OSIAS COLLEGES, INC

F. Tañ edo St., San Nicolas, Tarlac City

(045) 982-0245, email:osiastrc@pldt.net

MASUSING BANGHAY-ARALIN SA EKSTRUKTURA NG WIKA (FIL 108)

Petsa: Ika-5 ng Nobyembre, 2020

I. MGA LAYUNIN
a. Natutukoy ang kahalagahan ng mga anyo ng morpema
b. Naipamamalas ang uri ng morpema ayon sa kahulugan
c. Napahahalagahan ang paggamit ng alomorp ng morpema
II. PAKSANG-ARALIN
Morpolohiya: Pag-aaral o pagsusuri sa kahalagahan ng Morpema sa isang wika
Mga Kagamitan: Laptop, Power Point Presentation, Google Meet

III. PAMAMARAAN
1. Panimulang Gawain GAWAING MAG-AARAL
a. Pagbati
Magandang hapon sa inyo mga
minamahal kong mag-aaral, kahit nasa bahay
tayo ay handa kayong makinig at matuto sa
ating talakayan. Sana ay lagi kayong ligtas at Magandang hapon din po at handa po kaming
magtuloy-tuloy ang lakas ng inyong internet matuto ngayong araw sa inyong talakayan.
sa magaganap na talakayan ngayong araw.

b. Panalangin
Bago tayo magsimula, Christine, maaari Opo (mangunguna ang mag-aaral sa panalangin)
mo bang pangunahan ang panalangin
ngayong araw na ito?

c. Pagtala ng mga pumasok at

lumiban sa klase
Ayon sa aking nakikitang numero dito sa Opo, tama po kayo Sir, wala naman pong
kanang bahagi ng ‘Google Meet’ ay kompleto lumiban sa amin.
naman kayo. Tama ba ako?

Magaling kung gayon.

GAWAING GURO

10.Pagbabalik-aral
Bago tayo tumungo sa ating aralin ngayon, Sir, ito po ay tungkol sa pagpapantig at tamang
atin munang balikan ang tinalakay noong gamit ng gitling na itinuro ni Sir. Prindiana.
nakaraang 3inut. Tungkol saan 3inute itong
tinalakay natin?

Magaling! Magbigay nga ng mga Ako po Sir, halimbawa po ay ang salitang tu-ma-
halimbawang salita at sabihin kung ilan ang lon. Mayroon po itong tatlong pantig.
pantig ng mga ito.
Tama, magbigay pa nga ng halimbawa.

Sir, ang salitang ka-pa-ki-pa-ki-na-bang.

Mahusay Mariane! Dagdagan pa ang mga Mayroon po itong pitong pantig.
halimbawa.

Ang naisip ko po ay ang salitang eks-pe-ri-men-

Napakagagaling naman ninyo. Natutuwa ako to, mayroon po itong limang pantig.
at natuto kayo sa paksang tinalakay noong
nakaraang araw.
Salamat po.
10.Pagganyak
Bago natin 3inute3n 3inute3ng talakayan, may
mga bagay lang akong nais na itanong sa
inyo. Una, paano kung mali ang bigkas sa
salita? Magkakaroon ba ito ng problema?
Opo.
At pangalawa, paano kung ang balitang
narinig ninyo ay mali ang naibigkas na
impormasyon? Magkakaroon din kaya ito ng
problema? Opo. Magkakaroon po ito ng problema sa mga
nakikinig ng impormasyon lalo na sa balita.
Tama! Kung ganon may larawan akong
ipapakita sainyo, at ang nakalagay dito ay
“Walang pasko sa Manila All Levels.”

Ito po ay nangyari at hindi ko matandaan

kung kailan ngunit malinaw sa sinasabi dito
na “Walang pasko.” Kaya naman mabilis itong
kumalat sa social media at pinag-usapan ng
mga tao. Sapagkat walang pasko sa Maynila,
pero alam naman natin na ang nais lang
sabihin ng balita ay walang pasok. Tama ba
ako?
Opo, tama po kayo Sir na walang pasok dapat
Mahusay Jerome! Sa nakita ninyo ay ang sinabi sa balita imbis na walang pasko.
nagkaroon lang ng kaunting kaguluhan doon
sa paggamit natin ng mga titik at nakabuo ito
ng bagong salita.

