ດຣ​. ຄອນ​ສະຫວນັ ຫຼ ວງ​ໄຊ. MD. DTM&H.

MCTM/TP
 Acute diarrhea ແມ່ນ ການຖ່າຍເປັນນ້າ > 3 ເທື່ອ/ວັນ.
 ສ່ວນໃຫ່ຽເກີດມາຈາກ ການຕິດເຊ້ອພະຍາດ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຄົບ
ເຈັບເສັຽນ້າ, ເກອແຮ່ ແລະ zinc
 ເຮັດໃຫ້ການດູດຊມ ສານອາຫານລຸດລົງ
 ມີຜົນຕື່ ການຈະເລີນເຕີມໂຕ ຂອງເດັກໄດ້ເຖີງ 10 – 80%.
 ສ່ວນຫຼາຍເກີດມາຈາກການກີນອາຫານ ແລະ/ຫຼ ນ້າທີື່ປົນເປ້ອນ
ເຊ້ອຈາກອາຈົມ.
 DIARRHEA

Over-secretion of water leads to diarrhea

Secretion Absorption Hypersecretion Absorption

Normal
State
DIARRHEA (> 200 grams /day)
 DIARRHE

ACUTE, PERSISTENT, AND CHRONIC DIARRHEA

A

 Acute diarrhea
- < 2 weeks duration
- more than 90% are caused by infectious agents
- often accompanied by vomiting, fever, and abdominal pain
 Persistent diarrhea
- 2 to 4 weeks duration
 Chronic diarrhea
- > 4 weeks duration
- needs further evaluation to exclude serious underlying
pathology
- usually non-infectious in origin

Harrison’s Principles of Internal Medicine 16th Edition. Volume 1. 2005

 Diarrhea

Persistent Chronic
Acute Diarrhea
Diarrhea Diarrhea

Invasive Non invasive

Bacteri Parasite Osmotic Secretory

Virus & Diarrhea
a Diarrhea
Protozoa
 Pneumnia/S
2%
3.6% 2.4% pneumonia
14% Pharyngitis/tomsilit
9% is
Acute diarrhea
4% 6.4%
Dengue infection
7.7%
9.5%
Melioidosis

Gastro-entelitis
A. 2 Liters
B. 5 Liters
C. 7 Liters
D. 9 Liters
FLUID AND ELECTROLYTE BALANCE IN THE INTESTINES

DAILY WATER EXCHANGES

Water absorption
Exogenous Endogenous
sources: sources:
(2 liters) (7 liters)
Saliva
Food Gastric juices
Fluid intake Intestinal
secretions
Pancreatic juices
Biliary secretions

Water secretion
Sellin JH. Intestinal electrolyte (<5ml/kg –
absorption and secretion. In:
Feldman M, et al, eds. Sleisenger children)
& Fordtrans Gastrointestinal and
Liver Disease. 8th ed. 2006
(< 200 ml –
adults)
FLUID AND ELECTROLYTE BALANCE IN THE INTESTINES

DAILY WATER EXCHANGES

Duoden Colon/
Ileum
um / Rectum
2 liters
Jejunum 1.3 liters
5.5 liters

Food and Stool

fluid (<5ml/kg –
intake children)
(drinks, (< 200 ml –
meals…) adults)
2 liters

7 liters
Endogenous secretions: intestinal,
pancreatic, salivary, biliary and
gastric juices

Sellin JH. Intestinal electrolyte absorption and secretion. In: Feldman M, et al,
eds. Sleisenger & Fordtrans.
Gastrointestinal and Liver Disease. 8th ed. 2006
FLUID AND ELECTROLYTE BALANCE IN THE INTESTINES

WATER FOLLOWS THE MOVEMENT OF

ELECTROLYTES AND GLUCOSE

Glucose, Na+, K+, Cl-, Water

Gut lumen

Enterocyte
FLUID AND ELECTROLYTE BALANCE IN THE INTESTINES

NORMAL STATE

Villus Tip:
Absorption

Crypt:
Secretion

Farthing M. Digestive Diseases (Review Article) 2006;24:47-58

 ສາເຫດ ຖອກທ້ອງກະທັນຫັນ DIARRHE

ACUTE WATERY DIARRHEA A

(Infectious) 1,2

ເຊື້ອທີ່ເປັນສາເຫດ
- Bacteria
* non inflammatory diarrhea - E. coli
- V. cholerae, V. parahaemolyticus

