DET GÅR BRA!

1. Tanker til deg som studerer norsk

 alt mellom himmel og jord = alt mulig, allting, alt i hop (-en), alt sammen, løst og fast, rubb og
stubb, smitt (-en) og smule (-en), stort og smått
rubb og stubb - każdy drobiazg
hver smitt og smule - każdy okruch

 anstendig = respektabel, ordentlig, skikkelig, aktverdig, artig, hederlig, høvisk, konvensjonell,

korrekt, kysk, moralsk, passende, presentabel, pyntelig, sedelig, sømmelig, tekkelig, tilbørlig, ærbar,
akseptabel, antakelig, forsvarlig, klekkelig - przyzwoity =/ uanstendig
aktverdig - godny szacunku
artig - zabawny, ciekawy
hederlig - przyzwoity, honorowy
kysk - niewinny, cnotliwy
sedelig - etyczny, moralny; cnotliwy
en sed - zwyczaj
seder - morale, kultura
sømmelig - przyzwoity, nadający się
tekkelig - przyzwoity, miły, szanowany, skromny
tilbørlig - właściwy, pasujący
antakelig - akceptowalny, wystarczający
forsvarlig - rozważny, rozsądny, bezpieczny, ogromny
klekkelig - znaczny, solidny

 anvende (-te) = bruke, benytte, praktisere, sette ut i livet, utnytte, anlegge, applisere, (dra) nytte
(av), gjøre bruk av, iaktta - obserwować, postrzegać, przestrzegać (prawa, zasad)

 avgjørende = bestemmende, autorativ, betydningsfull, definitv, endelig, fellende, fullgod,

fundamental, kritisk, positiv, primær, sentral, vesentlig, viktig(st), vital - decydujący, ostateczny
fellende - potępiający
fullgod - adekwatny, przekonywujący

 begi seg = gå, dra, fare

begi seg ut på åpent farvann = reise ut på havet

 et billedlig plan = symbolsk nivå, figurlig, overført, teoretisk, metaforisk, uegentlig - przenośne
znaczenie =/ konkret plan
overført - metaforyczny

 bli tiltalt = bli snakket til, tilsnakke, henvende (-te) seg til - zwracać się do

 bomme på en oppgave = ikke skrive på temaet, skrive utenom (wokół, na zewnątrz) en oppgave
ikke freffe, misse blinken/målet - pisać nie na temat
en blink - cel

 ^ by (bydde; bød, har budt) seg en anledning - oferować okazję, szansę, stworzyć sobie szansę
 Når anledningen bryr seg - kiedy nadarza się okazja

 Det spiller inn = det påvirker, assistere, bidra, delta, gjøre sitt, hjelpe, influere, medvirke, spille en
rolle - mieć wpływ

 enestående = veldig spesiell, eksklusiv, ekstra, ekstraordinær, epokegjørende, fenomenal, i

særklasse, makeløs, overlegen, rekord, singulær, sjelden, uhørt, unik, som slår alle rekorder -
unikalny

 engste seg = være redd for, alarmere, bekymre, skremme, forurolige (-et), affisere, gjøre urolig, uroe
(-et/-dde), fylle/slå med redsel, sjokkere - bać się

 fra bunn|en av = fra begynnelsen/starten, forfra, om igjen - od początku

 få til = klare, greie, makte, orke, ^ gidde (gad, har giddet), utrette ('accomplish'), utføre (fulfil)
anstifte, bevege til, begynne, få sving på, komme i gang med, overlate, lykkes - dać radę, udać się
anstifte - spowodować, sprowokować
bevege til (-de/-et) - przekonać do
få sving på - rozpocząć, zacząć
overlate - powierzyć, przekazać

 få utbytte av = få noe tilbake for noe annet - uzyskać, dostać w zamian

 grundig = nøye, alvorlig, dyptgående, fullstendig, fyldig, gjennomført, gjennomgående, gripende,

hel, inngående, metodisk, minutløs, omfattende, omhyggelig, ordentlig, skikkelig, systematisk, til
bunns, til gagns, ut og inn - gruntowny
fyldig - kompletny, pełny, bogaty
inngående - nadchodzący; szczegółowy, dokładny
til gagns - w dobrym celu, szczerze, w całości

 gud og hverman = hvem som helst, alle mennesker, alle, alle i hop, alle og enhver, alle sammen,
alle som en, all verden, enhver, hele hurven - każdy
hele hurv|en - cała gromada, całe stado

 ha anledning til = ha mulighet til, benytte anledning, smi mens jernet er varmt, en adgang, grunn, et
høve, leilighet, en råd, snitt, et tilfelle, et tilføre, et utkomme, sjanse, tillatelse - mieć możliwość
en adgang - dostęp, podejście; okazja, pozwolenie
en leilighet - t. okazja, szansa
et snitt - wycięcie; szansa
et tilføre - okazja
et utkomme - (lit.) sposobność

 ha til rådighet = ha til disposisjon, en/et bruk, en tjeneste - mieć do dyspozycji

 i overensstemmelse med = i samsvar med, enighet, forståelse, gjenklang, harmoni, identitet, likhet,
samtykke - w zgodzie z
en gjenklang - echo

 kaste løs - odtrącać, odrzucać

 kjenne seg igjen = identifisere, dra kjensel på, gjenkjenne - rozpoznawać

 legge merke til = bli oppmerksom på, observere, bli var, akte av, bemerke, iaktta, sette pris, notere
(seg), legge vekt på, merkere seg, passe, ta hensyn til, vokte på - zauważyć
vokte på - stróżować, pilnować

 møysommelig = drøy, hard, krevende, slitsom, strevsom, tung, vanskelig - żmudny, trudny
drøy - 1) ekonomiczny, trwały 2) wymagający, ciężki, twardy 3) prymitywny, surowy, chropowaty

 oversiktig = lett å se, jasny, forståelig, enkel, klar, tydelig - przejrzysty

 partisk = subjektiv, ikke nøytral, som tar parti, ensidig, personlig, tendensløs, urettferdig, usaklig,
begrenset, urimelig - stronniczy

 et ordforråd = vokabular - zasób słownictwa, leksykon

 redegjøre = presentere, forklare, begrunne, kaste lys over, klargjøre, argumentere, opplyse,
godtgjøre, grunngi, hjemle, motivere, underbygge - objaśniać
hjemle (-et) - uzasadnić, gwarantować
underbygge - położyć fundamenty pod, wesprzeć

