Professional Documents
Culture Documents
Æu0Ftgqsf ZF SDF FDGTL Efiff / Kifkft RFN' /XG' /FD - F) Nif0F XF) Ogæ
Æu0Ftgqsf ZF SDF FDGTL Efiff / Kifkft RFN' /XG' /FD - F) Nif0F XF) Ogæ
www.shramik.com.np
sf]l/ofsf /fi6«klt lsd On
;ª sf]l/ofnL hgtfsf /fi6«gfos
df 5fkfdf/ ;]gfsf] u7g ug'e{ of] .
pxf“ cfzfjfbL, c;fwf/0f
;] g flj?4sf] 5fkfdf/ o' 4 sf
sdfG8/ eg]/ k|z+;f u/]sf 5g\ .
;fKtflxs
x' g ' x ' G 5 . pxf“ n ] hfkfgL a' l 4, ;fx;;lxtsf] pRr lsd On ;ªsf] gfdnfO{ ;a}n]
pklgj] z jfblj?4 n8\ g ' e Psf] cfTdljZjf;L x'g'x'GYof] . pxf“n] ;Ddfg u5{g\ / pxf“sf] b]zelQm
lyof] . !) jif{ nfdf] 5fkfdf/ o' 4 sfdnfO{ k|ltssf] ¿kdf lnG5g\ .
pxf“sf] hGd ;g\ !(!@ n8\ g ' e of] / o' 4 sf] ljleGg hfkfglj/f]wL o'4 c;fwf/0f,
clk|n !^ sf lbg Ps ls;fg ptf/r9fjsf] cg'ej ug'{eof] . ce"tk"j{ / /Qmkftk"0f{ ePsf]
kl/jf/df ePsf] xf] . pxf“ n ] cfkm\gf] b]znfO{ :jtGq agfpg b[9 Oltxf;df n]lvPsf] 5 . hfkfgL
b]zelQmsf] lzIff cfkm\gf a'afaf6 ;ª\sNksf ;fy n8\ge' of] / ;g\ cf}klgj]lzs o'udf hfkfgsf] ;}Go
;fg} pd]/df xfl;n ug'{eof] . !($% cu:6 !% sf lbg /fli6«o zlQm af“sL Pl;ofs} cu| :yfgdf
pxf“sf a'af b]zsf] :jtGqtf o'4sf d'lQm xfl;n ug'{eof] . lyof] . csf]{lt/ sf]l/ofsf] /fli6«o
cu|0fL x'g'x'GYof] . pxf“ n fO{ cGt/f{ l i6« o zlQm sdhf] / lyof] . To;} n ]
lsd On ;ªn] ;g\ !(@^
cS6f]a/df ‘;fd|fHojfb d'bf{jfb
;ª\ 3 ’ u7g ug' { e of] . pxf“ n ]
;d'bfon] cfw'lgs o'usf] ;}Go
If]qsf dxfg\ Pjd\ b'n{e g]tf
dfG5g\ . ;+o'Qm /fi6«;ª\3sf k"j{
sf]l/ofnfO{ o'4 lhTg c;Dej k|foM
lyof] . oBlk, lsd On ;ªn]
hfkfglj/f]wL ;z:q o'4sf] g]tT[ j
WORKERS Weekly
-b]z / hgtfdf ;dlk{t ljrf/k|wfg_
hfkfgL pklgj]zjfblj?4 ;z:q sdfG8/ dfs{ Snfs{ - Mark ug' { e of] . ;Dk" 0 f{ sf] l /ofnL
o'4sf] g]tT[ j ug'e{ of] / ;g\ !(#@ Clark _ n] pxf“ n fO{ hfkfgL af“sL k[i7 !@ df jif{ @& c° #@ ( ebf} @)&
@)&&& , d·naf/ 25 Aug., 2020, Tuesday d"No ¿= !).–
æu0ftGqsf zf;sdf ;fdGtL efiff / kIfkft rfn' /xg' /fd|f] nIf0f xf]OgÆ
-g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{lj?4 k~rfotL /fHo:t/af6 /lrPsf] @)$% ebf} ( sf] sfnf] lbg ‘eQmk'/ sf08’ ePsf] #@ jif{ eof] .
o;} ;Gbe{df g]dlskfsf cWoIf gf/fo0fdfg lah'S5]“ -/f]lxt_ ;“u ‘>lds’ ;fKtflxsn] ;f]daf/ lnPsf] cGtjf{tf{ k|:t't 5 – ;Dkfbs_
;f/f ufp“, v]tLkftL, dlGb/ / sf7df8f}d“ f 3/ agfpg], cf–cfkm\gf
cGtjf{tf{ kL7x¿ ;a} df:g] if8\oGq rfn'
5 . l;wf;fbf hgtfsf] pj{/ e"ld
5f]/f5f]/LnfO{ dfq /fd|f ljBfno
/ sn] h df egf{ ug] { :jfyL{
cWoIfHo" , g] k fnsf] afWo kf/L ;:tf] d f lsGg] / efjgflj?4 hgtf ;r]t x'b“ } 5g\ .
/fhgLlts Oltxf;df sfnf] dx“ u f] d f a] R g] , ;] g f / k| x /L ;a} k|bz ] / lhNnfdf c:ktfn /
lbgsf] ¿kdf ;lDemOg] nufpg]h:tf sfo{n] k[YjLgf/fo0f :jf:Yo s]Gb|sf] aGbf]a:t u/L ;fgf]
@)$% ;fn ebf} ( ut] s f] zfxs} cfqmd0fsf] Oltxf;nfO{ /f]usf] lglDt klg sf7df8f}“ hfg'
‘eQmk'/ sf08’ sf gsf/fTds :yfgLo hgtfn] ;Dem]sf 5g\ . gkg]{ u/L ;Gt'lnt ljsf; gu/]sf
lzIffaf/] s]xL atfOlbg' x'G5 kIfkft, em"6 / a]OdfgLn] ;dfhdf zf;s g]tfx¿ hgtfsf] tf/f]
ls < cfd"n kl/jt{gsf] sNkgf ug{ aGg]5g\ .
eQmk'/ / s]xL lhNnfsf ;lsGg . ;d[ l 4 / ;dfhjfb zf] i fsju{ s f] /fHo;Qf
xfd| f sfo{ s tf{ x ¿nfO{ zq' n ] zf;ssf] lglDt xf]Og, cToGt eP;Dd sfdbf/ju{dfly cg]s
cfnf]rgf, lj/f]w / hf]/L vf]h/] ax' d t hgtfsf] lglDt xf] . if8\oGqx¿ eO/xG5g\, hd{gLdf
xf]Og, k|z;+ f u/]/, kmsfP/, kb zf;sju{ s f] ;b\ e fjgfljgfsf] ;d]t lx6n/sf] kfnfdf cfkm}n]
/ k};fsf] nf]e b]vfP/, uNtL– cft° 8s}tL xf] . o;sf/0f, gof“ ‘/fOv :6fu’ cyf{t\ ;+;b\ ejgdf
sdhf]/Lsf] klg tfl/km u/]/ af6f] k':tfnfO{ JolQmut :jfy{, kb / cfuf] nufpg lbP/
la/fpg lbPsf lyP . o;sf/0f, k} ; fsf] lglDt xf] O g, Jofks sDo'lg:6x¿dfly cf/f]k nufOPsf]
zq'sf] k|z;+ f / tfl/kmaf6 aRg' hgtfsf] lxtdf ;ª\3if{ ug{ lzlIft lyof] , t/ kl5 ;/sf/ cfkm}
cfjZos 5 . lj/f]w ubf{ zq' / ug'{ cfjZos 5 . pbfl·of] . Pp6f rfvnfUbf] ljifo
xfd|fa] Lrsf] leGgtf k|:6 x'G5, sf] eQmk' / sf08sf] a] n f xf] – Tof] cfuf] nufpg] JolQm s'g}
xfd|f] ldq / sf] xfd|f] zq' k|:6 kqsf/, jlsn, kf6L{leq sfo{stf{sf] ¿kdf sfd
x' G 5 . a'l4hLjLnufot y'k|}n] ;xof]u ug]{ u'Ktr/ lyof] . g]kfnsf cg]s
oxf“n] ‘eQmk'/ sf08’ df ug' { e of] . pxf“ x ¿sf] kIfkft, em"6 / a]OdfgLn] ;dfhdf cfd"n kl/jt{gsf] sNkgf ug{ ;lsGg . ;d[l4 / ;dfhjfb sDo'lg:6 elgPsf bnx¿df To:tf
eQmk' / dfly ul/Psf] bdg ;xof]usf] nflu g]dlskf ;w}“ zf;ssf] lglDt xf]Og, cToGt ax'dt hgtfsf] lglDt xf] . zf;sju{sf] ;b\efjgfljgfsf] cft° 8s}tL ‘pQ] h gf km} n fpg] ’ -Ph] G 6
k[ Y jLgf/fo0f zfxn] cg' u | l xt ePsf] kfOG5 . tL k|ef]s]6/_ x¿sf] s'g} sdL 5}g .
sf7df8f} “ d fly ljho k| f Kt xf] .
;xof]uL a'l4hLjLx¿nfO{ cfh yfxf eof], b/af/df ‘/f]lxtnfO{ e]6g\ x' G' g’ eGg] kIfdf ;]gf, k|x/L, u'Ktr/ ljefu / b/afl/ofx¿ klg sf] l e8–!( sf] dxfdf/L
u/] k l5sf] ;aeGbf g[ z + ; s;/L ;Demg rfxg' x ' G 5 < lgoGq0fdf ;/sf/ c;kmn
ePsf] cleJolQm lbg' e Psf] lyP .
cGofo / if8\ o Gqsf] k| d fl0ft ePsf] 5 . ;/sf/
lyof] . ax' b nLo Joj:yfdf lj/f]wdf jl/i7 clwjQmf ;fyLx¿, /fhf;“usf] klxnf] e]6d} d}n] ;f]w]sf] lyP“ – æpkTosf sAhfkl5sf] @@% jif{kl5 klg s] xfdL sxf“ r'Sof] < vf;df ;/sf/n]
x' l s{ P sf gof“ k' : tfsf] lglDt kqsf/ ldqx¿, a' l 4hLjL / ljb]zL g} xf}“ <Æ s] ug'{ kYof]{, ca g]kfnLnfO{
o;af/] k| s fz kfl/lbg' x' G 5 /fhg}lts g]tfx¿sf] ;xof]u / @)$% ebf} ( ut]b]lv @) dlxgf;Dd xfdLnfO{ g]kfnL gful/ssf] ¿kdf xf]Og, ‘o'4aGbLsf]’ hf]ufpg] pkfo s] s] xf]nfg\
ls < of]ubfgaf/] x/]s ;fn ;a}h;f] ¿kdf Jojxf/ ul/of] . < o:tf] cj:yfdf g] d lskfn]
k[YjLgf/fo0f zfxn] ldt juL{o ;·7gn] :d/0f ug{] u5{g\ . u0ftGqsf zf;s / sfo{stf{x¿df ;d]t Tof] ;fdGtL efiff / kIfkft rfn' 5 . s;/L sfd ul//x] s f] 5 <
nufP/ wf] s f lbPsf x' g fn] @)$% ;fnsf] 36gfeGbf sf]le8–!( sf] ljZjJofkL dxfdf/Ln] x/]s b]zsf ljljw ljifodf pynk'yn x'“b} 5 . :ki6 kfl/lbg' x ' G 5 ls <
pkTosfsf hgtfn] To; cufl8 x[lifs]z zfx, s[i0fk|;fb g]skf / g]sfsf g]tf / sfo{stf{x¿ sf7df8f}“ a;L kf6L{sf] cfGtl/s algagfpm emu8f v8f blIf0f ;Ldf, k|bz ] , lhNnf
ljZjf;3ftnfO{ la;{g ;s]gg\ . e08f/L, /fddfg >] i 7nufot ug'{ eg]sf] :jod\ g]skf -Pdfn]±dfcf]jfbL_ / k|d'v k|ltkIf bnsf g]tfx¿sf] u}/lhDd]jf/Lkg / ufp“–ufp“df uP/ hgtfnfO{
cfh klg sltko kl/jf/ ;/sf/L a'l4hLjL ;fyLx¿n] s"6gLltaf/] / hglj/f]wL rl/q g} xf] . ;Demfpg] – a' e mfpg] , Sjf/] l G6g
hfuL/ vfg dfGb}gg\ . clwjQmfx¿åf/f abln“bf] ;dfhdf agfpg] / /f]uLsf] Joj:yfkg ug{
k[YjLgf/fo0f zfxn] k|ToIf gof“ s] s:tf ljifodf cWoog ug]{ c:ktfn, 8fS6/ / cGo
xdnfdfq u/]sf lyPgg\ . a? / ul0ft Pjd\ lj1fgsf] lzIffaf/] pHofnf]d} k|wfg ;]gfklt, cfO{hL, /f;g sf8{ lng cg'/f]w uy]{ . k| : yfgljGb' dfGg ;lsG5 :jf:YosdL{x¿sf] aGbf]a:t ug'k{ g]{
bfh'efOnfO{ km'6fpg], sf7df8f}“, k| f Wofks ;fyLx¿dfkm{ t u' K tr/ ljefusf cfO{ h L / ef/tLo hgtfn] kfpg] /f;g sf8{ ls < a]nf g]skf / g]sfsf g]tf /
nlntk'/, eQmk'/sf hgtfdfem cgf} k rfl/s sIff ;~rfng c~rnfwLzsxf“ uP/ klg xfd|f] xfdLn] lng' plrt 5}g / xfd|f] @)@)–@! ;fnb] l v g} sfo{stf{x¿ sf7df8f}“ a;L kf6L{sf]
cfk;df j}dgZo km}nfpg], em"6f u/fOPsf] lyof] . lj/f] w df ;fDk| b flos kf] n x¿ sfd xfd|} ufp“–3/af6 x'G5 eg]/ dlxnfx¿sf] /fqL sIff ;~rfng cfGtl/s algagfpm emu8f v8f
k|rf/ ug{,] cfkm"n] xTof ug{ nufP/ ;DejtM To;} n fO{ s' g } nufp“y] . @)$% ebf} ( kl5 tL hjfkm lbGYof}“ . ;'? ePsf] lyof] . ‘eQmk'/ sf08’ ug' { eg] s f] :jod\ g] s kf
cfkm\g} bfh'efOn] xTof u/]sf] egL /fhg} l ts ultljlw jf l/kf]6{x¿sf] s]xL cy{ 5 eGg] t/, @)$% ebf} ( df ;/sf/sf] cGofo / HofbtLsf] -Pdfn]±dfcf]jfbL_ / k|dv ' k|ltkIf
xNnf km}nfpg]h:tf s'l6n sfo{x¿ ;/sf/lj/f]wL if8\oGqsf] of]hgf a' e m] “ . ut]b]lv @) dlxgf;Dd xfdLnfO{ sf/0f ;a} lbbL–alxgL ;8sdf bnsf g]tfx¿sf] u}/lhDd]jf/Lkg
u/]sf] cfh klg hgdfg;df u8]s} ;Dem]sf xf]nfg\ . Psk6s Ps @)$% ;fndf h] n af6 g]kfnL gful/ssf] ¿kdf xf]Og, cfpg afWo ePsf lyP . To;kl5 / hglj/f]wL rl/q g} xf] .
5 . @)$% ;fndf k~r ePsf cy{zf:qL Pjd\ s"6g}lts JolQmn] 5'6k] l5 /fhf;“usf] klxnf] e]6d} ‘o' 4 aGbLsf] ’ ¿kdf Jojxf/ dlxnf lbbL–alxgLx¿n] >lds g] s kf -Pdfn] ± dfcf] j fbL_
/ d08n]x¿ cfh sltko Pdfn], /fhgLlts JolQmn] /fhf;“u e]6/] d}n] ;f]w]sf] lyP“ – æpkTosf ul/of] . k| x /Lsf x/] s hft / dlxnf ;·7gsf] dxŒjaf/] sf] ‘3/emu8f’ clGtddf
Pdfcf]jfbL, rf}“yf] dxflwj]zg - s'/f ug'{ cfjZos ePsf] eg]sf sAhfkl5sf] @@% jif{kl5 klg s] efiff–efifLn] klg xfdLnfO{ hfgsf/L kfPsf x'g\ . efua08fdf 6' l ª\ u g] b] l vof] .
hgdf]rf{_ cflbdf k|jz ] u/]sf] b]Vbf lyP . /fhfnfO{ klg b] z / xfdL ljb]zL g} xf}“ <Æ xfdL !) jif{ ‘Hofgdf/f’ eg]/ ckdfg uy]{, Oltxf; bf]xf]l/G5 km/s cWoIfHo" , of] kl5Nnf]
oL zf;s bnx¿sf] gfd km/s hgtfsf] lxtdf lrQ a'emfpg'k5{ k|jf;df /x\of}“ t/ xfdLn] s'g} ltgLx¿sf] efiffaf6 yfxf 9ª\ u n] eg] e m} “ km] l / klg 36gfqmdaf/] s] eGg' x ' G 5 <
eP klg ;f/df hglj/f]wL g} x'g\ eGg]af/] @–$ k6s 5nkmn eof] . ;/sf/L g]tf e]6g] f},“ Ps sk lrof kfp“Yof}“ – k9fOPsf jfSox¿ ‘eQmk' / sf08’ bf] x f] l /g of] emu8f 6' l ·g] 5} g ,
eGg] a'em\g ;fwf/0f hgtfnfO{ cGtdf, Ps lglZrt lbgsf] !) klg l;Q}df vfPgf},“ a? Ps sk x' g \ ;a} . ;Sg] a f/] a] n fa] n f rrf{ x' g ] ljb]zLn] cs}{ p2]Zon] u/fPsf]
uf¥xf] 5}g . ah] /fhf;“u e]6 ug]{ sfo{qmd lrofsf] ;§f Ps sk b"wn] :jfut /fhfn] tL s'/f cfkm"nfO{ yfxf u5{ . k~rfotL lg/ª\ s ' z g;'lNemg] emu8f xf] .
ag]kf / w'lnv]n, kgf}lt / tof/ eof] . t/, To; lbg laxfg uYof{}“ . gePsf] atfPsf lyP . t/, clxn] Joj:yfsf] cGt eO{ g] k fnL sfª\ u | ] ; n] klg
vf]kf;L, sLlt{k/' / kf·f, ;f“v' / * ah] kmf]gsf] 306L aHof] / !) ef/tLo hgtfaLr xfd|f] /fd|} hf]8 lbP/ ;fyLx¿nfO{ eG5' – k| h ftflGqs Joj:yf :yfkgf ;Qfsf] efua08f 3f] l ift–
eQmk'/sf hgtfsf] dfemdf emu8f ah]sf] sfo{qmd :ylut eof] . laxfg cfjthfjt lyof] . b'j} b]zsf u0ftGqsf zf;s / ePsf] klg tLg bzs c3f] l ift¿kdf ub} { 5 .
nufpg] sfd u/] s f syfx¿ ( ah] cfP/ ;a} Joxf]/f cjut hgtf cf–cfkm\ g f /fhg} l ts sfo{stf{x¿df ;d]t Tof] ;fdGtL gfl3;Sof] . clxn] sf] l e8– g]sfleq dxflwj]zg tof/Lsf]
;'GYof}“ . :yfgLo hgtfnfO{ df/]/ u/fpg] hfgsf/L k|fKt eof] . Joj:yfaf6 kLl8t ePsf] a f/] efiff / kIfkft rfn' 5 . of] /fd|f] !( sf] dxfdf/L klg 5 . o:t} qmddf g]t[Tjaf/] emu8f ;'¿
s}of}“ Ogf/df kmflnPsf] x'GYof] / yfxf eof] , b/af/df ljrf/ ljdz{ x'GYof] . hgtfsf] nIf0f xf]Og . a] n f cg] s if8\ o Gqx¿ x' g ] x' “ b } 5 . g] s fdf b] l vPsf]
To:tf Ogf/sf] kfgL hgtfn] k|of]u ‘/f]lxtnfO{ e]6g\ x' G' g’ eGg] kIfdf :t/df xfd| f ] ;DaGw cfk;L eQmk' / sf08sf] a] n f cfzª\ s f ul/G5 . clxn] kl5Nnf] ptf/–r9fjaf/] oxf“
ub{}gy] . pkTosfsf cGo 6f]n ;]gf, k|x/L, u'Ktr/ ljefu / ;b\efjgfk"0f{ lyof] . eQmk'/sf dlxnf tyf ‘eQmk' / sf08’ h:tf] To:tf] s] eGg'x'G5 <
a:tLdf klg o:tf 36gfx¿ ePsf] b/afl/ofx¿ klg lyP . /f]lxt ;aeGbf pNn]vgLo kIf ljBfyL{ n ] kf6L{ s f ultljlw if8\oGq x'g] ;Defjgf sltsf] g]kfnL sfª\u|];leq klg
atfOGYof] . o;sf/0f, sf7df8f}“ k]:tf]n lnP/ lx“8g\ ,] ad agfpg] sIff ;~rfngsf] a]nf g"g / cufl8 a9fP . vf;u/L b]Vg'x'G5 < ljb]zL ‘af]S;L’sf] /f]u nfu]sf] 5 .
pkTosfsf sltko kl/jf/ cflb ‘syfx¿’ /x]5g\ . b/af/df vfg]s/' f;d]t gf/fo0fL, hgsk'/ ‘eQmk' / sf08’ df Hofg sf]le8–!( sf] ljZjJofkL g]sfsf ;efklt z]/axfb'/ b]pjf
OGb|hfqf g} x]g{ hf“b}gg\ . klxn] lgwf{l/t sfo{qmd :ylut / ;u/dfyf c~rnsf ls;fg d' 2 fdf km;fOPsfx¿lj¿4 dxfdf/Ln] x/]s b]zsf ljljw cfkm} k| w fgdGqL cf] n LhLsf]
ax'bnLo Joj:yfdf klg ePsf] ToxL Psdfq 36gf lyof] . ;fyLx¿af6 k|fKt x'GYof] . s;}– ul/Psf] gSsnL ;h{ l dgsf] ljifodf pynk' y n x' “ b } 5 . ;xof]usf] cfzfdf 5g\ . Pdfn]
zf;sju{åf/f kmf:6 6«ofssf] d} n ] ufp“ – ufp“ s f s;}sf] /]nsf] af6f] vr{ / la“8Lsf] a]nf dlxnfx¿n] lj/f]w g]kfndf zf;s bnsf ;a} g]tf / / g]kfnL sfª\u;]| sf] ;Nnfx dfg]df
gfp“df, /·zfnf / %)–^) ld6/ ;fyLx¿af6 hfgsf/L kfpg] u/]sf] lglDt dfq} vr{ x'GYof] . ef/t k|bz{g u/] . o;nfO{ sfo{stf{n] cf–cfkm\gf lhNnfsf] k|r08hLn] csf]{ aN8\ofª vfg]
km/flsnf] ;8s agfpg] gfddf lyP“ – xfd|f lj/f]wLx¿ x/]s ldld{/] ;/sf/sf k|ltlglw cfP/ xfdLnfO{ g] k fn sf] dlxnf cfGbf] n gs}
fnsf] lgjf{rg If]qsf hgtfsf] ;]jfeGbf lglZrt 5 ¤
○
○
ljrf
ljrf// ÷ ljZn]if)f @
○
○
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
○
○
x/] s 7fp“ d f dgk/L ub{ }
s' N r“ b } lx“ 8 \ g ] cd] l /sL
;fd| f Hojfbn] cfkm" n fO{
;+ ; f/e/sf hgtfsf] zq'
b]z / hgtfsf] ;]jf ug]{ kf6L{lj?4 if8\oGq M eQmk'/ sf08
agfPsf] 5 / of] cfkm"nfO{ k|HHjn
emg\ – emg\ PSnf] kfb{} 5 . k~rfotL ;/sf/sf] /fHo:t/sf] gug{ cfu|x u/] . ToxL l:yltdf k~rfotL eQmk'/ sf08sf] em"6f d'2f lkmtf{ eof] . aL;
bf; x' g gdfGg] x ¿ cd] l /sL if8\oGqåf/f @)$% ;fn efb| ( ut] g]kfn d08n]x¿n] g} x\of]hn" fO{ hgtfsf] eL8df k'¥ofP dlxgfkl5 kf6L{sf g]tf sfo{stf{x¿ h]n /
;fd| f Hojfbsf] xftdf c0f' ad dhb'/ ls;fg kf6L{sf g]tf / sfo{stf{lj?4 / s'6lk6 u/] . ;+of]un] Tof] eL8df k'u]sf e"ldut hLjgaf6 d'Qm x'g'eof] . pxf“x¿
/ xfO8«f]hg ad b]v]/ slxNo} em"6f Hofg d'2f nufOPsf] lyof] . g]kfnL kf6L{sf s]xL sfo{stf{x¿n] x\of]hn" fO{ arfpg] b]z / hgtfsf] ;]jfdf k'gM nfUg'eof] .
dfcf] T;]tª
' klg 3' “ 8 f 6] S g] 5} g g\ . sfdbf/ju{ o; 36gfnfO{ ‘eQmk'/ sf08’ k|of; u/] t/ d08n]x¿n] 5f]8g] g\ . k~rfotL eQmk'/ sf08 /r]/ lgbf]{if g]tf /
af6 lrG5g\ . ;/sf/sf] k" j { l gof] l ht of] h gfcg' ; f/ g} sfo{stf{x¿nfO{ kqmfp u/fpg], dfgl;s
;DkfbsLo k~rfotL ;/sf/n] s0f{ x\of]h"nfO{
alnsf] af]sf agfO{ kf6L{ cWoIf gf/fo0fdfg
lah'S5]“ -/f]lxt_ nufot ^& hgf g]tf /
x\of]hn" fO{ ‘alnsf] af]sf’ agfOof] . s"kg ljt/0f
/ eL8df k~rfotL d08n]x¿sf] 3';k}7af/]
hfgsf/L gePsf kf6L{ s f g] t f /
tgfj lbg] , 8/ qf; b] v fpg] hfnL
km6fxfx¿;“u kf6L{sf sltko sfo{stf{x¿
clxn] klg cfqmf]lzt x'gx' G' 5 . lgbf]i{ fx¿lj?4
sfo{stf{x¿nfO{ Hofg d'2f nufPsf] lyof] . sfo{stf{x¿nfO{ /ftf/ft kqmfp u/L em"6f Hofg em"6f Hofg d'2f v8f ug],{ k|x/Låf/f kqmfp
b]zel/sf kf6L{ sfo{stf{x¿;“u} eQmk'/sf d'2f rnfOof] . hfnL km6fxfx¿sf] kf]ndf u/fpg] , k| x /L 3] / fdf ;h{ l dg u/fpg] ,
dGqLsf] /fhLgfdf hgtfdf /fHo cftª\s dRrfPsf] lyof] .
o;sf/0f, b]zel/sf sfdbf/ju{ @)$% ;fn
k~rfotL k|x/Ln] 3/ tf]8kmf]8 u/L eQmk'/nfO{
o'4e"ldh:tf] agfof] .
cf/f] k LnfO{ k| x /L sfof{ n odf cdfgjLo
Jojxf/, b]zel/sf kf6L{ sfo{stf{x¿nfO{ qf;
efb| ( ut]sf] lbgnfO{ g]dlskflj?4 k~rfotL g] d lskfsf] b] z / hgtfsf] b]vfpg] b[Zox¿ ;Dem“bf hf] sf]xLsf] x[bodf
Ps k|folZrt < /fHo:t/sf] sfnf] lbg egL lj/f]w Pjd\ eT;{gf
u5{ g \ .
g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{sf cWoIf
Odfgbf/Lk"js { ;]jf ug]{ /fhgLltlj/f]wL hfnL
km6fxfx¿n] k~rfotL ;/sf/nfO{ ;fy lbP .
k~rfotL bdgnfO{ dnhn ug{ hfnL
cfuf] aNg' :jfefljs xf] .
kf6L{ n ] tL hfnL km6fxfx¿lj?4
k|ltzf]wsf] gLlt lnPg . ‘hf] kfgL;“u v]N5
ljBfnoaf6} cfGtl/s d"Nofª\sg ul/Psf] o; jif{sf] lah'S5]s “ f] g]tT[ jdf kf6L{sf g]tf sfo{stf{x¿n] km6fxfx¿n] g]dlskfsf g]tf sfo{stf{x¿sf] kfgLd} d5{, hf] cfuf];u“ v]N5 cfuf]d} d5{’
P;O{O{ glthfn] dfWolds ljBfnosf] lzIffsf] jf:tljs k~rfotL lgjf{rgsf] qmflGtsf/L pkof]u ub}{ 3/ b]vfO{ kqmfp u/fP / 3/ tf]8kmf]8 ug{ eg]h:t} hfnL km6fxfx¿ ;/sf/L kf6L{sf]
:t/, lghL ljBfnosf] k'h“ LjfbL g}ltstf / lzIffdf ;'wf/sf] cfPsf lyP . k~rfotL lgsfodf g]kfn nufP . To:tf hfnL km6fxfx¿ clxn] kfn}kfnf] ;+/If0fdf a;]klg /fd|f;] u“ lgbfpg;Sg] 5}gg\,
cfjZostfnfO{ hgfp“5 . dhb'/ ls;fg kf6L{sf sfo{stf{x¿sf] lgjf{rg ;/sf/df uPsf kf6L{ d f 3' ; ] s f 5g\ . ck/fwaf]wn] cf/fd;“u dg{ klg ;Sg] 5}gg\ .