* inflammatory diarrhea - ETEC, EHEC

- Shigella, Salmonella
- Viruses - Rotavirus
- Enteric adenovirus (types 40 & 41)
- Protozoa • C. parvum, G. intestinalis,
• Amoeba, Trichomon
- Parasitic •Strongyloid
• Giardia
- Fungus
1. Farthing M. Digestive Diseases (Review Article) 2006;24:47-58
2. The Treatment of Diarrhea: A manual for physicians and other senior health workers,
Department of Child and Adolescent
Health and Development, World Health Organization 2005
 DIARRHE

ACUTE WATERY DIARRHEA

(Infectious)

NORMAL BLUNTED
VILLI VILLI
 DIARRHE

ACUTE WATERY DIARRHEA (Infectious)

A

Destruction of enterocytes:
EIEC, rotavirus, shigella

Defective
absorption

Hypersecretion:
Vibrio cholerae,
rotavirus, ETEC,
shigella

IMBALANCE BETWEEN ABSORPTION AND

SECRETION

The Treatment of Diarrhea: A manual for physicians and other senior health
workers, Department of Child and Adolescent Health and Development, World
Health Organization 2005
 Pathogens that cause
diarrhea

Food borne Waterborne person to person

transmission transmission transmission

- Non typiodal -Cryptosporidium

- Shigella sp
Salmonella sp parvum
1. Rotavirus :
 ເຊ້ອທາລາຍ tip cell (mature cell)
◦ crypt cell ຕ້ອງເຄື່ອນເຂົ້າແທນບອ່ນ tip cell ແລະ ເກີດຜົນດັື່ງນີ້ :
- ການດູດຊມຖກຂັດຂວາງ
- tip cell ຖກທາລາຍ ແລະ ຫຼຸດອອກໃນລາໃສ້
- Crypt cell ທີື່ເຄື່ອນເຂົ້າມາແທນທີື່ ໃຊ້ເວລາສັ້ນກວ່າປົກະຕິ ຍັງບື່
ສາມາດ ພັດທະນາ ເປັນ tip cell ທີື່ເຕີບໂຕເຕັມທີື່.
- ເປັນ immature cell
- Crypt cell ບສ ື່ າມາດດູດຊມ Na+, K+, & Cl‾
- ເຮັດໃຫ້ສູນ ເສຽນ້າ ແລະ ເກອແຮ່ໃນລາໃສ້.
➢ ຂາດນ້າຫຍອ່ຍ lactase ເຮັດໃຫ້ຍອ່ຍນົມບື່ໄດ້.

➢ ມີຄວາມຜິດປົກະຕິຂອງ ເຍື່ອເມອກໃນລາໃສ້ ໃນລະບົບຍອ່ຍອື່ນໆ ອີກ.

