ISSN NO. 2672-2631 • TOMO 2 BLG.

3 • BUREAU OF COMMUNICATIONS SERVICES • AGOSTO 2020

DEPED HANDA
12 I. ATOMPAG

MEDIAMAN

SA HAMON
Babangon Tayo
3 SEC. MARTIN ANDANAR

OWWA SUPORTADO

NG 'NEW NORMAL'
ang displaced OFWs
6 M. LADISLA

2 V. LANDIG
DTI TODO TULONG
sa MSMEs
DOH nanguna 6 I. ATOMPAG

kontra COVID
COVID--19
2 R. CABUGWANG
BBB, TAX
REFORM,
LABOR MARKET, magpapasigla sa
ekonomiya
makakabawi ngayong
binubuksan ang
6 K. CORDERO

ekonomiya
2 K. CORDERO

Ano ang masasabi mo sa Balita Central?

Sumulat o bisitahin, i-Like, i-Follow, at magkomento sa aming social media at website.
bcs.gov.ph bcs.gov bcs_gov bcs_gov
 2
Agosto 2020
DepEd handa sa hamon ng new normal
Puspusan
isinasagawang paghahanda
ang
ng Department of Education
(DepEd) sa pangunguna ni
Secretary Leonor Briones
para sa “new normal” na
pamamaraan ng pagkatuto ng
mga kabataan sa pagbubukas
ng klase sa Oktubre 5.
Bilang tugon sa tumitinding
mga hamon sa sektor ng
HANDANG ISIP, HANDA BUKAS — Nakiisa ang mga magulang ng
mga mag-aaral ng Calay IP School sa Lun Masla, Sarangani Province
sa pagsisimula ng dry run ng radio-based instruction (RBI). Sa
pamamagitan ng “Radyo Eskwela”, tuloy ang edukasyon ng mga
mag-aaral sa kabila ng banta ng COVID-19 pandemic. (Photo credit:
DepEd Philippines)
DOH nanguna kontra COVID-19
Bilang pinunong ahensya
ng Inter-Agency Task Force on
Emerging Infectious Diseases
(IATF-EID), pinangunahan
ng Department of Health
(DOH) ang laban sa pagsugpo
sa Coronavirus disease 2019
(COVID-19) na nagdulot
ng matinding krisis, hindi
lamang sa bansa pati na rin sa
buong mundo.
Mula nang unang iniulat
ng World Health Organization
(WHO) noong Disyembre 31,
2019 ang pagdami ng kaso
ng pneumonia sa Wuhan
City, Hubei Province, China,
naging aktibo na ang DOH sa
pagmomonitor ng nasabing
virus at sa pagbabalangkas
ng iba’t ibang mga hakbang
upang matugunan ang
nasabing hamon.
Ipinag-utos ng Kagawaran
noong Enero 6 ang
paghihigpit sa pag-uusisa
sa mga pasaherong papasok
ng bansa. Noong ika-11 ng
parehong buwan, hinikayat
ng DOH ang mga may travel
history galing China na
magpakonsulta agad sa mga
pasilidad pangkalusugan.
Upang mas mapaigting ang
pag-monitor sa kundisyon ng
mga pumapasok sa bansa,
ipinag-utos ng Kagarawan
noong Enero 17 na gawing
mandatory ang pagsagot ng
Health Declaration Cards
sa lahat ng mga paliparan at
daungan sa Pilipinas.
Pagsapit ng Enero 20,
binuo ng DOH ang nCOV
Task Force na inatasan ng
Kagawaran na sumubaybay
sa sitwasyon ng bansa at
magbigay ng rekomendasyon
sa pagsugpo ng COVID-19.
Ni Vanessa R. Landig
edukasyon sa gitna ng krisis
dulot ng Coronavirus disease
2019 (COVID-19) pandemic,
inilunsad ng Kagawaran ang
Basic Education - Learning
Continuity Plan (BE-LCP)
na layuning gabayan ang
mga guro, magulang, at mag-
aaral upang maipagpatuloy
ang edukasyon sa kabila ng
pandemya.
Ni Raiza F. Cabugwang
Sinimulan naman nito
ang daily case tracker ng
mga apektado, nasawi, at
hinihinalang biktima ng
COVID-19 noong Enero 28.
Mas pinalawig din ng ahensya
ang komunikasyon nito sa
publiko sa pamamagitan ng
regular na press briefings
upang mas makapagbahagi
ng kaalaman tungkol sa virus.
Noong Enero 27,
muling nagtipon-tipon ang
miyembro ng IATF-EID
upang suriin ang kalagayan
ng bansa. Alinsunod sa
naging resolusyon ng IATF at
sa rekomendasyon ng DOH,
agad na naglabas ang Pangulo
ng temporary travel ban sa
lahat ng byahe na nagmumula
at patungo sa Wuhan at
Hubei, China.
Kasabay ng travel ban,
sinimulan na rin ang pagbuo
ng repatriation plan upang
maiuwi sa bansa ang ating mga
kababayan na naapektuhan ng
health emergency sa China.
Ito ang naging blueprint
ng iba pang repatriation
at quarantine programs
na ipinatutupad sa bansa
hanggang sa kasalukuyan.
Kaugnay sa aspeto ng
contact tracing, inanunsyo ng
DOH noong Pebrero 1 ang
pagpanaw ng kauna-unahang
kaso ng COVID-19 na naitala
sa bansa.
Samantala, noong
Pebrero 10 ay naglabas
naman ang Philippine Health
Insurance Corporation, isang
government-owned and
controlled corporation sa
ilalim ng DOH, ng circular
patungkol sa pagpapataas
ng benefit package para sa
Balita
Nakasaad sa BE-LCP ng
Kagawaran na inaprubahan
noong Mayo 8, 2020 ng
Inter-Agency Task Force on
Management of Infectious
Disease (IATF-EID), na ang
mga klase ay isasagawa sa
pamamagitan ng alternatibong
pamamaraan tulad ng blended
learning, distance learning o
homeschooling alinsunod sa
“local COVID Risk Severity
Classification” at minimum
health standards.
“The LCP is our major
response and our commitment
in ensuring the health, safety,
and well-being of our learners,
teachers, and personnel in
the time of COVID-19 while
finding ways for education to
continue amidst the crisis for
the upcoming school year,”
pahayag ng Kagawaran.
Nagpasalamat naman
kamakailan ang Kagawaran
sa paglagda ni Pangulong
Rodrigo Duterte sa Republic
Act 11480 na naga-amyenda
sa R.A. 7797 kung saan
binibigyang kapangyarihan
ang Kalihim ng Edukasyon
na magrekomenda ng
mga pagsasaayos sa school
calendar sa panahon ng krisis.
mga apektado ng nasabing
karamdaman.
Sa buwan ding iyon,
matagumpay na naiuwi
ng DOH, katuwang ang
Department of Foreign
Affairs, ang Overseas
Filipinos na lulan ng M/V
Diamond Princess cruise ship,
ang barkong nakilala dahil
sa COVID-19 outbreak na
nakaapekto sa napakaraming
crew at pasahero nito.
Lalo pang pinaigting ng
DOH ang pagresponde nito sa
naturang pandemya pagsapit
ng Marso, ang buwan kung
kailan idineklara ang State
of Public Health Emergency
sa buong bansa sanhi ng
COVID-19.
KONTRA COVID — Sa pangunguna ni Department of Health
(DOH) Secretary Francisco Duque III, pinaigting ng Kagawaran ang
kampanya ng bansa laban sa Coronavirus disease 2019 (COVID-19) na
ayon sa World Health Organization ay umabot na sa higit kalahating
milyong buhay ang nakitil sa iba’t ibang panig ng mundo.
Inaprubahan na rin ng
Pangulo nitong Hulyo 21
ang “limited face-to-face
learning” sa mga low risk
na lugar bunsod ng mga
panukala mula sa ilang LGUs,
mambabatas, private, at
international schools.
Ayon sa DepEd, ang
pagsisimula ng “limited face-
to-face learning” ay itinakda
sa third quarter ng school year
o sa Enero 2021 sa mga piling
paaralan lamang na dadaan
sa masusing inspeksyon ng
Kagawaran, Department of
Health, IATF-EID, at local
government units (LGUs).
‘Learning Delivery
Modalities’
Pinatunayan ng DepEd na
handa nitong tugunan ang
iba't ibang pangangailangan
at kakayahan ng mga mag-
aaral upang maitaguyod ang
kanilang pag-aaral ngayong
panahon ng krisis.
Sa inilabas na “Learning
Delivery Modalities”, ipinakita
( ▶ 13 )
Inilabas din ng DOH
sa buwang ito ang Public
Advisory ukol sa mga
panuntunan sa pampublikong
pagtitipon, Public Advisory
na magiging gabay ng
mga institusyon kung
magkakaroon ng Person
Under Investigation (PUI)
o kumpirmadong kaso ng
COVID-19 sa kanilang
tanggapan, at mga panuntunan
para sa pangangalaga ng
mga pasyenteng posibleng
o kumpirmadong may
COVID-19.
Ang Food and Drug
Administration (FDA)
naman, isang ahensya
sa ilalim ng DOH, ay
( ▶ 12 )
Labor market,
makakabawi ngayong
binubuksan ang
ekonomiya
Ni KC Cordero
Batay sa ulat ng
Department of Labor and
Employment (DOLE) noong
Hunyo 10, ang aktuwal na
bilang ng mga Pilipino na
nawalan ng hanapbuhay
ay nasa mahigit 69,000
mula sa mga kumpanya na
napilitang magsara sanhi ng
Coronavirus disease 2019
(COVID-19) pandemic.
Ayon kay Labor Secretary
Silvestre Bello III, ang bilang
na ito ng mga apektadong
manggagawa sa ating bansa
ay nakaempleyo sa 2,068
kumpanya.
Malayo ito sa napaulat
na 7.3 milyong Pinoy na
nawalan ng hanapbuhay,
batay sa April Labor Force
Survey na inilabas noong
unang linggo ng Hunyo
ng Philippine Statistics
Authority (PSA).
“The 7.3 million is just a
survey and it is not actual or
factual,” ayon kay Bello.
Binigyang-diin niya na
ang aktuwal na bilang ng
mga nawalan ng trabaho
na Pinoy ay ang datos na
manggagaling sa DOLE.
Lumabas sa April
Labor Force Survey na
ang ating unemployment
rate ay nasa 17.7 percent
na nangangahulugan na
may 7.3 milyong Pinoy
na walang trabaho — ang
pinakamataas na tala mula
noong 1998 na resesyon
kung saan ang Pilipinas ay
nagkaroon ng 10.3 percent
unemployment rate.
Nauna nang sinabi
ni Bello na bago ang
pandemya ay maganda ang
employment situation ng
ating bansa at tumaas sa 4.0
percent o “1.6 million net
employment generated”.
Noong Hunyo 5 ay
nagpahayag ng pag-asa
ang DOLE na gaganda
pa rin ang employment
situation sa ating bansa
sa muling pagbubukas ng
ating ekonomiya kahit may
pandemya pa.
Ayon kay Bello sa
inilabas na pahayag ng
kanyang tanggapan, “As the
economy opens gradually,
we are hopeful that the
labor market will also
recover. The Department
is committed to preserve
and protect employment
as we await the approval
and implementation of
the whole-of-government
Recovery Plan in the
remainder of the Duterte
Administration.”
Hinikayat din ng
Kalihim ang mga pribadong
kumpanya na patuloy na
suportahan ang pamahalaan
sa pamamagitan ng
pagkakaloob ng hanapbuhay
sa mga manggagawa.
( ▶ 12 )
 Editoryal Agosto 2020
3

MEDIAMAN
Ni Martin M. Andanar

EDITORIAL
BOARD

Sa gitna ng kinakaharap MA. FLORINDA

na krisis ng bansa dulot ng PRINCESS DUQUE
Coronavirus disease 2019 Editor-in-Chief
(COVID-19) pandemic, mas
pinaigting pa ng administrasyon
ni Pangulong Rodrigo Duterte ang EILEEN CRUZ-DAVID
mga isinasagawang hakbang nito Managing Editor
upang alalayang makabangon ang
iba't ibang sektor na nalugmok
matapos matigil pansamantala ang VANESSA LANDIG
hanapbuhay at pinagkakakitaan. Associate Editor
Naging pangunahing aksyon
ng gobyerno laban sa COVID-19
pandemic ang pagbibigay ng JOAN ALCANTARA
emergency assistance sa lahat
ng apektadong sektor matapos IVY ATOMPAG
ipatupad ang community RAIZA CABUGWANG
quarantine na naging hudyat ng
pagtigil ng maraming negosyo KC CORDERO
upang maiwasan ang pagkalat at MONICA LADISLA
pagtaas pa ng bilang ng mga kaso
ng COVID-19.
Para sa mas malinaw na
Babangon tayo Writers / Researchers

