Bildiğimiz maddeler dört bölümde ifade edilmekteydi Şüphesiz yeni bir dönemin başlangıcını

ifade etmektedir 1870 6'ya kadar yani Meşrutiyet'in ilanına kadar geçen döneme 1839-1876
yılları arasındaki döneme tarihimizde Tanzimat Dönemi denilmektedir birçok alanda
tanzimatın olduğunu görür yeni bir yeni bir düzenleme olacaktır hukukta sanatta maliyede
askeriyede idare eder her alanda bir tanzimatın olduğunu görüyorum Bu yüzden de Bu
döneme Tanzimat Dönemi adı verilmektedir her şeyi başlatan ise hiç şüphesiz fermanım
ortaya koyduğu ilkeler Sarman 1839 yılında ilan edilen Bu parmak Boğazı özellikleri
taşımaktadır �çel alacağım onu Tanzimat Fermanı'nın özellikleridir daha önce geçen hafta
bahsetmiştim kitapta Tanzimat Fermanı'nın içeri gibi özellikleri diğeri bir başlık var bizde onu
ayırıyoruz Tanzimat Fermanı içeriğini Ayrıca istemiştik Geçen hafta Tanzimat Fermanı'nın
özellikleri ayrı başlık atıyoruz başlığımız Bu Tanzimat Fermanı özellikleri maddeler halinde
işlersek akılda Daha kalıcı olur diye düşünüyorum Bir diyelim Tanzimat Fermanı'nın
özelliklerinin birincisi Osmanlı Devleti'ndeki adaletname geleneği adaletname Terme
geleneğinin bedava mıdır Osmanlı Devleti olaylar sebebiyle zaman zaman Adana
adaletname dediğimiz fermanlar yayından gelince Ahmet devrinde görmüştük Daha sonra
da Celali İsyanları sırasında zaman zaman padişahlar amacıyla Adalet Son Devleti'nin içinde
bulunduğu kötü durumda görmesini kurtarılması azınlık isyanlarının milliyetçilik isyanlarının
sona erdirilmesi osmanlılık kimliği etrafında vatandaşların birleştirilmesi gibi bir amaç
sobasıyla hukuk terimi olarak adaletnameler benzetilebilir 2 Tanzimat Fermanı bir anayasa
değildir ama önemli bir adımı dur önemli bir basamağıdır bir anayasa değildir fakat
anayasaya gidişinde önemlidir aşamasıdır önemli bir basamağıdır içine baktığımız zaman
modern anayasada gördüğümüz göreceğimiz tırdan maddelerin olduğunu gördüm Yani
aslında sarma Adı üzerinde bir kahramandır Allah itibariyle değerlendirdiğimiz zaman
anayasalarda gördüğümüz maddeler görür o yüzden de 1876'da ilan edilecek olan Kanuni
Esasi'nin başlangıcı diyebiliriz anayasa bu sürecin Osmanlı başlangıcı diyebiliriz Avrupa'daki
1830 ihtilalleri nin etkisi ile 51 ay taleplerin etkisi ile Osmanlı Devleti'nde görülen bir geniş
geniş midir Tanzimat Fermanı itibarlı bir fermandır hep padişah an iradesidir bir hatta bir
yaptırım gücü yoktur bir bağlayıcılığı yoktur yani padişah nezdindeki bağlayıcılığı kardeşi
padişah zorunda yapmış olduğu etmiş oldu yemin yemin de bağlıdır Onun dışında daha dışa
bağlayan hiçbir yoktur anayasa gibi yaptırım gücü söz konusu değil mi Tanzimat Fermanı
nasıl burada tek taraflı bir kararla öyle bir sarmanı yayınla duysa gün ormanda Bunu iptal
edebilir ikinci bir Sarmalı anayasalar öyle değil hazırlanması daha iyi ilanı kabulü ile
yürürlükten kaldırılması da belli bir Prosedür gerektirir tek bir kişinin ağzından çıkacak
başlamaz veya bitmez Tanzimat Fermanı O yüzden anayasa gibi bir yaptırım gücüne sahip
değildir tek dolaplı Kararlıdır diyebiliriz padişahın halkına verdiği tek taraflı bir müdür tek
taraflı dur yani Fermanı'nın ilan edilmesinde doğrudan halkın bir talebi söz konusu değil
bunun doğru olduğuna inanmış ikna etmesi sonucu tek taraflı olarak madde olarak ayrı bir
bunu burada da söyleyebilir zaman ayrı yazmak ilanında herhangi bir iç ve dış baskı söz
konusu değil parmağını Milan'ın iç baskı veya dış baskı yoktur Haktan gelen bir tanem söz
konusu değil Osmanlı altının tuşu hakları talep ediyoruz ki 11 ayaklanması bir talebi açıktan
bir talebi yoktur yukarıdan aşağı sağdan yukarı değil yukarıdan aşağı Tanzimat Fermanı hiç
baskı olmadığı gibi bir diş Baskıda yok ıslahat Fermanı'nda daha sonra göreceğiz doğrudan
bir dış baskı vardır bir tehdit vardır zorlama vardır Avrupalı devletlerin zorlaması vardır ama
Tanzimat Fermanı öyle değil Ne iş baskı var ki vardır Dolayısıyla tek taraflı bir karar senin
başında bulunan ve yarın aldıkları bir karardır Avrupa'daki altın hakları arasındaki ilişkilerde
değişiklik yapılacağını vadeden 15 sanat kilinden bir belgedir Avrupa'daki kalp içinde sana
türünden bir halkın hakları arasındaki ilişkilerin düzenleyeceğini vadeden 25 46 Sarman
kalmamış parmağını ilan edilmiş ama o Sarman Uzunca bir süre burada belirtilen
düzenlemeler yapılmış yönetmelikler Karahanlılar çıkarılmış yeni uygulamalar getirilmiştir
özelliklerinden bir tanesi de budur kağıt üzerinde kalmaması parmağında kalmaması hayata
geçmiş olması uygulamaya geçmiş olmaz Fermanı ile birlikte eşitlik vatandaş eşitliği kanun
önünde eşitlik hizmeti gibi kavramlar başlamıştır tanzimatta eşitlik hizmeti gibi kavramlar
yürürlüğe girmiş Osmanlı Devleti'nin Batı ulaşmasında önemli bir adımdır Tanzimat Fermanı
