĢ. məfqud. - yardıçın əksik olsun. -
bizdən əksik ol: bizi burax. bizi qurtar. - iĢimiz əksikləri
doldurmaqdır.
- əksik, gədik tamamlamaq.
- tümlənin (cümlə) orası qalıq görünür.
- əksik doğmaq: cocuq çağı gəlmədən doğmaq.
- əksik olaraq: qala (# geçə). qalmıĢ. qabaq.- bayrama iki
qala gəlin. - beĢə beĢ qala geddi.
əqsikinə əksikinə. qısırın. naqisanə.
əqsiklik əksiklik. qalıq. qalıqut. naqislik. - buların qalıqları çoxdur. -
qalıqlar düzəltməli: qaldırmalı.
əqsiksiz əksəksiz. 1. bütün. kamil. 2. davamlı. qırıqsız.
əqsiqlik əksilklik. yoxluğ. olmamaq. fuqdan. - onun əksilkliği indi
duyulur.
əqsiliq əksilik ( s <> ş ) əkşilik. turĢluq. tərslik. sərtlik. pis xuyluq.
əqsilmək əksilmək. qasılmaq. azalmq. yox olmaq. olmamaq.
- gəlirim qasıldı.
əqsiltmək əksiltmək. qasmaq. azaltmq. - gəlirim qasıldı.
əqsitmək əksitmək. əksətmək (ək gərək olduğun yükləmək).
azaltmaq. qısaltmaq. qasıtmaq. naqisləmək. mə'yub
edmək.
əqsiz əksiz. 1. bəkiz. səbirsiz. 2. əksiz. yamasız. bütün.
əqsü əksü. yəkso. yaksu. (< yaxmaq: yandırmaq).
yaxılmıĢnərsə. köskü. bir yanı yanmıĢ, qaralmıĢ od
qarıĢtıran ağac.
əqsüləmək əksüləmək. yaksulamaq (< yaxdırmaq: yandırmaq). 1.
yaxılmıĢ odun qoyub odu alovlarmaq. parlatmaq. 2.
qızıĢdırmaq. azıtmaq. - yamanladıqcan yaxsulandı. 3.
özündən çıxarmaq. - icəĢib əksüləmə onu.
əqşi əkşi. əksi. 1. tərs. zidd. uğursuz. mənhus. iyi getməyən. -
əksi iĢ. - əkşi durumda. - əkşi görüĢlər. 2. bədəxlaq. inad.
kimsəyə uymaz. - çox əkşi kiĢidir. 3. xəmir mayası.
- acımtıraq əkşi: kəkrə. dil burar.
- əkşi aĢ: turĢulu aĢ.
- əkşi su: qazlı su.
- əkşi üzlü: üzü sarxıq, turĢa. turĢ kiĢi. ətacı. - əktinin biridir.
əqşicə əkĢicə. az əkĢi.
əqşik əkşik. - üzü əkşik: üz əkĢidən. üzü gülməz.sorıtğan.
əqşilik əkşilik. əkĢilik. kəkrəlik. dil burma. acılıq. sərtlik.
əqşiliq əkşilik ( ş <> s ) əksilik. turĢluq. tərslik. sərtlik. pis xuyluq.
əqşimək əkşimək. kəkrəmək. acımaq. əkĢiyib qabarmaq. təxmir
olmaq. dil burarcak əkĢimək.
- əkşiyib qabarmaq: kəkrəmək. acımaq. dil burarcak
əkĢimək. təxmir olmaq.
əqşimsi əkşimsi. əqĢimtıraqə. əkĢicə. az əkĢi. əkĢiyə çalar.
əqşimtıraqə əkĢicə. az əkĢi. əkĢiyə çalar. əkĢimsi.
əqşitmək əkşitmək. təxmir edmək. acıtmaq. bayatlatmaq.
əqtələmək əxtələmək. əntəmək. entəmək. iğdiĢləmək.
əqti əgti. əkit. 1. kəkrə. gəs. acımtıraq. - əkti yemiĢ. 2. üzü
sarxıq, turĢa. turĢ kiĢi. əkĢi üzlü. - əktinin biridir. 3. tərs.
acı. - əkti söz.
əqtilik əkitlik. 1. kəkrəs. gəsis. acıqlıq. 2. sarxılıq. turĢa. turĢluq
kiĢi. əkĢik üzlü. 3. tərslik. sərtlik. ətacılıq. - əkti söz.
əqtirmək əğdirmək. bükmək. - üzün əğmə: turĢatma.
əqtirmək əğtirmək. yantatmaq. yanqatmaq. meyilləndirmək.
əqu əgu. qabırqa gəmiyi. onqura gəmiyinə arxa yanda
bağlanan sümüklər. fəqərə. - əmud fəqəri: bel gəmiyi.
əgin.
əqü əgü. əğə, qabırqa gəmiyi.
əl əl. 1. qol. qulp. qılp. sap. bir aracın tutacaq bülümü.
dəsdə. - dəqiman əli.- həvəh əli. 2. ələ, avuca sığacaq
ölçüm. avuc. tutam. - bir əl buğda. 3. kərə. kərət. sıra.
yol. növbət. - bir əl gəldi bitdi. - əl kimdədir. - əl sizə: sizin
sıraz. - əl bizə çatanda, əllər qurudu. 4. bir iĢin yalnız bir
dəfəliyi üçün olan nərsə. - bir əl yemək. - bir əl kağız. 5.
tum. tom. dəsdə. - bir əl sözlük. bir əl kitab. 6. urma.
vurma. zərbə. - əli ağır. - ağır əlli. 7. dəxalət . müdaxilə. -
onunda bu iĢdə əli var. 8. güc. bacarıq. iqtidar. ixtiyar.
qudrət. - bu iĢ mənim əlimdədir. 9. iyəlik. malikiyyət.
təsərrüf. - mal kimin əlindədir. 10. yetə. yeti. vasitə. -
onun yeti ilə verdim.
10. üzər. ərkə. ixtiyar. yan. üst. - üzərində para olmamaq.
- yaraqı üzərindən atmaq. - mənim üzərimə düĢdü. - əl
bezi: yağlıq. kir silmək üçün parça. peçətə. dəsmal. 11. iĢ.
qılay. əməl. - o yazıçının əli bəllidir. - yumĢaq əlli. 12.
qolay. fürsət. açıqlıq. - bir əl tapsam: bir fürsət bulsam. -
əl vermədi: fürsət vermək. 13. ulam. takım. bölüm. qol.
dəsd. - əl əl: bölük bölük: ulam ulam: takım takım. qol qol.
dəs dəs. - əl dəğirmanı: yarğucaq. - əl satıcı: küçə satıcı.
dəstfiruĢ. yanaĢma.
- əl yumaq: əl çəkmək. qəti irtibat edmək.
- ələ almaq: avıtmaq. ürəyin dilə tutmaq. oyalamaq.
- bir əl (takım) geyimə gərəkli nərsələr: geyinti qoĢantı. qoĢu
qoĢantı. takı takım. təkmil geyinti.
- əl geyim: orta quĢaq. aralıq geyim. bayağı qapsam, geyim.
(# qopsam: rəsmi).
- əl qaldırmaq: vurmaq.
- əllərin qaldırmaq: alqıĢlamaq. dua edmək.
- əlindən gələni edmək: bildiyindən qalmamaq.
- ələ salma: kəsinti. alay. məsxərəlığ. istehza.
- ələ salmaq: istehza edmək. kəsinmək. məsxərə edmək.
- ələbaxan: əliboĢ. yoxsul. möhtac.
- əliaçıq: əlaçıq. comərd. səxi.
əliboş: 1. ələbaxan. yoxsul. möhtac. 2. iĢsiz. məəttəl. 3.
qarabəx. bədbəxd. kovı. qovuq. kovuq.
- əl işi: yazma. qələmkarlıq. oyma.
- ələ keçirmək: qısdırmaq. tutdurmaq. tutmaq. qapsalamaq.
yaxalamaq. dar yerə gətirib tutmaq.
- əl suya yetirmək: gəzinmək. həyətə çıxmaq. su tökməyə
gedmək.
- əldə edmək: sağlamaq.
- əldən düşmüş: bunqaq. bükük. qarı. köhnə.
- əldən ayadan gemək: əldən ayadan çıxmaq: özündən
çıxmaq.
- əldən vermək: ıçqınmaq. itirmək. - ovu ıçqındın, quĢu
ıçqınma: ovu əldən verdin, quĢuvu əldən vermə.
- ələ gəlir, ələ keçir, tutulaca nərsə dəğil: ipi sapı yox.
- əl açmaq: dilənmək. yolçuluq edmək2.
- əlatında. - əlaltından: gizlicə. özün göstərmədən.
- ələ almaq: qazanmaq. özünə çevirmək.
- ələ avuca sığmaz: çox həĢəri. çox qızqın. tutulmaz.
alınmaz. - əl ayası: ovucun ortası, düz yeri.
- ələlə vermək: birləĢmək.
- əl vurmaq: {1. baĢlamaq. giriĢmək. 2. alqıĢlamaq.
çəpikləmək. 3. əl qoymaq. toxunmaq. basmaq}.
- əl uzatmaq: almaq istəmək.
- əli uzun: əluzun: güclü. yetli. qudrətli.
- əl üstündə əl var: foqunun foqu var.
- əl oğuşturmaq: oğucun için iyləmək. əli boĢ qalıb
ĢaĢırmaq, çaĢmaq. mə'yus olmaq.
- əl edmək: iĢarə edmək.
- əl çatar: qərib. ulaq. əlulağı. yaxın. - əl altı: gizlicə. - əl
altı: tabe.
- əl daşqası: çəkçək.
- əl əməyi: aqtı. götürülən iĢdən olan qazanc.
- əl altı: dəstrəs.
- əl atmaq: əlləmək. giriĢmək. dəxalət edmək. müdaxilə
edmək.
- əl ilə itişib şakalaşmaq. əl Ģakası edmək əlləĢmək.
- əl ulağı: yadımçı.
- əldən çıxartmaq: uçurtmaq. qaçırtmaq.
- ələ almaq: qanıtmaq. əğmək. razılatmaq.- kəndivi ək bir az.
- əkilmədən iĢ yerin tutmaz. - nə edirik əkilmir: qanlmır. razı
olmur.
- əldə edmək: qazanmaq. mənimsəmək. yiyələnmək.
- əl irmək: əl ərmək. əriĢmək. iriĢmək. nail olmaq.
- ələbaxmaq: yoxsul olmaq. möhtac olmaq.
- əli bayraqlı: əli çabuq: kopoğlu. hüllükbaz.
- əl birliyi: müĢarikət. ittifaq.
- əli beldə: əl pəncə. quluqa duran. qlluqa hazir.
- əl pəncə: əli beldə: quluqa duran. qlluqa hazir. - əlibərk:
çinis. xəsis.
- əl bağlamaq: qulluqa bel bağlamaq. quluqa durmaq. qlluqa
hazır olmaq.
- əl çəkmək: əl üzmək. vaz keçmək. sərfi nəzər edmək.
- əl vermək: qazanlı olmaq. sərfəli olmaq.
- əldən çıxmaq: itirmək. fovt olmaq.
- əldən gəlmək: bacarmaq. baĢarmaq. baĢ çıxarmaq.
gücündə olmaq.
- əldən gələni, əsirgəmə: bacardığıvı yap, çəkinmə,
müzayiqə edmə. bu iĢ əlimdən gəlmir.
- ələ vermək: təslim edmək. xəbər vermək.
- iki əlim yaxasındadır: qiyatdə yaxasından tutacağam.
- iki əli böğründə: qalmıĢ. bükük. mə'yus. heyran.
- dörd əl: iki kiĢi ilə çalınan piyano. - dörd əlli: tam gücüilə.
tüm çalıĢaraq. - dörd əlilə bir iĢə sarılmaq, yapıĢmaq.
- əl sürmək: əl toxundurmaq. bir iĢə baĢlamaq. bir iĢə
qarıĢmaq.
- əlsuy: dəsdəmaz.
- ələ keçmək: ələ girmək: əldə olunmaq. tutulmaq. - əli
kəsilmək: qırağa düĢmək.
- əl qaldırmaq: {1. vurmaq istəmək. 2. dua edmək}.
- əldə olmaq: {1. gücündə olmaq. iyəsi olmaq. iqtidarında
olmaq. təhtində olmaq. 2. qazanılmıĢ. tabe'. müti'}.
- əldən çıxarmaq {: 1. satmaq. uzaqlamaq. 2. törətmək. tolid
edmək. 3. anıq. hazır. mühəyya}.
- əl varmaq: çağ, yaraq, çatı, vaxt, fürsət tapmaq.
- əlim varamadı: {- əlim varsa, billəm neynərəm.
bacaramaq. baĢarmaq. güc bulmaq. qıymaq. cəsarət edmək.
- necə əlin vardı}.
- əldən düşmək: bunğalmaq. bunalmaq. halsızlanmaq.
- əldən düşmüş: bunğaq. bunaq. bunalmıĢ. fərtut. - bunaq
bir qoca.
- əldən düşüklük: bunğaqlıq. bunaqlıq. bunalmıĢ durum.
fərtutluq.
- əldən salmaq: bunatmaq. bunğatmaq. bunalmıĢ.
halsızlatmaq.
- əl sürmək: sığamaq. oxĢamaq. oğĢalamaq. məsh edmək.
- arxasın sığa: dalın oğĢala.
- ələ avuca sığmamaq: bərk dikəbaĢ, qaĢarı (> haĢarı.
həĢəri) olmaq.
- ələ salmaq: toqramaq. saqalına soğan doğramaq.
- əl üsdə tutmaq: göz üsdə tutmaq: çox saymaq.
əzizləmək.
- əl yolu, ayaq yolu, bulaĢıq yolunun, bulanıq suyunu dıĢarı
açmaq.
- əldə bulundurmaq. tutmaq. qapsamaq. qəbzə edmək. - bu
ipi tut.
- ələ keçirmək: tutmaq. yaxalamaq. toqif edmək. - bir quĢ
tutdum.
- əlini tutmaq: özün saxlamaq. əl uzatmamaq.
əlacsız düzəlməz. toxdamaz. geçməz. - geçməz xəstəliyə
tutulmaq, düĢmək.
əlaçıq əliaçıq. comərd. səxi.
əlaqə ələqə. 1. iliĢik. münasibət. maraq. 2. eĢq.
əlaqəli ələqəli. 1. iliĢikli. maraqlı. münasibətli. 2. eĢqli.
əlaltı altlıq. yazarkən əlin altına qoyulan qalın kağaz.
əlatı əlaltın. 1. hazır. mühəyya. 2. dəstrəs. - əlaltı nərsələr. 3.
gizli. gizlin. astın. yaĢın. yaĢırın. xəfiyyən.
əlatın əlaltı. 1. hazır. mühəyya. 2. dəstrəs. - əlaltı nərsələr. 3.
gizli. gizlin. astın. yaĢın. yaĢırın. xəfiyyən.
əlcək əllək. əldivən. əldüvan.
əlcəkçi əlləkçi. əldüvançı. əldivənçi.
əlçi elçi.
əldə (sayıda, hesabda cəmdə). zəxirə. mandə. - igirmi doqquzla
igirmi biri cəmliyək: doqquzla bir elər: on. sıfırı yazarıq, bir
əldə. iki ilə iki elər: dörd, əldə olanla elər: beĢ.
əldən 1. əlsiz. sırasız. nobətsiz. 2. tələsik. acilən. 3. əldən
düĢmə. ələ düĢmə. düĢmə. okazyonlatin. - bu arabanı
əldən aldım. 4. hərrac bazarı. 5. dəllalsız, satıcının
özündən alınan nərsə.
əldivənçi əldüvançı. əlləkçi. əlcəkçi.
əldivən əlcək.
əldrüq yıTıq ot. yıdıq otka. üzərlik otu. ilrüq. üzərük.
əldüvan əldivən. əllək. əlcək.
əldüvançı əldivənçi. əlləkçi. əlcəkçi.
ələkçi çingənə qarısı: açıq saçıq qadın.
ələk ələcək. - ələkdən keçirmək: ələçək. incədən incəyə aramaq.
ələqə əlaqə. 1. iliĢik. münasibət. maraq. 2. eĢq. 3. ara. bağ.
munasibət.
ələqəli əlaqəli. 1. iliĢikli. maraqlı. münasibətli. 2. eĢqli.
ələqimsağma göy qurĢağı. gün ıĢığının bulutlu çisli havadan keçib
boyalı saçması.
ələməgə cəhrə. dolab. çarx. iplik əğirmək, sarmaq aracı.
ələmək 1. seçmək. 2. ələkləmək. incədən incəyə aramaq. - incə
ələmək: dibinə darı əkmək.
- incə əliyib, sıx toxumaq: çox incələmək. dibinə gedmək.
hər nəyə çöb qoymaq.
ələmə 1. ələnmiĢ. ələkdən keçirilmiĢ. - ələmə un. 2. seçilmiĢ. iri
xırdası, iyi kötüsü alınmıĢ nərsə. - ələmə kömür. - ələmə
yemiĢ. 3. arıtlama. paksazi.
ələnmiş ələmə. ələkdən keçirilmiĢ. - ələmə un.
ələnti əğrəti. yerli olmayaraq bir yerdə qalmaq. - əğrəti
oturmaq.
əlqən əlkən. ləgən. əl suyu tökməyə yarar qab.
əllək əlcək. əldivən. əldüvan.
əlləkçi əlcəkçi. əldüvançı. əldivənçi.
əlləmək 1. əl toxundurmaq. əl vurmaq. əl atmaq. giriĢmək.
dəxalət edmək. müdaxilə edmək. 2. əl ilə tutmaq. 3.
əldə qarıĢdırmaq. 4. əl ilə yoxlamaq. 5. örsələmək.
övsələmək. əvsələmək. 6. əl qarıĢdırmaq. giriĢmək.
müdaxilə edmək. 7. itmək. qoğmaq. rədd edmək. dəf
edmək. 8. iĢarə edmək. 9. qarıĢdırmaq. qurdalamaq.
qurcalamaq.
əlləmə (əl ilə, bir bir) seçilmiĢ. seçmə. birər birər ayrılmıĢ.
azdırma. qurda. qurca. qarıĢdırma. təhrik.
əllənmək 1. əl ilə toxunulmaq. əl vurulmaq. 2. əl ilə tutunmaq. 3.
əldə qarıĢdırılmaq. 4. əl ilə yoxlanmaq. 5. örsələnmək.
övsələnmək. əvsələnmək. 6. əl qarıĢdırılmaq.
giriĢinmək. müdaxilə edinmək. 7. itinmək. qoğulmaq.
rədd edilmək. dəf edilmək. 8. iĢarə edinmək.
əlləşmək 1. əl Ģakası edmək. əl ilə itiĢib ĢakalaĢmaq. 2.
savaĢmaq. döqüĢmək. 3. çalıĢmaq. gücün dənəmək.
əlli qollu. qulplu. - əlli qazan. - əlli Ģamdan.
əllilik əlli yaĢında olan.
əlmas - qaşıqçı əlması: adlım bir daĢ.
əlsiz əlsiz ayaqsız. tölük. bacarıqsız. tələsik. əldən . acilən.
- əlsiz ayaqsız: əlsiz. tölük. bacarıqsız.
əlsizləmək qonıqmaq. qalmaq. acizləmək.
əlsu əlsuyu. yasar. dəsdəmaz. vizu. - əlsuyu almaq:
əlsulanmaq dəsdəmaz almaq. - kiçik əlsu: iĢəmək. - böyük
əlsu
əlsuqan yasqan. abdəstxana. vizuxanə.
əlsuqar yasqar. yasarmağ ibriqi.
əlsulanmaq əlsuyu almaq. əlsu almaq. yasarmaq. dəsdəmaz almaq.
əlsusuz yasarsız. vizusuz. dəsdəmazsız.
əlsuyu əlsu. yasar. dəsdəmaz. vizu . - əlsuyu almaq: əlsulanmaq.
yasarmaq. dəsdəmaz almaq. - kiçik əlsu: iĢəmək. - böyük
əlsu
əlti elti. ilti. iki qardaĢın bir birinə verən adı. bir qadına görə
qaynı arvadı.
əlulağı əlil ( < əl iləşən nərsə). əlçat. dəstrəs.
əluzun əli uzun: güclü. yetli. qudrətli.
əlük - nə əlük: nə elük. nasıl. nələk. nəlük. necə. nətək.
əlvan (< alvan < alavan). alvan. alacalı. rəhbərəh. ağlı qaralı.
qartalka. çal. - alacalı kağız.
əlverir yetərli. yetər. kafi. - əlverir deyil. - yetərincə.
əlveriş əlverişli. 1. yetər. çatar. kafi. 2. asılı. faydalı. 3. yqun.
münasib. muvafiq.
əlverişli 1. yetərli. çatarlı. kafi. 2. asılı. faydalı. 3. uyuĢuq.
münasib. muvafiq.
əlvermək 1. yetmək. çatmaq. kafi olmaq. - iĢtə birbələ mənə əlverir:
ytəir. 2. uymaq. yqun gəlmək. münasib olmaq. muvafiq
olmaq. - bu mənim iĢimə əlverməz. - onun önərisi (təklifi)
mənə əlverməz. 3. üz vermək. olmaq. çökmək. icra
olmaq. vaqi' olmaq. - üzüntü əlverdi. - ökünüĢ, peĢmançılıq
əlverdi.
əm həm.
əmcik - köpək əmciyi: köpək məməsi: qoltuq altında çıxan çiban.
əmcitmək əmitmək. yamtamaq. yamatmaq. öğrətmək.
əmə əmrən. imə. himə. kökə iyə olan kimsə. ərmin. ərgin.
çatmıĢ. yetmiĢ. vurqun.
əməcə iməcə. (1. < əməkcə. 2. < həməcə. qamıca). (məci daha
deyilir). el içində iĢ birliyi. elliklə yardımlaĢıb iĢ görmək. -
əməcə günü.
əməkdar əməkli. çalıĢmıĢ. qarĢılığa, mükafata dəğər kiməsnə.
əməkdaş QıltaĢ.
əmək 1. çalıĢ. çalıĢma. sə'y. cəhd. 2. yorqunluq. incin. zəhmət.
- əmək çəkmək: incinmək. zəhmət çəkmək. 3. qarĢılıq.
çalıĢma qarĢılığı. müzd. mükafat. 4. bər. müzd. padaĢ. -
bərli iĢ, bərsiz iĢ.
- əl əməyi: aqtı. götürülən iĢdən olan qazanc.
- çox əmək çəkmək: ağla qaranı seçmək.
- əməyə, zəhmətə gəlmiyən kişi: qaba soğan. lapaçı.
əməkləmək 1. iməkləmək. sürünmək. sürüklənmək. körpə cocuğun
yeriməyə çabalaması, dəpənməsi. 2. çabalamaq.
çalıĢmaq.
əməkli incikli. çətin. zəhmətlii. - çox əməkli iĢdir.
əməksiz əməksizin. 1. incinsiz. zəhmətsiz. - əməksizin iĢdir. 2.
ögey. - əməksizin oğlun. əməksin qızım.
- əməksiz, zəhmətsiz bi nəyə yiyələnmək: daĢ atıb qolu
yorulma.
əməksizin əməksizi. 1. incinsiz. zəhmətsiz. - əməksizin iĢdir. 2.
ögey. - əməksizin oğlun. əməksin qızım.
əmgək zəhmət. ırqat. ırqal. zəhmət.
əmi çəçə.
əmir 1. buyruci. hakim. fərmançı. 2. qırağı. sis. inğir. 3.
atabəy. ulqan, uca ustad.
əmişdirmək amuziĢ vermək. əmziĢdirmək. vərdiĢlətmək.
yavaĢdırmaq. alıĢdırmaq. yumĢatmaq. öğrətmək. tə'lim
edmək. tə'nis edmək.
əmişmək dinə dinə əmmək, sormaq.
əmitmək əmcitmək. yamtamaq. yamatmaq. öğrətmək.
əmlik birlik. himlik.
əmlik ibriq. imlik. ilmik. əmzikli su qabı.
əmmə çiçə. çəçə.
əmrən ərmin. ərgin. əmə. imə. himə. kökə iyə olan kimsə.
əmritmək qaĢımaq. gidiĢtirmə üzündən qıdıqlamaq.
əmrülmək amrulmaq. sinilmək. çəkilmək. sorulmaq.
əmşən amĢan. quzu dərisi.
əmzik məmə baĢı. məmə baĢına oxĢayan sosqa.
əmzikli 1. süt verən qadın. 2. lüləli qab, ibriq.
əmziqanmaq ımızqanmaq.
əmzişdirmək amuziĢ vermək. əmiĢdirmək. vərdiĢlətmək.
yavaĢdırmaq. alıĢdırmaq. yumĢatmaq. öğrətmək. tə'lim
edmək. tə'nis edmək.
ən bax > ənğ. - əni qoni: ənği qoni: əninə boyuna. çoxdan çox.
- oyanndığımda əni qoni gün yayılmıĢdı. - bu gün əni
qonuna soyuqdu.
- əninə boyuna: əniqoni. ənli dibli. olduğuca. olmasın.
gərğincə. - bu gün əniqoni soyuqdu. - əniqoni iĢləyən.
- ənli dibli: əniqoni. əninə boyuna. olduğuca. olmasın.
əncir - daban ənciri: yassı, quru əncir.
əndəbən əndəvənd. tarımar. parçalanmıĢ. pozqun. - əndəbənd
olmaq: dağılmaq.
əndəkfars < endək. tək. az. az tapılan. kəmik ( > kəm yek).
əndəvənd əndəvənd. tarımar. parçalanmıĢ. pozqun. - əndəbənd
olmaq: dağılmaq.
əndişə anğaĢa. düĢüncə. əfkar. tüĢünüĢ. düĢünüĢ. təfəkkür.
mütaliə. - bu gün çox düşüncəliyəm. - sizin bir düşncəniz
vardır.
ənduh qayğı. çözək. közək. qussə.
ənəq ənək. əng. əngə. yanağın alt bölümü. üzdə çənə
bölümü. - əngə gəmiyi: üst çənə.
əngəbəlik isik. iysik. çuxurlu. çuxurluq. obruq.
əngək yafuq. bınğıldaq. cocuq təpisinin yumĢaq yeri.
əngəl dikən. mane'. hayil. otlaqçı. tüfüyli.
əngəlləmək oyalamaq. uğraĢtırmaq. məĢğul etmək.
ənğək baĢ örtük, börkün uclarının bağları.
ənğqmək imtahan. sınav.
ənğrəşmək canı sıxılmaq. inləmək. mızmızlanmaq.
əniqoni ənli dibli. əninə boyuna. olduğuca. olmasın. gərğincə.-
bu gün əniqoni soyuqdu. - əniqoni iĢləyən.
ənkə qubad. gobud. gopud. quba. qaba. batal.
ənq əng. ənğ. ənək. əngə. ən. 1. geniĢlik. - əni qoni: əni güni:
bayağı. olduqca. çox. - bu gün əni güni qıĢ oldu. - kimi əninə
çəkər, kimi boyuna. 2. muvafiq. (# boy: muxalif). - ən boy
səslər toplusu. 3. anğ. üzün rəngi. bəniz. - qara ənğli. -
buğday ənğli. 4. yanağın alt bölümü. üzdə çənə bölümü.
- əngə gəmiyi: üst çənə.
ənqə əngə. ənək. əng. yanağın alt bölümü. üzdə çənə bölümü.
- əngə gəmiyi: üst çənə.
ənqəbə enqəbə. atar tutar. yeniĢ yoxuĢ
ənqək ənğək. yanağın alt yanı, çənəni örtən yer. - əng ağacı:
yavaĢa. - sapan əngi: sapan ağacına yanakı keçirilən ağac.
ənqəl əngəl. 1. talqağuq. dalqağuq. çılpaq. sarıqsız. soytar.
yaltaq. kasalis. tüfeyli. 2. tolaĢ. dolaĢ. mane'. - dolaş
olmaq: əngəl olmaq. birinə qatılmaq. quyruq olmaq.
ənqin ənğin. əngin. əngin. engin. 1. ənli. geniĢ. 2. uqyanus.
böyük, sonsuz tənqiz. dənizin, açıq, dərin, uzaq yeri.
əninə açılmıĢ yeri. 3. tanrının adlarıdan. əl, ürək açıqlığı
sonsuz olan. 4. dəniz açığı. orta. ulu orta.
ənqinləmək ənğinləmək. ənginləmək. ənliləmək. geniĢləmək.
ənqinlik ənğinlik. ənginlik. ənlilik. geniĢlik. açıqlıq. tənqizlik.
vüsət.
ənqiz ənğiz. anğız. yanğız (< yanmaq: nərsənin qarĢıtı). bitgiləri
biçəndən son, yerə yapĢıq qalan yanqıları, əksiləri,
əsgikləri, qırıqları.
ənqlənmək ənlənmək. ənnilənmək. genlənmək. açlanmaq.
açıqlamaq.
ənqlətmək ənlətmək.ənnilətmək. genlətmək. açlamaq.
ənqlik ənnilik. genlik. geniĢlik.
ənqlı rəngli. rəhli. anğlı. üzlü. bənizli.
ənqliz ənğliz. uzun. açıq.
ənqsə ənsə. 1. peysər. - ənsə gəmiyi: onquranın baĢ sümüyü ki,
baĢ onun üstündə dayanır. baĢın arxadan alt bölümü. - ənsə
çuxuru. 2. arxa. dal. - ənsəsindən ged. - ənsəvə al. -
ənsəsinə mindirmək. - ənsəsinə minmək: baĢına çıxmaq.
üstələmək. - ənsəsi qalın: öngər. boynu yoğun.
ənqsiz ənğsiz. ənsiz. dar. gensiz. - ənsiz yol.
ənqül əngül. engül. gəvĢək. təmbəl.
ənlək enlək. ənnənməyə, öğünməyə qonu olan. ödül qonusu.
fəxri.
ənlənmək (n <> l ) ənnənmək. ənləĢmək. ĢiĢmək. genlənmək. xəxr
edmək.
ənlənmək ənqlənmək. anğlanmaq. ənnilənmək. genlənmək.
açlanmaq. açıqlamaq.
ənləşmək ənlənmək (n <> l ) ənnənmək. ĢiĢmək. genlənmək. xəxr
edmək.
ənləşmək ənniləĢmək. genəlmək. genəmək. geniĢlənmək.
bullaĢmaq. vüsət tapmaq. tovsi' olmaq.- tumanın balağ
keĢləri bollaşıb. - köynəyin qolları bollaşdı.
ənlətmək ənnilətmək. bullatmaq. genlətmək. genətmək.
geniĢlətmək. vüsət vermək. tovsi' edmək. ənqlətmək.
ənnilətmək. genlətmək. açlamaq.- tumanın balağların
bollatmalı. - köynəyin qolların bollat.
ənlik kirşan düzgün. - ənli kirşanlı: düzgünlü. bəzəkli. süslü.- düzgünlü
qız aldı ürək əlimdən.
- ənlik kirşançı: düzünçü. gəlin düzünə gəlin üzünə düzünə
sürən bəzəkçi.
ənlin enlin. özsevər. xudpəsəd.
ənnənmək (n <> l ) ənlənmək. ənləĢmək. ĢiĢmək. genlənmək. xəxr
edmək.
ənnilənmək ənqlənmək. anğlanmaq. ənlənmək. genlənmək.
açlanmaq. açıqlamaq.
ənniləşmək ənləĢmək. genəlmək. genəmək. geniĢlənmək.
bullaĢmaq. vüsət tapmaq. tovsi' olmaq.- tumanın balağ
ənnilətmək ənqlətmək. ənlətmək. genlətmək. açlamaq.
ənnilətmək ənlətmək. bullatmaq. genlətmək. genətmək.
geniĢlətmək. vüsət vermək. tovsi' edmək. - tumanın
balağların bollatmalı. - köynəyin qolların bollat.
ənnilik ənqlik. genlik. geniĢlik.
ənsə - ənsəsi taqyaçı qalıbı: qalın, enli, düz odun kimi.
ənsiz ənğsiz. dar. gensiz. - ənsiz yol.
əntəmək entəmək. əxtələmək. iğdiĢləmək.
əntiq ə'la. bərk iyi. yavuz. foquladə. xariqüladə. qıyaq.
əntiqəçi əsgiçi.
əntiqəçi qoltuqçu. simsar. köy köhnə alıb satan.
əntiqlik ə'lalılq. yavuzluq. bərk iyilik. foquladəlik. xariqüladəlik.
qıyaqlıq.
əpinməkcığa sulanmaq. ıslanmaq.
əpitməkcığa yəpitmək. ıslatmaq. sulatmaq.
əprəməkcığa öprümək.
əprimək yıpramaq. kavĢamaq. gəvĢəmək. qağĢamaq. (< qaq:
sərt səs). xərab olmaq. çox əsgimək.
ər ər. <> ir. (iriş <> əriş <> eriş). (< ərmək: yetiĢmək). ərmiĢ.
yetgin. iyid. igit. yetik. ərən.
- iş əri: bəcərikli. əlindən iĢ gəlir.
- sözün əri: sözündə duran. qovlun tutan.
- söz əri: danımaqda bacarıqlı.
- ər oğlu ər: kiĢidən kiĢi.
- tanrı əri: bəqtaĢ. ərən.
- ər arvad: yatdaĢ: yatqaĢ. bir yatanlar.
- ər arvad: qarı qoca. - qarı qoca qavğası. qısqancılıq
qavğası.
ərbaşı qabaĢ. qəbəĢ. igit. pəhləvan. - gəbəş oğlu.
ərbəyin gücü.
ərə ara. araq. arqaq. ərək. ərqəq. (ərik: çataq. hər nəyin
olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). ( r <> ğ ) əğə.
- dülgər ərəsi: yosa.
ərəkcə4 arnayıl4. tən4. özəl. məxsus.
ərəq ərək. ərqəq. ərək ara. arqaq. araq. ərə. (ərik: çataq. hər
nəyin olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). alası. amac. yiyə
olunması istənən nəsnə.
ərən varan9. gedib çatan. vasil, nayil olan. avcıqar. yüksək.
ucaya ərmiĢ. ən yüksək. bəqtaĢ. tanrı əri. igit. yetik. ər.
varan. tanrıya varmıĢ. ilqəmiĢcığa. ilərmiĢ. çatmıĢ. yetim.
yetmiĢ - istəyinə varan. - seviĢinə varan: sevgilinə çatan.
ərgin ərmin. əmrən. əmə. imə. himə. kökə iyə olan kimsə.
ərğəvani ərğəvan rəngində olan. bayın. yipqin. yipqil. qızıl.
əridən çözər. yaxan. çözən (> suzan). açan. qodaz. çözərtən.
közərtən. çökürtən.
ərikə gəlin üçün yaraqlanmıĢ əriklik taxdı. taxd.
əriklənmək ərik meyvəsi vermək.
əriklənmək əzilmək. əzginmək. olmasından tez yetiĢmək. Ģitlənmək.
yersiz daxılmaq.
əriq ərik. ərik. ara. arqaq. araq. ərə. ərək. ərqəq. (çataq. hər
nəyin olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). 1. irək. irkək. istək.
iradə. 2. eĢq. sevgi. məhəbbət. 3. olduğun olqunluğu.
olqun. olun. çatqınlığın çatıĢı. çatın. yetginliyin yetiyi.
yetin. 4. irik. ərmiĢ. erkən, tez yetiĢən.
əriqic əriğic. əgilic. əğilic. əğilib, dolaĢıb, sarĢan sarmaĢıq.
ərilik - ərilik suyu: ərsu (< ər + su). arısu. arızu. məni. Ģəhvət.
ərimək 1. əğimək. açılmaq. açılıb tölelmək, axmaq. zayıflamq.
üzülmək. yıpranmaq. 2. arınmaq. əğilmək. utanmaq.
- əriyib donmaq: ĢaĢırmaq. heyrətdə qalmaq.
əriməz arınmaz. əğilməz. utanmaz.
ərimiş çözük. közük. köçük. açılmıĢ.
ərimli irəmli. irimli. yetimli. çatımlı. ləyaqətli. layiqli. iste'dadlı.
ərin ərmiĢ. vali. vilayət zoruna çatmıĢ. - ərənlər ərini bir kimsə
tapılmadı. - söz yerin ərini.
ərincək 1. əringən. üĢəngən. üĢünən. gəvĢək. təmbəl. 2.
utancaq. məhcub.
əringən ərincək. üĢəngən. üĢünən. gəvĢək. təmbəl.
ərinti əğinti. ərədən (əğədən) çıxan incə talaĢ. pox8. - dəmir
əğintisi toprağ gübrələr: gücləndirər.
ərişdə əriĢ. riĢdə. ip.
əriş ariş. iriş. iriş. (< ərmək: uzanmaq). 1. boy. uzunluq. tar.
dal. 2. araba oxu. 3. xəbər. 4. boyluq. boy ipliyi. tar.
qolun dirsəkdən aĢağ bölümü. arabanın, daĢqanın qolu.
(arəncfars). 5. əriĢdə. dizim. dizmə. düzüm. dizi. riĢdə. ip.
- əriş arqac: arış arqaq. toxumanın yanlamasına atılan
ipləri.
ərişmək yetmək. <> edmək <> gedmək < met > dəqmək. varmaq.
ərişmək yuvmaq. yüvmək. yüvsəmək. yavsamaq. qormaq.
varmaq. könül almaq.
ərişmək irişmək. 1. çatmaq. tutmaq. - əriĢir qonağına asta gedən
(qonağ: məqsəd. mənzil). - bu taxcaya əlin iriĢirmi: boyun
çatırmı. 2. yetginmək. oluĢmaq. - üzümlərim irişti. - irişmiş
qızları əriĢtirməliyik. 3. icəĢmək. əl uzunluq edmək. imalə
edmək.
əriştirmək iriştirmək. 1. yetiĢtirmək. çatdırmaq. - tanrı istəklərivə
iriştirsin. 2. xəbər vermək. - hərnə eĢitti, ertəsi iriştirdi.
əritmə sındırma. həzm.
əritmək yoxlamaq. yox edmək.
ərq ərk. 1. ərlik. sayqı. nifuz. hörmət. - qaldırdılar ərliyindən.
ərkindən. - yox olsun ərliyin. ərkliyin sənin. - ərləri ölmüĢ
ərksiz qalmıĢ\\ qurumuĢ suyu, damlasız qalmıĢ. - ərdə geddi,
ərkdə geddi. 2. baqıt. bəkit. qala. qalaq.
ərqə ərkə. üzər. əl. ixtiyar. yan. üst. - üzərində para olmamaq. -
yaraqı üzərindən atmaq. - mənim üzərimə düĢdü.
ərqəc ərgəc (ərəgəc arac. < ərmək: çatmaq). uzun saplı çörəkçi
kürəyi.
ərqəq ərkək (< ərmək: çatmaq). ərək. araq. ərik. ara. ərə (çataq.
hər nəyin olduğunun əriki, oluĢu, içi, çatığı). 1. ərkiĢi. ərmiĢ.
2. baliğ. 3. bərk. sərt. güclü. bükülməz.
- ərkək geçi: təkə.
- ərkək heyvanlara verilən ad: baytar.
- ərkək qoyn: qoç. gəbəĢ. qabaĢ.
- yaban gögərçinin ərkəyi: qusquğuq.
ərqəqsi ərkəksi. kiĢiçil qadın.
ərqəli ərkəli. cidamlı. qursaqlı. dayaqlı. vurli.
ərqəlmək ərkəlmək. irkəlmək. dayanıb asılanmaq. qudurqanlıq
edmək.
ərqəmək arqamaq. sarmaq.
ərqən ərgən. ərkən. {< ər: tez + ikən < ərmək}. 1. çağ keçmədən.
tezrax. 2. ərgən. ərkəlmiĢ, yetiĢmiĢ, hələ evlənməmiĢ.
subay2. 3. irkən. ir. irən. irin. tez. ağızda ərir kimi olan.
ləzzətli. dadlı. 4. (ərkək diĢi üçün) subay. evlənməmiĢ.
ərqənçi ərkənçi. çağda, vaxda həmiĢə irəli olan. yubanmayan.
ərqənlik ərgənlik. 1. ərkəlmiĢ, yetiĢmiĢ, hələ evlənməmiĢ.
subaylıq2. gənc yaĢda üzdə çıxan sivilcə. 2. (ərkək diĢi
üçün). subaylıq. dul qadın subaya (bekara) ərə gedirkən,
buna verdiyi para, baĢlıq.
ərqəş arqac. toxumanın əninə atılan iplik. atqı. - dağ ərqəci:
dağın yassı təpəsi.
ərqəşləmək arqaclamaq. 1. arğac atmaq. atqılamaq. 3. sarmaq.
ərqin ərgin (< ərmək}. yetmiĢ. olmuĢ. yanığ.
ərqləmək çiğnəmək. bastalamaq.
ərqöyül - ərköyül böyütmək: Ģımartmaq. əzdirmək. üz vurub
azdırmaq. üz vermək. sırtıtmaq.- cocuğu şımartma.
ərqöyüllənmək ərköyüllənmək. Ģımarmaq. əzilmək. üz tapıb azmaq.
üzlənmək. sırtılmaq.- şımarmış cocuğ.
ərquri arquri. əğri. - arquri kiĢi. - arquridən gəlmək: əğri
davranmaq, mamilə edmək.
ərləmək ərə vermək. evləndirmək. - qız ərir isə, ərləmək gərək.
ərlik ərk. sayqı. hörmət.
ərmə əğmə. axma. sinəc. ısnac. sıkınc. sikənc (> Ģekəncfars).
çin.
ərməğan yarmağan. bərgüsar. töhvə. yeygü. bağıĢ. ehsan.
ərmək irmək. 1. anlamaq. qanmaq. çıxmaq. çatmaq. - o yaĢa
çatdım ki ərim. - ərmək yaĢa yox, baĢadır. - ərməklə oxumaq
baĢqa yollardır, ərən var oxumaz, oxuyan var ərməmiĢ. 2.
yetmək (yetiĢmək). olmaq (olqunlaĢmaq). - əriklər ərmiş. -
bu il söğuqdan dolayı yemiĢlər gec ərdilər. - qız ərir isə,
ərləmək gərək. 3. bütövləĢmək. yetginmək. - onda nə isə
ərmir. - sənin nəyindi bu gün, elə bil nə isən ərmir: çatmır.
ərmin ərgin. əmrən. əmə. imə. himə. kökə iyə olan kimsə.
ərmiş ərkək. irimiĢ. iri. yetgin. qocaman. böyük. yekə. ərik. irik.
erkən, tez yetiĢən.
ərrə eĢĢək qaĢandırılmaq istəndiği zaman iki üç kərə bu söz
söylənir.
ərsay iti. çivri. sivri uclu.
ərsə iris. (< ərdirmək). (> irsərəb). sovğa. gətirilmiĢ. çatdırılmıĢ.
bağlanmıĢ.
ərsəl ərtəl. (< ər). çox iri. bək böyük. dev. jean.
ərsənğ sevincək. Ģad. uca. fərəhli. sivrilib, itilib duran. - ərsənğ
gülüş: qıs-qıs. ucadan gülüĢ. - ərsənğli ərsənğlə: sevinə
sevinə. fərəhli. fərəhlə.
ərsin ülçər. ölçər. uzun qollu maĢa. ĢiĢ. odu qarıĢtırma aracı.
gəlbəri.
ərsu (< ər + su). ərilik suyu. arısu. arızu. məni. Ģəhvət.
ərsulu arıslı. arızlı. Ģəhvətli.
ərşin arşın (< ərmək: uzanmaq). 1. barmaqların ucundan
omuza qədər uzanan boy ölçüsü. 2. basaqların,
addımların arası. addım. - arşını böyük: yekə addımlı. -
arşınların açmaq: açıq addımlarla, çapıq yerimək. ayax
götürmək. 3. sayac. ölçü. hesab. 4. quruntu. xulya.
ərşinləmək arşınlamaq. (< ərmək: uzanmaq). açıq addımlarla, çapıq
yerimək.
ərşinlik arşınlıq. bir arĢın boyu olan.
ərtəl ərsəl (< ər). çox iri. bək böyük. dev. jean.
ərtiri ərdiri. irtiri. ərtiriĢ. irtiriĢ. təbliğ.
ərtiriş irtiriĢ. ərtiri. ərdiri. irtiri. təbliğ.
ərtirmək ərdirmək. çatdırmaq. nayil olmaq. - sənin qoĢuğuva
ərdirəmədim: sənin vüsalına nayil olmadım.
ərtiş irtiĢ. yetriĢ. bulduruĢ. isal.
ərtürmək vaz keçmək. tönqülmək. səvritmək. bağıĢlamaq.
qəbullanmaq. keçirmək.
ərus (< ərmək). gəlin. yeni evlənmiĢ. evlənmək üzrə olan.
ərusək gəlincik.
ərvələmək xəmirin yapıĢmaması üçün tağara səpilən un.
ərziş nəzr. sədəqə.
əsaslandırmaq sağlatmaq. bağlatmaq.
əsaslanmaq sağlanmaq. bağlanmaq.
əsassız yalan. yalğan. yalağ. səthi. üzdən. üzən.
əsən 1. sağ. sağlam. 2. qağnının bir parça dəngəli.
əsənləşmək sağollaĢmaq. xudafizləĢmək.
əsənlik 1. sağlıq. sağlamlıq. 2. iyiləĢmə. toxdama. Ģəfa.
əsər iz. niĢan. qalıq. - yaranın əki. - əksiz cərrahlıq. - əkli yanaq:
nərsədən qalmıĢ iz. - ək bəlli yama. - əki bəlirsiz. - yazıq
olsun ki bir iz buraxamadı.
- əsərsiz: etgisiz. iĢsiz. iĢləməz. atıl. atqıl. atqın. yatıl. yatqıl.
yatqın.
- əsər edmək: etgiləmək. iĢləmək. keçmək. toxunmaq.-
mənə onun sözü toxunmaz. - sizə eləbil çox toxundu bu.
əsərlı hükümlü. hükmü geçən. nifuzlu. otoriter. sözü geçən.
güclü. zorlu.
əsgər - beli qurĢaqlı bəktüvanlı (zirehli) əsgər: qurcı.
əsgi əsgi. qədim. ətiq. atıq. dirin (< dərin). atmıq.
- əsgi kötük: əĢib eĢmiĢ: sınaqlı, təcrübəli kiĢi. dünya
görmüĢ.
- əsgi püsgi, yırtıq: parsal. - parsal paltar.
- gəbə əsgisi: köyköhnə. kəkiz. kənğiz. kəniz. paçavra.
əsgiçi pozmaçı. tə'mirçi. mərəmmətçi. qaluraçı. köhnəçi.
simsar.
əsgik haĢarı. aĢağı. alçaq. yaramaz.
əsgilik atımlıq (uzaqlığı göstərir). ətiqlik. qədimlik. keçmiĢdən
əsgimək bir yaxud neçə illik olmaq. yıllamaq. illəmək.
əsgimək əsgimək. saqqalı bitmək: sürüncəmədə qalmaq.
əsgimiş qart. yaĢlı. qarı. qarıq. keçmiĢ. geçgin. qıtlaĢmıĢ.
qorada. qurada (< quru). qurumuĢ. alızlamıĢ.
zayıflamıĢ. yıpranmıĢ. iĢə dəğməz yaramaz. bitmiĢ. -
qorada oyu (fikir). - qorada qılınc. - qorada araba.
əsgitmək xor tutmaq. koratmaq. korlatmaq. yıpratmaq. ursalamaq.
ölüĢgətmək. soldurmaq. pozmaq.
əsi ağasi. ağabəy. böyük qardaĢ. (# ini: kiçik qardaĢ).
əsigəməksiz qıyaq. qıyan. zalim. əsirgəməyən. qəddar. rəhimsiz.
qıymazın. - bərk qıyaq kiĢi. - qıyaq gedmək: iti. - qıyaq
davranmaq.
əsigəməz əsirgəmən. əsirgəmiyən. darıxsız. darqamaz. tarqamaz.
darıxmaz. bidiriğ.
əsinkə əsinti. nəsim. yılıq. yelik. yelək. rüzqâr< üzgər.
əsinti əsinkə. nəsim. yılıq. yelik. yelək. rüzqâr< üzgər.
əsir alıq. bulun. tutulmuĢ. tutsaq. giriftar.
əsirgəmək azırqanmaq. qıymamaq. diriğ edmək. qısdırmaq.
qısmaq. qıymamaq. diriğ edmək. qısırqanmaq.
darqınmaq. diriğ edmək. əsirgənmək. qısınqanmaq.
qısqanmaq. qısqınmaq . sığqınmaq. cırcıranmaq.
sırcıranmaq. darıqtınmaq. diriğ edmək. qıyamamaq.
acıyıb fəda edəməmək. - parayı qıyamadı. - qarısı kəndini
qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. - tanrı əsigəsin:
nəuzibillah.
əsirgəməmək qıymaq. doğramaq. qırmaq. rəhmisizlik edmək. qıymaq.
acımıyaraq qoymaq, vermək, edmək. bağıĢlamaq. bəzl,
fəda edmək. - parasın qıyamır. - parasına qıyıb bu kitabı
almadı.
qoĢmaq.
əsirgəmən əsigəməz. əsirgəmiyən. darıxsız. darqamaz. tarqamaz.
əsirgəməyən qıyaq. qıyan. zalim. qəddar. rəhimsiz. əsigəməksiz.
qıymazın. - bərk qıyaq kiĢi. - qıyaq gedmək: iti. - qıyaq
davranmaq.
əsirgəməyən qıyıcı. qıyıcı. qıyan. zalim. qəddar.
əsirgəməzlik qıyaqlıq. qıyanlıq. zalimlik. qəddarlıq. rəhimsizlik.
qıymazınlıq.
əsirgəmiyən əsigəməz. əsirgəmən. darıxsız. darqamaz. tarqamaz.
əsirgənilmək qısqanılmaq. diriğ edinmək.
əsirgənmək əsirgəmək. qısınqanmaq. qısqanmaq : qısqınmaq .
sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. darıqtınmaq. diriğ
edmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı.
əsirgətmək əsirgəmək. asramaqcığa. asrağamaqcığa. 1. qorumq. - tanrı
əsirgəyən əsirtəyici. qoruyan.
əsirgici lütflü. mərhəmətli. Ģəfqətli.
əsirqətmək acındırmaq. rəhmə gətirmək.
əsirtəyici əsirgəyən. qoruyan.
əs his. duyğu. huĢ. ağıl. sağlıq. sağlamlıq. səhhət.
əsqi əsgi. 1. qoca. adlı. məĢhur. - qoca əfəndi. - qoca paĢa. -
qoca tarix. - əsgi qurt: kurnaz, aldanmaz kiĢi. 2. cocuğun,
qadınların qıçları arasına qonulan cında. arabağ.
pampers. 3. bayrı. bayat. tanrı.
- əsgi duvar: örən.
- əsgi nərsələr: örəncik. əntiqə.
- baş əsgi: bir yerin iĢçilərinin ən qədimisi.
- əsgi yapuç: kör köhnə nərlər.
- əsgi püsgi: yırtıq pırtıq.
- əsgi qurd: qurnaz, çox bilən kiĢi.
- əsgi üsgi (nərsələr): yamalı. qalura. köhnə.
əsqicə əsgicə. az əsgi. əsgimsi. əsgiyə bənzər.
əsqiçi əsgiçi. 1. əntiqəçi. 2. köhnəçi. 3. yamaçı.
əsqimək - çox əsgimək: kavĢamaq. gəvĢəmək. qağĢamaq. (< qaq:
sərt səs). xərab olmaq. əprimək. yıpramaq.
əsqimək əsgimək. müzmin olmaq. - xəstəliyim əsgidi. - ösgürəyim
əsgidi.
əsqimsi əsgimsi. əsgicə. az əsgi. əsgiyə bənzər.
əsqitmək əsqitmək. müzmin duruma qoymaq, gətirmək. - xəstəliyi
buraxıb əsgitmək iyi deyil.
əsqürük sərxoĢ. əsrük (< əsmək). kefli.
əsmək 1. oynamaq. - baĢımda quruntulr əsdi. 2. nəsənin
duyquya ansız, birdən gəlməsi. - ağlıma birnə əsmir.
- əsib savurmaq: yellənib gurlamaq. 3. istəmək.
arzulamaq. - ürəyin nə əsir. - əsməsə varmaz, əsməsə
azmaz.
əsmər yağız. yanğız. yanmıĢ. küymüĢ. qoyu.
əsmir əkmir. tünd. boğuq.
əsnək 1. əğrilib doğrulan. uzanıb qıssalan. elastik. 2. əsnəmə.
3. heyvanın ağız burun bağı. tumĢuq bağı. burun duruq.
4. oynaq. mütəhərrik. 5. yaylı. keĢli. 6. oynaq. təpriĢ.
mütəhərrik.
əsnəmək 1. əğrilib doğrulmaq. uzanıb qıssalmaq. - damın kiriĢləri
yel əsdikcə əsnədi. - döĢə taxdaları əsnirdi. 2. gərnəĢiib,
gəvnəĢmək.
əsr dövrə. geçim.- geçmiĢ geçimdə. - gələcək geçim. - nə gözəl
geçimlər gördük.
əsrəmək səprəmək. səpiləmək. sərfəmək. xərĢləmək. südrəmək.
keflənmək.
əsrik axmar. xumar. axar. süzük.
əsriləmək bəzənmək. naxıĢlamaq. süsləmək.
əsrücığa asrucığa. 1. aĢıru. artıq. 2. ən sona. ən sonunda.
axirində. axiri.
əsrük asruq. (< əsmək). sərxoĢ < sarquc. salquc. sarqur.
salqur. əsqürük. kefli. - çox əsrük: kor çırağ: kor ıĢıq: kor
qəndil: bərk kefli.
- ağır əsrük, sərxoş: yükli.- çox yüklü idi.
- keflini özünə gətirmək: aylatmaq.
əssasız qablaq. kavlaq. boĢ. yalan. köksüz.
əş (aş < daş). dəh. dənğ. əqran. həmta. nəzir. musavi.
qoĢluğu, qoĢalığı, daĢlaĢmağı çoxalmağı göstərir (# aĢ. eĢ:
eĢilməyi, açılmağı göstərir). musavi. busan. bərabər. - o
sizə dəng olamaz. - qarı qoca dəng olmalıdır: ər arvad cür
olmalıdır. - döl əşi: son. sonğ.
əşəkcik yəhərcik.
əşək əkək. (əĢlənmiĢ, əklənmiĢ nərsə). yəhər.
əşən əĢgin gedən. çapar.
əşgi insaflı. - qonaq oldun. əĢgi (insaflı) ol. eĢĢək yox.
əşgin (sağ əl ayağını, sol əl ayağını qoĢa qaldırıb, yügrərək gedən
at, dəvə) - əşgini açıq at.
əşginçi çapar. yürüĢə yaraqlı çıxarlı atçılar.
əşginsiz yataqlı düzgün yeriməyən at, dəvə.
əşik əşik. aşıq. qapı önünə, həĢtisinə, söykələrinə dayanmıĢ
ağac, daĢ basamağı, səggisi.
- saz əşigi, eĢigi: saz xərəyi. köprücük.
əşinmək gürimək. gürümək.
əşqinmək əĢginmək. əĢgin yerimək. qoĢmaq. qaçmaq.
əşləmək 1. aĢlamaq. aĢılamaq. qoĢlamaq. 2. qoĢamq. cütləmək.
əşləşmək yollaĢmaq. yoldaĢmaq. arxalaĢmaq. oxĢaĢmaq.
bənzəzĢmək. müĢbeh, maadil olmaq.
əşmək 1. eĢmək. aĢmaq. açmaq. qazmaq. 2. əĢginmək. əĢgin
yerimək. qoĢmaq. qaçmaq. 3. aĢmaq. gəzmək. sürmək.
əşmiş - əşib eşmiş: əsgi kötük: sınaqlı, təcrübəli kiĢi. dünya
görmüĢ.
əşsiz taysız. misilsiz.
ət - qaqac (bastırma: quru ət) yapılmaq: qurutulmaq.
qatrılmaq.
- ət qanat: yarasanın böyük çeĢiti.
- ət yaran: qurlağan. dolama çeĢiti. domuz burnu.
- ətin sınırların arıtlamaq: sınırlamaq. sınğırlamaq.
- ətinə dolğun: tıqnaz. pısırıq.
- qara ət: av əti. yabanı heyvanların əti.
- ət şaftalı: yarma, bölmə olmayıb, əti dənəsinə bitiĢik olan
Ģafatlı.
- ət kəsimi: ət qırımı: pak bayramı.
- ətinə tolqun: ĢiĢman olmayıb, ətə dolu, ətdən bərk nərsə,
kimsə. tıqnaz. səmiz.
- balıq əti: yağsız, kasıl (mahiçəli) ət.
- balıq ətli: əti kaslı, mahiçəli olan kimi.
- qaba ət: kaslı, sərt ət. baldır əti kimi.
- qeyik əti: qızların yetginlik çağlarında uyğun, gözəl
dolğunluqları. - geyik ətinə girmək.
- sağrıdan aşağı, qusqun yerinin əti, ki iyi sayılmaz:
qusquni döĢük.
- yumşaq, açıq, gəvik pişmiş ət yeməyi: pörtmə. qapusqa.
qapatma. qapturma.
- ət xal: tütə. ur. bez.
ətacı kəkirə. qaçurqan. qaçıran. ısız. kötü. bədəxlaq. - kəkrə
kolu: acı ətacı kiĢi.
ətacılıq tərslik. sərtlik.
ətək sarqın. salqın. damənfars. taman. (< təmən. təbən). dib.
aĢağ. asraka. alt.
- ətəklər tutuşmaq: çox talaĢlanmaq. ĢaĢıb nə yapacağın
bilməmək.
- ətək ətək: ətək dolusuyla. bol bol.
- ətəkçi: mütəməlliq.
- ətək öpmək: əl öpmək.
- ətək beldə: anıq. hazir. amadə.
- ətək sərpən: əyni toplu olmayan. açıq tökük. pasaqlı.
- ətək silkəmək: əl üzmək. daha qarıĢmamaq. qırmaq. əl
götürmək.
- ətə düşmək: ətəyə sarılmaq: yalvarmaq.
- ətəyinə yapışmaq: sığınmaq.
ətəkləmək 1. ətək öpmək törəni, mərasimi. 2. ətəklə yelləmək.
yelləmək. 3. bol bol ətəyə doldurub götürmək.
əti - böş böğür əti: əti: qabırğa əti.
ətiq atıq. əsgi. dirin (< dərin). əsgi. aımıq. qədim.
ətiqlik atımlıq (uzaqlığı göstərir). qədimlik. əsgilik. keçmiĢdən
ətlənmək qanlanmaq. gursmaq. gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq.
ĢiĢmək.
ətli səmiz. səmin. yağlı. ĢiĢman. toplu. bəsli. dolu. arıq
olmayan. - bu kərə onu toplu gördüm. - gürbüz, ətli cocuq:
toxmaq kimi.
ətmək (< ötmək: piĢirmək). əkmək. çörək. 1. qazaĢ. məiĢət. -
əkməyini çıxarmaq. 2. görəv. iĢ. qulluq. xidmək. - məni
əkməkdən edəcəksiniz.
- su ətmək: süc çörək (süc: süci: Ģərab). "nan o Ģərab" .
- quş ətməyi: xətmi gül çeĢiti.
ətsiz arıq. quru. - quru kiĢi. - quru cocuq. - quru öksürük. - quru
yemiĢ. - quru soyuq. - quru hava.
ətsiz arıq.
əv bax > ev.
əvam - ayaq takımı: qara yaxa.
əvciğiz avcıqız. evcığız. evcığaz. evlək. kiçik ev.
əvədəmək ağılmaq. ağnamaq.
əvirmək çevirmək.
əvlək evlək. ivlək. 1. tarla. bölünmüĢ yer. 2. bölünmüĢ yerlərin
arĢınlıq yer. rüb'. 4. avlaq. arx. güh2. su yolu.
əvrək övrək. evə, yapıya bağlı iĢ, süs.
əvşüq 1. xəstəlik. arizə. 2. evin dirəği.
əvzəmək koğlamaq. köpöyoğluluq edmək.
əyəkü - onun əyəkü artdı: onu qabırqası genəlib: təmbəlləĢib.
əyə əbə. hey. mirə. mürə. vərə. bərə. mərə. yansıma sözlər.
- əyə demədimmi. - əyə qardaĢ.
əyiliş əyliĢ. otruĢ. yığın. cəlsə
əyirmiq yarmıq. (< yarmaq). yarma.
əyku əğku. zil'. pəhlu.
əyləndirmək əqləndirmək: əkləndirmək. (< ək). 1. geri, qırağ
buraxmaq. yubaltmaq. mə'təlləmək. tə'viq edmək. -
boĢuna məni orda əyləndirdi. 2. avutmaq. sevindirmək.
əyləndirdi bizi. - uĢağı əylədirmək.
əylənilmək əqlənilmək. əklənilmək. çağlanmaq. çağ sürmək. vax
keçirmək.
əyləşib əyləĢmə. əyləĢim. oturub. oturum. oturma. cələsə.
əyləşim əyləĢmə. əyləĢib. oturub. oturum. oturma. cələsə.
əyləşmə əyləĢim. əyləĢib. oturub. oturum. oturma. cələsə.
əyliş əyiliĢ. otruĢ. yığın. cəlsə
əyp eyp. ip. 1. fikir. zehn. xatir. 2. güvən. e'tibar.
əypləmək ipləmək. eypləmək. 1. xatırlatmaq. yada salmaq. 2.
güvənmək. saymaq. önəmləmək. əhmiyət vermək.
e'tibar edmək.
əyrəti əğrəti. amanat.
əzbərfars < bərdən. (< bar. var). bax > bər.
əzbərləmək bəlləmək. öğrənmək. yadlamamaq. zehnə tapĢırmaq. -
dərsi bəllədizmi.
əzdirmək 1. Ģımartmaq. üz vurub azdırmaq. üz vermək. sırtıtmaq.
ərköyül böyütmək. - cocuğu şımartma. 2. yox etdirmək.
basdırmq. ölüĢtürmək. öldürmək.
əzəmətli - əzəmətli təkəbbürlü davranış: quruluĢ. köküĢ. tavlanıĢ.
tovlanıĢ. götürüĢ. qılınıĢ.
əzgi yasgi. nəğmə.
əzgil - kiçik əzgil: dönqül.
əzikdirmək ittirmək. yazıqlamaq. zaye' edmək. fovt edmək. tələf
edmək.
əzik əzilmiĢ. basıq. basılmıĢ. pozuq. yaysıq. yazıq. bükük.-
əzik kişi: əzilən kiĢi: iĢində, duyqusunda, durumunda
artığına irəliləmiĢ. mayılka. mağıl. ölçüsün aĢmıĢ kiĢi.
qudurmuĢ.- çox mağıl adamdı. - mağıl ba, gör görməmiĢdin.
əzikmək itmək. yazıq olmaq. zaye' olmaq. fovt olmaq. tələf
olmaq.
əzilən bulaĢıq. bulaĢan. lus. - əzilən kişi. əzik kiĢi. iĢində,
duyqusunda, durumunda artığına irəliləmiĢ. mayıl ka. mağıl.
ölçüsün aĢmıĢ kiĢi. qudurmuĢ.- çox mağıl adamdı. - mağıl
ba, gör görməmiĢdin.
əzilib açılmış durum yasılıq. yassılıq. yasıqlıq. yassıqlıq.
basıqlıq.- bir taxdananın yasılıqı.
əzilmə - içkəm əzilməsi: qarın qıyıntısı, bayılması. - içimdə bir
qıyıntı vardır.
əzilmək qıyınmaq. bayılmaq. keçinmək. gedmək. pamal olmaq.
basılmaq. urulmaq. vurulmaq.bərəlnmək. zədələnmək.
tozalmaq. döğülmək. basılmaq. məğlub olmaq.
Ģımarmaq. üz tapıb azmaq. üzlənmək. sırtılmaq.
ərköyüllənmək. əriklənmək. əzginmək. olmasından tez
yetiĢmək. Ģitlənmək. yersiz daxılmaq. - şımarmış cocuğ.
- urulmuş yemiĢlər. - ürəyim qıyındı.
əzilmiş əzik. basıq. basılmıĢ. pozuq. - basılıb əzilmiş kimi: yası.
yassı. açıq. basıq. müstəvi.
əzinti ürək gedməsi kimi duyulan bayqınlıq.
əziz eĢq. səvük. sevik. sevgili. məhbub. aĢıq. yaĢıq. ıĢıq.
sevinc. uğurlu. saygıdəğər. onuq.
əzizləmək göz üsdə tutmaq. əl üsdə tutmaq: çox saymaq.
qutqamaq. qutsamaq. təbrik edmək. mübarək edmək.
əzizlik qutqalıq. qutsaqlıq. müqəddəslik. mübarəklik.
əzqinmək əriklənmək. əzilmək. olmasından tez yetiĢmək.
Ģitlənmək. yersiz daxılmaq.
əzmə tə'ziz. danlaq. qalay. yerik. tobix. sərzəniĢ. məzzəmət. -
qalay atmaq, basmaq: paylamaq.
əzmək öldürmək. ölüĢtürmək. yumĢatmaq. sərtliyin, qatlığın
aparıb yumĢatmaq. süründürmək. rəzil edmək. sıymaq.
qırmaq. kəsmək. pozmaq. basıb yox edmək. tə'ziz
edmək. qalaylamaq. danlamaq. paylamaq. yermək.
tobixləmək. təpikləmək. sərzəniĢ edmək. məzzəmət
edmək.
- bu iĢlərin səni süründürəcək.
- soğanı, göyü öldürmək: balaca qızdırıb qızartıb pöĢləmək.
- vurub əzib yumşatıb, yıpratmaq: vursalamaq.
ursalamaq.- bu kağazın qıraqları ursalanmış.
- əzib qarışdırma: yoğurma. xəmir tutma.
fala < ufala. bala çıxartmaq üçün kük yatan toyuğun altına
qoyulan yumurta.
fanya iri gözlü balığ ağı(toru). (ufaq gözlüsünə "tor ağ" deyilir.).
fart furt qılmaq "sart surt" "zart zurt" kimi səs çıxarmaq.
faytunçu arabaçı. daĢqaçı. qoĢaç. qoçaç. (< qoşmaq).
fes (börk çeĢti) < qəfəs börk: üzəri qəfəs kimi səkrək, aralı,
gəvĢək toxunmuĢ börk.
fəğfur < bağpur: baypur. bəypur.
fənər - gəlin fənəri: əlkəkənc deyilən bitgi.
fərax <> paraq. darıxmaz. dar olmayan. açıq.
fəravan barvan. baravan. gür. kür. gur. zor. bol. məbzul. - gür su.
fərsiz soluq. - bulanıq bəniz(surat).
fıqı - sıqı fıqı: sıqı sıqı: bərk sıx, bitiĢik. arasız. möhlət
vermədən. davamlı dolaĢıq. - sıqı fıqı qonuĢur. - sıqı sıqı
döğmək.
fılıq fırıq. < met > qınıf. qılıf. dağarcıq. nərsənin, heyvanın
qının, dərisin çəkib, bütün soymaq. böylə soyulmuĢ
heyvan dərisi, tulum, tuluq yasılmağa (yapılmağa) yarar.
- fılıx badam: qarqa dələn: çox yumĢaq qabıqlı badam çeĢiti.
fındıq - fındıq, fıstıq kimi ağacların dənəsini içinə alan topcık:
qozaq.
fındıq bu söz hər nəyin kiçiyini göstərir.
- fındıq sıçanı: sıçanın ən kiçiyi.
fır - fır dolayı: ötə bəri. çəp çevrə. - ormanı fır dolayı dolandıq.
fırıq fılıq. < met > qınıf. qılıf. dağarcıq. nərsənin, heyvanın
qının, dərisin çəkib, bütün soymaq. böylə soyulmuĢ
heyvan dərisi, tulum, tuluq yasılmağa (yapılmağa) yarar.
- dərisin fırıq çıxarmaq: tulum çıxarmaq.
fırıldaq batakçı. aldadan.
fırıldaq pırlanqıc. topaç. cocuqların qıbacla (iplə) döndürdükləri,
təxdədən olub, soba (məxrut) biçimində, ucunda sivri
bir çivisi olan oyuncaq:
fırıldaqçı kələkçi. bağıcı. baxıçı. göz bağcı. qataquli.
fırlaq uğraq. çıxar. - yoluz uğraq olsun.
fırlamaq gurlamaq. gedmək. atılmaq. ölmək. - oda gurladı. - top
yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək.
fırlamaq qalqımaq. sıçramq. xoplamaq. Ģaxa qalxmaq. - at qalxdı.
- balıq qalxdı.
fırlamaq uğramaq. çıxmaq. - gözlərim dıĢarı uğradı.
fırlanar dönər. çönər.
fırlanmaq - aşağı fırlanmaq: yuvarlanmaq.- qablama qazan tınğır
mınğır, yuvarlandı, aĢağı gurladı.
fırlatmaq qalqıtmaq. sıçratmq. xoplatmaq. Ģaxa qaldırmaq.
təpdirmək. yerindən oynadub atmaq.- topun səsi
taxcadaki qabları təpdirdi.
- atın səkrətib qalxıtdı.
- fırlatıb atmaq: huvlamaq. pərtavlamaq.
- yuxarı fırlatmaq: sıçratmaq. zıplatmaq.
fırlayan sıçrayıcı. sıçrayan. oynayıb hoplayan. - sıçrayıcı
heyvanlar.
fırtına bora. boran. gurultulu yel. çovğun. yələn. yelən. qatı yel.
qasıntı. qasa. savurqac. - martın sonunda olan boran,
fırtına: qırlanqıc fırtınası.
- qoç qatımı fırtınası: bu çağda oluĢan tufan.
fısıldamaq - ilanın ıslıq çalması, fısıldaması: qızğırmaq.
fıstıq - fındıq, fıstıq kimi ağacların dənəsini içinə alan topcık:
qozaq.
fişar sıqıĢ. sıxıĢ. sığıĢ. soxuĢ. təzyiq. beziq. biziq. bıqıq.
bıxıq. təzyiq. sıxlıq.
fişənglik qarğılıq.
fışqa ıĢqırıq. qıĢqıraq. fıĢqıraq. ıslıq. sıqlıq. ıslıq. səsi dil
dodaq ilə sıxaraq çalınan iti, incə dar səs. - ıslıq, fışqa
çalmaq: sıqlamaq.
fışqalamaq ıĢqırmaq. qıĢqırmaq. ıslıqmaq. ıslıq çalmaq.
fışqar suyu sıx sıx pəpələyən qırant.
fışqı sərgin. kübrə.
fışqıraq ıĢqırıq. qıĢqıraq. fıĢqa. ıslıq.
fışqırıq ıĢqırıq. topraq fıĢqa.
fışqırmaq qoğalanmaq. qoğuĢmaq. qaynaĢmaq.
fışlanmış faĢlanmaq. açılmaq. - gizlisi fıĢlanmıĢ, faĢ olmuĢ. baqlası
çözülmüĢ: içi açılmıĢ.
fitil - sap sap, fitil fitil etmək. əğirmək. bükmək. - pambığı büküb
ip yapmaq.
fıtına - yaz fıtınası: durna keçidi.
foslanmaq boslanmaq. boylanmaq.
ha ! aha !. ahan !. doğru !. gərçək !.
haq həqq. çat. yat. yad. yet. - sizin mənə gücənməyə həqqiz
yoxdur. - yada daşı: haq daĢı.
haqsız çatsız. yetsiz. yatsız. yadsız.- öz yurdumda çatsız qaldım.
hal tutam. tür. cür. durum.- xəstəlik tutamı: naxoĢluq halı. -
tutamı yaman. - tutamı əldə tutmaq gərək. - tutamı pozuq. -
iyi tutamlı kiĢi: halı yaxcı. - tutamı qolay: dinc hallı. rahat.
halqa qulp
halqalı qulplı.
halva halva çeĢiti: - qurqut: qorqut.halva ki yağ ilə undan yapılır,
sucuqsuz (Ģəkərsiz) olub, diĢsiz yaĢlılara, cocuqlara yedirilir:-
qorqutdan yanan, yoğurdu püflər.
- qamış halvası: bal ağdasından yapılan çeĢiti.
- qar halvası: qarla doĢab yeməyi.
hamam qaplıca. örtülü qaynarca. basılı ılıca .(üstü açıq hamama
ılıca. qaynarca deyilir).
hamam sıcaq. - yarın sıcağa getmiĢdim.
- hamamın bərk sıcaq olmayan yeri: soğuqluq. -
soyuqluqda yuvundum.
hamar sıvat. bərabər. əĢ hündürlükdə olan.
hambar qambar. yambar. yanbar. ambar > ənbar.
hamı qamu. bütün. dükəli. tükəli. - qamu aləm.
hammısı - evliklə.anası ilə danası ilə.
hamut qamut. quĢun boyun həlqəsi.
handa qanda. hanı. qanı.
hanı qanı. handa. qanda.
hanqqı hansı. kay. kaysı. kandak. nəndəy.
hansı kay. kaysı. kandak. hanqqı. nəndəy.
hapursapur aburçubur. 1. qıvırzıvır. 2. saçmasapan. abuqsapuq.
həzəyan.
har bağsız. bədsiz. utanmaz.
harın < armaq. 1. arqın. yorqun. zəif. 2. zəbun. 3. xuysuz.
harınlamaq < armaq. yorulmaq. xuysuzluq edmək. doğru yoldan
çaĢmaq.
harlaşmaq qudurmaq. azmaq.-azmış köpək.
haşarı aĢağı. alçaq. əsgik. yaramaz.
haşarılıq sərtlik. əsgik. yaramaz.
hava - badi hava: müft. yuf. məccan.- yufa gedmək. - yufa almaq.
- yufdan qazanmaq. - yufuna vermək.
hava 1. asıntı. tə'liq. tə'liq. tə'xir. - iĢ asıntıda qaldı:sonraya
qoyundu. - oyun, təpsi, rəqs havası: quĢma. qoĢma. qoĢuq.
quĢ kimi atılıb düĢmə. 2. qalağ. - gəlin qalağ: gəlin havası:
bərk durğun, rakit hava.
- soyuq hava: soyuqlar. - soyuqlar gəldi.
- oyun havası: qoĢu.
- don havasıdır: havalar don gedir hava dona çəkir.
hava axım.
havadar havalı. yeliz ( yel - iz)
havalanmaq taslamaq. ĢiĢinmək. yekəxanalanmaq. bulutlarda
gəzmək.- igitlik taslıyan.
havalanmaq uçuĢmaq. yönəlmək. - quĢlar göydə yönəlirlər.
havalı havadar. yeliz ( yel - iz) yeləc. yələc. yel alan.
havayı 1. aylaq. avanaq. boĢ gəzən. iĢsiz. avara. 2. kövəz.
kofas. boĢ. sapaq. - havayi danışmaq: əbəs
söyləmək.yabana söyləmək.
- boşuna, havayı gedmək: top yoluna gedmək. topa
gedmək. hədər olmaq.
havəngfars həvəng. avəngfars < avanaq. avlanmıĢ. tutulmuĢ. asılı.
asıq. asıqı.
havruz kavruz. qarurə. otraq. oda içində oturulan qab.
havut qavut. dəvəyə vurulan kiçik palan.
hay xorra. hurra.- köpəyin qızları xorra çəkirdilər. - hay küylü:
qalaylı. süslü bəzəkli.
hayda hayta. haydut. xaylaz. haylaz. ası. yağı.
haydalamaq hay küy ilə cumdurmaq. sürüb axına keçirtmək.
yağmalatmaq.
haydamaq hay küy ilə cummaq. sürüb axın edmək. yağmalamaq.
haydut (< haydamaq). dağ oğrusu. yırtıcı oğru. cəbbar. ağın.
axın. zorba.
hayküy hayqırı. urı. qığı qaĢ. qıqı. qürültü. çığlıq. yayqara.
vaveyla. gürültü. urı. qığıkaĢ. hayqırı. qıqı.
hayqırı gürültü. urı. qığıkaĢ. hay küy. qıqı. urı. qığı qaĢ. qıqı.hay
küy. qürültü.
hayqırmaq bağırmaq. böğürmək. öqrəmək. büqrəmək.
haylaz xaylaz. hayta. hayda. haydut. ası. yağı.
haylazlıq iĢsizlik. hırsızlıq. təmbəllik.
haymana baĢı boĢ heyvanları haylayub salı verildikləri yer,
çayırlıq. - haymana camışı: gəvĢək, təmbəl kiĢi.
hayta hayda. haydut. xaylaz. haylaz. ası. yağı.
hazırlamaq qurmaq. yerləĢtirmək. tərtibləmək.- ordu qurmaq. - qazan
qurmaq. - yığva qurmaq. - duzaq qurmaq.
heç - heç dəgilsə: barı. barılıq. barılkim. heç olmazsa. - heç
olmazsa: barı.
heç olmayıĢ. yoxluq. fuqdan. - yoxdan nə çıxar.
henqaməfars < həngəmə. həngirti. Ģamata. guruldu. qovğa.
herək hərək. hərəkə. herəkə. ağac, kötük dallarının dikə
qalması üçün yerə dikilən dayaq çubuq . - hərək tikmək:
hərəkə almaq. hərəkə bağlamaq.
herəkə hərək. herək. hərəkə. ağac, kötük dallarının dikə
heryrətdə qalmaq ĢaĢqınlamaq. ĢaĢırmaq. çaĢmaq.
yanılmaq.
heybə buxca. yenqə. yetqək. yenqək.
heybət aĢa.
heybətli üləĢür. ülgən. ülkən. iri. böyük. tanqa.
heykəl bük. burqat.
hey əbə. mirə. mürə. vərə. bərə. mərə. əyə. yansıma sözlər.
- hey demədimmi. - hey qardaĢ.
heyva bax > ayva.
heyva tuç. tuĢ. beyik alma.
heyvan - ərkək heyvanlara verilən ad: baytar
heyvan - heyvan ağzına yem vermək: tuĢurmaq.
- heyvan ayağının topuğu: topaq.
- pis qoxuyan bir heyvan: qoqarca.
- heyvan dırnağı: dırnaq. tuynaq.
- heyvanın dırnağı aşınmağla ( yeyilməklə), ətin
daşmasından topallamaq: taĢırmaq. daĢırmaq.
- quş, pişiklər üçün su qoyulan qab. sulaq: sulaq.
- heyvan burun dəliyi: qalaq.
- yeyəcəklərin quylayan bir para heyvanlar: gömici. - quş,
it gömücü heyvandırlar.
həb - həbbəni qubbalamaq: ləpəni dəvələmək.
həcəmət - həcəmət ayqıtı: tüngü. tanqu. kərəniz. buynuzdan olub,
kürəyi çırtıb qan alma aracı.
həqqüzzəhmət ayaq təri.
hələ hənuz. daha. - indi sordum, hənuz gəlməmiĢdi.
həlqə 1. bağ. təsmə. kəskük. 2. toqaq. tuqaq. toqqa. büklüm.
tuq. - büklüm büklüm qıvrımılmıĢ ilan.
- kiçik həlqə: qıncurqa. qancuğa. quĢların boğazına asılan
tuğ. çığıldan.
həm əm.
həmən 1. çabucaq. - həmən durdi ayağa. 2. az qabaq. - siz
gələdən həmən yatmıĢdım. 3. bir düzüyə. arasız. elə o
çağ. - həmən söylər. 4. kimi. sanki. bəlkə. - həmən qaldı:
çox az qaldı. sanki qalmadı. - həmən yoxdur: yox kimidir.
sanki yoxdu. elə bil yoxdu. 5. az qaldı. - həmən
düĢmüĢdüm. 6. yalnız. ancaq. tək. - həmən birbelə param
qalmıĢ. - həmən üç odalı evmiz vardır. 7. yeni. ancaq.
hənuz.- hənuz bitmiĢ yapı. - mən hənuz yetiĢmiĢdim ora, o
gəldi.
- həmən: top kimi. quĢqusuz.
həmxuy xuydaĢ. sınar. bab.
həmicik kəddən Ģəhərə yeni gəlmiĢ, bir nə qanmaz kiĢi. - budaki
lap həmcik kiĢiymiĢ.
həmişə təvgənə. hər vax. hər zaman.
həmişə yatab. durmadan. dayima.
həmodaq otaĢıq. odaĢıq.
həmyan kəmyan. yanda götürülə biləcək çanta. kisə. torba.
həngəmə > henqaməfars. həngirti. Ģamata. guruldu. qovğa.
həngirti henqaməfars. < həngəmə. Ģamata. guruldu. qovğa.
hənuz hələ. daha. - indi sordum, hənuz gəlməmiĢdi. 1. yeni.
ancaq. həmən. - hənuz bitmiĢ yapı. - mən hənuz
yetiĢmiĢdim ora, o gəldi.
həp bütün. bütünlük. yapa. yaba. çap. xap. tam. lap. köb11.
tüm. tam. bütün. cümlətən. tüqəli. dükəli. bütün. yəməka.
yinə. yenə. bütün. tamamiylə. dahi. həpsi. bütün. top.
bütün. top. - topu gəldilər. topunu gördük. - gözəllərin
topuna qurban. - topun sən götürdün, bəs bizə nə qaldı.
- topu gəldilər. topunu gördük. - gözəllərin topuna qurban. -
topun sən götürdün, bəs bizə nə qaldı.
- həp birlikdə. takımca. takımınca. heyəti ilə. kamilən. həpisi.
təmamən. olduğu kimi. məcmuən.
hər - hər kim: dəqmə. hər gələ. rasgələ. raslanan. təsadüfi. -
dəqmə kiĢinin iĢi değil. - dəğmə gələnə söz demə. - dəğmə
ağız üzrə yazılmaz.
- hər vax: ikidə bir: ikidə birdə: bərk sıx.
- hərcür: çula. ayrı baĢqa. dinqə ayratın. hər rəng.
- hərdən: ara sıra: arada sırada: aralıq aralıq. bə'zən.
hərək herək. hərəkə. herəkə. ağac, kötük dallarının dikə
hərgələ olur olmaz. ras gələ. hər adam. - olur olmaz kiĢinin iĢi
dəyir.
hərrac yarlıq. carlıq. carlıyaraq satılan mal.
hərvələ qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə. yüryüĢ. tələsik. qoğala
qaç.
həsəq12 bölmə.
həşəri aĢqar. itik. ütük. uçarı. iti. çapqın. yaramaz. rahat
durmaz. qırıq. azqın. qudraq. coĢqun. taĢqın. daĢqın.
azqın. - daşqın kiĢi. - uçarı çapqınlardandır. - həşərilik
edmək(heyvan): gürimək.
həştərxan boğlıman. boğlıqan. (> buqələmunfars). hunduĢqa,
deyilən, boyalı quĢ.
həşti açtı. açıt. sökə. oyuq.
həvəh həvəng < kovang. diblik.
həvəng 1. ( həvəh < kovang). diblik. soqu. soxqu. soxu. soxqu.
dibək. 2. (avəngfars. havəngfars < avanaq avlanmıĢ.
tutulmuĢ. asılı. asıq. asıqı.)
həvəng çuğun (< kovun). kovaz. kovazan. cuvazan. dibək.
həyata gəlmək dirilmək. canlanmaq.
həzl kəsinti. alay. ələ salma. məsxərəlığ. istehza.
həzyan 1. saçma. yava. 2. sayıqlama.
hicalamaq üzükləmək.
hicrə hücrə. dilab. dolab. qapalı qapılı çarĢıda olan tükan. -
qızıl bazarında (bəcistanda) bir dolabı var.
hıçqırıq iq. hıq. qıĢqırıq.
hıçqırma ıçqırma. boğaz tıxanaca kimi, dərindən iç çəkərək
ağlamaq.
higgə öksə. köğüs döğmə. qızma.
higgildəmək ıqınmaq. nıqqıldamaq. sıxılıb kəhildəmək.
hikkildəmək ıqlamaq.
hıq iq. hıçqırıq. qıĢqırıq.
hilə aldaq. kələk. qazıq. dubbara. - qazıqlamaq: kələk gəlmək.
- qazığa düĢmək.
hiləçi qazıqçı. kələkçi. aldaq. dubbaraçı.
him im. uyuqcığa. yolu bəllətmək üçün, yol qırağında tikilən
daĢlar. - qutluluq, səadət himi, rəmzi, haçarı: qurqut.
qorqut.
himə əmrən. əmə. imə. kökə iyə olan kimsə. ərmin. ərgin.
himlik əmlik: birlik.
hincqınmaq önqrədəmək. öqürdəmək. öqqürdəmək. öqür öqür
ağlamaq. hünkür hükür köksün çəkmək. hünkürdəmək.
hincqınmaq.
hınç kin. kək. öc.
hind - hind toyuğu: hunduĢqa.
hində (deyinmə sözü)dıppıltı. güggü.
hin - hin oğlu: it oğlu. köpəkoğlu. kopoyoğlu2.
hirs qızğınlıq. darqınlıq. gücnük. qəzəb.
hırsız soyucu. oğru. hərami.
hırsızlıq haylazlıq. iĢsizlik. təmbəllik.
hırslanmaq gücənmək. darılnaq. tarılmaq. qızaqmaq. - sizin mənə
gücənməyə çatız yoxdur.
hirsləndirmək qızdırmaq. tarqıtmaq. darğıtmaq. tarlatmaq. darlatmaq.
hirsləndirmək sanğlatmaq. təngitmək. təngə gəitmək. çəktirmək.
dəlirlətmək. acıqdırmaq.
hirslənmə darğınma. qızğınlığ. gücənmə.- indi çox qızğındı.
hirsli taqın. darğın. acıqlı. - darğın gördümdən heç bir nə
söyləmədim.
his hiz is: iz. 1. dumanın, tütənin toxunmasından qalan iz,
əsər. 2. əs. duyğu.
- ocağa qonmuş qalın his: qurum. - ocaq qurumu. - evi
qurum basmıĢ. - qurum boya.
- hisdən qarartmaq: islənmək. hislənmək. hislə qoxunmaq.
- hisə tutub qarartmaq: isləmək. hisləmək. hisləndirmək. his
qoxutmaq.
- is qarası: qurum boyası.
- his qoxutmaq: isləmək. hisləmək. hisləndirmək. hisə tutub
qarartmaq.
- hislə qoxunmaq: islənmək. hislənmək. hisdən qarartmaq.
hisləndirmək isləmək. hisləmək. hisə tutub qarartmaq. his qoxutmaq.
hislənmək islənmək. hisdən qarartmaq. hislə qoxunmaq.
hiss (< ıs). duyu. sezim. - hiss edmək: (< ıs). sezmək. qanmaq.
anlamaq.
- hiss !: sis!. Ģüq !. sük !. cük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. -
- hiss etdirmək: sızdırmaq. sezdirmək. dolaysiylə anlatmaq.
bəlləndimək.
hissələmək (< ıs). qatımlamaq. təkrarlamaq.
hiz his. is: iz. dumanın, tütənin toxunmasından qalan iz,
əsər.
hız tav. devinim. çeviklik. qoĢu. çalıĢ. qılqı. edim. iĢlək.
yarıĢ.
hızlı çox güclü. güclü. hisli. tab. tablı. tabqac. tavqac. təpən.
çabuq. çabıq. iti. davranan. ütqür. ötgür. yeğin. yeləqən.
yələgən. yələk. yelək. yel kimi. sürət. sürətli. səri.
hobab (< hubab < kopab.). çopan. qopan. köp. kəf. su üzərində
oluĢan havalı ĢiĢlər.
hoqqabaz - hoqqabaz yuvarlağı: tombala.
hop hop op op. eĢəğin ayağı qaydığında, söylənən söz·.
hopa kova. müqəər (# qopa. qoba: mühəddəb).
hoplamaq atlamaq. sıçramaq. oynamaq. - cocuğ çox hoplayır. -
götün nə hoplanır.
hoplatmaq sıçratmaq. oynatmaq. atlatmaq. - cocuğu çox hoplatma. -
götün nə hoplatır belə.
hoplayan - oynayıb hoplayan: sıçrayıcı. sıçrayan. fırlayan. - sıçrayıcı
heyvanlar.
hopmaq opmaq. höpürdətərək içmək. - içə hopan: cana sinən.
cana sinər. sınğcə. sinğcə.
hopruşmaq opruĢmaq. içiĢmək.
horlanmaq (insanlar için). qərtilmək. qənilmək
hoval qondara baĢmağının yuxarısıni geniĢlətmək üçün
qoyulan taquz.
hovlu - hamam hovlusu. siləcək.
hovuz göl. talyan. dalyan. dənizdə, boğazda ayrılmıĢ qorunmuĢ
qapalı yer. bu qoruqda dəniz canlılar becərlir. - dalyan
yengəci, balığı.
hoy oy. yuha. birinə qarĢı bağırmaq. - yuhaya tutmaq.
hönqürdəmək hünkürdəmək. öngürdəmək.
höpürdətmək höpürdətərək içmək. opmaq. hopmaq.
hörgüt örgüt. təĢgilat.
hörqü hörgü. örük. hörük. tor. örgü. ağ.
hörlə burcaq çeĢidindən olan bitgilərə verlən ad.
hörük örtük. 1. əkrim. iqrikcığa duvar. əqrim. əkrim. iqrikcığa baru.
2. minarə. 3. örük. hörgü. tor. örgü. ağ. qın. don. geyim.
qabıq.
- hörük kimi yapılmış nərsə: tor. - tor quĢaq. - tor börk. -
tor taqya: tor baĢlıq. - tor ağ: ufaq gözlü balığ ağı (toru). (iri
gözlüsünə " fanya" deyilir. - tor kisə: iki baĢı qapalı, ortası
yarıq, hörmə kisə.
hörülmüş örqü. - sınır örgüsü: əsəb əlyafı.
hörüm > hərim. orum. örum. urum. təsdə. dəsdə. boyun ka.
tutamaq. sap. kəsim. - bir örüm ot: bi örum ot. bir oraqta
biçilən ot
hörümcək - böcək, hörümcəklərin tikanlı soxmaları: kəvələmə.
gəgəc. gəgə. gəgələmə. - bir çeĢit ağılı hörümcək: qunda.
hubab (> hobab). kopab. çopan. qopan. köp. kəf. su üzərində
huqubarıka ət palçıği. buta, lülə, güh yapılan çamur.
hunduşqa boğlıman. boğlıqan. (> buqələmunfars). həĢtərxan
deyilən, boyalı quĢ.
hunduşqa hind toyuğu.
hura ura. səs verib qalxıĢma.
hurra xorra. hay. - köpəyin qızları xorra çəkirdilər.
huş ada. adaq. (< edmək).
huş əs. ağıl. - huş qoymaq: uslatmaq. ağıl qoymaq. öğrətmək.
bilik, aqahlıq öğrətmək. tərbiyətləndirmək.
- huşdan aparmaq: uyutmaq. kehətmək. bihuĢ edmək. -
uyatsızın cərrahlıq etdilər.
huşqar huşyar. yekkə. çəpər. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. keçitmiĢ.
huşlanmaq övkələnmək. yoğlanmaq. öğlənmək. ağıllanmaq.
öncədən anlamayıb sonradan anlamaq. böyümək.
gəliĢmək. - uĢağın öqlənməsi çox çəkər. - öqlənməmiş
evlənən ev yıxar, öqlənibsə evlənir, ev yığar.
huşlanmaq uslanmaq. ağıllanmaq. öğrəĢinmək. tərbiyətlənmək.
huşlu açıqqöz. çalağ. itik.
huşsuz uyuq.
huşyar huşqar. yekkə. çəpər. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. keçitmiĢ.
huşyar qurnaz. aldanmaz. oyanıq.
huv av quĢ ilə olunan av. - huv başi: quĢçi baĢı.
huvlamaq fırlatıb atmaq. pərtavlamaq.
hücrə hicrə. dilab. dolab. qapalı qapılı çarĢıda olan tükan. -
qızıl bazarında (bəcistanda) bir dolabı var.
hüçüləmək həcv edmək. qınamaq.
hüdci kəcavə < köç oba: >.
hündür - çox hündür yer: yura. yoxuĢ. dik bayır. uca.
hündür uca. ula. ulu. ataq.
hünə ərkək geyik, sıyığın tayı heyvanlara verilən ad.
hünərpişə oyunçu.
hünqür hüngür. önggür. üngür. 1. səslə, qıçqıra qımqıra. 2.
qıyaq. qudurqan. vəhĢi. asav.
- hünkür hükür köksün çəkmək: hünkürdəmək.
önqrədəmək. öqürdəmək. öqqürdəmək. öqür öqür ağlamaq.
hincqınmaq.
- hüngür hüngür ağlamaq.
hünqürdəmək hünkürdəmək. hünkür hükür köksün çəkmək.
önqrədəmək. öqürdəmək. öqqürdəmək. öqür öqür
ağlamaq. hincqınmaq.
hürümək ürümək. ulumaq. ulamaq.
hüzal üzal. üzüklük. arqal. arıqlıq. zayıflıq.
xab < kav. pürsə. pürüz. pürz (> porz).
xaç ata. atAnAQ8. çalaq. çaqla. çaqal. çarpıq. çapraz.
- xaça gərmək: çarvuğa çəkmək.
xafa xafdan soxur. soxru. soxulub. birdən.
xahiş xahiş. yaxıĢ. istək. damağ. ac.
xaqan qaan. ĢahənĢah.
xal bənğ. bənək. ləkə. atıq. səki. poz. ləkə. - qara xalları,
ləkələri olan: kömürçi.- kömürçi toyuq. - kömürçi tülki. - ət
xal: tütə. ur. bez.
xala kələ. kala. (< kəl. kər: böyük). böyük qadın.
xalça kilim. ufaq keçə.
xallı ala. səkilli (s <> ş ) Ģəkilli. bərəs. bərsə. yəprəs. bənli.
bənəkli. mənğliq. ləkəli. pozlu.
xamafars < qama. qəmə. qamıĢ. qələm.
xan 1. ğan. qan. qoruyar, saxlar əki olaraq sözlərə bağlanan
sözcük. 2. xaqandan daha alt düzəydəki pirəns için
kullanılır. xaqana bağlı. hüqümdar. bəylik baĢqanı.
yönətici.
- qazanxan: qaziyol quzat.
xanaqa ölkə kürsisi: astana. baĢ kənd. paytəxd.
xanım əĢ. yoldaĢ. qolqa.
- xanım nənə: 1. böyük nənə. 2. qayın ana.
- qız xanım: xanım qız: xan qılığı, tərbiyəsi görən gənc qız.
madmazel.
- böyük xanım: dudu. tutu. tuti.
- keçmişdə qadın, xanımlara söylənirdi: tuti.
xanıman duduman qalacaq yer.
xanıməfəndi ağğay. ayğay.
xap çap. həp. tam. lap.
xarıl - xarıl gurul: bolluqla, gurult ilə axan nərsənin səsin andıran
səs.
xarmanlamaq qarmanlamaq. yığmaq. toplamaq.
xarp xırp. qırt. qart. xırt. sərt nərsəni ısırırkən, qaba qaba
qaĢınırkən eĢidilən səsi yansıtır.
- xarp xarp səs çıxarmaq: sərt, gəvrək bir nəyi yeyəndə
kütür kütür çıxan səs. - kütür kütür alma yeyirdi.
xasnıka bir yemək. kisə içinə qonulub, cocuqları səmirtmək üçün
ağızlarına verilir.
xastaqona ağruqan. xəsdəxana.
xaşak qaĢak. qaĢıntıı. süprüntü.
xaşlamaq qaĢlamaq. xırda xaĢlamaq. nərsəni əzib, birçirib piĢirib,
yumĢatıb, qırmaq. - ət xaşlamaq: ət piĢirmək.
xaşlatmaq qaynatmaq. nərsənin üstünə sıcaq su tökmək.
xatın qayın ağacı.
xatıncıq kiçi qadın. dəğərsiz, e'tibarsız qadın.
xaylaz haylaz. hayta. hayda. haydut. ası. yağı.
xeyirdah uğur sanıcı: xeyir sanıcı: uğurçu. {# kəm sanıcı: pisikçi.
pis düĢünən. bədxah).
xəfə! qapa!. tıqa!.
xəfələtmək yatıĢdırmaq. qapamaq.
xəfəlik qapanıq. tıqanıq. tıkalı. tıqanmıĢ. iĢləməz. məsdud
xəlfələmək qilaflamaq. qoruğlamaq. quruğlamaq.
xəndək alanğ. aranğ. qazıq. or. çuxur. - ura, xəndək yapmaq:
qazmaq. oramaq. uramaq.
xərçəng (< qara: böyük + çəngəl) . yengəc. yangəc. (< yan. yan
yeriyən).
xərdəl otu qazvəl. qıcıka. aciko.
xərək əĢiq. eĢiq. - saz əşigi, eĢigi: saz xərəyi. köprücük.
xərləmək əsrəmək. səprəmək. səpiləmək. sərfəmək. xərĢləmək.
xərmən alay. hər nəyin çoxluğun göstərir.
xərmən xırman. - xırman tozluğu: xırmanın dibində qalan tozlu
topraqlı buğda, baĢqaları.
- xərmən daşı: xərmən döğdüqləri daĢ.
- xərmən yabasının üç barmaqlısı: topla.
xərmənçi qarmançı. yığan. toplayan.
xərmənləmək qarmanlamaq. yığmaq. toplamaq.
xərpüştə zerzəmi. yeraltı. yerlik. yerdola6. izbə. padval. kovuç.
çuxur. kömül. - yer üymus: qilər. məxzən.
xəsdə ağman. ağılı. ümidsiz. yolçu. üzük. dilənçi. möhtac.
niyazmənd. - bir tikə çörək yolçusudur. - siz nəyin
yolçususuz.
xəsis qısıs. kibritçi. qısmır. qıtmır. pinti. kəsmük. ağın. axın.
aruq. iqləĢ. sökəlkə. kəsəl. kəsil. iğlik. iğçilkə. sağ
olmayan. düĢgün. sərgin. yorqun. üzqün. kəsəl. saurı.
sayru. üzgün. məriz. naxoĢ. azıq. ac qılıq, xəsiyət. ac
göz.- azıqlığı burax qıl. - əli dar: çimri. çinis. - xəstələnib
qalmaq. - üçcə gün ayaq üsdə qalı, bir həfdə döşəndi. - çox
içən əlbəd döşənər.- sərgin vermək: xəsdə düĢmək. əsir
olmaq. döĢənmək. - qızıl xəstəliyi: qızılca.
- aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı: dincəldi. - xəstə
olmaq: yikləmək. ikləmək. - gəzər xəstə: yataqda olmayan. -
xəstəlikdən yayılmaq: bayılmaq. ölümsər düĢmək. - ısıtma
bütün uĢaqları yaydı.
xəstələndirmək iğlətmək.
xəstələnmək çərlənmək. iğlənmək. iklənmək. yiklənmək. qəmlənmək.
ağrınmaq. korlanmaq. çorlanmaq. pozulmaq. yatmaq.
sərilmək.
xəstələşmək iğləĢmək.
xəstəlik əvĢüq. arizə. iğ. qəm. kəmkə. kefsizlik. toqa. mun. iç
ağırlığı.
- xəstəlik tutamı: naxoĢluq halı.
- tutar. tutarıq. çağsız savsız, xəbərsiz tutan, gələn
xəstəlik: tutar. tutarıq.cin. qəĢĢ. sər'.
xətmi - xətmi gül çeşiti: quĢ ətməyi:
xəzəl < qəzəl. ağac üstə quruyan yapraq.
xəzən məxzən. xəznə (< qazmaq). qaznaq. qazna. böyük
qazan.
xəzər - xəzər dənizi: quzğun dənizi.
xəzinə < qaznaq. 1. gəniz. kənzərəb (< kan). gənc. təpnək.
dəfinə. sandıq. 2. xəznə (< qazğan). qaynarca. bataq.
batılan yer: hamam. xəzən. məxzən. (< qazmaq).
qaznaq. qazna. böyük qazan. 3. ağıĢ. ağıc. komuq.
qomuq. dəfinə. sərvət.
xəznə gənc. gəncinə. tübək. təpnə.
xəznədar ağıcı. ağcı. ağçı. xəznə sorumlusu.
xıx ıx. dəvə çökürtmək üçün dyilən söz.
xıxlamaq ıxlamaq. abandırmaq. yapandırmaq. çökərtmək.
xım - xım xım edmək: mırıldamaq. söyləmək. gənizdən söyləmək
xımır - xımır xımır: bala bala. kəməs kəməs: qamas qamas (<
kəm: az).
xıraşlamaq qıraĢlamaq. cırmalamaq. dırnaqlamaq. dırnaqla
qazmaq. tırmalamaq. dırmalamaq. cızmaq. çizmək.
xırçınlanmaq xırçınlıq edmək. yanazlanmaq. yanğazlanmaq.
yanağızlanmaq. deyinmək. hər vax Ģikayətlənmək.
xırçınlıq yanağızılıq. yanğazlıq. yanazlıq. deyinmə. tetizlik. hər
vax Ģikayətlənmə.
xırda qıymıq. qırıq. kiçik yonqa. yonquc. - xırda pul: ufaqlıq. -
ufaqlıq varmı: xırda pulun varmı.
xırdalanmaq - dişlə ısırılıb xırdalanmaq, oyulmaq: gəmrənmək.
xırdavatçı yaymaçı. kərçi. dəsfiruĢ.
xırıldı boğuqluq. sıqıqlıq. qısıqlıq. - boğazın qısıqlığı.
xırman xərmən. - xırman tozluğu: xırmanın dibində qalan tozlu
topraqlı buğda, baĢqaları.
xırp xarp. qırt. qart. xırt. sərt nərsəni ısırırkən, qaba qaba
xırpalamaq qırpalamaq. - dartıb çəkərək xırpalama: tartaqlamaq.
didikləmək.
xırpalaşmaq - dürtüb itərək xırpalaşmaq: çəkiĢ bəkiĢmək: qaqıĢmaq.
xırt qırt. qart. xarp. xırp. sərt nərsəni ısırırkən, qaba qaba
xiruşan quruşan. aĢqın. taĢqın. daĢqın. coĢmıĢ. qızqın.
xışırtamaq Ģıxırdamaq. qığıĢdamaq.
xışırtı Ģıxırtı. qığıĢdı. qığıĢ.
xiyar - topaç xiyar: qıssa, qalın olaraq biçimsiz.
xoxan xuxu. uma. umma. umacı. cocuqları qorxutmaq üçün
xiyalı, adı var özü uox varlıq
xoxucu qorxuluq. qorxula1. qoğrucaq6. kösgük. küsgük. böcü.
üyüktarama. oyuq. qaraltı. qarmaça.
xolıcan - xolıcan çeşiti: topalaq köki. - topalaq ağacı: xolan deyilən
ağac çeĢiti.
xomurdanmaq somurdanmaq. mırıldanmaq. söylənmək. deyinmək.
xoplamaq qoplamaq. qalqımaq. sıçramq. fırlamaq. Ģaxa qalxmaq. -
at qalxdı. - balıq qalxdı.
xor - xor tutmaq: koratmaq. korlatmaq. yıpratmaq. əsgitmək.
xorlaşmaq korlaĢmaq. təpiĢmək. biribirin çəkəməmək.
xorra hurra. hay. - köpəyin qızları xorra çəkirdilər.
xoruz - çöl xoruzu: turanğ. turanc. dürrac.
xoruz - xoruzun pipiyi: yalığka. pipik.
- xoruz ayağı: tüfək tapancadan qurĢunu çıxarmaq üçün
burğu. qurĢun sökəcək.
xoruzlanmaq qoqoruzlanmaq. sivri sivir, dikə durmaq.
xoş gözəl. köcək. təzəlik.
- xoş səslə, gözəl səs: ayalqucığa.
- halı xoş: zəngin. yapqın. vəz'i yaxci.
- xoşa gedmək: bəğənmək. sarmaq.- hançı dadlar sizi sarır.
- acı yeməklər mənə sarmaz. - bu Ģaka ona sarmadı.
- xoşa gəliş: yaranıĢ. bəyəniĢ.
- xoş tutmaq: üz göstərmək. üz vermək.
xoşbəxt onqan. bunsuz. mutlu. olqun. yollu. ərgin. urazlı. ərən.
çatmıĢ. bəxtiyar. huzurlu. bəxdi açıq. talehli. ülüqlü.
buyruqlu. qismətli.
- xoşbəxlik: onqa. - tanrıdan onqa dilə.
- xoşbəxt olmaq: qutlanmaq. uğurlanmaq.
xoşəxlaq axlaxlı. onurlu. orçun. onat. tərbiyəli. iyi davranıĢlı.
xoşgil gözəl. təkin.
xoşlanmamaq yermək. yərmək. bəğənməmək. tiksinmək. iğrənmək.
çəkinmək. - aş yermək: boylu qadının yeməyi bəğəməyib,
qıvır zıvıra yerikləməsi.
xot xotdan. onqon. Ģəbəh. (ruhların görüntüsü).
xotas qutas. qotuz. xotuz.
xotuna1 balaca qadın. qız adı.
xotuz qutas. xotas. qotuz.
xudi quti. qutu. qutlu. qutlu. iyi. yaxcı. uyqun.
xuduş quduĢ. pezəvəng. dəyyus.
xuxu xoxan. uma. umma. umacı. cocuqları qorxutmaq üçün
xumaruka yatigar. yadigar. anıt.
xuraman qıraman. qıran qıran. salın salın. sallana sallana.
salınaraq. sallanaraq. sallana sallana.
xurduş qurduş. qaĢağ. qaĢınan. qaĢınması olan.
xurə qora. (< qoğara< qoğ). aĢıla. akıla. cüzam. yenir kəsəli.
xurma - xurma durisi.
xuy - iti xuylu: pozuq. əkmir. əkir. bədəxlaq.
xuydaş həmxuy. sınar. bab.
xuylanmayan qırağ. yad. tutmaz. afət.
xuysuzluq darxazlıq. tetizlik. qılıqsızlıq. yanazlıq. təngdillik.
ibik ( . <> p ) pipik. xoruz darağı. tac. - xoruz ibiyi: bir qırmızı
güldür.
ibriq < imlik. ilmik. əmlik. imrik. əmrik. əmzik. su süzməyə
qab. əmzikli su qabı. - yasarmağ ibriqi: yasqar. əlsuqar.
icəşmək əriĢmək. əl uzunluq edməksataĢmaq. Ģakalanmaq.
imalə edmək. - sən nədən mənə sataşırsan.
icəşmək yürümək. çıxıĢmaq. - ona yürümə.
içaçsız bürümə. təfsilatsız. təfərrüatsız. topdan yapıĢ.
içdən qalaysız. özdək. doğal. doğru. doğurdan. yalansız.
içə özə. özkə. - əzgi savıq əzləsən, özgə sınar.
içən aĢıran. aĢam yiyən.
içƏrgi içƏrqu. içtƏn. səmimi.
içərik - içdən içə olan. qoytu. quytu. gizli, örtülü, qaranlıqca yer. -
qoytu yer. qoytu bir otaq.
içərimək sınğırmaq. sınğdırmaq. çoxura qoymaq. gizlətmək.
gömmək. batırmaq.
içərin sınğcə. sinğcə. gizlicə.
içərqu içƏrgi. içtƏn. səmimi.
içərmək tutmaq. qaplamaq. qapsamaq. havi olmaq. Ģamil olmaq.
- bu para onun xərcinidə qapsar. - iki, biri qapsar. - bu kitab
nələri qapsır. - çəkib içərmək: yalmarmaq. yalayub
somurmaq.
içgə8 rudə
içgənbə iĢgənbə. qiriĢ. kiriĢ. heyvanların birinci qarnı.
içik - içik tışıq: içli dıĢlı: içi eĢiyi birlikdə. daxilən xaricən.
içil içli. gizil. gizlisi olan. sirli.- bu iĢdə gizil (gizli) yox. - gizilsiz
iĢ, söz, duruĢ, baxıĢ, anlam.
içilmək utulmaq.
içilməz ağza alınmaz. yeyilməz. tatula. dadula. dadı kötü. dadıq.
dadıqmıĢ.
için üçün. xatir. - onun üçün: ona xatir.
içinə işləmək sinğsimək. sinsimək. incimək.
içinə - içinə girmək: alınmaq. sığmaq.
içişmək hopruĢmaq. opruĢmaq.
iç 1. daxil. - sanıdığın içi. 2. vicdan. - içsiz kimsə: vicdansız. -
içim almır: içimə sığmır: vicdanım qəbu etmir. - içli:
vicdanlı. 3. hərəm bölüyü. - iç ağası. 4. hər nəyin ortası.
qarnı. - içi bayıldı: aclıqdan ürəyi gedmək. - içim almır:
yeyəmmirəm. 5. ürək. - içim gedir ürəyim gedir: bayılırım. 6.
çevrə. ara. orta. mihit. - iki ildən artıq yabançılar içində
yaĢadım. 7. içərdə olan. - içdonu: Ģalvarın altından geyilən
tuman. - iç qala: qalanın içində olan qala. - iç qapı. 8. kənd.
hizur. qat. öz.
- içi sıxıntılı: kədərli. puĢaq. buĢaq. buĢqan. qussəli. tutuq.
- iç ağırlığı: xəstəlik. iğ. qəm. kəmkə. kefsizlik. toqa. mun. 9.
öz. məğz. 10. giz. sirr. - bu iĢdə iç yox. - içsiz iĢ, söz,
duruĢ, baxıĢ, anlam.
- bir gizni, sirri, içi açımaq: sökmək. qoxulatmaq. iylətmək.
ifĢa edmək. - yarın onun iĢlərin qoxulatacağam. 1. təkin. -
iç ağas: vəzirlərin baĢ iĢçisi. - hər nəyin içi. - bağrı açıq:
dağqın. içi saçıq. pəriĢan hal. - bağrı yanıq: bağrı qara:
kədərli. - bağrı dəlik: içi ouq, yanıq. - iç oğlanı: yetiĢməmiĢ,
qadınlarla oturub duran uĢaq. hərəm oğlanı. - içi duru kiĢi:
bön kiĢi. öküz. köylü1. kəndli2. - için çəkmək: öfqərmək.
içdən soluq almaq. dərin solumaq. - içinə almaq:
avuclamaq. qucaqlamaq.- yelkən yeli avucladı. - içəri
atmaq: aĢırtmaq. aĢırmaq. oğurlamaq. yemək.
- # açıq. dıĢ. yad.- için qarĢıtı. dıĢ. yad.- açıqdan adam
alınmır.
- iç üz: həqiqi illət: iĢin içüzün bilmirəm. - iç köynəyi: altdan
geyilən köynək. at köynəyi. tər köynəyi.
- iç oda ilə səlamlıq arasında olan otraq, oda: aralıq. ara.
- içə hopan: cana sinən. cana sinər. sınğcə. sinğcə.
- iç qur > uçqur: iç bağı. tuman bağı ki beldə bağlanır.
- içdən incimək: sınğsı. sinğsi. sinsi. sinğci. incik. əzab.
- iç yağı, quyruq əridildikdən sonra qazanda qalan
qızarmış tikə: qığırdaq - qığırdaq böyrəyi.
: - içəri yıxılmaq: köçmək.
- içərik: içdən içə olan: qoytu. quytu. gizli, örtülü, qaranlıqca
yer.
- qoytu yer. qoytu bir otaq.
- içi boş: qoğuq. kovuq. oyuq. gədik. küf. kof.- qoğuq diĢ. -
- dərə içi: avuc kimi toplu yer. toqqa. tuqa. tuqa.
- iç durmaq: dözmək. - içim durmur: dözəmmirəm.
- iç sıxıntısı: can sıxıntısı.
- içi dolu: bütün. som. kamil. kofu kafı olmayan. - som kiĢi. -
som gümüĢ. - som altın.
- iç yağı ki maşınlara sürülür: don yağı.
- içə doğmaq: ürəyə doğmaq: içinə qonmaq. sinux edmək.
- içərin qarşıtı: dıĢar. tiĢər. tıĢıq. - dişər dəniz: bəhri mihit.
- içi doldurulmuş nərsə: tolma. dolma. - dolma quzu. -
dolma badımcan.
- içli dışlı: içik tıĢıq. içi eĢiyi birlikdə. daxilən xaricən.
içqin içəriyə bağlı. dəruni.
ıçqınmaq itirmək. əldən vermək. - ovu ıçqındın, quĢu ıçqınma: ovu
əldən verdin, quĢuvu əldən vermə.
ıçqırma hıçqırma. boğaz tıxanaca kimi, dərindən iç çəkərək
ağlamaq.
ıçqırmaq ıĢqırmaq. qıĢqırmaq. qıçqırmaq.
içqur > uçqur. tuman bağı, quĢağı.
içli içil. gizil. gizlisi olan. sirli.- bu iĢdə içil (gizli) yox. - içiilsiz
içlidışlı - içli dışlı olan: sıxı sıxı görüĢən.
içlik tolama. dolama. entari. rub dö Ģambr. gen bol çuxa çeĢiti
olub, iç paltarı kimi, önü açıq olaraq qavuĢdurulub, üstünə
quĢaq bağlanılır geyim.
içmək (yemək, quyuq suyuq, tütün, yaxud baĢqa nələri) içəri
çəkmək, qoymaq.
- su içmək kimidir: çox qolaydır.
- çevirib içmək: baĢa çəkmək.
içməli - içməli yeməl: aĢrım. aĢam (< aşırmaq. aşamaq). aĢlıq.
içsiz kəpək. bəğənilməz.
içtƏn içƏrgi. içƏrqu. səmimi.
içün üçün. 1. ötür. illət. səbəb. - nə içün gəldiz. - bir içün tapdıda
geddi. 2. bahana. bağana. - içünsüz gələn içünsüzdə
gedər. - içün tapılsa, iĢlərin görər. - çalıĢ ona bir içün vermə.
3. yolunda. uğrunda. - oğul içün. - yurd içün. 4. andı
göstərir. - tanrı içün. - baĢın içün.
içyağ - əridilən içyağının əriməyib qalan, quru qalıntısı ki
yeyilir: qıqırdaq.
idarə iĢlərin dolandırması. dilab. dolab. sazıman. tartı. dartı.
tizgin. dizgin. - idarə başçısı: dolabbaĢı: dolabçı: rəis.-
ticarət dolabın aparmaq, çevirmək: ticarət iĢlərin aparan. -
kim dolabın baĢındadır. - dolab baĢın dəğiĢdilər. - dolabı
pozuldu. - dolbı dalandırmaq. - su dolabı: su idarəsi. - toq
dolabı: bərq idarəsi. - kimlik dolabı: sicil əhval idarəsi.
- idarə etmək: dəğrələmək. dolandırmaq. geçindirmək.
birisini yaĢatmaq. durumun sağlayıb yaĢatmaq. dəyrələmək.
uclamaq. tuclamaq. tuĢlamaq. qorımaq. görmək. yetmək.
çatmaq. - bu para xərcimizi qorımaz. - bu gəlir məni
geçindirər.- yumĢaq olan kiĢi, hamını geçindirər. - belə bir
ağır durumu geçindirmək olmaz. - çoluq cocuğunu alın təri
ilə geçindirən.
- idarə olunmaq: durumun sağlayıb yaĢamaq. geçinmək.
dolanmaq. - alın təri ilə geçinmək.
idarələmək idarə edmək. dolandırmaq.
idarəsiz tartısız. dartısız. səprik. müsrif. 2. müvazinəsiz. qeyri
mozun.
idim etim. { iymək, eymək imək. ( y <> d ) edmək (: eləmək)
}eyləmindən törənən, keçmiĢ çağda bir iĢin ediĢin,
sürülməsin, olunmasın, yaxud olunması istənilmiĢ
olunmasını andıran iĢləm əki. - gəlir idim. - yeyir idim. -
gəlmiĢ idim (az qalmıĢdı gələm. gələ bilmiĢidim). az öncə
gəlseydin görmüĢ idin ( amma görəmmədin).
idman edmən. varsıĢ. vərziĢ (< varmaq). dəvam. adət.
idmanlı təcrübəli. alıĢıq. iĢlək
iq iğ. igi. 1. yun pambıq çevirib əğirmək üçün çəlik çivi.
oxluq. 2. xəstəlik. qəm. kəmkə. kefsizlik. toqa. mun. iç
ağırlığı. hıçqırıq. hıq. qıĢqırıq.- araba iqi: araba oxu. -
sapan iqi: sapan oxu. - iqi daşı: dəğirmənin alt daĢı. 2. ıqıl.
nıq nıq. sıxıntı altında olaraq çıxarılan səs. - ıq ıq
yapmaq: nıqqıldamaq.
- iq (iğdə) kimi toxumaq: çox gedib gəlmək. çulxalar kimi
tez tez ipliyi qərqərələrə sərdikləri kimi. - bu gün axĢamacan
iğdə toxudum.
iqçilkə iğçilkə. iğlik. sökəlkə. kəsəl. kəsil. iqləĢ. xəsdə. aruq.
sağ olmayan. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı:
dincəldi.
iqdə iğdə - iq (iğdə) kimi toxumaq: çox gedib gəlmək. çulxalar
kimi tez tez ipliyi qərqərələrə sərdikləri kimi. - bu gün
axĢamacan iğdə toxudum.
- əkdə. iqlənmiĢ, əklənmiĢ bükülmüĢ iq.
- iqdələmək: əqirilmək: əqirlə bükülmək: ipliyin əqirə
çəkilib, ip yapılması.
iqdələmək əqirilmək. əqirlə bükülmək. ipliyin əqirə çəkilib, ip
yapılması.
iqdin qoxumuĢ. iylənmiĢ. pozuq.
iqdiş edmə iğdiş edmə. enəmə. burma.
iqdiş əkdiş. - iğdiş etdirmək: burdurmaq. enətmək.
iqdişləmək iğdişləmək. burmaq. enmək.
iqdişləmək iğdiĢləmək. əntəmək. entəmək. əxtələmək.
iqdişlənmiş iğdişlənmiş. burquluq. burulmuĢ. enənmiĢ.
iqən ikən. 1. sırada. arada. əsnada. gəldiyim sırada asladım.
2. aya. görəsən. əcəba. - gəlirmi ikən.
iqəşmək igəşmək. əğələmək. tıraĢlamaq. yontmaq. kəsmək.
yonmaq. çaldırmaq. - daĢdan heykəl çaldırdım.
iqi 1. iki. - bir iki: az olurkən, bəlirsiz sayını göstərir. - bir iki quĢ
vurdular. - bir iki kərə gəldim. ikidə birdə: pək sıx. çoxluğu
göstərir. - ikidə birdə nə gəlib gedirsən. - ikidə bir: ikidə
birdə: bərk sıx. hər vax. - iki gündə bir: gün aĢırı. - iki baĢqa
cinsdən doğan heyvan: azman. mələz. 2. ig. igi. yun
pambıq çevirib əğirmək üçün çəlik çivi. oxluq. - araba
iqi: araba oxu. - sapan iqi: sapan oxu. - iqi daşı: dəğirmənin
alt daĢı.
- iki üzlüklə: sınğcə. sinğcə. münafiqyana.
- ikixana: iki evli. iki üzlü.
- iki qat: {1. müzaəf. - bu gün dündən iki qat sıcaq. 2.
bükülmüĢ. qatlanmıĢ. - qocalıqdan iki qat olmuĢ. -
yorqunluqdan iki qat oldum}.
iqixana ikixana. iki evli. iki üzlü.
ıqıl ığıl. 1. suyun qol qol səsi ilə axması. - ığıl ığıl axıyor. 2.
ıq. sıxıntı altında olaraq çıxarılan səs.
ıqınmaq nıqqıldamaq. higgildəmək. sıxılıb kəhildəmək.
ıqınmaq sıqınmaq. kəndi kəndini sıxmaq. ıqlamaq. sıxılıb
kəhildəmək.
ıqıntı nıqqıltı. sıxılıb, zorda qalıb nıqqıldamaq.
iqirmi ( < iki. ikirimə: iki kərə).
iqit igid. igit. yetik. ər. ərən. dəlir. dilir. casuq.qabaĢ. qəbəĢ.
ərbaĢı. pəhləvan. pəkləvan. balkan. iti. qıyaq. ürkək.
cəsur. - qıyaq qəhrəman igid. - gəbəş oğlu. - qoç igit: diri
baĢ, canlı ürəkli oğlan. - tıqnazca, dolu, canlı igit: tosun. -
ha! tosunum görəyim səni.
- igit başı: bazarda, güzərdə gəzmə, yasaqıçı baĢı.
iqitinə igityana. casuquna. dəlirinə. dilirinə.
iqitlənmək qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq. ürəklənmək.
qalxunmaq. dikə davranmaq. azmaq. qızmaq.
iqitlik igitlik. tayılıq. dayılıq. böyüklük. döğüĢgənlik. ağalıq.
baĢçılıq. yararlıq. cəsarət. - bu iĢdə çox yararlıq gərəkir.
iqityana igitinə. casuquna. dəlirinə. dilirinə.
iqiüzlü ikiüzlü. münafiq. sinğsi. gizli. saxlı. gizlidən soxulub incik
verən.
ıq ıx. 1. xıx. dəvə çökürtmək üçün deyilən söz. 2. xızlı, hisli
soluq almağı andırır. - ıx ıx solur yellər, təngimiĢ ürək,
havay söylər.
ıqlamaq ıxlamaq. 1. xıx. dəvə çökürtmək. 2. xızlı, hisli soluq
almaq. - ıx ıx ıxlayar, solur yellər, təngimiĢ ürək, havay
söylər. 3. xıxlamaq. abandırmaq. yapandırmaq.
çökərtmək. 4. sıqınmaq. ıqınmaq. kəndi kəndini sıxmaq.
sıxılıb kəhildəmək. ıq ıq edərək soluğ almaq,
iqağlamaq. sıxıntı ilə nəfəs almaq. hikkildəmək.
ıqlatmaq sıxıntıya qoymaq. boğulur, bunalır kimi hikkildəyib
ağlamaq.
iqləmək ikləmək. yikləmək. xəstə olmaq.
iqlənmək iğlənmək. iklənmək. yiklənmək. xəstələnmək.
çərlənmək. qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq.
çorlanmaq. pozulmaq.
iqlənmiş iğdin. qoxumuĢ. iylənmiĢ. pozuq.
iqləş xəsdə. aruq. sökəlkə. kəsəl. kəsil. iğlik. iğçilkə. sağ
olmayan. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı: dincəldi.
iqləşmək iğləşmək. xəstələĢmək:
iqlətmək iğlətmək. 1. xəstələndirmək. 2. inğlətmək. yandırmaq.
yanıqdırmaq. yanqturmaq. inlətmək. səsləndirmək. - top
gurultus dağları inlətdi.
iqlik iğlik. iğçilkə. sökəlkə. kəsəl. kəsil. iqləĢ. xəsdə. aruq.
sağ olmayan. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı:
dincəldi.
iqnə hər nəyin incə bölümü. - iğnə iplik: çox arıq incə. - şiş
iğnə: corab toxumağ ĢiĢcigi. - iqnə işi: qısnaq. - dəri iğnə
iğnə olmaq: ürpərmək. örpərmək. urparmaq. bezgənmək.
qalxıb dikəlmək. - toplu iğnə: göttü iğnə. dibli iğnə. - toplu
iğnə: götdü iğnə. dibli iğnə.
- qara iğnə: qarıncanın ufaq çeĢiti.
- iğnə sap taxılıb qorunan topac, kisə: çaxmaq.
iqnələmək nərsənin qalıbın çıxarmaq üçün çevrəsin iğnə ilə dəlib
imləmək, iĢarə qoymaq.
iqnəlik iğnə qabı.
iqrəçin iğrəçin. iğrənçi. vasavası. quĢqulu. mütərəddid.
iqrək iqrəngəc. igrənc. çəkingəc. ikrah edən.
iqrəmək bağırmaq. böğürmək. böqürmək.
iqrənc iğrənc. 1. iğrənən. iğrəngəc. igrək. çəkingəc. ikrah edən.
qaçun. çəkingən. - iğrənc içi vardır: istikra edən təbiəti
vardır. 2. iğrənək. məkruh. - çox iğrənc nərsədir. - iğrənc
nərsələrdən uzaq olmalı. - iğrənc çətin kişi: müĢgülpəsənd.
iqrəngəc. 3. yatba qıran.
iqrəncilik iğrəncilik. iğrənmə. tiksinmə. ikrah. istikrah.
məkruhiyyət.
iqrənçi iğrənçi. iğrəçin. vasvası. quĢqulu. mütərəddid. qərar
verməyən.
iqrənçilik iğrənçilik. iğrəçinlik. vəsvəsə. quĢquluq. tərəddüd.
vəhimli.
iqrənən iğrənən. iqrınqic. iğrəngəc. iğrənc. qaçun. çəkingən.
iqrəngəc iğrənc. iğrənən. qaçun. çəkingən. igrək. çəkingəc. ikrah
edən.
iqrənilmək çəkinmək. qaçınmaq. ikrah edmək. nifrət edmək.
iqrənmə iğrənmə. iğrəncilik. ikrah. istikrah. tiksinmə.məkruhiyyət.
iqrənmək iğrənmək. yermək. yərmək. bəğənməmək.
xoĢlanmamaq. tiksinmək. çəkinmək. tonğuĢmaq.
tönğüĢmək. çəkinmək. yernəmək. yerinmək. disginmək.
qaçınmaq. çkinmək. nifrət edmək.
- aş yermək: boylu qadının yeməyi bəğəməyib, qıvır zıvıra
yerikləməsi.
iqrikcığa əqrim. əkrim. 1. yəhər altında keçə qapalı ağac. 2.
toğanaq. girdab. 3. hörük. duvar. baru. minarə.
iqrik iğrik. çox bağıran böğürən heyvan.
iqrınqic iğrənən.
iqti iti <> itiq.
il - qırx il bir gün: sonında. nəhayət.
- sıçan ili: türk illərinin birincisi.
- toyuq ili: türk illəinin onuncusu.
- yunt yılıka. türklər'in on iqili yıllarından biri.
- siviş ili: qəməri illigiynən, günə illiginin arasında itən bir il.
- yund yılıka: at ili. türklərin on ikili yıllarından biri.
ila dəgin. ta.- danertə dəqin. - ora dəqin.
ilan - ilan kavı: ilan qabı: ilan köynəyi. ilan dərisi. 1. hələzoni.
ilan qabuğu kimi dönərək uzanan, yuxarı çıxan nərsə. - ilan
kavı pillə: minarə pilləkanı kimi burulan. 2. ilan dərisinə oxĢar
ağ (tor) biçimində olan seyrək örtük.
- ilan quyruğuna basmaq: birin qızdırmaq.
- ilan qıs qıvraq olmuĢdu.
- ox ilanı: anğrıq.
ilancıq yılancıq. üz dərisində ĢiĢ parlaq qızarma ilə olan
xəstəlik. - yılancıq olmaq. - ilancıqçı: bu xəstəliyi qaldıran
ovsunçu.
ilançi yılançı. ilan ovsunçusu.
ilançıl yılançıl. baĢlıca (ümdətən) ilan tutub yeməklə yaĢayan
quĢ.
ildim peĢman.
ildimlik peĢmanlıq.
ıldırım {- "ılıdırm" bir yerə dəğdi isə, elə "ıldırım. yıldırım" deyilir. -
ıldırımın uzaqda çaxan ıĢığına "simşək" deyilir. - ıldırımın
səsinə "göy gurlaması" deyilir.}
ıldırım ataĢaq. ataraĢq. (> azaraxĢ). ĢimĢək.
ıldırım göy gurultusu. - külək qopdu göy gurladı.
ildirmək ilətmək. elətmək. ( < el, il: ölkə. torpaq. yer). bir elə, ilə
götürmək, göndürmək.
ilə lə. lən. 1 ək. arxalıq. vasitəliliyi göstərir. - pıçaqla. - o ilə.
1. dənlik, illəti göstərir. - kəsil olduğuilə: olduğundan. - güc
ilə: gücin. iztirari. 1. çağ, zamanı göstərir. - siz gedməklə
hər dəğiĢti. - olsunki vurqulamaq üçün bərabər sözüdə
artırılır. - buyruquzla bərabər iĢə baĢladılar. - qaĢılılığı,
ziddliyi göstərir. məəhaza. əlarğmi. - dediyimlə bərabər
sözə baĢmadılar. - yaxcı olmaqla bərbər, kötülüyüdə az
deyil.
iləc (< ilmək: qatmaq). qarıĢıq. qatıĢıq.məxlut.
ilədilmək götürülmək. göndərilmək. aparılmaq. - ötəyə ilədil.
ilədmək çatdırmaq. - qoxu ilədi onun burnuna.
iləq ilək. əklə. əkəl. alonj. simi rabit.
iləmək 1. iliĢtirmək. yığmaq. çatdırmaq. toplamaq. - bu parçaları
ilib, torba tikin. - ilməklənin əyləĢin. 2. raslamaq.
toxunmaq. tuĢ gəlmək.
ilənc ilgənc. ilinc. ilginc. iliĢgi. irtibat. rabitə. qaqrıĢ. qarqıĢ.
lə'nət.
iləridə iləri. qabal. qabax. qəbl. öndə. əvvəl. - öğlədən qabal,
qabax.
iləri (< ilk). ilgəri. ön. gəlcək. iləridə. qabal. qabax. qəbl.
öndə. əvvəl. - öğlədən qabal, qabax. - iləri qol: ilgəqol.
baĢdöl. təlayədar.müstəqbəl. - iləri götürmək: yeritmək.
sürmək.- araba sürmək. sapan sürmək. - cüt sürmək.
iləriləmək ilərləmək. önəçmək. qabaqlamaq. çox irəli gedmək,
keçmək. qabaqlamaq. - bu saat çox irəlir.
ilərləməmək keçməmək. turmaq. durmaq. iliĢmək. yığılmaq. -
boğazıma durdu. - canıma durdu daha!.
ilərləyən yeriyən. atımlı. attım atan.
ilərmək ilərtmək. sunmaq. təqdim edmək.
ilərmiş ilqəmiĢcığa. çatmıĢ. yetim. yetmiĢ. tanrıya varmıĢ. ərən.
varan.
ilərtmək ilərmək. irəli sürmək. öğmək. önğmək. qabqalamaq.
tərifləmək. sitayiĢ edmək. sunmaq. təqdim edmək.
ilətmək elətmək. ildirmək. ( < el, il: ölkə. torpaq. yer). 1. bir elə, ilə
götürmək, göndürmək. 2. götürmək. göndərmək.
aparmaq. - ötəyə ilədil. 3. oğurlamaq. çalmaq.
ılıca üstü açıq hamam. qaynarca. (# qaplıca).
ılıca mə'dəni qaynar, sıcaq su. hamam. - üstü açıq olanına
qaynarca deyilir, üstü qapalıya, günbəzliyə qaplıca
deyilir. - ılıca ördəyi: qolaya, rafata öğrəĢmiĢ gəvĢək kiĢi.
iliq ilik. yilik. iliĢ. bağ. ilik. uruq. vuruq. ırıq. ılıq. boy. bölük.
Ģö'bə.mərbut. rəbt.- bunun ona bağı yoxdu. - sənə nə bağı
var. - bağsız sözlər qonuĢma. - bağın olmasa iliĢmə.
ılıq 1. qırğın. qırılmıĢ. alçalmıĢ. aĢağlamıĢ. itiliyi keçmiĢ.
tənəzzül edmiĢ. - qırğın su: çox isdi olmayan. ılığ. 2. uruq.
vuruq. ırıq. ilik. boy. bölük. Ģö'bə.
iliqləmək ilikləmək. bağlamaq. rəbt edmək. müttəsil edmək.
iliqli ilikli. yilikliq: iliği olan.
ilim elm. bilgi. bilgu. bilmə. mə'rifət. viquf.
ilinc ilənc. ilginc. iliĢgi. irtibat. rabitə. yanu. qarqıĢ. lə'nət.
ilinti iliĢtirmə. tutturma. çapĢtırı. çattırma. iki tikəni birbirinə
yapıĢtırma.
ılış alıĢ. alıĢqan. iliĢ. dosd. yoldaĢ. sağdıcka.mədəni.
iliş 1. ilig. ılıĢ. bağ. dosd. yoldaĢ. sağdıcka.mərbut. rəbt -
bunun ona bağı yoxdu. - sənə nə bağı var. - bağsız sözlər
qonuĢma. - bağın olmasa iliĢmə. 2. namə. - bar iliş: bar
nama. - yol iliş: təzkirə. - söz iliş: qol namə.
ilişdirmək taxmaq. asmaq. rəbt edmək. qoymaq. tikmək. - tutunu
(pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. - köynəyə düymə
tax.
- {dırnaq ilişdirmək: dırnaq taxmaq: dırnaq keçirmək}:
yapıĢıb, iliĢib buraxmamaq. pəncəni iliĢdirib ötürməmək.
- ilişdirib saxlamaq: tayamaq. dayamaq. durdurmaq. - bu
iĢlərizi bir yerə dayıyamazsız. durdurammasız.
ilişgi ilinc. ilənc. ilginc. irtibat. rabitə.
ilişginləşmək ilgiĢmək. müĢgül olmaq. güclənmək. güclənmək.
çətinləĢmək. zorlaĢmaq.- iĢ gücləndi.
ilişgisiz ipsiz sapsız. rabitəsiz. münasibətsiz.
ilişik 1. əlaqə. ələqə. münasibə. maraq. 2. eĢq. 3. dayir. dəğir.
dəğrə. görə. üzər. bağlı. mütəəlliq. - siz üzərə qonuĢma
açıldı. - bu iĢ üzrə çalıĢın.
ilişikli 1. əlaqəli. ələqəli. maraqlı. münasibətli. 2. eĢqli.
ilişiksiz qeydsiz. baĢı soyuq. - çox ilişiksizin biridir.
ılışıq alıĢıq. mədəniyyət.
ılışlamaq ılıĢtırmaq. alıĢtırmaq. alıĢlamaq. mədəniləĢtirmək.
ilişmək 1. dikiĢ tuddurmaq. yoxlamaq. keçmək. dəğmək.
yoxlamaq. - axĢam bir bizə uğrayın. - birinə ilişmək: birinə
kiriĢ olmaq: taxılmaq. - boş sözlərlə birinə ilişmək: sarmaq-
sən məni sarırsın ha. 2. keçməmək. turmaq. durmaq.
ilərləməmək. yığılmaq. - boğazıma durdu. - canıma durdu
daha!. 3. toxunmaq. sürülmək. ləms etmək. təmas
etmək. - əli gözünə toxundu. - heç yana toxunma. 4. əl
sürüb, əl dəğib pozmaq. toxunmaq. xərablamaq. -
uĢaqlar, qonaq yeməyinə toxunublar. - əğrəti qoyduğum
nərsələrə toxunublar. 5. tolanmaq. dolanmaq. bükülmək.
- ayağı dolandı.
iliştiri atıĢ. intiqad.
ılıştırmaq ılıĢlamaq. alıĢtırmaq. alıĢlamaq. mədəniləĢtirmək.
iliştirmə ilinti. tutturma. çapĢtırı. çattırma. iki tikəni birbirinə
yapıĢtırma.
iliştirmək 1. atqılamaq. uğratmaq. çattırmaq. vardırmaq.
atıĢdırmaq. intiqad edmək. yığmaq. iləmək. çatdırmaq.
toplamaq. - bu parçaları ilib, torba tikin. - ilməklənin
əyləĢin. - ora gedən olsa bizədə uğratın. - oracan gəttid,
yalnız sizə uğratamadıq. 2. toqundurmaq. ləms etdirmək.
təmas etdirmək. - bu yağı gözüzə toxundurmayın. - heç
yana toxundurmuyaraq, buları burdan götürün.
ilit zindani. < tinlan. (< sin. sindan: içəryən. tutan). tutqun.
tutsaq.
ilq - ilk öncə: önqürdi. ilkin. öngürə.- öngürdi gələn iyisin çalar.
ilqar ilğarçı. dört nala qoĢma.
ilqar ilğar. (dağıdıb, qənimət almaq amacı ilə olan cumuĢ, hicum).
çapul. yəğma. axın. qarət.
ilqarçı ilğarçı. axınçı.
ilqə ilgə. - ilgəqol: iləri qol. baĢdöl. təlayədar.
ilqəmişcığa ilğəmiş. ilərmiĢ. çatmıĢ. yetim. tanrıya varmıĢ. ərən.
ilqənc ilgənc. ilənc. qaqrıĢ. qarqıĢ. lə'nət.
ılqım - ılqım sağma: göy qurĢağı.
- ılqım sağma: göy qurĢağı. qosi qozəh.
- ılqım salqım: sıcaq havada, buğ buxarın çuxur çöllərə
ılqınıb (sallanıb, çöküb) uzaqdan su kimi görünən durum.
sərab.
ilqin ilkin. önqürdi. öngürə. ilk öncə. - öngürdi gələn iyisin
çalar.
ılqın yılqınka. ılqın ağacı.
ilqinc ilginc. ilinc. ilənc. iliĢgi. irtibat. rabitə.
ılqıncar ılğıncar. domuz. acı, qudurqan domuz.
ilqişmək ilgişmək. iliĢginləĢmək. müĢgül olmaq. güclənmək.
güclənmək. çətinləĢmək. zorlaĢmaq.- iĢ gücləndi.
illəmək yıllamaq. 1. bir ili keçmək. yaĢına girmək. bir yaĢında
olmaq. - o quzu, o cocuq daha illəmədi. 2. ili keçmək. - o iĢ
illəmiş daha.- zeytun yağını illətməliyik. 3. bərk gecləmək,
gec qalmaq. yapıĢıb qalmaq. - göndərdiyimiz kiĢi, orada
illədi.
illətmək yıllatmaq. bir il saxayıb əsgitmək. - zeytun yağını
illətməliyik.
illığ - illığ vergi: salğın.
ilmək 1. toplantı. yığın. yığva. 2. ilgək. liĢmiĢ, çözülməsi qolay
olan düĢün. əğrəti düğün.
- ilməkli ip: kəmənd.
ilmik imlik. ibriq. əmlik. əmzikli su qabı.
ilrük üzərlik tuxumu. yıdıq ot.
ilşik əkli. mərbut. rəbtli. - sənə əkli iĢlər: mərbut iĢlər.
ilti elti. əlti. iki qardaĢın bir birinə verən adı. bir qadına görə
qaynı arvadı.
iltizami yazmalı. sevimli.
im qama. qəmə. iz. xət. niĢan. tamla. damla. iĢarə. əlamət.
him. umac. uyuqcığa. yolu bəllətmək üçün, yol qırağında
tikilən daĢlar. bəlgilik. iĢarə. əlamət. niĢan.- damlasız
yol: əlamətsiz yol. - bir damla desən, dalın diyə bilərəm. -
ona bir damla ver. - im edmək: imgəmək. qaĢ atmaq: iĢarə
edmək.
imarışlamaq ismarlamaq. tapıĢdırmaq.
imçi - imçi vəkil: niĢançı vəkil. toğraçı. toğrakəĢ. toğra çəkən.
imdə ində. dimdə. anda. bir anda. göz qıpımıda. qaĢla göz
arasnda.
imdən - imdən geri: bundan sonra.
imə əmrən. əmə. himə. kökə iyə olan kimsə. ərmin. ərgin.
iməcilik bəsici imumi. birlikdə qoĢuĢ: birlikdə qoĢuĢub
yardımlaĢma. kömək. lüçnütka. imicə. kənd iĢlərində
yardımlaĢma.
imək iymək. eymək ( y <> d ) edmək. eləmək.
iməkləmək əməkləmək. körpə cocuğun yeriməyə çabalaması,
dəpənməsi. sürünmək. sürüklənmək.
imən - imən daşı: bildək daşı: niĢan daĢı.
imgəmək im edmək. qaĢ atmaq: iĢarə edmək.
imicə lüçnütka. iməcilk. kənd iĢlərində yardımlaĢma.
ımızğanma uyuqlama. pinəkləmə.
imqəngə sarı ərik.
imləmək yimləmək. iĢarət edmək.
imlik ilmik. ibriq. əmlik. əmzikli su qabı.
imtili birdən. düĢünmədən. filbədahə.
in 1. ək {"ın" əkinə örnəklər. - gücin: güc ilə. iztirari.- yeqin <
yeq: üstün. - yaxın < yAnQ: yan. uzaq olmayan. - yazın <
yaz: yazda. - qışın < qış: qıĢda. - güzün < güz: güzdə. -
qıçbın < qıç: dalı otururkən. dal dalı. - için < iç: içərdə.
- gündüzün < gündüz: gündüz çağı. - yağın taba: yağıya
doğru. 2. ünqür. ünğür. mağara.
ın ək. { "ın" da olan səsli "ı" oturduğu sözün səslisinə görə
dəğiĢir}nərsənin olduğu, bulunduğu yer, çağ, durumu
göstərir. - qışın: qıĢ çağı. - yayın: yay çağı. - yoxsulun:
yoxsulluqda. kasıbçılıqda. - çağırın: çağıranda.
ın ək.
- ın: { "ın" da olan səsli "ı" oturduğu sözün səslisinə görə
dəğiĢir}nərsənin olduğu, bulunduğu yer, çağ, durumu
göstərir. - qışın: qıĢ çağı. - yayın: yay çağı. - yoxsulun:
yoxsulluqda. kasıbçılıqda. - çağırın: çağıranda.
inadlıq tomuzluq. - genə tomuzluq tutdu.
inanma umu. umma.
inanmaq tanımaq. - tanrını tanı, ona tapın.
- gördüyünə inanan: göz qulu. arpaçı göyərçini.
- bir sapa sözə inanmaq. dolmayı utmaq.- mən bu dolmanı
utammaram.
incə 1. tetik. barıq. arıq. axıq. (> barikfars). zərif. - tetik iĢ. 2.
uzun. sivri. sivir. boylı. uca. boy atmıĢ. - sivri bir cocuq.
3. söyci. zərif. - söyci qadın. - söyci iĢlər: əl iĢləri. incə iĢlər.
zərif iĢlər.
- bərk incə quyruqlu heyvan: qıl quyruq.
- incə incə doğramaq: qıymaq. qılmaq.
- incə incə doğranmış: qıyıq. qıyma. qiymə. - qıyıq ət.
- incə yonqa: küngə. qalın dalaĢa.
- incə dülgərlik: tavĢanlıq.
- incə qabıq: qapıs. qamıs. kəmis. zar.
- incə, uzun boylu, uyqun boylu, boylu boslu gənc. -
dalyan kimi. - dalyan kimi qız.
- incədən incəyə: damlada damlaya.
- lap kiçik: lap incə. cinə. incik. cücək. - cocuğun cinə cinə
diĢləri cücərir.
- incə ufaq: yuxar. yox kimi. incə. un ufaq.
- incədən incəyə aramaq: ələmək. ələkləmək- incə ələmək:
dibinə darı əkmək.
- incə uzun olmaq: boy atmaq. sivirmək. uzamaq.- bu cocuq
bərk sivirdi.
incəbağırsaq - incə-bağırsaq dərisi, incə-bağırsaq qurusu: qursaq. -
düdüyün qursağı patladı.
incək incək görüĢlü. yosma. ədalı. iĢvəli.
incələmək - çox incələmək: qılı qırx yarmaq. tədqiq edmək.
incəlmək sivirmək. sivri, kəsgin olmaq. itilmək.
incgələnmək yincgələnmək. alçaq könüllülük edmək. tanrıya qarĢı
kiçiklik göstərmək. tapmaq. ibadət edmək. qulluq
edmək.
inci acı. ağrı. sancı.
incik 1. ağrı. acıq. acı. sızı. dərd. kədər. 2. üzək. üzük. sınğsı.
sinğsi. sinsi. sinğci. içdən incimək. əzab. zulum. cəfa. 3.
analiz. təcziyə. 4. cinə. cücək. lap incə. lap kiçik.-
cocuğun cinə cinə diĢləri cücərir. 5. könül. xatir.
incikli 1. acın. acılı. ağrılı. sancan. 2. əməkli. çətin. zəhmətlii. -
çox əməkli iĢdir.
incikmək duyqusu gedmək. bayılmaq. büzülmək. titrəmək.
inciq - incik sümük: inc:ik gəmik: baldır gəmiyi:
incimək könül qalmaq. xatiri qalmaq. sinğsimək. sinsimək. içinə
iĢləmək. - çox incimək: burundan qan damlamaq.
- çox sıxılmq, incimək: qan qurumaq.
- qol budağın inciməsi: burulmaq. burxulmaq. - ayağın
buruldu.
incin yorqunluq. əmək. zəhmət. - əmək çəkmək: incinmək.
zəhmət çəkmək.
incinmək yorulmaq. zəhmətə düĢmək.
incinsiz əməksiz. zəhmətsiz. - əməksizin iĢdir.
incisiz acısız. ağrısız. sancısız.
inciş sıqıĢ. basıĢ. zülm.
incitdirmək toqundurmaq. sataĢdırmaq. - bu yazıq kiĢini, cocuqlara
toxundurmayın.
incitmək qaqımaq. azarlamaq. paylamaq. sızlatmaq. sızdırmaq.
ağrıtmaq. soxmaq. toxunmaq. sataĢmaq. yiqtürmək.
acıtmaq. sancmaq. yormaq. zəhmət vermək. zəhmətə
salmaq.
- çimdikləyib sızlatdı.
- bu yazıq kiĢiyə toxunma.
- bizə toxundu. - taxılıb incidən: qıĢmır. mızi.
- qışmır kiĢi. - soxmayınca durmaz.
inckə söyckə. zərifanə. - söyckə davranıĢ.
incqə yinçqəka. tapan. abid. - yinçqə qızka. odalıq qız. inçqə qız.
kəniz.
incu sancı. saycı. hesabçı.
ində imdə. dimdə. anda. bir anda. göz qıpımıda. qaĢla göz
arasnda.
indi - elə indi: dəmin. bir az öncə.
inək sığırın diĢisinə deyilir.
inəkilka gövdə içərisində, qöbək qarĢısında qulunca bənzər bir
xəstəlik.
ingiltili çınlayan. tənin əndaz.
inğan inğən. diĢi dəvə.
inğək qaplumbağanın diĢisi·.
inğən inğan. diĢi dəvə.
inğəs kişikə yabancı kimi sağına soluna baxan adam.
inğildəmək çınlamaq. təninləmək.
inğir əmir. qırağı. sis.
inğləmək inləmək. sinğləmək. sınğlamaq. içdən, dərindən
nırıldamaq, ınğırdamaq.
inğlətmək iqlətmək. inlətmək. yanqturmaq. yanıqdırmaq.
yandırmaq. səsləndirmək.- top gurultus dağları inlətdi.
inq inğ. ınğ. zəmir olub, "səninğ" deməkdir. - oğlunğ: sənin
oğul. - işinğ: sənin iĢ. - işinğin: sənin iĢivin. - gəldinğ: sən
gəldin. - geddinğ: sən güddin.
ınq ınğ. inğ. zəmir olub, "səninğ" deməkdir. - oğlunğ: sənin
oğul. - işinğ: sənin iĢ. - işinğin: sənin iĢivin.
inqiliş inqilti. çınqılıĢ. çınqıltı. yanqı. əksi səda.
inqilti inqiliĢ. çınqılıĢ. çınqıltı. yanqı. əksi səda.
inləmək inğləmək. ənğrəĢmək. canı sıxılmaq. mızmızlanmaq.
sinğləmək. sınğlamaq. içdən, dərindən nırıldamaq,
ınğırdamaq.
inlətmək iqlətmək. inğlətmək. yanqturmaq. yanıqdırmaq.
səsləndirmək. - top gurultus dağları inlətdi.
ip ip. əyp. eyp. 1. fikir. zehn. xatir. yad. 2. sayqı. güvən.
e'tibar. 3. yular. cilov. yalav. dizim. dizmə. düzüm. dizi.
riĢdə. əriĢdə. əriĢ. - ip ucu: yol baĢı. sərriĢtə. 4. qordon.
sap. sınır. - yükləri qordonla: iplə. - qızıl qordonlu saat.
- ipdən qazıqdan qurtulmuş: öldürülməli. e'dama
müstəhəq.
- ipi qırıq: qırıq. tolandırıcı. dolandırıcı. aldatıb soyğunçuluq
edən. aĢırıcı. namussuz. Ģərəfsiz. - çoxları dolandırıcıya
yem (mal) olur.
- yun, ip kələpi: çolaq. yumaq. yumalaq. bükük.
- ip iti: ip iti: qıs qıvraq. sıxıq bərk. bərk bərkinə. bək bəkinə.
kip kipinə.
- ipdən quşaq quşanmaq: çox yarıq, yoxsul yaĢamaq.
- ipə sapa gəlmiyən: qancıq. qıncıq. qınıq. qırıq. qılıqsız.
- ışıq, ləmpə, bayrağı göyə qaldıran incə uzun ip: savla.
- qalın ip: incə sicim. qınav. qənəb. qənəf. (< qın: örtük).
- ip ucu vermək: yol göstərmək.
- ipə çəkmək: səlb edmək. qaplamaq.
- ipdən quşaq: son çəkdə yoxsul.
- birinin ipi ilə quyuya enmək: güvənmək.
- ipdən qazıqdan qurtulmuĢ: çoxlu yazıqlar qırqınlar törətmiĢ
kimsə.
- ilməkli ip: kəmənd.
- ipsiz sapsız: iliĢgisiz. rabitəsiz. münasibətsiz.
- ipi sapı yox: ələ gəlir, ələ keçir, tutulaca nərsə dəğil.
- ipini qırmış: ipi qırıq: qırıq. azğın.
- ip nərdivan: urçın. örçin. - qalın ip: urqan. örkən.
ipdənmək iplənmək. {lən: dən: 1. varlığı, iyəliyi götərir: ovlaq: yığılan
yer. bolaq: varlı, bollu yer. - suvlaq: suyu bol olan. 2. #
qaldırıcı, nəfy edici ək. - kovlaq: qabığın atmaq}.
saplanmaq. sapaqlanmaq. ipdən, ipliyindən, sapından
olmaq. tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq. dağılmaq.
ipək - ipək böcəyinin qararub qırılma kəsəli: qara daban.
ipləmək əypləmək. eypləmək. 1. (ip: yəp: yap: sap). sarımaq.
bağlamaq. 2. xatırlatmaq. yada salmaq. 3. güvənmək.
saymaq. önəmləmək. əhmiyət vermək. e'tibar edmək.
iplənmək ipdənmək {lən: dən: 1. varlığı, iyəliyi götərir: ovlaq: yığılan
yer. bolaq: varlı, bollu yer. - suvlaq: suyu bol olan. 2. #
qaldırıcı, nəfy edici ək. - kovlaq: qabığın atmaq}.
saplanmaq. sapaqlanmaq. ipdən, ipliyindən, sapından
olmaq. tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq. dağılmaq.
ipli uruqluq. - uruqluq qova ipli kova.
iplik tel. tar. ip, sap yapmağa yarar yun, pambıq, kətən, ipək.
- yün ipliyi, ipək ipliyi, pambıq ipliyi. - iplik iplik: tel tel. qıl
qıl. - ipliyi bazara çıxmaq: ara düĢüb rüsvay olmaq. - iplik
pəniri: bir çeĢit pənir. - iğnə iplik: çox quru alız, zayıf. -
iğnədən ipliyə: tam təfərrüati ilə. - pambıq ipliyə
bağlamaq: keçəri bir çara tapmaq.
ipsiz əypsiz. bağımız. sayqısız. gülxan bəyi. çapğın. hər
ipucu 1. sərriĢdə. 2. bahana. - ipucu tapdı iliĢtirdi.
ir er <> ər. (iriş <> əriş <> eriş).
ir ir. irən. irin. irkən. ərkən. tez.
ıraq - üstümüzdən ıraq: bizdən uzaq olsun. tanrı əsirgəsin.
ıraqlıq uzaqlıq. məsafə. bö'd.
irək irkək. ərik. istək. iradə.
irəlçi önüc. öngür. öngüc. öndəc. öndə olan. mütərəqqi.
sabiq.
irəli sürmək ilərtmək. öğmək. önğmək. qabqalamaq. tərifləmək.
sitayiĢ edmək.
irəmli irimli. ərimli. yetimli. çatımlı. ləyaqətli. layiqli. iste'dadlı.
irən irin. ir. irkən. ərkən. tez.
irən yərin. yarın. əyrən. nərsədə olan yarıq yer. dodaq.
irgin irginti. irin. irinğ. irik. birikib qalmıĢ, iylənmiĢ nərsə. çirk. -
yarada su biriksə, irikləşir.
iri apalaq. yapalaq. gündə. gombul. tombul. bar. qudaman.
qudman. böyük. sarman. azman. qocaman. yekə. qop.
yenğə. yoğun. böyük. əzim. cəsim. yonğa. qaba. gobut.
iĢlənməmiĢ. ədəbsiz. tərbiyəsiz. xam.- bar yiqdə: iri iğdə.
- çox iri: bək böyük. ərsəl. ərtəl. (< ər). dev. jean.
- iri gövdəli: tanqalaq. danğalaq. danqa. göbut. quduz.
qotur. qaba. gür. qılıqsız. budala. küp.
- gənc irisi: iri boylu dəliqanlı.
iri iri (< irmək: bütövlənmək. yetginmək). irimiĢ. ərmiĢ. yetgin.
qocaman. böyük. yekə. 1. gövdəli. cüssəli. 2. sərt. qalın.
- iri söz. - iri davraq
irik ərik. ərmiĢ. erkən, tez yetiĢən.
iriq irik. 1. irin. irinğ. irgin. birikib qalmıĢ, iylənmiĢ nərsə. çirk.
- yarada su biriksə, irikləşir. - iriq otunğka: odun qırıqları.
qıymıq. 2. kəl, uyuzun qafası.
ırıq uruq. vuruq. ılıq. ilik. boy. bölük. Ģö'bə.
iriqmək irikmək. irkəlmək. 1. birikib durmaq. durmaqdan
iylənmək. 2. ərkəlmək. dayanıb asılanmaq. qudurqanlıq
edmək.
iriləşmək böyümək.
irilik böyüklük. yekəlik. qocamanlıq.
irilik yoğunluq. böyüklük. əzəmət. cəsamət.
irilmək qayqıdan titrəmək. kəndi kəndini yermək. arılmaq.
irimiş ərmiĢ. iri. yetgin. qocaman. böyük. yekə.
irim ərim. 1. yetim. çatım. irmə. visul. 2. istixarə. təfəüül. fal
açma. - göz ərimi: gözün görə biləcək çatı.
irimli irəmli. ərimli. yetimli. çatımlı. ləyaqətli. layiqli. iste'dadlı.
irin 1. irən. ir. irkən. ərkən. tez. 2. irinğ. irik. irgin. birikib
qalmıĢ, iylənmiĢ nərsə. çirk. - yarada su biriksə, irikləşir.
irinğ irin. irik. irgin. birikib qalmıĢ, iylənmiĢ nərsə. çirk. - yarada
su biriksə, irikləşir.
irinğ qıyıq. çirk.
irinqləmək irinğləmək. irginmək. birkinmək. yığlınmaq.
ırısqal gündəlik. onalqa. onğalqa. onĢuq. onğĢuq.
iriş əriĢ. xəbər.
iriş əriş. 1. boy. uzunluq. tar. dal. 2. araba oxu.
irişmək ərişmək. 1. çatmaq. tutmaq. - əriĢir qonağına asta gedən
(qonağ: məqsəd. mənzil). - bu taxcaya əlin iriĢirmi: boyun
çatırmı. 2. yetginmək. oluĢmaq. - üzümlərim irişti. - irişmiş
qızları əriĢtirməliyik.
iriştirmək əriştirmək. 1. yetiĢtirmək. çatdırmaq. - tanrı istəklərivə
iriştirsin. 2. xəbər vermək. - hərnə eĢitti, ertəsi iriştirdi.
irkək irək. ərik. istək. iradə.
ırq 1. fal. 2. uruq. döl. nəsil. soy əhfad. əcdad sülalə nəjad
nəsəb zürriyyət.
- el ırqları: el qolları, oymaqları. - ırqa baxmaq: ırqalamaq.
kahinlik edmək.
ırqad ırğad. iĢçi. əmələ.
ırqal ırqat. 1. narahat. 2. əmgək. zəhmət.
ırqalamaq 1. yerindən oynatmaq. laxlatmaq. narahat edmək.
tədirgin edmək. 2. kahinlik edmək. ırqa (fal) baxmaq·.
ırqalandı yırqalantı. qımıldama. sallanma.
ırqalanmaq yırqalanmaq. qımıldamaq. sallanmaq.
ırqat ırqal. 1. narahat. 2. əmgək. zəhmət.
irqəlmək irkəlməkirikmək. 1. birikib durmaq. durmaqdan iylənmək.
2. ərkəlmək. dayanıb asılanmaq. qudurqanlıq edmək.
irqən irkən. ərkən. ir. irən. irin. tez.
irqinmək irginmək. irinqləmək. irinğləmək. birkinmək. yığlınmaq.
irqinti irginti. irgin. irin. irinğ. irik. birikib qalmıĢ, iylənmiĢ nərsə.
çirk. - yarada su biriksə, irikləşir.
ırlayış oxuma yolu.
ırmaq çay. su. oz. dərə. dərya. bir göldən axan suyu götürən
yol. çay. arx. ayaq. doğrudan doğruya dənizə tökülən
su. daha kiçginə, bir ırmağa töküləninə çay, çaydan kiçiqinə
su, üzən söylənir. çağ çağ axan durqun, axıb həm duran
böyük suya dərə, dərya denir.
- bir çayın dərin olan orta yeri: taban. daban.
- dolambac ırmaq. qırx keçid. çay boyu gedmək üçün çoxlu
kərələr butay o tayına atlamağlı olan ırmaq.
- ırmaq ağzının bir az açıq yerində qumdan qurulan topar
sədd: topuq. - çay topuğu.
- ırmaq, çay içində, gəminin yolun qapıyan böyük qaya,
daş: dəmir qapı. - arazın dəmir qapıları.
ırman çuğul. yermən. carçı. qovucu.
irmə irim. ərim. yetim. çatım. vüsal.
irtə ertə. sonrası. ardı sırası. gələn. irəlidə gələn. - ertəsi
gün: bir gün sonrası. sabahı. - bayram ertəsi: bayram
sabahı. - bu günün iĢin ertəyə qoyma: sabaha qoyma. - bu
gün bitirəmmədim ertəyə qaldı. - cuma ertəsi: Ģəmbə. -
ertəsi il: sonrası il.
irtələmək ertələmək. sonraya buraxmaq. gələn sıraya qoymaq.
irəlidə gələnə buraxmaq. - yemək irtələrsə bayatır. - ora
çatınca, ertələdik. - bu gün çıxmalıısın, geciksən
ertələməlisən.
irtiri ərtiri. ərdiri. ərtiriĢ. irtiriĢ. təbliğ.
irtiriş ərtiriĢ. ərtiri. ərdiri. irtiri. təbliğ.
irtirmək ərtirmək. ərdirmək. çatdırmaq. nayil olmaq. - sənin
qoĢuğuva ərdirəmədim: sənin vüsalına nayil olmadım.
irtiş ərtiĢ. yetriĢ. bulduruĢ. isal. çattırı. yetĢiri. ulaĢı. bulduri.
göndəri. götüri. nəql.
is iz. his. hiz. dumanın, tütənin toxunmasından qalan iz,
əsər.
- ocağa qonmuş qalın his: qurum. - ocaq qurumu. - evi
qurum basmıĢ. - qurum boya.
isə halbuki. - mən onu bəkləyirdim, o isə savuĢub gedmiĢ. 2.
yerdə. yerinə. - qorxulu yuxu görməkdən isə, oyaq dur.
isik iysik. çuxurlu. çuxurluq. əngəbəlik. obruq.
isiklik sevda.
ısıq Ģərq. Ģırıq. doğu.
ısınmaq issinmək. qızıĢmaq. - çox ısınma. qızğınlığ. çox qızıĢma.
ısırcıq sivilcə. qızdırma, ısıtmadan oluĢan qabarcıq.
ısırğan gəzənə.
ısırır ısırqan. azqın. salar. salqan. quduz.
ısırışmaq bir birin diĢləmək, qapmaq. boğuĢub ısırıĢmaq. bir birin
boğmaq. itiĢib boğuĢa qavqalaĢmaq. talaĢmaq.
dalaĢmaq.- köpəklər dalaşırlar.
ısırıtmaq diĢlətmək. qızdırmaq. - barmaq ısırıtmaq: heyrətdə
buraqmaq. - itləri ısırtmaq.
ısırqan ısırır. azqın. salar. salqan. quduz.
ısırmaq (böcək. heyvan) gəgələmək. vurmaq. çalmaq. sancmaq.
soxmaq. diĢləmək. diĢ keçirmək. talamaq. dalamaq.
diĢləyib qoparmaq. qısırmaq. qısmaq. diĢləmək.
- yaxa ısırmaq: əli yaxasında qalmaq. yardıma gərəyi olmaq.
- ovuc ısırmaq: əlin ayası diĢləmək. çox qızmaq
- barmaq ısırmaq: barmağın diĢləmək. ĢaĢmaq.
- ayı dalamış.
- dodağını ısırmaq: ĢaĢı qalmaq. heyrət edmək.
- ısırıb qoparmağa çalışmaq: gəvmək. - at gəmini gəvirir.
ısırtmaq qaptırmaq. - itlərə ısırtmaq. - barmaq ısırtan durum:
ĢaĢırtıcı, mat qoyan durum.
ısıtma sıtma. küyük. göyük.
ısıtmalanmaq sıtmalanmaq. ısıtmıya tutulmaq.
ısız isizka. Ģuluq. çuluq. ətacı. kəkirə. gəs. qaçurqan.
qaçıran. kötü. bədəxlaq. - kəkrə kolu: acı ətacı kiĢi.
isizka ısız. Ģuluq. çuluq.
ısızlanmaq isizlənmək. Ģuluqluq edmək. səvimsizləĢmək.
yaramazlaĢmaq. duzsuzlanmaq. sırtılmaq.
isizlənmək ısızlanmaq. Ģuluqluq edmək. səvimsizləĢmək.
iskilə ağız. yanĢaq. yanaĢacaq yer.
ısqa sulama. abyari.
islanmaq - çox islanmaq: sucuq olmaq.
ıslanmaq əpinməkcığa. sulanmaq.
ıslatış nərsəni döğərək sulandırı, oğub, əzib yumĢatı. kötək.
dayaq.
ıslatmaq yəpitmək. əpitməkcığa. sulatmaq.
ıslatmaq yılpatmaq. yalpatmaq. (ot. saman. yem) yumĢatmaq.
isləmək hisləmək. hisləndirmək. hisə tutub qarartmaq. his
qoxutmaq.
islənmək hislənmək. hisdən qarartmaq. hislə qoxunmaq.
ıslı 1. yumĢaq. uslı. uslu. uslı. ədəbli. mülayim. həlim. 2.
dinc. rahat.
islik Ģənlik. bolluq. varavanlıq. avadanlıq. abadanlıq.
ıslıq ıĢqırıq. qıĢqıraq. fıĢqıraq. fıĢqa. sıqlıq. səsi dil dodaq ilə
sıxaraq çalınan iti, incə dar səs. - ıslıq, fışqa çalmaq:
sıqlamaq. - ilanın ıslıq çalması, fısıldaması: qızğırmaq.
- ıslıq çalmaq: ıĢqırmaq. qıĢqırmaq. ıslıqmaq. fıĢqalamaq.
ıslıqmaq ıĢqırmaq. qıĢqırmaq. ıslıq çalmaq. fıĢqalamaq.
islub yol. qırım. kəsim. biçik. tərz. Ģəkil.
ismarlamaq imarıĢlamaq. tapıĢdırmaq.
ısnac (< ısırmaq: diĢləmək). sinəc. sıkınc. sikənc (> Ģekəncfars).
çin. ərmə. əğmə. axma.
ısnat8 üzü qara.
ısra axır. son.
israr edmək saplamaq. taxılmaq.
issilik - issilik vermək: qızdırmaq. qızıĢdırmaq. - qırmızı bibər,
toyuqları qızdırar: yumurtlamağa gücləndirər.
issinmək ısınmaq. qızıĢmaq.
issiz 1. boĢ. məhrum. 2. iyəsiz. açıq. yiyəsiz. sahabsız.
issizlik yiyəsizlik. sahabsızlıq.
istədmək tapdırmaq. sevindirmək. səvindirmək.
istək 1. iradə. ixtiyar. - öz istəyizdədir. - istəkli: ixtiyar sahibi. -
istəkdən düĢmüĢ qoca. - istəyim qalmadı daha. 2. rəğbət.
meyil. - istək edmək: arzu edmək. 3. qibtə. arzu. - kimə
qibtə edirsiz. 4. məqsəd. qəsd. 5. ehtiyac. - nə istəyiz var.
6. lazim. - istəksiz: lazımsız. 7. ixtiyar. iradə. istəyiĢ. arzu.
xahiĢ. tələb. iĢtiyaq. özləm. yapqa. yapaqa. yapaq.
abaqa. abqa.: irək. ərik. irkək. iradə. qızıq. qınıq. izdək.
hacət. - tam istəklə: min can ilə: tam arzu ilə. yaxuĢ.
xahiĢ. könül. arzu. 8. alacaq. umac. ümid. təmə'. dilənc.
arzu. yaxıĢ. xahiĢ. ac. damağ.
- istəhdən, iştahdan düşmək: açımlanmaq. soğumaq. ürəyi
vurulmaq.
istəkli arzulu. arzuman. talib. azarkeĢ. həvəskar. diləkli. xahiĢli.
istəyən. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı. arayan.
diləyən. diləkli. tələbkar. ömür. Ģux. Ģən. maraxlı. Ģatır.
qərib. sevimli. marağa. yubağan. çəkici. cazib. umaq.
sevimli.
- çox ömür birisidir. - ömür kiĢi. - istəkli değiləm.
istəksiz könülsüz. arzusuz.
istələmək (i <> ü ) üstələmək. üstün gəlmək.
istəlik4 bələk5. yadigar. sıylıq.
istəm istəmə. arzu. aruz. arama. diləmə. dilək. tələb. - ərz o
istəmə istəm. arzu. aruz. arama. diləmə. dilək. tələb. - ərz o
istəmək 1. aramaq. - kimi istəyirsiz. - nə istəyə geddin ora. 2. qəsd
edmək. - nərəyə istəyirsiz. - oraya istəməyin. 3. öksimək.
arzulamaq. diləmək. 4. çağırmaq. də'vət edmək. 5.
möhtac olmaq. lazimli olmaq. - hər məhəllə bir kitab evi
istir. 6. baĢ vurmaq: üz tutmaq. 7. əsmək. arzulamaq. -
ürəyin nə əsir. - əsməsə varmaz, əsməsə azmaz. 8.
tuqmaq. 9. yubamaq. çəkmək. cəzb edmək.
istəməz lazım degil. ehtiyac dəgil.
istəmiyərək zoraki. ürəksiz.
istənmək çağrılmaq. də'vət olunmaq. arzulanmaq. tələb olunmaq.
istər gərək. - gərək zəngin olsun, gərək yoxsul olsun.
istərdim xahiĢ edirəm.
istərək tayaqan. dayaqan. tayın. qəsdən. bilərək.
istərsə inĢallah.
istəyən istəkli. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı. arayan.
istəyiş 1. istək. arzu. xahiĢ. tələb. çağrıĢ. də'vət. 2. > sitayiĢ.
öqül. öğül. ökül.
isti - isti yer: sıcaq. - sıcaqdan soyuğa çıxmaq.
iş 1. məsələ. önəm. 2. vəzifə. yapcaq. 3. əmr. maddə.
məsləhət. məĢquliyət. 3. hacət. - işimi görmədi. - işini
bilir. - işini bilməyən tərsə qıçar, yoldan çaĢar. 4. düzlə.
sən'ət. peĢə. 5. çalıĢ. zəhmət. əziyət. 6. nəqĢə. nəqĢ. -
iş işdən keçmək: ox yaydan çıxmaq. 7. əməl. ada. adaq.
(< edmək). 8. sənət. - çəki, cizgi işləri: oya.
- iş ola: sanki iĢ görmüĢ demədir.
- iş başında: məĢqul.
- iş köynəyi: iĢ paltarı.
- iş bilməz: qalac. avara. gic. kal.
- işə tutan: iĢlədici. iĢlədən.
- iş paltarı: tozluq. önlük. peĢgirə.
- işə qoymaq: qayırmaq. qulluğlamaq. xidmət vermək.
- işə yaramaq: yer tutmaq. - bilgivi iĢə salsan, yaĢamda yer
tutarsan.
- işi böyük götürmək: qapını böyük açmaq: ağır xərcə
girmək.
- iĢi gilifinə, qılıfına qoymaq: qabına, yerinə qoymaq.
- qılıfsız iş: sayı ölçüsü olmayan.
- işi olan: iĢsiz olmayan. iĢli. qapılıməĢqul. Ģağil.
- işi sırasına girmək: iĢi yoluna girmək, düzəlmək.
- işsiz durmaq: boĢ durmaq.
- sıqı iş: tələsik iĢ.
- işə baxmaq: iĢ görmək. iĢlə məĢqul olmaq.
- iş güc: məĢquliyət.
- iş bilir: kar aĢna.- iĢ bilməz: bacarıqsız. qafil. - iĢ çıxarmaq:
məsələ çıxarmaq.
- iş əri: bəcərikli. əlindən iĢ gəlir.
- işli güclü: dəğdəğəli. məĢqul.
- usta iĢi: ustadanə.
- iş gördürmək: iĢlətmək. çalğaĢdırmaq. çalıĢdırmaq.
məĢqul edmək.
- işi olmaq: iĢi, sözü geçrilmək. ii görülmək. istəyi məsədi
əldə olmaq.
- iş içində iş var: iĢlərin içində gizli iĢ var.
- iş işdən keçmək: artıq olub keçmək.
- iş başı: rəi's. baĢçı. amir. əmələ baĢı.
- işək başı: 1. iĢin qaynağı. sərçeĢmə. mənbə'. 2. iĢləri
aparan.
- iş başında: iĢ üstündə.
- iqnə işi: qısnaq.
- bir işə özəl geyim. iş paltarı. kəsbət. kisvət (< kəsmək).
- çöpçü, süpürgəçi kisvəti.
- çərik kisvəti. - iş biliksiz: görgüsüz. dənəmsiz. təcrübsiz.
alıĢmamıĢ. toy. əcəmi.
- iş güc: töləv. töləf. iĢ. peĢə. Ģuğl.
- əl işi: yazma. qələmkarlıq. oyma. - iş becərən: iĢqouzar.
iĢqoyar. - iş işləmə: iĢdə bulunma. hərəkət.
- iş kötüyü: baĢmaqçı, qəssab kimi iĢlərdə iĢlənən bir parça
olan kötük. - işə gəlmə: yaranıĢ. faydalı. nafe'.
- yalandan iş: bəzək. yaldız. üstün görü iĢ. üstün gör iĢləmə.
göz boyama. solaylama. qolaylama. - onun diplomu bir
- ək. sözün sonuna gəlib " yol. sayaq. təz. şivə"nı
göstərir. - gediş: gedmək yolu. - söyləyiş: söyləmək yolu. -
söyləĢdən söyləĢə çox ayrıq (fərq) var.
işan yetəkçi. mürĢid. malla.
işbu qoĢulu gələn adı vurqulama sözü. - işbu gün onuncu
gündü. - işbu sizidiz o gecə orda.
işçi işçi 1. əmələ. rəncbər. əl iĢi görən. ırğad. əmələ. iĢləyən.
qablan. qablayan. kəsənə. - günişçi: yanaĢma.
gündəlikçi. 2. tikiĢçi. sənətkar.- işçi qız.
- gündəlik işçi: aylaqçı. dolanbac iĢləyən.
- yalandan işçi: baĢı soyuq. yaldızçı. üstün görü iĢləyən.
üstün gör iĢləyən. göz boyaçı. solayçı. qolayçı.
işçilik tikiĢçilik. sənətkarlıq.
işdə - işdə o işdə bu. - işdə kağaz işdə qələm.
- ayaq bağı: əngəl. köstək.
- bağı oğalamaq: kütükləri oğsalayıb, qabıqların düĢürmək.
işəmək qaĢnamaq. qaĢınmaq. su tökmək.
- (heyvan) yerdən baĢaqa yerə, demək duvara iĢəmək:
siqmək. sıqmək.
işətmək sıçdırmaq. çox qorxutmaq.
işgənbə içgənbə. qiriĢ. kiriĢ. heyvanların birinci qarnı.
işgəncə şikəncə qısac.
işgəncələmək qısaclamaq. qısıqlamaq.
işgil müĢgül. bur. bor. güclük. çətinlik. zəhmət. sanma. zənn.
gümançətinlik. düğün. məsələ. pıroblem. - onun bizə
güclüyü yoxdur. - güclük vermək: zəhmət vermək. - güclük
çəkmək: zəhmət çəkmək.
işgillənmək müĢgül olmaq.sarplaĢmaq. sarpa sarmaq. gücləĢmək. -
iĢlər sarplaşdı.
işgilləşmək müĢgülləĢmək. çatallaĢmaq. budaqlanmaq. qollanmaq.
dallanmaq. pürüzlənmək. bürküĢmək. - iĢ budaqlandı.
işgillik güc. zorluq. zəhmət. - iĢlər güclə keçdi. - güclə yapa bildik.
ışıq boya.
- ışıq qıbı: ıĢtın. ıĢton. qəndil.
- kor ışıq: kor çırağ: kor qəndil: çox əsrük: bərk kefli.
- ışıq topı: ışıq damlası: çox gözəl cocuq.
- ışıq içində yatsın: allah rəhmət eləsin.
- ışıq, sönəcək olub genə parlamaq: dalıb çıxmaq.
ışıqlamaq ıĢılamaq. qaranlıqda yaĢının, aydının yalabıması,
parlaması. - ĢimĢək ışıladı. - gözləri ışılamaq: çox itilik
göstərmək.
ışıqlıq aydınlıq. rəĢənayi. yaĢnalıq.
ışılamaq ıĢıqlamaq. qaranlıqda yaĢının, aydının yalabıması,
parlaması. yalabımaq. parıldamaq. parlamaq. - ĢimĢək
ışıladı. - gözləri ışılamaq: çox itilik göstərmək.
ışıldayan parıldama. yalabıq. parıldı. parlayan. parıldayan.
dirəxĢan. - yalabıq saçlar.
işilmək iĢə yatmaq. iĢə yordam hasıl edmək ·. - yiĢilmək.
yuĢılmaq. yuĢulmaq. yüĢilmək. yüĢülmək.
ışıltılı - ışıltılı, bərraq olmayan: tonuğ. donuğ. dumanlı. tüssüli.
bulutlu. boz. soluq. - donuğ sırça.
ışıltılı - ışıltılı, bərraq, sarı göz: durna gözü.
işisiz qapısız. qulluğu, xidməti olmayan. qayrılmamıĢ.
mə'muriyətsiz.
işiz iĢsiz. iĢsiz gün. tə'til.
işkəncəyə qoymaq qızqurmaq. cəzasını çəktirmək.
cəzalandırmaq.
işqab 1. dilab. dolab. nərsə doldurmaq, qoymaq üçün, duvar
oyuğunda, yaxud ayrıca yapılmıĢ, qəfəsəli, qanatlı
qapılı olan içək yer. - dolabda saxlamaq. - dolaba
qoymaq. - aĢıq (aĢlıq) dolabı. - geyim dolabı. 2. ıĢıq qab.
ıĢtın. ıĢton. qəndil.
işqəncə işkəncə. qızaq. qazıq. - nədən böylə qazıq, böylə qızaq. -
qopan qazıq: qiyamət uqubəti.
işqil işgil. ağır yük, mal heyvanın əl ayağın bağlamaqa yarar
ip, bağ. cıdamlı, bərk ip, bağ. sicim. cıdar. - olmasın
işgilə düĢdük. - bu nə işgildi ki açan yoxdur.
işqil 1. quĢqu. güman. Ģübhə. Ģəgg. vəsvəsə. - bu haxda işgil
yoxdu. 2. müĢgül. güclük. - iĢlərimiz işgilə düĢdü.
işqillənmək quĢqulamaq. gümana düĢmək. Ģübhələnmək.
Ģəgglənmək. Ģübhələnmək. vəsvəsələnmək. - bu haxda
işgillənmiyin.
ışqına qara mərcan balığı.
ışqırıq fıĢqırıq. topraq fıĢqa.
ışqırıq qıĢqıraq. fıĢqıraq. fıĢqa. ıslıq.
ışqırmaq 1. qıĢqırmaq. ıslıqmaq. ıslıq çalmaq. fıĢqalamaq. 2.
fıĢqırıq. düzəltmək.
ışqırmaq qıĢqırmaq. qıçqırmaq. ıçqırmaq.
işqoyar iĢquzar. iĢ becərən.
işquzar iĢqoyar. iĢ becərən.
işlədən iĢlədici. iĢə tutan.
işlədici iĢlədən. iĢə tutan.
işlədiləcək - işlədiləcək yol: qan alacaq damar.
işlək 1. iĢə gələn. iyi iĢlər. 2. çox iĢlənənən. 3. iĢlək yol,
soqaq. 4. təcrübəli. idmanlı. alıĢıq. 5. tıxanmamıĢ. açıq.
pozuqmayan. çabıq. iti. 6. axal. rayic. yavat olmayan. -
yürük pul. 7. iĢə gələn. iyi iĢlər. çox iĢlənənən.
- işlək olmaq: iĢləmək. yürümək. rayic olmaq. axmaq.
işləmə 1. oyma. 2. yapma. e'mal. 3. toxnaq. toqun. keçmə. etgi.
tə'sir. - onun varından bizə toxun yoxdu. - toxunun
azaltmaq. - toxunun güclətmək.
- bu qurdun biçimində olan naxışlı sırma, işləmə (parça.
Ģəkil): tırtıl. dartıl.
- iş işləmə: iĢdə bulunma. hərəkət.
- üstün gör işləmə. bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün görü iĢ.
işləmək 1. (kəsib, qazıb) düzətmək. yontmaq. yonmaq. (toprağı)
kullamaq. sürmək.etgiləmək. keçmək. toxunmaq. əsər
edmək. - mənə onun sözü toxunmaz. - sizə eləbil çox
toxundu bu. 2. girmək. keçmək. yapanlamaq.
abanlamaq. iqdam edmək. nifuz edmək. - bu ağrı içimə
işlədi. - onun ölümü bizə çox işlədi. - iĢləmək aracı:
avadanlıq. 3. savmaq. keçmək. etgiləmək. tə'sir edmək. -
soyuq içimə savdi. 4. tutmaq. keçmək. etgili olmaq . - bu
boya ilə damqa iyi tutar. - bu boya tutmaz. 5. ürək tapıb
iĢləmək. tavranmaq. davranmaq. tovranmaq. qeyrət
qılmaq. qızıqmaq. qılınmaq. qımıldamaq. iĢə keçmək.
əksüləməl göstərmək. - bu iĢləriə qarĢı davranmalıyıq. -
ona davranın. - davranırsa, vurulduğun görürdü, anlırdi. -
tavranmağa canım daha yox. - iyiliklə tavranmaq, kötülükləri
qaqarın. tetik davranmaq. gəvĢək davranmaq. ağır
davranmaq. 6. yürümək. 7. rayic olmaq. iĢlək olmaq.
axmaq. 8. hərəkət edmək. cevlana gəlmək. - qan damara
yürüdü. 9. keçmək. - Ģeh sümüyə yürüdü.
- toxunub qapıb içinə işləmək: tutmaq. - dəniz tutmaz
məni. - arax biləsin tutmuş.
işləməz iĢsiz. atıl. atqıl. atqın. yatıl. yatqıl. yatqın. etgisiz.
əsərsiz. qapalı. qapanmıĢ. bağlı. keçilməz. yubat.
məəttəl. məsdud. tıkalı. tıqanmıĢ. qapanıq. məsdud. -
tıqanıq yol. - tıqanıq - tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı. - tıqanıq
ağız.
- qapalı göz. - qapalı qapı. - qapalı yol. - qapalı çarĢı.
işlənmə yapılma. düzəliĢ. e'mal olunma. - bu masanın yapılmasi
qolaydır.
işlənmək 1. (kəsilib, qazılıb) yontılmaq. yonulmaq. düzədilmək. 2.
sapan iĢlənmək. sürülmək.- bu quraqlıqda sapan
sürülməz. - bir yağmur yağınca yer sürülür.
işlənməmiş 1. qırlığ. qırac. çöllük. abad olunmamıĢ. boĢ. - qırac
topraq. 2. qaba. iri. yonğa. gobut. ədəbsiz. tərbiyəsiz.
xam. 3. tutunmamıĢ. kullanmamıĢ. toxunulmamıĢ. yeni.
- tutunmaş yaĢmaq. - tutunmaş yapı. - tutunmaş topraq.
işlənmiş - qızıl sırma ilə işlənmiş parça topu: som sırmalı taqa: altın
uluq taqa.
işlər toxunlı. toxnaqlı. keçər. etgili. tə'sirli. - onun varından bizə
toxunlı bir nə yoxdu. - toxunlı soyu. - toxunlı söz.
işlətilmək sanalmaq. sayılmaq. yürüdülmək. hesablanmaq.
məhsub olunmaq.
işlətmək açmaq. tutmaq. baxdırmaq. gördürmək. icra etdirmək.
kullamaq. yapanlamaq. abanlamaq. çalğaĢdırmaq.
çalıĢdırmaq. iĢ gördürmək. məĢqul edmək. kullanmaq.
tutunmaq. qollanmaq. kullanmaq. tutmaq. istixdam
edmək. kullamaq. kollamaq. qayırmaq. yiyələnmək. sərf
edmək. palamaq. istifadə edmək. yürütmək. saymaq.
sanamaq. hesablamaq. məhsub edmək.
- onu o kullayır.
- bir nəyi işlətmək, iyələnmək: tutmaq. - bu tarlanı
tutmalıyıq. - bu iki topraqdan bilmirəm hançın tutum.
- tutub işlətmək: alıb kullanmaq. qablanmaq. qaplanmaq. -
türklərin kəndi əlifbası olarkən, ərəb əlifbasın qaplandı:
qəbul etmiĢ. - islam dinin qaplanmaq.
- çətir, örtük, pərdə tutmaq.
- qılınc tutunmaq. qələm tutunmaq.
- uĢaq (çırağ, Ģayırd) tutmaq. öğrətci tutmaq. iĢçi tutmaq. -
bit yol, iĢ tutmaq.
işləyən 1. yaradan. sane'. xaliq. 2. sənətkar . 3.
yapan. qılan. amil. fail. - bu iĢi işləyən. 4. iĢçi. qablan.
qablayan.
- üstün görü işləyən: üstün gör iĢləyən. baĢı soyuq.
yaldızçı. yalandan iĢçi. göz boyaçı. solayçı. qolayçı.
işsiz boĢtur. boĢdar(< boş + durmaq).- boĢtar parası: iĢsizlik
parası.
- işsiz olmayan: iĢi olan. iĢli. qapılıməĢqul. Ģağil.
işsiz iĢiz. iĢsiz gün. tə'til. aylaq. avanaq. boĢ gəzən. avara.
havayı. iĢləməz. atıl. atqıl. atqın. yatıl. yatqıl. yatqın.
etgisiz. əsərsiz.
işsizlik haylazlıq. hırsızlıq. təmbəllik. gücsüzlük. uğraĢsız.
məĢquliyətsiz. boĢturluq. boĢdarlıq (< boş + durmaq).-
boştarlıq keçirmək: iĢsiz qalmaq.
iştah - iştahdan düşmək: açımlanmaq. soğumaq. ürəyi vurulmaq.
- iştah verici: açar.
iştahlı yatba. yamat. əğik. mayil- içkiyə yatbalı kiĢi. - yuxuya
yatbalı: yuxuçul.
iştə uĢdə. üĢdə. bax. haza. - işdə o işdə bu. - işdə kağaz işdə
qələm. - iştə qələm, iĢtə kağız.
iştibah edmək kırıxmaq. qayıxmaq. bara qoymaq. - söz arası
uçqunmadın.
iştidad qızğınlıq.
ıştın ıĢton. qəndil. ıĢıq qab. iĢqab.
iştiyaq özləm. istək.
ışton ıĢtın. qəndil. ıĢıq qıbı.
işvə giriĢmə. qırıĢma. qır vermə (< qırılmaq. burulmaq).
buruqma. naz. qəmzə. qaĢ göz ilə oynanma.
işvəli yosmalı. ədalı. zərafətli. yosma. incək görüĢlü. ədalı.
it - it dirsəyi: arpacıq. - it burnu: nəsrin gülü. - it xiyarı:
əbucəhl qarpuzi. - it dərnəyi: qalabalıq, hay küylü yer. - it
sürüsü: çoxluq. qalabalıq. - it boğan: acı cikdəm. - it yatğı:
pozuqlar yığıncağı. - yaban it: qudurqan. ədəbsiz kiĢi. - it
oğlu: köpəkoğlu. kopoyoğlu2. hin oğlu.
- itləri quşqutub boğuşmağa yarar sözlərdən: qıs qıs.
- it quyruğu: bitgi adı. bel buran.
it bax > köpək.
itə icbar.
itək məcburi. icbarlı olan. zorlanan. - itək qoĢullara tutulmaq. -
itə iĢlər. - itəksiz iĢlərinən uğraĢmaq.
itəqu dəğirmanda dönən daĢın üzərinə mindirilən ağac
parçası. ünun biraz qalın olması istənirsə daĢ bununla
biraz yuxarı qaldırılır, incə olması istənirsə aĢağı
endirilir.
itələmək - itib, itəliyib vermək: tayamaq. dayamaq. təslim edmək.
dartmaq. yollayı vermək. serv edmək. servis vermək. - gedər
getməz bir acı qəhvə dayadılar. - bir yeməkdən
qurtulmamıĢdıq ki, elə öbür yemək dayandı. - bu nədi
dayadın mənə.
itələmək itmək. püsgürtmək. geriyə çəkdirmək. itmək. sürmək. -
bu toru bir az irəli itin. - onu yana itdi.
- bu barut tüfəngi təpdirir.
itələtmək ittirmək. sürdürmək.
itəmək - itərək, basaraq soxmaq: tıqmaq. - yunu yastığa, balıĢa
tıxmaq.
itgi 1. boĢuna. yazıq. bihudə. hədər. 2. zərər. ziyan. - bu iĢdə
mənə çox yazıq oldu.
iti itiq <> iqti. 1. apuq. apqu. yapuq. titik. çalağ. çabıq.
iĢlək. itik. ütük. uçarı. çapqın. qırıq. həĢəri. - uçarı
çapqınlardandır. 2. pis. acı. yaxĢıqsız. oxarsız. qaba.
sərt. - acı söz. 3. burraq. burqaq. bırraq. bırqaq. qıvraq.
yeyin. 4. cəld. sulaq. çabıq. tetik. çalağ. çalt. biçqul.
yüvrük. çaqğan. qıvraq. dartılı. çəkilmiĢ. taqa. təkə.
yengil. - çox tetik biridir.- sulaq at. - sulaq ər. 5. kəsgin.dal
yaraq. sarım. salım. bilək. bilənmiĢ. sivri. sivir. hadd. -
sivri sözlər. 6. kibrit. quru. tünd. bədəxlaq. 7. qıyaq.
ürkək. cəsur. igid. - qıyaq qəhrəman igid. 8. qut. qat. 9.
Ģədid. basma. 10. tetik. canlı. fə'al.gəvĢək olmayan. -
tetik kiĢi. - tetik ol!. - tetikliyin ölməsin. 11. tələsik. sıqı
sıkı. sıxı. yeyin. sürətli. əcələli. - sıqı iş. - sıqı sıqı: tələsik.
əcələ ilə. 12. yaman. yavuz. bətər. yaklıĢ. 13. balkan.
kəsərli. 14. Batman. patmanaq. bat. bət. ağır. güclü.
qalın. dayaqlı. samballı. Cəld fars < çalt. yeyin. tez.
basım. çalasın. çala çala. çappaq. sürəkli. ərsay : çivri.
sivri uclu.
- iti qaçmaq: qusquna güc.
- iti qıvraq: çağ durumlu. quĢqunlu. qusqunlu. çağlayan.
- iti xuylu: pozuq. əkmir. əkir. bədəxlaq.
- ip iti: qıs qıvraq. sıxıq bərk. bərk bərkinə. bək bəkinə. kip
kipinə.
- iti olmayan: ağır. tutuq. - tutuq kiĢi.
iticə atilla. atıqla. atıla. hiddətlicə. Ģiddəticə.
itik 1. açıqqöz. çalağ. huĢlu. 4. itmiĢ. düĢük. 3. ütük. təkəvər.
çalağ. tələsik. varıĢlı. yeyin. - varışlı kiĢidi.
- itiliyin itirmək: qırılmaq. düĢmək. - fırtına qırıldı. - soyuq
qırıldı.
itiq iti. <> iqti. ütük. uçarı. iti. çapqın. qırıq. həĢəri. - uçarı
çapqınlardandır.
itiləşmək - yenidən itiləşmək: geri dönmək. təpmək. artmaq.- yara
təpdi.
itilmək 1. azmaq. - yel azdı. 2. itimək. kəsfinləĢmək. 3. sivirmək.
sivri, kəsgin olmaq. incəlmək.
itim idim. dim. - söylədi idim: söylədim:- vardı idim: vardım:
itimək 1. itilmək. kəsfinləĢmək. 2. sərtləĢmək. bərkimək. 3.
yapramaq. qaçmaq. tələsmək.
itinmək qızıĢmaq. təĢviq olmaq. tərğib olmaq. - uĢaqlar oxumağa
qızışdılar.
itirmək ıçqınmaq. əldən vermək. - ovu ıçqındın, quĢu ıçqınma: ovu
əldən verdin, quĢuvu əldən vermə.
itişmək 1. azıĢmaq. uzaĢmaq. acıĢmaq. qızıĢmaq. qutruĢmaq.
hiddətlənmək. 2. birbirin qaqmaq, itələmək. qoğuĢmaq.
qovğalaĢmaq. - itişməkdən iĢləməyə çağ tapmır. 3. bir
birin itələmək. təpiĢmək. birbirin təpələmək. uruĢmaq.
savsaĢmaq. savaĢmaq. itiĢib boğuĢa qavqalaĢmaq.
talaĢmaq. dalaĢmaq. boğuĢub ısırıĢmaq. - köpəklər
dalaşırlar.
ititmək 1. azıĢdırmaq. uzaĢdırmaq. acıĢdırmaq.
hiddətləndirmək. 2. sivritmək.
itmək 1. əzikmək. yazıq olmaq. zaye' olmaq. fovt olmaq. tələf
olmaq. 2. itələmək. püsgürtmək. geriyə çəkdirmək. - bu
barut tüfəngi təpdirir. 3. məcbur edmək. - məni bu iĢə nəyə
itisən. - öğrənmək itməklə olar. - yaĢamda itməyincə bitmir:
heç nə olmur. - uyqarlığı (mədəniyyətin) təməli itməklə
baĢlayır, yasa (qanun) ilə sürür. 4. qızdırmaq. təĢviq
etmək. tərğib etmək. - uĢaqları oxumağa qızdırın. 5. yox
olmaq. batmaq. - var yoxum batdı. 6. itələmək. sürmək. -
bu toru bir az irəli itin. - onu yana itdi.
- dürtüb itərək xırpalaşmaq: çəkiĢ bəkiĢmək: qaqıĢmaq.
tıxmaq.
- itib, itəliyib vermək: tayamaq. dayamaq. təslim edmək.
dartmaq. yollayı vermək. serv edmək. servis vermək. - gedər
dayadın mənə.
itmiş 1. itik. düĢük. 2. keçmiĢ. geçgin. sabiq.
ittirmək 1. əzikdirmək. yazıqlamaq. zaye' edmək. fovt edmək.
tələf edmək. 2. itələtmək. sürdürmək.
- üstünə ittdirmək, atlatmaq: sıçdırmaq. çox qorxutmaq.
iv yiv. iz. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. (suyun yerdə axmağından
açılan) arx. oluq. nərsənin üstündə açılan yol. yol.
uzunasına olan oyuq. - iv pozuq çərçivə. - zivananın ivi.
ivdirmək tizik yeritmək. tələsik çatdırmaq. qoĢdırmaq.
ivədilik ivəkinlik. tələsmə. çapuqma. əcələ.
ivəkinlik ivədilik. tələsmə. çapuqma. əcələ.
ivilmək qoĢılmaq. qaçınmaq. tələsmək. tizik yerinmək.
çaqqanmaq. çaqlanmaq. - böylə qoşılmaz. -
qoşılmağında çəki, həddi var.
ivlək əvlək. evlək. 1. tarla. bölünmüĢ yer. 2. bölünmüĢ yerlərin
arĢınlıq yer. rüb'. 4. avlaq. arx. güh2. su yolu.
ivli yivli. 1. uzunasına oyuğu olan. oyuğlu. cizgili. yollu.
oluqlı. - ivli çərçivə. 2. ilan kavı (köynəyi) kimi dolaĢıq
uzanan oyuğu olan. - ivli top. - ivli çivi: piç.
ivmə qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. hərvələ. yüryüĢ. tələsik.
qoğala qaç.
iy - qoxusun, iyin duyurmaq, yoxlatmaq, baxdırmaq: iz izər
bildirmək. qoxulatmaq.- bu gün nə piĢirmiĢim, nə yapmıĢım
sizin hamınıza qoxulatacəyim. - gördükləri bir yana, heç bel
duyduğun qoxulatmadı.
- qoxu, iy duyulmaq: qoxumaq. izi çıxmaq. - o nə yapsa
qoxur. - nə duyduğu qoxur.
iyələnmək - bir nəyi işlətmək, iyələnmək: tutmaq. - bu tarlanı
tutmalıyıq. - bu iki topraqdan bilmirəm hançın tutum.
iyələnmək etinmək. edqinmək. qılqınmaq. olqunmaq. alqınmaq.
alĢınmaq. sahab olmaq.
iyəsiz açıq. yiyəsiz. sahabsız. issiz.
iyi eyi. 1. adaq. adlı. yaxcı. dək. eyku. gözəl. arun. - daha
iyiraq: yeqrək. yeğrək. yəğrək. 2. haq. həq. - iyi söyləmək:
haqlı söyləmək. 3. oqat. onqat. uyar. münasib. öğüz.
duraç. doğru. gözəl. uz. çin. doğru. yarar. saleh.
- bərk iyilik: ə'lalılq. yavuzluq. əntiqlik. foquladəlik.
xariqüladəlik. qıyaqlıq. 4. tək. dənğ. münsif. 5. yaxĢı.
yaqĢıq. alan. gözəl.
- iyi getməyən: əkĢi. əksi. tərs. zidd. uğursuz. mənhus. -
əksi iĢ. - əkşi durumda. - əkşi görüĢlər.
- iyi olmaz: onğmaz. savuĢmaz. keçməz. müzmin. -
savuşmaz xəstəlik.
- iyi bax: saqın. olmuya ki. diqqət ed. zinhar.
- iyi düşünülmüş: mülahizəli. tartılı. dartılı. təəmmülli.
- iyi gediş: uyqunluq. axıĢ. yaqıĢ. yaxıĢ.
- iyi kötü: xeyr ü Ģərr.
- iyi gəlmək yaraĢmaq. uyğun gəlmək. münasib
gəlmək. müvafiq gəlmək. yaxıĢmaq. uymaq.
iyid comərd. arun. arın.
iyiləşmə əsənlik. toxdama. Ģəfa.
iyiləşmək - iyiləşmək: kəndini toplamaq: - çox keçmədən yaxcı özün
topladı.
iyiləşmək arılmaq. arımaq. qalxmaq. düzəlmək. Ģəfa tapmaq.
dirçəlmək.
iyiləşmək gəliĢmək. səmirmək. - yolçuluq sizə yaramıĢ, çox
gəlişmisiz.
iyiləşmək iyi olmaq. keçmək. savuĢmaq.- ısıtması savuşmamış
hələ. - baĢ ağrısı savuşsada, göt ağrısı savuşmadi.
iyilətmək savuĢdurmaq. keçiĢdirmək. keçirmək. atmaq.- savaĢı
savuĢdur.
iyilətmək yeğlətmək. onartmaq. onqarmaq. sağaltmaq. düzəlmək.
iyilik bərə. yaxĢıqlıq. tatlılıq. dadlılıq. yavaĢlıq. mülatifət. lütf.
ehsan. - iyilikdə bulunmaq: doğru durmaq.- dadlılıqla
kəndini vaz keçirdi: qutardı. - dadlıqıla qandırdım.
iylənmək qoxumaq. 1. pozulmaq. ağırlaĢmaq.- yemək ağırlaşdı. 2.
sökülmək. bir giz, sirr, iç açılmaq. ifĢa olmaq. qoxumaq .
- yarın onun iĢləri qoxacaq.
iylənmiş iğdin. qoxumuĢ. pozuq.
iyləşmək qoxuĢmaq. dilləĢmək. tanıĢmaq. bilgiĢmək. yıtlaĢmaqka.
yıdlaĢmaq. yıylaĢmaq. qoqlaĢmaq.
iylətmək bir gizni, sirri, içi açımaq. sökmək. qoxulatmaq . ifĢa
edmək. - yarın onun iĢlərin qoxulatacağam.
iymək eymək imək. ( y <> d ) edmək. eləmək.
iz is. 1. əsər. - yazıq olsun ki bir iz buraxamadı. - izinə uymaq:
arxalanmaq. təqlid edmək. tabe' olmaq. - izi bəlürsüz:
yoxalmıĢ. 2. arxa. geri. - izinə dönmək: geri dönmək. rücət
edmək. 3. his. hiz. dumanın, tütənin toxunmasından
qalan iz, əsər. 4. niĢan. qalıq. əsər. - yaranın əki. - əksiz
cərrahlıq. - əkli yanaq: nərsədən qalmıĢ iz. - ək bəlli yama. -
əki bəlirsiz. 5. iv. gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. (suyun yerdə
axmağından açılan) arx. 6. qama. qəmə. im. xət. niĢan. 7.
yadgar. qalıntı. əsər. niĢan. 8. yer. damağ.
- iz izər bildirmək: qoxusun, iyin duyurmaq, yoxlatmaq,
baxdırmaq. qoxulatmaq. - bu gün nə piĢirmiĢim, nə yapmıĢım
sizin hamınıza qoxulatacəyim. - gördükləri bir yana, heç bel
duyduğun qoxulatmadı.
izbə 1. külbə. küməs.ufaq, yosulyana kiçik dəməkcə, yuva. -
baĢın küməsinə soxdu. - bir küməsdə otrur. 2. xaraba.
pozuq. - izbə yer.
izçi iziçi. güdücü. güdək.
izdək istək. hacət.
izədfars (< is: yiyə). yiyəlik. kəndüklük.
izən izləyən. qoğan. qovan. tə'qib edən. - yel qoğan: yüksək
yerə vurulub, yelin əsməsinin , əsən yönün göstərir.
iziçi izçi. güdücü. güdək.
izinə düşmək: qoyulmaq. dalıcan yügürmək. hicuma keçmək. - qoĢun
böyük bir çaba ilə yağılara qoyuldular.
izqara Buxar < bük. Buğ. çığa.
izləmək . peyləmək. dibləmək. sonğlamaq. sonlamaq. sürmək.
tə'qib edmək. - av sürmək.
- gizlicə izləmək. dinləmək: güdmək. anındamaq.
andamaqc.
izləni oxu. öğrəni. mutaliə
izləyən izən. qoğan. qovan. tə'qib edən. - yel qoğan: yüksək yerə
vurulub, yelin əsməsinin , əsən yönün göstərir.
izli qəməli. niĢanlı.
qaan xaqan. ĢahənĢah.
qab 1. qıb. qub. "q"ilə baĢlayan bir para sözlərin baĢına
gəlib, anlamı vurqular. - qab qara. - qəb qərə. - qub quru. -
qıb qırmızı. 2. çanaq. sehin. tabaq. tobra. füci. boĢqa. -
qab qacaq: çeĢitli qablar. - ayağ qabı: ayaq geyimi. - saq
ayaq qabı değildir: iĢində kələk mələk var. - qabına
sığmamaq: talaĢlanmaq. dözümsüzlük edmək. 3. qapaq.
cilid. - kitab qabı. 4. "qab" sözü, ölçü birimi olaraq, çağ ba
çağ, yer bə yer dəğiĢən, (ara, məsafə, fasilə, ağram, oyum
kimi) söz konusu olmuĢdur. 5. kəsürgəkə. kəsrük.
dağarcıq. sandıq. cə'bə. 6. qaçaç. qaqaç. qabp qacaq.
7. qasnaq. çevrə. çəmbər. 8. qılıf. 9. qobur. - ox qabı: ox
qoburı. tərkəĢ. sağdaq. sadaq. tərkəĢ. 10. qornıc. qasnaq.
çərçivə. 11. (> qabərəb) ölçü. əndazə. - neçə qab istəyirsiz.
- bir qab görər. 12. daban sümüyü. (dabanın qab kimi girdə
biçimindən olduğundan bu adı alır).
- içi boş dar uzun, ustuvani, bir başı qapalı, yaxud iki
başıda açıq qab: qobur. - qələm qoburu. - yəhər qoburu:
yəhər qapalı peĢto qılıfı. - ox qoburu: tir kəĢ.
- ışıq qıbı: ıĢtın. ıĢton. qəndil.
- qarpız biçimində qab: bostağn.
- qulplı dərin kirdəl, qab: külək. kovlaq.
- bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ.
- böyük, yassı yemək qabı: qaravana.
- qaba tutulmaq: qablanmaq. qaplanmaq.
- qabına sığmamaq: sərsiz, sərinsiz, səbirsiz olmaq.
- su qabı: sulaq.
- nərsiyə özəl qab: qobur. - qələm qobur. - ox qobur:
sadaq.
- qab qacaq qaçaç. qaqaç. qab.
- təpilmiş, yassılmış, az dərin, yayvan qab: tabaq.
məcmeyi.- gümüĢ tabaq. qızıl, mis tabaq.
- kiçik süt qabı: köynük.
qaba 1. qos. qabarmıĢ. qocaman. böyük. 2. odun. yoğun.
kota. kut. - odunun biridi. 3. pis. acı. iti. yaxĢıqsız.
oxarsız. sərt. - acı söz. 4. gəbə. gobut. qalın. ĢiĢik.
yoğan. yoğun. gobud. tulumba. qayta. çapqın.
tərbiyəsiz.iri. yonğa. gobut. iĢlənməmiĢ. ədəbsiz.
tərbiyəsiz. xam. qalın. gobut. gobult. qalın. tox. kəsif.
zəxim. qəliz. koloftfars. quba. qubad. gobud. gopud.
ənkə. batal. yonulmamıĢ. yoğun. yos. yoz. bayağ.
bayağı. adi. - qaba dayı: döğüĢçi. batur. qəhrəman.
- qaba saqal.
- qaba soğan: əməyə, zəmətə gəlmiyən kiĢi. lapaçı.
- qaba qulaq: xəstəlik adı.
- qaba başlıq: tuğyan. azqınlıq.
qabab kabab. susuz olaraq otda piĢmiĢ, qavrulmuĢ, alazlanmıĢ,
qızarmıĢ nərsə. - tava kabab. - şiş kabab. - köz kabab. -
kül kabab. - urman kabab. - odun kabab. - kömür kabab. -
məkə kabab.
- kababsumer - kabab qızartmaq: gürpləmək. güriləmək.
- tava kababı: qızartma. bəqəndi.
- quş başı kabab.
- tas kababı: təĢkabab. kiçik kəsilmiĢ ətdən yapılan kabab.
qabax qabal. 1. (: önə verilmiĢ. öngər. öndə. ĢiĢik.) > qəbl. öndə.
iləri. iləridə. əvvəl. - öğlədən qabal, qabax. 2. qabarıq.
təprik. qaqma. qalxma. bərcəsdə. 3. qala (# geçə).
qalmıĢ. əksik olaraq. - bayrama iki qala gəlin. - beĢə beĢ
qala geddi.
- asma qabağı: qabağın çardağa alınan uzun bir çeĢidi.
- az qabaq. həmən. - siz gələdən həmən yatmıĢdım.
- içi ət, göy ilə doldurulmuş qabaq, yapraq: tolma. dolma.
- yalançı dolma: əti olmayan dolma.
- qabağa verən: təprəçi. üsdən satan. ĢiĢirən. bülənd
pərvazlıq edən.
- su qabağı: su qabı kimi iĢlənən, içi oyuq qabağ çeĢiti.
qabaqlamaq iləriləmək. önəçmək. ilərləmək. öncələmək. müsabiqə
vermək. yarıĢmaq.
qabal qabax. (: önə verilmiĢ. öngər. öndə. ĢiĢik.) > qəbl. öndə.
iləri. iləridə. əvvəl. - öğlədən qabal, qabax.

qabalıq xamlıq. yoğunluq. qalınlıq. həmaqət. qafa qalınlığı.
qabar 1. qabarıq. ĢiĢ. təvərrüm. 2. qozaq. yuvarlaq. top.- su
qozağı: su qabarı.
qabarcıq pinə. urğun.- baĢmaqçının əli gəzən urğununa tutulur. -
qızdırma, ısıtmadan oluĢan qabarcıq: ısırcıq. sivilcə.
- içi su ilə dolu bir çeĢit qabarcıq: toyuq göti.
qabarıq 1. qabaq. təprik. qaqma. qalxma. bərcəsdə. 2. qabar.
ĢiĢ. təvərrüm.
qabarılmaq qabarmaq. qosquslanmaq. ĢiĢmək. fəxr edmək.
qabarmaq sırtırmaq. sırtılmaq. sırtarmaq. bulutların üfüqdə arxa
arxaya dayanıb, qabarıq bi durum tapması. urlanmaq.
ĢiĢmək. qabarılmaq. qosquslanmaq. tolmaq. dolmaq.
ĢiĢmək.ĢiĢmək. fəxr edmək.
- bulutlar sırtardı.
- əkşiyib qabarmaq: kəkrəmək. acımaq. dil burarcak
əkĢimək. təxmir olmaq.
- qarım doldu.
qabarmış qos. qaba. qocaman. böyük. ĢiĢgin. ĢiĢmiĢ.
qabartmaq acıtmaq. təxmir edmək.
- qulaq qabartmaq: rəng verməksizin gizli, içdən qulaq
asmaq. qulaq qonağı olmaq.
- döğüb qabartmaq: qaqmaq. ( q <> t ) taqmaq. - qablama
hara dəğib böylə qaqılmış.
- yeri tırmaqla qazıb qabartmaq: tırmalamaq. dırmalamaq.
qabaş qəbəş. 1. ərbaĢı. igit. pəhləvan. - gəbəĢ oğlu. 2. güpüz.
dəmir toxmaq. 3. qalın qafalı.
qabcaq 1. qunçəni qoyuyan yəĢil kiçik örtük. 2. aĢlığın
(hibubatın) iç dərisi, qabığı.
qabıq qapıq. 1. qapan. tutan. alan. qısqaç. 2. daraldan. sason.
3. bərkidən. iki, neçə nərsəni birbirinə tikib, çiviləyəndə,
aralarına qoyulan tikə, yarığın üstünə əklənən tikə,
buca. - qutunu çixiləyib (mıxlayıb) qabıqlamaq. - Ģalvarın
ağın , köynəyin, kotun qoltuğun qabıqlamaq: Ģalvarın ağına
artıq tikə qoyub bərkidib tikmək. 4. qapıq. qın. don. geyim.
örtük. - incə qabıq: qapıs. qamıs. kəmis. zar.
- qoz qabığına girmək: sıçan yuvasına girmək. dəli dəli
qaçıb saxlanmq. çox qorxmaq.
qabıqlamaq qapıqlamaq. bərkitmək.
qabıl 1. <> qəbil. soy. nov'. dürlü. sinif. sınıb. məqulə. dürlü.
türlü. - bu qəbil iĢləri burax. 2. qat. yan. - xan qablında:
xan qabalında: xan qabağında: xan qatında.
qabırcak8 Cə'bə < cım + bə. cumbə. kumbə. komba. qabırqa : qutu.
bəsdə. qısqın.
qabırqa 1. köks gəmiklərinin hər biri. - arığlıqdan qabırqaları
çıxmıĢ. 2. bu gəmiklərin qurduğu biçim, Ģəkil. - qaburqa
dolması: quzu qaburqasının düğü, kiĢmiĢ, fıstıqla dolması. 3.
gəmi, qayığı, omurqa üzərinə mindirməyə yarayan,
qabırqa biçimində olan ağaclar. 4. Cə'bə < cım + bə.
cumbə. kumbə. komba. qutu. bəsdə. qabırcak 8. qısqın.
- qabırqa gəmiyi: əgü. əgü.
qabqalamaq öğmək. önğmək. irəli sürmək. ilərtmək. tərifləmək.
sitayiĢ edmək.
qablaq kavlaq. boĢ. yalan. köksüz. əssasız.
qablama qaplama.
qablamaq > kəfənləmək: kəfinləmək. kəpinləmək. 1. örtmək.
çəkləmək. qınlamaq. qılaflamaq. 2. qəbul edmək. razı
olmaq. 3. sırımaq. sarımaq.- yorqan sırımaq.
qablan qablayan. (qablamaq: qavramaq. almaq). 1. alan. alqan. 2.
layiq. 3. iĢləyən. iĢçi.
qablanmaq qaplanmaq. qaba tutulmaq. alınmaq. qəbul olunmaq.
qəbullanmaq. qəsb olunmaq. qəpz olunmaq. zəbt
olunmaq. - iyi qaplanmaq: xoĢ qarĢılanmaq. - bu yalanları
qaplanamam: içəməm. qəbul edəməm. - bu qonaqları bu
gecəlik qaplanarmısınız. 2. qapılmaq. uymaq. razı olmaq.
muvafiqət edmək. - bu koĢulları qaplanısız?: bu koĢuulara
qapılısız: razısız. 3. tutub iĢlətmək. alıb kullanmaq. -
qablıq > qalıb. 1. qablut > kalbod. hey'ət. Ģəkil. çəkil. 2. kiçik,
gözəlcə sandıq. içinə qızıl, ətir, qimətli, qoruncaqlı
nərsələr qoyulur.
qablut > kalbod. 1. qablıq. qalıb. hey'ət. Ģəkil. çəkil. 2. gövdə.
qəfəs. qəpəs.
qabran 1. üĢənc. gəvĢək. təmbəl. 2. dalları kəsilmiĢ ağac
kötüyü. 3. ölçək.
qabşaq varıl. varluc. boĢqa. - bir varıl suci.
qabuq soyuntu. qiĢr.
- böcək qabuğu: göyümtül yəĢil boya. - qabuq qavlamaq:
qabıq doldurmaq.
- çam ağacının iç qabuğu: soymuq.
- xiyar, qoğun kimi yemişlərin qabuqları: soymandı.
qaburqa - qaburqa gəmikləri: güsrika. göğüsün yanları.
qabus kabus. qara basan. qara basqan. ağırlıq.
qabuş qapuş. qavuc. qavuĢ. qovuç. qabuĢ. qavuĢ. qavçuq.
qavuçq. qoruyan. qavrıyan. qavruyan.
qacaq - qab qacaq: çeĢitli qablar.
qacə xacə < qoca > xoca. ağa.
qaç qaş. (aç. qaç: hər iki söz ayrıqı göstərir). 1. nərsənin açıq
yeri. çataq. çatı. 2. yəhərin öndə arxada olan ayrıq,
qalxıq yeri. 3. yırıq. yarıq. yırtıq. 4. budaq. dal. bölük.
takım. qısım. Ģö'bə.
qaçaç qaqaç. qab qacaq. qab.
qaçağay7 adqar. baĢı yüksək tutan.
qaçaq gizli olan hər nə. - gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq:
qovalamaq. qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq.
bəkləmək. gözləmək. tə'qib edmək. - ovu nininə dək
qoğaladı.- oğruları sınıa dək qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ
qoğalır. - fürsət qovalamaq. - kəndi mənim yoxluğumu
qovalır.
qaçamaq bölmək.
qaçan - qulağa qaçan: qulağa girən. çabık yerir, quyruğu çatal bir
kiçik böcək.
qaçdırılmaq yeridilmək. sürülmək.- bu yerlərdə mal sürülməz.
qaçdırmaq qoĢdurmaq. aĢdırmaq. tələstirmək.
qaçınmaq iqrənilmək. iqrənmək. disginmək. çəkinmək. nifrət
edmək. qoĢılmaq. ivilmək. tələsmək. tizik yerinmək.
çaqqanmaq. çaqlanmaq. ürkənmək. çəkinmək. ictinab
edmək. yələmək. yeləmək. talaĢlanmaq. tələsinmək.
atlanmaq. - qaçan qaçana: atlana atlana: atlanan atlanana.
- uydurucu nərsələrdən ürküməli.
- böylə qoşılmaz. - qoşılmağında çəki, həddi var.
qaçıran qaçurqan. ətacı. kəkirə. ısız. kötü. bədəxlaq. - kəkrə
kolu: acı ətacı kiĢi.
qaçırtmaq əldən çıxartmaq. uçurtmaq. - ürküdüb, qorxudub
qaçırtmaq: qıĢqırtmaq.- qarqaları tarladan qışqırtmalıyıq.
qaçış qoĢu. qaçu. qoĢıĢ. ivmə. hərvələ. yüryüĢ. tələsik. qoğala
qaç.
qaçışmaq qoĢıĢmaq. səqirdiĢmək. birlikdə qaçmaq.
qaçqın qorixtəfars. gərixtə. gerixtə. qırmıĢ. qoğqun. qaçmıĢ.
qaçqınmaq uçqunmaq. uçunmaq. ürkmək.
qaçma 1. boĢanma. qurtuluĢ. - dusdxdan qurtuluşu yoxdur. 2.
geriz. qorizfars. giriz. kəriz. geri dönmə.
qaçmaq dabanı qaldırmaq. qoĢmaq. əĢginmək. əĢgin yerimək.
yapramaq. tələsmək. itimək. təsmək. tazıqmaq.
tasamaq. ürkmək.
- birlikdə qaçmaq: səqirdiĢmək. qoĢıĢmaq. qaçıĢmaq.
- ürküb, qorub qaçmaq: qıĢqırmaq. - quĢlar qışqırdılar.
- iti qaçmaq: qusquna güc.
- qaça qaça düşmək: təpiniĢmək. təngiĢmək. təkibiĢmək.
təkapuya düĢmək. qoĢuĢmaq. üĢüĢmək.
- qoğala qaç: qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə. hərvələ.
yüryüĢ. tələsik.
qaçmış qorixtəfars. gərixtə. gerixtə. qırmıĢ. qoğqun. qaçqın.
qaçu qoĢu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə. hərvələ. yüryüĢ. tələsik.
qoğala qaç.
qaçun iğrənc. iğrəngəc. iğrənən. çəkingən.
qaçurqan qaçıran. ətacı. kəkirə. ısız. kötü. bədəxlaq. - kəkrə kolu:
acı ətacı kiĢi.
qadağa edmək qadaqlamaq. yasaqlamaq. mən' edmək.
qadaqlamaq qadağa edmək. yasaqlamaq. mən' edmək.
qadamaq qadamaq.qoymamaq. tutmaq. mən' edmək. - ayağından
tutdu.
qadın xatın kiĢi. qoquna, madam.
- cüvüt qadınlarına verilən ad: bolıca. - keçmişdə qadın,
xanımlara söylənirdi: tuti.
- sedi qaçmış qadın: südi dönmüĢ.
- çıq məşrəbli, yüngül məzaclı qadın: yalluz. yelpənək.
bolağan.
- lopaz qadın: oynaq.
- açıq saçıq qadın: ələkçi. çingənə qarısı. - qadınlara
verilən ad: ağapə. - qadınların ay baĢı kullayan bezi:
bağırdaq. - kiĢiçil qadın: ərkəksi. - süt verən qadın: əmzikli.
qaf kaf. soma. boĢ. bihudə. - somanın biri: mənkəfə. - soma
yaĢam.budala.
- kofu kafı olmayan: bütün. som. içi dolu. kamil.
- som kiĢi. - som gümüĢ. - som altın.
- sağır kaf: nuxtəli "ka" yazılıb "en" kimi gənizdən çıxan "ınğ"
nığ". sağır səs. - bir qulağı sağır edmək: eĢitməzliğə,
eĢitməməzliğə gəlmək, vurmaq. ehmal, müsamihə edmək.
- burnu qaf dağında: qurra. mütəkəbbir.
qafa - kəl, uyuzun qafası: irik.
- qafa qalınlığı: qabalıq. qalınlıq. həmaqət.
- qafa tutmaq: özün dartmaq. darqınlıqla özün çəkmək.
- qalın qafa: mallıq. sığırlıq. axmaqlıq. əbləh. səfehlik.
- qalın qafa: məngəfə. dana baĢ.
- qalın qafalı: qabaĢ. qəbəĢ.
qaftar kafdar (kavtar: 1. < kavmaq: qazmaq. qazıb çıxaran. 2. <
kaptar. koptar: qabarıq. gobut olan) beli, kürəyi quzli,
qoğzaq, yallı olub, yırtıcı, quylanmıĢ ləĢ, ölüləri gordan
çıxarıb yeyən qurd kimi bir heyvan. sırtlan (< sırtıq.
sırtlı. sırtı qabarıq olan). yalsızına anduq dərlər.
qağız - kağız biti: kağızları yeyib dələn gögə, cüvə.
qah - gah gah: ara ara. ara sıra. arada sırada. vax vax.
- gah gah. köpəyi çağırmaq üçün kullanılan söz.
qahı - qıvırcıq kahı.
qaq tabat. qudrət. güc.
qaqa - durna qaqası: çiçək çeĢiti.
- qaqaları, dimdikləri ilə, bitləşmək: tumuĢmq. birbirinin
- qaqası qaşığa oxşar ördək: qaĢıqçin.
qaqa dimdik. quĢ burnu.
qaqac kəl, camıĢ ətindən döğmə qaba basdırma.
- qaqac (bastırma: quru ət) yapılmaq: qurutulmaq.
qatrılmaq.
qaqaç qaçaç. qab qacaq. qab.
qaqa 1. pislik. nəcis. - uĢağın qaqası var. - qaqasını edəcək. 2.
kötü. pis. (# cici: yaxcı).
qaqalamaq gəgələmək. dimdikləmək. - xoruzlar gəgələmiş:
qaqalamıĢ.
qaqalayan qağalayan. qağan. dimdikləyən. - ağac qağan: ağac
dələn. ağacların qabuğun dimdikləyən, qarğada kiçik bir quĢ.
qaqalşmaq kötüləĢmək. pisəlmək.
qaqan qağan. 1. qadir. ötən. ötər. bacaran. 2. tanrı adlarından.
3. qağalayan. dimdikləyən. - ağac qağan: ağac dələn.
ağacların qabuğun dimdikləyən, qarğada kiçik bir quĢ. 4.
vuran. çalan. - ağac qaqan: ağac dələn: qaqası ilə ağac
qabığına çalan quĢ.
qaqğı qayğı. qaqıl. sıxıntı. dincsizlik. rahatsızlıq.
qaqıq - qaqıq qazıq: yerə bağlanmıĢ kimi durmaq.
qaqil kakil. sarquc.
qaqıl qaqğı. qayğı. sıxıntı. dincsizlik. rahatsızlıq.
qaqım qayım. doğru. düz.
qaqımaq incitmək. azarlamaq. paylamaq.
qaqın qağın. (qaqqın. qaqyana). quru, arıq kimsə. (> qaqanafars)
qaqınc qaxınc. çıqıĢma. azar. sərzəniĢ
qaqınclamaq qaxınclamaq. çıqıĢmaq. azarlamaq. sərzəniĢ edmək.
qaqınmış zora uğrayan (qaqılmıĢlar: səfillər).
qaqır - qaqır qaqır edib gəvrək olan: qaqırdaq.
qaqırca dağ sıçanının böyük çeĢiti.
qaqırdaq 1. qaqır qaqır edib gəvrək olan. 2. əridilən içyağının
əriməyib qalan, quru qalıntısı ki yeyilir. - qıqırdaq:
qaqırdaq böyrəyi.
qaqırdatmaq quru nərsələri birbirinə dəğdirib sürtüb çıxaran səs. -
cəvizləri qaqırdatma.
qaqır quru nərsələrin birbirinə dəğib sürtülməsindən çıxan
səs. - qaqır qaqır: çox quru. - dəri gündə qalıb, qaqır qaqır
olmuĢ.
qaqış qağış. (< qaqşamaq). 1. yıxılan nərsənin çıxardığı sərt,
quru gurultu səsi yansıtır. 2. cübbə, qalxan kimi dəmir
yaraq.
qaqışmaq çəkiĢ bəkiĢmək. dürtüb itərək xırpalaĢmaq.
qaqıştı qağıştı: qığşıştı.
qaq quru olub qaqırdayan nərsə.
qaqmaq - qazıq qaqmaq: yerləĢib qalmaq.
qaqma 1. nərsədə, arxada təpərək, qalxıq, qabarıq ĢiĢik
cizgiləri, naxıĢları olan. 2. tel, mıxla bəzənmiĢ nərsə. -
altın qaqma təpsi.- gümüĢ qaqma yaraq. - qaqma qondara.
qaqmaq ( q <> t ) taqmaq. 1. soxmaq. - bu toprağa qazıq qaqılmaz.
2. döğüb qabartmaq. - qablama hara dəğib böylə qaqılmış.
3. nərsə üzərinə tel, pul, topuz çivi vurmaq, iĢləmək. -
altın gümüĢ qaqılı nərsə. 4. vurmaq. çalmaq. 5. vurub
soxmaq. daxil edmək. - çivi qaqmaq. 6. dər dəmir
qabların arxasından təpib döğərək üzərləində qabarıq
biçiklər oluĢturmaq.
- başa qaqmaq: minnət qoymaq.
- qaqıq qazıq: yerə bağlanmıĢ kimi durmaq.
qaqnı qağnı.
- qağnının bir parça dəngəli: əsən.
qaqrış qarqıĢ. ilənc. ilgənc. lə'nət.
qaqşamaq qağşamaq. (< qaq: sərt səs). 1. sərt quru gurultu ilə
yıxılmaq. 2. kavĢamaq. gəvĢəmək. xərab olmaq.
əprimək. yıpramaq. çox əsgimək. 3. çox yaĢlanıb
qocalmaq. çox qarımaq.
qaqşar qağşar. kəvĢər. çökmüĢ. yoxar. yoxluğa, məhvə doğru
gedən.
qaqut Qovut. Qavut.
qaqz - kömürçi kağaz: qara xalları olan kağaz.
qal kal (< qal. qalmıĢ). 1. yetiĢməmiĢ yemiĢ. kalah. 2. qalac.
avara. iĢ bilməz. gic. 3. bərk. 4. çatmaz. qanmaz. 5. xal.
tüq. tük. dük. tokuq. amac. niĢan. - oxu dükə çaldı.
- qal !: geri qal !. uyu !. yat !. qafil ol !. yuban !.
qala 1. dayaq. muqavimət. 2. or. qorğan. burkam. hisar.
gürĢad. quĢaq. qurĢaq. istehkam.- qala olmaq: bir tabur,
bir bölük əsgərin arxa arxa verib, dörd sıralı bucaq durmağı.
3. intizar. - qala qoymaq: gözətlətmək. 4. kala. ağız. süt
baĢı. 5. qalaq. baqıt. bəkit. ərk. 6. qalaq. boğazkəsən. 7.
Ģəhir. kənt. kənd. kəndü. kənüt. 8. talvırka. tam duvar.
dam.
- qala duvarına vurulan, taxılan böyük çəngəl: qapcaq.
- qala topu: yerə top. topun yerisi.
qalabalıq alay. yığın. izdiham. yığın. yığınlıq. Ģuluqluq. sarmaĢlıq.
tirqəĢ. tirkəĢ. yığındı. toplanmıĢ. izdiham. - bu yığıntı
nədir.
- bir yığınlıq gördüm.
- çox qalabalıq yer: arı qoğanı.
qalac qalqaç (< qal. qalmıĢ). avara. iĢ bilməz. gic. kal. 1. kəllaĢ.
qallaĢ. dikəbaĢ. dikəĢ.
qalağ hava. - gəlin qalağ: gəlin havası: bərk durğun, rakit hava.
qalağan > qələyan < 1. qaynayan. qaynaqda. təpiĢin. təpiĢdə
olan. 2. sevinc. qanıt.
qalağayi kalağayi. kələkə. yəmĢək. baĢa örtülüb oyluqa dək enən
yəmĢək.
qalağı kalağı. otağa. baĢa, təpiyə vurulan quĢ yələyi.
qalah kalah. 1. kal, yetiĢməmiĢ yemiĢ. 1. kələk. qavın kimi
yemiĢlərin gənəl adı.
qalaq qala. 1. aĢyanfars. aĢıqan. aĢılanmıĢ yer. yerləĢmiĢ yer.
otraq. yuva. 2. baqıt. bəkit. ərk. qorqan. gürĢad. quĢaq.
qurĢaq. istehkam. 3. yam. ev. duraq. durqa. mənzil. 4.
sağlam. qürĢad. gürĢad. quĢaq. qurĢaq.
qala 1. bahalı. qiymətli. 2. qalmıĢ. qabaq. əksik olaraq. -
bayrama iki qala gəlin. - beĢə beĢ qala geddi. (# geçə).
qalaqçı qalqaçı. yamçı. evçi. duraqçı. durqaçı. mənzilçi. yamçı.
evçi. duraqçı. durqaçı. mənzilçi.
qalaq (heyvan) burun dəliyi.
qalaqlamaq qorqanlamaq. gürĢadlamaq. quĢaqlamaq. istehkam
yapmaq.
qalamış (< qamış). (qələmlığ). qamıĢlıq. sazlıq.
qalan qalıntı. bəqiyyə. artıq qalan. qalma. artan. - gecə
yeməyindən qalma heç bir nə yoxdur. - artıq qalan: sarqan.
baqi. mütəbaqi.
qalayçı üzdək. süsüc. bəzgək. üzdə göstərən. üzdək, səthi,
qalayçılıq üzdəklik. süsüclük. bəzgəklik. təməlsizlik köksüzlük.
saxtakarlıq.
qalay 1. ĢiĢik. kova. qaval. səthi. yalançı, üzdək (səthi) süs,
bəzək. - bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı
kişiyə yaramaz: atasının ad sanına güvənmək (sevinən)
kiĢiyə yaraĢmaz. 2. danlaq. yerik. əzmə. tə'ziz. tobix.
təpik. sərzəniĢ. məzzəmət. - qalay atmaq, basmaq:
paylamaq. 3. qaraq. saxlayan. qoruq.
qalaylamaq 1. danlamaq. paylamaq. yermək. əzmək. tə'ziz edmək.
edmək. 2. üzdən, yalandan səthən, süsəmək, bəzəmək.
qalaylanmaq ĢiĢinmək.
qalaylı 1. hay küylü. 2. süslü bəzəkli. 3. saxta.
qalaysız özdək. içdən. doğal. doğru. doğurdan. yalansız.
qalbod kalbodfars< qablut. 1. qablıq. qalıb. hey'ət. Ģəkil. çəkil. 2.
gövdə. qəfəs. qəpəs.
qalça qalçaq. göt. yancıq. budun yuxarı bölümü. bacağın
yuxarsı, üstdən oynaq yeri. - qalçam ağrır. - qalçavı qoy
bir yerə. - qalça gəmiyi: yancıq sümüyü.
- qalçaya dək, budun üstünə dək çatan corab: qalçın.
qalçın qalçaya dək, budun üstünə dək çatan corab. çəkmənin
altına bağlanıb, buda dək uzanan tozluq, patava, corab.
qıça geyilən tozluq.
qaldı - az qaldı. həmən. - həmən düĢmüĢdüm.
qaldırılmaq yox olmaq. siviĢmək məhv olmaq.
qaldırım 1. yer qatını yüksəltərək, yapılmıĢ uca yer. səggi. - qapı
qaldırımı: qapının önündə olan yüksəklik. - qazanı qaldırıma
qoy. 2. eĢikdə, küçədə arxdan, su yolundan ayrılıb,
yüksəkcə yapılan daĢ döĢəmə. - yaya qaldırımı. - bütün
gün qaldırımlarda gəzir. - qaldırımda qalmaq: küçdə
qalmaq. - qaldırım qızı: küçə qızı. - qaldırım süpürgəsi:
qaldırım qarğas: sürtük qarı. 3. qayrılmıĢ, düzəlmiĢ
durum. 4. yubanıĢ. mə'təlçilik.
- xiyavanlarda qaldırımın (yaya yolun) yamaclarına, yanlarına
düzülən daĢlar: yamac. amac.
- qaldırım daşı: yayaq yola döĢənən daĢ.
qaldırma çıxarma. həzf edmə. ləğv edmə. pozma. ilğa. - görəvləri
pozma, qaldırma. - o adlardan bunu çıxarma olmaz.
qaldırmaq 1. yerdən götürmək. daĢımaq. - bu dövlət daşınmalıdır. 2.
çəkmək. dözmək. götürmək. saxlamaq. təhəmmül
edmək. - bu sözü o qaldıramaz. - bu acını o qaldıramaz. 3.
rəf', rədd edmək. atmaq. - bu düĢüncəni qaldır. 4. iddia
edmək. 5. dikmək. dikəmək. saxlamaq. əkləmək.
durdurmaq. oturtmaq. sarmaq. toplamaq. çəkmək.
çırmamaq. tapalamaq. təpələmək. barsatmaq.
barastılamaq > pərəstiĢ edmək. - dabanı qaldırmaq:
qaçmaq. - saçıvı topla. - ətəyivi topla. - iki qədəh dikəduq.
6. yerdən götürmək. daĢımaq. - bu dövlət daşınmalıdır.
- yelkəni qaldırmaq: açıb gedmək.
- ürək qaldırmaq: könül bulandırmaq.
- daban qaldırmaq: tələsmək.
- əl qaldırmaq: vurmaq.
- əllərin qaldırmaq: alqıĢlamaq. dua edmək.
qalğıyan - qalğıyan otu: qulğan. bir çeĢit çatallı bitgi.
qalxan sipər. turaka. savağ. savınma ayqıtı.
qalxar - qalxar enər: öksürüklü tıksırıklı. ağar düĢər. mərizül hal.
qalxıq uru. dik.- quyruğu uru: uru quyruğ. əğərəb.
qalxınmaq atılmaq. satlanmaq. cəsarət göstərmək. cürət edmək.
Ģaxlamaq. atlanmaq. satlanmaq. cəsarət göstərmək.
cürət edmək. atılmaq.
qalxmaq sivrilmək. sivrimək. osusmaq. tərəqqi edmək. toğrulmaq.
doğrulmaq. qiyam edmək. - çevriĢə doğruldular. - ayaq
üzrə doğruldu. - ayağa qalxmaq: ayağa sıçramaq:
tavranmaq. davranmaq. tovranmaq. diklənmək. durmaq.
qalı < qalın. qalın olan toxunma.
qalıb < > qabıl. (< qab). < qablıq. qablut > kalbod. hey'ət. Ģəkil
< çəkil. 1. qabı kimi. bir nəyin qablığı. 2. hər nəyin dıĢ
görnüĢü. 3. qapıl. qapılı. gizli. 4. tamğa. basqı. bası.
çap. taxma. 5. taslaq. çərçivə. qəfəs. kökə. kök.
- qalıbına qoymaq: biçiminə gətirmək. uydurmaq.
qalib yenər. yeyin. üstən.
- qalib gəlmək: yıxmaq. altamaq. alt edmək. üstələmək.
yenmək.
qalıbçı taslaqçı.
qalıblamaq qalıbın içinə qoyaraq (tökərək. yerləĢtirərək), yaxud
qalıbı içinə qoyaraq, nərsənin biçimin dəğiĢmk,
düzəltmək, daraltmaq, geniĢlətmək.
qalıblı basılı. basılmıĢ. damqalı. çaplı. - basılı parça.
qalıbsatmaq çalıĢıb bir qalıba soxmaq. uysatmaq. - əsgi fikirlərin
çərçivəsin yenisinə qalıbsatmaq istəyirdir.
qalıbsınmaq çalıĢb bir qalıba girmək. uysunmaq. bir duruma enilmək,
tabe' olmaq. - qalıbsınan birinə oxĢamır.
qalıq iz. niĢan. əsər. - yaranın əki. - əksiz cərrahlıq. - əkli yanaq:
nərsədən qalmıĢ iz. - ək bəlli yama. - əki bəlirsiz.
qalı altı düz, alçaq, yelkənli, kürəklə sürülən gəmi.
qalıq qalıqut. 1. əksik. naqis. natəmam. - tümlənin (cümlə) orası
qalıq görünür. 2. əksiklik. naqislik. - buların qalıqları
çoxdur. - qalıqlar düzəltməli: qaldırmalı.
qalıqut qalıq. 1. əksik. naqis. natəmam. - tümlənin (cümlə) orası
qalıq görünür. 2. əksiklik. naqislik. - buların qalıqları
çoxdur. - qalıqlar düzəltməli: qaldırmalı.
qalın 1. cehiz. səpin. 2. yadigar. - keçmiĢ qalın. 1. muqavim. 2.
gobut. gobult. qalın. tox. qaba. kəsif. zəxim. qəliz.
koloftfars. 3. qoyuq. quyuq. sulu olmayan. qəvamlı. -
qalın yoğurt. - qalın pəkməz: qəliz doĢab. 4. ədəbsiz.
tərbiyəsz. 5. axmaq. səfeh. budala. 6. Batman.
patmanaq. bat. bət. ağır. güclü. dayaqlı. iti. samballı. 7.
gəbə. qaba. gobut. ĢiĢik. yoğan. yoğun. 8. kötük. 9.
qatıl. quyuq. kifir. kəsif. aĢıq. bıkıt. pıkıt. 10. qəliz.
yoğun. quyu. qoyu. kəsif. 11. > qalı. qalın olan toxunma.
fərĢ.
- qalın bağırsaq: dib bağırsaq. - qalın ip: urqan. örkən.
- qalın dəgəng, dəğənək: sopa.
- qalın qafa: mallıq. sığırlıq. axmaqlıq. əbləhlik. səfehlik.
- qalın qafa: məngəfə. dana baĢ.
- çizmənin ağır, qalın çeşiti: tomaq.
- üzərində daşınan qalın bir çomaq: tomaq. ağac kərəz.
top topuz.
- qalın qeyim: kirdarlı.
- qalın qaltaq belləməsi: təpəngü. təpəngi. ənli yəhər
qolanı.
- qalın dalaşa: küngə. incə yonqa.
- qalın qafalı: qabaĢ. qəbəĢ.
qalınlanmaq yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
quyulanmaq. qoyulanmaq. qəlizlənmək. təxmir edilmək.
qalınlatmaq qəlizlətmək. yuğurtmaq. yoğurtmaq. yoğunlaĢtırmaq.
quyuqlatmaq. quyulatmaq. qoyulatmaq. təxmir
etdirmək.
qalınlıq 1. dolqunluq. toyuqluq. toxluq. sıxlıq. qatılıq. quyuqluq.
quyuluq. kifirlik. kəsafət. aĢıqlıq. bıkıtlıq. pıkıtlıq. pıxtılıq.
yoğunluq. qilzət. quyuluq. qoyuluq. kəsafət. - qumaĢın
toxluğu. 2. kəsafət. zəxamət. qilzət. 3. qabalıq.
həmaqət. qafa qalınlığı. 4. qəbahət.
qalınmaq ordulamaq. otraqlamaq. oturmaq. qalmaq. - burda neçə
gün qalınacaqsız.
qalıntı 1. sovğa. miras. 2. iz. yadgar. əsər. niĢan. əlamət. 3.
qalan. bəqiyyə. artıq qalan. 4. artıqmac. bəqiyyə.
qalış qalmaq iĢi. qalma. durma.
qal arıt. təsfiyə.
qalqa qalaq. yam. ev. duraq. durqa. mənzil.
qalqaçı qalaqçı. yamçı. evçi. duraqçı. durqaçı. mənzilçi.
qalqııyan qulğan. - qalqıyan otu: tikən çeĢiti.
qalqıq dik. dikə. qaim. (# yatıq). - qalxıq yaxa.
qalqımaq sıçramq. fırlamaq. xoplamaq. Ģaxa qalxmaq. - at qalxdı. -
balıq qalxdı.
qalqınmaq dirsəlmək. yüksəlmək. qutlanmaq. iyilənmək. -
qalqışmaq qalxıĢmaq. ayaqlanmaq. qurqaĢmaq. savunmaq.
iddaada bulunmaq. müddəi olmaq.
qalqıtmaq sıçratmq. fırlatmaq. xoplatmaq. Ģaxa qaldırmaq. - atın
səkrətib qalxıtdı. - çoban qalqıtan: bitgi çeĢiti. - batmıĢ tacir
qalxındı.
qalqma qalxma. təprik. qaqma. qabaq (qabarıq). bərcəsdə.
qalqmaq qalxmaq. 1. arılmaq. arımaq. düzəlmək. iyiləĢmək. Ģəfa
tapmaq. dirçəlmək. 2. oyanmaq. çıxmaq. zihur edmək.
- qalxıb dikəlmək: ürpərmək. örpərmək. urparmaq.
bezgənmək. dəri iğnə iğnə olmaq.
qalqunmaq qalxunmaq. qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq.
igitlənmək. ürəklənmək. dikə davranmaq. azmaq.
qızmaq.
qallamaq arıtmaq. arıtlamaq. təsfiyə edmək.
qallanmaq arıtınmaq. təsfiyələnmək.
qallaş kəllaĢ. qalac. dikəbaĢ. dikəĢ. bataqçı. kələkçi.
qalma qalıĢ. durma.
qalma 1. tərəkə. - onların qalmaları. 2. yatma. - geciydi, orda
qalmalıydım. 3. qalan. artan. baqi. fazla. - gecə
yeməyindən qalma heç bir nə yoxdur.
qalmaqı pullu, düğməli cübbə. bir çeĢit çuqal, bəkitvan, qalxan,
zireh.
qalmaq 1. durmaq. 2. gerilmək. yubanmaq. - o yarı yolda qaldı. 3.
təprənməmək. hərəkət etməmək. 4. ayid olmaq. race'
olmaq. - bunu yapmaq sizəmi qaldı. 5. artmaq. artıq
qalmaq. - ondanadan, birdana qalmadı. 6. getməyib
durmaq. - o gecə orda qaldıq. 7. axmamaq. yağmamaq.
rakid olmaq. - fırtına qaldı. - yel qaldı. 8. sürmək. dəvam
edmək. - on il öylə qaldı. 9. buraxılmaq. tərk olunmaq. - iĢ
qaldı. 10. bir duruma girmək. - cocuqkən öksüz qaldı. 11.
çatamamaq. məhrum qalmaq. - yazıdan qaldıq. - yoldan
qaldıq. 12. bulunmaq. turmaq. durmaq. sürmək. dəvam
edmək. qalınmaq. ordulamaq. otraqlamaq. oturmaq.
qonıqmaq. əlsizləmək. acizləmək.
- siz orda durursuzmu. - aĢçız genə sizdə durur. - kitabların
durmaq.
- bir gün qalmaq, durmaq: güni keçirmək: günləmək.
- qıvrıla qalmaq: gəbərmək.
- burda neçə gün qalınacaqsız.
- arada qalmaq: görəli, məsul olmaq. öhdəsinə düĢmək.
- yanına qalmaq: etdiyi yolsuzluğun cəzasını görməmək.
cəzasız qalmaq.
- quruda qalmaq: gəminin qarıya oturması.
- dəqiş qalmaq: az qalmaq. - onun gəlməyinə dəgiş qaldı.
- mənə qalsa: məncə. mənə görə.
- bildiyindən qalmamaq: əlindən gələni edmək.
- qas qatı qalmaq: gəbərmək. ölmək.
- göz qalmaq: qiptə edmək. ciciklənmək.
- yanına qalmaq: qınaqsız (cəzasız) qurtulmaq.
- qaldı ki: gəlincə. gələlim.
- qala qala: tükənə tükənə. gedə gedə. bala bala. - o böyük
eldən qala qala, bir kiçik cocuq qaldı.
qalmaz əbədi. yatab. durmaz. savan. keçən. dəvamsız.
müvəqqət. bibəqa. fani. uçar. boĢ. gedər. sırğal. sayyal.
qalmış qala (# geçə). qabaq. əksik olaraq. - bayrama iki qala gəlin.
- beĢə beĢ qala geddi.
qalpa qalpat (lp <> pl) qaplat. qapla. ləhim.
qalpaq (< qab. qablaq). 1. bir çeĢit papaq. 3. maĢın təkərlinin dıĢ
örtüyü. 4. dəridən sarıqsız, düz börk, baĢ geyimi.
qalpamaq qalpatmaq (lp <> pl) qaplamaq. qaplatmaq. 1.
ləhimləmək. 2. gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli
yapıĢqan, yəlimlə qapamaq iĢi. 3. bəzəmək. süsləmək.
düzənləmək. - evi qalpatladıq. - bu qoca qarı özün nə
qalpatıb durur.
qalpat qalpa (lp <> pl) qaplat. qapla. ləhim.
qalpatmaq qalpamaq (lp <> pl) qaplamaq. qaplatmaq. 1. ləhimləmək.
2. gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapıĢqan,
yəlimlə qapamaq iĢi. 3. bəzəmək. süsləmək.
qalpatıb durur.
qalpatmaq qalpamaq. (lp <> pl) qaplamaq. qaplatmaq. ləhimləmək.
qaltaban 1. qurumsaq. arsız. pezəvəng. namussuz. kərsələ.
pezəvəng. dəyyus. namussuz. Ģərəfsiz. qurumsaq.
dəyyus. pezəvəng.2. Ģarlatan. Ģaqılban. arsız. yalançı.
namussuz.
qaltabanlıq 1. pezəvənglik. qurumsaqlıq. 2. Ģarlatanlıq. Ģaqılbanlıq.
arsızlıq. yalançılıq. namussuzluq. 3. kərətəlik.
dəyyusluq. pezəvənglik. namussuzluq.
qaltaq 1. qəhbə. altda yatan. 2. yəhər. zin. - tatar qaltağı. 3.
yəhərin taxtası, qurĢanmamıĢı, qaplanmamıĢı, lütü.
- qaltaq qaşı: yəhərin öndə arxasında olan yüksək yeri. 4.
təpəngi ağacı.
- qalın qaltaq belləməsi: təpəngü. təpəngi. ənli yəhər
qolanı.
qaluraçı köhnəçi. simsar. əsgiçi.
qalura yamalı, əsgi üsgü, köhnə nərsələr.
qaluş qaruĢ. qapuĢ. çamurdan qorunması üçün ayaqqabın
üstündən geyilən çəkmə.
qalyot altı, baĢı, divi düz gəmi çeĢiti.
qama qəmə. 1. böyük çivi, mıx. 2. taquz. nərsəni yarmaq,
açmaq üçün, ucu sivri, arxası qalın, çoğun üç bucaqlı
odun, dəmir. 3. iki yanı kəsgin, sivri uclu, ənli pıçaq. -
qəmə çəkmək. - qəmə qəməyə gəlmək: qəmə ilə
vuruĢmaq. 4. bir para oyunlarda yenilənin üzünə qoyulan
im, iz, xət. niĢan. - qəmə basmaq: üstələmək. qələbə
çalmaq. yenmək. 5. taquz. taxuz. kipəz. cif. ciftə. -
doğranan nərsəni sıxıĢdırmaq üçün iĢlənir. - ağır yüklü
nərsəni dəhləmək üçün altına qoyulur. - ağır nərsənin altında
olan gədiyi tıxamaq üçün iĢlənir. - neçə təxdəni birbirinə
bağlayan qıssa tikələr. 6. xamafars. qamıĢ. qələm.- qəməli:
izli. niĢanlı.
- top qəməsi: topun quyruğunda qapaq iĢini görən ayqıt.
- balta qəməsi: baltanın tirəli üzü.
qamali qəməli. izli. niĢanlı.
qamamaq çivinin ucun burçınlamaq. pəxləmək. pərçinləmək . -
əksərini qamamaq: sözünü ağzında qamamaq, qoymaq,
tıxamaq.
qamandar kamandar. yaylı. kamanlı.
qamanlı kamanlı. yaylı. kandar.
qamas < kəməs (< kəm: az). - qamas qamas kəməs kəməs:: bala
bala. xımır xımır.
qamaşmaq qamqaşmaq. qəmgəşmək. kəmgəşmək. (yığıĢmaq.
çimçəĢmək). 1. əkĢi, turĢ yeməkdən diĢlərin uyuĢuq,
kəsməz, ğıcıqlanır duruma gəlmək. - heyva diĢlərimi
qamaşdırdı. 2. ıĢığın gurluğundan, çox parıldaq, bərraq
olduğundan, gözün qararması, kolaĢması, görməz
olması. - qara, günəĢə baxmaqdan gözüm qamaşdı.
qamba parçanın dolaĢığı, qırıĢığı.
qambar hambar. yambar. yanbar. ambar > ənbar.
qambur kambur.qanbur. kanbur. (beli) bükük, büklü. (arxası)
çıxıq. tümsək. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. - çox
iĢləməkdən kambur olmuĢ. - orasında kamburu vardır. -
duvar kambur vermiĢ.
qamburlatmaq kamburlatmaq. kanburlatmaq. büklətmək. bükmək.
tümsətmək. əğritmək. yumrutmaq. kəmritmək.
mühəddəb edmək.
qamçı heyvanı vurmaq, qorxutmağ üçün, dəridən ipdən
hörülmüĢ, bir dəğənək ucuna bağlanmıĢ Ģallaq. qırbac.
tazyana.
- qamçı çalmaq: qamçı sallamaq, atmaq, Ģaqqıldatmaq,
çatırdatmaq.
- qamçı qılıc: ənsiz qılıc.
- sərt, bərk dəridən olan bir parça qamçıya deyilir: qırbac.
- qamçı quyruq: tüksüz, tükü tökülmüĢ quyruq. qılsız
quyruq.
- çala qamçı: süəkli qamçı çalaraq.
- qamçı quyruq: qılsız, tüksüz qılıc.
qamət qədd. boy. - qəd o qamət: boy bos.
qamıs < qapıs. kəmis. (qapayan). 1. gömlək. 2. incə qabıq. zar.
3. xamafars. qama. qəmə. qələm. 4. sulu yerlərdə bitib,
içi boĢ, yumĢaq, düğümlü bitgi. kiliz. saz. - kiliz balığı:
sazan balığı çeĢiti. 5. buna oxĢar nərsələr. ərkək kiĢi
ərkəkliyi.
- qamış dam: qamıĢla örtülü dam.
- qamış halvası: bal ağdasından yapılan çeĢiti.
- burun qamışı: burun qıqırdağı, ğuzrufu.
- misqal qamışı: sıravarı birbirinə bitiĢik, düzgün nərsələr.
- qamış qulaq: qulaqları dik at.
- tükli qamış: qoğalıq. həsir otlarından olan bir çeĢit qamıĢ.
qamışcıq quyumçu ( qızılçı) kürəsini körükləmək (küləkləmək,
püləmək) üçün əğri büğri qamıĢı. əğri
qamışlıq kilizman. sazlıq. qalamıĢ. (< qamış). (qələmlığ). sazlıq.
qamıĢ qorulğı. neyistan.
qamqaşmaq qamaşmaq. qəmgəşmək. kəmgəşmək. (yığıĢmaq.
qamra nərsənin çoxluğu. - yığın qamrası: tarlada dəmətlərin
komluğu, komuldusu.
qamu hamı. bütün. dükəli. tükəli. - qamu aləm.
qamut hamut. quĢun boyun həlqəsi.
qamuyaz həmiĢə bahar.
qan . ğan. xan. kan. 1. qoruyar, saxlar əki olaraq sözlərə
bağlanan sözcük. 2. quyu. mə'dən.
- qazan xan: ocaqçı. xanidan baĢı.
- burundan qan damlamaq: çox incimək.
- qan təpəyə sıçramaq: təpə atmaq: öfgələnmək.
- qan kimi al boya: qına. hına. həna.
- qan alacaq damar: iĢlədiləcək yol.
- qanı sıcaq: issi qanlı. sevimli. ünsiyətli.
- tavşan qanı: parlaq göygəz rəng.
- ürəyə qan damma: ürək keçinməsi: səktə. tamla. damla.-
damlaya tutulma: səktə edmək. damla gəlmiĢ: səktə edmiĢ.
- daş kanı: daş ocağı: daĢ mə'dəni: yapıda, baĢqalında
iĢlənən daĢın çıxarılan yeri, kanı.
- yer altı mə'dən, kan: tamar. damar. - bu topraqda altın
damarları var. - yoğun altın damarı: böyük qızıl mə'dəni. - bu
suyun damarı çox güclü.
- qan qusmaq: 1. çox sıxıntı, acı çəkmək. 2. qan tükürmək.
qan qan 1. qətl. - qan olmaq: qətl üz vermək. 2. düĢmanlıq.
xisumət. - aralarında qan vardır. 3. əkim (sifət) olaraq
artırılan sözün anlamın vurqulur. - qan tər: teyxa tər. tilit
tər. 4. diyə. intiqam. qisas. - qan güdmək. - qan istəmək.
- qan aramaq: qisas istəmək. 5. savaĢ. - qan olmasın. -
qan axmaq: döğüĢ düĢmək.
- qan aldırmaq: qan vermək.
- qan qurumaq: çox sıxılmq, incimək.
- qan çanağı: qızarmıĢ gözdən söz edər.
- qanına susamış: {1. birinin qanın tökmək istəmək. 2. kəndi
öz qanın töktürmək istəmək}.
- qardaş qanı: çiçək adı.
- qan qurudan: bitgi adı.
- qan daşı: qanı durdurmağı düĢünülən, damarlı al daĢ.
qanamaq qanmaq. yalnamaq. anlamaq. qanlamaq.
- burun qanamaq: qan tökülmək.
qanata bol, geniĢ ağızlı, qanıqdıran su qabı.
qanat 1. quĢların qolları, ki ön ayaqları yerinə iĢlir. 2. balığın alt
yanında, ayaq yerinə iĢləyən, ikiĢər dördər olan
kürəkləri. 3. qapının, pəncərə qapaqı, qapaqları. - bu
qapının qanatları çox ağırdır. 4. qoru. himayə. - onun
qanatı altında böyüdü. 5. qatlanmıĢ nərsənin hər bir qatı,
tikəsi. 6. Cinah < çanaq. qol.
- quş qanadı: 1. {quĢ qanadından olan süpürgə, yelpik}. 2.
boğaz kəsəllərindən.
- burun qanadı: burun dəliklərinin qapaqları.
- toyuq qanatı: otu yelləməyə tükdən yelpik, süpürgə.
- qaz qanadı: gürəĢ oyunlarından biri.
- ət qanat: yarasanın böyük çeĢiti.
- sarı qanat. - qızıl qanat: balıq çeĢiti.
- qol qanat: 1. gövdəni quran üyələr, üzvlər. - tutar qolı
qanatı yoxdur. 2. nərsənin durumunda durduran, harmonısın
saxlayan parçalar. istinadqah. güc quvvə. - qol qanatı
kəsildi.
qanbur kanbur. kambur. (beli) bükük, büklü. (arxası) çıxıq.
tümsək. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. - çox
iĢləməkdən kambur olmuĢ.
qanburlatmaq kanburlatmaq. kamburlatmaq. büklətmək. bükmək.
tümsətmək. əğritmək. yumrutmaq. kəmritmək.
mühəddəb edmək.
qanburluq beli büküklük, büklük. çıxıqlıq. - qanburluq qocalıqdan
olursada, çox çalıĢmanında onda iliĢi vardır.
qanbut bodur. ĢiĢman. bodur, ĢiĢman kəpəl balıq çeĢiti.
qancıq qıncıq. qınıq. qırıq. ipə sapa gəlmiyən. qılıqsız.
alaqıncır. qəhbə qılıqlı.
qancuğa qıncurqa. kiçik həlqə.
qança əğic. ağacın baĢ dallarını əğmək üçün, baĢı əğri arac.
qullab. çəngəl.
qanda handa. qanı. hanı.
qandak kandak. kay. hansı. kaysı. hanqqı. nəndəy.
qandırı anğladıĢ. təfhim. ifadə.
qandurmaq qanturmaq. doyurmaq.
qane üzü yola. qanıqsar. razılaĢan.
qanğallanmaq çörəklənmək. çövrəklənmək. çömbəlmək. çönbəlmək.
qıvrılmaq. tos toparlaq devĢirilmək. - ilan, köpək qıvrılıb
yatmıĢ.
qanğraq 1. çan. zəng. 2. damaq.
qanı hanı. qanda. handa.
qanığan qanıxar. qanıtkar.bir aza razı qalan.
qanıxar qanığan: qanıtkar. bir aza razı qalan.
qanıqlı qənaətkar. tox gözlü.
qanıqmaq göz doymaq. qənaətə gəlmək.
qanıqsar üzü yola. qane. razılaĢan.
qanım - xanım böcəyi: gül ağaclarında olan bir böcək. qırqımçı.
qanırmaq qanğırmaq. 1. döndərib, çevirib toplamaq, yığmaq. 2.
toplamaq. qasmaq. qoparmaq.
qanıt 1. bəndə. mürid. sözə baxan. 2. abid. 3. sevinc. qələyan.
qalağan.
qanıtkar qanığan: qanıxar. bir aza razı qalan.
qanıtmaq əğmək. razılatmaq. ələ almaq. qane' edmək.
uyuĢturmaq. uzlaĢtırmaq. müvafiqət əldə edmək. - o
tərəfi uyuşturmağa çalıĢır. - kəndivi ək bir az. - əkilmədən iĢ
yerin tutmaz. - nə edirik əkilmir: qanlmır. razı olmur.
qanq qanğ. 1. təkərlək. 2. girdə. tabla. 3. suçluların
boyunlarına vurulan qalın tumruq.
qanqalış qanqal olmuĢ. qıvraq. dolanmıĢ sarılmıĢ.
qanqır bayar. zəngin. səngin. əĢraf.
qanqırmaq qanğırmaq. qanırmaq. 1. döndərib, çevirib toplamaq,
yığmaq. 2. toplamaq. qasmaq. qoparmaq.
qanqtarma qanğtarma. qantarma. çəkib qısma ayqıtı. azıq atları
tutmaq üçün, gəm ilə birlikdə vurulan, dodaqları uclarını
sıxan dəmir.
qanqtarmaq qanğtarmaq. çəkib qısmaq.
qanlamaq qanamaq. qanmaq. yalnamaq. anlamaq.
qanlanmaq ətlənmək. gursmaq. gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq.
ĢiĢmək.
qanlı - dəli qanlı: qızan. qəhrəman.
qanma toyma. toyum. doyum. qənaət.
qanmaq almaq. anlamaq. bıqmaq. yalqmaq. yağqılmaq. yağlı
yeməkdən bıqmaq. qanamaq. yalnamaq. anlamaq.
qanlamaq. toymaq. doymaq. toqmaq. doyulmaq.
yalqmaq. yanğılmaq. bıqmaq. yağlı yeməkdən bıqmaq.
- al qıl öğüd, qoca fəndidən.
qanmaz 1. toymaz. doymaz. tamahlı. tamahkar. 2. tuymaz.
duymaz. eĢitməz. anlamaz. düĢüməyən. - vurdum
duymaz: çabıq anlamayan. sözə aldırmayan. 3. həmicik.
bilməz. bol. sapıq. səfeh. axmaq. çatmaz. kal.
dəmirbaĢ. baĢı dəmirdən. kəndi düĢüncəsindən
dönməz. inad. dəgiĢməyən nərsə. atqafa. axmaq.
cahil.- budaki lap həmcik kiĢiymiĢ.
- nə doymaz kiĢidir bu. - iri, qanmaz gobud gənc: toraman.
qılıqsız. gicbəsər.
qantarma qanğtarma. çəkib qısma ayqıtı. azıq atları tutmaq üçün,
gəm ilə birlikdə vurulan, dodaqları uclarını sıxan dəmir.
qantarmaq qanqtarmaq. qanğtarmaq. çəkib qısmaq.
qap - qapu qapaca: qapama. büsün. bütün. təkmil. bir qapı içində
olanın həpsi. bütün takımı ilə. tüm hey'əti ilə. - məktəb
qapaması: məktəbin tam ekibilə sıralanma, bunun alayı,
numayiĢi.
qapa > qəba' < ( qapıyan).
qapa! xəfə!. tıqa!.
qapacıq ğiĢa. köynək. zar. hər nərsənin incə örtüyü, dərisi. - ürək,
bağır (ciyər), beyin köynəyi.
qapaq 1. hər çeĢit qabın, açıq yerin üstün qapıyan örtük. örtük.
tusi. tuqsi. kəpəng. - qapağın aç. - su yolun üstünə qapaq
örtmək. - göz qapağı. - üst qapaq, alt qapaq. - diz qapağı.
2. sirr. rəmz. - qapağın aç: sırrın aç. - qapaqlı iĢ: sırlı iĢ. 3.
qab. cilid. - kitab qabı. 4. hər yanında iki sıra topu olan,
əsfi döğüĢ gəmisi. - qapaq suəri. 5. himayət. - qapaqsız
ölkə: hamisiz yurd. 6. gizli. xəfiyyə.
- quyruq qapağı: bir para heyvanların tüksüz, çılpaq quyruq
yeri.
- qapaq atmaq {: 1. qaçıb sığınmaq. 2. tələsik qaçıb
qurtulmaq}.
- qapaq vurmaq: gizləmək. saxlamaq. ört bas edmək.
- qazan yuvarlanıb, qapağın bulmuĢ: govduĢ yuvarlanıb,
duvağın tapıb: iki arxadaĢ, iki qarı birbirinə uyğun.
- qazanda piĢirib, qapağında yemək: yoxsulca yaĢama
qanıqmaq.
qapaqlamaq qapalamaq. qapamaq. örtmək.
qapaqlıq qız qız. oğlan qız.
qapaqlı 1. gizli. örtlü. saxlı. məstur. məxfi. - qapaqlı iĢ. 1. çağ ba
çağ, yeni ortaya çıxan, qapaqlı olan nərsəni, yalnız bu

