4

SINING
Unang Markahan – Modyul 3:
PAGGUHIT
 Alamin

Sa modyul na ito, maibabahagi mo ang mga kalaman tungkol

sa mga kagawian ng iba’t ibang pamayanang kultural. Layunin
nitong maipakita sa mga mag-aaral ang paglikha ng iba’t ibang
motif na gamit ng mga pangkat etniko sa pamamagitan ng mga
disenyo.

Ang modyul na ito ay hinati sa dalawang aralin:

 Aralin 5 - Mga Katutubong Disenyo sa Kasuotan at
Kagamitan
 Aralin 6 - Kagawian ng Iba’t Ibang Pamayanang Kultural

Ang mag-aaral ay inaasahang:

1. Naibabahagi ang mga kaalaman tungkol sa mga kagawian
ng mga iba’t ibang pamayanang kultural;
2. Natutukoy ang pagkakaiba ng mga disenyo na may motif
mula sa Luzon, Visayas at Mindanao;
3. Nakaguguhit ng mga disenyo na may motif sa retaso para
maging lagayan ng barya;
4. Nakaguguhit ng disenyong etniko sa bookmark gamit ang
elemento ng sining; at
5. Napahahalagahan ang iba’t ibang motif na gamit ng mga
pangkat-etniko sa pamamagitan ng paggamit nito sa mga
disenyo

1
 Subukin

Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang.

_____1. Makikita ang mga _______________ sa mga tela o

kasuotan, kumot, punda ng unan, banga, gusi, at mga palamuti.

A. kuwento B. Disenyo C. Alpabeto D. Ritmo

_____2. Dito inilalagak ang mga labi ng sinauanag namatay.

A. banig B. Kuweba C. Manunngul jar D. Bangin

_____3. Ano ang inialay ng mga sinaunang Pilipino sa mga

namatay na mahal sa buhay?

A. laruan B. Gamit C. Halaman D. Pagkain

_____4. Ang mga paniniwala ng ating mga ninuno ay makikita sa

mga sumusunod maliban sa isa. Alin ito?

A.kasuotan C.palamuti sa katawan

B.Bahay D.Kagamitan

_____5. Alin ang hindi nakikita sa kalikasan?

A. sasakyan B. bundok C. halaman D. Hayop

_____6. Sa paggawa ng obrang coin pouch ay gumamit ng

kapirasong tela o ____.

A. kurtina B. retaso C. kumot D. banig

_____7. Tunay na maipagmamalaki ang mga disenyo na nagmula

sa ating pangkat-etniko.

A. Oo C. Maaari
B. Hindi D. Walang komento

2
_____8. Alin sa sumusunod na disenyo ang motif na sumasayaw
na tao?

A. B. C. D.

_____9. Ang mga motif ng ______.

A. bituin B. langit C. araw D. lupa

_____10. Paano natin pahahalagahan ang mga katutubong disenyo

na gawa ng ating mga ninuno?

A. Ilagay sa isang museo ang mga kagamitan o kasuotan na

gawa ng ating mga katutubo.
B. Itapon na lamang ito sa basurahan.
C. Ipagbili ang mga bagay na ito.
D. Itago na lamang ang mga ito para walang makinabang.

3
 Aralin
Mga Katutubong Disenyo sa
5 Kasuotan at Kagamitan
Likas sa mga Pilipino ang pagkamalikhain at
pagkamakasining. Ito ay minana natin sa ating mga ninuno. Sa
ilang salinlahi ay nakikita ang mga masining na likha ng mga
katutubo.

Kaakit-akit ang mga disenyong gawa ng mga pangkat-etniko.

Ang kanilang talino at kasanayan sa paglikha ay naipakikita nila
sa paggawa ng mga kagamitang pantahanan, palamuti sa
katawan, kasuotan at iba pa.

Balikan

Gawain 1
Hulaan Mo (Guessing Game)

Hulaan at isulat sa patlang ang pangalan ng mga larawan ng motif

na ginagamit sa disenyo ng mga pangkat-etniko sa pamayanang
kultural ng bansa.

Montanez, Cynthia (2015). Musika at Sining – Ikaapat ng Baitang Patnubay

ng Guro (pp.209). Pasig City: Department of Education

__________________ ___________________ _______________________

4
 Mga Tala para sa Guro

Dibuho ng iba’t ibang pangkat-etniko:

 Dibuhong bituin
 Dibuhong araw
 Dibuhong tao

Tuklasin

Gawain 2

Magpakita ng ilang larawan ng mga kagamitan ng mga pangkat

etniko.

