Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 22

9

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Unang Markahan – Modyul 1.1 (Week 1)
Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat
Edukasyon sa Pagpapakatao– Baitang 9
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1.1: Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa


anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul


Manunulat: Loriemar B. Villariza
Editor: Jane O. Gurrea
Tagasuri: Nova A. Pardillo
Tagaguhit: Loriemar B. Villariza
Management Team
Schools Division Superintendent:
Dr. Marilyn S. Andales, CESO V
Assistant Schools Division Superintendents:
Dr. Cartesa M. Perico
Dr. Ester A. Futalan
Dr. Leah B. Apao
Chief, CID: Dr. Mary Ann P. Flores
EPS in LRMS: Mr. Isaiash T. Wagas
EPS in EsP: Mrs. Jane O. Gurrea

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________


ivision ADM Coordinator
Department of Education – Region VII

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City


Telefax: (032) 255-6405
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
9

Edukasyon sa
Pagpapakatao

Unang Markahan – Modyul 1.1 (Week 1)

Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat


Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao 9 ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa modyul na Layunin ng Lipunan:
Kabutihang Panlahat.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan
at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang
pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at
kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito
sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro


Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang
magagamit sa paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral


kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang
mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul ukol sa Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

ii
Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga
dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano


na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul.
Kung nakuha mo ang lahat ng tamang sagot
(100%), maaari mong laktawan ang bahaging
ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang


matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay


ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad ng
isang kuwento, awitin, tula, pambukas na
suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling


pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa


mapatnubay at malayang pagsasanay upang
mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga
kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto
ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang
susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng
modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o


pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong


sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad
ng buhay.

iii
Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o
masukat ang antas ng pagkatuto sa pagkamit
ng natutuhang kompetensi.

Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong


panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat


ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng


pinagkuhanan sa paglikha o paglinang
ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:


1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka
o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa
pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv
Alamin

Sa mga nagdaang taon sa pag-aaral mo ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay


mas lalo mong nakilala ang iyong sa sarili (EsP 7) at mas naging malalim ang iyong
pag-unawa at pakikipag-ugnayan sa iyong pamilya (EsP 8). Ngayon naman ay
haharap ka sa malaking hamon ng pagkilala sa mas malaking mundong iyong
ginagalawan. Sa modyul na ito ay mabubuksan ang iyong kaisapan na makialam sa
mga pangyayaring nagaganap sa iyong paligid at magbahagi ng iyong sarili sapagkat
lahat tayo ay may pananagutan sa lipunang ating kinabibilangan. Dito ay mahalagang
matutunan mo ang sagot sa mga katanungang: Ano ang tunay na layunin ng lipunan?
Paano makakamit at mapapanatili ang kabutihang panlahat? Handa ka na bang
makialam sa lipunan? Ano ang iyong maibabahagi sa lipunan?
Sadyang ginawa ang modyul na ito upang maunawaan mong mabuti ang pag-
aaral sa Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat kahit na hindi ka regular na
makapasok sa paaralan. Kaya mahalagang sundin at unawain ang mga gawain sa
modyul na ito.
Ang modyul na Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat ay hinati-hati sa
apat na kompetensi. Ito ay ang mga sumusunod:

1.1 Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang panlahat (EsP9PL-Ia-1.1)

1.2 Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsasaalang-alang sa kabutihang


panlahat sa pamilya, paaralan, pamayanan o lipunan (EsP9PL-Ia-1.2)

1.3 Napangangatwiranan na ang pagsisikap ng bawat tao makamit at


mapanatili ang kabutihang panlahat sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng moral na
pagpapahalaga ay mga puwersang magpapatatag ng lipunan (EsP9PL-Ib-1.3)
1.4 Nakagagawa ng proyektong makatutulong sa isang pamayanan o sektor sa
pangangailangang pangkabuhayan, pangkultural at pangkapayapaan. (EsP9PL-Ib-
1.4)
Pagkatapos mong pag-aralan ang modyul na ito, inaasahang matututuhan at
maipamamalas mo ang mga sumusunod na kaalaman, kasanayan at pagpapahalaga:

❖ Naipaliliwanag ang tunay na layunin ng lipunan


❖ Natutukoy ang mga elemento sa pagkakaroon ng matiwasay na lipunan
❖ Nasusuri ang kahalagahan ng lipunan sa pagkakamit ng kaganapan ng
pagkatao
❖ Nahihinuha ang mga pagpapahalagang dapat linangin upang maging
makabuluhan ang pakikitungo sa lipunan

1
Subukin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at unawain ang tanong.
Piliin ang pinakaangkop na sagot at isulat ang titik nito sa EsP Notebook/Portfolio.