- ເຊິື່ງມິຜົນເຮັດໃຫ້ການ ດູດຊມນ້າ ແລະເກອແຮ່ ຫຼຸດລົງ

- ເຮັດໃຫ້ມີການສູນເສຽນ້າ ແລະ ເກອແຮ່ໃນລາໃສ້ຫຼາຍຂ້ນ.
2. Bacteria :
2.1 (non inflammatory diarrhea) ເຊື້ອພວກນສ ື້ ້າງ Enterotoxin
- ກະຕຸ້ນ adenyl cyclase ແລະ guanyl cyclic ໃນ epithelial cell
ຂອງໃສ້ອ່ອນ
- ເຮັດໃຫຸ້ຫຼຸດຜ່ອນ ການດູດຊມນື້າ ແລະ ເກອແຮ່
- ເພີ້ມການຫຼັື່ງນ້າ ແລະ ເກອແຮ່ ເພີ້ມຂ້ນ
- E. coli ແລະ V. cholera ແລະ ເຊ້ອອື່ນໆ.
- ຄົນເຈັບຈະຖ່າຍ ເປັນນ້າ
- ກວດອາຈົມ : ບີ່ພົບ ເມັດເລອດຂາວ ແລະ ເມັດເລອດແດງ.
2.2 (Inflammatory diarrhea) ເຊ້ອຮຸກຮານເຂົ້າໄປໃນຜະໜັງຂອງລາໃສ້ໃຫຍ່ ເຮັດໃຫ້
ມີການອັກເສບ ກະຈາຍຢູຫ ່ າຼ ຍແຫ່ງບລິເວນທີເື່ ຊ້ອຈັບ ແລະ ຈະປ່ອຍສານຜິດເຊັື່ນ :
- Salmonella ແລະ Shigella ເຊີື່ງຈະ
- ສ້າງ cytotoxin ເຮັດໃຫ້ຈຸລັງຢູ່ຜະໜັງລາໃສ້ຕາຍຫຼາຍແຫ່ງ ແລະ ເປັນບາດ
ແຜນ້ອຍໆ.
- ອາດຖ່າຍອາຈົມເປັນມູກ - ເລອດ,
- ກວດອາຈົມພົບ ເມັດເລອດຂາວ ແລະ ເມັດເລອດແດງ ເປັນຈານວນ
ຫຼາຍ.
ລະດູການ :
- Rotavirus : ພົບໃນຊ້ວງ ອາກາດເຢັນ ເຊັື່ນ: ເດອນ ຕຸລາ - ກຸມພາ ແຕ່ກສາມາດພົບທັງປີ.
- Salmonella ແລະ Shigella ພົບໃນຊ້ວງຕົ້ນລະດູຝົນ ເດອນຖຸນາ - ກລະກົດ
- ເດັກນ້ອຍອາຍຸ < 12 ເດອນ ຈະພົບເຊ້ອ, Salmonella ໄດ້ຕລອດປີ.
- ພະຍາດອະຫິວາ (Vibrio - Cholera) ພົບໃນຊ່ວງລະດູຝົນ ເດອນມັງກອນ - ເມສາ
ບ່ອນທີື່ບື່ມີນ້າກີນພຽງພ.
ອາຍເດັກ :
- Rotavirus : ພົບໃນເດັກອາຍຸ < 2 ປີ
- Salmonella ແລະ campylobacter ມັກພົບ ເດັກອາຍຸ > 1 ປີ.
- Shigella : ພົບໃນເດັກອາຍຸ > 6ເດອນຂ້ນໄປ ເດັກຢູ່ໃນບ່ອນລ້ຽງເດັກກາພ້າ ຫຼ ຊຸມຊົນ
ແອອັດ.
- ພະຍາດອະຫິວາ (Vibrio - Cholera) ມັກພົບໃນເດັກທຸກອາຍຸ
- Entero hemorrhagic E. coli (EHEC 0157):H7 ພົບໃນເດັກອາຍຸ >1 ປີຂ້ນໄປ.
ການສາພັດເຊື້ອ :