Montanez, Cynthia (2015). Musika at Sining – Ikaapat ng Baitang Patnubay

ng Guro (pp.209). Pasig City: Department of Education

Sagutin:

1. Kanino ang mga sinauang gamit na aking ipinakita?

2. Ano ang masasabi mo sa mga ito?

5
 Suriin

Likas sa mga Pilipino ang pagkamalikhain at makasining. Ito

ay minana pa natin sa ating mga ninuno. Sa ilang salin na ng lahi
ay patuloy pa ring nakikita ang mga bagay na makasining na likha
ng mga katutubo.
Kaakit-akit ang mga disenyong gawa ng ating mga pangkat-
etniko. Ang kanilang talino at kasanayan sa paglikha ay
naipakikita nila sa paggawa ng mga kagamitang pantahanan,
palamuti sa katawan, kasuotan, at iba pa.
Makikita ninyo sa sumusunod na mga larawan ang mga
halimbawang dibuho ng iba’t ibang pangkat-etniko. Pag-aralan
ninyong iguhit ang bawat isa dahil gagamitin natin ito sa paggawa
ng ating likhang-sining.

Montanez, Cynthia (2015). Musika at Sining – Ikaapat ng Baitang Patnubay

ng Guro (pp.210). Pasig City: Department of Education

6
 Pagyamanin

Gawain 3

Maging Malikhain!
Gawaing Pansining: Paggawa ng Coin Purse o Jewelry Pouch
na may Katutubong Disenyo

Kagamitan: retaso, lapis, gunting, karayom, sinulid, at pangkulay

tulad ng oil pastel, krayola, colored pen/pencil

Mga Hakbang Sa Paggawa:

1. Maghanda ng mga retaso na lalagyan ng disenyo.

2. Pumili ng dalawang disenyong etniko at iguhit ang mga ito
nang salitan sa retaso upang makabuo ng kakaibang likhang-
sining

3. Kulayan nang maayos ang ginuhit upang ito ay maging

maganda at kaakit-akit.
4. Itupi sa gitna ang retasong may disenyo at tahiin ang
dalawang sulok nito.
5. Itupi nang maliit at tahiin ang pinakabunganga ng supot.
6. Ipasok ang tali sa may bunganga ng supot na magsisilbing
hawakan.

7. Iligpit ang mga gamit pagkatapos ng gawain.

7
Pamantayan sa Paggawa:

Panuto: Lagyan ng tsek ang kahon batay sa antas ng iyong

naisagawa sa buong aralin.

Lubos na Nasunod Hindi

nasunod ang ang nasusunod
pamantayan pamantayan ang
sa pagbuo ng sa pagbuo pamantayan
SUKATAN likhang- ng likhang- sa pagbuo
sining sining ng likhang-
(3) sining
(2) (1)
1. Nakilala ko ang
iba’t ibang disenyo
sa mga kagamitan
at kasuotan na
mayroon sa Luzon,
Visayas at
Mindanao.
2. Nakaguhit ako
ng mga motif sa
pagbuo ng disenyo
sa retaso.
3. Nakasusunod
ako nang tama sa
mga hakbang sa
paggawa ng
likhang-sining.
4. Napahalagahan
ko ang mga
katutubong sining
sa pamamagitan
ng pagguhit ng
disenyo sa lagayan
ng barya (coin
purse) o lagayan
ng palamuti
(jewelry pouch)

8
 Isaisip

Sagutin:

1. Ano-anong mga pangkat-etniko ang nabanggit?

2. Anong disenyo mula sa kalikasan o kapaligiran ang iyong

ginamit sa paggawa ng obra? Bakit mo napili ang disenyo?

Isagawa

Sagutin:

1. Paano mo magagamit ang iyong nalalaman sa pang araw-

araw na buhay?

2. Makatutulong ba ito sa iyo bilang bata at sa iyong

pamilya? Paano?

9
 Tayahin

Panuto: Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot.

_____1. Sa paggawa ng obrang coin pouch ay gumamit ng

kapirasong tela o ____.

A. kurtina B. retaso C. kumot D. banig

_____2. Tunay na maipagmamalaki ang mga disenyo na nagmula

sa ating pangkat-etniko.

A. Oo C. Maaari
B. Hindi D. Walang komento

_____3. Alin sa sumusunod na disenyo ang motif na sumasayaw

na tao?

A. B. C. D.

_____4. Ang mga motif ng ______.

A. bituin B. langit C. araw D. lupa

_____5. Paano natin pahahalagahan ang mga katutubong disenyo

na gawa ng ating mga ninuno?

A. Ilagay sa isang museo ang mga kagamitan o kasuotan na

gawa ng ating mga katutubo.
B. Itapon na lamang ito sa basurahan.
C. Ipagbili ang mga bagay na ito.
D. Itago na lamang ang mga ito para walang makinabang.

10
_____6. Makikita ang mga _______________ sa mga tela o
kasuotan, kumot, punda ng unan, banga, gusi, at mga
palamuti.