/ ;]jf lgb{nLo k~rfotL ;/sf/sf] lglDt /fhgLltnfO{ 7uL vfg] pkfo agfPsf tL hfnL k~rfotlj?4 tL; jif{ ;ª\3if{ u/]sf
s]xL d"v{ /f]uLx¿ cf–cfkm\gf] /ut, lb;f–lk;fa jf xf“s lyof] . km6fxfx¿ clxn] ;/sf/L kf6L{sf] tkm{af6 ;ª\3, kf6L{x¿ clxn] kfn}kfnf] ;/sf/df 5g\ .
Nofa 6]:6sf] kl/0ffd ‘;fdfGo’ egL n]Vg Nofasf kf6L{n] k~rfotL kbflwsf/Lx¿sf] k|bz] / :yfgLo txsf] r'gfjdf pDd]bjf/ x'g] t/, e|i6frf/ / sld;g oyfjt\ 5 . skf]{/]6
k|fljlwsx¿;“u cg'/f]w u5{g\ . ljBfnos} cfGtl/s e|i6frf/sf] lj/f]wdf ;ª\3if{ klg rnfPsf] / s'DNofpg]tkm{ nfUb} 5g\ . ‘;+;f/s} sfu / sfnf]ahf/Lx¿ ;/sf/L kf6L{sf pDd]bjf/
d"Nofª\sgnfO{ ;/sf/n] dfGotf lbO{ o; jif{sf] P;O{Os { f] lyof] . b]z / hgtfsf] Odfgbf/Lk"j{s ;]jf sfnf]’ ePh:t} ;/sf/L kf6L{df nfu]sf tL hfnL eP . sf]le8–!( ;ª\qmd0f /f]syfdsf nflu
ug]{ kf6L{sf sfo{stf{x¿sf] ;+:sf/ e|i6 km6fxfs} sf/0f clxn] l;+xb/af/, afn'jf6f/, vl/b ul/Psf cf}ifwL / :jf:Yo ;fdu|Ldf
kl/0ffd k|sflzt ubf{ To;n] dfWolds lzIff;“u ;DalGwt k~rx¿sf] nflu csf]{ xf“s eof] . lztn lgjf; 7ux¿sf] 3]/fdf k/]sf] Jofks ;d]t e|i6frf/ ePsf] ;dfrf/ JofKt 5 .
If]qdf Ps k|sf/sf] cfqmf]z / lg/fzf;“u} g}lts hLjgdf ef/tLo lj:tf/jfb / Psflwsf/ k'h“ Lsf] rrf{ 5 . s'n a]?h' ^ va{ ^$ ca{ k'Uof] . j}bl] zs
e'O“rfnf] g} NofPsf] atfOG5 . lj/f]w kf6L{sf] csf]{ dxŒjk"0f{ sbd lyof] . eQmk'/sf dlxnfx¿n] /ftel/ hfu|fd C0f !# va{ gf£of] . k|To]s g]kfnLsf]
t/, 7"n7"nf lghL jf Psflwsf/ k|fKt ljBfnosf g]kfnsf] e"ld ;':tfdfly ef/tLo x:tIf]ksf] a;]/ k~rfotL /fHo:t/sf] bdgsf] k|lt/f]w 6fpsf]df $@ xhf/ C0f k'Uof] .
lj/f]wdf kf6L{n] @)@% d+l;/ @@ ut] h'n;' u/] . g] k fnsf Vofltk| f Kt sfg' g ljb\ x ¿ g]kfnL sfª\u;]| sf] ;/sf/n] u/]sf unt
;~rfnsx¿n] cfkm"x¿n] 7"n} ljho kfPsf] ;Dem] . dfS;{n] u/]sf] lyof] . x[lifs]z zfx, jf;'b]j 9'ª\ufgf, s[i0fk|;fb sfd Pdfn] / dfcf]jfbL cyf{t\ g]skfsf]
k'h“ Ldf n]Vg'ePsf] 5, æolb bf]Aa/ gfkmf x'g] eP k'h“ Lkltx¿ ;g\ !(^@ df cd]l/sL ;fd|fHojfbsf] e08f/L, l;Gw'gfy Kofs'/]n, d's'Gb /]UdL, ;/sf/n] bf]xf]¥ofp“b} 5 . sDo'lg:6 bfjL
cfkm" em'lG8g klg tof/ x'G5g\ .Æ pS;fx6df ef/tsf] rLg o'4nfO{ kf6L{n] lj/f]w afnd's'Gb >]i7nufot bh{gf}“n] k~rfotL u/]sf] g]skf clxn] xl/of] 3f“;leq n'ss ] f]
Psflwsf/jfbL lghL ljBfnosf k'h “ Lkltx¿n] b]z / u¥of] eg] leotgfddfly cd]l/sL cfqmd0f /fHo:t/sf] if8\oGq eQmk'/ sf08sf] lj/f]wdf ;k{ cyf{t\ /ftf] emG8f v;fNg /ftf] emG8f
/ l;lSsddfly ef/tLo cltqmd0fsf] klg cbfntdf ax; ug'{eof] . p7fPsf] kf6L{ ;flat ePsf] 5 .
hgtfnfO{ gSsnL glthf b]vfP/ cf–cfkm\gf ljBfnodf kf6L{n] lj/f]w u¥of] . ljåfg Pjd\ sfg'gljb\ x[lifs]z zfxn] ef/tsf] v'nf ;Ldf / j}bl] zs /f]huf/L
ljBfyL{ a9fP/ rsf{] gfkmf lnP/ gof“ k':tfsf] hLjg aaf{b kf6L{n] g]kfnL hf]tfxf ls;fgx¿sf] cfkm\gf] ax;df æGofofwLzx¿ l;+xf;gsf] l;+x g} g]kfndf sf]le8–!( ;ª\qmd0fsf] sf/0f
kfg{] / b]znfO{ g} ljb]zLsf] xftdf ;'Dkg tof/ x'g] x'b“ f kIfdf df]lxofgL xs / afnL sf6\g] cfGbf]ng x'g gx'g] a? GofofwLzx¿ /fhf / hgtfaLrsf] ePsf] 5 . cd]l/sf, a|flhn, ef/th:tf
k'h “ LjfbL Joj:yfnfO{ Wj:t kf/]/ ;dfhjfb :yfkgf ug'k{ g{] klg cufl8 a9fPsf] lyof] . v]ndf lg0ff{os x'g'kg]{Æ atfpg'ePsf] lyof] . k'h
“ LjfbL b]zdf sf]le8–!( ;ª\qmd0f a9\bf]
g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{sf g]tf / g]kfnL pvfg 5, ‘cfkm"nfO{ vfg] af3n] c¿nfO{ 5 . ljZjdf sf]le8–!( ;ª\qmd0fsf] sf/0f
lrGtg cufl8 a9]sf] xf] . g]kfndf gfkmf / k};fs} lglDt sfo{stf{x¿sf] Odfgbf/Lk"js { b]z / hgtfsf] klg vfg]5’ . of] sf08n] k~rfotlj/f]wL k|To]s !% ;]sG] 8df Pshgf dflg;sf] d[To'
s] 6 L a] R g] uNnfjfnx¿n] cf–cfkm\ g f] ufp“ s f ;]jf b]zleq / aflx/sf k|ltlqmofjfbLx¿sf] kf6L{sf g]tfx¿nfO{ sfo{ut Pstf ug]{ jftfj/0f eO/x]sf] eofjx l:ylt 5 . of] ;ª\qmd0faf6
r]nLa]6Lx¿nfO{ dfq xf]Og cfkm\g} alxgL / >LdtLnfO{ lglDt xf“s lyof] . @)$% ;fn ebf} % ut] tof/ u¥of] . @)$^ ;fn kmfu'g & ut]af6 ;+;f/df ul/ax¿ g} a9L db}{ 5g\ .
;d]t ef/tLo j]Zofnodf bnfndfkm{t a]rs ] f 36gfx¿ uPsf] ljgfzsf/L e"sDknfO{ k~rfotL hgcfGbf]ng ;'? eof] . k~rfotL ;/sf/n] g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{n] sf]le8–
g]kfnL kq–klqsfx¿df a/f]a/ ;'GYof},“ k9\Yof}“ . @) jif{bl] v ;/sf/n] g]dlskflj?4 bdg ug]{ lgx'“ agfof] . kmfu'g * ut] eQmk'/sf] zflGtk"0f{ h'n;' df !( ;ª\qmd0f /f]syfd ug{ rLg, k|hu sf]l/of
g]dlskfsf] pDd]bjf/ eO{ tTsfnLg eQmk'/ bf];f| ] ljZjo'4df k|ltalGwt 8d8d uf]nL k|xf/ / So'jfaf6 lzIff lng'kg]{af/] ;/sf/nfO{
Dofgkfj/ sDkgLx¿åf/f g]kfnL o'jfx¿ ljb]zL ax'/fli6«o gu/k~rfot / /fli6« o k~rfotdf u¥of] / eQmk'/sf o'jf–ljBfyL{ /fhs'df/ ;'emfj lbPsf] lyof] . ef/tLo lj:tf/jfb /
sDkgLx¿ / ljb]zL 3/ – 3/df 3/]n' sfdbf/ Pjd\ k|ltlglwTj u/]sf hgk|ltlglwx¿nfO{ ;'Os “ f] ;'jfn, s[i0f/fd b'jfn, lgd{ns'df/ zfSo / cd] l /sL ;fd| f Hojfbsf] k| e fjdf k/] s f]
bf;bf;Lsf] ¿kdf a]lrPsf] tyf tL g]kfnLx¿sf] b'Mv, g} glbO{ k~rfotL ;/sf/n] hgtfaf6 lt/is[t xl/s[i0f e'h' zxfbt x'g'eof] . tt\kZrft\ g]skfsf] ;/sf/nfO{ klg g]dlskfsf] ;'emfj
si6 / kL8faf/] kq–klqsfn] w]/} n]lv;s] . To:tf x\of]hn" fO{ e"sDk kLl8tnfO{ lbOg] vfBfGgsf] hgcfGbf]ng b]zel/ km}lnof] . hgcfGbf]ngn] dfGo ePg . o;/L g] d lskflj?4
s"kg ljt/0f ug{ k7fof] . @)$^ r}t @^ ut] k~rfotL Joj:yf lj36gdf k|ltlqmofjfbLx¿sf] jqmb[li6 clxn] klg 5 .
sDkgLx¿ g} s/f] 8 klt ca{ k lt x' “ b } 5g\ . sfg' g L x\of]h"n] jf:tljs e"sDk kLl8tnfO{ k'¥ofof] / ax'bnLo Joj:yf k'gM :yfkgf u/fof] . o;sf/0f, ;Dk"0f{ sfdbf/ju{ clxn] klg ;r]t
aGbf]a:tcg';f/ g} b]zsf] gof“ k':tf ljb]zL sDkgLx¿ s"kg ljt/0f u/]gg\ . s"kg ljt/0fdf wf“wnL @)$& ;fn r}t % ut] tTsfnLg ;/sf/af6 x'g' cfjZos 5 .
-dflnsx¿_ df a]lrPsf 5g\ . o;}nfO{ k'h “ LjfbL Joj:yfsf] u/]sf x\of]hn" fO{ e"sDk kLl8tx¿n] kIfkft k~rfotL /fHo:t/sf] if8\oGqåf/f l;lh{t @)&& ebf} *
‘sfg'gL n'6’ / ‘cTofrf/’ elgG5 .
kf7s :tDe
To:t}, xfd|f 7"n7"nf lghL ljBfnosf ;~rfnsx¿
k};f -gfkmf_ sf] lglDt xfd|f] gof“ k':tfnfO{ ‘Dofb gf3]sf]’ æsf]/f]gf sx/Æ
cf}ifwL lbPh:t} gSsnL / em"6f k/LIff kl/0ffd af“8b\ }
5g\ . o; ck/fwdf bf]ifL sf] x'g\ <
zf;s bnx¿n] s/f] 8 f} “ s/f] 8 /sd lnP/
:jf:YosdL{dflysf] ckdfg
æc:ktfndf a] 8 , :jf:YosdL{ /;' / ÔfsdL{ n ] 3/ lgsfnf ug] { , kl/jf/af6} glbg pRr ;ts{ t f
Psflwsf/jfbL lghL ljBfnosf k' “ h Lkltx¿ jf
zf]ifsx¿nfO{ g} ;f+;b agfPsf 5g\ . lzIffsf cg]s e]lG6n]6/ kfOPg eg] cf–cfÇgf] dxŒjk"0f{ e"ldsf v]n]sf 5g\ . c:ktfnsf] hfuL/ 5f]8 eg]/ clxn] xfdL :jf:YosdL{x¿
g]tf–;f+;b–dGqL / d'VodGqLsf] cGo d' n ' s df :jf:YosdL{ / dfgl;s tgfj lbg], ;dfhaf6 c:ktfnaf6 3/ hf“bf cfkm" /
hfnL / gof“ k':tfnfO{ ajf{b ug{] lzIff gLlt, kf7\oqmd / 3/df k|bz{g ug{ hfg'xf]nf ¤ ;'/ÔfsdL{sf] dgf]an p“rf] kfg{ x]nfxf]rf] ug]{ ultljlwx¿ aGb cfÇgf] kl/jf/df ;ª\qmd0f k'Ug
kf7\ok':tsx¿ ltgLx¿s} ;Nnfxdf tof/ u/fp“5g\ . 8fS6/, g;{ / c:ktfnsf ljleGg ;Ddfg tyf cGo ul/g' k 5{ . glbg pRr ;ts{tf ckgfO/x]sf
kl/0ffd s] xf]nf < sltko ljBfyL{ cfkm\gf] k/LIff sd{rf/L;“u emu8f gug'{xf]nf ultljlw ul//x]sf] of] cj:yfdf s]xL lbg cufl8sf] Pp6f 5f}“ . ;d"x–;d"x agfP/ kfnf]–
kl/0ffdnfO{ ;f“rf] dfg]/ d]l8sn sn]hdf nfvf}“ ¿k}of“ lsgeg] tkfO{n“ ] g]tf /f]Hg'ePsf] g] k fnL ;dfhdf eg] km/s 36gf hf]8\g rfxG5' . xfdL;“u} kfnf] 8\o6" L ug]{ u/]sf 5f}“ . h;n]
lt/]/ egf{ x'G5g\, Ps b'O{ jif{ k9]/ lg/fz x'G5g\ / cfTdxTof xf] 8fS6/÷g;{ xf]Og ¤Æ ultljlw ePsf] kfOG5 . ev{/} sfd ug]{ Pshgf ;fyLnfO{ sf]le8– ubf{ s'g} ;ª\qmldt;“u k|ToÔ
of] egfO lxhf]cfh ;fdflhs dfq afg] Z j/l:yt lghfdlt !( kf]lhl6e b]lvof] . tTsfn pgL ;Dks{df cfPsf :jf:YosdL{ ToxL
;d]t ug]{5g\ . ;~hfndf :jf:YosdL{n] dfq geO{ sd{ r f/L c:ktfndf cfkm} c:ktfnsf] cfO;f] n ] ; g la/fdL / la/fdLsf] ;d"x;“u dfq
sltko ljBfyL{ cxª\sf/ / 3d08n] 3/ / ;dfhdf ;j{;fwf/0fn] klg a9L ;]o/ u/]sf] ;ª\qmldt;“usf] k|ToÔ ;Dks{df jf8{df egf{ eP . pgL c:ktfn ;Dks{df /xg] u5{ . o;f] ubf{
pkb|j ug]5 { g\ . o:tf kl/0ffd ;dfhdf lxhf] klg gkfOPsf] kf]:6 xf] . of] egfOn] hgtf g]kfnsf] cfPsf sd{ r f/Lx¿sf] nflu egf{ ePsf] @ lbg k5fl8 pgsf] klxnf] s'/f t ;a} :jf:YosdL{x¿
xf] O g . /fhgLlt / /fhgLlts JolQmx¿;“u Joj:yf ul/Psf] sjf/]lG6g :yn 3/df s]xL ;'/ÔfsdL{ / :yfgLo ;ª\qmldt la/fdLsf] k|ToÔ ;]jfdf
ljb]zdf xfd|f] z}lIfs k|df0fkqx¿nfO{ kTofOg] 5}g lgs} ljt[lift ePsf] b]lvG5 . gx'g' -xf]:6]n_ df :yfgLoåf/f ul/Psf] uP/ sf]/f]gf ;ª\qmldtsf] 3/ eg]/ gvl6g] ePkl5 Ps}rf]l6 w]/}
/ b]zsf] k|lti7fdf 7"nf] Iflt x'g]5 . klg s;/L h'g ;/sf/ cfPklg lj/f]w / 3]/fpnfO{ lnP/ ljleGg Aofg/ / kDKn]6x¿ 6f“;] . of] :jf:YosdL{ ;ª\ q mldt x' g ]
e|i6frf/ / clgoldttf oyfjt\ g} kÔn] lj/f]w hgfP . :jf:YosdL{ 36gfn] c:ktfndf egf{ ePsf ;Defjgf sd x'g] eof] . bf];|f]
o;sf/0f, lzIffdGqLnfO{ ‘ljr/f’ ;“u s] s'/f ug{] 5, cem a9\bf] 5 . / ;'/ÔfsdL{ cu|df]rf{df /x]/ la/fdLnfO{ /f] u sf] eGbf klg s'/f, csf]{ c;ª\qmldt ;d"xsf]
egL lzIffljb\x¿ dg df/]/ a:g afWo 5g\ . t/, lzIffdGqLn] sf] l e8–!( clxn] of] dxfdf/L;“ u nl8/x] s f] ;fdflhs alxisf/sf] lrGtfn] a9L la/fdLsf] ;]jfdf gof“ ;d"xsf
/fhLgfdf ug'{kg{] g}lts cfjZostflt/ cf}“Nofp“b} 5g\ ljZjel/ dxfdf/Lsf] ¿kdf ;dodf :jf:YosdL{nfO{ 3/sf sdhf]/ agfO/x]sf] 5 . :jf:YosdL{x¿ vl6g] ul/Psf]
lzIffljb\x¿ . km} l nPsf] of] cj:yfdf c¿ ;b:on] x]nf ug]{, 3/e]6Ln] :jf:YosdL{ å f/f ;ª\ q md0f x' g af“sL k[i7 !! df
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
ljrf/ #
k|hftGq k'gM :yfkgfkl5sf] klxnf] k|sf/n] 7Ug] lglZrt 5 .
/ bf] ; | f ] ;+ ; b\ d f ePsf 5nkmn /
ultljlwaf/] hgtfn] yfxf kfpg] cj;/
hgtfdf rrf{ o;/L @%–#) jif{sf] k|hftflGqs
/ u0ftflGqs zf;sx¿n] ;+jb] gzLntf
kfPsf lyP . t/, kl5 o;df sdL b]vfpg'kYof{] . bnx¿sf] leqL efua08fsf]
cfof] . ;+ ; b\ d f ePsf] 5nkmnaf/]
sd{ r f/L, dGqfnosf ;lrjb] l v
8fO/]S6/, k|wfgdGqL / dGqLx¿ hgtf
@% jif{ klxn]sf] s'/f ;Dem“bf lgx'“ /fv]/ lhDd]jf/Laf6 efUg ldNb}g .
a]jf:tf ePdf hgtfn] kf6L{ g]tf /
;f+;bx¿sf] 3/–3/df k'u/] wgf{ lbg]5g\
/ b]zsf] ;d:ofaf/] ;+j]bgzLn Pjd\
lhDd]jf/ gx'“bf lhNnf / ufp“sf hgtfn]
" k|wfg / kf6L{ sfof{nodf ;Tofu|x ug{ o'jfx¿
k'Ug] lbg klg cfpg]5 .
b'Mv kfP . ;/sf/sf] cyf{t\ hgtfn] k7fPgg\ < ljb]znfO{ b]vfpg k|wfgdGqLsf] ª_ g]kfnsf] cf}ifwL ljefusf dxflgb]z { s
lt/]sf] s/ cgfxsdf v]/ uof] . o;af/] 3/hUuf aufPkl5, dflg; d/]kl5, cfjf;cufl8 ul/Psf] wgf{n] ljb]zLsf] gf/fo0fk|;fb 9sfn / ;"rgf clws[t
nfk/afx lhDd] j f/L jxg gug] { :ofjf;L kfP klg kl/0ffd pN6f] eof] . ;Gtf]if s];L klg g]kfndf gof“ cf}ifwLsf]
kbflwsf/Lx¿sf] 3/–3/fgfaf6 cvaf/x¿n] n]v]kl5 x]lnsK6/af6 ;efd'v / rLgdf k9\b} u/]sf ljBfyL{x¿nfO{ kx'r“ k'¥ofpg 3'; gvfOsg sfd ub}g{ g\
c;'npk/ ug]{ P]g agfpg' cfjZos 5 . dGqLx¿sf] e|d0f cgfjZos vr{dfq} xf], hfg] xf] g]
k fn kmsf{
pg g]sfn] xf]xNnf u/]/ s/f]8f}“ eGg] xNnfdfq xf] O g, sfof{ n oleq}
s]xL pbfx/0f lgDg 5g\– ¿k}of“ cgfxsdf vr{ u/fof] . kl5 tL sd{rf/Lx¿ Ps cfk;df bf]if lbG5g\ .
s_ s0ff{nL / e]/L tyf klZrdf~rnsf eg] Ps–b'O{ dlxgf klxn] g} Wofg lbg'kg]{ xf] . ljBfyL{x¿ cfk;df eGb} lyP, /fd|f] o;df dGqLn] klg efu kfp“5g\
cg]s lhNnfdf x/]s ;fn hgtfnfO{ b]vfjf ;xfg'e"lt / ;dj]bgf d/]sfx¿nfO{ sfqf] aGbf]a:t ePsf] 7fp“af6 oxf“ Nofpg' eGg] Ps kIf 5 eg] ‘lar/f’ dGqLx¿
/fxt:j¿k ljt/0f ug' { k g] { rfdn ;/sf/sf] unt lg0f{o xf] . jf:tjdf nfrf/ 5g\ eGg] klg 5g\ .