1. Ang pangunahing layunin ng lipunan ay ang:

a. kasaganahang pangkabuhayan
b. kabutihang panlahat
c. pangkalinangang pag-unlad
d. lakas ng kapangyarihan

2. Ang lipunan ang tumutugon sa pangangailangan ng taong:

a. makipag-ugnayan sa kanyang kapwa


b. makapagpahayag ng kanyang opinyong politikal
c. makapagtrabaho at umunlad
d. matugunan ang sariling kagustuhan

3. Ano ang pagkakaiba ng lipunan sa komunidad?

a. Sa lipunan, ang nangingibabaw ay ang nag-iisang tunguhin o layunin


samantalang sa komunidad ang mahalaga ay ang pagkakabukod-tangi ng mga
kabilang dito.
b. Sa lipunan, ang pangkat ng mga tao ay may nagkakaisang interes, mithiin at
pagpapahalaga samantalang sa komunidad, namumuno ang nagbibigay ng
direksiyon sa mga taong kasapi nito.
c. Sa lipunan, ang namumuno ay inatasan ng mga mamamayan na kamtin ang
mithiin ng mga kasapi nito samantalang sa komunidad, ang mga tao ang
nararapat na manaig sa pagkamit ng kanilang mga mithiin.
d. Sa lipunan, mas malaking pamahalaan ang nakasasakop samantalang sa
komunidad ay mas maliit na pamahalaan.

2
4. Ang tunguhin ng lipunan ay kailangang pareho sa tunguhin ng bawat indibidwal.
Ang pangungusap ay:

a. Tama, dahil sa pagkakataon na ganito lamang matitiyak na makakamit ang


tunay na layunin ng lipunan
b. Tama, dahil mahalagang makiayon ang bawat indibidwal sa layuning
itinalaga ng lipunan
c. Mali, dahil may natatanging katangian at pangangailangan ang bawat isang
indibidwal
d. Mali, dahil ang bawat indibidwal sa lipunan ang nararapat na nagtatakda ng
mga layunin

5. Ang sumusunod ay elemento ng kabutihang panlahat maliban sa:

a. Kapayapaan
b. Katiwasayan
c. Paggalang sa indibidwal na tao
d. Tawag ng katarungan o kapakanang panlipunan ng lahat

6. Ang dignidad ng tao ay nag-uugat sa kanyang:


a. kalagayang pangkabuhayan
b. taglay na kagandahang asal
c. pagiging natatanging nilikha
d. pinagmulang angkan

Mga Tala para sa Guro


Paalalahanan ang mga mag-aaral na maglaan ng
Activity Notebook/Porfolio para sa modyul na ito.
Magbigay ng sariling pamantayan ukol dito.

3
Modyul
Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat
1
1.1 Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang
panlahat (EsP9PL-Ia-1.1)

Mayroon tayong kasabihan na “Walang sinuman ang nabubuhay para sa sarili


lamang”. Ang bawat nilalang ay kailangang makisalamuha sa iba. Kinakailangan ng
taong makibahagi at mamuhay sa lipunan, isa ito sa itinalagang likas na katangian ng
mga nilikha ayon sa Likas na Batas. Ayon kay Dr. Manuel Dy Jr., isang propesor ng
Pilosopiya sa Ateneo de Manila University, ang buhay ng tao ay panlipunan. Makikita
ito sa pag-iral bilang tao – sa ating pagsasagawa ng mga bagay na kailangan upang
mahubog ang ating sarili.

Ang ating pagiging kasama-ng-kapuwa ay isang pagpapahalaga na nagbibigay ng


tunay na kaganapan sa ating pagkatao.

