Professional Documents
Culture Documents
(2013) Benchmark Biznes Magazyn 2
(2013) Benchmark Biznes Magazyn 2
Fakty i mity
na temat Cloud computingu s.17
Zarządzanie
cyklem życia produktu w chmurze s. 36
Cloud computing
rozmowa z Jerzym Jasiurkowskim z firmy Infomex s. 10
Wszystko co
BIZNES
benchmark.pl
Integracja sieciowa
Centra danych
Outsourcing IT
CloudiA
Cloud Computing
Atende S.A.
T +48 22 29 57 300 www.atende.pl
E kontakt@atende.pl
Od redakcji
Chmury na
dobrą pogodę
M
oże, zabrzmi to dziwnie, ale ostatnio chmury, te które związane to wywodzi się od tytułu książki Joe Weinmana „Cloudonomics: The
są z branżą IT zwiastują nie tyle burze, deszcze czy huragany Business Value of Cloud Computing”, będącego jedną z głównych po-
zbierające się nad nowymi rozwiązaniami technologicznymi, ale staci, która przyczyniła się do rozwoju zastosowań chmur w biznesie.
przeciwnie – bardzo dobrą, wręcz słoneczną pogodę. Chodzi tu oczywi- Ekonomika chmury, praca zespołu w chmurze i aspekty jej funkcjo-
ście o technologię Cloud computing, czyli przetwarzania danych w chmu- nowania są podstawowymi elementami, które muszą być brane pod
rze, która to zdobywa na całym świecie coraz większą popularność. uwagę podczas podejmowania decyzji czy przenieść nasze przed-
I nie ma się co dziwić! Chmura pozwala nie tylko skorzystać z ofero- siębiorstwo do chmury i czy ten model działalności się nam opłaci.
wanych przez dostawcę usług takich jak e-mail czy wirtualny dysk W numerze Biznes benchmark magazyn, który oddajemy właśnie
z dowolnego miejsca na świecie oraz dowolnego komputera czy też w Państwa ręce, chcemy rozwiać wszelkie wątpliwości co do sposo-
urządzenia mobilnego, ale również, a raczej przede wszystkim, spo- bu funkcjonowania chmury, jej przydatności i funkcjonowania. Przed-
ro zaoszczędzić i jednocześnie zwiększyć funkcjonalność używa- stawiamy też usługi, które dostępne są w chmurze, a także pokrót-
nych w firmie programów oraz systemów IT. Chmura daje bowiem ce opisujemy niektóre, najważniejsze zastosowania chmury, z jakich
każdej firmie, niezależnie od jej wielkości, możliwość poczynienia re- mogą Państwo skorzystać na co dzień we własnej firmie – niezależnie,
alnych oszczędności na infrastrukturze IT, serwisie oprogramowania, czy jest to mała, jednoosobowa działalność, czy też średniej wielkości
a także zawsze dostęp do najnowszych wersji używanych aplikacji przedsiębiorstwo lub wielka międzynarodowa korporacja.
– i nie chodzi tu tylko o oprogramowanie biurowe czy wspomnianą Ponieważ tematyka chmurowa jest bardzo szeroka, w tym wydaniu
zdalną przestrzeń dyskową, ale przede wszystkim o systemy klasy celowo skupiamy się na wspomnianych przed chwilą zagadnieniach
ERP, CRM, CAD/CAM czy aplikacje do prowadzenia księgowości istotnych z punktu widzenia ekonomiki chmury, jej działania i zarzą-
i kadr. Z tych wszystkich typów programów można bowiem swo- dzania nią, a więc informacji przydatnych również dla managerów.
bodnie korzystać w modelu chmurowym. Jednak wiele osób potrzebuje też praktycznych informacji dotyczą-
Chmury stały się nieodłączną częścią związaną z prowadzeniem no- cych wykorzystania chmury. Tego typu tematy poruszymy w ko-
woczesnej i konkurencyjnej firmy, a obszar jej zastosowania jest bardzo lejnym numerze Biznes benchmark magazyn, który ukaże się już
szeroki. Istnieje też w świecie biznesu i chmur pojęcie Cloudonomics, wkrótce. Tymczasem serdecznie zapraszam do lektury bieżącego
które definiuje wszelkie aspekty związane z ekonomiką chmur. Pojęcie wydania naszego magazynu.
Marcin Bieñkowski
Redaktor naczelny Benchmark Biznes
Funkcjonowanie chmury
Architektura chmury dla biznesu s. 44
Usługi i hosting w chmurze s. 48
Bariery techniczne i bezpieczeństwo chmury s. 50
BIZNES
benchmark.pl
Foto: IBM
AbC ekonomiki
chmury obliczeniowej
w dużej, średniej i małej firmie
C loud Computing zwany potocznie chmurą sprowadza się do korzystania
z oprogramowania i systemów IT w modelu usługowym. Podstawowe
założenie dla odbiorcy końcowego to eliminacja inwestycji we własne zasoby
ziomach dopasowania do wymogów klienta.
Aktualnie występują cztery podstawowe mo-
sprzętu i oprogramowania informatycznego. dele dostarczania usług w chmurze:
IaaS – Infrastructure as a Service – rozwią-
Całość rozwiązania chmurowego wymaga- systemu do OPEX (z ang. operating expendi- zania bazujące na zwirtualizowanej infra-
na przez biznes klienta dostępna może być tures), czyli do kosztów operacyjnych związa- strukturze zapewniające klientowi końcowe-
w formie odpowiednio dopasowanej usługi nych z utrzymaniem systemu IT. Innymi słowy, mu wymagane zasoby mocy obliczeniowej,
skrojonej adekwatnie do potrzeb. Najlep- zamiast inwestować we własne ośrodki prze- pamięci masowej, funkcjonalności kopii bez-
szym porównaniem może być odniesienie twarzania i rozwiązania informatyczne można pieczeństwa i komunikacji,
do dostawców wody lub elektryczności. kupować w modelu usługowym gotowe usłu- PaaS – Platform as a Service – jest to rozwią-
Odbiorca końcowy pokrywa koszty ade- gi dopasowane do potrzeb. zanie IaaS wzbogacone o platformę systemo-
kwatnie do wykorzystania. Podobnie jest wą i podstawowe funkcjonalności związane
z usługami w chmurze. Można powiedzieć iż Modele dostarczania z zarządzaniem oraz binariami wykorzysty-
Cloud Computing przesuwa koszty IT z CA- usług w chmurze wanych aplikacji,
Foto: Intel
PEX (z ang. capital expenditures) co oznacza W zależności od potrzeb klienta końcowego SaaS – Software as a Service – komplek-
wydatki inwestycyjne na rozwój lub wdrożenie usługi mogą być dostarczane na różnych po- sowe rozwiązania bazujące na odpowiednio
rze, tak jak w małych firmach? Otóż nie, na struktura IT. Prywatne chmury obliczeniowe oszczędności w kosztach zakupu zasobów
pewno nie w całości – dla wybranych usług w ramach własnych ośrodków przetwarza- i w utrzymaniu takich rozwiązań.
można skorzystać z chmury prywatnej, a dla nia danych w dużych organizacjach stają się Jak widać rozwiązania Cloud Computing
nielicznych, w chmurze publicznej. niezwykle efektywnym rozwiązaniem. Za- stają się dla wielu organizacji i przedsię-
Jeśli w małych firmach IT jest narzędziem pewniają automatyczną budowę środowiska biorstw tańszą i wydajniejszą formą własne-
do prowadzenia biznesu, to w dużych fir- dowolnie zwymiarowanego i konfigurowane- go IT. Dla mniejszych organizacji chmura
mach jest już motorem napędowym przed- go przez właścicieli procesów biznesowych, pozwala wyeliminować inwestycje we wła-
siębiorstwa. Wiele systemów IT w dużych przy jednoczesnym minimalizowaniu nakła- sne IT przenosząc usługi IT do przysłowio-
firmach ma bowiem strukturę uniemożliwia- dów na procesy zarządzania zmianą tych wego „gniazdka” z kosztami za faktyczne
jącą przenoszenie usług do chmury. Tym zasobów. Zastosowanie wirtualizacji i wy- wykorzystanie. Dla tych większych przed-
samym wymagają dedykowanych rozwią- miarowania pod faktyczne wykorzystanie za- siębiorstw chmura staje się narzędziem do
zań i wydzielonych obszarów infrastruktury. sobów pozwala dużym firmom na efektywną wymiernych oszczędności oraz efektyw-
Proces przebudowy jest kosztowny i długo- kosztowo konsolidację rozwiązań. niejszego wsparcia biznesu. Dla wszystkich
trwały, aczkolwiek nie jest niemożliwy. Dla W efekcie powstają rozwiązania IT bazujące Cloud Computing staje się standardem
tych obszarów rozwiązań IT nawet chmury na chmurach prywatnych, które są efektyw- świadczenia usług IT dla biznesu.
prywatne jeszcze przez pewien czas nie ne kosztowo oraz pozwalają organizacji na Jacek Koman
będą osiągalne. Duża część systemów IT szybkie dostarczanie usług biznesowych na Autor tekstu jest Senior IT Architektem
w dużych organizacjach wymaga nieustan- rynek dla klientów końcowych. Istnieje rów- w firmie IBM Polska; www.ibm.com/pl/pl/
siemens.com/plm/pl/free-solid-edge
Teraz możesz, bez jakichkolwiek zobowiązań, wypróbować Pobierz Solid Edge już teraz, otrzymasz dostęp do interak-
pełną wersję pakietu Solid Edge. Zobacz, w jaki sposób Solid tywnych materiałów szkoleniowych, filmów instruktażo-
Edge zapewnia szybkość i prostotę bezpośredniego modelo- wych i forum użytkowników, które pomogą Ci poznać możli-
wania
Teraz dziękibez
możesz, elastyczności i możliwościom
jakichkolwiek zobowiązań, projektowania
wypróbować wości oprogramowania.
