Drożdżowicz Ogólna teoria systemów (s.

9-14)
Uwago wstępne
Wiek XX wieku to wiek dramatycznych przemian związanych z postępem w nauce i
technice. Przemiany zachodzące we współczesnym świecie obejmują wszystkie
dziedziny życia i są zarówno źródłem nadziei i lepsze jutro, jak i niepokoju
związanego z destrukcją świata. Konieczna jest zmiana sposobu myślenia,innego
ujmowania świata, takiego którego sprostałoby wymogom współczesności.
Powstanie i rozwój ogólnej teorii systemów
Ogólna teoria systemów rozwijała się szybko, wkraczając prawie we wszystkie
dziedziny nauki i życia. Ludwig Von Bertalanffy jest uważany powszechnie za twórcę
ogólnej teorii systemów. Przyjmuje się, że rok 1954 to data powstania ogólnej teorii
systemów(Założył Society for General Systems Theory). Ogólna teoria systemów w
ujęciu Bertalanffy włącza w swój zakres cybernetykę, teorię informacji, teorię
grafów,teorię decyzji. Pojęcie dla systemu jest wspólnym mianownikiem dla zarówno
dla zjawisk natury, jak i samego człowieka.
Ogólne właściwości systemów
Najogólniejsza definicja systemu mówi, że jest to uporządkowana kompozycja
elementów, tworząca spójna całości. Podstawową cechą tej całości jest to, że nie jest
ona zwykłą sumą jej części.
Ekwipotencjalność oznacza, że przyczyny wywodzące się z tego samego źródła
mogą powodować różne skutki.
Elementy wchodzące w skład jakiegoś systemu mogą stanowić równocześnie
składniki otoczenia innego systemu. Systemy różnią się między sobą ze względu na
stopień otwartości. System zamknięty nie przyjmuje niczego z zewnątrz i w ten
sposób zmierza do entropii(tendencja do dezorganizacji). Systemy otwarte
wymieniają energię z otoczenia, ponieważ ich granice są przynajmniej częściowo
otwarte np. Rośliny wymieniają energię ze swoim otoczeniem( przyjmują dwutlenek
węgla a uwalniają tlenem.)
W jaki sposób systemy otwarte wymieniają energię z otoczeniem?
Poprzez pojęcie sprzężenia zwrotnego. Jest ono zasadniczym sposobem
funkcjonowania systemu, a dokładniej odnosi się do kontrolowania systemu.
Razem z nimi tworzy uporządkowaną hierarchę systemów, w której wyróżniamy sub-
i suprasystemy. Najistotniejsze jest tutaj to, że każdy system należy do systemu
szerszego, tworząc razem tzw. ekosystem.
Miller uważa, że wszystkie biologiczne i społeczne systemy są zorganizowane oraz
działają na każdym z siedmiu hierarchicznie uporządkowanych poziomów.

Każdy poziom składa się z subsystemów, które zarówno wchodzą w relacje z innymi
częściami własnego systemu jak i subsytemami innych poziomów. Elementy
tworzące całość wzajemnie na siebie oddziałują, pozostawiając w dynamicznej
równowadze. Elementy te, wraz zachodzącymi między nimi relacjami stanowią
strukturę systemu. Struktura ta wyznacza jego funkcje (działanie) wraz z
ograniczeniami, czyli dopuszczalnym dla danego systemu zbiorem działań.
Jeżeli przekroczymy dopuszczalną dla danego systemu wartość zmienności, system
ulega zniszczeniu lub przekształca się w nowy system. Prawidłowo funkcjonujący
system utrzymuje się w równowadze, która ma charakter dynamiczny.