;DalGwt sfof{nox¿sf] a]jf:tfn] s'lx“b}
;dfgdfq x'g5 ] , h;sf] s'g} cy{ 5}g . o;df klg g]kfnL sfª\u;]| cyjf z]/] axfb'/ b]pjfs} cfk;sf] lvrftfgLn] hgtf dfg{
5 . sfg'gL sf/afxL cfjZos 5 . bafasf] sf/0f unt sfd eof] . kfO“b}g eGg] hgtfsf] egfO xf] . o;af/]
Psflt/ hgtfn] vfg kfPgg\ eg] 3_ x/]s lgjf{rg If]qaf6 b'O{–b'O{ ;o ;+ ; bLo ;ldltx¿df ;d] t k| Z g
csf]{lt/ hgtfsf] ;DklQ v]/ uof] . hgf o'jfx¿ ljb]zL sfdbf/sf] ¿kdf pl7;s] s f] atfOG5 . o;sf/0f,
;DejtM tL lhDd]jf/ sd{rf/L, rfdn k7fpg] lg0f{o g]kfnL sfª\u|];s} ;/sf/n] ‘/]dl8l;le/’ eGg] cf}ifwL g]kfn lelqg]
k;n] jf Jofkf/Lx¿;“ u ldn] d tf] d f p4f/stf{x¿sf] 6f]nL tof/ ug],{ cfjZos ;xfg'el" t / ;dj]bgf d/]sfx¿nfO{ sfqf] u/]sf] lyof] . b]zsf] s[lif, pBf]u / ;dfrf/ @@ ;fpg @)&& sf] g]kfn
cfjZos kbf{ klg hgtfnfO{ ;dodf /fxt ;fdu|L / ah]6 th'd{ f ug'k{ g]a{ f/] ;dfgdfq x'g]5, h;sf] s'g} cy{ 5}g . cGo If]q aaf{b eof] . ;fdflhs ;+/rgf ;dfrf/kqn] lbof] . o;af/] lj/f6
ljt/0f gul/Psf] sf/0f rfdn s'lxPsf] cfjfh p7fpg' kYof]{ . t/, cfh;Dd o;df klg sfg'gL sf/afxL cfjZos 5 . Wj:t eof] . ul/ax¿nfO{ ePsf] 3/– d]l8sn ;~rfns 8f= 1fg]Gb| sfsL{n]
xf] . To:tf nfk/afxL ug] { To;af/] aGbf]a:t / tbf?stf k6Ss} u_ x/]s c~rn of cfhsf] lx;fan] x/]s v]t aGwsL /fVg nufOof] jf a]Rg nufP/ cu'jfO u/]sf] atfOG5 .
sd{rf/Lx¿dfly t'¿Gt} 5fglag u/L b]lvPg . Ps–b'O{ dlxgf klxn] g} kxf8L k|bz ] df ;fwg ;DkGg / of]Uo 8fS6/ yf]/} jf k};f gnfUg]df ;d]t nfvf}“ vr{ t/, cfZro{ 5–SofG;/ / cGo
st{JoRo"t JolQmx¿nfO{ hfuL/af6 x6fO{ lhNnfsf ;8sdf 9n agfpg], klx/f] Pjd\ :jf:YosdL{x¿ ePsf c:ktfnx¿ ug{ nufO{ ljb]zdf cnkq kfb}{ uP . /f]u;DaGwL pkrf/ / cf}ifwL g]kfndf
Ifltk"lt{sf] lauf] c;'n–pk/ ug'{ cfjZos /f]syfdsf] lglDt dd{t;Def/ / 3f“;– :yfkgf ug]{ / ;Gt'lnt ljsf;af/] ;bgdf slQ d/], slQ aaf{b eP egL ;fWo pknAw u/fpg g]kfnsf] cf}ifwL ljefun]
5 . jt{dfg P]g–sfg'gdf To:tf] sfg'gL la?jf /f]Kg] sfo{x¿ ug'{kg]{ lyof] . o; af/Daf/ 5nkmn ug{k' g{] ljifo p7fg ePs} 5} g ¤ g} lsg cu'jfO ub{g} < s] cf}ifwL ljefusf
Joj:yf 5}g eg] ;DalGwt dGqfnon] sfddf ;/sf/, dGqfno / ljefu tyf xf] . cfh sf]/f]gfsf] sf/0f sfd 5}g sd{rf/Lx¿sf] cfkmGt la/fdL ePkl5
;+;b\df gof“ ljw]os lsg k|:t't u/]g < ;DalGwt lhNnf sfof{nox¿n] lhDd]jf/L cflv/ g]kfnL sfª\u|];, Pdfn], egL kms{g elgof] . otf cGt/f{li6«o lgod dfq} tbf?stf b]vfpg] xf] < ;/sf/ jf
5fglag ug{' cfjZos 5 . lng'kg]{ / ;/sf/nfO{ 3R3RofO/xg'kg]{ /fk|kf, dw];jfbL / dfcf]jfbL cyf{t\ zf;s / /f]u ;g]{ ;Defjgfaf6 Nofpg ldln/x]sf] ;/sf/L sfof{nox¿ hgtfsf] lglDt xf],
v_ x/]s ;fnsf] c;f/, ;fpg / ebf}df lyof] . bnsf g]tf / sfo{stf{x¿df slxNo} r]t 5}g . Dofgkfj/ sDkgLx¿ nvkltaf6 ;/sf/sf] lglDt hgtf xf]Og . o;sf/0f,
af9L / klx/f]n] 3/, 6x/f, emf]k8L, ;DklQ 3/hUuf aufPkl5, dflg; d/]kl5, cfPg . c/aklt x'g] clg ltgLx¿n] lhDd]jf/L o:tf] sf] / f] g fsf] dxfdf/Ldf cGo
/ kz' aufpg], bh{gf}“ dflg; dg]{ / a]kQf cvaf/x¿n] n] v ] k l5 x] l nsK6/af6 lgjf{rgdf 3/–3/df dt dfUg glng] < ltgLx¿nfO{ lkmtf{ Nofpg / /f]uLx¿nfO{ klg arfpg] x/;Dej sfddf
x'g] kL8f g]kfnLx¿n] ef]Ub} cfPsf 5g\ . ;efd'v / dGqLx¿sf] e|d0f cgfjZos hfg] sfo{stf{x¿nfO{ zf;s bn jf k|dv ' aGbf]a:t ug{ Dofgkfj/ sDkgLx¿n] klg lhDd]jf/ sfof{no / sd{rf/Lx¿
lhNnf–lhNnfsf ;f+;bx¿n] c;f/eGbf vr{dfq} xf], hfg] xf] eg] Ps–b'O{ dlxgf k| l tkIf bnn] lsg sfo{ s tf{ jf lhDd] j f/L lng} k 5{ . gq Dofgkfj/ lgM:jfy{¿kn] cufl8 a9\g' ;sf/fTds
Ps–b'O{ dlxgf klxn] g} ;/sf/sf] tkm{af6 klxn] g} Wofg lbg' k g] { xf] . b] v fjf :jod\;]jsx¿ ufp“, lhNnf / ;Ldfdf sDkgLx¿n] ef]ln klg o'jfx¿nfO{ cg]s ljifo xf] .
s0ff{nL k|bz
] df 8f]Nkf, x'Dnf, d'u,'
h'Dnf, sfnLsf]6, hfh/sf]6, b}nv ] , ;'vt{] ,
ltnfu'kmf gu/kflnsfsf] 5f]6f] kl/ro ¿uf;fu, kf6gLr's, uwfOg', afofh8L,
df}/fe'nf], Ujf“nsf“qmL, jgn;'g, kfvge]b,
kf]SrfNg', lr/fOtf], /ftf] Rofp, em\ofp,
;Nofg / ¿s'd klZrd u/L !) lhNnf wg]/L, tfDkft], 3f]8f 6fa],| 3f]8f dl/r,
kb{5g\ . oLdWo] Ps sfnLsf]6 lhNnfdf hg;ª\Vof @)^* ;fnsf] hgu0fgfcg';f/ gful/s p8\8og dGqfnodf k7fpg] h;sf] kl/0ffd:j¿k o; gu/kflnsfn] k'lbgf, kmf“QfkfGof, ysfO{nf], l;¿, ahf],
ltnfu'kmf, vf“8frqm / /f:sf]6 u/L tLg !%,&^^ lyof] . sfd eg] cem} af“sL 5 . Tof] sfd :ofp v]tLdf cfkm\gf] 5'§} klxrfg agfPsf] k0ff/f, ;t'jf, lv“/f}n“ f], aGr'Tof, sfG5L,
j6f gu/klfnsf 5g\ eg] dxfj} , o; gu/kflnsfn] k|fs[lts ;fwg– x'g]lalQs} lj:t[t ;e]{sf] lbzfdf hfg] 5 . uf]¿lttf], ltt]kftL, l;:g', nf}7f], cNnf],
z'esfnLsf, g/xl/gfy, ;fGgL lqj]0fL, ;|f]tn] ;DkGg gu/kflnsf dflgG5 . oxf“ lyof] . o;tkm{ s0ff{ n L k| b ] z ;ef / k| f s[ l ts ;| f ] t –;fwgn] ;DkGg wt'/f], rl/dfnf], £o"¥of, h¿·f] cflb .
krnem/gf / knf“ t f u/L ^ j6f ko{6sLo b[li6sf]0fn] dxŒjk"0f{ 7fp“x¿dWo] s0ff{nL k|b]z ;/sf/sf] oyf]lrt Wofg o; gu/kflnsf If]q /dfOnf–3dfOnf o;/L oxf“sf] w/ftnLo jf:tljstfsf]
ufp“kflnsf;lxt gf} j6f :yfgLo tx 5g\ . ltnfu'kmf, k'u]NgLdfO{, km'naf/L kf6g, k'u]sf] kfO“b}g . kfvfkv]/f, 7"n–7"nf a'sL kf6gx¿ / cWoog–cg';Gwfg ug{] xf] eg] To;
ltnfu' k mf gu/kflnsf M lqj]0fL, af;'wf/f, :ofpNof, ;'G9':sL, ;f/] o;/L ko{ 6 sLo ljdfg:ynsf] kz' r/fpg] r/0fIf] q x¿ k| z :t gu/kflnsfnfO{ hl8a'6Lsf] e08f/ klg
ltnfu'kmf gu/kflnsf @^@=%^ ju{ cf6L, 8f}7“ o\ f, kfyLe/f, ;f“bL, lgsfNsf]6, k|:tfj lagfljnDa sfof{Gjog ePsf] eP, ePsf]n] oxf“ Jofj;flos¿kdf ufO{, eGg ;lsG5 .
lsdLdf km}lnPsf] 5 . ljutdf ;fljssf] 6fDsfnufotsf 7fp“x¿sf] df}lns dxŒj To;n] s0ff{ n L hLjgd} dxŒjkj" 0 f{ e}“;L tyf e]8f–afv|f kfngsf] /fd|f] dfly pNn] l vt ljljw
kmf]Odxfb]j uflj;, /f“rn' L uflj;, h'layf 5 . oL 7fp“x¿ ljljwvfn] ko{6sLo pknlAwx¿ xfl;n x'g]lyP . o;n] o; ;Defjgf 5 . hl8a'6Lx¿sf] dfgj hLjgdf ljleGg
uflj;, 5fk|] uflj; / lrNvfof uflj;sf] ljz]iftfn] cf]tk|f]t 5g\ . gu/ If]qleqsf ko{6sLo :ynx¿n] oxf“ 7"nf] jg If]q ePsf]n] ljleGg vfnsf] sfddf k|of]u ug]{ k'Vof}n{ L cg'ej
( j6f j8fdWo] * j6f j8fu/L em08} o; gu/kflnsfleq k| : tfljt ko{6g Joj;fo k|j4{gsf] lbzfdf dfq k| h fltsf af] 6 –lj¿jfx¿ k| z :t 5 . oLdWo] slt t ufp“3/sf dflg;x¿n]
kf“ r j6f uflj; ufe] / ltnfu' k mf ko{6sLo ljdfg:ynsf] ;jfn b"/ufdL of]ubfg k'Ug] geO ‘/f/f ko{6g’ df ;d]t kfOG5g\ . b]jbf/h:tf] dxŒjk"0f{ b"n{e df};dcg';f/ ;°ng ug]{ rng 5 . Tof]
gu/kflnsfsf] :yfkgf @)&# kmfug' @& Pjd\ ;jf{lws dxŒjsf] ;jfn dflgPsf] lgs} 6]jf k'Ug] lyof] . o;f] ePsf] v08df sf7 klg oxL gu/ If]qdf kfOG5 . o; s'/f yfxf kfP/ 7]s]bf/x¿n] sf}8Lsf]
ut]sf lbg ePsf] xf] . o; gu/kflnsf 5 . o; gu/kflnsfsf] j8f g+= ( / /f] h uf/Lsf cj;/x¿ klg l;h{ g f gu/kflnsfsf] j8f g+= !, @ / ( df df]ndf vl/b ub}{ ef/t k'¥ofp“5g\ . ca
!! j6f j8fdf af“ l 8Psf] 5 . o; !! sf] aLrdf kg]{ ‘dflnsfsf“w e§f/L’ x'g]lyof] . o;sf lglDt ko{6g Joj;foL k|z:t b]jbf/ kfOG5 . pQm sf7sf] :yfgLo ;/sf/n] oL pNn]lvt ;Dk"0f{
gu/kflnsfsf] k" j { d f hfh/sf] 6 , ko{6sLo ljdfg:ynsf lglDt pko'Qm Pjd\ ko{6g lj1x¿sf] plrt Wofg ;+/If0f / lj:tf/sf] nflu o; gu/kflnsf hl8a' 6 Lx¿ ;°ng ug{ nufO{
klZrddf krnem/gf ufp“kflnsf / e"agf]6;lxtsf] ;Defjgfo'Qm 7fp“ xf] . hfg'kg]{ cfjZostf 5 . If]qdf s]xL g;{/LwgLn] ‘b]jbf/sf] lj¿jf’ hghLjgnfO{ pTkfbs If] q df
vf“8frqm gu/kflnsf, pQ/df h'Dnf / o;sf] nflu @)%& c;f/ @) ut]sf o; gu/kflnsf :ofp, l;dL / pTkfbg u/L ljBfno / dlGb/sf] k|f·0f nufpg'kb{5 . To;sf] nflu ;j{k|yd t,
sfnLsf]6 lhNnfsf] knf“tf ufp“kflnsf / lbg ;DkGg kf“rf} ltnfu'kmf gu/;efaf6 cfn'sf] nflu sfnLsf]6 lhNnfs} k|l;4 -kl/;/_ df lj¿jf /f]Kg] / btf{ hUufdf hl8a'6L ;°ng s]Gb| :yfkgf ul/g'kb{5 .
blIf0fdf dxfj} ufp“kflnsf /x]sf 5g\ . ;j{ ; Ddt¿kn] kfl/t ePsf] lyof] . dflgG5 . g] k fn ;/sf/sf] cf=j= lj¿jf /f]k0f u/L lghL jg btf{ ug]{ / o;n] /f] h uf/Lsf cj;/x¿ l;h{ g
;ª\3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; To;/L g} @)&% d+l;/ !) ut]sf lbg @)&)÷&! b] l v @)&#÷&$ ;Dd b]jbf/ sf7sf] dxŒj plhNofpg] Ps x'g]5g\ .
dGqfnocGtu{tsf] :yfgLo tx k'gM;+/rgf ;DkGg bf];|f] sfnLsf]6 lhNnf ;efaf6 ;~rflnt PKkn ld;g cyf{t\ :ofp k|sf/sf] cleofg g} cl3 a9fO/x]sf 5g\ . oL ofjt\ If]qdf k|ult, pGglt /
;ldltn] lg0f{o u/L dGqfnon] :jLs[t klg ;j{;Ddt¿kn] kfl/t ePsf] lyof] . Joj;fo j[l4 cleofg o; gu/kflnsfdf o; gu/kflnsf If]qleqsf ljleGg kl/jt{ g sf] cg' e " t u/fpg :yfgLo
ubf{sf] avt ltnfu'kmf gu/kflnsfsf] oBlk, s0ff{nL k|b]z;efaf6 kfl/t u/L k|efjsf/L¿kn] ;DkGg ePsf] lyof] . 7fp“x¿df ljleGg k|sf/sf hl8a'6Lx¿ ;/sf/sf] tbf¿stf clgjfo{ ;t{ xf] .
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
%
○
○
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
○
○
;ª\ V of k' u ] s f] lyPg . lrlsT;ssf]
So'jfnL :jf:Yo rf}sLsf] ljsf;qmd ;ª\Vof slt 5 eGg] s'/f k|d'v xf]Og .
k|d'v s'/f t slt hgtf a/fa/ slt
lrlsT;s 5g\ eGg] xf] . So'jfdf ;g\
/Iff ;ldlt -;L8Lcf/_ x¿ x'g\ . ;+/f :jf:Yo k|0ffnL cflb k|fjwfgaf6 xfl;n æs] 6 fs] 6 Lsf] x] / rfx ug{ xfdLn] !(^) sf] bzssf] ;' ? cft /
cd]l/sfaf6 x'g] xdnf / gfsfaGbLsf] u/]sf pknlAwafx]s qmflGtsf] ;'?sf] pgLx¿sf cfdfa'afnfO{ af]nfof}“ / cfkm\gf cGTo;Dddf slt lrlsT;s lyP eGg]
k|lt/f]w ug{ ;g\ !(^) df klxnf] k6s bzsdf c¿ klg lgs} dxŒjk"0f{ ljifox¿ 5f] / f5f] / Lsf] x] / ljrf/ ug] { lhDdf s'/f gfef/f]n] k|:t't u/]sf] tYof°df
8g lkm6\h To:tf ;ldltx¿ u7g ul/Psf lyP . lyP . ;aeGbf t8\sf/f] ljifo lyof]–a9\bf] cfdfx¿nfO{ g} nufof}“ . To;kl5 ;d:of :ki6 pNn] v 5 . -x] g f] { ; \ tflnsf_
qmflGt /Iff ;ldltn] 5/l5d] s df lzz' d[ T o' b / . o;sf] Pp6f sf/0f sd eof] .Æ pgn] ‘cfdf g} cfkm\gf] tflnsfdf So'jfdf jflif{s slt ;ª\Vofdf
:jf:Yodf qmflGtsf] nflu
;fdflhs ;DaGw km}nfpg] sfd uYof]{ . qmflGtkl5 lzz'sf] lgwg x'“bf To;sf] ;GtfgnfO{ a'em\g ;Sg] ;aeGbf pQd lrlsT;s tof/ eP / So'jfsf] hg;ª\Vof
hgkl/rfng t/, ;dofGt/df tL ;ldltn] hg:jf:Yo clen]v /fVg yflng' klg lyof] . t/, JolQm ePsf]’ atfP . aRrfnfO{ slta]nf b/ slt lyof] eGg] s'/fsf] t'ngfTds
PsLs[ t :jf:Yo rf} s L - If]qdf glhs /x]/ sfd ug{ yfn] . ;g\ So'jfsf] cflwsfl/s ;|ft] n] To:tf tYof°df zf}rfno hfg'kg]{ / p;nfO{ afGtf cfpnf cWoog ug{ ;lsG5 . gfef/f] s f]
kf]lnlSnlgsf] OlG6u|fn_ So'jfsf] /fli6«o !(^@ df kf] l nof] vf] k sfo{ q mdsf] ;Totf ePsf] :jLsf/] . pgLx¿n] lzz' h:tf] ePsf] s'/f a'em\g cfdfn] dfq tYof°cg';f/ ;g\ !(%( df So'jfdf ^
:jf:Yo k|0ffnLsf ;+/rgf / ;]jfsf PsLs[t ;dGjodf qmflGt /Iff ;ldltn] ;Dk"0f{ hlGdg'cl3 d[To' x'gs] f] b/ a9\g] u/]sf] ;lS5g\ . kl5 So' j f ;/sf/n] xhf/ # ;o lrlsT;s lyP . So'jfaf6
s]Gb| ag] . /fli6«o :jf:Yo k|0ffnLn] tL lhDd]jf/L cfkm\gf] sf“wdf af]s]/ sfd atfP . lnG8f jfO6kmf]8{ / n/]g a|fGrn] cfdfa'afnfO{ klg c:ktfndf aRrf;“u} # xhf/ lrlsT;sx¿n] b]z 5f]8]sf
:jf:Yo rf} s Lx¿nfO{ c:ktfnsf] u¥of] . To;sf] glthf PsLs[t :jf:Yo of] s'/fdf ;xdlt hgfp“b} lzz' d[To'b/n] /fVg] gLlt sfof{Gjog u¥of] . of] lgs} lyP . tyflk, ;g\ !(&) df Toxf“
lgoGq0faf6 :jtGq agfP . :jf:Yo rf}sLsf] :yfkgfkl5 P3f/ lbg nfdf] vf]k lzz' ue{df /x“bfsf] x]/rfx / kf]if0fsf nf] s lk| o eof] . To;n] la/fdL lrlsT;sx¿sf] ;ª\ V of & xhf/
rf}sLx¿ cfkm\gf sfo{lbzf agfpg / sfo{qmd Ps} lbgdf ;DkGg x'g ;Dej ;fy} aRrf hGd]sf] a]nf / To;kl5sf] afnaflnsfsf] c:ktfn a;fO{ klg k'lu;s]sf] lyof] . To;df lgwg ePsf,
cfkm\gf] ljz]if1tf to ug{ clwsf/;DkGg eof] . ;g\ !(^* ;Dddf So' j fsf cj:yf k|ltljlDat ug]{ ePsf]n] To:tf 5f]l§of] . ;du|df of] ljjfbdf ;/sf/n] lgj[Q ePsf jf k]zf kl/jt{g u/]sf
eP . ;aeGbf dxŒjk"0f{ s'/f t To:tf PsltxfO{eGbf a9L So'jfnL hgtf qmflGt cj:yfnfO{ ;fdflhs pynk' y nsf] cfdfa'af / ;d'bfonfO{ ;fy lbof] . lrlsT;sx¿sf] !=(* k|ltztsf] b/n]
:jf:Yo rf}sLx¿n] lglZrt ef}uf]lns /Iff ;ldltdf cfa4 eO;s]sf lyP . k|ltljDasf] ¿kdf x]g{' c:jfefljs gePsf] w]/}eGbf w]/} lrlsT;s agfpg] lx;fa ul/g'k5{ .