Pobierz Solid Edge już teraz, otrzymasz dostęp do interak-
parametrycznego
pełną wersję pakietu-Solid
wszystko to Zobacz,
Edge. zaś w jednym,
w jakiłatwym
sposób Solid tywnych materiałów szkoleniowych, filmów instruktażo-
Pobierz pakiet Solid Edge ze strony
Edgewzapewnia
użyciu pakiecie. Projektuj
szybkość szybciej,
i prostotę bardziej intuicyjnie
bezpośredniego -
modelo- wych i forum użytkowników, które pomogą Ci poznać możli-
siemens.com/plm/pl/free-solid-edge
po dzięki
wania prostu elastyczności
lepiej. i możliwościom projektowania wości
lub oprogramowania.
zadzwoń pod numer +4822 339 3523
parametrycznego - wszystko to zaś w jednym, łatwym
Pobierz pakiet Solid Edge ze strony
w użyciu pakiecie. Projektuj szybciej, bardziej intuicyjnie -
po prostu lepiej. siemens.com/plm/pl/free-solid-edge
lub zadzwoń pod numer +4822 339 3523
Rozwiązania dla przemysłu.
Ekonomika chmury
Cloud computing
w małej i średniej firmie
– chwyt marketingowy czy przyszłość iT?
O statnio sporo się mówi w różnego rodzaju mediach, w tym w prasie i na portalach branżowych na temat cloud
computingu, skalowalności oraz elastyczności, jakie niosą ze sobą rozwiązania świadczone w modelu chmury.
Mimo marketingowej otoczki, ciężko jest jednak sformułować jasną definicję, która wyjaśnia czym tak naprawdę jest
cloud computing. Na tematy związane z cloud computingiem z Jerzym Jasiurkowskim, ekspertem do spraw rozwiązań
dedykowanych świadczonych w Data Center firmy Infomex (www.infomex. pl) rozmawia Marcin Bieńkowski.
Marcin Bieńkowski: Skąd się wzięła współdzielenie zasobów np. sieci, serwerów,
idea chmury? przestrzeni dyskowej czy oprogramowania.
Jerzy Jasiurkowski: Rozwój technologii Wszyscy z chmury korzystamy – Google
cloud computingu jest nieodłącznie zwią- doc, Facebook czy Picassa oraz bardzo po-
zany z dynamicznym tempem przyrostu pularny YouTube to właśnie narzędzia clo-
danych – czy orientuje się Pan ile danych udowe. Oczywiście trochę inaczej wygląda
zostało na świecie wytworzonych tylko korzystanie z chmury przez biznes.
w 2012 roku?
MB: Co Pan przez to rozumie?
MB: Przyznam szczerze, że nie. JJ: Chmura w Polsce to nadal zjawisko sto-
JJ: Szacuje się, że ok. 1,8 zetabajtów! Przed- sunkowo nowe – i przyjmowane ze sporą
siębiorcy stają przed poważnym dylematem dozą rezerwy i nieufności. Na początku tego
– co zrobić z taką ilością gigabajtów? Gdzie roku nasza firma miała przyjemność pro-
i jak je przechowywać? Powiem więcej, za- wadzić cykl konferencji szkoleniowych dot.
stanawiają się jak uniknąć kosztowych inwe- chmury obliczeniowej, podczas którego
stycji w infrastrukturę oraz oprogramowanie większość uczestników wskazała na brak
jednocześnie zachowując konkrecyjność wystarczających informacji o rozwiązaniach
przedsiębiorstwa? Cloud computing to wła- cloudowych. Ten brak informacji był wymie-
śnie odpowiedź na te pytania – architektura niany jako główny czynnik, który zaważył na
chmury zapewnia dostęp do najnowocze- decyzjach dotyczących inwestycji w trady-
śniejszych skalowalnych rozwiązań przy cyjne rozwiązania IT bazujące na własnej
Foto: Fotolia
www.biznes.benchmark.pl
www.biznes.benchmark.pl Biznes benchmark magazyn 11
Ekonomika chmury
biznes
w chmurze
czyli cloud computing
w praktyce
R ozwój technologii oraz wciąż
powiększająca się liczba prze-
twarzanych i gromadzonych danych
kowników oraz dostarczane na żądanie
i udostępniane przy minimalnym zaanga-
żowaniu odbiorcy usługi”.
przyczyniły się do powstania cloud
computingu. Technologia ta wymusi- Modele cloud computingu
ła nie tylko zmiany prawne i organi- W zależności od rodzaju zasobów oraz
zacyjne, ale również przyczyniła się modelu ich wykorzystania, usługi świad-
do powstania nowego modelu bizne- czone w chmurze możemy podzielić
sowego. Co więc może dać chmura na trzy grupy:
Twojej firmie? • Infrastructure as a Service (IaaS)
• Platform as a Service (PaaS)
Cloud computing, nazywany powszechnie • Software as a service (SaaS)
chmurą, jest pojęciem stosunkowo mło- Pierwszy model polega na dostarczeniu
dym. Po raz pierwszy zostało ono użyte klientowi zasobów: mocy obliczeniowej,
w 1996 r. przez S. E. Gilleta i M. Kapora przestrzeni dyskowej oraz infrastruktury
w artykule: „The Self governing Internet: sieciowej, pozwalających na wdrożenie
Coordination by Design”, opisującym prze- systemów operacyjnych oraz aplikacji.
twarzanie danych w chmurze. Obecnie W tym modelu klient zachowuje kontro-
najczęściej przytaczaną definicją jest ta lę nad systemami operacyjnymi, dany-
przedstawiona przez NIST (National Insti- mi oraz wdrożonymi aplikacjami. Z kolei
tute of Standards and Technology) mó- model PaaS stanowi rozbudowany model
wiąca, że: „przetwarzanie w chmurze jest IaaS do poziomu systemu operacyjnego
modelem świadczenia usług przetwarzania i baz danych. Dostarcza on gotowe śro-
danych, pozwalającym na dostęp na żąda- dowisko do tworzenia, przetwarzania,
nie, przez sieć, do dzielonej puli zasobów instalowania i uruchomiania własnych
(…) Zasoby te mogą być zamawiane przez aplikacji biznesowych. Ostatni z modeli –
klientów i w odpowiedni sposób konfigu- SaaS – daje użytkownikowi ciągły dostęp
rowane w zależności od potrzeb użyt- do aplikacji informatycznych, płatność
Foto: Fotolia
chmura
Czy
Cloud
computing
– fakty i mity
C hmurę obliczeniową z pewnością można nazwać kolejnym milowym
krokiem w rozwoju informatyki. Ujmując rzecz najogólniej, można
powiedzieć, że w odróżnieniu od dostarczania oprogramowania cloud
korzystania macierzy dyskowych, mogą za-
angażować więcej zasobów dla zapewnienia
bezawaryjnej pracy krytycznych systemów.
computing jest metodą dostarczania opartych na oprogramowaniu serwisów Tak znaczące przewartościowanie akcentów
i usług. Możliwości, jakie zapewnia chmura, obejmują zarówno rozwiązania w biznesie z reguły przynosi wymierne zyski.
dla użytkowników indywidualnych, jak i przedsiębiorstw. I to one właśnie leżą u podłoża zainteresowa-
nia przedsiębiorców; w wykorzystaniu „usług
Najlepiej znaną definicję chmury opracowali dostarczeniu klientom produktu czy usługi, w chmurze” dla wytyczonych precyzyjnie
analitycy Gartnera: „Cloud computing to styl nie zajmując się zakupem i konfiguracją infra- celów biznes upatruje źródeł potencjalnych
obliczeń, w którym dynamicznie skalowalne struktury niezbędnej do uruchomienia bizne- zysków. Jako najważniejsze, warto wymienić:
(zwykle zwirtualizowane) zasoby są dostar- su. Rozpoczynając od działalności na niewiel- • możliwość obniżenia kosztów
czane jako usługa za pośrednictwem Inter- ką skalę mogą łatwo dopasować zasoby do • możliwość zwiększenia wydajności
netu. Użytkownik nie musi mieć wiedzy na rosnącego popytu. Z kolei średnim i małym • przyspieszenie wdrożenia nowych usług
temat tego, w jaki sposób ta usługa jest reali- firmom (ang. SMB, pol. MŚP), chmura znacz- • skalowalność rozwiązań
zowana, nie musi też zajmować się aspektami nie ułatwia konkurowanie z dużymi przedsię- • szansa na wejście w nowe obszary bizneso-
technicznymi niezbędnymi do jej działania”. biorstwami, zmniejszając bariery związane we dzięki wykorzystywanej technologii
z nabywaniem drogich narzędzi i technologii • możliwość wyboru i rozwiązania hybrydowe
Korzyści płynące z chmury serwerowych. Korzystając z chmury przed- Przyjrzyjmy się bliżej każdemu z nich.