 (ha) en skepsis = et skeptisime, usikkerhet, uvisshet, mistillit, tvil, mistanke, mistro, skrupler -
sceptycyzm
en skeptiker (fl. -e)
skeptisk

 slå over = bytte (ut), skifte, (ut)vekste, erstatte, substituere

 et skritt - krok
ta et skritt viddere = utvikle seg mer, danne, framstille, skape, forme, gro, modne, vokse

 utbytterik = innbringende, givende, lønnsom, verdifull, gunstig, lukrativ, feit, fordelaktig,

profitabel, rentabel, økonomisk, uvurderlig, vektig, vesentlig - zyskowny
innbringende - lukratywny, opłacalny
gunstig - sprzyjający
feit - t. urodzajny, opłacalny
uvurderlig - bezcenny

 veie opp for = kompensere, oppveie, (av)balansere, motsvare, nivellere, nøytralisere, utgjøre for,
tilsvare, utligne - zrównoważyć
motsvare - odpowiadać, być ekwiwalentem do
utligne - wyrównać, zbilansować, zneutralizować

 være gjonnom tøffe tak = oppleve vanskelige hendelser, ha det vondt, lide, plages, utrives, utstå,
tåle - borykać się z trudnościami
utstå - znosić, tolerować

 drøfte = avtale, behandle

 en fordel = en god sidd, god ting, et pluss, et gagn, en gunst, behaglighet, det beste, det gode, et
utbytte - zaleta
fordelaktig = favorabel, flatterende, gagnlig, gunstlig, hederlig, heldig, lønnsom, nyttig, profitabel

 forsterke = armere, avstive, befeste, sementere, styrke, (under)støtte, understreke, intensivere,

konsentrere - wzmocnić

 forvente = regne me, tro, vente, anta, beregne, forestille, formode, forutse, gjøre regning med, gå ut
fra, håpe (på), spå om, stole på, være forberedt på, ane, presumere, tenke (seg), anslå, forutsette,
gisse = gjette, ha en anlese om/følelse av, være trygg på, lite på - oczekiwać
formode (-et) - zakładać, przypuszczać
forutse - przewidywać, prognozować
^ lite på (let, har litet) - zależeć od, wierzyć w, ufać

 gjennomgå = behandle, drøfte, oppleve, gjennomarbeide, granske, ransake, revidere, undersøke,

forklare, demonstrere, gjøre det klare for, greie ut, tydeliggjøre, klargjøre, klarlegge, vise, redegjøre
for, undervise, lære (opp), opplyse, informere, instruere, skole, skolere, trenne opp, utdanne, veilede,
oppdra

 gi svar på tiltale = besvare, bite fra seg, imøtegå, reagere, replisere, respondere, ripostere, si, svare,
ta til gjenmæle mot
bite fra seg - zwalczać

 ha innvirkning på/innvirke på = innflytelse, effekt, en følge, et inntrykk, en klem (-mm-), en

konsekvens, et resultat, påvirkning - mieć wpływ na
en klem - t. siła
påvirke = virke på, stå under (innflytelse) av - być pod wpływem

 hensiktmessig = anvendelig, bekvem, sømmelig, brukbar, effektiv, fruktbar, funksjonell, god,

heldig, nyttig, passende, pragmatisk, praktisk, rasjonell, riktig, tjenlig, akseptabel, adekvat, rimelig,
fornuftig - zaplanowany

 i forbindelse/forhold med = assosiasjon, befatning, berøring, bru, føling, hopehav, interaksjon,

konneksjon, kontakt, relasjon, et samband, en sammenheng, tilknytning, union - w nawiązaniu do
en føling - współczucie

 imidlertid = DOG, enda, forresten, hvorom, allting er, ikke desto mindre, i mellomtiden, imen,
likevel, men, når det(te) er sagt, på den annen side, jammen, tross(i) alt - jednak

 inntrykk = anesle, begrep, bilde, idé, virkning, oppfatning, et påfunn, avtrykk

 inntuitiv = naturlig, ubevisst, frivillig, impulsiv, spontan, uvilkårlig, tilfeldig, minnelig, utenat, naiv,
oppriktig, uformell, umiddelbar, automatisk, mekanisk - intuicyjny

1. i noen spesielle sammenhenger - w niektórych sytuacjach, przypadkach

2. å møte det som kommer i vei - napotkać trudności, zmierzyć się z trudnościami
3. Det er påvist at... - zostało udowodnione, że...
4. utpå - na zewnątrz
 5. Hvis man slipper å være redd... - gdy przestaniemy się bać...
6. å oppnå (-dde) en karakter - otrzymać
7. Hvis man må lære om grammatikk fra bunnen AV,...
8. omtrentlig - średni, przybliżony; około
9. å gjøre en innsats - dołożyć starań
10. Får du jevnlig støtte på det du får til? -

11. å ha framgang - robić postępy

12. å presse - naciskać, wywierać presję
13. å utføre de handlingene som er påkrevd - wykonywać niezbędne czynności
14. De aner en mulighet for å... -
15. en assosiasjon
16. nylig - ostatnio, niedawno
17. å finne fram til - znaleźć drogę do, wydostać się
18. ordinær
19. å gjennomgå - doświadczać
20. å oppfordre, oppmuntre noen til å - zachęcać do

21. leservennlig - przyjazny dla czytelnika

! 22. rett som det er = ofte, jevnlig (ciągle) - często, regularnie
23. å sinke = TREKKE NED tempoet - zwalniać, opóźnić, spowalniać
24. umiddelbart = med en gang - od razu, nagle
25. uunnværlig - niezbędny

Hvordan har man det?

