‫‪93110.

8088‬‬ ‫جلسه ششم‬ ‫تکمیل چاه‬

‫صدرا֍‬

‫در روش ‪ TCP‬تفنگ مشبک کاری درجلوی رشته تکمیلی قرارمی گیرد وتاعمق مورد نظرپایین برده می شود‪ .‬بخش انفجاری تفنگ‬
‫مشبک کاری درانتهای لوله مغزی قرارمی گیرد‪ ،‬دراین روش چاه درحالت فروتعادلی قرارمی گیرد‪ .‬انفجاربخش گلوله ها به وسلیه‬
‫انداختن میله یا اعمال فشار صورت می گیرد‪ .‬عمق مشبک کاری به وسیله نمودارهای رادیو اکتیو مشخص می شود‪ .‬این نمودارها در‬
‫بخش انتهای رشته تکمیلی قرارمی گیرند‪ .‬به طورکلی این روش درسیستم های کاربرد دارد که هدف مشبک کاری به صورت‬
‫فروتعادلی می باشد‪.‬‬

‫درصورتی که ازمیله یا ‪ Bar‬برای فعال کردن چاشنی استفاده شود‪ .‬هنگامی که این میله با سرعت باال انداخته وبه سمت تفنگ حرکت‬
‫می کند به تفنگ ضربه محکمی وارد می کند‪ .‬رشته تکمیلی بایستی دارای قطرداخلی ای باشد که این ‪ Bar‬بتواند از آن عبور کند‪.‬‬

‫شکل روبه رو روش ‪ PVCT‬می باشد ودر اینجا پکرست می باشد‬

‫پکر‪ :‬وسیله ای هست که درون رشته تکمیلی قرار می گیرد وارتباط بین جلو وعقب خودش را‬
‫قطع می کند یعنی زمانی که سیال می خواهد از آنالوس عبور کند به پکرست برخورد کرده و به‬
‫اجبار وارد لوله مغزی می شود‬

‫زمانی که تفنگ شلیک می کند قسمت پایین پکرست درداخل چاه قرارمی گیرد چون پکر دیگر‬
‫ثابت شده و سیال از طریق لوله مغزی به سمت سطح حرکت می کند‬

‫یکی از محسنات این روش این است که چاه به صورت فروتعادلی مشبک کاری می شود‪ ،‬یعنی‬
‫ما آسیب سازندی نداریم و درنتیحه چاه راحت تمیزمی شود‬
‫درروش ‪ TCP‬دارای دانسیته باال وعمق نفوذ مناسب بوده وبه دلیل اینکه درشرایط فروتعادلی انجام می شود‪ .‬آسیب های سازندی ایجاد‬
‫نمی کند‪ .‬این روش درچاه های جهت داریا چاه های افقی و چاه های نفت سنگین دارای اهمیت می باشد‪.‬‬

‫یکی از روش های مرسومی که برای مشبک کاری داریم روش ‪ WIRE‬می باشد ‪ WIRE‬را جای استفاده می کنیم که بازه مشبک‬
‫کاری کم باشد وچاه به صورت عمودی باشد‪ .‬درچاه های جهت دارامکان گیرکردن‪ WIRE‬درچاه وجود دارد‪ .‬زمانی که ما با ‪WIRE‬‬
‫مشبک کاری می کنیم و بازه مشبک کاری زیاد می باشد چاه باید به صورت‪ OVER BALANCE‬مشبک کاری بشود و ‪OVER‬‬
‫‪ BALANCE‬در حفاری یعنی مصیبت یعنی آسیب سازندی و یعنی چاه تمیز نمی شود سایرمشکالت(ایرادات ‪.)WIRE‬‬