adla (qapaqlı adı ilə) adanmıĢlar. keçmiĢdən örnəklər. -
qapaqlı (tüfəng). - qapaqlı (börk). - qapaqlı (kitab). - qapalı
(kot). - qapaqlı (çarıĢı): qapalı çarşı. - qapaqlı (topun darı,
barutun saxlamağa özgü qutu).
qapaqsız açıq. bəlli. əyan.
qapalamaq qapaqlamaq. qapamaq. örtmək.
qapalı 1. qapanmıĢ. bağlı. keçilməz. iĢləməz. yubat. məəttəl.
məsdud. - qapalı göz. - qapalı qapı. - qapalı yol. - qapalı
çarĢı. 2. örtülü. örtünmüĢ. məstur. - qapalı qadın. - qapalı
üz. 3. bulanıq. bulutlu. bürküt. bürklü. - qapalı hava. -
qapalı göy. 4. açıqdan göstərilməyən. müğəlləq.
mərmuz. mübhəm. - orasını qapalı keçdi. - bu tümlə
(cümlə) çox qapalı. - qapalı söz. - qapalı bazar, dosluğu
pozar.
- başı qapalı: qapalı baş: {1. gizli. məhrəmanə. məktum. 2.
çıxmaz. bünbəst. 3. mürtəce'. uzaq görüĢü olmayan}.
- gözü qapalı: {1. sınaqsız. təcrübəsiz. alıĢmamıĢ. əcəmi. 2.
mə'sum}. 5. qapanıq. tıqanıq. tıkalı. tıqanmıĢ. iĢləməz.
məsdud. 6. saxlaq. gizli. məxfi. ğeyri ələni. 7. kədər.
kətər. kətir. kitər (< kitmək: qapamaq). tutuq. bulanıq.
kitli. kilitli. bağlı. kor. küt. kəsik. yumuq. qapma. bürümə.
baĢdan sovma. önəm verməksizin.
- tıqanıq yol.
- yarı qapalı: aralıq. - qapıyı aralıq ed: kipləmə, ört.
- tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı.
- tıqanıq ağız.
- qapalı qapılı çarşıda olan tükan: hücrə. hicrə. dilab.
dolab. - qızıl bazarında (bəcistanda) bir dolabı var.
qapalıq qabilləyyət.
qapal həsr. məhsuriyət.
qapallanmaq qəbullanmaq. qapsanmaq. qəsb edmək.
qapalmaq qapanmaq.
qapamacı 1. bastırmaçı. 2. bozpörtçü. 3. paltarın tamam qoĢusu,
taxımı, yamtaqı, dəsdi, vəsayili ilə satan kimsə. - bir
qapamaçıya gedib, üstü baĢın düzəltmək.
qapamaq yapamaq. 1. abamaq. ablamaq. avamaq. avlamaq.
tıymaq. tıqmaq. mən' edmək. bağlamaq. tutmaq.
bəddəmək. bürümək. qaplamaq. sarmaq. 2. oğurlamaq.
3. yatıĢdırmaq. xəfələtmək.
- bir qaya zivib yolu tutdu.
- ağız qapamaq: susmaq. söyləməmək.
qapama 1. bastırma. 2. bozpört. bollu göy gövərənti ilə, yaxud
təzə soğanla yapılmıĢ ət yeməyi. - quzu qapaması. - cücə
qapaması. 3. qoĢu. taxım. yamtaq. dəsd. vəsayil. -
qapama çıxmaq: xələt vermək. - qapama baha: paltar
parası, bahası. paltar dəğəri, çalıĢı, dəğiĢi, bədəli.- on
qapama paltarım var. - ev qapaması: ev Ģey Ģeye, vəsayili.
4 qapsamaq. tutmaq. bətdəmək. yumutmaq. sədləmək.
səddəmək. kəsmək. - dəliyi qapat. 5. yığıb saxlamaq.
ehtikar edmək. - çağında vaxtında bollu mal qapamış.
- göz qapamaq: {1. uyumaq. yuxlamaq. - bütün gecə göz
qapamadım. 2. görməməzliğə gəlmək. müsamihə edmək.
iğmaz edmək}. 3. qapaqlamaq. qapalamaq. örtmək.
- qapu qapaca: bir qapı içində olanın həpsi. bütün takımı ilə.
tüm hey'əti ilə.
- məktəb qapaması: məktəbin tam ekibilə sıralanma, bunun
alayı, numayiĢi.
qapan qapıyan. qapyan. 1. qapaq. hər çeĢit qabın, açıq yerin
üstün qapıyan örtük. - qapanın aç. - su yolun üstünə
qapan örtmək. - göz qapanı. - üst qapaq, alt qapaq. - diz
qapanı. - qapan qapana: alan talan. qapa qaç. 2. duzaq.
tələ. dam. - qapana düĢmək. - qapana tutulmaq. 3. qabıq.
qapıq. tutan. alan. qısqaç. 4. qapıcı. çalan. çapan.
yağmaçı. qasib. çal çapla, qıyın, güc zorla alan. 5.
duzaq. - qapana tutulmaq. - qapana düĢmək. - qapana
qapılmaq. 6. qapıcı. çəkən. çəkici. alan. cazib. - könül
(ürk) qapıcı: dilbər. dilrüba. - Ģeh qapıcı.
- uşaq qapan: böyü kərkəs (qara quĢ) ki cocuqları yaxalayıb
qaldırar.
- qapan qapana: qapış qapış: çal çapla. yağmalayaraq.
- dəmir qapan: miğnatis.
- saman qapan: kəhruba.
- qapan qapana: çal çap ilə.
- qurt qapanı: 1. qurdu tutmaq üçün üstü çala çırıpı ilə qapalı
çuxur. 2. küĢti oyunlarından biri.
- quş qapanı, duzağı çeşiti: quĢmar.
- yekə qapan: bağra.
qapana qapa qapa. qap ha qap. iti, çala ha çal.
- qapan qapana: çal çap ilə.
qapanca duzaq. kündə. qapancık. duzacıq. tələcik. damcıq.
- kündəyə düĢmək. - kündədən qaçmaq.
qapancık qapanca. duzacıq. tələcik. damcıq.
qapanğ qapqan. kəfnə. kəfəng. kəpənğ. kəpəç. biz ilə, təbənə ilə
iĢləyənlər əllərinə taxan dəmirli qayıĢ.
qapanıça qapança. xanlıq baĢçılarının geniĢ, dövrüklü kürkü,
geyimi. rəsmi geyim.
qapanıq 1. tıqanıq. qapalı. tıkalı. tıqanmıĢ. iĢləməz. məsdud. -
tıqanıq yol. - tıqanıq - tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı. - tıqanıq
ağız. 2. qaranlıqca. boğuq. - qapanıq boya. - qapanıq
iĢtah. 3. bulutlu. tutuq. - qapanıq hava. 4. qussəli.
mükəddər. məğmum. 5. utancaq. usancaq. üĢəngən.
ürkək. çəkingən. məhcub. - çox qapanıq kiĢidir.
qapanmaq qapalmaq. 1. düĢmək. düĢüb sarılmaq. - qapına qapandı.
- əl qoluna qapandı. - əl ayaqına qapnmaq. 2. hevanın ön
ayağı sürcüb, baĢı üsdə düĢmək. - bu at çox qapanır. 3.
qırılıb yox olmaq. devrilmək. münqəriz olmaq. - o xanlar
çoxdan qapanmış. 4. sığınmaq. - qorxub içəri qapandı. 5.
yapturmaq. qapatmaq. yaptırmaq. yapulmaq. örtulmək.
6. abanmaq. yapanmaq. çulqanmaq. çökünmək.
üzərinə düĢmək. - nə mənim üstümə abanmısan.
- ayağa qapanmaq: ayağa düĢmək. çox yalvarmaq.
- qapanıb oturmaq: əkinmək.
qapanmış kor. soqur. görməz. batmıĢ.- soqur göz.
qapanmış qapalı. bağlı. keçilməz. iĢləməz. yubat. məəttəl.
məsdud. - qapalı göz. - qapalı qapı. - qapalı yol. - qapalı
çarĢı.
qaparuz kəpçə quyruğ. kəp kələkçi.
qaparuzçi 1. mürtəkib. 2. rüĢvətçi. 3. qıynaqlı. çaqır, qartal pəncə.
qaparuz qapsı. güclə, zorla, pozuq yolla alınmıĢ mal. qəsbi (mal).
rüĢvət parası. həram mal. - qaparuz mal biləsinə yaxcı
düĢür.
qapatım qapatma. saxlım. 1. qapalı, baĢqa kimsələrdən ayrı
tutulmuĢ qəhbə. oynaĢ. metres. - bu onun qapatmasıdır.
- onun iki qapatması vardır. 2. münhəsir. ixtisas verilmiĢ.
3. əl altı, azıq, gizli yol ilə ayrılmıĢ nərsə. - bu qapatma
malları tez aradan götürüb göndərin. 4. saxlama. toqif oluĢ.
qapatma qapatım. saxlım. 1. qapalı, baĢqa kimsələrdən ayrı
tutulmuĢ qəhbə. oynaĢ. metres. - bu onun qapatmasıdır.
- onun iki qapatması vardır. 2. münhəsir. ixtisas verilmiĢ.
3. əl altı, azıq, gizli yol ilə ayrılmıĢ nərsə. - bu qapatma
malları tez aradan götürüb göndərin. 4. saxlama. toqif oluĢ.
qapatma qapusqa. qapturma. pörtmə. yumĢaq, açıq, gəvik piĢmiĢ
ət yeməyi.
qapatmaq yapturmaq. yaptırmaq. yapulmaq qapanmaq. örtulmək.
qapatmaq tıkatmaq. bükətmək. kəsdirtmək. durdurmaq.
tə'tillətmək. bağlatmaq. örtdürtmək.
- heyvana çul qapatmaq.
qapayan qamıs. qapıs. kəmis. 1. gömlək. 2. incə qabıq. zar.
qapaz > qəbzə (< qab). 1. avuc. pəncə. - bu onun qapazındadır:
tərrüfündədir. 2. tutam. qulp. - qılınc qapazı. 3. bir avuc
dolusu. bir tutam. - bir qapaz topraq.
qapazlama apazlama. bir yöndən əsən yel
qapcaq 1. tulumbaçı çəngəli. 2. qala duvarına vurulan, taxılan
böyük çəngəl.
qapça örtük.
qapdırmaq aldırmaq. qapınmaq. - əlindəkin yağıya qapdırdı. - sirrini
yada qapdırma. - qapdıra qapdıra gəliri: itirə itirə gəlir. - o,
axıntıya qapdırdı: o axaraın (cərəyanın axarına) alındı getdi.
qapı 1. dayirə. sədarət. vizarət. qonaq. 2. qulluq. mə'muriyyət.
mənsəb. xidmət. - qapı almaq: qapı tutmaq: qapı bulmaq. -
qapıdan olmaq. 3. dərgah. dərbar. ətəbə. - onun
qapısından kimsə qoğulmaz. 4. astan. astanğ. bargah.
eĢik. 5. yaraq. mahana. vəsilə. - öz iĢi üçün bir qapı
axtarır. - qapı yapmadan evə girmək: çox tələsik iĢ aparmaq.
- hər evin qapısı var, hər iĢin aracı.
- qapı açmaq: { 1. yol açmaq. örnək vermək. örnək olmaq. 2.
baĢlamaq. təĢəbbüs edmək. 3. yaraqlanmaq. talaĢlanmaq}.
götürmək.
- qapı axasında olan sürmə: kövət.
- qırx geçit: qırx qapı: dolanbac, burĢuq olan yer, çay ırmaq.
kərələr bir yolu kəsən çay. çox geçitli, qapılı olan yer.
- qapı arxasına, duvara dayanan gügər ( güclədən):
götürgüc. tayaq. dayaq. dəstək. paya. - qapı dayağı.
- qapı dalına vurulan odun, dəmir sürgü: tırqaz. (rq < met >
qr) tıqraz (< tıqmaq). - qapıya tırqazı sürmək.
- araba qapısı: qaraj qapısı.
- qapı ağası: xan qapısında, ağ ağaların baĢı.
- qapı oğlanı: rəsmi dayrələr arası, bu dayrələr içində, aralıq
qulluqcusu. - sağır qapı: kor qapı.
- qapının, pəncərə qapaqı, qapaqları: qanat. - bu qapının
qanatları çox ağırdır.
- qapı bir qonşu: qapıları bitiĢik qonĢu.
- qapı yavrısı: böyük qapıların aĢağ ortasında olan kiçik
qapıcıq.
- sıqı qapı: dar qapı.
- sürmə qapı: sürmə çəkməcə: çəkilib sürülərək açılıb
qapanan.
- qapıdan baxmaq: {1. evə qapanıb çıxamamaq. - qıĢ
soyuğu, bizi evə soxub qapıdan baxdırdı. 2. bir yerə
girmədən, ora tələsik baĢ vurmaq}.
- tümlə qapısı: gənəl, təməl, baĢ qapı.
- qapı eli: xan qapısında iĢləyənlərin topu.
- dəmir qapı:{ 1. iki yanı uçurumlu, qorxunc boğaz, dərbəd.
2. ırmaq içində, gəminin yolun qapıyan böyük qaya, daĢ. -
arazın dəmir qapıları.
- qapı qapı dolaşmaq: hər yana baĢ vurmaq.
- qapı qolı: dərbar çərikləri.
- qapı yoldaşı: bir bəyin qulluğunda olan əməkdaĢlar.
- dəmir qapu: dəmirqar yola: dəmir yol.
qapıcı qapan. 1. çalan. çapan. yağmaçı. qasib. çal çapla, qıyın,
güc zorla alan. 2. çəkən. çəkici. alan. cazib. - könül (ürk)
qapıcı: dilbər. dilrüba. - Ģeh qapıcı.
qapıcıq böyük qapıların aĢağ ortasında olan kiçik: qapı yavrısı.
qapıçı darban. - qapıçı başı.
qapıq bax > qabıq. qabıq. qın. don. geyim. örtük.
qapıqlamaq qapıqlamaq. bərkitmək.
qapıl qapılı. gizli. qalıb.
qapılandırmaq hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ tapıb uğratmaq.
yerləĢdirmək. kullatmaq. qayırmaq. qayrıtmaq.
qulluğlatmaq. xidmət vermək.
qapılanmaq yerləĢmək. hançı bir iĢlə uğraĢmaq. kullanmaq.
qayınmaq. qulluğlanmaq.
qapılı 1. iĢi olan. iĢsiz olmayan. iĢli. məĢqul. Ģağil. - qapalı
qapılı çarşıda olan tükan: hücrə. hicrə. dilab. dolab. - qızıl
bazarında (bəcistanda) bir dolabı var. 2. qapıl. gizli. qalıb.
qapılmaq 1. bağlanmaq. tutulmaq. girlənmək. girə düĢmək. - nə
bağlanmısan bu iĢə. - yaman yerə bağlandıq. 2. avunmaq.
oyalanmaq. məĢqul olmaq. 3. aldanmaq. alınmaq. iğfal
olunmaq. 4. qəsb olunmaq.
qapınmaq öğrənmək. alĢınmaq.
qapıs > qamıs. kəmis. (qapayan). 1. gömlək. 2. incə qabıq. zar.
qapısız qulluğu, xidməti olmayan. qayrılmamıĢ. iĢsiz.
mə'muriyətsiz.
qapış yağma. çalma. çapma. qəsb. çal çap. qıyın, güc zorla
alma. - qapış qapış: qapan qapana. çal çapla.
yağmalayaraq. - qapış qapış yemək: ac gözleklə, qapa
qapa didə didə yemək.
qapışmaq alıĢmaq. yiyələnmək. öğrəĢmək. öğrənmək. örgəĢmək.
örgənmək.
qapıtan baĢçı. tayı. dayı. saltər. rəis.
qapıyan qapyan. qapan. qapaq. hər çeĢit qabın, açıq yerin üstün
qapıyan örtük. - qapanın aç. - su yolun üstünə qapan
örtmək. - göz qapanı. - üst qapaq, alt qapaq. - diz qapanı.
qapqa qappa. kəffə. kəppə. kəfə.
qapqal qapqıl. qəbilə. (< qab). bir soydan törənib, olub, bir baĢçı
ilə dolanan toplum. oymaq.
qapqan qapanğ. kəfnə. kəfəng. kəpənğ. kəpəç. biz ilə, təbənə ilə
qapqıl qapqal. qəbilə. (< qab). bir soydan törənib, olub, bir
baĢçı ilə dolanan toplum. oymaq.
qapla 1. qaplat (pl <> lp) qalpat. qalpa. (< qab). ləhim. 2. uca, dik
nərsənin baĢında olan örtük. baĢlama. baĢlıq. gəmi,
çadır dirəyinin baĢında olan təkərlək baĢlıq.
qaplaq qaplaq. kisə. bağıl. örtük. buxca.
qaplamaçı qaplayan. qaplayıcı.
qaplamaq 1. qaplatmaq (pl <> lp ) qalpamaq. qalpatmaq.
ləhimləmək. 2. alcalamaq1. tutmaq. iĢqal etmək.
bürümək. qapamaq. sarmaq.- duman ortalığı tutdu. - bu
kanapə çox yer tutur. - yeri qaplamaq. yeri səritmək.
döĢəmək. salmaq. təfriĢ edmək. 3. ləhimləmək. 4. gəmi,
qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapıĢqan, yəlimlə
qapamaq iĢi. 5. bəzəmək. süsləmək. düzənləmək. - evi
qalpatladıq. - bu qoca qarı özün nə qalpatıb durur. 6. ( a <>
ı ) qaplamaq. 8. qapsamaq tutmaq. içərmək. havi olmaq.
Ģamil olmaq. - bu para onun xərcinidə qapsar. - iki, biri
qapsar. - bu kitab nələri qapsır. 9. qab, örtük keçirmək. 0.
tə'mim tapmaq. - adı hər yanı qapladı. - qaplayan kəsəl.
qaplama 1. örtülü. məstur. - altın qaplama saat. 2. açıq olmayıb,
gizli, qapalı olan iĢ. duzaq. kələk. desisə. - qaplama
iĢlər. - qaplama kağız. - qaplama oyun. 3. kinayəli. -
qaplama söz. 4. rüĢvət. - qaplaması neçədi. - bu ölkədə
qaplamasız iĢ keçməz. - bu iĢ qaplamalı değil: rüĢvətlə bu iĢ
aĢmaz. 5. imumi. - qaplama bahalıq.
qaplamalı 1. kələkli. fırıldaqlı iĢ. - qaplamalı iĢdən uzaq gəz. 2.
kələyə, aldatmağa uyqun olan nərsə, kimsə. alına bilən.
- qaplamalı qızdır.
qaplanmaq qablanmaq. 1. qaba tutulmaq. alınmaq. qəbul olunmaq.
qəbullanmaq. qəsb olunmaq. qəpz olunmaq. zəbt
olunmaq. - iyi qaplanmaq: xoĢ qarĢılanmaq. - bu yalanları
qaplanamam: içəməm. qəbul edəməm. - bu qonaqları bu
gecəlik qaplanarmısınız. 2. qapılmaq. uymaq. razı olmaq.
muvafiqət edmək. - bu koĢulları qaplanısız?: bu koĢuulara
qapılısız: razısız. 3. tutub iĢlətmək. alıb kullanmaq. -
qəbul etmiĢ. - islam dinin qaplanmaq. 4. döĢənmək. - dərə
təpə qarla döşəndi.
qaplat qapla (pl <> lp) qalpat. qalpa. (< qab). 1. ləhim. 2. qaplat.
paplaq. papağ. yeniçəri baĢçısının baĢ geyimi.
qaplatmaq qaplamaq. (pl <> lp) qalpatmaq. qalpamaq 1. ləhimləmək.
2. gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapıĢqan,
yəlimlə qapamaq iĢi. 3. bəzəmək. süsləmək.
qalpatıb durur.
- yeri qaplatmaq. yeri səritmək. döĢəttirmək. saldırmaq. təfriĢ
etdirmək.
qaplayan qaplayıcı. qaplamaçı.
qaplayıcı qaplayan. qaplamaçı.
qaplıca hamam. üstü qapalı günbəzli ılıcaya qaplıca deyilir. üstü
açıq olan ılıcaya, qaynarca deyilir,
qaplıca hamam. örtülü qaynarca. basılı ılıca.
qapma qapalı. bürümə. baĢdan sovma. önəm verməksizin.
qapmaca - bucaq qapmaca:
qapmaq 1. qoparmaq. yerindən almaq. çalmaq. yağmalamaq.
qəsb edmək. 2. uzaqdan çəkmək. cəzb edmək. cəlb
edmək. yaxalamaq. - ısıtma qapmaq. - kəsəl qapmaq. -
xuy qapmaq. - Ģeh qapmaq. 3. alıĢmaq. yiyələnmək.
öğrəĢmək. öğrənmək. örgəĢmək. örgənmək. almaq.
açmaq. fəth edmək. tutmaq. - qılıfın tutub, için buraxıb. -
ölkər alıb açdı.
- bulutdan şeh qapmq: iti istəklikdən imdir.
- taqya qapmaq: baĢqasının haqqını almaq.
- börk qapmaq. baĢqasının haqqına iyələnmək.
qappa qapqa. kəffə. kəppə. kəfə.
qappaz kəpəzə. öğrənci yayı. yay atmaqa alıĢmaq, qapınmaq
üçün oynadılan yey.
qappşdırmaq verməyinə, alınmağına çəkinməmək, mane' olmamaq,
yardım edmək. - çörəyin əlində götürdü, itlərə qapışdırdı.
qapsa qəbzə. qısım. sıxım. avuc. tutam.- bir qısım buğda.
qapsalamaq qısdırmaq. tutdurmaq. tutmaq. ələ keçirmək. yaxalamaq.
dar yerə gətirib tutmaq.
qapsam - bayağı qapsam, geyim: orta quĢaq. aralıq geyim. əl geyim.
(# qopsam: rəsmi).
qapsamaq 1. qapamaq. tutmaq. bətdəmək. yumutmaq. sədləmək.
səddəmək. kəsmək. - dəliyi qapat. 2. qəbzə edmək. əldə
bulundurmaq. tutmaq.- bu ipi tut. 3. qapallanmaq.
qəbullanmaq. qəsb edmək. 4. qısdırmaq. bir yerə soxub
sıxıĢdırmaq. - əlimi, barmağımı qapıya qısdırdım.
qapsı qaparuz. güclə, zorla, pozuq yolla alınmıĢ mal. qəsbi
(mal). rüĢvət parası. həram mal. - qaparuz mal biləsinə
yaxcı düĢür.
qapsul kəpsul. tüfəng, tapanca saçmaların toplayan yığıb, kiçik
tənikə qabcıq. acı dərmanı içinə alan qabcıq. kapuĢ.
qoğan. qovan. kovan. dərman, barut qoyulan qorcuq,
qabıqcıq. - fiĢəng qoğanı. - qapsullı (kəpsullu) tüfəng.
qapsum 1. qiyafə. 1. göstəriĢli paltar taxımı. kot Ģalvar. (örnəyin
bir " kot, Ģalvar, yelək" bir qopsum adlanır). qopsumlu: kot
Ģalvarlı.
qapsunmaq - qapsunmaq. qapusluq, əbusluq edmək: qaĢ gözsünmək.
qaĢ çatmaq.
qapturma qapusqa. qapatma. pörtmə. yumĢaq, açıq, gəvik piĢmiĢ
ət yeməyi.
qapu dərvaza. böyük qapı. - qapu ağası: devlət qulluqçularının
baĢı.
- ağa qapusu: yeniçəri idarə bölüyü.
qapuq 1. dəri. 2. post. 3. > kəfaf. nərsəni sürməyə, qaplamaya,
örtməyə yetərli olan.
qapun qapatmağa, sarmağa yarar nərsə. gəmi dəmirin atmaq
üçün üzərinə sarılan zəncir parçası.
qapurta örtük. pərdə.
qapusqa 1. kələm. 2. qapatma. qapturma. pörtmə. yumĢaq, açıq,
gəvik piĢmiĢ ət yeməyi.
qapuslanmaq ağırlıq basmaq. qara basmaq.
qapusluq - qapsunmaq. qapusluq, əbusluq edmək: qaĢ gözsünmək.
qaĢ çatmaq.
qapuş kapuş. qabuş. 1. <> papuş. - yarım qapuş: sürtük. 2.
kəpsul. qoğan. qovan. kovan. dərman, barut qoyulan
qorcuq, qabıqcıq. qavuc. qavuĢ. qovuç. qabuĢ. qavuĢ.
qavçuq. qavuçq. qoruyan. qavrıyan. qavruyan. - fiĢəng
qoğanı. 3. qaluĢ. qaruĢ. çamurdan qorunması üçün
ayaqqabın üstündən geyilən çəkmə.
qaput yağmurluq. yağmırlı havada geyilən geyim.
qapyan qapıyan. qapan. qapaq. hər çeĢit qabın, açıq yerin üstün
qapıyan örtük. - qapanın aç. - su yolun üstünə qapan
örtmək. - göz qapanı. - üst qapaq, alt qapaq. - diz qapanı.
qar kar kar. kor. içi tutuq, qapalı yer. sağır. kəsik. məsdud.
- iş bilir: kar aĢna.
- quş başı qar.
- suli səpgən: qarla ilə qarıĢq yağmur. sulu qar. yarı ərimiĢ
yağan qar.
- qar keçəsi: dibək. təpmə keçə. təpib döğərək yapılan qalın
keçə.
- sıx yağıb, sis kiçi hər yanı qapsayan qar: təpi. tipi.
- üzəri buz bağlamış qar: görĢə. - görşə havası.
- kar korluq: sağırlıq. tutuqluq.
- qartopu: {1. yuvarlayaraq qardan oluĢan böyük yığın.
Ģəpə. qar Ģəpəsi. bəhmən. 2. bir birinə vurmaq üçün, əldə
sıxıĢtırıb, yuvarlatıb qar gülləsi. - qar topu oynamaq. 3. ağ
dombul uĢaq. 4. çiçək adı}.
qar qar 1. qara saqqız. qır. zift.
- qar tutmaq: yağan qarı əriməyib, nərsəni qapamaq.
- qardan arslan: arslan göstəriĢli, içi boĢ nərsə. gücsüz
nərsə, kimsə.
- qar cığırı: qarda açılan iz, keçit.
- qar halvası: qarla doĢab yeməyi.
- qar topu: {1. yuvarlanıb böyük top yapılmıĢ qar yığını. 1.
oynamaq üçün əldə sıxdırılb top yapdıqları bir avuc qar. 3. ağ
çiçək çeĢiti. 4. çox ağ, səmiz olan kiĢi, cocuq. }.
- qar quşı: qırlanqıc çeĢiti.
- qar quyusu: yaz üçün qar birikdirib saxladıqları qaznaq,
xəzən, xəznə (> məxzən).
- qar yağdı: üstünə qar yağmıĢ kimi, ağ bənəkli nərsə. - qar
yağdı toyuq.
qara qarı. qır. > qarıərəb. 1. nəhs. - qara xəbər: qara sav. - qara
baxt. - qara gün. 2. arlı. ayıblı. - qara üz. - üzü qara. (qara,
qır, topraq sözlərində toppalıq, tutqunluq anlamı saxlıdır). 3.
qır. topraq. 4. qır, kır, qara boyamsı.
- ağ saqqal qara saqqal: kiçik böyük. hər kim.
- qara sığır: bayağı sığır.
- qara su: 1. göz kəsəllərindən. 2. at ayağının kəsəllərindən.
3. içimi ağır, sərt, axar su.
- çox qara: qoyu qara. quzğunı. - quzğunı bir qara.
- qara qurum: çəngiz xanın dincək ordugası.
- qara yel: güney batı yeli.
- qara yonca.
- qara ləkələri olan: kömürçi.- kömürçi toyuq. - kömürçi
tülki.
- qara maraq: quruntu. malixulya.
- qəb qərə boyanı bildirir: kömür kimi: Ģəvə. - kömür saç . -
kömür göz.
- üz qarası: namussuzluq. Ģərəfsizlik. ar.
- üzü qara: ısnat8.
- ayaqlara qara su enmək: bərk yorulmaq.
- qara daş: {1. üzərində uĢaqların yazı yazdıqları daĢ. 2.
yapılarda iĢlənən sərt bərk daĢ}.
- qara topraq altda yatmaq: lüt topraq. - qara topraqlara
keçmək.
- qara qızıl: qara yer. qarmaq. topraq.
- qara qulağın böyügü: vaĢaq. piĢik çeĢitində olub
dərisindən kürk yapılır.
- qara qulaq: vuĢaq. kafdar çeĢitindən bir heyvan.
- qara pazı: büstəlik. püstüli.
- qara quş: uqab. tavĢancıl.
- ağlı qaralı: rəhbə rəh. qartalka. çal. alavan.
- qarabəx: bədbəxd. əliboĢ. kovı. qovuq. kovuq.
- salma qara qolluqçu: gecə qara qol gəzən qara qolçu.
- qara basmaq: ağırlıq basmaq: qapuslanmaq.
- ağzı qara: münafiq.
- qara evli: otraqlı el. ( ağ evli: köçəri el).
- qara yaxa: əvam. ayaq takımı.
- qara bataq: dəniz quĢlarından, qara, ördəyə bənzər, suyun
üzərinə çıxıb batması çabuk olanı.
- qara qonclus: vampir.
- qara qış: qıĢın ortası. zəmhər. - qara qışda yolçuluq:
iĢlərin ən gücü, zoru.
- qara üzüm: məşiç üzümka.
- qara yağız: büsbütün qara.
- qara yazı: bədbəxlik. qara baxlıq.
- yanı qara: yanıq qara: taun çibanı.
- qara at: yağız.
- qərə qonculus: qonculus. ummacı. umacı. yabanı qul.
xoxan. qəbirdən çıxan ölünü andıran Ģəbəh. vampir.
- qaralar geymək: yasa batmaq.
- alın qarası: baxtsızlıq. qara baxlıq.
- qara ət: av əti. yabanı heyvanların əti.
- qara oğlan: çingənə.
- qara iğnə: qarıncanın ufaq çeĢiti.
- qara baş: 1. subay (evlənməmiĢ) qalan çəküĢ. 2. yazda
açan, gözəl qoxulu, mor bir çiçək. 3. baĢına qara sarıq
bağlayan dərviĢ qollarından.
- qara basan: qara basqan: ağırlıq. kabus.
- qara boya: zac yağı.
- qara buğda: buğda çeĢiti.
- qara cəhənnəm: bərk qaramtul, əsmər, üzü gülməz kiĢi.
- qara çam: çam çeĢitlərindən.
- qara çalı: tikənli çalı çeĢiti.
- qara tikən: bitgi çeĢiti.
- qara saqız: zift.
- qara söğüt: söğüt ağacı çeĢiti.
- qara sunğur: qara doğan.
- qara tavuq: av quĢları çeĢitindən.
- qara daban: 1. sığır xəstəliyi. 2. xorasan dəmiri. 3. ipək
böcəyinin qararub qırılma kəsəli.
- qara qarqa: tüm qara olan çeĢiti.
- qara qələm: 1. yalnız qara çiçəkləri olan saxsı. 2. qara
qurĢun qələm ilə yapılan cizgi.
- qara qoca: tükü ağarmamıĢ yaĢlı.
- qara qurbağa: qurbağanın qaramsı çeĢiti.
- qara qış: qıĢın ortası olub, ən soyuq sırası.
- aradan qara pişik keçmək: arası pozuĢmaq. - aranızdan
qara piĢik keçdimi.
- qara yazı: qara baxt.
- ağla qaranı seçmək: çox əmək çəkmək.
- is qarası: qurum boyası.
- kəstana qarası: açıq qara boya.
- üz qarası: ar. namussuzluq.
- qara saqqız: qır. qar. zift.
qarabandala qaraandala. boyalı kəndir bezi ki ayaqqabı üzü yapılır.
qarabataq suya batıb çıxan, ördəyə oğĢar bir quĢ.
qarabet 1. durum. Ģərayit. vəziyyət. 2. üzgöz. qiyafə.
qarabet qutsuz. qutuz. uğursuz. mənhus. namüarək.
meymənətsiz.
qarabəx bədbəxd. əliboĢ. kovı. qovuq. kovuq.
qaraca 1. təkə Ģiti olub, kiçik, buynuzsuz, əti yeməli av heyvanı.
2. qolun yuxarısı. - qaraca gəmiyi. - qaraca balığı: istavrit
yavrısı.
qaracı oğru.
qaraçor uzun qılınc.
qaraçorlı uzun qılınclı.
qarada quruda.
qaragöz kölgə oyunu. - qaragöz balığı: palamud balığının böyük,
bayağı çeĢiti.
qarağac böyük urman ağcı. taxdası sərt, əsmər olub, iyi cilalanır.
qarağı nərsəni qarıĢdırmağa, əğri uclu çubuq (odun. dəmir).
qaraq yarqac. 1. yaraq. insaf. ədil. 2. yaran. tikan. 3. qalay.
saxlayan. qoruq. 4. hesablara qarınan, baxılan gün.
qiyamət (günü). son gün. 2. yoxlayıĢ.
qara quruluq. topraq.
- başdan qara edmək: gəmini büsbütün batmaqdan
qurtarmaq üçün, baĢdan qaraya atmaq.
- qaraya düşmək: toprağa oturmaq. qara gümrüyü: burğılan
mallardan alınan gümrük.
- qara qulaq: 1. çaqqala oxĢar heyvan. 2. baĢ bakanın
qulluğunda olan bir görəvçi.
qaraqobquluz vampir.
qaraqol {1. < qaramaq: güdmək. baxmaq + qol: əsgər: bəkçi.
gözətçi. 2. < qara: gecə + qol: əsgər: gecə bəkçisi}. 1.
keĢikçi əsgər.
qaraqul qaravul. (qara + qul: qara + qol: gecə əsgəri:).
qaraquş - dovşanları qaldıran qaraquş çeşiti: tavçançıl.
qaraquş qartaldan az kiçik, yırtıcı quĢ.
qaraquşi özsevərlik. özbaĢnalıq. - qaraquşi buyruğu: öz baĢına
verilən, sürülən söz. - qaraquşi sürmək: özbaĢnalıq edmək.
qaralama qaralıq. məĢq. təmrin. - qaralama yazmaq.
qaralamaq qaralama yazmaq. məĢq yazmaq.
qaralıq qaralama. məĢq. təmrin. - qaralama yazmaq. - ürək
qaralıq: büqz > boğz. öykə.
qaralmaq qararmaq. qərəlmək. 1. qara boyalanmaq - üzü düdlə
qaraldı. - bunu qarat: qara rənglə. 2. bulanmaq. duruluğun
gedmək. - bulut çıxıb hava qaraldı. - günəĢə baxdım
gözüm qarardı. - uçurumdan, köprüdən aĢağı baxdım
gözüm qarardı. - baĢ gicəllənib, gözün qararlmasın.
qaraltı quzuyğur. quzaquyğur. kölgəlik.
qaraman soyqunçu. yol qıran: yol kəsən.
qaramandala qarabandala: boyalı kəndir bezi ki ayaqqabı üzü yapılır.
qaraman bərk əsmər, qaramtul kiĢi.
qaraman qarman.
qaramanlıq qəhrəmanlıq. usturə. ustura. utsara. kiĢilik.
qaramlıq tumanlıq. dumanlıq. bulanıq. qaramtulluq. sislik.
qaramtulluq tumanlıq. dumanlıq. bulanıq. qaramlıq. sislik.
qaran 1. münsif. adil. 2. nazir.
qaranğlıq qaranlıq.
qaranız kərəniz. tanqü. tüngü. buynuzdan olub, kürəyi çırtıb qan
alma aracı. həcəmət ayqıtı.
qaranlıqca qapanıq. boğuq. - qapanıq boya. - qapanıq iĢtah.
qaranlıq qaranğlıq. gün görməz. - alaca qaranlıq: yarı qaranlıq.
qarapazı püstülika. büstəli.
qararmaq - sular qararanda: axĢam düĢəndə.
qararmaq qaralmaq. qərəlmək. 1. qara boyalanmaq - üzü düdlə
gözüm qarardı. - baĢ gicəllənib, gözün qararlmasın. 3.
uzaqdan kölgə, qara kimi görünmək. - uzaqdaki ağaclar
qararırdı.
qararsız ağımçı9. ağma9. tutumsuz. davamsız.
qarartı 1. nərsənin çevrəsi. 2. mənzərə. geniĢ bir yerin
görüntüsü.
qarartmaq təxminləmək.
qarartmaq qaratmaq. qərətmək. 1. qara boyalı edmək - əlləri düdlə
qərərtdi. - bunu qarat: qara rənglə. 2. bulandırmaq.
duruluğun gidərmək. - bulut çıxıb havanı qarartdı. -
qarartmaq qaratmaq. qərətmək. 1. qara boyalı edmək - əlləri düdlə
duruluğun gidərmək. - bulut çıxıb havanı qarartdı. -
qaravana böyük, yassı yemək qabı.
qaravaş qıravaş. qırnaq. kiçkincə varlıqlar (xəlayiq). qart kəniz.
qaravələ ataman (osmanlı) dövründə çox böyük gəmilərə verilən
ad. indi, düzənsiz nizamsız aralıq gəmilərinə deyilir. -
qaravələ durumlu: yolsız, düzənsiz halda.
qaravul qaraqul. (qara + qul: qara + qol: gecə əsgəri).
qarçaq büst. yarım heykel. təndis.
qardaş - böyük qardaş: ağabəy.
- böyük qardaş: əkə. əxi. əxəvi. əçi. dadaĢ.
- qardaş qanı: çiçək adı.
- qardaş oğlu: yeğən.- o mənim yegənimdir.
qardırmaq qarturmaq. tıqamaq.
qardiyanlıq qolçılıq. qolçuluq. gözətçilik. bəkçilik.
qardiyən qolçı. qolçu. gözətçi. bəkçi. - tamuç qolçı: sınır bəkcisi.
qarət (dağıdıb, qənimət almaq amacı ilə olan cumuĢ, hicum).
çapul. yəğma. axın. ilğar.
qarətləmək urdurmaq. söküb dağıtmaq.
qarğaşa savaĢ.
qarğı qazğı. (< qazıq. ucu qazıqlanmıĢ yaraq). ucu sivri dəmirli
(qazıqlı) yüngül göndər. uzun mızraq (bizraq. bizqar).
süngi. mızraq. neyzə. - qarğı oyunu. - qarğı sancmaq.
qarğılıq fiĢəng qamıĢlarının qoyulduğu meĢin quĢaq. fiĢənglik.
qarğın (< qazğın). böyük rəndə çeĢiti.
qarğışıq qarıĢıq. burğacuq. burğaq. burĢuq.
qarğışıqanmaq burğaclanmaq. burğaĢlanmaq. burĢaqlanmaq. qarma
qarıĢıq olmaq.
qarı - qarı qoca: ər arvad. - qarı qoca qavğası. qısqancılıq.
- qoca qarı soyuğu: kəsən soyuq.
- qoca qarı soyuğu: mart ayının sonunda düĢən soyuq.
- qoca qarı: qoca qadın. əcuzə.
- qarısı qurusu.
qarı < > qara. qır. qara. (qara, qır, topraq sözlərində toppalıq,
tutqunluq anlamı saxlıdır). 1. qır. topraq. 2. qır, kır, qara
boyamsı. 3. bunqaq. bükük. köhnə. əldən düĢmüĢ.
qarıq. qart. yaĢlı. keçmiĢ. geçgin. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ.
qarıq qarı. qart. yaĢlı. keçmiĢ. geçgin. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ.
qarımaq - çox qarımaq: çox yaĢlanıb qocalmaq. qağĢamaq. (< qaq:
sərt səs).
qarımaq qarlamaq. 1. qar yağmaq. 2. qara dönmək. - yağıĢ soyuq
havada bərkiyib qarar (qara çönər). - yağıĢ qarıdı: yağıĢ qara
döndərdi.
qarımpa obur. abur. doymaz. - abur obur: obur çobur.
qarımpalıq kor boğazlıq. oburluğ.
qarın qursaq.
- qursağı boş: ac.
- bağırsağ qarında olan sancı, acı: burma. burunmaq.
burunti. buru. buruĢ.
- heyvanların birinci qarnı: içgənbə. iĢgənbə. qiriĢ. kiriĢ.
- qarın səbətligi: qarnın göbək yönü.
- qarın toxluğuna: yalnız yeyib içmə qarĢıtı çalıĢmaq.
- qarnın alt yanı: qasıq.
- quşların birinci qarnı: daĢlıq. qatı. qursaq.- quş qursağı
daĢlarıda sındirir.
qarınca - qarıncanın ufaq çeşiti: qara iğnə.
qarınpa əkələ. obur.
qarışan qarşan. 1. ixtilat edən. imtizac edən. 2. girən. taxılan.
müdaxilə edən. - iĢmə qarşan olmadı. - iĢnizə qarşan
yoxdu.
qarışdırma qurca. qurda. azdırma. əlləmə. təhrik.
qarışdırmaq 1. alt üst edmək. savurmaq. 2. boğmaq. bəlli olmayacaq
yolda bir nəyi baĢqa bir nəyə qatmaq. - hirsləndi sövüĢə
boğdu. 3. əlləmək. qurdalamaq. qurcalamaq. 4.
alğatmaq. dağıtmaq. qatmaq. (> aloftən). 5. aĢırmaq.
aĢarmaq. - bunuda ona aşır, aşar.
- dilə boğmaq: laqırdı yapmaq. - əzib qarışdırma: yoğurma.
xəmir tutma.
qarışıq qarşıq. 1. bulanıq. - bulanıq hava: bulutlu sisli hava. 2.
qarğıĢıq. burğacuq. burğaq. burĢuq. 3. qırıq. sınıq.
teyxa, xalis olmayan. məxlut. - qırıq tazı. 4. pəriĢanfars.
barıĢan. buruĢqan. ürpək. tükləri biz biz, miz miz ĢiĢmiĢ.
durmu. 5. alan. gurultu. 6. alaverə. qarqaĢalıq. hərci
mərc.7. bəlva. bulağay. gurultu. - iĢçilər arasında bir
gurultu qopdu. - bu gurultu nədən ötürüdür. 8. dağnıq.
təĢəttüt. iftiraq. 9. qatıĢıq. iləc. məxlut. 10. cinli. - qarışığı
var. 11. müğəlləq. anlaĢılmaz. 13. məxlut. məmzuc.
muxtəlit.
- qarışıq marışıq: qarşıq murşuq: qarĢ murĢ. qarma qarĢ.
müĢəvvəĢ. çox pıtlaĢ.
- qarma qarışıq: sırasız. düzənsiz.
- qarma qarışıq: allaq bullaq: allaq mallaq.
qarışlamaq - çətinliyi qarışlamaq: dalqayı baĢa almaq: fıtınanın
qarĢısına gedmək.
qarışma qatılıĢ. iltihaq. inzimam.
qarışmaq yubalmaqka. yubanmaq. burbaĢmaq. tolaĢmaq.
dolaĢmaq. giript olmaq. - dolaşmış saçlar. - göz
alacalanmaq: bulanmaq. iyi görməz oldu.
qarışmal qırıĢmal. ütük. ütükçü. ütüçü. oportünist
qarqa ( . <> n ) qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). 1. oğru. çalan. 1.
çırpan. vuran. 1. falçı. bağıçı.
qarqa 1. qarqanmıĢ. 2. suçlu. günahkar. 3. müttəhim.
- ala qarqa: qara ilə qurĢunsi qarqa.
- qarqa burın: tel, sim burmağ üçün bir qısqaç çeĢiti.
- qarqa dələn: çox yumĢaq qabıqlı badam çeĢiti.
- qarqa döləyi: əbucəhl qarpızı tuxumu.
qarqacıq kiçik qarqa.
- qarqacıq burqacıq: əğri üğri davranıĢ, yazı.
qarqan ( n <> . ) qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). 1. oğru. çalan. 1.
çırpan. vuran. 1. (< qarmaq: qaramaq: vurmaq). falçı.
bağıçı.
qarqanmış qarqa.
qarqaşalıq alaverə. qarıĢıqlıq. hərci mərc. aĢun. aĢub. aĢnuq.
qarqavul kündəçi. türməçi.
qarqınmaq qarğınmaq. oynamaq. oyalanmaq.
qarqış qaqrıĢ. ilənc. ilgənc. yanu. ilinc. lə'nət.
qarlamaq qarımaq. 1. qar yağmaq. 2. qara dönmək. - yağıĢ soyuq
havada bərkiyib qarar (qara çönər). - yağıĢ qarıdı: yağıĢ qara
döndərdi.
qarlı karlı. asılı. asığlı. mənfəətli. faydalı.
qarlıq 1. suyuq nərsələri soyutmaq üçün, ortalarında qar, buz
üçün özəl qabcıqı olan qab.- qarlıqı iĢə qoymaq. -
qarlıqın qarı ərimiĢ, suyu ılınmıĢ. - qarlıqda su qalmamıĢ. 2.
Karlıq . sağırlık. çukralık7. 3. qarlı. qar yağmağa əğik
olan. - qarlı hava.
qarlı qarlıq. qar yağmağa əğik olan. - qarlı hava.
qarma - qarma qarışıq: sırasız. düzənsiz.
- qarma qarışıq olmaq burğaclanmaq.
burğaĢlanmaq. burĢaqlanmaq. qarğıĢıqanmaq.
- qarma qarışıq: allaq bullaq: allaq mallaq.
- qarma qarş: qarĢ murĢ: çox pıtlaĢ. qarĢıq. qarıĢıq.
müĢəvvəĢ.
qarmaq 1. avqar. avlamaq, tutmaq ayqıtı. 2. qara yer. qara qızıl.
topraq. - dəniz qarmıĢ isə, artıq gəlir ol. və gər inmiĢ isə,
əksik gəlir ol.
qarmaqmaq Qərqərə edmək:
qarman dilab. dolab. qolun, qulağın burmaqla, qurmaqla çalınan
çalqı qutusu. - dolab çivisi: orta oxu.
qarmançı xərmənçi. yığan. toplayan.
qarman qaraman.
qarmanlamaq xarmanlamaq. yığmaq. toplamaq.
qarpız - qozalaq qarpız: cır, cılız.
qarsaq tülkü soylu, qarın bölümü ağ, dərisi kürklük heyvan.
qarş - qarma qarş: qarş murş: çox pıtlaĢ. qarĢıq. qarıĢıq.
müĢəvvəĢ.
qarşan qarışan. 1. ixtilat edən. imtizac edən. 2. girən. taxılan.
müdaxilə edən. - iĢmə qarşan olmadı. - iĢnizə qarşan
yoxdu.
qarşı 1. müzd. 2. tərsə. muqabil. - tərsəindən ged. - tərsinə
çıxmaq: qarĢına çıxmaq.
- qarşı durmaq. əğri durmaq.
- qarşı durdurmaq: tovrandırmaq. tavrandırmaq.
dayandırdmaq.
- qarşı durmaq. tərs gəlmək. muxalifət göstərmək.
: - qarşı durmaq: dayanmaq. tavranmaq. davranmaq.
tovranmaq.
- qarşı qarşıya gəlib bir işə quruşmaq: turĢamaq .
durĢamaq. (< durmaq). duruĢmaq. durĢuqmaq. turuĢlaĢmaq.
turĢ turĢa gəlmək. bəhsə, cəngə giriĢmək.
- qarşı qarşıya: burun buruna. baĢ baĢa. yaxından.
- qarşı qoymaq istəmək: otrunmaq.
- qarşı qoymaq: otruĢmaq. qarĢı gəlmək. qarĢılaĢmaq.
- qarşı durmaq: baĢınmaq. öngərmək. dik gəlmək. köks
gərmək. muqavimət edmək.
- qarşı qurşı: baĢsız ayaqsız. çaĢ baĢ. baĢ göt.
- dik, qarşı durmaq: dirənmək. müxalifət edmək.
qarşıq qarışıq. 1. cinli. aluğdə. alalı. alqın. - qarışığı var. 2.
müğəlləq. anlaĢılmaz. 3. məxlut. məmzuc. muxtəlit.
- qarşıq murşuq: qarışıq marışıq: qarĢ murĢ. qarma qarĢ.
qarşıqlıq fəsad. fitnə.
qarşılaşmaq otruĢmaq. qarĢı qoymaq. qarĢı gəlmək.
qarşılıq 1. bədəl. əvəz. - ondan buna qarşılıq çıxmaz. 2. padaĢ.
mükafat. - buda iyiliklərivin qarşılığı. 3. cəvab. 4. rədd.
tə'riz. e'tiraz. - haxlıda olsan, atava qarşılıq vermə. 5.

kıredi. qəranti. - qarşılığın bulmadan heç bir xərcə girmə. -
bu onarmaların (tə'miratın) qarşılığı varmıdır. 6. muvazinə.
7. çalıĢma qarĢılığı. əmək. müzd. mükafat. əcr.
qarşılıqlı 1. iki yanlı. iki baĢlı. - qarĢılıqlı sevgi.2. üz bə üz. - qarĢılıqlı
kanpə. - bu bağın iki qarĢılıqlı qapısı var. - qarĢılıqlı sevgi. 3.
cəvablı. - qarşılıqlı məktub.
qarşıt 1. tayat. yanıt. cəvab. - sorularım hamısı qarşıtsız qaldı. -
səsimə qarşıt vern olmdı. - qarşıt vermək. - qarşıtlarız çox
boĢ. 2. e'tiraz.
- qarşıt qoymaq, vermək: tayatmaq. tayat vermək.
yanıtmaq. cəvab vermək. - bir az daha sordum, tayatdı. -
sorularım hamısı tayatsız qaldı. - səsimə tayat vern olmdı. -
tayat vermək. - tayatlarız çox boĢ.
qartadaq xırtadaq. xarp xarp. xırp xırp. sərt nərsəni ısırırkən, qaba
qaba qaĢınırkən eĢidilən səsi yansıtır. - əlindəki almanı
qartadaq diĢləyirdi.
qartal quĢun böyük, yırtıcı çeĢiti. - qartal pəncəsi: düğümlü bir
kök. - qartal daşı: "aetie" denilən daĢ. - qartal tüki: bitgi adı.
qartalka rəhbə rəh. ağlı qaralı. çal. alavan.
qartalmaq qartlanmaq.
qart 1. yaĢlı. qarı. qarıq. keçmiĢ. geçgin. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ.
2. böyük. yekə. 3. qırt. xırt. xarp. xırp. sərt nərsəni
ısırırkən, qaba qaba qaĢınırkən eĢidilən səsi yansıtır. 4.
gobut. bədəxlaq.
qartlanmaq qartalmaq.
qartlıq gobutluq. bədəxlaqlıq.
qartuq qırtuq. dımrıq. kiçik sürgü.
qarturmaq qardırmaq. tıqamaq.
qarucaq (< qaramaq: bəkləmək. gözləmək). qorucaq. bəkləmə.
bəklək. duracaq.
qaruqmaq qərq olmaq. batmaq. dalmaq. girmək. düĢmək.
qarunğ ĢiĢman. yekman.
qarurə otraq. kavruz. havruz. oda içində oturulan qab.
qaruş qaluĢ. qapuĢ. çamurdan qorunması üçün ayaqqabın
üstündən geyilən çəkmə.
qas - Kas boya. mat (boya). Ģavsız. bulaĢιq. veyran.
unqundal8.
qas 1. qaz. iki nərsənin arasında olan aralıq, fasilə. ölüçü.
çəki. 2. qıs. qos. "q" ilə baĢlayan bir sıra sözlərin baĢına
gəlib, anlamın güclətir. - qas qatı. - qos qoca. - qıs qıvraq.
qasa kasa 1. (< kavsa). qəhf ərab (< kav). kava. (< qapsa).
sandıq. xəznə < qazan. - sərraf kasası. - devlət kasası. 2.
qasıntı. savurqac. fırtına. yələn. yelən. qatı yel.
qasalaq kasalaq. güfəzka. gövəz. güvəz. qurumlu.
qasat kasad. kəsət. 1. qısıq. yağsız. yaxımsız. sürüĢsüz -
sürüĢsz bazar. 2. yoxsulluq. qıtlıq. - para kasadı
yoxumuzdur. - yemək kasadı.
qasıb kasıb. yoxsul. çıqan. çıqay9. yarqıl. yarlıq9. yazıq.
qasıq 1. qısıq. əksik. əksək. naqis. - qasıq yarığı: fətq. 2. qarnın
alt yanı.
- qasığı çatlamıĢ.
- qasıq otu: bitgi adı.
- qasıq bağı: qasıq çatlağını ( fətqi) tutmağa yaylı (əsnək.
keĢli) bağ.
- qasıq otu qızıl yapraq.
- qasıq bağıcı: qasıq bağı yapan, onu bağlayan usda bağıcı.
- qasıq biti: ətə yapıĢan bir kənə çeĢiti. qırq ayaq.
- qasıq çatlağı: qasıq kəsəli: fətq.
qasılmaq 1. qısılmaq. çəkilib daralmaq. - donum qasıldı. 1.
əksilmək. azalmq. - gəlirim qasıldı.
qasınmaq darlaĢmaq. paltarı sonradan darlaĢdırılmaq. sason
vurulmaq.
qasıntı 1. qasa. savurqac. fırtına. yələn. yelən. qatı yel. 2.sason.
paltarın daralması üçün sonradan vurulmuĢ tikiĢ. - bu
yələyə iki qasıntı vurun. - kotun qasıntısın sök bolalsın.
qasmaq 1. qısmaq. çəkib daraltmaq. - donumu qas. - qasmalı
nərsə. 2. əksiltmək. azaltmq. - gəlirim qasıldı. 3.
toplamaq. qanğırmaq. qanırmaq. qoparmaq.
qasnağ gərgəf. dar. çərçivə. dəzgah. qab. qornıc. çərçivə. qab.
çevrə. çəmbər. - qasnağa gərmək. - qasnaq iĢləmək:
gərilmiĢ, çəmbərə çəkilmiĢ parçada qolay bir çəkiĢ, naxıĢ
iĢləmək. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ.
qasnaşmaq qıstaĢmaq. titrəĢmək. sılaĢmaq.
qaş qaş. (aç. qaç: hər iki söz ayrıqı göstərir). 1. nərsənin açıq
yeri. çataq. çatı. 2. yəhərin öndə arxada olan ayrıq,
qalxıq yeri. 3. qaĢı. qaĢın. qaĢıl. təhrik. 4. qoyma.
oturma.- üzüyün oturması. 5. kiĢi gözü üzərində yayaq
(kamanlı) uzanan qıssa qıllar. 6. qaĢa oxĢar kimi, yaylı
belli olan nərsələrə deyilir.
- qaltaq qaşı: yəhərin öndə arxasında olan yüksək yeri.
- qılıc qaşı: qılıncın (əğri olan) sapı.balçaq.
- dağın qaşı: dağın yörəsi.
- qaş atmaq: im edmək. imgəmək.
- qaş basdı: 1. alnı üsdə saxlanılan. alınçaq bağı. alınçaq.
ləçək. 2. çatqı. sevgili. dildadə. əsabə. - ağrısız başa qaş
basdı: gərəksiz yerə qonaqçı olmaq. baĢına bəla axtarmaq.
lizumsuz təkəllüf.
- qaş çatmaq: qaĢ gözsünmək: qapsunmaq. qapusluq,
əbusluq edmək.
- qaş yapayım dərkən, göz çıxarmaq: iĢ düzəltmək diləyi ilə
iĢ pozmaq.
- qaşla göz arasnda: dimdə., anda. ində. imdə. bir anda. göz
qıpımıda.
- gözün uzərində, qaşın var deməmək: olmasın yumĢaqlıq
göstərmək. incidən ağır söz blə deməmək. incidicək belə bir
söz söyləməmək.
- üzük qaşı: seçgin.
qaşak 1. xaĢak. qaĢıntıı. süprüntü. 2. əlin dörd barmağın
birləĢdirib, ənsədən çalma durumu. 3. qaĢınan.
qaĢınması olan. qurduĢlu.
qaşaqı qaşağı. 1. qaĢımağa yarar qaĢıq.- kürəyim qaşınır, bir
qaĢağıda bulamam. - savaş qaşağı: qavğa qaĢağı savaĢ
kürəsi. 2. nərsənin tozun tozağın almağa, saçaq, simin
diĢli ayqıt.
qaşaqlamaq əlin dörd barmağın birləĢdirib, ənsədən çalmaq. peysərə
salmaq (çalmaq).
qaşamaq qaĢarlamaq. tumarlamq. tımarlamq.
qaşan dincək. dinlik. diĢlik. rahatlıq. istirahatlıq.
qaşana kaşana < kovşan. (< kov. kav). yuva. ev.
qaşandırmaq dincətmək. dinlətmək. rahatlamaq.
qaşanmaq dincəlmək. dinlənmək. rahatlanmaq.
qaşar qaşır. 1. qaĢıyan. qoparan. 2. qoğan. ayıq. uzaqladan.
tərd edən.
qaşarlamaq tumarlamq. tımarlamq. qaĢamaq.
qaşı qaĢın. qaĢıl. təhrik.
qaşıq 1. qaşqı. qaşqa. (qaĢırmaq, qaçımaq, qoparmaq, qırmaq,
ayırmaq ayqıtı). { hər ayqıt ki kəsərlik, qırıqlıq qılığı, xəsiyəti
olsa, bu adı daĢıya bilər}. özəlliklə yeməyi parçalayıb, tikə
tikə ağıza götürən araca adlanıb. yapılarda gəci kəsib,
naxıĢlayan arac. 2. qaĢınmıĢ, oyulmuĢ nərsə. özəlliklə
dənəli, suyuq nəsələri götürməyə yarar arac. 3.
mühərrik.
- aş qaşığı: yemək qaĢığı.
çoxmaq salad.
- çay qaşığı: kiçik qaĢıq.
- gümüş qaĢıq çatal taxımı.
- bir qaşıq yemək: çox az.
- qaşıq atmaq: çox istəklə yemək.
- ağzının qaşığı değildir: ağzına sığmaz.
- bir qaşıq suda boğmaq: çoxlu qısqancılıq, kin duymaq. bir
öcmanlığın, düĢmanlığın göstərmək. - səni bir qaĢıq suda
boğaram.
- qaşıq öcmanı: qaĢıq düĢmanı: qadın. arvad.
- qaşıqla verib, sapı ilə göz çıxarmaq: bir iyilik görüb, baĢa
çalmaq. baĢ yarmaq. gözə soxmaq.
qaşıqçı - qaşıqçı avırdı: ovurdu çökük. çökük yanaqlı.
- qaşıqçı əlması: adlım bir daĢ.
qaşıqçin qaqsı qaĢığa oxĢar ördək.
qaşıl qaĢ. qaĢı. qaĢın. təhrik.
qaşıma qurca. qurda. təxriĢ.
qaşımaq 1. boĢamaq. ötürmək. buraxmaq. 2. qazımaq. qıraĢmaq.
qıraĢlamaq. aĢındırmaq. oymaq. oğmaq. qıcıtmaq.
sürtmək. 3. quĢqutmaq. təhrik edmək. - qonĢu qonĢunu
qaşımaz. - qonĢunun itin qaşıyan, ısrınar. 4. əmritmək.
gidiĢtirmə üzündən qıdıqlamaq. 5. qazımaq. silmək. - bu
tümlədən (cümlədən) bu sözü qazın. 6. qurdalamaq.
qurcalamaq. təxriĢ edmək.
qaşın qaĢ. qaĢı. qaĢıl. təhrik.
qaşınan qaĢınması olan. qaĢağ. xurduĢ. qurduĢ.
qaşındırmaq hərəkətləndirmək. təhrik edmək. qıcıqlamaq.
tırmalamaq. dırmalamaq. təhyic edmək. - onun sözlər
baĢımı tırmlayır.
qaşınma 1. giciĢmə. - olmasın qaşınma. - genə qaşınması tutmaq. 2.
özünü qaĢıma. - bu qədər qaşınmaya nədən nədir. 3.
boĢunma. ötrünmə. burxılma. 4. kəndinə qarĢı,
davranıĢa nədən vermə. nərsəni, kimsəni öz kəndinə
quĢqutma. - qaşınma iç bulantıdan nədəndir. 5. qımıltı. -
tanrı özü qımıltıvı qoysun.
qaşınmaq 1. qaĢnamaq. boĢunmaq. ötrünmək. 2. iĢəmək. 3.
qaĢnamaq. giciĢmək. - olmasın baĢım qaşınır: baĢım
sökülmək istəyir. 4. dırnaqsı, sərt nərsə ilə bir yeri
oğmaq. - qaşınmaq ötür dırnaqın uzat. - uyuz kimi,
durmadan qaşınır. 5. kəndinə qarĢı, davranıĢa nədən
vermək. nərsəni, kimsəni öz kəndinə quĢqutmaq. -
dayaq yemək üçün qaşınır. 6. didinmək. giciĢmək.
gədiklənmək. (< gədik. kərdik < kər).7. giciĢmək.
gədiĢmək.- ovucum gədişir. - yaram gədişir. 8.
hərəkətlənmək. təhrik olmaq. 9. qazınmaq. dərini,
baĢqası, qazırcasına, dırnaqa tay nərsə ilə, bərk bərk
qaĢımaq. - nə qazınırsın belə. - içi qazınmaq. 10.
qımıldanmaq. - tanrı özü qımıltıvı qoysun.
qaşıntıı xaĢak. qaĢak. süprüntü.
qaşır qaşar. 1. qaĢıyan. qoparan. 2. qoğan. ayıq. tərd edən.
qaşıyan qaĢar. qaĢır. qoparan.
qaşqa qaşqı. qaşıq. (qaĢırmaq, qaçımaq, qoparmaq, qırmaq,
naxıĢlayan arac.
qaşqabaqlı quraq. tutuq. kibritçi. asıq üz.
qaşqı qaşıq. qaşqa. (qaĢırmaq, qaçımaq, qoparmaq, qırmaq,
naxıĢlayan arac.
qaşnamaq qaşınmaq. 1. boĢunmaq. ötrünmək. 2. iĢəmək.
qat 1. qut. iti. 2. möhtəva. 3. taq. güc. tab. tav. 4. mərtəbə.
çatı. 5. tav. tov. kərəm. rəf. rədif. çin. - bu duvar on tav
kəpiçlidir. - yer tavları.
qat 1. sıra. qoĢı. sinif. - qatla: sıra ilə. - qatlı qıtımlı: sırlı sıralı.
2. büküm. bükülmüĢ nəsənin hər bükümü.- parça qat
yemiĢ. - ipək qumaĢ qat yeməz. 3. rədif. rədə. - iki qatda
durun. - birinci qat. - iki qatlı ip. 4. bükmə. qırma. qırım. -
parçanı, kağazın qat yeri. 5. qoĢu. takım. dəsd. set. - bir
qat geyim. - bir qat istikan. 6. bir ölçünün tayı, bənzəri. -
bir qat verdin, bir qat al. - verdiyivin beĢ qatın aldın. - bir qat
su, iki qat yağ tök. 7. dərəcə. dərəcə. - yuxar qata çatmaq.
8. quĢların daĢlığı. - toyuq qatı. 9. qatı. bək. bərk. sərt. -
qat davranma. 10. donuq. donmuĢ. balta. dik. - qat dur. -
hava soyuqdan qat kəsilmiş. 11. ĢaĢa. ĢaĢqın. heyran. -
qat kəsildik: qat qaldıq: ĢaĢa, açıla qaldıq. dona qaldıq.
- qat qala: ən qatı. ən sonu. ən nəhayəti. - qat qala onbeĢ
tümənə verə bilərəm. 12. büklüm. - iki büklüm: iki qat.13.
qatı. bərk. sıqı sıkı. sıxı. sərt. - sıqı ət. sıqı sümük: gəvrək
olmayan. 14. yan. qulluq. xidmət. hizur. qabıl. - xan
qablında: xan qabalında: xan qabağında: xan qatında. -
onun qurrasından (qururundan) qatına varılmaz. 15. fikir.
məslək. əqidə. - mənim qatımda onun dəğəri yoxdur. -
qatsız kiĢi: idəsiz adam. - qatlı durumlu: fikirli muqavimətli. -
ərənlər qatında almasın bir parlaq daĢdan ayrımı (fərqi)
yoxdur. 16. dəvə tikəni yemiĢi. tikənli Ģeylərin yemiĢi. hər
bir ağacın yemiĢi.
- qat olan. duzlanıb, qurutulmuş, qatınmış, bərkimiş ət:
qatıt. basdırma. 3. bədəxlaq. 4. qət. tabaq. yapraq. - iki
tabaq kağız.
- quş qatı: qonsa. quĢ qursağı.
- qat qat: {1. dərcə dərcə: dərəcə dərəcə. 2. qatında qat (>
qat əndər qat). çox çox. böyük qat. - bu sıra qabaxkından
qat qat iyi oldu.
- iki qat: {1. müzaəf. - bu gün dündən iki qat sıcaq. 2.
bükülmüĢ. qatlanmıĢ. - qocalıqdan iki qat olmuĢ. -
yorqunluqdan iki qat oldum}.
- qırx qat: qatlağ. qat qat. heyvanın gəviĢ gətirə qursağı.
- lay lay, qat qat olan: qatmarlı. qatmar. çox yapraqlı. çox
dolanbaclı. - qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar manto.
- qatmar börk.
- qat qat edmə: qatlama. bükmə. devĢirmə. - qatlama yeri:
bükmə yeri. qırım.
qataq 1. qətəq. kətək. kətə. qatmarlı çörək. düğü unundan bir
çeĢit çörək. 2. örtük. (qətdəmək: qatdamaq: örtmək). bir
çeĢit parça.
qataquli bağıcı. baxıçı. göz bağcı. kələkçi. fırıldaqçı.
qataqullamaq bağıcılıq, baxıçılıq, göz bağçılıqla, kələk düzəklə nərsəni
gözdən itirmək, aĢırmaq, gurulutuya gətirib(hay küyə
salıb) yavaĢca' usulca yox edmək. - kitabımı
qataqulladılar.
qatal qırtıl. qırna. su Ģiri.
qatan alayan. bulayan.
qatanqur biçiksiz. bəĢiksiz. biçimsiz. gobud. yaxıĢıqsız. qılıqsız.
beqiyafə.
qatar - durna qatarı: sürü ilə, dalı ba dal gəzənlərdən söz edəndə
deyilir.
qatdamaq qətdəmək. örtmək
qatı (< qatqı). daĢlıq. qursaq. quĢların birinci qarnı. qat. bərk.
sıqı sıkı. sıxı. qat. bək. qısı. qısqıq. sərt. bərk. tiri. diri.
dirik. tirik.- diri söz. - qatı üz: utanmaz. davul dərisi. - qısı
ürək.- qat davranma.
- ən qatı: qat qala. ən sonu. ən nəhayəti. - qat qala onbeĢ
tümənə verə bilərəm.
- quş qursağı daĢlarıda sındirir.
- sıqı ət. sıqı sümük: gəvrək olmayan.
qatıq çaĢni. məzə.
qatıqsız qatsız. yalın. quru.- quru əkmək.
qatıl qalın. quyuq. kifir. kəsif. aĢıq. bıkıt. pıkıt.
qatılaş qatlaş. 1. dözüm. 2. bərkiĢ. bəkiĢ. təqviyə.
qatılaşdırmaq qatlaĢdırmaq. diriltmək. sərtləĢdirmək.
qatılaşmaq qatlaşmaq. bərkimək. qatılmaq. sərtləĢmək. pəkləĢmək.
bərkləĢmək. dirilmək. sərtləĢmək. qəvam tapmaq. - bu
toprağ günəĢlə bərk qatıldı. - topraq günəĢlə qatılşır, kiĢi iĢ
ilə.
- köksü qısılıb qatılaşmaq, darılmaq: tonğcımaq.
donğcımaq. buzcımaq. büzülmək. üzülüb darılmaq.
qatılıq 1. yibusət. xuĢgiyət. quruluq. 2. rəhmsizlik. 3. xiĢunət.
pəklik. bərklik. səlabət. 4. mətanət. - iĢ qatılığı. - üz
qatılığı. 5. qalınlıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik. kəsafət.
aĢıqlıq. bıkıtlıq. pıkıtlıq. pıxtılıq.
qatılış qarıĢma. iltihaq. inzimam.
qatılmaq 1. qatılaĢmaq. sərtləĢmək. pəkləĢmək. bərkləĢmək. - bu
toprağ günəĢlə bərk qatıldı. 2. quyulaĢmaq. quyuqlaĢmaq.
pıxtlanmaq. - yoğurt qatıldı. - qan qatıldı. 3.
qəsavətlənmək. - üzi qatıldı.
- birinə qatılmaq: quyruq olmaq. dolaĢ olmaq: əngəl olmaq.
qatım qatlım. 1. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. sancı. əzab.
dərd. 2. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. - saçın qatımı:
qıvrımı.
- qıvrım qıvrım: çoq qıvırcıq. - saçı qatım qatım: qıvrım
qıvrım.
- qoç qatımı: güzdə qoçları qoĢnı üçün sürüyə qatmaq.
- qatım qatım qatınmaq: qıvrım qıvrım qıvrılmaq:
sandıdan bükülüb durma.
qatımlamaq hissələmək (< ıs). təkrarlamaq.
qatın möhtəviyyat.
qatır 1. qat, qaba olan. tərbiyəsiz. bədəxlaq. - nə qatırdır. -
qatıra minmək: cin atına minmək. qatıqlamaq. - qatır
muncuğu: qatırlara taxılan göy sırça. - qatır dirnağı: sarı
çiçəkli bitgi. - qatır quyruğu: söki bitgisi. 2. > qadir. güclü.
oğan. 3. (< qat: taq. güc.). güclü, tablı dözümlü olub, dağ
yollarıda yükçülüyə ən yararlı heyvanlardandır.
- qatır dırnağı: çiçək çeĢiti.
- qatır quyruğu: bitgi adı.
- çox quru, arıq:. - qatıt kiĢi. - qatıt cocuq.
- arıq olmayan: səmiz. toplu. bəsli. ətli. dolu. - bu kərə onu
toplu gördüm.
qatışıq qarıĢıq. iləc. məxlut.
qatıt 1. qattı. ətsiz bəzəksiz qalan, olan nərsə. iskilet. - evin
qatıtı. - yapı tklmədən ön, qatıtı qurulmalıdır. - qattılı:
iskiletli. 2. qat olan. duzlanıb, qurutulmuĢ, qatınmıĢ,
bərkimiĢ ət, nərsə. basdırma. 3. çox quru, arıq. - qatıt
kiĢi. - qatıt cocuq. 4. qattı. ətsiz bəzəksiz qalan, olan
nərsə. iskilet. - evin qatıtı. - yapı tklmədən ön, qatıtı
qurulmalıdır. - qattılı: iskiletli.
qatqa qatqa. 1. məlamət. 2. qeybət.
qatqı > qati.
qatlaq 1. kitab. hər nəyin qalxıq qoğzaq qıraqı, yanı. - qırx qat:
qat qat. heyvanın gəviĢ gətirə qursağı. 2. tevrik. çevrik.-
devrik dodaq, yaxa, qatlanma.
qatlam təkərləmə. tikrar.
qatlama (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti). qıvırma. qıvrıntı.
əğrətin. bükünti. buruma. burum. qatlayıĢ. burulmuĢ,
qatlanmıĢ nərsə.qıyıntı. basdırma. bükmə. qat qat
edmə. devĢirmə. - qatlama yeri: bükmə yeri. qırım.- bu
qatlamaq 1. tevirmək. devirmək. 2. toplamaq. - yataqları qatlayın. 3.
dəvĢirmək. devĢirmək. türmək. dürmək. sarmaq.
burmaq. - bu qalını devşirmək. - Ģey Ģüyüzü deşirib
sandığa qoy. - bu qalını devşirmək. - Ģey Ģüyüzü deşirib
sandığa qoy.
qatlandırmaq 1. qıvrım qıvrım, büklüm büklüm bükmək. 2. dözdürtmək.
3. çarasız edib içərtmək.
qatlanış rizayət.
qatlanma devrim. çevrim. çevrilmə. bükülmə.
qatlanmaq 1. əğilmək. 2. dözmək. 1. bükülmək. qırılmaq. dürilmək.
burulmaq. sarılmaq.
- bu köynəyin yaxası qırılmaz.
qatlanmış - burulmuş, qatlanmış nərsə: buruma. burum. qatlama.
qatlayıĢ.
qatlaş qatılaş. 1. dözüm. 2. bərkiĢ. bəkiĢ. təqviyə.
qatlaşdırmaq qatılaĢdırmaq. diriltmək. sərtləĢdirmək.
qatlaşmaq 1. dikənmədən, qalxmadan dözmək. keçinmək. 2.
təkərləĢmək. tikrarlaĢmaq. 3. qatılaşmaq. bərkimək.
qatlaşmamış körpə. təzə.
qatlatmaq 1. qıvırmaq. əğirmək. bükmək. qırıtmaq. - saçını,
saqqalını qıvırmaq. - keçəl saç istər, onda qıvrığından. -
bunu qırağın qıvırın. 2. yedirtmək. keçirtmək. əğib, burub
yerləĢtirmək. 3. xəmiri incə açmaq, yufqa yapmaq.
qatlayış buruma. burum. qatlama. burulmuĢ, qatlanmıĢ nərsə.
qatlı yanlı. yönlü. tərəfdar. idəli. məsləkli. əqidəli.
qatlıq bədəxlaqlıq.
qatlım qatım. 1. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. sancı. əzab.
dərd. 2. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. qatım. - saçın
qatlım: qıvrımı.
- qatlım qatlım: qıvrım qıvrım: çoq qıvırcıq. - saçı qıvrım
qıvrım.
- qatlım qatlım qatınmaq: qıvrım qıvrım qıvrılmaq:
sandıdan bükülüb durma.
qatma (< qatmaq. neçəni birbirinə artırmaq). neçə sapı, qılı
qovuĢduraraq düzələn ip. özəlliklə keçmiĢdə at quyruğu
qılıdanda yapılırdı.
qatmaq 1. aĢarmaq. aĢılamaq. 2. alğatmaq. dağıtmaq.
qarıĢdırmaq. (> aloftən).
qatmar qatmarlı. 1. lay lay, qat qat olan. çox yapraqlı. çox
dolanbaclı. - qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar
manto. - qatmar börk. 2. ağır. zorba. qəliz. bükük.
- qatmarlı çörək: qataq. kətək. kətə. düğü unundan bir çeĢit
çörək.
qatmarlı qatmar. 1. lay lay, qat qat olan. çox yapraqlı. çox
dolanbaclı. - qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar
manto. - qatmar börk. 2. artığına. müzaəf. - qatmarlı qıyım
(zülüm): müzaəf zülüm. - gec gəlibdə, qatmarına
(qatmarlısı) yalanda söylər.
qatmər - qatmər olmayan: yalın (qat). yos. yoz. sadə.
qatrılmaq qurutulmaq. qaqac (bastırma: quru ət) yapılmaq.
qatsız qatıqsız. yalın. quru.- quru əkmək.
qaturlu qatqısı olan. ağılı.
qav kav. tutaraq. tutuĢduruq. oto tutuĢdurmağa özəl nərsə.
çıra. kibrit.
qava kava. kasa (< kavsa). qəhf ərab (< kav).
qavaq - misir qavağı: söğütün çeĢitlərindən: sorğun.
- qavaq aqacı: toğraq.
qaval kaval. kova. qalay. ĢiĢik. yalançı, üzdək (səthi) süs,
bəzək. içi boĢ borı kimi nərsələrə deyilir. - qaval düdük:
çobanların çaldığı qalınca səsli böyük düdük. - üstü qaval
altı şişxana: altı üstünə bənzəməz, uyumsuz görnüĢ. -
bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı kişiyə
yaramaz: atasının ad sanına güvənmək (sevinən) kiĢiyə
yaraĢmaz.
- qursaq qaval (dəf): incə bağısaq kimi incə dərili.
qavala dəniz qıyısında salaĢ, dam yapılmıĢ yer.
qavaliye bir sinif atlı, çapağan olub, bir yolun, qatın, məsləkin
qapalı qafalısı, qızılbaĢı, fədayisi, lotusu.
qavama gətirmək yoğurmaq. yoğrutmaq. qəlizlətmək.
qavçuq 1. müĢəmmə'. muĢamba. 2. qabuĢ. qavuçq. qavuc.
qavuĢ. qapuĢ. qovuĢ. qovuç. qoruyan. qavrıyan.
qavruyan.
qavğa - qavğa qaşağı: savaĢ qaĢağı. savaĢ kürəsi.
- qavqanı basmaq: həll etmək.
qavqaçı talaĢman. dalaĢman. əxlaqsız. qızqın. sataĢqan.
qavlaq kavlaq. qablaq. boĢ. yalan. köksüz. əssasız.
qavlamaq doldurmaq.- qabuq qavlamaq: qabıq doldurmaq.
qavlamaQ6 kavlamaQ6. ağdurmək9. dörcələmək8. çoXıno7. çukulö5.
qavrıyan qoruyan. qavruyan. qavuc. qavuĢ. qapuĢ. qovuĢ. qovuç.
qabuĢ. qavçuq. qavuçq.
qavruyan qoruyan. qavrıyan. qavuc. qavuĢ. qapuĢ. qovuĢ. qovuç.
qabuĢ. qavuçq.
qavruz kavruz. havruz. qarurə. otraq. oda içində oturulan qab.
qavşaq qovĢaq. bitiĢik. yanĢaq. müttəsil. peyvəsdə.
qavşamaq kavşamaq. gəvĢəmək. qağĢamaq. (< qaq: sərt səs).
xərab olmaq. əprimək. yıpramaq. çox əsgimək.
qavuc qavuĢ. qapuĢ. qovuç. qabuĢ. qavuĢ. qavçuq. qavuçq.
qoruyan. qavrıyan. qavruyan.
qavuçq qabuĢ. qavçuq. qavuc. qavuĢ. qapuĢ. qovuĢ. qovuç.
qavuq - qavuq sallamaq: ĢiĢirmək.
qavurmaq suruĢlamaq. ütmək. talamaq. dalamaq. dağlamaq.
yaxmaq. acıtmaq.- ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı.
qavuş 1. bitiĢmə. ulaĢ. bitiĢiklik. ittisal. 2. vəslət. qohum. 3.
qovuĢ. ulaĢı. görüĢ. çatıĢı. yetiĢi. mulaqat. 4. qavuc.
qapuĢ. qovuç. qabuĢ. qavuĢ. qavçuq. qavuçq. qoruyan.
qavrıyan. qavruyan.
qavuşdurma - toqa edmək: qovuĢdurmaq.
qavuşmaq bitiĢmək. toxunacaq qədər yaxınlaĢmaq. yanaĢmaq.
müttəsil olmaq. qovuĢmaq. ulaĢmaq. görüĢmək.
çatıĢmaq. yetiĢmək. mulaqat edmək.
qavuşturmaq bitiĢdirmək. toxunacaq qədər yaxınlaĢdırmaq.
yanaĢdırmaq. müttəsil edmək. - iki masanı bitişdirib bir
üzün masa qurduq.
qavut havut. dəvəyə vurulan kiçik palan.
Qavut Qovut. qaqut.
qay kay. kaysı. kandak. hansı. hanqqı. nəndəy.
- gay kişi: gəyliq kiĢika. ĢaĢqın. yabansı kimi iki tərəfonə
baxaraq yürüyən adam.
qaya - bir çeşit qaya başı hava: varsağı.
- kor qaya: dənizin içində olub görünməyən qaya.
qayab qayıq. süzən.
qayaçuqka gözəl qoxulu bir dağ otu· olsunki "zəfran" bitgisidi.
qayalı asqalalı.
qayan baĢçı. sürən. sürücü.
qayar siviĢik. ziviĢik. sıvaĢık. yapıĢır. yapıĢqan. - sivişik çamır.
qayar yalçın. sal. düz. bərk dik. - yalçın qaya.
qaybaq qaymıĢ, caymıĢ iĢ, davranıĢ. qəbeh. sapaq. sapıq.
qayçı - böyük qeyçi: sindi.
- nərsənin ucun, başın kəsməyə böyük qayçı: qırqı.
qayğı çözək. közək. qussə. tasa. qussə. kədər. kətər. kətir.
kitər (< kitmək: qapamaq).
qayğılandırmaq düĢündürmək.
qayğılanmaq çözəmək. közəmək. sozalmaq. qussələnmək.
qayğılanmaq kitərlənmək. kitərlənmək. kədərlənmək. kətərlənmək.
kətirlənmək ( < kitlənmək: qapanmaq). kədər etmək.
tasalanmaq. qussələnmək.
qayıdış dönüm. rücət. ovdət.
qayıxmaq kırıxmaq. bara qoymaq. iĢtibah edmək. - söz arası
uçqunmadın.
qayıq qayab. süzən.
- gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapışqan,
yəlimlə qapamaq işi: qaplatmaq. qaplamaq.qalpatmaq.
qalpamaq.
- qayıqlarda dənək, dəngə daşı: ayaq daĢı.
- gəmi, qayığı, omurqa üzərinə mindirməyə yarayan,
qabırqa biçimində olan ağaclar: qabırqa.
- gögərtəsiz (çatısız) olub, altı düz, çaylara salınan qayıq:
tombaz.
- yuvarlaq qayıq: qofa. kofa.
- qayıq kürəyinin keçdiyi dəlikli təxdə: kilitcik.
qayim - qayim qoymaq: qayırmaq. düzəlmək. bərkitmək. dikətmək.
qayım qaqım. doğru. düz. turlu. durlu. qərarlı. sabit. qəvamlı. -
durlu kiĢi. - durlu söz.
qayın - bir qadına görə qaynı arvadı: elti. ilti. əlti. iki qardaĢın bir
birinə verən adı.
qayırım qayrım. mərhəmət. rəhm.
qayırmaq 1. qeyirmək. geyirmək. örtmək. gizlətmək. 2. qeyirmək.
geyirmək. aldatmaq. 3. düzəlmək. dikətmək. bərkitmək.
qayim qoymaq. 4. saplamaq. nəsb edmək. iĢlətmək.
kullamaq. kollamaq. yiyələnmək. qayrıtmaq.
qapılandırmaq. hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ tapıb
uğratmaq. yerləĢdirmək. kullatmaq. qulluğlatmaq.
xidmət vermək. - onu o kullayır. 5. bərkitmək. qoymaq.
qərar vermək.
qayış - at quyruğu altından keçirilən, yəhərə bağlı qayış:
qusqun. quĢqun.
- qurşaq, qayış kimi nərsələri bağlamağa özəl, dilli başlı
böyük qopca: toqqa. tuqa. tuqa. - qolan toqası. - quĢaq
toqası. - qılıc qayışı toqası.
qayıt qaytarı. yanıq. yanqı. cavab.
qayıtlamaq qaytarmaq. yanıqlamaq. yanqılamaq. cavablamaq.
qayıtmaq üstələmək. geri dönmək.- ısıtma üstələdi.
- səsin dəğib qayıtması: yanqulama. pejvak.
qayıtmış qovuĢmuĢ. rəhmətlik. - qovuşmuş atam böylə buyuyurdu.
qayqı qaqğı. qaqıl. sıxıntı. dincsizlik. rahatsızlıq.
- qayqıdan titrəmək: irilmək. kəndi kəndini yermək. arılmaq.
qayqırmaq hirslənmək. qızmaq. taqınmaq. taxınmaq.
qaymaq 1. öz. özdək. özlü topraq. 2. siviĢmək. ziviĢmək.
qaynaqda qələyan. qalağan. qaynayan. təpiĢin. təpiĢdə olan.
qaynamaq oynamaq. yanmaq. həyəcanlanmaq.
- ürəyim oynadı. - coşub. qalxıb qaynamaq: ĢuluqlaĢmaq.
çoqraĢmaq. covlaĢmaq. covlanmaq. dalqalanmaq.
- bıtraq kimi qaynamaq: çox qalabalığ olmaq.
qaynar aĢma. coĢma. qumluqdan Ģığıran qaynaq. çeĢmə.
qaynarca hamam. üstü açıq olan ılıcaya, qaynarca deyilir, üstü
qapalıya, günbəzliyə qaplıca deyilir. bataq. batılan yer :
xəznə. hamam. üstü açıq hamam. ılıca. (# qaplıca).
qaynaşmaq fıĢqırmaq. qoğalanmaq. qoğuĢmaq.
qaynatmaq xaĢlatmaq: nərsənin üstünə sıcaq su tökmək.
qaynayan qələyan. qalağan. qaynaqda. təpiĢin. təpiĢdə olan.
qaypaq züvqan
qaypamaq züvmək
qayrılmamış qapısız. qulluğu, xidməti olmayan. iĢsiz. mə'muriyətsiz.
qayrım qayırım. mərhəmət. rəhm.
qayrıtmaq qayırmaq. qapılandırmaq. hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ
tapıb uğratmaq. yerləĢdirmək. kullatmaq. qulluğlatmaq.
xidmət vermək.
qaysı kaysı. kay. kandak. hansı. hanqqı. nəndəy.
qayta 1. döngi. tolumba. nərsəni dolandıran. dolamba.
tulumba. 2. tulumba. çapqın. qaba. gobud. tərbiyəsiz.
qaytarı 1. qayıt. yanqı. yanıq. cavab. 2. qaytuq. qusuq. qusmuq.
qaytarmaq yanqılamaq. yanıqlamaq. cavablamaq. qayıtlamaq.
qaytatmaq qusdurmaq. qusyurmaq. quysarmaq. qısyarmaq.
qusyan etdirmək.
qaytış mi'ad. rəstaxiz.
qaytışmaq rəhmətə gedmək.
qaytuq qaytarı. qusuq. qusmuq.
qaz 1. qas. iki nərsənin arasında olan aralıq, fasilə. ölüçü.
çəki. 2. qarında olan yel. - bu yel yayar yeməkdir. - yel
yayar: qazlı.
qaz qaz. axmaq. səfeh. - qaz qafalı. - qaz beyinli. - qaz kimi.
- qaz ayağı: {1. çox qollu çəngəl. 2. salatlıq bir ot}.
- qaz qanadı: gürəĢ oyunlarından biri.
- qazdan böyük, yabanı quş: toy.
- qazın səsinin yansısı: tıs.
- tıslamaq: qazın səsinin yansıtmaq.
qazaq (< qazınmış: üzü qırxıq (< qazmaq). türk ellərinin
qaraqolluqda iĢləyənlərinin, üzləri qırxıq olması, onların baĢlı
simgələrindənidi.
qazamat qazıq. duzaq. - dərin qazıq. - dar, qara qazıq.
qazan qazi. qazna. qazqan. qaznaq. ocaq. xanidan. - qazan
xan: ocaqçı. xanidan baĢı.
- qazan qazıntısı: qazanın dibinə yapıĢıb, qazmaqla
çıxarılan nərsə. qazmaq.
- böyük qazan: qaznaq. qazna. xəzən . xəznə (> məxzən).
- ətin pişirməyə özgü yayvan, kiçik qazan: quĢxana.
- pilov qazanı: quĢluq. quĢlıq.

- qazan yuvarlanıb, qapağın bulmuĢ: govduĢ yuvarlanıb,
duvağın tapıb: iki arxadaĢ, iki qarı birbirinə uyğun.
- qazanda piĢirib, qapağında yemək: yoxsulca yaĢama
qanıqmaq.
- sağır təncərə: ağır qaynayan, çabuq qaynamıyan qazan.
- qəbir qazan: gömici. gömən. quylayan.
qazanc ası. istifadə. kar. nəf'. fayda.
qazandırmaq istifadə verdirmək.
qazanxan qaziyol quzat.
qazanma - dərəcə qazanma: təprə. tərfi'.
qazanmaq 1. edinmək.yiyələnmək. istehsal edmək. iktisab edmək.
2. uğramaq. mübtəla olmaq. - Ģeh yerdə durmaqla bir neçə
xəstəlik qazandı. 3. almaq. ödül almaq. utmaq. yenmək.
yenğmək. yendirmək. oyunda. qələbə çalmaq. 4.
istifadə eləmək:
qazaş ətmək. əkmək. məiĢət. - əkməyini çıxarmaq.
qazdırmaq aĢdırmaq. açdırmq. eĢdirmək.
qazebərəb < qazan. kəsən.
qazğı > qarğı. uzun mızraq. neyzə.
qazi - qaziyol quzat: qazanxan
qazıqçı kələkçi. aldaq. dubbaraçı. hiləçi.
qazıq 1. bir yerə qaqılmaq çalınmaq üzrə, ucu qazılmış,
yonulmuĢ, sivrilənmiĢ odun. - qazığ qaqmaq. - qazığa
bağlamaq. 2. su içində, çürük, boĢ, bataq topraqda
tikilən yapının təməli olaraq, sıra ilə yerə soxulan
dirəklərin hər biri. - qazıq üzərinə yapı tikmək. 3. ölüm
qınağı (cəzası) yollarından. ĢiĢə oxĢar olub, ölümə
yaxalı suçluların götündən soxulub baĢından çıxarılırdı.
- qazıqlamaq: qazığa vurmaq. 4. aldaq. kələk. dubbara.
hilə. - qazıqlamaq: kələk gəlmək. - qazığa düĢmək. 5.
qazıq kimi, dirək, mıx kimi dim dik olan, donmuĢ nərsə.
- qazıq kəsilmək. 6. baĢ yazı. yazılmıĢ. muqəddər. -
qızaqlı qazıq: bədĢans.- qazıqdan qaĢmaq olmaz. 7. oyuq.
yırtıq. - qazıq nərsə. 8. naxıĢlı. rəsmli. - qazıq parça. -
qazıq çatı, duvar. 9. cizgi. rəsm. nəqqaĢi. - qazıq saatı. -
məktəbdə. həfdədə iki saat qazığımız var. - qazıq sərgisi.
10. qızaq. iĢkəncə. - nədən böylə qazıq, böylə qızaq. -
qopan qazıq: qiyamət uqubəti. 11. qazamat. duzaq. - dərin
qazıq. - dar, qara qazıq. 12. deyləm. əhrum. 13. qozuq iz.
butafars (< budaq: dal yarpaq). hərĢeyin üstündə olan
budağa tay oyuq. rəsm. nəqqaĢlıq ( > butəkari). 14.
alanğ. aranğ. xəndək.
- qaqıq qazıq: yerə bağlanmıĢ kimi durmaq.
- sağ qazıq: güvəniləcək. güclü tapı, sənəd, dayaq. muridi
e'timad.
- qazıq qaqmaq: yerləĢib qalmaq.
- ipdən qazıqdan qurtulmuş: öldürülməli. e'dama
müstəhəq.
- qazıq kök: mıx kimi aĢağı iĢləyən kök.
- qazıq bağı: bağ çeĢiti.
qazıqlamaq qazığa vurmaq.
qazılmaq 1. açılmaq. eĢilmək. - güc qazılan topaq. 2. oyulmaq. -
içim qazılır.
- qazılıb çuxurlaşmaq: aĢlaĢmaq. açlaĢmq. eĢləĢmək.
qazım gəmirci. - qazım heyvan.
qazımaq 1. qaĢımaq. silmək. - bu tümlədən (cümlədən) bu sözü
qazın. 2. üzmək. yolmaq. - kut ülgüclə üzümü qazdı. 3.
çuxurlayaraq yazmaq, naxıĢ salmaq. oymaq . - mənim
çəkilimi daĢlara qaz. - ürəyə qazılmış duyğular. 4. qaĢımaq.
qıraĢmaq. qıraĢlamaq. aĢındırmaq. oymaq. oğmaq.
qıcıtmaq. sürtmək. 5. dərmək. dərimək. taramaq. açıb
yırtmaq.
qazınmaq 1. qaĢınmaq. dərini, baĢqası, qazırcasına, dırnaqa tay
nərsə ilə, bərk bərk qaĢımaq. - nə qazınırsın belə. - içi
qazınmaq. 2. üzünmək. yolunmaq. - kut ülgüclə üzüm
qazındı. 3. nə var nə yoxunu aranıb eĢinib alıb vermək.
dibin çıxarmaq. kökdən incələmək. arayıĢ aparmaq. 3.
açınmaq. sökünmək. təcziyə olunmaq. - daĢ topraq
yağıntı ilə qazınır. 4. dağılmaq. 5. aĢınmaq. eĢinmək.
silinmək.
qazıntı 1. oğuntu. qırıntı. incə yonqa. talaĢa. - odun qazıntısı.
kavsala qazıntısı. - parça qazıntısı. 2. oyulmuĢ. silintili.
silinmiĢ. - qazıntı kağızı dayiriyə sunmaq, göndərmək
olmaz. - iĢlərizdə qazıntı olmamalı. 3. cırıq. yırtıq. - qazıntılı
təkər. - qazıntılı kağız.
çıxarılan nərsə. qazmaq.
- təknə qazıntısı: yaĢlı çağda doğulan son cocuq. sonbeĢik.
qazıntılı qazılmıĢ, həkli yerləri olan. iradlı. - qazıntılı yazıları
yenidən yazılmalı.
qazıtmaq 1. açdırmaq. eĢdirmək. 2. oylutmaq. həgg etdirmək. -
möhür qazıtmaq. 2. yolutmaq. qırxdırmaq. - saqqalıvı
qatız.
qazqa qazma.
qazqan qaznaq. qazan. qazna.
qazma 1. kəvmə. həfr. - üzdən qazma. 2. oyma. həgg. - qazma
yazı: həgg olnmuĢ yazı. - qazma naxıĢ. 3. qazqa. qazmıq.
oyma. həkk. 4. kövət (< kov. kav). külük (< kövkül).
- külünğlü qazma: gədman. gətman. kətman.
qazmaq 1. oramaq. uramaq. ura, xəndək yapmaq. əĢmək.
eĢmək. aĢmaq. açmaq. 2. tırmıqlamaq. tırmalamaq.
çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. yırtmaq. 3. açmaq. -
quyu qazmaq. - kərdini qazmaq. 2. oymaq.
çıxarılan nərsə.
qazmaqlandırmaq gəzlətmək. dib tutdurmaq.
qazmaqlanmaq gəzlənmək. dib tutmaq.
qazmıq qazma. oyma. həkk.
qazna qaznaq. qazan. qazqan. qaznaq. böyük qazan. xəzən.
xəznə (> məxzən).
qaznaq xəzinə. gəniz. kənzərəb (< kan). gənc. təpnək. dəfinə.
qazqan. qazan. qazna. böyük qazan. xəzən (> məxzən).
qazorfars (: geyimçi. paltarçı) < qazurmaq. qayurmaq. gezirmək.
geyirmək.
qazuvat pox. yıxıntı. töküntü. pislik.
qazvəl xərdəl otu. qıcıka. aciko.
qec gec. geric. çağda geri. dalı. tə'xir. (# irkən. ərkən. erkən.
). - gec çağ. - gec qalmaq: gecikmək. yubanmaq. - ər gec:
bir gün. nə vaxsa. - tanrım gecindən versin: olduqca uzun
yaĢam diləyi. - gecsiz: yubanmadan. yubatsız.
- uza gec: maziyi bəid: ötə gec.
qecə - günüz açıb gecə qapanır çiçək: gündüz saça.
- aylı gecə: aydın. ay ıĢığı. məhtab.
- gecə gündüzün: gündüzün gecələyin.
qecələyin - gündüzün gecələyin: gecə gündüzün.
qeciqtirmək bir iĢi bir nədənlə, illətlə sallandırmaq. yubandırmaq.
tə'xir etdirmək. - iki aydır, bu gün yarın ilə sallandırır.
qecim gecim. geyim. keçə. otaq döĢəməsi üzərinə yayılan yun
toxuntu.
- gecim sırıq. geyzim sırıq: paltar sırıqı: paltar, geyim
yumaqda iĢlənən sırıq.
qeçə keçə. 1. döğülmüĢ, təpilmiĢ yundan geyim. - yer keçə ilə
döĢənmiĢdi. - keçə çadır. - ayaqlarına keçə sarmaq. - qar
keçəsi: qarı əriməmək üçün sardıqları keçə. 2. gecim.
geyim. otaq döĢəməsi üzərinə yayılan yun toxuntu. 3.
daĢ topraq kimi baĢqaların tutmaqdan xıĢır xıĢır, qat qat
olmuĢ, bərkimiĢ dəri. uyuĢmuĢ. uyuĢuq. yatmıĢ.
kehimiĢ. hissini itirmiĢ. - əllərim keçə oldu. - çox suda
qalmaqdan əllərim keçəmiş. 4. daranmamıĢ. birbirinə
keçmiĢ. - keçə saç. 5. (< geçmə). küçə. küvçə. 6. geçə.
keçdiyində. - saat beĢi onbeĢ geçə. (# qala). 7. keçmiĢ.
sonra. - beĢi beĢ gəçə durun. - yazdan iki ay geçə gəlin. {#
qala. - bayrama iki qala gəlin. - beĢə beĢ qala geddi.}.
qalmıĢ. qabaq. əksik olaraq. - təpmə keçə: təpib döğərək
yapılan qalın keçə. qar keçəsi. dibək.
- keçə börkləmək: alçaqlamaq. görəvin alıb, qopsam (rəsmi)
iĢ paltarın soyundurub qoğmaq.
- keçədən olan. - keçə börk. - keçə yağmurluq.
- ufaq keçə: kilim. xalça.
qeçəl (kəçəl < kərçəl. kəl. kər). keçəl. (< keçə) keçə kimi
olmuĢ. tüksüz. qılsız qalmıĢ.
- keçəl edmək: keçələmək: bıqtırmaq, bezdirmək,
bezikdirmək.birinə bir iĢi, bir sözü dönə dönə təkərləyib,
deyib, edməkdən, onu bıqtırmaq. - bəsdi da! sabahdan məni
keçələdin, keçəl eddin axı.
qeçələmək keçələmək. keçəl edmək. bıqtırmaq, bezdirmək,
bezikdirmək. birinə bir iĢi, bir sözü dönə dönə
təkərləyib, deyib, edməkdən, onu bıqtırmaq. - bəsdi da!
sabahdan məni keçələdin, keçəl eddin axı.
qeçəllənmək keçəllənmək. kəlləĢmək artmaq. ajmaqlanmaq.
ajmuqllanmaq. ajmuqmaq
qeçən keçən. geçici. 1. keçmiĢ. qoyan. keçmiĢ. qoyaĢ. qoyĢat.
(> qozəştəfars). ötən. sabiq. - qoyaş il. - qoyaştalar:
keçənlər ötənlər.- qoyan il. - qoyanlar qorunmasın, qoyulsun
burxılsın. 2. qoyan. ötən. güzəĢt edən. 3. savan. qalmaz.
dəvamsız. müvəqqət. bibəqa. fani. 4. köçəri. yerli
olmayan. müvəqqti. - geçici bir durum. 5. bulaĢan. sarıl.
sarılan. - geçici kəsəl.
- nərsənin üstündən keçən: aĢırtma. aĢırma. - aşırtma
yəmĢək.
qeçər keçər. geçər. 1. iĢlər. toxunlı. toxnaqlı. etgili. tə'sirli. 2.
keçit. icazə. salı. yar. yarlıq. - onun varından bizə toxunlı
bir nə yoxdu. - toxunlı soyu. - toxunlı söz. 3. rayic.
mütədavil. tədadavül edən. - geçər aqça. 4. rivaclı.
satılır. aranılır. məqbul. - geçər mal.
qeçəri keçəri. əğrəti müvəqqəti. müəlləq. qoyulub götürülən.
qurulmuĢ olmayan. salma. - salma tumruq: müvəqqəti
türmə. qara qolun gecə çüçədə tutduğu kiĢiləri saldığı türmə.
- əğrəti duvar. - əğrəti köprü. - devələt gücü iyəsinə əğrəti
sayılır. - dal quĢa, əğrəti otraqdır.
qeçgin geçgin. 1. aĢqın. mütəcaviz. artıq. - altmıĢdan aşqın. 2.
qart. yaĢlı. qarı. qarıq. keçmiĢ. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ. 3.
geçmiĢ. - otuzu geçmiş. 4. geçmiĢ. çox yetgin, olmuĢ,
oluĢmuĢ. artığına olqun. - geçgin yemiĢ. 5. yaĢlı. -
geçgin kiĢi. 6. keçmiĢ. sabiq. itmiĢ. 7. yengin, çürük
nərsə. - geçgin odun: yanqın ağac.
qeçginlik keçginlik. talqınlıq. dalqınlığ. dalmıĢlıq. bihuĢluq.
mədhuĢluq.
qeçi geçi. sütü üçün bəslənən, tiftik adısı, yumĢaq qılına görə
bəslənən heyvan. - tiftik keçisi: yumĢaq, parlaq qıllı geçi. -
keçi saqal: ucu sivri kəsik saqqal.
- dağ keçisi: təkə. yabanı keçi.
- geçi qıllarrnın diplərində bulunan yumuşaq incə yün:
yolıçka: yovlıç. yulıç. tiftik.
- keçi qulağı: uĢqun. aĢqın.
- keçi tükü: qıl.
- küpəli geçi: boynunda küpə kimi sallanan artıq əti olan.
- ərkək geçi: təkə
- bir yaĢlı geçi: çəpiç. çəpiĢ.
- geçi balası: oğlaq.
- geçi saqqalı: gözəl qoxulu bitgi. ləhyətül teys.
- geçi sağan: quĢların əbabil qolunun bir çeĢiti.
- dağ geçisi: yabanı bir çeĢit heyvan.
qeçici geçici. geçən. 1. köçəri. yerli olmayan. müvəqqti. - geçici
bir durum. 2. bulaĢan. sarıl. sarılan. - geçici kəsəl.
qeçid keçid. boğaz. ağız. arğıd. arğıdal. arğadal. dağ beli. -
durna keçidi: yaz fıtınası.
- qırx keçid: dolambac ırmaq. çay boyu gedmək üçün çoxlu
qeçilən keçilən. qoyar. qoyĢat. qoyaĢ. keçmə. cərəyan. macəra.
- buda bizim qoyşatımız. - maraqlı qoyarlar söylədilər.
qeçilmək geçilmək. 1. sərfi nəzər edmək. - alışıqdan qolay geçilməz.
2. qırılmaq. bitmək. qurtulmaq. qət' olunmaq. - yolun
ağırı geçildi.
qeçilməz geçilməz. keçilməz. 1. buraxılmaz. göz örtünməz. -
geçilməz iĢ. - geçilməz gözəllik. 2. yol verməz. - geçilməz
dağ. - geçilməz su. 3. qapalı. qapanmıĢ. bağlı. iĢləməz.
yubat. məəttəl. məsdud. - qapalı göz. - qapalı qapı. -
qapalı yol. - qapalı çarĢı.
qeçim geçim. 1. geyim. coĢun. taxım. qoĢum. bütün örtək. 2.
birlikdə yaĢayıĢ. durmuĢ. amiziĢ. imtizac. - böylə geçim
olmaz. 3. rivac. rayic. - geçimli para. - geçimdən
çıxartdılar. - geçimə qomaq. 4. dövrə. əsr. - geçmiĢ
geçimdə. - gələcək geçim. - nə gözəl geçimlər gördük. 5.
pərvanə. mücəvviz. - bu iĢə geçimsiz baĢladım.
- güzəri keçimi iyi olmayan kişi. üzük: qusqunu düĢük
üzük.
qeçin geçin. imrari maaĢ.
qeçindirmək geçindirmək. birisini yaĢatmaq. durumun sağlayıb
yaĢatmaq. dolandırmaq. idarə etmək.- bu gəlir məni
geçindirər.- yumĢaq olan kiĢi, hamını geçindirər. - belə bir
ağır durumu geçindirmək olmaz. - çoluq cocuğunu alın təri
ilə geçindirən.
qeçinəcək geçinəcək. gəlir. geçinmə qoĢu. həyat əsbabı. - sizin
geçinəcəyiz nasıldır. - geçinəcəyi varmıdır. - el
geçinəcəyin sağlamlamalı.
qeçiniş geçiniş. geçinmə. 1. imtizac. maaĢirət. 2. dirilik. yaĢam.
durmuĢ. məiĢət. həyat. - güc geçinmə. - bol, qolay
geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı.
qeçinmə geçinmə. geçiniş. keçinmə. 1. imtizac. maaĢirət. 2. dirilik.
yaĢam. məiĢət. həyat. - güc geçinmə. - bol, qolay geçiniş.
- geçinmə qoşu: həyat əsbabı. 3. maaĢirət. ged gəl.
birlikdə yaĢayıĢ.
qeçinmək geçinmək. keçinmək. 1. birisi ilə birlikdə iyi, iyi kimi
yaĢamaq. - iki günü çox gözəl geçinirlər. - yumĢaq kiĢi
hammı ilə geçinir. - belə bir durumla geçinmək olurmu. 2.
durumun sağlayıb yaĢamaq. dolanmaq. idarə olunmaq.
- alın təri ilə geçinmək. 3. gedmək. qıyınmaq. əzilmək.
bayılmaq.- ürəyim qıyındı. 4. keçinməsi qolaylaĢmaq.
yapınmaq. ötülmək. ötilmək. qoyulmaq. güzəĢt edilmək.
- ürəyi keçinmək: ürək ötünmək. 5. tavlanmaq. tovlamaq.
dolanmaq. burqunmaq. dözmək.
qeçinmiş keçinmiş. talqın. dalqın. dalmıĢ. kəndindən keçmiĢ.
bihuĢ. mədhuĢ. - ısıtmadan dalqın yatır. - ısıtmadan sonra
bir dalğınlıq gəldi. - ağladı ağladı dalğın düĢdü.
qeçir keçir. çara. yol.
qeçirdən keçirdən. keçirən. qoyar. qoyan. icra edən.
qeçirən keçirən. keçirdən. qoyar. qoyan. icra edən.
qeçirilən keçirilən. savma. savrulan.
qeçirilmək keçirilmək. sürülmək. aparılmaq. - bir gözəl yaĢam
sürülür.
qeçirkən keçirkən. yol üstü.
qeçirmək keçirmək. aĢırılmaq. aĢırmaq. atıqlatmaq. savurmaq.
savdurmaq. durdurmaq. dəf etdirmək. qoğdurmaq.
savmaq. atlatmaq. sürmək. keçiĢdirmək. savuĢdurmaq.
atmaq. iyilətmək. vaz keçmək. tönqülmək. səvritmək.
ərtürmək. bağıĢlamaq. qəbullanmaq. - { dırnaq
keçirmək: dırnaq ilişdirmək: dırnaq taxmaq.}: yapıĢıb,
iliĢib buraxmamaq. pəncəni iliĢdirib ötürməmək. - sıramı
savdım. - baĢ ağrısını savdurdum.
- bu ağır bəla atıqladıq.
- güni keçirmək: bir gün qalmaq, durmaq: günləmək.
- vax keçirmək: çağlanmaq. çağ sürmək. əylənilmək.
əqlənilmək. əklənilmək.
- alay keçirmək: birinin sözünü dinlərkən, baĢqa nərsə
düĢünməklə uğraĢmaq.
- savaĢı savuşdur.
- əyləncə sürmək.
- ələ keçirmək: qısdırmaq. tutdurmaq. tutmaq. qapsalamaq.

- qab, örtük keçirmək: qaplamaq. qapsamaq.
qeçirtmək keçirtmək. 1. qatlatmaq. yedirtmək. əğib, burub
yerləĢtirmək. onqartmaq. onqurtmaq. yonqartmaq.
düzəltmək. sağaltmaq. 2. rivac vermək. rayic edmək.
mütədavil edmək. 3. döndərmək. vaz etdirtmək. - onu
fikrindən keçirt. 4. taxmaq. qaplatmaq. örtdürmək. -
Ģəkilə qab, yorqana üz keçirtmək.
qeçiş geçiş. keçiş. 1. numayiĢ. 2. keçmə. qoyar. mirur. ibur. 3.
xatirə.
qeçişdirmək keçişdirmək. keçirmək. savuĢdurmaq . atmaq. iyilətmək. -
savaĢı savuşdur.
qeçişmək keçişmək. 1. ötrüĢmək. savuĢmaq. (# sıvışmaq: örtüĢmək.
yapıĢmaq). 2. keçmək. qoyarmaq. mirur etmək. ibur
edmək.
qeçit geçid. 1. məmərr. geçiləcək yol. 2. nərsənin geçiləcək
yeri. yarıq. gədik. boğaz. dərbəd. - dağ geçidi. 3. aĢmalı,
keçməli (aĢılıb keçilə bilən) olan durum. - çayın dayaz
(sığ) yeri keçid verər. 4. icazə. - geçitsiz: icazəsiz. - geçit
versəniz: icazə versəz. 5. viza. - geçitsiz: vizasız. - yabançı
ölkələrə geçid gərəkir. 6. (qopsam, rəsmi) geçit. san.
qeçit keçit. keçər. 1. icazə. salı. yar. yarlıq. 2. özik: iki dağ
arasındaki yol. öd. öz. 3. san.
qeçitmiş keçitmiş. bacarmıĢ. yekkə. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ.
salqun. varqun. çəpər. çaqqun. mücərrəb.
qeçmə geçmə. keçmə. 1. bir nəyin içinə, üstünə taxılan, keçirilən
nərsə. bir nəyin ivli, oyuqlu olub, oynaq bölümü. -
qeçmə çəkmə. - qeçmə qapaq. - qeçmə çərçivə. 2.
boğmaqlı. birbirinə geçərək, vidə ilə taxılıb qapanan,
bağlanan nərsə. kəĢovlu. - geçmə düğün. - geçmə
gözüldürük: dürbün. - geçmə qırıq: kəĢovlu bölük. 3. (<
geçmək). küçə. küvçə. 4. atlama. ibur. 5. iĢləmə. toxnaq.
toqun. etgi. tə'sir. - onun varından bizə toxun yoxdu. -
toxunun azaltmaq. - toxunun güclətmək. 6. keçmə. keçiĢ.
qoyar. mirur. ibur. 7. təcavüz. 8. qoyar. qoyĢat. qoyaĢ.
keçilən. cərəyan. macəra. - buda bizim qoyşatımız. -
maraqlı qoyarlar söylədilər.
qeçmək keçmək. 1. iĢləmək. girmək. nifuz edmək. - bu ağrı içimə
işlədi. - onun ölümü bizə çox işlədi. 2. ötmək. qoymaq.
güzəĢt edmək. bağıĢlamaq. boĢuqmaq. 3. uğramaq. -
yollar tehrana təbrizdən uğrur. 4. üstələmək. aĢmaq.
çoğalmaq. artırılmaq. 5. etgiləmək. iĢləmək. toxunmaq.
əsər edmək. iĢləmək. savmaq. etgiləmək. tə'sir edmək.
iĢləmək. tutmaq. keçmək. etgili olmaq. 6. keçiĢmək.
qoyarmaq. mirur etmək. ibur edmək. nifuz edmək.
sinğmək. sınğmaq. savuĢmaq. iyiləĢmək. iyi olmaq. -
ısıtması savuşmamış hələ. - baĢ ağrısı savuşsada, göt
ağrısı savuşmadi.
- Ģeh sümüyə yürüdü.
- aradan keçmək: axmaq. cərəyan edmək. araya girmək:
vasitə olmaq.
- üstündən keçmək: atlamaq. unutmaq. salmaq.
- nərsənin üstündən keçmək: aĢırtmaq. aĢırmaq. ötəyə
atlamaq.
- mənə onun sözü toxunmaz. - sizə eləbil çox toxundu bu.
- bir yerdən aşmaq, keçmək: tolaĢılmaq. dolaĢılmaq.
- bu gədik dolaşılıncan, o Ģəhər görüĢər.
- soyuq içimə savdi.
- bu boya ilə damqa iyi tutar. - bu boya tutmaz.
- bu parçaya ağır bir qoxu sınğmış: bir iy oturmuĢ.
qeçməmək keçməmək. turmaq. durmaq. iliĢmək. ilərləməmək.
yığılmaq. - boğazıma durdu. - canıma durdu daha!.