batılılaşma hareketlerinde Bir dönüm noktası Lale devrinden itibaren Osmanlı Devleti'nde
batılılaşma teşebbüslerinin başladığını biliyoruz sonraki çeşitli padişahlar döneminde de bu
faaliyetlere devam et Selim ve II Mahmut dönemlerinde birçok alanda batılılaşma faaliyeti
görüyorum tanzimatın öncekilerden Park batılılaşmanın sistematik hali batılılaşma sadece
haftanın tekniği değil Battal'ın ürünleri değil Batı düşüncesi Batı felsefesi de Osmanlı
Devleti'ne girmeye başlayacak bu manada batının bilim anlayışının yöntemi bilimsel anlayışı
Kısacası batılılaşma topyekün bir hale gelmiştir sistematik bir hale gelmiştir Bu açıdan da
Derman Bir dönüm noktası batılılaşmak birçok kişi Osmanlı Devleti'nin Batı ulaşmasını
Nazan abla başladı sebebi de bul batının bilimsel anlayışının Batı Cephesi'nin Batı
düşüncesinin Osmanlı'ya girmeye başlaması burasıdır Evet daha önce batıdan bazı şeyler
alınmıştır ama düşüncesi düşünce yapısı bilimsel anlayışı Batu bilimindeki metotlar
tanzimat'tan önce görülmez tanzimatla birlikte başlar O yüzden de batılılaşmak için Bir
dönüm noktası yine Tanzimat Fermanı'nın en önemli özelliklerinden bir tanesi Şimdi
söyleyeceğimiz sisteminde önemli değişiklikler Osmanlı Devleti'nde Hukukun üstünlüğü
anlayışı kanun üstünlüğü anlayışı Tanzimat hukukun padişahın da iradesinin üstüne ması
hukuku üstünlüğü anlayışının başlaması Osmanlı Devleti'nde Tanzimat iledir Diğer yanda
anayasalarda gördüğümüz kişi hak ve hürriyetleri ile ilgili maddeler Tanzimat Fermanı'nın
içinde yer almış al güvenliği Şahin güvenliği güvenliği kanun önünde eşitlik vesaire gibi
maddeler Yani aslında anayasalarda gördüğümden haklarıyla ilgili maddeler Tanzimat
Fermanı'nda yer almaktadır Dolayısıyla ilk kez hakları ile ilgili maddeler yazılı olarak Bir
metinde geçmiş olmaktadır Osmanlı Devleti'nde Bu açıdan da yeni önemli bir başlangıçtır
kişi hak ve hürriyetleri açısından yani hukuk açısından getirdiklerini ikiye ayırmak gerekir Bir
Hukukun üstünlüğü anlayışın başlaması da diyebiliriz bu B kişi hak ve hürriyetlerin
bahsetmesi bunların yazılı hale gelmiş olması bunun benimsenmesi Osmanlı Devleti'nde
Tanzimat Fermanı ne kadar kullan etkilenme etkilenmemiştir batıdan herhangi bir kanunu
örnek alınmamıştır tanzimata kadar Devleti'nde Batum kokunun benim senin bildiğini batıdan
bir takım kanunların alınmaya başlandığını görürüm azmat var mı Hani genel olarak
dönüşümü gerçekleştirmek bunların neler göreceğiz alanında hangi değişiklikler yapılmış
hangi kanunlar kırılmış Daha sonra da gördüm Ama genel olarak hukuk alanında sistemde
önemli bir değişiklik meydana getirdiğini söyleyen maddesi bir diğer özelliği ise Avrupa'nın
bu Fermanı'nın ilanında Avrupa'nın sempatisini kazanmak düşüncesinin rol oynamış olan bir
baskısı yok Ana Avrupa devletlerinin sempatisini kazanmak düşünmesi bu Ferman'ın
ilanında oynamış olmaktadır Armağan'la Osmanlı devlet yöneticileri milliyetçilik isyanları ne
geçmek istemiş ve eşit vatandaş şimdi çerçevesinde Osmanlı devletinin bütünlüğünü
sağlamaya gayret et yani Osmanlıcılık Fikri'nin Tabii 11 Osmanlı vatandaşı düşüncesi
dermanın ilanında ve içeriğinde önemli rol oynamış Osmanlı kelimesi etrafında Osmanlı
vatandaşlığı ekseninde sonra özellikleri Bunlar kaç madde olur 10-11 Madde olması lazım
maddede 11 maddede o özellikleri toplamak mümkün Şüphesiz Osmanlı devlet sisteminde
köklü değişiklikler yapacak ama nasıl tepki verdiler olumlu olumsuz nasıl değerlendirdiler
baktığımızda bunu söyleyebilirim yeni bir Başlığa geçiyor da Hazım at virmanlı öptüler siz
oradan alalım görüşlerin nasıl bir tepki ile karşılaşmıştır acaba Tanzimat Fermanı
değerlendirilmiştir düşmanlardan başlayalım olumlu olumsuz nasıl değerlendirmiş olabilir
Tanzimat Fermanı Mustafa Şu sıkıntılı Mustafa alamadık Zekiye geliyorlar Kızlar geliyor
hocam sıkıntı yok bizde var Dindar kesimler arasında Müslümanlar arasında Bu Ferman
tepkili kar olumsuz değerlendirme Müslim ve gayrimüslim eşit olması çok hoşuna gitmemiş
mutaassıp kesimlerde epkiler ortaya şeklinde değil aklınıza yani dumanlarla Osmanlı genel
olarak İslam devletlerinde vatandaşlar ikiye ayrılır zimmetli almış haklar bakımından
düzenleme Buna göre yok şimdi yeni sistemde herkesin eşit olması öngörülmektedir
gayrimüslim ayrım yapılmadan herkesin eşit olması bu durumda askerliktir gayrimüslimler
zimmet lenmiş oldu kızım kelimesi buradan gelir onların can ve mal güvenliklerini almış
güvenlikleri Müslümanların diğer devletler de gördüğümüz türden Osmanlı Devleti'nde görür
mü Sadece sosyal hayatta farklılıklar göze çarpıyor ne gibi daha yüksek değildir
gayrimüslimin evi 3 katlı olmaz Müslümanların olduğu yerde ben Ata binemem olmaz
badana olmaz Kıyafetlerde farklılık vardır gibi hayatta çok durmayacağım birtakım farklılıklar
vardır Bunu da ortadan kal kal yoksa genel haklar açısından Müslümanlarla gayrimüslimler