A. kuwento C. Alpabeto
B. Disenyo D. Ritmo

_____7. Dito inilalagak ang mga labi ng sinauanag namatay.

A. banig B. Kuweba C. Manunngul jar D. Bangin

_____8. Ano ang inialay ng mga sinaunang Pilipino sa mga

namatay na mahal sa buhay?

A. laruan B. Gamit C. Halaman D. Pagkain

_____9. Ang mga paniniwala ng ating mga ninuno ay makikita sa

mga sumusunod maliban sa isa. Alin ito?

A.kasuotan C.palamuti sa katawan

B.Bahay D.Kagamitan

_____10. Alin ang hindi nakikita sa kalikasan?

A. sasakyan B. bundok C. halaman D. Hayop

Magdala ng sumusunod na kagamitan:

1. Mga retaso ng tela, manila paper

11
 Karagdagang Gawain

2. Oil Pastel
3. Lapis
4. Gunting
5. krayola

12
 Aralin
Kagawian ng Iba’t Ibang
6 Pamayanang Kultural
Ang mga sinaunang kagamitan at kasuotan ng mga pangkat-
etniko ay bahagi ng pang-araw araw na buhay sa kanilang
pamayanang kultural. Ang kanilang paniniwala ay makikita sa
mga masining na dibuho ng kanilang kasuotan, palamuti sa
katawan, at mga kagamitan. Ito ay yaman ng ating bansa.

Subukin

Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang.

______1. Ang ________ ay may kakaibang kaugalian na kanilang

nakagisnan.
A. pamayanan C. Pamayanang kultural
B. pamayanang pangkabuhayan D. Pamayanang tao

______2. Alin ang hindi nakikitaan ng disenyo ng kasuotan ng mga

pangkat etniko?
A. Manipis ang tela C. Mapupusyaw na kulay
B. Makakapal ang linya D. walang kulay

______3. Saan makikita ang kanilang paniniwala sa mga

masisining na dibuho?
A. lupa B. araw C. kasuotan D. Kapwa-tao

______4. Ano ang iniaalay kapag may namatay na mahal sa

buhay?
A. ginto B. Kaluluwa C. pagkain D. pamayanan

13
______5. Inilalagak ang labi dito na kakikitaan ng masining at
kakaibang disenyo.
A. jar B. Manunggul jar C. espirito D. bundok

______6. Anong prinsipyo ng sining ang ipinapakita sa larawang

ito?
A. Ritmo B. Paulit-ulit C. Balanse D. Contrast

______7. Inilalagak ang labi ng sinaunang namatay na pangkat

etniko sa _____ na may masining at kakaibang disenyo.

A. Manunggul Jar B. banig C. kuweba D. bangin

______8. Ano ang iniaalay upang hilingin sa diyos ng kamatayan

na samahan ang kaluluwa sa pagtawid sa kabilang buhay?

A. buhay B. pagkain C. kaluluwa D. halaman

______9. Ang sumusunod ay pinaniniwalaang may espirito ng

mga pamayanang kultural maliban sa isa.

A. halaman B. hayop C. bundok D. papel

______10. Ang mga sinaunang kagamitan at kasuotan ng mga

pangkat-etniko ay bahagi ng pang-araw araw na buhay sa
kanilang ______________.

A. pamayanang kultural C.modernong pamayanan

B. panahon noon D. pamayanan ngayon

14
 Balikan

Gawain 1

Sagutin:

1. Ano-ano ang mga pananamit at kagamitan ng mga pangkat-

etniko na natutuhan sa nakaraang aralin?

Mga Tala para sa Guro

 Inilalagak ang labi nito sa Manunggul Jar na

kakikitaan ng masining at kakaibang disenyo.

Tuklasin

Gawain 2

Iba’t ibang larawan ng mga kasuotan, kagamitan na gawa

ng mga pangkat-etniko mula sa Luzon, Visayas at Mindanao.

Montanez, Cynthia (2015). Musika at Sining – Ikaapat ng Baitang Patnubay

ng Guro (pp.209). Pasig City: Department of Education

15
 Sagutin:
1. Ano-anong mga hugis, linya at kulay na ginamit sa
kanilang mga kasuotan at kagamitan?
2. Paano ito nagkakatulad at nagkakaiba?

Suriin

Ang kanilang paniniwala ay makikita sa mga masisining na

dibuho sa kanilang kasuotan, palamuti sa katawan, at mga
kagamitan. Ang pamayanang kultural na ito ay yaman ng ating
bansa.
Ang mga sinaunang kagamitan at kasuotan ng mga
pangkat-etniko ay bahagi ng pang-araw araw na buhay sa
kanilang pamayanang kultural. Ang mga pamayanang kultural sa
ating bansa ay may kakaibang kaugalian na kanilang
nakagisnan. Halimbawa ay kapag may namatay na mahal sa
buhay, sila ay nag-aalay ng mga pagkain upang hilingin sa diyos
ng kamatayan na samahan ang kaluluwa sa pagtawid sa kabilang
buhay. Inilalagak ang labi nito sa Manunggul Jar na kakikitaan
ng masining at kakaibang disenyo. Naniniwala sila na ang mga
nakikita sa kapaligiran tulad ng bundok, mga halaman, mga
hayop, at anumang makikita sa kalikasan ay mga sagrado at may
espirito kaya madalas ang kanilang pag-aayuno at pag-aalay
upang sila ay mapangalagaan laban sa anumang masasamang
espirito.