Z punktu widzenia przedsiębiorcy chmura wy- siębiorcy mogą skupić się na produkcie i pro-
daje się być atrakcyjną propozycją zarówno cesie sprzedaży, zamiast na infrastrukturze. Źródła potencjalnych zysków
dla firm największych, jak i tych mniejszych, Dla dużych przedsiębiorstw szczególnie – Możliwość obniżenia kosztów
operujących już na rynku lub dopiero rozpo- atrakcyjne wydaje się wykorzystanie opartych Decydując się na wdrożenie aplikacji w chmu-
czynających działalność. Firmy rozpoczyna- o „usługi w chmurze” rozwiązań do pracy gru- rze zyskujemy szansę na zmniejszenie kosz-
jące działalność (startups), decydując się na powej i wymiany informacji, słowem, podnie- tów związanych zarówno z wdrożeniem, jak
Foto: Fotolia
uruchomienie własnych serwisów w chmurze sienie efektywności pracowników. Działy IT też z utrzymaniem rozwiązania IT. Koszty
mogą skupić się na możliwie najszybszym zaś, zamiast zajmować się monitoringiem wy- utrzymania aplikacji w modelu Cloud są
Chmura
dla oszczędnych
P raktycznie nie ma dnia bez informacji dotyczących serwerów w chmurze. Jednak idea wirtualizacji środowisk
IT, z której wywodzi się Cloud computing, nie jest tak nowa jak można by było sądzić. Jej korzenie sięgają lat
70. ubiegłego stulecia. Jednak dynamiczny rozwój idei Cloud computingu zablokował… Internet, a dokładniej brak
jego powszechności. To dopiero wszechobecna sieć spowodowała szybki rozwój serwerów w chmurze.
Rozwiązania „w chmurze” zdecydowanie koszty. Niestety, w przypadku samocho- infrastruktura serwerowa ich nie odczuwa.
różnią się od tradycyjnego i powszechnie dów takie rozwiązania nie są jeszcze moż- No i na koniec oszczędzamy na opłatach
znanego hostingu. Po pierwsze są bardziej liwe, ale serwery w chmurze oferują takie za dodatkowe pomieszczenie, które mu-
elastyczne, w wielu przypadkach stosuje rozwiązania już dziś – skalowalność zaso- sielibyśmy utrzymywać, aby zapewnić tra-
się rozliczenia godzinowe, a użytkownicy bów jest ich największym atutem. dycyjnym serwerom optymalne warunki
sami na bieżąco skalując i dostosowując pracy. A utrzymanie takie pomieszczenie
wydajność maszyn decydują o tym, w jaki Pierwsza oszczędność może być bardzo drogie. Trzeba utrzymać
sposób spożytkują dostępne zasoby. Wy- – utrzymanie serwerów w nim optymalną temperaturę, ciągłe do-
obraźcie sobie samochód, który można to nie Twój problem stawy prądu i Internetu. Wszystko najlepiej,
bez problemu ulepszyć lub też wyposa- Przechodząc do „chmury” nie musicie mar- aby było redundantne.
żać w dodatkowe opcje, bezpośrednio twić się o zaplecze techniczne, łączność
podczas jazdy. Działa to mniej więcej tak: czy serwis sprzętu. Oszczędzamy na inwe- Druga oszczędność
wpłacasz określoną kwotę i ruszasz. Je- stycji w serwery. Kupujemy dokładnie tyle – nie płać za zasoby
żeli potrzebujesz szybko zwiększyć osiągi, ile potrzebujemy, a jeśli nasze potrzeby się których nie używasz!
to ustawiasz w panelu odpowiednie opcje zwiększają dokupujemy więcej. Oszczędza- Statystyczny fizyczny serwer jest wykorzy-
i twój silnik zyskuje większą wydajność. my również na serwisie technicznym serwe- stywany w zaledwie 5-15 procentach. Czyli
Jeździsz Golfem, ale nic nie stoi na prze- rów. Nie potrzebujemy ich konserwować, znaczna jego część jest nam w danej chwili
szkodzie, żeby na zawołanie mieć Ferrari. serwisować, naprawiać w przypadku gdy niepotrzebna. I choć nie wykorzystujemy
Z wpłaconej kwoty są pobierane opłaty się uszkodzą. Tymi sprawami zajmuje się zbędnej mocy obliczeniowej to przecież
odpowiadające rzeczywistej mocy twoje- dostawca naszej infrastruktury i najczęściej ciągle płacimy za jej utrzymanie. W przy-
go silnika. Skalując zasoby oszczędzasz prace te przeprowadzane są tak, że nasza padku korzystania z serwerów w chmurze
Czas
N iewykorzystane zasoby R ealny poziom
zużycia zasobów
P rognozowany poziom N iedobór zasobów A ktualnie
zużycia zasobów posiadane zasoby
nie trzeba planować zużycia zasobów „na pace czy e24cloud.com) oferują interesujące być chociażby ten oferowany przez e24cloud
zapas”. Odpada także konieczność pła- udogodnienie jakim są tzw. harmonogramy. (http://www.e24cloud.com/pl/Poznaj-nas/
cenia za nieużywany serwer. W razie po- Pozwalają one na automatyzację zarządza- Zarabiaj-z-nami). Rozwiązania cloud com-
trzeby w panelu zarządzania, za pomocą nia dostępnymi maszynami. Za pomocą kil- puting dopiero zdobywają rynek. Dlatego
API lub harmonogramu, można zmieniać ku kliknięć można zaplanować zwiększenie też często można trafić interesujące oferty
wydajność dostępnych maszyn. wydajności serwera np. w weekendy, jeśli promocyjne. Na przykład we wspomnianym
Aby to zobrazować, spójrzmy na rysunek 1. zaobserwuje się, że właśnie w te dni serwis e24cloud po wpłaceniu 1499 zł drugie tyle
Zielona lina oznacza zasoby serwera dedyko- firmy ma znacznie większą liczbę odwie- zasobów i usług otrzymuje się w prezencie.
wanego, fioletowa, zasoby serwera w chmu- dzin. Działa to także w drugą stronę, wydaj- W praktyce oznacza to realne zmniejszenie
rze. Żółtą linią oznaczono natomiast zapotrze- ność w razie potrzeby można zmniejszać, kosztów usługi chmurowej.
bowanie. Już na pierwszy rzut oka widać, że a gdy serwer nie jest potrzebny można go Wszystko wskazuje na to, że w kolejnych
w przypadku klasycznych rozwiązań serwe- uśpić. Nie jest też problemem zaplanowa- latach serwery i usługi w chmurze wybie-
rowych zasobów jest albo za dużo albo za nie automatycznie wykonywanego backupu rać będzie coraz więcej użytkowników. We-
mało. Wykorzystanie „chmury” pozwala ide- lub restartu serwera. dług badań przeprowadzonych przez firmę
alnie dopasować możliwości do zapotrzebo- Gartner do 2014 roku wirtualizacja zasobów
wania. Nazywamy to skalowaniem zasobów. Oszczędność trzecia serwerowych wyniesie 60%, a siedem na
Dzięki skalowaniu zasobów wydatki są – programy rabatowe dziesięć firm zamierza wykorzystywać roz-
mniejsze, a użytkownicy serwerów w chmu- i partnerskie wiązania chmurowe.
rze nie muszą brać kredytów, inwestować, Decydując się na dostawcę serwerów Michał Romanowski
amortyzować – płacą tylko za to, co jest im w chmurze warto zorientować się czy oferuje Autor artykułu jest pracownikiem
potrzebne. Niektórzy dostawcy (np. Racks- on np. program partnerski. Przykładem może działu marketingu w firmie e24cloud.com
Optymalizacja
kosztów iT w chmurze
22 Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl
Ekonomika chmury
trakty na wynajem przestrzeni serwerowych Nasze doświadczenia praktyczne pokazują, Autor artykułu jest Dyrektorem Zarządzającym
lub inwestycje kapitałowe (w dostosowanie że jest także kilka obszarów na które przed- w firmie Cegeka Polska; www.cegeka.pl
10 praw
Foto: Fotolia
ekonomiki
chmur
C loud computing, jak chyba każda dziedzina życia ma również swoje
wielkie postacie, które przyczyniły się ich rozwoju. Dla chmur jedną takich
najważniejszych osób jest Joe Weinman, obecnie wiceprezydent w firmie Telx,
Korzystanie z usług
kosztuje mniej
Porównując koszty „kupić czy wynająć” warto
gdzie odpowiada za rozwój produktów związanych z chmurą obliczeniową. trzeźwo spojrzeć na perspektywę – czy rzeczy-
Wcześniej związany był z m.in. z firmami HP oraz AT&T. Miejsce na liście „Top wiście bierzemy pod uwagę wszystkie koszty?
