ΚΑΝΟΝΑΣ 1: Εφαρμογή

Οι κανόνες εφαρμόζονται από όλα τα πλοία και σε

όλων των ειδών ύδατα. ΚΑΝΟΝΙ
ΚΑΝΟΝΑΣ 2: Ευθύνη
Δεν απαλλάσσετε κανείς ούτε η εταιρεία, ούτε το
ΣΜΟΙ
πλοίο, ούτε ο πλοιοκτήτης, ούτε το πλήρωμα σε περίπτωση αμέλειας ή παράβασης των
κανονισμών σε οποιαδήποτε περίσταση.

ΚΑΝΟΝΑΣ 3: Γενικοί ορισμοί

➢Πλοίο = Κάθε περιγραφή πλωτού μέσου.
➢Μηχανοκίνητο = Κάθε πλοίο που προωθείται με μηχανή.
➢Ιστιοφόρο = Κάθε πλοίο που κινείται με ιστία με την προϋπόθεση ότι αν έχει μηχανή δεν
χρησιμοποιείται.
➢Αλιευτικό = Κάθε πλοίο που αλιεύει με δίχτυα, ορμιές, γρίπους.
➢Υδροπλάνο = Κάθε αεροσκάφος που έχει σχεδιαστεί για να κινείται στο νερό.
➢Ακυβέρνητο = Κάθε πλοίο που για κάποιον λόγο δεν μπορεί να χειριστεί έτσι ώστε να
απομακρυνθεί από την πορεία του πλοίου.
➢Πλοίο περιορισμένης ικανότητας χειρισμού = Κάθε πλοίο το οποίο λόγω την φύσεως της
εργασίας του, αδυνατεί να χειριστεί και να απομακρυνθεί από την πορεία άλλου πλοίου.
➢Πλοίο εμποδιζόμενου από το βύθισμα του = Μηχανοκίνητο πλοίο το οποίο εξαιτίας του
βυθίσματος του σε σχέση με το βάθος και το πλάτος των υδάτων στα οποία πλέει,
περιορίζεται να παρεκκλίνει από την πορεία του.
➢Εν πλω = Κάθε πλοίο που δεν έχει ρίξει άγκυρα ή δεν έχει προσδέσει με την ακτή ή δεν
έχει προσαράξει.
➢Μήκος, Πλάτος = Ενός πλοίου είναι το ολικό του μήκος και το μέγιστο πλάτος.
➢Εν όψη αλλήλων = Όταν το ένα πλοίο μπορεί να γίνει αντιληπτό από το άλλο.
➢Περιορισμένη ορατότητα = Οποιαδήποτε κατάσταση κατά την οποία η ορατότητα
περιορίζετε λόγω ομίχλης, χιονοπτώσεων, θυελλών, πυκνής βροχής, αμμοθύελλας κλπ.
➢Wing-In-Ground (WIG) σκάφος = Ένα σκάφος πολλαπλής χρήσεως.
ΚΑΝΟΝΑΣ 4: Εφαρμογή
Οι κανόνες εφαρμόζονται κάτω από οποιαδήποτε κατάσταση ορατότητας.

ΚΑΝΟΝΑΣ 5: Επιτήρηση
Κάθε πλοίο θα τηρεί την οπτική και ακουστική επιτήρηση με όλα τα κατάλληλα μέσα
αναλόγως των περιστάσεων και του κινδύνου.

ΚΑΝΟΝΑΣ 6: Ασφαλής ταχύτητα

Κάθε πλοίο θα πλέει πάντοτε με ασφαλή ταχύτητα έτσι ώστε να μπορεί να παρέχει τα
σωστά και αποτελεσματικά μέτρα προς αποφυγή συγκρούσεων.

Παράγοντες ασφαλής ταχύτητας που πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο ναυτιλλόμενος :

• Κατάσταση ορατότητας
• Πυκνότητα κυκλοφορίας
• Απόσταση ακινητοποιήσεως
• Ικανότητα χειρισμών του πλοίου
• Ύπαρξη ανταύγειας (παρουσία φωτός κατά την διάρκεια της νύχτας)
• Ο άνεμος, η θάλασσα και τα ρεύματα
• Βύθισμα του πλοίου σε σχέση με το βάθος των νερών.
ΚΑΝΟΝΑΣ 7: Κίνδυνοι συγκρούσεως
Κάθε πλοίο θα χρησιμοποιεί όλα τα διαθέσιμα και κατάλληλα μέσα για να εκτιμήσει εάν
υφίσταται κίνδυνος συγκρούσεως. Σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε αμφιβολία,
τότε θεωρείται ότι υπάρχει κίνδυνος.

Μέσα καθορισμού κινδύνων:

➢ Σε ορατό στόχο, λήψη της διόπτευσης αυτού με την πυξίδα.

➢ Χρήση ραντάρ
➢ Εκμετάλλευση της συσκευής ARPA σε συνδυασμό με το ραντάρ, ώστε να μπορούμε να
βρίσκουμε:
• Το προβλεπόμενο σημείο συγκρούσεως (Predicted Point of Collision-PPC)
• Την προβλεπόμενη περιοχή κινδύνου (Predicted Area of Danger-PAD)
• Την πλησιέστερη απόσταση προσεγγίσεως (Closest Point of Approach-CPA)
• Το ιστορικό κινήσεως του στόχου (Tracking History)
➢ Χρήση του AIS για την ταυτοποίηση των στόχων.
➢ Χρήση συσκευής ραδιοτηλεφωνίας VHF για την συλλογή πληροφοριών όσων αναφορά
της κινήσεις των πλοίων.
➢ Χρήση συσκευών ραδιοτηλεφωνίας όταν το πλοίο βρίσκεται σε περιοχή με Σύστημα
Παροχής Πληροφοριών Κινήσεως των Στόχων (Vessel Traffic System-VTS).

