Ε Λ Ε ΥΘ Ε ΡΗ Π Τ Ω Σ Η - Κ Α Τ Α Κ ΟΡ ΥΦ Ε Σ Β Ο Λ Ε Σ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο ΣΕΛΙΔΑ 1
Ελεύθερη πτώση ονομάζεται η κίνηση που
κάνει ένα σώμα όταν αφήνεται χωρίς αρχική
ταχύτητα να κινηθεί και η μόνη δύναμη που
ενεργεί είναι το βάρος του.

Η ελεύθερη πτώση έχει διεύθυνση κατα-

κόρυφη και φορά προς το κέντρο της γης.

Είναι ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη

κίνηση χωρίς αρχική ταχύτητα και με
επιτάχυνση την επιτάχυνση της βαρύτητας

g .Οι εξισώσεις δίνονται στον πίνακα.

Τύπος Διάγραμμα

α=g (=σταθ)

υ=gt

y  12 g t 2 h

Κατακόρυφη βολή προς τα κάτω

ονομάζεται η κίνηση που κάνει ένα σώμα Τύπος Διάγραμμα
όταν, εκτοξεύεται προς τα κάτω με αρχική
α=g (=σταθ)
ταχύτητα και κινείται με την επίδραση μόνο
του βάρους του. υ =υο+ g t

Η κίνηση αυτή είναι ευθύγραμμη ομαλά

επιταχυνόμενη με αρχική ταχύτητα. y  ›o t  12 gt 2

Οι εξισώσεις δίνονται στον πίνακα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο ΣΕΛΙΔΑ 2
Κατακόρυφη βολή προς τα πάνω
ονομάζεται η κίνηση που κάνει ένα σώμα Τύπος Διάγραμμα
όταν, εκτοξεύεται προς τα πάνω με αρχική
α=-g
ταχύτητα και κινείται με την επίδραση μόνο
υ =υο- g t
του βάρους του.
h
Η κίνηση αυτή είναι ευθύγραμμη ομαλά hmax
μεταβαλλόμενη. Συγκεκριμένα είναι ομαλά y   o t - 12 gt 2
επιβραδυνόμενη μέχρι να φτάσει στο μέγιστο
ύψος και στη συνέχεια ομαλά επιταχυνόμενη t áí t ðô t
χωρίς αρχική ταχύτητα (ελεύθερη πτώση).

Οι εξισώσεις δίνονται στον πίνακα.

 Ε. ΠΡ ΟΒ Λ Η Μ Α Τ Α

1. Ενα σώμα βάλλεται κατακόρυφα προς τα πάνω από ένα σημείο Α με αρχική ταχύτητα υ =20 m/s.
ο
Να υπολογιστούν: α) το μέγιστο ύψος που θα φτάσει (hmax)

β) ο χρόνος ανόδου (tαν) και ο χρόνος καθόδου (tκαθ)

γ) η ταχύτητα του τη στιγμή που επιστρέφει στο Α(δίνεται g=10 A. m/s2).

Το σώμα κάνει κατακόρυφη βολή προς τα πάνω άρα οι εξισώσεις που ισχύουν είναι:
1
υ = υ • - gt (1) & h = υ•t - gt 2 ( 2 )
2
Όταν το σώμα φτάνει στο μέγιστο ύψος η ταχύτητά του γίνεται μηδέν, έτσι η εξίσωση (1) γίνεται:
υ• 20
0 = υ0 gt ⇒ gt = υ • ⇒ t = ⇒t = ⇒ t = 2s
g 10
Το μέγιστο ύψος το βρίσκουμε απ’ την εξίσωση (2), δηλαδή:
1
h max  20  2 10  2 2  h max  20 m
2
Στη συνέχεια το σώμα θα κάνει ελεύθερη πτώση, άρα οι εξισώσεις είναι:
1
υ = gt ( 3 ) & h = gt 2 ( 4 )
2
Για να βρω το χρόνο καθόδου θέτω στην εξίσωση (4) h=20m και τη λύνω ως προς t
1 2
20  10t  t 2  4  t  2s Παρατηρώ ότι ο χρόνος ανόδου ισούται μετον χρόνο καθόδου
2
(3)⇒ υ = 10.2 = 20m / s

2 Σωμα αφήνεται να πέσει από ύψος h=80m και ταυτόχρονα ρίχνεται κατακόρυφα προς τα πάνω από το
έδαφος ενα αλλο σώμα με υ =40m/s Μετα πόσο χρόνο και σε ποιό ύψος θα συναντηθούν;(g=10m/s 2).
0

õ=0

hmax

õï
Á
g
õ
Υποθέτω οτι τα δύο σώματα θα συναντηθούν στο σημείο Δ. (βλεπε σχημα)

Τότε το πάνω σώμα θα κάνει ελέυθερη πτώση αρα

h
1
1 Δ
h 1  gt 2 (1)
2 h
Το κάτω σώμα θα κάνει βολή προς τα πάνω αρα

h
1 2 2
h 2  õ0 t  gt (2 )
2
Ομως

(1)(2 ) 1 1 h 80
h  h1  h2   h  gt 2  õ0t  gt 2  h  õ0t  t  t   2s
2 2 õ0 40

h =40.2-5.2 =60m
2
2

5) Σώμα αφήνεται να πέσει από ύψος h=100 m και ταυτόχρονα ρίχνεται κατακόρυφα προς τα πάνω από το
έδαφος ένα άλλο σώμα με υ0=50 m/sec. Μετά πόσο χρόνο και σε ποιό ύψος θα συναντηθούν τα δύο
σώματα; (g=10 m/sec2).
( Απ: t=2 sec, h1=80 m )
6) Δύο σώματα ρίχνονται προς τα πάνω με διαφορά χρόνου Δt=2 sec. Αν το πρώτο ρίχνεται με αρχική
ταχύτητα υ1=60 m/sec και το δεύτερο με υ2=90 m/sec, μετά από πόσο χρόνο θα συναντηθούν, σε ποιό
ύψος και τη ταχύτητα θα έχουν τα σώματα τη στιγμή της συνάντησης; ( g=10 m/sec2).
( Απ: t=4 sec, h=160 m, υ1=20 m/sec, υ2=70 m/sec )
7) Ένας παρατηρητής, που βρίσκεται στο παράθυρο ενός πύργου σε ύψος h=25 m, βλέπει να περνά από
μπροστά του βλήμα, που κινείται προς τα πάνω. Μετά από 4 sec το ίδιο βλήμα περνάει πάλι από
μπροστά του κατεβαίνοντας. Ποια ήταν η ταχύτητα του βλήματος όταν ξεκίνησε από το έδαφος; ( g=10
m/sec2).
( Απ: υ0=30 m/sec )