10 leaders Cloud Computing” portalu TechTarget zapewnił sobie stwarzając Czy nie faworyzujemy zakupu, pomijając przy
dziesięć reguł opisujących ekonomikę cloud computingu. zestawieniu koszty związane z jego obsługą,
serwisowaniem, składowaniem, zasilaniem,
Joe Weinman, jak nikt przed nim, bardzo bły- po angielsku mianem Cloudonomics. Nazwa chłodzeniem, naprawą? Weźmy to wszystko
skotliwie połączył ze sobą zagadnienia z dzie- ta pochodzi od tytułu książki Joe Weinmana pod uwagę i staniemy przed wnioskiem, że out-
dziny sieci komputerowych i infrastruktury „Cloudonomics: The Business Value of Cloud sourcing zawsze jest tańszy. O ile bowiem może
technologicznej – wraz z jej branżową specy- Computing. Spróbujmy zatem omówić pokrót- kosztować więcej, gdy z niego nie korzystamy,
fiką – z zasadami obowiązującymi w ekono- ce tych dziesięć najważniejszych praw związa- o tyle nie kosztuje nic, gdy tego nie robimy.
mii. Tak powstała dziedzina określana często nych z Cloudonomics, czyli ekonomiką chmur. W przeciwieństwie to zakupionego sprzętu.
„Na żądanie” to
najlepsza prognoza
Prognozowanie zużycia jest najtrudniejszym
Średni koszt zużycia
jest redukowany przez
dystrybucję kosztów stałych na
lowalność jest odpowiedzią na potrzebę
zmienności a elastyczność implementacji
rozwiązuje problem czasochłonności pro-
zadaniem w planowaniu infrastruktury dedy- większą liczbę odbiorców cesów wdrożenia zmian.
kowanej. Nawet przy najbardziej drobiazgo- Specjalizacja jest kluczem do sukcesu,
wym estymowaniu nieprzewidziany pozostaje
element zmiennego wykorzystania. W dzie-
więciu na dziesięć przypadków plan będzie
m.in, dzięki efektowi skali – wytwarzając
lub sprzedając większą ilość jednorodnego
produktu, robisz to taniej, jeśli liczyć koszt
Zdolność do zmiany jest
odwrotnością kwadratu latencji
Redukcja latencji – czasu opóźnienia
niedoszacowany lub przeszacowywany (ba- jednostkowy. Dostawcy chmur obliczenio- pomiędzy zapytaniem a odpowiedzią
dania Instytutu Gartnera pokazują, iż prze- wych korzystając z efektu skali i rozkłada- – jest niezbędne do sprawnej realizacji
szacowanie to nawyk działów IT). Wybierając jąc koszty stałe na większą liczbę jedno- szereg usług, np. rozbudowanych apli-
chmurę obliczeniową wybieramy rozwiązanie stek uzyskują – i oferują – niższe koszty kacji internetowych, gier online, zdalnych
na miarę, dokładnie takiej jak potrzeby. A jeśli infrastruktury technologicznej, w stosunku pulpitów wirtualnych i narzędzi interak-
te się zmienią? Wyśmienicie, chmura dopa- do kosztów, jakie w analogicznej sytuacji tywnych, jak np. praca zespołowa w try-
suje się do naszych żądań. Dynamicznie, bo musiałaby ponieść firma. bie wideokonferencji. Jednak ogranicze-
skalowalność to jej cecha główna. nia latencji o połowę wymaga nie dwa
Foto: Fotolia
We wprowadzaniu innowacji trzeba indywidu- wiązaniem, które nie będzie w pełni zaspoka- działalności. Systemy hybrydowe, pozwalają
alnie współpracować z klientami i partnerami, jać ich potrzeb. Oznacza to, że zamiast usu- na łatwe przekazywanie danych. Dzięki
aby ustalać właściwe strategie dla danej firmy, wania i wymiany systemów należy pomagać odpowiednim usługom w chmurze możliwe
branży lub obszaru rynku i umożliwiać im sku- firmom we wprowadzaniu innowacji, które jest też uzyskanie łatwego dostępu do
pianie się na swojej działalności podstawowej. umożliwia chmura. W przypadku firmy SAP wszystkich części układanki obejmującej
Przy wprowadzaniu zmian ważna jest też odpowiedzią na tą potrzebę są pakiety inte- klientów, pracowników, sprzedaż, usługi
lepsza integracja zasobów IT z celami firmy. i dane finansowe. Dzięki implementacji
Trzeba jednak pamiętać, że integracja doko- Globalne wydatki na usług chmurowych możliwe jest uzyskanie
nana niewłaściwie lub pochopnie może mieć aplikacje działające zgodności operacyjnej między działami
poważne konsekwencje, zwłaszcza, w sy- i pomiędzy systemami. Co więcej, klienci usług
w chmurze publicznej
tuacji braku współpracy pomiędzy działami. dostarczanych w chmurze twierdzą zgodnie,
Pamiętajmy, że obecnie ponad 60% zakupów
rosną lawinowo – że rozwiązania punktowe się nie sprawdzają
rozwiązań informatycznych dokonują działy szacunkowo przy złożonej (podobnie jak odseparowane systemy).
biznesowe, a nie działy IT. rocznej stopie wzrostu Dlatego w przypadku takich akwizycji, jak
CAGR 17,7% w latach przejęcie Ariba i SuccessFactors przez
Wykorzystanie i rozbudowa 2011–2016 wzrosną one SAP-a, wiele środków pracy zainwestowano
dotychczasowych środowisk z 76 do aż 210 mld USD. w połączenie w jednej ofercie wszystkich
Firmy na całym świecie jasno i wyraźnie de- rozwiązań SAP związanych z chmurą.
klarują, że poświęciły mnóstwo czasu i pienię- gracyjne, które zapewniają klientom szybkie Sven Denecken
dzy na oprogramowanie biznesowe, więc nie wprowadzanie i wykorzystywanie innowacji Autor artykułu jest wiceprezesem ds. Inno-
mają zamiaru pozbywać się tego wszystkiego w chmurze, w środowiskach hybrydowych. wacji i Rozwiązań w Chmurze w firmie SAP;
tylko po to, aby rozczarować się nowym, roz- Firma powinna mieć też pełny obraz swojej www.sap.com/poland/
zespół roboczy
Foto: Fotolia
systemy
w chmurze
Foto: Fotolia
Foto 2: Najpopularniejszym
dostawcą usług poczty elektronicznej
jest informatyczny potentat Google,
właściciel serwisu Gmail.com.
[źródło: Google]
Zadaniem ośrodka zapasowego jest zapew- chat, forum), dzięki czemu w dowolnej chwili
nienie dostępności systemów w przypadku
Poczta jest niezbędnym może zadać pytanie i bardzo szybko otrzymać
awarii lub zniszczenia ośrodka podstawowe- narzędziem w każdym podpowiedź specjalisty.
go. Architektura stosowana przez Comarch biznesie. Chmura
zapewnia redundancję najważniejszych urzą- umożliwia dostęp do Cztery procesy najczęściej
dzeń oraz łączy dostępowych. W każdym firmowej skrzynki przenoszone do chmury
ośrodku Comarch Data Center wykorzysty- Komunikacja elektroniczna
oraz pełnej historii nie
wane są łącza pochodzące od czterech nie- Poczta jest niezbędnym narzędziem w każdym
zależnych operatorów, co minimalizuje ryzyko
tylko przez komputer biznesie. Chmura umożliwia dostęp do firmo-
niedostępności systemów w przypadku awa- stacjonarny, ale również wej skrzynki oraz pełnej historii nie tylko przez
rii pojedynczego łącza. Te zabezpieczenia przez tablet, smartfon, komputer stacjonarny, ale również przez tablet,
dają gwarancję, że wysyłanie i przechowywa- czy dowolny komputer smartfon, czy dowolny komputer połączony
nie plików w chmurze jest bezpieczne. połączony z Internetem. z Internetem. Poczta w chmurze pozwala także
uniknąć obowiązku dbania o utrzymanie własne-
Czego możemy oczekiwać guracji lub szkolenia. Zaletą dla klientów jest go serwera poczty, jego backupu oraz ogranicza
od usługodawcy? fakt, że o ich system 24 godziny na dobę czu- związane z tym koszty.
