Okrytonasienne[edytuj]

(Przekierowano z Magnoliophyta)

Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Okrytonasienne

Systematyka

Domena eukarionty

Królestwo rośliny

Podkrólestwo rośliny naczyniowe

Nadgromada rośliny nasienne

Gromada okrytonasienne

Nazwa systematyczna

Magnoliophyta
Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal 1996

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

 Przekrój przez owoc pestkowca (brzoskwinię)

Okrytonasienne, okrytozalążkowe (Magnoliophyta; syn. Angiospermae) – grupa

(klad) roślin naczyniowych pochodzących od wspólnego przodka żyjącego
prawdopodobnie w okresie karbonu (350-275 mln lat temu) i stanowiących
siostrzaną linię rozwojową w stosunku do nagonasiennych[1]. Okrytonasienne
charakteryzują się zredukowanym gametofitem oraz
brakiem rodni i plemni. Sporofity są pokaźne, a kwiat jest często obupłciowy. Części
wytwarzające gamety to słupki i pręciki. Słupki powstają ze
zrośniętych owocolistków. Pręciki zbudowane są z nitki i główki. W główce występują
najczęściej 2 pylniki. W pylnikach powstają mikrospory, z których następnie rozwijają
się ziarna pyłku, które wytwarzają tzw. jądra plemnikowe (nieruchome plemniki).
W różnych systemach klasyfikacyjnych grupa zajmuje różną pozycję, przy czym
najczęściej wyróżniana jest w randze gromady (np. system Cronquista z
1981, Takhtajana z 1997, Reveala z 1999). James L. Reveal w 2008 zaproponował
klasyfikację uwzględniającą najnowsze koncepcje systematyczne (w tym system
APG II) i opublikował system z okrytonasiennymi w randze klasy[2]. Od końca XX
wieku, wraz z rozwojem wiedzy o filogenezie roślin obserwować można unikanie
stosowania rang systematycznych dla tak dużych kladów roślin i rozwój nazewnictwa
filogenetycznego, bazującego na PhyloCode. Dla okrytonasiennych
jako kladu zaproponowano nazwę Angiospermae Lindley 1830 (z dwóch najbardziej
rozpowszechnionych i łatwo identyfikowalnych terminów naukowych, ten nie posiada
końcówki wskazującej na kategorię systematyczną[3].
Liczbę gatunków roślin okrytonasiennych szacuje się na ok. 300 tys. [4]

Spis treści

 1Zapłodnienie
 2Rozwój
 3Systematyka
o 3.1Relacje filogenetyczne wg Yanga i in. (2020)
o 3.2System APG IV (2016)
o 3.3Systemy Reveala (1993–1999, 2008)
o 3.4System Cronquista (1981)
 4Znaczenie
 5Okres istnienia
 6Przypisy
Zapłodnienie[edytuj | edytuj kod]
Zapłodnienie odbywa się z udziałem dwóch komórek plemnikowych (pozostałości po
plemnikach zredukowanych do samych jąder komórkowych, bez organu ruchu) w
wyniku czego powstaje:

 zygota, która następnie rozwija się w zarodek,

 bielmo zawierające substancje odżywcze.
Bielmo wytwarza substancje odżywcze, które gromadzą się w liściach zarodkowych
(liścieniach).

Rozwój[edytuj | edytuj kod]
Równocześnie tkanki zalążka przekształcają się w okrywy osłaniające zarodek i tak
powstaje nasiono. Owoc również ma znaczenie ochronne, poza tym pomaga w
rozsiewaniu nasion.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Systemy klasyfikacji roślin okrytonasiennych powstawały i były zmieniane
wielokrotnie w ciągu minionych dwóch wieków. Podejmowane przez różnych
taksonomów próby ustalenia pokrewieństwa na bazie podobieństw morfologicznych,
anatomicznych i biochemicznych owocowały powstawaniem stale zmienianych
koncepcji. Największą popularność zdobywały w swoim czasie
systemy Englera (1924), później Cronquista (1968, 1981). Systematyka
okrytonasiennych (podobnie jak i innych organizmów) uległa znacznym
przeobrażeniom po zastosowaniu nowych metod i dołączeniu do analiz ww. danych
także wyników badań molekularnych (zwłaszcza nad DNA chloroplastowym). W 1993
opublikowana została praca 42 badaczy przedstawiająca filogenezę wszystkich roślin
nasiennych[5]. W miarę jak ukazywały się kolejne publikacje wyjaśniające relacje
filogenetyczne między różnymi grupami roślin, powstawały kolejne autorskie systemy
klasyfikacyjne (np. aktualizowany system Takhtajana oraz system Reveala). W
końcu lat 90. XX wieku taksonomowie z wielu ośrodków akademickich połączyli siły
tworząc grupę (ang. Angiosperm Phylogeny Group) zajmującą się wspólnie
tworzeniem systemu okrytonasiennych. Pierwszy system opublikowany został przez
tę grupę w 1998 (system APG I), kolejne zaś w 2003 (system APG II), w 2009 r.
(system APG III) i w 2016 (system APG IV). Kolejne wersje systemów APG są
najczęściej używanymi systemami klasyfikacji okrytonasiennych [6].
Ważniejsze systemy okrytonasiennych w porządku chronologicznym:

 system de Candolle'a (Augustin Pyramus de Candolle, 1819)

 system Eichlera (August Wilhelm Eichler, Syllabus der Vorlesungen über
Phanerogamenkunde, 1883)
 system Englera (Adolf Engler, Syllabus der Pflanzenfamilien, 1924)
 system Hutchinsona (John Hutchison, 1926–1934, The families of flowering plants,
arranged according to a new system based on their probable phylogeny)
 system Wettsteina (Richard Wettstein, Handbuch der Systematischen Botanik, 1935)
 system Takhtajana (Armen Takhtajan, 1966, 1980, 1997)
 system Dahlgrena (Rolf Dahlgren, 1975, 1980, 1983, 1985, 1989)
 system Cronquista (Arthur Cronquist, 1981)
 system Kubitzkiego (Klaus Kubitzki, 1990-)
 system Thorne'a (Robert F. Thorne, 1992, 2000)
 system Reveala (James L. Reveal, 1999)