direksyon na tatahakin sa panahon DAVID VERIDIANO

ng krisis, naglatag ang pamahalaan
ng apat na pangunahing layunin
bilang tugon sa pandemya. Ito ay
kinabibilangan ng: (1) paglalaan ng
emergency assistance sa lahat ng
apektadong sektor; (2) paglalaan ng
maayos na pasilidad at kagamitan
para sa sektor ng kalusugan at
frontliners; (3) pagtataguyod ng
mga hakbang ukol sa maayos at
matatag na pagkilos sa pananalapi
na makatutugon sa lahat ng
stakeholder; at, (4) ang paghahanda
at pagbabalangkas ng responsive at
sustainable recovery plan.
Sa ilalim ng Republic Act
No. 11469 o ang Bayanihan To
Heal As One Act na nilagdaan
ni Pangulong Duterte noong
Marso 25, nakapaloob ang Social
Amelioration Program (SAP)
na nagbigay ng tulong pinansyal
sa iba't ibang sektor ng lipunan
upang maalalayan sa gitna
ng krisis.
Bukod sa naunang grupo
ng benepisyaryo na binuo ng 18
milyong low-income na pamilyang
Pilipino, nadagdagan pa ito ng
limang milyong pamilya na
inaprubahan ng Pangulo upang
mapabilang sa SAP. Ayon sa tala
ng Department of Budget and
Management noong Mayo 28,
mahigit P353 bilyon na ang nailabas
para sa COVID-19 response
ng gobyerno.
Ang Department of Social
Welfare and Development
(DSWD) naman ay nakapamahagi
na ng higit P100 bilyon na cash
subsidy para sa mga benepisyaryo
ng Assistance to Individuals in
Crisis Situation Program (AICS)
habang may inaasahan pang
ikalawang tranche ng pamamahagi
ng ayuda. Kasama sa mga nabigyan
ang mga low-income na pamilya,
4Ps beneficiaries, at mga driver ng
mga pampublikong transportasyon
sa Metro Manila.
Dahil malaki ang papel na
ginagampanan ng local government
units (LGUs) sa paglaban sa virus,
binigyan ng national government
ng financial assistance ang bawat
local at provincial governments sa
buong bansa para sa kanilang mga
programa laban sa COVID-19
at tulong sa kanilang mga
nasasakupan. Mahigit P37 bilyon
ang inilaan ng Palasyo para rito
sa pamamagitan ng “Bayanihan
Grant for Cities, Municipalities
and Provinces”.
Sa labang ito, “science is in-
charge”. Buo ang tiwala ng Pangulo
sa mga eksperto at medical workers
ng bansa lalo na sa Department of
Health na maitataguyod ang labang
ito hanggang sa makahanap ng
lunas. Prayoridad ng Pangulo ang
kalusugan at kaligtasan ng bawat
frontliner at Pilipino, kaya sa tala
noong Mayo 28, umabot na sa P1.9
bilyon ang nailaan ng gobyerno
para sa pagbili ng RT-PCR test
kits. Maliban dito, nagdagdag din
ng mga accredited COVID-19
testing laboratories, quarantine
facilities, swabbing centers, at
medical workers.
Sa pagsisikap ng pamahalaan,
umabot na sa higit 3,300 na
treatment at monitoring facilities
ang naitayo sa buong bansa na sa
kabuuan ay may higit 42,000 na
ang bed capacity. Noong Mayo
25, iniulat naman ni Presidential
Spokesperson Harry Roque na
halos anim na beses ang itinaas ng
testing capacity ng bansa, mula sa
5,000 tests bawat araw noong Abril
15, umabot na sa 32,000 tests ang
naisasagawa kada araw.
Hindi rin pinabayaan ng
gobyerno ang mga manggagawa
sa formal sector at mga overseas
Filipino workers (OFWs)
na naapektuhan ng krisis. Sa
pamamagitan ng Abot Kamay
ang Pagtulong (AKAP), umabot
na sa 122,910 OFWs ang nabigyan
ng tulong mula sa P2.5 bilyon na
inilaan ng Department of Labor
and Employment (DOLE) para
sa libu-libong OFWs na umuwi
ng Pilipinas. Sa ilalim naman ng
COVID-19 Adjustment Measures
Program (CAMP), nabigyan rin
ng assistance ang nasa 657,201
formal workers mula sa budget na
nagkakahalaga ng P3.2 bilyon.
Ang mga informal workers
na mas lubhang naapektuhan
ng krisis ay binigyan din ng
ayuda ng gobyerno sa ilalim ng
programa ng DOLE, ang Tulong
Panghanapbuhay para sa Ating
Disadvantaged/Displaced Workers
(TUPAD) na naglaan ng halagang
P1.264 bilyon sa higit 337,000 na
informal workers tulad ng vendors
at construction workers.
May ayuda rin na inilaan ang
pamahalaan para sa mga middle-
income workers sa pamamagitan
ng Small Business Wage Subsidy
(SBWS) na ayon sa tala ng Social
Security System noong Mayo
20, umabot na sa P21.7 bilyon
ang naipamahagi sa mahigit 2.8
milyong empleyado.
Sa sektor naman ng agrikultura,
itinaguyod ng Department of
Agriculture (DA) ang programang
Financial Subsidy for Rice Farmers
(FSRF) na matagumpay na
nakapagbigay-tulong sa 584,491
na magsasaka na umabot sa
P2.956 bilyon noong Mayo
19. Nakatanggap din ng ayuda
ang mga mangingisda, habang
pinautang naman ng gobyerno
ang mga malalaking farm industry
para makabangon sa pagkalugi
sa pamamagitan ng zero-
interest loans. Photographer
Upang masolusyunan ang
naging problema sa mga ani na
hindi naibenta dahil na rin sa KEVIN LARANANG
malawakang lockdown, isinulong Art Director / Cartoonist
ng DA ang kanilang proyektong
“Kadiwa ni Ani at Kita” na
sinuportahan naman ng LGUs at ENREL TAN
mga kooperatiba na matagumpay Layout Artist
na sa tala ng DA noong Hunyo 5
ay nakabenta na ng P5.8 bilyong
halaga ng farm at fishery products CAROLINA TONGKO
sa pamamagitan ng LGU food Production Manager
packs at iba pang marketing
platforms ng DA.
Inilunsad din ng DA ang Urban ARLENE BARRIENTOS
Agriculture Program, kung saan
Circulation Manager
hinikayat ang mga residente sa
Metro Manila at iba pang mga lugar
gaya ng mga kampo militar at mga
paaralan na magtanim ng gulay
kahit walang bakanteng lupa. Ayon
kay DA Secretary William Dar, sa
tala noong Mayo 28, nakapamahagi
na ang ahensiya ng mga buto na
umabot sa P400 milyong halaga BALITA CENTRAL is published
sa higit 12 milyong pamilya sa bimonthly by the Bureau of
buong bansa. Communications Services with office
Ilan lamang ito sa napakaraming address at PCS Bldg. 310 San
hakbang at pagtugon na patuloy Rafael St. San Miguel Malacañang
na isinasagawa ng pamahalaan Complex, Manila 1005.
na naging daan para kilalanin ang
Pilipinas sa buong mundo bilang
isa sa may pinaka-transparent at BALITA CENTRAL is freely
may hinahangaang aksyon laban sa distributed by the Bureau of
COVID-19. Communications Services. Any
Tinitiyak ni Pangulong Duterte, person caught selling copies of
katuwang ng kanyang gabinete na the tabloid will be penalized.
walang magugutom at maiiwang
Pilipino sa gitna ng laban ng For any inquiries, you may
gobyerno sa COVID-19. Sabay- contact us through the following:
sabay tayong aahon tungo sa isang Phone: (02) 8734-2117
matatag na Pilipinas.
E-mail: editorialdesk.bcs@gmail.com
Kaisa rin ng Pangulo ang
PCOO sa adhikaing ito. Basta’t Facebook: bcs.gov
sama-sama at laging handa, kaya Website: www.bcs.gov.ph
natin ito! Babangon tayo! ■
 4
Agosto 2020
UGNAYAN
Ni Ma. Florinda Princess E. Duque
Laban ng gobyerno sa COVID-19
Binulabog ng Coronavirus
disease 2019 (COVID-19) ang
buong mundo sa pagsulpot
ng unang kumpirmadong
kaso sa Hubei Province,
China noong Disyembre 31,
2019 na lubhang nagdulot
ng matinding pangamba sa
lahat ng tao. Sa kasalukuyan,
nananatiling walang lunas
ang naturang sakit na ayon
sa tala ng World Health
Organization ay kumitil na
ng higit kalahating milyong
buhay sa buong mundo.
Sa kabila ng mga
pangyayaring ito, patuloy pa
rin ang pag-aaral at pagtuklas
ng mga eksperto sa lunas na
inaasahang magpapagaan
sa nararamdamang takot at
pangamba ng mga tao tuwing
lalabas ng kani-kanilang
tahanan. Sa gitna ng walang
katiyakang kapaligiran,
naging sandigan ng bawat
Pilipino ang pamahalaan.
Sa pamamagitan ng
mga hakbang at desisyon
na masusing pinag-isipan
bago inilatag bilang National
Action Plan (NAP) laban sa
COVID-19, naagapan ang
inaasahang mas malala pa
sanang epekto ng pandemya
sa bansa. Kung hindi
isinailalim ni Pangulong
Rodrigo Duterte ang Luzon
sa enhanced community
quarantine (ECQ), marahil
mas mataas pa ang bilang
ng mga nagpositibo at
namatay ngayon.
Tunay nga na malaking
bahagi ang ginampanan ng
ating “science experts” sa mga
naging desisyon at istratehiya
ng ating gobyerno upang
labanan ang COVID-19. Ito
ay upang matiyak na tayo
ay ligtas mula sa COVID-19
habang patuloy na ginagamot
ang mga natamaan ng sakit
at maiwasan ang paglaganap
pa nito.
Sa lumipas na dalawang
buwan, bumuhos man ang
luha mula sa mga pasyente
at kanilang mga pamilya,
pagod at hirap ng ating
mga healthcare worker at
frontliner na talaga namang
hindi matatawaran ang
serbisyo sa bayan, unti-unti
naman tayong bumabangon
sa kasalukuyan. Sa pag-alalay
ng gobyerno, dahan-dahan na
tayong pumapasok sa “new
normal” na nagbibigay ng
Editoryal
lakas ng loob sa ating lahat
upang ipagpatuloy ang laban.
Sa kabuuan ng pagsubok
na ito, kung may natutunan
man tayo sa mga pangyayari,
ito marahil ay kung paano
nakatutulong ang pagiging
disiplinado at responsable
ng isang mamamayan sa
katatagan ng gobyerno ng
isang bansa sa gitna ng
matinding pagsubok. Nagiging
matibay na pundasyon
ng isang bansa ang isang
mamamayan na nakikibahagi
sa solusyon at may pagnanais
na makapaglingkod nang
walang bahid ng personal
na interes.
Ipinakita ng gobyerno ang
buong tapang at malasakit
sa pagbibigay ng serbisyo
publiko sa panahon na ito sa
pamumuno ng Inter-Agency
Task Force for the Management
of Emerging Infectious
Diseases na binubuo nang 33
mga ahensya. Ang naturang
pangkat ang bumubuo ng
mga polisiya at alituntunin
para ating sundin. Kasama rin
dito ang National Task Force
(NTF) Against COVID-19 na
siya namang namamahala sa
implementasyon at operasyon
mula sa national level pababa
sa mga lokal na pamahalaan.
Kaloob ang Republic Act
No. 11469 o ang “Bayanihan to
Heal As One Act”, ipinag-utos
ni Pangulong Rodrigo Roa
Duterte na bigyan ng ayuda
ang ating mga kababayan sa
ilalim ng Social Amelioraton
Program (SAP).
Sa pangangasiwa ng
Department of Social
Welfare and Development,
nabigyan ng tulong ang mga
mahihirap nating kababayan
na lubhang naapektuhan ng
community quarantine. Para
naman sa mga manggagawa
na natigil ang trabaho dahil
sa pandemya, umalalay ang
Department of Labor and
Employment sa pamamagitan
ng mga programang
COVID-19 Adjustment
Measures Program (CAMP)
at Tulong Panghanapbuhay
sa Ating Disadvantaged/
Displaced Workers (TUPAD).
Maging ang ating mga
bagong bayani na overseas
Filipino workers (OFWs)
na nawalan pansamantala
ng hanapbuhay sa ibang
bansa ay inalalayan ng
administrasyong Duterte sa
pamamagitan ng programa
ng DOLE na Abot Kamay ang
Pagtulong (AKAP).
Ang mga ito ay iilan
lamang sa mga pagsisikap
at hakbang na isinagawa ng
gobyerno upang maibsan
ang paghihirap nating mga
mamamayan. Sa kasalukuyan,
patuloy ang pag-aaral at
paglikha ng solusyon ng mga
miyembro ng gabinete ni
Pangulong Duterte upang
mabigyan ng kaukulang tugon
ang iba’t ibang isyu at suliranin
na idinudulot ng pandemya.
Nakakalungkot mang
isipin ang naging epekto
ng COVID-19 sa kabuuang
kalagayan ng merkado sa
bansa at mundo, nagsilbi pa
rin itong daan upang pag-
ibayuhin at paunlarin pa
ng administrasyon ang iba’t
ibang aspeto ng pamamahala
sa ating bansa.
Isa na rito ang kapasidad
ng ating healthcare system na
kinakailangan pang palawakin
at palakasin ng Department
of Health (DOH) sa tulong
na rin ng private sectors.
Pangalawa, ang kakulangan
sa trabaho na mas tumindi
pa dahil sa pagsasara ng mga
negosyo noong nagdeklara
ng ECQ. Panghuli, ang ating
public transportation na
mas nararapat nating gawing
komportable at ligtas sa lahat.
Sa kabila ng lahat, ating
tandaan na ang bawat
desisyon at solusyon na
isinasagawa ng gobyerno ay
para sa kabutihan ng bawat isa
sa atin. Huwag nawa tayong
mawalan ng pag-asa sapagkat
handa at nananatiling buo at
matibay ang dedikasyon ng
gobyerno upang matiyak na
magkakaroon ng “comfortable
life for all” ang bawat Pilipino
sa gitna ng pandemya.
Mahirap man ang ating
sitwasyon sa ngayon, pasasaan
ba at makakabangon din
tayo. Gaya nga ng kampanya
ng DOH, ituring natin
ang bawat isa na “Kontra-
COVID-19 Hero”. Hindi
man tayo naglilingkod bilang
healthcare worker o frontliner,
ipagpatuloy lang natin ang
pangangalaga sa ating mga
sarili at pamilya. Sa maliit na
paraan tulad ng paghuhugas
ng kamay at pagsusuot ng face
mask, magdudulot na ito ng
malaking epekto at pagbabago
sa kasalukuyang sitwasyon
na ating kinakaharap sa
COVID-19. ■
KLARUHIN NATIN
Ni Cabinet Secretary Karlo Nograles
PRE-SONA 2020: TATAK NG PAGBABAGO
- PATUNAY NG PAGKALINGA
Sa ika-27 ng Hulyo,
ihahatid ni Pangulong
Rodrigo Roa Duterte ang
kanyang ikalimang State of
the Nation Address (SONA),
isang taunang kaganapan na
nakatala na simula pa noong
panahon ng Komonwelt. Ito
ay isang tradisyon - isang
pambansang gawain - sa loob
ng halos 85 taon.
Sa panahon man ng
digmaan at kapayapaan; sa
mga panahong tahimik at
sa mga oras ng kaguluhan,
ipagpapatuloy natin ito
ngayong taon kahit na ang
bansa at ang buong mundo
ay nahaharap sa isang krisis,
isang pandemya na kumitil
sa kalahating milyong buhay
at naapektuhan ang buhay ng
bilyun-bilyong iba pa.
Kasama sa apektado -
kasama sa kinakabahan
araw-araw sa pandemyang ito
- ang mahigit isang-daang-
milyong Pilipino. Ang mga
numerong sinasalamin nito,
sa isang survey kamakailan
na nagpapakita na siyam
sa sampu ng ating mga
kababayan ang nababagabag
dahil sa COVID-19
pandemic. Hindi naman ito
nakakagulat, dahil nakikita
din ng ating mga kababayan
ang mga numero: ang bilang
ng mga nagkakasakit ng
COVID-19, ang bilang ng mga
namamatay dahil dito, at ang
iba pang mga impormasyong
nakakadagdag-kaba.
Alam ng ating mga
kababayan ang mga numero
at kung ano ang kinakatawan
nila. Batid nila ang epekto
ng mga pigurang ito. Yung
mga nagkasakit, yung mga
namatayan, yung mga nawalan
ng hanapbuhay o apektado
ang negosyo - ramdam nilang
lahat ito. Para sa ating mga
kababayan, hindi lang ito mga
istatistika o pigura; ang mga
bilang na ito ay kumakatawan
sa kalidad ng kanilang buhay
- kung magkakaroon pa rin
sila ng trabaho bukas, kung
magkakaroon ba sila ng
sapat na kita upang pakainin
ang kanilang mga pamilya
sa susunod na araw, kung
mayroon pa silang bahay sa
susunod na linggo.
Dito po nagsisimula ang
pagkalinga ng gobyerno. Batid
ng gobyerno na ang datos ay
nagpinta ng imahe ng isang
tao na naghahanap sa amin
ng katiyakan, na umaasa sa
kanilang pamahalaan upang
matugunan ang mga hamon
na kinakaharap nila araw-
araw. Kaya lahat ng desisyon na
ginagawa natin ay nakasalalay
sa pagtugon di lamang sa
ating mga pangunahing
pangangailangan kundi
maging para sa pisikal,
emosyonal, at ispiritwal na
kaligtasan ng lahat. Bawat
buhay may saysay. Bawat
buhay may kabuluhan. Bawat
buhay dapat pangalagaan.
Kung ipinahihiwatig
sa atin ng mga numero
na mayroon tayong mga
hamon na kailangang
mapagtagumpayan, narito
kami upang magbigay ng mga
pigura upang matiyak sa inyo
na kaya nating manaig sa mga
hamong ito.
Maaari tayong mamuhay sa
isang hindi pangkaraniwang
kapaligiran, ngunit ang
layunin ng SONA at ng
mga kaugnay na Pre-SONA
ay magkapareho: upang
mabigyan kayo, ang publiko,
ng mas malinaw na larawan
kung paano namin pinaplano
na gawing mas magaan ang
inyong buhay.
Matagal nang inilatag
ng Pangulo at ng inyong
gobyerno ang pundasyon para
sa pagbangon ng ekonomiya
ng ating bansa - at ginagawa
ng pamahalaan kung ano ang
kinakailangan upang tumugon
sa COVID-19 pandemic, lalo
na sa patuloy na pagpapatupad
ng iba’t ibang mga programa
at proyekto.
Asahan ninyo na sa
pagbangon natin mula sa
pandemya ay kaakibat pa rin
ang tunay na malasakit para
sa ganap na pagbabago, at
patuloy pa rin ang pagbibigay
ng lubos na atensyon, pondo, at
panahon sa mga programang
kailangan upang maitaas ang
kalidad ng buhay ng lahat ng
ating mga kababayan.
Pag sama-sama, kaya
nating umahon; sa tulong
ng Diyos at sa magkaisang
aksyon, tayo ay babangon.
KLARO. ■