Montanez, Cynthia (2015). Musika at Sining – Ikaapat ng Baitang Kagamitan

ng Mag-aaral (pp.166). Pasig City: Department of Education

16
 Pagyamanin

Gawain 3

Maging Malikhain!

Gawaing Pansining: Pinoy Bookmark

Kagamitan: lapis, krayola, gunting, ruler, at lumang karton o

cardboard

Hakbang Sa Paggawa

1. Ihanda ang mga gamit na kailangan

2. Gupitin ang lumang karton o cardboard sa sukat na 1 ½
pulgada ang lapad at 5 pulgada ang haba.
3. Pumili ng isang disenyong etniko na nais iguhit sa
bookmark.
4. Iguhit ito sa inihandang cardboard na gagawing bookmark.
5. Kulayan ang iyong iginuhit.
6. Sikaping naiiba ang iyong likhang-sining.

17
Pamantayan sa Paggawa:

Panuto: Lagyan ng tsek ang kahon batay sa antas ng iyong

naisagawa sa buong aralin.
Lubos na Nasunod ang Hindi
nasunod ang pamantayan nakasunod
pamantayan sa pagbuo ng sa
sa pagbuo ng likhang- pamantayan
Mga Pamantayan likhang- sining
sining (2) (1)
(3)
1) Nakabuo ako
ng bookmark
gamit ang iba’t
ibang disenyong
etniko.
2) Nakabuo ako
nang naiibang
disenyo nang
hindi kumopya
sa gawa ng iba.
3) Nagamit ko ang
mga linya at
kulay sa
disenyong
nabuo.
4) Naipakita ko
ang
pagpapahalaga
sa mga
disenyong
etniko sa aking
nabuong
bookmark.

18
 Isaisip

May iba’t ibang nakagisnang kaugalian ang ating

pamayanang kultural na makikita pa rin sa kasalukuyang
panahon. Ito ay dapat ingatan at magamit sa mga likhang-sining.

Isagawa

Sagutin:

1. Paano mo ginamit ang linya sa pagguhit ng napiling

disenyong-etniko?

2. Ano ang masasabi mo sa mga kulay na ginamit?

19
 Tayahin

Panuto: Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot.

_____1. Anong prinsipyo ng sining ang ipinapakita sa larawang

ito?

A. Ritmo B. Paulit-ulit C. Balanse D. Contrast

_____2. Inilalagak ang labi ng sinaunang namatay na pangkat

etniko sa _____ na may masining at kakaibang disenyo.

A. Manunggul Jar B. banig C. kuweba D. bangin

_____3. Ano ang iniaalay upang hilingin sa diyos ng kamatayan

na samahan ang kaluluwa sa pagtawid sa kabilang buhay?

A. buhay B. pagkain C. kaluluwa D. halaman

_____4. Ang sumusunod ay pinaniniwalaang may espirito ng mga

pamayanang kultural maliban sa isa.

A. halaman B. hayop C. bundok D. papel

_____5. Ang mga sinaunang kagamitan at kasuotan ng mga

pangkat-etniko ay bahagi ng pang-araw araw na buhay sa
kanilang ______________.

A. pamayanang kultural C. modernong pamayanan

B. panahon noon D. pamayanan ngayon

______6. Ang ________ ay may kakaibang kaugalian na kanilang

nakagisnan.

A. pamayanan C. Pamayanang kultural

B. pamayanang pangkabuhayan D. Pamayanang tao

20
______7. Alin ang hindi nakikitaan ng disenyo ng kasuotan ng mga
pangkat etniko?

A. Manipis ang tela C.mapupusyaw na kulay

B. Makakapal ang linya D. walang kulay

______8. Saan makikita ang kanilang paniniwala sa mga

masisining na dibuho?

A. lupa B. araw C. kasuotan D. Kapwa-tao

______9. Ano ang iniaalay kapag may namatay na mahal sa

buhay?

A. ginto B. Kaluluwa C. pagkain D. pamayanan

______10. Inilalagak ang labi dito na kakikitaan ng masining at

kakaibang disenyo.

A. jar B. Manunggul jar C. espirito D. bundok

21
 Karagdagang Gawain

Magdala ng sumusunod na kagamitan:

1. recycled papers
2. lapis
3. pangkulay

22