qeçməz geçməz. 1. yoluxmayan. sarılmayan. sirayət etməyən. -
geçməz kəsəl. 2. əğri. tərs. qəlb. - geçməz aqça. 3.
toxdamaz. düzəlməz. - geçməz xəstəliyə tutulmaq,
düĢmək. 4. dəğərsiz. sürülməz. sürümsüz. e'tibarsız.
rivacsız. - geçməz mallar: satılmayan mallar. - geçməz söz.
5. çıxmaz. bünbəst. - geçməz yollarda qalanlar. 6.
keçməz. savuĢmaz. onğmaz. iyi olmaz. müzmin. -
qeçmiş geçmiş. keçmiş 1. geçgin. çox yetgin, olmuĢ, oluĢmuĢ.
artığına olqun. - geçgin yemiĢ. 2. geçgin. sabiq. itmiĢ.
- birbirinə keçmiş: daranmamıĢ: keçə. 3. geçgin. - otuzu
geçmiş. 4. keçən. qoyan. sabiq. keçən. qoyaĢ. qoyĢat.
(> qozəştəfars). ötən. sabiq. qart. yaĢlı. qarı. qarıq.
geçgin. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ. savmıĢ. fovt olmuĢ. mafat.
- qoyan il. - qoyanlar qorunmasın, qoyulsun burxılsın.
- qoyaş il. - qoyaştalar: keçənlər ötənlər.
- savmış nərsə.
- kəndindən keçmiş. talqın. dalqın. dalmıĢ. keçinmiĢ.
- uzun keçmiş:uzaq zaman. ötə. əsgilər. - ötədən: əsgidən.
keçmiĢlərdən. - ötələr: əsgilər. keçmiĢlər.
qeçrişmək - yumşaqlıqla keçrişmək: baĢdan eləmək. savmaq.
ötrüĢmək. ötüĢtürmək. - ay canım mən bu qonaqları savıb
sizə qoğuĢaram.
qed - ged gəl. keçinmə. maaĢirət. birlikdə yaĢayıĢ.
- ged gedə: gələ gələ: bala bala. tədricən. miruri zamanla.
vAxt geĢdikcə. baram baramdan8. günü gündən. geddikcə.
gün sayın.
- ged gəl: baĢlama. mübaĢirət.
- ged!. varda. çəkil. - varda yoldan: çəkil yoldan.
qeddikcə geddikcə. vAxt geĢdikcə. baram baramdan 8. günü
gündən. gün sayın. ged gedə.
qedən gedən. 1. varı. bənzər. çəkən. sayaq. yolunda.
biçimində. müĢabih. 2. yolçu. köçməli. - yazıq yolçudur:
getməlidir.
- gələn gedən: qonaq. - qonağı (evi) gələn gedənə açıqdır:
gələn gedən uğrar.
qedər gedər. uçar. boĢ. qalmaz. sırğal. sayyal.
qedərgələn gedərgələn. gedibgələn. çəkər gələn. varagələ. - bu
tüfəyin varagələni çox doğru iĢlir.
qedgedə gedgedə.asayın. bala-bala. vara-vara:
qedgəl gedgəl. ağız. mübaĢirət.
qedi gədi. 1. gədə. qaltaban. pezəvəng. 1. kədi. piĢik. - kədi
ayası: bitfi adı. - kədi oti: valerina denilən ot.
qediş gediş. 1. pırosə. axar. gəliĢ. 2. tür. hərəkət. 3. xuy: borıq.
yorıq. yoruq. 4. gediĢ. yol. tür. cür. surət. - iĢi bu tür
açmaq olmaz: bu surətdə həll edmək olmaz. 5. məslək.
- iyi gediş: uyqunluq. axıĢ. yaqıĢ. yaxıĢ.
qedmək 1. gedmək <> < met > dəqmək. yetmək. <> edmək
əriĢmək. varmaq. 2. gurlamaq. atılmaq. fırlamaq. ölmək.
- oda gurladı. - top yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək.
- yağmasanda, gurla. 3. keçinmək. qıyınmaq. əzilmək.
bayılmaq.- ürəyim qıyındı.
- gedib gəlmə: varıĢ gəliĢ. ülfət. e'tilaf.
- gedib gəlmək. varıĢmaq.
- gedibgələn. gedərgələn. çəkər gələn. varagələ. - bu tüfəyin
varagələni çox doğru iĢlir.
- gedib çatan: varan9. ərən. vasil, nayil olan. - istəyinə
varan. - seviĢinə varan: sevgilinə çatan.
- iti yeriyən, gedən: yorqa.
- sürüb gedmək: taramaq. daramaq. - dəmir daramaq:
gəmi yelə, axına qapılıb dəmiri sürübləmək.
- suyunca gedmək: uymaq. qarĢı durmamaq.
- topa gedmək: top yoluna gedmək: boĢuna, havayı
qedrülmək gedrülmək. geyilmək.
qehəlmiş kehəlmiş. oğuĢmuĢ. yığıĢmıĢ. yatmıĢ. yorulmuĢ.
qehətmək kehətmək. huĢdan aparmaq. uyutmaq. bihuĢ edmək. -
uyatsızın cərrahlıq etdilər.
qehimək kehimək. kivrəmək. soyuğundan üĢümək.
qelişkin geliĢkin. yetmən. olgun. uzman. yetərli. yetənəkli.
qenə genə. yenə. 1. daha. təkrar. yenidən. - yenə gəldin. 2.
belə. hətta. - bir belə yedimdə, yenə yorulmadın. - çox
yoruldumsa, yenə yazacağım.
qenəlmək genəmək. geniĢlənmək. bullaĢmaq . ənləĢmək. vüsət
tapmaq. tovsi' olmaq. ənniləĢmək. - tumanın balağ keĢləri
bollaşıb. - köynəyin qolları bollaşdı.
qenəmək genəlmək. geniĢlənmək. bullaĢmaq. ənləĢmək.
ənniləĢmək. vüsət tapmaq. tovsi' olmaq. - tumanın balağ
qenətmək genlətmək. geniĢlətmək. bullatmaq. ənlətmək. vüsət
qengəşmək bolalmaq. bollanmaq.
qengiş gengiĢ. gen. gən. geniĢ. bol. vəsi'.
qenilmək genilmək. vaz keçmək. var keçmək. baz keçmək.
yanqılmaq. engilmək.
qeniş geniş. ( ə <> e ) gəniş. açıq. yavan. yayvan. bol.
yayılmıĢ. münbəsit. gən. gengiĢ. bol. vəsi'. yayıq.
yayqın. geniĢləmiĢ
qenişlənmək genəlmək. genəmək. bullaĢmaq. ənləĢmək. ənniləĢmək.
vüsət tapmaq. tovsi' olmaq.- tumanın balağ keĢləri
bollaşıb. - köynəyin qolları bollaşdı.
qenişlətmək genişlətmək. genlətmək. genətmək. bullatmaq .
ənlətmək. vüsət vermək. tovsi' edmək. ənnilətmək. -
tumanın balağların bollatmalı. - köynəyin qolların bollat.
qenişlik genişlik. genlik. ənqlik. ənnilik. yavanlıq. yayvanlıq.
açıqlıq. bolluq. inbisat.
qenlənmək genlənmək. ənlənmək (n <> l ) ənnənmək. ənləĢmək.
ĢiĢmək. xəxr edmək.
qenlətmək genətmək. geniĢlətmək. bullatmaq . ənlətmək. vüsət
qenlətmək genlətmək. ənqlətmək. ənlətmək.ənnilətmək. açlamaq.
qenlik bolluq. bərəkət. enlilik. geniĢlik. ənqlik. ənnilik.
qensiz gensiz. ənğsiz. ənsiz. dar. - ənsiz yol.
qeri geri. 1. alt. arxa. son. - bu iĢin altı iyi çıxmayacaq. dalı. - bu
nağılın altı, lap ĢaĢırdıcıdır. - gerisin geri: ardın ardın: arxa
arxa. 2. arxa. iz. - izinə dönmək: geri dönmək. rücət edmək.
3. dönə. - dönəsindən gerisindən. dönəsinə keç. 4.
aĢağ.
- dönəsindən gedmək: gerisindən gedmək. tə'qib edmək. -
geri vermək: döndərmək. geriyə çevirmək. irca' edmək. -
geriyə çevirmək: döndərmək. geri vermək. irca' edmək.
- geri püskürmək: tısqırmaq. tıqsırmaq. tüskürmək. dəf'
edmək.
- qeri qalma !: uyuma ! yubanma !.
- ən geridə olan: quyruq.
- geri dönmə: geriz. qorizfars. giriz. kəriz. qaçma.
- geridən bağlı, müttəsil: arxası sıra. ardı sıra. dal ba dal.
mütəaqibən.
- imdən geri: bundan sonra.
- ayaqları geri geri gedmək: könülsüz gedmək.
qeriban geribanfars < qırpan. kirvən. qünçüqa. qoncuq. qonuc.
qonça. yaxa.
qeric geric. dalı. gec. tə'xir. - gericsiz: tə'xirsiz. gecsiz.
yubanmadan. yubatsız.
qerixtə gerixtə. gərixtə. qorixtəfars. qırmıĢ. qoğqun. qaçmıĢ.
qaçqın.
qerilmək gerilmək. qalmaq. yubanmaq. açıb açığına bacaqlar ilə
yerimək. gərgin olmaq. qurulub çəkilmək. dartınmaq. - o
yarı yolda qaldı.
qerisin gerisin. qıçın. gerisin geri. dala. arxaya doğru. - qayıq
- qerisin geri: arxaya doğru. götin. seyri qəhqərayi. - götün
götün döndi.
qeriz geriz. qorizfars. kəriz. giriz. geri dönmə. qaçma.
qes kes. kisə. balıĢ. sandıq.
qeşeş keşeşfars < çəkiş. > keşiş. axınc. axıĢ. çəkiĢlik.
cəzzabiyyət.
qeşiş keşiş. çəkiĢ. > > keĢeĢfars. axınc. axıĢ. çəkiĢlik.
cəzzabiyyət.
qeşli keşli. yaylı. əsnək.
qeşti keştifars. (< köçmək). köçmə aracı. gəmi.
qetmə varıĢ. varma. yetiĢmə. visul. - bu qədər çabuk varış.
qetmək - araya getmək: ortaya alınmaq. nəzəri diqqətə almaq.
qarĢılamaq. təvəccüh edmək.
qeyçi - böyük qeyçi: sindi.
- nərsənin ucun, başın kəsməyə böyük qayçı: qırqı.
qeyd boqağı. buqağı. köstək. bənd. zəncir. bəd.
qeydirmək geydirmək. tonatmaq. donatmaq.
qeydsiz iliĢiksiz. baĢı soyuq. - çox ilişiksizin biridir.
qeyik - geyik dişisi: burçın.
- geyik dərisi: gödəri. gövdəri. kudəri.
- geyikin iri, bənəkli çeşiti: sığın.
qeyilmək gedrülmək.
qeyim geyim. gecim. 1. keçə. otaq döĢəməsi üzərinə yayılan
yun toxuntu. 2. geçim. coĢun. taxım. qoĢum. bütün
örtək.
- tüklü geyim: yanbulı gəbə. 3. paltar. qurĢaq. quĢaq. qın.
don. örtük. qabıq. atqı. bir nəyin üzərinə yapıĢılan
nərsə. geyim. türük. türgə. türək. bürək. bürgə.
- gənə bol geyim: yelmək. yalmaq.
- günüzlük geyim: günüzə özəl.
- orta quşaq: aralıq geyim. əl geyim. bayağı qapsam, geyim.
(# qopsam: rəsmi). - quĢaq atmaq: soyunmaq. dincəlmək. -
quşaq çözmək: əl suya yetirmək.
- geyim yumaqda işlənən yassı toxmaq: taqtaq.
- qolsuz, önü açıq, yellənə bilən geyim: yelək. yələk. - iç
yeləyi.
- bir işə özəl geyim. iĢ paltarı. kəsbət. kisvət (< kəsmək). -
çöpçü, süpürgəçi kisvəti. - çərik kisvəti.
- rəsmi geyim: qapanıça. qapança.
qeyimçi geyimçi. paltarçı. gürĢaqçı. qurĢaqçı.quĢaqçı.
qeyin geyin. yanın. yandan. qıçın. dönəged. quĢqulu. Ģəggili.
mütərəddidyanə. - yanın gedirdi. - nə yanın yanın
düĢünürsən. - yanın yanın baxıĢlar.
qeyinmək geyinmək. taxmaq. quĢanmaq. üstünə almaq. - taraq
taxınmalı. - qılınc taxmaq. - üzük taxmaq.
- geyinib quşanmaq: yığınmaq. hazırlanmaq.
qeyinti - geyinti qoşantı: qoĢu qoĢantı. takı takım. bir əl geyimə
gərəkli nərsələr. təkmil geyinti.
qeyirmək geyirmək. qayırmaq. 1. örtmək. gizlətmək. 2. aldatmaq.
qeymək geymək. qomaq. qoymaq. taxınmaq. - baĢlıq qoymuş. -
bu paltarı daha qomayın.
qeyrət muqavimət. tayaq. dayaq. güc. quvat. barqas. bağır.
barıq. - yava eyi qoĢulsa, uğur qeyrət tökülər. - dayaq
göstərmək. - qeyrət qılmaq: ürək tapıb iĢləmək. tavranmaq.
davranmaq. tovranmaq. qızıqmaq. qılınmaq. iĢləmək.
qımıldamaq. iĢə keçmək. əksüləməl göstərmək. - bu iĢləriə
qarĢı davranmalıyıq. - ona davranın. - davranırsa,
vurulduğun görürdü, anlırdi. - tavranmağa canım daha yox. -
iyiliklə tavranmaq, kötülükləri qaqarın. tetik davranmaq.
gəvĢək davranmaq. ağır davranmaq.
qeysi geysi. kəsi (< kəsmək). biçi. bezdən biçilmiĢ. paltar. -
kəsi biçmək: biçi kəsmək: paltar biçmək. - kəsi daşı: bulaq
çay yanında palatarı döğərək yumağa özəl yassı daĢ.
qeyzim - geyzim sırıq: gecim sırıq. paltar sırıqı: paltar, geyim
qezgən gezgən. elgəzə. elgəzər.
qə qəka qab (məfulüiləyh) ilgəci.
qəb - qəb qərə boyanı bildirir: kömür kimi: Ģəvə. - kömür saç . -
kömür göz.
qəba' < qapa ( qapıyan).
qəba yamaq. camaq. yamaq. yalmaq. yelmək.
qəbbasdı gəbbasdıqatlı, laylı, iki qat nərsə. - gəbbasdı çəkmə. -
gəbbasdı geyim.
qəbeh < qaybaq. qaymıĢ, caymıĢ iĢ, davranıĢ. sapaq. sapıq.
qəbə gəbə. 1. qaba. gobut. qalın. ĢiĢik. yoğan. yoğun. 2.
yundan, baĢqasından olan qalın geyim, gecim. - yanbulı
gəbə: tüklü geyim. 3. yüklü. hamilə. 4. avqan. ovğan.
ovan. yüklü (inək).
- gəbə qalmaq: avunmaq. yüklənmək.
qəbək kəbək. kəpək. kəvək. (< kəv. kav. kov). 1. heyvanlara yem
olub, aĢlıqın (hibubatın) öğüdülmüĢ qabığı. - ata toyuqa
kəpək tök. 2. dərinin qabıq qabıq oluĢu. - baş kəpəyi:
baĢda olan qonaq.
qəbərmək gəbərmək. qıvrıla qalmaq:
qəbəş gəbəş. qabaş. 1. ərbaĢı. igit. pəhləvan. - gəbəĢ oğlu. 2.
qopuz. gopuz. dəmir toxmaq. 3. qalın qafalı. 4. qoç.
ərkək qoyn.
qəbil <> qabıl. qapqıl. qapqal. (< qab). 1. soy. nov'. dürlü. sinif.
sınıb. məqulə. dürlü. türlü. - bu qəbil iĢləri burax. 2. bir
soydan törənib, olub, bir baĢçı ilə dolanan toplum.
oymaq.
qəbin kəbin. ağırlıq. cehiz.
qəbir 1. tuplu. tubluka. məzar. sınğ. sinğ. dəlik. çuxur. gömük.
quylaq. məzar. 2. kəbir. (< kimi bir). bə'zi. - kəbir kiĢilər. -
kəbir yerdə.
- qəbir qazan: gömici. gömən. quylayan.
qəbkəbəli kəbkəbəli. alaylı. dəbdəbəli.
qəbl qabal. qabax. öndə. iləri. iləridə. əvvəl. - öğlədən qabal,
qabax.
qəbristan gömüklük. gorıstan.
qəbs qəps ( bs\ ps <> sb\ sp. z <> a ) qəsb. qəpz. (< qab). qəsb
olunmaq: qəpz olunmaq. qablanmaq. qaplanmaq. qəpz
olunmaq. zəbt olunmaq.
qəbud kəbud < gövüd. göy boya. göyümsü.
qəbullanmaq < qapallanmaq. qapsanmaq. qəsb edmək. alınmaq.
qablanmaq. qaplanmaq. vaz keçmək. tönqülmək.
səvritmək. ərtürmək. bağıĢlamaq. keçirmək.
qəbutər kəbutərfars. (< kavudmüin < koyut < göyüt: göy: mavi).
göyərçin.
qəbzə < qapaz (< qab). tutacaq yer. qulp. tutam. balçaq. sap.
dəsdə. qapsa. qısım. sıxım. avuc. tutam.- bir qısım
buğda. - qılıc balcası: qılıc sapı.
- qəbzə edmək: qapsamaq. əldə bulundurmaq. tutmaq.- bu
ipi tut.
qəbzə gəbzə. omuz kürəyi. kürək gəmiyi. çiğni örtən sümük.
qəbzəçi gəbzəçi. kəsilmiĢ qoyunların omuz kürəklərinə baxaraq,
gözü bağlılıq edən.
qəc kəc. bükük. - kəci: bükmə.
qəcavə kəcavə. < köçəvə. köçəbə < köç oba. hüdci.üqürmək.
təkirmək. dəvə üzərinə iki tərəflı yüklətilərək içərisinə
binilən səbət.
qəç kəç. kəç. kəş. çək. yoğurt pəniri. yağsız pənir.
qəd kət. kənd. kərənt. kərət. (< kər). böyük aralıq.
qədd < qət. biçim. ölçü. qamət. boy. - qəd o qamət: boy bos.
qəddar qıyıcı. qıyıcı. qıyan. əsirgəməyən. zalim.
qədəfars gədəfars ək < kərtə. ara. aralıq. meydan. məhəvvətə.
qədəlic gədəlic. böyük ox quburi, qabı. böyük sadaq.
qədəri < qətiri. gətirilənə, gəliĢə, gələnə inanan. (# cəbri).
qədər (qəd < met > dəq). 1. <> dək <> çək. dəğər. 2. miqdar.
kəmiyyət. 2. kədər. kətər. kətir. kitər (< kitmək:
qapamaq). 3. qapalı. tutuq. bulanıq. 4. tasa. qussə.
qayğı. - nə qədər: nəməkə. nicə. necə. neçəka. kaç. 5.
yazqi. yazı. muQddƏrat. alın yazısı.6. təxmin. - onlar
igirmi dək olurdular: igirmi qədər. - çatıya (dama) igirmi dək
ağac gərəkdir: igirmiyə qədər. 7. son. nəhayət. - ikiyə dək:
ikiyə qədər. - nə dək: nə qədər. - bu dək varki: bu qədər
varki: bu dəğişləki: bu fərqlə ki. - o dək: o çək: o qədər. - bu
dək: bu çək: bu qədər. - Ģi dək: Ģu çək: Ģu qədər. 8.
e'tibar. heysiyyət. - öz dəğərin qoru dur. 9. dərəcə. rütbə.
paya. - uca dəğərli: ali rütbəli. 10. miqdar. kəmmiyyət. -
olduğu dəğər. - böyüklüyü dəğəri: böyüklüyü qədəri.
qədərlənmək kədərlənmək. kətərlənmək. kətirlənmək. kitərlənmək ( <
kitlənmək: qapanmaq). kədər etmək. tasalanmaq.
qussələnmək. qayğılanmaq.
qədərlənmək öksimək. kövrəlmək. köksünmək. tasalanmaq. kəndini
öksüz görüb qəribsinmək.
qədik gədik. 1. çəntik. diĢlik. fərcə. fürcə. rəxnə. 2. yıxıq yer.
xaraba. 3. fürsət. 4. baĢaç (görəv, vəzifə). imtiyaz. təkəl.
5. məqam. 6. niĢan. 7. ön diĢilərindən düĢüyü olan. -
gədik həsən. gədik paĢa. 8. bir mülkün vəqfə bağlı
görəvi. 9. əksik. nüqsan. qusur. - əksik, gədik
tamamlamaq. 10. cavaz. patenta. pərvanə. 11. ruxsət.
gərdik. gərdənə. 12. qoğuq. kovuq. oyuq. küf. kof. içi
boĢ. - qoğuq diĢ. - qoğuq ağac. - diĢ qoğyğu: çürük diĢin
kof yeri. 12. geçid. yarıq. boğaz. dərbəd. nərsənin
geçiləcək yeri.- dağ geçidi.
- gədik gədik, diş diş edmək: qədmək. kərtmək. kətmək. (<
gədik. kərdik < kər). oymaq. çəntmək. çəntmək.
qədiklənmək gədiklənmək. gədilmək. (< gədik. kərdik < kər). oyulmaq.
çəntilmək.
qədikli gədikli. 1. baĢ görəvli. niĢanlı. - gədikli ağalar. 1. vəqfə
bağlı yöni olan yer. - gədikli tükan.
qədilmək (< gədik. kərdik < kər). 1. gədiklənmək. oyulmaq.
çəntilmək. 2. didinmək. giciĢmək. qaĢınmaq.
qədirmək heyvan dərisi üzmək. bir heyvanı qaqaç (bastırma)
yapmaq.
qədirsiz kəməlsiz. dəyərsiz. qiymətsiz. bahasiz.
qədişmək (< gədik. kərdik). giciĢmək. qaĢınmaq. - ovucum gədişir. -
yaram gədişir.
qədman gədman. gətman. kətman. külünğlü qazma.
qədmək qədmək. kərtmək. kətmək. (< gədik. kərdik < kər).
oymaq. çəntmək. gədik gədik, diĢ diĢ edmək.
qədriərəb < qıtrı. qırtı. qırıq. az.
qədrim kədrimka. kəmrit. gəmrilmiĢ. arınmıĢ. - kədrim ətka:
dəridən üzülmüĢ ət.
qədrişmək kədrişmək. ət soyup qurutmaqda yardım edmək.
qədrüşmək gədrüşmək. birbirinə geydirmək.
qəf kəf. 1. aya. düz yer. 2. köp. çopan. kopab. hubab.
qopan. su üzərində oluĢan havalı ĢiĢlər.
qəfə kəfə. kəffə. kəppə. qappa. qapqa.- tarazı kəfəsi.
qəfəl kəfəl (< kəpəl. qapal). baĢı böyük bir balıq.
qəfən kəfən. < kəfin. kəpin (< qab). kəpən. örtük. ölüyə sarıldıq
bez.
qəfəng kəpənğ. kəfnə. qapanğ. qapqan. kəpəç. biz ilə, təbənə ilə
qəfənləmək kəfənləmək. < kəfinləmək. kəpinləmək (< qablamaq:
örtmək). 1. ölüyü bezə sarqıdıb çulqamaq. 2. toyuq kimi
heyvanları bütün olaraq yufqaya çulqayıb piĢirmək.
qəfəs < qəpəs. 1. iskilet. 2. bölmə. 3. nərdə. qorxuluq. 4. tərh.
pılan. taslaq. iskilet. çərçivə. kökə. kök. qalıb. iĢin
tasası. - taslağın araya qoymaq. - üqəla taslağı:
yekəxana. özün alimlə sırasına qoyub dərinlərdən danıĢan. -
qaba taslaq: yalnız biçimin, üzün göstərən yalın, qaba tası,
nəqĢə. - gəlin cehizi qəfəsi: toqurçın. 4. gövdə. qablut >
kalbod.
- iki qəfəsli otaq.
- böyük quş qəfəsi: quĢxana. quĢluq. quĢlıq.
- qəfəsdə hələ çox qadın var(qadınları kiĢilərdən ayıran
bölmə).
- qəfəs ardından: gizlidən.
- qəfəsdən baxmaq: əl çatmayıb, duvar deĢiyindən baxmaq.
- tanrı vuran qəfəsi: çox kötü durumda olan ev.
- qara qəfəs: qara bir kök.
- qəfəs börk: (> fes: börk çeĢti). üzəri qəfəs kimi səkrək,
aralı, gəvĢək toxunmuĢ börk.
- qəfəs kimi: çox səkrək, aralı, gəvĢək olan (parça).
qəfəsçi doğramaçı.
qəffarə kəffarəərəb (< qappara. qaplamaq, tutmaq) arın. arna.
arınma. yarın. yarna. yarınma. - bunun arını kimə düĢür:
bunun kəffarə kimə düĢür
qəffə kəffə. kəppə. qappa. qapqa. kəfə. - tarazı kəfəsi.
qəfgək kəfgək. kəvgək. kəkik. pəltək.
qəfgir kəfgir. çəmçə8. çömçə. kömçə.
qəfil 1. qafil. avlaq. axmaq. avanaq. gözü bağlı. 2. kəfil. qapıl.
qab qapaqlıqa, saxurta siqortalığa, zaminliyə iĢlənən.
qəfillik korluq.
qəfin kəfin. kəfən. kəpin (< qab). ölüyə sarıldıq bez.
qəfinləmək kəfinləmək. kəfənləmək: kəpinləmək. qablamaq örtmək.
qəfnə kəfnə. kəfəng. kəpənğ. qapanğ. qapqan. kəpəç. biz ilə,
təbənə ilə iĢləyənlər əllərinə taxan dəmirli qayıĢ. -
baĢmaqçı kəfnəsi.
qəgirmək gəgirmək. qarında oluĢan qazı dıĢarı vermək.
qəhbə arsız. kəpək. namussuz.
qəhərləmək qırmaq. batırmaq. qələb çalmaq. məğlub edmək. - tanrı
qırsın. - tanrı batırsın.
qəhfərab (< kav). kasa (< kavsa). kava.
qəhrəman qızan. dəli qanlı. sökmən. batur.
qəhrəmanlıq qaramanlıq. usturə. ustura. utsara. kiĢilik.
qəht < qıqıt. qıt. (# bolluq)
qəhti < qıtlıq. qıqıtlıq. qırqıtıtlıq.
qəhvaltı tutquc. quĢluq.
qəkiz kənğiz. kəniz. 1. yumĢaq. uysal. 2. dözümsüz.
muqavimətsiz. 3. təmbəl. 4. köyköhnə. gəbə əsgisi.
paçavra. 5. dəyərsiz. qiymətsiz.
qəqə gəgə. gəgəc. gəgələmə. kəvələmə. böcək,
hörümcəklərin tikanlı soxmaları.
qəqəc gəgəc. gəgə. gəgələmə. kəvələmə. böcək hörümcəklərin
tikanlı soxmaları.
- gəgəc oti: bir bitgi. heraçiyun.
- gəgəc quşi: səksək. atmacanın bir çeĢiti.
- gəgəc arı: ağılı arı.
qəqə kəkə. 1. kəkəmə. sözləri dalbadal təkərləyib qolay
diyəmməyən. lüknət. - kəkələmə cocuq. 2. çəkə. yemiĢ
ağacının yuxar dalların əğməyə, nərsəni önə çəkmək
üçün baĢı qancalı dəğənək. gəlbəri. əğri uclı ağac. 3.
çovqan. solıcan.
qəqələmə gəgələmə. gəgəc. gəgə. kəvələmə. böcək,
hörümcəklərin tikanlı soxmaları.
qəqələmək gəgələmək. 1. qaqalamaq. dimdikləmək. - xoruzlar
gəgələmiş: qaqalamıĢ. 2. (böcək. heyvan) vurmaq.
çalmaq. sancmaq. soxmaq. ısırmaq.
qəqəlik kəkəlik. kəkəməsi olan. lüknəti olan.
qəqəmək kəkəmək. ĢaĢıb nə söyləyəcəyin bilməmək. nəm nüm
edmək. - kəkəməyə baĢladı.
qəqəmə kəkəmə. kəkə. kəkələyən. dil döğməsi. dil düğünü.
qəqik kəkik. 1. kəhlik oti. yaxıcı, qoxulu bir ot. bu bitginin yağı
çəkilir. 2. kəvgək. kəfgək. pəltək.
- qaya kəkigi: yabansi kəkik.
qəqirə kəkirə ətacı. qaçurqan. qaçıran. ısız. kötü. bədəxlaq. -
kəkrə kolu: acı ətacı kiĢi.
qəqlik kəklik. dadlı ötən toyuq kimi gözəl quĢ. bu quĢun diĢisi
qəfəsdə bəslənir. qəfəsin önündə ağ qurmaq yolu ilə,
bu quĢun ötməsinə aldanan ərkək kəkliklər avlanılır.
qəqrə kəkrə. 1. əqit. əkit. əqti. əgti. gəs. acımtıraq. dil burar.
acımtıraq əkĢi. - əkti yemiĢ. 2. kəkirə. gəs. ətacı.
qaçurqan. qaçıran. ısız. kötü. bədəxlaq. - kəkrə kolu: acı
ətacı kiĢi.
qəqrək gəgrək. qaburğanın altı. boĢ böğrək.
- gəgrək altı: böğrək üsti.
- gəgrək batma: gəgrəkdə duyulan sancı.
qəqrəlik kəkrəlik. dil burma. acılıq. sərtlik. əkĢilik.
qəqrəmək kəkrəmək. acımaq. dil burarcak əkĢimək. əkĢiyib
qabarmaq. təxmir olmaq.
qəqrətmək kəkrətmək. kəsitmək. gəsitmək. burmaq. - turĢ heyva
dilimi burur.
qəl kəl. - saçı saqqalı düşürən kəl çeşiti xəstəlik: bart.
qəl kəl < kər. 1. keçəl. kəçəl < kərçəl. saç qırqınlığna
uğramıĢ kimsə. - kəl qız. - kər oğlan. 2. lüt. boĢ. çıplaq. -
kəl dağ. - kəl ağac: budanmıĢ ağac. - kəl oğlan: öksüz,
yoxsul cocuq. - kəlxan bəyi: pislik xəstəliyinə düĢən. bir
çibanlı xəstəlikdir ki saçları kökdən qırar. - kəli qızmaq:
keçəlliyi tutmaq. qızmaq. hirslənmək.
- ged gəl: baĢlama. mübaĢirət.
- gələ gələ: ged gedə: bala bala. tədricən. miruri zamanla.
- kəl, camış ətindən döğmə qaba basdırma: qaqac.
qəlbəri gəlbəri. ölçər. ülçər. uzun qollu maĢa. ĢiĢ. ərsin. odu
qarıĢtırma aracı.
qəlcək gəlcək. ilgəri. iləri. müstəqbəl.
qəldüqika gəldüqika qəli.
qələ kərə: kəsik. - kələ kərtik: yara izlərindən yamrı yumrı nərsə.
- hər gələ danışmaq: ağız dolusu qonuĢmaq.
qələbə - qələbə çalmaq: qəmə basmaq. üstələmək. yenmək.
- qələbə çalmaq: qol burmaq.
- qələbə çalmaq: alta almaq. altamaq. üstələmək. yenmək.
yıxmaq. tutmaq. üstün gəlmək.- od basdı. kərdini ot basdı.
qələbək kələbək. kəpənək. (< kəpənğ < qapamaq). 1. gözəl
qanatlarınan örtülmüĢ böcək. - kələbək kimi: çox gözəl
geyinmiĢ kiçik qız. 2. qoyunların ciyərinə düĢən xəstəlik,
ki kələbək biçimində olur. - qoyunlar kələbək olmuş.
- kələbək otu: dağ yoncası.
- kələbək sarmaşığı: bir bitgi.
qələcək gələcək. 1. önəki. öndəki. ilərki. ilərdəki. - gələcək yaz. 2.
gözlənən. - gələcək gəlin nə çıxar, gəlmədən bilinməz. 3.
ati. müstəqbəl. gələcəyi bilən kimdir. 4. qəza. qədər.
yazılı olan nərsə. - gələcək pozumaz. - gələcəkdən
qaçılmaz. - gələcəyin indi yapan, dününə ökünməz. -
gələcəyə qəmə iĢləməz. - gələcəkdə var, çıxacaqda. -
gələcəyin onun güdən, indinin birindən qalar. 5. gəlmə. -
gələcəyi var isə. - gələcəyi olmadı. - gələcəyi tutarsa:
gəlməyə qalxıĢarsa.
Qələk kələk. kəvlək. (< kav. kov). 1. mənqəl. 2. duzaq. aldaq. 1.
türə. 1. börk. kisə.
qələkçi kələkçi. qallaĢ. kəllaĢ. bataqçı. allaq. aldaq. aldaqçı.
tobraçı. beziqçi. oyunçu. dolabçı. mətsiz.qəhbə oğul.
fırıldaqçı. bağıcı. baxıçı. göz bağcı. qataquli. qazıqçı.
aldaq. dubbaraçı. hiləçi. oyunbaz. hiləkar.
- kəp kələkçi: qaparuz. kəpçə quyruğ.
qələkə kələkə. gülgi. alday. məsqərə.
qələk kələk. kəvlək. (< kav. kov). 1. kəl yaraları kimi çıblaq,
boĢ, keçəl yerləri nərsə. çotur. çopur. - kələk məkə.
kələk dəri. 2. qılsız. çıplaq. - kələk tulum. 3. yam yamalaq.
yamrı yumrı. kal. yetməmiĢ. kal. - kələk yemiĢ. 4. kalah.
qavın kimi yemiĢlərin gənəl adı. 5. qursa. tələ. totiə.
desisə. 6. oyun. aldaq. dolab. - oyun edmək. oyun
yapmaq. oyun vermək: kələk gəlmək. - oyun çıxarmaq: bir
yeni bir nərsə ortaya qoymaq. 7. doləngfars < dolanğ.
dolangi. dolaq. hilə. qumpas. aldaq. dilab. dolab. qurqu.
hilə. dəsisə. nəxĢə. tuzaq. duzaq ( tutsaq < tutmaq). 8.
açıq olmayıb, gizli, qapalı olan iĢ. qaplama. duzaq.
desisə. aldaq. qazıq. dubbara. hilə. - qazıqlamaq: kələk
gəlmək. - qazığa düĢmək. 9. mənqəl. 10. duzaq. aldaq.
- qaplama iĢlər. - qaplama kağız. - qaplama oyun.
- o bir duzaqdır. - bu duzaq kiĢidən uzaq ol.
- öz dolbın çevirməkdən baĢqa iĢ bilmir. - buna bir dolab
düĢünməli. - dolabın açmaq: kələyin dağıtmaq. - fələyin
dolbı. - dolab qurmaq: kələk gəlmək.
qələqə kələkə. kalağayi. yəmĢək. baĢa örtülüb oyluqa dək enən
yəmĢək.
qələlim gələlim. gəlincə. qaldı ki.
qələm 1. kələm. qapusqa. 2. xamafars. qama. qəmə. qamıĢ.
- qələm qulaq: kəsilmiĢ, daranmıĢ qələm kimi incə, kiçik,
gözəl, sivri qulaqlı heyvan.
qələm kömürçi qələm: qara xallar salan, quĢan qələm.
qələmkarlıq əl iĢi. yazma. oyma.
qələmlik qalamıĢ. (< qamış). qamıĢlıq. sazlıq.
qələmtiraş gəzlik.
qələn gələn. 1. gəlici. gəlmiĢ. ati. varid. vasil. - dün bura gələn
kiĢilər qayıtdılar. 2. olan. vaqe'. - gələn çəkilir. - baĢa
gələn: ariz olan. 3. gətir. qədər. baĢ yazısı.
- gələn gedən: qonaq. - qonağı (evi) gələn gedənə açıqdır.
gələn gedən uğrar.
qələp - yun, ip kələpi: çolaq. yumaq. yumalaq. bükük.
qələpətçi kələpətçi. gəmi taxdalarının yırtıq yamaqçı.
qələpir gələpir. kəlpir. gəlbir. düĢmə. düĢə. ucuz olan nərsə . - bu
atı kəlpir aldım. - bu pula o ev çox kəlpirdi. - kəlpir mal
arayan: ucuzçu. - kəlpir uşaq: götürmə, doğma olmayan
uĢaq. - öz uĢağı olmuyub yalnız bir kəmpiri vardır.
qələr kələr. - kərtən kələr: kələrin çabıq yeriyən çeĢiti.
- yəşil kələr: bənəkli kələr: kələrin iri ağılı çeĢiti. iri baĢlı
kələr.
- su kələri: kilis.
- omuzları qalın dərili bir çeşit kələr: sırtar.
- alaca kələr.
- kələr balığı: oxtapus. - su kələri.
- qum kələri: saqınqur.
- qıya kələri: böyük hunduĢqa.
qələs kələs. kərtənkələr.
qələyan < qalağan. 1. qaynayan. qaynaqda. təpiĢin. təpiĢdə olan.
2. sevinc. qanıt.
qəlici gəlici. gələn. gəlmiĢ. ati. varid. vasil. - dün bura gələn
kiĢilər qayıtdılar.
qəlim gəlim. məhsul.
qəlin - gəlin cehizi qəfəsi: toqurçın.
- gəlinin sağıcı: yengə. yangə.
- toy gecəsi gəlinə qılavuzluq edən: yengə.
- kiçik gəlin: gəlincik.
- gəlin quşu: böyük tuyğar çeĢiti.
- gəlin fənəri: əlkəkənc deyilən bitgi.
- gəlin saçı: aftimon deyilən bitgi.
- gəlin qalağ: gəlin havası: bərk durğun, rakit hava.
- üzü yazılı gəlin kimi qalmaq: boĢuna gözləmək.
qəlincə gəlincə. 1. sırası gəldikdə. - ona verdi mənə gəlincə qısdı.
2. (söz danıĢıldıqda) amma. indi. - bu sözə gəlincə. -
mənim konuma gəlincə. 3. gələlim. qaldı ki. yana. dən
yana: cə. cəhətcə.
qəlincik gəlincik. 1. kiçik gəlin. ərusək. - gəlincik çiçəyi: qızalaq.
2. sanğsarın bərk kiçik çeĢiti. ağlı sarılı, incə uzunca
olub, quru duvarların dəliklərinə qaçar, toyuq yumurtası
cücəsin tutan heyvancıq. 1. çöl lalası. qızalaq. çayırda
bitən qızıl qırmızı çiçək.
- gəlincik balığı: dadlı yeməli balığ çeĢiti.
qəlinmək gəlinmək. gəlmək iĢi olunmaq. varid olunmaq. - bu
çağda gəlinirmi.
qəlir gəlir. geçinəcək. geçinmə qoĢu. həyat əsbabı. - sizin
geçinəcəyiz nasıldır. - geçinəcəyi varmıdır. - el
geçinəcəyin sağlamlamalı.
qəliş gəliş. 1. pırosə. axar. gediĢ. 2. sayaq. sıra.- söz sırası:
söz gəliĢi. 3. gəlmə. virud. - bu nə gəliş çağıdı. - sənin indi
gəlişivə nədən nədir. 4. yol. tərz. üz. surət. - gəlişi gözəl:
ras gələ. - gəliĢi gözəl bir Ģəkildə. - saçların gəlişi gözəl
buraxmıĢdı.
qəlişmək gəlişmək. övkələnmək. yoğlanmaq. öğlənmək.
huĢlanmaq. ağıllanmaq. öncədən anlamayıb sonradan
anlamaq. böyümək.- uĢağın öqlənməsi çox çəkər. -
qəlişmək gəlişmək. 1. yetiĢmək. böyümək. boy atmaq. - gəlişmiş
ağac. 2. iyiləĢmək. səmirmək. - yolçuluq sizə yaramıĢ, çox
gəlişmisiz.
qəliz ağır. zorba. qatmar. qatmarlı. bükük. səmir. üzlü.
yapıĢqan. qalın. yoğun. quyu. qoyu. kəsif. yoğ. qoyu.
quyu. qalın. qəliz. kəsif.
qəlizlənmək yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
quyulanmaq. qalınlanmaq. qoyulanmaq. təxmir edilmək.
qəlizlətmək qavama gətirmək. yoğurmaq. yoğrutmaq.
quyulaĢtırmaq. qoyulaĢtırmaq. qoyqulaĢtırmaq.
bəkitləmək. açıqlığın, boĢluğun gidərmək. yuğurtmaq.
yoğurtmaq. yoğunlaĢtırmaq. quyuqlatmaq. quyulatmaq.
qoyulatmaq. qalınlatmaq. təxmir etdirmək.
- pəkməzi bir az daha quyulaştır. - durum ged gedə
qoyulaşır. - bunun göyün quyulaştır, sarısın aç.
qəllaş kəllaş < qallaĢ. qalac. dikəbaĢ. dikəĢ. qallaĢ. bataqçı.
kələkçi.
qəllə kəllə. - kəllə biçimində əni boyu bir olan: toparlaq.
yuvarlaq. - toparlaq kiĢi. - tos toparlaq cocuq.
qəllək kəllək. kəllə biçimində. topalaq. yuvarlaq. girdə. - topalaq
kiĢi. - bir topalaq pambıq: bir yumaq, bir yuvarlaq pambıq
dəngi, dənəyi.
qəlləşmək kəlləşmək. keçəllənmək. ajmaqlanmaq. ajmuqllanmaq.
ajmuqmaq
qəlmək gəlmək. 1. geri dönmək. udət üdmək. rücət edmək. ricu'
edmək. - ged gəl: gedib dönmə. - geddigi yerdən gəlməz. -
get amma çabuq gəl. 2. girmək. hilul edmək. baĢlamaq.
olmaq. - yaz gəldi. - iĢlər hələ gəlir. 3. yetiĢmək. visul
edmək. - kərvan havax gəlir. - qatar yarın gəlir. 4.
ortalanmaq. zihur edmək. - kəndisinə bir alıqlıq gəldi. -
ağlıma gəldi. iki gündə bir ısıtma gəlir. 5. çıxmaq.
bulunmaq. düĢmək. - bu çizmələr mənə dar gəldi. - bu
yemək ürəyimə ağır gəldi. 6. görünmək. sanlanmaq. zənn
olunmaq. - bu yol mənə çox uzaq gəldi. - sizə dadı acı
gəlmir. - mənə öylə gəlirki. 7. çəkmək. dözmək.
dayanmaq. - bu at yükə gəlməz. - Ģakıya, Ģuxluğa gəlməz
kiĢidir. - kiçik uĢaq çox yeriməyə gəlməz. 8. sonuclamaq.
çıxmaq. hasil olmaq. müncər olmaq. - bundan nə gəlir. -
bu durum nədən gəlir. - bundan çox nələr gələ bilər. 9.
uğramaq. düçar olmaq. - qarıĢa gəlmiş: aha gəlmiĢ. 10.
yetiĢmək. bərkimək. 11. baĢlamaq. girmək. olmaq. -
orucluq gəlsə. - yaz gəlir. - axĢam gəlir. 12. düĢmək.
uymaq. uyğun olmaq. - bu sizə gəlir. - bu iĢimə gəlməz:
dərdimə dəğməz. - ipə sapa gəlməz. 13. görünmək.
düĢünülmək. sanılmaq. zənn olunmaq. - bu yol mənə çox
uzun gəlir. - bu yemək mənə acı gəlir. - öylə gəlir ki:
görünür ki. 14. dözmək. dayanmaq. - bu at yükə gəlməz. -
mən çox yeriməyə gəlməm. - Ģakıya gəlməz: Ģuxluq
götürməz. 15. sonuclanmaq. bitmək. çıxmaq. - bundan nə
gəlir. - bundan çox nələr gələ bilər. 16. tutulmaq. düĢmək.
uğramaq. - qarqıma, ahıma gələcəksin. - qarqıya gəlmiş.
17. qazandırmaq. - sənə neçə gəlir. 18. qəbul edmək. -
onun sözünə gəldim. 19. olmaq. üz vermək. - onda böylə
iĢ gəlirmi. 20. yalandan göstərmək, görünmək. -
görməzdən gəlmək: görməz kimi olmaq. - bilməzdən
gəlmək: bilməz kimi olmaq.
- arxadan gəlmək: izləmək.
- nərsə nərsiyə gəlmək: uymaq. yaraĢmaq. - bu paltar mənə
gəlməz.
- saya gəlməz: hesanlanmaz.
- sözə gəlmək: inanmaq. qəbul edmək. - sonda səndə
mənim sözümə gəldinmi. - oda mənim oyuma gəldi.
- nərsənin nərsiyə çatması, yetməsi, ras olması. - baĢa
gələn çəkilir. - gələn çəkiləcək.
- aşağı gəlmək: {1. enmək. 2. yıxılmaq. düĢmək}.
- ağıra gəlmək: gücünə gedmək.
- əldən gəlmək: gücündə olmaq. bacarmaq.
- əldən gələn: gücündə olan. bacardıqı dək.
- ələ gəlmək: {1. tutulmaq. 2. miyəssər olmaq. hasil olmaq. -
çətin ələ gələn}.
- içəri gəlmək: girmək.
- içə gəlmək: içinə, könlünə doğmaq.
- iləri gələn: ə'yan əĢrafdan olan.
- çəkiyə gəlmək: cürləĢmək. yaramaq. saziĢ edmək.
- dolaya gəlmək: çaĢmaq. iğfal olunmaq.
- yan gəlmək: geçinmək.
- ola gəlmiş: əsgidən öylə olmuĢ. - görülə gələn iĢlər:
görülməyinə öğrəĢilən iĢlər. - yazıla gələn.
qəlmə gəlmə. 1. virud. gəliĢ. - bu nə gəliş çağıdı. - sənin indi
gəlişivə nədən nədir. - bu yerə gəlmə yolları. - gəlmələri
qapattılar. - üç gəlməli yer. - dar gəlməli yer. - gəlməni
kəsdilər. 2. gəlmiĢ. varidə. - avrupadan gəlmə. 3. yetiĢmə.
olunma. hasil olma. - yazdan gəlmə. - sizdən gəlmə
sovğat.
- gedib gəlmə: varıĢ gəliĢ. ülfət. e'tilaf .
qəlməz gəlməz. alınmaz. dəğməz. tutunmaz. yaqıĢıqsız . uymaz.
yaraĢmaz. namünasib.
- yaxışıqsız bir görüĢ: nəzər.
.- sözə alınmaz işlər: danıĢmağa dəğməz iĢlər.
qəlmic gəlmic. iri balıqları qılcığı, qılcığ yerinə olan gəmikləri.
böyük qılçıq.
qəlmiş gəlmiş. gələn. gəlici. ati. varid. vasil. gəlmə. varidə. -
avrupadan gəlmə.
- dün bura gələn kiĢilər qayıtdılar.
qəlpir kəlpir. gəlbir. gələpir. düĢmə. düĢə. ucuz olan nərsə . - bu
atı kəlpir aldım. - bu pula o ev çox kəlpirdi. - kəlpir mal
arayan: ucuzçu. - kəlpir uşaq: götürmə, doğma olmayan
uĢaq. - öz uĢağı olmuyub yalnız bir kəmpiri vardır.
qəltək basdırı. sürgi. sürgü. taban. daban. hər bir yerin
toprağın, qalxıq yerlərin düzəldib, safatmaq üçün
yuvarlaq ağır qəltək.
qəm 1. gəm. oyan. dizgin. 2. kəm. astın > astinfars. astar.
astağ. aĢağ. alt. az. 3. kəm. az. əksik. naqis. nüqsan.
kötü. fəna. - kəm söz. 4. xəstəlik. iğ. kəmkə. kefsizlik.
toqa. mun. iç ağırlığı. 5. zərər. ziyan. 6. qussə. sıqıntı.
sıxıntı. kədər. 7. kəm. astın. az. əksik.- astın gəlir.
- gəmi azıya almaq: baĢ qaldırmaq. - gəm almaq: qəbul
edmək.
- kəm sanıcı: pisikçi. pis düĢünən. bədxah. {# uğur sanıcı:
xeyir sanıcı: uğurçu. xeyirdah}.
- kəm yek < kəmik.tək. az. az tapılan.
qəmal kəmal. irginlik. ərginlik. piĢginlik.
qəmə bax > qama. 1. taquz. taxuz. kipəz. cif. ciftə. 2. xamafars.
qamıĢ. qələm. - doğranan nərsəni sıxıĢdırmaq üçün iĢlənir.
- ağır yüklü nərsəni dəhləmək üçün altına qoyulur. - ağır
nərsənin altında olan gədiyi tıxamaq üçün iĢlənir. - neçə
təxdəni birbirinə bağlayan qıssa tikələr. 3. kəmə. sirr. 4.
kəmə. ovsun. 5. kəsən. qıran.
- gəmə sıçan: lağmalarda bulunan bulunanın ən böyüyü.
qəmək kəmək. pambıqtan yapılmıĢ çubuqlu, naxıĢlı bir toxuma.
bundan bürqü yapılır. qıpçaqlar yaqmurluq yaparlar.
qəməl kəməl. kəmlə. məhəllə.
qəmələmək yolmaq. qəl' edmək.
qəməli izli. niĢanlı.
qəməl kəməl. dəyər. qədir. qiymət. baha'. - bunun kəməli nə?:
qiməti nə?. - kəməli beĢ para edməz.
qəməlsiz kəməlsiz. dəyərsiz. qədirsiz. qiymətsiz. bahasiz.
qəmənd kəmənd. ilməkli ip.
qəmənd kəmənd. salmaip. salma heyvanları, asav heyvanları
tutduqları ip.
qəmər kəmər. quĢaq. məntəqə. - təbriz kəməri.
qəmərli kəmərli. kəmrik. yumru. qanbur. kanbur. kambur. (beli)
bükük, büklü. (arxası) çıxıq. tümsək. əğri. mühəddəb.
quĢaqlı. yaraqlı. qurcı. uyuqluq. - çox iĢləməkdən kambur
olmuĢ. - orasında kamburu vardır. - duvar kambur vermiĢ.
qəməs kəməs (< kəm: az). - kəməs kəməs: qamas qamas: xımır
xımır. bala bala.
qəmətmək kəmətmək. alçatmaq. basalamaq. təhqirləmək.
pisləmək.
qəmgəşmək kəmgəşmək. qamqaşmaq. qamaşmaq. (yığıĢmaq.
qəmi - pusula tapılmadan ön, gəmilər qıyıları izlərdi.
qəmi keĢtifars (< köçmək). köçmə aracı. su içində yeryən
təknə.
- gəmi, çadır dirəyinin başında olan təkərlək başlıq:
baĢlama. baĢlıq. qapla.
- gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapışqan,
yəlimlə qapamaq işi: qaplatmaq. qaplamaq.qalpatmaq.
qalpamaq.
- döğüş gəmilərində olmuş, yelkənli, iti gedən təknələr:
qırlanqıc.
- gəmini sapıtmaq: açmaq. alarğa edmək.
- gəminin yanlaması, yana əğilməsi: yalpa. yanpa. yana
vermək. sağa sola vurmaq.
- gəminin yanlarında olan barmaqlıqlar. hər çeĢit
barmaqlıqların üstünə yuxarısına yapılan təxdə. təxdə sipər. -
gəminin köpəĢtəsinə dayanıb uzaqlaĢan qaraya baxırdıq.
- hər yanında iki sıra topu olan, əsfi döğüş gəmisi: qapaq
- qapaq suəri.
- gəmi su edmək: gəminin içi su almaq. içinə su keçmək. su
iĢləmək.
- üç gögərtəli gəmi: üç qatlı gəmi.
- döyüş gəmi toplusu: tonanma. donanma.
- altı düz, alçaq, yelkənli, kürəklə sürülən gəmi: qalı.
- altı, başı, divi düz gəmi çeşiti: qalyot.
- gəmi, qayığı, omurqa üzərinə mindirməyə yarayan,
qabırqa biçimində olan ağaclar: qabırqa.
- gəminin alt kökərtəsi: tavlun. - gəminin ən alt kökərtəsi:
tavlun kökərtəsi.
- gəminin omurğasının arxa yanının dibi, quruğu: onurğa
topuğu.
- iti gedən, yelkənli kürəkli kiçik gəmi çeşiti: tırxandıl.
- çox enli olub yalpası az gəmi: töşəkli. döşəkli. # narın
yapılı. - gəminin yelkəni, yeli avuclamıĢı, ĢiĢmiĢ olub, yavaĢ
geməsi: apazlama
qəmiçi gəmiçi. dumənçi.
qəmiçilik gəmiçilik. dumənçilik:
qəmik kəmik ( > kəm yek).tək. az. az tapılan.
- baldır gəmiyi: incik sümük. incik gəmik.
- bel gəmiyi: əgin. əmud fəqəri.
- köks gəmiklərinin hər biri: qabırqa. - arığlıqdan
qabırqaları çıxmıĢ.
- göt gəmiyi: qıç gəmiyi. soqum. quyruq soxumu.
- qaburqa gəmikləri: güsrika. göğüsün yanları.
- quyruğun gəmikli yeri: gəmirdik.
- uçurcaq gəmiyi: toyuğun uçaq qanat gəmiyi.
- bir gəmik atmaq: itə bir sümük atmaq kimi birinə azacıq bir
nərsə vermək.
- gəmik kimi: gəmik kəsilmək: çox quru olmağı göstərən
deyim.
- bir dəri bir gəmik: çox incə, yağsız zəifliyi göstərən deyim.
- gəmikdən olan nərsə. - gəmik sap. - gəmik dügmə.
- kürək gəmiyi: omuz kürəyi: qəbzə. gəbzə. çiğni örtən
sümük.
qəmin kəmin. pusu. kündə. astın > astinfars. astar. astağ. aĢağ.
alt. az. kəm. pusı. pusu. pusqu. tuzaq. duzaq ( tutsaq <
tutmaq). - ona (kəndisinə) duzaq qurmuĢlar.- kündədə
yatmaq. - kündə qurmaq.
qəminə kəminə. kəmnə. kəmnək. kəmkən. həqir. aciz. - sizin
kəmnə quluz.
qəmingə kəmingə. pusu. pusqu. pusqu.
qəminləmək kəminləmək. pusqlanmaq. pusquda yatmaq.
qəmirci gəmirci. qazım. - qazım heyvan.
qəmircik gəmircik. qıqırdaq (qulaq. göz. burun).
qəmirdik gəmirdik. quyruğun gəmikli yeri.
qəmirmək gəmirmək. diĢlə ısırıb xırdalamaq.
qəmis kəmis. qapıs. qamıs (qapayan). 1. gömlək. 2. incə qabıq.
zar.
qəmişmək kəmişmək. saldırmaq. çıxarmaq. atmaq. sürmək. bir Ģeyi
çıxarıb atmaq.
qəmiz qumiz.
qəmkə kəmkə. 1. (> kəmxəfars) bir çeĢit ipək parça. - kəmkəçi:
kəmək parçası toxuyan. 2. xəstəlik. iğ. qəm. kefsizlik.
toqa. mun. iç ağırlığı.
qəmkən kəmkən. kəmnə. kəmnək. kəminə. həqir. aciz. - sizin
kəmnə quluz.
qəmküm kəmküm. - kəmküm edmək: quĢqulanmaq. - kəmküm
eylədi bir söz söyləmədi.
qəmlə kəmlə kəməl. məhəllə.
qəmlənmək xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək. iklənmək.
yiklənmək. ağrınmaq. korlanmaq. çorlanmaq.
pozulmaq.
qəmli küfəçlik.
qəmlik kəmlik. 1. zərərlik. ziyanlıq. 2. kötülük. - kəmliyə qarĢı
iyilik edmək. - kimsədən kəmlik görmədi.
qəmnək kəmnək. kəmkən. kəmnə. kəminə. həqir. aciz. - sizin
kəmnə quluz.
qəmnə kəmnə. kəmnək. kəmkən. kəminə. həqir. aciz. - sizin
kəmnə quluz.
qəmrə kəmrə. gəmi gövdəində, gögərtəsində eninə uzanan
kiriĢlər.
qəmrənmək gəmrənmək. 1. diĢlə ısırılıb xırdalanmaq, oyulmaq. 2. (at)
gəmini çeynəmək. - bu at gərənir. 3. diĢləri qıcıqlamaq. -
gəmrənib dururdu.
qəmrət kəmrət > kəmtər. daha aĢağı. daha alçaq. əhqər.
ələhqər. - kəmrət behman kəs. - sizin kəmrətiz.
qəmrətinğ kəmrətinğ > kəmtəranə. əhqəranə. acizanə. - kəmrət
behman kəs. - sizin kəmrətiz.
qəmrətinğ kəmrətinğ > kəmtəranə. əhqəranə. acizanə. - məni
kəmrətinğə yazığın gəlsin. - sizin kəmrətiz.
qəmrici gəmrici. cəvəndə. - gəmrici heyvanlar.
qəmrik kəmrik. kəmərli. yumru. qanbur. kanbur. kambur. (beli)
bükük, büklü. (arxası) çıxıq. tümsək. əğri. mühəddəb. -
çox iĢləməkdən kambur olmuĢ. - orasında kamburu vardır. -
duvar kambur vermiĢ.
qəmrilmiş gəmrilmiĢ. kədrimka. kəmrit. arınmıĢ. - kədrim ətka:
qəmrit kəmrit. kədrimka. gəmrilmiĢ. arınmıĢ. - kədrim ətka:
qəmritmək kəmritmək. qanburlatmaq. kamburlatmaq.
kanburlatmaq. büklətmək. bükmək. tümsətmək.
əğritmək. yumrutmaq. mühəddəb edmək.
Qəmsəkfars kəmsəkfars. < kəsmik <> kəmsik. 1. süzmə yoğurt. 2. bir
çeĢit pənir.
qəmsik kəmsik <> kəsmik. 1. süzmə yoğurt. 2. bir çeĢit pənir.
qəmtap kəmtap. kəmyab. bulunmaz.
qəmtər kəmtər > kəmrət. ələhqər. - kəmrət behman kəs. - sizin
kəmrətiz.
qəmzə gəzmə. giriĢmə. qırıĢma. qır vermə (< qırılmaq.
burulmaq). buruqma. naz. iĢvə. qaĢ göz ilə oynanma.
qən gən. genğ. gənğ. gən. geniĢ. gengiĢ. bol. vəsi'.1. açıla.
ĢaĢa. mütəəccib. 2. laübali. qeydsiz. - o çox gen kiĢidir. 3.
dinc. rahat. fərah. - gen bir yaĢam sürür. - onun durumu
çox gendir. - geniş könülli: qəmsiz. qeydsiz. 4. dəmirçi
ayqıtlarından bir çeĢit yonqar, rəndə. 5. geniĢ. gengiĢ.
bol. vəsi'.
- gen bucaq: küt bucaq: zaviyeyi münfəricə.
qənaətkar qanıqlı. tox gözlü.
qənar kənar. 1. yalı. yalqı. yalıq. qıyı. qoltuq. qırax. bucaq. yan.
quytu yer. - orası bir qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq
devlətlər: qıraxda qalan devlətlər. - yalıya enmək. - yalı
boyunca getmək. - yalıya düĢmək. 2. ağız. uc. qıraq. qıyı.
ucraq.
qənar kənar. qıyı. qıraq. uc.
qənc gənc. 1. tor. toy. çiğ. piĢməmiĢ. yetinməmiĢ. əcəmi. -
incə, uzun boylu, uyqun boylu, boylu boslu gənc. -
dalyan kimi. - dalyan kimi qız. - iri, qanmaz gobud gənc:
toraman. qılıqsız. gicbəsər. 2. uĢaq. bala. - oğrət gəncin
iĢətti. 3. yaĢ. yaĢıl. taza. körpə. cavan. 4. gəniz. kənzərəb.
(< kan). qaznaq. xəzinə. təpnək. dəfinə. gəncinə.
xəznə. tübək. təpnə.
- gənc irisi: iri boylu dəliqanlı.
qəncinə gəncinə. gənc. xəznə. tübək. təpnə.
qəncliyüka xanların düğünlərində, bayramlarda yağma edilmək
üzərə yapılan sofra.
qənd kənd. 1. kərənt. kərət. kət (< kər). böyük aralıq. 2. qura.
qəryə. - baş kənd. xanaga. ölkə kürsisi: astana. paytəxd.
qəndi - kəndini satmaq: özün ĢiĢirmək.
- kor qəndil: kor ışıq: kor çırağ: çox əsrük: bərk kefli
qəndi kəndi. öz. zat. nəfs. - kəndi gəldi. kəndi yıxılan ağlamaz.
- kəndi kəndinə: öz özünə.
qəndil ıĢtın. ıĢton. ıĢıq qıbı.
qəndisinə kəndisinə. ona. - ona (kəndisinə) duzaq qurmuĢlar.
qəndli2 kəndli2. köylü1. içi duru, bön kiĢi. öküz.
qəndlik kəndlik. kətlik. tostluq. dostluq : adaĢlıq. arxadaĢlıq.
arxadaĢlıq. düzlük. sədaqət.
qəndü kəndü. kənüt. Ģəhir. qala. kənt. kənd.
qəndüc kəndüc. kəndüc.sarpun. çuxur. ambar. təpəngü.
qənə kənə. saqırğa. saqurğa.heyvanlara yapıĢıb qanların əmən,
yapıĢdığı yerdən qopmaq istəmiyən kiçik bir böcək. taxda
qurusu kimi ətə yapıĢıb qan soran böcək, bit. - qoyun,
inək kənəsi.
- genə genə: dönə dönə: dalbadal.
- ətə yapışan bir kənə çeşiti: qasıq biti. qırq ayaq.
- kənə göz: çox kiçik gözlü.
- buğda kənəsi: buğda biti.
- kənə oti: bitgi adı.
qənəb qənəf. qınav. (< qın: örtük). açıq, dağnıq nərsəni
qınlamağa, yığmağa, bağlamağa, tikməyə yarar incə
sicim, qalın ip.
qənəf kənəf. qənəb. qınav. (< qın: örtük). açıq, dağnıq nərsəni
sicim, qalın ip.
qənəl - gənəl, təməl, baş qapı: tümlə qapısı.
qənəvir - kənəvir tuxumunun çeşiti: quĢ yemi.
qənəz gənəz. - gənəz gəlib gənəz gedər. - oğlanın gənəz doğması.
qənğ gənğ. genğ. gen. gən. 1. açıla. ĢaĢa. mütəəccib. 2.
laübali. qeydsiz. - o çox gen kiĢidir. 3. dinc. rahat. fərah. -
gen bir yaĢam sürür. - onun durumu çox gendir. - geniş
könülli: qəmsiz. qeydsiz. 4. dəmirçi ayqıtlarından bir çeĢit
yonqar, rəndə. 5. kəs. ĢaĢqın. məbhut. heyran.
qənğiz kənğiz. kəkiz. kəniz. 1. yumĢaq. uysal. 2. dözümsüz.
paçavra. 5. dəyərsiz. qiymətsiz.
qənilmək gənilmək. gərtilmək. (insanlar için) horlanmaq.
qənimət talan. dalan. yağma.
qəniş gəniş. ( e <> ə ) geniş.
qəniz kəniz. kəkiz. kənğiz. 1. yumĢaq. uysal. 2. dözümsüz.
paçavra. 5. dəyərsiz. qiymətsiz. 5. gəniz. geniz. xəlayiq.
məxluq. 6. odalıq qız. yinçqə qızka. inçqə qız. 7. gənğiz.
burun dəliğin boğaza çatan yer. - gənizdən söyləmək:
mırıldamaq. xım xım edmək. - gənizə qaçmaq: yeyib içirkən
nərsə burun dəliyinə getmək. 8. kəniz. gəniz. xəlayiq.
məxluq. 9. kəniz. avuĢ. 10. gəniz. kənzərəb. (< kan). gənc.
qaznaq. xəzinə. təpnək. dəfinə.
qənt kənt. Ģəhir. qala. kənd. kəndü. kənüt.
qənüt kənüt. kəndü. Ģəhir. qala. kənt. kənd.
qəp - kəp kələkçi: qaparuz. kəpçə quyruğ.
Qəpçə kəpçə. (< qab. qəb. kav. kəv. kəf). 1. köpük almağa,
yemək qarıĢtırmağa özəl, paxır (mis), təxdədən, dəlikli
dəliksiz, böyük uzun saplı qaĢıq. 2. balıq avalamağ
üçün gir qasnağa taxılmıĢ ağ. 3. tökməçilərin ərintini
qalıba tökməkdə iĢlədən böyük qaĢıqı. - kəpçə quyruğ:
qaparuz. əliynəndə qopara bilməsə, quruğu ilə iliĢən. kəp
kələkçi.
qəpəç kəpəç. kəfnə. kəfəng. kəpənğ. qapanğ. qapqan. biz ilə,
təbənə ilə iĢləyənlər əllərinə taxan dəmirli qayıĢ.
qəpək kəpək. kəbək. kəvək. (< kəv. kav. kov). 1. içsiz.
bəğənilməz. 2. qəhbə. 3. arsız. namussuz. 4. aciz. 5.
heyvanlara yem olub, aĢlıqın (hibubatın) öğüdülmüĢ
qabığı. - ata toyuqa kəpək tök. 6. dərinin qabıq qabıq
oluĢu. - baş kəpəyi: baĢda olan qonaq. 7. tonğra. donğra.
baĢ qonağı. baĢda olan kəpək. qonaq. - baĢ qonağı otu:
baĢın kəpəyinin dərmanı.
qəpəl - bodur, şişman kəpəl balıq çeşiti: qanbut.
qəpən kəpən. > kəfən. örtük.
qəpənək kəpənək. bəğənək. tüklü buğda böcəyi. - kəpənək
tuxumundan çıxan, yapraqlara yapışan uzunca qurd ki
açılıb toplanır, çoxlu qıllı, qısa ayaqlı olur: tırtıl. dartıl. -
əriklərə tırtıl üĢmüĢ: düĢmüĢ, yığıĢmıĢ.
qəpəng kəpəng. bir yeri, oyuqu, tükanı qapamamaq üçün,
yuxarıdan çəkilib endirilən, qapaq, örtük, tusi (< tuqsi:
qapaq), yaxud əğrəti taxılaraq qapanan qanad. - qazna
(məxzən), nərdüvan, tükan kəpəngi.
qəpənğ kəfəng. kəfnə. qapanğ. qapqan. kəpəç. biz ilə, təbənə ilə
qəpəs > qəfəs. gövdə. qablut > kalbod.
qəpəz kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək (< kəv. kav: boĢ). salıkasız4.
salmaksız4. sıysız. sayqısız. e'tibarsız. mübtəzəl.
dəğərsiz. qiymətsiz.
qəpəzə kəpəzə. kəpəz. köpək. kövək. (< kəv. kav: boĢ). 1. alçaq.
əksik. Ģəxsiyətsiz. rəzil. 2. kəpəz. salıkasız4. salmaksız4.
sıysız. sayqısız. dəğərsiz. qiymətsiz. e'tibarsız.
mübtəzəl. 3. qappaz. öğrənci yayı. yay atmaqa alıĢmaq,
qapınmaq üçün oynadılan yey.
qəpəzələtmək kəpəzlətmək. kəpəzələtmək. köpəklətmək. kövəklətmək.
(< kəv. kav: boĢ). salkasızlatmaq. salsızlatmaq .
sıysızlatmaq. sayqısızlatmaq. e'tibarsızlatmaq.
mübtəzəllətmək. dəğərsizlətmək. qiymətsizlətmək.
qəpəzəoğlu kəpəzəoğlu. köpəkoğlu. kövəkoğlu. kəpəzoğlu.
qəpəzlətmək kəpəzlətmək. kəpəzələtmək. köpəklətmək. kövəklətmək.
(< kəv. kav: boĢ). salkasızlatmaq. salsızlatmaq.
sıysızlatmaq. sayqısızlatmaq. e'tibarsızlatmaq.
mübtəzəllətmək. dəğərsizlətmək. qiymətsizlətmək.
qəpəzoğlu kəpəzoğlu. köpəkoğlu. kövəkoğlu. kəpəzəoğlu.
qəpin kəpin. kəfən. kəfin. (< qab). ölüyə sarıldıq bez.
qəpinləmək kəpinləmək. kəpinləmək. kəfənləmək: kəfinləmək.
qablamaq örtmək.
qəpiz (< qab). peymanə.
qəppə kəppə. kəffə. qappa. qapqa. kəfə.
qəpsul kəpsul. qapsul. kapuĢ. qoğan. qovan. kovan. dərman,
barut qoyulan qorcuq, qabıqcıq. - fiĢəng qoğanı.
qəpsul kəpsul. qapsul. tüfəng, tapanca saçmaların toplayan
yığıb, kiçik tənikə qabcıq. acı dərmanı içinə alan
qabcıq.
- qapsullı (kəpsullu) tüfəng.
qəpz qəps ( pz\ bz <> ps\ bs. s <> z ) qəsb. qəbs. (< qab). qəsb
qərar çək. ölçü. çəki. hədd. uyar. uyaĢ. uyu.- bir uyarı
uyarlamaq: bir qərar çıxartmaq. - qərar vermək: kəsdirmək. -
ucun ortasın bulmaq: baĢ açmaq.
- qərar bulmaq: qalmaq.
qərarlaştırmaq əqd edmək. qıymaq. - nikah qıymaq.
qərbas kərbas. < kirbas. toxunmuĢ basılmıĢ. bez. parça. çit.
qərcə dərcə. dərəcə. kərtik. kərtə. rədə. mərtəbə. - iĢ bu kərtiyə
gəldikdən sonra.
qərçək gərçək. gərçəkdən. 1. vaqe'ə. mühəqqəq. səhih. 2.
səhihən. həqiqətən. - səhihən söylürəm: gərçək söylürəm.
3. tamam. olduğu kimi. - gərçək sizin iĢiz nasıl oldu. -
gərçəyin söylə. 4. doğru. düz. mühəqqəq. - doğru söz. -
doğru iĢ.
- gərçək !. aha !. ahan !. ha !. doğru !.
qərçəkdən gərçəkdən. həqiqətən. gərçək.- həqiqətən söylürəm:
gərçək söylürəm.
qərçəkləşmək gərçək olmaq. toğrulmaq. doğrulmaq. təhqiq edmək. -
iĢlər tamamilə doğrulmadı.
qərçi kərçi. xırdavatçı. yaymaçı. dəsfiruĢ.
qərdəl gərdəl. alı üsdi bir geniĢlikdə olan orta böyük su, süt
qabı.
qərdənə gərdənə. gədik. gərdik.
qərdənlik gərdənlik. boğmuq. boyunluq. qulladə.
qərdi kərdi. evlək. ocaq.- sozu ocağı. - badımcan ocağı.
qərdik gədik. gərdik. gərdənə.
qərdirmək gərdirmək. 1. gərgin etdirmək. 2. çəkdirmək. asdırmaq.
pərdə kimi uzatmaq. - nərdivanın baĢına bir sarqı
gərdirməli.
qərə kərə. 1. dönüm. dəfə. növbət. öğün. yol. övün. dəfə. - bir
kərədə, birdən tutulacaq tutar, ölçü, miqdar: tutam. - bir
tutam ot. - bir tutam duz. 2. kələ. kəsik. - kələ kərtik: yara
izlərindən yamrı yumrı nərsə.
- qırx bir kərə: çox. - qırx bir kərə maĢallah.
qərək gərək. yaxıĢır. Ģayisdə. Ģayan. layiq. müstəhəq. - bu iĢ
sizə gərəkdir. - əsgərliyə gərək iyid. - gərəyi kimi iĢləmək. -
gərəyinə çalıĢmaq. gərəyi kimi. 2. lizum. lazim. hacət.
aqut. ağut. lazim. lizumlu. vacib. lazim. yaraq. - kərək
isə. gərəkli: möhtac. - gərəksiz: bol durum. ehtiyacsız. -
gərək yoxdur: ehtiyac yoxdur. 3. istər. - gərək zəngin olsun,
gərək yoxsul olsun. 4. tarıq. - yırqıca (: ozana) tarıq bir saz:
bir saz bir söz. oxuyana sazı gərək. 5. kərək. qoyuq. kovuq.
quyu. oyuq. 6. kərək. qırıq.
- nə gərək: nərək: nə gərəkkə.
qərəkə kərəkə. təsbeh. - kərəkə takımı: təsbeh mallası. əmmamə.
qərəkirsə gərəkirsə. Əgər. vardi gəldi. vurdi gəldi. bardı gəldi 8.
qərəkli gərəkli. 1. möhtac. - xəsis olmayıb gərəkliləri yedirən. 2.
söyükli. sevikli. mərğub.
qərəklik gərəklik. yararlıq. lizum. vaciblik. - onun gərəkliyi budur. -
gərəklik olsa doğrulur.
qərəkmək gərəkmək. 1. gərkmək. iqtiza edmək: - bu acı qəhvəni bir
az dadlamaq gərəkir. - gərkir: iqtiza edir. 2. iqtizası olmaq.
lazim olmaq. yaxıĢmaq. layiq olmaq. səzavar olmaq. -
böylə davranmaq gərəkmir.
qərələmək kərələmək. kərətləmək. təkrarlamaq. yeniləmək. - bu
pozqunluqlarızı bir daha yeniləməyin. - bir kərə söylədiyini,
yeniləməyə gərək yox.
qərələtmək kərətlətmək. təkrarlatmaq. yenilətmək. - bu çaĢıq yazıları
bir daha yenilətin. - bir kərə yapdırdın, yenilətməyə gərək
yox. - bu pozsan, sənə yenilətəcəyəm. - əsgi oyunlarızı
yenilətin.
qərəlmək qararmaq. qaralmaq. 1. qara boyalanmaq - üzü düdlə
qərəm kərəm. qat. tav. tov. rəf. rədif. çin. - bu duvar on tav
kəpiçlidir. - yer tavları.
qərəmpə kərəmpə. qaradan dənizə uzanan daĢlıq burun.
qərən kərən. > kəranfars. kəranə (< kərmək). qıran. hər nəyin ən
yüksək, ucqar yeri. qırağ. sınır. - ölkənin kərəni. - ölkələr
birbirindən kərənlə ayrılır.
qərənsiz kərənsiz > bikəranfars. bikəranəfars (< kərmək). qıransız.
ucsuz bucaqsız. yansız. qıraqsız. sınırsız.
qərər kərər. kərrə. təkrar.
qərəs kərəs. böyük yekə qəvarə.
qərəstəçi kərəstəçi. (< kərmək). ağaĢçı.
qərəstə kərəstə. (< kərmək). 1. kəsilmiĢ ağac. dirək. özəlliklə
yassı kəsilmiĢ kiriĢ taxdalar. 2. məvadd. parça. əbzar.
vəsayil. - bu baĢmaqçı iyi kərəstələr kullanmır. - iyi
kərəstəli yapı. - pozuq kərəstə. 3. gövdə. maddə.
- dirəyin, sərənin. kərəstənin yoğun aşağısı: topuq.
qərətə kərətə. 1. dəyyus. qaltaban. pezəvəng. 2. qondara kimi
sümükdən, dəmirdən olan yasıq arac. piləsgən.
qərətəlik kərətəlik. dəyyusluq. qaltabanlıq. pezəvənglik.
namussuzluq.
qərətləmək kərətləmək. kərələmək. təkrarlamaq. yeniləmək. - bu
pozqunluqlarızı bir daha yeniləməyin. - bir kərə söylədiyini,
yeniləməyə gərək yox.
qərətlətmək kərələtmək. kərətlətmək. təkrarlatmaq. yenilətmək. - bu
çaĢıq yazıları bir daha yenilətin. - bir kərə yapdırdın,
yenilətməyə gərək yox. - bu pozsan, sənə yenilətəcəyəm. -
əsgi oyunlarızı yenilətin.
qərətlətmək kərətlətmək. təkrarlanmaq. yenilənmək. - bu çaĢıq iĢləri
bir daha yenilətməyin.
qərətmək qarartmaq. qaratmaq. 1. qara boyalı edmək - əlləri düdlə
duruluğun gidərmək. - bulut çıxıb havanı qarartdı.
qərəvət kərəvət. kıravat. (< kərmək: kəsmək). bir iĢdən ötəri kəsik
parça. səggi. - yataq kirəvəti: üstündə yatmaq üçün biçilən
təxdə.
- yaxa kirəvəti: yaxaya taxılan bəzək Ģırıx bez.
qərəy kərəyka. yüliqü. ülgük. saç tıraĢ edən. ustura.
qərəyincə həsb. görə.
qərəz kərəz.- ağac kərəz: tomaq. at üzərində daĢınan qalın bir
çomaq.
qərgəf gərgəf. 1. dar. qasnağı. çərçivə. iĢlənən parçanı bu
çərçivənin üzərinə gərib iĢlələllər. dəzgah. - gərgəf
qurmaq: dəzgah önündən qalxmamaq. 1. naxıĢ iĢi. - iyi
gərgəf bilmək.
qərgi gərgi. gərəcək, gəriləcək, dartılan ayqıt.
- çulğa gərgisi.
- yükür gərgisi: qayıqda kürək çəkilirkən ayaqların dayanma
taxdası.
qərgin gərgin. 1. gərilmiĢ. çəkilmiĢ. qurulmuĢ. - gərgin ip. gərgin
bez. 2. qırılma duruma çatmıĢ nərsə. - araları, iliĢgiləri çox
gərgindi. - gərgin durmaq: inad edmək.
- gərgin nəyi gəvşətmək: yatsamaq. yasmaq. - oxu atıb
yayı yasmaq: oxu atıb yayı asmaq.
- gərgin etdirmək: gərdirmək.
qərginmək gərginmək. 1. ağırca basmaq. - xoruz toyuğu gərgindi. 2.
sıxı sıxı sarılmaq. - kərtənkələ ağaca gərginir. 3. kərki
(ağır balta) ilə vurub kökündən qırmaq.
qərğincə gərğincə. əniqoni. ənli dibli. əninə boyuna. olduğuca.
olmasın.- bu gün əniqoni soyuqdu. - əniqoni iĢləyən.
qərhəərəb > qırqa. yara. - akıla qırğa: yayılıb geniĢlənən yara.
qərib qıyıda olan. qıyıraq. qıyraq. yaxın. yağuq. yoğuq. qonĢu.
(# qıraq: uzaq).
qərib ömür. Ģux. Ģən. maraxlı. Ģatır. istəkli. yat. yad. uzqaq.
yabançı.- çox ömür birisidir. - ömür kiĢi.
qəribsinmək tanğrımaq. tanğlamaq. tanğmaq. yadırqamaq.
ĢaĢınmaq. təəccüblənmək.
- kəndini öksüz görüb qəribsinmək: öksimək. kövrəlmək.
köksünmək. tasalanmaq. kədərlənmək.
qərih kərih. 1. ağır. 2. gərik. gərgin durmaqlıq. simitən. inad.
qərik kərik. arxalıq. qollu, qolsuz, yarım ətək geyim. kot. xot.
qəriqirsimək dibi yanmaq. dibi yanaraq qoxu yüksəlmək.
qərilmə gərilmə. çəkilmə.
qərim gərim. (< gərmək). 1. açıb açığına bacaqlar ilə yerimək.
2. gərilməkdə önə gələn olay.
qərinmək gərinmək. gərnəĢmək. qol qıçı çəkib uzadaraq
əsnəmək.
qəriz kəriz. geriz. giriz. qorizfars. geri dönmə. qaçma.
qərkə gərkə. icra. - gərkə komatı: icra komitəsi.
qərkəmək gərkəmək. icra edmək.
qərkənəs kərkənəs. quĢ. kiçik, yıtıcı, qanatları altında qırmızı, göy
tükləri qara bir quĢ.
qərki kərki. böyük balta. - kərki (ağır balta) ilə vurub kökündən
qırmaq: gərginmək.
qərq - qərq olma: batma.
- qərq edmək: boğmaq. daldırmaq.- onu dənizə boğdular. -
borca boğdular.
- qərq olmaq: qaruqmaq. batmaq. dalmaq. girmək. düĢmək.
qərqərə böyük sarquclı durna, ki tükləri tuğlaya, qotuza taxılır.
- Qərqərə edmək: qarmaqmaq.
qərqmək gərəkmək. gərkmək. iqtiza edmək. - gərkir: iqtiza edir. -
qorıları qorutmaq gərkir.
qərmək gərmək. 1. çəkmək. çəkib uzatmaq. çəkib uzadaraq
qurmaq. ipi gərmək. - teli gərmək. - yayı gərmək. - xaça
gərmək: çarvuğa, çatruğa çəkmək. 2. çəkib uzadaraq
asmaq. - pərdəni gər. - çarĢabı üstünə gərdi yatdı.
- xaça gərmək: çarmıxa çəkmək.
- köks gərmək: 1. kükənmək. güvənmək. ögünmək. fəxr
edmək. 2. qarĢı durmaq. muqavimət edmək.
qərn qırın. 1. bir sürədən, çağdan olub, dövrə adlanan, bir
qırıq, bölük. - qırın ba qırın: neçə qərnlər, əsirlər boyu. 2.
buynuz. qırıq dala oxĢarlığından böylə ad alır.
qərnəşmək gərinmək. qol qıçı çəkib uzadaraq əsnəmək.
qərpici kərpici. ivlək. əvlək. evlək. bölünmüĢ yerlərin ivi, xətti. -
əvlək paltar. - əvlək parça.
qərpiç kərpiç. çiğ, piĢirilməmiĢ tuğla. - kərpiç kimi: çox sərt, quru.
- kərpiç kəsilmiĢ yerlər. - quraqlıq düĢdü yer kərpiç kəsildi.
- pişmiş, sərt kərpiç: tuğla.
qərrə kərrə. kərər. təkrar.
qərsələ kərsələ. pezəvəng. qaltaban. dəyyus. namussuz.
Ģərəfsiz.
qərtdirmək kərtdirmək. kərtik, çəntik, gədik yapmaq. çəntikləmək.
çəntdirmək. diĢləmək. - çitləyi kərtiklətmək.
qərtə kərtə. kərtik. 1. diĢ. niĢan. iĢarə. kərti. çəntik. çizgi. -
çıtlanın kərtəsi. - heyvan qulağının kərtəsi. 2. oyuq yol. -
sapan kərtəsi. 3. dərcə. dərəcə. rədə. mərtəbə. - iĢ bu
kərtiyə gəldikdən sonra. 4. nərsədə, bir durumda yetəri,
gərəyi çək, yer, nuxdə. dərəceyi mətlub. həddi nisab.
qəvam. - iĢi kərtəsinə düĢürmək. - kərtəsin keçmək.
qərtənkələr kərtənkələr. kələs.
qərti kərti. kərtə.
qərtik kərtik. kərtə. 1. diĢ. niĢan. iĢarə. çəntik. çizgi. - çıtlanın
kərtəsi. - heyvan qulağının kərtəsi. 2. oyuq yol. - sapan
kərtəsi. 3. dərcə. dərəcə. rədə. mərtəbə. əkəmək. - iĢ bu
kərtiyə gəldikdən sonra. 4. nərsədə, bir durumda yetəri,
gərəyi çək, yer, nuxdə. dərəceyi mətlub. həddi nisab.
qəvam. - iĢi kərtəsinə düĢürmək. - kərtəsin keçmək.
qərtilmək gərtilmək. qənilmək. (insanlar için) horlanmaq.
qərtinmək kərtinmək. kərtmək iĢi. çırtdanmaq. çərtilmək. yeyilmək.
diĢləmək. - paltarı qıraqları kərtinmiş.
qərtmək kərtmək. qədmək. kətmək. (< gədik. kərdik < kər).
oymaq. çəntmək. gədik gədik, diĢ diĢ edmək.
qərtmə kərtmə. kərtmək iĢi. çırtmadan, soymaqdan çıxan
nərsələr.
qərüt kərüt. beĢik.
qərvən kərvən > kərvan (< gərinmək). hər nəyin gərinib uzanan
takımı. arqıĢ. - uzaq yerin sözünü. xəbərini. karvandan
soruĢ: ıraq yer savın. arqıĢ gətirir.
- kərvan otı: baĢ otı.
- kərvan başı: kərvənçi. kərvənə baĢçılıq edən.
qəs gəs. 1. əqit. əkit. əqti. əgti. kəkrə. acımtıraq. - əkti yemiĢ.
2. gəs. kəkrə. kəkirə. ətacı. qaçurqan. qaçıran. ısız.
kötü. bədəxlaq. - kəkrə kolu: acı ətacı kiĢi. 3. ĢaĢqın.
genğ. məbhut. heyran.
- hər kəs: hər kiĢi.
qəsb ( sb\ sp <> bs\ ps. s <> z ) qəpz. qəbs. (< qab). qəsb
- qəsb edmək: qapallanmaq. qəbullanmaq. qapsanmaq.
qəsbət kəsbət. kisvət (< kəsmək). 1. biçək. pəçək. nərsiyə
uyqun kəsilən parça, örtük. 2. bir iĢə özəl geyim. iĢ
paltarı. - çöpçü, süpürgəçi kisvəti. - çərik kisvəti.
qəsbi < qapsı. qaparuz.
qəsdirmək kəsdirmək. biçdirmək. yardırmaq. Ģəqqələtmək.
qırpdırmaq. qırdırmaq. biçdirmək. qısatmaq. nərsənin əl
qolun yığıb, qırıb kiçitmək.qısaltmaq. güdətmək.
budatmaq. budaqdadmaq. budaqlatmaq. budaxlatmaq.
qərar vermək. - ucun ortasın bulmaq: baĢ açmaq. - ağac
biçdirmək.
qəsdirmə kəsdirmə. 1. qısa. xülasə. muxtəsər. tulaĢmaz.
dolaĢmaz. - kəsdirmə yol. 2. kəsin. qəti'. - kəsdirmə
cəvab. 3. təxmini. - kəsdirmə bir ölçü.
qəsdirtmək kəsdirtmək. qapatmaq. tıkatmaq. bükətmək. durdurmaq.
qəsə kəsə. kisə. cib. kəski. kəsi (< kəsmək).
- kəsə, doğru, düz yoldan yox, sapa yoldan götürmək,
apartmaq: tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. - bizi haralaracan
dolaşdırdı.
- kəsəlldən qalxmaq: arımaq. arınmaq. toxdamaq.
qəsəl kəsəl. ağrı. urğun. kəsil. sökəlkə. iğlik. iğçilkə. iqləĢ.
xəsdə. aruq. sağ olmayan. xəsdə. saurı. sayru. üzgün.
məriz. naxoĢ. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı:
dincəldi. - soğuq urğunu: soğuq dəğmə. - daş kəsəli: sidik
torbasında daĢ yığılma kəsəli.
- qasıq kəsəli: qasıq çatlağı. fətq.
- qızıl kəsəl: qızıllıq. qızamuq oğĢar, ondan qorxulu olan
yoxucu kəsəl. isqarlatin.
- qızıl kəsəlo: qızıllıq. qızıl. isqarlatin. - qızıl otu: eĢək
qulağı.
- quş kəsəllərindən: quyruq altı.
qəsəlləmək kəsəlləmək. ağrımaq. arımaq. talıqmaq. talmaq.
qəsəllətmək kəsəllətmək. üĢəndirmək. gəvĢətmək. təmbəlləĢdirmək.
qəsən kəsən. qıtan. qıran. qəmə. yarıcı. ayıran.yarcı. yaran.
açan. paralayan. - qıran ayqıt.
- qısa kəsən: qıtan. qıran. qurtaran. bitirən. - sıtma qıran.
- yol kəsən: yol qıran. soyqunçu.
qəsənə kəsənə8. iĢçi.
qəsər kəsər. qırar. qıtar. qate'.
qəsərli kəsərli. balkan. iti.
qəsət kəsət. kasad. 1. qısıq. sürümsüz. yağsız. yaxımsız.
yaxmaz. 2. yoxsulluq. qıtlıq. - para kasadı yoxumuzdur. -
yemək kasadı.
qəsfinləşmək kəsfinləşmək. itimək. itilmək.
qəsgin iti. dal yaraq.
qəsgin kəsgin. 1. sarım. salım. bilək. bilənmiĢ. iti. 2. sivri. sərt.
bək. bərk. quvvətli. 3. toxunaqlı. təsirli. müəssir. 4.
çalıĢqan. çalak. zirək.
qəsginlik kəsginlik. qılıçlama durum. - taxdaları kəsginliginə
qoymaq.
qəsi kəsi. kəsik. qıt. qır. eyb.
qəsici kəsici. kəsən. biçici. biçən. oraqçı. zalim.
- yan kəsici: oğru. cibvuran. oğru.
qəsik kəsik. 1. (kə < met > ək) əksik. (< əksiz). güdük. 2. aralı.
qırıq. münqəte'. boğunaq. boğuq. aralıqlı. (# sağınaq).
3. kərə. kələ. - kələ kərtik: yara izlərindən yamrı yumrı
nərsə. 4. kəsilmiĢ. qırpıq. qıpıq. qırpılmıĢ.- qıpıq saçlı.
qıpıq saqqal. 5. kor. kar. küt. qapalı. içi tutuq, qapalı yer.
sağır. məsdud. 6. qopuq. qupmuĢ. qırıq. sınıq. 7. san.
bölük. parça. qətə. - san san: parça parça. yırıq yırıq. cırıq
cırıq. - san san olmuĢ ürəyimdən xəbərin yoxdu sənin. 8.
kəsilmiĢ. biçilmiĢ. məqtu'. - kəsik parça, ağac, kağız. -
kəsik süt: pozuq süt. 9. yorqun. yorqunluqdan qırılmıĢ,
tökülmüĢ, düĢmüĢ kimi olan. - dizlərim, biləklərim
kəsikdir. - əl ayağdan kəsikdim: düĢdüm. 10. gərəkli.
vacib. zəruri. - kəsik olsa gedəcəyəm. - kəsik deyil. 11.
gərəkli. vacib. zəruri. - kəsik olsa gedəcəyəm. - kəsik
deyil.
- kəsik tökük: qırpındı. qırqındı.qırıntı. qırıq döğük.- saç
qırpıntısı. 12. kəsi. qıt. qır. eyb.
- kəsik kəsik dura dura, söyləmək: turaqlamaq.
duraqlamaq.
qəsiklik kəsiklik. 1. kəsilmiĢ biçilmiĢ olan. qət' olmuĢ. - kəsiklik
parça, ağac, kağız. - kəsiklik süt: pozulacaq süt. 2.
yorqunluq. yorqunluqdan qırılmalı, tökülməli, düĢmməli
kimi olan. - iĢin ağırlığından dizlərim, biləklərim kəsikdir. - əl
ayağdan kəsikdim: düĢdüm. 3. saqatlıq. çolaqlıq. - əl
kəsikliyi. 4. pozuqluq. qırıqlıq. - süt kəsikliyi. 3.
yorqunluq. qırıqlıq. - dizlərimin kəsikliyi.
qəsikmək kəsikmək. yorulmaq. yorğunmaq. qırılmaq. tökülmmək.
düĢmək. - əl ayağdan kəsikdim: düĢdüm
qəsiq - qulağı kəsik: qulaqsız.
qəsi kəsi (< kəsmək). 1. geysi. biçi. bezdən biçilmiĢ. paltar. -
kəsi biçmək: biçi kəsmək: paltar biçmək. - kəsi daşı: bulaq
çay yanında palatarı döğərək yumağa özəl yassı daĢ. 2.
kəski. hər nəyin olduğu ölçüsündən, biçimindən bir
parçası. - bir kəsim barut: bir atımlıq barut. - beĢ kəski
barut: beĢ atımlıq barut. 3. pors. pars. - iki kəski yemək: iki
porsyon yemək. 4. ölçü. miqdar. - bu kəsidə çörəyi nə
edirsən. 5. kəsə. kisə. cib. 6. kəsmə. hükm. 7. qısıt. pay.
nəsib.
qəsil kəsil. (< kəsilmək). 1. kəsəl. sökəlkə. iğlik. iğçilkə. iqləĢ.
xəsdə. aruq. sağ olmayan. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə
yarıqdı: dincəldi. 2. gəvĢək. sus. tənbəl.
qəsilmə kəsilmə. 1. üzüklükğa. 1. toğram. doğrum. kəsim.
paralanma.
qəsilmək kəsilmək. 1. (əkin. yemiĢ). toplanılmaq. düĢürülmək.
qoparılmaq. - indi yemiĢ qoparılmaz. 2. turmaq. durmaq.
oynamamaq. qımıldanmamaq. sakin olmaq. oturmaq.
gedməmək (iĢləməmək).- bizə gəlincə durdu. - iĢlər durdu.
- yağmur durdu. 2. yarılmaq. ayrılmaq. açılmaq.
- daş kəsilmək: {1. ĢaĢa qalmaq. 2. sərtləĢmək}.
- qazıq kəsilmək: qazıq kimi, dirək, mıx kimi dim dik olan,
donmuĢ nərsə. qazıq.
qəsilmiş kəsilmiş. kəsik. qırpıq. qıpıq. qırpılmıĢ. biçilmiĢ. məqtu'. -
kəsik parça, ağac, kağız.- qıpıq saçlı. qıpıq saqqal. 3. kəsit.
balat. balıt. qalat. tikiĢ. tikilmiĢ. qayim. 4. biçmə. kəsmə.
biçilmiĢ.- sərən biçməsi: sərəni biçib, uzun döĢəməli ağac.
qəsim kəsim. 1. kəsmə. kəsiĢ. qət'. 2. buraxma. tərk. tə'til.
aralıq vermə. - dərslərin kəsimi. 3. yol. biçik. qırım. tərz.
Ģəkil. islub. 4. muqatiə. nərsiyə götüri olaraq qiymət
biçmə. - tarlayı kəsimə vermək. 5. pərhiz. - ət kəsimi: ət
yeməkdən uzaq gəzmək. - duz kəsimi. 6. biçin. zülm. 7.
qism. ılıq. uruq. vuruq. ırıq. ilik. boy. bölük. Ģö'bə. - ət
kəsimi: ət qırımı: pak bayramı. 8. təsdə. dəsdə. boyunka.
tutamaq. sap. orum. hörüm. örum. hörüm. urum.- bir
örüm ot: bi örum ot. bir oraqta biçilən ot. 9. toğram.
doğrum. paralanma. kəsilmə. - su kəsimi: gəminin, tam
yükləmiĢ durumunda, suya batan bölümü.
- su kəsimi: gəmilərin qaplamasının aĢağısında yazılan
sayılar, ki gəminin ağırlığına görə suya batma ölçüsün
göstərir. - bu gəminin su kəsimi nədir.
qəsimşi kəsimşi. iltizamçı. mültəzəmçi.
qəsin kəsin. kəsdirmə. qəti'. - kəsdir cəvab.
qəsinmək kəsinmək. 1. kəndinə paltar yapdırmaq. 2. əğlənmək.
Ģakalanmaq. Ģuxluğ edmək. 3. ələ salmaq. istehza
edmək. məsxərə edmək.
qəsinti kəsinti. 1. alay. ələ salma. məsxərəlığ. istehza. 2. yansı.
yansılama. təqlid. 3. qırqındı. qırpıntı. tikə. - dırnaq
kəsintisi.
- dırnaq kəsintisi: dırnaqları kəsməkdən çıxan qırıntılar.
qəsir kəsir. (dəngli nərsədə olan) kəsr. nüqsan. - budcə açığı.
qəsiş kəsiş. 1. doğram. boreĢ. kəsmə. qət'. - bu pıçağın kəsişi
iyi deyil. 2. gəsis. əqtilik. əkitlik. kəkrəs. acıqlıq.
qəsit kəsit. kəsilmiĢ. balat. balıt. qalat. tikiĢ. tikilmiĢ. qayim.
qəsitmək kəsitmək. kəkrətmək. gəsitmək. burmaq. - turĢ heyva
dilimi burur.
qəski kəski. kəsi (< kəsmək). hər nəyin olduğu ölçüsündən,
biçimindən bir parçası. - bir kəsim barut: bir atımlıq barut. -
beĢ kəski barut: beĢ atımlıq barut.
qəskük kəskük. həlqə. bağ. təsmə.
qəslən kəslən. təmbəl.
qəsmək kəsmək. qırpmaq. qırmaq. biçmək. qısatmaq. nərsənin
əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək.
almaq. qırtmaq. qısmaq. qırmaq ayrılmaq. bölmək.
ayırmaq. aralamaq. sıymaq. qırmaq. əzmək. pozmaq.
basıb yox edmək. tıraĢlamaq. igəĢmək. əğələmək.
yontmaq. yonmaq. çaldırmaq. yemürmək. tomurmaq.
durdurmaq. dindirmək. toxdatmaq. keçirtmək. biçmək.
qaldırmaq. boğazlamaq. qırmaq. yonmaq. rəf' edmək.
qapamaq. qapsamaq. tutmaq. bətdəmək. yumutmaq.
sədləmək. səddəmək.- dəliyi qapat. - diş diş kəsmək: tırtıl
kəsmək. - tarlanı bölmək. - baĢının saçını bölmək. -
boyundan alda, əninə qoy. - sözün kəsdi. - yolu kəsdi. #
yetiĢmək. çatmaq. - söz kəsmək: çatıĢmaq. barqıĢmaq. -
xərclərizi qırpa qırpa azaldın. - bu kağazın ursalanmıĢ
qıraqlarını qıpdım. - yazın sıcaqlığında qoyunları qırpın. -
yeməyin çoxluğuna baxmayaraq, qırpa qırpa heç bir nə
qalmadı. - daĢdan heykəl çaldırdım. - göz kəsmək: yapa
biləcəğıni anlayıb güvənmək.
- at kəsmək: enəmək. iğdiĢləmək.
- qərarlaĢmaq. tə'yin edmək. hükm çıxarmaq. - söz kəsmək.
kəbin kəsmək.
- aqça kəsmək: para vurmaq.
- ayax kəsmək: artı, daha getməmək.
- əlini kəsmək: önünü kəsmək: mən' etmək.
- ümidi kəsmək: üzülmək.
- baş kəsmək: alçatmaq. baĢın salmaq.
- boyun kəsmək: tabe' edmək.
- çək kəsmək: hədd qoymaq.
- qısa kəsmək: çox uzatmamaq. ixtisar edmək.
- kəsib atmaq: dibdən qırıb qət' edmək.
qəsməksizin kəsməksizin. davamlı. verə. arasız. bir düzüyə. müttəsil
qəsmə kəsmə: . 1. kəsi. hükm.2. kəsilmiĢ. məqtu'. 3. rahətilqum.
4. götüri. qəti. - kəsmə hesab. 5. daĢ çanqıl. - buranın
toprağı bütün kəsmədi. 6. kəsilmiĢ, açılmıĢ olub
bəyənilmək Ģərti ilə olan iĢ. kəsməcə. - kəsmə qavun
satıram. - kəsməcə aldım. 7. tənikə, dəmir kəsməyə özəl
böyük pıçaq. 8. aralıq. qırma. inqita. biçmə. biçilmiĢ.
kəsilmiĢ. - sərən biçməsi: sərəni biçib, uzun döĢəməli
ağac. - kəsmədə: aralıqda: bir iĢin ortasında. 9. bölmə. fəsl.
- ilin dörd bölümü var. 10. götüri. bitirmə. məqtu'. kəsmə.
kəsiĢ. qət'. - bu pıçağın kəsişi iyi deyil. 11. qırım. 12. qıt.
biçək. biçin. - qıt dövrü: biçin çağı.
- kəsmə sırça: tökmə sırça: bilur.
qəsməz kəsməz. küt. qunt. künt. kor. kəsginliyi olmayan.
qəsmik kəsmik <> kəmsik. 1. süzmə yoğurt. 2. bir çeĢit pənir. 3.
incə qırıq saman. baĢaq samanı. 4. xərməndə toprağa
qarıĢub təzədən döğülmüĢ baĢaq parçası.
- süt kəsmiyi: kəsilmiĢ sütün qurusu.
qəsmük kəsmük. xəsis. pinti. ağın. axın. qıtmır. qısmır.
qəsr kəsr. (dəngli nərsədə olan) kəsir. nüqsan. - budcə açığı.
qəsrük kəsürgəkə. kəsrük. dağarcıq. qab. sandıq. cə'bə.
qəstana - kəstana qarası: açıq qara boya.
qəsürgəkə kəsürgəkə. kəsrük. dağarcıq. qab. sandıq. cə'bə.
qəş kəş. 1. çəkici. cazib. calib. çəkən. sürən. - dilkəĢ: içi
havadar. - sürməkəş: sürmə sürən. 2.kəş. kəç. çək. yoğurt
pəniri. yağsız pənir.
qəşakeş kəşakeşfars. < çəkəçək. 1. çəkiĢmə. dartıĢma. - aramızsa
çəkəçək yoxdur. 2. dartıĢ. iztirab. tərəddüd. - bir ağır
çəkəçəkə düĢdük.
qəşidə kəşidəfarrs. 1. çəkilək. çəkilə. çəkilmiĢ. dizilmiĢ. kəçirilmiĢ.
- çəkiləmək: çəkmək. - bir telqıraf çəkilədim. - sizə ondan
telqıraf çəkilənmiş. 2. çəkə. - "əlləmək" də dörd dana çəkə
var.
qəşiş kəşiş. çəkiĢ. cəhət. canib.
qəşişləmə kəşişləmə. çəkiĢləmə. cəhətləmə. canib tutma.
qəşit gəşit. > gəĢt. gəzit.
qəşməkəş kəşməkəş. çəkəçək.
qəşt gəşt. gəĢit. gəzit. - gəzit keçit: gəĢt o qozar. seyr o səfər.
qət 1. (> qədd). biçim. ölçü. 2. kət. niĢasta. 3. qat. tabaq.
yapraq. - iki tabaq kağız
qətə kətə. kətək. 1. qataq. qatmarlı çörək. düğü unundan bir
çeĢit çörək. 2. baqa. bağa. boq'əərəb. (< boq. baq). boqa.
tikə. san. bölük. kəsik. parça.- san san: parça parça. yırıq
yırıq. cırıq cırıq. - san san olmuĢ ürəyimdən xəbərin yoxdu
sənin.
qətəq kətək. kətə. qataq. qatmarlı çörək. düğü unundan bir
çeĢit çörək.
qətəli kətəli. niĢastalı bez.
qətər kətər. kədər. kətir. kitər. kitir. (< kitmək: qapamaq). 1.
qapalı. tutuq. bulanıq. 2. tasa. qussə. qayğı.
qətərlənmək kətərlənmək. kədərlənmək. kətirlənmək. kitərlənmək ( <
qətil < qıtrıl. qırılmıĢ. məqtul.
qətil qıtıl. qırım.
qətir {gətir (gət < met > təg) təkir. təqir.} {(kətir. kədər. kətər.
kitər (< kitmək: qapamaq).} 1. təkərlənən, tikrarlanan
nərsə. alĢaq. alĢıq. adət. 2. zikr. zikir. 3. qədər. gələn.
baĢ yazısı. 4. hökm. 5. qapalı. tutuq. bulanıq. 6. tasa.
qussə. qayğı.
qətiri qədəri. (# cəbri). gətirilənə, gəliĢə, gələnə inanan.
qətirilməli gətirilməli. gətümlük. hazırlamalı. amadə edməli. ehzar
edməli.
qətirilmiş gətirilmiĢ. ərsə. iris. (< ərdirmək). (> irsərəb). sovğa.
çatdırılmıĢ. bağlanmıĢ.
qətirlənmək kətirlənmək. kədərlənmək. kətərlənmək. kitərlənmək ( <
qətirmək 1. soxmaq. qomaq. qoymaq. - yoluna gətirmək. - meydana
gətirmək. 2. hazırlamaq. amadə edmək. 3. zikr edmək.
nəqıl edmək. irad edmək. - hər iĢə bir örnək gətirdi. - hər
iĢə bir güvək gətirməli. 4. uydurmaq. tətbiq edmək. - dərzi
köynəyin yaxasın iyi gətirməmiş. - ipləri baĢ baĢa gətir. -
onu bir uca gətirdi. - astar üzün dalına gətirilməlidir. 5.
döndərmək. çevirmək. - dinə gətirmək. - inama gətirmək:
quraqlıq əkini bu günə gətirmiş. 6. icab edmək. mocib
olmaq. - bu yel qar gətirir. - bu darı (> daru) yuxu gətirir. -
kal yemiĢ sancı gətirir. - bu bulut yağıĢ gətirir.
- dörd ayağını bir yerə gətirmək: əlindən gələni
var gücünü vermək. 7. çəkmək. cəlb edmək.
- birini dilə gətirmək: qarĢı durmağına, qarĢı söylənməsinə
nədən vermək.
- bir yerə gətirmək: tutuĢmaq. birlikdə tutmaq. təmas
etdirmək.
- əl tutuşmaq. - yerinə gətirmək: əda' edmək ödəmək.
qətl qan. - qan olmaq: qətl üz vermək.
qətlik kətlik. kəndlik. tostluq. dostluq : adaĢlıq. arxadaĢlıq.
arxadaĢlıq. düzlük. sədaqət.
qətman gətman. kətman. külünğlü qazma.
qətümlük gətümlük. gətirilməli. hazırlamalı. amadə edməli. ehzar
edməli.
qətürmək gətürmək. uzaqdan yaxına çıkitmək. {# götürmək:
yaxında uzağa aparmaq}. - siz nə gətirdiz nə götürəsiz.
qəvamlı turlu. durlu. qərarlı. sabit. qayım. qoyuq. qalın. quyuq.
sulu olmayan. - qalın yoğurt. - qalın pəkməz: qəliz doĢab. -
durlu kiĢi. - durlu söz.
qəvək gəvək. gəvrək. bisqivit. quru çörək.
qəvək kəvək. kəpək. kəbək. (< kəv. kav. kov). 1. heyvanlara yem
olub, aĢlıqın (hibubatın) öğüdülmüĢ qabığı. - ata toyuqa
kəpək tök. 2. dərinin qabıq qabıq oluĢu. - baş kəpəyi:
baĢda olan qonaq.
qəvələmə kəvələmə. gəgəc. gəgə. gəgələmə. böcək hörümcəklərin
tikanlı soxmaları.
qəvən - gəvən otı: qoğan. bir çeĢit tikənli ot. qoğanlıq.
qəvərmək gəvərmək givrəmək. 1. gəvrək olmaq. çox qurumaq.
qavrılıb qıqırmaq. xaslanmaq. - bu əmək gəvərmiş. 2.
ayazda, soyuqda üĢümək. - dıĢarda gəvərdik. 3. otda,
günəĢdə yanmaq.
- gəvrəyə qalmaq: gəbərmək. tələf olmaq.
qəvəzə gəvəzə. yanğĢaq. ağzı yayvan. ağzı boĢ. laqırtı. ağzı
yayvan. ağzı açıq. sarsaq. boĢboğaz. ağzı gəvĢək.
qəvəzəlik edmək satulamaq. faydasız söz söyləmək.
qəvgək kəvgək. kəfgək. kəkik. pəltək.
qəvi bərk. möhkəm. sağlam. güclü.- sağ qazıq: güclü mıx.
qəvilmiş kəvilmiş. gəvir. oyuq. iv. iz. (suyun yerdə axmağından
açılan) arx.
qəvir gəvir. kəvilmiĢ. oyuq. iv. iz. (suyun yerdə axmağından
açılan) arx.
qəviş - gəviş gətirmək: gəvmək. nərsəni təkrar çeynəmək.
qəviş gəviş. yaĢlıların çənəsinin özözünə titrəməsi.
- ağız gəvşəyi: ağız sözü, virdi.
qəvişlik gəvişlik. üĢən. üĢün. üĢənmə. təmbəllik. - üĢən gətirən
sözlər.
qəvləq kəvlək. kələk. (< kav. kov). 1. mənqəl. 2. duzaq. aldaq.
qəvmə kəvmə. qazma. həfr. - üzdən qazma.
qəvmək gəvmək 1. nərsəni kavlayıb, oyub, oğub çürütmək,
çeynəmək. gəvmək. 2. ısırıb qoparmağa çalıĢmaq. - at
gəmini gəvirir. 3. nərsəni təkrar çeynəmək. - gəviş
gətirmək.
qəvrəkçi gəvrəkçi. gəvəkçi. bisqivitçi. quru çörək satan.
qəvrək gəvrək. 1. quru olub qırıldıqda, ısırıldıqda qıtır qıtır edən.
çabuq qırılan. 2. quru nərsənin qırıldıqda çıxaran səsini
andıran səs. xırtldaq səs çıxarmaq. - gərvrək gülüĢü
vardır. - quzu gəvrək gəvrək yapraq yeyirdi. - gəvrək
gəvrək gülürdi.
qəvrək gəvrək. gəvək. kövrək. qolay gəvrilib, kövrəlib, qırılar
durum. bisqivit. quru çörək.
qəvrətmək gəvrətmək. qurudub kövrək, qırılır duruma gətirmək.
qəvsərə kəvsərə. 1. (heyvan, kiĢi). iskilet. 2. daldan qamıĢdan
yapılan səbət. - bir kəvsərə yemiĢ.
qəvşək gəvşək. gücük. küĢək. gücsüz. zayıf. kəsil (< kəsilmək).
sust. tənbəl. ölĢük. ölĢək. solpük. salqıq. əngil. engül.
sarqıq. salpa. solpuq. az. duyğusu gəvĢək. qabran.
üĢənc. təmbəl. turğun. durğun. ağır. bataq. batıq. - o çox
durqun kiĢiymiĢ. - gəvşək olmayan: tetik. canlı. iti.
fə'al.gəvĢək olmayan. - tetik kiĢi. - tetik ol!. - tetikliyin
ölməsin. - ağzı gəvşək: ağzı yayvan. ağzı açıq. sarsaq.
boĢboğaz. gəvəzə. - solpük ətlər.
- gəvşək gəvşək yanaşmaq: sırıtıb gülüĢmək. yılıĢmaq.
qəvşəklik gəvşəklik. gücsüzlük. zə'f. quvvətsizlik. turğunluq.
durğunluq. ağırlıq. bataqlıq. batıqlıq. bətalət. yavanlıq.
yayvanlıq. laqeydlik.
- o durqunluqla, iĢ görülməz.
qəvşəmək gəvşəmək. kavĢamaq. qağĢamaq. (< qaq: sərt səs).
xərab olmaq. əprimək. yıpramaq. çox əsgimək.
- gəşəyib sarqımaq: salqımaq.
qəvşər kəvşər. qağĢar. çökmüĢ. yoxar. yoxluğa, məhvə doğru
gedən.
qəvşətmək gəvşətmək. üĢəndirmək. kəsəllətmək. təmbəlləĢdirmək.
- gərgin nəyi gəvşətmək: yatsamaq. yasmaq. - oxu atıb
yayı yasmaq: oxu atıb yayı asmaq
qəvşic gəvĢic. üĢənc. üĢünc. təmbəl.
qəvşinmək gəvĢinmək. üĢənmək. yığıĢıb bir yerdə oturmaq,
qalmaq.
qəyirmə gəyirmə. açıl. aruğ.
qəyliq - gəyliq kişika: gay kiĢi. ĢaĢqın. yabansı kimi iki tərəfonə
baxaraq yürüyən adam.
qəytərmək qəyy etdirmək. qusdurmaq. qusyurmaq. quysartmaq.
qısyartmaq. qusyan etdirmək. qaytatmaq.
qəyy etdirmək qəytərmək. qusdurmaq. qusyurmaq. quysartmaq.
qısyartmaq. qusyan etdirmək. qaytatmaq.
qəz gəz. 1. oxun dibində, kirĢə keçən haçalı. 1. gəz, arĢın,
ox düzəltməyə yarar ağac. 1. doğru dal. sürgü.
qəza birdən gələn ağır qəza. saqnaq. birdən gələn ağır qəza.
sancaq. quyu. tuman: tümən. (< tuqman. tuqan < tuq).
urçin.- sağnağa uğradıq.
qəzdirmək gəzdirmək. 1. dolaĢdırmaq. - atı gəzdirmək. 2.
əyləndirmək. dolandırmaq. - uĢaqları bir az gəzdir. 3. hər
göstərib baxdırmaq. - qonaqları Ģəhəri gəzdirmək. 4.
keçirmək. imrar edmək. - göz gəzdirmək. - yazıya bir əl
gəzdirmək. 5. sərpmək. damıtmaq. dağıtmaq. əkmək . -
piloova yağ gəzdirmək. - dadlıya Ģəkər gəzdirmək.
- yeməyi gəzdirmək. qaval gəzdirmək: özü ilə dolandırıb hər
yana varnmaq. 6. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. döndərmək.
dövr etdirmək. çevrətmək.- tamam çüçələri dolşdırdıq.
- su üzündə durdurmaq, gəzdirmək: yüzdürmək.
qəzəl > xəzəl. ağac üstə quruyan yapraq.
qəzən gəzin. gəzən. gəzgən. ayaqlı. tolaĢ. dolaĢ. səyyar. -
dolaş ulduz koması. - ayaqlı kitab edi: çox bilgin. - boş
gəzən: aylaq. avanaq. iĢsiz. avara. havayı.
qəzər gəzər. yatmayan. ayaqda olan. qalxub dolanan. - gəzər
xəstə: yataqda olmayan.
qəzgən gəzgən. gəzin. gəzən. ayaqlı. səyyar. - ayaqlı kitab edi:
çox bilgin.
qəzi gəzi. 1. silk. məslək. məĢy. 2. dövr. mərhələ. 3. əni bir
qarıĢ, ipəklə iplikdən qarıĢıq bir bez.
qəzil bükiĢ. tiftil. tiftih.büküm.
qəzilmək gəzilmək. dolaĢılmaq. yürünmək. məĢy o hərəkət
edmək. - çimndə gəzilməz. - gecə çağ gəzintisi.
qəzin gəzin. gəzən. gəzgən. ayaqlı. səyyar. - ayaqlı kitab edi:
çox bilgin.
qəzindi gəzindi. otaların önündə gəzəcək qədər dar yer. dəhliz.
koridor.
qəzinib gəzinib. - gəzinib aramaq: dönüĢdürmək. qurdalayıb
tapınmaq.
qəzinmək gəzinmək. 1. özü üçün dolanmaq. vax keçirmək. 2. əl
suya yetirmək. həyətə çıxmaq. su tökməyə gedmək.
qəzişmək gəzişmək. çəpə çevrə gəzmək. tolaĢmaq. dolaĢmaq.
dönmək. dövr, cəvəlan edmək. - dan ertədən ( sabah
tezdən) çüçələri dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb
durduq.
qəzit gəzit. gəĢt < gəĢit.
qəzləmək gəzləmək. 1. ölçmək. 2. ölçüb biçmək. təsviyə edmək. 3.
yay qurmaq. oxu yayın kiriĢnə taxıb qurmaq.
qəzlənmək gəzlənmək. qazmaqlanmaq. dib tutmaq.
qəzlətmək gəzlətmək. qazmaqlandırmaq. dib tutdurmaq.
qəzlik gəzlik. 1. əğri qılıncı ağzı. 2. qələm tiraĢ.
qəzmə gəzmə. qəmzə. 1. giriĢmə. qırıĢma. qır vermə (< qırılmaq.
burulmaq). buruqma. naz. iĢvə. qaĢ göz ilə oynanma. 2.
qol. gözətçi. ağalığın (devlətin) yardımçı gücləri. polis.
qəzmək gəzmək. 1. tolaĢmaq. dolaĢmaq. dolanmaq. səyahət
edmək. eĢmək. aĢmaq. sürmək. 2. ayaq olmaq.
bulunmaq. olmaq. tapılmaq. mövcud olmaq. - bizdə öylə
nələr nə gəzir. - bu çöllükdə kitabevi nə gəzir. - görəsin
harda gəzir indi sevgilim.
- bulutlarda gəzmək: taslamaq. ĢiĢinmək. yekəxanalanmaq.
havalanmaq.
- igitlik taslıyan.
dönmək. dövr, cəvəlan edmək. - dan ertədən ( sabah tezdən)
çüçələri dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb durduq.
- gəzib yoxlamaq: tolaĢmaq. dolaĢmaq. - bütün otaqları
dolaşdıq.
- boş boşuna gəzib durmaq: tolaĢmaq. dolaĢmaq. - burda
nə dolaşırsan. - dolaşa dolaĢa yaĢın sürüb geddi.
qıb qab. qub. "q"ilə baĢlayan bir para sözlərin baĢına gəlib,
anlamı vurqular. - qab qara. - qəb qərə. - qub quru. - qıb
qırmızı.
qibarlanmaq kibarlanmaq. taxınıb keçinmək. tayuqlanmaq.
taquylanmaq. dayılanmaq.
qibirlənmək kibirlənmək. avurt satmaq. ustanmaq. üzlənmək.
ĢiĢinmək.
qibirli kibirli. burunlu.
qibr kibr. güvənc. ğurur. qurra.
qibrit kibrit. 1. quru. tünd. iti. bədəxlaq. 2. tutaraq. tutuĢduruq.
oto tutuĢdurmağa özəl nərsə. qav. kav. çıra.
- kibrit otu: qurt ayağı.
qibritçi kibritçi. 1. qısıs. xəsis. qısmır. qıtmır. 1. quraq. tutuq.
asıq üz. qaĢqabaqlı.
qibriti kibriti. açıq sarı. gügütsi boya.
qibtə özən. yeltən. yeltə.
qibtələnəmək yeltənmək. özənmək. nərsəni yapmağa çalıĢmaq,
meyillənmək.
qic gic. alıq. bunaq. səfeh. unutqan. talqın. dalqın. ağlı
baĢında olmayan. qalac. avara. iĢ bilməz. kal.
- elə o dalğın kiĢidir. - dalğın uĢaq. - oğlunu itirməsi, onu
dalğına saldı. - dalqınlığı burax qıl, ayaq üstündə durqıl.
qicbəsər gicbəsər. qılıqsız. iri, qanmaz gobud gənc. toraman.
qicik - quru gicik: uyuz kəsəli.
qıcıka aciko. xərdəl otu. qazvəl.
qıcı qıcıq. qıcıqlamaq.
qıcıq ğıcıq. qıycıq. ğıycıq. qıcı. qıcıqlamaq.
qıcıqlamaq qıycıqlamaq. qaĢındırmaq. tırmalamaq. dırmalamaq.
təhyic edmək. - onun sözlər baĢımı tırmlayır.
- diĢləri qıcıqlamaq: gəmrənmək. - gəmrənib dururdu.
qıcır qıcırdamaq. ğıcırdamaq.
- qıcırı bükmə: dərmə çatma. baĢdan savma.
qıcırlı ğıcırlı - ğıcırlı saqqız: ağız patlanğıcı.
qicişmə gicişmə. qaĢınma. - olmasın qaşınma. - genə qaşınması
tutmaq.
qicişmək gicişmək. didinmək. qaĢınmaq. gədilmək. gədiklənmək.
(< gədik. kərdik < kər). gədiĢmək. qaĢınmaq. - ovucum
gədişir. - yaram gədişir.
- olmasın baĢım qaşınır: baĢım sökülmək istəyir.
qıcıtmaq qolayca, üzdən ısırmaq, diĢləmək. qazımaq. qaĢımaq.
qıraĢmaq. qıraĢlamaq. aĢındırmaq. oymaq. oğmaq.
sürtmək.
qiclik giclik. unutqanlıq. talqınlıq. dalqınlığ. alıqlıq.
qıç arxa. geri. göt.
- başsız qıçsız: baĢsız ayaqsız.
- qıç atdırmaq: Ģıllaqlamaq. irəliyə keçmək. ötmək. - sınağ
usa qıç atdırır.
- bir sıra heyvanların qıçları başında uzanıb, ətdən yaxud
qıldan, tükdən oluşan artıq: quyruq.
- qıç gəmiyi: göt gəmiyi: soqum. quyruq soxumu.
- qıça geyilən tozluq: qalçın.
- qıça geyilən tozluq: patava
qiçikcə kiçikcə. ufaraq.
qiçik kiçik. 1. dəğərsiz. önəmsiz. əhmiyətsiz. həqir. - kiçik iĢ. -
kiçi kiĢi. 2. yaĢı az. gənc. civəlik. - o mənim kiçik
qardaĢımdır. - mən ondan kiçiyəm.
- kiçik düĢmək: qarĢılıqda bulunamayıb utanmaq. alçanmaq.
- lap kiçik: lap incə. cinə. incik. cücək. - cocuğun cinə cinə
diĢləri cücərir.
- çox kiçik: küçücük.- küçücük oğlum.
qıçı 1. iti çağırmağ üçün birsöz. (uĢ kimi). - qıçı qıçı. - uĢ uĢ.
2. uĢaq dilində it.
qiçiltmək kiçiltmək. küçültmək. təsğir edmək. qısdırmaq. qısmaq.
azaltmaq. darlaĢdırmaq. alçaqlamaq. yalvatmaq.
təhqirləmək.
qıçın gerisin. gerisin geri. dala. arxaya doğru. yanın. yandan.
geyin. dönəged. quĢqulu. Ģəggili. mütərəddidyanə. -
yanın gedirdi. - nə yanın yanın düĢünürsən. - yanın yanın
baxıĢlar. - qayıq qıçın qıçın yanaĢdı. - ətək öpüb (arxasını
çevirməyib) qıçın qıçın çıxıb geddi. - qıçın qıçın gəlmək:
sümsük sümsük, yavaĢ yavaĢ birinin yanına soxulmaq,
yanaĢmaq.
qıçqırmaq - qıçqıra qımqıra: hüngür. üngür. səslə,- hüngür hüngür
ağlamaq.
qıçqırmaq qıĢqırmaq. ıĢqırmaq. ıçqırmaq.
qidərişmək yoduĢmaq. yutuĢmaq. siliĢmək.
qif kif. kip. bəkit. paket. gilip. gilif. qınıf. qılıf. qılab, ğilaf,
qab. qapaq. qoraq. zərf.
qıqı 1. gürültü. urı. qığıkaĢ. hay küy. hayqırı. 2. qığı. qığ. bərk
qurumuĢ kiçik nərsə.
- qığı qaş: hayqırı. urı. qıqı.hay küy. qürültü.
qıqıqaş qığıqaş. gürültü. urı. hay küy. hayqırı. qıqı.
qıqırdağ qığırdağ. - qulaq qığırdağı: qulağın baĢdan dıĢarı çıxan
yəlpəzə bölümü.
qıqırdaq 1. əgü (əğə, qabırqa) gəmiklərinin ucundaki yumĢaq
sümük. ğuzruf. 2. qulağ yelpəyi. 3. göz kürəsi. göz
topcuği. 4. iç yağı, quyruq əridildikdən sonra qazanda
qalan qızarmıĢ tikə. - qığırdaq böyrəyi. 5. qaqırdaq
böyrəyi. 6. gəmircik. (qulaq. göz. burun). - burun qıqırdağı,
ğuzrufu: burun qamıĢı.
qıqırdanmaq qığırdanmaq. hürmək. ürümək. bər zuruldamaq. bərk
sızlanmaq. (köpəklər) çığrıĢmaq.
qıqırmaq qığırmaq. çığırmaq.
qıqışdamaq qığışdamaq. 1. xıĢırtamaq. Ģıxırdamaq. 2. Ģaqırdamaq.
qıqışdı qığışdı. 1. xıĢırtı. Ģıxırtı. 2. Ģaqırtı.
qıqış qığış. xıĢırtı.
qıqıt > qəht. qıt. (# bolluq)
qıqıtlıq <> qıtlıq. qırqıtıtlıq. qəhti.
qıqız qığız. pis cındıra, paçavra. pis gəbə parçası.
qıq qığ. 1. bayağı, çürük yemiĢ qurusu. 2. qoyun tərsi. 3.
quru kübrə. 4. qığı. bərk qurumuĢ kiçik nərsə.
qıqlatmaq qığlatmaq. fıĢqı ilə qübrələtmək. (at) sıçırtmaq.
tərslətmək.
qıqrılmaq qığrılmaq. ölüĢgəmək. xumarlanmaq. qıvrılmaq.
qiqrülmək gigrülmək. soqulmaq.
qılab ğilaf, gilip. gilif. qınıf. qılıf. qab. qapaq. qoraq. zərf. bəkit.
paket. kip. kif.
qilaf ğilaf, qılab, gilip. gilif. qınıf. qılıf. qab. qapaq. qoraq. zərf.
bəkit. paket. kip. kif.
qılaf qın. saxlantı. məhfəzə.
qılaflamaq çəkləmək. qınlamaq. qablamaq.
qilaflamaq xəlfələmək. qoruğlamaq. quruğlamaq.
qılan edən. yapan. görən. mücri. iĢləyən. yapan. amil. fail. - bu
iĢi işləyən.
qilas - quş gilası: çox kiçik gilas.
qılav 1. itmami hüccət. 2.. öldürücü qoyun xəstəliklərindən.
qılavı keçmiĢdə vəzirlərin geydikləri sobı(herəmi) telli sarıq.
qılavız uyaran. oyarıcı. düzəldən. düzənci. dozğuran. mühərrik.
qılavuz qulavuz. 1. konduktor. yol göstərən. sürücü. 2. müdür. 3.
gənəl yerlərdə, sinamada bilitçi, bilit cıran. 4. təkə.
kosaman. öncü. baĢçı.
qılavuzsuz baĢsız.
qılcıq - iri balıqları qılcığı, qılcığ yerinə olan gəmikləri: gəlmic.
qılcıqsız qılcıqsız arpa: yalavac arpası.
qılçıq bir çeĢit gürəĢ oyunu. - böyük qılçıq: gəlmic. böyük balığ
qılçığı.
qiley giley. söz. Ģikayət.
qileyli gileyli. sözli. Ģikayətli.
qilənar - acı, yabanı gilənar: alquncar.
qiləs kiləs. gözəl, yatımlı olan. kürsi. qursi.
qılı qıni. quni. qüni. güni. kimi.
qılıc arac. ayqıt. vəsilə. əbzar.
- qılıc bacaq: əğri bacaq: çarpıq bacaq.
qılıclama 1. nərsənin dar kəsgin yönünü dikinə, qılıcına yuxarı
qoymaq. (# palasına: yastısına). - taxdaları qılıclama
qoyun. 2. bir yandan o bir yana. ip ilə boyundan asılmıĢ
qılınc kimi əğri durma.
qılıclama kiriĢləmə. kəsginlik. - taxdaları kəsginliginə qoymaq.
qilif gilif. gilip. qınıf. qılıf. (< qın). içinə nərsəni qoyub
qorumaq üçün, oyumu, böyüklüyünə uyğun tikilən
qurulan geyim, qılab, ğilaf, qab. qapaq. qoraq. zərf.
bəkit. paket. kip. kif. - pıçaq qılıfı. - kitab qılıfı. - çubuq
qılıfı. - iĢi gilifinə, qılıfına qoymaq. - qılıfsız iĢ: sayı ölçüsü
olmayan. - qılıfın tutub, için buraxıb. - qılıfı çatlaq: özündən
çıxmıĢ. azqın. - qılıf qoymaq: çəkləmək. sınırlamaq. həd
qoymaq.
qılıf qınıf. (< qın). 1. gilif. gilip. qab. içinə nərsəni qoyub
qoymaq. 2. < met > fılıq. fırıq. dağarcıq. nərsənin,
heyvanın qının, dərisin çəkib, bütün soymaq. böylə
soyulmuĢ heyvan dərisi, tulum, tuluq yasılmağa
(yapılmağa) yarar.
qılıfsız küt. qunt. künt. qıssa. biçimsiz.
qılıqçı qıltaban.soytar. Ģaqlaban. hər qılığa girən kiĢi.
qılıqçılıq qıltabanlıq.soytarlıq. Ģaqlabanlıq. hər qılığa girən kiĢinin
davranıĢı.
qılıq 1. zahir. biçik. 2. yol. kimi. üz. surət. tərz. vəziyyət. -
sənəd qılığında nir kağaz. - nə qılığdadır o. - gəlin
qılığında bəzəkli. 3. biçik. rəsm. yansı. çəkil. Ģəkil. əks.
foto. fotoqrafya. - qılıq çıxarmaq: qılıq çəkmək: əks
salmaq. 4. oyun. yansı. məsqərə. - Ģəklin çıxartmaq:
yansılamaq. - oyun çıxartma. 5. biçim. Ģəkil. edik. mod.
tərz.
- ac qılıq, xəsiyət: ac göz. azıq. xəsis. - azıqlığı burax qıl.
- birin qılığına girib, göylün alıb, əldə edib işlətmək,
kullanmaq: damarına girmək: damarın tutmaq.
qılıqsız iri, qanmaz gobud gənc. toraman. gicbəsər. tamarsız.
damarsız. nəhadsız. təbiətsiz. xulqsız. tanqalaq.
danğalaq. danqa. göbut. quduz. qotur. qaba. gür. iri
gövdəli. budala. küp. tetiz. yanaz. darxaz. xuysuz.
zügürd. cansız. qıl quyruq. biçiksiz. bəĢiksiz. qatanqur.
biçimsiz. gobud. yaxıĢıqsız. beqiyafə. namətbu'.
uyqunsuz. qiyafəsiz. qancıq. qıncıq. qınıq. qırıq. ipə
sapa gəlmiyən. qiyafəsiz. namətbu'. uyqunsuz
qılıqsızlanmaq dənğizlənmək. xuysuzlanmaq. çıxarsız ləyaqətsiz
davranmaq.
qılıqsızlıq darxazlıq. tetizlik. yanazlıq. xuysuzluq. təngdillik.
qilim kilim. 1. geyim. gecim çeĢiti. yerə, yataq altına sərilən,
dərviĢlərin omuzlarına atıb daĢdıqları ufaq keçə, xalça,
səccadə. 2. tüksüz otaq keçəsi.
qılınc 1. əğri. çapıq. çarpıq. - qılıc bacaq. 2. ĢəmĢir. büqtəka. 3.
yaraq. qoĢaq. 4. qılınka. naz. qırcan. nazlı. qılnıc. oxĢağ.
oxĢağuka.
- uzun qılınc: qaraçor.
- qılınca sarılmaq: qılınca tavranmaq, dolnmaq.
- qılınc çalmaq: atmaq.
- əğri qılıncı ağzı: gəzlik.
- qılınc savurmaq: kəsgin qılınc oynatmaq.
- iki yanı kəsgin olan qılıncın iti ucu: yalman.
- qılıc qaşı: qılıncın (əğri olan) sapı.balçaq.
- qılıc qılıca gəlmək: qarĢı qarĢıya qılıc çəkmək.
- qamçı qılıc: ənsiz qılıc
- sapan qılıc: əğri qılıc.
- qılıc otı: bitgi adı. qantarun.
- qılıc balığı: burnu kəsgin, uzun, iri balıq.
qılınış quruluĢ. köküĢ. tavlanıĢ. tovlanıĢ. götürüĢ. əzəmətli
təkəbbürlü davranıĢ.
qılınka qılıncka. naz.
qılınma görülmə. icra.
qılınmaq 1. etilmək. edilmək. yapınmaq. olunmaq. devrinmək.
rəftar edmək.: görülmək. təsviyə olunmaq. - mənim iĢim
görüldü. - böylə iĢ görülməz. 2. Ģuluqluq edmək. 3. ürək
tapıb iĢləmək. tavranmaq. davranmaq. tovranmaq.
qeyrət qılmaq. qızıqmaq. iĢləmək. qımıldamaq. iĢə
keçmək. əksüləməl göstərmək. - bu iĢləriə qarĢı
davranmalıyıq. - ona davranın. - davranırsa, vurulduğun
görürdü, anlırdi. - tavranmağa canım daha yox. - iyiliklə
tavranmaq, kötülükləri qaqarın. tetik davranmaq. gəvĢək
davranmaq. ağır davranmaq.
- acınmadan qılınmaq: qıymaq. qədər edmək. qıyına
(zülmə) muzayiqə edməmək, qısırqanmamaq. - fələk mənə
qıydı. - suçsuz birinə nasıl qıyarım.
qilip gilip. gilif. qınıf. qılıf. (< qın). içinə nərsəni qoyub
qoymaq.
qilis kilis. su kələri. - kilis balığı: dadlı su balığlarından olan
yayın balığı.
qılış 1. ediĢ. yapıĢ. oluĢ. devriĢ. rəftar. 2. quruq. kökük. tavıq.
tovuq. götüĢ. səltənət. ĢiĢik. əzəmət. təkəbbür.
qilit kilit. kitil. (< kitmək. kitləmək). 1. kitməkləmək üçün özəl
qollu dilli arac.- kilit otu: dal, yapraqları çəkildikcə çıxar ot.
2. hilə ilə kilit açmaq. osuqlamaq. üsüqləmək.
qilitcik kilitcik. qayıq kürəyinin keçdiyi dəlikli təxdə.
qilitləşmək kilitləşmək. kitəşmək. kitləşmək. kitməkləşmək.
birkiĢmək. bağlaĢmaq. müttəhid olmaq.
qilitli kilitli. kitli. bağlı. qapalı.
qiliz kiliz. qamıĢ. saz. - kiliz balığı: sazan balığı çeĢiti.
qilizman kilizman. qamıĢlıq. sazlıq.
qıl 1. keçi tükü. {qoyununkuna yun (yün) yapağ, dəvə, at kimi
heyvanların qıssa, incə olanlarına "tük" deyərlər}. 2. çox az.
cüzi'. - iĢin bitməsinə qıl qaldı. - qıl qədəri yerindən oynamıĢ.
- qıl eybi yoxdur.
- qıldan yoğurt tobrası: köynük.
- qıl baraq: bir çeĢit uzun tüklü kiçik at.
- burnundan qıl aldırmaq: köməklik edməmək. qabağın
- qıl burun: dənizə uzanmıĢ incə, uzun qara, topraq parçası.
- qıl tökmək: tük dəğiĢdirmək.
- qılı qırx yarmaq: 1. çox incələmək. tədqiq edmək. 2.
zügürd. qılıqsız. cansız.
- qıl qıran: saç xəstəliyi.
- qıl yaqı: heyvan yarasını dəlib keçirdikləri qaytan cürü.
- qıl quyruq: sona. bir çeĢit ördək.
- qır qıl: qır saqqal.
- qıl quyruq: {1. bərk incə quyruqlu heyvan. 2. gücsüz
yoxsul. zügürt. bir nəyi olmayan}.
qılqınmaq iyələnmək. etinmək. edqinmək. olqunmaq. alqınmaq.
alĢınmaq. qazanmaq. sahab olmaq.
qıllanmaq bığı saqqalı gəlmək, qartlaĢmaq. - yaĢı az olsada
qıllanmış oğlan.
qıllı 1. keçi. (#yapaqlı: yumĢaq, qalın yünlə örtülü. bu yüni verən
heyvan). 2. qıl, tük ilə örtülü olan. - qıllı heyvan, köks, qol.
qilluqçu - evlənmədən evdə saxlanılan qilluqçu, külfət: otalıq.
qılmaq 1. eyləmək. eləmək. edmək. yapmaq. 2. qılma. təĢrifat.
3. əda edmək. ifa edmək. 4. qıymaq. rəva görmək. 5.
atamaq. edəmək. edmək. əda edmək. yapmaq. 6.
qıymaq. bağlamaq. əncam çəkmək. - malla çağırıb nikah
qıydırdılar. 7. qıymaq. incə incə, rizə rizə doğramaq.
qılma 1. yapma. eyləmə. eləmə. edmə. 2. qılmaq. təĢrifat. 3.
ifa. əda. 4. qıyma. rəva görmə. rəva bulma.
qilo qal dediqodu.
qılsız - qılsız, tüksüz qılıc: qamçı quyruq.
qıltaban qılıqçı. soytar. Ģaqlaban. hər qılığa girən kiĢi.
qıltabanlıq qılıqçılıq. soytarlıq. Ģaqlabanlıq. hər qılığa girən kiĢinin
davranıĢı.
Qıltaş 1. əməkdaĢ. 2. üyə: üzv.
qiltə kiltə. kitlə. dəmət. dəsdə.
qilzət qalınlıq. yoğunluq. quyuluq. qoyuluq. kəsafət. zəxamət.
qim - hər kim: dəqmə. hər gələ. rasgələ. raslanan. təsadüfi. -
qım qım qım: durmadan qımıldamağı yansıtır. - qım qım
qımıldamaq.
qimi kimi. 1. ayaq. dəmin. bir iĢin lap, elə olan çağı. həmən.
sanki. bəlkə. - həmən qaldı: çox az qaldı. sanki qalmadı. -
həmən yoxdur: yox kimidir. sanki yoxdu. elə bil yoxdu. -
gördüyüm kimi: - gördüyüm ayaq: görər görməz. - gələn
kimi geddi: gələn ayaq geddi qalmadan. durmadan. dəmin.
2. quni. qüni. güni. qılı. qıni. 3. yalı. tayı. - meĢə yalı:
meĢə kimi. - bu yalı o yalı.
Qimi kimi. yol. qılıq. üz. surət. tərz. vəziyyət. - sənəd qılığında
nir kağaz. - nə qılığdadır o. - gəlin qılığında bəzəkli.
qimicə kimicə. elə bil onun kimi.
qımıl təpəĢ. hərəkət.
qımıldama ırqalandı. yırqalantı. sallanma.
qımıldamaq qımlanmaq. ırqalanmaq. yırqalanmaq. sallanmaq.
tıpırdamaq. oynamaq. vurmaq. - ürəyim tıpırdır.
qımıldanma qımıltı. hərəkət.
qımıldanmaq 1. qımlanmaq. qaxmaq üzrə götün təprətmək.
götünmək. quĢun uçmaq üzrə təprənməsi. 2. qaĢınmaq.
- tanrı özü qımıltıvı qoysun. 3. qalxmaq. - yerindən
qımıldadı. 4. qıpırdanmaq. oynamaq. durmayıb
oynanmaq. təhrik olunmaq. səqirmək. səğirmək.
atılmaq. oynamaq.- gözüm səğirir. - gözləri qıpırdandı.
qımıldanmamaq turmaq. durmaq. oynamamaq. sakin olmaq. oturmaq.
iqamət edmək. gedməmək (iĢləməmək). dinğmək.
kəsilmək. - yerində durmaq. - ayaqda durmaq. - bizə
gəlincə durdu. - su dura dura pozulur. - harda durursuz. -
iĢlər durdu. - yağmur durdu.
qımıldanmayan turan. duran. sakin. sabit.
qımıldatmaq qıpırdatmaq. oynatmaq. durmayıb oynatmaq. təhrik
edmək. - gözlərivi qıpırdatma: çalma. döğmə.
qımıldatmaq üqrimək. sallanmaq. birisinə qarĢı yaltaqlanaraq hiləsini
saqlamaq.
qımıldatmaq az oynatmaq. çabalatmaq. - əlin, baĢı, qıçın, götün
qımıldatmaq.
qımıltı 1. qımıldanma. hərəkət. 2. qıpırtı. tıpırti. oynama. vurqu.
vurma. urma. xələcan. - bir qımıltı: tərpən. göz qıpımı. -
bir tərpəndə vurub yıxdı. - tərpəncə ara verin. 3. qaĢınma. -
tanrı özü qımıltıvı qoysun.
qimiş kimiş. oxĢarıĢ. bəniĢ. bənziĢ. tayıĢ.
qimişqəka kaĢqarda çıxan naxıĢlı bir keçə·.
qımlanmaq qımıldamaq. qaxmaq üzrə götün təprətmək. götünmək.
quĢun uçmaq üzrə təprənməsi.
qimsə - quru, arıq kimsə: qağın. qaqın.
qın 1. (ı <> ü ) gün. durum. olum. - quraqlıq əkini bu günə
gətirmiĢ. - gününə bax, donun biç. - gündən günə düĢdük. 2.
don. geyim. örtük. qabıq. qılaf. saxlantı. örtük. məhfəzə.
qın çin. sinəc. ısnac. sıkınc. sikənc (> Ģekəncfars). ərmə.
əğmə. axma.
qin kin. arıq. arığ. azıq. acıq. nifrət. toqunluq. öc. qərəz. -
birinə dolqunluğu olmaq.
qına qan kimi al boya. hına. həna. - qınalar yaxınmaq: çox
oğünmək. - qına çiçəyi: bir çeĢit. çiçək.
qınaq qınağ. 1. bənd. barmaq məfsəli. barmağın çıtlayan yeri.
2. cəza.
qınamaq 1. zəmm edmək. məzəmmət edmək. 2. hüçüləmək. həcv
edmək. 3. tənqidləmək. intiqad edmək. təqbihləmək. 4.
əğlənmək. istehza edmək. məsxərə edmək.
qınamsıq 1. münəqqid. tənqidçi. təqbih edən. 2. əğlənci. istehzaçı.
məsxərəçi.
qınav qənəb. qənəf. (< qın: örtük). açıq, dağnıq nərsəni
sicim, qalın ip.
qıncıq qancıq. qınıq. qırıq. ipə sapa gəlmiyən. qılıqsız.
alaqıncır. qəhbə qılıqlı.
qıncurqa qancuğa. kiçik həlqə.
qınçılıq məĢəqqət.
qındaq qundaq. qondaq.
qinəka qına. qıya. qiyə. kiçiltmə əki.
qıni qılı. quni. qüni. güni. kimi.
qınıf qılıf. (< qın). 1. gilif. gilip. içinə nərsəni qoyub qorumaq
üçün, oyumu, böyüklüyünə uyğun tikilən qurulan geyim,
qılab, ğilaf, qab. qapaq. qoraq. zərf. bəkit. paket. kip.
kif. - pıçaq qılıfı. - kitab qılıfı. - çubuq qılıfı. - iĢi gilifinə,
qılıfına qoymaq. - qılıfsız iĢ: sayı ölçüsü olmayan. - qılıfın
tutub, için buraxıb. - qılıfı çatlaq: özündən çıxmıĢ. azqın. -
qılıf qoymaq: çəkləmək. sınırlamaq. həd qoymaq. 2. < met >
fılıq. fırıq. dağarcıq. nərsənin, heyvanın qının, dərisin
çəkib, bütün soymaq. böylə soyulmuĢ heyvan dərisi,
tulum, tuluq yasılmağa (yapılmağa) yarar.
qınıq qırıq. qıncıq. qancıq. ipə sapa gəlmiyən. qılıqsız. Ġstək.
izdək. qızıq. irək. ərik. irkək. izdək. hacət.
qınıt 1. umutsuz. ümitsiz. üzük. 2. ibadət.
qınlamaq çəkləmək. qılaflamaq. qablamaq.
qınlamaq qın tapmaq.
qinlənmək kinlənmək. boğzamaq. qıyınmaq. nifrət bəsləmək.
qınru əğri. - qadaĢ taba. it kimi qınru (əğri) baxar.
qip kip. kif. bəkit. paket. gilip. gilif. qınıf. qılıf. qılab, ğilaf,
- kip kipinə: qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. bərk bərkinə. bək
bəkinə.
qıp qıpır. yarıq. qıvrıq. - yağıĢ yağıb çəkilib, topraq qıp qıp
qaldı. - yaĢı ötüb, dərisi qıp kəsildi. - dağlar baĢ alıb buram
buram, qıpır qıpır gedirdi.
qipəz kipəz. taquz. taxuz. cif. ciftə. qama. qəmə.
qıpıq qırpıq. qırpılmıĢ. kəsik. kəsilmiĢ. - qıpıq saçlı. qıpıq
saqqal.
qıpım - göz qıpımı: bir qımıltı. tərpən.- bir tərpəndə vurub yıxdı. -
tərpəncə ara verin.
- bir qıpım: ovucun bir kərədə tutacaq boyu. bir ovuc. qıpsa.
- göz qıpımıda: dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. qaĢla göz
arasnda.
qipinə - kip kipinə: qıs qıvraq. sıxıq bərk. ip iti. bərk bərkinə. bək
bəkinə.
qıpır qıp. yarıq. qıvrıq. - yağıĢ yağıb çəkilib, topraq qıp qıp qaldı.
- yaĢı ötüb, dərisi qıp kəsildi. - dağlar baĢ alıb buram buram,
qıpır qıpır gedirdi.
qıpırdanma talabımaq. dalabımaq. təprənmə.
qıpırdanmaq qımıldanmaq. oynamaq. durmayıb oynamaq. təhrik
olunmaq. - gözləri qıpırdandı.
qıpırdatmaq qımıldatmaq. oynatmaq. durmayıb oynatmaq. təhrik
edmək. - gözlərivi qıpırdatma: çalma. döğmə.
qıpır qıp. 1. qımıldanmağı göstərən söz. - gözlərin qıp qıp
qıpmaq. - qıpır qıpır qımıldanmaq. 2. kiçik qımıldanmanın
qırılmadan, durmadan təpinməsi, hərəkət edməsi. -
qıpır qıpır qımıldanmaq. - gözlərini qıpır qıpır oynatır. - su
ocaqda qıpır qıpır qaynır.
qıpırtı qımıltı.
qıp 1. qıb. vurqulama sözü. - qıp qırmızı. - qıb qızıl. 1. qıpır.
qımıldanmağı göstərən söz. - gözlərin qıp qıp qıpmaq. -
qıpır qıpır qımıldanmaq.
qıplamaq ( ı <> a ) qaplamaq.
qıpma 1. göz qapaqlarını oynatma. 2. göz vurma. göx imi. göz
iĢarəsi
qıpmaq (göz kimi) nərsəni, tez yumub açamaq. hələc xəfəc
edmək.
qıpsa (< qab). 1. bir qıpım. bir ovuc. ovucun bir kərədə tutacaq
boyu. 1. tutacaq. dəsgirə.
qir kir. pas. bar. yağ. bataq. çirk. - əlim yağlıdır.
- girə düĢmək: girlənmək. bağlanmaq. tutulmaq. qapılmaq. -
nə bağlanmısan bu iĢə. - yaman yerə bağlandıq.
qır qarı. qara. (qara, qır, topraq sözlərində toppalıq, tutqunluq
anlamı saxlıdır). 1. qır. topraq. 2. qır, kır, qara boyamsı. 3.
qıt. kəsi. kəsik. eyb.
qıra yan.
- topaç qıra: qıssa, qalın olaraq biçimsiz.
qırac 1. əqim. - qırac yer. 2. qırlığ. çöllük. iĢlənməmiĢ. abad
olunmamıĢ. boĢ. - qırac topraq.
qırağ 1. qıran. hər nəyin ən yüksək, ucqar yeri. sınır. kərən. >
kəranfars. kəranə (< kərmək). - ölkənin kərəni. - ölkələr
birbirindən kərənlə ayrılır. 2. yad. xuylanmayan. tutmaz.
afət. yalı. yalqı. yalıq. qıyı. kənar. - yalıya enmək. - yalı
boyunca getmək. - yalıya düĢmək.
qırağı qırağu. əmir. sis. inğir. donmuĢ çiğ, Ģeh. soyuq ayaz
havada donmuĢ durumda yağan çiy, yaxud yağdıqdan
sonra donuĢ Ģeh, çiğ. - qırağı yağmıĢ. - bu qırağı əkinləri,
bağları yaxdı.
qırağu qırağı. soyuq ayaz havada donmuĢ durumda yağan çiy,
yaxud yağdıqdan sonra donuĢ Ģeh, çiğ. - qırağı yağmıĢ. -
bu qırağı əkinləri, bağları yaxdı.
qırax qoltuq. kənar. bucaq. yan. quytu yer. - orası bir
qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq devlətlər: qıraxda qalan
devlətlər.
qıraq 1. ağız. uc. qıyı. kənar. ucraq . - qıraq yerdə olan çuxur:
andız. 2. uzaq. sapa. yol üstündə olmayan. doğru
olmayan. - o bir sapa kənddi. - sapa yer. - sapa yollar. 3.
quĢə. bucaq. nərsənin ocağından, ortasından qıraq
olan bölüm. uzaq. qıyı. kənar. uc. (# qıyraq. qıyıraq.
qıyıda olan. yaxın. yağuq. yoğuq. qonĢu. qərib). 4. qurqa.
arın. hər bir qarĢıqdan uzaq, qıraq.
- bir qırağa qoyulmuş: saqlanmıĢ. saxlanmıĢ. saqlı.
məhfuz.- saqlı para, qara günün açar.
- hər nəyin qırağı: dodaq. - dəniz dodağı.
- qıraq yer: yabanı yer. dağ.
qıraqsız yansız. sınırsız. ucsuz bucaqsız. kərənsiz > bikəranfars.
bikəranəfars (< kərmək).
qıraman xuraman. qıran qıran. salın salın. sallana sallana.
qiran giran. qıran. ağır.
qıran qıtan. 1. kəsən. qəmə. - qıran ayqıt. 2. qısa kəsən.
qurtaran. bitirən. - sıtma qıran. 3. bölən. cizgi. xətt.
sekantlatin.
- yol qıran: yol kəsən. soyqunçu. 4. mühlik. müxrib.
xərabkar. - qoyun qıran. - saç qıran. 5. giran. qıran. ağır.
hər nəyin ən yüksək, ucqar yeri. qırağ. sınır. kərən. >
kəranfars. kəranə (< kərmək).- ölkənin kərəni. - ölkələr
birbirindən kərənlə ayrılır.
- qıl qıran: saç xəstəliyi.
- qıran qıran: xuraman. qıraman. salın salın. sallana sallana.
- yatba qıran: {1. təvəccühi, meyli, iĢtahı çevirən. 2. iğrənc}.
- saç qıran: saçı qırıb düĢürən kəsəl.
qırar qıtar. kəsər. qate'.
qırası kiçik balığ çeĢiti.
qıraşlamaq xıraĢlamaq. cırmalamaq. dırnaqlamaq. dırnaqla
qazmaq. tırmalamaq. dırmalamaq. cızmaq. çizmək.
qıraşlamaq qıraĢmaq. qazımaq. qaĢımaq. aĢındırmaq. oymaq.
oğmaq. qıcıtmaq. sürtmək.
qıraşmaq qıraĢlamaq. qazımaq. qaĢımaq. aĢındırmaq. oymaq.
oğmaq. qıcıtmaq. sürtmək.
qırat buynuz. (karatyunan).
qıravaş qaravaş. qırnaq.
qıravat kıravat < kərəvət (< kərmək: kəsmək). bir iĢdən ötəri
kəsik parça. səggi. - yataq kirəvəti: üstündə yatmaq üçün
biçilən təxdə.
- yaxa kirəvəti: yaxaya taxılan bəzək Ģırıx bez.
qiray giray. uyqur. Ģayistə. müstəhəq.
qiraz - kiraz alması: çox kiçik alma. - kiraz dodaq: çox al olan
dodaq.
qırbacı qarnı ĢiĢmiĢ cocuğu toxdatmaq üçün soluya (yel verən,
imalə verən) kimsə. ları
qırbac 1. sərt, bərk dəridən olan bir parça qamçı. 2. daĢqa
heyvanlarını vurmaq üçün uzun dəğənəkli qamçı. - çala
qırbac sürürdi: qamçı çalaraq. 3. qamçı. tazyana.
qırbaclamaq qamçını sallayıb çatırdaraq, Ģaqqıldataraq, heyvanları
yeritmaq. - qırbaclamadan bu heyvanlar yeriməzlər.
qırba 1. tulum. - su qırbası. 2. cocuqları qarnının ĢiĢməsi. - bu
cocuq qırba olmıĢ.
qirbas kirbas. > kərbas. toxunmuĢ basılmıĢ. bez. parça. çit.
qırcan qılıncka. nazlı. qılnıc. oxĢağ. oxĢağuka.
qırcanmaq təpsəmək. qırıtmaq. qıvırmaq. oynamaq. nazlanmaq. -
qıvıra qıvıra oynamaq.
qircək gircək. öncək. giriĢ. müqəddimə.
qırcın mal qarıya düĢən salğın xəsdəliyi.
qırçıl 1. birbirinə girgin sərt qıl. 2. ağ ilə qarıĢıq qır boyalı. -
qırçın at.
qırda 1. bəlgə. ulaka. əlamət. 2. xırda. qıymıq. qırıq. kiçik
yonqa. yonquc.
qirdab < girdəv. girdəb. dönək. dolĢaq. girəvə. girivə. girdəvə.
su çevrintisi.
qirdarlı kirdarlı. qalın qeyim.
qirdə girdə. 1. yuvarlaq. dəgirmilik. top. kürəvi. qanğ. tabla.
qurs. yap. dəğirmi.- top üz. - top kahı. - top aqasya. 2.
yuvar. top. yuvarlaq. kürə. Ģar. - yer topu: yer kürəsi. 3.
somi. somun. sumun. 4. topalaq. yuvarlaq. kəllək. kəllə
biçimində. - topalaq kiĢi. - bir topalaq pambıq: bir yumaq,
bir yuvarlaq pambıq dəngi, dənəyi. 5. dönmə. dəvəran.
çevrə. çəpə çevrə.
qirdəb girdəb. girdab. < girdəv. dönək. dolĢaq. girəvə. girivə.
girdəvə. su çevrintisi.
qirdələnmək dəgirmilənmək.yuvarlanmaq.
qirdəvə girdəvə. girəvə. girivə. 1. su çevrintisi. girdab. 2. çətinlik.
məsələ. 3. çıxmaz yol. bünbəst. 4. bərk dolaĢıq yol.
qırdırmaq 1. isqonta edmək. sürəli (möhlətli) bir paradan biraz
çıxaraq, qalanın zamanından öncə almaq. - bazarda iki
aylıq yüz min çəki, səksən minə qırdırıb aldım. - bu çəki
yüzdə neçə əsgiyinə qırdıracağıq. 2. ölüm duzağına
salmaq. - sözə baxmamaqla, çox adam qırdırdı. 3.
endirtmək. düĢürmək. - qiymətləri qırdırdılar. 4.
qırpdırmaq. kəsdirmək. biçdirmək. qısatmaq. nərsənin
əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək.
qirehfars girehfars > girək. girik. bir birinə girmiĢ. dolaĢıq. dügün.
qirəc - kirəc daşı: yandırıaraq kirəc yapılan ağ daĢ.
qirək girək > girehfars. girik. bir birinə girmiĢ. dolaĢıq. dügün.
qirələnmək girələnmək. oynalmaq. mübtəla olmaq.
qirən girən. girər. soxulğan. soxular. soxulan. sallapati.
gözətməz. saymaz. soxaq. mülahizəsiz hər iĢə giriĢən
kimsə. qarıĢan. qarĢan. taxılan. müdaxilə edən. - iĢmə
qarşan olmadı. - iĢnizə qarşan yoxdu.
- qulağa girən. qulağa qaçan: çabık yerir, quyruğu çatal bir
kiçik böcək.
qirər girər. girən. soxulğan. soxular. soxulan.
qirəvə girəvə. girdəvə. girivə. 1. su çevrintisi. girdab. 2. çətinlik.
qirgah girgah. tolun. dolun. alın, baĢ, qulaq arasında olan ĢiĢik
yer.
qırğın 1. ılıq. qırılmıĢ. alçalmıĢ. aĢağlamıĢ. itiliyi keçmiĢ.
tənəzzül edmiĢ. - qırğın su: çox isdi olmayan. ılığ. 2. gözü
qalmıĢ. ürəyi qalmıĢ. - o özü mənə qırğındı. 3. mal qaraya
düĢən salğın kəsəli. - balığ qırğını (qırcın kimi).
qırğınlıq 1. darğınlıq. xatir qalma. - bu qırğınlığa nədən nədir. 2.
qırıqlıq. gövdədə olan köĢəklik.
qırxdırmaq yolutmaq. qazıtmaq.- saqqalıvı qatız.
qırxım qıtıq. qırtıq. (< qırmaq. qırqmaq). yun, ip, kətən kədir
qabuğı qırıntıları ki yastıq kimilərə doldurmağa yarar. -
qıtıq doldurmaq.
qiri giri. varidat. - giri çıxı: varidat sadirat.
qırıcı qıtqıl. qırqıl. - qırqıl darı, ot.
qiriftar düçar. düĢmək durumu. düĢmüĢ. ulaĢmıĢ. çatmıĢ.
varmıĢ. düĢgün. mübtəla.
qiriftar giriftar. tutulmuĢ. tutsaq. əsir. 1. düĢgün. düçar. mübtəla.
qiriggə kiriggə. - ağacdan axan kiriggə: pus.
qırıxmaq kırıxmaq. qayıxmaq. bara qoymaq. iĢtibah edmək.
ĢaĢqınlamaq. ĢaĢırmaq. çaĢmaq. yanılmaq. heryrətdə
qalmaq. - söz arası uçqunmadın.
qirik girik. girək > girehfars. bir birinə girmiĢ. dolaĢıq. dügün.
qırıq 1. kərək. 2. kırıx. bara iĢtibah. - kırıxmaq: bara qoymaq:
iĢtibah edmək. 3. qopuq. qopmuĢ. kəsik. sınıq. pozuq.
münfəil. 4. sınğın. tökük. dağnıq. pərakəndə. 5. sınıq.
qarıĢıq. teyxa, xalis olmayan. məxlut. - qırıq tazı. 6.
münkəsir. - qırıq ıĢıq. 7. aralı. kəsik. münqəte'. 8. itik.
ütük. uçarı. iti. çapqın. həĢəri. - uçarı çapqınlardandır. -
ipi qırıq: ipini qırmıĢ: azğın. 9. qınıq. qıncıq. qancıq. ipə
sapa gəlmiyən. qılıqsız. 10. qıyıq. münhərif. 11. qıymıq.
xırda. kiçik yonqa. yonquc. 12. azıq. hər nəyin
oğuntusu, qırığı. 13. qədriərəb. < qıtrı. qırtı. az.
- ipi qırıq: qırıq. tolandırıcı. dolandırıcı. aldatıb soyğunçuluq
edən. aĢırıcı. namussuz. Ģərəfsiz. - çoxları dolandırıcıya
yem (mal) olur.
- qırıq quruq: - qırıq quruq: doğru bütün olmayan. yalan
yanlıĢ. xətalı səhvili olan.
- qırıq döğük: qırpındı. qırqındı. qırıntı. kəsik tökük. - saç
qırpıntısı.
- qırıq tökük: 1. qarıĢıq. pəriĢan. 2. nərsədən qalan xırda
mırda. - qırıq tökük toplamaq.
qırıqçı 1. cani. - bilərək yanqın törədən qırıqçı, cani: qondaqçı:
qundaqçı. 2. çıxıqçı. sınıqçı.
qırıqçılıq çıxıqçılıq. sınıqçılıq.
qırıqları - qıymıq: odun qırıqları. iriq otunğka.
qırıqlıq kəsiklik. 1. pozuqluq. kəsiklik.- süt kəsikliyi. 2. yorqunluq.
- dizlərimin kəsikliyi. 3. qırğınlıq. gövdədə olan köĢəklik.
gövdədə his olunan ağrı, yorqunluk. - canımda bir
qırıqlığım vardır. - bir qırıqlığ duymaq. 4. qıyıntı. inhiraf. -
iĢlərdə bir qıyıntı duyuram.
- qırılmaq, qırıqlığa uğramaq: qıyınmaq. - bütün gövdəm
qıyınır.
qırıqsız davamlı. əqsiksiz. əksəksiz.
qırıl infial.
qırılğac ğırılğac. qızaq. qayaq. qar buz üstündə sürülən təkərsiz,
alçaq beĢik. dənizdə yerləĢdirilib, üstündə gəmi
düzətməyə yarar böyük taxda. qayığı dənizə yendirilən
dəzgah. millər ilə döĢənmiĢ yolda sürülən bir çeĢit
beĢik.
qırılma nazlanma.
qırılmaq 1. gücənmək. darılmaq. münfəil olmaq. - bilməm nədən
mənə qırıldı. 2. itiliyin itirmək. düĢmək. - fırtına qırıldı. -
soyuq qırıldı. 3. qır vermək. gövdənin bir para yerlərin
oynatmaq. - bu qədər qırılmaq nəyə gərəkdir. 4. kəsikmək.
yorulmaq. yorğunmaq. tökülmmək. düĢmək. - əl ayağdan
kəsikdim: düĢdüm. 5. bükülmək. qatlanmaq. - bu köynəyin
yaxası qırılmaz. 6. geçilmək. bitmək. qurtulmaq. qət'
olunmaq. - yolun ağırı geçildi.
- qarqıĢ yerinə iĢlənir. - əli qırılsın. - ayağı qırılsın.
- beli qırılmaq: çox yorulmaq.
- qol qanatı qırılmaq: üzülmək.
- gülmədən qırılmaq: ölmək. qatılmaq.
- çit qırıldım: çox gözəl, Ģik.
qırılmaz davamlı. ulaĢdırı. dalbadal. bitqiĢ. müttəsilən. peyvəsdə.
qırılmış 1. qırğın. ılıq. alçalmıĢ. aĢağlamıĢ. itiliyi keçmiĢ. tənəzzül
edmiĢ. - qırğın su: çox isdi olmayan. ılığ. 2. qıtrıl. məqtul.
qətil. 3. qiymə. qıyma.
qırım 1. biçim. zahir. 2. yol. biçik. tərz. Ģəkil. islub. 3. basıb
basılmaqdan oluĢan qırma. yatqı. - qumaĢ yatıqı. 4.
kəsmə. qımaq, kəsmək iĢi. 5. qırma. qat. bükmə. -
parçanı, kağazın qat yeri. 6. qıtıl. qətil.
- ət kəsimi: ət qırımı: pak bayramı.
- qırım tırtır: sucu (Ģərab) tortusundan çıxan Ģimik maddə.
qırın qərn. qırpın. 1. bir sürədən, çağdan olub, dövrə adlanan,
bir qırıq, bölük. - qırın ba qırın: neçə qərnlər, əsirlər boyu.
2. buynuz. qırıq daldan oluĢmağından böylə ad alır. 3.
qıtmır. çinis. 4. çəkingən.
qırınıc qurunc6. birinc. düyü.
qırınmaq qır vermək. nazlanıb qırlaraq yerimək.
qırınsa quĢların tülək, tük dəğiĢmə çağı, dövrü. (özəlliklə doğan
üçün).
qırıntı 1. qazıntı. oğuntu. incə yonqa. talaĢa. - odun qazıntısı.
kavsala qazıntısı. - parça qazıntısı. 2. qırpındı. qırqındı.
qırıq döğük. kəsik tökük. oğuntu. ufantı. talaĢ. dalaĢ.
talaz. dalaz. - parça ufantısı. əkmək ufantısı.- saç
qırpıntısı.
qiript giript. tolaĢ. dolaĢ. birbirinə dolanma. dügün. tolaĢıq.
dolaĢıq. - giript olmuĢ.- sarmaş dolaş olmaq: sarmaĢıb
giript olmaq. - giript olmaq: qarıĢmaq. tolaĢmaq. dolaĢmaq.
- dolaşmış saçlar.
qiriptlik giriptlik. tolaĢıqlıq. dolaĢıqlıq. burğaclıq.
qiriş kiriş. 1. vətər. 2. içgənbə. iĢgənbə. heyvanların birinci
qarnı. 3. söz baĢı. öncək. gircək. müqəddimə. baĢac.
baĢlama. çıxıĢ.
- yollama dirək, kiriş: döĢəməlik uzun ağac.
- birinə kiriş olmaq: iliĢmək. taxılmaq.
- qulaq kirişdə olmaq: özənlə dinləyib iĢləmək.
qirişdə kirişdə. - qulaq kirişdə olmaq: qulağın tirləmək.
qirişdirmək girişdirmək. soxuĢdurmaq. qarıĢtırmaq.
qirişgən girişgən. sinən, sinğən, soxulcan.
qırışıq qırıĢmıĢ.: qırıĢıq olan nərsə. potur. potur çotur. qırmalı
potlı. buruĢuq. buruĢmuĢ. - damağın poturu. - parçanın
dolaşığı, qırışığı: qamba.
qirişləmə kirişləmə. qılıclama.
qirişləmək kirişləmək. kiriĢin çəkmək. zehin çəkmək.
qırışma giriĢmə. qır vermə (< qırılmaq. burulmaq). buruqma.
naz. iĢvə. qəmzə. qaĢ göz ilə oynanma.
qırışmal qarıĢmal. ütük. ütükçü. ütüçü. oportünist
qirişmə girişmə. qır vermə (< qırılmaq. burulmaq). qırıĢma.
buruqma. naz. iĢvə. qəmzə. qaĢ göz ilə oynanma.
qirişmək girişmək. 1. əlləmək. əl atmaq. əl qarıĢdırmaq. əlləmək.
dəxalət edmək. müdaxilə edmək. müdaxilə edmək. 2.
tutuĢmaq. baĢlamaq. təĢəbbüs edmək. - bu iĢin ilkin
tutuşanlarındanıdır. 3. yapıĢmaq.- iĢə girişmək.
qırışmış qırıĢıq. potur. potur çotur. qırmalı potlı. buruĢuq.
buruĢmuĢ.
qırıtmaq 1. qıvırmaq. əğirmək. bükmək. qatlatmaq. - saçını,
bunu qırağın qıvırın. 2. təpsəmək. qıvırmaq. oynamaq.
qırcanmaq. nazlanmaq. - qıvıra qıvıra oynamaq.
qirivə girivə. girdəvə. girəvə. 1. su çevrintisi. girdab. 2. çətinlik.
qiriz giriz. qaçma. geriz. qorizfars. kəriz. geri dönmə.
qırq çoxluğu göstərir. - qırx kərə gəldim yoxudun.
- qırx bağır: gəviĢ gətirən heyvanların üçüncü qursağ.
- qırx ambar: çox çeĢitli nərsələr içərən yer, qab. - onun
çantası qırx ambardır.
- qırq ayaq: qasıq biti. ətə yapıĢan bir kənə çeĢiti.
- qırx keçid: dolambac ırmaq. çay boyu gedmək üçün çoxlu
- qırx kilid otu: bitgi adı.
- qırx nərdüvan: dik yoxuĢ olan yer.
- qırx qat: qatlağ. qat qat. heyvanın gəviĢ gətirə qursağı.
- qırx il bir gün: sonında. nəhayət.
- artıq qırxına gəlmiş: ağla dolan çağıdır.
- qırx bir kərə: çox. - qırx bir kərə maĢallah.
- qırx ayaq:{ 1. iki yanında bollu ayağı olan qurt. 2. - qasıq
biti. kənə çeĢiti, baĢlıca qasıqda olub, çoxlu ayaqları ilə
gövdəyə yapıĢıb, çabuq balalayıb çoxan böcək}.
qırqa > qərhəərəb. yara. - akıla qırğa: yayılıb geniĢlənən yara.
qır 1. kirli ağ. külə çalar ağlıq. - qır saqqal: qır qıl. - qır saç. 2.
qır donlı at. - qır at. - onun qırı vardır. - bir qıra minmiĢdi. 3.
çöl. səhra. boĢ. - qırda gəzmək. - qıra çıxmaq. - qırda bitən
otlar. - boz qır: isteb. açıq böyük çöllük. - qır sərdarı: qır
saltəri: sınırları, yolları qoruyan bir baĢpozuq bölüyün baĢı. 4.
qar. qara saqqız. zift. 5. qurm. boya. rəng. - dəmir qırı:
dəmir boyasın andıran boya. dəmiri qır. - süt qırı: teyxa ağ
(olan). 6. bir para quĢların durmadan ötməsin yansıtır. -
bütün gün qır qır ötdü. - durna qırı: külə çalar at donu.
- qır sanğsarı: göçgən. göçən.
- qır vermək: qırınmaq. nazlanıb qırlaraq yerimək.
- qır vermə: giriĢmə. qırıĢma. (< qırılmaq. burulmaq).
buruqma. naz. iĢvə. qəmzə. qaĢ göz ilə oynanma.
- qır vermək: qırılmaq. gövdənin bir para yerlərin oynatmaq.
- bu qədər qırılmaq nəyə gərəkdir.
- ala qır: qarıĢıq boyalı qır.
- baqla qırı: qurĢun boyalı.
- boz qır: bozamtıl qır. boza çalar qır.
- dəmir qır: dəmir boyalı.
- sıçan qırı: sıçançıl qır.
- durna qırı: durna boyalı qır.
- qır qıl: qır saqqal.
- göy qır: göyə çalar qır.
qırqər qırxər. qırx qırx. - tümləmiz qırxər quruĢ aldıq. - ağacları
qırxər qırxər arabaya aldıq.
qırqı nərsənin ucun, baĢın kəsməyə böyük qayçı.
qırqıl qıtqıl. 1. qıtal. qırqın. vuruĢma. savaĢ. - aralarında qıtqıl
üz verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ. 2. qırıcı. - qırqıl darı,
ot.
qırqılıq qırıq. pozulma. dəgiĢmə. dönmə. sapma. fəsad. inhiraf
qırqılrak ağcılrak olan qara nəsnə.
qırqımçı gül ağaclarında olan bir böcək. xanım böcəyi.
qırqım qırxım. heyvan yapağısın (yunun) qırxılan çağı. - birindən
yapağı (yun) borc alıb, qırxımda ödəmək.
qırqın qıtqıl. qırqıl. qıtal. urat. orat. vuruĢma. savaĢ. - aralarında
qıtqıl üz verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ.
qırqındı qırpıntı. qırıntı. qırpındı. qırıq döğük. kəsik tökük. kəsinti.
tikə. - dırnaq kəsintisi. - saç qırpıntısı.
qırqır usandırıcı vızıltı, qor qor səs. - bütün günü qırqır etdi.
qırqırşmaq vızıltı ilə qavqalaĢmaq, savaĢmaq. - axĢamacan
qırqırşdılar.
qırqıtıtlıq qıtlıq > qıqıtlıq. qəhti.
qırqlamaq qırxın keçitmək. - bir para hüyvan balaları qırxlamayanca
dıĢarı çıxmaz. - yeni doğan cocuq qırxladımı.
qırqlar - qırxlara qarışmaq: {1. meydanda olmaq. 2. yox olmaq}.
qırqlı 1. qırx paraçası olan. 2. bir cocğun qırxı çıxmadan, baĢqa
bir cocuğun doğulması (bir evdə, qonĢuluqda), bu iki uĢağı
birbirinə "qıxlı" edir. - bizim uĢaqla qonĢununki qırxlıdırlar.
qırqlıq qırx ölçüsündə olan. - qırxlıq bir kiĢi, bir qadın. - qırxlıq
ağac.
qırqmaq qırmaq. qırpmaq. nərsənin kökündən olmayıb, ucundan,
yanından, baĢından kəsmək. - ağacı qırx. - qoyunu qırx. -
saqqalıvı qırx. - saçıvı qırx.
qırqmaq qırmaq. qırtmaq.
qırlağan yumrucaq taun urı. - qırlağan sürisi: pozuq kiĢilər dəsdəsi.
qırlanğıc - bir çeĢit qırlanğıc: ağ göt.
qırlanqıc 1. köçəbə quĢlardan olub, boynu, yanaqları al qırmız,
quyruğu çatallı olan. 2. döğüĢ gəmilərində olmuĢ,
yelkənli, iti gedən təknələr.
- qırlanqıc otu: sarı kök.
- qırlanqıc balığı: əti dadlı, uzun qanatlı, gözəl al boyalı balığ
çeĢiti.
- qırlanqıc çeşiti: qar quĢı.
- qırlanqıc fırtınası: martın sonunda olan boran, fırtına.
qirləmək girləmək. girə salmaq. yaxa tutmaq. tuqa salmaq.
qirlənmək girlənmək. girə düĢmək. bağlanmaq. tutulmaq.
qapılmaq. - nə bağlanmısan bu iĢə. - yaman yerə
bağlandıq.
qirləntilmək girləntlmək. oynatılmaq. mübtəla olunmaq.
qirlətmək kirlətmək.yağlatmaq. bataqlamaq. batırmaq.
qirli kirli. ləkəli. bulaĢıq. müləvvəs. pasaq. pasaqlı. paslı.
barlı. yağlı. - yağlı paltar.
qırlığ qırac. çöllük. iĢlənməmiĢ. abad olunmamıĢ. boĢ. - qırac
topraq.
qırlı 1. çavuĢun bir kiçik cürü. - qırlı quĢı. 2. vızıltılı. dinc
durmayan. 3. qırtıq. qıvraq. nazlı. - qıvraq qız.
qırlım 1. qıvrım. bükim. büklüm. qatım. qatlım. sancı. əzab.
dərd. 2. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. qatım. qatlım. -
saçın qırlımı: qıvrımı.
- qırlım qırlım: qıvrım qıvrım: çoq qıvırcıq. - saçı qıvrım
qıvrım.
- qırlım qırlım qırılmaq: qıvrım qıvrım qıvrılmaq: sandıdan
bükülüb durma.
qırmaçı kağızları büküb kitab eliyən iĢçi.
qırma 1. qatlaq. büklək. bükək. 2. parçanın bükülən yerində
tapılan çizgi, xətti. 3. pozma. çözmə. nəqz. 4. potur.
sason. - qırmalı don, köynək. - qırmalı potlı: potur. potur
çotur. buruĢuq. buruĢmuĢ. qırıĢıq. qırıĢmıĢ. 5. kəsmə.
aralıq. inqita. 6. qat. qırım. bükmə. - parçanı, kağazın qat
yeri.
- qırma yazı: Ģikəstə xətt.
- qırma daş: sokaklarda döĢəməyə sərilən kiçik daĢ.
qırmaq qırqmaq. qırpmaq. qırtmaq. 1. qırqmaq. nərsənin
kökündən olmayıb, ucundan, yanından, baĢından
kəsmək. kəsmək. biçmək. qısatmaq. nərsənin əl qolun
yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək. oramaq.
uramaq. vurmaq. oraqlamaq. sındırmaq. pozmaq.
batırmaq. məğlub edmək. simək. siqmək. sıymaq.
kəsmək. əzmək. pozmaq. basıb yox edmək. qıymaq.
doğramaq. əsirgəməmək. rəhmisizlik edmək. 2. isqonta
edmək. bir tapını, sənədi, çəki, süfdəni, qiyməti olan
nərsəni, alıb, qiymətin kəsib, endirərək pulun vermək. -
yüzdə igirmi əksinə sənin malıvı qıraram. - sərra mənim
çəkimi üzə otuzla qırdı. 3. gücəndirmək. könlünə dəğmək.
üzmək. xətrinə dəğmək. xatir yapmaq. - bu qədərlik az
nərsədən ötrü ürəyin qırmayın. - mən səni qırmam. - gülən
ürəklər qırılmasın. 4. bükmək. qatlamaq. - bu kağızları
qırıb toplayıb. 5. təsgin vermək. - ağrı qıran: müsəggin. -
ağrını qırmaq. - qulunci qırmaq. - bel qırmaq: yormaq. -
burun qırmaq: alçatmaq. burnun əzmək. qururuna dəğmək.
- qoz qırmaq: yanılmaq. lakırdı qaçırmaq. - qırdığı çözbəyi
keçdi: etdiyi uyqunsuzluqlar sınırın aĢdı. 6. batırmaq.
qəhərləmək. qələb çalmaq. məğlub edmək. - tanrı
qırsın. - tanrı batırsın. endirmək. tənəzzül edmək. -
qiymətləri qırdı. - günəĢ soyuqu qırdı. - yağmır tufanı qırar.
- qulunc qırmaq: çox oğmaq.
- qoz qırmaq: yanlıĢ, suç, xəta yapmaq.
- ağacı qırx. - qoyunu qırx. - saqqalıvı qırx. - saçıvı qırx.
- qıĢın soyuğun uĢaqların saçın qırpdırmayın. - bu kağazın
ursalanmıĢ qıraqlarını qırpdırmlaı. - yazın sıcaqlığında
qoyunları qırpdırmalıyıq. - yeməyin çoxluğuna baxmayaraq,
qırpa qırpa heç bir nə qalmadı.
- iticə qırmaq, qoparmaq: uçurtmaq.
qırmalamaq doğramaq. ufalamaq.
qırmalı qırığı, büküyü çox olan.
qirman kirman. qoruq. çəpər. hisar.
qirmək girmək. 1. batmaq. dalmaq. qaruqmaq. düĢənmək
düĢmək. qoyulmaq. - yola düşənmək: yola qoyulmaq. 2.
iĢləmək. keçmək. nifuz edmək. - bu ağrı içimə işlədi. -
onun ölümü bizə çox işlədi. 3. dəxalət edmək. sataĢmaq.
təərrüz edmək. dinc, rahat buraxmamaq. - bu iĢə
sataĢma. - mənim iĢlərimə sataĢma.
- damarına girmək: damarın tutmaq: birin göylün alıb,
qılığına girib, əldə edib iĢlətmək, kullanmaq.
- içinə girmək: alınmaq. sığmaq.
- araya girmək: tıqılmaq. soxlaĢmaq.
- qulağa girmək: maraqla dinlənmək. - onun qulağına söz
girməz.
qırmış qorixtəfars. gərixtə. gerixtə. qoğqun. qaçmıĢ. qaçqın.
qırmız 1. qızıl boya. bir kiçik böcəkdən çıxan al qızıl boya. 2.
qızmır. qızıl. al. alıq.
- qırmızya çalar: qızılca. qırmızımsı.
- qırmız böcəyi: bu al qızıl boyanı törətən böcək.
- qırmızı soğan: dadlı soğan çeĢiti.
- qoyu qırmızı: tuğla alı.
- qoyu qırmızı: yipinka. - qızıl bayın: yipqil. yipqin.
- quyu al, qırmızı. tünd, qoyu gilanar boyalı: qomıt - qomıt
suci: qırmızı Ģərab. - qomıt at.
qırmızıca qırmızımsı. qızılca.
qırmızılıq qızıllıq.- yanqın qızıllığı: alovun yanqıtı, inikası.
qırmızımsı qırmızıca. qızılca. qırmızıya çalan. qızılca. qızılca.
qırmızya çalar.
qırna 1. qatal. qırtıl. su Ģiri. 2. qolluqçu. qolluqçu. aralıqçı.
araçı. - baĢ qırna. - ikinci qırna.
qırnaq qaravaĢ. qıravaĢ. kiçkincə varlıqlar (xəlayiq). qart kəniz.
qırnalıq qulluq. qolluq. aralıq. ara. xaqanların sarayında, iç
ağası, nökər qulluqçuların bulunduğu yer, özgü dayrə.
qırpalamaq xırpalamaq. - dartıb çəkərək xırpalama: tartaqlamaq.
didikləmək.
qırpdırmaq qırdırmaq. kəsdirmək. biçdirmək. qısatmaq. nərsənin əl
qolun yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək. -
yeməyin çoxluğuna baxmayaraq, qırpa qırpa heç bir nə
qalmadı. - qıĢın soyuğun uĢaqların saçın qırpdırmayın. - bu
kağazın ursalanmıĢ qıraqlarını qırpdırmlaı. - yazın
sıcaqlığında qoyunları qırpdırmalıyıq.
qirpi kirpi. qırpıq. tikənlə örtülü, yatanda tos tomalaqlanan
kiçik heyvan. - oxlu kirpi: tikənləri ox kimi uzanan kirpi. -
kirpi kimi: çox sərt könülü qalan kimsə. simitən.
qirpik kirpik. qırpıq (< qırpmaq). göz qapaqlarını yanında olan
sıra qıllar, bunları bəhəri.
qırpıq qıpıq. qırpılmıĢ. kəsik. kəsilmiĢ. - qıpıq saçlı. qıpıq saqqal.
qirpilənmək kirpilənmək sərtləĢmək. kirpi kimi büzülmək. üzü
asılmaq.
qırpılmış qırpıq. qıpıq. kəsik. kəsilmiĢ. - qıpıq saçlı. qıpıq saqqal.
qırpın qırın. 1. qıtmır. çinis. 2. çəkingən.
qırpıntı qırqındı. kəsinti. tikə. - dırnaq kəsintisi.
qırpıntı qırıntı. qırqındı. qırıq döğük. kəsik tökük. - saç qırpıntısı.
qırpma sığırın dil altı. qurbağacıq.
qırsıq hər nəyin köhnəlmiĢi, qrılmıĢı. (> qurazə).
qırt qart. xırt. xarp. xırp. 1. sərt nərsəni ısırırkən, qaba qaba
qaĢınırkən eĢidilən səsi yansıtır. 2. boğazın hava
borusundan çıxan səs. kəsilən nərsənin güc səs
çıardığın yansıtır. - qırt qırt kəsiverdi.
qirtgün kirtgün. 1. kirtük. güvah. pənah. 2. sənəd. tapı. 3. Ģahid.
- kirtgünüm aldı məndən, təkcə kirgünüm sənidin oğlum. -
kirtgünün qırılsın: pənahsız qalasın.
qırtı qıtrı > qədriərəb. < qırıq. az.
qırtıq qıtıq. qırxım. (< qırmaq. qırqmaq). 1. yun, ip, kətən kədir
qıtıq doldurmaq. 2. qırlı. qıvraq. nazlı. - qıvraq qız.
qırtıl qatal. qırna. su Ģiri.
qırtılmaq 1. qıvrılmaq. əğrilmək. bükülmək. qatlanmaq. çəkilib
toplanmaq. - iplik, saç, qıl qıvrıldı. - bu kitabın yapraqları
qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq: gəbərmək. 2. qurtulmaq. olduğu
yerdən fırlayıb qaçmaq. - onun əlindən heç nə qurtulmaz:
onun əlindən hər nə gəlir.
qırtlaq boğazın hava borusundan çıxan səsin yeri. ökkənin
baĢı. - qırtlağına basdı. - qırtlağıma qaçdı. - qırtlağını
sıxdı.
qırtmaq qırqmaq. qırmaq. almaq. kəsmək. qısmaq. - boyundan
alda, əninə qoy.
qırtuq qartuq. dımrıq. kiçik sürgü.
qirtük kirtük. 1. kirtgün. güvah. pənah. 2. sənəd. tapı. 3. Ģahid. -
kirtgünüm aldı məndən, təkcə kirgünüm sənidin oğlum. -
qirvə kirvə. kürvə. sağdıc. ərkək cocuğu sünnət etdirməyi,
daha onun sünnət toyunun gediĢini ödəyən kimsə.
xiristiyanlarda babtem (qutsal su tökmək) edilən uĢağı
tutub, onun babtem gediĢini ödəyən kimsə."qumbaros".
- sağdıc əməyi: boĢa gedən əmək, iĢ, zəhmət.
qıryal kiryal. timsah.
qıs 1. qas. qos. "q" ilə baĢlayan bir sıra sözlərin baĢına gəlib,
anlamın güclətir. - qas qatı. - qos qoca. - qıs qıvraq. 2. sıq.
ziq. tar. sıxıntılı. azlıqda bulunan. gərəklik, zərurət
çəkən. - dar qaldıq. 3. gizli gizli gülməyi yansıtır. - qıs qıs
gülmək. 4. itləri quĢqutub boğuĢmağa yarar söz. 3. bir
çeĢit "q" ilə baĢlayan sözlərin baĢına gəlib, anlamı
vurqulur. - qıs qıvraq. 5. vurqulandıran sözlərdən. - qıs
qıvraq. 6. kəsdirmə. xülasə. muxtəsər. tulaĢmaz.
dolaĢmaz. - kəsdirmə yol. 7. qısın. pərhiz.
- qıs qıvraq: sıxıq bərk. ip iti. bərk bərkinə. bək bəkinə. kip
kipinə. - ilan qıs qıvraq olmuĢdu. - qıs qıvraq bağlamaq:
kipə kip bağlamaq.
qısac 1. qısıq. zalim. 2. iĢgəncə. 3. qısqac. əmbir. kəlbətin.
qısaclamaq 1. qısıqlamaq. iĢgəncələmək 2.zülm edmək.
qısa muxtəsər. muxtəsərən. - dilli qısa: anlatmağa sözü
olmayan. anlamaqdan aciz. - qısa keçmək: danĢığı çabıq
qapamaq. - qısa kəsmək: uzatmamaq. xulasə edmək ixtisar
edmək. - qısa tutmaq: qısa yapmaq.
- qısa boylu, tıqnaz, topac olan: top topuz.
- qısa kəsən: qıtan. qıran. qurtaran. bitirən. - sıtma qıran.
qısalmaq çəkilmək. xülasələnmək. - ucu kəsilsə qısalar.- dili çox
qısalmış. - günlər ged gedə qısalır.
qısaltmaq kəsdirmək. güdətmək. budatmaq. budaqdadmaq.
budaqlatmaq. budaxlatmaq.
qısan qısır. qısar. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq)zalim. zülm
edən. zorlaq.
qısar qısır. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq
nitəliyi olan). 1. etgiləyən. müəssir. 2. kimsəni bir iĢə
gücləyən, zorlayan. 3. zalim. zülm edən. zorlaq.
qısasın güdəsin. qısırın. - qısırın sözlər.
qısatmaq qırpdırmaq. qırdırmaq. kəsdirmək. biçdirmək. nərsənin
əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək.
qısatura süngi yerinə, qıssa yalın qılınc olub, belə, tüfəngin
baĢına taxılır.
qısdırmaq qısmaq. 1. sıxıb tutmaq. sıxıĢdırmaq. - qapı barmağımı
qısdı. 2. təzyiq edmək. 3. ayırmaq. həsr edmək. - bu
yığva qoĢuya, Ģe'rə qısmışıq. - kitaba qısılan evə kitan evi
deyilir. - bu iĢlərə para qısdırın: qısın, ayırın. 4. azaltmaq.
kiçiltmək. darlaĢdırmaq. 5. qıymamaq. əsirgəmək. diriğ
edmək. 6. yatırmaq. endirmək. - qulaqların qısdı. 7.
qalxıq, dıĢarda, açıq olan nərsəni içəri almaq. -
quyruğun apıĢlarının içinə qısıb getdi. 8. tutdurməq.
tutmaq. ələ keçirmək. qapsalamaq. yaxalamaq. dar
yerə gətirib tutmaq. 9. qapsatmaq. bir yerə soxub
sıxıĢdırmaq. - əlimi, barmağımı qapıya qısdırdım. 10.
sıxdırmaq.
- qısdırıb zorlamaq: sıq boğaz edmək.
qisə kisə. 1. çiqin. çıqın.- para çiqini. 2. qoyun. kəsə. cib.
kəski. kəsi (< kəsmək).- qoynuna qoydu. - qoynundan
çıxardı. 3. balıĢ. tumaç. tobra. sandıq. kes. 4. qaplaq.
bağıl. örtük. buxca. 5. kələk. börk. - kisə sürünmək: kisə
sürmək: kisə çəkmək, çəkinmək.
- kisəyə girmək: asılanmaq. fayda görmək. - o mənim
kisəmə girməz.
- kisə aqça: balıĢ aqça: çağında beĢ yüzlük quruĢ.
- tor kisə: iki baĢı qapalı, ortası yarıq, hörmə kisə.
- böyük kisə: tobra. torba.
qisəçi kisəçi. 1. vəkilxərc. 2. bir bölümün sənədlərin saxlayan.
3. gündəlik qazancdan payın götürən kimsə, iĢçi.
qisəçilik kisəçilik. 1. kisəçəkmək iĢi. 2. sandıqçılıq. 3. kələkçilik.
qisələmək kisələmək. aldatmaq. tobralamaq.
qisələnmək kisələnmək. aldanmaq. tobralanmaq.
qisi - kisi. artırılan sözün durumun, olcağın, vəziyyətin
göstərir. - bizimkisi çöndü. - onunkusu gündən günə
iyiləĢir, sizinkisi kötüləĢir.
qısı qısım. zülm.
qısı qısqıq. qatı. sərt. bərk. - qısı ürək.
qısıq (qıs < met > sıq). sıqıq. 1. qısac. zalim. 2. pərdə. küsük.
örtü. 3. sıxıq. tutuq. tutulmuĢ. - tutuq səs. 4. kəsət.
kasad. sürümsüz. yağsız. yaxımsız. yaxmaz. rivacsız.
5. qısılmıĢ. sıxılmıĢ. məziqə. 6. çətinliklə çıxan. zorla
xırıltı ilə çıxan. darsuq. tartsuq. bol olmayan. boğuq. 7.
çatmaz. yetməz. - bu iĢdə çox qısıqlar (çatmaz. yetməz)
ki. 8. iĢlərində qıssa gələn. iĢini bitirməyən. 9. zülm.
- qısıq səs.
- qısıq boğaz.
- oyluğun (budun) yuxarısında qatlaq yerləri. - cocuğun
qısıqları piĢmiĢ.
qısıqlamaq qısaclamaq. iĢgəncələmək
qısıqlı sıx su. qayadan çır çır ağan. - qısıqlı su. - qısıqlı bulaq.
qısıqlıq sıqıqlıq. 1. sıxıĢmıĢ. təzyiq. 2. boğuqluq. xırıldı. - boğazın
qısıqlığı. 3. sıxıqlıq. tutuqluq. tutqunluq.
qısılmaq 1. sıxılmaq. sıxıda qalmaq. darılmaq. dara gətirilmək.
təzyiq olunmaq. - barmağım qapıda qısıldı. - güc, zor
altında qısıldıq. 2. tutulmaq. sərbəst iĢləməmək. - səsim
qısıldı. - boğazım qısıldı. - çox çığırmadan səsim qısıldı. 3.
qasılmaq. çəkilib daralmaq. - donum qasıldı.
qısılmış qısıq. sıqıq. sıxılmıĢ. məziqə.
qısım 1. bölük. parça. cüz'. 2. no'. növ'. cins. qəbil. - bu
qısımlar. - kiĢi qısımı. - qadın qısımı. - uĢaq qısımı. 3.
budaq. dal. bölük. takım. qaç. Ģö'bə. 4. sıxım. avuc.
tutam. qapsa. qəbzə. - bir qısım buğda. 5. qısı. zülm.
qısın qıs. pərhiz.
qısınlı yonumlu. qonumlu. orınlı. sanalı. mə'qul.
qısır qısar. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq
gücləyən, zorlayan. 3. qısan. zalim. zülm edən. zorlaq.
4. bi ədəb. külük (kövlük). 5. əksik. naqis. - qısır oyulu
(fikirli). 6. güdə. qıssa. - əlim qısır qaldı: əlim səndən güdə
qaldı. 7. yakın. yakır (< yaxmaq). verimsiz. doğmaz.
doğurmaz. əqim. 8. qısraq. doğurmaz. əqim. - qısır
topraq. - qısır tarla. - qısır il. - qısır qadın.
- əli qıssa: gücsüz.
- qısır bolmaq: 1. (qısraqtan baĢqa heyvan) qısır qalmaq. 2.
yozamaq qısırqanmaq.
- qısır qalmaq: qısır bolmaq.
qısırın 1. əksikinə. naqisanə. 2. güdəsin. qısasın. - qısırın
sözlər.
qısırqanmaq yozamaq. qısır bolmaq.
qısırqanmaq əsirgəmək. darqınmaq. diriğ edmək.
qısırqanmamaq muzayiqə edməmək. - qıyına (zülmə) qısırqanmamaq:
muzayiqə edməmək. acınmadan qılınmaq. qıymaq. qədər
edmək.
qısıs xəsis. kibritçi. qısmır. qıtmır.
qısıt qısıt (> qest). 1. kəsi. pay. nəsib. 2. məzlum. qısığa,
gücə, zora konu olan.
qısqac qısac. əmbir. kəlbətin. qapan. qabıq. qapıq. tutan. alan.
- burnu bir çeĢit çəngəlli qısqaç.- qarğa burnu:
qısqanan rəqabətli.
qısqanc qısqanclıq. 1. qeyrət. - yersiz qısqanc olma: boĢuna quyrət
göstərmə. 2. rəqabət. 3. cicikli. həsədli. həsud. 4.
qısqanma. güni. 5. cicik. qibtə. həsəd.
qısqanclıq - qısqanclıq duymaq: qısqanmaq. güniləmək. ciciklənmək.
qibtə, həsəd edmək.
qısqanclıq qısqanc. 1. qeyrət. - yersiz qısqanc olma: boĢuna quyrət
göstərmə. 2. rəqabət. 3. cicikli. həsədli. həsud. 4. cicik.
həsəd. qibtə.
- qısqancılıq qavğası: qarı qoca qavğası.
qısqandırmaq 1. qeyrətə düĢürmək. 2. rəqabətə düĢürmək.
- cocuqları qısqandıracaq ayrı seçidən qıraq edməli.
qısqanılmaq 1. qeyrətə gəlinmək. çəkiləməmək. çəkəmməmək.
- bu iĢə qısqanılmaz. - belənədənsiz yerə qısqanılırmı. 2.
rəqabət olunmaq. 3. əsirgəlinmək. diriğ edinmək.
qısqanma qısqanc. güni. cicik. qibtə. həsəd.
qısqanmaq qısqınmaq . qısınqanmaq. sığqınmaq. cırcıranmaq.
sırcıranmaq. 1. çəkəməmək. qısqanclıq duymaq.
güniləmək. ciciklənmək. qibtə, həsəd edmək. 2. qeyrətə
gəlmək. 3. rəqib olunmaq. rəqabətdə bulunmaq. 4.
əsirgəmək. əsirgənmək. darıqtınmaq. diriğ edmək. -
qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. 5. rəĢg
edmək. qibtələnmək. həsədlənmək. çəkəməmək. - mən
sizdən bir nəsə qısqanmamam.
qısqar qısqır. qısır qısar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq
qısqıq qısı. qatı. sərt. bərk. - qısı ürək.
qısqın Cə'bə < cım + bə. cumbə. kumbə. komba. qabırqa : qutu.
bəsdə. qabırcak8.
qısqınmaq qısqanmaq. qısınqanmaq. sığqınmaq. cırcıranmaq.
sırcıranmaq. 1. çəkəməmək. 2. qeyrətə gəlmək. 3. rəqib
qısqır qısqar. qısır qısar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq
qıslatmaq bir Ģeyi üzərinə alıb saxlamaq.
qısmaq qısdırmaq. 1. sıxıb tutmaq. sıxıĢdırmaq. - qapı barmağımı
qısdı. 2. təzyiq edmək. 3. ayırmaq. həsr edmək. - bu
yığva qoĢuya, Ģe'rə qısmışıq. - kitaba qısılan evə kitan evi
deyilir. - bu iĢlərə para qısdırın: qısın, ayırın. 4. azaltmaq.
kiçiltmək. darlaĢdırmaq. 5. qıymamaq. əsirgəmək. diriğ
edmək. 6. yatırmaq. endirmək. - qulaqların qısdı. 7.
qalxıq, dıĢarda, açıq olan nərsəni içəri almaq. -
quyruğun apıĢlarının içinə qısıb getdi. 8. qıymamaq.
asrağamaqcığa. asramaqcığa əsigətmək. əsirgəmək.
almaq. kəsmək. qırtmaq.- boyundan alda, əninə qoy. - sözi
əsirgədi: asradı: ağzın açıb danıĢmamaq. düĢünb daĢınıb
danıĢmaq. - parasına əsigəməyən: asramayan: xərcləmək.
9. qasmaq. çəkilib daraltmaq. - donumu qas. - qasmalı
nərsə.
- çəkib qısmaq: qanğtarmaq. qantarmaq
- quyruğı qısmaq: qorxub toplanmaq, qaçmaq.
- quyruq qısmaq: dimməz olmaq. səs çıxararamaq.
alğılanmaq.
qısmır qıtmır. qıtmır. kibritçi. qısıs. xəsis. pinti. xəsis. kəsmük.
ağın. axın.
qısnaq iqnə iĢi.
qısraq qısır. doğurmaz. əqim. - qısır topraq. - qısır tarla. - qısır il. -
qısır qadın.
qısrıq 1. tutuq. götrük. bəcəriksiz. yazıq. miskin. aciz. - qısrıq
kimsə. 2. bəfalı. abırlı.
qıssa 1. güdə. qısır. - əlim qısır qaldı: əlim səndən güdə qaldı. 2.
qopal. kopal. kupal. küp kimi. tobaç. qunt. biçimsiz. 3.
küt. qunt. künt. biçimsiz. qılıfsız.
- şişman, biçimsiz, qıssa olan: tumbadız. - tumbadız kiĢi.
- qıssa dəğənək: tayancaq. dayancaq.
top topuz.
- bərk qıssa: sürəksiz. dəvamsız. bəqasız. çoq sürməz. - gül
devri sürəksiz olur.
qıstaşmaq titrəĢmək. sılaĢmaq. qasnaĢmaq.
qıstı (< qısmaq). qısıt qısıt, parça parça gümüĢ, qızıl, dəmir
taxımı olub, qopca, zəncirlə harasa qısdırılıb, sırqav,
boyun bağ, köstək kimi iĢlənir.
qisur qısur. sarqan.
qisvət kisvət. kəsbət (< kəsmək). 1. biçək. pəçək. nərsiyə
uyqun kəsilən parça, örtük. 2. bir iĢə özəl geyim. iĢ
paltarı. - çöpçü, süpürgəçi kisvəti. - çərik kisvəti.
qısyartmaq qusdurmaq. qusyurmaq. quysarmaq. qusyan etdirmək.
qaytatmaq.
qış - qara qış: qıĢın ortası olub, ən soyuq sırası.
- qara qış: qıĢın ortası. zəmhər. - qara qıĢda yolçuluq: iĢlərin
ən gücü, zoru.
- yaz qış: həmiĢə. hər vax.
- qış yapmaq: soğumaq. - azərbaycanda çox qıĢ yapar.
- qış yemək: soyuq çəkmək.
- qış yapar: qıĢlaq. qıĢı çox olan yer.
- qış: soyuq olan. - qış durum: soyuq əhval. - qış hava:
soyuq hava.
- qış keçirmək: qışı keçirmək. qıĢlatmaq. - qoyunları harda
qışlatacaqsız.
- qıĢ olmaq. qışlamaq. soğuq olmaq.- bu il yaman qışladı.
qişi insan.
- böyük varlı kişi: atabay. atabəy.
- kişiyə ayıbdır bu iĢlər.
- ərkişi: ərkək.
- xatın kişi: qadın.
- hər kişi: hər kəs.
- topalaq kişi: topalaq. girdə. kəllək. kəllə biçimində
olan.
- atalıq qalayı kişiyə yaramaz: atasının ad sanına
güvənmək (sevinən) kiĢiyə yaraĢmaz.
- dağ kişisi: dağ ayısı: yabanı adam.
- qatsız kiĢi: idəsiz adam.
- som kişi: doğru, kamil kiĢi.
- topaç kişi: qıssa, qalın olaraq biçimsiz.
- inğəs kişikə: yabancı kimi sağına soluna baxan adam.
- inğəs kişikə: yabancı kimi sağına soluna baxan adam.
- kişidən kişi: ər oğlu ər.
- kişisiz. sevgisiz. öksüz. adamsız.
qışıq qışqı. qıĢnıq. kiĢnək. qıĢqırma.
qişiqıl kişiqıl. çələbi. nəciblik. tərbiyəli.
qişilik kişilik. 1. çələbilik. nəcabət. tərbiyə. 2. usturə. ustura.
utsara. qaramanlıq. qəhrəmanlıq.
qışqı qıĢıq. qıĢnıq. kiĢnək. qıĢqırma.
qışqıraq ıĢqırıq. fıĢqıraq. fıĢqa. ıslıq.
qışqırıq iq. hıçqırıq. hıq. ürküĢ. qorxub qaçıĢ. həyəcan. talaĢ.
qışqırma qıĢıq. qıĢqı. qıĢnıq. kiĢnək.
qışqırmaq 1. ürküb, qorub qaçmaq. - quĢlar qışqırdılar. 2.
həyəcanlanmaq. 3. talaĢlanmaq. qorxub ürkmək. 4.
ıĢqırmaq. ıslıqmaq. ıslıq çalmaq. fıĢqalamaq.
qışqırtmaq 1. ürküdüb, qorxudub qaçırmaq. - qarqaları tarladan
qışqırtmalıyıq. 2. həyəcanlandırmaq. talaĢlandırmaq.
təhyic edmək.
qışlaq - qışı çox olan yer: yapar. qıĢ yapar:
qışlamaq 1. soğuq olmaq. qıĢ olmaq. - bu il yaman qışladı. 2. qıĢ
iĢin, görəvin, çəkimin görmək, yerləmək. - yayda
qışlamaq gərək.
qışlatmaq qıĢ keçirmək. qıĢı keçirmək. - qoyunları harda
qışlatacaqsız.
qışlıq qışlaq. qıĢa özgü, özəl olan. - qışlıq azıq: qıĢ zəxirəsi. -
qışlıq ev. - qışlıq hava: soğuq hava.
qışmır mızi. taxılıb incidən. - qışmır kiĢi.
qışmırlıq mızılıq. - qışmırlıq bəsdi daha.
qişnək kişnək. qıĢıq. qıĢqı. qıĢnıq. qıĢqırma. kiĢğinmək,
kiĢnəmək yanısı, yanqısı, səsi.
qışnıq qıĢıq. qıĢqı. kiĢnək. qıĢqırma.
qişr < qoşur. qoĢulmuĢ, yapıĢmıĢ nərsə. dəri.
qıt 1. kəsmə iĢi. biçək. biçin. - qıt dövrü: biçin çağı. 2. qurı.
quraq. yabıs. 2. qıqıt > qəht. (# bolluq). 3. qır. kəsi.
kəsik. eyb.
qitab kitab. qatlaq. hər nəyin qalxıq qoğzaq qıraqı, yanı.
qıtal qıtqıl. qırqıl. qırqın. vuruĢma. savaĢ. - aralarında qıtqıl üz
verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ.
qıtan qıran. 1. kəsən. - qıran ayqıt. 2. qısa kəsən. qurtaran.
bitirən. - sıtma qıran. 3. bölən. cizgi. xətt. sekantlatin.
- yol qıran: yol kəsən. soyqunçu.
qıtan qutan. kitən. kütən. gütən. saxlur. gizlədən. söyləməz.
qıtar qırar. kəsər. qate'.
qıtat qudrət. güc.
qitən kitən. kütən. gütən. qıtan. qutan. saxlur. gizlədən.
söyləməz.
qitər kitər. kədər. kətər. kətir (< kitmək: qapamaq). 1. qapalı.
tutuq. bulanıq. 2. tasa. qussə. qayğı.
qitərlənmək kitərlənmək. kədərlənmək. kətərlənmək. kətirlənmək ( <
qitəş kitəş. təĢgilat. sazıman.
qitəşmək kitəşmək. kitləşmək. kitməkləşmək. kilitləĢmək.
qıtıq 1. qırtıq. qırxım. (< qırmaq. qırqmaq). yun, ip, kətən kədir
qıtıq doldurmaq. 2. qıtma. tənqid. nəqd.
qıtıl qətil. qırım.
qitim kitim. qıtım. qutum. kütüm. güdüm. gizli. söylənməz nə.
sirli. salığ. saxlı.
qıtım kitm. qutum. kütüm. güdüm. gizli. söylənməz nə. sirli.
salığ. saxlı.
qitir kitir. kədər. kətər.
qıtırdamaq gəvrək bir səs çıxarmaı.
qıtırdı gəvrək səs. - qıtır qıtır etmə.
qıtır 1. yalan. uydurma söz. - qıtır atmaq. 2. incə, iti, sərtcə ,
yaxud gəvrək səsi yansıtır. - qıtır qıtır gülmək. - qıtır qıtır
çörək yemək. 3. dəğər. ölçü. əndazə.
qıtqı sərzəniĢ.
qıtqıl qırqıl. 1. qıtal. qırqın. vuruĢma. savaĢ. - aralarında qıtqıl
üz verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ. 2. qırıcı. - qırqıl darı,
ot.
qıtlaq 1. öldürücü tənqid olunmaq. 2. qırılan, ölünən yer.
qətlgah. sallaxxana.
qıtlamaq qıtmaq. 1. tənqid edmək. 2. eyibləmək.
qıtlaşmış qart. yaĢlı. qarı. qarıq. keçmiĢ. geçgin. əsgimiĢ.
qitlə kitlə. kiltə. dəmət. dəsdə.
qitləmək kitləmək. kitmək. kitməkləmək. neçə nərsəni birbirinə
keçirmək. bağlamaq. - barmaqların kitləmiş dururdu.
qitləşmək kitləşmək. kitəşmək. kitməkləşmək. birkiĢmək.
bağlaĢmaq. müttəhid olmaq.
qitli kitli. kilitli. bağlı. qapalı.
qıtlıq 1. yoxsulluq. kəsət. kasad. - para kasadı yoxumuzdur. -
yemək kasadı. 2. > qıqıtlıq. qırqıtıtlıq. qəhti.
qıtma qıtıq. tənqid. nəqd
qıtmaq qıtlamaq. 1. tənqid edmək. 2. eyibləmək.
qitmək kitləmək. kitməkləmək. neçə nərsəni birbirinə keçirmək.
bağlamaq. - barmaqların kitləmiş dururdu.
qitməkləmək kitməkləmək kitmək. kitləmək. neçə nərsəni birbirinə
keçirmək. bağlamaq. - barmaqların kitləmiş dururdu.
qitməkləşmək kitməkləşmək. kitəşmək. kitləşmək. kilitləĢmək.
qıtmır qısmır. pinti. xəsis. kəsmük. ağın. axın. qırpın. qırın.
çinis. qısmır. kibritçi. qısıs. xəsis.
qitrəmək kitrəmək. titrəmək.
qıtrı qırtı. > qədriərəb. < qırıq. az.
qıtrıl qırılmıĢ. məqtul. qətil.
qıvam tavan. dayqun. duruĢ. durma. quysunq. çağqın.- ölkə
qıvamı qılıncla qələmdəndir.
qıvamlanmaq tavanlanmaq. tabanlanmaq. dayqunmaq. duruĢsunmaq.
quysunmaq. çaqqınlanmaq.
qıvamlı dayqunlı. tavanlı. tavında olan. quysunqli.
qıvım burum. qopum. - bir qıvım: bir burum. bir qopum.
qıvır - qıvır qıvır: durmadan sarılmağı yansıtır. - qıvır qıvır
qıvrılmaq.
qıvırcıq 1. durmuyub qıvrılan, buruĢub toplanan. buruĢuq.
mücə'əd. tudə. tuydə. tüydə. - qıvırcıq kahı. - qıvırcıq
saç. - qıvırcıq saqqal. - qıvırcıq qoyun: incə qısa quyruqlu,
qıvıcıq yapal (tüklü) qoyun çeĢiti. merinüs. 2. qıvraq. fer.
mütəcəiid. - qıvraq saç.
qıvırma 1. burma. çevirmə. döndərmə. 2. çevirmə. əğmə.
qıvırmaq 1. əğirmək. bükmək. qırıtmaq. qatlatmaq. - saçını,
bunu qırağın qıvırın. 2. baĢa çıxmaq. bacarmaq.
baĢarmaq. bəcərmək. - bunu qıvırdınsa, eĢq olsun. -
onuda qıvırarım. 3. təpsəmək. oynamaq. qırcanmaq.
nazlanmaq. - qıvıra qıvıra oynamaq. 4. əğmək. çevirmək.
5. qıyı vermək. avrımaq. oğramaq. oğmaq. çarpmaq. 6.
dartmaq. büzmək. qıvrıĢdırmaq. tıncıqdırmaq.
qıvırzıvır aburçubur. hapursapur.
qıvraq qıvrıq. 1. dolanmıĢ sarılmıĢ. qanqal olmuĢ. - ilan qıs
qıvraq olmuĢdu. - qıs qıvraq: sıxıq bərk. ip iti. bərk bərkinə.
bək bəkinə. kip kipinə. - qıs qıvraq bağlamaq: kipə kip
bağlamaq. 2. burĢuq. pürtük. burtuk. - qıvraq saç. 3.
qırtıq. qırlı. nazlı. - qıvraq qız. 4. iti. dartılı. çəkilmiĢ.
qıyaq. sivir. sever. zirək. qıvırcıq. fer. mütəcəiid. - qıvraq
saç. 5. baĢarlı. bacarlı. bəcərli. çıxarlı. bacmar. çıxmar.
6. burraq. burqaq. bırraq. bırqaq. iti. yeyin. dikiz. tıkız.
- iti qıvraq: çağ durumlu. quĢqunlu. qusqunlu. çağlayan.
qivrəmək kivrəmək. kehimək. soyuğundan üĢümək.
qıvrıq qıvraq. 1. baĢarlı. bacarlı. bəcərli. çıxarlı. çıxmar.
bacmar. 2. qıp. qıpır. yarıq.- yağıĢ yağıb çəkilib, topraq qıp
qıp qaldı. - yaĢı ötüb, dərisi qıp kəsildi. - dağlar baĢ alıb
buram buram, qıpır qıpır gedirdi.
- qıvrıq dallı budaqlı: əğrəlti. əğri büğrü. dolaĢıq. - əğrəlti
bacaqlı qarı: dolaĢıq qıçlı. - əğrəlti yollar.
qıvrılmaq 1. əğrilmək. bükülmək. qırtılmaq. qatlanmaq. çəkilib
toplanmaq. - iplik, saç, qıl qıvrıldı. - bu kitabın yapraqları
qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq: gəbərmək. 2. çömbəlmək.
çönbəlmək. çörəklənmək. çövrəklənmək.
qıvrılıb yatmıĢ. 3. ölüĢgəmək. xumarlanmaq. qığrılmaq.
4. qığrılmaq. ölüĢgəmək. xumarlanmaq.
qıvrım 1. sancı. əzab. dərd. 2. əğrim. bükim. büklüm. qırlım.
qatım. qatlım. - saçın qıvrımı.
- qıvrım qıvrım, büklüm büklüm bükmək: qatlandırmaq.
- qıvrım qıvrım: çoq qıvırcıq. - saçı qıvrım qıvrım.
- qıvrım qıvrım qıvrılmaq: sandıdan bükülüb durma.
qıvrıntı (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti). qıvırma. əğrətin.
bükünti. qıyıntı. basdırma. qatlama. - bu yəmĢəyin
qıvrıntısı qaba düĢmüĢ. - qoşa qıvrıntı: bu tikiĢin oya (yazı.
bəzək) kimi tikilməsi.
qıvrışdırmaq qıvırmaq. dartmaq. büzmək. tıncıqdırmaq.
qıyağan - qıyağan daş: soğan daş: mərmər daĢların sürtməkdə,
soğanlamada iĢlənən daĢ.
qıyaq 1. qıyan. zalim. əsirgəməyən. qəddar. rəhimsiz.
əsigəməksiz. qıymazın. - bərk qıyaq kiĢi. - qıyaq gedmək:
iti. - qıyaq davranmaq. 2. iti. ürkək. cəsur. igid. - qıyaq
qəhrəman igid. 3. aĢırı. bətər. fövqüladə. mubaliğəli. -
qıyaq gözəl. qıyaq zəngin. - qıyaq bağadur. 4. qıvraq. sivir.
sever. zirək. 5. ə'la. bərk iyi. əntiq. yavuz. foquladə.
xariqüladə. 6. hünkür. qudurqan. vəhĢi. asav.
qıyaqlıq 1. ə'lalılq. yavuzluq. bərk iyilik. əntiqlik. foquladəlik.
xariqüladəlik. 2. qıyanlıq. zalimlik. əsirgəməzlik.
qəddarlıq. rəhimsizlik. qıymazınlıq.
qıyan 1. aparan. aparcı. mücri. 2. amil. bais. 3. qıyıcı. qıyıcı.
əsirgəməyən. zalim. qəddar. 3. qıyıcı. sərraf. para
qıyan. 4. qıyaq. zalim.əsirgəməyən. qəddar. rəhimsiz.
əsigəməksiz. qıymazın. - bərk qıyaq kiĢi. - qıyaq gedmək:
iti. - qıyaq davranmaq.
qıyanlıq qıyaqlıq. zalimlik. əsirgəməzlik. qəddarlıq. rəhimsizlik.
qıymazınlıq.
qıycıq ğıycıq.qıcıq. ğıcıq.
qıycıqlamaq qıcıqlamaq.
qıyı 1. ağız. uc. qıraq. kənar. - qıyı vermək: qıvırmaq. avrımaq.
oğramaq. oğmaq. çarpmaq. 2. yalı. yalqı. yalıq. qırağ.
kənar. - yalıya enmək. - yalı boyunca getmək. - yalıya
düĢmək. 3. qıraq. kənar. uc. nahiyə. 4. qıysı. sahil.
- pusula tapılmadan ön, gəmilər qıyıları izlərdi.
- qıyıda bucaqda: ötədə bəridə.
- qıyı küləyi: qara küləki: kecəyin qurudan dənizə əsən
külək.
- qıyıda tapılan nərsələrin baxıcısı, gorucusu: qıyıcı.
- qıyı sıra: dəniz boyu. qıyı boyunca.
qıyıcı 1. qıyıcı. qıyan. əsirgəməyən. zalim. qəddar. 2. qıyıda
balıq tutan avçı. 3. qıyıda tapılan nərsələrin baxıcısı,
gorucusu. 4. doğrayan. - tütün qıyıcı. 5. sərraf. para
qıyan. 6. qıyan. sərraf. para qıyan.
- bucaq qıyıcı: araçı sərraf.
qıyıc qıyıcı. qıyan. əsirgəməyən. zalim. qəddar.
qıyıq qıyma. qiymə. 1. incə incə doğranmıĢ. - qıyıq ət. 2. qırıq.
münhərif. 3. irinğ. çirk.
qıyıqlıq qırıqlıq. inhiraf.
qıyım zülüm. - qatmarlı qıyım: müzaəf zülüm.
qıyımlı bir dürlü, bir qılıqlı qırılmıĢ, doğranmıĢ. - incə qıyımlı ət.
- qaba qıyımlı ət, göy, tütün.
qıyın 1. çətin. çəlĢirimli. 2. tuq. tuqĢ. tuĢ. bucaq. burcaq. 3.
zülm. - qıyına muzayiqə edməmək, qısırqanmamaq:
qıymaq. acınmadan qılınmaq. qıymaq. qədər edmək.
qıyınmaq 1. əzilmək. bayılmaq. keçinmək. gedmək. - ürəyim
qıyındı. 2. qırılmaq, qırıqlığa uğramaq. - bütün gövdəm
qıyınır. 3. boğzamaq. kinlənmək. nifrət bəsləmək.
qıyıntı 1. qıyılmıĢ nərsə, qıymıq ürünü, məhsulu. - ət qıyıntısı. 2.
içkəm əzilməsi. qarın bayılması. - içimdə bir qıyıntı vardır.
3. qırıqlıq. inhiraf. - iĢlərdə bir qıyıntı duyuram. 4. ağrı.
əzab. dərd. 5. sıxıntı. darıxma. üzülmə. 6. zəhmət. 7.
müzahimət. 8. (qumaĢın qırağında olan tikinti, çevrinti).
qıvırma. qıvrıntı. əğrətin. bükünti. basdırma. qatlama. -
bu yəmĢəyin qıvrıntısı qaba düĢmüĢ. - qoşa qıvrıntı: bu
tikiĢin oya (yazı. bəzək) kimi tikilməsi.
qıyıraq qıyraq. qıyıda olan. yaxın. yağuq. yoğuq. qonĢu. qərib.
(# qıraq: uzaq).
qıyma qiymə. qıyıq. 1. incə incə doğranmıĢ. qırılmıĢ ət. qıyıq ət.
- küftəlik qiymə. lüləlik qiymə.- qiymə taxdası: ət qıydıqları
qalın taxda. 2. çərxlənmiĢ. - qıyma çərxi. 3. qılma. rəva
görmə. rəva bulma.
qıymaq 1. incə incə, rizə rizə doğramaq. 2. öldürmək. qəsd
edmək. - canıma qıyma. - bu gözələ qıyılarmı. 3.
əsirgəməmək. acımıyaraq qoymaq, vermək, edmək.
bağıĢlamaq. bəzl, fəda edmək. - parasın qıyamır. -
parasına qıyıb bu kitabı almadı. 4. acınmadan qılınmaq.
qədər edmək. qıyına (zülmə) muzayiqə edməmək,
qısırqanmamaq. - fələk mənə qıydı. - suçsuz birinə nasıl
qıyarım. 5. əqd edmək. qərarlaĢtırmaq. bağlamaq.
əncam çəkmək. - malla çağırıb nikah qıydırdılar. - nikah
qıymaq. - qıyamamaq: əsirgəmək. acıyıb fəda edəməmək. -
parayı qıyamadı. 6. doğramaq. qırmaq. əsirgəməmək.
rəhmisizlik edmək. zülm edmək. 7. qılmaq. rəva
görmək.
qıymamaq 1. asrağamaqcığa. asramaqcığa əsigətmək. əsirgəmək.
azırqanmaq. diriğ edmək. qısmaq. muzayiqə edmək. -
sözi əsirgədi: asradı: ağzın açıb danıĢmamaq. düĢünb
daĢınıb danıĢmaq. - parasına əsigəməyən: asramayan:
xərcləmək. 2. qısdırmaq. qısmaq. əsirgəmək. diriğ
edmək.
qıymazınlıq qıyaqlıq. qıyanlıq. zalimlik. əsirgəməzlik. qəddarlıq.
rəhimsizlik.
qiymə qıyma. qıyıq. 1. qırılmıĢ ət. qıyıq ət. incə incə doğranmıĢ.
- küftəlik qiymə. lüləlik qiymə. - qiymə taxdası: ət qıydıqları
qalın taxda. 2. çərxlənmiĢ. - qıyma çərxi.
qiymətlənmək alınmaq. dəğər tapmaq. dəğinmək. tutunmaq.
bahalanmaq.
qiymətli qala. bahalı.
qiymətsiz 1. dəyərsiz. kəməlsiz. qədirsiz. bahasiz.kəkiz. kənğiz.
kəniz. 2. savan.
qiymətsiz kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək. salıkasız4. salmaksız4.
sıysız. sayqısız. e'tibarsız. mübtəzəl. dəğərsiz.
qiymətsizlətmək kəpəzlətmək. kəpəzələtmək. köpəklətmək. kövəklətmək.
salkasızlatmaq. salsızlatmaq. sıysızlatmaq.
sayqısızlatmaq. e'tibarsızlatmaq. mübtəzəllətmək.
dəğərsizlətmək.
qıymıq qırıq. xırda. baltalanmıĢ taxda, gəmikdə olan kiçik
qırcıqlar. - əti iyi yu, qıymıqı qalmasın. kiçik yonqa. -
yemkdə qıymıq varıdı, diĢimə düĢüb qırdı.
- odun qırıqları: qıymıq. iriq otunğka.
qıynaq quĢ pəncəsi.
qıynaqlı çaqır, qartal pəncə. qaparuzçi.
qıyraq qıyıraq. qıyıda olan. yaxın. yağuq. yoğuq. qonĢu. qərib.
(# qıraq: uzaq).
qıysı qıyı. sahil.
qiyusk kiyusk. < köçək. köşək. salaĢ. baraqa. yol üstü qurulan
əğrəti tüncıq. - qəzet salaĢ. - bostan salaĢ.
qiz giz. 1. sirr. iç. - bu iĢdə gizil (gizli) yox. - gizsiz iĢ, söz,
duruĢ, baxıĢ, anlam. - bir gizni, sirri, içi açımaq: sökmək.
qoxulatmaq. iylətmək. ifĢa edmək. - yarın onun iĢlərin
qoxulatacağam. 2. zəmir olub, "sizinğ" deməkdir. -
iĢinğiz: sizin iĢiz. - atanğız: sizin ataz.
qız ğız. ğiz. zəmir olub, "sizinğ" deməkdir. - iĢinğiz: sizin iĢiz. -
atanğız: sizin ataz.
- qız almaq: evlənmək.
- yinçqə qızka. odalıq qız. inçqə qız. kəniz.
- qulluqçu qız: yanaşma qız: bəsləmə.
- qız xanım: xanım qız: xan qılığı, tərbiyəsi görən gənc qız.
madmazel.
- damla qız: çox gözəl, arıq incə qız.
- duzlu qız.
- qız məməsi: Ģaftalı ( bir çeĢit). ağac qavını.
- qız quşka: insan üzərinə düĢəcək kimi alçaqtan uçan.
tüklərinin rəngi hunduĢqaya bənzəyib açılınca rəngtən rəngə
girən bir quĢ.
- qız quşı: ağac qaqanın yaĢıl bir çeĢiti.
- qız kimi: çox utancaq oğlan, kiĢi, adam.
- qız kilimi: qız toxumu: elat qızlarının toxuduğu çox gözəl
bir kilim, toxunma.
- qız vermək: evləndirmək.
qızaq qayaq. 1. ğırılğac. qar buz üstündə sürülən təkərsiz,
alçaq beĢik. dənizdə yerləĢdirilib, üstündə gəmi
düzətməyə yarar böyük taxda. qayığı dənizə yendirilən
dəzgah. millər ilə döĢənmiĢ yolda sürülən bir çeĢit
beĢik. 2. qazıq. iĢkəncə. - nədən böylə qazıq, böylə qızaq.
- qopan qazıq: qiyamət uqubəti.
qızaqlıq döĢəmə təxdələrin altındaki qılıclama kiriĢlər.
qızaqmaq gücənmək. darılnaq. tarılmaq. hırslanmaq. - sizin mənə
gücənməyə çatız yoxdur.
qızalaq çöl lalası. gəlincik. çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək.
gəlincik çiçəyi.
qızamuq qızılca. həsbə. - qızamuq çıxarmaq. - qızamuq tutulmaq.
qızan dəli qanlı. qəhrəman. - qarı qızan: hammı. tüm el.
qızarma qızıllıq.
qızarmaq 1. (utancdan, hirsdən, yeyin iĢləməkdən) qan üzə qaçıb
qımızı boya almaq. 2. tutıĢmaq. - kömür qızardı.
- göz qızarmaq: ağlamaq.
qızarmış - qızarmış olan: qızıl. qızğın.
qızartma bəqəndi. tava kababı.
qızartmaq alazlamaq. alatlamaq. ütmək. ütüləmək. ota tutub
qızdırmaq. qızıllatmaq. qızmartmaq. qızıllatmaq.
qırmızılatmaq. alğatmaq. - günəĢ almanı qızartdı.
- göz qızartmaq: utandırmaq.
- kabab qızartmaq: gürpləmək. güriləmək.
qızdırmaq 1. ota tutub qızartmaq. qızıllatmaq. 2. cinlətmək.
sataĢmaq sonuncu olaraq quĢqrtmaq, qıĢqırtmaq.
yügrütmək. acıqlandırmaq. - əğlənmək üçün üçün birin
qızdırmaq. 3. azdırmaq. qızıĢdırmaq. küysitmək.
Ģəhvətə gətirtmək. - qızların çılpaq dolanması, ərkəkləri
qızdırar. - qoçları qızdırmaq. 4. issilik vermək.
qızıĢdırmaq. - qırmızı bibər, toyuqları qızdırar:
yumurtlamağa gücləndirər. 5. itmək. təĢviq etmək. tərğib
etmək. - uĢaqları oxumağa qızdırın. 6. tarqıtmaq.
darğıtmaq. tarlatmaq. darlatmaq. hirsləndirmək.
- artığına qızdırmaq: təpindirmək.
qızğın qızarmıĢ olan. qızıl.
- qızğın tas: keçmiĢdə qızdırıb baĢa geydikləri iĢkəncə atqıtı.
qızğınlığ 1. kövsünmə. azqınlıq. - buğanın, inəyin, ayqırın
qızğınlığı. 2. çox qızıĢma. çox ısınma. 3. alovlanma.
odlanma. - danıĢığın qızğınlığı. 4. darğınma. gücənmə.
hirslənmə. - indi çox qızğındı. 5. darqınlıq. gücnük. hirs.
qəzəb. 62. alovlanma. iĢtiğal. - qavqanın qızqınlığı. 7.
azqınlıq. köysünmə. küysünmə. yanqığ. - kiĢinin
qızğınlığı. - buğanın qızğınlığı.
qızğınmaq qızıĢmaq. azmaq. küysinmək. Ģəhvətlənmək. - diĢi, ərkək
qızışdılar. - qoçlar, buğalar qızıĢır.
qızıq 1. Ġstək. izdək. qınıq. irək. ərik. irkək. hacət. 2. rayic.
rivacda olan. - qızıq para, mal, moda.
qızıqlaşmaq dalaqı ĢiĢmək.
qızıl - qızıl yonca.
qizil gizil. gizlisi olan. sirli. içil. - bu iĢdə gizil (gizli) yox. - gizilsiz
qızılca 1. qırmızımsı. qırmızımsı. qırmızıca. qırmızıya çalan.
qırmızya çalar. qırmızımsı. - qızılca buğday: buğanın
yumĢaq, kəvrək çeĢiti. - qızılca qopat (qiyamət): vəlvələ. 2.
qızamuq. həsbə. - qızamuq çıxarmaq. - qızamuq tutulmaq.
qızılcıq kallığda ağ, yetgində qızı al olan yemiĢ. zoğal. dağlarda,
baxcalarda bitən, fındıq yekəlikdə, uzunca çəkirdəkli,
qırmızı müyxuĢ yemiĢ. - qızılcıq sopası: dayaq. tə'dib. -
qızılcıq ağacı: bu ağacdan dəğənək yapılır.
qızılçı qızılla iĢləyən. altunçı. quyumçu. qoyumçu. zərgər.
qızıl 1. al. alıq. qızmır. qırmız. 2. qızarmıĢ olan. qızğın. - qızıl
dəmir. 3. aĢırı (həddən aĢmıĢ) olan durum. - qızıl boya.
qızıl dəli. - qızıl iyi. - qızıl kiĢi: tapılmayan, az görünən kiĢi. 4.
altın. - qızıl alma. 5. qızıl kəsəli. qızıllıq. isqarlatin. - qızıl
otu: eĢək qulağı.
- türünci qızıl boya: axĢam qünəĢi.
- qızıl qız: qız oğlan: bakirə oğlan.
- qızıl ilə boz arasında olan boya: qula. - qola saçlı kiĢi. -
qola at. səmənd.
- qızıl Quş: Doğan. ġungur. Köğön. ġahin. ġunqar. Al QuĢ.
- damla qızıl: som qızıl.
- qızıl suyu ilə qablamaq: altın yaldız. - qızıl yaldız: abi təla.
- qara qızıl: qara yer. qarmaq. topraq.
- qızıl baş: fədayi.
- qızıl dəli: büsbütün dəli. çılqın.
- qızıl boya: qırmız.
- qızıl söğüt: söğütün çeĢiti.
- qızıl yapraq: qasıq otu.
- qızıl kəsəl: qızıllıq. qızamuq oğĢar, ondan qorxulu olan
yoxucu kəsəl. isqarlatin.
- qızıl alma.
- qızıl topraq.
- qızıl boya.
- qızıl saqqal: qırmızı səqqal.
- qızıl adalar: mərmərədə ustanbula yaxın kiçik adalar.
- qızıl ağac: bir çeĢit urman, meĢə ağacı.
- qızıl baş: Ģah ismayılın çəriklərindən bir bölüyünün adı.
- qızıl xəstəlik.
- qızıl yapraq: ağır otu.
- qızıl yumurta: al boyanmıĢ yumurta.
- qızılca: qızıl xəstəliyi.
- qızıl şab: açıq əflatuni boya.
- qızıl söğüt: bir çeĢit söğüt ağacı.
qızıllaşmaq qızıĢmaq. odlanmaq.
qızıllatmaq ota tutub qızartmaq. qızdırmaq.
qızıllıq 1. qızıl. qızıl kəsəl. qızamuq oğĢar, ondan qorxulu olan
yoxucu kəsəl. isqarlatin. - qızıl otu: eĢək qulağı. 2.
qırmızılıq. qızarma. qırmızı boya. - yanqın qızıllığı:
alovun yanqıtı, inikası. - yanqın qızıllığı: yanğından yanığan
(düĢən) qızartı.
qızışdırmaq 1. azdırmaq. qızdırmaq. Ģəhvətə gətirtmək. öqsüləmək.
təhrik edmək. - qızların çılpaq dolanması, ərkəkləri qızdırar.
- qoçları qızdırmaq. 2. ürək vermək. tovrandırmaq.
tavrandırmaq.
qızışma - çox qızışma. qızğınlığ. çox ısınma.
qızışmaq 1. odlanmaq. qızıllaĢmaq. 2. yügrünmək. acıqlanmaq. 3.
azmaq. qızğınmaq. küysinmək. Ģəhvətlənmək. - diĢi,
ərkək qızışdılar. - qoçlar, buğalar qızıĢır. 4. issinmək.
ısınmaq. 5. itinmək. təĢviq olmaq. tərğib olmaq. - uĢaqlar
oxumağa qızışdılar. 5. qudurmaq. quduzmaq. azmaq.
həyəcanlanmaq.
qızqın 1. aĢqın. taĢqın. daĢqın. coĢmıĢ. quruĢan. xiruĢan. 2.
talaĢman. dalaĢman. qavqaçı. əxlaqsız. sataĢqan. 3.
tavlı. tovlu. qurdu. qurd. yırtıcı. 4. balkan.
qızqınlatmaq qurmaq. tavlamaq. tovllamaq.
qızqırmaq qızğırmaq. 1. ilanın ıslıq çalması, fısıldamaq. 2. quĢları
ova enərkən bir özəl səs çıxarıb, qıy vurub bağırmaları.
qızqurmaq iĢkəncəyə qoymaq. cəzasını çəktirmək. cəzalandırmaq.
qizlədən gizlədən. qıtan. qutan. kitən. kütən. gütən. saxlur.
söyləməz.
qizləmə gizləmə. saqlayıĢ. saxlama. kitman. ixfa. - bir belə sıxı
saxlayışda nə anlam var.
qizləmək - gizləmək. qapaq vurmaq. saxlamaq. ört bas edmək.
gömmək. örtmək. basırmaq. quylamaq. batırmaq.
saxlamaq.
qizlənəcək - saxlanacaq, gizlənəcək yer. saxlantı. gizli bucaq.
qizlənmə gizlənmə. örtünmə. saxlanma. ihticab.
qizlənmək gizlənmək. saqlanmaq. sinğmək. sınğmaq. batmaq. -
qorxub gizlənmək: sinğmək. sınğmaq.
qizlənmiş gizlənmiş. saqlı. gizli. məstur. məxfi. məktum.
qizlətmək gizlətmək. qayırmaq. geyirmək. örtmək. gizlətmək.
sınğırmaq. sınğdırmaq. içərimək. çoxura qoymaq.
gömmək. batırmaq. - sirrlərin gizlətmək: saqqal
saydırmaq.
qizli 1. qapaqlı. örtlü. saxlı. məstur. məxfi. - qapaqlı iĢ. 2.
məhrəmanə. məktum. baĢı qapalı: qapalı baĢ. 3.
saxlaq. qapalı. məxfi. ğeyri ələni. 4. saqlı. saxlı.
gizlənmiĢ. məstur. məxfi. məktum. 5. sinğsi. saxlı.
gizlidən soxulub incik verən. 6. qutum. kütüm. güdüm.
qıtım. kitim. söylənməz nə. sirli. salığ. saxlı. 7. absıt.
absın. abısıt. (abamaq: gizlətmək). gizli. qapaq. xəfiyyə.
qapıl. qapılı. qalıb. yasırın. yasırılğan. tıxılğan. məxfi.
- gizli bucaq: saxlantı. saxlanacaq, gizlənəcək yer.
- gizlicə izləmək, dinləmək, güdmək: anındamaqcığa.
andamaqcığa.
- gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq: qovalamaq.
qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq. bəkləmək.
- gizlin: əl altı. əlaltın. astın. yaĢın. yaĢırın. xəfiyyən.
- gizli savçı, görəvçi: avçı.
qizlicə gizlicə. əl altı. sınğcə. sinğcə. içərin. - arxadan arxaya:
bəlli edməksizin.
qizlilik gizlilik. sinğsilik. sinsilik. saxlılıq. gizlidən soxulub incik
verməklik. münafiqlik.
qizlimsizin gizlimsizin. açıq. aĢgara. saxlamsızın. ələni.
qizlin gizlin. gizli. əlatı. əlaltın. astın. yaĢın. yaĢırın. xəfiyyən.
qizlinbac gizlinbac. saqlanbac.
qızmaq azmaq. (heyvan) siqmək. sıqmək. azmaq. qoçlanmaq.
qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq. igitlənmək. ürəklənmək.
qalxunmaq. dikə davranmaq. hirslənmək. qayqırmaq.
taqınmaq. taxınmaq. küsnəmək. qoĢnımaq. talabsımaq.
dalabsımaq. qızaqmaq. gücənmək. darılnaq. tarılmaq.
hırslanmaq.
- sizin mənə gücənməyə çatız yoxdur.
qızmır qırmız. qızıl. al. alıq.
qo ək. "qoy. qon" sözünün qısağı. ək olaraq sözə əklənir. -
duzqo: duzluq. duzdan.
qoba qopa. mühəddəb (# hopa. kova: müqəər).
qobud gobud. yavaĢsız. e'tinasız.
qobult gobult. gobut. qalın. tox. qaba. kəsif. zəxim. qəliz.
koloftfars (< kop).
qobur 1. içi boĢ dar uzun qab. bir baĢı qapalı, yaxud iki baĢıda
açıq olur. - qələm qoburu. - yəhər qoburu: yəhər qapalı
peĢto qılıfı. - ox qoburu: tir kəĢ. 2. əl yolu, ayaq yolu,
bulaĢıq yolunun, bulanıq suyunu dıĢarı göndərən
genglər, gühlər. - qobur tıxanmıĢ. - qoburu açmaq. 3. dar
uzun, ustuvani biçimində olan nərsə. - qobur Ģalvar. 4.
minarə. - iki qoburlu qonut: iki minarəli məscid. 5. nərsiyə
özəl qab. - qələm qobur: qələm qabı. - ox qobur: sadaq. 6.
qab. - ox qoburı: ox qabı. tərkəĢ. sağdaq. sadaq. tərkəĢ.
qobut gobut. gobud. gopud. 1. qubad. quba. qaba. batal. ənkə.
gəbə. qaba. qalın. ĢiĢik. yoğan. yoğun. 2. qaba.
tulumba. qayta. çapqın. tərbiyəsiz. - iri, qanmaz gobud
gənc: toraman. qılıqsız. gicbəsər. 3. gobult. qalın. tox.
qaba. kəsif. zəxim. qəliz. koloftfars (< kop). 4. qart.
bədəxlaq. iri. yonğa. qaba. iĢlənməmiĢ. ədəbsiz.
tərbiyəsiz. xam. 5. biçiksiz. bəĢiksiz. qatanqur. biçimsiz.
yaxıĢıqsız. qılıqsız. beqiyafə.
qobutluq gobutluq. qartlıq. bədəxlaqlıq:
qobuz gopuz. ĢiĢik.
qoca > xoca > xacə. 1. ağa. pir. Ģeyx. - qoca olmaq. qocalığa
çatmaq. 2. böyük. yekə. əzim. - qoca dağ. - qoca ölkə. -
qoca dəniz. - qoca yapı. 3. əsgi. adlı. məĢhur. - qoca
əfəndi. - qoca paĢa. - qoca tarix. 4. güclü. ağıllı. müdəbbir.
- qoca xaqan. - qoca bilgin. 5. yaĢlı. sınaqlı. təcrübəli.
- qoca başı: aqsaqqal.
- qara qoca: tükü ağarmamıĢ yaĢlı.
- qocalıqdan bir nə bilməyən kişi: tarabuzan babası.
- qoca oğlan: ayı.
- qoca başı: bir hey'əti ümənanın baĢı
- qoca qarı: qoca qadın. əcuzə.
- qarı qoca: ər arvad. - qarı qoca qavğası. qısqancılıq
qavğası
qocalaq çaylaqın böyük çeĢitlərindən.
qocalaşmaq qocalmaq.
qocalmaq qocalaşmaq. qocamaq. - könül qocamaz.: - çox yaşlanıb
qocalmaq: çox qarımaq. qağĢamaq. (< qaq: sərt səs).
qocamaq qocalmaq. - könül qocamaz. - qocamıyasın.
qocaman irimiĢ. ərmiĢ. iri. yetgin. böyük. yekə. qos. qaba.
qabarmıĢ. böyük. sarman. azman. iri.
qocamanlıq irilik. böyüklük. yekəlik.
qoç gəbəĢ. qabaĢ. qoyun ayğırı. damızlıq ərkək qoyun.
ərkək qoyun.
- bir qoç qırx əlli soyunu doğrda bilir.
- əkməğinə qoç: 1. əli, qapısı açıq. səxi. 2. çörəyinə,
parasına güvənən.
- qoçbaşı: qala almaqda iĢlənən bir yaraq.
- qoç buynuzu: 1. bitgi adı. əklilol məlik otunun çeĢiti. 2. top
qundağında, parça tıxılacaq güclü çəngəl. 3. iki qulaqlı paltar
asqısı. evlərdə bəzək kimidə kullanır.
- qoç qatımı: güzdə qoçları qoĢnı üçün sürüyə qatmaq.
- qoç qatımı fırtınası: bu çağda oluĢan tufan.
- qoç igit: diri baĢ, canlı ürəkli oğlan.
qoçaçı qoşaçı. (< qoşmaq). qoçı deyilən arabanın sürcüsü.
qoçaç qoşaç. (< qoşmaq). 1. arabaçı. daĢqaçı. faytunçu. at
qoĢmasını bilən kiĢi. 2. qoĢı. qoçı. otaq kimi hər yanı
pəncərəli araba.
qoçaq çağ. güclü.
qoçaqlanmaq qoçlanmaq. tuqĢanmaq. igitlənmək. ürəklənmək.
qoçan (sərt, bərk, dik, sicim olan nərsə). 1. ustuvanə. doğru, girdə
uzanan qol. 2. situn. dirək. 3. muqavim. 4. kələm kimi bir
sıra bitgilərin topradan biçildikdə, yerdə qalan
kötükcələri. - kələm, kahı qoçanı. 5. məkə (mısır buğdası)
dənələrinin üstündə bitiĢik olan soba kök. - dənəsin yedi,
qoçanın yaxdı. 5. kitab dəfdərin yapraqların sökəndən
son, qalan kötük. 6. abunə, kupon kağızcıqların
ayırandan son qalan köçək. 7. zuğ. - qoçanı ilə birlikdə
olan məkə: qoqoruz.
- qoçan dəfdəri: ana dəfdər. kötük.
- qoçan kimi sərt, donmuş. - soyuqdan barmaqlarım qoçan
kimidir.
qoçı qoşı. 1. qoçaç. otaq kimi hər yanı pəncərəli araba.2. altı
boĢ, yerdən uca ambar. (aĢlıq, dən döĢ, baĢqalırı qoyulur).
qoçqar döğüĢə yarqanmıĢ (hazırlanmıĢ) iri qoç.
qoçlanmaq qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq. igitlənmək. ürəklənmək.
qodaxtəfars < közəkmiş. çözük. közük. ərimiĢ. açılmıĢ.
qodaz < çözər. çözərtən. çözən (> suzan). közərtən. açan.
çökürtən. əridən. yaxan.
qodazfars < güdaz. küydas. küydaz(< küymək: yanmaq). küyən
nərsənin durumu. yanma. yanar. yanqın. - nə küyə
küyə, küydazla yalvarırdı.
qoduğ Ģuluğ. oynaq.
qodurmaq qoydurmaq. taxdırmaq. yapıĢdırmaq. ilqa' edmək tə'liq
edmək. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ, baĢqasın taxdırmalı.
qodus küməs. (< kümə. qoma) qomaç. toyuq axırı. - gün batır,
toyuqları kümslə bala.
qof kof. küf. Cof < kov. 1. qoğuq. kovuq. oyuq. gədik. içi boĢ.
- qoğuq diĢ. - qoğuq ağac. - diĢ qoğyğu: çürük diĢin kof
yeri. 2. sapıq. sapaq. səfeh. axmaq. cahil. - kof kiĢi.
- kofu kafı olmayan: bütün. som. içi dolu. kamil. - som kiĢi.
- som gümüĢ. - som altın.
qofa kofa. yuvarlaq qayıq.
qofas kofas. kövəz. boĢ. havayı. sapaq.
qofluq küflük. kofluk. qoğuluq. qoğuqluq. sapaqlıq. sapıqlıq.
səfehlıx. axmaqlıq. cahillik. cəhalət.
qoğuşmaq qoğuşmaq. qoğalanmaq. fıĢqırmaq. qaynaĢmaq.
qohum qavuĢ. vəslət. - qohum əqrəba: soy sop: tayfa uruq. - soy
sopu arı kimi çox bir kiĢi.
qohumlu tayfalı. uğuĢlu. oğuĢlu. elli.
qoxmuş bırıq. barıq.
qoxumuşluq yıTıqlıq.yıdıqlıq. yıpranıĢlıq.
qoqa qoğa. koğa. kova. 1. dolça. dəluv > dəlv. 2. alçatma
söcüğü. təhqir. 3. xoĢ qoxan, parıldadan bir maddəki
taxtaya sürülür. - qoqa kərəkə: qoqa təsbeh.
qoqalamaq qoğalamaq - qoğala qaç: qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə.
hərvələ. yüryüĢ. tələsik.
qoqalanmaq qoğalanmaq. qoğuĢmaq. fıĢqırmaq. qaynaĢmaq.
qoqalıq qoğalıq. tükli qamıĢ. həsir otlarından olan bir çeĢit
qamıĢ.
qoqan qoğan. qovan. kovan. (boĢ). {< kov. kav. kəv. kəvmək}. 1.
pətək. - arı qoğanı {1. arı yuvası. 2. çox qalabalıq yer.}. -
qoğan otu: yüksük otu. - qoğan çiçəyi: arı üĢən, yığıĢan
çiçək. oğul otu. 2. kəpsul. kapuĢ. dərman, barut qoyulan
qorcuq, qabıqcıq. fiĢəng qoğanı. 3. izən. izləyən. tə'qib
edən. - yel qoğan: yüksək yerə vurulub, yelin əsməsinin ,
əsən yönün göstərir. 4. ocağın, sobanın, peçin borusunun
təpəsinə qondurulub, yelin əsdiyi yönlə fırlanıb, tüstünü
dıĢarı sorub, içəridə düdməyi önlür. - külək vurub peçin
qoğanın salıb. 5. saatın dəqiqələri göstərən iğnəsi. -
saatımın qoğanı sınıb. 6. saatın dəqiqələri görsədən uzun
zuğ. 7. boru baĢına yerləĢədirilən dönər təkərlək yelpik.
bu ayqıt, yanan sobanın, peçin, ocağın düdməsini
önlər. 9. gəvən. gəvən otı. bir çeĢit tikənli ot. 10. qaĢar.
qaĢır. ayıq. uzaqladan. tərd edən.
- kötü qoxan hər şey: yıdıq.
qoqara qoğara. > qora. 1. qoğmaq, oğmaq üçün arac. əğik,
ufaq, incə diĢli, yontmaq üçün kəsici arac. 2. ititmək
aracı. suğan. soğan (< su: iti) > suhanfars).
qoqarca pis qoxuyan bir heyvan.
qoqdurmaq qoğdurmaq. qovdurmaq. üzdürmək. sürdürmək. tərd
edmək. - kəndisini hər qapulandığı qapudan qoğdurdu. -
onu hər yerdən qoğdurduran, qılığının sərtliyidir.
qoqdurmaq qoğdurmaq. savdurmaq. dəf etdirmək. - bu gəvĢək kiĢini
iĢdən savdurmali.
qoqıcı qoğıcı. münafiq. nəmmam. ğəmmaz.
qoq qovq. bir çeĢit kömür ki, kürədə bir qədər yandırılıb
çıxardıqdan sonra yandırılmağda iĢlənirlir. bu kömürün
tüstüsü az, istisi çox olar.
qoqqu qoğqu. qoğma. sürmə. sürü. tərd.
qoqqun qoğqun. qorixtəfars. gərixtə. gerixtə. qırmıĢ. qaçmıĢ.
qaçqın.
qoqlamaq qoğlamaq. koğlamaq. əvzəmək. köpöyoğluluq edmək.
yıtlamaq. yıdlamaq.
qoqlaşmaq qoxulaĢmaq. yıtlaĢmaqka. yıdlaĢmaq. yıylaĢmaq.
iyləĢmək.
qoqma qoğma. qoğu. sürmə. sürü. tərd.
qoqmaq qoğmaq. savmaq. ötürmək. buraxmaq. çıxarmaq.
mürəxəs edmək. ruxsət vermək. qoğmaq. dağıtmaq .
savmaq. dəf' edmək. qovmaq. sürmək. aralatmaq. tərd
edmək. nəfy edmək. - yaramaz kiĢiləri kənddən sürdülər.-
yel bulutları dağıtdı.- gəvĢəklər savulsun iĢdən. - eĢqi sav
baĢından görərsən özünü. - sav baĢında ölkənin düĢməni
qəddarıni.
qoqoruz 1. sivri çirkin qılıqlı nərsə. xoruzlanan kimi. 2. qoçanı ilə
birlikdə olan məkə.
qoqoruzlanmaq xoruzlanmaq. sivri sivir, dikə durmaq.
qoqsulamaq qoğsulamaq. ütüləmək. - tüklərim ütüləndi.
qoqu qoxu. öt . ud. < öd. (< ötmək). id. ətir. odkolun. ötən, ötür
nərsə.- ud ağac: öt ağac. qoxar.
qoquq qoğuq. kovuq. oyuq. gədik. küf. kof. içi boĢ. - qoğuq diĢ. -
qoquqluq qoğuqluq. qoğuluq. qofluq. küflük. kofluk. sapaqlıq.
sapıqlıq. səfehlıx. axmaqlıq. cahillik. cəhalət.
qoqulatmaq 1. qoxusun, iyin duyurmaq, yoxlatmaq, baxdırmaq. iz
izər bildirmək. - bu gün nə piĢirmiĢim, nə yapmıĢım sizin
hamınıza qoxulatacəyim. - gördükləri bir yana, heç bel
duyduğun qoxulatmadı. 2. az vermək. doyurmamaq. -
görsətib qoxulatıb getddi. - onun iĢi qoxulatmaqdı, hay
küyünə baxma. 3. dadandırmaq. dadlıq, örnək, məsdurə
vermək. - yeni malları hər yana qoxulatın. 4. təbliğ edmək.
- inandığızı qoxulatın. - bu sözlə, nəyi qoxulatmaq
istəyirsiz. - qoxulatmaq birlirsiz nə deməkdir, ucundan yayıb
görsətib, hisləri oyatmaqdır. 5. bir gizni, sirri, içi açımaq.
sökmək. iylətmək. ifĢa edmək. - yarın onun iĢlərin
qoxulatacağam.
qoqulmaq qoğulmaq. sürülmək. nəfy olunmaq.
qoqulmuş qoğulmuş. sürülmüĢ. sürgün. 2. mətrud. 2. mənfi.
qoquluq qoğuluq. qoğuqluq. qofluq. küflük. kofluk. sapaqlıq.
sapıqlıq. səfehlıx. axmaqlıq. cahillik. cəhalət.
qoqumaq qoxumaq. 1. qoxu, iy duyulmaq. izi çıxmaq. - o nə yapsa
qoxur. - nə duyduğu qoxur. 2. az alıb doymamaq. - onun
iĢi qoxumaqdır. 3. dadlıq, örnək, məsdurə olmaq. - yeni
mallar qoxumadan, güc satılır. 4. carlanmq. təbliğ
olunmaq, edinmək. - çox kiĢilər özün qoxur. - buları burax,
az qoxu biraz. - bu sözlə, nə qoxumaq istəyirsiz. -
qoxumaq, yayılmaq 5. bir giz, sirr, iç açılmaq. sökülmək.
iylənmək. ifĢa olmaq. - yarın onun iĢləri qoxacaq. 6.
nərsənin öndən olunması duyulmaq. - savaĢ qoxur. -
iĢlərin səngiməsi qoxumur: pisəlməsi duyulur, gözlənilir. 7.
iylənmək. yıtlanmaq. yıdlanmaq. pozulmaq.
ağırlaĢmaq.- yemək ağırlaşdı.
qoqumuş iğdin. iylənmiĢ. pozuq.
qoqurmaq - alazlayıb qoğurmaq: ütüləmək. - sütül ütmək.
qoquş qoğuş. 1. həmkəf. döĢəməsi, dabanı yerlə bir tarazda
olan otaq. 2. böyük talarlarda, binalarda, dayrələrdə
salunların, tənəbilərin hər biri. - yemək qoğuşu. - danĢıq
qoğuşu. - yataq qoğuşu. - qıĢla qoğuşu. 3. kilas. sinif.
sınıb.- dərs qoğuşları. - birinci, ikinci, üçüncü qoğuş.
- qoğuş ağacı: bir çeĢit kiriĢ kərəstəsi. 4. köks. qoyun.
qucaq. sinə. ağuĢ. - al qoynuva. - nənəsinin qoyununda
böyüyən uĢaq. - qouyun qoyuuna: birbirinin qucağında. - o
mənim qoynuumdadır: o mənimdir. o məndədir. 5. sala.
salon. baĢ oda. divan. evlərdə, yapılarda ən böyük oda.
rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. tənəbi.
qoquşmaq qovğalaĢmaq. itiĢmək. birbirin qaqmaq, itələmək.-
itişməkdən iĢləməyə çağ tapmır.
qoquşmaq . iyləĢmək. dilləĢmək. tanıĢmaq. bilgiĢmək. 2. seviĢmək.
sarılıb öpüĢmək.
qoquz (1. < quru. 2. < kövuz: boĢ). yoxsul. zügürt. müflis.
qoquzlamaq (1. < quru. 2. < kövuz: boĢ). yoxsullamaq. zügürtləmək.
parasız qalmaq.
qoquzluq (1. < quru. 2. < kövuz: boĢ). yoxsulluq. zügürtlük.
parasızlıq.
qol 1. ulam. takım. bölüm. əl. dəsd. - qol qol: bölük bölük:
ulam ulam: takım takım. əl əl. dəs dəs. 2. mə'mur. - qapı
qolçusu: idarə mə'muru. 3. əsgər. sərbaz. 4. gəzmə.
gözətçi. ağalığın (devlətin) yardımçı gücləri. polis. 5.
budaq. üzv. 6. Cinah < çanaq. qanat. Ģaxə. Ģəbəkə.
tarmaq6. darmaq. 7. mə'muriyyət. 8. imza. - xanlığın,
şahlığın qolu, imzası: toğra. - toğralı kağız. - toğrasız heç
bir nəyə baxılmaz. 9. yol. axar. tamar. damar. - yağmır
suları yerin damarlarına iĢlədi. - daş atıb qolu yorulma:
əməksiz, zəhmətsiz bi nəyə yiyələnmək. 10. yenğ. yanğ. bol
yanğ.
- iləri qol: ilgəqol. baĢdöl. təlayədar.
- qapı qolı: dərbar çərikləri.
- qol burmaq: qələbə çalmaq.
- qoĢunda olan sağ qol sol qol.
yüksəkdir.
- çox qollu çəngəl: qaz ayağı.
- qolı qulpı yox: qolı qulağı yox: tutacaq yeri olmamaq.
- qolun dayancaq yeri: qoltuq. - qoltuqlu səndəl.
- qol qanat: 1. gövdəni quran üyələr, üzvlər. - tutar qolı
qanatı yoxdur. 2. nərsənin durumunda durduran, harmonısın
saxlayan parçalar. istinadqah. güc quvvə. - qol qanatı
kəsildi.
- 1. qolun dirsəkdən aĢağ bölümü: əriş. 2. arabanın,
daĢqanın qolu: əriş.
- qol ağası: yüzbaĢı ilə bəybaĢı arasında bir ünvan. {- sol qol
ağası. - sağ qol ağası}.
- qola çıxmaq: qol gəzmək: mə'muriyyətə çıxmaq.
- iləri qol: müqəddimə. - geri qol: quyruq.
- qolı atmaq: qolı çıxmaq.
- qolların açmaq: istəməkdə bulunmaq.
- qol ordu: kiçik ordu.
- qol vurmaq: bir aĢağı bir yuxarı gəzmək.
- qol uzatmaq: qollanmaq. bölüklənmək.
- qolu uzun: qolu yetir: sözü, hükmi keçər.
- qol basdırmaq: qolun ağzın qıvırıb tikməklə əkləmək.
- qara qol: polis. jandarma.
- qol qanat: əl ayaq. cəvarih. - qol qanatı kəsik: qol qanatı
qırıq: təprəşə bacarıqsız.
- qol yermək: yardımlamaq.
qolac qulac. iki qolun açıqlığı boyunda. iki qolun açıq olarkən,
bir öbür ucuna dək olan aralıq. me'marların iki arĢını.
- ipi ki ölçər qıldı qulaç (qolac) \\ qılıb on iki min qarı, bir
yığəc: bir qulaclıq ipi ölçər (məhəndis) qıldı on iki min dəfə
(əl). oldu bir ağac > > qoltuq.
- yeddi qolac dərin quyu.
- qolac qolac: bol bol. çix çox. fərax fərax.
qolaclamaq 1. qolacla ölçmək. 2. ölçüb biçmək. 3. yeyin yerimək. iti
gedmək.
qolaçan çapul, dağıtma istəyi ilə gəzib dolaĢma. - qolaçana
çıxdılar. - bizim yerlərə qolaçan etdilər.
qolaq çolaq. bəcəriksiz. Ģil.
qolan - ənli yəhər qolanı: təpəngü. təpəngi. qalın qaltaq belləməsi.
qolanğ enli, yassı hörmə qurĢaq. yəhəri heyvanın belinə
bağlayan qayıĢ. salıncaq, kuf ipi. çadırın qırağına tikilən
enli qalın Ģərit, zeh. ruban.
- qolanğ yeri: atın belinin ortası.
- qolanğ urmaq: salıncaqda ayaq üsti qarĢılıqlı sallanmaq.
qolapa ağ saqqız tikani daha deyilən ot.
qolayçı solayçı. baĢı soyuq. yaldızçı. yalandan iĢçi. üstün görü
iĢləyən. üstün gör iĢləyən. göz boyaçı.
qolayımsı yesircə. rahatlıqla. zəhmətsizcə.
qolay 1. yesir. rahat. səhl. zəhmətsiz. - qolay gələ: rahat olsun.
iĢ baĢında olanlara deyilən deyim. 2. çara. tədbir. -
qolayına baxmaq.
- çox qolay, rahat nərsə. əğləncə. - bu iĢ ona əğləncədir.
- qolay olmayan: ağın. ağır. gülbət. çətin.- belə gülbət iĢlərə
qatılmayın. - böylə iĢlərə uğraĢmaq gülbətdir.
- tutamı qolay: dinc hallı. rahat.
qolaylama solaylama. bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün görü iĢ.
üstün gör iĢləmə. göz boyama.- onun diplomu bir
qolaylamaq yarılamaq. yarımlamaq. yarısını bitirmək. yarısına
varmaq.- iĢləri yarıladıq.
qolaylıq kullanıĢ. kullanıĢlıq. uyğunluq. rahatlıq. - bu iĢin ön görüĢü
gözəlisədə kullanışı iyi degil.
qolaysızlık11 Kasıblıq. yarlıla11. yoxluk11. yoxsulluk. - yarlılığa ayıb
yok11.
qolaysızlık11 yarlıq9. yoxsulluq. kasıblıq. yarlıla11. yokluk11. - yarlılığa
ayıb yok11.
qolba kulbə. çalı çıpıdan ev.
qolçaq 1. oyunçaq. məl'əbə. 2. qola, biləyə taxılan hörmə
əldivan.
qolçı qolçu. gözətçi. bəkçi. - tamuç qolçı: sınır bəkcisi.
qolçılıq qolçuluq. gözətçilik. bəkçilik. qardiyanlıq.
qolçu qolçı. gözətçi. bəkçi. avuĢ. qorucu. - tamuç qolçı: sınır
bəkcisi.
qolçuluq qolçılıq. gözətçilik. bəkçilik. qardiyanlıq.
qoldam söğəy. yardam. qolqapas. kömək.
qoldaş yardaĢ. yardaq. arxadaĢ.
qolqapas qoldam. söğəy. yardam. kömək.
qollamaq kollamaq. kullamaq. 1. araĢdırmaq. yoxlamaq.
axtarıĢmaq. - geçirin (xatirin) kullamaq. 2. gözətləmək.
intizarda qoymaq. - çağı kullamq: vaxıt keçirtmək. 3.
iĢlətmək. qayırmaq. yiyələnmək. - onu o kullayır.
qollanmaq kullanmaq. 1. budaqlanmaq. dallanmaq. inĢiablanmaq.
münĢəib olunmaq. 2. çatallaĢmaq. iĢgilləĢmək.
budaqlandı. 3. tutmaq. iĢlətmək. istixdam edmək. - uĢaq
(çırağ, Ģayırd) tutmaq. öğrətci tutmaq. iĢçi tutmaq. - bit yol,
iĢ tutmaq.
qollantı budantı. dallantı. budaq budaq, dal dal olmuĢ. kəsimiĢ
budaqlar toplusu.
qollıq köynəyin yenlərinin ucuna taxılan əğrəti qolalı qolçaq
qoĢu, cütü. - yaxalıq qollıq.
qollu əlli. qulplu. yenğli. yənğli.- uzun yenğli, qıssa yenğli kot. -
əlli qazan. - əlli Ģamdan.
qolluq qulluq. qırnalıq. aralıq. ara. xaqanların sarayında, iç
ağası, nökər qulluqçuların bulunduğu yer, özgü dayrə.
qolluqçu qolluqçu. aralıqçı. araçı. qırna. - baĢ qırna. - ikinci qırna.
qoloft koloftfars (< kop). {< külbüt. gülbüt. güblüt. güblüt}. qalın.
gobult. gobut. qalın. tox. qaba. kəsif. zəxim. qəliz.
qolsuz budaqsız. düz. saf.
qoltuqçu 1. öğcü. məddah. 2. bir Ģö'bəni dolandıran qılavuz. 3.
əntiqəçi. simsar. köy köhnə alıb satan.
qoltuq 1. qol, köks ilə omuzun qurduğu bucaq. 2. qırax. kənar.
bucaq. yan. quytu yer. - orası bir qoltuqdur: yan yerdir. -
qoltuq devlətlər: qıraxda qalan devlətlər. 3. bölük. Ģö'bə.
bucaqda yerləĢn nərsə. - qoltuq tükan, bang, meyxana,
baqqal: çüçənin bir bucağında, döngəsində olan tükan. 4.
dəllal. 5. qolun dayancaq yeri. - qoltuqlu səndəl. 1. qolun
dayancaq yeri olan səndəl. - on qoltuq varıdı. 6. tə'rif.
yanğaĢ. mədh. - qoltuq sürmək, gəlmək: qoltuğa girmək:
mədh edmək. 7. ögünmə. təfaxür.
- qoltuq altına almaq: qorumaq.
- qoltuq altında çıxan çiban: köpək əmciyi: köpək məməsi.
- qoltuq altı: qoltuğun içi, oyuğu.
- qoltuq dəgəngi: qolutuq ağacı. baĢda iki haçalı, qıvrıq
ağac.
- qoltuq yeni: qoltuq yenği: kürəkənin gəlinin qoltuğuna
girib qadınların içinə çıxma rəsi.
- qoltuq qabarmaq: ĢiĢmək. fəxr edmək.
- qoltuq vermək: ĢiĢirmək.
- qoltuğuna vermək: 1. əlinə vermək. 2. ĢiĢirmək.
qoltuqlamaq qoltuğuna girmək. ĢiĢirmək. mədh edmək. tə'rifləmək.
qom kom1.
qoma koma. 1. koma. yığın koma. tob. 2. qoyma. atma.
buraqma. vəz'. tərh. - yapının atması: tərhi. - qanunun
atması: təhi. - buyruqların atması: tərhi. 3. koma. kom.
yığın. 4. kiçik ağıl. 5. alvanaq > alunək. külübə. külbə.
daxma.
- mütərakim koma: yığındı.
. - topraq koma, külbə: turluq. turlaq.
- dolaş ulduz koması: gəzən, səyyar ulduz yığını.
qomaç küməs. (< kümə. qoma) qodus. toyuq axırı. - gün batır,
toyuqları kümslə bala.
qomaq 1. qoymaq. qoyvermək. artıq tutmamaq. buraqmaq.
mane' olmamaq. icazə vermək. bir bağdan sərbəs
buraxmaq. - qonaqları qomayın gedsinlər. 2. almaq. qəbul
edmək. - qonaqları hara qoyacaqsız. - qoymadı alam. 3.
tutmaq. bulundurmaq. bıraqmaq. - məni ac qoydular. 4.
atmaq. yüklətmək. vermək. - hər kimə bir iĢ qoydu. - bu
mala çox yük qoma. 5. nəsb edmək. tə'yin edmək. - üç
keĢikçi ora qoyun. - yeni qılavuzlar (müdürlər) qoyuldular.
6. geymək. taxınmaq. - baĢlıq qoymuş. - bu paltarı daha
qomayın. 7. tutmaq. bağlamaq. - süt qaymaq qoymuş. -
yaram qatmaq qoyub. 8. yerləĢdirmək. - uĢaqları dərsə
qoy. 9. hazırlamaq. - turĢu qomaq. - yemək qomaq. 10.
qurmaq. düzmək. - süfrəni qoyunca bizi çağırın. - yemək
qoysaz gəlləm. 11. qoymaq. vurmaq. basmaq.- barmaq
basın.
- od qoymaq: od tutuĢdurmaq. 12. qonulmaq. sürülmək.
yapıĢdırılmaq. tədhin edilmək. - boya sürüldü. - yağ
sürülmək. 13. qoymaq. gətirmək. soxmaq.- yoluna
gətirmək. - meydana gətirmək. 14. kilfət. kəniz. diĢi
qulluqçu.
- ad qoymaq: ad taxmaq.
- araya qoymaq: ortaya qoymaq. vasitə edmək. -
yoldaĢlardan bir araya qoymalı.
- asqıda qomaq: süründürmək.
- əldən qomaq: buraxmaq. vaz geçmək. tərk edmək.
- ortaya qomaq: izhar edmək.
- üzərinə qomaq: üstə qoymaq: artırmaq.
- içəri qomaq: içəri almaq.
- baş qomaq: baĢdan keçmək.
- yana qoymaq: saxlamaq.
- bez qomaq: iplikləri parça toxumaq üçün dəzgaha gərmək.
- boş qomaq: məhrum buraqmaq. - o sizidə boş qomaz.
- təməl qomaq: kökləmək. dikəltmək.
- hala qomaq: duruma gətirmək. - gör nə hala qodun məni.
- minnət qomaq: baĢa qaqmaq.
- yoluna qomaq: düzəltmək. təsviyə edmək.
- yola qomaq: yollamaq. göndərmək. irsal edmək.
- yolda qomaq: yolun ortasında buraqmaq.
- qoyub gedmək: öksüz bıraqmaq.
qomalaq komalaq. nərsənin, baĢına dək duldurulması. komala,
təpələmə doldurmaq: toruq. doruq. duruq. - duruqlu
ölçək.
qomalamaq komalamaq. turuqlamaq. duruqlamq. nərsəni baĢına dək
duldurmaq. təpələmək. - ölçəyi duruqladı.
qomamaq komamaq.yığmaq. toplamaq. biriktirmək. komamaq.
qomat komat 1. komitə. - icra komitəsi.gərkə komatı. 2. ocaq.
kanun. - hançı komata bağlıdır.
qomba komba. komba.cumbə. kumbə. Cə'bə < cım + bə.
qabırqa: qutu. bəsdə. qabırcak8. qısqın.
qombul gombul. apalaq. yapalaq. gündə. tombul. iri.
qomıt quyu al, qırmızı. tünd, qoyu gilanar boyalı. - qomıt suci:
qırmızı Ģərab. - qomıt at.
qomma komma. ĢiĢik. yuvarlaq
qomod komod. iĢqab. dilab. dolab. nərsə doldurmaq, qoymaq
üçün, duvar oyuğunda, yaxud ayrıca yapılmıĢ, qəfəsəli,
qanatlı qapılı olan içək yer. - dolabda saxlamaq. - dolaba
qoymaq. - aĢıq (aĢlıq) dolabı. - geyim dolabı.
qompuz kompuz. ĢiĢik. toppuz. qoppuz. ĢiĢilmiĢ. ĢiĢirdilmiĢ.
qomuqlamaq qumuq boyuna nisbət edmək. pisləmək. tərsləmək.
qonaç təm. dəm. bucaq.
qonaqçı yamçı. evçi. duraqçı. durqaçı. qalaqçı. mənzilçi.
qonaqçıl açıq qapılı.
qonaq qonağ. 1. yataq yer. yatacaq. yatcaq. - yolçuya qonaq
vermək. 2. oturaq. duraq. məks. qərar. - on gündə bir gün
qonaq etdik. 3. mərhələ. məsafə. bir günlük yol. - burdan
ora neçə qonaqdır. - bu yolu üç gündə baĢa vurduq. 4.
mənzil. məskən. iqamətqah. aramqah. - orda qonaq
tuddu. - bənqu qonah: aramqahi əbədi. 5. tənəbi. böyük
otaq, dayirə. - böyük xanlar qonaqları süslənmiĢdi. 6. bina.
hikumətin yerləĢən yeri. - devlət qonağı. 7. baĢda olan
kəpək. - baĢ qonağı otu: baĢın kəpəyinin dərmanı. 8.
qonaq yeri: ordu. 9. qapı. - baş qonağı: tonğra. donğra.
kəpək. 10. məqsəd. 11. mənzil. - əriĢir qonağına asta
gedən. 12. atım. mənzil. 13. turluq. torluq . durluq. devlət
yeri. rəsmi yer.
- çağrıĢsız girən qonaq: əkdi. dalqavuq. tüfeyli.
- çağrılmamıĢ qonaq: uyuntucığa.
- qonaqların, görcülərin qonağı, otaqı: aralıq. ara.
qonar - qonar köçər: tez tez yer dəğiĢən. köçəbə. yürük.yaylaq
qıĢlaq edib, sürüsünü araxasıca düĢüb, otlaq yerləri gəzən el.
- qonar köçər evli: köçəbə.
qonazad xanəzad. qul oğlu. ocaqçı.
qonc baĢmağın, çəkmənin baldıra gələn bölümü.
qonculus qərə qonculus. ummacı. umacı. yabanı qul. xoxan.
qəbirdən çıxan ölünü andıran Ģəbəh. vampir.
qondaq qundaq. 1. sıx bağlanmıĢ top nərsə. 2. təkərləksiz top
yatağı. 3. od tutuĢdurmaq üçün yığılıb bağlanmıĢ,
buxcalanmıĢ kövrək çör çöp. kov. - qondaqçı: qundaqçı.
bilərək yanqın törədən qırıqçı, cani. 4. içinə qonulub
bağlanan yəmĢək. qadınların yalın, sadə baĢ örtüsü. -
baĢ qundağı. 5. qundaq. qındaq.
qondar qoyan. vaze'.
qondara ökcəli, səğəli, ağır ayaqqabı.
- qondara kimi başmaqları ayağa geyməkdə yarayan
buynuzdan, sümükdən, dəmirdən olan yasıq arac: kərətə.
piləsgən. çəkicək. çəkəcək.
- qondaranın altını quran kavsala (mal dərisi): taban.
daban. - potunun dabanı sağlamdı.
qondarma tondurma. dondurma. toplama. yığma. yasama. 1. bir
yerə yığıb bütünləmə. 2. muntaj. 3. məsnoyi. təbiyi
olmuyan. - dondurma daş: məsnoyi daĢ. təbiyi olmuyan.
- dondurma duvar: beton armə. 4. düzmə. yalan. saxda. -
düşmə işlər, sözlər.
qondurmaq yerləĢtirmək. oturtmaq.
- toz qondurmaq: ittiham vurmaq.
- toz qondurmamaq: təbrəə edmək. - kəndi südüyü kiĢiyə
toz qondurmaz.
qonğraqu qonraq. tonquraq. naqus. çınqıraq. çan. zəng.
qonğramaq səs qalınlaĢmaq. bir Ģey.
qonğşmaq qonuĢmaq.
qonğur 1. boz boya. topraq boyası. - qonğur al: > qumral: quyu
sarı. açıq sarı. buz ilə al arasında bir boya. - qumral saçlı. -
qumral saqqalı. 1. ürəkli. cəsur. Ģüca'. - qonğur alp.
qonıqmaq qalmaq. əlsizləmək. acizləmək.
qonışılan arxadaĢ.
qonqaqlıq dalqavuqluq. əkdilik.
qonqrə konqrə. köprü. - dörd köprülü duvar.
qonqur əsmər. qumral. qonqur al.
qonmaq qonulmaq. qoyulmaq. 1. yerləĢdirilmək. - bu sırçalar
nərəyə qonacaqdır. - yemək boĢqabları oraya qonmaz. -
dilaba qonsa iyi olur. 2. buraxılmaq. ötürülmək. tərk
olunmaq. - siqara qondu bitti. 3. çuqmaq. çoqmaq.
çaqmaq. süzülüb enmək.
- içinə qonmaq. içə doğmaq: ürəyə doğmaq. sinux edmək.
qonraq tonquraq. qonğraqu. naqus. çınqıraq. çan. zəng.
qonsa quĢ qursağı. quĢ qatı.
qonşu - qonşu qonu.
- qapı bir qonşu: qapıları bitiĢik qonĢu.
qonşu qıyraq. qıyıraq. qıyıda olan. yaxın. yağuq. yoğuq. qərib.
(# qıraq: uzaq).
qonşum oylaĢım. danĢım. müzakirə.
qontuş kürk. üstü naxıĢlı, dar qollu kürk.
qonu konu. 1. tutu. danıĢığa qoyulan nərsə. 2. qonuq. qonaq.
- əni qoni: ənği qoni: əninə boyuna. çoxdan çox. -
oyanndığımda əni qoni gün yayılmıĢdı. - bu gün əni qonuna
soyuqdu.
qonulmaq qomaq. sürülmək. yapıĢdırılmaq. tədhin edilmək. - boya
sürüldü. - yağ sürülmək.
qonulmaq qonmaq. qoyulmaq. 1. yerləĢdirilmək. - bu sırçalar nərəyə
qonacaqdır. - yemək boĢqabları oraya qonmaz. - dilaba
qonsa iyi olur. 2. buraxılmaq. ötürülmək. tərk olunmaq. -
siqara qondu bitti.
qonulmaq enilmək. düĢəlmək. - qonaqlar qonuldular.
qonumlu yonumlu. orınlı. sanalı. qısınlı. mə'qul.
qonuşmaq - ağız dolusu qonuşmaq: hər gələ danıĢmaq.
qonuşmaq - əsrükünə, keflicə qonuşmaq: südrəmə.
qonuşma görüĢmə. ixtilat.
qonut (< qonmaq). 1. itaət. inqiyad. ibadət. 2. tapnaq. məscid.
- iki qoburlu qonut: iki minarəli məscid.
qop 1. ĢiĢik. 2. yekə. iri. 3. baĢ. təpə. 4. seçgin. 5. düğün. 6.
baĢçı. müdür. 7. yardım. - qolundan qopanı elə: əlindən
gələni elə.
qopa qoba: 1. mühəddəb. (# hopa. kova: müqəər). - qopa bəyi:
maça bəyi: külxan bəyi. 2. bardaq. ayaq. qədəh.
qopab kopab. hubab. çopan. qopan. köp. kəf. su üzərində
qopal kopal. kupal. küp kimi. tobaç. qunt. biçimsiz. qıssa.
qoparan qaĢar. qaĢır. qaĢıyan.
qoparılmaq (əkin. yemiĢ). kəsilmək. toplanılmaq. düĢürülmək. - indi
yemiĢ qoparılmaz.
qoparma koparma. qoparılmıĢ.
qoparmaq aparmaq. qapmaq. yerindən almaq. çalmaq.
yağmalamaq. qəsb edmək. götürmək. aĢırmaq. çalmaq.
çapmaq. toplamaq. qanğırmaq. qanırmaq. qasmaq.
sancı vermək. sancmaq. alıb götürmək. gedmək. - pıçaq
barmağımım ucun götürmüş. - suyun axarı onu götürdi.-
bunu içmə içivi qoparır.
- vurub qoparmaq. talamaq. dalamaq. talanlamaq.
yağmalamaq. qənimət, əsir götürmək. - qız dalamaq: tutub
əsir götürmək.
- çəkib qoparmaq: yolumaq. yolmaq.
- dişləyib qoparmaq: ısırmaq. talamaq. dalamaq.- ayı
dalamış.
qopat - qızılca qopat (qiyamət): vəlvələ.
qopca - qurşaq, qayış kimi nərsələri bağlamağa özəl, dilli başlı
qopca dəmir teldən olan ərkəkli diĢili çəngəl.
qopcalamaq qopca ilə ilikləmək.
qoplamaq xoplamaq. qalqımaq. sıçramq. fırlamaq. Ģaxa qalxmaq. -
at qalxdı. - balıq qalxdı.
qoplatmaq xoplatmaq. qalqıtmaq. sıçratmq. fırlatmaq. Ģaxa
qaldırmaq. - atın səkrətib qalxıtdı.
qopmaq 1. (birdən. gözlənməzdən.). qırılmaq ayrılmaq. qıtrılmaq
düĢmək. - ipi çəkirdim qopdu. 2. birdən çıxmaq, üz
vermək. - hay qopdu. - qiyamət qopdu. 3. bərk ağrımaq. -
bağısaqlarım qopur. - ürəyim qopur. - göbəyim qopur. ödü
qopmaq: çox qorxmaq.
- könüldən qopmaq: verməsinə ürək vermək.
- hər kimə ürəyindən nə qopursa versin.
qopmuş qopuq. kəsik. qırıq. sınıq.
qopoyoğlu kopoyoğlu2. köpəkoğlu. it oğlu. hin oğlu.
qoppuz toppuz. qompuz. ĢiĢilmiĢ. ĢiĢirdilmiĢ.
qopsa hər nəyin düğmə biçimində olan bölümü.
qopsam - qopsam quşaq: rəsmi geyim. (# orta quĢaq.
aralıq geyim. əl geyim. bayağı qapsam, geyim).
qopsım rəsmi. - qopsım gediş: rəsmi gediĢ. - qopsım sürə: rəsmi
zaman. - qopsıma uyğun: rəsmə görə. - qopsım günay:
rəsmi səlam.
qopturmaçı gopturmaçı. bosboyçıl. boyçul. məddah.
qopuq qopmuĢ. kəsik. qırıq. sınıq.
qopum burum. qıvım. - bir qopum: bir burum. bir qıvım.
qopun qupon. kupon. (< qoparmaq). kəsilmiĢ kiçik parçalar.
qopuz kovus. kavıs.
qor kor 1. açıqsız. ıĢıqsız. qaranlıq. - kor otaq. kor qəndil. 2.
anlaqsız. qanmaz. beyinsiz. huĢsuz. qaranlıq. - kor kiĢi.
3. çözülməz. qarıĢıq. - kor düyüm. - kor bağırsağ: güdən.
qalın bağırsağın bir bölümü. 4. kar. içi tutuq, qapalı yer.
sağır. kəsik. məsdud. küt. qapalı. kəsik. qunt. künt.
kəsməz. soqur. görməz. qapanmıĢ. batmıĢ. - soqur göz.
- kor siçan: soxulan dağ siçanı: soqur. 5. yanıb qızarmıĢ
kömür, odun. - qorın üstündə piĢirmək. - bu odun çox qor
tökür. - qor kimi altın. - kor əbə: əbə köməci: gözü bağlı
oyunu: bir neçə kiĢi cocuq (: nəfər uĢaq) olub, birinin
gözlərin bağlayıb, baĢqalarının çevrəsində dolaĢmaqla
oynanılan bir oyun.
- kor döğüşü: göz gözü görməz döğüş: kor koruna
döğüş: birinin birindən savsız, izsiz, xəbərsiz olmaqsızın
döğüĢməsi.
- kor topal: səqət. qusurlu. topal. mə'lul.
- kor sıçan: köstəbək.
- kor qaya: dənizin içində olub görünməyən qaya.
- kor ışıq: kor çırağ: kor qəndil: çox əsrük: bərk kefli.
- korkoruna: qəflətən.
- kor gözlü: nankor. kafəri ne'mət.
- kor yol: çıxmaz. çıxmaz yol. bünbəst.
- kor kötük: kötük kimi: bərk kefli. zil zırna.
- ölünün gövru: başıva and olsun: - kor ölür badam gözlü
olur: birini sözdə, özdə sıxıĢdırmaq üçün söylənən deyim.
- kor boğazlıq: oburluğ. qarımpalıq.
qora < qoğara. 1. qoğmaq, oğmaq üçün arac. əğik, ufaq, incə
diĢli, yontmaq üçün kəsici arac. 2. ititmək aracı. yonac.
yonqac. suğan. soğan (< su: iti) > suhanfars). 3. qoraq.
yaxan. yandıran. acıdan. - can qorası: cana düĢən od. - iç
qorası: iç ağrısı, dərdi. 4. acı. odlu. 5. qoğara (<< qoğ).
xurə. aĢıla. akıla, cüzam. yenir kəsəli. 6. quruq. hər
nəyin xamı. yemiĢlərin xamı. özəlliklə üzümün xamı,
yaĢılı, əkĢisi. - quruq suyu: qora suyu. - quralı aĢ: qora
aĢı. - xurma quruğu. - zeytun quruğu.
- qaya quruğu: damda duvarda bitən bir bitgi.
- qora sıxı: qora su. qora suyu.
- şərab, qora, lumu suyunudan qabda qalan köçək: tırtır.
lığ.
qorada qurada (< quru). qurumuĢ. alızlamıĢ. zayıflamıĢ.
əsgimiĢ. yıpranmıĢ. iĢə dəğməz yaramaz. bitmiĢ. -
qoraq qora. 1. yaxan. yandıran. acıdan. - can qorası: cana
düĢən od. - iç qorası: iç ağrısı, dərdi. 2. acı. odlu. 3.
tənəkə. pənəkə. pənahqah. yalı. yalqı. yalıq.
- qoşun qoraqı: orduqah. ortaqu. ordu. ordu qərargahı.
toyka.
qoratmaq koratmaq. xor tutmaq. korlatmaq. yıpratmaq. əsgitmək.
qorcı 1. görci. bəkçi. mahafiz. 2. cübbəçi. cübbəli. yeniçəri
ocağında özəl qol, sinif.
qordon 1. kordonlatin. qoruyan, saxlayan, yığan, bağlayan, ayıran,
sağlayan, bərkidən arac). ip. sap. sınır. - yükləri qordonla:
iplə. - qızıl qordonlu saat. 2. qərətinə. - qordonda
saxlamaq: qərətinədə saxlamaq. 3. silsilə. sıra. - qaraqol
qordonu.
qorgözlü korgözlü. nankor. kafəri ne'mət.
qorğan qala. - qala olmaq: bir tabur, bir bölük əsgərin arxa arxa
verib, dörd sıralı bucaq durmağı.
qorxaq quĢ ürəkli. ürəksiz. ürkək. (# ülkək ağa bəygiri. güstax.
cəsarətli).
qorxmaz yırtlaz. utanmaz. uyatmaz. güstax. arsız.
qorxu dehĢət. titrəĢ. qorxunc. vəlvələ. tezik. ürkü. vəhĢət.
qorxunc titrəĢ. qorxu. vəhĢət. dehĢət.
qorxutmaq titrətmək. ditrətmək. yöntürmək. salqıtmaq. sarsıtmaq. -
sərtlikilə hər kəsi titrətmişdir.
- çox qorxutmaq: iĢətmək.sıçdırmaq.
qorı qorı. qorılıq. park. kənddə Ģəhərdə qorunmuĢ ağaclıq,
ormanlıq, çimənlik, göylük yer.
qoridor koridor. gəzindi. dəhliz.
qorixtəfars gırixtə. gerixtə. qırmıĢ. qoğqun. qaçmıĢ. qaçqın.
qorıq qorluq. 1. közük. közlük. iyicə tutuĢmuĢ kömür. köz
durumuna gəlmiĢ kömür. 2. közlük. qor, köz qoymağa
özəl qab.
qorılıq qorı. park. kənddə Ģəhərdə qorunmuĢ ağaclıq, ormanlıq,
çimənlik, göylük yer.
qorımaq görmək. yetmək. çatmaq. kifayət edmək. idarə edmək.
kafi olmaq. vəfa edmək. - bu para xərcimizi qorımaz. - bu
bizi qorımaz. - bu bahalıqda qorunmaq çox zordur. -
qorıstan gorıstan.govrıstan. gömüklük. qəbristan.
qorıtmaq 1. bəklətmək. gözətmək. hifz etdirmək. - qorıları qorutmaq
gərkir. 2. çit, xəndəqlə ayırmaq. - mən öz yerimi
qorıtacağım.
qorizfars geriz. kəriz. giriz. geri dönmə. qaçma.
qorkoruna korkoruna. qəflətən.
qorqaq qorxaq. ödlək. ürəksiz. tabansız. dabansız. dayanmaz.
ökcəsiz. dabansız. quĢqulu. mütərəddid. sübatsız.
muqavimətsiz. - çox qorxaq: tavĢan ürəkli.
qorqaqlıq qorxaqlıq. ürəksizlik. tabansızlıq. dabansızlıq.
dayanmazlıq. cəsarətsizlik.
qorqan qala. qalaq. gürĢad. quĢaq. qurĢaq. istehkam. qoruyan.
avuqat. (< av). müdafiə edən.
qorqanlamaq qalaqlamaq. gürĢadlamaq. quĢaqlamaq. istehkam
yapmaq.
qorqatmaq bəqlətmək. baxtırmaq. gözəttirmək. qorumaq.
qorqmaq - birdən birə bərk qorxmaq: dodaq yarılmaq.
- qorxub ürkmək: talaĢlanmaq. qıĢqırmaq.
qorqmamaq qorxmamaq. üz tutmaq. çəkinməmək. üzə gəlmək.
üzünə qarĢı söylüyə bilmək. - söyləməyə üzüm tutmur}.
qorqmaz qorxmaz. alınlı. güstax. ataq. savruq. baĢaçıq.
qorqmazlıq qorxmazlıq. ataqlıq.
qorqmuş qorxmuş. ürkün. yılmıĢ. yılğın.
qorqu qorxu. 1. çəkinmə. ehtiraz. ictinab. həzər. 2. ürf. ürkü.
ülkü. dəhĢət. ürkü. quĢqu. quĢ kimi ürkmə. asavlıq.
- qorxu quran. qurqut. qorqut. qorxucu. qorxulu. qorxuz.
qorxu verən. yavuz.
qorqucu qorxucu. qorxu quran. qorxulu. qorqut. qurqut. qorxuz.
qorqulu qorxulu. qorxu quran. qurqut. qorqut. qorxucu. qorxulu.
qorxuz. qorxu verən. yavuz.
qorquluq qorxuluq. 1. düĢmək, girmək çıxmaq qorxusu olan yerdə
düvar, barmaqlıq, baĢqaları çəkilən qıraqlıq. qəfəs.
nərdə. - basamac (pilləkan. nərdüvan) qorxuluğu. - gədik
qorxuluğu. - qorxuluğu sınıq köprü. - (dam. dərə. pəncərə.
qapı ) qorxuluğu. 2. qorxu verən nərsə. - bosdan
qorxuluğu: quĢları ürkütməkdə, adam Ģəklində, ağacdan,
parçadan yapılan nərsə. 3. dağıl. uçanları dağıtmaq,
qorxutmaq üçün, tarlalarda qoyulan, cında parçadan,
adama oxĢar qurqu. 4. gumbulti. gömüldi.
qorqut qurqut. 1. qutluluq, səadət himi, rəmzi, haçarı. 2. (quyma,
bulamac kimi ) quyuq nərsə. çökənti. 3. halva ki yağ ilə
undan yapılır, sucuqsuz (Ģəkərsiz) olub, diĢsiz yaĢlılara,
cocuqlara yedirilir. - qorqutdan yanan, yoğurdu püflər. 4.
qorxu quran. qorxucu. qorxulu. qorxuz. qorxu verən.
yavuz.
qorqutmaq qorxutmaq. ürfələmək. ürkütmək. ülkütmək. dəhĢət
vermək.
qorqutmaq qorxutmaq. yıldırmaq. ürkütmək.- düĢmanı yıldırdıq. -
yıldıran kəsəl. - bu ısıtma məni yıldırdı.
qorquz qorxuz. qorxu quran. qorxulu. qorqut. qurqut. qorxucu.
qorlaq yaraq.
qorlama korlama. 1. görməksizin. çəkləmsin. təxminən. 2.
bilməksizin. bilmiyərək.
qorlamaq korlamaq. 1. e'tibardan salmaq. - sizin yanızda biz
korlandıq. 2. nərsədin, nərsədən istəyi, iĢtahı gidərmək.
- arada sırada nəyisə yesən iĢtahın korlaşar.
qorlanmaq korlanmaq. xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək.
iklənmək. yiklənmək. qəmlənmək. ağrınmaq.
çorlanmaq. pozulmaq. rivacdan düĢmək:
qorlaşmaq korlaşmaq.xorlaĢmaq. təpiĢmək. biribirin çəkəməmək.
qorluq qorıq. 1. közük. közlük. iyicə tutuĢmuĢ kömür. köz
durumuna gəlmiĢ kömür. 2. közlük. qor, köz qoymağa
özəl qab. 3. sağırlıq. tutuqluq. 4. qəfillik.
qormaq yuvmaq. yavsamaq. yüvmək. yüvsəmək. əriĢmək.
varmaq. mal verərək könül almaq.
qornıc çərçivə. qasnaq. qab. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ.
qornu 1. kələpətçilərin beldə daĢıdıqları yağlıq buynuz. 2.
tüfəngə barutla doldurmağa özəl buynuz barutluq.
qoroğlu koroğlu. kinayə olaraq qarı, qadın. - bir koroğlu bir
ayvaz: kəndimlə arvadım. çoxluğ değilim.
qorsa korset. (: qoruyan. < qor. qur. qorumaq: yığmaq). qadınlar
döĢlərin yığmaq, dik saxlayıb gözəl, ĢiĢik görsətmək
üçün taxdıqları incə, güdə, sərt yələk, içlik.
qorsan qorucu, bəkci güc.
qorset korset. qorsa. (: qoruyan. < qor. qur. qorumaq: yığmaq).
qadınlar döĢlərin yığmaq, dik saxlayıb gözəl, ĢiĢik
görsətmək üçün taxdıqları incə, güdə, sərt yələk, içlik.
qoru himayə. qanat. - onun qanatı altında böyüdü.
qorucaq qarucaq. bəkləmə. bəklək. duracaq.
qorucu avuĢ. qolçu.
qoruğlamaq quruğlamaq. xəlfələmək. qilaflamaq.
qoruka kəndisinə "dəmir tikəni" adı verilən bitginln "putraq".
"pıtraq" deyilən meyvəsi - yapuĢqaq.
qoruq kirman. çəpər. hisar. qalay. qaraq. saxlayan.
qoruq 1. xisusi. 2. Ģəxsi. 3. məhəvvətə. 4. məhfuz. 5. ayruq.
ayrılmıĢ yer.
qorul "istan" əki qarĢıtı. - qamış qorulğı: qamıĢlıq. neyistan.
qoruma bəkləyiĢ.
qorumaq bəkləmək. qorqatmaq. saxlamaq. alqulamaq. alıqomaq.
alıqlamaq. asrağamaqcığa. asramaqcığa əsigətmək.
əsirgəmək. saqmaq. saqınmaq. səyanət edmək.
himayə edmək. tutmaq. hifz edmək.
- tanrı əsirgəsin: asrasın.
- o mənim oğlummu çox saqınır. - gözüvü saqın.
- qiymətləri tutun: enməyə, qalxmaya qoymuyun.
qorunmaq barımaq. barınmaq. sığınmaq. sapranmaq. sipər altına
almaq.
qoruyan baqan. baxan. dolandıran. idarə edən. idarəçi. dayrəçi.
dayrac. əsirtəyici. əsirgəyən. qorqan. avuqat. (< av).
müdafiə edən.
qoruyan qavrıyan. qavruyan. qavuc. qavuĢ. qapuĢ. qovuĢ. qovuç.
qabuĢ. qavuçq.
qoruzlanmaq xoruzlanmaq. qoqoruzlanmaq. sivri sivir, dikə durmaq.
qos 1. qaba. qabarmıĢ. qocaman. böyük. 2. gücləndirici söz.
- qos qocaman. - qos qoca qaya. 3. qıs. qas. "q" ilə
baĢlayan bir sıra sözlərin baĢına gəlib, anlamın güclətir. -
qas qatı. - qos qoca. - qıs qıvraq.
- kös götürüm: büsbütün götürüm. heç yerindən qalxmaz.
- qos qocaman.
qosa - kosa saqal.
qosaman kosaman. təkə. öncü. baĢçı. qılavuz.
qosquslanmaq qabarılmaq. qabarmaq. ĢiĢmək. fəxr edmək.
qoş qoĢulan nərsə. vəsayil. Ģey Ģüy. köç. qoĢu. quĢbara.
güĢbərə. qoĢbara. sırğav. sarılan asıan nərsə. cihaz.
vəsayil. qoĢa. cüt. cütə. - qoş sürmək: cüt sürmək.
qoşa qoĢ. cütə. cüt.
qoşaç qoçaç. (< qoşmaq). 1. arabaçı. daĢqaçı. faytunçu. at
qoĢmasını bilən kiĢi. 2. qoĢı. qoçı. hər yanı pəncərəli
otaq kimi araba.
qoşadə < güĢad. açıq. ova.
qoşadfars < küvşad. küşad. kovşad. koşar. küvşar. (< kövşad<
kovşamaq: açmaq. qazmaq. ). 1. açma. fəth. - qapını
kövşad edmək: qapını açmalamaq. 2. açılıĢ. iftitah. -
kitabevinin küşadı.
qoşaq qılınc. yaraq.
qoşaldama iki, neçə nərsənin bir birinə qoĢaqlı, qovĢaq qoyması,
bağlaması, birlikdə çəkməsi, sürməsi, idarə edməsi.
qoşaldamaq bir birinə qoĢaqlı, qovĢaq qoyulmaq, bağlanmaq,
çəkilmək, sürülmək, idarə olunmaq.
qoşaldı iki, neçə nərsənin bir birinə qoĢaqlı, bağlanıqlı
qoyulması, çəkilməsi, sürülməsi, idarə olunması.
qoşamq əĢləmək. cütləmək.
qoşantı qoĢulacaq nərsə. - geyinti qoşantı: qoşu qoşantı: takı
takım: bir əl geyimə gərəkli nərsələr. təkmil geyinti.
qoşar koşar. küvşar. küşad. kovşad. küvşad > qoşadfars. (<
kövşad < kovşamaq: açmaq. qazmaq. ). 1. açma. fəth. -
qapını kövşad edmək: qapını açmalamaq. 2. açılıĢ. iftitah.
- kitabevinin küşadı. - yeni Ģəhrin küşadı. 3. oyun yolu. -
tük küĢadı: türkə sayaq. türk yolu ilə. 4. mərasim.
- küşad vermək: yayı açıb, dartıb atmaq. - yaya küşad
vermək.
qoşbara quĢbara. güĢbərə. qoĢulan nərsə. qoĢ. köç. qoĢu. köç.
sırğav. sarılan asıan nərsə. cihaz. vəsayil.
qoşdaşmaq qoşlaşmaq. qoĢuĢmaq. yığıĢmaq. qoĢuqlanmaq.
birləĢmək.
qoşdı telgiraf. telsik (< tələsik).
qoşdırı telgiraf.
qoşdırmaq 1. telsikmək. telsikləmək. (< tələsik). telgiraf vurmaq. 2.
tələsik çatdırmaq. tizik yeritmək. ivdirmək.
qoşdurmaq qaçdırmaq. aĢdırmaq. tələstirmək.
qoşı qoçı. 1. taxım. toplum. 2. süri. 3. sıra. qat. sinif.
- toplum çoxlu qoşulardan qurulur. - hançı qoşudansız. 4.
qoçaç. otaq kimi hər yanı pəncərəli araba. 5. altı boĢ,
yerdən uca ambar. (aĢlıq, dən döĢ, baĢqalırı qoyulur).
qoşılmaq qaçınmaq. ivilmək. tələsmək. tizik yerinmək.
çaqqanmaq. çaqlanmaq. - böylə qoşılmaz. -
qoşılmağında çəki, həddi var.
qoşış qoĢu. qaçu. qaçıĢ. ivmə. hərvələ. yüryüĢ. tələsik. qoğala
qaç.
qoşışmaq qaçıĢmaq. səqirdiĢmək. birlikdə qaçmaq.
qoşqu qoşuq. tirənti. dirənti. müzahim.
qoşlamaq əĢləmək. aĢlamaq. aĢılamaq.
qoşlaşmaq qoşdaşmaq. qoĢuĢmaq. yığıĢmaq. qoĢuqlanmaq.
birləĢmək.
qoşma 1. aĢı. peyvənd. 2. quĢma. qoĢuq. quĢ kimi atılıb düĢmə.
oyun, təpsi, rəqs havası.
qoşmaq 1. düzmək. sıramaq. sıralamaq. - söz qoşmaq. - orda nə
düzüb qoşursuz. 2. yaraqlamaq. hazırlamaq. bağlayıb
qurmaq. - qoşu qoşmaq: cüt qoĢmaq. 3. muntaj edmək. -
araba qoşmaq. 4. yoldaĢtmaq. birkitmək. birlikdə
göndərmək. tərfiq, həmrah edmək. - yollar qorxuludu,
karvana neçə yaraqlı qoşun. 5. artmaq. artırmaq.
yapıĢdırmaq. yaxıĢdırmaq. yaraĢtırmaq. Ģərik edmək. -
tanrıya yardımçı qoĢmaq. 6. qaçmaq. əĢginmək. əĢgin
yerimək. 7. üĢirmək. üĢmək. yığılmaq. toplanmaq.
qoşnı heyvanların qoĢlaĢması, cütləĢməsi. - güzdə qoçları
qoşnı üçün sürüyə qatmaq çağı: qoç qatımı.
qoşnımaq küsnəmək. talabsımaq. dalabsımaq. qızmaq
qoşu 1. taxım. takım. qapama. dəsd. yamtaq. vəsayil. ayaq.
əĢya'. Ģey Ģüy. qurqu. alat ədəvat. məlzəmə. qur.
yaraq. əsləhə. qurqu. 2. qoĢ. köç. qoĢulan nərsə.
quĢbara. güĢbərə. qoĢbara. sırğav. sarılan asıan nərsə.
cihaz. vəsayil.- bağban qurqusu. - çay takımı. - yataq
takımı. - at takımı. - yolçı takımı. - çubuq takımı: çubuğun
baĢlığı. - kərəkə takımı: təsbeh mallası. əmmamə. 3. qaçu.
qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə. hərvələ. yüryüĢ. tələsik. qoğala qaç.
4. yarıĢ. - qoşu atı. - qoşu yolu: yarıĢ yeri. - qoşu öndüli:
yarıĢ mükafatı. 5. oyun havası. 6. yoldaĢ. həmrah. 7. qat.
takım. dəsd. set. - bir qat geyim. - bir qat istikan.
- bağban qurqusu. - çay takımı. - yataq takımı. - at takımı. -
yolçı takımı. - çubuq takımı: çubuğun baĢlığı.
- ayaqlı ev: dayalı döĢənli ev. - qoşu qoşantı: geyinti
qoĢantı. takı takım. bir əl geyimə gərəkli nərsələr. təkmil
geyinti.
- qoşu tutamı: Ģe'r səbki. - qapama çıxmaq: xələt vermək. -
qapama baha: paltar parası, bahası. paltar dəğəri, çalıĢı,
dəğiĢi, bədəli.- on qapama paltarım var. - qapama baha:
paltar parası, bahası. paltar dəğəri, çalıĢı, dəğiĢi, bədəli. - ev
qapaması: ev Ģey Ģeye, vəsayili.
- takım yapmaq: nərsənin dəsdin, setin, bütün biçimin
iĢləmək. - takım açmaq: yanqın tulumbasın iticə qoĢdurmaq.
- ayaq takımı: ayaq qoĢu. - onbaşı takımı: onbaĢı ilə
yanındaolan on kiĢi. - bir takım ciyər: ağ ciyərlə qara ciyər
birlikdə. bir dəs ciyər. - bir takım: bir para. bir bölük. bir qism.
bir zümrə. bir sinif. sınıb. bə'zi. bir miqdar.
qoşuq 1 qoşqu. sirud < sayaĢ. sayraĢ. 2. yaruq. ası. fayda. 3.
tirənti. dirənti. müzahim. 4. qoĢuntu. müzahimət. 5.
quĢma. qoĢma. quĢ kimi atılıb düĢmə. oyun, təpsi, rəqs
havası. 6. ortaq. Ģərik. 7. əhli.
qoşuqlanmaq qoĢuĢmaq. yığıĢmaq. qoĢdaĢmaq. qoĢlaĢmaq.
birləĢmək.
qoşuqluq asav heyvanları yaraĢdırmaq, alıĢdırmaq üçün
qapadıqları yer.
qoşumca qoĢum. zəmimə.
qoşum 1. heyvanın araba, daĢqaya taxılması. - qoşum atı:
daĢqa atı. 2. araba, daĢqaya taxılan heyvanın taxımı,
qoĢuqların topu. - araba ilə atı ucuz almıĢ isədə, qoşumu
çoxa çıxdı. - gözəl bir qoşum almıĢ. 3. coĢun. geçim.
geyim. taxım. bütün örtək. 4. qoĢumca. zəmimə.
qoşun ləĢgər: toyınka. ordu. qoĢulmuĢ, toplanmıĢ el. - qoşun
çəkmək: ləĢgər göndərmək.
- qoşun qoraqı: orduqah. ortaqu. ordu. ordu qərargahı.
toyka.
qoşuntu 1. uyuntu. azarkeĢ. tərəfkeĢ. təvabe'. 2. yaramaz.
darqaĢayıt. dirənti. yardaq. 3. müzahimət.
qoşur > qişr. qoĢulmuĢ, yapıĢmıĢ nərsə. dəri.
qoşuş > kuşişfars. çəkə. çəkiĢ. çalıĢ. sə'y.- birlikdə qoşuş:
birlikdə qoĢuĢub yardımlaĢma. kömək. iməcilik. bəsici imumi.
qoşuşmaq 1. yığıĢmaq. qoĢdaĢmaq. qoĢlaĢmaq. qoĢuqlanmaq.
birləĢmək. 2. təpiniĢmək. təngiĢmək. təkibiĢmək.
təkapuya düĢmək. üĢüĢmək. qaça qaça düĢmək. 3.
üĢüĢmək. yığlıĢmaq. toplaĢmaq.
qot kot. xot. kərik. arxalıq. qollu, qolsuz, yarım ətək geyim.
qota kota. kut. odun. qaba. yoğun.- odunun biridi.
qotan qutan. böyük pulluq, bağluq, saxluq.
qotazlıq təpəlik. qotuzluq. topuzluq.
qotra qutra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus. bağuĢ. çitəĢ.
qotur tanqalaq. danğalaq. danqa. göbut. quduz. qaba. gür. iri
gövdəli. qılıqsız. budala. küp.
qotuz qutas. xotas. xotuz. - böyük sarquclı durna, ki tükləri
tuğlaya, qotuza taxılır: qərqərə.
qotuzluq təpəlik. qotazlıq. topuzluq.
qov kov. kof. > Cof. 1. cuy. cuv. cub. iv. iz. arx. 2. gəvir.
kəvilmiĢ. oyuq. 3. kuy. döĢək. düĢük. dik olmayıb alçaq
yer. açal. açıl. açıq.
- od tutuşdurmaq üçün yığılıb bağlanmış, buxcalanmış
kövrək çör çöp. qondaq. qundaq.
qova kova. 1. hopa. müqəər (# qopa. qoba: mühəddəb). 2.
qaval. qalay. ĢiĢik. yalançı, üzdək (səthi) süs, bəzək. -
bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı kişiyə
yaraĢmaz.
qovak - daraq kovak: bursuq
qovalamaq arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq. - ovu nininə dək
qoğaladı. tə'qib edmək. gizli örtülü, qaçaq nərsəni
aramaq. bəkləmək. gözləmək - oğruları sınıa dək
qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ qoğalır. - fürsət qovalamaq. -
kəndi mənim yoxluğumu qovalır.
qovalamaq qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq. gizli
örtülü, qaçaq nərsəni aramaq. bəkləmək. gözləmək.
tə'qib edmək. - ovu nininə dək qoğaladı.- oğruları sınıa dək
qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ qoğalır. - fürsət qovalamaq. -
kəndi mənim yoxluğumu qovalır.
qovang kovang > həvəng. soxqu. soxu. dibək.
qovanoz ağzı geniĢ, dar qab. darı, barıt, turĢi kimi nərsələr
qoymağa yarar. kiçi küp. küpçə. küpəç.
qovaz kovaz 1. kovazan. cuvazan. çuğun (< kovun). dibək.
həvəng. 2. sumaxbalan. süzgəç.
qovazan kovazan. 1. cuvazan. kovaz. çuğun (< kovun). dibək.
həvəng. 2. sumaxbalan. süzgəç.
qovduş govduş. - govduĢ yuvarlanıb, duvağın tapıb: qazan
yuvarlanıb, qapağın bulmuĢ: iki arxadaĢ, iki qarı birbirinə
uyğun.
qovermə boĢama. salıvermə.
qovğa henqaməfars < həngəmə. həngirti. Ģamata. guruldu. aĢub.
bulğaq. bəlva.
qovı kovı. qovuq. kovuq. qarabəx. bədbəxd. əliboĢ.
qovqa ğoğa. uğraĢ. savaĢ. vırqaç. vurqaç. çəkbək.
qovqalaşmaq qoğuĢmaq. itiĢmək. birbirin qaqmaq, itələmək.-
itişməkdən iĢləməyə çağ tapmır.
qovq qoq. bir çeĢit kömür ki, kürədə bir qədər yandırılıb
çıxardıqdan sonra yandırılmağda iĢlənirlir. bu kömürün
tüstüsü az, istisi çox olar.
qovl - qovlundan çönmək: sözdən dönmək.
qovlaq kovlaq. külək. qulplı dərin kirdəl, qab.
qovmaq (<> kov). kovmaq <> kavidən. boĢatmaq.
qovmaq qoğmaq. sürmək.
qovrıstan govrıstan. gorıstan. gömüklük. qəbristan.
qovşad kovşad. küşad. koşar. küvşar. küvşad > qoşadfars. (<
vermək.
qovşaq 1. bitĢik. yapĢıq. 2. qavĢaq. bitiĢik. yanĢaq. müttəsil.
peyvəsdə. 3. qoyar. rabit (sim). 4. qoyar. axan suların
bir yerə tökülən ağzı. iki suyun birbirinə qovuĢan yeri.
mültəqa.
qovşal kovşal. axıltı. axal. axsal. aĢqal. bekara. zibil.
qovşan ( kov. kav > ) kovşan > kaşanə. yuva. ev.
qovucu çuğul. ırman. yermən. carçı.
qovuç qovuş. qavuc. qavuĢ. qapuĢqabuĢ. qavçuq. qavuçq.
qovuç qovuz. cin çarpması əsəri.
qovuq 1. kovuq. kərək. qoyuq. quyu. oyuq. 2. qarabəx.
bədbəxd. əliboĢ. kovı.
qovun kovun. > çuğun kovaz. kovazan. cuvazan. dibək.
həvəng.
qovuş qovuç. qavuc. qavuĢ. qapuĢqabuĢ. qavçuq. qavuçq.
qoruyan. qavrıyan. qavruyan. qavuĢ. ulaĢı. görüĢ.
çatıĢı. yetiĢi. mulaqat.
qovuşdurma bitiĢdirmə. ilsaq.
qovuşmaq qavuĢmaq. ulaĢmaq. görüĢmək. çatıĢmaq. yetiĢmək.
mulaqat edmək.
qovuşmuş qayıtmıĢ. rəhmətlik. - qovuşmuş atam böylə buyuyurdu.
qovuşuq əkrin (< əkilmiş. tikilmiĢ) tikin. yaxıĢıq. taxıq. yapıĢıq.
Qovut Qavut. qaqut.
qovuz qovuç. cin çarpması əsəri.
qoy 1. kiçik körfəz. dənizin qaraya ilərləmiĢ, yeldən
qorunmuĢ bölümü. doğal liman. - gəmiçi gəmini fırtanaya
qarĢı barındırmaq üçün bir qoy arayır. 2. dəniz qoynuna
oxĢar olub, çevrəsi qorunmuĢ yer, bucaq. - ovada,
təpələr ortalarında bir qoy yapır.
qoy 1. qoyu. icazə. cavaz. 2. quy. top. yuvarlaq.
- man yaşlıq qoyka: dört yaĢını keçən qoyun (yalnız qoyun
için).
qoya ambar.
qoyan keçən. keçmiĢ. sabiq. - qoyan il. - qoyanlar qorunmasın,
qoyulsun burxılsın.
qoyan qoyar. 1. keçirən. keçirdən. icra edən. 2. becərən. 3.
qoyıcı. vaze'. vəz' edən. - yasaq qoyucı: qanun salan. 4.
vaze'. qondar.
qoyar qoyan. 1. heyvanlara, kölələrə söğülən bir söz. "ağızdan
salya saçan" anlamınadır. 2. keçmə. keçiĢ. mirur. ibur.
3. qovĢaq. rabit (sim). 4. keçirən. keçirdən. icra edən. 5.
becərən. 6. qoyĢat. qoyaĢ. keçilən. keçmə. cərəyan.
macəra. - buda bizim qoyşatımız. - maraqlı qoyarlar
söylədilər. 7. axan suların bir yerə tökülən ağzı. iki suyun
birbirinə qovuĢan yeri. qovĢaq. mültəqa.
qoyarlamaq uralamaq. düzəltmək. miyzanlamaq.
qoyarlanmaq uralanmaq. düzənlənmək. miyzanlanmaq.
qoyarmaq keçmək. keçiĢmək. mirur etmək. ibur edmək.
qoyaş qoyşat. (> qozəştəfars). 1. keçmiĢ. keçən. ötən. sabiq. -
qoyaş il. - qoyaştalar: keçənlər ötənlər. 2. salami. fayiz.
bəhrə. - yüzə on qoyaşla para verir. - bu il qoyaşlar artmıĢ.
3. qoyar. keçilən. keçmə. cərəyan. macəra. - buda bizim
qoyşatımız. - maraqlı qoyarlar söylədilər.
qoydurmaq dincətmək. rahatlatmaq. sakinlətmək. sakitlətmək.
qoydurmaq qodurmaq. taxdırmaq. yapıĢdırmaq. ilqa' edmək tə'liq
edmək. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ, baĢqasın taxdırmalı.
qoyıcı qoyan. vaze'. vəz' edən. - yasaq qoyucı: qanun salan.
qoyqulaştırmaq quyulaĢtırmaq. qoyulaĢtırmaq. bəkitləmək. açıqlığın,
boĢluğun gidərmək. qəlizlətmək. - pəkməzi bir az daha
quyulaştır. - durum ged gedə qoyulaşır. - bunun göyün
quyulaştır, sarısın aç.
qoylu oranlı. orqanlı. ornaqlı. biçimli. əndamlı. çəkli. çəkimli.
Ģəkilli. gözəl.
qoyma 1. əğrəti. sünni. əkmə. əklənmiĢ, yapıĢılmıĢ. doğal, təbiy
olmayan. - əğrəti diĢ: qoyma diĢ. - əğrəti saç. 2. oturma.
qaĢ. - üzüyün oturması. 3. qoma. atma. buraqma. vəz'.
tərh. - yapının atması: tərhi. - qanunun atması: təhi. -
buyruqların atması: tərhi.
- qoyma aralıq: pərdə. ur. hayil.
qoymaq qomaq. 1. qoyuvermək. uzatmaq. buraxmaq. sərbəs
ötürmək (# kəsməmək). - saç, dırnaq, ağac uzatmaq. 2.
oturtmaq. vəz' edmək. 3. ötmək. güzəĢt edmək.
keçmək. bağıĢlamaq. boĢuqmaq. 4. urundalamaq.
yerləĢtirmək. təxsisləmək. 5. qomaq. vurmaq. basmaq.-
barmaq basın. 6. dincəlmək. rahatlanmaq. sakinləĢmək.
sakitlənmək. 7. qomaq. gətirmək. soxmaq.- yoluna
gətirmək. - meydana gətirmək. 8. taxmaq. asmaq.
iliĢdirmək. rəbt edmək. tikmək. taxmaq. vəz' edmək. - ad
taxmaq. 9. tökmək. çəkmək. axıtmaq. 10. bıraqmaq.
ötürmək. vermək. vəz' edmək. - bunu hara bırakım. -
qanun bırakdılar. - onu mənə bırak. - paranı banga bırak.
- tutunu (pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. - köynəyə
düymə tax. - işə qoymaq: qayırmaq. qulluğlamaq. xidmət
vermək.
- iĢi asqıya qoymaq: yubatmaq. - yerinə qoymaq:
ütüləmək. çıxıq nərsəyi taxmaq.
- sıkıya qoymaq: öğrətmək, tərbiyə üçün qadağlamaq.
- başa qoymaq. tutmaq. - dilək (niyyət) tutmaq. - biriynən
sözü tutmaq.
- iĢi gilifinə, qılıfına qoymaq: qabına, yerinə qoymaq.
- üz qoymaq: üz tutmaq. yönəlmək.- iĢlər iyiliyə üz tutdu.
- qərar vermək. 1. yerləĢtirmək. 2. qayırmaq. bərkitmək.
3. Ģərt edmək. mərclənmək.
qoymamaq qadamaq. tutmaq. mən' edmək. - ayağından tutdu.
qoyn - ərkək qoyn: qoç. gəbəĢ. qabaĢ.
qoyşat qoyaş. (> qozəştəfars). 1. keçmiĢ. keçən. ötən. sabiq. -
qoyaş il. - qoyaştalar: keçənlər ötənlər. 2. salami. fayiz.
bəhrə. - yüzə on qoyaşla para verir. - bu il qoyaşlar artmıĢ.
3. qoyar. keçilən. keçmə. cərəyan. macəra. - buda bizim
qoyşatımız. - maraqlı qoyarlar söylədilər.
qoytu qoyu. qutru. salı. burax. ötrü. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə.
qoyu 1. qoy. icazə. izn. cavaz. - qoyu qırmızı: tuğla alı. 2. yağız.
yanğız. yanmıĢ. küymüĢ. əsmər. 3. qərar. 4. dözü. səbr.
5. dinic. aramiĢ. 6. bolun. verilmiĢ söz. 7. mərc. Ģərt. 8.
qutru. qoytu. salı. burax. ötrü. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə. 9. quyu. qalın. qəliz. yoğun. kəsif. yoğ. 10. yanıq.
tünd. 10. quytu. içərik. içdən içə olan. gizli, örtülü,
qaranlıqca yer. - qoytu yer. qoytu bir otaq. - yanıq boya. -
yanıq qara.
- qoyu vermək: sarqıtmaq. uzatmaq.- saçların sarqıtmış. -
saqqal sarqıtmışlar.
- qoyu qırmızı: yipinka. - qızıl bayın: yipqil. yipqin.
qoyuq 1. burakı. mətruk. 2. cayizə. padaĢ. mükafat. 3. kərək.
kovuq. quyu. oyuq. 4. qırıq. 5. qərardad. əhd. peyman.
6. quyuq. qalın. sulu olmayan. qəvamlı. - qalın yoğurt. -
qalın pəkməz: qəliz doĢab.
qoyu qoyu. qoyun. quyun. aĢağı doğru, aĢağıya dönmüĢ
durumda. - üzi qoyu: üzü quylu. - üzü qoyu yatmaq: səcdə
durumunda yatmaq.
- qoyu qara: çox qara. quzğunı. - quzğunı bir qara.
qoyulan yer paletqa. paltaq. basılan. batılan.
qoyulanmaq yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
quyulanmaq. qalınlanmaq. qəlizlənmək. təxmir edilmək.
qoyulaştırmaq quyulaştırmaq. qoyqulaĢtırmaq. bəkitləmək. açıqlığın,
boĢluğun gidərmək. qəlizlətmək. - pəkməzi bir az daha
quyulaştır. - durum ged gedə qoyulaşır. - bunun göyün
quyulaştır, sarısın aç.
qoyulatmaq quyulatmaq. quyuqlatmaq. yuğurtmaq. yoğurtmaq.
yoğunlaĢtırmaq. qalınlatmaq. qəlizlətmək. təxmir
etdirmək.
qoyulmaq qonmaq. qonulmaq. 1. yerləĢdirilmək. - bu sırçalar nərəyə
qonacaqdır. - yemək boĢqabları oraya qonmaz. - dilaba
qonsa iyi olur. 2. buraxılmaq. ötürülmək. tərk olunmaq. -
siqara qondu bitti. 3. vəz' olunmaq. 4. ilqa olunmaq. 5.
düĢmək. tökülmək. - yaĢıl ırmaq, qızıl ırmağa qoyulur. 6.
üzərinə düĢmək. uğraĢmaq. məĢqul olmaq. - bu ara
yazıya çox qoymuşuq. - gündə üç saat tar çalmağa
qoyuldu. 7. izinə düĢmək. dalıcan yügürmək. hicuma
keçmək. - qoĢun böyük bir çaba ilə yağılara qoyuldular. 8.
düĢənmək düĢmək. girmək. - yola düşənmək: yola
qoyulmaq. 9. ötülmək. ötilmək. güzəĢt edilmək.
keçinmək.
qoyulmuş qoyun. tabe'. mürid.
qoyuluq quyuluq. qalınlıq. yoğunluq. qilzət. kəsafət.
qoyum quyum.
qoyumaq - ara qoyumaq: arası, ardı qırılmaq, unudulmaq.
qoyumçu quyumçu. (altın, gömüĢdən olan) süs, taxmaları yapan.
qızılçı. zərgər. - qoyumçu qalıbı: buta
qoyum (altın, gömüĢdən olan) süs. taxma.
qoyun 1. paltarın köksünün yelpələrinin qovuĢmasından arıya
gələn qoyutu yer. yaxa. 2. cib. kisə. - qoynuna qoydu. -
qoynundan çıxardı. 3. köks. sinə. qoğuĢ. qucaq. ağuĢ. -
al qoynuva. - nənəsinin qoyununda böyüyən uĢaq. - qouyun
qoyuuna: birbirinin qucağında. - o mənim qoynuumdadır: o
mənimdir. o məndədir. {qucaq ayaq üsdə, oturaq durumda
olanda deyilir. qoyun isə yatmıĢ durumda olan deyilir}. 4.
qoyulmuĢ. tabe'. mürid. qoyulmuĢ. tabe'. mürid. - qoyun
onqurası: asapqorcığa: asabqorcığa. 5. qoyu. qoyu. quyun.
aĢağı doğru, aĢağıya dönmüĢ durumda . - üzi qoyu: üzü
quylu. - üzü qoyu yatmaq: səcdə durumunda yatmaq.
- bir yaşına girmiş qoyun: toqlu. toxlu.
- boynunda küpə kimi sarqan dənələri olan qoyun, keçi:
toqlu. toxlu.
- qıvırcıq qoyun: incə qısa quyruqlu, qıvıcıq yapal (tüklü)
qoyun çeĢiti. merinüs.
- qoyun qıran. - saç qıran.
- qoyun tərsi: qığ.
- həp bir qoyun aşığıyız: hamımız birik.
- qoyun ayğırı: qoç. damızlıq ərkək qoyun.
- qoyunun dərisinin üstündə olan tükə "yun. yün. yapağ".
deyilir .
- ərkək qoyun: qoç
- dişi qoyun: marya.
- qoyun balası: quzu.
- bir yaşda qoyun: toxlu.
- iki yaşda qoyun: ĢiĢək.
- üç yaşda qoyun: ökəc. öyəc. övəĢ.
- qoyun gözi: papadyə çeĢidi.
- qoyun sarmaşığı: qərə pazıya bənzər bir bitgi.
- qoyun otu: ağır otu. quzi pıtrağı.
- yaban qoyunu: dağ qoyunu: arqalı.
qoyunmaq qoymaq. ötmək. güzəĢt edmək. keçmək. bağıĢlamaq.
boĢuqmaq.
qoyuş qoyuĢ. salı. salıĢ. buraxıĢ. ötrüĢ. qutruĢ. çıxarıĢ. əfv.
qoyuvermək qoymaq. uzatmaq. buraxmaq. sərbəs ötürmək (#
kəsməmək). - saç, dırnaq, ağac uzatmaq.
qoyvanmaq vellənmək. duruqsamaq. yubanmaq. - iĢlərində
qoyvanma.
qoyvermək qomaq. qoymaq. artıq tutmamaq. buraqmaq. mane'
olmamaq. icazə vermək. bir bağdan sərbəs buraxmaq.
- mən gəlincəyədək, qonaqları qoyu vermə.
- sən bir məni qoyuverdin ki görəm nə edirəm.
- gecə tutulanları dan ertə qoyuverdilər.
- əsirləri qoyuverdilər.
qoz cəviz.
- qoz qabına qoymaq: bərk sıxmaq. - bu pis iĢləri görənləri
qoz qabığına qoyarlar. - devlə elin qoz qabığına qoydu. -
qoz qırmaq: varın, çıxarın göstərmək. - görək nə qoz qırır.
- qırdığı qoz mini keçdi: çox yanlıĢlar (xətalar) yapdı.
- qoz qabığına girmək: sıçan yuvasına girmək. dəli dəli
- qoz adası: ağ dənizdə qoĢut adası.
- qoz qırmaq: yanlıĢ, suç, xəta yapmaq.
- qoz paylaşmaq: {1. uzlaĢmaq. uylaĢmaq. yollaĢmaq.
quraĢmaq. saziĢ edmək. - savaĢların buraxıb, qozların
paylaĢırlar. 2. güclə həqqini əldə edmək. - dur bir, mən onla
qozumu palaĢıram, səndə görərsin}.
qoza 1. yuvarlaq. topcıq. qapsul. kəpsul. - ipək qozası. -
pambıq qozası. 2. - damqa qozalağı: damqa qozağı: bal
mumu üzrəni basılan damqanın izi pozulmamaq üçün,
üzərinə yapıĢdırılan fil diĢindən qapaqcıq.
qozaq 1. yuvarlaq. top. qabar. - su qozağı: su qabarı. 2. fındıq,
fıstıq kimi ağacların dənəsini içinə alan topcık.
qozalaq 1. bayağı boyundan cır, cılız qalmıĢ nərsə. - qozalaq
cocuq. - qozalaq qarpız. 1. topcıq. - su qozalağı: köpük.
hubab.
- damqa qozalağı: damqa qozağı: bal mumu üzrəni basılan
damqanın izi pozulmamaq üçün, üzərinə yapıĢdırılan fil
diĢindən qapaqcıq.
qozəştəfars < qoyaĢ. qoyĢat. keçmiĢ. keçən. ötən. sabiq. - qoyaş il. -
qoyaştalar: keçənlər ötənlər.
qozuq - qozuq iz: qazıq. butafars (< budaq: dal yarpaq). hərĢeyin
üstündə olan budağa tay oyuq. rəsm. nəqqaĢlıq ( >
butəkari).
qöb11 köb11. həp. tüm. tam. bütün. cümlətən.
qöbək
qöbək göbək. 1. orta. mərkəz. - qala göbəyində: Ģəhər ortasında.
- tavan göbəyi. - göbək kürk: dərinin orta bölümü. - göbəyi
sökülmək: çox gücə düĢmək. - göbək daşı: hamamda
üzərinə yatıb oğdurulmaq daĢı. - qadın göbəyi: bir çeĢit xəmir
dadlısı. 2. quĢaq. nəsl. bətn. - beĢ göbəkdən bəri. 3. üzək.
çəkirdək. çərdək. sonğır. ağırĢağ.
- göbək daşı: hamamın ortasında uzanıb oğulmağa özgə
(məxsus) uzun enli döĢəli mərmər daĢ.
- quzu göbəyi: sarı göbələk çeĢiti.
- quzudan yapılan yeməklər:. - quzu ciyəri. - quzu sarması. -
quzu dolması. - qurzu baĢı. - quzu bozpöti.
qöbələk göbələk. tomalan. dombalan.
qöbəl göbəl. çolaq. Ģil.
qöbut göbut. tanqalaq. danğalaq. danqa. quduz. qotur. qaba.
gür. iri gövdəli. qılıqsız. budala. küp.
qöç köç. 1. qoĢulan nərsə. qoĢ. qoĢu. quĢbara. güĢbərə.
qoĢbara. sırğav. sarılan asıan nərsə. cihaz. vəsayil. 2.
rehlət. 3. taĢınma. nəql. 4. hicrət. 5. daĢınma. bu evdən
o evə köçdük. - yazın yalıya köç edər. 6. qoĢ. ev, aĢxana,
yataq aracı, vəsayili. Ģey Ģüy. - kəndisi geddi, köçü geri
qaldı. - görsən bu yekə köç kimindir. - özü köçdü köçü qaldı.
- qaç köç: qaçma saxlanma. qaçıb gizlənmə. naməhrəmlik. -
bu nə qaç köçdür. - bizim evdə qaç köç yoxdur.
- köç oba: > kəcavə. hüdci.
- yükköç: > yüküç: yüköç daşqası: yüköç arabası: yük ilə
köçmək üçün düzələn araba.
qöçəbə köçəbə. 1. köçər. yürük.2. opotunist. fürsəttələb. 3. qonar
köçər: tez tez yer dəğiĢən. köçəbə. yaylaq qıĢlaq edib,
sürüsünü araxasıca düĢüb, otlaq yerləri gəzən el. 4.
köçəbə. köçəvə. üqürmək. təkirmək. dəvə üzərinə iki
tərəflı yüklətilərək içərisinə binilən səbət.
qöçək köçək. köçələk. çökündi. 1. tortı. tort. dürd. bir para
suyuq nərsələrin dibinə duran quyu nərsə. 2. köşək.
köçək. kiyusk: salaĢ. baraqa. yol üstü qurulan əğrəti
tüncıq, tükan. - qəzet salaĢ. - bostan salaĢ.
qöçəqli köçəkli. köçələkli. çökünrüli. tortlı. tortılı. dürtli. bulanıqlı.
pusalı.
qöçələk köçələk. köçək. çökündi. tortı. tort. dürd. bir para suyuq
nərsələrin dibinə duran quyu nərsə.
qöçələkli köçələkli. köçəkli. çökünrüli. tortlı. tortılı. dürtli. bulanıqlı.
pusalı.
qöçən göçən. göçgən. 1. dovĢan yavrusu. 2. bənəkli dovĢan.
qır sanğsarı. - göçgən kürki. - yer göçgəni: köstəbək.
qöçəri köçəri. geçici. geçən. yerli olmayan. müvəqqti. - geçici
bir durum.
qöçər köçər. yürük. 1. səyyar. 2. qonar köçər: tez tez yer
dəğiĢən. köçəbə. yaylaq qıĢlaq edib, sürüsünü
araxasıca düĢüb, otlaq yerləri gəzən el. 3. köçəbə.
opotunist. fürsəttələb.
qöçəvə köçəvə. köçəbə. üqürmək. təkirmək. dəvə üzərinə iki
tərəflı yüklətilərək içərisinə binilən səbət.
qöçgən köçgən. Ģıqraq. boyun buran : sarı asmıya (üzümə)
bənzər bir quĢ.
qöçgən göçgən. göçən. 1. dovĢan yavrusu. 2. bənəkli dovĢan.
qır sanğsarı. - göçgən kürki. - yer göçgəni: köstəbək.
qöçinmək köçinmək. ölmək. irtihal edmək. vəfat edmək.
qöçmək köçmək. içəri yıxılmaq.
qöçməli köçməli. gedən. yolçu.- yazıq yolçudur: getməlidir.
qöçük köçük. çözük. közük. ərimiĢ. açılmıĢ.
qöçürmək köçürmək. 1. qaqıb soxmaq. yerə batırmaq. - qazığı yerə
köçürmək. 2. götürmək. daĢımaq. - bu soyuq leyləkləri
köçürəcək. 3. utmaq. hirslə yemək. aĢırmaq. - bir bulut
pilovu köçürdü.
qödək gödək. sıq. sığ. dayaz. kutahbin.
qödəklik gödəklik. sıqlıq. sığlığ. dayazlıq.
qödəri gödəri. gövdəri. kudəri. geyik dərisi.
qögərtə gögərtə. gövdə.
qöğön Köğön. Qızıl QuĢ. Doğan. ġunqur. ġahin. ġunqar. Al
QuĢ.
qöğüslük göğüslük. önlük. peĢgirə. peĢbənd.
qöhnə köhnə. 1. köhnə. bunqaq. bükük. qarı. əldən düĢmüĢ. 2.
yamalı. qalura. əsgi üsgi. 3. yalaq. yalama. aĢınma.
aĢınmıĢ. yetik. - yalaq mal.
qöhnəçi köhnəçi. əsgiçi. köy köhnə alıb satan. əntiqəçi. qoltuqçu .
simsar. qaluraçı.
qöq kök. 1. dayaq. üzər. sənəd. - üzərinə atmaq: dayanmaq.
isnad edmək. 2. kötük. kötük. ana. baĢ. əsas. - ana yasa:
qanun əsasi. - ana pitik: ana dəfdər. 3. tüzən. akord. - bu
piyananın kökü pozuq. 4. musiqi. müzik.5. kökə. tərh.
pılan. taslaq. iskilet. çərçivə. qəfəs. qalıb. iĢin
tasası. 6. tumruq. qalınlaĢmıĢ dal. kündə. - taslağın
araya qoymaq. - üqəla taslağı: yekəxana. özün alimlə
sırasına qoyub dərinlərdən danıĢan. - qaba taslaq: yalnız
biçimin, üzün göstərən yalın, qaba tası, nəqĢə. - bir çeşit
uzun kök: yer soğulcanı. 7. gök. azıq. ziyil. sikil. səkil. -
kökləri yeyilən göylərə "dibcək. tübəz. tübzə" deyilir. 8.
kök. təkin.
- kökdən incələmək: dibin çıxarmaq. nə var nə yoxunu
aranıb eĢinib alıb vermək. qazınmaq. arayıĢ aparmaq.
- düğümlü bir kök: qartal pəncəsi.
- kök salmaq: kökləĢmək. cücərmək. tutmaq. təməlləĢmək.
- ağaclar tutmadı. əkilən tuxumlar tutdu.
- qazıq kök: mıx kimi aĢağı iĢləyən kök.
- sarı kök: qırlanqıc otu.
- sözün kökü: söztözü. etimoloji. sözün biti. sözdaban.
daban söz.
qöqdə kökdə. kökün. kökündən. təməlindən. əsasən.
qöqdələnmə gögdələnmə. gövdələnmə. təcəssüd.
qöqə gögə. kökə. 1. cüvə. - kağızları yeyib dələn gögə, cüvə. 2.
gövə. gövdə. cism. 3. kök. tərh. pılan. taslaq. iskilet.
çərçivə. qəfəs. qalıb. iĢin baĢlanqıcda, bəzəksiz
düzəksiz qururlan kök nəxĢəsi, tasası. - taslağın araya
qoymaq. - üqəla taslağı: yekəxana. özün alimlə sırasına
qoyub dərinlərdən danıĢan. - qaba taslaq: yalnız biçimin,
üzün göstərən yalın, qaba tası, nəqĢə.
qöqən kökən. 1. sürüklük. züğüklük. fidanlıq. 2. köklük yer.
vətən. mənĢə'. - kökündə böyümək: baĢqa yeri
görməmək. dünyadan xəbərsiz olmaq.
- kökən topraq: ata topraq.
qöqərçin - yaban gögərçinin ərkəyi: qusquğuq.
qöqərtə - gögərtəsiz (çatısız) olub, altı düz, çaylara salınan qayıq:
tombaz.
qöqərtə gögərtə. bir yerin döĢənmiĢ damı. - üç gögərtəli gəmi: üç
qatlı gəmi.
qöqəş kökəş. 1. anaç. anaĢ. kötcük. baĢıc. usluĢ. köklük.
ocaqlıq. 2. harmoni.
qöqəşdirmək kökəşdirmək. harmonizə edmək
qöqləmək kökləmək. 1.2 oyulqamaq. sırımaq. səqrək səqrək aralı
tikmək. 2. çalqı çalmaq. musiqi çalmaq. 3. ağtamaq. 4.
kökləĢdirmək. yerləmək. tə'sis edmək.
qöqlənmək köklənmək. qurulmaq. tavlanmaq. tovlanmaq.
qöqləşdirmək kökləşdirmək. kökləĢmək. yerləmək. tə'sis edmək.
qöqləşmək kökləşmək. 1. uyumlamaq. yer salmaq. tutmaq. kök
salmaq. cücərmək. tutmaq. təməlləĢmək. - ağaclar
tutmadı. əkilən tuxumlar tutdu.- ağac uyumladı. 2.
yerləĢmək. tə'sis olmaq.
qöqlü köklü. təkin. əsil.
qöqlük köklük. 1. səmizlik. ĢiĢmanlıq. dolğunluq. yağlılıq. 2.
kökəĢ. ocaqlıq.
- köklük yer: kökən. vətən. mənĢə'. - kökündə böyümək:
baĢqa yeri görməmək. dünyadan xəbərsiz olmaq.
qöqs köks. öp. öpgə. öpək. sinə. qoyun . sinə. qoğuĢ. qucaq.
ağuĢ. sinə. bər. - bərə al: bər al: yadla. yadında saxla.
- köks gəmiklərinin hər biri: qabırqa. - arığlıqdan
qabırqaları çıxmıĢ.
- toyuq köksi: toyuğun köks ətini didikləyib, suda
qarıĢdıraraq edilən bir yemək. - al qoynuva. - nənəsinin
məndədir.
qöqsünmək köksünmək. öksimək. kövrəlmək. tasalanmaq.
kədərlənmək. kəndini öksüz görüb qəribsinmək.