ຄົນເຈັບມັກໄດ້ຮັບເຊ້ອ ຈາກນ້າ ຫຼ ອາຫານ ທີື່ປົນເປ້ອນເຊ້ອ ແລະ

ຈາກການສາພັດກັບຄົນເຈັບທີື່ມີເຊ້ອ ເຊັື່ນ:
- Salmonella spp ເຊ້ອປົນເປອນໃນ : ນ້າໜັກກ້ຽງຄັ້ນ, ແລະ
ຈາກສັດລ້ຽງເຊັື່ນ: ສັດປີກ
- Shigella : ເຊ້ອປົນເປອນໃນອາຫານ (ແມງວັນ), ອາຫານສຸກ -
ບິດ ແລະ ສາພັດກັບຄົນເຈັບທີື່ມີເຊ້ອ.
- ອະຫິວາ : ເຊ້ອປົນເປ້ອນໃນ ອາຫານທະເລ ແລະ ອາຫານທີື່
ມີ ແມງວັນຕອມ
- Campylobacter : ຕິດເຊ້ອຈາກ ຊີ້ນສັດປີກ ທີື່ຕົ້ມບື່ສຸກ ຫຼ
ປົນເປອນຈາກສັດລ້ຽງ ເຊັື່ນ: ໝາ.
- EHCE 057:H7: ຕິດເຊ້ອຈາກ ອາຫານທີື່ປົນເປ້ອນ ອາຈົມ
ຂອງສັດ ຄ້ຽວເອ້ອງ ເຊັື່ນ: ງົວ
ອີງໃສ່ ການຊັກປະຫວັດ ແລະ ການກວດກາຮ່າງກາຍ ເປັນ
ສ່ວນໃຫ່ຍ.
 ການຊັກປະຫວັດ :
- ການລ້ຽງດູ (ເປັນປັດໃຈສາຄັນໃນການຄຸ້ມຄອງເດັກທີເື່ ປັນ ຖອກ
ທອ້ງ)
- ປະຫັວດທີື່ເປັນຖອກທ້ອງ :
 ຄວາມຖີື່ ຂອງການຖ່າຍ? (ຈານວນເທື່ອທີື່ຖ່າຍ ອາຈົມ)
 ໄລຍະເວລາ ຂອງການເປັນຖອກທອ້ງ? (ຈານວນມ້)
 ອາຈົມມີມູກ - ເລອດປົນ ຫຼ ບ?ື່
◦ ມີລາຍງານວ່າ ມີລະຍາດຂອງ ພະຍາດອາຫິວາ?
◦ ໄດ້ໃຊ້ຢາຕ້ານເຊ້ອ ຫຼ ຢາອື່ນໆ ທີື່ຫາກໄດ້ຮັບຜ່ານມາ
◦ ເດັກອ່ອນ ຮ້ອງໄຫ້ເປັນຮູດ ພ້ອມທັງມີອາການຈດມ້ານ.
➢ ການກວດກາຮ່າງກາຍ :
ສັື່ງນ້າໜັກ, ແລະ ເອົາອາການຊີວິດ (ສີື່ງສາຄັນຕ້ອງຮູ້ ນ້າໜັກເດີນ)

- ສັງເກດເບີື່ງ :
◦ ອາການຂອງພາວະ ເສຍນ້າປານກາງ ຫຼ ເສຍນ້າຮ້າຍແຮງ
 ຫົນຫວຍ ຫຼ ກະວົນກະວາຍ
 ງ້ວງຊມ/ສະຕິບື່ດີ
 ຕາໂກນ
 ມີເລອດໃນອາຈົມ

- ກວດກາ :
◦ ຄູຜີວໜັງມາຍຄນຊ້າ ຫຼ ຊ້ື່ຫຼາຍ
◦ ຫີ້ວນ້າ ຫຼ ດື່ມນ້າແບບຟ້າວຝັື່ງ ຫຼ ດື່ມໄດ້ໜ້ອຍ ຫຼ ດື່ມບື່ໄດ້
◦ ທອ້ງເບັງ
◦ ມີກ້ອນໃນທອ້ງ
◦ ອາການຂອງຂາດສານອາຫານຮ້ານແຮງ

 ບື່ຈາເປັນຕ້ອງສົື່ງອາຈົມໄປກວດ ຫຼ ປູກຫາເຊ້ອພະຍາດທຸກຄັ້ງ ສາລັບເດັກ

ຖອກທອ້ງ ທີື່ບື່ມີເລອດປົນ.
ການປະເມນ ບີ່ມອາການເສຍນື້າ ມບາງອາການເສຍນື້າ ຂາດນື້າຮ້າຍແຮງ
No dehydration Moderate dehydration Severe dehydration

ອາການ ບີ່ມພຽງພທີ່ຈະຈັດ ຢ່າງໜ້ອຍມ 2 ບັນດາ ຢ່າງໜ້ອຍມ 2 ບັນດາ

ເປັນເສຍນາື້ ຮ້າຍແຮງ ອາການ ອາການ
ຫ ບາງອາການເສຍ
ນາ ື້
ອາການທົື່ວໄປ ຊີ່ນ ສ້ແອ່ວ/ ຫົນຫວຍ / ຊ້ວງຊຶມ/ບື່ໄດ້ສະຕິ
ກະວົນກະວາຍ
ຕາ ປົກະຕິ ຕາໂກນ ຕາໂກນຫລາຍ

