Κατακόρυφη – Οριζόντια μετατόπιση καμπύλης .

Να γίνουν οι γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων

i) f ( x) = x 2 ii) ) x2 + 2
g ( x= iii) ) x2 − 3
h( x=

i)
x -2 -1 0 1 2
2
f ( x) = x

ii)
x -2 -1 0 1 2
2
g ( x=
) x +2

iii)
x -2 -1 0 1 2
2
h( x=
) x −3

Στην προηγούμενη εφαρμογή μπορούμε να κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις

• Ο τύπος της συνάρτησης ) x 2 + 2 προκύπτει αν στον τύπο της συνάρτησης
g ( x= f ( x) = x 2
προσθέσουμε το 2, δηλαδή g ( x=) x 2 + 2 ⇒ g ( x=) f ( x) + 2 . Η γραφική παράσταση της συνάρτησης
g προκύπτει αν μετατοπίσουμε την γραφική παράσταση της συνάρτησης f κατά 2 μονάδες προς τα πάνω.

• Ο τύπος της συνάρτησης ) x 2 − 3 προκύπτει αν στον τύπο της συνάρτησης f ( x) = x 2 αφαιρέσουμε

h( x=
το 3, δηλαδή h( x= ) x 2 − 3 ⇒ h( x= ) f ( x) − 3 . Η γραφική παράσταση της συνάρτησης h προκύπτει
αν μετατοπίσουμε την γραφική παράσταση της συνάρτησης f κατά 3 μονάδες προς τα κάτω.

• Τα παραπάνω συμβαίνουν γιατί πρακτικά τις μονάδες τις προσθέτουμε ή τις αφαιρούμε από τις τιμές της
συνάρτησης, δηλαδή η μεταβολή γίνεται στην τεταγμένη f(x) των σημείων της καμπύλης, άρα η μετατόπιση
της γραφικής παράστασης είναι κατακόρυφη.
Κατακόρυφη – Οριζόντια μετατόπιση καμπύλης .2

Μαθαίνουμε
• Αν έχουμε την καμπύλη Cf της συνάρτησης f, τότε η καμπύλη Cg της συνάρτησης g(x) = f(x) + c, c > 0
προκύπτει από την καμπύλη της f αν τη μετατοπίσουμε κατά c μονάδες προς τα πάνω.

• Αν έχουμε την καμπύλη Cf της συνάρτησης f, τότε η καμπύλη Ch της συνάρτησης h(x) = f(x) - c, c > 0
προκύπτει από την καμπύλη της f αν τη μετατοπίσουμε κατά c μονάδες προς τα κάτω.

Να γίνουν οι γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων

i) f ( x) = x 2 ii) ) ( x − 3) 2
g ( x= iii) ) ( x + 2) 2
h( x=

i) x -2 -1 0 1 2
2
f ( x) = x

ii) x -2 -1 0 1 2 3 4 5
2
g ( x=
) ( x − 3)
Κατακόρυφη – Οριζόντια μετατόπιση καμπύλης .3
iii)
x -2 -1 0 1 2 -3 -4
2
h( x=
) ( x + 2)

Στην προηγούμενη εφαρμογή μπορούμε να κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις

• Ο τύπος της συνάρτησης ) ( x − 3) 2 προκύπτει αν στον τύπο της συνάρτησης f ( x) = x 2 βάλουμε
g ( x=
όπου x το x-3 (αν από το x αφαιρέσουμε 3), δηλαδή g ( x= ) ( x − 3) 2 ⇒ g ( x=
) f ( x − 3) . Η γραφική
παράσταση της συνάρτησης g προκύπτει αν μετατοπίσουμε την γραφική παράσταση της συνάρτησης f
κατά 2 μονάδες προς τα δεξιά.

• Ο τύπος της συνάρτησης ) ( x + 2) 2 προκύπτει αν στον τύπο της συνάρτησης f ( x) = x 2 βάλουμε

h( x=
όπου x το x+2 (αν στο x προσθέσουμε 2), δηλαδή h( x= ) ( x + 2) 2 ⇒ h( x=) f ( x + 2) . Η γραφική
παράσταση της συνάρτησης h προκύπτει αν μετατοπίσουμε την γραφική παράσταση της συνάρτησης f
κατά 2 μονάδες προς τα αριστερά.