From the Desk
of Spokes
Ni Presidential Spokesperson Harry Roque
Towards a resilient
post-COVID PH economy
T he Coronavirus disease
2019 (COVID-19) pandemic
has taken a heavy toll on
many economies, including
the Philippines. Our country
suffered its first economic
contraction after a two-decade
growth streak.
While projections have
been bleak, I share the view
of our economic managers
that our current economic
situation is a temporary
setback. This is because prior
to the current pandemic, the
Philippines is performing
better than other economies.
According to government
data, the Philippine economy
was growing steadily and
getting stronger before the
pandemic, with a 6.6 percent
average gross domestic
product (GDP) growth
between 2016 and 2019. Aside
from this, our country’s debt-
to-GDP ratio was 39.6 percent
— the lowest ever recorded,
while revenue efforts were at
16.1 percent — the highest
ratio since 1997. Our gross
international reserves
was $89B at the end of
March 2020.
In terms of our credit
rating, we were at BBB+ in 2019
— the highest in the country’s
history. The good news is,
even amidst the pandemic, the
Japan Credit Rating Agency
(JCR) recently upgraded
our BBB+ credit rating to
A-, citing the Philippines’
resilience to the epidemic and
giving the country a stable
outlook despite the ongoing
health pandemic.
Even after the Philippines
was hit by the global health
scare in March 2020 long-term
economic outlook still looks
promising. The Economist
ranked the Philippines’
financial strength 6th among
growing 66 economies.
With all these economic
projections, I am confident that
with the country’s currently
strong macroeconomic
fundamentals and with the
Duterte administration’s four-
pillar socioeconomic strategy
against COVID-19 in place,
the Philippine economy
would emerge stronger and
more resilient.
As the administration
of President Rodrigo Roa
Duterte enters its fifth year
of governance, let us remain
hopeful and look forward
to our economy recovering
quickly and bouncing back.
The President’s economic
managers’ approach to
Editoryal
address the losses incurred
during the implementation
of the enhanced community
quarantine and preparing for
economic recovery is phased
and adaptive. We are currently
in the Recovery Stage, which
is projected to run from June
to December 2020, while our
Resiliency Stage will be from
2021 onwards.
Crucial factors in our
recovery stage will include
budget and program
flexibility; reprioritization of
the 2020 budget; resumption
of priority Build, Build, Build
projects; raised income and
creation of jobs; support firm
liquidity and equity infusion
and guarantee through
financial sectors, and targeted
tax incentives.
Accordingly, as we strive
to restore business confidence
and move forward with
the recovery stage of our
economic recovery plan,
we still need to continue
addressing current issues in
our battle against COVID-19.
The government’s expanded
testing strategy is a step
forward to restoring business
confidence, particularly in the
opening up of more sectors
and industries.
With the new expanded
testing strategy, not just the
symptomatics and those
who had close contact with
COVID-19 positive cases
will be tested, even the
asymptomatics and other
frontliners will undergo
COVID-19 testing. All
returning overseas Filipinos
and locally stranded
individuals will also be tested
before they will be allowed
to go home to their families.
Similarly, companies and
government agencies will
soon be able to have its
frontliners tested as well
to give companies more
confidence in their return
to operation.
Overall, I would say it has
been a great four years for
the Duterte administration.
We may have been tested by
recent devastating events but
because we have very sound
economic fundamentals, I
believe that we can rise up
again after the COVID-19
pandemic.
Indeed, we are prepared
and our plans are concrete. As
we begin to gradually settle
in the new normal, let us heal
together and recover as one
towards a stronger and more
resilient Philippines. ■
Tanglaw
Ni Eileen Cruz-David
TAPANG at MALASAKIT:
Tugon ng pamahalaan kontra COVID-19
M ahigit apat
buwan na ang itinakbo ng
na
laban natin sa Coronavirus
disease 2019 (COVID-19).
Habang lumilipas ang
panahon, patuloy pa rin ang
pagtaas ng bilang ng kaso
ng mga nahawaan ng virus
na ito.
Ayon sa tala ng Department
of Health nitong Agosto 4, nasa
112,593 na ang mga nagpositibo
sa COVID-19 habang nasa
66,049 naman ang nakaligtas,
at nakalulungkot na mayroon
nang nasa 2,115 ang namatay.
Ang mga datos na ito ay isang
malinaw na indikasyon na mas
kailangan pa nating paigtingin
ang laban kontra sa matinding
virus na ito, sapagkat
nakapananalanta ito anumang
oras at sa kahit kaninuman.
Ito ay isang kalaban na hindi
nakikita ng ating mata at
nakahahawa sa pamamagitan
lamang ng malapitang
pakikisalamuha at pakikipag-
usap. Mas mapanganib
at nakakatakot ang virus
na ito sa mga matatanda,
bata, buntis, at yaong mga
may hindi magandang
kondisyon sa kalusugan.
Ang pagtaas ng mga
nahahawa ng virus ay lubhang
nakababahala sa kabila ng
maliwanag na mga health
protocols na ipinatutupad ng
ating pamahalaan katulad
ng pagsusuot ng face mask,
madalas na paghuhugas ng
kamay at pag-iwas sa paghipo
ng bahagi ng mukha, at
higit sa lahat ang pagtupad
sa physical distancing na
‘di bababa sa isang metro
ang layo.
Sa gitna ng mga
pangyayaring ito, nanatiling
maaasahan ang pamahalaan
na agad na kumilos at
nagbigay ng tugon sa mga
pangangailangan ng ating
mga kababayan. TAPANG at
MALASAKIT. Ito ang naging
sandigan ng administrayon
upang pangasiwaan ang
naging epekto ng krisis
sa bansa.
Patunay ng
na ito ang masigasig na
tapang
pagpapatupad ng health
protocols at qurantine
guidelines ng ating mga lider
sa local government units at
kapulisan. Sa panig naman
ng mga mamamayan, naging
matapang tayo na harapin
ang buhay sa kabila ng
pangamba na dulot ng virus.
Kailangan nating maghanap-
buhay para sa ating pamilya
habang nag-iingat upang
hindi mahawa. Protektahan
natin ang ating kalusugan.
Nariyan ang mataas na banta
ng COVID-19, pero hindi ibig
sabihin nito ay susuko na lang
tayo sa buhay.
Lubhang kahanga-hanga
rin ang ipinamalas na tapang
ng ating frontliners at
healthcare workers sa laban
kontra COVID-19. Ang mga
doktor, nars, health workers,
pulis, sundalo, delivery
drivers, at iba pa ay tunay na
dapat nating pasalamatan.
Matapang nilang hinarap
ang laban at handa silang
maglingkod kahit kapalit pa
nito ay ang kanilang buhay.
Salamat, frontliners!
Dapat ay mayroon ding
malasakit sa laban kontra
COVID-19. Kailangan nating
magtulungan at magkaroon ng
solidong pwersa sa pagsugpo
sa mapanganib na virus na
ito. Kailangan nating isulong
ang kapakanan ng bawat isa
sa atin. Hindi ito ang panahon
upang maging makasarili
sapagkat kailanman ang
‘pagiging makasarili’ ay
hindi magtatagumpay. Ang
pagiging manhid at walang
pakikiisa sa magandang
layunin para sa bayan ay
walang pagpapahalaga
sa buhay.
Sa panahon ng
pandemyang ito, ang
pagsunod sa health protocols
ay maituturing na malasakit
sa kapwa at bayan. Dapat
din tayong makipagtulungan
sa contact tracing at kung
may nararamdamang
Agosto 2020
5
sintomas ng COVID-19 ay
nararapat na dumulog agad
sa mga health centers at
ospital. Magmalasakit tayo
sa kapwa at huwag nang
lumabas ng bahay kung hindi
naman kinakailangan.
Ipagpatuloy rin natin ang
magandang nasimulan ng
ating lokal na pamahalaan
na buhayin ang bayanihan
sa bawat barangay. Palakasin
din natin ang ating Barangay
Health Emergency Team
na siyang nangangalaga at
tumitingin sa problemang
pangkalusugan sa bawat
barangay, maging ito man
ay ordinaryong sakit o dala
ng virus.
Sa mga maykaya sa
buhay, mas mainam na
tayo ay makatulong sa
mga naghihikahos at
nangangailangan. Marami
ang nawalan ng hanapbuhay
nang tayo ay magkaroon
ng community quarantine
kung kaya’t magiging
isang kabayanihan ang
pagmamalasakit sa kapwa sa
pamamagitan ng pagbibigay
ng pagkain at iba pang
kailangan. Sino pa ba ang
magmamalasakit sa Pilipino
kung hindi ang kapwa
rin Pilipino.
Napapanahon din na
ibigay natin ang ating buong
tiwala at suporta sa ating
Pangulong Rodrigo Roa
Duterte, sampu ng mga opisyal
ng ating lokal na pamahalaan
sa kanilang pagtupad ng
tungkulin para sa kaligtasan
ng sambayanan. Ipagpatuloy
natin ang panalangin na
malampasan ng ating bansa
ang pandemyang ito. Ngayon
ang panahon upang magkaisa
tayo at nang masawata
ang virus at maiwasan ang
pagkamatay ng marami
pang Pilipino.
Lagi nating tandaan, isa
lamang ang ating buhay.
Mag-ingat po tayong lahat at
labanan ang COVID-19 nang
may tapang at malasakit! ■
 6
Agosto 2020
Balita
DTI todo tulong sa MSMEs Ni Ivy E. Atompag
Patuloy ang pagtulong
ng Department of Trade
and Industry (DTI) sa
mga negosyo at maliliit
na korporasyong labis na
naapektuhan ng pandemya sa
pamamagitan ng pagbibigay
ng financial assistance sa
mga micro, small medium
enterprises (MSMEs).
Isinulong ng DTI ang
mga programang COVID-19
Pondo sa Pagbabago at Pag-
asenso (P3-ERF), Livelihood
Seeding Program - Negosyo
‘WELCOMEHOME’-NagingmagkatuwangangOverseasWorkersWelfareAdministration(OWWA)atDepartment sa Barangay (LSP-NSB),
of Foreign Affairs (DFA) sa pagtulong na makauwi sa bansa ang mga “displaced” overseas Filipino workers mula sa gayundin ang paglalabas ng
iba’t ibang panig ng mundo bunsod ng COVID-19 pandemic. (Photo credit: DFA) Memorandum Circular No.
20-12, s. 2020.
mga health disaster tulad ng
COVID-19 pandemic.
Alinsunod naman sa RA
11469 o ang “Bayanihan to
Heal as One Act,” inilabas
ng ahensya ang MC No. 20-
12 kung saan binibigyan
ng 30 araw na grace period
sa pagbabayad ng renta
ang mga umuupa sa mga
residential at commercial na
establisyimento kabilang na
ang mga nasa micro, small
at medium enterprises na
hindi pinapayagang mag-
operate sa ilalim ng enhanced
community quarantine
o general community