If]qsf] lhDd]jf/L kfP . To;sf/0f, :yfgLo qmflGt /Iff ;ldltx¿n] So'jfsf ;a} atfP . h] sf/0f ePklg ;g\ !(^% df k|of; eg] Tof] bzs -;g\ !(^)_ el/ oL ;a}sf] lx;falstfa ubf{ ;g\
:t/df la/fdLsf] pkrf/sf] lglDt :jf:Yo hgtfnfO{ PsLs[t :jf:Yo k|0ffnLcGtu{t k|ltxhf/ #& lzz' d[To'b/ ePsf]df ;g\ rfn' /x\ o f] . klxn] lzIf0f / !(%( df So'jfdf k|lt Ps xhf/ hgtfdf
k|0ffnLleq k|jz ] ug]{ k|jz ] laGb' g} To:tf
Nofpg klg dxŒjk"0f{ e"ldsf lgefof] . !(^( df j[l4 eO{ $) k'u]sf] lyof] . :ofxf/;';f/h:tf k/Dk/fut sfddf (=! hgf lrlsT;s lyP . of] cg'kft
:jf:Yo rf} s L ag] . t/, cf} ; t x/]s PsLs[t :jf:Yo rf}sLsf] lglZrt csf] { ;d:of eg] s f] s] G b| L s/0f / ;Lldt dlxnfx¿ ca So' j fnL kl5 sfod ug{ So'jfn] ;g\ !(&# ;Dd
So' j fnLx¿sf] cf“ v fdf tL :jf:Yo ef}uf]lns If]qdf lhDd]jf/L x'g] ePsf]n] ljs]Gb|Ls/0fsf] d]n ;f]r]h:tf] r':t lrlsT;fzf:qsf sn]hx¿df cf]Ol/g s' g ' { k ¥of] . 8flgPn;gsf] cWoogdf
rf}sLx¿sf] e"ldsf lxhf]eGbf psfl;Pg . So'jfsf ztk|ltzt hgtfnfO{ To;df x'g;s]g . :jf:Yo dGqfnosf] g]t[Tjdf yfn] . ;g\ !(&) ;Dddf qmflGtcl3sf] lrlsT;s / hgtfsf] cg'kft
cyjf, :jf:Yo ;]jf k|0ffnLdf :jf:Yo ;fd]n ug]{ nIo cj:t'ut lyPg . PsLs[t w]/} qmflGtsf/L lrlsT;sx¿ g} k'u] . lrlsT;fzf:qsf sn]hx¿df s'n ljBfyL{ xfl;n ug{ So'jfn] ;g\ !(&@ s'gk{' /]sf]
rf} s Lx¿sf] k| e fjsf/L ljs] G b| L s/0f :jf:Yo rf}sL cjwf/0ff sfof{Gjogsf] :jf:Yo ;+:yfx¿sf] k|zf;g qmflGtsf/L ;ª\VofdWo] %) k|ltzt 5fqfx¿ eP . lyof] . t/, tYof° h;/L k|:t't ul/P
ePklg :jf:Yo cleofgx¿sf] ;dGjodf qmddf qmflGt /Iff ;ldlt ;fdflhs tyf lrlsT;sx¿n] g} ;Dxfn] . tyflk, :jf:Yo lrlsT;f sn]hdf egf{ x'g ;/sf/n] g} klg So' j fsf] :jf:Yo clwsf/Lx¿n]
ltgsf] e"ldsf lxhf]eGbf alnof] ePsf] lgoGq0fd'vL -lk|el] G6e_ :jf:Yo Joj:yf k|0ffnLdf k'gM ;+/rgf x'gk' g]{ ljrf/sf ljz]if cfx\jfg u/]sf] lyof] . g]tf lkm8]n eljiodf lrlsT;ssf] dfudf sdL cfpg]
b] l vPg . Sof:6«f]n] ;d]t To;sf] lglDt cfx\jfg cfzf u/]sf lyP . To;sf/0f, ;g\ !(&)
lkm8]n Sof:6«f] / c¿ sfd/]8x¿n] ug'{ePsf] lyof] . ;g\ !(&) ;Dddf ;a} bzssf] ;' ? df pgLx¿n] ;a}
;/sf/sf] cfb]zn] dfq s'g} klg :jf:Yo ljZjljBfnodf egf{sf] lglDt k/]sf ljZjljBfnoaf6 lrlsT;fzf:q k9\g]
cleofg ;kmn gx'g] s'/f a'em\g'ePsf] cfj]bgdWo] #) k|ltzt lrlsT;fzf:qsf] cfj]bsx¿nfO{ @) k|ltztdf ;Lldt /fVg]
lyof] . ;fIf/tf cleofgn] s'g} klg lglDt k/]sf lyP . tof/L u/] . lrlsT;fzf:q k9\ g ]
cleofg ;kmn agfpg hgtfsf] Jofks tyflk, ;g\ !(^) df lrlsT;fzf:q ljBfyL{nfO{ lrlsT;fzf:qs} cGo ljljw
kl/rfng / hgpT;fxsf] vf“rf] x'g] s'/f sn]hx¿df egf{ x'g ul/Psf] hf]8sf If]qsf] cWoog ug{ k|f]T;flxt ul/of] .
b] v fO;s] s f] lyof] . PsLs[ t :jf:Yo sf/0f emG8} cfwf ljBfyL{n] aLr}df k9fO o;n] lrlsT;fzf:qsf ljljw cfofd
rf}sLsf] cjwf/0ff klg ToxL af6f]df cl3 5f8] . o;/L lrlsT;fzf:q 5f8] s f ;d] 6 L ;du| k| 0 ffnLsf] ljsf; ug{
a9fOof] . lkm8]n cfkm}n] hgkl/rfngsf] ljBfyL{sf] nflu cf>o:yn aGof]– cWoog vf]lhof] .
g] t [ T j ug' { e of] . pxf“ n ] :jf:YosdL{ , ;xfos . ;g\ !(^% df !& jif{sf] pd]/df qmflGtsf] klxnf] bzssf] cGTo;Dd
lrlsT;fzf:qsf ljBfyL{ / ;du| b]znfO{ lrlsT;fzf:q lj1fg cWoog u/]sL PsLs[t :jf:Yo rf}sLn] u'0ffTds km8\sf]
‘So'jfnL qmflGtdf hg:jf:Yosf] lgs} p“rf] 8f=dfl/of n'O;f lndf xfn Nofl6g df¥of] . :jf:Yo pkrf/df kx'“r lj:tf/
/ kljq :yfg /x]sf]’ egL pT;flxt cd] l /sL :jf:Yolj1fg sn] h df ub}{ :jf:Yo ;]jfnfO{ ;du|df Pp6f eb|
ug'e{ of] . pxf“n] :jf:YosdL{nfO{ w]/} tflnd k9fp“l5g\ . pgn] cWoog ;xfosx¿n] cjwf/0ffsf] ¿kdf u|x0f / sfof{Gjog
lbg pT;flxt ug'{eof] . pxf“n] xjfgfsf ;}4flGts lj1fgdf /fd|f] cWoog ug{], ul/of] . of] cEof;n] k'“hLjfbL :jf:Yo
k|fWofks, k|lzIfs / :yfgLo afl;GbfnfO{ pgLx¿nfO{ lrlsT;sx¿n] g} /fd|/L If]qsf cefjnfO{ lhTg ;lsg] s'/f :jf:Yo
;flG6ofuf] d f ;g\ !(^@ df / n; k9fpg] / cfkm"n] k9]sf] ljifodfkm{t :jf:Yo rf}sLx¿n] k'li6 u/] . ;fy}, gof“ k|0ffnLsf]
leNnf;df ;g\ !(^^ df :yfkgf ePsf lj1fgs} cGo If]qdf ;xof]u ug{ ;Sg] hu /fVg cfjZos ;fd"lxs r]tgfsf]
lrlsT;fzf:qsf gof“ sn]hdf k7fpg] / nfu' ug{ uDeL/ ¿kdf ;+nUg eof] . kIfw/ / :ofxf/sf] b}lgs sfddf s]lGb|t atfOg\ . cWoog ;xfosn] ljsf; u¥of] .
Toxf“sf k|fWofks Pjd\ k|lzIfsnfO{ lemª\uf / nfdv'§] gi6 ug{, ;ª\qmfds x'gk' g]{ ljrf/sf kIfw/aLrsf] åGå rfn' k|fWofksx¿sf] If]q a9fpg'sf ;fy} tL So'jfnL :jf:Yo If]qsf w]/} lzIffnfO{
xjfgfdf k7fpg] cfnf] k fnf] Joj:yf /f]ulj¿4 n8\g, /Qmbfg ug{, ljBfno / /x\of] . slxn]sfxL“ gLltut ljdlt x'GYof] . ;xfosx¿ cfkm} klg k|fWofks aGg ;Ifd qmflGtn] k'li6 ug'c{ l3;Dd z°fsf] b[li6n]
ug'{eof] . kmntM ;g\ !(^( ;Dddf kfs{ agfpg, ;x/ ;kmf /fVg / hL0ff]4{ f/ lrlsT;s h'lnof] nf]k]hn] tTsfnLg ag] . x]l/GYof] . So'jfsf] cg'ejaf6 :jf:Yo
xjfgfdf dfq rfnL; c:ktfndf sfo{df hgtfnfO{ kl/rfng ug{ qmflGt cj:yfsf] :d/0f ub}{ eg], æw]/} lrlsT;s o:tf ;a} k|of;n] klg ;g\ !(^( ;]jf;“u} vfgf, cfjf;, lzIffh:tf s'/fsf]
lrlsT;fzf:qsf k|fWofksx¿n] k9fpg /Iff ;ldltn] lgs} dxŒjk"0f{ ;lqmo / k|zf;sx¿n] :jf:Yo rf}sL eg]sf] ;Dddf ;d]t So'jfn] lrlsT;ssf] cefj ;dfgfGt/ ljsf;n] dfq k|ult ;Dej
yfn] . e"ldsf v]Nof] . -kl5Nnf ultljlwx¿ a9L sd;n lrlsT;sx¿n] sfd ug]{ 7fp“ xf] k"/f ug{ ;s]g . lk6/ af]g{ / c¿x¿n] ePsf] k|:6 kfb{5 . :jf:Yo cleofgx¿
lkm8]n Sof:6«fs] f] ;aeGbf dxŒjk"0f{ :jf:Yo ;]jf;“u ;DalGwt lyP . af6f]sf egL ;f]Ry] .Æ ;g\ !(^%–!(^& df of] eg]sf 5g\, æxhf/f}“ lrlsT;sx¿ b]z hg;xeflutfdf cfwfl/t x' g ' k 5{ .
of]ubfgdWo] Pp6f of]ubfg ;fd'bflos vfN8fv'N8L k'g{] cleofgn] af6f] lx“8b\ f, ;f]rfOdf kl/jt{g cfof] . ;du|tfdf 5f]8]/ efUg'n] gof“ zf;gsf] jfrfcg';f/ kf/:kl/s :jf:Yo s]Gb|h:tf k'/fgf :jf:Yo
:jf:Yo rf} s L;DaGwL k" j L{ o' / f] k ] n L ;fOsn jf uf8L rnfp“bf 3fp rf]6k6s kl/jt{gsf] vf“rf] lyof] lsgeg] :jf:Yo ;a}nfO{ :jf:Yo ;]jf 5f]6f] cjlwdf lbg] ;+/rgfnfO{ Tof]eGbf pQd :ofxf/sf]
cjwf/0ffnfO{ So'jfn] kl/jt{g u/]/ nfUg] ;d:ofaf6 hf]lug ;Dej eof] . rf}sLdf sfd ug]{ lrlsT;sx¿n] Toxf“ Ifdtfdf lgs} ¥xf; cfof] .Æ t/, s] aGbf]a:t u/L qmdzM lj:yfkg ug'{k5{ .
b]vfOlbg' xf] . pxf“n] ;+;f/sf c¿ ul/a of] :jf:Yo ;d:ofsf] lgoGq0fd'vL sfd cfkm\gf] /x/eGbf klg cfjZostf ePsf] pgLx¿ efu]s} sf/0f So'jfn] cfkm\gf] b'O{ j6f cGt/lj/f]wfTds k|lqmofnfO{
tyf cljsl;t b]zx¿sf] nflu pko'Qm xf] ._ sf/0fn] sfd uy]{ . gof“ ljrf/n] /f]usf] gof“ :jf:Yo k|0ffnL ljsf; ug{] Ifdtf Ps}k6s qmdzM ;'wf/ ub}{ nfg'k5{ -h:t}
x'g;Sg] hg:jf:Yo k|0ffnL agfpg'kg]d{ f :yfgLo :jf:Yo rf}sLsf] lgb]z { s lgoGq0fd'vL lrlsT;f -lk|e]lG6e_ sf] xfl;n u/]sf] lyPg < d}n] So'jfsf M s]Gb|Ls[t / ljs]Gb|Ls[t lrlsT;f ;]jf_ .
bl/nf] ljZjf; /fVg'eof] . tTsfnLg g} ;f] If]qsf] If]qLo :jf:Yo cfof]usf] k|dv ' dxŒjnfO{ hf]8 lbPkl5 lrlsT;s / cGo Oltxf;sf/ x]N8]na6f]{ nf]k]hnfO{ olb # xhf/ lrlsT;sx¿n] b]z 5f]8\bf
;f]leot ;ª\3n] ;g\ !(^% df xf]nu'Ogdf x' g ] aGbf] a :t lyof] . If] q Lo :jf:Yo :jf:YosdL{x¿n] /f]u gx'g' g} :j:y x'g' k|ltqmflGtsf/L lrlsT;sx¿ gefu]/ cNksfnLg Iflt ePklg pgLx¿sf]
n]lgg c:ktfn agfpg :jf:Yo ;fdu|L / cfof]udf qmflGt /Iff ;ldltnufot cGo xf] eGg] cy{df a'em] . gof“ k':tfsf So' j fd} a;] s f eP ;g\ !(^) sf] cefjn] lrlsT;fzf:qsf] bL3{sfnLg k'gM
*%) j6f zo\of ;xof]u u¥of] . So'jfn] hg;ª\u7gx¿ klg ;b:o x'g] uy]{ . :jf:YosdL{x¿n] lnPsf] lzIffdfkm{t bzsdf :jf:Yo rf} s Lsf] lgdf{0fsf] af6f] v'n]sf] lyof] .
cfkm"eGbf ul/a b]zx¿ h:t}M u'Olgof, To;k|sf/ :jf:Yo rf}sL :jfefljs¿kdf dflg;sf] ;f]rfOdf w]/} y/L kl/jt{g ;Dej cjwf/0ffnufot kl/jt{g Nofpg slt oL ;a} lzIffn] So'jfsf] ljlzi6
s·f], dfnL / leotgfdh:tf b]zx¿nfO{ :jf:YosdL{ x ¿sf] ;xof] u dfkm{ t eof] . sl7g x'g] lyof] egL k|Zg u/]sf] lyP“ . :jf:Yo rf}sLsf] ;~hfnsf] cfwf/ tof/
:jf:Yo ;]jf k|bfg u/]/ u'0fsf] abnf u'0fn] c:ktfnx¿;“u hf]l8g hfGYof] . To:t} :jf:Yo;DaGwL gLlt th'{df ug{ pgn] eg] , æolb tL lrlsT;sx¿ u/]sf] 5 . :jf:Yo rf}sLn] lglZrt
lt¥of] . hg:jf:Yo If]qdf cGt/f{li6«o :jf:Yo cleofgsf] ;dGjodf :jf:Yo :jf:YosdL{x¿sf] e"ldsfsf] ;DaGwdf gefu]sf eP :jf:Yo If]qdf qmflGt ug{ ef}uf]lns If]qsf dflg;nfO{ k|0ffnLdf lelqg]
P]Soa4tf lkm8]nsf] ;aeGbf lbuf] lj/f;t rf}sLsf] s]Gb|Lo e"ldsf x'g] ePsf]n] p;sf] klg s]xL ax; eof] . lrlsT;sx¿ ;Dej gx'g] a? pgLx¿n] ;a} s'/f Pp6} 9f]sf agfOlbPsf] 5 . ltgdf /f]usf]
xf] . ;DaGw ;d' b fo;“ u klg hf] l 8GYof] . cfkm\gf] tl/sf g} ;aeGbf cAan xf] etfe'· agfOlbg] lyP .Æ h'lnof :j]hn] lgoGq0fd'vL :ofxf/ ul/G5 . sfdsf]
k"jL{ o'/f]k]nL b]zdf hg:jf:Yo le;] G 6] gfef/f] n ] , Nofl6g cd] l /sL eGb} lgs} :jfoQ / cfTdljZjf;n] ;Defljt afx\o x:tIf]kn] qmflGtsf/L cfwf/df So'jfnL :jf:Yo rf}sLdfly
sfo{qmdsf] ;dGjo /]8qm;n] ug]{ uYof]{ . ljåfg\x¿ k|fozM ul/a b]zdf sdhf]/ el/k"0f{ x'g vf]Hy] . t/, pgLx¿sf] Tof] g] t fx¿sf] ljrf/ lgdf{ 0 fdf 6] j f ljs]Gb|Ls[t lgoGq0f ePklg ltgLx¿n] w]/}
t/, So'jfsf 7"nf] cfsf/sf :jo\d;]jL :jf:Yo ;]jf x'gs ' f] sf/0f ;|ft] sf] sdL ljZjf; cflwsfl/s gLlt, ;d'bfo jf k'¥ofPsf]df ;xdlt hgfp“b} elgg\, æbIf rf“8} c:ktfn a/fa/sf] ;]jf lbg ;s] .
;·7gsf] t'ngfdf Toxf“sf] /]8qm;sf] ePsf] atfp“5g\ . t/, So'jfnL qmflGtsf] ;xkf7Lx¿af6 c:jLs[t x'“bf kl/0ffd dflg; u'dfpg] lrGtf eP/ klg So'jf ;g\ !(&) sf] bzssf] ;'?cftdf
of]ubfg lgs} ;fgf] 5 . So'jfsf :jod\;j] L ;'¿sf] Ps bzssf] cWoog ubf{ ePsf s:tf] cfpnf < o:tf w]/} c;xdltx¿ ;/sf/n] qmflGtdf efu glnPsf To:tf w]/} cg'Ql/t k|Zgx¿ lyP . So'jf ul/a
;·7g eGgfn] ;fgf ls;fgx¿sf] /fli6«o ;Lldt ;|ft] –;fwgsf] Gofok"0f{ ljt/0f ug]{ x'Gy] . c:ktfndf egf{ ePsf] cfkm\gf] dflg;n] So' j f 5f] 8 " g \ eGg] rfx] s f] jf gfsfaGbLd} /x]sf] cj:yfdf s] ;|ft] sf]
;·7g, So'jfnL dlxnf dxf;ª\3, So'jfnL xf] eg] :jf:Yo If]qdf rdTsf/ ;Dej ;Gtfg;“u cleefjsnfO{ /fVg x'g] jf lyof] .Æ ;g\ !(^) sf] bzs ;Dddf k'gM ljt/0fn] Toxf“sf] :jf:Yo If]qdf ;'wf/
dhb'/ dxf;ª\3 cflb x'g\ . So'jfnL ;fgf ePsf] b]vfPsf] 5 . To:t}, lg0f{o k|lqmofdf gx'g] ljifodf ePsf] ax; o;sf] Pp6f So'jfsf cfwf lrlsT;sx¿ dfofdLdf ug{ ;lsG5 < s] PsLs[t :jf:Yo rf}sLx¿
ls;fgx¿sf] /fli6«o ;·7gn] ;'¿d} lbuf] k'gM ljt/0f geO{ ;|ft] sf] k'gM ljt/0f pbfx/0f xf] . 8f= lkmlnk sflb{g;n] uO;s]sf lyP . pgLx¿ ;a} b'O{tkmL{ lzz' d[To'b/ 36fpg ;kmn x'g]5g\ <
u|fdL0f :jf:Yo rf}sL :yfkgfsf] sfd u/]sf] x'g] s'/f ;Dej gePsf] klg b]lvPsf] Uofl:6ssf] sf/0f c:ktfn egf{ ePsf] wf/ ePsf t/af/ ;flat eP . Pp6f So'jfdf k|lt xhf/ dflg; lrlsT;ssf]
lyof] . So'jfdf Ifo/f]u lgoGq0f ug{ Tof] 5 . So'jfsf] :jf:Yo If]qdf qmflGtsf] cfkm\gf] 5f]/f]nfO{ e]6\g b}lgs tLg 306f wf/n] So'jfsf] :jf:Yo ;]jfdfly k|xf/ ;ª\Vof ;g\ !(%( cl3sf] cg'kftdf
;·7gsf] 7"nf] e"ldsf 5 . So'jfnL dlxnf d" n cfwf/ eg] s f] -s_ ;a} lx“8]/ cfpg] UjfG6fgfdf] k|fGtsf Ps u/] / b;f} “ nfv hgtfnfO{ :jf:Yo k'uk] l5 s] lrlsT;fzf:q k9\g] ljBfyL{sf]
dxf;ª\3n] :jf:Yo lzIff, dlxnf kf]if0f, :jf:YosdL{x¿sf] ;dk{0fefj / sfd, - hgf lktfsf] pbfx/0f lbPsf lyP . ;]jfaf6 jl~rt u/] . csf]{ wf/n] gof“ ;ª\Vof 36\g5 ] < cyjf s'g} g;f]lrPsf]
dft[ tyf afn :jf:Yo cflb If]qsf ;d:of v_ :jf:Yo dGqfnosf] plrt lgb]z { gdf clwsf+ z lrlsT;s / g;{ x ¿ afn :jf:Yo k|0ffnL lgdf{0fdf bvn lbO/x] . kl/l:yltsf] lglDt lrlsT;fzf:q k9\g]
;dfwfg ug{ sfd ub}{ cfPsf] 5 . To:t} ag]sf ;+/rgf / -u_ PsLs[t :jf:Yo c:ktfndf cfdfa'afnfO{ klg /flt ;'Tg gfef/f]sf cg';f/ ;g\ !(^) sf] ljBfyL{ cem a9fpg'k5{ < ;g\ !(^$–^(
So'jfnL dhb'/ dxf;ª\3n] sfd ug]{ 7fp“ rf}sLn] hg;ª\u7gx¿;“usf] ;dGjodf lbg] s'/fsf] s8f lj/f]w uy]{ . ltgLx¿n] bzssf] cGTo;Dddf So'jfaf6 efu]/ df h:t} PsLs[t :jf:Yo rf}sL cl:tTjdf
/ ;'/Iffsf lglDt ;ldltx¿ u7g ug's { f u/]sf :jf:Yo cleofgsf] ljs]Gb|Ls[t pkrf/df cgfjZos emd]nf a9fpg hfg] lrlsT;sx¿sf] ;ª\ V ofeGbf /xg]5g\ jf c¿ g} ;+/rgfn] ltgsf] 7fp“
;fy} vfB ;'/Iffsf] lhDd]jf/L axg ub}{ sfof{Gjog x'g\ . ;Sg] pgLx¿sf] lrGtf lyof] . t/, 8f= lrlsT;fzf:q sn]hx¿af6 tof/ ePsf cf]u6\g5 ] <
cfPsf] 5 . clNemPsf ljifo OGhf] 8\o'g;n] xf]nu'Og k|fGtsf] n]lgg lrlsT;sx¿sf] ;ª\Vof a9L eO;s]sf] ;|f]t M dGYnL l/Eo'
tL ;a} hg;·7gx¿dWo] klg ljs] G b| L s[ t :jf:Yo rf} s Lx¿, c:ktfndf g;{sf] hgzlQm cefjsf] lyof] . t/klg, Tof] a]nf So'jfdf a9\bf] g] k fnL cg' j fb M gL/h
;aeGbf dxŒjk"0f{ ;·7g eg]sf] qmflGt la/fdLx¿ k:g] Pp6} 9f]sfsf] PsLs[t ;dodf u/]sf] cg'ej o;/L n]v]sf 5g\, hg;ª\Vofsf] cg'kftdf lrlsT;ssf] ;dfKt
○
○
cGt/f{li^«o ba' &
○
○
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
○
○
lbNnL bª\uf M if8\oGqsf] hfndf k|fk] m];/ ck"jf{gGbnfO{ km;fpg] sf]l;;
z xif{ dGb/
lbNnL bª\uf;DaGwL dfldnfdf lbNnL xltof/sf] aGbf]a:t u/] . aofgnfO{ cfwf/ agfP/ eGof] – 3/fgfx¿nfO{ u'Kt hfgsf/Lx¿ r'xfPsf] bfo/ u/]sL lyOg\ . To;dfly ;'gj' fO ub}{
ljZjljBfnosf k|f]km];/ ck"jf{gGbl;t ;'?cftdf o; d'2fdf ef/tLo b08 cg' ; Gwfgaf6 kQf nfu] s f] 5 ls x'gk' 5{ . To;} cfwf/df Ps Rofgnn] t @& h'nfO{ @)@) sf lbg lbNnL pRr
k' l n;sf] ;f] w k' 5 kl5 sltko ;+lxtf -cfO{kL;L_ sf] wf/f !@), !$&, ck"jf{gGbn] ;LPPlj/f]wL k|bz{gdf efu ;dfrf/df k|f=] ck"jf{gGbnfO{ ‘cftª\ssf/L Gofofnon] lbNnL k'ln;nfO{ lgb]z { g lbPsf]
;~rf/dfWodsf ;dfrf/df k'ln;åf/f !$* / !$( nufOPsf] lyof] . t/, lnP/ bª\ufsf] if8\oGq /lr/x]sf lyP . k|fk] m];/’;Dd eGg Eofof] . lyof] ls ha;Dd cf/f]k l;4 x'b“ g} ta;Dd
r'xfOPsf hfgsf/Lsf cfwf/df eGb} pxf“nfO{ clk|ndf cfP/ ck/fw dxfzfvfn] To;df To;kl5 To; Rofgnn] u'nlkmzf gfdsL lbNnL k'ln;n] sfg'g / lgodx¿nfO{ ;~rf/dfWoddf s'g} aofg hf/L gug"{ .
bª\ufsf] df:6/dfOG8 elgof] . s'g} klg xftxltof/;DaGwL P]g / u}/sfg'gL ultljlw Ps o'jf sfo{stf{sf] egfOsf] cfwf/ eGb} a]jf:tf ub}{ cg';Gwfg eO/x]sf] d'2fl;t lbNnL pRr Gofofnon] ef/t ;/sf/
k|fdfl0fs tYox¿ljgf cfO/x]sf o:tf /f]syfd P]g -o"PkLP_ klg hf]l8lbof] . ;'?df pNn]v u¥of], æk|fk] m];/ ck"jf{gGbn] pd/ ;DalGwt hfgsf/Lx¿ tftf] – tftf] ;dfrf/ u[xdGqfnåf/f ! clk|n @)!) df hf/L
;dfrf/x¿sf] p2]Zodfq pxf“sf] 5lj tLghgf -df]xDdb bflgz, df]xDdb Olnof; vflnb / /fx' n /foh:tf cGo agfpgsf nflu r'xfof] . k'ln;sf oL b'isfo{ k'ln;åf/f ;~rf/ gLlt klg :d/0f u/fPsf]
lauf/]/ pxf“lj?4 hgdt tof/ ug'{ xf] eg] / df]xDdb k/j]h cxdb_ nfO{ dfq kqmfp sfo{stf{x¿l;t ldn]/, pgLx¿l;t s}of}“ a'em\gsf nflu s]xL kIfx¿dfly ljrf/ ug{ lyof] . To; lgb]z { df u[xdGqfnon] eg]sf]
nfU5 . ul/Psf] lyof] . pgLx¿nfO{ cbfntn] k6s u'Kt a}7sx¿ /fv]/ bª\ufsf] of]hgf h?/L 5 . klxnf] t k'ln;n] tL dlxnfsf] 5 ls k'ln;åf/f dfq cfjZos s]xL
km]ac'| /L @)@) df pQ/k"jL{ lbNnLdf hdfgtdf l/xf ul/lbof] . Tolta] n f tof/ u/]sf lyP .Æ :d/0f xf];\ u'nlkmzf aofg p4[t u/]sf] 5 hf] klxn] g} lx/f;tdf tYox¿nfO{ dfq ;~rf/dfWodsf] cufl8
ePsf] ;fDk|bflos xdnfdf %# hgfeGbf pgLx¿dfly o" P kLPcGtu{ t sf] d' 2 f kmfltdfnfO{ klg lbNnL k'ln;n] bª\ufsf] l5g\ / h;n] k'ln;sf] aofgdfly cfkm\gf] s'g} NofOof];\ / cg';Gwfgsf] qmddf s'g} klg
a9Lsf] d[To' ePsf] lyof] eg] ;of}“ hgf nufOPsf] lyPg . PkmcfO{cf/ gDa/ %( if8\oGqdf ;fd]n ePsf] cf/f]kdf kqmfp k|ltlqmof lbg ;lSbgg\ . u'nlkmzf kmfltdfnfO{ k|sf/sf] ck'i6 hfgsf/L ;~rf/dfWodnfO{
3fOt] ePsf lyP . s] To; ;fDk|bflos sf] cfwf/df kqmfp ul/Psfx¿df cfd u/]sf] 5 / ltgn] k|x/LnfO{ To;vfn] s'g} ( clk|n @)@) sf] lbg hfkm/fjfb k|bz{gdf glbOof];\ .