Gaya nga ng sinabi ko sa inyo kanina, kapag

ba mali ang bigkas natin sa salita, pwede
bang magkaroon ng kaguluhan o problema?
Opo Sir, dahil pwede pong magkaroon ng
Magaling Crispo! Dahil napakaimportante ng problema sa pagbigkas ng salita.
paggamit natin ng salita o ng wika. Kailangan
tama dahil kapag mali ang bigkas
nagkakaroon ito ng ibang kahulugan.

Palakpakan ninyo ang inyong mga sarili!

Salamat sa pakikibahagi mga kamag-aral.
 1. Paglalahad

Ano ang tawag 3inute-aaral o pagsusuri sa

kahalagahan ng morpema sa isang wika at
pagsasama-sama nito upang makabuo ng
isang salita? Sir, Morpolohiya o Palabuuan po ba?
Tama Leslie, Morpolohiya o Palabuuan nga
ang tawag sa ginawa natin kanina, sa
madaling salita ito ay ang pag-aaral sa
pagbuo ng salita.

Sa araw na ito, ating tatalakayin ang Anyo ng

morpema, uri ng Morpema ayon sa
kahulugan, at ang alomorp ng morpema.
Simulan na natin ang talakayan.

2. Pagtalakay

 Ano ang Morpema?

 Ito ay galing sa katagang morpheme sa
Ingles na kinuha naman sa salitang
Griyego na Morph na ang ibig sabihin ay
anyo o yunit, at ang eme na ang ibig
sabihin ay kahulugan. Sa payak na
kahulugan, ang Morpema ay ang
pinakamaliit 3inute3n ng isang salita na
nagtataglay ng kahulugan. Maliwanag ba? Opo.
Halimbawa nito ay sa salitang makahoy ay
may dalawang morpema. Ang unlaping ma-
at ang salitang-ugat na kahoy. Taglay ng
unlaping ma- ang kahulugang “marami” na
isinasaad ng salitang-ugat. Sa salitang
makahoy, maaaring masabi ang ibig sabihin
nito’y “maraming kahoy.” Naiintindihan ba?
Opo.
Kung ganoon ay magbigay nga kayo ng
halimbawa ng morpema na may unlaping
ma-. Sir, halimbawa po ay ang salitang mabait.
Tumpak Kenneth! Dahil ang unlaping ma- ay
nilagyan ng salitang-ugat na bait kaya ito
tinawag na mabait.

Tumungo naman tayo sa Anyo ng Morpema.

Ang unang anyo ng morpema ay ang
Morpemang binubuo ng isang Ponema o
Morpemang Ponema.
 Ano ang Morpemang Ponema?
 Ito ang anyo ng morpema na may
kahulugang taglay na nagsasaad ng
kasarian kapag naikabit sa salitang-ugat.
Halimbawa nito ang /a/ na may
kahulugang ukol sa kasariang pambabae Opo.
at /o/ naman sa panlalaki. Maliwanag ba?
Ang mga halimbawa nito ay ang mga salitang;
 Doktor–Doktora
 Senyor–Senyora

Mabigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng

Morpemang Ponema na may kahulugang (Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
taglay na nagsasaad sa kasariang pambabae mga mag-aaral ukol sa morpemang ponema.)
at panlalaki. Senador – Senadora
Propesor – Propesora
Abugado – Abugada
Kusinero – Kusinera
Mario – Maria
Napakahuhusay naman ninyo magbigay ng Ignacio – Ignacia
mga halimbawa ng morpemang ponema.

Ngunit, hindi lahat ng mga salitang may

inaakalang morpema /a/ na ikinakabit ay
may morpema na. Tulad ng salitang maestro
na naging inute. Ang mga ponemang /o/ at
/a/ na ikinakabit ay hindi mga morpema.
Dahil wala naman tayong mga salitang
maestr.

Halimbawa:
• Bombero na hindi bomber, na sinasamahan
lamang ng ponemang /o/ at /a/
• Kusinero na hindi kunsiner, na sinasamahan
lamang ng ponemang /o/ at /a/
• Abugado na hindi abugad, na sinasamahan
lamang ng ponemang /o/ at /a/

May naiisip ba kayong iba pang halimbawa?