OWWA suportado
Sa pamamagitan ng Small quarantine.
Business Corporation (SB Isinasaad sa memorandum
Corporation), isang kakabit na kailangang bigyan ng

ang displaced OFWs

Malugod na ibinahagi ni
Overseas Workers Welfare
Administration (OWWA)
Administrator Hans Leo
Cacdac sa Laging Handa
press briefing noong Hunyo
6 na umabot na sa 31,000
stranded overseas Filipino
workers (OFWs) mula sa iba’t
ibang quarantine facilities
ang nabigyan ng permisong
makauwi sa kani-kanilang
probinsya. Mula Hunyo
1-5, nakapagpauwi ang
OWWA ng 6,700 displaced
Filipino workers.
Ayon sa hepe ng OWWA,
katuwang nila ang iba’t ibang
ahensya gaya ng Department
of Transportation, Philippine
Coast Guard, Civil Aviation
Authority of the Philippines, at
ang mga lokal na pamahalaan
upang masiguro ang
matagumpay na pagpapauwi
sa ating mga kababayan.
Sa kasalukuyan, 72,000
OFWs na ang nakatanggap
ng tulong pinansyal mula sa
Ni Monica N. Ladisla
Department of Labor and
Employment’s Abot Kamay
ang Pagtulong program o
DOLE-AKAP.
Sa ilalim ng nasabing
programa, makakatanggap
ang bawat isang displaced
OFW ng one-time payment
na $200 o P10,000 mula sa
gobyerno.
Dagdag pa niya, walang
dapat ikabahala ang
publiko sapagkat mahigpit
na ipinatupad ang health
protocols na inilatag ng
Department of Health para sa
mga repatriated OFWs.
Upang madaling matukoy
ang kabuuang bilang ng
mga OFW na nawalan
ng kabuhayan sa ibang
bansa dulot ng COVID-19,
inilunsad ang OFW Assistance
Information System (OASIS)
sa pagtutulungan ng crisis
management team ng DOLE,
OWWA, at Philippine
Overseas Employment
Administration.
Ayon kay Labor Secretary
Silvestre Bello III, malaking
tulong ang database na
ito sa gobyerno lalo na
sa pagmonitor ng mga
repatriated OFW gayundin
sa maayos at epektibong
pagkakaloob ng tulong sa
mga ito.
Bukod pa rito, mas
mapapadali ang pagtukoy sa
flight details gayundin ang
kanilang health condition,
local address, at iba pang
karampatang impormasyon
na kakailanganin ng gobyerno
upang mapadali ang pag-abot
ng tulong sa mga kababayan
nating OFW.
Nagpaalala rin ang OWWA
sa mga OFW na magregister
online sa oasis.owwa.gov.
ph at punan ang form ng
kumpletong impormasyon
upang mapabilis ang tracking
system na isinasagawa
ng pamahalaan. ■
na ahensya ng DTI, binibigyan
ng tulong pinansyal na
nagkakahalaga ng P10,000
hanggang P200,000 ang mga
micro-enterprises na may
“asset size” na hanggang
tatlong milyong piso upang
tulungan silang makabangon
sa epekto ng pandemya. Ito
ay sa ilalim ng pondo para sa
COVID-19 P3-ERF.
Maaari ring manghiram
ng hanggang P500,000 ang
malalaking negosyo na may
“asset size” na hanggang
P10 milyon. Ayon kay
Sec. Lopez, ito ay parte ng
economic relief program ng
Pangulong Rodrigo Duterte
upang matulungan ang mga
maliliit na negosyong labis na
naapektuhan ng pandemya.
Noong Hulyo 6 ay nakapagtala
na ng 23,585 na aplikasyon
ang SB Corporation para sa
naturang programa.
Ang inilaang pondo
naman ng DTI para sa LSP-
NSB na umaabot sa P203
milyong piso ay upang
mabigyan ng livelihood kit at
business advisory assistance
ang mga MSME na apektado
ng kalamidad kabilang na ang
mga nagpapaupa ng grace
period ang kanilang tenant
sa pagbabayad nang walang
multa upang matulungan ang
mga negosyong natigil ang
operasyon at mga umuupang
nawalan ng trabaho dahil
sa community quarantine
at bigyan ang mga ito ng
sapat na panahon upang
makapagbayad ng renta.
Upang magampanan
naman ng ahensya ang
mandatong bantayan ang
presyo ng mga pangunahing
bilihin at pangangailangan
lalo na ngayong panahon ng
pandemya, tiniyak ng DTI na
mahigpit na naipatupad ang
price freeze sa mga pamilihan.
Simula pa lamang ng
pagpapatupad ng community
quarantine noong Marso, nag-
isyu ang DTI ng Memorandum
Circular 20-07 at 20-10 na
nagbigay ng limitasyon sa
dami ng maaaring ibenta at
bilhin na mga pangunahing
produkto partikular na ang
disinfecting alcohol, hand
sanitizers, disinfecting liquids,
at face masks upang maiwasan
ang hoarding at panic buying. ■

BBB, Tax Reform, magpapasigla sa ekonomiya Ni KC Cordero

Bagamat apektado
ang ekonomiya ng
Pilipinas ng krisis sanhi ng
Coronavirus disease 2019
(Covid-19) pandemic, muli
itong makababangon.
Ito ang tiniyak ni
Department of Finance (DOF)
Secretary Carlos Dominguez
III sa ginanap na virtual pre-
State of the Nation Address
(SONA) forum noong Hulyo
8, at sinabing ang pamahalaan
ay determinado na maisulong
ang mga programa nito
para muling sumigla ang
ating ekonomiya.
“We will overcome this
crisis. We will get back to
work. We will get back our
economy. And you can be
assured that this government
is doing its utmost to bring
back the economy back to
the growth path. It’s true we
are having hiccups, we are
having a bad spot, but we are
strong enough to weather
the problem and come out
probably even stronger than
before,” ayon kay Dominguez.
Binago na rin aniya ng
ating economic managers ang
growth target ngayong taon
“from a growth of 6.5 percent
to 7.5 percent to a contraction
of between 2 percent to 3.4
percent” dahil sa pandemya.
Naitala rin ng ating gross
domestic product (GDP)
ang “first contraction” sa
nakalipas na dalawang
dekada na may output na -0.2
percent sa first quarter ng
2020, ang pinakauna mula sa
pinakahuling negative growth
noong fourth quarter ng 1998.
Ayon kay Dominguez ito
ang dahilan kaya naninindigan
ang pamahalaan na ang
Build, Build, Build (BBB)
infrastructure program ay
nananatiling prayoridad.
Aniya, ang programa
ay lilikha ng maraming
hanapbuhay para sa ating mga
kababayan na makatutulong ‘NEW NORMAL’ - Magkatuwang na nagsagawa ng inspeksyon sina
para sa pagbangon ng ating National Action Plan Against COVID-19 Chief Implementer Carlito Galvez,
ekonomiya dahil dadami Jr. at Trade Secretary Ramon Lopez sa mga hair salon at fastfood restaurant
ang mga pangangailangan at sa isang mall sa lungsod ng Pasay noong Mayo 24, 2020 upang tiyakin
pagmumulan iyon ng mga na mahigpit na naipatutupad ang mga alituntunin alinsunod sa health
aktibidad na pangkabuhayan. standards at protocols sa ilalim ng modified enhanced community
( ▶ 11 ) quarantine. (Photo credit: National Task Force Against COVID-19)
 Balita Agosto 2020
7

‘Plant, Plant, Plant’, iba pang programa,

tugon ng DA kontra krisis sa COVID-19 Ni Raiza F. Cabugwang
Bilang pinuno ng Task
Force on Food Security na
itinalaga ng Inter-Agency Task
Force on Emerging Infectious
Diseases upang masolusyonan
ang anumang banta sa suplay
ng pagkain sa bansa sa gitna
ng kinakaharap na krisis dulot
ng Coronavirus disease 2019
(COVID-19), inilunsad ng
Department of Agriculture
(DA) ang iba’t ibang programa
at hakbang para sa ikagagaan
ng mga hamon sa Pilipino sa
gitna ng pandemya.
Una sa listahan ang
Ahon Lahat, Pagkaing Sapat
(ALPAS) kontra COVID-19
program, o kilala sa tawag na
Plant, Plant, Plant program. Ito
ay inilunsad upang palakasin
ang food adequacy level ng
bansa sa gitna ng ipinatutupad
na community quarantine
bunsod ng COVID-19.
Isa sa mga proyektong
nasa ilalim ng programang
ito ang Expanded SURE Aid
and Recovery Project o SURE
COVID-19 na patuloy na
nagbibigay ng loan assistance
sa agri-fishery-based micro
at small enterprises, pati na
sa mga maliliit na magsasaka
at mangingisda sa bansa na
lubhang apektado ng krisis.
Nariyan din ang Financial
Subsidy for Rice Farmers
program, kung saan
nakatanggap ng P5,000 na
tulong pinansyal ang mga
magsasakang nagpalista sa
Registry System for Basic
Sectors in Agriculture at may
sinasakang isang ektaryang
palayan at pababa.
Kabilang din sa nasabing
programa ang pagpapaigting
sa urban agriculture sa
pamamagitan ng pagtatayo ng
community gardens sa mga
barangay at mga bakanteng
lupa at pamimigay ng libreng
mga binhi ng gulay at iba pang
planting materials sa tulong
ng Bureau of Plant Industry
at Agricultural Training
Institute. Ang proyektong ito
ay naglalayon na mahikayat
ang mga Pilipino na magtanim
upang masiguro ang suplay
ng pagkain.
Kaugnay nito, upang mas
lalo pang mahikayat ang mga
mamamayan, lalo na ang mga
kabataan, na maging aktibo
sa agrikultura at agribusiness,
itinalaga ng DA ang aktor na
si James Reid bilang goodwill
ambassador for food security.
Sakop din ng programa
ang pagpapa-ibayo sa Kadiwa
ni Ani at Kita na isang
direct marketing initiative
ng Kagawaran, kung saan
direktang ibinibenta sa
mga komunidad ang mga
produktong pang-agrikultura
sa abot-kayang halaga.
Kaugnay rin nito,
inilunsad ang “eKadiwa”
digital marketing portal
kung saan maaaring ibenta
ng agripreneurs ang kanilang
mga produkto online.
Dahil dito, parehong
natutulungan ang mga
magsasaka, mangingisda, at
konsumer ngayong panahon
ng krisis — kumikita ang mga
magsasaka at mangingisda
sa mas madali at ligtas na
pamamaraan, at sa kabilang
banda, madali at ligtas
namang makapamimili ang
mga konsumer ng kanilang
PLANT, PLANT, PLANT – Pinangunahan ni Secretary William Dar at ng
mga opisyal ng Department of Agriculture (DA) ang simula ng paggunita
sa Farmers and Fisherfolk’s Month at ang paglulunsad sa “Plant, Plant,
Plant” program na ginanap noong Mayo 26, 2020 sa DA Central Office
sa Quezon City. Dumalo rin sa nasabing okasyon ang aktor at ngayo’y DA
ambassador for Food Security na si James Reid. (Photo credit: DA)
mga pangangailangan sa para mabilis na makadaan
pagkain, at makasisiguro rin ang mga ito sa quarantine
silang sariwa at ligtas ang checkpoints. Kailangan
mga ito. lamang na ipakita ang tamang
Habang ipinatutupad pagkakakilanlan at mga
ang nasabing mga proyekto, kinakailangang dokumento
sa mga nagmamanman
tinitiyak din ng DA ang tuloy-
tuloy na suplay ng pagkain at ng checkpoints.
Upang mabawasan ang
produktong pang-agrikultura
sa bansa sa pamamagitan hirap na iniinda ng mga
Pilipino sa gitna ng krisis,
ng pamimigay ng food lane
passes sa suppliers at truckers ( ▶ 11 )