Przeniesienie oprogramowania na serwery wa cały sztab inżynierów w centrum danych.
dostawcy powoduje, że tradycyjne wdrożenie Ich zadaniem jest stały monitoring działania Obsługa finansowo-księgowa
systemu praktycznie przestaje istnieć. W naj- infrastruktury, a także wgrywanie nowych wer- Dzięki zdalnemu dostępowi do bieżących da-
prostszych usługach, wystarczy je po prostu sji oprogramowania, dzięki czemu dla klienta nych firma może zreorganizować działania bizne-
zamówić, zalogować się przez przeglądarkę procesy te są całkowicie transparentne. sowe i uczynić je bardziej przemyślanymi i bez-
internetową i pracę można zacząć „z mar- W przypadku usług w chmurze oferowanych pieczniejszymi. Podstawową wartością dodaną
szu”. W bardziej złożonym oprogramowaniu przez Comarch, klient ma zapewnione wieloka- rozwiązań dostępnych przez Internet jest przede
klient potrzebuje najczęściej wstępnej konfi- nałowe wsparcie konsultantów (e-mail, telefon, wszystkim praca na systemie, który jest na bie-
system finansowy
dla firm działający w chmurze – koszty i zyski
F irmy chcąc zoptymalizować
koszty operacyjne
i inwestycyjne swojej działalności
Ponieważ, jak już wspomnieliśmy na począt-
ku, coraz więcej firm rozpoczyna przenoszenie
swoich procesów finansowo-księgowych do
kowania oprogramowania w obu modelach na
przykładzie pakietów tego producenta.
Od niecałego roku producent oprogramowania
zaczynają powoli przenosić część chmury, warto przyjrzeć się zatem jakie ko- dla sektora MSP, firma Asseco Business Solu-
ze swoich procesów biznesowych rzyści, oszczędności oraz koszty związane są tions, udostępnia swoje aplikacje wchodzące
do środowiska chmurowego. Coraz z ich migracją do oprogramowania działającego w skład pakietu WAPRO w chmurze. Są to opro-
częściej są to procesy związane w chmurze może uzyskać lub ponieść firma, gramowanie do prowadzenia sprzedaży i maga-
również z ewidencjonowaniem która zdecydowała się na „przesunięcie” syste- zynu WF-Mag dla Windows, aplikacje do sprze-
operacji finansowo-księgowych mu finansowo-księgowego do chmury. daży mobilnej WF-Mobile 2, systemy FK WF-FaKir
i fakturowaniem. Proces ten Jedną z firm, która w swojej ofercie ma zarów- oraz WF-KaPeR dla Windows, programy do za-
zaczyna przyspieszać, tym no oprogramowanie finansowo-księgowe dla rządzania i ewidencji środków trwałych WF-bEST
bardziej, że na polskim rynku małych i średnich firm, działające w modelu tra- dla Windows, aplikacja do prowadzenia kadr
oprogramowanie finansowo- dycyjnym i w modelu chmurowym jest Asseco i płace WF-GANG dla Windows oraz aplikacja
księgowe działające w chmurze Business Solutions z pakietami Asseco WAPRO pozwalająca na wykonywanie wielowymiarowych
dostarczane jest przez coraz i Asseco WAPRO Online. Zobaczmy zatem jakie analiz danych dostarczanych z pozostałych pro-
większe grono firm. są różnice w funkcjonalności i kosztach użyt- gramów – WF-Analizy dla Windows. W wypadku
Teamcenter
Foto: Simens
w chmurze
O programowanie Teamcenter
to obecnie jeden
z najpopularniejszych na świecie
w chmurze może zostać wdrożony w mo-
delu Infrastruktura jako Usługa (IaaS – Infra-
structure as a Service). W modelu tym część
jedynie przeprowadzić konfigurację i wali-
dację klienta. System może z powodzeniem
zostać wdrożony w bardzo krótkim czasie
systemów do zarządzania cyklem życia lub całość infrastruktury PLM jest przeno- przy wykorzystaniu szablonów maszyn wir-
produktu PLM (Product Lifecycle szona do środowiska chmury zewnętrznego tualnych. Model chmurowy zapewnia zaś nie
Management). Zgodnie z najnowszymi dostawcy. Podejście to pozwala na zrezy- tylko szybkie i elastyczne wdrożenie środo-
trendami firma Siemens PLM Software gnowanie z posiadania własnego sprzętu, co wiska Teamcenter, ale również pozwala na
przygotowała również wersję swojego wymaga wysokich nakładów kapitałowych. dynamiczne skalowanie infrastruktury, w za-
programu przystosowaną do działania Jednocześnie zapewnia użytkownikom ela- leżności od realizowanych projektów.
w środowisku chmurowym. styczność wdrożenia dzięki certyfikowanym Użytkownicy mogą skorzystać z tej usłu-
dostawcom usług chmury w modelu IaaS. gi, aby mieć natychmiastowy dostęp do
Oprogramowanie Teamcenter jest zbudo- zasobów infrastruktury, bez konieczności
wane w oparciu o softwarową architekturę, Krótszy czas wdrożenia ponoszenia z góry wysokich nakładów. Te-
zapewniającą użytkownikom elastyczność i niższy koszt utrzymania amcenter wdrożony w chmurze w modelu
w wyborze preferowanej platformy tech- Aby wdrożyć Teamcenter w chmurze za IaaS, pracuje identycznie jak w przypadku
nologicznej oraz jej dostawcy. Teamcenter pośrednictwem partnerów IaaS, wystarczy wdrożenia na miejscu czy w modelu hosto-
Elektroniczne faktury
Oprócz tego, sieć daje jeszcze coś więcej: po-
zwala uruchamiać interfejsy, które w konkret-
nym obszarze wspierają integrację, zarówno
systemów wykorzystywanych przez różnych
przedsiębiorców, jak i procesów, które po obu
stronach interfejsu mogą być zupełnie inaczej
zorganizowane. W Polsce jednym z przykła-
dów takiego interfejsu jest serwis miedzyfirma-
Foto: Fotolia
mi.pl, który został stworzony z myślą o wspie-
raniu wymiany dokumentów elektronicznych
i e-faktur między podmiotami gospodarczymi.
Elektroniczna forma fakturowania, m.in. ze
papierowej waha się od 4 do 10 zł. W przy- miedzyfirmami.pl. Z jednej strony oferuje on Korzyścią jest tu zatem możliwość doko-
padku e-faktur może być to kilkanaście groszy. usługę: pozwala przesłać do dowolnego nania wysyłki e-faktury potwierdzonej przez
Przy odpowiedniej skali przedsiębiorstwa mó- kontrahenta dowolny dokument elektro- odbiorcę zaledwie w kilka sekund. Cecha ta
wimy o oszczędnościach rzędu wielu tysięcy niczny. Z drugiej strony, pozwala zintegro- ma pozytywny wpływ zarówno na termino-
złotych, a w skali całego kraju są to już miliardy wać pełen proces wymiany faktur elektro- wość zapłaty za fakturę, jest też pomocna
złotych. Oprócz tego uwzględnić należy jesz- nicznych między kontrahentami, tak aby w ewentualnych procesach windykacyjnych.
cze kwestie ekologii. działania związane z ich obsługą były ogra- Po drugie, twórcy miedzyfirmami.pl udo-
Sęk w tym, że obieg e-faktur i ich upowszech- niczone do minimum, a księgowania w peł- stępniają API, dzięki któremu przedsiębiorca
nianie to nie tylko kwestia przepisów, ale też ni zautomatyzowane. Funkcja przesyłania może we własnym zakresie integrować użyt-
złożonych systemów informatycznych. dokumentów pozornie przypomina e-mail, kowane przez siebie oprogramowanie (np.