 + Jeg har det som plommen i egget.
 + Hun trives i sitt ess.
 + Hun har det helt topp.
 + Hun har det som fisken i vannet.
 - Jeg føler meg som en fisk på land.
 + De var helt i hundre. = De var svært lykkelige.
 - Han føler seg som en kanarifugl i bur (-et).

2. En liten smakebit på norsk historie

 alminnelig = vanlig, normal, allmen, daglig, daglidags, felles, for alle, gangbar, generell,
hverdagslig, currant, sedvanlig, ordinær, rutinemessig, stående, svevende, tilvant, vag - powszechny,
wspólny; zwyczajny
gangbar - obecny
kurant - obecny; dający się sprzedać
stående - stały; stojący
svevende - niepewny, w zawieszeniu
å sveve (-et) - unosić się
tilvant - przyzwyczajony; zwyczajowy, zwykły
vag - niejasny, przytłumiony, ściszony

 amme = gi brystmelk, die, nære, bespise, fore, fø, livberge, livnære, mate, mette, nøre, underholde,
oppdrette - karmić piersią
å die (-et) 1. ssać 2. karmić
 å nære - karmić, utrzymywać
å livberge seg - utrzymywać się, żyć
å nøre - ożywić, przywrócić do życia; rozpalić (ogień), wzniecić
å oppdrette - hodować, rozmnażać; (derog.) wychowywać nieodpowiednio

 anklage = kritisere, bebreide, beskylde, påtale, (*sake), sikte, tiltale - oskarżać

å bebreide
å påtale - protestować przeciw, krytykować, oskarżać

 bestå = fortsette, eksistere, forbli, leve videre, stå fast, vare, utstå, utholde - trwać, przetrwać
å utholde - znosić, przetrwaç; cierpieć, przechodzić przez

 betrakte = se, titte, kikke, iaktta, bese, mønstre, overveie, øyefare, akte, anse, bedømme, oppfatte,
regne, vurdere - traktować; przyglądać się
å bese - przeprowadzić inspekcję, nadzorować; odwiedzać
å mømstre - -||- , egzaminować, badać
å overveie - przemyśleć
Vi har overveid alle sider ved denne saken - rozważyliśmy wszelkie aspekty tej sprawy
å øyefare
å akte - zwracać uwagę, uważać; szanować
å anse - traktować (som - jako)

 en borg = murbygning med tårn, ofte brukt i forsvar mot fiender, festning, kastell, bolverk -
warownia, zamek
et bolverk - bastion

 en bragd = noe fantastisk man har klart, storverk - osiągnięcie

 bruse = når havet bruser, kommer det lyder og man ser hvitt skum - wzburzać się

 en framferd = oppførsel, ferd, atferd, framdrift, framferd, framtreden, handlemåte, holdning, maner,
oppdragelse, opptreden, tone, vandel, vesen, væremåte - zachowanie

 en fedrift = drive med husdyr (et kveg, buskap), husdyrhold - hodowla zwierząt

 festlig = morsom, artig, høytidelig, selskapelig, andektig, seremoniell, solemn, stemningsfull,

pompøs, amusant, gøyal, hugal, løyen, løyerlig, munter, pussig, snedig, trøysom, kostelig -
odświętny, wzniosły; zabawny, przyjemny, miły
artig - zabawny, interesujący
andektig - oddany, pełen szacunku
hugal - zabawny, przyjemny
løyen - zabawny, komiczny; dziwny
løyerlig - zabawny, dziwny
munter - radosny, wesoły, jowialny, zadowolony
snedig - przebiegły
trøysom (dial.) - zabawny, śmieszny
kostelig - wspaniały, bezcenny

 forgå = slutte å eksistere, gå i glemsel/under, opphøre, visne - przemijać

 å opphøre - przestać, skończyć, zatrzymać

 fullbyrde = fullføre, gjennomføre, eksekvere, foreta, forrette, fullbringe, fullende, gjøre ferdig -
wypełnić, osiągnąć
å foreta - przeprowadzić, podjąć się
å forrette - funkcjonować, służyć
å fullbringe - wykonać, dokonać
å fullende - -||- , zakończyć

 herje = ødelegge, behandle veldig dårlig, rase, rasere, ramponere, støye, berøve, blakke, blanke, flå,
hjemsøke, marodere, plukke, rense, ribbe, røve, utsuge, demolere, forpurre, forspille, omstyrte,
spolere, velte, forderve, forkvakle - zniszczyć, usunąć
å støye (-et/-de) - hałasować
å berøve - pozbawiać
å blakke - spłukać
å blanke - wypolerować, wyczyścić (for penger - z pieniędzy)
å flå til skinnet - wyczyścić/spłukać doszczętnie
å ribbe - zbierać
^ å utsuge (-de/-et, saug, har -d/-t) - wyssać, zubożyć
å forpurre - frustrować
å forpurre planer - zniweczyć plany
å omstyre - obalić
å spolere - zruinować, zepsuć
å velte - przewrócić, obalić
å forkvakle - zrobić bałagan, upośledzić