arasında çok önemli değil zaten yok bunlarda şikayete sebep olduğu için gayrimüslimler
batılı devletler bu da ortadan armağandır osmanlılık ne olursa olsun birleştirme gayreti
sistemin dışında bir sistem sarma olumlu bakmamış daha büyük bir isyan parmağına karşı
21 bir kenara koyabilirim tepki gösteren bir başka grup bunlarla mültezimler kaldırılacağı ve
daha Adaletli bir sistemin uygulanacağı sözünü iltizam usulü kaldırıldığı zaman ondan
kazansa olaya kesim nerede yani mültezimler de zarar görecek Halil Tanzimat Fermanı
kendine kaybedilmesi olacak peki duymuşlardır karşı çıkmışlar yani mültezimler Tanzimat
Fermanı bir grup İslami hassasiyetten dolayı karşı hiçbir gruptakilere gruptakilere için bunlar
da eskisi gibi Başına buyruk hareket edemeyecek mevcut iktidarları satılacak olan valiler
komutanlar bakanlar Artık eskisi gibi istedikleri şekilde hareket edemeyecek lerdir Kaan'ın
dediğimiz bir şey Devrim kanunun üstünlüğü devreye girmiş Bu da gavur gavur
beğenilmeyecek şeklinde bir sözle akıllarda kalır genellikle Tanzimat Fermanı bu tür
hakaretvari sözleri yasaklamış dolayısıyla da işi lan eskisi gibi Başına buyruk hareket
edemeyecek bir tanzimatın getirdiği sıkı bir sistem vardır mesela başta sadrazam Rüstem
Paşa olmak üzere birçok bu Tanzimat fermanı'na tepki göstermişlerdir sebebiyle Eskisi gibi
davran Ama yazacakları içinde onların davranışlarını içindir onların davranışlarını sınırlayan
bir darma olduğu için bakmamız gereken grup Cuma gayrimüslimler nasıl değerlendirilmiştir
mikrofonun açık mı uyur hocam Tanzimat Fermanı olumlu olur musun hocam büyüklerle
olumlu olsa gerek Çünkü dediğimiz gibi dini zümreler yerel halk Osmanlı halkı biraz böyle
mesafeli Çünkü batılılaşma kaynaklı bir şey olduğu için demek ki yine biraz aykırı şeklinde
algılıyorlar ama gayrimüslimlerin böyle bir sorun olmadığı için olumlu olsa gerek
batılılaşmayı iyi olarak görebilirler Müslim gayrimüslim ayrımı yapmadan Bütün Osmanlı
tebaası için bütün Osmanlı vatandaşları için ilan edilmiş Yani herkes burada Sapanca
sebepleri anlatırken söylemiştik milliyetçilik isyanları önemli bir yer tutuyor Tanzimat
Fermanı'nın ilanında milliyetçilik isyanlarının önüne geçme düşüncesi eşit vatandaş yaratma
düşüncesiz sistem içinde devlet tutma düşün yani bütün Osmanlı vatandaşlarının kapsar
ama 1 derecede gayrimüslimleri memnun etmeye yönelik bir armağandır Böyle olunca da
gayrimüslimler genel olarak olunur memnun Osmanlı devleti içerisinde yaşayan azınlıklar
Tanzimat Fermanı'nın ilanı memnuniyet Durmuş azınlıklardan biri var Hangisi şunlar bunlar
Tanzimat Fermanı'nın ilan da memnun oldum hocam bütün vatandaşların hani bütün halkın
işte olması ile birlikte ayrıcalıklarını kaybediyorlar burada evet sırdaşın söylediği gibi onların
da ayrı bir durumu var özel bir durum var bırakın Müslümanları gayrimüslim arasında eşitliği
sağlanmış olmasını gayrimüslimler arasında eşitlik durumlarına Sıla'yı Hatta burada çok
tuhaf bir durum var içerisinde Osmanlı Devleti'nde en avantajlı konumda olanlar eskiden beri
Bunlar ne gibi avantajlar Erdoğan hangi yönlerden farklıdır bunlar Bunlar devletin yönetim
eskiden beri tercümanlık görevleri verir tercümanlık yabancı devletlerle ilişkileri de yine
ihtiyaç duyulduğunda tercüme işleri bunlara ver dolayısıyla da İstanbul'da devletin kalbinde
Ne olup ne bitiyor bundan haberdardır lar şey yöneten kadroyu tanımaktadır lar onlarla
ilişkileri vardır bulundukları için devlet merkezinde etkili bir konumdadır lar Yani bir sürü
Bulgar biri Ermin aynı pozisyonda değildir devlet yönetimine çok yakındır görünce avantajları
bul Star hepsi İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi sırtlar Ortodoks dur olgarlar ortada
kusur karadağlılar ortodoksun yakınlarda fakat Bütün bunlar dışında bir tanesini dolayısıyla
da üzerinde önemli bir avantaj diğer ortodokslar 1 Bulgar zaten dini yandan da avantajlı
konumda Deniz ticareti Akdeniz ile Doğan akdenizli Avrupa arasındaki ticareti Bunlar büyük
ölçüde Deniz ticaretini yürütmektedir ve çok da zengin olmuş yaklaşım 600 parçalık bir
gemileri var Osmanlı bayrağı çekerek doğudan batıya batıdan doğuya mal taşıma ve zengin
olan ekonomik açıdan da daha iyi zengindirler bu Deniz ticaretinden Akdeniz diyarından
şimdi bu Ferman Herkes işte hale getiriyor bir diğer avantajları 4. avantajları mesela ara
eflak-boğdan voyvodalıkları güvenilir olduğu düşüncesi eflak-boğdan dediğimiz ya hani farklı
düşünmek devlet Yaral kişilerden değil bunlardan oraya Dolayısıyla avantajlarını kaybetmiş
olacaklardır Müslümanlara karşı değil kaybedeceklerdir hoşlarına gitmeyecektir tabii yani
enteresandır bunlar Tanzimat verme anlayan karşı çıka ur diğer azınlıklarla eşit hale gelmek
hoşlarına gitmemiş Elbette bu durumda Yarın Müslümanın pozisyonda bir daha