ອາການຫີວນ້າ ບື່ຫີວນ້າ ຫີວນ້າ ຫຼ ດື່ມຢ່າງຟ້າວຟັື່ງ ດື່ມນ້າໄດ້ໜ້ອຍ ຫຼ ດື່ມບື່

ໄດ້
ຈັບຄູຜີວໜັງ ມາຍຄນໄວ ຄູຜີວໜັງມາຍຄນຊ້າ ຄູຜີວໜັງມາຍຄນຊ້າ
( ≥ 2ວິນາທີ)
 ຖອກທ້ອງຮຸນແຮງ => ຖ່າຍ > 3ເທື່ອ, ອາຈົມບື່ມີມູກເລອດ
 ອາຫະວາ => ມີການລະບາດ, ເສຍນ້າຮ້າຍແຮງ ແລະ
ເກີດຈາກເຊ້ອ
 ທ້ອງບິດ => ຖ່າຍອາຈົມເປັນມູກ - ເລອດ
 ຖອກທ້ອງແກ່ຍາວ => ຖອກທ້ອງ > 2ອາທິດ
 ຖອກທ້ອງສົມທົບໄດ້ຮບ
ັ ຢາມາກ່ອນ => ຢາຕ້ານເຊ້ອ
 ໃສ້ສຸບໃສ້ => - ມີເລອດໃນອາຈົມ
- ມີກ້ອນໃນທອ້ງ
- ເດັກອ່ອນຮ້ອງໄຫ້ເປັນຍາມ ພ້ອມທັງ
ມີ ອາການຈຶດມ້ານ
 CBC
 K.O.P.A
 Test Leucocytes, Gram strain
 Coproculture + Antibiogram
 Acute diarrhea
Hx PE
Stool exam

Watery loose stool Mucous + bloody stool

No/ few WBC WBC >20/HF No/ few WBC

No/ few RBC No/ few RBC
No parasite No parasite

Noninvasive diarrhea Invasive diarrhea Noninvasive diarrhea

Stool pH
RBC Specific findings
Clinitest (gm%)
Fungus
Dysentery
<5.5 >5.5 (p 334) Protozoa
• Amoeba
>0.5gm% <0.5gm% •Trichomon