Πότε ακριβώς αρχίζει να υφίσταται κίνδυνος συγκρούσεως:

Μπορούμε να το κατανοήσουμε καλύτερα μέσα από τα στάδια προσεγγίσεως δύο
πλοίων, έχουμε:
Στάδιο 1: Τα πλοία βρίσκονται έξω από το όριο χωνιού αποφυγής συγκρούσεως (collision
avoidance funnel), τα δύο πλοία είναι σε τέτοια θέση που οι τηρούμενες πορείες και
ταχύτητες τους δεν εμπλέκονται σε κίνδυνο συγκρούσεως.
Στάδιο 2: Τα πλοία έχουν έρθει σε ενόψει αλλήλων, όπου στην θέση αυτή σύμφωνα με το
ΔΚΑΣ εμπλέκονται σε κίνδυνο συγκρούσεως και θα πρέπει να ληφθούν οι κατάλληλες
ενέργειες για την αποφυγή της. Επίσης στο στάδιο αυτό το ένα πλοίο που διατηρεί την
πορεία και ταχύτητα λέγεται φυλασσόμενο πλοίο και το άλλο που αναλαμβάνει όλες της
ενέργειες-χειρισμούς για την αποφυγή της σύγκρουσης λέγεται φυλλάσον πλοίο.
Στάδιο 3: Όταν το φυλασσόμενο αντιληφθεί ότι το φυλάσσον δεν έχει αναλάβει έγκαιρα και
αποτελεσματικά καμία ενέργεια για την αποφυγή της σύγκρουσης. Τότε το φυλασσόμενο
πλοίο του είναι επιτρεπτό να αναλάβει ενέργειες για την αποφυγή της σύγκρουσης.
Στάδιο 4: Τα πλοία βρίσκονται στο εσωτερικό στόμιο του χωνιού αποφυγής σύγκρουσης,
που απαιτείται πλέον και από τα δύο πλοία να αναλάβουν ενέργειες.
Στάδιο 5: Η σύγκρουση καθιστάτε αναπόφευκτη και τα πλοία πρέπει να αναλάβουν μέτρα
στην ελαχιστοποίηση των ζημιών από την επερχόμενη σύγκρουση. Ο κίνδυνος
συγκρούσεως αρχίζει να υφίσταται, όταν τα πλοία βρεθούν στο στάδιο 2.
ΚΑΝΟΝΑΣ 8: Χειρισμοί προς αποφυγή συγκρούσεως
➢Σαφής, διακριτός και έγκαιρος χειρισμός.
➢Η μεγάλη αλλαγή στην τηρούμενη αναπρώρηση και ταχύτητα δια μέσου του νερού,
ώστε να γίνει αντιληπτή από το άλλο πλοίο.
➢Εφόσον υπάρχει ο χώρος, η μεταβολή της πορείας μπορεί να είναι ο πιο
αποτελεσματικός τρόπος.
➢Η αποφυγή πρέπει να γίνει σε ασφαλή απόσταση.
➢Όταν υπάρχει χρόνος τότε πρέπει να ελαττώνει την ταχύτητα του ή να ακινητεί τελείως
με κράτηση ή αναπόδιση των μέσων προώσεως του.
➢Όλα τα πλοία πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες σε οποιαδήποτε κατάσταση
κινδύνου ακόμα και όταν αυτό δεν κινδυνεύει αλλά είναι κοντά σε συμβάν.

Διέλευση σε ασφαλή απόσταση

Όταν τα πλοία είναι ενόψει αλλήλων και το ένα είναι το φυλάσσον πλοίο, τότε το πλοίο
αυτό έχει αποκλειστικά την υποχρέωση να διέλθει από το φυλασσόμενο σε ασφαλή
απόσταση. Σε περιορισμένη ορατότητα, κάθε πλοίο που εντοπίζει ένα άλλο με το ραντάρ
είναι απαραίτητο να εκτελέσει χειρισμό προς αποφυγή.

Ποια απόσταση θεωρείται ασφαλής;

Η απαιτούμενη ασφαλής απόστασης μεταβάλλεται ανάλογα με τις περιστάσεις. Δηλαδή
κατά το προσπέρασμα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από το καταφθάνον πλοίο οι δυνάμεις
αλληλεπιδράσεως των πλοίων. Καθώς επίσης να ληφθεί υπόψη η τυχόν αλλαγή της
ταχύτητας και η παρέκκλιση της αναπρωρήσεως λόγω ανέμου ή ρεύματος του
καταφθανόμενου, αλλά και ο εντοπισμός τρίτου πλοίου στην περιοχή.