Bayanihan spirit umiral sa programang inilunsad ng DSWD

'iFWD PH' para sa OFWs, Ni Monica N. Ladisla

inilunsad ng DOST Naging matagumpay ang

Ni Monica N. Ladisla
Upang makatulong Nazareth-Manzano ang
kontribusyon ng mga OFW
sa libu-libong pinauwing
Pinoy migrant workers na sa ekonomiya na ayon sa
nawalan ng trabaho dulot ng kanya ay itinuturing na
Coronavirus disease 2019 bagong bayani ng ating
(COVID-19), inilunsad ng bayan. Dagdag pa niya,
Department of Science and “We, at the DOST, will be
Technology (DOST) ang our OFWs’ big sisters and
programang Innovations for brothers, ready to lend
Filipinos Working Distantly helping hands so that they
from the Philippines will be able to realize their
(iFWD PH). dreams here in our country.”
Layon ng iFWD PH Sa pangunguna ng
na magbigay ng suporta DOST National Capital
at oportunidad sa mga Region, unang ipinatupad
overseas Filipino workers sa Metro Manila ang
(OFWs) at kanilang pamilya iFWD PH na kalaunan
upang makapagtaguyod ay inaasahang mai-
ng technology-based implementa rin sa buong
livelihood projects sa kani- bansa upang tuluy-tuloy
kanilang probinsya. na matulungan ang mga
Sa ilalim ng programa, OFW na makapagsimula
mayroong mga ng kani-kanilang negosyo
inimbitahang technology- at hindi na kinakailangang
based entrepreneurship mangibang-bansa pa.
advisors ang DOST upang Ayon sa DOST Regional
magsilbing mentor at Office, maaaring lumapit at
gabayan ang mga OFW humingi ng karampatang
na lalahok sa programa. impormasyon sa mga
Matapos makumpleto ang DOST regional Office ang
training, mayroong financial mga kwalipikadong OFW
assistance na ibibigay upang para sa programa.
mabili ang mga materyales Para sa iba pang
na kakailanganin sa impormasyon, makipag-
kanilang negosyo. ugnayan lamang sa DOST
Sa inilabas na press sa pamamagitan ng
release ng DOST, pinuri kanilang Facebook account
ni DOST Undersecretary o magpadala ng email sa
for Operations Brenda L. ifwd@ncr.dost.gov.ph. ■
inilunsad na kampanya ng
Department of Social Welfare
and Development (DSWD)
noong Hunyo 11 na nagpakita
at naglahad ng kwento ng
pag-asa, pagbangon, at
pagtutulungan sa kabila ng
krisis dulot ng Coronavirus
disease 2019 (COVID-19).
Tampok sa kampanya
na pinamagatang, “KaSama
Ako sa Pagbangon ng
Pamilyang Pilipino”, ang mga
mahahalagang tungkulin
ng kawani, partners, at iba
pang mga stakeholder ay
sama-samang isinagawa
upang maisakatuparan
ang pamamahagi ng Social
Amelioration Program (SAP).
Ibinahagi rin ng mga
benepisyaryo ng SAP ang iba’t
ibang kwento ng katapatan,
pag-asa, at pagmamalasakit
sa kapwa sa gitna ng
pandemyang kinakaharap
ng bansa.
Taos-puso naman ang
pasasalamat ni DSWD
Secretary Rolando Bautista
sa ipinakitang kooperasyon
at pagtutulungan ng
mga stakeholders upang
maisakatuparan ang programa
ng ahensya.
Ayon pa sa Kalihim, layunin
ng informational campaign
na ito na kilalanin ang
pakikibahagi ng pamahalaan,
ng pribadong sektor, at ng
sambayanang Pilipino tungo
sa iisang layunin. Gagamitin
ng DSWD ang iba’t ibang
multimedia platforms
upang isulong ang wastong
pamamahala, partisipasyon, at
kulturang Pilipino.
“Ang Kagawaran ay
kinikilala ang mahalagang
kontribusyon sa pagtugon
ng mga stakeholders o
tagapagtaguyod para sa
pagpapatupad ng mga iba’t
ibang programa at serbisyo ng
Departamento. Kasama ako
sa pagbangon ng pamilyang
Pilipino!”, mungkahi ng
Kalihim sa araw na inilunsad
ang kampanyang ito.
Kaugnay din sa
ipinakitang katangi-tanging
serbisyo ng DSWD sa gitna
ng krisis sa kalusugan at
ekonomiya, ipinamalas muli
ang bayanihan initiative nang
makalikom ang Kagawaran
ng P4,035,000 mula sa mga
manggagawa ng DSWD na
kusang nag-abot mula sa
kanilang May at June payrolls.
Ang nalikom na pondo
ay iginawad sa Benguet
General Hospital ng La
Trinidad, Benguet upang
tulungan ang kanilang
medical facility na tugunan
ang mga pangangailangan
ng mga pasyente ng
COVID-19 gayundin ang mga
medical frontliners.
Ayon kay Benguet General
Hospital Chief Dr. Meliarazon
Dulay, malaking tulong ang
ipinagkaloob na halaga ng
DSWD sa pagtugon sa banta
ng COVID-19. Dagdag pa
niya, malaking karangalan na
sila ang napili ng Kagawaran
upang pagkalooban ng
nalikom na donasyon.
Humanga naman si
DSWD Secretary Baustista
sa ipinakitang dedikasyon
ng mga manggagawa ng
Kagawaran hindi lamang sa
kanilang pagsisikap upang
maayos na maibahagi ang
SAP, kundi pati na rin sa
boluntaryo nilang pag-abot
ng pinansyal na tulong sa mas
higit na nangangailangan.
Dagdag pa ng Kalihim,
“We hope that this little
amount can contribute to
the efforts initiated by the
Benguet General Hospital
and the Province of Benguet.
We recognize the hard work
and dedication of all medical
frontliners who continue to
deliver the much-needed
services amid the threat of
COVID-19. The Angels in
Red Vests are one with you in
this battle against an invisible
enemy. DSWD shall be your
partner as we uphold our
commitment to work and our
compassion to serve.”
Isang simpleng seremonya
ang idinaos na pinangunahan
nina DSWD Undersecretary
for General Administration
and Support Services Group
Jose Ernesto P. Gaviola at
Field Offices Cordillera
Administrative Region
Director Leo Quintanilla
upang ipagkaloob ang
nasabing donasyon sa ospital.■
 10
Agosto 2020
We Heal As One Centers, iba pang ayuda DOTr pinaigting
kontra COVID-19, ibinahagi ng DPWH
Bilang pakikiisa sa laban
ng bansa kontra Coronavirus
disease 2019 (COVID-19)
at pagtupad sa misyon
nitong makapaghatid ng
dekalidad na mga pasilidad
at serbisyong pang-
imprastruktura na tumutugon
sa pangangailangan ng
mga Pilipino, ibinahagi ng
Department of Public Works
and Highways (DPWH)
ang iba’t iba nitong mga
proyekto at serbisyo-publiko
upang maibsan ang hirap ng
mga mamamayan.
Kabilang sa mga
serbisyong ito ang
pangunguna sa pagpapatayo
ng 11 We Heal As One
Centers o mega quarantine
facilities para mapangalagaan
ang mga pinaghihinalaan o
pasyenteng may COVID-19
gayundin makatulong sa
pagpapaluwag ng mga ospital
sa bansa na nagbibigay ng
nasabing serbisyo.
Ang DPWH, sa
pamumuno ni Secretary
Mark A. Villar at nang
binuong Task Force for the
Augmentation of Health
Facilities na pinangunahan
ni Undersecretary Emil K.
Sadain, katuwang ang Bases
Conversion and Development
Authority at iba pang mga
pribado at pampublikong
organisasyon, ay nagpursigi
upang maitayo ang We Heal
As One Centers sa Ninoy
Aquino Stadium sa Maynila,
Philippine International
Convention Center sa Pasay,
Rizal Memorial Coliseum
sa Maynila, World Trade
Center sa Pasay, Association
of Southeast Asian Nations
o ASEAN Convention
Center sa Pampanga, New
Clark City Government
Center sa Tarlac, Philippine
Sports Complex sa Pasig,
Philippine Arena Complex
sa Bulacan, The Filinvest
Tent sa Muntinlupa, Alonte
‘WE HEAL AS ONE’ - Ang Ninoy Aquino Stadium sa Maynila ay isa sa We Heal As One Centers na itinayo
ng Department of Public Works and Highways (DPWH), sa pakikipagtulungan ng Bases Conversion and
Development Authority at iba pang mga pribado at pampublikong organisasyon, upang mapangalagaan ang
mga pinaghihinalaan o pasyenteng may COVID-19 at mapaluwag ang mga ospital sa bansa na nagbibigay ng
nasabing pagkalinga. (Photo credit: DPWH)
ang serbisyo
Ni Raiza F. Cabugwang
Sports Arena sa Laguna, at
University of the Philippines
Mindanao Multipurpose
Building Human Kinetics
Building, (Davao City Sports
Complex) sa Davao City.
Para mas lalong paramihin
pa ang quarantine facilities sa
bansa, ginawa ring mobile
health facilities ng Kagawaran
ang ilang shipping containers
na ipinuwesto naman
sa iba’t ibang ospital at
pampublikong lugar.
Nauna nang ginamit
bilang health o quarantine
facilities para sa mga
pinaghihinalaang biktima
ng COVID-19 ang 63 mula
sa 129 evacuation centers sa
bansa samantalang ang iba
ay nagsisilbing food hubs at
emergency operation centers.
Umagapay rin ang
Kagawaran sa pagpapatayo
ng quarantine sites at
COVID-19 wards sa
bansa, tulad na lamang ng
quarantine sites para sa mga
nagbabalik na Overseas
Filipino Workers sa Basilan
at ng apat na COVID-19
wards sa University of the
Philippines- Philippine
General Hospital. Inalalayan
din ng DPWH ang Lung
Center of the Philippines
sa paglalagay ng video
surveillance at monitors sa
mga pasyente.
Naging abala rin ang
Kagawaran sa pagbibigay
ng tulong upang maitayo
ang higit 300 sanitation
tents at 76 gantry facilities
para sa disinfection ng mga
sasakyang dumadaan sa
national highways. Mahigit
400 na convergence areas
din ang nadekontamina
nito, kagaya ng checkpoints,
paaralan, simbahan, ospital,
at palengke.
Batid ang kahalagahan
ng ginagampanang papel
ng health workers sa laban
kontra sa pandemya,
Balita
sinisigurado rin ng DPWH
Task Force for Augmentation
of Health Facilities ang
pangangalaga sa kapakanan
ng medical frontliners sa
pamamagitan ng pagtatayo
ng anim na dormitoryo sa
Quezon Memorial Circle sa
Quezon City na mayroong 16
na kwarto at 192 bed capacity.
Ang mga dormitoryong ito ay
magsisilbing pansamantalang
tutuluyan o pahingahan ng
health workers. Mayroon
ding dalawang dormitoryo sa
Lung Center of the Philippines
at isa naman sa Jose B.
Lingad Memorial Hospital
sa San Fernando, Pampanga
na magbibigay benepisyo sa
hospital workers.
Bilang tugon sa
kakulangan ng pampublikong
sasakyan habang umiiral
ang quarantine, nakapag-
alok din ang DPWH ng
mahigit 400 na sasakyan para
libreng maihatid ang on-duty
frontliners.
Malaki rin ang naitulong
ng Kagawaran sa paghahatid
ng donasyon na surgical
masks at tents na nagsisilbing
isolation units sa iba’t ibang
mga ospital sa bansa.
“It is extremely
heartwarming how the people
are helping each other during
the crisis and DPWH will
always be ready to support
our health sector by providing
services and equipment,”
pahayag ni DPWH Secretary
Mark Villar.
Ayon pa sa Kalihim,
kaisa rin ang DPWH sa
pananalangin para sa
kaligtasan at proteksyon ng
lahat ng pamilyang Pilipino,
lalo na ang medical teams na
umaalalay sa mga pasyente.
Todo-suporta rin ito sa
Department of Social Welfare
and Development pagdating
sa paghahatid ng food packs
sa iba’t ibang munisipalidad
sa pamamagitan ng
pagbibigay nito ng manpower
assistance at pagpapahiram
ng mga kagamitan tulad ng
dump tracks at tractor.
Isa rin sa
pinakamahalagang ambag ng
Kagawaran sa gitna ng krisis
sa kalusugan ay ang paggawa
at paglalagay ng swabbing
booths sa Quezon Institute sa
E. Rodriguez, Quezon City at
sa Jose B. Lingad Memorial
Hospital sa San Fernando,
Pampanga para sa pagsusuri
ng COVID-19 virus sa mga
posibleng pasyente.
Ang swabbing booths
na ito ay may kakayahang
masuri nang sabay ang
dalawang tao at mayroon
ding infection control feature
ang mga ito para matiyak ang
kaligtasan ng mga pasyente
at health care workers.
Handa naman ang DPWH na
magdagdag pa ng swabbing
booth units sa iba pang
lugar kung kakailanganin ng
Department of Health.
Samantala, para lalong
mapadali ang paggalaw
o paglalakbay ng mga
mamamayan habang
umiiral ang quarantine,
bumuo na ang Kagawaran
ng Technical Working
Group na makikipag-
ugnayan sa Department
of Transportation at
Metropolitan Manila
Development Authority para
makapaglatag na ng disenyo
at plano sa konstruksyon ng
bike lanes sa Metro Manila.
Layon ng DPWH na
magkaroon ng bike lanes
sa EDSA, Quezon Avenue,
Commonwealth Avenue,
Roxas Boulevard, R-10, C-5,
at Marcos Highway.
Sa kabila naman ng
kaliwa’t kanang tulong na
ipinapaabot ng DPWH sa
mga mamamayan ngayong
nahaharap sa matinding
krisis ang bansa, hindi naman
nalilimutan ng Kagawaran na
pangalagaan ang kapakanan
ng mga empleyado nito.
Sa pamamagitan
ng pinagsama-samang
donasyon ng mga opisyal
at kawani, naihatid ang
tulong pinansyal gayundin
ang bitamina, face masks, at
alcohol sa mga empleyado
nitong pinaghihinalaan
at kumpirmadong may
COVID-19.
Nagpatupad din ito
ng alternative work
arrangements para sa
mga manggagawa ng
Kagawaran nang ideklara
na ang general community
quarantine sa Metro Manila
bilang pagsunod sa mga
panuntunan ng pamahalaan
laban sa COVID-19. ■
publiko sa gitna
ng pandemya
Ni Ivy E. Atompag
Sa pangunguna ni
Sec. Arthur Tugade,
siniguro ng Department
of Transportation (DoTr)
na patuloy ang serbisyo
publiko at maayos na lagay
ng transportasyon sa gitna
ng community quarantine
na dulot ng COVID-19,
habang sumusuporta sa
pangangailangan ng mga
nagbabalik na Overseas
Filipino Workers (OFWs),
frontline medical workers, at
mga apektadong pamilya sa
gitna ng pandemya.
Kasabay ng pagluwag
ng quarantine protocols sa
National Capital Region
noong Hunyo dahil sa
pagsailalim nito sa general
community quarantine, unti-
unting ibinalik ng DOTr ang
operasyon ng pampublikong
transportasyon sa dalawang
bahagi.
Mula Hunyo 1 hanggang
Hunyo 21 ay ipinatupad
ang unang phase kung saan
pinayagan ang mga tren, taxi,
transport network vehicle
services (TNVS), shuttle,
at tricyle na magbalik-
operasyon sa limitadong
kapasidad. Inilunsad
din ng ahensya ang Bus
Augmentation Program
upang mapunan ang espasyo
sa loob ng mga tren ng MRT-
3 dahil sa one-meter social
distancing protocol at bilang
kasagutan sa kakulangan
ng pampublikong
transportasyon ng mga
pasahero.
Para sa ikalawang bahagi
naman na nagsimula noong
Hunyo 22 hanggang Hunyo
30 ay pinayagan na ang
mga public utility vehicles
(PUVs), public utility
buses (PUBs), at mga UV
Express na mag-operate sa
limitadong kapasidad din.
Gumamit ang DOTr
ng iba’t ibang teknolohikal
na pamamaraan upang
mabawasan ang physical
contact at mapigilan ang
pagkalat ng COVID-19 virus
sa kabila ng pagbabalik-
operasyon ng pampublikong
transportasyon.
( ▶ 11 )