36gfsf] k5fl8 s'g} 7"nf] if8\oGq lyof] < cfbdL kf6L{sf k"j{ kfif{b\ tflx/ x':;}g, aofg glbPsf] cfkm\gf kl/jfdfkm{t :ki6 ;8s aGb u/fPsf] cf/f]kdf kqmfp ul/Psf] lgb]z
{ df of] klg elgPsf] lyof] ls
:jtGq ef/tdf ;fDk|bflos bª\ufsf ef/tLo /fli6«o sfª\u;]| sf k"j{ kfif{b\ Oz/t kf/]sL 5g\ . o:t}vfn] ;dfrf/ kl5 c¿ lyof] / PkmcfO{cf/ gDa/ $*÷@) df k'ln; s'g} klg d'2fdf oL rf/ tYosf]
af/]df cWoog ub}c{ fPsf ljz]if1x¿sf] hxf“, ;fdflhs sfo{stf{ vflnb ;}kmL, ;/sf/kIfLo Rofgnx¿df bf] x f] ¥ ofO ltgLdfly cfO{kL;Lsf s}of}“ bkmfx¿ nufOPsf hfgsf/L lbg] p2] Z on] dfq
dfGotf 5 ls s'g} klg bª\uf crfgs PdaLPsL ljBfyL{ u'nlkmzf kmfltdf, t]x¥ofOsg k|zf/0f ul/of] . lyP . To; PkmcfO{cf/df ltgnfO{ !# d]sf] ;~rf/dfWod;fd' b]vfk/f];\ –!_ d'2f btf{,
TolQs} x'g] ub}g{ . To;sf nflu klxNo} kLPr8L ul//x]sf ld/fg x}b/, Pdlkmn kl5 hL ldl8ofn] Ps 5fkf ;dfrf/ lbg hdfgtdf l/xf ug]{ km};nf ePsf] lyof] @_ cf/f] k Lx¿sf] kqmfp, #_ d' 2 fsf]
;fDk|bflos ;ª\u7gx¿n] e8\sfpk"0f{ ul//x]sf 5fqfx¿ ;km'/f h/u/, gtfzf k|sfzg u¥of] h;df ;'qx¿sf] cfwf/df t/ k'ln;n] kl5 ltgLdfly xftxltof/;DaGwL cleof]ukq bfo/ ePkl5 / d'2fsf] clGtd
efif0f lbg] u5{g,\ unt va/ km}nfOlbG5g\ g/jn / b]jfª\ugf slntf ;d]t 5g\ . eGb} n]lvof]– æu'nlkmzfn] k'ln;l;t P]g / o"PkLPsf bkmfx¿ nufP/ h]ndf aGb km};nf cfPkl5, h:tf] – bf]ifL ;flat ePkl5
/ To;kl5 xdnf u5{g\ . Ps cfO{PP; sfg'gcg';f/ k'ln;n] o; dfldnfsf] :jLsf/]sL 5g\ ls k|fk] m];/ ck"jf{gGb lx+;f ul/lbPsf] 5 . jf lgbf]i{ f eO{ l/xfO ePkl5 . t/, k|fk] m];/
clwsf/L / dfgjflwsf/sdL{sf] lx;fan] cg';Gwfg tLg dlxgfleq ul/;Sg'kg]{ lyof] e8\sfpg]x¿dWo]df ;fd]n lyP / k|fk] m];/n] bf];f| ] s'/f, of] s'/f ;To g} dflglncf}“ ck"jf{gGbsf] dfldnfdf k'ln;n] s'g}
sfd u/]sf] cfkm\gf] k'/fgf] cg'ejsf cfwf/df / h"g dlxgfdf cleof]u;lxt d'2f bfo/ k|bz{gdf ;fd]n ePafkt\ ltgsf] tfl/km ls u'nlkmzfn] lbNnL k'ln;nfO{ To:tf] cflwsfl/s jQmJo t hf/L u/]g a?
;w}h“ ;f] d]/f] bfjf /x]sf] 5 ls olb ;/sf/n] ug'k{ g]{ lyof] . t/, kl6ofnf xfp; cbfntn] klg u/]sf lyP .Æ ;dfrf/df cufl8 aofg lbPsL klg lyOg\ . ta klg k'ln;nfO{ cgflwsfl/s tl/sfn] ;~rf/dfWodx¿nfO{
rfx]df b]zsf] s'g} klg ;x/df s'g} klg ck/fw dxfzfvfnfO{ !$ cu:6;Ddsf] n]lvPsf] lyof], æk|fk] m];/ ck"jf{gGbn] lbNnLsf x]Ssf x'gk' 5{ ls o"PkLPl;t ;DalGwt em"6f] hfgsf/L r'xfP/ cfkm\g} ;~rf/
bª\uf Psfw 306feGbf a9L ;do;Dd rNg ;do lbof] . ha !$ cu:6sf] lbg glhs ljleGg efudf k|bz{gx¿ cfof]hgf ug{ / d'2fdf k'ln;nfO{ lbPsf] aofgnfO{ cbfntn] gLltnfO{ sl;ª\u/;“u} ldNsfOlbof] . @)!*
;Sb}g . cfp“ b } lyof] t s8s88" d f ;a'tsf ¿kdf :jLsf/ ub}g{ . df /f]ldnf yfk/ lj?4 ef/tLo ;ª\3 d'2fsf]
lbNnLdf ePsf] eofgs bª\ufsf] s]xL cbfntn] lbNnL k'ln;nfO{ Ps o;sf/0f cbfnt;dIf ;'g'jfOsf] qmddf ;jf]{Rr Gofofnosf
xKtf cufl8dfq ef/tLo hgtf kf6L{sf dlxgf c¿ yk ;do lbof] . o; u'nlkmzfn] lbPsf] elgPsf oL GofofwLz rGb|r8' n] eg]sf lyP – æs'g}
zLif{ g]tfx¿, s]Gb|Lo dGqLx¿ tyf pQ/ cjlwdf k'ln;sf] ljz]if zfvfn] aofgx¿sf] s'g} cy{ 5}g egL klg d'2fsf] cg';Gwfgsf] qmddf /fHosf]
k|b]zsf d'VodGqLn] ;d]t ljwfg;ef ;LPPlj?4 k|bz{gl;t hf]l8Psf yfxf x'b“ fx'b“ } lbNnL k'ln;n] k|f=] cg';Gwfg lgsfo g} olb On]S6«f]lgs
r'gfjsf] k|rf/sf] qmddf lgs} ljifjdg ;of} “ o' j f / ;fdflhs ck"jf{gGbsf] 5la laufg{s} nflu ;~rf/dfWodsf] dfWodaf6 hgtfsf]
u/]sf lyP . ltgLx¿ ;a}sf] d'Vo lgzfgf sfo{stf{x¿nfO{ kqmfpsf] z}nLdf tL aofgl;t ;DalGwt hfgsf/L wf/0ffdf k|efljt ug]{ sf]l;; u5{ eg]
gful/stf ;+zf]wg sfg'g -;LPP_ sf] af] n fP/ 306f} “ ; Dd s] / sf/ ;~rf/dfWodx¿nfO{ To;af6 cg';Gwfgsf] lgikIftfdfly c;/
lj/f]wdf zfxLg afu, hfldof ldlnof ul/;s]sf] 5 . To;}qmddf lbNnL r'xfOlbPsf] xf] . k5{ g} .
O:nfldof / lbNnLsf] s}of}“ :yfgdf wgf{df k'ln;sf] ljz]if zfvfn] k|Voft PkmcfO{cf/ gDa/ o;/L ;a} lgb]z { x¿ x'b“ fx“b' } lbNnL
a;] s f d' l :nd dlxnfx¿ tyf o' j f ;fdflhs lrGts / lbNnL $(÷@) sf] nflu k'ln;n] k'ln; ;LPPlj/f]wL k|bz{gdf efu lnPsf
ljBfyL{x¿ lyP . ljZjljBfnodf lxGbL ;flxTosf clxn];Dd s;}sf lj?4 klg o'jf, ;fdflhs lrGts / sfo{stf{x¿lj?4
t/, clxn] cfP/ lbNnL k'ln;n] lbNnL k|fk] m];/ ck'Jff{gGb emfnfO{ nf]wL cbfntdf cleof]ukq bfo/ em"6f] k|rf/ km}nfpgdf nfu]sf] 5 . oL
bª\ufk5fl8sf] if8\oGqsf Ps leGg} ;'q /f]8l:yt cfkm\gf] sfof{nodf u/]sf] 5}g . k'ln;nfO{ t ;a} sfo{stf{x¿sf] bf]if oltdfq xf] ls
vf] h L u/] s f] 5 . k' l n;n] ;Qfwf/L af]nfP/ ;f]wk'5 u/]sf] lyof] . u'nlkmzfsf] gfd g} bª\ufl;t ltgLx¿n] ;LPPlj?4 zflGtk"0f{ tl/sfn]
efhkfsf s'g} klg g]tfsf] aofg / efif0fnfO{ kf“r 306f;Dd rn]sf] ;DalGwt cGo Ps cf/f]kLn] hgk|bz{g u/] . Ps /fi6«sf] ¿kdf cfh
g e8sfpk"0f{ dfg]sf] 5 g ltgLx¿dWo] ;f]wk'5kl5 k|f]= ck"jf{gGbn] aofgsf qmddf lbPsf lyP . xfdL o:tf] b'Mvb l:yltdf k'us ] f 5f}“ . of]
s;}sf] lj?4 ph'/L btf{ u/]sf] 5 . t/, cfkm\gf] ;fgf] aofg hf/L u/L eg], To; JolQmn] kl5af6 b lxGb" b]v/] cToGt b'Mvb / lrGtf nfU5 ls
of] pbf·f] ;To xf] ls lbNnL bª\ufeGbf æk'ln; lgsfosf] clwsf/ If]q ;dfrf/kqnfO{ eg]sf lyP ls k|fk] m];/ ck"jf{gGb emf h:tf] Ps dxŒjk"0f{,
cufl8 s;/L efhkf g]tfx¿ eL8nfO{ / 36gfsf] k"0f{¿kn] lgikIf km]ac'| /Ldf ePsf] bª\ufdf 3fOt] axfb'/ / ;Ddflgt a'l4hLjLnfO{ klg ;Qfsf]
pS;fpg] efif0f / aofgafhL ul//x]sf cg';Gwfgsf] clwsf/sf] ;Ddfg eP/ p;sf] cf“vfsf] Hof]lt tfstaf6 8/fpg] wDsfpg] sf]l;; eO/x]sf]
lyP . ub}{ of] cfzf ug'k{ 5{ ls o; k"/f k|fk] m];/ ck"jf{gGb u'ds] f] lyof] / To;sf/0f k'ln; 5 . lbNnL k'ln; xNnf, em"6 k|rf/ /
lbNnL k'ln;sf] egfO 5 – lbNnL cg';Gwfgsf] p2]Zo zflGtk"0f{ lx/f;tdf p;nfO{ s] n]lvPsf] dgu9Gt hfgsf/Lx¿nfO{ ;Tosf] hfdf
lx+;fsf] k5fl8 ;LPPlj?4 zflGtk"0f{¿kdf gful/s k|lt/f]w / pQ/k"jL{ lbNnLsf ljZjdf ef/tsf] 5lj laufg{sf nflu aofgdf ;xL u/fOof] yfxf ePg . To; nufpg lbP/ lgn{Hhtfsf ;fy k|rf/ ug{
wgf{df al;/x]sfx¿ lhDd]jf/ 5g\ . lgbf]i{ fx¿sf lj?4 lx+;f e8\sfpg] / To;sf] u'nlkmzfnfO{ pS;fPsf lyP . ck"jf{gGbn] JolQmn] t of] klg eg]sf lyP ls pgn] / u/fpg ;S5 . lsg ls p;nfO{ yfxf
k'ln;sf] egfO 5 ;LPPlj?4 k|bz{g if8\oGq /Rg]x¿nfO{ kqmfp ug'{ x'g5 ] . bª\ufeGbf cufl8 pgnfO{ 9'ªu\ f, vfnL u'nlkmzf gfdsf s'g} JolQmsf] gfd 5 ls b]zsf] ;a}eGbf zlQmzfnL JolQmsf]
ul//x] s fx¿n] d' ; ndfgx¿leq 8/ o; cg';Gwfgsf] p2]Zo gful/stf ;+zf]wg ;L;L, Pl;8 / rSs" /fVg] ;Nnfx lbPsf cfh;Dd klg ;'gs ] f 5}gg\ . u'nlkmzfsf] xft p;sf] sf“wdfly 5 .
hGdfOlbP ls ;LPP nfu' ePkl5 sfg'g -;LPP_ @)!(, /fli6«o hg;ª\Vof lyP . ;fy}, pgn] dlxnfx¿nfO{ cfkm"l;t af/]df hfgsf/L tL JolQmn] g} lbPsf] egL o; n]vsf] cGt k|fk] m];/ ck"jf{gGbs}
d';ndfgx¿sf] gful/stf xgg ul/g]5 k~hLs/0f -PgkLcf/_ / /fli6«o gful/stf v';f{gLsf] w'nf] /fVgsf nflu klg eg]sf k'ln;n] bfjL u/]sf] lyof] . s]xL zAbx¿af6 ug{ rfxG5' M æcfhsf oL
ha ls sfg'gdf sxL“ klg o:tf] n]lvPsf] k~hLog -Pgcf/;L_ sf lj?4 ;+jw} flgs lyP .Æ Ps}vfn] aofg ;a} 36gf ef/tsf d';ndfgx¿lj?4sf] o'4
5} g . clwsf/sf cfwf/df zflGtk"0f{ tl/sfn] t/, oL ;a} lagfcfwf/sf] sNkgfdfq of] dfldnf cem} ljjfbf:kb ta aGof] xf] . o;nfO{ log} zAbx¿df eGg'k5{ /
k'ln;sf] cf/f]k 5 –;LPPlj?4 b]ze/df cfkm\gf] lj/f]w hgfO/x]sf xf] . g k|fk] m];/ ck"jf{gGbn] s;}nfO{ To:tf] ha k'ln;sf] ljleGg cleof]ukqx¿df leGg o;sf] If]q lgs} 7"nf] 5 . === xfdLn] :d/0fdf
k|bz{g ul//x]sfx¿ zflGtk"0f{ k|bz{gsf] k|bz{gsf/L tyf pgLx¿sf ;dy{sx¿dfly ;Nnfx lbPsf] s'g} k|df0f 5 g t u'nlkmzfn] leGg JolQmx¿sf aofg Psbd} Ps}vfn] /fVg'k5{ ls ef/tnfO{ o; o'4df ;Qfwf/L
dfq b]vfjf ul//x]sf lyP, pgLx¿sf] pTkL8g ug]{ x'gx' b“' g} . of] a8f] lrlGtt cfkm"n] To:tf] aofg lbPsf] l:jsf/]sL 5g\ . kfOof] . pbfx/0fsf nflu PkmcfO{cf/ gDa/ kf6L{n] g} ws]ns ] f] xf] . of] ;/sf/nfO{ To;
leqleq} cd]l/sL /fi6«klt 8f]gfN8 6«Dksf] t'Nofpg] s'/f 5 ls Ps o:tf] cfwf/xLg a]t's bfjLx¿sf] z[ª\vnf ^)÷@) -x]8 sfG;6]an /tgnfnsf] kf6L{n] agfPsf] xf] h;n] ;dfhsf Ps ju{sf]
ef/t e|d0fsf] qmddf lxGb"x¿dfly cfqmd0f l;4fGt l;h{gf ug{ uO/x]sf] 5 h;df To;kl5 cfk OlG8of Rofgnn] xTof;DaGwL_ sf] cleof]ukqdf & JolQmsf ¿kdf ;dfhs} Ps ;Dk|bfolj?4 ;w}“ 3[0ff
ug]{ / bª\uf km}nfpg] of]hgf lyof] . k'ln;sf zflGtk"0f{ wgf{sf/L / k|bz{gsf/Lx¿ g} k'ln;af6 r'lxPsf] hfgsf/Ldf cfwfl/t aofg Ps}vfn] kfOof] eg] PkmcfO{cf/ gDa/ / lx+;fnfO{ k|fT] ;fxg lbPsf] 5 / pgLx¿sf
cg';f/ k|bz{gsf/Lx¿n] 6«Dksf] e|d0fsf lx+;fsf] ;|ft] ePsf] atfO“b} 5 . d k'ln;l;t eg]/ Ps ;dfrf/ k|zfl/t u¥of] . To; %)÷@) df -@% km]a|'c/L @)@) df lj?4 lx+;f ;'? u/]sf] 5 .Æ
qmddf o:tf] u/] k l5 cGt/f{ l i6« o of] cg'/f]w ub{5' / of] cfzf ub{5' ls ;dfrf/df u'nlkmzfnfO{ g} p4[t ub}{ hfkm/fjfbdf lx+;f;DaGwL_ cleof]ukqdf !) æof] klg eGg}k5{ ls o; b]zsf]
;~rf/dfWodsf] Wofgfsif{0f ug{ ;lsg]5 pgLx¿sf] cg';Gwfg k"0f{tof lgikIf / elgof]– æk|f]= ck'jf{gGbn] u'nlkmzfnfO{ JolQmsf aofg Psbd} Ps}vfn] lyof] . To:t} lghfdlt / k|x/L ;]jfdf /x]sf xfd|f
/ g/]Gb| df]bL g]tT[ jsf] ;/sf/nfO{ cl:y/ Gofo;ª\ut xf];\ tfls ;To aflx/ cfpg eg]sf lyP ls hfldof sf]–cl8{g];g cfO{aL sd{rf/L cl°t zdf{sf] xTof;DaGwL ;j{>]i7 o'jfx¿n] o;df xTof/fx¿s}
agfpg ;lsg]5 egL ;f]rs ] f lyP . ;sf];\ .Æ sld6Ln] lbNnLsf] @)–@% :yfgdf PkmcfO{cf/ gDa/ ^%÷@) sf] cleof]ukqdf ;fy lbO/x]sf 5g\ . of] klg eGg}k5{
cg';Gwfgsf] a9\bf] If]q k|f]km];/ ck"jf{gGbl;t ul/Psf] cfGbf]ngsf ultljlw cfof]hgf ug{ uO/x]sf] klg $ JolQmsf aofg k"/} Ps}vfn] lyof] . ls ha xfd|f l5d]sL rf]6 / kL8fn]
o; slyt if8\oGqsf] cg';Gwfg ;f]wk'5sf] k"/} ef/tdf lgGbf ul/of] . !% 5 . To;sf] p2]Zo cGt/f{li6«o:t/df ef/t / cGttM lbNnL k'ln;n] To; slyt aofg /f] O /x] s f lyP xfdL lglZrGt eP/
lbNnL k'ln;sf] ljz]if zfvfn] PkmcfO{cf/ ;oeGbf a9L a'l4hLjL, n]vs, snfsf/ / ;/sf/ cfqmfds 5 / pm cfkm\gf d';ndfg lbg] u'nlkmzf jf k|fk] m];/ ck"jf{gGbnfO{ ;'lt/x]sf lyof}“ / xfdLn] pgLx¿nfO{
ph'/L gDa/ %(÷@) cGtu{t ul//x]sf] ;fdflhs sfo{stf{x¿n] ;+oQ' m jQmJo hf/L hgtflj?4 e]befj ul//x]sf] 5 egL cfkm"dfly nfu]sf] cf/f]kdf hjfkm lbg] Ps v'n]/ s/fpg klg lbPgf}“ . rfx] of] o'4
5 . :d/0f /xf];\ ljz]if zfvfn] cfh;Dd u/]/ To;sf] eT;{gf u/] . oxf“;Dd ls b]vfpg' xf] . Tof] Tolta]nfdfq ;Dej cj;/ klg glbO{ ;~rf/dfWodx¿nfO{ nfdf] ;do;Dd rnf];\ t/ Ps g Ps
cftª\sjfbh:tf] uDeL/ 36gf / ljifox¿sf] ef/tsf] ;a}eGbf a9L 5flkg] / slxn]sfxL“ x'g;S5 ha k|bz{gsf] cf8df bª\uf hfgsf/L lbP/ xftxft} laSg] ;dfrf/ agfpg lbg xfdL o;af6 aflx/ lgSng]5f}“ /
cg';Gwfg ug]{ u5{ . ck/fw dxfzfvfn] cfnf]rgfTds x'g] cª\u|]hL cvaf/ – ul/g]5 .Æ lbof] . To; lbg xfdL cfkm\gf] df}gtfsf] nflu
^ dfr{sf] lbg PkmcfO{cf/ gDa/ -ph'/L ‘6fOD; ckm OlG8of’n] klg To; ljifodf tL ;a} ;dfrf/x¿df Rofgnx¿n] ef/tsf] u[xdGqfno / pRr:t/Lo nlHht x'g]afx]s csf]{ ljsNk xfdL;fd'
gDa/_ %(÷@) btf{ u/fPsf] lyof] . o; ;DkfbsLo n]v/] lj/f]w hgfof] . cfkm"nfO{ k'ln;sf] ;'qaf6 hfgsf/L ldn]sf] cbfntx¿n] s}of}“ k6s k'ln;nfO{ ha s'g} x'g]5}g . cfh xfdL kLl8tx¿dfly g}
ph'/Ldf pQ/k"jL{ lbNnLdf ePsf] bª\uf To;kl5 ;Qfwf/L efhkf;dy{s bfaL u/]sf lyP . oxf“ Wofg lbg'kg]{ s'/f d'2fsf] cg';Gwfg eO/x]sf] 5 eg] s'g} lzsf/ ePsf] bfjL ub}{ ck/fwL ePsf]
k"jl{ gof]lht /x]sf] / Ps if8\oGqsf] dfWodn] blIf0fkGyL Rofgn / cvaf/x¿n] k|fk] m];/ of] klg 5 ls lbNnL k'ln;n] klg cfh;Dd klg leqL hfgsf/L ;~rf/dfWodnfO{ lbg cf/f]k nufO/x]sf 5f}“ . pgLx¿nfO{
To;nfO{ sfof{Gjog ul/Psf] pNn]v ul/ ck"jf{gGbdfly ljeT; xdnf ;'? ul/lbP . tL k'ln; ;'qsf cfwf/df rln/x]sf g;lsg] / gx'g] egL ;r]t u/fPsf 5g\ . cfkm\gf] sfNklgs lk“h8faf6 lgSngnfO{
Psf] lyof] . d'Vo ph'/Ldf b'O{ gfd pNn]v lagfs'g} k|df0f elglbP ls cg';Gwfgsf] va/x¿sf] s'g} v08g u/]sf] 5}g . o; lbNnL bª\ufsf] dfldnf x]g{] xf] eg] k'ln;n] elg/x]sf 5f}“ . o;vfn] bf]xf]/f]kgsf] s'g}
5 M !_ pd/ vflnb, h;dfly cf/f]k 5 qmddf k'ln;nfO{ ck"jf{gGbsf] lj?4 s}of}“ cj:yfdf of] dfGg ;lsG5 ls k'ln;n] g} ;~rf/dfWodx¿nfO{ ;'?b]lv g} leqL ;do t cGTo x'g] g} 5 .Æ
ls pgn] cd]l/sL /fi6«klt 6«Dksf] e|d0fsf] tYo ldn]sf] 5 h;af6 lbNnL bª\ufdf hfgLa'lemsg k|fk] m];/ ck"jf{gGbsf] 5lj hfgsf/L r'xfO/x]sf] b]lvG5 . lk“h8f tf]8 -n]vs k"jc{ fO{P{ P; clwsf/L /
qmddf c¿ s}of}s “ f ;fydf wgf{df a;]/ pgsf] ;+nUgtf ;flat x'G5 . !! cu:6 laufg{sf nflu / pxf“sf] lj?4 hgdt ;ª\u7gsf b]jfª\ugf slntfnfO{ hfkm/fjfb dfgjflwsf/ sfo{stf{ x'g\ ._
ef/tsf] cGt/f{li6«o 5lj wldNofpg] sf]l;; @)@) sf] lbg cfkm\gf] Ps sfo{qmddf hL tof/ ug{sf nflu hfgsf/L r'xfPsf] d]6f« ] :6];gdf ePsf] bª\ufsf] if8\oGqstf{ The smoke of consipracies :
u/] / @_ bflgz, pgn] ljleGg km/s Go"hn] k|fk] m];/ ck"jf{gGbnfO{ ‘lbNnL bª\ufsf] x'g;S5 . ;fob k|f]km];/ ck"jf{gGbnfO{ ePsf] atfp“b} k'ln;n] Ps ;ª\lIfKt gf]6 The targeting of Professor
km/s :yfgaf6 dflg; af]nfP/ pQ/k"jL{ k|fk] m];/’ eGof] . To; Rofgnn] k'ln;sf] ldln/x]sf] hg;dy{g b]v/] ax'nfP/ lbNnL g} hf/L u/]sf] lyof] . b]jfª\ugfn] To;lj?4 Apporuvanand)
lbNnLdf hDdf u/] / pgLx¿sf nflu ljz]if zfvfsf] s'g} gfd gv'ns ] f] clwsf/Lsf] k' l n;n] cfkm\ g f ljZj;gLo ;~rf/ lbNnL pRr Gofofnodf Ps hglxt lgj]bg cg'jfb M k|sfz
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020) k':ts kl/ro *
sf] :d/0f ul/G5 . Tof] Oltxf; km/s z ;df ;ª\slnt 5 . n]vk9;Dd ug{ ghfg]sf,
9ª\un] bf]xl/g ;Sg] ;Defjgf cf}N“ ofO{ gx'g', bQfqosf] k|x/L rf}sL / gful/sx¿df eQmk'/ sf08 g]kfnL efiff af]Ng gcfpg], xfs'k6f;L
lat]sf # bzsdf y'k}| k':tsx¿ k|sflzt uf]Nd9Ldf /x]sf k|x/L bnn] ;'/Iff s] xf], lsg / s;/L 36\of], nufpg] dlxnfx¿sf] j]bgf, ;ª\3if{, cbDo
eP . eQmk' / sf08sf] ;To–tYo k|bfg gu/L x\of]h'nfO{ pQ]hLt s;sf] lgb]z { g / if8\oGqdf ;fx;, w}o{ / ;xgzLn eO{ rfn]sf
plhNofpg] tL k':tsx¿n] /fhgLlts eL8df 5f]8g\ ,' eL8 clgolGqt x'g,' eof] < eGg] ts{k0" f{ ljZn]if0f qmflGtsf/L kfOnfx¿ k':tsx¿n] ;d]6s ] f
dxŒj af]s]sf] k|:6 5 . gof“ k':tfn] tL #–$ 306f;Dd x\of]hn' fO{ s'6lk6 k':tsn] ;d]6\5 . Toltdfq 5g\ . h:t} cf“wLa]x/LaLr klg k6Ss}
ax' d " N o k' : ts / k| s fzgx¿dfkm{ t x' “ b f k| x /L kmf] ; { k' U b} g egL xf]Og k~rfotL k|zf;lgs ljrlnt geO{ a6'ns ] f tL cg'ejx¿ gof“
g]dlskfsf] ;ª\3if{zLn Oltxf; a'em\g] d'sbz{s aGg', /fhwfgLaf6 !# cftª\ s / hgcfqmf] z sf] k':tfsf lglDt Pp6f dxŒjk"0f{ pmhf{ aGg]df
cj;/ kfp“ 5 g\ . ljrf/, l;4fGt / lsdL 6f9fsf] eQmk'/ k|zf;g l;nl;nf k|:t't u5{ . s'g} zª\sf 5}g . /fhg}lts d"NodfGotf,
Odfgdf slxNo} gem's]sf] g]dlskfsf] lgl:qmo x' g ' , x\ o f] h ' n fO{ jL/ ‘h]nsf lr¶Lx¿’ klg g}ltstf, l;4fGtk|ltsf] c8fg, lgM:jfy{
ulj{nf] Oltxf; @)$% efb| ( b]lv ax'bn c:ktfndf t' ? Gt pkrf/sf] Oltxf;sf] Tof] sfnv08af/] ;]jfefj, ;ª\3if{k|ltsf] ljZjf;, ju{
k'gM :yfkgf;Ddsf] cjlwn] klg phfu/ aGbf]j:t gx'g' x\of]h'sf] d[To'sf] gof“ k':tfnfO{ lzlIft agfpg] zq'kl| t abnfsf] efjgf oL k':tsx¿af6
u5{ . sf/0f aGof] . dxŒjk"0f{ k':ts xf] . em"6f k|fKt x'g] lzIff x'g\ .