ΚΑΝΟΝΑΣ 9: Στενοί δίαυλοι

➢Κάθε πλοίο που πλέει μέσω στενού διαύλου ή διαδρόμου πρέπει να κινείται στο
εξωτερικό όριο αν αυτό είναι ασφαλές και πρακτικά αδύνατον.
➢Κάθε πλοίο σε μήκος μικρότερο από 20m ή ιστιοφόρο πλοίο δεν πρέπει να παρεμποδίζει
το διάπλου πλοίου το οποίο πλέει με ασφάλεια σε έναν δίαυλο ή διάδρομο.
➢Κάθε αλιευτικό δεν πρέπει να παρεμποδίζει τον πλού ενός πλοίου σε δίαυλο ή
διάδρομο.
➢Κανένα πλοίο δεν πρέπει να διασταυρώνει κάποιον στενό δίαυλο ή διάδρομο εάν
εμποδίζει κάποιο πλοίο που κινείται μέσα στον δίαυλο.
➢Σε περίπτωση προσπέρασης τα πλοία θα γίνουν αντιληπτά το ένα με το άλλο
εκπέμποντας το κατάλληλο σήμα (σφήριγμα).
➢Κάθε πλοίο που πλησιάζει σε στροφή ή σε κάποιο εμπόδιο, άλλα πλοία πρέπει να
ναυσιπλοεί με ετοιμότητα, προσοχή και εκπέμποντας τον κατάλληλο σφηριγμό.
➢Κάθε πλοίο δεν πρέπει να αγκυροβολεί σε δίαυλο εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες.
Υποχρεώσεις των πλοίων όταν πλησιάζουν σε καμπή ή σε περιοχή κάποιου διαύλου ή
θαλάσσιου διαδρόμου, που έχει εμπόδια που επηρεάζουν στην ορατότητα, υπάρχει
περίπτωση συνάντηση 2 πλοίων με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να συγκρουστούν λόγω
περιορισμένου θαλάσσιου χώρου. Σε σημεία στροφής αν γίνεται ταυτόχρονα από 2 πλοία
διπλασιάζεται ο κίνδυνος σύγκρουσης. Γι’ αυτό κάθε πλοίο οφείλει να ναυσιπλοεί με
ιδιαίτερη προσοχή και να σημαίνει τους κατάλληλους συριγμούς.
Αγκυροβολία σε στενούς διαύλους:
Εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες, ένα πλοίο σε περιπτώσεις ανάγκης (π.χ. μηχανική
βλάβη) μπορεί να ρίξει άγκυρα σε μια επιλεγμένη θέσει εντός του διαύλου, ώστε να μην
εμποδίζετε η ροή της κυκλοφορίας.
ΚΑΝΟΝΑΣ 10: Συστήματα διαχωρισμού της θαλάσσιας κυκλοφορίας.
➢Ένα πλοίο πρέπει να πλέει μέσα στην λωρίδα κυκλοφορίας να παραμένει μακριά από
την γραμμή διαχωρισμού, να εισέρχεται ή εξέρχεται από κάποια λωρίδα στο σημείο όπου
αυτή τελειώνει. Όταν όμως εισέρχεται ή εξέρχεται από οποιαδήποτε σημείο τότε πρέπει να
γίνει κατά την μικρότερη γωνία.
➢Κάθε πλοίο πρέπει να αποφεύγει και να διασχίζει λωρίδες κυκλοφορίας.
➢Ένα πλοίο δεν πρέπει να χρησιμοποιεί την παράκτια ζώνη, εκτός αν είναι αλιευτικά και
πλοία μικρότερα από 20m. Η παράκτια ζώνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν ένα πλοίο
πλέει ή αναχωρεί από λιμάνι.
➢Κάθε πλοίο που ναυσιπλοεί κοντά στα άκρα πρέπει να το κάνει με μεγάλη προσοχή.
Αποφυγή για άγκυρα μέσα στο σύστημα διαχωρισμού ή κατά στα άκρα του. Τα αλιευτικά
δεν πρέπει να εμποδίζουν τον πλού ενός πλοίου.
➢Κάθε πλοίο μικρότερο από 20m ή ιστιοφόρο πλοίο δεν μπορεί να εμποδίζει το
μηχανοκίνητο μέσα στην λωρίδα.
➢Κάθε πλοίο περιορισμένης ικανότητας χειρισμών όταν ασχολείται σε επιχείρηση για την
ασφάλεια ή για την πόντιση, συντήρηση ή ανέλκυση υποβρυχίου καλωδίου μέσα σε
σύστημα διαχωρισμού πρέπει να υπακούει τους κανόνες στο βαθμό που είναι αναγκαίο για
να γίνει η επιχείρηση.

Ορισμοί:
Σύστημα πορειογραφήσεως (Routeing system): Είναι κάθε σύστημα το οποίο καθορίζει μια
θαλάσσια περιοχή, με σκοπό τη μείωση των ναυτικών ατυχημάτων και απωλειών.

Περιλαμβάνουν:
• Συστήματα διαχωρισμού θαλάσσιας κυκλοφορίας
• Διαδρόμους Κυκλοφορίας διπλής κατευθύνσεως
• Πορείες κυκλοφοριακής ροής
• Περιοχές που πρέπει να αποφεύγονται
• Ζώνες παράκτιας κυκλοφορίας
• Κόμβους
• Περιοχές προφυλάξεως
• Θαλάσσιους διαδρόμους
Συστήματα διαχωρισμού θαλάσσιας κυκλοφορίας (ΣΔΘΚ):
Είναι το σύστημα πορειογραφήσεως, το οποίο διαχωρίζει την θαλάσσια κυκλοφορία δύο
αντίθετων κατευθύνσεων, χρησιμοποιώντας, τις λωρίδες θαλάσσιας κυκλοφορία, τις ζώνες
διαχωρισμού και άλλα μέτρα που είναι υποχρεωτικά όσον αναφορά την εφαρμογή τους.

Λωρίδα θαλάσσιας κυκλοφορίας (Traffic lane):

Είναι μια θαλάσσια περιοχή οριζόμενη από καθορισμένα όρια, μέσα στην οποία εκτελείται
η κυκλοφορία των πλοίων προς μια κατεύθυνση.

Ζώνη-Γραμμή διαχωρισμού (Separation Zone-Line):

Είναι η ζώνη που διαχωρίζει τις λωρίδες κυκλοφορίας, στις οποίες τα πλοία πλέουν με
σχεδόν αντίθετες πορείες σε σχέση με τον βυθό (COG).

Ζώνη παράκτιας κυκλοφορίας:

Είναι η θαλάσσια περιοχή, που ορίζεται απ’ το όριο του συστήματος διαχωρισμού
θαλάσσιας κυκλοφορίας , το οποίο βρίσκεται προς την ακτή.