 en hån = mangel på respekt, forakt, nid, ringeakt, skose, spe, spit(ord), spott, spydighet - pogarda,
kpina
et nid - obelga
en ringeakt - pogarda, lekceważenie
en spydighet - kpina

 på ordentlig = virkelig, genuin, veritabel, inderlig, skipelig - na poważnie

 ramponere = ødelegge - zniszczyć

 skylle = bølge, flomme, fosse, hølje, plaske, pøse, sile, sprute, strømme, styrte, svalke, øse, spyle -
przemyć, przelać, obmyć
å hølje - lać jak z cebra = høljregne
å plaske - lać, pluskać
å pøse - lać
å sile - lać
å sprute (-et) - tryskać
å øse - nalewać
å spyle - płukać

 en stokk = stamme, stang, stav - pień, kij, laska; talia kart

en stamme - pień
ei stang (fl. stenger) - słup
 tilsi = befale, forunne, love, si, varsle, gjøre rådelig, tale for, antyde - obdarzyć, podarować, obiecać
å antyde (-et) - sugerować, implikować
å tale for - wezwać, wskazać

 trøste og bære! = uttrykk: hjelp meg! - na Boga!

 ubønnhørlig - nieubłagany, nieunikniony

 en nåde = barmhjertighet, begunstligelse, bevågenhet, gunst, langmodighet, medlidenhet, mildhet,

skånsel, syndsforlatelse, yndest, grid - miłosierdzie, łaska
en barmhjertighet - litość, miłosierdzie
en begunstligelse - uprzywilejowanie
å begunstige (-et)
en medlidenhet - współczucie
en skånsel - pobłażliwość, miłosierdzie
skånsom
en yndest (lit.) - łaska
et grid (hist.) - protekcja, ochrona

 forunne - obdarzyć, podarować

 en årring - słój drzewa

AB
1. å gå på grunn (om et ship) - osiąść na mieliźnie
2. å klamre seg fast - przyczepić się, chwycić, przylgnąć
3. Det rabler for ham - szaleje, traci zmysły
4. uransakelig - niezbadany, nieprzenikniony, nieodgadniony, niezgłębiony
5. å rase - szaleć, gniewać się
6. gretten = sur - przybity, zirytowany, zdenerwowany
^ 7. å legge (la, har lagt) i vei = å begynne å gå eller løpe
^ å velte (valt, har veltet) = å slå OVER ENDE - przewrócić, obalić

 Du må ikke gi deg. (poddać się) Du må bare gå på... (wierzyć, iść dalej)

 Jeg har blitt lurt. Jeg fikk fem på.
 å stemme for AT
å stemme mot AT
 å komme på - wydarzyć się

3.

AB
langt på vei - w dużej mierze
en flekk - plama, zabrudzenie, kleks
å skråle - krzyczeć
en ulåt - hałas
en pote - łapa, łapka
Det er faktoren for AT
SB
 en anerkjennelse = HEDER, en aksept, en ros - akceptacja, przyznanie, docenienie, pochwala,
uznanie
å anerkjenne = akte, estimere, respektere, gi lovord, hylle, rose, påskjønne, akseptere, anta,
approbere, autorisere, bifalle ||, erkjenne, godkjenne, godta, vedta, innrømme, vedgå, knesette, tisltå
en heder - chwała, honor
å akte - uważać, szanować
et lovord (flertall) - pochwała
å påskjønne - doceniać, chwalić, nagrodzić
a knesette - uznać
å tilstå - przyczyniać (się do winy)

 å avvise = å sie nei, avfeie, avferdige, avslå, avverge, bestride, bite av, forsmå, bortvise, frabe seg,
gjendrive, rate, refusere, tilbakevise, utelukke, vrake - odmówić, odrzucić
å avfeie - zignorować, przemilczeć
å avferdige (-et) - -||-
å avslå - odeprzeć, odrzucić
å avverge - odwrócić, nie dopuścić, odstraszyć
^ å bestride (bestred, har bestridd/bestridt) - zaprzeczyć
^ å bite (bet, har bitt) - uciszyć, przerwać
å forsmå (-dde) - odrzucić
å bortvise - wyrzucić
^ å frabe seg (frabed, har frabedt) - prosić o nie
å gjendrive - odrzucić, nie akceptować
å rate (-et) - odrzucić
å tilbakevise - -||-
å utelukke - wykluczyć
å vrake (-et) - odrzucić, wyrzucić

 å betjene et lån = å betale på et lån - spłacić pożyczkę/kredyt

 å bifalle || = godjenne, anerkjennne, erkjenne, tiltre, agreere, bekrefte, bevitne, billige, endossere,
innvilge, påtegne, samtykke, stadfeste, strø sand på, ta til følge, være med på - zaakceptować,
wyrazić zgodę na, zatwierdzić
et bifall
å tiltre - przejąć, wejść w
å bevitne - zeznawać, wyrażać
å billige (-et) - akceptować
å innvilge (-et) - zgodzić się na
å påtegne - podpisać
å strø (-dde) - posypać, rozproszyć, posypać
å begrunne - uzasadnić, oprzeć na

 en drivkraft = motivasjon, beveggrunn, drivfjær, resort, spore, surdeig, tildriv, tilskyndelse -

zachęta, motywacja
en beveggrunn - motywacja
ei drivfjær - zachęta
en spore - zachęta, stymulacja, bodziec
 en surdeig - zaczyn
et tildriv - motywacja, impuls
en tilskyndelse - motywacja, zachęta, bodziec, stymulacja