değerlendirmek gerekiyor bir başka grup Avrupa devletleri söz konusu olduğunda bu
sarmanda memnun olmayan devletler vardır Tanzimat Fermanı'nın ilanında memnun
olmayan devletler vardır Rusça oturuyor zaten hem milli kültürler hem de bu türlü Beray
kadınlara baştan beri karşı olan bunlarla mücadele eden bir İmparator komşusu olan
Osmanlı İmparatorluğu'nda boşuna gitmemiş kendi içindeki vatandaşlarına da Emsal teşkil
edeceği düşüncesiyle sarmana tepki gösterme Avusturya Tanzimat Fermanı olumsuz
yaklaşan devletlerden biridir Rusya'da buna karşı sebepten dolayı olumsuz bakmıştı bir
tanesi Osmanlı Devleti bu Sarmalı problemleri çözebilir Rusya'nın eskiden beri müdahale
kozlar ölümden alınabilir devlet Osmanlı Devleti kendini toplayabilir düşüncesi yıkar Aynen
oluşturuyor gibi kendisine bile imparatorluktur bu fikirler ürleri ve liberal Burası bir Emsal
teşkil eden bu yüzden Zaten yeni değil uzun süredir Rusya hep bu Doblo kutluyoruz
biliyorsanız bunlara Prusya Avusturya ve kız bunlar bu türkülere zaten baştan itibaren
karşıydı ideolojik olarak Rusya Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı'nın olumlu yaklaşan
devletlerde vardır Batı bloku diyoruz Batı bloku ise daha önce söylemiş onları İngiltere ve
Fransa devlet memnun olmuşlardı zaten ilan edilmesinde devletin sempatisini kazanma
düşüncesi bürolarına görmüş zeka İngiltere'nin desteğini alma düşüncesi önemli adı Mustafa
Reşit Paşa'nın İngiliz İngiliz ajanı oldu buradan çıkar dedikoduları O yüzden de bu iki devlet
memuru Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilan edilme senin sorununu bitirmek
düşüncesi dermanın ilanında bu önemli bir rol oynamış olmakla birlikte uygulamada
göreceğiz ki sollu Devleti ancı müdahalesini Avrupalı devletler bu Fermanı bahane ederek
her biri belli bir mezhebi savunan Osmanlı Devleti'nin iç işlerine müdahale edecekler Rusya
Ortodoks haklarını koruma bahanesi Osmanlı Devleti'nin iç işlerine müdahale edecektir
bundan sonra Fransa katoliklerin haklarını bahane ederek korumayı bahane ederek yine
Osmanlı Devleti'nin Katolik vatandaşları güç katacaktır kullanmaya çalışıyorum aynı şekilde
İngiltere Amerika gibi devletler Osmanlı Devleti Avrupalı şu anda öylesine müdahale etme
noktasında bir koz döverim olmaktadır Aslında düşününce tam tersidir isyanlara bitirmek
isteyen Avrupalı devletlerin müdahalesinin önüne geçilmek istenmiştir uygulama öyle
olmayacak Dolayısıyla Avrupalı devletler İngiltere Fransa Diğerleri hepsi ile anlaşmışlar karşı
tepki koymuşlardır genel olarak damat parmağının özellikleri ve tepkiler Bunlar özetlemek
gerekirse tepkileri Müslümanlar olumsuz cümleler olumsuz gören menfaati zedelenen
gruplar olumsuz gayrimüslimler büyük ölçüde olumlu durumlar hariç Avrupalı devletler için
gruba ayrılıyor Avusturya ve Rusya karşı çıkmış Avusturyalı karşı çıkmış İngiltere ve Fransa
gibi aletlerde yani liberalizmi savunan fikirlerini savunan devletlerde bu ferman'a destek
vermişlerdir Osmanlı Devleti'nin yanında yar almışlardır şimdi var mı sorusu olan arkadaşlar
bu konu ile ilgili yeni bir Başlığa geçiyoruz ıslak Fermanı Tanzimat Döneminde yapılanları
çeşitli alanlarda Öncelikle daha var Islahat Fermanı Tanzimat Fermanı'nın tamamlayan Bir
düş 1856'da gördükten sonra bu dönemde yapılanları Tanzimat Döneminde yapılanları tek
tek ele alacağız başlığımız ıslat parmağım şimdi başında da söylemiştim bizim savunmamız
var o yüzden ıslahat fermanı'na geçmek istemiyorum konu bütünlüğü bozulmasın eğer sorun
yoksa dersimiz burada noktalayalım arkadaş Kendinize iyi bakın arkadaşlar görüşmek üzere
hoşça kal Hoşça kal

05/01/2021- türk yenileşme tarihi

Bilal azınlıklar içinde demiş doğru şimdi Tanzimat Fermanı dönünce herkesi kapsayan
herkesi içine alan bir parmağından bahsediyoruz oradaki tılsımlı kelime anahtar kelime
herkes kendisidir Tanzimat Fermanı belli bir zümreye belli bir gruba belli bir topluluğa değil
tüm Osmanlı vatandaşlarına yönelik bir armağandır ama Islahat Fermanı gayrimüslimlere
yani azınlıklara yönelik onların adlarını artırıcı özellikleri olan bir firma Bunu daha sonra da
göreceğiz Tanzimat Fermanı diyor saat virmanı arasındaki farklar nelerdir başlı içerisinde
bunu göreceğiz haplarını artırmaya yönelik bir Farm almış tarih size bir şey çağrıştırıyor mu
1856 tarihi tarihlerde Osmanlı Devleti'nde nasıl bir ortam var hangi şartlar Tanzimat
Fermanı'nın ilanının hızlandırmış olabilir savaş var mı Mesela bu tarihlerde hocam Kırım
Savaşı var Kırım Savaşı'nı bitmesinden sonra zaten şimdi saat Fermanı Kırım Savaşı
ortamında ilan edilen bir Dolayısıyla ondan ayrı düşünmemiz gerekiyor Kırım Savaşı'nı
hemen hatırlamamız gerekiyor Kırım Savaşı'nın yılları 1870 1856 Dolayısıyla sarmanın
ilanında o ortam o şartlar etkili olmuş Savaşı'nın da aynı zamanda sebepleri olan takım