• Τα παραπάνω συμβαίνουν γιατί πρακτικά τις μονάδες τις προσθέτουμε ή τις αφαιρούμε από το x, δηλαδή η
μεταβολή γίνεται στην τετμημένη x των σημείων της καμπύλης, άρα η μετατόπιση της γραφικής παράστασης
είναι οριζόντια.

Μαθαίνουμε
• Αν έχουμε την καμπύλη Cf της συνάρτησης f, τότε η καμπύλη Cg της συνάρτησης g(x) = f(x + c), c > 0
προκύπτει από την καμπύλη της f αν τη μετατοπίσουμε κατά c μονάδες προς τα αριστερά.

• Αν έχουμε την καμπύλη Cf της συνάρτησης f, τότε η καμπύλη Ch της συνάρτησης h(x) = f(x – c), c > 0
προκύπτει από την καμπύλη της f αν τη μετατοπίσουμε κατά c μονάδες προς τα δεξιά.
Κατακόρυφη – Οριζόντια μετατόπιση καμπύλης .4
Παράδειγμα:
Στο διπλανό σχήμα φαίνεται η γραφική παράσταση της συνάρτησης f ( x) = x .
Να γίνουν οι γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων
i) f1 (=
x) x +2 ii) f2 ( =
x) x+2 iii) f3 (=
x) x −3
iv) f4 ( =
x) x −3 v) f5 ( x)= x +1 − 2

Λύση:

i) Η συνάρτηση f1 (=
x) x +2 προκύπτει αν στην f ( x) = x
προσθέσουμε 2, δηλαδή f1 (=
x)
x + 2 ⇒ f1 (= x) f ( x) + 2 .
Άρα η γραφική παράσταση της f1 ( x) προκύπτει αν μετατοπίσουμε
τη γραφική παράσταση της f ( x ) κατά 2 μονάδες προς τα πάνω.

ii) Η συνάρτηση f2 ( =
x) x+2 προκύπτει αν στην f ( x) = x
βάλουμε όπου x το x+2 (προσθέσουμε 2 στο x), δηλαδή
f2 ( =
x) x+2 ⇒ f2 ( =
x) f ( x + 2) .
Άρα η γραφική παράσταση της f 2 ( x) προκύπτει αν μετατοπίσουμε
τη γραφική παράσταση της f ( x) κατά 2 μονάδες προς τα αριστερά.

iii) Η συνάρτηση f3 (=
x) x −3 προκύπτει αν στην f ( x) = x
αφαιρέσουμε 3, δηλαδή f3 (=
x) x − 3 ⇒ f3 (= x) f ( x) − 3 .
Άρα η γραφική παράσταση της f 3 ( x) προκύπτει αν μετατοπίσουμε
τη γραφική παράσταση της f ( x) κατά 3 μονάδες προς τα κάτω.

iv) Η συνάρτηση f4 ( =
x) x −3 προκύπτει αν στην f ( x) = x
βάλουμε όπου x το x-3 (αφαιρέσουμε 3 από το x), δηλαδή
f4 ( =
x) x −3 ⇒ f4 ( =
x) f ( x − 3) .
Άρα η γραφική παράσταση της f 4 ( x) προκύπτει αν μετατοπίσουμε
τη γραφική παράσταση της f ( x) κατά 3 μονάδες προς τα δεξιά.

v) Η συνάρτηση f5 ( x)= x + 1 − 2 προκύπτει αν στην f ( x) = x

βάλουμε όπου x το x+1 (προσθέσουμε 1 στο x), και μετά
αφαιρέσουμε 2 (αφαιρέσουμε 2 από το f ( x) ) δηλαδή
f5 ( =
x) x +1 − 2 ⇒ f5 ( =
x) f ( x + 1) − 2 .
Άρα η γραφική παράσταση της f 5 ( x) προκύπτει αν μετατοπίσουμε
τη γραφική παράσταση της f ( x) κατά 1 μονάδες προς τα αριστερά
και 2 μονάδες προς τα κάτω.