 en forsakelse = si nei til noe man har lyst på - wstrzemięźliwość, odmowa, zrzeczenie się,
porzucenie
å forsake = avvholde seg fra, avstå fra, frasi seg, gi avkale på, nekte seg, oppgi, resignere, sky,
fornekte, forsverge, si seg løs fra
å sky (-dde) - unikać
^ å forsverge (-et/forsvar, har forsvaret)

 en forstillelse = simulering, late som - symulacja, udawanie

å forstille = agere, bløffe, gjøre seg til, hykle, skape seg (til)
å agere - grać, udawać
å hykle - udawać

 en fortielse = holde tilbake informasjon - zatajenie

å fortie = beholde for seg selv, dølge, feie under teppet, fordølge, forbigå, hemmeligholde, holde tett
med, å la være usagt, legge skjul/dølg på, tie mwd, underslå, undertrykke, utelate
?å dølge (dulte, har dult) - ukrywać (emocje, uczucia)
å feie (-de/-et) - zamieść
å fordølge - ukryć (for - przed)
^ å tie med (-dd(e); tagde, har tagd) - być cicho w temacie, milczeć na temqt
å underslå - zdefraudować, ukryć

 å frambringe = produsere, skape, avle, framkalle, oppdrette, opptenne, utrette - spowodować,

sprowokować, wyprodukować, wywołać
å avle - uprawiać, produkować, hodować
å framkalle - spowodować, produkować
å oppdrette - hodować, rozmnażać, wychowywać niedbale
å utrette - ciągnąć, wykonać

 å føre noen bak lyset = lure, narre, speide, lirke, omgå, overliste, binde (en) noe på ermet, forlede,
ta til beste, bedra, snyte - zwodzić, wprowadzić w błąd
å speide (-et) - baczyć, obserwować, szpiegować
å omgå - unikać, omijać
å overliste - oszukać
å binde (en) noe på erme|t - próbować kogoś oszukać, przekonać, nabrać
å forlede (-et) - zwodzić, nabierać
å ta til beste - nabierać
å bedra - zwodzić, oszukiwać
^ å snyte (-te/snøt, har snytt) - oszukiwać

 å gjøre opp status = å finne ut hvordan den aktuelle informasjonen er, oppsummere - podsumować

 å gjøre seg gjeldende = å bli lagt merke til, gangbar (obecny), påberope seg, herske - manifestować,
okazywać
å påberope seg - błagać
 å late til = se ut til, være likt til - przypominać, wyglądać

 et lerret = strømt tøystykke man bruker til å male på - płótno, kanwa

 lystbetont = positivt, preget av glede og lyst, behaglig, god - przyjemny

 løgnaktig = uærlig, faslk - kłamliwy

 et mot = det ikke å være redd, bravur, dødsforakt, fasthet, heltemot, heroisme, hjerte på rette sted,
kurasje, manslighet, manndom, mannsmot, tapperhet - odwaga, waleczność
en fasthet - solidność, determinacja

 nedbrutt = trist, deprimert, bedrøvet, beklemt, dusement, dyster, forknytt, forstemt, matt, mismodig,
motfallen, nedslått, stur(en), trybel, traurig, bedrøvelig, begredelig, kummerlig, ynkelig, stusslig -
załamany, wyczerpany
bedrøvet - posmutniały
å bedrøve (-et) - zasmucić
beklemt - zaniepokojony
dusement /dussemang'/ (pot.) -w bólu, chory, smutny, zdesperowany
forknytt - zniechęcony
forstemt - zdesperowany, zniechęcony
matt - słaby
mismodig - zniechęcony, nędzny
motfallen - zdesperowany
nedslått - -||-
stur(en) - smutny, zniechęcony
trybel til sinns - zdesperowany, mający kłopoty
traurig (archaic) - smutny, tragiczny, ponury
bedrøvelig - smucący
ynkelig - żałosny, nędzny; tchórzliwy
stusslig - pusty, samotny; nudny, żmudny

 et nederlag = tap, en fiasko, fallitt, motbør, motgang, mannefall, skår, svinn, underskudd, avbrekk,
avsavn, hjemgjeld - porażka, przegrana
et mannefall - rzeź
en motbør - opór, wrogość
e svinn - zmniejszenie, strata, marnowanie
å svinne - zmniejszać, znikać
et underskudd - strata, brak, deficyt
et avbrekk - szkoda, obrażenie, strata

 en prikk = et lite punkt, et lite merke, flekk, fregne, tøddel, punktum - punkt, kropka, plama
ei fregne /freine/ - pieg
en tøddel (fl. tødler)
et punktum - kropka .

 å sukke = å slippe pusten ut med lyd - wzdechnąć

 en synd = brøde, forgåelse, misgjerning, skyld, utrett, forseelse, last, usedlighet - grzech
 en brøde - obraza, grzech
en forseelse - obraza, wykroczenei
å forse seg
ei last - krzywda, obrażenie

 tilnærmet = nesten, når, circa, anslagsvis, approksimativ, BORTIMOT, henrimot, henved, om lag,
nærmere, innpå, så å si, på hekta, snartsagt, (ingen)... å snakke om, å kalle for, overskuelig - około
anslagsvis - szacunkowo, w zaokrągleniu
å anslå - oszacować
henrimot - w kierunku; około
henved - blisko
innpå - -||-
på hekta - na końcu/krawędzi
overskuelig - przewidywalny, zrozumiały

 en trang = et behov, begjær, lyst, tendens, vilje, fattigdom, forlegenhet, mangel, nød, tarv, forbruk,
fornodenhet, attrå, fysn(e), hug, hunger, snød, armod, avgrunn, trengsel, usselhet - potrzeba, chęć,
brak
en forlegenhet - trudność, wstyd, zażenowanie
forlegen - 1) for - brakuje mu
2) nieśmiały
en/et tarv - wymagania, potzreby; interes, dobro
et forbruk - konsumpcja
en fornødenhet - potrzeba (życiowa)
en attrå etter - pragnienie, tęsknota za
å attrå (-dde)
en hug - serce, dusza; pragnienie
en armod - bieda
en avgrunn - otchłań
en trengsel - ciężkie czasy, problemy, kryzys
en usselhet, en usseldom (-mm-) - nędza, bieda

