FAKULTET VETERINARSKE MEDICINE U BEOGRADU

KATEDRA ZA HIRURGIJU,ORTOPEDIJU I
OFTALMOLOGIJU
PREDMET: ANESTEZIOLOGIJA

OPŠTA IV ANESTEZIJA
PARENTERALNA ANESTEZIJA
PROF.DR BRANISLAV PROKIĆ
PROKIĆ

proka@vet.bg.ac.rs
KARAKTERISTIKE OPŠTE IV (PARENTERALNE)ANESTEZIJE

EFEKAT ODMAH NAKON IV APLIKACIJE

GLAVNI PUTEVI ADMINISTRIRANJA: IV, IM,

NEMA IRITACIJE DISAJNIH PUTEVA

PORED IV PUTA POJEDINI LEKOVI IMAJU I SC, PER-
PER-OS,
PER--REKTUM PUT ADMINISTRIRANJA
PER

MOŽE DA SE KOMBINUJJE SA
IV PUT APLIKACIJE MOŽ
OSTALIM NAČNAČINIMA ADMINISTRIRANJA

PRIMENLJIVA U VETERINARSKOJ MEDICINI !

MOGUĆ
MOGU Ć ZNA
ZNAČČAJAN BROJ HIR. INTERVENCIJA

DOBRA PREMEDIKACIJA PREDUSLOV DOBRE OPŠTE
ANESTEZIJE

KORISTI SE ZA UVOD (INDUKCIJA) OPŠTE INH. ANESTEZIJE
 INTRAVENSKA ANESTEZIJA
POJEDINI IV ANESTETICI SE MOGU APLIKOVATI IM ODAKLE POTIČ
POTIČE I NAZIV

INJEKCIONA ILI PARENTERALNA ANESTEZIJA

IV i IM ANESTETICI PROIZVODE STANJE: POSPANOSTI +

ANALGEZIJE ILI STANJE OPŠTE ANESTEZIJE

NEOPHODNA PREMEDIKACIJA

BARBITURATNA ANESTEZIJA

NEBARBITURATNA ANESTEZIJA

DISOCIJATIVNA ANESTETEZIJA

OSTALI OPŠTI ANESTETICI
 BARBITURATNA ANESTEZIJA
BARBITURATI

KORISTE SE ZA IZAZIVANJE
DUGO SEDACIJE I HIPNOZE
FENOBARBITON DUŽINA DELOVANJA 8-8-12 h
DELUJUĆI SAMO IV APLIKACIJA

VRSTA LEK APLIKACIJA PUN EFEKAT DUŽINA

TRAJANJA

IV, IM (IRITACIJA
KRATKO PENTOBARBITON TKIVA) , IP 5 -10 MIN. 45 -90 MIN.
DELUJUĆI (REZ. PUT ZA APL.)

IV
TIOPENTON DO PUNOG 5 MIN 45 -90 MIN.
ULTRAKRATKO EFEKTA
DELUJUĆI

IV
ULTRAKRATKO METOHEKSITAL DO PUNOG 3 PUTA POTENTNIJI 3 – 8 MIN
OD TIOPENTONA
DELUJUĆ
DELUJUĆI EFEKTA
 BARBITURATNA ANESTEZIJA

FARMAKOKINETIKA
- MAKS. CONC. PRVO U MIŠIĆIMA, KOŽI I MOZGU, PA U MASNOM TKIVU
- PONOVLJENE DOZE IMAJU KUMULATIVNI EFEKAT
- ELIMINACIJA IZ ORGANIZMA OBRNUTIM REDOM
- NAJDUŽE ZADRŽAVANJE U MASNIM ĆELIJAMA
- OPORAVAK MRŠAVIH ŽIVOTINJA JE KRAĆI,
- KOD žIVOTINJA SA VIŠKOM MASNIH ĆELIJA PROLONGIRANA ANESTEZIJA (POSEBNO KOD PONAVLJANJA
DOZA)
- METABOLISANJE U JETRI (TREBA GA IZBEGAVATI KOD PACIJENATA SA TEŠKOM INSUFICIJENCIJOM JETRE
JER EFEKAT NASTUPA KASNIJE)
- IZLUČIVANJE METABOLITA PUTEM URINA