Osmotic diarrhea Secretory diarrhea Parasite

• Bacterial toxin • Strongyloid
Lactase deficiency • Bile acid • Giardia
• Rotavirus • Gut hormone (excess)
 ການປີ່ ນປວົ ຄນເຈ ັ ທີ່ ເປັນຖອກທອງ້ ທີ່
ົ ບ
➢ ບີ່ ມອາການເສຍນາ້
 ໃຫຸ້ແນະນາແມ່ ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດ ການປີ່ນປົວຢູ່ເຮອນ 4 ຂື້ :
ໃຫ້ດື່ມນ້າເພີ້ມ, ໃຫ້ Zinc, ສຶບຕື່ປ້ອນອາຫານ ແລະ ຮູ້ວ່າຄວນກັບຄນມາ
ເວລາໃດ
1. ໃຫຸ້ດີ່ມນື້າເພື້ມ ຫາຍເທົີ່າທີ່ເດັກຈະດີ່ມໄດຸ້ :
◦ ໃຫ້ເອົາເດັກດູດນົມເລ້ອຍໆ ດູດດົນໆໃນແຕ່ລະຄັ້ງ
◦ ຖ້າເດັກກີນນົມແມ່ຢ່າງດຽວ, ໃຫ້ດື່ມ ORS ຫຼ ນ້າສະອາດ ຕື່ມ ນອກຈາກນົມແມ່
◦ ຖ້າເດັກຫາກບື່ໄດ້ກີນນົມແມ່ຢ່າງດຽວ ໃຫ້ນື່ງຫຼ ຫຼາຍລາຍການຕື່ໄປນີ້ :
ນື້າ ORS, ອາຫານປະເພດນື້າ ( ນື້າເຂົື້າ ນື້າແກງ ແລະ ນື້ານົມສົື້ມ)
ຫ ນື້າສະອາດ.
◦ ສອນແມ່ ວິທີປູງແຕ່ງ ORS ຢູ່ເຮອນ
◦ ສາທິດໃຫ້ແມ່ເບີື່ງ ປະລິມານນ້າທີື່ຈະໃຫ້ເດັກດື່ມ
ໃຫຸ້ເອົານື້າ ORS ຫ ນື້າສະອາດໃຫຸ້ເດັກດີ່ມເພື້ມ ນອກຈາກນົມ
ແມ່ :
◦ ເດັກອາຍຸ ຫຼຸດ 2 ປ = 50 - 100 ມລ. (1/4-1/2 ຈອກ) ຫຼັງຈາກຖ່າຍເປັນນ້າ ແຕ່ລະຄັ້ງ
◦ 2 ປີ ຂ້ນເມອ = 100 - 200 ມລ. (1/2-1 ຈອກ) ຫຼັງຈາກຖ່າຍເປັນນ້າ ແຕ່ລະຄັ້ງ
2. ໃຫຸ້ເສມ Zinc :
◦ ເດັກອາຍຸ < 6 ເດອນ ໃຫ້ ½ ເມັດ (10mg)/ມ້ ສາລັບ 10 - 14 ວັນ
◦ ເດັກອາຍຸ > 6 ເດອນ ໃຫ້ 1 ເມັດ (20mg)/ມ ສາລັບ 10 - 14 ວັນ
3. ສບຕໃີ່ ຫຸ້ອາຫານເດັກ :
◦ ຄວນໃຫ້ອາຫານແຫລວ ເຊັື່ນ: ນ້າເຂົ້າ, ນ້າແກງທີື່ມີລົດເຄັມເລັກນ້ອຍ. ໃຫ້ກີນອາຫານ
ແຫລວ ປະລິມານເທົື່າກັບປະລິມານຂອງອາຈົມ ທີື່ຂັບຖ່າຍອອກມາແຕ່ລະຄັ້ງ ເປັນການ
ທົດແທນຄນ.
4. ແນະນາແມ່ວ່າ ເວລາໃດຄວນກັບມາກວດຄນ :
◦ ກັບມາຄນທັນທີ ທີື່ມີອາການ :
◦ ຫົນຫວຍ/ກະວົນກະວາຍ
◦ ງ້ວງຊມ ຫຼ ເສຍສະຕິ
◦ ເດັກບື່ສາມາດດື່ມ ຫຼ ບື່ດູດນົມ ຫຼ ດື່ມໄດ້ໜ້ອຍ
◦ ຕາໂກນ
◦ ຖ່ານເປັນອາຈົມ ມູກ - ເລອດ
 ນັດມາກວດຄນ ພາຍໃນ 5 ມ້ ຖ້າບື່ດີຂ້ນ

 ສບຕື່ໃຫ້ກີນອາຫານ (ເພື່ອປ້ອງກັນການຂາດອາຫານ).
- ຄວນໃຫ້ອາຫານແຫລວ ເຊັື່ນ: ນ້າເຂົ້າ, ນ້າແກງທີື່ມີລົດເຄັມເລັກນ້ອຍ.
◦ ຄວນໄດ້ຮັບນາ້ ORS ຢູ່ສະຖານທີື່ປີື່ນປົວ ໃນໄລຍະ 4 ຊົື່ວໂມງທາອິດ ເພື່ອ
ຈະໄດ້ຕິດຕາມອາການຂອງເດັກ ແລະ ໃນເວລາດຽວກັນ
◦ ສອນໃຫ້ແມ່ ກ່ຽວ ກັບວິທີປຸງແຕ່ງນາ້ ORS ແລະ ວິທີປ້ອນ ORS
◦ ປ້ອນເທື່ອລະ ບ່ວງກາເຟ ທຸກ 1 - 2 ນາທີ ຖ້າເດັກອາຍຸ ຫຼຸດ 2 ປີ.
◦ ຖ້າເປັນເດັກໃຫຍ່ ໃຫ້ໝັື່ນຈິບນ້າຈາກຈອກເລ້ອຍໆ.
◦ ໃຫ້ກວດຄນ ຢ່າງສະໝື່າສະເໝີ ວ່າມີບັນຫາໃນການດື່ມ ຫຼ ບ.ື່
◦ ຖ້າເດັກຮາກ ໃຫ້ລຖ້າ 10 ນາທີ ແລ້ວຈີງື່ ສບຕປ
ື່ ອ
້ ນ ແຕ່ໃຫ້ຊ້າລົງກວ່າເກົື່າ
◦ ຖ້າໜັງຕາເດັກເລີ້ມໂປ ໃຫ້ຢຸດປ້ອນ, ໃຫ້ດື່ມນ້າໜ້ອຍລົງ ແລະ ໃຫ້ເດັກດູດ
ນົມແມ່. ໃຫ້ຊັື່ງນ້າໜັກເດັກ ແລະ ຕິດຕາມນ້າຍ່ຽວ.
◦ ແນະນາໃຫ້ຜູ້ເປັນແມ່ ໃຫ້ສບຕື່ເອົາລຸກດູດນົມຫຼາຍເທື່ອ ເທົື່າທີື່ເດັກ ຕ້ອງການ.
◦ ກວດລະດັບ Glycemia ແລະ Electrolyte ຖ້າເດັກ ສ້ແອວ ຫຼ
ກະວົນກະວາຍ ແລະ ຊັກ.
- ຖ້າ ນ້າຕານຕື່າ ຫຼ ໂຊດຽມສູງໃນເລອດ ກໃຫ້ປີື່ນປົວ.
 ການຄິດໄລ່ ປະລິມານນື້າ ORS ທີ່ຈະໃຫຸ້ ໃນໄລຍະ 4 ຊົີ່ວໂມງທາອິດ