Balikan
Pagtapat-tapatin. Alin sa mga sumusunod na pagpapahalaga sa hanay A ang
tinutukoy ng mga kahulugan sa hanay B. Titik lamang ng wastong sagot ang isusulat.

Hanay A Hanay B
1. Pakikibagay a. Isinasaalang-alang ang magiging
2. Paggalang damdamin ng kanyang kapwa
3. Pagmamalasakit b. Handang tumulong sa panahon ng
4. Pakikiramay kagipitan
5. Pakikiisa c. Tumutulong sa ikapagkakamit ng
layunin ng pangkat ng kinabibilangan
d. Pinag-aaralan kung paano magiging

Tuklasin maayos ang pakikitungo sa mga kapangkat.


e. isinasaalang-alang ang kapakanan ng
kapwa tulad ng pagsasaalang-alang sa sa sarili

4
Tuklasin

Basahin mo ang mga sumusunod na sitwasyon at sagutin ang mga


katanungan. Isulat ang mga sagot sa iyong EsP Notebook/Portfolio.

Sitwasyon 1
Matalinong bata si Joana. Sa tulong at
paggabay ng kanyang magulang ay natuto siyang
bumasa at sumulat. Subalit dumating ang panahon
na ang mga aklat at ang itinuturo ng kanyang ina ay
hindi na sapat sa kanyang mabilis na pagkatuto.
Dahil dito, ipinasya ng kanyang ina na ipasok na
siya sa paaralan
Sa ibinigay na pagsusulit, natuklasang mentally
gifted ang bata.
Inerekomenda na ipasok siya sa isang
SPED school upang matugunan ang kanyang
pangangailangang intelektwal, emosyonal at
sosyal.
May mga samahang pribado tulad ng Ayala
Foundation na tumutulong sa mga batang tulad ni
Joana. Isa sa inisyatibo ng samahang ito ang
CENTEX o Center for Excellence sa mga piling
paaralang pampubliko sa lunsod ng Maynila. Sagot
nila lahat ang gastos mula sa uniporme, aklat at iba
pang gamit sa paaralan ng mga mahihirap ngunit
matatalinong bata.

5
Sitwasyon 2
Nasalanta ng matinding bagyo ang
Pilipinas noong Nobyembre 2013 sa
nagdaang Bagyong Yolanda ngunit higit na
pinsala ang dulot nito sa Leyte ng dahil sa
Storm Surge na kumitil ng humigit sampung
libong tao. Maraming imprastraktura ang
nasira at maraming pamilya ang nawalan ng
tirahan.
Agad rumisponde ang maraming non-
government organizations upang tumulong.
Kabilang na ang Philippine Red Cross, ABS-
CBN Foundation, GMA Kapuso Foundation,
Aboitiz Group, SM Group at marami pang mga
kompanya at kahit na ordinaryong
mamamayan ang nagbigay ng donasyon.

Sitwasyon 3
Sa isang malayong probinsya ay may isang
maliit na barangay na lagi na lamang namumrublema sa
taas na presyo ng mga pataba (fertilizer) at iba pang
gamit pangsakahan. Walang mangyari sa kanilang
kinikita tuwing anihan dahil sa mataas na puhunan.
Sa tulong ng isang kababayan na nakapagtapos
ng pag-aaral sa isang mahusay na pamantasan sa
Maynila, itinuro sa kanila ang prinsipyo ng kooperatiba.
Napagpasyahan ng pangkat na subukan ang ideyang
ito upang malutas ang kanilang suliranin.
Buhat ng itatag ang kooperatiba ay naibsan ang
kanilang suliranin. Nadagdagan ang kanilang kita at
unti-unti silang nakalasap ng kaginhawahan.

6
Sagutin Mo
1. Sa tatlong sitwasyong iyong binasa, ano ang mahalagang salik na
nakatulong sa paglutas ng suliranin?
2. Sa palagay mo, malulutas ba ang mga sitwasyong ito kung nag-iisa lamang
at walang kapwa-taong tutugon sa kanya/kanila? Patunayan.
3. Paano ipinakita ang kahalagahan ng lipunan sa mga sitwasyon inilahad?