FARMAKODINAMIKA
- DEPRESIJA CNS
CNS--a OD BLAGE SEDACIJE, ZBUNJENOSTI, KONFUZIJE, DO KOME
- MEHANIZAM DEJSTVA: BLOKIRANJE PRENOSA GAMAAMINOBUTERNE KISELINE U CNS
- BARBITURATI SMANJUJU: CREBRALNI PROTOK KRVI, METABOLOZAM U CNS-CNS-u, POTROŠNJU 02 (OVI EFEKTI
ŽENI KOD PASA)
IZRAŽ
IZRA
- SMANJENJE ARTERIJSKOG PRITISKA
- SLABI ANALGETICI
- ANTIKOLVIZIVI

NEŽELJENI EFEKTI
- RESPIRATORNA DEPRESIJA 8ZAVISI OD DOZE)
- KAŠALJ, LARINGOSPAZAM KAO POSLEDICA HIPERSALIVACIJE (ZNA(ZNAČČAJ PREMEDIKACIJE ATROPINOM)
- KRATAK PERIOD APNEE (PSI, MA
MAČČKE, POTREBNA INTUBACIJA ILI STIMULATOR DISANJA: DOKSAPRIM)
- DEPRESIJA KVS, PAD PRITISKA, MOGU
MOGUĆ ĆE ARITMIJE (TIOPENTON NATRIJUM)
- TREBA IH KORISTITI SAMO ZA UVOD U ANESTEZIJU (DODAVANJE U TOKU ANEST. ZNAZNAČČAJAN PAD PRITISKA)
- HIPOMOTILITETAGIT
HIPOMOTILITETAGIT--a ODMAH PO DAVANJU LEKA. KASNIJE MOGU
MOGUĆ Ć HIPERMOTILITET.
- KONTRAIDIKOVANI KOD ŽENKI PRI POROĐ
POROĐAJU (PROLAZI PALCENTARNU BARIJERU I MOGUĆ
MOGUĆA OZBILJNA
DEPRESIJA RESPIRACIJE PLODA)

DOZE LEKA
- ODRE
ODREĐ TEŽINA MASNIH NASLAGA
ĐUJE SE NA OSNOVU IDEALNE TELESNE MASE: TELESNA MASA MINUS TEŽ
 NEBARBITURATNA ANESTEZIJA

PROPOFOL: BRZO DELUJUĆ

DELUJUĆI, ULTRAKRATKI NE KUMULATIVNI ANESTETIK.

UVOD U ANESTEZIJU,

PROPOFOL + ANALGETIK > ODRŽAVANJE ANESTEZIJE
ODRŽ

KAO MONOANESTETIK > KRATKE DIJAG. PROCEDURE

DOZE:
- UVOD I KRATKE HIR. PROCEDURE PAS i MAČ
MAČKA: IV 4-4-8 mg/kg.t.m.
- ODR
ODRŽŽAVANJE ANESTEZIJE: PAS i MAČ
MAČKA: U INFUZIJI 0,3-
0,3-0,8 mg/kg.t.m.
+ OKSIMORFIN ILI FENTANIL
 NEBARBITURATNA ANESTEZIJA

ETOMIDAT: BRZODELUJU
BRZODELUJUĆ
ĆI, ULTRAKRATKI ANESTETIK

FARMAKOKINETIKA: METABOLIŠE U JETRI, IZLUČ
IZLUČUJE PREKO BUBREGA

FARMAKODINAMIKA: HIPNOZA
HIPNOZA,, SLABA ANALGEZIJA, SMANJUJE PROTOK
KRVI KROZ CNS, MIORELAKSACIJA

KORISTI SE ZA KRATKE HIR. INTERVENCIJE

APLIKACIJA: IV

NE ŽELJENI EFEKTI:
NEŽ
- APNEA (ODMAH POSLE IV APL.),
- NAUZEJA I VOMITIS (POVRA
(POVRAĆ
ĆANJE) U TOKU ANESTEZIJE I POSTANESTETIČ
POSTANESTETIČKI
- SMANJUJE INTRAOKULARNI PRITISAK (AKUTNA HEMOLIZA)
- PROLAZI PLACENTU, MINIMALAN EFEKAT NA FETUS