qöqsüz köksüz. qablaq. kavlaq. boĢ. yalan. əssasız.
qöqsüzlük köksüzlük. təməlsizlik qalayçılıq. üzdəklik. süsüclük.
bəzgəkliksaxtakarlıq.
qöqüq kökük. quruq. tavıq. tovuq. götüĢ. qılıĢ. səltənət. ĢiĢik.
əzəmət. təkəbbür.
qöqümtül gögümtül. göyümtül.
qöqündən kökündən. kökün. kökdə. təməlindən. əsasən.
qöqün kökün. kökdə. kökündən. təməlindən. əsasən.
qöqüş köküĢ. quruluĢ. tavlanıĢ. tovlanıĢ. götürüĢ. qılınıĢ.
əzəmətli təkəbbürlü davranıĢ.
- göğüsün yanları.güsrika. qaburqa gəmikləri.
- köğüs döğmə: higgə. öksə. qızma.
qöl göl. 1. hovuz. talyan. dalyan. dənizdə, boğazda ayrılmıĢ
qorunmuĢ qapalı yer. bu qoruqda dəniz canlılar becərlir. 2.
dəniz. su. durqun su. - dalyan yengəci, balığı. 3. böyük
durğun su. { kür: böyük axar su.}.
- daĢqın sularındandan bir yerdə birikib duran su: örkün.
- quru göl: quru hovuz: gəmilərin onarma yeri. beləki
gəmiləri bu gölün içinə saldıqdan son, gölün suyu baĢalıb,
gəmi qızaqın üstündə oturur.
- göl ayağı: gölün artıq suyun dənizə, dıĢarı apara arx.
- göl başı: gölün qaynağı, mənbəi.
- göl otu: sarı nilufər.
qöləlik köləlik. qulluq. ibudiyyət.
qöləmən köləmən. kölələrdən qurulmuĢ yaraqlı cərgə, qoĢun.
qölgə - kölgə oyunu: qaragöz oyunu.
qölgəlik kölgəlik. sərin.
qölitmək kölitmək. qömtürmək. qömdürmək.
qölqə - kölgəli ağ: çala ağ: tutqun boya.
qölqəlik kölgəlik. quzuyğur. quzaquyğur. qaraltı.
qölünmək gölünmək. əli ayağı yorulup zayıf olmaq.
qömçə kömçə. çəmçə8. çömçə. kəfgir.
qömdürmək qömtürmək. kölitmək.
qöməci köməci. - əbə köməci kor əbə: əbə köməci: gözü bağlı
oyunu: bir neçə kiĢi cocuq (:nəfər uĢaq) olub, birinin gözlərin
bağlayıb, baĢqalarının çevrəsində dolaĢmaqla oynanılan bir
oyun.
qöməc göməc. pətək. - göməc balı: əriməmiĢ bal.
qömək kömək. abyar. yardım. vasitə. bulun. imdad. yanaĢma.
yanaĢ. yarav > yavərfars.
- kömək edmək. bulunlamaq.
qömək kömək kümək. kuma. yığıntı. tob. birlikdə qoĢuĢ. birlikdə
qoĢuĢub yardımlaĢma. iməcilik. bəsici imumi. söğəy.
yardam. qolqapas. qoldam.
qöməkçi köməkçi. yardaq. yədək. yetək. bir iĢi, olayı yapmaq
üçün, bir nərsiyə qarĢı durmaq üçün yararlanan yardaq,
köməkçi ayqıt.
qöməkçilik köməkçilik. köməklik. yavraq. yaravıq. yavəri.
yardımçılıq. imdad. maavinət.
qöməkçilik köməkçilik. köməklik. yədəklik. yetəklik.
qöməklik köməklik. köməkçilik. yavraq. yaravıq. köməklik.
köməkçilik. yardımçılıq. imdad. maavinət.
qömən gömən. gömici. quylayan. qəbir qazan.
qömici gömici. 1. gömən. quylayan. qəbir qazan. 2.
yeyəcəklərin quylayan bir para heyvanlar. - quş, it
gömücü heyvandırlar.
qömlək gömlək. (gönlük. dərilik. gönü, dərini qoruyan). {gömlək. (
m <> n ) gönlək. köynək. kəmis. qapıs. qamıs.} 1. köynək -
iş köynəyi: iĢ paltarı. - bir don bir köynək: özün örtməyə
yalnız donla köynəyi əğnində olan. - iç köynəyi: altdan
geyilən köynək. at köynəyi. tər köynəyi. 2. ğiĢa. hər
nərsənin incə örtüyü, dərisi. qapacıq. zar. - ürək, bağır
(ciyər), beyin köynəyi. - çırağ köynəyi: kağazdan, parçadan
olub lampa köynəyi, örtüsü. - oturacaq köynəyi: səndəlin
oturulan yerlərinin örtüyü. 3. bətn. uzun sınaqlı kimsədən
söz edəndə deyilir. - neçə köynək yırtmıĢ. - köynəyindən
keçirmək: oğulluq edmək. - ilan köynəyi: kovlak.
- gömlək daşı: kərpiç duvarı qaplamada iĢlənən yonma daĢ.
qömmə gömmə. örtmə. dəfn.
qömmək gömmək. 1. örtmək. quylamaq. batırmaq. nərsəni
nərsiyə soxmaq. təpmək. 2. cummaq. çuxurlaĢmaq.
dərinə düĢmək. - gömmüş gözlər.
qömmək gömmək. örtmək. basırmaq. quylamaq. batırmaq.
saxlamaq. gizləmək. sınğırmaq. sınğdırmaq. içərimək.
çoxura qoymaq. gizlətmək. batırmaq.
- qazı kəsib qara gömdü. - qıĢının asma köklərin gömməli. -
ördək yumurtaların kübrəyə gömdü.
qömtürmək qömdürmək. kölitmək.
qömük gömük. qəbir. quylaq. məzar.
qömüklük gömüklük. govrıstan. qəbristan. gorıstan.
qömül gömül. - kömür yaqtıqları topraq gömülü, çuxuru: turluq.
turlaq.
qömüldi gömüldi. gumbulti. qorquluq. tarlada, bostanda yapılan
gözətçi, avçı qorquluğu.
qömüldürük gömüldürük. 1. sığırların boyunları altından keçirilib,
boyunduruğa gömülən, soxulan yarım girdə həlqə ağac.
2. boyun bağının özü. boyunda həlqə.
qömülmək - gömüldürük. sığırların boyunları altından keçirilib,
boyunduruğa gömülən, soxulan yarım girdə həlqə ağac:
gömüldürük.
qömür kömür (< gömmək: quylamaq). 1. yandıqdan sonra,
toprağa gömülərək söndürülən odun. 2. - kömür kimi:
qəb qərə boyanı bildirir. Ģəvə. - kömür saç . - kömür göz.
qömür kömür. - kömür yaqtıqları topraq gömülü, çuxuru: turluq.
turlaq.
qömür kömür. kömür qoyulan özəl oda, yer. - xan evi kömürsüz
olsada, kömürlüksüz olmaz.
qömürçi kömürçi. qara ləkələri olan. - kömürçi toyuq. - kömürçi
tülki. - kömürçi qələm: qara xallar salan, quĢan qələm. -
kömürçi kağaz: qara xalları olan kağaz.
qömürdəmək gömürdəmək. gömürdənmək. böyürdənmək. bağırmaq.
qömürdənmək gömürdənmək. gömürdəmək. böyürdənmək. bağırmaq.
qömürən gömürən. yaban soğanı. yabanı soğan.
qöndər göndər. 1. ucuna nərsə taxılan uzun soba, sırıq. ağac. -
bayraq, sancaq göndəri. - mızraq göndəri. - qayıq göndəri:
qıyıda qopmaq üçün suyun dibinə basılıb itən sırıq. 2.
heyvana dürtülən biz. ögəndirə. 3. neyzə.
qöndəri göndəri. 1. çattırı. irtiĢ. yetĢiri. ulaĢı. bulduri. götüri. nəql.
isal. 2. çıqarma. ixrac.
qöndərilən göndərilən. yiverilən. rəsul.
qöndərilmək göndərilmək. 1. ilədilmək. götürülmək. aparılmaq. - ötəyə
ilədil. 2. bərimək. gedmək. müracət verdirmək.
qöndəriş göndəriş. verdiĢ. verliĢ. pəxĢ. - saat on ikidə radyolun son
göndərişidir.
qöndərmə göndərmə. yollama.
qöndərmə göndərmə. yollama. salma. irsal.
qöndərmək göndərmək. bəritmək. müracət vermək. oxumaq. demək.
ildirmək. ilətmək. elətmək. ( < el, il: ölkə. torpaq. yer).
götürmək. - alqıĢ oxuyan dillər. - alqıĢ oxu: salavat oxu.
qönəz könəz. - mayalamaq. basırmaq8: otutmaq. duruq. damıĢlıq
qönlək gönlək. ( n <> m ) gömlək. köynək.
qönlük gönlük. dərilik. gönü, dərini qoruyan. köynək
qönül könül. arzu. istək.
- könül bulandırmaq: ürək qaldırmaq.
- alçaq könüllülük edmək. yincgələnmək. incgələnmək.
- könlünə dəğmək: gücəndirmək. qırmaq. üzmək. xatir
yapmaq. - bu qədərlik az nərsədən ötrü ürəyin qırmayın. -
mən səni qırmam. - gülən ürəklər qırılmasın.
- könül almaq: yuvmaq. yüvmək. yüvsəmək. yavsamaq.
qormaq. əriĢmək. varmaq.
- könül əğləncəsi: sevgi. dilbər.
qönül könül. xatir. incik. - könül qalmaq: xatiri qalmaq. incimək.
qönüllü könüllü. - alçak könüllü: yüğnək. mütəvazi.
qönülsüz könülsüz. arzusuz. istəksiz.
qöp köp. çopan. kopab. hubab. qopan. kəf. su üzərində
qöpcə köpcə4. cəm'.
qöpək köpək. it. alçaq. pis.
- it pişik: kədilə köpək: bir yığıĢmayan nələr.
- köpək kimi: açaqca.
- köpək ayası: bir bitgi adı.
- köpək əmciyi: köpək məməsi: qoltuq altında çıxan çiban.
qöpək köpək. kövək. kəpəz. kəpəzə. (< kəv. kav: boĢ). salıkasız4.
qöpəkləmək köpəkləmək. köpək kimi sülümək, yalaqlanmaq.
qöpəklik köpəklik . alçaqlıq. dönüklük. dönüklük. naəhllik.
- böylə köpəklik olurmu. - bu köpəkliyi kim çəkə bilər.
qöpəkoğlu köpəkoğlu kopoyoğlu2. it oğlu. hin oğlu.
qöpəkoğlu köpəkoğlu. kövəkoğlu. kəpəzoğlu. kəpəzəoğlu.
qöpəştə köpəştə. gəminin yanlarında olan barmaqlıqlar. hər çeĢit
barmaqlıqların üstünə yuxarısına yapılan təxdə. təxdə
sipər. - gəminin köpəĢtəsinə dayanıb uzaqlaĢan qaraya
baxırdıq. - nərdüvan köpəştəsi: nərdivanın barmaqlıqlarının
yanında olan uzun, enli ağac.
qöpicik köpicik. çiyin ilə boynun ortasında olan çuxur.
qöpöyoğluluq - köpöyoğluluq edmək: əvzəmək. koğlamaq.
qöpricik köpricik. omuz uçurcağı. tərquvə.
qöprücük köprücük. xərək. əĢiq. eĢiq.
qöprücüq köprücük. köpürcük. çiyinlik. epol. paltar quĢağının
qöprüçü köprüçü. 1. köprü yapan. 2. köprünün qaravulu.
qöprü köprü. 1. epol. çiyin. - köprü çəkmək: çiyin çəkmək. 2.
konqrə. - dörd köprülü duvar. 3. hər nəyin ortasında olan
dikəl bölüm. təblə. - toqqa köprüsü. - duvar Ģeh çəkib
köprülənmiş. - kiçik boşqa biçimində olub köprü altına
qoyulan dəbbə: tombaz. - köprü tombazı.
qöprüləmək köprüləmək. ĢiĢirmək. təblələmək.
qöpük - qaynayan nəyin köpüyü: göyük.
qöpük köpük. küpük. suyuq nərsələrin çox qımıldamağından,
suyun hava ilə qarıĢdığndan ortaya çıxan küpə kimi
yuvarlaq. kəf. - at qaçmaqdan köpük içində qalmıĢ. - sabın
köpüyü. - ağzından köpük gəlir.
qöpürcük köpürcük. qöprücüq. çiyinlik. epol. paltar quĢağının
qöpürmək köpürmək. 1. küpüklənmək. - ağız köpürmək: çox
hirslənmək, qızmaq, qudurmaq. 2. ĢiĢmək. - çoxda
köpürmə belə.
qöpürtmək köpürtmək. küpükləndirmək. - at qaçtırıb köpükləndirmiş.
- acı su sabını köpürtməs. - bu bezi sabınla köpürtmək.
qörci görci. durəndiĢ.
qörci görci. qorcı. bəkçi. mahafiz.
qörcü - qonaqların, görcülərin qonağı, otaqı: aralıq. ara.
qördürmək göstərmək. iraə vermək.
qördürmək göstərmək. iraə vermək. baxdırmaq. iĢlətmək. icra
etdirmək.
qörə görə. dayir. dəğir. dəğrə. iliĢik. üzər. bağlı. həsb.
gərəyincə. mütəəlliq. - siz üzərə qonuĢma açıldı. - bu iĢ
üzrə çalıĢın.
- Mənim ölçümə görə (qarar): mənim çəmimə görə.
- mənə görə: məncə. mənə qalsa.
qörək görək. 1. görüĢ. görnüĢ. göstəriĢ. mənzərə. 2. zahir.
qörəkli görəkli. görki olan. göstəriĢli. gözəl.
qörəlim görəlim!: yaxci. bax bir!. bax bəri.
qörəlim! görəlim!. yaxci. bax bir!. bax bəri.
qörən görən. edən. yapan. qılan. mücri. - sonu, dərini, dibi
görən: süngür. durəndiĢ
qörəsən görəsən. ikən. aya. əcəba. - gəlirmi ikən.
qörəv görəv. görəvli. qötürü. götürülən iĢ. məsuliyyət. mə'mur.
qörəvli - görəvli olmaq: məsul olmaq. məsul tutulmaq. sorulmaq. -
bu iĢdən dolayı mən sorulmam.
qörəvli görəvli. görəv. mə'mur. - baş görəvli. gədikli. niĢanlı. -
gədikli ağalar.
qörfəz körfəz. böyük quy. xəlic. - kiçik körfəz: qoy. dənizin qaraya
ilərləmiĢ, yeldən qorunmuĢ bölümü. doğal liman.
qörgən görgən. 1. görkli. gözəl. göstəriĢli. 2. orman ağaclarıdan
olub, toxunuĢu sərt, dayanıqlı, qolay parıldayan, qayın
ağacına oxĢar ağac. - görgən dirək. - görgən kərəstə. -
görgən barmaqlıq.
qörgi görgi. 1. dənəmə. təcrübə. - görgili: görgisi çox:
təcrübəli. 2. azimayiĢ.
qörgüsüz görgüsüz. dənəmsiz. təcrübsiz. alıĢmamıĢ. toy. əcəmi.
iĢ biliksiz.
qörkəm görkəm. turuĢ. duruĢ. görnüĢ. əndam.
qörkli görkli. görgən. gözəl. göstəriĢli. - görki olan: görəkli.
göstəriĢli. gözəl.
qörqqə körggə. savak. savan.
qörmə görmə. - görmə gücü: quvveyi bəsirə.
qoxla - qoxla gücü: quvveyi Ģamiə.
qörməcə görməcə. 1. nərsəni görüb baxmaqla
edmək. görmək
qörmək görmək.
qörmək görmək. 1. düĢünmək. anlamaq. duymaq. mülahizə
edmək. çəkləmək. yoxlamaq. - gördüm ki sonu yoxdi,
buraxdım. - bu iĢi necə görürsüz. - görürsüz onun iĢlərin. 2.
buluĢmaq. görüĢmək. raslaĢmaq. təsadüf edmək. - dün
gördüm onu. 3. s görmək. 4. ziyarət edmək. - yarın
görüĢə gedəcək. 5. uğramaq. düĢmək. çəkmək. - çox itgi
gördüm. 6. dənəmək. keçirmək. - iĢ görmüş. - gün
görmüş kiĢi. - dünya görmüş. 7. gəzmək. bulunmaq.
olmaq. yaĢamaq. - çox yerlər görmüş. 8. almaq. -
deyirdim, inanmırdın, gördünmü!. - bu topraq su görməmiş.
9. hazırlamaq. təhiyyə edmək. - yolçuluq gərəklərin
görün. 10. keçirmək. - bu il yaz görmədıq. 11. qorımaq.
yetmək. çatmaq. kifayət edmək. idarə edmək. kafi
olmaq. vəfa edmək. - bu para xərcimizi qorımaz.
- gördüyünə inanan: göz qulu. arpaçı göyərçini.
- görməməzliğə gəlmək: göz qapamaq. müsamihə edmək.
iğmaz edmək.
qörməksizin görməksizin. korlama. çəkləmsin. təxminən.
qörməz görməz. kor. soqur. batmıĢ. qapanmıĢ.- soqur göz.
- gün görməz: qaranlıq.
qörnək görnək. yenir. alıĢ. vərziĢ. adət.
qörnüş görnüş. axıĢ. yağday. yol yuda. yönğ. rəviĢ.
qörnüş görnüş. görək. görüĢ. zahir. göstəriĢ. numayiĢ. turuĢ.
duruĢ. görkəm. əndam. bəniz. bənz. bənzik. üz. - dənizin
bənzi.
- yandan görnüş: yan duruĢ. pırofil. bir Ģəklin, cizginin
yandan görnüĢü.
qörpə körpə. yaĢ. yaĢıl. taza. gənc. cavan. - körpə uşaq: külük
(< kövkül).
qörpəç körpəç. törpə. törpən. təbərzə. çağından tez tetiĢmiĢ,
yetiĢdirilmiĢ yemiĢ, baĢqaları. - son törpə: çağından son
tetiĢmiĢ, yetiĢdirilmiĢ yemiĢ, baĢqaları.
qörpəççi körpəççi. törpəçi. törpənçi. təbərzəçi. çağına dıĢ olan
yemiĢ, baĢqaların satan, sevən kiĢi.
qörpə körpə. qatlaĢmamıĢ. təzə.
qörşə görşə. üzəri buz bağlamıĢ qar. - görşə havası.
qörü - üstün görü iş. bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün gör iĢləmə.
qörü görü. qiyas. - görə: qiyasən.
qörükləmək körükləmək. yelləmək. təhrik edmək.
qörülmə görülmə. qılınma. icra. təsviyə. - mənim iĢim görüldü. -
böylə iĢ görülməz.
qörülmək görülmək. 1. qılınmaq. icra edilmək. 2. təsviyə olunmaq.
- mənim iĢim görüldü. - böylə iĢ görülməz.
qörüm - üz görümü: yeni gəlinin birinci kərə üzün açmaqda
kürəkəndən alan qızıl, sovğat.
qörün görün. zənn. güman.
qörünmə görünmə. çıqma. zihur.
qörünmək görünmək. 1. sanılmaq. zənn olunmaq. bənzəmək. - bu
qumaĢ ipək kimi görünür. - bulutlar yerə enmiĢ görünür. 2.
çıxmaq. saxlanmamaq. gözükmək. - o qadın qayınlarına
görünür. - o kimsəyə görünməz.
qörünməmiş görünməmiĢ. tansıq. tənsix.
qörünməyən görünməyən. görünməz. qayib. - görünməz olmaq: qayib
olmaq.
qörünməz görünməz. görünməyən. qayib. - görünməz olmaq: qayib
olmaq.
qörüş görüş. görək. görnüĢ. zahir. nəzər. ulaĢı. qavuĢ. qovuĢ.
çatıĢı. yetiĢi. mulaqat. mənzərə. - bu iĢin ön görüşü
gözəlisədə kullanıĢı iyi degil. - yaxışıqsız bir görüĢ: nəzər.
- uzaq görüşü olmayan: mürtəce'. baĢı qapalı: qapalı baĢ.
qörüşmə görüşmə. qonuĢma. ixtilat.
qörüşmək görüşmək. oluĢmaq. buluĢmaq. boluĢmaq. bir bulda,
bolda, olda tapıĢmaq. birbirini bulmaq. bir araya
gəlmək. mulaqat edmək. varıĢmaq.raslamaq. bulmaq.
təsadüf edmək. sezrilmək. sıdrılmaq. sızrılmaq.
sıyrılmaq. çarpmaq. dəğmək. ulaĢmaq. qavuĢmaq.
qovuĢmaq. çatıĢmaq. çarpmaq. sezrilmək. sıdrılmaq.
sızrılmaq. sıyrılmaq. mulaqat edmək. müzakirə edmək.
mukailimə edmək. söyləĢmək. söhbət edmək. dəğmək.
yetiĢmək. mulaqat edmək. - alçaqdan görüşmək: alçaq
könüllük edmək. qurur edməmək.- dünən onu buldum.
- o ilə buluşmaq olmadı: onun ilə görüĢmək mümkün olmadı.
qörüşmə görüşmə. mulaqat. müzakirə. mukailimə. söhbət.
qörüştürmək görüştürmək. buluĢdurmaq. bir araya gətirtmək. mulaqat
etdirmək.
qösgi - dırnaq kösgisi: dənizdə iĢlənən, çəlikdən olub, qalın qıssa
kösgi.
qöstəbək köstəbək. kor sıçan. yer göçgəni. yer sıçan.
qöstək köstək. boqağı. buqağı. bənd. zəncir. bəd. qeyd. kündə.
bukağı. buxov. ayaq bağı. - doğanın ayağında kündə
varıdı. - toplu köstək ki doğanın ayağına vurulur: tomağa.
qöstərci göstərci. usta. göstərən. mürəbbi.
qöstərən göstərən. usta.göstərci. mürəbbi.
qöstəriş göstəriş. görnüĢ. numayiĢ.
qöstərişli göstərişli. görəkli. görki olan. gözəl. görgən. görkli.
gözəl.
qöstərişsiz göstərişsiz. çirkin. Ģansız. suratsız.
qöstərli göstərli. avat. açıq.
qösürgənk kösürgənk. kösürgən. birçeĢit qöstəbək.
qösürqəkə kösürqə. qöstəbək. tarla sıçanı soyundan bir heyvan·.
qöşə köşə: - sivri köşə: sivri bucaq: hadd zaviyə.
qöşək köşək. küçək. dəvə balası.
qöşəkləmək köşəkləmək. küçəkləmək.
qöşəklik - gövdədə olan köşəklik: qırıqlıq. qırğınlıq.
qöt göt. qalça. qalçaq. yancıq. budun yuxarı bölümü.
bacağın yuxarsı, üstdən oynaq yeri. götür. alır. alqır. -
qalçam ağrır. - qalçavı qoy bir yerə. - qalça gəmiyi: yancıq
sümüyü.
- göt baş: təpə üsti: baĢ aĢağı.
- qaxmaq üzrə götün təprətmək: götünmək. qımlanmaq.
qımıldanmaq. quĢ uçmaq üzrə təprənməsi.
- göt gəmiyi: qıç gəmiyi. soqum. quyruq soxumu.
- götdü iğnə: toplu iğnə. dibli iğnə.
- toyuq göti: əldə ayaqda çıxan zigil çeĢiti.
- göttü iğnə: toplu iğnə: dibli iğnə. - göütün üstündəki uclu
olan sümük: oca. uca. quyruq soxumu.
- götü varisə: götü tutarisə: cürəti varisə.
- ağ göt: bir çeĢit qırlanğıc, ördək.
- toyuq göti: içi su ilə dolu bir çeĢit qabarcıq.
qötcük kötcük. anaç. anaĢ. kökəĢ. baĢıc. usluĢ.
qötək kötək. gütək. dayaq. təpək. dögmə. odun. dayaq. vurub,
dğməkdə iĢlənən yoğun dəğənək. tayaq. dayaq.
çubuq.- sulu dayaq: çubuqları suda iĢlataraq iĢlətmək,
dğmək. - yaramaza odun gərək. - kötək vermək. kötək
çalmaq: döğmək. - kötək yemək: döğülmək.
qötin götin. arxaya doğru. gerisin geri. seyri qəhqərayi. -
götün götün döndi.
qötri götri. götüri. bərnamə. günki. berdiĢ. verdiĢ. -
günkidəkilər: bərnamədəkilər. - günkilər: bərnamələr. - gün
günkisi: günlük: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər. - bu günki
çox uzun sürəcək. - günkini üçə bölüblər: bərnaməni üçə
bölüblər.
qötrü götrü. quru. fələc.
qötrük götrük. qısrıq. tutuq. bəcəriksiz. yazıq. miskin. aciz.
götrük. quruq. məfluc.- qısrıq kimsə.
qötrükmək götrükmək. qurumaq. fələc olmaq. - əlin ayağın, dilin
qurusun.
qöttürmək göttürmək. yeyin götürmək. uçurtmaq. uçurtmaq.
uçlatmaq. çalqutmaq. çarputmaq.
qötü kötü. ətacı. kəkirə. gəs. qaçurqan. qaçıran. ısız.
bədəxlaq. qaqa. naçar9. pis. (# cici: yaxcı). yaman. fəna.
fasid. kəm. fəna.- çox naçara düĢdük. - naçara düĢən çara
arar.
- kəm söz. - iyi kötü: xeyr ü Ģərr.
- kəkrə kolu: acı ətacı kiĢi.
- kötü qoxan hər şey: yıdıq.
- dadı kötü: tatula. dadula. dadıq. dadıqmıĢ. ağza alınmaz.
yeyilməz. içilməz.
qötügüc götügüc. tayaq. dayaq. dəstək.
qötük kötük. 1. ağacın qalın olan aĢağı bölümü. - kötük edmək:
ağacı dallamaq: dallarını kəsmək. 2. qalın odun. tumruq. -
hamam kötüyü. 3. bağ ağacı. hər il yenidən cücərmiĢ
ağac kötüyü. - on böyük kötüklü bağ. 4. ana biçik, dəfdər.
- kötüyə keçirmək. - kötükdə yazılmıĢ. 5. əsas olan nərsə.
- kötük kişi: baĢ kiĢi. - ön kötüyü: baĢda olanların baĢı. -
əsgi kötük: əĢib eĢmiĢ: sınaqlı, təcrübəli kiĢi. dünya görmüĢ.
- iş kötüyü: baĢmaqçı, qəssab kimi iĢlərdə iĢlənən bir parça
olan kötük.
- tamuc kötüyü: cəhənnəm kötüyü: tamuluq: tamucluq:
cəhənnəmlik.
- kötük kimi: kor kötük: bərk kefli. zil zırna.
qötük kötük. 1. ana. kök. baĢ. əsas. - ana yasa: qanun əsasi. -
ana pitik: ana dəfdər. 2. üztək. üzdək. anız. anğız. əkin
biçildiktən son, yerə yapĢıq qalan çör çöp, saman.
qötük kötük. kütük. tomrum yıqaç. kündə.
qötük kötük. tomrum ağaç. kütük. kündə.
qötükcə kötükcə. qoçan. kələm kimi bir sıra bitgilərin topradan
biçildikdə, yerdə qalan kötükcələri. - kələm, kahı qoçanı.
qötükə kötükə. dam.
qötülənmək götülənmək. kötülənmək. pisəlmək. pisə adlanmaq.
pozulmaq. itiham olmaq.
qötüləşmək kötüləşmək. qaqalĢmaq. pisəlmək. yığrılmaq. yıxsılmaq.
büzülmək.
qötülük kötülük. kəmlik. - kəmliyə qarĢı iyilik edmək. - kimsədən
kəmlik görmədi.
qötünmək götünmək. qımlanmaq. qımıldanmaq. qaxmaq üzrə
götün təprətmək. quĢun uçmaq üzrə təprənməsi.
qötür qoy götür qoy. 1. uğraĢıq. məĢquliyyət. 2. yoxlayıĢ.
qötür götür. göt. alır. alqır.
qötürən götürən. qurtaran. - can qurtaran: dənizdə boğulmaqdan
qutaran. qəriqi nəcat.
qötürgüc götürgüc. tayaq. dayaq. dəstək. paya. qapı arxasına,
duvara dayanan gügər ( güclədən). - qapı dayağı.
qötüri götüri. bitirmə. kəsmə. məqtu'. çattırı. irtiĢ. yetĢiri. ulaĢı.
bulduri. göndəri. nəql. isal. götüri. götri. bərnamə. günki.
berdiĢ. verdiĢ. topdan. çubuğ. çubuğa. doldurma.
hərrac. çəksi, dartısı, ölçüsü olmayan iĢ. məqtu'. - götüri
satıĢ. götüri bazarlığ. - bir daĢqa kömüri götüri aldım. - evi
götüri yapdırdı. peymankarlıq. - ev yapmasın götürüyə
vermək.
- götüri iş: doldurma iĢ. bayağı diqqətsiz iĢ. hərgələ iĢ. -
günkidəkilər: bərnamədəkilər. - günkilər: bərnamələr. - gün
günkisi: günlük: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər. - bu günki
bölüblər.
- nərsiyə götüri olaraq qiymət biçmə: muqatiə. kəsim.-
tarlayı kəsimə vermək.
qötürmək
qötürmək götürmək. 1. yaxında uzağa aparmaq. {# gətürmək:
uzaqdan yaxına çıkitmək}. - siz nə gətirdiz nə götürəsiz. -
bunu burdan ora götür. 2. alıb gedmək. qoparmaq. - pıçaq
barmağımım ucun götürmüş. - suyun axarı onu götürdi. 3.
qaldırmaq. tutmaq. almaq - böyük qab, böyük yük götürür.
- bu iĢ, olmasın ki yox, ama çox su götürür, aparır. 4.
dözgünmək. mütəhəmmil olmaq . - söz götürməz, çox
sərtin biridir. 5. aparmaq. qoparmaq. aĢırmaq. çalmaq.
çapmaq. ildirmək. ilətmək. elətmək. ( < el, il: ölkə. torpaq.
yer). göndürmək. aqtarmaq. daĢımaq. 6. köçürmək.
daĢımaq. - bu soyuq leyləkləri köçürəcək. 7. saxlamaq.
gütmək. qorumaq. tutmaq. hifz edmək. - kin qın, qərəz
güdən adamdır. - anasının qılığın güdən uĢax. - kiĢi oğlu
gördüyün yox, bildiyin güdməlidir. 8. qəbul edmək. - söz
götürmək: e'tiraz götürmək, qəbul edmək. qabili tə'riz olmaq.
9. tutmaq. - iĢi çox böyük, yekə, ağır tutmaq.10. çəkmək.
qaldırmaq. dözmək. saxlamaq. təhəmmül edmək. - bu
sözü o qaldıramaz. - bu acını o qaldıramaz.
- çox su götürmək: bir iĢ haqda çox danıĢa bilmək. - bu
danıĢıq çox su götürəcək.
- su götrmək: uzana bilmək.
- qaldırıb yerdə çəkərək götürtmək: sürütmək.
sürüklətmək.
qötürü 1. götürülən iĢ. görəv. məsuliyyət. 1. götürü. salma. yos.
yoz. becəri olmayan. əcəmi. - yoz biridir bu kiĢi. - yoz
heyvan. - götürü bazarlıq: görməcə alıĢ veriĢ. göz çəki ilə,
göz təxmini ilə. ölçüb dartmaqsızın.
qötürük götürük. tuyqusuz. duyğusuz. tuyumsuz. duyumsuz.
fələc.
qötürüm götürüm. götü üsdə qalan, yeriyəmiyən. otraq. fələc. -
götürüm bir qoca. - otura otura götürüm olacaq. - kös
götürüm: büsbütün götürüm. heç yerindən qalxmaz.
qötürümlük götürümlük. götü üsdə qalmaqlığ. otraqlıq. fələclığ. - o
götürümlükdən çox qorxurdu. - götürümlük çox ağır
durumdur.
qötürüş götürüĢ. quruluĢ. köküĢ. tavlanıĢ. tovlanıĢ. qılınıĢ.
əzəmətli təkəbbürlü davranıĢ.
qötüs kötüs. götüs. 1. məlun. 2. götüĢ. quruq. kökük. tavıq.
tovuq. qılıĢ. səltənət. ĢiĢik. əzəmət. təkəbbür.
qötüyü - çıqrıqçı, cəhrəçi dəzgahının kötüyü: beĢmə.- dəlikli
beşmə.
qöv köv köhnəçi paçavraçı. cırım cındaçı.
qövdə gövdə. döĢ. tuqĢ. tuĢ. tən. bədən. gögə. gövə. cism.
gögərtə. kərəstə. maddə. qəfəs. qəpəs. qablut >
kalbod. laĢə. laĢa. < met > Ģələ. yük.
- gövdənin bir yanı. yan. - heç yanı bir təhər tutmur.
qövdələnmə gövdələnmə. gögdələnmə. təcəssüd.
qövdəri gövdəri. kudəri. geyik dərisi.
qövə gövə. gögə. gövdə. cism.
qövək kövək. köpək. kəpəz. kəpəzə. (< kəv. kav: boĢ). salıkasız4.
qövəkoğlu kövəkoğlu. köpəkoğlu. kəpəzoğlu. kəpəzəoğlu.
qövərabad gövərabad:. > cə'fərabad.
qövərənti - göy gövərənti. göy önüm.
qövət kövət. (< kov. kav). 1. külük. qazma. 2. qapı axasında
olan sürmək. (> koləndfars)
qövəz gövəz. kövəz. 1. güfəzka. güvəz. qurumlu. kasalaq. 2.
kofas. boĢ. havayı. sapaq.
qövhər gövhər. covhər. soy. yalım. maya. cins.
qövrək kövrək. gəvrək. qolay gəvrilib, kövrəlib, qırılar durum.
qövsünmə kövsünmə. qızğınlığ. azqınlıq. - buğanın, inəyin, ayqırın
qızğınlığı.
qövüd gövüd. göy boya. göyümsü. (> kəbud).
qöy göy. 1. biçrən. pencər. biçilib yeyilən nərsə. 2. tarım.
darım. çatraq. çartaq. günbəd. qubbə.
- göy qurşağı. qosi qozəh: ılqım sağma.
- eşək qulağı: bir göy adı.
- göy önüm: göy gövərənti.
- göy qurşağı: açqarın. açqurun.
- göy önüm. göy gövərənti.
- göy boya: çivit.
- göy gurultusu: ıldırım. - külək qopdu göy gurladı.
- göy qır: göyə çalar qır.
- göy qurşağı. ələqimsağma. gün ıĢığının bulutlu çisli
havadan keçib boyalı saçması.
- göy qurşağı: alqım sağma.
- göy qurşağı: ılqım sağma.
- qurd boğan: bir göy adı
qöyərçin - arpaçı göyərçini: gördüyünə inanan. göz qulu.
qöygəz göygəz. göyümtül. - parlaq göygəz rəng. tavşan qanı:
qöygil göygil. küydərgi. göyükli. çox küyən yanar çiban çeĢidi.
od çibanı.
qöyköhnə köyköhnə. kəkiz. kənğiz. kəniz. gəbə əsgisi. paçavra.
qöylü köylü1. kəndli2. içi duru, bön kiĢi. öküz.
qöynək köynək. gömlək ( m <> n ) gönlək.
qöynəmək göynəmək. göyinmək. küynəmək. küyinmək. 1. yanmaq.
yaxınmaq. alazlanmaq. 2. olqunmaq. olmaq. yetiĢmək.
kamala ərmək.
qöynətmək göynətmək. göyidirnmək. küynətmək. küyindirmək. 1.
yaxmaq. alazlandırmaq. 2. olqutmaq. oldurmaq.
yetiĢtirmək. kamala ərdirmək.
qöynük köynük. (< kov. kav). 1. kiçik süt qabı. 2. qıldan yoğurt
tobrası. 3. arpa tobrası. 4. sızak. sızıĢ. acıĢma.
qöysünmə köysünmə. küysünmə. azqınlıq. qızğınlıq. yanqığ. -
kiĢinin qızğınlığı. - buğanın qızğınlığı.
qöyük göyük. küyük. 1. göymüĢ. küymüĢ. yanıq. yanmıĢ. 2.
dərd. kədər. 3. sıtma. ısıtma. 1. qaynayan nəyin köpüyü.
qöyükli göyükli. küydərgi. göygil. çox küyən yanar çiban çeĢidi.
od çibanı.
qöyümsü göyümsü. gövüd. (> kəbud).
qöyümtül göygəz. - tavşan qulağı: dul arvad otu.
- göyümtül yəşil boya: böcək qabuğu.
qöz - göz boyaçı: üstün görü iĢləyən. üstün gör iĢləyən. baĢı
soyuq. yaldızçı. yalandan iĢçi. solayçı. qolayçı.
- göz boyama: bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün görü iĢ.
üstün gör iĢləmə. solaylama. qolaylama. - onun diplomu bir
- göz qıpımı: bir qımıltı. tərpən.- bir tərpəndə vurub yıxdı. -
tərpəncə ara verin.
- göz qolay, zayıf görmək: bədmək.
- göz suyu. yaĢ. - yaşın saxlayammadı. - yaşı durmaz axar.
- yaşın sıxdı.
- göz toqluğu: soğum. soğuma. doyma. qənaət.
- gözə taxılmaq: gözə girmək: pis görünmək. uymamaq.
uyuĢmamaq. sırıtmaq.- bu parçada ağınan qara sırıtır.
- gözü aclılıq: soğumsızlıq. doymazlıq. tamahkarlıq. təmə'.
- sığır gözi: papadiyənin iri, sarı çeĢiti.
- su enmək: kiĢinin (insanın) gözünə kəsəl keçmək.
- ac göz: ac qılıq, xəsiyət: azıq. xəsis. - azıqlığı burax qıl.
- ac göz: taya cocuğu.
- bərk duru, göz kimi daş: damla daĢ.
- durna gözü: ıĢıltılı, bərraq, sarı göz.
- durnayı gözündən vurmaq: ürəyi kimi nərsəni əldə
edmək. (ələ salmaq üçündə söylənir).
- göz bağcı: qataquli. bağıcı. baxıçı. kələkçi. fırıldaqçı.
- göz daşı: göz otu: göz xəstəliyinə qarĢı iĢlədilən daĢ.
- göz doymaq: qanıqmaq. qənaətə gəlmək.
- göz doymadan, dincilməz.
- göz doysa, ürək dinər.
- göz görə: açığına. əyan.
- göz qapamaq: {1. uyumaq. yuxlamaq. - bütün gecə göz
qapamadım. 2. görməməzliğə gəlmək. müsamihə edmək.
iğmaz edmək}.
- gözlərini fal daşı kimi açmaq: ĢaĢıb baxmaq.
- gözü dolmaq: gözə yaĢ gəlmək. ağlayacaq olmaq.
- gözü qapalı: {1. sınaqsız. təcrübəsiz. alıĢmamıĢ. əcəmi. 2.
mə'sum}.
- tox gözlü: qanıqlı. qənaətkar.
- göz qıpma:{ 1. göz qapaqlarını oynatma. 2. göz vurma.
göx imi. göz iĢarəsi}.
- təpə göz: yuxarı baxan.
- bir gözlü. soqur. - soqur kiĢi.
- bulanıq göz: qanlı. qan oturmuĢ.
- göz ağarmaq: ağlamaqdan, gözləməkdən, baxmaqdan
gözün qarası gedmək. görməz olmaq. - göz alacalanmaq:
bulanmaq. qarıĢmaq. iyi görməz oldu. - göz bağı: qəflət. -
gözü bağlı: qəfil. qafil.
- gözləri dönmüş: gözləri fırlayıb çılğına dönmüĢ.
- göz kürəsi: göz topcuği: qıqırdaq.
- göz qalmaq: qiptə edmək. ciciklənmək.
- göz qulaq olmaq: qulaq olmaq: maraqla, diqqətlə sezmək.
- göz qulu: gördüyünə inanan. arpaçı göyərçini. gördüyünə
inanan.
- göz tutmaq: bəyənmək.
- göz üsdə tutmaq: əl üsdə tutmaq: çox saymaq.
əzizləmək.
- gözlərin açıq, şaşa qalıb baxması: bəlinğləmək. ĢaĢqın
ĢaĢqın baxmaq. mütəhəyyir qalmaq.
- gözü çərlikka: gecə görüp gündüz görəməyən. bulutlu
gündə görüb bulutsuz gündə görəməyən kimsə.
- gözü ilə (nəzəri ilə) baxmaq. saymaq. tutmaq.- özün
tutursuz.
- gözü qalmış: qırğın. ürəyi qalmıĢ. - o özü mənə qırğındı.
- gözün qərəsi ağarmaq: çox qorxmaq.
- gözü kəlləsinə çıxmaq: çaĢqınlıqdan gözləri bər çox
açılmaq.
qoĢmaq.
- kişi gözü üzərində yayaq (kamanlı) uzanan qıssa qıllar:
qaĢ.
- qaşla göz arasnda: dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. göz
qıpımıda.
- qaşla göz arasnda: dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. göz
qıpımıda.
- göz qıpımıda: dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. qaĢla göz
arasnda.
- gözün uzərində, qaşın var deməmək: olmasın yumĢaqlıq
göstərmək. incidən ağır söz blə deməmək. incidicək belə bir
söz söyləməmək.
- yarı qapalı gözlərlə baxıb, gözdən keçirmək: süzmək. - onu
baĢdan ayağa süzdi.
- göz çəki ilə: göz təxmini ilə. ölçüb dartmaqsızın.götürü
- göz örtünməz: geçilməz. buraxılmaz. - geçilməz iĢ. -
geçilməz gözəllik.
- gözün qulağa sarı, dışar yana olan ucu: quyruq. -
gözünün quyruğ ilə baxırdı.
- göz gözü görməz döğüş: kor döğüşü: kor koruna
döğüĢməsi.
- (qulaq. burun). - göz gəmirciyi: qıqırdağı.
qöz - göz yuvası.
qöz - gümüş göz: ac göz. paradan baĢqa gözünə bir nə
girməyən.
qöz - kömür göz.
qöz - üz göz olmaq: kiçik böyük tanınmamaq. qarma qarıĢıqlıq
olmaq. təklifsizliğə düĢmək.
Qöz 1. görmə. görüĢ. nəzər. rö'yət. - gözü açıq. - gözü kəsgin.
2. qaynaq. mənbə'. - su gözü. - bulağ gözü. 3. çuxur.
dəlik. - bal köməcinin gözü. - iğnə gözü. - göz göz: dəlik
dəlik. dəlikli. 4. çəkməcə. çəkov. kəĢov. - iĢqabın gözü. 5.
bölük. təqsim. - beĢ göz tükan. - üç gözlü dəğirman. 6.
kəpə. kəfə. qabcaq. tərazı kəfəsi. - bir göz yemək. -
tərazı gözü. 7. bel. kəmər. - köprü gözü. 8. dəğər. e'tibar.
məqbuliyyət. - dünya gözümdə yoxdur: dünya belə sanıma
dəğil. - göz almaq: dəğər vermək. - o qızı gözüm almır. -
gözdə: e'tibarlı. - nəyisə gözünə girmədi. 9. təvəccüh.
sevgi. məhəbbət. gözə girmək. - gözdən düĢmək. - gözdən
çıxmaq.
- göz dəğmək: nəzər, pis göz.
- göz atmaq: göz etmək iĢarə edmək.
- göz açmaq: {1. doğmaq. dünyüya gəlmək. 2. dincəlmək.
rahatlanmaq. - fələk qoymadı bir göz açam. - göz açmadan:
xoĢ gün görmədən. - içdən göz açmadım. 3. diqqət edmək. -
bir iĢlərivə, gördüklərivə, olanlara göz aç}.
- gözlərini dörd açmaq: {1. çox diqqət edmək. 2. ĢaĢa
qalmaq. mat qalmaq.
- gözlərini açmaq: 1. ĢaĢa qalmaq. mat qalmaq. 2.
oyandırmaq. alıĢdırmaq.
- açıq göz: oyanıq. - göz açıqlığı: oyanıqlıq.
- gözü açıq qalmaq: gözü ardında qalmaq: nərsiyə
çatmamaq.
- ilk göz ağrısı: {1. birinci sevgi. 2. ilk oğlad}.
- gözu almaq: gözü qaçaĢmaq.
- göz otu: bitgi adı. arnıqa.
- göz önü: hazir. hizur. qat. - göz önündə: hazirda. hizurda.
qatda.
- göz ısırmaq: tanır kimi olmaq.
- iki gözü iki bulaq: çox ağlamaq.
- gözə batmaq: ciciklənmək.
- göz bağı: ovsun. sehir.
- göz bağıcı: ovsunçu. sehirçi.
- göz mıncığı: göz dəğməyə qarĢı göy mıncıq.
qöz böyük iri badam göz. bölük, börək, bərək, bələk, ala
göz.
qöz köz. qor. yanıb qızarmıĢ kömür, odun. - qorın üstündə
piĢirmək. - bu odun çox qor tökür. - qor kimi altın.
qözat gözat. gözət. qiptə.
qözcəğiz qözqinək.
qözdə gözdə. quzidə. sayın. seçmə. müntəxəb.
qözək gözək. çözək. düyün.
qözək közək. çözək. qussə. qayğı.
qözək közək. odun üstünə qoyub odun tovun alan ayqıt.
qözəl - çox gözəl: üzünə baxılmaz.
qözəl gözəl. görgən. görkli. göstəriĢli. oranlı. orqanlı. ornaqlı.
qoylu. biçimli. əndamlı. çəkli. çəkimli. Ģəkilli. öğüz. iyi.
duraç. doğru. sayqan12. səvük (> səbihərəb). sevimli.
dadlı. Ģirin. məlih. yaxĢı. yaqĢıq. alan. iyi. yaqıĢır.
görəkli. görki olan. göstəriĢli.
- gözəl bir təhər şaşılıq: dadlı baxıĢ.
- çox gözəl kiçik cocuq: altın topu.
- nə gözəl!: tubba. afərin .
- gözəl, yatımlı olan: kiləs. kürsi. qursi.
- nə gözəl: xariqa. fovquladə.
- xoş səslə, gözəl səs: ayalqucığa.
qözəl gözəl. təkin. xoĢgil.
qözəl iyi. eyku. arun.
qözəllik gözəllik. yaqıĢıq. yaxıĢıq. hüsn. cəmal. lətafət.
qözəmək közəmək. çözəmək. sozalmaq. qussələnmək.
qayğılanmaq.
qözərmək közərmək. - yanmasada közəyir: axmasada damlır: yeri
dibli əksilib kəsilmir. çox gəlməsədə büsbütün
kəsilmiryanmasada alızır. heç yox deyil.
qözərtən közərtən. çökürtən. çözərtən.çözər. qodaz. çözən (>
suzan). açan. əridən. yaxan.
qözət gözət. qözat. qiptə.
qözətçi gözətçi. qol. gəzmə. ağalığın (devlətin) yardımçı gücləri.
polis. qolçu. bəkçi. - tamuç qolçı: sınır bəkcisi.
qözətçilik qolçılıq. qolçuluq. bəkçilik. qardiyanlıq.
qözətiş gözətiĢ. bəkləmə. bəkləyiĢ. intizar.
qözətləmə - gözətləmə odası: aralıq. ara.
qözətləmə kullamaq. kollamaq. intizarda qoymaq. - çağı kullamq:
vaxıt keçirtmək.
qözətləmək gözətləmək. itaət edmək. tanımaq. - sən ki böyük kiçik
tanımırsan.
qözətlətmək gözətlətmək. bəklətmək. turdurmaq. durdurmaq. - bir
azda onu durdur baxalım.
qözətmək gözətmək. qorıtmaq. bəklətmək. hifz etdirmək. - qorıları
qorutmaq gərkir.
qözətməməzlik gözətməməzlik. gözətməzlik. saymazlıq. saymamazlıq.
sayqısızlıq. hörmətsizlik. ədəmi riayət.
qözətməz gözətməz. sallapati. girən. saymaz. soxaq. mülahizəsiz
hər iĢə giriĢən kimsə.
qözətməzlik gözətməzıik. gözətməməzlik. saymazlıq. saymamazlıq.
sayqısızlıq. hörmətsizlik. ədəmi riayət.
qözəttirmək gözəttirmək. bəqlətmək. baxtırmaq. qorqatmaq.
qözqinək qözcəğiz.
qözləmə .bəkləmə. umu. umma.
qözləmək gözləmək. 1. baxmaq. saqınmaq. sakınmaq. ( q <> y )
sayınmaq. çəkinmək. ehtiyatlı olmaq. ehtiraz edmək.
gözləmək. bəkləmək. tə'qib edmək. qovalamaq.
qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq. gizli
örtülü, qaçaq nərsəni aramaq.- ovu nininə dək qoğaladı.-
oğruları sınıa dək qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ qoğalır. -
fürsət qovalamaq. - kəndi mənim yoxluğumu qovalır. 2.
özləmək: küldə piĢirmək. 3. közləmək. tutmaq.
saxlamaq. riayət edmək. - oruc tutmaq. - pərhiz tutmaq. -
boşuna gözləmək: üzü yazılı gəlin kimi qalmaq.
qözlənən gözlənən. ummul. umulan.- ummul iyiliklərə çatdıq. - hər
kiməsnənin ummulun çatdıran bayat.
qözlənmək gözlənmək. umulmaq. bəklənmək.
qözlənməz umulmaz. bəklənməz.
qözlük közlük. közük. 1. qorluq. qorıq. iyicə tutuĢmuĢ kömür.
köz durumuna gəlmiĢ kömür. 2. qorluq. qor, köz
qoymağa özəl qab.
qözsünmək - qaş gözsünmək: qaĢ çatmaq: qapsunmaq. qapusluq,
əbusluq edmək.
qözü - gözü bağlı oyunu: kor əbə: əbə köməci: bir neçə kiĢi
cocuq (:nəfər uĢaq) olub, birinin gözlərin bağlayıb,
qözü - gözü toqluluq. soğumluq. soğuma durumu. doyumluq.
qane'lik.
qözük közük. çözük. köçük. ərimiĢ. açılmıĢ.
qözük közük. közlük. 1. qorluq. qorıq. iyicə tutuĢmuĢ kömür.
köz durumuna gəlmiĢ kömür. 2. qorluq. qor, köz
qoymağa özəl qab.
qözükmək gözükmək. çıxmaq. görünmək. saxlanmamaq.- o qadın
qayınlarına görünür. - o kimsəyə görünməz.
qözünmə gözünmə. güzünmə. təcəssüm.
qu quka. feillərin, əmir kimi üzərinə gələrək zaman, yer,
ayqıt ismi yapan ədat.
qub qab. qıb. "q"ilə baĢlayan bir para sözlərin baĢına gəlib,
anlamı vurqular. - qab qara. - qəb qərə. - qub quru. - qıb
qırmızı.
quba qaba. qubad. gobud. gopud. ənkə. batal.
qubad gobud. gopud. quba. qaba. ənkə.
qubba < küpə.
qubba qubla. kupla. günbat. günbət. qabarıq görnüĢü olan.
- həbbəni qubbalamaq: ləpəni dəvələmək.
- qubba altı: xan qatında qurulan qurultay tənəbisi, qonağı,
yeri.
qubbalamaq dəvələmək. yekətmək. - həbbəni qubbalamaq: ləpəni
dəvələmək.
qubbə tarım. darım. çatraq. çartaq. günbəd. göy.
qucaq ağuĢ. köks. qoyun. sinə. qoğuĢ.- al qoynuva. - nənəsinin
məndədir. {qucaq ayaq üsdə, oturaq durumda olanda deyilir.
qoyun isə yatmıĢ durumda olan deyilir}.
qucaqlamaq avuclamaq. içinə almaq. - yelkən yeli avucladı.
qucaqlamaq çevrəmək. əhatə edmək. Ģamil olmaq. - bu kitab sizin
konuların hamısın qucaqlayır. - bu kitab nə qucaqlayır. - bu
qanun onu qucaqlamaz.
qucımaq sarmaq. sarılmaq. bağra basmaq.
qucuş sarıĢıq.
quçadüşmək sarılıvermək.
qudaman qudman. 1. böyük. iri. 2. ə'yan. aristok. əĢraf. 3.
mütənəffiz. ümənadan olan. güvnəc. mö'təməd. - məhlə
qudamanları.
qudəri kudəri. gödəri. gövdəri. geyik dərisi.
qudman qudaman. 1. böyük. iri. 2. ə'yan. aristok. əĢraf. 3.
mütənəffiz. ümənadan olan. güvnəc. mö'təməd. - məhlə
qudamanları.
qudraq azqın. həĢəri.
qudran qutran. yağı. quduran.
qudranlıq qutranlıq. yağılıq. qudurqanlıq.
qudrətli olmaq gücü yetmək: umaq.
qudruq - suvıq qudruq: qatır quyruğu kimi qılsız. uzun quyruq.
quduman darğın. zalim.
quduran yağı. qudran. qutran.
qudurqan qıyaq. hünkür. vəhĢi. asav.
qudurqanlıq yağılıq. qudranlıq. qutranlıq.
qudurmaq azğaĢmaq. azmaq. büzüĢmək. quduzlaĢmaq.
asarĢmaq. harlaĢmaq. -azmış köpək.
qudurma quduzma.
qudurmaq quduzmaq. azmaq. qızıĢmaq. həyəcanlanmaq.
quduru xuduru. - quduru olmayan: əkmə. becərilmiĢ. tərbiyət
verilmiĢ.
quduş xuduĢ. pezəvəng. dəyyus.
quduz 1. tanqalaq. danğalaq. danqa. göbut. qotur. qaba. gür. iri
gövdəli. qılıqsız. budala. küp. 2. salqan. salar. azqın.
ısırır. ısırqan.
quduzlanmaq dul qarı ilə evlənmək.
quduzlaşmaq azğaĢmaq. büzüĢmək. qudurmaq. asarĢmaq.
quduzma qudurma.
quduzmaq qudurmaq. azmaq. qızıĢmaq. həyəcanlanmaq.
quf kuf. salıncaq.
quğu uzun boyun, qara qaqalı, yaban, qaza oxĢar quĢ.
- çeĢitləri: qara quğu. - sarıca quğu. tuna quğusi.
quq qurbağanın "qur qur. ğur ğur" doğal səs çıxardığından
alınmıĢdır.
ququ ququq. - ğuğuq quşunun çeşiti: qusquğuq.
ququq ququ. - ğuğuq quşunun çeşiti: qusquğuq.
ququldamaq quğuldamaq. uğlamaq. uğuldamaq. uğ edmək.
kufuldamaq. - qulağım uğuldayır.
ququvara "ququ" səsindən alınmıĢ ad. bayquĢ.
qul 1. bolun. bəndə. məxluq.
- tanrı bolunu.
- göz qulu: gördüyünə inanan. arpaçı göyərçini. gördüyünə
inanan.
- qul oğlu: ocaqçı. qonazad. xanəzad.
qulac qolac. iki qolun açıqlığı boyunda. - ipi ki ölçər qıldı qulaç
(qolac) \\ qılıb on iki min qarı, bir yığəc: bir qulaclıq ipi ölçər
(məhəndis) qıldı on iki min dəfə (əl). oldu bir ağac > > qoltuq:
qulağuz 1. bir iĢi baĢlamağ yol açan arac, araçı. 2. buğda məkə
baĢağının ucı. 3. dəllal.
qulağuzlamaq yol açmaq.
qulağuzluq 1. dəlalət. yol görsətmə. 2. ortanğlıq. miyançılıq.
qulahək kulahəkfars. kalağay. kovlaki. börklük. örtlük.
qulaq 1. eĢitmə. - qulağı ağır: eĢitmə gücü güc, zor. qolay eĢitməz.
sağırca. - qulaq vermə: eĢitmə. 2. dinlə. diqqət. 3. uc.
qırağ. yan. - kağızın qulağın qollayın: imzalayın. - parçanın
qiyməti qulağında yazılıbdır. 4. içi qiymə, göylə dolunmuĢ
xəmir parçası. - qulağ Ģorbası. 5. pıçaq, qısqac kimi iĢ
ayqıtlarının sapının ucunda olan çatal çıxıntı. - sivri,
yassı qulaqlı pıçaq. 6. quluq. qolı qırıq (dəvə).
- sağır qulağ: kar.
- qolı qulağı yox: qolı qulpı yox: tutacaq yeri olmamaq.
- qulağ yelpəyi: qıqırdaq.
- qulağa girən: qulağ biti: qulağa qaçan, quyruğu çatallı bir
böcək. qulağa girən.
- şeytan qulağına qurşun: pis qulaq eĢitməsin.
- qulaq burmaq: ixtar edmək.
- qulaq kirişdə olmaq: özənlə dinləyib iĢləmək.
- qulaq vermək: səsləmək. dinləmək.
- qamış qulaq: qulaqları dik at.
- quzu qulağı: yeməli göy çeĢiti.
- qara qulağın böyügü: vaĢaq. piĢik çeĢitində olub
dərisindən kürk yapılır.
- qara qulaq: 1. çaqqala oxĢar heyvan. 2. baĢ bakanın
qulluğunda olan bir görəvçi.
- qulaq dolmaq: eĢitməklə öğrənmək.
- sıçan qulağı: çiçək çeĢiti.
- qulaq qulağa: uc uca. - arabanı qulaq qulağa sokağa
soxdum.
- qulaq tutmaq: qulaq vermək.
- qurt qulağı: bitgi adı.
- qulağ ötmək: qulağın cingildəməsi, çınlaması, zəh çalması.
- keçi qulağı: uĢqun. aĢqın.
(göz. burun). - qulaq gəmirciyi: qıqırdağı.
- eşək qulağı: bir göy adı.
- ayı qulaqı: yer Ģəqayiqi.
- əli qulağında: hazir.
- qulaq uğuldusu: qulaqda olmaqsızın səs duymaq.
- qulaq olmaq: göz qulaq olmaq: maraqla, diqqətlə sezmək.
- balıq qulağı: balığı qulağa bənzər bölümü, ki soluq yerinə
suyu ordan alıb ötürür.
- qulaq bükmək: ixtar vermək.
- qulaq tüzi: qulaq düzi: qulağın aĢağı doğru sallaq,
yumĢaq yeri. küpəlik.
- can qulağı ilə dinləmək: çox maraqla dinləmək.
- çıqrıqçı qulağı: bir çeĢit dəmir qələm.
- dəniz qulağı: dovĢan qulağı: bir çeĢit bitgi.
- qulağı dəlik: bilgə. aqah. zirəng.
- dəvədə qulaq: çox kiçik bir nə.
- şeytan qulağına qurşun: göz dəğməsin. Ģeytan eĢitməsin.
- qulaq tutmaq: dinləmək. maraqlanmaq. diqqət edmək.
- qulaq doldurmaq: qurĢalatmaq. bir iĢə yarqıtmaq,
hazırlatmaq.
- qulaq dolqunluğu: çox eĢitməklə qulağı dolub bilgi əldə
edmək.
- qulağa qaçan: qulağa girən. çabık yerir, quyruğu çatal bir
kiçik böcək.
- qulaq qabartmaq: rəng verməksizin gizli, içdən qulaq
asmaq. qulaq qonağı olmaq.
- qaba qulaq: xəstəlik adı.
- qara qulaq: vuĢaq. kafdar çeĢitindən bir heyvan.
- qələm qulaq: kəsilmiĢ, daranmıĢ qələm kimi incə, kiçik,
gözəl, sivri qulaqlı heyvan.
- quzu qulağı: keçi qulağı: bir çeĢit meyxuĢ yarpağ.
- qulaq qığırdağı: qulağın baĢdan dıĢarı çıxan yəlpəzə
bölümü.
- qulağa qomaq: ixtar edmək.
- baş qulaq: kəllə qulaq: baĢ qılıq. qılıq. çəlim. çalım. heyət.
- baş qulağı yerində: kəllə qulağı yerində: baĢ qılığlı. çalımı
gözəl, biçimli.
- qulaqda küpə: qulağ sırğavı: qulaqda saxlanılan söz. - bu
söz qulağınızda küpə olsun.
- qulağa girmək: maraqla dinlənmək. - onun qulağına söz
girməz.
- bir qulaqdan bir qulaqdan çıxmaq: eĢidib dinləməmək.
- qulaq kirişdə olmaq: qulağın tirləmək.
- yerin qulağı var: ağızdan çıxan söz nə qədər də gizli olsa,
duyulur.
- qulaq yumşağı: qulaq məməsi.
qula qızıl ilə boz arasında olan boya. - qola saçlı kiĢi. - qola at.
səmənd.
qulaqçin qulalığı olan börk.
qulaqlı 1. yatağan pıçağının bir çeĢiti. 2. eĢĢək.
qulaqlıq sırğav. tövsiyə.
qulaqlı 1. qulaqı olan. - uzun, kəsik, gözəl qulaqlı. 2. uzun qulaq.
eĢĢək. 3. yatağan pıçağının bir çeĢiti.
qulaqsız qulağı kəsik.
qulaqsız qulağı kəsilmiĢ, qırtılmıĢ.
qulan yəhər bağı, bəndi. aĢırtma. aĢırma.
qulavuz qılavuz. 1. konduktor. yol göstərən. sürücü. 2. müdür. 3.
gənəl yerlərdə, sinamada bilitçi, bilit cıran.
qulbə kulbə. qolba. çalı çıpıdan ev.
qulğan qalğıyan otu. bir çeĢit çatallı bitgi.
qullab 1. qança. çəngəl. 2. əğirmə çarxı.
qulladə boğmuq. boyunbağ. tuq. təsmə. boyunluq. gərdənlik.
qullamaq kullamaq. kollamaq. 1. araĢdırmaq. yoxlamaq.
axtarıĢmaq. - geçirin (xatirin) kullamaq. 2. gözətləmək.
intizarda qoymaq. - çağı kullamq: vaxıt keçirtmək. 3.
iĢlətmək. qayırmaq. yiyələnmək. - onu o kullayır. 4.
(toprağı) iĢləmək. sürmək. yapanlamaq. abanlamaq.
iĢlətmək.
qullanıqlı kullanışlı.
qullanış kullanış. kullanıq. 1. uyğunluq. qolaylıq. rahatlıq. - bu iĢin
ön görüĢü gözəlisədə kullanışı iyi degil. 2. iste'mal. məsrəf.
- bunların kullanışı yoxdur. - kullanışsı sözlər, iĢlər, paralar.
3. fayda. nəf'. - bir kullanışı var ya yox.
qullanışlıq kullanışlıq. kullanıĢ. uyğunluq. qolaylıq. rahatlıq. - bu iĢin
ön görüĢü gözəlisədə kullanışı iyi degil.
qullanışlı kullanışlı. bax > qullanış.
qullanmaq kullanmaq. tutunmaq. iĢlətmək. yerləĢmək. qapılanmaq.
hançı bir iĢlə uğraĢmaq. qayınmaq. qulluğlanmaq. bel
bağlamaq. əl bağlamaq. hazır olmaq.
- qılınc tutunmaq. qələm tutunmaq.
- alıb kullanmaq: tutub iĢlətmək. qablanmaq. qaplanmaq. -
qullanmamış kullanmamış. tutunmamıĢ. iĢlənməmiĢ. toxunulmamıĢ.
yeni. - tutunmaş yaĢmaq. - tutunmaş yapı. - tutunmaş
topraq.
qullatmaq kullatmaq. qapılandırmaq. hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ
tapıb uğratmaq. yerləĢdirmək. qayırmaq. qayrıtmaq.
qullə təpə. kümə. kuma. günbət.
qulluğlanmaq yerləĢmək. qapılanmaq. hançı bir iĢlə uğraĢmaq.
kullanmaq. qayınmaq.
qulluğlatmaq qapılandırmaq. hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ tapıb
uğratmaq. yerləĢdirmək. kullatmaq. qayırmaq.
qayrıtmaq. xidmət vermək.
qulluq 1. qapı. mə'muriyyət. mənsəb. xidmət. - qapı almaq: qapı
tutmaq: qapı bulmaq. - qapıdan olmaq. - qulluğa aldıdmaq:
tapdırmaq. ibadəd etdirmək. pərəstiĢ etdirmək. namaz
qıldırmaq. - kəndini elə tapdırmış: özünü elə istətmiĢ. 2. qat.
yan. xidmət. hizur. - onun qurrasından (qururundan) qatına
varılmaz. 3. ibadət. 4. köləlik. ibudiyyət. 5. bəndəlik.
ibudiyyət. 6. məxluqiyyət. 7. mə'muriyyət. - hər yerdə
qulluq qurdular. - qaraqol qulluq. - sizin burda olmağızdan
qulluğuz nədir. 8. mərkəz. qaraqol qulluğu. 9. yançı.
çirağ. Ģayırd. 10. tutaqlıq. tustaqlıq. əsarət. 11. qolluq.
qırnalıq. aralıq. ara. xaqanların sarayında, iç ağası,
nökər qulluqçuların bulunduğu yer, özgü dayrə.
- boğazlığına (yeyib iĢləməyinə) geyimnə qarĢı (müzdünə)
tutulan qulluqçu: bəsləmə- dişi qulluqçu: qomaq. kilfət.
kəniz.
- qulluq edmək: yincgələnmək. incgələnmək. alçaq
könüllülük edmək. tanrıya qarĢı kiçiklik göstərmək. tapmaq.
ibadət edmək.
- qulluqçu qız: yanaĢma qız: bəsləmə.
- qulluğu olmayan: xidməti olmayan. qapısız. qayrılmamıĢ.
iĢsiz. mə'muriyətsiz.
qulluqçu avuĢ. qolluqçu. aralıqçı. araçı. qırna. - baĢ qırna. - ikinci
qırna. - əl altı qulluqçu. çirağ. pədo. Ģayıt:
qulp 1. sap. tutacaq yer. tutam. qəbzə. qapaz (> qəbzə (<
qab). sapın əğri, buruq, girdək olanına qulp deyili. 2.
bahana. səbəb. halqa.
- qılınc qapazı.
- qulp taxmaq: bahana gətirmək. bahana tapmaq.
- yumurtaya qulp taxmaq: hər nəyə bahana aramaq.
- ucunu qulpun itirmək: ĢaĢırıb qalmax. hardan tutacağın
bilməmək.
- qolı qulağı yox: qolı qulpı yox: tutacaq yeri olmamaq.
- yumurtaya qulp taxmaq: olmasın bahanaları gətirmək.
- qulp taxmaq: vəsilə tapmaq. üxr axtarmaq.
qulplı halqalı. əlli. qollu. - əlli qazan. - əlli Ģamdan.
qulsıqa nökər sifət.
quluçqa burdağan. qurq qurq ediib, tüklərin qabartıb gəzən
toyuq. kük.
- quluçqa oturtmaq: basdırmaq. basmaq. kük yatırmaq.- iki
toyuq basdım.
quluq qulaq. qolı qırıq (dəvə).
qulunc bağısaq ağrısı. rumatism.
- qulunc qırmaq: çox oğmaq.
- qulunc otı: bir çeĢit göy.
qulun 1. çox kiçik eĢĢək yavrusu. daha irisinə sıpa deyilir. 2.
yaban eĢĢəyi. 3. dayça. hələ məmə əmən day, at
yavrusu.
qulunlamaq (diĢi eĢĢək üçün) balalamaq.
qulyabani ünğüjin. çöldə insanı öldürən umacı.
qum sıq. sığ. - qara sıq: qara qum. - ağ sıq:ağ qum.
- qum kimi: çoxluğu göstərən bir deyim. - qum kimi
qaynamaq: çoxluğu göstərən bir deyim.
- qumda oynamaq: əli boĢa çıxmaq. məhrum qalmaq.
quma kuma. kömək. kümək. yığıntı. tob.
qumalaq rəməl, fal daĢı.
qumar - urğun. çapıb yığma. yağma. (urğun avında olduğu kimi)
qumarda döğrənin tam parasın toplamaq. - urğuna
raslanmaq.
- qumar ağacı: qırmızı boyalı bir çeĢit ağac.
qumaş - qumaşın, parçanın qırağında olan tikinti, çevrinti:
qıvırma. qıvrıntı. əğrətin. bükünti. qatlama. qıyıntı. basdırma.-
bu yəmĢəyin qıvrıntısı qaba düĢmüĢ. - qoşa qıvrıntı: bu
qumbara dəxil. cocuqların para salıb yığmaq üçün yarıqlı qabı.
qumbə kumbə. kumbə.cumbə. komba. Cə'bə < cım + bə.
qabırqa: qutu. bəsdə. qabırcak8. qısqın.
qumbulti gumbulti. gömüldi. qorquluq. tarlada, bostanda yapılan
gözətçi, avçı qorquluğu.
qumiz qəmiz.
qumquma cumcuma. girdə, qupsuz qab. aĢağı yuxarı baĢ kasası
yekəlikdə olur. nərsənin bulunduğu yeri göstərir.
gahdan nərsənin kanlığın, çoxluğun vurqulur. - uğur
qumquması. - kötülük, pislik, fitnə qumquması. - sevgi
qumquması.
qumlı 1. qum kimi dənələri olan. - qumlı armıd. 2. çox ufaq, sıx
bənəkli olan. - qumlı üz. - qumlı dəri.
qumluq sıqlıq. sığlığ. - gəmi sığlığa oturdu.
qummral qonqur al. əsmər.
qumpas 1. qurma. təsmim. 2. dərik. tərtib. kələk. hilə. fəsad.
qumpaslı 1. təzvirli. müfsid. - qumpaslı iĢ. 2. düzənli. mürəttəb.
tərtibli. 3. müsəmməm.
qumral (< qonğur al). quyu sarı. açıq sarı. - qumral saçlı. -
qumral saqqalı.
qumsal qumluq. qumu çov olan yer.
qunçə - qunçəni qoyuyan yəşil kiçik örtük: qabcaq.
qunçuy xatından birdərəcə aĢağı qadın. bikə. pirənsis.
qunda bir çeĢit ağılı hörümcək.
qundaq qondaq. qındaq. 1. sıx bağlanmıĢ top nərsə. 2.
təkərləksiz top yatağı. 3. od tutuĢdurmaq üçün yığılıb
bağlanmıĢ, buxcalanmıĢ kövrək çör çöp. kov. 4. içinə
qonulub bağlanan yəmĢək. qadınların yalın, sadə baĢ
örtüsü. - baĢ qundağı.
qundaqlamaq örtüb basırıb bağlamaq.
qundımaq parlätqıcla bir Ģeyi parlatmaq.
quni qüni. güni. qılı. qıni. kimi.
qunmaq soymaq. çalmaq.
qunt künt. küt. 1. qıssa. biçimsiz. qılıfsız. 2. kəsməz. kor. 3.
gücli. - qunt yapıli: qəviyyül bünyə. 4. qopal. kopal. kupal.
küp kimi. tobaç. biçimsiz. qıssa.
qunuşmaq soyuĢmaq. çalğıĢmaq.
qupal kupal. qopal. kopal. küp kimi. tobaç. qunt. biçimsiz.
qıssa.
qupə kupə. küpə. (1. < qab. 2. qopa. qoparmaq: ayırmaq).
aralıqla ayrılmıĢ kiçik otaq. - qatarın onuncu küpəsin
tutduq.
quplamaq guplamaq. gütləmək. güp güp səslənmək. - yel əsib qapı
gütlür.
qupon kupon. qopun. (< qoparmaq). kəsilmiĢ kiçik parçalar.
qur gur. gür. 1. kür. zor. bol. barvan. baravan. fəravan.
məbzul. - gür su. 2. açıq. seçiq. yüksək. təninli. - gur
səs. 3. butlı. mutlı. gücli. quvvəli. - yazın gur olsun. - gur
yazılı: Ģansı açıq. 4. qoĢu. yaraq. əsləhə. - gur edmək:
guratmaq. gurlamaq. gur səs çıxarmaq. - dərənin suyi
guratıb çölü basdı. 5. iç qur > uçqur: iç bağı. tuman bağı
ki beldə bağlanır. 6. bağ. quĢaq. - uçqur: içqur: tuman
bağı. - dizqur: dizbağı. - tabqur: tabur: bağlanmıĢ quruhlar.
qura qəryə. kənd.
- qura çəkmək: surplamaq. sürləmək.
qurada qorada (< quru). qurumuĢ. alızlamıĢ. zayıflamıĢ.
əsgimiĢ. yıpranmıĢ. iĢə dəğməz yaramaz. bitmiĢ. -
quraq 1. qurqa. susuz, bitgisisiz yer. 2. qurı. yabıs. qıt. tutuq.
kibritçi. asıq üz. qaĢqabaqlı. - quraqdan quraqlamaq:
bərk qurumaq.
quraqlamaq - quraqdan quraqlamaq: bərk qurumaq.
quran düzən. tərhəndaz. - bu iĢin quranı, düzəni.
quraşmaq uzlaĢmaq. uylaĢmaq. yollaĢmaq. saziĢ edmək. qoz
paylaĢmaq. - savaĢların buraxıb, qozların paylaĢırlar.
qurat qurqat. quruluĢun dibi, kökü. əsas. künh.
quratmaq guratmaq. 1. azıĢdırmaq. uzaĢdırmaq. acıĢdırmaq.
ititmək. hiddətləndirmək. 2. gurlamaq. gur edmək. gur
səs çıxarmaq. - dərənin suyi guratıb çölü basdı.
qurazə < qırsıq. hər nəyin köhnəlmiĢi, qrılmıĢı.
qurbağa qurbağa çeĢitlərindən: - ağac qurbağası. - qara qurbağa.
- qurbağa otu: bitgi adı.
- qara qurbağa: qurbağanın qaramsı çeĢiti.
- qurbağa balığı: taraxunya çeĢiti.
- qurbağa daşı: daĢ çeĢiti.
- qurbağa tulumbası: quyudan su çəkməyə bir tulumba
çeĢiti.
- quyruqlu qurbağa: qurbağacıq. qurbağa yavrısı ki
quyruqlu olub, böyüdükdə onu itirir.
qurbağacıq 1. dil altında çıxan ĢiĢ. qırpma. sığırın dil altı. 2. tutacaq.
- pəncərə qurbağacığı: pəncərəni arxadan çərçiviyə
kipləyən iki ĢiĢi, qaldırıb yendirmək üçün, dəmirdən komma
yuvarlaq sap.
qurbus gurbus. gürbüz. hər nəyin qaĢı, ĢiĢik yeri.
qurbuz gurbuz. gürbüz. iri gövdəli, sərpilmiĢ gənc, iyid.
yaĢından artıq göstəriĢli. - gürbüz dəliqanlı.
qurca qurda. 1. azdırma. qarıĢdırma. əlləmə. təhrik. 2. qaĢıma.
təxriĢ.
- qurca çibanı: qaĢıyıb qarıĢdırmaqdan azan çiban.
qurcalamaq qurdalamaq. 1. qaĢımaq. təxriĢ edmək. 2. qarıĢdırmaq.
əlləmək. 3. təhrik edmək. azdırmaq.
qurcı yaraqlı. quĢaqlı. kəmərli. beli qurĢaqlı bəktüvanlı (zirehli)
əsgər.
qurça düşmək sarılıvermək.
qurd - qurd ağzı: qutuların ağzında, birbirinə keçən doğramaları.
- qurd boğan: bir göy adı.
qurda qurca. 1. azdırma. qarıĢdırma. əlləmə. təhrik. 2. qaĢıma.
təxriĢ.
qurdala ruban
qurdalamaq - qurdalayıb tapınmaq: gəzinib aramaq. dönüĢdürmək.
qurdalamaq qurcalamaq. 1. qaĢımaq. təxriĢ edmək. 2. qarıĢdırmaq.
əlləmək. 3. təhrik edmək. azdırmaq.
qurdalayan saylaqan. incədən incəyə arıyan. seçən. - saylaqan qız.
daza gedər.
qurdaşan qurd eĢən: çoxun atlarda olan sərpmə qan çibanı.
qurdu 1. mürəkkəb. qurqu. 2. tə'sis. qurqu. 3. tavlı. tovlu.
qızqın.
qurduş xurduş. qaĢağ. qaĢınan. qaĢınması olan.
qurğaz çox zayıf, arıq, quru
qurğu quĢqu. qruntu. vəhm. ovham. Ģübhə. Ģəgg.
qurı qurıka tay qısrağın arqasında geri qaldığı zaman bu kəlimələrlə
çağırılır· - qarı qurı. qurıh qurıh. qurrıh qurrıh.
quri arığ. cılız. alız. quraq. qıt. yabıs.
- quri sıqı: qurĢunsuz olaraq barutun üstünə basılan sıqı ki
yalnız səs üçün atılır.
qurıhka tay qısrağın arqasında geri qaldığı zaman bu kəlimələrlə
çağırılır· - qarı qurı. qurı qurı. qurrıh qurrıh.
qurıl gurıl. gurul. gurultu. Ģamata. - gurul gurul su axmaq. -
xarıl gurul: bolluqla, gurult ilə axan nərsənin səsin andıran
səs.
qurqa 1. qıraq. arın. hər bir qarĢıqdan uzaq, qıraq. 2. quraq.
susuz, bitgisisiz yer.
qurqaq alçaq. namərd.
qurqaqlıq alçaqlıq. namərdlik.
qurqan qala. or.
qurqaşmaq ayaqlanmaq. savunmaq. qalxıĢmaq. iddaada bulunmaq.
müddəi olmaq.
qurqat qurat. quruluĢun dibi, kökü. əsas. künh.
qurqu 1. kələk. aldaq. dilab. dolab. hilə. dəsisə. - öz dolbın
çevirməkdən baĢqa iĢ bilmir. - buna bir dolab düĢünməli. -
dolabın açmaq: kələyin dağıtmaq. - fələyin dolbı. - dolab
qurmaq: kələk gəlmək. 2. takım. qoĢu. alat ədəvat.
məlzəmə. - bağban qurqusu. - çay takımı. - yataq takımı. -
at takımı. - yolçı takımı. - çubuq takımı: çubuğun baĢlığı. -
kərəkə takımı: təsbeh
qurqut qorqut. 1. qutluluq, səadət himi, rəmzi, haçarı. 2. (quyma,
bulamac kimi ) quyuq nərsə. çökənti. 3. halva ki yağ ilə
undan yapılır, sucuqsuz (Ģəkərsiz) olub, diĢsiz yaĢlılara,
cocuqlara yedirilir. - qorqutdan yanan, yoğurdu püflər. 4.
qorxu quran. qorxucu. qorxuz. qorxu verən. yavuz.
qurlağan barmağı tutan ĢiĢli, irinli xəstəlik. tolama. dolama. ət
yaranın yüngülü. domuz burnu.
qurlağan dolama çeĢiti. ət yaran. domuz burnu.
qurlaq 1. duzaq. 2. qurulr ayqıt.
qurlamaq gurlamaq. gedmək. atılmaq. fırlamaq. ölmək. - oda
gurladı. - top yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək.
- yağmasanda, gurla.
qurlamaq gurlamaq. gurlamaq. guratmaq. gur edmək. gur səs
çıxarmaq. - dərənin suyi guratıb çölü basdı.
qurlanmaq 1. gurlanmaq. qursmaq. gursmaq.gürsəmək. kürsəmək.
ətlənmək. qanlanmaq. ĢiĢmək. 2. qurralanmaq.
qurlu qurulu (< qurulmaq). ögənc. övənc. özsevər.
xudpəsənd.
qurma əqd. tərtib. qumpas. təsmim. - yığva qurma.
qurmaq 1. yerləĢtirmək. tərtibləmək. hazırlamaq. - ordu qurmaq. -
qazan qurmaq. - yığva qurmaq. - duzaq qurmaq. 2.
düĢünmək. sanğırmaq. fikrə qoymaq. təxəyyül edmək. -
qurduqca qurmaq: çox düĢünmək. düĢünməyə dalmaq.
- tək tək oturub bir nələr quracaq. - kəndisi baĢ olmağı
qurmuş. 3. bağlayıb qurmaq. yaraqlamaq. qoĢmaq.
hazırlamaq.- qoşu qoşmaq: cüt qoĢmaq. 4. oyandırmaq.
bərpa edmək. 5. tavlamaq. tovllamaq. qızqınlatmaq. 6.
yapmaq. tutmaq. bəsləmək. yetiĢdirmək. hazırlamaq. -
turĢı tutmaq. ipək böcəyi tutmaq. - xəmir tutmaq. maya
tutmaq. - yoğurt tutdu.
- qurduqca qurmaq: çox düĢünmək. düĢünməyə dalmaq.
- bağdaş qurmaq: dizləri qırıb (qətləyib), baldırları xaçvarı
altdayıb (altına qoyub) oturmaq.
- nərsəni işə qurmaq: tavlamaq. hazırlamaq.
qurmıq tərkib. - tanrı sənin qurmıqın aparsın. - qurmıqsız: tərkibsiz.
qurm 1. boya. qır. 2. sarıya (sarılan nəsiyə. təlisə) sürülən
qara mə'dən.
qurnalıq araçı. ortaççı. böyüklərin qatında olub, iĢləri yeridən.
qurnaz 1. aldanmaz. oyanıq. huĢyar. 2. durəndiĢ.
qurra qurur. bənlik. kibr. avurt. ĢiĢmək. fəxr. təkəbbür. güvənc.
ğurur. alac. məğrur. kibirli. mütəkəbbir. burnu qaf
dağında.
qurralanmaq qurulmaq. qurlanmaq. mütəkəbbir olmaq. buğ ( bıyıq)
burmaq.
qurran gurran. ğurran. gurlayan. avurtlı. ĢiĢman. təkəbbürli.
qurrıh qurrıhka tayı çağırmaq üçün nida. bqz. qarı qurı. qurıh qurıh.
qurrıh qurrıh.
qurs 1. girdə. yuvarlaq. - qurs yaxmaq: gözəl qoxulu, pul
biçimində olub, otda yandırılan ud. 2. bərk. tüm. bütün.
qursa tələ. totiə. kələk. desisə.
qursaq 1. quĢların birinci qarnı. daĢlıq. qatı. - quĢ qursağı
daĢlarıda sındirir. 2. qarın. - qursağı boş: ac. 3. gücəm.
cidam. müqavimət. - qursaqsız: dözümsüz. müqavimətsiz.
4. sucuq doldurmaq, düdük yapmaqda iĢlənilir, incə-
bağısaq dərisi, incə-bağırsaq qurusu. - düdüyün qursağı
patladı. 5. incə-bağırsaq kimi incə dəri. - qursaq qaval
(dəf). - qursağım patladı: çox söylədim. çox bağırdım. 1.
taqət < met > qatat. dözüm. hövsələ. - qatatıtım qatlandı:
taqətim taq oldu. qursağım darıldı.
- qurşaq, qayış kimi nərsələri bağlamağa özəl, dilli başlı
- quş qursağı: qonsa. quĢ qatı.
qursaqlı 1. cidamlı. dayaqlı. vurli. ərkəli. 2. urlı. ciqli. bezli.
qursi kürsi. (< qurmaq). 1. ayaqlıq. altlıq. qaidə. oturulacaq
yer. - dirək kürsisi. - duvar kürsisi. - ölkə kürsisi: astana.
baĢ kənd. paytəxd. - duvar kürsisi: kürsi daĢı: binörə daĢı. 2.
məqam. vəzifə. ustadlıq. - Ģimi kürsisi. - danıĢıq kürsisi. 3.
minbər. 4. kiləs. gözəl, yatımlı olan. 5. ədəb. tərbiyə.
qursili kürsili. (< qurmaq). 1. oturaqlı, samballı olan. kiləsli.
yatımlı. - kürsili yazı. 1. ədəbli. tərbiyəli.
qursmaq gursmaq.gürsəmək. kürsəmək. ətlənmək. qanlanmaq.
gurlanmaq. ĢiĢmək.
qurşağı - göy qurşağı. ələqimsağma. gün ıĢığının bulutlu çisli
havadan keçib boyalı saçması.
qurşaq quşaq. 1. ortadan bağlanan dar, uzun bağ. - bel quşağ. -
baĢ quşağ. - Ģal quşaq. 2. duvarı sağlamlaĢdırmaq üçün,
yaparkən, hər bir iki arĢından çəkilən kərpiç, dirək
sırası. - quşaqsız duvar uca dirsəlməz. 3. nərsəni
dayaqlayıb sağlatmaq, davamlatmaq üçün, yaxadan
yaxasına tiklən bezdən sırıq. 4. geyim. paltar. - orta
quşaq: aralıq geyim. əl geyim. bayağı qapsam, geyim. (#
qopsam: rəsmi). - quĢaq atmaq: soyunmaq. dincəlmək. -
quşaq çözmək: əl suya yetirmək. 5. gürşad. sağlam. 6.
gürşad. qala. qalaq. qorqan. istehkam. 7. gürşad.
yapılarda iĢlənən dəmir, çəlik mil, lama.
- göy qurşağı: açqarın. açqurun
- enli, yassı hörmə qurĢaq. qurĢaq: qolanğ.
- göy qurşağı. qosi qozəh: ılqım sağma.
- göy qurşağı: alqım sağma.
- göy qurşağı: ılqım sağma.
qurşaqlama quĢaqlama. gürĢaqlama. təqviyət edmə.
qurşaqlamaq quşaqlamaq. gürşadlamaq. 1. sağlamlaĢdırmaq. 2.
qalaqlamaq. qorqanlamaq. istehkam yapmaq. 3.
yapıları dəmir, çəlik mil, lamalarla sağlamlaĢdırmaq.
qurşamaq ayaqlandırmaq. təhrikləmək.
qurşun - qurşun sökəcək: tüfək tapancadan qurĢunu çıxarmaq üçün
burğu. xoruz ayağı.
- qurşun tökmək: pis gözləri (görüĢləri) qoğmaq istəyi ilə,
əridilmiĢ qurĢunu, xəstənin üstündə su dolu qaba tökmək.
- qurşun sirkəs: həmzi əsas deyilən Ģimik maddə.
- qurşun duzu: bir Ģimik suyu.
- qurşun yakı: bir çeĢit qurĢunlu mərhəm.
- qurşun kimi: çox ağır.
- şeytan qulağına qurşun: göz dəğməsin. Ģeytan eĢitməsin.
qurşunçu - qurşunçu qarı: qurĢun tökmək iĢini aparan.
qurşunı qurĢun, kül boyalı.
qurşunsuz quru. - quru yaraq.
qurt 1. (< qurmaq: tavlamaq. tovllamaq. qızqınlatmaq).
qurulumuĢ: qızqın. tavlı. tovlu. yırtıcı. 2. (çoxun ayaqsız
böcəğə deyilir) sürünərək qımıldayan kiçik böcək.
- içində qurdu yox: istəyi, diləyi ciciyi olmayan.qoĢub
çalıĢmayan.
- qurd eşən: qurdaşan çoxun atlarda olan sərpmə qan
çibanı.
- qurd vurma: taxdanın kəpək qoyub yaĢıllanmağı,
göyərmağı.
- qurd yeniyi: 1. qurd düĢən taxdada oluĢan qurd yuvası. 2.
kəsir. qusur.
- qurd yeməz: qanalpa ağacı.
- qurd ağzı: qutuya sandığa vurulan, qurd ağzına oxĢar özəl
biçimdə yonulmuĢ həlqərəcə.
- qurt ayağı: kibrit otu.
- əsgi qurt: kurnaz, aldanmaz kiĢi.
- qurt bağrı: ağ çiçək açar kiçik ağac.
- qurt boğan: bitgi adı.
- qurt dırnağı: qurt pəncəsi: qan otu çeĢiti.
- qurt qapanı: 1. qurdu tutmaq üçün üstü çala çırıpı ilə qapalı
çuxur. 2. küĢti oyunlarından biri.
- qurt qulağı: bitgi adı.
qurtaran 1. qısa kəsən. qıtan. qıran. bitirən. - sıtma qıran. 2.
götürən. - can qurtaran: dənizdə boğulmaqdan qutaran.
qəriqi nəcat.
qurtarılmaz bataq. batmalı. umsuz. umutsuz. yox olmalı. yoxluğa
uğayan. uğursuz.
qurtdalamaq dürtmək. barmaqlamaq. təhrik edmək.
qurtlanmaq canına qurt düĢmüĢ kimi qaĢınmaq, dincsiz olmaq.
talaĢlanmaq.
qurtlıca palamut otu: sarımsaq otu. həĢiĢeyi buqələmun.
çeĢitlərindən: saçaqlıqurtlıca, ağ qurtlıca.
qurtulma 1. səlamət. qurtuluĢ. 2. varəstəlik. varıstalıq. varıĢma.
çatıĢma. azadəlik.
qurtulmaq 1. baĢdan atmaq. savuĢdurmaq . dəf' edmək. - bu malı
savuşdursan, baĢından savdın bəlanı sən. 2. qırtılmaq.
olduğu yerdən fırlayıb qaçmaq. - onun əlindən heç nə
qurtulmaz: onun əlindən hər nə gəlir. 3. qırılmaq.
geçilmək. bitmək. qət' olunmaq. - yolun ağırı geçildi.
- tələsik qaçıb qurtulmaq: qapaq atmaq.
qurtulmuş varısta > varəstə. varmıĢ. çatmıĢ. azadə.
qurtuluş boĢanmaq, qaçmaq yolları.
quru 1. susuz. - quru ova. - quru topraq. 2. arıq. ətsiz. - quru
kiĢi. - quru cocuq. - quru öksürük. - quru yemiĢ. - quru
soyuq. - quru hava. 3. açıq. çıplaq. lüt. döĢənməmiĢ. -
quru yer. - quru söz. - quru taxda. 4. yalın. qatsız.
qatıqsız. - quru əkmək. 5. qurĢunsuz. - quru yaraq. 6.
boĢ. etgisiz. - quru patıdtı. - quru söz. - quru göstəriĢ. 7.
bəzəksiz. alıqsız. gəcsiz. - quru duvar. 8. döĢənməmiĢ.
boĢ. - quru toprq: döĢənməmiĢ yer. 9. götrü. fələc. 10.
kibrit. tünd. iti. bədəxlaq.
- yassı, quru əncir: daban ənciri.
- quru, arıq kimsə: qağın. qaqın.
- çox quru, arıq: qatıt. - qatıt kiĢi. - qatıt cocuq.
- quru başına: tək. yalın. yalnız.
- quru göl: quru hovuz: gəmilərin onarma yeri. beləki
gəmiləri bu gölün içinə saldıqdan son, gölün suyu baĢalıb,
gəmi qızaqın üstündə oturur.
- quruda qalmaq: gəminin qarıya oturması.
- quruda: qarada. yerdə. bir nə döĢəməksizin.
- quru dirək: yelkənsiz olaraq, ki yelə qapılır.
- duzu quru: düzi quylu: düzəməlli. iĢi sağlam. quĢuqusuz
durum.
- quru gicik: uyuz kəsəli.
- qarısı qurusu.
- quru çörək: gəvrək. gəvək.
- quru nərsələrin birbirinə dəğib sürtülməsindən çıxan
səs: qaqır.
- ağac üstə quruyan yapraq: xəzəl. qəzəl.
- çox quru: qaqır qaqır. - dəri gündə qalıb, qaqır qaqır
olmuĢ.
- çox sərt, quru: kərpiç kimi. - kərpiç kəsilmiĢ yerlər. -
quraqlıq düĢdü yer kərpiç kəsildi.
- çox zayıf, arıq, quru: qurğaz.
- quru olub qaqırdayan nərsə: qaq.
- bayağı, çürük yemiş qurusu: qığ.
- bərk qurumuş kiçik nərsə: qığ.
- quru soyuq: ayaz.
- gül qurusu: gül qurusunun boyası.
- təxdə qurus: təxdə biti.
qurudan heyvanların burunda gəmik becərən bir öldürücü
xəstəlik.
- qan qurudan: "yəbrəhül sənəm" adlanan bitgi.
- qan qurudan: bitgi adı.
quruğlamaq qoruğlamaq. xəlfələmək. qilaflamaq.
quruh tim. takım. hey'ət. kumpani. taqım. tayfa. dəsdə. alay.
çoq. çuq. cuxə. (< tuq. cuq. ciq). dəsdə. or. yığın. fovc.
oymaq. - oymaq bəyi: quruh baĢçısı. - sofılar takımı. -
takımıca: takımınca: heyəti ilə. həp birlikdə. kamilən. həpisi.
təmamən. olduğu kimi. məcmuən. - onlar takımı ilə gəldilər. -
bu takım qonaqlığa yerimiz olmaz. - av takımımı göndərin. -
onun takımı: onun adamları. - sokaq takımı: çüçə adamı.
aĢağ el. - siz öz takımınızla gedin, məndə özümküynən. - evi
yıxıq, takımı pozuq.
- quruh quruh: alay alay.
quruq 1. qoratəbriz. hər nəyin xamı. yemiĢlərin xamı. özəlliklə
üzümün xamı, yaĢılı, əkĢisi. - quruq suyu: qora suyu. -
quralı aĢ: qora aĢı. - xurma quruğu. - zeytun quruğu.
- qaya quruğu: damda duvarda bitən bir bitgi. 2. kökük.
tavıq. tovuq. götüĢ. qılıĢ. səltənət. ĢiĢik. əzəmət.
təkəbbür. 3. götrük. məfluc.
- quyruq soxumu: oca. uca. göütün üstündəki uclu olan
sümük.
quruqmasızın qurumadan. tərlikən.
qurul gurul. 1. gurıl. gurultu. Ģamata. - gurul gurul su axmaq. -
xarıl gurul: bolluqla, gurult ilə axan nərsənin səsin andıran
səs. 2. yapıl. bina.
qurulan - qurulır ayqıt: qurlaq.
quruldamaq guruldamaq. gur diyə böyük səs çıxarmaq.
quruldu guruldu. henqaməfars. < həngəmə. həngirti. Ģamata.
qovğa.
qurulmaq 1. ögəncmək. övəncmək. ögünmək. övünmək.
özsevmək. xudpəsətlənmək. - iki söz öğrəndim diyə
qurulmamalı. - qurulub ĢiĢinmək kiĢiyə yaraĢmaz. 2. tə'sis
olunmaq. 3. toplanmaq. ictima edmək. 4. qılıqlanıb ifadə
ilə, təkəbbürlə keçib yığvanın baĢında oturmaq. 5.
köklənmək. tavlanmaq. tovlanmaq. 6. qurralanmaq.
qurlanmaq. mütəkəbbir olmaq. buğ (bıyıq) burmaq.
qurultay məclisi Ģura. divan.
qurultu gurultu. 1. böyük, yoğun səs. - urmandan heyvanların
gurultusu duyulurdu. - yel gurultusu. 2. qarıĢıq səslər.
patırdı. Ģamata. vəlvələ. - cocuqların gurultusu. - gurultu
patırdı dinləyəməm. 3. göy gurultusu. ıldırım. - külək qopdu
göy gurladı. 4. qarıĢıqlıq. bəlva. bulağay. - iĢçilər arasında
bir gurultu qopdu. - bu gurultu nədən ötürüdür. 5. Ģayiə'. -
Ģəhərdə bir gurultu gəzirdi. 6. suntur. səntur. santur.
Ģamata. patırtı. dəbdəbə. 7. taqatuqa. taqqatuq. vəlvələ.
8. gurul. gurıl. Ģamata. - gurul gurul su axmaq. - xarıl
gurul: bolluqla, gurult ilə axan nərsənin səsin andıran səs. 9.
gurultu.alan. patırtı.
qurultulu gurultulu. gütürdili. kütürdili. patırdılı. sunturli. sənturli.
santurlı. Ģamatalı. patırtılı. dəbdəbəli. - çox gütürdili
Ģəhirdir burası. - patırdılı kütürdili iĢlərdən bezaram.
qurulu qurlu (< qurulmaq). özsevər. xudpəsənd.
quruluq 1. arığlıq. zəiflik. - bu cocuğun quruluğu. 2. yibusət.
xuĢgiyyət. 3. qatılıq. yibusət. xuĢgiyət.
quruluş 1. köküĢ. tavlanıĢ. tovlanıĢ. götürüĢ. qılınıĢ. əzəmətli
təkəbbürlü davranıĢ. 2. qurum. müftəxərlik. - onun
qurumu keçilməz.
qurum 1. bina. təsis. binövrə. rükn. vəz'. - çadırın qurum. -
küĢgün qurumu. - yapının qurumu. 2. yaradlıĢ. yaradılıĢ.
xilqət. afəriniĢ. - dünya qurumundan bəri. dünyanın qurum
sorusu. - göylərin qurumu. 3. biçik. licim. çəkil. Ģəkil.
hey'ət. - o qurumda çıxmaq olmaz. - bu nə qurudu belə. 4.
quruluĢ. müftəxərlik. - onun qurumu keçilməz. 5. çadır,
ordu yeri. orduqah. xeyməqah. - qara qurum: çəngiz
xanın dincək ordugası. 6. ocağa qonmuĢ qalın his. - ocaq
qurumu. - evi qurum basmıĢ. - qurum boya.
- qurum boyası: is qarası.
qurumadan quruqmasızın. tərlikən.
qurumaq 1. götrükmək. fələc olmaq. - əlin ayağın, dilin qurusun. -
qan qurumaq: çox sıxılmq, incimək. 2. suyu axınmq. -
qaldığın yerdə qurudum.
- bərk qurumaq: quraqdan quraqlamaq.
qurumlu güfəzka. gövəz. güvəz. kasalaq.
qurumsaq qaltaban. pezəvəng. qaltaban.
qurumsaqlıq qaltabanlıq. pezəvənglik.
qurumuş qorada. qurada (< quru). alızlamıĢ. zayıflamıĢ. əsgimiĢ.
yıpranmıĢ. iĢə dəğməz yaramaz. bitmiĢ. - qorada oyu
(fikir). - qorada qılınc. - qorada araba.
qurunc6 qırınıc. birinc. düyü.
quruntu malixulya. qara maraq.
quruntu qurğu. özü (əsli) olmuyan, içdə qurulub yonulan nərsə.
olquĢqu. arĢın. ərĢin. xulya.xiyal. vəhm. ovham. Ģübhə.
Ģəgg. təvəhhüm.
- o yalnız sizin quruntunuzdur. - quruntulara qapılmaq. -
quruntu kəsəli. - baĢımda quruntulr əsdi.
quruntuli ovhamlı. vəhmnak.
qurur ğurur. güvənc. qurra. kibir. kibr. bənlik. ağalıq. əzəmət.
özlük. mənlik.
quruşan xiruşan. aĢqın. taĢqın. daĢqın. coĢmıĢ. qızqın.
qurut süt qurusu. durub quyulaĢmıĢ süt.
qurutmaq silmək. - sudan çıxdın saçıvı qurut.
qurutulmaq qatrılmaq. qaqac (bastırma: quru ət) yapılmaq.
qusdurmaq qusyurmaq. quysartmaq. qısyartmaq. qusyan etdirmək.
qaytatmaq.
- birini qusdurmaq: birinin boğazından çıxarmaq: birinin
sırtındn çıxarmaq: güclüyüb, zorlayıb almaq.
qusquğuq 1. yaban gögərçinin ərkəyi. 2. ququq (ğuğuq) quĢunun
çeĢiti.
qusqun quşqun. at quyruğu altından keçirilən, yəhərə bağlı
qayıĢ.
- qusqunu düşük: güzəri keçimi iyi olmayan kiĢi. üzük.
- 2. qusquni döşük: sağrıdan aĢağı, qusqun yerinin əti, ki iyi
sayılmaz.
- qusquna güc: iti qaçmaq.
qusqunlu quşqunlu. çağlayan. çağ durumlu. iti qıvraq.
qusqunsuz quşqunsuz. 1. quĢqunu olmayan. 2. pəriĢan.
qusqus kuskus. (< kovus: oyuq oğuq). düğü kimi kiçik, yuvarlaq
xəmir yeməyi. - kuskus pilavı. - kuskus çorbası.
qusmaq içdəki nəyi dıĢarmaq, qaytarmaq. yöntürmək.
- qan qusmaq: 1. çox sıxıntı, acı çəkmək. 2. qan tükürmək.
qusmuq qusuq. qaytuq. qaytarı.
qussə acılıq. mərarət. bükünc. tasa. qayğı. kədər. kətər. kətir.
kitər (< kitmək: qapamaq). qəm. sıqıntı. sıxıntı. çözək.
közək. qayğı. - acılığı içindədir.
qussələnmək çözəmək. közəmək. sozalmaq. qayğılanmaq.
kitərlənmək. kədərlənmək. kətərlənmək. kətirlənmək ( <
qayğılanmaq. acılanmaq. darılmaq. darıxmaq. dodaq
çatlamaq.
qussələtmək toxunmaq. üzmək. - bu mahnılar mənə toxunur.
qussəli kədərli. puĢaqa. buĢaq. buĢqan. içi sıxıntılı. tutuq.
mükəddər. qapanıq. məğmum.
qusuq qusmuq. qaytuq. qaytarı.
qusulmaq içərdiki, içindiki nərsəni dıĢarı qaytarılmaq. - qusulan
nərsə ortada qalmaz.
qusur əksik. düĢük. gədik. nüqsan. - əksik, gədik tamamlamaq.
qusurlu topal. mə'lul. səqət. - kor topal.
qusyan etdirmək ğusyan etdirmək. qusyan etdirmək. qusdurmaq.
qusyurmaq. quysartmaq. qısyarmaq. qaytatmaq.
qusyurmaq qusdurmaq. quysartmaq. qısyartmaq. qusyan etdirmək.
qaytatmaq.
quş 1. yələkli qanatlı, yeriyib uçar heyvan. 2. baĢqa quĢları
avlamaq üçün atmaca, qırqı, çaqır kimi, becərilib,
öğrətilən çeĢitləri. 3. yaĢlı atın sağırında tükü tökülüb
açılan yeri. 4. yemiĢ adlarına qoĢulub kiçikliyin göstərir.
- quş üzmü. 5. uçan. uçucu.
- quş kübrəsi, tərsi: sağı.
- quş tükü altında olan incə tüklər: yüntə. yündə.
- quş tərsi: quş kübrəsi: sanq. sanğ.
- quş tərsini buraqmaq: sağnqmaq. çıqramaq. - quş
kübrəsi, tərsi: sağı.
- quşun boyun həlqəsi: qamut. hamut.
- dalğıc quş: balıq tutmaq üçün suya dalan quĢ.
- quş təpəliyi: suluq.
- sığırcıq: cuğurcuq.
- su quşu: 1. suda üzər, yaĢar quĢ. 2. ördək.
- bir sıra quşların təpələrində tükdən olan topcq, süs:
sarğuc.sorğuc.
- bir daşla iki quş vurmaq: bir əməklə iki ası qazanmaq, iki
iĢ görmək.
- leylək çeşitləndən böyük, balıqçıl quş: turna.
- tutu quşı: anğlaçaksızın çox söylər gəvəzə.
- çayır quşunun böyük çeşiti: turğar. tuyğayın çeĢiti.
- sərçənin kiçik çeşiti: torğu.
- bir çeşit arı quşı: sarıcuq. sarıcıq. alaca sığırcıq.
- dəniz quşlarından, qara, ördəyə bənzər, suyun üzərinə
çıxıb batması çabuk olanı: qara bataq.
- köçəbə quşlardan olub, boynu, yanaqları al qırmız,
quyruğu çatallı olan: qırlanqıc. 2. döğüĢ gəmilərində olmuĢ,
yelkənli, iti gedən təknələr.
- qaqası ilə ağac qabığına çalan quş: ağac qaqan: ağac
dələn.
- qar quşı: qırlanqıc çeĢiti.
- qara quş: uqab. tavĢancıl.
- quş uçan kolan keçirən. quĢ uçmaz karvan keçməz. - quĢ
ürəkli: qorxaq. ürəksiz.
- qız quşka: insan üzərinə düĢəcək kimi alçaqtan uçan.
tüklərinin rəngi hunduĢqaya bənzəyib açılınca rəngtən rəngə
girən bir quĢ.
- Al Quş: Qızıl QuĢ. Doğan. ġunqur. Köğön. ġahin. ġunqar.
- quşçi başı: huv baĢi.
- quşların birinci qarnı: daĢlıq. qatı. qursaq.- quş qursağı
daĢlarıda sındirir.
- quşların daşlığı: qat. - toyuq qatı.
- quşların qolları, ki ön ayaqları yerinə işlir: qanat.
- quşların tülək, tük dəğişmə çağı, dövrü: qırınsa (özəlliklə
doğan üçün).
- quşun böyük, yırtıcı çeşiti: qartal.
- quyruq sallayan: uzunca quyruğunu elə sallayan kiçik bir
quĢ.
- saqsağan: sıçraraq yeriyən, ağlı qərəli, ötməsi, yeyin ağac
ərələmək səsinə oxĢar, alaca qarğaya oxĢuyub, ondan kiçik
bir quĢ.
- qartaldan az kiçik, yırtıcı quş: qaraquĢ.
- quşun qanatında, quruğunda olub, onu uçurub
saxlayan, böyük, iki yanlı tük: yelək. yələk.
- yalvac quşu: yund quşu çeşiti:quyruq salan.
- quş kəsəllərindən: quyruq altı.
- avlanacaq quşların çox olan yeri: quĢlaq. avlaq. ovlaq.
- böyük quş qəfəsi: quĢxana. quĢluq. quĢlıq.
- ətin pişirməyə özgü yayvan, kiçik qazan: quĢxana.
- quş kimi atılıb düşmə: quĢma. qoĢma. qoĢuq. oyun, təpsi,
rəqs havası.
- quş kimi ürkmə: quĢqu. ürkü. qorxu. asavlıq.
- quşlara yem verilən çağ: quĢluq. quĢlıq.(danla öğlə arası).
- quşları ova enərkən bir özəl səs çıxarıb, qıy vurub
bağırmaları: qızğırmaq.
- quşun uçmaq üzrə təprənməsi: qımlanmaq.
qımıldanmaq. qaxmaq üzrə götün təprətmək. götünmək.
- arxası yaşıl, qarnı ağ bir quş: gücən.
- quş qursağı: quĢ qatı. qonsa.
- arpacı quşu: hər Ģeyə boynanan, tabe olan kimsə.
- bir çeşit çil quşu: boğırtlaq quĢı.
- gəgəc quşi: səksək. atmacanın bir çeĢiti.
- kiçik, yıtıcı, qanatları altında qırmızı, göy tükləri qara bir
quĢ: kərkənəs.
- qız quşı: ağac qaqanın yaĢıl bir çeĢiti.
- quş ətməyi: xətmi gül çeĢiti.
- quş üzümü: quĢ kirazı: çox kiçik kiraz, qara üzüm çeĢiti.
- quş başı: iri, böyük tikələnmiĢ nərsə. - quş başı qar. - quş
başı kabab.
- quş burnu: 1. dimdik. qaqa. 2. bitgi adı.
- quş palazı: 1. quĢ balası: quĢ yavrusu. 2. boğazda oluĢan
öldürücü ĢiĢ.
- quş pəncəsi: qıynaq.
- quş dili: anlaĢılmaz dil.
- quş sütü: bulunmaz. nayab.
- quĢ qanadı: 1. {quĢ qanadından olan - süpürgə. - yelpik}. 2.
boğaz kəsəllərindən.
- quş yemi: kənəvir tuxumunun çeĢiti.
- quşların əbabil qolunun bir çeşiti: geçi sağan.
- gəlin quşu: böyük tuyğar çeĢiti.
- alğır quş: avçı quĢlardan tərlan.
- başa, təpiyə vurulan quş yələyi: otağa. kalağı.
- başlıca (ümdətən) ilan tutub yeməklə yaşayan quş:
ilançıl. yılançıl.
- quşların qonması üçün qoyulan dal: ataq. ata.
- yunt quşu: quyruq salan quĢ çeĢiti.
quşaqan quĢaqlı. gürĢaqlı. qurĢaqlı. təqviyət edici. muqəvvi.
quşaqçı gürşaqçı. qurşaqçı. 1. geyimçi. paltarçı. 2. dərzi. 3. örtən.
quşaq qurşaq. 1. ortadan bağlanan dar, uzun bağ. - bel quşağ. -
baĢ quşağ. - Ģal quşaq. 2. duvarı sağlamlaĢdırmaq üçün,
yaparkən, hər bir iki arĢından çəkilən kərpiç, dirək
sırası. - quşaqsız duvar uca dirsəlməz. 3. nərsəni
dayaqlayıb sağlatmaq, davamlatmaq üçün, yaxadan
yaxasına tiklən bezdən sırıq. 4. geyim. paltar. - orta
quşaq: aralıq geyim. əl geyim. bayağı qapsam, geyim. (#
qopsam: rəsmi). - quĢaq atmaq: soyunmaq. dincəlmək. -
quşaq çözmək: əl suya yetirmək. 5. qurşaq. gürşad.
sağlam. 6. qurşaq. gürşad. qala. qalaq. qorqan.
istehkam. 7. qurşaq. gürşad. yapılarda iĢlənən dəmir,
çəlik mil, lama. 8. kəmər. məntəqə. - təbriz quşaqı. 9.
qurĢaq. - sırmalı quşaq. - qayıĢ quşaq. - altın quşaq: içinə
altın doldurulub yolçı kəməri. 10. abluqa. yapluqa.
yapalqa. mahasirə. 11. göbək. nəsl. bətn. - beĢ
göbəkdən bəri.
- quşağı dolu: ehtibarlı. güclü. - quşağın iki yerdən
bağlamaq (quĢama) . - quşak bərkitmək: bel bağlamaq.
inanmaq. - quşak çözmək: qulluqdan qayıtmaq. ayrılmaq. -
quşquna quvvət. qamçıya bərəkət. - quşağı bərk: könüldən
inanan.
- quşaq takınmaq: bir nəyə adalanmaq, namzədlənmək.
- ipdən quşaq quşanmaq: çox yarıq, yoxsul yaĢamaq.
- tor quĢaq: hörük kimi yapılmıĢ quĢaq.
quşaqlama gürĢaqlama. qurĢaqlama. təqviyət edmə.
quşaqlamaq qurşaqlamaq. gürşadlamaq. 1. sağlamlaĢdırmaq. 2.
qalaqlamaq. qorqanlamaq. istehkam yapmaq. 3.
yapıları dəmir, çəlik mil, lamalarla sağlamlaĢdırmaq.
quşaqlı 1. quĢaqan. gürĢaqan. qurĢaqan. təqviyət edici.
muqəvvi. 2. yaraqlı. kəmərli. qurcı.
quşandırmaq quĢatmaq. bağlatmaq. taxdırmaq. - yaraqlıq taxdırmaq.
quşanmaq sarınmaq. bürnmək. bağlanmaq. taxınmaq. üstünə
taxmaq, asmaq. geyinmək. taxmaq. üstünə almaq. -
taraq taxınmalı. - qılınc taxmaq. - üzük taxmaq. - üzük, süs,
bəzək taxınmaq. - quşaq takınmaq: bir nəyə adalanmaq,
namzədlənmək. - geyinib quşanmaq: yığınmaq.
hazırlanmaq. - ipdən quşaq quşanmaq: çox yarıq, yoxsul
yaĢamaq.
quşatmaq 1. quĢandırmaq. bağlatmaq. taxdırmaq . - yaraqlıq
taxdırmaq. 2. tolamaq. dolamaq. çevirmək. çevrəmək.
yörəyə, çövrəyə döndərmək. - baĢına bi Ģal dola. - belivə
bir quĢaq dola, soyuqdu. 3. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq.
devrəsin çevirmək. mahasirə edmək. - Ģəhəri qoĢun ilə
dolaşdırdı.
quşbara güĢbərə. qoĢbara. qoĢulan nərsə. qoĢ. köç. qoĢu. köç.
sırğav. sarılan asıan nərsə. cihaz. vəsayil.
quşə kövşə. (< köv). bax > küşə.burun. uc. tikə. - qaranın
dənizə girmiĢ bir ucu.
- quşə bucaq: bucaq bucaq: hər yan. hər tərəf.
- küt quşə: küt bucaq: gen bucaq. zaviyeyi münfəricə.
- quşə daşı: yapıların küncündə iĢlənən daĢ.
quşxana 1. quĢların saxlanıldığı böyük oda, qonaq, talvar. 2. quĢ
ətin piĢirməyə özgü yayvan, kiçik qazan.
quşiş kuşişfars < qoşuş. - birlikdə qoşuş: birlikdə qoĢuĢub
yardımlaĢma. kömək. iməcilik. bəsici imumi.
quşqu 1. asıq. salıntı. Ģəgg. Ģübhə. - salındıda: sağlam olmayan.
asılı. Ģəggili. Ģübhəli. - iĢimiz salındıda. 2. iĢqil. güman.
Ģübhə. Ģəgg. vəsvəsə. Ģübhə. güman. Ģəgg. - bu haxda
işgil yoxdu. 3. qurğu. quruntu. vəhm. ovham. Ģübhə.
Ģəgg. 4. turuqsi. tərəddüd. 5. quĢ kimi ürkmə. ürkü.
qorxu. asavlıq.
quşqulamaq iĢqillənmək. gümana düĢmək. Ģübhələnmək.
işgillənmiyin.
quşqulanmaq - quşqulanıb yerimək: tartılmaq. səndələmək. sallanmaq.
quşqulu 1. iğrəçin. iğrənçi. vasvası. mütərəddid. iĢqilli . gümanlı.
Ģübhəli. Ģəggili. yanın. yandan. geyin. qıçın. dönəged.
Ģəggili. mütərəddidyanə. - yanın gedirdi. - nə yanın yanın
düĢünürsən. - yanın yanın baxıĢlar. - işgilli kimsə. 2.
tabansız. dabansız. dayanmaz. qorxaq. mütərəddid.
sübatsız. muqavimətsiz.
quşquluq iğrənçilik. iğrəçinlik. tərəddüd. vəhimli.
quşqun qusqun. at quyruğu altından keçirilən, yəhərə bağlı
qayıĢ.
- qusqunu düşük {: 1. güzəri keçimi iyi olmayan kiĢi. üzük.
2. sağrıdan aĢağı, qusqun yerinin əti, ki iyi sayılmaz}.
quşqunlu qusqunlu. çağlayan. çağ durumlu. iti qıvraq.
quşqunsuz qusqunsuz. 1. quĢqunu olmayan. 2. pəriĢan.
quşqurtmaq gücəndirmək. quyruğa basmaq.
quşqusuz 1. bilavasitə. doğrudan. doğrudan doğruya. doğruca.
dolaĢmıyaraq. quĢqusuz. müstəqim. 2. həmən: top kimi.
quşqutma - nərsəni, kimsəni öz kəndinə quşqutma: qaĢınma. -
qaşınma iç bulantıdan nədəndir.
quşqutmaq qaĢımaq. təhrik edmək. - qonĢu qonĢunu qaşımaz. -
qonĢunun itin qaşıyan, ısrınar.
- nərsəni, kimsəni öz kəndi quşqutmaq: kəndinə qarĢı,
davranıĢa nədən vermək. qaĢınmaq. - dayaq yemək üçün
qaşınır.
quşlaq avlaq. ovlaq. avlanacaq quĢların çox olan yeri.
quşluq quşlıq. 1. quĢlara yem verilən çağ. danla öğlə arası. -
quşluq yeməyi: öğlədən öncə yeyilən yemək. 2. böyük quĢ
qəfəsi. quĢxana. 3. pilov qazanı. 4. qəhvaltı. tutquc.
quşma qoşma. qoşuq. quĢ kimi atılıb düĢmə. oyun, təpsi, rəqs
havası.
quşmar quĢ qapanı, duzağı çeĢiti.
qut kut. 1. kota. odun. qaba. yoğun.- odunun biridi. 2. güc.
quvvət. 1. mut. bəxt. iqbal. səadət. tale'. 3. qat. iti.
qutaq qutlu. aydın.məsud. mubarək. məs'ud.
qutan qotan. 1. böyük pulluq, bağluq, saxluq. 2. qıtan. kitən.
kütən. gütən. saxlur. gizlədən. söyləməz.
qutaran açıcı. xilaskar.
qutarma - qutarma börq: öndə arqada iki qanadı olan börq.
qutarmaq 1. bitmək. savmaq.- yaĢ yemiĢ çağı çoxdan savıbdi. -
satub savmaq: büsbütün satmaq, nərsə buraqmamaq. 2.
qutru vermək. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək.
buraxmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq. əfv edmək.
qutas xotas. qotuz. xotuz.
qutat sərbəst. boĢ. boĢut.
qutqalıq qutsaqlıq. müqəddəslik. mübarəklik. əzizlik.
qutqamaq qutsamaq. təbrik edmək. mübarək edmək. əzizləmək.
qutlanmaq uğurlanmaq. xoĢbəxt olmaq.
qutlu 1. qutaq. aydın. məsud. mubarək. 2. güclü. quvvətli.
- qutlu ayağ: bərəkətli ayağ. - qutluya qoĢa yağar.
qutluluq - qutluluq, səadət himi, rəmzi, haçarı: qurqut. qorqut.
qutra qotra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus. bağuĢ. çitəĢ.
qutramaq qutarmaq. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru
vermək. buraxmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq. əfv
edmək.
qutran qudran. yağı. quduran.
qutranlıq qudranlıq. yağılıq. qudurqanlıq.
qutru qoyu. qoytu. salı. burax. ötrü. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə.
qutruş qoyuĢ. salı. salıĢ. buraxıĢ. ötrüĢ. çıxarıĢ. əfv.
qutruşmaq azıĢmaq. uzaĢmaq. acıĢmaq. itiĢmək. qızıĢmaq.
hiddətlənmək.
qutruvermək qutramaq. qutarmaq. salıvermək. salırqımaq.
qoyuvermək. buraxmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq.
əfv edmək.
qutsağ yümnülü. xoĢ yümn. açıq, yaxcı fala, fallı.
qutsaqlıq qutqalıq. müqəddəslik. mübarəklik. əzizlik.
qutsal qutus. arqun. arıq. təmiz.
qutsamaq qutqamaq. təbrik edmək. mübarək edmək. əzizləmək.
qutsuq müqəddəs.
qutsuz bədbəxt.
qutsuz qutuz. uğursuz. qarabet. mənhus. namüarək.
meymənətsiz. gücsüz. apĢıq. apĢaq. yapıĢıq. çaltıq.
açıla. gəvĢək. yaramaz. yürüməz. təmbəl.
qutu 1. quytu. quyu. kan. sığılı, dolmaz qab. - ağıl quyusu. -
para quyusu. - gözlük qutusu: sehir, yarĢaq, cilvə qutusu. -
qapalı qutu: çox nərsəsi, bilgisi olan kimsə. - qutunun
qapağın açdırmaq: söylüyəmiyəcəyi nərsəni açıb
sökdürmək. 2. düzənli ölçülü, hər nəyi yerində olan
nərsə. - qutu kimi bir otaq, maĢın. 3. konulara görə
alıĢınmıĢ, öğrəĢilmiĢ dəğiĢik ölçülər, qablar. - on qutu
kibrit, qənd, çivi. 4. aĢlıq (burçuq. hibubat) ölçülərindən,
kilənin (on təbriz batmanı) səggizdə biri dəğər, incə
odundan yuvarlaq qab. kilvança. - iki qutu arpa. 5.
sandıqca. çəkməcə. 6. Cə'bə < cım + bə. cumbə.
kumbə. komba. qabırqa: bəsdə. qabırcak8. qısqın.
qutus qutsal. arqun. arıq. təmiz.
qutuz qutsuz. uğursuz. qarabet. mənhus. namüarək.
meymənətsiz.
quy 1. kuy. kov. döĢək. düĢük. dik olmayıb alçaq yer. açal.
açıl. açıq. 2. qoy. top. yuvarlaq. - böyük quy: körfəz.
xəlic.
quyəş günəĢ. gün. günğəĢ.
quyi - üzü quyi: üzü toprağa. üzü aĢağı.
quylaq gömük. qəbir. məzar.
quylamaq gömmək. örtmək. batırmaq. nərsəni nərsiyə soxmaq.
təpmək. örtmək. basırmaq. saxlamaq. gizləmək.
quylanmaq - quylanmaq: çuxur doldurmaq.
quylayan gömici. gömən. qəbir qazan.
quyruq 1. bir sıra heyvanların qıçları baĢında uzanıb, ətdən
yaxud qıldan, tükdən oluĢan artıq. 2. nərsənin arxasına
qatılan nərsə. - bu iĢin quyruğun tapmalı. 3. nərsənin
arxasına taxılıb, ayrılmayan nərsə. - bu da mənə quyruq
oldu. 4. nərsədən asılıb sallanan tikələr. - quyruqlu don. -
quyruqlu kot. - quyruqlu saçaqlı. 5. sonda, ən geridə
olan. 6. gözün qulağa sarı, dıĢar yana olan ucu . -
gözünün quyruğ ilə baxırdı. 7. dalı. arxaq. - quyruqun tut. -
quyruqun qır.
- arslan quyruqu: bitgi adı. fırasyon.
- quyruq altı: quĢ kəsəllərindən.
- quyruq acısı: öcü alınmamıĢ keçmiĢ acı. - onun bir quyruq
acısı vardır.
- quyruq üzəri: quyruq üsti: toyuqların tudduğu, öldürücü bir
çiban.
- quyruğun omuzlamaq: quyruğun belinə qoyub çıxıb
gedmək, qaçıb gedmək.
- it quyruğu: bitgi adı. bel buran.
- quyruğa basmaq: gücəndirmək. quĢqurtmaq.
- quyruğunu tava sapına çevirmək: çox döğmək. çoxlu
tapdamaq.
- tülkü quyruğu: üzüm çeĢiti.
- quyruğu titrəmək: ölmək.
- quyruq sallamaq: quyruq bulamaq: yaltaqlanmaq.
sürtüklənmək.
- quyruq salan: yalvac quĢu. yund quĢu çeĢiti.
- sığır quyruğu: bitgi adı.
- qatır quyruğu: bitgi adı.
- domuz quyruğu: bitgi adı.
- qamçı quyruq: tüksüz, tükü tökülmüĢ quyruq. qılsız
quyruq.
- quyruq qapağı: bir para heyvanların tüksüz, çılpaq quyruq
yeri.
- quyruğı qısmaq: qorxub toplanmaq, qaçmaq.
- quyruq qısmaq: dimməz olmaq. səs çıxararamaq.
alğılanmaq.
- qıl quyruq: {1. bərk incə quyruqlu heyvan. 2. gücsüz
yoxsul. zügürt. bir nəyi olmayan}.
- quyruq yağı: qaraman qoyunlarının iri quyruğunun
əridilməsindən çıxan yağ.
- kəpçə quyruğ: qaparuz. əliynəndə qopara bilməsə, quruğu
ilə iliĢən. kəp kələkçi.
- quyruğun apışlarının içinə qısıb getdi: qısdırmaq.
qısmaq.
- quyruğun gəmikli yeri: gəmirdik.
- qıl quyruq: 1. sona. bir çeĢit ördək. 2. zügürd. qılıqsız.
cansız.
- quyruq soxumu.göt gəmiyi. qıç gəmiyi. soqum.
- suvıq qudruq: qatır quyruğu kimi qılsız. uzun quyruq.
qusqun. quĢqun.
- qamçı quyruq: qılsı, tüksüz qılıc.
- quyruq olmaq: dolaĢ olmaq: əngəl olmaq. birinə qatılmaq.
- sıçan quyruği: yuvarlaq turpi çeĢiti.
quĢ.
quyruqsuz güdük. əbtər.
quysartmaq qusdurmaq. qusyurmaq. qısyartmaq. qusyan etdirmək.
qaytatmaq.
quysunq dayqan. dayqun. duruĢ. durma. qıvam. tavan. çağqın.
quysunqli dayqunlı. qıvamlı. tavanlı.
quysunmaq qıvamlanmaq. tavanlanmaq. tabanlanmaq. dayqunmaq.
duruĢsunmaq. çaqqınlanmaq.
quytu qoytu. içərik. içdən içə olan. gizli, örtülü, qaranlıqca yer.
- qoytu yer. qoytu bir otaq.
- quytu yer: qoltuq. qırax. kənar. bucaq. yan.- orası bir
qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq devlətlər: qıraxda qalan
devlətlər.
quyu qoyu. qalın. qəliz. yoğ. yoğun. kəsif.
quyuq qoyuq. 1. quyu. qəliz. qalın. sulu olmayan. qəvamlı. -
qalın yoğurt. - qalın pəkməz: qəliz doĢab. 2. kifir. kəsif.
qatıl. qalın. aĢıq. bıkıt. pıkıt.
- (quyma, bulamac kimi ) quyuq nərsə: çökənti. qurqut.
qorqut.
quyu 1. quyuq. qəliz. 2. kəsif. kifir. 3. boyası açıq olmayan.
tünd boyalı. rənhli. - qoyu çay. 4. dəng. dəh. teyxa. xalis.
- quyu türk. - quyu ərəb. - quyu safı. 5. çuxur. ocaq.
mə'dən. nərsənin bol olduğu yer. - gəc ocağı. - dəmir
ocağı. - qızıl quyusu. - kirəc quyusu. 7. dəlik. çuxur.
kərək. qoyuq. kovuq. oyuq. - quyu suyu: acı su. 8.
sancaq. qəza. tuman: tümən. (< tuqman. tuqan < tuq).
urçin. 9. mə'dən. kan.
- qar quyusu: yaz üçün qar birikdirib saxladıqları qaznaq,
xəzən, xəznə (> məxzən).
- quyunun ağzına qoyulan, ortası dəlik daş. daşdan quyu
halqası: biləzik daĢı.
quyuqlanmaq yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyulanmaq.
qoyulanmaq. qəlizlənmək. qalınlanmaq. təxmir edilmək.
quyuqlaşmaq ağdalaĢmaq. bəkiĢmək. uqdələĢmək. quyulaĢmaq.
qatılmaq. pıxtlanmaq. - yoğurt qatıldı. - qan qatıldı.
quyuqlaştırmaq aqturmaq. ağdurmaq. bəkiĢtirmək. ağdalaĢtırmaq.
uqdələĢtirmək.
quyuqlatmaq quyulatmaq. qoyulatmaq. yuğurtmaq. yoğurtmaq.
etdirmək.
quyuqluq quyuluq. kifirlik. kəsafət. qatılıq. qalınlıq. aĢıqlıq. bıkıtlıq.
pıkıtlıq. pıxtılıq.
quyulanmaq yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
qoyulanmaq. qalınlanmaq. qəlizlənmək. təxmir edilmək.
quyulaşmaq quyuqlaĢmaq. qatılmaq. pıxtlanmaq. bərkimək. - yoğurt
qatıldı. - qan qatıldı.
quyulaştırmaq qoyulaştırmaq. 1. quyuqlaĢtırmaq. aqturmaq. ağdurmaq.
bəkiĢtirmək. ağdalaĢtırmaq. uqdələĢtirmək. 2.
qoyqulaĢtırmaq. bəkitləmək. açıqlığın, boĢluğun
gidərmək. qəlizlətmək. - pəkməzi bir az daha quyulaştır. -
durum ged gedə qoyulaşır. - bunun göyün quyulaştır,
sarısın aç.
quyulatmaq quyuqlatmaq. qoyulatmaq. yuğurtmaq. yoğurtmaq.
etdirmək.
quyuluq quyuqluq. qoyuluq. qalınlıq. yoğunluq. qilzət. kəsafət.
kifirlik. kəsafət. qatılıq. qalınlıq. aĢıqlıq. bıkıtlıq. pıkıtlıq.
pıxtılıq.
quyum qoyum.
quyumçu - quyumçu ( qızılçı) kürəsini körükləmək (küləkləmək,
püləmək) üçün əğri büğri qamıĢı: qamıĢcıq.
quyumçu qoyumçu. qızılçı. zərgər.
quyun qoyu. qoyu. qoyun. aĢağı doğru, aĢağıya dönmüĢ
durumda. - üzi qoyu: üzü quylu. - üzü qoyu yatmaq: səcdə
durumunda yatmaq.
quzaquyğur quzuyğur. kölgəlik. qaraltı.
quzəştə geçmiĢ. geçgin. - otuzu geçmiş.
quzğuncıq türmədə barmaqlı dəmir pəncərə.
quzğunı çox qara. qoyu qara. - quzğunı bir qara.
quzğun çox iri qarqa. - quzğun dənizi: xəzər dənizi.
quzıka quzu. quzımaq qurumaq. yeməğə iĢtihası gəlmək · -
qurımaq. qurumaq.
quzu 1. hər nəyin özündən olub, özünə yapıĢıq olan kiçi. -
portaqal quzusu. - barmaq quzusu: altıncı barmaq. 2. çox
yumĢaq, gəlimli kimsə. - quzıcığım. - peki "quzum". -
nədi "quzum". 3. qoyun balası.
- quzu dərisi: amĢan. əmĢən.
- quzi bıtraq: bir göy adı.
- quzu qaburqasının düğü, kiĢmiĢ, fıstıqla dolması: qaburqa
dolması.
- quzu qulağı: keçi qulağı: bir çeĢit meyxuĢ yarpağ.
- ölü doğan quzunun dərisi. baqana. bağana. bağan.
- quzu kəstənəsi: kəstənə çeĢiti.
- quzu çibanı: zərərsiz çiban çeĢiti.
- quzu dərisi: kürk, qalpaq yapılan yumĢaq, kəvrək, qısa
qıvırcıq tüklü dəri.
- quzu dişi: cocuqlar çıxaran ilkin diĢ, ki yedi yaĢına dək
töküb dəğiĢir.
- quzu qulağı: yeməli göy çeĢiti.
- quzu göbəyi: sarı göbələk çeĢiti.
- quzudan yapılan yeməklər{. - quzu ciyəri. - quzu sarması.
- quzu dolması. - qurzu başı. - quzu bozpöti}.
quzulamaq 1. bir cızığın yanında tapılan, görünən bir incə cızıq,
kölgə. 2. yemiĢə yapĢıq, bir balacasının doğması. -
quzulamış əlçə.
quzulu 1. kiçik qapılı qapı qanadı. - gecə çağı qapı açılmaz,
quzudan gələrsiz. - quzunu qapıyıb, qapını açıq buraxmaq:
gicəlmək. aldatmaq. 1. balalı. kölgəli.
quzuyğur quzaquyğur. kölgəlik. qaraltı.
qübrə kübrə. sərgin. fıĢqı. günğüzka. - quş kübrəsi, tərsi: sağı. -
quru kübrə: qığ. - quş tərsi: quş kübrəsi: sanq. sanğ.
qübrələmək gübrələmək. gücləndirər. - dəmir əğintisi toprağ gübrələr:
gücləndirər.
qüc güc. 1. iĢgillik. zorluq. zəhmət. - iĢlər güclə keçdi. - güclə
yapa bildik. 2. darğınlıq. iztirab. - gücümə gedir. - bular
nədən sənin gücüvə gedir. 3. nəfs. - gücünü yenmək:
nəfsinə üstün gəlmək. 4. qut. quvvət. 5. ağır. zəhmətli. 6.
öyləcığa. öğlə. iĢ. toxa. məĢquliyyət. 7. yal. zor. quvvət.
yetə. yeti. zor. qudrət. - yallı ballı: yaraĢıq gövdəli. 8.
qeyrət. 9. qücü yetmək. çalım. qabiliyyət. umaq. qudrəti
olmaq. çıxar. yararlıq. qabiliyyət. - onun yararlığı bəs
bəllidir. 10. tuq. taqət. ixtiyar. iqtidar. - mənim tuqumdan
dıĢarı. 11. yaraq. yarqa (> yarafars). zor quvvət. 12. qat.
taq. tab. tav. çalıĢ. zor. qaq. tabat. qudrət. döĢ. tuqĢ.
tuĢ. 13. qıtat. qudrət.
- güc edmək: var gücün iĢlətmək.
- tuqu çatsa edər.
- güc quvvə: qol qanat. - qol qanatı kəsildi.
- güclü tapı, sənəd, dayaq: sağ qazıq. güvəniləcək. muridi
e'timad.
- güclə, zorla, pozuq yolla, alınmış mal: qaparuz. qapsı.
- gücü billa: güc ilə. çox zəhmətlə.
- gücə sarmaq: çətinləĢmək.
- görmə gücü: quvveyi bəsirə.
- eşitmə gücü: quvveyi samiə.
- qoxla gücü: quvveyi Ģamiə.
- tutma gücü: duyma gücü: quvveyi lamisə.
- anlama gücü: quvveyi müdrikə
qücə gücə. qaynadılmıĢ bulğur. döğülmüĢ buğda.
qücəm gücəm. cücəm. ağacın yoğun, güclü olub gücərən,
gövdə dalı.
qücəm gücəm. dözüm. cidam. qursaq. müqavimət. - qursaqsız:
dözümsüz. müqavimətsiz.
qücƏmçi9 GücƏmçi9. zalim.
qücən gücən. arxası yaĢıl, qarnı ağ bir quĢ.
qücəndirmək gücəndirmək. 1. quĢqurtmaq. quyruğa basmaq. 2.
tarqıtmaq. darğıtmaq. tarlatmaq. darlatmaq. münfəil
edmək. 3. çətinlətmək. zorlandırmaq. - baĢı soyuqluq,
qolay iĢidə gücləndirir. 4. qırmaq. könlünə dəğmək.
üzmək. xatir yapmaq. - bu qədərlik az nərsədən ötrü ürəyin
qırmayın. - mən səni qırmam. - gülən ürəklər qırılmasın.
qücəniklik gücəniklik. gücənmə. 1. darğınlıq. 2. infial.
qücənmə gücənmə. darğınma. qızğınlığ. gücənmə. hirslənmə. -
indi çox qızğındı.
qücənmə gücənmə. gücəniklik. 1. darğınlıq. 2. infial.
qücənmək gücənmək. 1. darılnaq. tarılmaq. hırslanmaq. qızaqmaq.
- sizin mənə gücənməyə çatız yoxdur. 2. qırılmaq.
darılmaq. münfəil olmaq. - bilməm nədən mənə qırıldı.
qücənmiş gücənmiĢ. taqın. darğın. darılmıĢ.- mənə darqınmısınız.
qüciq küciq. pərçəm.
qücin gücin. güc ilə. iztirari.
qüclə güclə. 1. çətincə. çətinliklə. zorla. dara dar. dardarına.
ancaq. - axĢam güclə evə çatdıq. - güclə yetiĢəcək. 2.
qarğa bükən.
qüclədən güclədən. gügər.
qücləndirmək gücləndirmək. sıqmaq. quvvət vermək. bərkləĢdirmək.
təĢdid edmək. gücəndirmək: çətinlətmək. zorlandırmaq.
gübrələr: gücləndirər. - dəmir əğintisi toprağ gübrələr:
gücləndirər. - baĢı soyuqluq, qolay iĢidə gücləndirir.
- bu iĢdə siz bizim əlimizi sıxdız: əlimizdən tudduz. - səsin
sıxıb çığırdı. - bir biçiyi (hərfi) sıxmaq: təĢdidlə oxumaq.
qüclənmək güclənmək. çətinləĢmək. zorlaĢmaq. iliĢginləĢmək.
ilgiĢmək. müĢgül olmaq. çətinləĢmək. zorlaĢmaq.
iliĢginləĢmək. ilgiĢmək. müĢgül olmaq. - iĢ gücləndi.
- iĢ gücləndi.
qüclənmiş güclənmiĢ. aĢılı. bərkimiĢ.
qücləşdirmək gücləşdirmək. çətinləĢdirmək. zorlaĢdırmaq. zəhmətli
edmək. gücsimək. çətinləĢdirmək. zorlaĢdırmaq.
zəhmətli edmək. - iĢlər gedgedə gücsinir.
- iĢlər gedgedə gücləşir. - iĢləri qolaylaĢdırcağına
gücləşdirirsız.
qücləşmək gücləşmək. gücsinmək. çətinləĢmək. zorlaĢmaq.
zəhmətli olmaq. - iĢlər gedgedə gücləşir.
qücləyən gücləyən. - kimsəni bir işə gücləyən, zorlayan: qısır. qısar.
qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq)
qüclü güclü. butlı. mutlı. quvvəli. Batman. patmanaq. bat. bət.
ağır. qalın. dayaqlı. iti. samballı. quĢağı dolu. ehtibarlı.
qatır > qadir. oğan. tayanıqlı. dayanıqlı. quvvətli. mətin.
baĢa vuran. toxunlı. toxnaqlı. sərtcə. qoca. ağıllı.
müdəbbir. qutlu. quvvətli. əkit. tügüz. düküz. zorlu.
möhkəm. quvvətli. tiri. diri. dirik. tirik. oyanıq. canlı.
bərk. möhkəm. sağlam. qəvi. qoçaq. çağ. - sağ qazıq:
güclü mıx - diri dəliqanlıdır.
- qoca bilgin.
- qoca xaqan.
- güclü davranmaq. dirənmək. dayanmaq.
- toxnaqlı düĢüncə. - bərk sağlam, güclü: turp kimi.
qüclük güclük. 1. çətinlik. zəhmət. iĢgil. müĢgül. iĢqil. - iĢlərimiz
işgilə düĢdü. - onun bizə güclüyü yoxdur. - güclük vermək:
zəhmət vermək. - güclük çəkmək: zəhmət çəkmək. 2.
yoxluq. fəqr. möhtaclıq. - güclük çəkmək. - güclükdə
yaĢamaq. 3. zəhmət.
qücnük gücnük. qızğınlıq. darqınlıq. hirs. qəzəb.
qücsimək gücsimək. gücləĢdirmək: çətinləĢdirmək. zorlaĢdırmaq.
zəhmətli edmək. - iĢlər gedgedə gücsinir.
qücsinmək gücsinmək. gücləĢmək: çətinləĢmək. zorlaĢmaq.
zəhmətli olmaq. - iĢlər gedgedə gücləşir.
qücsüz gücsüz. apĢıq. apĢaq. yapıĢıq. çaltıq. açıla. gəvĢək.
yaramaz. yürüməz. təmbəl. əli qıssa. gücük. küĢək.
gəvĢək. zayıf. Saqat. sökəl.
qücsüz gücsüz. yanğılınc. yenğilinc. dikə olmayan. quvvətsiz.
zəif. miskin.
qücsüzlük gücsüzlük. 1. iĢsizlik. uğraĢsız. məĢquliyətsiz. 2.
gəvĢəklik. zə'f. quvvətsizlik.
qücü gücü. 1. ərbəyin. 2. qara qıĢ.
qücük gücük. küĢək. gücsüz. gəvĢək. zayıf.
qüçə küçə. küvçə. geçmə (< geçmək). - küçə satıcı: əl satıcı.
dəstfiruĢ. yanaĢma. - küçə süpürgəsi: sürtük. qəhbə.
qüçək küçək. 1. kiçik. civəlik. 2. köĢək. dəvə balası.
qüçəkləmək küçəkləmək. köĢəkləmək:
qüçücük küçücük. çox kiçik. - küçücük oğlum.
qüçükləmək küçükləmək. alçaltmaq. təhqir edmək.
qüçüklətmək küçüklətmək. təhqir edmək.
qüçültmək küçültmək. kiçiltmək. təsğir edmək.
qüdaz güdaz küydas. küydaz (< küymək: yanmaq). küyən
nərsənin durumu. yanma. yanar. yanqın. - nə küyə
küyə, küydazla yalvarırdı.
qüdə güdə. qısır. qıssa. - əlim qısır qaldı: əlim səndən güdə
qaldı.
qüdək güdək. güdücü. izçi. iziçi.
qüdən güdən. kor bağırsağ. qalın bağırsağın bir bölümü. -
güdən bombarı.
qüdəsin güdəsin. qısırın. qısasın. - qısırın sözlər.
qüdətmək güdətmək. qısaltmaq. kəsdirmək. budatmaq.
budaqdadmaq. budaqlatmaq. budaxlatmaq.
qüdmək güdmək. gizlicə izləmək. dinləmək. anındamaqcığa.
andamaqcığa.
qüdücü güdücü. güdək. izçi. iziçi.
qüdük güdük. 1. gük. avqın. ovqın. oyqın. duvar dibindən su
yeritməyə olunan dəlik. 2. kəsik. əksik. quyruqsuz.
tüksüz. saxta. səqtə. səqət. natəmam. - güdük xoruz. -
güdük qalmaq: əli yanmaq. nəticəsiz qalmaq. 3.
quyruqsuz. əbtər.
qüf küf. kof. 1. qoğuq. kovuq. oyuq. gədik. içi boĢ. - qoğuq
diĢ. - qoğuq ağac. - diĢ qoğyğu: çürük diĢin kof yeri. 2.
sapıq. sapaq. səfeh. axmaq. cahil. - kof kiĢi.
- küf, çürük qoxu: sasıq. sası. - sası sası qoxuri.
qüfəçlik küfəçlik. qəmli.
qüfəki küfəki. - küfəki daşı: daĢın bayağı, yumĢaq çeĢiti.
qüfəzka güfəzka. gövəz. güvəz. qurumlu. kasalaq.
qüh güh2. arx. su yolu. avlaq. ivlək. əvlək. evlək.
qükənmək kükənmək. köks gərmək. güvənmək. ögünmək. fəxr
edmək.
qüq gük. güdük. avqın. ovqın. oyqın. duvar dibindən su
yeritməyə olunan dəlik.
- kük yatırmaq. basdırmaq. basmaq. quluçqa oturtmaq. - iki
toyuq basdım.
qüqə 1. gügə. güvə. 1. kükə. bir çeĢit savaĢ gəmisi.
- ağac güvəsi: ağacı dələn qurt.
- gügə yeniyi: güvədən oluĢan dəlik, iz.
- güvə otu: bir çeĢit bitgi.
qüqənmək gügənmək. güvənmək.
qüqər gügər. güclədən.
qüqəy gügəy. kürəkən. - gügəy, gəlinin qoltuğuna girdi.
- gügəy oti: mərzənquĢ. bir bitgi adı.
- iç gügey: arvadının evinə gedən kürəkən.
- iç gügey durumu: çox dalqın, müzərib durum.
qüqqü güggü. (deyinmə sözü). dıppıltı. hində.
qüqül gügül. dəlik ipək qozası.
qül kül. çürük. boĢ. - qumar əlindən kül oldu.
- kül pişiyi: od qırağında çəkilmiyə kiĢi. üĢümcül. çox
üĢüyən.
- kül suyi: paltar yumaq üçün kül ilə qaynatılan su.
- gül ağaclarında olan bir böcək: xanım böcəyi: qırqımçı.
- gül qurusu: gül qurusunun boyası.
- kül boyalı: qurĢunı.
- küldə pişirmək: közləmək.
- külüni savurmaq: yox edmək. məhv edmək.
qülbasdı külbasdı. his qarada piĢirilən ət. özəlliklə qoyu, sığır
qalsından, budundan olur. - saxsı külbasdısı: govduĢda
qoyulub, öz suyunda piĢən ət.
qülbə külbə. izbə. küməs.ufaq, külübə. alvanaq > alunək.
koma. daxma. yosulyana kiçik dəməkcə, yuva. - baĢın
küməsinə soxdu. - bir küməsdə otrur. - topraq koma,
külbə: turluq. turlaq.
qülbət gülbət. 1. çətinlik. zəhmət. üzünərək yapılan iĢ. - yaxcı
iĢdir, ama gülbəti çoxdur. - onun qoĢqularında gülbətlik var.
2. ağın. ağır. çətin. qolay olmayan. - belə gülbət iĢlərə
qatılmayın. - böylə iĢlərə uğraĢmaq gülbətdir. 3. təĢrifat.
taarüf. taarüfat. təklif. - gülbətli iĢ.
qülbətsiz gülbətsiz. 1. çətinsiz. zəhmətsiz. - yaxcı iĢdir, üstəlikdə
gülbətsizdir. - onun qoĢquları gülbətsiz axır . 2. ağınsız.
ağırsız. səlis. - belə gülbətsiz iĢlərə qatılan kiĢidir. - böylə
iĢlərə uğraĢmaq gülbətsizdir. 3. təĢrifatsız. taarüfsız.
taarüfatsız. təklifsiz. - gülbətsiz iĢ.
qülçə gülcə. külçə. 1. bir parça tökülmüĢ dəmirsi. - altın külçə. -
gümüĢ külçəsi. 2. topar. arıtlanmamıĢ dəmirsilər. 3.
əğləncə. cok. lətifə. 4. ĢümĢ. - gümüş külçə. gümüş
ĢümĢi.
qülçər külçər. dəlicə. buğda zəstəliyi.
qüldür küldür. gurultulu səs. - paldır küldür içəri girdi.
qüldürmək küldürmək. - kəndinə güldürmək: özünü ələsalıb məsxərə
edmək.
qülə gülə. gülək. sulaq yerlərdə, batlaqlarda gəliĢən, tatarcıq
kimi ufaq, sivrisinək.
qülək 1. gülək. gülə. sulaq yerlərdə, batlaqlarda gəliĢən,
tatarcıq kimi ufaq, sivrisinək. 2. külək. kovlaq. qulplı
dərin kirdəl, qab.
- qıyı küləyi: qara küləki: kecəyin qurudan dənizə əsən
külək.
- qıyı sıra: dəniz boyu. qıyı boyunca.
qüləməz güləməz. qaĢqabaqlı.
qülən gülən. gülər. açıq. bəĢĢaĢ. - gülər üz. - üzə gülər bir boya.
qüləpçə güləpçə. biləkcə. biləyə taxılan bağ, bənd.
qülər gülər. gülən. açıq. bəĢĢaĢ. - gülər üz. - üzə gülər bir boya.
qülərgən külərgənka. hər zaman qarnı ĢiĢ yıxılıb yerə yayılan.
qülərmək külərməkka. 1. yıxılıb yerə yayılmaq. qarın ĢiĢginliğindən.
bənzəri Ģeylərdən yerə yıxılıb yayılmaq. 2. gürültü (səs
yansısi).
qüləş güləş. gürəş. tutaĢ. tutuĢma. birbirin yenməyə çabamaq.
- gürəş tütma.
qüləşmək güləşmək. gürəĢmək.
qülgi gülgi. kələkə. alday. məsqərə.
qülgü gülgü. gültükka. ürək səktəsi.
qülxan bəyi külxan bəyi. tulambarçı. tüngi.
qülxan - gülxan bəyi: ipsiz. əypsiz. bağımız. sayqısız. çapğın. hər
qülxana gülxana. ser. soba. parnik.
qülxanı külxanı: . külxan bəyi. hamamın külxanasında gecələyən
avara.
qülxan külxan. tulambarxana. hamamın tulambar.
- külxan bəyi: darqa Ģayırd. haylaz cocuq. çüçə uĢağı.
qüli gülika. yarmaqsızın çəklrdəğiylə qurutulan əriki. qayısı.
Ģafftalı kimi meyvələr·.
qüllük küllük. zibillik. yamlıq. - örənliklərdə, yığıntılarda bulunan
küllük: günğüzka.
qülmək - dodaqların aralayıb dişlərin gösətib, dadsız dussuz,
səssizcə gülmək: - nə sırıtıb durursun belə.
- qıtır qıtır gülmək.
- qıs qıs gülmək: gizli gizli gülməyi yansıtır.
qülmək - üzə gülmək: 1. üz vermək. sırtıtmaq. 2. yalançı sevgi
göstərmək.
qülməz gülməz. - üzü gülməz: üzü əkĢik. üz əkĢidən. sorıtğan.
qültqü gültükka. gülgü. ürək səktəsi.
qülübə külübə. külbə. alvanaq > alunək. koma. daxma
qülük külük (< kövkül). 1. kövət. qazma. 2. ədəbsiz. qısır. 3.
körpə uĢaq.
qülünc gülünc. oyuçaq. məsqərə. - mən sənin oyunçaqın değilik.
qülünğ külünğ. - külünğlü qazma: gədman. gətman. kətman.
qülüşmək gülüşmək. sakalaĢmaq. lətifələĢmək.
- dişlərin sırıtıb gülüşmək: yılıĢmaq. - sırıtıb gülüşmək:
gəvĢək gəvĢək yanaĢmaq. yılıĢmaq.
qüman güman. 1. Ģübhə. quĢqu. Ģəgg. 2. sanma. iĢgil. zənn.
quĢqu. Ģübhə. Ģəgg. vəsvəsə. sanı. sanma. sanıma.
zənn. zə'm. fərz. qiyas. - gümançı: gümançı. sanıcı. zənn
edən. zə'mmiçi. - sanmama görə: sanıma görə: zənnimə
görə. sanıma ki: sanımama ki: san edmə ki: zənn edmə ki. -
bu haxda işgil yoxdu. 3. görün. zənn.
- gümana düşmək: iĢqillənmək. quĢqulamaq. Ģübhələnmək.
işgillənmiyin.
qümanlı gümanlı. iĢqilli. quĢqulu. Ģübhəli. Ģəggili. - işgilli kimsə.
qümbür gümbür. guruldayan səsi andırır. - toplar gümbür gümbür
gurladılar.
qümə kümə. kuma. 1. yığıntı. birkinti. tüdə. - ot kuma kuma
yığmaq. - bir kuma buğda. 2. təpə. günbət. qullə. 3.
küməs. tavuqluq.
qümək kömək. kuma. yığıntı. tob.
qüməs küməs (< kümə. qoma) 1. qomaç. qodus. toyuq axırı.
kümə. kütəs. tavuqluq. toyuq nini. - gün batır, toyuqları
kümslə bala. 2. ufaq, yosulyana kiçik dəməkcə, yuva.
izbə. külbə. - baĢın küməsinə soxdu. - bir küməsdə otrur.
qümüş gümüş. (< gövmüş: qazıq. < kövmək). qızıldan son ən
iĢlək, dəğərli dəmir. - gümüş külçə. - iĢlənmiĢ gümüş.
- gümüş qaĢıq çatal taxımı.
- gümüş kimi ağ. gümüĢ boyun, bilək, puxax.
- gümüş balığı: çamuqa.
- gümüş sərvi: ay ıĢığının suda yansımasından ağ yol.
- gümüş suyu: gümüĢ yaldızı. gümüĢ suyun bəzəkli, parlaq
suyu.
- som gümüş: doğru, çin gümüĢ.
- gümüş göz: ac göz. paradan baĢqa gözünə bir nə
girməyən.
qümüşlətmək gümüşlətmək. gümüĢ suyu ilə qapatmaq, donatmaq,
sürdürmək.
qün gün (ü <> ı ) qın. 1. durum. olum. hal. - quraqlıq əkini bu
günə gətirmiĢ. - gününə bax, donun biç. - gündən günə
düĢdük. 2. günğəĢ. quyəĢ. bax > günəş. 3. çağ. əhd.
zaman. - altunqay günüdə. - xanlıq günüdə. 4. iyi, xoĢ
keçirilən çağ. - yazıq gün görmədi. - onu görüm gün
görməsin. gün görmüĢ. gün keçirmiĢ kiĢi. 5. özəl gün. - bu
gün özgürlük günüdür. 6. sıra. gələcək çağ. - onunda
günü var. - sənində günün gələcək. - bir gün zəngində
olursan. 7. keçim. yaĢam. durmuĢ. - iyi gün, kötü gün.
- güni keçirmək: bir gün qalmaq, durmaq: günləmək.
- gün müzdü: gündəlik. günlük. bir gündə alınan ücrət,
müzd.
- bir günlük: sürəksiz. çox müvəqqət. - bir günlük dünya.
- günişçi: yanaĢma. gündəlikçi.
- günşığış: ĢığıĢ. məĢriq.
- gündə: gündüzün. günüzdə. günüz çağı. - sıcaqda
gündüzün yolçuluq olmaz. - gündüzün uyumağı sevməm.
- gün doğrusu: 1. gün doğuĢu, doğusu məĢriq. tilui Ģəms. 2.
doğu güney yeli.
- qünəş vurmaq: qünəş çarpmaq: qünəş keçmək: qünəĢ
- axşam qünəşi: türünci qızıl boya.
- dəniz qünəşi: dəniz məməsi kimi bir çeĢit bitgi.
- qünəşi palçıqla sıvamaq: açıq aĢgar nərsə örtüb basırmaq
istəmək.
- gün batsı: 1. güney batı yeli. 2. qərb.
- gün balığı: əti dadlı balığ çeĢiti.
- gün dönmək: günün qoçan cızığın (ustuvanə xəttin) aĢıb
geri dönməsi. - martın doqquzunda gün dönər.
- gün dönəmi: fəsillərin baĢlarıi. - gün dönəmi fırtınası.
- gün doğmaq: 1. gün çıxmaq. firsət ələ keçmək. - kəndisinə
gün doğdu.
- gün geçmək: günün etgiləməsi.
- qünəş kimi: {1. parlaq. duru. təpən (> taban). 2. açıq.
aĢgar. - bu iĢ çox açıqdır: günəĢ kimidir.}.
- gün sayın: vAxt geĢdikcə. baram baramdan8. günü
gündən. geddikcə. ged gedə.
- axşam güni: günü öğlədən sonraki bölümü.
- iki gündə bir: gün aĢırı.
- işsiz gün: iĢiz. iĢsiz. tə'til.
- günəşin doğuşu: alasayvan. Ģəfəq vəxdi.
- qırx il bir gün: sonında. nəhayət.
- soruq günü: san günü. hesab günü. məhĢər günü.
- gün aşırı: bir gün hən bir gün yox. iki gündə bir.
- ertəsi gün: bir gün sonra.
- əvvəlki gün: ısrağı gün.
- bir gün: günün birində: günün birində. bir çağ. bir
zaman.
- o biri gün: yarın yox birisi gün.
- gündən günə: geddikcə.
- günü gününə: yubatmadan.
- gün bu gün: tam uyğun çağ.
qünay günay. səlam. - qapsım günay: rəsmi səlam.
- günaydın: günlü gecəli, hər zaman deyilən günay (səlam).
- quşay: quşqay: quĢaydın: danla gün orta arası çağda
verilən günay (səlam).
- tuşay: tüşay: tuşaydın: tüşaydın:günorta günayı (səlamı).
- tünay: tünaydın: gecə günayı (səlamı).
qünaylamaq günaylamaq. günaymaq. səlamlamaq.
qünaymaq günaymaq. günaylamaq. səlamlamaq.
qünbay günbay6. günlük. gündəlik. bir gündə qılınan iĢ
qünbət günbət. 1. təpə. kümə. kuma. qullə. 2. tarım. darım.
çatraq. çartaq. qubbə. göy.
qünçül günçül. opurtunist.
qünçülük günçülük. opurtunism.
qündə gündə. kündə. qonda. 1. apalaq. gombul. yapalaq.
tombul. iri. tomrum ağaç. kütük. kötük. tumruq.
qalınlaĢmıĢ dal. kök. 2. dustaqların ayağına vurulan, iki
dəlikli kündə. 3. köstək. bukağı. buxov. ayaq bağı. -
doğanın ayağında kündə varıdı. 4. duzaq. qapanca. -
kündəyə düĢmək. - kündədən qaçmaq. 5. pusu. kəmin. -
kündədə yatmaq. - kündə qurmaq.
- kündədən atmaq: yanılmaq. çaĢıb yanqın, yanlıĢ
təprəĢmək, davraĢmaq.
qündəçi kündəçi. türməçi. qarqavul.
qündəki gündəki. günki. günə özəl olan. bir gündə keçən,
keçrilən. - bu günki. - o günki - keçən günki.
qündəlik gündəlik. günbay6. günlük. bir gündə qılınan iĢ. günlük.
bir gündə alınan müzd. gün müzdü. - iĢçi gündəliyi
neçədir. - gündəlik çalıĢan.
- gündəlik işçi: aylaqçı. dolanbac iĢləyən.
qündəlik gündəlik. ırısqal. onalqa. onğalqa. onĢuq. onğĢuq.
qündəlikçi gündəlikçi. yanaĢma. güniĢçi.
qündəlik günlük. bir gündə alınan müzd
qündüz gündüz saça: günüz açıb gecə qapanır çiçək.
- güpə gündüz: iyicə gündüz çağında.
- gecə gündüzün: gündüzün gecələyin.
qündüzli gündüzli. günüzli. günüz çağında olan, üz verən. - gecəli
gündüzli çalıĢmaq: gecə günüz iĢləmək. - gündüzli iĢ. - dağ
yolu gündüzli olur.
qündüzlük gündüzlük. günüzlük. günüzə özəl. - günüzlük geyim.
qündüzün gündüzün. gündə. günüzdə. günüz çağı. - sıcaqda
qüney - doğu güney yeli: gün doğrusu.
- güney batı yeli: qara yel.
qünəş günəĢ. gün. günğəĢ. quyəĢ.
- qünəş vurmaq: qünəş çarpmaq: qünəş keçmək: qünəĢ
- axşam qünəşi: türünci qızıl boya.
istəmək.
- qünəş kimi: {1. parlaq. duru. təpən (> taban). 2. açıq.
aĢgar. - bu iĢ çox açıqdır: günəĢ kimidir.}.
qünəşləmək günəşləmək. günəĢə qarĢı vermək, sərmək.
qünəşlənmək günəşlənmək. qurumaq, ısınmaq üçün, günəĢə verilmək,
sərilmək.
qünəşli qünəşli. qıraqları qızıl kimi parlaq yazı, çiçək kimi nərsələrlə
bəzənmiĢ nərsə. - qünəşli parça. - qünəşli yaprağ: kağaz.
qüng 1. güng < kovunğ (< kov: oyuq). içiboĢ yüyə. lülə. borı. 2.
güng > künh. nərsənin kor dərini, dibin dibi. - güngə
varmaq: dibinə gedmək.
qünğəş günğəş. günəĢ. gün. quyəĢ.
qünğüz günğüzka. örənliklərdə, yığıntılarda bulunan küllük.
kübrə.
qünh künh < güng. nərsənin kor dərini, dibin dibi. - güngə
varmaq: dibinə gedmək.
qüni güni. 1. quni. qüni. qılı. qıni. ortaq. 1. qısqanc.
qısqanma. cicik. qibtə. həsəd.
qüniləmək güniləmək. qısqanclıq duymaq. qısqanmaq. ciciklənmək.
qibtə, həsəd edmək.
qünişçi günişçi. yanaĢma. gündəlikçi.
qünki günki. 1. gündəki. günə özəl olan. bir gündə keçən,
keçrilən. - bu günki. - o günki - keçən günki. 2. bərnamə.
berdiĢ. verdiĢ. götüri. götri. - günkidəkilər:
bərnamədəkilər. - günkilər: günlük: bərnamələr. - gün
günkisi: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər. - bu günki çox
uzun sürəcək. - günkini üçə bölüblər: bərnaməni üçə
bölüblər.
qünqə küngə. qalın dalaĢa. incə yonqa.
qünləmək günləmək. güni keçirmək. bir gün qalmaq. bir gün
durmaq.
qünlük günlük. günbay6. gündəlik. bir gündə qılınan iĢ.
- son günlük: kiĢinin (insanın) son günlərində, qocalığında
dinc günlər görməsi. - tanrı ona son günlüyü verdi.
qünlük günlük. gündəlik. bir gündə alınan müzd. gün müzdü. -
iĢçi gündəliyi neçədir. - gündəlik çalıĢan.
- bu günlük: gün günkisi: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər.
qünt künd. 1. kəsgin olmayan. ağır. qaba. incə olmayan. - küt
kiĢi. 1. dayanıqlı. küt yapı. 3. qunt. küt. qıssa. biçimsiz.
qılıfsız. 4. kəsməz. kor.
qünüz - günüzdə: günüz çağı. gündüzün. gündə.- sıcaqda
qünüzli günüzli. gündüzli. günüz çağında olan, üz verən. - gecəli
gündüzli çalıĢmaq: gecə günüz iĢləmək. - gündüzli iĢ. - dağ
yolu gündüzli olur.
qünüzlük günüzlük. gündüzlük. günüzə özəl. - günüzlük geyim.
qünzül günzül. nahar yeməyi.
qüp küp. 1. tanqalaq. danğalaq. danqa. göbut. quduz. qotur.
qaba. gür. iri gövdəli. qılıqsız. budala. 2. çoxluğu
göstərir.
- altın küpi: çox zəngin kiĢi.
- küpə minmək: qızıb bağırmaq.
- kiçi küp: küpçə. küpəç. qovanoz. ağzı geniĢ, dar qab. darı,
barıt, turĢi kimi nərsələr qoymağa yarar.
- küp kimi: qopal. kopal. kupal. tobaç. qunt. biçimsiz. qıssa.
qüpçə küpçə. kiçi küp. küpəç. qovanoz. ağzı geniĢ, dar qab.
darı, barıt, turĢi kimi nərsələr qoymağa yarar.
qüpə küpə. qupə. kupə. (1. < qab. 2. qopa. qoparmaq: ayırmaq).
1. küpə > qubba. 2. aralıqla ayrılmıĢ kiçik otaq. - qatarın
onuncu küpəsin tutduq. 3. qulaqda küpə kimi sallanan
sırğav. - tək daĢlı küpə.
- güpə gündüz: iyicə gündüz çağında.
- küpə çiçəyi: çiçəkləri küpə kimi sarqan gül.
- qulaqda küpə: qulaqda sırqav. unudulmayacaq öğüt.
- qulaqda küpə: qulağ sırğavı: qulaqda saxlanılan söz. - bu
söz qulağınızda küpə olsun.
qüpəç küpəç. kiçi küp. küpçə. qovanoz. ağzı geniĢ, dar qab.
darı, barıt, turĢi kimi nərsələr qoymağa yarar.
qüpək küpək. kauçu. tıxacaq.
qüpəli küpəli. 1. qulaqda küpə kimi sallanan sırğavı olan. -
qulaqları küpəli. - küpəli qız. - tək daĢlı küpə. 2.
boynunda küpə kimi sallanan artıq əti olan. - küpəli geçi.
qüplümək güplümək. guplamaq. gütləmək. güp güp səslənmək. -
yel əsib qapı gütlür.
qüpüklənmək köpürmək.
qüpüz güpüz. qabaĢ. qəbəĢ. dəmir toxmaq.
qür gür. kür. gur. zor. bol. barvan. baravan. fəravan. məbzul.
iri gövdəli. tanqalaq. danğalaq. danqa. göbut. quduz.
qotur. qaba. qılıqsız. budala. küp. böyük axar su { göl:
böyük durğun su}.
- gür su.
qürbüz gürbüz. gurbuz. gur. iri gövdəli, sərpilmiĢ gənc, iyid.
yaĢından artıq göstəriĢli. - gürbüz dəliqanlı.
- gürbüz, ətli cocuq: toxmaq kimi.
qürə kürə. ocaq. - savaş kürəsi: savaĢ qaĢağı: qavğa qaĢağı.
qürək kürək. - qayıq kürəyinin, qayığın içində qalan qalın,
toparlaq yeri: topaç. - kürək vermək: dayanmaq. sırtlamaq.
arxa vermək. - tarla, dağın yassı, düz kürək biçimində
olan yeri: taban. daban. - daban yer. - daban tarla.
- omuz kürəyi: kürək kimi enli olub çiyindən arxaya sallanan
ikicə gəmik. bu gəmiklərə baxıb baxıcılıq edənlərdə vardır.
- omuz kürəyi: kürək gəmiyi: qəbzə. gəbzə. çiğni örtən
sümük.
- yelkən kürək: tələsik tələsik.
- qayıq kürəyinin keçdiyi dəlikli təxdə: kilitcik.
qürən kürən. (at) qoyu al don, boya.
qürəş gürəş. güləş. tutaĢ. tutuĢma. birbirin yenməyə çabamaq.
- gürəş tütma.
- bir çeşit gürəş oyunu. qılçıq.
- gürəş oyunlarından biri. qaz qanadı.
- gürəşçilərin birbirini qıçlarına sarılıb düşürmə yolu:
sarma.
qürəşmək gürəşmək. güləĢmək.
qüriləmək güriləmək.gürpləmək. kabab qızartmaq.
qürimək gürimək. 1. əĢinmək. yeri eĢmək. gürümək. 2. (heyvan)
həĢərilik edmək.
qürk kürk. üstü naxıĢlı, dar qollu kürk. qontuĢ
qürlətmək gürlətmək. azıĢdırmaq. uzaĢdırmaq. acıĢdırmaq. ititmək.
hiddətləndirmək.
qürpləmək gürpləmək. kabab qızartmaq. güriləmək.
qürsəmək gürsəmək. gursamaq. kürsəmək. gurlanmaq. ətlənmək.
qanlanmaq. ĢiĢmək.
qürsi kürsi. qursi (< qurmaq). 1. ayaqlıq. altlıq. qaidə.
oturulacaq yer. - dirək kürsisi. - duvar kürsisi. - ölkə
kürsisi: astana. baĢ kənd. paytəxd. - duvar kürsisi: kürsi daĢı:
binörə daĢı. 2. məqam. vəzifə. ustadlıq. - Ģimi kürsisi. -
danıĢıq kürsisi. 3. minbər. 4. kiləs. gözəl, yatımlı olan. 5.
ədəb. tərbiyə. 6. ədəb. tərbiyə.
qürsili kürsili. qursili (< qurmaq). 1. oturaqlı, samballı olan.
kiləsli. yatımlı. - kürsili yazı. 2. ədəbli. tərbiyəli.
qürşad gürşaq. quşaq. qurşad. 1. sağlam. 2. qala. qalaq.
qorqan. istehkam. 3. yapılarda iĢlənən dəmir, çəlik mil,
lama.
qürşadlamaq gürşadlamaq.quşaqlamaq. qurşaqlamaq. 1.
sağlamlaĢdırmaq. 2. qalaqlamaq. qorqanlamaq.
istehkam yapmaq. 3. yapıları dəmir, çəlik mil, lamalarla
sağlamlaĢdırmaq.
qürşaqlama gürĢaqlama. quĢaqlama. qurĢaqlama. təqviyət edmə.
qürşəc gürşəc. pəhləvan. Ģüca'.
qürşək gürşəkka. darı özü suda, süttə qaynatıldıqtan sonra
üzərinə yağ tökülərək yeyilən bir yemək.
qürtün bir çeĢit böyük səmər, palan.
qürültü gürültü. urı. qığıkaĢ. hay küy. hayqırı. qıqı. hayqırı. urı.
qığı qaĢ. qıqı.hay küy.
qürümək gürümək. gürimək. əĢinmək. yeri eĢmək.
qürvə kürvə. kirvə. sağdıc. ərkək cocuğu sünnət etdirməyi,
daha onun sünnət toyunun gediĢini ödəyən kimsə.
xiristiyanlarda babtem (qutsal su tökmək) edilən uĢağı
tutub, onun babtem gediĢini ödəyən kimsə. "qumbaros".
- sağdıc əməyi: boĢa gedən əmək, iĢ, zəhmət.
qürz gürz. gürpz (< gur).
qüsəqət sısqa.
qüsmək küsmək. (boya) solmaq. beziqmək.
qüsnəmək küsnəmək. qoĢnımaq. talabsımaq. dalabsımaq. qızmaq.
qüsri güsrika. qaburqa gəmikləri. göğüsün yanları.
qüstax güstax. dəğərsiz. utunka. alçaq. qorxmaz. alınlı. yırtlaz.
qorxmaz. utanmaz. uyatmaz. arsız. ağa bəygiri. ülkək.
cəsarətli.
qüstaxlıq güstaxlıq. utancsızlıq. uyatsızlıq. üz. cürət. - bu qoduğda
nə üz vardır.
qüsturmək küsturmək (boya) soldurmaq.
qüsük küsük. pərdə. qısıq. örtü.
qüşad küşad. kovşad. koşar. küvşar. küvşad > qoşadfars. (<
tük küĢadı: türkə sayaq. türk yolu ilə. 4. mərsim.
vermək. 5. güşad. (yer) açıq. ova.
qüşada küşada. açıq. məftuh. - küşada qapı. - küşada əl. 1. Ģən. -
küşada üz. - küşada ürək.
qüşbərə güşbərə. quĢbara. qoĢbara. qoĢulan nərsə. qoĢ. köç.
qoĢu. köç. sırğav. sarılan asıan nərsə. cihaz. vəsayil.
qüşə küşə. quşə. kövşə (< köv). bucaq. 1. qıraq. nərsənin
ocağından, ortasından qıraq olan bölüm. 2. ortalıq.
aralıq. ortada gəzən. gəzəyən. - bucaq qıyıcı: araçı
sərraf. - bucaq satıcı: aralıqda gəzən satıcı.
- sivri quşə: had dərəvə.
- doğru quşə: qayimə dərəvə.
- açıq quşə: münfəricə, doqsandan açıq dərəcə.
qüşəbat küşəbat. küşəbağ. bucaq Ģəklində düzəlib, iki qolu
birbirinə bağlayan bağ.
qüşəgil küşəgil. küşəgir. bucaqçıl. bucağa girən. küĢəyə çəkilən.
qüşəgir küşəgir. küşəgil. bucaqçıl. bucağa girən. küĢəyə çəkilən.
qüşək küşək. gücük. gücsüz. gəvĢək. zayıf.
qüşti - küşti oyunlarından biri: qurt qapanı.
qüşümək küşümə. ĢiĢmək.
qüt küt. künt. qunt. 1. qıssa. biçimsiz. qılıfsız. 2. kəsməz.
kor. 3. kor. qapalı. kəsik.
- küt küt, pat pat edib səs çıxaran: kütürdi. patırtı.
- qapının kütürdüsü. vəlvələ.
- bu maĢınalar çox kütürtü yapır.
- küt bucaq: gen bucaq. zaviyeyi münfəricə.
qütək gütək. kötək dayaq. təpək. dögmə. - kötək vermək. kötək
qütən gütən. kitən. kütən. qıtan. qutan. saxlur. gizlədən.
söyləməz.
qütəs kütəs. 1. küməs. toyuq nini. 2. dar yer. tutsaq. türmə.
dam.
qütləmək gütləmək. güp güp, düb düb səslənmək.- yel əsib qapı
gütlür.
qütmək gütmək. 1. önə qatıb sürüb sıralamaq. - mal davarı
güdənlər. 2. otlatmaq. - çoban qoyunların güdür. 3.
saxlamaq. qorumaq. tutmaq. götürmək. hifz edmək. -
kin qın, qərəz güdən adamdır. - anasının qılığın güdən uĢax.
- kiĢi oğlu gördüyün yox, bildiyin güdməlidir.
qütük kütük. kötük. tomrum yıqaç. kündə.
qütüm güdüm. qutum. kütüm. qıtım. kitim. gizli. söylənməz nə.
qütür kütür. - kütür kütür səs çıxarmaq: sərt, gəvrək bir nəyi
yeyəndə xarp xarp çıxan səs. - kütür kütür alma yeyirdi.
qütürdi kütürdi. küt küt, pat pat edib səs çıxaran. patırtı. -
qapının kütürdüsü. vəlvələ. - bu maĢınalar çox kütürtü
yapır.
qütürdili gütürdili. kütürdili. gurultulu. patırdılı. - çox gütürdili
Ģəhirdir burası. - patırdılı kütürdili iĢlərdən bezaram.
qüvah güvah. pənah. kirtgün. kirtük. sənəd. tapı. Ģahid. -
kirtgünüm aldı məndən, təkcə kirgünüm sənidin oğlum. -
qüvçə küvçə. küçə. geçmə (< geçmək).
qüvən 1. xudpəsənd. - qüvənib bığın buran ərkəklər. 2. ip. əyp.
eyp. sayqı. e'tibar.
qüvənc güvənc. 1. ğurur. qurra. ögənc. övənc. bəgənc. kəndinə
gögənən, ögünən. fəxr edən. müftəxər. mütəkəbbir. 2.
mutluluq. sevinc. onqluq. dola. kef. neĢə. ləzzət. 3.
rizayət. razılıq.
qüvəniləcək güvəniləcək. sağ qazıq. güclü tapı, sənəd, dayaq. muridi
e'timad.
qüvənilməz güvənilməz oynaq.
qüvənmək güvənmək. gügənmək. köks gərmək. kükənmək.
ögünmək. fəxr edmək.
qüvəz güvəz. güfəzka. gövəz. qurumlu. kasalaq.
qüvnəc güvnəc. mütənəffiz. qudman. qudaman. ümənadan olan.
mö'təməd. - məhlə qudamanları.
qüvşad küvşad > qoşadfars. küşad. kovşad. koşar. küvşar. (<
vermək.
qüvşar küvşar. koşar. küşad. kovşad. küvşad > qoşadfars. (<
vermək.
qüvüç - güvüç yükünka: kiçik yular, çilbir.
qüy - hay küylü: qalaylı. süslü bəzəkli.
qüydas küydas. küydaz. güdaz. (< küymək: yanmaq)( > qodazfars)
küyən nərsənin durumu. yanma. yanar. yanqın. - nə
küyə küyə, küydazla yalvarırdı.
qüydaz küydaz. küydas. güdaz. (< küymək: yanmaq)( > qodazfars)
küyən nərsənin durumu. yanma. yanar. yanqın. - nə
küyə küyə, küydazla yalvarırdı.
qüydərgi küydərgi. göyükli. göygil. çox küyən yanar çiban çeĢidi.
od çibanı.
qüyən küyən. yanar. yanan.
qüymək küymək. yaxmaq. yandırmaq. alazlandırmaq.
qüymüş küymüş. yağız. yanğız. yanmıĢ. qoyu. əsmər.
qüysəmək küysəmək. arzu etmək. istəmək. özləmək. həsrət etmək.
qüysinmək küysinmək. azmaq. qızıĢmaq. qızğınmaq.
Ģəhvətlənmək. - diĢi, ərkək qızışdılar. - qoçlar, buğalar
qızıĢır.
qüysitmək küysitmək. azdırmaq. qızdırmaq. qızıĢdırmaq. Ģəhvətə
gətirtmək. - qızların çılpaq dolanması, ərkəkləri qızdırar. -
qoçları qızdırmaq.
qüysünmə küysünmə. köysünmə. azqınlıq. qızğınlıq. yanqığ. -
kiĢinin qızğınlığı. - buğanın qızğınlığı.
qüyük küyük.göyük. 1. göymüĢ. küymüĢ. yanıq. yanmıĢ. 2.
dərd. kədər. 3. sıtma. ısıtma.
qüz - güz: son yaz.
qüzə küzə. bizəcə. səhənğ. səni2. sənği. səngiĢ. - bizəcəni
doldur gətir.
qüzər - güzəri keçimi iyi olmayan kişi. üzük: qusqunu düĢük.
üzük.
qüzərçi güzərçi. dəgənəkli. odabaĢı.
qüzəşt - güzəşt edilmək. ötülmək. ötilmək. qoyulmaq. keçinmək.
- güzəşt edən: qoyan. ötən. keçən.
- güzəşt edmək: ötmək. qoymaq. keçmək. bağıĢlamaq.
boĢuqmaq.
qüzgü - güzgünün arxasına vurulan boya: bürə. sır.
qüzqün düzgün. ahar. ağar. ağ. acar.
qüzüqka çulqa ayqıtlarındandır. birbiri üzərinə düğümlənən
birtakım ipliklər olup, onunla üst əriĢ, alt əriĢdən ayrılır
qumaĢ. qumaĢa bənzər Ģeylər toxuyanlara da böylə
deyilir.
qüzüqmək güzüqmək. qüzləĢmək. payızılaĢmaq. güz olmaq. güzü
keçirmək.
qüzünka kəndisiylə sərçə quĢu. tarla sıçanı. qöstəbək kimi Ģeylər
avlanan sıçan cinsindən bir heyvan.
qüzünmə güzünmə. gözünmə. təcəssüm.
laçın çaflı. Ģahin
lağa qoymaq alaya qoymaq. alıqlamaq. ələ salmaq. yalıtqa qılmaq.
alay edmək.
laxlatmaq ırqalamaq. yerindən oynatmaq. narahat edmək. tədirgin
edmək.
laq 1. ək. <> lıq. otlaq: otlıq: otun olan yeri. otlu yer. qıĢlıq:
qıĢlaq. - yaylıq. yaylaq. 2. lağ. yer. məkan. - lağ çağ:
zəman o məkan.
laqeydlik gəvĢəklik. yavanlıq. yayvanlıq.
laqırtı yanğĢaq. ağzı yayvan. ağzı boĢ. gəvəzə.
lala - lala pitik: çatra patra: yalan yalnıĢ. - ingilizcəni çala patra
qonuĢur. - çöl lalası: gəlincik. qızalaq. çayırda bitən qızıl
qırmızı çiçək.
lalə - çöl lalası: gəlincik. qızalaq. çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək.
lama - yapılarda işlənən dəmir, çəlik mil, lama: gürĢad. quĢaq.
qurĢaq. - yapını gürĢadlamaq, gürĢadlamaq, quĢaqlamaq.
lap ap. vurqulama yanısı. baĢ səsliyə uyaraq bu biçiləri alır.
çap. xap. həp. tam. tamam. arıq. teyxa. büsbütün.-
əpiyi: lap yaxcı. - ipinci: lap nazik, gözəl. - apaçıq: büsbütün
açıq. - apansız: birdən. yadda olmayırkən. bəğtətən.
- lap çox: baĢlıca. ümdətən. - başlıca suçu kimdə görürürsü.
- alıĢ verĢi başlıca məndən edənlərdə var.
lapa ləpə. solpük. gəvĢək. atılıb düĢən. ağırsız.
lapaçı qaba soğan. əməyə, zəmətə gəlmiyən kiĢi.
lapek daşıqa. daşqa. ardala. qatarın, tıraktorun arxasına
bağlanan çanğ.
lap it nəisə yalarkən, sulu yumĢaq nərsənin bir yerə girib
çıxmasın yansıdan səs. - lap diyə səs verir. - it suyu lap
lap içdi. - ət qaynaqdan lap yerə düĢdü.
laşa laşə. < met > Ģələ. yük. gövdə.
laşə laşa. < met > şələ. yük. gövdə.
lavaşa 1. ləvaşəfars.< yavaşa. (< yavaş). asav heyvanları tutmaq
üçün dodaqlarına taxılan odun qısqac. 2. yalvaşa.
layvaşa. hər nəyin yalıq, yayaq, yayıq, incə sərilmiĢ
durumu.
lavı ək. - yağlavı: böyük yağ tavası.
lay tay. taq. toy (< tuq: qapalı). hər nəyi qatlaq yeri. - iki toylu
parça.
- lay lay, qat qat olan: qatmarlı. qatmar. çox yapraqlı. çox
dolanbaclı. - qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar manto.
- qatmar börk.
layıq alıq. yalıq. uyqun. üstün. münasib. qablan. qablayan. - o
bu iĢə alıqdı.
layın çağ göstərən ək. - gücələyin: gecə çağı. - axşamlayın.
tanləyin. - öğləyin.
laylay nənni. ninni. cocuqları yatıtmaq üçün deyilən qoĢu, söz.
- nənni söyləmək. - bu gözəl, yumĢaq çalğı, nənni yerini
tutabilər.
layvaşa yalvaşa. lavaşa. hər nəyin yalıq, yayaq, yayıq, incə
sərilmiĢ durumu.
leh lığ. tırtır. Ģərab, qora, lumu suyunudan qabda qalan
köçək.
leylək - leylək çeşitləndən böyük, balıqçıl quş: turna.
ləçək alnı üsdə saxlanılan. alınçaq bağı. alınçaq. qaĢ basdı.
ləgəd təkmə. dəqmə. dəğmə.
ləgən əlkən. əl suyu tökməyə yarar qab.
ləhləmək tövĢəmək. təvĢəmək. için için ötmək. çarçamaq.
yorulmaq.
ləkə ləkə. bənək. xal. pul. bənğ. atıq. səki. xal. axıtma. poz.
xal. takız. takuzka. taqzıl. taqaz. yamaq. yenik.- bənək
bənək: ləkə ləkə. xal xal. pul pul. - bənəkli bəniz: xallı üz.
- qara ləkələri olan: kömürçi.- kömürçi toyuq. - kömürçi
tülki.
ləkələmək boyalamaq. boya sürmək.
ləkəli bulutlu. aydın olmayan. kirli. bulaĢıq. pozlu. xallı.
müləvvəs.- su saçıb parçalar bulutlandı.
ləkəsiz bütünka. arın. təmiz.
ləleyin sürüt. sürütmə. ökcəsiz ayaqqabı.
lələ buxov.
ləngər - ləngərləmək: ləngər salmaq. apıĢdırmaq. yapĢatmaq.
ləngimək yapĢamaq.apıĢmaq yapıĢıb qalmaq. əldən düĢmək.
yorulmaq. təngimək. acizləmək. duraqlamaq.
ləpə yalpa. Ģəpə.
- ləpə dolu: incə dolu. (# dəvə dolu: iri dolu).
: - ləpəni dəvələmək:- həbbəni qubbalamaq.
ləşgər qoĢun. toyınka. ordu.
ləvaşəfars lavaşa. < yavaşa. (< yavaş). asav heyvanları tutmaq
üçün dodaqlarına taxılan odun qısqac.
ləvazim yat yaraq. yaraq. mühümmat.
licim biçik. çəkil. Ģəkil. qurum. hey'ət. - o qurumda çıxmaq
olmaz. - bu nə qurudu belə.
lıq 1. ək. <> laq. qıĢlıq: qıĢlaq. - yaylıq. yaylaq. otlıq: otlaq:
otun olan yeri. otlu yer. 2. lığ. leh. tırtır. Ģərab, qora, lumu
suyunudan qabda qalan köçək.
lıqın ( -likin): "ilə" anlamına ək.
liman - doğal liman. qoy. dənizin qaraya ilərləmiĢ, yeldən
qorunmuĢ bölümü. kiçik körfəz:
lincitmək yencitmək. əzib dağıtmaq.
lobya - bir çeşit lobya: böqrülcə. böqürülcə.
loqam < yuqan. yular.
lopaz - lopaz qadın: oynaq.
lovlova bağırçaq. çınal. hər nəyin, qapının, təyərin dönən,
fırlanan yeri. - qapının təyərin bağırcaqların yağlamaq.
lumi - lumi sıxı: lumu su. Ģumi suyu.
lüçnütka imicə. iməcilk. kənd iĢlərində yardımlaĢma.
lülə - lüləli qab, ibriq: əmzikli.
- lülə lülə: burçuq. burçaq. burçaq. burulmuĢ. bükülmüĢ.
yuvarlaq.
- yoğun lülə: türül. dürül. turba. durba. boru.
lülələmək yüyələmək. talqıĢmaq. dürməkləmək. bükmək.
lüt açıq. quru. döĢənməmiĢ. kəl. suçul. boĢ. çıplaq. - kəl
ağac: budanmıĢ ağac.- quru yer. - quru söz. - quru taxda.
lütləmək ağıtmaq. axıtmaq. ağtamaq. axtamaq. boĢaltmaq. (>
axtənfars).
lütləmək yalınlamaq. yalınğlamaq. soymaq.
lütlənmək yalınmaq. soğunmaq. soğqunmaq. silkinmək.
maça - maça bəyi: qopa bəyi: külxan bəyi.
mağıl mayılka. 1. olqun. sulanmıĢ nərsə. 2. iĢində, duyqusunda,
durumunda artığına irəliləmiĢ. ölçüsün aĢmıĢ kiĢi.
qudurmuĢ. əzilən kiĢi. əzik kiĢi. - çox mağıl adamdı. -
mağıl ba, gör görməmiĢdin.
mahana yaraq. qapı. vəsilə. - öz iĢi üçün bir qapı axtarır. - qapı
yapmadan evə girmək: çox tələsik iĢ aparmaq. - hər evin
qapısı var, hər iĢin aracı.
malaq balaq. camıĢ buzağısı.
malat aĢaq. açaq.
malquc balquc. (bal: bölük. kəsik) baltaçı. qaramanlar, oğrular
baĢçısı. - malquc oğlu: kopoğlu.
malquna bulquna. ılqın ağacına bənzər bir ağac.
mallaqçı taqlamçı. taqlaqçı. taqalaq vuran.
mamaka xərməndə ortada bulunub ötəki öküzlərin ətrafında
döndüqləri öküz.
mamız məhmiz < momuz.
man 1. məngəlli. pis. iradlı. ayıblı. 2. ağı. eyb.
- manlı iş: iradlı iĢ.
için).
mançuka sənətçiyə verilən yarlıq.
manda dombay: suv sığırıka. sıqır.
mandıra bandıra. qutra. qotra. bağuq. bağus. bağuĢ. çitəĢ. çiqtəĢ.
ayrılmıĢ bölük.
mangır manqur. paxır para.
manğa bana.
manqur mangır. paxır para.
maraq 1. ələqə. əlaqə. iliĢik. münasibət. 2. eĢq. 3. istək, ələqə,
eĢq yeri. sevimli. istəkli. 4. üzüntü. əndiĢə.
- maraqla, diqqətlə sezmək: qulaq olmaq: göz qulaq olmaq.
- qara maraq: quruntu. malixulya.
maraqlanmaq dənğləmək. dəhləmək. diqqət edmək.
maraqlı 1. ələqəli. əlaqəli. iliĢikli. münasibətli. 2. eĢqli. 3. ömür.
Ģux. Ģən. Ģatır. istəkli. qərib. - çox ömür birisidir. - ömür
kiĢi. 4. üzüntülü. əndiĢəli. bəlgəli. damqalı. imli. -
üzüntülü kiĢi.
marışıq - qarışıq marışıq: qarşıq murşuq: qarĢ murĢ. qarma qarĢ.
marya diĢi qoyun.
masa miz. tərəpzə. dərəpsə. üzərinə təpsi kimi yeməklər,
qoĢular düzülüb dərilən taxda.
maşa ( m <> b ) başa. odu baĢqasını ucu ilə tutmaq çatallı
ayqıt.
- maşa ilə tutmaq: çox çəkinmək, iğrənmək.
- maşalı: əli otlu. qavqaçı.
mat 1. bitə. ĢaĢa. heyran. pozlu. donuq. tumuq boyalı. 2.
(boya). Kas boya. Ģavsız. bulaĢιq. veyran. unqundal8.
- mat qalmaq: özünü itirib, baysınmaq, düĢünmək, qıraqdan
ayrınmaq.- o ağır görnüĢ önündə bir az daldı.
- mat qalmış: heyrətli. turğun. durğun. ĢaĢaq.- durğun adam.
- durqun ürəkli.
maydalamaq ufalamaq. avqamq. oğqamaq. oğmaq.
mayılka mağıl. 1. olqun. sulanmıĢ nərsə. 2. iĢində, duyqusunda,
durumunda artığına irəliləmiĢ. ölçüsün aĢmıĢ kiĢi.
qudurmuĢ. əzilən kiĢi. əzik kiĢi. - çox mağıl adamdı. -
mağıl ba, gör görməmiĢdin.
mayna yoxlaĢ. yoxlayıĢ.
meşə (< bükşə). tıqmas (< tıqmaq). cəngəl.
meydan avlu. avlı. avul. cövlanqah. çaplanqa. alan. ortal. orta.
alay. ortalıq. aralıq.
- meydana qoymaq: ortalamaq. aralamaq. - pullarımızı
ortaladıq.
meyxuş alaqıncır.
məcani bələĢ.
məccani müft. yuf. badi hava. - yufa gedmək. - yufa almaq. - yufdan
qazanmaq. - yufuna vermək.
məcə ək. Ģərti göstərən ək. - görməcə. nərsəni görüb baxmaqla
edmək. görmək Ģərti ilə. - görməcə alıĢ veriĢ.
məhmiz < momuz. mamız.
məkə mısır buğdası. dənələri bitiĢik olan soba kök. qoçan. -
dənəsin yedi, qoçanın yaxdı.
- qoçan dəfdəri: ana dəfdər. kötük.
- qoçan kimi sərt, donmuş. - soyuqdan barmaqlarım qoçan
kimidir.
- qoçanı ilə birlikdə olan məkə: qoqoruz.
məkkəka çin'dən qətirilən bir çeĢit mürəkkəb. türk yazısı bununla
yazılır.
məmə - köpək məməsi: köpək əmciyi: qoltuq altında çıxan çiban.
mən məntəbriz. mi. - şer mi xət oyunu: yazımı toğra oyunu. Ģer
mən xət oyunu.
- məncə: mənə görə. mənə qalsa.
məncənaq balkan.
məndirika gəlin ilə qüveyin baĢlarına, gecələyin, saçı saçmaq üçün
toplanılan yer.
məngəfə bəngəfə. qalın qafa. dana baĢ.
məngəlli man. pis. iradlı. ayıblı. - manlı iş: pis iĢ.
mənğliq xallı. bənli. bənəkli.
mənlik özlük. qurur.
mənmən özsevərlik. xodpəsəndlik.
məntəşə bantaqa. bantaĢa.
mərə bərə. mirə. mürə. vərə. əbə. hey. əyə. yansıma sözlər. -
mərə demədimmi. - mərə qardaĢ.
məşiç - məşiç üzümka: qara üzüm.
mətsiz kələkçi. kələksi. qəhbə oğlu.
məziqə qısıq. sıqıq. qısılmıĢ. sıxılmıĢ.
mi məntəbriz. - şer mi xət oyunu: yazımı toğra oyunu. Ģer mən
xət oyunu.
mıxtövlə qazıq. ucu qazılmıĢ, yonulmuĢ, sivrilənmiĢ qalın odun,
dəmir. - qazığ qaqmaq. - qazığa bağlamaq.
mil bəlik. - yapılarda işlənən dəmir, çəlik mil, lama: gürĢad.
quĢaq. qurĢaq. - yapını gürĢadlamaq, gürĢadlamaq,
quĢaqlamaq.
milçək qara sinək. - milçək qoğan: sinğəklik. sinəklik. pürüslü olub,
sinək, milçək qoğmaq üçün yelpik. milçək qoğan.
min - duq min: neçə min.
- min dərədən su gətirmək: min bir mahana gətirmək.
- min can ilə: tam istəklə. tam arzu ilə.
- min göz oti: mahmudə. seqmonya.
mıncıq buncuq. boncuq. (böcək qabuğu). vıcıq. gözlük. göz
dəğməsin diyə cocuğların taxlarına (börkləinə),
qollarına taxılan mıncıq.
- mıncıqla oynalınır bir oyun: toqurçın.
mindətüka ipək paltar.
mindirmək (saatı) iləri sürmək, qabağa çəkmək.
minək binək. - binək daşı: minək daĢı: pilləkan, qapı yanlarında,
heyvana minmədə basamaq yerini tutmaq üzrə qoyulmuĢ
daĢ.
mingil yüngül. yengil. rahat. huzur. rofah.
mingişmaq bingişmaq. birbirinə minmək. irticam edmək.
minğditmək dittirmək.
minğika beyin.
mınğuyka kağıt yapıĢtırılan bir çeĢit xəmir.
minici binici. sürücü. sürən.
minicilik binicilik. sürücülük çıxarı, farasatı.
miniş biniş. rəsmi paltar. vəkillərin, alimlərin çıxıĢda gedikləri
paltar.
minka bən. mən.
minqir minğir. çox külliyetli.
minmək - birbirinə minmək: bingiĢmaq. mingiĢmaq. irticam edmək.
minmək binmək. bir üz, hal, qılığ, surət almaq. bir yol tapmaq.
- iĢ inada mindi.
- dalına minmək: zorlamaq. alt edmək. müsəllət olmaq.
- küplərə minmək: çox qızmaq.
mır - mır mır edmək: mırıldanmaq.
mirə mürə. vərə. bərə. mərə. əbə. hey. əyə. yansıma sözlər. -
mirə demədimmi. - mirə qardaĢ.
mırıldamaq xım xım edmək. söyləmək. gənizdən söyləmək :
mırıldanmaq somurdanmaq. xomurdanmaq. söylənmək. deyinmək.
mırıldanmaq mır mır edmək. söylənmək. söğlənmək. deyinmək. öz
özünə Ģikayətlənmək.
misilsiz əĢsiz. taysız.
misqal - misqal qamışı: sıravarı birbirinə bitiĢik, düzgün nərsələr.
misvak < savak (savmaq). savan, soyan arıdan.
mıtçıl dəbəh. əğləncə. alayçı. məsqərə.
mızi qıĢmır. taxılıb incidən. - qışmır kiĢi.
mızılıq qıĢmırlıq. - qışmırlıq bəsdi daha.
mızmızlanmaq ənğrəĢmək. canı sıxılmaq. inləmək.
mızraq uzun mızraq (bizraq. bizqar) qarğı. qazğı. neyzə.
momuz > məhmiz. mamız.
moşt müĢt (yumruq). <> muş. {tutuşdur. - türkcədə "muĢ: piĢik"
- sanskiritdə " muĢ: siçan". - latincədə " mous: siçan".)
mörikmək ayaqlarını toparlayıb təkmə atmaq.
muquzqaq bal arısına bənzəyən bir sinək.
mun xəstəlik. iğ. qəm. kəmkə. kefsizlik. toqa. iç ağırlığı.
- mun kişika: yürəği dölək. qönlü sələk adam.
muncuq təcmi. buncuq. yumuc. yumquc. boğuncuq.
munduz yorqa atka.
munğuzgək buynuzqək. pinə. çalıĢma üzündən əldə çıxan qatılıq.
murş - qarş murş: qarma qarş: çox pıtlaĢ. qarĢıq. qarıĢıq.
müĢəvvəĢ.
murşıq - qarşıq murşuq: qarışıq marışıq: qarĢ murĢ. qarma qarĢ.
musavi busan. əĢ. bərabər.
muşmula döngəl. əzgildən böyük beĢ bıyıqdan kiçim yemiĢ.
mut qut. bəxt. iqbal. səadət. tale'.
mutlı butlı. gücli. quvvəli.
mutluluq güvənc. sevinc. onqluq. dola. kef. neĢə. ləzzət.
münka bün, mündərü ipəklə süslənmiĢ gəlin odası.
mürə mirə. vərə. bərə. mərə. əbə. hey. əyə. yansıma sözlər. -
mürə demədimmi. - mürə qardaĢ.
müşgül iĢgil. güclük. bur. bor. çətinlik. düğün. məsələ. pıroblem.
- iĢlərimiz işgilə düĢdü.
müşgülləşmək iĢgilləĢmək. çatallaĢmaq. budaqlanmaq . qollanmaq.
dallanmaq. pürüzlənmək. bürküĢmək. - iĢ budaqlandı.
müşgülpəsənd tetiz.
naçar9 1. pis. kötü. - çox naçara düĢdük. - naçara düĢən çara arar.
2. pozuq. xərab. - naçar mal.
naxış bəzək. bəyzək. bədzək. nəqĢə. sırma. rəsm.
- sırmalı parça.
- çuxurlayaraq yazmaq, naxış salmaq: qazımaq. oymaq. -
naxış oyma. oymaq.
naxışlanmaq bəzənmək. bəzəlmək. süsləmək.
naxışlı oymalı.qazıq. tikməkə. rəsmli. nəqĢəli. sırmalı. - sırmalı
parça.- qazıq parça. - qazıq çatı, duvar.
naqqışlı gedmək səkmək. bir qıç üzrə sıçrayıb atlamaq.
nal - nal tökən: daĢlıq yoxuĢ yer.
- nalsız, yalın ayaq: ulduq.
nan < nənğ. ne'mət. mal. - nan o şərab: su ətmək. süc çörək
(süc: süci: Ģərab). (müsəlmanlıqda " süc çörək" (süc: süci:
Ģərab) "nan o şərab" yerinə "su ətmək" deyilir).
- nan o şərab: su ətmək. süc çörək (süc: süci: Ģərab).
narın - narın yapılı. # çox enli olub yalpası az gəmi: töşəkli.
döşəkli.
nasıl nə əlük. nə elük. nələk. nəlük. necə. nətək.
naz giriĢmə. qırıĢma. qır vermə (< qırılmaq. burulmaq).
buruqma. iĢvə. qəmzə. qaĢ göz ilə oynanma. qılıncka.
qılınka.
nazlanma qırlma.
nazlanmaq təpsəmək. qırıtmaq. qıvırmaq. oynamaq. qırcanmaq. -
nazlı qılnıc. qılıncka. qırcan. oxĢağ. oxĢağuka. qırtıq. qırlı.
qıvraq.- qıvraq qız.
necə nə əlük. nə elük. nələk. nəlük. nətək. nasıl.
necəsən nətəhərsən. nətəksən.
netəsiz osalmus. kötü. fəna. iĢə yaramaz. dəğərsiz.
neyzə qarğı. süngi. mızraq. sapqın. saplayaraq, taxaraq böyük
balığları avlamaq üçün neyzə. "zıbqın" da deyili.
nə
nə nən. nənğ. tan. dan. tənq. dənğ. Ģey.
- nə gözəl!: tubba. afərin .
- nə gözəl: xariqa. fovquladə.
- nə gərək: nərək: nə gərəkkə.
- nə qədər: nəməkə. nicə. necə. neçəka. kaç.
- nə olursa: ras gələ. olur olmaz. dəğmə. kim olursa.
- nə təhərsən: nətəksən. necəsən.
- nə tək: nə əlük. nə elük. nələk. nəlük. necə. nasıl.
- nətəksən: nətəhərsən. necəsən.
- nəcür: nasıl. nə əlük. nə elük. nələk. nəlük. necə. nətək.
- nədən vermək: kəndinə qarĢı, davranıĢa nədən vermək.
nərsəni, kimsəni özünə kəndi özünə quĢqutmaq. qaĢınmaq. -
dayaq yemək üçün qaşınır.
nəxşə kələk. tuzaq. duzaq ( tutsaq < tutmaq). - o bir duzaqdır. -
bu duzaq kiĢidən uzaq ol. - nəxşə çəkmək: taslamaq. tərh
tökmək.
nəqş iĢ. tas. tası. biçim.
nəlbəki tabaq. - ayaq tabaq: fincan nəlbəki.
nələk nasıl. nə əlük. nə elük. nəlük. necə. nətək.
nəlük nə əlük. nə elük. nələk. necə. nətək. nasıl.
nəma sıman. bənzək əki. - yalansıman. - meymunsıman:
adanəma. - alansıman: meydan kimi.
nəmov bitiĢ. yetiĢ. böyüĢ.
nən nənğ. nə. tan. dan. tənq. dənğ. Ģey.
nəndəy hansı. kay. kaysı. kandak. hanqqı.
nənə ana. - xanım nənə: 1. böyük nənə. 2. qayın ana.
nənğ nən. nə. tan. dan. tənq. dənğ. Ģey.
nənni ninni. 1. cocuqları yatıtmaq üçün sözlərin sonuna gələn
sözcük. - uyusun oğlum ninni. - yatar balam ninni. 2.
tutabilər.
nərdə qəfəs. qorxuluq.
nərdivan - nərdiban tarabuzanı: qısa qalın barmağlıqlar. -- tarabuzan
babası: bu barmaqlığları birgə tutan iki yan dirək, çubuq.
- ip nərdivan: urçın. örçin.
- qırx nərdüvan: dik yoxuĢ olan yer.
- nərdüvan köpəştəsi: nərdivanın barmaqlıqlarının yanında
olan uzun, enli ağac.
nəsim əsinkə. əsinti. yılıq. yelik. yelək. rüzqâr< üzgər.
nəsnə maddə.
nigəran <> nagüman < anğman: anlamaz, qanılmaz durumda
olmaq.
nıq ıq. ıqıl. nıq nıq. sıxıntı altında olaraq çıxarılan səs. - ıq ıq
yapmaq: nıqqıldamaq.
nıqqıldamaq ıq ıq yapmaq. ıqınmaq. higgildəmək. sıxılıb kəhildəmək.
nıqqıltı ıqıntı. sıxılıb, zorda qalıb nıqqıldamaq.
nin - toyuq nini: qütəs. kütəs. küməs.
ninni nənni. 1. cocuqları yatıtmaq üçün sözlərin sonuna gələn
sözcük. - uyusun oğlum ninni. - yatar balam ninni. 2.
tutabilər.
nisgil qiptə. həsrət.
noğay moğul ellərindən.
noxda cilov. yalav.ip. yular.
noxtalamaq oyanlamaq. üyənləmək. cilovlamaq.
noxud - yaban noxudu: duzlı ot.
novdan oluq. üstü açıq borı. yağmır suyun yığmaq üçün damın
çevrəsində açılan oyuq. tamar. damar. Ģıratan. ĢırĢır.
nökər yanluq. yalnuq. - nökər sifət: qulsıqa.
o ol. 1. "o" uzağı göstərir. "şu" ortalığı göstərir. "bu" yaxını
göstərir. 2. həmən. - genə o kiĢidi. - o gün gəldi. 3. sayqı,
vurqu simgəsi olaraq, adlara artırılır. - ol tanrı üçün. - ol
ilkin günün çıxmaz ürəkdən odları. - ol böyüklər böyüğü. 3.
çağı göstərir. - ol anda. - ol səfər. - o vaxt. 4. yer göstərici
simgə. - oyan. - oyana. - o tərəfə. - o qədər. - o bu, şu bu:
ötəki bərki. - o kimi: öylə. o misilli ( o kimi iĢlərdə tələsmək
gərək deyir). - o yolda: ö cür. öylə.
ob (op. yob. yop. ab. ap) çoxluğu göstərən sözlər.
oba ev. qapalı yer. {# ova: açıqlıq. meydan}. obaq. öbək. öpək.
yığın. top. bölük. - el öbək öbək (obaq obaq. oba oba)
oturmuĢlar. - evləri var oba oba (öbək öbək.öpək öpək). -
köç oba: kəcavə. hüdci.
obaq oba. öbək. öpək. yığın. top. bölük. - el öbək öbək (obaq
obaq. oba oba) oturmuĢlar. - evləri var oba oba (öbək
öbək.öpək öpək).
obarq barq. dudman. xandan. - obarqlı: evli.
obarqlanmaq barqlanmaq. evlənmək.
obruq oyuq, çuxur, alçaq. isik. iysik. çuxurlu. çuxurluq.
engəbəli yer. - obruq tarla.
obur abur. əkələ. qarınpa. qarımpa. doymaz. - abur obur: obur
çobur. - abur çopurun biridi bu gədə.
oburluğ kor boğazlıq. qarımpalıq.
oca uca. göütün üstündəki uclu olan sümük. quyruq soxumu.
ocaqçı 1. occaq. qul oğlu. qonazad. xanəzad. 2. ocaq arıtlayan.
3. qazan xan. xanidan baĢı.
ocaqçılıq ocaq arıtlamaq.
ocaq 1. kanun. - pozuq ocağı: fəsad kanunu. 2. oğcaq. oycaq.
ocaq. oyuq yer. baca. durba. yol. - ildə bir kərə ocaqları
arıtlanmalıdır. - su ocaqları tutulmuĢ. 3. kürə. soba. 4.
quyu. çuxur. mə'dən. nərsənin bol olduğu yer. - gəc
ocağı. - dəmir ocağı. 5. evlək. kərdi. - sozu ocağı. -
badımcan ocağı. 6. odu sönməz ev, elçilik. böyük
xanidan. - ocağa düşmək1: ocaq düşmək: sığınmaq.
yardım diləmək. 7. sərmaya. 8. komat. kanun. - hançı
komata bağlıdır. 9. qazan. xanidan. - hamam ocağı:
tuĢqan. tutuĢqan. odluq. tulambar. tün.
- ocaq dayısı: bir dayrənin, idarənin baĢı. - daş ocağı: daş
kanı: daş mə'dəni: yapıda, baĢqalında iĢlənən daĢın
çıxarılan yeri, kanı. - ocağa qonmuş qalın his: qurum. -
ocaq qurumu. - evi qurum basmıĢ. - qurum boya.
- saya ocağı: sayıçılar heytəti.
- ocağın sobanın, peçin buru başı: qoğan. qovan. - külək
vurub peçin qoğanın salıb.
- ocağın, sobanın, peçin borusunun təpəsinə
qondurulub, yelin əsdiyi yönlə fırlanıb, tüstünü dışarı
sorub, içəridə düdməyi önlüyən arac: qoğan. qovan. -
külək vurub peçin qoğanın salıb.
ocaqlıq 1. kökəĢ. nərsənin təməli, təməl dirəyi. duraq. - ocaqlıq
dəmir: can qurtaran dəmir. 2. malikanə. tərkəlik. sovğalıq.
mirasa buraxılmıĢ nərsə.
occaq ocaqçı. qul oğlu. qonazad. xanəzad.
ocmanlıq yavlıq. cavlıq. düĢmanlıq.
ohamlıq ĢaĢqınlıq. sanğılıq. budalalıq. vurğunluq. vırğınlıq.
sərsəmlik.
oxşağ oxĢağuka. nazlı. qılnıc. qılıncka. qırcan.
oxşağuka oxĢağ. nazlı. qılnıc. qılıncka. qırcan.
oxşatan 1. bənztən. yanıtan. təmsilçi. təqlid edən. müqəllid. - bu
iĢləri bənzətən varmı. - bu sözləri bənzətən. 2. aktiyor.
hünərpiĢə.
oq <> oğ <> uğ <> yol. çat. çar. çarp. çart (çapr).
- araba iqi: araba oxu. - sapan iqi: sapan oxu.
- iqi daşı: dəğirmənin alt daĢı.
- arabanın düz oxu: üzək. - ox yaydan çıxmaq: iĢ iĢdən
keçmək.
- ox yemək: vurulmaq.
- ox qabı: ox qoburı. tərkəĢ. sağdaq. sadaq. tərkəĢ.
- böyük ox quburi, qabı: gədəlic. böyük sadaq.
- oxlu kirpi: tikənləri ox kimi uzanan kirpi.
- oxu yayın kirişnə taxıb qurmaq: yay qurmaq. gəzləmək.
- təmrənsiz ox: ulun . - ulunluq ər: təmrənsiz. oqları
yələksiz kiĢi.
- oxu bərk atmaq üçün yaya keçirlən ağac. atabək. (< ata +
bərk: bərk ata).
- təmrəni yumru, düğməli olan ox çeşiti: toxmar. tuqmar.
oqa oka. öğə. anğ. sanı. zehn. zəka. xatir. hafizə.
oqalamaq oğalamaq. əlləyib oğmaq, oğsalamaq. - bağı oğalamaq:
kütükləri oğsalayıb, qabıqların düĢürmək.
oqalmaq oğalmaq. tərinqüqlənmək. dərinlənmək.
oqan oğan. 1. ovan. ovğan. avqan. gəbə. yüklü (inək). 2. tüm
yaratların simgəsi olan tanrı. { <> oğınlatin > oqyanus). 3.
qatır > qadir. güclü.
oqarsız oxarsız. pis. acı. iti. yaxĢıqsız. qaba. sərt. - acı söz.
oqat onqat. iyi. uyar. münasib.
oqcaq oğcaq. oycaq. ocaq. oyuq yer. baca. yol. durba. - ildə bir
kərə ocaqları arıtlanmalıdır.
oqəh oxəh. oxxəh. bəh bəh. afərin. - oxəh oxəh afərin afərin!.
oqqamaq oğqamaq. avqamq. oğmaq. ufalamaq.
oqqəh oxxəh. oxəh. bəh bəh. afərin. - oxəh oxəh afərin afərin!.
oqlaq oğlaq. geçi balası.
oqlamaq oğlamaq > ulamaq. ağları bicləmək. ağacların biclərin
qırmaq.
oqlan - iç oğlanı: yetiĢməmiĢ, qadınlarla oturub duran uĢaq. hərəm
oğlanı. - qız oğlan: qızıl qız. bakirə oğlan. - qapı oğlanı:
elçilikdə dilmanc yardımcısı.
- qapı oğlanı: rəsmi dayrələr arası, bu dayrələr içində, aralıq
qulluqcusu.
- qoca oğlan: ayı.
- qara oğlan: çingənə.
oqlatlıq oğlatlıq. oğlut. oğulluq. ovlatlıq.
oqlu - it oğlu: köpəkoğlu. kopoyoğlu2. hin oğlu.
oqlu - qardaş oğlu: yeğən.- o mənim yegənimdir.
oqlut oğlut. oğulluq. oğlatlıq.
oqma oğma. tələk. dələk. oğuĢturma.
oqmaq oğmaq. 1. oğramaq. avrımaq. avqamq. oğqamaq.
ufalamaq.qıvırmaq. qıyı vermək. çarpmaq. 2. dırnaqsı,
sərt nərsə ilə bir yeri oğmaq. qaĢınmaq. qazımaq.
qaĢımaq. qıraĢmaq. qıraĢlamaq. aĢındırmaq. oymaq.
qıcıtmaq. sürtmək.
- qaşınmaq ötür dırnaqın uzat. - uyuz kimi, durmadan
qaşınır.
- çox oğmaq: qulunc qırmaq.
oqraq oğraq. avar. avraq. oğuq (< oğmaq). hər nəyin oğuntusu.
toz topraq.
oqraqlanmaq oqraq qılığına girmək. uqraqlanmaq.
oqramaq oğramaq. oğmaq. avrımaq. qıvırmaq. qıyı vermək.
çarpmaq.
oqranmaq oğranmaq. oğulmaq. avranmaq. çaqnaĢmaq. təsadüm
edmək.
oqraşdırılmaq oğraşdırılmaq. birbirinə toquĢdurub, sürtüb oğraqlamaq.
oqri oğri. uğri. əğri. sapa.
oqrın oğrın. yavaĢca. yap. yapca. yappac. - oğrun oğrun:
yabbac: yab yab: yap yap. yapca yapca.
oqru oğru. basmaçı. təqəllübkar. qaracı. qaraçı. soyucu.
hırsız. hərami. yan kəsici. oyalayıb, aldatıb cibdən kiçik
ayın oyun çalan.
- oğruları, oğurluq nərsələriynə gizlədən kişi: yatlaq.
yataq.
oqru oğru. qarqan. qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). çalan.
oqrus - saman oğrusu: göydə ki hacılar yolu.
oqşalamaq oğĢalamaq. oxĢamaq. əl sürmək. sığamaq. məsh
edmək. - arxasın sığa: dalın oğĢala.
oqşamaq oxşamaq. oğuşlamaq. saqamaq. sayamaq. ölünü
oğĢamaq. ölünün iyiliklərin sayaraq ağlayub yas
tutmaq. uymaq. bənzəmək. uyuĢmaq. ĢaqalaĢmaq.
bənzəmək. (at) uyumaq. oğĢalamaq. əl sürmək.
sığamaq. məsh edmək. - arxasın sığa: dalın oğĢala.
oqşar uyar. bənzər.
oqşarı oxşarı. savuq. dolayı. məcazi.
oqşarış oxşarış. bəniĢ. bənziĢ. kimiĢ. tayıĢ.
oqşarsız uyarsız. bənzərsiz.
oqşaşmaq oxşaşmaq.əĢləĢmək. bənzəzĢmək. müĢbeh, maadil
olmaq.
oqu oku. oxu. anlayı. mutaliə. izləni. öğrəni.
oqudan oxudan. məəllim.
oquq 1. oğuq avar. avraq. oğraq. (< oğmaq). hər nəyin
oğuntusu. toz topraq. 2. çizmə.
oqul oğul. bala. yenqi. yeni. kiçik. biçə. beçə. - oğul arı: beçə
arı. yeni yetiĢən arı. - oğul otu: badrənc (bitgi).
- el oğlu: yabançı. yabanı. yad. - qəhbə oğul: kələkçi.
kələksi. mətsiz. - qul oğlu: ocaqçı. qonazad. xanəzad.
- oğul oğlu: torun. nəbirə. - oğuldan oğula: atadan oğula.
bətnən bə'di bətnən. - oğul balı: körpə arının yetirdiyi ağ bal.
- ölməz oğlu: ağır. mətin. sağlam.
- süt oğul: süt oğlu. birində süt əmmiĢ uĢaq. rəzi'.
- ər oğlu ər: kiĢidən kiĢi. - ögey oğul: ügey oğul: əməksiz.
oqulluq oğulluq. oğlut. oğlatlıq. ovlatlıq.
oqulmaq oğulmaq. 1. dağınmaq. döğülmək. ufalanmaq. ufanmaq.-
bu əkmək durduğu yerdə ufanır. 2. oğranmaq. avranmaq.
çaqnaĢmaq. təsadüm edmək.
oquluduruq oğuluduruq. yumurtalıq. döl yataq.
oquma oxuma. ötüĢ. təğənni.
oqumaq oxumaq. 1. çağırmaq. 2. göndərmək. demək. - alqıĢ
oxuyan dillər. - alqıĢ oxu: salavat oxu. 3. üfürmək.
cadalamaq. 4. tütmək. ötmək. püləmək.
oqumuş oxumuş. yetin. bilgin. bilən. alim. kamil. kəmallı.
oqunmaq oxunmaq. 1. ötülmək. ötilmək. 2. özünü baxıcıya
görsətmək. üpürünmək. cadalamaq. yadalanmaq. -
özüvü ged bir oxundur.
oquntu oğuntu. 1. qazıntı. qırıntı. incə yonqa. talaĢa. talaĢ.
dalaĢ. talaz. dalaz. ufantı. qırıntı. ufandı. qırıntı. - parça
ufantısı. əkmək ufantısı. - odun qazıntısı. kavsala qazıntısı.
2. oğuntu. xəkə. açaq. topraqsin. - kömür açağı.
- parça qazıntısı.
- hər nəyin oğuntusu: torpı. - qızıl, dəmir torpusu.
oqur oxur. 1. savatlı. - oxurlar toplandılar, yarqı qurdular. - el
oxurları. 2. ötən. - oxur quĢlar.
oqurlamaq oğurlamaq. 1. ilətmək. çalmaq. 2. qapamaq. 3. aĢırtmaq.
aĢırmaq. yemək. içəri atmaq. 4. uğrulamaq. bir yoldan
keçərkən, baĢqa nərsənin yolun tutmaq. yol üstünə
varmaq. azınmaq. çarpmaq.
oqurlanmaq oğurlanmaq. aĢırılmaq. çalınmaq.
oqurluq oğurluq. çalınmıĢ. aĢırtma. aĢırma. məsruq.
oquş oğuş. öğüş. torun. törün {1. < törəmək. 2. < turum ( <
durmaq: edmək.)} nəvə. nəbirə.
oquş oğuĢ. tayfa. uğuĢ. soy.
oquşlamaq oğuşlamaq. oxşamaq. saqamaq. sayamaq. ölünü
oğĢamaq. ölünün iyiliklərin sayaraq ağlayub yas
tutmaq.
oquşlu oğuĢlu. uğuĢlu. tayfalı. qohumlu. elli.
oquşmuş oğuşmuş. yığıĢmıĢ. yatmıĢ. yorulmuĢ. kehəlmiĢ.
oquşturma oğuşturma. tələk. dələk. oğma.
oquşturmaq oğuşturmaq. birbirinə toxuĢdurub, sürtmək.
oqut oxut. öqgüt. oxut. öğüt. sayuc. sayquc. nəsihət. və'z.
oqutmaq 1. ötütmək. üngətmək. öngətmək. yırlatmaq. 2. üğütmək.
oğub əzmək.
oqutucu oxutucu. müdərris.
oquyan oxuyan. oquyuçu. çağıran. çağırçı. də'vətçi. - oxuyuçu
gəzmək: toya çağırmağa çıxmaq.
oquyuçu oxuyan. çağıran. də'vətçi. - oxuyuçu gəzmək: toya
çağırmağa çıxmaq.
oquyuş oxunuĢ. tələffüz.
oqünmək - çox oğünmək: qınalar yaxınmaq.
oqyanus < oğınlatin <> oğantürk.
olacaq 1. mümkün. möhtəməl. qabil. - olacaq varlıq. - olacaq iĢ
degil. - olacağa qaçmaq. - olacağın batsın. 2. yazı.
müqəddər. - olacaq imiĢ. - olacaqa çara yox. - kiĢi olacağa
qaçır. - kiĢi nə yapırsa, olacağa varır.
olağan olur. olan. mümkün. imkanlı.
olaq olağ. oluğ. boluğ. bolağ. 1. hal. durum. əhval. 2. abü
hava.
olAQa Bəlkə < bulAğa.
olan bulunur. hazir. mocud. gələn. vaqe'. olur. olağan.
mümkün. imkanlı. - gələn çəkilir. - baĢa gələn: ariz olan.
olas ehtimal.
olası alacalıq. olabilir. ola ki. möhtəməl. - qarların əriməyə bəlkə
sanırım olası.
olay oluq. vaqe'. vaqiə. - oluqlar: olaylar: vaqeiyyat. viquat. -
oluqsuz: olaysız: vaqe' olmayan.
olçü - aşlıq ( hibubat) olçüsü: dağar. bu ölçü "batmana" tay yer
bə yer dəğiĢir.
olqa ölkə
olqu vaqiə.
olqun olun. 1. olğun (. <> b ) bolğun. yetgin. olmuĢ. yetgin.
kamil. olduğun olqunluğu. ərik. çatqınlığın çatıĢı. çatın.
yetginliyin yetiyi. yetin. yetmən. geliĢkin. uzman. yetərli.
yetənəkli. 2. mayılka. mağıl. sulanmıĢ nərsə. - geçgin
yemiĢ. 3. keçitmiĢ. bacarmıĢ. yekkə. piĢmiĢ. görmüĢ.
salqun. varqun. çəpər. çaqqun. mücərrəb.
- artığına olqun: çox yetgin, olmuĢ, oluĢmuĢ.geçgin. geçmiĢ.
olqunlaştırmaq oldurmaq. yetiĢtirmək.- yağıĢ yağsa, yel əssə fırtına olar:
qopar
olqunmaq iyələnmək. etinmək. edqinmək. qılqınmaq. alqınmaq.
alĢınmaq. qazanmaq. sahab olmaq.
olqutmaq olutmaq. ölütmək. təxmir edmək. ölütmək. olutmaq.
təxmir edmək. oturtmaq.
olma ulmaka. ulmak. çanaq. təsti. çömlək.
olmadıq 1. olmamıĢ. 2. bənzərsiz. misilsiz. - olmadıq iĢə qaldıq.
olmaq 1. çönğmək. çevrilmək. dönğmək. keçinmək. təhəvvül
tapmaq. - sucu sirkə oldu. - ağac yandı kül oldu. - halım pis
oldu. 2. qazanmaq. əldə edmək. - zəngin olmaq. - vəkil
olmaq. - kiĢi olmaq. 2. ləĢmək. laĢmaq. quraĢdırmaq,
varıĢtırmaq, çağıĢtırmağı çattıran feil. - iyi olmaq:
iyiləşmək. - sağ olmaq: sağlaşmaq. yaĢamaq.
- oldumu: yamüka: bu sôzü qəbul ettin mi. söylədiğimi
yapmaq üçün qafana qoydun mu.
- ola ki: alacalıq. olası. olabilir. - qarların əriməyə bəlkə
sanırım olası.
- olabilir: alacalıq. olası. ola ki. - qarların əriməyə bəlkə
sanırım olası.
olmamaq əksilklik. yoxluğ. fuqdan.
olmamış 1. xam. 2. olmadıq
olmasın olduğuca. əniqoni. ənli dibli. əninə boyuna. gərğincə. -
bu gün əniqoni soyuqdu. - əniqoni iĢləyən. - olmasın kimi
zirəklik göstərmək: ağız ilə quĢ tutmaq.
olmayan yox.
olmayış yoxluq. heç. fuqdan. - yoxdan nə çıxar.
olmaz boĢuna. yufuna. boĢuna. yufuna. namünasib. bihudə.
mahal. imkansız. - olur olmaz: ras gələ. hərgələ. hər
adam. - olur olmaz kiĢinin iĢi dəyir.
olmazsa - heç olmazsa: barı.
olmuş 1. olqun. yetgin. 2. kamil. 3. ərgin. yetmiĢ. yanığ.
- çox yetgin, olmuş, oluşmuş: artığına olqun.geçgin.
geçmiĢ. - geçgin yemiĢ.
olmuya ki saqın. iyi bax. diqqət ed. zinhar.
olta ulta (< ulamaq: uzatmaq. çatıdırmaq). baĢı qıynaqlı, at
qılından, naylondan olan balığ avqarı. balığ qullabı.
- ayaq oltası: ayaq qanqalı. ayaq tikəni. keçmiĢdə, yağıların
ayaqlarına keçib, yerimələrii əngəlləmək üçün, yolları üstünə
burxılan tikənlər.
- düĢman ayağına batmaq üzrə, yol arasına atılan sivri uclu,
üç bucaqlı dəmirdən, ayağ çəngəli, oltası: tomuz ayağı.
- olta iğnələri çeşitindən: balığ qullaı çeĢiti: damaqlı iqnə.
oltraş olturaĢ. otraĢ. yerliĢ. qərar.
oltuğuca olduğuca. olmasın. əniqoni. ənli dibli. əninə boyuna.
oltuğunca olduğunca. ağrınca. ağırınca. vəznincə.
oltuq olduq. ulduq. nalsız. yalın ayaq.
oltuqca olduqca. yambar12. yampar. tamma. tüm. bütün.- yambar
sayqandı: çox gözəldi.
oltura olturu. otura. oturun. qaidətən. - otura sevən sevgisin
görmək istər. -
olturaş oltraĢ. otraĢ. yerliĢ. qərar.
olturmaq oldurmaq. oturmaq. yetiĢtirmək. olqunlaĢtırmaq. - yağıĢ
yağsa, yel əssə fırtına olar: qopar
olturu olturun. oltura. otura. oturun. qaidətən.
olturun olturu. oltura. otura. oturun. qaidətən.
oluq 1. üstü açıq borı. yağmır suyun yığmaq üçün damın
çevrəsində açılan oyuq. novdan. 2. iv. nərsənin üstündə
açılan yol. yol. 3. olay. vaqe'. vaqiə. 4. oluğ. olağ. boluğ.
bolağ. 5. hal. durum. əhval. 6. abü hava.- oluqlar:
olaylar: vaqeiyyat. viquat. - oluqsuz: olaysız: vaqe'
olmayan.
oluqlı ivli. yollu.
olum durum. qın. gün.
olun olqun. olduğun olqunluğu. ərik. çatqınlığın çatıĢı. çatın.
yetginliyin yetiyi. yetin.
olunma yetiĢmə. gəlmə. hasil olma. - yazdan gəlmə. - sizdən
gəlmə sovğat.
olunmaq 1. bolunmaq. varlanmaq. barlanmaq. mövcud olmaq.
etilmək. edilmək. qılınmaq. yapınmaq. devrinmək. rəftar
edmək. 2. tutmaq. yerinə gemək. - baĢ tutmaq.
olur olan. olağan. mümkün. imkanlı. möhtəməl. ehtimal.
imkan. mümkün. - oluruna baxmaq. - olur olmaz: dəğmə.
ras gələ. kim olursa. nə olursa. - olur olmaz: ras gələ.
hərgələ. hər adam. - olur olmaz kiĢinin iĢi dəyir.
oluş ediĢ. qılıĢ. yapıĢ. devriĢ. rəftar.
oluşmaq buluĢmaq. boluĢmaq. 1. bir bulda, bolda, olda tapıĢmaq.
buluşsada, türk türkə qardaĢdır. 3. yetginmək. əriĢmək.
iriĢmək.- üzümlərim irişti. - irişmiş qızları əriĢtirməliyik.
oluşmuş - çox yetgin, olmuş, oluşmuş: artığına olqun.geçgin.
olutmaq 1. olqutmaq. ölütmək. təxmir edmək. 2. ölütmək.
olqutmaq. təxmir edmək.
omuzdaş çiyindaĢ. atımdaĢ.
omuz (< um: yuvarlaq. gəmiyin, nərsənin girdə yumarlaq yuvarlaq
baĢı).çiyin. - omuz öpüşmək: tay ba tay gəlmək, olmaq.
paydaĢ olmaq. - omuza vurmaq: {1. çiyinləmək. çiyninə alıb
qaldırmaq. 2. arxasına vurmaq. arxasını oxĢamaq. } - omuz
uçurcağı: köpricik. tərquvə. - omuz vurmaq: omuz vermək:
yardım edmək. - omuz omuza: yığıncaq. Ģuluxluq. izdiham. -
omuz baĢı: omuz ucu. qolun üsti. - omuz qaldırmaq: omuz
atmaq. çiyin atmaq. çiyin çəkmək. bilməməzlikdən gəlmək.
təcahül edmək. - omuza çıxmaq: üzlənmək. üz bulmaq.
daĢınmaq. - omuz silkəmək: müsamihə edmək. - omuzda
daşımaq: çiyinə, baĢa qaldırmaq. ucatmaq. ululatmaq. -
omuz kürəyi: kürək kimi enli olub çiyindən arxaya sallanan
ikicə gəmik. bu gəmiklərə baxıb baxıcılıq edənlərdə vardır.
- omuz kürəyi: kürək gəmiyi: qəbzə. gəbzə. çiğni örtən
sümük.
- omuz silkmək: çiyin silkmək. boynundan atmaq. qəbul
edməmək.
omuz silkmək: çiyin silkmək. boynundan atmaq. qəbul
edməmək.
- omuzları qalın dərili bir çeşit kələr: sırtar
omuzlamaq - quyruğun omuzlamaq: quyruğun belinə qoyub çıxıb
gedmək, qaçıb gedmək.
omuzlanmaq çiyinlənmək. boyunlanmaq. yüklənmək. öhdələnmək.
qəbullanmaq.
on çoxluğu qabartma yolu ilə göstərən söz. - on kərə gəldim
yoxudun. - on kərə demədimmi.
ona kəndisinə. - ona (kəndisinə) duzaq qurmuĢlar.
onaçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). ). onqarçı. onarçı.
yonarçı. yonaçı. islahtələb.
onalqa onğalqa ırısqal. gündəlik. onĢuq. onğĢuq.
onamaq təsdiq edmək. bəğənmək. bəğənib istəmək. ixtiyar
edmək.
onarçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). ). onqarçı. onaçı.
onarım onarma. mərəmmət. tə'mir.
onarımaq onarmaq. mərəmmət, tə'mir edmək.
onarma onarım. mərəmmət. tə'mir.
onarmaq ağtarmaq. tə'mir edmək. onarımaq. mərəmmət, tə'mir
edmək.
onartmaq onqarmaq. sağaltmaq. iyilətmək. yeğlətmək. düzəlmək.
onaş uyuĢ. unaĢ. saziĢ. qəbul.
onat 1. əxlaqlı. 2. doğru. düz.
- onat, muvafiq səs: yaĢil oy.
onatmaq onattırmaq. təsdiqlətmək.
onattırmaq onatmaq. təsdiqlətmək.
onay 1. rizayət. razılıq. 2. muvafiq. münasib.
onaylamaq qəbul edmək. razi olmaq.
onaylı müsəddiq. quvahi olunmuĢ. təsdiq olunmuĢ.
onbaşı dəgənəkli. odabaĢı. güzərçi.
- onbaşı takımı: onbaĢı ilə yanındaolan on kiĢi.
onğalqa onalqa. ırısqal. gündəlik. onĢuq. onğĢuq.
onğşuq onĢuq. ırısqal. gündəlik. onalqa. onğalqa.
onğur əqin. əğin.
oniki - oniki barmaqlıq aralıq: yarım arĢın. qolun dirsəkdən aĢağı
bölümünün yarısı.
onqarçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). ). onarçı. onaçı.
onqarçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). onarçı. onaçı. yonarçı.
yonaçı. islahtələb.
onqarmaq ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). onartmaq. sağaltmaq.
düzəlmək.
onqartmaq onqurtmaq. yonqartmaq. düzəltmək. keçirtmək.
sağaltmaq.
onqat oqat. iyi. uyar. münasib.
onqluq mutluluq. güvənc. sevinc. dola. kef. neĢə. ləzzət.
onqluq mutluluq. güvənc. sevinc. dola. kef. neĢə. ləzzət.
onqmadıq onmadıq. onmadıq. onmaz. 1. sağalmaz. toxdamaz. -
onmaz yara. 2. uğursuz. xeyirsiz.
onqmaz onğmaz. iyi olmaz. savuĢmaz. keçməz. müzmin. -
onqulmaq onulmaq. toxtamaq. iyiləĢmək. düzəlmək. - onulmaz
yaran vardı ?.
onqumaq öngəmək. üngəmək.
onqun məsud. mubarək. meymun. feyzli. bərəkətli. yümlü.
onqunluq səadət. bərəkət.
onqunmaq önqünmək. 1. dirsəlmək. doğrulmaq. 2. uykunmaq. təqlid
edmək.
onqur - qoyun onqurası: asapqorcığa: asabqorcığa.
onqurqa onqura. bel gəmiyi. gəminin alt parçaların biriktirən
bütün uzun parça.
onqurtmaq onqartmaq. yonqartmaq. düzəltmək. keçirtmək.
sağaltmaq.
onquş onğuĢ. uyquĢ. unğuĢ. süzüĢ. düzüĢ. axınc. axıĢ. axınĢ.
tənqiĢ. təngəĢ. uyqun. mutabiq. muvafiq.
onluq on sayı ilə bağlı olanlar. - onluq sıra.
onmadıq onmadıq. onqmadıq. onmaz. 1. sağalmaz. toxdamaz. -
onmadıq onqmadıq. onmadıq. onmaz. 1. sağalmaz. toxdamaz. -
onmaz onmadıq. onqmadıq. onmadıq. 1. sağalmaz. toxdamaz. -
onşuq onğĢuq. ırısqal. gündəlik. onalqa. onğalqa.
onuq əziz. uğurlu. saygıdəğər.
onulmaq onqulmaq. toxtamaq. iyiləĢmək. düzəlmək. - onulmaz
yaran vardı ?.
onur 1. Ģərəf. heysiyyət. 2. izzəti nəfs.
onurlu xuddar. vüqarlı. Ģərif. namuslu.
onursal fəxri. iftixari. e'zazi.
op (ob. yob. yop. ab. ap) çoxluğu göstərən sözlər.
opmaq hopmaq. höpürdətərək içmək.
opralmaq oprumaq. çuxurlanmaq. alçalmaq
oprulaq opraqlıq. çuxurluq. alçaqlıq. çuxuru çox olan nə, yer.
oprumaq opralmaq. çuxurlanmaq. alçalmaq
opruşmaq hopruĢmaq. içiĢmək.
opruşmaq hopruĢmaq. içiĢmək.
or 1. xəndəq. 2. quruh. yığın. fovc. 3. qala. qurqan.
ora o ara. uzağı götərən söz (# bura: bu ara).
oraq (< urmaq. vurmaq). - oraq bel: beli çuxur olub, yükə gələn
bəygir, at. - böyük oraq: .tırpan. dərpən ( < dərmək).
oraqçı biçən. biçici. biçici. biçən. kəsici. zalim.
oraqlamaq oramaq. uramaq. vurmaq. qırmaq.
orallı oranlı. mütənasib. mütəvazin.
oralsız oransız. qeyri mütənasib. qeyri mütəvazin.
oraltı orantı. tənasüb.
oramaq uramaq. 1. vurmaq. qırmaq. oraqlamaq. 2. qazmaq. ura,
xəndək yapmaq. 3. ölçüb biçmək. 4. oranlamaq.
çəkəmək. çəkləmək. təxminləmək. ölçmək.
hesablamaq.
oran 1. orna. dəfdər. yer. 2. ölçü. çək. çəkə. nisbət. tənasüb.
təxmin. əndazə.
oran 1. ölçək. miqyas. 2. biçim. əndam. yaxĢıq. uyqun.
tənasüb. 3. biçmə. biçim. 4. təxmin. kəĢf.
oranlamaq oramaq. çəkəmək. çəkləmək. təxminləmək. ölçmək.
hesablamaq.
oranlı 1. orallı. mütənasib. mütəvazin. 2. ornaqlı. orqanlı. qoylu.
biçimli. əndamlı. çəkli. çəkimli. Ģəkilli. gözəl.
oransız oralsız. qeyri mütənasib. qeyri mütəvazin.
oransız çəksiz. yaxıĢıqsız. uyarsız. biçimsiz. tanasübsüz.
oransızlıq çəksizlik. yaxıĢıqsız. yarmaĢsızlıq. uyarsızlıq.
orantı oraltı. tənasüb.
orat urat. qırqın.
oratmaq uratmaq (< ur. vur. ura. uraq. oraq).oraqlanmıĢ kimi
qılmaq, qırmaq. vurub yıxmaq. dibdən qaldırmaq.
ordu 1. qonaq yeri. qonaq. orduqah. ortaqu. qoĢun qoraqı.
ordu qərargahı. toyka. 2. ləĢgər: qoĢun. toyınka.
- çadır, ordu yeri: orduqah. qurum. xeyməqah. - qara
qurum: çəngiz xanın dincək ordugası. 3. < orta. bir
toplantının yeri, yaxud toplantının özü.
- ordu bazarı: aralıq, dolanbac çarĢı, bazar: rasta bazar.
arasta.
- ordunun sol qoluna: cuvanqar, sol qoluna bıranqar.
orduqah ortaqu. ordu. qoĢun qoraqı. ordu qərargahı. toyka.
tüĢərgə. düĢərgə. çadır, ordu yeri. qurum. xeyməqah. -
qara qurum: çəngiz xanın dincək ordugası.
ordulamaq qalınmaq. otraqlamaq. oturmaq. qalmaq. - burda neçə
gün qalınacaqsız.
orın orna. dərəcə. mərtəbə. çatı.
orınlı sanalı. qonumlu. yonumlu. qısınlı. mə'qul.
orqanlı oranlı. ornaqlı. qoylu. biçimli. əndamlı. çəkli. çəkimli.
Ģəkilli. gözəl.
orna 1. orın. dərəcə. mərtəbə. çatı. 2. oran. dəfdər. yer.
ornaqlı oranlı. orqanlı. qoylu. biçimli. əndamlı. çəkli. çəkimli.
Ģəkilli. gözəl.
orta ortal. meydan. alay.
ortaç mütəvəssit.
ortaççı qurnalıq. araçı. böyüklərin qatında olub, iĢləri yeridən.
ortaq 1. badaĢ. bağdaĢ. bir yerdə olanlar. 2. qoĢuq. Ģərik. 3.
güni.
ortaq ortaqçı. Ģərik. səhim.
orta 1. yarı. - orta orta: yarı yarı. 2. meydan. ara. səhnə. -
pulları ortaya qoy. - iĢi ortaya qoymadılar. 3. dəniz açığı.
engin. əngin. ulu orta. yeniçəri ocağında tabur. quruh.
dəsdə. arada. metəvəssid. - orta boylu. - orta hallı: nə
zəngin, nə yoxsul. - orta elçi: böyük elçidən altda olan elçi. -
ortasın bulmaq: tə'dil edmək. 4. ara. uza. uzay. fəza. 5.
göbək. mərkəz. - orta quşaq: aralıq geyim. əl geyim.
bayağı qapsam, geyim. (# qopsam: rəsmi). - ucun ortasın
bulmaq: baĢ açmaq. qərar vermək.
- ortaya qoymaq: açıqlatmaq. bəllətmək. meydana
çıxarmaq. - ürək sözün bəlmir.
ortaqçı ortaq. Ģərik. səhim.
ortaqlaşa müĢtərəkən.
ortaqlıq kumpani.
ortaqu orduqah. ordu. qoĢun qoraqı. ordu qərargahı. toyka.
ortal meydan. aya. orta. meydan. alay.
ortala ölçü. e'tidal.
ortalamaq 1. yarılamaq. - yolu ortadıq. - yaĢın ortalamış gənclər. yarı
yarı. 2. meydana qoymaq. aralamaq. - pullarımızı
ortaladıq. 3. alay qolay edmək. avaralamaq. avutmaq
(ağızda saxlayıb, çeyniyib, nə utub nə tüpürmək).
yubatmaq. tə'xir edmək. savsalamaq. savsayamaq.
sayaqlamaq. sayqalamaq.
ortalı aralı. fəzalı. uzalı. uzaylı.
ortalıq 1. üfüq. - ortalıq ağardı. 2. sahə. - hançı ortalıqda çalıĢırsız.
ev qoĢusu, nərsələri. vəsayil. əsasiyə. - ortalıq toplamaq
{1. eveĢiyi yığmaq. 2. eveĢik yığmaq}. 3. aralıq. meydan.
ortada gəzən. gəzəyən. quĢə. bucaq. 4. mihit. Ģəryit.
cəvv. - bucaq qıyıcı: araçı sərraf. - bucaq satıcı: aralıqda
gəzən satıcı.
ortanğlıq qulağuzluq. miyançılıq.
ortasınmaq ortasın tapmaq. təfahüm nuqtəsin aramaq.
ortum aram. dinlənmə. hizur.
oruc {< ər gec < ər (ertə: səhər) + gec (gecə: AxĢam). gecə-
gündüz}. sum.
orum hörüm. örum. urum. təsdə. dəsdə. boyun ka. tutamaq.
sap. kəsim. - bir örüm ot: bi örum ot. bir oraqta biçilən ot
orundalamaq orunqdələmək. öqürtləmək. ögürtləmək. yerləĢtirmək.
orunqdələmək orundalamaq. öqürtləmək. ögürtləmək. yerləĢtirmək.
osom yosom9. usum. bənzəĢ. qiyas.
osuqlamaq hilə ilə kilit açmaq. - üsüqləmək.
osusmaq sivrilmək. sivrimək. qalxmaq. tərəqqi edmək.
ot 1. gövdədən, qılları gidərmək ötür qoyulan yaxıcı
dərman. keçmiĢdə zərnix tozuymuĢ. - ot daşı: ot yeri:
hamamda bu otu iĢlətməyə özəl yer. 2. ota. dərman. dava.
- odu qarıştırma aracı: ülçər. olçər. uzun qollu maĢa. ĢiĢ.
ərsin. gəlbəri. 3. od. yem. otunğa. - yan yana vuran,
oynayan od yalımı, dilimi: yalınğ.
- oğul otu: badarax. badrənc (bitgi).
- qırqıl darı, ot: qırıcı, qıtqıl, qırqıl dərman.
- ot daşı: ota dayanır (dəvam gətirir) süngər daĢ çeĢiti.
- duzlı ot: yaban noxudu.
- göz otu: göz daşı: göz xəstəliyinə qarĢı iĢlədilən daĢ.
- odlu yaraqı boşaltmaq: sıqmaq. sıxmaq.- tapancanı sıxdı.
- ot gətirən: yaxıci. yaxan. mühərriq.
- sıçan otu: sıçan dərmanı.
- soğulcan otu: bağırsaqdan soğulcanı bu qurdu düĢürmədə
iĢlənilən br bitgi.
- ot püsgürən dağ: yanar dağ: burkan. volkan.
- tavşan otu: bitgi adı.
- tırnaq otu: bitgi adı.
- toyuq otı: ana ğalis deyilən ot adı.
- salatlıq bir ot: qaz ayağı.
- yıTıq ot: yıdıq otka: üzərlik otu. əldrüq. ilrüq. üzərük.
- "aq banğ", "sığır oti" , "balığ oti" sıraca otu
çeĢitlərindəndir.
- bit oti: bit dərmanı.
- bıtraq otu: dəmir tikən.
- burun otu: ənfiyə.
- gəgəc oti: bir bitgi. heraçiyun.
- kibrit otu: qurt ayağı.
- qasıq otu qızıl yapraq.
- qılıc otı: bitgi adı. qantarun.
- palamut otu: sarımsaq otu. həĢiĢeyi buqələmun. qurtlıca.
çeĢitlərindən: saçaqlı qurtlıca, ağ qurtlıca.
- qasıq otu: bitgi adı.
- qırx kilid otu: bitgi adı.
- od çibanı: çox küyən yanar çiban çeĢidi: göygil. küydərgi.
göyükli.
- od tutuşdurmaq üçün yığılıb bağlanmış, buxcalanmış
kövrək çör çöp. kov: qondaq. qundaq.
otabaşı odabaşı. on baĢı. dəgənəkli.
otaçı odaçıotaq qulluqçusu.
otaq ota. (1. < oturmaq. 2. < od. od yandırılan yer). tarım.
xanların yüksək ətəkli, süslü çadırı. oturaq. dona.
- baş oda: salon. divan. evlərdə, yapılarda ən böyük oda.
qoğuĢ. rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. tənəbi.
- böyük otaq, dayirə: tənəbi. qonaq.
- böyük xanlar qonaqları süslənmiĢdi.- sağır otaq: bacasız,
çıxıĢsız oda.
- iç oda ilə səlamlıq arasında olan otraq, oda: aralıq. ara.
- gözətləmə odası: aralıq. ara.
- qonaqların, görcülərin qonağı, otaqı: aralıq. ara.
ota oda. 1. dayrə. bölüm. - yer odası: həmkəf oda. 2. el
yönündən, el iĢlərinə yetiĢən oda. 3. ot. dərman. dava.
- baş oda: salon. sala. divan. evlərdə, yapılarda ən böyük
oda. qoğuĢ. rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. tənəbi.
otaqa otağa. kalağı. baĢa, təpiyə vurulan quĢ yələyi.
otaqçı çadırçı. - otaqçılar çarĢısı.
otalıq odalıq. odalıq qız. yinçqə qızka. inçqə qız. kəniz.
otalıq evlənmədən evdə saxlanılan külfət.
otaşıq odaşıq. həmodaq.
otçu otman. həkim. doktur.
otlaq otlıq. 1. otun olan yeri. otlu yer. 2. ot ambarı. 3. çayır.
otluq.
otlaqçı əngəl. tüfüyli.
otlanma odlanma. alovlanma. qızğınlığ.- danıĢığın qızğınlığı.
otlanmaq odlanmaq. qızıĢmaq. qızıllaĢmaq.
otlatmaq gütmək. - çoban qoyunların güdür.
otlıq otlaq. 1. otun olan yeri. otlu yer. 2. ot ambarı.
otluq 1. otlaq. çayır. 2. tuĢqan. tutuĢqan. tün tulambar. hamam
ocağı.
otman otçu. həkim. doktur.
otraq oturaq.1. duraq. aramqah. məsgən. 2. oturma. məks.
dirəng. 3. mərkəz. 4. məqam. 5. dincək. istirahat. - beĢ
gün oturaq aldıq. 6. qaidə. 7. oturmaqa özəl yer. səndəl.
8. qarurə. kavruz. havruz. oda içində oturulan qab. 9.
bazniĢəstə. mütəqaid. 10. aĢyanfars. aĢıqan. aĢılanmıĢ
yer. yerləĢmiĢ yer. qalaq. yuva. 11. götürüm. götü üsdə
qalan, yeriyəmiyən. fələc. - götürüm bir qoca. - otura
otura götürüm olacaq. - kös götürüm: büsbütün götürüm.
heç yerindən qalxmaz. 12. bazniĢəstə. 13. hakim. 14. yer.
səndəl.
otraqlamaq qalınmaq. ordulamaq. oturmaq. qalmaq. - burda neçə gün
qalınacaqsız.
otraqlı 1. dibi gen yapıq olan nərsə. yerində sağlam duran
nərsə. otraqlı ĢüĢə. otraqlı el. otralı iĢ. 2. eni boyu,
geniĢliyi çox olan ev.
otraqlıq 1. bazniĢəstəlik. pensiya. mütəqaidlik huququ. 2.
götürümlük. götü üsdə qalmaqlığ. fələclığ. - o
götürümlükdən çox qorxurdu. - götürümlük çox ağır
durumdur.
otraş oltraĢ. olturaĢ. yerliĢ. qərar.
otru oturu. 1. bazniĢəstəgi. təqaüd. 2. əqim. 3. qaidə. hər
nəyin alt, oturan bölümü.
otrunmaq qarĢı qoymaq istəmək.
otruş əyliĢ. əyiliĢ. yığın. cəlsə
otruşmaq qarĢı qoymaq. qarĢı gəlmək. qarĢılaĢmaq.
otucu ötücü. sınıqçı. sınan, çıxan gəmikləri yerinə qoyan,
taxan sınıxçı, çıqıqçı.
otun odun. 1. dayaq. kötək. dirək. - yaramaza odun gərək.- qapı
odunu. 2. qaba. yoğun. kota. kut. - odunun biridi.
- bu odun çox qor tökür. - geçgin odun: yanqın ağac. 3.
otunğa.
- iyi közü olub, dayancıqlı odun: tuq (< tuqmaq:
bağlamaq).
- yandıqdan sonra, toprağa gömülərək söndürülən odun:
kömür.
otunğa 1. odun. 2. otunğluq. odunluq. ot. yem. 4. ədviyəcat.
baharat.
otunğka - iriq otunğka: odun qırıqları. qıymıq.
otunğluq odunluq. otunğa.
otunluq odunluq. çavarlıq.
otunmaq odunmaq. yodunmaq silinmək.
otur 1. dürd. torta. çökə. çök. - suçu oturu. - yağ əridilirkən
oturu oturur. 2. oturu. lazim. müqtəzi. iqtiza. - otur olsa:
lazim olsa. iqtiza edsə.
otur otura. bata. bat. zəmin. zəminə.
otura 1. otur. bata. bat. zəmin. zəminə. 2. oturun. olturun.
olturu. oltura. qaidətən.
oturacaq səndəl. - oturacaq köynəyi: səndəlin oturulan yerlərinin
örtüyü.
oturad tutamaq. 1. turqum. durqum. sübat. 2. məslək.
oturadsız tutamaqsız. 1. məsləksiz. 2. durqumsuz. turqumsuz.
sübatsız.
oturaq 1. duraq. qonaq. məks. qərar. - on gündə bir gün qonaq
etdik. 2. otaq. dona.
oturaqlı 1. müstəid. 2. amadə. 3. səncidə.
- oturaqlı, samballı olan: kiləsli. yatımlı. qursili. kürsili. (<
qurmaq).- kürsili yazı.
oturaqsız salındıli. aslaq. sallaq. müəlləq. qeyri sabit. - salıntıli
yapı. - salıntıli köprü: aslaq köprü. - salıntıli kiĢi. - salıntıli
ıĢıq: azalıb çoxalan ıĢıq.
oturan 1. duran. yerləĢən. sakin. - iranda oturan ellər. 2. dincələn.
istirahət edən. - bu ölkədə iĢləyəndn, oxuyandan səs
səmir yoxdu, bura oturanlar ölkəsidir. 3. çökmək. aĢağı
enmək. yapıxmaq. yerə batmaq. - ev oturdu. - bu gün
oturanlar, günündə ĢiĢənləridir.
oturma oturmağa özəl. oturum. oturub. əyləĢmə. əyləĢim.
əyləĢib. cələsə. oturuĢ. əyləĢmə, əyləĢim yolu. - oturma
odası.
oturmaq 1. çökmək. axan nərsənin, yersiz olan nərsənin bir yerə
yığılması, çökməsi. oldurmaq. olturmaq. - gözümə qan
oturdu. - duyğular köçdu, qayğılar oturdu. 2. yatmaq. bir
yerdə qalmaq. - toyuq quluçqaya oturdu: kük yatdı. - aşağı
oturmaq: dinlənmək. 3. batmaq. basmaq. çökmək. - bu
yapının bir yanı basmış. - iĢlər məni basacaq. 4.
dincəlmək. əğləĢmək. əkləĢmək (< ək). sakinmək. -
aşığı bək oturmaq: aĢığıcüt oturmaq: iĢləri ras gəlmək. 5.
qalınmaq. ordulamaq. otraqlamaq. qalmaq. - burda neçə
gün qalınacaqsız. 6. turmaq. durmaq. oynamamaq.
qımıldanmamaq. sakin olmaq. iqamət edmək.
gedməmək (iĢləməmək). dinğmək. kəsilmək. - yerində
durmaq. - ayaqda durmaq. - bizə gəlincə durdu. - su dura
dura pozulur. - harda durursuz. - iĢlər durdu. - yağmur
durdu. 7. sinmək. sınmaq. çuxurlanmaq.
- arxasın bükərək oturmaq: tomalmaq. domalmaq. çökmək.
əğilmək. - it tomaldı.
- qapanıb oturmaq: əkinmək.
oturma 1. bir yeməyi baĢqa yeməyin üzərinə düzülməsi. özəllikə
quĢ baĢı kababın göy üstünə yerləĢdilimiĢi. 2. qoyma.
qaĢ. - üzüyün oturması. 3. duvarın, qapının yuxarısı,
görnüĢü, bəzəyi. örtük. 4. otraq. məks. dirəng. 5.
iqamət.
oturtan otutu. oturtu. soka. susduran. dincəltən. müsəggin.
təsgin verən.
oturtma otutma. nərsəni nərsəyə yerləĢdimə, qarıĢdırma. -
patlıcan (qərə badımcan) oturtması: təkər təkər kəsilmiĢ
patlıcanla qiymədən yapılmıĢ yemək.
oturtmaq 1. saxlamaq. əkləmək. qaldırmaq. durdurmaq. 2.
qoymaq. vəz' edmək. - sökə (dayaq) daĢların dirəklərin
üzərinə oturtmalı.
- quluçqa oturtmaq: basdırmaq. basmaq. kük yatırmaq.- iki
toyuq basdım.
oturtmaq olqutmaq.
oturtu otutu. dincəltən. susqa. soka. susduran. müsəggin.
təsgin verən.
oturu otru. 1. bazniĢəstəgi. təqaüd. 2. əqim. 3. otur. lazim.
müqtəzi. iqtiza. - otur olsa: lazim olsa. iqtiza edsə.
oturub oturum. oturma. əyləĢmə. əyləĢim. əyləĢib. cələsə.
oturulacaq - oturulacaq yer: kürsi. dayaq. paya. ayaqlıq. altlıq. qaidə.-
dirək kürsisi. - duvar kürsisi. - ölkə kürsisi: astana. baĢ
kənd. paytəxd. xanaga.
oturum oturma. oturub. əyləĢmə. əyləĢim. əyləĢib. cələsə.
oturun otura. olturun. olturu. oltura. qaidətən.
oturuş oturma. əyləĢmə, əyləĢim yolu.
oturuşmaq yatıĢmaq. durmaq. - qarğaĢalıq oturuşdu.
otutu oturtu. oturtan. soka. susduran. dincəltən. müsəggin.
təsgin verən.
otuzlamaq otuz yaĢamaq. - orda kiĢilər otuzlamayınca ölməzlər.
otuzluq hərnə ki otuz sayıynan, yaĢıynan ilgisi ola. - otuzluq bir
kiĢi.
ova çöl. güĢad. alanğ. səhra.açıqlıq. meydan # oba: ev.
qapalı yer. yazı (< yazmaq. yaymaq). düz yer. geniĢ yer. -
quru ova.
ovad avad. abad. 1. ovlaq. nərsənin yığvasını, bolluğunu,
ovad ovlaq. abad. avad. nərsənin yığvasını, bolluğunu,
çoxluğu göstərən söz.
ovalıq düzəngah.
ovan ovğan. avqan. gəbə. yüklü (inək).
ovbaş obraş. opraş. yopraş. oylaş. (< opralmaq: çuxurlanmaq.
alçalmaq). çapqınçı. çapıq. qırıq. seçgin olmayıb, alçaq
eldən olan. gülxan bəyi.
ov ava. eyvay. ĢaĢma simgəsi. - ov, bu nə iĢdir: ava bu nə
iĢdir. - ava ava, bunu demə. - eyvay nələr oldu. - ov ov,
neynirsən: ava ava neynirsin: eyvay, neynirsin.
ovqan ovğan. ovan. avqan. gəbə. yüklü (inək).
ovqın avqın. oyqın. güdük. gük. duvar dibindən su yeritməyə
olunan dəlik.
ovlaq avlaq. 1. ovad. abad. avad. nərsənin yığvasını,
bolluğunu, çoxluğu göstərən söz. 2. avlaq. oylaq. dərə.
3. quĢlaq. avlanacaq quĢların çox olan yeri. yatlaq.
yataq.
ovlatlıq oğulluq. oğlatlıq.
ovsar dizgin. yular. yolar.
ovsun arpaq. arbaq. büyü. qəmə. kəmə. üfür. bügü. bükü.
arpağ. sehir. - bügü yapmaq: ovsunlamaq. - bügü
pozmaq: ovsunu çözmək.
ovsunçu - ilan ovsunçusu. ilançi. yılançı.
ovsunçu bügüçü. büyüçü. arpaçı. arpaqçı. arbaqçı. büyücü.
üfürükçü. cadugər. sehirçi. bügüçü. bükücü. arpağçı.
sehirçi. - arpacıya (ovsuncuya) verilən para: örünğə.
ovsunçu çözən. büyücü. caduçu.
ovsunçuluq sehirçilik. bügüçülük. bükücülük. arpağçılıq.
ovsunlamaq arbamaq. arpamaq. arpamaq. arbamaq.
ovuc apaz. avaz. - bir apaz buğda. - ovuc ısırmaq: əlin ayası
diĢləmək. çox qızmaq
ovuclamaq apazlama ( p <> v ) avazlamaq.
ovurd - ovurdu çökük: çökük yanaqlı. qaĢıqçı avırdı.
oy 1. xiyal. 2. fikir. - oy oybirliği: fikirdaĢlıq. 3. rə'y. - ağ oy:
yansız səs. - al oy: tərs, muxalif səs. - yaşil oy: onat,
muvafiq səs. 4. sana. mə'ni.
oya 1. çəki, cizgi iĢləri. 2. oyalama. nəqĢ o niqar.
oyaçı dantelçi.
oyaq zirək. arız. çalaq.
oya 1. yapqa. yapaqa. abaqa. abqa. oynaĢ. oynaĢma.
məĢquliyyət. - özüvə bir abaqa seçdə, oyasız qalma. 2.
dantel.
oyalama oya iĢi. nəqĢ o niqar. - nəqş o niqar edmək: oyalamaq.
oyalamaq 1. avıtmaq. ürəyin ələ almaq. dilə tutmaq. mehribanlıq
edmək. əğləndirmək. avutdurmaq. avutlamaq. tutub,
baĢın qatmaq. aldatmaq. təsgin vermək. oynatmaq.
dolamaq. baĢ qatmaq. yozmaq. iğfal edmək.
əngəlləmək. uğraĢtırmaq. məĢğul etmək. - sözlə
oyalamaq: sözə tutmaq. 2. nəqĢ o niqar edmək.
oyalanmaq fikir xiyala dalmaq. düĢünüĢmək. oynamaq. qarğınmaq.
tutulmaq. avunmaq. məĢqul olmaq. qapılmaq.
oyalı bəzəkli. müzəyyən. nəqĢ o niqarlı.
oyandırmaq qurmaq. bərpa edmək.
oyanıq 1. güclü. quvvətli. tiri. diri. dirik. tirik. canlı. - diri
dəliqanlıdır. 2. dahi. 3. qurnaz. aldanmaz. huĢyar.
durəndiĢ.
oyanıqlıq bəsirət. dahilik.
oyanış ronesans.
oyan 1. atın baĢına vurulan süslər, püsgülləri sulları. 2. gəm.
dizgin. 3. ötə. uzaq. (# bəri: yaxın). - ötə ölkələr: uzaq
yerlər. - ötə bəri: uzaq yaxın.
oyanlamaq üyənləmək. atı noxtalamaq. cilovlamaq.
oyanmaq 1. çıxmaq. qalxmaq. zihur edmək. 2. abadlaĢmaq.
sənlənmək. - yatmıĢ məktəbləri oyandıran. - xarabalıqları
oyandırmaq.
oyarıcı uyaran. qılavız. düzəldən. düzənci. dozğuran. mühərrik.
oycaq oğcaq. ocaq. oyuq yer. baca. durba. yol. - ildə bir kərə
ocaqları arıtlanmalıdır.
oyqın avqın. ovqın. güdük. gük. duvar dibindən su yeritməyə
olunan dəlik.
oyqu - dərin oykuya, fikrə, düşüncəyə qapılmaq. talmaq:
dalmaq. - öz quruntularına dalmış biri.
oylaq avlaq. ovlaq. dərə.
oylamaq çəkmək. tərsim edmək. rəsm çəkmək. nəqqaĢlıq edmək.
tərh çəkmək. tərrahlıq edmək.
oylaşım danĢım. qonĢum. müzakirə.
oyluq - oyluq gəmiklərin baĢının yan çanaq sümüklərinə bitiĢən
yeri. oyluqların çənətlərə bitiĢtiği yer: yarıq. - oyluğun
(budun) yuxarısında qatlaq yerləri: qısıq. - cocuğun
qısıqları piĢmiĢ.
oylum oyuq. dəlik deĢik.
oylutmaq qazıtmaq. həgg etdirmək. - möhür qazıtmaq.
oyma naxıĢ. nəqĢə.
oymaçı 1. xərrat. - oymaçı pıçağı: xərrat pıçağı. burun pıçağı. 2.
doğraçı. doğramaçı. doğrayıb bəzəyən kimsə.
oymaq oyamaq. 1. qazmaq (uymaq: uyamaq: qatlamaq)
yapıĢtırıb, eĢmək, hörməklə yaxud dəlib deĢməklə
nərsəni bəzəmək. - yaxa oymaq: nərsənin boynluğunu
qətləyərək bəzək vermək. 2. cədvəl. tikə tikə olan nərsə. 3.
bir ulusun bənzər tikələri, bölükləri. - ulus ellərə, el
oymaqlara, oymaq uruqlara bölünür. 4.cığa. üsgük. 5.
qədmək. kərtmək. kətmək. (< gədik. kərdik < kər).
çəntmək. gədik gədik, diĢ diĢ edmək. 6. qazımaq.
qaĢımaq. qıraĢmaq. qıraĢlamaq. aĢındırmaq. oğmaq.
qıcıtmaq. sürtmək. qazımaq. çuxurlayaraq yazmaq,
naxıĢ salmaq. - mənim çəkilimi daĢlara qaz. - ürəyə
qazılmış duyğular. 7. naxıĢ. nəqĢ o niqar. 8. quruh. -
oymaq bəyi: quruh baĢçısı. 9. hörük yaxud qazıq kimi
bəzəklər. qazmıq. qazma. iĢləmə. həkk.- saçaq
oymaları. - örtüyün qırağ oymaları. - oymalı yımĢək. -
mərmər oyması. - oyma yaxa. 10. cığa
tuluq. 12. əl iĢi. yazma. qələmkarlıq. 13. qazma. həgg. -
qazma yazı: həgg olnmuĢ yazı. - qazma naxıĢ. 14. sayvan.
seyvan. saruq. sarıq. sarquq. süs. bəzək. çıxıntı. damla.
tamla. sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ).
oymalı nəqĢəli. nəqĢəli.
oynadılmaq sarsılmaq. titrənmək. təhrik olunmaq.
oynadmaq sarsımaq. titrəmək. təhrik edmək.
oynaq 1. əsnək. mütəhərrik. 2. sübatsız. 3. opotünist.
fürsəttələb. 4. Ģux. açıq. 5. cığa çuxur. evlək. avlaq. 6.
qərasız. 7. durAxsız. sözgən. 8. təpriĢ. əsnək.
mütəhərrik. 2. Ģuluğ. qoduğ. 9. güvənilməz. 10. lopaz
qadın. 11. mütələvinül məzac.
- oynaq yer: boğun. məfsəl.
oynalmaq mübtəla olmaq. girələnmək.
oynama 1. çarpma. zərəban. 2. qımıltı. tıpırti. vurqu. vurma.
urma. xələcan. 3. sallanma. sallanıĢ. təprəĢ. hərəkət.
xuram.
oynama oyun. təfrih.
oynamaq 1. atlamaq. sıçramaq. hoplamaq. çabalamaq. - cocuğ çox
hoplayır. - götün nə hoplanır. 2. təpsəmək. təpsənmək.
təpmək. rəqs edmək. sallanmaq. salğınmaq. xuraman
olmaq. qırıtmaq. qıvırmaq. qırcanmaq. nazlanmaq. -
qıvıra qıvıra oynamaq. 3. tıpırdamaq. qımıldamaq. 4.
oyalanmaq. qarğınmaq. 5. mübtəlasınmaq. vurmaq. 6.
qaynamaq. yanmaq. həyəcanlanmaq. 2. bükülmək.
təprəĢmək. 7. icra edilmək. - sol əli oynamaz.- ürəyim
oynadı. 8. icra edmək. - aşıq oynamaq: aşıq atmaq. 9.
səqirmək. səğirmək. atılmaq. qımıldanmaq. - gözüm
səğirir. - ürəyim tıpırdır. - qar topu oynamaq: qartopu bir
birinə vurmaq üçün, əldə sıxıĢtırıb, yuvarlatıb qar gülləsi.
- bura bura oynamaq: barmaqların çalpara kimi
qımıldataraq oynamaq.
oynamamaq turmaq. durmaq. qımıldanmamaq. sakin olmaq.
oturmaq. iqamət edmək. gedməmək (iĢləməmək).
dinğmək. kəsilmək. - yerində durmaq. - ayaqda durmaq. -
bizə gəlincə durdu. - su dura dura pozulur. - harda
durursuz. - iĢlər durdu. - yağmur durdu.
oynamaz yerli. daĢınmaz. sabit. qeyri mənqul. yerə yapıĢıq olan.
təpiĢməz. sabit. - o dilab yerlidir. - indi sərgilərin, yığvaların
çoxu yerli yapılarda yox, çadırlarda tutulmur.
oynanmaq durmayıb oynanmaq. qıpırdanmaq. qımıldanmaq. təhrik
olunmaq. - gözləri qıpırdandı.
oynaş 1. sevgi. 2. dosd. metres. 3. oya. oynaĢma. məĢquliyyət.
4. qapalı, baĢqa kimsələrdən ayrı tutulmuĢ qəhbə.
qapatma. qapatım. saxlım. metres. - bu onun
qapatmasıdır. - onun iki qapatması vardır. 5. uynaĢ.
mələkə.
oynaşma oynaĢ. oya. məĢquliyyət.
oynatılmaq mübtəla olunmaq. girləntilmək.
oynatma 1. tamaĢa. 2. hərəkət. 3. sallama. təhrik.
oynatmaq 1. oyalamaq. dolamaq. baĢ qatmaq. yozmaq. aldatmaq.
iğfal edmək. - içinə oynatmaq: yox edmək. məhv edmək. -
parasının hamısın oynatdı. 2. yer dəğiĢmək. hərəkətə
gətirmək. 3. təhrik edmək. 4. təpdirmək. rəqs etdirmək.
5. uğraĢmaq. məĢqul olmaq. 6. hoplatmaq. atlatmaq.
sıçratmaq.- cocuğu çox hoplatma. - götün nə hoplatır belə.
7. sallamaq. sallandırmaq. təprətmək. təhrik edmək. 8.
(huĢun) caydırmaq. çaĢdırmaq. tamaĢaya çəkmək.
- yerindən oynatmaq: ırqalamaq. laxlatmaq. narahat
edmək. tədirgin edmək.
- durmayıb oynatmaq: qıpırdatmaq. qımıldatmaq.
oynatmaq. təhrik edmək. - gözlərivi qıpırdatma: çalma.
döğmə.
oynayan sarsılan. sallanan. mütəzəlzil. - oynayıb hoplayan:
sıçrayıcı. sıçrayan. fırlayan. - sıçrayıcı heyvanlar.
oysa hal anki.
oyu - sıkı oyu: dar fikir.
oyuçaq gülünc. məsqərə. - mən sənin oyunçaqın değilik.
oyuğlu oyuğlu. yivli. ivli. cizgili.
oyuk naxıĢlı. rəsimli.
oyuq 1. oluq. üstü açıq borı. yağmır suyun yığmaq üçün
damın çevrəsində açılan oyuq. novdan. 2. oylum. dəlik
deĢik. 3. sökə. həĢti. 4. uyuz. oyuz. 5. gəvir. kəvilmiĢ. iv.
iz. (suyun yerdə axmağından açılan) arx. 6. kərək. qoyuq.
kovuq. quyu. qazıq. yırtıq. qoğuq. kovuq. gədik. küf. kof.
içi boĢ. - qoğuq diĢ. - qoğuq ağac. - diĢ qoğyğu: çürük
diĢin kof yeri. - qazıq nərsə. - oyuq yol: kərtik. kərtə.- sapan
kərtəsi.
oyulamaq yol yol tikmək.
oyulqamaq sırımaq. səqrək səqrək aralı tikmək. kökləmək 2.
oyulmaq 1. çəntilmək. gədiklənmək. (< gədik. kərdik < kər).
qazılmaq. ünqülmək. ünğülmək. - içim qazılır. - dişlə
ısırılıb xırdalanmaq, oyulmaq: gəmrənmək. 2. yenmək.
yeyinmək. aĢınmaq.- ip quyunun biləzik daĢın yenmiş.
oyulmuş qazıntı. silintili. silinmiĢ. - qazıntı kağızı dayiriyə sunmaq,
göndərmək olmaz. - iĢlərizdə qazıntı olmamalı.
oyun 1. aldaq. kələk. dolab. - oyun edmək. oyun yapmaq. oyun
vermək: kələk gəlmək. - oyun çıxarmaq: bir yeni bir nərsə
ortaya qoymaq. 2. qumar. - var yoxun oyuna verdi: itirdi. -
oyun almaq: qumarda qazanmaq. 3. öğrəti. tə'lim. - qılıc
oyunu: qılıc iĢlətmə öğrəti. 4. yaltaq. atılıb düĢən. - bəsdi
bu oyunbazçılıq. oyuçaq. gülünc. məsqərə. 5. qılıq.
yansı. məsqərə. - qılıq çıxartmaq: Ģəkil çıxartmaq:
yansılamaq. - qılıq çıxarma: oyun çıxarma. 6. tamaĢa. 7.
ləhv o lə'əb. 8. oynama. təfrih.
- oyun yolu: qüvĢar. küvĢar. koĢar. küĢad. kovĢad. küvĢad >
qoĢadfars. (< kövşad < kovşamaq: açmaq. qazmaq). - tük
küĢadı: türkə sayaq. türk yolu ilə.
- kölgə oyunu: qaragöz oyunu.
- qar topu: oynamaq üçün əldə sıxdırılb top yapdıqları bir
avuc qar.
- su oyunu: su üzüĢ9.
- mıncıqla oynalınır bir oyun: toqurçın.
- yazımı toğra oyunu: Ģer mi xət oyunu: Ģer mən xət oyunu.
- oyun havası: qoĢu.
- oyun, təpsi, rəqs havası: quĢma. qoĢma. qoĢuq. quĢ kimi
atılıb düĢmə.
oyunbaz kələkçi. hiləkar.
oyuncaq - cocuqların qırbacla (iplə) döndürdükləri, təxdədən
olub, soba (məxrut) biçimində, ucunda sivri bir çivisi olan
oyuncaq: fırıldaq. pırlanqıc. topaç. yubatsı. əğləncə.
qolçaq. mələbə. - cocuq əğləncəsi.
oyunçu 1. artist. hünərpiĢə. 2. qumarbaz. 3. aldaqçı. kələkçi.
dolabçı. 4. aldaqçı. kələkçi. dolabçı.
oyuntucığa çuxur. - yaxa oyuntusucığa: yaxa çakı.
oyuz uyuz. oyuq.
oz su. ırmaq. çay. dərə. dərya. - bu ölkənin suları çoxdur.
öbək öpək. 1. obaq. oba. öp. öpgə. köks. sinə. 2. yığın. top.
bölük. öpək. obaq. oba. - el öbək öbək (obaq obaq. oba
oba) oturmuĢlar. - evləri var oba oba (öbək öbək.öpək
öpək). - el öbək öbək (obaq obaq. oba oba) oturmuĢlar. -
evləri var oba oba (öbək öbək.öpək öpək).
öbək tümsək. təpələmə. yığın. daĢqın.
öc toqunluq. kin. qərəz. acı. intiqam. - birinə dolqunluğu
olmaq.
- öcü alınmamış keçmiş acı: quyruq acısı. - onun bir
quyruq acısı vardır.
öcər deyiĢ. bəhs.
öcrəmək öcrəĢmək. deyiĢmək. bəhisləĢmək.
öcrəşmək öcrəmək. deyiĢmək. bəhisləĢmək.
öcürdüsə ancılayın. öyləysə. öyləisə. öyləcə.
öcüri öyləlik. o yolda.- öyləlik olmaz. - öyləlik yaĢamaq olmaz. -
öyləlik qayıtdıq gəldik.
öçəşka mərcləĢmə. yarıĢ. Ģərt bağlama.
ödəmək əda' edmək. yerinə gətirmək.
ödlək ödlək. qorxaq. ürəksiz.
öfgələnmək təpə atmaq: qan təpəyə sıçramaq.
öfqə öfgə. boğuq. xəfəlik. xəfələnmə.
öfqərmək içdən soluq almaq. için çəkmək. dərin solumaq.
ögəndirə biz. göndər.
öğrənim təhsil. tə'lim.
öhdələnmək sapınmaq. saplanmaq. üzərinə almaq.
ökəc öyəc. övəĢ. üç yaĢda qoyun
ökül öqül. öğül. sitayiĢ < istəyiĢ.
öq ök. qucaq, döĢ. məmə.
öqcə - ökcəsiz ayaqqabı: sürüt. sürütmə. ləleyin.
öqcə ökcə. önqçə ( < ön: qabaq. qabarıq. ĢiĢik). ayaqqabının
siĢik yeri. topuğun alt bölümü. daban. - yüksək alçaq
ökcəli baĢmaq. - öqcə ağacı: baĢmaq qalıbının dabana
gələn bölümü. - öqcələri çəkmək: dabanların çəkmək. iticə
gedmək. - öqcəsinə basmaq: dabanlamaq. birinin arxasından
bərk yaxın gedmək.
öqcəsiz ökcəsiz. dabansız. qorxaq.
öqcü öğcü. qoltuqçu. məddah.
öqey ögey. əməksiz. - əməksizin oğlun. əməksin qızım.
- ögey oğul: ügey oğul: əməksiz.
öqə oka. ökə. 1. anğ. sanı. zehn. zəka. xatir. hafizə. 2. aqil.
dahi. nabiğə. 3. sinə.
öqələmək ökələmək. ökləmək. "ökə" adı vermək.
öqənc ögənc. övənc. qüvənc. güvənc. bəgənc. kəndinə
gögənən, ögünən. fəxr edən. müftəxər. mütəkəbbir.
öqəncmək ögəncmək. ögünmək. övünmək. övəncmək. özsevmək.
qurulmaq. xudpəsətlənmək. - iki söz öğrəndim diyə
qurulmamalı. - qurulub ĢiĢinmək kiĢiyə yaraĢmaz.
öqəndirik öngəndirik. (önə sürmək ayqıtı). sapan (cüt) sürərkən
öküzləri dürmək üçün uzun ucu iti dəğənək.
öqənmə ögənmə. ulvan. fəxr.
öqənmək öngənmək. öğünmək. öngünmək. sevginmək. sevinmək.
güvənmək. kəndi kəndinə gücənmək.
öqəymək ögəymək. ökkəmək (< ök: sinə). gögərçin kimi quĢların
ötməsi.
öqgüt öğüt. sayuc. sayquc. nəsihət. və'z.
öqküz - öküz saqaqı: öküzün boynundan sarqan dəri.
öqqə ökkə. ökkən. ağ ciyər. iryə. - öggən başı: qırtlaq.
öqqəmək ökkəmək ögəymək. (< ök: sinə). gögərçin kimi quĢların
ötməsi.
öqqən ökkən. ökkə. ağ ciyər. iryə. - öggən başı: qırtlaq.
öqqürdəmək (< öq. ökkə. ökə: köks. sinə). önqrədəmək. öqürdəmək.
öqür öqür ağlamaq. hünkür hükür köksün çəkmək.
hünkürdəmək. hincqınmaq.
öqlə öğlə. öyləcığa. iĢ. güc. toxa. məĢquliyyət.
- danla öğlə arası: quĢluq: quĢlıq (quĢlara yem verilən çağ).
öqləmək ökləmək. ökələmək. "ökə" adı vermək.
öqlənmək öğlənmək. yoqlanmaq. yoğlanmaq. 1. dinlənmək.
yığılmaq. çəkilmək. istirahət edmək. - arıq ər öğləndi:
yorqun kiĢi istirahat eddi. 2. övkələnmək. huĢlanmaq.
ağıllanmaq. öncədən anlamayıb sonradan anlamaq.
böyümək. gəliĢmək. - uĢağın öqlənməsi çox çəkər. -
öqmək öğmək. ulatmaq. böyütmək. tə'zim edmək. təqdis
edmək. önğmək. irəli sürmək. ilərtmək. qabqalamaq.
tərifləmək. sitayiĢ edmək. qadınların qulaqlarına
taxtıqları altın, qümüĢtən yapılmıĢ həlqə.
öqnəmək öngnətmək. öğünətmək. ulqatmaq. ağırlamaq.
öqrəmək böğürmək. bağırmaq. böğürmək. büqrəmək. hayqırmaq.
öqrənci - öğrənci yayı: yay atmaqa alıĢmaq, qapınmaq üçün
oynadılan yey: qappaz
öqrəni öğrəni. oxu. izləni. mutaliə
öqrənilmək öğrənilmək. bəllənmək. yadlanmamaq. zehnə
tapĢırılmaq. əzbərlənmək. - dərsi bəlləndizmi.
öqrənmə öğrənmə. bəlləmə. bəlləyiĢ. hifz. əzbərləmə. zəbt.
öqrənmək öğrənmək. öğrəĢmək. örgəĢmək. örgənmək. qapıĢmaq.
alıĢmaq. yiyələnmək. kəsb edmək. istifadə edmək.
qapınmaq. alĢınmaq. bəlləmək. yadlamamaq. zehnə
tapĢırmaq. əzbərləmək. - dərsi bəllədizmi. - birbirin
öğrənmək, bilmək: biliĢmək. tanıĢmaq. - kim olduğumuzu
birbirimizə soraraq biliĢdik.
- sizdən çox nələr öğrəndim.
öqrənmiş öğrənmiĢ. evli. əhli. öqür. öğür. ögür. alĢıq.
öqrəşinmək öğrəşinmək. uslanmaq. huĢlanmaq. ağıllanmaq.
tərbiyətlənmək.
öqrəşmək öğrəşmək. varıĢmaq. alıĢmaq. ülfət edmək. yavanlamaq.
əzbərləmək. hifz edmək. yeniĢmək. yenirmək. alıĢmaq.
adət edmək. - görə görə göz yenir, gedə gedə ürək yenir.
öğrənmək. örgəĢmək. örgənmək. qapıĢmaq. alıĢmaq.
yiyələnmək.
- gözdən yenirməyən, ürəkdə qalmaz.
öqrəti öğrəti. məslək. əqidə. uyduri. oyun. tə'lim. - qılıc oyunu:
qılıc iĢlətmə öğrəti. - ayaq uyduri.
öqrətici - əxlaq öğrətici: əxlaq məəllimi: atabəy. - sən mənə
atabəylik eləmə.
öqrətim öğrətim. tədris. tə'lim. - orta öğrətim: tə'limati mütəvəssitə.
öqrətmək öğrətmək. bəllətmək. bildirmək. uslatmaq. huĢ qoymaq.
ağıl qoymaq. bilik, aqahlıq öğrətmək. tərbiyətləndirmək.
yamtamaq. yamatmaq. əmitmək. əmcitmək.
yavaĢdırmaq. vərdiĢlətmək. alıĢdırmaq. yumĢatmaq.
tə'lim edmək. tə'nis edmək. amuziĢ vermək.
əmiĢdirmək. əmziĢdirmək.
- sanıları cocuğa bəllətdik. - alfabeti uĢaqlara bəllət.
öqsə öksə. köğüs döğmə. qızma. higgə.
öqsimək öksimək. 1. kövrəlmək. köksünmək. tasalanmaq.
kədərlənmək. kəndini öksüz görüb qəribsinmək. 2.
arzulamaq. istəmək.
öqsüləmək yarı yanmıĢ odun. körüklənmiĢ odun. odu tutuĢdurmaq
üçün nəfəslənmiĢ, yarı yanmıĢ, qaralmıĢ odun qoymaq.
qızıĢdırmaq. təhrik edmək.
öqsürmə öksürmə. öksürüm. öksürük. öksürüĢ.
öqsürmək (< öq. ökkə. ökə: köks. sinə). ökdən səs çıxarmaq.
öqsürük öksürük. öksürüm. öksürmə. öksürüĢ. - öksürüklü
tıksırıklı: ağar düĢər. qalxar enər. mərizül hal.
öqsürüm öksürüm. öksürmə. öksürük. öksürüĢ.
öqsürüş öksürüş.öksürük. öksürüm. öksürmə.
öqsüz öksüz. (ökü olmayan. qucaqsız, döĢsüz, məməsiz qalan
cocuq). sevgisiz. kiĢisiz. adamsız. varissiz. - öqsüz
barmaq: adsız barmaq. baĢ barmaqdan dolayı dördüncü
barmaq. - öksüz yorğanı: yoxsul yorqanı: ağ sarmaĢıq
çeĢiti.
öquz öğüz. iyi. duraç. doğru. gözəl.
öqül öğül. ökül. sitayiĢ < istəyiĢ.
öqün öğün. övün. kərə. dəfə.
öqünətmək öqnəmək. öngnətmək. ulqatmaq. ağırlamaq.
öqünmə ögünmə. qoltuq. təfaxür. iftixar.
öqünmək ögünmək. köks gərmək. kükənmək. güvənmək. fəxr
edmək. övünmək. ögəncmək. övəncmək. özsevmək.
qurulmaq. xudpəsətlənmək. - iki söz öğrəndim diyə
qurulmamalı. - qurulub ĢiĢinmək kiĢiyə yaraĢmaz.
- yalandan öğünmək: atıb savurmaq. avurt satmaq.
öqür (< öq. ökkə. ökə: köks. sinə). 1. öğür. ögür. öğrənmiĢ.
alĢıq. evli. əhli. - öqür öqür ağlamaq: önqrədəmək.
öqürdəmək. öqqürdəmək. hünkür hükür köksün çəkmək.
hünkürdəmək. hincqınmaq. 2. öğür. övür. mə'nus. 3.
zümrə. 4. bayağ. adi.
öqürdəmək (< öq. ökkə. ökə: köks. sinə). öqqürdəmək. önqrədəmək.
hünkürdəmək. hincqınmaq.
öqürəmək 1. ökkürüb cınqır çıxarmaq. - gecə birinin ökkürtüsün
eĢitdim. 1. ökürmək. böğürmək. köksüdən bağırmaq. -
danadək inəklər ökürə durdular.
öqürmək ökürmək. öqürəmək. böğürmək. köksüdən bağırmaq. -
danadək inəklər ökürə durdular.
öqürmə 1. ökkürmə. ökürmə. - gecə birinin ökkürtüsün eĢitdim. 2.
böğürmə. köksüdən bağırma.
öqürtləmək ögürtləmək. 1. önqürtələm. önə qoymaq. seçmək.
ayırmaq. 2. orunqdələmək. orundalamaq. yerləĢtirmək.
öqüş öğüş. həmd. sipas. ulatı. böyütü. təkbir. təqdis
öqüş öğüş. oğuş. torun. törün {1. < törəmək. 2. < turum ( <
durmaq: edmək.)}. nəvə. nəbirə.
öqüt öqgüt. oxut. sayuc. sayquc. nəsihət. və'z. - öğüt tutmaq:
nəsihət almaq.
öqütmə öğütülmüĢ buğda.
öqüz öküz. 1. içi duru, bön kiĢi. köylü1. kəndli2. 2. tosun. 3.
enənmiĢ ərkək sığır. 4. içi duru saf. ussuz. ağılsız. qaba
qafa. 5. sığırın ərkəyinə deyilir. 6. ırmaq. dərə.
- öküz soğanı: bitgi çeĢiti. terik ejiptlatin.
- öküz boyundurğa baxar kimi: kinli, quduz, quĢqulu asıv
baxıĢ.
- öküzü boyunduğa quyruğundan vuran: iĢ bilməz.
bacarıqsız.
- öküz soyuğu: çatlatan sərt soyuq.
- öküz gözü. - öküz qulağı. - öküz dili.
öqüzlük öküzlük. qanmamazlıq. içi duru saflıq. ussuzluq.
ağılsızlıq. qaba qafalıq.
ölçək ülçək. 1. miyzan. peymanə. 2. qiyas. qabran.3. oran.
miqyas.
ölçər ülçər (< ul: uzun). uzun qollu maĢa. ĢiĢ. ərsin. odu
qarıĢtırma aracı. gəlbəri.
ölçərmək çəkləmək. ölçüyə qoymaq.
ölçərmək ülçərmək (< ul: uzun). 1. ölçər ĢiĢlə odu qarıĢtırmaq. 2.
ölçü ilə ölçmək. 3. qiyaslamaq:
ölçmə ölçü. muqayisə. - ölçüyə vurmadan, dəğər bilinməz.
ölçmək 1. oramaq. oranlamaq. çəkəmək. çəkləmək.
təxminləmək. hesablamaq. 2. yerləĢdirmək. gəzləmək.
miyzanlamaq.
- avucla ölçmək: tutamlamaq.
- o neçə tutam olar.
- ölçüb biçmək: gəzləmək. təsviyə edmək.
- ölçüb dartmaqsızın: göz təxmini ilə: göz çəki ilə. götürü
ölçmə ölçüm. muqayisə. muvazinə.
ölçü balınc. bəlinc. əndazə. qədr. me'yar. oran. çək. çəkə.
nisbət. tənasüb. təxmin. əndazə. qab. (> qabərəb).
əndazə. qət. (> qədd). biçim.
- neçə qab istəyirsiz. - bir qab görər.
ölçü 1. ölçmə. muqayisə. - ölçüyə vurmadan, dəğər bilinməz. 2.
hər çeĢit ölçən arac. arĢın. 3. ortala. e'tidal. tədbir. - ölçü
almaq, götürmək: tədbir qılmaq. 4. çək. çəki. hədd. qərar. -
ağız ölçüsü: hər kəsin ağzına sığacağı söz. 5. ibrət. - ölçü
almaq: ibrət götürmək. - boyunun ölçüsünü almaq: çıxarını
bilmək. - ölçüsün anlatmatmaq: qərarın qoymaq, bildirmək. -
- göz ölçüsü: təxmin. 6. dənğ. dərəcə. sayac. arĢın. ərĢin.
hesab. miqdar. qədər. - nə dənğ: nə qədər. - bir dənğ: bir
parça. bir tikə. 7. kəski. kəsi (< kəsmək). miqdar. - bu
kəsidə çörəyi nə edirsən. 8. çək. çəki. çəkim. Çaqfars. sınır.
dözüm. tutar. tutum. həqq. huquq.
- qırx adlımlıq topraq ölçüsü: dönüm. - bu tarla əlli
dönəmdir.
- ölçüb biçmək: oramaq. uramaq.
- "qab" sözü, ölçü birimi olaraq, çağ ba çağ, yer bə yer
dəğiĢən, (ara, məsafə, fasilə, ağram, oyum kimi) söz
konusu olmuĢdur. tartı. dartı. çəki. qərar. əndazə. həddi
hidud. - ölçü götürmək: çəkləmək. həddi hidud qoymaq.
kontrol edmək. - əlində heç dartı yoxdur. - bir kərədə,
birdən tutulacaq tutar, ölçü, miqdar: tutam. - bir tutam ot.
- bir tutam duz.
- yarım arşınlıq ara ölçüsü: attım. atım. ayaq. - iki atım
boyu vardır.
- bir ölçünün tayı, bənzəri: qat. - bir qat verdin, bir qat al. -
verdiyivin beĢ qatın aldın. - bir qat su, iki qat yağ tök.
- sayı ölçüsü olmayan. qılıfsız iĢ.
ölçüləmək əyarlamaq. tənzimləmək.
ölçülmək çəklənmək. tartılmaq. həds vurulmaq. təxmin edilmək.
əyarlanmaq. tənzimlənmək. yarqınmaq. düĢünmək.
daĢınmaq. tasarlanmaq. - dartılmamış iĢə giriĢmə.
ölçülü mütəadil. mö'tədil.
ölçüm 1. ölçmə. muqayisə. muvazinə. 2. davranıĢ. rəfdar. -
ölçüm edmək: boy göstərmək. ifadə vermək. bilicilik satmaq.
ölçüsüz çəksiz. hədsiz. - ölçüsüz bazar dosluğu pozar.

ölçüşmək yarıĢmaq.
ölçüyə qoymaq ölçərmək. çəkləmək.
öldürmə qətl. təpələmə.
öldürmək bükürtmək. əti yarım piĢirmək. göy gövərəntini, soğanı
ot üzrə öldürmək. qıymaq. qəsd edmək. urdurmaq.
həlak etdirmək. ölüĢtürmək. əzmək. yumĢatmaq.
sərtliyin, qatlığın aparıb yumĢatmaq. - soğanı, göyü
öldürmək: balaca qızdırıb qızartıb pöĢləmək. - canıma
qıyma. - bu gözələ qıyılarmı.
öldürüşmək birbirin qırmaq.
ölənğ alanğ. alanğ. cülgə.
ölət - ölət yeli: qırqın kəsəli.
öləz 1. fani.
öləzik ölümcül.
ölkə - ölkə kürsisi: xanaga. astana. baĢ kənd. paytəxd.
öl ıslaq yer. çamur. bataqlıq.
ölqə ölkə. olqa. məmləkət. baqa. bağa. boq'əərəb. - hançı
boğadansız.
ölqün bitgin qırqın tökkün. halsız malsız.
ölqün ölgün. mürdə. basıq. sust. xamuĢ.
ölmək köçinmək. irtihal edmək. vəfat edmək. quyruğu titrəmək.
sırınmaq. sırıtmaq. siyrinmək. açılmaq. yürümək.
gurlamaq. gedmək. atılmaq. fırlamaq.- oda gurladı. - top
yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək. - oda yürüdü.
- ölmək: çuxur doldurmaq.
- topu atmaq. - oda öldü: oda topu atdı.
ölməli ölücü. ölümsi.
ölməz 1. cavid. əbədi. 2. sağlam. dayaqlı. davamlı. - bu
parçadan ölməz nərsələr yapılır.
- ölməz oğlu: ağır. mətin. sağlam.
ölşək ölĢük. solpük. salqıq. sarqıq. gəvĢək. - solpük ətlər.
ölşəmək alĢamaq. acıqmaqdan dolayı qöz qararmaq.
ölşən bölĢən. payçı. səhamdar. hissədar.
ölşətmək alĢatmaq. aclıqtan gözü qarartmaq.
ölşük ölĢək. solpük. salqıq. sarqıq. gəvĢək. - solpük ətlər.
ölü - ölüyə sarıldıq bez: kəpin. kəfən. kəfin. (< qab). - ölünün
iyiliklərin sayaraq ağlayub yas tutmaq. ölünü oğĢamaq.
saqamaq. sayamaq. oxĢamaq. oğuĢlamaq.
ölücü ölümsi. ölməli.
ölüçü çəki. qas. qaz. iki nərsənin arasında olan aralıq, fasilə.
ölü 1. soluq. solpük. ölüĢgəmiĢ. 2. cansız. cənazə. ruhsuz.
ölüm - ölüm çuxuru: qətlqah.
- ölüm ər: uçqur. fədayi.
- ölüm qınağı (cəzası) yollarından: - qazıqlamaq: qazığa
vurmaq. (ĢiĢə oxĢar olub, ölümə yaxalı suçluların götündən
soxulub baĢından çıxarılırdı qazıq.)
- ölümünə susamaq: istəyərək xətərə girmək.
ölümcül öləzik.
ölümsi ölücü. ölməli.
ölüş ölmək yolu. ölmək türü.
ölüşçi (. <> b ) bölüĢçi. paylaĢan.
ölüşgəmək pürsümək. solmaq. xumarlanmaq. qığrılmaq. qıvrılmaq.
ölüşgəmiş ölü. soluq. solpük.
ölüşgətmək soldurmaq. ursalamaq. pozmaq. əsgitmək.
ölüşmək (. <> b ) bölüşmək. paylaĢmaq. - bunları ortazda ölüşün. -
ölüştürmək 1. öldürmək. əzdirmək. 2. bölüĢtürmək. paylamaq.
ölüştürü bölüĢtürü. pay pay. yer yer. səkir səkir. sərpik sərpik. -
ölüştürü yağmır yağır.
ölütmək olqutmaq. olutmaq. təxmir edmək. yarım çiğ piĢirmək.
tavlamaq.
ömür Ģux. Ģən. maraxlı. Ģatır. istəkli. qərib. - çox ömür birisidir. -
ömür kiĢi.
ön 1. irəli. cibhə. aln. (# arxa). - bu yapının önü çox gözəldir.
2. meydan. açıqlıq. - qıĢlaq önü: evin qabaq açıqlığı. 3.
yan. qat. qulluq. - onun çox açıqla önünə çıxdıq. - onun nə
üzlə önünə çıxacaqsan. - önün arxasın bilən kiĢi: dal
qabağın bilən. ehtiyatlı olan. 4. yan. piĢ. nəzd. - xanın
yanında. - o bölmənin yanında. - kimin yanında böyüdü.
- hər nəyin önü
- önü sıra: öndən. öncə. öndən müttəsilən.
- dağın bağrı. yayın bağrı.
- ön ayaq olmaq: bir iĢdə iləriyə düĢüb, öncül olmaq.
- önə gələn: irəli gələn: baĢa.
- önə qoymaq: önqürtələm. ögürtləmək. seçmək. ayırmaq.
öncə - bir az öncə: dəmin. elə indi. - ilk öncə: önqürdi. ilkin.
öngürə.- öngürdi gələn iyisin çalar.
- ən öncə: baĢda.
öncək giriĢ. gircək. müqəddimə.
öncələmək qabaqlamaq. müsabiqə vermək. yarıĢmaq.
öncü təkə. kosaman. baĢçı. qılavuz.
öndəc önüc. öngür. öngüc. irəlçi. öndə olan. mütərəqqi. sabiq.
öndəlik öndən verilən nərsə. - öndəlik vergi.
öndüc önqdüc. savçı. savaçı. müjdəçi. bəĢir. bəĢarət verən.
öndən gedib xəbər götürən.
öndül önqdül. 1. girov. rəhn. - öndül qoymaq. 2. mükafat. -
önəçmək iləriləmək. ilərləmək. qabaqlamaq :
önəm verməksizin bürümə. qapma. qapalı. baĢdan
sovma.
önəm - önəm vermək: önəmsəmək. umursanmaq. əhmiyət vermək.
- iĢi anlattımda, umursanmadı.
- kəndivi umursanmadan, baĢqasın umrsanma.
- ən önəmli: ən əsaslı. ən əhmiyətli. baĢlıca.
- önəm vermək: önəmsəmək. aldırmaq. - heç mənə
aldırmadı. - boĢ ver aldırma.
- önəm verməmək: sallamamaq. saymamaq.
önəmləmək güvənmək. eypləmək. ipləmək. əypləmək. saymaq.
əhmiyət vermək. e'tibar edmək.
önəmli baĢlı. əhmiyətli. əsaslı. - ən başlı iĢimiz.
önəmsəmək aldırmaq. önəm vermək. əhmiyət vermək. sallamamaq.
tanımaq. önəm vermək. umursanmaq. əhmiyət vermək.
- iĢi anlattımda, umursanmadı. - kəndivi umursanmadan,
baĢqasın umrsanma.
- öz kimliyivi tanımalısın.
- heç mənə aldırmadı. - boĢ ver aldırma.
önəmsərmək güvənmək. eypləmək. ipləmək. əypləmək. saymaq.
önəmləmək. əhmiyət vermək. e'tibar edmək.
önəmsiz kiçik. dəğərsiz. əhmiyətsiz. həqir. sudan: əhmiyətsiz. -
sudan bir cavab yaz.
- kiçik iĢ. - kiçi kiĢi.
önər hünər. bilmə. biliĢ. mə'rifət. mə'lumat
öngəmək üngəmək. oxumaq.
öngər önqü. çox önə verən. inad. simitən.
öngətmək üngətmək. 1. çığırtmaq. bağırtmaq. 2. oxutmaq.
yırlatmaq.
öngnətmək öqnəmək. öğünətmək. ulqatmaq. ağırlamaq.
öngüc önüc. öngür. öndəc. irəlçi. öndə olan. mütərəqqi. sabiq.
öngülənmək inad edmək.
öngül inad.
önğ rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt. süyüt.
suyut. çalı. tüka. tülük. - nə tülük atdı o.
önğdül ödül. sovğat. hidyə.
önğlük rəngli:
önğmək önğmək. ünqmək. ünğmək. dəlmək.
önq - önq sonq: ər gec. - önündə sonunda: önq sonqa.
önqçə öqcə. ökcə. ( < ön: qabaq. qabarıq. ĢiĢik). ayaqqabının
siĢik yeri. topuğun alt bölümü. daban. - yüksək alçaq
ökcəli baĢmaq. - öqcə ağacı: baĢmaq qalıbının dabana
gələn bölümü. - öqcələri çəkmək: dabanların çəkmək. iticə
gedmək. - öqcəsinə basmaq: dabanlamaq. birinin arxasından
bərk yaxın gedmək.
önqdüc bax > öndüc
önqdül bax > öndül.
önqər öngər. öngü. önğgi. öngül. inad. anid.
önqərlik öngərlik. öngüllük. öngülük. önğgilik. inadlıq. inadçılıq.
israrlıq.
önqərmək öngərmək. baĢınmaq. qarĢı durmaq. dik gəlmək.
önqgilik önğgilik. öngüllük. öngərlik. öngülük. inadlıq. inadçılıq.
israrlıq.
önqişmək öngiĢmək. inadçılıq edmək.
önqqür önggür. hünkür.
önqmək önğmək. öğmək. irəli sürmək. ilərtmək. qabqalamaq.
tərifləmək. sitayiĢ edmək.
önqrədəmək (< öq. ökkə. ökə: köks. sinə). öqürdəmək. öqqürdəmək.
hünkürdəmək.
önqü öngü. önğgi. öngər. öngül. inad. anid. çox önə verən.
öngər. simitən. önə sürülən pay. porsiyon.
önqül öngül. öngər. öngü. önğgi. inad. anid.
önqüllük öngüllük. öngərlik. öngülük. önğgilik. inadlıq. inadçılıq.
israrlıq.
önqülük öngülük. öngüllük. öngərlik. önğgilik. inadlıq. inadçılıq.
israrlıq.
önqünmək onqunmaq. 1. dirsəlmək. doğrulmaq. 2. uykunmaq. təqlid
edmək.
önqür öngür. öngüc. önüc. öndəc. irəlçi. öndə olan. mütərəqqi.
sabiq.
önqürdəmək öngürdəmək. hünkürdəmək.
önqürdəşmək yarıĢmaq. uyqurlaĢmaq. alıĢmaq. yolqanmaq.
ağtarılmaq.
önqürdi ilkin. öngürə. ilk öncə. - öngürdi gələn iyisin çalar.
önqürtələmk ögürtləmək. 1. önə qoymaq. seçmək. ayırmaq. 2.
orunqdələmək. orundalamaq. yerləĢtirmək.
önqürtmək onqurtmaq. dirsətmək. düzəltmək. toxdatmaq.
önlə önqlə. öğlə. günün birinci yarsı. - öğlə üstü: günortadan
sonra.
önlük göğüslük. peĢgirə. peĢbənd. tozluq. iĢ paltarı. peĢgirə.
önüc öngüc. öngür. öndəc. irəlçi. öndə olan. mütərəqqi. sabiq.
önüm - göy önüm: göy gövərənti.
öpək öbək. 1. obaq. oba. öp. öpgə. köks. sinə. 2. yığın. top.
bölük. - el öbək öbək (obaq obaq. oba oba) oturmuĢlar. -
evləri var oba oba (öbək öbək.öpək öpək).
öpgə öp. öpək. köks. sinə.
öp öpgə. öpək. köks. sinə.
öprümək əprəməkcığa.
öpüşmək - omuz öpüşmək: tay ba tay gəlmək, olmaq. paydaĢ olmaq.
öpüşmək - sarılıb öpüşmək: seviĢmək. qoxuĢmaq.
örçin urçın. ip nərdivan.
ördək - yabanı ördək çeşiti: tamat.
- bir çeĢit ördək: ağ göt.
- ılıca ördəyi: qolaya, rafata öğrəĢmiĢ gəvĢək kiĢi. - qaz
yerinə ördək almaq: aldanmaq.
- qaqası qaşığa oxşar ördək: qaĢıqçin.
örəmək ürəmək. törəmək. yetiĢib çoxalmaq.
örəncik əsgi nərsələr. əntiqə.
örən əsgi duvar. xaraba.
örənlik yığıntı.
örgüt hörgüt. təĢgilat.
örimək üriməkka. içtən çürümək.
örkün daĢqın sularındandan bir yerdə birikib duran göl.
örqən örkən. urqan. qalın ip.
örqənçi örkənçi. urqançı. qalın ip iĢləyib satan.
örqənmək örgənmək. öğrəĢmək. öğrənmək. örgəĢmək. qapıĢmaq.
alıĢmaq. yiyələnmək.
örqəşmək örgəşmək. öğrəĢmək. öğrənmək. örgənmək. qapıĢmaq.
alıĢmaq. yiyələnmək.
örqü örgü. tor. hörgü. hörük. örük. ağ.
örqüc 1. tümsək. ĢiĢik, dik olan hər nərsə. - ayaq örgücü. -
burun hörgöcü. 2. təpə. çıxıntı. - dağ örgücü. 3.
mühəddəb.
örqü hörülmüĢ. - sınır örgüsü: əsəb əlyafı.
örmə qabarıq naxıĢ (# urma: basma. çaplanmıĢ naxıĢ).
örnək 1. məĢq. 2. çeĢit. növ'. - onun bizdə neçə örnəyi vardır. - bir
örnək quzu.
- dadlıq, örnək, məsdurə vermək: dadandırmaq.
qoxulatmaq.- yeni malları hər yana qoxulatın.
- dadlıq, örnək, məsdurə olmaq: qoxumaq. - yeni mallar
qoxumadan, güc satılır.
örpərmək ürpərmək. urparmaq. bezgənmək. qalxıb dikəlmək. dəri
örs urs. sindan.
ört - qapaq vurmaq: gizləmək. saxlamaq. ört bas edmək.
örtdürtmək qapatmaq. - heyvana çul qapatmaq.
örtək sarma. mələfə.
örtən quĢaqçı. gürĢaqçı. qurĢaqçı.
örti çatı. çardaq. sayavan. - üz örtüyü: pəçə. nuqab.
örtlü qapaqlı. gizli. saxlı. məstur. məxfi. - qapaqlı iĢ.
örtlük börklük. kulahək < kalağay.
örtmə gömmə. dəfn.
örtmək gömmək. quylamaq. batırmaq. nərsəni nərsiyə soxmaq.
təpmək. kəfənləmək: kəfinləmək. kəpinləmək.
qablamaq. qapaqlamaq. qapalamaq. qapamaq.
qayırmaq. qeyirmək. geyirmək. gizlətmək. qətdəmək.
qatdamaq. sarmaq.
örtulmək yapturmaq. qapatmaq. yaptırmaq. yapulmaq qapanmaq.
örtü pərdə. küsük. qısıq. yaĢmaq. pərdə.
örtük hörtük. kəpən > kəfən. qın. don. geyim. qabıq. mələfə.
ləhaf. yayğı. nərsənin üstünə, altına sərilən yayıq,
parça. pərdə. tutuq. yaĢmaq. qapça. qaplaq. kisə. bağıl.
buxca. qapurta. pərdə. Ģapraq. çapraq. çapaq. çapıq.
tusi. tuqsi. qapaq. kəpəng. yağmır. yamçı. yağan nəyin
qabağın alan. yapıncaq.
- yorqan döĢək, balıĢ, yastıq yayqısı. - süfrə yayqısı. hamam
yayqısı. - qunçəni qoyuyan yəşil kiçik örtük: qabcaq.
örtüklik pərdəlik. tutuqluq. yaĢmaqlıq.
örtülən - taxılan, örtülən nərsə: tarı. darı. pərdə.
örtülü örtünmüĢ. qapalı. məstur. qaplama. - qapalı qadın. -
qapalı üz.
- altın qaplama saat. - gizli örtülü, qaçaq nərsəni aramaq:
qovalamaq. qoğalamaq. arxasına düĢüb tutmağa çabalamaq.
bəkləmək. gözləmək. tə'qib edmək. - ovu nininə dək
qoğaladı.- oğruları sınıa dək qoğaladı. - iĢsiz qalıb bir iĢ
qoğalır. - fürsət qovalamaq. - kəndi mənim yoxluğumu
qovalır.
örtünmək bürünmək. sarılmaq. tutunmaq. sarınmaq. sarmaq.
bağlamaq. gövdəsi üzərinə qoymaq. - yaĢmaq
tutunmaq. - fitə tutunmaq. - qardınlar bürünsün.
örtünmə gizlənmə. saxlanma. ihticab.
örtünmüş örtülü. qapalı. məstur. - qapalı qadın. - qapalı üz.
örtüsüz çıplaq.
örtüşmək sıvıĢmaq. yapıĢmaq. (# savuşmaq: ötrüĢmək. keçiĢmək).
örum orum. hörüm. urum. təsdə. dəsdə. boyun ka. tutamaq.
örüçü 1. rufəçi. - örüklü palto. 2. tə'mirçi.
örük 1. rufə. - örüklü palto. 2. tə'mir.
örüq örük. hörük. hörgü. tor. örgü. ağ.
örümçək - bir çeĢit ağılı örümçək: büvə. büy. büyə.
örünğə arpacıya (ovsunçuya) verilən para.
ösgürük - boğazı tıxar kimi bərk ösgürük: boğmaca.
ösüş tərəqqi.
öşərgən aclıqdan daima qözü qararan.
öşərmək aclıqdan göz qararmaq.
öt 1. ud. < öd. (< ötmək). id. ötən, ötür nərsə. qoxu. - ud
ağac: öt ağac. qoxar. 2. öz. özik. iki dağ arasındaki yol.
geçit.
ötə - ötə bəri: fır dolayı. çəp çevrə. - ormanı fır dolayı dolandıq.
- ötə bəri: yuxarı aĢağı.
- ötədə bəridə: qıyıda bucaqda.
ötəbəri ötə bəri. o bu. o Ģu. dəğiĢik nərsələr. - ötəbəri satıcı: hər
nərsə satan.
ötək ödək. ödlək. qorxaq.
ötəki uzaqdaki. oyandaki. (# bəriki).
ötək ödək. ödəĢ. təzmin.
ötə 1. oyan. uzaq. (# bəri: yaxın). - ötə ölkələr: uzaq yerlər. -
ötə bəri: uzaq yaxın. 2. aĢırı. aĢuri. mavəra. - dəniz ötəsi.
- dəniz mavərasi yer: dəniz aĢırı. dəniz ötəsi. 3. uzaq
zaman. uzun keçmiĢ. əsgilər. - ötədən: əsgidən.
keçmiĢlərdən. - ötələr: əsgilər. keçmiĢlər. 4. baĢqa. daha.
bir baĢqa. bəllənməyən biri. - ötə gün: baĢqa gün.
ötəl ödəl. müddət. möhlət.
ötələk ödələk. acı kimlik kiĢi. yadırqan .- çox ödlək kiĢidi.
ötələmə 1. aĢma. atlama. təcavüz. 2. savma. sovma.
savuĢdurma. dəf'.
ötəlgən ötləqən. çox ötən. bir çeĢit sığırcıq.
ötəli aĢıri. fasiləli. - gün aĢırı gəlib görərdi məni.
ötəlqu qaraquĢ (kərkəs) türündən. iti ötən, keçən, fırlaq quĢ.
uĢaq qapan.
ötəm ĢiĢ. vərəm. amas.
ötəmə ödəmə. ödəniş. 1. təzmin. 2. ifa. tə'diyə. 3. vermə.
ötəmək ödəmək. təzmin edmək. - mən qırarsam ödərəm.
ötən 1. qoyan. güzəĢt edən. keçən. 2. oxur. - oxur quĢlar. 3.
ötər. qağan. qadir. bacaran. 4. qoyaĢ. qoyĢat. (>
qozəştəfars). keçmiĢ. keçən. sabiq. - qoyaş il. -
qoyaştalar: keçənlər ötənlər.
ötənək ödənək. təxsisat (məxsus xərclər).
ötəniş ödəniş. ödəmə. 1. təzmin. 2. ifa. tə'diyə.
ötənmək ödənmək. 1. təzmin olunmaq. - mən qırarsam ödərəm. 2.
ifa olunmaq. yerinə gətrilmək.
ötər ötən. qağan. qadir. bacaran.
ötəş ödəş. ödək. təzmin.
ötəşmə ödəşmə. təsviyə hesab.
ötəşmək ödəşmək. hesablaĢmaq.
ötəşmək ödəşmək. təsviyə hesab edmək.
ötəv ödəv. vəzifə. fərz. vacib.
ötəvcil ödəvcil. vəzifəĢinas. fərzĢinas.
ötəvləndirmək boynatdırmaq. boyununa qoymaq. ödəvləndirmək.
öhdələndirmək. zəmməsinə qoymaq.
ötəvlənmək ödəvlənmək. boynalmaq. boyun olmaq. öhdələnmək.
zəmməsinə götürmək.
ötəvli ödəvli. vəzifəli. cəvabdeh.
ötiq ödiq. üdiq. sevq.
ötilmək ötülmək. 1. qoyulmaq. güzəĢt edilmək. keçinmək. 1.
oxunmaq.
ötqəri 1. - dən ötqəri: yönü, illəti göstərir. dən ötüri. dən dolayı.
bundan ötəri: bundan dolayı. 2. icrayi.
ötqərmək iĢə qoymaq. icra edmək.
ötlək ödlək. 1. ənam. mükafat. ikram. 2. ödək. qorxaq. ürəksiz.
ötləqən ötəlgən. çox ötən. bir çeĢit sığırcıq.
ötləmək deyilən nəyi dinləmədən dalbadal qonuĢmaq.
ötmək 1. çanlamaq. çınlamaq. çan çan edmək. cingildəmək. 2.
yanmaq. yanqamaq. yanqlamaq. cingildəmək. tənin
salmaq. 3. qoymaq. güzəĢt edmək. keçmək.
bağıĢlamaq. boĢuqmaq. 4. tütmək. püləmək. oxumaq.
(aqustos böcəĞi) sır etmək.
- hamamın gubbaları ötürdü.
- qulağ ötmək: qulağın cingildəməsi, çınlaması, zəh çalması.
- borusu ötən: sözü keçən. sözdə qalmayan.
ötrü qoytu. qoyu. qutru. salı. burax. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə.
ötrü 1. türkcənin "yuvarlaq (: o. ö. u. ü)" səslərinə verilən adı.
2. zəmmə.
ötrümək ötürmək. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru
vermək. qutramaq. qutarmaq. buraxmaq. çıxarmaq. əfv
edmək.
ötrümka ödrümka. seçilmiĢ.
ötrünmə boĢunma. qaĢınma. burxılma.
ötrünmək qaĢınmaq. qaĢnamaq. boĢunmaq.
ötrüşmək 1. ötüĢtürmək. baĢdan eləmək. savmaq. yumĢaqlıqla
keçriĢmək. - ay canım mən bu qonaqları savıb sizə
qoğuĢaram. 2. savuĢmaq. keçiĢmək (# sıvışmaq:
örtüĢmək. yapıĢmaq).
öttük özötük. biyoqrafi.
ötuş ötuş bir çeĢit cocux oyununda "arqadaĢını. yanındakini. it"
anlamına söylənən söz.
ötücü otucu. sınıqçı. sınan, çıxan gəmikləri yerinə qoyan,
taxan sınıxçı, çıqıqçı.
ötük Ģəfaət. vasitə.
ötül ödül. önğdül. sovğat. hidyə. - ödül almaq: almaq.
qazanmaq.
ötülmək ötilmək. 1. qoyulmaq. güzəĢt edilmək. keçinmək. 2.
oxunmaq.
ötün ödün. əvəz. tə'viz.
ötünc ödünc. 1. borc. əğrəti. ariyət. 2. əğrəti. borc. ariyət. - yaya
qoymuĢ kiĢini əğrəti at, yol yarısı. - əğrəti kitab olmaz: kitab
borc verilməz.
ötün bağıĢ. əfv. məğfirət.
ötünmək - ürək ötünmək: ürəyi keçinmək.
ötür içün. illət. səbəb. - nə içün gəldiz. - bir içün tapdıda geddi.
ötüri - dən ötüri: dən ötqəri. yönü, illəti göstərir. dən dolayı. -
bundan ötəri: bundan dolayı.
ötürmək 1. ötrümək. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru
vermək. qutramaq. qutarmaq. buraxmaq. çıxarmaq. əfv
edmək. 2. qaĢımaq. boĢamaq. buraxmaq. 3. savmaq.
buraxmaq. qoğmaq. çıxarmaq. mürəxəs edmək. ruxsət
vermək. - gəvĢəklər savulsun iĢdən. - eĢqi sav baĢından
görərsən özünü. - sav baĢında ölkənin düĢməni qəddarıni. 4.
qomaq. bıraqmaq. vermək. vəz' edmək. - bunu hara
bırakım. - qanun bırakdılar. - onu mənə bırak.
- içəri ötürmək: içəri sipitləmək, sivitləmək. siyirmək. - nə
yemək varıdı içəri sipətlədi: içəri ötürdü.
ötürməmək buraxmamaq. tutmaq. yığmaq. çəkmək. - kəndini tutmaq.
- dilini tutmaq. - soluğun tutmaq.
ötürü qadınların ay baĢı. qadınları ay baĢı xəstələnməsi.
ötürülmək qonmaq. qonulmaq. qoyulmaq. buraxılmaq. tərk
olunmaq. - siqara qondu bitti.
ötüş 1. oxuma. təğənni. - bu nə gözəl ötüş. - gözəl ötüşlü quĢ.
2. bülbül.
ötüştürmək ötrüĢmək. baĢdan eləmək. savmaq . yumĢaqlıqla
qoğuĢaram.
ötütmək yırlatmaq. oxutmaq. üngətmək. öngətmək.
övənc ögənc. qüvənc. güvənc. bəgənc. kəndinə gögənən,
ögünən. fəxr edən. müftəxər. mütəkəbbir.
övəncmək ögəncmək. qurulmaq. ögünmək. övünmək. özsevmək.
xudpəsətlənmək. - iki söz öğrəndim diyə qurulmamalı. -
qurulub ĢiĢinmək kiĢiyə yaraĢmaz.
övəş ökəc. öyəc. üç yaĢda qoyun
övrək əvrək. evə, yapıya bağlı iĢ, süs.
övün öğün. kərə. yol. dəfə.
övünmək ögünmək. ögəncmək. övəncmək. özsevmək. qurulmaq.
öyəc ökəc. övəĢ. üç yaĢda qoyun
öyqə öykə. büqz > boğz. ürək qaralıq.
öyqünmək öykünmək. etgilənmək. mütəssir olmaq.
öylə 1. öyləlik. o yolda. öcüri. - öyləlik olmaz. - öyləlik yaĢamaq
olmaz. - öyləlik qayıtdıq gəldik. - öyləsi: öcürüsi. o türlü. o
türdə. 2. dahi. daha. eyzən. 3. eyləkə. ancılayın. andaq
mat. 4. öğlə. iĢ. güc. toxa. məĢquliyyət. - öyləisə:
öyləysə. ancılayın. öcürdüsə. öyləcə. 5. ortalığı götərən
söz. "öylə" uzaq ortağı göstərir.{"böylə" yaxın ortağı
göstərir. "şöylə" orta ortağı göstərir}.
- öyləcə: o üzdə. o yolda. elə o türdə. - öyləcə
söyləyəcəyim.
- öylə !: aha !. iĢtə !. al !. ala !.
- yenə öylə: öyləcə: kəzalikə. - o kəzalikə bu: o öyləcədə
bu. o yenədə bu.
öyləcə ancılayın. öyləysə. öyləisə. öcürdüsə. yenə öylə.
kəzalikə. - o kəzalikə bu: o öyləcədə bu. o yenədə bu.
öyləlik öylə. o yolda. öcüri. - öyləlik olmaz. - öyləlik yaĢamaq
olmaz. - öyləlik qayıtdıq gəldik.
öyləysə öyləisə. ancılayın. öcürdüsə. öyləcə.
öylükcığa evlik. evlük. vlilik.
öz 1. öd. özik. iki dağ arasındaki yol. geçit. 2. söz. fəlsəfə. -
bu iĢin özü, sözü nədir: bu iĢin fəlsəfəsi nədir. 3. təb'. -
özdən: təb'ən. - kəndini toplamaq: iyiləĢmək. - çox
keçmədən yaxcı özün topladı. - özün dartmaq: qafa
tutmaq. darqınlıqla özün çəkmək.
- özün saxlamaq: əlini tutmaq: əl uzatmamaq.
- özün ĢiĢirmək: kəndini satmaq.
- özündən çıxmaq: əldən ayadan gemək: əldən ayadan
çıxmaq.
- özündən çıxmıĢ: azqın. qılıfı çatlaq.
- özün batırmaq: tumanın doldurmaq donun doldurmaq.
özaqa özağa. özbəq. özbəy. bağımsız, baĢbaĢdaq kiĢi, el.
özbaşa özbaĢaq. baĢqa. müstəqil
özbaşaq özbaĢa. baĢqa. müstəqil
özbaşnalıq qaraquĢi. özsevərlik.- qaraquşi buyruğu: öz baĢına
verilən, sürülən söz. - qaraquşi sürmək: özbaĢnalıq edmək.
özbəq özbəy. özağa. bağımsız, baĢbaĢdaq kiĢi, el.
özdək qalaysız. içdən. doğal. doğru. doğurdan. yalansız. (#
üzdək).
özdək qaymaq. öz. - özlü topraq.
özə özkə. içə. - əzgi savıq əzləsən, özgə sınar.
özək Ģah damar.
özəl arnayıl4. ərəkcə4. tən4. məxsus.
özən 1. diqqət. - özən bəzən: çox səlqeylə yapılan süs. 2. yeltən.
yeltə. qiptə.
özənlə diqqətlə. sıqı sıqı. - sıqı sıqı baxmaq, dinləmək: özənlə,
diqqətlə baxmaq, dinləmək.
özənmək hazırlanmaq. yapınmaq. yeltənmək. qiptələnəmək.
nərsəni yapmağa çalıĢmaq, meyillənmək. - quĢ yavrusi
uçmağa yapınır.
özgərçilik yabançılıq. biqanəgi.
özgür atıq. azad.
özxandan özxanidan. soydan. elçin.
öz 1. iç. məğz. 2. nəfs. 3. xalis. covhər. 4. qaymaq. özdək. -
özlü topraq. 5. zat. 6. həqiqi. - öz oğlum.
- özünə çəkmək: almaq. cəzb edmək. - bu barçın su alır.
özqə özkə. 1. ağac özü. 2. özə. içə. - əzgi savıq əzləsən, özgə
sınar.
özqü özgü. özük. məxsus
özlək arzuçək. arzukeĢ. müĢtaq.
özləm iĢtiyaq. istək.
özləmək arzu çəkmək: müĢtaq olmaq.
- çox özləmək: çox arzulamaq. üzərinə titrəmək.
özləmək közləmək. küldə piĢirmək.
özlü ruhlu. canlı.
özlük mənlik. qurur. covhər. maddə.
özötük öttük. biyoqrafi.
özsevər enlin. ənlin. xudpəsəd. qurulu. qurlu (< qurulmaq).
xudpəsənd. satan.
özsevərlik qaraquĢi. özbaĢnalıq. mənmən. xodpəsəndlik. - qaraquşi
buyruğu: öz baĢına verilən, sürülən söz. - qaraquşi
sürmək: özbaĢnalıq edmək.
özsevmək qurulmaq. ögəncmək. övəncmək. ögünmək. övünmək.
özüq özük. özgü. məxsus
özünə ləhinə.
paçavra 1. cırım cında. 2. tikə parça. aĢpazxana yağlığı, dəsmalı.
3. köyköhnə. kəkiz. kənğiz. kəniz.gəbə əsgisi.
paçavraçı cırım cındaçı. köv köhnəçi.
paçraz ( paç < met > çap < met > çar). çarpaz. çapraz.
paçut böyük parça. - bir paçut: bir böyük bölüm.
paxır2 bakır1. mis. - paxır para: manqur. mangır.
paket paket. bəkit. kip. kif. gilip. gilif. qınıf. qılıf. qılab, ğilaf,
paketləmək torlamaq. dövrləmək. dövrələmək. dövürləmək.
toplamaq. devĢirmək. buxcalamaq. boğcalamaq.
pala bala. - quş palazı: quĢ balası: quĢ yavrusu.
palamaq iĢlətmək. istifadə edmək.
palamut - palamut otu: sarımsaq otu. həĢiĢeyi buqələmun. qurtlıca.
çeĢitlərindən: saçaqlı qurtlıca, ağ qurtlıca.
palan səmər. yüklük. çul. çulaq.
- dəvəyə vurulan kiçik palan: qavut. havut.
- bir çeşit böyük səmər, palan: kürtün
palançı səmərçi. yüklükçi. çulçu. çulaqçı.
palasınma : yastısına. nərsənin yatsısına eninə qoymaq. (#
qılıclama).
palçıq - qünəşi palçıqla sıvamaq: açıq aĢgar nərsə örtüb basırmaq
istəmək.
paletqa paltaq. basılan. batılan. qoyulan yer.
paltaq paletqa. basılan. batılan. qoyulan yer.
paltar geyim. qurĢaq. quĢaq. kəsi (< kəsmək). geysi. biçi.
bezdən biçilmiĢ.
- orta quşaq: aralıq geyim. əl geyim. bayağı qapsam, geyim.
(# qopsam: rəsmi). - quĢaq atmaq: soyunmaq. dincəlmək. -
quşaq çözmək: əl suya yetirmək. - eşik paltarı: eĢik.
- kəsi biçmək: biçi kəsmək: paltar biçmək.
- kəsi daşı: bulaq çay yanında palatarı döğərək yumağa özəl
yassı daĢ.
- iki qulaqlı paltar asqısı: qoç buynuzu.
- iş paltarı: tozluq. önlük. peĢgirə.
- kəndinə paltar yapdırmaq: kəsinmək.
- paltar sırıqı: gecim sırıq. geyzim sırıq: paltar, geyim
- sıqı paltar: dar paltar.
paltarçı geyimçi. quĢaqçı. gürĢaqçı. qurĢaqçı.
palto beĢman9.
pampers bürgək > puĢək. bağırdaq.
papağ qaplat. paplaq. qaplat.
papağan tuti. - tuti namə: köksüz təməlsiz, böĢ uydurma sözlər.
paplaq qaplat. papağ. qaplat.
papuş <> qapuş. - yarım qapuş: sürtük.
para ( p <> y ) yara. paraç. parça. yarıl.
- parasız olana deyilir: tırılın biri tırıl.
- paxır para: manqur. mangır.
- para qıyan: sərraf. qıyıcı.
paraç parça. para. yarıl.
paraçul iki ağacı yan yana, qovuĢuq yaxud aralı birbirinə
bağlayan yanqılıc qoyulan ağac.
paraq <> fərax.darıxmaz. dar olmayan. açıq.
paralamaq paramaq. parçalamaq. yaramaq. yarmaq. sanamaq.
doğramaq.
paralanma toğram. doğrum. kəsim. kəsilmə.
paralayan yarıcı. yarcı. ayıran. yaran. açan. kəsən.
paramaq paralamaq. parçalamaq. yaramaq. yarmaq.
parasız - parasız qalmaq: qoquzlamaq. yoxsullanmaq. zügürtləmək.
parasızlaşmaq tırıllamaq. yoxsullaĢmaq. - nədən belə tırılladın.
parasızlıq qoquzluq. yoxsulluq. zügürtlük.
parç tökük. tüng.
parça 1. qanat. qısım. bölük. cüz'. san. kəsik. qətə. - san san:
parça parça. yırıq yırıq. cırıq cırıq. - san san olmuĢ
ürəyimdən xəbərin yoxdu sənin. 2. çit. çıtıq. çatıq. toxu.
toxunmuĢ nərsə. kirbas > kərbas. toxunmuĢ basılmıĢ.
bez. 3. məvadd. kərəstə (< kərmək). əbzar. vəsayil. - bu
baĢmaqçı iyi kərəstələr kullanmır. - iyi kərəstəli yapı. -
pozuq kərəstə. 1. paraç. para. yarıl. bal. tikə.
- parça topu: taqa.- sopalı taqa. - bir taqa Ģal. - altın uluq
taqa: som sırmalı taqa. qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ parça topu.
- parçanın dolaşığı, qırışığı: qamba.
- parçada olan enli yol, çubuq, çapuq: sopa. - sopalı
qumaş.
- qumaşın, parçanın qırağında olan tikinti, çevrinti:
qıvırma. qıvrıntı. əğrətin. bükünti. qatlama. qıyıntı. basdırma.
- bu yəmĢəyin qıvrıntısı qaba düĢmüĢ. - qoşa qıvrıntı: bu
parçalamaq paramaq. paralamaq. yaramaq. yarmaq.
parçalanmış əndəvənd. əndəvənd. tarımar. pozqun.
parıldama yalabıq. parıldı. ıĢıldayan. parlayan. parıldayan.
parıldamaq - par par parıldamaq, yaxud aralıq aralıq parıldamaq:
yıldıramaq.
parıldamaq parlamaq. yalabımaq. ıĢıldamaq.
parıldayan yaldıraq. parlaq.
parıldı parıldama. yalabıq. ıĢıldayan. parlayan. parıldayan.
parlaq duru. təpən (> taban). qünəĢ kimi. yal. yaldıraq.
parıldayan. yaltrıq. süslü. yoldruq. yuldruq. cilalı.
parlaqlıq yalınğ. təĢə'Ģü'.
parlamaq parıldamaq. yalabımaq. ıĢıldamaq. yalınğlamaq.
parlayan parıldama. yalabıq. parıldı. ıĢıldayan. parıldayan.
dirəxĢan. yıldırayıcı. yıldıran. dirəxĢan. - yalabıq saçlar. -
par par parlayan: yıldıraq.
parnik ser. soba. gülxana.
parpa (balıq) qalxan yavrısı.
parpulamaq oxunmuĢ su ilə quduz heyvanı ovsunlamaq.
parpul quduz heyvan.
pars pors. - iki kəski yemək: iki porsyon yemək.
parsa 1. kiçik təpsi, sini. göstəriĢlərdə para yığmaq üçün dövrə
gəzdirilən sini. - parsayı gəzdirmək, dolaĢdırmaq. 2.
böyləliklə, dilənçiliklə yığalan para. - parsa toplamaq. -
parsa bir Ģey olmadı: para çıxmadı.
parsal əsgi püsgi, yırtıq. - parsal paltar.
partlaq yırtlaq. yartlaq. yarılmıĢ. yırtılmıĢ. açılmıĢ.- yırtlaq göz.
parufars < baluq. kürək biçimində olub, qayıq sürməyə yarar
kürək.
pas pus. bulantı suyun qabda buraqtığı bar, iz, bar. bur. bor.
bora. kir.
- bor bağlamaq. - borca qoymaq.
- dil pası. - diş pası.
- pas açmaq: pası gidərib parlatmaq.
- pas tutmaq: paslanmaq.
- yenikli pas: daĢ dəmiri yeyib dəlik deĢik edən pas.
qarıncalanma. dəmir, daĢ qarıncası.
pasaq pasaqlı. kirli. barlı.
pasaqlı 1. kirli. pasaq. barlı. 2. biçimsiz. çapaçul. salqım saçaq.
pasıq basıq. basılmıĢ. əzik. əzilmiĢ. pozuq.
paslı kirli. yağlı. - yağlı paltar.
pasox < basuq. cəvab. basılıb soxulan nərsə.
paşa baĢa. baĢda olan. baĢ ağa.
pat - pat burun: yasdım. patqa. yastı, basıq burun.
patadaq patadan. birdən. ansızın. - patadan, patadaq bir qonaq
gəldi. - patadan iĢgillər çıxdı.
patadan patadaq. birdən. ansızın. - patadan, patadaq bir qonaq
gəldi. - patadan iĢgillər çıxdı.
pataqlamaq pat küt deyə döğmək. tapaqlamaq. təpikləmək. vurmaq.
patava qıç dolağı. qıça geyilən tozluq.
patavar tolaq. dolaq. tozluq yerinə baldıra dolağan, bağlanan
keçə çuxa qırağı, Ģəriti.
patenta cavaz. gədik.
patır - patır patır: - patır kütür: tap tap. tabıldada tabbıldada.
patırdı Ģamata. vəlvələ. gurultu. qarıĢıq səslər.- cocuqların
gurultusu. - gurultu patırdı dinləyəməm.
patırdılı gurultulu. gütürdili. kütürdili.- çox gütürdili Ģəhirdir burası. -
patırdılı kütürdili iĢlərdən bezaram.
patırtı alan. gurultu. suntur. səntur. santur. gurultu. Ģamata.
dəbdəbə.
patırtılı sunturli. sənturli. santurlı. gurultulu. Ģamatalı. dəbdəbəli.
patqa yastı, basıq burun. pat burun. yasdım.
patlaqıc patlanğıc. cocuqların qamıĢdan, kağızdan yapılmıĢ ağız
tüfəyi, oxu. - mədrəsəyə patlanğıc qadağadı. - patlağıca
çətənə qoyub, piliyib vurdu gözün çıxartdı. - ağız patlanğıcı:
ğıcırlı saqqız.
patlaq pıtlaq. 1. yarıq. yarılmıĢ. açılmıĢ. - patlaq potun. - patlaq
qabar. 2. çıxıntılı. dıĢra fırlamıĢ, vurmuĢ. - patlaq göz. 3.
birdən birə çıxmaq. - patlaq vermək: ansızın çıxı vermək.
3. tutuĢmuĢ. alıĢmıĢ. - patlaqlığı boĢ ver: itiliyi, hizliyi,
qabalığı burax.
patlamaq 1. səslə çatlamaq. - bomba patladı. 2. söküb çıxarmaq,
açmaq. fırlatmaq. - gözü patlamaq. 3. təpəyi atmaq.
- ödü patlamaq: çox qorxmaq.
- qursağım patladı: çox söylədim. çox bağırdım.
- qabağ başına patlamaq: acısın, pis sonucun çəkmək.
- patlamadan ya: cırıma ! yarılma! döz də !. hövüllənmə !.
patlıcan - patlıcan (qərə badımcan) oturtması: təkər təkər kəsilmiĢ
patlıcanla qiymədən yapılmıĢ yemək.
patmanaq Batman. bat. bət. ağır. güclü. qalın. dayaqlı. iti. samballı.
patra - çatra patra: lala pitik. yalan yalnıĢ. - ingilizcəni çala patra
qonuĢur.
pay qısıt. kəsi. nəsib.
- önə sürülən pay: önqü. öngü. porsiyon.
paya 1. götürgüc. tayaq. dayaq. dəstək. qapı arxasına, duvara
dayanan gügər ( güclədən). - qapı dayağı. 2 . qədəmə.
basamaq. 3. rütbə. dərəcə. qədər (qəd < met > dəq)
dəğər - uca dəğərli: ali rütbəli. 4. s səki. səggi.
payak peyk. yapaq. elçi. savaç. qasid.
payapay təqiĢ toquĢ. mübadilə.
payçı ölĢən. bölĢən. səhamdar. hissədar.
paydaş olmaq omuz öpüĢmək. tay ba tay gəlmək, olmaq.
paylama çıxıĢma. vəriĢ. veriĢ. tə'ziz.
paylama tərsləmə. azarlama. tobix.
paylamaq 1. qaqımaq. incitmək. azarlamaq. qalaylamaq.
danlamaq. yermək. əzmək. tə'ziz edmək. tobixləmək.
təpikləmək. sərzəniĢ edmək. məzzəmət edmək. 2.
bölüĢtürmək. ölüĢtürmək.
paylaşan ölüĢçi. (. <> b ) bölüĢçi.
paylaşmaq bölüĢmək. - qoz paylaşmaq: {1. uzlaĢmaq. uylaĢmaq.
yollaĢmaq. quraĢmaq. saziĢ edmək. - savaĢların buraxıb,
qozların paylaĢırlar. 2. güclə həqqini əldə edmək. - dur bir,
mən onla qozumu palaĢıram, səndə görərsin}.
paylaşmaq ölüĢmək (. <> b ) bölüĢmək.- bunları ortazda ölüşün. -
paytalı payıdar. davamlı. atımlı.
pazı - qara pazı: büstəlik. püstüli.
peç - ocağın sobanın, peçin buru başı: qoğan. qovan. - külək
peçə yəmĢək. yaĢmaq.
peçətə yağlıq. kir silmək üçün parça. əl bezi. dəsmal.
pencər < biçrən. biçilib yeyilən nərsə.
peşə düzlə. iĢ. sən'ət.
peşmanlaşmaq - töqünmək. döğünmək: peĢmanlıqdan baĢına dizinə
vurmaq.
peşşaş piĢkeĢ. çəki. çəkiĢ. sunu. sunuĢ.
pey peq. bək (baq. bək. buq. biq. hər nəyin bayı, bəyi, beyi,
dayağı, payağı, dibi, kökü, sonu.
peyğəmbər yalavac ( < yol + avac). savaçı. savçı.
peyk payak. yapaq. elçi. savaç. qasid.
peyləmək dibləmək. sonğlamaq. sonlamaq. izləmək.
peyvənd vurmaq yetəkləmək. aĢılamaq. aĢlatmaq.
peyvənd qoĢma. aĢı.
pezəvəng kərsələ. qaltaban. dəyyus. namussuz. Ģərəfsiz.
qaltaban. arsız. namussuz. qaltaban. qurumsaq.
qurumsaq. dəyyus. qaltaban. quduĢ. xuduĢ. dəyyus.
pezəvənglik kərətəlik. dəyyusluq. qaltabanlıq. namussuzluq.
qaltabanlıq. qurumsaqlıq.
pəçək biçək. kəsbət. kisvət (< kəsmək). nərsiyə uyqun kəsilən
parça, örtük.
pəçə üz örtüyü. nuqab.
pədo çirağ. Ģayıt. yanaĢma.
pəhləvan pəkləvan. iqit. balkan.
pəxləmək (çivinin ucun) burçınlamaq. pərçinləmək. qamamaq.
pək (p <> b ). bək. bərk.
pəkləşmək pəkləĢmək. bərkləĢmək. qatılmaq. qatılaĢmaq.
sərtləĢmək.- bu toprağ günəĢlə bərk qatıldı.
pəqlə pəxlə. (< bağ). tikiĢ. dərzilik.
pəqləvan pəhləvan. iqit. balkan.
pəltək dil basıqlığı. kəkəmə kimsə. kəkik. kəvgək. kəfgək.
pəmbəçub tıxacaq. küpək. kauçu.
pənahqah < pənəkə. tənəkə. yalı. yalqı. yalıq. qoraq.
pəncə qapaz > qəbzə (< qab). çənqə. avuc.
- bu onun qapazındadır: tərrüfündədir.
- bir pəncə: bir avuc dolusu. bir tutam. bir qapaz. bir qəbzə.
- bir qapaz topraq.
- quş pəncəsi: qıynaq.
- qartal pəncəsi: düğümlü bir kök.
pəncərə - pəncərə qurbağacığı: pəncərəni arxadan çərçiviyə kipləyən
iki ĢiĢi, qaldırıb yendirmək üçün, dəmirdən.
- sağır pəncərə: kor pəncərə.
pəncərə - türmədə barmaqlı dəmir pəncərə: quzğuncıq.
pənəkə tənəkə. pənahqah. yalı. yalqı. yalıq. qoraq.
pənir uyutma. - o uyutma uyutdu: o pənir çaldı. - peynir yapmaq:
uyutmaq. yoğurmaq.
- iplik pəniri: bir çeĢit pənir.
- yağsız pənir: yoğurt pəniri: kəĢ. kəç. çək. yoğurt pəniri.
- pənir mayası: çoban mayası. süt otu.
- bir çeşit pənir: kəsmik <> kəmsik.
pərçəm burkam. burakı. baĢ saçında bıraxılan saç bölümü,
quruğu.
pərçəm küciq. təpə saçı.
pərçin (p <> b ) bərkin. barçın ( < birkitmə). 1. çəpər. bir yerin
çevrəsin qorumaq, sağlamaq üçün daĢ çanqıl, çalı çırpıdan
kiçik duvar bərkitmə. 2. nərsəni bir birbirinə keçirdib
birikitib, bərkitmə. - pərçinmiş ikini birbirindən ayırmaq çox
zordur.
pərçinləmək (çivinin ucun) burçınlamaq. pəxləmək. qamamaq.
pərdax açar. acar. sılağ. sığal. cıla.
pərdaxçı açqıçı. sığalçı. cilaçi.
pərdaxlamaq açmaq. acarlamaq. sılağlamaq. sığallamaq. cılalamaq.
pərdə küsük. qısıq. örtü. qapurta. örtük. tarı. darı. taxılan,
örtülən nərsə. tutuq. örtük. yaĢmaq. ur. hayil. qoyma
aralıq.
- burun pərdəsi: burnun iki bacası arasında olan zar.
- pərdə kimi uzatmaq: çəkdirmək. gərdirmək. asdırmaq.-
nərdivanın baĢına bir sarqı gərdirməli.
pərdəlik tutuqluq. örtüklik. yaĢmaqlıq.
pərdi - pərdilik sərilən ağaclar. - sərən biçməsi: sərənlik ağacdan
biçilmiĢ təxdə.
pərəstiş edmək < barsatmaq. barastılamaq. tapalamaq. təpələmək.
qaldırmaq
pərişanfars qusqunsuz. quĢqunsuz. barıĢan. buruĢqan. ürpək.
tükləri biz biz, miz miz ĢiĢmiĢ. qarıĢıq. durmu. burĢan.
saçıq. dağınıq. toplı olmayan. yavan. yayvan. ğeyri
məzbut. dalğın. pozğun. - pərişan olmaq: saçılmaq.
dağılmaq.
- pərişan olmaq: dağılmaq. yıxılmaq. solmaq. pozulmaq.
büzülmək.
pərişanlıq toplu olmayan. yaymaçı. dağınıq. dağqınıqlıq. yavanlıq.
yayvanlıq.
pərtavlamaq huvlamaq. fırlatıb atmaq.
pərvanə cavaz. gədik. patenta.
pərvəri barvarı. aĢılama. (suyu soğutmaq) bəcəri. bəsri. bəsəri.
becərilmiĢ.
pərvəri əkdi. becərilmiĢ. tərbiyəli. ədəbli. mürəttəb. - əkdi su:
pərvəri su. - əkdi uĢaq: tərbiyəli. becərilmiĢ uĢaq.
pəstər <> pıstır <> bəstərfars <> bastar. altlıq. altda olan. yataq.
yatlaq.
pətək qoğan. qovan. kovan. (boĢ). {< kov. kav. kəv. kəvmək}.
göməc. - göməc balı: əriməmiĢ bal. - arı qoğanı {1. arı
yuvası. 2. çox qalabalıq yer.}. - qoğan otu: yüksük otu. -
qoğan çiçəyi: arı üĢən, yığıĢan çiçək. oğul otu.
pətən pətəng. pətənə (< bitik: pitik. yazı). 1. cavaz. pərvanə.
icazə. 2. təzkirə. 3. nusxə. 4. kağız. sənəd. - arın pətənə:
xəstə olmadığını göstərən kağaz. - bulaĢıq pətənə: xətə
olduğunu göstərir kağaz.
pətənq pətəng. pətən. pətənə (< bitik: pitik. yazı). 1. cavaz.
pərvanə. icazə. 2. təzkirə. 3. nusxə. 4. kağız. sənəd. -
arın pətənə: xəstə olmadığını göstərən kağaz. - bulaĢıq
pətənə: xətə olduğunu göstərir kağaz.
piç ivli çivi.
pıçağ - yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı.
- pıçaq qılıfı: qını. qabı.
- ağzını pıçaq açmaz: çox tutqun, kədərli.
- burun pıçağı: oymaçı, xərrat pıçağı.
- pıçaq pıçağa gəldilər: birbirinə pıçaq çəkdilər.
- iki yanı kəsgin, sivri uclu, ənli pıçaq: qama. qəmə. -
qəmə çəkmək. - qəmə qəməyə gəlmək: qəmə ilə
vuruĢmaq.
- yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı.
pixfars < bık. bük. çalpıq. göz poxu.
pixtənfars < bık. bük. burmaq. bükmək.
pıqıt pıkıt. bıkıt. quyuq. kifir. kəsif. qatıl. qalın. aĢıq.
pıqıtlıq pıkıtlıq. bıkıtlıq. pıxtılıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik.
pıqtılıq pıxtılıq. pıkıtlıq. bıkıtlıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik.
pıqtlanmaq pıxtlanmaq. quyulaĢmaq. qatılmaq. quyuqlaĢmaq.- yoğurt
qatıldı. - qan qatıldı.
pilək pülək. yapuq.
piləsgən ( p <> d ) < dirəsgən. dirəgən. dirəyən. çəkəçək 1.
dabançəkən.
piləsgən kərətə. çəkicək. çəkəcək. qondara kimi baĢmaqları
ayağa geyməkdə yarayan buynuzdan, sümükdən,
dəmirdən olan yasıq arac.
piliç - böyük piliç: yarğa.
pillə ayaq. basamac. ayaq basılan yer.
pilov - salma pilov: düğü ilə baĢqa göy otlarla qarıĢılıb suda
piĢirilmiĢ pilov.
- pilov qazanı: quĢluq. quĢlıq.
- süzmə pilov: çilov.
pinar binğar. binar. bunğar. bunar. yerdən çıxan su. suyun
pinc - pincin başına keçirilən vaşar: vaĢar. somi. somun. sumun.
pinə munğuzgək. buynuzqək. çalıĢma üzündən əldə çıxan
qatılıq. urğun. qabarcıq. - baĢmaqçının əli gəzən
urğununa tutulur.
pinəçi yamaqçı. yamaçı
pinəkləmə uyuqlama. ımızğanma.
pinti xəsis. kəsmük. ağın. axın. qıtmır. qısmır.
pipik ( p <> . ) ibik.
pir qoca. Ģeyx. - qoca olmaq. qocalığa çatmaq.
pirahənfars < burkan (burmaq. bürgəmək: örtmək.) . örtən. gömütən.
gömlək.
piramunfars < burkan (burmaq. bürgəmək: örtmək.).
pırlanqıc fırıldaq. topaç. cocuqların qıbacla (iplə) döndürdükləri,
təxdədən olub, soba (məxrut) biçimində, ucunda sivri
bir çivisi olan oyuncaq:
pırraq - pırraq, bərraq olmayan: təsfiyə olunmayan. bulanıqlı. tortlı.
tortılı. dürtli. kədir.
pirvə birə. abco. arpa suyu.
pis 1. acı. iti. yaxĢıqsız. oxarsız. qaba. sərt. kötü. qaqa. (#
cici: yaxcı). man. məngəlli. iradlı. ayıblı. 2. ağ (< ağı). -
bu iĢimizdə ağ oldu. - ağ oldu iĢlərimiz. 3. naçar9. kötü. - çox
naçara düĢdük. - naçara düĢən çara arar.
- manlı iş: pis iĢ.
- acı söz.
- pis görünmək: uymamaq. uyuĢmamaq. sırıtmaq. gözə
taxılmaq. gözə girmək.- bu parçada ağınan qara sırıtır.
- pis düşünən: pisikçi. kəm sanıcı. bədxah. {# uğur sanıcı:
xeyir sanıcı: uğurçu. xeyirdah}.
- pis xuyluq: əkĢilik. əksilik. turĢluq. tərslik. sərtlik.
pisçil bədxah. - pisçillərin tə'ninə uğraĢmadan əvvəl.
pisə - pisə adlanmaq: götülənmək. kötülənmək. pisəlmək.
pozulmaq. itiham olmaq.
pisəlmək qaqalĢmaq. kötüləĢmək.
pisikçi kəm sanıcı. pis düĢünən. bədxah. {# uğur sanıcı: xeyir
sanıcı: uğurçu. xeyirdah}.
pısıq yassı. yatıq. - yatıq su qabı.
pısırıq ətinə dolğun. tıqnaz.
pisləmək alçatmaq. kəmətmək. basalamaq. təhqirləmək. sıçmaq.
tərsləmək. yəstəkləmək. eĢiyə gedmək. dıĢqarmaq.
sıçmaq.
pislik boq. buq. bük. pox. nəcis. mürdar. qaqa. nəcis. qazuvat.
pox. töküntü. yıxıntı. - uĢağın qaqası var. - qaqasını
edəcək.
pıstır <> pəstər <> bəstərfars <> bastar. altlıq. altda olan. yataq.
yatlaq.
pişik püĢük. - aradan qara pişik keçmək: arası pozuĢmaq. -
aranızdan qara piĢik keçdimi.
pişirmək - qorın üstündə piĢirmək.
pişirmək - yarım çiğ pişirmək: tavlamaq. ölütmək.
pişkeş peĢĢaĢ. çəki. çəkiĢ. sunu. sunuĢ.
pişmək iyi piĢməmiĢ. tiri. diri. dirik. tirik. canlı. çiğ. - bu ət bərk
diridir. - pilavın dənələri diridir.
pişməmiş yonulmamıĢ. yoğun. çiğ.qaba. xam. xam. tor. toy. çiğ.
yetinməmiĢ. əcəmi. gənc olan.
pişmiş olqun. yekkə. görmüĢ. keçitmiĢ. bacarmıĢ. salqun.
varqun. çəpər. çaqqun. mücərrəb.
pitik - lala pitik: çatra patra: yalan yalnıĢ. - ingilizcəni çala patra
qonuĢur.
pıtlaq patlaq. 1. yarıq. yarılmıĢ. açılmıĢ. - patlaq potun. - patlaq
qabar. 2. çıxıntılı. dıĢra fırlamıĢ, vurmuĢ. - patlaq göz. 3.
birdən birə çıxmaq. - patlaq vermək: ansızın çıxı vermək.
pıtlaş - çox pıtlaş: qarĢ murĢ. qarma qarĢ. qarĢıq. qarıĢıq.
müĢəvvəĢ.
pıtraq butraq. bax > bıtraq. bərk sıx bitmiĢ. - quzi pıtrağı: qoyun
otu: ağır otu.
piyada baydaq. yayaq.
poğur buğur. buxur. 1. dəvə ayqırı. 2. qızqın dəvə.
pox boq. buq. bük. 1. pislik. nəcis. mürdar. 2. zərər. pis bir
hələ.
poq pox. boq. - tavşan boqi ( poxu): nə yazığı ( zərəri) nədə
asısı ( faydası) toxunan kişi.
poq pox. buraĢ. artıq. qazuvat. töküntü. yıxıntı. pislik.
pomad yaldız. ağrıyan, yarılmıĢ yerə sürülən mərhəm, yağ.
pors pars. - iki kəski yemək: iki porsyon yemək.
porsuq salıq. salqı. sarqıq. solpuq.
porz pürüz. pürz. ülqün. məxmər hovlə kimi nərsələrin kiçik
tükləri.
post pust. (örtən). qapuq
pota Çaqfars.
potlı - qırmalı potlı: potur. potur çotur. buruĢuq. buruĢmuĢ. qırıĢıq.
qırıĢmıĢ.
potur 1. potur çotur. qırmalı potlı. buruĢuq. buruĢmuĢ. qırıĢıq.
qırıĢmıĢ. 2. qırma. sason. 3. qırıĢıq olan nərsə. -
damağın poturu. 4. üsti genə bol, altı güdə dar Ģalvar.
qıçı (yançaqı, göt bölümü) çox gen, bol, çoxlu qırmaları
olub, bacağa (baldıra) doğru enənərkən sıx olub,
daralan tuman, Ģalvar. bolağ. dağ Ģalvarı. - potur
geyinmək. - poturlı: dağ Ģalvarlı.
- potur tozluğu: tozdan qorunmağa özgü , məxsus arac.
baldırı tozdan çamurdan qorumaq üçün çoxa, keçə paçalıq,
ki potura (üsti genə bol, altı güdə dar Ģalvar) bitiĢikdə olur,
yaxud ayrı, əğrətidə olur.
poz ləkə. xal.
pozaq xəraba.
pozan toxunlı. toxnaqlı. zərərli. ziyanlı. - bunun bizə toxunlusun
ayırın. - bundan nə toxunlu söz gözlənilir. - bir belə toxnaqlı
iĢlərin altından çıxmaq olmaz.
pozdənğləmək pozulub oturmaq.
pozdurmaq zərər yetdirmək. toqundurmaq. ziyan verdirmək.- heç
kimə toxundurmayın. - qonĢu qonĢuya toxundurmasın.
pozğun xərab. dalğın. pəriĢan. məğlub. münhəzim.
pozıntı 1. xaraba. töküntü. 1. düzənsiz. nizamsız. - pozuq düzən.
1. ufaq təfəq nərsə. - pozuq para.
- başı pozuq çəri: qeyri müntəzəm əsgər.
- çiçək pozuğu: çiçək xəstəliyindən üzi dəlik deĢik olan.
çopur.
pozqun əndəvənd. əndəvənd. tarımar. parçalanmıĢ.
pozlu 1. mat. donuq. tumuq boyalı. 2. ləkəli. xallı.
pozma 1. fəsx. 2. ixlal. 3. ifsad. fəsad. pozun. toxnaq. toqun.
zərər. ziyan. qaldırma. ilğa. qırma. çözmə. nəqz pozuĢ.
fəsad. tələfləmə. itlaf. pozum. ifsad. üzüm. təxrib. -
görəvləri pozma, qaldırma. - bunun bizə toxunu yoxdur. -
bundan nə toxun gözlənilir. - bir belə toxnaqın altından
çıxmaq olmaz.
pozmaçı əsgiçi. tə'mirçi. mərəmmətçi.