ΚΑΝΟΝΑΣ 11: Εφαρμογή

Ο κανόνας αυτός εφαρμόζεται σε πλοία που βρίσκονται ενόψει αλλήλων.

ΚΑΝΟΝΑΣ 12: Ιστιοφόρα πλοία

Όταν δύο ιστιοφόρα πλησιάζουν μεταξύ τους και δημιουργείται κίνδυνος συγκρούσεως,
τότε πρέπει το ένα να απομακρυνθεί από το άλλο.
➢Το πλοίο που έχει τον άνεμο από την αριστερή πλευρά θα απομακρυνθεί όταν το κάθε
ιστιοφόρο έχει τον άνεμο από διαφορετική πλευρά.
➢Το προσήνεμο θα απομακρυνθεί όταν τα ιστιοφόρα έχουν τον αέρα από την ίδια πλευρά.
➢Εάν ένα από τα δύο ιστιοφόρα είναι προσήνεμα αλλά αδυνατούν να χειριστούν και το
άλλο έχει τον άνεμο από την αριστερή θα χειριστεί αυτό.
Η προσήνεμη πλευρά θεωρείται ότι είναι η αντίθετη πλευρά από εκείνη προς την οποία
φέρεται το κύριο ιστίο.

ΚΑΝΟΝΑΣ 13: Προσπέρασμα

➢Κάθε πλοίο που καταφθάνει άλλο απομακρύνεται από την πορεία του καταφθανόμενου.
➢Πλοίο θεωρείται καταφθάνον όταν πλησιάζει άλλο πλοίο από διεύθυνση πάνω από
22.5°, πρύμα από το εγκάρσιο έτσι ώστε την νύχτα να βλέπει τον φανό της Κορώνης και
κανένα από τους πλευρικούς.
➢Όταν ένα πλοίο έχει αμφιβολία για το εάν πλησιάζει άλλο θα πρέπει να είναι έτοιμο να
χειριστεί.

ΚΑΝΟΝΑΣ 14: Περίπτωση αντίθετης πορείας

Όταν δύο μηχανοκίνητα πλοία έχουν αντίθετες πορείες και συναντιόνται και δημιουργείται
κίνδυνος τότε πρέπει να αλλάξουν την πορεία προς τα δεξιά ώστε το καθένα να περάσει
από την αριστερή πλευρά του άλλου. Το ίδιο θα συμβεί όταν το ένα πλοίο διακρίνει το άλλο
κατάπλωρα. Όταν ένα πλοίο βρίσκεται σε αμφιβολία τότε πρέπει να θεωρηθεί ότι υπάρχει
κίνδυνος και να χειριστεί ανάλογα.

ΚΑΝΟΝΑΣ 15: Περίπτωση διασταυρώσεως πορειών

Όταν δύο μηχανοκίνητα διασταυρώνουν την πορεία τους, έτσι ώστε να δημιουργείται
κίνδυνος συγκρούσεως, το πλοίο το οποίο βλέπει το άλλο προς την δεξιά του πλευρά
πρέπει να απομακρυνθεί αν αυτό είναι εφικτό και να αποφεύγει να διαπλέει από την
πλώρη του άλλου πλοίου.

ΚΑΝΟΝΑΣ 16: Χειρισμός από «Φυλάσσον» πλοίο

Κάθε πλοίο που πρέπει να απομακρυνθεί από ένα άλλο οφείλει να χειρίζει έγκαιρα και
ουσιαστικά ώστε να βρίσκεται μακριά από αυτό.

ΚΑΝΟΝΑΣ 17: Χειρισμός από το «Φυλασσόμενο πλοίο»

➢Όταν το ένα πλοίο οφείλει να απομακρυνθεί, το άλλο διατηρεί πορεία και ταχύτητα.
➢ Το φυλασσόμενο πλοίο μπορεί να χειρίσει για να αποφύγει μια σύγκρουση μόνο όταν
διαπιστώσει πως το άλλο πλοίο δεν έχει χειρίσει κατάλληλα σύμφωνα με τους κανόνες.
➢Όταν το πλοίο που πρέπει να διατηρήσει σταθερή την πορεία και την ταχύτητα του
βρεθεί κοντά στο άλλο ώστε να μην μπορεί να αποφύγει την σύγκρουση οφείλει να χειρίσει
με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
➢Μηχανοκίνητο πλοίο το οποίο χειρίζει αν διασταυρωθεί με άλλο πλοίο για να αποφύγει
την σύγκρουση και είναι εφικτό δεν πρέπει να μεταβάλει την πορεία του προς τα αριστερά
για να αποφύγει το πλοίο που βρίσκεται στα αριστερα.
➢Αυτός ο κανόνας δεν απαλλάσει το φυλάσσον πλοίο από την υποχρέωση του να
απομακρύνεται από την πορεία του άλλου.

