ARALIN 14: Pagbabahagi ng kaalaman sa Paraang Pabigkas: Talumpati

Ang talumpati ay isang buod ng kaisipan o opinyon ng isang tao na pinababatid sa

pamamagitan ng pagsasalita sa entablado para sa mga pangkat ng mga tao. Layunin nitong
humikayat, tumugon, mangatwiran, magbigay ng kaalaman o impormasyon at maglahad ng
isang paniniwala. Isang uri ito ng komunikasyong pampubliko na nagpapaliwanag sa isang paksa
na binibigkas sa harap ng mga tagapakinig.

Sining ito ng pagpapahayag ng isang kaisipan tungkol sa isang paksa sa paraang

pasalita sa harap ng tagapakinig. Ang panandaliang talumpati (extemporaneous speech) ay ang
agarang pagsagot sa paksang ibinibigay sa mananalumpati at malaya siyang magbibigay ng
sariling pananaw. Maaaring may paghahanda o walang paghahanda ang talumpati. Tinatawag
na impromptu sa wikang Ingles ang talumpating walang paghahanda kung saan binibigay
lamang sa oras ng pagtatalumpati. Sinusubok ang kaalaman ng mananalumpati sa paksa.

Maaaring binabasa, sinasaulo o binabalangkas ang talumpati. Sa binabasang

talumpati, inihanda at iniayos ang sinusulat muna ang talumpati upang basahin nang malakas sa
harap ng mga tagapakinig. Samantalang ang sinaulong talumpati, inihanda at sinaulo para
bigkasin sa harap ng mga tagapakinig. Habang naghahanda ng balangkas ng kanyang sasabihin
ang binalangkas na talumpati kung saan nakahanda ang panimula at wakas lamang.

Ang talumpati ay isang pormal na pagpapahayag, binibigkas ito sa harap ng mga

manonood at tagapakinig. Isang pormal ang talumpati dahil ito ay pinaghahandaan,
ginagamitan ng piling wika, mga angkop na salita at may tiyak na layunin. May grupo ng tao na
makikinig nito.

Inihahalintulad ang talumpati sa mga politikong nagpapahayag sa kanilang

plataporma sa isang malaking pagpupulong, seremonya sa isang paaralan, o sa Pangulo ng
Pilipinas na nag-uulat sa bayan ng mga nagawa ng kaniyang mga administrasyon sa nagdaang
taon tulad ng sa State of the Nation Address o SONA.

Ang pagtatalumpati ay maituturing na isang uri ng sining. Dito makikita ang katatasan

at kahusayan ng tagapagsalita sa paghihikayat upang paniwalaan ang kanyang pangangatwiran
sa paksang tinatalakay. Kakaiba ito sa ginagawa nating pagsasalita sa araw – araw at sa iba pang
anyo ng panitikan. Ang talumpati ay pinaghahandaan bago bigkasin sa madla. May iba’t-ibang
uri ng talumpati kaya nagkakaiba rin ang paraan ng paghahanda.

1.     Impromptu – ito ay biglaang talumpati na binibigkas pamamaraan na maaaring gamiting

gabay sa pagbigkas ng biglaang talumpati. Ibinibigay rito ang paksa sa oras na mismo ng
pagsasalita.

2.    Extempore – ayon kay James M. Copeland(1964), ang unang kahirapan sa pagsasagawa ng

pagbigkas ng extempore sa isang kompetisyon ay ang kawalan ng kahandaan sa pagbigkas. Ang
paghahanda sa ganitong tipo o uri ng pagtatalumpati ay limitado sa oras sa pagitan ng pagkuha
ng paksa at mismong paligsahan. Ang ikalawang konsiderasyon ay ang pagtatakda ng oras sa
pagtatalumpati

3.    Isinaulong talumpati – sa bahaging ito ang tagapagsalita ay gumagawa muna ng kanyang

talumpati. Samakatwid, may paghahanda na sa ganitong tipo ng pagtatalumpati at kailangang
memoryado o saulado ang pyesa bago bigkasin ang talumpati.

4.    Pagbasa ng papel sa panayam o kumperensya- makikita sa bahaging ito ang kasanayan sa

pagsulat ng papel na babasahin sa kumperensya. Ang pag-oorganisa ng mga ideya at ang
pagsulat ng panimula, katawan at wakas/kongklusyon ay dapat na magkakaugnay at may
kaisahan.
GAWAIN 14

Panuto: Manood ng isang talumpati. Maaring humanap ng video sa internet, pampublikong

paaralan, o personal na koleksiyon. Ilarawan ang talumpati. Maaring gamitin ang mga
sumusunod na gabay:

1. Sino ang nagtalumpati?

2. Ano ang paksa ng talumpati niya?
3. Ano ang iyong masasabi sa paraan ng pagkakasulat ng talumpati?
4. Saan idinaos ang talumpati?
5. Ano ang mga paraan ng pagtatalumpati tulad ng pagbigkas at paggalaw?
6. Sino ang manonood ng talumpati?
7. Ano ang layunin ng talumpati?

Pagsusulit

Panuto: Basahin at unawain. Isulat sa patlang ang pinakatamang sagot.

____1. Mahalagang alamin ng tagapagtalumpati ang layunin ng pagdaraos ng okasyon.

a. Layunin ng Orasyon
b. Layunin ng Tagapagtalumpati
c. Manonood
d. Tagpuan ng Talumpati

____2. Ang ________ ay hindi lamang tagapakinig.

a. Layunin ng Orasyon
b. Layunin ng Tagapagtalumpati
c. Manonood
d. Tagpuan ng Talumpati

____3. Tumutukoy ito sa lugar, sa kagamitan, sa oras, at sa daloy ng programang

kapapalooban ng talumpati.

a. Layunin ng Orasyon
b. Layunin ng Tagapagtalumpati
c. Tagpuan ng Talumpati
d. Manonood
____4. Ito ay biglaang talumpati na binibigkas pamamaraan na maaaring gamiting
gabay sa pagbigkas ng biglaang talumpati. Ibinibigay rito ang paksa sa oras na mismo
ng pagsasalita.

a. Isinaulong talumpati 
b. Impromptu
c. Pagbasa ng papel sa panayam o kumperensya
d. Wala sa nabanggit

_____5.   sa bahaging ito ang tagapagsalita ay gumagawa muna ng kanyang talumpati.

Samakatwid, may paghahanda na sa ganitong tipo ng pagtatalumpati at kailangang
memoryado o saulado ang pyesa bago bigkasin ang talumpati.
a. Isinaulong talumpati 
b. Pagbasa ng papel sa panayam o kumperensya
c. Extempore
d. Impromptu

Sanaysay: (5 puntos sa isang aytem)

1. Sa pagsulat ng talumpati, bakit kailangan isaalang-alang ang mga manonood at

tagapakinig?

2. Bakit mahalaga magkaroon ng isang talumpati sa isang seremonya o

pagtitipon?

Mga Sanggunian
http://www.wikiwand.com/tl/Talumpati
http://chrislingadkabiling.blogspot.com/2012/03/ang-pagtatalumpati.html