pozmaq batırmaq. xərablamaq. sarsımaq. yıxrmaq. xərablamaq.
ziyan vermək. sındırmaq. qırmaq. batırmaq. məğlub
edmək. sıymaq. qırmaq. kəsmək. əzmək. basıb yox
edmək. ursalamaq. ölüĢgətmək. soldurmaq. əsgitmək.
zərər yetirmək. ziyan vermək. toxunmaq. yaramamaq.
rahatsızlamaq. - bu gubba gubba qulğıma toxunur. - heç
kimə toxunmuyun. - qonĢu qonĢuya toxunarmı. - hər
yeməyin çoxu toxunur.
pozuq
pozuq 1. qırıq. sınıq. basıq. basılmıĢ. əzik. əzilmiĢ. iğdin.
qoxumuĢ. iylənmiĢ. izbə. xaraba.- izbə yer. 2. sınıq.
pozulmuĢ. sınıq.məğlub. 3. fasid. xərab. - pozuq saat. -
pozuq yemiĢ. 4. sarsıl. zərər. ziyan. 5. əxlaqsız. 6. bəd
əxlaq. uymaz. 7. əkmir. əkir. bədəxlaq. iti xuylu. 8.
naçar9. xərab. - naçar mal. 9. qoxumuĢ. iylənmiĢ. 10.
pozma. toxnaq. toqun. zərər. ziyan. - bunun bizə toxunu
yoxdur. - bundan nə toxun gözlənilir. - bir belə toxnaqın
altından çıxmaq olmaz. - pozuq yolla, güclə, zorla, alınmış
mal: qaparuz. qapsı. 11. münhərif.
- tutamı pozuq. - pozuq aqçə. {# sağ aqçə: altın yerinə
iĢləyən para}.
pozuqluq kəsiklik. qırıqlıq. - süt kəsikliyi.
pozuqmayan tıxanmamıĢ. açıq. iĢlək
pozul üzük. xərab.
pozulma - sınılan, Ģikəst yeyilən yer. pozulma, məğlubiyyət yeri:
sındığı. sındırği.- çaldıran sındığı.
pozulma dəgiĢmə. dönmə. sapma. qırıq. qırqılıq. fəsad. inhiraf.
sarsılıĢ. düĢmə. - bu ısıtmadan çox sasılışım oldu.
pozulma yıxım. düĢmə. xərablıq. viranlıq.
pozulmaq 1. solmaq. büzülmək. pəriĢan olmaq. 2. yıxılmaq.
xərablanmaq. viran olmaq. ağırlaĢmaq. iylənmək.
qoxumaq. götülənmək. kötülənmək. pisəlmək. pisə
adlanmaq. itiham olmaq. sarsılmaq. ziyan görmək.
xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək. iklənmək.
yiklənmək. qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq.
çorlanmaq. yıtlanmaq. yıdlanmaq. qoxumaq.
- bu xəstəlikdən çox sarsıldım. - alıĢ veriĢimdə sarsıldım. -
yemək ağırlaşdı.
- bənzi pozulmaq: bənzi atmaq: bənzi uçmaq: sararmaq.
pozulmuş sınıq. pozuq. məğlub.
pozum pozma. ifsad. üzüm. təxrib.
pozumu - bağ pozumu: bağın yığılan, dərilib bitən çağı.
pozuş pozma. fəsad.
pozuşmaq ara açılmaq.
pörtmə qapusqa. qapatma. qapturma. yumĢaq, açıq, gəvik
piĢmiĢ ət yeməyi.
pul bənək. ləkə. xal. - bənək bənək: ləkə ləkə. xal xal. pul pul. -
bənəkli bəniz: xallı üz.
- pullu, düğməli cübbə: qalmaqı. bir çeĢit çuqal, bəkitvan,
qalxan, zireh.
pullu zəngin. yağlı.- yağlı alıcıdı.
pulluq - böyük pulluq, bağluq, saxluq: qutan. qotan.
pus pas. 1. bulantı suyun qabda buraqtığı bar, iz, bar. bur.
bor. bora. - bor bağlamaq. - borca qoymaq. 2. ağacdan
axan kiriggə.
pusalı tortlı. tortılı. dürtli. köçəkli. köçələkli. çökünrüli. bulanıqlı.
pusat busat. bəsat. basat. yat. yataq. yataqan. qalxan zireh
pusı kəmin. tuzaq. duzaq ( tutsaq < tutmaq). - ona (kəndisinə)
duzaq qurmuĢlar.
pusqlanmaq pusquda yatmaq. kəminləmək.
pusqu pusu. kəmin.
pusu kündə. kəmin. - kündədə yatmaq. - kündə qurmaq.
pusu pusqu. kəmin.
puş < bük. bürk. coĢun. zireh.
puşaqa buĢaq. buĢqan. kədərli. içi sıxıntılı. qussəli. tutuq.
puşalmaq örtünmək # boşalmaq: lütlənmək.
puşək < bürgək. pampers. bağırdaq.
püfləmə püləmə. üfləmə. ĢiĢirmə.
pülək pilək. yapuq.
püləmə püfləmə. üfləmə. ĢiĢirmə.
püləmək tütmək. ötmək. oxumaq.
pürsəng - ağız pürsəngi: ağız virdi.
pürsümək solmaq. ölüĢgəmək.
pürtük burtuk. burĢuq. qıvraq. - qıvraq saç.
pürüz pürz. porz. ülqün. məxmər hovlə kimi nərsələrin kiçik
tükləri.
pürüzlənmək çatallaĢmaq. budaqlanmaq. qollanmaq. dallanmaq.
iĢgilləĢmək. müĢgülləĢmək. bürküĢmək. - iĢ budaqlandı.
pürz pürüz. porz. ülqün. məxmər hovlə kimi nərsələrin kiçik
tükləri.
püs sis. yerə enən bulut. Ģeh, yaĢ, sulu, çilli duman. tuman.
duman. sis. toz.
püsat yat. cəhaz. mühümmat. silah. - yat yarağ: silah o
mühümmat.
püsgürmək dağıtmaq. saçmaq. - ot püsgürən dağ: yanar dağ: burkan.
volkan.
- geri püskürmək: tısqırmaq. tıqsırmaq. tüskürmək. dəf'
edmək.
püsgürtmək itələmək. itmək. geriyə çəkdirmək. - bu barut tüfəngi
təpdirir.
püstə bax > bəstik. - püstə qapuzağı, kimə (gəmi) olmaz: püstə
qabuğundan gəmi olmaz.
püstüli büstəlik. qara pazı.
püstülika qarapazı. büstəli.
püştə qala. or. qurqan.
püşük piĢik.
r qurşaq: ( r <>. ) quşaq.
raq artıqlığ bildirən söz. - çoxraq.
ras gəlmək raslamaq. bulmaq. görüĢmək. təsadüf edmək. - dünən
onu buldum.
ras - ras gələ: olur olmaz. dəğmə. kim olursa. nə olursa. hərgələ.
hər adam. - olur olmaz kiĢinin iĢi dəyir.
rasgələ dəqmə. hər gələ. raslanan. hər kim. söz gəli. söz gəliĢi.
söz uyu. düĢəri. elə. ittfaqən. təsadüfi. - dəqmə kiĢinin iĢi
değil. - dəğmə gələnə söz demə. - dəğmə ağız üzrə
yazılmaz.
rasgələ seçilməmiĢ. sıra. bayağı. - sıra köomür. - sıra qarpuzi.
raslama düĢ. təsadüf.
raslamaq düĢ olmaq. toxuĢmaq. iləmək. toxunmaq. tuĢ gəlmək.
bulmaq. görüĢmək. təsadüf edmək. - dünən onu buldum.
raslanan dəqmə. hər gələ. rasgələ. hər kim. təsadüfi. - dəqmə
kiĢinin iĢi değil. - dəğmə gələnə söz demə. - dəğmə ağız
üzrə yazılmaz.
raslaşmaq sataĢmaq. düĢüĢmək. buluĢmaq. müsadif olmaq. -
gözümə nəisə sataĢdı.
raslı rast gələ. düĢmə. təsadüfi.
rast gələ raslı. düĢmə. təsadüfi.
rasta (baĢdan səslinin düĢməsi ilə) < arasta. 1. aralanmıĢ,
ayrılmıĢ bölük. - kürəkçi arastası. 2. aralıq, dolanbac
çarĢı, bazar. ordu bazarı.
rastlaşmaq oluĢmaq. buluĢmaq. boluĢmaq. təsadüf edmək . - harda
buluşsada, türk türkə qardaĢdır.
rədə kərtik. kərtə. dərcə. dərəcə. mərtəbə. - iĢ bu kərtiyə
gəldikdən sonra.
rəh bə rəh ağlı qaralı. qartalka. çal. alavan. alaca. əlvan. alvan.
alacalı. dönək. mütəlləvvən. alacalıq. boyasın. boyamsı.
ablaq. əbləq. albağ. al alvan. dür dümən.
rəh ruf tapmaq rəng rufa gəlmək. bənizlənmək. mənğizlənmək.
gözəlləĢmək. suratlanmaq. sırlanmaq. bənzinə.
rəhləmək sırlamaq. boyamaq.
rək bax > raq.
rəng boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt. süyüt. suyut.
önğ. çalı. tüka. tülük. qır. boya. yaldız. boya. anğ. ənğ.
üzün rəngi. bəniz. - qara ənğli. - buğday ənğli.- hər rəng:
çula. ayrı baĢqa. dinqə ayratın. hərcür. - nə tülük atdı o.
- rəngli: önğlük.
rı - rıq. - mənim davarı: məninq davarıq.
rıq rı. - mənim davarı: məninq davarıq.
rişdə dizim. dizmə. düzüm. dizi.
rivac sürüĢ. axın.- sürüşlü para: rivaclı pul. axında olan para.
rizə - incə incə, rizə rizə doğramaq: qıymaq. qılmaq.
roşən < yaĢın. yalqım. yağtı. yaldız. yıldız. açıq.
roşənayi yaĢnalıq. ıĢıqlıq. aydınlıq.
rüzqâr < üzgər. əsinkə. əsinti. nəsim. yılıq. yelik. yelək.
saat - saat tası: çalar saatın toxmaqla vurulan tascığı.
saban
- saban oxu: xıĢı boyunduruqa bağlayan ağacı.
- saban ökcəsi: saban basqısı. saban dəmiri.
- saban pıçağı: çabası. qulağı. qılıcı: sabanın kəsgin ucları.
- saban qıran: bər sərt bir kök.
sabanlamaq sapanlamaq. Ģuxumlamaq.
sabuq sapuq. sapmıĢ. ĢaĢırmıĢ. - abuq sabuq: saçma sapan. altı
üstünə uymaz. - abuq sapuq söyləməyə baĢladı.
sacaq sucaq. barac. müttəhim edən vəkil.
sacka tava.
saç - qıvırcıq saç.
- gəlin saçı: aftimon deyilən bitgi.
- kömür saç.
- saçı saqqalı düşürən kəl çeşiti xəstəlik: bart.
- saç tıraş edən. kərəyka. yüliqü. ülgük. ustura.
- saç xəstəliyi: qıl qıran.
- saçaqlanmaq. saçlanmaq. saçlı, zülflü olmaq:
önğiqlənmək.
- alın saçı: kakil.
- təpə saçı: pərçəm.
- saç uzadan: 1. çındır deyilən göy. 2. çındır qayıĢ olan sınır
əti.
- saçlı başlı: yaĢlı baĢlı. bitgin yaĢa gəlmiĢ.
- saç saqqal: yaĢ baĢ.
- saç qıran: saçı qırıb düĢürən kəsəl.
- taxma saç: əğrti saç. peruk.
- saç bağı: 1. saçla birlikdə hörülən qurdala, ruban. 2. baĢ
saçın yığma bağı.
- saçı daranmayıb, zuğ zuğ, fitil fitil başının hər yanında
saqan: saçaqlı- neçün böylə saçaqlı gəzirsin.
- saç saqal: sinn o sal.
- sarı, gözəl saç: sarma. sırma.- sırma saçlı sevgilim.
- edinçu saçka: ərkəğin sonradan buraxılan saçı.
- yetüt saçka: yetrüm saç:sonradan buraxılan saç.
saça gündüz saça: günüz açıb gecə qapanır çiçək.
saçaq ( saç <> aç ) sıçaq. 1. dağınıq. tağınıq. pəriĢan.
pərakəndə. 2. oturaqlı, duraqlı yerdən açılan, saçılan,
qalxan prsük. süs. bəzək. saruq. sarıq. sarquq. sayvan.
seyvan. çıxıntı. damla. tamla. oyma.
- gen dar saçaq: açıqları geniĢ sıx olan Ģırıx.
- salqım saçaq: qurma qurma, püskül püskül arxan saçaq.
saçaqlı - saçaqlı qurtlıca: sarımsaq otu, palamut otu çeĢiti.
saçaqlı 1. seyvanlı. yanlarında süs üçün püsgüləri, oymaları,
qırmaları olan. - saçaqlı pərdə. 2. qırağında çıxıntıları,
damlalıği, oymalı təxdədən süsləri olan. - saçaqlı dam,
çatı. 3. saçı daranmayıb, zuğ zuğ, fitil fitil baĢının hər
yanında saqan. - neçün böylə saçaqlı gəzirsin. 4. yan
yönündən hər nəyi saçıq tökük ĢapĢal kiĢi.
saçı nisar.
saçıq çapçal. ĢabĢal. tökük. təmbəl.
saçıq pəriĢan.
saçılmaq 1. dağılmaq. yayılmaq. 2. pəriĢan olmaq. 3. nisar
edilmək.
- tökülüb saçılmaq: israf olmaq.
saçışdırmaq 1. azar azar sərpüb qıralara dağıtmaq. 2. nisar edmək.
saçlanmaq saçaqlanmaq. saçlı, zülflü olmaq : önğiqlənmək.
saçma çakma. Çaxan. takma. yalan. yava. həzyan. yava.
sapan. səfeh. əbəs. həzyan.
- saçma barut: sağulta.
- saçma sapan sözlər: tamat.
saçmaq dağıtmaq. püsgürmək.
didmək. - qoyunun yapıqın (yunun) yoldu.
saçmasapan aburçubur. həzəyan.
sadaq sağdaq. ox qabı. ox qoburı. tərkəĢ. - böyük sadaq:
gədəlic. böyük ox quburi, qabı.
safdıçlanmaq səbət yiyəsi olmaq·.
saq 1. sağlam. bərk. möhkəm. mətin. güclü. qəvi. - sağ
qazıq: güclü mıx. 2. mətin. sağlam. - sağ kiĢi. 3. uğur.
qənimət. - sağa ras gəlmək. 4. çin. xalis. saf. - sağ yağ:
sarı yağ: xalis yağ. { # iç yağı}. 5. sağlam. əsən. 6. say.
sayı. taĢlıq yer.
- sağ aqçə: altın yerinə iĢləyən para. {# pozuq aqçə}.
yüksəkdir.
- ordunun sağ qoluna bıranqar, sol qoluna: cuvanqar.
- sağ ayaq qabı: güvənilir biri. - sağ ayaq qabı değildir:
güvənilir biri deyil.
- sağı solı yox: doğru olub, yalnız iti qırımlı olan.
- sağına solına baxmaz: sağın solın saymamaq: heç zadı
saymaz doğru iləri gedən.
- sağ yönündən qalxmaq: iĢləri yolında olmaq.
- sağ ayaq qabı değildir: iĢində kələk mələk var. - sağ
olmayan: xəsdə. aruq. iqləĢ. sökəlkə. kəsəl. kəsil. iğlik.
iğçilkə.- aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı: dincəldi. - sağ
qazıq: güvəniləcək. güclü tapı, sənəd, dayaq. muridi e'timad.
saqab səqf. saqaf. saqaq. atma. örtəm. salaç. sarlaq. savan.
saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
saqaf saqaq. səqf. atma. örtəm. saqab. salaç. sarlaq. savan.
saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
saqağı atların öksürəki.
saqaq 1. saqaf. səqf. atma. örtəm. saqab. salaç. sarlaq. savan.
saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı. 2. çənə
altı. ğəbğəb. - öküz saqaqı: öküzün boynundan sarqan
dəri.
saqal 1. saqqal. üzün yan yönündə, alt çənədə bitən qıllar . -
top saqal. - qaba saqal. - kosa saqal. - keçi saqal: ucu
sivri kəsik saqqal. - təxdə saqqal: enli, düz saqqal. 2. saxal.
qayib.
- saç saqal: sinn o sal.
- saqalına soğan doğramaq: ələ salmaq.
- saqqal saydırmaq: sirrlərin gizlətmək.
- saqqalı bitmək: əsgimək. sürüncəmədə qalmaq.
- ağ saqqal qara saqqal: kiçik böyük. hər kim.
saqalaşmaq sakalaşmaq. gülüĢmək. lətifələĢmək.
saqalmaz sağalmaz. onmadıq. onqmadıq. onmadıq. onmaz. -
onmaz yara.toxdamaz.
saqaltmaq sağaltmaq. onqarmaq. onartmaq. iyilətmək. yeğlətmək.
düzəlmək.
saqaltmaq sağaltmaq. onqartmaq. onqurtmaq. yonqartmaq.
düzəltmək. keçirtmək.
saqamaq sayamaq. oxĢamaq. oğuĢlamaq. ölünü oğĢamaq.
ölünün iyiliklərin sayaraq ağlayub yas tutmaq. - sağu
sağamaq: mərsiyə oxumaq.
saqan sağan. sənğək. səğənğ. səhəng. 1. su içilən təsti.
ağactan oyulmuĢ su qabı. 2. sağlayan. mücri.
- geçi sağan: quĢların əbabil qolunun bir çeĢiti.
saqar heyvan alnında olan ufaq axıtma. - axıtma saqar:
burundan alt dodağa axan axıtma { saqarlı: 1. (at)
uğursuz, məĢum at. 2. yümsüz. çəftəli (kiĢi) saqarın biri.}
saqarlı 1. (at) uğursuz, məĢum at. 2. yümsüz. çəftəli kiĢi. -
saqarın biri.
Saqat 1. sökəl. gücsüz. 2. dayaq. bərkit. yardam. təqviyət.
saqda saxda. düzmə. qondarma. yalan.- düĢmə iĢlər, sözlər.
saqdaq sağdaq. sadaq. ox qabı. ox qoburı. tərkəĢ.
saqdıc sağdıc. 1. küveyin, kürəkənin sağında bulunan qılavuz.
gəlinin sağıda olana "yengə" də deyilir. 2. kirvə. kürvə.
ərkək cocuğu sünnət etdirməyi, daha onun sünnət
toyunun gediĢini ödəyən kimsə. xiristiyanlarda babtem
(qutsal su tökmək) edilən uĢağı tutub, onun babtem
gediĢini ödəyən kimsə. " qumbaros". - sağdıc əməyi:
boĢa gedən əmək, iĢ, zəhmət. 3. dosd. ılıĢ. iliĢ. yoldaĢ.
saqdıç sağdıç (bu sözün birici bölümündə olan "sağ" ın anlamı "
sağaltma: qoruma. ehtiyat iĢlərin görmə" dir. " dıç" əkidə
"duĢ: çiyin" anlamında olmayıb, failiyyyət anlamı var).
sağdıcın iĢi toy gecəsi, kürəkənin yanında olub, onun
çatıĢmamazlığların, bilmədiklərin qaldıranlıqdır. gəlinin
sağdıcına " yengə" deyilər.
saqdırmaq sağdırmaq. tovlayıb parasın çəkmək. - indiyə dək neçəsin
sağdırdın.
saqduş < sağdıç
saqı sağı. quĢ kübrəsi, tərsi.
saqım sağım. sağma.
saqin olmaq sakin olmaq. turmaq. durmaq. oynamamaq.
qımıldanmamaq. oturmaq. iqamət edmək. gedməmək
(iĢləməmək). dinğmək. kəsilmək. - yerində durmaq. -
ayaqda durmaq. - bizə gəlincə durdu. - su dura dura
pozulur. - harda durursuz. - iĢlər durdu. - yağmur durdu.
- qara saqız: zift.
saqın 1. toq. tox. pərhizkar. - saqın kiĢi. 2. olmuya ki. iyi bax.
diqqət ed. zinhar. 3. icra. - qara sağın: icra quvvəsi.
quvveyi muqənninə.
- arın sağın: açıq təmiz.
saqınaq sağınaq. (# boğunaq. boğuq. kəsik. aralı. aralıqlı).
saqınğan saxlanan. çəkinən. çəkingən. mütəvəffi. müctənib. - nə
saqınğan kiĢisən belə.
saqınış saqıĢ. ictinab. ehtiraz.
saqinləşmək sakinləşmək. sakitlənmək. qoymaq. dincəlmək.
rahatlanmaq.
saqinlətmək sakinlətmək. sakitlətmək. qoydurmaq. dincətmək.
rahatlatmaq.
saqınmaq saqmaq. sakınmaq. ( q <> y ) sayınmaq. 1. çəkinmək.
ehtiraz edmək. ictinab edmək. saymaq. çəkinmək.
ehtiyat edmək. həzər edmək. ehtiraz edmək. - çox sayan
kişidir. həzər edmək. hifz edmək. - kötüdən saqın, eyiyə
yaxın. himayə edmək. səyanət edmək. - o mənim
oğlummu çox saqınır. - gözüvü saqın. baxmaq. gözləmək.
ehtiyatlı olmaq. ehtiraz edmək.
saqinmək sakinmək əğləĢmək. əkləĢmək (< ək). oturmaq.
dincəlmək.
saqır sağır. 1. səyir. səyrə. titrək. - saqır saqır titrəmək. 2.
eĢitməz. 3. eĢitilməz, səsi çıxmaz. səssisiz. az yaxud
boğuq, sönük səs çıxaran. - sağır davul: sağır arac: çalqı
aracları ki səsi yaxcı çıxmaz, çıxsada zingildəməz. 4. içi
tutuq, qapalı yer. kor. kar. kəsik. məsdud. - sağır qulağ. -
sağır pəncərə. - sağır qapı: kor qapı. - sağır otaq: bacasız,
çıxıĢsız oda.
- sağır kaf: nuxtəli "ka" yazılıb "en" kimi gənizdən çıxan "ınğ"
nığ". sağır səs.
- bir qulağı sağır edmək: eĢitməzliğə, eĢitməməzliğə gəlmək,
vurmaq. ehmal, müsamihə edmək.
- sağır təncərə: ağır qaynayan, çabuq qaynamıyan qazan.
- sağır civi: kor civi, mıx.
saqırdamaq sağıramaq. səyrəmək. səyirmək. titrəmək (qorxudan,
soyuqsan).
saqırğa kənə. heyvanlara yapıĢıb qanların əmən, yapıĢdığı yerdən
qopmaq istəmiyən kiçik bir böcək.
saqırlamaq sağrılamaq. qaba dərini sərtləĢtirmək ·.
saqırlık sağırlık. Karlıq. çukralık7.
saqırlıq sağırlıq. tutuqluq. kar korluq.
saqış sağış. düĢiĢ > duĢeĢ. salıĢ.
saqış saqınıĢ. ictinab. ehtiraz.
saqitlənmək sakitlənmək. sakinləĢmək. qoymaq. dincəlmək.
rahatlanmaq.
saqitlətmək sakitlətmək. sakinlətmək. qoydurmaq. dincətmək.
rahatlatmaq.
saqız sağız. sağya. dilab. dolab. dilab. dolab. dolanan, dönər
çarx, ki quyudan su almağa yarar. dəzgah. çığrıq.
saqqal - geçi saqqalı: gözəl qoxulu bitgi. ləhyətül teys.
- qıvırcıq saqqal.
- saçı saqqalı düşürən kəl çeşiti xəstəlik: bart.
saqqız - damla saqqızı: teyxa, çin, xalis saqqız.
- ğıcırlı saqqız: ağız patlanğıcı.
:- qara saqqız: qır. qar. zift.
saqlaq sağlaq. təhkim.
saqlaq saxlaq. qapalı. gizli. məxfi. ğeyri ələni.
saqlam 1. doğru. səhih. doğru hesab. 2. daynaqlı. doğru.
möhgəm. əsaslı. mühəqqəq. əsən. sağ. ölməz. dayaqlı.
davamlı. - bu parçadan ölməz nərsələr yapılır. vurqulu.
çitik. bərk. sərt. dönməz. əkit (< əkmək: dayaqlamaq). -
ölməz oğlu: ağır. mətin. sağlam.- bərk sağlam, güclü: turp
kimi. 3. qalaq. qürĢad. gürĢad. quĢaq. qurĢaq.
- sağlam olmaq: tutmaq. yaxcı olmaq. - əl ayağı tutmaq. -
heç bir yerim tutmur.
- sağlam olmayan: salındıda. asılı. Ģəggili. Ģübhəli. - iĢimiz
salındıda.
saqlam sağlam. mö'təməd. - sağlam bir adamdır.
saqlama saxlama. 1. saqlayıĢ. gizləmə. kitman. ixfa. - bir belə sıxı
saxlayışda nə anlam var. 2. saxlım. qapatım. qapatma.
toqif oluĢ.
saqlamaq saxlatmaq. 1. çəkmək. qaldırmaq. dözmək. götürmək.
təhəmmül edmək. - bu sözü o qaldıramaz. - bu acını o
qaldıramaz. 2. gözləmək. tutmaq. riayət edmək. - oruc
tutmaq. - pərhiz tutmaq. 3. tutmaq. əzbərləmək. hifz
edmək. - dərslərizi tutun, sonra sınağa gəlin. - öc tutmaq. -
ağlında tutmaq. 4. əkləmək. qaldırmaq. durdurmaq.
oturtmaq. yubatmaq. dayandırmaq. alqulamaq.
alıqlamaq. alıqoymaq. 5. gütmək. qorumaq. tutmaq.
götürmək. hifz edmək. - kin qın, qərəz güdən adamdır. -
anasının qılığın güdən uĢax. - kiĢi oğlu gördüyün yox, bildiyin
güdməlidir. 6. gömmək. örtmək. basırmaq. quylamaq.
batırmaq. gizləmək.
- bir şeyi üzərinə alıb saxlamaq: qıslatmaq.
- yer saxlamaq: yer tutmaq.
- basıb saxlama: bağsat. bazdaĢt. bağsama.
- ilişdirib saxlamaq: tayamaq. dayamaq. durdurmaq.- bu
iĢlərizi bir yerə dayıyamazsız. durdurammasız.
- özün saxlamaq: əlini tutmaq: əl uzatmamaq.
- saxlamaq: qapaq vurmaq. gizləmək. ört bas edmək.
- yığıb saxlamaq: qapamaq. ehtikar edmək. - çağında
vaxtında, bollu mal qapamış.
saqlamaq sağlamaq. tə'min edmək. təqviyət edmək. quvvələmək.
saqlamlaşdırmaq gürĢadlamaq. quĢaqlamaq. qurĢaqlamaq.
saqlamlaşdırmaq sağlamlaşdırmaq. təhqiq edmək. tədqiq edmək.
saqlamlaşmaq sağlamlaşmaq. dincəlmək.
saqlamlıq sağlamlıq. sağlıq. əsənlik. əs. səhhət.
saqlamsızın saxlamsızın. açıq. aĢgara. gizlimsizin. ələni.
saqlanacaq - saxlanacaq, gizlənəcək yer. saxlantı. gizli bucaq.
saqlanbac gizlinbac.
saqlanma saxlanma. örtünmə. gizlənmə. ihticab.
saqlanmaq sağlanmaq. bağlanmaq. əsaslanmaq. gizlənmək.
saqlanmamaq saxlanmamaq.çıxmaq. görünmək. gözükmək. - o qadın
qayınlarına görünür. - o kimsəyə görünməz.
saqlanmış saxlanmıĢ. saqlı. məhfuz. bir qırağa qoyulmuĢ. - saqlı
para, qara günün açar.
saqlantı 1. saxlanacaq, gizlənəcək yer. gizli bucaq. 1. sığıncaq.
tənək. pənah. 1. qın. qılaf. məhfəzə.
saqlaşmaq sağlaĢmaq. sağ olmaq. yaĢamaq.
saqlatmaq sağlatmaq. bağlandırmaq. əsaslandırmaq.
saqlayan 1. sağlayan. sağan. mücri. saqlayıci. 2. saxlayan. qalay.
qaraq. qoruq.
saqlayıci saqlayan.
saqlayış saxlama. gizləmə. kitman. ixfa. - bir belə sıxı saxlayışda
nə anlam var.
saqlı saxlı. 1. sinğsi. gizli. gizlidən soxulub incik verən.
qapaqlı. örtlü. məstur. məxfi. saxlı. salığ. qıtım. kitim.
qutum. kütüm. güdüm. gizli. söylənməz nə. sirli. -
qapaqlı iĢ. 2. gizlənmiĢ. gizli. məstur. məxfi. məktum. 3.
məxfi. məhrəmanə. 4. saxlanmıĢ. məhfuz. bir qırağa
qoyulmuĢ. - saqlı para, qara günün açar.
saqlıcaq sağlıcaq. sağlıq. yaĢam. dirilik. həyat. zendəqani.
saqlıq sağlıq olsun. afiyət olsun. nuĢ olsun.
saqlıq sağlıq. 1. sağlıcaq. yaĢam. dirilik. həyat. 2. (< salıq)
xəbər. mə'lumat. - salıq vermək: göstərmək. 1. sağlamlıq.
əsənlik. əs. səhhət. 3. yığvada birinə verilən "tav",
"tost"larin, " tuş". - tav qaldırmaq: sağlığa qaldırmaq. tos
demək. tuĢ vermək.
- sağlığa üz tutmaq: iyiləĢmək.
- üstünüzə sağlıq: tanrı sizi əsirgəsin.
- sağlıqla olmuyaydi: gəlmiyeydi.
- iyiliq sağlıq olsun: uğur xeyir görəsiz.
saqlılıq saxlılıq. sinğsilik. sinsilik. gizlilik. gizlidən soxulub incik
saqlım saxlım. qapatma. qapatım. 1. qapalı, baĢqa kimsələrdən
ayrı tutulmuĢ qəhbə. oynaĢ. metres. - bu onun
qapatmasıdır. - onun iki qapatması vardır. 2. münhəsir.
ixtisas verilmiĢ. 3. əl altı, azıq, gizli yol ilə ayrılmıĢ
nərsə. - bu qapatma malları tez aradan götürüb göndərin. 4.
saxlama. toqif oluĢ.
saqluq saxluq - böyük pulluq, bağluq, saxluq: qutan. qotan.
saqlur saxlur. qıtan. qutan. kitən. kitman. kütən. gütən.
gizlədən. söyləməz.
saqma sağma. sağım.
- ılqım sağma: göy qurĢağı. qosi qozəh.
- ılqım sağma: göy qurĢağı.
- alqım sağma: göy qurĢağı.
saqmaq sağmaq. nərsənin ucundan sığallayaraq bir nərsə
çıxartmaq, axıtmaq.
saqmaq saqınmaq. 1. çəkinmək. ehtiraz edmək. ictinab edmək. 2.
həzər edmək. hifz edmək. - kötüdən saqın, eyiyə yaxın. 3.
himayə edmək. səyanət edmək. - o mənim oğlummu çox
saqınır. - gözüvü saqın.
saqmal sağmal . sağmalı. sağılır. sütli.
saqnaq 1. birdən gələn ağır qəza. - sağnağa uğradıq. 1. birdən
yağan bol yağıĢ. - sağnağa düĢdük.
saqnqmaq sağnqmaq. çıqramaq: quĢ tərsini buraqmaq.
saqollaşmaq sağollaşmaq. əsənləĢmək. xudafizləĢmək.
saqraq sağraq. sürəhi. sağuri (> sürahi). içindən süzülən,
sağılan qab.
saqri sağri. 1. heyvanın büzdümü ilə belinin arasında olan
topruq, qalın bölümü. - sağrısi gözəl at. - atın sağrısına
minmək. 2. bu bölümün dərisi.
saqrılamaq sağrılamaq. saqırlamaq. qaba dərini sərtləĢtirmək ·.
saqsağan sıçraraq yeriyən, ağlı qərəli, ötməsi, yeyin ağac ərələmək
səsinə oxĢar, alaca qarğaya oxĢuyub, ondan kiçik bir quĢ.
saqtakarlıq saxtakarlıq. qalayçılıq. üzdəklik. süsüclük. bəzgəklik.
saqu sağu. mərsiyə. ağlama. nohə. ölüyə mərsiyə tumaq.
ölünün iyiliklərin sayaraq ağlayub yas tutmaq. - sağu
sağamaq: mərsiyə oxumaq.
- sağu topu: böyüklərin ölüsün quylayanda, yaslarında atılan
top.- yanqın topu. - san topu. - dan topu: səhər topu.
saquci sağuci. mərsiyəçi. ölüyə mərsiyə oxuyan. ölünün
iyiliklərin sayaraq ağlayıb ağladan kimsə. - sağuçuluq
edmək: mərsiyə oxumaq.
saqulava bir çeĢit təknə.
saqulta saçma barut.
saqun sağun. qorunma, sağlamlıqla iliĢgili iĢlər. ittilaat.
saqurğa kənə.
saqya sağya. sağız. dilab. dolab. dilab. dolab. dolanan, dönər
çarx, ki quyudan su almağa yarar. dəzgah. çığrıq.
sal 1. (l <> r) sar. ək. ək olub, artırılan sözə bolluğu yetirir. -
qumsal: qumsar. qumluq. qumu çov olan yer. - toplumsal:
toplumda yayqın olan. 2. sel. səl. səlinti. salıntı. su salqını.
gur su axıntısı. 3. yalçın. qayar. düz. bərk dik. - yalçın
qaya. 4. məsahət.
sala 1. salon. baĢ oda. divan. evlərdə, yapılarda ən böyük
oda. qoğuĢ. rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. tənəbi. 2.
sava. xəbər. peyğam.
sala! 1. meydan oxumaq. kəndinə güvənən var isə çıqsın diyə
bağırma. 2. həməl. həliyə çağrıĢ.
salaburya yelkəni bir özəl biçimdə açılan böyük qayıq çeĢiti.
salaç sarlaq. savan. saya. səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq.
saqab. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
salaçı salçı. savaçı. xəbərçi. müxbir.
salaq salıq. döğüĢ araclarında zəncirli, toplu bir çeĢit toxmaq.
salam - salam topu.
salami qoyaĢ. qoyĢat. fayiz. bəhrə. - yüzə on qoyaşla para verir. -
bu il qoyaşlar artmıĢ.
salan (s: c ) Cəlladfars < sallaq (< sal). - quyruq salan: yalvac
quĢu. yund quĢu çeĢiti.
salar buğ. baĢ. rəyis. amir. salğın. cuman. mütəcaviz.
salqan.azqın. ısırır. ısırqan. quduz.
- salğın ərlər. - salğın it.
salaş çardaq. sundurma.
salaş baraqa. kiyusk. köçək. köĢək. yol üstü qurulan əğrəti
tüncıq, tükan. - qəzet salaĢ. - bostan salaĢ: bostan çağı
qurulan tükan.
salat - salatlıq bir ot: qaz ayağı.
salçı salaçı. savaçı. xəbərçi. müxbir.
saldat (< saldırmaq: cummaq). saldıran. yaraqlı olan.
saldırı üĢiĢmə. cumma. basma.hicum. basma.
saldırmaq 1. döĢəttirmək. yeri qaplatmaq. yeri səritmək. təfriĢ
etdirmək. düĢürmək. endirmək. aĢağı düĢmək. səqt
etmək. kəmiĢmək. çıxarmaq. atmaq. sürmək. bir Ģeyi
çıxarıb atmaq. cummaq. salqımaq. sarqımaq. hicuma
keçmək. - yağılar qalıya sarqıtdılar. 2. salıvermək.
yəldirmək. yeldirmək. uçurmaq. talaĢlatmaq. 3. sulamaq
{< su: qoĢun ( su kimi axan)}. cummaq. həmlə edmək. 4.
yürümək. cummaq. üzərinə yürümək - haydı yürüyün.
salğ <>səng sənğ. salğın, ağır olan hər nəisə.
salğın 1. salar. cuman. mütəcaviz. - salğın ərlər. - salğın it. 2.
sarılan. sari. yoluğan. - salğın xəstəliklər. 3. illığ vergi. 4.
səngin <> sənğin. salğın, ağır olan hər nəisə. - mal
qarıya düşən salğın xəsdəliyi: qırcın.
- mal qaraya düşən salğın kəsəli: qırğın.
- balığ qırğını (qırcın kimi).
salğınmaq sallanmaq. təpsənmək. oynamaq. xuraman olmaq.
salı keçər. keçit. icazə. yar. yarlıq. - salı verìlmək: edilmək:
boĢanmaq.
salıkasız4 salmaksız4. kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək. sıysız.
sayqısız. e'tibarsız. mübtəzəl. dəğərsiz. qiymətsiz.
salıq salqı. 1. sarqıq. solpuq. porsuq. 2. saqat. üzürli. qusurli. -
salıqı kiĢi. - salqı yapı. - salqı öğrətim. 3. yağmurli. yağmur
yağdıran. - salqı bulut. 4. sarıq. yaraq. silah. düĢək. zə'f.
5. < salmaq. xəbər. peyğam. - salıq vermək: xəbər
vermək. 6. > sağlıq. xəbər. mə'lumat. - salıq vermək:
göstərmək. 7. salaq. döğüĢ araclarında zəncirli, toplu bir
çeĢit toxmaq. 8. salığ. saxlı. qıtım. kitim. qutum. kütüm.
güdüm. gizli. söylənməz nə. sirli.
salı qoyu. qoytu. qutru. burax. ötrü. çıxı. mə'zuniyyət. ruxsət.
icazə. salıĢ. qoyuĢ. qutruĢ. buraxıĢ. ötrüĢ. çıxarıĢ. əfv.
salıqla düĢəkli. zə'flik. - mənim salıqlığım budur
salım sarım. kəsgin. bilək. bilənmiĢ. iti.
salın salın xuraman. qıraman. qıran qıran. sallana sallana.
salınaraq xuraman. qıraman. qıran qıran. salın salın. sallana
sallana. sallanaraq. sallana sallana.
salıncaq 1. aslncaq. jimnastik kimi oyunlarda sallanılır. 2. kuf. 3.
iki, dörd qollu olan əğləncəli yataq.
salındıli aslaq. sallaq. oturaqsız. müəlləq. qeyri sabit. - salıntıli
yapı. - salıntıli köprü: aslaq köprü. - salıntıli kiĢi. - salıntıli
ıĢıq: azalıb çoxalan ıĢıq.
salını - salını bulanı: ördək kimi sallana sallana yerimək.
salınmaq atlanmaq. unutulmaq.
salıntı 1. dalğa. dalatumĢ təlatüm. - bu gün dənizdə bir qolay
salıntı varıdi. - böylə salıntı olmaz. - bu nə salıntıdır düĢmüĢ
ölkəyə. 1. asıq. quĢqu. Ģəgg. Ģübhə. - salındıda: sağlam
olmayan. asılı. Ģəggili. Ģübhəli. - iĢimiz salındıda. 1. b1. b1.
salırqımaq salıvermək. qoyuvermək. qutru vermək. qutramaq.
qutarmaq. buraxmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq. əfv
edmək.
salış 1. düĢiĢ > duĢəĢ. sağıĢ. 2. salı. qoyuĢ. qutruĢ. buraxıĢ.
ötrüĢ. çıxarıĢ. əfv.
salıvermə boĢama. qovermə.
salıvermək saldırmaq.yəldirmək. yeldirmək. uçurmaq. talaĢlatmaq.
salıvermək salırqımaq. qoyuvermək. qutru vermək. qutramaq.
qutarmaq. buraxmaq. ötrümək. ötürmək. çıxarmaq. əfv
edmək.
salkasızlatmaq sıysızlatmaq. sayqısızlatmaq. e'tibarsızlatmaq.
kəpəzlətmək. kəpəzələtmək. köpəklətmək.
kövəklətmək. salsızlatmaq. mübtəzəllətmək.
dəğərsizlətmək. qiymətsizlətmək.
sal 1. su üzərində üzdürmək üçün yan yana bağlanmıĢ
kərəstələr. - sal salmaq. 2. kəf. - otağın salı: otağın kəfi.
salqan salar. azqın. ısırır. ısırqan. quduz.
salqaş sərkiĢ. taqi. daği. yağı. azğın. asi. asav.
salqaşlıq sərkişlik. qababaĢlıq. tuğyan. azqınlıq.
salqavuş salğavuş. asıvaĢ (sıv <> vız) avizeĢfars. aslağıĢ. aslığıĢ.
salqıq sarqıq. 1. solpük. ölĢük. ölĢək. gəvĢək. - solpük ətlər. 2.
asılı.
salqı salıq. 1. sarqıq. solpuq. porsuq. 2. saqat. üzür. qusurli. -
salıqı kiĢi. - salqı yapı. - salqı öğrətim. 3. yağmurli. yağmur
yağdıran. - salqı bulut.
salqımaq sarqımaq. 1. aĢağıya enilmək. - çatıdan (səqifdən) dörd
qəndil sarqırdi. 2. saldırmaq. cummaq. hicuma keçmək. -
yağılar qalıya sarqıtdılar. 3. artıq gəlmək. - bu il gəlimiz
sarqdi. - ölçüdən sarqanlar. 4. gəvĢəyib sarqımaq.
salqım 1. bir yerdə toplu olan yemiĢ dənələri. - xurma salqımı. -
üzüm salqımı. 2. dənələri toplu olan nərsə . - salqım
salqım sarkan yağmur. - salkım saçlı sevgilim: top top olan
bir saç düzümü. 3. ( l <> r ) < sarkım. daranmaqdan sar
sar olan, sarqım sarqım olan, fitil fitil olan nərsənin,
saçın. saçağın bölüyü. 4. donanma fiĢək. barut
saçmarında oluĢub salqlm biçimli torba. - salqım otarı:
toplu olaraq birdən atılan ot, yaxud saçma barut
torbalarıynan (donanma fiĢək) atılan ot. 5. aqsya ağacı. 6.
yazda salqım biçimində, böyük çiçəklər açıb, asma
(üzüm) kimi çartağa sarılan ağac çeĢitləri.
- salqım ağacı. - sarı salqım.
- ılqım salqım: sıcaq havada, buğ buxarın çuxur çöllərə
ılqınıb (sallanıb, çöküb) uzaqdan su kimi görünən durum.
sərab. - salqım saçaq: biçimsiz. pasaqlı. çapaçul.
- salqım söğüt: dalları aĢağıya sallanan, sarqan söğüt
ağacı.
- salqım saçaq: bir neçə teli birlikdə olaraq asılan saçaq,
yaxud paralanmıĢ parçanın sarqan yıtıq yreləri.
- salqım küpə: bir neçə daĢın birləĢməsindən oluĢan sığav.
salqın sarqın. ətək. müzahim.
salqınmaq sarqınmaq.abanmaq. yapanmaq. əğilmək.
salqıtmaq 1. sarqıtmaq. aĢağı endirmək. - kovanı quyuya sarqıt. 2.
sarsıtmaq. titrətmək. ditrətmək. qorxutmaq. - sərtlikilə hər
kəsi titrətmişdir.
salquc sarqur. sərxoĢ < sarquc. salqur. əsrük. asruq. kefli.
salqun 1. avsuq. avusq (> avizfars). avuz. asılı. aslaq. tutqun.
vurqun. düĢgün. 2. olqun. yekkə. piĢmiĢ. görmüĢ.
keçitmiĢ. bacarmıĢ. varqun. çəpər. çaqqun. mücərrəb.
salqur sarqur. sərxoĢ < sarquc. salquc. əsrük. asruq. kefli.
salla - salla sırt edmək: sırtına almaq. yüklənmək. - quyruğun
salla sırt etmək: quyruğun belinə almaq.
sallabaş 1. istər istəməz baĢı sallaq olan. 2. (at) yerirkən baĢın
sallayan.
sallaq asılıq. asılı. 1. mə'təl. 2. cinsi iliĢgidən sallaq, naqis
olmaq. 3. asıq. avara. asma. asılı.- asma köprü. 3.
məəlləq. 4. məslub. səlb olunmuĢ. 5. > Cəlladfars (< sal).
salan (s: c ). 6. salındıli. aslaq. oturaqsız. müəlləq. qeyri
sabit. - salıntıli yapı. - salıntıli köprü: aslaq köprü. - salıntıli
kiĢi. - salıntıli ıĢıq: azalıb çoxalan ıĢıq.
sallaqxana (< salmaq: öldürmək). qıtlaq.
sallaqxana əğdika. heyvanların kəsildiği yer.
sallamaq 1. silkmək. təhrik edmək. sirkmək. silkmək. titrətmək.
təhrik edmək. beĢmək. (> beşik). - ucadan sallamaq:
asdırmaq. azdırmaq. 2. oynatma. təhrik. 3. yubatmaq. bir
iĢi görməyib gecitmək. tə'xir edmək. - nə sallayıb
durursun. - iki ay iĢi salladi. 2. sallandırmaq. təprətmək.
oynatmaq. təhrik edmək. - beĢiyi salla. - əlivi niyə
sallısan. - baĢın sallıya sallıya çıxıb geddi. - dəniz bu gün
bizi əp iyi salladı.
- yelpik sallamaq: yelpikləmək.
quĢ.
- baş sallamaq: baĢın tovlamaq. eĢitməksizin dinləmək. alay
keçirmək.
- beşik sallamaq: əmək, zəhmət vermək.
- qavuq sallamaq: ĢiĢirmək.
- dodaq sallamaq: somurtmaq. dodaq sarqıtmaq.
- quyruq sallamaq: yaltaqlanmaq. sürtüklənmək.
- ördək kimi sallana sallana yerimək: salını bulanı. -
sallana sallana: xuraman. qıraman. qıran qıran. salın salın.
- sallanan: sarsılan. oynayan. mütəzəlzil.
- sallanaraq: xuraman. qıraman. qıran qıran. salın salın.
sallana sallana. salınaraq. sallana sallana.
- sallanma: ırqalandı. yırqalantı. qımıldama. sarsılıĢ. titrəmə.
lərzə. rə'Ģə.
- qamçı sallamaq: qamçı çalmaq.
sallamamaq önəmsəmək. önəm verməmək. saymamaq. əhmiyət
vermək. tanımaq. - öz kimliyivi tanımalısın.
sallandırmaq 1. yubandırmaq. bir iĢi bir nədənlə, illətlə geciqtirmək.
tə'xir etdirmək. - iki aydır, bu gün yarın ilə sallandırır. 2.
bax > sallamaq. təprətmək. oynatmaq. təhrik edmək. 3.
asmaq. - ölütləri (qatilləri) sallandırın.
sallanış sallanma. oynama. təprəĢ. hərəkət. xuram. salnıĢ.
sallanma. sağa sola sallanıb yerimə. təbəxtür. xuram.
sallanma salnıĢ. sallanıĢ. sağa sola sallanıb yerimə. təbəxtür.
xuram. oynama. təprəĢ. hərəkət.
sallanmaq 1. düzənli, intizamlı olaraq gedib gələrək oynamaq. -
oturacağın üstündə sallanma. - salıncaqda sallanırdi. 2.
düĢmək, yenmək, siqut üzrə olmaq. - ərməni ordusu
sallanır. 3. ırqalanmaq. yırqalanmaq. qımıldamaq.
silkinmək. təhrik olmaq. üqrilmək. üqrimək.
qımıldatmaq. birisinə qarĢı yaltaqlanaraq hiləsini
saqlamaq. 4. tartılmaq. səndələmək. quĢqulanıb
yerimək. 5. salğınmaq. təpsənmək. oynamaq. xuraman
olmaq. - nərsədən asılıb sallanan tikələr: quyruq. -
quyruqlu don. - quyruqlu kot. - quyruqlu saçaqlı.
sallapati girən. gözətməz. saymaz. soxaq. mülahizəsiz hər iĢə
giriĢən kimsə.
sallaş silgiĢ. silkiĢ. titiĢ. titriĢ. təhrik.
sallı sal kimi yayvan, açıq. - sallı yapı.
salma 1. göndərmə. yollama. irsal. 2. yos. yoz. götürü. becəri
olmayan. əcəmi. - yoz biridir bu kiĢi. - yoz heyvan.
salmaksız4 salıkasız4. kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək. sıysız.
sayqısız. e'tibarsız. mübtəzəl. dəğərsiz. qiymətsiz.
salma 1. baĢı boĢ gəzən heyvan. - salma at. - salma at. 2.
burmasız. sərbəst. - salma su: xor xor axan su. ötürülmüĢ
su. 3. keçəri. müvəqqəti. - salma tumruq: müvəqqəti
türmə. qara qolun gecə çüçədə tutduğu kiĢiləri saldığı türmə.
- salma ipi: salma ip: kəmənd. salma heyvanları tutduqları
ip.
- salma pilov: düğü ilə baĢqa göy otlarla qarıĢılıb suda
piĢirilmiĢ pilov.
yer tutmaq.
- ələ salmaq: toqramaq. saqalına soğan doğramaq.
- tuqa salmaq: yaxa tutmaq. girləmək. girə salmaq.
salmaq (s <> ç ) çalmaq. peysərə salmaq (çalmaq). 1. sərmək.
yaymaq. uzatmaq. açmaq. - kölgə salmaq. - dəri, yataq,
yer salmaq. 2. qoymaq. qoyı vermək. salı vermək.
sarqıtmaq. buraqmaq. atmaq. vəz' edmək. ilqa' edmək.
tərh edmək. tozi' edmək. təklif edmək. - çörəyi təndirə
salmaq. - bezi suya sal. - 3. iləri sürmək. çıxarmaq.
açmaq. sürmək. - kök salmaq. - dal budaq salmaq. 4.
göndərmək. - üzərinə bir qoĢun saldı. 5. yubatmaq.
gectmək. tə'xir etmək. - yarınlara saldın məni. 6. üzərinə
atmaq, cumdurmaq. - atmacayı quĢa, tazıyi dovĢana saldi.
7. cummaq. təcavüz edmək. - bu it sakarmi. - ayi adama
salarmi. 8. ilqarmaq. axın edmək. - düĢmana salmaq. 9.
yel, axıntıya doğru baĢ vermək. - gəmi salmış. 10.
atlamaq. unutmaq. üstündən keçmək. döĢəmək. yeri
qaplamaq. yeri səritmək. təfriĢ edmək. döĢəmək. yeri
qaplamaq. yeri səritmək. təfriĢ edmək. 11. sanamaq.
hesablamaq. tutmaq. - bunu neçiyə tutursuz. - bularıda
bizə tutun: bizim hesaba qoyun.
- yola salmaq: yolçu çıxarmaq: təĢyi' edmək. - quyruq
salan quş çeşiti: yunt quşu
salmastıra ipdən, tellərdən toxunmuĢ torba.
salnış sallanıĢ. sallanma. sağa sola sallanıb yerimə. təbəxtür.
xuram.
salpa gəvĢək. solpuq. sarqıq.
salpımus sarqıq. - salpı qulaqmus: sarqıq qulaq.
salsızlatmaq sıysızlatmaq. sayqısızlatmaq. salkasızlatmaq.
kövəklətmək. e'tibarsızlatmaq. mübtəzəllətmək.
salsuq sarsuq. səlis. axarlı.
salta qıssa çəpəng.
saltanat ərki, sözü, buyruğu keçərlik. qudrət. iqtidar. gücü
yetərlik.
saltər baĢçı. tayı. dayı. rəis. kapıtan.
saltın yalnızca. tənğcə. təkcə. - saltın sən danıĢma. - saltın
qulaq ve mənə. - saltın itil: çəkil. sikdir.
salt 1. yalnız. tənğ. tək. mücərrəd. sadə. - salt mən
gedəcəyim: tək mən gedəcəyimĢ - bu bəla, salt sənə
olmasın: bu bəla hər kimə gəlir gəlisin olar, yalnız sənə
gəlməsin. - salt xəmir: sadə xəmir. - salt söz: sadə söz. -
salt kiĢi: yalın, sadə adam. - salt sözün nədir: sözüvün içi,
yalını nədir. - salt sultan: tək olan sultan. - salt gəldin, qoĢa
gəldinmi. 2. ancaq. yalnız. böylə. bu qədər ki. - bu iĢ
olacaq salt mən görəmiyəcəm. - bu iĢi salt axĢamacan
bitirəcəyəm. - salt beĢ tümən varımdı.
saltlıq yalnızlıq. tənğlik. təklik. mücərrədlik. - saltlıq yalnız ona
yaraĢır. - saltlıq yazıqlıqdır.
salvar ( salınıb, vurulan nərsə) Ģalvar. ümka. yum. don.
salya ağız suyu. salyar.
salyar salya. ağız suyu.
saman - incə qırıq saman. başaq samanı: kəsmik.
- saman kimi: tatsız. dadsız. namətbu'. tamsız. duzsuz.
soyuq.
- arpa samanı: heyvan yemi.
- toz saman: ufaq ufaq qırılmıĢ, burçaqların (hibubatın)
qabıq, qılçıqırından oluĢan incə saman.
- saman oğrusu: göydə ki hacılar yolu.
- saman suyu: parlaq olmayıb sarımtıraq boyaya bənzər
yaldız.
- saman qapan: kəhruba.
samballı Batman. patmanaq. bat. bət. ağır. güclü. qalın. dayaqlı.
iti. - oturaqlı, samballı olan: kiləsli. yatımlı. qursili. kürsili. (<
qurmaq).- kürsili yazı.
san qopsam, rəsmi geçit.
sana oy. mə'ni.
sanacı sanıcı. düĢünən. zənnidə bulunan. - uğur sanıcı: xeyir
sanıcı: uğurçu. xeyirdah. - kəm sanıcı: pisikçi. pis
düĢünən. bədxah.
sanaçı sançı. sanıçı. sayaçı. sayıçı.
sanalı orınlı. qonumlu. yonumlu. qısınlı. mə'qul.
sanalmaq sayılmaq. iĢlətilmək. yürüdülmək. hesablanmaq.
məhsub olunmaq.
sanam sənəm. röya. yuxu. uyku.
sanamaq 1. salmaq. hesablamaq. tutmaq. - bunu neçiyə tutursuz. -
bularıda bizə tutun: bizim hesaba qoyun. 4. saymaq.
iĢlətmək. yürütmək. hesablamaq. məhsub edmək. 3.
saymaq. sayğamaq. e'tibar eləmək. 5. paralamaq.
doğramaq.
- sayıb sanayıb əğlənmək: birinin üzünə hər çeĢit söz
söyləyib əğlənmək.
sancaqçı ələmdar.
sancaq 1. sancılan, taxılan nərsə. bayraq. - sancaq açmaq. -
sancaq çəkmək. 2. hər vilayətin bölüklərinin taxma adı. -
bu vilayət beĢ sancaqdan oluĢur. 3. gəminin sağ yanı. sol
yanına iskilə denir. - sancaq postası: gəmi iĢçilərinin ikiyə
bölünənlərinin sağ yanda olanı. - sancaq boğmaq: kömək
istəmək olaraq gəminin sancağın ortasından boğmaq. -
sancağa gəl: gəminin baĢın sağa döndərmək komandanı. -
sancaqi şərif: ləvayi Ģərif. 4. bayraq. hakimiyyət. 5. əhatə.
6. vilayət. 7. quyu. qəza. tuman: tümən. (< tuqman. tuqan
< tuq). urçin.
sancan acın. acılı. ağrılı. incikli.
sancı acı. ağrı. inci. ağrı. acı. saplanıb soxulan kəsgin ağrı.
saycu. incu. hesabçı. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım.
qatım. qatlım. əzab. dərd.
- sancı dəgəngi: sancı dəyənəyi: atın sancısına iyi gəldiyi
düĢünülən qırmızı qabuqli bir çeĢit ağac. bu ağacdan qamçı
sapı düzəldilir.
sancılmaq sançıqmaq. yənilmək. vurulmaq.
sancısız acısız. ağrısız. incisiz.
sancış sataĢ. toxuĢ. çaqquĢ. çaquĢ. taxuĢ. təsadüf.
sancıtmaq saplatmaq. taxmaq. soxdurmaq. batırtmaq. - bu qazığı
(böyük mıxı) çayırın ortasına saplat.
sancmaq 1. (böcək. heyvan) gəgələmək. vurmaq. çalmaq. soxmaq.
ısırmaq. sancı vermək. qoparmaq. - bunu içmə içivi
qoparır. 2. saplamaq. taxmaq. soxmaq. batırmaq.
tikmək. - arabanı çamura saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. -
sancağı sapla. - əlimə iğnə sapladı.
sancmaq acıtmaq. incitmək.
sançı sanaçı. sanıçı. sayaçı. sayıçı.
sançıqmaq yənilmək. vurulmaq. sancılmaq.
sandıq bavul. bağlı. buxca. kisə. balıĢ. kesə. xəzinə. kəsürgəkə.
kəsrük. dağarcıq. qab. cə'bə. - top arabası qoşularından
olan cübbəxana sandığı: toparlaq.
sandıqca çəkməcə. qutu.
sanğı ĢaĢqın. fikirli. xiyallı. ohamlı. virğun. vırğın. sərsəm.
budala. - baĢı sanğı, beyni sanğı. - sanğı kiĢi.
sanğılamaq ĢaĢqınmaq. vurğunmaq. vırğınmaq. sərsəmlĢmək.
budalmaq. - baĢım sanğıladı. beynim sanğıladı. - sanğılı
kiĢi. - sanğıladım daha.
sanğılıq ĢaĢqınlıq. ohamlıq. budalalıq. vurğunluq. vırğınlıq.
sərsəmlik.
sanğ əkinləri sarartan bir xəstəlik.
sanğsar - sanğsarın bərk kiçik çeĢiti: ağlı sarılı, incə uzunca olub,
quru duvarların dəliklərinə qaçar, toyuq yumurtası cücəsin
tutana deyilir: gəlincik.
sanğsar dəl. dəlq. qara boyalı, gərisindən kürk yapılan, tovuq
gillərə üstün gəlib, yalnız qazdan qorxan piĢikdən
böyücük bir heyvan. - qır sanğsarı. - göçgən sanğsarı.
- qır sanğsarı: göçgən. göçən.
sanğsun samsun. savaĢda düĢmana saldırılan iri küp. -
sanğsunçi.
sanı 1. anğ. oka. öğə. zehn. zəka. xatir. hafizə. 2. sanma.
sanıma. güman. güman. zə'm. fərz. qiyas. vəhm. xiyal.
zənn. - sanmama görə: sanıma görə: zənnimə görə.
sanıma ki: sanımama ki: san edmə ki: zənn edmə ki
sanıcı 1. zənn edən. gümançı. zəmmiçi. 2. vəhm edən.
xiyallanan. 3. sanaçı. sanacı. sançı. sayaçı. sayıçı.
düĢünən. zənnidə bulunan. - uğur sanıcı: xeyir sanıcı:
uğurçu. xeyirdah. - kəm sanıcı: pisikçi. pis düĢünən.
bədxah.
sanıqlamaq sayıqlamaq.( sayqa > sayəfars: kölgə). bir sayıya, sanıya,
gümana, düĢüncəyə qılınmaq, qapılmaq, düĢünmək. bir
istəyə, arzuya savunmaq, itinmək, qapsunmaq. yalançı,
olmasın (ğeyri vaqeyi) dibsiz, boĢ, ğeyri vaqei duyquları,
arzuları tasarlamaq, pılanlamaq, düĢünmək. həzyan
demək. səfehləmək. sapaqlamaq. melankolik olmaq.
malixulyaya qapılmaq. - ısıtmada sayıqlayırdı: abuq
sabuq söylürdü. - devlətə, vara çatmaq o yazuği lap
sayuğladıb. - partiya qudrətə çatmaq üçün sayıqlamasun. -
genə sayıqlaman tutdu. - zənginligi sayıqlamaq: varlı olmaq
üçün səfehləmək. - sayıqlama!: səfehləmə.
sanılmaq görünmək. zənn olunmaq. bənzəmək.- bu qumaĢ ipək
kimi görünür. - bulutlar yerə enmiĢ görünür.
sanıma sanma. sanı. güman. zənn. - sanmama görə: sanıma
görə: zənnimə görə. sanıma ki: sanımama ki: san edmə ki:
zənn edmə ki
sanki 1. tut ki. elə bil ki. fərz ed ki. fərzən. - sanki yedim. 2.
quya. kəənnəhu. deyu. deyibən. diyərək. quya. sözdə.
kimi. həmən. bəlkə. - həmən qaldı: çox az qaldı. sanki
qalmadı. - həmən yoxdur: yox kimidir. sanki yoxdu. elə bil
yoxdu. - çarĢı qapalı deyu, dıĢarı çıxmadım. iddəası ilə. -
pisdi deyu, saymadı. - sanki onu yazıq eləmiĢəm. 3.
məsələn. bilfərz. - sanki böylə yapseydim daha iyi
olmazdımi.
san 1. bölük. kəsik. parça. qətə. - san san: parça parça. yırıq
yırıq. cırıq cırıq. - san san olmuĢ ürəyimdən xəbərin yoxdu
sənin. 2. say. hesab. te'dad. 3. yoxlayıĢ. - san görmək:
qoĢunun var yoxun, oluĢ yoxuĢun yoxlamaq. 4. e'tibar.
- san durmaq: xas durmaq. hazır durmaq.
- san günü. hesab günü. soruq günü: məhĢər günü.
sanqıramaq sanğıramaq. sanğırmaq.düĢünmək. fikrə qoymaq.
təxəyyül edmək. - qurduqca qurmaq: çox düĢünmək.
düĢünməyə dalmaq.
qurmuş.
sanqırmaq sanğırmaq. sanğıramaq.düĢünmək. fikrə qoymaq.
təxəyyül edmək. - qurduqca qurmaq: çox düĢünmək.
düĢünməyə dalmaq.
qurmuş.
sanq sanğ. sanq. quĢ kübrəsi. quĢ tərsi.
sanqlatmaq sanğlatmaq. təngitmək. təngə gəitmək. çəktirmək.
sanma iĢgil. zənn. güman. sayma. tutma. e'tibar edmə. sanıma.
sanı. güman. zənn. - sanmama görə: sanıma görə:
zənnimə görə. sanıma ki: sanımama ki: san edmə ki: zənn
edmə ki. - böyük sanma. - kiĢi sayma.
sanmaq qansıkmaq. zənn etmək
santur suntur. səntur. gurultu. Ģamata. patırtı. dəbdəbə.
santurlı sunturli. sənturli. gurultulu. Ģamatalı. patırtılı. dəbdəbəli.
sanuğ xatirə.
sap 1. silk. - nə sapda kişidir: nə silkidə kiĢidir. 2. tar. dal. ip.
saq. uzun düz qol. (sapın əğri, buruq, girdək olanına qulp
deyilir). əl ilə iĢlədilən ayqıtların tutacaq yeri. - üzüm sapı.
3. ip: yəp: yap. 4. təsdə. dəsdə. boyunka. tutamaq. orum.
örum. hörüm. urum. kəsim. - bir örüm ot: bi örum ot. bir
oraqta biçilən ot. 5. balçaq. qəbzə. dəsdə. qordon. ip.
sınır. qulp. tutam. - yükləri qordonla: iplə. - qızıl qordonlu
saat. - qılıc balcası: qılıc sapı.
- iğnə sap taxılıb qorunan topac, kisə: çaxmaq.
- ipə sapa gəlmiyən: qancıq. qıncıq. qınıq. qırıq. qılıqsız.
- bir ağır yükü dartmaq üçün qıssa qalın sap: sapan. - löq
macunu ilə sap bəkiştirmək: sürqücləmək. - sap sap, fitil
fitil etdirmək. bükdürmək. əğitmək. əğritmək. - pambığı
bükdürüb ip yapdırmaq. - sap sap, fitil fitil etmək. əğirmək.
bükürmək. - pambığı büküb ip yapmaq. - sapına dək
sancmaq: saplamaq. - pıçağı qarnına sapladı.
- ipsiz sapsız: iliĢgisiz. rabitəsiz. münasibətsiz.
- sapsız balta: yiyəsiz mal. ortalıq malı.
- ipi sapı yox nərsə deyir: ələ gəlir, ələ keçir, tutulaca nərsə
dəğil.
- qılıncın (əğri olan) sapı: qılıc qaĢı. balçaq.
- quyruğunu tava sapına çevirmək: çox döğmək. çoxlu
tapdamaq.
sapa tolaĢlı. dolaĢlı. dolaĢaraq varılan. doğru olmayan. -
dolaşlı yol. - dolşlısöz. - dolaşlı yaĢam. - dolaşlı cizgi.
utammaram.
sapaq 1. sapıq. səfeh. küf. kof. axmaq. cahil. - kof kiĢi. 2. kövəz.
kofas. boĢ. havayı. 3. sapıq. qaybaq. qaymıĢ, caymıĢ iĢ,
davranıĢ. qəbeh. basıq. çirkin. pis. səfeh. ağılsız. toy .
çiy. yaĢ. xam. əcəmi.- toy kişi. - bu qaypaq iĢlərizdən əl
götürün. 14 sasaq. abdal.
sapa 1. birahə. 2. münhərif. 3. uzaq. qıraq. əğri. uğri. 4. əğri.
üğri. əğri üğri. münhərif. 5. yol üstündə olmayan. qıraq.
uzaq. sapılmaqla çatılan nərsə. yolu kəsdirmə olmayıb,
dolaĢıq olan. doğru olmayan. - o bir sapa kənddi. - sapa
yer. - sapa yollar.
sapaqlamaq səfehləmək. sanıqlamaq. sayıqlamaq. həzyan demək.
sapaqlamaq səfehləmək: alıqlaĢmaq. bunamaq. bunğamaq.
sapaqlanmaq saplanmaq. iplənmək. ipdənmək. ipdən, ipliyindən,
sapından olmaq. tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq.
dağılmaq.
sapaqlıq sapıqlıq. səfehlıx. mallıq. sığırlıq. axmaq. əbləh. qalın
qafa. ağılsızlıq. toylıq. çiylik. yaĢlıq. xamlıq. əcəmilik.
cəhalət. axmaqlıq. cahillik. cəhalət. qofluq. küflük.
kofluk. qoğuluq. qoğuqluq.
sapan 1. daĢ atmağa, ipli torbalı ayqıt. 2. bir ağır yükü dartmaq
üçün qıssa qalın sap. 3. fasid. 4. yava. saçma. səfeh.
əbəs. həzyan.
- əkiləcək yeri, sapan sürüldükdən sonra, toprağın
- sapan iqi: sapan oxu.
- sapan işlənmək: sürülmək. iĢlənmək. - bu quraqlıqda
sapan sürülməz. - bir yağmur yağınca yer sürülür.
- sapan kərtəsi: kərtik. kərtə. oyuq yol.
- sapan qılıc: əğri qılıc.
- sapan daşı.
- sapan balığı: köpək balığının dəstərə burunlu böyük çeĢiti.
sapanc yolçuxana. müsafirxana.
sapanlamaq sabanlamaq. Ģuxumlamaq.
saparta gurultu ilə, birdən yapılan nərsə.
- top tüfəng sapartasına düĢmək.
- alqıĢ sapartası: alqıĢ gurultusu.
sapaşmaq yolundan çıxmaq. əğrilmək. bürkülmək. burulmaq.
caymaq. - əlim sapaşdı.
sapdaş bağdaş. bağlaş. 1. dizə çöküb, baldırları çarpaz altına
yığıb ourmaq. 2. üzbə üz, yanbə yan oturmaq,
əğləĢmək. 3. yarıĢ. barğıĢ.
sapdaşmaq bağdaşmaq. bağlaĢlamaq. barğıĢmaq. yarıĢmaq.
sapdırmaq sapıtmaq. 1. çapırtmaq. ĢaĢırtmaq. təəccübləndirmək.
heyrətə salmaq. - onun davranıĢı məni bərk sapıtdı. 2.
fəsada çəkmək. - paranın çoxluğu kiĢini sapıtdı. 3. iğva
edmək. münhərif edmək.
sapıq sapaq. səfeh. allı. alıq. qaybaq. qaymıĢ, caymıĢ iĢ,
davranıĢ. qəbeh. torlaq. budala. basıq. çirkin. pis. bol.
səfeh. axmaq. qanmaz. - bu qaypaq iĢlərizdən əl götürün.
çapıq. çaĢıq. avlaq. iğfal olunmuĢ. münhərif. küf. kof.
axmaq. cahil. budala. - kof kiĢi.
sapıqlıq sapaqlıq. səfehlıx. axmaqlıq. cahillik. cəhalət. qofluq.
küflük. kofluk. qoğuluq. qoğuqluq.
sapılmaq dönülmək. əğrilmək. yayılmaq. - yol sağa sapılır.
sapınmaq ayarmaq. ayrılmaq. açılmaq. azmaq. çaĢınmaq.
yoluzmaq.
sapınmaq saplanmaq. üzərinə almaq. öhdələnmək.
sapır - sapır supur: gurultulu səslə tökülmək, sərilmək.
- almalar sapur supur töküldü.
- xəstələr, vurulanlar sapur supur sərildilər.
sapıt fəsad.
sapıtmaq sapdırmaq. 1. çapırtmaq. ĢaĢırtmaq. təəccübləndirmək.
heyrətə salmaq. - onun davranıĢı məni bərk sapıtdı. 2.
fəsada çəkmək. - paranın çoxluğu kiĢini sapıtdı. 3. iğva
edmək. münhərif edmək.
sapqın 1. sapmıĢ. zallə. 2. neyzə saplayaraq, taxaraq böyük
balığları avlamaq üçün neyzə. "zıbqın" da deyili.
saplaq müsirr.
saplam saplama. nəsb.
saplama saplam. nəsb.
saplamaq qayırmaq. nəsb edmək. soxmaq.
saplamaq 1. sapına dək sancmaq. - pıçağı qarnına sapladı. 2.
sancmaq. taxmaq. soxmaq. batırmaq. tikmək. - arabanı
çamura saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. - sancağı sapla. -
əlimə iğnə sapladı. 1. israr edmək.
saplanmaq sapaqlanmaq. sapınmaq. üzərinə almaq. öhdələnmək.
iplənmək. ipdənmək. ipdən, ipliyindən, sapından olmaq.
tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq. dağılmaq.
saplatmaq sancıtmaq. taxmaq. soxdurmaq. batırtmaq. - bu qazığı
sapma azma. yoldan çıxma. pozulma. dəgiĢmə. dönmə. qırıq.
qırqılıq. fəsad. inhiraf
sapmaq azıtmaq. tuğyan edmək. ajmaqlanmaq. ajmuqllanmaq.
ajmuqmaq. azmaq. yolun dəğiĢmək. - yolun baĢında
sağa sapın. 2. münhərif olmaq. - ona aldanıb doğrudan
sapdıq. 3. yanılmaq. iĢtibah edmək. 4. inancı boĢalmaq.
- tərsə nərsələri düĢünübən sapmış.
sapmış sabuq. sapuq. ĢaĢırmıĢ. sapğın. zallə. - abuq sabuq:
saçma sapan. altı üstünə uymaz. - abuq sapuq söyləməyə
baĢladı.
sapnağ pənahqah.
sapranmaq sipər altına almaq. barımaq. barınmaq. qorunmaq.
sığınmaq.
sapuq sabuq. sapmıĢ. ĢaĢırmıĢ. - abuq sabuq: saçma sapan. altı
sar (r <> l) sal. ək. ək olub, artırılan sözə bolluğu yetirir. -
qumsar: qumsal: qumluq. qumu çov olan yer. - toplumsar:
toplumsal: toplumda yayqın olan.
saraqa sərimə. alay. əğləncə. məsxərə. - saraqıya almaq: ələ
salmaq.
saran sərən. 1. uzun qalın kəsilmiĢ dirək. 2. pərdilik sərilən
ağaclar. - sərən biçməsi: sərənlik ağacdan biçilmiĢ təxdə.
sararmaq - sararmaq: bənzi atmaq: bənzi uçmaq: bənzi pozulmaq:
saravlamaq (yelkənləri) toplayıb sarmaq. - saravlaçı: yelkənləri toplayıb
sarıyan.
sardoğan bir çeĢit sarıdoğan.
sarğı sarğı. sarım. tənzif. yara, sınıq bağlamağa yarar enli
Ģərit, bağ.
sarğuc sorğuc. 1. çələng. baĢa taxılan tuğ. 2. bir sıra quĢların
təpələrində tükdən olan topcq, süs.
sarxılıq turĢa. turĢluq kiĢi. əkĢik üzlü.
sarı 1. qızıl para. 2. atıq (boya). - buna neçə sarı istirsin.
- sarı meşə: meĢə ağacıcıc bir çeĢiti.
- sarı asma: bir çeĢit arı quĢı. sarıcıq
- sarı salqım: bir çeĢit üzüm.
- ışıltılı, bərraq, sarı göz: durna gözü. - sarı yağ: sağ yağ:
xalis yağ. { # iç yağı}. - sarı qızıl: ala donlu keyim. - az sarı
olan: sarıca. - sarı kök: qırlanqıc otu. - sarı, gözəl saç:
sarma. sırma.- sırma saçlı sevgilim.
- sarı qanat: bir çeĢit lufer balığı.
- sarı qovağ: bir çeĢit qovağ.
- sarı yonca.
- açıq sarı: kibriti.
- açıq sarı, qoyu sarı: sarı boyanın çeĢitləri.
sari sarıl. sarılan. geçən. geçici. bulaĢan.- geçici kəsəl.
sarıca az sarı olan. yaban arı. keçmiĢdə baĢı pozuq çərilərdən.
sarıcıq sarıcuq. bir çeĢit arı quĢı. alaca sığırcıq.
sarıcuq sarıcıq. bir çeĢit arı quĢı. alaca sığırcıq.
sarıdoğan - bir çeşit sarıdoğan: sardoğan.
sarıq 1. salıq. yaraq. silah. 2. sarğı. bağ. sarğamğa,
bağlamağa yearar. - baĢ sarğısı. - boyun sarğısı. 3.
saruq. sarquq. sayvan. seyvan. süs. bəzək. çıxıntı.
damla. tamla. oyma. sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ).4.
əmmamə. dəstar. - sarıq sarmaq: əmmamə qoymaq. 5.
bağ. tənzif.
- burma sarığ: burnmuĢ olub aĢağıdan yuxarıya qat qat
bağlanır türi.
- sarığ burma: burma. xəmiri burub içinə ət, göy gövərənti
qoyulan yemək. - kürkdən boğaz sarığı: boğazlıq. - sarıqın
sallanan ucu: təyləsən. < talasan.
- sarıği burma: qıvrılmıĢ xəmirdən düzəlmiĢ, içinə cəviz
badam qoyulan bir dadlı.
sarıqlı əmmaməli. - bir sarıqlı gəldi.
sarıqsız talqağuq. dalqağuq. çılpaq. soytar. yaltaq. əngəl.
kasalis. tüfeyli.
sarıl sarılan. geçən. geçici. bulaĢan.- geçici kəsəl.
sarılan 1. salğın. sari. yoluğan. - salğın xəstəliklər. 2. sarmaĢan.
uçaq. uçqar.
sarılan sarıl. geçən. geçici. bulaĢan.- geçici kəsəl.
sarılğan sarılan. salğın. sari. yoluğan. - salğın xəstəliklər.
sarılı sarısı olan. ortasında sarısı olan. - ispanya bayrağı sarılı
qımızıdır.
sarılıvermək . qurça düĢmək.
sarılma ulanma. uzanma. təsəlsül. ittisal.
sarılmaq 1. asılmaq. tutunmaq. tutub yapıĢmaq. təməssük edmək.
qapıya tutunmaq. 2. bağlanma. ulanmaq. zəncirlənmək.
3. bürünmək. örtünmək. - qardınlar bürünsün. 4.
dürilmək. burulmaq. qatlanmaq. 5. sarmaq. qucımaq.
bağra basmaq. 6. dolanmaq. çərçevrələmək.
- qılınca sarılmaq: qılınca tavranmaq, dolnmaq.
- düşüb sarılmaq: düĢmək. qapanmaq. hevanın ön ayağı
sürcüb, baĢı üsdə düĢmək. qapanmaq. - bu at çox qapanır. -
qapına qapandı. - əl qoluna qapandı. - əl ayaqına
qapnmaq.
- sıxı sıxı sarılmaq: - kərtənkələ ağaca gərginir. - sarılıb
öpüşmək: seviĢmək. qoxuĢmaq.
sarılmayan geçməz. yoluxmayan. sirayət etməyən. - geçməz kəsəl.
sarılmış - dolanmış sarılmış: qıvraq. qanqal olmuĢ.
sarım 1. sarğı. tənzif. yara, sınıq bağlamağa yarar enli Ģərit,
bağ. 2. tolam. dolam.
sarım salım. kəsgin. bilək. bilənmiĢ. iti.
sarımaq 1. ipləmək. bağlamaq. 2. sırımaq. qablamaq. - yorqan
sırımaq.
sarımsaq (sarmsaq baĢları, bir biri üstünə gələn, lay lay qabıqlarınan
sarılmıĢ olmasından bu adı almıĢtır). - sarımsaq otu:
palamut otu: həĢiĢeyi buqələmun. qurtlıca. çeĢitlərindən:
saçaqlı qurtlıca, ağ qurtlıca.
sarımsı sarımtıraq. sarıya çalar.
sarımtıraq sarımsı. sarıya çalar.
sarın zəncirli. ulan. silsilə. müttəsil
sarınc səhrinc. səhric. yağmur suyun biriktirməyə yer altı qoya,
ambar.
sarınmaq sarmaq. tutunmaq. örtünmək. bağlamaq. gövdəsi
üzərinə qoymaq. - yaĢmaq tutunmaq. - fitə tutunmaq.
sarınmaq bürnmək. bağlanmaq. quĢanmaq.
sarışıq qucuĢ.
sarışmaq sarmaqda yardımlaĢmaq.
sarqaçlanmaq surquclanmaq. qaramuq otu bitmək.
sarqan artıq qalan. baqi. mütəbaqi. qisur. - hesabın sarqanı yarın
veriləcək.
sarqıq salqıq. 1. solpük. ölĢük. ölĢək. gəvĢək. - solpük ətlər. 2.
asılı. 2. salıq. salqı. solpuq. porsuq. 3. salpa. gəvĢək.
solpuq.
sarqı sarğı. sarığ. bağ. sarğamğa, bağlamağa yearar. - baĢ
sarğısı. - boyun sarğısı.
sarqılmaq asmanılmaq. asqanılmaq. asılmaq.
sarqımaq salqımaq. 1. aĢağıya enilmək. - çatıdan (səqifdən) dörd
qəndil sarqırdi. 2. saldırmaq. cummaq. hicuma keçmək. -
yağılar qalıya sarqıtdılar. 3. artıq gəlmək. - bu il gəlimiz
sarqdi. - ölçüdən sarqanlar. 4. sərinmək. aslanmq.
uzanmaq. əğilmək. - pencərədən sarqımaq.
- gəvşəyib sarqımaq: salqımaq.
sarqın 1. sarqınlıq. müzahimət. - sarqınları baĢdan edməli. -
sarqın vermək: müzahim olmaq. - sarqın savmaq: müzahimi
rədd edmək. 2. salqın. ətək. 3. müzahim. 4. sarqıntı.
müzahimət.
sarqınlıq sarqın. müzahimət. - sarqınları baĢdan edməli. - sarqın
vermək: müzahim olmaq. - sarqın savmaq: müzahimi rədd
edmək.
sarqınmaq salqınmaq. 1. aĢağıya doğru asılıb durmaq. 2. taxınmaq.
müzahim olmaq. 3. salqınmaq. abanmaq. yapanmaq.
əğilmək.
sarqıntı salqıntı. 1. müzahimət. 2. sarqın. müzahimət. 3.
sataĢma. çapul. təər'üz. təəddi. təcavüz.
sarqıt müzahim.
sarqıtmaq 1. salqıtmaq. aĢağı endirmək. - kovanı quyuya sarqıt. 2.
uzatmaq. qoyu vermək. - saçların sarqıtmış. - saqqal
sarqıtmışlar. 3. asmanlamaq. asqanlamaq. asmaq. -
qurĢağın ucunu sarqıt. 4. müzahim olmaq. müzahimət
vermək. - çox bağıĢlayın sarqıtmaqdan:
- dodaq sarqıtmaq: dodaq sallamaq. somurtmaq.
sarqmış - aşağıya sarqmış: düĢmüĢ. düĢük. düĢgün.
sarquc 1. > sərxoş < salquc. sarqur. salqur. əsrük. asruq. kefli.
2. kakil. - böyük sarquclı durna, ki tükləri tuğlaya, qotuza
taxılır: qərqərə.
sarquq saruq. sarıq. sayvan. seyvan. süs. bəzək. çıxıntı. damla.
tamla. oyma. sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ).
sarlaq salaç. savan. saya. səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq.
saqab. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
sarma 1. gürəĢçilərin birbirini qıçlarına sarılıb düĢürmə yolu. 2.
örtək. mələfə. 3. quzu bağısağından yapılan yemək. 4.
kiçik dənəli yapraq dolması. 5. sırma. sarı, gözəl saç. -
sırma saçlı sevgilim. 6. bükmə. - devirib bükmə: qatlayıb
bükmək.
sarmaq 1. boĢ sözlərlə birinə iliĢmək. - sən məni sarırsın ha. 2.
devĢirib yumaq yapmaq. - bu ipliyi sarmalı. 3. yaxıĢmaq.
yaraĢmaq. uyuĢmaq. uyğun gəlmək. yapıĢmaq.
münasib gəlmək. - bu süs sizə sarmır. 4. bəğənmək.
xoĢa gedmək. - hançı dadlar sizi sarır. - acı yeməklər mənə
sarmaz. - bu Ģaka ona sarmadı. 5. dırmanmaq. -
sarmaĢıq çardağa sarılmıĢ. 6. yetiĢmək. vasil olmaq. -
sarılmamış otdan nasıl yanmaq olar. - ot saçağa sardı. 7.
örtmək. 8. arqamaq. ərqəmək. 1. bürümək. qapamaq.
qaplamaq. 9. qatlamaq. dəvĢirmək. devĢirmək. burmaq.
- bu qalını devşirmək. - Ģey Ģüyüzü deşirib sandığa qoy. 10.
sarılmaq. qucımaq. bağra basmaq. 11. türmək. dürmək.
burmaq. qatlamaq. 12. ərqəĢləmək. arqaclamaq. 13.
çevirmək. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. - ayağına ip
dolaşdırdı. 2. sarınmaq. tutunmaq. örtünmək. bağlamaq.
gövdəsi üzərinə qoymaq. - yaĢmaq tutunmaq. - fitə
tutunmaq. 13. toplamaq. çəkmək. qaldırmaq. çırmamaq.
- saçıvı topla. - ətəyivi topla. 14. tolanmaq. dolanmaq (
dolamaq iĢini görmək). dolamaq.- bir sarqı dolandı. 15.
danqmaq. pansıman.
sarman azman. qocaman. iri.
sarmaş cənqəl. çəngəl. çoğul. çuğul.
sarmaşan sarılan. uçaq. uçqar.
sarmaşığ əriğic. əgilic. əğilic. əğilib, dolaĢıb, sarĢan nərsə. - qoyun
sarmaşığı: qərə pazıya bənzər bir bitgi.
- ağ sarmaşıq çeşiti. öksüz yorğanı: yoxsul yorqanı.
sarmaşıqlanmaq mantarlanmaq. sarmaĢığa tutulmaq.
sarmaş sıx sıx sarılmıĢ, dolanan.
sarmaşlıq Ģuluqluq. qalabalıq. tirqəĢ. tirkəĢ.
sarnıc sağnıc > səhrinc. səhəng. sehin (< sağınaq qabı: <
sağmaq). yağıĢ suyun toplamağa özəl qab. gəmidə
dadlı su saxlanılan qab.
sarpa qara balığın kiçik çeĢiti.
sarp bərk dik. - sarpa sarmaq: gücləĢmək. iĢgillənmək. müĢgül
olmaq. - iĢlər sarpa sardı.
sarplaşmaq sarpa sarmaq. gücləĢmək. iĢgillənmək. müĢgül olmaq. -
iĢlər sarplaşdı.
sarpun 1. içinə taxıl kimi yeməkləri qorumaq üçün yeri qazıb
üstünə təpmə topraq çəkilən çuxur, ambar, təpəngü,
kəndüc. 2. omuzda çörək xəmiri daĢmağa yarar, oyuq
oyuq çuxurları olan təxdə.
sarsaq 1. titrək. 2. sapaq. abdal. 3. ağzı boĢ. boĢ boğaz. ditrək.
titrək. mürtəiĢ. ağzı yayvan. ağzı açıq. boĢboğaz. ağzı
gəvĢək. gəvəzə.
sarsıq titrək. sarsılan.
sarsılan 1. sallanan. oynayan. mütəzəlzil. 2. sarsıq. titrək.
sarsılış sasıma. 1. sallanma. titrəmə. lərzə. rə'Ģə. 2. pozulma.
düĢmə. - bu ısıtmadan çox sasılışım oldu.
sarsıl pozuq. zərər. ziyan.
sarsılma titrəmə. irtiaĢ.
sarsılmaq 1. titrənmək. oynadılmaq. təhrik olunmaq. 2. pozulmaq.
ziyan görmək. - bu xəstəlikdən çox sarsıldım. - alıĢ
veriĢimdə sarsıldım.
sarsımaq 1. titrəmək. oynadmaq. təhrik edmək. 2. pozmaq. ziyan
vermək.
sarsıntı 1. müsibət. - çox sarsıntılar bizə çapdı. 2. təzəlzül.
sarsıtmaq carcatmaq. yormaq.
sarsıtmaq salqıtmaq. titrətmək. ditrətmək. qorxutmaq.- sərtlikilə hər
kəsi titrətmişdir.
sarsuq salsuq. səlis. axarlı.
saruq sarıq. sarquq. sayvan. seyvan. süs. bəzək. çıxıntı.
damla. tamla. oyma. sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ).
sası sasıq. küf, çürük qoxu. - sası sası qoxuri.
sasıq sası. küf, çürük qox. - sası sası qoxuri.
sasıma sarsılıĢ. 1. sallanma. titrəmə. lərzə. rə'Ģə. 2. pozulma.
düĢmə. - bu ısıtmadan çox sasılışım oldu.
satan - üsdən satan: təprəçi. qabağa verən. ĢiĢirən. bülənd
pərvazlıq edən.
satan özsevər. xudpəsənd. satğuci. satunçı. satıcı. firuĢəndə.
xudpəsənd. bacaq. bud. bütün bacaq budu.
sataş 1. təsadüf. 2. müdaxilə. 3. təə'rrüz. 4. sancıĢ. toxuĢ.
çaqquĢ. çaquĢ. taxuĢ. təsadüf.
sataşdırmaq incitdirmək. toqundurmaq.- bu yazıq kiĢini, cocuqlara
toxundurmayın.
sataşqan talaĢman. dalaĢman. qavqaçı. əxlaqsız. qızqın.
sataşma sarqıntı. çapul. təər'üz. təəddi. təcavüz.
sataşmaq 1. raslaĢmaq. düĢüĢmək. buluĢmaq. müsadif olmaq. -
gözümə nəisə sataşdı. 2. dəxalət edmək. təərrüz edmək.
dinc, rahat buraxmamaq. - bu iĢə sataşma. - mənim
iĢlərimə sataşma. 3. icəĢmək. Ģakalanmaq. - sən nədən
mənə sataşırsan. 4. incitmək. toxunmaq.- bu yazıq kiĢiyə
toxunma. - bizə toxundu.
satğuci satunçı. satıcı. satan. firuĢəndə.
satıcı satan. satunçı. satğuci. firuĢəndə.
- bucaq satıcı: aralıqda gəzən satıcı.
- əl satıcı. küçə satıcı. dəstfiruĢ. yanaĢma.
satıcılıq ortada, ötə bəridə gəzib satıĢla uğraĢmaq.
satı satış. 1. dəğər. satım. qiymət. bəha'. qiymət. baha'. fiyat.
- satı bazarı: ucuz qiymətli. 12 rivac. rovnəq. - bu il iĢlərdə
satı yoxdu.
satıl 1. nəzir. 2. rivac. raric olmaq. 3. nəzir. - tanrı satılı: allah
nəzri.
satılıq satlıq. satmalı.
satılır rivaclı. geçər. aranılır.- geçər mal.
satıllamaq nəzir edmək.
satılmaq rivacı, rovnəqi olmaq. sürülmək. - bu il iĢlərdə satılı yoxdu.
satılmış nəzr edilmiĢ. - tanrıya satılmış: allah nəzr edilmiĢ.
satım satı. satıĢ. dəğər.
- alım satım: əxz o əta.
satın nəzir. - satın vermək:: nəzir demək.
satış vəriĢ. veriĢ.
satış satış. satım. dəğər. qiymət. bəha'. - satı bazarı: ucuz
qiymətli.
satqaka mübadilə:
satlanmaq atılmaq. qalxınmaq. cəsarət göstərmək. cürət edmək.
satlıq satılıq. satmalı.
satmaq 1. ĢiĢirtmək. olmayanı nəyi xərcləmək. boĢuna ĢiĢmək,
fəxr edmək. - bilik satmaq. - ağız satmaq: nəisiyə gərçək
biçimi verib söyləmək. - almaq satmaq: əxz o əta edmək. -
avurt satmaq: bulutlarda gəzmək. - kəndini satmaq: özün
ĢiĢirmək. - sən nə satırsan: sən nə söylürsən. 2.
tə'rifləmək. 3. sürmək. - tamam mallarımı sürdüm.
- avurt satmaq: ustanmaq. üzlənmək. ĢiĢinmək. kibirlənmək.
- kəndini satmaq: öz özün öğmək, mədh edmək.
- sən nə stırsın: sən çox ĢiĢirdirsin. sən söylədiğini
bilmiyorsun. - avurt satmaq: ĢiĢmək.
- avurt satmaq: atıb savurmaq: yalandan öğünmək.
satmalı satlıq. satılıq.
satrab əyalət
satulamaq gəvəzəlik edmək. faydasız söz söyləmək.
satunçı satıcı. satğuci. firuĢəndə.
satun satun alıcı: müĢdəri.
saurı sayru. xəsdə. kəsəl. üzgün. məriz. naxoĢ.
sauru sayrı. xəsdə. kəsəl. üzgün. məriz. naxoĢ.
sav sav alma. xəbər alma. tuyma. duyma. estexbar.
savac 1. vəkili müdafe'. 2. yapaq. peyk. payak. elçi. qasid.
savaçı 1. savçı. yalavac ( < yol + avac). peyğəmbər. öndüc.
müjdəçi. bəĢir. bəĢarət verən. öndən gedib xəbər
götürən. 2. salaçı. xəbərçi. müxbir. 3. müjdəçi. bəĢir.
mübəĢĢir.
savak 1. savan, soyan arıdan. körggə (> misvak). 2. əkinə
düĢən sarılıq xəstəliyi. 3. savınma ayqıtı.sipər. turaka.
qalxan.
sava 1. (> səba: yumĢaq). quzey doğudan, yumĢaq əsən yel. -
sava yeli savım götür yarə, gələmmədim, gedməliyiəm
gedməli. 2. sala. xəbər. peyğam. 3. müjdə. bəĢarət. 4.
kiçik, biləyi, əl ursi.
savaq savağ. 1. təqsim. 2. suyun bölünduğu yerfdə olan
örtüklü, lüləli hovuz. 3. yumĢaq. əxlaqlı. müəddəb.
mədəni.
savalan < sivrilan ( sivrilən. sivrilik).
savan 1. keçən. qalmaz. dəvamsız. müvəqqət. bibəqa. fani. 2.
dəyərsiz. qiymətsiz. 3. salaç. sarlaq. saya. səqf. atma.
örtəm. saqaf. saqaq. saqab. Ģatır4. çatır. tavan. üçək.
tarus. Ģip6. çatı.
savarış asıvaĢ (sıv <> vız) avizeĢfars. aslağıĢ. aslığıĢ. salğavuĢ.
döğrüĢ.
savaş 1. qan. 2. qarğaĢa. uğraĢ. qovqa. ğoğa. talaĢ. dalaĢ.
talaz. dalaz. çəkə. çəkiĢ. müdafiə,. dəf' edmə. tutaĢ.
aval. avar. (< avlamaq: tutmaq).
- ağız dalaĢı: yamanlaĢma. - qan olmasın. - qan axmaq:
döğüĢ düĢmək.
- savaş qaşağı: qavğa qaĢağı. savaĢ kürəsi.
savaşmaq əlləĢmək. döqüĢmək. savsaĢmaq. təpiĢmək. itiĢmək.
birbirin təpələmək. uruĢmaq.
savçı savaçı. yalavac ( < yol + avac). peyğəmbər. öndüc.
müjdəçi. bəĢir. bəĢarət verən. öndən gedib xəbər
götürən.
savdurmaq 1. keçirmək. durdurmaq. dəf etdirmək. - baĢ ağrısını
savdurdum. 2. qoğdurmaq.- bu gəvĢək kiĢini iĢdən
savdurmali.
savla ıĢıq, ləmpə, bayrağı göyə qaldıran incə uzun ip.
savlamaq xəbər vermək. - ara ara gəlmək istədin, savla bizi: xəbər
ver.
savma sovma. ötələmə. savuĢdurma. dəf'.
savmaq 1. ötürmək. buraxmaq. qoğmaq. çıxarmaq. mürəxəs
edmək. ruxsət vermək. - gəvĢəklər savulsun iĢdən. - eĢqi
sav baĢından görərsən özünü. - sav baĢında ölkənin
düĢməni qəddarıni. 2. keçirmək. atlatmaq. - sıramı savdım.
3. baĢdan eləmək. ötrüĢmək. ötüĢtürmək. yumĢaqlıqla
qoğuĢaram. 4. bitmək. qutarmaq. - yaĢ yemiĢ çağı çoxdan
savıbdi. - satub savmaq: büsbütün satmaq, nərsə
buraqmamaq. 5. iĢləmək. keçmək. etgiləmək. tə'sir
edmək. - soyuq içimə savdi. 6. atıqlatmaq. aĢırmaq.
keçirmək. - bu ağır bəla atıqladıq. 7. qoğmaq. dağıtmaq.
dəf' edmək. - yel bulutları dağıtdı.
savma savrulan. keçirilən.
savmış keçmiĢ. fovt olmuĢ. mafat. - savmış nərsə.
savruq 1. ataq. fizul. imalə. 2. mülahizəsiz.
savrulan savma. keçirilən.
savrumaq savurmaq. sərf edmək. atıb yox edmək.
savsa yavaĢ. ağır. asta. ahüstə.
savsalamaq savsayamaq. sayaqlamaq. sayqalamaq. alay qolay
edmək. ortalamaq. avaralamaq. avutmaq (ağızda
saxlayıb, çeyniyib, nə utub nə tüpürmək). yubatmaq. tə'xir
edmək.
savsaşmaq savaĢmaq. təpiĢmək. itiĢmək. birbirin təpələmək.
uruĢmaq.
savsayamaq savsalamaq. sayaqlamaq. sayqalamaq. alay qolay
edmək.
savuq oxĢarı. dolayı. məcazi
savul! çəkil!. yol ver!.
savulmaq aĢırılmaq. atlanmaq.
savulmaq sağınıb bir yana çəkilmək. - hamı savulsun.
savumaq soğumaq. sovumaq.
savunmaq ayaqlanmaq. qurqaĢmaq. qalxıĢmaq. iddaada
bulunmaq. müddəi olmaq.
savur 1. savurma. süpür. çox, artığına israf. - böylə süpürlə heç
nə yarına qalmayacaq. 2. xərc. məsrəf.
savurqac qasıntı. qasa. fırtına. yələn. yelən. qatı yel.
savurluq fizulluq. ataqlıq.
savurma süpür. savur. çox, artığına isaf. - böylə süpürlə heç nə
yarına qalmayacaq.
savurmaqçılıq süpüründülük. savuruqçuluq. süpürməkçilik. çox,
artığına israf edmək.
savurmaq 1. alt üst edmək. qaldırıb havalandırmaq, uçurtmaq.
(qarıĢdırmaq yaxud ayırmaq, qoğmaq üçün). 2. savrumaq.
sərf edmək. atıb yox edmək.
- xərmən savurmaq: kəpəklə bğdanı ayımaq üçün kürəklə
qaldırıb, yelə vermək.
- yel tozu savurdi: yel tozu olan yerindən havandırdi, ayırdi.
- sirkəni, turşuni hərdən savurmalıyıq: qarıĢdırmalıyıq.
- otu savur: alt üst elə.
- atıb savurmaq: 1. asub savurmaq. ortalığı qarıĢdırmaq.
bağırıb çağırmaq. (qasırğa kimi). 2. yalandan öğünmək. avurt
satmaq. - külüni savurmaq: yox edmək. məhv edmək.
- qılınc savurmaq: kəsgin qılınc oynatmaq.
savuruqçuluq süpüründülük. savurmaqlıq. süpürməkçilik. çox, artığına
israf edmək.
savuruq 1. əğli uçmuĢ. abdal. çapıq. səfeh. 2. israfçı. müsrif.
savuşdurma savma. sovma. ötələmə. dəf'.
savuşdurmaq 1. keçiĢdirmək. keçirmək. atmaq. iyilətmək. - savaĢı
savuşdur. 2. baĢdan atmaq. qurtulmaq. dəf' edmək. - bu
malı savuşdursan, baĢından savdın bəlanı sən.
savuşmaq 1. süzüĢmək. sızıĢmaq. yan çızmaq. getmək. çəkilmək.
gizlicə qaçmaq. - biz otururkən o usulca (yavaĢca) savuşdı.
2. keçmək. iyiləĢmək. iyi olmaq. - ısıtması savuşmamış
hələ. - baĢ ağrısı savuşsada, göt ağrısı savuşmadi.
savuşmaq ötrüĢmək. keçiĢmək (# sıvışmaq: örtüĢmək. yapıĢmaq).
savuşmaz onğmaz. iyi olmaz. keçməz. müzmin. - savuşmaz
xəstəlik.
say 1. sağ. sayı. taĢlıq yer. 2. san. hesab. te'dad.
- sayı ölçüsü olmayan. qılıfsız iĢ.
sayac arĢın. ərĢin. ölçü. hesab.
sayaçı sanaçı. sançı. sanıçı. sayıçı.
sayaq 1. hörmətli. sayqılı. uluca. ululuğa yaxın. saygıdəğər. 2.
varı. bənzər. çəkən. gedən. yolunda. biçimində.
müĢabih. 3. qəbul. - sayaq çağ: qəbul zamanı. 4. sıra.
gəliĢ. - söz sırası: söz gəliĢi.
saya (< saymaq). {keçmiĢdə mal qaranın sayısın, amarın tutanlar}.
sayı görəvi, görəvçisi. - saya ocağı: sayıçılar heytəti. -
saya çoxasi: sayıçıların özəl, ayıq geyimi.
sayaqlamaq savsalamaq. savsayamaq. sayqalamaq. alay qolay
edmək.
sayamaq saqamaq. oxĢamaq. oğuĢlamaq. ölünü oğĢamaq.
ölünün iyiliklərin sayaraq ağlayub yas tutmaq.
sayaş > sirud. sayraĢ. qoĢuq.
sayavan günlük. çətir. örti. çatı. çardaq.
saycı sancu. incu. hesabçı.
saydırmaq sayqı, gözətə çəkdirmək, oynatmaq, təhrik edmək,
itəmək. - özünü çox saydıran bir kimsədir. - özün
saydırmağı uĢaqlara, ilk çağlarından öğrətməliyik. - saqqal
saydırmaq: sirrlərin gizlətmək.
sayıçı sayaçı. sanaçı. sançı. sanıçı. amar Ģumar.
sayı 1. hesab. mahasibə. - sayı bilməz: hesab bilməz. - sayı
öğrənmək: hesab öğrənmək. 2. ədəd. rəqəm. - bir sayı
gözündə tut. 3. sayma. te'dad. Ģumar. sayğı. sayığ.
sayıq. hesab. amar. 4. sağ. say. taĢlıq yer.
- sayı, hesab bilməz. yedi. müsrif.
- sayıda olan: sayılır. sayılan. adlı. məĢhur.
- qoyunların sayısı.
sayıqlama həzyan.
sayıqlamaq ( sayqa > sayəfars: kölgə). sanıqlamaq. bir sayıya, sanıya,
gümana, düĢüncəyə qılınmaq, qapılmaq, düĢünmək. bir
istəyə, arzuya savunmaq, itinmək, qapsunmaq. yalançı,
olmasın (ğeyri vaqeyi) dibsiz, boĢ, ğeyri vaqei duyquları,
arzuları tasarlamaq, pılanlamaq, düĢünmək. həzyan
demək. səfehləmək. sapaqlamaq. melankolik olmaq.
malixulyaya qapılmaq. - ısıtmada sayıqlayırdı: abuq
sabuq söylürdü. - devlətə, vara çatmaq o yazuği lap
sayuğladıb. - partiya qudrətə çatmaq üçün sayıqlamasun. -
genə sayıqlaman tutdu. - zənginligi sayıqlamaq: varlı olmaq
üçün səfehləmək. - sayıqlama!: səfehləmə.
sayıqmaq yer qara daĢlı olmaq.
sayılan sayılır. sayıda olan. adlı. məĢhur.
sayılı 1. mə'dud.- mənim kitablarım sayılıdırlar. 2. nadir. - bu
ölkənin sayılı bilgini var. 3. adlı. adlım. məĢhur. -
sayılılardan kim var. 4. məhdud. - bu iĢi bitirməyə sayılı
günümüz qalıb. - sayılı paranı çətin savmaq olar, sayısız
paranı savmağa nəvar. 5. sayvan. sayqılı. yumĢaq.
mədəni. 6. e'tibarən. - sayılı kiĢi: e'tibarlı. güvənilir.
sayılır sayıda olan. sayılan. adlı. mıĢhur.
sayılmaq sanalmaq. iĢlətilmək. yürüdülmək. hesablanmaq.
məhsub olunmaq. mö'təbər olmaq. məqbul olmaq. -
diləksiz ( niyyətsiz) tutlan oruc, sayılmaz.
sayın e'tibarən. seçmə. gözdə. müntəxəb.
- gün sayın: vAxt geĢdikcə. baram baramdan8. günü
gündən. geddikcə. ged gedə.
sayınlamaq təkinlənmək. sayqamaq. sayqarmaq. sayqurlamaq.
sayınmaq sakınmaq. çəkinmək. ehtiyatlı olmaq. gözləmək.
baxmaq. ehtiraz edmək.
sayısız - sayılı paranı çətin savmaq olar, sayısız paranı savmağa
nəvar.
sayış 1. sayma. Ģümar. te'dad. - sayışlar bir birinə uymur. - hançı
sayışdan baĢlayım. - sayıĢları unutmayın. 2. hesab.
mahasibə. - sayışsız davranan bükə (poxa) düĢər. - sayış
öğrənmək.
sayışmaq səyriĢmək. sayĢırmaq.
sayqa qara daĢlıq yer.
sayqalamaq savsalamaq. savsayamaq. sayaqlamaq. alay qolay
edmək.
sayqamaq artdırmaq. ağırlamaq. hörmətləmək. təkinlənmək.
sayqarmaq. sayınlamaq. sayqurlamaq. sanamaq.
saymaq. e'tibar eləmək.
sayqan12 gözəl.
sayqarmaq təkinlənmək. sayqamaq. sayınlamaq. sayqurlamaq.
sayqı sayğı. (sayığ). (< saymaq). 1. sayı. hesab. amar. - para
sayqısız alınmasın: para sayılmadan alınmasın. - ölkə
sayqısı. 2. ehtiyat. mülahizə. - heç sayğı yoxmu. - bir az
sayğıda pis olmazdı. 3. riayət. hörmət. - ana atıya sayqı!. 4.
xatir. xətir. 5. ədəb. - davranıĢı çox sayqılıdır. 6. ərk. ərlik.
hörmət. güvən. ip. əyp. eyp. e'tibar.
sayqıdəğər əziz. uğurlu. onuq. hörmətli. sayqılı. sayaq. uluca.
ululuğa yaxın.
sayqılı 1. hörmətli. sayaq. uluca. ululuğa yaxın. saygıdəğər. 2.
sayvan. sayılı. yumĢaq. mədəni.
sayqırmaqka yer qara taĢlı olayazmaq.
sayqısız sayğısız. sayığsız. (< saymaq). 1. sayısız. hesabsız. - para
sayqısız alınmasın: para sayılmadan alınmasın. 2.
ehtiyatsız. mülahizəsız. - heç sayğısız olmaz. 3. riayətsız.
hörmətsız. - ana atıya sayqısızlıq olmaz!. 4. xatirsız. xətir
bilməz. 5. ədəbsiz. - davranıĢı çox sayqısızdır. 6. ipsiz.
əypsiz. bağımız. gülxan bəyi. çapğın. hər iliĢgidən
özgür.
sayqısız sıysız. kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək. salıkasız4.
salmaksız4. e'tibarsız. mübtəzəl. dəğərsiz. qiymətsiz.
sayqısızlatmaq salsızlatmaq. sıysızlatmaq. salkasızlatmaq.
sayquc sayuc. oxut. öqgüt. öğüt. nəsihət. və'z.
sayqurlamaq təkinlənmək. sayqamaq. sayqarmaq. sayınlamaq.
saylaqan incədən incəyə arıyan. seçən. qurdalayan. - saylaqan
qız. daza gedər.
sayma 1. sayıĢ. sayı. Ģümar. te'dad. - sayışlar bir birinə uymur. -
hançı sayışdan baĢlayım. - sayıĢları unutmayın. -
qoyunların sayısı. 2. sanma. tutma. e'tibar edmə. - böyük
sanma. - kiĢi sayma.
saymaq 1. e'tibar edmək. dənğləmək. dəhləmək. güvənmək.
eypləmək. ipləmək. əypləmək. önəmləmək. əhmiyət
vermək. e'tibar edmək. 2. sanamaq. sayğamaq. e'tibar
eləmək. 3. tutmaq. gözü ilə (nəzəri ilə) baxmaq. - özün
tutursuz. 4. e'tibar edmək. - onu sayma: ona e'tibar edmə.
- onu say: ona e'tibar ed. 5. sakınmaq. çəkinmək. ehtiyat
edmək. həzər edmək. ehtiraz edmək. - çox sayan kişidir.
6. sanamaq. iĢlətmək. yürütmək. hesablamaq. məhsub
edmək. 7. yormaq. vermək. açmaq. həml edmək. - hər
kəs öz oyun (fikrin) yorar: verər. - iyiyə yormaq: yaxcıya
açmaq.
- çox saymaq: göz üsdə tutmaq: əl üsdə tutmaq: əzizləmək.
- sonu saymaq: sonucun düĢünmək.
saymamaq sallamamaq. önəm verməmək. sözü yabana atmaq.
e'tibar edməmək.
saymamazlıq saymazlıq. gözətməzlik. gözətməməzlik. sayqısızlıq.
hörmətsizlik. ədəmi riayət.
saymaruq simurğ.
saymaz sallapati. girən. gözətməz. soxaq. mülahizəsiz hər iĢə
giriĢən kimsə.
saymazlıq saymamazlıq. gözətməzlik. gözətməməzlik. sayqısızlıq.
hörmətsizlik. ədəmi riayət.
sayraş sirud < sayaĢ. qoĢuq.
sayraşmaq hesablaĢmaq.
saysız 1. dəğərsiz. utunka. alçaq. güstax. 2. e'tibarsız. - sayız
kiĢi: e'tibarsız, güvənilməz.
sayşırmaq sayıĢmaq. səyriĢmək.
sayuc sayquc. oxut. öqgüt. öğüt. nəsihət. və'z.
sayvan sayılı. sayqılı. yumĢaq. mədəni.
sayyal sırğal. uçar. boĢ. gedər. qalmaz.
saz kiliz. qamıĢ.- kiliz balığı: sazan balığı çeĢiti.
sazan - sazan balığı çeşiti: kiliz balığı.
sazıman iĢlərin dolandırması. dilab. dolab. idarə. - ticarət dolabın
aparmaq, çevirmək: ticarət iĢlərin aparan. - kim dolabın
baĢındadır. - dolab baĢın dəğiĢdilər. - dolabı pozuldu. -
dolbı dalandırmaq. - su dolabı: su idarəsi. - toq dolabı: bərq
idarəsi. - kimlik dolabı: sicil əhval idarəsi.
sazınçı - sazınçı taşı: alçı taĢı.
sazışmaq sazqaĢlamaq. aralarını bulmaq. müsalihə edmək.
sazqaşlamaq sazıĢmaq. aralarını bulmaq. müsalihə edmək.
sazlıq qalamıĢ. (< qamış). (qələmlığ). qamıĢlıq. kilizman.
seber çeber: sever. zebel. sivir.
seçən incədən incəyə arıyan. saylaqan. qurdalayan. - saylaqan
qız. daza gedər.
seçgin qop. üzük qaĢı.
seçi ayrı. fərq. - cocuqları qısqandıracaq ayrı seçidən qıraq
edməli.
seçilmək ayrılmaq.
seçilməmiş sıra. rasgələ. bayağı. - sıra köomür. - sıra qarpuzi.
seçilmiş ələmə. iri xırdası, iyi kötüsü alınmıĢ nərsə. ödrümka.
seçmə. müntəxəb.
- ələmə kömür. - ələmə yemiĢ.
seçim ixtiyar. yendün. tƏrcih. fərq. təməyyüz. iyi görüb dərk
etmək. - göz seçimi.
seçindirmək ayrındırmaq. fərqləndirmək.
seçinmək ayrınmaq. fərqlənmək.
seçmə sayın. gözdə. bəqəniĢ. intixab. seçilmiĢ. müntəxəb.
seçməcə seçməklə alınv satılan. - seçməcə qarpız: seçmə Ģərti ilə. -
seçmə satırız.
seçmək arınlamaq. ayırtlamaq. önqürtələm. ögürtləmək. önə
qoymaq. ayırmaq. urundalamaq.
sehin sarnıc. səhrinc. səhəng < sağnıc (< sağınaq qabı: <
sağmaq). yağıĢ suyun toplamağa özəl qab. gəmidə
dadlı su saxlanılan qab.
sel səl. sal. səlinti. salıntı. su salqını. gur su axıntısı. axıt.
azmaq. axın. daĢıq. daĢmıĢ çay, dərə.
seliti səlinti. salıntı. 1. sel. səl. su salqınıı. yağmurun gur
yağıb axması. 2. selin saldığı iz, dərə.
ser soba. parnik. gülxana.
serçə sərçə. - dağ sərçəsinin çeşitlərindən: taqırcan. dağırcan.
- dağ sərçəsinin çeşitlərindən: taqırcan. dağırcan.
- sərçənin kiçik çeşiti: torğu.
sevda isiklik.
sever sivir. qıvraq. qıyaq. zirək. çeber: seber. zebel.
sevən məhəbbətli. müĢfiq.
sevgi eĢq. ərik. məhəbbət. - sevgi. dilbər: könül əğləncəsi.
sevgili eĢq. səvük. sevik. məhbub. aĢıq. yaĢıq. ıĢıq. sevinc.
əziz.
sevgisiz öksüz. kiĢisiz. adamsız.
sevik avıt. avıtı. yumĢaq. mehriban. eĢq. səvük. sevgili.
məhbub. aĢıq. yaĢıq. ıĢıq. sevinc. əziz.
sevikli söyükli. gərəkli. mərğub.
sevim 1. sevmə. məhəbbət. 2. cazibə.
sevimli umaq. istəkli. çəkimli. istəkli. marağa. məhəbbətli.
cazibəli. cəzzabli. yazmalı. iltizami. - sevimli üzü vardır.
sevinc eĢq. səvük. sevik. sevgili. məhbub. aĢıq. yaĢıq. ıĢıq.
əziz. mə'Ģuq. mutluluq. güvənc. onqluq. dola. kef. neĢə.
ləzzət. qanıt. qələyan. qalağan. tarba. tərəb. Ģənlik.
təpinmə. - toy tutub tarba qıldılar.
sevincək ərsənğ. Ģad. uca. fərəhli. sivrilib, itilib duran. - ərsənğ
gülüş: qıs-qıs. ucadan gülüĢ. - ərsənğli ərsənğlə: sevinə
sevinə. fərəhli. fərəhlə.
sevindiri bayındırı. bəĢarət.
sevindirmək tapdırmaq. istədmək. səvindirmək. avutmaq.
əkləndirmək. əğləndirmək. əyləndirmək. dadlatmaq. kef
vermək. həzz vermək. - bu xəbər iyicə əyləndirdi bizi. -
uĢağı əylədirmək.
sevinmək tarbalamaq. tərəb tutmaq. Ģənlənmək. təpinmək. - toy
tutub tarbaladılar. - çox sevinmək: çox oğünmək: qınalar
yaxınmaq.
sevişmə cütləĢmə. sürüĢ. cüfgiri.
sevişmək qoxuĢmaq. sarılıb öpüĢmək.
sevqi sevgi. oynaĢ.
sevmə sevim. məhəbbət.
seyrək ( y <> g ) səgrək (# sıx. sığ). aralı. açıq. aralıq. aralı.
açıq. - aralıq diĢ.
seyrəkcə < səqrəkcə. az aralıqlı. - səqrəkcə diĢ. azraq. açıqca.
nadircə.
seyrəlmək seyrəĢmək. aralaĢmaq.
seyrəşmək seyrəĢmək. aralanmaq.
seyrətmək aralatmaq.
seyvanlı saçaqlı. yanlarında süs üçün püsgüləri, oymaları,
qırmaları olan. - saçaqlı pərdə.
sezdirmək sızdırmaq. hiss etdirmək. dolaysiylə anlatmaq.
bəlləndimək.
sezgi seziĢ. sezmə. dərk. anlayıĢ.
sezilmək sızılmaq. hiss olunmaq. dolaysiylə anlamaq.
bəllənilmək.
sezim hiss (< ıs). duyu.
sezinmək anlayıb, görüb səsin çıxarmamaq.
seziş sezgi. sezmə. sezmə. hiss. dərk. dərk. anlayıĢ.
sezmə sezgi. seziĢ. dərk. anlayıĢ. hiss. dərk.
sezmək sızmaq. hiss etmək. tapmaq. dolaysiylə anlmaq. -
baĢımda bir ağrı sezirəm. - iĢləməməyin deməsədə,
sözlərindən sezdim.
sezrilmək sıdrılmaq. sızrılmaq. sıyrılmaq. çarpmaq. dəğmək.
görüĢmək.
səba (< sava: yumĢaq). quzey doğudan, yumĢaq əsən yel. -
sava yeli savım götür yarə, gələmmədim, gedməliyiəm
gedməli.
səbət (< sapmaq. çapmaq). hörmə. eĢmə. qamıĢ, sazı, incə
dalları birbirinə sapdırıb, çapdıraraq əldə edilən oyma,
eĢmə qab.
- paltar səbəti.
- çiçək səbəti.
- səbət sandıq: səbt kimi hörülmüĢ sandıq.
- balığ səbəti: balığ avında iĢlənən səbət. - dəgirmən
səbəti: dəgirman ələyi.
- səbət qolu: yayvan qurĢaq.
- daldan qamışdan yapılan səbət: qəvsərə. kəvsərə. - bir
kəvsərə yemiĢ.
- səbət yiyəsi olmaq: safdıçlanmaq.
səbətçi səbət toxucu.
səbətləmə arquri, əyri üyri kəsdirmə.
səbətlik - qarın səbətligi: qarnın göbək yönü.
səbihərəb (< səvük. sevük: çəkilmiĢ. çəkilən). gözəl. sevimli. dadlı.
Ģirin. məlih.
səbiyyəərəb bax > səbihərəb.
səbk bolıĢ. yol. tərz.
sədləmək bətdəmək. qapamaq. qapsamaq. tutmaq. yumutmaq.
səddəmək. kəsmək. - dəliyi qapat.
səfeh bol. sapıq. axmaq. qanmaz. bunaq. gic. sapıq. sapaq.
allı. alıq. torlaq. budala. ağılsız. toy. çiy. yaĢ. xam.
əcəmi. axmaq. qalın. budala. çapıq. savuruq. əğli
uçmuĢ. abdal. küf. kof. yava. saçma. sapan. əbəs.
axmaq. cahil. - kof kiĢi.budala.
- toy kişi.
səfehləmək alıqmaq. alqınmaq. budallaĢmaq. axmaqlaĢmaq.
səfehləmək sapaqlamaq. alıqlaĢmaq. bunamaq. bunğamaq.
bonğsımaq. bonsınmaq. alıqlamaq. axmaqlamaq.
bunqamaq. bunamaq. alın tirmək. uĢaqlıq edmək.
sapaqlamaq. sanıqlamaq. sayıqlamaq. həzyan demək.
sapaqlamaq.sanıqlamaq. sayıqlamaq. həzyan demək.
səfehlik sapaqlıq. ağılsızlıq. toylıq. çiylik. yaĢlıq. xamlıq. əcəmilik.
cəhalət. mallıq. sığırlıq. axmaq. əbləh. qalın qafa.
sapaqlıq. sapıqlıq. axmaqlıq. cahillik. cəhalət. qofluq.
küflük. kofluk. qoğuluq. qoğuqluq. bonğlıq. bonlıq.
axmaqlıq. alıqlıq.
səfər < səpə. sərə. kəzə. dəfə. təpə. kar. əl.
səggi qıravat. kıravat < kərəvət (< kərmək: kəsmək).
səğə > saqə.
səğənğ sənğək. səhəng. sağan. su içilən təsti. ağactan oyulmuĢ
su qabı.
səğirmək səqirmək. atılmaq. oynamaq. qımıldanmaq. - gözüm
səğirir.
səhəng sənğək. səğənğ. sağan. sarnıc. səhrinc. sehin < sağnıc (<
sağınaq qabı: < sağmaq). yağıĢ suyun toplamağa özəl
qab. gəmidə dadlı su saxlanılan qab. su içilən təsti.
ağactan oyulmuĢ su qabı.
səhric sarınc. səhrinc. yağmur suyun biriktirməyə yer altı qoya,
ambar.
səhrinc sarınc. səhric. yağmur suyun biriktirməyə yer altı qoya,
ambar.
səqdirmə səkdirmə. atlana atlana, yerə toxuna toxuna atılmaq.
səqdirmək səkdirmək. atlana atlana qaçmaq. bir daĢı qaydıra
qaydıra, yuvarlanaraq atmaq. - qaydırağı səkdirmək.
səqərəq səkərək. atlana atlana.
səqf atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq. savan.
saya Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. Ģip 6. çatı.
səqi səki (< səqmək: atılmaq). 1. atıq. bir boya üzərində olan
atıqlar. ləkə. xal. - səqili at. 2. dirək, dayaq situn
ayaqlığı. kürsi daĢı. 3. səggi. paya.
səqil səkil. siqil (< səkmiş: qalxmıĢ). 1. əğinc. ziqil. ziyil. ĢiĢəc.
səkpil < met > səpgil. sikil. azıq. gök. 2. basqın. ağır.
səqilli səkilli. şəkilli. ala. xallı.
səqirdim düz olmayan, atlaq, yaxud yan, yanlı olan nərsə, yer,
yol. - səggi: atlaq. düz yerdə qoğzaq yer. - səkiridim yol: 1.
qalaların iç yolu. 2. xan otaqların önündə olan dar gəzinti.
səqirdişmək qoĢıĢmaq. qaçıĢmaq. birlikdə qaçmaq. çabalamaq.
səqirmək səğirmək. atılmaq. oynamaq. qımıldanmaq. - gözüm
səğirir.
səqirmə səyirmə. səqrim. çarpıntı. çarpınma. atma. hopma . - ürək
səqirtmək hobbana hobbana, atlana atlana, yügürürək qaçmaq.
təkə tazlamaq.
səqqi səggi. səki. paya. qaldırım.
səqmək çaĢmaq. diksinmək. səkmək. naqqıĢlı gedmək. bir qıç
üzrə sıçrayıb atlamaq.
səqpil səkpil < met > səpgil (< səkmiş: qalxmıĢ). əğinc. ur. ĢiĢəc.
siqil. səqil. ziqil. ziyil.
səqrək səkrək.> seyrək (# sıx. sıq). səgrək ( g <> y ) seyrək. 1.
parçaları arasında açıqlığı olan. aralıqlı. açıqlı. - səqrək
diĢ. - səqrək ağalar. 2. ara sıra olan. zaman zaman. - bu
dağlarda yağmur səqrək olur.
- dənizin yumşaq dalğası: dəniz soluğanı. fırtınadan sonra
səkrək səkrək , soluq soluq, alırcasına qıyıya gəlib çarpan
dalğa.
səqrəkləşdirmək > seyrəkləĢdirmək. arasını açıqlaĢdırmaq. - bizə gəlməyi
bərk səyrəkləşdirdiz.
səqrilmək səyrəkləĢmək.
səqrim səqirmə. səyirmə. çarpıntı. çarpınma. atma. hopma . -
ürək səqrimi: ürək çarpıntısı. - göz sıqrimi: göz atması.
səqsək qəkük. səksək quĢu qəmiği. büyü tilism üçün kullanılır :
səqsəq səksək. gəgəc quĢi. atmacanın bir çeĢiti. bir çeĢit doğan.
səlamlıq - iç oda ilə səlamlıq arasında olan otraq, oda: aralıq. ara.
səlitəfars (< salmaq). sanıldı arvad. alaĢa. qəhbə.
səl sel. sal. su səlinti. salıntı. salqını. gur su axıntısı.
səlqəli toplanmıĢ. toplu. düzənli. dağınıq olmayan. müntəzəm.
mürəttəb. - toplu idarə. - toplu Ģəhər. - toplu iĢ. - toplu
paltar. - toplu kitabxana. - toplu yığva. - toplu sayı: hesab.
dərli toplu qadın.
səltənət quruq. kökük. tavıq. tovuq. götüĢ. qılıĢ. ĢiĢik. əzəmət.
təkəbbür.
səmərçi yüklükçi. çulçu. çulaqçı. palançı
səmər 1. səmir. var. bar. verim. hasıl. məhsul. - verimli ağac. -
verimli topraq. 2. yüklük. çul. çulaq. palan. - səməri
devirmək: palanın açmaq. - bir çeşit böyük səmər, palan:
kürtün
səmərli səmir. səmiz. bərəli. varlı. barlı. bərli. verimli. hasıllı.
məhsullı. - verimli ağac. - verimli topraq.
səmin (n <> r <> z ) səmir. səmiz. yağlı. ĢiĢman. ətli.
səmir (r <> z <> n ) səmiz. səmin. 1. səmər. var. bar. 2. səmərli.
bərli. bərəli. varlı. barlı. 3. qəliz. 4. yoldaĢ. yandaĢ.
arxadaĢ.
səmirgin 1. ĢiĢman. 2. yeyib bəslənilən kimsə. ağırĢaq. təmbəl. 3.
barlı. varlı. yüklü.
səmirmək iyiləĢmək. gəliĢmək.- yolçuluq sizə yaramıĢ, çox gəlişmisiz.
səmirtmək bəsiyə qoymaq. tavlatmaq.
səmiz (z <> r <> n ) səmir. səmin. yağlı. ĢiĢman. ətli. bəsli.
bəsili. dolğun. səmərli. bərli. bərəli. varlı. barlı. toplu.
bəsli. ətli. dolu. arıq olmayan. - bu kərə onu toplu gördüm.
- səmiz ot: yapraqları qalınca bir yəĢil ot.
səmizcə ĢiĢmanca. dolğunca. az çoz yağlı, ĢiĢman, kök.
səmizlik ĢiĢmanlıq. dolğunluq. köklük. - kiĢi üçün çox səmizlik iyi
deyil. yağlılıq. - çox kök heyvan çox səmiz olur.
səmrilmiş bəsili. tavlı. tavlatılmıĢ.
səndan sindan. zindan örs. urs.
səndələmək tartılmaq. sallanmaq. quĢqulanıb yerimək.
səng <> sənğ. salğ. salğın, ağır olan hər nəisə.
səngər ur. sığnaq. xəndək.
səngin <> sənğin. salğın. zəngin. bayar. qanqır. əĢraf. salğın,
ağır olan hər nəisə.
səngiş səhənğ. səni2. sənği. küzə.
sənği səni2. səngiĢ. səhənğ. küzə.
səni2 sənği. səngiĢ. səhənğ. küzə.
səntur suntur. santur. gurultu. Ģamata. patırtı. dəbdəbə.
sənturli sunturli. santurlı. gurultulu. Ģamatalı. patırtılı. dəbdəbəli.
səpək dəgirman daĢının dili.
səpəmək somurmaq. soluyub çəkərək içmək. yalayıb almaq.
səpənd sipənd. oda səllənib yanılan dənələr. üzərlik.
səpgən sərpgən. sərpik nərsə. - suli səpgən: qarla ilə qarıĢq
yağmur. sulu qar. yarı ərimiĢ yağan qar.
səpgil bənək bənək. sərpmə
səpici dəbbağ. 1. boyağçı.
səpi dəbbağlıq. boyağ iĢi.
- bu kürkün səpisi çox iyidir.
- səpi çubuğu: kürkün tüklərin düzəltmək üçün vurduqları
dəğənək.
- bu dəri səpi götürməz.
səpiləmək əsrəmək. səprəmək. sərfəmək. xərĢləmək.
səpin cehiz. qalın.
səpqil səpgil. < met > səkpil (< səkmiş: qalxmıĢ). əğinc. ur. ĢiĢəc.
siqil. səqil. ziqil. ziyil.
səprəmək əsrəmək. səpiləmək. sərfəmək. xərĢləmək.
səprik idarəsiz. tartısız. dartısız. müsrif.
sərbəst işləməmək tutulmaq. qısılmaq.- səsim qısıldı. -
boğazım qısıldı. - çox çığırmadan səsim qısıldı.
sərbəst baĢaçıq. boĢ. boĢut. qutat. - sərbəst işləmiyən: dinc
davranmayan. tutqun. - dili tutqun. - əli tutqun.
- sərbəs ötürmək (# kəsməmək): qoymaq. qoyuvermək.
uzatmaq. buraxmaq. - saç, dırnaq, ağac uzatmaq.
sərdirmək yatırıb açdırmaq. - yatağı yerə sərdirmək.
sərən saran. 1. uzun qalın kəsilmiĢ dirək. 2. pərdilik sərilən
ağaclar. - sərən biçməsi: sərənlik ağacdan biçilmiĢ təxdə. -
dirəyin, sərənin. kərəstənin yoğun aşağısı: topuq.
sərgiçi yaymaçı.
sərgik yatım. nərsənin yatmıĢ, əğrik durumu.
sərgi 1. sənəd. alınıb verilən nərsələrin siyahısi. - sərgilər
yazıldı. 2. yoqunluqdan sərilib, açıla qalmaq. sərmə.
yayma. yayğı. - xırdavat yayması. - sərgi qaldım.
sərgin 1. sərilmiĢ. yayılmıĢ. döĢənmiĢ. 2. düĢgün. yorqun.
xəsdə. - sərgin vermək: xəsdə düĢmək. əsir olmaq.
döĢənmək. 3. fıĢqı. kübrə.
sərxoş < sarquc. salquc. 1. sarqur. salqur. əsrük. asruq. kefli. 2.
əsqürük. əsrük (< əsmək). kefli. yapqın.
- sərxoş olub bayqınmaq: sızmaq. - içib içib sızdi.
- sərxoş edib bayqıtmaq, uyutmaq: sızdırmaq.
gətirdi.
- ağır əsrük, sərxoş: yükli.- çox yüklü idi.
sərili sərilmiĢ. yayıq. yayılmıĢ. döĢənmiĢ. - yataqlar sərildi.
sərilmək 1. yayılmaq. döĢənmək. - günə sərildi qurudu. 2. yatmaq.
xəstələnmək. 3. düĢmək. tökülmək. - yel əsib tüm
yemiĢlər ağaclardan yerə sərildi.
sərilmiş sərgin. yayılmıĢ. döĢənmiĢ. sərili. yayıq. yayılmıĢ.
döĢənmiĢ. yatılmıĢ. yatmıĢ. basılmıĢ. - yataqlar sərildi.
sərimə saraqa. alay. əğləncə. məsxərə. - saraqıya almaq: ələ
salmaq.
sərin 1. kölgəlik. 2. səbir. diyan. dayan.
sərinmək sarqımaq. uzanmaq. aslanmq. əğilmək. - pencərədən
sarqımaq.
sərir təxd.
sərit döĢət. fərĢ. - döĢət buz bağlamıĢ. - danertə buz bağlamıĢ
döĢətdə zivdik. - asfalt sərit. daĢ sərıt. - girdə daĢ sərit.
bölmə daĢ sərit: mürəbbə' daĢlardan döĢənmiĢ yer.
səritmək - yeri səritmək. yeri qaplamaq: döĢəmək. salmaq. təfriĢ
edmək.
- yeri səritmək. yeri qaplatmaq. döĢəttirmək. saldırmaq. təfriĢ
etdirmək.
sərkiş salqaĢ. taqi. daği. yağı. azğın. asi. asav.
sərkişlik salqaşlıq. qababaĢlıq. tuğyan. azqınlıq.
sərpilmiş dağınıq. sərpmə
sərpiş sərpmə. nisar.
sərpmək 1. azar azar saçmaq. səpələmək. 2. israf edmək.
sərpmə 1. səpgil. bənək bənək. 2. sərpilmiĢ. dağınıq. - sərpmə
çiban. 3. sərpiĢ. nisar.
sərsəm vurğun. vırğın. ĢaĢqın. sanğı. fikirli. xiyallı. ohamlı.
budala.- baĢı sanğı, beyni sanğı. - sanğı kiĢi.
sərsəmlik ĢaĢqınlıq. sanğılıq. ohamlıq. budalalıq. vurğunluq.
vırğınlıq.
sərsiz - sərsiz, sərinsiz, səbirsiz olmaq: qabına sığmamaq.
sərt vurqulu. çitik. dönməz. sağlam. əkit (< əkmək:
dayaqlamaq). çox sərt. yavuz. bərk. bətər. yaman. Ģədid.
Ģiddətli. əntiq. foquladə. xariqüladə. qıyaq. pis. acı. iti.
yaxĢıqsız. oxarsız. qaba. tiri. diri. dirik. tirik. qatı. qısı.
qısqıq. qatı. bək. bərk. sivri. kəsgin. quvvətli. sıqı sıkı.
sıxı. qatı. qat. qatı. qat. bək. bərk.
- qat davranma.
- sıqı ət. sıqı sümük: gəvrək olmayan.
- qısı ürək.
- diri söz. acı söz.
- çox sərt, quru: kərpiç kimi.
- kərpiç kəsilmiĢ yerlər.
- quraqlıq düĢdü yer kərpiç kəsildi.
sərtcə baĢa vuran. toxunlı. toxnaqlı. güclü. - toxnaqlı düĢüncə.
sərtləşdirmək diriltmək. qatlaĢdırmaq. qatılaĢdırmaq.
sərtləşmək daĢ kəsilmək. itimək. bərkimək. qatılaĢmaq. dirilmək.
qəvam tapmaq. qirpilənmək. kirpilənmək kirpi kimi
büzülmək. üzü asılmaq. qatılmaq. qatılaĢmaq.
pəkləĢmək. bərkləĢmək. - bu toprağ günəĢlə bərk qatıldı.
sərtlik bərklik. dirilik. əkĢilik. əksilik. turĢluq. tərslik. pis xuyluq.
kəkrəlik. dil burma. acılıq. əkĢilik. tərslik. ətacılıq.
yavuzluq. bərklik. bətərlik. yamanlıq. Ģədidlik.
sərvfars < sarp. salp: uca. - gümüş sərvi: ay ıĢığının suda
yansımasından ağ yol.
səs ün. gurultu.
- qısıq səs: zorla xırıltı ilə çıxan.
- səs çıxarmaq: tınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək.
çınlamaq. nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.
- incə, iti, sərtcə , yaxud gəvrək səsi yansıması: qıtır qıtır.
- qıtır qıtır gülmək. - qıtır qıtır çörək yemək.
- səsin dəğib qayıtması: yanqulama. pejvak.
- acı səs: cik. çığrı. tünd. acı.
- səs çııxarmaq: söyləmək.
- səs çıxmaq: sav, xəbər çıxmaq.
- səs qopmaq: gurultu olmaq. səs çıxmaq. - səsi kəsmək:
susmaq.
- səs vermək: 1. çağırana yanıt (cəvab) vermək. 2.
çağırmaq.
- səslə: uca səslə. bağıraraq. - səslə oxumaq.
səslə qıçqıra qımqıra. hüngür. üngür.- hüngür hüngür ağlamaq.
- səslə söylənmək: gur səslə demək.
səsləmək dinləmək. qulaq vermək.
səsləndirmək iqlətmək. inğlətmək. inlətmək. yandırmaq. yanqturmaq.
yanıqdırmaq.- top gurultus dağları inlətdi.
səslənmək 1. dinlənmək. çağırmaq. - buradan səslənin: çağırın. 2.
yanıtmaq. cavab vermək. - eĢidirdə səslənmir.
səssisiz - səssisiz: az yaxud boğuq, sönük səs çıxaran. eĢitilməz,
səsi çıxmaz. sağır.- sağır davul: sağır arac: çalqı aracları ki
səsi yaxcı çıxmaz, çıxsada zingildəməz.
səvar binici. - səvari: binək.
səvimsizləşmək Ģuluqluq edmək. isizlənmək. ısızlanmaq.
səvindirmək tapdırmaq. istədmək. sevindirmək.
səviş siviĢ. həzf. ləğv. fəsx.
səvritmək vaz keçmək. tönqülmək. ərtürmək. bağıĢlamaq.
səvük sevimli. gözəl. dadlı. Ģirin. məlih. ( > səbihərəb). eĢq.
sevik. sevgili. məhbub. aĢıq. yaĢıq. ıĢıq. sevinc. əziz.
səyirmə səqirmə. səqrim. çarpıntı. çarpınma. atma. hopma . - ürək
səyirmək səyrəmək. səyrə. saqır. sağır. titrək. - saqır saqır
titrəmək.
səyirtü ayaq atması. bir çeĢit oynama.
səyrə səyir. saqır. sağır. titrək. - saqır saqır titrəmək.
səyrəmək səyir. saqır. sağır. titrək. - saqır saqır titrəmək.
səyrişmək sayıĢmaq. sayĢırmaq.
sibir - donmuş bataqları olan sibir çölü: tonğra. donğra. (<
donğmaq).
sıcacıq xoĢlanacaq isti.
sıcaq 1. hamam. - yarın sıcağa getmiĢdim. 2. isti yer. - sıcaqdan
soyuğa çıxmaq.
- sıcaq üz: çəkim. cazibə.
- sıcağı sıcağına: tavında. tavını keçirmədən.
- qanı sıcaq: issi qanlı. sevimli. ünsiyətli.
sicim cıdar. cıdamlı, bərk ip, bağ. iĢgil. bu bağ, ağır yük, mal
heyvanın əl ayağın bağlamaqdada yarar. incə ipə deyilən
baĢlıq, saplıq.
- incə sicim: qalın ip qınav. qənəb. qənəf. (< qın: örtük).
sıçaq saçaq ( saç <> aç # iç ). 1. dağınıq. tağınıq. pəriĢan.
pərakəndə. 2. oturaqlı, duraqlı yerdən açılan, saçılan,
qalxan pürsük. süs. bəzək. saruq. sarıq. sarquq.
sayvan. seyvan. çıxıntı. damla. tamla. oyma.
- gen dar saçaq: açıqları geniĢ sıx olan Ģırıx.
- salqım saçaq: qurma qurma, püskül püskül arxan saçaq.
sıçan çox çeĢitləri olub, tanınmıĢ gəmirçi heyvancıq. dərisi
kürk yapılan bir çox kiçik heyvanlarada, el içi sıçan
deyilir.
- kor sıçan: köstəbək. - sıçan qırı: sıçançıl qır.
- dağ sıçanının böyük çeşiti: qaqırca.
- soxulan dağ siçanı: soqur. kor siçan.
- tarla sıçanı: tarlada yaĢıyıb, ürünləri yeyən sıçan.
- fındıq sıçanı: sıçanın ən kiçiyi.
- gəmə sıçanı: lağmalarda bulunan bulunanın ən böyüyü.
- yer sıçanı: köstəbək deyilən heyvan.
- sıçan otu: sıçan dərmanı.
- sıçan dişi: hər nəyin qırağında olan incə, sivri oya.
- sıçan qulağı: çiçək çeĢiti.
- sıçan quyruği: yuvarlaq turpi çeĢiti.
- sıçan yolu: yer altı lağımi.
- sıçan ili: türk illərinin birincisi.
- çöl siçanı: ağ tavĢan.
- sıçan yuvasına girmək: qoz qabığına girmək. dəli dəli
sıçdırmaq (üstünə) ittdirmək, atlatmaq. çox qorxutmaq. iĢətmək.
sıçılmaq pislənmək. murdarlanmaq. müləvvəs olmaq.
sıçmaq 1. pisləmək. tərsləmək. 2. murdarlamaq. 3. yəstəkləmək.
pisləmək. eĢiyə gedmək. dıĢqarmaq.
- sıçıb sıvamaq: söyüb sayaraq alçatmaq. paylamaq.
tonatmaq. donatmaq.
sıçraq sıçran. ürkək. vəhĢi.
sıçraqlıq sıçranlıq. ürkəklik. vəhĢilik.
sıçrama təprə. atlama.
sıçramaq 1. atlamaq. hoplamaq. oynamaq. - cocuğ çox hoplayır. -
götün nə hoplanır. 2. göyə qalxıb ötəyə fırlamaq.
zıplamaq. oynamaq. - uĢaqlar oynayıb sıçayırlar. - çamur
üstümə sıçradı. 3. qalqımaq. fırlamaq. xoplamaq. Ģaxa
qalxmaq. - at qalxdı. - balıq qalxdı.
- ilan yeriməz sıçrar.
- birə gövdəsinə görə sıçrar.
- can, ağıl baĢıma sıçradı: dehĢətə gəldim.
- əl ayağın yerə vurub sıçramaq: təpinmə. çırpınmaq.
- yavaşca sıçramaq: sinğrimək. silkənmək.
- ayağa qalxmaq: ayağa sıçramaq: tavranmaq.
davranmaq. tovranmaq. diklənmək. durmaq.
sıçran sıçraq. ürkək. vəhĢi.
sıçranlıq sıçraqlıq. ürkəklik. vəhĢilik.
sıçraş silki. titriĢ. titiĢ. diksinmə.
sıçratmaq hoplatmaq. oynatmaq. atlatmaq. - cocuğu çox hoplatma. -
götün nə hoplatır belə.
sıçratmaq yuxarı fırlatmaq. zıplatmaq.
- geçi yavrusunu sıçratmaq üçün, bir az ürkütmək yetə. -
yavrunu oynadub sıçratıb. - ləkə sıçratıb: bulaĢdırıb.
- üstə sıçratmaq: ləkələmək. - bu sözlər ilə onun üstünə
sıçratısın.
sıçratmq qalqıtmaq. fırlatmaq. xoplatmaq. Ģaxa qaldırmaq. - atın
səkrətib qalxıtdı.
sıçrayan sıçrayıcı. fırlayan. oynayıb hoplayan. - sıçrayıcı
heyvanlar.
sıçrayıcı sıçrayan. fırlayan. oynayıb hoplayan. - sıçrayıcı
heyvanlar.
sidik südük (< siqdik < siqmək). çiĢ. - sidik yarışı: boĢ iĢlərlə
uğraĢmaq.
sıdrılmaq sezrilmək. sızrılmaq. sıyrılmaq. çarpmaq. dəğmək.
görüĢmək.
siğil süqülka. (sül əttə, ağacta olan) yaĢlıq, təzəlik.
sığın buynuzlu ceyran.
sığır - sığır kimi malları sanacaaq dəliyə döndərən bir göy sinək.
bügəlik. bügə. - bügəlik soxmuşa dönmək: azmaq.
azıqmaq. azqınmaq. qudurmaq.
sığırcıq - alaca sığırcıq: bir çeĢit arı quĢı. sarıcuq. sarıcıq.
sığırmaq sığırmaqsınğdırmaq. 1. i içərimək. çoxura qoymaq.
gizlətmək. batırmaq. 2. həzm edmək.
sıxıb tutmaq sıxıb tutmaq. qısdırmaq. qısmaq. sıxıĢdırmaq. - qapı
barmağımı qısdı.
sıq sıx. sığ 1. {# seyrək ( y <> g ) səgrək}. bir birinə yaxın,
bitiĢik. sıqı sıkı. sıxı. dar. - sıqı boğaz. - sıqı yaxa. - sıqı
sokağ. sıqı qapı. - sıqı baĢ: dar qafa. - sıqı paltar. - sıxı can:
darıxan. - sıkı oyu: dar fikir. 2. az olmayan. bol.
kəsirülviqu'. - bu ölkədə fıırtınalar sıqdır. 3. dar. ziyq. - sığ
yer. 4. toquz. tox. - toquz qumaĢ. 5. tuq. toq. tutaĢ. 6.
dayaz. səfeh. gödək. 7. qum. - qara sıq: qara qum. - ağ
sıq:ağ qum.
- sıq ağaclar. - sıq daraq.- bu soğanlar bərk sıq tikilmiĢ. - sıq
sıq qar yağır. - sıq boğaz edmək: birini darda qoyub,
istədiyin etditmək. - incə əliyib, sıx toxumaq: çox
incələmək. dibinə gedmək. hər nəyə çöb qoymaq. 8. qıs. ziq.
tar. sıxıntılı. azlıqda bulunan. gərəklik, zərurət çəkən. -
dar qaldıq.
- bərk sıx:. ikidə bir: ikidə birdə: hər vax.
sıqa sığa. sığı. məsh.
sıqal sığal. açqı. pərdax. cila.
sıqalçı sığalçı. açqıçı. pərdaxçı. cilaçi.
sıqallamaq sığallamaq. axarlamaq. aharlamaq. acarlamaq.
cilalamaq.
sıqallamaq sığallamaq.sılağlamaq. açmaq. acarlamaq. cılalamaq.
pərdaxlamaq.
sıqalsız sığalsız. tonuğ. donuğ. cəlasız. (təxdə. dəmir).
sıqamaq sığamaq. 1. sıvamaq. sivirmək. çırmamaq. yenğ, paça,
ətək çevirmək, toplamaq. - qolların, bacaqların sığamaq.
2. əl sürmək. oxĢamaq. oğĢalamaq. məsh edmək. -
arxasın sığa: dalın oğĢala.
- paçalrın sığamaq: iĢi almaq üçün içdən qoĢuĢmaq.
sıqanmaq sığanmaq. sıvanmaq. sivirinmək. çırmanmaq. yenğ,
paça, ətək çevirmək, toplamaq, hazırlanmaq. - siz
indidən sıvandız.
sıqdınmaq sığdınmaq. almaq. tutmaq. sığırmaq.- bu qab bir kilo alır.
sıqdırmaq sığdırmaq. yerləĢtirmək. aldırmaq. - bunu ora aldır.
sıqdırmaq sığdırmaq. aldırmaq. - bunu cibivə sığdır bakalım.
siqənc sikənc (> Ģekəncfars). sinəc. ısnac. sıkınc. çin. ərmə.
əğmə. axma.
sıqı sıkı. sıxı. 1. dar. sıx. sıq. - sıqı boğaz. - sıqı yaxa. - sıqı
sokağ. - sıqı qapı. - sıqı baĢ: dar qafa. - sıqı paltar. - sıxı
can: darıxan. - sıkı oyu: dar fikir. 2. bərk. sərt. qatı. qat. -
sıqı ət. sıqı sümük: gəvrək olmayan. 3. tələsik. iti. yeyin.
sürətli. əcələli. sıqı iĢ. - sıqı sıqı: tələsik. əcələ ilə. 4.
Ģədid. çətin. - sıqı öğrəti: tərbiyə. 5. dar. güclə. zorla.
zəhmətlə. - boğazdan sıqı keçir. - sıqı bağlamalı. 6. bərk.
möhkəm. - sıqı tut. - sıqı de. 6. darlıq. sıxıntı. iztirab. - can
sıxıcı. - sıkıya qoymaq: öğrətmək, tərbiyə üçün
qadağlamaq. 7. son dərəcə. müzayiqənin sonu, nəhayəti.
- sıkı görməyincə. - sıkıya gəlməyincə. 8. təpəcik. nəsənin
üzərinə təpəcik basmaq. - quri sıqı: qurĢunsuz olaraq
barutun üstünə basılan sıqı ki yalnız səs üçün atılır. 9 sığı.
sığa. məsh. 10. sıxı. məcburiyət. tar. - dar görürsən. 11.
sıxı. sıkı. üsarə. su. hər nəyin sıxılmaqla alınan suyu. -
üzüm sıxı. - qora sıxı.
- sım sıqı: çox dar. artıq sıxılmıĢ. - sıqı sıqıya: sıxı sıxı.
darbadar. - tulumbanın pistonu sıxı sıxıya keçməlidir.
- sıqı fıqı: sıqı sıqı: bərk sıx, bitiĢik. arasız. möhlət
vermədən. davamlı dolaĢıq. - sıqı fıqı qonuĢur. - sıqı sıqı
döğmək.
- sıqı sıqı: {1. özənlə, diqqətlə. - sıqı sıqı baxmaq, dinləmək:
özənlə, diqqətlə baxmaq, dinləmək. 2. tez tez. ard arda. - sıqı
sıqı gəlib gedir.}.
- sıqı sıqı: tələsik. əcələ ilə.- sıxı sıxı görüĢən: içli dıĢlı olan.
sıqıda qalmaq sıxıda qalmaq. qısılmaq. sıxılmaq. darılmaq. dara
gətirilmək. təzyiq olunmaq.
sıqıq (sıq< met > qıs) qısıq. qısılmıĢ. sıxılmıĢ. məziqə. sıxıq.
qısıq. tutuq. tutulmuĢ. - tutuq səs.
sıqıqlıq qısıqlıq. 1. sıxıĢmıĢ. təzyiq. 2. boğuqluq. xırıldı. - boğazın
qısıqlığı.
sıqıqlıq sıxıqlıq. qısıqlıq. tutuqluq. tutqunluq.
sıqıl sığal. sılağ. açar. acar. cıla. pərdax.
siqil sikil. zigil. səqil (< səkmiş: qalxmıĢ). 1. sivil. ziyil. səkil.
azıq. gök. əğinc. ur. ziqil. ziyil. ĢiĢəc. tölül. ufaq
qabarcıq. səkpil < met > səpgil. 2. su üzündə oluĢan yəĢil
qabarcıqlar.
siqilcə > sivrilcə.
sıqılma sıxılma. boğuntı. üzüntü. yorulma. iztirab.
sıqılmaq sıxılmaq. 1. odlu yaraqı boĢatılmaq. - tapanca sıxıldı. 2.
sıxıntı çəkmək. müztərib olmaq. - böylə sözlərlə ürəyin
sıxılmasın. - nə sıxılıb durursun. 3. zorlanmaq. məcbur
olunmaq. təzyiq olunmaq. - uĢağın yeyib yeməməzliyiynən
sıxılma. - çox sıxılırsan suyun çıxar. 4. gücənmək.
utanmaq. usanmaq. həya edmək. - sıxılmaqsızında
söylüyor. - sıxılmadan gözün yumdu ağzın açdı. 5.
daralmaq. daranmaq. darlaĢmaq. dənəkləri, qaydaları
sıqmaq. 6. dara gəlmək. məcbur olmaq. darlanmaq.
daralmaq. müztərib olmaq. - içim darlanır nədən. 7.
boğulmaq. bunalmaq. qısılmaq. sıxıda qalmaq.
darılmaq. dara gətirilmək. təzyiq olunmaq. - canı
sıxılmaq: ənğrəĢmək. inləmək. mızmızlanmaq.
sıqılmış sıxılmış. qısıq. sıqıq. qısılmıĢ. məziqə.
sıqılmq - çox sıxılmq, incimək: qan qurumaq.
sıqım sıxım. qısım. avuc. tutam. qapsa. qəbzə. avuç. alakan4.-
bir qısım buğda.
sıqın sığın. geyikin iri, bənəkli çeĢiti.
sıqınc sıkınc (< sıx). sinəc. ısnac. sikənc (> Ģekəncfars). çin.
ərmə. əğmə. axma.
sıqıncaq sığıncaq. saxlantı. tənək. pənah.
sıqınmaq sığınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. qısqanmaq.
qısqınmaq . qısınqanmaq. 1. çəkəməmək. 2. qeyrətə
gəlmək. 3. rəqib olunmaq. rəqabətdə bulunmaq. 4.
əsirgəmək. əsirgənmək. darıqtınmaq. diriğ edmək. -
qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. 5. rəĢg
edmək. qibtələnmək. həsədlənmək. çəkəməmək. - mən
sizdən bir nəsə qısqanmamam.
sıqınmaq sığınmaq. 1. qapanmaq. - qorxub içəri qapandı. 2.
dayanmaq. - Ģeytanın Ģərrindən tanrıya sığın. - qaçıb
sığınmaq: qapaq atmaq. 3. sığınmaq. barımaq.
barınmaq. qorunmaq. sapranmaq. sipər altına almaq. 4.
kəndi kəndini sıxmaq. ıqlamaq. sıxılıb kəhildəmək.
sıqıntı sıxıntı. 1. tar. iztirab. - darda qalmaq. - sıxıntı çəkmək:
sıqılmaq. sıxılmaq. müztərib olmaq. - böylə sözlərlə ürəyin
sıxılmasın. - nə sıxılıb durursun. 2. sıxı. sıqı. sıxılmıĢ
yemiĢ suyu. 3. darlıq. müzayiqə. zərurət. 4. iztirab. 5.
ağırlıq. siqlət. 6. qussə. qəm. kədər. 17 tar. qıs. sıq. ziq.
azlıqda bulunan. gərəklik, zərurət çəkən. - dar qaldıq. 7.
qaqıl. qaqğı. qayğı. dincsizlik. rahatsızlıq. qıyıntı.
darıxma. üzülmə. sıqı. sıkı. sıxı. darlıq. iztirab. - can
sıxıcı. - sıkıya qoymaq: öğrətmək, tərbiyə üçün qadağlamaq.
- iç sıxıntısı: can sıxıntısı.
- çox sıxıntı, acı çəkmək: qan qusmaq.
- içi sıxıntılı: kədərli. puĢaq. buĢaq. buĢqan. qussəli. tutuq.
- sıxıntı vermək: sıqmaq. müztərib edmək. iztirab vermək. -
böylə sözlər ürəyi sıxar. - sənin tür durumun məni çox sıxar.
sıqıntılı sıxıntılı. üzüntülü. əziyətli. zəhmətli. ağır. arqur.
sıqır sığır. sığırın ərkəyinə: manda. öküz, diĢisinə: inək, balasına:
buzağı (dananın çox çiçiyinə deyilir), dana dügə (diĢi dana),
tosun (ərkək dana), ayğırına: buğa deyilir.
- qara sığır: bayağı sığır.
- sığır xəstəliyi: qara daban.
- enənmiĢ ərkək sığır: öküz.
- sığırın dil altı: qurbağacıq. qırpma.
- sığır gözi: papadiyənin iri, sarı çeĢiti.
- su sığırı dişisi: tombay.
- suv sıqırıka. manda. dombay.
sıqırcıq sığırcıq. cuğurcuq. quĢ adı. - bir çeĢit sığırcıq.:ötəlgən.
ötləqən.
sıqırlıq sığırlıq. axmaqlıq. əbləhlik. qalın qafa. səfehlik.
sıqırmac sığırmac. sığır çobanı.
sıqırmaq sığırmaq. almaq. tutmaq. sığdınmaq. - bu qab bir kilo alır.
sıqışdırmaq sıxışdırmaq. - bir yerə soxub sıxışdırmaq: qapsatmaq.
qısdırmaq. - əlimi, barmağımı qapıya qısdırdım.
sıqışdırmaq sıxışdırmaq. qısdırmaq. qısmaq. sıxıb tutmaq.- qapı
barmağımı qısdı.
sıqışdırmaq sıxışdırmaq. soqışdırmaq. 1. tıxıĢdırmaq. - buxcanı dolaba
soxuşdurdum. 2. yolu ilə, usulca vermək. - dilənçinin əlinə
bir neçə para soxuşdurdu.
sıqışdırmaq sığışdırmaq. sıxışdırmaq. sıkışdırmaq. soxuşdurmaq.
zorlamaq. məcbur edçək. - kim sizi bu iĢə sıqışdırdı. -
burda sıqışdırmalı bir Ģey yoxdu.
sıqış sığış. sıxış. basıĢ. 1. inciĢ. zülm. 2. soxuĢ. təzyiq. icbar.
sıqışma sıxışma. yığıĢma. yıĢ. yuĢ. yiĢka. - yış bolmaq: yığıĢmaq.
yuğĢılmaq. sıxıĢmaq.
sıqışmaq sığışmaq. sıxışmaq. sıkışmaq. soxuşmaq. 1. basıĢmaq.
bir birinə girmək. birbirin sıxaraq yığıĢmaq. - qalabalıq
sıxışırdı. - el məçidə sıqışdı. 2. darlaĢmaq. daraımaq. -
ürəyim sıqıĢdı. 3. məcbur qalmaq. müztər qalmaq. - çox
sıqışsam, bu yoluda iĢlədəcəyim.
sıqışmış sıxışmış. sıqıqlıq. qısıqlıq. təzyiq.
sıqlamaq 1. sıxılaraq, gücənib ağlamaq. gözünü qorasın almaq. 2.
ıslıq, fıĢqa çalmaq.
sıqlam sıxılacaq qədər ıslaq. - sır sıqlam: bərk ıslaq.
sıqlaşdırmaq darlaşdırmaq. 1. yaklaĢdırmaq. daha bitiĢdirmək. - qız
oğlan sıqlaşdırıldılar. - dar yerdə sıqlaşdırıldılar. 2.
araların daha daratmaq. - ava, dağa gedməyinizi
sıqlaşdırmısız.
sıqlıq sığlığ. sıklıq. sıxlıq. 1. dayazlıq. gödəklik. 2. çayın, suyun
dayaz, gödək yeri. - ırmağın orası sğlıqdır, keçid verir. 3.
qumluq. - gəmi sığlığa oturdu. 4. sıxlıq. darlıq. zərurət. 5.
dolqunluq. toyuqluq. toxluq. qalınlıq.- qumaĢın toxluğu.
6. ıslıq. fıĢqa. səsi dil dodaq ilə sıxaraq çalınan iti, incə
dar səs. 7. arasızlıq. fasiləsizlik. darlıq. bitiĢiklik. -
ağacların sıqlığı, görməyə qoymur. - sıqlığ orman. - bizim
məhəllə çox sıqlıqdır: evlər bir biri üstünə çıxır. 8.
dalbadallıq. təa'qüb. - yağmurun sıqlığı, axınlar, sellər
axıdar. 9. sıxlıq. beziq. biziq. bıqıq. bıxıq. təzyiq. fiĢar.
sıqmaq sığmaq. sıxmaq <> soqmaq. 1. alınmaq. içinə girmək. -
qabına sığmamaq: sərsiz, sərinsiz, səbirsiz olmaq. - ələ
avuca sığmamaq: bərk dikəbaĢ, qaĢarı (> haĢarı. həĢəri)
olmaq. - biz çuvala sığmaz: saxlanılır, gizlənilir nərsə deyil.
2. odlu yaraqı boĢaltmaq. - tapancanı sıxdı. 3. sıxıntı
vermək. müztərib edmək. iztirab vermək. - böylə sözlər
ürəyi sıxar. - sənin tür durumun məni çox sıxar. 4.
zorlamaq. məcbur edmək. təzyiq edmək. - uĢağı yeməyə
sıxma. - çox sıxarsan doğrusu çıxar. 5. gücləndirmək.
quvvət vermək. bərkləĢdirmək. təĢdid edmək. - bu iĢdə
siz bizim əlimizi sıxdız: əlimizdən tudduz. - səsin sıxıb
çığırdı. - bir biçiyi (hərfi) sıxmaq: təĢdidlə oxumaq. 6.
daratmaq. daraltmaq. darlatmaq. təzyiq edmək. -
dənəkləri, qaydaları sıqmaq.
- can sıxmaq: uyutmaq. usandırmaq.- onun uzun danıĢığı
məni uyutdu.
- qabına sığmamaq: talaĢlanmaq. dözümsüzlük edmək.
sıqma yuxarısı bol, gen, aĢağısı dar olan. - sıq dirək. - sıq Ģalvar.
- sıq baĢ. - sıq don.
siqmək simək. sıymaq. qırmaq.
siqmək sıqmək. (heyvan) 1. yerdən baĢaqa yerə, demək duvara
iĢəmək. 2. azmaq. qızmaq.
sıqmək siqmək. (heyvan) 1. yerdən baĢaqa yerə, demək duvara
iĢəmək. 2. azmaq. qızmaq.
sıqnaq sığnaq. ur. səngər. xəndək.
siqorta (< saxlamaq). sığorta. bimə. təzmin.
sıqorta sıqorta.
siqortaçi (< saxlamaq). biməçi. zamin.
sıqza sığza. paltrın bir yerlərini geniĢlətmək üçün sığdırıllan
parça.
sılaq sılağ. sığal. açar. acar. cıla. pərdax.
sılaqlamaq sılağlamaq. sığallamaq. açmaq. acarlamaq. cılalamaq.
pərdaxlamaq.
sılaşmaq qıstaĢmaq. titrəĢmək. qasnaĢmaq.
sildirmək yodturmaq. yutturmaq.
siləcək hamam hovlusu. dəsmal.
silgidirmək sallayıb, silkiyib arıtlamaq.
silgiş silkiĢ. sallaĢ. titriĢ. titiĢ. təhrik.
sili arınlıq. təmizlik. nəzafət.
silici arıdan. təmizləyən. nəzafətçi.
siliq silik. pozuq.
silindir içi salınmıĢ, alınmıĢ boĢ tüb, lülə.
silinmək aĢınmaq. qazınmq. yodluĢmaq. yutulmaq. yodunmaq.
odunmaq. yodulmaq. yutulmaq. yox edilmək.
silinmiş silintili. oyulmuĢ. qazıntı.- qazıntı kağızı dayiriyə sunmaq,
silintili silinmiĢ. oyulmuĢ. qazıntı.- qazıntı kağızı dayiriyə sunmaq,
silişmək yoduĢmaq. yutuĢmaq. qidəriĢmək.
silkək sirkək. sirkən. silkən. uykusuzluq. yuxusuzluq.
silkən sirkən. sirkək. silkək. uykusuzluq. yuxusuzluq.
silkənmək sinğrimək. yavaĢca sıçramaq.
silkinmək lütlənmək. yalınmaq. soğunmaq. soğqunmaq.
silkmək - omuz silkmək: çiyin silkmək. boynundan atmaq. qəbul
edməmək.
silkmək toxumaq. çırpmaq. - ağac toxumaq.
silkmək sirkmək
silqə silkə. sirkə. böcək yumurtası.
silqi silgi. 1. silqic. silgir. sallayaraq, təprətərək silmək aracı.
2. titriĢ. titiĢ. sıçraĢ. diksinmə.
silqic silgi. silgir. sallayaraq, təprətərək silmək aracı.
silqi siləcək nərsə, bez, parça. dəsmal.
silqinmək silkinmək. sirkinmək. siskinmək. disginmək. yuxudan
xələcanla oyanmaq. sallanmaq. təhrik olmaq.
silqinti silkinti. silgiĢ. sallaĢ. titiĢ. titriĢ. irtiaĢ.
silqir silgir. silqic. silgi. sallayaraq, təprətərək, titrətərək,
təhriklə silmək aracı.
silqiş 1. silgiĢ. arınıĢ. paksazi. 2. sallaĢ. titiĢ. titriĢ. təhrik.
silqişmək arınmaq.
silqmək silkmək. sirkmək. sallamaq. titrətmək. təhrik edmək.
sillə Ģabba. Ģımar.
silli Ģaplaq. çaplaq. Ģapalaq. çapalaq. toqat.
silmək axıtmaq. sirkitmə6. nərsənin suvuqun çəkmək. qazımaq.
qaĢımaq. qurutmaq. dolmuĢ ölçəyin duruqlamasını
(ağzından artıq, qabarmıĢ bölümünü) silib tarazlamaq.
safaltmaq. yalamaq. diləmək. dilləmək. sürmək.
- sudan çıxdın saçıvı qurut.
- bu tümlədən (cümlədən) bu sözü qazın.
silsilə qordon. sıra. - qaraqol qordonu.
sim tel. sırma. Ģunur. - sım sıqı: çox dar. artıq sıxılmıĢ.
sıman bənzək əki. - yalansıman. - meymunsıman. - alansıman:
meydan kimi.
simək siqmək. sıymaq. qırmaq.
simitən gərik. gərgin durmaqlıq. önqü. çox önə verən. öngər.
inad.
simsar əntiqəçi. qoltuqçu. köy köhnə alıb satan. qaluraçı.
köhnəçi. əsgiçi.
simşək {- "ılıdırm" bir yerə dəğdi isə, elə "ıldırım. yıldırım" deyilir. -
simurğ saymaruq.
sın xuy. əxlaq. - sınar: bənzər. xuydaĢ. həmxuy. bab.
sınağlı - böyük, yaşlıca, döğüşgən, sınağlı, iş alışığı olan batur
sınaq təngək. dəngək. təcrübə.
sınaqlı qoca. yaĢlı. təcrübəli.
sınaqsız gözü qapalı. təcrübəsiz. alıĢmamıĢ. əcəmi.
sınaqsızlıq yenilik. təcrübəsizlik.
sınama dənəmə. tatma. dadma. təcrübə.
sınamaq (< sın: iç). 1. tanımaq üçün sinmək, içərmək, içinə
girmək, qoxlamaq, iyləmək, soxmaq, soxulmaq.
iliĢməklə, qoxulamaqla tanımağa çalıĢmaq. 2. dənəmək.
tatmaq. dadmaq. təcrübə edmək.
sınar sınğar. 1. bənzər. tənəĢ. dənqdəĢ. 2. bildik. tanıĢ.
tanıdıq. bir soydan olan. - heyvan sınarına çəkər. 3.
xuydaĢ. həmxuy. bab.
sınav ənğqmək. imtahan.
sınçqanka dəvə tikəni.
sindan zindan. səndan. urs. ağraĢ üstündə dəmir döğülən
dəmirçilik aracı. örs. urs.
sindan zindan. türmə. tumruq.- tumruğa atmaq: tumruğa
vurmaq. - tumruq ağası: türmə baĢçısı.
sındığı sındırği. sınılan, Ģikəst yeyilən yer. pozulma,
məğlubiyyət yeri. - çaldıran sındığı:
sindi böyük qeyçi.
sındıran - əhdin sındıran: sıymızdi. sözün tutmamaq. qırıq. dönük.
bəfasız.
sındırğı 1. yozqunluq. həzimət. Ģikəst. 2. sındığı. sınılan, Ģikəst
yeyilən yer. pozulma, məğlubiyyət yeri. - çaldıran
sındığısi:
sindiriləməz - sindiriləməz:, qursaqda duran. həzm olunmaz.
sindirilməz sinğməz. sınğmaz. həzm olunmaz.
sındırma əritmə. həzm.
sındırmaq simək. siqmək. sıymaq. qırmaq. pozmaq. qırmaq.
batırmaq. məğlub edmək.
sinə ökə. singə. öp. öpgə. öpək. köks. bər. köks. qoyun .
qoğuĢ. ağuĢ. - al qoynuva. - nənəsinin qoyununda böyüyən
uĢaq. - qouyun qoyuuna: birbirinin qucağında. - o mənim
qoynuumdadır: o mənimdir. o məndədir.
- bərə al: bər al: yadla. yadında saxla.
sinəc (< sinmək. sınmaq: oturmaq. çuxurlanmaq). ısnac.
sıkınc. sikənc (> Ģekəncfars). çin. ərmə. əğmə. axma.
sinək sinğək. (< sinğmək: içəri girmək). ağac, yer dəliklərinə
sinən, sinğən, yanı soxulcanlığ, giriĢgənlik qılığı,
xəsiyəti olan kiçik uçar böcək.
- sivri sinək.
- eşşək sinəyi.
- at sinəyi.
- yaşıl sinək.
- qara sinək: milçək.
sinəklik sinğəklik. pürüslü olub, sinək, milçək qoğmaq üçün
yelpik. milçək qoğan.
sinən sinğən. soxulcan. giriĢgən. - cana sinən: cana sinər. içə
hopan. sınğcə. sinğcə.
sınğar sınar. 1. bənzər. tənəĢ. dənqdəĢ. 2. bildik. tanıĢ. tanıdıq.
bir soydan olan. - heyvan sınarına çəkər. 3. xuydaĢ.
həmxuy. bab.
sınğcə sinğcə. 1. gizlicə. içərin. 2. iki üzlüklə. münafiqyana. 3.
içrəiyə keçərək. içəriyə bataraq. içəri keçən. - sinğcə
sinğcə yağmur yağır: toprağın içini ısladaraq, toprağın içinə
keçərək. 4. cana sinən. cana sinər. içə hopan.
sinğci sınğsı. sinğsi. sinsi. içdən incimək. incik. əzab.
sınğdırmaq sınğırmaq. 1. içərimək. çoxura qoymaq. gizlətmək.
gömmək. batırmaq. 2. həzm edmək.
sinğək sinək. (< sinğmək: içəri girmək). ağac, yer dəliklərinə
sinən, sinğən, yanı soxulcanlığ, giriĢgənlik qılığı,
xəsiyəti olan kiçik uçar böcək.
- sivri sinək.
- eşşək sinəyi.
- at sinəyi.
- yaşıl sinək.
- qara sinək: milçək.
sinğəklik sinəklik. pürüslü olub, sinək, milçək qoğmaq üçün
yelpik. milçək qoğan.
sınğılamaq zingildəmək. çınqılamq. çınlamaq. zınqıldamaq. -
qulağın sınğıladı.
sınğılı sınırlı. 1. əsəbi. 2. sınırları bərk, qat, güclü, quvvətli.
- sınırlı yapraq: buğa yaprağı.
sınğın sınğqın. sinğqin. sinqin. sınğısın. sınğıtın. sınan. sinilən.
həzm olunur. həzmi qolay.
sınğın tökük. dağnıq. qırıq. pərakəndə.
sinğir sınğır. içdən, dərindən nırıldamaq, ınğırdamaq.
sınğır sınır. əsəb. - sınıra toxunmaq: dincliyin almaq. canın
sıxmaq. rahasız edmək. - sınır xəstəliyi: əsəb xəstəliyi.
sınğırlamaq sınırlamaq. 1. ətin sınırların arıtlamaq. 1. savaĢda yaralı,
xəsdə atın bacağ sınırlarını kəsib qırmaq.
sınğısın sınğıtın. sinğqin. sinqin. sınğqın. sınğın. sınan. sinilən.
sınğıtın sınğısın. sinğqin. sinqin. sınğqın. sınğın. sınan. sinilən.
sınğ sinğ. dəlik. çoxur. çuxur. qəbir.
sınğqın sınğın. sinğqin. sinqin. sınğısın. sınğıtın. sınan. sinilən.
sinğqin sinqin. sınğqın. sınğın. sınğısın. sınğıtın. sınan. sinilən.
sınğlamaq sinğləmək. inğləmək. inləmək.
sinğləmək sınğlamaq. inğləmək. inləmək.
sınğmaq sinğmək. 1. çuxura gora soxulmaq. batmaq. gizlənmək.
2. həzm olunmaq. - sizsiz yediyim içdiyim içimə sınmadı. 3.
keçmək. nifuz edmək. - bu parçaya ağır bir qoxu sınğmış:
bir iy oturmuĢ. 4. toprağa cəzb olunmaq. içinə girmək. -
sınğa sınğa yağmur yağır. 5. qorxub gizlənmək. 6. (ĢiĢ)
enmək. dağılmaq. - ələmin ĢiĢi sınğmağa üz qoyub.
sınğmaz sinğməz. sindirilməz. həzm olunmaz.
sinğmək sınğmaq. 1. çuxura gora soxulmaq. batmaq. gizlənmək.
2. həzm olunmaq. - sizsiz yediyim içdiyim içimə sınmadı. 3.
keçmək. nifuz edmək. - bu parçaya ağır bir qoxu sınğmış:
bir iy oturmuĢ. 4. toprağa cəzb olunmaq. içinə girmək. -
sınğa sınğa yağmur yağır. 5. qorxub gizlənmək. 6. (ĢiĢ)
enmək. dağılmaq. - ələmin ĢiĢi sınğmağa üz qoyub.
sinğməz sınğmaz. sindirilməz. həzm olunmaz.
sınğrakü hər zaman burnundan sümük axan cocuğa, sövmədə
kullanılan söz.
- sınğrakü at: ənği xəstəliğinə tutulmuĢ olub, burnundan irin
kimi sümük axan at.
sinğrimək silkənmək. yavaĢca sıçramaq.
sinğsi sınğsı. sinsi. sinğci. içdən incimək. incik. əzab.
sinğsi gizli. saxlı. gizlidən soxulub incik verən. - bərk sinğsi
kiĢidir.
sinğsilik sinsilik. gizlilik. saxlılıq. gizlidən soxulub incik verməklik.
münafiqlik.
sinğsimək sinsimək. içinə iĢləmək. incimək.
sini (< sinğmək). təpsi.
- siniyi qurmaq.
sınıb sinif. soy. qəbil <> qabıl. nov'. dürlü. məqulə. dürlü.
türlü. - bu qəbil iĢləri burax.
sınıq 1. qırıq. zəyif. qarıĢıq. teyxa, xalis olmayan. məxlut. -
qırıq tazı. 2. qopuq. qopmuĢ. kəsik. qırıq. 3. pozuq.
pozulmuĢ. məğlub. 4. qırıq. pozuq. 5. dağınıq.
sınıqçı çıqıqçı. ötücü. otucu. qırıqçı.
sınıqçılıq qırıqçılıq. çıxıqçılıq.
sınıqçılıq sınqıclıq. ütüləmə iĢi.
sınılan - sınılan, Ģikəst yeyilən yer. pozulma, məğlubiyyət yeri:
sındığı. sındırği.- çaldıran sındığı.
sinilən sınğısın. sınğıtın. sınan. sinğqin. sinqin. sınğqın. sınğın.
sinilmək əmrülmək. amrulmaq. çəkilmək. sorulmaq.
sınır 1. çək. çəki. çəkim. Çaqfars. ölçü. dözüm. tutar. tutum.
həqq. huquq. 2. çözbək. aĢam. çək. sınğır. ağız. mərz.
hidud. hədd. - sınır qoymaq: təhdid edmək. 3. qıran. hər
nəyin ən yüksək, ucqar yeri. qırağ. kərən. > kəranfars.
kəranə (< kərmək). - ölkənin kərəni. - ölkələr birbirindən
kərənlə ayrılır. 4. sınğır. əsəb. - sınıra toxunmaq: dincliyin
almaq. canın sıxmaq. rahasız edmək. - sınır xəstəliyi: əsəb
xəstəliyi. 5. ağ damar. 6. qordon. ip. sap.
- sınır örgüsü: əsəb əlyafı.
sınırlamaq sınğırlamaq. 1. ətin sınırların arıtlamaq. 1. savaĢda
yaralı, xəsdə atın bacağ sınırlarını kəsib qırmaq.
sınırlı sınğılı. 1. əsəbi. 2. sınırları bərk, qat, güclü, quvvətli.
- sınırlı yapraq: buğa yaprağı.
sınırsız yansız. qıraqsız. ucsuz bucaqsız. kərənsiz > bikəranfars.
sınış yenğiliĢ. yanğılıĢ. düĢüĢ. məğlubiyyət.
sınqamaq tıkanmaq. sınmaq.
sinqən sinğən. sinən. soxulcan. giriĢgən.
sinqin sinğqin. sınğqın. sınğın. sınğısın. sınğıtın. sınan. sinilən.
sınqır sinğir. 1. sınır. ağız. mərz. hidud. 2. içdən, dərindən
nırıldamaq, ınğırdamaq.
sınmaq 1. tıkanmaq. sınqamaq. 2. top atmaq. top boĢaltmaq.
yazıq olmaq. iflas olmaq. - çox tükanların topu atıldı. -
onunda topu atıldı. 3. sinmək. oturmaq. çuxurlanmaq. 4.
yanğılmaq. yenğilmək. düĢmək. yıxılmaq.
sinmək sınmaq. oturmaq. çuxurlanmaq.
sinsi sınğsı. sinğsi. sinğci. içdən incimək. incik. əzab.
sinsilik sinğsilik. gizlilik. saxlılıq. gizlidən soxulub incik
sinsimək sinğsimək. içinə iĢləmək. incimək.
sipər turaka. qalxan. savağ. savınma ayqıtı.
sipitləmək sivitləmək. siyirmək. - nə yemək varıdı içəri sipətlədi: içəri
ötürdü.
sır etmək ötmək. (aqustos böcəki)
sır 1. bürə. güzgünün arxasına vurulan boya. mə'cun. 1. "s"
il baĢlayan sözlərin, vurqulayan təkidir. - sır sıqlam: çox
sıx.
- bir gizni, sirri, içi açımaq: sökmək. qoxulatmaq. iylətmək.
sıra tav. tov. nobət. tov. - tov sənə: nobət sənindir. sağlıq
vetmədə deyilir. - tov kimindir. - tav mənə çatdı, bəxtim
qoyub baĢın yatdı. - tovda sənə çatarmıĢ, axar sular
yatarmıĢ. - yaĢam oyndu, bir tov sən, bir tov mənə. - tovla
gələn tovla gedər. - öz tavın gözlə.
sıraca boğazda urlar çıxartan, gövdənin bir para yerləində
yaralar açan bir xəstəlik. daül xinazir. "aq banğ", "sığır
oti" , "balığ oti" sıraca otu çeĢitlərindəndir.
- sıraca (daül xinazir) xəstəliyi çeşitlərindən:
tomuz baĢı.
sırailə silsilə. sıravari. - dağ sarsı: dağ silsiləsi.
sıra 1. dizi. səf. - bir sıra inci. - ağacları var sıra sıra. 2. nəzm.
tərtib. nobət. - sıraya qomaq. - sıraya girmək. - sıra ilə. -
sıramız gəlməmiĢ hələ. 3. sinif. sınıb. - üçüncü sıra: üçüncü
sinif. sınıb. 4. mənzilət. rütbə. mərtəbə. 5. xət. sətir. -
neçə sıra yazı yazdım. 6. uzn taxda miz. - məktəb sıraları.
7. fürsət. - sıra gözətləmək. 8. sayaq. gəliĢ. - söz sırası:
söz gəliĢi. 9. seçilməmiĢ. rasgələ. bayağı. - sıra köomür. -
sıra qarpuzi. 10. boyuna uzanmıĢ. - sıra duvar. sıra
ağacları. 11. sırailə. silsilə. sıravari. - dağ sarsı: dağ
silsiləsi. 12. uyuq. uyqun. uğur. yerli. yollu. münasibət. -
sırasız söz söyləməkdənsə, sırasın gözləmək yeğdir. -
sırasız {: 1. yersiz. yolsuz. münasibətsiz. 2. qarma qarıĢıq.
düzənsiz}. 13. dərcə. dərəcə. təbəqə. 14. < sürə.
Coruk11. yoruk. tənq. - ardı sıra: ardınca. - ara sıra: arada
sırada: ara ara. gah gah. vax vax. ehyanən. 15. qat. - qatla:
sıra ilə. - qatlı qıtımlı: sırlı sıralı. 16. qoĢı. qat. sinif. 17.
silsilə. qordon.- qaraqol qordonu.
- arxası sıra: ardı sıra: dal ba dal. mütəaqibən. geridən
bağlı, müttəsil.
- önü sıra: öndən. öncə. öndən müttəsilən.
- yanı sıra: yan yana. bərabər.
- ara sıra: arada sırada: aralıq aralıq. hərdən. bə'zən.
- sırasında: sarası ilə. uyuğunda. münasibəti ilə.
- sıra sıra: səf səf.
- işi sırasına girmək: iĢi yoluna girmək, düzəlmək.
- sırada: ikən. arada. əsnada. gəldiyim sırada asladım.
sıralalış sıranıĢ. düzülüĢ. diziliĢ.
sıralama dizmə.
sıralamaq sıramaq. qoĢmaq. düzmək.- söz qoşmaq. - orda nə düzüb
qoşursuz.
sıralamaq uĢaq. uĢağın yasdığa, duvara tutunaraq yeriməyə
baĢlaması. - daha yerimir, sıralamağa baĢlamıĢ.
sıralanmış sıralı. tizili. dizili. nəzmli. silkə çəkilmiĢ.
sıralı 1. dizili. düzənli. müntəzəm. tizili. nəzmli. sıralanmıĢ.
silkə çəkilmiĢ. - sıralı iĢlər qolay görünür. 2. yerli yerində.
münasib yerində.
sıramaq sıralamaq. qoĢmaq. düzmək.- söz qoşmaq. - orda nə
düzüb qoşursuz.
sıranış sıralalıĢ. düzülüĢ. diziliĢ.
sırasız yersiz. yolsuz. münasibətsiz.
sırat < sırıq. cığır. incə, dar, uzanmıĢ yol.
sıravari 1. bir sıra, dizi, səf quraraq durmaq. 2. silsilə. sırailə.-
dağ sarsı: dağ silsiləsi.
sıravarı bir sırada. bir sıralı.
sırcıranmaq cırcıranmaq. qısqanmaq. qısqınmaq . qısınqanmaq.
sığqınmaq. 1. çəkəməmək. 2. qeyrətə gəlmək. 3. rəqib
sırça ĢüĢə. süyĢə. cam. - kəsmə sırça: tökmə sırça: bilur. - təpə
sırçası: təpə camı: tavandan, qubbadan aydınlığ verən baca.
sırğal sayyal. uçar. boĢ. gedər. qalmaz.
sırğav qulaqlıq. tövsiyə. avizfars < asıv. aslaq. aslıq. sarılan
asıan nərsə. quĢbara. güĢbərə. qoĢbara. qoĢulan
nərsə. qoĢ. köç. qoĢu. köç. cihaz. vəsayil. - qulağ
sırğavı: qulaqda küpə: qulaqda saxlanılan söz. - bu söz
qulağınızda küpə olsun.
sırxab (< sari + ğav: sarımsı toprAQ). (sır + ğav: boyalı.
boyAQana).
- sarıqərə: sarı yağli toprAQ.
sırıq qabuği siyrilmiĢ, yonulmuĢ uzun ağac. çox uzun boyluya
da "sırıq" deyilir. dallaq.
- sırıq kimi, dallaq gəzmək: boĢ boĢuna gəzmək.
- gecim sırıq. geyzim sırıq: paltar sırıqı: paltar, geyim
- yüküc sırıq: hambal sırıqı: ağır yükləri daĢımaqda iĢlənir.
yüküclər (daĢıyanlar) dörd olub, yükü iki sırığın üzərinə
qoyub, daĢırlar.
- sırıq daşqası: bir iki sırıqla qurulmuĢ iki dörd təkərli araba.
sırımaq oyulqamaq. səqrək səqrək aralı tikmək. kökləmək2.
sarımaq. qablamaq. - yorqan sırımaq.
sırım sirim. qalınığı siyrilmiĢ, incəlmiĢ, yumĢaq dəri dilimi.
sırınmaq sırıtmaq. siyrinmək. açılmaq. ölmək.
sırıtqan sırtıq. adama yapıĢır. yılıĢıq.- yılışıq bir adam.
sırıtqanlıq sırtıqlıq. yapıĢqanlıq. yılıĢqanlıq. yılıĢıqlıq. bulaĢqanlıq.
sırıtmaq (sıyrıtmaq. siyritmək: çılpaqlamaq. açıb göstərmək). 1.
dodaqların aralayıb diĢlərin gösətib, dadsız dussuz,
səssizcə gülmək. - nə sırıtıb durursun belə. 2. sırınmaq.
siyrinmək. açılmaq. ölmək. soyuqdan donmaq. 3.
uymamaq. uyuĢmamaq. gözə taxılmaq. gözə girmək.
pis görünmək. - bu parçada ağınan qara sırıtır. 4.
azlıqların, saçuq suçuqların, eyb nuqsanların bir ucdan
çıxması, gürünməsi. - onun suçları sırıtır.
- dişlərin sırıtıb gülüşmək: yılıĢmaq.
- sırıtıb gülüşmək: gəvĢək gəvĢək yanaĢmaq. yılıĢmaq.
sirkə - qurşun sirkəs: həmzi əsas deyilən Ģimik maddə.
- sirkədən yeni çıxmış bit: yavĢaq. kiçik bit.
sirkək silkək. sirkən. silkən. uykusuzluq. yuxusuzluq.
sirkən silkən. sirkək. silkək. uykusuzluq. yuxusuzluq.
sirkitmə6 nərsənin suvuqun çəkmək. silmək. axıtmaq.
sirqə sirkə. silkə. böcək yumurtası.
sirqinmək sirkinmək. silkinmək. siskinmək. disginmək. yuxudan
xələcanla oyanmaq.
sirqmək sirkmək. silkmək. sallamaq. titrətmək. təhrik edmək.
sırlamaq boyamaq. rəhləmək.
sirli gizil. gizlisi olan. içil. qıtım. kitim. qutum. kütüm. güdüm.
gizli. söylənməz nə. salığ. - bu iĢdə gizil (gizli) yox. -
gizilsiz iĢ, söz, duruĢ, baxıĢ, anlam.
sırmakeş sırmaçı.
sırma 1. altun, gümüĢ tellərl yaldızlanmıĢ, bəzənmiĢ qumaĢ. -
ağ sırma. - altın sırma. - sırma iĢləri. 2. sarma. sarı, gözəl
saç. - sırma saçlı sevgilim. 3. tel. sim. Ģunur. 4. naxıĢ.
nəqĢə. rəsm.- sırmalı parça.
- bu qurdun biçimində olan naxışlı sırma, işləmə (parça.
Ģəkil): tırtıl. dartıl.
- som sırmalı taqa: altın uluq taqa: qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ
parça topu.
sırmalı naxıĢlı. nəqĢəli. rəsmli. - sırmalı parça.
sirr qəmə. kəmə.
sırtar sırtı, omuzları qabarıq. kürəyi qalın dərili, toplu örtülü
olan. omuzları qalın dərili bir çeĢit kələr.
sırtarmaq sırtırmaq. sırtılmaq. 1. sırtını dayamaqla gücünə
güvənmək. arxalanmaq. güstaxlıq edmək. üzlənmək . -
nə sırtarıb durursan. 2. qabarmaq. bulutların üfüqdə arxa
arxaya dayanıb, qabarıq bi durum tapması. - bulutlar
sırtardı.
sırtıq sırtın tutan. dəvamın tutan. üzlənib azmıĢ. Ģımarıq.
ĢımarmıĢ. yırtıq. utanmaz. arsız. həyasız. sırıtqan.
adama yapıĢır. yılıĢıq. - yılışıq bir adam. - sırtıq bulmaq:
sözün izərini bulmaq.
sırtıqlıq sırıtqanlıq. yapıĢqanlıq. yılıĢqanlıq. yılıĢıqlıq.
bulaĢqanlıq .
sırtılmaq sırtırmaq. sırtarmaq. 1. sırtını dayamaqla gücünə
sırtardı. 3. Ģımarmaq. əzilmək. üz tapıb azmaq.
üzlənmək. ərköyüllənmək. Ģuluqluq edmək. isizlənmək.
ısızlanmaq. səvimsizləĢmək. yaramazlaĢmaq.
duzsuzlanmaq. üz bulmaq. düz yoldan azmaq.
yanğĢamaq. dadsızlanmaq. duzlanmaq. - şımarmış
cocuğ.
sırtılmış yartılmıĢ. yırtılmıĢ. utanmaz. - yırtılmış cocuq.
sırtırmaq sırtılmaq. sırtarmaq. 1. sırtını dayamaqla gücünə
sırtardı.
sırtıtmaq Ģımartmaq. əzdirmək. üz vurub azdırmaq. üz vermək.
ərköyül böyütmək. - cocuğu şımartma.
sırtıtmaq üzə gülmək: üz vermək.
sırt 1. arxanın yuxarı bölümü. hər nəyin qabarıq bölümü.
əgin. dal. dalı. - sırtıvı duvara ver. - sırtıva al. 2. heryvanın
qılıclama olan arxasının ən yuxarısi. - yəhər atın sırtını
yaralamıĢ. 3. uzanan dağın boy, qılıclamasına sürən
bölümü, yeri. yamac üsdi. - uzaqdan dağın sırtı, sınır kimi
görünür. 4. arxa. əğin. - dağ sırtı: boyuna uzanan dağın
yuxarısı.
- sırtdan atmaq: əğin boĢaltmaq. baĢdan savmaq.
- sırta almaq: yüklənmək. mütəhhüd olmaq.
- balıq sırtı: ortası qabarıq, qubbəli olan. - baxca yollarını
balıq sırtı yapmalı.
- salla sırt edmək: sırtına almaq. yüklənmək. - quyruğun
salla sırt etmək: quyruğun belinə almaq.
- sırtıq: sırtın tutan. dəvamın tutan.
- birinin sırtındn çıxarmaq: birinin boğazından çıxarmaq:
birini qusdurmaq. güclüyüb, zorlayıb almaq.
- sırt dayamaq: sırt vermək: güvənmək. yardım ummaq.
- sırt sırta vermək: yardımlaĢmaq.
- salla sırt edmək: kürəyinə atmaq. - it quyruğun salla sırt
edib getdi.
sırtlamaq 1. dalına almaq. sırtına, kürəyinə almaq. 1. dayanmaq.
kürək vermək. arxa vermək.
sırtlan (< sırtıq. sırtlı. sırtı qabarıq olan). beli, kürəyi quzli,
qoğzaq, yallı olub, yırtıcı, quylanmıĢ ləĢ, ölüləri gordan
çıxarıb yeyən qurd kimi bir heyvan. kafdar (kavtar: 1. <
kavmaq: qazmaq. qazıb çıxaran. 2. < kaptar. koptar:
qabarıq. gobut olan). yalsızına anduq dərlər.
sirud < sayaş. sayraĢ. qoĢuq.
sıruqu sıcaq əsən bir yel.
sis! hiss !. Ģüq !. sük !. cük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. -
siskinmək silkinmək. sirkinmək. disginmək. yuxudan xələcanla
oyanmaq.
sis əmir. qırağı. inğir. tuman. duman. püs. toz. yerə enən
bulut. püs. Ģeh, yaĢ, sulu, çilli duman. - sis im: sis imi:
dumanlı havada gəmilərin boru ilə verilən səs.
sısqa küsəqət. cılız. yanıq. arığ, quri, cılız, alız olan cocuq.
.- yanıq cocuq.
sislik tumanlıq. dumanlıq. bulanıq. qaramlıq. qaramtulluq.
sitayiş < istəyiĢ. öqül. öğül. ökül.
sıtma ısıtma. küyük. göyük.
sıtmalanmaq ısıtmalanmaq. ısıtmıya tutulmaq.
sıtmalı ısıtmaya tutulmuĢ.
situn qoçan. dirək. tirgə. dirgə. tirək.
sıva duvara, daĢların, bağdadınınğ üzərinə sürülən xarc. -
yapınınğ sıvasın çəkmək. - sıva vurmaq.
sıvamaq sığamaq. sivirmək. çırmamaq. yenğ, paça, ətək
çevirmək, toplamaq. suvamaq. bulamaq.
- qolların, bacaqların sığamaq.
- sıçıb sıvamaq: söyüb sayaraq alçatmaq. paylamaq.
tonatmaq. donatmaq.
istəmək.
sıvama qaplama. nərsəni sıx sıx, aralıqsız örtmək.
sıvanmaq sığanmaq. sivirinmək. çırmanmaq. yenğ, paça, ətək
sıvaşıq siviĢik. ziviĢik. qayar. yapıĢır. yapıĢqan. - sivişik çamır.
sıvat hamar. bərabər. əĢ hündürlükdə olan.
sıvay - bundan sıvay: bir yana dursun: Ģöylə dursu. bundan sərfi
nəzər.
sıvıq suvıq. cıvıq. sulu. sülü. 1. durultularaq axar durumuna
quyruğu kimi qılsız. uzun quyruq. 3. suyuq. 4. bulaĢıq.
bulaĢan.
sivilcə zigilcə. tölül. ufaq qabarcıq ısırcıq. qızdırma, ısıtmadan
oluĢan qabarcıq.
sivil zigil. 1. tölül. ufaq qabarcıq. 2. su üzündə oluĢan yəĢil
qabarcıqlar.
sivirinmək sığanmaq. sıvanmaq. çırmanmaq. yenğ, paça, ətək
sivir sivri. 1. iti. hadd. - sivri sözlər. 2. incə. uzun. boylı. uca.
boy atmıĢ. - sivri bir cocuq. 3. çeber: seber. sever. zebel.
qıvraq. qıyaq. zirək.
- sivri sinək.
- sivri sivir, dikə durmaq: qoqoruzlanmaq. xoruzlanmaq.
- sivri bucaq. sivri köĢə: hadd zaviyə.
- sivri burun: uzun burun.
- sivir ağıl: ağlı dar.
sivirmək 1. sivri, kəsgin olmaq. itilmək. incəlmək. 2. boy atmaq.
uzamaq. incə uzun olmaq. - bu cocuq bərk sivirdi. 3.
sığamaq. sıvamaq. çırmamaq. yenğ, paça, ətək
çevirmək, toplamaq. - qolların, bacaqların sığamaq.
sıvış siviĢik. sıvıĢıq. ziviĢik. sıvaĢık. qayar. yapıĢır. yapıĢqan.
- sivişik çamır.
sivişik sıvıĢıq. sıvıĢ. ziviĢik. sıvaĢık. qayar. yapıĢır. yapıĢqan. -
sivişik çamır.
sıvışıq siviĢik. sıvıĢ. ziviĢik. sıvaĢık. qayar. yapıĢır. yapıĢqan. -
sivişik çamır.
siviş səviĢ. həzf. ləğv. fəsx. - siviş ili: qəməri illigiynən, günə
illiginin arasında itən bir il.
sıvışmaq örtüĢmək. yapıĢmaq. (# savuşmaq: ötrüĢmək. keçiĢmək).
sivişmək ziviĢmək. qaymaq. yox olmaq. qaldırılmaq. məhv olmaq.
sivitləmək sipitləmək. siyirmək.- nə yemək varıdı içəri sipətlədi: içəri
ötürdü.
sivri sivir. 1. iti. hadd. - sivri sözlər. 2. incə. uzun. boylı. uca.
boy atmıĢ. - sivri bir cocuq. 3. zirək. 4. > zirvə. uc. sərt.
kəsgin. bək. bərk. quvvətli. sivir. uclı. uclu. uca. - dağ
təpəsinin sivrisi: zirvisi: barmaq.
- sivri sinək.
- sivri uclu: ərsay: iti. çivri. ərsay: iti. çivri.
- sivri bucaq. sivri köĢə: hadd zaviyə.
- sivri burun: uzun burun.
- sivir ağıl: ağlı dar.
sivrilan > savalan. sivrilən. sivrilik.
sivrilcə < siqilcə.
sivrilən sivrilik. (> sivrilan. savalan).
sivrilik sivrilən. (> sivrilan. savalan).
sivrilmək sivrimək. qalxmaq. osusmaq. tərəqqi edmək.
sivrimək sivrilmək. qalxmaq. osusmaq. tərəqqi edmək.
sivritmək ititmək.
siyirmək sipitləmək. sivitləmək. - nə yemək varıdı içəri sipətlədi:
içəri ötürdü.
sıylıq istəlik4. bələk5. yadigar.
sıymaq simək. siqmək. qırmaq. kəsmək. əzmək. pozmaq. basıb
yox edmək.
sıymızdi sözün tutmamaq. dönük. qırıq. əhdin sındıran. bəfasız.
sıymızmaq sözün tutmamaq. dönüklük edmək. əhdin sındırmaq.
bəfasızlıq edmək.
sıyrılmaq sezrilmək. sıdrılmaq. sızrılmaq. çarpmaq. dəğmək.
görüĢmək.
siyrinmək sırınmaq. sırıtmaq. açılmaq. ölmək.
sıyrıtmaq 1. açılmaq. sırıtmaq. siyritmək. faĢ olmaq. azlıqların,
saçuq suçuqların, eyb nuqsanların bir ucdan çıxması,
gürünməsi. - onun suçları sırıtır. 2. sırıtmaq. siyritmək.
çılpaqlamaq. açıb göstərmək.
siyritmək 1. sığdırıb, bərk sürtüb üzünü aldırmaq. - ağacın qabığını
sırtdı. 2. sürtüb, dəğib keçmək. yalamaq. - qurĢun sırtdı
keçdi. 3. sığdırıb, bərk sürtüb üzünü aldırmaq. - ağacın
qabığını sırtdı. 4. sürtüb, dəğib keçmək. yalamaq. -
qurĢun sıyrıtdı keçdi. 5. açılmaq. sıyrıtmaq. sırıtmaq. faĢ
olmaq. azlıqların, saçuq suçuqların, eyb nuqsanların bir
ucdan çıxması, gürünməsi. - onun suçları sırıtır. 6.
sırıtmaq. sıyrıtmaq. çılpaqlamaq. açıb göstərmək.
sıysız sayqısız. kəpəz. kəpəzə. köpək. kövək. salıkasız4.
salmaksız4. e'tibarsız. mübtəzəl. dəğərsiz. qiymətsiz.
sıysızlatmaq salsızlatmaq. sayqısızlatmaq. salkasızlatmaq.
sızak < sızmaq: ağrıyıb göynəmək). sızıĢ. göynük.
sızdırmaq 1. tər kimi damla damla axıtmaq. tərəĢĢüh etdirmək. - su
küpündən, yağ sızdırır. 2. sərxoĢ edib bayqıtmaq,
uyutmaq. kefləndirmək. - içdirib içdirib sızdi. - sızdırıb
istəyin yerinə gətirdi. 3. sızlatmaq. sızırmaq. ağrıtmaq.
incitmək. - çimdikləyib sızlatdı. 4. sezdirmək. hiss
etdirmək. dolaysiylə anlatmaq. bəlləndimək. - oğrular
sezdirmədən malları çalmıĢlar.
sızı 1. təqtir. damla damla axma. 2. sınıra toxunan , incə
iĢliyən ağrı. - bacaqlarımda sızı vardır, bir takım sızılar
gəzir. 3. ağrı. acıq. acı. incik. dərd. kədər.
sızıq sızlanma. sızıltı. Ģikayət. təzəllüm.
sızıqlanmaq sızlanmaq. sızıldamaq. zırıldamaq. ağlaĢmaq.
Ģikayətlənmək.
sızıldamaq sızlanmaq. sızıqlanmaq. zırıldamaq. ağlaĢmaq.
Ģikayətlənmək.
sızılmaq sezilmək. hiss olunmaq. dolaysiylə anlamaq.
bəllənilmək.
sızıltı sızlanma. sızıq. təzəllüm. Ģikayət.
sızıntı 1. müqəttər. damla damla axıb yığılmıĢ su, suvuq. 2. bir
qabdan damla damla tərləyib axan suvuq. - yağ sızıntısı.
su sızıntısı.
sızırmaq sızdırmaq. sızlatmaq. ağrıtmaq. incitmək. - çimdikləyib
sızlatdı.
sızış sızak. a< sızmaq: cıĢma. göynük.
sızlanma sızıq. sızıltı. təzəllüm. Ģikayət.
sızlanmaq sızıqlanmaq. sızıldamaq. zırıldamaq. ağlaĢmaq.
Ģikayətlənmək.
sızlatmaq sızdırmaq. sızırmaq. ağrıtmaq. incitmək. - çimdikləyib
sızlatdı.
sızmaq 1. tər kimi damla damla axmaq. tərəĢĢüh edmək. - su
küpündən, yağ sızmaz. 2. sərxoĢ olub bayqınmaq. - içib
içib sızdi. 3. sezmək. hiss etmək. dolaysiylə anlmaq. -
biz sezmədən, oğrular malları çalmıĢlar. - baĢımda bir ağrı
sezirəm. - iĢləməməyin deməsədə, sözlərindən sezdim.
sızrılmaq sezrilmək. sıdrılmaq. sıyrılmaq. çarpmaq. dəğmək.
görüĢmək.
soba 1. ocaq. 2. gülxana. ser. parnik. - sobada yetişmək:
tələsik, çabuq yetiĢmək.
- ocağın sobanın, peçin buru başı: qoğan. qovan. - külək
sob soy sözünün təkidir. - soy sob: el quĢaq. əsl o nəsəb.
sofa - evin sofası: bəçqüm. hol.
soxru soxur. soxulub. xafa xafdan. birdən.
soxu soqu. soxqu. həvəng. dibək.
soxulub soxru. soxur. xafa xafdan. birdən.
soxur xafa xafdan. soxru. soxulub. birdən.
soqa soğa. 1. sovğa. sova. ehsan. eanə. sədəqə. 2. soxa.
buta. (qızılçı butası). 3. soka. susqa. susduran. oturtu.
otutu. dincəltən. müsəggin. təsgin verən.
soqaq soxaq. sallapati. girən. gözətməz. saymaz. soxulan yer.
yort. yürt. baca. soqar (> suraxfars< soxmaq).
mülahizəsiz hər iĢə giriĢən kimsə.
- sokaq takımı: çüçə adamı. aĢağ el. əvam.
- sıqı sokağ: dar sokağ.
soqan soğan. 1. qat qat qabıqdan oluĢan, tob biçimində, yaxıcı
bitgi. 2. suğan (< su: iti) > suhanfars). qoğara qora. ititmək
aracı.
- yaban soğanı: yabanı soğan. gömürən.
- qıyağan daş: soğan daş: mərmər daĢların sürtməkdə,
- saqalına soğan doğramaq: ələ salmaq.
- qaba soğan: əməyə, zəhmətə gəlmiyən kiĢi. lapaçı.
- soyub soğana döndərmək: var yoxun almaq.
- öküz soğanı: bitgi çeĢiti. terik ejiptlatin.
- dağ soğanı: nə'leyn. sil məritimlatin.
- qırmızı soğan: dadlı soğan çeĢiti.
soqdurmaq sancıtmaq. saplatmaq. taxmaq. batırtmaq. - bu qazığı
soqım soxum. bir aqaç parçasıdır ki çam qozası Ģəklində
kəsilərək içi oyulur, üç tərəfından dəlinərək oxun
üzərinə qonur.
soqışdırmaq sıxıĢdırmaq. 1. tıxıĢdırmaq. - buxcanı dolaba
soxuşdurdum. 2. usulca vermək. - dilənçinin əlinə bir neçə
para soxuşdurdu.
soqışmaq soğışmaq. 1. su yerə batıb, topraq tavlanmaq, dolmaq.
2. usulca arıya girmək, yerləĢmək. - oda gəlib arıya
soxuşdi.
soqqu soxqu. soxu. həvəng < kovang. dibək.
soqqu soxqu. soqu. soxu. həvəng. dibək.
soqmaq soxmaq. <> sıxmaq. 1. dəxalət edmək. idxal edmək. - işə
barmaq soqmaq: iĢi pozmaq. - burun soqmaq: uyarsız,
gərəksiz yerə girmək, qarıĢmaq. 2. saplamaq. 3. batırmaq.
4. aldatmaq. - hesaba soxmaq. 5. incitmək. - soxmayınca
durmaz. 6. taldırmaq. daldırmaq. batırmaq.
tıxmaq. 7. qaqmaq. ( q <> t ) taqmaq.- bu toprağa qazıq
qaqılmaz. 8. uğratmaq. bəddəmək. tutturmaq. giriftar
edmək. - baĢımı bəlaya uğratdım. 9. gətirmək. qomaq.
qoymaq. - yoluna gətirmək. -meydana gətirmək. 10.
(böcək. heyvan) gəgələmək. vurmaq. çalmaq. sancmaq.
ısırmaq. 11. sancmaq. saplamaq. taxmaq. batırmaq.
tikmək. - arabanı çamura saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. -
sancağı sapla. - əlimə iğnə sapladı.
- nərsəni nərsiyə soxmaq: təpmək: gömmək. örtmək.
quylamaq. batırmaq.
- vurub soxmaq: qaqmaq. daxil edmək. - çivi qaqmaq.
soqman uzun türkmən çizməsi.
soqu soxu. soxqu. həvəng < kovang. dibək. soxqu. həvəng.
soquq soğuq. savuq. sevimsiz. xoĢa gəlməz. - soyuq kiĢi. -
soyuq söz. - soyuq kitab. - soyuq qız.
- soğuq olmaq: qıĢ olmaq. qıĢlamaq. - bu il yaman qışladı.
- soğuq dəğmə: ayaz.
- soyuq bez: sıq toxunmuĢ kətən bezi.
- soyuq almaq: soyuqlamaq: soyuq dəğmək.
- soyuq basmaq: birdən soyuq düĢmək.
- soyular: soyuq hava. - soyuqlar gəldi.
soquqca soğuqca. 1. olduqca soyuq. 2. az soyuq.
- hava soyuqcadır.
soquqluq soğuqluq. soyuqluq. 1. toxbasar. deser. yeməkdən
sonra yeyilən soyuq yemək. ( dondurma, yemiĢ kimi). 2.
hamamın bərk sıcaq olmayan yeri. - soyuqluqda
yuvundum.
- bel soyuqluğu: iĢək borularının ısıtması, yanıqması.
- buzun soyuqluğu uzaqdan etgilər.
soqulan soxulan. soxular. soxulğan. girər. girən.
soqular soxular. soxulan. soxulğan. girər. girən.
soqulcan soxulcan. 1. sinən. sinğən. giriĢgən. imalə. 2. ağac, yer
dəliklərinə sinən, sinğən, yanı soxulcanlığ, giriĢgənlik
qılığı, xəsiyəti olan kiçik qurd.
soqulcan soğulcan (< soxulan). 1. toprağın içinə soxulan, ayaqsız
qurd çeĢiti. 2. bağırsaqların içində yaĢıyan, uĢaqlarda
tapılan uzun qurd. - soğulcan otu: bu qurdu düĢürmədə
iĢlənilən br bitgi.
- Ģərit soğulcan: dudi vəhid.
- yer soğulcanı: bir çeĢit uzun kök.
soqulğan soxulğanhər yerə soxular, girər. hər kəslə çabuq bildik,
tanıĢ olan. - soğulqanın biridir.
soqulmaq soxlaşmaq.
soqulmaq soxulmaq. 1. ( içəri, içinə) talmaq. dalmaq. batmaq. 2.
tıqılmaq. araya girmək. - qazma toprağa daldı.
- qoyusuz, izinsiz bir yerə soxulmaq: talmaq. dalmaq. -
qapıdan içəriyə dalı verdi.
soqum soğum. 1. soğuma. doyma. göz toqluğu. qənaət. 2 göt
gəmiyi. qıç gəmiyi. quyruq soxumu.
soquma soğuma. soğum. doyma. göz toqluğu. qənaət.
soqumaq soğumaq. açımlanmaq. iĢtahdan düĢmək. ürəyi
vurulmaq.
soqumaq soğumaq. soyumaq. soyuqlamaq. ara
açılmaq.sovumaq. savumaq. - bir birindən soğudular.
soqumluq soğumluq. soğuma durumu. soğumluq. doyumluq. gözü
toqluluq. qane'lik.
soqumsızlıq soğumsızlıq. doymazlıq. gözü aclılıq. tamahkarlıq.
təmə'.
soqunmaq soğunmaq. soğqunmaq. lütlənmək. yalınmaq. silkinmək.
lütlənmək. yalınmaq. silkinmək.
soqurka 1. ada tavĢanı. kələrə bənzər bir çeĢit ada tavĢanı.
suqur. - soqurluq: tavĢanı çoq, bol olan. 1. soxulan dağ
siçanı. kor siçan. 1. kor. görməz. batmıĢ. qapanmıĢ. -
soqur göz. 1. bir gözlü. - soqur kiĢi.
soquş soxuş. sıqıĢ. sığıĢ. sıxıĢ. təzyiq.
soquşmaq soxuşmaq. sıqışmaq. sığışmaq. sıxışmaq. sıkışmaq. 1.
basıĢmaq. bir birinə girmək. birbirin sıxaraq yığıĢmaq. -
qalabalıq sıxışırdı. - el məçidə sıqışdı. 2. darlaĢmaq.
daraımaq. - ürəyim sıqıĢdı. 3. məcbur qalmaq. müztər
qalmaq. - çox sıqışsam, bu yoluda iĢlədəcəyim.
soquşmaq soxuşmaq. tıqıĢmaq. dar bir yerə, baĢqaları arasına
girmək.
sol - qoĢunda olan sağ qol sol qol.
yüksəkdir.
- sol əli ilə işləyən: solaq. solaxər.
sol - ordunun sol qoluna: cuvanqar, sol qoluna bıranqar.
solak çolaq. yirim.
solaqər solaxər. solaq. sol əli ilə iĢləyən.
solaq 1. xanların qatında olan özəl yaraqlı güclər. 2. solaxər.
sol əli ilə iĢləyən.
solayçı qolayçı.baĢı soyuq. yaldızçı. yalandan iĢçi. üstün görü
iĢləyən. üstün gör iĢləyən. göz boyaçı.
solaylama qolaylama. bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün görü iĢ.
üstün gör iĢləmə. göz boyama.- onun diplomu bir
soldurmaq ursalamaq. ölüĢgətmək. pozmaq. əsgitmək.
solğunmaq bozlanmaq. bozarmaq. tutulmaq. boyası qaçmaq.
solıcan çovqan. çəkə. kəkə.
solmaq pozulmaq. büzülmək. pəriĢan olmaq.
solmaq pürsümək. ölüĢgəmək. - boya solmaq: küsmək. beziqmək.
- soldurmaq: küsturmək. beziqdirmək.
solpuq ölü. soluq. ölüĢgəmiĢ.
solpuq salıq. salqı. sarqıq. porsuq.
solpuq salpa. gəvĢək. sarqıq.
solpumaq buruĢmaq
solpük ölĢük. ölĢək. salqıq. sarqıq. gəvĢək. - solpük ətlər.
soluğan 1. nəfəs darlığı xəstəliyi. asm. - soluğana uğramaq. 2.
soluq, nəfəs darlığı olan. - soluğan kişi. - soluğan at:
hingə vuran at. nəfəs darılığı olan at. - dəniz soluğanı:
dənizin yumĢaq dalğası. fırtınadan sonra səkrək səkrək ,
soluq soluq, alırcasına qıyıya gəlib çarpan dalğa.
soluq 1. fərsiz. - bulanıq bəniz(surat). 2. ölü. solpuq. ölüĢgəmiĢ.
soluqan - soluğan kəsəli: asm kəsəlinin itisi: yelpik.
soluq 1. nəfəs. 2. ıĢıltılı, bərraq olmayan. tonuğ. donuğ.
dumanlı. tüssüli. bulutlu. boz.- donuğ sırça. - soluq
darlaşıb qaçamamaq: dalaqı ĢiĢmək.
- soluq soluğa: soldurmazdan: soluğ aldırmazdan: nəfəs
nəfəsə. soluğu darına. aman vermədən. çox tələsik.
- soluğu filan yerdə aldı: kəndini dar oraya aldı.
soluqlanmaq nəfəs almaq. geniĢ nəfəs almaq. dincəlmək.
rahatlanmaq.
solumaq üfələtmək. nəfəs salmaq. nəfəslə çaldırmaq. nəfəs
etdirmək. oxuyub üfləmək. ağızla üf deditmək.
- dərin solumaq: öfqərmək. içdən soluq almaq. için çəkmək.
solumaq - soluyub çəkərək içmək: səpəmək. somurmaq. yalayıb
almaq.
solumaq dar dar, sıx sıx nəfəs çəkmək. - soluyaraq gəldi.
solutmaq hingiyə, higgiyə, nəfəs nəfəsə saldıtmaq. çox yormaq. -
heyvanları soltmuşdur.
som 1. doğru. üzək. çin. öz. xalis - öz dəmir. - üzək kiĢi: doğru,
som adam. 2. son: içi dolu madəndən olan Ģey.
soma boĢ. kaf. bihudə. - somanın biri: mənkəfə. budala. - soma
söz. - soma yaĢam.
somi somun. sumun. 1. yuvarlaq əkmək, ətmək. 2. yumri,
dəvə ayağı kim ĢiĢ, yumĢaq nərsə. 3. vaĢar. pincin
baĢına keçirilən vaĢar.
som 1. balıq diĢi ki ondan piçaq kimi ayqıtlara sap yapılır. 2.
bütün. içi dolu. kamil. kofu kafı olmayan. - som kiĢi. -
- som sırmalı taqa: altın uluq taqa: qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ
parça topu.
- som qızıl: damla qızıl.
somun sumun. somi. 1. yuvarlaq əkmək, ətmək. 2. yumri, dəvə
ayağı kim ĢiĢ, yumĢaq nərsə. 3. vaĢar. pincin baĢına
keçirilən vaĢar.
somurdanmaq xomurdanmaq. mırıldanmaq. söylənmək. deyinmək.
somurmaq - yalayub somurmaq: yalmarmaq. çəkib içərmək.
somurmaq qabarıb, büzülüb darğın durmaq.
somurmaq səpəmək. soluyub çəkərək içmək. yalayıb almaq.
somurtmaq - dodaq sarqıtmaq. dodaq sallamaq.
somurtmaq burtmaq. buruĢdurmaq.
somurtmaq dodaqlarını uzadıb, büzüb durmaq.
son 1. dək <> qədər <> çək. can. nəhayət. - ikiyə dək: ikiyə
qədər. - nə dək: nə qədər. - bu dək varki: bu qədər varki: bu
dəğişləki: bu fərqlə ki. - o dək: o çək: o qədər. - bu dək: bu
çək: bu qədər. - Ģi dək: Ģu çək: Ģu qədər. 2. nəticə. aqibət.
2. som: içi dolu madəndən olan Ģey. 3. alt. arxa. geri.
uc. qayət. müntəha. - ucuna vardıq.- bu iĢin altı iyi
çıxmayacaq. dalı. axır. ısra. bitirim. axər. əncam. - ən
sona: ən sonunda. əsrücığa. asrucığa. axirində. axiri.- bu
nağılın altı, lap ĢaĢırdıcıdır. 4. sonğ. əncam. 5. döl əĢi.
- ən geridə olan: quyruq.
- ən sonu: qat qala. ən qatı. ən nəhayəti. - qat qala onbeĢ
tümənə verə bilərəm.
- sonu xeyr olsun.
- eni soni: aqibətüləmr. nəhayətüləmr.
- sonu saymaq: sonucun düĢünmək.
- son günlük: kiĢinin (insanın) son günlərində, qocalığında
dinc günlər görməsi. - tanrı ona son günlüyü verdi.
sona qıl quyruq.
sonbeşik son cocuq. təknə qazıntısı (: yaĢlı çağda doğulan son
cocuq).
sonğır üzək. çəkirdək. çərdək. göbək. ağırĢağ.
sonqlamaq sonğlamaq.sonlamaq. peyləmək. dibləmək. izləmək.
sonlamaq sonğlamaq. peyləmək. dibləmək. izləmək.
sonra - bundan sonra: imdən geri.
sonsuz bitməz. tükənməz. əbədi. sonucsuz. arılmaycığa. arılmaz.
azalmaz. tükənməz. - arılmaz kəsəl. arılmaz ağrıya
düĢdük. - bu varlığına baxma, sonsuzdur.
sonuc - sonucun düşünmək: sonu saymaq.
sonucsuz sonsuz. - bu varlığına baxma, sonsuzdur.
sopa 1. qalın dəgəng, dəğənək. tayaq. dayaq. dayanacaq
nərsə. çəlik. dəğənək. əsa. - beli bükülmüĢ, dayaqı
düĢmüüĢ: əlindən düĢmüĢ. - sopalı taqa. ağaclı parça topu.-
sopalı kişi: yaraqlı kiĢi. 2. parçada olan enli yol, çubuq,
çapuq. - sopalı qumaş.
sopalı yollu. cızıqlı. çubuqlu. - yollu parça.
soracu Cuyacu. - cuyacı: soracı.
soraq sormaqla öğrənilən nərsə. xəbər. mə'lumat. təhqiqat.
sorğuc sarğuc. 1. çələng. baĢa taxılan tuğ. 2. bir sıra quĢların
təpələrində tükdən olan topcq, süs.
sorğun söğütün çeĢitlərindən. misir qavağı.
sorıtqan sorıtğan. üzü əkĢik. üz əkĢidən. üzü gülməz.
sorıtmaq dodaqlarını uzaldıb, sallayaraq, üzünü büzüĢdürüb,
buruĢduraraq qılığ, ifadə satmaq. üz əkĢidmək.
sorma soruq. soruĢ. sual. pürsiĢ. istifsar.
sormaq 1. dodaqlarını uzadaraq güclə əmmək. 2. yinmək.
aramaq. - sora sora içmək.
- könül sormaq: könül almaq: bir xəstənin halın sormaq. bir
kimsəyə sovğat göndərmək.
- sorma! sormayın!: " digər nəqu": ĢiĢirtmə, qabartma
simgələri.
soruq sorma. soruĢ. sual. pürsiĢ. - soruq günü: san günü. hesab
günü. məhĢər günü.
sorulmaq əmrülmək. amrulmaq. sinilmək. çəkilmək.
sorulmaq 1. sual olunmaq. - siz harda olduğunuz soruldumu?. nədən
bu iĢ məndən sorulur. 2. görəvli, məsul olmaq. məsul
tutulmaq. - bu iĢdən dolayı mən sorulmam.
sorum - sorumlu görmək: müaxizə edmək. yaxasından tutmaq.
sorumluluq yetqi
soruş sorma. sual. soruq. pürsiĢ. istifsar.
soruşdurmaq istifsar edmək. təqiq edmək.
sova sovğa. soğa. ehsan. eanə. sədəqə.
sovğa ərsə. iris. (< ərdirmək). (> irsərəb). bağlanmıĢ. gətirilmiĢ.
çatdırılmıĢ.
sovğalıq malikanə. ocaqlıq. tərkəlik. mirasa buraxılmıĢ nərsə.
sovğat ödül. önğdül. hidyə.
sovqa sovğa. qalıntı. miras.
sovqa sovğa. soğa. sova. ehsan. eanə. sədəqə.
sovqat turqun. - turqunu mançu sezinmə: sovqatı əl müzdü
sanma.
sovma savma. ötələmə. savuĢdurma. dəf'.
sovumaq soğumaq. savumaq.
soy döl. uruq. ırq. nəsil. tayfa. oğuĢ. uğuĢ. yalım. maya.
covhər. gövhər. cins.
- bir soydan olan: sınar. bildik. tanıĢ. tanıdıq.- heyvan
sınarına çəkər.
soydan özxanidan. özxanidan elçin.
soyğun 1. soyma. soyunma. qəsb. səlb. - soyğun vermək:
soyulnmaq. qəsb olunmaq. 2. - yığva, düğün, toy
soyğunları: yüngül paltarda olub ortalıqda olan qulluqçular.
soyğunluq yüngül paltarda olmaq. yığva, düğün, toyda, yüngül
paltarda olub ortalıqda qulluq edənin görnüĢü.
soy 1. cis. türlü. qəbil <> qabıl. nov'. dürlü. sinif. sınıb.
məqulə. dürlü. türlü. - bu qəbil iĢləri burax.- cis maldi: soy
maldı. - nə cisdəndir: nə soydandır. 2. nəcib. ciĢ. əsil. -
soy kiĢidir. - soy at. 3. əsil. toğan. doğan (< doğmaq). ırq
əhfad. əcdad sülalə nəjad nəsəb zürriyyət.
- soy sob: el quĢaq. əsl o nəsəb.
- soy sop: tayfa uruq. qohum əqrəba. - soy sopu arı kimi
çox bir kiĢi.
soyqunçu yol qıran: yol kəsən. qaraman.
soylı soylu. doğuĢlu. cis. nəcib. nəcabətli. əsil.
soylu nəcib.
soyma ayırma. təcrid.
soyma soyğun. soyunma. qəsb. səlb.
soymaq qunmaq. çalmaq. yalınlamaq. yalınğlamaq. lütləmək.
yolmaq. varını qəsb edmək. - çırtmadan, soymaqdan
çıxan nərsələr: kərtmə.
- yazığı yoldular.
- aldatıb soymaq: tolandırmaq. dolandırmaq. aĢırıb məğbun
edmək. - çoxları dolandırmağla keçinir. - ondan on tümən
dolandırmış.
- soyub soğana döndərmək: var yoxun almaq
soymandı 1. xiyar, qoğun kimi soyulub yeyilən nərsələr. 1. xiyar,
qoğun kimi yemiĢlərin qabuqları.
soymuq çam ağacının iç qabuğu.
soysuz irumayə. bədəsl.
soytar Ģaqlaban. hər qılığa girən kiĢi. qılıqçı. qıltaban.
soytarı dəlqək. dəğiĢik paltarda, qılıqda olub eli əğləndirən.
soytarılıq dəlqəklik. məsxərəlik.
soytarlıq Ģaqlabanlıq. hər qılığa girən kiĢinin davranıĢı. qılıqçılıq.
qıltabanlıq.
soyucu oğru. hırsız. hərami.
soyuq - başdan soyuq sular tökülmək: əriyib su olmaq. - elə bir
söz söylədi ki baĢımdan soyuq sular töküldü.
- soyux dəğmə: tomağı. zükam.
- başı soyuq: qeydsiz. iliĢiksiz.- çox ilişiksizin biridir.
- - başı soyuq: yaldızçı. yalandan iĢçi. üstün görü iĢləyən.
üstün gör iĢləyən. göz boyaçı. solayçı. qolayçı.
- soyuq çəkmək: qıĢ yemək.
- quru soyuq: ayaz.
soyuqlamaq 1. soqumaq. soğumaq. soyumaq. ara açılmaq. - bir
birindən soğudular. 2. soyuq dəğmək. soyuq almaq.
soyuqlanmaq suyuqlanmaq. tatsızlanmaq. dadsızlanmaq.
duzsuzlanmaq. ləzzətsizlənmək. tamsızlanmaq.
soyuqluq suyuqlıq. dadsızlıq. tatsızlıq. dadsızlıq. namətbu'luq.
tamsızlıq. duzsuzluq.
soyulmaq 1. ayıqlanmaq. üzülmək. yüzülmək. 2. çalınmaq. 3.
çıxarılmaq.
soyunma boĢanma. çıplaĢma. təcərrüd.
soyunma soyğun. soyma. qəsb. səlb.
soyunmaq quĢaq atmaq. dincəlmək.
soyuntmaq - soyunub tökünmək: dincəlmək üçün yüngül paltara
taxınmaq.
soyuntu qabuq.
soyuşmaq qunuĢmaq. çalğıĢmaq.
sozalmaq çözəmək. közəmək. qussələnmək. qayğılanmaq.
sögəvar dərdli.
söğlənmək söylənmək. deyinmək. mırılldanmaq. öz özünə
Ģikayətlənmək.
söğüt - qızıl söğüt: bir çeĢit söğüt ağacı.
sökmən qəhrəman. batur.
söqdürmək sökdürmək.yoldurmaq. diddirmək. çəkdirib qopartmaq.
söqə sökə. 1. dayaq. - sökə (dayaq) daĢların dirəklərin üzərinə
oturtmalı. 2. həĢti. oyuq. 3. sökə. tobix. atıĢ. sərzəniĢ.
söqəl sökəl. Saqat. gücsüz.
söqəlkə sökəlkə. kəsəl. kəsil. iğlik. iğçilkə. iqləĢ. xəsdə. aruq. sağ
olmayan. - aruq ər. - aruq dindi: xəsdə yarıqdı: dincəldi.
söqən sökən. ağarma. dan. daluğ. tilu'. Ģəfəq. fəcr.
söqət sögət9. dal9. söğüt.
söqəy söğəy. yardam. qoldam. kömək.
söqqcək sökəcək. burğu. - qurşun sökəcək: tüfək tapancadan
qurĢunu çıxarmaq üçün burğu. xoruz ayağı.
söqmə sökmə. tə'n. nikuheĢ. - pisçillərin tə'ninə uğraĢmadan əvvəl.
söqmək sökmək. bir gizni, sirri, içi açımaq. qoxulatmaq. iylətmək.
söqmək sökmək. didmək. çəkib qoparmaq. yolmaq. bütün, toplu
nərsəni açıb saçmaq, ayırmaq.- qoyunun yapıqın (yunun)
yoldu.
söqmək sökmək. sökmələmək.tə'n edmək. nikuheĢ edmək. tə'nə
vurmaq. - dırnaq sökmək: dözümsüzlük edmək.
- söküb saymaq: söküb qoĢmaq. atıĢdırmaq. tobixləmək.
sökəmək. sərzəniĢ edmək.
söqmələmək sökmələmək. sökmək.tə'n edmək. nikuheĢ edmək. tə'nə
vurmaq.
söqülmək sökülmək. iylənmək. bir giz, sirr, iç açılmaq. ifĢa olmaq.
qoxumaq. - yarın onun iĢləri qoxacaq.
söqündürmək <> söndürmək.
söqünmək sökünmək. açınmaq. qazınmaq. təcziyə olunmaq. - daĢ
topraq yağıntı ilə qazınır.
söqüt - qara söğüt: söğüt ağacı çeĢiti.
- qızıl söğüt: söğütün çeĢiti.
- söğütün çeĢitlərindən: misir qavağı: sorğun.
söqüt söğüt. dal9. sögət9.
söl çöl. dalğın. pəriĢan.
söləmə söyləyiĢ. təkəllüm.
söləş ağız. söz.- ağzı dadlı.
söndürmək söğündürmək.
söndürü təskin. basdırı.
söyci incə. zərif. - söyci qadın. - söyci iĢlər: əl iĢləri. incə iĢlər.
zərif iĢlər.
söyckə inckə. zərifanə. - söyckə davranıĢ.
söykənmə yaslanma. dayanma. ittka.
söykətmək tayatmaq. dayatmaq. dayandırmaq. istinad etdirmək. -
boĢqanı yatıq qoyma, dayat duvara. - siz iĢlərizi doğrutmaq
üçün nəməniyə dayatırsız. -
söyqüş söyküş. yaslı. dayıĢ. mütəkki.
söylək söyləĢ. 1. söyləniĢ. söylənmiĢ. dedik. söz. qovl. - dediyi
dedikdir: sözü sözdür. 2. ixtar. 3. bəyan. - bəyan edmək:
söyləmək. ifa edmək. 4. tənbih.
söyləmək - çox söylədim: çox bağırdım.qursağım patladı
söyləmək - damla söyləmək: az danıĢmaq.
- doğruyu söyləmək: toqrulamaq. toğrulamaq. həqiqəti
demək. - ha', Ģimdi doğruladı.
- kəsik kəsik, quşqulu söyləmək: tartılmaq.
- nəyisə söyləmək: tınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək.
çınlamaq. səs çıxarmaq.- heç dinmədi.
söyləmək - söylənməz nə: qıtım. kitim. qutum. kütüm. güdüm. gizli.
söyləmək 1. bəyan edmək. ifa edmək. 2. demək. xəbər vermək. -
bunu sizə kim söylədi. 3. tənbih edmək - sənə söylərəm
bir gün. 4. ixtar vermək. - uĢaqlara söyləyin iĢlərin
yarınadək bitirsinlər.
- gənizdən söyləmək: mırıldamaq. xım xım edmək.
- açıq söyləmək: dolaysi ilə, içaçlı demək. doğrudan
doğruya demək.
- yersiz söz söyləmək: asma budamaq.
- tarı üçün söyləmək: tanrı xatirinə doğrusun söyləmək.
- iyi söyləmək: 1. haqlı söyləmək. - iyi söylədin. 2. tə'rifləmək.
mədh, səna edmək. - haqqınızda çox iyi söylür.
- böyük söyləmək: fəxr edmək.
- yabana söyləmək: artığına söyləmək. xilt edmək. narəva
söyləmək.
söyləməz qıtan. qutan. kitən. kütən. gütən. saxlur. gizlədən.
söyləniş 1. söylək. söylənmiĢ. dedik. qovl. - dediyi dedikdir: sözü
sözdür. 2. tələffüz.
söylənmək somurdanmaq. xomurdanmaq. mırıldanmaq. deyinmək.
söylənmək 1. söğlənmək. deyinmək. mırılldanmaq. öz özünə
Ģikayətlənmək. - söylənərək geddi. 2. dinlənmək. irad
olunmaq. ifadə olunmaq. - böylə söz söyləndi. 3.
denilmək. deyilmək. rivayət olmaq.
söylənmiş söylək. söyləniĢ. dedik. söz. qovl. - dediyi dedikdir: sözü
sözdür.
söyləş söylək. 1. bəyan. - bəyan edmək: söyləmək. ifa edmək. 2.
tənbih. 3. ixtar.
söyləşmək söhbət edmək. görüĢmək.
söyləyən söyləyici.
söyləyici söyləyən.
söyləyiş söləmə. təkəllüm. söyləmək yolu. - söyləĢdən söyləĢə çox
ayrıq (fərq) var.
söymək - söyüb sayaraq alçatmaq. paylamaq: sıçıb sıvamaq.
tonatmaq. donatmaq.
söyükli sevikli. gərəkli. mərğub.
söz - damla söz: çin söz.
- köksüz təməlsiz, böş uydurma sözlər: tuti namə.
utammaram.
- duzsuz sözlər.
- uydurma söz: qıtır. yalan. - qıtır atmaq.
- yandan yana söz atmaq, ilişmək: daĢ atmaq.
- sözə aldırmayan: vurdum duymaz. çabıq anlamayan.
söz 1. söylənmiĢ. söylək. söyləniĢ. dedik. qovl. ağız . söləĢ. 2.
xəbər. Ģayiə. - bir söz eĢitdim: bir xəbər eĢitdim. 3. və'd.
təəhhüd. - kəndisi söz verdi. - o sözündə durmaz kiĢi
degildi. 4. uyuĢma. qərar. muvafiqət. muqavilə. -
aramızda bir söz etdik. - onlar söz verişmişlər: söz
bağlamıĢlar: alıb vermiĢlər. 5. bəhs. - ondan söz getdi,
keçdi. - söz edmək: bəhs edmək. - söz açılmaq: bəhsi
gedmək. 6. dediqodu. - söz olmasın diyə çəkinirəm. -
küçələrə su səpmiĢəm, yar gələndə toz olması, elə gəlsin
belə gedsin, aramızda söz olmasın. 7. hükm. nifuz. - atalar
sözi: ataların keçərli sözləri. - söz atmaq: söz deyib
icəĢmək. sözlə toxunmaq. - acı söz: yaxıcı, xoĢlandırmayan
söz. 8. öz. fəlsəfə. - bu iĢin özü, sözü nədir: bu iĢin fəlsəfəsi
nədir. 9. giley. Ģikayət.
- söz etmək: söz bağlamışlar: qərarlaĢmaq. əhdləĢmək.
qovlulaĢmaq. aramızda bir söz etdik. - onlar söz veriĢmiĢlər:
alıb vermiĢlər. - söz tutmaq: dinləmək.
- sözə baxan: qanıt.
- verilmiş söz: bolun. qoyu. qərar.
- sözə tutmaq: sözlə oyalamaq.
- sözün tutmamaq: sıymızdi. dönük. qırıq. əhdin sındıran.
bəfasız.
- sözün tutmamaq: sıymızmaq. dönüklük edmək. əhdin
sındırmaq. bəfasızlıq edmək.
- ağzı dadlı: sözü dadlı, sucuq, Ģirin.
- sözü sözdür: dediyi dedikdir.
- kəm söz: kötü, fəna söz.
- söz atma: taxılma.
- boş sözlərlə birinə ilişmək: sarmaq- sən məni sarırsın
ha.
- daban söz: sözdaban.sözün kökü. söztözü. etimoloji.
sözün biti.
- söz güləşdirmək: dilləĢmək. danıĢmaq. sözləĢmək.
- sözləri dalbadal təkərləyib qolay diyəmməyən: kəkə.
kəkəmə. - kəkələmə cocuq.
- sözüm ona: sözüm yabana: dur əz hizur.
- söz gəli: söz gəlişi: söz uyu: ras gələ. düĢəri. elə.
ittfaqən.
- sözün əri: sözündə duran. qovlun tutan. - söz əri:
danımaqda bacarıqlı.
- söz almaq: və'd etdirmək.
- söz ayağa düşmək: kiçik böyügü dinləmək. hər ağızdan bir
səs çıxmaq.
- söz abası: iĢi söz, lakırdı uydurmağ olan kiĢi.
- söz əri: baĢ. bos. rəyis.
- sözün əri: sözün yiyəsi. sözündə durur.
- söz kişisi: söz adamı. söz bacarısı.
- söz edmək: 1. bahana tapmaq. 2. sözləĢmək. qərar
vermək.
- söz başı: giriĢ. müqəddimə.
- söz bir tarı bir: söylədiyim söylədik. söz birdir.
- söz bir: söz birliy: ittifaq. - söz bir edmək: ittifaq edmək.
- söz bitmək: qərar vermək. muvafiqət əldə edmək.
- böyük söz: yekə söz. kibrlə söylənən söz.
- söz çıxarmaq: iĢaə edmək.
- düşman sözü: iftira.
- söz düşmək: bəhs keçmək.
- sözdə: sanki. quya.
- sözdən dönmək: qovlundan çönmək.
- söz dinləmək: tabe' olmaq. itaət edmək.
- söz tutmaq: ağzına bətləmək.
- söz keçirmək: dinlətmək. sözün yeritmək.
- söz gəlişi: məsələn. fərzən.
- söz götürmək: e'tiraz götürmək, qəbul edmək. qabili tə'riz
olmaq.
- söz qarışmaq: sözə baĢqa söz qarıĢmaq.
- söz qaldırmaq: mətrəh edmək.
- söz kəsmək: qərar vermək.
- söz götürməz: diyəcək yox.
- sözüm ona, sözüm yabana: uzaq olsun. ağır ədəbsiz söz
deyiləndə söz ortağı bir söz.
- sözüm sözdür: sözüm söz olsun: sözümdən, qovlumdan
dönməm.
- söz vermək: və'd edmək. təəhhüd edmək.
- sözü yabana atmaq: saymamaq. e'tibar edməmək.
- yabana atılacaq söz degildir: qulağ verilməlidir. doğrudur.
- söz yox: e'tiraz yoz.
- saz söz: əyləncəli yığva.
- söz alıb vermək: bir iĢi qərarlaĢdırmaq.
sözbir uyuĢuq. müttəfiq. sözləĢik.
sözbiri uyuĢma. sözləĢmə. ittfaq.
sözçi mö'təriz. e'tiraz edən.
sözgən oynaq. durAxsız.
sözləşik uyuĢuq. sözbir. müttəfiq.
sözləşmə 1. çalğıĢ. çalıĢ. maarizə. mücadilə. 2. ittifaq. birlikdə söz
vermə.
sözləşmə uyuĢma. sözbiri. ittfaq.
sözləşmək 1. söz edmək. qərar vermək. - bu iĢə görə kimsə ilə
sözləĢmək olmaz. 2. bir birinə ağır pis sözlər söyləmək.
- dünən aramızda bir baləcə sözləşmə oldu.
sözləşmək söz güləĢdirmək.dilləĢmək. danıĢmaq.
sözli 1. öncədən öğrənmiĢ olan. 2. gileyli. Ģikayətli.
su 1. axar su. ırmaq. çay. oz. dərə. dərya. - bu ölkənin suları
çoxdur. 2. dəniz. göl. durqun su. 3. nərsədən sıxılıb
alınan su. üsarə. - yemiĢ suyu. 4. bitgilərdən
buxarlatmaqla alınan qoxulu su. arax. - gül suyu. 5.
yeməklərdə olunan, yaxud olardan alınan su. - ət suyu.
6. dəmir ayqıtları qızdırıb, suya soxularaq verilən tav. bu
qılıncın suyu yerində. 7. cohər. - almas, incinin suyu. 8.
üsarə. sıqı. sıxı. sıkı. hər nəyin sıxılmaqla alınan suyu. -
üzüm sıxı. - qora sıxı. 9. çağ. vəxt. - axĢam sularında. - o
sularda. - beĢ sularında. - sular qararanda: axĢam
düĢəndə. - ağız suyu: salya. - arpa suyu: birə. pirvə. abco. -
axar sular durmaq: heç bir nə eĢitməmək. heç bir qarĢıt
olmamaq. - iĢtə buna axar sular durur. - ayaq suya irmək:
mütənəbbih olmaq. - ayaqlara qara su enmək: bərk
yorulmaq. - su gərəkmək: arınmaq, qusl gərək olmaq. -
(gəmi) su edmək: su almaq. su keçmək. su iĢləmək. - su
enmək: kiĢinin ( insanın) gözünə, atın dirnağına kəsəl
keçmək. - suyu üfləyibdə içmək: çox çəkinərək iĢ yapıb
düĢnmək. - su içmək kimidir: çox qolaydır. - su başı: {1.
mənbeh. mənbə'. 2. mirab. topraqlara verilən suların
bölünməsinn görəvlisi.} - başdan soyuq sular tökülmək:
əriyib su olmaq. - elə bir söz söylədi ki baĢımdan soyuq sular
töküldü. - bir utum su: qabağından qolay, çabuq gəlinir. - o
mənə bir utum sudur. - su börki: ilk öncə sıcaq suya
daldırılmıĢ qalınca yufqalardan yapılmıĢ börk çeĢiti. - min
dərədən su gətirmək: bollu bahanalar tapmaq. - su tərəsi:
kıresonlatin. salat yapılır. - çox su götürmək: bir iĢ haqda çox
danıĢa bilmək. - bu danıĢıq çox su götürəcək. - sudan:
önəmsiz. əhmiyətsiz. - sudan bir cavab yaz. - su tökmək:
iĢəmək. - su tökünmək: arınmaq. qusl edmək. - suya
sabına toxunmamaq: kimsə haqqında ziyanı olmamaq. - su
dolabı: quyudan su çıxarmağa özəl dönər çərx, dilab. - su
qabağı: su qabı kimi iĢlənən, içi oyuq qabağ çeĢiti. - qara su
{1. göz kəsəllərindən. 2. at ayağının kəsəllərindən. 3. içimi
ağır, sərt, axar su.}. - su quşu: {1. suda üzər, yaĢar quĢ. 2.
ördək.} - su kim bilmək: içdən, yanlıĢsız bilmək. - su
kəsimi: gəminin, tam yükləmiĢ durumunda, suya batan
bölümü. - suyunca gedmək: uymaq. qarĢı durmamaq. -
ürəyə su tökmək: dincəklik duymaq. 10. su. si. ək. yer, çağ
əki olur. - yatsu: yatma yeri, çağı. yastu. - yatsu namazı:
yatma namazı. - çağsu: zamanında. 11. üzən. çaydan kiçik
axara deyilir. doğrudan doğruya dənizə tökülən suya ırmaq
denir. daha kiçginə, bir ırmağa töküləninə çay denir . çağ çağ
axan durqun, axıb həm duran böyük suya dərə, dərya denir.
- suli səpgən: qarla ilə qarıĢq yağmur. sulu qar. yarı ərimiĢ
yağan qar.
- axar suyun doğal səsi: " şar, şır, şur "
- ərilik suyu: ərsu (< ər + su). arısu. arızu. məni. Ģəhvət.
- gümüş suyu: gümüĢ yaldızı. gümüĢ suyun bəzəkli, parlaq
suyu.
- su ətmək: süc çörək (süc: süci: Ģərab). "nan o Ģərab" .
- suya batmaz: üzgəc. suyun üzündə durur. yüngül.
- üz ağı: üz suyu: namus. abrı. - bu iĢdən üzümüzün ağı ilə
çıxdıq.
- su üzündə oluĢan yəĢil qabarcıqlar: zigil. sivil.
- suyun qol qol səsi ilə axması: ığıl. - ığıl ığıl axıyor.
- duvar dibindən su yeritməyə olunan dəlik: avqın. ovqın.
oyqın. güdük. gük.
- axan suların bir yerə tökülən ağzı. iki suyun birbirinə
qovuĢan yeri: qoyar. qovĢaq. mültəqa.
- göz suyu. yaĢ.
- yaşın saxlayammadı.
- yaşı durmaz axar.
- yaşın sıxdı.
- quyu suyu: acı su.
- su tökməyə gedmək: əl suya yetirmək. gəzinmək. həyətə
çıxmaq. - yerdən çıxan su: suyun çıxdığı yer. binğar. binar.
pinar. bunğar. bunar. mənbə'.
- pinar başı: sərçeĢmə. - su götrmək: uzana bilmək.
- sulu olmayan:. qoyuq. qalın. quyuq. qəvamlı. - qalın
yoğurt. - qalın pəkməz: qəliz doĢab.
- daban suyi: güclü, bol, sağlam su.
- saman suyu: parlaq olmayıb sarımtıraq boyaya bənzər
yaldız.
- su qabı: sulaq.
- su qozağı: su qabarı.
- ağız suyu: salyar. salya.
- su içində, çürük, boĢ, bataq topraqda tikilən yapının təməli
olaraq, sıra ilə yerə soxulan dirəklərin hər biri: qazıq. - qazıq
üzərinə yapı tikmək.
- su kələri: kilis.
- su şiri: qatal. qırtıl. qırna.
- suyun bölünduğu yerfdə olan örtüklü, lüləli hovuz:
savaq.
- duru su: bərraq, açıq, saf su.
- palçıqdan, sudan keçmək üçün, ayaq basmaq üzrə
ortaya qoyulan daş: atlama daĢı.
- su daşı: biləyi daĢ. bilöv daĢı. sulama daĢı.
- suyun oynayub sallanması, köpürməsi: talaz. dalaz.
talqa. dalğa.
- sıxılmış yemiş suyu: sıxı. sıqı. sıqıntı. sıxıntı.
- su yerə batıb, topraq tavlanmaq, dolmaq: soğıĢmaq.
su su üzüĢ9: su oyunu.
su suya çəkmək: ağartmaq. bəraət edmək.
subay 1. - subay (evlənməmiĢ) qalan çəküş: qara baĢ. 2.
evlənməmiĢ. (ərkək diĢi üçün) ərgən.
subaylıq (ərkək diĢi üçün) ərgənlik. ərkəlmiĢ, yetiĢmiĢ, hələ
evlənməmiĢ.bekarlıq. dul qadın subaya (bekara) ərə
gedirkən, buna verdiyi para, baĢlıq.
suc - suc atmaq: müttəhim edmək. - sucdan keçmək:
bağıĢlamaq.
sucaq sacaq. barac. müttəhim edən vəkil.
suclı 1. müttəhim. - suçlı durmaq: müttəhim kimi uyat, utanclı
durmaq. 2. cani. 3. yazqur. yazıq. günahkar.
sucu - sucu (Ģərab) tortısı: cıra.
- sucu (Ģərab) tortusundan çıxan şimik maddə: qırım tırtır.
sucuq - sucuq doldurmaq, düdük yapmaqda iĢlənilir, incə-bağırsaq
dərisi, incə-bağırsaq qurusu: qursaq. - düdüyün qursağı
patladı.
sucuq cucuq. taza. dadlı. ləziz. isladılmıĢ, döğülüb, oğulmuĢ,
doğranmıĢ yeməkləri bağırsağa doldurulub düzəlmiĢ
yemək. - av sucuğu. - badam sucuğu.
- sucuq olmaq: çox islanmaq.
- sucuğunu çıxarmaq: çox döğmək.
sucuq yeməli. ləziz.
suç sürc. yanılma. xəta. səhv. yazıq. yanıl. günah.
- yanlış, suç, xəta yapmaq: qoz qırmaq.
suçalmaq sürcmək. yanılmaq. xəta, səhv yapmaq.
suçlu qarqa.günahkar. - suçluların boyunlarına vurulan qalın
tumruq: qanğ.
suçu boza. axsım (< axıdan. ağdıran. əsridən. kefləndirən).
Ģərab.
suçul lüt. çılpaq.
sufka yün ipliklərindən əl ilə hörülən quĢaq.
suhanfars < suğan. soğan (< su: iti) qoğara qora. ititmək aracı.
suqan suğan. soğan (< su: iti) > suhanfars). qoğara qora. ititmək
aracı.
Suqli Suğli. ĢiĢkabab.
sulaq {< su: qoĢun ( su kimi axan)}. 1. su kimi axan. su, qoĢuna
uyqun davranıĢ. çalaq. iti. cəld. - sulaq at. - sulaq ər. 2.
saldat. sərbaz. 3. arteĢi. 4. davranıĢı tünd olan kimsə.
bədəxlaq.
sulaq 1. su qabı. quĢ, piĢiklər üçün su qoyulan qab. 1. sulu
nərsə. 3. dalaq. talaq.
sulama ısqa. abyari.
- sulama daşı: biləyi daĢ. bilöv daĢı. su daĢı.
sulamaq {< su: qoĢun ( su kimi axan)}. saldırmaq. cummaq. həmlə
edmək.
sulamaq nəğdən vermək, edmək.
sulanmaq əpinməkcığa. ıslanmaq.
sulanmış - sulanmış nərsə: mayılka. mağıl. olqun.
sulatmaq yəpitmək. əpitməkcığa. ıslatmaq.
sulıca sulanmıĢ. az suyu olan.
sulu sülü. suvıq. sıvıq. cıvıq. 1. durultularaq axar durumuna
quyruğu kimi qılsız. uzun quyruq. 3. yumĢaq.
- sulu dolu: yumĢaq, tez əriyən dolu. - sulu nərsə: sulaq.
suluq 1. uĢaqların baĢında çıxan çiban. 2. quĢ təpəliyi.
sumaka öncə ıslatılıb sonra qurutularaq öğüdülən. bulamac.
əkmək kimi nərsələr yapılan buğda, aynı yolda
hazırlanıb Ģərbət xəmiründə kullanılan arpa.
sumaqi dəğiĢik boyalə, rəngli mər mər. bir neçə rəngli. alaca. -
sumağı daĢ.
sumaq 1. sümək bükülən, əridilən yun. zərə göndərmək. 2.
dadım. tutum.
sumaqpalan ardanfars (< arıtlamaq). arıtlayan. süzgəc.
sum oruc.
sumun somun. somi. 1. yuvarlaq əkmək, ətmək. 2. yumri, dəvə
ayağı kim ĢiĢ, yumĢaq nərsə. 3. vaĢar. pincin baĢına
keçirilən vaĢar.
sundırı sundurma: qabağı açıq dam, çatı.
sundırıka dəniz.
sundurma çardaq. salaĢ.
sundurma sundırı. qabağı açıq dam, çatı.
sunğur Ģunğar. ağ doğan. Ģahin. - qara sunğur: qara doğan.
sunmaq ilərmək. ilərtmək. təqdim edmək.
suntur səntur. santur. gurultu. Ģamata. patırtı. dəbdəbə.
sunturli sənturli. santurlı. gurultulu. Ģamatalı. patırtılı. dəbdəbəli.
sunu 1. sunuĢ. piĢkeĢ. peĢĢaĢ. çəki. çəkiĢ. 2. ərz. dilək.
sunuş sunu. piĢkeĢ. peĢĢaĢ. çəki. çəkiĢ.
supur - sapır supur: gurultulu səslə tökülmək, sərilmək.
- almalar sapur supur töküldü.
- xəstələr, vurulanlar sapur supur sərildilər.
sur toy. (< tüq: yığın. tüqmək: yığmaq). Ģənlik.
surahi < sürəhi. uzun boyunlu su, süci qabı.
suraxfars (< soxmaq). soqar. soxulan yer. yort.
surət gəliĢ. üz.
surplamaq qura çəkmək sürləmək.
suruşlamaq ütmək. qavurmaq.
sus kəsil (< kəsilmək). gəvĢək. tənbəl.
- sus !: sis!. hiss !. Ģüq !. sük !. cük !. susturma. sikut ilgəci. -
susaq susamıĢ.
susamaq çəkiĢmək. arzulamaq. - dayağa susamış. - dadlıya
susamış.
- qanına susamış: {1. birinin qanın tökmək istəmək. 2. kəndi
öz qanın töktürmək istəmək}.
- ölümünə susamaq: istəyərək xətərə girmək.
susduran soka. susqa. oturtu. otutu. dincəltən. müsəggin. təsgin
verən.
susqa susduran. soka. oturtu. otutu. dincəltən. müsəggin.
təsgin verən.
susmaq süsmək. tummaq. tıs qalmaq.
- sus! dinmə, söyləmə. - susun! dinməyin.
sust ölgün.
sustalmaq üĢənmək. yığıĢıb bir yerdə oturmaq, qalmaq.
gəvĢinmək.
sustluq təbbəllik. təmbəllik.
susuq - susuq, yumşaq kişi: tınmaz eniĢgə (məleykə).
susuz quru.- quru ova. - quru topraq.
suv - suv sıqırıka. manda. dombay.
suvamaq sıvamaq. bulamaq.
suvarım suvarmağın yolu usulu, ölçüsü. - bir suvarım.
suvarma - dəmir, başqaların suvarma: nərsənin suyun nərsənin
üzərinə yatırmaq: yaldız. - altın yaldız: qızıl suyu ilə
qablamaq. - qızıl yaldız: abi təla.
suvat abxor. su içilməyə özəl qab, oyuq, oyçaq.
suvıq sıvıq. cıvıq. sulu. sülü. 1. durultularaq axar durumuna
suvışmaq ĢollaĢmaq. suyuqlaĢmaq. boĢalmaq. rəqiqləĢmək.
suyuq 1. sıvıq. 2. soyuq. tatsız. dadsız. namətbu'. saman kimi.
tamsız. duzsuz.
suyuq maya.
suyuqlanmaq soyuqlanmaq. tatsızlanmaq. dadsızlanmaq.
duzsuzlanmaq. ləzzətsizlənmək. tamsızlanmaq.
suyuqlaşmaq ĢollaĢmaq. suvıĢmaq. boĢalmaq. rəqiqləĢmək.
suyuqlıq soyuqluq. tatsızlıq. dadsızlıq. namətbu'luq. tamsızlıq.
duzsuzluq.
suyut süyüt. rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt.
suzakfars < sızak < sızmaq: ağrıyıb göynəmək). sızıĢ. göynük.
suzan < çözən. közən. çözər. yaxan. çözərtən. açan. közərtən.
çökürtən. əridən.
sübək sibək. cocuğun içinə iĢəməsi üçün beĢiğə qoyulan
qamıĢ:
süc - süc çörək (süc: süci: Ģərab). su ətmək. "nan o Ģərab" .
südrəmək əsrəmək. keflənmək.
südrəmə əsrükünə, keflicə qonuĢmaq.
südük sidik. - sidik yarışı: boĢ iĢlərlə uğraĢmaq.
südük sidik (< siqdik < siqmək). çiĢ.
sük ! Ģüq !. sis!. hiss !. cük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. -
sükan dümən. fərman. - dayısı düməndə: qohum tanıĢı iĢ baĢında
olan. odada adamı olan.
süqan sükan. buyurduruq. fərman
süqülka siğil. (sül əttə, ağacta olan) yaĢlıq, təzəlik.
sülü sulu. suvıq. sıvıq. cıvıq. 1. durultularaq axar durumuna
sümək sumaq. bükülən, əridilən yun. zərə göndərmək.
sümsük - sümsük sümsük, yavaĢ yavaĢ qıçın qıçın birinin yanına
soxulmaq, yanaĢmaq.qıçın qıçın gəlmək.
sümüq - çiğni örtən sümük: qəbzə. gəbzə. omuz kürəyi. kürək
gəmiyi.
sümüq - incik sümük. baldır gəmiyi: incik gəmik.
süngər - süngər daşı: çox yüngül daĢ. puka daĢ. daĢı sıxsa, suyun
çıxarır: çox güclü.
süngi qarğı. mızraq. neyzə.
süngür sonu, dərini, dibi görən. durəndiĢ.
süprüntü xaĢak. qaĢak. qaĢıntıı.
süpür savur. savurma. süpürmə. çox, artığına israf. - böylə
süpürlə heç nə yarına qalmayacaq. - süpür dolu: incə olub,
Ģıdırğı yağan dolu.
süpürgə yelpik. - otu yelləməyə tükdən yelpik, süpürgə: toyuq
qanatı. - küçə süpürgəsi: sürtük. qəhbə.
süpürmək 1. savurmaq. çox, artığına israf edmək. 1. bir nəyin
bütününü alıb götürmək. yalayıb qutarmaq. - od hənəyi
sürpüdü. - bir təpsi dolusu yeməyi kəndi baĢına süpürdü.
süpürməkçilik süpüründülük. savuruqçuluq. savurmaqçılıq. çox,
artığına israf edmək.
süpürtləmək tırpan atmaq. qırıb keçmək. süpürü vermək. acıqlı iti
yeyib bitirmək. - düĢmana iyi bir tırpan atmışlar.
süpürtmək yamlatmaq.
süpüründülük savuruqçuluq. savurmaqlıq. süpürməklik. çox, artığına
israf edmək.
süpürüntü tarantı. darandı. töküntü.
sür 1. sürtə. məs. - sür çəkmək: məs çəkmək: sürmək.
sürtəmək. 2. sürə. toy. cəĢn.
sürahi < sürəği. sağuri. sağraq. içindən süzülən, sağılan qab.
içgi qabı. boqal. boğal. boqğal.
sürcəmək sürcmək. 1. yerirkən ayağın bir nərsiyə toxunub düĢəcək
olmaq. yıxılasımaq. 2. suçalmaq. yanılmaq. xəta, səhv
yapmaq.
sürc 1. yerirkən ayağın bir nərsiyə toxunub düĢəcək olma.
yıxılası. 2. suç. yanılma. xəta. səhv.
sürcmək sürcəmək. 1. yerirkən ayağın bir nərsiyə toxunub
düĢəcək olmaq. yıxılasımaq. 2. suçalmaq. yanılmaq.
xəta, səhv yapmaq.
sürçmə yanılma. xəta.
sürdürmək 1. ittirmək. itələtmək. üzdürmək. qoqdurmaq.
qoğdurmaq. qovdurmaq. tərd edmək. 2. üzərinə
qoymaq. yapıĢdırmaq. - əl sürdürmək: əl toxundurmaq,
bulaĢdırmaq. - bu iĢə kimsə əl sürdürəmir.
- kəndisini hər qapulandığı qapudan qoğdurdu. - onu hər
yerdən qoğdurduran, qılığının sərtliyidir.
sürə > Sıra. 1. Coruk11. yoruk. 2. sürmə. uzatı. təmdid. 3. sür.
toy. cəĢn.
sürəği (> sürahi) içgi qabı. boqal. boğal. boqğal. sağuri. sağraq
(> sürahi). içindən süzülən, sağılan qab. uzun boyunlu
su, süci qabı.
sürək 1. sürmə. yürmə.yürək. isal. 2. dəvam. bəqa'. qərar.
dəvam. - elə bu sürəkdə gedin. - sürətin sürəki: itiliyin
qərarı. - gözəl güldür, amma sürki yoxdur. 3. sürətli. yeyin.
yorqa. - sürək davranıĢ. - bir sürək at aldım. 4. sürü. - mal
sürüsü.
sürəkli bərqərar. durur. dəvamlı. Cəldfars < çalt < iti. yeyin. tez.
basım. çalasın. çala çala. çappaq. sürər. çox sürər.
dəvamlı. uzun. uzanan. bəqa'. - qıĢın soyuq bərk
olmadısada, sürəkli oldu.
sürəksiz 1. biqərar. durmaz. sürməz. dəvamsız. dəvamsız.
bəqasız. çoq sürməz. bərk qıssa. - gül devri sürəksiz
olur. 2. müvəqqəti.
sürəksiz bir günlük: çox müvəqqət. - bir günlük dünya.
sürəq - sürəkli səsin yansıması: tın edmək. tınlamaq. tıntınlamaq.
tıntaqlamaq. çınlamaq. təntinləmək. təninlənmək.- qırağına
vurunca bir uzunca tınladı.
sürəli möhlətli.
sürəmək uzatmaq. sürmək. təmdid edmək.
sürən 1. kəĢ. çəkici. cazib. calib. çəkən. sürücü. binici. minici. -
dilkəĢ: içi çəkən. ürək aparan. can sürən. 2. dəvamlı.
tayanıqlı. dayanıqlı.
- azarkeş: dərdin alan. havadar.
- sürməkəş: sürmə sürən.
- dəbdəbəli sürən, toy. alay.
- əğləncəli sürən: alaylı.
sürən sürücü. qayan. baĢçı.
sürər dəvamlı. sürəkli. - çox sürər: sürəkli. dəvamlı. uzun.
uzanan. - qıĢın soyuq bərk olmadısada, sürəkli oldu.
sürət - tam sürətlə: dolu dizgin.
sürətli sürək. yeyin. yorqa. tələsik. sıqı sıkı. sıxı. iti. yeyin.
əcələli. - sıqı iş. - sıqı sıqı: tələsik. əcələ ilə. - sürək
davranıĢ. - bir sürək at aldım.
sürgi bax > sürgü.
sürgü sürgi. 1. sapan sürüldükdən sonra, toprağın qırpıçların,
engəbəliyin qaldırmaq üçün sürülən yuvarlaq kötük,
daĢ. 2. qapını bərk qapamaq üçün dalına sürülən sürgü.
- qapının sürgüsün sal: dalın sal. 3. basdırı. qəltək.
çüçəni, yolu basdırıb bərkitmək üçün yerdə sürülən
yuvarlaq daĢ, dəmir. - sürgüyi gəzdirmək. 4. sürmə.
qoğma. qoğqu. tərd.
- qapı dalına vurulan odun, dəmir sürgü: tırqaz. (rq < met >
qr) tıqraz (< tıqmaq). - qapıya tırqazı sürmək.
sürgüləmək böyük mala , basdırı, qəltək sürüb düzəltmək.
sürgün 2. qoğalama. izlək. arxası sıra getmə. tə'qib. - sürgün
avı: atlılarla avı qoğub sıxıĢtırıb izləmək. 2. təbid. 3.
sürülmüĢ. qoğulmuĢ. 4. mətrud. 5. mənfi.
süri qoĢı.
sürqü - kiçik sürgü: qartuq. qırtuq. dımrıq.
sürqücləmək löq məcunu ilə sap bəkiĢtirmək.
sürqüclənmək löq macunu ilə sıkıĢtırılmaq, bərkitilmək.
sürqün - sürgün avı: avı qaçırıb ortaya quĢatırkən vurulan av.
- sürgün avı. urğun. geyik sürüsün ortalayıb olunan av. -
urğun avı.
- sürgün olmaq: aĢırılmaq. təbid olmaq. dəf olmaq.
sürləmək surplamaq. qura çəkmək.
sürmə - qapı axasında olan sürmə: kövət.
sürmə 1. sürə. uzatı. təmdid. 2. sürək. yürmə.yürək. isal. 3.
gözə çəkilən boya. 4. qapının dalına sürülən, çəkilən
dəmir, ağac. 5. təmas. 6. sürgü. qoğma. qoğqu. tərd.
- buğda sürməsi: külləmə tozi.
- sürmə omurğası: gəminin yalpalanmasın önləmək üçün
ana omurğasının içində gedib gələn sürmə.
- sürmə çəkməcə: sürmə qapı: çəkilib sürülərək açılıb
qapanan.
sürmək - kisə sürünmək: kisə sürmək: kisə çəkmək, çəkinmək.
sürmək 1. sürtəmək. məs çəkmək. - əl sürmək: əl çəkmək. əl
toxundurmaq. - buna kimsə əl sürməsin. 2. izləmək.
tə'qib edmək. - av sürmək. 3. qoğmaq. aralatmaq. tərd
edmək. nəfy edmək. - yaramaz kiĢiləri kənddən sürdülər. 4.
yeritmək. iləri götürmək. - araba sürmək. sapan sürmək. -
cüt sürmək. 6. (toprağı) iĢləmək. kullamaq. 7. keçirmək. -
əyləncə sürmək. 8. xərcləmək. sərf edmək. satmaq. -
tamam mallarımı sürdüm. - var yoxun sürüb əli boĢ qaldı. 9.
itmək. itələmək. yuvarlatmaq. ötəyə itələmək. - mənqəli
bura sür. 10. uzanmaq. dəvam edmək. - fırtına üç gün
sürdi. - durumuz böylə sürəcəkmi. 11. çağ, vax keçmək. -
çox sürmədən hamı qaçdı. 12. eĢmək. aĢmaq. gəzmək. 2.
itmək. itələmək. - bu toru bir az irəli itin. - onu yana itdi. 13.
uzatmaq. sürəmək. təmdid edmək. 14. kəmiĢmək.
saldırmaq. çıxarmaq. atmaq. bir Ģeyi çıxarıb atmaq. 15.
tiləmək. diləmək. dilləmək. yalamaq. silmək. 16. dəvam
edmək. tutmaq. - sözünü tutmaq. 17. qalmaq. dəvam
edmək. - on il öylə qaldı. 18. qoğmaq. qovmaq. 19.
bulunmaq. turmaq. durmaq. qalmaq. dəvam edmək. -
siz orda durursuzmu. - aĢçız genə sizdə durur. - kitabların
durmaq.
- sürüb gedmək: taramaq. daramaq. - dəmir daramaq:
gəmi yelə, axına qapılıb dəmiri sürübləmək.
- düzgün sürmək: qadınların üzlərinə sürdükləri ağ qızıl.
ənlik kirĢan.
- qarnı sürür: isaldı.
- bitgilərin sürməsi: çıxması. bitməsi.
sürməşmək iltimas edmək.
sürməz sürəksiz. dəvamsız. - çoq sürməz: sürəksiz. dəvamsız.
bəqasız. çoq sürməz. bərk qıssa. - gül devri sürəksiz olur.
sürtə məs. - baş sürtə: baĢ məsi. - ayaq sürtə: ayağa məs
çəkmək.
sürtəmək sürmək. məs çəkmək.
sürtmək qazımaq. qaĢımaq. qıraĢmaq. qıraĢlamaq. aĢındırmaq.
oymaq. oğmaq. qıcıtmaq.
- daban sürtmək: çox gəzmək.
- burun sürtmək: qurru, qururu qırmaq, əzmək.
- burun sürtmək: alçaqcana, yavaĢcana soxulmaq.
yalanmaq.
sürtük 1. cuvanəzən. bütün gün daban sürüb, vurub gəzən. 2.
küçə süpürgəsi. qəhbə. 1. sürütmə. yarım qapuĢ. yarım
papuĢ.
sürtüklənmək sallamaq. quyruq sallamaq. quyruq bulamaq.
yaltaqlanmaq.
sürtüşdürmək birbirinə toquĢturmaq, toxuĢturmaq. toxuĢdurub,
sürü 1. sürək. - mal sürüsü. 2. tavla. tövlə. təvlə. yan yana,
arxa arxaya olanların yığını. - bir tavla qoyun, keçi.
sürücü sürən. binici. minici.
sürücü sürən. qayan. baĢçı.
sürük yürük. iddəa. - bu iĢdə yürüküz nədir. - mənim bir yürüküm
yoxdur. - yürüksüz qalan istəyindən olar.
sürükləmək sürünə sürünə, ruhsuz ırqısız çəkilib daĢınmaq. - iĢsiz
gücsüz nə sürüklənirsən. - bu yaĢam deyilki, sürkləməkdir.
sürüklənmək sürünə sürünə, kəndini qaldırmadan qımıldamaq.
sürünmək. əməkləmək. iməkləmək. - götürük (fələc)
qapıya qədər sürükləndi.
sürüklətmək sürütmək. qaldırıb yerdə çəkərək götürtmək.
sürülən sürümlü. rivaclı. rayic. e'tibarlı.
sürülmək 1. tamas tapmaq. ləms olunmaq. məsh olunmaq. 2.
qomaq. qonulmaq. yapıĢdırılmaq. tədhin edilmək . - boya
sürüldü. - yağ sürülmək. 3. oğulmaq. dəllək edilmək. -
tərləyəndən son kisə sürülür. 4. qoğulmaq. nəfy
olunmaq. 5. yeridilmək. qaçdırılmaq. - bu yerlərdə mal
sürülməz. 6. sapan iĢlənmək. iĢlənmək. - bu quraqlıqda
sapan sürülməz. - bir yağmur yağınca yer sürülür. 7.
keçirilmək. aparılmaq. - bir gözəl yaĢam sürülür. 8. icra
edilmək. - buyruqlar sürüldü. 9. axınlığı, axarlı, axarlı,
rayic olmaq. mütədavil olmaq. məqbul olmaq. - bu çeĢit
iĢlər daha indi sürülmür. 10. toxunmaq. iliĢmək. ləms
etmək. təmas etmək. - əli gözünə toxundu. - heç yana
toxunma. 11. əl sürüb, əl dəğib pozmaq. toxunmaq.
xərablamaq. - uĢaqlar, qonaq yeməyinə toxunublar. -
əğrəti qoyduğum nərsələrə toxunublar.
- əl sürülmək: 1. toxunmaq. dəğilmək. - yeməklərin çoxuna
əl belə sürülmədi. 1. təĢəbbüs edilmək. - bu iĢləri yapmağa
əl sürüldü.
sürülməz sürümsüz. dəğərsiz. geçməz. e'tibarsız. rivacsız. -
geçməz mallar: satılmayan mallar. - geçməz söz.
sürülmüş sürgün. qoğulmuĢ.
sürümək sürükləmək. süründürmək. qalxmaqsın yerdə çəkərək
götürmək. - tərliklərin sürüklür. - ayaq sürümək:
geciktirmək. yubaltmaq.
sürüm rivac. e'tibar. - sürümlü para. - sürümsz görənək.
sürümlü sürülən. rivaclı. rayic. e'tibarlı.
sürümsüz 1. sürülməz. dəğərsiz. geçməz. e'tibarsız. rivacsız. -
geçməz mallar: satılmayan mallar. - geçməz söz. 2.
yaxmaz. yaxımsız. yağsız. kəsət. kasad. qısıq. rivacsız.
sürüncəmə - sürüncəmədə qalmaq: əsgimək. saqqalı bitmək:
sürüncəmə çox sürüb uzanma. tə'xir. tə'viq. - iĢləri sürüncəməyə
düĢdü.
süründürmək əzmək. sürümək. rəzil edmək. - bu iĢlərin səni
süründürəcək.
sürünmək - kisə sürünmək: kisə sürmək: kisə çəkmək, çəkinmək.
sürünmək 1. sürüklənmək. əməkləmək. iməkləmək. 2. ağılıqla
davranmaq. əziyyət çəkmək. zəhmətə düĢmək. - var
yoxun səpələdi, indi sürünür. 3. kəndi üzərində, kəndi
kəndinə sürmək. - kisə sürünmək. - sabın sürnmək. yağ
sürünmək.
sürür uzun. təvil.
sürüş 1. axın. rivac. - sürüşlü para: rivaclı pul. axında olan para.
2. cütləĢmə. seviĢmə. cüfgiri.
sürüşdürmək iki nəyi birbirinə dəğdirmək. - əllərin, ayaqların
sürüşdürdü. 2. yavaĢ yavaĢ oğuĢdurmaq. - uyuĢan,
kehəlmiĢ yeri sürüşdürmək gərəkir.
sürüşmək birbirinə dəğmək, sürtüĢmək. - qapı qanatları sürüşə
sürüşə aĢımıĢ. -
sürüşsüz 2. axınsız. rivacsız. - sürüşsüz mal: rayic olmayan mal. 2.
kasat. - sürüşsz bazar.
sürüt sürütmə. ləleyin. ökcəsiz ayaqqabı.
sürütmə 1. sürüt. ləleyin. ökcəsiz ayaqqabı. 2. dəniz üzərində,
altında sürülərək avlamaq toru.
sürütmək sürüklətmək. qaldırıb yerdə çəkərək götürtmək.
sürüzsüz sadə. düzcə. adi. süssüz. zinətsiz. - düzcə yazı. - düzcə
kiĢi. - düzcə anlayıĢ.
süs bəsək. bəzək. bədzək. bezək. saruq. sarıq. sarquq.
sayvan. seyvan. çıxıntı. damla. tamla. oyma. sıçaq.
saçaq ( saç <> aç # iç ).zinət. - süs üçün taxılan nərsələr:
takım. - bu takım yaraĢmır sənə.
- süslü düzən vermək: tonatmaq. donatmaq. - toy üçün
yemiĢ tablası donatmaq.
- yalançı, üzdək (səthi) süs, bəzək: qalay. ĢiĢik. kova.
qaval.- bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı
kiĢiyə yaraĢmaz.
süs! - tıs!: dinmə!. sikut!.
süsəmək - üzdən, yalandan səthən, süsəmək, bəzəmək:
qalaylamaq.
süsəş bəzəkçi. yazmaçı. yazıçı. məĢĢatə. gəlinlərin, qadınların
üz gözünə boya yaxan, yapıĢdıran kiĢi. arayiĢgər.
süsləmək bəzəmək. düzənləmək. qaplatmaq. qaplamaq.
qalpatmaq. qalpamaq. - evi qalpatladıq. - bu qoca qarı
özün nə qalpatıb durur.
süsləmək bəzətmək. tonatmaq. naxıĢlamaq. əsriləmək. donatmaq.
təzyin edmək.
süsləndirmə tonatma. donatma. bəzəmə. təzyin.
süslü - süslü bəzəkli: qalaylı. hay küylü.
süslü düzgünlü. bəzəkli. ənli kirĢanlı. yuldruq. parlaq. yaldruq.
yoldruq. cilalı.- düzgünlü qız aldı ürək əlimdən.
süsmək susmaq. tummaq.
süssüz sadə. düzcə. adi. sürüzsüz. zinətsiz. - düzcə yazı. - düzcə
kiĢi. - düzcə anlayıĢ.
süsüc qalayçı. üzdək. bəzgək. üzdə göstərən. üzdək, səthi,
süsüclük qalayçılıq. üzdəklik. bəzgəklik. təməlsizlik köksüzlük.
saxtakarlıq.
süt çox ağ olmağı vurqular. - süt ağ kəsildi: bər ağardı.
- süt vurğuni: süt vırğını: sütdən yanıq. sütdən pozuq.
sütdən pozulmuĢ. süt toxunmuĢ cocuq.
- kiçik süt qabı: köynük.
- qurut {: 1. süt qurusu. 2. durub quyulaĢmıĢ süt}.
- quş sütü: bulunmaz. nayab.
- süt otu: çoban mayası. pənir mayası.
- süt oğul: süt oğlu. birində süt əmmiĢ uĢaq. rəzi'.
- süt ata: süt ananın əri. - o mənim süt atamdır.
- süt ana: baĢqasının uĢağına süt verən qadın. - o mənim
süt anamdır.
- süt kəsmiyi: kəsilmiĢ sütün qurusu.
- bir qaşıq südə boğmaq: çoxlu kin qıyın, hinc göstərmək.
- onu tapsa bir qaĢıq südə bğacaq.
- südi dönmüş: sedi qaçmıĢ qadın.
- süt başı: ağız. kala.
- süt başı: qaymaq.
- süt qardaş. - süt bacı.
- süt dişi: uĢaqların ilk çıxan, yeddi yaĢında gəğiĢən diĢlər.
- süt qırı: teyxa ağ (olan).
- sütlü aĢ. sütlac.
sütlac sütlü aĢ.
sütləgən sütülgən. sütıü.
sütlü sütləgən. sütülgən.
sütül sütlü. sütü axan. hərnəyin yenisinə, körpəsinə verilən
ad.
sütülgən sütləgən. sütıü.
süyci tatlıcı. dadlıcı. 1. qənnadi. 2. dadlı, Ģirin sevən.
süyüt suyut. rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt.
süzdürmək süzcəkdən keçirmək. təsfiyə edmək. nərsənin tortun
pusasın ayırmaq.
süzəmək üzmək.
süzən qayab. qayıq.
süzgəc ardanfars (< arıtlamaq). arıtlayan. sumaqpalan.
süzgəc arıdan. arun. arın.
süzgəc nərsənin tortun pusasın ayırmaqa yarar incə dəlikli qab.
təsfiyə edən. - süt, çay süzcəyi.
- çoban süzgəbi: bir çeĢit çiçək.
süzgək - süzgək daşı: süzgü daşı: dəlikli olub, süzgəvc kimi
iĢlənilən daĢ.
süzgi kiçik süzgəc. sulu nərsələrin suyun almaq üçün kiçik
incə dəlikli qab.
süzgü - süzgü daşı: süzgək daşı: dəlikli olub, süzgəvc kimi
iĢlənilən daĢ.
süzgün düzgün. yalınğac.
süzmə - süzmə pilov: çilov.
süzmə - süzmə yoğurt: kəsmik <> kəmsik.
süzmək 1. süzgəcdən keçirmək. təsfiyə edmək. 2. yarı qapalı
gözlərlə baxıb, gözdən keçirmək. - onu baĢdan ayağa
süzdi.
- süzülüb enmək: çuqmaq. çoqmaq. çaqmaq. qonmaq.
süzük axmar. xumar. axar.əsrik.
süzülmək turulmaq. çökmək. durub tortısı dibə çökmək. - su
duruldu.
süzülmək 1. süzgəcdən keçirmək. təsfiyə edmək. 2. gizlicə
qayaraq gedmək, uçmaq. - sən bəs hara süzüldün. 3.
əldən düĢmək. çox zayıflamaq. arıqlamaq. - bu
xəstəlikdən süzülüb gedir. - büsbütün süzülmüş kiĢi. 4.
axmaq. gözlərin əsrik, süzük, axar, xumar durumu. -
gözlərim süzülür. - gözün süzdürmək.
süzüş düzüĢ. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. axınc. axıĢ. axınĢ. tənqiĢ.
şa alacalı bir quĢ.
şab - qızıl şab: açıq əflatuni boya.
şabak 1. çapaq. Ģapqa. çapqa. çapıq çapıq olan, bacalı deĢikli
şaban ĢaĢqın. ĢaĢmıĢ. valeh. Ģaban. heyran. məftun.
şabba Ģımar. sillə.
şabşal çapçal. saçıq. tökük. təmbəl.
şad ərsənğ. sevincək. uca. fərəhli. sivrilib, itilib duran. -
ərsənğ gülüş: qıs-qıs. ucadan gülüĢ. - ərsənğli ərsənğlə:
sevinə sevinə. fərəhli. fərəhlə.
şadabƏy Ģad-bƏK.igit bəy. cƏsur kiĢi.
şadırdı suyun fıĢqırıb çağlaması.
şadırvan iki qat hoğuz olub, fıĢqıraq (fəvvarə) ilə üsdəki hoğuza
su axıb, bu hoğuzda olan dəliklərdın, su altdaki hoğuza
Ģadır Ģadır axar. böyük bəlik, xanlıq evlərində,
salonlarıda olar.
şadlıq Ģənlik. yenğiĢ.
şaftalı alıĢ. aluç.
şah - şah damar: özək.
şahdamar Ģahrəg. anadamar.
şahin baysunqar. baysəncər. Qızıl QuĢ. Doğan. ġunqur.
Köğön. ġunqar. Al QuĢ. laçin. çaflı.
şaxa <> şaxə qol. Ģəbəkə. tarmaq6. darmaq.
şaxlamaq qalxınmaq. atlanmaq.
şakalanmaq icəĢmək. sataĢmaq. əğlənmək. kəsinmək. Ģuxluğ
edmək.
- sən nədən mənə sataşırsan.
şaq - şaxa qaldırmaq: qalqıtmaq. sıçratmq. fırlatmaq. xoplatmaq.
- atın səkrətib qalxıtdı.
- şaxa qalxmaq: qalqmaq. sıçramq. fırlamaq. xoplamaq.- at
qalxdı. - balıq qalxdı.
şaqaçı şakaçı. alayçı. mə'rəkəçi.
şaqılban Ģarlatan. qaltaban. arsız. yalançı. namussuz.
şaqılbanlıq Ģarlatanlıq. qaltabanlıq. arsızlıq. yalançılıq.
namussuzluq.
şaqıraq yumĢaq, nəĢəli söylənən səs. - Ģaqraq cocuq.
şaqırdamaq Ģaq Ģaq edmək. qığıĢdamaq.
şaqırdatmaq Ģaqlatmaq. Ģaqqıldatmaq. - qamçını şaqlataraq vururdu.
şaqır yağan yağmır, ötən bülnül quĢunun, yıxamaqın səsi. -
şaqır şaqır yağmur yağır. - şaqır şaqır quĢlar ötür. - şaqır
şaqır yudi.
şaqırtı qığıĢdı. Ģaqır Ģaqır, Ģaq Ģaq ötmək, səslənmək. - yağmur
şaqırtısı səsəvi duymağa qoymur. - qamçının şaqırdısı. -
bülbülərin şaqırtısı.
şaqqıldatmaq Ģaqlatmaq. Ģaqırdatmaq.- qamçını şaqlataraq vururdu. -
qamçı şaqqıldatmaq: qamçı çalmaq.
şaqlaban soytar. hər qılığa girən kiĢi. qılıqçı. qıltaban.
şaqlabanlıq soytarlıq. hər qılığa girən kiĢinin davranıĢı. qılıqçılıq.
qıltabanlıq.
şaqlatmaq Ģaqırdatmaq. Ģaqqıldatmaq. - qamçını şaqlataraq vururdu.
şaqmaq çaqmaq.
şaqrı şarkı > şarqı. (< şaqqldamaq: dadlı səslə, Ģaq Ģaq ötmək).
Ģaqırtı.
şaqşaqa şaqşaq. cocuq oyunçaqı.
şaqşaq şaqşaqa. cocuq oyunçaqı.
şal şal. boyun atqısı. çəlmə.
- bir taqa Ģal: bir top Ģal.
şalvar salvar ( salınıb, vurulan nərsə) ümka. yum. don. - üsti genə
bol, altı güdə dar Ģalvar: qıçı (yançaqı, göt bölümü) çox gen,
bol, çoxlu qırmaları olub, bacağa (baldıra) doğru enənərkən
sıx olub, daralan tuman, Ģalvar: potur. bolağ. dağ Ģalvarı.
(kürd Ģalvarıda bu çeĢitdəndir).- potur geyinmək. - dağ
şalvarlı: poturlı. - sıq Ģalvar. yuxarısı bol, gen, aĢağısı dar
olan.
şamata gurul. gurıl. gurultu. henqamə fars. < həngəmə. həngirti.
guruldu. qovğa. patırdı. vəlvələ. gurultu. qarıĢıq səslər.
suntur. səntur. santur. gurultu. patırtı. dəbdəbə.
- gurul gurul su axmaq. - xarıl gurul: bolluqla, gurult ilə
axan nərsənin səsin andıran səs.
- cocuqların gurultusu. - gurultu patırdı dinləyəməm.
şamatalı sunturli. sənturli. santurlı. gurultulu. patırtılı. dəbdəbəli.
şamuşaka yeyilən bir ot. poy otu·.
şansız çirkin. göstəriĢsiz. suratsız.
şapalaq çapalaq. Ģaplaq. çaplaq. toqat. silli.
şapırdamaq çapırdamaq. Ģap Ģap edmək.
şapır - şapır şapır: öpərkən, yiyərkən çıxarılan səs. şapır şapır
yemək. - şapır şapır öpmək.
şap öpərkən dodaqların etdiyi səs. - şap şap öpmək.
şapqa 1. çapqa. Ģabak. çapaq. çapıq çapıq olan, bacalı deĢikli
- başa taxılan, qoyulan kiçik şapqa: təpəcik. taqya. taxya.
baĢ tərlik.
şaplaq çaplaq. Ģapalaq. çapalaq. toqat. silli.
şaplamaq Ģap səs çıxarmaq.
şapraq çapraq. çapaq. çapıq. örtük.
şapşal bol paça. biçimsiz.
şar " şar, şır, şur " axar suyun doğal səsi. - su şarıltısı: abĢar.
1. car. bol, səslə axma səsi. - Ģar Ģar axan sular: Ģırıl Ģırıl.
- sular Ģar axır. (# şor: incə axan suyun səsi). 2. yuvar. top.
yuvarlaq. girdə. kürə.- yer topu: yer kürəsi.
şaraq yassı nərsə ilə vurmaqdan çıxan səs. - şaraq şaraq
yanaqlarına vururdu.
şarıldamaq şarlamaq. suyun səslə, gurulutu ilə, bol bol axması.
şarıltı səslə, gurulutu ilə, bol bol axan su. Ģarla. Ģırla. abĢar.
böylə axan suyun səsi.
şarqı şarkı < şaqrı (< şaqqldamaq: dadlı səslə, Ģaq Ģaq ötmək).
Ģaqırtı.
şarla Ģırla. Ģarıltı. abĢar.səslə, gurulutu ilə, bol bol axan su.
şarlamaq şarıldamaq. suyun səslə, gurulutu ilə, bol bol axması.
şarlatan qaltaban. Ģaqılban. arsız. yalançı. namussuz.
şarlatanlıq qaltabanlıq. Ģaqılbanlıq. arsızlıq. yalançılıq.
namussuzluq.
şaşa qalmaq daĢ kəsilmək:
şaşa bitə. heyran. mat. genğ. gənğ. gen. gən. açıla.
mütəəccib. ĢaĢqın. heyran. qat. - qat kəsildik: qat
qaldıq: ĢaĢa, açıla qaldıq. dona qaldıq. - şaşa qalmaq:
heyrət qalmaq. turğunluq. durğunluq.- adama turqunluq
gəlir. - yaĢamda turqunluqa qapılan çox olur.
şaşacıq əcib.
şaşaq heyrətli. turğun. durğun. mat qalmıĢ. - durğun adam. -
durqun ürəkli.
şaşalamaq ĢaĢmaq. ĢaĢdırmaq. heyrətdə qalmaq.
şaşdırmaq ĢaĢalamaq. ĢaĢmaq. heyrətdə qalmaq.
şaşıb qalmaq bitmək. - söylədiyi sözə bitə qaldım. - eĢiddim bittim.
şaşı şaşıq. aciz. - aciz qalmaq: ĢaĢı qalmaq. - şaşı qalmaq.
dodağını ısırmaq: heyrət edmək.
şaşıq şaşı. aciz. ĢaĢqın. bonğ. bon. avanaq. axmaq. abdal. -
aciz qalmaq: ĢaĢı qalmaq.
şaşılıq - gözəl bir təhər şaşılıq: dadlı baxıĢ.
şaşınmaq tanğrımaq. tanğlamaq. tanğmaq. qəribsinmək.
yadırqamaq. təəccüblənmək.
şaşırmaq alıqmaq. əğli gedmək. bunğalmaq. bunalmaq.
ĢaĢqınlamaq. çaĢmaq. yanılmaq. heryrətdə qalmaq.
şaşırmış sabuq. sapuq. sapmıĢ.- abuq sabuq: saçma sapan. altı
şaşırtıcı bulğancıq. tanğ. əcib qərib.
şaşırtma təkərləmə. yanıltmac. yeyin söylənirkən kırıxıb yanılan
deyim.
şaşırtmaq alıqlatmaq. bunatmaq. bunğatmaq. əğlin aparmaq.
sapıtmaq. sapdırmaq. çapırtmaq. təəccübləndirmək.
heyrətə salmaq. yanğıltmaq. yanıltmaq. çaĢdırmaq.
müĢtəbeh edmək. - onun davranıĢı məni bərk sapıtdı.
şaşqın avanaq gözlərin açıq, ĢaĢa qalması. bəlinğ. mütəhəyyir.
kəs. genğ. məbhut. heyran. ĢaĢıq. bonğ. bon. avanaq.
axmaq. abdal. ĢaĢmıĢ. valeh. Ģaban. heyran. məftun.
yabansı kimi iki tərəfonə baxaraq yürüyən adam. gəyliq
kiĢika: gay kiĢi. sanğı. fikirli. xiyallı. ohamlı. budala.
vurğun. vırğın. sərsəm. ĢaĢa. heyran. qat. - qat kəsildik:
qat qaldıq: ĢaĢa, açıla qaldıq. dona qaldıq. - baĢı sanğı,
beyni sanğı. - sanğı kiĢi.
şaşqınlamaq ĢaĢırmaq. çaĢmaq. yanılmaq. heryrətdə qalmaq.
şaşqınlıq sanğılıq. ohamlıq. budalalıq. vurğunluq. vırğınlıq.
sərsəmlik.
şaşma ĢaĢa qalma. tənğ. tənğ. dəng. tanğ. əcəb. - nə tanğ: nə
əcəb. - tanğ qalmaq: ĢaĢa qalmaq.
şaşmaq çaşmaq. 1. çaĢmaq. yoldan çıxmaq, ayrılmaq, oynamaq.
- yoldan şaşmaq. - ayaq şaşmaq. 2. yanılmaq. xəta
edmək. sıhv edmək. - ovçu ovun şaşdı. 3. tanğmaq.
təəccüb edmək. ĢaĢalamaq. ĢaĢdırmaq. heyrətdə
qalmaq. - bu iĢə şaşdım. - şaşacaq nə. 4. tumuqmaq.
duruqsunmaq. turmaq. durmaq. heyrətə dalmaq. - bunu
eĢidib durdu. - gözlərinə inanmayıb durdu.
şaşmış ĢaĢqın. valeh. Ģaban. heyran. məftun.
şatır ömür. Ģux. Ģən. maraxlı. istəkli. qərib. - çox ömür birisidir.
- ömür kiĢi.
şatır4 çatı. çatır. səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab.
salaç. sarlaq. savan. saya. tavan. üçək. tarus. Ģip 6.
şav çövən (çoğan) kimi bir ot.
şavsız Kas boya. mat (boya). bulaĢιq. veyran. unqundal8.
şayıt çirağ. pədo. yanaĢma.
şeh - donmuş çiğ, şeh: qırağı.
- bulutdan şeh qapmq: iti istəklikdən imdir.
şeqəncfars şekəncfars. sikənc (>. sinəc. ısnac. sıkınc. çin. ərmə.
əğmə. axma.
şer - şer mi xət oyunu: yazımı toğra oyunu. Ģer mən xət oyunu.
şeytan - şeytan qulağına qurşun: göz dəğməsin. Ģeytan eĢitməsin.
şəbixun < çapqın. basqın
şəhir qala. kənt. kənd. kəndü. kənüt. - şəhərin dõrt yanını
saran yaşıl bõlgə: gök. - şəhrin ətrafında savaş üçün
hazırlanmış olan bürc: ükək.
şəhvətli acur. azur. azqın.
şəqil şəkil < çəkil. 1. qablut > kalbod. qablıq > qalıb. hey'ət.
çəkil. biçik. licim. qurum. - o qurumda çıxmaq olmaz. - bu
nə qurudu belə. 2. biçik. qılıq. rəsm. yansı. əks. foto.
fotoqrafya. - qılıq çıxarmaq: qılıq çəkmək: şəkil çəkmək:
əks salmaq.
şəqilli şəkilli. çəkli. çəkimli. oranlı. orqanlı. ornaqlı. qoylu.
biçimli. əndamlı. gözəl. ala. xallı.
şəqqələtmək biçdirmək. kəsdirmək. yardırmaq.- ağac biçdirmək.
şəlalə çağla. çalğa. abĢar.
şələ < met > laşa. laşə. yük. gövdə.
şən küĢada. ömür. Ģux. maraxlı. Ģatır. istəkli. qərib. - çox
ömür birisidir. - ömür kiĢi. - küşada üz. - küşada ürək.
şənləndirmək abadlamaq. diriltmək.
şənlənmək tarbalamaq. tərəb tutmaq. sevinmək. təpinmək. - toy
tutub tarbaladılar.
şənlik islik. tarba. tərəb. sevinc. təpinmə. tonanma. donanma.
toy (< tüq: yığın. tüqmək: yığmaq). sur. - donanma gecəsi.
- toy tutub tarba qıldılar.
şənlik yenğiĢ. Ģadlıq.
şəpə ləpə. yalpa. qar Ģəpəsi. yuvarlayaraq qardan oluĢan
böyük yığın. qartopu. bəhmən.
şəpka ivməyi, əcələyi anlatan bir söz.
şərəfsiz arsız. kəpək. namussuz.
şərit - şərit soğulcan: dudi vəhid.
- şərit şırıx, şərit kimi əsik, kəsilmiş nərsə: yələk. yelək. -
bir yələk kağız.
- yapılarda, dəniz qıyısıynan gəminin ortasında, çay
üzərindən qıyıdan qıyıya nərsəni çəkib, göndərmək üçün ,
təkərlək üstünə yerləĢdirilmiĢ uzun ip: varagələ
gedərgələn. gedibgələn. çəkər gələn.
şərq Ģırıq. ısıq. doğu.
şığış məĢriq. günĢığıĢ.
şıxırdamaq qığıĢdamaq. xıĢırtamaq.
şıxırtı xıĢırtı. qığıĢdı.
şikəncə işgəncə. qısac.
şıqraq köçgən. boyun buran: sarı asmıya (üzümə) bənzər bir
quĢ.
şil bəcəriksiz. çolaq. qolaq. göbəl. çolaq.
şıllaq çıplaq. - şıllaq mıllaq: çırıl çıplaq.
şımar 1. Ģumal. saf. 2. Ģabba. Ģapalaq. sillə. açıq əlin ayasi ilə
sillə vurmaq. silli. - şımar atmaq: sillə atmaq. - şımar
yemək.
şımarıq ĢımarmıĢ. 1. safalmıĢ. açılmıĢ. 2. üzlənib azmıĢ. sırtıq.
şımarmaq əzilmək. üz tapıb azmaq. üzlənmək. sırtılmaq.
ərköyüllənmək. - şımarmış cocuğ.
şımarmış Ģımarıq. 1. safalmıĢ. açılmıĢ. 2. üzlənib azmıĢ. sırtıq.
şımartmaq əzdirmək. üz vurub azdırmaq. üz vermək. sırtıtmaq.
ərköyül böyütmək. - cocuğu şımartma.
şimdən Ģimdidən. indidən. - şimdən sonra. - şimdən gerü.
şimdicək indicək. elə indi.
şimşək ataĢaq. ataraĢq. (> azaraxĢ). ıldırım.
şimşək yalınğ. çaqın. barqa.
şimşək yıldıraq. barqa.
- şimşək çaxmaq. yıldıramaq. barqalamaq.
şınşıla - şınşıla deyilən heyvan ki dərisindən kürk yapılır:
amerika tavĢanı.
şip6 səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq.
savan. saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. tarus. çatı.
şir - su şiri: qatal. qırtıl. qırna.
şır " şar, şır, şur " axar suyun doğal səsi.
şıratan novdan. tamar. damar. ĢırĢır.
şırıx - şərit şırıx, şərit kimi əsik, kəsilmiş nərsə: yələk. yelək. -
bir yələk kağız.
şırıq Ģərq. ısıq. doğu.
şırıl şırıl Ģar Ģar - Ģar Ģar axan sular
şirin səvük (> səbihərəb). sevimli. gözəl. dadlı. məlih. - dadlı,
şirin sevən: süyci. tatlıcı. dadlıcı.
şirinləmək Ģirin, bal, Ģəkər artırmaq. tatlamaq. dadlamaq. dadlı
edmək. dadlılandırmaq.- bu acı qəhvəni bir az dadlamaq
gərəkir.
şirinlik ballıq. dadlıq.
şirinlik tat. dad. dadlıq.- bu halvanın dadı az.
şırla Ģarla. Ģarıltı. abĢar.səslə, gurulutu ilə, bol bol axan su.
şırşır novdan. tamar. damar. Ģıratan.
şiş 1. mehvər. 2. qabar. qabarıq. təvərrüm. - para şişi: pul
təvərrümi. 3. ülçər. ölçər. uzun qollu maĢa. ərsin. odu
qarıĢtırma aracı. gəlbəri. 1. ötəm. ödəm. vərəm. amas.
- gövdədə oluşan sarqıq şiş, ur: tobra. torba.
- şişin enməsi, dağılması: sinğmək. sınğmaq. - ələmin ĢiĢi
sınğmağa üz qoyub.
şişəc əğinc. siqil. səqil. ziqil. ziyil. səkpil < met > səpgil.
şişək iki yaĢda qoyun.
şişgin ĢiĢmiĢ. qabarmıĢ.
şişik gəbə. qaba. gobut. qop. qalın. yoğan. yoğun. qalay.
kova. qaval. yalançı, üzdək (səthi) süs, bəzək. qompuz.
kompuz. quruq. kökük. tavıq. tovuq. götüĢ. qılıĢ.
səltənət. əzəmət. təkəbbür. turuq. duruq. dik. təpə.
qalaq.
- bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı kişiyə
yaraĢmaz.
şişilmiş ĢiĢirdilmiĢ. toppuz. qoppuz. qompuz.
şişinmək avurt satmaq. ustanmaq. üzlənmək. kibirlənmək.
qalaylanmaq. taslamaq. yekəxanalanmaq. bulutlarda
gəzmək. həvalanmaq. - igitlik taslıyan.
şişirdilmiş ĢiĢilmiĢ. toppuz. qoppuz. qompuz.
şişirən təprəçi. üsdən satan. qabağa verən. bülənd pərvazlıq
edən.
şişirmə üfləmə. püləmə. püfləmə.
şişirmək boylamaq. xudpəsdlik edmək. köprüləmək. təblələmək.
qoltuqlamaq. qoltuğuna girmək. mədh edmək.
tə'rifləmək.
- təbrizlilər çox boylallar.
- burun şişirmək: qurulmaq. qurralanmaq. qurlanmaq.
şişirtmək böyütmək. yekətmək. mubaliğə edmək. - iĢi böyütdülər.
şişkabab Suqli. Suğli.
şişqo ĢiĢman.
şişman avurtlı. qurran. təkəbbürli. bəsili. səmirgin. səmiz. səmin.
yağlı. ətli. ĢiĢqo. bodur. qanbut. qarunğ. yekman.
tombalaq. dombalaq. tombul. yuvarlaq.- tombalaq
cocuq. - şişman, biçimsiz, qıssa olan: tumbadız. -
tumbadız
şişmanlıq səmizlik. dolğunluq. yağlılıq. köklük.
şişmək 1. urlanmaq. qabarmaq. üfürülmək. dolunmaq.
ətlənmək. köpürmək. qosquslanmaq. qabarılmaq.
qabarmaq. fəxr edmək. qanlanmaq. gursmaq.
gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq. 2. avurt. qurra. fəxr.
təkəbbür.
- ayranı şişmək: ayranı köpürmək. kibirlənmək. (ələ salmaq
üçün deyilər). 3. küĢümə. tolmaq. dolmaq. qabarmaq. -
qarım doldu.
- tulum kimi şişmək: çox ĢiĢimək. tuluxlanmaq. su, hava ilə
dolmaq.
- dalaqı şişmək.
- dalaqı şişmək: 1. soluq darlaĢıb qaçamamaq. 2.
qızıqlaĢmaq.
şişmiş ĢiĢgin. qabarmıĢ.
şollaşmaq suvıĢmaq. suyuqlaĢmaq. boĢalmaq. rəqiqləĢmək.
şor incə axan suyun səsi. (# şar: car. bol, səslə axma səsi).
şoraq - şoraq yer: çoraq yer: buraq. boraq. bor yer. bur yer: bar.
bur. bor. bora. düz, təkiz olmayan.
şöylə ortalığı götərən söz. "şöylə" orta ortağı göstərir. {"öylə"
uzaq ortağı göstərir."böylə" yaxın ortağı göstərir}.
- şöylə böylə: 1. ikisi ortası. olduqca. 2. hərnə cür, hərnə tür
olursa. - şöylə dursu: bir yana dursun: bundan sıvay.
bundan sərfi nəzər.
şu 1. şol. "şu" ortalığı göstərir. "o" uzağı göstərir. "bu"
yaxını göstərir. 2. çu. çü. şü. əmir nəhyidə sona gələrək
bərkitmə bildirən "çu" yerinə kullanılan bir söz. -
şuğluqluq ( ş <> ç ) çuğluqluq Ģuluq. çuluq. çuğluq. çoğral. covlal.
covlan.
şux ömür. Ģən. maraxlı. Ģatır. istəkli. qərib. - çox ömür
birisidir. - ömür kiĢi.
şuxluğ edmək əğlənmək. Ģakalanmaq. kəsinmək. boĢuqmaq.
boĢlanmaq. əğləĢmək.
şuxluq boĢuq. boĢluq. əkik. əğik. əğlənmə.
şuxumlamaq sapanlamaq: sabanlamaq.
şuqluka tülkü üzümü.
şuluq çuluq. 1. çuğluq. çuğluqluq ( ç <> ş ) Ģuğluqluq. çoğral.
covlal. covlan. 2. isizka. ısız. 3. oynaq. qoduğ.
şuluqlaşmaq çoqraĢmaq. covlaĢmaq. covlanmaq. coĢub. qalxıb
şuluqluq edmək 1. isizlənmək. ısızlanmaq. səvimsizləĢmək.
yaramazlaĢmaq. duzsuzlanmaq. sırtılmaq. 2. qılınmaq.
şuluqluq qalabalıq. sarmaĢlıq. tirqəĢ. tirkəĢ.
şumal Ģımar. saf.
şunğar sunğur. ağ doğan. Qızıl QuĢ. Doğan. ġunqur. Köğön.
ġahin. Al QuĢ.
Şunqur Qızıl QuĢ. Doğan. Köğön. ġahin. ġunqar. Al QuĢ.
şur " şar, şır, şur " axar suyun doğal səsi.
şü Ģüka. çu. çü. Ģu. əmir. nəhyidə sona gələrək bəkitmə
bildirən "çü" yerinə kullanılan bir kəllmə
şüq ! sük !. sis!. hiss !. cük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. - şük
dur: çük dur.
şümş külçə. gülcə. - gümüş külçə: gümüĢ ĢümĢi.
şüşə balat. bütri.
ta da. dəgin. ila. - danertə dəqin. - ora dəqin.
- yada: yatuq > yaxud. {quĢqunu, Ģəggi çatdıran imgəli söz}.
olsun ki. ya bu ki.- sən yatuq mən. - bu gün yakut o.
tab tav. qat. taq. güc. tuq. taqət. ixtiyar. iqtidar. - mənim
tuqumdan dıĢarı. - tuqu çatsa edər.
tabaqçı yanaĢma.
tabaq 1. təpilmiĢ, yassılmıĢ, az dərin, yayvan qab. məcmeyi. -
gümüĢ tabaq. qızıl, mis tabaq. 2. boĢqab. - bir tabaq çiçək.
- bir tabaq yemək. - yemək tabağı. - bu yeməkxanada bir
tabaq yemək kaçdır. 3. qat. qət. yapraq. - iki tabaq kağız.
4. nəlbəki. - ayaq tabaq: fincan nəlbəki.
tabançək dabançək. tabankeĢ. tabankeĢ. dabançəkən. yayan.
piyada. yaya yeriyən.
tabançəkən dabançəkən. tabankeĢ. tabankeĢ. dabançək. yayan.
piyada. yaya yeriyən.
tabankeş tabankeş. dabançək. dabançəkən. yayan. piyada. yaya
yeriyən.
taban daban. 1. ayağın altı. - çox yorulmaqdan dabanlarım
tökülür. - dabanın bərk basan dik qalxar. 2. qondaranın
altını quran kavsala (mal dərisi). - potunun dabanı
sağlamdı. 3. dayanma. sübat. muqavimət. səlabət.
mətanət. - sizdə heç daban yoxmudur. 4. dəmirli
yaraqların iyi, dayanıqlı, damğalı dəmiri. - təbriz, izmir,
hind dabanı. 5. tarla, dağın yassı, düz kürək biçimində
olan yeri. - daban yer. - daban tarla. 6. hər bir nəyin yerə
dayanan bölümü. yerik. qaidə. - kiriĢ dabanı. - daban
ağacı. 7. hər bir yerin toprağın, qalxıq yerlərin düzəldib,
safatmaq üçün yuvarlaq ağır qəltək. 8. bir çayın dərin
olan orta yeri. 9. < təpən. ıĢıqlı. qünəĢ kimi. parlaq.
duru. 10. alt. alt yük. # ( b <> v) tavan: yuxarı yük. üsdə
olan yük.
- daban söz: sözdaban.sözün kökü. söztözü. etimoloji.
sözün biti. - daban qaldırmaq: tələsmək.
- düz daban: dabanı oyuq, qalxıq olmayan.
- qara daban: 1. sığır xəstəliyi. 2. xorasan dəmiri. 3. ipək
böcəyinin qararub qırılma kəsəli.
- daban atmaq: yaya yerimək.
- daban ənciri: yassı, quru əncir.
- dəvə dabanı: 1. açıq, iri addım. 2. bitgi adı.
- düz daban: uğursuz.
- daban suyi: güclü, bol, sağlam su.
- daban dabana: bösbütün tərs, zidd, mübayin.
- dabana quvvət: yeyin yeriyərək qaçmaq.
- dabanı qaldırmaq: qaçmaq.
tabanlanmaq dabanlanmaq. tavanlanmaq. qıvamlanmaq. dayqunmaq.
duruĢsunmaq. quysunmaq. çaqqınlanmaq.
tabanlı dabanlı. duraqlı. bərk. dönməz. cəsur. sübatlı.
muqavimətli. səlabətli. mətanətli.sabit.
tabansız dabansız. ökcəsiz. qorxaq.
tabansız dabansız. dayanmaz. qorxaq. quĢqulu. mütərəddid.
sübatsız. muqavimətsiz.
tabansızlıq dabansızlıq. dayanmazlıq. qorxaqlıq. cəsarətsizlik.
sübatsızlıq.
tabat qaq. qudrət. güc.
tabqur > tabur. 1. hər yöndən düĢmana qarĢı gəlmək üçün,
dörd yandan qala kimi qurulmuĢ, araları zəncirlə
bağlanmıĢ, bir birinə araxa vermiĢ arabalar, əsgər
qurupları, toplar. - tabur olmaq. 2. bir bəybaĢı
komandalığı altında olub, dörd bölümdən qurulub, bir
alay yaya əsgərin dörddə biri. - bir tabur əsgər. - onuncu
alayın ikinci taburu. - tabur zabiti. - tabur ağası: zəbtiyə
bəybaĢısı. - tabur macar: ucı topuzlu, süslü cocuq oyunçağı.
tabla girdə. qanğ.
tablamaq təbləmək. təlbəmək. talbamaq. (bl <> lb\ b <> p )
təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək.
tablı tayanğan. dayanğan. tayanan. dayanan. tayanıqlı.
dayanıqlı. dözümlü.
tabu umaq.
tabur < tabqur. 1. hər yöndən düĢmana qarĢı gəlmək üçün,
dörd yandan qala kimi qurulmuĢ, araları zəncirlə
bağlanmıĢ, bir birinə araxa vermiĢ arabalar, əsgər
qurupları, toplar. bağlanmıĢ quruhlar. - tabur olmaq. 2.
bir bəybaĢı komandalığı altında olub, dörd bölümdən
qurulub, bir alay yaya əsgərin dörddə biri. - bir tabur
əsgər. - onuncu alayın ikinci taburu. - tabur zabiti. - tabur
ağası: zəbtiyə bəybaĢısı.
- tabur ağası: jandarma bəybaĢı.
- tabur macar: ucı topuzlu, süslü cocuq oyunçağı.
tadqunka fərat. ona bənzər aqan dərə.
tadlanmaq dadlanmaq. dadlı olmaq. məzələnmək.
taha daha. dahi. öylə. eyzən. hənuz. hələ. - indi sordum, hənuz
gəlməmiĢdi.
taha daha. genə. yenə. təkrar. yenidən. - yenə gəldin.
tahi dahi. daha. öylə. eyzən. yəməka. yinə. yenə. həp. bütün.
tamamiylə.
taq dağ. yüksək yer. 1. qıraq yer. yabanı yer. - dağ ayısı: dağ
kişisi: yabanı adam. dağ keçisi: təkə. yabanı keçi. 2.
yüksəkli, irilik, iyitlik simgəsi. - dağ kimi iyid. 3. taqa.
taqat. taqət. dözüm. durum. 4. "tıq" səsinin qalın
səslənməsini yansıtır. - taq taq qapıya çaldı. 5. qat. güc.
tab. tav. 6. badaĢ. badıĢ. bağdaĢ.- üzüm tağı. 7. tay. lay.
toy (< tuq: qapalı). hər nəyi qatlaq yeri. - iki toylu parça. 8.
(doğal səs). (< taqqıldatmaq: taxdaya vurulmuĢ səs
çıxartmaq). iki bərk nərsənin birbirinə toxunmasından
çıxan doğal səs. - taq taq: barmaqla, toxmaqla qapıya
çalındığın çıxan səs. taxdaya bərk dəğədiğində çıxan səs.
- yanar dağ: burkan. bulqan. vulqan > volkan.
- dağ geçisi: yabanı bir çeĢit heyvan.
- dağ sırtı: boyuna uzanan dağın yuxarısı.
- yanar dağ: burkan. volkan. ot püsgürən dağ.
- arada dağlar var: çox ayrım var. çox fərq var.
- dağ sərçəsinin çeşitlərindən: taqırcan. dağırcan.
- dağ daş: dərə təpə.
- soxulan dağ siçanı: soqur. kor siçan.
- burnu qaf dağında: qurra: mütəkəbbir.
- dağ beli: arğıd. arğıdal. arğadal. boğaz. keçid.
- dağ ərqəci: dağın yassı təpəsi.
- dağ qoyunu. arqalı. yaban qoyunu.
- dağ belindən keçən yol: bilan. belən. bilən.
- dağın sarp sivri yanı: iti yamac: yalman.
- dağ sıçanının böyük çeşiti: qaqırca.
- dağın qaşı: dağın yörəsi.
- dağ sarsı: dağ silsiləsi.
- dağ soğanı: nə'leyn. sil məritim latin.
- tarla, dağın yassı, düz kürək biçimində olan yeri: taban.
daban. - daban yer. - daban tarla.
- dağ şalvarı: üsti genə bol, altı güdə dar Ģalvar: qıçı
(yançaqı, göt bölümü) çox gen, bol, çoxlu qırmaları olub,
bacağa (baldıra) doğru enənərkən sıx olub, daralan tuman,
Ģalvar: potur. bolağ. - potur geyinmək. - dağ şalvarlı:
poturlı.
- dağ topu: sarp yerlədə iĢlənən, qatır dalında çəkilən top.
- dağ toyuğı: yabanı toyuq. bednus.
taqa taq. 1. taqat. taqət. dözüm. durum. 2. top. parça topu. -
sopalı taqa. - bir taqa Ģal: bir top Ģal. - altın uluq taqa: som
sırmalı taqa. qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ parça topu. 3. təkə. iti.
yengil.
taqarcıq dağarcıq. 1. tobra. torba. çoban, yolçuların yançuqı,
kisəsi, tobrası. 2. köylü qadınların cocuğlarını içinə
qoyub, omuzlarında daĢıdığı gön tobra.
- dəvə dağarcığ: quduz dəvənin dili altında sarqan kisə.
taqarcıq dağarcıq. kəsürgəkə. kəsrük. qab. sandıq. cə'bə.
taqar dağar. 1. dağarcıq. tobra. torba. çoban, yolçuların
yançuqı, kisəsi, tobrası. 2. aĢlıq ( hibubat) olçüsü. bu
ölçü "batmana" tay yer bə yer dəğiĢir.
taqat taq. taqa. taqət. dözüm. durum.
taqatuqa taqqatuq. gurultu. vəlvələ.
taqavçı nalçı. nalbəd.
taqav nal.
taqavlamaq taqavmaq. nallamaq.
taqavmaq taqavlamaq. nallamaq.
taqaz takız. takuzka. taqzıl. ləkə. yamaq.
taqda - taxda biti: taxdalar arasında yaĢıyan pis qoxulu böcək.
- üzərində xəmir, çörək açma taxdası: yasdığac.
taqdırmaq taxdırmaq. 1. qodurmaq. qoydurmaq. yapıĢdırmaq. ilqa'
edmək tə'liq edmək. - bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ, baĢqasın
taxdırmalı. 2. quĢatmaq. quĢandırmaq. bağlatmaq. -
yaraqlıq taxdırmaq.
taqət < met > qatat. taq. taqa. taqat. qursaq. durum. tuĢ. tuqĢ.
dayaq. dözüm. - taqətim taq oldu: qatatıtım qatlandı.
qursağım darıldı.
taqıdan dağıdan. müsrif.
taqıq taxıq. əkrin (< əkilmiş. tikilmiĢ) tikin. yaxıĢıq. yapıĢıq.
qovuĢuq.
taqi daği. yağı. salqaĢ. sərkiĢ. azğın. asi. asav.
taqıl dağıl. qorxuluq. uçanları dağıtmaq, qorxutmaq üçün,
tarlalarda qoyulan, cında parçadan, adama oxĢar
qurqu.
taqılan taxılan. girən. qarıĢan. qarĢan. müdaxilə edən. - iĢmə
qarşan olmadı. - iĢnizə qarşan yoxdu.
- taxılan, örtülən nərsə: tarı. darı. pərdə.
taqıldaq taqqa taqqa edən. dəgirmən dəliyinə dənə verən,
təxdədən olub, dəvamlı gurultu salan, oynaq ayqıt.
taqılmaq dağılmaq. 1. yıxılmaq. pəriĢan olmaq. 2. saçılmaq.
yayılmaq. qazınmaq. dağılmaq. yayılmaq. tutmaq. - ad
sanı hər yanı tutmuş. saplanmaq. sapaqlanmaq.
iplənmək. ipdənmək. ipdən, ipliyindən, sapından olmaq.
tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq. aralaĢmaq. 3.
saplamaq. israr edmək. 4. tax deyib girmək.
- yersiz daxılmaq: əriklənmək. əzginmək. əzilmək.
olmasından tez yetiĢmək. Ģitlənmək.
- birinə taxılmaq: birinə kiriĢ olmaq: iliĢmək.
- taxılıb incidən: qıĢmır. mızi.- qışmır kiĢi.
- başım dağıldı: sərsəm tutmaq, olmaq.
- heyvanın araba, daşqaya taxılması: qoĢum. - qoşum atı:
daĢqa atı.
- takı takım: geyinti qoĢantı. qoĢu qoĢantı. bir əl geyimə
gərəkli nərsələr. təkmil geyinti.
taqılma söz atma.
taqılmış dağılmış. tarqın.
taqım takım. 1. qurqu. qoĢu. geçim. geyim. coĢun. qoĢum.
bütün örtək. budaq. dal. bölük. qısım. qaç. Ģö'bə.alat
ədəvat. məlzəmə. qapama. yamtaq. dəsd. vəsayil. -
qapama çıxmaq: xələt vermək. - qapama baha: paltar
parası, bahası. paltar dəğəri, çalıĢı, dəğiĢi, bədəli.- on
qapama paltarım var. - qapama baha: paltar parası, bahası.
paltar dəğəri, çalıĢı, dəğiĢi, bədəli.- on qapama paltarım var.
2. qoĢu. qat. dəsd. set. - bir qat geyim. - bir qat istikan.
- bağban qurqusu. - çay takımı. - yataq takımı. - at takımı. -
yolçı takımı. - çubuq takımı: çubuğun baĢlığı. - kərəkə
takımı: təsbeh mallası. əmmamə. 2. tim. quruh. hey'ət.
kumpani. - takımıca: takımınca: heyəti ilə. həp birlikdə.
kamilən. həpisi. təmamən. olduğu kimi. məcmuən. - onlar
takımı ilə gəldilər. - bu takım qonaqlığa yerimiz olmaz. - av
takımımı göndərin. - onun takımı: onun adamları. - sokaq
takımı: çüçə adamı. aĢağ el. - siz öz takımınızla gedin,
məndə özümküynən. - evi yıxıq, takımı pozuq. 3. düzüm.
tərtib. - takımı pozulmuĢ iĢlər. 4. qoĢu. dəs. - takım
yapmaq: nərsənin dəsdin, setin, bütün biçimin iĢləmək. -
takım açmaq: yanqın tulumbasın iticə qoĢdurmaq. - ayaq
takımı: ayaq qoĢu. - onbaşı takımı: onbaĢı ilə yanındaolan
on kiĢi. - bir takım ciyər: ağ ciyərlə qara ciyər birlikdə. bir
dəs ciyər. - bir takım: bir para. bir bölük. bir qism. bir zümrə.
bir sinif, sınıb. bə'zi. bir miqdar. 5. süs üçün taxılan
nərsələr. - bu takım yaraĢmır sənə. 6. quruh. tayfa. -
sofılar takımı. 7. taxım. qoĢı. toplum. 8. ulam. bölüm. əl.
qol. dəsd. hey'ət. - onbaşı takımı: onbaĢı hey'əti. - takım
takım: bölük bölük. ulam ulam: əl əl. qol qol. dəs dəs. - ayaq
takımı: qara yaxa. əvam.
- araba, daşqaya taxılan heyvanın taxımı, qoşuqların
topu: qoĢum. - araba ilə atı ucuz almıĢ isədə, qoşumu çoxa
çıxdı. - gözəl bir qoşum almıĢ.
taqın darğın. 1. darılmıĢ. gücənmiĢ. - mənə darqınmısınız. 2.
hirsli. acıqlı. - darğın gördümdən heç bir nə söyləmədim.
taqınıb keçinmək tayuqlanmaq. taquylanmaq. dayılanmaq. kibarlanmaq.
taqınıq dağınıq. 1. dağınıq.sərpilmiĢ. sərpmə. 2. sınıq. 3. toplı
olmayan. yavan. yayvan. pəriĢan. ğeyri məzbut. 4. toplu

