Analisis Novel

Sunda

CONTO ANA LISIS NOVEL SUNDA

Wasta : ….
Kelas : ….

1
Unsur Ekstrinsik
 IDENTITAS BUKU
1. Judul : Baruang Ka Nu Ngarora
2. Pangarang : Daeng Kanduruan Ardiwinata
3. Penerbit : Wedalan PT Kiblat Buku Utama
4. Rarancang Jilid : Tim Kreatif Kiblat
5. Gambar Jilid : Esti Lestarini
6. Citakan terahir : Februari 2013
7. Kandel kaca : 107 lembar
8. Subjek : Bacaan novel dewasa
9. Kasang Tukang Pangarang :
Daeng Kanduruan Ardiwinata (Bandung 1855 – Tasikmalaya 1947) adalah seorang
Nasionalis, Agamis, dan Sastrawan Sunda. Ia merupakan seorang guru bahasa, ahli
bahasa, pendiri dan Ketua Paguyuban Pasundan, serta Redaktur Balai Pustaka. Walaupun
ayahnya keturunan Bugis, tetapi hal itu tidak membatasi kecintaannya pada sastra Sunda.
Ia pengarang roman pertama dalam bahasa Sunda. Penghargaan "Ridder In De Orde Van
Orange Nassau" oleh Pemerintah Kerajaan Belanda atas prestasi di bidang sastra.
10. Kaleuwihan Buku :
Dina carita ieu digambarkeun yen urang mun jadi jalma ku miboga kayakinan anu
kuat sangkan teu gampang kahasut ku omongan batur, dinu judul novelna geus
negeskeun yen carita ngeunaan “baruang” anu miboga harti ngahasud. Eusi caritana bisa
ngajarkeun urang sangkan kudu pinter bersyukur kanu naon nu geus dipimilik ku urang,
alur carita merele matak pogot anu maca, nu mac age teu matak panasaran ku tungtung
carita anu jelas ti unggal tokohna.
11. Kakurangan Buku :
Buku novel ieu mangrupakeun novel munggaran anu medar jaman colonial
walanda, jadi basa Sunda anu digunakeunna geus teu lumrah pikeun bacaeun jaman
ayeuna, lobana kekecapan anu matak bingung nu maca ku kurangna elmu ngeunaan
katatabasaan, sanajan sabenerna kecap nu digunakeun geus luyu jeung hartina.

2
Unsur Instrinsik
1. Judul Novel : Baruang Ka Nu Ngarora
2. Tema : Silih Asih (Ngahasut atawa Baruang)
3. Latar :
Ø Tempat : Di bumina Haji Abdul Raup, di Kampung Pasar, Di bumi Nyi Piah, Ujang Kusen,
Aom Usman, Abdullah, Di desa Nyi Piah sareng Ujang Kusen , sareng di Kebon Kopi.
Ø Waktu : Peuting, buktina aya dina kalimah “Ari peuting harita teuing ku caang bulan,”
Jeung sakabeh waktu oge aya.
Ø Suasana : Bungah, buktina waktos Nyi Rapiah jeung Ujang Kusen nikah. Emosi, sedih jeung
tegang waktos Nyi Rapiah kabur ti bumina sareng ninggalkeun Ujang Kusen nikah jeung
Aom Usman. Nyeri Hate waktos Ujang Kusen jadi lalaki teu beneur jeng dibui.
4. Galur : Měrělě
5. Sudut Pandang : Urang Ka-3 Serba Nyaho
6. Gaya Bahasa : Ngagunakeun basa Lemes
7. Tokoh Dan Penokohan

1. Nyi Rapiah Bageur jeung polos awalna, tapi pas kadituna saatos
nikah jeung Ujang Kusen, manehna hianat.
2. Ujang Kusen Suami nu sabar, tapi kadituna jadi sok ngekang ka nu
jadi istri. Saatos pisah jeung Nyi Rapiah jadi
lalaki hidung belang nepika dibui.
3. Aom Usman Henteu konsisten, bageur tapi jadi licik jeung hianat,
jadi ngaduakeun Nyi Rapiah.
4. Nyi Dampi Rendah Hati, sok mere nu alus ka batur.
5. Haji Abdul Raup Bageur jeng bijak.
6. Istri Haji Abdul Raup Penyayang.
7. Haji Samsudin Bijak.
8. Istri Haji Samsudin Penyayang.
9. Haji Banisah Pengasih.
10. Agan Ali Tokoh sampingan.
11. Abdullah Imut, tapi rada licik.
12. Haji Tayib Tokoh sampingan.

3
8. Amanah Jeung Pesen
“Urang hidup di dunya teh tong gampang kahasut kubatur, boh eta jalma anu deukeut
jeung urang boh nu karek kenal, ulah sampe urang kabawakeun ka jalan nu teu bener. Lamun
urang geus terjerumus kanu teu bener rugi jeung hanjakal anu aya engkena.”

9. Sinopsis / Penggalan Carita

Malem senen 14 bulan hapit 1291 dibumina Haji Abdul Raup, di Kampung Pasar meuni
rame pisan,kulantaran anakna nyaeta Nyi Rapiah rek di lamar ku Ujang Kusen. Teu lami nyi rapiah
jeung ujang kusen akhirna nikah. Kulantaran maranehna rek mandiri sareng teu ngarepotkeun
kolotna,maranehna pindah ka hiji desa nu jauh tina desa kolotna tinggal. Akhirna maranehna
pindah diiringan ku ceurik kulantaran nyi piah teh teu bisa jauh sareng kolotna,ema na nyi piah
nyengceurikan nyi piah supados nyeungcerikan anu maot. Akhirna nyi piah sareng ujang kusen
nepi ka desa di deket gunung nu jauh timana – mana. Nyi piah tinggal diditu teu pibeutaheun
pisan,kulantaran manehna teu biasa tinggal di tempat nu jauh timana – mana ditambahan diditu
nyi piah jauh ti kahidupan mewah nu biasana manehna jalankeun.
Teu lila, dina hiji waktos nyi piah ngarasa tos teu betah pisan tinggal di imah eta, akhirna
Nyi Piah kabur sareng Abdullah bade ka imah kolotna. Singket carita Nyi Piah sareng Ujang Kusen
teh papisah anu akhirna Nyi Piah nikah ka lalaki anu pernah kaedanan ka Nyi Rapiah eta. Aom
Usman lalaki nu dipicinta Nyi Rapiah oge, tapi teu lila Nyi Piah di candung ku Aom Usman, ceurik
weh Nyi Piah kulantaran nyeri hate jeung nyesel ninggalkeun Ujang Kusen demi si Aom Usman.
Tapi Nyi Piah teu bisa naon naon kulantaran tos jadi takdirna manehna dicandung. Sami jeung
Nyi Piah, diluar ditu Ujang Kusen ge jadi jalma nu teu bener, senggeus papisah jeung Nyi Piah.
Manehna jadi lalaki hidung belang sok maen awewe, mabok jeung ngadu, Tragis kulantaran
sikapna nu kos kitu Ujang Kusen di bui.