gelişmeler var Bunlardan bahsedelim isterseniz Bunlar Tanzimat ve Islahat Fermanı'nın ilan
edilmesinde de bir rol oynuyor zorla nasıl 1830 Avrupa ihtilalleri ihtilal dalgası Fermanı
dolaylı olarak etkilenmişse 8 ihtilalleri ile aynı şekilde Osmanlı Devleti'ni yakından etkilemiştir
Fransız ihtilalinden sonra çeşitli tarihlerde Avrupa'da ihtilal dalgaları var Bunlardan bir tanesi
1830 ihtilalleri Osmanlı Devleti'nde görülmez Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki o dalga
Osmanlı Devleti'ni dolaylı olarak etkilemiş ile bunu görmüş Tanzimat Fermanı değil alındı
dolaylı bir etkisi var ya bundan sonra ikinci bir dalga 1848 ihtilalleri ülkelerine veriyormuş
1848 ihtilalleri Osmanlı Devleti'nde 30 İhtilali yoktur Osman da mı 48 vardır mesela bu
odanda birleşme Yalnızları Bu amaçla Osmanlı toprağı olan ve bu oda bir takım isyanlar
halleri Osmanlı'da görülür Fransa'da görülür İngiltere'de görülür Avusturya'da görünür
Rusya'dan görülür çok Avrupa ülkesinde görünür ama sonunda da 8.30 ihtilallerinde
damgasını vuran iki fikir akımı vardı Bunlardan biri milliyetçilik İkincisi de liberalizm ihtilalleri
MP3 fikir akımı damgasını vurmuştur fikir akımı bu ihtilallerin çıkmasında etkili birincisi ile
millet Osman'la Mesela bu oda yağlı 3'ü yine Liberalizm nedir o da sosyalizm Çünkü Sanayi
devriminden sonra özellikle fabrikaların atması şehirlerde bir işçi sınıfının ortaya çıkması
sendikalı işçi haklarının ortaya çıkması sosyalizm O yüzden Fransa yine başta olmak üzere
sosyalizm Fikri bu ihtiyarların çıkmasında etkili bir 1848 İhtilali etli 1856'da ki ıslahat
Fermanı'nda kendini gösterecek özellikle hem milliyetçilik yanda liberalizm bu fermanım
hazırlanmasında yine 1848 yılında bu içeri aldılar sırasında Avrupa'daki ihtilaller sırasında
bir mülteciler meselesi ortaya Avusturya'da macarlar ve lehler kullanmışlardır bağımsızlık
için Avusturya'dan ayrılmak için zorlanmış o yüzden yardımcın kişilik bir kuvvetle Avusturya
yardım etmiş isyanlar bastırılmıştır Macar ağzı liderleri ve böylece ortaya bir mülteciler
meselesi Macar müteşekkir meselesi 1848 önemli olaylarından bir tanesidir bu mültecilerin
iadesini talep etmiş fakat Osmanlı Devleti buna yanaşma Osmanlı Devleti'nin dik duruşu
mültecileri koruması iade etmemesi karşısında Rusya'nın tehditleri karşısında genel olarak
Avrupa kamuoyunda çok olumlu karşılanan sempati duyulmuştur Osmanlı Devleti'ne Sadık
Nitekim Kırım harbi 1853'te başladığı zaman ansa Osmanlı Devleti'nin yanında yer almış
Rusya'ya karşı e4devlet birlikte savaşacak savaşta Osmanlı Devleti Rusya'ya karşı yalnız
değildir mi yanında mı tabii ki daha vardır İngiltere Fransa ve bile piyano oda İtalyan birliğini
gerçekleştirmek için büyük devletlerin sempatisini kazanma düşüncesiyle savaşa girecektir
Kırım Savaşı'nı böyle bir ortamla mülteciler meselesinin olduğunu teciller meselesinin
Osmanlı Devleti'ne Avrupa devletlerinin bakışlarının değişmesi ile sonuçlanan sonuçlarını bir
ortamda Kırım harbi çıkacaktır 1853'te başlamış 1854'te irtibat devletler Savaşı Osmanlı
Devleti'nin yanında girmiş Aşkın sonunda imzalanan anlaşma Paris Londra Paris
Antlaşması'nın tarihi 30 Mart 1856 Iğdır Islahat Fermanı 28 Şubat yani Barış Anlaşması'nda
Kırım Savaşı'nı bitirecek olan Paris Antlaşması'nda bir ay önce demiş bir zamandır Islahat
Fermanı savaş devam ederken 1855 yılında Avusturya İngiltere Fransa ve Osman
Devleti'nin üyelerinden meydana gelen bir komisyon konuşalım görevi Osmanlı sınırları
içinde yaşa azınlıklarla ilgili yapılacak olan ıslahatlar için telefonları hazırlamak bak varmanın
hazırlayan komisyon bu komisyon Uluslararası bir komisyon 1855 de kurulmuş bu komisyon
Bazı kararlar almış bu alınan kararlar daha sonra Sarman olarak padişah tarafından ilan
edilecek ve Islahat Fermanı diyeceğiz Islahat Fermanı kendisi hazırlamam lazım at çağırma
Hanım'dan bir farkı budur Tanzimat Fermanı Osmanlı Devleti canınız o zaman yani bize aittir
sormalı bize ait değildir Osmanlı yöneticileri tarafından hazırlanmış değildir Uluslararası bir
komisyon tarafından hazırlanan bir parmağım savaşın içerisinde savaş devam ederken o
savaşın baskısı altında şu an davetin siyasetten desteğe ihtiyaç duyduğu bir anda böyle bir
komisyon çalışmalarını Hayır demesi mümkün değildir o yüzden de ilk devletler Osmanlı
Devleti'nin zorlamışlardır böyle bir firma kabul etmesin Osmanlı sınırları içinde yaşayan
azınlıkların haklarını artırmak amacıyla böyle bir parmağın hazırladıklarını görüyor yani
Osmanlı Devleti bu Fermanı ilan etmez misin bir takım yaptırımlarla karşı karşıya kalacaksın
o yüzden de bir baskı söz Fransa ve ingiltere'nin baskısı ile karşı karşıya bir zorlama vardır
Tanzimat Fermanı'nda böyle bir zorlama söz konusu değil ama 28 Şubat 1856 tarihinde ilan
edin padişah Tanzimat Fermanı dönemindeki padişah Mustafa Reşit Paşa da değildir