ອາຍ* 4 ເດອນລົງ 4 ເດອນ ຫາ 12 12 ເດອນ ຫາ 2 ປ ຫາ 5ປ

ມາ ເດອນ 2ປ
ນື້າໜັກ ເປັນ < 6ກກ 6 - < 10ກກ 10 - <12ກກ 12 - 19ກກ
(ກກ)
ປະລິມານ ORS 200 - 400 400 - 700 700 - 900 900 - 1400
(ມລ)

➢ປະເມີນຄນຫຼງັ ຈາກ 4 ຊົື່ວໂມງ ແລະ ຈັດຂັ້ນເສຍນ້າໃຫ້ເດັກ (ແຜນ ກ. ຂ. ຄ)

➢ໃຫ້ເລອກແຜນປີນ ື່ ປົວທີເື່ ໝາະສົມ ເພື່ອປີນ
ື່ ປົວຕໄື່ ປ:

◦ ຖ້າບີ່ມອາການເສຍນາ ື້ ໃຫ້ສອນແມ່ ກ່ຽວກັບ 4 ຫຼັກການ ໃນການປີື່ນປົວຢູ່

ເຮອນ.
◦ ຖ້າເດັກຍັງສບຕີ່ ຂາດນື້າປານກາງ :
 ໃຫ້ດື່ມນ້າ ORS ຕື່ມອີກ 4 ຊົື່ວໂມງ ຄຂ້າງເທີງ
 ເລີ້ມປ້ອນອາຫານເດັກ ທຸກ 3 – 4ຊມ, (ປ້ອນນົມ, ນ້າໜາກໄມ້ ແລະ ໃຫ້ດູດນົມ
ແມ່ເລ້ອຍໆ.
 ໃຫ້ເສີມ ຢາ zinc ສາລັບ 10 – 14 ມ້
◦ ຖ້າເດັກມອາການຂາດນື້າຮ້າຍແຮງ ໃຫ້ປີື່ນປົວ ຕາມ ແຜນ ຄ.
STEP I: Rehydration Oral? Intravenous?

 ORT
- Mild: ORS 50 mL/kg for 4 hrs
- Moderate: ORS 100 mL/kg for 4 hrs
- If vomiting, 2 mL/kg ORS for each episode of vomiting
- If diarrhea, 10 mL/kg ORS for each diarrheal stool
 Intravenous
– No circulatory failure; skip phase I and begin phase II with
administrating D5 ½ NS or D5 ½ NK
– If circulatory failure; begin phase II

– Vomiting based on the patient’s condition

 • 1L of water
• 2 table spoon of sugar or hon
• ¼ teaspoon of table salt
• ¼ teaspoon of baking soda