ΚΑΝΟΝΑΣ 18: Ευθύνες μεταξύ πλοίων

➢Μηχανοκίνητο πλοίο «Εν πλώ» απομακρύνεται από την πορεία:
• ακυβέρνητου πλοίου
• Πλοίου περιορισμένης ικανότητας χειρισμών
• αλιευτικό
• ιστιοφόρο.
➢Ιστιοφόρο πλοίο «Εν πλώ» απομακρύνεται από την πορεία:
• ακυβέρνητου πλοίου
• πλοίου περιορισμένης ικανότητας χειρισμών
• αλιευτικό.
➢Αλιευτικό «Εν πλώ» απομακρύνεται από την πορεία:
• ακυβέρνητου πλοίου
• πλοίου περιορισμένης ικανότητας χειρισμών.
➢Κά8ε πλοίο εκτός ακυβέρνητου ή περιορισμένης ικανότητας χειρισμών θα αποφεύγει να
εμποδίζει τον πλού του πλοίου εμποδιζόμενο από το βύθισμα του. Πλοίο εμποδιζόμενο
από το βύθισμα του πρέπει να ναυσιπλοεί με πολλή προσοχή έχοντας πλήρη επίγνωση της
ικανότητας του.
➢Υδροπλάνο επάνω στο νερό οφείλει να βρίσκεται μακριά από τα πλοία και να μην
εμποδίζει τον πλού του. Σε περίπτωση κινδύνου το υδροπλάνο συμμορφώνεται με τους
κανόνες της περιοχής.
➢Ένα WIG σκάφος κατά την προσγείωση ή κατά της διάρκεια πτήσεως οφείλει να
αποφεύγει εμπλοκές στην Ναυσιπλοΐα άλλων σκαφών. Όταν επιχειρεί επί της επιφάνειας
της θάλασσας πρέπει να συμμορφώνεται με τους κανόνες της περιοχής.

ΚΑΝΟΝΑΣ 19: Διαγωγή πλοίων υπό περιορισμένη ορατότητα

➢Αυτός ο κανόνας είναι για πλοία που δεν βρίσκονται εν όψει αλλήλων κάθε φορά που
ναυσιπλοούν μέσα ή κοντά σε περιοχή περιορισμένης ορατότητας.
➢Κάθε πλοίο πρέπει να πλέει με ασφαλή ταχύτητα σε καταστάσεις με χαμηλή ορατότητα.
Το μηχανοκίνητο οφείλει να έχει τις μηχανές του σε ετοιμότητα για άμεσο χειρισμό.
➢Κάθε πλοίο πρέπει να έχει υπόψιν του τις συνθήκες και τις καταστάσεις περιορισμένης
ορατότητας.
➢Πλοίο που εντοπίζει άλλο πλοίο μόνο στο ραντάρ οφείλει να διακρίνει κατά πόσο
υπάρχει κίνδυνος προσεγγίσεως ή συγκρούσεως και να χειρίσει έγκαιρα για την αποφυγή.
➢Σε περίπτωση που έχει εκτιμηθεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος και σε περίπτωση που ένα
πλοίο ακούει σήμα ομίχλης από άλλο πλοίο θα πρέπει να μειώσει την ταχύτητα στην
ελάχιστη πηδαλιουχήσιμη.

ΚΑΝΟΝΑΣ 20: Εφαρμογή

Οι κανόνες εφαρμόζονται σε κάθε καιρική κατάσταση στην οποία πρέπει να επιδεικνύουν
τους κατάλληλους φανούς και σχήματα για την αποφυγή συγκρούσεως.

ΚΑΝΟΝΑΣ 21: Ορισμοί

➢Εφίστιος φανός = σημαίνει λευκό φανό επάνω από τη διαμήκη κεντρική γραμμή του
πλοίου που φωτίζει χωρίς διακοπή τόξου του ορίζοντα 225°
➢Πλευρικοί φανοί = σημαίνουν πράσινο φως στην δεξιά πλευρά και κόκκινο από την
αριστερή. Ο κάθε ένας φωτίζει χωρίς διακοπή τόξο του ορίζοντα 112,5°.
➢Φανός της Κορώνης = σημαίνει λευκό φανό που είναι όσο το δυνατό πιο κοντά στην
πρύμη. Ο φανός αυτός φωτίζει 135°.
➢Φανός ρυμουλκήσεως = σημαίνει κίτρινο φανό και έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τον
φανό Κορώνης.
➢Φανός ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα = σημαίνει φανό που φωτίζει χωρίς διακοπή τόξο
του ορίζοντα 360° (Περίβλεπτος).
➢Αναλάμπων φανός = σημαίνει φανό ο οποίος αναλάμπει κατά κανονικά διαστήματα με
συχνότητα 120 ή περισσότερες αναλαμπές ανά λεπτό.

ΚΑΝΟΝΑΣ 22: Ορατότητα φανών

➢Σε πλοία μήκους 50m και πάνω =
• Εφίστιος: 6 μίλια
• Πλευρικός: 3 μίλια
• Φανός Κορώνης: 3 μίλια
• Φανός ρυμουλκήσεως: 3 μίλια
• Λευκός-κόκκινος-πράσινος-κίτρινος ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα: 3 μίλια.
➢Σε πλοία μήκους 12m και περισσότερο, αλλά μικρότερα από 50m =
• Εφίστιος: 5 μίλια
• Πλευρικός: 2 μίλια
• Φανός Κορώνης: 2 μίλια
• Φανός ρυμουλκήσεως: 2 μίλια
• Λευκός-κόκκινος-πράσινος-κίτρινος ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα: 2 μίλια.
➢Σε πλοία με μήκος μικρότερο από 12m =
• Εφίστιος: 2 μίλια
• Πλευρικός: 1 μίλια
• Φανός Κορώνης: 2 μίλια
• Φανός ρυμουλκήσεως: 2 μίλια
• Λευκός-κόκκινος-πράσινος-κίτρινος ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα: 2 μίλια.
➢Σε ακανόνιστου σχήματος ημιβυθισμένα ή ρυμουλκούμενα αντικείμενα =
• Ο λευκός περίβλεπτος φανός, ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα: 3 μίλια.
ΚΑΝΟΝΑΣ 23: Μηχανοκίνητα πλοία «Εν πλώ»
➢μηχανοκίνητο πλοίο «Εν πλω» =
• Έναν Εφίστιο φανό προς πλώρα
• Έναν Εφίστιο προς πρύμα και ψηλότερα από τον άλλον (εκτός από πλοία κάτω από 50m)
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης.
➢Αερόστρωμνο πλοίο = τα ίδια με το μηχανοστάσιο, έναν κίτρινο αναλάμποντα φανό
ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα.
➢WIG σκάφος = τα ίδια με το μηχανοστάσιο, έναν κόκκινο υψηλής εντάσεως
αναλάμποντα φανό ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα.
➢Μηχανοκίνητο μικρότερο από 12m = τα ίδια με το μηχανοστάσιο, έναν λευκό φανό
ορατός καθ’ όλο τον ορίζοντα και τους πλευρικούς φανούς.
➢Μηχανοκίνητο μικρότερο από 7m με μέγιστη ταχύτητα όχι μεγαλύτερη από 7 knots =
μπορεί να έχει έναν λευκό περίβλεπτο και αν είναι εφικτό και πλευρικούς αντί για τους
ίδιους με ένα μηχανοκίνητο.