Tanzimat Fermanı'nın mimarı Mustafa Reşit Paşa biraz gözden düşmüştür onun yetiştirdiği 2
öğrencisi Islahat Fermanı döneminin daha ön planda gözükmektedir Bunlar Ali Vefa
atmışlardır ve Fuat Paşa Mustafa başın ispat ver Mahallesi sadrazam Bir de harcayan Az
sonra göreceğiz Mustafa Reşit Paşa tanzimatın mimarı olan Reşitpaşa Islahat Fermanı'nın
şiddetle karşı çıkacak az Anlaşması olarak görecek Osmanlı Devleti'nin parçalanmasına yol
açacağı kanaatindeyiz Tamam Paris Antlaşması'nın maddelerinden birisi olarak da
karşımıza çıkar Paris Anlaşması imzalandığı zaman ıslahat fermanı'ndan da bahsedin
maddelerden birisinde memnuniyet duyduğunu bu Ferman'ın yayınlanmasından
memnuniyet duyulduğu ifade edilir bir uyarıda yapılır sarmanın Barış Antlaşması'nda
zikredilmiş olması hiçbir Devleti Osmanlı Devleti'ne baskı yapma konusunda bir hata vermez
diye bir uyarıda bulunur sordum Hatta Böyle olmasına rağmen uygulama yolu olmayacaktık
daha sonra göreceğiz Avrupa devletleri Fermanı'nda belirt atları bahane ederek Osmanlı
Devleti'nin iç işlerine karışacak lardır işlere müdahale edecek katolikleri savunma
bahanesiyle karışacaktır Rusya ortodoksları savunma koruma bahanesiyle karışacaktır
İngiltere Kendi siyasi çıkarları çerçevesinde Osmanlı Devleti'ndeki boğaz anlık konutlarında
Osmanlı Devleti son günlerde karşı işi daha da zorlaşacak Barış Anlaşmasının ve Kırım
harbinin genel olarak takım sonuçları var Ve bunlardan bir tanesi de Osmanlı Devleti'nin bir
Avrupa devleti sayılmaz Avrupa devletler hukukuna yararlanmaya başlamak Avrupa ailesine
girmiş olmaz bak parmağını da Avrupa devleti sayılmaya başlanan Osmanlı İmparatorluğu
Avrupa uyumunu sağlayan adımlardan birisi olarak değerlendirilir Avrupa ailesine girme
şartlarından bir tanesi olarak değerler böyle bir ortamda pek içinde neler var yani Islahat
Fermanı içeriğine baktığımızda neler görürdük Anlaşıldı mı arkadaşlar Islahat Fermanı'nın
ilan edildiği ortam anlaşıldım sorusu olan var mı içeriye geçmeden önce var mı bir program
Tamam gördüm Aynen Tanzimat Fermanı'nda olduğu gibi içerik ve özellikler diyor ayrılalım
kitapta dönerdim kitapta bu tek başında toplanmış Ben ona ayırıyorum içerik Aylık
değerlendirme Hayır özellikler ayrı yapacağız Bir de çocuktan bahsedeyim Tanzimat
Fermanı gibi adaletname geleneğinin bir devamı olduğu için bu Parma başında bütün
vatandaşların bütün taban huzurunun ve mutluluğunun saadetinin amaçlandığı belirtiliyor Ve
arkasından da ıslahatları ne için ihtiyaç duyuldu yani başında belirtilmiş buradaki amaçlı
bütün Osmanlı vatandaşlarının mutluluğunu temin etmek olarak ifade edilmiştir gücünü
artırmak saltanatı seviyelerinin kuvvetini temsil et şeklinde ifade edilmiş Tanzimat
Fermanı'nda belirtilen hususlar maddeler saat var mı alalım başında yaralı yani Tanzimat
Fermanı maddeleri geçerli olmaya devam edecek yeni maddelerde var o yüzden Tanzimat
Fermanı içindeki maddeler saat Fermanı için mi geçerli unutma Az önceki verilen muafiyetler
imtiyazlar bir kez daha tekrar lan şimdi yeni durum yeni durumlar neler Bunlara bakalım saat
fermanına göre dini cemaatler atlarını kastediyorum başındaki kişiler ömür boyu görevde
kalacak patrikler cemaat liderleri onayı cemaatlerin tercihi ile ortaklaşa tespit edilecek
güzelleri tarafından veba seçilecek vebali tarafından da onaylanacak liderlerinin ne şekilde
ben ne kadar süre ne şekilde seçileceği ve ne kadar süre iş başında kalacağım parmağında
belirtme ona göre birini cemaatler Ermenilerin cemaati'nde ortodoksların cemaat lideri
cemaat lideri cemaat mensupları tarafından tespit edilecek ve bunlar ömür boyu önceki
sistemden çok büyük bir değişiklik söz konusu değil cemaat liderlerine vermiş oldukları daha
önce vermiş oldukları aidatları artık ödemeyecek kaldırılmıştır emniyet mensupları o dini
cemaat üye olan kişiler daha önce belli bir miktar aidat veriyorlar aidat ortadan kaldırır
bağlan önemli bir gelir kaynağı ndan malum olur cemaat liderleri meclisleri Ne diyeyim
mecliste cemaat liderleri geniş yetkiye sahip sonsuz yetkiye sahip gel şimdi cemaat liderinin
yetkileri daraltılmış kısıtlanmış ve bir kısmı yetkisi cemaat meclisleri dediğimiz meclislere
devredilmiştir yönetimi cemaatlerin yönetiminin meclis cemaat Meclisi yapacak bu noktada
da cemaat liderlerinin yetkileri kısıtlanmış olmaktadır daha sonra göreceğiz cemaat liderleri
Islahat Fermanı'nın karşı çıkan gruptandır tepkiler olumsuzdur Islahat Fermanı getirmiş
olmasına rağmen kendi şahsi pozisyonları zarar gördüğü için Saat verme anla tepki
göstermişlerdir Çünkü yetki alanları daraldım daha önce kendilerinde toplanan yetki şimdi
cemaatle kızlarını devredilmiş daha önce mali özerklik söz konusuyken aidat topladıkları için
tükendi ücretlerinde oradan alıyorlar ayda attım içinden alıyorlar maaşa bağlandı aidat