‫در روش ‪ TCP‬یکباره کل چاه را بایکدیگر مشبک می کند‬

‫‪ : SLOOT PER FOOT-SPF‬یا دانسیته مشبک کاری‪ ،‬به تعداد گلوله ها دریک فوت ازسازند دانسیته مشبک کاری گفته می شود‬
‫که معموال عمق نفوذ ‪SPF 06-01 -01-6‬داریم‪ -‬طبیعتا هرچه بیشتر باشد سوراخ های بیشتری درچاه ایجاد می شود و تولیدمون‬
‫بهبود پیدا می کند‪ .‬هرچه عمق نفوذ بیشترباشد و راحت تر چاه به جریان می افتد‪.‬‬

‫از آنجایی که دراین روش ‪ –CHRISTMAS TREE‬درخت کریسمس ازقبل نصب شده است‪ ،‬بنابراین ازنظرایمنی چاه درشرایط‬
‫کنترلی می باشد دراین روش چاه نیازمند یک بخش باز یا ‪ SUMP HOLE‬می باشد‪ .‬تا بعد ازانفجارتفنگ مشبک کاری درون آن‬
‫بیوفتد‪.‬‬

‫امروزه ازیک روش تلفیقی ‪ WIRLINE‬و ‪ TCP‬استفاده می شود‪ .‬دراین روش زمانی که چاه درمدارتولید قرارمی گیرد ‪WIRLINE‬‬
‫رانده شده وتفنگ مشبک کاری را از انتهای ‪ TUBING‬جدا می کند سپس تفنگ به وسیله ‪ WIRLINE‬تا عمق مد نظر پایین برده می‬
‫شود تفنگ به وسیله یک لنگرگاه یا لنگر وبا استفاده ازابزارنصب درون لوله آستری قرارمی گیرد وسپس با اعمال فشارسیستم‬
‫منفجرمی شود وبعد ازانفجارتفنگ مشبک کاری ازلوله آستری جدا شده و درانتهای چاه قرارمی گیرد‪.‬‬

‫در صورتی که ازطریق اعمال فشاردر روش ‪ TCP‬ماده منفجره فعال شود‪ -‬دراین روش به صورت کلی گاز نیتروژن برای انتقال‬
‫استفاده می شود‪ .‬گازنیتروژن با فشارباال همزمان بآ عملیات مشبک کاری از ‪ WELLHEAD‬خارج می شود‪.‬‬

‫ممکن است فاصله زمانی بین ترخیص نیتروژن وعملیات مشبک کاری به عنوان تاخیر انفجاری یا ‪DELAY DETONATION‬‬
‫شناخته می شود‬

‫انواع مشبک ها‬

‫‪ -9‬گلوله های مشبک کننده‪:‬‬

‫گلوله های مشبک کننده مانند گلوله تفنگ عمل می کنند و پس از قرارگرفتن روی پایه مخصوص توسط کابل یا ‪ WIRE‬پایین رفته و‬
‫شلیک می شود این روش به دلیل کارایی کم منسوخ شده است‬

‫شکل روش تلفیقی ‪ WIRLINE‬و ‪ TCP‬درزیرآورده شده است‪.‬‬

 ‫سیستم ‪ WIRLINE‬رانده میشه و‬ ‫پس از ‪ unlock‬شدن پایین می‬
‫به درون چاه می آید‬ ‫رود و در محل نصب می شود‬