ΚΑΝΟΝΑΣ 24: Ρυμούλκηση και ώθηση

➢Μηχανοκίνητο όταν ρυμουλκεί =
• Δύο Εφίστιους στην πλώρη ( όταν το μήκος του ρυμουλκίου υπερβαίνει τα 200m θέλει 3
τέτοιους φάνους)
• Πλευρικούς φανούς
• Φανός Κορώνης
• Φανό ρυμουλκήσεως
• Όταν υπερβαίνει τα 200m το ρυμουλκίο χρειάζεται και ένα ρομβοειδές σχήμα.
➢Πλοίο που σπρώχνει πλοίο =
• Τα ίδια με το μηχανοκίνητο.
➢Μηχανοκίνητο που σπρώχνει προς πρώρα ή παράπλευρα =
• Δύο Εφίστιους προς πλώρα επί κατακόρυφης γραμμής
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης.
➢Πλοίο ή αντικείμενο που ρυμουλκείται =
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης
• Ρομβοειδές σχήμα όταν το μήκος του ρυμουλκίου είναι μεγαλύτερο από 200m.
➢Πλοίο που ωθείται προς πλώρα = πλευρικούς φανούς
➢Πλοίο που ρυμουλκείται παράπλευρα =
• φανό Κορώνης
• Πλευρικούς φανούς
➢Σκάφος ή αντικείμενο με ακανόνιστο σχήμα όταν ρυμουλκούνται =
• Αν πλάτος μικρότερο από 25m = Ένα λευκό περίβλεπτο.
• Αν πλάτος μεγαλύτερο ή ίσο από 25m = Δύο λευκούς περίβλεπτους.
• Αν υπερβαίνει τα 100m μήκος = Τέσσερις λευκούς περίβλεπτους.
• Αν υπερβαίνει τα 200m μήκος = Δύο ρομβοειδές σχήματα.
ΚΑΝΟΝΑΣ 25: Ιστιοφόρα πλοία «Εν πλω» και κωπήλατα πλοία
➢Ιστιοφόρο πλοίο «Εν πλω» =
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης εκτός από αυτούς μπορεί να φέρει και δύο φανούς ορατούς καθ’ όλο τον
ορίζοντα.
➢Ιστιοφόρο μικρότερο από 7m = Αν δεν έχει τους φανούς που πρέπει δηλαδή τους «Εν
πλω» τότε πρέπει να έχει λυχνία ή αναμμένο φανό με λευκό φως για να αποφεύγεται η
σύγκρουση.
➢Κωπήλατο πλοίο = μπορεί να έχει τα ίδια με ένα ιστιοφόρο αλλιώς ένα πρόχειρο
ηλεκτρικό φακό ή αναμμένη λάμπα για να αποφεύγεται η σύγκρουση.
➢Πλοίο κινούμενο με ιστία, όταν χρησιμοποιεί και την μηχανή θα πρέπει να έχει ένα
κωνικό σχήμα με την κορυφή προς τα κάτω σε εμφανή σημείο.

ΚΑΝΟΝΑΣ 26: Αλιευτικά πλοία

Αλιευτικό είτε βρίσκεται «Εν Πλω» είτε «Επ’ άγκυρα» θα έχει φανούς και σήματα που
πρέπει.
➢Όταν χρησιμοποιεί γρίπο =
• Δύο φανούς ορατούς (ο ανώτερος πράσινος και ο κατώτερος λευκό) ή σχήμα που
αποτελείται από δυο κώνους με ενωμένες κορυφές
• Έναν Εφίστιο φανό πρύμα
• Πλευρικούς φανούς
• Φανός Κορώνης.
➢Όταν αλιεύει με όλους τους τρόπους εκτός από γρίπο =
• Δύο φανούς ορατούς (ο ανώτερος κόκκινος και ο κατώτερος λευκό) ή σχήμα που
αποτελείται από δύο κώνους με ενωμένες κορυφές
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης.
ΚΑΝΟΝΑΣ 27: Πλοία ακυβέρνητα ή πλοία περιορισμένης ικανότητας χειρισμών
➢Ακυβέρνητο πλοίο =
• Δύο ορατούς κόκκινους φανούς
• Δύο σφαίρες ΄η παρόμοια σχήματα
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης
➢Πλοίο περιορισμένης ικανότητας χειρισμών =
• Τρείς ορατούς φανούς ( ο ανώτερος και ο κατώτερος κόκκινος και ο μεσαίος λευκός)
• Τρία σχήματα ( το ανώτερο και το κατώτερο σφαιρικά και το μεσαίο ρομβοειδές)
• Εφίστιο φανό
• Πλευρικούς φανούς
• Φανό Κορώνης.
➢Πλοίο που ασχολείται με υποβρύχιες εκσκαφές ή υποβρύχιες δραστηριότητες
επιδεικνύει τους φανούς που και τα σχήματα που πρωτοείπαμε, όταν υπάρχει εμπόδιο
όμως υποδεικνύει =
• Δύο ορατούς κόκκινους ή δύο σφαίρες που θα δείχνουν που βρίσκεται το εμπόδιο
• Δύο ορατούς πράσινους ή δύο ρομβοειδή σχήματα για να δείχνουν από πού μπορεί να
περάσει το άλλο πλοίο.
➢Πλοίο που ασχολείται με καταδυτικές δραστηριότητες =
• Τρείς περίβλεπτοι φανοί (ο ανώτερος και ο κατώτερος κόκκινοι και ο μεσαίος λευκός)
• Την σημαία «Α» του διεθνούς κώδικα σημάτων με ύψος μεγαλύτερο από 1m.
➢Πλοίο ασχολούμενο με επιχειρήσεις εκκαθαρίσεως ναρκών =
• Εκτός από τους φανούς που είναι ίδιοι με το μηχανοκίνητο έχει επιπλέον τρείς πράσινους
ή τρείς σφαίρες.
➢Πλοία ασχολούμενα με καταδυτικές δραστηριότητες με μήκος μικρότερο από 12m δεν
είναι απαραίτητο να φέρει φανούς και σχήματα που καθορίζονται από τον κανόνα αυτόν.
➢Αυτά τα σήματα δεν επισημάνουν πως ένα πλοίο βρίσκεται σε κίνδυνο ή ζητά βοήθεια.
ΚΑΝΟΝΑΣ 28: Πλοία εμποδιζόμενα από το βύθισμα τους.
➢Πλοίο εμποδιζόμενο από το βύθισμα του =
• Εκτός από τους φανούς ενός μηχανοκίνητου πρέπει να φέρει και τρείς κόκκινους φανούς
ή ένα κύλινδρο.