Sir, ang salitang Senyorito na hindi senyorit, na

sinasamahan lamang ng ponemang /o/ at /a/.
Tama ang iyong halimbawa Arvie!
May katanungan pa ba kayo ukol dito bago
tayo tumungo sa pangalawang anyo ng
morpema? Wala po.

At dahil maliwanag na sa inyo ang

morpemang ponema. Dumako naman tayo
pangalawang anyo ng Morpema. Ito ay ang
Morpemang binubuo ng Panlapi o di-
malayang Morpema.

 Ano ang di-malayang Morpema?

 Ito ang anyo ng morpema na hindi
nakatatayong mag-isa. Ito ay kailangang
maikabit sa salitang-ugat upang
magkaroon ng ganap na kahulugan at
ito’y tumutukoy sa panlapi. Ang mga
ingklitik gaya ng ba, po, pa, ho, na, nga,
din, rin, man, daw, at raw ay kabilang din
dito.
Halimbawa:
 Ang panlaping um, na may ibig sabihin ay
gawi o ginagawa.
Halimbawa:
 sumasayaw
 umalis
 humiyaw
Magbigay kayo ng iba pang halimbawa na
salita na may panlaping um. (Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
mga mag-aaral ukol sa panlaping um)
kumain
umawit
umiiyak
Kahanga-hanga ang inyong mga halimbawa!
Tumungo tayo sa iba pang halimbawa. Salamat po.

 Ang panlaping ma, na ang ibig sabihin ay

pagkamayroon.
Halimbawa:
 masipag
 matalino
 mayaman
Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng
panlaping ma.
(Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
mga mag-aaral ukol sa panlaping ma)
mapera
mabato
mataba
Nakakatuwa sapagkat napakahuhusay ninyo
magbigay ng mga halimbawa. Dumako tayo
sa iba pang halimbawa.

 Ang panlaping ka, na ang ibig sabihin ay

kapangkat.
Halimbawa:
 Kasama
 Kabaranggay
 Kahati
Magbigay pa kayo ng iba pang halimbawa ng
panlaping ka. (Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
mga mag-aaral ukol sa panlaping ka)
kagrupo
katropa
Tumpak ang lahat ng ibinigay ninyong mga kalahi
halimbawa. Tumungo tayo sa iba pang
morpemang panlapi.
 Ang panlaping mala, na ang ibig sabihin
ay may hawig na katangian.
Halimbawa:
 mala-rosas
 mala-prinsesa
 mala-agila
Magbigay pa nga kayo ng iba pang halimbawa
ng panlaping mala. (Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
mga mag-aaral ukol sa panlaping mala)
mala-kanin
mala-sebo
Tama ang inyong mga binigay na halimbawa, mala-buhangin
talagang nauunawaan nga ninyo itong paksa
natin. Salamat po.
Dumako tayo sa panghuling morpemang
panlapi.
 Ito ay ang panlaping –an, na may ibig
sabihin na lugar na pinaglalagyan.
Halimbawa:
 lagusan
 aklatan
 tahanan
Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng
panlaping –an. (Magbibigay ng iba pang mga halimbawa ang
mga mag-aaral ukol sa panlaping -an)
paaralan
simbahan
Palakpakan ang inyong mga sarili dahil basurahan
kahanga-hanga ang inyong mga halimbawa!

Tumungo naman tayo sa pangatlong anyo, ito

ay ang Morpemang binubuo ng Salitang-ugat
o Malayang Morpema.
 Ano ang Malayang Morpema?
 Ito ay nagtataglay ng kahulugan sa
ganang sarili. Binubuo ng salitang – ugat
na may salitang payak, at mga salitang
walang panlapi.
Halimbawa:
Bata, Talon, Ganda, Saya, Tao, Tuwa, Liit,
Taas, Basa, Laro, Kain, Sulat at Aral.

Maliwanag ba?

Natapos na tayo sa Anyo ng Morpema, bago Opo.

tayo dumako sa susunod na talakayan may
mga katanungan pa ba kayo na nais itanong?

Kung ganoon ay dumako tayo sa Uri ng Wala po.