Suriin

Ang lahat ng nilalang ng Diyos ay may mahalagang Ano nga ba ang


papel na ginagampanan sa bawat isa. Tayo ay lipunan? Ang lipunan ay
nabubuhay na kailangan natin ang kapwa. Ang nagmula sa salitang ugat na
bawat nilalang ay kinakailangang makibahagi at “lipon” na nangangahulugang
makisalamuha sa lipunan. Bakit ba kinakailangan pangkat. Ang mga tao ay may
ng tao na makisalamuha? Bago ang lahat alamin kinabibilangang pangkat na
muna natin kung ano ang lipunan. iisa ang tunguhin o layunin. Sa
kabilang dako, madalas na
ginagamit ang salitang komunidad upang tukuyin ang lipunan. Mahalagang
maunawaan ang pagkakaiba at pagkakaugnay ng dalawang salitang ito upang hindi
maging sanhi ng kalituhan. Ang salitang komunidad ay galing sa Latin na communis
na nangangahulugang common o nagkakapareho. Ang isang komunidad ay binubuo
ng mga indibidwal na nagkakapareho ng interes, ugali o pagpapahalagang bahagi
ng isang particular na lugar.
Binubuo ang tao ng lipunan. Binubuo ng lipunan ang tao. Sa lipunan,
nagkakaroon ang tao ng pagkakataong maipakita ang pagmamalasakit, ang
tumulong at matulungan sa panahon ng pangangailangan. Naipapakita ang
pagmamalasakit na ito sa pagdamay at bukas-palad na pagtulong sa kapuwang
walang hinihintay na kapalit. Dahil dito umuusbong ang pagtitiwala sa kapuwa na
siyang dahilan ng sama-samang pagkilos tungo sa isang mithiin. Nangingibabaw sa
pagkakataong ganito na hindi lamnag personal na kabutihan ng indibidwal ang
nilalayon ng lipunan kundi ang kabutihang panlahat.

Naranasan mo na ba ang tumulong sa iyong kapwa- tulad ng pagbibigay ng


iyong baon para sa isang matandang nagugutom o pagbibigay ng iyong mga damit para
sa nasalanta ng kalamidad? Sa ganitong pagkakataon, nakaakit ka ba ng kapwa mo
mag-aaral na tumulong? Kung oo ang sagot mo sa mga tanong na ito, ibig sabihin ay
mayroon ka ng pakialam sa lipunang kinabibilangan mo.

7
Mga Elemento ng Kabutihang Panlahat

1. Ang paggalang sa indibidwal na tao.


Dahil ang kabutihang panlahat ay nagpapahalaga sa kalikasan ng tao, hindi ito lubos na iiral
kung hindi kikilanin at pahahalagahan ang kaniyang dignidad. Sa dignidad nakakabit ang iba’t
ibang karapatang kailangang igalang at hayaang gamitin ng tao sa lipunan. Upang maging
makatarungan ang isang lipunan, kailangang nasisiguro ng namumuno dito na ang karapatan
ng bawat indibidwal ay kinikilala, iginagalang, pinoprotektahan at pinahahalagahan.
Halimbawa nito ay ang paggamit ng tao ng kaniyang bokasyon tungo sa paglinang ng kaniyang
sarili. Gayundin ang protektahan ang kaniyang karapatang kumilos ayon sa dikta ng konsensiya.

2. Ang tawag ng katarungan o kapakanang panlipunan ng pangkat.


Ang pag-unlad ang kabuuang pokus ng panlipunang tungkuling kailangang maibigay sa mga tao.
Karaniwang sinusukat ito halimbawa sa mga pampublikong sistema ng pangangalaga sa
kalusugan; epektibong pampublikong pangkaligtasan at seguridad; kapayapaang namamagitan
sa bawat bansa sa mundo; makatarungang sistemang legal at pampolitika; malinis na kapaligiran
at umuunlad na sistemang pang-ekonomiya. Ang mga nabanggit ay mayroong malakas na
epekto sa kapakanan ng mga kasapi ng pangkat. Mahalagang may mamagitan upang masigurong
nakakayanan at nararating ang mga ito ng bawat isa sa lipunan. Kapag nangyayari ito,
natutugunan ang tawag ng katarungan o kapakanang panlipunan ng pangkat.