Z perspektywy przedsiębiorstwa faktura wiąże ale w tym przypadku ścieżce przesyłu i od- finansowo-księgowe) z serwisem.
się co najmniej z dwoma strategicznymi ob- bioru dokumentów towarzyszy szereg zda- Docelowo zatem serwis może pełnić rolę in-
szarami działalności: sprzedażą (faktura przy- rzeń, które uwiarygodniają nadawcę oraz terfejsu w automatycznym procesie wymiany
chodowa) i zakupami (faktura kosztowa). Oba sam dokument, a także służą powiadomie- e-faktur między programem obsługującym
typy dokumentów powstają przy okazji róż- niu nadawcy i odbiorcy o tym, że dany plik sprzedaż w Firmie A oraz programem finan-
nych procesów biznesowych. W pierwszym został wysłany, że czeka do odbioru, został sowo-księgowym w Firmie B, nawet jeśli oba
przypadku przedsiębiorstwo jest nadawcą do- odebrany lub odrzucony. Ten ciąg zdarzeń systemy nie komunikują się ze sobą, pocho-
kumentu, w drugim – adresatem. Procesy te, oraz sposób, w jaki e-faktura trafia od kon- dzą od innych dostawców i działają w róż-
w zależności od firmy oraz jej skali obsługiwane trahenta A do kontrahenta B opracowany nych technologiach.
są przez bardzo różne systemy informatyczne, został z myślą o dopełnieniu warunków wy- Przykład międzyfirmami.pl pokazuje, jak wy-
o różnym poziomie zaawansowania, działające nikających z polskich i unijnych przepisów kształcają się nowe usługi i modele współ-
w różnych technologiach itd. Co więcej, same – przede wszystkim o zapewnieniu integral- pracy biznesowej w obliczu zmieniających
procedury związane z obsługą faktur w danej ności treści i autentyczności pochodzenia się czynników rynkowych. W tym przypad-
strukturze organizacyjnej mogą być różne. Do danej e-faktury. ku o uruchomieniu serwisu zaważyło kilka
tego, choć na razie najbardziej rozpowszech- Serwis zapewnia bezpieczeństwo i poufność czynników: liberalizacja przepisów w zakre-
nionym formatem jest PDF, dochodzi jeszcze przesyłanych danych, a jednocześnie oferuje sie wymiany e-faktur, praktyczna potrzeba
kwestia braku uniwersalnego, jednolitego dla bogaty zestaw personalizowanych powia- usprawniania powtarzalnych procesów biz-
wszystkich standardu e-faktury. Unia Europej- domień o statusie wysłanych dokumentów. nesowych połączona z potrzebą poszukiwa-
ska dopiero nad nim pracuje. Z perspektywy przedsiębiorcy istotne wydaje nia źródeł oszczędności oraz nieunikniony
się kilka aspektów. Po pierwsze, gwarancja trend – niebawem papierowa forma faktury
Cloud computing, poparta interpretacjami organów skarbo- odejdzie do lamusa.
a wymiana dokumentów wych, że wysłana przez miedzyfirmami.pl Aneta Jarczyńska
W takiej sytuacji z pomocą przychodzą e-faktura uznana jest za doręczoną w mo- Autorka artykułu jest Kierownikiem ds. Roz-
możliwości, jakie daje Chmura. W pierw- mencie automatycznego wysłania przez ser- woju Biznesu internetowego w spółce Sage;
szej połowie 2012 roku wystartował serwis wis powiadomienia do nadawcy o wysyłce. www.sage.com.pl; www.miedzyfirmami.pl
40
Usługi
w chmurze
Biznes benchmark magazyn www.biznes.benchmark.pl
Praca zespołu w modelu chmurowym
Serwery wirtualne
Infrastruktura jako usługa (Infrastructure as a Service, IaaS) to model
chmury, która zakłada dostarczenie kompletnej infrastruktury informa-
tycznej niezbędnej do uruchamiania własnych aplikacji biznesowych, roz-
wiązań korporacyjnych czy wydajnych serwisów i portali internetowych.
Zamiast kupować serwery na własność, w ramach chmury IaaS użytkow- Rys. 1: System Salesforce.com to jeden z najbardziej znanych na świecie
systemów typu SaaS działających w chmurze do zarządzania relacjami
nik wynajmuje potrzebną moc serwerów wirtualnych (nazywanych tutaj
z klientem CRM.
instancjami) oraz przestrzeń dyskową do składowania swoich danych.
Dwie najważniejsze polskie chmury obliczeniowe oferujące usługi ścią łączenia serwerów w klastry) i zasoby dyskowe, które mogą być
w modelu IaaS to Oktawave oraz e24cloud.com, która należy do spółki alokowane w potrzebnym okresie czasu. Jest to możliwe dzięki me-
Beyond.pl. Na świecie największą popularnością cieszą się usługi do- chanizmom rozliczania wyłącznie za wykorzystanie zasoby oraz możli-
starczane na platformach Amazon EC2, Rackspace i Microsoft Azure. wości dynamicznego zamawiania dodatkowych serwerów i rezygnacji
z mocy obliczeniowej, kiedy ta nie jest już potrzebna.
Hosting aplikacji i WWW Małe i średnie firmy mogą przenosić swoje serwery do chmury. Po-
Jednym z popularniejszych zastosowań chmury IaaS jest hosting aplika- dejście to eliminuje konieczność ponoszenia wysokich, jednorazo-
cji i stron WWW. W tym kontekście chmura przejawia się jako „lepszy ho- wych kosztów inwestycji we własną fizyczną infrastrukturę na rzecz
sting” – idealny zarówno dla początkujących projektów (tzw. start-upów) wynajmowania potrzebnych zasobów serwerów wirtualnych, dysków
jak i dużych serwisów internetowych, portali oraz sklepów internetowych. i sieci. W ten sposób firma pozbywa się również kosztów związanych
Chmura oferuje elastyczność, jakiej nie ma w przypadku serwerów z utrzymywaniem infrastruktury IT we własnej serwerowni lub centrum
VPS i dedykowanych. W dowolnej chwili można zmienić konfigurację danych. MŚP mogą uruchamiać też w chmurze swoje dowolne syste-
chmury zmniejszając lub zwiększając moc serwerów oraz pojemność my i aplikacje biznesowe (np. systemy ERP, CRM, produkcyjne) oraz
dysków. Mechanizm skalowania udostępnianych zasobów automa- przechowywać dane różnego typu (pliki, bazy danych). Oczywiście
tycznie dostosowuje moc serwerów tak, aby obsłużyć wzmożony ruch pod warunkiem, że nie istnieją wewnętrzne regulacje i przepisy praw-
sieciowy np. w trakcie prowadzenia akcji promocyjnych czy wzrostu ne, które by tego typu działania ograniczały lub ich wręcz zakazywały.
zainteresowania ofertą sklepu w okresie przedświątecznym.
Oktawave udostępnia kilkanaście prekonfigurowanych aplikacji go- PaaS dla programistów
towych do działania w niewiele ponad dwie minuty od ich zamówie- W modelu chmury Platform as a Service (PaaS) dostawca usługi udostęp-
nia. Aplikacje te uruchamiane są na platformie Oktawave, dzięki cze- nia kompletne środowisko programistyczne dla uruchamiania aplikacji
mu z jednej strony użytkownik korzysta ze wszystkich zalet chmury, klienta. PaaS jest kojarzony głównie jako usługa dla programistów, którzy
z drugiej w kilka chwil otrzymuje on w pełni funkcjonalną, działającą mogą testować i udostępniać innym pisane przez siebie aplikacje. Nieko-
aplikację webową. Do wyboru jest kilkanaście różnych rozwiązań – niecznie jednak musi tak być. MŚP mogą wykorzystać chmurę PaaS do
systemów zarządzania treścią (m.in. Joomla!, Drupal), blogów (Word- uruchamiania i udostępniania aplikacji webowych dla klientów wewnętrz-
Press), galerii zdjęć (Coppermine), for internetowych (phpBB, SMF) ale nych (np. portale korporacyjne) oraz zewnętrznych (usługi w chmurze).
również sklepów internetowych (osCommerce, PrestaShop, Magento). W modelu PaaS działają m.in. chmury Google App Engine, Windows
Azure oraz Engine Yard. Google App Engine umożliwia uruchamia-
IaaS dla biznesu nie aplikacji pisanych w językach Java (włącznie z JavaScript i Ruby),
Oczywiście lista zastosowań chmury dostarczanej w modelu IaaS jest Python, PHP oraz Go. Engine Yard ułatwia projektowanie i wdrażanie
znacznie szersza niż hosting internetowy. Zasoby chmury mogą być dynamicznych aplikacji webowych pisanych w PHP oraz z wykorzy-
wykorzystywane przez firmy i organizacje przetwarzające duże ilości staniem frameworków Ruby on Rails oraz Node.js.
danych – przemysł, jednostki badawczo-rozwojowe czy instytucje W odróżnieniu od chmury IaaS, użytkownik korzystający z platformy PaaS
naukowe itp. Chmura oferuje wysoką moc obliczeniową (z możliwo- nie musi dbać o instalację systemu operacyjnego i oprogramowania,
Oprogramowanie do usług
Trzeci model chmury – Software as a Service (SaaS) polega na udo-
stępnieniu użytkownikom oprogramowania w formie usługi. Klient ku-
puje określoną funkcjonalność aplikacji, bez martwienia się o serwery,
system operacyjny czy bazę danych itd. Aplikacja jest uruchamiana
w centrum danych dostawcy usługi, a następnie udostępniana użyt-
kownikowi przez Internet – najczęściej w formie aplikacji webowej ob-
sługiwanej przez przeglądarkę internetową. Jacek Piotrowski
menedżer ds. usług SaaS i Cloud
Aplikacje dostarczane jako usługa mają wiele przewag nad tradycyj-
w regionie Oracle Europy Centralnej i Wschodniej
nym oprogramowaniem instalowanym na komputerze użytkownika.