Morpema ayon sa Kahulugan, at ito ay may
dalawang-uri. Ano-ano 3inute ito?
1)Morpemang may Kahulugang
Pangnilalaman o Morpemang Leksikal
2)Morpemang may Kahulugang
Pangkayarian o Morpemang Pangkayarian

Tumungo tayo sa unang uri, ito ay ang

Morpemang may Kahulugang Pangnilalaman
o Morpemang Leksikal.

 Ano ang Morpemang Leksikal?

 May tiyak na kahulugan at binubuo ng
nominal na pangngalan, pandiwa, at mga
panuring na pang-abay at pang-uri. Ito
ang mga morpemang tinatawag ding
pangnilalaman sapagkat may kahulugan
sa ganang sarili.
 Ito ay nangangahulugan na ang morpema
ay nakatatayo ng mag-isa sapagkat may
angkin siyang kahulugan na hindi na
nangangailangan ng iba pang salita.
Halimbawa: Magaling sumayaw si Mika
kaya siya ay nanalo sa dance contest.

Makikita natin dito ang mga salitang may

kahulugan at ito’y mga salitang Magaling,
sumayaw, Mika, siya, nanalo, dance, at
contest. Ito ay dahil sa mga Pangngalan,
Pandiwa, Pang-uri at Pang-abay.
Naiintindihan ba?
Opo.
Tignan natin ngayon kung ano 3inute ang ibig
sabihin ng apat na iyan. Dumako tayo sa una,
ito ay ang Pangngalan.
 Ito ang mga salitang nagsasasaad ng
pangalan ng tao, bagay, hayop, pook,
pangyayari at marami pang iba.

Halimbawa: Mika, dance, contest, ibon, pasko,

parke atbp.

Ikaw Pamela, magbigay ka nga ng isang

halimbawa ng Pangngalan.
Sir, halimbawa po ng pangngalan ay Jordan.
Tumpak Pamela!

Tumungo naman tayo sa pangalawa, ito ay

ang Pandiwa.
 Ito ay nagsasaad ng kilos o galaw ng
simuno ng pangungusap at ito ay
maaaring kilos o galaw ng tao, bagay o
hayop.
Halimbawa: sumayaw, bumili, naglakad,
gumuguhit at naglilinis.

Ikaw Ailene, magbigay ka nga ng isang

halimbawa ng Pandiwa.
Sir, ang halimbawa ko po ay umiyak.
Mahusay ! Nais mo bang dagdagan, Elaine?

Tama! Sir, ang halimbawa po ng pandiwa ay sumagot.

Dumako naman tayo sa pangatlo, ito ay ang

Pang-uri.
 Ito ay nagbibigay deskripsyon o turing sa
ngalan ng tao, bagay, hayop, pangyayari,
lugar, kilos, oras, at iba pa. Kadalasan,
ginagamit ito upang mas bigyang linaw
ang isang pangngalan.
Halimbawa: maligaya, palaaway, balat –
sibuyas, marami, maganda, at araw-araw.

Magbigay ka nga Carla ng isang halimbawa

ng Pang-uri.
Tumpak! Nais mo bang dagdagan, Flor? Sir, halimbawa po ng pang-uri ay mapagbigay.

Mahusay! Tumungo na tayo sa pang-apat, ito Sir, halimbawa ko po ay seryoso.

ay ang Pang-abay.
 Ito ay naglalarawan o nagbibigay – turing
sa pandiwa, pang-uri, at kapwa pang-
abay.
Halimbawa: kahapon, kanina, magaling,
mahigpit at doon.

Vince, magbigay ka nga ng isang halimbawa

ng pang-abay.
Sir, halimbawa po ng pang-abay ay bukas.
Tama! Nais mo bang dagdagan, Robert?