ORS; Co-transport

Na+

Glucose
➢ ເລີ້ມຕົ້ນສົື່ງນ້າ (VI) ທັນທີ ໃຫ້ RL ຫຼ NSS, ຄວນໃຫ້ ORS ກີນ ຖ້າເດັກສາມາດດື່ມໄດ້
- ໃຫ້ນ້າ 100 ມລ/ກກ
- ອາຍ < 12 ເດອນ : ໃຫ້ 30 ມລ/ກກ ໄລຍະ 1 ຊມ ທາອິດ; ຕື່ໄປໃຫ້
70 ມລ/ກກ ໄລຍະ 5 ຊມ
- ອາຍ > 12 ເດອນ : ໃຫ້ 30 ມລ/ກກ ໄລຍະ 30 ນາທີ ທາອິດ;
ຕື່ໄປ ໃຫ້ 70 ມລ/ກກ ໄລຍະ 2h1/2 ຊມ
- ໃຫ້ຕື່ມ ORS ອີກ ຖ້າກາມະຈອນຂ້ແຂນຍັງຄ່ອຍ ຫຼ ຄາບື່ໄດ້.
➢ ປະເມີນເດັກຄນ ທຸກ 15 - 30 ນາທີ. ຖ້າສະພາບຂາດນ້າຫາກຍັງບື່ດີຂ້ນ, ໃຫ້ປ່ອຍນ້າເຂົ້າທາງ
ເສັ້ນໄວຂ້ນ.
➢ ໃຫ້ເດັກດື່ມນ້າ ORS 5ມລ/ຊມ ໄວທັນທີເມື່ອເດັກສາມາດດື່ມໄດ້ :
- ຫຼັງຈາກ 3 - 4 ຊມ ໃນເດັກອ່ອນ
1 - 2 ຊມ ໃນເດັກໃຫ່ຍ
➢ ປະເມີນ : - ເດັກອ່ອນ ຫຼັງ 6 ຊມ ແລະ
- ເດັກ ໃຫ່ຍ ຫຼັງ 3 ຊມ.
- ປະເມີນຄນ ຫຼ ຈັດປະເພດຂາດນ້າ (ແຜນ ກ, ຂ, ຫຼ ຄ), ເລອກ ແຜນປີື່ນປົວທີື່
ເໝາະສົມ.
◦ ໃຫ້ຢາຕ້ານເຊ້ອ :

- ຖ້າຄົນເຈັບເປັນພະຍາດ ອາຫະວາ
- Ciprofloxacin ຫຼ
- Doxycycline ຫຼ
- Co-trimoxacixole ຫຼ
- Erytromycin ຫຼ
- Chloramphenicol.
◦ ໃຫ້ຢາ Zinc ໃຫ້ກີນທັນທີ ຖ້າເດັກເຊົາຮາກ.
 ຂາດນ້າຮ້າຍແຮງ ຕິດຕາມທຸກ 30min – 1hr
 ຂາດນ້າຂັ້ນປານກາງ ຕິດຕາມທຸກ 4 – 6hrs
◦ ໃຫ້ຕິດຕາມການດື່ມ ORS
◦ ສບຕປ ື່ ່ອນອາຫານ
◦ ໃຫ້ສຸກຂະສຶກສາ, ອານາໄມ 3 ສະອາດ, ແລະ ກີນອາຫານທີື່ສຸກດີ
Summary of treatment based on degree of dehydration

• IV fluid is required
– If unstable
– Shock or near shock, ileus, intussusception
– Large volume of vomiting &/or diarrhea
 Prevention is best

 Washing hands!!!
 Clean food preparation & preservation
 Vaccination-RotaTeq & Rotarix
 Probiotics
 Probiotics with a positive recommendation
JPGN 2014

Strain(s) QoE Recommendation Dose

Lactobacillus GG Low Strong ≥1010 CFU/day (typically
5‐7 days)
Saccharomyces Low Strong 250 to 750 mg/day
boulardii (typically 5‐7 days)
Lactobacillus Very Weak 108 to 4 x 108 (typically
reuteri DSM low 5‐7 days)
17938
Heat‐killed Very Weak Min. 5 doses of 1010 CFU
Lactobacillus low over 48 h
acidophilus LB Max. 9 doses of 1010 CFU
for 4.5 days.
LGG;
- Shorten the course of rotavirus diarrhea by at least 1 day
- Reduce the mean length of hospitalization by 1.12 days