kalkmış aylık kesilmiş maliye ne zararı olan cemaat liderlerinin memnuniyet yol açacak bir
durumdur Aynen Tanzimat ver bağrında olduğu gibi ana hedeflerinden bir tanesi eşitlik ile
ilgili olarak herkese hangi mezhebe hangi dine mensup olursa olsun dini serviste yapma
hakkı tanımış olmaz zaten Fermanı bütün cemaatler ibadet yapmaları gelebilir aklınıza
Osmanlı Devleti'nde daha önce bu konuda bir kısıtlama mı vardı Hayır orada söz konusu
olan bunun yazılı hale gelmiş parmağımda önem yapabileceklerdir ibadetlerin istedikleri gibi
yapabilecekler gidiyorum susuz kimse din ve mezhep değiştirme konusunda sağlanmayacak
kimseye zorlama yok Herkes istediği gibi kimse değiştirmesin Avrupalı devletlerin 9 üzerinde
durdukları maddelerden bir tanesidir ıslahat Fermanı'nda böyle bir madde yok böyle
Tanzimat Fermanı Islahat Fermanı Avrupalı devletlerin baskısıyla böyle bir maddenin
girdiğini görürdün din değiştirmeye mezhep değiştirmeye kimsenin zorlamayacağım maddesi
yine ibadethanelerin tamiri meselesi ibadet olmak kaydıyla hükümeti izni alınmak kaydıyla
tamire muhtaç olan kiliseler ibadet tahmin edilebilecektir devlet Bu konuda bir engel
kalmayacak saat Fermanı herhangi bir sınıfı herhangi bir mezhebi herhangi bir grubu aşağı
ağlaya gören ifadelerin yazışmalarda resmi yazışmalarda veya sosyal hayatta yasaklanması
Iğdır Tanzimat Fermanı'nda da böyle bir durum söz konusuydu burada da var ya ora gavur
denmeyecek şeklinde ifade edilen madde budur hiçbir gruba Ermeni Rum Yahudi onları
küçük düşüren yeni kimlik üzerim ifadeler resmi yazışmalarda asla kullanılmayacak ifadeleri
yer verilmeyecek kırsa kullan cezalandırılacak Tabii bir sonucu olarak budur hakaret ifadeleri
zaten kalkması gerekiyor madde olarak ıslahat Fermanı'nda yer aldığını görüyoruz yanında
olup da tanzimatta olmayan bir de yarmak de etnik kimliği kimliği ne olursa olsun ister
Müslüm iftar varmış şartlar tutuyorsa liyakatı ehliyeti yaşı tutuyor şartları tutuyor ise hangi
milletten olursa olsun memuriyetler de eşit olarak herkes arabalar normal Ne kadar belli
yerlerde görev yap sayısının artması sayısının artması Islahat Fermanı Tanzimat Fermanı ile
değil mi bu konuda gayrimüslimleri geniş haklar Ben ise Müslim gayrimüslim ayrımı
yapılmadan herkes boş olan göreve memuriyet 6'dan sonra yıkılıncaya kadar geçen döneme
baktığımızda çok sayıda Bürokrasi içerisinde gayrimüslim memurun yer aldığını görüyor
onun başlangıcı daha önce değil gayrimüslim Osmanlı vatandaşı görür tabii yine eşitlik ilkesi
çerçevesinde bu adım adım atılmıştır okullara Osmanlı Devleti'ndeki bütün okullara
gayrimüslimlerde gayrimüslim çocuklarla alabileceklerdir tarhana göre Efendi okulların
açabilecekler dir yani Ermeni Okulu Anaokulu gibi kendi Etlik grupları neyse o grubu temsil
Eda kendi okullarında açma hakları var ıslahat Fermanı'nda göre liseler açabiliyorlar tamir
ettiler büyüyorlar okullarını aç durabiliyorlar Devlet memuriyeti cemaat içerisinde bir
laikleşme söz konusu cemaat meclisleri kurulduğu için tüm bunların sonucunda Osmanlı
Devleti bu anlattıklarımız dan Tabii Sonuç olarak Osmanlı Devleti'nde Müslim gayrimüslim
ayrımı ortadan kalkar devlet mezarlığında hukuken tek vatandaş sistemine geçilmiş yani
zimmet ortadan kalkmış Osmanlı Devleti nöbet genel olarak Türk İslam devletlerinde İslam
devletlerindeki Türk vatandaş var idi daha önce söylemiştim yani zimmetlenmesi de
müslümanız demetlenmiş dizi karşılığında Bunlar askerlik yapmazlardı Müslümanların
koruması altında hacılar Türk vatandaş için artık sistem ortadan kalkmış olmaktadır Yani
aslında laik devlet olmaktadır Islahat Fermanı ile birlikte sisteminin ortadan kalktığı yer
ıslahat fermanları Osmanlı Devleti'nin askerlikle ilgili bir hüküm getiriyor eşit vatandaş olduğu
zaman Aynen Tanzimat Fermanı'nda olduğu gibi rahat verme anında da gayrimüslim değil
mi askerlik yapması gerekecektir fakat uygulamada Bu mümkün olmayan Bedel askerlik
Bedeli ödeyerek dönemine kadar Osmanlı askeri sistemi içerisinde yer alan Bunun dışında
ve işkencenin yasaklanması kim olursa olsun hiçbir yerde davranış bunlara yönelik bir
madde değil tüm Osmanlı vatandaşları ilgilendiren dedik yani liberalizmi yönünde atılmış Kişi
hakları ile ilgili atılmış bir adımdır yazılmış bir maddedir mahkemeler karma olacak Müslüm
gayrimüslim mahkemeleri karma mahkemeler kurulacak Müslümanlarla gayrimüslimler
arasındaki davaları bu karma divanlar bakacak mahkemelerde istediği şekilde Yemen
edebileceklerdir saat Fermanı maddelerinden bir tanesi de budur istedikleri şekilde yerin
sahibi olacaklar şahitler bu konuda herhangi bir zorlama ile başlayan olmayacaklardır eğer
isterlerse kendi aralarındaki davalar the cemaat meclisleri ne müracaat edebileceklerdir iki
Rum arasındaysa dava Osmanlı mahkemelerine müracaat etmeden kendi cemaat