3. Ang kapayapaan (peace).

Kalimitang sinasabi na ang kapayapaan ay ang pagkakaroon ng katahimikan, kapanatagan o


kawalan ng kaguluhan sa lahat ng aspekto ng buhay tulad ng isip, kalooban, pamilya, lipunang
ginagalawan at iba pa, subalit ang kapayapaan ay resulta ng pagkakaroon ng katahimikan,
kapanatagan at kawalang ng kaguluhan. Mayroong kapayapaan kapag iginagalang ang bawat
indibidwal at umiiral ang katarungan. Ang kapayapaan ay indikasyon ng pagkakaroon ng
kabutihang panlahat, ang katatagan at seguridad ng makatarungang kaayusan. Kailangang
nabibigyan ng seguridad ang lipunan at ang mga kasapi nito sa mabuti at maayos na
pamamaraan. Gayunpaman, may pagkakataong hindi natutugunan ang kabutihan ng lahat kaya’t
may mga pagkilos sa lipunan na isinasaalang-alang ang kapakanan ng mas nakararami. Kaya sa
abot ng makakaya ay sa lahat, ngunit kailangang maunawaan ding may pagkakataong tamang
ganapin ang para sa nakararami. Hindi kailangang magresulta ito sa away o gulo at maaari
itong daanin sa diyalogo.

8
Pagyamanin
Paggawa ng Recipe Para sa Matiwasay na Lipunan

Siguradong nakakita ka na ng recipe para sa pagluluto ng isang


pagkain. Malinaw na nakasulat dito ang mga sangkap at ang sukat ng
mga ito. Nakasulat din ang malinaw na detalye ng paraan ng pagluluto
nito. Kung isusulat natin ang recipe para sa matiwasay na lipunan, ano
kaya ang sangkap nito at paano kaya natin ito makakamit? Bumuo ka
ng Recipe Para sa Matiwasay na Lipunan. Gawing gabay ang kahon sa
ibaba. Ipakita ang iyong pagkamalikhain sa paggawa nito sa iyong EsP
Notebook/Portfolio.
Narito ang nilalaman nito:
*Sangkap na kinakailangan upang matiyak ang katiwasayan ng lipunan
*Mga tiyak na sukat nito, tulad ng tasa, kutsara o kutsarita, kilo, gramo,
mangkok, at iba pang kakatawan ng mga elemento sa lipunan
*Pamamaraan kung paano magagamit ang mga sa sangkap na inilagay.

Recipe Para sa Matiwasay na Lipunan


Mga Sangkap
Halimbawa:
*3 mangkok ng paggalang
*hinati-hating katarungan

Pamamaraan:
Halimbawa:
1. Ilagay ang hinati-hating katarungan sa isang malaking
lalagyan at haluan ito ng 3 mangkok na paggalang.
2. Matapos itong mapagsama ay budburan ito ng bukas
na komunikasyon.

9
Isaisip
Ano ang Iyong Natutuhan?

Batay sa iyong natutuhan sa mga natapos na gawain, anong mahalagang


konsepto ang mabubuo mo? Iugnay mo ang mga salitang nasa hugis upang
makabuo. Isulat ang nabuong konsepto sa EsP Notebook/Portfolio.

PAGKAKAMIT LIPUNAN KABUTIHANG LAYUNIN


PANLAHAT

Nabuong konsepto:
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

10
Isagawa

Bilang isang kabataan, paano ka makatutulong sa pagtaguyod ng kabutihang


panlahat at pagkakaisa sa pangkat na iyong kinabibilangan? Gumawa ng mga hugis
kamay sa iyong EsP Notebook/Portfolio at isulat ang tiyak na hakbang na iyong
isasagawa upang maisakatuparan ito. Kung hindi mo magawa ang hugis kamay ay
maaari kang gumuhit ng ibang hugis na kakatawan sa iyong mga sagot.

11
Tayahin
Sagutan nang buong katapatan ang mga pahayag sa pamamagitan ng
paglalagay ng tsek (✓) sa angkop na kolum. Isulat ang sagot sa EsP
Notebook/Portfolio.