ΚΑΝΟΝΑΣ 29: Πλοηγίδες

➢Κάθε πλοηγίδα φέρει =
• Δύο φανούς ορατούς ( ο ανώτερος είναι λευκός και ο κατώτερος κόκκινος )
• Πλευρικούς φανούς
• φανό Κορώνης.
• Αν είναι αγκυροβολημένη τότε τους φανούς αγκυροβολιάς.
• Αν δεν βρίσκεται σε υπηρεσία τότε οφείλει να φέρει φανούς ή σχήματα τα οποία
καθορίζουν για το μήκος του.

ΚΑΝΟΝΑΣ 30: Αγκυροβολημένα πλοία και πλοία προσαραγμένα.

➢Κάθε αγκυροβολημένο φέρει =
• Ένα φανό ορατό καθ’ όλο τον ορίζοντα ή μια σφαίρα.
• Ένα λευκό φανό πρύμνη.
➢Κάθε αγκυροβολημένο μικρότερο από 50m =
• Ένα λευκό φανό ορατό.
➢Κάθε αγκυροβολημένο με μήκος ίσο ή μεγαλύτερο από 100m =
• Οφείλει επίσης να χρησιμοποιεί τα φώτα εργασίας ή τα φώτα του καταστρώματος του.
➢Πλοίο προσαραγμένο =
• Τα ίδια με το αγκυροβολημένο
• Δύο κόκκινους και τρείς σφαίρες.
➢Κάθε πλοίο με μήκος μικρότερο από 7m εφόσον δεν είναι αγκυροβολημένο σε δίαυλο,
διάδρομο ή αγκυροβόλιο δεν είναι υποχρεωμένο να φέρει φανούς και σχήματα.
➢Κάθε πλοίο με μήκος μικρότερο από 12m όταν προσαράξει δεν υποχρεώνεται να φέρει
φανούς και σχήματα.
ΚΑΝΟΝΑΣ 31: Υδροπλάνα και σκάφη WIG
Είναι δύσκολο πρακτικά να επιδεικνύουν φανούς και σχήματα που καθορίζει η κάθε
περιοχή, οφείλει όμως να έχει φανούς και σχήματα με παρόμοια χαρακτηριστικά σε όσο
πιο φανερές θέσεις.
ΚΑΝΟΝΑΣ 32: Ορισμοί
➢Σειρήνα = Σημαίνει οποιαδήποτε ηχητική συσκευή ικανή να παράγει τους
καθοριζόμενους συριγμούς.
➢Βραχύς συριγμός = Σημαίνει σφύριγμα διάρκειας ενός δευτερολέπτου περίπου.
➢Μακρύς συριγμός = Σημαίνει σφύριγμα διάρκειας 4-6 δευτερολέπτων.
ΚΑΝΟΝΑΣ 33: Όργανα παραγωγής ηχητικών σημάτων
➢Κάθε πλοίο 12m και πάνω πρέπει να έχει = 1 σειρήνα.
➢Κάθε πλοίο 20m και πάνω πρέπει να έχει = 1 καμπάνα, 1 σειρήνα.
➢Κάθε πλοίο 100m και πάνω πρέπει να έχει = 1 καμπάνα, 1 κύμβαλο, 1 σειρήνα.
Η καμπάνα ή το κύμβαλο ή και τα δύο μπορούν να αντικατασταθούν με άλλο όργανο που
έχει τα ίδια ηχητικά χαρακτηριστικά.
➢Κάθε πλοίο μικρότερο από 12m δεν είναι υποχρεωμένο να έχει συσκευές ήχου αλλά
οφείλει να έχει άλλα μέσα παραγωγής σήματος ήχου.