‫ابزار نصبش برمیگرده میاد‬

‫باال‬
‫تفنگ سر رشته نصب می شود‬

‫بعد از شلیک شدن تفنگ‬

‫‪ unlock‬می شود‬
‫جداشده و به انتهای چاه می افتد‬

‫نکته‪ :‬در این روش پس از شلیک تفنگ دیگر باال نمی آید‬

‫‪ -1‬شهاب مشبک فلزی‪inner jet -‬‬

‫در این حالت گلوله ها از دهانه فشنگ خارج نمی گردد بلکه انفجاردرباروت باعث می شود که دیواره فلزی الینر به حالت ذوب در‬
‫آمده‪ ،‬تغییر شکل داده و دراثرفشارایجاد شده به خاطر انفجاربه صورت جت به خارج از فشنگ راه پیدا می کند‪ .‬با خارج شدن از‬
‫فشنگ دیواره لوله درون چاه را سوراخ می کند و با گذشتن از سیمان پشت لوله وارد سنگ مخزن می شود‪ .‬دراین روش بسته به‬
‫جنس سنگ و شرایط فشارموجود درچاه ومخزن‪ 1‬تا ‪ 2‬فوت مشبک درون چاه ایجاد می شود‪ .‬به عبارت دیگر طول مشبک های‬
‫ایجاد شده ‪ 1‬تا ‪ 2‬فوت می باشند‪ .‬فشار در نقطه شلیک ‪ 01‬میلیون ‪ psi‬بوده و سرعت شلیک ‪ 21‬هزار فوت در ثانیه می باشد‪.‬‬

‫گلوله های انفجاری توسط سیم تا عمق مورد نظر رانده می شوند‪ .‬فشنگ ها در محفظه های مخصوص که روی میله حامل آنها‬
‫موجود است تعبیه می شوند و به انتهای آنها سیمی محتوای نوعی باروت متصل می گردد سپس مجموعه توسط کابل به داخل چاه‬
‫فرستاده می شود‪ .‬هنگامی که گلوله ها به عمق مورد نظر رسیدند توسط عامل فشار یا عامل الکتریکی عملیات انفجار صورت می‬
‫گیرد‪ .‬در روش الکتریکی با اعمال یک شوک انفجار درمحفظه باروت صورت می گیرد این سیم به تمامی فشنگ ها متصل بوده و‬
‫در مسیر سوختن خود باعث می شود انفجاربه داخل سایر فشنگ ها سرایت کرده و باروت موجود درآنها منفجر شود‪.‬‬

‫{‪ inner jet‬اینگونه هست که فرض کنید میله حاملی داریم که بهش میگن ‪ carrier‬تفگ داخل این میله قرار می گیرد و این گلوله ها داخل این تفنگ می‬
‫باشند موقعی که میره داخل چاه و به عمق مورد نظر میرسه شلیک میشه (عمق به وسیله مهندسی نفت یا مخزن مشخص می شود)‪ -‬از باال تا پایین این میله‬
‫سوراخ وجود داره که گلوله ها از سوراخ شلیک می شود‪-‬شلیک به دو طریق شوک یعنی جریان الکتریکی(یک سیم رابط بین تمامی سوراخ ها هست که یک‬
‫سیم انفجاری می باشد که شروع به سوختن می کند و گلوله اول راشلیک می کند سپس دوم و الی آخر‪ ،‬این گلوله ها در یک هزارم ثانیه شلیک می شوند ولی‬
‫در مقیاس میکرون به ترتیب شلیک می شوند) یا از طریق اعمال فشار انجام می شود}‬
 ‫به طور کلی فاکتور های که بر مشبک کاری موثر می باشند عبارتند از‪:‬‬

‫مشخصات و مختصات سنگ مخزن‬ ‫‪.0‬‬

‫فاصله فشنگ نسبت به لوله آستری که به آن ‪stand off‬‬ ‫‪.1‬‬
‫شکل داخل چاه و جنس لوله آستری‬ ‫‪.2‬‬
‫نوع‪،‬اندازه فشنگ‪ ،‬مقدار باروت و شکل داخل فشنگ‬ ‫‪.4‬‬
‫اختالف فشار بیرون و داخل چاه‬ ‫‪.1‬‬

‫‪ 2 ،4 ،3 ،2‬می باشد وهرچه تفنگ ما بزرگ تر باشد ماده انفجاری آن بیشتر می باشد باروت‬ ‫معموال تفنگی که پایین می رود یا‬
‫گلوله ‪ 21 -11 – 06‬گرم هم می تواند باشد‬

‫پس از انجام عملیات مشبک کاری مواد زائدی در چاه باقی می ماند که به این مواد ‪ derbis‬گفته می شود‪ .‬این مواد حین تمیز کردن‬
‫چاه و جریان دادن از چاه خارج می شوند‬

‫‪phasing‬‬

‫به زاویه بیبن مشبک ها ‪ phasing‬گفته می شود‬