SMART DOM CZAS NA OZE Ile siÛ pĄaci wykonawcom?

MUST HAVE 2021 PANELE FOTOWOLTAICZNE PV

To warto wybraÉ 100 Poradnik inwestora 80
sprawdļ
aktualne wyniki 1034 ankiet

budujemydom
1–2/2021 9,95 zĄ w tym 8% VAT

68
DOĜWIADCZENIA
UĽYTKOWNIKÓW PORAD DLA
Sauny ROZPOCZYNAJÆCYCH
OsĄony BUDOWÚ
przeciwsĄoneczne praktyczny przewodnik inwestora

WODA W DOMU WANNA CZY WENTYLACJA PANELE NA

Elementarz PRYSZNIC EnergooszczÛdnoĝÉ PODCZERWIEą
budowlany Porównaj zanim kupisz w praktyce Nietypowe, warte uwagi
DOBRE RADY BUDUJÆCYCH – ZAWSZE W CENIE

Agnieszka i Wojtek: Jesteĝmy bardzo zadowoleni

z uĄoľonych na podĄodze paneli winylowych.
DobrzebprzewodzÇ ciepĄo z ogrzewania
podĄogowego. MajÇ ĄadnÇ fakturÛ imitujÇcÇ drewno.
Nie lubimy kafli, uĄoľyliĝmy je tylko w Ąazienkach
ibpomieszczeniach gospodarczych.
34
 Redaktor naczelny
OD REDAKCJI Ernest Jagodziñski