ΚΑΝΟΝΑΣ 34: Σήματα χειρισμών και προειδοποιήσεως

➢Μηχανοκίνητα «Ενόψει αλλήλων», «Εν πλώ» =

• 1 βραχύ σφύριγμα σημαίνει μεταβάλλω πορεία προς τα δεξιά
• 2 βραχέα σημαίνει μεταβάλλω πορεία προς αριστερά
• 3 βραχέα σημαίνει εκτελώ χειρισμό αναποδίσεως.
➢Συμπληρωματικά φωτεινά σήματα =
• 1 αναλαμπή σημαίνει μεταβάλλω πορεία προς τα δεξιά
• 2 αναλαμπές σημαίνει μεταβάλλω πορεία προς τα αριστερά
• 3 αναλαμπές σημαίνει εκτελώ χειρισμό αναποδίσεως.
➢ «Ενόψει Αλλήλων» σε στενό δίαυλο ή διάδρομο =
[όταν θέλει να προσπεράσει] =
• 2 μακρά – 1 βραχύ σημαίνει πώς θέλω να προσπεράσω από τα δεξιά
• 2 μακρά-2 βραχύ σημαίνει πώς θέλω να προσπεράσω από τα αριστερά.
[Όταν θέλει να ενημερώσει ότι θα προσπεράσει] =
• 1 μακρύ-1 βραχύ – 1 μακρύ-1 βραχύ.
[Αν ένα από τα δύο πλοία έχουν αμφιβολία τότε] =
• 5 βραχέων και ταχέων σφυριγμάτων.
➢Πλοίο που πλησιάζει σε καμπή, δίαυλο, διαδρομή =
• 1 μακρύ και αν υπάρχει άλλο πλοίο θα ανταποκριθεί και αυτό με 1 μακρυ.
➢Πλοίο σε περίπτωση που έχει σειρήνες των οποίων η μεταξύ τους απόσταση είναι
περισσότερο από 100m τότε θα χρησιμοποιεί μόνο την μία.

ΚΑΝΟΝΑΣ 35: Ηχητικά σήματα σε περιορισμένη ορατότητα

➢Πλοίο που κινείται =
• 1 μακρύ όχι μεγαλύτερο από 2 λεπτά με διαλείμματα όχι μεγαλύτερα από 2 λεπτά.
➢Πλοίο «Εν πλω» αλλά κρατημένο, μη κινούμενο =
• 2 μακρά με ένα διάλειμμα όχι μεγαλύτερο από 2 λεπτά.
➢Πλοίο ακυβέρνητο, περιορισμένης ικανότητας χειρισμών, εμποδιζόμενο από το βύθισμα
του, ιστιοφόρο, αλιευτικό και πλοία απασχολούμενα με ρυμούλκηση άλλων πλοίων =
• 3 σφυρίγματα διαδοχικά, δηλαδή 1 μακρύ-2 βραχέα κατά διαλείμματα όχι μεγαλύτερα
από 2 λεπτά.
➢Πλοίο αλιευτικό, περιορισμένης ικανότητας χειρισμών όταν είναι σε άγκυρα =
• 3 σφυρίγματα διαδοχικά, δηλαδή 1 μακρύ-2 βραχέα.
➢Πλοίο ρυμουλκούμενο =
• 4 σφυρίγματα διαδοχικά, δηλαδή 1 μακρύ-3 βραχέα.
➢Πλοίο που ωθεί η ωθείται προς πλώρα =
• 1 μακρύ ή 2 μακρά όχι μεγαλύτερο από 2 λεπτά.
➢Πλοίο αγκυροβολημένο 100m και πάνω =
• 3 σφυρίγματα διαδοχικά, δηλαδή 1 βραχύ-1 μακρύ- 1 βραχύ.
➢Πλοίο από 12m και πάνω αλλά μικρότερο από 20m =
• Δεν υποχρεώνεται να εκπέμπει σήματα αλλά οφείλει να εκπέμπει άλλο ηχητικό σήμα με
μεγάλη ένταση κατά διαλείμματα όχι μεγαλύτερα από 2 λεπτά (Το ίδιο για πλοία μικρότερα
από 12m).
➢Πλοηγίδα = 4 βραχέα σφυρίγματα.
ΚΑΝΟΝΑΣ 36: Σήματα για την προσέλκυση της προσοχής
Μπορούμε να εκπέμπουμε ηχητικά ή φωτεινά σήματα τα οποία όμως από λάθος δεν
μπορούν να θεωρηθούν κάτι άλλο. Αλλιώς μπορούμε να κατευθύνουμε τον προβολέα στον
κίνδυνο ώστε να μην ενοχλεί άλλο πλοίο.

ΚΑΝΟΝΑΣ 37: Σήματα κινδύνου

Όταν ένα πλοίο βρίσκεται σε κίνδυνο και ζητά βοήθεια θα χρησιμοποιήσει τα σήματα τα
οποία περιγράφονται στο παράρτημα IV:
➢Πυροβολισμοί κάθε 1 λεπτό
➢Συνεχείς ήχος παραγόμενος από οποιαδήποτε συσκευή σημάτων ομίχλης
➢Βεγγαλικά χειρός, αλεξιπτώτου, καπνογόνα, ρουκέτες με κόκκινα αστεράκια
( φυλάσσονται σε υδατοστεγή δοχείο).

➢Με κώδικα Morse […---… (SOS)] ή με οποιαδήποτε συσκευή

➢VHF, 16, 70, MAYDAY
➢ Το σήμα κινδύνου NC του διεθνούς κώδικα σημάτων (-.-.-.)
➢Σήμα μεγάλης αποστάσεως
➢Φλόγες σε βαρέλια πίσσας ή πετρελαίου με πολλή προσοχή
➢Βραχεία ανύψωση και χαμήλωση των χεριών
➢Σήμα κινδύνου Ψηφιακής Επιλεκτικής Κλήσεως (DSC Digital Selective Calling)
➢EPIRB
➢12 παύλες και 1 λεπτό με το AUTO ALARM ή ALARM SIGNAL.