Sir, halimbawa po ay dahan-dahan

Palak-pakan nga ninyo ang inyong mga sarili
dahil mahusay kayo magbigay ng mga ilang
halimbawa. May katanungan pa ba kayo
tungkol dito?
Wala po.
Kung ganoon ay tumungo naman tayo sa
pangalawang morpema, ito ay ang
Morpemang may Kahulugang Pangkayarian o
Morpemang Pangkayarian.
 Ano ang Morpemang Pangkayarian?
 Walang kahulugang taglay hangga’t hindi
naisasama sa iba pang morpema; binubuo
ng mga pananda at mga pang-ugnay.
 Ito ang mga salitang nangangailangan ng
iba pang mga salita upang mabuo ang
kanilang gamit sa pangungusap. Gamitin
natin ang mga halimbawa kanina.
Halimbawa: Magaling sumayaw si Mika
kaya siya ay nanalo sa dance contest.

Mapapansin ninyo ang mga salitang si, kaya,

ay at sa ay mahalaga dahil hindi naman natin
mababasa ang pangungusap kung ito lamang
ay magaling, sumayaw, Mika, siya, nanalo, at
dance contest. Tama ba ko? Opo.

Mapapansin natin kulang ang pahayag kung

wala ang mga apat na ito, dahil sila ay
tinatawag na? Pang-angkop, Pangatnig, Pang-
ukol, at Pananda.
Dumako tayo sa una, ito ay Pang-angkop.
 Ito ang ginagamit para pag-ugnayin ang
mga panuring at mga salitang binibigyan
nito ng turing.
Halimbawa; na, ng, -ng, at –g

Tumungo naman tayo sa pangalawa, ito ay

ang Pangatnig.
 Ito’y nagpapakita ng pagbubukod,
pagsasalungat o paglilinaw.
Halimbawa; at, ngunit, datapwat, subalit,
kaya, saka, at pati

Ngayon, ay dumako naman tayo sa pangatlo

at ito ay ang Pang-ukol.
 Ito ay nag-uugnay sa pangngalan,
pandiwa, panghalip, o pang-abay sa iba
pang mga salita sa loob ng pangungusap,
ito ay maaari ding magturo ng lugar o
layon.
Halimbawa; Sa, ukol sa/kay, hinggil sa/kay, at
ayon sa/kay

Tumungo naman tayo sa pang-apat, ito ay

ang Pananda.
 Ito ay nagpapakilala o nagsisilbing tanda
ng gamit ng isang salita sa loob ng
pangungusap.
 Halimbawa; Si, sina, ni, nina, ang, ang
mga, at ay

Maliwanag 3inut inyo ang apat na iyan?

Dahil maliwanag na sa inyo ito, magbuo nga
kayo ng isang pangungusap na ginagamitan
ng Pang-angkop, Pangatnig, Pang-ukol, at
Pananda.
Nakakabilib naman kayo dahil nauunawaan
ninyo at napakaganda ng inyong halimbawa
ukol sa ating paksa!
Bigyan ninyo ng masigabong palakpakan ang
inyong mga sarili!
Opo.
(Magbibigay ng pangungusap ang mag-aaral)
Ayon kay Pangulong Duterte, handa siyang
bumili ng vaccine kontra covid-19 ngunit
kailangan niya munang masigurado ito upang
masuring mabuti kung ito ba ay ligtas na
gagamitin ng mga Pilipino.
Salamat po.

Ngayon ay natapos na tayo sa mga Uri ng

Morpema ayon sa kahulugan. May nais ba
kayong itanong tungkol dito?
Wala po.
Kung ganoon, dumako naman tayo sa
panghuling talakayan ito ay ang Alomorp ng
Morpema.

 Ano ang Alomorp ng Morpema?

 Ito ay ang katangian ng morpema na
magbagong anyo dahil sa impluwensiya
ng kaligiran nito.
 ALOMORP na galing sa salitang Ingles na
ALLOMORPH, na hinati sa salitang Griyego
na ALLO na ang ibig sabihin ay kapara at
MORPH na ibig sabihin ay yunit o anyo.

Natatandaan ninyo pa 3inute kahulugan ng

Morpema? Opo, ito po ay ang ito po ay ang pinakamaliit ng
yunit ng isang salitang nagtataglay ng
kahulugan.
Tama! Naalala pa nga ninyo ang kahulugan ng
morpema.

 Ano ang Morpema?