FREEDOM PARK:
PURPLE ACTION DAY
Nangibabaw ang kulay lila
sa isinagawang paggunita ng
iba't ibang grupo ng women
human rights defenders sa
National Women's Month
nitong Marso sa ilalim ng
temang "Purple Action Day",
kasabay ng panawagang
bigyang solusyon ang mga
bukas pang isyu ng mga
kababaihan kabilang na
ang usapin sa "karahasan"
ng kawalang seguridad sa
trabaho at diumano'y pagkitil
o pagbabanta sa malayang
pamamahayag ng indibidwal
o demokratikong institusyon
kung saan sila'y miyembro.
Suportado rin ng mga
kababaihang advocate-
leaders sa ginanap na "day
of action and solidarity"
ang generation equality na
kampanya ng United Nations
Women na nagsusulong ng
pantay na sahod at pantay
na partisipasyon ng mga
kababaihan pagdating sa mga
usaping pampulitika.
Kaisa naman ang
Philippine Commission
on Women (PCW) ng mga
kababaihang lider, hindi lang
sa Pilipinas kun’di maging sa
ibang panig ng mundo, sa
mga pagsisikap ng mga itong
maisulong ang kanilang mga
karapatang pantao pagdating
sa trabaho at malayang
partisipasyon sa mga
isyung panlipunan.
DOTr pinaigting ang serbisyo
“The modernization
initiatives include the automatic
fare collection system
(AFCS) for cashless payment
transactions, electronic toll
collection, and GNSS/GPS. The
DOTr will likewise vigorously
pursue and promote online
transactions in licensing,
registration, and other
documentary requirements,”
pahayag ng DOTr.
Simula noong Marso
18 naman ay nagbigay ang
Kagawaran ng libreng sakay
sa mga medical personnel
at frontliners na hirap sa
transportasyon lalo na noong
panahon ng Enhanced
Community Quarantine
sa Kamaynilaan sa ilalim
ng Free Ride for Health
Workers program.
Sa kanilang
pakikipagtulungan sa iba’t
ibang bus companies, nakaabot
sa iba’t ibang rehiyon ang
Ni Joan Alcantara
Sa katunayan, mismong si
Pangulong Rodrigo Duterte
ang nanawagan sa puspos
na implementasyon ng
Batas Republika Blg. 9710
o mas kilala sa tawag na
“Magna Carta of Women” sa
pagsulong ng mga karapatang
pantao ng nabanggit
na sektor.
"This important occasion
reminds us all to pave the way
for an enabling environment
for women to be empowered
and to make sure that the
Magna Carta for Women
is properly implemented at
all levels of government,"
pahayag ni Pangulong
Duterte sa pagdiriwang ng
International Women's Day
noong nakaraang taon.
Nais ding bigyang-diin ng
PCW na bukod sa prayoridad
na pagkakaroon ng mga
kababaihan ng trabaho at
ligtas na lugar para rito, malaki
na rin ang naging pag-usad
ng pamahalaan pagdating sa
polisiya nang maipasa ang
Expanded Maternity Leave
Law, Kasambahay Law, at
Conditional Cash Transfer
Law. Kasama na rin ang mga
overseas filipino workers
sa pinalawak na saklaw ng
Social Security Act.
Masugid din ang
monitoring ng ahensya
sa mga kaso ng violence
mula sa pahina 10
programa. Ayon sa ahensya,
nakapagtala na sila ng total
ridership na 1,138,299 noong
Hunyo 14 sa ilalim nito.
Upang makapagbigay
naman ng pinansyal na suporta
sa laban ng bansa sa COVID-19,
nag-remit ang Kagawaran at
mga kakabit na ahensya nito
ng P17.27 bilyon sa Bureau
of Treasury.
Sa pakikipagtulungan din
ng DOTr sa iba’t ibang ahensya
ng pamahalaan, nakapaghatid
ito ng nasa tinatayang 33,999
na OFW at 733 na istranded na
estudyante sa probinsya ayon
sa datos na galing sa ahensya
noong Hunyo 14.
Ito ay sa ilalim ng “Hatid
Probinsya para sa mga
OFWs” Program at “Hatid
Estudyante Para Makabalik
sa Probinsya” Program
na parehong naglalayong
magbigay ng transportasyon
sa mga istranded na indibidwal
Balita
against women (VAW)
hanggang sa lokal na lebel
ng pamahalaan. Sa datos
ng PCW, 90 porsiyento ng
42,044 barangay mismo sa
Pilipinas ay mayroon nang
VAW desks, habang 1,918
Women and Child Protection
Desks naman ang nasa mga
istasyon ng kapulisan sa
mga munisipyo, siyudad,
at probinsya. Kasama na sa
huling bilang ang Women
and Child Protection Desks
na nakaistasyon sa limang
national operating units ng
kapulisan sa bansa.
Nakapagpasa na rin
ng lokal na gender and
development (GAD) codes
ang 696 lokal na pamahalaan
sa Pilipinas para sa mas
epektibong pagtugon sa kani-
kanilang mga isyung may
kinalaman sa kasarian.
Ang lahat ng ito'y sa kabila
pa ng taun-taong pagsasagawa
ng iba't ibang programa sa
GAD ng bawat ahensya ng
gobyerno sa patnubay na rin
ng pamunuan ng PCW.
Rosas ang simbulo ng
mga kababaihang lider na
lumalaban para sa pantay-
pantay na sahod, trabaho,
at karapatan sa ginanap
na “Purple Action Day:
Generation Equality” martsa
nitong Marso. ■
partikular na ang mga
estudyante at mga nagbabalik
na OFW sa kani-kanilang
probinsya sa kasagsagan ng
community quarantine at
kawalan ng pampublikong
transportasyon.
Upang makapagbigay din
ng tulong sa mga Public Utility
Vehicle (PUV) drivers na
nawalan ng hanapbuhay dahil
sa community quarantine,
isinulong naman ng DOTr
ang pagkakaroon ng cash
assistance para sa PUV drivers.
Sa pakikipagtulungan ng
DOTr sa Department of Social
Welfare and Development
(DSWD), Land Transportation
Franchising and Regulatory
Board (LTFRB), at Landbank,
nasa 44,412 na PUV drivers
na ang nakatanggap ng tulong
pinansyal na umabot sa
P355,296,000 sa tala ng ahensya
noong Hunyo 11. ■
BBB, Tax Reform mula sa pahina 6
‘BABANGON ANG EKONOMIYA’ - Tiniyak ni Department of Finance (DOF)
Secretary Carlos Dominguez III sa ginanap na virtual pre-State of the Nation
Address (SONA) forum noong Hulyo 8 na makababangon ang ekonomiya ng
bansa sa kabila ng krisis na dulot ng COVID-19 pandemic. (Photo credit: PCOO)
“This is a better way to
revive the economy than
to give hand-outs at this
point in time. So, we will
not slack down on the Build,
Build, Build program,” ayon
kay Dominguez.
Bukod sa infrastructure
program, itutuloy rin ng
pamahalaan ang kanilang
tax reform program. Marami
pang nakabinbin na batas gaya
ng Corporate Recovery and
Tax Incentives for Enterprises
Act (CREATE) bill at ang
panukalang “valuation
reforms” para sa real estate tax
system ng Pilipinas.
Sinabi ni Dominguez
na nakikipagtulungan
sila sa mga mambabatas
‘Plant, Plant, Plant mula sa pahina 7
ipinatupad din hanggang
Mayo 15 ang price freeze sa
mga pagkain at produktong
pang-agrikultura upang
matiyak na makatwiran ang
presyo sa mga pamilihan.
Binuo rin ng Kagawaran
ang Bantay Presyo Task Force
upang tiyakin na ipinatutupad
ang suggested retail price
policy sa mga pangunahing
bilihin kahit tapos na ang
price freeze sa mga produkto.
Sa gitna naman ng
pamimigay ng relief goods
ng local government units
(LGUs) bilang ayuda sa
kanilang mga nasasakupan
habang naka-quarantine
ang mga ito, hinimok ng DA
na bumili ang mga lokal na
opisyal ng mga sariwang ani
mula sa mga magsasaka at
isama ang mga produktong
ito sa relief packs na
kanilang ipamamahagi.
Sa pamamagitan nito,
hindi lang matutulungan ang
mga magsasaka na makabenta
ng kanilang mga produkto,
maisusulong din nito ang
pagkonsumo ng mga Pilipino
ng masusustansiyang pagkain
upang palakasin ang kanilang
immune system, lalo na
ngayong may pandemya.
Agosto 2020
11
para sa “proposed second
package” ng Bayanihan 2
stimulus program.
“We are finalizing the
terms of the new potential
legislation,” pahayag
ng Kalihim.
Ang mas mahalaga aniya
sa pagkakaroon ng stimulus
program ay ang pagbabalik ng
tiwala ng consumers.
“This is the hurdle that
the economy is facing —
confidence in the future.
Stimulus program is
important, but we have to
provide our citizens with
the confidence that we will
overcome this COVID
[19] contagion,” ayon pa
sa Kalihim. ■
Isa rin sa
pinakamahalagang ambag
ng DA sa gitna ng hamon ng
pandemya ay ang pag-aaral
nito sa potensyal ng virgin
coconut oil (VCO) na maging
lunas laban sa COVID-19.
Naatasan ang Philippine
Coconut Authority na pag-
aralan ang paggamit ng VCO
laban sa virus, pati na rin ang
coconut-based ethyl alcohol
o ethanol bilang epektibong
disinfectant para sa mga
ospital at quarantine center.
Bukod sa matutulungan
nito ang mga pasyente, maaari
ring magbenepisyo mula rito
ang coconut farmers ng bansa.
Habang ipinatutupad ang
mga proyektong nabanggit
sa gitna ng paglaganap
ng COVID-19 sa bansa,
ipinahayag naman ni
Agriculture Secretary William
D. Dar na panahon na aniya na
pag-ibayuhin ng Kagawaran
ang pagtugon nito sa mga
kritikal na isyu at magagawa
ito sa pamamagitan ng pag-
reporma sa agrikultura ng
bansa upang gawin itong
mas moderno, teknolohikal,
komprehensibo, at
market-oriented. ■
 12
Agosto 2020
DOH nanguna kontra
nagpalabas ng listahan ng
aprubadong COVID-19 test
kits para sa commercial use at
pinagbawalan ang pagbebenta
ng mga hindi awtorisadong
test kits.
Inilabas din sa naturang
buwan ang suggested retail
price ng N95 masks, surgical
face masks, alcohol, at iba
pang kaugnay na produkto
para maging gabay sa
mga nagbebenta at mga
konsumer. Sa gitna ng lahat
ng ito, tuluy-tuloy pa rin ang
pagmomonitor ng DOH sa
paglaganap ng COVID-19.
Noong Marso 7, iniulat nito
ang kauna-unahang kaso ng
COVID-19 local transmission
sa bansa, samantalang noong
Marso 16 naman ay inanunsyo
ang kauna-unahang
Pilipinong gumaling mula sa
nakamamatay na sakit.
Inilabas din ng DOH
noong Marso 16 ang mga
panuntunan tungkol sa
pangangasiwa ng DOH
sakaling tumaas pa ang bilang
ng kaso ng COVID-19 sa
bansa sa pamamagitan ng pag-
convert sa mga pampublikong
lugar bilang pansamantalang
treatment at monitoring
facilities para pangalagaan ang
mga PUI at mga pasyenteng
may mild COVID-19.
Pagtuntong ng Abril,
inilunsad ng DOH ang
bagong COVID-19 tracker
nito kung saan idinagdag ang
mga impormasyon hinggil sa
epidemiology ng COVID-19
sa bansa, COVID-19 testing,
mga pasilidad pangkalusugan,
bilang ng personal protective
equipment (PPE) na maaaring
magamit ng frontliners, at
laboratory testing capacities
ng DOH.
Mas lalo ring pinaigting
ng DOH ang transparency
at pagtatala ng data nito
nang ilunsad nito ang DOH
DataCollect application, kung
saan maaaring makita ng
publiko ang bilang ng available
na hospital beds, isolation
rooms, intensive care unit
beds, mechanical ventilators,
at kinakailangan pang health
workers. Nakakalkula rin
ng app ang posibleng bilang
ng mga kakailanganin pang
PPE at naipararating ito
sa DOH, na siya namang
magsusumite ng listahan
mula sa pahina 2
ng mga kinakailangang
suplay sa Procurement
Services ng Department of
Budget and Management
(DBM). Matapos mabusisi
ng Procurement Services ng
DBM, ipamamahagi naman
ng Office of Civil Defense ang
mga PPE.
Saksi rin ang buwang
iyon sa pagpapaigting sa
telemedicine service nito,
kung saan inilunsad nito ang
libreng 24/7 telemedicine
hotlines na (02) 8424-1724 at
(02) 7798-8000 sa National
Capital Region para ligtas na
makapagkonsulta ang publiko
sa medical professionals dahil
hindi na nila kinakailangan
pang lumabas ng bahay.
Inilunsad rin sa buwang
ito ang automated chatbot
na si KIRA o Katuwang
na Impormasyon para sa
Responsableng Aksyon na
maaaring makatulong sa
publiko sa pagtukoy kung
sila ba ay nanganganib na
mahawa ng COVID-19
at sa pagsagot ng iba pa
nilang mga katanungan
tungkol sa COVID-19 at sa
quarantine guidelines. Si
KIRA ay maaaring i-access
sa pamamagitan ng DOH
Facebook page at Viber
community o kaya naman ay
sa kontracovid.ph.
Isang malaking hakbang
din ang ginawa ng DOH nang
ilunsad nito ang covid19.
healthypilipinas.ph, isang
website na naglalaman ng
mahahalagang advisories,
educational materials,
infographics, at iba pang
mga impormasyon na may
kaugnayan sa COVID-19.
Pagdating ng Mayo
1, pinayagan na ng FDA
ang rapid antibody-based
diagnostic test na isagawa sa
bansa. Ang nasabing test ay
may kakayahang alamin kung
ang katawan ng isang tao ay
may antibodies na panlaban sa
virus at maaaring makuha ang
resulta mula rito sa loob ng 15
minutos lamang, mas mabilis
kung ikukumpara sa reverse
transcription polymerase
chain reaction (RT-PCR) test
na maaaring makapaglabas
ng resulta sa loob ng anim
hanggang walong oras.
Sa kabila nito, binigyang-
diin ng FDA na ang RT-PCR
Balita
pa rin ang nananatiling “gold
standard” at confirmatory test
para masabi kung talagang
apektado nga ang isang
indibidwal ng COVID-19
dahil kayang malaman sa
pamamagitan nito kung may
virus na sa katawan ng isang
indibidwal.
Kaugnay naman sa
unti-unting pagluluwag ng
community quarantine sa
bansa, inilabas ng DOH at
ng Department of Trade and
Industry ang panuntunan sa
pagbabalik-trabaho ng mga
empleyado ng ilan sa mga
pinahihintulutang industriya
para mapigilan ang pagkalat
ng COVID-19 sa mga
tanggapan.
Inanunsyo naman ng DOH
pagdating ng Hunyo ang plano
nitong palawakin ang saklaw
ng pagsusuri nito sa mga
posibleng may COVID-19 sa
pamamagitan ng pagsasama
sa asymptomatic subgroups,
lalong lalo na iyong mga
walang sintomas pero
nagkaroon ng close contacts
sa mga nagkasakit, tulad
ng kapamilya, katrabaho, at
healthcare workers na nag-
aalaga sa mga may sakit.
Samantala, bagama’t
batid ang bigat ng hamon na
pangunahan ang laban kontra
COVID-19, siniguro ni DOH
Secretary Francisco Duque
III ang patuloy na serbisyo
at dedikasyon ng kanyang
Kagawaran sa labang ito.
“We will continue to be in
the trenches with our health
care workers and frontliners.
Let us work as a team, as
one country fighting for the
health and safety of all. I will
continue to serve the country
to the best of my abilities,"
pagtitiyak ng Kalihim.
Sa pagtatala ng DOH
noong Hulyo 20, umabot na
sa 90 ang kabuuang bilang
ng DOH-accredited testing
laboratories sa bansa at patuloy
ang ginagawang pagbibigay
ng lisensya ng DOH sa iba’t
ibang mga laboratoryo upang
maging COVID-19 testing
laboratories ang mga ito at
mapalawak pa ang testing
capacity sa bansa. ■
Labor market makakabawi mula sa pahina 2
TULONG SA MGA MANGGAGAWA — Hinimok ni Department
of Labor and Employment Secretary Silvestre Bello III ang mga
pribadong kumpanya na patuloy na suportahan ang pamahalaan sa
pamamagitan ng pagkakaloob ng hanapbuhay sa mga kababayan
natin na naghahanap ng disenteng trabaho upang makabangon ang
ekonomiya ng bansa. (Photo credit: DOLE)
“Rest assured that we thousands of establishments
will continue to provide resorted to temporary closures
employment facilitation or flexible work arrangements
services, in different platforms as evidenced by millions
— online, digital, face-to-face of workers affected both in
— with the assistance of our the formal, informal, and
Public Employment Service overseas sectors.”
Offices (PESOs). We are also Nang isinailalim ang
thankful to the private sector for ating bansa sa lockdown ay
continuously engaging with us nagkaloob ang DOLE ng
in extending job opportunities ayuda sa mga manggagawang
to displaced Filipino workers,” pansamantalang nawalan ng
ayon pa sa Kalihim. hanapbuhay. Naging abala rin
Hiniling din niya sa iba ang Kagawaran, kaagapay ang
pang kumpanya na makipag- Overseas Workers Welfare
ugnayan sa mga kababayan Administration (OWWA) at iba
natin na naghahanap ng pang ahensya ng pamahalaan
disenteng trabaho “for the sa ginagawang pagpapauwi sa
country and its economy mga kababayan nating overseas
to recover.” workers na ang bansang
Bukod sa pagkawala ng pinagtatrabahuhan ay apektado
trabaho, ang ating “labor force rin ng pandemya.
participation rate” ay bumaba Para naman sa mga
sa 55.6 percent, pinakamababa kumpanyang nagbalik na ang
sa kasaysayan ng Philippine operasyon, ang Department
labor market. of Trade and Industry at ang
Ayon kay Bello, ang DOLE ay inoobserbahan
ipinatupad na enhanced kung sumusunod ang mga ito
community quarantine (ECQ) sa ipinatutupad na “Interim
mula Marso hanggang Mayo Guidelines on Workplace
— na dapat ay panahon ng Prevention and Control
paghahanap ng trabaho ng mga of COVID-19”.
bagong nagtapos sa kolehiyo Ayon sa DOLE, sa kabila
— ay nagparalisa sa ating lakas- ng pagsisikap ng pamahalaan
paggawa dahil nasa 2/3 ng ating na muling mapasigla ang
ekonomiya ang nagsarado. ekonomiya, pangunahin pa ring
Dagdag pa niya, “With layunin ang mapangalagaan
the imposition of community ang kaligtasan ng mga
quarantine, hundreds of manggagawa. ■