olmayan. yaymaçı. pəriĢanlıq. 5. pəriĢan. saçaq. 6.
sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ). pəriĢan. pərakəndə.
- dağınıq olmayan: toplanmıĢ. toplu. düzənli. səlqəli.
müntəzəm. mürəttəb. - toplu idarə. - toplu Ģəhər. - toplu iĢ. -
toplu paltar. - toplu kitabxana. - toplu yığva. - toplu sayı:
hesab. dərli toplu qadın.
taqınmaq takınmaq. 1. quĢanmaq. - quşaq takınmaq: bir nəyə
adalanmaq, namzədlənmək. - geyinib quşanmaq:
yığınmaq. hazırlanmaq. - ipdən quşaq quşanmaq: çox
yarıq, yoxsul yaĢamaq. 2. hirslənmək. qayqırmaq.
qızmaq. 3. üstünə taxmaq, asmaq. quĢanmaq. - üzük,
süs, bəzək taxınmaq. 4. kəndinə yaxıĢdırmaq. edinmək.
becərinmək. - kiĢi kimiliyin taxınmalıdır. - kiĢi sözünə
taxınmalıdır. 3. dağınmaq. oğulmaq. döğülmək.
ufalanmaq. geymək. 4. qomaq. qoymaq.- baĢlıq
qoymuş. - bu paltarı daha qomayın.
taqırcan dağırcan. dağ sərçəsinin çeĢitlərindən.
taqır taqır tuqur. (taq taq). {"tıqır" quru səsin incəsin yansıdır,
"taqır" quru səsin qalının, yoğunun yansıdır.}. çəkic, at
ayağının quru, dəlici səsinin yansıması.
- taqır taqır bir at keçdiyini eĢitdim.
- bazardan keçəndə, dəmirçilərin taqu tuqru eĢitilirdi.
- taqır taqır danıĢır: boĢ boĢ qonuĢur.
- sizin sözləriz tam taqır: həp boĢ.
taqışdırmaq taxışdırmaq. t axıb yaraĢdırmaq. uyqunca
qoĢuĢuturmaq. - qızılları taxışdırmalı.
taqıtıcı dağıtıcı. propaQAndist. yayıci. yayıcı. xəbər yollayan.
taqıtmaq dağıtmaq. 1. talqamaq. talğamaq. nəĢr edmək. 2.
aralatmaq. arasını açmaq. 3. saçmaq. püsgürmək. 4.
qoğmaq. savmaq. dəf' edmək. - yel bulutları dağıtdı. 5.
tozi' edmək. - kitabları dağıdın.
- ağız dağıtmaq: çala pərtovsuz sözlər söyləmək. - ağzıvı
yaman dağıtdın ha!.
taqıtmaq dağıtmaq. alğatmaq. qatmaq. qarıĢdırmaq. (> aloftən).
taqız takuzka. taqzıl. taqaz. ləkə. yamaq.
taqqatuq taqatuqa. gurultu. vəlvələ.
taqqıldatmaq taxdaya vurulmuĢ səs çıxartmaq.
taqqınıqlıq dağqınıqlıq. yavanlıq. yayvanlıq. pəriĢanlıq.
taqla taqlaq. tallaq. mallaq. təpəsin yerə qoyub, tam gövdəsin
çevirməkdən oluĢan oyun.
- təpə taqlaq: kəllə maallaq. baĢı üsdə gəlmək. devriĢmək.
hər nəyi itirmək.
- bu iĢdə biz təpə tallaq çıxdıq.
taqlaqçı taqlamçı. mallaqçı. taqalaq vuran.
taqlamaq dağlamaq. talamaq. dalamaq. yaxmaq. acıtmaq.
qavurmaq. - ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı.
taqlamçı taqlaqçı. mallaqçı. taqalaq vuran.
taqma takma. taxma. 1. çakma. saçma. Çaxan. yalan. 2. bası.
çap. qalım. - taxma ad: yapıĢ. ləqəb. 3. tamğa. döğmə.
döğbə4. zərb. 4. taxılmıĢ. bir tikə, birdən yapılmıĢ
olmayıb, sonradan artırılmıĢ, qoyulmuĢ. - taxma almas. -
taxma ad. 5. alvanaq > alunək. külübə. külbə. koma.
- taxma süs.
- taxma ad: yapıĢ. ləqəb
taqmaq ( t <> q ) qaqmaq. {< tax tax gedmək: qaçmaq}.1. soxmaq.
- bu toprağa qazıq qaqılmaz. 2. döğüb qabartmaq. -
qablama hara dəğib böylə qaqılmış. 3. nərsə üzərinə tel,
pul, topuz çivi vurmaq, iĢləmək. - altın gümüĢ qaqılı
nərsə. 4. asmaq. iliĢdirmək. rəbt edmək. qoymaq.
tikmək. - tutunu (pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. -
köynəyə düymə tax. 5. geyinmək. quĢanmaq. üstünə
almaq. - taraq taxınmalı. - qılınc taxmaq. - üzük taxmaq. 6.
yapıĢdırmaq. keçirmək. tətbiq edmək. - çizgini qornıça
tax. - qornıça ĢiĢə tax. - kitaba qab tax. 7. qoymaq. vəz'
edmək. - ad taxmaq. 8. sancıtmaq. saplatmaq.
soxdurmaq. batırtmaq. - bu qazığı (böyük mıxı) çayırın
ortasına saplat. 9. sancmaq. saplamaq. soxmaq.
batırmaq. tikmək. - arabanı çamura saplayacaqsız. -
pərçəmi sapla. - sancağı sapla. - əlimə iğnə sapladı.
- { dırnaq taxmaq: dırnaq ilişdirmək: dırnaq keçirmək}:
- qulp taxmaq: vəsilə tapmaq. üxr axtarmaq.
- adamı adamı taxmaq: bibirinə tutuĢdurmaq. nifaq salmaq.
taqnıq dağnıq. 1. sınğın. tökük. qırıq. pərakəndə. 2. təĢəttüt.
iftiraq. qarıĢıq.
taqnıqlıq . dənğsiz. dənğsizlik. dəğərsizlik. e'tibarsızlıq.
əhmiyətsizlik. dəğərsiz. e'tibarsız. əhmiyətsiz.
taqtaq geyim yumaqda iĢlənən yassı toxmaq.
taquq daquq. tavuq.
taqur taquz. hər nəyin üstlüyünə qoyulan nərsə. - qondara
baĢmağının yuxarısıni geniĢlətmək üçün qoyulan taquz:
hoval.
- taqur tuqur. gurultunu yansıdan səs.
taquş sataĢ. sancıĢ. toxuĢ. çaqquĢ. çaquĢ. təsadüf.
taquylanmaq taxınıb keçinmək. tayuqlanmaq. dayılanmaq.
kibarlanmaq.
taquz 1. qama. qəmə. nərsəni yarmaq, açmaq üçün, ucu sivri,
arxası qalın, çoğun üç bucaqlı odun, dəmir. 2. hər nəyin
üstlüyünə qoyulan nərsə. - qondara baĢmağının yuxarısıni
geniĢlətmək üçün qoyulan taquz: hoval. 3. taxuz. kipəz. cif.
ciftə. qama. qəmə. 4. takız. taqzıl. taqaz. ləkə. yamaq.
taqüzüq üvez ağacı, muĢmulaya bənzəyən meyvası.
taqya taxya. baĢa taxılan, qoyulan kiçik Ģapqa. təpəcik. baĢ
tərlik.
- taqya qapmaq: baĢqasının haqqını almaq.
- taqyasın atmaq: taqyasın göyə atmaq göyə: sevincindən
börkün göyə atmaq.
- tor taqya: hörük kimi yapılmıĢ taqya: tor baĢlıq.
- taqya qapan: qasib.
taqzıl takız. takuzka. taqaz. ləkə. yamaq.
tal dal. 1. tar. iriĢ. əriĢ. boy. uzunluq. budaq. budaq. bölük.
takım. qısım. qaç. Ģö'bə. 2. sögət9. söğüt.
- daldan dala: qərarsız. - dal basdı: yemiĢin bolluğundan
əğrilmiĢ budağ. - dal salmaq: budalanmaq. budaqı
çoxalmaq.
- tal basdı: - dal basdı: çoxluğu iriliyi göstərən deyim. - dal
basdı kiraz, albalı, alça.
tala dala. qıçın. gerisin. gerisin geri. arxaya doğru. - qayıq
talabfars < dalab. dalav. toprağa iĢləmiĢ, durqun su yığını.
talabımaq dalabımaq. qıpırdanma. təprənmə.
talabsımaq dalabsımaq. 1. dalmaq istəmək. geçmək istəmək. 2.
qoĢnımaq. küsnəmək. qızmaq.
talabsımaq dalabsımaq. dalmaq istəmək. geçmək istəmək.
talaq dalaq. təlq. 1. dalına bilən, keçilə bilən nərsə. saydam,
Ģəffaf olan bir çeĢit daĢ, ki sırça düzəltməkdə iĢlənməklə
dolayı, oda dayanıqlı olduğundan, kağaz kimi kəsildigindən,
sobanın, pincin qapı, baca dəliklərinə qoyulur. 2. talan,
dalqun (dalmaq), cumqun (cummaq), yağma yolu ilə əldə