mahkemelerinde meselelerini görebilecekler öyle bir hakları da var bunun dışında kaç
Fermanı'nın getirdiği kardan gayrimüslimlere temsili temsil hakkını Osmanlı Devleti'nde
yerde temsil ediliyorlar onlardan bir tanesi Cemaat mi önce bahsettiğimiz cemaat meclis
üyelerini seçmek için yapıyorlar tespit etmek için bir seçim yapıyorlar Dolayısıyla cemaate
mensup olan bir irade ortaya yok Erciş'te seçim yapıyor yönetime Katılıyor kendi
yöneticilerini cemaat yönetim demokrasi açısından çok olumlu bir gelişme abi cemaat Meclisi
devletle devlet kurumlarıyla Müslümanlarla bir alakası yok Kendi içlerindeki km60 üye seçimi
konusunda birincisi İkincisi ise Meclisi o Aliağa'ya meclis-i Vala canlı adliyeye Kemal'in
Müslüman üyeleri de var gayrimüslim belli kontenjan üzerinden niye gönderiyorlar onu ilgisi
var ki teslim edebilmek için bir seçim yapılıyor genel olarak bildir karşılık yapıyorlar oy
kullanıyorlar önlerine sandık geliyor ve meclis-i Vala daki o bulunacak olan seçiyorlar bir
şekilde yönetme ikincisi meclis-i vala ya üye �ehir meclislerine vilayet meclislerine üye
seçimidir orada da gayrimüslimler temsil ediliyor Orada da onlara bir kontenjan tanınmış
şehir mecistir cemaat mıyım düzeltiyorum Mücahit miyim bu üçüncü biraz açalım biraz
geride mi olmamız gerekiyor İkinci Mahmut döneminde iltizam usulü kaldırılınca görmedik
konum nasıl adı verilen vergi toplamakla görevlendirir devlet memuru yeni bir memuriyet
ihdas edilmiş muhassıllık dediğimiz bir memuriyet ihdas edilmiş görev yerine getirenler
benim tahsil eden manasında işte Allah hangi vilayete görevlendirilen vilayetin vergisini
toplamakla görevli gittikleri yerde tek başına hareket etmiyorlar meclis meclis sonlarında ve
tanzim adında başladın bu masum meclisleri demokrasi tarihimiz çok aramışlar üst almışlar
işte meclislerinin abi yiyorlar bak atanmış yerler var seçilmiş resmi olarak görevli valisi kaza
ise Kaymakamı oranın müftüsü gelini cemaat lideri olarak nasıl Meclisi'nin içinde seçilmiş ve
elleri var onları tam suyla iki kişinin kişi daha seçilip meclise Meclisine gönderiliyor Osmanlı
Devleti'nde halkın önüne sandığın gitmesi ilk kez buralarda Iğdır Meclisi nedir Osmanlı
Devleti'nde meclisin meclis-i mebusan'ın açılması halkın yönetime katılma yavaşlaması 1876
ama ondan halkın önüne sağlık gitmeye başlamış ne zaman ile birlikte böyle bir soru sorsam
nasıl meclislerinin demokrasi tarihimizde nasıl bir rolü vardır Bu sorunun cevabı 622
gayrimüslim tespit edebilmek önünü sağlık Müslümanlar Erzurum Meclisi kullacaksın
Erzurum'daki olmasın Melis'in oluşturabilmek için Erzurum halk oy kullanmış Müslümanlar oy
kullanmıştır Tabii yerlerin yanında iki tane de şey Müslüman seçmişlerdir bu 2 üyeyi
seçebilmek için oy kullanmak zorunda aynı şekilde Erzurum'daki gayrimüslimlerde Ayrıca
Onlar nerede sandık Dolayısıyla gayrimüslimlerin 32 adliye kullanıyorlar 3 istiyorum vilayet
meclislerine üye seçerken 60 basın mı yerine seviyor muyuz bir meclis Vardır her şehirde bir
meclis var O hangi vilayet o vilayetli ilgili bütün konuları görüşü tartışılır Bazı kararlar
Erzurum Erzurum'un ormanları Erzurum altın genel bir meclis ona bağlı aynı buna benzer bir
meyve kazalarda da var kazasında da vardır şehir Meclisi 3 noktalı temsil ettirme üçüncüsü
Bizim de makasi Nitekim daha sonra 1876'da Meşrutiyet ilan edildiği zaman oraya
gönderilecek milletvekilleri oraya gönderilecek mebuslar Meclisi Üyeleri burada tartışmaya
öğrenmişlerdi söz hakkı istemeye öğrenmişlerdir ikna etmeye öğrenmişler seçilmeye
öğrenmişlerdir seçilmek için Propaganda yapmak halkın oyunu başka türlü olamaz O yüzden
de burada pişmiş liradır tecrübe sahibi olmuş Daha sonra meclis-i Mebusan açılır kendi bu
tecrübelerinden yararlanmışlardır herkes zaten tanıyor bu şey diyelim daha sonra nebus
olarak karşımıza çıkacak 1876'da Milletvekili olarak karşımıza çıkacaklardır Burhaniye ilgili
soru soran var mı arkadaşlar bu temsil edilme meselesi ile ilgili gayrimüslimlerin 3 noktada
temsil yetkilerinin olduğunu görüyoruz özetlemek gerekirse 1-2 meclis-i Vala 3 saat Fermanı
ona göre şey Tanzimat Fermanı maddeleri biraz daha çoktur Islahat Fermanı'nın dolayısıyla
da gayrimüslimlerle önemli atlar getirmiş olmaktadır Buna Hangi tepkilerim verildiğinin
kimlerin Ne oldu kimlerin olumsuz yaklaştığını daha sonra göreceğiz özelliklerini daha sonra
Şimdi iki başlık işledik şu ana kadar bir ispat Fermanı'nın ilan edildiği ortam bir başka
ifadeyle Islahat Fermanı'nın ilan da rol oynayan faktörler Fermanı içeri başlığınız doğal
özellikler geçmeyecek bugün burada kalalım Meral sorunuz varsa alayım yoksa biraz sizin
sınıfta önündeydik onun için o da keselim istiyorum var mı arkadaşlar sorunun rsimiz Burada
nokta alıyoruz Kendinize iyi bakın hoşçakalın İyi günler arkadaşlar İyi geceler