DepEd handa sa hamon
ng Kagawaran ang iba’t ibang
alternatibong subok at dati
nang paraan ng pagkatuto
upang makatulong sa pagbuo
ng desisyon ng mga magulang
kung alin ang angkop sa
kanilang sitwasyon tungo
sa ligtas na pagpapatuloy
ng edukasyon ng kanilang
mga anak.
Isa sa mga alternatibong
paraan na ito ang distance
learning na mayroong tatlong
uri: modular distance learning
(MDL); online distance
learning; at TV/radio-based
instruction.
Sa ilalim ng MDL,
maaaring gumamit ng self-
learning modules (SLMs) na
maaaring printed o digital
format. Susubaybayan ng
mga guro ang progreso ng
mag-aaral gamit ang email,
text message, instant message
(chat), o telepono.
Ang online distance
learning naman ay ang
pagtuturo ng mga guro at
pagkatuto ng mga mag-
aaral gamit ang iba’t ibang
teknolohiya na mayroong
internet access. Maaaring
i-download ang mga learning
material at mag-submit ng
mga homework online.
Para naman sa mga mag-
aaral na walang access sa
internet at computer, tablet at
smartphones, nariyan ang TV/
radio-based instruction kung
saan ang SLMs ay maaaring
maituro at maipalabas sa
telebisyon at mapakinggan
sa radyo.
Bilang suporta sa hakbang
na ito, nakipag-ugnayan si
Presidential Communications
Operations Office (PCOO)
Sec. Martin Andanar kay Sec.
Briones upang ipagamit ang
mga pasilidad ng ahensya
gaya ng radyo at telebisyon
partikular na ang istasyon ng
IBC-13 kung saan maaaring
i-ere ang mga nilalaman ng
bagong kurikulum.
Nakiisa rin ang National
Te l e c o m m u n i c a t i o n s
Commission (NTC) sa
pagpapatupad ng bagong
kurikulum sa pamamagitan
ng paglalabas ng isang
memorandum na nagpaalala
sa mga TV at radio operators na
magbigay ng libreng serbisyo
sa publiko sa pamamagitan
ng pagpapalabas ng mga
educational content.
Samantala, nilinaw ng
Kagawaran na ang tinatawag
na “blended learning”
ay kombinasyon ng mga
mula sa pahina 2
nabanggit na delivery mode.
Dito ay maaaring gamitin ang
mga printed module, iba’t-
ibang digital format kasabay
ng pagkatuto sa TV at radyo.
Sa homeschooling
naman, kinakailangan ang
pagkakaroon ng home-
based learning environment
na pangangasiwaan ng
mga kwalipikadong
magulang, guardian, o upon us to make sure our
tutors na sumailalim sa
training. Dahil sa mga
hamon sa implementasyon,
pangangasiwa ng mga
lisensyadong guro, at
paghahanay sa kurikulum,
mahigpit pang pinag-aaralan
ang mga alituntunin para sa
delivery mode na ito.
Tiniyak ng DepEd na sa
pamamagitan ng paggamit
ng SLMs sa mga nabanggit na
learning delivery modalities,
abot-kamay ng bawat mag-
aaral ang dekalidad na
edukasyon para sa darating na
SY 2020-2021.
“The SLMs and the other
alternative learning delivery
modalities are in place to
address the needs, situations,
and resources of each and
every learner and will cover
all the bases in ensuring
that basic education will be
accessible amid the present
crisis posed by COVID-19,”
saad ni Sec. Leonor Briones.
DepEd Commons
Isinulong din ng
Kagawaran ang DepEd
Commons, isang online
platform na maaaring
pagkunan ng mga learning
resources ng mga guro at
mag-aaral habang nasa
kani-kanilang mga tahanan
at ipinagpapatuloy ang
pag-aaral.
Inilunsad ang DepEd
Commons noong Marso
17, 2020 bilang tugon sa
biglang pagkansela ng mga
klase noong isinailalim ang
buong Luzon sa enhanced
community quarantine dahil
na rin sa pagtaas ng bilang ng
kaso ng COVID-19 sa bansa.
Para sa mga guro,
nakapaloob sa DepEd
Commons at maaaring
i-download nang libre ang
revised version ng K to 12
curriculum o ang “K to 12
Most Essential Learning
Competencies (MELCs)” at
ang mga panuntunan nito
na inihanda ng Bureau of
Curriculum Development
Balita
sa ilalim ng pamumuno
ni Director Jocelyn
Andaya at inaprubahan
ni Undersecretary for
Curriculum and Instruction
Diosdado San Antonio.
“We are trying to make
everything as accessible as
we can, through DepEd
Commons and our other
available channels. It is
teachers and learners have
everything they need in order
to continue learning,” pahayag
ni DepEd Undersecretary for
Administration Alain Pascua.
Samantala, sa ginanap na
“Handa’ng Isip, Handa Bukas
Online Press Conference”
noong Hulyo 1, 2020,
ipinahayag ni Usec. Pascua na
kasalukuyang sumasailalim
sa upgrading ang DepEd
Commons upang paghandaan
ang maaaring maging dobleng
bilang ng mga mag-aaral na
mag-access nito sa darating
na pagbubukas ng klase
sa Oktubre.
“We have about 8.4 million
unique users in DepEd
Commons at this time. We
would want to reach out all of
the 17 million, or even more
than the 17 million learners
that we have including the
teachers,” ani Usec. Pascua.
Remote at ‘dropbox’
enrollment
Nagsagawa rin ang DepEd
ng remote enrollment simula
Hunyo 1, 2020 kung saan
hindi kinailangang pisikal na
magtungo ang mga magulang
at mag-aaral sa paaralan para
sa enrollment upang patuloy
na mapairal ang physical
distancing at health standards
ng Department of Health at
IATF-EID. Naitaguyod ang
pagpapatala ng mga magulang
o guardian sa mga paaralan sa
pamamagitan ng pagtawag
sa telepono, text message, at
online enrollment.
Tiniyak ng DepEd na
bago pa man ang Hunyo
1, nakapagsagawa na ang
kanilang Kagawaran ng
apat na national orientation
upang ipaunawa sa mga
magulang, kaguruan, at mga
opisyal ng Kagawaran sa iba't
ibang antas ang alituntunin
sa isang buwang enrolment
period. Naglabas din ang
Kagawaran ng mga FAQs
upang mabilis na maunawaan
ang mga katanungan ukol sa
enrollment guidelines.
Agosto 2020
13
Bukod dito, pinairal din pagsisikap ng mga stakeholder
ang “drop box” enrolment sa upang magbigay-tulong
tulong ng mga lider ng local sa paaralan at komunidad
government units para sa mga na nakaayon sa BE-LCP
mag-aaral na naninirahan ng Kagawaran.
sa mga liblib na lugar na Noong Hulyo 8, 2020, sa
hindi abot ng komunikasyon ginanap na “Handang Isip,
at walang kapasidad na Handa Bukas Online Press
mag-enrol online o gamit Conference”, nagpahayag
ang Internet. ng suporta at naglatag ng
Nagtalaga rin ng mga kanilang plano ang 20 ahensya
enrolment focal person upang ng gobyerno at private
tumanggap ng tawag at sasagot partners para BE at OBE.
sa mga katanungan ng mga Ang partner agencies na
magulang ng Kindergarten, ito ay binubuo ng Department
transferees, Balik-Aral, at of the Interior and Local
Alternative Learning System Government, Department
learners sa bawat paaralan. of National Defense,
Sa pinakahuling tala ng Department of Energy, DOH,
DepEd nitong Hulyo 31, 2020,
umabot na sa 22,404,706 ang
Department of Information
and Communications
bilang ng mga nagpatala na Technology, Department of
mag-aaral sa buong bansa. Transportation, Department
Ang bilang na ito ay binubuo of Public Works and
ng pinagsamang enrollees Highways, Department
ng mga pampubliko at of Social Welfare and
pribadong paaralan para sa Development, Department of
SY 2020-2021. Trade and Industry, at PCOO.
Samantala, binigyang- Nakasuporta rin ang
diin ni Sec. Briones ang Metro Manila Development
kahalagahan ng pagsasagawa Authority, Office of Civil
ng remote enrolment dahil ang Defense-National Disaster
mga nakalap na impormasyon Risk Reduction and
ng mga mag-aaral ang Management Council, NTC,
magiging batayan ng kanilang Philippine Atmospheric,
desisyon sa kung anong Geophysical and Astronomical
angkop na learning delivery Services Administration,
modality ang dapat ipatupad Philippine National Police,
sa isang lugar sa pagbubukas Smart Communications,
ng klase sa Oktubre 5. Inc., Globe Telecom, Inc.,
Manila Electric Company,
Brigada Eskwela at Oplan Metropolitan Waterworks and
Balik Eskwela Sewerage System, at World
Vision Philippines.
Kasabay ng unang araw “Thank you for the
ng remote enrollment, support. Thank you for
itinaguyod din ng DepEd holding our hands. Thank you
ang virtual launch ng 2020 for saying, in so many words,
Brigada Eskwela (BE) at all of you who are here, that
Oplan Balik Eskwela (OBE) you trust us. We believe that
upang tumulong sa mga we can deliver. Thank you
paaralan at stakeholder sa for believing along with us,”
enrollment at paghahanda sa pahayag ni Sec. Briones.
darating na pagbubukas ng Positibo ang Kagawaran
klase sa Oktubre 5. na sa patuloy na suporta at
Sa pamamagitan ng 2020 tulong ng mga ahensya at ng
BE at OBE na may temang academic community, lahat ng
“Pagpapanatili ng Bayanihan kinakailangang paghahanda
Tungo sa Kalidad na at isinasagawang programa
Edukasyon para sa Kabataan”, ay tuluyang maisasaayos sa
naipakita ang pinagsama- darating na pagbubukas ng
samang kontribusyon at klase sa Oktubre 5. ■
TULOY ANG EDUKASYON — Sa tulong ng dropbox enrollment at
pakikiisa ng mga lokal na lider, matagumpay na naisagawa ng mga
kaguruan sa Mangayon National High School sa Compostela Valley,
Davao De Oro ang pagpapatala ng mga magulang sa kanilang mga anak sa
kabila ng banta ng pandemya. Layunin ng Department of Education
(DepEd) na sa pamamagitan ng dropbox enrollment, magiging mas
madali at ligtas ang pagpapatala ng mga mag-aaral para sa school year
2020-2021 lalo na para sa mga naninirahan sa mga liblib na lugar na
hindi abot ng komunikasyon at walang kapasidad na mag-enroll online
o gamit ang Internet. (Photo credit: DepEd Philippines)
 14
Agosto 2020
Turismo sa bansa, tiyak ang pagbangon
mula sa epekto ng COVID-19 – DOT
Muling makakabangon
ang estado ng turismo
sa bansa pagkatapos ng
ilang buwang quarantine
at maibabalik muli ang
trabaho ng mga Pilipinong
nasa industriya at labis na
naapektuhan ng pandemya.
Ito ang ipinahayag ni
Department of Tourism
(DOT) Secretary Bernadette
Romulo-Puyat sa Laging
Handa virtual press briefing
noong Hunyo 25.
“I have high hopes that
the significant share of
employment the tourism
industry provides, as
consistently indicated by
the PSA’s annual reports,
will help spur our sector’s
recovery from the impact of
this pandemic,” pagtitiyak
ni Puyat.
Noong 2019, 12.7
percent ang naiambag ng
industriya ng turismo sa
Gross Domestic Product ng
Pilipinas at nakapagbigay
ito ng 5.7 milyong trabaho
noong nakaraaang taon din.
Pinayagan na ng DOT
na magbalik-operasyon ang
turismo sa mga lugar na nasa
ilalim ng modified general
community quarantine
nitong Mayo 30, 2020. Ayon
kay Puyat, mahalaga na unti-
unting mabuksan ang sektor
ng turismo sa bansa nang
hindi nakukumpromiso ang
kaligtasan ng mga turista.
Siniguro ng ahensya
na sinusunod ng mga
hotel, resort, at iba pang
establisyimento ang mga
health at safety protocol na
inilabas ng Inter-Agency Task
Force for the Management
of Emerging Infectious
Diseases. Sa kabila nito,
binigyang-diin ng Kalihim
na malaki ang papel ng local
government units (LGUs) sa
pagtukoy ng mga tourist spots
na maaari nang magbukas sa
kani-kanilang lugar.
Gayunpaman, hiningi ni
Sec. Puyat ang kooperasyon
‘TRAVEL FROM HOME’ — Pinasiglang muli ng Department of Tourism ang turismo sa gitna ng umiiral na
community quarantine sa pamamagitan ng kanilang kampanyang “Travel from Home” kung saan naglabas
ang ahensya ng virtual backgrounds na maaaring gamitin ng publiko sa mga videoconferencing platform
tulad ng Zoom at Webex. Maaaring i-download nang libre ang mga “tourist destination” mula sa website na
philippines.travel/fromhome. (Photo credit: philippines.travel/fromhome)
Ni Ivy E. Atompag
ng lahat upang tulungang
mapabilis ang pagbangon
ng industriya na isa sa
mga pangunahing sektor
na labis na naapektuhan
ng pandemya.
“With your support,
open-mindedness, and
cooperation, the tourism
industry can once again
prosper while setting the
bar with new standards for
hospitality, sustainability,
health and safety, and guest
satisfaction,” panawagan ni
Sec. Puyat.
Ayon sa ulat na inilabas
ng ahensya noong Hunyo
29, inaasahahang ang
lokal na turismo ang
magtutulak sa pagbangon
ng industriya sa bansa dahil
maraming Pilipino ang
nagpahayag ng pagnanais na
magtungo sa malalapit na
destinasyon dala ng banta
ng COVID-19.
Isinusulong din ngayon
ng DOT at ng mga kakabit
na ahensya nito ang ‘digital
tourism’ upang mapanatili ng
bansa ang ‘market presence’
nito sa buong mundo.
Naglunsad ito ng online
trainings at webinars pati
na rin promotional videos
upang hikayatin ang publiko
na maglakbay nang hindi
kinakailangang umalis sa
kani-kanilang tahanan.
Tampok sa mga maiksing
videos na ito ang mga
magagandang tanawin at
aktibidad na matatagpuan sa
iba’t ibang parte ng Pilipinas.
“The DOT will continue
to optimize the role of
technology to promote
tourism and digital learning
to provide new opportunities
across the tourism sector,”
paliwanag ni Sec. Puyat.
Inilunsad din ng ahensya
ang kanilang sariling virtual
presser upang ipagbigay-
alam sa publiko ang mga
mahahalagang updates
sa industriya.
Balita
Tulong sa mga Istranded na
Turista at OFW
Sa kasagsagan ng
community
ay tiniyak
quarantine
ng DOT
ang pagtulong sa mga
nangangailangang turista
at overseas Filipino workers
(OFWs). Ayon sa ulat ng
ahensya noong Hunyo 2,
nakapagbigay na ito ng tulong
at serbisyo sa 36,947 istranded
na dayuhan at lokal na turista
mula nang nagkaroon ng
restriksyon sa iba’t ibang
uri ng transportasyon dahil
sa enhanced community
quarantine noong Marso.
Kabilang dito ay ang
pagtulong sa 27,620 dayuhang
turista sa pamamagitan
ng pakikipagtulungan ng
ahensya sa LGUs, embassies,
at mga airline companies
upang mabigyan ang mga ito
ng pansamantalang tirahan,
pagkain, at magawan ng
paraan ang pag-uwi ng mga
ito sa kani-kanilang bansa.
Tinulungan din ng ahensya
ang 9,237 lokal na turistang
na-istranded sa iba’t ibang
parte ng Pilipinas.
Sa pakikipagtulungan
naman ng DOT at iba’t ibang
ahensya ng gobyerno tulad
ng Department of Foreign
Affairs at Department of
Health, nabigyan ng hotel
accommodation ang mga
nagbabalik na OFW na
kailangang sumailalim sa
quarantine bago makauwi sa
kani-kanilang probinsya.
“The overwhelming show
of support of the hotel sector
to our government’s call to
make their rooms available to
OFWs should somehow ease
their anxiety, having to wait
for another two weeks till
they eventually reunite with
their families,” saad ni Sec.
Puyat bilang pasasalamat sa
mga miyembro ng pribadong
sektor na sumuporta
sa inisyatibo. ■
Gobyerno, Nasa Tamang Hakbang
Nga ba Kontra COVID-19?
Sa gitna ng tumitinding laban ng bansa sa COVID-19,
hindi maiwasang maisip ng ilan sa ating mga kababayan
kung nasa tamang direksyon nga ba ang pamahalaan sa
mga hakbangin at plano nito upang tuluyang masawata
ang pandemya.
Ating pinulsuhan ang ilan sa kanila at narito ang
kanilang mga kasagutan:
Ronica Catindig
35, Navotas City
Maayos ang naging tugon ng gobyerno laban sa
COVID-19. Una na rito ang pagpasa sa Bayanihan to
Heal as One Act kung saan naglabas ang pamahalaan
ng bilyun-bilyong piso para matugunan ang suliranin sa
COVID-19. Ang Department of Health naman ay patuloy
ang testing at pagpapatayo ng mga quarantine facilities sa bansa.
Naniniwala ako na malalabanan natin ang COVID-19 kung
magtutulungan tayo, kaya stay at home na lang muna kung hindi
naman kailangan at wala namang gagawin sa labas.
Edzel Inocencio
33, Tondo, Manila
Hindi madali ang laban natin sa COVID-19. Hanggang
ngayon nga, hirap pa rin tayo na labanan ito. Pero
nakikita ko naman na ginagawa ng pamahalaan ang
makakaya nito para sugpuin o ‘di kaya ay ma-contain ang
paglaganap ng virus. Pandemya kasi ito. Hindi lang naman
tayo, sa bansa natin, ang nakararanas nito. Buong mundo.
Talagang napakahirap pero ang tanging ma-i-co-contribute
natin sa bawat isa ay manatiling sumunod sa lahat ng safety at
health protocols ng pamahalaan. Sumunod lang tayo. Sila naman
[pamahalaan] ang higit na nakaaalam.
Lovely Francisco
23, Quezon City
Naniniwala ako na nasa tamang direksyon ang bansa
natin against COVID-19. Nakikita naman ng bawat isa
na hindi nagpapahinga ang pamahalaan para mag-isip
ng mga pamamaraan para malabanan ang pandemic
na ito. Hindi biro ang malagay sa ganitong sitwasyon. We
are talking about millions or billions of people who are faced on
this adversity – mapa-frontliner o ordinaryong mamamayan.
Siguro, it’s about time to show the spirit of Bayanihan. Huwag
nating kontrahin ang pamahalaan sa mga directive nito para
malabanan ang COVID-19. Makinig, umunawa, at sumunod.
Sa simpleng paraan natin, makatutulong tayo sa pamahalaan.
Hindi naman habambuhay ang virus na ito, right? Huwag na
tayong dumagdag pa. Let’s help one another.
Jojo Villaruel
37, Navotas City
Gaya ng kasabihan ng mga matatanda, palaging may
bugok na itlog. Totoo iyon, gaya ng mga nakaupo sa
gabinete ngayon. Sa totoo lang, wala akong masasabi sa
pamamahala ni Tatay Digong. Regular niyang inu-update
ang taumbayan sa pamamagitan ng mga ulat niya. Doon,
nakikita natin kung paano ginagastos nang maayos ang pera ng
pamahalaan. Talaga lang sadyang may malalakas lang ang loob
na pinagpipilitan ang sarili kahit hindi na kaya ang trabaho. Sana
ayusin ng ibang nasa gobyerno ang mga trabaho nila. Public
servants po kayo at pangunahin ninyong layunin ang kapakanan
ng maliliit na tao na gaya namin at hindi ang pansarili
ninyong interes.
 Entertainment Agosto 2020
15