 å te inn i stilling = å begynne i en jobb, angeipe, anlegge, anstifte, by til, fange an, innlate seg på,
innvie, istemme, iverksette, nedsette seg, stikke i, ta fatt, stå i begrep med
å anlegge - zbudować, otworzyć
å anstifte - spowodować
å innlate seg på/i - rozpocząć, wejść w
å innvie (-et) - zainicjować
å istemme - zacząć śpiewać, dołączyć
å iverksette - zaimplementować, zainicjować, wdrożyć, zacząć
å stikke i (å) - nagle rozpocząć
å ta fatt (på) - rozpocząć pracę (nad), zająć się (problemami)
å være/stå i begrep med - mieć coś zacząć

 å true = å plage noe ved å skremme og presse noen, hote, hytte, intimidere, kyse, unnsi, forferde,
ryste, støkke - grozić, zastraszyć
å hote (-et) - zgrażać
å hytte (-et) - grozić pięścią
å kyse (archaic) - przestraszyć
 et utkast = plan, skisse, kladd, krokering, kroki, riss - szkic, plan
en kladd - brudnopis, pierwsza/wstępna wersja
et riss - 1) rysa 2) kontur, szkic

 vidunderlig = fanstastisk, bedårende, eventyrlig, guddommelig, utmerket, liflig, livsalig, mirakuløs,

overjordsik, paradisisk, praktfull, salig, sublim, underfull, makeløs - cudowny
bedårende - czarujący, fascynujący
å bedåre (-et)
liflig - błogosławiony, nieziemski, cudny
livsalig - błogosławiony, cudowny, przyjemny, błogi
salig - błogosławiony, nieziemski, szczęśliwy, błogi

 å vage (-de/-et) = å tørre, driste seg til, fordriste seg til, formaste seg, få seg til, ha mot/nerver til,
innlate seg på, kaste seg ut i, la det stå til, ta sjansen/risken/risikoen på, tore, understå seg, utsette seg
for, risikere, satse, sette på spill, vedde - mieć odwagę, ryzykować, obstawiać
Du kan bare våge - tylko spróbuj, nawet o tym nie myśl
"Jeg skal våge at De kan ikke utgrunne det." (Hamsun) - założę się, że tego nie rozgryziecie
Det får våge seg - trzeba czasem zaryzykować, podjąć wyzwanie, wykorzystać szansę
å driste seg til - mieć odwagę/czelność, rozpocząć (= 'venture'), podjąć się
å fordriste seg til - mieć odwagę, żeby zacząć (venture to), podjąć się
å få seg til - zmusić się (= ' bring oneself to')
å innlate seg på/i - spróbować, podjąć się, oddać się
å la det stå til - skorzystać z szansy
å understå seg - podjąć się, mieć odwagę/czelność
å utsette seg for - zaryzykować
å sette på spill - -||-

^ å tore (jeg tør, torde, har tort)

^ å tørre (jeg tør, turte, har turt)
- mieć odwagę, być (bardzo) możliwe, śmiać coś zrobić
"Han kan ei leve, tør ei dø" (Ibsen) - he cannot live, who dares not die
Det tør anses for sikkert - można bezpiecznie założyć
Jeg tør nok si - z dużą pewnością powiedzieć
Tør jeg spørre? - czy mogę zapytać?

 løgnaktig = bedragerisk, forløyet, forrædersk, forstilt, fraudulent, hul, hyklersk, hykkelsk, lav,
lumpen, lumsk, perfid, slesk, sviktaktig, svikefull, troløs, tvetunget, en ulv i fåreklær, underfundig,
uoppriktig, upålitelig, uredelig, usann(ferdig), utro, ettergjort, fingert, forfalsket, forloven, påtatt,
vill-ledene, feilaktig, misvisende, oppdiktet, skjev (skeiv), ugrunnet, urett, uriktig, dis/uharmonisk
bedragerisk
forløyet - kłamliwy
forrædersk - zdradliwy
et forræderi
forstilt - hipokrytyczny, udawany
å forstille
hul - pusty, fałszywy, nieszczery, sztuczny
hyklersk, hykkelsk - hipokrytyczny
et hykkleri
 lav - niski, bardziej elementarny
lumpen - niski, nędzny, brudny, mizerny
lumsk - knujący, przebiegły, zdradliwy
slesk - obleśny
sviktaktig - zdradliwy, perfidny
svikefull - -||- , bez wiary
troløs - -||-
tvetunget - dwulicowy
underfundig - przebiegły
uoppriktig - nieszczery, nieprawdziwy
upålitelig - nie godny zaufania
uredelig - nieuczciwy, fałszywy
ettergjort - sfałszowany, imitacja, kopia
?forloven - fałszywy, sztuczny
påtatt - błędny, fałszywy
vill-ledene - zwodzący, oszukujący
feilaktig - błędny, wadliwy
misvisende - zdradliwy, wprowadzający w błąd
oppdiktet - fikcyjny, wymyślony, zmyślony

4. Velferdsstaten

 en allemannseie = noe de fleste mennesker disponerer; noe som er for alle i samfunnet