 Ang Morpema ay ang pinakamaliit ng yunit
ng isang salitang nagtataglay ng
kahulugan. Ang pagbabagong
kinapapalooban ng panlaping nagtatapos
ng dahil sa impluwensya ng kasunod.
Nakikibagay ang huling titik ng panlaping
sa unang titik ng salitang ugat.
 Nakapaloob dito ang tinatawag na
Alomorp ng Morpema. Ang morpemang
pang – ay nagtatanglay ng alomorp na
pang, pam, at pan.
 Gayundin ang morpemang mang- na may
alomorp na mang, mam, at man. At
gayundin ang morpemang kasing – na
may alomorp na kasing, kasim, at kasin.
 Ginagamit ang alomorp na pang, mang,
at kasing sa mga patinig at sa k, g, h, m,
n, w, at y.
Halimbawa ng Pang:
 Pang + kasal = Pangkasal
 Pang + hukay = Panghukay
 Pang + walis = Pangwalis

Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng

alomorp na pang.
Tama ang inyong mga halimbawa!
(Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
halimbawa ng alomorp na pang)
Pang + masa = Pangmasa
Pang + hayop = Panghayop
Pang + gabi = Panggabi

Tumungo naman tayo sa iba pang alomorp.

Halimbawa ng Mang:
 Mang + hawan = Manghawan
 Mang + gulo = Manggulo
 Mang + hampas = Manghampas

Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng

alomorp na mang.
(Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
halimbawa ng alomorp na mang)
Mang + yapos = Mangyapos
Mang + hina = Manghina
Napakahusay naman ninyo magbigay ng mga Mang + galing = Manggaling
halimbawa!

Dumako naman tayo sa panghuling

halimbawa at ito ay ang halimbawa ng
Kasing:
 Kasing + haba = Kasinghaba
 Kasing + yaman = Kasingyaman
 Kasing + hirap = Kasinghirap
Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng
alomorp na Kasing. (Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
halimbawa ng alomorp na Kasing)
Kasing + katawan = Kasingkatawan
Kasing + gahaman = Kasinggahaman
Kasing + wais = Kasingwais
Magaling! May katanungan pa ba kayo?
Wala po.
Kung ganoon, tumungo naman tayo sa iba
pang alomorp.
Ginagamit naman ang alomorp na pam, mam,
at kasim kung nauuna sa mga salitang – ugat
na nagsisimula sa p at b.
Halimbawa ng Pam:
 Pam + bansa = Pambansa
 Pam + pulitika = Pampulitika
 Pam + bata = Pambata

Magbigay pa nga kayo ng iba pang halimbawa

ukol sa alomorp na pam.
(Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
halimbawa ng alomorp na pam)
Pam + babae = Pambabae
Pam + palengke = Pampalengke
Pam + palakasan = Pampalakasan
Mahusay!
Dumako naman tayo sa iba pang halimbawa
ng alomorp.

Halimbawa ng Mam:
 Mam + bato = Mambato
 Mam + palo = Mampalo
 Mam + prito = Mamprito
Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa
(Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
ukol sa alomorp na Mam.
halimbawa ng alomorp na Mam)
Mam + bambo = Mambambo
Mam + batikos = Mambatikos
Mam + pukpok = Mampukpok
Tumpak!

Tumungo naman tayo sa isa pang alomorp.

Halimbawa ng Kasim:
 Kasim + puti = Kasimputi
 Kasim + baho = Kasimbaho
 Kasim + bait = Kasimbait
Magbigay pa nga kayo ng halimbawa ng (Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang
alomorp na Kasim. halimbawa ng alomorp na Kasim)
Kasim + bango = Kasimbango
Kasim + pangit = Kasimpangit
Kasim + bulok = Kasimbulok

Tama ang inyong mga halimbawa!

May katungan pa ba kayo ukol sa ating
paksa? Wala po.
Kung ganoon dumako tayo sa iba pang
halimbawa alomorp ng morpema.
 Ginagamit naman ang alomorp na pan,
man, at kasin sa mga salitang – ugat na
nagsisimula sa d, l, r, s, at t.

Halimbawa ng Pan:
 Pan + lunas = Panlunas
 Pan + dakot = Pandakot
 Pan + salo = Pansalo

Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng (Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
alomorp na Pan. halimbawa ng alomorp na Pan)
Pan + laro = Panlaro
Pan + sabit = Pansabit
Pan + tulog = Pantulog

Ang huhusay naman ninyo! Salamat po.