edilən mal. qənimət. əsir. 3. dalaq (< dalqınlıq).
həyəcan. 4. sulaq. ayranlıq. tuluq. 5. dıllaq. qadınları qıç
arasında, dal dal olmuĢ ət parçası. 6. dəlik, oyuq
görnüĢdə olan Ģalvar arası. ağ (< av: iki tikəni avlayan
(yığan, bir yerə gətirən tikə). - Ģalvar, qoltuq dalağı, ağı.
- dalaqa qapılmaq. - dalaqın sovmaq.
- dalaq olma: təhal. - dalaqı şişmək: 1. soluq darlaĢıb
qaçamamaq. 2. qızıqlaĢmaq.
talamaq dalamaq. 1. dağlamaq. yaxmaq. acıtmaq. qavurmaq. -
ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı. 2. ısırmaq. diĢləyib
qoparmaq. - ayı dalamış. 3. talanlamaq. yağmalamaq.
qənimət, əsir götürmək. vurub qoparmaq. - qız dalamaq:
tutub əsir götürmək. 4. düzəni pozmaq ( # daramaq:
düzənə salmaq).
talan dalan.
talan dalan. 1. qənimət. yağma. 2. avlu.
- dalan ba dalan: dolan ba dolan. tolanbac ( n <> m )
tolambac. dönə dönə bükülmüĢ. bərk dolaĢıq qarıĢıq.
labirəntlatin.
- alan talan: qapan qapana. - alan talan edmək: aran talan
edmək: alt üst edmək.
talanlamaq dalanlamaq. talamaq. dalamaq. talamaq. dalamaq.
yağmalamaq. qənimət, əsir götürmək. vurub qoparmaq.
- qız dalamaq: tutub əsir götürmək.
talasan sarıqın sallanan ucu. təyləsən.
talaş tirəş. tiriş. yonğa. yonulmuĢ nərsədən çıxan iri tikə :
talaşa incə yonqa. qazıntı. oğuntu. qırıntı.- odun qazıntısı.
kavsala qazıntısı. - parça qazıntısı.
- qalın dalaşa: küngə. incə yonqa.
talaş dalaş. talaz. dalaz. 1. oğuntu. ufantı. qırıntı. 2. savaĢ. -
ağız dalaĢı: yamanlaĢma. 3. təlaĢ.təpinmək. yırtınmaq.
talaşlandırmaq qıĢqırtmaq. həyəcanlandırmaq. təhyic edmək.
talaşlanmaq qabına sığmamaq. qıĢqırmaq. qorxub ürkmək.- çox
talaşlanmaq: ətəklər tutuĢmaq. ĢaĢıb nə yapacağın
bilməmək.
talaşlanmaq yələmək. yeləmək. qaçınmaq. tələsinmək.
talaşlatmaq yəldirmək. yeldirmək. uçurmaq. salıvermək. saldırmaq.
talaşmaq dalaşmaq. boğaz boğaza gəlmək. itiĢib boğuĢa
qavqalaĢmaq. boğuĢub ısırıĢmaq. - köpəklər dalaşırlar.
talaşman dalaşman. qavqaçı. əxlaqsız. qızqın. sataĢan.
talav dalav > talab fars< dalab. toprağa iĢləmiĢ, durqun su
yığını.
talaz dalaz. talaş. dalaş. 1. talqa. dalğa. suyun oynayub
sallanması, köpürməsi. - dalqa qalxmaq. - dalqayı başa
almaq: fıtınanın qarĢısına gedmək. çətinliyi qarıĢlamaq. 2.
oğuntu. ufantı. qırıntı. 3. savaĢ. - ağız dalaĢı:
yamanlaĢma. 4. taraz. düzlük.
talba təlbə. talbamaq. tablamaq. təlbəmək. təbləmək ( lb <> bl )
təblə. təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək >
tapla. tabla.
talbadal dalbadal. ulaĢdırı. bitqiĢ. müttəsilən. peyvəsdə. dönə
dönə. genə genə.
talbadallıq dalbadallıq. sıqlıq. təa'qüb. - yağmurun sıqlığı, axınlar,
sellər axıdar.
talbamaq təbləmək. təlbəmək. tablamaq (bl <> lb\ b <> p ) təpləmək.
təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək.
taldırmaq boğmaq. qərq edmək. - onu dənizə boğdular. - borca
boğdular.
taldırmaq daldırmaq. 1. batırmaq. nərsənin içinə soxmaq. 2.
əkmək. bitgi dalın qırıb, kök salmaq üzrə toprağa
batırmaq. - ağacın dallaını daldırmalı.
taldurmaq dalunlamaq. çarpmaq. çalmaq.
talğın dalğın. pozğun. pəriĢan.
talğınlıq dalğınlıq. ğailə. vəsvəsə. düĢünüĢ.
talı dalı. dal. 1. gec. geric. tə'xir. 2. quyruq. arxa. - quyruqun
tut. - quyruqun qır. 3. əgin. sırt.
- dalına almaq: sırtlamaqsırtına, kürəyinə almaq.
talıqa dalıqa. at daĢqası.
talıqmaq talmaq. ağrımaq. arımaq. kəsəlləmək.
talqa - dənizin yumşaq dalğası: dəniz soluğanı. fırtınadan sonra
səkrək səkrək , soluq soluq, alırcasına qıyıya gəlib çarpan
dalğa.
tal dal. 1. çıplaq. yalın. sadə. arı. düz. - dal daban: dal ayaq:
ayaq yalın. - dal qılınc: qılıncı qınsız. qınsız qılınc. qılıncı
çıxarmıĢ. - dal börk, dal qavuq: sarıqsız. 2. (> tul). uzun.
tirək. tirlənmiĢ. - dal boylum. - dal vermək: uzanmaq. - dal
verib gəlib çıxdı buraya. 3. dal. dalı. əgin. sırt. - dal ba dal:
arxası sıra. ardı sıra. mütəaqibən. geridən bağlı, müttəsil.
talqağuq dalqağuq. çılpaq. sarıqsız. soytar. yaltaq. əngəl. kasalis.
tüfeyli.
talqa dalğa. talaz. dalaz. suyun oynayub sallanması,
köpürməsi. - dalqa qalxmaq. - dalqayı başa almaq:
fıtınanın qarĢısına gedmək. çətinliyi qarıĢlamaq.
talqalanmaq dalqalanmaq. ĢuluqlaĢmaq. çoqraĢmaq. covlaĢmaq.
covlanmaq. coĢub. qalxıb qaynamaq.
talqavuq dalqavuq. yaltaq.
- çağrıĢsız girən qonaq: əkdi. qonaq.
talqavuqluq dalqavuqluq. əkdilik. qonqaqlıq.
talqıc dalğıc. qəvvas. - dalğac daldırmaq. - dalğıc quĢ: balıq
tutmaq üçün suya dalan quĢ.
talqın dalqın. 1. dalmıĢ. keçinmiĢ. kəndindən keçmiĢ. bihuĢ.
mədhuĢ. - ısıtmadan dalqın yatır. - ısıtmadan sonra bir
dalğınlıq gəldi. - ağladı ağladı dalğın düĢdü. 2. unutqan.
alıq. ağlı baĢında olmayan. gic. - elə o dalğın kiĢidir. -
dalğın uĢaq. - oğlunu itirməsi, onu dalğına saldı. - dalqınlığı
burax qıl, ayaq üstündə durqıl.
talqınlıq dalqınlığ. 1. dalııĢlıq. keçginlik. bihuĢluq. mədhuĢluq. 2.
unutqanlıq. alıqlıq. giclik.
talqış dalğış. su üzünün altında olub üzmək.
talqışmaq lülələmək. yüyələmək. dürməkləmək. bükmək.
talqıtmaq tilqatmaq. çarpıq yapmaq. nərsənin arasına dil, dal
soxmaq. iĢi qeciktirmək. yüklə ip arasına ağac parçası
qoyaraq yükü düzəltmək üçün büküb, sıxmaq.
tallaq dallaq. sırıq. çox uzun boylu olan kimsə. - sırıq kimi,
dallaq gəzmək: boĢ boĢuna gəzmək.
tallamaq - ağacı dallamaq: kötük edmək. dallarını kəsmək.
tallanmaq dallanmaq. 1. budaqlanmaq. qollanmaq. inĢiablanmaq.
münĢəib olunmaq. 2. çatallaĢmaq. iĢgilləĢmək.
budaqlandı.
tallantı dallantı. budantı. qollantı. budaq budaq, dal dal olmuĢ.
kəsimiĢ budaqlar toplusu.
talmaq dalmaq. 1. içəri, içinə batmaq. soxulmaq. - qazma toprağa
daldı. 2. qoyusuz, izinsiz bir yerə soxulmaq. - qapıdan
içəriyə dalı verdi. 2. özünü itirib, baysınmaq, düĢünmək,
qıraqdan ayrınmaq. mat qalmaq. - o ağır görnüĢ önündə
bir az daldı. 3. yuxuya batmaq. - bir az dlıb dalmaz gəlib
oyandırdılar. 4. dərin oykuya, düĢüncəyə qapılmaq. - öz
quruntularına dalmış biri. 5. nərseylə uğraĢmaq. - siz öz
iĢizə dalın. 6. bilmədiyi iĢə giriĢmək. 7. talıqmaq.
ağrımaq. arımaq. kəsəlləmək. batmaq. girmək. düĢmək.
qaruqmaq.
- dalıb çıxmaq: ıĢıq. sönəcək olub genə parlamaq.
talmış dalmış. talqın. dalqın. keçinmiĢ. kəndindən keçmiĢ.
talmışlıq dalmıĢlıq. talqınlıq. dalqınlığ. keçginlik. bihuĢluq.
mədhuĢluq.
talpamaq təpləmək. təlpəmək. taplamaq. təpmək. (bl <> lb\ b <> p )
təbləmək. təlbəmək. talbamaq. tablamaq.
talsıcan dalsıcan. ardaradan. dolaysiylə. bilmünasibət.
taluğ daluğ. tilu'. ağarma. dan. sökən. Ģəfəq. fəcr.
talvırka tam duvar. dam. qalə.
talyançı dalyançı. hovuzçu. gölçü.
talyan dalyan. dənizdə, boğazda ayrılmıĢ qorunmuĢ qapalı yer.
bu qoruqda dəniz canlılar becərlir. hovuz. göl. - dalyan
yengəci, balığı.
- dalyan kimi: incə, uzun boylu, uyqun boylu, boylu boslu
gənc. - dalyan kimi qız.
tam - dam duvar: tufağ. tıfaq.
tam dam. 1. bam. yapı, baĢqasının örtüsü. 2. örtülü yer.
qapıs. küməs. qodıs. ambar. 3. tuzaq. duzaq ( tutsaq <
tutmaq). tələ. qapan. duzaq. tələ.- qapana düĢmək. -
qapana tutulmaq.- duzağa düĢdük. 4. dam. talvırka. tam
duvar. qala. - tam duvar: talvırka. dam. qala. 5. çap. xap.
həp. lap. 6. tüm. köb11. həp. bütün. cümlətən. 7. dar yer.
kütəs. tutsaq. türmə. 5. kötükə.
- qamış dam: qamıĢla örtülü dam.
- qabağı açıq dam, çatı: sundırı: sundurma.
- bir yerin döşənmiş damı: gögərtə. - üç gögərtəli gəmi.:
üç qatlı gəmi.
- tam sürətlə: dolu dizgin.
- dama atmaq: dustaqlamaq.
- damdan düşmək: yersiz yurdsuz söz açmaq. habbadan
Ģabbadan, göydən düĢmək.
- qapışı (ayaqqabı) dama atılmaq: güvəndən, e'tibardan
düĢmək.
- damı ağtarmaq: damı onarmaq, tə'mir edmək.
- damı almaq: duvarı, dirəkləri tikib, dam basırmağa çatmaq.
tamağ damağ. 1. iz. yer. 2. istək. yaxıĢ. xahiĢ. ac.
tamaq damaq. 1. ağzın damcığı, damı, yuxar bölümü. - dadı
damağında qalmaq: ço bəyənmək, xoĢlamaq. 2. təqtir.
damlaq. tamlaq. dammaq iĢi. 3. damaq. damlaq.
tamlaq. dammaq iĢi. təqtir. 4. qanğraq.
- damağın poturu: ağız çatısında olan qırĢıqlar.
- dadı damağında qalmaq: çox dad almaq. dadını
unutmamaq.
tamaqlı damaqlı. - damaqlı iqnə: olta iğnələri çeĢitindən. balığ qullaı
çeĢiti.
tamam arıq. teyxa. büsbütün. lap. balaq. bütün. kamil. tügüz.
düküz. bitirmə. bitirim. əkməl.
- tamam olmaq: bitmək. tolmaq. dolmaq. - hesab dolmaq. -
onu iĢi doldu: mə'muriyyəti qurtuldu. - onun çağı doldu.
tamamən arıq. teyxa. büsbütün. tamam. lap. tükəlka. büsbütün.
tamamiylə yəməka. yinə. yenə. həp. bütün. dahi.
tamamlama bitirmə. bitirik.
taman hanı. hanı da. hardadı de. hanı ya.
tamar damar. 1. yer altı mə'dən, kan. - bu topraqda altın
damarları var. - yoğun altın damarı: böyük qızıl mə'dəni. - bu
suyun damarı çox güclü. 2. dalğalı olan daĢlardaki
cızıqılar, cizgilər. - ala bula damarlı daĢ. - ağac damarı. 3.
qol. yol. axar. - yağmır suları yerin damarlarına iĢlədi. 4.
nəhad. təbiət. xulq. - damarına toxunmaq: biləsin
dəğmək. acığı gəlmək.- damarı tumaq: inad edmək. 5.
novdan. Ģıratan. ĢırĢır. 6. təbiət. siriĢt. nəhad.
- şah damar: özək.
- anadamar: Ģahrəg. Ģahdamar.
- damarı tutmaq: 1. gövdənin sınırlı damarlı yerində, birdən
çəkinmə ağrı duymaq. 2. inad edmək.
- ağ damar: sınır.
- alnın damarı çatlamış: utanmaz.
- damarına girmək: damarın tutmaq. birin göylün alıb,
- qan alacaq damar: iĢlədiləcək yol.
tamarsız damarsız. qılıqsız. nəhadsız. təbiətsiz. xulqsız.
tamat 1. yabanı ördək çeĢiti. 2. saçma sapan sözlər.
tambur tanbur. uzun qollu, telli, qapuzlı çalqı çeĢiti.
tamcıq damcıq. qapanca. qapancık. duzacıq. tələcik.
tamən damənfars. taman (< təmən. təbən). dib. aĢağ. asraka. alt.
ətək.
tamğa taxma. döğmə. döğbə4. zərb.
tamı - tamı daşı: çürük ətləri yandırmada iĢlənən Ģimik maddə.
tamız damız. heyvan törətməyə, yetiĢdirməyə özür dam, axır.
tamızlıq damızlıq. döllük, tuxumluq nərsə. - damızlıq ayqır, keçi,
buğa inək.
- damızlıq ərkək qoyun: qoç. qoyun ayğırı.
tamqa damğa. 1. basqı. möhür. 2. qalıb.
- damqalı, möhürli yazı: buyruldı. rəsmi yalzı. əmrnamə.
- al damqa: xaqanlığın ən yüksək damqası, möhrü. dövlət
damqası. rəsmi damqaların ən böyügü.
tamqalı . basılı. basılmıĢ. qalıblı. çaplı. - basılı parça.
tamla damla. 1. ürək keçinməsi. ürəyə qan damma. səktə. -
damlaya tutulma. damla gəlmiĢ. 2. im. iĢarə. əlamət. -
damlasız yol: əlamətsiz yol. - bir damla desən, dalın diyə
bilərəm. - ona bir damla ver. 3. az. bala. - damla damla:
bala bala. - damla damla aĢınar, çıxar qazan baĢına. 4.
teyxa. çin. xalis. duru. - damla daş: bərk duru, göz kimi
daĢ. - damla söz: çin söz. - damla qızıl: som qızıl. - damla
qız: çox gözəl, arıq incə qız. 5. sayvan. seyvan. saruq.
sarıq. sarquq. süs. bəzək. çıxıntı. oyma. sıçaq. saçaq (
saç <> aç # iç ).
- ışıq damlası: ışıq topı:: çox gözəl cocuq.
- damla damla axma: sızı. təqtir.
- damla damla: azar azar. az az.
- damla söyləmək: az danıĢmaq.
- damlada damlaya: incədən incəyə.
- damla saqqızı: teyxa, çin, xalis saqqız.
tamlalıq damlalıq. 1. damın saçağı, Ģıratanının altında qurulan
aralıq yer ki damın yağmırı ora damlar. 2. damla damla
axıdan arac. qətrə keĢ.
tamlama - damlama, yumşaqca ayaq səsi: tıb. tıb təpir. təpiĢ. tapıĢ.-
tıb tıb dalayır. - cocuq tıb tıb təti pati elir.
tamlamaq damlamaq. 1. tammaq: dammaq. təqtir olmaq. az az
axmaq. 2. az yağmaq. atmaq. - yağış damlır, atır. -
axmasada damlır: yeri dibli əksilib kəsilmir. çox gəlməsədə
büsbütün kəsilmir. yanmasada közəyir. yanmasada alızır.
heç yox deyil. - burundan damlamaq: çox bənzəmək. -
burundan qan damlamaq: çox incimək. 3. dama salmaq.
- dodağından qan damlar: gilas dodaq. al qırmızı gözəl
dodaqlı.
tamlatmaq damlatmaq. təqtir edmək.
tamma yambar12. yampar. tüm. bütün. olduqca. - yambar
tammaq dammaq. tamlamq. damlamq. təqtir olmaq.
tamsız duzsuz. tatsız. dadsız. namətbu'. saman kimi. suyuq.
soyuq.
tamsızlanmaq tatsızlanmaq. dadsızlanmaq. duzsuzlanmaq.
ləzzətsizlənmək. suyuqlanmaq. soyuqlanmaq.
tamsızlanmaq.
tamsızlıq suyuqlıq. soyuqluq. tatsızlıq. dadsızlıq. namətbu'luq.
duzsuzluq.
tamtamına ağız ağıza. mütabiq.
tamu aĢağıda olan (#.uçmaq: ucada olan).
tamuc - tamuc kötüyü: cəhənnəm kötüyü: tamuluq: tamucluq:
cəhənnəmlik.
tamuç gömrük. - tamuç qolçı: sınır bəkcisi.
tamu tamı. cəhənnəm.
tan dan. tənq. dənğ. 1. nə. nən. nənğ. Ģey. 2. ka'la. 3.
ağarma. sökən. daluğ. tilu'. Ģəfəq. fəcr.
- dan axşam: səhər axĢam.
tana dana. inək balası. sığırın balasına deyilir.
- dana burnu: yer altında gövərintilərin kökün kəsən bir
böcək.
- danla öğlə arası: quĢluq: quĢlıq (quĢlara yem verilən çağ).
- bozağı: dananın çox çiçiyinə deyilir.
- ərkək dana. tosun.
- dişi dana: dügə.
- dana baş: məngəfə. qalın qafa.
- dana burnı: bitgilərin yer altındaki köklərin kəsən, iricə baĢlı
böcək.
- anası ilə danası ilə: hammısı. evliklə.
tanbur tambur. uzun qollu, telli, qapuzlı çalqı çeĢiti.
tandaçıka cütçi. tarıqçı.
tandını . cocuqları atıb tutmaqda iĢlənən bir söz. - dandını
hobbala balam.
tanğ bulğancıq. əcib qərib. ĢaĢırtıcı. təəccüb. heyrət. dehĢət.
tanğlamaq tanğrımaq. tanğmaq. qəribsinmək. yadırqamaq.
tanğmaq ĢaĢmaq. çaĢmaq. təəccüb edmək. - bu iĢə şaşdım. -
şaşacaq nə.
tanğrımaq tanğlamaq. tanğmaq. qəribsinmək. yadırqamaq.
tanıdıq aĢna. (< aşılanmış: bəllənmiĢ). aĢınaq. aĢınqan. bildik.
tanıĢ. bildik. sınar. bir soydan olan. - heyvan sınarına
çəkər.
tanıq biliĢ. ittilaat. xodi. bildinğ.
tanıqlıq niĢan. əlamət. isbat.
tanılmaq bilinmək.
tanılmayan bilinmiyən. bilinmədik. namə'lum. məchul.
tanımaq 1. iqrar edmək. e'tiraf edmək. - suçun tanıdı. - borcun
tanımaq istəmir. 2. qəbul edmək. - böyük qərdəĢivi
böyüklüyə tanısan. 3. inanmaq. - tanrını tanı, ona tapın. 4.
önəmsəmək. əhmiyət vermək. sallamamaq. - öz kimliyivi
tanımalısın. 5. itaət edmək. gözətləmək. - sən ki böyük
kiçik tanımırsan.
tanım təĢxis. nəzər.
tanış yaryan. yarıran. dosd.
tanışıq danışıq. 1. intiqad. nəqd. - tanışıq döğüşü: danışıq
döğüş: intiqad o intiqad əz xod. 2. dediqodi. qil o qal.
- danışığa qoyulan nərsə: tutu. konu.
tanışlıq maarif.
tanışmaq danışmaq. 1. intiqad edmək. nəqd edmək. 2. müĢavirə
edmək. məsləhət edmək. - söz vermədən öncə, sizlə
danışmağa gəldim. 3. bildəĢmək. bilgiĢmək. - bir görüĢdə
tanışdıq. 4. biliĢmək. birbirin bilmək, öğrənmək. - kim
olduğumuzu birbirimizə soraraq biliĢdik. 5. dilləĢmək. 6.
aĢınmaq. tanquĢmaq. aĢnalanmaq. aĢnalıq əldə
edmək. 7. dilləĢmək. sözləĢmək. söz güləĢdirmək. 8.
qoxuĢmaq. iyləĢmək. dilləĢmək. bilgiĢmək.
- hər gələ danışmaq: ağız dolusu qonuĢmaq.
tanışman yarqacın. yarqıcın köməkçisi. dadsitan.
tanıtdırmaq tanıtmaq.: 1. bildirmək. anlatmaq. - kəndisin tanımırdım,
kimsədə tanıtmadı. 2. qəbul etdirmək. təsdiq etdirmək.
e'tiraf etdirmək. - ona suçların tanıtın.
tanıtmaq tanıtdırmaq. 1. bildirmək. anlatmaq. - kəndisin tanımırdım,
kimsədə tanıtmadı. 2. qəbul etdirmək. təsdiq etdirmək.
e'tiraf etdirmək. - ona suçların tanıtın.
tanq tanğ. danğ. tənğ. dəng. 1. bölük. hissə. qismək. 2.
nərsənin bir bölüyü. 3. hər nəyin altıdan biri. 4. ĢaĢa
qalma. ĢaĢma. əcəb. - nə tanğ: nə əcəb. - tanğ qalmaq:
ĢaĢa qalmaq.
- altunğ: (< altı + danğ). ĢiĢ dang. - altunğ bir qız.
tanqa danqa. tanqalaq. danğalaq. göbut. quduz. qotur. qaba.
gür. iri gövdəli. qılıqsız. budala. küp.
tanqac tənqəĢ. münsif.
tanqalaq danğalaq. danqa. göbut. quduz. qotur. qaba. gür, iri
gövdəli. qılıqsız. budala. küp.
tanqalıq tənhalıq. saltlıq. yalnızlıq. tənğlik. təklik. mücərrədlik. -
saltlıq yalnız ona yaraĢır. - saltlıq yazıqlıqdır.
tanqmaq danğmaq. 1. tanğlamaq. tanğrımaq. qəribsinmək.
yadırqamaq. ĢaĢınmaq. təəccüblənmək. 2. sarmaq.
pansıman.
tanquşmaq aĢınmaq. tanıĢmaq. aĢnalanmaq. aĢnalıq əldə edmək.
tanqü tüngü. kərəniz. buynuzdan olub, kürəyi çırtıb qan alma
aracı. həcəmət ayqıtı.
tanlaq danlaq. qalay. yerik. əzmə. tə'ziz. tobix. sərzəniĢ.
məzzəmət. - qalay atmaq, basmaq: paylamaq.
tanlamaq danlamaq. qalaylamaq. paylamaq. yermək. əzmək. tə'ziz
edmək. tobixləmək. təpikləmək. sərzəniĢ edmək.
məzzəmət edmək.
tanrı oğan. tüm yaratların simgəsi olan tanrı. bayrı. bayat.
əsgi.
- tarı iyilik versin: tarı bəla verməsin. - tarı inandırsın:
suçum yoxdu. - tanrıdan bol bulsun: qarqıĢ. - tanrını
sevərsən: and vermə. - tarı qovuşdurun: ayrı düĢən iki
segiyə söylənir. - tanrı əri: bəqtaĢ. ərən. - tanrı əsigəsin:
nəuzibillah. - tarı üçün söyləmək: tanrı xatirinə doğrusun
söyləmək.
- tanrı adlarından: qağan.
- tanrım gecindən versin: olduqca uzun yaĢam diləyi.
- tanrı adlarından: yaxuc. yaxĢı.
- tanrı əsigəsin: nəuzibillah:
tanrısəl yazqi ilahi.
tansıq tənsix. 1. əcib. görünməmiĢ. 2. taysız. 3. ulu. ali. 4. ilahi.
tanşım danşım. oylaĢım. qonĢum. müzakirə.
tantel dantel. oya.
tanu ağartu. bilim. maarif.
tapaqlamaq pataqlamaq. pat küt deyə döğmək. təpikləmək. vurmaq.
tapalamaq təpələmək. qaldırmaq. barsatmaq. barastılamaq >
pərəstiĢ edmək.
tapan incqə. yinçqəka. yükünür. yügən. abid. tapınan. zahid. -
bütə apanlar: bütpərəstlər.
tapdamaq - çoxlu tapdamaq: çox döğmək. quyruğunu tava sapına
çevirmək.
tapdırmaq buluĢdurmaq. hazırlatmaq. amadə etdirmək. tədarük
gördürmək.
tapdırmaq 1. istədmək. sevindirmək. səvindirmək. 2. qulluğa
aldıdmaq. ibadəd etdirmək. pərəstiĢ etdirmək. namaz
qıldırmaq. - kəndini elə tapdırmış: özünü elə istətmiĢ.
tapı 1. güvah. pənah. kirtgün. kirtük. - kirtgünüm aldı məndən,
təkcə kirgünüm sənidin oğlum. - kirtgünün qırılsın: pənahsız
qalasın. 2. səcdə.
tapılmaz bulunmaz. nayab. quĢ sütü.
tapınan tapınçi. pərəstiĢkar. tapan. abid. zahid. - bütə apanlar:
bütpərəstlər.
tapınçi tapınan. pərəstiĢkar. abid.
tapınış bulunuĢ. 1. movcudiyyət. 2. hizur. 3. kəĢf. 4. hazir olma.
5. ibadət. pərəstiĢ.
tapınma tapma. ibadət. pərəstiĢ.
tapınmaq təpinmək. vurqun olmaq. məftun olmaq. - el oğlu toprağa
tapınar.
- yalnız ona təpin: təkcə ona sitayiĢ elə.
tapış tavuş. tapuş. təpiş . tovuş.1. tap tap, tıp tıp səsi. döğmə,
çarpma səsi. 2. ayaq səsi. yürüyüĢ səsi. 3. tov. nəbz. -
ürək tovuş. - damar tavuşu. 4. təpiĢ. tıb. tıb təpir.
damlama, yumĢaqca ayaq səsi. - tıb tıb dalayır. - cocuq
tıb tıb təti pati edir.
- tapış daşı: təslim daşı: bir para inanclara görə, boyundan
asılan kiçik bəzək daĢ.
tapışdırmaq 1. aratdırmaq. 2. ismarlamaq. imarıĢlamaq.
tapıt tapta. (t <> y ) yapta. yapıt. yatfa. yafta. 1. sənəd. 2.
lövhə. kətibə. 3. suçluların, dustaxların boynuna asılan
kağız. 4. etiket. sĢəni, tayın, nərsənin üsütnə yapıĢılan,
yatırılan, taxılan səyfə. 5. e'lan.
tapla təplə. təblə. təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq.
təpmək (bl <> lb). tabla. təlbə. talbamaq. tablamaq.
təlbəmək. təbləmək.
taplamaq təpləmək. təlpəmək. talpamaq. təpmək. (bl <> lb\ b <> p )
tapmaca tapzuğka. təpzük. tapızqu. tapızquq. tapıĢmaq 6. bilməcə.
sınama.
tapmaq bulmaq. sezmək. yincgələnmək. incgələnmək. alçaq
könüllülük edmək. tanrıya qarĢı kiçiklik göstərmək.
ibadət edmək. qulluq edmək. kəĢf edmək. icad edmək. -
yeni yollar bulmalı.
tapma tapınma. ibadət. pərəstiĢ.
tapnağ ibadətgah. tikə (> tikyə. təkyə: tikilən, sığınan yer).
məscid. təknə. təngə. qonut (< qonmaq).
tapşırmaq ulaĢdırmaq. isal edmək.
tapta tapıt. (t <> y ) yapta. yapıt. yatfa. yafta. 1. sənəd. 2. lövhə.
kətibə. 3. suçluların, dustaxların boynuna asılan kağız.
4. etiket. sĢəni, tayın, nərsənin üsütnə yapıĢılan,
taptapalı təptəpəli. təntənəli <> tumturaq. nərsəni ĢiĢirib,
çalıqlayıb, parlaq, təpiniĢli, səsli küylü, bəzəkli
göstəmək.
tapuq tapu. sənəd.
tapu tapuq. sənəd.
tapuş tavuş. tapış. təpiş . tovuş.1. tap tap, tıp tıp səsi. döğmə,
ürək tovuş. - damar tavuşu.
tar dar. 1. qıs. sıq. sıx. sığ. ziq. ziyq. sıxıntılı. azlıqda
bulunan. gərəklik, zərurət çəkən. dar.- sığ yer.- dar
qaldıq. 2. az. yetərli olmayan. ğeyri kafi. - dar çağ: dar
zaman. 3. sərinsiz. səbirsiz. - içi dar kişi. 4. dar yer.
geniĢ olmayan. - dara gəldik. 5. sıxıntı. iztirab. - darda
qalmaq. 6. sıxı. məcburiyət. - dar görürsən. 7. ancaq. -
dar qaçmaq. - kəndini dar evə atdı. - dar yetiĢmək. 8.
möhtac. - darda: ehtiyacda. 9. sıqı sıkı. sıxı. sıx. sıq. -
sıqı boğaz. - sıqı yaxa. - sıqı sokağ. sıqı qapı. - sıqı baĢ: dar
qafa. - sıqı paltar. - sıxı can: darıxan. - sıkı oyu: dar fikir. 10.
dar. dal. iriĢ. əriĢ. boy. uzunluq. ənğsiz. ənsiz. gensiz.
əriĢ. boyluq. boy ipliyi. gərgəf. qasnağ. çərçivə. dəzgah.
- çox dar: sım sıqı: artıq sıxılmıĢ.
- dar uzun, ustuvani biçimində olan nərsə: qobur. - qobur
Ģalvar.
- ənsiz yol. - dara çəktirmək: daratmaq. asdırmaq.
- dar olmayan: darıxmaz. açıq. paraq. fərax.
- dar yerə gətirib tutmaq: qısdırmaq. tutdurmaq. tutmaq. ələ
keçirmək. qapsalamaq. yaxalamaq.
- dara gətirilmək: qısılmaq. sıxılmaq. sıxıda qalmaq.
arılmaq. təzyiq olunmaq.
- dar bir yerə soxmaq: tıqmaq. - tustağa tıqmaq. - dəliyə
tıxmaq.
- əli dar: çimri. çinis. xəsis.
- dara boğmaq: tələsmək.
- dara dar: dar darına: ancaq.
- dara gətirmək: məcbur edmək.
- dara gəlmək: sıxılmaq. məcbur olmaq.
tarabuzan qısa qalın barmağ. - nərdiban tarabuzanı. - tarabuzan
babası:{ 1. bu barmaqlığları birgə tutan iki yan dirək, çubuq.
2. qocalıqdan bir nə bilməyən kiĢi.}
tarac ( c <> ş ) taraş
taracçi daracçi. taraĢçı. yoluyuci. yolan.
taracıq daracıq. çox dar. çox sığ. - bir daracıq tükan.
taraclamaq ( c <> ş ) taraĢlamaq. yolumaq. yolmaq.
- daşı, dişli qələmlə taraşlamaq, taraclamaq, dərcələmək:
taramaq. daramaq. - bu daĢı iyi daramamışlar.
taraça . Ģato.
tarağanı sərt gec yetiĢən meyvə.
taraxçı - ayna daraxçı: yaldızçı. bəzəkçi.
taraq daraq. 1. tərh. rəsm. nəqĢə. 2. totiə. 3. möhtac. 4. təriqət.
yol.
- daraq kovak: bursuq.
- tas daraq: pıli pırti. - tas daraqın toplamaq: qoĢu moĢusun,
Ģey Ģüyün yığıb savuĢmaq.
tara dara. dartılan nəyin qoyulduğu qab. - tarası çıxılmalıdır,
endirilməlidi.
- üz darağ: xuttaraĢ.
- tara tar: dara dar. dardarına. güclə. çətincə. çətinliklə.
zorla. ancaq. - axĢam güclə evə çatdıq. - güclə yetiĢəcək.
taralmaq daralmaq. daranmaq. darlaĢmaq. sıqılmaq. sıxılmaq .
soxuĢmaq. sıqıĢmaq. sığıĢmaq. sıxıĢmaq. sıkıĢmaq. -
ürəyim sıqışdı.
- çəkilib daralmaq: qasılmaq. qısılmaq.- donum qasıldı.
- dənəkləri, qaydaları sıqmaq.
taraltmaq daraltmaq. daratmaq. darlatmaq. sıqmaq. təzyiq edmək .
- dənəkləri, qaydaları sıqmaq.
- çəkib daraltmaq. qasmaq. qısmaq.- donumu qas. -
qasmalı nərsə.
tarama darama. 1. tərrahlıq. rəssamlıq. nəqĢəkeĢlik. - darama
öğrənmək. - taramanı gözəl yapmaq. 2. diĢ diĢ, dən dən
olan. - darama küri: kürinin( xavyar) diĢ diĢ duran çeĢiti. 3.
çarxana. çatqana. çatanaq. müĢəbbək. cədvəl.
taramaq daramaq. 1. arıtmaq. açmaq. təmizləmək. - saçın
daramaq. - saqqalın daramaq. - yün daramaq. 2. daĢı diĢli
qələmlə taraĢlamaq, taraclamaq, dərcələmək. - bu daĢı
iyi daramamışlar. 3. nərsəni nərsədən ayırmaq istəyi ilə
qatıb qarıĢdırmaq.- yazığın evin, para tapıb almaq (çalmaq)
üçün daramışlar. - arayıb daramaq: alt üst edmək. sorub
sorağlaĢıb incələmək. təhqiq edmək. 4. sürüb gedmək. -
dəmir daramaq: gəmi yelə, axına qapılıb dəmiri sürübləmək.
5. düzənə salmaq. (# dalamaq: düzəni pozmaq). 6.
dərmək. dərimək. açıb yırtmaq. qazımaq.
tarambaçı tarampaçı. çalıĢçı. dəğiĢçi. mübadiləçi.
taramba tarampa. çalıĢ. dəğiĢ. mübadilə. - tüfənginən qılıncı
tarampa yapdım.
tarambalamq tarampalamaq. çalıĢdırmaq. dəğiĢdirmək.
tarampaçı tarambaçı. çalıĢçı. dəğiĢçi. mübadiləçi.
tarampa taramba. çalıĢ. dəğiĢ. mübadilə. - tüfənginən qılıncı
tarampa yapdım.
tarampalamaq tarambalamq. çalıĢdırmaq. dəğiĢdirmək.
taranaq daranğ. daranğ durunğ səsi. özəlliklə aqça, dəmir para
sayanda çıxan səs. nəğd. - daranğ paraların aldı: nəğdən
parasın sayıb aldı.
taranmaq - daranmamış: birbirinə keçmiĢ: keçə.
taranmaq daranmaq. daralmaq. darlaĢmaq. sıqılmaq. sıxılmaq .
dənəkləri, qaydaları sıqmaq.
tarantı darandı. daranmadan çıxan qılcıqlar, süpürüntü. tökülən
qıllar.
tarapza süfrə.
taraş ( ş <> c ) tarac.
taraşçı daracçi. yoluyuci. yolan.
taraşlamaq - daşı, dişli qələmlə taraşlamaq, taraclamaq, dərcələmək:
taraşlamaq ( ş <> c ) taraclamaq.
taraşlamaq yolumaq. yolmaq.
taratmaq daratmaq. 1. dara çəktirmək. asdırmaq. 2. daraltmaq.
darlatmaq. sıqmaq. təzyiq edmək. - dənəkləri, qaydaları
sıqmaq. 3. tarlatmaq. darlatmaq.
taravat tarvat. təravət. dərilik. yenilik. tazalıq.
taraz talaz. düzlük.
tarazlamaq 1. dəhləmək. aqtarmaq. 2. topuqlamaq. ayaqlamaq.
yarıqlamaq. bərabərləmək. birləmək. müsaviləmək.
tarba tərəb. Ģənlik. sevinc. təpinmə. - toy tutub tarba qıldılar.
tarbadar darbadar. sıqı sıqıya. sıxı sıxı. - tulumbanın pistonu sıxı
sıxıya keçməlidir.
tarbalamaq tərəb tutmaq. Ģənlənmək. sevinmək. təpinmək. - toy
tutub tarbaladılar.
tarbiz darbiz. sulaq topraq, tarla.
tardarına dardarına. dara dar. güclə. çətincə. çətinliklə. zorla.
ancaq. - axĢam güclə evə çatdıq. - güclə yetiĢəcək.
tarğınlıq darğınlıq. 1. gücənmə. gücəniklik. 2. qırğınlıq. xatir
qalma. - bu qırğınlığa nədən nədir. 3. güc. iztirab. -
gücümə gedir. - bular nədən sənin gücüvə gedir.
tarğınma darğınma. qızğınlığ. gücənmə. hirslənmə. - indi çox
qızğındı.
tarxaz darxaz. tetiz. qılıqsız. yanaz. xuysuz.
tarxazlıq darxazlıq. tetizlik. qılıqsızlıq. yanazlıq. xuysuzluq.
təngdillik
tarı darı. 1. pərdə. taxılan, örtülən nərsə. 2. dava. daru. dura.
- dibinə darı əkmək: çox qurddalamaq. özənlə, diqqətlə
nərsəynə uğraĢmaq.
- qırqıl darı, ot: qırıcı, qıtqıl, qırqıl dərman.
tarıdaçı cütçi. əkinçi. tarıqçıka.
tarığlamaq darığlamaq > diriğ edmək (<rəhm emək. asrağamaq cığa.
asramaqcığa əsigətmək. əsirgəmək. acıyıb vurmamaq.
tarıxan darıxan. sıxı can.
tarıxmaz darıxmaz. dar olmayan. açıq. paraq. fərax. darıxmaz.
tarqamaz. darıxsız. darqamaz. bidiriğ. əsigəməz.
əsirgəmən. əsirgəmiyən.
tarıxsız darıxsız. darıxsız. darqamaz. tarqamaz. darıxmaz.
bidiriğ. əsigəməz. əsirgəmən. əsirgəmiyən.
tarıq darıq. 1. diriğ. əfsus. yazıq. 2. gərək.
tarıqçı tandaçıka. cütçi.
tarıqçıka cütçi. əkinçi. tarıdaçı.
tarıqma darıxma. sıxıntı. qıyıntı. üzülmə.
tarıqmaq darıxmaq. darılmaq. acılanmaq. qussələnmək.
tarıqtınmaq diriğ edmək. qısınqanmaq. qısqanmaq: qısqınmaq .
sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. əsirgəmək.
əsirgənmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox
qısqanırı.
tarılaş darılaş. dərmani. - darılaş, duralış ocaq: mərkəze dərmani.
tarılaşmaq darılaşmaq. duraĢmaq. dərman olmaq. davalaĢmaq.
tarılmaq darılmaq. darıxmaq. acılanmaq. qussələnmək. darılnaq.
gücənmək. hırslanmaq. qızaqmaq. qısılmaq. sıxılmaq.
sıxıda qalmaq. dara gətirilmək. təzyiq olunmaq.
darılmaq. qırılmaq. gücənmək. münfəil olmaq.
- bilməm nədən mənə qırıldı.
- sizin mənə gücənməyə çatız yoxdur.
tarılmış darılmıĢ. taqın. darğın. gücənmiĢ. - mənə darqınmısınız.
tarımar əndəvənd. əndəvənd. parçalanmıĢ. pozqun.
tarım darım. çatraq. çartaq. günbəd. qubbə. göy.
tarıt darıt. dartan. dəgirmən.
tarqamaz darqamaz. darqamaz. darıxsız. tarqamaz. darıxmaz.
bidiriğ. əsigəməz. əsirgəmən. əsirgəmiyən. darıxsız.
darqamaz. darıxmaz. bidiriğ. əsigəməz. əsirgəmən.
əsirgəmiyən.
tarqaşayıt darqaşayıt. bulaqan. utanmaz. yaramaz. qoĢuntu.
dirənti. yardaq.
tarqın darğın. darlın. münfəil. dağılmıĢ. quduman. - arqın
darğın.
tarqınlıq darqınlıq. qızğınlıq. gücnük. hirs. qəzəb.
tarqınmaq darğınmaq. darlınmaq. diriğ edinmək: əsirgənilmək.
əsirgəmək. qısqanılmaq. qısırqanmaq.
tarqıtmaq darğıtmaq. tarlatmaq. darlatmaq. 1. gücəndirmək.
münfəil edmək. 2. qızdırmaq. hirsləndirmək. 3.
darlatmaq. münfəil edmək.
tarla - tarla sıçanı: tarlada yaĢıyıb, ürünləri yeyən sıçan.
tarla (< tar. dar. dər. tarmaq. dərmək: dizmək. düzmək).
aranmıĢ, daranmıĢ, dərinmiĢ, ayrılmıĢ, bölünmüĢ yer.
əvlək. evlək. ivlək. - tarlanın artıq suyunu götürən arx:
axraq. əğrək. xəndəq.
- tarlanı ( əkiləcək yeri), sapan sürüldükdən sonra, toprağın
tarlanmaq darlanmaq. 1. daralmaq. çəkilib büzülmək. 2. sıxılmaq.
müztərib olmaq. - içim darlanır nədən.
tarlaşdırmaq darlaşdırmaq. yaklaşdırmaq. sıqlaĢdırmaq. daha
bitiĢdirmək. araların daha daratmaq. qısdırmaq.
qısmaq. azaltmaq. kiçiltmək. - ava, dağa gedməyinizi
sıqlaşdırmısız. - qız oğlan sıqlaşdırıldılar. - dar yerdə
sıqlaşdırıldılar.
tarlaşmaq 1. darlaĢmaq. qasınmaq. paltarı sonradan
darlaĢdırılmaq. sason vurulmaq. 2. daralmaq.
soxuĢmaq. sıqıĢmaq. sığıĢmaq. sıxıĢmaq. sıkıĢmaq. -
ürəyim sıqışdı. 3. daralmaq. daranmaq. sıqılmaq.
sıxılmaq. dənəkləri, qaydaları sıqmaq.
tarlatmaq darlatmaq. tarqıtmaq. darğıtmaq. 1. daratmaq.
daraltmaq. sıqmaq. təzyiq edmək. - dənəkləri, qaydaları
sıqmaq. 2. gücəndirmək. münfəil edmək. 3. qızdırmaq.
hirsləndirmək.
tarlıq darlıq. arasızlıq. sıqlıq. fasiləsizlik. bitiĢiklik. darlıq. sıqı.
sıkı. sıxı. sıxıntı. iztirab. sıxlıq. sıqıntı. sıxıntı. müzayiqə.
zərurət. ehtiyac.
- can sıxıcı. - - ağacların sıqlığı, görməyə qoymur. - sıqlığ
orman. - bizim məhəllə çox sıqlıqdır: evlər bir biri üstünə
çıxır.
tarlın darlın. tarqın. darğın. münfəil.
tarlınmaq darlınmaq tarqınmaq. darğınmaq. münfəil olmaq.
tarmaq 1. dərmək. dizmək. düzmək. 2. darmaq. Ģaxə. qol.
Ģəbəkə.
tarmaz turmuzka: bir çeĢit xiyar.
tarsatmaq darsatmaq. üzüntürmək. üzmək. üzdən aparmaq.
tarsuq darsuq. tartsuq. sıqıq. qısıq. bol olmayan. boğuq. - qısıq
boğaz.
tartağan dağınıq. pəriĢan. vurqulamaq üçün "dar ma dağın"
deyilir. - dardağan sarıq.
- dardağan darısı: pisləmək, qarqamaq üçün saçılan darı.
tartaqlamaq dartıb çəkərək xırpalamaq. didikləmək.
tartan dartan. tarıt. darıt. dəgirmən.
tartar dartar. dartır. xudpəsən.
tartı dartı. 1. ölçü. çəki. qərar. əndazə. - əlində heç dartı
yoxdur. 2. müvazinə. 3. təxmin. 4. dartı. idarə.
tartılı dartılı. 1. dartılmıĢ. mozun. müvazinəli. 2. mülahizəli. iyi
düĢünülmüĢ. təəmmülli.
tartılı dartılı. qıvraq. iti. çəkilmiĢ.
tartılmaq dartılmaq. 1. səndələmək. sallanmaq. quĢqulanıb
yerimək. 2. kəsik kəsik, quĢqulu söyləmək. 3. çəkinib
yollanmaq istəməmək. - ora gedməyə canım dartılıb durur.
4. çəklənmək. həds vurulmaq. təxmin edilmək.
ölçülmək. - dartılmamış iĢə giriĢmə.
tartılmış dartılmış. tartılı. dartılı. mozun. müvazinəli.
tartınmaq dartınmaq. gərilmək. gərgin olmaq. qurulub çəkilmək.
tartır dartır. dartar. xudpəsən.
tartısız dartısız. 1. idarəsiz. səprik. müsrif. 2. müvazinəsiz. qeyri
mozun.
tartış dartış. çəkəçək (> kəşakeşfars). iztirab. tərəddüd. - bir
ağır çəkəçəkə düĢdük.
tartış datış. 1. çəki. ağram. vəzn. 2. çəkə. həds. təxmin.
tartışmaq bir soru üzərində çəkiĢmək. əl ələ gəlib çəkiĢmək. bir
sorunu çözməkdə döğüĢmək.
- nərsə dartışmaq: qarpız, qoğun artıĢmaq: neçə kiĢi oluc,
nərsəni ələ alıb, ağramın çəkləyib (təxminləyic), doğruya uyar
ölçü yaıĢın qazananıdır.
tartmaq dartmaq. 1. itib, itəliyib vermək. tayamaq. dayamaq.
təslim edmək. yollayı vermək. serv edmək. servis
vermək. - gedər getməz bir acı qəhvə dayadılar. - bir
yeməkdən qurtulmamıĢdıq ki, elə öbür yemək dayandı. - bu
nədi dayadın mənə. 2. mülahizə edmək. təəmmül
edmək. 3. qıvırmaq. büzmək. qıvrıĢdırmaq.
tıncıqdırmaq. 4. xudpəsəndlik edmək.
- ölçüb dartmaqsızın: göz təxmini ilə: göz çəki ilə. götürü
- dartıb çəkərək xırpalama: tartaqlamaq. didikləmək.
- başmaq dartmaq: ayaqqabın sürüttürərək, qır qılıq, əda ilə
yerimək.
- bir ağır yükü dartmaq üçün qıssa qalın sap: sapan. -
özün dartmaq: qafa tutmaq. darqınlıqla özün çəkmək.
- sözi dartmaq: sözü ağır yüngül eləmək.
tartsuq darsuq. bol olmayan. sıqıq. qısıq. boğuq. - qısıq boğaz.
tartuq xudpəsət. mütəkəbbir.
tartura çıqırıqçı çarxı.
tartuş xudpəsətlik. mütəkəbbirlik.
tarus səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq.
savan. saya. Ģatır4. çatır. tavan. üçək. Ģip6. çatı.
tarvat taravat. təravət. dərilik. yenilik. tazalıq.
tas kas. kasa (< kavsa). 1. kovulmuĢ, içi boĢ, oyulmuĢ, altı
yuvarlaq qab. 2. tapancaya, çəkməyə vurulan yarım
girdə, gümüĢdən, misdən, içi kof süs. - peĢtü tası. - saat
tası: çalar saatın toxmaqla vurulan tascığı. 3. "t" ilə
baĢlayan bir para sözlərə qoĢulub anlamı vurqular. - tas
tamam
- başı tas: cavlaq: daz. tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq,
qılsız.
- baş tası: baĢ kasası. cücümə.
- dəmir tas: tuğla. tuğılğa. miğfər.
- yol tası: yemək daĢımağa öz olub, birbiri üstünə keçən
neçə çanaqdan qurulur.
- qızğın tas: keçmiĢdə qızdırıb baĢa geydikləri iĢkəncə atqıtı.
- tas kababı: kiçik kəsilmiĢ ətdən yapılan kabab.
- tas daraq: pıli pırti. - tas daraqın toplamaq: qoĢu moĢusun,
Ģey Ģüyün yığıb savuĢmaq.
- adlım bir daş: qaĢıqçı əlması.
- daş dolu: bər sərt, daĢ kimi yaran dolu.
- damla daş: bərk duru, göz kimi daĢ.
- daş topraq tökülməklə düzəlinmiş nərsə: tolma. dolma. -
dolma duvar. - dolma təpə.
- daşı, dişli qələmlə taraşlamaq, taraclamaq, dərcələmək:
- daş ürəkli: daĢ kimi qat, bərk.
- atlama daşı: palçıqdan, sudan keçmək üçün, ayaq basmaq
üzrə ortaya qoyulan daĢ.
- daş atmaq: yandan yana söz atmaq, iliĢmək.
- daş atıb qolu yorulma: əməksiz, zəhmətsiz bi nəyə
yiyələnmək.
- ayaq daşı: {1. qayıqlarda dənək, dəngə daĢı. 2. ayaq
sürtmək daĢı.}.
- ot daşı: ota dayanır (dəvam gətirir) süngər daĢ çeĢiti.
- daş ocağı: daĢ kanı: daĢ mə'dəni: yapıda, baĢqalında
iĢlənən daĢın çıxarılan yeri, kanı.
- alçı daşı: yandırılıb alçı yapılan daĢ.
- daş badam: qabığı bərk badam (# diĢ badamı).
- baş daşa gəlmək: baĢı daĢa dəğmək: ötgünəcək, peĢman
olacaq bir sonuca gəlmək.
- başı daşdan daşa vurmaq: ötgünmək. peĢmanlamaq.
- bir daşla iki quş vurmaq: bir əməklə iki ası qazanmaq, iki
iĢ görmək.
- daş balığı: balığ çeĢitlərindən.
- baltayı daşa vurmaq: baxmadan, gözləmədən qarĢına
gələnə, ağzına gələn sözü deyib, əlinə düĢən iĢi qılmaq.
- biləzik daşı: quyunun ağzına qoyulan, ortası dəlik daĢ.
daĢdan quyu halqası.
- biləyi daş: bilöv daĢı. su daĢı. sulama daĢı.
- binək daşı: minək daĢı: pilləkan, qapı yanlarında, heyvana
minmədə basamaq yerini tutmaq üzrə qoyulmuĢ daĢ.
- tapış daşı: təslim daĢı: bir para inanclara görə, boyundan
asılan kiçik bəzək daĢ.
- təknə daşı: bulaq suyunun axdığı yerin ağzına qiyulan daĢ
təknə, çanaq.
- təməl daşı: yapıların təməlinə qoyulan iri, sağlam daĢ.
- tamı daşı: çürük ətləri yandırmada iĢlənən Ģimik maddə.
- çaqmaq daşı: çaqmaq vurulduqda qığılcım çıxaran daĢ.
çaqmaqlı yaraqlardada iĢlənir.
- çaqıl daşı: çay daĢı. dəniz, çay qıyılarında olub,
çalqanmaqdan yuvarlaq, badam biçimi tapmıĢ, boyalı
boyasız kiçik daĢlar. bu daĢlar qaldırım donatmada iĢlənir.
- daş çatlasa: nə yapılsa. nə olursa.
imkanı yox.
- çəki daşı: ölçü, tərazı daĢı.
- çırpıçı daşı: dəniz, çay içində, dalqaların çırpısı altında
qalan daĢ. resif fırans. olub,
- daş çıxarmaq: oyunda bacarıq göstərib, kələk gəlib
keçmək, üstün gəlmək.
- xərmən daşı: xərmən döğdüqləri daĢ.
- dəğiman daşı: dığirmanda iĢlənən alt üst təkərlək daĢların
hər biri.
- daşa dönmək: bərkimək. sərtləĢmək.
- süzgək daşı: süzgü daĢı: dəlikli olub, süzgəvc kimi iĢlənilən
daĢ.
- süngər daşı: çox yüngül daĢ. puka daĢ. daĢı sıxsa, suyun
çıxarır: çox güclü.
- dağ daş: dərə təpə.
- daşa tutmaq: daĢ ataraq qoğalamaq.
- daş kəsəli: sidik torbasında daĢ yığılma kəsəli.
- fal daĢı: falçıların atdıqları kiçik çaqıl daĢlar. - gözlərini fal
daşı kimi açmaq: ĢaĢıb baxmaq.
- qaldırım daşı: yayaq yola döĢənən daĢ.
- qara daş: {1. üzərində uĢaqların yazı yazdıqları daĢ. 2.
yapılarda iĢlənən sərt bərk daĢ.}.
- qıyağan daş: soğan daĢ: mərmər daĢların sürtməkdə,
- daş kəsilmək: {1. ĢaĢa qalmaq. 2. sərtləĢmək.}.
- göbək daşı: hamamın ortasında uzanıb oğulmağa özgə
(məxsus) uzun enli döĢəli mərmər daĢ.
- göz daşı: göz otu: göz xəstəliyinə qarĢı iĢlədilən daĢ.
- quşə daşı: yapıların küncündə iĢlənən daĢ.
- küfəki daşı: daĢın bayağı, yumĢaq çeĢiti.
- gömlək daşı: kərpiç duvarı qaplamada iĢlənən yonma daĢ.
- kirəc daşı: yandırıaraq kirəc yapılan ağ daĢ.
- balta daşı: malta daşı: qolay kəsilib iĢlənən daĢ çeĢiti.
- imən daşı: bildək daşı: niĢan daĢı.
tas tası. nəqĢə. biçim.
tasa qussə. qayğı. kədər. kətər. kətir. kitər (< kitmək:
qapamaq).
tasalanmaq kitərlənmək. kitərlənmək. kədərlənmək. kətərlənmək.
kətirlənmək ( < kitlənmək: qapanmaq). kədər etmək.
qussələnmək. qayğılanmaq. öksimək. kövrəlmək.
köksünmək. kədərlənmək. kəndini öksüz görüb
qəribsinmək.
tasamaq tazıqmaq. təsmək. ürkmək. qaçmaq.
tasarlamaq uydurmaq. pılan cızmaq. bərnamə tökmək.
tası tas. nəqĢə. biçim.
taslaq 1. dazalaq. tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq, qılsız baĢ.
cavlaq. baĢı tas: daz. yavlaq. 2. pılan. tərh. iskilet.
çərçivə. qəfəs. kökə. kök. qalıb. iĢin baĢlanqıcda,
bəzəksiz düzəksiz qururlan kök nəxĢəsi, tasası. -
taslağın araya qoymaq. - üqəla taslağı: yekəxana. özün
alimlər sırasına qoyub dərinlərdən danıĢan. - qaba taslaq:
yalnız biçimin, üzün göstərən yalın, qaba tası, nəqĢə. 3
çirknevis. 4. almas taslağı. xam almas. 2. gəlinlərə
taxılan ĢüĢə kimi parlaq tel, mıncıq. 5. ĢüĢə kimi parlaq
tel. - sırça kürk: parlaq qaba tükli kürk. 6. muzayik deyilən
yazılı, naxıĢlı bilur.
taslaq dızlaq. dazlaq. taslaq. çıplaq.
taslaqçı 1. tərrah. 2. qalıbçı.
taslamaq 1. ĢiĢinmək. yekəxanalanmaq. bulutlarda gəzmək.
həvalanmaq. - igitlik taslıyan. 2. nəxĢə çəkmək. tərh
tökmək. 3. ĢiĢinmək. yekəxanalanmaq. bulutlarda
gəzmək. havalanmaq. - igitlik taslıyan.
taş baxı. açı. fal.
- daş salmaq: qaraçay-malqar΄da 4 daĢ ilə fala baxmaq.
- daş saldırmaq: fala baxtırmaq.
- daş saluvçu: falcı.
taş daş. aşı daşı: aşı boyası: duvarı boyamaqda, iĢlənən
qırmızı, sarı topraq.
- qartal daşı: "aetie" denilən daĢ.
- kəsi daşı: bulaq çay yanında palatarı döğərək yumağa özəl
yassı daĢ.
- kürsi daşı: binörə daĢı.duvar kürsisi:
- qan daşı: qanı durdurmağı düĢünülən, damarlı al daĢ.
- sazınçı taşı: alçı taĢı.
- yazı daşı: üzərində yazı yazılan bir çeĢit qara daĢ.
- atlama daşı: atlanqıc. çamırlı yerdən keçid daĢı. - iqi daşı:
dəğirmənin alt daĢı.
- şəbçirağ qiymətli daş adı: yıldıraq.
- yədə daşı: yaşıl daş: yəĢm. yəĢəm.
- daş olmamış nərsə: daşın qarşıtı: topraq. açaq.
taşalmaq daşalmaq. daĢ olmaq. daĢ kəsilmək.
taşıq daşıq. azmaq. sel. axın. daĢmıĢ çay, dərə.
taşıqa daşıqa. daşqa. ardala. qatarın, tıraktorun arxasına
bağlanan çanğ. lapek.
taşımaq daşımaq. aqtarmaq. götürmək. götürmək. köçürmək.- bu
soyuq leyləkləri köçürəcək.
taşım daşım. qaynarkən bir kərə daĢmaq. - bir daşım
qaynatmaq. - istilizə yapmaq üçün bir daşım yerməz.
taşın daşın. yükün. üztündə olan. yanında olan nərsə. - daşın
nə varızdır: üstünüzdə nə varızdır. - cib tilfunu: taĢın tilfun.
daĢın tilfun. tilfuni həmrah.
taşınma daşınma. köç. nəql.
taşınmaq daşınmaq. 1. bir yerə çox gedib gəlmək. - ayağı boĢudu,
bütün gecə əlsuya daĢındı. 2. yanıca götürmək.
üstündə bulunmaq. - simsiz tilfun daşına bilir. - Ģəhərdə
otlu yaraq taşınmaz. 3. tüĢünmək. fikirləĢmək. təfəkkür
edmək. mülahizə edmək. 4. omuza çıxmaq. üzlənmək.
üz bulmaq.
- düşünüb daşınıb: yan yönlü düĢünmək.
taşınmaz daşınmaz. yerli. oynamaz. sabit. qeyri mənqul. yerə
yapıĢıq olan. - o dilab yerlidir. - indi sərgilərin, yığvaların
çoxu yerli yapılarda yox, çadırlarda tutulmur.
taşırmaq daşırmaq. heyvanın dırnağı aĢınmağla ( yeyilməklə), ətin
daĢmasından topallamaq.
taşıyan daşıyan. yüküc. daĢqa. hambal.
taşqa - daşqa heyvanlarını vurmaq üçün uzun dəğənəkli qamçı:
qırbac. - çala qırbac sürürdi: qamçı çalaraq.
taşqa daşqa. daşıqa. 1. ardala. qatarın, tıraktorun arxasına
bağlanan çanğ. lapek. 2. yüküc. daĢıyan. hambal.
- sırıq daşqası: bir iki sırıqla qurulmuĢ iki dörd təkərli araba.
- at daşqası: talıqa. dalıqa.- arabanın, daşqanın qolu: əriş.
- əl daşqası: çəkçək.
taşqaçı daşqaçı. arabaçı. faytunçu. qoĢaç. qoçaç. (< qoşmaq).
taşqarı tışra. tışraq. tışqarı. taşraq. dışra. dışraq. dışqarı. daşra.
daşraq. daşqarı. 1. tıĢ. tıĢarı. bir nəyin içində olmayıb,
qırağında olan. - dış sözü buraxan, iç sözün tutar. - dış
sözün içi nədi: qırağ söz içərdə gəzməz. - dış baxan, dış
görər: yandan baxan, yandan görər. - dış buraxan, içə alar:
eĢiyə buraxılan, içəri alınır. 2. astananın, baĢkəndin
qırağından gələn. baĢkənddən olmayıb, qırağdan olan.
taşqın daşqın. 1. daĢmıĢ. yerindən aĢmıĢ. - kotun astarı daşqın:
daĢmıĢ. astarı üzündən uzun, gen. 2. çox gəlib yanağından
daĢmıĢ. - daşqın sular. - daşqın çay. 3. aĢqın. coĢmıĢ.
quruĢan. xiruĢan. qızqın. 4. coĢqun. həĢəri. azqın. -
daşqın kiĢi. 5. azılı. çılqın. artıqına. - aĢıqam mən sənə
azılı. 6. mürtəce'. irticayi. 7. tümsək. təpələmə. yığın.
öbək.
taşqınlıq daşqınlıq. daĢma. tuğyan.
taşlamaq daşlamaq. dıĢlamaq. bırakmaq.
taşlamaq daşlamaq. ötə bəridən söz açıb, dolyısilə, bəlli etməksizin
nərsiyə toxunmaq. kinayə edmək.
taşlıq daşlıq. daĢ döĢənmiĢ yer qatı. qursaq.quĢların birinci
qarnı. - quş qursağı daĢlarıda sındirir.
- taşlıq yer: sağ. say. sayı.
- daşlıq, çanqıllı yer: burtlaq.
- quşların daşlığı: qat. - toyuq qatı.
taşma daşma. daĢqınlıq. tuğyan.
taşmaq daşmaq. azmaq. coĢmaq. - çaylar, dərələr azdı. 2. itilmək.
- yel azdı.
taşmış daşmış. taĢqın. daĢqın. yerindən aĢmıĢ. - kotun astarı
daşqın: daĢmıĢ. astarı üzündən uzun, gen.
taşşağ - daĢĢağın duran kisəsi, torbası: tobra. torba. - torbası
şişmiş.
taşurqanka dayima daĢıran·.
tat dad. 1. zoq. - gözəlliyi anmağa dad gərək. - çox dadsız
kiĢidir. - dadı yox adı yox, nəyə gərəkdir. 2. ləzzət. - dad
bilinməz belə, tikan yoxsa güldə əgər!. dad verdi: ləzzət
verdi. - daddi!: ləzzətdi. - nə dadı var nə duzu, ətsiz verdi
govduĢu. 3. tuz. duz. - duzsuz sözlər. - duzlu qız. 4.
dadlıq. Ģirinlik. - bu halvanın dadı az.
- ağız dadilə yemək: dadını almaq. ləzzətlə yemək.
- dadını almaq: dadanmaq. ləzzət aparmaq.
- dadı damağında qalmaq: çox dad almaq. dadını
unutmamaq.
- dadlı, şirin sevən: süyci. tatlıcı. dadlıcı.
tatan dadan. tatıcı. dadıcı. yeməklərin dadına baxan. bəkavul.
çaĢnıgir.
tatandırmaq dadandırmaq. qoxulatmaq. dadlıq, örnək, məsdurə
vermək. - yeni malları hər yana qoxulatın.
tatandırmaq dadandırmaq. alıĢdırmaq. mə'nus, mə'luf edmək.
mübtəla etdirmək.
tatanmaq dadanmaq.alıĢmaq. üns tutmaq. mə'luf olmaq. mübtəla
olmaq.
tataş dadaş. əkə. əçi. əxi. əxəvi. böyük qardaĢ.
tatıcı dadıcı. yeməklərin dadına baxan. dadan. bəkavul.
çaĢnıgir.
tatıq dadıq. dadıqmıĢ. tatula. dadula. dadı kötü. ağza
alınmaz. yeyilməz. içilməz.
tatım dadım. tutum. sumaq. çaĢnısına baxmaq üçün ağıza
alınan ölçü.
tatlamaq dadlamaq. 1. dadlanmaq. yaxından toxunmaq, dəğmək.
yalamaq.- od saçlarımı yaladı. - yeməsəkdə yaladıq. 2.
dadlı edmək. dadlılandırmaq. Ģirin, bal, Ģəkər artırmaq.
- bu acı qəhvəni bir az dadlamaq gərəkir.
tatlanmaq dadlanmaq. dadlamaq. yaxından toxunmaq, dəğmək.
yalamaq. - od saçlarımı yaladı. - yeməsəkdə yaladıq.
tatlatmaq dadlatmaq.avutmaq. əkləndirmək. əğləndirmək.
əyləndirmək. sevindirmək. kef vermək. həzz vermək. -
bu xəbər iyicə əyləndirdi bizi. - uĢağı əylədirmək.
tatlı dadlı. səvük (> səbihərəb). sevimli. gözəl. Ģirin. məlih.
tuzlu. duzlu. ləzzətli. məzəli. xoĢa gələn. lətif. ləzzətli.
mətbu'. - dadlı baxış: gözəl bir təhər ĢaĢılıq
- dadlı edmək: tatlamaq. dadlamaq. dadlılandırmaq. Ģirin,
bal, Ģəkər artırmaq. - bu acı qəhvəni bir az dadlamaq
gərəkir.
- dadlı: nuĢ. - dadlı olsun: nuĢ olsun.
- qıvrılmış xəmirdən düzəlmiş, içinə cəviz badam
qoyulan bir dadlı: sarıği burma.
tatlıca dadlıca. az dadlı. dadlımsı.
tatlıcı dadlıcı. süyci. 1. qənnadi. 2. dadlı, Ģirin sevən.
tatlıq dadlıq. tat. dad. Ģirinlik. ballıq. - bu halvanın dadı az.
- dadlıq, örnək, məsdurə olmaq: qoxumaq. - yeni mallar
qoxumadan, güc satılır.
- dadlıq, örnək, məsdurə vermək: dadandırmaq.
qoxulatmaq.- yeni malları hər yana qoxulatın.
tatlılandırmaq dadlılandırmaq. tatlamaq. dadlamaq. dadlı edmək. Ģirin,
bal, Ģəkər artırmaq. - bu acı qəhvəni bir az dadlamaq
gərəkir.
tatlılıq dadlılıq. yavaĢlıq. iyilik. mülatifət lütf. - dadlılıqla kəndini
vaz keçirdi: qutardı. - dadlıqıla qandırdım.
tatlımsı dadlımsı. 1. tatlıca. dadlıca. az dadlı. 2. dadlıya çalar,
bənzər bir dadı olan.
tatma dadma. 1. məzaq. zövq. 2. dənəmə. sınama. təcrübə. 3.
çəkmə. düçar.
tatmaq dadmaq. 1. dənəmək. sınamaq. təcrübə edmək. 2.
çəkmək. düçar olmaq. - onunda isti soyuğun daddıq. 3.
duymaq. hiss etmək.
tatsız dadsız. tuzsuz. duzsuz. yavan. duzsuz. ləzzətsiz.
məzəsiz. namətbu'. saman kimi. tamsız. duzsuz. suyuq.
soyuq. ləzzətsiz.
tatsızlanmaq dadsızlanmaq. duzsuzlanmaq. ləzzətsizlənmək.
suyuqlanmaq. soyuqlanmaq. yanğĢamaq. duzlanmaq.
sırtılmaq. ləzzətsizlənmək.
tatsızlıq dadsızlıq. suyuqlıq. soyuqluq. namətbu'luq. tamsızlıq.
duzsuzluq.
tattırmaq daddırmaq. duyurmaq. hiss ettirmək. - tanrı kimsəyə oğul
acıĢın daddırmıya.
tattırmaq dadmaq. duyurmaq. hiss etmək.
tatula dadula. dadı kötü. dadıq. dadıqmıĢ. ağza alınmaz.
yeyilməz. içilməz.
tav tov. (hər nəyin dolanbacı). 1. sıra. nobət. - tov sənə: nobət
sənindir. sağlıq vetmədə deyilir. - tov kimindir. - tav mənə
çatdı, bəxtim qoyub baĢın yatdı. - tovda sənə çatarmıĢ, axar
sular yatarmıĢ. - yaĢam oyndu, bir tov sən, bir tov mənə. -
tovla gələn tovla gedər. - öz tavın gözlə. 2. qat. kərəm. rəf.
rədif. çin. - bu duvar on tav kəpiçlidir. - yer tavları. 3. sətir.
xətt. - on tav. - bu yapraqda (səfhədə) neçə tav var. - bu
yazının tav araları çox sıxdır. 4. yığvada birinə verilən
"sağlıq", "tost"larin, " tuş". - tav qaldırmaq: sağlığa
qaldırmaq. tos demək. tuĢ vermək.
- tavında. tavını keçirmədən: sıcağı sıcağına.
tava 1. dava. darı. ota. ot. dərman. - tava kababı: qızartma.
bəqəndi. 2. sacka. - quyruğunu tava sapına çevirmək: çox
döğmək. çoxlu tapdamaq.
tavaxana davaxana. duraevi. duraxana.
tavalaşmaq davalaşmaq. duraĢmaq. darılaĢmaq. dərman olmaq.
tavamlı dəvamlı. arqaĢ. yapıĢıq. verə. kəsməksizin. arasız. bir
düzüyə. müttəsil. atımlı. paytalı. payıdar. əqsiksiz.
əksəksiz. qırıqsız. qırılmaz. ulaĢdırı. dalbadal. bitqiĢ.
sağlam. ölməz. dayaqlı. müttəsilən. peyvəsdə. - bu
parçadan ölməz nərsələr yapılır.
tavamsız davamsız. ağımçı9. ağma9. tutumsuz. qararsız. sübatsız.
dibsiz.
tavan 1. # ( v <> b) yuxarı yük. üsdə olan yük. # taban. daban: alt.
alt yük. səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç.
sarlaq. savan. saya. Ģatır4. çatır. üçək. tarus. Ģip6. çatı.
2. qıvam. dayqun. duruĢ. durma. quysunq. çağqın.
tavanlanmaq tabanlanmaq. qıvamlanmaq. dayqunmaq. duruĢsunmaq.
quysunmaq. çaqqınlanmaq.
tavanlı dayqunlı. qıvamlı. quysunqli.
tavçan (ç <> ş ) tavşan.
tavçançıl dovĢanları qaldıran qaraquĢ çeĢiti.
tavıq tovuq. quruq. kökük. götüĢ. qılıĢ. səltənət. ĢiĢik. əzəmət.
təkəbbür.
tavıl davul. dövül.
- tavıl zurna: göstəriĢ. senic, Ģənlik bildirmə. açıq.- sənə bir
toy tutacağam, onuda tavıl zurna ilə.
- tavıl zurnamı çaldıracağız. - tavul çuxası: bir qaba yarça
çuxa çeĢiti.
- davul dərisi: utanmaz. qatı üz.
tavla tövlə. təvlə. 1. yan yana, arxa arxaya olanların yığını.
sürü. - bir tavla qoyun, keçi. 2. çayırda heyvan ayağına
bağlanan ip, köstək. - at tavlasın açıb qaçıb. - qırıq tavla,
mal saxlamaz. 3. üzəri evlərə bölümüĢ iki qanatlı təxdə
üzərində oynanan oyun. 4. mal davarın yerləĢdiyi otaq. -
tavla uşağı: tövlə iĢçisi. tövləçi.
tavlamaq tövləmək. tovlamaq. təvləmək. 1. tavramaq. tovlamaq.
tovramaq. dolandırmaq. dolamaq. ip bağlayıb
dolandırmaq. alqatmaq. aldatmaq. tovllamaq. qurmaq.
qızqınlatmaq.2. çağlamaq. 3. yarım çiğ piĢirmək.
ölütmək. 4. nərsəni iĢə qurmaq. hazırlamaq. 5.
yedirmək. bəsləmək. infaq edmək.
tavlanış tovlanıĢ. quruluĢ. köküĢ. götürüĢ. qılınıĢ. əzəmətli
tavlanmaq tovlamaq. dolanmaq. burqunmaq. dözmək. keçinmək.
tavlanmaq tovlanmaq. köklənmək. qurulmaq .
tavlatılmış bəsili. tavlı. səmrilmiĢ.
tavlatmaq səmirtmək. bəsiyə qoymaq.
tavlı tovlu. qurdu. qurd. qızqın. yırtıcı. bəsili. tavlatılmıĢ.
səmrilmiĢ.
tavlun gəminin alt kökərtəsi. - tavlun kökərtəsi: gəminin ən alt
kökərtəsi
tavraq davraq. davranıĢ. rəftar. - iri davraq.
tavramaq tavlamaq. tovlamaq. tovramaq. dolandırmaq.
tavran tovran. tovran. təĢviq. təĢci'. afərin.
tavrandırmaq tovrandırmaq. 1. dikəltmək. durdurmaq. ayaqa
qaldırmaq. 2. qarĢı durdurmaq. dayandırdmaq. 3. ürək
vermək. qızıĢdırmaq. 4. təĢviq edmək. təĢci' edmək. - bu
iĢləriz üçün sizi tavrandırıram. - onu tavrandırsan,
tavranacaq. - iyilikləri tavrandırın, kötülükləri təprəndirin:
qoğun.
tavranış davranış. ölçüm. rəfdar. - ölçüm edmək: boy göstərmək.
ifadə vermək. bilicilik satmaq.
- əzəmətli təkəbbürlü davranış: quruluĢ. köküĢ. tavlanıĢ.
tovlanıĢ. götürüĢ. qılınıĢ.
tavranmaq davranmaq. tovranmaq. ayağa qalxmaq. ayağa
sıçramaq. diklənmək. durmaq. 2. qarĢı durmaq.
dayanmaq. 3. ürək tapıb iĢləmək. qeyrət qılmaq.
qızıqmaq. qılınmaq. iĢləmək. qımıldamaq. iĢə keçmək.
əksüləməl göstərmək. - bu iĢləriə qarĢı davranmalıyıq. -
ona davranın. - davranırsa, vurulduğun görürdü, anlırdi. -
tavranmağa canım daha yox. - iyiliklə tavranmaq, kötülükləri
qaqarın. tetik davranmaq. gəvĢək davranmaq. ağır
davranmaq. 4. devrinmək. etilmək. edilmək. qılınmaq.
yapınmaq. olunmaq. rəftar edmək. 5. yürünmək.
təprəĢmək. hərəkət edmək. - böylə yürünməz.
- dikə davranmaq: qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq.
igitlənmək. ürəklənmək. qalxunmaq. azmaq. qızmaq.
- qılınca tavranmaq: qılınca sarılmaq, dolnmaq.
tavraşmaq davraşmaq. 1. yanğıĢmaq. əksül əməl göstərmək. 2.
təprəĢmək,
tavşancıl uqab. qara quĢ.
tavşan (ş <> ç ) tavçan. 1. dəğərli ağacların üzərində incə
oymalar iĢləyən dülgər. 2. əti dadlı olub yabanı, kiçik av
heyvanı.
- ada tavşanı: evcil dovĢan çeĢiti.
- ağ tavşan: çöl siçanı.
- amerika tavşanı: ĢınĢıla deyilən heyvan ki dərisindən kürk
yapılır.
- ada tavşanı: soqurka. kələrə bənzər bir çeĢit ada tavĢanı.
suqur. - soqurluq: tavĢanı çoq, bol olan.
- tavşan otu: bitgi adı.
- tavşanı araba ilə avlamaq: əməksiz, talaĢsız nərsəni əldə
edmək.
- tavşan uykusi: təbbəllik. təmbəllik. sustluq.
- tavşan boqi ( poxu): nə yazığı ( zərəri) nədə asısı (
faydası) toxunan kişi.
- tavşan paçası: domuz ağıĢağı.
- tavşan dodağı: aradan çarpıq dodaq.
- tavşan qanı: parlaq göygəz rəng.
- tavşan qulağı: dul arvad otu.
- tavşan ürəkli: çox qorxaq.
- tavşan ili: türk illərinin dördüncüsü.
- tavşana qaç, tazıya tut deyir: iki qarĢıt yana iki baĢqa dil
oxumaq.
tavşanlamaq arıqlamaq zayıflamaq. dovĢan kimi ətsiz yağsız olmaq.
tavşanlıq incə dülgərlik. dəğərli ağacların üzərində incə oymalar
iĢləmək önəri, hünəri.
tavuq - qara tavuq: av quĢları çeĢitindən.
- beç toyuq: beçə toyuq: toyuqda çox dəğiĢik bənəkli bir
- dağ toyuğı: yabanı toyuq. bednus.
- toyuq ayağı yemiş: boĢ boğaz.
- toyuq otı: ana ğalis deyilən ot adı.
- toyuq qanatı: otu yelləməyə tükdən yelpik, süpürgə.
- toyuq göti: əldə ayaqda çıxan zigil çeĢiti.
- toyuq köksi: toyuğun köks ətini didikləyib, suda
qarıĢdıraraq edilən bir yemək.
- hind toyuğu: hunduĢqa.
- toyuq ili: türk illəinin onuncusu.
tavuqluq kümə. küməs.
tavulğa toğulğa. baĢa qoyulan dəmir börk. miğfər.
tavuş tapuş. tapış. təpiş . tovuş.1. tap tap, tıp tıp səsi. döğmə,
ürək tovuĢ. damar tavuĢu.
tavuşmaq tapıĢ tapıĢ yerimək. ayaqlar çox az tıpırtı, patırtı edib
yerimək.
tay day. üç yaĢına dək at yavrusuna verilən ad.
- tay ba tay gəlmək, olmaq: paydaĢ olmaq: omuz öpüĢmək.
tay taq. lay. toy (< tuq: qapalı). hər nəyi qatlaq yeri. - iki toylu
parça.
taya 1. daya. (< dayamaq). birbiri üstünə dayanmıĢ, yığılmıĢ
olan. - biçin taya: biçilən otl bağlarının birbiri üstünə
yığılması. 2. tayaq. yastıq. mitəkkə. - dayaqlı döşəkli:
döşəli dayalı: hər bir qoĢu yaraqı (əĢya, ləzum) yerləĢmiĢ,
dayanmıĢ. - döĢəli dayalı bir ev. 3. daya. dadi. cocuğun süt
nənəsi. - taya cocuğu: ac göz.
tayaq dayaq. 1. dayanacaq nərsə. çəlik. dəğənək. sopa. əsa. -
beli bükülmüĢ, dayaqı düĢmüüĢ: əlindən düĢmüĢ. 2. vurub,
dğməkdə iĢlənən yoğun dəğənək. çubuq. kötək. - sulu
dayaq: çubuqları suda iĢlataraq iĢlətmək, dğmək. 3.
götürgüc. dəstək. paya. qapı arxasına, duvara dayanan
gügər ( güclədən). - qapı dayağı. 4. urma. vurma. döğmə.
zərb. zərbə. - dayaq atmaq. - dayaq vurmaq. - dayaq
qınatı: çubuq cəzası. - dayaqın qaytarmaq. - dayaq dayaq
döğdülər: çoxlu çubuqlarla vurdular. 5. ağat. bərkit.
yardam. təqviyət. 6. taya. yastıq. mitəkkə. - dayaqlı
döşəkli: döşəli dayalı: hər bir qoĢu yaraqı (əĢya, ləvazim)
yerləĢmiĢ, dayanmıĢ. - döĢəli dayalı bir ev. 8. muqavimət.
qeyrət. dayaq göstərmək. 9. basamaq. basqıç. ayaq
(qapının basacağı). baçmarus. 10. kötək. gütək. təpək.
dögmə. - kötək vermək. kötək çalmaq: döğmək. - kötək
yemək: döğülmək. 11. sökə. üzər. kök. sənəd. odun.
kötək. 12. qala. muqavimət. - yaramaza odun gərək. -
üzərinə atmaq: dayanmaq. isnad edmək. - dayaq (sökə)
daĢların dirəklərin üzərinə oturtmalı. 13. təstək. yolağuka.
yoluğu. yoluq. 14. tuĢ. tuqĢ. dözüm. taqət.
- dayaq yoxsulu: yaramaz. kötək yeməli olan.
tayaqan dayaqan. tayın. qəsdən. bilərək. istərək.
tayaqlamaq dayaqlamaq. arxalamaq. dəsdəkləmək. təqviyət edmək.
- qapını arxadan dayaqla. - bu dərmanları yeyib, güclü
yemələrlə dayaqlanın. - ordunu dayaqlamaq. - ölkə iqtisadın
dayaqlamaq.
tayaqlı dayaqlı. qursaqlı. cidamlı. vurli. ərkəli. sağlam. ölməz.
davamlı. - bu parçadan ölməz nərsələr yapılır.
tayaqsız dayaqsız. alacalıq. sübatsız.
tayalı dayalı. (< dayamaq). 1. yasdanmıĢ. dayanmıĢ. 2.
yasdanmıĢ, dayanmıĢ nərsəsi olan.
- dayaqlı döşəkli: döşəli dayaqlı: hər bir qoĢu yaraqı (əĢya,
ləvazim) yerləĢmiĢ, dayanmıĢ. - döĢəli dayalı bir ev.
tayamaq dayamaq. yıxmaq. isnad edmək. təhmil edmək. - öz
suçların mənim üzümə yıxdı.
tayama dayama. tayanma. dayanma. yasdama. yasdanma.
ittika.
tayamaq dayamaq. 1. durdurmaq. iliĢdirib saxlamaq. yasdamaq. -
bunu duvara yasdaynız. - bu iĢlərizi bir yerə dayıyamazsız.
durdurammasız. 2. istinad etdirmək. - siz nə tapıya
(sənədə) dayanırsız. 3. itib, itəliyib vermək. təslim edmək.
dartmaq. yollayı vermək. serv edmək. servis vermək. -
gedər getməz bir acı qəhvə dayadılar. - bir yeməkdən
dayadın mənə.
tayan dayan. diyan. sərin. səbir.
- tayan!: dayan!. tur!. dur!. yavaĢ!. - dur baxalım.
tayanan dayanan. tayanğan. dayanğan. tayanıqlı. dayanıqlı.
dözümlü. tablı.
tayancaq dayancaq. qıssa dəğənək. yasdancaq. yasdıq. mitəkkə.
tayandırdmaq dayandırdmaq. qarĢı durdurmaq. tovrandırmaq.
tavrandırmaq. əkləmək. saxlamaq. yubatmaq.
alıqoymaq. tayatmaq. dayatmaq. söykətmək. istinad
etdirmək. - boĢqanı yatıq qoyma, dayat duvara. - siz iĢlərizi
doğrutmaq üçün nəməniyə dayatırsız. -
tayanğan dayanğan. tayanan. dayanan. tayanıqlı. dayanıqlı.
dözümlü. tablı.
tayanıqlı dayanıqlı. 1. tayanğan. dayanğan. tayanan. dayanan.
dayanıqlı. dözümlü. tablı. dayanıqlı. tabanlı. dabanlı.
cəsur. sübatlı. muqavimətli. səlabətli. mətanətli. 2.
dəvamlı. sürən. 3. güclü. quvvətli. mətin.
tayanma dayanma. söyküĢ. söykənmə. yaslanma. ittka. tayama.
dayama. yasdama. yasdanma. ittika. sübat. taban.
daban. muqavimət. - sizdə heç daban yoxmudur.
tayanmaq dayanmaq. 1. qarĢı durmaq. tavranmaq. davranmaq.
tovranmaq. 2. sığınmaq. - Ģeytanın Ģərrindən tanrıya sığın.
3. sırtlamaq. kürək vermək. arxa vermək. 4. arxa
vermək. istinad edmək: dirənmək. güclü davranmaq.
tayanmaz dayanmaz. tabansız. dabansız. qorxaq. quĢqulu.
mütərəddid. sübatsız. muqavimətsiz.
tayanmazlıq dayanmazlıq. tabansızlıq. dabansızlıq. qorxaqlıq.
cəsarətsizlik. sübatsızlıq.
tayanmış dayanmış. tayalı. dayalı. yasdanmıĢ.
tayat dayat 1. qarĢıt. yanıt. cəvab. - sorularım hamısı tayatsız
qaldı. - səsimə tayat vern olmdı. - tayat vermək. - tayatlarız
çox boĢ. 2. dayat. tapı. sənət. - dayatız nədi. - dayatsız. -
dayatlı: dənətli. müdtənəd. 3. kök. əsas. - dayatsız söz. -
dayatı gücsüz iĢ.
- tayat vermək: tayatmaq. qarĢıt qoymaq, vermək. yanıtmaq.
cəvab vermək. - bir az daha sordum, tayatdı. - sorularım
hamısı tayatsız qaldı. - səsimə tayat vern olmdı. - tayat
vermək. - tayatlarız çox boĢ.
tayatmaq 1. tayat vermək. qarĢıt qoymaq, vermək. yanıtmaq.
cəvab vermək. - bir az daha sordum, tayatdı. - sorularım
hamısı tayatsız qaldı. - səsimə tayat vern olmdı. - tayat
vermək. - tayatlarız çox boĢ. 2 dayatmaq. dayandırmaq.
söykətmək. istinad etdirmək. - boĢqanı yatıq qoyma,
dayat duvara. - siz iĢlərizi doğrutmaq üçün nəməniyə
dayatırsız. -
tayaz dayaz. sıq. sığ. səfeh. gödək.
tayazlıq dayazlıq. sıqlıq. sığlığ. gödəklik.
tayfa uruq soy sop: qohum əqrəba. - soy sopu arı kimi çox bir kiĢi.
tayfatırıq tayfauruq. qayınboyun. yaxınlar. dünürlər.
tayfauruq tayfatırıq. qayınboyun. yaxınlar. dünürlər.
tayı dayı. 1. böyük, yaĢlıca, döğüĢgən, sınağlı, iĢ alıĢığı olan
batur kiĢi. - qoç dayı. yaĢar dayı. 2. baĢçı. saltər. rəis.
kapıtan. - ocaq dayısı: bir dayrənin, idarənin baĢı. - qaba
dayı: döğüĢçi. batur. qəhrəman. - dayısı düməndə: qohum
tanıĢı iĢ baĢında olan. odada adamı olan. 3. yalı. kimi.-
meĢə yalı: meĢə kimi. - bu yalı o yalı.
tayılanmaq dayılanmaq. taxınıb keçinmək. tayuqlanmaq.
taquylanmaq. kibarlanmaq.
tayılıq dayılıq. böyüklük. döğüĢgənlik. igitlik. ağalıq. baĢçılıq.
tayima dayima. yatab. həmiĢə. durmadan.
tayın dayın. tayaqan. dayaqan. qəsdən. bilərək. istərək. - tayın
bu iĢi gödü.
tayir dayir. həqqində. dolayı. dəğir. dəğrə. görə. iliĢik. üzər.
bağlı. mütəəlliq. - siz üzərə qonuĢma açıldı. - bu iĢ üzrə
çalıĢın.- sizdən dolayı bir para sözlər sordu.
tayirə dayirə. qapı. tolayı. dolayı. - böyük otaq, dayirə: tənəbi.
qonaq.- böyük xanlar qonaqları süslənmiĢdi.
tayış dayış. 1. yaslı. söyküĢ. müttəki. 2. oxĢarıĢ. bəniĢ. bənziĢ.
kimiĢ.
tayqun dayqun. duruĢ. durma. qıvam. tavan. quysunq. çağqın.
dayanıqlı. durqun. turqun. əzəli əbədi.
tayqunlı dayqunlı. qıvamlı. tavanlı. quysunqli.
tayqunmaq dayqunmaq. qıvamlanmaq. tavanlanmaq. tabanlanmaq.
duruĢsunmaq. quysunmaq. çaqqınlanmaq.
taylanğ paltarsi təmiz adam (ən çox gənclərdə kullanılır)· - tayuq
taylanğ igit. - dalyan (daylan) kimi gənc.
taynaqlı daynaqlı. sağlam. doğru. möhgəm. əsaslı. mühəqqəq.
tayrac dayrac. dayrəçi. idarə edən. idarəçi. bakan baxan.
qoruyan. dolandıran.
tayrə dayrə. 1. oda. bölüm. 2. qurvıka. girdə. yuvarlaq.
tayrəçi dayrəçi. idarə edən. idarəçi. dayrac.bakan baxan.
qoruyan. dolandıran.
taysız tansıq. tənsix.
tayuqlanmaq taxınıb keçinmək. taquylanmaq. dayılanmaq.
kibarlanmaq.
tazalaq dazalaq. taslaq. 1. tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq, qılsız
baĢ. cavlaq. baĢı tas: daz. yavlaq. 2. tarvat. taravat.
təravət. dərilik. yenilik.
tazalama yeniləmə. təcdid.
tazalamaq yeni, taza duruma salmaq. yeniləmək. təcdid etmək. - bu
paltarlarıvı yenilə bir.
tazalanma yenilmə. təcəddüd.
tazalıq yenilik. cədidlik.
tazar tazra. tezər. təzrə. tez. tezəlik. təlsik.
tazıqmaq tasamaq. təsmək. ürkmək. qaçmaq.
tazlaq dazlaq. dızlaq. çıplaq.
tazra tazar. tezər. təzrə. tez. tezəlik. tələsik.
tedik dedik. söylək. söyləniĢ. söylənmiĢ. söz. qovl. - dediyi
dedikdir: sözü sözdür.
tediqodu dediqodu. (< demək + qovmaq). qeybət. danıĢıq. qil o
qal. söz. - söz olmasın diyə çəkinirəm. - küçələrə su
səpmiĢəm, yar gələndə toz olması, elə gəlsin belə gedsin,
aramızda söz olmasın.
tedirmək dedirmək. söylətmək. deditmək. deməyə gücətmək,
zorlatmaq. demətəyə bıraqmaq.
tehşət dehĢət (< tiksət. tiksən. təksinmək. tiksinmək).
ĢaĢınmaq. çaĢınmaq.
tel sim. sırma. Ģunur.- tel tel olmaq: saplanmaq.
sapaqlanmaq. iplənmək. ipdənmək. ipdən, ipliyindən,
sapından olmaq. çözülmək. açılmaq. dağılmaq.
telim delim. dilim.
telsik (< tələsik). qoĢdı. telgiraf. əcələ. atıĢ. Ģitab. tez. aĢılı.
əcələ ilə.
telsikləmək telsikmək. (< tələsik). qoĢdırmaq. telgiraf vurmaq.
telsikmək telsikləmək (< tələsik). qoĢdırmaq. telgiraf vurmaq.
temək demək. 1. göndərmək. oxumaq.- alqıĢ oxuyan dillər. - alqıĢ
oxu: salavat oxu. 2. söyləmək. xəbər vermək. - bunu sizə
kim söylədi.
tenilmək denilmək. deyilmək. söylənmək. rivayət olmaq.
teşik deĢik. eĢğalanğ8. baca.
teşilmək deşilmək. dəlinmək. yarılmaq. dəlik deĢik olmaq.
tetik 1. incə. zərif. - tetik iĢ. 2. çabıq. iti. çalağ. - çox tetik biridir.
3. odlu aracların çaxmağı. 3. canlı. iti. fə'al.gəvĢək
olmayan. - tetik kiĢi. - tetik ol!. - tetikliyin ölməsin.
tetiz inadçı. müĢgülpəsənd. qılıqsız. yanaz. darxaz. xuysuz.
tetizlik yanağızılıq. yanğazlıq. yanazlıq. deyinmə. hər vax
Ģikayətlənmə. xırçınlıq. darxazlıq. qılıqsızlıq. yanazlıq.
xuysuzluq. təngdil.
tetsinmək tisginmək.
tev dev. ərsəl. ərtəl. (< ər). çox iri. bək böyük. jean.
- dev kimi: azman.
tevirmə devirmə. bücə. büci. bükəc. bürkəc. döndərmə. ağtarma.
tevirmək devirmək. qatlamaq.
tevirtmək bücətmək. bücitmək. bükəctəmək. bürkəctmək.
döndərmətmək. ağtarmatmaq.
tevran devran. dolan. dövr. dönüm. dövran. cövlan.
tevrə - devrəsin çevirmək, quĢatmaq. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq.
mahasirə edmək. - Ģəhəri qoĢun ilə dolaşdırdı.
tevrik devrik. çevrik. qatlaq. - devrik dodaq, yaxa, qatlanma.
yatıq. çevrik.
tevrilmək devrilmək. 1. yıxılmaq. düĢmək. 2. pozulmaq.
xərablanmaq. viran olmaq.
tevrilmək devrilmək. çevrilmək. yıxılmaq. çönmək
tevrilmək devrilmək. dönülmək. çevrilmək. çönmək. - yer göy bir yol
ilə dönür.
tevrilmək devrilmək. qırılıb yox olmaq. qapanmaq . münqəriz
olmaq. - o xanlar çoxdan qapanmış.
tevrim çevrim. çevrilmə. qatlanma. bükülmə.
tevrinmək devrinmək. tavranmaq. etilmək. edilmək. qılınmaq.
yapınmaq. olunmaq. rəftar edmək.
tevriş devriş. oluĢ. ediĢ. qılıĢ. yapıĢ. rəftar.
tevşirib - devşirib yumaq yapmaq: sarmaq.- bu ipliyi sarmalı.
tevşirilmək - tos toparlaq devşirilmək: çörəklənmək. çövrəklənmək.
çömbəlmək. çönbəlmək. qıvrılmaq. qanğallanmaq. - ilan,
köpək qıvrılıb yatmıĢ.
tevşirilmək devşirilmək dərilmək. toplanmaq. yığılmaq. cəmləĢmək.
- el bir yerə dərildi. - üzümlər hələ dərməyib.
tevşirim devşirim. devşirim. toplam. yığma. cəm. cəmləm. - bir
devşirim para. - bir devşirim üzüm.
tevşirmək devşirmək. təqĢirmək. dəğĢirmək. çevĢirmək.
çömbətmək. çönbətmək. torlamaq. dövrləmək.
dövrələmək. dövürləmək. toplamaq. buxcalamaq.
boğcalamaq. paketləmək. yığmaq. toplamaq . düĢirmək.
düĢürmək. dərmək. toplamaq. yığmaq. cəmləmək.
dəğmək. bükmək. qatlamaq.
- para devşirmək. - Ģəritdən paltarları deşir. - üzüm
devşirmək. - kitab devşirmək: kitab bağlamaq. 2.
qatlamaq. sarmaq. burmaq. - bu qalını devşirmək. - Ģey
Ģüyüzü deşirib sandığa qoy.
teyxa ancaq. elə. tək. yalnız. sadəcə. sirf. məhz. dəng. dəh.
quyu. çin. xalis. duru. tamla. damla. xalis. tamam. arıq.
büsbütün. lap. - quyu türk. - quyu ərəb. - quyu safı. -
teyxa, xalis olmayan: qırıq. sınıq. qarıĢıq. məxlut. - qırıq
tazı. - damla daş: bərk duru, göz kimi daĢ. - damla söz: çin
söz. - damla qızıl: som qızıl. - damla qız: çox gözəl, arıq
incə qız.
teyibən deyibən. deyu. diyərək. sanki. quya. - çarĢı qapalı deyu,
dıĢarı çıxmadım. iddəası ilə. - pisdi deyu, saymadı.
teyilmək deyilmək. denilmək. söylənmək. rivayət olmaq.
teyinmə deyinmə. yanağızılıq. yanğazlıq. yanazlıq. tetizlik. hər
vax Ģikayətlənmə. xırçınlıq.
teyinmək deyinmək. dirlənmək. deyirlənmək. boĢ boĢuna demək,
söylənmək. söylənmək. söğlənmək. mırılldanmaq. öz
özünə Ģikayətlənmək. yanağızlanmaq : yanazlanmaq.
yanğazlanmaq. hər vax Ģikayətlənmək. xırçınlanmaq.
somurdanmaq. xomurdanmaq. mırıldanmaq.
söylənmək.
teyirlənmək deyirlənmək. dirlənmək. deyinmək. boĢ boĢuna demək,
söylənmək.
teyiş deyiĢ. öcər. bəhis.
teyişmək deyişmək. öcrəĢmək. öcrəmək. bəhisləĢmək.
teyləm deyləm. qazıq. əhrum.
teyu deyu. deyibən. diyərək. sanki. quya. - çarĢı qapalı deyu,
tez ir. irən. irin. irkən. ərkən. tazar. tazra. tezər. təzrə.
tezəlik. tələsik. aĢılı. təlsik. əcələ ilə.
- tez tez: ard arda. - sıqı sıqı gəlib gedir.
tezəlik tələsik. tazar. tazra. tezər. təzrə. tez.
tezər təzrə. tazar. tazra. tez. tezəlik. tələsik.
tezik vəlvələ. qorxu. ürkü.
teziş tez ol.
tezişmək tezolmaq. tələsmək.
tezlik təlsəklik. tələsiklik. axınc. axıĢ. tə'cil.
tə ək. də. yin. - öğləndə: öğləyin.
təb dəb. alıĢıq. alĢıq. rəsm. usul. - bu elin alşığı böylə.
təbbaq dəbbaq (< dəpmək. təpmək: döğmək). səpici. dərini
təpərək, döğərək iĢləyən kimsə.
təbbə dəbbə.dübə. dübbə. - kiçik boşqa biçimində olub köprü
altına qoyulan dəbbə: tombaz. - köprü tombazı.
təbbəllik təmbəllik. sustluq.
təbdəbə dəbdəbə. suntur. səntur. santur. gurultu. Ģamata. patırtı.
təbdəbəli dəbdəbəli. alaylı. kəbkəbəli. sunturli. sənturli. santurlı.
gurultulu. Ģamatalı. patırtılı.
təbəh dəbəh. mıtçıl. əğləncə. alayçı. məsqərə.
təbəqə sıra. dərcə. dərəcə.
təbərzə törpə. törpən. körpəç. çağından tez tetiĢmiĢ, yetiĢdirilmiĢ
yemiĢ, baĢqaları. - son törpə: çağından son tetiĢmiĢ,
yetiĢdirilmiĢ yemiĢ, baĢqaları.
təbərzəçi törpəçi. törpənçi. körpəççi. çağına dıĢ olan yemiĢ,
baĢqaların satan, sevən kiĢi.
təblə < met > təlbə. tapla < təpləmək. təlpəmək. talpamaq.
taplamaq. təpmək təlbəmək. təbləmək (bl <> lb). tabla.
təlbə. talbamaq. tablamaq. 1. üzərinə təpilən, yassı
nərsə. qaval, təbilin, qulaın səsi yansıdan zar. 2. təpsi.
sini. 3. nərsənin üzərində olan yassı, yayıq düz yer. 1.
lövhə. nusxə.
- çadır təbləsi. - siqara təbləsi: kül qabı. - gün təbləsi: gün
yanağı, üzü. - ay təbləsi: ay yanağı, üzü. - təbləli fes: təpəsi
geniĢ börk. 4. köprü. hər nəyin ortasında olan dikəl
bölüm.- toqqa köprüsü. - duvar Ģeh çəkib köprülənmiş.
təblələmək köprüləmək. ĢiĢirmək.
təbləmək təlbəmək. talbamaq. tablamaq (bl <> lb\ b <> p )
təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək.
təbrək təprəz. təpriz. hərəkət.
təbtəbəli - dəbdəbəli sürən, toy: alay.
təcmi 1. buncuq. muncuq. yumuc. yumquc. boğuncuq. 2. bir
yerə yığılmıĢ nərsə. cəmləmə.
tədirgin edmək ırqalamaq. yerindən oynatmaq. laxlatmaq. narahat
edmək.
təfə dəfə. kərə. dönüm. növbət. öğün. övün. yol. təpə.
təfəçi dəfəçi. yüksək səlamiynən pul bərhrəyə verən kimsə.
təfinə dəfinəərəb < təpnək. gəniz. kənzərəb. (< kan). gənc.
qaznaq. xəzinə.
təh dəh. 1. dənğ. əĢ. əqran. həmta. nəzir. musavi. 2. dəng.
quyu. teyxa. xalis. - quyu türk. - quyu ərəb. - quyu safı.
təhal (<> dalaq) dalaq olma.
təhər - gözəl bir təhər şaşılıq: dadlı baxıĢ.
təhləmək dəhləmək. dənğləmək. 2. maraqlanmaq. diqqət edmək.
2. saymaq. e'tibar edmək. 3. aqtarmaq. tarazlamaq.
təhliz dəhliz. aralıq. bir neçə otaq arasında olan kiçi açıqlıq.
gəzindi. - qapu aralığı.
təxd sərir. yalım. yalıtka. enli. bütün olan nərsə.
- təxdəsəng: yalım qaya.
- qiymə təxdəsi: ət qıydıqları qalın taxda.
- təxdə qurus: təxdə biti.
təxil dəxil. qumbara. cocuqların para salıb yığmaq üçün
yarıqlı qabı.
təxminləmək oramaq. oranlamaq. çəkəmək. çəkləmək. ölçmək.
hesablamaq.
təq dək <> qədər <> çək. 1. miqdar. kəmiyyət. 2. təxmin. -
onlar igirmi dək olurdular: igirmi qədər. - çatıya (dama) igirmi
dək ağac gərəkdir: igirmiyə qədər. 3. son. nəhayət. - ikiyə
dək: ikiyə qədər. - nə dək: nə qədər. - bu dək varki: bu
qədər varki: bu dəğişləki: bu fərqlə ki. - o dək: o çək: o
qədər. - bu dək: bu çək: bu qədər. - Ģi dək: Ģu çək: Ģu
qədər.
- tək durmaz: dənğ durmaq: diĢ durmaq. dinc durmaq. rahat
durmaq. - o tək duramaz. 4. quru baĢına. yalın. yalnız. 5.
iyi. adaq. adlı. yaxcı. dənğ. iyi. münsif. - dək iĢ yaraĢır
gözəllərə. 6. yenğə. yekə. yək. yak. yalınız. 7. az. az
tapılan. kəmik ( > kəm yek). 1. tik. hər nəyin, ən dibində
toxunan, tikilən qalın, qat, bölüm.
təq tək. 1. ancaq. elə. teyxa. yalnız. sadəcə. sirf. məhz. 2.
yalnız. həmən. ancaq.- həmən birbelə param qalmıĢ. -
həmən üç odalı evmiz vardır.
- tək başına: baĢqaca. müstəqillən.
- təki yalnız qalmaq: aralanmaq. seyrəĢmək.
təqapu təkapu. - təkapuya düşmək: təkibiĢmək. təpiniĢmək.
təngiĢmək. qoĢuĢmaq. üĢüĢmək. qaça qaça düĢmək.
təqavərfars təkavər < təkəvər. rincer. təkə kimi dağlıq daĢlıq yerləri
çalıb çapan kimsə.
təqavərfars təkavərfars < takabur < taka. təkə.
təqcə təkcə. tənğcə. saltın. yalnızca. - saltın sən danıĢma. -
saltın qulaq ve mənə. - saltın itil: çəkil. sikdir.
təqdə - təxdə saqqal: enli, düz saqqal.
təqə təkə. ərkək geçi. - təkə tazlamaq: səqirtmək. hobbana
hobbana, atlana atlana, yügürürək qaçmaq.
təqə təkə. taqa. iti. yengil. kosaman. öncü. baĢçı. qılavuz.
dağ keçisi. yabanı keçi.
- təkə şiti olub, kiçik, buynuzsuz, əti yeməli av heyvanı.
qaraca.
təqəl təkəl. baĢaç (görəv, vəzifə). imtiyaz. gədik.
təqən dəgən <> bəgən .
təqənək dəğənək. tayaq. dayaq. dayanacaq nərsə. çəlik. sopa.
əsa. - beli bükülmüĢ, dayaqı düĢmüüĢ: əlindən düĢmüĢ.
- qalın dəgəng, dəğənək: sopa.
- qıssa dəğənək: tayancaq. dayancaq.
təqənəkli dəgənəkli. 1. dəğənəyi olan. on baĢı. odabaĢı. 2.
yaramaz. dəbsiz. 3. güzərçi.
təqər dəğər (dəq < met > qəd) qədər. 1. e'tibar. qıtır. heysiyyət. -
öz dəğərin qoru dur. 2. dərəcə. rütbə. paya. - uca dəğərli:
ali rütbəli. 3. miqdar. kəmmiyyət. - olduğu dəğər. -
böyüklüyü dəğəri: böyüklüyü qədəri. 4. satı. satıĢ. qiymət.
bəha'. - us dəğəri: ağılsızlıqla olunan bir iĢdən qıyın, cəza
çəkib uslanmaq. 5. Ģayan. - zəhmətə dəgər bir iĢdir. 6.
qədir. e'tibar. 7. əhliyyət. ləyaqət. - hər kəsin dəgərinə
görə iĢ tapĢırılmaldır. 8. muqabil. maadil. - iĢin dəgərin tap.
- dəğər tapmaq: alınmaq. dəğinmək. tutunmaq.
bahalanmaq. qiymətlənmək.
təqər təkər. yalqı. təkərlək. təyər.
təqərlək təkərlək. qanğ.
təqərlək təkərlək. yalqı. təkər. təyər.
təqərləmə təkərləmə. ĢaĢırtma. yanıltmac. yeyin söylənirkən kırıxıb
yanılan deyim.
təqərləmə təkərləmə.qatlam. tikrar.
təqərləmk - əlinə keçənə dəğərləməmək: təpmək. qiymət, qədir
verməmək. naĢükürlük edmək. Ģükürsülük edmək.- var yoxun
təpdi.
təqərləşmək təkərləşmək. tikrarlaĢmaq. qatlaĢmaq.
təqərsiz dəğərsiz. 1. geçməz. sürülməz. sürümsüz. dənğsiz.
e'tibarsız. əhmiyətsiz. dağnıqlıq. rivacsız. kəpəz.
kəpəzə. salıkasız4. salmaksız4. sıysız. sayqısız.
e'tibarsız. mübtəzəl. qiymətsiz.- geçməz mallar:
satılmayan mallar. - geçməz söz. 2. kiçik. önəmsiz.
əhmiyətsiz. həqir. alçaq.- kiçik iĢ. - kiçi kiĢi. 3. utunka.
alçaq. güstax.
təqərsizləşmək dəğərsizləşmək.aĢağılamaq. alçalmaq. bayağılamaq. -
qəzetə gündən günə aşaıılır.
təqərsizlətmək dəğərsizlətmək. kəpəzlətmək. kəpəzələtmək.
köpəklətmək. kövəklətmək. salkasızlatmaq.
salsızlatmaq. sıysızlatmaq. sayqısızlatmaq.
e'tibarsızlatmaq. mübtəzəllətmək. qiymətsizlətmək.
təqərsizlik dəğərsizlik. dənğsizlik. e'tibarsızlıq. əhmiyətsizlik.
dağnıqlıq.
təqəv təkəv. (< təh: tək: dib). dərə.
təqəvər təkəvər > (təkavər). rincer. təkə kimi dağlıq daĢlıq yerləri
çalıb çapan kimsə.
təqəvər təkəvər. itik. ütük. çalağ. tələsik.
təqibişmək təkibişmək. təpiniĢmək. təngiĢmək. təkapuya düĢmək.
qoĢuĢmaq. üĢüĢmək. qaça qaça düĢmək.
təqilsə - heç dəgilsə: barı. barılıq. barılkim. heç olmazsa.
təqin dəgin. 1. ta. ila. - danertə dəqin. - ora dəqin. 2. təksin.
təqin təkin. 1. altda olan. 2. binövrə. paya. 3. köklü. əsil. 4.
nəsəbli. nəcib. 5. gözəl. xoĢgil. 6. ək. ada artırılıb, yeni
ad düzəldən ək. artırılmıĢ adın kimliyin, netəliyin,
bənzərliyin yeni ada daĢıyır. - ataş təkin. - tamay təkin. -
səbük təkin (çabuk)
- təkinlərin sanı biçəki: bəq bikəç. bək bikəçkə.
təqinlənmək təkinlənmək. sayqamaq. sayqarmaq. sayınlamaq.
sayqurlamaq.
təqinmək dəğinmək. alınmaq. dəğər tapmaq. tutunmaq.
təqinmək təkinmək. bir böyük kiĢinin yanına gəlmək, oradan
gedmək.
təqir təkir (təg < met > gət) gətir. 1. təkərlənən, tikrarlanan
nərsə. alĢaq. alĢıq. adət. 2. zikr. zikir. 3. dəğir. dayir.
dəğrə. görə. iliĢik. üzər. bağlı. mütəəlliq. - siz üzərə
qonuĢma açıldı. - bu iĢ üzrə çalıĢın.
təqirman dəgirmən. tarıt. darıt. dartan.
- acın ilə dəğirman daşının dişlərin açıb, ititmək:
acdamaq.
- dəgirmana buğdanı azar azar tökən quni, qıf: ard. -
dəğirmənin alt daşı: iqi daĢı:
- əl dəğirmanı: yarğucaq.
- dəgirman daĢının dili: səpək.
- dəğirman daşı: dığirmanda iĢlənən alt üst təkərlək daĢların
hər biri.
təqirmək təkirmək. üqürmək. dəvə üzərinə iki tərəflı yüklətilərək
içərisinə binilən səbət. köçəvə. köçəbə.
təqirmi dəğirmi. yap. girdə.
təqirmilənmək yuvarlanmaqq. girdələnmək.
təqirmilik yuvarlaq. girdə.
təqiş dəqiş. 1. degiĢ. təbdil. təhəvvül. almaĢtırıĢ. çalıĢ. tə'viz.
təbdil. mübadilə. bədəl. təmas. 2. az. - dəqiş qalmaq: az
qalmaq. - onun gəlməyinə dəgiş qaldı. 3. taramba.
tarampa. çalıĢ. mübadilə. - tüfənginən qılıncı tarampa
yapdım. 4. dönmə. təhəvvül. təğyir. 5. dəqiĢ. təbdil.
təhəvvül. təbdil. mübadilə.
- təqiş toquş: mübadilə. payapay.
təqişçi dəğişçi. 1. s tarambaçı. tarampaçı. çalıĢçı. mübadiləçi.
2. dəğiĢən. mütəğəyyir. - dəğişçi boya: atan boya.
təqişdirmək dəğişdirmək. tarambalamq. tarampalamaq. çalıĢdırmaq.
- tük dəğişdirmək: qıl tökmək.
təqişən dəğişən. dəqiĢçi. mütəğəyyir. - dəğişçi boya: atan boya.
təqişik dəğişik. birsiz.
təqişmə dəgiĢmə. pozulma. dönmə. sapma. qırıq. qırqılıq. fəsad.
inhiraf
təqişmək dəgişmək. təğəyyür. təğyir. təbdil. - yolun dəğişmək:
sapmaq. - yolun baĢında sağa sapın.
təqitirmək dəqitirmək. yenilətmək. - paltarı dəgişdir.
təqlənmək təklənmək.ayrılaĢmaq. ayrılmaq.
təqlik təklik. tənğlik. saltlıq. yalnızlıq. mücərrədlik. - saltlıq
yalnız ona yaraĢır. - saltlıq yazıqlıqdır.
təqmə dəqmə. 1. təkmə. ləgəd. 2. hər gələ. rasgələ. olur olmaz.
kim olursa. nə olursa.raslanan. hər kim. təsadüfi. -
- soyux dəğmə: tomağı. zükam.
təqmə təkmə. dəqmə. dəğmə. ləgəd. - ayaqlarını toparlayıb
təkmə atmaq: mörikmək.
təqmədə dəğmədə. məĢkuk. ğeyri möhtəməl. ehtimalsız.
təqmək dəqmək. dəqmək < met > gedmək. yetmək. <> edmək
əriĢmək. varmaq. 1. etgiləmək. tə'sir edmək. 2.
yetiĢmək. baĢım çatıya dəğdi. 2. sona varmaq. dibə
çatmaq. müntəhi olmaq. - koğa qazanın dibinə dəğdi. 3.
varmaq. ulaĢmaq. vasil olmaq. - göndərdiyiz sav (xəbər)
bizə dəğdi. - dəğən xəbərlər: çatan xəbərlər. 4. çarpmaq.
rastamaq. isabət edmək. - qaranlıqda əlim bir sərt nərsiyə
dəğdi: çarpdı. 5. toxunmaq. iliĢmək. - əlim sizə dəğmdi. -
göz dəğdi. 6. qiymətlənmək. dəğər tapmaq. - bu kitab
neçiyə dəğər. 7. əĢit müsavi olmaq. qarĢılıq olmaq.
muqabil gəlmək. - bular inciyinə dəğməz. - əl dəğmək: əl
çatmaq. vaxt bulmaq. - sizi görməyə əl dəğmədi. 8.
yoxlamaq. keçmək. iliĢmək. yoxlamaq. aramaq.
baxmaq. - axĢam bir bizə uğrayın. 9. çarpmaq. sezrilmək.
sıdrılmaq. sızrılmaq. sıyrılmaq. görüĢmək. 10.
toxunmaq. tutmaq. toxundurmaq. məs edmək. - kirli əl ilə
ağ paltarı tutma: toxunma. - qısqaç issidi, tutma yaxar. 11.
toplamaq. dəvĢirmək. devĢirmək. yığmaq.- üzüm
devşirmək. - kitab devşirmək: kitab bağlamaq.
- soyuq dəğmək. soyuqlamaq: soyuq almaq.
təqməz alınmaz. tutunmaz. gəlməz. - sözə alınmaz işlər:
- iĢə dəğməz yaramaz: qorada. qurada (< quru). qurumuĢ.
alızlamıĢ. zayıflamıĢ. əsgimiĢ. yıpranmıĢ. bitmiĢ. - qorada
oyu (fikir). - qorada qılınc. - qorada araba.
təqnə - təknə qazıntısı: yaĢlı çağda doğulan son cocuq. sonbeĢik.
- təknənin bir çeşiti: saqulava.
təqnə təknə. təngə. 1. barnaq. bark. 2. yuva. 3. tapnaq.
məscid. 4. boğaz. 5. tənəkə. pənahqah.
- təknə daşı: bulaq suyunun axdığı yerin ağzına qiyulan daĢ
təknə, çanaq.
təqrar təkrar. baĢdan. yenidən. genə. yenə. daha. yenidən. -
yenə gəldin.
təqrar təkrar. baĢdan. yenidən. kərər. kərrə. yandruka.
təqrarlama təkrarlama. yen. yenlək. yengi. yeniləmək. iqzirsayz.
təmrin. - güc iĢlər, yen ilə (yenlək ilə. yengi ilə, təkrar ilə)
qolaylaĢır. -
təqrarlamaq təkrarlamaq. hissələmək (< ıs). qatımlamaq.
təqrarlanmaq təkrarlanmaq. kərətlətmək. yenilənmək. - bu çaĢıq iĢləri
bir daha yenilətməyin.
təqrarlatmaq təkrarlatmaq. kərələtmək. kərətlətmək. yenilətmək. - bu
çaĢıq yazıları bir daha yenilətin. - bir kərə yapdırdın,
yenilətməyə gərək yox. - bu pozsan, sənə yenilətəcəyəm. -
əsgi oyunlarızı yenilətin.
təqrə dəğrə. dayir. dəğir. görə. iliĢik. üzər. bağlı. mütəəlliq. -
siz üzərə qonuĢma açıldı. - bu iĢ üzrə çalıĢın.
təqrələmək dəğrələmək. dəyrələmək. təgirləmək. idarə edmək.
uclamaq. tuclamaq. tuĢlamaq.
təqrələmək dəğrələmək. idarə etmək: dolandırmaq. geçindirmək.
birisini yaĢatmaq. durumun sağlayıb yaĢatmaq . - bu gəlir
məni geçindirər.- yumĢaq olan kiĢi, hamını geçindirər. -
belə bir ağır durumu geçindirmək olmaz. - çoluq cocuğunu
alın təri ilə geçindirən.
təqsin təksin. təkin.
təqşiriş yoxlama. bərrəsi.
təqşirmək dəğĢirmək. tevĢirmək. devĢirmək. çevĢirmək.
çömbətmək. çönbətmək.
təqyə təkyə. təkyə (< tikə: tikilən, sığınan yer).
təlaş tələs. dalaĢ. təpinmək. yırtınmaq.
təlaşifars < dalaşı (dalaşmaq: dallaĢmaq: dağılmaq).
təlayədar baĢdöl. ilgəqol. iləri qol.
təlbə bak. boĢqa.
təlbə talba. talbamaq. tablamaq. təlbəmək. təbləmək ( lb <> bl )
təblə. təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək >
tapla. tabla.
təlbəmək təbləmək. talbamaq. tablamaq (bl <> lb\ b <> p ) təpləmək.
təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək.
təldirmək dəldirmək. ünqtürmək. ünğtürmək.
tələ dələ. dəlq. 1. sanğsar. qara boyalı, gərisindən kürk
yapılan, tovuq gillərə üstün gəlib, yalnız qazdan qorxan
piĢikdən böyücük bir heyvan. - qır sanğsarı. - göçgən
sanğsarı. 2. qapan. duzaq. bağırdaq. tutaq. dam. tuzaq.
duzaq ( tutsaq < tutmaq). dam. - duzağa düĢdük. -
qapana düĢmək. - qapana tutulmaq. 3. qursa. totiə. kələk.
desisə. 4 aval. avar. (avlamaq: tutmaq). duzağ.
tələcik qapanca. qapancık. duzacıq. damcıq.
tələk dələk. oğma. oğuĢturma.
tələn - çox yumşaq qabıqlı badam çeşiti: qarqa dələn. fılıx
badam.
tələs təlaĢ.
tələsik əldən. əlsiz. acilən. qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə.
hərvələ. yüryüĢ. qoğala qaç. sıqı sıkı. sıxı. iti. yeyin.
sürətli. əcələli. tezəlik. tazar. tazra. tezər. təzrə. tez.
təkəvər. itik. ütük. çalağ. - sıqı iş. - sıqı sıqı: tələsik. əcələ
ilə. - tələsik çatdırmaq: qoĢdırmaq. tizik yeritmək. ivdirmək.
- tələsik tələsik: yelkən kürək.
tələsiklik tezlik. təlsəklik. axınc. axıĢ. tə'cil.
tələsinmək yələmək. yeləmək. qaçınmaq. talaĢlanmaq.
tələsmə ivəkinlik. ivədilik. çapuqma. əcələ.
tələsmək aĢıqmaq. acıqmaq. atıĢdırmaq. əcələ edmək. daban
qaldırmaq. dara boğmaq. tizik yerinmək. qoĢılmaq.
qaçınmaq. ivilmək. çaqqanmaq. çaqlanmaq. yapramaq.
qaçmaq. itimək. - böylə qoşılmaz. - qoşılmağında çəki,
həddi var.
tələstirmək aĢıqtırmaq. acıqtırmaq. qaçdırmaq. qoĢdurmaq.
aĢdırmaq.
təli dəli. 1. çılqın. divanə. 2. azğın. qudurqan. iĢində
qorxmaz. 3. düĢgün. vurqun. hər nəyin pisi, sərti, bərki,
çətini, sıxı. 4. dəlicə türlü. dəliĢmən. dəlisman. dəlisov.
- ayran dəlisi: axmaq. avanaq.
- dəli qanlı: qızan. qəhrəman.
- qızıl dəli: büsbütün dəli. çılqın.
- dəli alaca: cıf alabula.
- dəli alacası: birbirinə tutmaz tünd parlaq boyalar.
- dəli urman: bərk sıx, azıq meĢə.
- dəli duman: bərk sərt, sayğısız kiĢi.
- dəli satçması: karsız, anlamsız söz.
- dəli doli: dəli düli: qarasız.
- zır dəli: qızıl dəli: büsbütün dəli.
- nə oldum dəlisi: ələ çatdığı üstünlüyün dəlisi, vurqunu.
təlicə dəlicə. 1. külçər. buğda zəstəliyi. 2. dəlimsi. hər nəyin
azğını, pisi, yabanısı, müzirri.
təlik dəlik. 1. sınğ. sinğ. çuxur. qəbir. 2. burğa.3. açma. - dəlik
deşik: oylum. oyuq. 4 yuva. baca.
- duvar dibindən su yeritməyə olunan dəlik: avqın. ovqın.
oyqın. güdük. gük.
- təlik deşik olmaq: deĢilmək. dəlinmək. yarılmaq.
- qulağı dəlik: bilgə. aqah. zirəng.
- (heyvan) - burun dəliyi: qalaq.
təliqanlı - iri boylu dəliqanlı: gənc irisi.
təlinmək dəlinmək. deĢilmək. yarılmaq. dəlik deĢik olmaq.
təlir dəlir. dilir. igit. casuq.
təlirinə dəlirinə.casuquna. dilirinə. igitinə. igityana.
təlirlətmək dəlirlətmək. sanğlatmaq. təngitmək. təngə gəitmək.
çəktirmək. acıqdırmaq. hirsləndirmək.
təlirmək dəlilmək. vurqunlanmaq. çıldırmaq. aĢiq olmaq.
təlirtmək dəlilətmək. çıldırtmaq. vurqunlatmaq. aĢiq edmək.
təlisman dəlisman. dəliĢmən. dəlisov. dəlicə türlü.
təlisov dəliĢmən. dəlisman. dəlicə türlü.
təlişmən dəliĢmən. dəlisman. dəlisov. dəlicə türlü.
təlq dalaq. dəlq. dələ. 1. sanğsar. qara boyalı, gərisindən
kürk yapılan, tovuq gillərə üstün gəlib, yalnız qazdan
qorxan piĢikdən böyücük bir heyvan. - qır sanğsarı. -
göçgən sanğsarı. 2. dalına bilən, keçilə bilən nərsə.
saydam, Ģəffaf olan bir çeĢit daĢ, ki sırça düzəltməkdə
iĢlənməklə dolayı, oda dayanıqlı olduğundan , kağaz kimi
kəsildigindən, sobanın, pincin qapı, baca dəliklərinə qoyulur.
təlqək dəlqək. soytarı. dəğiĢik paltarda, qılıqda olub eli
əğləndirən.
təlqəklik dəlqəklik. soytarılıq. məsxərəlik.
təlmək dəlmək. 1. ünqmək. önğmək. ünğmək. 2 sürüyə qatmaq.
təlpə təplə. tapla. təblə. təpləmək. təlpəmək. talpamaq.
taplamaq. təpmək (bl <> lb). tabla. təlbə. talbamaq.
tablamaq. təlbəmək. təbləmək.
təlpəmək təpləmək. talpamaq. taplamaq. təpmək. (bl <> lb\ b <> p )
təlsəklik tezlik. tələsiklik. axınc. axıĢ. tə'cil.
təlvə qəhvə tortısı.
təm dəm. 1. bucaq. qonaç. 2. dəmiç. hər nəyin bir böləki,
bölükü. - bir dəm soluq. bir dəm nəfəs.
təmamən takımca. takımınca. heyəti ilə. həp birlikdə. kamilən.
həpisi. olduğu kimi. məcmuən.
təmbəl ağırĢaq. səmirgin. yeyib bəslənilən kimsə. doğduğuna
peĢman. kəslən. qabran. üĢənc. gəvĢək. kəkiz. kənğiz.
kəniz. avara. aylaq.
təmbəlləşdirmək üĢəndirmək. kəsəllətmək. gəvĢətmək.
təmbəllik təbbəllik. sustluq.
təmbəllik üĢən. üĢün. üĢənmə. gəviĢlik.- üĢən gətirən sözlər.
təməkcə - ufaq, yosulyana kiçik dəməkcə, yuva: küməs. izbə. külbə.
- baĢın küməsinə soxdu. - bir küməsdə otrur.
təməl - təməl daşı: yapıların təməlinə qoyulan iri, sağlam daĢ.
- gənəl, təməl, baş qapı: tümlə qapısı.
təməlindən kökün. kökdə. kökündən. əsasən.
təməlləşmək cücərmək. tutmaq. kökləĢmək. kök salmaq. - ağaclar
tutmadı. əkilən tuxumlar tutdu.
təməlsizlik köksüzlük. qalayçılıq. üzdəklik. süsüclük.
bəzgəkliksaxtakarlıq.
təmət dəmət. kiltə. kitlə. dəsdə. - buğda dəməti: toqurçın.
təmiç dəmiç. dəm. hər nəyin bir böləki, bölükü. - bir dəm soluq.
bir dəm nəfəs.
təmin dəmin. 1. kimi. ayaq. bir iĢin lap, elə olan çağı. - gördüyüm
kimi: - gördüyüm ayaq: görər görməz. - gələn kimi geddi:
gələn ayaq geddi qalmadan. durmadan. dəmin. 2 elə indi.
bir az öncə.
təmir 1. dəmir. dayaq. duraq. paya. hər nərsənin kök, ayaq
kök bölümü. - pıçağın, qılıcın sapanın dəmiri. 2. ləngər. -
gəmiyə dəmir salın. - dəmir atmaq: dəmir salmaq. ləngər
salmaq. - dəmir daramaq: güclü küləklə ləngərin dənizdə
sürünməsi, daranması. - ocaqlıq dəmir: gəmidə olan ehtiyat
dəmiri. - dönür dəmiri: gmini yolundan çevirmək üçün suya
atılan dəmir. dəmir vergi: bir gəminin ləngər salmaq ödəvi,
vergisi. 3. hər ağır nərsiyə verilən ad. duraqa, durmağa
gücləyənnərsə. - ayğı dəmirli: ayağı ağır. - ayağı
dəmirlənmiş: ayağı boxovlu, zəncirli. - aq dəmir: çəkiclə
döğülmüĢ dəmir. - qara dəmir: tökmə dəmir. - dəmir qapan:
aharruba. - ərkək dəmir: sərt bərk dəmir. - diĢi dəmir
yumĢaq dəmir. - dəmir qırı: dəmir boyasın andıran boya.
dəmiri qır. - dəmirqar yola{: 1. dəmir yol. 2. dəmir qapu}. 4.
bərkiliyi, dayanıqlığı, müqaviməti andıran söz. - dəmir
baş. - dəmir çarıq.
- dəmir yonğası: dəmir talaĢının irisi. - dəmir toxmaq:
güpüz. qabaĢ. qəbəĢ.
- ocaqlıq dəmir: can qurtaran dəmir.
- qızqın dəmirlə yaxmaq: alazlamaq.
- dəmir qapan: miğnatis.
- biləgi dəmiri: sallaxın, qəssabın pıçaq ititmək üçün
çəlikdən olan ayqıtı.
- dəmir bıtraq: dəmir batraq: üç bucaqlı dəmir tikən ki
buraxılırdı.
- dəmir dırnağı: ləngərin sivri ucu.
- dəmir qapı:{ 1. iki yanı uçurumlu, qorxunc boğaz, dərbəd.
2. ırmaq içində, gəminin yolun qapıyan böyek qaya, daĢ. -
arazın dəmir qapıları.
- dəmir tas: tuğla. tuğılğa. miğfər.
- dəmirli yaraqların iyi, dayanıqlı, damğalı dəmiri: taban.
daban. - təbriz, izmir, hind dabanı.
- dəmir qır: dəmir boyalı.
- dəmiri ağartma ayqıtı: bıcırğan.
- xorasan dəmiri: qara daban.
təmirbaş dəmirbaş. qanmaz. baĢı dəmirdən. kəndi
düĢüncəsindən dönməz. inad. dəgiĢməyən nərsə.
təmrən - təmrəni yumru, düğməli olan ox çeşiti: toxmar. tuqmar.
təmük buta. hədəf. amac.
tən 1. döĢ. gövdə. tuqĢ. tuĢ. bədən. 2. arnayıl4. ərəkcə4.
özəl. məxsus.
- diş diş, dən dən olan: tarama. darama. - darama küri:
kürinin( xavyar) diĢ diĢ duran çeĢiti.
təncərə aĢıçka. aĢac. qablama. qab (yemək). - sağır təncərə: ağır
qaynayan, çabuq qaynamıyan qazan.
tənə dənə. boqul. bürcək. mənə. (dən: mən). tuxum. tıkız.
- yuvarlaq dənə: burçaq. burçaq.
- o dənəsi bu dənəsi, atanın bir dənəsi.
tənəbi qoğuĢ. sala. salon. baĢ oda. divan. evlərdə, yapılarda
ən böyük oda. rəsmi yerlədə geniĢ böyük oda. qonaq.
böyük otaq, dayirə. - böyük xanlar qonaqları süslənmiĢdi. -
böyük talarlarda, binalarda, dayrələrdə salunların, tənəbilərin
hər biri. qoğuĢ. - yemək qoğuşu. - danĢıq qoğuşu. - yataq
qoğuşu. - qıĢla qoğuşu.
tənəcik dənəcik. bircik. yalnız bir.
tənək dənək. 1. qayda. qanun. - dənəkləri, qaydaları sıqmaq. -
qayıqlarda dənək, dəngə daşı: ayaq daĢı.
- bir yuvarlaq pambıq dəngi, dənəyi: bir topalaq pambıq:
bir yumaq pambıq. 2. pənah. sığıncaq. saxlantı.
tənəkə pənəkə. təknə. təngə. pənahqah. yalı. yalqı. yalıq.
qoraq.
tənəqqülat aĢıl > acil. məzə. (xırım xırda qarıĢıq quru yemiĢ).
tənəmə dənəmə. görgi. sınama. tatma. dadma. təcrübə.
tənəmək dənəmək. tatmaq. dadmaq. sınamaq. təcrübə edmək.
dənğləmək.
tənəmsiz dənəmsiz. görgüsüz. təcrübsiz. alıĢmamıĢ. toy. əcəmi. iĢ
biliksiz.
tənəş dənqdəĢ. bənzər. sınar. xuydaĢ. həmxuy. - heyvan
tənəzül edmək düĢmək.
təng dəng. dəh. quyu. teyxa. xalis. - quyu türk. - quyu ərəb. -
quyu safı.
təngə dəngə - qayıqlarda dənək, dəngə daşı: ayaq daĢı.
təngək dəngək. sınaq. təcrübə.
təngəş tənqiĢ. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. axınc. axıĢ. axınĢ. süzüĢ.
düzüĢ. uyqun. mutabiq. muvafiq.
təngətmək dəngətmək. təcrübə qazandırmaq. - öğrətmənlər
dərsliklərə baĢlamamıĢdan kitablara dəngətməliyik.
təngişmək təpiniĢmək. təkibiĢmək. təkapuya düĢmək. qoĢuĢmaq.
üĢüĢmək. qaça qaça düĢmək.
təngitmək apıĢdırmaq. yapĢatmaq. yormaq.
təngləşmək dəngləşmək. bərabərləĢmək. birbirəĢmək.
tənğ dənğ. tanğ. 1. cür. tür. dür. nov'. çeĢit. - nə dənğli kiĢidir. -
nə dənğ istirsiz. 2. ölçü. dərəcə. miqdar. qədər. - nə
dənğ: nə qədər. - bir dənğ: bir parça. bir tikə. 3. e'tina.
e'tibar. diqqət. - dənğə almaq: maraq göstərmək. - dəğsiz:
e'tibarsız. 4. ĢaĢa qalma. ĢaĢma. əcəb. - nə tənğ: nə
əcəb. - tənğ qalmaq: ĢaĢa qalmaq. - dənğ durmaq: dinc
durmaq. tək durmaz. diĢ durmaq. rahat durmaq. - o tək
duramaz. 5. dəh. əĢ. əqran. həmta. nəzir. musavi. 6.
dinğ. dinc. rahat. sikun. 7. düzlük. muvazinə.
tənğizlənmək dənğizlənmək. xuysuzlanmaq. qılıqsızlanmaq. çıxarsız
ləyaqətsiz davranmaq.
tənğləmək dənğləmək. dəhləmək. 1. maraqlanmaq. diqqət edmək.
2. saymaq. e'tibar edmək.
tənğləmək dənğləmək. dənəmək.
tənğsiz dənğsiz. dənğsiz. dəğərsiz. e'tibarsız. əhmiyətsiz.
dağnıqlıq.
tənhalıq tanqalıq. saltlıq. yalnızlıq. tənğlik. təklik. mücərrədlik. -
tənin təntin. tınlama. çınlama. səsin sürəkli davamlı
eĢidilməsi. - çanğın hələdə tənini gəlir.
- tənin əndaz: təninli. tınlı. tınlayan. tınqıraq. çınqıraq.
çınlayan.- çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.
təninləmək inğildəmək. çınlamaq.
təninlənmək tın edmək. tınlamaq. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. çınlamaq.
təntinləmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca
bir uzunca tınladı.
təninli tınlı. tənin əndaz. tınlayan. tınqıraq. çınqıraq. çınlayan. -
təniz dəniz. 1. dərya. bəhr. - açıq dəniz: engin. - adalar dənizi:
adası çox olan dəniz. aral. - dörd yanı dəniz kəsilmək: ĢaĢa
qalıb nə yapacağın bilməmək. - dənizə qalxmaq: dənizə
girmək. - dəniz qıyısı: dəniz qırağı, yalı. - dəniz qoyunu: ayı
balığı. - dəniz köpüyü: bir çeĢit yüngül, yumĢaq ağ daĢ. 2.
dalqa. tufan. külək. - bu gün sabahdan dəniz vardı. 3. göl.
su. durqun su.
- dəniz açığı: engin. əngin. orta. ulu orta.
- dəniz dodağı: dəniz qırağı.
- dəniz qulağı: dovĢan qulağı: bir çeĢit bitgi.
- ağ dənizdə qoşut adası: qoz adası.
- xəzər dənizi: quzğun dənizi.
- dəniz qıyısında salaş, dam yapılmış yer: qavala.
- dənizdə boğulmaqdan qutaran: can qurtaran. qəriqi
nəcat.
- dəniz qıyısında, boğazda olan təpincək, ev: yalı. yalqı.
- dəniz quşlarından, qara, ördəyə bənzər, suyun üzərinə
çıxıb batması çabuk olanı: qara bataq.
- dənizin içində olub görünməyən qaya: kor qaya.
- dənizin qaraya ilərləmiş, yeldən qorunmuş bölümü:
doğal liman: qoy. kiçik körfəz.
- qaradan dənizə uzanan daşlıq burun: kərəmpə.
tənizaltı qayıq dənizaltı qayıq. sunğğur4. suvastı köymə7. suvastı
kəmə3.
tənizlik dənizlik. suyun içəri girməsinin qarĢısın alan arxcıq.
lovla. tərəzənin pəncərələrin sökəsinin qabağına
qoyulan novdancıq.
tənq dənq. dan. 1. muvazinə. - qayığın dəngi. 2. mütəvazin.
muvazinəli. - iki dəng çuval. 3. musavi. əĢ. - o sizə dəng
olamaz. - qarı qoca dəng olmalıdır: ər arvad cür olmalıdır. 4.
sıra. 5. nə. nən. nənğ. Ģey. 6. ka'la. 7. dək. iyi. münsif.
- bir yuvarlaq pambıq dəngi, dənəyi: bir topalaq pambıq:
bir yumaq pambıq.
- təngə gəitmək: təngitmək: sanğlatmaq. çəktirmək.
tənqcə tənğcə. təkcə. saltın. yalnızca. - saltın sən danıĢma. -
saltın qulaq ve mənə. - saltın itil: çəkil. sikdir.
tənqdəş dənqdəş. tənəĢ. bənzər. sınar. xuydaĢ. həmxuy. - heyvan
tənqə təknə. 1. barnaq. bark. 2. yuva. 3. tapnaq. məscid. 4.
boğaz. 5. tənəkə. pənahqah.
tənqəlqüçka təriqəlqün. dölənqəç quĢu.
tənqəş tanqac. münsif.
tənqiş təngəĢ. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. axınc. axıĢ. axınĢ. süzüĢ.
düzüĢ. uyqun. mutabiq. muvafiq.
tənqitmək təngə gəitmək: sanğlatmaq. çəktirmək. dəlirlətmək.
acıqdırmaq. hirsləndirmək.
tənqiz - böyük, sonsuz tənqiz. ənğin. əngin. dənizin, açıq, dərin,
uzaq yeri. əninə açılmıĢ yeri. uqyanus.
tənqlənmək çara düĢünmək. düĢünmək.
tənqləşmək muvazinə edmək.
tənqlik tənğlik. təklik. saltlıq. yalnızlıq. mücərrədlik. - saltlıq
yalnız ona yaraĢır. - saltlıq yazıqlıqdır.
tənqüçka saçayağı kimi yarım arĢın yüksəkliğində olan hər Ģey.
tənqürmək havaya doğru yüksəlib itmək, qeybolmaq. yüksələn bir
Ģeyi salıvermək.
tənsix tansıqx. 1. əcib. görünməmiĢ. 2. taysız. 3. ulu. ali. 4.
ilahi.
təntənəli <> tumturaq. taptapalı. təptəpəli. nərsəni ĢiĢirib,
göstəmək.
təntin tənin. tınlama. çınlama. səsin sürəkli davamlı eĢidilməsi.
- çanğın hələdə tənini gəlir.
təpdirmək oynatmaq.rəqs etdirmək.
təpdirmək 1. yerindən oynadub atmaq. fırlatmaq. - topun səsi
taxcadaki qabları təpdirdi. 2. itələmək. itmək. püsgürtmək.
geriyə çəkdirmək. - bu barut tüfəngi təpdirir.
təpə dəfə. öğün. övün. yol. kərə. baĢ. qop. dikə. yoxuĢ.
yüksək yer.
təpəcək təpə. təpəcik. tıkacaq. - təpə burğusi: bütri, ĢüĢə tixacağın
çıxaracaq burqu. - təpəyi atmaq: patlamaq.
təpəcik 1. taqya. taxya. baĢa taxılan, qoyulan kiçik Ģapqa. baĢ
tərlik. 2. təpə. təpəcək. tıkacaq. - təpə burğusi: bütri,
ĢüĢə tixacağın çıxaracaq burqu. - təpəyi atmaq: patlamaq.
3. sıqı. sıkı. sıxı. nəsənin üzərinə təpəcik basmaq.
təpək (təpməyə yarar). 1. tıqac. tıxac. (tıxmağa yarar nərsə).
bağlac (bağlamağa yarar). nərsənin ağız boĢluğun
təpməyə, bağlamağa yarar nərsə. çağında iĢkəncə
üçün yazıqların (mücrimlərin) ağzına basılan tıxac. 2.
kötək. gütək. dayaq. dögmə. - kötək vermək. kötək
təpə 1. tümsək yer. kiçik dağ. təl. kümə. kuma. günbət. qullə.
təpəcək. təpəcik. tıkacaq. ĢiĢik. turuq. duruq. dik. qalaq.
toruq. doruq. duruq. - ovanın ortasında bir təpə var. - təpə
sıraları. 2. sivrə. zirvə. uc. nərsənin ən yüksək yeri.
baĢının uci. - minarənin təpəsi. - dağın təpəsi. - təpəsinə
vurdu. 3. bir sıra quĢların baĢında olan qaba, top tük.
qotuz kimi süs. - təpəli quĢlar: qotuzlu quĢ. - bu quĢun çox
gözəl təpəsi var. 4. uc. baĢ. örgüc. çıxıntı. - dağ örgücü. -
iğnə, qazıq ucu. - məmə ucu. - dağın yassı təpəsi: dağ
ərqəci. - üzərindən yol keçən təpə: bələk.
- təpəsi üsdə dönmək: baĢ aĢağı gedmək. qəhqəraya
uğramaq. - təpə atmaq: qan təpəyə sıçramaq: öfgələnmək.
- acı təpədən çıxmaq: təpəsindən tüstü çıxmaq. çox acı
çəkmək.
- qan təpəyə sıçramaq: təpə atmaq: öfgələnmək.
- təpədən dırnağa: baĢdan ayağa.
- təpə göz: yuxarı baxan.
- təpəsi üsdə dönmək. baĢ aĢağı gedmək: qəhqəraya
uğramaq.
- təpə üsti: baĢ aĢağı: göt baĢ:
- təpəsi üsdə dönmək: baĢ aĢağı gedmək: qəhqəraya
uğramaq.
- təpəli torğay.
- dərə təpə. dağ daĢ.
- təpədən dırnağa: baĢdan dırnağa.
- təpə burğusi: bütri, ĢüĢə tixacağın çıxaracaq burqu.
- təpəyi atmaq: patlamaq.
təpəl təpər. sərzəniĢ.
təpələmək dəpələmək.1. tapalamaq. qaldırmaq. barsatmaq.
barastılamaq > pərəstiĢ edmək. 2. turuqlamaq.
duruqlamq. nərsəni baĢına dək duldurmaq.
komalamaq.- ölçəyi duruqladı. 3. təpəsinə döğüb
öldürmək. öldürmək. iyicə döğmək. - birbirin təpələmək:
təpiĢmək. itiĢmək. uruĢmaq. savsaĢmaq. savaĢmaq.
təpələmə 1. toruqlama. toruqlu. təpə quracaq dək doldurulmuĢ. 2.
tümsək. yığın. daĢqın. öbək. 3. iyicə döğmə. 4. öldürmə.
təpələnmək 1. döğülmək. 2. öldürülmək. 3. arxa üsdə yatıb iki yana
çabalamaq. çırpınıb durmaq. 4. sərzəniĢ olmaq.
tobixlənmək.
təpələtmək dəpələtmək. təpəsinə döğüb öldürtmək. öldürtmək. iyicə
döğdürmək.
təpəli dəpəli. sarğuc kimi baĢında qaba top tükü olan quĢ.
qotuzlı. - təpəli toyuq.
təpəlik qotuzluq. qotazlıq. topuzluq. - quş təpəliyi: suluq.
təpən > taban. ıĢıqlı. qünəĢ kimi. parlaq. duru.
təpəngi təpəngü. qalın qaltaq belləməsi. ənli yəhər qolanı.
: təpəngü. təpəngi. qalın qaltaq belləməsi. ənli yəhər
qolanı.
təpəngü təpəngi. qalın qaltaq belləməsi. ənli yəhər qolanı.
sarpun. çuxur. ambar. kəndüc.
- təpəngi ağacı: qaltağ.
təpər təpəl. sərzəniĢ.
təpəş qımıl. hərəkət.
təpik tobix. danlaq. qalay. yerik. əzmə. tə'ziz. sərzəniĢ.
məzzəmət.- qalay atmaq, basmaq: paylamaq.
təpikləmək tapaqlamaq. pataqlamaq. pat küt deyə döğmək.
vurmaq.
təpikləmək tobixləmək. qalaylamaq. danlamaq. paylamaq. yermək.
əzmək. tə'ziz edmək. sərzəniĢ edmək. məzzəmət
edmək.
təpi tipi. sıx yağıb, sis kiçi hər yanı qapsayan qar.
təpincək - dəniz qıyısında, boğazda olan təpincək, ev: yalı. yalqı.
təpindirmək artığına qızdırmaq. həyəcanlandırmaq.
təpiniş təpiĢ. vurquĢ. vırqıĢ. həyəcan.
təpinişmək təngiĢmək. təkibiĢmək. təkapuya düĢmək. qoĢuĢmaq.
üĢüĢmək. qaça qaça düĢmək.
təpinmə 1. tarba. tərəb. Ģənlik. sevinc.- toy tutub tarba qıldılar. 2.
çırpınmaq. əl ayağın yerə vurub sıçramaq.
təpinmək tapınmaq. 1. tarbalamaq. tərəb tutmaq. Ģənlənmək.
sevinmək.- toy tutub tarbaladılar. 2. çırpınmaq. əl ayağın
yerə vurub sıçramaq. yırtınmaq. dalaĢ. təlaĢ.
- yalnız ona təpin: təkcə ona sitayiĢ elə.
təpir incə göz qıl ələk.
təpirləmək incə göz qıl ələklə ələmək. incə ələmək.
təpiş tavuş. tapuş. tapış. tovuş.1. tap tap, tıp tıp səsi. döğmə,
ürək tovuş. - damar tavuşu. 4. tapıĢ. tıb. tıb təpir.
damlama, yumĢaqca ayaq səsi. - tıb tıb dalayır. - cocuq
tıb tıb təti pati elir.
təpiş təpiniĢ. vurquĢ. vırqıĢ. həyəcan.
təpişin təpiĢdə olan. qələyan. qalağan. qaynayan. qaynaqda.
təpişmək 1. itiĢmək. birbirin təpələmək. uruĢmaq. savsaĢmaq.
savaĢmaq. 2. xorlaĢmaq. korlaĢmaq. biribirin
çəkəməmək.
təpişməz oynamaz. sabit.
təpişsizlik ruhsuzluq. turğunluq. durğunluq. hərəkətsizlik. - alıĢ
veriĢin turğunluğu.
təplə tapla. təblə. təpləmək. təlpəmək. təpmək. talpamaq.
taplamaq. (bl <> lb). tabla. təlbə. talbamaq. tablamaq.
təlbəmək. təbləmək.
təpləmək təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək. bl <> lb\ b <> p )
təpmək təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. (bl <> lb\ b <> p
) təbləmək. təlbəmək. talbamaq. tablamaq. 1. heyvanın
art ayağı ilə vurması. Ģıllaqlamaq. cütə atmaq. 2.
qiymət, qədir verməmək. Ģükürsülük edmək. naĢükürlük
edmək. əlinə keçəni dəğərləməmək. - var yoxun təpdi.
3. oynamaq. rəqs edmək. 4. geri dönmək. artmaq.
yenidən itiləĢmək. - yara təpdi. 5. rədd edmək. dəf'
edmək - düĢmanı təpmək gərək.
- nərsəni nərsiyə soxmaq: təpmək: gömmək. örtmək.
quylamaq. batırmaq.
təpmə heyvanın art ayağı ilə vurması. Ģıllaq. cütə.
- təpmə altına almaq: təpmə vurmaq: təpmə atmaq.
- təpmə keçə: təpib döğərək yapılan qalın keçə. qar keçəsi.
dibək.
təpnə dəfinə. tünək. tüngə. gənc. gəncinə. xəznə. tübək.
təpnək > dəfinə. gəniz. kənzərəb. (< kan). gənc. qaznaq. xəzinə.
təprə 1. sıçrama. atlama. 2. dərəcə qazanma. tərfi'. 3. bülənd
pərvazlıq.
təprəçi üsdən satan. qabağa verən. ĢiĢirən. bülənd pərvazlıq
edən.
təprəm - yer sarsıntısı: yayıq.
təprənmə talabımaq. dalabımaq. qıpırdanma.
təprənməmək qalmaq. hərəkət etməmək.
təprəş sallanma. sallanıĢ. oynama. hərəkət. xuram.
təprəşmək yürünmək. davranmaq. davraĢmaq. hərəkət edmək. -
böylə yürünməz.
təprətmək dəprətmək. sallamaq. sallandırmaq. oynatmaq. təhrik
edmək.
təprəz təpriz. təbrək. hərəkət.
təprik qaqma. qalxma. qabaq (qabarıq). bərcəsdə.
təpriş oynaq. əsnək. mütəhərrik.
təpriz təprəz. təbrək. hərəkət.
təpsəmək qıvırmaq. qırıtmaq. oynamaq. qırcanmaq. nazlanmaq. -
təpsənmək sallanmaq. salğınmaq. oynamaq. xuraman olmaq.
təpsi - oyun, təpsi, rəqs havası: quĢma. qoĢma. qoĢuq. quĢ kimi
atılıb düĢmə.
təptəpəli taptapalı. təntənəli <> tumturaq. nərsəni ĢiĢirib,
göstəmək.
tər - ayaq təri: həqqüzzəhmət.
- qan tər: teyxa tər. tilit tər. { "qan" sözü əkim (sifət) olaraq
artırılan sözün anlamın vurqulur.}.
- tər köynəyi: altdan geyilən köynək. at köynəyi. iç köynəyi:
tərazı çəki.
tərbəd dərbəd. geçid. yarıq. gədik. boğaz. nərsənin geçiləcək
yeri.- dağ geçidi. - iki yanı uçurumlu, qorxunc boğaz,
dərbəd: dəmir qapı.
tərbiyətçi atabəy.
tərcə dərcə. dərəcə. sıra. təbəqə.
tərcələmək dərcələmək. - daşı, dişli qələmlə taraşlamaq, taraclamaq,
dərcələmək: taramaq. daramaq. - bu daĢı iyi daramamışlar.
tərd dərd. acıqlıq. ağırı. man. kəsəl. titik. didik. yara. {dərə:
açıqlıq}. ağrı. əzab. qıyıntı. küyük. göyük. kədər. ağ (<
ağı). - ağı kəsən darı.
- tərd edən: qoğan. qaĢar. qaĢır. ayıq. uzaqladan.
tərə dərə. dərya. çağ çağ axan durqun, axıb həm duran
böyük suya denir. ırmaq. çay. su. oz. avlaq. ovlaq.
oylaq. doğrudan doğruya dənizə tökülən suya ırmaq
söylənir. bir ırmağa töküləninə çay, çaydan kiçiqinə su, üzən
söylənir.
- daşmış çay, dərə: azmaq. sel. axın. daĢıq.
- dərə təpə. dağ daĢ.
- dərə içi: avuc kimi toplu yer. toqqa. tuqa. tuqa.
- min dərədən (dəryadan. çaydan) su gətirmək: bollu
bahanalar tapmaq.
- su tərəsi: kıresonlatin. salat yapılır.
tərəcə dərəcə. dərcə. sıra. təbəqə. rütbə. paya. qədər (qəd < met
> dəq) dəğər. çatı. qat. - yuxar qata çatmaq.
- uca dəğərli: ali rütbəli. qat. - yuxar qata çatmaq. kərtə. -
tam kərtəsində.
- dərcə dərcə: dərəcə dərəcə: qat qat.
- dərcə dərcə: dərəcə dərəcə: qat qat.
- dərəcə qazanma: təprə. tərfi'.
tərəf - hər tərəf: hər yan. quĢə bucaq: bucaq bucaq. - tərəf tutma:
çəkiĢlik.
- tərəfdar: qatlı. yanlı. yönlü. idəli. məsləkli. əqidəli.
- tərəfkeş qoĢuntu. uyuntu. azarkeĢ. mürid. tabe'.
tərəkə qalma.- onların qalmaları.
tərəqqi edmək sivrilmək. sivrimək. qalxmaq. osusmaq.
tərən dərən. 1. açıq saçıq yer. çöl. 2. dəgrən. xərmən
savurmağa yarar böyük yaba.
tərəpzə dərəpsə. üzərinə təpsi kimi yeməklər, qoĢular düzülüb
dərilən taxda. miz. masa.
tərgəh dərgah. qapı. dərbar. ətəbə. - onun qapısından kimsə
qoğulmaz.
tərgilgən dərgilgən. tərilgənka. dərilən. dirilən. dirgilgən. toplanan.
yığılan.
təri qapuq.
- üz dərisində ĢiĢ parlaq qızarma ilə olan xəstəlik: yılancıq -
yılancıq olmaq.
- dəridə düşən çürük ivlər: azınğ
təri qoĢur > qiĢr. qoĢulmuĢ, yapıĢmıĢ nərsə.
- uyuĢmuĢ, uyuĢuq, kehimiĢ, hissini itirmiĢ dəri. daĢ topraq
kimi baĢqaların tutmaqdan xıĢır xıĢır, qat qat olmuĢ, bərkimiĢ
dəri. - əllərim keçə oldu. - çox suda qalmaqdan əllərim
keçəmiş.
- dərisin fırıq çıxarmaq: tulum çıxarmaq.
- tikişsiz qab yapılan bütün dəri: tuluq.
- incə-bağırsaq dərisi, incə-bağırsaq qurusu: qursaq. -
düdüyün qursağı patladı.
- incə bağısağın ki kimi incə dəri: qursaq. - qursaq qaval
(dəf). - qursağım patladı: çox söylədim. çox bağırdım.
- dəri iğnə iğnə olmaq: ürpərmək. örpərmək. urparmaq.
bezgənmək. qalxıb dikəlmək.
- geyik dərisi: gödəri. gövdəri. kudəri.
- quzu dərisi: amĢan. əmĢən.
- quzu dərisi: kürk, qalpaq yapılan yumĢaq, kəvrək, qısa
qıvırcıq tüklü dəri.
tərik dərik. 1. dar qazılmıĢ dərə, yarıq, açıqlıq. 2. qumpas.
tərtib.
tərilən dərilən. tərilgənka. dirilən. dərgilgən. dirgilgən. toplanan.
yığılan.
tərilgənka dərilən. dirilən. dərgilgən. dirgilgən. toplanan. yığılan.
tərilik dərilik. 1. gönlük. gönü, dərini qoruyan. köynək. 2.
tarvat. taravat. təravət. yenilik. tazalıq.
tərilmək dərilmək. 1. toplanmaq. devĢirilmək. yığılmaq.
cəmləĢmək. - el bir yerə dərildi. - üzümlər hələ dərməyib.
2. dərmək. taramaq. açıb yırtmaq. qazımaq.
tərin dərin. çuxur. batmıĢ. batqın. çökük. çökmüĢ. - bir çayın
dərin olan orta yeri: taban. daban.
tərincək neçə parçadan yapılan nərsə.
tərinqüqlənmək dərinlənmək. oğalmaq.
tərinləşmək dərinləĢmək. cummaq. gömmək. çuxurlaĢmaq. -
gömmüş gözlər.
tərinti dərinti. dərmə. toplama. devĢirmə. cəm. təhĢid. iqtaf.
ötədən bəridən toplanıb bir yerə gətirilmiĢ
tərk edmək bıraqmaq. - bu odanı bıraq. - siqarı yarından bıraqmalısın.
tərk buraxma. kəsim. tə'til. aralıq vermə. - dərslərin kəsimi.
tərkəlik malikanə. ocaqlıq. sovğalıq. mirasa buraxılmıĢ nərsə.
tərkəş sağdaq. sadaq. ox qabı. ox qoburı.
tərquvə omuz uçurcağı. köpricik.
tərlan (avçı quĢu). alğır quĢ. avçı quĢu.
tərləmək dərləmək. tərbiyələmək. asıramaQ. bəsləmək.
yedirmək.
tərlik çalpık. güdə ətəkli, qollu canlıq.
- baş tərlik: təpəcik. taqya. taxya. baĢa taxılan, qoyulan kiçik
Ģapqa.
tərman dərman. ota. ot. dava.
tərmansız dərmansız arqın. yorqun. zayıf. düĢgün.
tərmə dərmə. dərinti. toplama. devĢirmə. cəm. təhĢid. iqtaf.
ötədən bəridən toplanıb bir yerə gətirilmiĢ. - dərmə
çatma ev: hər gələ nərsədən yapılmıĢ ev. - dərmə çatma
öllkə, parça, paltar: ordan burdan yığılmıĢ, yapıĢdırılmıĢ olan.
- dərmə çatma çərik.
tərmək dərimək. taramaq. açıb yırtmaq. qazımaq.
tərmək dərmək. tarmaq. dizmək. düzmək. toplamaq. devĢirmək.
yığmaq. cəmləmək.
tərnə (< tər + nə: nən > nanka: çörək) tər, yavanlı nə, nən,
yemək.
tərnək dərnək. 1. toplanma. cəmiyyət. toy. yığva. toplanma.
cəmiyyət. toy. yığva. zırna davul ilə bir yığva oyunu. 1.
zırna davul ilə bir yığva oyunu.
tərpən bir qımıltı. göz qıpımı. - bir tərpəndə vurub yıxdı. -
tərpəncə ara verin: bir balaca fasilə verin.
tərs əğri. geçməz. qəlb. əkĢi. əksi. zidd. uğursuz. mənhus. iyi
getməyən. əqit. əkit. əqti. əgti. ətacı. acı.
- (# üz: nərsənin doğru üzü: uvand. uvat.). - bu qumaĢın üzü
tərsi bəlli deyil.
- əkti söz.
- əksi iĢ. - əkşi durumda. - əkşi görüĢlər.
- tərs gəlmək: qarĢı durmaq. muxalifət göstərmək.
- bösbütün tərs, zidd, mübayin: daban dabana.
- quş tərsini buraqmaq: sağnqmaq. çıqramaq. - quş
kübrəsi, tərsi: sağı.
- quş kübrəsi, tərsi: sağı.
- quş tərsi: quş kübrəsi: sanq. sanğ.
- geçməz aqça.
tərsə qarĢı. muqabil. - tərsəindən ged. - tərsinə çıxmaq: qarĢına
çıxmaq.
tərsən tərsin. mədəni. qeyri mədini.
tərsin tərsən.mədəni. qeyri mədini.
tərsləmək pisləmək. sıçmaq.
tərsləmə paylama. azarlama. tobix.
tərslik əkĢilik. əksilik. turĢluq. sərtlik. pis xuyluq. sərtlik. ətacılıq.
tərtibləmək qurmaq. yerləĢtirmək. hazırlamaq. - ordu qurmaq. - qazan
qurmaq. - yığva qurmaq. - duzaq qurmaq.
tərviş - başına qara sarıq bağlayan dərviş qollarından: qara baĢ.
tərya dərya. dərə. çağ çağ axan durqun, axıb həm duran
böyük suya denir. doğrudan doğruya dənizə tökülən suya
ırmaq söylənir. bir ırmağa töküləninə çay, çaydan kiçiqinə su,
üzən söylənir.
tərya dərya. dərə. ırmaq. çay. su. oz.- bu ölkənin suları çoxdur.
tərzi dərzi. quĢaqçı. gürĢaqçı. qurĢaqçı.
tərzilik dərzilik. pəxlə (< bağ). tikiĢ.
təs dəs. dəsd. qoĢu. takım.- takım yapmaq: nərsənin dəsdin,
setin, bütün biçimin iĢləmək. - takım açmaq: yanqın
tulumbasın iticə qoĢdurmaq. - ayaq takımı: ayaq qoĢu. -
onbaşı takımı: onbaĢı ilə yanındaolan on kiĢi. - bir takım
ciyər: ağ ciyərlə qara ciyər birlikdə. bir dəs ciyər. - bir takım:
bir para. bir bölük. bir qism. bir zümrə. bir sinif, sınıb. bə'zi. bir
miqdar.
təsadüf sataĢ. toxuĢ. çaqquĢ. çaquĢ. taxuĢ. sancıĢ.
təsd dəsd. qoĢu. taxım. qapama. - qapama çıxmaq: xələt
vermək. - qapama baha: paltar parası, bahası. paltar dəğəri,
çalıĢı, dəğiĢi, bədəli.- on qapama paltarım var.
- nərsənin dəsdin, setin, bütün biçimin işləmək: takım
yapmaq.
təsd qoĢu. qat. takım. set. - bir qat geyim. - bir qat istikan.
təsdə dəsdə. balçaq. sap. qəbzə. boyunka. tutamaq. sap. orum.
örum. hörüm. urum. kəsim. alay. kiltə. kitlə. dəmət. çoq.
çuq. cuxə. (< tuq. cuq. ciq). quruh.- bir örüm ot: bi örum
ot. bir oraqta biçilən ot.
- qılıc balcası: qılıc sapı.
təsmə həlqə. bağ. kəskük. qulladə. tuq.
təsmək tazıqmaq. tasamaq. ürkmək. qaçmaq.
təstək dəstək. götürgüc. tayaq. dayaq. paya. qapı arxasına,
duvara dayanan gügər ( güclədən). yolağuka. yoluğu.
yoluq. dayaq. - qapı dayağı.
təstəkləmək dəsdəkləmək. tayaqlamaq. dayaqlamaq. arxalamaq.
təqviyət edmək. - qapını arxadan dayaqla. - bu dərmanları
yeyib, güclü yemələrlə dayaqlanın. - ordunu dayaqlamaq. -
ölkə iqtisadın dayaqlamaq.
təsti çanaq. ulmaka. ulmak. olma. çömlək.
təşkabab - tas kababı: kiçik kəsilmiĢ ətdən yapılan kabab.
tətə - böyük dədə: atabəy. - buda bizim atabəyimizdi.
tətəng - qalın dəgəng, dəğənək: sopa.
tətənq - sancı dəgəngi: sancı dəyənəyi: atın sancısına iyi gəldiyi
sapı düzəldilir.
təvam dəvam. duru. duruĢ. idman. adət. ardara. tətabö'. sürək.
qərar.- elə bu sürəkdə gedin. - sürətin sürəki: itiliyin qərarı.
- dəvam edmək: sürmə. tutmaq. - sözünü tutmaq.
- dəvamın tutan: sırtıq: sırtın tutan.
- iĢlərin duru pozuldu.
- iĢi baĢlamaq birdir, durusu mindir.
- davam edən: sürən. sürün. davamlı.
- davam edmək: dikiĢ tuddurmaq. sübat tapmaq.
- dəvam edmək.bulunmaq. turmaq. durmaq. qalmaq.
sürmək. sürmək. qalmaq.- on il öylə qaldı.- siz orda
durursuzmu. - aĢçız genə sizdə durur. - kitabların məndə
durur. - dünya durduqca. - at durdu. - sözünd durmaq.
təvamlı dəvamlı bərqərar. sürəkli. durur. sürən. tayanıqlı.
dayanıqlı. sürər. sürəkli.
təvamsız dəvamsız. savan. keçən. qalmaz. müvəqqət. bibəqa.
fani. sürməz. sürəksiz.
təvə - dəvə dağarcığ: quduz dəvənin dili altında sarqan kisə.
- dəvə dırnağı: bitgi adı.
- dəvə dolu: iri dolu. (# ləpə dolu: incə dolu).
- iki yaşında dəvə yavrısı: törün. torun. {1. < törəmək. 2. <
turum ( < durmaq: edmək.)}.
- dəvə dabanı: 1. açıq, iri addım. 2. bitgi adı.
- bir yaşılı dəvə balası: yelək. yələk.
- dəvə balası: boduq. - dəvə bağırdan: daĢlıq yoxuĢ. -
dəvə döĢlü: döĢləri ĢiĢik, qarınsız. - dəvə tüki: karıĢnı,
qəveyi boya. - dəvə tumar: ayaq üstü, baxımsız
diqqətsiz göri iĢ.
- dəvə bağırdan: çamurlu yoxuĢ yer.
- dəvə ayqırı: buğur. buxur. poğur.
- dəvə tikəni: sınçqanka.
- dişi dəvə: inğən. inğan.
- dəvə balası: köĢək. küçək.
- dəvədə qulaq: çox kiçik bir nə.
- dəvəyə vurulan kiçik palan: qavut. havut.
təvələmək dəvələmək. qubbalamaq. yekətmək. - həbbəni
qubbalamaq: ləpəni dəvələmək.
təvəran dəvəran. girdə. dönmə.
təvərək dəvərək. ağzı yayvan qab.
təvgənə həmiĢə. hər vax. hər zaman.
təvlə tövlə. tavla. 1. yan yana, arxa arxaya olanların yığını.
mal saxlamaz.
təvləmək tavlamaq. tovlamaq. tövləmək. dolamaq. ip bağlayıb
dolandırmaq. alqatmaq. aldatmaq.
təvşirmə dəvşirmə. 1. toplama. yığma. cəmləmə. dərmə. toplama.
cəm. təhĢid. iqtaf. - para devşirmə. - Ģəritdən paltarları
deşirmə. - üzüm devşirmə. - kitab devşirmə: kitab
bağlamaq. 2. qatlama. sarma. burma. - bu qalını
devşirməli. 3. qatlama. bükmə. qat qat edmə.- qatlama
yeri: bükmə yeri. qırım.
təyənq - sancı dəyənəyi: sancı dəgəngi: atın sancısına iyi gəldiyi
sapı düzəldilir.
təyər dəyər. 1. kəməl. qədir. qiymət. baha'. - bunun kəməli nə?:
qiməti nə?. - kəməli beĢ para edməz. 2. yalqı. təkər.
təkərlək.
təyərləmək bulğamaq. türləmək. yaraklamaq.
təyərsiz dəyərsiz. kəkiz. kənğiz. kəniz.qiymətsiz. kəməlsiz.
qədirsiz. qiymətsiz. bahasiz. savan. qiymətsiz.
təyitilmək ağıllanmaq. zəkiləĢmək.
təyləsən < talasan. sarıqın sallanan ucu.
təyrələmək dəyrələmək. təgirləmək. idarə edmək. uclamaq.
tuclamaq. tuĢlamaq.
təyyus dəyyus. kərsələ. pezəvəng. qaltaban. namussuz.
Ģərəfsiz. quduĢ. xuduĢ. pezəvəng. qurumsaq. qaltaban.
pezəvəng.
təyyusluq dəyyusluq. kərətəlik. qaltabanlıq. pezəvənglik.
namussuzluq.
təzə körpə. qatlaĢmamıĢ.
təzgah dəzgah. dolanan, dönər çarx, ki quyudan su almağa
yarar. çığrıq. dilab. dolab. sağız. sağya. dilab. dolab.
təzrə tezər. tazar. tazra. tez. tezəlik. tələsik.
tib dib 1. nərsənin ən dərin, aĢağı yeri, altı. tək. göt. tənəl.
kök. - dənizin dibi: dənizin təki. - duarın dibi. ağacı dibindən
kəsmək. 2. nərsənin dıĢardan aĢağıya gələn üzi.
təncərənin, bardağın dibi. 3. nərsənin ən arxa, ən geri
yanı. - evin dibində. 4. əsl. əsas. 5. dib. damənfars.
taman. (< təmən. təbən). aĢağ. asraka. alt. ətək.
- dibinə darı əkmək: nərsəni kökləmək. təhqiq edmək.
nərsənin dibin, təkin çıxartmaq.
- dib tutmaq. gəzlənmək. qazmaqlanmaq.
- dibə durmaq: dibə çökmək. turulmaq. durulmaq (<
durmaq).
- dibli iğnə: götdü iğnə: toplu iğnə.
- dırnağə dibində: nəğdən. peĢin.
- dibin çıxarmaq: nə var nə yoxunu aranıb eĢinib alıb
vermək. qazınmaq. kökdən incələmək. arayıĢ aparmaq.
- dib tutdurmaq: gəzlətmək. qazmaqlandırmaq.
- dibinə darı əkmək: ələmək. ələkləmək- incə ələmək.
- qazan dibi: 1. qazmaq. sonbeĢik. 1. uĢaların ən kiçiyi.
- dib diş: ən geridəki acı (azı) diĢ.
tibaçə dibaçə. < dibçə. pitiyin kök, ilkin səyfələrinin bəzəkli
biçgiləri, sayfaları. kitabın ilkin yazısısı, dib, kök, əsl
yazısı.
tibcək dibcək. 1. dibcik. hər nəyin qalın kündəli olan dibi,
dibçəyi, altı. - tüfəngin dibcəyi. 2. tübəz. tübzə. köklü
otlar. çuğundur, sarı kök kimi göy gövərəntilər ki kökləri.
yeyilir.
tibcik dibcik. dibcək. hər nəyin qalın kündəli olan dibi, dibçəyi,
altı. - tüfəngin dibcəyi.
tibçə dibçə. > dibaçə. pitiyin kök, ilkin səyfələrinin bəzəkli
biçgiləri, sayfaları. kitabın ilkin yazısısı, dib, kök, əsl
yazısı.
tibək dibək. 1. böyük diblik. böyük kovang (həvəh). həvəng <
kovang. soxqu. soxu. soqu. soxu. soxqu. həvəng. qar
keçəsi. təpmə keçə. təpib döğərək yapılan qalın keçə.
2. çuğun (< kovun). kovaz. kovazan. cuvazan. həvəng.
tıb tıb tıpır. təpiĢ. tapıĢ. damlama, yumĢaqca ayaq səsi. -
tıb tıb dalayır. - cocuq tıb tıb təti pati elir. - cocuq kiçik
ayaqları ilə tıpış tıpış yeriməyə baĢladı. - dovĢan qarın
üzərində tıpır tıpır yeriyirdi. - ürəyim tıp tıp edib, əsirdi.
tibləmək dibləmək. peyləmək. sonğlamaq. sonlamaq. izləmək. -
nərsəni dibləmək: dibin çıxartmaq.
tibsiz dibsiz. 1. yalan. əsilsiz. baĢsız. əsassız. 1. sübatsız.
davamsız.
tidin didin. çalıĢ. didiĢ. sə'y. cəhd.
tidinmək didinmək. çalıĢmaq. sə'y edmək.
tidirginmək didirginmək. olduğu yerdə gərginmək, darıxmaq, dinc
olmamaq, narahat olmaq. qaĢınmaq. - didirgin olmaq:
salsurmaq. sərsəri olmaq. - didirgin didirgin çalıĢmaq:
durmadan çalıĢmaq. - o kimsəyə aman dirdirməz: kimsəni
din bıraqmaz.
tidiş didiş. didin. çalıĢ. sə'y. cəhd.
tidişmək didişmək. savaĢmaq. yoluĢmaq. - nə didişirsiz. - quĢlar
didişirlər.
tıfaq tufağ. dam duvar.
tiftih büküm. qəzil. yolıçka. yovlıç. yulıç. geçi qıllarrnın
diplərində bulunan yumuĢaq incə yün. yolıç ka: yovlıç.
yulıç. geçi qıllarrnın diplərində bulunan yumuĢaq incə
yün.
- tiftik keçisi: yumĢaq, parlaq qıllı geçi.
tiğəfars (< dik). hər nəyin kəsin, iti yeri.
tıxanmamış açıq. pozuqmayan. iĢlək
tıkanmaq tıkanmaq sınqamaq. sınmaq.
tikdirmək dikdirmək. durdurmaq. iqamə etdirmək. kəsinmək.
kəndinə paltar yapdırmaq. - daĢı daĢ üsdə tikdirmək. - ev
tikdirmək. - sancaq (ələm) tikdirmək.
tikə dikə. 1. (> tikyə. təkyə: tikilən, sığınan yer). tapnağ.
ibadətgah. 2. dik. qıvrıq olmayan. düz yaxa. 3. qırqındı.
qırpıntı. kəsinti.- dırnaq kəsintisi. 4. təpə. yoxuĢ. yüksək
yer.
tikən dikən. əngəl. mane'. hayil. - tikənli kitrə ağaccığı:
tüĢürqün. tüĢqünka.
- qara tikən: bitgi çeĢiti.
tikəni - dəvə tikəni: sınçqanka.
tikici yamaçı.
tikili dikili. abad. - bir dikili ağacı yoxdur: heç bir mülkə yiyə
degil. - dikilidaş: abidə.
tikim dikiĢ. xəyyatlıq. - tikiĢlə keçinmək.
tikiş dikiş. 1. tikim. xəyyatlıq. - tikişlə keçinmək. 2. tikiləcək
nərsə. - dikiĢim vardır. 3. iliĢik. rabitə. əlaqə. - dünyadan
qırmıĢ tikiĢsiz yaĢamaq.
- dikiş tuddurmaq: 1. iliĢmək. 2. davam edmək. sübat
tapmaq.
tikişçi sənətkar. əl iĢi görən. sənətkar. - işçi qız.
tikişçilik iĢçilik. sənətkarlıq.
tiklənmək diklənmək. tavranmaq. davranmaq. tovranmaq. ayağa
qalxmaq. ayağa sıçramaq. durmaq.
tikmək dikmək. 1. dikəmək. qaldırmaq. - iki qədəh dikəduq. 2.
sancmaq. saplamaq. taxmaq. soxmaq. batırmaq.-
arabanı çamura saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. - sancağı
sapla. - əlimə iğnə sapladı.
tikməkə naxıĢlı:
tiksinmə diksinmə. silki. titriĢ. titiĢ. sıçraĢ.
tiksinmək diksinmək. səqmək. çaĢmaq. çəkinmək. ikrah edmək.
yernəmək. yerinmək. iqrənmək. - xəstələnib tüm
yeməklərdən tiksinir.
tiq dik. 1. - dik ağac. di duvar. 2. bərk sarp. - dik qaya. - dik
yoxuĢ. 3. iti. sərt. yüksək. bərk. - dik səs. 4. tünd. - dik
qılıqlı: dik xuylu. - dik söyləmək. 5. aĢağıdan yuqarıya. -
qılların dikinə: baĢı yuxarı. - dikinə qırxmaq. 6. sıxı.
dümbələm düz. - dik dik baxmaq. 7. aĢağıdan uxar
qalxmıĢ nərsə. əmudi. - dik ağac. di duvar. 8. bərk dik.
yalçın. sal. qayar. düz.- yalçın qaya.
9. dikə. qıvrıq olmayan. düz yaxa. 10. turuq. duruq.
təpə. ĢiĢik. qalaq.
- dik, qarşı durmaq: dirənmək. müxalifət edmək.
- dikə davranmaq: qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq.
igitlənmək. ürəklənmək. qalxunmaq. azmaq. qızmaq.
- dik gəlmək: qarĢı durmaq. muxalifət edmək.
- dikinə: diki dikinə: tərinə. əksinə.
tıq hər nəyin bölünmüĢ, kiçik tikəsi.
tiq tiğfars. (< dik). 1. dik bayır. yura. yoxuĢ. çox hündür yer.
uca. hər nəyin ucu, yüksək yeri. 2. (> tiğə). hər nəyin
kəsin, iti yeri. 3. yal. yalım. yalav. odun, ıĢığın yalımı,
Ģu'ası. 4. donuq. donmuĢ. balta. qat. uru. qalxıq. 5. hər
nəyin ən dibində, toxunan, tikilən, qalın, qat, bölüm. 6.
qat. yan. payqah. - sizin tikizdə. - mənim tikimdə bu sözlər
keçə bilməz.
- quyruğu uru: uru quyruğ. əğərəb.
- dik olmayıb alçaq yer: düĢük. döĢək. açal. açıl. açıq.
- dikə olmayan: yanğılınc. yenğilinc. gücsüz. quvvətsiz. zəif.
miskin.
- dik gəlmək: baĢınmaq. öngərmək. qarĢı durmaq. - bərk
dik: sarp. - dikqafa: inad. tərsin. tərsən.
- qat dur. - hava soyuqdan qat kəsilmiş.
- dikbaşlı olmaq: yufqatmaq. yufqadmaq. yuvqalanmaq.
yozlaĢmaq.
tıqa! xəfə!. qapa!.
tıqac tıxac. (tıxmağa yarar nərsə). təpək (təpməyə yarar). bağlac
(bağlamağa yarar). nərsənin ağız boĢluğun təpməyə,
bağlamağa yarar nərsə. çağında iĢkəncə üçün
yazıqların (mücrimlərin) ağzına basılan tıxac.
tıqac tıxac. ixtinaq.
tıqacaq tıxacaq. küpək. kauçu. pəmbəçub.
tıqacaq tıkacaq. təpə. təpəcək. təpəcik. - təpə burğusi: bütri, ĢüĢə
tixacağın çıxaracaq burqu. - təpəyi atmaq: patlamaq.
tıqalı tıqanıq. tıqanmıĢ. qapanıq. iĢləməz. məsdud. - tıqanıq
yol. - tıqanıq - tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı. - tıqanıq ağız.
tıqamaq qarturmaq. qardırmaq.
tiqan tikan. yaran. qaraq.
tıqanıq tıkalı. tıqanmıĢ. qapanıq. iĢləməz. məsdud. - tıqanıq yol.
- tıqanıq - tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı. - tıqanıq ağız.
tıqanış tıxanış. turğunluq. durğunluq. tutqunluq. insidad.
tıqanma tıxanma. durğunluq. tutqun. insidad. - yolların tutqunu. -
su yolu tutqunu.
tıqanmış tıqanıq. qapanıq. iĢləməz. məsdud. tıyıq. tutqun .
məsdud. turğun. durğun. tutqun . ruhsuz. təpiĢsiz.
hərəkətsiz. boğuq. sakin. rakid. - durğun su. - durğun
hava. alıĢ veriĢin turğunu. havanın tutqunu.
- tutqun su yolu.
- tıqanıq yol. - tıqanıq - tıqanıq iĢ. - tıqanıq borı. - tıqanıq
ağız.
tıqatmaq tıkatmaq. qapatmaq. bükətmək. kəsdirtmək. durdurmaq.
tiqə tikə. (tıkılmış, tıxınmış, tikilmiş, bükülmüĢ nərsə). 1. tikə
burun. uc. quĢə. baqa. bağa. boq'əərəb. (< boq. baq).
boqa. qətə. bal. parça. - qaranın dənizə girmiĢ bir ucu. -
tikə parça: paçavra. aĢpazxana yağlığı, dəsmalı. 2. tö'mə.
luqma. - tovĢan aslana bir tikədir. - əcələ tikə oldu. (öz
üzərinə yuvarlanmıĢ, tikişmiş, tıkılmış kimi görünən). 3. -
tikə tikə: tik tik (dik dik) dam dam, ayrı ayrı, bölük bölük
olmuĢ nərsə.
tiqəltmək dikəltmək. tovrandırmaq. tavrandırmaq. durdurmaq.
ayaqa qaldırmaq.
tiqəmək tikəmək. dikmək. qaldırmaq. - iki qədəh dikəduq.
tiqən tikən. tıkın. tıkız.
- tikən çeşiti: qalqıyan otu. qalqııyan. qulğan.
- tikən tutu: bögürtlən yemiĢi.
tiqəş - dikəş: kəllaĢ. qallaĢ. qalac. dikəbaĢ.
tiqətmək dikətmək. düzəlmək. qayırmaq. bərkitmək. qayim
qoymaq.
tıqı tıxı. tıku. tıkılmıĢ, birbirinə keçmiĢ, burĢuq, qarĢıq nərsə.
- tıxı saçlar. - tıxı sap.
tıqıq tıxıq. bağlı. tutuq. məsdud. - tutuq yol.
tıqıqlıq tıxıqlıq. bağlılıq. tutuqluq. məsdudluk.
tıqılğan tıxılğan. yasırın. yasırılğan. gizli. məxfi.
tıqılmaq soxlaĢmaq. araya girmək.
tiqilmiş tikilmiş. tikiĢ. balat. balıt. qalat. kəsit. kəsilmiĢ. qayim.
tıqın 1. tığın. avcuman (< av. ev). top. toplu. yığın (< yığıqın).
eldar (< eldər). idarəli. 2. tıkın. tıkız. tikən.
tiqin tikin. əkrin (< əkilmiş. tikilmiĢ) taxıq. yaxıĢıq. yapıĢıq.
qovuĢuq.
tıqınmaq tıxınmaq. ağınmaq. dolunmaq. bikinmək. nərsəni tələsik
içinə basmaq, yemək.
tıqır tıqır tıqır. tıqır tuqur. (tıq tıq). { "taqır" quru səsin qalının,
yoğunun yansıdır, "tıqır" quru səsin incəsin yansıdır}. qarın
ayağ altında əzilməsindən çıxan quru, incə, qırıc
səsinin yansıması. xıĢıltı. xıĢırtı.
- qələmi kağıza bərk basmasan tıqır tıqır edməz.
- qardunların tıqır tıqırı yatmağa qoymadı.
- quru parça sürtülərək tıqır tıqır, xışır xışır edir.
- buzun, qarın üstündən tıqır tıqır yeriyirdi.
- taqır taqır bir at keçdiyini eĢitdim.
- bazardan keçəndə, dəmirçilərin taqu tuqru eĢitilirdi.
- taqır taqır danıĢır: boĢ boĢ qonuĢur.
- sizin sözləriz tam taqır: həp boĢ. bezsiz sözdür.
tiqiş tikiş. 1. pəxlə (< bağ). dərzilik. 2. tikilmiĢ. balat. balıt.
qalat. kəsit. kəsilmiĢ. qayim.
tıqışdırmaq tıxışdırmaq. sıxıĢdırmaq. soqıĢdırmaq.- buxcanı dolaba
soxuşdurdum.
tıqışmaq soxuĢmaq. dar bir yerə, baĢqaları arasına girmək.
tiqiz diqiz. tıkız. iti. qıvraq.
tıqız tıkız. 1. dikiz. iti. qıvraq. 2. {öz üzərinə yuvarlanmıĢ,
tikişmiş, tıkılmış kimi görünən (yuvarlaq, uzunsov, baĢqa
biçiklərdə)}. dənə. tuxum. - alma, üzüm tıkızı. 3. tıkın.
tikən. 4. çox qalın, tıqnaz. bərk sıxı, qatı doldurulmuĢ. -
tıqız dolma.
tıq "taq" səsinin incə səslənməsini yansıtır. - tıq tıq qapıya çaldı.
tıqmaq 1. tıymaq. abamaq. ablamaq. avamaq. avlamaq.
qapamaq. yapamaq. yasaqlamaq. mən' edmək. 2.
tıxmaq. ağıtmaq. doldurmaq. bikitmək. 3. dar bir yerə
soxmaq. - tustağa tıqmaq. - dəliyə tıxmaq. 4. itərək,
basaraq soxmaq. - yunu yastığa, balıĢa tıxmaq.
tıqmas (< tıqmaq). meĢə. cəngəl.
tiqmək tikmək. asmaq. taxmaq. iliĢdirmək. rəbt edmək. qoymaq.
- tutunu (pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. - köynəyə
düymə tax.
- büküb tikmək: aĢıtmaq. aĢlamaq.
tıqnaz ətinə dolğun. pısırıq. toplu. - qısa boylu, tıqnaz, topac
olan: top topuz.
tiqrar tikrar. qatlam. təkərləmə.
tiqrarlaşmaq tikrarlaşmaq. təkərləĢmək. qatlaĢmaq.
tıqraz (qr < met > rq) tırqaz. (< tıqmaq). qapı dalına vurulan
odun, dəmir sürgü. - qapıya tırqazı sürmək.
tiqsinmə iğrəncilik. iğrənmə. ikrah. istikrah. məkruhiyyət.
tiqsinmək tiksinmək. yermək. yərmək. bəğənməmək.
xoĢlanmamaq. iğrənmək. çəkinmək. - aş yermək: boylu
qadının yeməyi bəğəməyib, qıvır zıvıra yerikləməsi.
tıqsırık - öksürüklü tıksırıklı: ağar düĢər. qalxar enər. mərizül hal.
tıqsırıq ağzı qapalı, yavaĢca asqırıq. - asqırıq tıqsırıq.
tıqsırmaq 1. ağzı qapalı, yavaĢca asqırmaq. - asqırıb tıqsırıb. 2.
tısqırmaq. tüskürmək. geri püskürmək. dəf' edmək.
tıqu tıku. tıxı. tıkılmıĢ, birbirinə keçmiĢ, burĢuq, qarĢıq nərsə.
- tıxı saçlar. - tıxı sap.
tiqyə tikyə. təkyə (< tikə: tikilən, sığınan yer).
til 1. aracların, yaxud nərsədə olan yassı, uzunca, çoxun
oynar bölümləri. - balaban dili. - tərazı dili. - haçar dili. 2.
dənizlərin içinə uzanan uzun, qumlıq, üsti düz, alçaq
olan qara (qarrə. topraq) bölümü. {dağlıq, daĢlıq olanına
"burun" söylənir}. 3. qeybət. məzəmmət. - tanrı sənin
dilindən qorusun. 4. yalım. ağız. tirə. kəsərlərin kəsən
ağzı. - qılıncın yalımı.
- sığırın dil altı: qurbağacıq. qırpma.
- birini dilə gətirmək: qarĢı durmağına, qarĢı söylənməsinə
nədən vermək.
- dil altında çıxan şiş: qurbağacıq.
- dil durmaq: dinməmək. dilin tutmaq. söyləməmək. sikut
edmək. - onun dili durmaz.
- dil düğünü: dil döğməsi: kəkəmə.
- quş dili: anlaĢılmaz dil.
- dil burar: kəkrə. acımtıraq əkĢi.
- dil burma: kəkrəlik. dil burma. acılıq. sərtlik. əkĢilik.
- dil burmaq: əkrətmək. kəsitmək. gəsitmək. - turĢ heyva
dilimi burur.
- türk dilində: türkcə. türk söyləyində.
- ağzı var dili yox: danıĢmaz. səsi çıxmaz. utancaq. məcub.
- idirnə dili: idirnə Ģəhrində, baĢlıca (əsasə) piĢirilən dil
basdırması.
- dil ucunda olmaq: söyləyək kimi olub, amma yadına
düĢməmək. dilindən qaçınmaq. - dilimin ucundadır ha !
gəlki yadıma düĢmür.
- dil altı: qurbağacıq. toyuq xəstəliklərindən bir.
- dil uzatmaq: dil uzuluq edmək. ölçüsün çaĢmaq.
- dili uzun: ədəbsiz.
- dil oğlanı: dilmanc.
- dil bağlamaq: susdurmaq. məskut etdirmək.
- dil balığı: yassı balığ çeĢiti.
- dil çıxarmaq: dil burmaq: ələ salmaq. məsxərə edmək.
- dil pəniri: uzun parçalı təzə penir çeĢiti.
- dil tutmaq: düĢmanın əhvalın (dilin) söylətəcək bulun (əsir)
tutmaq.
- dilini tutmaq: dilin saxlamq.
- dillərə düşmək: dillərdə gəzmək: pisliyə adlanmaq.
- sığır dili: uzun yapralı bir bitgi.
- quş dili: bir neçə kiĢi arasında qurulmuĢ olan, baĢqaları
tərəfindən anlaĢılmaz olan dil.
- dilini kəsmək: susmaq.
- dilə gəlmək: 1. dillərə düĢmək: dillərdə gəzmək. 2.
dillənmək.
- kiçik dil: dilçək.
- yabancı dildə qonuşmaq: dilləĢmək.
tilab dilab. tolab. dolab. 1. sağız. sağya. dolanan, dönər çarx,
ki quyudan su almağa yarar. dəzgah. çığrıq. 2. iĢqab.
nərsə doldurmaq, qoymaq üçün, duvar oyuğunda,
yaxud ayrıca yapılmıĢ, qəfəsəli, qanatlı qapılı olan içək
yer. - dolabda saxlamaq. - dolaba qoymaq. - aĢıq (aĢlıq)
dolabı. - geyim dolabı. 3. iĢlərin dolandırması. idarə.
sazıman. - ticarət dolabın aparmaq, çevirmək: ticarət iĢlərin
aparan. - kim dolabın baĢındadır. - dolab baĢın dəğiĢdilər. -
dolabı pozuldu. - dolbı dalandırmaq. - su dolabı: su idarəsi.
- toq dolabı: bərq idarəsi. - kimlik dolabı: sicil əhval idarəsi.
4. hücrə. hicrə. qapalı qapılı çarĢıda olan tükan. qızıl
bazarında (bəcistanda) bir dolabı var. 5. kələk. aldaq.
qurqu. hilə. dəsisə. - öz dolbın çevirməkdən baĢqa iĢ
bilmir. - buna bir dolab düĢünməli. - dolabın açmaq: kələyin
dağıtmaq. - fələyin dolbı. - dolab qurmaq: kələk gəlmək. 6.
meĢə dirəklərinin bir kiçik çeĢiti. - qoĢa dolab. - tək dolab.
7. qarman. qolun, qulağın burmaqla, qurmaqla çalınan
çalqı qutusu. - dolab çivisi: orta oxu.
tilcik dilcik. burancık. kilidin dili.
tilək dilək. diləmə. sunu. ərz. arzu. aruz. istəmə. istəm.
arama. tələb. niyyət. - diləksiz ( niyyətsiz) tutlan oruc,
sayılmaz.
- ərz o tələb: vermə alma.
tiləkli diləkli. diləyən. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı.
istəyən. istəkli. arayan. tələbkar.
tiləmə diləmə. dilək. arzu. aruz. istəmə. istəm. arama. tələb. -
ərz o tələb: vermə alma.
tiləmək diləmək. dilləmək. yalamaq. silmək sürmək.
tilənc dilənc. 1. arzu. istək. 2. ehtiyaz.
tilənçi dilənçi. möhtac.
tiləyən diləyən. diləkli. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı.
istəyən. istəkli. arayan. tələbkar.
tilim dilim. telim. delim. deyləm. uzunlğuna kəsilmiĢ parça.
tilir dilir. dəlir. igit. casuq.
tilirinə dilirinə. casuquna. dəlirinə. igitinə. igityana.
tilqatmaq talqıtmaq. çarpıq yapmaq. nərsənin arasına dil, dal
soxmaq. iĢi qeciktirmək. yüklə ip arasına ağac parçası
qoyaraq yükü düzəltmək üçün büküb, sıxmaq.
tıllaq dıllaq. dalaq. qadınları qıç arasında, dal dal olmuĢ ət
parçası.
tilləmək dilləmək. diləmək. yalamaq. silmək. sürmək. dilimləmək.
dilim dilimləmək. dilimlərə ayırmaq.
tillənmək dillənmək. söylənmək. dilə gəlmək. - bir yaĢ yarımında o
qədər dillənmək !.
tilləşmək dilləşmək. danıĢmaq. sözləĢmək. söz güləĢdirmək.
yabancı dildə qonuĢmaq. danıĢmaq. qoxuĢmaq.
iyləĢmək. tanıĢmaq. bilgiĢmək.
tilmanc - elçilikdə dilmanc yardımcısı: qapı oğlanı:
tilu' < daluğ. ağarma. dan. sökən. Ģəfəq. fəcr.
tim takım. quruh. hey'ət. kumpani. - takımıca: takımınca:
heyəti ilə. həp birlikdə. kamilən. həpisi. təmamən. olduğu
kimi. məcmuən. - onlar takımı ilə gəldilər. - bu takım
qonaqlığa yerimiz olmaz. - av takımımı göndərin. - onun
takımı: onun adamları. - sokaq takımı: çüçə adamı. aĢağ el.
- siz öz takımınızla gedin, məndə özümküynən. - evi yıxıq,
takımı pozuq.
- idim. - söylədim: söylədi idim. - vardım: vardı idim.
tımarlamq tumarlamq. qaĢarlamaq. qaĢamaq.
timdə dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. göz qıpımıda. qaĢla
göz arasnda.
timdik dimdik. qaqa. quĢ burnu.
- qaqaları, dimdikləri ilə, bitləşmək: tumuĢmq. birbirinin
timdikləmək dimdikləmək. gəgələmək. qaqalamaq.- xoruzlar
gəgələmiş: qaqalamıĢ.
timdikləyən dimdikləyən. qağan. qağalayan. - ağac qağan: ağac
dələn. ağacların qabuğun dimdikləyən, qarğada kiçik bir quĢ.
timək dəmək.
tımırıq tırmıq. dımırıq ( < dırnaq). 1. kiçik çəngəl. çəngəl
biçimində iliĢəcək ayqıt. qartuq. qırtuq. kiçik sürgü. 2.
neçə dəmir qazığı, çəngəli olub, əkin araclarından
daraq çeĢiti. tarlada sapanla qazılmıĢ toprağı ufalatmaq
üçün heyvanla sürülür. 3. dırnaqın yırtı qoyduğu iz. -
tırmıq yarası. - piĢik tırmıqı. 4. zənciri qırılıb dənizdə itmiĢ
nərsəni aramaqda iĢlənən dörd çatallı çəngəl. - tımıq
edmək: bu dəmirlə darayıb aramaq.
tın iç səs. ağır, kəsgin, sürəkli səs. - tın tın ötür: içdən ötür.
- tınlamaq: tın tın edmək.
- tın edmək: tınlamaq. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. çınlamaq.
təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına
vurunca bir uzunca tınladı.
tin tınqa. tınıq. ruh.
tinc dinc. dənğ. dinğ. uslı. uslu. ıslı. rahat. sikun. gənğ.
gənğ. genğ. gen. gən. fərah. yorulmamıĢ. güclü.
quvvətli. - yaĢlanmıĢsada, dinc kiĢidir. - bir dinc at arayım. -
gen bir yaĢam sürür. - onun durumu çox gendir. - geniş
könülli: qəmsiz. qeydsiz. - dinc buraxmamaq: dəxalət
edmək. sataĢmaq. təərrüz edmək.- bu iĢə sataĢma. - mənim
iĢlərimə sataĢma.
- dinc durmayan: vızıltılı. qırlı.
- dinc davranmayan: sərbəst iĢləmiyən. tutqun. - dili tutqun.
- əli tutqun.
- dinc durmaq: tək durmaz. dənğ durmaq: diĢ durmaq. rahat
durmaq. - o tək duramaz.
tincək dincək. dinlik. diĢlik. qaĢan. rahatlıq. istirahatlıq.
qərarqah. turqaq. turqa. yerlək. otraq. istirahat. - beĢ gün
oturaq aldıq.
tincəlmək dincəlmək. əğləĢmək. əkləĢmək (< ək). oturmaq.
sakinmək. yarıqqaq. sağlamlaĢmaq. qaĢanmaq.
dinlənmək. rahatlanmaq. qoymaq. rahatlanmaq.
sakinləĢmək. sakitlənmək. soluqlanmaq. nəfəs almaq.
geniĢ nəfəs almaq. rahatlanmaq. quĢaq atmaq.
soyunmaq. - xəsdə yarıqdı: dincəldi.
tincəltən dincəltən. otutu. oturtu. susqa. soka. susduran.
müsəggin. təsgin verən.
tincətmək di ncətmək. qaĢandırmaq. dinlətmək. rahatlamaq.
qoydurmaq. rahatlatmaq. sakinlətmək. sakitlətmək.
tıncıqdırmaq qıvırmaq. dartmaq. büzmək. qıvrıĢdırmaq.
tincqə dincqə. tincək. qərarqah. turqaq. turqa. yerlək.
tincsizlik dincsizlik. qaqıl. qaqğı. qayğı. sıxıntı. rahatsızlıq.
tinğdirmək dinğdirmək. durdurmaq. toxdatmaq. - yel yağmuru
dinğdirdi.
tınğıl bax > tınğır.
tınğırdatmaq tınğır mınğır gurultulu səslətmək. - cibində ki paraları
tınğırdatma.
tınğır tınğıl. tınğır mınğır. 1. sehin, saxsı, qazan, təncərə kimi
içi boĢ nərsələrin gurultu, quru səsin yansıtır. - qablama
qazan tınğır mınğır, yuvarlandı, aĢağı gurladı. 2. nəğdən
aqçanın sayılma səsin yansıtır. - paranı tınğır mınğır
verdi. - cibində ki paraları tınğır mınğır səslənirdi.
tınğırtı tınğırtı mınğırtı. içi boĢ nərsələrin gurultu, quru səsi.
tinğ dinğ. dənğ. 1. dinc. rahat. sikun. 2. düzlük. muvazinə.
tinğlik dinğlik. sikunət. sakinlik.
tinic dinic. qoyu. qərar. aramiĢ.
tınıq tınqa. tin. ruh.
tınqa tınıq. tin. ruh.
tınqadaq tınğırdaq. böyük bir gurultu ilə düĢməyin səsin yansıtır. -
tınğadaq bir nə düĢdü.
tinqə dinqə. - dinqə ayratın: çula. ayrı baĢqa. hərcür. hər rəng.
tınqıraq çınlayan. tınlayan. çınqıraq. təninli. tınlı. tənin əndaz. -
tinqmək dinğmək. turmaq. oynamamaq. qımıldanmamaq. sakin
olmaq. oturmaq. iqamət edmək. gedməmək
(iĢləməmək). kəsilmək. - yerində durmaq. - ayaqda
durmaq. - bizə gəlincə durdu. - su dura dura pozulur. -
harda durursuz. - iĢlər durdu. - yağmur durdu.
tınlama çınlama. tənin. təntin. səsin sürəkli davamlı eĢidilməsi. -
çanğın hələdə tənini gəlir.
tınlamaq çınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək. səs çıxarmaq. nəyisə
söyləmək. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. tın edmək.
təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. -
qırağına vurunca bir uzunca tınladı. - heç dinmədi.
tınlayan tınqıraq. çınqıraq. çınlayan. təninli. tınlı. tənin əndaz. -
tinləmək dinləmək. səsləmək. qulaq vermək. gizlicə izləmək.
dinləmək. güdmək. anındamaqcığa. andamaqcığa. tutmaq.
qəbul edmək. - söz tutmaq. - öğüt tutmaq.
tinlənmə dinlənmə. ortum. aram. hizur.
tinlənmək dinlənmək. 1. yoqlanmaq. yoğlanmaq. öğlənmək.
yığılmaq. çəkilmək. istirahət edmək. 2. səslənmək.
çağırmaq. söylənmək. - buradan səslənin: çağırın. - arıq
ər öğləndi: yorqun kiĢi istirahat eddi. 3. qaĢanmaq.
dincəlmək. rahatlanmaq.
tinlətmək dinlətmək. qaĢandırmaq. dincətmək. rahatlamaq. söz
keçirmək.
tınlı təninli. tənin əndaz. tınlayan. tınqıraq. çınqıraq.
çınlayan.- çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.
tinlik dinlik. dincək. diĢlik. qaĢan. rahatlıq. istirahatlıq.
tınmaq tinmək. dinmək. tınlamaq. çınlamaq. səs çıxarmaq.
nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.
tınmaz çınmaz. səssiz. səs çıxarmaz. görməməzli
eĢitməməzlikdən gələn. - tınmaz enişgə (məleykə):
susuq, yumĢaq kiĢi.
tınmaz tinmədən.
tinmə! dinmə!. - tıs!: süs!. sikut!.
tinmədən tınmaz.
tinmək dinmək. tınmaq. tınlamaq. çınlamaq. səs çıxarmaq.
nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.
tinməmək dinməmək. dil durmaq. dilin tutmaq. söyləməmək. sikut
edmək. - onun dili durmaz.
tinməz dinməz. tısıq. sikut.
tıntaqlamaq tınlamaq. tıntınlamaq. çınlamaq. tın edmək. təntinləmək.
təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca
bir uzunca tınladı.
tıntınlamaq tınlamaq. tıntaqlamaq. çınlamaq. tın edmək.
təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. -
qırağına vurunca bir uzunca tınladı.
tipi təpi. sıx yağıb, sis kiçi hər yanı qapsayan qar.
tıpır - tıpır tıpır edərək yerimək: tıpırdamaq.
tıpırdamaq 1. qımıldamaq. oynamaq. vurmaq. - ürəyim tıpırdır. 2.
tıpır tıpır edərək yerimək.
tıpırti 1. yeriməkdə tıpır tıpır çıxan ayaqqın basma səsi. 1.
qımıltı. oynama. vurqu. vurma. urma. xələcan.
tipli - dibli iğnə: toplu iğnə: göttü iğnə.
tıppıltı dıppıltı (deyinmə sözü). güggü. hində.
tıraşa yontı. yonuntu
tıraşlamaq igəĢmək. əğələmək. yontmaq. kəsmək. yonmaq.
çaldırmaq. - daĢdan heykəl çaldırdım.
tirçəliş dirçəliĢ. arıl. Ģəfa. tüzəl.
tirçəlmək dirçəlmək. düzəlmək. arımaq. arılmaq. qalxmaq.
iyiləĢmək. Ģəfa tapmaq.
tirə yalım. dil. ağız. kəsərlərin kəsən ağzı. - qılıncın yalımı.
tirəxşan dirəxşan. parıldama. yalabıq. parıldı. ıĢıldayan.
parlayan. parıldayan.- yalabıq saçlar.
tirək dirək. kərəstə (< kərmək). kəsilmiĢ ağac. (kərstə özəlliklə
yassı kəsilmiĢ kiriĢ taxdalar). situn. qoçan. dikəlmiĢ,
duralmıĢ, qalxıq, uzanmıĢ olan. hər nəyin dayaqı.
üstun. situn. hər nəyin qaldığı, dirsəlməyi üçün gərək
olan dayaq. odun. dayaq. situn . tirgə. dirgə. tirlənmiĢ.
dal. tal. uzun.
- evin dirəği: əvĢüq.
- döşəməlik uzun dirək, ağac: yollama dirək, kiriĢ.
- quru dirək: yelkənsiz olaraq, ki yelə qapılır.
- dirək kürsisi.
- uzun qalın kəsilmiş dirək. saran. sərən.
- qapı odunu.
- göyün dirəklərəi alınmış kimi: qiyamət qopdu. Ģıdırğına
yağmır yağdı.
- dal boylum.
- sıq dirək. yuxarısı bol, gen, aĢağısı dar olan.
- dirəyin, sərənin. kərəstənin yoğun aşağısı: topuq.
tirəklik dirəklik. çox dərəyi olan yer.
tirəmək dirəmək . çox dirik, sərtcə basamaq. - ayaq
dirəmək.
tirəng dirəng. oturma. otraq. məks.
tirənmək dirənmək. 1. dayanmaq. güclü davranmaq. 1. dik, qarĢı
durmaq. müxalifət edmək.
tirənti dirənti. müzahim. yaramaz. qoĢuntu. darqaĢayıt. yardaq.
tirəş tiriş. talaş. yonğa. yonulmuĢ nərsədən çıxan iri tikə :
tirətmək dirətmək. dirisəmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq.
yönətmək. - topları düĢmana dirisə. - nə mənə gözlərivi
dirisəmisən. - yel batıdan doğuya dirisəyir.
tirgə dirgə. situn. tirək.
tirgilgən dirgilgən. tərilgənka. dərilən. dirilən. dərgilgən. toplanan.
yığılan.
tırxandıl iti gedən, yelkənli kürəkli kiçik gəmi çeĢiti.
tiri diri. dirik. tirik. 1. iyi piĢməmiĢ. çiğ. - bu ət bərk diridir. -
pilavın dənələri diridir. 2. sərt. bərk. qatı. - diri söz. 3.
güclü. quvvətli. oyanıq. canlı. - diri dəliqanlıdır. 4. canlı.
tiriğ diriğ. darıq. əfsus. yazıq. - diriğ edmək: < darqınmaq.
darığlamaq. rəhm emək. asrağamaqcığa. asramaqcığa
əsigətmək. əsirgəmək. acıyıb vurmamaq. qısırqanmaq.
əsirgəmək. darıqtınmaq. qısınqanmaq. qısqanmaq:
qısqınmaq . qısdırmaq. qısmaq. qıymamaq. əsirgəmək.
sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. əsirgəmək.
əsirgənmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox
qısqanırı.
tiriğa! diriğa!. yazıq!. yazıqlar!.
tırıldı piĢiyin dırnaqlarıynan çıxardığı səs.
tirilən dirilən. tərilgənka. dərilən. dərgilgən. dirgilgən. toplanan.
yığılan.
tirilik dirilik. 1. sərtlik. bərklik. 2. dirim. canlılıq. yaĢayıĢ. həyat.
sağlıq. sağlıcaq. yaĢam. həyat. yaĢam. durmuĢ.
geçinmə. geçiniĢ. məiĢət. həyat. - güc geçinmə. - bol,
qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı.
tırıl 1. titrər. çıplaq. yalın. - yaman tırıl qaldıq. - tırıl qalan
canıva qurban. - tırılın biri tırıl: parasız olana deyilir. 2.
titrəməyin yansısı. - tırıl tırıl titrəmək.
tırıllamaq 1. titrəmək. çılpaqlanmaq. yalınmaq. zayıflamaq. - yaman
tırıllamısan. 2. parasızlaĢmaq. yoxsullaĢmaq. - nədən
belə tırılladın.
tirilmək dirilmək. 1. canlanmaq. həyata gəlmək. 1. qatılaĢmaq.
sərtləĢmək. qəvam tapmaq.
tiriltəmək diriltəmək. diriltmək. dirləmək.
tiriltmək diriltmək. 1. qatlaĢdırmaq. qatılaĢdırmaq. sərtləĢdirmək.
1. yaĢatmaq. ehya edmək. həyat vermək. 1. abadlamaq.
Ģənləndirmək.
tiriltmək diriltmək. diriltəmək. dirləmək.
tirim dirim. dirilik. yaĢayıĢ. həyat. canlılıq
tirin dirin (< dərin). əsgi. atmıq. ətiq. qədim.
tirinlik dirinlik. əsgilik. atımlıq (uzaqlığı göstərir). ətiqlik. qədimlik.
keçmiĢdən qalan. - bu Ģəhəin atımlığı. - atımlığı: qədimlığı.
- bu küplərin dəğəri atımlığındadır.
tirisə dirisə dirətmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq.
yönətmək. - topları düĢmana dirisə edmək. -
tirisəmək dirisəmək. dirətmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq.
yönətmək. - topları düĢmana dirisə. - nə mənə gözlərivi
dirisəmisən. - yel batıdan doğuya dirisəyir.
tiriş tirəş. talaş. yonğa. yonulmuĢ nərsədən çıxan iri tikə :
tirkəş tirqəĢ. Ģuluqluq. qalabalıq. sarmaĢlıq.
tırqaz (rq < met > qr) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına vurulan odun,
dəmir sürgü. - qapıya tırqazı sürmək.
tırqazlama (qr < met > rq) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına sürgü
sürmək.- qapını tırqazlayıb yatdım.
tırqazlamaq (rq < met > qr) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına sürgü
sürmək.- qapını tırqazlayıb yatdım.
tirqəş tirkəĢ. Ģuluqluq. qalabalıq. sarmaĢlıq.
tirləmək dirləmək. diriltəmək. diriltmək.
tirlənmək dirlənmək. deyirlənmək. deyinmək. boĢ boĢuna demək,
söylənmək.
tirlənmiş tirək. dal. tal. uzun.- dal boylum.
tirlik dirlik. 1. yaĢam. ömür. dirilik. sağlıcaq. sağlıq. yaĢam.
həyat. yaĢam. durmuĢ. geçinmə. geçiniĢ. məiĢət. həyat.
- güc geçinmə. - bol, qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat
əsbabı. - dirliyindən bıqmıĢ kimsələr: hayata doymuĢ
adamlar. 2. maaĢ. məiĢət. 3. keçinmə. maaĢirət. ged gəl.
birlikdə yaĢayıĢ.
tirliksiz dirliksiz. ged gəli xoĢlamayan. maaĢirəti olmayan.
tırmalamaq dırmalamaq. 1. cırmalamaq. dırnaqlamaq. dırnaqla
qazmaq. qıraĢlamaq. xıraĢlamaq. cızmaq. çizmək.
təxdiĢ edmək. çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. yırtmaq.
qazmaq. - piĢik əlimi tırmaladı. 2. yeri tırmaqla qazıb
qabartmaq. 3. qıcıqlamaq. qaĢındırmaq. təhyic edmək. -
onun sözlər baĢımı tırmlayır.
tırmamaq dırmamaq. tirmək. çəngəl salıb çəkmək.
tırmanmaq dırmanmaq. sarmaĢıq çardağa sarılmıĢ.
tırmaşmaq dırmaşmaq. dırnaqlaĢmaq. dırnaqla iliĢib asılıb yuxarı
çıxmaq.
tirmək tırmamaq. dırmamaq. çəngəl salıb çəkmək.
tırmıq tımırıq. dımırıq ( < dırnaq). 1. kiçik çəngəl. çəngəl
biçimində iliĢəcək ayqıt. 2. neçə dəmir qazığı, çəngəli
olub, əkin araclarından daraq çeĢiti. tarlada sapanla
qazılmıĢ toprağı ufalatmaq üçün heyvanla sürülür. 3.
dırnaqın yırtı qoyduğu iz. - tırmıq yarası. - piĢik tırmıqı. 4.
zənciri qırılıb dənizdə itmiĢ nərsəni aramaqda iĢlənən
dörd çatallı çəngəl. - tımıq edmək: bu dəmirlə darayıb
aramaq.
tırmıqlamaq tırmalamaq. çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. yırtmaq.
qazmaq.
tırnaq dırnaq. tuynaq. heyvan dırnağı.
- tırnaq otu: bitgi adı.
- təpədən dırnağa: baĢdan ayağa.
- çatal dırnaq: baqanaq. (keçi. qoyun. sığır)
- dırnaqın yırtı qoyduğu iz: tımırıq. tırmıq. dımırıq ( <
dırnaq). - tırmıq yarası.
- piĢik tırmıqı.
- heyvanın dırnağı aşınmağla ( yeyilməklə), ətin
daşmasından topallamaq: taĢırmaq. daĢırmaq.
- {dırnaq ilişdirmək: dırnaq taxmaq: dırnaq keçirmək}:
- başdan dırnağa: təpədən dırnağa.
- dırnaq çörəyi: üzərində dırnaq izləri bulunan çörək.
- dırnaq çəkici: dəniz yapıtlarında iĢlənən çəkic çeĢiti.
- dəmir dırnağı: ləngərin sivri ucu.
- dəvə dırnağı: bitgi adı.
- dırnağə dibində: nəğdən. peĢin.
- dırnaq sökmək: dözümsüzlük edmək.
- şeytan dırnağı: dırnağın yanından ayrılan dəri parçsı.
- qatır dırnağı: çiçək çeĢiti.
- dırnaq kəsintisi: dırnaqları kəsməkdən çıxan qırıntılar.
- dırnaq kösgisi: dənizdə iĢlənən, çəlikdən olub, qalın qıssa
kösgi.
tırnaqlamaq dırnaqlamaq. cırmalamaq. dırnaqla qazmaq.
tırmalamaq. dırmalamaq. qıraĢlamaq. xıraĢlamaq.
cızmaq. çizmək. təxdiĢ edmək. - piĢik əlimi tırmaladı.
tırnavurdu dövrə vurdu.
tırpan dərpən. ( < dərmək). böyük oraq.
- tırpan atmaq: qırıb keçmək. süpürü vermək. süpürtləmək.
acıqlı iti yeyib bitirmək. - düĢmana iyi bir tırpan atmıĢlar.
tirsək dirsək. 1. qol ilə bilək gəmiklərinin arasında olan büküm.
mirfəq. bucaq. zaviyə. bük. - yol dirsəyində gözlə. -
dirsək baĢı: dik bürgək, bucaq. gəminin altının birdən
birə yuxarı qalxan yeri. 2. ortasında bükümü olan. 3.
duvar kimi bir qalxıq yerə vurulan dayaq. - axsaq duvara
dirsək vurdular.
tirsəlmək dirsəlmək. önqünmək. onqunmaq. doğrulmaq.
tirsətmək dirsətmək. önqürtmək. onqurtmaq. düzəltmək.
toxdatmaq.
tırtıl dartıl. 1. kəpənək tuxumundan çıxan, yapraqlara
yapıĢan uzunca qurd ki açılıb toplanır, çoxlu qıllı, qısa
ayaqlı olur. - əriklərə tırtıl üĢmüĢ: düĢmüĢ, yığıĢmıĢ. 2. bu
qurdun biçimində olan naxıĢlı sırma, iĢləmə (parça.
Ģəkil). 3. nərsənin ən boyuna, zəncir kimi çizilən çiçək. -
aqça tırtılı.
- tırtıl kəsmək: diĢ diĢ kəsmək.
tirtinmək didinmək. usanmaq. bezginmək. bezikmək. bıkınmaq.
tırtır 1. Ģərab, qora, lumu suyunudan qabda qalan köçək. lığ.
leh. 2. yeməkdə diĢlərə yapıĢan köçək.
tıs qazın səsinin yansısı.
- tıs!: süs!. dinmə!. sikut!. - ortalıq tıs oldu. - tıs qalmaq.
- dış üz: səthi xarici.
tisginmək disginmək. tetsinmək. siskinmək. silkinmək. sirkinmək.
yuxudan xələcanla oyanmaq.iqrənmək. qaçınmaq.
əçkinmək. nifrət edmək.
tısıq sikut. dinməz.
tısqırmaq tıqsırmaq. tüskürmək. geri püskürmək. dəf' edmək.
tıslamaq qazın səsinin yansıtmaq.
tiş diş. tış. dış. 1. dəndənə. - darağın neçə dişi qırılmıĢ. - diĢ
çıxmaq: diĢin bitməsi. - diş çıxarmaq: diĢ çəkmək. - diş
badamı: fırıx badam. incə qabıqlı badam. - diş biləmək:
hirslənmək. yeməyə hazırlanmaq. - diş buğdayı: diĢlik.
hədik. cocuqların diĢ çıxaranda qaynadılıb açılmıĢ buğda. 2.
kərtik. kərtə. niĢan. iĢarə. çəntik. çizgi. - çıtlanın kərtəsi. -
heyvan qulağının kərtəsi. 2. dış. yad. 'için' qarĢıtı. -
açıqdan adam alınmır.
- dişlərin sırıtıb gülüşmək: yılıĢmaq.
- diş diş kəsmək: tırtıl kəsmək.
- balıq dişi ki ondan piçaq kimi ayqıtlara sap yapılır: som.
- diş badamı # daş badam: qabığı bərk badam
- diş diş, dən dən olan: tarama. darama. - darama küri:
kürinin( xavyar) diĢ diĢ duran çeĢiti.
- diş durmaq: tək durmaz. dənğ durmaq: dinc durmaq. rahat
durmaq. - o tək duramaz.
- sıçan dişi: hər nəyin qırağında olan incə, sivri oya.
- yeməkdə dişlərə yapışan köçək: tırtır.
- quzu dişi: cocuqlar çıxaran ilkin diĢ, ki yedi yaĢına dək
töküb dəğiĢir.
- dişləri qıcıqlamaq: gəmrənmək. - gəmrənib dururdu.
- gədik gədik, diş diş edmək: qədmək. kərtmək. kətmək. (<
gədik. kərdik < kər). oymaq. çəntmək. çəntmək.
- ön dişilərindən düşüyü olan kərik: gədik. - gədik həsən.
gədik paĢa.
tışar dışar. tişər. dişər. tışqar. 1. dıĢarı. iyavar. xarici. biruni. 2.
içərin qarĢıtı. mihit. - dişər dəniz: bəhri mihit. 3. tuvalet.
müstərah. xaric. - dışar çıxmaq: eĢiyə çıxmaq. əl suya
yetirmək. { dışar (dıĢarı) getmək: eĢiyə getmək. gəzməyə
çıxmaq. yabançı ölkə gedmək}.
tışarı tış. tışraq. tışqarı. taşraq. taşqarı. dışra. dışraq. dışqarı.
daşra. daşraq. daşqarı. bir nəyin içində olmayıb,
eĢiyə buraxılan, içəri alınır.
tişər dişər. tışar. dışar. tışqar. 1. dıĢarı. yavar. xarici. biruni. 2.
içərin qarĢıtı. tıĢıq. mihit. - dişər dəniz: bəhri mihit.
tişi dişi. yumĢaq. mülayim.
- dişi dəmir. dişi söz.
- dişi qopça: dişi kilid: dəlikli.
- dişi dəvə: inğən. inğan.
- dişi qulluqçu: qomaq. kilfət. kəniz.
- geyik dişisi: burçın.
tışıq 1. dıĢar. tiĢər. mihit. 2. tişli. dişli. tışlı. dışlı. xarici. - içli
dıĢlı: içik tıĢıq. içi eĢiyi birlikdə. daxilən xaricən.
tış tışarı. tışraq. tışqarı. taşraq. taşqarı. dışra. dışraq.
dışqarı. daşra. daşraq. daşqarı. bir nəyin içində olmayıb,
eĢiyə buraxılan, içəri alınır.
tışqar tışar. dışar. tişər. dişər. 1. dıĢarı. iyavar. xarici. biruni. 2.
içərin qarĢıtı. mihit. - dişər dəniz: bəhri mihit.
tışqarı tışra. tışraq. taşraq. taşqarı. dışra. dışraq. dışqarı. daşra.
tışqarmaq dışqarmaq. yəstəkləmək. pisləmək. eĢiyə gedmək.
sıçmaq.
tışlamaq dışlamaq. daĢlamaq. bırakmaq. taĢlamaq.
tişləmək dişləmək. diĢ keçirmək. ısırmaq. kərtdirmək. kərtik,
çəntik, gədik yapmaq. çəntikləmək. çəntdirmək. - çitləyi
kərtiklətmək.
- dişləyib qoparmaq. ısırmaq. talamaq. dalamaq.- ayı
dalamış.
tişli dişli. tışlı. dışlı. tışıq. xarici. - içli dıĢlı: içik tıĢıq. içi eĢiyi
birlikdə. daxilən xaricən. məhrəm. təklifsiz.
tışlı dışlı. tişli. dişli. tışıq. xarici. - içli dıĢlı: içik tıĢıq. içi eĢiyi
birlikdə. daxilən xaricən. məhrəm. təklifsiz.
tişlik dişlik. 1. dincək. dinlik. qaĢan. rahatlıq. istirahatlıq. 2.
gədik. çəntik.
tışra tışraq. tışqarı. taşraq. taşqarı. dışra. dışraq. dışqarı.
daşra. daşraq. daşqarı. 1. tıĢ. tıĢarı. bir nəyin içində
olmayıb, qırağında olan. - dış sözü buraxan, iç sözün
tutar. - dış sözün içi nədi: qırağ söz içərdə gəzməz. - dış
baxan, dış görər: yandan baxan, yandan görər. - dış
buraxan, içə alar: eĢiyə buraxılan, içəri alınır. 2. astananın,
baĢkəndin qırağından gələn. baĢkənddən olmayıb,
qırağdan olan.
tışraq tışra. tışqarı. taşraq. taşqarı. dışra. dışraq. dışqarı. daşra.
tışralı dışralı. baĢkənddən qıraqda doğulub, böyüyən. -
tışralılığı ağızlığından bəllidir. - tıĢralı ağız: baĢkəndin
ağızlığı olmayan.
tışralıq dışralıq. baĢkənddən qıraq yerlər. - dışralıqın havası çox
arın sağındır: açıq təmiz. - dışralıqda gəzib gözə çarpınmır.
titdirmək ditdirmək. yoldurmaq. çəkdirib qopartmaq. sökdürmək.
titər - didər didərlənmək: didiĢmək. titiĢmək. açılıĢmaq.
titik apuq. apqu. yapuq. çalağ. iti.
titikləmək didikləmək. tartaqlamaq. dartıb çəkərək xırpalamaq.
titinmək didinmək. tirtinmək. usanmaq. bezginmək. bezikmək.
bıkınmaq. giciĢmək. qaĢınmaq. gədilmək. gədiklənmək.
(< gədik. kərdik < kər).
titiş titriĢ. sallaĢ. silgiĢ. silkiĢ. silki. sıçraĢ. diksinmə. təhrik.
titişmək didişmək. didər didərlənmək. açılıĢmaq.
titmək ditmək. didmək. 1. (yun. pambıq) daramaq. atmaq. 2. lif lif
edmək. parça parça edmək. parçalamaq. çəkib
qoparmaq. sökmək. yolmaq. bütün, toplu nərsəni açıb
saçmaq, ayırmaq.- qoyunun yapıqın (yunun) yoldu.
titrək ditrək. sarsaq. sarsıq. sarsılan. mürtəiĢ. saqır. səyir.
səyrə. - saqır saqır titrəmək.
- titrək oti: bir çeĢit dağ otu.
titrəmə ditrəmə. titrəyiĢ. sarsılma. irti'aĢ. sarsılıĢ. sallanma.
lərzə. rə'Ģə.
titrəmək ditrəmək. çox oynaqlamaq. incikmək. duyqusu gedmək.
bayılmaq. büzülmək. sarsımaq. oynadmaq. təhrik
edmək. incikmək. duyqusu gedmək. bayılmaq.
büzülmək. kitrəmək. tırıllamaq. çılpaqlanmaq. yalınmaq.
zayıflamaq. (qorxudan, soyuqsan). saqırdamaq.
səyirmək. səyrəmək. - yaman tırıllamısan. - titrəməyin
yansısı. - tırıl tırıl titrəmək.
- üzərinə titrəmək: çox özləmək. çox arzulamaq. - yer göy
titrəmək: qorxunc, ürkək bir durum olmaq.
- qayqıdan titrəmək: irilmək. kəndi kəndini yermək. arılmaq.
- yavaşca titrəmək: bınğıldamaq.
- quyruğu titrəmək: ölmək.
titrənmək sarsılmaq. oynadılmaq. təhrik olunmaq.
titrər tırıl. çıplaq. yalın. - yaman tırıl qaldıq. - tırıl qalan canıva
qurban. - tırılın biri tırıl: parasız olana deyilir.
titrəş qorxuĢ. dehĢət. qorxu. qorxunc. vəhĢət.
titrəşmək qıstaĢmaq. sılaĢmaq. qasnaĢmaq.
titrətmək ditrətmək. qorxutmaq. salqıtmaq. sarsıtmaq. sirkmək.
silkmək. sallamaq. təhrik edmək. - sərtlikilə hər kəsi
titrətmişdir.
titrəyiş titrəmə. ditrəmə. rə'Ģə. lərzə.
titriş titiĢ. sallaĢ. silgiĢ. silkiĢ. silki. sıçraĢ. diksinmə. təhrik.
tittirmək dittirmək. minğditmək:
tivan divan. qurultay.: - divan durmaq: ayaqda durub, əllərini
aĢağı uzatma komandası.
tiyan diyan. dayan. sərin. səbir.
tiyəcək - diyəcək yox: söz götürməz.
tiyərək diyərək. deyu. deyibən. sanki. quya. - çarĢı qapalı deyu,
tıyıq tıxanmıĢ. tutqun. məsdud. - tutqun su yolu.
tıymaq tıqmaq. tıqmaq. yasaqlamaq. abamaq. ablamaq.
avamaq. avlamaq. qapamaq. yapamaq. mən' edmək.
tıynaz təpələnmiĢ ot yığını.
tiz diz.
- diz üzərində. diz üstündə: dizlər yerə qoyaraq.
- diz bağı: dizgə: patavanı, səğəli corabı qıçda saxlamaq
üçün dizin altından, yada yuxarsından bağlanan bağ.
- diz çürütmək: bir iĢi görməkdə candan çalıĢmaq.
- diz dizə: yan yana.
- diz qapağı: diz ağırşağı: dizin öndə olan kasası.
- çörəyi diz üstündə olmaq: bəfasızlığ edmək. yasıya,
qanuna uymamaq, riayət edməmək.
- dizlər qapanmaq: ayaqlarına sarılmaq. yalvarmaq.
- dizlərinə qapanmaq: heç nə düməmək. əlsiz, aciz qalmaq.
- dizi dibində: götü dibində. dayima birlikdə. bərabər. -
cocuğu dizi dibində böyütdü.
tizdirmək dizdirmək. 1. düzdürmək. sıralatmaq. sıraya qoymaq. -
çırağları hovzun qırağına dizdirdilər. 2. yazı biçikləri
(hərfləri) birbiri yanına düzüb kitabı çapa hazırlamaq. -
bu il ondana kitab dizdirib.
tizgə dizgə. - diz bağı: patavanı, səğəli corabı qıçda saxlamaq
üçün dizin altından, yada yuxarsından bağlanan bağ.
tizgin dizgin. 1. atın ağzına keçirilən, gəmə bağlı qayıĢ ki
onunla minici heyvanı dolandırar, idarə edər. cilov. inan.
gəm. oyan. dizgin. ovsar. yular. yolar.2. idarə. - dolu
dizgin: tam sürətlə.
- dizginini çəkmək: cilovun yığmaq, qıvırmaq. çox ilər
gedənləri önləmək.
- tək dizgin: ağzı pozuq at.
- dolu dizgin: atı ala bildiğinə, bacardıına qaçdırmaq.
- dolu dizginə: dörd nal:- dörd nala gedirdi.
tizi dizi. dizim. dizmə. düzüm. riĢdə. əriĢdə. əriĢ. ip. nəzm.
silk. - nə dizidə bir kiĢidi. - məni sevən girsin mənim dizimə.
tizik - tizik yerinmək: tələsmək. qoĢılmaq. qaçınmaq. ivilmək.
çaqqanmaq. çaqlanmaq. - böylə qoşılmaz. - qoşılmağında
çəki, həddi var.
- tizik yeritmək: ivdirmək.tələsik çatdırmaq. qoĢdırmaq.
tizili dizili. sıralı. düzənli. müntəzəm. sıra. səf. düzülmüĢ nə. -
bir sıra inci. - ağacları var sıra sıra. - sıralı iĢlər qolay
görünür.
tiziliş diziliĢ. düzülüĢ. sıralalıĢ. sıranıĢ.
tizim dizim. dizmə. düzüm. dizi. riĢdə. əriĢdə. əriĢ. ip.
tiziş diziĢ. dizmə. düzmə.
tizqur dizqur. dizbağı, quĢağı.
tızlaq dızlaq. dazlaq. taslaq. çıplaq.
tizlik dizlik. dizəcən olan don.
tizmə dizmə. 1. sıralama. dizim. düzüm. dizi. riĢdə. əriĢdə. əriĢ.
ip.- inci dizmə. 2. təsnif. 3. diziĢ. düzmə.
tizmək dizmək. düzmək. tarmaq. dərmək.
tob kömək. kümək. kuma. yığıntı. yığın. koma.
tobaç qopal. kopal. kupal. küp kimi. qunt. biçimsiz. qıssa.
tobix təpik. danlaq. qalay. yerik. əzmə. tə'ziz. atıĢ. sökə.
sərzəniĢ. məzzəmət. tərsləmə. paylama. azarlama.-
qalay atmaq, basmaq: paylamaq.
tobixləmək söküb saymaq. söküb qoĢmaq. atıĢdırmaq. sökəmək.
sərzəniĢ edmək. təpikləmək. qalaylamaq. danlamaq.
paylamaq. yermək. əzmək. tə'ziz edmək. sərzəniĢ
edmək. məzzəmət edmək.
tobixlənmək sərzəniĢ olmaq. təpələnmək.
tob " tob" ilə baĢlayan kəbir8 (bə'zi) sözlərin baĢına gəlib
vurqulayan sözcük. - tob toğru.
tobra tumaç. kisə. balıĢ.
tobraçı allaq. aldaq. kələkçi.
tobra > torba. 1. böyük kisə. dağarcıq. dağar. 2. gövddə
oluĢan sarqıq ĢiĢ, ur. 3. daĢĢağın duran kisəsi, torbası. -
torbası şişmiş.
- qıldan yoğurt tobrası: köynük.
- arpa tobrası: köynük.
tobralamaq torbalamaq. kisələmək. aldatmaq.
tobralanmaq kisələnmək. aldanmaq.
todaq tudaq. hər nəyin qırağı. - dəniz dodağı.
- dodaq bükmək: ağlamsımaq.
- dodaq çatlamaq: qussələnmək.
- dodaq çuxuru: üst dodağın oluğu (oyuğu).
- dodaq yarılmaq: birdən birə bərk qorxmaq.
- dodağından qan damlar: gilas dodaq. al qırmızı gözəl
dodaqlı.
- dodaq dodağa öpüĢmək.
- dodaq sarqıtmaq: dodaq sallamaq. somurtmaq.
toğru - doğru bütün olmayan: yalan yanlıĢ. qırıq quruq. xətalı
səhvili olan.
toxtərfars doxtərfars. < duktər ( duk. tuq: bağlı, qapalı olan). qız.
toqa toqqa. (< tuq). qayıĢı, ipi, bağı içinə keçirildib, nərsəni
bağlamağa yarar, öz çevrəsin çörəklənmiĢ,
çevrələnmiĢ, içi boĢ tikə. həlqə.
toqac çırpıcı toxmağı.
toqaq tuqaq. toqqa. tuq. həlqə.
toqa tuqa. toqqa. toxa. 1. qovuĢduracaq güclü bağ. 2. avuc
kimi toplu yer. dərə içi. 3. qurĢaq, qayıĢ kimi nərsələri
bağlamağa özəl, dilli baĢlı böyük qopca. qolan toqası. -
quĢaq toqası. - qılıc qayıĢı toqası. 4. qavuĢdurma. - toqa
edmək: qovuĢdurmaq. 5. ayaqlar (gilas) birbirinə çırpmaq.
- toqalım! : toxuĢduralım. 6. öyləcığa. öğlə. iĢ. güc.
məĢquliyyət. 7. xəstəlik. iğ. qəm. kəmkə. kefsizlik. mun.
iç ağırlığı.
toqal doğal. doğru. doğurdan. qalaysız. özdək. içdən.
yalansız.
toqamaq 1. toxuĢdurmaq. birbirinə vurmaq. 2. bağdaĢamaq.
birbirinə bağlamaq.
- toqalım!: toxuşduralım!.
toqan Doğan. Qızıl QuĢ. ġunqur. Köğön. ġahin. ġunqar. Al
QuĢ. - bir çeşit doğan. səksək.
toqan doğan. toğan. doğan. (< doğmaq). 1. toyğan. 2. bəxt.
Ģans. tale'. - doğanı dönmüş: taleyi çönmüĢ. - ağ doğan:
çaqır doğrul. toğan. 3. soy. əsil. 4. çaqır. - ağ doğan. - boz
doğan. - ala doğan. - çaqır doğan. - sarı doğan. - boz
doğan: armud çeĢiti.
- qara doğan: sunğur qara.
- ağ doğan: sunğur. Ģunğar.
- qanatları açıq olan "doğana" verilən ad: toğra.
- çox doğan: doğurğan.
- toplu köstək ki doğanın ayağına vurulur: tomağa.
toqanaq toğanaq. girdab. əqrim. əkrim. iqrikcığa.
toqançı doğançı. yeniçəri ocağında, turnaçı kimi, əsgər
cərgələrindən.
toqanlı doğanlı. bəxtli. Ģanslı. tale'li.
toqansız doğansız. bəxtsiz. Ģanssız. doğanı dönmüĢ. taleyi
çönmüĢ. tale'siz.
toqat Ģaplaq. çaplaq. Ģapalaq. çapalaq. silli.
toqbasar toxbasar. soğuqluq. deser. yeməkdən sonra yeyilən
soyuq yemək. (dondurma, yemiĢ kimi).
toqdama iyiləĢmə. əsənlik. Ģəfa.
toqdamaq toxdamaq. arımaq. arınmaq. kəsəldən qalxmaq.
toqdamaz toxdamaz. geçməz. düzəlməz. onmadıq. onqmadıq.
onmadıq. onmaz. sağalmaz. - geçməz xəstəliyə tutulmaq,
düĢmək.
toqdatmaq toxdatmaq.önqürtmək. onqurtmaq. dirsətmək.
düzəltmək.
toqımaq toxumaq. (adam. dəmir) dövmək. vurmaq. çarpmaq.
toxunmaq.
toq tox. toyuq. 1. doymuĢ. 2. dolqun. qalın. sıx. - tox qumaĢ.
3. tuq. sıq. tutaĢ. toquz. sıx. - toquz qumaĢ. 4. qalın.
gobut. gobult. qalın. qaba. kəsif. zəxim. qəliz. koloft fars.
5. saqın. pərhizkar. təqvalı. - saqın kiĢi.
toqqa toqa. (< tuq). qayıĢı, ipi, bağı içinə keçirildib, nərsəni
bağlamağa yarar, öz çevrəsin çörəklənmiĢ,
çevrələnmiĢ, içi boĢ tikə. həlqə.
toqqa tuqa. tuqa. 1. qovuĢduracaq güclü bağ. 2. avuc kimi
toplu yer. dərə içi. 3. qurĢaq, qayıĢ kimi nərsələri
edmək: qovuĢdurmaq. 5. toqaq. tuqaq. tuq. həlqə.
toqquz - doqquz doğurmaq: çox tələsmk. səbirsizliklə gözətləmək.
çox maraqlaĢmaq.
toqlaq toğlaq. aldanqıc. aldaq. iğfal.
toqluq toxluq. - toxluq: toxbasar: son yemək (deser).{açıq yemək:
giriĢ (antirə) yeməyi. - yoğur yemək: quyuq (əsl) yemək}.
toqlu toxlu. 1. bir yaĢına girmiĢ qoyun. 1. boynunda küpə kimi
sarqan dənələri olan qoyun, keçi.
toqluq toxluq. toyuqluq. 1. doymuĢluq. 2. dolqunluq. qalınlıq.
sıxlıq. - qumaĢın toxluğu.
- göz toqluğu: soğum. soğuma. doyma. qənaət.
toqluluq - gözü toqluluq. soğumluq. soğuma durumu. doyumluq.
qane'lik.
toqma doğma. 1. təvəllüd. viladət. - doğma tarixi. 2. çırıl çıplaq.
- doğma böyümə: doğmuĢ böyümüĢ, yerli. - doğma
böyümə kəndlidi. 3. zihur. hidus. sinux. sidur. tilu'.
toqmaq 1. <> toğramaq ( < doğ. döğ. oğ: oğuntu. bala). 2. toxmaq.
döğüc. döqəc. döğəc. döqdi. 3. yakın. yakır (< yaxmaq).
verimsiz. qısır. əqim. toymaq. doymaq. doyulmaq.
qanmaq.
- əksik doğmaq: cocuq çağı gəlmədən doğmaq.
- doğduğuna peşman: təmbəl.
- dəmir toxmaq: güpüz. qabaĢ. qəbəĢ.
- döğüş araclarında zəncirli, toplu bir çeşit toxmaq:
salaq. salıq.
- geyim yumaqda işlənən yassı toxmaq: taqtaq
- çırpıcı toxmağı: toqac.
- toxmaq kimi: gürbüz, ətli cocuq.
toqmar toxmar. tuqmar. düğməli. təmrəni yumru olan ox çeĢiti.
toqmış doğmış. dünyayə gəlmiĢ. mütəvəlid. zadə.
toqnaq toxnaq. toqun. 1. pozun. pozma. zərər. ziyan. - bunun
bizə toxunu yoxdur. - bundan nə toxun gözlənilir. - bir belə
toxnaqın altından çıxmaq olmaz. 2. baĢa vurma. Ģəmatət.
sərzəniĢ. - toxnaqa düĢdük. 3. iĢləmə. keçmə. etgi. tə'sir.
- onun varından bizə toxun yoxdu. - toxunun azaltmaq. -
toxunun güclətmək. 4. lamisə.
toqnaqlı toxnaqlı. toqunlı. 1. pozan. zərərli. ziyanlı. - bunun bizə
toxunlusun ayırın. - bundan nə toxunlu söz gözlənilir. - bir
belə toxnaqlı iĢlərin altından çıxmaq olmaz. 2. baĢa vuran.
sərtcə. güclü. - toxnaqlı düĢüncə. 3. iĢlər. keçən. etgili.
soyu. - toxunlı söz.
toqra toğra. 1. qanatları açıq olan "doğana" verilən ad.
xanlığın, Ģahlığın qolu, imzası. - toğralı kağız. - toğrasız
heç bir nəyə baxılmaz. 2. ataman dövründə aqçaların bir
üzünə vurulan doğan Ģəkli. - yazımı toğra oyunu: Ģer mi
xət oyunu: Ģer mən xət oyunu. 3. tumar. birlikdə paket
yapılmıĢ kağaz. - toğra bəstəmək: tumar yapmaq.
toqra toğra. toğrul. ağ doğan. çaqır doğan.
toqrac toğrac. toğraçı. doğramaçı. dülgər. nəccar.
toqraçı toğraçı. toğrac. 1. doğramaçı. dülgər. nəccar. 2.
toğrakəĢ. toğra çəkən. imçi vəkil. niĢançı vəkil.
toqrakəş toğrakəş. toğraçı. toğra çəkən. imçi vəkil. niĢançı vəkil.
toqraq doğraq. qavaq ağacı.
toqraqsıq doqramaq haqqı olan.
toqram toğram. 1. kəsim. paralanma. kəsilmə. - bağırsaqlarım
toğram toğram kəsilir: doğranır kimi bərk ağrımaq. 2. kəsiĢ.
boreĢ.
toqrama . doğrama. ufalama. təcziyə.
toqramaçı doğramaçı. qəfəsçi. toğraçı. toğrac. dülgər. nəccar.
toqramaq doğramaq. qırmalamaq. ufalamaq. qıymaq. qırmaq.
əsirgəməmək. rəhmisizlik edmək. paralamaq. sanamaq.
- bol doğramaq: yalançı sözlərlə aldatmaq. ĢiĢirdib
yoluzdurmaq. - saqalına soğan doğramaq: ələ salmaq. -
incə incə, rizə rizə doğramaq: qıymaq. qılmaq.
toqramaq toğramaq. - bol doğramaq: 1. geninə xərcləmək. israf
edmək. 2. bolunaa söz vermək.
toqranma doğranma. ufalanma. təcəzzü'.
toqranmış - incə incə doğranmış: qıyıq. qıyma. qiymə. - qıyıq ət.
toqrayan doğrayan. qıyıcı. - tütün qıyıcı.
toqri doğri. sadiq.
toqru - nərsənin doğru üzü: uvand. uvat. üz. (# tərs). - bu
qumaĢın üzü tərsi bəlli deyil.
toqru doğru. 1. düz. gərçək. mühəqqəq. - doğru söz. - doğru iĢ.
2. sağlam. səhih. - doğru hesab. 3. yön. yan. cəhət.
səmt. - doğuya doğru. - hançı yana: hara doğru. - hançı
yönə: hara doğru. - hançı səmtə: hara doğru. 4. təqribən.
civarında. - otuz yaĢlara doğru. 5. (< tor. tir. dir: düz.).
öğüz. iyi. duraç. uz. gözəl. yarar. saleh.üzək. çin.
daynaqlı. doğurdan. doğal. qalaysız. özdək. içdən.
qayım. qaqım. düz. uyğun. saib. yalansız.sağlam.
möhgəm. əsaslı. mühəqqəq. - üzək kiĢi: doğru, som
adam. - toqru!: doğru !. aha !. ahan !. ha !. gərçək !.
- doğru olmayan: yan. əğri. bir yana, bir tərəfə. yan baxıĢ.
yan baxmaq.
- dos doğru, çin, iç, xalis olan:. yalınğız. yalınqaq. yalıncız.
- doğrusu: əlhəq.
- doğru durmaq: iyilikdə bulunmaq.
- doğru olmayan: tolaĢlı. dolaĢlı. dolaĢaraq varılan. sapa. -
dolaşlı yol. - dolşlısöz. - dolaşlı yaĢam. - dolaşlı cizgi.
dolaşdırdı.
- doğrudan: doğrudan doğruya: doğruca. dolaĢmıyaraq.
quĢqusuz. müstəqim . bilavasitə.
- gün doğrusu: 1. gün doğuĢu. məĢriq. tilui Ģəms. 2. doğu
güney yeli.
- doğru yol: hidayət.
toqru doğru. düz onat.
toqruca bilavasitə. doğrudan. doğrudan doğruya. quĢqusuz.
dolaĢmıyaraq. quĢqusuz. müstəqim.
toqrudan doğrudan. sadəcə. düzcə. taarüfsüz. bilatəklif. təklifsiz.
toqrul toğrul. toğra. ağ doğan. çaqır doğan.
toqrulamaq toğrulamaq. doğruyu söyləmək. həqiqəti demək. - ha',
Ģimdi doğruladı.
toqruldan doğruldan. düzəltici. düzedici. təsviyəçi.
toqrulmaq doğrulmaq. 1. düzəlmək. önqünmək. onqunmaq.
dirsəlmək. 2. qalxmaq. qiyam edmək. - çevriĢə
doğruldular. - ayaq üzrə doğruldu. 3. bir yol almaq. bir
istiqamət almaq. bir yerə təvəccüh edmək. - çarĢıya
doğrulmaq. - evinə doğruldu. 4. çönmək. dönmək. - sağa
doğrul. - qibləyə doğrul. 5. gərçək olmaq. təhqiq edmək.
- iĢlər tamamilə doğrulmadı.
toqrultmaq toğrultmaq. 1. düzətmək. əğri, yanlıĢı doğru yapmaq.
təshih edmək. - onun burasın doğrultmalı. 2. isbat, sabit
edmək. - sözlərizi doğrultmalısız.
toqruluq toğruluq. 1. xilus. namus. 2. sədaqət. - doğruluqdan
ayrılmamalı. - ürəyimin doğruluğu. 3. səhhət. 4. həqiqət.
toqrum doğrum. doğram. kəsiĢ. boreĢ.
toqrutmaq doğrutmaq. isbat edmək. - siz iĢlərizi doğrutmaq üçün
nəməniyə dayatırsız.
toqtamaq toxtamaq. onqulmaq. onulmaq. iyiləĢmək. düzəlmək. -
onulmaz yaran vardı ?.
toqtaştırmaq toxtaştırmaq. yatıĢdırmaq. basdırmaq. təsgin vermək. -
yel yağmuri yatışdırdı.
toqu doğu. 1. doğu yeri. müvəllid. vətən. 2. mətlə'. məĢriq.
Ģərq. 3. doğurma. törə. tolid. - doğu güney yeli: gün
doğrusu. 4. doğu. Ģərq. Ģırıq. ısıq. çit. çıtıq. çatıq.
toxunmuĢ nərsə. parça.
toquq tokuq. (< toxunan yer. düğmə). tüq. tük. dük. amac. xal.
niĢan. - oxu dükə çaldı.
toqulamaq toqa yapmaq.
toqulğa toğulğa. baĢlıq. tavulğa. baĢa qoyulan dəmir börk.
miğfər.
toqumaq toxumaq. yaratmaq. bəzəmək. düzəltmək.
toqumaq toxumaq. 1. silkmək. çırpmaq. - ağac toxumaq. 2.
atqılamaq.
- iq (iğdə) kimi toxumaq: çox gedib gəlmək. çulxalar kimi
tez tez ipliyi qərqərələrə sərdikləri kimi. - bu gün axĢamacan
iğdə toxudum.
toqun toxun. toxnaq. 1. pozun. pozma. zərər. ziyan. - bunun
bizə toxunu yoxdur. - bundan nə toxun gözlənilir. - bir belə
toxnaqın altından çıxmaq olmaz. 2. baĢa vurma. Ģəmatət.
sərzəniĢ. - toxnaqa düĢdük. 3. iĢləmə. keçmə. etgi. tə'sir.
- onun varından bizə toxun yoxdu. - toxunun azaltmaq. -
toxunun güclətmək.
toqun toxun. ulaĢ. bitiĢ. vəsl. ittisal.
toqun toxun. ziyan. zərər.
toqunaq toxunma.
toqunaqlı toxunaqlı. kəsgin. təsirli. müəssir.
toqunaqlı toxunaqlı.toqunur. toxunur. etgili. müəssir. - töxunur səs.
- töxunur öğüt. - töxunur davranıĢ. - töxunur iĢlər.
toqundurmaq toxundurmaq. - toxunacaq qədər yaxınlaşdırmaq:
bitiĢdirmək. yanaĢdırmaq. qavuĢturmaq. müttəsil edmək.
toqundurmaq toxunmaq. tutmaq. dəğmək. məs edmək. - kirli əl ilə ağ
paltarı tutma: toxunma. - qısqaç issidi, tutma yaxar.
toqundurmaq 1. iliĢtirmək. ləms etdirmək. təmas etdirmək. - bu yağı
gözüzə toxundurmayın. - heç yana toxundurmuyaraq,
buları burdan götürün. 2. incitdirmək. sataĢdırmaq. - bu
yazıq kiĢini, cocuqlara toxundurmayın. 3. sözü dolayısı ilə,
simgə ilə yerinə göndərmək, çatdırmaq. - sözünü mənə
toxundurmaq istədi. 4. zərər yetdirmək. ziyan verdirmək.
pozdurmaq. - heç kimə toxundurmayın. - qonĢu qonĢuya
toxundurmasın.
toqunlı toxunlı. toxnaqlı. 1. pozan. zərərli. ziyanlı. - bunun bizə
toxunlusun ayırın. - bundan nə toxunlu söz gözlənilir. - bir
belə toxnaqlı iĢlərin altından çıxmaq olmaz. 2. baĢa vuran.
sərtcə. güclü. - toxnaqlı düĢüncə. 3. iĢlər. keçər. etgili.
soyu. - toxunlı söz.
toqunluq kin. öc. qərəz. - birinə dolqunluğu olmaq.
toqunmaq - toxunub qapıb içinə işləmək: tutmaq. - dəniz tutmaz
məni. - arax biləsin tutmuş.
toqunmaq toxunmaq. raslamaq. iləmək. tuĢ gəlmək.
- toxunacaq qədər yaxınlaşmaq: bitiĢmək. qavuĢmaq.
yanaĢmaq. müttəsil olmaq.
toqunmaq toxunmaq. tutmaq. dəğmək. toxundurmaq. məs edmək.
- kirli əl ilə ağ paltarı tutma: toxunma. - qısqaç issidi, tutma
yaxar.
toqunmaq toxunmaq. 1. iliĢmək. sürülmək. ləms etmək. təmas
etmək. - əli gözünə toxundu. - heç yana toxunma. 2. əl
sürüb, əl dəğib pozmaq. xərablamaq. - uĢaqlar, qonaq
yeməyinə toxunublar. - əğrəti qoyduğum nərsələrə
toxunublar. 2. incitmək. sataĢmaq. - bu yazıq kiĢiyə
toxunma. - bizə toxundu. 3. etgiləmək. iĢləmək. keçmək.
əsər edmək. - mənə onun sözü toxunmaz. - sizə eləbil çox
toxundu bu. 4. iti, tünd olub götürmək. tutmaq. - bu içgi
tez toxunur. - hər çeĢit tütün mənə toxunur. 5.
qussələtmək. üzmək. - bu mahnılar mənə toxunur. 6.
zərər yetirmək. ziyan vermək. pozmaq. yaramamaq.
rahatsızlamaq. - bu gubba gubba qulğıma toxunur. - heç
kimə toxunmuyun. - qonĢu qonĢuya toxunarmı. - hər
yeməyin çoxu toxunur. 7. dəxalət, təcavuz edmək. -
kimliyinə toxunmaq. - qonĢu iĢinə toxunmaq. - suya sabına
toxunmamaq: heç kimə zərəri dəğməmək. 8. nərsiyə
dolayısı ilə, keçərək dəğmək. iĢarə edmək. - söz arası
dizə toxundu.
- suya sabına toxunmamaq: kimsə haqqında ziyanı
olmamaq.
toqunmaqsızın toxunmaqsızın. yavaĢcacıq. e'tina ilə. - iĢlərizi yavaşcacıq
qılın.
toqunmuş toxunmuş. çit. çıtıq. çatıq. toxu. parça.
toqunulmamış toxunulmamış. tutunmamıĢ. iĢlənməmiĢ. kullanmamıĢ.
yeni. - tutunmaş yaĢmaq. - tutunmaş yapı. - tutunmaş
topraq.
toqunur toxunur. 1. müzirr. ziyanlı. - toxunur yemək. - toxunur yol.
2. toxunaqlı. etgili. müəssir. - töxunur səs. - töxunur öğüt.
- töxunur davranıĢ. - töxunur iĢlər.
toqurçın 1. buğda dəməti. 2. gəlin cehizi qəfəsi. 3. mıncıqla
oynalınır bir oyun.
toqurdan doğurdan. doğru. doğal. qalaysız. özdək. içdən.
yalansız.
toqurğan doğurğan. çox doğan.
toqurma doğurma. doğu. törə. tolid.
toqurmaq doğurmaq. - doqquz doğurmaq: çox tələsmk. səbirsizliklə
gözətləmək. çox maraqlaĢmaq.
toqurmaz doğurmaz. doğmaz. yakın. yakır (< yaxmaq). verimsiz.
sısır. əqim.
toqurmaz doğurmaz. qısraq. qısır. əqim. - qısır topraq. - qısır tarla. -
qısır il. - qısır qadın.
toquş toxuş. sataĢ. sancıĢ. çaqquĢ. çaquĢ. taxuĢ. təsadüf.
- doğuz balası: burtlaq.
toquşdurmaq toqamaq. toxuĢdurmaq. birbirinə vurmaq.
- toxuşduralım!: toqalım!.
toquş doğuş. 1. məs. 2. - təqiş toquş: mübadilə. payapay. 3.
anadan olma. viladət. təvəllüd. 4. zihur. tilu'.
toquşlu doğuşlu. soylu. cis. nəcib. nəcabətli.
toquşmaq toxuşmaq. düĢ olmaq. raslamaq.
toquşmaq məs çəkmək.
toquşturmaq toxuşturmaq. birbirinə toxuĢdurub, sürtmək.
toquz tox. sıx. - toquz qumaĢ.
tola dola. mutluluq. güvənc. sevinc. onqluq. kef. neĢə.
ləzzət. mutluluq. güvənc. sevinc. onqluq. kef. neĢə.
ləzzət.
tolabbaşı dolabbaşı. dolabçı. idarə baĢçısı. rəis.
tolabçı dolabçı. 1. dolabbaĢı: idarə baĢçısı. rəis. 2. oyunçu.
aldaqçı. kələkçi.
tolab dolab. dilab. 1. sağız. sağya. dolanan, dönər çarx, ki
quyudan su almağa yarar. dəzgah. çığrıq. 2. iĢqab.
nərsə doldurmaq, qoymaq üçün, duvar oyuğunda,
yaxud ayrıca yapılmıĢ, qəfəsəli, qanatlı qapılı olan içək
yer. - dolabda saxlamaq. - dolaba qoymaq. - aĢıq (aĢlıq)
dolabı. - geyim dolabı. 3. iĢlərin dolandırması. idarə.
sazıman. - ticarət dolabın aparmaq, çevirmək: ticarət iĢlərin
aparan. - kim dolabın baĢındadır. - dolab baĢın dəğiĢdilər. -
dolabı pozuldu. - dolbı dalandırmaq. - su dolabı: su idarəsi.
- toq dolabı: bərq idarəsi. - kimlik dolabı: sicil əhval idarəsi.
4. hücrə. hicrə. qapalı qapılı çarĢıda olan tükan. qızıl
bazarında (bəcistanda) bir dolabı var. 5. kələk. aldaq.
qurqu. hilə. dəsisə. - öz dolbın çevirməkdən baĢqa iĢ
bilmir. - buna bir dolab düĢünməli. - dolabın açmaq: kələyin
dağıtmaq. - fələyin dolbı. - dolab qurmaq: kələk gəlmək. 6.
meĢə dirəklərinin bir kiçik çeĢiti. - qoĢa dolab. - tək dolab.
7. qarman. qolun, qulağın burmaqla, qurmaqla çalınan
çalqı qutusu. - dolab çivisi: orta oxu. 8. oyun. aldaq.
kələk.- oyun edmək. oyun yapmaq. oyun vermək: kələk
gəlmək. - oyun çıxarmaq: bir yeni bir nərsə ortaya qoymaq.
9. ələməgə. cəhrə. çarx. iplik əğirmək, sarmaq aracı.
- dolablı saat: çəkməcəli ( kəĢovlu), çalğılı saat.
- su dolabı: quyudan su çıxarmağa özəl dönər çərx, dilab.
tolaq dolaq. 1. dolanğ. dolangi. > doləng fars < kələk. 2. tozluq
yerinə baldıra dolağan, bağlanan keçə çuxa qırağı,
Ģəriti. patavar.
tolamaq dolamaq. 1. tovlamaq. tövləmək. tavlamaq. təvləmək. ip
bağlayıb dolandırmaq. alqatmaq. aldatmaq. 2.
çevirmək. çevrəmək. quĢatmaq. yörəyə, çövrəyə
döndərmək. - baĢına bi Ģal dola. - belivə bir quĢaq dola,
soyuqdu. 3. nərsəni birinə yükləmək. ağır, iĢgilli bir nəyi,
birinə göndərmək, iliĢdirmək. aldatmaq. oyalamaq.
oynatmaq. baĢ qatmaq. yozmaq. iğfal edmək. - bu iĢi
mənim baĢıma doladı.
tolama dolama. 1. gen bol çuxa çeĢiti olub, iç paltarı kimi, önü
açıq olaraq qavuĢdurulub, üstünə quĢaq bağlanılır
geyim. 2. entari. rub dö Ģambr. 3. barmağı tutan ĢiĢli,
irinli xəstəlik. qurlağan. ət yaranın yüngülü. domuz
burnu.
- dolama çeşiti: qurlağan. ət yaran. domuz burnu.
tolamba dolamba. tulumba.döngi. qayta. nərsəni dolandıran.
tolambac ( m <> n ) tolanbac. - dolambac ırmaq. qırx keçid. çay boyu
gedmək üçün çoxlu kərələr butay o tayına atlamağlı olan
ırmaq.
tolamıq dolamıq. duzağ. ağ.
tolam dolam. sarım. bir dövürdə sarılan ölçək, miqdar. sarığa
(əmmamiyə) sarılan hər dövür. sarılan nəyin, bir kərə
sarılması. - bu sapdan iki dolam verin. - on dolamlı sarğı. -
onun sarığın beĢ dolam dola.
tolanbac ( n <> m ) tolambac. tolanı. dolanı. dönə dönə bükülmüĢ.
bərk dolaĢıq qarıĢıq. dalan ba dalan. dolan ba dolan.
labirəntlatin.
- çox dolanbaclı: çox yapraqlı. qatmarlı. qatmar. lay lay, qat
qat olan.- qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar manto. -
qatmar börk.
tolandıran dolandıran. baqan. baxan. qoruyan. idarə edən. idarəçi.
dayrəçi.
tolandırıcı dolandırıcı. aldatıb soyğunçuluq edən. aĢırıcı. qırıq. ipi
qırıq. namussuz. Ģərəfsiz. - çoxları dolandırıcıya yem
(mal) olur.
tolandırıçı bataqçı. vərĢikəstə.
tolandırıçılıq bataqçı. vərĢikəstə
tolandırma dolandırma. dolaĢdırma. çevirmə. döndürmə. idarə.
tolan. dolan. iğfal. dəsisə. - yalan dolan bir takım sözlərə
qapılmamalı.
tolandırmaq dolandırmaq. 1. aldatıb soymaq. aĢırıb məğbun edmək.
tavramaq. tavlamaq. tovlamaq. tovramaq. - çoxları
dolandırmağla keçinir. - ondan on tümən dolandırmış. 2.
çevirmək. mahasirə edmək. əhatə edmək.
- işlərin dolandırması: dilab. dolab. idarə. sazıman. - ticarət
dolabın aparmaq, çevirmək: ticarət iĢlərin aparan. - kim
dolabın baĢındadır. - dolab baĢın dəğiĢdilər. - dolabı
pozuldu. - dolbı dalandırmaq. - su dolabı: su idarəsi. - toq
dolabı: bərq idarəsi. - kimlik dolabı: sicil əhval idarəsi. 3.
idarə etmək. geçindirmək. birisini yaĢatmaq. durumun
sağlayıb yaĢatmaq. - bu gəlir məni geçindirər.- yumĢaq
olan kiĢi, hamını geçindirər. - belə bir ağır durumu
geçindirmək olmaz. - çoluq cocuğunu alın təri ilə
geçindirən.
tolangi dolangi. dolanğ. dolaq > doləngfars < kələk.
tolanğ dolanğ. dolangi. dolaq > doləng fars < kələk.
tolanı dolanı. tolanbac ( n <> m ) tolambac. bərk dolaĢıq
qarıĢıq.
tolan dolan. 1. dolandırma. iğfal. dəsisə. - yalan dolan bir takım
sözlərə qapılmamalı. 2. devran. dünya.
- dolan ba dolan: dalan ba dalan. tolanbac ( n <> m )
tolambac. dönə dönə bükülmüĢ. bərk dolaĢıq qarıĢıq.
labirəntlatin.
tolanma - birbirinə dolanma: tolaĢ. dolaĢ. giript. - sarmaş dolaş
olmaq: sarmaĢıb giript olmaq.
tolanmaq dolanmaq. 1. gəzmək. tolaĢmaq. dolaĢmaq. səyahət
edmək. 2. dönüb dövr edmək. təvaf edmək. 3. mütədavil
olmaq. Ģiyu' tapmaq. 4. iliĢmək. bükülmək. - ayağı
dolandı. 5. dolamaq iĢini görmək. dolamaq. sarmaq. - bir
sarqı dolandı. 6. aymaq. dönmək. sarılmaq.
çərçevrələmək. 7. durumun sağlayıb yaĢamaq.
geçinmək. idarə olunmaq. - alın təri ilə geçinmək. 8.
tavlanmaq. tovlamaq. burqunmaq. dözmək. keçinmək.
tolanmış - dolanmış sarılmış: qıvraq. qanqal olmuĢ.
tolaşan dönən.
tolaşdırma dolaşdırma. dolandırma. çevirmə. döndürmə. idarə
tolaşdırmaq dolaşdırmaq. 1. döndərmək. dövr etdirmək. çevrətmək.
gəzdirmək. - tamam çüçələri dolşdırdıq. 2. kəsə, doğru,
düz yoldan yox, sapa yoldan götürmək, apartmaq. - bizi
haralaracan dolaşdırdı. 3. çevirmək. sarmaq. - ayağına ip
dolaşdırdı. 4. quĢatmaq. devrəsin çevirmək. mahasirə
edmək. - Ģəhəri qoĢun ilə dolaşdırdı. 5. üstələtmək.
müsəllət edmək. - bu bəlanı baĢıma dolaşdırdı. 7.
gəzilmək. yürünmək. - çimndə gəzilməz. - gecə çağ
gəzintisi.
tolaşıq dolaşıq. düz olmayan. tolaĢ. dolaĢ. çaprız. çaparız.
qıvrıq dallı budaqlı. əğrəlti. əğri büğrü. dolaĢıq. gireh fars.
girək. bir birinə girmiĢ. giript. dügün. qarıĢıq. - dolaşıq
yol.
- parçanın dolaşığı, qırışığı: qamba.
- əğrəlti bacaqlı qarı: dolaĢıq qıçlı.
- əğrəlti yollar.
- bərk dolaşıq yol: girəvə. girdəvə.
tolaşıqlıq dolaşıqlıq. giriptlik. burğaclıq.
tolaşılmaq dolaşılmaq. bir yerdən aĢmaq, keçmək. - bu gədik
dolaşılıncan, o Ģəhər görüĢər.
tolaş dolaş. 1. birbirinə dolanma. giript. - sarmaş dolaş olmaq:
sarmaĢıb giript olmaq. 2. çaprız. çaparız. dolaĢıq. 3.
əngəl. mane'. - dolaĢ olmaq: əngəl olmaq. birinə qatılmaq.
quyruq olmaq. 4. gəzən. səyyar. - dolaş ulduz koması.
tolaşlı dolaşlı. dolaĢaraq varıln. doğru olmayan. - dolaşlı yol. -
dolşlısöz. - dolaşlı yaĢam. - dolaşlı cizgi.
tolaşmaq dolaşmaq. 1. gəziĢmək. çəpə çevrə gəzmək. dönmək.
dövr, cəvəlan edmək. - dan ertədən ( sabah tezdən)
çüçələri dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb durduq. 2.
gəzmək. dolanmaq. səyahət edmək. 3. yayılmaq. nəĢr
olmaq. Ģaye' olmaq. - böylə bir söz dolaşır ki. 4.
qarıĢmaq. giript olmaq. - dolaşmış saçlar. 5. düzdən,
doğrudan getməyib, dolĢıqlı pımaq. ötə bəriyə ( oyan
buyana) sapmaqla uzamaq, uzanmaq. - bu yol çox
dolaşır. - düz yolu qoyub, dolaşmış yollarda itən canıva
qurban. 6. dönüb baĢqa bir yandan varmaq, çatmaq,
girmək. - ön qapı qapalı olduğundan, arxadan dolaşdıq. -
çayın aĢağısından dolaş gəl. 7. boĢ boĢuna gəzib
durmaq. - burda nə dolaşırsan. - dolaşa dolaĢa yaĢın sürüb
geddi. 8. gəzib yoxlamaq. - bütün otaqları dolaşdıq.
- qapı qapı dolaşmaq: hər yana baĢ vurmaq.
- arxasında dolaşmaq: axtarmaq.
- ayağa dolaşmaq: əngəl' mane' olmaq.
- ayaq dolaşmaq: doğru yeriyəmiyib, kefli kimi yerimək.
- dörd dolaşmaq: o yan bu yana baĢ vurmaq. dlqın
bulunmaq. iztirabda olunmaq.
tolaşmaz dolaĢmaz. tulaĢmaz. kəsdirmə . qısa. xülasə.
muxtəsər.- kəsdirmə yol.
tolaşmıyaraq dolaşmıyaraq. bilavasitə. doğrudan. doğrudan doğruya.
doğruca. quĢqusuz. quĢqusuz. müstəqim.
tolayı dolayı. 1. dövr. çevrə. çövrə. çövər. ətraf. hovl. 2. dayirə.
3. uyar. münasibət. - dolasilə: yeri gəlmiĢkən. bu
münasibətlə. 4. münasibət düĢərək. yeri düĢürkən. -
dolyısilə məndən bilgilər topladı. 5. kinayə.- dolayı söz:
kinayə söz. 6. savuq. oxĢarı. məcazi.
- dən dolayı: { 1. yönü, illəti göstərir.dən ötüri. dən ötqəri.-
bundan dolayı: bundan ötəri. 2. həqqində. dayir. - sizdən
dolayı bir para sözlər sordu.
- sözü dolayısı ilə, simgə ilə yerinə göndərmək,
çatdırmaq. toqundurmaq. - sözünü mənə toxundurmaq
istədi.
- fır dolayı: ötə bəri. çəp çevrə. - ormanı fır dolayı dolandıq.
tolaysiylə dolaysiylə. ardaradan. dalsıcan. bilmünasibət.
toldurma doldurma. çubuğ. çubuğa. götüri. topdan. hərrac. çəksi,
dartısı, ölçüsü olmayan iĢ. məqtu'. - götüri satıĢ. götüri
bazarlığ. - evi götüri yapdırdı.
- doldurma iş: götüri iĢ. bayağı diqqətsiz iĢ. hərgələ iĢ.
toldurmaq doldurmaq. edmək. əncam vermək. ağıtmaq. tıxmaq.
bikitmək. qavlamaq. çağlamak.
- qabıq doldurmaq: qabuq qavlamaq.
- donun doldurmaq: tumanın doldurmaq: özün batırmaq.
- çuxur doldurmaq: ölmək. quylanmaq.
- qulaq doldurmaq: qurĢalatmaq. bir iĢə yarqıtmaq,
hazırlatmaq.
toldurulmuş - təpə quracaq dək doldurulmuĢ: təpələmə. toruqlama.
toruqlu.
toləng doləngfars < dolanğ. dolangi. dolaq. kələk.
tolqun dolğun. 1. qabarıq. ĢiĢgin. - dolğun ürək. - dolğun buxca.
2. tam. çoqca. dəğərincə. - dolğun dəğər, baha'.
- ətinə dolğun: tıqnaz. pısırıq.
tolqunluq dolğunluq. səmizlik. ĢiĢmanlıq. yağlılıq. köklük. - qulaq
dolqunluğu: çox eĢitməklə qulağı dolub bilgi əldə edmək.
tolma dolma. 1. dolma iĢi, çağı. sürəsi. 2. içi ət, göy ilə
doldurulmuĢ qabaq, yapraq. - yalançı dolma: əti olmayan
dolma. 3. içi doldurulmuĢ nərsə.- dolma quzu. - dolma
badımcan. 4. daĢ topraq tökülməklə düzəlinmiĢ nərsə. -
- kiçik dənəli yapraq dolması: sarma.
- dolma yarpağı: asma yarpağı:
- dolmayı utmaq: bir sapa sözə inanmaq. - mən bu dolmanı
utammaram.
- qaburqa dolması: quzu qaburqasının düğü, kiĢmiĢ, fıstıqla
dolması.
tolmaq dolmaq. 1. ĢiĢmək. qabarmaq. - qarım doldu. 2.
patlayacaq, daĢacaq qədərə gəlmək. - hava dolmuş:
qabarmıĢ. - artıq dözə dözə dolmuşam. 3. bitmək. tamam
olmaq. - hesab dolmaq. - onu iĢi doldu: mə'muriyyəti
qurtuldu. - onun çağı doldu.
- gözü dolmaq: gözə yaĢ gəlmək. ağlayacaq olmaq.
- ürək dolmaq: sıxılmaq.
- qulaq dolmaq: eĢitməklə öğrənmək.
- dolmaq işi: toluĢ. doluĢ.
- doluya dolduq: tutulduq.
tolmuş dolmuş. dolub yollanan araba, arac.
tolnamaq - qılınca dolnamaq: qılınca tavranmaq, sarılmaq.
tolşaq dolşaq. girdab < girdəv. dönək.
tolu dolu. 1. məmlu. məĢhun. 2. çox. bol. kəsir. mübah. 3.
sum. içi boĢ olmayan. 4. yarqaq. yaraqlı. müsəlləh.
hazır. - dolu gələk, yoxsa nə?. 5. yağıĢın buz, yuvarlaq
dənə biçimində yağanı. - doluya dolduq: tutulduq. - sulu
dolu: yumĢaq, tez əriyən dolu. - süpür dolu: incə olub,
Ģıdırğı yağan dolu. - daş dolu: bər sərt, daĢ kimi yaran dolu.
- dəvə dolu: iri dolu. # ləpə dolu: incə dolu. 6. səmiz. ağız
ağıza. toplu. bəsli. ətli. arıq olmayan. - bu kərə onu toplu
gördüm.
- dolu dizginə: dörd nal.
- dörd nala gedirdi.
- quşağı dolu: ehtibarlı. güclü.
- dolu ay: tolun. dolun. bədr.
- içi dolu: bütün. som. kamil. kofu kafı olmayan. - som kiĢi. -
- ağız dolusu qonuşmaq: hər gələ danıĢmaq.
tolumba döngi. qayta. nərsəni dolandıran. dolamba. tulumba.
tolun dolun. 1. alın, baĢ, qulaq arasında olan ĢiĢik yer. girgah.
2. dolu ay. bədr.
tolunmaq dolunmaq. ağınmaq. tıxınmaq. bikinmək.
tolunmaq dolunmaq. üfürülmək. ĢiĢmək.
toluş doluş. dolmaq iĢi.
tom yumar. yumur. yumrı. yuvar.
tomağa toplu köstək ki doğanın ayağına vurulur.
tomağı soyux dəğmə. zükam.
tomaq 1. ağacdan top. 2. çizmənin ağır, qalın çeĢiti. 3. at
üzərində daĢınan qalın bir çomaq. ağac kərəz.
tomalan 1. dombalan. göbələk. 2. yumrı çiban.
- domalan: dombalan: tomuz alması.
tomalıc tomalnıc. hörgüclü. hörgüçlənmiĢ. çıxıntısı olan.
tomalmaq domalmaq. 1. dombalmaq. çömbəlmək. tümsəlmək. -
duvar domalmış: qarın vermiĢ. 2. arxasın bükərək
oturmaq. çökmək. əğilmək. - it tomaldı.
tomaltmaq domaltmaq. dombaltmaq. çömbəltmək. tümsəltmək. -
tomat - yaşıl tomat: bir para yeməklərdə iĢlənən çiğ tomat
tombaq altın qaplanmıĢ qab. - tombaq ləgən.
tombalağ dombalağ. dümbələk. tümbələk. tumbalaq.
tombala 1. hoqqabaz yuvarlağı. 2. "loto" oyunu.
tombalaq dombalaq. tombul. yuvarlaq. ĢiĢman. - tombalaq cocuq.
tombalan dombalan. tomalan. göbələk. - dombalan: domalan:
tomuz alması.
tombalmaq dombalmaq. tomalmaq. domalmaq. çömbəlmək.
tümsəlmək. - duvar domalmış: qarın vermiĢ.
tombaltmaq dombaltmaq.tomaltmaq. domaltmaq. çömbəltmək.
tümsəltmək. - yükü almaq üçün arxasını domaltmaq.
tombay dombay. manda. suv sıqırıka.
tombay su sığırı diĢisi.
tombaz 1. gögərtəsiz (çatısız) olub, altı düz, çaylara salınan
qayıq. 2. kiçik boĢqa biçimində olub köprü altına
qoyulan dəbbə. - köprü tombazı.
tombul gombul. apalaq. yapalaq. gündə. iri. tombalaq.
dombalaq. yuvarlaq. ĢiĢman. - tombalaq cocuq. - ağ
dombul uşaq: qartopu.
tomrucuq tomruqcuq. tomurcuq. tumruq. yazda çırtmaq üzrə, qıĢın
ağacların üstündə kiçik düğümlərin hər biri.
tomruqcuq tomrucuq. tomurcuq. tumruq. yazda çırtmaq üzrə, qıĢın
ağacların üstündə kiçik düğümlərin hər biri.
tomrum - tomrum ağaç: kütük. kötük. kündə.
tomurmaq yemürmək. kəsmək.
tomuz qabalıq, pislik, güclülük simgəsi olan heyvan.
- tomuz yavrusu: çürpə. çörpə.
- nə tomuzdur bu: nə gobut kiĢidir bu.
- tomuz ayağı: 1. tüfəngdə iĢləyən bir burqu. 2. düĢman
ayağına batmaq üzrə, yol arasına atılan sivri uclu, üç bucaqlı
dəmirdən, ayağ çəngəli, oltası.
- domuz balası: cocqa < cocuq. cocuq8.
- domuz burnu: qurlağan. dolama çeĢiti. ət yaran.
- domuz quyruğu: bitgi adı.
- acı, qudurqan domuz: ılğıncar.
- domuz burnu: barmağı tutan ĢiĢli, irinli xəstəlik. qurlağan.
tolama. dolama. ət yaranın yüngülü.
- tomuz arabası: bir çeĢit yaraqlı araba.
- tomuz alması: domalan. dombalan.
- tomuz başı: sıraca (daül xinazir) xəstəliyi çeĢitlərindən.
- tomuz balığı: yunis balığının böyüyü.
tomuzluq inadlıq. - genə tomuzluq tutdu.
ton don. 1. sat tükünün rəngi. - bu atın donu gözəl. - torı don:
açıq don. 2. donat. bəzək. təzyin. - donlu donatlı ev. 3.
boya. - qoyu al don, boya: kürən (at). 4. qın. geyim. örtük.
qabıq. 5. Ģalvar. salvar ( salınıb, vurulan nərsə) ümka.
yum. - don yağı: qəliz yağ.
- sıq don. yuxarısı bol, gen, aĢağısı dar olan.
- bol, gen, qıssa iç donu: tuman.
- bir don bir köynək: özün örtməyə yalnız donla köynəyi
əğnində olan.
- donun doldurmaq: tumanın doldurmaq: özün batırmaq.
tona otaq. oturaq.
tonanma donanma. 1. Ģənlik. - donanma gecəsi. 2. döyüĢ gəmi
toplusu.
tonat donat. don. ton. bəzək. təzyin. - donlu donatlı ev.
tonatım donatım. donatma. beton.
tonatma donatma. 1. donatım. beton. 2. süsləndirmə. bəzəmə.
təzyin.
tonatmaq donatmaq. 1. bəzəmək. süsləmək. təzyin edmək. 2.
geydirmək. 3. süslü düzən vermək. - toy üçün yemiĢ
tablası donatmaq. 4. söyüb sayaraq alçatmaq.
paylamaq. sıçıb sıvamaq. 5. hazırlamaq.
tondura dondura. muqatiə. peymani.
tonduraçı donduraçı. muqatiəçi. peymankar.
tondurma dondurma. toplama. yığma. yapma. qondarma. yasama.
1. bir yerə yığıb bütünləmə. 2. muntaj. 3. məsnoyi. təbiyi
tonğcımaq donğcımaq. buzcımaq. büzülmək. üzülüb darılmaq.
köksü qısılıb qatılaĢmaq, darılmaq.
tonğ don. buz.
- don çözülmək: buz ərimək.
- don havasıdır: havalar don gedir hava dona çəkir.
- don yağı: iç yağı ki maĢınlara sürülür.
tonğra donğra. (< donğmaq). 1. buzlağ. 2. firizer. 3. donmuĢ
bataqları olan sibir çölü. 4. baĢ qonağı. kəpək.
tonğuzlan donğuzlan. osurğan böcəyi. yer eĢĢəyi.
tonquraq naqus. qonğraqu. çınqıraq. qonraq. çan. zəng.
tonquşmaq tonğuşmaq. tönğüĢmək. qözlərini dikərək bir Ģeyə
saldırmaq. bir iĢi almadan qəbuldan çəkinmək. qözlərini
tikərək, iğrənərək, baxmaq.
tonluq xələt. xələtlik.
tonmuş donmuş. 1. tonuğ. donuğ. buz bağlamıĢ. camid. - əlləri
donuq. - donmuş bataqları olan sibir çölü: tonğra. donğra.
(< donğmaq). 2. donuq. balta. qat. dik. - qat dur. - hava
soyuqdan qat kəsilmiş.
tonuğ donuğ. 1. donmuĢ. buz bağlamıĢ. camid. - əlləri donuq.
2. ıĢıltılı, bərraq olmayan. dumanlı. tüssüli. bulutlu. boz.
soluq. - donuğ sırça. 3. sığalsız. cəlasız. (təxdə. dəmir). 4.
soluq. fərsiz. ruhsuz. - donuğ kiĢi. - donuğ göstəriĢ. 5.
donmuĢ. balta. qat. dik. - qat dur. - hava soyuqdan qat
kəsilmiş. 6. pozlu. mat. tumuq boyalı.
topaç 1. cocuqların qıbacla (iplə) döndürdükləri, təxdədən
olub, soba (məxrut) biçimində, ucunda sivri bir çivisi
olan oyuncaq. fırıldaq. pırlanqıc. 2. qayıq kürəyinin,
qayığın içində qalan qalın, toparlaq yeri. 3. qıssa, qalın
olaraq biçimsiz. 4. topaz. yaqutun sarı çeĢitlərindən.
zəbərcəd.
- topaç kiĢi. - topaç qıra, xiyar. - topaç yapı. - qısa boylu,
tıqnaz, topaç olan: top topuz.
topaq 1. top. yumaq. yuvarlaq nərsə. - bir topaq ip, sap. 2.
heyvan ayağının topuğu.
topalaq yuvarlaq. girdə. kəllək. kəllə biçimində. - topalaq kiĢi.
- bir topalaq pambıq: bir yumaq, bir yuvarlaq pambıq dəngi,
dənəyi.
- topalaq köki: "xolıcan" çeĢiti.
- topalaq ağacı: "xolan" deyilən ağac çeĢiti.
topal 1. ağsaq. ləng. 2. ayaqlı nərsənin ayaqlarından qırığı
olan. - topal miz. - topal səndəl. 3. qusurlu. mə'lul. səqət.
- kor topal.
topar külçə. arıtlanmamıĢ dəmirsilər.
toparlaq 1. yuvarlaq. kəllə biçimində əni boyu bir olan . - toparlaq
kiĢi. - tos toparlaq cocuq. 2. top arabası qoĢularından
olan cübbəxana sandığı.
- tos toparlaq devşirilmək: çörəklənmək. çövrəklənmək.
toparlamaq - buxca, heybəyi toparlamaq: yetmək. yidmək. yetəmək.
yətirmək. uclarını birləĢtirmək.
toparlamaq 1. top edmək. yığıb yuvarlamaq. - xəmiri topalamaq. 2.
yığıb takımı ilə götürmək, qabağına qatıb gedmək. -
süĢman əsgərlərini toparlayıb çəkib geddi. - var yoxun
toparlayıb getddi.
topaz topaç. yaqutun sarı çeĢitlərindən. zəbərcəd.
topcıq qozalaq. - su qozalağı: köpük. hubab.
- damqa qozalağı: bal mumu üzrəni basılan damqanın izi
pozulmamaq üçün, üzərinə yapıĢdırılan fil diĢindən qapaqcıq.
topdan yapış içaçsız. bürümə. təfsilatsız. təfərrüatsız.
topdan birlikdə. birdən. cümlətən. məcmuə'n. götüri. çubuğ.
çubuğa. hərrac. doldurma. çəksi, dartısı, ölçüsü
olmayan iĢ. məqtu'. yığınilə. külliyyətən. - götüri satıĢ.
götüri bazarlığ. - evi götüri yapdırdı.
top 1. yuvar. yuvarlaq. girdə. kürə. Ģar. qozaq. yuvarlaq.
qabar. quy. qoy. yuvarlaq.- yer topu: yer kürəsi. 2.
yuvarlaq. girdə. kürəvi. - top üz. - top kahı. - top aqasya.
3. barut, kələ ilə doldurulub atılan böyük yaraq. - qala
topu: yerə top. topun yerisi. - çöl topu: düz yerdə iĢlənən,
təkərləkli, heyvanlarla çəkilən top. - dağ topu: sarp yerlədə
iĢlənən, qatır dalında çəkilən top. 4. topun atılması,
boĢanması, səsi. - salam topu. - iftar topu. - alqıĢ topu. -
sağu topu: böyüklərin ölüsün quylayanda, yaslarında atılan
top.- yanqın topu. - san topu. - dan topu: səhər topu. 5.
bütün. həpsi. həp. - topu gəldilər. topunu gördük. -
gözəllərin topuna qurban. - topun sən götürdün, bəs bizə nə
qaldı. 6. yığılmıĢ. toplanmıĢ. məcmu'. - top yekun. -
həpsini to:p edəlim. 7. - tor top edmək: düzənsiz biçimdə
yığıb yığıĢdırmaq. - paltarların tor top edib, bir buxağa
atdı. 8. - topdan: birlikdə. birdən. cümlətən. məcmuə'n. 9.
qatlanıb bağlanmıĢ, bir dəngə, tay, bağ, dəsdə bəsdə
halına qoyulmuĢ nərsə. - parça topu. - ip topu. - kağız
topu. - Ģərit topu. - qeytan topu. 10. taqa. 11. topaq.
yumaq. yuvarlaq nərsə. - bir topaq ip, sap. 12. öbək.
öpək. obaq. oba. yığın. bölük. toplu. avcuman (< av. ev).
tığın. yığın (< yığıqın). eldar (< eldər). idarəli. - topa
vurmaq: tulmaq. - top qundağında, parça tıxılacaq güclü
çəngəl: qoç buynuzu
- top yoluna gurlamaq: havayı yerə gedmək.
- qar topu: {1. yuvarlanıb böyük top yapılmıĢ qar yığını. 1.
oynamaq üçün əldə sıxdırılb top yapdıqları bir avuc qar. 3. ağ
çiçək çeĢiti. 4. çox ağ, səmiz olan kiĢi, cocuq}.
- top qəməsi: topun quyruğunda qapaq iĢini görən ayqıt.
- ışıq topı: ışıq damlası: çox gözəl cocuq.
- top tüfəng sapartasına düĢmək.
- topun qalın çəmbəri: biləzik.
- el top top (öbək öbək. obaq obaq. oba oba) oturmuĢlar.
- evləri var oba oba (öbək öbək.öpək öpək).
- 1. sıx bağlanmış top nərsə: qondaq. qundaq. 2.
təkərləksiz top yatağı: qondaq. qundaq.
- top saqal.
- ucunda, başında topu, yuvarlağı olan: toplu.- toplu çadır.
- toplu iğnə.
- ağacdan top: tomaq.
- parça topu: taqa.- sopalı taqa. - bir taqa Ģal. - altın uluq
taqa: som sırmalı taqa. qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ parça topu.
- top arabası qoşularından olan cübbəxana sandığı:
toparlaq.
- top topuz: qısa boylu, tıqnaz, topac olan.
- top atmaq: top boĢaltmaq. yazıq olmaq. sınmaq. iflas
- topu atmaq: ölmək. - oda topu atdı.
- top atımı: 1. bir kərə top boĢanması. 2. topun atdığı kələyin
vardığı yer.
- top arabası: top daĢımağa iki təkərli, alçaq araba.
- top altı: qala alanı: qala meydanı: qala topları üçün açıq,
alçaq kiçik yer.
- altın topu: çox gözəl kiçik cocuq.
- top ambarı: üç gögərtəli gəmilərin orta qatı.
- topa tutmaq: topla döğmək.
- top yoluna gedmək: topa gedmək: boĢuna, havayı
- top kimi: quĢqusuz. həmən.
- qar topu: {1. yuvarlayaraq qardan oluĢan böyük yığın.
Ģəpə. qar Ģəpəsi. bəhmən. 2. bir birinə vurmaq üçün, əldə
sıxıĢtırıb, yuvarlatıb qar gülləsi. - qar topu oynamaq}. 3. ağ
dombul uĢaq. 4. çiçək adı.
topla xərmən yabasının üç barmaqlısı.
toplam conqfars. (< çönək9. çöngək). yığın.
toplama tondurma. dondurma. yığma. qondarma. yasama. 1. bir
olmuyan. - dondurma daş: məsnoyi daĢ. təbiyi olmuyan. 4.
dərmə. devĢirmə. cəm. təhĢid. iqtaf.
toplamaq 1. devĢirmək. yığmaq. 2. sarmaq. çəkmək. qaldırmaq.
çırmamaq. - saçıvı topla. - ətəyivi topla. 3. birikdirmək.
zəxirə edmək. - bunlar nədir belə toplusun. - çox toplayan,
bükünə (poxuna) düĢər. 4. qatlamaq. - yataqları qatlayın. 5.
çağırmaq. də'vət edmək. - bütün tanıĢların topladı.
- kəndini toplamaq: iyiləĢmək. - çox keçmədən yaxcı özün
topladı. 6. dərmək. devĢirmək. yığmaq. cəmləmək.
xarmanlamaq. qarmanlamaq. yığmaq. təvĢirmək.
dəvĢirmək. devĢirmək. yığmaq. cəmləmək. iləmək.
iliĢtirmək. yığmaq. çatdırmaq. üĢirmək. qoĢmaq.
yığılmaq. dəvĢirmək. devĢirmək. yığmaq. dəğmək. 7.
qanğırmaq. qanırmaq. qasmaq. qoparmaq. 8.
albaqlamaq. altaqlamaq. alqaqlamaq. alqatlamaq.
yığmaq.
- üzüm devşirmək. - kitab devşirmək: kitab bağlamaq.
- bu parçaları ilib, torba tikin. - ilməklənin əyləĢin.
- para devşirmək.
qanırmaq.
- Ģəritdən paltarları deşir.
toplanan tərilgənka. dərilən. dirilən. dərgilgən. dirgilgən. yığılan.
toplanılmaq (əkin. yemiĢ). kəsilmək. düĢürülmək. qoparılmaq. - indi
yemiĢ qoparılmaz.
toplanış toplanma. yığılma. birikiĢ. birikmə. ictima.
toplanma toplanıĢ. yığılma. birikiĢ. birikmə. ictima. dərnək.
cəmiyyət. toy. yığva.
toplanmaq dərilmək. yığılmaq. deĢirilmək. cəmləĢmək. üĢmək.
qoĢmaq. yığılmaq. qurulmaq. ictima edmək. səmirmək.
düzəlmək. çətinlikdən qurtulmaq. - bir az toplandı, genə
iĢlərin baĢdan tutdu. - çəkilib toplanmaq: qıvrılmaq.
əğrilmək. bükülmək. qırtılmaq. qatlanmaq. - iplik, saç, qıl
qıvrıldı. - bu kitabın yapraqları qıvrılmıĢ. - qıvrıla qalmaq:
gəbərmək.
toplanmış 1. toplu. düzənli. səlqəli. dağınıq olmayan. müntəzəm.
mürəttəb. - toplu idarə. - toplu Ģəhər. - toplu iĢ. - toplu
dərli toplu qadın. 2. yığılmıĢ. top. məcmu'. - top yekun. -
həpsini top edəlim. 3. yığındı. qalabalıq. izdiham. - bu
yığıntı nədir.
toplantı ilmək. yığın. yığva.
toplaşmaq üĢüĢmək. qoĢuĢmaq. yığlıĢmaq.
toplayan xərmənçi. qarmançı. yığan.
toplayış toplaĢ. eanə yığma. pul yığm.
toplu 1. ucunda, baĢında topu, yuvarlağı olan. - toplu çadır. -
toplu iğnə: götdü iğnə. dibli iğnə. 2. toplanmıĢ. düzənli.
səlqəli. dağınıq olmayan. müntəzəm. mürəttəb. - toplu
idarə. - toplu Ģəhər. - toplu iĢ. - toplu paltar. - toplu
kitabxana. - toplu yığva. - toplu sayı: hesab. dərli toplu
qadın. 3. müəddəb. tərbiyəli. - toplu uĢaq. - toplu otur. 4.
səmiz. bəsli. ətli. dolu. arıq olmayan. - bu kərə onu toplu
gördüm. 5. tıqnaz. 6. avcuman (< av. ev). tığın. yığın (<
yığıqın). eldar (< eldər). idarəli.
- toplı olmayan: dağınıq. yavan. yayvan. pəriĢan. ğeyri
məzbut.
- toplu iğnə: göttü iğnə. dibli iğnə.
- toplu olmayan: yaymaçı. dağınıq. pəriĢanlıq.
- avuc kimi toplu yer: dərə içi. toqqa. tuqa. tuqa.
- toplu köstək ki doğanın ayağına vurulur: tomağa.
toplum qoĢı. taxım.
toppuz qoppuz. qompuz. ĢiĢilmiĢ. ĢiĢirdilmiĢ.
toprağı (toprağı) iĢləmək. kullamaq. sürmək.
topraq - toz topraq: avar. avraq. oğraq. oğuq (< oğmaq). hər nəyin
oğuntusu.
topraq - üzü toprağa: üzü quyi. üzü aĢağı.
topraq (daĢın qarĢıtı). daĢ olmamıĢ nərsə. açaq.
topraq yer. ərz. zəmin. yurt. yirim. alçaq. yer. qarmaq. qara yer.
qara qızıl.
- işlənməmiş, çiğ çalılı topraq: bozca.
- duvarı boyamaqda, iĢlənən qırmızı, sarı topraq: aşı
boyası. - azərbayxan toprağı. - rum toprağı. - topraq yiyəsi.
- daş topraq tökülməklə düzəlinmiş nərsə: tolma. dolma. -
- çürük, boş, bataq topraqda su içində, tikilən yapının
təməli olaraq, sıra ilə yerə soxulan dirəklərin hər biri: qazıq. -
qazıq üzərinə yapı tikmək.
- su yerə batıb, topraq tavlanmaq, dolmaq: soğıĢmaq.
- topraq koma, külbə: turluq. turlaq.
- topraq basdı: bir yerə girməyin vergisi.
- ata topraq: kökən topraq.
- quru toprq: döĢənməmiĢ yer.
- topraq boya: topraq rəngi.
- qara topraq altda yatmaq.
- daş topraq altda yatmaq.
- toprağı iĢləmək.
- qara topraqlara keçmək.
topraqsin oğuntu. xəkə. açaq.- kömür açağı.
topuq 1. ayağı baldıra bağlayan boğumun quran yumru. -
topuq sınırı. - topuq gəmiyi. - ayağım topuğuma dək
sudadı. 2. ırmaq ağzının bir az açıq yerində qumdan
qurulan topar, sədd. - çay topuğu. 3. dirəyin, sərənin.
kərəstənin yoğun aĢağısı. - onurğa topuğu: gəminin
omurğasının arxa yanının dibi, quruğu. - topuq çalmaq:
yerirkən topuqların birbirinə çarpdırmaq. - çamur topuqlara
çıxmaq.
- heyvan ayağının topuğu: topaq. 4. çək. sınır. hədd.-
mənim topuğuma kim çatar. 5. misil. oxĢar. - topuq
topuqa: birə bir. bərabər. musavilik. - topuğuna varmaq:
əĢiĢmək. əĢləĢmək. birləĢmək.
topuqlamaq ayaqlamaq. yarıqlamaq. bərabərləmək. birləmək.
topuqlaşmaq ayaqlaĢmaq. yarıĢmaq.
topuntu Cihazfars < yığac.
topuz ucu toxmaqlı sopa. - topuz altında: güc altında. zor altında.
topuzluq qotuzluq. təpəlik. qotazlıq.
toraman iri, qanmaz gobud gənc. qılıqsız. gicbəsər.
torba tobra. - qıldan yoğurt tobrası: köynük.
- arpa tobrası: köynük.
torba < tobra. 1. böyük kisə. dağarcıq. dağar. 2. gövdədə
oluĢan sarqıq ĢiĢ, ur. 3. daĢĢağın duran kisəsi, torbası. -
torbası şişmiş.
torğu sərçənin kiçik çeĢiti.
torı - torı don: açıq don.
torına okinoz deyilənə balıq.
tor 1. "to" ilə baĢlayan bir çeĢit sözlərin vurqulamağ üçün önünə
gəlir. - tor top. 2. ağ. örgü. hörgü. hörük. örük. 3. hörük
kimi yapılmıĢ nərsə. - tor quĢaq. - tor börk. - tor taqya: tor
baĢlıq. - tor ağ: ufaq gözlü balığ ağı (toru). (iri gözlüsünə "
fanya" deyilir. - tor kisə: iki baĢı qapalı, ortası yarıq, hörmə
kisə. 4. toy. çiğ. piĢməmiĢ. yetinməmiĢ. əcəmi. gənc
olan.
- tor top edmək: düzənsiz biçimdə yığıb yığıĢdırmaq .
top. - paltarların tor top edib, bir buxağa atdı.
torlaq 1. budala. sapıq. səfeh. 2. alıĢmamıĢ. çiğ. - heç yoxdan,
torlaq yeğdir.
torlamaq dövrləmək. dövrələmək. dövürləmək. toplamaq.
devĢirmək. buxcalamaq. boğcalamaq. paketləmək.
torluq turluq. durluq. devlət yeri. rəsmi yer.
torpı hər nəyin oğuntusu. - qızıl, dəmir torpusu.
tort tortı. dürt. bir para suyuq nərsələrin dibinə duran quyu
nərsə. köçək. köçələk. çökündi.
torta türd. dürd. otur. çökə. - suçu oturu. - yağ əridilirkən oturu
oturur.
tortı tort. dürd. bir para suyuq nərsələrin dibinə duran quyu
nərsə. köçək. köçələk. çökündi. - üzüm tortısı: cıra. - sucu
(Ģərab) tortısı. - yağ tortısı. - qəhvə tortısı: təlvə.
tortılı tortlı. dürtli. 1. köçəkli. köçələkli. çökünrüli. bulanıqlı.
pusalı. 2. pırraq, bərraq olmayan. təsfiyə olunmayan.
tortlı tortılı. dürtli. bulanıqlı. 1. köçəkli. köçələkli. çökünrüli.
pusalı. 2. pırraq, bərraq olmayan. təsfiyə olunmayan.
toruq doruq. duruq. 1. təpə. 2. nərsənin, baĢına dək
duldurulması. komala, təpələmə doldurmaq. - duruqlu
ölçək. 3. açıq. saf.
toruqlama toruqlu. təpələmə. təpə quracaq dək doldurulmuĢ.
toruqlu toruqlama. təpələmə. təpə quracaq dək doldurulmuĢ.
torun oğul oğlu. nəbirə.
torun < törün {1. < törəmək. 2. < turum ( < durmaq: edmək.) }. 1.
nəvə. nəbirə. oğuĢ. öğüĢ. 2. iki yaĢında dəvə yavrısı.
tos dos. < düz. Ģərəf.
- tos toparlaq devşirilmək: çörəklənmək. çövrəklənmək.
tosd dosd. yaryan. yarıran. tanıĢ.
tosdyana dosdyana. yaryana. yarıran.
tos 1. "to" ilə baĢlayan bir para sözlərə gəlib, vurqulayan sözcük.-
tos topalaq. - tos doğru. 2. (baĢ. kəllə. buynuz) atma.
tolazlama. - tos vurmaq. - qoçlar tos vurur. - cocuqları tos
vuruşdurmaq. - cocuqlar tos vuruşurlar. -
tosqa 1. hey'ət. - çox gözəl bir tosqada. 2.güney arnaud eli.
toslamaq tos vurmaq. atılmaq. - qoçlar tos vurur. - cocuqları tos
vuruşdurmaq. - cocuqlar tos vuruşurlar. -
toslatmaq tos vurdurmaq. atlatmaq.
tosluq dosluq. yarlıq. yoldaĢlıq.
tost 1. dosd. oynaĢ. metres. yardaq. yoldaĢ. rəfiq. ılıĢ. iliĢ.
yoldaĢ. sağdıcka. 2. larin yığvada birinə verilən "tav",
"sağlıq", " tuş". - tav qaldırmaq: sağlığa qaldırmaq. tos
demək. tuĢ vermək.
tosun 1. iki yaĢın aĢmıĢ qara sığır ayğırı. sığırın balasına
deyilir. 2. tıqnazca, dolu, canlı igit. - ha! tosunum görəyim
səni. 3. öküz.
toşab - qarla doşab yeməyi: qar halvası.
totaq - dodaqların aralayıb diĢlərin gösətib, dadsız dussuz,
səssizcə gülmək: - nə sırıtıb durursun belə.
totaq dodaq. - tavşan dodağı: aradan çarpıq dodaq.
totaq dodaq. irən. əyrən. yarın. nərsədə olan yarıq yer. -
ağarmış dodaqlar: gücdən düĢmüĢ kiməsnə. - dodaq
burmaq: ağlayacaq olmaq.
total tuta. cəmi. - borcuzla tuta, bir belə edər. - birinən iki tuta, üç
elər.
tov tav. (hər nəyin dolanbacı). 1. sıra. nobət. - tov sənə: nobət
sənindir. sağlıq vetmədə deyilir. - tov kimindir. - tav mənə
çatdı, bəxtim qoyub baĢın yatdı. - tovda sənə çatarmıĢ, axar
sular yatarmıĢ. - yaĢam oyndu, bir tov sən, bir tov mənə. -
tovla gələn tovla gedər. - öz tavın gözlə. 2. qat. kərəm. rəf.
rədif. çin. - bu duvar on tav kəpiçlidir. - yer tavları. 3. sətir.
xətt. - on tav. - bu yapraqda (səfhədə) neçə tav var. - bu
yazının tav araları çox sıxdır.
tov tavuĢ. tapuĢ. tapıĢ. təpiĢ. nəbz. tovuĢ.- ürək tovuş. -
damar tavuşu.
tovlamaq tavlamaq. qurmaq. qızqınlatmaq.
tovlamaq tavlanmaq. dolanmaq. burqunmaq. dözmək. keçinmək.
tovlamaq tövləmək. tavlamaq. təvləmək. dolamaq. 1. tovramaq
tavramaq. tavlamaq. dolandırmaq. 2. ip bağlayıb
tovlanış tavlanıĢ. quruluĢ. köküĢ. götürüĢ. qılınıĢ. əzəmətli
tovlanmaq çevrilmək. tavlanmaq. köklənmək. qurulmaq . burxulmaq.
burulmaq. dönmək. bükülmək. altıva olmaq.
tovlu tavlı. qurdu. qurd. qızqın. yırtıcı.
tovramaq tovlamaq. tavramaq. tavlamaq. dolandırmaq.
tovrandırmaq tavrandırmaq. 1. dikəltmək. durdurmaq. ayaqa
qaldırmaq. 2. qarĢı durdurmaq. dayandırdmaq. 3. ürək
vermək. qızıĢdırmaq. 4. təĢviq edmək. təĢci' edmək. - bu
iĢləriz üçün sizi tavrandırıram. - onu tavrandırsan,
tavranacaq. - iyilikləri tavrandırın, kötülükləri təprəndirin:
qoğun.
tovşan - dovşan yavrusu: göçgən. göçən.
tovuq tavıq. quruq. kökük. götüĢ. qılıĢ. səltənət. ĢiĢik. əzəmət.
təkəbbür.
tovuş tavuş. tapuş. tapış. təpiş . 1. tap tap, tıp tıp səsi. döğmə,
ürək tovuş. - damar tavuşu.
toy - toy yələyi: toyda Ģənlikdə (doğum günü, ad günü) göydən
duvardan sarılıb aslanan, yələk yələk kəsilmiĢ bəzəkli
kağaz.- allı ballı yələklər. - sarı güllü yələk.
toy (< tuq: qapalı). > tuyfars 1. hər nəyin bağlı, qapalı iç
bölümü. 2. hər nəyi qatlaq yeri. tay. lay. - iki toylu parça.
3. düyün. 4. yığva. məclis.
toydarı "toy" quĢĢunun böyüğünə deyilir.
toyğan toğan. doğan.
toyınka ləĢgər: qoĢun. ordu.
toyka orduqah. ortaqu. ordu. qoĢun qoraqı. ordu qərargahı.
toy (< tüq: yığın. tüqmək: yığmaq). 1. qazdan böyük, yabanı
quĢ. iki çeĢiti olur. böyüğünə toydarı, kiçiyinə toylaq
deyilir. 2. ağılsız. səfeh. sapaq. çiy. yaĢ. xam. əcəmi.
cahil. - toy kişi. 3. Ģənlik. sur. 4. tor. çiğ. piĢməmiĢ.
yetinməmiĢ. əcəmi. gənc olan. 5. dərnək. toplanma.
cəmiyyət. yığva. görgüsüz. dənəmsiz. təcrübsiz.
alıĢmamıĢ. əcəmi. iĢ biliksiz. sürə. sür. cəĢn. -
dəbdəbəli sürən, toy. alay.
toylaq "toy" quĢĢunun kiçiyinə deyilir.
toylıq ağılsızlıq. səfehlikk. sapaqlıq. çiylik. yaĢlıq. xamlıq.
toyma doyma. soğum. soğuma. göz toqluğu. qənaət. qanma.
toymaq doymaq. toqmaq. doyulmaq. qanmaq.
- göz doymaq: qanıqmaq. qənaətə gəlmək. - göz
doymadan, dincilməz. - göz doysa, ürək dinər.
toymamaq - az alıb doymamaq: qoxumaq. - onun iĢi qoxumaqdır.
toymaz doymaz.obur. abur. qarımpa. qanmaz. tamahlı.
tamahkar. qənaət etməz. - nə doymaz kiĢidir bu. - abur
obur: obur çobur.
toymazlıq doymazlıq. soğumsızlıq. gözü aclılıq. tamahkarlıq. təmə'.
toymuş doymuş. tox. toyuq.
toymuşluq doymuşluq. toyuqluq. toxluq.
toyuq - toyuq axırı: küməs. (< kümə. qoma) qomaç. qodus.- gün
batır, toyuqları kümslə bala.
toyuq tox. doyuq.1. doymuĢ. 2. dolqun. qalın. sıx. - tox qumaĢ.
3. iĢba'. 4. kamil. əkməl.
- qırmızı bibər, toyuqları qızdırar: yumurtlamağa gücləndirər.
- toyuq nini: qütəs. kütəs. küməs.
- toyuqların tudduğu, öldürücü bir çiban: quyruq üzəri.
quyruq üsti.
toyuqluq toxluq. 1. doymuĢluq. 2. dolqunluq. qalınlıq. sıxlıq. -
qumaĢın toxluğu.
toyulmaq doyulmaq. toymaq. doymaq. toqmaq. qanmaq.
toyum doyum. qanma. qənaət.
toyumluq doyumluq. 1. doyacaq qədər. 2. yağma. yəğma. çapavıl.
qənimət. 3. soğumluq. soğuma durumu. gözü toqluluq.
qane'lik.
toyurmamaq doyurmamaq. az vermək. qoxulatmaq. - görsətib
qoxulatıb getddi. - onun iĢi qoxulatmaqdı, hay küyünə
baxma.
toz - toz topraq: avar. avraq. oğraq. oğuq (< oğmaq). hər nəyin
oğuntusu.
toz 1. tuz. duz. 1. tuman. duman. püs. sis.
- toz qondurmaq: ittiham vurmaq.
- toz saman: ufaq ufaq qırılmıĢ, burçaqların (hibubatın)
qabıq, qılçıqırından oluĢan incə saman.
tozalmaq əzilmək. döğülmək.
tozğuran dozğuran. düzəldən. düzənci. uyaran. oyarıcı. qılavız.
mühərrik.
tozluq 1. tozlu. tozla qarıĢıq. tozu olan. 2. # tozdan qorunmağa
özgü , məxsus arac. baldırı tozdan çamurdan qorumaq
üçün çoxa, keçə paçalıq, ki potura (üsti genə bol, altı
güdə dar Ģalvar) bitiĢikdə olur, yaxud ayrı, əğrətidə olur. -
tozluq geymək. - potur tozluğu. 3. iĢ paltarı. önlük.
peĢgirə.
- qıça geyilən tozluq: qalçın.
- xırman tozluğu: xırmanın dibində qalan tozlu topraqlı
buğda, baĢqaları.
töqbə4 döğbə4. döğmə. taxma. tamğa. zərb.
töqdi döqdi. döğüc. döqəc. döğəc. toxmaq.
töqəc döqəc. döğəc. döğüc. döqdi. toxmaq.
töqəc töğəc. döğəc. döqəc. döğüc. döqdi. toxmaq.
töqən - nal tökən: daĢlıq yoxuĢ yer.
töqəndi tökəndi. dökəndi 1. tükəndi. hər nəyin tökündüsü,
tükəndisi. - buğda tökəndisi, tükəndisi. - aĢlıq (zəxirə)
bitib yalnız dökəndi qalmıĢ. 2. dəniz qıyısından az iləri
tökülmüĢ daĢ parçaları. - qıyda çoxlu töküntü vardır.
töqmə dögmə. kötək. gütək. dayaq. təpək. urma. vurma. tayaq.
dayaq. zərb. zərbə. döğbə 4. taxma. tamğa. zərb.- kötək
vermək. kötək çalmaq: döğmək. - kötək yemək: döğülmək.
- dayaq atmaq. - dayaq vurmaq. - dayaq qınatı: çubuq
cəzası. - dayaqın qaytarmaq. - dayaq dayaq döğdülər: çoxlu
çubuqlarla vurdular.
- tökmə sırça: kəsmə sırça: bilur.
- dil döğməsi: dil düğünü: kəkəmə.
- iyicə döğmə: təpələmə.
töqmək - su tökmək: iĢəmək.
- ürəyə su tökmək: dincəklik duymaq.
- çox döğmək: sucuğunu çıxarmaq.
- çox döğmək: çoxlu tapdamaq. quyruğunu tava sapına
çevirmək.
- döğüb qabartmaq: qaqmaq. ( q <> t ) taqmaq. - qablama
hara dəğib böylə qaqılmış.
- öz özünü döğmək: urunmaq. vurunmaq.
- qıl tökmək: tük dəğiĢdirmək.
- su tökməyə gedmək: əl suya yetirmək. gəzinmək. həyətə
çıxmaq.
əridilmiĢ qurĢunu, xəstənin üstündə su dolu qaba tökmək. bi
iĢi yapanada "qurşunçu qarı" deyilir.
əridilmiĢ qurĢunu, xəstənin üstündə su dolu qaba tökmək.
töqmək tökmək. qoymaq. çəkmək. axıtmaq.
töqrüş döğrüş. asıvaĢ (sıv <> vız) avizeĢfars. aslağıĢ. aslığıĢ.
salğavuĢ. savarıĢ.
töqüc töğüc. döğüc. döqəc. döğəc. döqdi. toxmaq.
töqük sınğın. qırıq. dağnıq. pərakəndə.
- kəsik tökük: qırpındı. qırqındı. qırıntı. qırıq döğük.- saç
qırpıntısı.
- qırıq döğük: qırpındı. qırqındı. qırıntı. kəsik tökük. - saç
qırpıntısı.
töqüq tökük. çapçal. ĢabĢal. saçıq. təmbəl.
töqüq tökük. tüng. parç.
töqülmək döğülmək. dağınmaq. oğulmaq. ufalanmaq. qoyulmaq.
düĢmək. düĢmək. sərilmək. kəsikmək. yorulmaq.
yorğunmaq. qırılmaq. düĢmək. əzilmək. tozalmaq.
- soyunub tökünmək: dincəlmək üçün yüngül paltara
taxınmaq.
- bolluqla tökülmək: yağmaq. - bu gün kağız yağır.
. - yel əsib tüm yemiĢlər ağaclardan yerə sərildi. - yaĢıl
ırmaq, qızıl ırmağa qoyulur.
- əl ayağdan kəsikdim: düĢdüm
töqüm töküm. tökmə iĢi. əridib qalıba tökmə. rixdə. - qız
toxumu: qız kilimi: elat qızlarının toxuduğu çox gözəl bir
kilim, toxunma.
töqün tökün. cari. - tökün il.
töqünmək döğünmək. tökünmək. peĢmanlıqdan baĢına dizinə
vurmaq. peĢmanlaĢmaq. kəndi üzərinə tökmək,
çırpmaq. - hər sabah əl üzünə su tökünür. - uĢağın üzünə
su tökündür: yu. - soyunub tökünmək: açılıb yaylanıb
dincəlmək.
töqüntü töküntü. pozıntı. qazuvat. pox. yıxıntı. pislik. tarantı.
darandı. süpürüntü.
töqüş döğüş. savaĢ. qıtqıl. qırqıl. qıtal. qırqın. vuruĢma. -
aralarında qıtqıl üz verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ. -
tanışıq döğüş: danışıq döğüş: intiqad o intiqad əz xod.
- kor döğüşü: göz gözü görməz döğüş: kor koruna
döğüĢməsi.
- döğüş gəmilərində olmuş, yelkənli, iti gedən təknələr:
qırlanqıc.
- döğüş araclarında zəncirli, toplu bir çeşit toxmaq: salaq.
salıq.
töqüşgən - böyük, yaşlıca, döğüşgən, sınağlı, iş alışığı olan batur
töqüşgənlik döğüşgənlik. tayılıq. dayılıq. böyüklük. igitlik. ağalıq.
baĢçılıq.
töqüşmək döqüşmək. savaĢmaq. əlləĢmək.
töl döl. 1. cənin. rəhmin içindəki yavru. 2. soy. uruq. ırq.
nəsil. - döl əşi: döl ilə çıxan torba. - döl yataq: oğuluduruq.
yumurtalıq.
- döl əşi: son. sonğ.
- başdöl: 1. ilgəqol. iləri qol. təlayədar. 2. piĢkisvət.
- döl döş: tənasül.
- döl yatağı: rəhm.
- döl almaq: yüklü, hamilə qalmaq. tutxumlanmaq.
tölək - qarqa döləyi: əbucəhl qarpızı tuxumu.
tölük bacarıqsız. əlsiz. əlsiz ayaqsız.
tölül zigil. sivil. ufaq qabarcıq.
töndərmə döndərmə. burma. çevirmə. qıvırma. bücə. büci. bükəc.
bürkəc. devirmə. ağtarma.
töndərmək döndərmək. çevirmək. gətirmək. geri vermək. geriyə
çevirmək. irca' edmək. - dinə gətirmək. - inama gətirmək:
quraqlıq əkini bu günə gətirmiş.
qanırmaq.
töndərmətmək döndərmətmək.bücətmək. bücitmək. bükəctəmək.
bürkəctmək. devirtmək. ağtarmatmaq.
töndürmə döndürmə. dolandırma. dolaĢdırma. çevirmə. idarə
tönə dönə. 1. geri. - dönəsindən gerisindən. dönəsinə keç. -
dönəsindən gedmək: gerisindən gedmək. tə'qib edmək. 2.
genə. dubarə. - dönə dönə: dalbadal. genə genə.
- dönə dönə bükülmüş: tolanbac ( n <> m ) tolambac. bərk
dolaĢıq qarıĢıq. dalan ba dalan. dolan ba dolan. labirəntlatin.
tönəged dönəged. yanın. yandan. geyin. qıçın. quĢqulu. Ģəggili.
tönək dönək. 1. girdab < girdəv. dolĢaq. 2. sözündən dönən.
əhdində durmaz. sübatsız. əlvan. mütəlləvvən. - bərk
dönək kiĢidir. 3. dönək. allaq. aldaq. sözündə durmayan.
4. iradəsiz. axarağlı. duyqu, hissin axarı ilə.
düĢünmədən davranan.
tönək dönək. yaltaq. yəltək. yelə baxan. sübatsız.
tönəklik dönəklik. sözündən dönməklik. əhdində durmazlıq.
sübatsızlıq. əlvanlıq.
tönəm dönəm. dönüm. qırx adlımlıq topraq ölçüsü. - bu tarla əlli
dönəmdir. ivlək. əvlək. evlək. əni boyu qırx arĢınlıq yer.
rüb'.
tönən dönən. tolaĢan.
tönəndə dönəndə. dönüĢin. - bazardan dönüşin sizə uğraram:
dəğərəm.
tönər dönər. çönər. fırlanar. - dönər dünya. - dönər kabab. -
dönər dərviĢ.
töngəl döngəl. muĢmula. əzgildən böyük beĢ bıyıqdan kiçim
yemiĢ.
töngi döngi. qayta. nərsəni dolandıran. dolamba. tulumba.
makinalarda suyu alıb verən tulumba.
tönqül dönqül. kiçik əzgil.
tönqülmək vaz keçmək. səvritmək. ərtürmək. bağıĢlamaq.
tönqüşmək tönğüşmək. tonquĢmaq: tonğuĢmaq. qözlərini dikərək
bir Ģeyə saldırmaq. bir iĢi almadan qəbuldan çəkinmək.
qözlərini tikərək, iğrənərək, baxmaq.
tönmək dönmək. 1. çönmək. - genə dünya dönür. 2. geri
qayıtmaq. - dan gedər axĢam dönər. 3. dəğiĢmək.
mütəhəvvil olmaq. - onğ iĢi döndü. 4. caymaq. - sözündən
dönmək. 5. üz çevirmək. - o bizdən döndü. 6. bir durum
tapmaq. nərsiyə bənzəmək. - arslana döndü. - sıçana
döndü. 7. aylanmaq. ayılmaq. fırlanmaq. aymaq.
dolanmaq. çevrilmək. burxulmaq. burulmaq. tovlanmaq.
bükülmək. altıva olmaq. fırlanmaq. dövürləmək.
vurqulu. çitik. bərk. sərt. sağlam. əkit (< əkmək:
dayaqlamaq). 8. (geri dönmək). üstələmək. qayıtmaq. -
ısıtma üstələdi.
- geri dönmək: təpmək. artmaq. yenidən itiləĢmək. - yara
təpdi. - təpəsi üsdə dönmək: baĢ aĢağı gedmək.
qəhqəraya uğramaq. 9. çönmək. toğrulmaq. doğrulmaq. -
sağa doğrul. - qibləyə doğrul. - dönüb başqa bir yandan
varmaq, çatmaq, girmək: tolaĢmaq. dolaĢmaq. - ön qapı
qapalı olduğundan, arxadan dolaşdıq. - çayın aĢağısından
dolaş gəl. - daşa dönmək: bərkimək. sərtləĢmək.
tönmək dönmək. yönəlmək. üz tutmaq. üz çevirmək.
tönmə dönmə. 1. dövr. ovdət. 2. dəğiĢ. təhəvvül. təğyir. 3.
irtidad. 4. girdə. dəvəran. 5. pozulma. dəgiĢmə. sapma.
qırıq. qırqılıq. fəsad. inhiraf. 6. vaz geçmə. udul. -
sözündən vaz keçdi.
tönməz dönməz. dabanlı. duraqlı. bərk. sabit.
tönmüş dönmüş. qoğumuĢ. iylənmiĢ əksimiĢ. pozuq. qoxumuĢ. -
dönmüş yemək: iylənmiĢ yemək. - gözləri dönmüş: gözləri
fırlayıb çılğına dönmüĢ. - südi dönmüş: sedi qaçmıĢ qadın.
töntərmək döndərmək. tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. dövr etdirmək.
çevrətmək. gəzdirmək. - tamam çüçələri dolşdırdıq.
tönük dönük. qırıq. sıymızdi. sözün tutmamaq. əhdin sındıran.
bəfasız.
- dönüklük edmək: sıymızmaq. sözün tutmamaq. əhdin
sındırmaq. bəfasızlıq edmək.
tönüklük dönüklük. köpəklik. alçaqlıq. - böylə köpəklik olurmu. - bu
köpəkliyi kim çəkə bilər.
tönülmək dönülmək. qayıdmaq. rücət edilmək. odət edilmək.
sapılmaq. əğrilmək. yayılmaq. devrilmək. çevrilmək.
çönmək. - yer göy bir yol ilə dönür. - yol sağa sapılır.
tönüm dönüm. 1. dövran. devran. dövr. cövlan. 2. qayıdıĢ.
rücət. ovdət. 3. kərə. dəfə. növbət.
tönüm dönüm. dönəm. qırx adlımlıq topraq ölçüsü. yarım
hektar. - iki dönəm: bir hektar. - bu tarla əlli dönəmdir.
tönüş dönüş. udət. ricu'. - dıĢdan dönüş: xaricdən yurda dönmək.
- bu tezlikdə dönüşünüzü gözləmirdim.
tönüşdürmək dönüşdürmək. gəzinib aramaq. qurdalayıb tapınmaq.
tönüşin dönüşin. dönəndə. - bazardan dönüşin sizə uğraram:
dəğərəm.
törcələmək dörcələmək8. ağdurmək9. çoXıno7. çukulö5. kavlamaQ6.
törd - dörd nal: dolu dizginə. - dörd nala gedirdi.
törə doğu. doğurma. tolid.
törə türə. yol. yolaç. qayda.
törəmək örəmək. ürəmək. yetiĢib çoxalmaq.
törpə törpən. körpəç. təbərzə. çağından tez tetiĢmiĢ,
törpəçi törpənçi. körpəççi. təbərzəçi. çağına dıĢ olan yemiĢ,
törpənçi törpəçi. körpəççi. təbərzəçi. çağına dıĢ olan yemiĢ,
törpən törpə. körpəç. təbərzə. çağından tez tetiĢmiĢ,
tört - dörd ayağını bir yerə gətirmək: əlindən gələni
var gücünü vermək.
tört - dördə bir: çəyrək. çərək. kərtə. - dörd dolaşmaq: o yan bu
yana baĢ vurmaq. dlqın bulunmaq. iztirabda olunmaq.
törün torun. {1. < törəmək. 2. < turum ( < durmaq: edmək.)}. 1.
nəbirə. nəvə.oğuĢ. öğüĢ. 2. iki yaĢında dəvə yavrısı.
töş döş. tuqş. tuş. (< tuqmaq: bağlamaq). 1. gövdə. tən.
bədən. 2. güc. zor. tuqĢ. tuĢ.
töş tuĢ. birəbir. çox doğru, uyqun. ən uyqun. elə özü.
töşək döĢək. düĢük. dik olmayıb alçaq yer. açal. açıl. açıq.
töşək fərĢ.
töşək yataq. - dayaqlı döşəkli: döşəli dayaqlı: hər bir qoĢu yaraqı
(əĢya, ləvazim) yerləĢmiĢ, dayanmıĢ. - döşəli dayalı bir ev.
- döşək yaymaq: döĢək, yayqı açmaq. Ģuraya bir yayğı,
kilim yaymalı.
töşəkli döşəkli. 1. yataqlı. yatımlı. sabit. 2. çox enli olub yalpası
az gəmi. # narın yapılı.
töşəmə - sokaklarda döşəməyə sərilən kiçik daş: qırma daĢ.
töşəmək yeri qaplamaq. yeri səritmək. salmaq. təfriĢ edmək.
töşəməlik - döşəməlik uzun ağac: yollama dirək, kiriĢ.
töşəmli döşəmli. döĢənmiĢ olan. məfruĢ. - döşəmli odalar,
sarılmıĢ sararlar.
töşən döşən. yaylıq. açlıq. bəsat.
töşənmək döşənmək sərilmək. yayılmaq.- günə sərildi qurudu.
töşənmək döşənmək1. yayılmaq. açılmaq. açınmaq. uzanmaq.
tullanmaq. - sözə döĢənmiĢ: sözü əninə boyuna anlatmaq.
2. xəstələnib qalmaq. - üçcə gün ayaq üsdə qalı, bir həfdə
döşəndi. - çox içən əlbəd döşənər. 1. qaplanmaq. - dərə
təpə qarla döşəndi.
töşənməmiş döşənməmiş. açıq. quru. çıplaq. lüt. quru. boĢ. - quru
toprq: döĢənməmiĢ yer.
- quru yer. - quru söz. - quru taxda.
töşənmiş döşənmiş. sərgin. sərili. sərilmiĢ. yayılmıĢ. yayıq.
- yataqlar sərildi.
- bir yerin döşənmiş damı: gögərtə. - üç gögərtəli gəmi: üç
qatlı gəmi.
töşət döşət. fərĢ. yer səriki. sərit. - döĢət buz bağlamıĢ. - danertə
buz bağlamıĢ döĢətdə zivdik. - asfalt sərit. daĢ sərıt. - girdə
daĢ sərit. bölmə daĢ sərit: mürəbbə' daĢlardan döĢənmiĢ
yer.
töşətmə döşətmə. açma. yayma. bəst.
töşəttirmək yeri qaplatmaq. yeri səritmək. saldırmaq. təfriĢ etdirmək.
töşnəmək tövüĢnəmək. tuĢarmaq. köksü gərgin olmaq, qabarmaq,
iləri çıxmaq.
tövlə təvlə. tavla. 1. yan yana, arxa arxaya olanların yığını.
mal saxlamaz. 3. mal davarın yerləĢdiyi otaq. - tavla
uşağı: tövlə iĢçisi. tövləçi.
tövləçi tövlə iĢçisi. tavla uĢağı.
tövləmək tovlamaq. təvləmək. tavlamaq. dolamaq. ip bağlayıb
tövr dövr. tolayı. dolayı. çevrə. çövrə. çövər. ətraf. hovl.
devran. dönüm. dövran. cövlan. dönmə. ovdət. - dövr
edmək: cəvəlan edmək. tolaĢmaq. dolaĢmaq. gəziĢmək.
çəpə çevrə gəzmək. dönmək. - dan ertədən ( sabah tezdən)
çüçələri dolaşırıq. - qırlarda (çöllərdə) dolşıb durduq. -
dönüb dövr edmək: tolanmaq. dolanmaq. təvaf edmək.
- dövr etdirmək: tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. döndərmək.
çevrətmək. gəzdirmək. - tamam çüçələri dolşdırdıq.
- qıt dövrü: biçin çağı.
tövran dövran. dönüm. devran. dövr. cövlan.
tövrə dövrə. geçim. əsr. - geçmiĢ geçimdə. - gələcək geçim. - nə
gözəl geçimlər gördük.
tövrələmək dövrələmək. dövrləmək. dövürləmək. torlamaq.
paketləmək.
tövrləmək dövrləmək. dövrələmək. dövürləmək. torlamaq.
paketləmək.
tövül dövül. tavıl. davul.
- tavıl zurna: göstəriĢ. senic, Ģənlik bildirmə. açıq.
- sənə bir toy tutacağam, onuda tavıl zurna ilə. - tavıl
zurnamı çaldıracağız.
- tavul çuxası: bir qaba yarça çuxa çeĢiti.
tövürləmək dövürləmək. dövrləmək. dövrələmək. torlamaq.
paketləmək.
tövüşnəmək töĢnəmək. tuĢarmaq. köksü gərgin olmaq, qabarmaq,
iləri çıxmaq.
töyüş - döyüş gəmi toplusu: tonanma. donanma.
töz - söztözü: sözün kökü. etimoloji. sözün biti. sözdaban. daban
söz.
tözdürtmək dözdürtmək. qatlandırmaq.
tözgünmək dözgünmək. götürmək. mütəhəmmil olmaq . - söz
götürməz, çox sərtin biridir.
tözmək dözmək. qatlanmaq.
tözmək dözmək. tavlanmaq. tovlamaq. dolanmaq. burqunmaq.
keçinmək.
tözmək soğuqtan acıqmaq. bəkləmək. turmaq. durmaq. səbr
edmək. iç durmaq. çəkmək. qaldırmaq. götürmək.
saxlamaq. təhəmmül edmək. - bu sözü o qaldıramaz. - bu
acını o qaldıramaz.
- dözəmmirəm: içim durmur. - burda bir iki saat duralım. -
bir az durun. - durammıram. - gedir gedir, durmaq bilmir.
tözü dözü. qoyu. qərar səbr.
tözüm dözüm. qatılaĢ. qatlaĢ.
tözüm dözüm. qursaq. gücəm. cidam. müqavimət. taq. taqa.
taqat. taqət. durum. taqət < met > qatat. qursaq. hövsələ.
çək. çəki. çəkim. Çaqfars. ölçü. sınır. tutar. tutum. həqq.
huquq. - qatatıtım qatlandı: taqətim taq oldu. qursağım
darıldı.
- qursaqsız: dözümsüz. müqavimətsiz.
tözüm dözüm. tuĢ. tuqĢ. dayaq. taqət.
tözümlü dözümlü. tayanğan. dayanğantayanan. dayanan.
tayanıqlı. dayanıqlı. tablı.
tözümsüz dözümsüz. kəkiz. kənğiz. kəniz. muqavimətsiz.
tözümsüz dözümsüz. qursaqsız: müqavimətsiz.
tözümsüzlük - dözümsüzlük edmək: dırnaq sökmək. qabına sığmamaq.
tubba nə gözəl ! afərin.
tubbara dubbara. aldaq. kələk. qazıq. hilə. - qazıqlamaq: kələk
gəlmək. - qazığa düĢmək.
tubbaraçı dubbaraçı. qazıqçı. kələkçi. aldaq. hiləçi.
tubluka tuplu. qəbir. məzar.
tuc tuş. uc. amac. hədəf.
tuc tünc.
tuclamaq tuşlamaq. 1. uclamaq. amaclamaq. hədəfləmək. 2.
dəyrələmək. dəğrələmək. idarə edmək.
tuç tuş. heyva. beyik alma.
tudə tuydə. tüydə (< tuq). qıvırcıq. buruĢuq.
tudu dudu. tutu. tuti. böyük xanım.
tufağ tıfaq. dam duvar.
tufan yayıq. təprəm.
tuğlay - böyük sarquclı durna, ki tükləri tuğlaya, qotuza taxılır:
qərqərə.
tuq tuqş. tuş. (< tuqmaq: bağlamaq). 1. bucaq. burcaq. qıyın.
- barmağın tuşundan bax. - göz tuşundan nə baxır gözlər.
2. iyi közü olub, dayancıqlı odun.
tuqaq toqaq. toqqa. tuq. həlqə.
tuqa tuqa. toqqa. 1. qovuĢduracaq güclü bağ. 2. avuc kimi
toplu yer. dərə içi. 3. qurĢaq, qayıĢ kimi nərsələri
edmək: qovuĢdurmaq.
- tuqa salmaq: yaxa tutmaq. girləmək. girə salmaq.
tuqar tutra. çal. əti dadlı quĢ.
tuq duq. 1. həlqə. 2. qulladə. təsmə. 3. güc. taqət. ixtiyar.
iqtidar. - mənim tuqumdan dıĢarı. - tuqu çatsa edər. 4. toq.
sıq. tutaĢ. - başa taxılan tuğ: sarğuc. sorğuc. çələng. 5.
tuğ. yelkən bezinin iyi çeĢiti. 6. toqaq. tuqaq. toqqa.
həlqə. 7. > tuyfars. nərsənin içi, tikili, qapalı bölümü.
- duq min: neçə min.
tuqla tuğla. piĢmiĢ, sərt kərpiç. - çiğ, pişirilməmiş tuğla: kərpiç.
tuqmaq istəmək.
tuqmar tuqmar. toxmar. təmrəni yumru olan ox çeĢiti.
tuqraqlanmaq alay. biniĢ günlərində xan tərəfındən, sonra alınmaq
üzərə, at verilmək. atlandırmaq. tuğra ilə mühürlənmək.
tuqsi > (q <> . ) tusi. (< tuqmək: bağlamaq). 1. qapaq. örtük.
kəpəng. - tükan tusisi: kəpəngi. 1. tutqun boya. çala ağ.
kölgəli ağ.
tuqş (< tuqmaq: bağlamaq) > tuş. 1. dayaq. dözüm. taqət. 2.
döĢ. gövdə. tən. bədən. 3. tuĢə. yemək. 4. güc. zor.
tuqş tuq. tuş. (< tuqmaq: bağlamaq).bucaq. burcaq. qıyın. -
barmağın tuşundan bax. - göz tuşundan nə baxır gözlər.
tuqşanmaq qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. igitlənmək. ürəklənmək.
tuqum tuxum. 1. otunğa. 2. kəsiləcək heyvan.
tuqum tuxum. dənə. tıkız.
tuqur taqur tuqur. gurultunu yansıdan səs.
tuqurmaq durdurmaq.
tuqusuzluq duğusuzluq. tuymayıĢ. tuymayıĢ. fikirsizlik.
tuqyan tuğyan. 1. azqınlıq. qababaĢlıq. 2. daĢma. daĢqınlıq.
tuqzaq tuqraq. dönüĢtə geri alınmaq üzərə savaĢ za -manında
əsgərin binməsi üçün xaqan tərəfından verilən at.
tul < dal. tal. uzun. boy. uzunluq.tirək. tirlənmiĢ. - dal
boylum. - dal vermək: uzanmaq. - dal verib gəlib çıxdı
buraya.
- dul arvad otu: araqitun.
tulambar tuĢqan. tutuĢqan. odluq. tün. hamam ocağı.
tulambarçı külxan bəyi. tüngi.
tulaşmaz dolaĢmaz. kəsdirmə . qısa. xülasə.
muxtəsər.- kəsdirmə yol.
tullanmaq döĢənmək. yayılmaq. açılmaq. açınmaq. uzanmaq. -
sözə döĢənmiĢ: sözü əninə boyuna anlatmaq.
tulmaq topa vurmaq.
tulpamaq urqutmaq. - ağcı urkutmaq: dallamaq. budamaq. ağacın
budaqlarının baĢların çırparaq böyüməsinin, ucalmasının
önləmək.
tuluq ayranlıq. dalaq. oymacığa. tikiĢsiz qab yapılan bütün dəri.
tulumba (tulumba!: " tulumba " kimi tapdığın utan, içdəkin sıçan. çəki,
ölçünü, həddi bilməyən kimsə). qayta. çapqın. qaba.
gobud. tərbiyəsiz.
- tulumbaçı çəngəli: qapcaq.
tulumba dolamba. döngi. qayta. nərsəni dolandıran.
tulum 1. tikiĢsiz qab yapılan bütün dəri. 2. bir baĢında düdük
olub, sıxılaraq çalınan, hava dolu tulum.
- tulum çıxarmaq: dərisin fırıq çıxarmaq.
- tulumunu çıxarmaq: üzmək. çəkin, həddin bildirmək. ədəb
edmək.
- tulum kimi şişmək: çox ĢiĢimək. tuluxlanmaq. su, hava ilə
dolmaq.
tumaç kisə. tobra. balıĢ.
tuman duman. 1. püs. sis. toz. 2. buğ. sıcaq havada soyuq
qabların üzərinə qonan buğ. - dumanı üstündə: yep
yeni. təbtəzə. - tozu dumana qatmaq: çox tələsmək. çox
qaĢmaq. 3. tümən. (< tuqman. tuqan < tuq). sancaq. quyu.
qəza. urçin.
- şeh, yaş, sulu, çilli duman: sis. yerə enən bulut. püs.
tuman duman. gəmi sükanı, buyurduruğu, fərmanı.
tuman bol, gen, qıssa iç donu.
- tumanın doldurmaq: donun doldurmaq. özün batırmaq.
tumanlamaq dumanlamaq. tüstülətmək. dumana asmaq, tutmaq.
bulatmaq. qaratmaq. - başı dumanlı: kefli. sərxoĢ.
tumanlanmaq dumanlanmaq. 1. tüstülənmək. dumana tutulmaq. 2.
bulanmaq. qaralmaq. bulanmaq. bulutlanmaq.
bulanmaq. dumanlanmaq. qaralmaq.
- göy bulutlandı: bulandı.
- gözü dumanlanmaq: gözü qararıb görməz olmaq.
tumanlı dumanlı. ıĢıltılı, bərraq olmayan. tonuğ. donuğ. tüssüli.
bulutlu. boz. soluq. bulutlu. bulanıq.- göy bulutlandı:
bulandı. - donuğ sırça.
tumanlıq dumanlıq. bulanıq. qaramlıq. qaramtulluq. sislik.
tumar 1. toğra. birlikdə paket yapılmıĢ kağaz. - tumar yapmaq:
toğra bəstəmək. 2. vəxtilə ceylan dərisindən olub, boyuna
uzun kəsilib, üzərində qol (imza) toplanıb, yazı yazılan
bükət.
tumarlamq tımarlamq. qaĢarlamaq. qaĢamaq.
tumarlayan bəkçi. baqıçı. bakıçı.
tumbadız ĢiĢman, biçimsiz, qıssa olan. - tumbadız kiĢi.
tumba tümbə. yatağa atılıb dincin almaq. cocuq dilində
"yatmaq" anlamındadır. - saat üçə gəlincə haydı tumba.
yuxusu gəlincə tumba yatdı.
tumbalaq dümbələk. tümbələk. dombalağ.
tumbalamaq cocuq dilində yatmağa deyilir. - yallah tumbaladıq.
tumb düĢən nərsənin səsin yansıtır. - tumb suyun içinə düĢdü.
tumb etdi:cumb etdi.
tumən dumən. tuman sancaq. quyu. qəza. turçin. (< tuman:
tuqman: girdə nərs). (< tuqman. tuqan < tuq). sükan.
gəminin fərmanı. (> dom. düm). quyruq. fərman. - dayısı
düməndə: qohum tanıĢı iĢ baĢında olan. odada adamı olan.
- düməni əğri: çarpıq quyruğlu at.
- dümən tutmaq: gəmini sürmək. - dumənçi: gəmiçi. -
dumənçilik: gəmiçilik.
tum dum. dövül, dümblək səsin yansıdan söz. - dum dum
dövül çalınır.
tummaq süsmək. susmaq.
tumruq 1. tomrucuq. tomruqcuq. tomurcuq. yazda çırtmaq üzrə,
qıĢın ağacların üstündə kiçik düğümlərin hər biri. 2.
qalınlaĢmıĢ dal. kök. kündə. 3. nərsənin böyük bölümü.
- daĢ, mərmər tumruqu. 4. kündə. dustaqların ayağına
vurulan, iki dəlikli kündə. 5. türmə. sindan. zindan. -
tumruğa atmaq: tumruğa vurmaq. - tumruq ağası: türmə
baĢçısı.
- suçluların boyunlarına vurulan qalın tumruq: qanğ. -
salma tumruq: müvəqqəti türmə. qara qolun gecə çüçədə
tutduğu kiĢiləri saldığı türmə.
tumşuq it, yapağan kimi heyvanların yumrı ağızları.
tumturaq < > təntənəli. taptapalı. təptəpəli. nərsəni ĢiĢirib,
göstəmək.
tumuqmaq duruqsunmaq. turmaq. durmaq. ĢaĢmaq. heyrətə
dalmaq. - bunu eĢidib durdu. - gözlərinə inanmayıb durdu.
tumuşmq qaqaları, dimdikləri ilə, bitləĢmək. birbirinin bitlərin
ayıqlamaq. - toyuqlar tumuşub dururlardı.
tun dun. kəmnə. kəmnək. kəmkən. kəminə. həqir. aciz. -
sizin kəmnə quluz.
tuplu qəbir. tubluka. məzar.
tur (< dur. durmaq: dözmək. çəkmək). 1. batur. bahadur. iyit.
pəhlivan. 1. "turşca, turşa" deyilən çox turĢ yemiĢ ki aĢa
tökülür. 1.
tur dur. (< durmaq). bulun. qərar. - dursuz xəstə alınmır. - dur
almaq: qərar almaq. - dur vermək: qərar vermək. - on kərə
dur qoydum gəlmədi: qərar qoydum. - durlu çağda buluĢarız:
qoyulmuĢ zamanda tapıĢarıq.
- tur!: dur!. dayan!. yavaĢ!. - dur baxalım.
tura evi dura evi. duraxana. davaxana.
tura - dura dura, kəsik kəsik söyləmək: turaqlamaq.
duraqlamaq.
tura dura. darı. dava. daru.
turacaq duracaq. bəkləmə. bəklək. qarucaq. qoucaq.
turaç duraç. öğüz. iyi. doğru. gözəl.
turaxana duraxana. duraevi. davaxana.
turAxsız durAxsız.oynaq. sözgən.
turaqa sipər. qalxan. savağ. savınma ayqıtı.
turaqçı duraqçı. durqaçı. yamçı. evçi. qalaqçı. qalqaçı. mənzilçi.
turaq duraq. (durulacaq, durulan yer). 1. aramqah. 2. məqam. 3.
məkan. mənzil. məskən. 4. istqah. istasyon. - duraq otu:
bitgi adı. 5. otraq. oturaq. aramqah. məsgən. yam. ev.
durqa. qalaq. qalqa. mənzil. oturaq. qonaq. məks.
qərar. - on gündə bir gün qonaq etdik.
turaqlamaq duraqlamaq. yapĢamaq.apıĢmaq yapıĢıb qalmaq. əldən
düĢmək. yorulmaq. təngimək. acizləmək. ləngimək.
turaqlamaq duraqlamaq. dura dura, kəsik kəsik söyləmək.
turaqlı duraqlı. dabanlı. bərk. dönməz. sabit.
turanc turanğ. dürrac. çöl xoruzu.
turanğ turanc. dürrac. çöl xoruzu.
turan duran. 1. qımıldanmayan. sakin. sabit. 2. bulunan.
mocud. kain. qayim. 3. bağlı. 4. vəqf. 5. baqi.
- qursaqda duran: sindiriləməz. həzm olunmaz.
turaşmaq duraşmaq. davalaĢmaq. darılaĢmaq. dərman olmaq.
turba durba.oğcaq. oycaq. ocaq. oyuq yer. baca. yol. - ildə bir
kərə ocaqları arıtlanmalıdır.
turdurmaq - su üzündə durdurmaq, gəzdirmək: yüzdürmək.
turdurmaq durdurmaq. tuqurmaq. 1. ayaqda qalmağa, durmağa
alıĢdırmaq. - cocuğu durdurmaq. 2. bəklətmək.
gözətlətmək. - bir azda onu durdur baxalım. 3. bərpa
edmək. qayim edmək. - ölkəni yeniləyib, böyük yapılar
durdurdular. 4. qapatmaq. tıkatmaq. bükətmək.
kəsdirtmək. tə'tillətmək. bağlatmaq. 5. tayamaq.
dayamaq. iliĢdirib saxlamaq. - bu iĢlərizi bir yerə
dayıyamazsız. durdurammasız. 6. sazlamaq. əkləmək.
qaldırmaq. oturtmaq.
- qarşı durdurmaq: tovrandırmaq. tavrandırmaq.
dayandırdmaq.
turəndiş oyanıq. qurnaz.
turğar tuyğayın, tarla quĢunun çeĢiti. çayır quĢunun böyük
çeĢiti. - təpəli torğay.
turğun durğun. 1. tutqun. tıxanmıĢ. ruhsuz. təpiĢsiz. hərəkətsiz.
boğuq. sakin. rakid. - durğun su. - durğun hava. alıĢ
veriĢin turğunu. havanın tutqunu. 2. gəvĢək. ağır. bataq.
batıq. - o çox durqun kiĢiymiĢ. 3. bıkmıĢ. yorqun. utanclı.
usanlı. usanmıĢ. - onun durğunun görməmisən. 4.
heyrətli. ĢaĢaq. mat qalmıĢ. - durğun adam. - durqun
ürəkli. 5. səktə. - ürək durğunu. 6. durğunluq. tutqunluq.
tıxanıĢ. insidad. - yolların tutqunu. - su yolu tutqunu.
turğunluq durğunluq. 1. tutqunluq. tıxanıĢ. insidad. 2. boğuqluq.
rikudət. - havanın tutqunluğu. 3. gəvĢəklik. ağırlıq.
bataqlıq. batıqlıq. bətalət. - o durqunluqla, iĢ görülməz. 4.
bıkındı. yorqunluq. utanıĢ. usanıĢ. - onun bir durğunluğu
vardır. 5. ruhsuzluq. təpiĢsizlik. hərəkətsizlik. - alıĢ veriĢin
turğunluğu. 6. heyrət qalmaq. ĢaĢa qalmaq. - adama
turqunluq gəlir. - yaĢamda turqunluqa qapılan çox olur.
turxan vergi, yükdən, görəvdən boĢ olub, soylu seçgin kiĢi.
turıcaq cocuğu ayaqda durmaq üçün qızıĢtırmaq sözcüğü. -
durıcaq durıcaq!.
turi duri. qarailə qızıl arasında olan boya, don. - yağız duri. -
kəstana duri. - açıq duri. - xurma durisi.
turıq palamud balığının böyükcəsi.
turqa durqa. yam. ev. duraq. qalaq. qalqa. mənzil.
turqaçı durqaçı. duraqçı. yamçı. evçi. qalaqçı. qalqaçı. mənzilçi.
turqaq turqa. qərarqah. dincqə. tincək. yerlək.
turqulamaq durqulamaq. ucalığın ölçmək:
turqum durqum. tutamaq. oturad.sübat.
turqumsuz durqumsuz. sübatsız. oturadsız. tutamaqsız.
turqun 1. sovqat. - turqunu mançu sezinmə: sovqatı əl müzdü
sanma. 2. Kasat. tayqun. dayanıqlı. torluq . durluq.
devlət yeri. rəsmi yer.
- durqun su: dəniz. göl. su.
turlaq turluq. 1. kömür yaqtıqları topraq gömülü, çuxuru. 2.
topraq koma, külbə.
turlamaq durlamaq (< durmaq). bulunlamaq. qərarlamq. qərar
qoymaq.
turlamaq
turlu durlu. qərarlı. sabit. qayım. qəvamlı. - durlu kiĢi. - durlu
söz.
turluq turlaq. 1. kömür yaqtıqları topraq gömülü, çuxuru. 2.
topraq koma, külbə.
turma durma. 1. duruĢ. dayqun. qıvam. tavan. quysunq.
çağqın. 2. qalıĢ. qalma. 3. qərar.
turmadan durmadan.yatab. həmiĢə. dayima.
turmaq durmaq. 1. oynamamaq. qımıldanmamaq. sakin olmaq.
oturmaq. iqamət edmək. gedməmək (iĢləməmək).
dinğmək. kəsilmək. - yerində durmaq. - ayaqda durmaq. -
bizə gəlincə durdu. - su dura dura pozulur. - harda
durursuz. - iĢlər durdu. - yağmur durdu. 2. bulunmaq.
qalmaq. sürmək. dəvam edmək. - siz orda durursuzmu. -
aĢçız genə sizdə durur. - kitabların məndə durur. - dünya
durduqca. - at durdu. - sözünd durmaq. 3. bəkləmək.
dözmək. səbr edmək. - burda bir iki saat duralım. - bir az
durun. - durammıram. - gedir gedir, durmaq bilmir. 4.
tumuqmaq. duruqsunmaq. ĢaĢmaq. heyrətə dalmaq. -
bunu eĢidib durdu. - gözlərinə inanmayıb durdu. 5.
keçməmək. iliĢmək. ilərləməmək. yığılmaq. - boğazıma
durdu. - canıma durdu daha!. 6. qonmaq. düĢmək. -
qumun üzərinə duz durmuş. 7. artırılan fe'lin sürməsin,
dəvamın göstərir. - yatıb durur. - baxıb durur. - baxa
durmaq. - axan sular durur: heç diyəcək yoxdur. açıq
aydındır. 8. tavranmaq. davranmaq. tovranmaq. ayağa
qalxmaq. ayağa sıçramaq. diklənmək. 9. oturuĢmaq.
yatıĢmaq.- qarğaĢalıq oturuşdu. - turuqlııka: turmayı
düĢünən, tasarlayan. 10. qalmaq.
- bir gün qalmaq, durmaq: güni keçirmək: günləmək.
- dibə çökmək: turulmaq. durulmaq (< durmaq).
turmaz durmaz. biqərar. sürəksiz.
turmaz durmaz. əbədi. yatab. qalmaz.
turmu durmu. pəriĢanfars. barıĢan. buruĢqan. ürpək. tükləri biz
biz, miz miz ĢiĢmiĢ. qarıĢıq.
turmuş durmuş. birlikdə yaĢayıĢ. geçim. amiziĢ. imtizac. dirilik.
yaĢam. geçinmə. geçiniĢ. məiĢət. həyat. - güc geçinmə.
- bol, qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı. - böylə
geçim olmaz.
turmuzka tarmaz. bir çeĢit xiyar.
turnaçı yeniçəri ocağında, doğançı kimi, əsgər cərgələrindən
turna leylək çeĢitləndən böyük, balıqçıl quĢ.
- mısır durnası.
- böyük sarquclı durna, ki tükləri tuğlaya, qotuza taxılır:
qərqərə.
- durna qırı: durna boyalı qır.
- durna balığı: balığ çeĢiti.
- durna qatarı: sürü ilə, dalı ba dal gəzənlərdən söz edəndə
deyilir.
- durna qaqası: çiçək çeĢiti.
- durna qırı: külə çalar at donu.
- durna keçidi: yaz fıtınası.
- durna gözü: ıĢıltılı, bərraq, sarı göz.
- durnayı gözündən vurmaq: ürəyi kimi nərsəni əldə
edmək. (ələ salmaq üçündə söylənir).
turpi - yuvarlaq turpi çeşiti: sıçan quyruği:
turp yaxıcı bir kök. - tur salatı. - turp rəndəsi. - eşək turpı:
yabanı turp. - bayır turpı: uzun irri, ağ çeĢiti. - kiraz turpı:
qızıl turp: al turp: duza batırıb, yeyilən qırmızı turp. -
kəstənə turpı: qara, kiçi dənəli turp. - turp kimi: bərk
sağlam, güclü.
turş durş. - turş turşa gəlmək: turuĢlaĢmaq. turĢamaq .
durĢamaq. (< durmaq). duruĢmaq. durĢuqmaq. qarĢı qarĢıya
gəlib bir iĢə quruĢmaq. bəhsə, cəngə giriĢmək.
- turş kişi: əkĢi üzlü. üzü sarxıq, turĢa. ətacı. - əktinin biridir.
turşa sarxılıq. turĢluq kiĢi. əkĢik üzlü.
turşalmaq turşulmaq. tüqşürülmək (< tuq: bükük). bürkülmək.
burtılmaq. burtuq olmaq. buruĢmaq.
turşamaq durşamaq. (< durmaq). duruĢmaq. durĢuqmaq.
turuĢlaĢmaq. turĢ turĢa gəlmək. qarĢı qarĢıya gəlib bir
iĢə quruĢmaq. bəhsə, cəngə giriĢmək.
turşatmaq bükmək. əqritmək. əğirmək. - üz əğritmək: üzün
sarqıtmaq.
turşi (< tuqşi: toqtanmıĢ. tutulmuĢ. bağlanmıĢ). tutum. duz, sirkə
ilə qurulub, yatırılmıĢ yeməklər.- sarımsaq tutumu. - yetcə
tutumu: həfdəcicar. - soğan tutumu.
turşi durşi. açar. iĢtahı açan nərsə. nərsəni basdırıb
durdurmaq, saxlatmaq. - qızıvı nəyə durdurmusan
(saxlamısan), turşu qoyacaqsan.
turşluq əkĢilik. əksilik. tərslik. sərtlik. pis xuyluq.
- turşluq kişi: sarxılıq. turĢa. əkĢik üzlü.
turşuqmaq durşuqmaq. duruşmaq. turĢamaq . durĢamaq. (<
durmaq). turuĢlaĢmaq. turĢ turĢa gəlmək. qarĢı qarĢıya
turşulmaq tüqşürülmək. turşalmaq (< tuq: bükük). bürkülmək.
turturmaq durdurmaq. savdurmaq. keçirmək. dəf etdirmək.
qoğdurmaq. - baĢ ağrısını savdurdum.
turturmaq durdurmaq. tovrandırmaq. tavrandırmaq. dikəltmək.
ayaqa qaldırmaq.
turtut durtut. 1. zəbt o rəbt. 2. itaət. inqiyad.
turuq duruq. doruq. 1. təpə. ĢiĢik. dik. qalaq. təpə. zirvə. 2.
nərsənin, baĢına dək duldurulması. komala, təpələmə
doldurmaq. komalaq. - duruqlu ölçək. 3. turu. duru.
duruq. bərraq. açıq. saf. - duru su.
- burun duruq: heyvanın ağız burun bağı. tumĢuq bağı.
əsnək.
turu duru. turuq. duruq. 1. bərraq. açıq. saf. qünəĢ kimi.
parlaq. təpən (> taban). - duru su. 2. teyxa. çin. xalis.
tamla. damla. - damla daş: bərk duru, göz kimi daĢ. -
damla söz: çin söz. - damla qızıl: som qızıl. - damla qız: çox
gözəl, arıq incə qız. 3. təvam. dəvam. duruĢ. - iĢlərin duru
pozuldu. - iĢi baĢlamaq birdir, durusu mindir.
- içi duru kiĢi: bön kiĢi. öküz. köylü1. kəndli2.
turuqlamaq duruqlamq. nərsəni baĢına dək doldurmaq. komalamaq.
təpələmək. - ölçəyi duruqladı.
turuqsamaq duruqsamaq. vellənmək. qoyvanmaq. yubanmaq. -
iĢlərində qoyvanma.
turuqsi duruqsi. quĢqu. tərəddüd.
turuqsunmaq duruqsunmaq. tumuqmaq. turmaq. durmaq. ĢaĢmaq.
heyrətə dalmaq. - bunu eĢidib durdu. - gözlərinə inanmayıb
durdu.
turulmaq durulmaq (< durmaq). 1. açılmaq. tortusu dibə durub,
açıq ayınlaĢmaq. süzülmək. çökmək. durub tortısı dibə
çökmək. - su duruldu. 2. durmaq iĢini görmək. qərar
tutmaq. sakinləĢmək. - beĢ gün burda durulmalıyıq. - su
duruldu. 3. uslanmaq. yaramazlığı, bulantılığı keçmək.
4. durultmaq(< durmaq). açmaq. tortılı nərsəni durdurub,
tortısın dibə köçdürüb arıtlatmaq, aydınlatmaq. təsfiyə
edmək.
turuluq duruluq. arıqlıq. saflıq. təmizlik.
- duruluğun gedmək: bulanmaq. qərəlmək. qararmaq.
qaralmaq. - bulut çıxıb hava qaraldı. - günəĢə baxdım
- duruluğun gidərmək: bulandırmaq. qərətmək. qarartmaq.
qaratmaq. - bulut çıxıb havanı qarartdı.
turum durum. 1. taq. taqa. taqat. taqət. dözüm. 2. hal. tutam.
tür. cür. duruĢ. turuĢ. hal. olağ. oluğ. bolağ. boluğ. hal.
əhval. qarabet. Ģərayit. vəziyyət. qın. gün. olum. -
xəstəlik tutamı: naxoĢluq halı. - tutamı yaman. - tutamı əldə
tutmaq gərək. - tutamı pozuq. - iyi tutamlı kiĢi: halı yaxcı. -
tutamı qolay: dinc hallı. rahat.
turur durur. bərqərar. sürəkli. dəvamlı
turuş duruş. 1. durum. hal. görkəm. görnüĢ. əndam. vəziyyət.
tərz. tür. cür. hal. heyət. - bu yapının duruşu çox kötüdür.
- yan duruş: pırofil. bir Ģəklin, cizginin yandan görnüĢü. 2.
təvam. dəvam. duru.- iĢlərin duru pozuldu. - iĢi baĢlamaq
birdir, durusu mindir. 3. durma. dayqun. qıvam. tavan.
quysunq. çağqın.
- bir quruğun biçimi, duruĢu. bünyə. yapi.- iri yapıli.
turuş tuĢa (qalının, hər nəyin) ortasına gedən yol. (>
torəncfars).
turuş tuĢa gedən yol. (> torəncfars). xalçada bucaqdan
baĢlayıb ortaya gedən tuĢ, yol.
turuşlaşmaq turĢ turĢa gəlmək. turĢamaq . durĢamaq. (<
durmaq). duruĢmaq. durĢuqmaq. qarĢı qarĢıya gəlib bir
iĢə quruĢmaq. bəhsə, cəngə giriĢmək.
turuşlu duruşlu. mədəni.
turuşmaq duruşmaq. durşuqmaq. turĢamaq . durĢamaq. (<
durmaq). turuĢlaĢmaq. turĢ turĢa gəlmək. qarĢı qarĢıya
turuşmaq duruşmaq. sə'y edmək. iqdam edmək.
tusi (. <> q ) < tuqsi. (< tuqmək: bağlamaq). qapaq. örtük.
qapaq.
tustaqlıq tutaqlıq. qulluq. əsarət.
tuş 1. töĢ. birəbir. çox doğru, uyqun. ən uyqun. elə özü. - tuş
gəlmək: raslamaq. iləmək. toxunmaq. 2. tuc. uc. amac.
hədəf. 3. yığvada birinə verilən "tav", "sağlıq", "tost"larin,-
tav qaldırmaq: sağlığa qaldırmaq. tos demək. tuĢ vermək.
tuş göbək. qalının, hər nəyin ortası.
tuş tuq. tuqş. (< tuqmaq: bağlamaq). 1. dayaq. dözüm. taqət.
2. döĢ. gövdə. tən. bədən. 3. tuĢə. yemək. 4. güc. zor.
5. bucaq. burcaq. qıyın. - barmağın tuşundan bax. - göz
tuşundan nə baxır gözlər. 6. tuç. heyva. beyik alma.
tuşarmaq töĢnəmək. tövüĢnəmək. köksü gərgin olmaq, qabarmaq,
iləri çıxmaq.
tuşə tuqĢ. tuĢ. (< tuqmaq: bağlamaq). yemək.
tuşizə duşizə. < tükĢizə < tüq: bağlı. bikir. (doxtərfars < duktər )(
duk. tuq: bağlı, qapalı olan). qız.
tuşqan tutuĢqan. tulambar. tün. hamam ocağı.
tuşlamaq tuclamaq. uclamaq. 1. amaclamaq. hədəfləmək. 2.
tuşurmaq heyvan ağzına yem vermək.
tut - tikən tutu: bögürtlən yemiĢi.
tutacaq qıpsa. dəsgirə.
tutacaq qurbağacıq. - pəncərə qurbağacığı: pəncərəni arxadan
çərçiviyə kipləyən iki ĢiĢi, qaldırıb yendirmək üçün, dəmirdən
komma yuvarlaq sap. - tutacaq yer: qulp. tutam. qəbzə.
tutaq duzaq. bağırdaq. tələ.
tuta (tutaraq. hesab olaraq). total. cəmi. - borcuzla tuta, bir belə
edər. - birinən iki tuta, üç elər.
tutaqlıq tustaqlıq. qulluq. əsarət.
tutamaq 1. məslək. oturad. 2. durqum. turqum. oturad. sübat. 3.
təsdə. dəsdə. boyunka. sap. orum. hörüm. örum. hörüm.
urum. kəsim. - bir örüm ot: bi örum ot. bir oraqta biçilən ot
tutamaqsız oturadsız. 1. məsləksiz. 2. durqumsuz. turqumsuz.
sübatsız.
tutam 1. təsmim. iradə. - tutamlı kişi: müsəmməm adam. -
tutamsız: təsmimsiz. 2. tür. cür. durum. hal. - xəstəlik
tutamı: naxoĢluq halı. - tutamı yaman. - tutamı əldə tutmaq
gərək. - tutamı pozuq. - iyi tutamlı kiĢi: halı yaxcı. - tutamı
qolay: dinc hallı. rahat. 3. yol. rəviĢ. səbk. - bu nə tutamdır
ki siz tutduz. - tutamınızı dəğiĢməlisiz. - tutamızı kötüdən
kötüyə yeritdiniz. - ədəbi tutamlar. - əsgimiĢ tutamları, yeni
tutamlarla dəğiĢməliyik. - qoşu tutamı: Ģe'r səbki. 4. bir
avuca sıxan qədər. - bir tutam saqqalı var. 5. tutacaq yer.
qulp. qəbzə. 6. bir kərədə, birdən tutulacaq tutar, ölçü,
miqdar. - bir tutam ot. - bir tutam duz. 7. qulp. qapaz (>
qəbzə (< qab). - qılınc qapazı. 8. qısım. sıxım. avuc.
qapsa. qəbzə. - bir qısım buğda.
tutamlamaq avucla ölçmək. - o neçə tutam olar.
tutamlı müsəmməm: - tutamlı kişi: müsəmməm adam.
tutammaq 1. təsmim tutmaq. iradə edmək. - bu dalğınlıqla
tutammaq çox çətindir.
tutamsız iradəsiz.
tutan qapan. qabıq. qapıq. alan. qısqaç.
tutar - üzü tutar: üzü bək. utanmaz.
tutaraq tutuĢduruq. oto tutuĢdurmağa özəl nərsə. qav. kav. çıra.
kibrit.
tutarıq tutar. çağsız savsız, xəbərsiz tutan, gələn xəstəlik. cin.
qəĢĢ. sər'. - tutarı vardır. - tutarlı uĢaq: cinli cocuq. - tutarı
tutmaq: qəĢĢi tutmaq.
tutar tutarıq. 1. çağsız savsız, xəbərsiz tutan, gələn xəstəlik.
cin. qəĢĢ. sər'. - tutarı vardır. - tutarlı uĢaq: cinli cocuq. -
tutarı tutmaq: qəĢĢi tutmaq. 2. alım. hozə. barıĢıq. uyuq.
uyğun. muvafiq. tutum. çək. çəki. çəkim. Çaqfars. ölçü.
sınır. dözüm. həqq. huquq.
- bir kərədə, birdən tutulacaq tutar, ölçü, miqdar: tutam. -
bir tutam ot. - bir tutam duz.
tutaş savaĢ. qada. qadağ. aval. avar. (< avlamaq: tutmaq).
tutaşdırmaq yaqıĢdırmaq. yakıĢdırmaq. müvafiq, uyğun duruma
qomaq.
tutaş 1. bitiĢik. yaxın. müttəsil. 2. sıq. tuq. toq. 3. təmas. - tutaş
qurmaq: təmas qurmaq. 4. tutuĢma. gürəĢ. güləĢ. birbirin
yenməyə çabamaq. - gürəş tütma. 5. uyğun. yaqıĢ.
yakıĢ. müvafiq.
tutaşmaq yaqıĢmaq. yakıĢmaq. yaraĢmaq. müvafiq, uyğun olmaq.
uymaq.
tutdurmaq qısdırmaq. tutmaq. ələ keçirmək. qapsalamaq.
tutxumlanmaq döl almaq: yüklü, hamilə qalmaq.
tuti "tütək, tutu" deyilən ötüb, danıĢmağı yansılayan gözəl quĢ.
tuti 1. papağan. 2. keçmiĢdə qadın, xanımlara söylənirdi.
Ģimdilik, əsgi geyimdə olan ərməni qadınlarına deyilir.
dudu. tutu. böyük xanım.
- tuti namə: köksüz təməlsiz, böĢ uydurma sözlər.
tutqal yilimka. yılım. yəlim. çəsb.
tutqal (< tutmaq). yapıĢqan. çəsb. - balığ tutqalı: almas iĢlərində
iĢlənir, saydam özəl yapıĢqan.
tutqallamaq yapıĢdırmaq. çəsbləmək.
tutqallanmaq yilimlənməkka. yəlimlənmək. yılımlanmaq. çəsblənmək.
tutquc qəhvaltı. quĢluq.
tutqun 1. tutulmuĢ. mə'xuz. 2. düĢgün. düçar. alıĢıqın. mübtəla.
- bu alçağın nəyinə tutqun oldun. - tutqunluqdan boĢun qıl.
- tutqun vermək: tutulmaq. 3. itiliyi, çalqaqlığı (> çalak)
alınmıĢ. çolaq kimi bağlı qalmıĢ. - tutqun kiĢi. 4. sərbəst
iĢləmiyən. dinc davranmayan. - dili tutqun. - əli tutqun. 5.
tıyıq. tıxanmıĢ. məsdud. - tutqun su yolu. 6. kusuf. xusuf.
- günəĢ tutqunu. ay tutqunu. 7. durğunluq. tıxanma.
insidad. - yolların tutqunu. - su yolu tutqunu. 8. turğun.
durğun. tıxanmıĢ. ruhsuz. təpiĢsiz. hərəkətsiz. boğuq.
sakin. rakid. - durğun su. - durğun hava. alıĢ veriĢin
turğunu. havanın tutqunu. 9. avsuq. avusq (> avizfars).
avuz. asılı. aslaq. vurqun. salqun. düĢgün. zindani. <
tinlan. (< sin. sindan: içəryən. tutan). ilit. tutsaq. - tutqun
boya: çala ağ. kölgəli ağ.
tutqunluq turğunluq. durğunluq. tıxanıĢ. insidad. tutuqluq. qısıqlıq.
sıxıqlıq.
tutma sayma. sanma. e'tibar edmə. - böyük sanma. - kiĢi sayma.
tutmaq - tut ki: fərz ed ki. fərzən. sanki. elə bil ki.- sanki yedim.
tutmaq 1. əldə bulundurmaq. qapsamaq. qəbzə edmək. - bu ipi
tut. 2. ələ keçirmək. yaxalamaq. toqif edmək. - bir quĢ
tutdum. 3. toxunmaq. dəğmək. toxundurmaq. məs
edmək. - kirli əl ilə ağ paltarı tutma: toxunma. - qısqaç issidi,
tutma yaxar. 4. bir nəyi iĢlətmək, iyələnmək. - bu tarlanı
tutmalıyıq. - bu iki topraqdan bilmirəm hançın tutum. 5.
almıĢ olmaq. əğdində edmək. - onun böyük qızın kim
tutur. - o qıza elçi göndəri, tutula tutulmuya bəlli deyil. 6.
gözləmək. saxlamaq. riayət edmək. - oruc tutmaq. -
pərhiz tutmaq. 7. toxunub qapıb içinə iĢləmək. - dəniz
tutmaz məni. - arax biləsin tutmuş. 8. alcalamaq1.
qaplamaq. iĢqal etmək. - duman ortalığı tutdu. - bu
kanapə çox yer tutur. 9. kiralamaq. icarə edmək. - bir ev
tutduq. - bir araba tutun gedin. 10. qapmaq. - qılıfın tutub,
için buraxıb. 11. bağlamaq. bəddəmək. qapamaq . - bir
qaya zivib yolu tutdu. 12. saymaq. gözü ilə baxmaq. -
özün yoxsul tutur. - özüvü az tutma. - bunu kim üçün üstün
tutursuz. 13. fərz edmək. - tutalım ki gəldi. - tutun buda
öldü, nə olsun. - tutun ki yemisiz. 14. baĢlamaq. - iĢi yolu ilə
tutun. - ayağ tutdu: dirsəldi. - ayağ tutmasa, baĢ axar. 15.
qoymamaq. qadamaq. mən' edmək. - ayağından tutdu.
16. saxlamaq. əzbərləmək. hifz edmək. - dərslərizi tutun,
sonra sınağa gəlin. - öc tutmaq. - ağlında tutmaq. 17.
buraxmamaq. ötürməmək. yığmaq. çəkmək. - kəndini
tutmaq. - dilini tutmaq. - soluğun tutmaq. 18. qollanmaq.
kullanmaq. iĢlətmək. istixdam edmək. - uĢaq (çırağ,
Ģayırd) tutmaq. öğrətci tutmaq. iĢçi tutmaq. - bit yol, iĢ
tutmaq. 19. dağılmaq. yayılmaq. - ad sanı hər yanı
tutmuş. 20. sanamaq. salmaq. hesablamaq. - bunu
neçiyə tutursuz. - bularıda bizə tutun: bizim hesaba qoyun.
21. dinləmək. qəbul edmək. - söz tutmaq. - öğüt tutmaq.
22. sürmək. dəvam edmək. - sözünü tutmaq. 23. ariz
olmaq. - ısıtma tutdu. - sızılar tutdu. - köksüm tutdu. 24.
amaclamaq. hədəfləmək. - topa tutmaq. 25. baĢa
qoymaq. - dilək (niyyət) tutmaq. - biriynən sözü tutmaq. 26.
açmaq. iĢlətmək. - çətir, örtük, pərdə tutmaq. 27.
götürmək. - iĢi çox böyük, yekə, ağır tutmaq. 28. yapmaq.
bəsləmək. qurmaq. yetiĢdirmək. hazırlamaq. - turĢı
tutmaq. ipək böcəyi tutmaq. - xəmir tutmaq. maya tutmaq.
- yoğurt tutdu. 29. cücərmək. kökləĢmək. təməlləĢmək.
kök salmaq. - ağaclar tutmadı. əkilən tuxumlar tutdu. 3.
qorumaq. hifz edmək. - qiymətləri tutun: enməyə,
qalxmaya qoymuyun. 31. sağlam olmaq. yaxcı olmaq. - əl
ayağı tutmaq. - heç bir yerim tutmur. 32. ağrımağa
baĢlamaq. - baĢım tutdu. - ürəyim tutdu. 33. iĢləmək.
keçmək. etgili olmaq. - bu boya ilə damqa iyi tutar. - bu
boya tutmaz. 34. uymaq. uyğun gəlmək. müvafiq
düĢmək. mütənasib olmaq. - mənlə tutmaz. - bu ilə o
tutar. 35. olunmaq. yerinə gemək. - baĢ tutmaq. 36.
qapamaq. qapsamaq. bətdəmək. yumutmaq. sədləmək.
səddəmək. kəsmək. - dəliyi qapat. 37. içərmək.
qaplamaq. qapsamaq. havi olmaq. Ģamil olmaq. - bu
para onun xərcinidə qapsar. - iki, biri qapsar. - bu kitab
nələri qapsır. 38. çatmaq. əriĢmək. iriĢmək. uyumlamaq.
yer salmaq. kökləĢmək. üstün gəlmək. qələbə çalmaq.
almaq. sığırmaq. sığdınmaq. qısdırmaq. tutdurmaq. ələ
keçirmək. qapsalamaq. yaxalamaq. dar yerə gətirib
tutmaq. qomaq. qoymaq. bulundurmaq. bıraqmaq.
saxlamaq. gütmək. qorumaq. götürmək. hifz edmək. -
kin qın, qərəz güdən adamdır. - anasının qılığın güdən uĢax.
- kiĢi oğlu gördüyün yox, bildiyin güdməlidir. - məni ac
qoydular.
- sözün tutmamaq: sıymızdi. dönük. qırıq. əhdin sındıran.
bəfasız.
- qulaq tutmaq: dinləmək. maraqlanmaq. diqqət edmək.
- od basdı. kərdini ot basdı.
- ağac uyumladı.
- ağızla quş tutmaq: çox can atmaq, çalıĢmaq. - ağız
kullanmaq: dil tökmək.
- bu qab bir kilo alır.
- ağız tutmaq: susdurmaq.
- tutub saxlamaq: yubatmaq. alqulamaq. alıqomaq.
alıqlamaq.
- əriĢir qonağına asta gedən (qonağ: məqsəd. mənzil). - bu
taxcaya əlin iriĢirmi: boyun çatırmı.
- daşa tutmaq: daĢ ataraq qoğalamaq.
- topa tutmaq: topla döğmək.
- tutarı tutmaq: qəĢĢi tutmaq.
- damarın tutmaq: damarına girmək: birin göylün alıb,
- ??ağız tutmaq:
- sözə tutmaq: sözlə oyalamaq.
- əlini tutmaq: özün saxlamaq. əl uzatmamaq.
- uzun tutmaq: uzatmaq.
- xor tutmaq: koratmaq. korlatmaq. yıpratmaq. əsgitmək.
- əl üsdə, göz üsdə tutmaq: çox saymaq. əzizləmək.
- xoş tutmaq: üz göstərmək. üz vermək.
- söz tutmaq: dinləmək.
- damarı tutmaq: 1. gövdənin sınırlı damarlı yerində, birdən
çəkinmə ağrı duymaq. 2. inad edmək.
- qafa tutmaq: özün dartmaq. darqınlıqla özün çəkmək.
- qulaq tutmaq: qulaq vermək.
- göz tutmaq: bəyənmək.
- yaxa tutmaq: girləmək. girə salmaq. tuqa salmaq.
- yaxasından tutmaq: sorumlu görmək. müaxizə edmək.
- yer tutmaq: 1. iĢə yaramaq. - bilgivi iĢə salsan, yaĢamda
yer tutarsan. 2. yer saxlamaq.
- üz tutmaq: {1. yönəlmək. üz qoymaq. - iĢlər iyiliyə üz
tutdu. 2. qorxmamaq. çəkinməmək. üzə gəlmək. üzünə qarĢı
söylüyə bilmək. - söyləməyə üzüm tutmur}.
tutman dudman. xanəvadə. ailə.
tutmaz qırağ. yad. xuylanmayan. afət.
tutra tuqar. çal. əti dadlı quĢ.
tutsaq 1. dar yer. kütəs. türmə. dam. 2. tutulmuĢ. əsir. zindani.
< tinlan. (< sin. sindan: içəryən. tutan). ilit. tutqun.
tutsaq əsir. giriftar.
tutşdurmaq 1. qızıĢdırmaq. alovlandırmaq. 2. yavaĢca əlinə vermək,
sıxıĢdırmaq, buraxmaq. - iki quruĢ tutuşdurdu. - birbelə
pulunan üryin gəlmir bir quruĢ yoxsullara tutuşdurasan.
tutşma yanma.
tutturma ilinti. iliĢtirmə. çapĢtırı. çattırma. iki tikəni birbirinə
yapıĢtırma.
tutturmaq soxmaq. uğratmaq. bəddəmək. giriftar edmək. - baĢımı
bəlaya uğratdım.
tutu "tuti, tütək" deyilən ötüb, danıĢmağı yansılayan gözəl quĢ.
tutu 1. konu. danıĢığa qoyulan nərsə. 2. girov. rəhn. rəhnə
qoyulan nərsə. - tutu vermək. - tutu qoymaq. 3. kira.
icarə. - tutu vermək: kira vermək. 4. dudu. tuti. böyük
xanım.
tutuq 1. fələc. mənzul. 2. ağır. iti olmayan. - tutuq kiĢi. 3.
utancaq. usancaq. 4. qısıq. sıxıq. tutulmuĢ. - tutuq səs.
5. bağlı. tıxıq. məsdud. - tutuq yol. 6. pərdə. örtük.
yaĢmaq. 7. bulutlu. qapanıq.- qapanıq hava. 8. quraq.
kibritçi. asıq üz. qaĢqabaqlı. 9. məĢqul. avnuq. avu.
mə'Ģuq. məhbub. kədər. kətər. kətir. kitər (< kitmək:
qapamaq). qapalı. bulanıq. kədərli. puĢaqa. buĢaq.
buĢqan. içi sıxıntılı. qussəli. qısrıq. götrük. bəcəriksiz.
yazıq. miskin. aciz. - qısrıq kimsə.
tutuqluq 1. fələclik. 2. ağırlıq. yavaĢlıq. - tutuqluqa nədən varmı. 3.
utancaqlıq. usancaqlıq. 4. qısıqlıq. sıxıqlıq. tutqunluq. 5.
bağlılıq. tıxıqlıq. məsdudluk. 6. pərdəlik. örtüklik.
yaĢmaqlıq. 7. sağırlıq. kar korluq.
tutulacaq - bir kərədə, birdən tutulacaq tutar, ölçü, miqdar: tutam. -
bir tutam ot. - bir tutam duz.
tutulmaq bağlanmaq. qapılmaq. girlənmək. girə düĢmək.
avunmaq. oyalanmaq. məĢqul olmaq. qapılmaq.
bozlanmaq. bozarmaq. solğunmaq. boyası qaçmaq.
qısılmaq. sərbəst iĢləməmək. - səsim qısıldı. - boğazım
qısıldı. - çox çığırmadan səsim qısıldı.- bir kəsələ
tutulmaq: urulmaq. vurulmaq.
- nə bağlanmısan bu iĢə. - yaman yerə bağlandıq.
tutulmuş 1. qısıq. sıxıq. tutuq.- tutuq səs. 2. tutqun. mə'xuz.
tutum 1. duz, sirkə ilə qurulub, yatırılmıĢ yeməklər. turĢi. - sarımsaq
tutumu. - yetcə tutumu: həfdəcicar. - soğan tutumu. 2.
sumaq. 3. hərəkət. 4. tür. cür. 5. maamilə. 6. dadım.
sumaq. 7. tutar. çək. çəki. çəkim. Çaqfars. ölçü. sınır.
dözüm. həqq. huquq.
tutumsuz ağımçı9. ağma9. davamsız. qararsız.
tutun kira. icarə. - tutun vermək: kira vermək.
tutunmaq 1. sarınmaq. sarmaq. örtünmək. bağlamaq. gövdəsi
üzərinə qoymaq. - yaĢmaq tutunmaq. - fitə tutunmaq. 2.
kullanmaq. iĢlətmək. - qılınc tutunmaq. qələm tutunmaq.
3. sarılmaq. asılmaq. tutub yapıĢmaq. təməssük edmək.
qapıya tutunmaq. 4. alınmaq. dəğər tapmaq. dəğinmək.
tutunmamış iĢlənməmiĢ. kullanmamıĢ. toxunulmamıĢ. yeni. -
tutunmaş yaĢmaq. - tutunmaş yapı. - tutunmaş topraq.
tutunmaz alınmaz. dəğməz. gəlməz. - sözə alınmaz işlər:
tutuşan mütəĢəbbiskar.
tutuşdurmaq - bibirinə tutuşdurmaq: nifaq salmaq. adamı adamı
taxmaq:
tutuşduruq tutaraq. oto tutuĢdurmağa özəl nərsə. qav. kav. çıra.
kibrit.
tutuşqan tuĢqan. tulambar. odluq. tün. hamam ocağı.
tutuşma tutaĢ. gürəĢ. güləĢ. birbirin yenməyə çabamaq. - gürəş
tütma.
tutuşmaq 1. baĢlamaq. giriĢmək. təĢəbbüs edmək. - bu iĢin ilkin
tutuşanlarındanıdır. 2. bir yerə gətirmək. birlikdə tutmaq.
təmas etdirmək. - əl tutuşmaq.
- ətəklər tutuşmaq: çox talaĢlanmaq. ĢaĢıb nə yapacağın
bilməmək.
tuvaq duvaq. - govduĢ yuvarlanıb, duvağın tapıb: qazan yuvarlanıb,
qapağın bulmuĢ: iki arxadaĢ, iki qarı birbirinə uyğun.
tuvar - dam duvar: tufağ. tıfaq.
tuvar duvar. hörük. əkrim. iqrikcığa əqrim. əkrim. iqrikcığa baru.
uru. sədd. - duvar kürsisi: kürsi daĢı: binörə daĢı.
- dondurma duvar: beton armə.
- duvarı sağlamlaĢdırmaq üçün, yaparkən, hər bir iki
arĢından çəkilən kərpiç, dirək sırası: qurĢaq. quĢaq. -
quşaqsız duvar uca dirsəlməz.
tuyacaq - duyacaq ayqıt: tuynaq. lamisə.
tuyar duyar. tuyqulu. duyğulu. tuyumlu. duyumlu. bilgili.
mə'lumatlı. - duyğulı kiĢi.
tuyarlıq duyarlıq. ehsas. hiss.
tuydə tüydə. tudə (< tuq). qıvırcıq. buruĢuq.
tuyfars < tuq. nərsənin içi, tikili, qapalı bölümü.
tuyfars toy (< tuq: qapalı). hər nəyin bağlı, qapalı iç bölümü.
tuyğar - tuyğara bənzər gözəl ötüşlü bir quş: boğmaqlı.
- tuyğay çeşitlərindən: turğar. çayır quĢunun böyük çeĢiti.
tuyğu duyğu. duyum. 1. eĢitmə. estema'. - duyğusu gəvĢək:
zəif, az. 2. aqahi. bilgi. mə'lumat. - duyğusı çox kiĢi. 3.
hiss. - bu kiĢidə duyğu yoxdur. axsaq duyğulu.
tuyqar - böyük tuyğar çeĢiti. gəlin quĢu:
tuyqu duyğu. əs. his. - duyqusu gedmək: incikmək. bayılmaq.
büzülmək. titrəmək. - duyqusu gedmək: incikmək.
bayılmaq. büzülmək. titrəmək.
tuyqulu duyğulu. tuyumlu. duyumlu. 1. tuyar. duyar. bilgili.
mə'lumatlı. - duyğulı kiĢi. 2. hissli. mütəəssir. - bu kiĢinin
duyğulu olmasına söz yoxdur. yoxdur. - axsaq duyğulu.
tuyqusuz duyğusuz. tuyumsuz. duyumsuz. 1. tuymaz. duymaz.
eĢitməz. - duyğusuz, çolaq qalmaq. 2. dərksiz. bilgisiz.
güdaza gedər. - duyğusuz baĢ ucalsada, göydə qalmaz. 3.
tuymaz. duymaz. hissisiz. hiss edməz. - bu kiĢidə
duyğusuzluq yoxdur. - əllərim duyumsuz qaldı. - axsaq
duyğulu. 4. götürük. fələc.
tuymaq duymaq. tatmaq. dadmaq. hiss etmək.
tuyma duyma. 1. eĢitmə. estema'. 2. sav alma. xəbər alma.
estexbar. 3. etgilənmə. mütəəssir olma.
tuymayış duymayış. tuğusuzluq. duğusuzluq. fikirsizlik.
tuymaz duymaz. 1. tuymaz. tuyqusuz. duyğusuz. tuyumsuz.
duyumsuz. hissisiz. hiss edməz. - bu kiĢidə duyğusuzluq
yoxdur. - əllərim duyumsuz qaldı. - axsaq duyğulu. 2.
eĢitməz. qanmaz. anlamaz. düĢüməyən. - vurdum
duymaz: çabıq anlamayan. sözə aldırmayan. - duyğusuz,
çolaq qalmaq.
tuynaq 1. duyacaq ayqıt. lamisə. 2. dırnaq. heyvan dırnağı.
tuyu duyu. hiss (< ıs). sezim.
tuyulmaq - nərsənin öndən olunması duyulmaq: qoxumaq. - savaĢ
qoxur. - iĢlərin səngiməsi qoxumur: pisəlməsi duyulur,
gözlənilir.
tuyum duyum. tuyğu. duyğu. 1. eĢitmə. estema'. - duyğusu
gəvĢək: zəif, az. 2. aqahi. bilgi. mə'lumat. - duyğusı çox
kiĢi. 3. hiss. - bu kiĢidə duyğu yoxdur. - axsaq duyğulu.
tuyumlu duyumlu. tuyğulu. duyğulu. 1. tuyar. duyar. bilgili.
mə'lumatlı. - duyğulı kiĢi. 2. hissli. mütəəssir. - bu kiĢinin
duyğulu olmasına söz yoxdur. yoxdur. - axsaq duyğulu.
tuyumsuz duyumsuz. tuyğusuz. duyğusuz. 1. tuymaz. duymaz.
eĢitməz. - duyğusuz, çolaq qalmaq. 2. dərksiz. bilgisiz.
güdaza gedər. - duyğusuz baĢ ucalsada, göydə qalmaz. 3.
tuymaz. duymaz. hissisiz. hiss edməz. - bu kiĢidə
duyğusuzluq yoxdur. - əllərim duyumsuz qaldı. - axsaq
duyğulu. 4. götürük. fələc.
tuyurılmaq duyurılmaq. eĢitdiirilmək. - bu sav kimsəyə duyurılmalıdır.
tuyurmaq duyurmaq. tattırmaq. daddırmaq. hiss ettirmək. - tanrı
kimsəyə oğul acıĢın daddırmıya.
tuyurmaq duyurmaq. 1. eĢitdiirmək. çatdırmaq. - söylədiyizi
duyurmalısız. - bunu kimsəyə duyurmayın. 2. açmaq. ifĢa
edmək. nəĢr edmək. - bunları duyurmamalı.
tuzacıq duzacıq. qapanca. qapancık. tələcik. damcıq.
tuzağ aval. avar. (avlamaq: tutmaq). tələ.
tuzaq - duzaq yemi: aldatma üçün səpilən yemək.
tuzaq duzaq. aldaq. kəvlək. kələk (< kav. kov).
tuzaq duzağ ( tutsaq < tutmaq). 1. tolamıq. dolamıq. ağ. qapan.
tələ. dam. qapan. açıq olmayıb, gizli, qapalı olan iĢ.
qaplama. kələk. desisə. kündə. qapanca. qazamat.
qazıq. qurlaq. tutaq. bağırdaq. tələ. düzmə. tovtiə. - bir
düzmə qurdular. - düzməyə düsdük. - qaplama iĢlər. -
qaplama kağız. - qaplama oyun.
- kündəyə düĢmək. - kündədən qaçmaq.
- dərin qazıq. - dar, qara qazıq.
- qapana tutulmaq. - qapana düĢmək. - qapana qapılmaq. -
qapana düĢmək. - qapana tutulmaq. - duzağa düĢdük. 2.
pusı. kəmin. - ona (kəndisinə) duzaq qurmuĢlar. 3. kələk.
nəxĢə. - o bir duzaqdır. - bu duzaq kiĢidən uzaq ol.
tuz duz. 1. toz. 2. dad. - duzsuz sözlər. - duzlu qız.
- duz çörək: duz əkmək: ne'mət. ehsan. - duz çörək həqqi.
- duzu qurı: varlı. müstəğni.
- qurşun duzu: bir Ģimik suyu.
- duzu quru: düzi quylu: düzəməlli. iĢi sağlam. quĢuqusuz
durum.
- duz ruhi: dər dəmiri aĢındırıb, arındırıb parıldadan maddə.
tuzlanmaq yanğĢamaq. dadsızlanmaq. sırtılmaq.
tuzlatmaq duzlatmaq. duza əkdirmək. duz vurdurmaq. - əti duzlatın
qurudun.
tuzluca 1. duzu çox olan. 2. bahalıca. olduqca bahalı.
tuzluq duzluq. duz qabı.
tuzlu 1. duzu olan. dadlı. ləzzətli. məzəli. - dadlı yeməklər,
duzlu yeməklər. 2. duzu çox olan. tuzluca. - bu pənir
duzludur. 3. bahalı. - bu mal mənə çox duzlu oturdu: çox
bahalı gəldi. - yaban noxudu: duzlı ot. 4. dəniz suyu kimi,
duz, duza tay acımtıl maddəsi olub, içməyə yaramaz
nərsə. - duzlu su. - bu quyunun suyu duzludur.
tuzsuz duzsuz. tatsız. dadsız. namətbu'. saman kimi. tamsız.
soyuq. suyuq. ləzzətsiz. yavan. dadsız. məzəsiz.
dadsız. ləzzətsiz. məzəsiz.
tuzsuzlanmaq duzsuzlanmaq. duzsuzlanmaq. Ģuluqluq edmək.
isizlənmək. ısızlanmaq. səvimsizləĢmək.
yaramazlaĢmaq. sırtılmaq. tatsızlanmaq. dadsızlanmaq.
ləzzətsizlənmək. suyuqlanmaq. soyuqlanmaq.
tamsızlanmaq.
tuzsuzluq duzsuzluq. suyuqlıq. soyuqluq. tatsızlıq. dadsızlıq.
namətbu'luq. tamsızlıq.
tübbə dübbə. dübə. dəbbə.
tübə dübə. dübbə. dəbbə.
tübək tünək. tüngə. gənc. gəncinə. xəznə.
tübəz tübzə. dibcək. köklü otlar. çuğundur, sarı kök kimi göy
gövərəntilər ki kökləri. yeyilir.
tübzə tübəz. dibcək. köklü otlar. çuğundur, sarı kök kimi göy
gövərəntilər ki kökləri. yeyilir.
tüçar düçar. düĢar. düĢmək durumu. düĢmüĢ. düĢgün . əsir.
ulaĢmıĢ. çatmıĢ. varmıĢ. düĢgün. üftadə. düĢgün.
tutqun. alıĢıqın. mübtəla. urğun. uruq. vuruq. vurqun.
vurulmuĢ. girifdar. - sevgi urğunu.
- tüçar olma: düçar olma. düĢ. ibtila. - imalə. burun tükü.
əngəl. - buda bizə düĢ oldu.
- bu alçağın nəyinə tutqun oldun. - tutqunluqdan boĢun qıl.
- tutqun vermək: tutulmaq.
tüçarlıq düçarlıq. düçarlıq. düĢarlık. tüĢgünlük.
düĢüklük.mübtəlalıq.
tüdə kümə. kuma. yığıntı. birkinti.- ot kuma kuma yığmaq. - bir
kuma buğda.
tüdəş tülüş: tükləri boyaĢlı.
tükə tükə. tükkə. yapba. islatılmıĢ mal heyvan kübrəsindən
yapılan kündə.
tüq - quş tükü altında olan incə tüklər: yüntə. yündə.
tüq tük. dük. 1. xal. 2. tokuq. amac. niĢan. - oxu dükə çaldı.
tüq tük. tüğ. düğ. duq. dəlicə. taxıl dəlicəsi.
- tük dəğişdirmək: qıl tökmək.
- tükəri boyaşlı: tüdəĢ. tülüĢ.
- at tükünün rəngi: ton.- bu atın donu gözəl. - torı don:
açıq don.
- qartal tüki: bitgi adı.
- tüklü geyim: yanbulı gəbə.
tüqa tüka. tülük. rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq.
çüvüt. süyüt. suyut. önğ. çalı.- nə tülük atdı o.
tüqan tükan - qapalı qapılı çarĢıda olan tükan: hücrə. hicrə. dilab.
dolab. - qızıl bazarında (bəcistanda) bir dolabı var.
tüqə tügə. dügə. tüngə. gənc inək. hələ doğmamıĢ inək.
tüqəli dükəli. bütün. həp. qamu. hamı. bütün.- qamu aləm.
tüqən düğən. döğən. xərmən döğməyə yarar çaqmaqlı ayqıt.
tüqənməz tükənməz.sonsuz. bitməz. əbədi. arılmaycığa. arılmaz.
azalmaz. bitməz. sonsuz. - arılmaz kəsəl. arılmaz ağrıya
düĢdük.
tüqəsimək tügəsimək. dügəsimək. tüngəsimək. boğanın gənc inək
istəmək.
tüqi tügi. dügi. dibəkdə döğülmüĢ çəltik (qabıqlı dənə).
tüqqə dügə. sığırın balasına deyilir.
tüqqə tükkə. tükə. yapba. islatılmıĢ mal heyvan kübrəsindən
yapılan kündə.
tüqli tükli. - tükli qamış: qoğalıq. həsir otlarından olan bir çeĢit
qamıĢ.
tüqmə - pullu, düğməli cübbə: qalmaqı. bir çeĢit çuqal, bəkitvan,
qalxan, zireh.
tüqsüz tüksüz. yülük. tülük. yoluq.
tüqşürülmək turşulmaq. turşalmaq (< tuq: bükük). bürkülmək.
tüqü - düğü unundan bir çeşit çörək: qatmarlı çörək: qataq.
kətək. kətə.
tüqüm tüğüm. düğüm. bükünti. uqdə. - kor dügüm: çözülməsi
çətin düyün. - qamıĢ. sulu yerlərdə bitib, içi boĢ, yumĢaq,
düğümlü bitgi: qamıĢ.
- düğümlü bir kök: qartal pəncəsi.
tüqün düğün. qop.
tüqün düyün. gözək. çözək.
tüqün düğün. { "tük güni" keçmiĢdə türklər bayram günlərinə ev
eĢiklərini bayraq yerinə, tüklər ilə bəzərdirlər. indi
cığataycada "tük güni" tüy güni" denir}. 1. toy. Ģənlik. 2.
bur. bor. iĢgil. çətinlik. müĢgül. məsələ. pıroblem.
dügün.girehfars. girək. bir birinə girmiĢ. dolaĢıq.
- düğün ev: toy evi.
- dil düğünü: dil döğməsi: kəkəmə.
- əğrəti düğün: ilmək. ilgək.
tüqür tügür. dügür. qaynata. - dügürü gilə qonaq gedib. - o
mənim dügürümdür.
tüqüz tügüz. düküz. güclü. zorlu. bütün. tamam.
tülək - quşların tülək, tük dəğişmə çağı, dövrü: qırınsa (özəlliklə
doğan üçün).
tülgər dülgər. doğramaçı. toğraçı. toğrac. nəccar.
tülgərlik - incə dülgərlik: tavĢanlıq.
tülük tüka. rəng. boza ( y <> z ) boya. boyuq. boduq. çüvüt.
süyüt. suyut. önğ. çalı.- nə tülük atdı o.
- tülkü üzümü: Ģuqluka.
- tülkü quyruğu: üzüm çeĢiti.
tülük yülük. yoluq. tüksüz.
tülüş tüdəş. tükləri boyaĢlı.
tüm tam. köb11. həp. bərk. qurs. bütün. cümlətən. yambar12.
yampar. tamma. bütün. olduqca. - yambar sayqandı: çox
gözəldi.
tümbə tumba. yatağa atılıb dincin almaq. cocuq dilində
"yatmaq" anlamındadır. - saat üçə gəlincə haydı tumba.
yuxusu gəlincə tumba yatdı.
tümbələk dümbələk. dombalağ. tumbalaq.
tümən - dür dümən: al alvan. rəhbərəh.
tümən dümən.
tümən əyalət.
tümlə - tümlə qapısı: gənəl, təməl, baĢ qapı.
tümlətən cümlətən. topdan. birlikdə. birdən. məcmuə'n.
tümrüq - tümrüq ağası: türmə baĢçısı, müdürü.
tümsək qanbur. kanbur. kambur. (beli) bükük, büklü. (arxası)
çıxıq. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. təpələmə. yığın.
daĢqın. öbək. - çox iĢləməkdən kambur olmuĢ. - orasında
kamburu vardır. - duvar kambur vermiĢ.
tümsəlmək tomalmaq. domalmaq. dombalmaq. çömbəlmək.- duvar
domalmış: qarın vermiĢ.
tümsəltmək tomaltmaq. domaltmaq. dombaltmaq. çömbəltmək.-
tümsətmək qanburlatmaq. kamburlatmaq. kanburlatmaq.
büklətmək. bükmək. əğritmək. yumrutmaq. kəmritmək.
mühəddəb edmək.
tün tuĢqan. tutuĢqan. odluq. tulambar. hamam ocağı.
tünc tuc.
tünd boyalı boyası açıq olmayan. quyu. rənhli. - qoyu çay.
tünd acı. cik. çığrı. kibrit. quru. iti. bədəxlaq. qoyu. yanıq.-
yanıq boya. - yanıq qara. - acı səs.
tünd əkmir. əsmir. boğuq.
tünək tüngə. təpnə. dəfinə. gənc. gəncinə. xəznə. tübək.
tüngə tügə. dügə. gənc inək. hələ doğmamıĢ inək.
tüngə tünək. təpnə. dəfinə. gənc. gəncinə. xəznə. tübək.
tüngi külxan bəyi. tulambarçı.
tüngü tanqu. kərəniz. buynuzdan olub, kürəyi çırtıb qan alma
aracı. həcəmət ayqıtı.
tünq tüng. tökük. parç.
tünüşqə " sülüklü pancar" deyilən səbzə.
tüpəmək tüpmək. tüf tüf edib yel qoğzamaq. tufan yapmaq.
tüpən > tufan.
tüpmək tüpəmək. tüf tüf edib yel qoğzamaq. tufan yapmaq.
tüppüldəmək düppüldəmək. güplümək. guplamaq. gütləmək. güp güp
səslənmək. - yel əsib qapı gütlür.
tür - dür dümən: al alvan. rəhbərəh.
türd dürd. otur. torta. çökə. tortı. tort. bir para suyuq
nərsələrin dibinə duran quyu nərsə. köçək. köçələk.
çökündi. - suçu oturu. - yağ əridilirkən oturu oturur.
türə 1. kələk. çaqqalın tabu adı. 1. törə. yol. yolaç. qayda.
türək türgə. bürək. bürgə. geyim.
türgə türək. türük. bürək. bürgə. geyim.
türilmək dürilmək. burulmaq. qatlanmaq. sarılmaq.
türk - türk yolunda: türkcə.
- türk dilində: türkcə.
- türkcəyi itirmək: ĢaĢırmaq. çaĢmaq.
- türk cinsi: türklük.
- türk yurdu. - azərbaycan türklükdür.
türkcə 1. türk yolunda. 2. türk dilində. türk söyləyində.
- türkcəyi itirmək: ĢaĢırmaq. çaĢmaq.
türkcələşdirmək 1. türkcəyə çevirmək. türkcəyə tərcümə edmək. - ən
önəmli əsgi yazılar türkcələşdirilməlidir. 2. əsgi, çətin
türkcəni yalın, aydın, sadə türkcəyə çevirmək . - əsgi türk
yazılarını türkcələşdirməliyik.
türkləşmək türrk qılığın, dilin tapmaq. türk olmaq.
türklük 1. türk cinsi. 2. türk yurdu. - azərbaycan türklükdür.
türkvarı türkəvarı: türk yolunda.
xaçvarı xaça bənzər.
tür (< turmaq. durmaq). cür. 1. olmaq təhəri, yolu. oluq.
qılıq. hal. əda. tərz. tutam. tutum. durum. tərz.hal. dür.
cür. çeĢit. dənğ. nov'. - türün heç bəğənmirəm. - xəstəlik
tutamı: naxoĢluq halı. - tutamı yaman. - tutamı əldə tutmaq
gərək. - tutamı pozuq. - iyi tutamlı kiĢi: halı yaxcı. - tutamı
qolay: dinc hallı. rahat. 2. gediĢ. yol. surət. - iĢi bu tür
açmaq olmaz: bu surətdə həll edmək olmaz.
türqmən türkmən - uzun türkmən çizməsi: soqman.
türləmək bulğamaq. təyərləmək. yaraklamaq.
türlü dürlü. 1. qəbil <> qabıl. soy. nov'. dürlü. sinif. sınıb.
məqulə. 2. soy. cis. nov'. - cis maldi: soy maldı. - nə
cisdəndir: nə soydandır.
türmə dar yer. kütəs. tutsaq. dam. duzaq. kündə. qapanca.
tumruq. sindan. zindan. - kündəyə düĢmək. - kündədən
qaçmaq.
- tumruğa atmaq: tumruğa vurmaq. - tumruq ağası: türmə
baĢçısı.
- müvəqqəti türmə: salma tumruq: qara qolun gecə çüçədə
tutduğu kiĢiləri saldığı türmə.
- tümrüq ağası: türmə baĢçısı, müdürü.
türməçi kündəçi. qarqavul.
türmək dürmək. burmaq. qatlamaq. sarmaq.
türməkləmək dürməkləmək. lülələmək. yüyələmək. talqıĢmaq.
bükmək.
türrac dürrac. turanğ. turanc. çöl xoruzu.
türti dürti. dürtüş. 1. təĢviq. tərğib. 2. iğva. təhyic.
türtləngic dürtləngic. dürtmə ayqıtı.
türtmək dürtmək. 1. birbirin təĢviq edmək. birbirin tərğib edmək.
2. birbirin iğva edmək. birbirin təhyic edmək. 3.
barmaqlamaq. qurtdalamaq. təhrik edmək.
- dürtüb itərək xırpalaşmaq: çəkiĢ bəkiĢmək: qaqıĢmaq.
türtüş dürtüş. dürti. 1. təĢviq. tərğib. 2. iğva. təhyic.
türtüşmək dürtüşmək. 1. birbirin təĢviq edmək. birbirin tərğib
edmək. 2. birbirin iğva edmək. birbirin təhyic edmək.
türük türgə. türək. bürək. bürgə. geyim.
türünc - türünci qızıl boya: axĢam qünəĢi.
tüsqürmək tüskürmək. tısqırmaq. tıqsırmaq. geri püskürmək. dəf'
edmək.
tüssüli ıĢıltılı, bərraq olmayan. tonuğ. donuğ. dumanlı. bulutlu.
boz. soluq. - donuğ sırça.
tüstülənmək tumanlanmaq: dumanlanmaq. dumana tutulmaq.
tüş düş. 1. təsadüf. raslama. 2. qəza. xəta. uğrama. - bir düĢ
ora. - ayda neçə kərə bizə düĢür. 3. düçar olma. ibtila. -
imalə. burun tükü. əngəl. - buda bizə düĢ oldu. 4. Ģans.
bəxt. - düĢünə çıxan nə olursa. - düĢsüz: bəxtsiz. - düĢlü:
Ģanslı. bəxtli. 5. boya. 6. üzsuyu. abrı.
- düş olmaq: raslamaq. toxuĢmaq.
- düş azmaq: cinub olmaq.
tüşar düşar. düçar. düĢgün.mübtəla. üftadə.
tüşarlıq düşarlıq. düĢarlık. düçarlıq. tüĢgünlük.
düĢüklük.mübtəlalıq.
tüşazma düşazma. cunub olma.
tüşə düşə. tüĢərgə. düĢərgə. düĢək. hotel. aruqa. arquqaq.
aruqqa. dincəliĢ yeri. müsafirxana.
tüşək düşək. 1. tüĢərgə. düĢərgə. tüĢə. düĢə. hotel. aruqa.
arquqaq. aruqqa. dincəliĢ yeri. müsafirxana. 2. salıq.
zə'f.
tüşəlmək düşəlmək. qonulmaq. enilmək. - qonaqlar qonuldular.
tüşən düşən. düĢmən. bulaq. vaqiə. macəra. - tanrı ilə düşən
belədidə.
tüşənmək düşənmək. düĢmək. qoyulmaq. girmək. - yola düşənmək:
yola qoyulmaq.
tüşərgə düĢərgə. düĢək. tüĢə. düĢə. hotel. aruqa. arquqaq.
aruqqa. dincəliĢ yeri. müsafirxana. orduqah.
tüşəri düşəri. söz gəli. söz gəliĢi. söz uyu. ras gələ. elə.
ittfaqən.
tüşəş düşəş. < düşiş. salıĢ. sağıĢ.
tüşgün düşük. 1. düĢmüĢ. aĢağıya sarqmıĢ. düşgün. tutqun.
düçar. alıĢıqın. mübtəla. - bu alçağın nəyinə tutqun oldun.
- tutqunluqdan boĢun qıl. - tutqun vermək: tutulmaq. 2.
bədbəxt. 3. avsuq. avusq (> avizfars). avuz. asılı. aslaq.
tutqun. vurqun. salqun. 4. düĢar. düçar. düĢmək
durumu. düĢmüĢ. ulaĢmıĢ. çatmıĢ. varmıĢ. mübtəla.
giriftar. əsir. düçar. mübtəla. üftadə. 5. düçar. mübtəla.
giriftar. sərgin. yorqun. xəsdə. - sərgin vermək: xəsdə
düĢmək. əsir olmaq. döĢənmək.
tüşgünlük düşüklük. 1. düĢmüĢ. aĢağıya sarqmıĢ. 2. bədbəxtlik. 3.
məhrumiyyət. 4. düĢarlıq. düçarlıq. əsirlik. mübtəlalıq.
tüşirmək devĢirmək.
tüşirtmək düşirtmək. devĢirtmək. tevĢirtmək: devĢirtmək.
tüşiş düşiş > duşeş. düĢmə. siqut. rastlaĢma. təsadüf. salıĢ.
sağıĢ. düĢmə. siqut.
tüşqünka düĢgün. arqın. yorqun. zayıf. dərmansız. tüĢürqün.
tikənli kitrə ağaccığı.
tüşqünlənmək dağı kitrə ağacı çoğalmaq.
tüşqünmək düşgünmək. yorulmaq. arıqmaq. arğımaq.
tüşlü düĢlü. Ģanslı. bəxtli.
tüşman düşman. yat. yad. yatlı. yadlı. yatlu. yağı. yavı. yav.
yava. yağı. ası.
tüşmanlıq düşmanlıq. qan. xisumət. yavlıq. cavlıq. ocmanlıq.
- aralarında qan vardır.
tüşmə düşmə. düĢmə. düĢiĢ. siqut. düĢiĢ. rastlaĢma.
təsadüf.əldən düĢmə. ələ düĢmə. okazyonlatin. raslı. rast
gələ. təsadüfi. pozulma. sarsılıĢ.- bu ısıtmadan çox
sasılışım oldu.
tüşmə düşmə. yıxım. pozulma. xərablıq. viranlıq.
tüşmək - ağar düşər: öksürüklü tıksırıklı. qalxar enər. mərizül hal.
tüşmək düşmək. 1. yağmaq. - yağıĢ, qar düĢür. 2. enmək.
ucuzlanmaq. - bazar düĢdü. 3. azalmaq. tənəzül
edmək. zayıflamaq. - sıcaqlar düşdü. - soyuqlar düĢdü. yel
düşdi. - qızağı düşüncə öz yalmıĢlığın anladı. - əldən
düĢduq. 4. rast gəlmək. bulunmaq. olunmaq. təsadüf
edmək. - gün düĢərki sizdə anlarsız. - köy yolun sağına
düĢər. 5. uymaq. uyuĢmaq. yaxıĢmaq. münasib olmaq.
- sizə böylə yapmaq dü.məz. düĢər düĢməz
deyəcəyəm. düĢsədə düĢməsədə yedik. 6. qatılmaq. -
qabağıma düĢ. - yola düĢdük. 7. sığınmaq. - ocağına
düşdük. - ətəyinə düşdük. ayağına düşdü. 8. kəsikmək.
yorulmaq. yorğunmaq. tökülmmək. sərilmək . qoyulmaq.
itiliyin itirmək. qırılmaq.- fırtına qırıldı. - soyuq qırıldı. -
yaĢıl ırmaq, qızıl ırmağa qoyulur. - yel əsib tüm yemiĢlər
ağaclardan yerə sərildi. - əl ayağdan kəsikdim: düĢdüm. 9.
ucuzlamaq. boĢalmaq. enmək. 10. Ģəhid olmaq. 11.
batmaq. dalmaq. girmək. qaruqmaq. 12. düĢmək. düĢüb
sarılmaq. qapanmaq. hevanın ön ayağı sürcüb, baĢı
üsdə düĢmək. qapanmaq. - bu at çox qapanır. - qapına
qapandı. - əl qoluna qapandı. - əl ayaqına qapnmaq.
- düşmək durumu: düçar. düĢmüĢ. ulaĢmıĢ. çatmıĢ. varmıĢ.
düĢgün. mübtəla. giriftar. - söz ayağa düşmək: söz ayağ
tapıb yerimək. hər ağızdan bir söz çıxmaq.
- ağza düşmək: Ģayiə olmaq.
- qaça qaça düşmək: təpiniĢmək. təngiĢmək. təkibiĢmək.
təkapuya düĢmək. qoĢuĢmaq. üĢüĢmək.
- kiçik düşmək: qarĢılıqda bulunamayıb utanmaq.
alçanmaq.
- üzərinə düĢmək: qoyulmaq. uğraĢmaq. məĢqul olmaq.
- bu ara yazıya çox qoymuşuq.
- gündə üç saat tar çalmağa qoyuldu.
tüşmək düşmək. yanğılmaq. yenğilmək. yıxılmaq. sınmaq.
- iştahdan düşmək: açımlanmaq. soğumaq. ürəyi vurulmaq.
tüşmək düşmək. yıxılmaq. devrilmək.
tüşmən düşmən. düĢən. - tanrı ilə düşən belədidə.
tüşmüş düşmüş. 1. düĢük. yerindən çıxıb əksik qalmıĢ. - düşük
diĢ. düşük daĢ. 2. tüĢgünlük. düĢüklük. aĢağıya sarqmıĢ.
3. düçar. düĢmək durumu. ulaĢmıĢ. çatmıĢ. varmıĢ.
düĢgün. mübtəla. giriftar.
- burnandan düşmüş: çox bənzəmiĢ. - qıx deyib burnundan
düĢüb.
tüşmüş düşmüş. yıqqın. yıxqın. yıxılqın.
tüşnəv tüşü. 1. qusl təknəsi, daĢı. 2. mirdəĢirxana.
tüşsüz düĢsüz. bəxtsiz. 3. düĢük. düĢgün. aĢağıya sarqmıĢ.
tüşük düĢük. döĢək. dik olmayıb alçaq yer. açal. açıl. açıq.
tüşük düşük. 1. əksik. qusur. altına üstünə tutmaz. - sözün
burası düĢükdür. - düşük səyfə. - düşük yerlərini
düzəltməli. 2. düĢmüĢ. yerindən çıxıb əksik qalmıĢ. -
düşük diĢ. düşük daĢ. 3. aĢağı sallanmıĢ, sarqmıĢ. -
düşük adam. düşük ətək. 4. vaxsız, tez doğmuĢ cocuq. -
düşük cocuq. 5. düĢgün. düĢmüĢ. aĢağıya sarqmıĢ. 6.
baqana. bağana. bağan. bağlan. çatmadan düĢən
yavru. saqit cənin. 7. itik. itmiĢ.
tüşüklük düşüklük. 1. əksiklik. qusurluğ. altına üstünə tutmaz. -
sözün düĢüklüğün qalddırmalıyıq. 2. düĢarlık. düçarlıq.
tüĢgünlük. mübtəlalıq.
tüşü tüşnəv. 1. qusl təknəsi, daĢı. 2. mirdəĢirxana.
tüşüm düĢüm. damğa. özəlliklə taxıl yığınlarını damğalayan
taxda damğa.
tüşüməyən düşüməyən. tuymaz. duymaz. eĢitməz. qanmaz.
anlamaz.- vurdum duymaz: çabıq anlamayan.
tüşün düşün. yad. xatir.
tüşüncə anğaĢa. əndiĢə. əfkar. - bu gün çox düşüncəliyəm. - sizin
bir düşncəniz vardır.
tüşüncəli düşüncəli. yavaĢlıq. təəni.
tüşüncəyə - dərin oykuya, fikrə, düşüncəyə qapılmaq. talmaq:
dalmaq. - öz quruntularına dalmış biri.
tüşündürmək düşündürmək. qayğılandırmaq.
tüşünən düşünən. sanacı. sanıcı. zənnidə bulunan. - uğur sanıcı:
xeyir sanıcı: uğurçu. xeyirdah. - kəm sanıcı: pisikçi. pis
tüşünən düşünən. yavaĢ. ağır. mülayim. mətin.
tüşünmə düşünmə.yavaĢlıq. usluluq. usulluq. təənni.
tüşünmədən düşünmədən. imtili. birdən. filbədahə.
tüşünmək düşünmək. sanğırmaq. fikrə qoymaq. təxəyyül edmək.
anğamaq. anmaq. xatırlamaq. taĢınmaq. daĢınmaq.
fikirləĢmək. təfəkkür edmək. mülahizə edmək.
yadlamaq. yadamaq. xatırlamaq.
- qurduqca qurmaq: çox düĢünmək. düĢünməyə dalmaq.
qurmuş.
- çara düşünmək: tənqlənmək.
- iyi düşünülmüş: mülahizəli. tartılı. dartılı. təəmmülli.
- özünü itirib, baysınmaq, düşünmək, qıraqdan
ayrınmaq: mat qalmaq. - o ağır görnüĢ önündə bir az daldı.
- sonucun düşünmək: sonu saymaq.
tüşünülmək düşünülmək. mülahizəyə qoymaq. mülahizə edmək.
tədqiqə almaq. mütaliədən keçirmək.
tüşünüş düşünüş. 1. düĢünmək iĢi. təfəkkür. mütaliə. əndiĢə. 2.
ğailə. vəsvəsə. dalğınlıq.
tüşünüşmək düşünüşmək. oyalanmaq. fikir xiyala dalmaq.
tüşürqün . tüĢqünka. tikənli kitrə ağaccığı.
tüşürmək düĢürmək. yıxmaq. yerə çalmaq, vurmaq salmaq.
tüşürmək düşürmək. düşürtmək. saldırmaq. endirmək. aĢağı
düĢmək. səqt etmək. qırmaq. düĢürmək. devĢirmək.
endirtmək. qırdırmaq.- qiymətləri qırdırdılar. - kasanı
əlindən düşürüb qırmaq. - ağacdan yemiĢ düşürmək. -
dəğərdən düşürmək: e'tibardan salmaq. - bizim yazıya nə
düşürəcəksiz. - kiçik düşürmək: aĢağı salmaq.
tüşürtmək düĢürtmək. ağacdan yemiĢ düĢürmək. dəğmək.
toplamaq. - artıq üzüm düşürtməli.
tüşürülmək düşürülmək. (əkin. yemiĢ). kəsilmək. toplanılmaq.
qoparılmaq. - indi yemiĢ qoparılmaz.
tüşüş düşüş. yenğiliĢ. yanğılıĢ. sınıĢ. məğlubiyyət.
tüşüşmək düĢüĢmək. sataĢmaq. raslaĢmaq. buluĢmaq. müsadif
olmaq. - gözümə nəisə sataĢdı.
tüşütmək düşütmək. ucuzlatmaq. boĢlatmaq. enitmək.
tüt tünd. qoyu. yanıq.- yanıq boya. - yanıq qara.
tütə ur. bez. ət xal. "tüt" " tut" yemiĢinin biçiminə oxĢar,
gövdədə çıxan artıq ət parçası.
tütək (< tütmək: ötmək. püləmək. oxumaq). 1. qamıĢdan olub,
tütülərək, çalınan arac. 2. tuti, tutu deyilən ötüb,
danıĢmağı yansılayan gözəl quĢ.
tütmək ötmək. püləmək. oxumaq.
tütük düdük. (tütmək). 1. tütək. - tütək çalmaq. 2. buğ. - qatar
düdüyü. - gəmi düdüyü. - araba düdüyü. 3. içi boĢ kiĢi.
ağılsız. - düdüyüm gəl qabağa. - düdüyün biri düdük. 4.
uzun içi boĢ nərsə. - düdük gəmiyi.
- düdük yapmaq, sucuq doldurmaqda iĢlənilir, incə-bağırsaq
dərisi, incə-bağırsaq qurusu: qursaq. - düdüyün qursağı
patladı.
tüydə tuydə. tudə(< tuq). qıvırcıq. buruĢuq.
tüymə düymə. verə. kilid. maĢınalarda çevrilməyə yol verən
kumanda.
tüyü düyü. qurunc6. qırınıc. birinc.
tüz düz. 1. düzə. saf. sal. yal. saf. yalçın. sadə. dik. dikə.
qayar. bərk dik. qıvrıq olmayan. - düz yaxa. budaqsız.
qolsuz. 2. ağvəl. ağbƏl. ağbaĢ. dürüst. sözünƏ
güvƏnilir KiĢi. 3. doğru. gərçək. mühəqqəq. qayım.
qaqım. onat. - doğru söz. - doğru iĢ.
- düz daban: uğursuz.
dolaşdırdı.
- düz ayaq: saf ayaq.
- düz yer: yazı (< yazmaq. yaymaq). ova.
- düz, dos doğru, çin, iç, xalis olan: yalınğız. yalınqaq.
yalıncız.
- yalçın qaya.
- düz daban: dabanı oyuq, qalxıq olmayan.
- düb düz: düm düz: büsbütün düz, doğru.
- ayaq düzə basmaq: { 1. iĢlərin çətinliklərin yoxalıb
açıqlanması. 2. ayağın düz yerə basmaq. 3. düz yer. aya.
kəf}
- tüz edilmək: düz edilmək. düzədilmək. təsviyə edilmək.
tüzcə düzcə. 1.sadə. adi. sürüzsüz. süssüz. zinətsiz. - düzcə
yazı. - düzcə kiĢi. - düzcə anlayıĢ. 2. sadəcə. taarüfsüz.
bilatəklif. təklifsiz. doğrudan. 3. bayağı. adətən.
tüzedici düzedici. düzəltici. doğruldan. təsviyəçi.
tüzə düzə. tüz. düz. saf. sadə.
tüzədilmək düzədilmək. (kəsilib, qazılıb) yontılmaq. yonulmaq.
iĢlənmək. uydurmaq. düz edilmək. təsviyə edilmək. - evi
yapıb, sonra uydurub qoĢuları düzərlər.
tüzədilmiş düzədilmiş. düzgün. təsviyə edilmiĢ. - düzgün para. -
düzgün taxda. düzgün yol.
tüzəl tüzəl. arıl. Ģəfa. dirçəliĢ.
tüzəldən düzəldən. düzənci. dozğuran. uyaran. oyarıcı. qılavız.
mühərrik.
tüzəliş düzəliş. yapılıĢ. üslub. yapılma. iĢlənmə. e'mal olunma. -
bu masanın yapılmasi qolaydır. - bu yapılışı çox gözəldir.
tüzəlmək düzəlmək. onqulmaq. onulmaq. toxtamaq. iyiləĢmək
onqarmaq. onartmaq. iyilətmək. yeğlətmək. arılmaq.
arımaq. qalxmaq. iyiləĢmək. Ģəfa tapmaq. dirçəlmək.
sağaltmaq. arımaq. arınmaq. kəsəldən qalxmaq.
toxdamaq. toğrulmaq. doğrulmaq. qayırmaq. dikətmək.
bərkitmək. qayim qoymaq.
- onulmaz yaran vardı ?.
tüzəlməz düzəlməz. toxdamaz. geçməz. - geçməz xəstəliyə
tutulmaq, düĢmək.
tüzəltici düzəltici. düzedici. doğruldan. təsviyəçi.
tüzəltmək düzəltmək. 1. safaltmaq. təsviyə edmək. - yolları
düzəltmək. 2. tənzimləmək. mürəttəbləmək. uralamaq.
qoyarlamaq. miyzanlamaq. - bu otağı kim düzəltəcəkdir. -
bu ölkəni düzəldən yoxdur. 3. pürüzünü əğrini gidərmək. -
bu ağacı düzəltin. 4. təshih edmək. tə'mir edmək. islah
edmək. - bu paltarları düzəltib girin. 5. safaltmaq. təsviyə
edmək. - yolları düzəltmək. 6. önqürtmək. onqurtmaq.
dirsətmək. toxdatmaq. 7. onqartmaq. onqurtmaq.
yonqartmaq. keçirtmək. sağaltmaq. 8. yatsamaq:
yasmaq. açmaq. təsviyə edmək. yatıĢdırmaq . təsviyə
edmək. - iĢlərizi yatışdırın, sonra hara getsəz gedin. 9.
yaratmaq. bəzəmək. toxumaq.
tüzəmək düzəmək. düzətmək. düzmək. təsviyə edmək. yonmaq.
yontamaq.
tüzən düzən. bəs. yasaqçı. qanun qoyan. düzənçi. harmoni.
akord. kök. quran. tərhəndaz. yasaq.- bu iĢin quranı,
düzəni.
- süslü düzən vermək: tonatmaq. donatmaq. - toy üçün
yemiĢ tablası donatmaq.
- bu piyananın düzəni pozuq.
tüzənci düzənci. düzəldən. dozğuran. uyaran. oyarıcı. qılavız.
mühərrik. düzən. yasaqçı. qanun qoyan.
tüzəngah düzəngah. ovalıq.
tüzənləmək düzənləmək. bəzəmək. süsləmək. qaplatmaq.
qaplamaq. qalpatmaq. qalpamaq. - evi qalpatladıq. - bu
qoca qarı özün nə qalpatıb durur.
tüzənlənmək düzənlənmək. uralanmaq. qoyarlanmaq. miyzanlanmaq.
tüzənli düzənli. toplanmıĢ. toplu. səlqəli. dağınıq olmayan.
müntəzəm. mürəttəb. sıralı. dizili. müntəzəm. - sıralı iĢlər
qolay görünür. - toplu idarə. - toplu Ģəhər. - toplu iĢ. - toplu
dərli toplu qadın.
tüzənli düzənli. akordlı. harmonik. qumpaslı. mürəttəb. tərtibli.
tüzənmək düzənmək. (kəsilib, qazılıb) yontılmaq. yonulmaq.
iĢlənmək.
tüzənsiz düzənsiz. qarma qarıĢıq. sırasız. akordsız. harmonisiz.
tüzənsizlik düzənsizlik. akordsızlıq. harmonisizlik.
tüzətmək düzətmək. düzəmək. yonmaq. yontamaq. (kəsib, qazıb)
iĢləmək. yontmaq. yonmaq. safatmaq. miyzanlamaq.
tənzimləmək. əğri, yanlıĢı doğru yapmaq. toqrultmaq.
toğrultmaq. təshih edmək. - onun burasın doğrultmalı.
tüzgün düzgün. 1. düzədilmiĢ. təsviyə edilmiĢ. - düzgün para. -
düzgün taxda. düzgün yol. 2. yoluna qoyulmuĢ. mürəttəb.
müntəzəm. 3. acar. axar. ahar. ağlıq. 4. süzgün.
yalınğac.
- düzgün iĢ. düzgün bağça.
- düzgün sürmək: qadınların üzlərinə sürdükləri ağ qızıl.
ənlik kirĢan.
tüzgünçü düzgünçü. 1. ənlik kirĢan yapıb satan kimsə. 2. gəlin
üzünə ənlik kirĢan sürən bəzəkçi.
tüzgünlü düzgünlü. bəzəkli. süslü. ənli kirĢanlı. - düzgünlü qız aldı
ürək əlimdən.
tüzi - qulaq tüzi: qulaq düzi: qulağın aĢağı doğru sallaq, yumĢaq
yeri. küpəlik.
tüzlə düzlə. iĢ. sən'ət. peĢə.
tüzlük düzlük. tostluq. dostluq. adaĢlıq. arxadaĢlıq. arxadaĢlıq.
kəndlik. kətlik. sədaqət.
tüzlük düzlük. 1. talaz. taraz. sadəlik. təkəllüfsüzlük. taarifsizlik.
2. dənğ. dinğ. muvazinə.
tüzmək düzmək. dizmək. düzəmək. təsviyə edmək. tarmaq.
dərmək. qoĢmaq. sıramaq. sıralamaq. - söz qoşmaq. -
orda nə düzüb qoşursuz.
tüzmə düzmə. 1. qondarma. yalan. saxda. - düşmə iĢlər, sözlər. -
bu söz onun öz düzməsidir.2. duzağ. tovtiə. - bir düzmə
qurdular. - düzməyə düsdük. 3. məsnoi. süni. sünni. - bu
söz onun öz düzməsidir. 4. diziĢ. dizmə. yapma.
yalandan. saxda. - yapma sevgi. - yapma davranıĢ.
tüztəmək düzətmək. safatmaq.
tüzü düzü. - bir düzüyə: davamlı. verə. kəsməksizin. arasız.
müttəsil
tüzülmüş - düzülmüş nə: tizi. dizi.
tüzülüş düzülüş. diziliĢ. sıralalıĢ. sıranıĢ.
tüzüm düzüm. dizim. dizmə. dizi. riĢdə. əriĢdə. əriĢ. ip. takım.
tərtib. - takımı pozulmuĢ iĢlər.
tüzüş düzüş. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ. axınc. axıĢ. axınĢ. süzüĢ.
tüzüyə düzüyə. - bir düzüyə: həmən. arasız. elə o çağ. - həmən
söylər.
uc 1. nərsənin sivri təpəsi. baĢ. - iğnə, qazıq ucu. - məmə
ucu. - uc uca: baĢ baĢa: uzunasına. - dirəkləri uc uca
(baĢbaĢa) düz. - ucdan uca: baĢdan baĢa: çoxdan aza.
ifratdan təfritə. - bir ucdan bir uca: bir baĢdan bir baĢa:
boyuna. bir yandan bir yana. - ucun ortasın bulmaq:
kəsdirmək. baĢ açmaq. qərar vermək. - ip ucu: sərriĢdə. -
ucunu bulmaq: yolun tapmaq. həll edmək. - ucu bulunmaz:
çətin, iĢgilli sori. - burunucu: çox yaxın. - dilin ucunda
olmaq: yadında olubda, söylənməkdə qaçırılan nərsə. -
ucun qaçırmaq: bir sayıda, hesabda çaĢmaq. - uc vermək:
ucarmaq. çıxmaq. bitmək. 2. qırax. yan. 3. son. qayət.
müntəha. - ucuna vardıq. 4. burun. tikə quĢə. - qaranın
dənizə girmiĢ bir ucu. 5. üz. səbəb. illət. - sənin ucundan. -
istək ucundan yaxından qalan. 6. yatmıĢ kiĢinin yastıq
yanı. - canbəsərin başucuna keçib oturdu. 7. yan. ağız.
qıraq. qıyı. kənar. - çurum ağzı. 8. burun. rə's. - Ģamın
burnun qır, kəs. - dənizə irəliləmiĢ. - birinin baĢucuna
tikilmək: yanından ayrılmamaq. - ip ucu: yol baĢı. sərriĢtə. 9.
dağlıq, daĢlıq qara uci. alçağına "dil" deyilir. 10. zirvə <
sivri. - dağ təpəsinin sivrisi: zirvisi: barmaq. 11. qıyı. nahiyə.
12. tuĢ. tuc. amac. hədəf.
- gözün qulağa sarı, dışar yana olan ucu: quyruq. -
gözünün quyruğ ilə baxırdı.
- uc uca: qulaq qulağa.
- arabanı qulaq qulağa sokağa soxdum. - ucdan uca:
yandan yana.
- ucunu qulpun itirmək: ĢaĢırıb qalmax. hardan tutacağın
bilməmək.
- sivri uclu: ərsay: iti. çivri. ərsay: iti. çivri.
uca oca. dik > tiğfars. hər nəyin ucu, yüksək yeri. göütün
üstündəki uclu olan sümük. quyruq soxumu. uclı. uclu.
sivir. ərsənğ. sevincək. Ģad. fərəhli. sivrilib, itilib duran.
ağta. ağıt. adaq. adax. yüksək. ula. ulu. yura. yoxuĢ. dik
bayır. çox hündür yer. ataq. hündür.- ərsənğ gülüş: qıs-
qıs. ucadan gülüĢ. - ərsənğli ərsənğlə: sevinə sevinə.
fərəhli. fərəhlə.
- ucalığın ölçmək: durqulamaq.
ucalmaq uzalmaq. azıtmaq. uzanmaq. boy atmaq.
ucar ucraq. hicran. ayrılıq.
ucarmaq ucramaq. uc vermək. çıxmaq. bitmək.
ucqar (uc: qırax. yan + qar). olduğu bulunan yerə görə lap uzaq,
yan yer. sınır. hədd.
uclamaq tuclamaq. tuĢlamaq. 1. amaclamaq. hədəfləmək. 2.
uclatmaq dirisəmək. dirətmək. mütəvəccih edmək. yönətmək. -
topları düĢmana dirisə. - nə mənə gözlərivi dirisəmisən. - yel
batıdan doğuya dirisəyir.
ucli burunlu.
uclı uclu. uca. sivir.
uclu uclı. uca. sivir.
ucraq 1. qıraq. kənar. 2. ayrılıq. hicran.
ucramaq ucarmaq. uc vermək. çıxmaq. bitmək.
ucsuz - ucsuz bucaqsız: kərənsiz. < kərmək (> bikəranfars.
bikəranəfars). yansız. qıraqsız. sınırsız.
ucuz <> uçuz. boĢ. boĢar. bayağ. bərah. - çox bərah dəğərə
almısan: bayağı, ucuz dəyərə.
ucuzçu ucuzluq arayan.
ucuzlamaq <> uçuzlamaq. boĢuqmaq. boĢarmaq. boĢalmaq. enmək.
düĢmək. enilmək.
ucuzlatmaq boĢlatmaq. enitmək. düĢütmək.
uça gövdə. tamamən qızarmıĢ qoyun gövdəsi.
uçaq uçqar. sarmaĢan. sarılan.
uçan uçucu. quĢ. təyyar.
uçar 1. pərəndə. 2. boĢ. gedər. qalmaz. sırğal.
uçarı 1. iti. itik. ütük. çapqın. qırıq. həĢəri. - uçarı
çapqınlardandır. 2. əğrəti. müvəqqəti. - uçarı yaĢam. uçarı
çevrən.
uçqar uçaq. sarmaĢan. sarılan.
uçqun ocaqdan uçan od parçası. qığıcım.
uçqunmaq kırıxmaq. qayıxmaq. bara qoymaq. iĢtibah edmək. - söz
arası uçqunmadın.
uçqunmaq ürkmək. qaçqınmaq.
uçqur 1. < iç qur. tuman bağı, quĢağı. iç bağı. tuman bağı ki
beldə bağlanır. 2. ölüm ər. fədayi.
uçma uçuĢ. təyəran.
uçmaq buğlamaq. - sıcaq yeməklər süyĢə qabları uçutmuş:
buğlatmıĢ.
- yardan uçmaq: aldanıb bəlayə düĢmək.
- bənzi uçmaq: bənzi atmaq: bənzi pozulmaq: sararmaq.
uçmuş - əğli uçmuş: savuruq. abdal. çapıq. səfeh.
uçratmaq uçurtmaq. ("uç" sözündə itilik, yeyinlik sağlanmıĢtır). 1.
buğarlatmaq. təbxirlətmək. 2. nərsənin təpəsin vurub
götürmək. 3. xarablamaq. 4. yoxaltmaq.
uçrum bərk, sarp, dik yer. yarıq. yarlı.
uçrumluq carlıq (c <> y ) yarlıq. yarıqlı. yarı, yarıqı çox olan yer.
uçucu uçan. quĢ. təyyar.
uçulamaq cüvlamaq: yelin əsməyi.
uçunmaq uçqunmaq. qaçqınmaq. ürkmək.
uçur casut. casus. xəbərçi.
uçurcağ - omuz uçurcağı: köpricik. tərquvə. - uçurcaq gəmiyi:
toyuğun uçaq qanat gəmiyi.
uçurmaq <> uçurtmaq. uçlatmaq. yəldirmək. yeldirmək.
talaĢlatmaq. salıvermək. saldırmaq.
uçurtma ucuna ip bağlayıb uçurtulan nə. yeləcək. yelləncək.
bərdüvan2.
uçurtmaq 1. iticə qırmaq, qoparmaq. 2. yoxlamaq. yox edmək.
xərablamaq. 3. əldən çıxartmaq. qaçırtmaq. 4.
uçratmaq. buğarlatmaq. təbxirlətmək. 5. uçlatmaq. yeyin
götürmək. göttürmək. iti çatdırmaq, ulutmaq. çalqutmaq.
çarputmaq. - xəbər uçurtmaq: casutlamaq.
uçuş uçma. təyəran.
uçuşmaq yönəlmək. havalanmaq. - quĢlar göydə yönəlirlər.
uçuz <> ucuz. boĢ. boĢar.
uçuzlamaq <> uçuzlamaq. boĢuqmaq. boĢarmaq. enilmək.
ud < öd. öt (< ötmək). id. ötən, ötür nərsə. qoxu. - ud ağac:
öt ağac. qoxar.
uduşmaq yoduĢmaq (ləkə) yutuĢmaq. siliĢmək. qidəriĢmək.
uf yuf. təəssüf bildirən söz. - uf sənə!.
ufaq - un ufaq: ip incə. - irili ufaqlı: irili xırdalı.
ufaqlıq xırda pul. - ufaqlıq varmı: xırda pulun varmı.
ufalama doğrama. təcziyə.
ufalamaq avqamq. oğqamaq. oğmaq. küçüləmək. kiçilmək.
qırmalamaq. doğramaq. - kiĢi yaĢlandıqca ufalanır.
ufalanma doğranma. təcəzzü'.
ufalanmaq dağınmaq. oğulmaq. döğülmək.
ufanmaq oğulmaq. - bu əkmək durduğu yerdə ufanır.
ufantı qırıntı. oğuntu. oğuntu. qırıntı. talaĢ. dalaĢ. talaz. dalaz.
- parça ufantısı. əkmək ufantısı.
ufaraq kiçikcə.
ufatmaq oğalatmaq. xırda xaĢlamaq.
uf püf !. əəh. ağrını, irgən duyusun, bezginliyi, bıqqınlığı,
usanmağı, yorqunlu doyqunluğu göstərir. - nə ağır qoxu,
uf !. - bu nasıl iĢ, uf aman. - uf tanrım, nə güclük bu iĢim.
uflamaq üfləmək. usanıb bıkıb, uf, of demək.
uq uğ <> oq <> oğ: yol. çat. çar. çarp. çart (çapr).
uqab qara quĢ. tavĢancıl.
uqdə bügü. bükü.
uqdələşmək ağdalaĢmaq. quyuqlaĢmaq. bəkiĢmək.
uqdələştirmək aqturmaq. ağdurmaq. quyuqlaĢtırmaq. bəkiĢtirmək.
ağdalaĢtırmaq.
uqlamaq uğlamaq. uğuldamaq. quğuldamaq. uğ edmək.
uqraq fırlaq. çıxar. (# çıxmaz). - yoluz uğraq olsun.
uqrama uğrama. qəza. düĢ. xəta.- bir düĢ ora. - ayda neçə kərə
bizə düĢür.
uqramaq uğramaq. 1. (keçirkən: yol üstü) yoxlamaq. keçmək.
dəğmək. iliĢmək. - axĢam bir bizə uğrayın. 2. keçmək. -
yollar tehrana təbrizdən uğrur. 3. fırlamaq. çıxmaq. -
gözlərim dıĢarı uğradı. 4. qazanmaq. mütəla olmaq. - Ģeh
yerdə durmaqla bir neçə xəstəlik qazandı.
uqraş uğraĢ. savaĢ. ğoğa.
uqraşdırmaq uğraşdırmaq. 1. baĢ qatmaq. məĢqul edmək. - uĢağ iĢləri
bizi çox uğraştırdı. - onu uğraştırmayın, qoyun iĢinə baxsın.
2. nərsə ilə, kim ilə deytiriĢmək. - yarıĢçıları axĢamacan
uğraşdırdılar.
uqraşıq uğraşıq. götür qoy. məĢquliyyət.
uqraşmaq uğraşmaq. üzərinə düĢmək. qoyulmaq. məĢqul olmaq.
oynaĢmaq. məĢqul olmaq.
- hançı bir işlə uğraşmaq: yerləĢmək. qapılanmaq.
kullanmaq. qayınmaq. qulluğlanmaq.
- nərseylə uğraşmaq: talmaq. dalmaq. - siz öz iĢizə dalın. -
bu ara yazıya çox qoymuşuq. - gündə üç saat tar çalmağa
qoyuldu.
uqraşsız uğraşsız. gücsüzlük. iĢsizlik. məĢquliyətsiz.
uqraştırmaq uğraştırmaq. əngəlləmək. oyalamaq. məĢğul etmək.
uqratmaq uğratmaq. 1. çattırmaq. vardırmaq. iliĢtirmək. - ora gedən
olsa bizədə uğratın. - oracan gəttid, yalnız sizə
uğratamadıq. 2. soxmaq. bəddəmək. tutturmaq. giriftar
edmək. - baĢımı bəlaya uğratdım.
- bir iş tapıb uğratmaq: qapılandırmaq. hançı bir iĢə
qoymaq. yerləĢdirmək. kullatmaq. qayırmaq. qayrıtmaq.
qulluğlamaq. xidmət vermək.
uqri uğri. oğri. əğri. sapa.
uqrı uğrı. uğur. 1. yol. cizgi. xədd.- gün uğrusu: gün yolu.
saman yolu. 2. əsər.
uqrulamaq uğrulamaq. oğurlamaq: keçərkən yol azınmaq. bir
yoldan keçərkən, baĢqa nərsənin yolun tutmaq. yol
üstünə varmaq. azınmaq. çarpmaq.
uqrunda uğrunda. yolunda. içün. - oğul içün. - yurd içün.
uquka oku. oxu. anlayı.
uquldamaq uğuldamaq. uğlamaq. quğuldamaq. uğ edmək.
uqur uğur. uğrı. 1. yol. cizgi. xədd.- gün uğrusu: gün yolu.
saman yolu. 2. əsər. 3. attım. atım. ayaq. Ģans.
meymənət. - atım gətirən: Ģans gətirən. - atımlı: {1. Ģanslı.
2. yeriyən. attım atan. ilərləyən. 3. davamlı. paytalı. payıdar.}
- xoĢ gəldiniz atım gətirdiniz. - atımlı: - ayaq çəkən: dalı
oturan. yanaĢmayan.
- uğur sanıcı: xeyir sanıcı: uğurçu. xeyirdah. {# kəm
sanıcı: pisikçi. pis düĢünən. bədxah).
- axşamlar uğurlu: axĢalarız xeyr ola. - uğur ola: uğur
gələ: xeyr olsun: xeyirli olsun.
uqurçu - uğurçu: uğur sanıcı: xeyir sanıcı: xeyirdah. {# kəm
sanıcı: pisikçi. pis düĢünən. bədxah).
uqurlanmaq uğurlanmaq. qutlanmaq. xoĢbəxt olmaq.
uqurlu uğurlu. əziz. saygıdəğər. onuq. yağlı. xeyirxah. xeyirli.
məsud. bərəkətli. yumli. yümli. - çox yağlı kiĢidir.
uqursuz uğursuz. məĢum. yümsüz. saqarlı. nəs. mənhus.
qutsuz. qutuz. qarabet. mənhus. namüarək.
meymənətsiz. yoxluğa uğayan. yox olmalı. bataq.
batmalı. umsuz. umutsuz. qurtarılmaz. əkĢi. əksi. tərs.
zidd. mənhus. iyi getməyən. yatlı. yadlı. yatlu. məĢ'um. -
əksi iĢ. - əkşi durumda. - əkşi görüĢlər. - uğursuz: düz
daban.
uquş uğuĢ. tayfa. oğuĢ. soy.
uquşlu uğuĢlu. oğuĢlu. tayfalı. qohumlu. elli.
ul ula. zəncir.
ula ul. zəncir. ulu. uca. ataq. hündür.
ulaka bəlgə. qırda. əlamət.
ulaq 1. yaxın. qərib. əl çatar. qərib. - əl ulağı: yadımçı. 2.
müttəsil.
ulama uzanan sim, nərsə uzadı. alonj. əkləmə. rabit. - ulama
yonca: yerə sərilib sürünən çeĢiti.
- ulama yonca.
ulamaq < oğlamaq. ağları bicləmək. ağacların biclərin qırmaq.
ulumaq. ürümək. hürümək.
ulam takım. bölüm. əl. qol. dəsd. - ulam ulam: bölük bölük.
takım takım. əl əl. qol qol. dəs dəs.
ulan 1. uzun. silsilə. 2. zəncirli. müttəsil.
ulanmaq 1. zəncirlənmək. sarılmaq. sarınmaq. 2. uzanmaq.
ulanma sarılma. bağlanıb zəncirlənib uzadılma. uzanma.
sarılma. təsəlsül. ittisal.
ulanmış yörqəyək.
ulaş toxun. bitiĢ. vəsl. ittisal.
ulaşdırı ulaĢıq. dalbadal. bitqiĢ. yetqiĢ. müttəsilən. peyvəsdə.
ulaşdırmaq tapĢırmaq. isal edmək.
ulaşı çattırı. irtiĢ. yetĢiri. bulduri. göndəri. götüri. nəql. isal.
görüĢ. qavuĢ. qovuĢ. çatıĢı. yetiĢi. mulaqat.
ulaşıq ulaĢdırı. dalbadal. bitqiĢ. yetqiĢ. müttəsilən. peyvəsdə.
ulaş 1. qavuĢ. bitiĢmə. bitiĢiklik. ittisal. 2. vəslət.
ulaşmaq görüĢmək. qavuĢmaq. qovuĢmaq. çatıĢmaq. yetiĢmək.
mulaqat edmək.
ulaşmış düçar. düĢmək durumu. düĢmüĢ. çatmıĢ. varmıĢ.
düĢgün. mübtəla. giriftar.
ulatı böyütü. təkbir. öğüĢ. təqdis
ulatmaq böyütmək. öğmək. tə'zim edmək. təqdis edmək:
ulayıcı ipi çəkib, əğiri çilə yapan iĢçi.
uldımaq yalın ayaq nalsız qalmaq. ayağı ya -ralanmaq. ayağı
aĢınmaq.
ulduq yalın ayaq. olduq. nalsız. yalın ayaq.
ulduz - dolaş ulduz koması: gəzən, səyyar ulduz yığını.
ulıtmaq əğdirmək. bükdürmək.
ulqatmaq öqnəmək. öngnətmək. öğünətmək. ağırlamaq.
ulmaq 1. ərpimək. əprimək. əriyəcək. dağılacaq duruma
gəlmək. əsqiyərək yıpranıb yırtılmaq. 2. olma. çanaq.
təsti. çömlək.
ulmaqa ulmak. olma. çanaq. təsti. çömlək.
ulnatmaq altını üstünə gətirərək düzəlttirmək. çəvirtmək.
ulta olta (< ulamaq: uzatmaq. çatıdırmaq). baĢı qıynaqlı, at
qılından, naylondan olan balığ avqarı. balığ qullabı.
ulu abın. aban. avan. yüksək. ali. ali. tansıq. tənsix. ula.
uca. ataq. hündür.
- ulu orta: açıqda açığa. doğrudan doğruya.
uluca hörmətli. sayqılı. sayaq. ululuğa yaxın. saygıdəğər.
uluq - altın uluq taqa: som sırmalı taqa. qızıl sırma ilə iĢlənmiĢ
parça topu.
ululamaq böyütmək. ağırlatmaq. tə'zim edmək. ikram edmək.
ulular baĢıqlar. baĢlar. baĢlıqla. ruəsa. rəislər.
Ulum bilim. bilgi.
ulumaq ulamaq. ürümək. hürümək.
ulun təmrənsiz ox. - ulunluq ər: təmrənsiz. oqları yələksiz kiĢi.
ulus millət. - ulus ellərə, el oymaqlara, oymaq uruqlara bölünür.
- bir ulusun bənzər tikələri, bölükləri: oymaq.
uluşmaq bağrıĢmaq.
ulvan ögənmə. fəxr.
um yuvarlaq. gəmiyin, nərsənin girdə yumarlaq yuvarlaq
baĢı.
umac 1. alacaq. ümid. təmə'. 2. im.
umacı uma. umma. xuxu. xoxan. cocuqları qorxutmaq üçün
xiyalı, adı var özü uox varlıq. ummacı. qonculus. qərə
qonculus. yabanı qul. xoxan. qəbirdən çıxan ölünü
andıran Ģəbəh. vampir.
umaq 1. sevimli. istəkli. 2. tabu. 3. ümid. 4. qudrətli olmaq.
gücü yetmək.
uma umma. umacı. xuxu. xoxan. cocuqları qorxutmaq üçün
ummacı umacı. qonculus. qərə qonculus. yabanı qul. xoxan.
qəbirdən çıxan ölünü andıran Ģəbəh. vampir.
ummaq bəkləmək. - sizdən bunu bəkləməzdim.
umma umu. 1. ümid. 2. fal. 3. bəkləmə. gözləmə. 4. inanma. 5.
zənn.
umma umut. umu. ümüt. uma. umacı. xuxu. xoxan. cocuqları
qorxutmaq üçün xiyalı, adı var özü uox varlıq
ummul umulan. gözlənən. - ummul iyiliklərə çatdıq. - hər
umsanmaq umunmaq. ummaq. ümid edmək.
umsuz umutsuz. bataq. batmalı. qurtarılmaz. yox olmalı.
yoxluğa uğayan. uğursuz.
umu umma. 1. ümid. umut. umma. ümüt. 2. fal. 3. bəkləmə.
gözləmə. 4. inanma. 5. zənn.
umulan ummul. gözlənən. - ummul iyiliklərə çatdıq. - hər
umulmaq bəklənmək. gözlənmək.
umulmaz bəklənməz. gözlənməz.
umursanmaq önəmsəmək. önəm vermək. əhmiyət vermək. - iĢi
anlattımda, umursanmadı. - kəndivi umursanmadan,
baĢqasın umrsanma.
umut etmə umunc. umma. ümid.
umut umu. umma. ümüt.
umutsuz umsuz. bataq. batmalı. qurtarılmaz. yox olmalı. yoxluğa
uğayan. uğursuz.
umutsuz ümitsiz. qınıt. üzük.
un - un aşı: buğra. buqrağanı.
- un ufaq: oğuq.
unaş uyuĢ. onaĢ. saziĢ. qəbul.
unqundal8 Kas boya. mat (boya). Ģavsız. bulaĢιq. veyran.
unquş unğuĢ. uyquĢ. onğuĢ. süzüĢ. düzüĢ. axınc. axıĢ. axınĢ.
unta pudr.
unufaq un ufaq. yuxar. yox kimi. incə. incə ufaq.
unutqa talqın. dalqın. alıq. ağlı baĢında olmayan. gic. - elə o
dalğın kiĢidir. - dalğın uĢaq. - oğlunu itirməsi, onu dalğına
saldı. - dalqınlığı burax qıl, ayaq üstündə durqıl.
unutqanlıq talqınlıq. dalqınlığ. alıqlıq. giclik.
unutmaq atlamaq. üstündən keçmək. salmaq. arxada qoymaq.
ardamaq.
unutulmaq atlanmaq. salınmaq.
unutulmuş atıq.
ur 1. <> vur. (vurma, çırpma, güc, yel etgisin göstərir). ĢiĢ. bez.
tütə. bez. ət xal. 2. səngər. sığnaq. xəndək. - ur qazmaq:
səngərə, qalıya girmək. 3. pərdə. hayil. qoyma aralıq. -
gövdədə oluşan sarqıq şiş, ur: tobra. torba.
ura 1. vuracaq kimi durmaq. - ura durmaq: qalxmaq. hazır
durmaq. 2. hura. səs verib qalxıĢma. 3. sınırda im olaraq
qoyulan, vurulan təpələr.
- ura, xəndək yapmaq: qazmaq. oramaq. uramaq.
uralamaq düzəltmək. qoyarlamaq. miyzanlamaq.
uralanmaq düzənlənmək. qoyarlanmaq. miyzanlanmaq.
uramaq oramaq. 1. vurmaq. qırmaq. oraqlamaq. 2. qazmaq. ura,
xəndək yapmaq. 3. ölçüb biçmək.
uras uruĢ. zərbə.
urat orat. qırqın.
uratmaq oratmaq (< ur. vur. ura. uraq. oraq).oraqlanmıĢ kimi
qılmaq, qırmaq. vurub yıxmaq. dibdən qaldırmaq.
urbəy urxan. qala, səngər baĢçısı. bəkçi.
urçın örçin. ip nərdivan.
urçin sancaq. quyu. qəza. tuman : tümən. (< tuqman. tuqan <
tuq).
urçuq vurulan, qurulan nərsə.
urdurmaq öldürmək. həlak etdirmək. söküb dağıtmaq. qarətləmək.
urğun 1. vurğun. vırqın. bəla. - urğuna düĢmək. yaralı.
vurulmuĢ. - urğunlar: yaralılar. 2. düçar. girifdar. - sevgi
urğunu. 3. yara. - yəhər urğunu. 4. pinə. qabarcıq. -
baĢmaqçının əli gəzən urğununa tutulur. 5. sürgün avı.
geyik sürüsün ortalayıb olunan av. - urğun avı. 6. kəsəl.
ağrı. - soğuq urğunu: soğuq dəğmə. 7. (urğun avında
olduğu kimi) qumarda döğrənin tam parasın toplamaq. -
urğuna raslanmaq.
urğunluq vurğunluq. düĢgünlük. ibtila.
urxan urbəy. qala, səngər baĢçısı. bəkçi.
urı gürültü. qığıkaĢ. hay küy. hayqırı. qıqı.
urılaşmaq bağrıĢmaq. çağrıĢmaq. orılaĢmaq. orlaĢmaq. urılamaq.
urlaĢmaq. yurlamaq.
urqançı örkənçi. qalın ip iĢləyib satan.
urqan örkən. qalın ip.
urqutmaq tulpamaq. - ağcı urkutmaq: dallamaq. budamaq. ağacın
budaqlarının baĢların çırparaq böyüməsinin, ucalmasının
önləmək.
urlamaq urılamaq. bağırmaq. ulumaq. orılaĢmaq. orlaĢmaq.
urlaĢmaq. yurlamaq. urlaĢmaq bağrıĢmaq. çağrıĢmaq.
urlanmaq ĢiĢmək. qabarmaq.
urlı qursaqlı. ciqli. bezli. hər yanında ĢiĢi olan.
urluq mə'Ģuq. - o ikisi uruq urluqdular: aĢiq mə'Ģuqdurlar.
urma 1. vurqu. vurma. qımıltı. tıpırti. oynama. xələcan. 2.
basma. çaplanmıĢ naxıĢ. (# örmə: qabarıq naxıĢ) urqu.
uru. vurma. vurulmuĢ, çarpılmıĢ, ayrılmıĢ yer. - çayır
urusu. - otlaq urusu. - özəl uru. 3. vurma. döğmə. tayaq.
dayaq. çarpıĢ. zərb. zərbə. - dayaq atmaq. - dayaq
vurmaq. - dayaq qınatı: çubuq cəzası. - dayaqın qaytarmaq.
- dayaq dayaq döğdülər: çoxlu çubuqlarla vurdular.
urparmaq ürpərmək. örpərmək. bezgənmək. qalxıb dikəlmək. dəri
ursalamaq 1. soldurmaq. ölüĢgətmək. pozmaq. əsgitmək. 2.
vurmaq. bərələtmək. zədələmək. - yemiĢlər sandıqda
ursallanıb. əzib yormaq. bıqtırmaq. incitmək. - bu sözlər
məni ursaladı.
ursalamaq vursalamaq. vurub əzib yumĢatıb, yıpratmaq. - bu
kağazın qıraqları ursalanmış.
urs örs. sindan. zindan. ağraĢ üstündə dəmir döğülən
dəmirçilik aracı.
uruq 1. vuruq. ırıq. ılıq. ilik. boy. bölük. Ģö'bə. ırq. soy. döl.
nəsil. 2. vuruq. vurqun. vurulmuĢ. düçar. girifdar. aĢiq. -
seviĢ uruqu. - ulus ellərə, el oymaqlara, oymaq uruqlara
bölünür.
uru 1. dik. qalxıq. - quyruğu uru: uru quyruğ. əğərəb. 2. urma.
urqu. vurma. vurulmuĢ, çarpılmıĢ, ayrılmıĢ yer. - çayır
urusu. - otlaq urusu. - özəl uru. 3. yapı. bina. - daş uru:
daĢdan yapılmıĢ yapı. - uru palçığı: samanlı çamır sıvı. 4.
duvar. sədd.
uruqluq ipli. - uruqluq qova ipli kova.
urulmaq vurulmaq. 1. yaralanmaq. çarpılmaq. - ayağından
urulmuş. 2. bir kəsələ tutulmaq. 3. aĢıq olmaq. - qıza
urulmaq. 4. əzilmək. bərələnmək. zədələnmək. -
urulmuş yemiĢlər. 5. boĢanmaq. atılmaq. - ox uruldu.
urum orum. örum. hörüm. təsdə. dəsdə. boyun ka. tutamaq.
urundalamaq yerləĢtirmək. qoymaq. təxsisləmək. seçmək.
urunmaq vurunmaq. öz özünü döğmək. tutulub kədərlənmək.
mütəssif olmaq. peĢmanlamaq.
uruş uras. zərbə.
uruşmaq təpiĢmək. itiĢmək. birbirin təpələmək. savsaĢmaq.
savaĢmaq.
us 1. ədəb. 2. yavaĢ. həlim. 3. ağıl. - us dəğəri: ağılsızlıqla
olunan bir iĢdən qıyın, cəza çəkib uslanmaq.
- uz uza, us usa gətirtmək: uzlaĢdırmaq. uylaĢtırmaq.
barıĢtırmaq.
usanc ( s <> t ) utanc. 1. bıqıĢ. beziĢ. 2. tənəffür. 3. məlal.
usancaq utancaq. tutuq. utancaq. üĢəngən. ürkək. qapanıq.
çəkingən. məhcub. - çox qapanıq kiĢidir.
usancaqlıq utancaqlıq. tutuqluq.
usanclı utanclı. usanmıĢ. bıkmıĢ. turğun. durğun. yorqun. - onun
durğunun görməmisən.
usandıran usandırıcı. usdıran. bıqdıran. bıqdırı. bezdiri. bezdirən.
usandırıcı usandıran. usdıran. bıqdıran. bıqdırı. bezdiri. bezdirən.
usandırmaq uyutmaq. can sıxmaq. - onun uzun danıĢığı məni uyutdu.
usanılmaq bıqılmaq. bezgilmək. bezginmək. bezikmək. bıkınmaq.
didinmək. tirtinmək. hösələdən gedmək. - iĢlərdən nə tez
usanılmışsan.
usanış utanış. bıkındı. turğunluq. durğunluq. yorqunluq.- onun
bir durğunluğu vardır.
usanmaq utanmaq. bıqıĢmaq. beziĢmək. gücənmək. sıqılmaq.
sıxılmaq. həya edmək. aymaqcığa. çəkinmək.
açınmamaq. bezginmək. bezikmək. bıkınmaq.
didinmək. tirtinmək.
- ayman: çəkin. - aymanmadı: çəkinmədi.
- sıxılmaqsızında söylüyor. - sıxılmadan gözün yumdu ağzın
açdı.
usanmış bezgin. üzgün. bıqmıĢ. mə'yus. usır. bezar. bıkır.
bıkmıĢ. utanclı. usanclı. bıkmıĢ. turğun. durğun.
yorqun.- onun durğunun görməmisən.
usda çəpər. mahir.
usdalıq çəpərçilik. məharət. mahirlik.
usdıran usandırıcı. usandıran. bıqdıran. bıqdırı. bezdiri.
bezdirən.
usır usanmıĢ. bezar. bıkır. bıkmıĢ.
usqük < yüksük. yüklənmiĢ olan. hamil.
uslaq ussaq. uslu. ağıllı. mətin. vüqarlı.
uslanmaq 1. huĢlanmaq. ağıllanmaq. öğrəĢinmək. tərbiyətlənmək.
2. yumĢanmaq. - onu uslatan olursa, siz olursuz ancaq.
uslanmaq turulmaq. durulmaq (< durmaq). yaramazlığı, bulantılığı
keçmək.
uslatmaq 1. huĢ qoymaq. ağıl qoymaq. öğrətmək. bilik, aqahlıq
öğrətmək. tərbiyətləndirmək. 2. yumĢatmaq. - onu
uslatan olursa, siz olursuz ancaq.
uslı uslu. uslaq. ağıllı. mətin.ıslı. ədəbli. yumĢaq. mülayim.
həlim.
uslu - uslu durmaq: yaramazlıq edməmək.
usluc usluca. ağıllı. olduqca yumĢaq. həlim.
usluca usluc. ağıllı. olduqca yumĢaq. həlim.
usluluq usulluq. yavaĢlıq. təənni. düĢünmə.
usluş anaç. anaĢ. kökəĢ. kötcük. baĢıc.
usrıq uyuqlayan adam.
ussaq uslu. uslaq. ağıllı. mətin.
usta ustad. çəpər. məəllim. göstərci. göstərən. mürəbbi.
adistik. uzmanlık. mahir.
- ulqan, uca ustad: atabəy. əmir.
ustadanə ustayana. usta iĢi.
ustanmaq kibirlənmək. avurt satmaq. üzlənmək. ĢiĢinmək.
ustayana ustadanə. usta iĢi.
ustura usturə. utsara. 1. kərəyka. yüliqü. ülgük. saç tıraĢ edən. 2.
kiĢilik. qaramanlıq. qəhrəmanlıq.
usturə ustura. utsara. kiĢilik. qaramanlıq. qəhrəmanlıq.
usul yavaĢ. - usullacıq: yavaĢcana.
usulluq usluluq. yavaĢlıq. təənni. düĢünmə.
usum osom. yosom9. bənzəĢ. qiyas.
uş uĢt. köpəyi qoğmaq üçün deyilən söz. çıx çıx !. uş uş !. -
uş köpək deməmək: it yerinədə qoymamaq.
uşaq gənc. bala. cocuq. cücə. Ģagird. - cocuq təpisinin
yumşaq yeri: əngək. yafuq. bınğıldaq.
- körpə uşaq: külük (< kövkül).
- ağ dombul uşaq: qartopu.
- tavla uşağı: tövlə iĢçisi. tövləçi.
- uşaqların başında çıxan çiban: suluq.
- uşaq qapan: böyü kərkəs (qara quĢ) ki cocuqları yaxalayıb
qaldırar.
- oğrət gəncin iĢətti.
- uşaqlıq edmək: bunqamaq. bunamaq. səfehləmək.
uşaqlıq Ģagirdlik durumu, dövrü.
uşdə iĢtə. bax. haza. - işdə o işdə bu. - işdə kağaz işdə qələm.
uşqun aĢqın. keçi qulağı.
ut yapru. abrı. namus. heysiyyət. Ģərəf.
utamamaq boğaza durmaq: yaramamaq.
utanc ( t <> s ) usanc.
utancaq - utancaq: üzü yox. - yanıza gəlməyə üzüm yoxudu.
utancaq usancaq. tutuq. üĢəngən. ürkək. qapanıq. çəkingən.
məhcub. bısrıq. basrıq. ərincək. utanıq. məhcub.
utanmalı. utana bilir.- çox qapanıq kiĢidir.
utancaqlıq usancaqlıq. tutuqluq.
utancaqlıq utanıĢ. utanma. məhcubiyyət.
utanclı usanlı. usanmıĢ. bıkmıĢ. turğun. durğun. yorqun. - onun
durğunun görməmisən.
utancsızlıq uyatsızlıq. güstaxlıq. üz. cürət. - bu qoduğda nə üz vardır.
utandırmaq alğatmaq.
utanıq utancaq. məhcub.
utanış usanış. bıkındı. turğunluq. durğunluq. yorqunluq.
utanma. utancaqlıq. məhcubiyyət. - onun bir durğunluğu
vardır.
utanma utanıĢ. utancaqlıq. məhcubiyyət.
utanmaq əğilmək. ərimək. arınmaq. usanmaq. arlanmaq.
gücənmək. sıqılmaq. sıxılmaq. həya edmək. -
sıxılmaqsızında söylüyor. - sıxılmadan gözün yumdu ağzın
açdı.
utanmamaq üz tutmaq. üzə qarĢı sölüyə bilmək.
utanmaz əriməz. arınmaz. əğilməz. alınlı. üzlü. arsız. ədəbsiz.
bədsiz. bağsız. har. uyatmaz. yırtlaz. qorxmaz. güstax.
arsız. yartılmıĢ. yırtılmıĢ. sırtılmıĢ. yırtıq. sırtıq. arsız.
həyasız. alnın damarı çatlamıĢ. üzü bərk. üzü bək.
bulaqan. darqaĢayıt. üzsüz. üzü bərk. arsız. - arsız
üzsüz kiĢi.
- qatı üz: davul dərisi.
- yırtılmış cocuq.
- üzü bək: utanmaz. üzü tutar.
utanmazlıq üzsüzlük. üzlülük. arsızlıq. həyasızlıq.
utmaq yutmaq. köçürmək. hirslə yemək. aĢırmaq. yenmək.
yenğmək. yendirmək. qazanmaq. oyunda. qələbə
çalmaq.
- bir bulut pilovu köçürdü.
- dolmayı utmaq: bir sapa sözə inanmaq. - mən bu dolmanı
utammaram.
utmaqlanmaq udmaqlanmaq.
utsara usturə. ustura. kiĢilik. qaramanlıq. qəhrəmanlıq.
utsız utanmaz. kərsələ. pezəvəng. qaltaban. dəyyus.
namussuz. Ģərəfsiz.
utuq ütük. yutuq. tamahkar. acgöz.
utulmaq içilmək.
utum - bir utum su: qabağından qolay, çabuq gəlinir. - o mənə bir
utum sudur.
utunka dəğərsiz. alçaq. güstax.
utunka qüstax. güstax
utuzmuş yanqın. yanlıĢ. yanmıĢ.
uvand uvat. nərsənin doğru üzü. üz. (# tərs). - bu qumaĢın üzü
tərsi bəlli deyil.
uvat uvand. abad. nərsənin doğru üzü. üz. (# tərs). - bu
qumaĢın üzü tərsi bəlli deyil.
uyar 1. sən'ət. 2. uyu. uyaĢ. qərar. - bir uyarı uyarlamaq: bir
qərar çıxartmaq. 3. bənzər. oğĢar. 4. oqat. onqat. iyi.
münasib. 5. yaqıĢır. yarar. yaraĢır. yaxıĢır. 6. tolayı.
dolayı. münasibət. - dolasilə: yeri gəlmiĢkən. bu
münasibətlə.
uyaran oyarıcı. qılavız. düzəldən. düzənci. dozğuran. mühərrik.
uyarı sən'əti.
uyarlamaq qərar vermək. tutuĢmaq. - bazarlığımız uyarlamadı. - bir
uyarı uyarlamaq: bir qərar çıxartmaq.
uyarsız 1. oransız. çəksiz. yaxıĢıqsız. biçimsiz. tanasübsüz. 2.
bənzərsiz. oğĢarsız.
uyarsızlıq oransızlıq. çəksizlik. yaxıĢıqsızlıq. yarmaĢsızlıq.
uyaş uyu. uyar. 1. qərar. - bir uyarı uyarlamaq: bir qərar
çıxartmaq. 2. müqəllid.
uyatmaz utanmaz. yırtlaz. qorxmaz. güstax. arsız.
uyatsızlıq utancsızlıq. güstaxlıq. üz. cürət. - bu qoduğda nə üz
vardır.
uyduri 1. təsni'. 2. öğrəti. tə'lim. 3. təqlid.
uydurma - uydurma söz: qıtır. yalan. - qıtır atmaq.
uydurmaq gətirmək. tətbiq edmək. barıĢtırmaq. cürləmək.
cütləmək. - dərzi köynəyin yaxasın iyi gətirməmiş. - ipləri
baĢ baĢa gətir. - onu bir uca gətirdi. - astar üzün dalına
gətirilməlidir.
uydurmaq 1. tasarlamaq. pılan cızmaq. bərnamə tökmək. 2.
düzədilmək. - evi yapıb, sonra uydurub qoĢuları düzərlər. -
bağı uydurub, sonra dikilməlilər tikilir. 3. biçiminə gətirmək.
qalıbına qoymaq. yaraĢdırmaq. yaxıĢdırmaq. tətbiq
edmək. tofiq edmək. təqlid etdirmək. yuxlatmaq.
uyğun <> uyqun.
uyğun doğru. saib.
uyqu uyku.yuxu. sanam. sənəm. röya.
uyqun uyğun. uyuq. uz. barıĢıq. tutar. ağız ağıza. əlveriĢ.
münasib. alıq. yalıq. layıq. üstün. biçim. oran. əndam.
yaxĢıq. tənasüb. muvafiq. yaqıĢ. yakıĢ. tutaĢ. müvafiq.
uyuq. uğur. sıra. yerli. yollu. uyquĢ. onğuĢ. unğuĢ.
axınc. axıĢ. axınĢ. süzüĢ. düzüĢ. tənqiĢ. təngəĢ.
mutabiq. muvafiq. münasibət. - sırasız söz
söyləməkdənsə, sırasın gözləmək yeğdir.
- müvafiq, uyğun olmaq: yaqıĢmaq. yakıĢmaq. yaraĢmaq.
tutaĢmaq. uymaq.
- tavşan uykusi: təbbəllik. təmbəllik. sustluq.
- uyğun düşmür: uymur. yaxıĢıq almır.
- uyğun gəlmək: sarmaq. yaxıĢmaq. yaraĢmaq. uyuĢmaq.
yapıĢmaq. münasib gəlmək. yaraĢmaq. münasib gəlmək.
müvafiq gəlmək. yaxıĢmaq. uymaq. iyi gəlmək. - bu süs sizə
sarmır.
- müvafiq, uyğun duruma qomaq: yaqıĢdırmaq.
yakıĢdırmaq. tutaĢdırmaq. - o bu iĢə alıqdı.
uyqunluq uyğunluq kullanıĢ. kullanıĢlıq. qolaylıq. rahatlıq. axıĢ.
yaqıĢ. yaxıĢ. iyi gediĢ. - bu iĢin ön görüĢü gözəlisədə
kullanışı iyi degil.
uyqunmaq uykunmaq. önqünmək. onqunmaq. təqlid edmək.
uyqunsuz qiyafəsiz. namətbu'. qılıqsız.
uyqur giray. Ģayistə. müstəhəq.
uyqurlaşmaq önqürdəĢmək. alıĢmaq. yolqanmaq. ağtarılmaq.
uyqusuz uykusuz. biçimsiz. uymaz. uyuĢsuz. yaxĢıqsız. qeyri
mütənasib:
uyqusuzluq uykusuzluq. yuxusuzluq. sirkək. silkək. sirkən. silkən.
uyquş onğuĢ. unğuĢ. süzüĢ. düzüĢ. axınc. axıĢ. axınĢ. tənqiĢ.
uylaşaraq uzlaĢaraq. sülhyana.
uylaşma uzlaĢma. müsalihə. barıĢ. muvafiqət. saziĢ. sülh.
uylaşmaq uzlaĢmaq. yollaĢmaq. quraĢmaq. saziĢ edmək. qoz
uylaştırmaq uzlaĢdırmaq. uz uza, us usa gətirtmək. barıĢtırmaq.
uyma yaraĢıq. yaraĢma. yaxıĢma. mütənasib. müvafiq.
uymaq 1. bağdaĢmaq. bağlaĢlamaq. qatlamaq. qətləmək.
qalqıtmaq. artırmaq. ĢiĢirtmək (# oymaq: boĢaltmaq).
yaraĢmaq. uyğun gəlmək. münasib gəlmək. müvafiq
gəlmək. yaxıĢmaq. iyi gəlmək. yaqıĢmaq. yakıĢmaq.
yaraĢmaq. tutaĢmaq. müvafiq, uyğun olmaq. müvafiq
olmaq. yaxıĢıq almaq. mütabiq gəlmək. - çevrə uymaq.
mihitə uymaq: ağıllanmaq. 2. bənzəmək. uyuĢmaq.
oxĢamaq. qərarlaĢmaq. 3. qablanmaq. qaplanmaq.
qapılmaq. razı olmaq. muvafiqət edmək. uyğun gəlmək.
tutmaq. müvafiq düĢmək. mütənasib olmaq. - mənlə
tutmaz. - bu ilə o tutar.
- bu koĢulları qaplanısız?: bu koĢuulara qapılısız: razısız.
uymamaq uyuĢmamaq. sırıtmaq. gözə taxılmaq. gözə girmək. pis
görünmək. - bu parçada ağınan qara sırıtır.
uymayış uyuĢmama. ixtilaf.
uymaz bəd əxlaq. pozuq. biçimsiz. uymaz. uyuĢsuz. uykusuz.
yaxĢıqsız. qeyri mütənasib. uzaq. zidd. mübayin.
yaqıĢıqsız. gəlməz. yaraĢmaz. namünasib. - yaxışıqsız
bir görüĢ: nəzər. - uzaq güclər. - kimsəyə uymaz: bədəxlaq.
əkĢi. əksi. inad. - çox əkşi kiĢidir.
uymazlıq uzaqlıq. ziddiyyət. mübayinət.
uymur uyğun düĢmür. yaxıĢıq almır.
uynaş oynaĢ. mələkə.
uysal kəkiz. kənğiz. kəniz. yumĢaq. üzü yola.
uysatmaq qalıbsatmaq. - əsgi fikirlərin çərçivəsin yenisinə
qalıbsatmaq istəyirdir.
uysunmaq qalıbsınmaq. bir duruma enilmək, tabe' olmaq. -
qalıbsınan birinə oxĢamır.
uyu uyar. uyaĢ. 1. qərar. - bir uyarı uyarlamaq: bir qərar
çıxartmaq. 2. müqəllid. 3. uyu !: yat !. qal !. qafil ol !. yuban
!. geri qal !. - uyuma !: yubanma !. geri qalma !.
uyuğunda sırasında: sarası ilə. münasibəti ilə.
uyuqcığa 1. im. him. yolu bəllətmək üçün, yol qırağında tikilən
daĢlar. 2. xunsa. 3. qafil. huĢsuz. 4. uyğun. barıĢıq.
tutar. muvafiq. 5 uyqun. uğur. sıra. yerli. yollu.
münasibət. - sırasız söz söyləməkdənsə, sırasın gözləmək
yeğdir.
uyuqlama pinəkləmə. ımızğanma.
uyuqluq kəmərli.
uyuma ! yubanma !. geri qalma !.
uyumaq yuxlamaq. göz qapamaq.- bütün gecə göz qapamadım.
uyumlamaq yer salmaq. tutmaq. kökləĢmək. - ağac uyumladı.
uyumlu yatman. müti'. itaətkar.
uyunti 1. misgin. alçaq. 2. təmbəl.
uyuntu 1. qoĢuntu. azarkeĢ. tərəfkeĢ. mürid. tabe'. 2. cığa
çağrılmamıĢ qonaq.
uyur durğun. yatıq. yatqın. - uyur sular. - uyur ırmaq. - uyur
hava.
uyuş 1. onaĢ. unaĢ. saziĢ. qəbul. 2. cığa. simitən.
uyuşma 1. sözbiri. sözləĢmə. ittfaq. təvafüq. 2. surəti təsviyə.
əranjmanfırans.
uyuşmaq 1. uymaq. bənzəmək. oxĢamaq. 2. uzlaĢmaq.
bağdaĢmaq. bağlaĢlamaq. 3. sarmaq. yaxıĢmaq.
yaraĢmaq. uyğun gəlmək. yapıĢmaq. münasib gəlmək.
- bu süs sizə sarmır.
uyuşmama uymayıĢ. ixtilaf.
uyuşmamaq uymamaq. sırıtmaq. gözə taxılmaq. gözə girmək. pis
görünmək. - bu parçada ağınan qara sırıtır.
uyuşsuz biçimsiz. uymaz. uykusuz. yaxĢıqsız. qeyri mütənasib:
uyuşturmaq uzlaĢtırmaq. qanıtmaq. qane' edmək. müvafiqət əldə
edmək. - o tərəfi uyuşturmağa çalıĢır.
uyuşuq 1. sözbir. sözləĢik. müttəfiq. 2. təmbəl.
uyutma pənir: - o uyutma uyutdu: o pənir çaldı.
uyutmaq 1. usandırmaq. can sıxmaq. - onun uzun danıĢığı məni
uyutdu. 2. huĢdan aparmaq. kehətmək. bihuĢ edmək. -
uyatsızın cərrahlıq etdilər. 3. yubatmaq. tə'viq etdirmək.
tə'xirə salmaq. - iĢləri büsbütün uyutduq. aldatmaq. iğfal
edmək. - onu uyudub parasından elədilər.
- sərxoş edib bayqıtmaq, uyutmaq: sızdırmaq.
gətirdi.
uyuz oyuz. oyuq. - uyuz kəsəli: dəridə tüklərin yer yer tökülməsi.
- uyuz olmaq: sərinsizlik edmək. səbirsizlik edmək. - kəl,
uyuzun qafası: irik. - uyuz kəsəli: quru gicik.
uza uzay. ara. orta. fəza. - uza gec: maziyi bəid: ötə gec.
uzadı ulama. uzanan sim, nərsə. alonj. əkləmə. rabit.
uzaqgörüş peyizaj. mənzərə.
uzaq sapa. qıraq. sapa. yol üstündə olmayan. ötə. oyan. zidd.
mübayin. uymaz. (# bəri: yaxın). qıraq (# qıyraq. qıyıraq.
qıyıda olan. yaxın. yağuq. yoğuq. qonĢu. qərib). - uzaq
görüşü olmayan: mürtəce'. baĢı qapalı: qapalı baĢ. - uzaq
güclər. - ötə ölkələr: uzaq yerlər. - ötə bəri: uzaq yaxın. - o
bir sapa kənddi. - sapa yer. - sapa yollar.
uzaqladan qoğan. qaĢar. qaĢır. ayıq. tərd edən.
uzaqlaşmaq azalmaq. ayrılmaq. - arxadaĢlarından ayrıldı.
uzaqlıq ziddiyyət. mübayinət. uymazlıq. təfavüt. fərq. ıraqlıq.
bö'd. məsafə.
uzalı uzaylı. ortalı. aralı. fəzalı.
uzalmaq ucalmaq. azıtmaq.
uzamaq boy atmaq. sivirmək. incə uzun olmaq. - bu cocuq bərk
sivirdi.
uzana uzuna. uzuca. boyca. boyunca.
uzanan uzun. sürəkli. çox sürər. dəvamlı. bəqa'. - qıĢın soyuq
bərk olmadısada, sürəkli oldu.
- dar uzun, ustuvani biçimində olan nərsə: qobur. - qobur
Ģalvar.
uzanma sürüncəmə. tə'xir. tə'viq. ulanma. sarılma. təsəlsül.
ittisal.
uzanmaq 1. sərinmək. sarqımaq. aslanmq. əğilmək. - pencərədən
sarqımaq. 2. döĢənmək. yayılmaq. açılmaq. açınmaq.
tullanmaq. - sözə döĢənmiĢ: sözü əninə boyuna anlatmaq.
3. boylaĢmaq. boylanmaq. boy qazanmaq. ucalmaq.
boy atmaq. sürmək. dəvam edmək. - fırtına üç gün sürdi.
- durumuz böylə sürəcəkmi. 4. dal vermək. - dal verib
gəlib çıxdı buraya.
- boyuna uzanmış: sıra. boyuna uzanmıĢ. - sıra duvar. sıra
ağacları.
uzaşdırmaq acıĢdırmaq. azıĢdırmaq. ititmək. hiddətləndirmək.
uzaşmaq acıĢmaq. azıĢmaq. itiĢmək. qızıĢmaq. qutruĢmaq.
hiddətlənmək.
uzatı sürə. sürmə. təmdid.
uzatmaq 1. sürəmək. sürmək. əkləmək. təmdid edmək. boylamaq.
boy qazandırmaq. boylatmaq. boylandırmaq. boy
qazandırmaq. 2. qoymaq. qoyuvermək.
sarqıtmaqburaxmaq. sərbəs ötürmək (# kəsməmək). -
saç, dırnaq, ağac uzatmaq.
- dil uzatmaq. söz uzatmaq.
- üz uzatmaq: suratın asmaq.
- uzun tutmaq.
- saçların sarqıtmış. - saqqal sarqıtmışlar.
uzatmamaq qısa kəsmək. ixtisar edmək. - əl uzatmamaq. özün
saxlamaq. əlini tutmaq.
uzay uza. 1. ara. orta. fəza. 2. yayqır: səma. ulduzlar alemi.
uzaylı uzalı. ortalı. aralı. fəzalı.
uz 1. çin. doğru. iyi. yarar. saleh. 2. yumĢaq. mülayim. həlim
(# yavuz). - az olsun, uz olsun, çox olub yavuz olmasın. 3.
uyğun. müvafiq. səlah.
uzqaq yat. yad. qərib. yabançı.
uzlaşaraq uylaĢaraq. sülhyana.
uzlaşdırmaq uz uza, us usa gətirtmək. uylaĢtırmaq. barıĢtırmaq.
uzlaşıq anqlaĢıq. anlaĢıq. muvafiqət.
uzlaşmaq uylaĢmaq. yollaĢmaq. quraĢmaq. saziĢ edmək. qoz
paylaĢmaq. uyuĢmaq. bağdaĢmaq. bağlaĢlamaq.
- savaĢların buraxıb, qozların paylaĢırlar.
uzlaşma uylaĢma. müsalihə. barıĢ. muvafiqət. uylaĢma. saziĢ.
sülh.
uzlaştırmaq uyuĢturmaq. qanıtmaq. qane' edmək. müvafiqət əldə
edmək. - o tərəfi uyuşturmağa çalıĢır.
uzman yetgin. yetiĢkin. yetərli. yetmən. olgun. geliĢkin. yetərli.
yetənəkli. əhil.
uzmanlıq ustad. adistik. mahir.
uzuca uzuna. uzana. boyca. boyunca.
uzun 1. dal. tal. tirək. tirlənmiĢ. - dal boylum. - dal vermək:
uzanmaq. - dal verib gəlib çıxdı buraya. 2. sürür. təvil.
- incə, uzun boylu, uyqun boylu, boylu boslu gənc. -
dalyan kimi. - dalyan kimi qız. 3. ulan. silsilə. sarın. 4.
uzanan. sürəkli. çox sürər. dəvamlı. boy . tul. 5. böyürlü.
bögürlü. (heyvan üçün) yanlı yanaqlı. boylu. 6. ənğliz.
açıq. 7. incə. sivri. sivir. boylı. uca. boy atmıĢ. sivri bir
cocuq.
- uzun qulaq: qulaqlı. eĢĢək.
- uzun tutmaq: uzatmaq.
- qıĢın soyuq bərk olmadısada, sürəkli oldu.
- uzun burun: sivri burun.
- çox uzun boylu olan kimsə: dallaq. sırıq.
- uzun uzadıya:əriz o əmiq.
uzuna 1. uzana. uzuca. boyca. boyunca. 2. əleyhinə.
uzunluq iriĢ. əriĢ. boy. tar. dal.
üçək səqf. atma. örtəm. saqaf. saqaq. saqab. salaç. sarlaq.
savan. saya. Ģatır4. çatır. tavan. tarus. Ģip6. çatı.
üçün için. içün. 1. ötür. illət. səbəb. için. xatir. - onun üçün:
ona xatir. - nə içün gəldiz. - bir içün tapdıda geddi. 2.
bahana. bağana. - içünsüz gələn içünsüzdə gedər. - içün
tapılsa, iĢlərin görər. - çalıĢ ona bir içün vermə. 3. yolunda.
uğrunda. - oğul içün. - yurd içün. 4. andı göstərir. - tanrı
içün. - baĢın içün.
üdiq ödiq. sevq.
üf nəfəs. soluq.
üfələtmək nəfəs salmaq. solumaq. nəfəslə çaldırmaq. nəfəs
etdirmək. oxuyub üfləmək. ağızla üf deditmək.
üfləmə püləmə. püfləmə. ĢiĢirmə.
üfləmək uflamaq. usanıb bıkıb, uf, of demək.
üfləmək püləmək. piləmək. kufa kufla soluq almaq.
üfür arbaq. arpaq. ovsun. büyü.
üfürmək oxumaq. cadalamaq.
üfürükçü arpaqçı. arbaqçı. ovsunçu. büyücü. cadugər. sehirçi.
üfürükçü baxıcı.
üfürükçülük baxıcılıq.
üfürük verd. baxıcıların oxuyub kəsəlin üzərinə pülədikləri söz,
soluq.
üfürülmək ĢiĢmək. dolunmaq.
üfürüm çəkmə. bir kərəlik çəkim, soluq. - bir üfürüm tütün.
üğri əğri. əğri üğri. sapa. münhərif.
üjümlənməkka dutlanmaq. dut vermək.
üqey - ögey oğul: ügey oğul: əməksiz.
üqra tutmaca bənzər, ondan daha sulu yemək.
üqrilmək sallanmaq·.
üqrimək sallanmaq. qımıldatmaq. birisinə qarĢı yaltaqlanaraq
hiləsini saqlamaq.
üqrişmək sallamaqda yardınn edmək.
üqrüq cocuqun beĢikini sallama.
üqürmək təkirmək. dəvə üzərinə iki tərəflı yüklətilərək içərisinə
binilən səbət. köçəvə. köçəbə.
üqütmək üğütmək. oğutmaq. oğub əzmək.
ülçək ölçək. 1. miyzan. peymanə. 2. qiyas.
ülçər olçər. (< ul: uzun). uzun qollu maĢa. ĢiĢ. ərsin. odu
qarıĢtırma aracı. gəlbəri.
ülçərmək ölçərmək (< ul: uzun). 1. ölçər ĢiĢlə odu qarıĢtırmaq. 2.
ölçü ilə ölçmək. 3. qiyaslamaq:
ülqəc (< yolqəc < yolmaq). üstərə. üztəri.
ülqək ülkək. ağa bəygiri. güstax. cəsarətli. (# ürkək: qorxaq).
ülqər ülkər (dizi anlamına). ülgəv. ürgü. sürəyya. pərvin.
- ülkər yıldızı. sürəyya yıldızı.
- ülkər çəriq: döğüĢ usulündə bir hilə yolu.
ülqəv ülgəv. ülkər. ürgü (dizi anlamına). sürəyya. pərvin.
ülqi ülgi. yolgi. yulgi. usturə.
ülqü ülkü. ürkü. ürf. qorxu. dəhĢət.
ülqüc ülgüc. yilliqüka. saç tıraĢ edən ustura.
ülqük ülgük. yüliqü. kərəyka. saç tıraĢ edən. ustura.
ülqün pürüz. pürz. porz. məxmər hovlə kimi nərsələrin kiçik
tükləri.
ülqütmək ülkütmək. ürfələmək. ürkütmək. qorxutmaq. dəhĢət
vermək.
Üm - süm issiz. səssiz
ümid alacaq. umac. təmə'. umaq. umu. umma.
ümidsiz yolçu. xəsdə. üzük. dilənçi. möhtac. niyazmənd. - bir tikə
çörək yolçusudur. - siz nəyin yolçususuz.
ümitli yubağan.
ümitsiz umutsuz. qınıt. üzük.
ümitvar ümidli.
ümka yum. Ģalvar. salvar ( salınıb, vurulan nərsə) don.
ümləşmək Ģalvarını ortaya qoyaraq qumar oynamaq.
ümran bayındırlıq.
ümüt umut. umu. umma.
üngətmək öngətmək. 1. çığırtmaq. bağırtmaq. 2. oxutmaq.
yırlatmaq.
üngür hüngür. səslə, qıçqıra qımqıra. - hüngür hüngür ağlamaq.
ünğmək ünqmək. önğmək. dəlmək.
ünğür ünqür. in. mağara.
ünqəmək üngəmək. öngəmək. oxumaq.
ünq 1. səs. 2. yayqara. bağırtı. 3. ləhn. nəğmə.
ünqləmək ünləmək. bağırmaq.
ünqmək önğmək. ünğmək. dəlmək.
ünqtürmək ünğtürmək. dəldirmək.
ünqüjin ünğüjin. çöldə insanı öldürən umacı. qulyabani.
ünqülmək ünğülmək. oyulmaq.
ünqür ünğür. in. mağara.
ünvan baĢlıq.
üp ap. rəngdə bərkitmə ilgəci. - üp ürünq. ap paq.
üpürünmək oxunmaq. özünü baxıcıya görsətmək. cadalamaq.
yadalanmaq.
ürək - ürəyə su tökmək: dincəklik duymaq.
- daş ürəkli: daĢ kimi qat, bərk.
- ürək qaldırmaq: könül bulandırmaq.
- ürək ötünmək: ürəyi keçinmək.
- ürək qalxması: bulantı.
- ürək səktəsi: gülgü. gültükka.
- ürək dolmaq: sıxılmaq.
- ürək tapıb işləmək: tavranmaq. davranmaq. tovranmaq.
qeyrət qılmaq. qızıqmaq. qılınmaq. iĢləmək. qımıldamaq. iĢə
keçmək. əksüləməl göstərmək. - bu iĢləriə qarĢı
davranmalıyıq. - ona davranın. - davranırsa, vurulduğun
görürdü, anlırdi. - tavranmağa canım daha yox. - iyiliklə
tavranmaq, kötülükləri qaqarın. tetik davranmaq. gəvĢək
davranmaq. ağır davranmaq.
- ürək keçinməsi: ürəyə qan damma: səktə. tamla. damla.-
damlaya tutulma: səktə edmək. damla gəlmiĢ: səktə edmiĢ.
- ürək vermək: tovrandırmaq. tavrandırmaq. qızıĢdırmaq.
- ağ ürək: roĢəndil.
- ürəksiz. quĢ ürəkli. qorxaq.
- ürəyi vurulmaq: açımlanmaq. soğumaq. iĢtahdan düĢmək.
- ürəyin ələ almaq: dilə tutmaq. avıtmaq. oyalamaq.
ürəkli qonğur. cəsur. Ģüca'. - qonğur alp.
ürəksiz 1. zoraki. 2. qorxaq. ödlək. quĢ ürəkli.
ürəq - ürək qaralıq: büqz > boğz. öykə.
ürəqlənmək cürətlənmək. qoçlanmaq. qoçaqlanmaq. tuqĢanmaq.
igitlənmək. qalxunmaq. dikə davranmaq. azmaq.
qızmaq.
ürəqsizlik 1. qorxaqlıq. 2. zorakılıq.
ürəmək örəmək. törəmək. yetiĢib çoxalmaq.
ürfələmək ürkütmək. ülkütmək. qorxutmaq. dəhĢət vermək.
ürf ürkü. ülkü. qorxu. dəhĢət.
üriməkka örimək. içtən çürümək.
ürkək iti. qıyaq. cəsur. igid. qorxaq. (# ülkək ağa bəygiri. güstax.
cəsarətli).
- qıyaq qəhrəman igid.
ürkü vəlvələ. tezik. qorxu.
ürqəq ürkək. utancaq. usancaq. üĢəngən. qapanıq . çəkingən.
məhcub. sıçraq. sıçran. vəhĢi. - çox qapanıq kiĢidir.
ürqəqlik ürkəklik. sıçraqlıq. sıçranlıq. vəhĢilik.
ürqənmək ürkənmək. 1. qaçınmaq. çəkinmək. - uydurucu nərsələrdən
ürküməli. 2. bitgilərin yemiĢləri ĢaĢmaq, tökülmək. - bu
Ģafdalı ağacı, bu il ürkdü.
ürqmək ürkmək. təsmək. tazıqmaq. tasamaq. qaçmaq.
uçqunmaq. uçunmaq. qaçqınmaq. - qorxub ürkmək:
talaĢlanmaq. qıĢqırmaq.
ürqü ürgü. ürkü. 1. ülkər. ülgəv (dizi anlamına). sürəyya.
pərvin. 2. ülkü. ürf. qorxu. dəhĢət. 3. urma. uru. vurma.
vurulmuĢ, çarpılmıĢ, ayrılmıĢ yer. - çayır urusu. - otlaq
urusu. - özəl uru. 4. quĢqu. quĢ kimi ürkmə.
qorxu.asavlıq.
ürqüq ürkük.
ürqün ürkün. yılğın. yılmıĢ. qorxmuĢ.
ürqütmək ürkütmək. ürfələmək. ülkütmək. qorxutmaq. dəhĢət
vermək.
ürqütmək ürkütmək. yıldırmaq. qorxutmaq. - düĢmanı yıldırdıq. -
yıldıran kəsəl. - bu ısıtma məni yıldırdı.
ürpək pəriĢanfars. barıĢan. buruĢqan. tükləri biz biz, miz miz
ĢiĢmiĢ. qarıĢıq. durmu.
ürpərmək örpərmək. urparmaq. bezgənmək. qalxıb dikəlmək. dəri
ürümək ulumaq hürümək. ulamaq.
üs - əl üsdə tutmaq: göz üsdə tutmaq: çox saymaq. əzizləmək.
üsgü - əsgi üsgi (nərsələr): yamalı. qalura. köhnə.
üsqük üsgük. oymaqcığa.
üst üzər. əl. ərkə. ixtiyar. yan.- üzərində para olmamaq. -
yaraqı üzərindən atmaq. - mənim üzərimə düĢdü. - ayaq
üstü: ayada. dikə. qayim. - öğlə üstü: günortadan sonra.
- alt üst edmək: arayıb daramaq: sorub sorağlaĢıb
incələmək. təhqiq edmək.
- üsdən satan: təprəçi. qabağa verən. ĢiĢirən. bülənd
pərvazlıq edən.
- üstündə bulunmaq: yanıca götürmək: taĢınmaq.
daĢınmaq.- simsiz tilfun daşına bilir. - Ģəhərdə otlu yaraq
taşınmaz.
- üstünə taxmaq, asmaq: taxınmaq. quĢanmaq. - üzük, süs,
bəzək taxınmaq.
üstələmək 1. (ü <> i ) istələmək üstün gəlmək. altamaq. yenmək.
yıxmaq. 2. aĢmaq. çoğalmaq. artırılmaq. keçmək. 3. geri
dönmək. qayıtmaq. - ısıtma üstələdi. 3. qəmə basmaq.
qələbə çalmaq. yenmək.
üstələnmək alt olmaq. altanmaq. yenilmək. yıxılmaq.
üstələtmək tolaĢdırmaq. dolaĢdırmaq. müsəllət edmək. - bu bəlanı
baĢıma dolaşdırdı.
üstən yeyin. qalib.
üstərə üztəri. ülqəc (< yolqəc < yolmaq).
üstün alıq. yalıq. layıq. uyqun. münasib. basıb keçən. basqın.
faiq. yeğən. artıq. yenqə. qalib.
- yeğən qazanmaq üçün oyun oynamaq: qumar oynamaq.
- o bu iĢə alıqdı.
- üstün gəlmək: tutmaq. qələbə çalmaq.
- od basdı. kərdini ot basdı.
- üstün görü iş. bəzək. yalandan iĢ. yaldız. üstün gör iĢləmə.
göz boyama. solaylama. qolaylama.
- onun diplomu bir yaldızdır.
- içi təzək, üzü yaldız.
- üstün gəlmək: üstələmək. yenmək. yendirmək. qələbə
çalmaq.
üstünə almaq geyinmək. taxmaq. quĢanmaq.- taraq taxınmalı. - qılınc
taxmaq. - üzük taxmaq.
üsüqləmək osuqlamaq. hilə ilə kilit açmaq.
üşdə uĢdə. iĢtə. bax. haza. - işdə o işdə bu. - işdə kağaz işdə
qələm.
üşənc üşünc. gəvĢic. təmbəl. qabran. gəvĢək.
üşəndirmək kəsəllətmək. gəvĢətmək. təmbəlləĢdirmək.
üşəngən utancaq. usancaq. ürkək. qapanıq . çəkingən. məhcub. -
çox qapanıq kiĢidir.
üşəngən üĢünən. ərincək. əringən. gəvĢək. təmbəl.
üşən üşün. üĢənmə. gəviĢlik. təmbəllik. - üĢən gətirən sözlər.
üşənmək yığıĢıb bir yerdə oturmaq, qalmaq. gəvĢinmək.
üşirmək yığmaq. qoĢmaq. toplamaq.
üşişmə saldırı. cumma. hicum. basma.
üşmək qoĢmaq. yığılmaq. toplanmaq.
üşün üşən. üĢənmə. gəviĢlik. təmbəllik. - üĢən gətirən sözlər. 1.
üĢənc. gəvĢic. təmbəl.
üşünən üĢəngən. ərincək. əringən. gəvĢək. təmbəl.
üşünmək soyuq dəğinmək, alınmaq. - soğuqda üşündüm.
üşüntü qoĢuntu. həmlə. təhacüm. - üşüntü edmək: birikib bir iĢi
yoxlamaq.
üşüşmək 1. təpiniĢmək. təngiĢmək. təkibiĢmək. təkapuya düĢmək.
qoĢuĢmaq. qaça qaça düĢmək. 2. qoĢuĢmaq.
yığlıĢmaq. toplaĢmaq.
üşütmək soyuq dəğdirmək, aldırmaq. - kəndimi üşütdüm.
ütmək ütüləmək. alazlamaq. alatlamaq. qızartmaq.
suruĢlamaq. qavurmaq.
ütü ütük. (oduçu < od: yax). isti, odlu dəmir. ütən qızqın
dəmir.
ütüçü ütükçü. (oduçu < od: yax). 1. ütüləyən. parçanı, yaxud
nərsənin qıvrığın, sıcaqlıqla götürən, Ģumallayan arac,
bu aracla çalıĢan. 2. heyvan dırnaqların oda tutmaqla,
qızqın dəmirlə, tüklərin gidərən kiĢi. 3. iĢ bilən. əngəbəli
iĢləri yerinə qoyan. 4. ütük. qarıĢmal. oportünist.
ütüq ütük. 1. utuq. yutuq. tamahkar. acgöz. 2. itik. varıĢlı.
yeyin. - varışlı kiĢidi. 3. ütüləmə. alazlanıb qoğrulmuĢ
buğda. iti. uçarı. itik. çapqın. qırıq. həĢəri. - uçarı
çapqınlardandır. 4. ütük. ütükçü. ütüçü. qarıĢmal.
qırıĢmal. oportünist. 5. itik. təkəvər. çalağ. tələsik.
- ütük sütül.
ütüqçü ütükçü. ütüçü. (oduçu < od: yax). 1. ütüləyən. parçanı,
yaxud nərsənin qıvrığın, sıcaqlıqla götürən, Ģumallayan
arac, bu aracla çalıĢan. 2. heyvan dırnaqların oda
tutmaqla, qızqın dəmirlə, tüklərin gidərən kiĢi. 3. iĢ bilən.
əngəbəli iĢləri yerinə qoyan. 4. ütük. qarıĢmal.
oportünist.
ütüləmək 1. yerinə qoymaq. çıxıq nərsəyi taxmaq. 2. alazlayıb
qoğurmaq. 1. ütmək. alazlamaq. alatlamaq. qızartmaq. -
sütül ütmək. 3. qoğsulamaq. - tüklərim ütüləndi.
ütüləmə ütük. 1. alazlanıb qoğrulmuĢ buğda. -ütük sütül. 2.
sınıqçılıq. sınqıclıq.
üyə üzv. QıltaĢ. arab. yarab. yırıq.
üyənləmək oyanlamaq. atı noxtalamaq. cilovlamaq.
üyüq - üyüq yer: qumluq (yer sulu, buna bənzər yerlərdə ayaq
basıldığı zaman batıb, çıxarması qüç olan qumluq yer.
üyüqmək (ayaq) qömülmək. incinmək. burqulmaq·ı.
üz 1. nərsənin dıĢ görnüĢü. zahir. xarici görnüĢ. - iç üz. - yer
üzü. 2. nərsənin doğru üzü. uvand. uvat. (# tərs). - bu
qumaĢın üzü tərsi bəlli deyil. 3. xarici görnüĢ. ( # astar). -
astarı üzündən bahalı. 4. səbəb. vəch. illət. - bu üzdən
girə düĢdük. 5. utancsızlıq. uyatsızlıq. güstaxlıq. cürət. -
bu qoduğda nə üz vardır. 6. mənzərə. - pis, çirkin, pozuq
üz. 7. qiyafə. - bu nə üzdü, özüvü salmısan. - göy üzü.
- üz ağı: üz suyu: namus. abrı. - bu iĢdən üzümüzün ağı ilə
çıxdıq. 8. (bet # bat) arxa. bəniz. bənz. bənzik. görnüĢ. -
dənizin bənzi. 9. uc. səbəb. illət. 10. yol. qılıq. kimi. surət.
tərz. vəziyyət. - sənəd qılığında nir kağaz. - nə qılığdadır
o. - gəlin qılığında bəzəkli. 11. yön. vəch. - nə yöndən. - bu
yöndən: bu vəch ilə.
- üz tutmaq. qorxmamaq. çəkinməmək. üzə gəlmək. üzünə
- qatı üz: utanmaz. davul dərisi.
- üz vermək: baĢ götürmək. - üz tutmaq: baĢ vurmaq:
istəmək.
- üzü bərk: üzsüz. utanmaz. arsız. - arsız üzsüz kiĢi.
- üzü qara: ısnat8.
- üzə gəlmək: üz tutmaq. qorxmamaq. çəkinməmək. üzünə
- üzü əkşik: üz əkĢidən. üzü gülməz.sorıtğan.
- üz bə üz: qarĢılıqlı. - qarşılıqlı kanpə. - bu bağın iki
qarşılıqlı qapısı var.
- asıq üz: quraq. tutuq. kibritçi. qaĢqabaqlı.
- üz göstərmək: üz vermək. xoĢ tutmaq.
- üz qarası: ar. namussuzluq.
- üz tutmaq: {1. yönəlmək. üz qoymaq. - iĢlər iyiliyə üz
tutdu. 2. qorxmamaq. çəkinməmək. üzü gəlmək. üzünə qarĢı
söylüyə bilmək. - söyləməyə üzüm tutmur}.
- üzdə göstərən: üzdək, səthi, təməlsiz köksüz iĢ yapan
kimsə. saxtakar. qalayçı. üzdək. süsüc. bəzgək.
- üz darağ: xuttaraĢ.
- üz yazısı: gəlinlərin üz gözünə yaxılan boya, yapıĢdırılan
tel, pul pilək: yazı.
- sənin ucundan.
- üz su: abı hava.
- üz tapıb azmaq: Ģımarmaq. əzilmək. üzlənmək. sırtılmaq.
ərköyüllənmək.
- şımarmış cocuğ.
- üz vermək: Ģımartmaq. əzdirmək. üz vurub azdırmaq.
sırtıtmaq. ərköyül böyütmək.
- cocuğu şımartma.
- üz vurub azdırmaq: Ģımartmaq. əzdirmək. üz vermək.
sırtıtmaq. ərköyül böyütmək.
- cocuğu şımartma.
- bir üz şişmə xəstəliyin toxdatmaq üçün baxıcıya üz
yazdırma: yazma.
- iki üzlü: ikixana: iki evli.
- istək ucundan yaxından qalan. biçim. gəliĢ. surat.
- yeni biçim.
- bal, qaymağın üzü: ağız.
- iki üzlüklə: sınğcə. sinğcə. münafiqyana.
- üz bulmaq: sırtılmaq. düz yoldan azmaq.
- üzərinə titrəmək: çox özləmək. çox arzulamaq.
- üzü yola: qanıqsar. qane. razılaĢan.
- üzü asılmaq: qirpilənmək. kirpilənmək sərtləĢmək. kirpi
kimi büzülmək.
- bənəkli bəniz: xallı üz.
- üz bulmaq. omuza çıxmaq. üzlənmək. daĢınmaq.
- üz örtüyü: pəçə. nuqab.
- üzdən aparmaq: üzüntürmək. üzmək. darsatmaq.
- üz üstünə buraqmaq: iĢi yarımçılıq qoymaq.
- iç üz: həqiqi illət: iĢin içüzün bilmirəm.
- üz üzə baxmaq: bir birini raslayanda, utancaq nərsə, bir
keçmiĢ olmamaq. - necə üzünə baxacağam.
- üz bulmaq: üzlənmək. ürək tapıb ilərləmək.
- üzə baxa qalmaq: mat qalmaq. ĢaĢıb qalmaq.
- üzünə baxılmaz: 1. çox gözəl. 2. çox çirkin.
- üzü bək: utanmaz. üzü tutar.
- üzdə: üzlü: ədəbsiz. çox iləri varmıĢ.
- sıcaq üz: çəkim. cazibə.
- üzü sıcaq: çəkimli. cazibəli.
- üz edmək: saflatməq. təsviyə edmək. əklənəcək iki ağacın
üzlərin iĢləmək.
- üz tutmaq: 1. baĢlamaq. - iyiləĢməyə, kötüləĢməyə üz
tutdu. - 2. utanmamaq. üzə qarĢı sölüyə bilmək.
- dış üz: səthi xarici.
- üz qarası: namussuzluq. Ģərəfsizlik. ar.
- üzü quyi: üzü toprağa. üzü aĢağı.
- üz görümü: yeni gəlinin birinci kərə üzün açmaqda
kürəkəndən alan qızıl, sovğat.
- üz göz olmaq: kiçik böyük tanınmamaq. qarma qarıĢıqlıq
olmaq. təklifsizliğə düĢmək.
- üzə gülmək: 1. üz vermək. sırtıtmaq. 2. yalançı sevgi
göstərmək.
- üz yazısı: üzə vurulan bəzək düzək.
- üz yasdığı: yumĢaq yastıq, balıĢ.
- üzü yox: utancaq. - yanıza gəlməyə üzüm yoxudu.
- üz dərisində ĢiĢ parlaq qızarma ilə olan xəstəlik: yılancıq -
yılancıq olmaq.
üzal hüzal. üzüklük. arqal. arıqlıq. zayıflıq.
üzdə - üzdə: üzlü: ədəbsiz. çox iləri varmıĢ.
üzdək 1. səthi. qalay. - yalançı, üzdək süs, bəzək: qalay. ĢiĢik.
kova. qaval.- bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq
qalayı kişiyə yaramaz: atasının ad sanına güvənmək
(sevinən) kiĢiyə yaraĢmaz. 2. qalayçı. süsüc. bəzgək.
üzdə göstərən. üzdək, səthi, təməlsiz köksüz iĢ yapan
kimsə. saxtakar. (# özdək).
üzdəklik qalayçılıq. süsüclük. bəzgəklik. təməlsizlik köksüzlük.
saxtakarlıq.
üzdən üzən. yalan. yalğan. yalağ. səthi. - yalan bir ev qurdu. -
yalandan süpürdi. - yalandan kiĢi: dayaz kiĢi. dərin
düĢüncəli olmayan.
üzdürmək sürdürmək. qoqdurmaq. qoğdurmaq. qovdurmaq. tərd
edmək. - kəndisini hər qapulandığı qapudan qoğdurdu. -
onu hər yerdən qoğdurduran, qılığının sərtliyidir.
üzək 1. arabanın düz oxu. 2. doğru. çin. - üzək kiĢi: doğru, som
adam. özdək. 3. çəkirdək. çərdək. göbək. sonğır.
ağırĢağ. 4. çibanın zuğu, özü. 1. üzük. zulum. incik.
cəfa.
üzən süsən. 1. çaydan kiçik axara deyilir. - doğrudan doğruya
dənizə tökülən suya ırmaq denir. daha kiçginə, bir ırmağa
töküləninə çay denir . çağ çağ axan durqun, axıb həm duran
böyük suya dərə, dərya denir. 2. üzdən. yalan. yalğan.
yalağ. səthi.- yalan bir ev qurdu. - yalandan süpürdi. -
yalandan kiĢi: dayaz kiĢi. dərin düĢüncəli olmayan.
üzən üzgəc. üzmək bilir.
üzəngi (< uzanmaq: dartılıb qısalmaq). yəhərə qayıĢla bağlanmıĢ
dəmir basamaqlarki, ayaq basılıb yəhərə çıxılır. -
üzəngiyə basmaq: ata minmək. - üzəngi ağası: ata
minilirkən o bir üzəngini tutub saxlayan qulluqçu.
üzənmək çabalamaq. çalıĢmaq. can atmaq. hazırlanmaq. - quĢ
yavrusu uçmağa üzənir.
üzənmə çaba. çalqaĢ.
üzər 1. əl. ərkə. ixtiyar. yan. üst. - üzərində para olmamaq. -
yaraqı üzərindən atmaq. - mənim üzərimə düĢdü. 2. iliĢik.
bağlı. dayir. dəğir. dəğrə. görə. mütəəlliq. - siz üzərə
qonuĢma açıldı. - bu iĢ üzrə çalıĢın. 3. dayaq. kök. sənəd. -
üzərinə atmaq: isnad edmək.
- üzərinə almaq: sapınmaq. saplanmaq. öhdələnmək.
üzərlik üzərlik otu. yıTıq ot. yıdıq otka. əldrüq. ilrüq. üzərük. -
üzərlik tuxumu. ilrük. yıdıq ot.
üzərük yıTıq ot. yıdıq otka. üzərlik otu. əldrüq. ilrüq.
üzgəc 1. suya batmaz. suyun üzündə durur. yüngül. 1. üzən.
üzmək bilir.
üzgər > rüzqâr. əsinkə. əsinti. nəsim. yılıq. yelik. yelək.
üzgöz qarabet. qiyafə.
üzgün sayrı. sayru. xəsdə. kəsəl. məriz. naxoĢ.
üzqəc çəkilib alınan ip nərvan.
üzqün üzgün. bezgin. bıqmıĢ. usanmıĢ. mə'yus. zəhləgedməli.
alçaq. əclaf.
üzlənmək Ģımarmaq. əzilmək. üz tapıb azmaq. sırtılmaq.
ərköyüllənmək. omuza çıxmaq. üz bulmaq. daĢınmaq.
avurt satmaq. ustanmaq. ĢiĢinmək. kibirlənmək.-
şımarmış cocuğ.
- üzlənib azmış: Ģımarıq. ĢımarmıĢ. sırtıq.
üzlü yapıĢqan. qəliz. alınlı. utanmaz.
üzlülük üzsüzlük. utanmazlıq. arsızlıq. həyasızlıq.
üzmək 1. qussələtmək: toxunmaq. süzəmək. üzüntürmək.
üzdən aparmaq. darsatmaq. gücəndirmək. qırmaq.
könlünə dəğmək. xətrinə dəğmək. xatir yapmaq.
qazımaq. yolmaq. 2. üzmək bilir. üzən. üzgəc. - kut
ülgüclə üzümü qazdı. - bu qədərlik az nərsədən ötrü ürəyin
qırmayın. - mən səni qırmam. - gülən ürəklər qırılmasın.-
bu mahnılar mənə toxunur.
- su üzünün altında olub üzmək: talqıĢ. dalğıĢ.
üzsuyu tüĢ. abrı.
üzsüz üzü bərk. utanmaz. arsız. - arsız üzsüz kiĢi.
üzsüzlük üzlülük. utanmazlıq. arsızlıq. həyasızlıq.
üztək üzdək. əkin, otun yerdn üzülüb biçildikdə, yerdə qalan
kökü, anğızı. kötük.
üztəkləmək üzdəkləmək. özdəkləmək. tarlada qırılıb qalmıĢ
baĢaqları arıtlayıb toplamaq. - üzdəkləyib büzdəkləmək:
gah nala, gah mıxa vurmaq. bacarıqdan dıĢ olan iĢ görmək.
quĢqulu davranmaq.
üztəri üstərə. ülqəc (< yolqəc < yolmaq).
üzük ümidsiz. yolçu. xəsdə. dilənçi. möhtac. niyazmənd. - bir
tikə çörək yolçusudur. - siz nəyin yolçususuz. - üzük qaşı:
seçgin.
üzüq üzük. 1. güzəri keçimi iyi olmayan kiĢi. üzük: qusqunu
düĢük. 2. üzək. zulum. incik. cəfa. pozul. xərab. 3.
umutsuz. ümitsiz. qınıt.
üzüqləmək üzükləmək. hicalamaq.
üzüqlük üzüklük. üzal. hüzal. arqal. arıqlıq. zayıflıq.
üzüqlükğa üzüklükğa. kəsilmə.
üzülmə sıxıntı. qıyıntı. darıxma.
üzülmək yüzülmək. soyulmaq. ayıqlanmaq. ərimək. zayıflamq.
yıpranmaq. axmaq.
üzüm pozum. pozma. ifsad. təxrib.
- tülkü üzümü: Ģuqluka.
- məşiç üzümka: qara üzüm.
- üzüm çeşiti: tülkü quyruğu.
- quş üzümü: quĢ kirazı: çox kiçik kiraz, qara üzüm çeĢiti.
- üzüm sıxı: üzüm su. üzüm suyu.
- üzüm tortısı: cıra.
üzünmək qazınmaq. yolunmaq. - kut ülgüclə üzüm qazındı.
- üzünərək yapılan iş: gülbət. çətinlik. zəhmət.- yaxcı iĢdir,
ama gülbəti çoxdur. - onun qoĢqularında gülbətlik var.
üzüntü 1. yorulma. sıxılma. iztirab. 2. maraq. əndiĢə. 3. əziyət.
əzab. cəfa. - çox daha üzüntü vermə. 4. zəhmət.
üzüntülü 1. sıxıntılı. əziyətli. zəhmətli. 2. maraqlı. əndiĢəli. -
üzüntülü kiĢi.
üzüntürmək üzmək. üzdən aparmaq. darsatmaq.
üzüş su üzüĢ9: su oyunu.
üzüşmək üzüm toplamaqda, ipə bənğzər nəsnələri kəsməkdə,
üzməkdə yardım edmək.
üzütləmək pinti görmək.
üzüyola üzyola. 1. yavaĢ. xoĢəxlaq. 2. müti'. ram.
vax çaq. çağ. aman. - hər vax: həmiĢə. təvgənə. hər zaman. -
vax vax: ara ara. ara sıra. arada sırada. gah gah. - hər vax:
ikidə bir: ikidə birdə: bərk sıx.
- vAxt geşdikcə: baram baramdan8. günü gündən. geddikcə.
gün sayın. ged gedə.
vamlatmaq azaltmaq.
var 1. yiyəlik göstərən ək. - ümitvar: ümidli. - sögəvar: dərdli. -
evivar: evli. 2. varı. bənzərligi göstərən ək. - bülbül var:
bülbülvarı. 3. bar. səmər. səmir. 4. (vaz <> baz <>
var)vaz keçmək. baz keçmək. yanqılmaq. genilmək.
engilmək.
- var yoxun almaq: soyub soğana döndərmək.
- varı olan: yiyə. varan9. sahib. malik. - ev varan: evi olan.
varagələ bir cızıq üstündə gedib gələn. gedərgələn. gedibgələn.
çəkər gələn.
- bu tüfəyin varagələni çox doğru iĢlir.
- varagələli səbət: bir cızıq üstündə gedib gələn doludurulub
boĢaldılan səbətlər.
varan9 1. ərən. gedib çatan. vasil, nayil olan. tanrıya varmıĢ.
ərən. ilqəmiĢcığa. ilərmiĢ. çatmıĢ. yetim. yetmiĢ. baliğ.
vasil. - istəyinə varan. - seviĢinə varan: sevgilinə çatan. 2.
bayan. zəngin. dövlətli. 3. varı olan. yiyə. sahib. malik. -
ev varan: evi olan. 4. ək. artırılan sözün bolluğun
göstərir. - pulvaran: pullu. - yervaran: yerili.
varavanlıq bolluq. islik. avadanlıq. abadanlıq.
varavara asayın. bala-bala. gedgedə.
varda 1. bax!. diqqət!. 2. ged. çəkil. - varda yoldan: çəkil
yoldan. 3. ĢiĢman, Ģanlı, adlı kiĢi. əĢraf. - bu yığımda
vardalardan kim varıdı.
- varda varda!: bardabarda!: barda!: çəkil. geç. bük bük!: yol
vardaqlqmaq bardaqlamaq {> pərdaxtənfars ( < bar. var)}
vardi gəldi vurdi gəldi. bardı gəldi8. Əgər. gərəkirsə.
vardırmaq uğratmaq. çattırmaq. iliĢtirmək. - ora gedən olsa bizədə
uğratın. - oracan gəttid, yalnız sizə uğratamadıq.
vardırmaq çatdırmaq. yetiĢdirmək.
varəstə < varısta. varmıĢ. çatmıĢ. qurtulmuĢ. azadə.
varəstəlik < varıstalıq. varıĢma. çatıĢma. qurtulma. azadəlik.
varı var. bənzərligi göstərən ək. bənzər. çəkən. gedən. sayaq.
yolunda. biçimində. müĢabih.
- bülbülvarı: bülbül var.
varıl varluc. qabĢaq. boĢqa. - bir varıl suci.
varısta > varəstə. varmıĢ. çatmıĢ. qurtulmuĢ. azadə.
varıstalıq > varəstəlik. varıĢma. çatıĢma. qurtulma. azadəlik.
varış 1. varma. getmə. yetiĢmə. visul. - bu qədər çabuk varış. 2.
getmə, çatma yeyinliyi. - çox varışlı. - çox varışı vardır.
- varıĢna gəliĢim: muqabilə.
- varıĢ gəliĢ: gedib gəlmə. ülfət. e'tilaf.
varışlı itik. ütük. yeyin. - varışlı kiĢidi.
varışma varəstəlik. varıstalıq. çatıĢma. qurtulma. azadəlik.
varışmaq gedib gəlmək. görüĢmək. öğrəĢmək. alıĢmaq. ülfət
edmək.
varqun olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. keçitmiĢ. bacarmıĢ. salqun.
çəpər. yekkə. çaqqun. mücərrəb.
varlanmaq barlanmaq. bolunmaq. olunmaq. mövcud olmaq.
varlı barlı. səmərli. səmir. səmiz. səmirgin . yüklü.bərəli. -
böyük varlı kişi: atabay. atabəy.
varluc varıl. qabĢaq. boĢqa. - bir varıl suci.
varma varıĢ. getmə. yetiĢmə. visul. - bu qədər çabuk varış.
varmaq 1. yetmək. <> edmək <> gedmək < met > dəqmək.
əriĢmək. çatmaq. yetiĢmək. - yarın ikidə varırız. 2.
yanaĢmaq. təqərrüb edmək. - tanrıya varmaq. - ətəyinə
varmaq. bulmaq. qormaq. yuvmaq. yüvmək. yüvsəmək.
yavsamaq. əriĢmək. könül almaq. yoxlamaq. keçmək.
dəğmək. iliĢmək. yoxlamaq. - axĢam bir bizə uğrayın. 3.
dalmaq. - yuxuya vardı. 4. çəkinməmə. qıymaq. ürək
edmək. acımamaq. - bunu edməyə necə əli varır. -
bunu deməyə necə ağzı vardı. 5. gedmək. - qız vardı:
qız geddi.
- qocuya varmaq: ərə gedmək.
- aşağı varmaq: alçalmaq. tənəzzül edmək.
- puça varmaq: boĢa çatmaq.
- əl varmamaq: əli gedməmək. ürəyi istəməmək.
- üstünə varmaq: 1. israr edmək. 2. birdənbirə gəli vermək.
- var !: haydi. ged. yallah.
- varsun: buraq. qo. qoy. - varsun desin.
- vararaq: vara vara: get gedə.
varmış (tanrıya varmıĢ.) ərən. varan. ilqəmiĢ. ilərmiĢ. çatmıĢ.
yetim. yetmiĢ. baliğ bər. düçar. düĢmək durumu.
düĢmüĢ. ulaĢmıĢ. çatmıĢ. düĢgün. mübtəla. giriftar.
varısta > varəstə. çatmıĢ. qurtulmuĢ. azadə. - ona
varmış: ona baliğ.
varsağı 1. bir çeĢit enli yatağan. 2. bir çeĢit qaya baĢı hava.
varsaq varsat. vəsilə.
varsat varsaq. vəsilə.
varsış vərziş (< varmaq). edmən. idman.
varun çönmüĢ
varuş yapı, bina, qalanın dıĢarsında olan boĢluq. meydan.
vaşaq qara qulağın böyügü. piĢik çeĢitində olub dərisindən
kürk yapılır.
vaşar pincin baĢına keçirilən vaĢar. somi. somun. sumun.
vatuz qalfana balığ çeĢitlərindən, ki bir çeĢitinin adıda
tırpanadır.
vaz (vaz <> baz <> var) - vaz keçmək: var keçmək. baz keçmək.
yanqılmaq. genilmək. engilmək. - vaz keçmək: əl çəkmək: əl
üzmək. sərfi nəzər edmək. tönqülmək. ümidini kəsmək.
səvritmək. ərtürmək. bağıĢlamaq. qəbullanmaq. keçirmək.
- vaz geçmə: tönmə. udul. - sözündən vaz keçdi.
vellənmək qoyvanmaq. duruqsamaq. yubanmaq. - iĢlərində
qoyvanma.
verdiş verliş. berdiş. bərnamə. günki. götüri. götri. göndəriĢ.
pəxĢ. - saat on ikidə radyolun son göndərişidir. -
günkidəkilər: bərnamədəkilər. - günkilər: bərnamələr. -
gün günkisi: bu günkü iĢlər, sözlər, görcəklər. - bu günki
bölüblər.
verəcək borc.
verəcəkli borclı.
verə vərgiş. 1. təslim. - qalanı verə ilə aldılar. - qala verə gəldi
alındı: təslim olmaq. 2. düymə. kilid. maĢınalarda
çevrilməyə yol verən kumanda. 3. bərə. mərə. mirə.
mürə. əbə. hey. əyə. yansıma sözlər. verəsiyə.
kəsməksizin. arasız. bir düzüyə. davamlı. müttəsil. -
verə gəl ged varıdı. - verə söylür. - verə vurdu. - vərə
demədimmi. - vərə qardaĢ.
verəmək verə gəlmək. təslim olmaq.
verən - yeddi verən: bir ildə neçə kərə güllənən, bar verən nərsə.
verəsiyə verəsi. verə. kəsməksizin. arasız. bir düzüyə. davamlı.
müttəsil. - verə gəl ged varıdı. - verə söylür. - verə vurdu.
verəsiyə verəsi. verə. kəsməksizin. arasız. bir düzüyə. davamlı.
müttəsil. - verə gəl ged varıdı. - verə söylür. - verə vurdu.
vergi vəriĢ. veriĢ. bağıĢlama. ehsan. ətiyyə. - illığ vergi: salğın.
verim səmər. hasıl. məhsul. - verimli ağac. - verimli topraq.
verimli səmərli. hasıllı. məhsullı. - verimli ağac. - verimli topraq.
verimsiz yakın. yakır (< yaxmaq). qısır. doğmaz. doğurmaz. əqim.
veriş vermə. əta'.
- görməcə alış veriş: görməcə. görmək Ģərti ilə.nərsəni
görüb baxmaqla almaq.
verliş verdiş. göndəriĢ. pəxĢ. - saat on ikidə radyolun son
göndərişidir.
vermə ödəmə. vəriĢ. veriĢ. əta'. bağıĢlama. veriĢ. əta'.
- vermə alma: ərz o tələb.
vermək 1. əda edmək. - onun həqqi verildi. 2. isnad edmək.
nisbət edmək. yapıĢdırmaq. - ona böylə bir iĢ veriləməz.
3. yormaq. saymaq. açmaq. həml edmək. - hər kəs öz
oyun (fikrin) yorar: verər. - iyiyə yormaq: yaxcıya açmaq. 4.
atmaq. qomaq. qoymaq. yüklətmək. - hər kimə bir iĢ
qoydu. - bu mala çox yük qoma. - basqın vermək: cumaqa,
hicuma üzləĢmək. bir iĢəə uğraĢırkən tutuqlanmaq.
- itib, itəliyib vermək: yollayı vermək: tayamaq. dayamaq.
təslim edmək. dartmaq. serv edmək. servis vermək. - gedər
dayadın mənə.
- usulca vermək: sıxıĢdırmaq. soqıĢdırmaq. tıxıĢdırmaq. -
dilənçinin əlinə bir neçə para soxuşdurdu.
veyran Kas boya. mat (boya). Ģavsız. bulaĢιq. unqundal8.
vərdişlətmək yavaĢdırmaq. alıĢdırmaq. yumĢatmaq. öğrətmək. tə'lim
edmək. tə'nis edmək. amuziĢ vermək. əmiĢdirmək.
əmziĢdirmək.
vərəq < bərək > bərg. yapraq.
vərgiş verə. 1. təslim. - qalanı verə ilə aldılar. - qala verə gəldi
alındı: təslim olmaq. 2. düymə. kilid.
vəriş veriş. 1. vermə. əta'. bağıĢlama. 2. vergi. ehsan. ətiyyə.
3. çıxıĢma. paylama. tə'ziz. 4. maamilə. 5. münasibət. 6.
satıĢ.
vərziş varsış. (< varmaq). edmən. idman. yenir. görnək. alıĢ.
adət.
vıcıq mıncıq.
virana yıxıntı. xəraba.
vırğın vurğun. sərsəm. ĢaĢqın. sanğı. fikirli. xiyallı. ohamlı.
budala.- baĢı sanğı, beyni sanğı. - sanğı kiĢi.
vırğınlıq vurğunluq. ĢaĢqınlıq. sanğılıq. ohamlıq. budalalıq.
sərsəmlik.
vırqaç vurqaç. qovqa. çəkbək.
vırqın urğun. vurğun. bəla. - urğuna düĢmək. yaralı. vurulmuĢ. -
urğunlar: yaralılar.
vırqış vurquĢ. təpiniĢ. təpiĢ. həyəcan.
vızıltılı qırlı. dinc durmayan.
vulqan > volkan. burkan. bulqan. yanar (dağ).
vuran qaqan. çalan. çırpan. qarqan. qarqan. (< qaqmaq:
vurmaq). - ağac qaqan: ağac dələn: qaqası ilə ağac
qabığına çalan quĢ.
vurdi gəldi vardi gəldi. Əgər. gərəkirsə. bardı gəldi8.
vurğun 1. urğun. vırqın. bəla. - urğuna düĢmək. yaralı. vurulmuĢ.
- urğunlar: yaralılar. 2. vırğın. sərsəm. ĢaĢqın. sanğı.
fikirli. xiyallı. ohamlı. budala.- baĢı sanğı, beyni sanğı. -
sanğı kiĢi.
vurğunluq vırğınlıq. ĢaĢqınlıq. sanğılıq. ohamlıq. budalalıq.
sərsəmlik.
vurqaç vırqaç. qovqa. çəkbək.
vurqu vurma. urma. qımıltı. tıpırti. oynama. xələcan.
vurqulu çitik. bərk. sərt. dönməz. sağlam. əkit (< əkmək:
dayaqlamaq).
vurqun 1. uruq. vuruq. vurulmuĢ. aĢiq. 2. avsuq. avusq (>
avizfars). avuz. asılı. aslaq. tutqun. salqun. düĢgün. 3.
əmrən. əmə. imə. himə. kökə iyə olan kimsə. ərmin.
ərgin. çatmıĢ. yetmiĢ.
- vurqun olmaq: tapınmaq. məftun olmaq. - el oğlu toprağa
tapınar.
vurqunlanmaq təlirmək. dəlilmək. çıldırmaq. aĢiq olmaq.
vurqunlatmaq təlirtmək. dəlilətmək. çıldırtmaq. aĢiq edmək.
vurquş vırqıĢ. təpiniĢ. təpiĢ. həyəcan.
vurli cidamlı. qursaqlı. dayaqlı. ərkəli.
vurma 1. urma. döğmə. tayaq. dayaq. zərb. zərbə. urma. urqu.
uru. vurulmuĢ, çarpılmıĢ, ayrılmıĢ yer. - çayır urusu. -
otlaq urusu. - özəl uru. - dayaq atmaq. - dayaq vurmaq. -
dayaq qınatı: çubuq cəzası. - dayaqın qaytarmaq. - dayaq
dayaq döğdülər: çoxlu çubuqlarla vurdular. 2. vurqu. urma.
qımıltı. tıpırti. oynama. xələcan. 3. sədmə. çarpma.
çatma.- gəmi sədmiyə uğradi. - görüm səni sədmiyə
uğrayasın.
- bir yerə vurma: bir yerə əks etmə: bir yerə çarpma.
vurmaq (böcək. heyvan) gəgələmək. çalmaq. sancmaq. soxmaq.
ısırmaq. ursalamaq. bərələtmək. zədələmək. oramaq.
uramaq. qırmaq. oraqlamaq. basmaq. qoymaq. qomaq.
çalmaq. yamamaq. yamamaq. çalmaq. qaqmaq.
çalmaq. tıpırdamaq. qımıldamaq. oynamaq.- ürəyim
tıpırdır.
- vurub qoparmaq. talamaq. dalamaq. talanlamaq.
yağmalamaq. qənimət, əsir götürmək. - qız dalamaq: tutub
əsir götürmək.
- vurub əzib yuşmatıb, yıpratmaq: vursalamaq.
- qünəş vurmaq: qünəĢ çarpmaq. qünəş keçmək: qünəĢ
- birbirinə vurmaq: toqamaq. toxuĢdurmaq- çəkiĢi
barmağıma yamadım.
- çəkiĢi barmağıma yamadım.
- topa vurmaq: tulmaq.
- barmaq basın.
- yemiĢlər sandıqda ursallanıb. əzib yormaq. bıqtırmaq.
incitmək.
- bu sözlər məni ursaladı.
vursalamaq ursalamaq. vurub əzib yuĢatıb, yıpratmaq. - bu kağazın
qıraqları ursalanmış.
vuruq uruq. 1. ırıq. ılıq. ilik. boy. bölük. Ģö'bə. 2. vurqun.
vurulmuĢ. aĢiq.
vurulmaq - ürəyi vurulmaq: açımlanmaq. soğumaq. iĢtahdan düĢmək.
vurulmaq bitmək. - bu ata bitdim.
vurulmaq sançıqmaq. yənilmək. sancılmaq.
vuruşma qıtqıl. qırqıl. qıtal. qırqın. savaĢ. - aralarında qıtqıl üz
verdi. - qıtqıl qırqıl: döğüĢ savaĢ.
yab yap. yapca. yappac. oğrın . yavaĢca. - yab yab: yap yap.
yapca yapca: yabbac: oğrun oğrun.
yaba yapa. 1. həp. bütün. bütünlük. 2. atqı. əkin bağlarını
birbiri üstünə atmaq ayqıtı. 3. azqın. asav. vəhĢi.
- xərmən yabasının üç barmaqlısı: topla.
yaban - yabanı ördək çeşiti: tamat.
- yaban noxudu: duzlı ot.
- yaban arı: sarıca.
- yaban eşşəyi: qulun.
- yaban qoyunu: dağ qoyunu. arqalı.
- yabana atmaq: aĢağ atmaq. aĢağıya atmaq: etibar
edməmək.
- yaban soğanı: yabanı soğan. gömürən.
- yabana atmaq: saymamaq. e'tibar edməmək. - bu sözü
yabana atmayın.
- sözüm yabana:sözüm ona. dur əz hizur.
- yabana söyləmək: havayi danıĢmaq. əbəs söyləmək.
- yabanı gül: it burnu.
- yabanı qul: qonculus. qərə qonculus. ummacı. umacı.
xoxan. qəbirdən çıxan ölünü andıran Ģəbəh. vampir.
- yaban arpası: yulana oxĢar bitgi. arpağan.
- yaban gögərçinin ərkəyi: qusquğuq.
- yabanı bir çeşit heyvan: dağ geçisi.
- yarı yaban: yabansı.
yabançı yabanı. yad. el oğlu. yat. yad. qərib. uzqaq. yavı. yav.
yava. yağı. qərib. yatlı. yadlı. yatlu. məchul. namə'lum.
- yabancı dildə qonuşmaq: dilləĢmək.
yabançılıq biqanəgi. özgərçilik. təkəllüf. - bu yabançılıq nədir.
yabanı e'tibarsız. yabançı. yad. el oğlu. (# yerli: bir yerin doğması
olan). - bu ölkənin yerlilərin köçürdüblər, yabançıları
yerləĢtiriblər.
- yabanı toyuq. dağ toyuğı: bednus.
- yabanı yer: qıraq yer. dağ.
yabanılıq vəhĢilik. yırtıcılıq. yolçuluqda geyiləcək nərsələr.
yolçuluqda iĢlənən qoĢu.
yabansı yarı yaban.
yabbac yappac. yap. yapca. oğrın. yavaĢca. - yabbac: yab yab:
yap yap. yapca yapca. oğrun oğrun.
yabca yapca. yap. yappac. oğrın. yavaĢca. - yapca yapca:
yabbac: yab yab: yap yap. oğrun oğrun.
yabıs quraq. qurı. qıt.
yadamaq yadamaq. yadlamaq. tüĢünmək. düĢünmək. xatırlamaq.
yadgar anıt. iz. qalıntı. əsər. niĢan.
yafta yatfa. yapıt. yapta. (y <> t ). tapıt. tapıt. 1. sənəd. 2. lövhə.
yafuq əngək. bınğıldaq. cocuq təpisinin yumĢaq yeri.
yağız (yağdırma). təbliğ.
yahu ! yahu !. < yavu !. (< yayva. yava: açıq. boĢ. qanmaz. bayağı
kimsə.). səfeh gədə. alçaltaraq birin səsləmək. - yavu !
sənə nə dedim.
yaq yuq yoq yaq: çanaq bulaĢıqı. - yaq. yoq. yuq. yuq yaq.
yaq yağ. 1. kir. bataq. çirk. - əlim yağlıdır. 2. yak. yax. zərər.
ziyan. - yaksız dərman. - yaksız söz. 3. yək. yenğə. yekə.
tək. yalınız. 4. yak. zərər. ziyan. - yaksız dərman. - yaksız
söz.
- iç yağı, quyruq əridildikdən sonra qazanda qalan
qızarmış tikə: qığırdaq - qığırdaq böyrəyi.
- don yağı: qəliz yağ.
- yağ bal: çox yaxcı. ə'la. - yağ bal olsun: nuĢ olsun. afiyət
olsun.
- quyruq yağı: qaraman qoyunlarının iri quyruğunun
əridilməsindən çıxan yağ.
- yağ tortısı.
- iç yağı ki maşınlara sürülür: don yağı.
- qurşun yakı: bir çeĢit qurĢunlu mərhəm.
- yağlı yeməkdən bıqmaq: yalqmaq. yağqılmaq. qanmaq.
bıqmaq.
- zac yağı: qara boya.
- yağilə balilə: tam ləzzətlə.
- ürək yağ bağlamaq: 1. bir ürək xəstəliyi. 2. könül
dincəlmək.
- kəndi yağı ilə qovrulmaq: olana qanıqlanıb, dıĢdan bir
nəyisə gözləməmək.
yaqa yaxa. əğindirik. çiqindirik. çiyindirik. arxa gəmiyinin
əğilmiĢ, bükülmüĢ yerini örtən bölüm. (echinefırans.
schienaitalyan). qoyun. paltarın köksünün yelpələrinin
qovuĢmasından arıya gələn qoyutu yer.
- birinin əqninə minmək. - əğnivə bir Ģey sal.
yaxa ısırmaq: əli yaxasında qalmaq. yardıma gərəyi olmaq.
- qara yaxa: əvam. ayaq takımı.
- yaxa oyuntusucığa: yaxa çakı.
- sıqı yaxa: dar yaxa.
- birinin yaxasına girmək: birinə taxılmaq. birin girləmək.
- düz yaxa: dik. dikə. qıvrıq olmayan.
yaqalamaq yaxalamaq. ələ keçirmək. tutmaq. toqif edmək. uzaqdan
çəkmək. qapmaq. cəzb edmək. cəlb edmək. - ısıtma
qapmaq. - kəsəl qapmaq. - xuy qapmaq. - Ģeh qapmaq. -
bir quĢ tutdum.
yaqalamaq yaxalamaq. qısdırmaq. tutdurmaq. tutmaq. ələ keçirmək.
qapsalamaq. dar yerə gətirib tutmaq.
yaqan yaxan. 1. əridən. çözər. açan. qodaz. çözən (> suzan).
közərtən. çökürtən. çözərtən. yaxıci. ot gətirən.
mühərriq. yandıran. qoraq. qora. acıdan. 2. fil. yanğan. -
yaqan təkin. - yaqanlıq: filli olan. filci.
yaqci! yaxci!. bax bir!. bax bəri. görəlim!.
yaqçı yağçı. 1. yaltaq. 2. məddah. 3. mütəməlliq. 4. yaltaq. 5.
yaxcı. adaq. adlı. iyi. dək.
- yaxcı!: bax bir!. bax bəri. görəlim!.
- yaxcı olmaq: sağlam olmaq. tutmaq- əl ayağı tutmaq. -
heç bir yerim tutmur.
yaqday yağday. axıĢ. görnüĢ. yol yuda. yönğ. rəviĢ.
yaqıc yaxıc. zülm. zülüm. sitəm.
yaqıci yaqıci. yaxan. ot gətirən. mühərriq.
yaqıxmaq yağıxmaq. axıxmaq.
yaqı yağı. yav. yavı. yava. 1. yoxluq. füqdan. 2. fəna. zay. 3.
yabançı. yad. qərib. 4. düĢman. hayta. hayda. haydut.
xaylaz. haylaz. ası. yatlı. yadlı. yatlu. düĢman. 5.
məchul. 6 taqi. daği. salqaĢ. sərkiĢ. azğın. asi. asav.
zallə. 7. suyuq olmayıb quyuqlanan. quduran. qudran.
qutran. 8. yaxı. mərhəm.
- yava heyvan: yiyəsiz.
yaqılıq yağılıq. suyuq olmayıb quyuqlanmaq. qudurqanlıq.
qudranlıq. qutranlıq.
yaqımlı yaxımlı. adaqlı. bəlgili. mə'ruf.
yaqımsı yağımsı. yağlı kimi. yağlıya bənzər. - yağımsı qoxu: yağ
qoxulu.
yaqımsız yaxımsız. yağsız. yaxmaz. sürümsüz. kəsət. kasad.
qısıq. rivacsız.
yaqın yaxın. 1. tutaĢ. bitiĢik. müttəsil. 2. yakır. (< yaxmaq).
verimsiz. sısır. doğmaz. doğurmaz. əqim. - bir birinə
yaxın, bitiĢik: sıq. sıx. sığ. 3. yağuq. yoğuq. qıyraq.
qıyıraq. qıyıda olan. qonĢu. qərib. (# qıraq: uzaq). yan.
civar. - mənim yanımdaki kiĢi. - buların yanında.: - çox
yaxın: burunucu. 4. ulaq. əl əlulağı. çatar. qərib. yenəĢə.
yanaĢı. yan yana.
yaqır 1. yağır. (yağ + ır: yağ olan yer). atın omuzları arasında
olan yağlı yer. 2. yağır. cıdav. yəhərin vurmasından atın
yağırında oluĢan yara. 3. yağır. at, qatır, eĢĢək kimi
heyvanların sırtında, səmər, əkər, yük vurmasından
ortaya gələn yara. 4. yakır. yakın. (< yaxmaq). verimsiz.
sısır. doğmaz. doğurmaz. əqim.
yaqış yaxış. axış. 1. iyi gediĢ. uyqunluq. 2. pırosə. 3. yakıĢ.
tutaĢ. müvafiq. uyğun. 4. xahiĢ. istək. damağ. ac.
- yağış soyuq havada bərkiyib qarar (qara çönər).
- yağış qarıdı: yağıĢ qara döndərdi.
- birdən yağan bol yağış: sağnaq. - sağnağa düĢdük.
yaqışdırmaq yaxışdırmaq. 1. yaraĢtırmaq. artmaq. qoĢmaq. artırmaq.
yapıĢdırmaq. Ģərik edmək. - tanrıya yardımçı qoşmaq. 2.
yaraĢdırmaq. uydurmaq. tətbiq edmək. - paltarların əninə
yaraşdırmış. 3. bəzəmək. təzyin edmək. - otaqları nə
gözəl yaraşdırmısız. 4. tutaĢdırmaq. müvafiq, uyğun
duruma qomaq.: - kəndinə yaxışdırmaq: edinmək.
taxınmaq. becərinmək. - kiĢi kimiliyin taxınmalıdır. - kiĢi
sözünə taxınmalıdır.
yaqışıq yaxışıq. əkrin (< əkilmiş. tikilmiĢ) tikin. taxıq. yapıĢıq.
qovuĢuq. 1. tənasüb. gözəllik. hüsn. cəmal. lətafət. -
yaxışıq almaq: uymaq. müvafiq olmaq. - yaxışıq almır:
uyğun düĢmür. uymur. - yaxışıq aldırmaq: tənasüb
yaratmaq.
yaqışıqsız yaxışıqsız. 1. uymaz. gəlməz. yaraĢmaz. namünasib. -
yaxışıqsız bir görüĢ: nəzər. 2. çirkin. qəbeh. - yaxışıqsız
kiĢi. 3. oransız. çəksiz. uyarsız. biçimsiz. tanasübsüz. -
yaxışıqsız qız. 4. biçiksiz. bəĢiksiz. qatanqur. biçimsiz.
gobud. qılıqsız. beqiyafə.
yaqışıqsızlıq yaxıĢıqsızlıq. oransızlıq. çəksizlik. yarmaĢsızlıq.
uyarsızlıq. biçimsizlik. tanasübsüzlük.
yaqışır yaxışır. 1. gərək. Ģayisdə. Ģayan. layiq. müstəhəq. - bu
iĢ sizə gərəkdir. - əsgərliyə gərək iyid. - gərəyi kimi iĢləmək. -
gərəyinə çalıĢmaq. gərəyi kimi. 2. yarar. yaraĢır. uyar.
yaxıĢır. 3. gözəl. 4. yarar. yaraĢır. uyar.
yaqışma yaxışma. yaraĢıq. yaraĢma. uyma. mütənasib. müvafiq.
yaqışmaq yaxışmaq. 1. sarmaq. yaraĢmaq. uyuĢmaq. uyğun
gəlmək. yapımaq. münasib gəlmək. - bu süs sizə sarmır.
2. yaraĢmaq. uyğun gəlmək. münasib gəlmək. müvafiq
gəlmək. uymaq. iyi gəlmək. 3. gərəkmək: iqtizası olmaq.
lazim olmaqlayiq olmaq. səzavar olmaq. layiq olmaq. -
böylə davranmaq gərəkmir. 4. yakıĢmaq. tutaĢmaq.
müvafiq, uyğun olmaq. uymaq.
yaqışmaz yaxışmaz. - acınacaq, yaxışmaz durum: yazıq.
yaqız yağız. 1. tüki parlaq qara olan. - qara yağız: büsbütün
qara. 2. yanğız. yanmıĢ. küymüĢ. qoyu. əsmər.
- türi yağız: qaramtul.
- yağız duri.
- qara at: yağız.
yaqqılmaq yağqılmaq. yalqmaq. yağlı yeməkdən bıqmaq. qanmaq.
bıqmaq.
yaqlamaq yağlamaq . - yağlayub ballamaq: təlləyüb pullamaq.
tə'rif tosif edmək.
yaqlaşdırmaq yaklaşdırmaq. darlaĢdırmaq. sıqlaĢdırmaq. daha
bitiĢdirmək. araların daha daratmaq. - ava, dağa
gedməyinizi sıqlaşdırmısız. - qız oğlan sıqlaşdırıldılar. - dar
yerdə sıqlaşdırıldılar.
yaqlaşmaq yaxlaşmaq. yamanmaq. yanaĢmaq.
yaqlatmaq yağlatmaq. kirlətmək. bataqlamaq. batırmaq.
yaqlavı yağlavı. böyük yağ tavası.
yaqlıq yağlıq. 1. kir silmək üçün parça. əl bezi. peçətə. dəsmal.
- aĢpazxana yağlığı, dəsmalı: tikə parça: paçavra. 2. çevrə.
məndil. 3. səmizlik. ĢiĢmanlıq. dolğunluq. köklük.
yaqlı yağlı. 1. uğurlu. xeyirxah. - çox yağlı kiĢidir. 2. zəngin.
pullu. - yağlı alıcıdı. 3. paslı. kirli. - yağlı paltar. 4. murdar.
5. səmiz. səmin. ĢiĢman. ətli.
yaqlış yaklış. yaman. yavuz. iti. bətər.
yaqma yağma. yəğma < yığma. 1. çərik. talan. dalan. qənimət.
toyumluq. doyumluq. çapavıl. qapıĢ. çalma. çapma.
qəsb. çal çap. qıyın, güc zorla alma. - savaĢda yenilən
çər çərlik verməlidir. 2. lütf. mərhəmət.
yaqmaçı qapan. qapıcı. çalan. çapan. qasib. çal çapla, qıyın, güc
zorla alan.
yaqmaq yaxmaq. 1. talamaq. dalamaq. dağlamaq. acıtmaq.
qavurmaq. - ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı. 2. ziyan
vermək. batırmaq. 3. yakmaq. ziyan vermək. 2. yağmaq.
bolluqla tökülmək. - bu gün kağız yağır.
- qınalar yaxınmaq: çox oğünmək.
- qızqın dəmirlə yaxmaq: alazlamaq.
- qar yağdı: üstünə qar yağmıĢ kimi, ağ bənəkli nərsə. - qar
yağdı toyuq. qar
yaqmalamaq yağmalamaq. haydamaq. hay küy ilə cummaq. sürüb
axın edmək. qapmaq. qoparmaq. yerindən almaq.
çalmaq. qəsb edmək. talamaq. dalamaq. talanlamaq.
qənimət, əsir götürmək. vurub qoparmaq. - qız dalamaq:
tutub əsir götürmək.
yaqmamaq yağmamaq. axmamaq. rakid olmaq. - fırtına qaldı. - yel
qaldı.
yaqmaz yaxmaz. yaxımsız. yağsız. sürümsüz. kəsət. kasad.
qısıq. rivacsız.
yaqmır yağmır. yamçı. yağan nəyin qabağın alan. örtük.
- yağmur suyun biriktirməyə yer altı qoya, ambar: sarınc.
səhrinc. səhric.
yaqmur yaqmur. qarda çobanların qeydiği kiçik bir kəpənək.
gəbə. yaptaç.
yaqmurli yağmurli. yağmur yağdıran. salqı. salıq.- salqı bulut.
yaqmurluq yağmurluq. qaput.
yaqmurluq yağmurluq. yağmırlı havada geyilən geyim. qaput.
yaqsız 1. yaksız. yaxsız. zərərsiz. ziyansız. - yaksız dərman.
2. yağsız. yavan. - yavan ət. - yavan Ģorba.
3. yaxmaz. yaxımsız. sürümsüz. kəsət. kasad. qısıq.
rivacsız.
- yağsız pənir: kəĢ. kəç. çək. yoğurt pəniri.
yaqsız yaxsız. yaksız. zərərsiz. ziyansız. - yaksız dərman.
yaqsu yaksu. yəkso. əksü. (< yaxmaq: yandırmaq).
yaxılmıĢnərsə. köskü. bir yanı yanmıĢ, qaralmıĢ od
qarıĢtıran ağac.
yaqşı yaxşı. yaxuc. tanrı adlarından. yaqĢıq. alan. gözəl. iyi.
yaqşıq 1. yaxĢı. alan. gözəl. iyi. 2. yaxĢıq. biçim. oran. əndam.
uyqun. tənasüb.
yaqşıqlıq yaxşıqlıq. bərə. iyilik.
yaqşıqsız yaxşıqsız. biçimsiz. uymaz. uyuĢsuz. uykusuz. qeyri
mütənasib:
yaqşıqsız yaxşıqsız. pis. acı. iti. oxarsız. qaba. sərt. - acı söz.
yaqtı yağtı. yalqım. yaldız. yıldız. açıq. yaĢın > roĢən.
yaquc yaxuc. yaxĢı. tanrı adlarından.
yaqud yaxud. < yatuq. {quĢqunu, Ģəggi çatdıran imgəli söz}. olsun
ki. ya bu ki. ya da. - sən yatuq mən. - bu gün yakut o.
yaquq yağuq. yavuq (< yaq). 1. niĢanlık. adaqlık. namzədlik. -
onun yavuğu varmı. 2. yaxın. yoğuq. qıyraq. qıyıraq .
qıyıda olan. qonĢu. qərib. (# qıraq: uzaq).
yaquqlamaq yağuqlamaq. yavuqlamaq. (< yaq). niĢanlamaq.
adaqlamaq. namzədləmək. - onun yavuğladıq.
yaquqlanmaq yağuqlanmaq. yavuqlanmaq (< yaq). niĢanlanmaq.
adaqlanmaq. namzədlənmək:.- onun yavuğladıq.
yaquqlı yağuqlı. yavuqlı (< yaq). niĢanlı. adaqlı. namzəd. - o qızın
yavuqlısı var.
yaquş yaxuş. xahiĢ. istək.
yaqut - göyçil yaqut: bəzədi.
yal < yələ. yələk. 1. arası açıq, iri, sərt, yelpiklənib quĢun
uçmasın sağlayan tük. 2. bir para heyvanların
ənsəsində (boyun arxasında) olan uzun qıllar, ki yellənib
sağa sola çarpar. 3. yalım. yalav. alov. odun, ıĢığın
yalımı, Ģu'ası. (tiğfars< dik). 4. yalın. çıplaq. açıq. 5. düz.
saf. 6. parlaq. 7. boynun kökü. hər nəyin qalın yeri. 8.
güc. zor. quvvət. - yallı ballı: yaraĢıq gövdəli.
yalab parıl. parlaq. - yalab yalab sular axır.
yalabıq 1. alovun oynayıb parlaması. 1. parıldama. parıldı.
ıĢıldayan. parlayan. parıldayan. dirəxĢan. - yalabıq
saçlar.
yalabımaq parıldamaq. parlamaq. ıĢıldamaq.
yalaq yalama. yalağ. 1. aĢınma. aĢınmıĢ. köhnə. yetik. - yalaq
mal. 2. peyvət. - yalaq ağac: aĢınmıĢ ağac. 3. heyvanların
bulağ, quyu baĢında, tövlə ağzında suyuq nələri
içdikləri qab. 4. yalan. yalğan. səthi. üzdən. üzən. -
yalan bir ev qurdu. - yalandan süpürdi. - yalandan kiĢi:
dayaz kiĢi. dərin düĢüncəli olmayan.
yalama yalaq. 1. aĢınma. aĢınmıĢ. köhnə. yetik. - yalaq mal. 2.
peyvət. - yalaq ağac: aĢınmıĢ ağac. 3. üzdə çıxan bir çeĢit
çiban. 4. neçə tikədən qurulmuĢ yapıc, zireh.
yalamaq 1. silmək. diləmək. dilləmək. sürmək. 2. yaxından
toxunmaq, dəğmək. dadlamaq. dadlanmaq. 3. yalayıb
almaq. səpəmək. somurmaq. soluyub çəkərək içmək.
- od saçlarımı yaladı. - yeməsəkdə yaladıq. 4. siyritmək.
sürtüb, dəğib keçmək.- qurĢun sırtdı keçdi.
- avcını yalamaq: əli boĢa çıxmaq.
- yalayub somurmaq: yalmarmaq. çəkib içərmək.
yalan 1. çakma. saçma. Çaxan. takma. - yalan aytma yararmı?
(yaraĢarmı). - yalançının sözünə inan, ayağın qoru, baĢın
yerin tapar.
2. dibsiz. əsilsiz. baĢsız. əsassız.
3. düzmə. qondarma. saxda. - düzmə iĢlər, sözlər.
- öğündürücü böyük yalan: atış.
- yalan yalnıĢ. lala pitik. çatra patra.
- ingilizcəni çala patra qonuĢur.
4. yalğan. yalağ. səthi. üzdən. üzən. əsassız. - yalan bir
ev qurdu. - yalandan süpürdi. - yalandan kiĢi: dayaz kiĢi.
dərin düĢüncəli olmayan.
- yalan yanlış: doğru bütün olmayan. qırıq quruq. xətalı
səhvili olan.
5. qıtır. uydurma söz. - qıtır atmaq.
- yalan dolan bir takım sözlərə qapılmamalı.
6. yalın. heç bir gərçəyə, olağa, olana bağlı olmayan.
7. qablaq. kavlaq. boĢ. köksüz. əssasız.
yalançı Ģarlatan. qaltaban. Ģaqılban. arsız. namussuz.
- yalançı, üzdək (səthi) süs, bəzək: qalay. ĢiĢik. kova.
qaval.- bildiyin bu qədər, qalayın nərədən. - atalıq qalayı
kiĢiyə yaraĢmaz. - yalançının evi yanmıĢ, kimsə inanmamıĢ.
yalançılıq Ģarlatanlıq. qaltabanlıq. Ģaqılbanlıq. arsızlıq.
namussuzluq.
yalandan yapma. düzmə. saxda. - yapma sevgi. - yapma davranıĢ. -
yalandan iş: bəzək. yaldız. üstün görü iĢ. üstün gör iĢləmə.
- yalandan öğünmək: atıb savurmaq. avurt satmaq.
yalanqac söğüt (qovaq) ağacı kimi qabığı çatlayıb soyulur ağac.
yalanmaq 1. özün yalamaq. - dadlı nərsə yeyən özün yalanar. 2.
nərsədən bir bölük iĢlənmək. sürtünmək. - varı çoxdu,
yalnız ondan yalanır. 3. yaltaqlanmaq.
yalansız qalaysız. özdək. içdən. doğal. doğru. doğurdan.
yalav 1. cilov. ip. yular. 1. niyaz. 3. yal. yalım. alov. odun, ıĢığın
yalımı, Ģu'ası. (tiğfars< dik).
yalavac (< yol + avac). savaçı. savçı. peyğəmbər.
- yalavac arpası: qılcıqsız arpa.
yalavçı niyazmənd.
yalayan yalayıcı. 1. sürtərək üstündən keçmək. 2. süpürüb
götürən. - yalayıcı od.
yalayıcı yalayan. 1. sürtərək üstündən keçmək. 2. süpürüb
götürən. - yalayıcı od.
yalçın sal. qayar. düz. bərk dik. - yalçın qaya.
yaldıraq parıldayan. parlaq.
yaldızçı 1. bəzəkçi. ayna daraxçı.- taxdaların özəl yaldızçısı. 2.
baĢı soyuq. yalandan iĢçi. üstün görü iĢləyən. üstün gör
iĢləyən. göz boyaçı. solayçı. qolayçı. 3. təlakar:
yaldız 1. bəzək üçün nərsənin üzərinə sürülən, qoyulan,
yapĢdırılan qat. - taxdaların yaldızı pozulmuĢ. - təxtəyə
yaldız sürmək. - tavanı yaldızla bəzəçək. - yaldız altını:
bəzək sürülən teyxa altın. 2. bəzək. yalandan iĢ. üstün
görü iĢ. üstün gör iĢləmə. göz boyama. solaylama.
qolaylama. - onun diplomu bir yaldızdır. - içi təzək, üzü
yaldız. 3. dəmir, baĢqaların suvarma. nərsənin suyun
nərsənin üzərinə yatırmaq. - altın yaldız: qızıl suyu ilə
qablamaq. - qızıl yaldız: abi təla. 4. ağrıyan, yarılmıĢ
yerə sürülən mərhəm, yağ. pomad. 5. boya. rəng. 6.
yıldız. yalqım. yağtı. açıq. yaĢın > roĢən.
yaldızlaq yaldızlama. təzhib.
yaldızlama yaldızlaq. təzhib.
yaldızlamaq qablamaq. qapalamaq. bəzəmək. zinət vermək. təzhib
edmək.
yaldızlı müzəhhəb
yaldruqka yuldruq. parlaq. süslü. yoldruq. cilalı.
yalğan yalan. yalağ. səthi. üzdən. üzən. - yalan bir ev qurdu. -
yalandan süpürdi. - yalandan kiĢi: dayaz kiĢi. dərin
düĢüncəli olmayan.
yalğınlamaq yalınlamaq. aydınlatmaq. türkcələĢdirmək.
sadələĢdirmək.
yalxalamaq yalxamaq. yayqamaq. yıkamaq. yumaq.
yalxamaq yalxalamaq. yayqamaq. yıkamaq. yumaq.
yalıq alıq. layıq. uyqun. üstün. münasib. - o bu iĢə alıqdı.
yalı yalqı. yalıq. 1. qıyı. qırağ. kənar. - yalıya enmək. - yalı
boyunca getmək. - yalıya düĢmək. 2. tənəkə. pənəkə.
pənahqah. qoraq. 3. dəniz qıyısında, boğazda olan
təpincək, ev. yazlıq. yaylıq. 4. kimi. tayı. - meĢə yalı:
meĢə kimi. - bu yalı o yalı.
yalılınğ yallı. yalınğ. 1. oynağan. oynağan od. Ģö'lə. 2. parlaqlıq.
təĢə'Ģü'. 3. ĢimĢək. çalğın. çılğın. çaqın. barqa.
yalım 1. dil. ağız. tirə. kəsərlərin kəsən ağzı. - qılıncın yalımı. 2.
soy. maya. covhər. gövhər. cins. - yalımı alçaq: alçaq
yalım: firumayə. 3. təxdə. - yalım qaya: təxdəsəng. 4. yal.
yalav. alov. odun, ıĢığın yalımı, Ģu'ası. (tiğfars< dik).
yalınca 1. büsbütün tək. 2. büsbütün çıplaq. büs bütün yalnız,
tək. təki tənha.
yalıncız yalınğız. yalınqaq. dos doğru, çin, iç, xalis olan.
yalınğac 1. qovaq, kavak, söğüt ağacı kimi qabığı iyi, qolay
soyulan ağac. 2. düzgün. süzgün.
yalınğız yalınqaq. yalıncız. dos doğru, çin, iç, xalis olan.
yalınğ yallı. yalılınğ. 1. oynağan. oynağan od. Ģö'lə. 2. parlaqlıq.
təĢə'Ģü'. 3. ĢimĢək. çalğın. çılğın. çaqın. barqa. 1. yan
yana vuran, oynayan od yalımı, dilimi. 2. parlaqlıq.
təĢə'Ģü'. 1. ĢimĢək. çaqın. barqa.
yalınğlamaq 1. parlamaq. 2. yalınlamaq. lütləmək. soymaq.
yalınız yenğə. yekə. tək. yək. yak.
yalın yalınğ. 1. tək. tanqa. tənha. 2. sadə. - yalın kiĢi. - yalın
yemək. - yalın əkmək: yağsız çörək. - buruĢuq sözü baĢa
düĢməm, yalın söylə alalım. - yalın yazı: sadə yazı. 3.
doğru. qarĢığı olmayan. - yalın kiĢi. - yalın qız. 4. çıplaq.
lüt. - yalın ayaq. 5. yalan. heç bir gərçəyə, olağa, olana
bağlı olmayan. yal. çıplaq. açıq. arıt. arıq. arın. sadə.-
nalsız, yalın ayaq: ulduq. 6. tırıl. titrər. çıplaq.- yaman tırıl
qaldıq. - tırıl qalan canıva qurban. - tırılın biri tırıl: parasız
olana deyilir. 7. dal. tal. çıplaq. sadə. arı. düz. - dal
daban: dal ayaq: ayaq yalın. - dal qılınc: qılıncı qınsız.
qınsız qılınc. qılıncı çıxarmıĢ. - dal börk, dal qavuq: sarıqsız.
8. quru. qatsız. qatıqsız. - quru əkmək. 9. yalnız. quru
baĢına. tək.
- yalın qat: yos. yoz. qatmər olmayan. sadə.
yalınqaq yalınğız. yalıncız. dos doğru, çin, iç, xalis olan.
yalınquq yalınğuq. insan. kiĢi. insanlara verilən gənəl ad. adam.
adam atamız.
yalınlamaq yalğınlamaq. aydınlamaq. türkcələĢdirmək.
sadələĢdirmək. lütləmək. soymaq.
yalınmaq lütlənmək. soğunmaq. soğqunmaq. silkinmək. tırıllamaq.
titrəmək. çılpaqlanmaq. zayıflamaq. - yaman tırıllamısan.
yalıtka təxdə. enli. bütün olan nərsə.
yalqı təkər. təkərlək. təyər.
yalqım yağtı. yaldız. yıldız. açıq. yaĢın > roĢən.
yalqmaq yanğılmaq. qanmaq. bıqmaq. yağlı yeməkdən bıqmaq.
yallı yalınğ. yalılınğ. 1. oynağan. oynağan od. Ģö'lə. 2.
parlaqlıq. təĢə'Ģü'. 3. ĢimĢək. çalğın. çılğın. çaqın.
barqa.
- yallı ballı: yaraĢıq gövdəli.
yalluz açıq məĢrəbli, yüngül məzaclı qadın. yelpənək. bolağan.
açıq. cıf. əclaf.
yalma yəlmə. yırtmaclı, bir parça olmayan cuqal, zireh.
yalmaq 1. yelmək. gənə bol geyim. 2. yandurmaq.
yalman 1. iki yanı kəsgin olan qılıncın iti ucu. 2. dağın sarp sivri
yanı. iti yamac.
yalmarmaq yalayub somurmaq. çəkib içərmək.
yalnamaq anlamaq. qanlamaq. qanamaq. qanmaq.
yalnıqmaq lütlənmək. yalınmaq. soğunmaq. soğqunmaq. silkinmək.
yalnış - yalan yalnış. lala pitik. çatra patra. - ingilizcəni çala patra
qonuĢur.
yalnızca saltın. tənğcə. təkcə. - saltın sən danıĢma. - saltın qulaq ve
mənə. - saltın itil: çəkil. sikdir.
yalnız 1. ancaq. fəqət. elə. teyxa. tək. sadəcə. sirf. məhz.
həmən. ancaq. yalın. quru baĢına. tək. - həmən birbelə
param qalmıĢ. - həmən üç odalı evmiz vardır.
2. mücərrəd. 3. salt. ancaq. böylə. bu qədər ki.
- təki yalnız qalmaq: aralanmaq. seyrəĢmək.
yalnızlıq 1. təklik. 2. vəhdət. saltlıq. tənğlik. təklik. mücərrədlik. -
yalnquka yalnğuka. kənizlərin oynadığı bir oyun. salıncaq oyunu· -
yalnğulamaq.
yalnuq yanluq. nökər. - nökər sifət: qulsıqa.
yalpa 1. ləpə. Ģəpə. 2. yanpa. yana vermək. gəminin
yanlaması, yana əğilməsi. sağa sola vurmaq.
yalpatmaq yılpatmaq. (ot. saman. yem) ıslatmaq. yumĢatmaq.
yalpıq yalpuq. yayvan. yayluq. yayılıb açılmıĢ.
yalpuq yalpıq. yayvan. yayluq. yayılıb açılmıĢ.
yaltaq 1. oyun. atılıb düĢən. - bəsdi bu oyunbazçılıq. 2. talqağuq.
dalqağuq. çılpaq. sarıqsız. soytar. əngəl. kasalis. tüfeyli.
3. yəltək. yelə baxan. dönək. sübatsız.
yaltaqlanmaq sallamaq. quyruq sallamaq. quyruq bulamaq.
sürtüklənmək. yalanmaq.
yalvac - yalvac quşu: yund quşu çeşiti:quyruq salan.
yalvarış təzərrü'.
yalvarma rica' edmə
yalvaşa lavaşa. layvaşa. hər nəyin yalıq, yayaq, yayıq, incə
sərilmiĢ durumu.
yalvatmaq alçaqlamaq. kiçiltmək. təhqirləmək.
yam 1. ev. duraq. durqa. qalaq. qalqa. mənzil. 2. yap.
vurqulayan sözlərdən. - yam yassı. - yam yamalaq.
- yam yası: büs bütün əzilmiĢ kimi.
yama - ək. rufu. - əkli: yamalı.
- yama yapışdırmaq: yamatmaq.
- yama vurulmuş: yamalaq. yamalı. əkli. - yarım yamalaq:
əksik üksük. naqis. qısurlı.
yamac amac. 1. xiyavanlarda qaldırımın (yaya yolun)
yamaclarına, yanlarına düzülən daĢlar. 2. yamanmıĢ.
dağ yanına yamanmıĢ bölük.
- iti yamac: dağın sarp sivri yanı. yalman
yamaçı əsgiçi. tikici. yamaqçı. pinəçi
yamaq 1. > camək > camə. cama. yamaq. yalmaq. yelmək.
qəba. 2. əkləmə. rufu. 3. ləkə. takız. takuzka. taqzıl.
taqaz. 4. yarmaq. yardaq. yardımçı. maavin. 5. arqadaĢ.
maavin.
- yamaq vurmaq: yamalamaq.
yamaqçı pinəçi:
yamalaq yamalı. yama vurulmuĢ. əkli. - yarım yamalaq: əksik
üksük. naqis. qısurlı.
yamalamaq yamaq vurmaq.
yamalı 1. (nərsələr). qalura. əsgi üsgü. köhnə. 2. yamalaq. yama
vurulmuĢ. əkli. - yarım yamalaq: əksik üksük. naqis.
qısurlı.
yamamaq çalmaq. vurmaq. - çəkiĢi barmağıma yamadım.
yaman iti. bətər. yaklıĢ. yavuz. bərk. bətər. Ģədid. Ģiddətli. çox
sərt. əntiq. foquladə. xariqüladə. qıyaq. kötü. fəna.
fasid. - tutamı yaman: halı pis.
yamandırmaq yapandırmaq. yapıĢdırmaq.
yamanlıq yavuzluq. bərklik. bətərlik. Ģədidlik. sərtlik.
yamanmaq yanaĢmaq. yaxlaĢmaq.
yamanmış yamac.
yamasız əqssiz. əksiz. bütün.
yamat yatba. 1. əğik. mayil. iĢtahlı. - içkiyə yatbalı kiĢi. - yuxuya
yatbalı: yuxuçul. - {yatba qıran: 1. təvəccühi, meyli, iĢtahı
çevirən. 2. iğrənc}. 2. vəsl. rəbt. - yatba biçi: hərfi rəbt. -
mənlə sən: mən və sən: ( bu tümlədə "lə", "və" yatba biçidi).
yamatmaq 1. > amadə edmək. bəsləmək. bəsitmək. becətmək. 2.
yama yapıĢdırmaq. 3. öğrətmək. əmitmək. əmcitmək.
yambar 1. yanbar. qambar. hambar. ambar > ənbar. 2. 12
yampar. tamma. tüm. bütün. olduqca. - yambar
yamçı 1. evçi. duraqçı. durqaçı. qalaqçı. mənzilçi. 2. yağmır.
yağan nəyin qabağın alan. örtük.
yamlaşmaq 1. yardım edmək. 2. süpürüĢmək.
yamlatmaq 1. yardım etdirmək. 2. süpürtmək.
yamlıq küllük. zibillik.
yampar yambar12. tamma. tüm. bütün. olduqca. - yambar
yamrı - yara izlərindən yamrı yumrı nərsə: kələ kərtik.
- yumrı yumrı: əngəbəli. alçaq ucası olan. düz, saf olmayan.
- yamrı yumrı təpəli. - yamrı yumrı qoz kimi.
yamsılamaq yanğsalamaq. yansılamaq. anğsalamaq. təqlid edmək.
yamtaq qoĢu. taxım. qapama. dəsd. vəsayil.
yamtamaq yamatmaq. öğrətmək. əmitmək. əmcitmək.
yamut yuva. bark. barnaq. ev.
yamüka - oldumu: bu sôzü qəbul ettin mi. söylədiğimi yapmaq üçün
qafana qoydun mu.
yan 1. cəhət. səmt. 2. yaxın. civar. - mənim yanımdaki kiĢi. -
buların yanında. 3. ön. piĢ. nəzd. - xanın yanında. - o
bölmənin yanında. - kimin yanında böyüdü. 4. gövdənin bir
yanı. - heç yanı bir təhər tutmur. 5. doğru olmayan. əğri.
bir yana, bir tərəfə. - yan baxıĢ. - yan baxmaq. 6. böyür.
bögür. 7. qoltuq. qırax. kənar. bucaq. quytu yer. - orası
bir qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq devlətlər: qıraxda qalan
devlətlər. 8. üzər. əl. ərkə. ixtiyar. üst. 9. qat. qulluq.
xidmət. hizur. - onun qurrasından (qururundan) qatına
varılmaz. 10. zil'. 11. qabıl. qat.- xan qablında: xan
qabalında: xan qabağında: xan qatında. - yanı sıra: yan
yana. bərabər. 12. doğru. - hançı yönə: hara doğru. 13. ön,
arxa, alt, üstdən baĢqa yön. cinah. - sol yan. - sağ yan.
14. qıra.
- yan yerimək: yanğsımaq. çarpuq yerimək.
- yan kəsici: oğru. oyalayıb, aldatıb cibdən kiçik ayın oyun
çalan.
- yan gəlmək: bir yana çəkilib dinc oturmaq.
- yan yana yenəĢə. yanaĢı. yaxın.
- hər yan: hər tərəf.quĢə bucaq: bucaq bucaq.
- iki yanlı: iki baĢlı: qarĢılıqlı. - qarşılıqlı sevgi.
- yana vermək: yalpa. yanpa. gəminin yanlaması, yana
əğilməsi. sağa sola vurmaq.
- yanına qalmaq: qınaqsız (cəzasız) qurtulmaq.
- bir yana dursun: Ģöylə dursu. bundan sıvay. bundan sərfi
nəzər.
- yandan görnüş: yan duruĢ. pırofil. bir Ģəklin, cizginin
yandan görnüĢü.
- yanıca götürmək: taĢınmaq. daĢınmaq. üstündə
bulunmaq. - simsiz tilfun daşına bilir. - Ģəhərdə otlu yaraq
taşınmaz.
- yan baxmaq: kinlə qıyınla baxmaq.
- yan çızmaq: usulluca sıvıĢmaq.
- yan kəsici: oğru. cibvuran.
- yan gəlmək: bir yana çəkilib dinc oturmaq.
- yanına qalmaq: etdiyi yolsuzluğun cəzasını görməmək.
cəzasız qalmaq.
- yan yan: əğri əğri.
- yandan yana: ucdan uca.
- yan yana: bitiĢik. müttəsil. - yan yana oturmaq. - evlərimiz
yan yanadır.
- yanı baĢında: pek yaxınında. - onun tükanı evi baĢındadır.
- yanı qara: yanıq qara: taun çibanı.
- üzərində para olmamaq.
- yaraqı üzərindən atmaq. - mənim üzərimə düĢdü.
- bir yandan bir yana: bir baĢdan bir baĢa: bir ucdan bir
uca: boyuna.
yana (< yan: əğim. meyl). ək. -ına. kimi. - bu yana: bu kimi. - nə
yana biridir:
yanağ yanğa. Ģikayət.
yanağır yanğar. Ģikayətçi.
yanağız yanaz. yanğaz. deyingən. hər vax Ģikayətlənən. - yanğaz
cocuq. - yanğaz xəsdə.
yanağızılıq yanğazlıq. yanazlıq. deyinmə. tetizlik. hər vax
Ģikayətlənmə. xırçınlıq.
yanaq yanğaq.- al yanaqlı: pambıq yanaqlı. (qozalı pambığın
boyası açıq al qırımızı olur).
- yanaq yumrusu: almacıq.
- yanaq çuxuru.
- çökük yanaqlı: ovurdu çökük. qaĢıqçı avırdı.
yana - dən yana: cə. gəlincə. cəhətcə. - yiyəcəkdən yana
sıxındımız yoxiydi. - tərbiyədən yana nasıldır. - yazıdan yana
bərk geridir. - məndən yana bir nə taparmadı. - səndən
yana: ötürü.
yanan yanar. küyən.
yanar yanan. küyən. yanma. yanqın. < güdaz. küydas.
küydaz(< küymək: yanmaq)( > qodazfars) küyən nərsənin
durumu.- nə küyə küyə, küydazla yalvarırdı. - yanar dağ:
burkan. volkan. ot püsgürən dağ.
- yanar dağ: burkan. bulqan. vulqan > volkan.
yanaş yanaĢma. kömək.
yanaşacaq yer yanĢaq. iskilə. ağız.
yanaşdırmaq bitiĢdirmək. qavuĢturmaq. toxunacaq qədər
yaxınlaĢdırmaq. müttəsil edmək.
yanaşı yenəĢə. yaxın. yan yana.
yanaşıq bitiĢik. müttəsil.
yanaşılmaz əxlaqsız. bədəxlaq.
yanaşma 1. gündəlikçi. güniĢçi. 2. çərçi. 3. tabaqçı. 4. əl satıcı.
küçə satıcı. dəstfiruĢ. 5. əl altı qulluqçu. çirağ. pədo.
Ģayıt. 6. yanaĢ. kömək. - yanaşma qız: bəsləmə. qulluqçu
qız.
yanaşmaq bitiĢmək. toxunacaq qədər yaxınlaĢmaq. qavuĢmaq.
müttəsil olmaq. yamanmaq. yaxlaĢmaq.
- gəvşək gəvşək yanaşmaq: sırıtıb gülüĢmək. yılıĢmaq.
- qayıq qıçın qıçın yanaşdı.
yanaz yanğaz. yanağız. 1. yanğaz. yenğəz. yenirak. 2.
deyingən. hər vax Ģikayətlənən. tetiz. qılıqsız. darxaz.
xuysuz. - yanğaz cocuq. - yanğaz xəsdə.
yanazlanmaq yanğazlanmaq. yanağızlanmaq. deyinmək. hər vax
Ģikayətlənmək. xırçınlanmaq.
yanazlıq yanğazlıq. yanağızılıq. deyinmə. tetizlik. hər vax
yanazlıq darxazlıq. tetizlik. qılıqsızlıq. xuysuzluq. təngdillik.
yanbar yambar. qambar. hambar. ambar > ənbar.
yanbulı yunlu. yünlü. - yanbulı gəbə: tüklü geyim.
yanbüri yanpuri. əğribüğri. çampuri. çarpuri. yenkəc kimi.
yancıq 1. qalça. qalçaq. göt. budun yuxarı bölümü. bacağın
yuxarsı, üstdən oynaq yeri. 2. çuqal. at zirehi. bəkitvan.
- qalçam ağrır. - qalçavı qoy bir yerə. - qalça gəmiyi: yancıq
sümüyü.
yançı çirağ. Ģayırd. qulluqçu.
yandan yanın. geyin. qıçın. dönəged. quĢqulu. Ģəggili.
yandaş səmir. yoldaĢ. arxadaĢ.
yandıq ağca tikan. dəvə tikanının böyüyü.
yandıran yaxan. qoraq. qora. acıdan.
yandırmaq yanıqdırmaq. yanqturmaq. iqlətmək. inğlətmək.
inlətmək. səsləndirmək. - top gurultus dağları inlətdi.
yandruka təkrar:
yandurmaq yalmaq.
yangəc yengəc (< yan. yan yeriyən). farscada xərçəng (< qara +
çəngəl) söylənir.
yanğ yenğ. qol. - bol yanğ.
yanğa yanağ. Ģikayət.
yanğabuc çox əğri büğrü, çarpuq.
yanğaq yanaq.
yanğan yaqan. fil. - yaqan təkin. - yaqanlıq: filli olan. filci.
yanğar yanağır. Ģikayətçi.
yanğaş tə'rif. qoltuq. mədh. - qoltuq sürmək, gəlmək: qoltuğa
girmək: mədh edmək.
yanğaz yanaz. yenğəz. yenirak.
yanğaz yanaz. yanağız. deyingən. hər vax Ģikayətlənən. - yanğaz
cocuq. - yanğaz xəsdə.
yanğazlanmaq yanazlanmaq. yanağızlanmaq. deyinmək. hər vax
Ģikayətlənmək. xırçınlanmaq.
yanğazlıq yanazlıq. yanağızılıq. deyinmə. tetizlik. hər vax
yanğıca yencə. yenğicə. olduqca yeni. cədid. mücəddəd.
yanğılınc yenğilinc. dikə olmayan. gücsüz. quvvətsiz. zəif. miskin.
yanğıltmaq yanıltmaq. çaĢdırmaq. ĢaĢırtmaq. müĢtəbeh edmək.
yanğqulamaq yanqılamaq:
yanğli yenğli. qollu. - uzun yenğli, qıssa yenğli kot.
yanğmaq yanılmaq. yanıqmaq. yanmaq. acımaq. heyiflənmək.
təəssüflənmək. - onun yoxluğuna içdən yanıldıq.
yanğsalamaq yansılamaq. yamsılamaq. anğsalamaq. təqlid edmək.
yanğsı yansı. əğri. yanpuri. çarpuq.
yanğsımaq 1. yan yerimək. çarpuq yerimək. 2. yansılamaq. təqlid
edmək.
yanğşaq ağzı yayvan. ağzı boĢ. gəvəzə. laqırtı.
yanğşamaq dadsızlanmaq. duzlanmaq. sırtılmaq.
yanğtırmaq anğtırmaq. 1. anlatmaq. baĢa salmaq. - ona bu iĢləri
andır. 2. xatırlamaq. - ona keçənləri andır. 3. ölçütmək.
iĢarə ilə bənzətmək. - bir qalabalıq ki qiyaməti andırır.
yanı yanıq. yanqı. acı. acın. təəssüf. - yanıq ki çatmadı baĢa
yaĢamı, xoĢ günlər ilə. - min yanıqla bildirməliyəm ki. - bu
iĢlərə yanıq yox. - indi yanıqdan kar çıxmaz.
yanıkır aĢiqanə. - yanıkır davranış: aĢiqanə davranıĢ.
yanıqdırmaq yanqturmaq. yandırmaq. iqlətmək. inğlətmək. inlətmək.
yanıq 1. yanmıĢ. məhruq. 2. Ģuridə. - yanıq kiĢi. 3. cılız. sısqa. -
yanıq cocuq. 4. qoyu. tünd. - yanıq boya. - yanıq qara. 5.
aĢiq. - mən sənə yanıq, sən mənə yanıq. 6. yanqı. cavab.
qayıt. qaytarı. 6. yanqı. yanı. acı. acın. təəssüf. - yanıq
ki çatmadı baĢa yaĢamı, xoĢ günlər ilə. - min yanıqla
bildirməliyəm ki. - bu iĢlərə yanıq yox. - indi yanıqdan kar
çıxmaz. 7. ərgin. yetmiĢ. olmuĢ. - ərgin yemiş.
- yanıq qara: taun çibanı. yanı qara: yumrucuq.
- yanıq qara: yanı qarataun çibanı.
yanıqlamaq yanqılamaq: cavablamaq. qayıtlamaq. qaytarmaq.
yanıqmaq yanılmaq. yanğmaq. yanmaq. acımaq. heyiflənmək.
yanıl yazıq. suç. günah.
yanılma sürc. suç. xəta. səhv. sürçmə. xəta.
yanılmaq kündədən atmaq. çaĢıb yanqın, yanlıĢ təprəĢmək,
davraĢmaq. sapmaq. iĢtibah edmək. ĢaĢırmaq.
ĢaĢqınlamaq. çaĢmaq. heryrətdə qalmaq. suçalmaq .
sürcmək. xəta, səhv yapmaq. yanıqmaq. yanğmaq.
yanmaq. acımaq. heyiflənmək. təəssüflənmək. - onun
yoxluğuna içdən yanıldıq.
yanıltmaca bilməcə. müəmma.
yanıltmac yeyin söylənirkən kırıxıb yanılan deyim. ĢaĢırtma.
təkərləmə.
yanıltmaq bənzətmək. əks etdirmək. təqlid edmək. - sizin Ģəklizi
çəkib, lap bənzətdi. - bu Ģəkli lap mənə bənzətdin. - bu iĢləri
bənzətən varmı. - bu sözləri bənzətən.
yanıltmaq yanğıltmaq. çaĢdırmaq. ĢaĢırtmaq. müĢtəbeh edmək.
yanında nəzdində. - elə yanında: alt baĢında: elə altında. yanında.
yanın yandan. geyin. qıçın. dönəged. quĢqulu. Ģəggili.
yanıt tayat. qarĢıt. cəvab. - sorularım hamısı tanıtsız qaldı. -
səsimə tanıt vern olmdı. - tanıt vermək. - tanıtlarız çox boĢ.
yanıtan oxĢatan. bənztən. hünərpiĢə. aktiyor.
yanıtmaq səslənmək. cavab vermək. tayatmaq. tayat vermək.
qarĢıt qoymaq, vermək. cəvab vermək. - bir az daha
sordum, tayatdı. - sorularım hamısı tayatsız qaldı. - səsimə
tayat vern olmdı. - tayat vermək. - tayatlarız çox boĢ.
- eĢidirdə səslənmir.
yanqı 1. əksi səda. eko. inqilti. inqiliĢ. 2. yanıq. yanı. acı. acın.
təəssüf. - yanıq ki çatmadı baĢa yaĢamı, xoĢ günlər ilə. -
min yanıqla bildirməliyəm ki. - bu iĢlərə yanıq yox. - indi
yanıqdan kar çıxmaz. 3. yanıq. cavab. qayıt. qaytarı.
yanqığ azqınlıq. qızğınlıq. köysünmə. küysünmə.- kiĢinin
qızğınlığı. - buğanın qızğınlığı.
yanqılamaq yanğqulamaq.
yanqılamaq yanıqlamaq. cavablamaq. qayıtlamaq. qaytarmaq.
yanqılış yanğılış. yenğiliĢ. sınıĢ. düĢüĢ. məğlubiyyət.
yanqılmaq vaz keçmək. var keçmək. baz keçmək. genilmək.
engilmək.
yanqılmaq yanğılmaq. yenğilmək. düĢmək. yıxılmaq. sınmaq.
yanqımaq yenqimək. yanğıtmaq. yenğitmək. qələbə çalmaq.
məğlub edmək. qazanmaq.
yanqın 1. yanlıĢ. yanmıĢ. utuzmuĢ. 2. yanma. yanar. < güdaz.
küydas. küydaz(< küymək: yanmaq)( > qodazfars) küyən
nərsənin durumu.- nə küyə küyə, küydazla yalvarırdı. -
bilərək yanqın törədən qırıqçı, cani: qondaqçı: qundaqçı.
- yanqın ağac:geçgin odun.
- yanqın qızıllığı: alovun yanqıtı, qızıllığı, inikası.
yanqışmaq yanğışmaq. davraĢmaq. əksül əməl göstərmək.
yanqıt - alovun yanqıtı, qızıllığı, inikası: yanqın qızıllığı.
yanqıtmaq yanğıtmaq. yenğitmək. yenqimək. qələbə çalmaq.
məğlub edmək.
yanqız yanğız. ənğiz. anğız. (< yanmaq: nərsənin qarĢıtı). bitgiləri
biçəndən son, yerə yapĢıq qalan yanqıları, əksiləri,
əsgikləri, qırıqları.
yanqız yanğız. yağız. yanmıĢ. küymüĢ. qoyu. əsmər.
yanqturmaq yanıqdırmaq. yandırmaq. iqlətmək. inğlətmək. inlətmək.
yanqulama səsin dəğib qayıtması. pejvak.
yanlı yanaqlı böyürlü. bögürlü. (heyvan üçün) uzun. boylu.
yanlı yönlü. qatlı. tərəfdar. idəli. məsləkli. əqidəli.
yanlış yanqın. yanmıĢ. utuzmuĢ.
- yalan yanlış: doğru bütün olmayan. qırıq quruq. xətalı
səhvili olan.
- çox yanlıĢlar (xətalar) yapdı: qırdığı qoz mini keçdi.
- əğri, yanlışı doğru yapmaq: toqrultmaq. toğrultmaq.
düzətmək. təshih edmək. - onun burasın doğrultmalı.
- yanlış, suç, xəta yapmaq: qoz qırmaq.
yanluq yalnuq. nökər. - nökər sifət: qulsıqa.
yanma yanar. yanqın. < güdaz. küydas. küydaz(< küymək:
yanmaq)( > qodazfars) küyən nərsənin durumu. tutĢma.-
nə küyə küyə, küydazla yalvarırdı.
yanmaq 1. nərsənin qarĢıtı. 2. oynamaq. qaynamaq.
həyəcanlanmaq. - ürəyim oynadı. 3. yalmaq. yunmaq. 4.
yanılmaq. yanıqmaq. yanğmaq. acımaq. heyiflənmək.
- yanmasada közəyir: yanmasada alızır: axmasada damlır:
yeri dibli əksilib kəsilmir. çox gəlməsədə büsbütün kəsilmir.
heç yox deyil.
yanmaz Ģikəst. fələc.
yanmış 1. yanıq. məhruq. 2. yanqın. yanlıĢ. utuzmuĢ. 3. yağız.
yanğız. küymüĢ. qoyu. əsmər.
yanpa yalpa. yana vermək. gəminin yanlaması, yana əğilməsi.
sağa sola vurmaq.
yanpuri yanğsı. yansı. əğri. çarpuq.
yanpuri yanbüri. əğribüğri. çampuri. çarpuri. yenkəc kimi.
yansı 1. biçik. qılıq. rəsm. çəkil. Ģəkil. əks. foto. fotoqrafya. -
qılıq çıxarmaq: qılıq çəkmək: əks salmaq. 2. oyun. qılıq.
məsqərə. - qılıq çıxartmaq: Ģəkil çıxartmaq: yansılamaq. -
qılıq çıxarma: oyun çıxarma.
yansı 1. yanğsı. əğri. yanpuri. çarpuq. 2. yansılama. kəsinti.
təqlid.
yansılama yansı. kəsinti. təqlid.
yansılamaq yanğsalamaq. yamsılamaq. anğsalamaq. təqlid edmək.
yansılamaq yanğsımaq. təqlid edmək.
yansız qıraqsız. sınırsız. ucsuz bucaqsız.: kərənsiz > bikəranfars.
yanşaq 1. bitiĢik. qavĢaq. qovĢaq. müttəsil. peyvəsdə. 2.
yanaĢacaq yer. iskilə. ağız.
yanu qarqıĢ. ilinc. lə'nət.
yap yab. 1. yapca. yappac. oğrın. yavaĢca. - yap yap: yab
yab: yapca yapca: yabbac: oğrun oğrun. 2. ip: sap. 3.
dəğirmi olan hərhanki bir Ģey. - yap yarmaq. dəğirmi
para. sağ para. 4. yam. vurqulayan sözlərdən. - yam
yassı. - yam yamalaq.
yapa yaba. həp. bütün. bütünlük.
yapağ yun. yün. qoyunun dərisinin üstündə olan tükə deyilir.
yapağı - heyvan yapağısın (yunun) qırxılan çağı: qırqım. qırxım. -
birindən yapağı (yun) borc alıb, qırxımda ödəmək.
yapaq 1. yapqa. yapaqa. abaqa. abqa. 2. istək. istənilən,
görülən nərsə. - sənin abağan nədir. 3. oya.
məĢquliyyət. - özüvə bir abaqa seçdə, oyasız qalma. 4.
peyk. payak. elçi. savaç. qasid. 5. yumĢaq qalın yün.
qoyunun qıĢın sürən yuni.
yapaqlı yumĢaq, qalın yünlə örtülü. bu yüni verən heyvan. (#
qıllı: keçi)
yapalaq apalaq. gündə. gombul. tombul. iri.
yapalqa yapluqa. abluqa. quĢaq. mahasirə.
yapamaq qapamaq. abamaq. ablamaq. avamaq. avlamaq. tıymaq.
tıqmaq. mən' edmək.
yapan edən. qılan. görən. mücri. iĢləyən. qılan. amil. fail. - bu iĢi
işləyən.
yapandırmaq 1. abandırmaq. çökərtmək. ıxlamaq. xıxlamaq. 2.
yamandırmaq. yapıĢdırmaq.
yapanlamaq abanlamaq. 1. iĢləmək. iqdam edmək. 2. kullamaq.
iĢlətmək.
yapanmaq abanmaq. 1. qapanmaq. çulqanmaq. çökünmək. üzərinə
düĢmək. - nə mənim üstümə abanmısan. 2. əğilmək.
salqınmaq. sarqınmaq. - potuĢqadan abanıb baxdı.
yapar - qış yapar: qıĢlaq. qıĢı çox olan yer.
yapba tükə. tükkə. islatılmıĢ mal heyvan kübrəsindən yapılan
kündə.
yapca yabca. yap. yappac. oğrın. yavaĢca. - yapca yapca:
yappac: yabbac: yab yab: yap yap. oğrun oğrun.
yapi 1. bir quruğun biçimi, duruĢu. bünyə. 2. uru. bina. - daş
uru: daĢdan yapılmıĢ yapı. - uru palçığı: samanlı çamır sıvı.
- yapını gürĢadlamaq, gürĢadlamaq, quĢaqlamaq.
- topaç yapı: qıssa, qalın olaraq biçimsiz.
- iri yapıli. - narin yapıli: nəhifül bünyə.
yapıc zireh.
yapıci sane'. amil. me'mar. bənna.
yapıl qurul. bina.
yapılış düzəliĢ. üslub. - bu yapılışı çox gözəldir.
yapılma iĢlənmə. düzəliĢ. e'mal olunma. - bu masanın yapılmasi
qolaydır.
yapılmış qoyma. əğrəti. sünni. əkmə. əklənmiĢ. doğal, təbiy
olmayan. - əğrəti diĢ: qoyma diĢ. - əğrəti saç.
yapın 1. ibadət. 2. namaz.
yapıncaq 1. örtük. özəlliklə uzun tüklü at geyimi. güstüvan. coĢun.
2. bir çeĢit üzüm.
yapınış yapıĢ. cə'l. saxta.
yapınmaq etilmək. edilmək. qılınmaq. olunmaq. devrinmək. rəftar
edmək.
yapınmaq 1. istifadələnmək. 2. özənmək. hazırlanmaq. - quĢ yavrusi
uçmağa yapınır. 3. keçinməsi qolaylaĢmaq. keçinmək. 4.
təzahür edmək. 5. cə'l edmək.
yapış 1. apıĢ. yapĢı. bəndər. liman. 2. ediĢ. qılıĢ. oluĢ. devriĢ.
rəftar. 3. ariz. 4. taxma ad. ləqəb. 5. təmas. 6. yapınıĢ.
cə'l. saxta.
yapışdırılmaq qomaq. qonulmaq. sürülmək. tədhin edilmək. - boya
sürüldü. - yağ sürülmək.
yapışdırmaq taxmaq. keçirmək. tətbiq edmək. artmaq. qoĢmaq.
artırmaq. yaxıĢdırmaq. yaraĢtırmaq. Ģərik edmək. isnad
edmək. vermək. nisbət edmək. taxdırmaq. qodurmaq.
qoydurmaq. ilqa' edmək tə'liq edmək. tutqallamaq.
çəsbləmək. yamandırmaq. yapandırmaq.
- tanrıya yardımçı qoşmaq.
- çizgini qornıça tax. - qornıça ĢiĢə tax. - kitaba qab tax.
- ona böylə bir iĢ veriləməz.
- bu çəkinin qornıçı əsgimiĢ, baĢqasın taxdırmalı.
yapışıq 1. dəvamlı. arqaĢ. 2. apĢaq. apĢıq. çaltıq. açıla. 3. qıçları
aralı. 4. gəvĢək. yaramaz. yürüməz. gücsüz. açıla.
təmbəl.
yapışıq əkrin (< əkilmiş. tikilmiĢ) tikin. yaxıĢıq. taxıq. qovuĢuq.
yapışır yapıĢqan. siviĢik. ziviĢik. sıvaĢık. qayar. - sivişik çamır.
yapışqan 1. yılıĢqan. yılıĢıq. bulaĢqan. 2. adama yapıĢır. yılıĢıq.
sırtıq. sırıtqan. - yılışıq bir adam.
yapışqan tutqal (< tutmaq). çəsb. üzlü. qəliz. yapıĢır. siviĢik.
ziviĢik. sıvaĢık. qayar. - sivişik çamır.
- balığ tutqalı: almas iĢlərində iĢlənir, saydam özəl yapıĢqan.
yapışqanlıq yılıĢqanlıq. yılıĢıqlıq. bulaĢqanlıq sırtıqlıq. sırıtqanlıq
yapışma iltisaq.
yapışmaq 1. giriĢmək. - iĢə giriĢmək. 2. israr edmək. - nə
yapışmısan bu iĢə. 3. təvəssül edmək. - o qapıya yapışın.
- onun ətəyinə yapışın. 4. ariz olmaq. sıvıĢmaq.
örtüĢmək. (# savuşmaq: ötrüĢmək. keçiĢmək). - bu il əkilnə
bir xəstəlik yapışdı: ariz oldı. - bu nə haldı bizə yapışdı.
yapıştırma - iki tikəni birbirinə yapıştırma: ilinti. iliĢtirmə. tutturma.
çapĢtırı. çattırma.
yapıt yapta. (y <> t ). tapıt. tapıt. yatfa. yafta. 1. sənəd. 2. lövhə.
yapqa yapaqa. yapaq. abaqa. abqa. 1. istək. istənilən, görülən
nərsə. - sənin abağan nədir. 2. oya. məĢquliyyət. - özüvə
bir abaqa seçdə, oyasız qalma.
yapqın sərxoĢ. zəngin. halı xoĢ. vəz'i yaxci.
yapluqa abluqa. yapalqa. quĢaq. mahasirə.
yapmaq atamaq. edəmək. edmək. əda edmək. qılmaq. qılmaq.
eyləmək. eləmək. edmək. tutmaq. bəsləmək. qurmaq.
yetiĢdirmək. hazırlamaq. - turĢı tutmaq. ipək böcəyi
tutmaq. - xəmir tutmaq. maya tutmaq. - yoğurt tutdu.
- düzmə yapmaq: kələk gəlmək. - qapı yapmaq: öncədən
hazırlanmaq. - könül yapmaq: könül almaq. - yuvasını
yapmaq: həqqindən gəlmək. iyicə döğüb uslandırmaq.
yapma 1. düzmə. yalandan. saxda. - yapma sevgi. - yapma
davranıĢ. 2. sün'i. məsnoi. 3. qılma. eyləmə. eləmə.
edmə. iĢləmə. e'mal.
yappac yabbac. yap. yapca. oğrın. yavaĢca. - yappac: yabbac:
yab yab: yap yap. yapca yapca. oğrun oğrun.
yapraq (bərg < bərək > vərəq) qat. qət. tabaq. - iki tabaq kağız
kiçik dənəli yapraq dolması: sarma.
- qızıl yapraq: ağır otu.
- ağac üstə quruyan yapraq: xəzəl. qəzəl.
- qızıl yapraq: qasıq otu.
- buğa yaprağı: sınırlı yapraq.
- çox yapraqlı: çox dolanbaclı. qatmarlı. qatmar. lay lay, qat
qat olan.- qatmar çiçək. - qatmar çadıra. - qatmar manto. -
qatmar börk.
- içi ət, göy ilə doldurulmuş qabaq, yapraq: tolma. dolma.
- yalançı dolma: əti olmayan dolma.
yapramaq qaçmaq. tələsmək. itimək.
yapru abrı. namus. ut. heysiyyət. Ģərəf.
yapsar avsar. əbzar.
yapşamaq apışmaq yapıĢıb qalmaq. əldən düĢmək. yorulmaq.
yapşatmaq apışdırmaq. 1. yormaq. təngitmək. 2. ləngərləmək.
ləngər salmaq.
yapşı yapıĢ. apıĢ. bəndər. liman.
yapşıq bitĢik. qovĢaq.
yapta yapıt. (y <> t ). tapıt. tapıt. yatfa. yafta. 1. sənəd. 2. lövhə.
yaptırmaq - yenidən yaptırmaq, etdirmək: yenilətmək. təcdid
etdirmək.- pozuq, yıxıq bölümlərin yenilətin. - genə keçmiĢ
iĢlərin əlinə alıb, taza fırıldağlarla yenilətir.
yaptırmaq yapturmaq. qapatmaq. yapulmaq qapanmaq. örtulmək.
yapturmaq qapatmaq. yaptırmaq. yapulmaq qapanmaq. örtulmək :
yapuq apuq. apqu. 1. titik. çalağ. iti. 2. hazır. anuq. 3. çiriklərin
taxındıği bəzək. pülək. pilək.
yapul apul. qaz kimi yanların basa basa yerimək. - apul apul
yerimək.
yapulmaq yapturmaq. qapatmaq. yaptırmaq. qapanmaq. örtulmək.
yapyar abı hava. - yapyarı pozuldu.
yar car. 1. yarıq. uçurum. vərtə. girdab. 2. yarlıq. keçər.
keçit. icazə. salı.
- yardan atlatmaq: bəlayə düĢürmək. qəzaya salmaq.
- yardan uçmaq: aldanıb bəlayə düĢmək.
- yar yıxıntısı: yoldaĢ bəlası, ziyanı.
yara ( y <> p ) para. 1. urğun. - yəhər urğunu. 2. yarafars <
yaraq. yarqa. güc. zor quvvət. - top yarqası söz yarqası.
- yaranın bətərləĢməsi, ĢiĢməsi, kötüləĢməsi: azmaq. -
yaram azdı. 12 qırqa. - akıla qırğa: yayılıb geniĢlənən yara.
yarab yırıq. arab. üyə. üzv.
yaradılış yaradlıĢ. qurum. xilqət. afəriniĢ.
yaradış yaratma. xəlq. afəriniĢ.
yaradlış yaradılıĢ. qurum. xilqət. afəriniĢ.
yaraq 1. qapı. mahana. vəsilə. - öz iĢi üçün bir qapı axtarır. - qapı
yapmadan evə girmək: çox tələsik iĢ aparmaq. - hər evin
qapısı var, hər iĢin aracı. - odlu yaraqı boşaltmaq: sıqmaq.
sıxmaq.- tapancanı sıxdı. 2. qılınc. qoĢaq. qorlaq. qur.
qoĢu. əsləhə. sarıq. salıq. silah. - cübbə, qalxan kimi
dəmir yaraq: qağıĢ.3. yarqa (> yarafars). güc. zor quvvət.
4. yat yaraq. ləvazim. mühümmat. - dal yaraq: iti. kəsgin.
heç bir nəyə baxmadan davranan. 5. gərək. lazim.
- yat yarağ: silah o mühümmat.
- yarağlı yarağın görmək: hər kəs öz iĢini görüb yerinə
gətirmək.
yaraqı ləvazim
yaraqlamaq yaraklamaq. asqamaq. yasqamaq. hazırlamaq. qoĢmaq.
hazırlamaq. bağlayıb qurmaq. bulğamaq. bulğamaq.
təyərləmək. türləmək.
- qoşu qoşmaq: cüt qoĢmaq.
yaraqlı 1. qurcı. quĢaqlı. kəmərli. 2. yarqaq. tolu. dolu. müsəlləh.
hazır. - dolu gələk, yoxsa nə?.
yaramaq yarmaq. paramaq. paralamaq. parçalamaq.
yaramamaq boğaza durmaq. utamamaq. zərər yetirmək. ziyan
vermək. toxunmaq. pozmaq. rahatsızlamaq. - bu gubba
gubba qulğıma toxunur. - heç kimə toxunmuyun. - qonĢu
qonĢuya toxunarmı. - hər yeməyin çoxu toxunur.
yaramaz qoĢuntu. darqaĢayıt. dirənti. yardaq.
yaramaz yürüməz. apĢıq. apĢaq. yapıĢıq. çaltıq. açıla. gəvĢək.
gücsüz. təmbəl. aĢqar. həĢəri. rahat durmaz. haĢarı.
aĢağı. alçaq. əsgik. - yaramaz nərsə: bırağındı. artıqlama.
- iĢə dəğməz yaramaz: qorada. qurada (< quru). qurumuĢ.
alızlamıĢ. zayıflamıĢ. əsgimiĢ. yıpranmıĢ. bitmiĢ. - qorada
oyu (fikir). - qorada qılınc. - qorada araba.
yaramazlaşmaq Ģuluqluq edmək. isizlənmək. ısızlanmaq.
səvimsizləĢmək. duzsuzlanmaq. sırtılmaq.
yaramazlıq - yaramazlığı, bulantılığı keçmək: uslanmaq. turulmaq.
durulmaq (< durmaq).
yaramazlıq - yaramazlıq edməmək: uslu durmaq.
yaran 1. yarıcı. yarcı. ayıran. açan. paralayan. kəsən. - ət
yaran: qurlağan. dolama çeĢiti. domuz burnu. 2. qaraq.
tikan.
yaranış 1. faydalı. nafe'. iĢə gəlmə. 2. birinə xoĢa gəlmək
durumda bulunmaq. 3. xoĢa gəliĢ. bəyəniĢ.
yaranmaq 1. faydalı olmaq. 2. istifadə edmək. 3. yalandan birinin
xoĢuna gedəcək davranıĢda bulunmaq.
yarar 1. fayda. 2. yaqıĢır. yaraĢır. uyar. yaxıĢır. uz. çin. doğru.
iyi. saleh. layiq. Ģayisdə. 3. mənfəətli. nafe'. lazım.
yararlıq 1. mənfəətlilik. nafe'lik. 2. lazımlik. 3. igitlik. cəsarət. - bu
iĢdə çox yararlıq gərəkir. 4. çıxar. güc. qabiliyyət. - onun
yararlığı bəs bəllidir. 5. gərəklik. lizum. vaciblik. - onun
gərəkliyi budur. - gərəklik olsa doğrulur. 6. təxhizat.
yararsız faydasız.
yarasa ayarsqu. yarısa. aya yersqü.
- yarasanın böyük çeşiti: ət qanat.
yaraşdırmaq uydurmaq. yaxıĢdırmaq. tətbiq edmək. tofiq edmək.
yaraşıq yaraĢma. uyma. yaxıĢma. mütənasib. müvafiq.
yaraşır yaqıĢır. yarar. uyar. yaxıĢır.
yaraşma yaraĢıq. uyma. yaxıĢma. mütənasib. müvafiq.
yaraşmaq sarmaq. yaxıĢmaq. uyuĢmaq. uyğun gəlmək. yapımaq.
münasib gəlmək. - bu süs sizə sarmır.
yaraşmaq yaqıĢmaq. yakıĢmaq. tutaĢmaq. müvafiq, uyğun olmaq.
uymaq. uyğun gəlmək. münasib gəlmək. müvafiq
gəlmək. yaxıĢmaq. uymaq. iyi gəlmək.
yaraşmaz yaqıĢıqsız. uymaz. gəlməz. namünasib. - yaxışıqsız bir
görüĢ: nəzər.
yaraştırmaq yaxıĢdırmaq. artmaq. qoĢmaq. artırmaq. yapıĢdırmaq.
Ģərik edmək. - tanrıya yardımçı qoşmaq.
yaratılğan məxluq.
yaratma yaradıĢ. xəlq. afəriniĢ.
yaratmaq bəzəmək. toxumaq. düzəltmək.
yarav > yavərfars. kömək.
yarcı yarıcı. yaran. ayıran. açan. paralayan. kəsən.
yardaq 1. yamaq. yarmaq. yardımçı. yardaĢ. qoldaĢ. arxadaĢ.
yədək. yetək. köməkçi. bir iĢi, olayı yapmaq üçün, bir
nərsiyə qarĢı durmaq üçün yararlanan yardaq, köməkçi
ayqıt. 2. dosd. yoldaĢ. 3. bir iĢdə ortaq, Ģərik. 4. maavin.
5. yaramaz. qoĢuntu. darqaĢayıt. dirənti.
yardam sağat. tayaq. dayaq. bərkit. təqviyət. söğəy. qoldam.
qolqapas. kömək.
yardaş yardaq. qoldaĢ. arxadaĢ.
yardım 1. abyar. kömək. 2. vasitə. yeti aracları.
3. eanə. 4. yetə. yeti. imdad. maavinət. qop.
- yardım edmək: omuz vurmaq: omuz vermək.
- qolundan qopanı elə: əlindən gələni elə. - yardımın olsun
altı kiĢi, heç olmasa yarı kiĢi.
- əl yardımı: iĢdə kömək. əl köməyi.
- dil yardımı: öğüt. nəsihət.
- birinə yardım edmək: yulumaq. yulutmaq. yoluqmaq.
yolıtmaq. yoluĢmaq. yolutmaq. yulıtmaq. yuluĢmaq. birinin
yoluna çatqılmaq, yatılmaq. birini yağma edmək,
yağaçlamaq, yağqarlamaq.
- yardım edmək: yamlaĢmaq. bulunmaq.- bu kiĢi hər zaman
mənə bulunmuşdu.
- yardıma yetişmək: köməyə gəlmək.
yardımçı yamaq. yarmaq. yardaq. maavin. mədədkar.
yardımçılıq yavraq. yaravıq. yavəri. köməklik. köməkçilik. imdad.
maavinət.
yardırmaq biçdirmək. kəsdirmək. Ģəqqələtmək. - ağac biçdirmək.
yarğa böyük piliç.
yarğıcı hakim. qazi.
yarğılamaq hükm edmək.
yarğucaq əl dəğirmanı.
yarı orta.- yarı yarı: orta orta.
- yarı qapalı: aralıq. - qapıyı aralıq ed: kipləmə, ört.
- yarı qaranlıq: alaca qaranlıq.
- yarı yaban: yabansı.
- yarısına varmaq: yarılamaq. yarısını bitirmək.- iĢləri
yarıladıq.
yarıcı yarcı. yaran. ayıran. açan. paralayan. kəsən.
yarıq 1. fəcr. 2. yırıq. cırıq. çatlaq. açıq. 3. fürcə. fürsət. 4.
Ģans. 5. yarılmıĢ. fətqili. - qasıq yarığı: fətq. 6. oyluq
gəmiklərin baĢının yan çanaq sümüklərinə bitiĢən yeri.
oyluqların çənətlərə bitiĢtiği yer. 7. yar. car. e'lan. 8.
yarlı. uçrum. bərk, sarp, dik yer. 9. geçid. gədik. boğaz.
dərbəd. nərsənin geçiləcək yeri.- dağ geçidi. 10. qıp.
qıpır. qıvrıq. - yağıĢ yağıb çəkilib, topraq qıp qıp qaldı. -
yaĢı ötüb, dərisi qıp kəsildi. - dağlar baĢ alıb buram buram,
qıpır qıpır gedirdi. 11. yasıq. hazır. amadə. 12. yırıq.
yırtıq. qaç. qaĢ.
- qarnı yarıq: qara badımcanı qarnın uzunasına yarıb içinə
qiymə ot qoyma yeməyi.
yarıqlamaq topuqlamaq. ayaqlamaq. bərabərləmək. birləmək.
yarıqlaşmaq zireh öndül qoyaraq bahsə girmək.
yarıqlı yarı, yarıqı çox olan yer. carlıq (c <> y ) yarlıq. uçrumluq.
yarıqmqaq dincəlmək. - xəsdə yarıqdı: dincəldi.
yarıqsamaq yarlıqanmaq istəmək.
yarıl paraç. para. parça.
yarılamaq 1. yarımlamaq. yarısını bitirmək. yarısına varmaq.
qolaylamaq. - iĢləri yarıladıq. 2. ortalamaq.- yolu ortadıq.
- yaĢın ortalamış gənclər. yarı yarı.
yarılmaq <> ayrılmaq. deĢilmək. dəlinmək. dəlik deĢik olmaq.
ortadan kəsilmək. ayrılmaq. açılmaq.
- dodaq yarılmaq: birdən birə bərk qorxmaq.
- azacıq yarılmaq: yırılmaq. çatlamaq. aralanmaq. - çiban
yırıldı.
yarılma ortadan kəsilmə. ayrılma. açılma.
yarılmış yırtılmıĢ. yırtlaq. yartlaq. açılmıĢ. partlaq. - yırtlaq göz.
yarım - yarım bilikli: yonğa. savadsız. - dəmir yonğası: dəmir
talaĢının irisi. - yarım bilikli: yonğa. savadsız. - dəmir
yonğası: dəmir talaĢının irisi.
yarım {içən (mə'nəvi) anlam}. yirim. bıçuq. biçuq. nisf. əksik.
naqis. - yarım kiĢi. - bir öğrətmənimiz var oda yarım.
- yarım qapuş: sürtük.
- yarım sağ, yarım sol: qoĢunda doxsan dərəcədə quran bir
dönmək komandası.
- bir buçuq: yarım qədər. - bir buçuq yarım: bir yarım. birə
at üstünə yarım. - yarım arşın: qolun dirsəkdən aĢağı
bölümünün yarısı. oniki barmaqlıq aralıq.
- yarım yamalaq: əksik üksük.
yarımlamaq yarılamaq. yarısını bitirmək. yarısına varmaq.
qolaylamaq. - iĢləri yarıladıq.
yarın 1. yərin. irən. əyrən. nərsədə olan yarıq yer. dodaq. 2.
yarna. yarınma. arın. arna. arınma. kəffarə. - bunun arını
kimə düĢür: bunun kəffarəsi kimə düĢür.
- yarın değil öbürü gün: sabah yox obiri gün.
- bu gün yarın edmək: yubatmaq.
yarında ertə. sabahı. - yarındası özü gəldi.
yarınma yarın. yarna. arın. arna. arınma. kəffarə. - bunun arını
yarıran yaryan. dosd. tanıĢ. yaryana. dosdyana.
yarısa yarasa. aya yersqü.
yarış yarma. yarma iĢi. barğıĢ. sapdaĢ. bağdaĢ. bağlaĢ.
mərcləĢmə. öçəĢka. Ģərt bağlama. qoĢu. - qoşu atı. -
qoşu yolu: yarıĢ yeri. - qoşu öndüli: yarıĢ mükafatı.
- çənə yarışı: havayı söyləmək. gəvəzəlik. - sidik yarışı: boĢ
iĢlərlə uğraĢmaq.
yarışmaq bağdaĢmaq. bağlaĢlamaq. sapdaĢmaq. barğıĢmaq.
qabaqlamaq. öncələmək. müsabiqə vermək. ölçüĢmək.
önqürdəĢmək. topuqlaĢmaq. ayaqlaĢmaq.
yarqa yaraq (> yarafars). güc. zor quvvət.
yar yarıq. car. e'lan.
yarqac qaraq. 1. hesablara qarınan, baxılan gün. qiyamət
(günü). son gün. 2. yoxlayıĢ.
yarqacın tanıĢman. yarqıcın köməkçisi. dadsitan.
yarqaq yaraqlı. tolu. dolu. müsəlləh. hazır. - dolu gələk, yoxsa
nə?.
yarqat yamaq. yarmaq. yardımçı. yardaq. maavin.
yarqıc yarqıcın köməkçisi. tanıĢman. yarqacın. dadsitan.
yarqıl kasıb. yoxsul. çıqan. çıqay9. yazıq. yarlıq9. yazıq.kasıb.
yoxsul.
yarqu təbiət
yarlamaq yarmaq. açmaq. baĢlamaq. - iĢi yarladıq. - iĢi yarlamadan
iĢə düĢdük.
yarlı yarıq. uçrum. bərk, sarp, dik yer.
yarlığamaq bağıĢlamaq. ğəfran edmək. rəhmət edmək. rəhm
edmək. əfv edmək
yarlıq 1. (y <> c ) carlıq. yarıqlı. yarı, yarıqı çox olan yer.
uçrumluq. 2. yar. keçər. keçit. icazə. salı. 3.9. yarqıl.
yazıq.kasıb. yoxsul. 4. ücrət. müzd. 5. dosluq. yoldaĢlıq.
məhəbbət. müsadiqət. aĢiqlik. mə'Ģuqluq. 5. 9. yoxsulluq.
kasıblıq. qolaysızlık11. yarlıla11. yokluk11. - yarlılığa ayıb
yok11. 6. buyruq. buyrultu. fərman. 7. carlıq. carlıyaraq
satılan mal. hərrac.
yarlıla11 1. Kasıblıq. qolaysızlık11. yoxluk11. yoxsulluk. - yarlılığa
ayıb yok11. 2. yarlıq9. yoxsulluq. kasıblıq. qolaysızlık 11.
yokluk11. - yarlılığa ayıb yok11.
yarmağan ərməğan. bərgüsar. töhvə.
yarmaq 1. yaramaq. paramaq. paralamaq. parçalamaq. 1.
yarlamaq. açmaq. baĢlamaq. - iĢi yarladıq. - iĢi
yarlamadan iĢə düĢdük. 3. yardaq. yamaq. yardımçı.
maavin. 4. açmaq.
- qılı qırx yarmaq: çox incələmək. tədqiq edmək.
yarma 1. yarıla bilən. yarılmıĢ. - yarma hulu. - yarma odun. 2.
öğüdülmüĢ. para para olmuĢ. - arpa yarması. - bağla
yarması. - burçaq yarması. 3. yarma iĢi. yarıĢ. 4. yarmıq.
əyirmiq (< yarmaq).
- yarma yuqa: bir çeĢit qatmər·.
yarmalamaq boyuna biçmək, kəsmək.
yarmaşsızlıq oransızlıq. çəksizlik. yaxıĢıqsızlıq. uyarsızlıq. biçimsizlik.
tanasübsüzlük.
yarmıq əyirmiq (< yarmaq). yarma.
yarna yarın. yarınma. arın. arna. arınma. kəffarə. - bunun arını
yarpaq - asma yarpağı: dolma yarpağı.
yarşa mə'nəviyyət.
yarşıq mə'nəvi.
yartılmış yırtılmış. 1. bizləməkdən yanları yırtlımıĢ, biz
qorxusundan yeriməyə alıĢmıĢ heyvanın. - bu tay daha
yırtılmamış. 2. sırtılmıĢ. utanmaz. - yırtılmış cocuq.
yartlaq yırtlaq. yarılmıĢ. yırtılmıĢ. açılmıĢ. partlaq. - yırtlaq göz.
yaruq ası. fayda. qoĢuq.
yaryan yarıran. dosd. tanıĢ.
yaryana yarıran. dosdyana.
yas (< yasmaq. yassılanmaq: əzilmək. alçalmaq). 1. yasqı.
sayqı. saymaq üçün tutulan, qurulan törən. 2. acıq. acı.
müsibət. matəm.
yasa - yasa batmaq: qaralar geymək.
yasaq 1. mən'. məmniiyyət. 1. qanun. düzən. nizam.
yasaqçı 1. qanun qoyan. düzən. düzənçi. 2. buyruqçu. mə'mur. 3.
mahafiz.
yasaq 1. qanun. nizam. 2. qadağa. mən'.
yasaqlamaq qanun qoymaq. nizam qoymaq. 2. qadaqlamaq. qadağa
edmək. mən' edmək.
yasaqlamaq tıymaq. tıqmaq.
yasama tondurma. dondurma. toplama. yığma. qondarma. 1. bir
yasar əlsuyu. vizu. dəsdəmaz. - əlsuyu almaq: əlsulanmaq
dəsdəmaz almaq.
yasarmaq əlsulanmaq. dəsdəmaz almaq
yasarsız əlsusuz. vizusuz. dəsdəmazsız.
yasavul yol bəkcisi aly çavuĢu.
yasdama yasdanma. tayama. dayama. tayanma. dayanma. ittika.
yasdamaq dayamaq. - bunu duvara yasdaynız.
yasdan ittika.
yasdancaq dayancaq. yasdıq. mitəkkə.
yasdanma yasdama. tayama. dayama. tayanma. dayanma. ittika.
yasdanmaq ittka edmək.
yasdanmış tayalı. dayalı. dayanmıĢ.
yasdığac üzərində xəmir, çörək açma taxdası.
yasdıq 1. yasdancaq. dayancaq. mitəkkə. 2. Ģitil, bitgi becərmək
üçün, kübrə ilə incə topradan, yüksəkcə yapılan
təpəcik. - Ģitilləri yasıqa yatırmaq. 3. buğun uzun
görünməsi üçün saqqalı uzaltmaq. - buğ yasdığı.
- üz yasdığı: yumĢaq yasdıq.
- üz yasdığı: yumĢaq yastıq, balıĢ.
yasdım patqa. yastı, basıq burun. pat burun.
yasgi əzgi. nəğmə.
yası yassı. 1. yatsıvın. yastıvın. yatıq. basıq. 2. təsgin. 3. açıq.
basıq. müstəvi. basılıb əzilmiĢ kimi.
- yası daĢ.
yasıq 1. yarıq. hazır. amadə. 2. yazıq. yaysıq. əzik. bükük.
yasıqlıq yasılıq. yassılıq. yassıqlıq. basıqlıq. əzilib açılmıĢ
durum. - bir taxdananın yasılıqı.
yasılanmaq basılıb əzilmiĢ kimi açılmaq.
yasılatmaq basıb əzmək, genətmək. - ayaqqablarım dar gəlir,
yasılatmalıyam.
yasılıq yassılıq. yasıqlıq. yassıqlıq. basıqlıq. əzilib açılmıĢ
yasımanka su boĢaltilirkən boğazı "qır qır" edən təsti.
yasırılğan yasırın. gizli. tıxılğan. məxfi.
yasırın yasırılğan. gizli. tıxılğan. məxfi.
yasqalıq tapınmaq, namaza durmaq, ibadətdə geyilən paltar.
yasqamaq asqamaq. yaraqlamaq. hazırlamaq.
yasqan əlsuqan. abdəstxana. vizuxanə.
yasqar əlsuqar. yasarmağ ibriqi.
yaslanma söyküĢ. söykənmə. dayanma. ittka.
yaslanmaq yaslı olmaq. acıqlanmaq. acğılmaq. matəmə batmaq. -
çox yaşlanıb qocalmaq: çox qarımaq. qağĢamaq. (< qaq:
sərt səs).
yasmaq yatsamaq. 1. düzəltmək. açmaq. təsviyə edmək. 2.
gərgin nəyi gəvĢətmək. - oxu atıb yayı yasmaq: oxu atıb
yayı asmaq. 3. örtü. pərdə. 4. yəmĢək. peçə.
yasmıq mərcimək.
yassı yası. 1. yatsıvın. yastıvın. yatıq. basıq. pısıq. açıq. basıq.
müstəvi. basılıb əzilmiĢ kimi.- yatıq su qabı.
2 təsgin. - yası daĢ.
- dağın yassı təpəsi: dağ ərqəci.
- yassı, quru əncir: daban ənciri.
yassılıq yasılıq. yasıqlıq. yassıqlıq. basıqlıq. əzilib açılmıĢ
yastıq taya. tayaq. mitəkkə. - dayaqlı döşəkli: döşəli dayalı: hər
bir qoĢu yaraqı (əĢya, ləvazim) yerləĢmiĢ, dayanmıĢ. - döĢəli
dayalı bir ev.
yastısına palasınma.
yastıvın yatsıvın. 1. yatıq. yassı. yası. basıq. 2. yatma çağı. -
yatsıvım gəlir: yuxum gəlir.
yastur mastur. gəminin, sarayın ən geniĢ qonağı.
yaşam dirlik. ömür. sağlıq. sağlıcaq. dirilik. həyat. durmuĢ.
geçinmə. geçiniĢ. məiĢət. həyat. - güc geçinmə. - bol,
qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı.
- olduqca uzun yaĢam diləyi: tanrım gecindən versin.
- dirliyindən bıqmıĢ kimsələr: hayata doymuĢ adamlar.
yer tutmaq.
yaşamaq sağ olmaq. sağlaĢmaq. - durumun sağlayıb yaşamaq:
geçinmək. dolanmaq. idarə olunmaq. - alın təri ilə geçinmək.
yaşasın! dursun.
yaşatmaq diriltmək. ehya edmək. həyat vermək. - birisini
yaşatmaq: durumun sağlayıb yaşatmaq: geçindirmək.
dolandırmaq. idarə etmək. - bu gəlir məni geçindirər.-
yumĢaq olan kiĢi, hamını geçindirər. - belə bir ağır durumu
geçindirmək olmaz. - çoluq cocuğunu alın təri ilə
geçindirən.
yaşayış (birlikdə). geçim. durmuĢ. amiziĢ. imtizac. canlılıq. dirim.
həyat. - böylə geçim olmaz.
yaşıq aĢıq. eĢq. səvük. sevik. sevgili. məhbub. ıĢıq. sevinc.
əziz.
yaşıl 1. sarı ilə göy arasında olan boya. 2. çiğ. xam. yaĢ. taza.
körpə. gənc. cavan.
- yaşıl tomat: bir para yeməklərdə iĢlənən çiğ tomat.
. göyümtül yəşil boya: böcək qabuğu.
- yaşıl baş: baĢı yaĢıl olan ördək çeĢiti.
- yaşıl bağa: bağa çeĢiti.
- yaşıl oy: onat, muvafiq səs.
yaşıllandırmaq yeniləndirmək. tazalatmaq.
yaşın 1. > roĢən. yalqım. yağtı. yaldız. yıldız. açıq. 2. yaĢırın.
astın. gizli. gizlin. əlatı. əlaltın. xəfiyyən.
yaşırın yaĢın. astın. gizli. gizlin. əlatı. əlaltın. xəfiyyən.
yaş 1. yaĢıl. taza. körpə. gənc. cavan. 2. ağılsız. toy. səfeh.
sapaq. çiy. xam. əcəmi.- toy kişi. 3. göz suyu. - yaşın
saxlayammadı. - yaşı durmaz axar. - yaşın sıxdı. - yaş
ağlayıb ciyər dağlamak. 4. həyat.
- yaşlı başlı: saçlı baĢlı. bitgin yaĢa gəlmiĢ.
- yaş baş: saç saqqal.
için).
- yaşı dümüş adam: yaĢlı adam.
- yaşın başın almıĢ: yaĢlı. yetmiĢ.
- yaşında: bir yaĢında.
yaşquluq aĢuqlıq. yıĢıqlıq. tulqalı. tulqa qeyimi.
yaşlı geçgin. qoca. sınaqlı. təcrübəli. qart. qarı. qarıq. keçmiĢ.
geçgin. əsgimiĢ. qıtlaĢmıĢ. söyküĢ. dayıĢ. mütəkki.
- yaşlıların çənəsinin özözünə titrəməsi: gəviĢ. - geçgin
kiĢi.
- yaşlı çağda doğulan son cocuq: sonbeĢik. təknə
qazıntısı.
yaşlıca - böyük, yaşlıca, döğüşgən, sınağlı, iş alışığı olan batur
yaşlıq ağılsızlıq. toylıq. səfehlikk. sapaqlıq. çiylik. xamlıq.
yaşmaq pərdə. tutuq. örtük.
yaşmaqlıq pərdəlik. tutuqluq. örtüklik.
yaşuq aşuq. mətin. ağır.
yat yad. 1. ip. əyp. eyp. zehn. xatir. fikir. 2. yabançı. yabanı.
el oğlu. dıĢ. için qarĢıtı. - açıqdan adam alınmır. 3. yat !:
uyu !. qal !. qafil ol !. yuban !. geri qal !. 3. qərib. uzqaq.
yabançı. 2. düĢman. 4. zikir. 5. anğma. anma. xatirləmə.
6. yatsaq. xatirə. (< qatıra. qayıta). keçmiĢə dönmüĢ,
keçəcəyə bağlı olan nərsə. 7. yataqan. pusat. busat.
bəsat. basat. yataq. qalxan zireh kimi, qorunmaq üçün
nərsənin üzərinə yatırılmıĢ yat yaraq, silah sürsat. - yat
yaraq: ləvazim. mühümmat.8. yet. yad. çat. həqq. - sizin
mənə gücənməyə yetiz yoxdur. - yada daşı: haq daĢı. 9.
qalxan yapıc (zireh) kimi qorunma yaraği. cəhaz.
mühümmat. püsat. silah. - yat yarağ: silah o mühümmat.
10. qırağ. xuylanmayan. tutmaz. afət. tüĢün. düĢün.
xatir. yabançı. yavı. yav. yava. yağı. qərib. 1. yet. yat.
çat. həqq. - sizin mənə gücənməyə yetiz yoxdur. - yada
daşı: haq daĢı.
yata yada. yədə. yetə. yeti. damarlı yəĢil daĢ ki əsgi türklər
arzulanıb (niyyət edib) quya atardılar.
yatab 1. həmiĢə. durmadan. dayima. 2. əbədi. durmaz.
qalmaz.
yatacaq yatcaq. qonaq. yataq yer.- yolçuya qonaq vermək.
yataç 1. yataĢ. yatas. yaddaĢt. 2. toyuğun uçurcaq, çanağ (>
cinah) gəmiyin qıraraq, tutulan söz.
- yataç gəmiyi: uçurcaq, çanağ gəmiyi.
yatağan (yatar durumda olan). 1. bərk uzun pıçaq.
- yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı. - bir çeşit enli
yatağan: varsağı. 2. yat. yataq. pusat. busat. bəsat.
basat. qalxan zireh kimi, qorunmaq üçün nərsənin
üzərinə yatırılmıĢ yat yaraq, silah sürsat.
yataq yatlaq. 1. bəstərfars <> bastar <> pəstər <> pıstır. altlıq.
altda olan. 2. avlaq. ovlaq. 3. ambar. 4. oğruları, oğurluq
nərsələriynə gizlədən kiĢi. 5. bəndər. liman. - gəmi
yatağı: bəndərqah. 6. yol. məcra. 7. yataqan. yat. pusat.
busat. bəsat. basat. qalxan zireh kimi, qorunmaq üçün
nərsənin üzərinə yatırılmıĢ yat yaraq, silah sürsat.
- yataq odası: 1. yatmaq takımları qoyulan kiçik oda. sandıq
odası. sandıxana. 2. yatılan otaq.
- döl yataq: oğuluduruq. yumurtalıq.
- yataq takımı.
- yatağa atılıb dincin almaq: tümbə. tumba.
- iki, dörd qollu olan əğləncəli yataq: salıncaq.
yataqan - yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı.
yataqlı yatlaqlı. yatağı, məcrası dərin olan . - yataqlı ırmaq.
yatalaq döĢək düĢgünü. həmmiĢə yatmıĢ olan.
yatalanmaq yadalanmaq. cadalamaq. oxunmaq. özünü baxıcıya
görsətmək. üpürünmək.
yatan - bir yatanlar: yatdaĢ. yatqaĢ. bir yatanlar. ər arvad.
yatas 1. yataĢ. yataç. yaddaĢt. 2. toyuğun uçurcaq, çanağ (>
- yatas gəmiyi: uçurcaq, çanağ gəmiyi.
yataş 1. yatas. yataç. yaddaĢt. 2. toyuğun uçurcaq, çanağ (>
- yadas gəmiyi: uçurcaq, çanağ gəmiyi.
yatba yamat. 1. əğik. mayil. iĢtahlı. - içkiyə yatbalı kiĢi. - yuxuya
yatbalı: yuxuçul. - {yatba qıran: 1. təvəccühi, meyli, iĢtahı
çevirən. 2. iğrənc}. 2. vəsl. rəbt. - yatba biçi: hərfi rəbt. -
mənlə sən: mən və sən: ( bu tümlədə "lə", "və" yatba biçidi).
yatcaq qonaq. yataq yer. yatacaq.- yolçuya qonaq vermək.
yatdaşt yaddaşt. (< yat). yataĢ. yatas. yataç.
yatfa yafta. yapıt. yapta. (y <> t ). tapıt. tapıt. 1. sənəd. 2. lövhə.
yatı yatma. gecəni keçirmə. beytutə. - gecə yatısı: gecə
yatması.
yatigar yadigar. yatıqar. yatyaq. yatqay. (< yatırmaq). yatırılmıĢ,
qoyqunmuĢ nərsə. anıt. xumaruka. - sizlərə məndən
yatıqar olsun. - bu kitab atamdan mənə yatıqardır. istəlik4.
bələk5. sıylıq. qalın. - keçmiĢ qalın.
yatıq (# qalqıq). 1. yatılmıĢ. əğilmiĢ. yatsıvın. yastıvın. yassı.
yası. basıq. 2. devrik. çevrik. devrik. 3. yassı. pısıq.
yatıqar yadigar. yatyaq. yatqay. (< yatırmaq). yatırılmıĢ,
qoyqunmuĢ nərsə. - sizlərə məndən yatıqar olsun. - bu
kitab atamdan mənə yatıqardır.
yatıl yatqıl. yatqın. atıl. atqıl. atqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2. etgisiz.
əsərsiz.
yatılı gecə gündüz. Ģəbanə ruz. - yatılı okul: Ģəbanə ruz
mədrəsə.
yatılmış yatıq. əğilmiĢ.
yatılmış yatmıĢ. sərilmiĢ. basılmıĢ.
yatımçı yadımçı. əl ulağı.
yatım sərgik. nərsənin yatmıĢ, əğrik durumu. yatmıĢ, əğilmiĢ
olan.
yatımlı oturaqlı, samballı olan. kiləsli. qursili. kürsili. töĢəkli.
döĢəkli. yataqlı. sabit. (< qurmaq).- kürsili yazı. - gözəl,
yatımlı olan: kiləs. kürsi. qursi.
yatır yatrı. yatırı. yatırma. pəsəndaz.
yatırı yatır. yatrı. yatırma. pəsəndaz.
yatırılmış - yatırılmış nərsə: yatyaq. yatyaq. yatqay. yadigar. (<
yatırmaq).
yatırqamaq yadırqamaq. (< yat). { yatqarmaq. yatırılmıĢ, uzadılmıĢ
dururma qaymaq, qoydurmaq}. uzaqlaĢmıĢ, uzaq oluq bir
durumda baxmaq. yayın görmək. yan gözdən görmək.
yabançılaĢmaq. yabansımaq. yabansamaq. cocuğun
tanımpamadığın gördüyündə ağlamağı. tanğrımaq.
tanğlamaq. tanğmaq. qəribsinmək. ĢaĢınmaq.
təəccüblənmək. - bu uĢaq məni yadırqayır.
yatırma yatır. yatrı. yatırı. pəsəndaz.
yatırmaq qısdırmaq. qısmaq. endirmək. - qulaqların qısdı.
- kük yatırmaq. basdırmaq. basmaq. quluçqa oturtmaq. - iki
toyuq basdım.
yatışdırmaq qapamaq. xəfələtmək.
yatışdırmaq 1. basdırmaq. toxtaĢtırmaq. təsgin vermək. - yel yağmuri
yatışdırdı. 2. düzəltmək. təsviyə edmək. - iĢlərizi
yatışdırın, sonra hara getsəz gedin. 3. razılatmaq. razı
edmək. - sizi nə ilə bu iĢə yatışdırdırlar.
yatışmaq 1. təsgin tapmaq. rakid olmaq. itiliyi keçmək. oturuĢmaq.
durmaq. - qarğaĢalıq oturuşdu. - dəniz yatışdı. - fırtına
yatışdı. 2. rahatlanmaq.
yatqarmaq yadırqamaq (< yat). { yatırılmıĢ, uzadılmıĢ dururma qaymaq,
qoydurmaq}.
yatqay yatyaq. yatıqar. yadigar. (< yatırmaq). yatırılmıĢ,
qoyqunmuĢ nərsə. - sizlərə məndən yatıqar olsun. - bu
kitab atamdan mənə yatıqardır.
yatqı basıb basılmaqdan oluĢan qırma. qırım. - qumaĢ yatıqı.
yatqıl yatıl. yatqın. atıl. atqıl. atqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2. etgisiz.
əsərsiz.
yatqın yatıl. yatqıl. atıl. atqıl. atqın. 1. iĢsiz. iĢləməz. 2. etgisiz.
əsərsiz. 3. əğri.
yatlaq yataq. 1. bəstərfars <> bastar <> pəstər <> pıstır. altlıq.
altda olan. 2. avlaq. ovlaq. 3. ambar. 4. oğruları, oğurluq
nərsələriynə gizlədən kiĢi. 5. bəndər. liman. - gəmi
yatağı: bəndərqah. 6. yol. məcra.
yatlaqlı yataqlı. yatağı, məcrası dərin olan . - yataqlı ırmaq.
yatlamaq yadlamaq. yada salmaq. eypləmək. ipləmək. əypləmək.
xatırlatmaq.
yatlamaq yadlamaq. yadamaq. tüĢünmək. düĢünmək. xatırlamaq.
yatlamamaq yadlamamaq. bəlləmək. öğrənmək. zehnə tapĢırmaq.
əzbərləmək. - dərsi bəllədizmi.
yatlanmamaq yadlanmamaq. bəllənmək. öğrənilmək. zehnə
tapĢırılmaq. əzbərlənmək. - dərsi bəlləndizmi.
yatlı yadlı. yatlu. 1. yağı. düĢman. 2. yabançı. məchul.
namə'lum. 3. uğursuz. məĢ'um.
yatma beytutə. yatı. gecəni keçirmə. qalma. - geciydi, orda
qalmalıydım. - gecə yatısı: gecə yatması.
yatmaq sərilmək. xəstələnmək.
yatman müti'. uyumlu. itaətkar.
yatmayan gəzər. ayaqda olan. qalxub dolanan.
yatmış oğuĢmuĢ. yığıĢmıĢ. yorulmuĢ. kehəlmiĢ. yatılmıĢ.
sərilmiĢ. basılmıĢ.
yatrı yatır. yatırı. yatırma. pəsəndaz.
yatsaq xatirə. yat. yad. (< qatıra. qayıta). keçmiĢə dönmüĢ,
keçəcəyə bağlı olan nərsə.
yatsamaq yasmaq. 1. düzəltmək. açmaq. təsviyə edmək. 2. gərgin
nəyi gəvĢətmək. - oxu atıb yayı yasmaq: oxu atıb yayı
asmaq
yatsıvın yastıvın. 1. yatıq. yassı. yası. basıq. 2. yatma çağı. -
yatsıvım gəlir: yuxum gəlir.
yatsız yadsız. yetsiz. yatsız. çatsız. haqsız. - öz yurdumda çatsız
qaldım.
yatsu yatma. - yatsu yeri, çağı. - yatsu namazı: yatma namazı.
yattamaq yada yazmaq, qoymaq (> yad dadən) amuxtənfars <
yamatmaq. yamtamaq. öğrətmək. əmitmək. əmcitmək.
yattaş yaddaĢ. yadlıq. - yaddaĢ dəfdəri: baĢlıq.
yatturulmaq yittirilmək. yox olqunmaq. qeyb ettirilmək. bir nəyi, Ģeyi
buxcaya saqlatmaq.
yatuq > yaxud. {quĢqunu, Ģəggi çatdıran imgəli söz}. olsun ki. ya
bu ki. yada. - sən yatuq mən. - bu gün yakut o.
yatuq qucağa yatırılıb çalınan çalarlar.
yatyaq yadigar. yatyaq. yatqay. (< yatırmaq). yatırılmıĢ nərsə.
yava - yava qıldı özünü.
yava yav. yavı. yağı. 1. yoxluq. füqdan. 2. fəna. zay. 3.
yabançı. yad. qərib. 4. düĢman. ası. 5. məchul.
- yava heyvan: yiyəsiz. 6. yavəfars (< yayva: açıq. boĢ).
saçma. sapan. səfeh. əbəs. həzyan.
yavan 1. < yayvan. bəllənməmiĢ, açıq, lüt olan. 2. geniĢ. açıq. bol.
yayılmıĢ. münbəsit. 3. dağınıq. toplı olmayan. pəriĢan.
ğeyri məzbut. 4. laqeyd. 5. duzsuz. dadsız. məzəsiz. 6.
yağsız. yağık pək az. - yavan ət. - yavan Ģorba.
- ağzı yayvan: ağzı açıq. sarsaq. boĢboğaz. ağzı gəvĢək.
gəvəzə.
yavanlamaq öğrəĢmək. əzbərləmək. hifz edmək.
yavanlıq < yayvanlıq. 1. geniĢlik. açıqlıq. bolluq. inbisat. 2.
dağqınıqlıq. pəriĢanlıq. 3. gəvĢəklik. laqeydlik .
yavar tiĢər. diĢər. tıĢar. dıĢar. dıĢarı. xarici. biruni.
yavaş 1. e'tina. 2. düĢünən. ağı. mülayim. mətin. 3. səssiz.
gurultusuz. - yavaş durun: səssiz oturun. - alay yavaş
sürürdü: qonaqlıq. 4. yüngül. boĢ. tünd olmayan.
toxunmaz. - yavaş tütün. yavaş alkol. - yavaş kiĢi. 5. ağır.
us. həlim. yuvaĢ. ahəstə < asta. ağır. savsa. ağır. asta.
ahüstə. - yavaş yavaş: atım atım. ağır ağır.
- yavaş!: tur!. dur!. dayan!.- dur baxalım.
- yavaş yavaş, sümsük sümsük, qıçın qıçın birinin yanına
soxulmaq, yanaĢmaq gəlmək.
yavaşa lavaşa. > ləvaşəfars. (< yavaş). asav heyvanları tutmaq
üçün dodaqlarına taxılan odun qısqac.
yavaşca oğrın. yap. yapca. yappac. - yavaşca yavaşca: yab yab:
yap yap. yapca yapca: yabbac: oğrun oğrun.
yavaşcacıq toxunmaqsızın. e'tina ilə. - iĢlərizi yavaşcacıq qılın.
yavaşdırmaq alıĢdırmaq. vərdiĢlətmək. yumĢatmaq. öğrətmək. tə'lim
əmziĢdirmək.- cocuğu ekoldan qabaq, uĢaq baxcasına
göndərməklə, onu dərsə yavaşdırmalı. - yavaşdırmadan yol
alınmaz, öğrətmədən qız alınmaz. - bu atı miniyə
yavaşdırmalı.
yavaşlamaq yuvaĢlamaq. yelkən endirmək. ağır davranmaq,
yürümək. - çox yavaşlamadan yeriyin.
yavaşlıq 1. düĢüncəli. təəni. 2. yumĢaqlı. mülayimət. - sərtlik iyi
değilsədə, bu qədər yumşaqlıqda çoxdur. 3. usluluq.
usulluq. təənni. düĢünmə. 4. ağırlıq. tutuqluq. tatlılıq.
dadlılıq. iyilik. mülatifət. lütf. - dadlılıqla kəndini vaz
keçirdi: qutardı. - dadlıqıla qandırdım. - tutuqluqa nədən
varmı.
yavaşsız e'tinasız. gobud.
yavat - yavat olmayan: yürük. iĢlək. axal. rayic.- yürük pul.
yavəfars < yava (< yayva: açıq. boĢ).
yavərfars < yarav. kömək.
yavəri < yaravıq. yavraq. köməklik. köməkçilik. yardımçılıq.
imdad. maavinət.
yavı yav. yava. yağı. 1. yoxluq. füqdan. 2. fəna. zay. 3.
yav yavı. yava. yağı. 1. yoxluq. füqdan. 2. fəna. zay. 3.
yavlaq cavlaq: - tasın içi, dibi kimi yavlaq, çıplaq, qılsız vaĢ: başı
tas: daz.
- yavlaq yağı qaytaran: dəf edən.
yavlıq cavlıq. ocmanlıq. düĢmanlıq.
yavraq < yaravıq. yavəri. köməklik. köməkçilik. yardımçılıq.
imdad. maavinət.
yavru - yavrı ağzı: quzi, dana ağzı kimi açıq qırmızı boya.
- qapı yavrısı: böyük qapıların aĢağ ortasında olan kiçik
qapıcıq.
- iki yaşında dəvə yavrısı: törün. torun. {1. < törəmək. 2. <
turum ( < durmaq: edmək.)}.
- çox kiçik eşşək yavrusu: qulun. daha irisinə sıpa deyilir.
- dovşan yavrusu: göçgən. göçən.
- tomuz yavrusu: çürpə. çörpə.
yavrucağız yavrucıq.
yavrucıq yavrucağız.
yavsamaq yuvmaq. yüvmək. yüvsəmək. qormaq. əriĢmək. varmaq.
könül almaq.
yavsi iğnəli bir çəkirgə.
yavşaq kiçik bit. sirkədən yeni çıxmıĢ bit.
yavşan batan. tikənli ot. - yavşan otı: veroniqə deyilən ot.
yavu ! > yahu !. (< yayva. yava: açıq. boĢ. qanmaz. bayağı kimsə.).
səfeh gədə. alçaltaraq birin səsləmək. - yavu ! sənə nə
dedim.
yavuq yağuq (< yaq). niĢanlık. adaqlık. namzədlik. - onun
yavuğu varmı.
yavuqlamaq yağuqlamaq (< yaq). niĢanlamaq. adaqlamaq.
namzədləmək. - onun yavuğladıq.
yavuqlanmaq yağuqlanmaq (< yaq). niĢanlanmaq. adaqlanmaq.
namzədlənmək:.- onun yavuğladıq.
yavuqlı yağuqlı (< yaq). niĢanlı. adaqlı. namzəd. - o qızın
yavuqlısı var. - onun yavuğu varmı.
yavuz 1. bərk. bətər. yaman. Ģədid. Ģiddətli. çox sərt. 2. ə'la.
bərk iyi. əntiq. foquladə. xariqüladə. qıyaq. 1. qorxu
quran. qurqut. qorqut. qorxucu. qorxuz. qorxu verən. 1.
yaman. iti. bətər. yaklıĢ. 1. (# yumĢaq. uz. mülayim. həlim).
- yavuz gözdən ıraq dutsun, inayət birlə haqq anı.
yavuzluq 1. bərklik. bətərlik. yamanlıq. Ģədidlik. sərtlik. 2. ə'lalılq.
bərk iyilik. əntiqlik. foquladəlik. xariqüladəlik. qıyaqlıq.
yay (< yayılmaq: açılmaq). 1. bu fəsildə hər nəyin sıcaqdan
açılmasından böylə adlanmıĢ.
- yay qolı: yayın iki qaĢından biri.
- öğrənci yayı: yay atmaqa alıĢmaq, qapınmaq üçün
oynadılan yey: qappaz.
- qaşa oxşar kimi, yaylı belli olan nərsələr: qaĢ.
- yay çəkip ox atmaq.
- oxu bərk atmaq üçün yaya keçirlən ağac. atabək. (< ata +
bərk: bərk ata).
- yay qurmaq: gəzləmək. oxu yayın kiriĢnə taxıb qurmaq.
- yayda qışlamaq gərək: qıĢ iĢin, görəvin, çəkimin görmək,
yerləmək.
yaya yaya yeriyən. yayan. piyada. tabankeĢ. tabankeĢ.
dabançək. dabançəkən.
- yaya yerimək: daban atmaq.
yayaq baydaq. piyada.
yayan yaya yeriyən. piyada. tabankeĢ. tabankeĢ. dabançək.
dabançəkən. yaya. ayaqla yeriyən. piyada. - yayan
yolçu. - yayanlar geri qaldı. - yayan qalmaq: atsız qalmaq.
məhrum. nəsibsiz. bəhrəsiz. - bilgidən yayanlar. - yaya
çərisi: piyadə nizam.
yayanlıq atsızlıq. yayalıq. piyadalıq. - uzun yolda, yayanlıq
çəkilməz.
yayğı 1. yayılan, sərilən, sərpilən nərsə. 2. sərgi. 3. örtük.
mələfə. ləhaf. nərsənin üstünə, altına sərilən yayıq,
parça, örtük. - yorqan döĢək, balıĢ, yastıq yayqısı. - süfrə
yayqısı. - hamam yayqısı.
yayıcı dağıtıcı. xəbər yollayan. propaQAnist.
yayıq 1. yayvan. ucsuz bucaQsız. geniĢ. yayvan. açıq.
məbsut. - yayıq danıĢıq: hər tərəfli. 2. tƏprƏm. yer
sarsıntısı. 3. atıq. çalıq. çalqaq. yoğurt, süt çalqama
qabı. 4. yayılmıĢ. sərili. sərilmiĢ. döĢənmiĢ. - yataqlar
sərildi. 5. yayqın. yayılmıĢ. 6. yağ çıxarmaq üçün içinə
süt, yoğurt tökülən' altı geniĢ, uca, dar boğazlı qab. -
yayıq toxmağı.
yayılıb açılmış yalpuq. yalpıq. yayvan. yayluq.
yayılma açılma. çatlama. ayrılma. inĢiqaq. inbisat.
yayılmaq dağılmaq. tutmaq. əğrilmək. sapılmaq. dönülmək.
saçılmaq. dağılmaq. sərilmək. döĢənmək. döĢənmək.
açılmaq. uzanmaq. nəĢr olmaq. tolaĢmaq. dolaĢmaq.
Ģaye' olmaq. - böylə bir söz dolaşır ki. - ad sanı hər yanı
tutmuş.
- yol sağa sapılır.
- günə sərildi qurudu.
yayılmış geniĢ. açıq. yavan. yayvan. bol. sərgin. sərilmiĢ.
döĢənmiĢ. yayıq. sərili. sərilmiĢ. döĢənmiĢ. münbəsit.
yayqın. yayıq.
- yataqlar sərildi.
yayın 1. böyücək, gəvĢək ətli dadlı su balığı. 2. sərab.
- yayın balığı: kilis balığı: dadlı su balığlarından.
yayqara çığlıq. hay küy. ünq. bağırtı. vaveyla.
yayqın yayıq. geniĢ. geniĢləmiĢ. yayılmıĢ.
yayquq yazquq. qısrağın məmə uclar.
yayla yaylaq. yazlıq. yaz yeri. yazlıq. yüksək dağlıq bölgə.
- yaylaəri: yayla-əri. yaylada yada yaylaya çıxarkən doğan
cocuqlar için kullanılan adlardan.
yaylaq yeylaq. 1. yaylıq evi, yeri. 2. ayıqlanma, yayılma,
əğlənmə, dolanma yeri. təfərrüxqah. 3. yayla. yazlıq.
yaylaqlatmaq yazlatmaq. yaylatmaq.- qoyunları harda yazlatacaqsan.
yaylatmaq yazlatmaq. yaylaqlatmaq. - qoyunları harda
yazlatacaqsan.
yaylı 1. kamanlı. kandar. 2. açılıb bağlanan ayqıtı olan nərsə.
əsnək. keĢli. - yaylı araba. - yaylı qapı.
yaylıq 1. döĢən. açlıq. bəsat. 2. istirahat. - yaylığa çıxmaq.
yaylım yayılım. - yaylım od: 1. atəĢfiĢanlıq. 2. bir cərgən birdən
açılan od.
yayluq yalpuq. yalpıq. yayvan. yayılıb açılmıĢ.
yayma 1. döĢətmə. açma. bəst. 2. sərmə. sərgi. - xırdavat
yayması.
yaymaçı 1. sərgiçi. 2. xırdavatçı. kərçi. dəsfiruĢ. 3. toplu olmayan.
dağınıq. pəriĢanlıq.
yaymaq açmaq. dağıtmaq. saçmaq. səpmək. uzatmaq.
böyütmək. genətmək. tovsi' edmək. təmdid edmək. nəĢr
edmək. döĢəmək. bəst vermək. sirayət vermək.
yalxamaq. yalxalamaq. yıkamaq. yumaq.
- Ģuraya bir yayğı, kilim yaymalı.
- xəstəlikdən yayılmaq: bayılmaq. ölümsər düĢmək. - ısıtma
bütün uĢaqları yaydı.
yaysaq yay kimi.
yaysıq yazıq. əzik. bükük.
yayvan > yavan. 1. bəllənməmiĢ, açıq, lüt olan. yayıq . açıq.
məbsut. yalpuq. yalpıq. yayluq. yayılıb açılmıĢ.
2. geniĢ. açıq. bol. yayılmıĢ. münbəsit. yası gen açıq. -
dəvərək: ağzı yayvan qab. 3. dağınıq. toplı olmayan.
pəriĢan. ğeyri məzbut. 4. laqeyd.
- ağzı yayvan: ağzı açıq. sarsaq. boĢboğaz. ağzı gəvĢək.
gəvəzə.
- yayıq danıĢıq: hər tərəfli.
- ağzı yayvan: yanğĢaq. ağzı boĢ. gəvəzə. laqırtı.
yayvanlıq > yavanlıq. 1. geniĢlik. açıqlıq. bolluq. inbisat. 2.
dağqınıqlıq. pəriĢanlıq. 3. gəvĢəklik. laqeydlik .
yaz - yaz fıtınası: durna keçidi.
- yaz üçün qar birikdirib saxladıqları qaznaq, xəzən, xəznə (>
məxzən): qar quyusu.
- yaz qış: həmiĢə. hər vax.
- yaz açmaq: yaz olmaq.
- son yaz: güz.
- qamuyaz: həmiĢə bahar.
yazan yazqan. yazıcı.
yazar yazır: yazıcı. katip.
yazı - üz yazısı: üzə vurulan bəzək düzək.
yazıcı yazqan. yazan.
yazıçı 1. bitikçi. yazır: yazar. katip. münĢi. katib. 2. məĢĢatə.
yazmaçı. süsəĢ. gəlinlərin, qadınların üz gözünə boya
yaxan, yapıĢdıran kiĢi. bəzəkçi. arayiĢgər.
yazıxana dəftərxana.
yazıq olmaq itmək. əzikmək. zaye' olmaq. fovt olmaq. tələf olmaq.
yazı (< yazmaq. yaymaq). 1. ova. düz yer. 2. olacaq. biti.
kitabət. təhrir. müqəddər. yazqi. QədƏr. muQddƏrat.
alın yazısı. - qara yazı: bədbəxlik. qara baxlıq.
- olacaq imiĢ. - olacaqa çara yox. - kiĢi olacağa qaçır. - kiĢi
nə yapırsa, olacağa varır.
- üz yazısı: gəlinlərin üz gözünə yaxılan boya, yapıĢdırılan
tel, pul pilək.
- baş yazı: qazıq. yazılmıĢ. muqəddər. - qızaqlı qazıq:
bədĢans. - qazıqdan qaĢmaq olmaz.
- qara yazı: qara baxt.
- üzü yazılı gəlin kimi qalmaq: boĢuna gözləmək.
- yazımı toğra oyunu: Ģer mi xət oyunu: Ģer mən xət oyunu.
- yazı daşı: üzərində yazı yazılan bir çeĢit qara daĢ.
yazıq 1. batqın. müflis. 2. bitik. namə. məktub. 3. əfsus. darıq.
diriğ. 4. qısrıq. tutuq. götrük. bəcəriksiz. miskin. aciz. -
qısrıq kimsə. 5. yasıq. yaysıq. əzik. bükük. yarqıl. yarlıq9.
kasıb. yoxsul. çıqan. çıqay9. 6. yazıq!: yazıqlar!. diriğa!. 7.
boĢuna verilmiĢ, yayılmıĢ. israf. - bu yazıq nə üçün yarar.
- yazıqa vermə: 8. boĢuna. bihudə. hədər. itgi. 9. itgi.
zərər. ziyan. - bu iĢdə mənə çox yazıq oldu. 11. acınacaq,
yaxıĢmaz durum. 11. ziyan. zərər. xiləl. xisar. - bu iĢdə
yazıq yox: zərər yox. 12. yazqur. suclı. günahkar. 13.
yanıl. suç. günah. 14. mücrim.
- yazıqlar!: yazıq!. diriğa!.
- yazıq olmaq: top atmaq. top boĢaltmaq. sınmaq. iflas
yazıqlamaq ittirmək. əzikdirmək. zaye' edmək. fovt edmək. tələf
edmək.
yazıqlı yazqulu. talehli. bəxdi açıq.
yazılış yazıĢ. yazma yolu.
yazılmış baĢ yazı. qazıq. muqəddər. - qızaqlı qazıq: bədĢans.-
qazıqdan qaĢmaq olmaz.
yazın kağız. (< qaqas < qaq: quru).
yazır 1. çoX ölkələr gəzmiĢ, görmüĢ. 2. çox ölkə fəthetmiĢ.
fateh. 3. yazar. yazıcı. katip.
yazısı - baş yazısı: gətir. qədər. gələn.
yazış yazılıĢ. yazma yolu.
yazqan yazan. yazıcı.
yazqi 1. yazı. QdƏr. muQddƏrat. alın yazısı. 2. tanrısəl. ilahi.
yazquq yayquq. qısrağın məmə ucları.
- yazuq qılan: pis burakan. yavlaq (çox) ayıb kiĢi.
yazqulu yazıqlı. talehli. bəxdi açıq.
yazqur yazıq. suclı. günahkar.
yazlatmaq yaylatmaq. yaylaqlatmaq. - qoyunları harda
yazlatacaqsan.
yazlıq yaylaq. yayla.
yazmaçı yazıçı. məĢĢatə. gəlinlərin, qadınların üz gözünə boya
yaxan, yapıĢdıran kiĢi. bəzəkçi. süsəĢ. arayiĢgər.
yazmaq 1. bitmək. 2. yozmaq. açmaq5. - yuxu yozmaq: açmaq5. 3.
yozmaq. bayılmaq. çaĢmaq.
- yazdı: az qaldı. iltizami siqədən sonra eyləmlərə artırılır. -
düşə yazdı: az qaldı düĢə.
- yazıb cızmaq: uzun uzadısıya yazıb pozmaq.
yazma 1. əl iĢi. qələmkarlıq. oyma. 2. əl ilə yazılmıĢ. basma
qarĢıtı. - yazma kitab. 3. bir üz ĢiĢmə xəstəliyin
toxdatmaq üçün baxıcıya üz yazdırma.
- yazma yolu: yazıĢ. yazılıĢ.
yazmalı 1. nəxĢəli. 2. sevimli. iltizami
yeddi - yeddi verən: bir ildə neçə kərə güllənən, bar verən nərsə.
yedi sayı, hesab bilməz. müsrif.
yedirən comərd. gərəyini doyurman, doyuran. - xəsis olmayıb
gərəkliləri (möhtacları) yedirən.
yedirmək 1. bəsləmək. tavlamaq. infaq edmək. 2. yetirmək.
aĢılamaq. aĢlatmaq. 3. sindirmək. - yağı taxdaya yedirt.
4. tərbiyələmək. dərləmək. asıramaQ. bəsləmək. 5.
qəbul etdirmək. - bu sözləri özünə yedirəmmədin.
yedirmə yılım. mə'cun. yağ, kirəc, kəndirlə yapılmıĢ bir mə'cun ki
lükün kimi su borularını yapıĢdırmağa yarar.
yedirtmək qatlatmaq. keçirtmək. əğib, burub yerləĢtirmək.
yeditmək aĢındırmaq. apartmaq. həzf edmək.
yehmüka yemüka. ''tamammı ?'' anlamına bir söz. -
yekə yeqə. yeyi. yeğ.
yekətmək ĢiĢirtmək. böyütmək. mubaliğə edmək. - iĢi böyütdülər.
yeq yek. yeyi. yekə.- kəm yek < kəmik.tək. az. az tapılan.
yeqə yekə. 1. iri. yenğə. 2. yenğə. tək. yək. yak. yalınız.
- yekə qapan: bağra. 3. böyük. qop. iri. qart. qoca. əzim.
irimiĢ. ərmiĢ. iri. yetgin. qocaman. böyük. - qoca dağ. -
qoca ölkə. - qoca dəniz. - qoca yapı.
yeqəxanalanmaq yekəxanalanmaq.taslamaq. ĢiĢinmək. bulutlarda
gəzmək. həvalanmaq. - igitlik taslıyan.
yeqəlik yekəlik. irilik. böyüklük. qocamanlıq.
yeqən yeğən qardaĢ oğlu. - o mənim yegənimdir.
yeqən yeğən. artıq. üstün. - yeğən qazanmaq üçün oyun
oynamaq: qumar oynamaq.
yeqətmək yekətmək. dəvələmək. qubbalamaq.
yeqqə yekkə. çəpər. olqun. piĢmiĢ. görmüĢ. keçitmiĢ. bacarmıĢ.
salqun. varqun. çaqqun. mücərrəb.
yeqlətmək yeğlətmək. iyilətmək. onartmaq. onqarmaq. sağaltmaq.
düzəlmək.
yeqman yekman. qarunğ. ĢiĢman.
yeqni yəqni. yüngül.
yeqrək yeğrək. yəğrək. daha iyiraq.
yel (yel sözündə neçə çıxar vardır, əsnəklik. boĢluq. yumĢalıq
itilik. güclük, ha belə baĢqaları). 1. sınır, rumatizm
xəstəliklərində olan yel kimi gəzən ağrı. 2. yəl. bahadur.
batur. pəhləvan.
- bir yöndən əsən yel: apazlama. qapazlama.
- yelə baxan: yaltaq. yeltək. dönək. sübatsız.
- yel yayar: qazlı. - bu yel yayar yeməkdir.
- qara yel: güney batı yeli.
yel 1. al. yeləncik. cin. 2. bəla. - ölət yeli: qırqın kəsəli.
- gurultulu yel: bora. boran. fırtına.
- sıcaq əsən bir yel: sıruqu.
- yel Əsintisi. yelƏs. yelli. havadar.
- yelin əsməyi: uçulamaq: cüvlamaq.
- doğu güney yeli: gün doğrusu
yelbasa > yelpazə. yelpik. - yelpaza, yelpik sallamaq: yelpikləmək.
yelçi elçi. yapaq. peyk. payak. savaç. qasid.
yeldirmə yəldirmə. qadınların gen, bol eĢik geyimi. abalıq. manto.
yeldirmək yəldirmək. uçurmaq. talaĢlatmaq. salıvermək. saldırmaq.
yeləcək yelləncək. ucuna ip bağlayıb uçurtulan nə. uçurtma.
bərdüvan2.
yelək yələk. yələ. (yel alan). 1. quĢun qanatında, quruğunda
olub, onu uçurub saxlayan, böyük, iki yanlı tük. 2.
qolsuz, önü açıq, yellənə bilən geyim. - iç yeləyi. 3. bir
yaĢılı dəvə balası. 3. bir yaĢılı dəvə balası. 4. Ģırıx, Ģərit
kimi əsik, kəsilmiĢ nərsə. - bir yələk kağız. 5. (> yal).
arası açıq, iri, sərt, yelpiklənib quĢun uçmasın sağlayan
tük. 6. bir para heyvanların ənsəsində (boyun arxasında)
olan uzun qıllar, ki yellənib sağa sola çarpar. - başa,
təpiyə vurulan quş yələyi: otağa. kalağı. 7. - toy yələyi:
toyda Ģənlikdə (doğum günü, ad günü) göydən duvardan
sarılıb aslanan, yələk yələk kəsilmiĢ bəzəkli kağaz.- allı ballı
yələklər. - sarı güllü yələk. 8. yılıq. yelik. əsinkə. əsinti.
nəsim. rüzqâr < üzgər.
yeləkləmək nərsiyə yələk taxmaq. ox quyruğuna yələk taxmaq.
yeləmək yələmək. qaçınmaq. talaĢlanmaq. tələsinmək.
yelən yələn. fırtına. qatı yel. qasıntı. qasa. savurqac.
yeləncik al. cin.
yelƏsƏr Əsintili. havadar. yel ƏsƏn.
yelgim havadar. havası gÖzƏl yer.
yelik yılıq. yelək. əsinkə. əsinti. nəsim. rüzqâr< üzgər.
yelim 1. yellənmə. qoĢma. qoĢuĢ. qaçıĢ. sürəkli qımıldanma. -
yelim yaparaq: tələsiklə. böyük çaba ilə. 2. çəsb. 3. yilimka.
tutqal. yılım. çəsb.
yeliz yel - iz. havadar. havalı.
yelqən - yelkən endirmək: yavaĢlamaq.
- yelkənləri suya endirmək: yenilmək. sınmaq. vaz geçmək.
təslim olmaq.
- yelkən kürək: tələsik tələsik.
- ağla yelkən edmək: ağlına gələni edmək.
yelqən - yelkəni qaldırmaq: açıb gedmək.
yelləmək ətəkləmək. ətəklə yelləmək. körükləmək. təhrik edmək.
yelləncək yeləcək. ucuna ip bağlayıb uçurtulan nə. uçurtma.
bərdüvan2.
yelli sızılı. sızısı, ağrısı olan. yelƏs. yel Əsintisi. havadar.
yelmək yalmaq. gənə bol geyim.
yelpənək bolağan. yalluz. açıq. cıf. əclaf.
yelpik 1. süpürgə. - otu yelləməyə tükdən yelpik, süpürgə: toyuq
qanatı. 2. soluğan (asm) kəsəlinin bərki.
yeltə yeltən. özən. qiptə.
yeltənmək özənmək. qiptələnəmək. nərsəni yapmağa çalıĢmaq,
meyillənmək.
yem - duzaq yemi: aldatma üçün səpilən yemək.
yem ot. otunğa.
- heyvan ağzına yem vermək: tuĢurmaq.
yemək - bir yemək sırasında gözlənən ardıcıllıq: - açıq yemək: giriĢ
(antirə) yeməyi. - yoğur yemək: quyuq (əsl) yemək. - toxluq:
toxbasar: son yemək (deser).
yemək 1. aĢdırmaq. gəmirmək. oymaq. - dolçanın ipi, quyunun
biləzik daĢın (quyu ağzının daĢı) yemiş. 2. alıb götürmək.
yıxmaq. əksiltmək. - sel topraqı yemiş. - dəniz qıyını yeyər.
3. iĢlətmək. kullamaq. xərcləmək. sərf edmək. - var
yoxun qumarda yedi. - yeməyi var yeməz. 4. tutulmaq.
uğramaq. - iki sillə yedi. - soyuq yemək. - ısma yemək. 5.
ısırmaq. sancmaq. salmaq. toxunmaq. - canımı cücülər
yeyib. - bu böcək yermi. 6. almaq. qəbul edmək. - həram
yemək.
- başın ətin yemək: çox dirənib baĢın aparmaq. - bu
dilənçiyə bir nə ver, lap başımın ətin yedi.
- toyuq ayağı yemək: çənə çalmaq.
- kəndi kəndin yemək: qussədən ərimək.
yemək aĢırtmaq. aĢırmaq. oğurlamaq. içəri atmaq.
- hirslə yemək: utmaq. köçürmək. aĢırmaq. - bir bulut pilovu
köçürdü.
- quşluq yeməyi: öğlədən öncə yeyilən yemək.
- dönmüş yemək: iylənmiĢ yemək.
- ağız dadilə yemək: dadını almaq. ləzzətlə yemək.
- qıtır qıtır çörək yemək.
- qapış qapış yemək: ac gözleklə, qapa qapa didə didə
yemək.
- yemək yemək: azuqlanmaq.
- yemək istəmək: yeysəmək.
- qış yemək: soyuq çəkmək.
yemək tuĢə. tuqĢ. tuĢ.
yeməkxana aĢçı tükanı.