 å avta = å bli mindre/svakere/lavere, bedage seg, begi seg, blekne, dabbe, dale, davre, dempes,
divne, ebbe (ut), falle, flaue, (for)minskes, gå ned, krype, letne, løye, minke, nee, reduseres,
skrumpe, slakne, slapne, spalne, svane, svekke, svinne (inn), ta av, tape seg, veikne - maleć

 begrenset = avgrenset, ikke så mye bundet, innskrenket, knapp, liten, lokal, snever, trang, bornert,
ensidig, endelig, målbar - ograniczony

 bitter = sint og skuffet, be(i)ssk, bitende, fren, ram, skarp, sviende, sur, hatsk, uforsonlig, blodig,
hard, lidelsesfull, pinefull, plagsom, smertefull, smertelig, sår, tung, dyster, forgremmet,
misantropisk, pessimistisk, skuffet, utilfreds, amøer, arg, bisk, forbitret, harmfull, ilsk(en), sardonisk
spydig - zgorzkniały

 en ektefelle = gift mann/kvinne - małżonek

 engstelig = redd og usikker, alarmert, angst, bange, beklemt, bekymret, feig, forknytt, forsagt,
forskrekket, foeskremt, foruroliget, fryktsom, illsvien, motløs, nervøs, sky, timkd, urolig, utrygg -
zdenerwowany

 et felt = område, rute, sted, stykke, areal, distrikt, flate, mark, røfte, teig, territorium, utmål, bransje,
departement, domene, fag, gebet, grein, sfære, virkefelt, region, provisn, revir, sektor, sone,
strekning, strøk, terreng, vald, disiplin, genre - pole, obszar
 å frykte = å være redd, grue, beve, eve seg, gyse, krympe seg, kvi(e) seg, skjelve, tilbe - bać się

 å få seg en støkk = å bli redd og forskrekket

 her på berget = her i landet, uttrykk for nordmenns selvgodhet

 hjerterå(tt) = kald og uten medfølelse, umenneskelig, brutal, grusom, hårdhjertet, barbarisk, ond,
barsk, bestialsk, dyrisk, grov, hensynsløs, inhuman, rå, voldelig, voldsom, fryktelig, grum, kynisk,
sadistkisk, ubarmhjertig, vill, heslig, grufull, reddsom, skrekkelig, forherdet, følelsesløs, hatdhudet,
ubønnhørlig, ufølsom, arg, avskyelig, ful, infam, låk, perfid, slelm, ussel - bezlitosny

 en husstand = boenhet der en eller flere bom, hyslyd - domostwo

 en klimaversting = noe/n som forurenser miljøet svært mye

 å komme på banen = å gjøre seg gjeldende, bli aktiv, gjøre seg bemerket, hevde seg, bli kjent,
utmerke seg, briljere, komme fra det, konkurrere, stå seg

 å kåre til = velge, utpeke, nominere, ta ut, utkåre, utrope, utvelge, seede, selektere, single ut, søke ut,
utse, kreere, nedsette, optere, preferere, slå inn på - wybrać na

 med rette = helt riktig, rettferdig, berettig, billig !, demokratisk, fair, fordomsfri, likelig, rett,
rettsindig, rettskaffen, retvis, rimelig, salmonisk, rilbørlig, uhildet, upartisk

 en motforestilling = innvending, motargument, aber, anke(punkt), antegning, bemerkning,

betenkelighet, forbehold, gjenæle?, innsigelse, klage, krumspring, men, motisigelse, mudder,
opposisjon, protest, veto - kontrargument

 naiv = barnslig, blåøyd, enfoldig, enkel, godtroende, lett-troende, naturlig, opprinnelig, tillitsful,
troskyldig, uerfaren, ukunstlet, umiddelbar, umistenksom, uskyldig, åpen - naiwny

 nakne fakta = vanskeligheten, slik den er, prakis, realitet - naga prawda

 en nød = vanskelig situasjon, fattigdom, armod, avgrunn, eksistensminimu, elendighet, fare, jammer,
knipe, lidelse, mangel, plage, savn, smalhans sult, sveltih(j)el, trang, trengsel, ulykke, usselhet,
vanskelighet, misere, tanelighet? - bieda

 å omfatte = bestå av favne, inkludere, innbefatte, inneboere, inneholde, inneslutte, romme, spenne
over, ta med, telle
 å oppfinne = skape noe nytt, konstruere, bygge (opp), danne, finne opp, forme, gjøre modell/skisse,
utkast til, lage, oppbygge, planlagge, risse (opp), sammenføye, skape, tegne - wynaleźć

 å oppta - Denne saken opptar meg - Jeg er interessert i denne saken - beskjeftige, engasjere, fengsle,
fylle, interessere, sysselsette - ciekawić

 en platform = (her) bygning man leter og borer etter olje fra, avsats, basis, estrade, fortau, mers,
perrong, stillas, platt(ing), podium, rampe, refuge, repos, stinger, talerstol, trabulant, traffiktøy,
tribune - platforma

 et sinn = menneskets mentale indre - bevissthet, disposisjon, egenart, følelsesliv, gemutt, habitus,
hu(g), hymør, individualitet, intelekt, karakter, legning, lynne, mantalitet, natur, natyrell,
personlighet, psyke, sinnelag, sjel, temperament, vesen, ånd - umysł, duch, usposobienie

5. Helse in Norge

 arte seg = framstå - pokazać się, okazać się, pojawić się

 arvestoff - mutagen
 avle fram = dyrke fram - hodować
 betale det hvite ut av øyet - zapłacić bardzo dużo
 blodspor - ślady krwi
 blåse opp med fete typer - wytłuścić
 byrde - ciężar
 båre F/M - nosze
 en aldri så liten - trochę większy
 gen N
 gi grobunn for - powodować/przyspieszać wzrost
 gunstig = fordelaktig - korzystny
 Det går over hodet på meg - nie rozumiem, nie pojmuję
 hardfør = motstandsdyktig - wytrzymały, odporny
 hastig - pośpieszny
 heia! - do boju!