Tumungo naman tayo sa iba pang alomorp.

Halimbawa ng Man:
 Man + ligaw = Manligaw
 Man + daya = Mandaya
 Man + tapon = Mantapon

Magbigay kayo ng iba pang halimbawa ukol
sa alomorp na Man.
(Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang mga
halimbawa ng alomorp na Man)
Man + loko = Manloko
Man + dukot = Mandukot
Man + lamang = Manlamang

Tumpak lahat ng inyong mga halimbawa!

Dumako naman tayo sa panghuling

halimbawa ng alomorp.

Halimbawa ng Kasin:
 Kasin + talino = Kasintalino
 Kasin + laki = Kasinlaki
 Kasin + dami = Kasindami
Magbigay nga kayo ng iba pang halimbawa ng (Magbibigay ang mga mag-aaral ng iba pang
alomorp na Kasin. halimbawa ng alomorp na Kasin)
Kasin + taba = Kasintaba
Kasin + dumi = Kasindumi
Kasin + lakas = Kasinlakas
Mahusay, palakpakan naman ninyo ang
inyong mga sarili. Maraming salamat sa
inyong pakikinig.

10.Paglalahat
Upang higit nating mapahalagahan 3inute3ng
aralin, nais kong malaman ang natutunan
ninyo sa ating tinalakay. Maari niyo bang
ibigay ang kahulugan ng Morpolohiya?
Sir, ang morpolohiya ay ang pagsusuri sa
Subukan mo nga, Allysa.
kahalagahan ng morpema sa isang wika at
 pagsasama-sama nito upang makabuo ng isang
salita.

Tama ang iyong sagot!

Bakit naman mahalagang pag-aralan ang

alomorp ng morpema?
Ibigay mo nga ang iyong ideya, Jose?
Sir, mahalaga pong pag-aralan ito marahil
kailanman hindi maaaring magkapalit-palit ang
mga alomorp ng morpema dahil magiging mali
na ang isang salitang mabubuo.

Mahusay, masaya akong may natutunan kayo

sa ating aralin ngayong gabi.

10.Paglalapat
Bilang pagpapatuloy, nais kong hatiin ang
klase sa dalawa, kung saan ang ilan sa
miyembro ng inyong pangkat ay gagawa ng
isang maikling tula gamit ang Morpemang
Leksikal (may tiyak na kahulugan at binubuo
ng nominal na pangngalan, pandiwa, at mga
panuring na pang-abay at pang-uri) at
Morpemang Pangkayarian (ito ang mga
salitang nangangailangan ng iba pang mga
salita upang mabuo ang kanilang gamit sa
pangungusap at binubuo ng pang-ankop,
pangatnig, pang-ukol at pananda). Ang paksa
ng gagawin ninyong pangunguap ay tungkol
sa pagmamahal ninyo sa inyong mga
magulang. Bibigyan ko lamang kayo ng
sampung 3inute upang makapagsulat.
Pagkaraan, mamili kayo ng ilan sa inyong
mga kasama na siyang magbabasa ng inyong
nagawa. Nais kong bigkasin ninyo ito nang
may damdamin.
Opo.
Maliwanag ba? (Pagpapangkat sa dalawa.)
Narito ang pamantayan sa pagmamarka.
10 puntos sa nilalaman at halimbawa ng
morpemang leksikal at pangkayarian sa
maikling, 10 puntos sa pagbabasa ng
maikling tula nang may damdamin.

May katanungan ba? Wala po.

Kung gayo’y magsisimula na.
(Magsusulat ang mga mag-aaral ng kanilang
sariling maikling tula at kanilang bibigkasin ito
sa harap ng klase nang may damdamin.)

IV. PAGTATAYA
Sagutang ang maikling pagsusulit sa google form link na ibibigay ko sa inyo, at mayroon
kayong tatlong-oras ngayong araw upang sagutan ito.

Google Form Link:

https://bit.ly/3jLbxjq

Piliin ang letra ng tamang sagot.

