CHƯƠNG 1

ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

VÀ CHỨC NĂNG CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
MÁC - LÊ NIN

GVC. TS. LƯU THỊ KIM HOA

 Nội dung
I. Khái quát sự hình thành và phát triển của
KTCT Mác – Lênin
II. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu của
KTCT Mác – Lênin
III. Chức năng của KTCT Mác – Lênin
 Sự phát triển của khoa học KTCT
KTCT trước Mác KTCT M – LN KTCT sau Mác
●
CN Trọng ●
Các Mác(1818- ●
Học thuyết J.M.
thương(giữa TK XV- 1883), Ph. Ăngghen Keynes(1883-1946)
giữa TK XVII): A. (1820-1895) ●
Sau chiến tranh TG
Montchretien ●
Lênin(1870-1924) II, kinh tế học hiện
●
CN Trọng nông(giữa đại phát triển 2
TK XVIII): dòng chính: Phi cổ
điển và cổ điển
●
F. Quesney
●
Một số lý thuyết
●
KTCT tư sản cổ điển
hiện đại về phát
Anh: A. Smith;
triển kinh tế
●
D. Ricardo
Sự phát triển của khoa học KTCT
Từ TK XV-TK XIX:
●

●
lý thuyết kinh tế của các nhà tư tưởng XHCN
không tưởng (TK XV-TK XIX),
KTCT tiểu tư sản ( cuối TK XIX)
●

●
KTCT bảo vệ CNTB → KTCT tư sản tầm
thường (đầu TK XIX)
 1. KTCT trước Mác
KTCT tư sản cổ điển
●

Mặt tích cực:

●

●
Mặt hạn chế:
 2. KTCT M - LN
Những đóng góp chủ yếu của M - AG: kế thừa
●

KTCT tư sản cổ điển Anh, sáng lập…

- Thực hiện cuộc cách mạng trong học thuyết giá trị: tính 2 mặt của lđsxhh
- Xây dựng học thuyết giá trị thặng dư → hòn đá tảng trong toàn bộ học
thuyết KTCT: TBBB, TBKB
- Hoàn thiện lý luận về TSX TBXH
- Về phương pháp luận:
●
Xác định đối tượng nghiên cứu của KTCT là QHSX, tìm ra quy luật kinh tế
cơ bản của CNTB
●
Áp dụng phương pháp biện chứng duy vật, trừu tượng hoá khoa học
trong nghiên cứu KTCT
=> KTCT M - AG sáng lập là sự thống nhất giữa tính khoa học và cách
mạng
 2. KTCT M - LN
●
Những đóng góp chủ yếu của LN: kế thừa, phát
triển
●
- Rút ra tính quy luật tất yếu chuyển từ CNTB tự
do cạnh tranh → CNTB độc quyền
●
- Rút ra tính quy luật tất yếu chuyển từ CNTB độc
quyền → CNTB ĐQNN
●
- Rút ra tính quy luật tất yếu khách quan của thời
kì QĐ lên CNXH và những nguyên lý nền kinh tế
XHCN
- Xây dựng chính sách kinh tế mới
●
 3. KTCT sau Mác
Cách tân và bổ khuyết cho tư tưởng cổ điển
●

- Học thuyết Keynes (J.M. Keynes 1883-1946)

●

●
- Từ sau chiến tranh TG2 kinh tế học hiện đại phát triển 2
dòng chính
+ Dòng phi cổ điển (trường phái chính):
+ Dòng cổ điển (tân cổ điển):
- Một số lý thuyết hiện đại về phát triển kinh tế:
●

+ Các nước TB phát triển:

+Các nước đang phát triển:
 II. Đối tượng và phương pháp
nghiên cứu của KTCT Mác - Lênin
1. Đối tượng NC của KTCT M – LN
NC QHSX xã hội
●

●
Trong sự tác động biện chứng với LLSX và
kiến trúc thượng tầng
●
Mục đích nghiên cứu của KTCT: tìm ra các
quy luật kinh tế
 II. Đối tượng và phương pháp
nghiên cứu của KTCT Mác - Lênin
2. Phương pháp NC của KTCT M – LN
Phương pháp biện chứng duy vật
●

Phương pháp trừu tượng hoá khoa học

●

Từ cụ thể → trừu tượng

Từ trừu tượng → cụ thể
●
Ngoài ra, còn kết hợp với nhiều pp khác như:
logic kết hợp với lịch sử, pt - tổng hợp,...
 III. Chức năng của KTCT Mác -
Lênin
Chức năng nhận thức
●

Chức năng tư tưởng

●

Chức năng thực tiễn

●

Chức năng phương pháp luận

●

THE END
 Câu hỏi
Câu hỏi cho sinh viên nghiên cứu
1. Phân tích sự hình thành và phát triển của KTCT M-
LN?
2. Trình bày đối tượng, phương pháp nghiên cứu và
chức năng của KTCT M-LN?
3. Hãy rút ra ý nghĩa của việc nghiên cứu KTCT M-LN
đối với sinh viên?
 Tài liệu
1. Lịch sử các học thuyết KT
2. Giáo trình KTCT M – LN
3. Các Mác – Ph. Ăngghen: Toàn tập, tập 20, 23
4. V.I.Lênin: Toàn tập, tập 3