Opłaty za korzystanie z aplikacji w modelu SaaS wnoszone są w for-
Dla kogo usługi w chmurze?
mie abonamentu. Nie trzeba więc ponosić jednorazowych wydatków
Model cloud jest wprost wymarzony dla firm sektora
na zakup oprogramowania, ani jego aktualizację. MSP. Po pierwsze, firmy te mają możliwość uniknię-
W zasadzie każdy program może zostać przeniesiony i udostępniony cia wysokich kosztów początkowych i często duże-
w chmurze SaaS. Model ten stał się więc sposobem na dostarczanie go i drogiego wdrożenia (systemy CRM/ ERP). Po
różnego typu aplikacji dedykowanych dla użytkowników prywatnych drugie, dostarczane w modelu subskrypcyjnym usługi
i biznesu – poczty e-mail, narzędzi komunikacyjnych i pracy grupowej, cloud mogą być finansowane z bieżących budżetów
pakietów biurowych, systemów ERP, CRM i HRM, narzędzi do zarzą- operacyjnych poszczególnych linii biznesowych, dla
dzania projektami itd. Spośród firm, które najbardziej przyczyniły się do których realizują zadania biznesowe - co więcej, mogą
popularyzacji modelu SaaS wymienić należy Salesforce oraz Google. wcale nie wymagać dodatkowych środków finanso-
wych ze względu na korzyści biznesowe i oszczędno-
ści, które przynoszą. Po trzecie, firmy sektora MSP są
Salesforce CRM zwykle zbyt małe, by osiągnąć korzyści z ekonomii
Salesforce.com to główny gracz wśród systemów do zarządzania
skali wdrożenia wykonanego we własnym zakresie.
relacjami z klientem (Customer Relationship Management, CRM) de- Duże przedsiębiorstwa natomiast, choć także dla
dykowany dla przedsiębiorstw działających na różnych rynkach m.in. nich w wielu przypadkach usługa biznesowa dostar-
FMCG, telekomunikacji czy sektorze finansowym. Rozwiązania Sale- czana z chmury publicznej stanowi atrakcyjną alter-
sforce CRM wspomagają procesy biznesowe w zakresie sprzedaży natywę dla tradycyjnych wdrożeń – często rozważają
oraz marketingu. Na rynku działa wielu partnerów, którzy zajmują się budowę prywatnych cloudów, ponieważ są w stanie
wdrażaniem, integracją oraz rozszerzaniem funkcjonalności i dosto- osiągnąć wymierne korzyści uruchamiając setki apli-
sowywaniem systemu Salesforce do potrzeb konkretnej organizacji. kacji na wspólnej platformie.
Jednym z partnerów w Polsce jest firma Billennium (crm.billennium.pl). Oczywiście model chmury jest relatywnie nowy na na-
szym rynku – stąd zrozumiałe są stawiane przez klien-
tów pytania dotyczące bezpieczeństwa czy kontroli
Poczta Gmail nad danymi. Staramy się tym kwestiom poświęcać
Z kolei Gmail to funkcjonalna poczta e-mail dla użytkowników prywat-
dużo uwagi w komunikacji z klientami i przedstawiać
nych i klientów biznesowych (Google Apps dla firm). Usługa słynie ze w szczegółach stosowane przez nas najlepsze praktyki
funkcjonalnego webmaila, błyskawicznej wyszukiwarki oraz znakomi- oraz najwyższego poziomu zabezpieczenia, często
tych filtrów antyspamowych. Poczta Gmail dostępna jest przez przeglą- zresztą silniejsze, niż klienci byliby w stanie wdrożyć
darkę internetową, z poziomu aplikacji mobilnych dla systemu Android sami w systemach budowanych wewnętrznie.
i iOS (iPhone, iPad) oraz z dowolnego programu pocztowego przez pro-
tokół POP3/IMAP. Google twierdzi jednak, że Gmail to coś więcej niż oraz ludzi. Ma wbudowane funkcje listy zadań do zrobienia, moduł dyskusji;
zwykła poczta. Usługa zintegrowana jest z modułem kalendarza, apli- w jednym miejscu przechowuje pliki i dokumenty związane z projektem.
kacją do prowadzenia rozmów tekstowych i wideo Google+ Hangouts. Ale lista usług dostarczanych w modelu SaaS, które odniosły rynkowy
sukces jest zdecydowanie szersza. Mamy tutaj platformę wideokonfe-
Basecamp rencji w jakości HD z funkcjami pracy grupowej GoToMeeting od Citrix,
Inną godną polecenia usługą SaaS jest Basecamp firmy 37signals. To apli- rozwiązanie Oracle Taleo, które wspomaga rekrutację pracowników
kacja webowa wspomagająca sprawne zarządzanie wieloma projektami oraz zarządzanie zasobami ludzkimi oraz Hubspot – narzędzie do
jednocześnie. Lista dostępnych funkcji została ograniczona do niezbędne- prowadzenia działań marketingowych dla różnej wielkości przedsię-
go minimum, dzięki czemu planowanie i realizacja projektów jest prosta, biorstw. Prawda, że jest w czym wybierać?
szybka i skuteczna. Basecamp gromadzi w jednym miejscu projekty, dane Artur Pęczak
Infrastructure as a Service
To podstawowa warstwa chmury i dotyczy
głównie zasobów sprzętowych oraz sie-
ciowych. Model IaaS przeznaczony jest dla
użytkowników, którzy chcą utrzymywać kon-
trolę nad zasobami informatycznymi firmy,
ale nie chcą utrzymywać własnej infrastruk-
tury. Dzięki temu w firmie nie musi znajdo-
wać się w wydzielonym pomieszczeniu ser-
werownia z odpowiednim odprowadzaniem
ciepła, systemem dostępu czy właściwym
zasilaniem. Nie trzeba też rozkręcać obudów
serwerów, martwić się o dyski czy pamięć
RAM. Innymi słowy, z firmy znika fizyczna in-
frastruktura serwerowa.
Model taki ma wiele zalet, np. firma nie ponosi
żadnych kosztów związanych z zakupem sprzę-
tu do wyposażenia serwerowni, nie musi się tak-
że zajmować kwestiami związanymi z naprawą
czy wymianą uszkodzonych podzespołów ser-
Wszystko co
biznes
wera, a także bieżącą administracją – tymi rze-
czami zajmie się dostawca usługi IaaS.
W modelu tym po prostu zamawia się usługę
utrzymania infrastruktury u dostawcy IaaS,
który cały sprzęt będzie utrzymywał u sie-
bie, a klientowi udostępnia ją w postaci wir-
tualnych serwerów (instancji). Na wirtualnej
maszynie można zainstalować dowolne opro-
powinien wiedzieć o chmurze obliczeniowej gramowanie (system operacyjny i aplikacje),
Od systemu operacyjnego
w chmurze po znany nam Internet
Serwery to podstawowy „towar” w asortymencie większości dostaw-
ców chmur. Wirtualne serwery z perspektywy użytkownika niczym nie
różnią się od fizycznego serwera. Działają pod kontrolą wybranego
przez użytkownika systemu operacyjnego, wgrywanego najczęściej Rys. 3: Autoskaler horyzontalny. [źródło: Oktawave]
z przygotowanych przez dostawcę obrazów maszyn wirtualnych (są to
zwykle różne dystrybucje Linuksa, a także Windows Server, FreeBSD
czy Solaris). Charakteryzują się określoną wydajnością, regulowaną
liczbą wirtualnych procesorów i wielkością pamięci.
Każdy serwer aplikacji działa niezależnie od innych. Dostawcy praw-
dziwych chmur pozwalają na dynamiczne skalowanie parametrów
serwera przez Autoskaler (w Polsce dostępne jest to m.in. w usłudze
Oktawave), w zależności od obciążenia, jakiemu jest poddany, czy
aktualnego zapotrzebowania użytkownika. Jest to kluczowa różnica
w stosunku do dostawców VPS-ów, którzy wymagają określenia tych
parametrów na sztywno przed uruchomieniem wirtualnego serwera.