g]dlskfn] ;b}j b]zsf] :jtGqtf lbp“;f] kmf];{ k'ug] eGg] k|x/L d'2fdf km;fO{ ^& hgfnfO{ h]naf6 5'6k] l5 /fhf jL/]Gb|;u“ sf]
/ ;fj{ef}ldstfsf] kIf lnof] . ax'dt k|zf;g efb| ( s} /ftL !!–!@ k|ltjfbL agfOPsf] dWo] %# e]6df sf= /f]lxtn] eGg'ePsf] lyof] –
hgtfsf] k| h ftGqsf] kIf lnof] . ah]lt/ xTof/f vf]Hg'sf] ;§f sf= hgfnfO{ d[ T o' b 08sf] dfu æaL; dlxgf;Dd eQmk'/df /fHo lyPg,
hgdt;ª\ux| df ax'bnsf] kIfdf jsfnt /f] l xtnufot y' k | } /fhgLlts ul/Psf] / !# hgfnfO{ afUdtL c/fhstf lyof] . Ps ;o rf/ jif{sf]
u¥of] . g]dlskfn] ;bf b]z / hgtfsf] sfo{ s tf{ , ;dy{ s ljz] i f cbfntdf d' 2 f /f0ff zf;gdf klg To:tf] cTofrf/
;]jfnfO{ /fhgLlt atfof] . k|ltlqmofjfbL hgk|ltlglwx¿sf] 3/ – 3/df rnfOPsf] lyof] . sf= /f]lxtn] lyPg . k[YjLgf/fo0f zfxsf] pkTosf
;ª\3;+:yfleq uP/ b]z / hgtfsf] ;]jf Pp6} ;dodf 5fkfdf/ z}nLdf h]nleqaf6 cfk\mgf efjgf, ljhokl5 o:tf] cTofrf/ slxNo} ePsf]
ug] { n] l ggjfbL gLlt, qmflGtsf/L cf]5o\ fgaf6 kqmfp ug{ ;'? ug'{ ;+ j ] u , ;ª\ s Nk, hLjgsf lyPg .Æ
;+;b\jfbsf] gLltdfk{mt g]dlskf ;lqmo if8\oGqsf] Pp6f k|df0f xf] . psfnL cf] / fnL, hLjg h]nleqsf /f]lxtn] x\of]hn' fO{ df/]sf]
ag]sf] k~rfotL zf;g Joj:yfnfO{ k6Ss} ;+;f/sf] s'g}klg s'gfdf k/LIffx¿nfO{ cToGt ;'Gb/ xf] geg' G h] n / sfuhdf x:tfIf/
dg k/] s f] lyPg . To;sf/0f, gePh:tf] x\of]h'sf] xTofkZrft\ no lbP/ sfd/] 8 zf] e f gu?Gh]n af“;df af“w/] b'O{ hgfn] af]sL
g]dlskflj?4 if8\oGqsf] kf;f] yfKof] . ‘/f]lxtnfO{ kmf“;L b]’ ‘ax'bnjfbL k|wfgnfO{ n]lvPsf lr¶Lx¿sf] n¶Ln] lxsf{pg], a'6n] xfGg], 8f]/Ln] af“w/]
efb| ( sf] 36gfaf/] ulx/f] d'bf{jfb’ eGb} /fHosf] k|wfgdGqL ;ª\ufnf] xf], h]nsf lr¶Lx¿ . lk6\g,] xft v'§f af“w/] kfOtfnfdf af“;sf]
cWoogkZrft\ jl/i7 clwjQmf, kqsf/, h:tf] ;Qfsf] sfo{ k flnsf Pshgf sDo'lg:6 h]ndf xf];\ n¶Ln] sl/a tLg rf/ 306f lg/Gt/ lk6\g,]
dfgjclwsf/jfbL g]tf / a'l4hLjLx¿n] k|dv ' ;d]t ;8sdf pqg' csf]{ k|df0f xf] . eof] . plQa]nf g]dlskfsf sfo{stf{x¿n] of v'nf ;dfhdf hgtfk|ltsf] st{Jo, o'4aGbLnfO{ em}“ Jojxf/ u/]sf d'6' sdfpg]
/fHo:t/sf] ;'lgof]lht if8\oGq ePsf] eQmk'/df dfq xf]Og, h'Dnfsf cToGt ;+jb] gzLn / ;fjwfgL ckgfO{, kl/jf/k|ltsf] dfof slxNo} e'Nb}g . j0f{g oL k':tsx¿df 5 .
7x¥ofP . ;ª\sL0f{ / c;lxi0f', j}rfl/s o'jfx¿nfO{ ;d]t c~rnfwLzn] æ/f]lxtsf b'i6x¿sf] cf“vf 5nL hgtfnfO{ ;xL cfk\mgf] ljrf/ / l;4fGtnfO{ y'g/] /fVb}g . kfl/jfl/s lhDd]jf/L sf“wdf af]s/] ,
tyf hftLo bdgsf] z}nLdf k~rfotL ;dy{sx¿sf] egfOdf nfUg]nfO{ x\of]h' hfgsf/L lbg] bfloTj k"/f u/]sf] Pp6f a? s'g} g s'g} dfWodaf6 hgtf;Dd v]tLkftL, 3/Jojxf/, ;Gtfg x'sf{pg
Joj:yf g]dlskfnfO{ ;d'n gi6 ug{ sf08df /f]lxtnfO{ km;fPh:t} km;fOlbg] b;L xf] k':ts – kmf“;L b] . k'¥ofO/xG5 eGg] k|df0f klg xf], h]nsf lbg/ft sfd ug],{ ‘Hofgdf/fsL :jf:gL’
nfluk/] s f] lyof] . eQmk' / sf08sf] wDsL lbg] ul/GYof] eGg] hfgsf/L ‘cfjfh’ ‘h]n 8fo/L’ df eQmk'/ sf08sf lr¶Lx¿ . eGg] ufnL ;x]/’, ‘kf]Onf hfpm ltd|f]
36gfqmd, if8\oGqsf] k|s[lt, k~rfotL af6 ldN5 . 36gf kl/36gfsf] dfld{s rrf{ 5 . cWoIf sf=/f]lxt hf]8 lbg'x'G5, >Ldfg\ ca kms{b+ g} ’ eGg] s6' jrg ;x]/,
Joj:yflj?4 sfg'gL / /fhgLlts ;ª\3if{, d' 2 faf/] cg' ; Gwfg ;' ? gx' “ b } , la/fdL kg'{ePsf sf= /f]lxtnfO{ kqm]/ æ/fhgLlt u' n fasf] cf] 5 \ o fg xf] O g, alnof] cfTdansf ;fy ;Tosf] ljho s'g]{
dlxnf ;ª\3if{;u“ } em"6f d'2fdf km;fOPsf cbfntdf d'2f bfo/ gx'b“ } sf=/f]lxt / nu]sf], k|x/Lsf ufnL / ceb| zAbx¿, v's'/Lsf] wf/df lx“8\g' xf] . /fhgLltdf ljs'dfof, /fHo]Zj/L, s[i0fdfof, gSsnL,
e' Q mef] u L, e" l dut / k| j f; hLjg g] d lskfnfO{ bf] i fL 7x/ ub} { b] z sf dfgl;s / zfl//Ls oftgfsf] j0f{g, b]z / hgtfsf] ;]jf ug'{ klg kxf8sf] d}of, tf/fx¿sf] dfld{s ;+:d/0f k|:t't
ef]us] fx¿sf] cg'ej k':tsx¿n] ;d]65 \ . k| w fgdGqL dl/rdfg l;+ x nufot aGbLu[xleqsf] c;'ljwf / bb{gfs l:yltsf] ofqfh:t} xf] . sf]xL cufl8, sf]xL aLr / 5 .
‘cfjfh’ -eQmk'/ sf08 ljz]if_ n] sfo{ k flnsf ;8sdf pq] / ‘xTof/f zAblrq 8fo/Lleq 5 . sf]xL k5fl8 k5{g . slxn]sfxL“ k5fl8 e"ldut¿kdf u'KtL sfo{ ug'{ klg
eQmk'/ sf08sf] gfnLa]nL vf]tnvftn /f]lxtnfO{ kmf“;L b]’ sf] gf/f nufpg' rf]vf] sf= /f]lxt cfk"m;“u lnOPsf] aofgdf kg]{x¿ ofqf 5f8]/ ;fyLx¿af6 6f9f la/fnf]sf] 3f“6Ldf 306L af“Wg] sfo{ hlQs}
u/L oyfy{ ljZn]if0f k|:t't u¥of] . eQmk'/ dflg;nfO{ bf]if nufpg' ;flat eof] . :ki6 eGg'xG' 5, æolb x\of]hs ' f] 36gfaf6 hfG5g\ .Æ olx l:ylt @)$% ;fnsf] vt/fsf] sfo{ lyof] . k|x/Laf6 aRg
sf08 Pp6f /fhg}lts ;ª\3if{sf] gfd xf] . k':ts ‘kmf“;L b]’ n] tTsfnLg ;dodf d[To' ePsf] ePklg To;df d]/f] g}lts eQmk'/ sf08n] Joxf]/]sf] lyof] . eQmk'/ 5f]8L ufp“–ufp“ cGo lhNnfdf
k~rfotL Joj:yf / hgtfsf] k|hftGqsf sf= /f]lxt / g]dlskflj?4 ePsf] if8\oGq, lhDd]jf/L x'g5 ] g} lsgeg] klxnf], dnfO{ cfk"mnfO{ /f]lxtsf] sfo{stf{ egL uO{ ;f·7lgs ultljlwdf nfUg] y'k|}
lxdfotL Pjd\ sDo'lg:6 ljrf/aLrsf] ;To / Gofosf] kIfdf ePsf] af}l4s, k'/f ljZjf; 5, xfd|f] ;d"xn] s;}sf] xTof kmfO“km'§L ug]n{ ] Tolta]nf 5]kf/f]n] /· km]/e] m}“ sfo{stf{, lzIfsx¿sf] cfTd;+:d/0f
n8fO“ lyof] . Pp6f ju{ ; ª\ 3 if{ s f] ;}4flGts, sfg'gL, Jofjxfl/s ;ª\3if{af/] ub}{g . bf];|f], xfd|f] tkm{af6 To:tf] of]hgf cfk\mgf] /· km]/]sf lyP . k~rx¿s} k':tsx¿leq 5g\ . oL k':tsdfq xf]Og
l;nl;nfsf] ¿kdf ‘cfjfh’ n] 36gfsf] atfp“5 . ;'af]w l;+hfnLs[t k':ts ‘kmf“;L jf efjgf;d]t ul/Psf] jf lnOPsf] 5}g . dfemdf uO{ efif0f u/]sf lyP – ætkfO{“ dhb' / – ls;fgsf eQmk' / sf08
u'x\o JofVof u5{ . b]’ n] /fHo:t/sf] if8\oGqnfO{ ldlxg 9ª\un] t];f| ,] xfdL l;4fGtt M JolQmxTofsf lj/f]wL cf}n“ fdf uGg';\ ca /f]lxtsf] kf6L{df aL=P= ljz]iffª\sx¿, s]6Lx¿ a'n ' l] 6g, @)&^
k~rfotL zf;sx¿ leGg dt a'em\g d2t u5{ . sf= /f]lxtsf] egfO xf}“ . rf}y“ f], eQmk'/df 36]sf ;a} 36gfsf] kf; u/]sf slthtf 5g\ <Æ sf] dhb'/ kl/lzi6fª\sn] klg tTsfnLg
k6Ss} g;xg] k|j[lQsf lyP . hgdt k':tsdf p4[t 5 – æk|xf/sf] ljGb' JolQm lhDd] j f/ xfdL x' g ] 5 } g f} “ .Æ 8fo/Ldf o:tf ;Lldt cj;/jfbLx¿sf ;dosf] oyfy{ af]w u/fp“5 .
;ª\ux| kl5 eQmk'/af6 b'j} k6s /fk; x'gf;fy} ;ª\3if{sf] ¿k g/f]blgsjfb wf“ w nLk" 0 f{ ;h{ l dgsf] v08g 5 . sf/0f klg ;f]emfl;wf ls;fgx¿n] yk gof“ k':tfnfO{ Oltxf; lrgfpg],
lgjf{rgdf k~rfot kIfw/ k/flht eP . JolQmxTofdf 6'ª\luG5 . g/f]bjfb / cbfntdf lgbf]i{ fx¿lj?4 d'2f rnfOPsf] ;f:tL Jo] x f] g { ' k ¥of] . eQmk' / df Ps eQmk'/ sf08h:tf] if8\oGq bf]xf]l/g]
eQmk'/ gu/ k~rfotdf g]dlskfsf cft°jfb lgZro klg dfS;{jfb xf]Og . lj/f]wdf jsfnt ug]{ sfg'gsdL{x¿nfO{ lsl;dn] gfsfaGbLsf] cj:yf lyof] . ;DefjgfnfO{ c:jLsf/ gug{{ ;Gb]z lbg],
pDd] b jf/x¿ lgjf{ l rt eP . ?;df hf/ cn]Sh]G8/ bf];f| s ] f] xTof ePsf] k' : tsn] ;Ddfgk" j { s ;Dem] s f] 5 . ljsf; lgdf{0fsf sfdx¿ 7\ofKk} /f]lsPsf] ;ª\3if{zLn tyf pmhf{zLn agfO/fVg], ;w}“
ax'bnjfbLx¿n] eQmk'/df u/]sf] ljsf; lyof] t/ hf/tGq ;dfKt ePg / emfkfdf k~rfotL /fHo:t/sf] if8\oGq, cft°, l:ylt lyof] . Tof]eGbf dxŒjk"0f{ s'/f ;Tosf lglDt h' 6 \ g l;sfpg] oL
ultljlwn] ;dfhsf zf;s, hfnLkm6fxf wd{k;| fb 9sfn dfl/P t/ emfkfsf] ;d:of bdg, e|i6frf/sf] sfnf st't{ x¿sf] k'~h– eQmk'/sf hgtfnfO{ cToGt ckdfghgs k':tsx¿sf] cWoog cfpg] lk“9Ln] klg
e|i6 / sfnfahfl/of kfvf nfu] . oxL 6'lª\uPg .Æ JolQmxTofsf] lj/f]w ug]{ sf= eQmk'/ sf08sf] sfnf] kfgf cbfntdf Jojxf/ ul/GYof] . ug]{5g\ . eQmk'/ sf08af/] olt dxŒjk"0f{
sf/0f k~rx¿af6 eQmk' / sf08 /f]lxtdfly xTofsf] em"6f] cf/f]k nufpg' ;fIfLx¿ lemsfO{ aofg ug]{ sfd g6'ªU\ ofO{ k' : ts ‘eQmk' / sf08 sf ljifox¿ aflx/ Nofpg]] k|sfzg u[xx¿
36fOPsf] xf] . /fhg}lts bz{g, l;4fGt, Odfgbf/Ldfly Ps jif{ ;ft dlxgf 5AjL; lbgdf /fli6«o ;+:d/0fx¿’ -@)^&_ / ‘dhb'/’ eQmk'/ wGojfbsf kfq x'g\ . oL k':tsx¿df
e"sDk kLl8tnfO{ /fxt ljt/0f 5n5fd, wf]sf g} lyof] eGg] ;zQm cfjfh hgcfGbf]ngsf] clUgs'08df eid eof] sf08 ljz]iffª\s -@)^*_ n] k~rfotL Oltxf; af“lr/xg]5 . tL sfnf lbgx¿n]
u}/ ;/sf/L ;+:yfaf6 ug{ gx'g] ;"rgf k':tsn] lbG5 . eGg'x'G5, cWoIf /f]lxt . Joj:yfsf] if8\oGq, /fHo cftª\s, qm'/tf 5f]8]sf 3fpx¿ ;bf rx¥ofO/xg]5 .
hf/L x'b“ fx'b“ } klg x\of]hd' fkm{t ‘vfB ls/fgf g]dlskfdfly k~rx¿sf] cfu|x k':ts ‘h]nb]lv k|hftGq’ n] klg / bdgsf] k/fsfi7f phfu/ u5{ . dlxnfx¿ klg ;ª\3if{sf] d}bfgdf pqg
;ldlt’ af6 /fxt ljt/0f ug{ nufOg' k"jf{ux| / k|ltzf]wsf] efjgf ‘ljdz{’ h:tf oxL ;Gbe{ ;txdf Nofp“5 . eQmk'/ 36gfsf e'Qmef]uL lgbf]i{ f / ;/n hgtfn] l;s] . ;dfhn] kl/jt{gsf] cg'ej u¥of] .
36gfsf] k|f/De aGof] . /fxt ljt/0fdf klqsfx¿n] k| b z{ g u/] . sf08 ljifodf cgle1 / e|d kfn]/ a;]sf ef]u]sf si6k"0f{ / qf;bLk"0f{ cjlwsf] gof“ k':tfnfO{ Psfb]zsf] syfe}m“ nfUg]
7"nf] wf“wnL / nfk/afxL x'g', tTsfn kLtkqsfl/tfdfkm{t hgtfnfO{ unt / a'l4hLjL, /fhgLlt1, kqsf/, sfg'g dfld{s zAblrq x'g\, oL k':tsx¿ . eQmk'/ sf08af/] lzlIft tyf ;r]t agfpg'
7Ls7Ls hfgsf/L lhDd]jf/ dflg;nfO{ c;To atfpg], ckmjfx km}nfpg] sfd Joj;foL, k| x /Lnufot g] k fnL em"6f d'2fdf aGbL agfOPsf lgbf]i{ f cfjZos 5 .
uhn /f] u nfu] s f la/fdLx¿nfO{ Tolta] n fsf] ;dfhn] slt kf] uPsf] 5 ls ¤ k|hftGq, nf]stGq / u0ftGqsf] gfddf
lt/isf/ uYof]{ xf]nf <
k| x /L;“ u / lrlsT;s;“ u ;dGjo u/L laxfg $
clwsf/ vf]Hg] t/ bfloTj / st{Joaf/] r6Ss} e'Ng] .
k“'hLjfbL / cem egf}“ gjpbf/jfbL cy{gLltn] ;dfhnfO{
" s[i0fs'df/ j}B
gaHb} pgnfO{ PDa' n ] G ;dfkm{ t cfO;f] n ] ; g jf8{ d f ;f“lRrs} :jfyL{ agfPsf] /x]5, cfTds]lGb|t / gfkmfs]lGb|t
rf/f b]vfP/ hfn xfGg ;lhnf] 5 . 9f+u“] L hf]uLx¿nfO{ hfGg ;lhnf] 5 . nluof] . ;ª\ q mldtsf] 3/nfO{ dfq tfnf dfl/of] . agfPsf] /x]5 ¤Æ
wg b]vfP/ wg tfGg ;lhnf] 5 . kl/jf/sf ;b:ox¿nfO{ w}o{ u/L ;fjwfgL ckgfpg cfu|x ljleGg b] z df sf] / f] g f ;ª\ q md0f tLj| ultdf
x'b“ f vfg]nfO{ htf;'s} uf¥xf] ;f¥xf], ul/of] . o;qmddf ;“ u } cfPsf k| x /L;“ u 5f] 6 f] s' / fsfgL km}ln/x]sf] tYof° cWoog ub}{ ;f]r]“, cd]l/sf, a|flhn /
af]Ng] k/ ;5{ To;}n] xf]nf gaf]Ng], x'gv ] fg]nfO{ g} t wfGg ;lhnf] 5 .
ubf{ k| x /LnfO{ klg ToxL kL8f /x] 5 . lhNnfsf] k| x /L To;kl5 ef/th:tf k“'hLjfbL b]zx¿df sf]/f]gf ;ª\qmd0f
9'·fnfO{ g} ‘b]ptf’ dfGg ;lhnf] 5 .
cfk\mgf dfq d"Nojfg\ ;f]Rg]x¿nfO{, kl/;/df sfo{ / t ;xsdL{ x ¿df sf] / f] g f kf] h ] l 6e s] ; nfvf}“sf] ;ª\Vofdf k'u]sf] To;} xf]Og /x]5 . k“'hLjfbsf]
c¿ hf]uL d/ cfkm\g} e'8“ L e/ eGg] c¿sf cd"No t'R5 7fGg ;lhnf] 5 . e]l6of] eg]kl5 ;j{;fwf/0f hgtfn] ;a} k|x/LnfO{ zª\sfn' 3[l0ft rl/q t sf]/f]gfn] g} pbfª\uf] kf/]sf] /x]5 ¤
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020)
!!