Tama Mali

1.Ang kalagayang pangkabuhayan ay nakatutulong sa


pagpapataas ng dignidad ng isang tao.
2. Ang pagkakaisa ay nakatutulong sa pagkakamit ng mithiin
ng isang pangkat.
3. Bawat tao ay may angking dignidad.
4. Ang labis napamumulitika ay tanda ng kasiglahan ng
demokrasya ng isang lipunan.
5. Ang kapayapaan ay isang elemento ng kabutihang
panlahat.
6. Ang pagkakaisa ay paraan ng pagtataguyod ng
kabutihang panlahat.
7.Ang kabutihang panlahat ay matutugunan lamang kung
lagi nating isasaisip ang makabubuti sa ating sarili at ng
pamilya.
8 Ang tiyaking iginagalang ang dignidad ng bawat tao ay
pananagutan lamang ng mga cause oriented groups.
9. Maaring mapataas o mapababa ang dignidad ng tao
depende sa kanyang kalagayan sa buhay.
10. Nag-uugat ang dignidad ng tao sa kanyang kakayahan
bilang isang nilalang.

12
Karagdagang Gawain

Gamit ang pormat sa ibaba, sumulat ng maikling paglalarawan ng bawat


isang institusyong panlipunan. Gawin ito sa iyong EsP Notebook/Portfolio.

Sektor ng Lipunan Deskripsiyon Layunin

Pamilya

Paaralan

Simbahan

Pamahalaan

Negosyo

13
Susi sa Pagwawasto

/ 10

/ 9

/ 8

/ 7

/ 6

/ 5

/ 4

/ 3

/ 2 C 6.
C 5. B 5.
/ 1 B 4. B 4.
E 3. A 3.
Mali Tama A 2. A 2.
D 1. B 1.

Tayahin Balikan Subukin

Mga Tala para sa Guro


Personal na suriin ang sagot ng mag-aaral. Maaaring
magkakaiba ang sagot ng mga estudyante sa mga gawain.

14
Sanggunian
Department of Education Curriculum and Instruction Strand. K to 12 Most Essential Learning
Competencies with Corresponding Codes. p. 110 K-to-12-MELCS-with-CG-Codes.pdf.

Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay sa Pagtuturo, pp.1-10


Edukasyon sa Pagpapakatao 9 Modyul para sa Mag-aaral, pp 1-20
Project EASE: EdukasyonsaPagpapahalaga III, Modyul Blg 1
Project EASE: EdukasyonsaPagpapahalaga--III, Modyul Blg 2
Animated female chefs, google search
https://www.pinterest.ph/pin/339247784408568642/?fbclid=IwAR02RFDsG3Q65QOiH4FwNT9lBD13
b1AOQykCA_hIffUWF-tN071NYCYN1NM

Companies help Yolanda survivors, November 12, 2013, https://rappler.com/business/companies-


help-yolanda-survivors

Corporations pledge support for Yolanda victims, ABS-CBN News, November 11, 2013
https://news.abs-cbn.com/business/11/11/13/corporations-pledge-support-yolanda-victims

GMA Kapuso Foundation organizes relief drives for victims of Yolanda, GMA News Online, November
14, 2013, https://www.gmanetwork.com/news/cbb/content/335430/gma-kapuso-foundation-organizes-
relief-drives-for-victims-of-yolanda/story/

Hand print Vector Clip Art EPS Images https://www.canstockphoto.com/vector-clipart/hand-print.html

Leony S. Aguilar, Ph D., “Kabutihang Panlahat, Layunin ng Lipunan”, Pressreader, August 08, 2017,
https://www.pressreader.com/philippines/panay-news/20170808/281943132974607

Recipe Book Clipart, Free Download on ClipArtMag http://clipartmag.com/download-clipart-


image#recipe-book-clipart-15.gif

Recipe para sa Matiwasay na Lipunan, https://brainly.ph/question/19717

Super Typhoon Yolanda, from Wikipedia the free encyclopedia, retrieved November 2013, last update
December 5, 2019 https://tl.wikipedia.org/wiki/Super_Bagyong_Yolanda

15
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Region VII, Division of Cebu Province

Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Cebu City, 6000 Cebu

Telefax: (032) 255 - 6405

Email Address: cebu.province@deped.gov.ph

You might also like