REVIEWER- RLW

(Rizal Life Story of Ancestry, family and student life)

3 SALIK NA HUMUBOG KAY RIZAL

 Tao
 Institusyon
 Pangyayari

MGA IMPLUWENSYA NG INSTITUSYON

 Pamahalaan
 Simbahan
 Paaralan
 Pamilya

I. Institusyong Pampulitika
TAMA A. Sa panahong isinilang si Jose Rizal, ang namumuno sa pamahalaan sa
kolonyang Pilipinas ay ang Hari ng Espanya.
MALI B. Hiwalay ang Simbahan sa Estado.
MALI C. May kinatawan ang mga katutubong Pilipino sa sangay lehislatura ng
Pamahalaang Espanya.
MALI D. Pinipili ang mga namumuno sa pamahalaan ayon sa kahingian ng
tungkuling gagampanan sa pamamahala.
TAMA E. Ang mga nanunungkulan sa pamahalaan ay hinihirang lamang ng Hari ng
Espanya at naglilingkod sang-ayon sa kagustuhan nito at walang tiyak na termino o
panahon ng panunungkulan.
TAMA F. Ang mga katutubong Pilipino ay nabibigyan din ng tungkulin sa
pamahalaan ngunit limitado lamang sa sa pagiging gobernadorcillo o capitan del
pueblo.

ISTRUKTURANG PAMPULITIKA (Political Structure)

Hari ng Espanya

Governor-General

Alcalde-Mayor (Governor today)

Gobernadorcillo (Mayor today)

1. Kalakarang Pampulitika (iilang paglalarawan)

Ang limitadong pamumuno ng mga katutubong Datu na nakakasakop
lamang sa 50-100 pamilya ay pinagsama-sama sa ilalim ng isang:
Sentralisadong Istruktura ng Pangangasiwang Pampamahalaan
 Ang Hari ng Espanya ang sentro ng kapangyarihan
 Pagsasanib ng Estado at Simbahan
 Hinihirang ng Hari ng Espanya ang gobernador-heneral at iba pang
opisyal ng pamahalaan
  Walang tamang kwalipikasyon ang mga namumuno na akma sa
kanilang tungkuling gagampanan.
 Walang term of office ang mga nanunungkulang opisyal tulad ng
gobernador-heneral
 Sa sangay ng Tagapagbatas ng Espanya; Cortes ng Espanya ay
panandalian lang nagkaroon ng kinatawan ang mga katutubong
Pilipino mula 1810-1813 (Ventura Delos Reyes)
 Marami sa mga namumuno ay sangkot sa anomalya mula
Governor-General – Cabeza de Barangay, kasama pa ang mga
prayle.
Rafael de Izquierdo (1871-1873)
Fernando Primo de Rivera (1880-1883, 1897-1898)
Almirante Jose Malcampo (1874-1877)
Valeriano Weyler (1888-1891)
Camilo de Polavieja (1896-1897)

Mga iilang Liberal na tagapamuno na naipadala sa kolonya

Carlos Ma. Dela Torre
Emilio Terrero
Ramon Blanco
 Katarungang nabibili at may kinikilingan at mabagal
 Pagtangging kilalanin ang mga karapatan ng mga Indio na
nakasaad sa Batas ng Indiyos (Laws of the Indies)
 Walang opinyong pampubliko
 Malulupit na mga guwardiya-sibil

2. Institusyong Panlipunan (Paaralan at Simbahan)

Lubos na pinagkatiwala ng Hari ng Espanya sa mga Fraile ang mga
usaping panrelihiyon ay panlipunan.
 Sistema ng edukasyon na ang sentro ay RELIHIYON.
 Ipinakilala na ang konsepto ng babae ay mas mahina sa kanilang
mga nakagisnang papel sa lipunan
 Gender-based na sistema ng edukasyon
 Impluwesyang panrelihiyon ay naglagos sa buhay pamilya.
 Malawakang diskriminasyon sa kasarian, lahi at antas na
kinabibilangan ng tao sa lipunan.
 Pangangailangan ng mga katutubo ay sadyang naisantabi.
 Pagbibigay pahalaga sa pagmemermorya (rote memory/verbatim)
sa halip na mapanuring pag-iisip (logical memory)
 Pagbibigay daan sa pagpapahalaga sa 4Rs of Learning
reading, writing, arithmetic, religion
MGA ANTAS NG TAO SA LIPUNAN NOON

Peninsulares
Insulares Indiyo
Principales
Indiyo

Peninsulares- Spaniard born in Spain

Insulares- full-blooded Spaniards born in the colonies (e.g. Philippines)

3. Aspetong Pangkabuhayan
 Sistemang Hacienda
 Kalakalang Galyon
 Monopolyo ng Tabako
 Polo y Servicios
 Pagbubukas ng Maynila sa kalakalang pandaigdig

Mga ilang pagbabago dulot ng pagbubukas ng Manila sa kalakalang pandaigdig

 Pagsibol ng ideyang Liberalismo sa Pilipinas
 Pagbuo ng mga kilusang humihiling ng pagbabago o reporma
 Pag-unlad ng kabuhayan ng mga pamilyang mula sa meztisong
instik o kung tawagin noon na Sangleys
 Unti-unting pagbuo ng kamulatan patungo sa kaisahan ng layunin
 Pagsasanib-lahi ng mga katutubo at Intsik

BUHAY NI JOSE RIZAL: Kwento ng kanyang angkan

Pamilya Mercado-Rizal

 Jose Protacio Mercado Rizal y Alonzo-Realonda, ang batang Pepe o Moy sa

Calamba.
Panimulang edukasyon- Sa Calamba, Biñan at sa Intramuros, Manila.

Ragenic Ursua Benigna Domingo Lameo Inez dela Rosa

Regina Ursua Manuel de Quintos Francisco Mercado Bernarcia Monica
Brigida de Quintos Lorenzo A. Alonzo Carla Alejandara Juan Mercado
Narcisa, TEODORA, Gregorio, Manuel Petrona, Gabino, Potenciana, Leoncio
Jose Alberto Alonzo Tomasa, Casimiro, Basilisa, Fausta,
Gabriel Julian, Cornelio, Gregorio
FRANCISCO ENGRACIO Mercado
FRANCISCO A. MERCADO TEODORA M. ALONZO

Saturnina 1850-1913 Lucia 1857-1919 Josefa 1865-1945

Paciano 1851- 1930 Maria 1859-1945 Trinidad 1868-1951
Narcisa 1852- 193? Jose 1861-1896 Soledad 1870-1929
Olympia 1855- 1878 Concepcion 1862-1865
PAMILYA MERCADO-RIZAL
Si Jose Rizal:
May malakas na pangangatawang tipikal sa pangkaraniwang batang lalaki
Isinilang na may kalakihan ang ulo at ‘di-kataasan kung ihahambing sa
karaniwang bat aba kaidaran lamang niya sa kaniyang panahon
Masunurin at magalang sa mga magulang at mga nakatatandang kapatid
Tahimik at hindi palakibo, ‘di mausisa sa kahit anumang bagay
Mahilig sa mga kwento ng pantasya o kababalaghan
Aktibong nakikipaglaro sa kapwa bata sa labas ng kanilang tahanan
Mapagmasid sa kanyang kapaligiranat mapagpahalaga sa kalikasan
Ikinasisiya niyang makatuklas ng mga bagay na hindi niya alam
Masusing nakikinig sa mga itinuturo sa kanya o ikinukuwento
May kakaibang istilo ng pangangatwiran bilang isang bata