‘if8\ o Gq l;4fGt’ To;a]nf eQmk'/sf dfG5]nfO{ cfttfoL,
O;fk"j{ ^$ df /f]d ;x/sf] b'Ol{ txfO g[z+;, xTof/fsf] ¿kdf Jofks k|rf/
efu hNof] . gf} lbg;Dd ;x/ hln/x“bf
;d|f6 af“;'/L ahf/x]sf lyP -sltko
‘if8\oGq l;4fGt’ sf] w/ftndf eQmk'/ sf08 ul/of] . of] 36gf k~rfotL Joj:yfsf]
kmf;LjfbL z}nLsf] bdgrqm lyof], h;n]
Oltxf;sf/n] gL/f] ;x/aflx/ ePsf] /fs:yf cfkm\gl} j?4 hgcfGbf]ngsf] ;'gfdL NofPsf]
pNn]v u/]sf 5g\_ . hgtf t8\lk/x]sf] lyof] @)$^ ;fndf .
a]nf zf;sx¿ a]k/jfx ePsf] cy{df cfh z]/axfb'/ klg dfl/Pkl5 eLd;]g yfkf ‘sG6s] g } j sG6sd\ ’ ‘alnsf] af] s f’ ljz] i f /fhgLlts d' 2 f
klg ‘/f]d hln/x“bf /fhf gL/f] af“;'/L g]kfnsf] d'lVtof/ ePsf lyP . eLd;]g if8\oGq l;4fGt w]/h } ;f] k|fs[lts k~rfotL Joj:yfnfO{ ;aeGbf 36gfnuQ} eQmk'/df z[ªv \ nfa4
ahfO/x] s f] ’ cfxfg /flvG5 . yfkfn] k| m fG;] n L k| f ljlws tyf ljklQ tyf dxfdf/Ldf nfu' ul/G5 eGg] ;'xfp“bf] ‘alnsf] af]sf’ rflxPsf] lyof] . /fHo cftª\s dRrfOof] . ‘d08n] /fh’
cfunfuLkl5 gL/f]n] cfkm\gf] lglDt cToGt clws[tx¿af6 g]kfnL ;]gfnfO{ cfw'lgs s'/f sf7df8f}d“ f ;zQm aGb} uPsf] Pp6f hgtfsf] gh/df lul/;s]sf] Ps kfqnfO{ sf] Hofgd'2fdf km;fpg] wDsLaf6 hgtf
;'ljwf;DkGg ljzfn b/af/ agfpg tflnd lbg nufP . To;a]nf k|mfG; sDo'lg:6 kf6L{nfO{ ;dfKt kfg{ @)$% pkof] u u¥of] k~rfotL Joj:yfn] . qflxqflx eP . g] d lskfsf cWoIf
nufP . lg/fz hgtfn] gL/f]n] g} /f]ddf a]nfotL ;fd|fHojfbsf] lj/f]wL lyof] . ;f] ebf} % sf] 7"nf] e"sDkk5fl8 /fxt ljt/0f ToltGh]n s0f{k|;fb x\of]h" k|hftGqk|]dL /f] l xtsf] zAbdf ‘aL; dlxgf;Dd
cfunfuL u/]sf] cf/f]k nufpg yfn] . tflnd ln“bf zq'sf] zq' ldq x'G5 eGg] ug]{ qmdb]lv k~rfotL /fHoJoj:yfn] hgtfnfO{ wf]sf lbO{ k~rfotL Joj:yfsf] eQmk'/df /fHo lyPg, c/fstf lyof] .
hgc;Gtf]ifsf] ;fdgf ug{ 5f]8/] gL/f]n] rf0fSosf] l;4fGt nfu' ul/Psf] lyof] . u/]sf] if8\oGqn] klg k'li6 u5{ . ‘akmfbf/ s's/' ’ alg;s]sf lyP . /, Pp6f !)$ jif{sf] /f0ffzf;gdf klg o:tf]
O;fO{x¿n] /f]d ;x/df cfuf] nufPsf] t/, k|mfG;]nL ;]gfnfO{ g]kfn lelqg eg] sf8df8f} + “ pkTosfdf leqleq gsf/fTds t/ sdhf]/ kfqnfO{ k|of]u cTofrf/ ePsf] lyPg . pkTosf
k|rf/ ug{ nufP / lqmlZrogx¿dfly lbOPsf] lyPg . o;af6 la|l6; ;Qf ;lqmo g] k fn dhb' / ls;fg kf6L{ u/L g] d lskfnfO{ bdg ug] { if8\ o Gq ljhokl5 o:tf] cTofrf/ slxNo} ePsf]
bdg ug{ yfn] . pgn] kqmfp / xTofsf] g]kfn;“u q'm4 ePsf] lyof] . k~rfotL Joj:yfsf] ‘d'6d' f u9]sf] sf“8f’ a'lgof] . lyPg .’ 36gfdf st} ;+nUg gePsf
z[ª\vnf rnfP . ;g\ !*!$ df g]kfn / la|l6; ag] s f] lyof] . tTsfnLg ;Qflj/f] w L eQmk'/sf hgtfsf] cGofolj/f]wL aRrfb] l v a' 9 f;Ddn] zf/Ll/s tyf
klxnf] ljZjo'4df k/flht hd{gLdf ef/taLr o'4 eof] . eLd;]g yfkfn] ;ª\3if{sf] cu|df]rf{df lyof], g]dlskf . efjgfnfO{ /fd| / L a' e m] s f] k~rfotL dfgl;s oftgf ef]Ug'k¥of] .
kmf;LjfbL lx6n/sf] pbo eof] . t/, n]vs lrQ/~hgs} zAbdf cª\uh]| l;tsf] k~rfotL Joj:yfsf k[i7kf]ifsx¿ g} Joj:yfn] e"sDkkLl8t hgtfnfO{ /fxt jl/i7 /fhgLlt1 6°k|;fb cfrfo{n]
hd{gLsf] ;+;b\df sDo'lg:6x¿sf] ;ª\Vof o'4df rLg, ltAat tyf ef/tsf ljleGg g]dlskfsf] e|i6frf/lj/f]wL cfGbf]ngsf] ljt/0f ug{ /fli6«o k~rfotsf hglgjf{lrt eGg'ePsf] lyof], æ36gfsf] axfgfdf cfh
pNn]Vo lyof] . hd{gLsf rfG;n/ lx6n/n] /fHo /hf}6fx¿l;t klg ;xof]usf] cg'/f]w tf/f] ag]sf lyP . @)#& ;fndf ePsf] k"j{;b:onfO{ v6fof] . pgnfO{ /fxt h;/L eQmk'/sf hgtfnfO{ /fhg}lts
sDo'lg:6 kf6L{nfO{ bafpg] cg]s sfg'g ub}{ cª\uh]| sf] lj/f]wdf Ps;fy v8f x'g hgdt ;ª\ux| df ax'bn kIfdf ;aeGbf ljt/0fdf of]hga4¿kdf wf“wnL ug{ sf/0fn] cftlª\st kfl/Psf] 5, Tof] HofbtL
NofP . t/, l:ylt e8\lsPsf] lyof] . ;g\ ;d]t cfx\jfg u/]sf lyP . To; o'4df a9L dt -k|ltztdf_ eQmk'/d} v:of], nufof] . wf“wnLsf] k|lt/f]w x'G5, le8nfO{ xf] .Æ ljleGg dfgjclwsf/ ;ª\u7gx¿n]
!(## km]ac|' /Lsf] Ps ;f“em ;+;b\ ejg - g]kfnn] xf¥of] eg] a]nfot ltAat / rLgsf] To;n] k~rfotL Joj:yfnfO{ lgs} 7"nf] pQ]lht kfg],{ To;kl5 ‘PhG6 k|ef]s6] /’ ‘P]g, sfg'g ldr]/ ‘Ot/ bafpm’ cleofgdf
/fOv:6fu_ df cfunfuL eof] . lglDt;d]t vt/f x'g hfg] egL k|d eLd;]g wSsf nfu]sf] lyof] . nufO{ s'6lk6 u/fpg] / xTof ug]{ of]hgf ;lqmo¿kdf ;/sf/ nflu/x] s f] ,
cfunfuLsf] bf]if sDo'lg:6x¿dfly yf]k/]/ yfkfn] rLgsf afb;fxnfO{ kq k7fPsf tTsfnLg g]dls;+n] Joj:yfleq agfPsf] /x]5 . ;j{;fwf/0f hgtfn] dfgjclwsf/sf] pNnª\3g ul//x]sf]n] /
pgLx¿nfO{ avf{:t ul/of] . /, ;+;b\df lyP . eLd;] g yfkf ;d:t blIf0f k| j ] z u/L Joj:yfs} h/f sf6\ g if8\ o Gqsf] e] p kfpg] s' / } lyPg . To; lsl;dsf] Zj]t cftª\s aGb ug{
gfhLx¿sf] ax'dt agfOof] . kmf;Ljfbsf] Pl;ofaf6} cª\u|]hnfO{ lgsfNg rfxGy] . lgjf{rgdf efu lng] gLlt lnPsf] lyof] . k~rx¿sf] of]hgfcg';f/ g} 36gfqmd cfx\jfg’ u/]af6 klg Tof] l:yltsf] cGbfh
tLj| lj:tf/sf] lglDt o;/L af6f] v'nf t/, st} klg ;xof]u k|fKt gePkl5 g]kfn ufp“ k~rfot, gu/ k~rfot / /fli6«o cufl8 a9\of] . e"sDkn] s'g} Iflt gu/]sf ug{ ;lsG5 . jfdkGyL /fhgLlt1
ul/of] . ;g\ !($) sf] bzsdf hd{gLsf PlSng'k¥of] . cGttM g]kfnn] xf/ vfof] k~rfotdf lgjf{lrt eO{ hgkIfLo sfo{ kl/jf/nfO{ /fxt ljt/0f ug{ yfn]kl5 t'N;Lnfnsf] zAbdf ‘sf08nfO{ lnP/
ox'bL hfltlj?4 Pp6f csf]{ if8\oGq eof] . / ;g\ !*!^ -;+= !*&#_ df cª\uh]| ;“u u/]sf]n] hgtfaLr g]dlskfn] emfª\lug] dflg; r' k nfu] / a;] g g\ . hgtf dgk/L h;nfO{ kfof] To;nfO{ lagfcfwf/
klxnf] ljZjo'4 ox'bL hfltsf] sf/0fn] ;'uf}nL ;lGw ug'{k¥of] . kl/0ffd:j¿k cj;/ kfO/x]sf] lyof] . gu/ k~rfotn] cfqmf]lzt eP/ x\of]hs " f] s7fnf] ;dfTg cfd lu/km\tf/ ug]{’ sfd eof] . jl/i7
xf/]sf] eGb} ox'bLdflysf] bdg ;'? u/] la|l6; /]lh8]G6 sf7df8f}“df a:gyfNof] . lrlgof“ qmflGtsf g] t f dfcf] k'u] . To;kl5 le8df ahf/ kl/qmdf clwjQmf s[i0fk|;fb e08f/Ln] eGg'ePem}“
lx6n/n] . ;f] qmddf nfvf}“ dflg;sf] lj;+ !*&& df k|d eLd;]g yfkfn] la|l6; T;]t'ªnufotsf qmflGtsf/Lx¿sf] hLjgL u/fpg] cfjfh p7\of] . le8df cg]s ‘k|zf;sn] s}of}“ lgbf]{if JolQmx¿;lxt
xTof ul/of], c;ª\Vo lj:yflkt eP . ;fd| f Holj?4 ldn] / n8\ g ef/tLo k' : ts k| s flzt ug{ y fNof] . gu/ vfnsf dflg; cfP, clgolGqt eL8n] lgbf]i{ f /fhgLlt1x¿nfO{ km;fpg] sfd’
j} 1 flgs cfOG:6fOg;d] t n] b] z /fHox¿nfO{ km] l / cfx\ j fg u/] . k~rfotsf] dfl;s klqsf ‘k~rfot’ ‘rfdn rf] / ’ nfO{ $–% 306f;Dd eof] .
5f]8\g'k¥of] . sf8df8f}s “ f] la|l6; /]lh8]G6dfly klg s8f ‘sG6s]g}j sG6sd\’ h:t} ePsf] lyof] . lgoGq0fdf /fVof] . t/, k|x/L k|zf;gn] kqmfp k/]sf ;j{;fwf/0f;d]tnfO{
if8\oGqsf] l;4fGt -sG;\lk/];L lgu/fgL ug{ 5f]l8Pg . /]lh8]G6n] k|d;“u k~rfotL Joj:yf¿kL sf“ 8 f kmfNg x]¥ofx]¥o} u¥of] . cl3kl5 x'g] cfGbf]ng r/d oftgf lbOof] . To;}aLr ‘k~rfot’
lyc/L_ gf}nf] xf]Og . ;fdGtL tyf k'h“ LjfbL dfq ;DaGw /fVg kfpg] lylt agfOof] . k~rfotL Joj:yfnfO{ g} pkof]u ul/Psf] tyf ;ª\3if{sf] ;dodf lgd{d¿kdf k|:t't df k|j]z u/fpg] hfn;fhL ug{ yflnof] .
/fHo;Qfn] if8\oGq u/]/ g} ;Qf l6sfpg] ;fy}, /]lh8]G6 g]kfnL ;]gfsf] 3]/fdf lyof] . ‘k~rfot’ klqsfn] ;+;f/sf x'g] k|x/L tdf;] ag]/ a:of] . ;f“em lx“8]/} aGbLsf kl/jf/nfO{ e8\sfpg yflnof] .
b'ik|of; ul//x]sf x'G5g\ . s'g} ;fgf] t/ /flvPsf] lyof] . t/, /fhb/af/ / eLd;]g dhb'/ cfGbf]ng / ;ª\3if{sf syfx¿ k|x/Lsf] uf8Ldf r9]sf] dfG5] d/]sf] 3f]if0ff vfgtnf;Lsf] gfddf /ftL/ftL 3/3/df
zlQmzfnL ;d" x n] s' g } 36gf w] / } yfkfaLr a9\b} uPsf] s6'tfaf6 nfe k| s flzt ug{ y fNof] . k~rfotL ul/of] . To; lbgsf] 36gfqmdn] k'li6 k|j]z u/L n'6kf6 dRrfOof]] . sf]xL klg
ljgfzsf/L jf b'Mvb ePsf] eg]/ JofVof p7fp“b} la|l6; /]lh8]G6 xH;gn] eLd;]g e"ld;'wf/ gLltsf] pkof]u ub}{ g]dlskf u5{ ls x\of]hn" fO{ k~rfotL Joj:yfn] g} k'?if 3/ a:g g;lsg] kl/l:ylt cfof] .
u/L bdgdf plqg'nfO{ if8\oGqsf] l;4fGt yfkfnfO{ d'lVtof/Laf6 x6fpg] k|k~r df]xL ls;fgsf] kIfdf pleof], :yfgLo df/]sf] lyof] . kf]:6df6{d\sf] k|ltj]bg t/sf/L a]Rg lx“8]sf ls;fgb]lv ;fdfGo
elgG5 . /r] . /fhgLltdf :yfgLo k~rx¿n] dgf]dfgL slxNo} ;fj{hlgs ul/Pg . o;/L x\of]h" Jofkf/L / HofdLnfO{ ;d] t kqmfp
cS;kmf] 8 { ljZjsf] z - eLd;]gf yfkfnfO{ s'g} ck/fwdf ug{ gkfPsf]df pgLx¿ g]dlskfsf g]tf k~rfotL Joj:yfsf] ‘alnsf] af]sf’ eP . ul/of] .
PG;fSnf]kl] 8of_ sf cg';f/ o'4, cfly{s km;fO{ pgsf] /fhgLlts ktg u/fpg] tyf sfo{stf{;“u qm'4 lyP . ljutsf] x\of]h" gdb}{ g]dlskfsf g]tf tyf /fhgLlts g] t f–sfo{ s tf{ n fO{
dGbL / e"sDk, ;'gfdL tyf dxfdf/Lh:tf if8\oGq ;'? eof] . o;}aLr dxf/fgL h:tf] ;fdGtL xflnd'xfnL sdhf]/ x'“b} sfo{stf{ kqmfp ug{sf] lglDt k|x/L tof/ kqmfp ul/Psf] @! lbgk5fl8
k|fs[lts k|sf]kk5fl8 hgdfg;df b]lvg] ;fd| f HonIdLsf ^ dlxgfsf 5f] / f uO/x] s f] lyof] . >lds hgtf eO;s]sf] /x]5 . /fte/df bh{gf}“ g]tf / ljlwljk/Lt zlgaf/sf] lbg 36gfsf]
kL8f, clglZrttf / sl7gfOsf] ;dodf /fhs'df/ b]jG] b|ljqmdsf] lgwg eof] . oxL /fhgLlts¿kdf ;r]t x'“b} lyP . ‘/fqL sfo{ s tf{ kqmfp ul/of] . ef] l nkN6} ;/hdLg ul/of] . ;/hdLgdf
if8\oGqsf] l;4fGtn] sfd ub{5 . @))! df}sf 5f]k/] ljif v'jfP/ xTof u/fPsf] lzIff’ af6 ls;fgx¿ zf]if0flj?4 n8\g k~rfotsf] ljho ofqfh:tf] ‘zjofqf’ k|ToIfbzL{x¿nfO{ af]Ng klg lbOPg .
;]K6]Da/ !! df cd]l/sfdfly ePsf] cf/f]k nufO{ eLd;]g yfkfnfO{ kqmfp pTk| ] l /t eO/x] s f lyP . ;flxTo eof] . k|wfgdGqL, /fli6«o k~rfotsf k"j{tof/Lcg';f/ lgof]lht JolQmx¿nfO{
‘cftª\sjfbL’ cfqmd0fk5fl8 klg cg]s ul/of] . To;cufl8 dxf/fgLn] uf]i7Lx¿df klg lrlgof“ qmflGt, ;f]leot cWoIf, k~rfot gLlt tyf hf“ra'em k" j { l nlvt sfuhdf x:tfIf/ u/fO{
if8\ o Gqsf l;4fGtsf] k| o f] u eof] . cfkm\gf]cg'sn" sf] Ps 5'§} ;}lgs 6's8L qmflGtsf] af/]df ljZn]if0f x'GYof] . x'gfg ;ldltsf cWoIf ;xefuL zjofqfdf ;/hdLg l;WofOof] . g]dlskfsf cWoIf
cd]l/sL ;fd|fHojfbn] ckmuflg:tfg, v8f ul/;s]sL lyOg\ . eLd;]g yfkf;“u ls;fg cfGbf] n gsf syf k9] / ‘/f]lxtnfO{ kmf“;L b]’ h:tf gf/f nufOof] . /f]lxtnufot ^& hgflj?4 Hofgd'2f
O/fs, O/fg, l;l/of, lnlaofh:tf d'l:nd hf]l8Psf ;a} dflg;nfO{ kqmfp u/L ;fdGtx¿;“u n8\g pT;flxt eO/x]sf ebf} !) ut]sf] pQm ‘k~r ¥ofnL’ /f]dsf rnfOof] . ;f] d'2f x]g{ ljz]if cbfntsf]
b]zx¿dfly cfqmd0f ug{yfNof] . cdfgjLo oftgf lbg yflnof] . lyP ls;fgx¿ . ;d|f6 gL/f]n] O;fO{x¿dfly bdgsf] pb\3f]if u7g ul/of] . o;/L of] ;fdfGo
if8\ o Gqsf] l;sf/ g] k fnL ;Qf sltkonfO{ rf/kf6] d'l8of], ;j{:jx/0f /fhfnfO{ ;fdGtx¿sf] gfOs]sf] ubf{sf] h:tf] lyof] . lx6n/n] sDo'lg:6 kmf}hbf/L d'2f geO{ ljz]if /fhgLlts
g]kfnL kl/j]zsf] Pp6f pbfx/0f klg ul/of] . eLd;]g yfkfsL sfG5L ¿kdf k|:t't ul/“b}lyof] . ufO{hfqfdf kf6L{nfO{ /fOv:6fOu cfunfuLsf] bf]iff/f]k0f d'2f k|dfl0ft x'guof] .
x]/f}“ ¤ ljåfg n]vs lrQ/~hg g]kfnL - d'lvgLsf] ‘x'dt{ lnOG5’ eGg] xNnf u/fO{ ;d]t /fhgLlts Joª\Uo u/L k~rfotL nufof] eg] k~rx¿n] g]dlskfnfO{ x\of]h" cGtdf, ‘lsª\;Lk\ gf]h\ gf] lsg\;Lk\’
gf/fo0fk|;fb /fhe08f/L_ n] cfkm\gf] k':ts gh/aGbdf k/] s f eLd;] g yfkfnfO{ Joj:yf, lj:tf/jfbL ef/t tyf cd]l/sL xTofsf] cf/f]k . ;f/df Tof] ‘k~r ¥ofnL’ cyf{t\ ‘/fhTjn] aGw'Tj lrGb}g’ eg]em}“
‘kfl/jfl/s if8\oGqsf syfx¿’ sf] ‘g]kfn dfgl;s oftgf lbOof] . abgfdLsf] zf]s ;fd|fHojfbsf] lj?4df cfjfh a'nGb k~rfotL if8\oGq l;4fGtsf] Ps cª\u ;Qf / zlQmsf] lglDt k~rfotL
/ la|l6; ;fd|fHo’ zLif{sdf g]kfnsf / tfkn] ljx\jn ePsf eLd;]g yfkf cfkm\g} ul/“b}lyof] . o;/L Ps lsl;dn] qmflGtsf] lyof] . Joj:yfsf lxdfotLx¿n] hglk|o g]tf tyf
tTsfnLg k|wfgdGqL eLd;]g yfkf s;/L v's/' Ln] ;]l/P elgG5 tfklg jf:tjdf ee{/fp“bf] cfuf] blGsg yfn]sf] lyof] . k~rfotL Joj:yfn] sfo{stf{nfO{ if8\oGqsf] l;sf/ agfP .
if8\oGqd"ns tl/sfaf6 kbRo"t ul/P pgsf] xTof ePsf] lyof] . la|l6;sf] g]dlskf k~rfotL Joj:yfs} cf“vfsf] ;~rf/dfWoddfkm{t /f]lxt ;d"xsf dfG5]n] t/, k~rfotL Joj:yfn] cfuf];u“ v]Nof],
eGg] JofVof u/]sf 5g\ . /fhf /0faxfb'/ if8\oGqsf] l;4fGt g]kfndf o;/L ;kmn sl;ª\u/ ag]sf] lyof] . o:tf] kl/j]zdf s0f{ x\of]hn" fO{ sfnf] df];f] bn]sf], n7\7L, To} cfuf]df 89\of] . lsgeg], eQmk'/
zfx la|l6; ;fd|fHo ;dy{s cfkm\g} efO eof] . To;a]nfb]lv g]kfnL zf;sx¿ g]dlskfnfO{ l;Wofpg] p2]Zo;fy ‘eQmk'/ rSs' / 5ftfn] 3f]r]sf] k|rf/ u/L sf08n] k~rfotL Joj:yf 9fNg ls;fg
z]/axfb'/sf] xftaf6 dfl/P t/ tTsfn} a]nfotLsf] uf]6L ag] . sf08’ sf] if8\oGq /lrPsf] lyof] . 36gfnfO{ clt/l~ht agfPsf] lyof] . / >ldsx¿nfO{ pTk|]l/t u/]sf] lyof] .
:jf:YosdL{ d flysf] = == g;lsg] -5'§} sf]7f, efG5f / zf}rfno_ k'Ub}g eGg] s'/f k|:6 x'G5 . k/]sf] 5 . SofG;/sf /f]uLx¿n] lgoldt hf]lvdsf] ynf] ag]sf] 5 .
5 . o;n] ubf{ c;ª\qmldt la/fdLdf cj:yf x'b“ f s]xL lbg -cfÇgf] jf la/fdLsf] k|To]s c:ktfndf sf]/f]gfsf] pkrf/ nufpg'kg]{ s]df]y/] fkLsf cf}ifwLx¿ gkfP/ cGtdf, sf]/f]gf ;+;f/df cem slt
:jf:YosdL{ a f6 ;ª\ q md0fsf] hf] l vd kL;Lcf/ l/kf]6{ gcfpGh]n_ c:ktfnsf] cb" / bzL{ lg0f{ o /f] u aNem] s f] u' g f;f] SofG;/lj1 ;do /xG5 s;}n] olsg;fy eGg ;s]sf]
x'“b}g . lgwf{l/t Sjf/]lG6gdf g} a:5f}“ . oL ;a} clxn] sltko cGo lghL tyf lrlsT;sx¿sf] 5 . lduf}{nf /f]uLx¿ 5}g . g]kfndf sf]/f]gf ;ª\qmldtsf] ;ª\Vof
To:t} u/L xfdL k| T o] s lbg :jf:YosdL{ n ] clxn] b] z , ;dfh / ;/sf/L c:ktfndf sf]/f]gfsf] pkrf/ kL;Lcf/sf] l/kf]6{ s'bf{sb' f{ 8fonfOl;; ug{ lbgfg'lbg a9\b} uO/x]sf] 5 . To;}n]
c:ktfnsf] ;ª\qmd0fsf] hf]lvd Go"g ug{ kl/jf/sf] lglDt u/]sf] 7"nf] of]ubfg xf] . eO/x]sf] 5 . ;/sf/n] @) k|ltzt gkfP/ d[To'sf] d'vdf k'u]sf] ;dfrf/ ;ª\qmldt / ;ª\qmldtsf] ;]jfdf vl6g]
c:ktfndf nufPsf ;Dk"0f{ n'uf km]//] o;nfO{ ;DalGwt Ô]qn] pRr d"Nofª\sg c:ktfnsf] z}of sf]/f]gf la/fdLsf] nflu xfdLdfem tfhf g} 5 . To;}n] clxn] :jf:YosdL{ / ;'/ÔfsdL{sf] dgf]an
g' x fP/dfq 3/ kms{ G 5f} “ . cfkm" n ] ug}{k5{ . 5' § ofpg' k g] { k| f jwfg NofPsf] 5 . cb"/bzL{ / lagftof/L k|To]s c:ktfndf sdhf]/ agfpg] ultljlw sf]xL s;}af6
c:ktfndf k| o f] u u/] s f ;f“ r f] , pkTosfdf /x]sf] ;?jf /f]u s]Gb| lj1x¿;“u 5nkmn g} gu/L o:tf] lgod sf]/f]gfsf] pkrf/sf] nflu @) k|ltzt x'g glbcf}“ ¤ ;ª\qmldtnfO{ /f]u;“u eGbf
df]afOnh:tf ;fdfgx¿nfO{ l:kl/6n] z' s | / fh 6« l ksn tyf ;?jf /f] u agfP/ ;/sf/n] sf]/f]gf la/fdLnfO{ zo\of 5'§ofpg'kg]{ lgodnfO{ ;/sf/n] klg ;fdflhs alxisf/ / c;fdflhs
/fd|/L k'5]/ dfq 3/df lnP/ hfG5f}“ . c:ktfndf ut jif{ df3b]lv sf]/f]gfsf k|fyldstfdf /fVg vf]hs ] f] 5 t/ o;sf] tTsfn lkmtf{ lnP/ lhNnf–lhNnfdf sf]le8 ultljlwn] /f] u L agfp“ 5 . To;} n ]
olt u/] / klg xfdL 3/ k' u ] k l5 la/fdLsf] pkrf/ ;'? ePsf] lyof] . t/, sf/0f cGo /f]uaf6 kLl8t la/fdLn] 8]l8s]68] c:ktfnsf] Joj:yf ug{k' 5{ . ;ª\qmldtsf] ljifodf e|fds ;dfrf/
;fa'gkfgLn] xftv'§f wf]P/dfq dfly xfn;Dd To; c:ktfndf pkrf/df ;]jfaf6 jl~rt x'gk/]sf] oyfy{ a'em\g o;n] ubf{ sf]/f]gfsf] pkrf/ / cfjZos ;Dk|]if0f gu/f}“ ¤
hfG5f}“ . of] :jf:YosdL{n] ;d'bfo / vl6Psf s'g} klg :jf:YosdL{df sf]/f]gf ;s]g . bL3{/f]uLx¿ h:t} M SofG;/, ;fdu|Lx¿ h:t} M e]lG6n]6/, df]lg6/x¿sf] ef}lts b'/L sfod u/f}“ ¤
kl/jf/df ;ª\qmd0fsf] hf]lvd sd ug{ ;ª\qmd0f b]lvPsf] 5}g . pQm s]Gb|df lduf}{nf, d'6', dw'd]x, bd tyf cGo Joj:yfkgdf ;xh x'G5 . csf]{, cGo df:ssf] k|of]u plrt tl/sfn] u/f}“ ¤
ug{] s]xL pkfox¿ eP . olt ubf{ub}{ sfo{/t :jf:YosdL{x¿n] cfÇgf] kl/jf/df ;d:ofaf6 kLl8t la/fdLx¿ clxn] ;d:ofsf /f]uLx¿n] cGo c:ktfnaf6 ;fa'g kfgLn] /fd|/L xft wf]cf}“ ¤
klg slt ;do xfdL ;ª\qmldt la/fdL sf]/f]gfsf] ;ª\qmd0f u/fPsf 5}gg\ . sf]/f]gfsf] 8/n] c:ktfn hfg ;ls/x]sf ;lhn} :jf:Yo ;'ljwf pkef]u ug{ ;S5g\ . cgfjZos sfddf 3/aflx/ glg:sf}“ ¤
jf ;ª\qmldtsf] zª\sf nfu]sf la/fdLsf] To;sf/0f, :jf:YosdL{x¿n] pRr ;ts{tf 5}gg\ . cfÇgf] lgoldt vfg] cf}ifwLsf] jt{dfg ;/sf/n] NofPsf] gLltn] c:ktfn clxn]sf] dxfdf/Ldf ;a} ldn]/ h'6f}“ ¤
;Dks{df /x“bf kl/jf/df cnUu a:g ckgfP kl/jf/df c:ktfnaf6 ;ª\qmd0f cefjdf sltn] csfndf Hofg u'dfpg g} la/fdLsf] lglDt ;ª\qmd0fsf] pRr Ps :jfYosdL{
e=lh=sf=b=g+= !–)%)÷%! !@
( ebf} @)&& (25 Aug. 2020) e=k'=lh=x'=sf=b=g+=!–&$÷&%
– cg'/fu lu/Lsf] of]Uotfaf/] sfg'gljb\ g/]z e§n] 5fglag geP dflkmofsf] 3]/fdf /fHo / ;/sf/
b] p jfsf] cf] n L k| ] d ;jf]{Rr cbfntdf l/6 lbPsf] ljrf/fwLg 5 . /x]sf]df b'O{dt x'g]5}g .