 i det skjulte - w ukryciu

 kartlegge - podsumować, naszkicować
 kjerringråd N - domowe lekarstwo
 klø = stikke = prikke = kile (łaskotać) ubehagelig - podrapać
 kritikkverdig - godny krytyki
 kvakksalver - znachor
 legge til rette = tilrettelegge = ordne - uporządkować
 minne seg selv på - przypomnieć samemu sobie
 nederlag N - klęska, przegrana
 nyvinning = oppfinnelse - wynalazek
 oppfylle = etterkomme et ønske - spełnić marzenie
 en krav - wymóg
 oppsøke = henvende seg til - zwrócić się do
 paradoks N = selvmotsigelse
 pådra seg = få

 påkrevd - konieczny, wymagany, obowiązkowy

 rope et varsko - ostrzec
 sette strøk (- szok) i = skremme - przestraszyć
 sikte til - sugerować, insynuować
 skjevt bilde - skrzywiony obraz
 stille diagnose
 strebe etter - harować
 tilbyder - oferent
 tukle med - zajmować się, wplątać się w
 ugjerning - przestępstwo, wykroczenie
 upålitelig - niewiarygodny, nierzetelny
 utprøve - wypróbować
 vidtrekkende = omfattende - wszechstronny
 visdom
 åsted N - miejsce przestępstwa lub wypadku

AB
langt - znacznie/o wiele bardziej Før var Norge langt fattigere.
flaks = hell - fuks
inntreffe - wydarzyć się
gå (hardt) mot - występować przeciwko
utredning - wytłumaczenie
stå løpet ut - utrzymać kurs
pådradd pådratt ? - powzięty
innvende - sprzeciwić się
herlighet - cud
forhåpning - nadzieja (håp N), oczekiwanie (forventning)
brygge F/M = kei - nabrzeże = det stedet det båten legger til (cumować)
mager - wychudzony
gusten = gråblek - ziemisty

6. Likestilling og samlivsformer

 assistert befruktning - in-vitro

 bane vei for - torować drogę
 barneombud N - opiekun społeczny
 barnepark - 4 godziny dziennie na polu
 barsk - surowy
 bemerke - zauważyć
 bli fulgt opp - być otoczonym ciągłą troską
 bryte ut av en rolle - zerwać z normami
 føye til = legge til - dołożyć
 gjøre seg flid med noe - pracować użytecznie

 gå i oppløsning - rozpaść się

 opphøre - zaprzestać
 heisekran F/M - żuraw
 innebære - implikować
 inneha en stilling - mieć pracę
 kompensere = godtgjøre
 kulminasjon = høydepunkt
 nedsette et utvalg - powołać komisję
 opphetet - rozgrzany
 oppheving av en lov - zniesienie prawa

 oppløse = avslutte - rozwiązać, zakończyć

 på lik linje med - na rowni z
 påfølgende - następny
 opprør N - zamieszki, przewrót
 pågå - następować, być w toku
 rettsvirkning - skutek prawny
 røre seg - wydarzyć się, dziać się
 legning - orientacja
 selvrealisering
 spire - początek

 styrke - siła, moc

 stå på = anstrenge seg - przepracowywać się
 synlig - widoczny, jawny
 så smått = litt etter litt - krok po kroku, stopniowo
 ta over - przejąć kontrolę
 tidsklemme F/M - zabiegany
 toppen av kransekaka - wisienka na torcie
 underveis = imens (t. tymczasem) = på veien - w drodze
 utbrent - wypalony
 verne = beskytte = passe på - ochraniać

AB
strøken = perfekt, uten feil
yndig = søt, nydelig - ukochany, ulubiony
slesk = falsk, ikke hyggelig
innpåsliten = påtrengende - som ikke forstår at nei betyr nei
gjerrig = grådig - som ikke vil bruke penger - chciwy

7. Norsk språk

 avlede av - wywodzić z
 bidra til = medvirke - pomagać, przysłużyć się
 ekthet = autentisitet
 etterligne - naśladować
 fattig trøst - nikła pociecha
 forskningsstipend N - stypendium naukowe
 frekk = uhøflig - nieuprzejmy
 glitrende = skinnende = strålende = świecący się, połyskujący
 i en jevn strøm - po równo

 rådende - panujący, rządzący

 sjikanere
 smøre seg med tålmodighet - zamienić się w słuch, być cierpliwym, cierpliwie czekać
 stikke under stol - ukryć, zataić
 stå i samsvar med - zgodzić się z
 tilpasse seg = innrette seg - przystosować się
 tilrådelig - wskazany, polecany
 unnlate - zaniechać

 unntakstilfelle N - pojedynczy przypadek

 uskrevne lov - niepisane prawo
 utkrystalisere = tilspisse seg = peke seg ut - skrystalizować się
 utradere = utslette = wykorzenić
 utstrakt = omfattende - obszerny
 viskes ut - być stopniowo wymazywanym
 vogge - kolysać się
 være forbundet med - być związanym z

AB
et aspekt et smykke en plog - pług
en aksent et tonefall
etterkomme - spełnić (prośbę, życzenie); przestrzegać (zasad)
et mangfold av - różnorodność
hige etter (-et) - pożądać, pragnąć
reklamere
mot all odds - wbrew wszystkim przeciwnościom
komme opp mot - dotknąć; porównać, zrównać
stappfull - przepełniony
leke N = leketøy
gi slipp av - porzucić
vanne ut - namoczyć

8.

 g