yeməkləmək yeməkli qonaqlıq vermək.
yeməksiz ac.
yeməli sucuq. ləziz. - içməli yeməl: aĢrım. aĢam (< aşırmaq.
aşamaq). aĢlıq.
yemiş bər. sonaç. nəticə.
- xiyar, qoğun kimi soyulub yeyilən nərsələr: soymandı.
- sıxılmış yemiş suyu: sıxı. sıqı. sıqıntı. sıxıntı.
- bərsiz ağac, baĢ əğməz.
- bərsiz barsız karsız.
- buda bizim bərimiz.
- bayağı, çürük yemiş qurusu: qığ.
- yemiş səbətlərinin dibinə baĢına qoyulan dal yapraqlar:
ağızlıq.
yemişlik yemiĢ, meyvə qabı.
yemka - ot yem: baharat.
yemləmək göyləmək.
yemrüka ağac sökməkdə yardım edmək ·.
yemşənka qıpçaq ölkəsində bltən bir qır yemiĢi.
yemüka yehmüka. ''tamammı ?'' anlamına bir söz. -
yemürmək kəsmək. tomurmaq.
yen yenlək. yengi. yeniləmək. təkrarlama. iqzirsayz. təmrin. -
güc iĢlər, yen ilə (yenlək ilə. yengi ilə, təkrar ilə) qolaylaĢır. -
yencə yenğicə. yanğıca. olduqca yeni. cədid. mücəddəd.
yencilmək çeynənib əzilmək, basılmaq.
yencitmək lincitmək. əzib dağıtmaq.
yencmək çeynəyib əzmək, basmaq. - ərə əlimi yencdi.
yendirmək endirmək. yenmək. üstün gəlmək. qələbə çalmaq.
yenğmək. utmaq. qazanmaq. oyunda. qələbə çalmaq.
yendün 1. tƏrcih. sƏçim. 2. referans.
yenə genə. 1. daha. təkrar. yenidən. - yenə gəldin. 2. belə.
hətta. - bir belə yeməkdən yenə yorulmadın. - çox
yoruldumsa, yenə yazacağım.
yenə yəməka. yinə. həp. bütün. tamamiylə. dahi.
Yenəkən unikornlatin: at baĢlı, at gövdəli, baĢında tək buynuzu
olan böyük heyvan.
yenər qalib.
yenəşə yanaĢı. yaxın. yan yana.
yenəz yenğəz. yanğaz. yanaz. yenirak.
yengə - gəlinin sağıcı: yengə. yangə.
yengəc yangəc. (< yan. yan yeriyən). farscada xərçəng (< qara +
çəngəl) söylənir.
- yangəc kimi: yanpıri. əğri büğri.
yengə yangə. (< yan. yanda gedən). 1. qardaĢ, əmi, dayı arvadı.
2. toy gecəsi gəlinə qılavuzluq edən.
yengi yen. yenlək. yeniləmək. təkrarlama. iqzirsayz. təmrin. -
yengil taqa. təkə. iti.
yengil yüngül. mingil. rahat. huzur. rifah.
yengin - yengin, çürük nərsə: geçgin. - geçgin odun: yanqın ağac.
yenğ yanğ. qol. bol yanğ.
yenğəz yenğəz. yanğaz. yanaz. yenirak.
yenğicə yencə. yanğıca. olduqca yeni. cədid. mücəddəd.
yenğilinc yanğılınc. dikə olmayan. gücsüz. quvvətsiz. zəif. miskin.
yenğli yanğli. qollu. - uzun yenğli, qıssa yenğli kot.
yenğmək yenmək. yenğmək. yendirmək. utmaq. qazanmaq.
oyunda. qələbə çalmaq.
yeni - olduqca yeni: yencə. yenğicə. yanğıca.
yeni
- yenidən yeni: getdikcə daha yeni. - yenidən yeni daha
nələr çıxacaq.
- yenidən: baĢdan. təkrar.
yeni ancaq. hənuz. həmən. tutunmamıĢ. iĢlənməmiĢ.
kullanmamıĢ. toxunulmamıĢ.- tutunmaş yaĢmaq. -
tutunmaş yapı. - tutunmaş topraq.
- hənuz bitmiĢ yapı. - mən hənuz yetiĢmiĢdim ora, o gəldi.
yeniçəri - yeniçəri başçısının baş geyimi: qaplat.
- yeniçəri ocağında özəl qol, sinif: qorcı. cübbəçi. cübbəli.
- yeniçəri ocağında, doğançı kimi, əsgər cərgələrindən:
turnaçı.
yeniçəri yeni kələk, zorbalıqla bir nə yapmaq istəyən.
yenidən genə. yenə. daha. təkrar.- yenə gəldin.
yenik ləkə. çürük. - gügə yeniyi: güvədən oluĢan dəlik, iz.
yeniləmə tazalama. təcdid.
yeniləmək 1. yeni, taza duruma salmaq. təcdid etmək. - bu
paltarlarıvı yenilə bir. 2. tə'mir edmək. tərmim edmək. - .
- bu yapını yeniləyib satmalı. 3. təkrarlamaq. kərələmək.
kərətləmək. - bu pozqunluqlarızı bir daha yeniləməyin. - bir
kərə söylədiyini, yeniləməyə gərək yox.
yenilənmək 1. yenidən yapınmaq, edinmək. təcdid edinmək. 2.
kökdən tə'mir, tərmim edinmək. - bu yapı yenilənənməsə
satılmaz. 3. təkrarlanmaq. kərətlətmək. - bu çaĢıq iĢləri bir
daha yenilətməyin.
yenilətmək 1. yenidən yaptırmaq, etdirmək. təcdid etdirmək. - pozuq,
yıxıq bölümlərin yenilətin. - genə keçmiĢ iĢlərin əlinə alıb,
taza fırıldağlarla yenilətir. 2. tə'mir etdirmək. tərmim
etdirmək. - bu yapını yenilətib satmalıyız. 3. təkrarlatmaq.
kərələtmək. kərətlətmək. - bu çaĢıq yazıları bir daha
yenilətin. - bir kərə yapdırdın, yenilətməyə gərək yox. - bu
pozsan, sənə yenilətəcəyəm. - əsgi oyunlarızı yenilətin.
yenilik 1. tazalıq. cədidlik. 2. sınaqsızlıq. təcrübəsizlik.
yenilik tarvat. taravat. təravət. dərilik. tazalıq.
yenilmə tazalanma. təcəddüd
yenilmək alt olmaq. altanmaq. üstələnmək. yıxılmaq. sançıqmaq.
vurulmaq. sancılmaq.
yenilmək . yənilmək. yeyilmək.
yenir 1. yeyinir. yeyilə bilir. 2. - yenir kəsəli: qora (xurə. aĢıla,
akıla, cüzam) kəsəli.
yenir görnək. alıĢ. vərziĢ. adət.
yenir yeyici. yiyən.
yenirak yenğəz. yenğəz. yanğaz. yanaz.
yenirçə akıla. tuttuqu yeri yeyib çürüdən kəsə.
yenirmək yenişmək. öğrəĢmək. alıĢmaq. adət edmək. - görə görə
göz yenir, gedə gedə ürək yenir. - gözdən yenirməyən,
ürəkdə qalmaz.
yenişmək yenirmək. öğrəĢmək. alıĢmaq. adət edmək. - görə görə
göz yenir, gedə gedə ürək yenir. - gözdən yenirməyən,
ürəkdə qalmaz.
yenişyoxuş ənqəbə. enqəbə. atar tutar.
yenkəc - yenkəc kimi: yanbüri. yanpuri. əğribüğri. çampuri. çarpuri.
yenqə buxca. heybə. yetqək.
yenqə yenğə. 1. yekə. tək. yək. yak. yalınız. 2. üstün. qalib. 3.
iri. yekə.
yenqək yetkək. heybə. buxca.
yenqiliş yenğiliş. yanğılış. sınıĢ. düĢüĢ. məğlubiyyət.
yenqilmək yenğilmək. yanğılmaq. düĢmək. yıxılmaq. sınmaq.
yenqimək yenğitmək. yanğıtmaq. qələbə çalmaq. məğlub edmək.
qazanmaq.
yenqiş8 yenğiş. Ģənlik. Ģadlıq.
yenqitmək yenğitmək. yanğıtmaq. yenqimək. qələbə çalmaq.
məğlub edmək.
yenq (< yenmək). hər nəyin yenilən bölümü, qolu, ayrıntısı.
yenlək yen. yengi. yeniləmək. təkrarlama. iqzirsayz. təmrin. -
yenmək altamaq. alt edmək. üstələmək. yıxmaq. yendirmək.
üstün gəlmək. qələbə çalmaq. yenğmək. yendirmək.
utmaq. qazanmaq. oyunda. qələbə çalmaq. qəmə
basmaq. üstələmək. qələbə çalmaq.
yenmək yeyinmək. 1. aĢınmaq. oyulmaq. - ip quyunun biləzik daĢın
yenmiş. 2. alınıb götürülmək. yıxılmaq. - dalqalar qıyını
gündən günə yenir. 3. sərf, istehlak, israf olunmaq.
pozulmaq. - o qədər mal yenirmi. 4. xərclənmək. - para
yenməzsə yiyəsi yenir.
yenti yeyinti. azıq. rizq. tö'mə.
yer 1. ərsə. 2. otraq. səndəl. 2. iz. damağ. niĢan. - bu yerləri
silin. - yara bitər yeri qalar, otda sönər közü qalar. - ayaq
yeri. 3. sığacaq yer. - otaqda yer qalmadı. - hoteldə yer
yoxdu. 4. bir iĢə özəl ara. - əğləncə yeri. - bazar yeri. 5.
barq. məskən. lağ. məkan. - lağ çağ: zəman o məkan. 6.
oran. orna. dəfdər.
- yer altı: zerzəmi. - yer altı yol: tünel. yer altı sokaq.
- yer alması.
- oynaq yer: boğun. məfsəl.
- yerinə gətirmək: əda' edmək ödəmək.
- yerə oturmaq: aĢağı köçmək.
- kəndini yerə vurmaq: təpinib, çırpınıb döğünüb durmaq.
- yer edmək: iz salmaq. - yağmır köynəyimə yer etdi. -
günəĢ vurub qumaĢa yer edib. 1. etgiləmək. tə'si salmaq.
keçmək. müəssir olmaq.
- yerə vurmaq: 1. düĢürmək. 2. aldatıb dolandırmaq.
- arxa yerə gəlmək: 1. yenilmək. 2. arxası üstə düĢmək.
- açıq yer: boĢ yer: boĢ məqam.
- yerə atmaq: yabana atmaq. önəm verməmək.
- yerə salmaq: rədd edmək.
- yer edinmək: yer salmaq. alıb, ələ keçirib oturmaq.
- yerə batmaq: 1. gömülmək. quylanmaq. 2. yox olmaq.
ölmək. 3. izi sorağı kəsilmək.
- yer bağırsağı: bitgi adı.
- yerə baxar: sinsi. utancaq.
- bir yerə gəlmək: toplanmaq.
- yer bəğənmək: yer seçinmək.
- yer bulmaq: yer tapmaq: 1. oturacaq yer tapmaq. - otaqda
yer bulamadım. 2. bir iĢ, qulluq, məqam tapmaq. - bir yer
tapdım, oda boĢ deyildir.
- yerini bulmaq: iĢə bağlanmaq. icra olunmaq. - buyruğuz
yerini bulsun diyə, bunu yapdım.

- yer çamı: bir çalı çeĢiti.
- yer palıtı: bitgi çeĢiti.
- yer sarmaĢığı: yerdə sürülən sarmaĢıq.
- yer sıçanı: köstəbək.
- qara yer: qəbir. gor. sin.
- yerində: uyğun. çağında. münasib. layiq.
yer alçaq. topraq. ərz. zəmin. - azərbayxan toprağı. - rum
toprağı. - topraq yiyəsi.
- yer dəğişmək: oynatmaq. hərəkətə gətirmək. - batılan yer.
bataq. suya batan yer. çamur. - qara bataq: bataqlı topraq. -
yeri qaplamaq. yeri səritmək: döĢəmək. salmaq. təfriĢ
edmək. - yeri qaplatmaq. yeri səritmək. döĢəttirmək.
saldırmaq. təfriĢ etdirmək.
- bor yer: bur yer: Ģoraq yer. çoraq yer. bar. bur. bor. bora.
düz, təkiz olmayan.
- yer göçgəni: köstəbək.
- çox qalabalıq yer: arı qoğanı.
- yer tutmaq: 1. iĢə yaramaq. - bilgivi iĢə salsan, yaĢamda
yer tutarsan. 2. yer saxlamaq.
- yerinə gemək: olunmaq. tutmaq.- baĢ tutmaq.
- yer şəqayiqi:ayı qulaqı.
- daşlıq, çanqıllı yer: burtlaq.
- düz yer: yazı (< yazmaq. yaymaq). ova.
- köklük yer: kökən. vətən. mənĢə'.
- kökündə böyümək: baĢqa yeri görməmək. dünyadan
xəbərsiz olmaq.
- oturulacaq yer: kürsi. ayaqlıq. altlıq. qaidə. - dirək kürsisi.
- duvar kürsisi.
- qara yer: qara qızıl: qarmaq. topraq.
- qışı çox olan yer: yapar. qıĢ yapar: qıĢlaq.
- qonaq yeri: ordu. qonaq.- quytu yer: qoltuq. qırax. kənar.
bucaq. yan.- orası bir qoltuqdur: yan yerdir.
- qoltuq devlətlər: qıraxda qalan devlətlər.
- rəsmi yer: turluq. torluq . durluq. devlət yeri.
- üyüq yer: qumluq (yer sulu, buna bənzər yerlərdə ayaq
basıldığı zaman batıb, çıxarması qüç olan qumluq yer.
- yerin qulağı var: ağızdan çıxan söz nə qədər də gizli olsa,
duyulur.
- yer topu: yer kürəsi.
- dar yer: geniĢ olmayan. - dara gəldik.
- qıraq yer: yabanı yer. dağ.
- tutacaq yer: qulp. tutam. qəbzə.
- yüksək yer: dağ. təpə.
- isti yer: sıcaq. - sıcaqdan soyuğa çıxmaq.
- yer sıçanı: köstəbək deyilən heyvan.
- yerli yerində. sıralı. münasib yerində.
- yerdə. {1. qarada. quruda. bir nə döĢəməksizin. 2. yerinə.
isə. - qorxulu yuxu görməkdən isə, oyaq dur}.
yeraltı zerzəmi. məxzən.
yeridilmək sürülmək. qaçdırılmaq. - bu yerlərdə mal sürülməz.
yerik 1. danlaq. qalay. əzmə. tə'ziz. tobix. təpik. sərzəniĢ.
məzzəmət. - qalay atmaq, basmaq: paylamaq. 2. qaidə.
taban. daban. hər bir nəyin yerə dayanan bölümü.- kiriĢ
dabanı. - daban ağacı.
yerimək - iti yeriyən, gedən: yorqa.
yerimək - yan yerimək: yanğsımaq. çarpuq yerimək.
- tıpır tıpır edərək yerimək: tıpırdamaq.
- yaya yerimək: daban atmaq.
- yeriməkdə tıpır tıpır çıxan ayaqqın basma səsi: tıpırti.
yerinə yerdə. isə. - qorxulu yuxu görməkdən isə, oyaq dur.
yerinik yernik. təəsüf.
yerinmək 1. boĢuqmaq. peĢman olmaq. təəsüflənmək. 2.
yernəmək. iqrənmək. tiksinmək. - tizik yerinmək:
tələsmək. qoĢılmaq. qaçınmaq. ivilmək. çaqqanmaq.
çaqlanmaq. - böylə qoşılmaz. - qoşılmağında çəki, həddi
var.
yeritmək sürmək. iləri götürmək. - araba sürmək. sapan sürmək. -
cüt sürmək.
- tizik yeritmək: ivdirmək.tələsik çatdırmaq. qoĢdırmaq.
yeriyən atımlı. attım atan. ilərləyən.
yerlək qərarqah. dincqə. tincək. turqaq. turqa.
yerləmək 1. bəlləmək. bilgəmək. bəlgəmək. niĢanlamaq. 2. tohin
edmək. təhqir edmək. 2. kökləmək. kökləĢdirmək. tə'sis
edmək.
yerləşdirilmək qonmaq. qonulmaq. qoyulmaq. ölçmək. miyzanlamaq. -
bu sırçalar nərəyə qonacaqdır. - yemək boĢqabları oraya
qonmaz. - dilaba qonsa iyi olur.
yerləşdirmək qapılandırmaq. hançı bir iĢə qoymaq. bir iĢ tapıb
uğratmaq. kullatmaq. qayırmaq. qayrıtmaq.
yerləşmək kökləĢmək. tə'sis olmaq. yer salmaq. uyumlamaq.
tutmaq. kökləĢmək. - ağac uyumladı.
yerləşmək qapılanmaq. hançı bir iĢlə uğraĢmaq. kullanmaq.
qayınmaq. qulluğlanmaq.
yerləştirmək 1. orunqdələmək. orundalamaq. öqürtləmək.
ögürtləmək. aldırmaq. sığdırmaq. urundalamaq.
qoymaq. təxsisləmək. - bunu ora aldır. 2. qurmaq.
tərtibləmək. hazırlamaq. - ordu qurmaq. - qazan qurmaq.
- yığva qurmaq. - duzaq qurmaq.
yerləştirmək qoymaq. qərar vermək.
yerli 1. yollu. uyuq uyqun. uğur. sıra. münasibət. - sırasız söz
söyləməkdənsə, sırasın gözləmək yeğdir. 2. qəralı. sabit.
- yerli yerində: sıralı. münasib yerində.
- yerli olmayan: geçici. geçən. köçəri. müvəqqti. - geçici bir
durum.
yerli 1. oynamaz. daĢınmaz. sabit. qeyri mənqul. yerə yapıĢıq
olan. - o dilab yerlidir. - indi sərgilərin, yığvaların çoxu yerli
yapılarda yox, çadırlarda tutulmur. 2. (# yabanı). bir yerin
doğması olan. - bu ölkənin yerlilərin köçürdüblər,
yabançıları yerləĢtiriblər.
yerliş qərar. oltraĢ. olturaĢ. otraĢ.
yermək qalaylamaq. danlamaq. paylamaq. əzmək. tə'ziz edmək.
edmək.
- kəndi kəndini yermək: irilmək. qayqıdan titrəmək. arılmaq.
yermək yərmək. 1. bəğənməmək. xoĢlanmamaq. tiksinmək.
iğrənmək. çəkinmək. - aş yermək: boylu qadının yeməyi
bəğəməyib, qıvır zıvıra yerikləməsi. 2. alçatmaq. zəmm
edmək.
yermən çuğul. ırman. carçı. qovucu.
yernəmək yerinmək. iqrənmək. tiksinmək.
yernik yerinik. təəsüf.
yersi həmkəf. - həmkəf oda: yer odası.
yersiz sırasız. yolsuz. münasibətsiz.
yesir qolay. rahat. səhl. - qolay gələ: rahat olsun. iĢ baĢında
olanlara deyilən deyim.
yesircə qolayımsı. rahatlıqla. zəhmətsizcə.
yet yat. yad. çat. həqq. - sizin mənə gücənməyə yetiz yoxdur. -
yada daşı: haq daĢı.
yetə yeti. 1. yardım. imdad. - yeti aracları. 2. güc. zor. qudrət.
3. çıxar. qabiliyyət. 4. əl. vasitə. - onun yeti ilə verdim. 5.
yədə. yada. damarlı yəĢil daĢ ki əsgi türklər arzulanıb
(niyyət edib) quya atardılar.
yetək yədək. 1. heyvanı çəkəcək ip. yular sapı. 2. qayığı,
gəmini axıntıya qarĢı qıyıdan çəkməyə yarar ip. - qayığı
yədəyə vermək. 3. gərəyə (gərəkli olduğunda iĢlənmək
üçün) boĢuna buraxılmıĢ nərsə. - yədək açar. - yədək
azıq. 4. yanıcə götürülən nərsə. yularından çəkilərək
götürülən boĢ at. 5. bir iĢi, olayı yapmaq üçün, bir
ayqıt. yardaq. 6. aĢı. peyvənd.
yetəkçi iĢan. mürĢid. malla.
yetəkləmək aĢılamaq. aĢlatmaq. peyvənd vurmaq.
yetəklik yədəklik. köməklik. köməkçilik.
yetəmək yetmək. yidmək. yətirmək. buxca, heybəyi toparlamaq,
uclarını birləĢtirmək.
yetənəkli yetmən. olgun. geliĢkin. uzman. yetərli.
yetər yetərli. 1. əlverir. əlveriĢ. çatar. kafi. - əlverir deyil. -
yetərincə. 2. daha artığı gərək deyil. - yetər söylədin. -
artıq yetər.
yetərli yetər. 1. bəsili. kafi. əlverir. - əlverir deyil. - yetərincə. 2.
daha artığı gərək deyil. - yetər söylədin. - artıq yetər. 3.
yetgin. yetiĢkin. əhil. uzman. 4. yetmən. olgun. geliĢkin.
uzman. yetənəkli.
- yetərli olmayan: az. tar. ğeyri kafi. - dar çağ: dar zaman.
yetgin 1. yetiĢkin. əhil. uzman. yetərli. 2. etgiləyici. çekici.
mükəmməl. 3. olmuĢ. olqun. 4. kamil.
- çox yetgin, olmuş, oluşmuş: artığına olqun.geçgin.
yetginmək əriĢmək. iriĢmək. oluĢmaq. - üzümlərim irişti. - irişmiş
qızları əriĢtirməliyik.
yeti yetə. 1. yardım. imdad. - yeti aracları. 2. güc. zor. qudrət.
3. çıxar. qabiliyyət. 4. əl. vasitə. - onun yeti ilə verdim. 5.
yədə. yada. damarlı yəĢil daĢ ki əsgi türklər arzulanıb
(niyyət edib) quya atardılar.
yetigər yeddi ulduzlar. dübbi əkbər. bənatül nə'Ģ.
yetik yedik (yeyilmiĢ). 1. yalaq. yalama. aĢınma. aĢınmıĢ.
köhnə.- yalaq mal. 2. igit. ər. ərən. 3. bilgir. müttəl'.
yetim yetmiĢ. ilqəmiĢcığa. ilərmiĢ. çatmıĢ. tanrıya varmıĢ. ərən.
varan. irim. ərim. çatım. irmə. visal.
yetimli irəmli. irimli. ərimli. çatımlı. ləyaqətli. layiqli. iste'dadlı.
yetin oxumuĢ. bilgin. bilən. yetginliyin yetiyi. çatqınlığın çatıĢı.
çatın. ərik. olqun. olun. olduğun olqunluğu. alim. kamil.
kəmallı.
yetinməmiş tor. toy. çiğ. piĢçəmiĢ. əcəmi. gənc olan.
yetiri iblağ.
yetiş bitiĢ. böyüĢ. nəmov.
yetişdirmək vardırmaq. çatdırmaq. böyütmək. böyüməsinə qulluq
edmək. bəsləmək. becərtmək. tərbiyət edmək. yapmaq.
tutmaq. bəsləmək. qurmaq. hazırlamaq. - turĢı tutmaq.
ipək böcəyi tutmaq. - xəmir tutmaq. maya tutmaq. - yoğurt
tutdu. - bu cocuğu mən böyütdüm.
yetişən - erkən, tez yetişən: ərik. irik. ərmiĢ.
yetişi ulaĢı. görüĢ. qavuĢ. qovuĢ. çatıĢı. mulaqat.
yetişib çoxalmaq örəmək. ürəmək. törəmək.
yetişkin yetgin. əhil. uzman. yetərli.
yetişmə yətişmə. 1. tərbiyə olunmuĢ. - məktəb yetişmələri. 2.
lisans. - bilikənd yetişmələri: üniversitə yetiĢmələri. 3. varıĢ.
varma. getmə. visul. - bu qədər çabuk varış. 4. gəlmə.
olunma. hasil olma. - yazdan gəlmə. - sizdən gəlmə
sovğat.
yetişmək gəliĢmək. böyümək. boy atmaq. gəlmək. bərkimək.
sarmaq. vasil olmaq. ulaĢmaq. görüĢmək. qavuĢmaq.
qovuĢmaq. çatıĢmaq. mulaqat edmək. - sarılmamış
otdan nasıl yanmaq olar. - ot saçağa sardı. - gəlişmiş ağac.
- sobada yetişmək: tələsik, çabuq yetiĢmək.
yetiştirmək əriĢtirmək: iriĢtirmək. çatdırmaq. oldurmaq.
olqunlaĢtırmaq. - yağıĢ yağsa, yel əssə fırtına olar: qopar. -
tanrı istəklərivə iriştirsin.
yetkək heybə. yenqək. buxca. yenqə. heybə.
yetqi sorumluluq.
yetqin yetgin. irimiĢ. ərmiĢ. iri. qocaman. böyük. yekə.
yetqiş ulaĢdırı. ulaĢıq. dalbadal. bitqiĢ. müttəsilən. peyvəsdə.
yetmək <> edmək <> gedmək < met > dəqmək. 1. yidmək.
yetəmək. yətirmək. buxca, heybəyi toparlamaq. uclarını
birləĢtirmək. əriĢmək. varmaq. 2. qorımaq. görmək.
çatmaq. kifayət edmək. idarə edmək. kafi olmaq. vəfa
edmək. - bu para xərcimizi qorımaz.
yetmən olgun. geliĢkin. uzman. yetərli. yetənəkli.
yetməz qısıq. çatmaz.- bu iĢdə çox qısıqlar (çatmaz. yetməz)
ki. 2. iĢlərində qıssa gələn. iĢini bitirməyən.
yetmiş ərgin. olmuĢ. yanığ. əmrən. əmə. imə. himə. kökə iyə
olan kimsə. ərmin. ərgin. çatmıĢ. vurqun. yetim.
ilqəmiĢcığa. ilərmiĢ. çatmıĢ. tanrıya varmıĢ. ərən. varan.
yetriş irtiĢ. ərtiĢ. bulduruĢ. isal.
yetsiz yatsız. yadsız. çatsız. haqsız. - öz yurdumda çatsız
qaldım.
yetşiri çattırı. irtiĢ. ulaĢı. bulduri. göndəri. götüri. nəql. isal.
yetüt -yetüt saçka: yetrüm saç:sonradan buraxılan saç. -
yeyi yeğ. yekə.
yeyici yenir. yiyən.
yeyilmək yənilmək. yenilmək.
yeyilməz ağza alınmaz. içilməz. tatula. dadula. dadı kötü. dadıq.
dadıqmıĢ.
yeyin 1. qalib. üstən. 2. qəvi. 3. Cəldfars < çalt. iti. tez. basım.
çalasın. çala çala. çappaq. sürəkli. sürək. yorqa. varıĢlı.
itik. ütük.- varışlı kiĢidi. - sürək davranıĢ. - bir sürək at
aldım.
yeyin burraq. burqaq. bırraq. bırqaq. iti.
yeyin tələsik. sıqı sıkı. sıxı. iti. sürətli. əcələli. - sıqı iş. - sıqı
sıqı: tələsik. əcələ ilə.
yeyinmə istihlak.
yeyinmək yenmək. 1. aĢınmaq. oyulmaq. - ip quyunun biləzik daĢın
yenmiş. 2. alınıb götürülmək. yıxılmaq. - dalqalar qıyını
gündən günə yenir. 3. sərf, istehlak, israf olunmaq.
pozulmaq. - o qədər mal yenirmi. 4. xərclənmək. - para
yenməzsə yiyəsi yenir.
yeyinti yenti. azıq. rizq. tö'mə.
yeylaq yaylaq. 1. yaylıq evi, yeri. 2. ayıqlanma, yayılma,
əğlənmə, dolanma yeri. təfərrüxqah.
yeyrek məqbul.
yədə yada. yetə. yeti. damarlı yəĢil daĢ ki əsgi türklər
arzulanıb (niyyət edib) quya atardılar.
yədək yetək. 1. heyvanı çəkəcək ip. yular sapı. 2. qayığı,
gəmini axıntıya qarĢı qıyıdan çəkməyə yarar ip. - qayığı
yədəyə vermək. 3. gərəyə (gərəkli olduğunda iĢlənmək
üçün) boĢuna buraxılmıĢ nərsə. - yədək açar. - yədək
azıq. 4. yanıcə götürülən nərsə. yularından çəkilərək
götürülən boĢ at. 5. bir iĢi, olayı yapmaq üçün, bir
ayqıt. yardaq.
yədəklik yetəklik. köməklik. köməkçilik.
yədəmək 1. yetmək. yidmək. yetəmək. yətirmək. buxca, heybəyi
toparlamaq, uclarını birləĢtirmək. 2. ipindən, yularından,
cilovundan, yalavundan. tutub çəkmək, götürmək. 3.
axıntıya qarĢı çəkmək. - qayığı yədəmədən yuxarı çıxmaq
olmaz.
yəhər əkər <> əqər <> əkər <> əqir. qaltaq. zin. - tatar qaltağı.
- ənli yəhər qolanı: təpəngü. təpəngi. qalın qaltaq belləməsi.
- heyvanın belinə bağlayan qayış: qolanğ.
- yəhərin altına qoyulan tərlik: belləmə.
qusqun. quĢqun.
- yəhərin taxtası, qurşanmamışı, qaplanmamışı, lütü:
qaltaq.
- qaltaq qaşı: yəhərin öndə arxasında olan yüksək yeri.
yəhərcik əĢəkcik. əkəkcik.
yəq 1. yək. yak. yenğə. yekə. tək. yalınız. 2. yəğ. yeğ. yek.
daha iyi.
yəqə yəkə. yaka. dumanı (gəmi sükanı, buyurduruğu,
fərmanı) tərpətmək üçün baĢına taxılan qol.
yəqma yəğma. yağma. (dağıdıb, qənimət almaq amacı ilə olan
cumuĢ, hicum). çapul. axın. ilğar. qarət. toyumluq.
doyumluq. çapavıl. yığma. çərik. qənimət. - savaĢda
yenilən çər çərlik verməlidir.
yəqni yeqni. yüngül.
yəqrək yəğrək. yeğrək. daha iyiraq.
yələ yələk. (> yal). 1. arası açıq, iri, sərt, yelpiklənib quĢun
uçmasın sağlayan tük. 2. bir para heyvanların
ənsəsində (boyun arxasında) olan uzun qıllar, ki yellənib
sağa sola çarpar. 3. Cilov (atın ovsarı) calın.
yələk bax > yelək
yələk yelək. (yel alan). 1. quĢun qanatında, quruğunda olub,
onu uçurub saxlayan, böyük, iki yanlı tük. 2. qolsuz, önü
açıq, yellənə bilən geyim. - iç yeləyi. 3. bir yaĢılı dəvə
balası. 4. Ģırıx, Ģərit kimi əsik, kəsilmiĢ nərsə. - bir yələk
kağız. 5. - toy yələyi: toyda Ģənlikdə (doğum günü, ad günü)
göydən duvardan sarılıb aslanan, yələk yələk kəsilmiĢ
bəzəkli kağaz.- allı ballı yələklər. - sarı güllü yələk.
yəlimlənmək yilimlənməkka. tutqallanmaq. yılımlanmaq. çəsblənmək.
yəlkən baĢmaq. kəviş8 > kəfş. çəpək.
yəlmə yalma. yırtmaclı, bir parça olmayan cuqal, zireh.
yəltək yaltaq. yelə baxan. dönək. sübatsız.
yəməka yinə. yenə. həp. bütün. tamamiylə. dahi.
yəmşək kələkə. kalağayi. baĢa örtülüb oyluqa dək enən yəmĢək.
yaĢmaq. peçə.
- içinə qonulub bağlanan yəmşək: qadınların yalın, sadə
baĢ örtüsü: qondaq. qundaq. - baĢ qundağı.
yənilmək yenilmək. yeyilmək.
yəp yap: ip: sap.
yəpitmək əpitməkcığa. ıslatmaq. sulatmaq.
yəprəs bərsə. bərəs. 1. xallı. 2. zədəli.
yərmək yermək. 1. bəğənməmək. xoĢlanmamaq. tiksinmək.
iğrənmək. çəkinmək. - aş yermək: boylu qadının yeməyi
bəğəməyib, qıvır zıvıra yerikləməsi. 2. alçatmaq. zəmm
edmək.
yəstəkləmək pisləmək. eĢiyə gedmək. dıĢqarmaq. sıçmaq.
yətirmək yedirmək. yidmək. yetəmək. aĢılamaq. aĢlatmaq.
yetmək. yidmək. yetəmək. aqtarmaq. axtarmaq.
axıtmaq. çatdırmaq. buxca, heybəyi toparlamaq,
- əl suya yetirmək: gəzinmək. həyətə çıxmaq. su tökməyə
gedmək.
yıdlaşmaq yıtlaĢmaqka. yıylaĢmaq. iyləĢmək. qoqlaĢmaq.
yidmək yetmək. yetəmək. yətirmək. buxca, heybəyi toparlamaq,
uclarını birləĢtirmək.
yıqac yığac. Cihaz. topuntu.
yıqamaq yıkamaq. yayqamaq. yalxamaq. yalxalamaq. yumaq.
yuymaq. yumaq. təkər təkər yumaq.
yıqan yığan. xərmənçi. qarmançı. toplayan.
yıqanış yıxanış. yıxanıĢ. yuvunuĢ. qusl.
yiqənka həsir yapılan qovalaq otu.
yıqıq yıxıq. - yıxıq yer: gədik. xaraba.
yıqılan yığılan. tərilgənka. dərilən. dirilən. dərgilgən. dirgilgən.
toplanan.
yıqılasımaq yıxılasımaq. sürcmək. yerirkən ayağın bir nərsiyə
toxunub düĢəcək olmaq.
yıqılı yığılı. toplanmıĢ. birikmiĢ. koma.
yıqılqın yıxılqın. yıqqın. yıxqın. düĢmüĢ.
yıqılma yığılma. toplanıĢ. toplanma. birikiĢ. birikmə. ictima.
yıqılmaq 1. yığılmaq. üĢmək. qoĢmaq. toplanmaq. 2. yıxılmaq. alt
olmaq. altanmaq. üstələnmək. yenilmək. 3. yoqlanmaq.
yoğlanmaq. öğlənmək. dinlənmək. çəkilmək. istirahət
edmək. dərilmək. toplanmaq. devĢirilmək. cəmləĢmək.
4. keçməmək. turmaq. durmaq. iliĢmək. ilərləməmək. -
boğazıma durdu. - canıma durdu daha!. 5. alınıb
götürülmək. yenmək. yeyinmək.- dalqalar qıyını gündən
günə yenir. 6. yıxılmaq. yanğılmaq. yenğilmək. düĢmək.
sınmaq. 7. düĢmək. devrilmək. 8. pozulmaq.
xərablanmaq. viran olmaq. 9. dağılmaq. pəriĢan olmaq.
- arıq ər öğləndi: yorqun kiĢi istirahat eddi.
- yıxılmaq: - içəri yıxılmaq: köçmək.
- sərt quru gurultu ilə yıxılmaq: qağĢamaq. (< qaq: sərt
səs).
- yığılmaq:
yıqılmış yığılmış. 1. birkəfars < birikə. birikmiĢ. 2. toplanmıĢ. top.
məcmu'. - top yekun. - həpsini top edəlim.
- bir yerə yığılmış nərsə: təcmi. cəmləmə.
yıqım yıxım. pozulma. düĢmə. xərablıq. viranlıq.
yıqın yığın. 1. conqfars. (< çönək9. çöngək). toplam. kom. koma.
2. alay. qalabalıq. yığın (< yığıqın). tığın. avcuman (< av.
ev). top. toplu. eldar (< eldər). idarəli. ilmək. toplantı.
yığva. öbək. öpək. obaq. oba. top. bölük. - el yığın yığın
( öbək öbək. obaq obaq. oba oba) oturmuĢlar. - evləri var
yığın yığın ( öbək öbək. obaq obaq. oba oba). 3. koma. tob.
- yığınilə: topdan. külliyyətən. 2. çələng. 3. izdiham.
qalabalıq. 1. quruh. or. fovc.
yıqın yığın. əyliĢ. əyiliĢ. otruĢ. cəlsə
yıqıncaq yığıncaq. yığva. bəzm.
yıqındı yığındı. 1. toplanmıĢ. qalabalıq. izdiham. - bu yığıntı
nədir. 1. mütərakim koma
yıqınlıq yığınlıq. yığın. qalabalıq. izdiham. - bir yığınlıq gördüm.
yıqınmaq yığınmaq. geyinib quĢanmaq. hazırlanmaq.
yıqıntı yıxıntı. 1. qazuvat. pox. töküntü. pislik. 2. xaraba. örənlik.
3. kümə. kuma. birkinti. tüdə. - ot kuma kuma yığmaq. -
bir kuma buğda. - yıxıntı. - yar yıxıntısı: yoldaĢ bəlası,
ziyanı. 4. kömək. kümək. kuma. tob. 5. xəraba. virana.
yıqışma yığışma. sıxıĢma. yıĢ. yuĢ. yiĢka. - yış bolmaq: yığıĢmaq.
yıqışmaq yığışmaq. qoĢuĢmaq. qoĢdaĢmaq. qoĢlaĢmaq.
qoĢuqlanmaq. birləĢmək.
- birbirin sıxaraq yığışmaq: basıĢmaq. bir birinə girmək.
soxuĢmaq. sıqıĢmaq. sığıĢmaq. sıxıĢmaq. sıkıĢmaq.-
qalabalıq sıxışırdı. - el məçidə sıqışdı.
yıqışmış yığışmış. oğuĢmuĢ. yatmıĢ. yorulmuĢ. kehəlmiĢ.
yıqqın yıxqın. yıxılqın. düĢmüĢ.
yiqləmək yikləmək. ikləmək. xəstə olmaq.
yiqlənmək yiklənmək. iğlənmək. iklənmək. xəstələnmək.
çərlənmək. qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq.
çorlanmaq. pozulmaq.
yıqlınmaq yığlınmaq. irinqləmək. irinğləmək. irginmək. birkinmək.
yıqlışmaq yığlışmaq. üĢüĢmək. qoĢuĢmaq. toplaĢmaq.
yıqma yığma > yəğma. yağma. 1. çərik. qənimət. - savaĢda
yenilən çər çərlik verməlidir. 1. yığma. tondurma.
dondurma. toplama. qondarma. yasama. 1. bir yerə yığıb
bütünləmə. 2. muntaj. 3. məsnoyi. təbiyi olmuyan. -
dondurma daş: məsnoyi daĢ. təbiyi olmuyan. 4. yıxma.
təxrib
yıqmaq yığmaq. toplamaq. biriktirmək. komamaq.
yıqmaq yıxmaq. yığmaq. 1. üĢirmək. qoĢmaq. toplamaq. yığmaq.
iləmək. iliĢtirmək. çatdırmaq. toplamaq. - bu parçaları ilib,
torba tikin. - ilməklənin əyləĢin. 2. {(yıxmaq. yuğmaq.
yoğmaq. yumaq): bu sözlərin hamısında ayrılmaq, yox
olmaq, qaldırılmaq anlamları vardır}. altamaq. alt edmək.
üstələmək. yenmək. 3. təvĢirmək. dəvĢirmək.
xarmanlamaq. qarmanlamaq. devĢirmək. toplamaq.
cəmləmək. dəvĢirmək. devĢirmək. dəğmək. dərmək.
toplamaq. devĢirmək. cəmləmək. - üzüm devşirmək. -
kitab devşirmək: kitab bağlamaq. 4. buraxmamaq. tutmaq.
ötürməmək. çəkmək. - kəndini tutmaq. - dilini tutmaq. -
soluğun tutmaq. 5. devĢirmək. toplamaq. 6. albaqlamaq.
altaqlamaq. alqaqlamaq. alqatlamaq. toplamaq. 7.
pozmaq. xərablamaq. 8. düĢürmək. yerə çalmaq,
vurmaq, salmaq.
- yığıb yuvarlamaq: toparlamaq. top edmək.- xəmiri
topalamaq.
- yuxarı yığmaq: çox qiymət vermək.
- para devşirmək. - Ģəritdən paltarları deşir.
qanırmaq.
yıqmaq yıxmaq. 1. pozmaq. xərablamaq. viran edmək.
dağıtmaq. batırmaq. məhv edmək. 2. dayamaq. isnad
edmək. təhmil edmək. - öz suçların mənim üzümə yıxdı.
yıqrılmaq yığrılmaq. yıxsılmaq. kötüləĢmək. büzülmək.
yıqsılmaq yıxsılmaq. yığrılmaq . kötüləĢmək. büzülmək.
yiqtürmək incitmək.
yıqva yığva. 1. dərnək. toplanma. cəmiyyət. toy. 2. ilmək.
toplantı. yığın. yığıncaq. bəzm. 3. məclis. toy.
yıl - yund yılıka: at ili. türklərin on ikili yıllarından biri.
yılan - ilan qıs qıvraq olmuĢdu.
yılancıq ilancıq. üz dərisində ĢiĢ parlaq qızarma ilə olan xəstəlik.
- yılancıq olmaq. - ilancıqçı: bu xəstəliyi qaldıran ovsunçu.
yılançıl ilançıl. baĢlıca (ümdətən) ilan tutub yeməklə yaĢayan
quĢ.
yıldıraq yıldırğan. 1. şəbçirağ qiymətli daĢ adı. 2. par par
parlayan. 3. ĢimĢək. barqa.
yıldıramaq yıldırmaq. 1. par par parıldamaq. aralıq aralıq
parıldamaq. 2. ĢimĢək çaxmaq. yıldıramaq.
barqalamaq.
yıldıran yıldırayıcı. parlayan. dirəxĢan.
yıldırayıcı yıldıran. parlayan. dirəxĢan.
yıldırğan yıldıraq. 1. şəbçirağ qiymətli daĢ adı. 2. par par parlayan.
3. ĢimĢək. barqa.
yıldırım {- "ılıdırm" bir yerə dəğdi isə, elə "ıldırım. yıldırım" deyilir. -
yıldırmaq yıldıramaq. 1. par par parıldamaq. aralıq aralıq
parıldamaq. 2. ĢimĢək çaxmaq. yıldıramaq.
barqalamaq.
yıldırmaq ürkütmək. qorxutmaq. - düĢmanı yıldırdıq. - yıldıran kəsəl.
- bu ısıtma məni yıldırdı.
yıldız yaldız. yalqım. yağtı. açıq. yaĢın > roĢən.
yılğa > Cəlafars < cıyla.
yılxıka - edinçu yılxıka: yük vurulmayaraq buraxılan heyvan.
yilik ilik.
yilikliq ilikli. iliği olan.
yılıq yelik. yelək. əsinkə. əsinti. nəsim. rüzqâr< üzgər.
yılım 1. yilimka. tutqal. yəlim. çəsb. 2. yedirmə. mə'cun.
yilimka tutqal. yılım. yəlim. çəsb.
yılımlanmaq yilimlənməkka. yəlimlənmək. tutqallanmaq. çəsblənmək.
yilimlənməkka yəlimlənmək. tutqallanmaq. yılımlanmaq. çəsblənmək.
yılışıq 1. yılıĢqan. yapıĢqan. bulaĢqan. 2. adama yapıĢır. sırtıq.
sırıtqan. - yılışıq bir adam.
yılışıqlıq yapıĢqanlıq. yılıĢqanlıq. bulaĢqanlıq. sırtıqlıq. sırıtqanlıq.
yılışqan yılıĢıq. yapıĢqan. bulaĢqan.
yılışqanlıq yapıĢqanlıq. yılıĢıqlıq. bulaĢqanlıq. sırtıqlıq. sırıtqanlıq.
yılışmaq diĢlərin sırıtıb gülüĢmək. gəvĢək gəvĢək yanaĢmaq.
sırıtıb gülüĢmək.
yılka - yunt yılıka: türklər'in on iqili yıllarından biri.
yılqın yılğın. ılqın. ılqın ağacı. yılmıĢ. ürkün. qorxmuĢ.
yıllamaq illəmək. 1. bir ili keçmək. yaĢına girmək. bir yaĢında
olmaq. - o quzu, o cocuq daha illəmədi. 2. ili keçmək. bir
yaxud neçə illik olmaq. əsgimək. - o iĢ illəmiş daha.-
zeytun yağını illətməliyik. 3. bərk gecləmək, gec qalmaq.
yapıĢıb qalmaq. - göndərdiyimiz kiĢi, orada illədi.
yıllatmaq illətmək. bir il saxayıb əsgitmək. - zeytun yağını
illətməliyik.
yilliqüka ülgüc. saç tıraĢ edən ustura.
yılmış yılğın. ürkün. qorxmuĢ.
yılpatmaq yalpatmaq. (ot. saman. yem) ıslatmaq. yumĢatmaq.
yimləmək imləmək. iĢarət edmək.
yin ək. tə. də. - öğləyin: öğləndə.
yincgələnmək incgələnmək. alçaq könüllülük edmək. tanrıya qarĢı
kiçiklik göstərmək. tapmaq. ibadət edmək. qulluq
edmək.
yinçqəka incqə. tapan. abid. qulluqçu. - yinçqə qızka. odalıq qız.
inçqə qız. kəniz.
yindürmək itgini arattırmaq.
yinə yəməka. yenə. həp. bütün. tamamiylə. dahi.
yinmək aramaq. sormaq.
yip - yip iti: ip iti: qıs qıvraq. sıxıq bərk. bərk bərkinə. bək
bəkinə. kip kipinə.
yipinka qoyu qırmızı. qızıl bayın. yipqil. yipqin.
yipqil yipqin. qızıl. bayın. ərğəvan rəngində olan.
yipqin yipqil. qızıl. bayın. ərğəvan rəngində olan.
yıpramaq əprimək. kavĢamaq. gəvĢəmək. qağĢamaq. (< qaq: sərt
səs). xərab olmaq. çox əsgimək.
yıpranışlıq yıTıqlıq.yıdıqlıq. qoxumuĢluq.
yıpranmaq ərimək. zayıflamq. üzülmək. axmaq.
yıpraşmaq yıtıĢmaq. yıdıĢmaq. çürüĢmək.
yıpratmaq xor tutmaq. koratmaq. korlatmaq. əsgitmək.
- vurub əzib yumşatıb, yıpratmaq: vursalamaq.
yırağ arıq. ətsiz yağsız olan (at). zayıf.
yıraqlamaq arıqlamaq. zayıflamaq.
yıraqlandırmaq arıqlandırmaq. zayıflandırmaq.
yıraqlatmaq arıqlatmaq. zayıflatmaq.
yırıq 1. cırıq. yarıq. çatlaq. açıq. aĢqar. aĢqal. açqal. açıq.
bəlli. 2. yarab. arab. üyə. üzv. 3. yarıq. yırtıq. qaç. qaĢ.
yırılmaq azacıq yarılmaq. çatlamaq. aralanmaq. - çiban yırıldı.
yirim 1. solak. çolaq. 2. yarım . yurt. toprak.
yırqalanmaq ırqalanmaq. qımıldamaq. sallanmaq.
yırqalantı ırqalandı. qımıldama. sallanma.
yırqın yırtığına. aĢqara ( r <> l ) aşqala. açqala. açıqına. bəllək.
yırlatmaq oxutmaq. ötütmək. üngətmək. öngətmək.
yırtcaq cərilik. ataqlıq.
yırtıcı tavlı. tovlu. qurdu. qurd. qızqın.
yırtıcılıq yabanılıq. vəhĢilik.
yırtığına yırqın. aĢqara ( r <> l ) aşqala. açqala. açıqına. bəllək.
yırtıq 1. cırıq. qazıntı. oyuq. qazıq. yırıq. yarıq. qaç. qaĢ. -
qazıq nərsə.- qazıntılı təkər. - qazıntılı kağız. 2. sırtıq.
utanmaz. arsız. həyasız. 3. alıĢdırılmıĢ. 4. cəri. ataq. -
əsgi püsgi, yırtıq: parsal. - parsal paltar.
yırtı alıĢma.
yırtılmış yartılmış. 1. bizləməkdən yanları yırtlımıĢ, biz
qorxusundan yeriməyə alıĢmıĢ heyvanın. - bu tay daha
yırtılmamış. 2. sırtılmıĢ. utanmaz. - yırtılmış cocuq.
yarılmıĢ. yırtlaq. 3. yartlaq. açılmıĢ. partlaq. - yırtlaq göz.
yırtınmaq təpinmək. dalaĢ. təlaĢ.
yırtlaq yartlaq. yarılmıĢ. yırtılmıĢ. açılmıĢ. partlaq. - yırtlaq göz.
yırtlaz qorxmaz. utanmaz. uyatmaz. güstax. arsız.
yırtmac açıq yer.
- kot yırtmacı: kotun arxasında iki yana gələn açıq yeri.
- Ģalvar yırtmacı: Ģalvarda uçqurun taxılan yeri.
yırtmaq 1. yartmaq. çakmaq. çəkəmək. 2. tırmıqlamaq.
tırmalamaq. çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. qazmaq. -
açıb yırtmaq: dərmək. dərimək. taramaq. qazımaq.
yiş yişka. yış. yuş. yığıĢma. sıxıĢma. - yış bolmaq: yığıĢmaq.
yış yuş. yişka. yığıĢma. sıxıĢma. - yıĢ bolmaq: yığıĢmaq.
yışıqlıq yaĢquluq. aĢuqlıq. tulqalı. tulqa qeyimi.
yişilmə k: əli iĢə yatıĢmaq. udumlaĢmaq. - iĢilmək.
yıTıq yıdıqka. kötü qoxan hər Ģey. - yıTıq ot: yıdıq otka: üzərlik
otu. əldrüq. ilrüq. üzərük.
yıTıqlıq yıdıqlıq. qoxumuĢluq. yıpranıĢlıq.
yıtışmaq yıdışmaq. çürüĢmək. yıpraĢmaq.
yıtlamaq yıdlamaq. qoqlamaq.
yıtlanmaq yıdlanmaq. qoxumaq. pozulmaq.
yıtlaşmaqka yıdlaĢmaq. yıylaĢmaq. iyləĢmək. qoqlaĢmaq.
yittirilmək yatturulmaq. yox olqunmaq. qeyb ettirilmək. bir nəyi,
Ģeyi buxcaya saqlatmaq.
yiv iv. uzunasına olan oyuq. - iv pozuq çərçivə. - zivananın ivi.
yiverilən göndərilən. rəsul.
yivli ivli. 1. uzunasına oyuğu olan. oyuğlu. cizgili. - ivli
çərçivə. 2. ilan kavı (köynəyi) kimi dolaĢıq uzanan oyuğu
olan. - ivli top. - ivli çivi: piç.
yiyə varı olan. varan9. sahib. malik. - ev varan: evi olan. - yiyə
olunması istənən nəsnə: ərək. alası. amac.
yiyələnmək iĢlətmək. kullamaq. kollamaq. qayırmaq. qapıĢmaq.
alıĢmaq. öğrəĢmək. öğrənmək. örgəĢmək. örgənmək.
qazanmaq. edinmək. istehsal edmək. iktisab edmək. -
onu o kullayır.
yiyən aĢıran. aĢam içən. yenir. yeyici.
yiyəsiz iyəsiz. açıq. sahabsız. issiz. - yiyəsiz mal: ortalıq malı.
sapsız balta.
yiyəsizlik issizlik. sahabsızlıq.
yıylaşmaq yıtlaĢmaqka. yıdlaĢmaq. iyləĢmək. qoqlaĢmaq.
yob (yop. op. ob. ab. ap) çoxluğu göstərən sözlər.
yodunmaq <> yotulmaq. silinmək.
yoq 1. olmayan. 2. yoğ. qoyu. quyu. qalın. qəliz. kəsif.
- basıb yox edmək: sıymaq. qırmaq. kəsmək. əzmək.
pozmaq.
- var yoxun almaq: soyub soğana döndərmək.
- yox edmək: külüni savurmaq. məhv edmək.
- yox edmək: yoxlamaq. əritmək.
- yox edmək: yoxlamaq. uçurtmaq.
- yox etdirmək: əzdirmək. basdırmq.
- yox kimi: yuxar. incə. incə ufaq. un ufaq.
- yox olmaq: batmaq. itmək. - var yoxum batdı.
- yoxluğa uğayan: yox olmalı. uğursuz. bataq. batmalı.
umsuz. umutsuz. qurtarılmaz.
- yox olmaq. siviĢmək. qaldırılmaq. məhv olmaq.
- yox olqunmaq: yittirilmək. yatturulmaq. qeyb ettirilmək. bir
nəyi, Ģeyi buxcaya saqlatmaq.
- yox edmək: yoxamaq. yufamaq. məhv edmək. hədər
edmək. həlak edmək.
- işin yoxisə: boĢuna. havayi. heçinə.
- var yox: 1. çox az var. yox kimi. 2. xəbər.
yoqalmaq yoxalmaq. yox edilmək. yodulmaq. silinmək. yutulmaq.
yoqaltmaq yoxaltmaq uçratmaq. uçurtmaq.
yoqamaq yoxamaq. yox edmək. yufamaq. məhv edmək. hədər
yoqan yoğan. yoğun. gəbə. qaba. gobut. qalın. ĢiĢik.
yoqar yoxar. qağĢar. kəvĢər. çökmüĢ. yoxluğa, məhvə doğru
gedən.
yoqdu yoğruka. yoqru. yuqdu. dəvə tükünün uzunları. cuqdu.
yoqlaçı yoxlaçı. yoxlamaçı. yoxlayıĢ edən. müfəttiĢ.
yoqlama yoxlama.bərrəsi. dəğĢiriĢ.
yoqlamaçı yoxlamaçı. yoxlaçı. yoxlayıĢ edən. müfəttiĢ.
yoqlamaq yoxlamaq çəkləmək.
yoqlamaq yoxlamaq. kullamaq. kollamaq. araĢdırmaq. axtarıĢmaq.
baxmaq. mayna edmək. baxmaq. mayna edmək.
keçmək. dəğmək. iliĢmək. yox edmək. əritmək.
yoxlamaq. keçmək. dəğmək. iliĢmək. yox edmək.
uçurtmaq. aramaq. baxmaq. dəğmək. - axĢam bizi
yoxlayın: bir bizə uğrayın. - geçirin (xatirin) kullamaq.
- gəzib yoxlamaq: tolaĢmaq. dolaĢmaq. - bütün otaqları
dolaşdıq.
yoqlanmaq yoğlanmaq. öğlənmək. 1. dinlənmək. yığılmaq.
çəkilmək. istirahət edmək. - arıq ər öğləndi: yorqun kiĢi
istirahat eddi. 2. övkələnmək. huĢlanmaq. ağıllanmaq.
öncədən anlamayıb sonradan anlamaq. böyümək.
gəliĢmək. - uĢağın öqlənməsi çox çəkər. - öqlənməmiş
evlənən ev yıxar, öqlənibsə evlənir, ev yığar.
yoqlaş yoxlaş. baxıĢ. yoxlayıĢ. mayna.
yoqlaşdırmaq yoxlaşdırmaq. usulla, dolayısı ilə anlamağa çalıĢmaq.
yoqlayan yoxlayan. araycı. müfəttiĢ.
yoqlayış yoxlayış. san. götür qoy. yarqac. qaraq. yoxlaĢ. mayna.-
san görmək: qoĢunun var yoxun, oluĢ yoxuĢun yoxlamaq.
yoqluq 1. yox olma. olunmama. bulunmama. ədəm. 2. ehtiyac.
zərurət. fəqr. 3. olmayıĢ. heç. fuqdan. - yoxdan nə çıxar.
4. Kasıblıq. qolaysızlık11. yarlıla11. yoxsulluk. güclük.
fəqr. möhtaclıq. yavı. yav. yava. yağı. füqdan. yarlıq9.
yoxsulluq. kasıblıq. qolaysızlık11. yarlıla11. - yarlılığa ayıb
yok11. əksilklik. olmamaq. fuqdan. yoxsulluq. ehtiyac.-
güclük çəkmək. - güclükdə yaĢamaq. - yarlılığa ayıb yok11.
yoqmaq yoğmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq. quyulanmaq.
qoyulanmaq. qalınlanmaq. qəlizlənmək. donmaq.
səlabət tapmaq. kəsiflənmək. təxmir olmaq.
yoqru yoğruka. yoqdu. yoqru. yuqdu. yoqruyka. dəvə tükünün
uzunları. cuqdu.
yoqrulmaq yoğrulmaq. yuğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
quyulanmaq. qoyulanmaq. qalınlanmaq. qəlizlənmək.
təxmir edilmək.
yoqrutmaq yoğrutmaq. qavama gətirmək. yoğurmaq. qəlizlətmək.
yoqruyka yoğruka. yoqdu. yoqru. yuqdu. dəvə tükünün uzunları.
cuqdu.
yoqsul yoxsul. ac. əliboĢ. ələbaxan. fəqir. kasıb. möhtac.
qoquz. zügürt. müflis. kasıb. çıqan. çıqay9. yarqıl. yazıq.
- ac doyurmaq. - parasız olana deyilir.
- tırılın biri tırıl.
- yoxsul yorqanı: öksüz yorğanı: ağ sarmaĢıq çeĢiti.
- dayaq yoxsulu: yaramaz. kötək yeməli olan.
yoqsullamaq yoxsullamaq. qoquzlamaq. zügürtləmək. parasız
qalmaq.
yoqsullaşmaq yoxsullaşmaq. parasızlaĢmaq. tırıllamaq.- nədən belə
tırılladın.
yoqsulluq yoxsulluq. Kasıblıq. qolaysızlık11. yarlıla11. yoxluk11.
yarlıq9. kasıblıq. qolaysızlık11. yarlıla11. yokluk11. qıtlıq.
kəsət. kasad. qoquzluq. zügürtlük. parasızlıq. yoxluq.
ehtiyac. - para kasadı yoxumuzdur. - yemək kasadı. -
yarlılığa ayıb yok11.- yarlılığa ayıb yok11.
yoqsulluq zərurət.
yoquq yoğuq. yaxın. yağuq. qıyraq. qıyıraq . qıyıda olan. qonĢu.
qərib. (# qıraq: uzaq).
yoqun yoğun. yoğan. 1. iri. böyük. əzim. cəsim. gəbə. qaba.
gobut. qalın. ĢiĢik. odun. qaba. kota. kut. - odunun biridi.
2. yonulmamıĢ. qaba. xam. 3. ədəbsiz. tərbiyəsiz. 4.
qalın. qəliz. quyu. qoyu. kəsif.
yoqunlanmaq yoğunlanmaq. yuğrulmaq. yoğrulmaq. quyuqlanmaq.
təxmir edilmək.
yoqunluq yoğunluq. 1. irilik. böyüklük. əzəmət. cəsamət. 2.
qabalıq. xamlıq. 3. ədəbsizlik. tərbiyəsizlik. 4. qalınlıq.
qilzət. quyuluq. qoyuluq. kəsafət.
yoqur yoğur. mürəkkəb. - çox yoğur iĢdir.
yoqurma yoğurma. xəmir tutma. əzib qarıĢdırma.
yoqurmaq yoğurmaq. qavama gətirmək. yoğrutmaq. qəlizlətmək.
tərkib edmək. - çox yoğur iĢdir.
yoqurt yoğurt. yuğurt > yaurt. (< yoğun). yoğunlanmıĢ, kəsilmiĢ,
quyulaqmıĢ, quyuqlaĢmıĢ süt.
- torba yoğurdu: süzmə yoğurt.
- yoğurt kimi: çox quyuq, qəliz.
- yoğurt pəniri. kəĢ. kəç. çək. yoğurt pəniri. yağsız pənir.
- qıldan yoğurt tobası: köynük.
- süzmə yoğurt: kəsmik <> kəmsik.
- yoğurt yuvası: yoğurt çalınan qabın qoyulduğu sıcaq yer.
yoqurtmaq yoğurtmaq. yuğurtmaq. yoğunlaĢtırmaq. quyuqlatmaq.
quyulatmaq. qoyulatmaq. qalınlatmaq. qəlizlətmək.
təxmir etdirmək. - sözüvü yoğurt danıĢ. - yoğrulmamış
xəmir kimi açıla qaldı. - ələmiĢ un, yoğrulmuş xəmir,
yapılmıĢsa kim yeməz. - aĢı iyicə yoğurt. - yemək çox
suyuqdur, qoy biraz yoğursun. - açıq (suyuq yemək), yoğur
(əsl yemək), toxluq ( deser).
yoquş yoxuş. dikə. təpə. yüksək yer. yura. yoxuĢ. dik bayır. çox
hündür yer. uca.
yoq-yaq yaq yuq. çanaq bulaĢıqı. - yaq. yoq. yuq. yuq yaq.
yol 1. keçəcək yer. - qılağuzlar dənizdə gəmilərin yolun bilir. 2.
axacaq yer. kəhriz. kanal. - su yolu. 1. cizgi. xətt. sopa. -
yollu qumaĢ. 3. gediĢ. 4. seyr. səyahət. səfər. yolçuluq. -
yol almaq: yolçuluğa çıxmaq. 5. yeriyiĢ. sürət. - bu atın,
arabanın yolu nasıldır. 6. rəsm. ayin. adət. - bu iĢ yolunda
deyi. - hər iĢin yolu vardır. - yolu ilə yapmaq. 7. məslək.
onun yolu baĢqadır. - oda bu yoldadır. 8. uğur. - sənin
yolunda baĢ qoyaram. 9. vasitə. vəsilə. əsbab. - hər nəyin
yolu vardır. 11. təriq. ərkan. səbk. 12. övün. öğün. kərə.
dəfə. 13. yolaç. törə. türə. qayda. 14. çat. çar. çarp. çart
(çapr). oğ <> uğ. iv. oluq. nərsənin üstündə açılan yol.
uğrı. uğur. cizgi. xədd. baca. oğcaq. oycaq. ocaq. oyuq
yer. durba. yolağ. zolaq. bir günlük yol. mərhələ. qonaq.
məsafə. bolıĢ. tərz. səbk. çara. keçir. - burdan ora neçə
qonaqdır. - bu yolu üç gündə baĢa vurduq. 15. qol. axar.
tamar. damar. - yağmır suları yerin damarlarına iĢlədi. 16.
tutam. rəviĢ. səbk. 17. taraq. daraq. təriqət. - bu nə
tutamdır ki siz tutduz. 18. qılıq. kimi. üz. surət. tərz.
vəziyyət. - sənəd qılığında nir kağaz. - nə qılığdadır o. -
gəlin qılığında bəzəkli. 19. gediĢ. tür. cür. surət. - iĢi bu tür
açmaq olmaz: bu surətdə həll edmək olmaz. - sıçan yolu:
yer altı lağımi.
- gün uğrusu: gün yolu. günün çıxandan batana qədər
keçdiyi yol. - saman uğrusu: saman yolu.
- ildə bir kərə ocaqları arıtlanmalıdır. - su ocaqları tutulmuĢ.
- hava zolağı: hava yolu. - dağ zolağı: dağ yolu.
- ayaq yolu: tuvalet.
- yol verməz: geçilməz. - geçilməz dağ. - geçilməz su.
- dəmirqar yola: dəmir yola. dəmir qapu.
- o yolda: öyləlik öcüri.
- öyləlik olmaz: - öyləlik yaĢamaq olmaz. - öyləlik qayıtdıq
gəldik.
- yol yol: kərpici. ivlək. əvlək. evlək. bölünmüĢ yerlərin ivi,
xətti. - əvlək paltar. - əvlək parça.
- yoluna qoyulmuş: mürəttəb. müntəzəm. - düzgün iĢ.
düzgün bağça.
- yol görsətmə: qulağuzluq. dəlalət.
- yol + avac. yalavac: savaçı. savçı. peyğəmbər. kəsim.
qırım. biçik. Ģəkil. islub. gəliĢ. tərz. məcra. yatlaq. yataq.
- yol yapı: rah o saxtıman.
- bərk dolaşıq yol: girəvə. girdəvə.
- çıxmaz yol: çıxmaz. bünbəst.
- dağ belindən keçən yol: bilan. belən. bilən.
- oyuq yol: kərtik. kərtə.- sapan kərtəsi.
- türk yolunda: türkcə.
- yola çıxma: hərəkət.
- yolundan çıxmaq: sapaĢmaq. əğrilmək. bürkülmək.
burulmaq. caymaq. - əlim sapaşdı.
- tutamınızı dəğiĢməlisiz. - tutamızı kötüdən kötüyə
yeritdiniz. - ədəbi tutamlar. - əsgimiĢ tutamları, yeni
tutamlarla dəğiĢməliyik. - qoşu tutamı: Ģe'r səbki. - əl yolu,
ayaq yolu, bulaĢıq yolunun, bulanıq suyunu dıĢarı göndərən
genglər, gühlər. qobur. - qobur tıxanmıĢ. - qoburu açmaq.
- yol qıran: yol kəsən. soyqunçu.
- yol ver!: savul!. çəkil!.
- yolunda: uğrunda. içün. - oğul içün. - yurd içün.
- bir yol almaq: toğrulmaq. doğrulmaq. bir istiqamət almaq.
bir yerə təvəccüh edmək.
- çarĢıya doğrulmaq. - evinə doğruldu.
- işlədiləcək yol: qan alacaq damar.
- yol açmaq: qapı açmaq. örnək vermək. örnək olmaq.
- yol tası: yemək daĢımağa öz olub, birbiri üstünə keçən
neçə çanaqdan qurulur.
- yoldan çıxma: sapma. azma.
- yol alan: yürük. iyi yürüyən. - yürük at.
- yol yol edmək: yolmaq.
- yola yaraqlanmaq yolçu olmaq.
- yola salmaq. yolçu çıxarmaq: təĢyi' edmək.
- yol aramaq: tədbir edmək.
- yol almaq: yola çıxmaq. ilərləmək.
- yolu almaq: varmaq. çatmaq. yetmək. vasil olmaq.
- ayaq yol: abdəstxana. müstərah.
- yol vurmaq: soyqunçuluq edmək.
- yola vurmaq: təĢyi' edmək.
- uzun yol: dolaĢıq, sürəkli yol.
- yol üstü: önündən keçiləcək. yol uğrağı.
- oğrın yol: gizli yol.
- ulu yol: ana yol. Ģahrah.
- yol bulmaq: yolunu bulmaq: çarə tapmaq.
- yol bilir: müəddəb. tərbiyəli. adab ərkan bilir.
- baytaq yol: yaya yol. yaya qaldırımı.
- tatar yol: çapar yol. ana yol.
- pir yoluna: eĢq yoluna.
- dəmir yol.
- yola çıxmaq: gedmək.
- yola çıxartmaq: yola qoymaq. 1. yola salmaq. əzimət
etdirmək. 2. təĢyi' etdirmək.
- dörd yol ağzı.
- yol düşmək: təsadüf edmək. uyqun olmaq. - yoluz düĢsə
bizə uğrayın.
- yol şaşmaq: çatallaĢmaq. müĢəvvəĢ olmaq.
- yol heç şaşmır: sapmır.
- top yoluna getmək: boĢuna gedmək.
- doğru yol: 1. ana yol. 2. sirati müstəqim.
- yol tutmaq: salik olmaq.
- qaçamaq yolu: bahana. çəkilməyə yol.
- yoluna qomaq: düzəltmək. nizama salmaq.
- yola gəlmək: 1. düzəlmək. islah olmaq. 2. razılaĢmaq.
müti' olmaq.
- yol görünmək:
- gözlər yolda qalmaq.
- yol göstərmək: qılavuzluq edmək.
- yol göstərən: qılavuz.
- yola getmək: uymaq. uyuĢmaq. muvafiqət edmək.
- yol vermək: izin vermək.
- yola yatmaq: razılıq vermək.
- yolu ilə uyqun. munasib.
- yol yerimək: yol gedmək.
- ay ışığının suda yansımasından ağ yol: gümüĢ sərvi.
- yol yuda: axıĢ. yağday. görnüĢ. yönğ. rəviĢ.
yolaç yol. törə. türə. qayda.
yolağçı müsafir.
yolağuka təstək. yoluğu. yoluq. dayaq.
yolaq yulağ. zolaq. yol.- hava zolağı: hava yolu. - dağ zolağı: dağ
yolu. - yul yulaki: kiçik kiçik bir çox su pınarları.
yolan yoluyuci. daracçi. taraĢçı.
yolar yular. heyvanı yola çəkib sürmək, bağlayıb saxlamaq
üçün, baĢına salınan ip, dizgin. ovsar. - yularından
çəkmək, bağlamaq. - yular ipi.
yolarmaq yol aldırmaq. heyvanın baĢına ip salıb yola çəkmək,
sürmək.
yolçı - yolçı takımı.
yolçu 1. müsfir. - yolçu olmaq: yola yaraqlanmaq. - yolçu
çıxarmaq: yola salmaq. təĢyi' edmək. 2. gedən. köçməli. -
yazıq yolçudur: getməlidir. 3. ümidsiz. xəsdə. üzük.
dilənçi. möhtac. niyazmənd. - bir tikə çörək yolçusudur. -
siz nəyin yolçususuz.
yolçuxana sapanc. müsafirxana.
yolçuluq - yolçuluqda geyiləcək nərsələr. yolçuluqda iĢlənən qoĢu:
yabanlıq.
yolçuluq möhtaclıq. niyazməndlik.
yoldaş bir orduda, ortalıqda çalıĢanların hər biri. dosd. ılıĢ. iliĢ.
sağdıcka. səmir. yandaĢ. arxadaĢ. yardaq. dosd. rəfiq.
- qapı yoldaşı: qulluqdaĢ. xidmət yoldaĢı. bir qapı, qulluq,
xidmətdə olanlarının hər biri. bir əfəndinin qulluğunda
iĢləyənlər. bir ağası olanlar.
- qapı yoldaşı: bir bəyin qulluğunda olan əməkdaĢlar.
yoldaşlıq yarlıq. dosluq.
yoldaşmaq yollaĢmaq. yoldaĢmaq. əĢləĢmək. arxalaĢmaq.
əĢləĢmək. arxalaĢmaq.
yoldaştmaq qoĢmaq. birkitmək. birlikdə göndərmək. tərfiq, həmrah
edmək. - yollar qorxuludu, karvana neçə yaraqlı qoşun.
yoldruq yuldruq. parlaq. süslü. yaldruq. cilalı.
yoldurmaq ditdirmək. çəkdirib qopartmaq. sökdürmək.
yolıçka keçi qıllarrnın diplərində bulunan yumuĢaq incə yün· -
yovlıç. yulıç.
yolıtmaq birinin yoluna çatqılmaq, yatılmaq. yulumaq. yulutmaq.
yoluqmaq. yoluĢmaq. yuluĢmaq. yolutmaq. yulıtmaq.
birinə yardım edmək. birini yağma edmək, yağaçlamaq,
yağqarlamaq.
yolqi yolgi. yulgi. ülgi. usturə.
yollama 1. göndərmə. 2. döĢəməlik uzun ağac. - yollama dirək,
kiriĢ.
yollama göndərmə. salma. irsal.
yollamaq - yollayı vermək: itib, itəliyib vermək: tayamaq. dayamaq.
təslim edmək. dartmaq. serv edmək. servis vermək. - gedər
dayadın mənə.
yollaşmaq uzlaĢmaq. uylaĢmaq. quraĢmaq. saziĢ edmək. qoz
yollu 1. usulunda. nizamında. - yollu yolsuz bir iĢ oldu. 2.
sopalı. çubuqlu. cızıqlı. - yollu parça. 3. hançı bir tərzidə
olan. - öğüt yollu sözlər. 4. yerli. uyuq. uyqun. uğur. sıra.
münasibət. - sırasız söz söyləməkdənsə, sırasın gözləmək
yeğdir. 5. ivli. oluqlı.
yolma yol yol olan. - yolmalı kövĢənlər. - yolma yolma: yol yol.
yolmaq 1. bütün, toplu nərsəni açıb saçmaq, ayırmaq. didmək.
çəkib qoparmaq. sökmək. - qoyunun yapıqın (yunun)
yoldu. 2. yol yol edmək. 3. qəmələmək. qəl' edmək. 4.
soymaq. varını qəsb edmək. - yazığı yoldular. 5. üzmək.
qazımaq.- kut ülgüclə üzümü qazdı. 6. yolumaq. çəkib
qoparmaq. taraĢlamaq. taraclamaq.
yolsuz 1. namünasib. munasibətsiz. - yolsuz iĢ. - yolsuz
davranıĢ. 2. iĢdən çıxarılma cəzası. bir iĢiçinin iĢ kağazın
əlindən alma. - bu il ondana sürcü yolsuzlandı.
yolsuz sırasız. yersiz. münasibətsiz.
yolsuzluğ xəta.
yoltar yoldar ( < yol + tutar). salik. mürid. - tanrı yoltarları. - sizin
yoltarlarız.
yoltaş yoldaş. qoĢu. həmrah.
yoluğan salğın. sarılan. sari.- salğın xəstəliklər.
yoluğu təstək. yolağuka. yoluq. dayaq.
yoluq 1. təstək. yolağuka. yoluğu. dayaq. 2. yülük. tülük.
tüksüz. tükləri yolunmuĢ.
yoluqmaq birinin yoluna çatqılmaq, yatılmaq. yulumaq. yulutmaq.
yolıtmaq. yoluĢmaq. yuluĢmaq. yolutmaq. yulıtmaq.
yağqarlamaq.
yoluqmayan yoluxmayan. geçməz. sarılmayan. sirayət etməyən. -
geçməz kəsəl.
yolumaq yolmaq. dərmək. çəkib qoparmaq. taraĢlamaq.
taraclamaq.
yolundurmaq döğündürmək. ağlatmaq.
yolunmaq üzünmək. qazınmaq. - kut ülgüclə üzüm qazındı.
yoluşmaq birinin yoluna çatqılmaq, yatılmaq. yulumaq. yulutmaq.
yoluqmaq. yolıtmaqyuluĢmaq. yolutmaq. yulıtmaq.
yağqarlamaq.
yolutmaq qazıtmaq. qırxdırmaq. - saqqalıvı qatız.
yoluyuci yolan. daracçi. taraĢçı.
yoluzmaq ayarmaq. ayrılmaq. açılmaq. azmaq. çaĢınmaq.
sapınmaq.
yonaçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan). ). yonarçı. onqarçı.
onarçı. onaçı. islahtələb.
yonarçı ( on <> ön: iyi. yaxcı. yoğan. qalan).). yonaçı. onqarçı.
onarçı. onaçı. islahtələb.
yonca - sarı yonca. - qızıl yonca. - qara yonca. - ulama yonca.
- ulama yonca: yerə sərilib sürünən çeĢiti.
yonğa 1. dalaĢın, tiriĢənin irisi. kəsilən odun, ağacdan çıxan
ufaq uzuna tikə. 2. iri. qaba. gobut. ədəbsiz. tərbiyəsiz.
3. yarım bilikli. savadsız. - dəmir yonğası: dəmir talaĢının
irisi. 4. tiriĢ. tirəĢ. talaĢ. yonulmuĢ nərsədən çıxan iri tikə.
dalaĢın, tiriĢənin irisi. kəsilən odun, ağacdan çıxan ufaq
uzuna tikə. 5. iri. qaba. gobut. ədəbsiz. tərbiyəsiz. 6.
yarım bilikli. savadsız. - dəmir yonğası: dəmir talaĢının
irisi.
yonğar yunğar. bulğarı deyilən çalğının (alətin) kiçik çeĢiti. üç
telli bağlama.
yonqa (incə) yonqa. talaĢa. qazıntı. oğuntu. qırıntı.- odun
qazıntısı. kavsala qazıntısı. - parça qazıntısı.
- incə yonqa: küngə. qalın dalaĢa.
- kiçik yonqa: yonquc. qıymıq. qırıq. xırda.
yonqartmaq onqartmaq. onqurtmaq. düzəltmək. keçirtmək.
sağaltmaq.
yonquc kiçik yonqa. qıymıq. qırıq. xırda.
yonmaq yontmaq. yontamaq. düzəmək. düzətmək. yontamaq.
yontmaq. (kəsib, qazıb) iĢləmək. düzətmək. tıraĢlamaq.
igəĢmək. əğələmək. kəsmək. çaldırmaq. - daĢdan heykəl
çaldırdım.
yonsuz yonulmamıĢ. tərbiyətsiz
yontamaq yontmaq. yonmaq. düzəmək. düzətmək.
yontı yonuntu. tıraĢa.
yontılmaq yonulmaq. (kəsilib, qazılıb) iĢlənmək. düzədilmək.
yontmaq yonmaq. (kəsib, qazıb) iĢləmək. düzətmək. yontamaq.
yonmaq. tıraĢlamaq. igəĢmək. əğələmək. kəsmək.
çaldırmaq. - daĢdan heykəl çaldırdım.
yonulmaq yontılmaq. (kəsilib, qazılıb) iĢlənmək. düzədilmək.
yonulmamış yoğun. qaba. xam. piĢməmiĢ. xam. yonsuz. tərbiyətsiz
yonumlu qonumlu. qısınlı. orınlı. sanalı. mə'qul.
yonuntu yontı. tıraĢa.
yop (yob. op. ob. ab. ap) çoxluğu göstərən sözlər.
yorğunmaq yorulmaq. kəsikmək. qırılmaq. tökülmmək. düĢmək. - əl
ayağdan kəsikdim: düĢdüm
yorıq yoruq. 1. xuy: borıq. gediĢ. 2. yörüq. yozu. t'əbir.
yorqa iti yeriyən, gedən. sürətli. sürək. yeyin.- sürək davranıĢ. -
bir sürək at aldım.
yorqan - yoxsul yorqanı: öksüz yorğanı: ağ sarmaĢıq çeĢiti.
yorqun < armaq. harın. arqın. arqın. düĢgün. düĢgün. sərgin.
xəsdə. zayıf. zəif. dərmansız. bıkmıĢ. turğun. durğun.
utanclı. usanclı. usanmıĢ. - onun durğunun görməmisən. -
sərgin vermək: xəsdə düĢmək. əsir olmaq. döĢənmək.
yorqunluq bıkındı. turğunluq. durğunluq. utanıĢ. usanıĢ. əmək.
incin. zəhmət. - əmək çəkmək: incinmək. zəhmət çəkmək.
- onun bir durğunluğu vardır.
yorma yoruq. zəhmət.
yorma yorum. 1. açım. açma. təfəeül. falaçılıq. 2. yorqunluq
vermə.
yormaq 1. incitmək. zəhmət vermək. zəhmətə salmaq. - məni
buraya qədər yormayın. - ora geməkdən çox yoruldum. 2.
vermək. saymaq. açmaq. həml edmək. - hər kəs öz oyun
(fikrin) yorar: verər. - iyiyə yormaq: yaxcıya açmaq. 3.
apıĢdırmaq. yapĢatmaq. təngitmək. sarsıtmaq.
carcatmaq.
yormayın bir iĢ qonusunda, iĢ görüləndə söylənir söz. zəhmət
çəkməyin.
yort yürt. soqaq. soxulan yer. özəlliklə iğnə dəliyi.
yoruq 1. yorıq. xuy. borıq. gediĢ. Sıra (< sürə). Coruk11. 2.
yozu. t'əbir. 3. yorma. zəhmət.
yorulma üzüntü. sıxılma. iztirab.
yorulmaq harınlamaq < armaq. arıqmaq. arğımaq. düĢgünmək.
yapĢamaq.apıĢmaq yapıĢıb qalmaq. əldən düĢmək.
yorğunmaq. kəsikmək. qırılmaq. tökülmmək. düĢmək.
incinmək. zəhmətə düĢmək. - əl ayağdan kəsikdim:
düĢdüm. - əli ayağı yorulup zayıf olmaq: gölünmək.
- bərk yorulmaq: ayaqlara qara su enmək:
yorulmuş oğuĢmuĢ. yığıĢmıĢ. yatmıĢ. kehəlmiĢ.
yorum 1. yorma. açım. açma. təfəeül. falaçılıq. 2. yorqunluq
vermə.
yos yoz. 1. bayağ. bayağı. adi. qaba. 2. salma. götürü.
becəri olmayan. əcəmi. - yoz biridir bu kiĢi. - yoz heyvan.
3. yalın (qat). qatmər olmayan. sadə. 4. yuf. boĢ. -
yofına: yoxuna. boĢuna.
yosa (dülgər) ərəsi.
yosma incək görüĢlü. ədalı. iĢvəli.
yosmalı ədalı. iĢvəli. zərafətli.
yosom9 osom. usum. bənzəĢ. qiyas.
yosun ağac qabuğu , daĢ, durqun sular üzərində oluĢan
yəĢillik, göylük, kətəncik, çimlik, ot. dənizdən alınan ot. -
çisdən Ģehdən daĢ ağac yosunla qapandı. - su yosun
bağlamıĢ. - dəniz yosunu.
yosunlanmaq yosun bağlamaq.
yotluşmaq yodluşmaq. silinmək. yutulmaq.
yotturmaq yodturmaq. yutturmaq. sildirmək.
yotulmaq yotulmaq. yutulmaq. silinmək. yox edilmək.
yotuşmaq yoduşmaq. (ləkə) yutuşmaq. uduşmaq. siliĢmək.
qidəriĢmək.
yoz yos. 1. bayağ. bayağı. adi. qaba. 2. salma. götürü.
becəri olmayan. əcəmi. - yoz biridir bu kiĢi. - yoz heyvan.
1. yalın (qat). qatmər olmayan. sadə.
yozamaq qısırqanmaq. qısır bolmaq.
yozqın azıq. azqın.
yozqunluq sındırğı. həzimət. Ģikəst.
yozlaşmaq yufqatmaq. yufqadmaq. yuvqalanmaq. dikbaĢlı olmaq.
yozmaq yazmaq. açmaq5. oynatmaq. oyalamaq. aldatmaq.
dolamaq. baĢ qatmaq. iğfal edmək. - yuxu yozmaq:
açmaq5.
yozmaq yazmaq. bayılmaq. çaĢmaq.
yozu 1. aĢırı. iğfal.- aşırı işlər: yozan iĢlər. 2. yörüq. yorıq. t'əbir.
yön doğru. üz. vəch. - nə yöndən. - bu yöndən: bu vəch ilə.-
hançı yana: hara doğru.
yönəlmək 1. üz tutmaq. üz çevirmək. dönmək. 2. qəsd edmək. əzm
edmək. niyyət edmək. 3. əğlənmək. meyillənmək. 4.
uçuĢmaq. havalanmaq. - quĢlar göydə yönəlirlər. 5. üz
tutmaq. üz qoymaq. dirisəmək. dirətmək. mütəvəccih
edmək. uclatmaq.- topları düĢmana dirisə. - nə mənə
gözlərivi dirisəmisən. - yel batıdan doğuya dirisəyir. - iĢlər
iyiliyə üz tutdu.
yönğ axıĢ. yağday. görnüĢ. yol yuda. rəviĢ.
yönlü yanlı. qatlı. tərəfdar. idəli. məsləkli. əqidəli.
yöntürmək 1. qusmaq. 2. qorxutmaq.
yörə - dağın yörəsi: dağın qaĢı.
yörqəməçka iĢgəmbə. bağırsağın incəciq qıyılaraq, bağırsaq içində
qızartılması, piĢirilməsi yolu ilə yapılan yemək.
yörqəyək ulanmıĢ.
yörülgə 1. təriqət. məslək. 2. Ģər'.
yubağan istəkli. çəkici. cazib.
yubalmaqka ehmal edilmək. üzüstü buraxılmaq. üzərində
durulmamaq. yubanmaq. qarıĢmaq. burbaĢmaq.
yubaltmaq əkləndirmək. əğləndirmək. əyləndirmək. (< ək). geri,
qırağ buraxmaq. mə'təlləmək. tə'viq edmək. - boĢuna
məni orda əyləndirdi.
yubamaq 1. çəkmək. istəmək. cəzb edmək. 2. ehmal edmək. üz
üstü buraxmaq. üstünə düĢməmək. burbamaq.
buybamaq.
yubandırmaq sallandırmaq. bir iĢi bir nədənlə, illətlə geciqtirmək. tə'xir
etdirmək. - iki aydır, bu gün yarın ilə sallandırır.
yubanış qaldırım. mə'təlçilik. tə'xir. - qaldırımsız gəlin.
yubanmadan yubatsız.gericsiz. tə'xirsiz. gecsiz.
yubanmaq yubalmaqka. qarıĢmaq. burbaĢmaq. vellənmək.
qoyvanmaq. duruqsamaq. gerilmək. qalmaq.- o yarı
yolda qaldı. - iĢlərində qoyvanma. - yuban!: uyu !. yat !. qal
!. qafil ol !. geri qal !.
- yubanma! uyuma ! geri qalma !.
yubanmayan ərkənçi. çağda, vaxda həmiĢə irəli olan.
yubat 1. asqı. tə'xir. tə'viq. alıq. mə'təl. - alıq qoyan: alı qoyan:
tə'xir edən - iĢi asqıya qoymaq: yubatmaq. 2. qapalı.
qapanmıĢ. bağlı. keçilməz. iĢləməz. məəttəl. məsdud. -
qapalı göz. - qapalı qapı. - qapalı yol. - qapalı çarĢı. 3. açıl.
möhlət.
yubatmaq əkləmək. saxlamaq. dayandırmaq. alıqoymaq. tutub
saxlamaq. alqulamaq. alıqomaq. alıqlamaq. uyutmaq.
tə'viq etdirmək. tə'xirə salmaq. - iĢləri büsbütün uyutduq.
aldatmaq. iğfal edmək. - onu uyudub parasından elədilər.
yubatsı əğləncə. oyuncaq. - cocuq əğləncəsi.
yubatsız yubanmadan. gericsiz. tə'xirsiz. gecsiz.
yuda - yol yuda: axıĢ. yağday. görnüĢ. yönğ. rəviĢ.
yuf (<> yox). 1. yos. boĢ. - yofına: yoxuna. boĢuna. 2. müft.
məccan. badi hava. - yufa gedmək. - yufa almaq. - yufdan
qazanmaq. - yufuna vermək. 3. məhv. haba. hədər. həlak.
- yuf ol: rədd ol. - yufa gedi. - yufun bulasın: yox olasın. -
yufuna qalmış: həlak olmuĢ. 4. uf. təəssüf bildirən söz. -
uf sənə!.
yufa yufqa. incə. - ürəyi yufa.
yufamaq (<> yox). yoxamaq. yox edmək. məhv edmək. hədər
yufqa 1. rəqiq. - yufa suyuq. 2. yüngül. - yufqa əğinli: yüngül
paltar geymiĢ. 3. yoxsul. - yufqa kimsələr: yoxsullar.
yufqadmaq yufqatmaq. yuvqalanmaq. yozlaĢmaq. dikbaĢlı olmaq.
yufqatmaq yufqadmaq. yuvqalanmaq. yozlaĢmaq. dikbaĢlı olmaq.
yufuna boĢuna. olmaz. bihudə.
yufuna boĢuna. olmaz. namünasib. bihudə.
yuğunuş yuvunuĢ. yıxanıĢ. qusl
yuha hoy. oy. birinə qarĢı bağırmaq. - yuhaya tutmaq.
yuxu uyku. sanam. sənəm. röya.
yuq yuğ. bir ucu sabana bağlanmıĢ öküz boyunduruğu.
yuqa yaqaka.
yuqan yular > loqam.
yuqar yuxar. yox kimi. incə. incə ufaq. un udaq.
- yuxarı baxan: təpə göz.
- boyuna uzanan dağın yuxarısı: dağ sırtı.
yuqari yuxarı. bahalı. - yuxarı illər: bahalı illər.
- yuxarı aşağı: ötə bəri.
- aşağı yuxarı: təqribən.
- yuxarıdan aşağı: baĢdan ayağa.
- baş yuxarıda: baĢı dikə. məğrur.
- burnu yuxarıda: çox istəyən. aza qanıqmayan.
- yuxarı yığmaq: çox qiymət vermək.
yuqdu yoğruka. yoqdu. yoqru. dəvə tükünün uzunları. cuqdu.
yuqlamaq yuxlamaq. uyumaq. göz qapamaq.- bütün gecə göz
qapamadım.
yuqlatmaq uydurmaq.
yuqrulmaq yuğrulmaq. yoğrulmaq. yoğunlanmaq. quyuqlanmaq.
təxmir edilmək.
yuqu - yuxuya batmaq: talmaq. dalmaq. - bir az dlıb dalmaz gəlib
oyandırdılar.
yuqurt yuğurt. yoğurt. > yaurt. (< yoğun). yoğunlanmıĢ,
kəsilmiĢ, quyulaqmıĢ, quyuqlaĢmıĢ süt.
yuqurtmaq yuğurtmaq. yoğurtmaq. yoğunlaĢtırmaq. quyuqlatmaq.
quyulatmaq. qoyulatmaq. qalınlatmaq. qəlizlətmək.
təxmir etdirmək. - sözüvü yoğurt danıĢ. - yoğrulmamış
xəmir kimi açıla qaldı. - ələmiĢ un, yoğrulmuş xəmir,
yapılmıĢsa kim yeməz. - aĢı iyicə yoğurt. - yemək çox
suyuqdur, qoy biraz yoğursun. - açıq (suyuq yemək), yoğur
(əsl yemək), toxluq ( deser).
yuqusuzluq yuxusuzluq. uykusuzluq. sirkək. silkək. sirkən. silkən.
yulaf heyvan yemi olan, uzunca, yüngül dənə.
yulaq yolaq. - yul yulaki: kiçik kiçik bir çox su pınarları.
yulan - yulana oxşar bitgi: yaban arpası: arpağan.
yular yolar. heyvanı yola çəkib sürmək, bağlayıb saxlamaq
üçün, baĢına salınan ip, dizgin. ovsar. ip. cilov. yalav.
yuqan > loqam.
- kiçik yular, çilbir: güvüç yükünka.
- yularından çəkmək, bağlamaq. - yular ipi.
yuldruq parlaq. süslü. yaldruq. yoldruq. cilalı.
yulıç yolıçka: yovlıç. tiftik. geçi qıllarrnın diplərində bulunan
yumuĢaq incə yün.
yulqi yulgi. yolgi. ülgi. usturə.
yultqamaqka yoltqamaq. yaltqamaq. bir nəyilə alay etmək.
yulumaq yoluqmaq. yulutmaq. yolıtmaq. yoluĢmaq. yolutmaq.
yulıtmaq. yuluĢmaq. birinin yoluna çatqılmaq, yatılmaq.
yağqarlamaq.
yulutmaq yulumaq. yoluqmaq. yolıtmaq. yoluĢmaq. yolutmaq.
yulıtmaq. yuluĢmaq. birinin yoluna çatqılmaq, yatılmaq.
yağqarlamaq.
yum ümka. Ģalvar. salvar ( salınıb, vurulan nərsə) don.
yuma Ceməfars.
yumaq 1. bürümcək. qoza kimi burumcək. burulmuĢ nərsə.
topaq. top. yuvarlaq nərsə. - bir topaq ip, sap. 2.
yayqamaq. yalxamaq. yalxalamaq. yıxamaq.
- devşirib yumaq yapmaq: sarmaq.- bu ipliyi sarmalı.
yumaq 1. çolaq. yumalaq. bükük. kələp. yun, ip kələpi. 2.
yıkamaq. yuymaq. (təkər təkər yumaq).
- əl yumaq: əl çəkmək. qəti irtibat edmək.
yumalaq çolaq. yumaq. bükük. kələp. yun, ip kələpi.
yumar tom. yumur. yumrı. yuvar.
yumquc yumuc. təcmi. buncuq. muncuq. boğuncuq.
yumli yümli. uğurlu.
yumrı - yara izlərindən yamrı yumrı nərsə: kələ kərtik.
- yumrı yumrı: əngəbəli. alçaq ucası olan. düz, saf olmayan.
- yamrı yumrı təpəli. - yamrı yumrı qoz kimi.
yumrı tom. yumar. yumur. yuvar. somi. somun. sumun.
- yumrı çiban: tomalan.
yumru qanbur. kanbur. kambur. (beli) bükük, büklü. (arxası)
çıxıq. tümsək. əğri. mühəddəb. - çox iĢləməkdən kambur
olmuĢ. - orasında kamburu vardır. - duvar kambur vermiĢ.
yumrucaq yumurcaq. 1. taun kəsəlindən qasıqda, qoltuqda oluĢan
ur, bez. 2. taun kəsəli. 3. uĢaqlara deyinməkdə iĢlənən
söz. bəla. - bir yerdə durmur yumrucaq.
yumrucu çiban.
yumrucuq taun çibanı. yanı qara: yanıq qara.
yumrutmaq qanburlatmaq. kamburlatmaq. kanburlatmaq.
büklətmək. bükmək. tümsətmək. əğritmək. kəmritmək.
mühəddəb edmək.
yumşaq 1. diĢi. mülayim. kəkiz. kənğiz. kəniz. uysal. uslı. uslu.
ıslı. uz. mülayim. həlim.mülayim. həlim. - qulaq
yumşağı: qulaq məməsi. 2. savağ. əxlaqlı. müəddəb.
mədəni. 3. sayvan. sayılı. sayqılı. mədəni. 4. sulu. -
yumşaq, tez əriyən dolu: sulu dolu. - susuq, yumşaq kişi:
tınmaz eniĢgə (məleykə). 5. avıt. avıtı. sevik. mehriban.
axır. axar. armın. mülayim. axız. armın. mülayim.
- yumşaq yastıq, balış: üz yasdığı.
- qamıĢ. sulu yerlərdə bitib, içi boĢ, yumşaq, düğümlü bitgi:
qamıĢ.
yumşaqlıq axızlıq. armınlıq. mülayimət.
yumşanmaq uslanmaq. - onu uslatan olursa, siz olursuz ancaq.
yumşatmaq yavaĢdırmaq. vərdiĢlətmək. alıĢdırmaq. öğrətmək. tə'lim
əmziĢdirmək. öldürmək. ölüĢtürmək. əzmək. sərtliyin,
qatlığın aparıb yumĢatmaq. uslatmaq. yılpatmaq.
yalpatmaq. (ot. saman. yem) ıslatmaq. - onu uslatan
olursa, siz olursuz ancaq. - soğanı, göyü öldürmək: balaca
qızdırıb qızartıb pöĢləmək.
yumuc yumquc. təcmi. buncuq. muncuq. boğuncuq.
yumuq qapalı.
yumur tom. yumar. yumrı. yuvar.
yumurcaq taun. vəba.
yumurta - böcək yumurtası: silkə. sirkə.
- qızıl yumurta: al boyanmıĢ yumurta.
- yumurtaya qulp taxmaq: hər nəyə bahana aramaq.
- yumurtlamağa gücləndirər: toyuqlara qırmızı bibər verib,
qızdırmaq.
- qızıl yumurtamaq: yumurta yumurtlamaq: boĢ boĢ,
dibsiz köksüz danıĢmaq, söyləmək.
yumurtalıq oğuluduruq. döl yataq.
yumutmaq qapamaq. qapsamaq. tutmaq. bətdəmək. sədləmək.
səddəmək. kəsmək. - dəliyi qapat.
yun <> yün. yapağı. yapağ. yapağı. qoyunun dərisinin üstündə
olan tükə deyilir. - bir kərədə bükülən, yığılan yun: büküm.
- bir büküm.- döğülmüş, təpilmiş yundan geyim: keçə.
- yun, ip kələpi: çolaq. yumaq. yumalaq. bükük.
yund - yund yılıka: at ili. türklərin on ikili yıllarından biri.
- yund quşu çeşiti: quyruq salan. yalvac quĢu.
yunğar yonqar. bulğarı deyilən çalğının (alətin) kiçik çeĢiti. üç
telli bağlama.
yunlu yünlü. yanbulı. - yanbulı gəbə: tüklü geyim.
yunmaq yalmaq. yanmaq.
yunt yunt. qobuz, gürbüz, yonulmamıĢ (tərbiyətsiz), yabansı
(yarı yabanı) qısraq, at.
- yunt yılıka: türklər'in on iqili yıllarından biri.
yura yoxuĢ. dik bayır. çox hündür yer. uca.
yurt toprak. yirim.
yurunluq ipək qumaĢ parçası olan.
yus "yu" ilə baĢlayan bir para sözlərin baĢına gəlib, anlamı
vurqular. - yus yuvarlaq. - yus yumru.
yuş yış. yişka. yığıĢma. sıxıĢma. - yış bolmaq: yığıĢmaq.
yuşatmaq - vurub əzib yumşatıb, yıpratmaq: vursalamaq. ursalamaq.-
bu kağazın qıraqları ursalanmış.
yutmaq utmaq. köçürmək. hirslə yemək. aĢırmaq. - bir bulut pilovu
köçürdü.
yutturmaq yodturmaq. sildirmək.
yutuqka yuduqka. yudııt. 1. cocuqlara sövülən bir söz. 2. utuq.
ütük. tamahkar. acgöz.
yutulmaq utulmaq. yodluĢmaq. silinmək. içilmək. yodulmaq.
silinmək. yox edilmək.
yutuşmaq yoduĢmaq. siliĢmək. qidəriĢmək.
yuva aĢyanfars. aĢıqan. aĢılanmıĢ yer. yerləĢmiĢ yer. otraq.
qalaq. kovĢan > kaĢanə. ev. dəlik. baca. yamut. bark.
barnaq. təknə. təngə.
- göz yuvası.
- yuvasını yapmaq: həqqindən gəlmək. iyicə döğüb
uslandırmaq.
- ufaq, yosulyana kiçik dəməkcə, yuva: küməs. izbə.
külbə. - baĢın küməsinə soxdu. - bir küməsdə otrur.
- yoğurt yuvası: yoğurt çalınan qabın qoyulduğu sıcaq yer.
yuvar tom. yumar. yumur. yumrı. top. yuvarlaq. girdə. kürə.
Ģar. - yer topu: yer kürəsi.
yuvarlaq girdə. kürəvi. tombalaq. dombalaq. tombul. ĢiĢman.
burçaq. burçaq. burçuq. dəgirmilik. girdə. qozaq. top.
qabar. qurs. quy. qoy. top.
- top üz. - top kahı. - top aqasya. 2. yuvar. top. kürə. Ģar.
topalaq. girdə. kəllək. kəllə biçimində. kəllə biçimində
əni boyu bir olan. toparlaq. topaq. top. yumaq.- bir topaq
ip, sap. - topalaq kiĢi. - bir topalaq pambıq: bir yumaq, bir
yuvarlaq pambıq dəngi, dənəyi. - yer topu: yer kürəsi.
- tombalaq cocuq.
- toparlaq kiĢi. - tos toparlaq cocuq.
- hoqqabaz yuvarlağı: tombala.
- ucunda, başında topu, yuvarlağı olan: toplu.- toplu çadır.
- toplu iğnə.
- yuvarlaq qayıq: qofa. kofa.
yuvarlamaq - yığıb yuvarlamaq: toparlamaq. top edmək.- xəmiri
topalamaq.
yuvarlanmaq 1. aĢağı fırlanmaq. - qablama qazan tınğır mınğır,
yuvarlandı, aĢağı gurladı. 2. dəgirmilənmək. girdələnmək.
yuvaş yavaĢ. ahəstə.< ağır asta. ağır. asta.
yuvaşlamaq yavaĢlamaq.
yuvqalanmaq yufqatmaq. yufqadmaq. yozlaĢmaq. dikbaĢlı olmaq.
yuvunuş yıxanıĢ. qusl
yuymaq yıkamaq. yumaq. (təkər təkər yumaq).
yüq yük. 1. məsuliyyət. 2. sıxıntı. zəhmət. - yük olmaq:
zəhmət vermək. 3. yünğ. oq yələğ. yöq. 4. laĢə. laĢa. < met
> Ģələ. gövdə. 5. yünğ. quĢ tükü. quĢ yələği. oq yələk.
- yük almaq: qaldırmaq.
- yükü çox: 1. zəhməti çox. 2. iĢi ağır.
- yük almamaq: məsuliyyətdən qaçınmaq.
- yük altından qalxamamaq: öhdəsindən gələməmək.
- yük vurmaq: yük yükləmək.
- yükünü tutmuş: iĢin birtirmiĢ. zənginləĢmiĢ.
. - yükköç: > yüküç: yüköç daşqası: yüköç arabası: yük ilə
köçmək üçün düzələn araba.
yüqən yügən. yükünür. tapan. abid.
yüqləmək yükləmək. 1. təhmil edmək. 2. isnad edmək.
yüqləmək yükləmək. çoĢlamq. cuĢlamaq. bərkitmək.
- nərsəni birinə yükləmək: tolamaq. dolamaq. ağır, iĢgilli bir
nəyi, birinə göndərmək, iliĢdirmək. - bu iĢi mənim baĢıma
doladı.
yüqləmsinmək . yüklər görünmək.
yüqlənmək yükləmək. 1. təhmil olunmək. 2. isnad olunmək.
yüqlənmək yüklənmək. avunmaq. gəbə qalmaq.
yüqlənmək yüklənmək. çiyinlənmək. omuzlanmaq. boyunlanmaq.
öhdələnmək. qəbullanmaq.
yüqlətmə göndərmə. ətf. - öz suçun mənə yüklətir. -
yüqlətmək yüklətmək. atmaq. qomaq. qoymaq. vermək. - hər kimə
bir iĢ qoydu. - bu mala çox yük qoma.
yüqli yükli. 1. ağır əsrük, sərxoĢ. - çox yüklü idi. 2. borclu. -
keçən sənə çox yüklü düĢdük.
yüqlü yüklü. 1. avqan. ovğan. ovan. gəbə. (inək). barlı. varlı. 2.
səmirgin.
yüqlük yüklük. 1. otağın bir yanında yataq kimi nərsələri
qoymağa özəl böyük dolab. bu dolaba "yük" də deyilir.
2. səmər. çul. çulaq. palan.
yüqlükçi . səmərçi. çulçu. çulaqçı. palançı
yüqnək yüğnək. alçak könüllü. mütəvazi.
yüqnü yüknü. səcdə. səcdədə olan.
yüqnük yüğnük. saleh. təmiz.
yüqrünmək yügrünmək. qızıĢmaq. acıqlanmaq.
yüqrütmək yügrütmək. cinlətmək. qızdırmaq. acıqlandırmaq. -
əğlənmək üçün üçün birin qızdırmaq.
yüqsək ağta. ağıt. adaq. adax. uca. ən yüksək. yüksək. avcıqar.
ucaya ərmiĢ. ərən. yüksək. abın. aban. avan. ulu. ali.
- yüksək yer: dağ. təpə.
yüqsətmək ağtamaq.
yüqüç yüküc. daĢıyan. daĢqa. hambal.
- yüküc sırıq: hambal sırıqı: ağır yükləri daĢımaqda iĢlənir.
yüküclər (daĢıyanlar) dörd olub, yükü iki sırığın üzərinə
qoyub, daĢırlar.
yüqün yükün. taĢın. daĢın. üztündə olan. yanında olan nərsə. -
daşın nə varızdır: yükün nə varızdır üstünüzdə nə varızdır.
- cib tilfunu: taĢın tilfun. daĢın tilfun. tilfuni həmrah.
- güvüç yükünka: kiçik yular, çilbir.
yüqünür yükünür. yügən. tapan. abid.
yüqürmək yügürmək. - dalıcan yügürmək: izinə düĢmək. qoyulmaq.
hicuma keçmək. - qoĢun böyük bir çaba ilə yağılara
qoyuldular.
yüqürmək yükürmək. yükləmək. boylamaq. dölləmək. - oğurlayın
yükürən. açgara doğar.
yüliqü ülgük. kərəyka. saç tıraĢ edən. ustura.
yülqi ülgi. yolgi. yulgi. usturə.
yülük tülük. yoluq. tüksüz.
yümli yumli. uğurlu.
yümlü onqun.
yümsüz saqarlı. məĢum. uğursuz.
yüngül yengil. 1. mingil. rahat. huzur. rifah. 2. üzgəc (suya
batmaz. suyun üzündə durur). 3. yəqni. yeqni. - çıq
məşrəbli, yüngül məzaclı qadın: yalluz. yelpənək. bolağan.
yünlü yunlu. yanbulı. - yanbulı gəbə: tüklü geyim.
yünt yünt. qobuz, gürbüz, yonulmamıĢ (tərbiyətsiz), yabansı
(yarı yabanı) qısraq, at.
yüntə yündə. quĢ tükü altında olan incə tüklər.
yürək yürmə. sürək. sürmə. isal.
yürmə yürək. sürək. sürmə. isal.
yürt yort. soqaq. soxulan yer. özəlliklə iğnə dəliyi.
yürüdülmək 1. iddəa olunmaq. də'vi olunmaq, sürülmək. 2. iĢlətilmək.
sanalmaq. sayılmaq. hesablanmaq. məhsub olunmaq.
yürük 1. sürük. iddəa. - bu iĢdə yürüküz nədir. - mənim bir
yürüküm yoxdur. - yürüksüz qalan istəyindən olar. 2. yol
alan. iyi yürirən. - yürük at. 3. rayic. iĢlək. axal. yavat
olmayan. - yürük pul.
yürük köçər. 1. səyyar. 2. qonar köçər: tez tez yer dəğiĢən.
köçəbə. yaylaq qıĢlaq edib, sürüsünü araxasıca düĢüb,
otlaq yerləri gəzən el. 3. köçəbə. opotunist. fürsəttələb.
yürümək 1. rayic olmaq. iĢləmək. iĢlək olmaq. axmaq. 2. hərəkət
edmək. iĢləmək. cevlana gəlmək. - qan damara yürüdü.
3. keçmək. iĢləmək. - Ģeh sümüyə yürüdü. 4. saldırmaq.
cummaq. üzərinə yürümək - haydı yürüyün. 5. icəĢmək.
çıxıĢmaq. - ona yürümə. 6. ölmək. - oda yürüdü. 6.
davranmaq. təprəĢmək. hərəkət edmək. - böylə
yürünməz.
- alıb yürümək: birdən çəkib gedmək.
- yürüyü vermək: heç nəyi saymadan çıxıb gedmək.
yürüməz yaramaz. apĢıq. apĢaq. yapıĢıq. çaltıq. açıla. gəvĢək.
gücsüz. təmbəl.
yürünmək gəzilmək. dolaĢılmaq.- çimndə gəzilməz. - gecə çağ
gəzintisi.
yürütmək yollamaq.
yürütmək 1. iddəa edmək. iddəa sürmək. 2. iĢlətmək. sanamaq.
saymaq. hesablamaq. məhsub edmək.
yürüyən - iyi yürüyən: yol alan. yürük.- yürük at.
yürüyüş yüryüş. davranıĢ. qılınıĢ. təprəniĢ. hərəkət. 2. rəftar. 3.
cumuĢ. hicum. axıĢ. axın.
yüryüş qoĢu. qaçu. qaçıĢ. qoĢıĢ. ivmə. hərvələ. tələsik. qoğala
qaç. - yürüyüş səsi: ayaq səsi. tavuĢ. tapuĢ. tapıĢ. təpiĢ.
yüvmək yuvmaq. yüvsəmək. yavsamaq. qormaq. əriĢmək.
varmaq. könül almaq.
yüvrük çalt. iti. biçqul.
yüvsəmək qormaq. yuvmaq. yüvmək. yavsamaq. əriĢmək. varmaq.
könül almaq.
yüz - yüzlərcə: sayıca çox.
yüz üz. yön. vəch. - nə yöndən. - bu yöndən: bu vəch ilə.
yüzdürmək su üzündə durdurmaq, gəzdirmək.
yüzülmək üzülmək. soyulmaq.. ayıqlanmaq.
zaq - zaq zaq: qoçları tos yapmağa qıĢqırtmaq üçün kullanılan bir
söz.
zanufars < çönü. çöngə. (< çönmək).
zar incə qabıq. kəmis. qapıs. qamıs. ğiĢa. köynək. qapacıq.
hər nərsənin incə örtüyü, dərisi. - ürək, bağır (ciyər), beyin
köynəyi.
zart zurt qılmaq "sart surt" kimi səs çıxarmaq.
zebel çeber: seber. sever. sivir.
zəng çan. naqus. qonğraqu. qanğraq. çınqıraq. qonraq.
tonquraq.
zəngin bayan. varan9. dövlətli. səngin. bayar. qanqır. əĢraf.
yağlı. pullu. - yağlı alıcıdı.
zənn 1. iĢqil. quĢqu. güman. Ģübhə. Ģəgg. vəsvəsə. - bu haxda
işgil yoxdu. 2. sanı. sanma. sanıma. güman. görün.
güman. - sanmama görə: sanıma görə: zənnimə görə.
sanıma ki: sanımama ki: san edmə ki: zənn edmə ki.
- zənnidə bulunan: sanacı. sanıcı. düĢünən.- uğur sanıcı:
xeyir sanıcı: uğurçu. xeyirdah. - kəm sanıcı: pisikçi. pis
zərənzə "yaban mərsini". "durdabaq" deyilən bir ot. - zərənzə
uruqı: bu bitginin tuxumu.
zıbqın < sapqın. neyzə saplayaraq, taxaraq böyük balığları
avlamaq üçün neyzə.
ziq qıs. sıq. tar. sıxıntılı. azlıqda bulunan. gərəklik, zərurət
çəkən. - dar qaldıq.
ziqil ziyil. siqil. səqil. siğil. süqülka. (< səkmiş: qalxmıĢ). əğinc.
ur. ĢiĢəc. səkpil < met > səpgil. (sülək əttə, ağacta olan)
yaĢlıq, təzəlik.
- əldə ayaqda çıxan zigil çeşiti: toyuq göti.
ziqilcə zigilcə. sivilcə. tölül. ufaq qabarcıq
zil - zil zırna: kötük kimi: kor kötük: bərk kefli.
zindan sindan. 1. urs. ağraĢ üstündə dəmir döğülən dəmirçilik
aracı. 2. türmə. tumruq.- tumruğa atmaq: tumruğa
vurmaq. - tumruq ağası: türmə baĢçısı.
zindani < tinlan. (< sin. sindan: içəryən. tutan). ilit. tutqun. tutsaq.
zingildəmək sınğılamaq. çınqılamq. çınlamaq. zınqıldamaq. - qulağın
sınğıladı.
zınqıldamaq zingildəmək. sınğılamaq. çınqılamq. çınlamaq.- qulağın
sınğıladı.
zıplatmaq sıçratmaq. yuxarı fırlatmaq.
zirək açıqqöz. çalağ. itik. arız. çalaq. oyaq. huĢlu. sivri.
sivir.çalıĢqan. kəsgin. çalak. qıvraq. qıyaq. sivir. sever. -
olmasın kimi zirəklik göstərmək: ağız ilə quĢ tutmaq.
zirəng qulağı dəlik. bilgə. aqah.
zırıldamaq sızıldamaq. sızlanmaq. sızıqlanmaq. ağlaĢmaq.
Ģikayətlənmək.
zırna - zil zırna: kötük kimi: kor kötük: bərk kefli.
zirvə < sivri. uc. turuq. duruq. təpə.- dağ təpəsinin sivrisi: zirvisi:
barmaq.
zivişik 1. siviĢik. sıvaĢık. qayar. yapıĢır. yapıĢqan. - sivişik
çamır. 2. ayrılmaz. - sıvıĢık kiĢi. - o, sıvıĢığın birdir.
zivişmək siviĢmək. qaymaq.
ziyil ziqil. siqil. səqil (< səkmiş: qalxmıĢ). sikil. səkil. azıq. gök.
əğinc. ur. ĢiĢəc. səkpil < met > səpgil.
zoqal zoğal. qızılcıq. kallığda ağ, yetgində qızı al olan yemiĢ.
zolaq yolağ. yol. - hava zolağı: hava yolu. - dağ zolağı: dağ yolu.
zor çalıĢ. güc. gür. kür. gur. bol. barvan. baravan. fəravan.
məbzul. - gür su. yal. quvvət. - yallı ballı: yaraĢıq gövdəli.
zoraki ürəksiz. istəmiyərək.
zorakılıq ürəksizlik.
zorba 1. ağır. qatmar. qatmarlı. qəliz. bükük. 2. haydut. ağın.
axın.
zorlaq zalim. zülm edən. qısan. qısır. qısar. qısqır. qısqar. (<
qısmaq. sxmaq)
zorlandırmaq gücəndirmək: gücləndirmək. çətinlətmək.- baĢı soyuqluq,
qolay iĢidə gücləndirir.
zorlaşdırmaq gücləĢdirmək. çətinləĢdirmək. zəhmətli edmək. - iĢlər
gedgedə gücləşdirirsız. - iĢləri qolaylaĢdırcağına
gücləşdirirsız.
zorlaşdırmaq gücsimək. gücləĢdirmək. çətinləĢdirmək. zəhmətli
edmək. - iĢlər gedgedə gücsinir.
zorlaşmaq güclənmək. çətinləĢmək. iliĢginləĢmək. ilgiĢmək. müĢgül
olmaq. gücləĢmək. gücsinmək. zəhmətli olmaq. - iĢlər
gedgedə gücləşir. - iĢ gücləndi.
zorluq güc. iĢgillik. zəhmət. - iĢlər güclə keçdi. - güclə yapa bildik.
zuq zuğ qoçan.
züqürt zügürt.qoquz. yoxsul. müflis. qıl quyruq. bir nəyi
olmayan. qılıqsız. cansız. qıl quyruq.
züqürtləmək zügürtləmək. qoquzlamaq. yoxsullamaq. parasız
qalmaq.
züqürtlük zügürtlük. qoquzluq. yoxsulluq. parasızlıq.
zülm qısığ
züvqan qaypaq.
züvmək qaypamaq.

Qamusi Turki

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Qamusi Turki

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

QAMUSİ TÜRKİ

HƏSƏN BƏY HADİ

a a. 1. sevgi ilə çağıma səslərindəndir. - a mənim sevgilim. -

a gözümün bəbəyi. 2. hirslə, qəzəblə çağırma

səslərindən. - a canım, böylədə iĢ olar. 3. ĢaĢmana

səslərindən. - a bu nə gözəl. - a bu nədir. 4. bıqmağı,

doymağı bəlirtən səs. - a bu çox oldu. 5. da. yükləmə,

tə'kidi göstərir. - verərər a, öz malıdı: verərər da, öz malıdı.

- satar a, nədən satmasın. 6. da. ititməyi, tələsməyi, istəyi

vurqulayan, göstərən səs. - gəl a !. gəl da !. - yazsanız a:

ab (ap op. ob. yob. yop: çoxluğu göstərən sözlər).

abad avad. ovad. 1. ovlaq. nərsənin yığvasını, bolluğunu,

çoxluğu göstərən söz. 2. uvat.

abadanlıq avadanlıq. bolluq. islik. varavanlıq.

abadanlıq bayınlıq. baynalıq. bayındırlıq 1. abadlıq.

abadlamaq diriltmək. Ģənləndirmək.

abadlıq bayınlıq. baynalıq. bayındırlıq 1. abadanlıq.

abaqa yapaqa. abqa. yapqa. 1. istək. istənilən, görülən nərsə. -

sənin abağan nədir. 2. oya. məĢquliyyət. - özüvə bir

abaqa seçdə, oyasız qalma.

abalıq yeldirmə. yəldirmə. manto. (qadınların gen, bol eĢik

abamaq ablamaq. avamaq. avlamaq. tıymaq. tıqmaq. qapamaq.

yapamaq. mən' edmək.

aban abın. avan. ulu. yüksək. ali.

abandırmaq yapandırmaq. çökərtmək. ıxlamaq. xıxlamaq.

abanlamaq yapanlamaq. 1. iĢləmək. iqdam edmək. 2. kullamaq.

iĢlətmək. 3. iri iri addımlamaq. addımlayaraq ölçmək.

abanmaq yapanmaq. 1. qapanmaq. çulqanmaq. çökünmək.

üzərinə düĢmək. - nə mənim üstümə abanmısan. 2.

əğilmək. salqınmaq. sarqınmaq. - potuĢqadan abanıb

baxdı. 3. geniĢləmək. açılmaq.

abansız apansız. avansız. ansız. ansızın. birdən.

abdal sapaq. sarsaq. bonğ. bon. avanaq. ĢaĢıq. ĢaĢqın.

axmaq. savuruq. əğli uçmuĢ. çapıq. səfeh.

abdəstxana ayaq yol.

abı abu. böyükləri çağırmağa sayqı sözü. dadaĢ. qərdəĢ. -

abım bura buyurun.

abın aban. avan. ulu. yüksək. ali.

abırqa bax > qabırqa.

abısıt absın. absıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.

abqa abaqa. yapaqa. yapqa. yapaq. 1. istək. istənilən, görülən

nərsə. - sənin abağan nədir. 2. oya. məĢquliyyət. - özüvə

bir abaqa seçdə, oyasız qalma.

ablaq əbləq < albağ. rəhbərəh.

abluqa yapluqa. yapalqa. quĢaq. mahasirə.

absın absıt. abısıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.

absıt absın. abısıt. (< abamaq: gizlətmək). gizli.

abşar Ģəlalə. çağla. çalğa.

abu abi. böyükləri çağırmağa sayqı sözü. dadaĢ. qərdəĢ. -

abım bura buyurun.

abuqsapuq saçmasapan. həzəyan.

aburçubur 1. qıvırzıvır. 2. hapursapur. abuqsapuq. saçmasapan.

abur obur. doymaz. qarımpa. - abur obur: obur çobur. - abur

çopurun biridi bu gədə.

abyar kömək. yardım. vasitə. - abyarsız varmaq olurmu. -

acar {(c <> z ) (< acırtmaq)}.açar. ahar. axar. ağlıq. düzgün.

sılağ. sığal. cıla. pərdax.

acarlamaq axarlamaq. aharlamaq. cilalamaq. sığallamaq. açmaq.

sılağlamaq. sığallamaq. cılalamaq. pərdaxlamaq.

acdamaq acın ilə dəğirman daĢının diĢlərin açıb, ititmək.

acgöz 1. ac. acur. azur. azqın. 2. yutuq. utuq. ütük. tamahkar.

acıdan qoraq. qora. yaxan. yandıran.

aciko qıcıka. xərdəl otu. qazvəl.