Pdfn]df dfcf]jfbL ldl;Psf] of g]skf
ag]sf] ;f9] b'O{ jif{ k'Uof] . t/, ;/sf/ g]skfsf]
ag]g, a? Pdfn] / dfcf]jfbLsf] efuaG8f eof] .
g]kfnsf] Gofofno klg ;/sf/sf] 5fofdf k/]sf]
x'b“ f lu/Llj?4sf] km};nf s] xf]nf cg'dfg ug{
ufx«f] 5}g .
cf} i fwL Joj:yf ljefu klg dflkmofsf]
sAhfdf ¤
:jf:Yo If]q ;+jb] gzLn xf] t/ cf}ifwL
sfdn] lrgf}“ ¤
Pdfn]sf dfwj, emngfy, jfdb]jnufot g]tf / lu/Ln] ljleGg ljZjljBfno;“u ldn]/, Joj:yf ljefun] kmfd];{ L:6 gePsf cf}ifwL laqmL g]kfnsf a'l4hLjL, kqsf/ / cfkm"nfO{ dfS;{jfbL eGg]
dfcf]jfbLsf bfxfn, gf/fo0fsfhLnufot g]tfn] ;] l 6· ldnfP/ d] l 8sn sn] h nfO{ Ps k;naf6 dfl;s /sd p7fO/x]sf] rrf{ 5 . JolQmx¿;d]t g]skf -Pdfn] + dfcf]jfbL_ nfO{ ;f“Rr} sDo'lg:6 /
g]skfleqsf] ljjfb gLltsf] nflu bfaL u/] klg xhf/eGbf a9L Pd8L sIff ;~rfng ;L6 o;sf/0f, cf}ifwL Joj:yf ljefusf] dxflgb]z { s ;dfhjfb Pjd\ ;fDojfbk|lt ;dlk{t ;DemG5g\ . o; e|d jf
efua08fs} nflu ePsf] k'li6 eO/x]sf] 5 . cg'dlt lbPsf] va/ 5 . k"jf{wf/ g} gePsf lgo'lQmdf 7"n} rnv]n x'G5 . bnsf] gfddf nfu]sf] zAb / ljz]if0fnfO{ ;To ;Dem];Dd tL
cf]nL g]tT[ jsf] ;/sf/df jfdb]j pkk|wfgdGqL la/fdL / k| f Wofks g} gePsf d] l 8sn :jf:Yo tyf hg;ª\Vof dGqfnosf] cfk"lt{ a'l4hLjLx¿sf] s'g} lx;fa, cg'dfg Pjd\ lgisif{ ;xL x'g] 5}g .
x'g,] dfwj kIfsf eLd /fjn, ;'/G] b| kf08] klg sn]hx¿nfO{ lrlsT;f lzIffsf] Pd8L sIff dxfzfvfn] ldlt glhs k'us ] f] cf}ifwL / :jf:Yo k|frLg bGTosyfx¿df s'g} Ps j:t', /fIf; jf r/fs} ¿knfO{ ;To
cf]nL ;/sf/sf] dGqL x'g,] bfxfnsf ;xof]uL ;~rfng :jLs[lt lbg] lu/Ln] /fd|} s'DNofPsf] ;fdu|L Nofpg ;xdlt lbg] / ldlt gf3]kl5 dflg/x“bf tL t'?Gt} xfQL, 3f]8f jf ;fgf] tf]/Lsf] u]8fdf kl/jt{g
gf/fo0fsfhL, hgfb{g zdf{, kDkmf e";fn klg :jf:Yo If]qdf rrf{ 5 . dfcf]jfbLleq cnu hnfpg nufpg]h:tf b]zlj/f]wL Pjd\ hglj/f]wL eO/x]sf x'G5g\ . To:t}, g]kfnsf jt{dfg zf;s bnx¿sf emG8f,
cf]nL ;/sf/sf] dGqL x'g,] cf]nL u'6sf lji0f' u'6 agfPsf g]skfsf k|jQmf gf/fo0fsfhL sfd ub}{ 5 . sf]le8–!( ;ª\qmd0f /f]syfd 3f]if0ffkq / sfo{qmdx¿ x]//] g} ltgLx¿sf] d"Nofª\sg u/]df ;/n
kf}8n] , zª\s/ kf]v/]n klg dGqL x'g] ;dfrf/n] >]i7;d]t lzIffdGqL kf]v/]ndfk{mt lu/LnfO{ ug]{ lgx'd“ f cfk"lt{ dxfzfvfn] lj1af6 c:jLsf/ dflg; jf ko{jI] fs ;xL 6'·f]df k'Ug] 5}gg\ . lsg <
ljjfb efua08fs} ePsf] :ki6 u5{ . :jf:Yo lzIff cfof] u sf] cWoIf agfpg ePklg cf/8L6L k/LIf0fdf w]/} /sd vr{ u¥of] t/sf/L / s[lif pTkfbgsf Jofkf/L, t/sf/L k;n] / cGgsf
Ps e/kbf]{ ;"qcg';f/ k|dv ' k|ltkIfL nfluk/]sf] va/ 5 . eg] cGo :jf:Yo ;fdu|L vl/bdf klg 3f]6fnf 7"n–7"nf Jofkf/LnfO{ ls;fgsf] d]xgt, l;“rfO, dn, afnL laufg]{ sL/f
bnsf g]tf g]sf ;efklt b]pjf;d]t cf]nLeQm @)$^ ;fncl3 kmf6]sf] h'Qf nufP/ u/L cdfgjLo sfd u/]sf] ;dfrf/ k'/fgf] cflbaf/] ;/f]sf/ x'b“ g} , a? pgLx¿ s[lif pTkfbg sd ePdf d"No a9\5
ePsf] / oxLa]nf ;+jw} flgs c·df efua08f sf7df8f}“ k;]sf g]sf / Pdfn]sf sltko g]tf xf] . / ;f]cg';f/ cfkm\gf] gfkmf a9\5 eGg] ;f]R5g\ . To:t} zf;s ‘sDo'lg:6’
u/L b]pjf k'gM g]sfsf] ;efkltdf lgjf{lrt / ;f+;bx¿ tyf @)^# ;fncl3 e"ldut /x]sf lqe'jg ljZjljBfnodf ;d]t /fi6«klt x¿nfO{ g sf]/f]gfaf6 hgtfsf] kL8f / b'Mvsf] dtna 5, g t af9L–
x'g] tof/Ldf /x]sf] atfOG5 . g]sf ;efklt / hgtf;“u rGbf p7fO{ hLjg lgjf{x u/]sf e08f/Lsf efGhf] wd{sfGt af“:sf]6f pks'nkltdf klx/f]af6 x'g] hgwgsf] Ifltsf] lrGtf 5, g t cf}ifwL Joj:yfkg
b]pjfn] Psflt/ k|d cf]nL;“u efua08fsf] dfcf]jfbL g]tfx¿ clxn] sf7df8f}s “ f ljzfn / d]l8sn sn]hsf] 8Lg k|d cf]nLsf lghL ljefusf] sfd–sfo{jfxL / ultljlw, ;/sf/L uf]bfdsf] rfdn dlxgf}“
df]ndf]nfO ug]{ / csf]l{ t/ g]lj;ª\3nfO{ ;8sdf dxndf a:5g\ / lghL uf8Ldf u'85 \ g\ . 3';sf] lrlsT;s lbJof l;+xnfO{ lgo'lQm ul/Psf]df sltko klxn] s'lxP/ hgtf ef]sef]s} d/]sf] l:ylt yfxf 5 ¤ o:tf zf;s bn,
k]6f« l] nod kbfy{df ePsf] d"Noj[l4sf] lj/f]w k};f n]gb]g ca nfvdf xf]Og s/f]8f}“ / c/af}d“ f jl/i7 k|fWofksx¿ c;Gt'i6 5g\ . k|d cf]nLsf g]tf / sfo{stf{x¿ slxn] ‘sDo'lg:6’ lyP / xf]nfg\ ¤<
u/fpg] gf6s u/] s f] ;| f ] t sf] bfaL 5 . k'u]sf] e'Qmef]uLx¿ atfp“5g\ . wd{kq' dWo] elgPsf uf]sn' af“:sf]6fn] sltko
dflg; dfb}d{ f sDo'lg:6 x'g] eP, h]ndf xTof, lx+;f / 8s}tL
;~rf/dfWoddf Pg;]n, jfO8a8L, uf]s0f{ lrlsT;f lzIffdf ;L6 lgwf{/0f ug{ ;/sf/L clwsf/Lx¿nfO{ vfN8f] vg]/ k'l/lbg]
l/;f]6s { f] hUuf axfn, nlntf lgjf;sf] hUuf lj1x¿sf] 6f]nLaf6 lg/LIf0f u/fpg' cfjZos wDsLsf] efiff af]ns ] f] rrf{ 5 . -dgL PS;g_ ug]{ aGbLx¿ w]/} 5g\, ltgLx¿ sDo'lg:6 xf]Ogg\ . g
k|s/0f, xf]6n xfoft / tf/fufp“ ljsf; 5 . cfof]un] cfkm\gf rDrfx¿nfO{ lg/LIf0f k~rfotsf] tL; jif{n] x'dt{ n'l6Psf emfkfnL sDo'lg:6 lyP g t Pdfcf]jfbL sDo'lg:6 x'g\ . ltgLx¿
;ldltsf] hUuf / ;]o/df g]sfsf] b]pjf ;/sf/ u/fO{ caf}“{ ?k}of“ n]gb]gdf d]l8sn ;L6 lgwf{/0f g]kfnL hgtf clxn] larf}lnofsf] rª\un ' df sDo'lg:6sf] gfp“df /fhg}lts bnx¿ – g]kfnL sfª\u;]| , /fk|kf,
/ ltgsf dGqLx¿ d'l5Psf] ;dfrf/ k|sflzt ug'{ b]z / hgtfsf] lxtdf 5}g . blIf0f k/]sf g]sf, Pdfn], dfcf]jfbLsf] kfn}kfnf]sf] dw];jfbL h:t} x'g\ .
ePsf] xf] . clk|msfsf] Pp6f ljZjljBfnosf] 9f]sfdf ;/sf/af6 yk kLl8t 5g\ . o;cl3 tLg la/fd sxf“af6 eof] <
lzIffdGqLsf] sld;g k| ] d 6fª\luPsf]– ælzIff vl:sPkl5 8fS6/af6} dlxgf ns8fpgsf] a]nf e"dflkmofx¿sf] o'jf cj:yfdf sfdbf/ju{sf] lgM:jfy{¿kn] ;]jf ug]{ efjgfaf6
lzIff, lj1fg tyf k| l jlwdGqL la/fdLsf] d[To' x'g,] OlGhlgo/n] agfPsf ejg bafadf ;/sf/n] dfnkf]t / gfkL sfof{no lzlIft x'ge' Gbf sDo'lg:6sf] gfddf rsf{rsf{ s'/f u/L l5§} qmflGt
lul//fhdl0f kf]v/]nn] lgo'lQm u/]sf /fli6«o elTsP/ dflg;sf] d[To' x'g,] Gofofnodf Gofo ;aeGbf klxnf vf]n]sf] lyof] . clxn]sf] ug]{ / ;Qfdf hfg], hfltjfbL Pjd\ JolQmxTofsf] pkfoaf6 ;dfhdf
:jf:Yo lzIff cfof]usf cWoIf >Ls[i0f lu/Lsf] dg]{Æ egfO ca g]kfndf nfu' x'“b} 5 . Pd8L lgif]wf1f slt nlDag] xf] / s'g dflkmofsf] cfd"n kl/jt{g NofP/ hgtfsf] ;]jf ug]{ ?;L ‘g/f]bjfbL’ b[li6sf]0f
gfd Ps d]l8sn sn]h ;~rfng tof/L u/]sf ;L6 lgwf{/0faf/] cfjZos 5fglagsf] nflu bafadf slxn] x6fOg] xf] eGg]af/] hgtf g5f]8g\ x] ¿ g} cfhsf] g]kfnsf zf;s bnx¿ x'g\ . s]xL dflg;n]
b'uf{ k|;fO{;u“ ?= @) s/f]8sf] n]gb]g hf]8/] ;+;bLo ;ldlt / clVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg ;zª\lst 5g\ . ubf{ ;dfh lau|s ] f] xf] / s]xL jL/x¿af6 ;dfhdf tn}bl] v kl/jt{g
;dfrf/ k|sflzt ePs} xf] . cWoIfdf lgo'Qm cfof]usf] Wofg hfg' cfjZos 5 . o;af/] @)&& ebf} % Nofpg ;lsG5 eGg] cGwljZjf;s} sf/0f ltgLx¿ cfh vf]6k"0f{
af6fdf 5g\ . g]kfnL ;dfhdf cfh Ps–b'O{ hgf xf]Og nfvf}“
k~rfot ;dfKt x'gd' f eQmk'/ sf08sf] e"ldsf
eQmk'/ . g]kfn qmflGtsf/L eQmk'/ sf08sf] e"ldsf klg w]/} ;w“} /fhgLlts¿kdf ;r]t / ;ª\3sf s]Gb|Lo cWoIf cg'/fwf
e|i6frf/Lx¿ 5g\, nfvf}“ zf]ifs, ;/sf/nfO{ 7Ug] t:s/, 7]sb] f/,
3/hUufsf bnfn, ljb]zL k'h“ Lsf] ;]jf ug]{ Jofkf/L, ljb]zL u}/;/sf/L
;+:yfsf sfo{stf{x¿, ljb]zL /fhgLltsf] ;]jf ug]{ ;]jsx¿ 5g\ .
dlxnf ;ª\3, k|eft ;]sG] 8/L :s"n 5 .Æ ;·l7t x'g' cfjZos 5Æ, pxf“n] yfkfdu/n] dlxnfx¿sf] cfly{s km/s–km/s :t/df tL hglj/f]wLx¿nfO{ leGgleGg gLlt, lgod /
PsfO ;ldltsf] cfof] h gfdf g]dlskfnfO{ lgd{"n kfg{ hf]8 lbg'eof] . ;dfgtfljgf clwsf/df ;dfgtf pkfox¿af6 lgoGq0fdf lng] tyf kl/jt{g ug]{ zf;s bnx¿sf
eQmk'/ sf08 -efb| (_ sf] eT;{gf /fHo:t/af6 eQmk'/ sf08sf] lzIfs ;[ h gzLn / xfl;n ug{ g;lsg] atfpg'eof] . g]tf / sfo{stf{sf] sfd xf] . ;Qfdf hfg], dGqL x'g,] sf7df8f}d“ f
ub}{ ljrf/ uf]i7L eof] . if8\ o Gq /lrPsf] d f s' g } z°f nugzLn eP ;dfhnfO{ cufl8 sfo{ q mddf afUdtL 3/ agfpg] / cf/fdsf] hLjg latfpg] ;"q sDo'lg:6lj/f]wL xf] .
sfo{qmddf g]kfn dhb'/ g/x] s f] pNn] v ug' { x ' “ b } ;lrj a9fpg ;lhnf] x' g ] wf/0ff k| b ] z sf ;f+ ; b ;[ h gf ;} “ h " n ] sf]/f]gfsf] dxfdf/L;“u n8\g nfvf}“ sfo{stf{ blIf0fL ;Ldfb]lv
ls;fg kf6L{sf ;lrj Pjd\ ;f+;b ;'jfnn] k~rfotL zf;sx¿sf] /fVg'x'“b} ;lrj ;'jfnn] eGg'eof], eQmk' / sf08sf] lj/f] w df pQ/L ;Ldf;Dd ;~rfng ug'k{ g]{ a]nf ‘Kofs]hd} ;xdlt’ -cGgk"0f{–
k|d] ;'jfnn] eQmk'/ sf08df g]kfn HofbtL / bdgsf] sf/0f hgtfn] æ;dfhjfbL b]zn] dfq sfdbf/ tTsfnLg dlxnfx¿n] v] n ] s f] $ ebf} @)&&_, ‘cf]nLn] k|wfgdGqL / cWoIf b'ja} f6 /fhLgfdf lbg'kg{’]
dhb'/ ls;fg kf6L{sf g]tf / cfkm\gf] Gofof]lrt egfO /fVg klg hgtfsf] lxt ug{;Sg] ePsf]n] e"ldsfaf/] af]Ng'ePsf] lyof] . -/fhwfgL–^ ebf} @)&&_, ‘lgo'lQm ab/ ug'k{ g]{ k|r08sf] ;t{’ -
sfo{stf{x¿k|lt /fHon] u/]sf] gkfO{ n's/] lx“8g\ k' /]sf] l:yltsf] ;dfhjfbL cy{Joj:yfaf/] ljBfyL{ sfo{qmddf dL/f b'uh' ,' s]=aL= ;dfrf/kq– % ebf} @)&&_, ‘g]skfdf d]nldnfksf] vfsf, sfo{bnsf]
b'Jo{jxf/, ;f:tL / qf;bLaf/]] rrf{ :d/0f ;'gfpg'eof] . / cleefjsx¿nfO{ ;r] t k| h fklt, abgs] z /L k| h fklt, ;'emfj=== -cGgk"0f{–& ebf} @)&&_ h:tf ;dfrf/n] ju{ ljrf/ /
ug'{x'“b} eGg'eof], æhf] cfuf];“u æk};fsf] andf r'gfj lht]/ u/fpg] sfo{ d f lzIfsx¿n] s~rg HofVj, dlgif uf]/f / ;ljgf l;4fGt gldNg] kIf;“u ;ª\3if{ ubf{sf] lvrftfgL ;Rrf sDo'lg:6sf]
v]N5, cfuf]d} d5{ . hf] if8\oGq;“u e| i 6frf/sf] cfxfndf 8' a ] s f /rgfTds e" l dsf lgefpg sf;'nfnufotn] eQmk'/ sf08sf lglDt nHhf:kb xf] eGg] b]vfp“5 . lghL :jfy{sf] lglDt af“Rg]
v]N5 Tof] if8\oGqaf6} ;dfKt e|i6frf/Lx¿n] clxn] klg if8\oGq cfjZos 5 .Æ ljljw kIfx¿af/] rrf{ ug'{ePsf]
x'G5 . k~rfot ;dfKt x'g'df gunf{g\ eg]/ eGg ;lsGg . xfdL g]kfn qmflGtsf/L dlxnf lyof] . k'h“ LjfbLx¿df To:tf] lvrftfgL :jfefljs x'G5 . g]kfnL sfª\u;]| /
cGo k'h“ LjfbL bnx¿aLrsf] n'5fr'8“ L klg ToxL xf] .
sf] l /of=== ‘ck/];g’x¿ k|of]u u/] . t/, lbGy] . oL sf}znx¿n] clxn] klg sf} z n;lxtsf] o' 4 ePsf] o;sf/0f, ;Rrf ‘sDo'lg:6’ x'b“ f x'g\ t ;a} lhDd]jf/ kf6L{ g]tf
hgtfnfO{ hufpg'eof] / sf]l/of sf]l/ofnL 5fkfdf/x¿ hLjgsf ;+;f/s} ;}Go lzIffnox¿sf] Wofg Oltxf;sf/ Pjd\ o' 4 / sfo{stf{x¿ cf–cfÇgf] If]qdf h'6s ] f x'Gy] . t/, Pp6f uDeL/ ;To
:jtGq x'g ;S5 eGg] ljZjf;sf csNkgLo hf]lvd, s7\ofª\lu|Psf] cfslif{t u5{g\ . Oltxf;sf/x¿ atfp“5g\ . s] xf] eg] sDo'lg:6 gfp“sf bnx¿ / cGo bndf klg k'h“ LjfbL
;fy o'4sf] g]t[Tj ug'{eof] . lr;f] / sl7gfOx¿af6 lg/fz hfkfglj?4sf] sf]l/ofnL of] jif{ hfkfgL cf}klgj]z ;/sf/sf] u'Ktr/ ljefu / ljb]zLx¿n] cf–cfÇgf ;xof]uLx¿dfkm{t
lsd On ;ªn] sfdbf/ geO{ cbDo ;fx;sf ;fy b]z o'4nfO{ /fli6«o d'lQmsf] pbfx/0f, -!()%–!($%_ af6 sf] l /of sfd u/fp“5g\ . b]lvg] /fhb"t / s"6g}lts JolQmx¿eGbf gb]lvg]
hgtf;“u sfd ug'e{ of] / Jofks :jtGq agfpg n8] . 5fkfdf/ o'4sf] gd'gf / pTs[i6 :jtGq ePsf] &# cf}“ lbj; xf] . ;xof]uLx¿ a9L x'G5g\ . xfd|f] b]zdfq To;sf] ckjfb x'g5 ] g} .
hgtfdfem k'u]/ hfkfglj/f]wL ;g\ !(#& h" g $ sf]
Pstfsf df]rf{x¿ u7g ug'e{ of] . kf]rf]Daf] -pochombo_ sf] o'4n]
;g\ !(#( d] dlxgfdf ‘sf]l/of sf]l/ofnL hgtfn] hfkfgL sfg'g
k'gM:yfkgf ;ª\3’ :yfkgf ug'e{ of] . dfGb}gg\ / ;}Go anaf6 b]z
;g\ !(#) sf] dWo]b]lv :jtGq kf5{g\ eGg] b[9tf b]vfof] .
hfkfglj/f]wL ;·7gx¿ sf]l/of;“u} tL 5fkfdf/x¿n] ljleGg
hfkfgsf w]/} efux¿df klg u7g sf}znx¿ k|of]u u/] . lsd On
ePsf lyP . ;g\ !($) lt/ ;ªsf] g]tT[ jsf] 5fkfdf/x¿ ;ª\Vof
b]ze/ ljleGg k|sf/sf ;}Go tyf / ;}Go k|ljlwdf sdhf]/ lyP t/
cw{;}Go ;·7gx¿ u7g eP . hfkfgL ;De|fGt ;}lgs 6f]nL eg]/
hfkfgn] sf] l /ofnL ;} l gsnfO{ lrlgg] SjfGt'ª ;]gf -kuwantung
‘;fu/sf] yf]kf dfq’ eg]/ x]KYof] . Army_ x/]s k6s sf]l/ofnL
t/, sf]l/ofnL ;]gfn] zq'lj?4 5fkfdf/af6 k/flht eP .
n8]/ ljho xfl;n u/] . To;sf] sf]l/ofnL 5fkfdf/x¿sf]
d'Vo sf/0f 5fkfdf/ of]4fx¿nfO{ /0fgLlt, b'/blz{tf / nfdf];Dd
hgtfsf] ;fy lyof] . sf]l/ofnL l6Sg ;Sg] Ifdtfn] hfkfgL ;}lgs
n8fs"x¿n] o'4df b[9 zlQm / cfZro{rlst eP .
;fx;sf] k|bz{g u/] . lsd On ;ªn] g] t [ T j
hfkfgL ;]gfx¿n] sf]l/ofnL ug'e{ Psf] 5fkfdf/x¿ x/]s s'/fdf
5fkfdf/x¿nfO{ /f]Sg 7"n7"nf b'Zdgsf] dgf]lj1fg a'em\y] / xdnf
if8\oGq u/] . hgfj/ lzsf/, uy]{ . o;/L pgLx¿n] cfkm\gf]
dgf] j } 1 flgs n8fO“ , xTof, sf}zn k|bz{g uy]{ / sf]l/ofnL
cftª\ssf/L sfo{x¿sf ljleGg hgtfnfO{ :jtGqtfsf] cfzf
k|sfzs M ;/f]h/fh uf];fO{ | sfo{sf/L ;Dkfbs M cg'/fwf yfkfdu/,kmf]g g+= ^^!))@^, ^^!)(@!,km\ofS; g+= ^^!#@)& | www.shramik.com.np | E-mail : shramikweekly@gmail.com | d'b|s M l;l4 u0f]z ckm;]6 k|];, eQmk'/, ^^!$&(#