U KLINIČ
KLINIČKIM DOZAMA MINIMALNO UTIČUTIČE NA KVS I RS

KONTRAKTILNOST SRČ
SRČANOG MIŠIĆ
MIŠIĆA MINIM. DEPRIMIRANA

KLINIČ
KLINIČKA DOZA ZA ANESTEZIJU OD5
OD5––10 min.(pas, mač
mačka: 1,5-
1,5-3 g/kg/t.m.)

PREMEDIKACIJA: ACP, KSILAZIN ILI DIJAZEPAM
 HLORAL HIDRAT

SINTETISAN 1832. GOD.

PRVI DEPRESORNI PREPARAT

HIPNOTIK – DELUJE NA OBE FAZE SNA

SKRAĆUJE REM FAZU

PO PRESTANKU DELOVANJA PRODUŽAVA REM FAZU I
IZAZIVA STRAH I KOŠMAR

SEDATIV, ANTIKONVULZIV, ANALGETIK

PRIMENA SAMO U VETERINI

APLIKACIJA: IV, PER-OS, PER –REKTUM

HIPNOTIČKI EFEKAT NASTAJE SPORO

SPOR OPORAVAK, ŽIVOTINJA DUGO LEŽI !
 DISOCIJATIVNA ANESTEZIJA
TELETAMIN, KETAMIN
KETAMIN,, FENCIKLIDIN, ZOLETIL (ZOLAZEPAMA + TELETAMIN)

KETALAR - KETAMIN HIDROHLORID:

- HIPNOTI
HIPNOTIČČKI, ANALGETIČ
ANALGETIČI I ANAMANESTIČ
ANAMANESTIČKI EFEKAT ( JEDINI LEK U ANESTEZIJI KOJI
ISTOVREMENO PROIZVODI SVA TRI EFEKTA)
- UPOTREBA U VET. MED. I HUMANOJ MED. (PEDIJATRIJI)

FARMAKOKINETIKA::
FARMAKOKINETIKA
- METABOLIŠE SE U JETRI, IZLUČUJE PUTEM URINA (KOINTRAINDIKOVAN KOD PACIJENATA
SA TEŠKOM INSUFICIJENCIJOM JETRE I BUBREGA !)

FARMAKODINAMIKA::
FARMAKODINAMIKA
- KETAMIN PREKIDA ASOCIJATIVNE PUTEVE IZMEĐU CENTARA U MOZGU (DISOCIJATIVNA
ANESTEZIJA)
- ŽIVOTINJA NESVESNA OKOLINE, OČI OTVORENE, OČUVANI OSNOVNI REFLEKSI:
PALPEBRALNI, FARINGEALNI, LARINGEALNI I REFLEKS KAŠLJANJA
- HIPERSALIVACIJA (NEOPHODNA PREMEDIKACIJA ATROPINOM: DOZA JE 10-
10-20 mcg/kg.t.m.)
- HALUCINOGEN EFEKAT I UZNEMIRENOST I DO 24h (PREMEDIKACIJA BENZODIAZEPINIMA)

PUT ADMINISTRIRANJA: IV, IM, SC
TEŽINI : PAS: IV 5,5mg/kg.t.m. + IV dijazepam 0,2mg/kg.t.m.

DOZA: PREMA IDEALNOJ TEŽ
6-10 mg/kg/tm ili I V 2-
MAČKE: IM, SC 6-
MAČ 2-6 MG/KG.T.M.
- OBAVEZNA PREMEDIKACIJA : ATROPIN + ACP (KSILAZIN)+ DIAZEPAM