1. Ito ang mga morpemang tinatawag ding pangnilalaman sapagkat may kahulugan sa
ganang sarili.
a) Morpemang Pangkayarian
b) Morpemang Leksikal
c) Malayang Morpema
d) Di-malayang Morpema

2. Ang ALOMORP ay galing sa salitang Ingles na ____________.

a) Alomorp
b) Aloomorp
c) Allomorph
d) Allomorphin

3. Ang katangian ng morpema na magbagong anyo dahil sa impluwensiya ng kaligiran

nito.
a) Morpema
b) Morpolohiya
c) Malayang Morpema
d) Alomorp ng Morpema

4. Ito ay ang pinakamaliit na yunit ng isang salita na mayroong kahulugan.

a) Morpema
b) Morpolohiya
c) Allomorp ng Morpema
d) Malayang Morpema

5. Ito ay nagsasaad ng kilos o galaw ng simuno ng pangungusap.

a) Pang – abay
b) Pang – uri
c) Pandiwa
d) Pangngalan

6. Ginagamit naman ang alomorp na ____, ____, at ____ kung nauuna sa mga salitang – ugat
ang nagsimula sa d, l, r, s, at t.
a) pam, mam, at kasim
b) pang, mang, at kasing
c) pan, man, at kasin
d) mang, mam, at man

7. Ito ang anyo ng morpema na may kahulugang taglay na nagsasaad ng kasarian kapag
naikabit sa salitang-ugat.
a) Alomorp ng Morpema
b) Morpolohiya
 c) Morpemang Leksikal
d) Morpemang Ponema

8. Pag-aaral o pagsusuri sa kahalagahan ng morpema sa isang wika at pagsasama-sama

nito upang makabuo ng isang salita.
a) Morpema
b) Morpolohiya o Palabuuan
c) Morpemang Ponema
d) Morpemang Leksikal

9. Ginagamit ang alomorp na pang, mang, at kasing sa mga __________ at sa k, g, h, m, n, w, at

y.
a) Patinig
b) Morpema
c) Salitang-ugat
d) Pandiwa

10. Ang morpemang panlaping ________ na ang kahulugan ay pagkakaroon ng katangiang

taglay ng salitang-ugat.
a) Um-
b) an-
c) Ma-
d) ka-

11. Bata pa ako nang una kong makita ang damit-_______ ng nanay ko.
a) Pangkasal
b) Pamkasal
c) Pankasal
d) Pangkasalan

12. Ang walis ay _______ sa makulit na bata.

a) Pampalo
b) Panpalo
c) Pangpalo
d) Pansundot

13. Ang magnanakaw ay kakambal ng ________.

a) Manloloko
b) Mangloloko
c) Mamloloko
d) Magloloko

14. Si Juancho ay _______ sa larong basketball.

a) Panbato
b) Pangbato
c) Pambato
d) Pamato

15. Ang kutis ni Aida ay _______ ng labanos.

a) Kasimputi
 b) Kasingputi
c) Kasinputi
d) Wala sa nabanggit

16. Ang suot na damit ni Leonicia na _________ ay bagay sa kanya.

a) Pangbabae
b) Pambabae
c) Panbabae
d) Panlalaki

17. Si Nelson ay malaki kaya ____________ niya ang kanyang kaibigan na si Neptali.
a) Kasinkatawan
b) Kasingkatawan
c) Kasimkatawan
d) Kaparehas

18. Ang mga kontra sa gobyerno ay mahilig ___________ upang mapabagsak nila ito.
a) Manbatikos
b) Mangbatikos
c) Mambatikos
d) Magbatikos

19. Ang ngipin ng aking kalaro ay __________ ng sirang prutas.

a) Kasinbulok
b) Kasingbulok
c) Mabulok
d) Kasimbulok

20. Ang mga sugarol ay palaging nais ___________ upang manalo.

a) Mangdaya
b) Mamdaya
c) Madaya
d) Mandaya

V. TAKDANG-ARALIN

Magbigay ng sampung (10) halimbawa ng mga alomorp na pan, man, at kasin. Ipasa
ito sa ating group chat hanggang sa susunod na Huebes 5:00 ng hapon.
 Inihanda ni:

Lou Renzo V. Cacho

BSED – FILIPINO II

Binigyang-pansin ni:

Eric David
GURO