Do czego wykorzystuje się serwery aplikacji w chmurze? Po zainstalo-
waniu na nich serwera webowego, np. Apache, IIS czy nginx, stano-
wią podstawę dla serwisów WWW, sklepów internetowych czy aplika-
cji webowych, ale na tym nie koniec. Serwery aplikacji mogą działać
poza publicznym Internetem, uruchamiając aplikacje pisane w najróż- Rys. 4: Autoskaler wertykalny. [źródło: Oktawave]
Chmury
Foto: Home.pl
też mają warstwy
R ozwój firm nierzadko
wstrzymywany jest przez mało
elastyczną infrastrukturę IT, która
(sieci, serwerów, przestrzeni dyskowej, aplika-
cji i usług), które mogą być szybko wdrożone
przy minimalnym zaangażowaniu ze strony za-
IaaS dotyczy głównie zasobów sieciowych
oraz mocy obliczeniowej w modelu „on de-
mand” – na żądanie. Dzięki IaaS, klienci za-
nie nadąża za ciągle zmieniającymi mawiającego i usługodawcy. miast kupować fizyczny sprzęt mogą wynająć
się wymaganiami biznesu. Wynika to Firmy zwracają się w kierunku chmury, przede potrzebne zasoby –środowisko o ściśle okre-
między innymi z braku możliwości wszystkim ze względu na konieczność obniżenia ślonych parametrach rozliczane w modelu go-
szybkiego wdrażania usług kosztów związanych z drogim sprzętem, admi- dzinowym. Zaletą takiego rozwiązania jest to,
i krytycznych aplikacji, ograniczonych nistrowaniem i obsługą, czy wynagrodzeniem że firma nie odpowiada za kwestie związane
zasobów, kiepskiego zarządzania zespołu. Kolejnym atutem, na który zwracają z utrzymaniem, naprawą czy wymianą uszko-
i problemów związanych z integracją uwagę menedżerowie jest skalowalność, czyli dzonych podzespołów. Chmura daje moż-
systemów. Odpowiedzią na bolączki możliwość szybkiego dostosowania do odpo- liwość dzierżawy dokładnie takich zasobów
biznesu mogą okazać się rozwiązania wiedniej wielkości projektu i zwiększonego ruchu jakie są potrzebne na daną chwilę co pozwala
w chmurze (cloud computing), np. podczas piku odwiedzin strony www. Nie efektywnie optymalizować koszty IT.
które odgrywają coraz większą rolę do przecenienia jest także szybkość wdrożenia Przykładowo w ramach usługi homecloud.pl
w sprawnym funkcjonowaniu firm. i uruchomienia środowiska, co daje wyjątkową Klient otrzymuje dostęp do następujących roz-
elastyczność działania firmom na wczesnym wiązań takich jak Serwery Dedykowane, VPS
Badania firmy Parallels realizowane wśród etapie rozwoju lub w sytuacji rozpoczęcia nowe- i Cloud Server. W ramach Serwerów Dedyko-
przedstawicieli polskich firm z sektora MŚP go projektu. Ze względu na specyfikę projektów wanych i VPS użytkownik otrzymuje dostęp
pokazują, że wartość rodzimego rynku Cloud typu start-up, usługi w chmurze dają również do zdublowanej infrastruktury sieciowej, której
wzrośnie w perspektywie 3 lat ponad dwukrot- możliwość szybkiego wyjścia z inwestycji i mini- sumaryczna przepustowość łącz do sieci Inter-
nie. W 2012 roku wartość rynku obejmujące- malizacji strat w projekcie. net wynosi 40 Gbps. W zależności od usługi
go wszystkie kategorie usług dostarczanych użytkownik ma do dyspozycji serwery o różnej
z wykorzystaniem chmury są szacowane na Trzy warstwy chmury wydajności. W przypadku Serwerów Dedyko-
1,15 mld zł. W 2015 r. ma on sięgnąć 2,4 mld zł. Wyróżnia się trzy „odmiany” chmury: Infrastruc- wanych są to platformy firmy Supermicro opar-
Według definicji National Institute of Standards ture as a Service (IaaS), Platform as a Service te na procesorach Intel Core i3 oraz Intel Xeon
and Technology (NIST) cloud computing to wy- (PaaS) i Software as a Service (SaaS). Każda E3v2. Klient otrzymuje w pełni skonfigurowany
godny dostęp do konfigurowalnych zasobów z nich dotyczy innego obszaru infrastruktury IT serwer w ciągu kilkudziesięciu minut.
infrastruktury technicznej i oprogramowania i przeznaczona jest dla innego odbiorcy. https://homecloud.pl/
Priorytet –
bezpieczeństwo
danych w chmurze
K iedy dane biznesowe
przetwarzane są w chmurze
publicznej, wiele zasobów u dostawcy
Bariery techniczne
Znaczącą barierą dla przetwarzania w chmurze
mogą być kwestie natury technicznej. Dotyczą
pojawiające się problemy. Narzędzie to również
służy do śledzenia zużycia poszczególnych za-
sobów infrastruktury i pozwala na precyzyjne
usług jest współdzielonych pomiędzy one zarówno dostępu do infrastruktury (w przy- obciążenie kosztami poszczególnych działów
różnymi klientami. To rodzi u nich padku chmury publicznej kwestia stabilnych i wy- korzystających z infrastruktury chmurowej np. na
obawy, że problemy pojawiające dajnych łącz internetowych do dostawcy usług), podstawie użycia takich zasobów jak: proceso-
się w środowisku jednego klienta jak i samego zarządzania środowiskiem (często ry, pamięć, przestrzeń dyskowa, wykorzystana
mogą mieć wpływ na działanie składa się ono z wielu różnych elementów do- przepustowość sieci, usługi oraz aplikacje.
infrastruktury pozostałych klientów. starczanych przez różnych producentów), w tym
zapewnienia jego wysokiej dostępności, aktuali- Koszty chmury
Dla dostawcy usługi cloud computing sprawą zacji oprogramowania, odpowiedniego zabezpie- Przy omawianiu problemów cloud computingu
kluczową jest zapewnienie odpowiedniego czenia poprzez kopie zapasowe i szybkiej reakcji nie sposób nie wspomnieć o kwestii kosztów.
bezpieczeństwa danych klientów i zapewnie- na problemy związane z dostępem oraz jego wy- W wielu przypadkach klienci obawiają się, że
nie odpowiedniej izolacji pomiędzy zasobami dajnością. Przy tego typu usługach standardowo infrastruktura oparta na chmurze prywatnej
poszczególnych podmiotów korzystających podpisywane są umowy typu SLA (Service Level oznaczać będzie dodatkowe koszty związa-
z usług cloudowych. W wypadku firmy Oracle Agreement), określające określone poziomy do- ne z zakupem i wdrożeniem odpowiedniego
dostępne są różne rozwiązania pozwalają- stępności usług dla klientów oraz definiujące kary sprzętu oraz oprogramowania, jak również
ce na zwiększenie bezpieczeństwa danych. umowne za ich niedotrzymanie. związane z dostosowaniem sposobu działania
Należą do nich m.in.: zarządzanie tożsamo- Serwerownie wykorzystywane w usługach zwią- danego przedsiębiorstwa do nowego modelu.
ścią (Oracle Identity Management), ochrona zanych z Cloud computingiem są odpowiednio Oczywiście, należy liczyć się z pewnymi koszta-
danych poprzez ich szyfrowanie oraz szyfro- zaprojektowane – tak, aby jakiekolwiek awarie mi początkowymi związanymi z uruchomieniem
wanie kopii zapasowych, kontrola dostępu nie powodowały przestojów dla klientów. Są one infrastruktury cloudu, natomiast korzyści z niej
do danych (Database Firewall, Audit Vault, również odpowiednio zaprojektowane pod kątem wynikające w krótkim czasie pozwolą na ogra-
Database Vault) oraz możliwość maskowania fizycznego bezpieczeństwa danych. W wypadku niczenie kosztu operacyjnego jej utrzymania.
danych (Data Masking). firmy Oracle dostępne jest portfolio produktów Wynika to m.in. z możliwości współdzielenia za-
Bardzo często w zakresie przetwarzania sprzętowych i oprogramowania – począwszy od sobów pomiędzy poszczególne systemy i użyt-
danych osobowych, firmy sprzedające serwerów, macierzy dyskowych, bibliotek taśmo- kowników, z faktu iż część operacji do tej pory
usługi w chmurze udostępniają swoim wych, a skończywszy na oprogramowaniu ba- wykonywanych przez administratorów może
klientom kilka rozrzuconych po całym zodanowym i aplikacyjnym, co pozwala na dużo być realizowana przez użytkowników systemu
Świecie serwerowni – najczęściej w Ame- łatwiejsze i szybsze rozwiązywanie wszelkich oraz z możliwości dużo szybszego udostępnie-
ryce Północnej, Europie i Australia. Taka problemów dotyczących działania infrastruktury. nia nowych systemów użytkownikom.
dywersyfikacja pozwala na łatwiejsze do- Dzięki użyciu w infrastrukturze cloudowej na- Emil Przychodzeń
stosowanie się do regulacji dotyczących rzędzia Oracle Enterprise Manager 12c, można Autor artykułu pracuje na stanowisku
przetwarzanych informacji nałożonych w łatwy sposób monitorować całość środowi- Cloud Exadata Architect w firmie Oracle Polska;
przez lokalne przepisy na klientów. ska klienta i odpowiednio szybko reagować na www.oracle.com/pl/
Już od
4795 zł brutto
sklephp.pl/spectrepro
©2013 Hewlett-Packard Development Company, L.P.
1Czas pracy akumulatora zależy od modelu, konÞguracji, pobranych aplikacji, funkcji, sposobu użytkowania, funkcji łączności bezprzewodowej i ustawień zasilania. Pojemność maksymalna akumulatora maleje wraz z upływem czasu oraz na skutek
użytkowania.