4 5

8 9

10 11

12

13 14

PAHALANG
3. State of the Nation Address
(dinaglat)
4. Leading _ _ _ _ _ _ _ Virtual Town
Hall Meeting
6. Ang pagbibigay ng isang
sustansyang nakapagpapalakas
sa immune system ng isang tao
7. Ang pagpapanatili ng
kalusugang pangkaisipan at
pangkatawan sa pamamagitan
ng pag-iwas o paggamot sa mga
sakit
8. isang proyekto ng gobyerno na
naglalayong magbigay ng "real-
time update" at mga panuto
tungkol sa paghahanda sa oras
ng kalamidad
10. Bayanihan 2 _ _ _ _ _ _ _ _
Program
12. Corporate _ _ _ _ _ _ _ _ and Tax
Incentives for Enterprises Act
(CREATE) Bill
13. Modified General Community
Quarantine (dinaglat)
14. Isang malawakang pagkakahawa-
hawa ng isang sakit na mabalis
ang pagkalat at nakaaapekto sa
maraming tao sa buong mundo
PABABA
1. Online _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ :
ang pagtuturo ng mga guro at
pagkatuto ng mga mag-aaral
gamit ang iba't ibang teknolohiya
na mayroong internet access.
Maaaring i-download ang mga
learning material at mag-submit
ng mga homework online
2. Isang kaugalian at kultura ng
mga Pilipino na nagpapakita ng
pagtutulungan, pagkakaisa, at
pagdadamayan
4. Binubuo ng mga indibidwal
na nagsisilbi o nagtatrabaho sa
unang hanay
5. Department of Social _ _ _ _ _ _ _
and Development
9. Isang bagong pamamaraan ng
pagsasagawa ng mga dating
nakasanayan bilang pag-iingat
at proteksyon mula sa banta ng
COVID-19
11. Micro, small and medium
enterprise (dinaglat)

SUDOKU
8 7 2 5 3
4
Mga sagot sa nakaraang isyu
7 1
SUDOKU
5
R
M E
3 7 8 9 5 2 1 4 6 A P P

9 7 2
9 4 1 3 7 6 8 5 2 L A G I N G H A N D A P
A T C A L A B A R Z O N
2 5 6 8 1 4 7 3 9 S R C S

3 6
B A R MM I I
K L E G A C Y G
5 8 2 4 9 1 6 7 3
I T H Y B R I D S
1 3 9 2 6 7 4 8 5 T E I

4 6 7 5 8 3 9 2 1
C
E
N T F E L C
S

A C
V
D E
R
N R 9
6 9 4 7 2 5 3 1 8 T
E
P N R
O
V
I
F
E
P A R
T
O L A
7 2 6 8
7 1 5 6 3 8 2 9 4
8 2 3 1 4 9 5 6 7
D
E
A
R
D
A 1 1 4 6 3
R
Y
A
L 1 3
9

PCOO pinalakas ang pwersa ng gov’t
media kontra fake news sa COVID-19 Ni Vanessa R. Landig
Pinalakas ng Presidential Force for the Management infomercials na aprubado
C ommunications of Emerging Infectious ng DOH.
Operations Office (PCOO) Diseases (IATF-EID), Isinaere rin sa PTV-
sa pangunguna ni Secretary Department of Health 4 noong Marso 16 ang
Martin Andanar ang pwersa (DOH) at iba pang ahensya programang Laging
ng government media sa ng pamahalaan upang Handa Public Briefing
bansa upang solusyunan makapaghatid sa publiko ng na pinamumunuan nina
ang naging mabilis na mahahalagang kaganapan Sec. Andanar at PCOO
pagkalat ng mga maling at tamang impormasyon Undersecretary Raquel
impormasyon at fake news kaugnay ng COVID-19. “Rocky” Ignacio. Tampok sa
sa kasagsagan ng pakikibaka Sa pakikipagtulungan programa ang mga opisyal
ng pamahalaan sa krisis na ng Kapisanan ng mga mula sa iba’t ibang ahensya
dulot ng Coronavirus disease Brodkaster ng Pilipinas ng gobyerno upang sagutin
2019 (COVID-19). (KBP), napalawak ang at linawin ang mga isyung
Simula pa lamang ng information campaign kinakaharap ng bansa sa
banta ng COVID-19, laban sa COVID-19 sa gitna ng pandemya.
nakipag-ugnayan agad ang pamamagitan ng pagsasaere Bukod sa mga hakbang
PCOO sa Inter-Agency Task sa publiko ng updates at na ito, naging aktibo rin ang
PCOO at mga ahensyang
saklaw nito sa pagpapalawig
ng information campaign sa
social media upang mas higit
na maiparating sa publiko
ang mahahalagang updates
tungkol sa COVID-19.
Kaugnay nito, inilunsad
din noong Marso 20
ang covid19.gov.ph na
nagsisilbing “one-stop
source” ng impormasyon at
balita tungkol sa COVID-19.
Layunin ng virtual portal na
labanan ang paglaganap ng
fake news sa pamamagitan
ng pagbibigay ng mga
impormasyon na galing
mismo sa mga ahensya
ng gobyerno.
“In times like this na may
crisis, napakaimportante po
ng tamang impormasyon
—impormasyon na dapat
mailahad sa publiko, na
dapat malaman ng lahat,”
pahayag ni PCOO Assistant
‘COMMUNICATORS OF CHANGE’ — Naging sentro ng talakayan ng
mga tampok na tagapagsalita noong Hunyo 19, 2020 sa ginanap na Secretary Ramon Cualoping
“7th Leading Forward Virtual Town Hall Meeting” ang paggunita sa III sa isang panayam sa
ika-159 na kapanganakan ni Dr. Jose Rizal at kung paano patuloy Laging Handa Public
na maisasabuhay ang kanyang iniwang legasiya tulad ng disiplina,
dedikasyon, at pagmamahal sa bayan lalo na sa panahon ng Briefing kasama si Bureau
krisis. Masigasig na itinataguyod ng Presidential Communications of Communications Services
Operations Office (PCOO) ang Virtual Town Hall Meeting sa Director Ma. Florinda
pamumuno nina Secretary Martin Andanar, Assistant Secretary
Ramon Cualoping III at iba pang kawani ng PCOO sa ilalim ng Office Princess E. Duque.
of Brand Integration. (Photo credit: Asec. Ramon Cualoping III) Isa rin sa mahahalagang
programa na inilunsad
ng PCOO sa gitna ng
pandemya ang “Leading
Forward: Virtual Town Hall
Meeting” na dinadaluhan ng
information officers ng local
government units (LGUs)
mula sa iba’t ibang bahagi
ng bansa.
Mula nang ilunsad ang
kauna-unahang virtual town
hall meeting noong Mayo,
pangunahing layunin na ng
PCOO ang pagpapaigting ng
komunikasyon sa pagitan ng
pamahalaan at ng LGUs sa
pamamagitan ng pagbibigay
ng tamang impormasyon
na nagmumula mismo sa
mga opisyal ng gobyerno
na kanilang itinatampok
kada linggo.
Sa ginanap na “8th
Leading Forward Town Hall
Meeting” noong Hunyo
26, ipinahayag ni Asec.
Cualoping na ang hakbang
na ito ng PCOO ay naging
daan upang pag-ugnayin
ang iba’t ibang sektor
gaya ng Overseas Filipino
workers (OFWs), youth
leaders, at LGUs upang
maging aktibong kabahagi
sa epektibong pagpapaabot
ng mga programa at polisiya
ng pamahalaan sa kani-
kanilang pamayanan.
“The aim of this town
hall meeting is to continue to
engage with you all the time.
Through this engagement,
it is our hope in the PCOO
that we will all be thought
leaders through this town
hall meeting; that as thought
leaders, we should be able to
explain the programs and the
policies of this government
to be able to help more
people,” paliwanag ni
Asec. Cualoping.
Binigyang-diin
naman ni Sec. Andanar
ang naging positibong
epekto ng pagsasagawa
ng town hall meeting na
nagsilbing bayanihan
Like and follow us :
BalitaCentral
upang sama-samang
tulungan ang pamahalaan
sa pamamahayag ng tamang
impormasyon sa publiko
sa gitna ng kinakaharap
na krisis.
“When we meet in a town
hall like today, we affirm the
individual and collective
strength of one another. Even
if we may be residents of
another place. The unifying
factors lie in our objective
and the defining relevance of
township. We are compelled
to be bound by a cause
greater than ourselves,”
pahayag ng Kalihim.
Samantala, sinuportahan
rin ng PCOO ang mga
kasamahan sa media na
lubhang naapektuhan ng
ipinatupad na community
quarantine sa bansa bunsod
ng COVID-19.
Katuwang sina Asec.
Cualoping at Presidential
Task Force on Media
Security Executive Director
Undersecretary Joel Egco,
binisita ni Sec. Andanar
ang Philippine Information
Agency sa Pangasinan noong
Mayo 24 upang maghatid
ng tulong at magpasalamat
sa kanilang suporta sa
isinasagawang crisis
communication campaign
ng pamahalaan.
“Nagpapasalamat tayo
sa media dahil kayo ang
number one partner ng
gobyerno pagdating sa
information dissemination.
Sa crisis communication
campaign, lumalawak ang
reach ng ating pamahalaan
dahil sa tulong ninyo,” ani
Sec. Andanar.
Bukod sa Luzon,
nakarating din sa Central
Visayas, Northern Mindanao,
at Caraga Region ang
paghahatid ng tulong ni Sec.
Andanar sa mga pamilya ng
media workers na apektado
ng krisis. ■