Z-cy redaktora naczelnego

Szczepionka
Marta Tomaszewska, tel. 22 257 84 72
e-mail: marta@budujemydom.pl

Jarosïaw Antkiewicz
e-mail: jaroslaw.antkiewicz@budujemydom.pl

na nieprzyzwoitoĂÊ Redaktor prowadzÈcy

Joanna DÈbrowska, tel. 22 257 84 35
e-mail: joanna.dabrowska@budujemydom.pl

J
Redaktorzy
estem przyzwoitym czïowiekiem. Któĝ nie lubi tak myĂleÊ o sobie. Niektórzy idÈ dalej. Cezary Jankowski, Lilianna Janus-Jampolska,
ChÚtnie dostrzegajÈ w sobie ponadprzeciÚtne przymioty odwagi, altruizmu, nawet Maïgorzata Kolmus, Norbert Skupiñski,
Janusz Werner
bohaterstwa. Czyĝ nie dlatego z biegiem lat zawsze liczba kombatantów zaczyna przekraczaÊ
liczbÚ uczestników Wielkiego Czynu (tak byïo zaczynajÈc od Powstania Styczniowego, Wspóïpracownicy
abkoñczÈc nabSolidarnoĂci stanu wojennego). A jaka jest prawda? Tego dowiadujemy siÚ dopiero Czesïaw DÈbrowski, Grzegorz Fijewski, Monika
w chwilach próby. PiÚknie i prosto wyraziïa to nasza Wielka Poetka: „Tyle o sobie wiemy, Jagodziñska, Krzysztof Kaperczak, Bartïomiej Kolmus,
Tomasz Rybarczyk, Anna Werner, Arkadiusz WÚglarz,
na ile nas sprawdzono”.
Tomasz Wojciuk
Surowym testem naszych przymiotów charakteru i odpornoĂci psychicznej staïa siÚ
pandemia. Jak z rogu obfitoĂci sypiÈ siÚ ostatnio publikacje wyników badañ nad wpïywem Korekta – Maria ChrzÈszcz
stresu pandemicznego na nasze zachowania. Naukowcy badajÈ wpïyw izolacji spoïecznej na stan Projekt graficzny – Dorota Zieniewicz,
psychiczny, relacje miÚdzy przyjacióïmi, ĝycie erotyczne itd. Zanim wszystko zostanie zbadane Jakub Tarnowski
i opisane, wystarczajÈ nam obserwacje z ĝycia codziennego, by oceniÊ niektóre typy zachowañ.
Studio graficzne
Gdy rozmawiam z pielÚgniarkÈ, która przez 12 godzin nie zdejmuje z siebie ochronnego
Szymon Chojnacki, Dorota Zieniewicz
kombinezonu (tak, dobrze siÚ domyĂlasz – chodzi w pampersach), zagroĝona bezpoĂrednio
infekcjÈ i godzi siÚ na oddzielne zakwaterowanie, by nie naraĝaÊ na zakaĝenie swoich bliskich, Rysunki
to wiem czym jest altruizm graniczÈcy z bohaterstwem. Gdy podróĝujÚ samolotem, a obok siedzi Paweï Kinsner, Katarzyna ’ozowska
mïody muskularny mÚĝczyzna z maseczkÈ na brodzie, a na proĂbÚ o podciÈgniÚcie maseczki na Dziaï marketingu i reklamy
nos odpowiada, ĝe nie moĝe, bo siÚ udusi, to wiem czym jest egoizm graniczÈcy z pogardÈ dla Szef dziaïu: Iza Konikowska
ĝycia starszego czïowieka. tel. 22 257 84 75, faks 22 257 84 88
Pandemia testuje naszÈ przyzwoitoĂÊ, powiem wiÚcej – nasze czïowieczeñstwo jako istot e-mail: iza@budujemydom.pl
prospoïecznych. DoĂÊ paradoksalnie, przy zakazie dotykania siÚ, a nawet nakazie zachowywania Iwona Fijewska, Katarzyna Rosa, Ewa Zuchora,
dystansu, tak wiele teraz zaleĝy od relacji miÚdzy luděmi, od empatii dla innych, od postaw Dorota ChrzÈszcz, Aleksandra Kostrzewa,
prospoïecznych. Dziwi mnie jak maïo siÚ o tym mówi. Przecieĝ szczepienia majÈ sens tylko Grzegorz Lalak
wtedy, gdy zostanie osiÈgniÚta tzw. odpornoĂÊ stadna, czyli sÈ dziaïaniem ogólnospoïecznym, Pracownia Analiz Rynku Budowlanego
które nie wolno sprowadzaÊ do aktu indywidualnego. Rozumiem, ĝe trudno byïoby wprowadziÊ Marcin Szymanik, tel. 22 257 84 80
szczepienia obowiÈzkowe, ale ostentacyjne deklarowanie indywidualnej decyzji o nieszczepieniu marcin@budujemydom.pl
siÚ powinno byÊ oceniane jako nieprzyzwoitoĂÊ. Jest tu pewna analogia z postawÈ gapowicza, Inga FrÈcz, inga.fracz@budujemydom.pl
który nie wstydzi siÚ opowiadaÊ, ĝe on nie kupuje biletu, bo wystarczy, ĝe robiÈ to inni. Martyna Nowak-Ciupa
martyna.nowak@budujemydom.pl
Szczepienie jako akt indywidualny nie zabezpiecza przed zakaĝeniem. JeĂli skutecznoĂÊ
szczepionki wynosi 0,95, to na 100 osób zaszczepionych 5 moĝe siÚ zaraziÊ. ByÊ moĝe Ty Prenumerata
znajdziesz siÚ wĂród tych piÚciu. Po zaszczepieniu nadal nie jesteĂ w peïni bezpieczny. O Twoim tel. 22 257 84 22
bezpieczeñstwie decyduje statystyka. BÚdziesz caïkowicie bezpieczny dopiero wtedy, gdy wirus e-mail: prenumerata@avt.pl
zostanie niemal w peïni wykorzeniony, t.j. wtedy, gdy ponad 70% populacji osiÈgnie odpornoĂÊ. Kolportaĝ
Dokïadnie wyjaĂnialiĂmy to w miesiÚczniku HolisticbHealth 3/2020. Dlatego Drogi Czytelniku Szef dziaïu: Paweï Gago, pawel.gago@avt.pl
proponujemy Ci udziaï wbnaszej wspólnej akcji „Szczepionka na nieprzyzwoitoĂÊ”. Joanna Marcinkowska, joanna.marcinkowska@avt.pl
Nasza redakcyjna „Szczepionka na nieprzyzwoitoĂÊ” jest darmowa tak samo jak szczepionka Sebastian ¿órawski, sebastian.zorawski@avt.pl
tel. 22 257 84 29, 22 257 84 92
na COVID-19. Otóĝ kaĝdemu Czytelnikowi, który zadeklaruje decyzjÚ o zaszczepieniu siÚ
na COVID-19 oferujemy bezpïatnie papierowe lub elektroniczne wydanie kolejnego numeru Adres redakcji – Wydawca
HolisticbHealth, t.j. 2/2021. Skorzystaj sam i rozgïoĂ tÚ nowinÚ wszystkim swoim znajomym. AVT – Korporacja Sp. z o.o.
Redakcja „Budujemy Dom”
Akcja trwa do 10 marca b.r. Szczegóïy na stronie https://ktociewyleczy.pl/deklaracja_szczepienia
ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa
tel. 22 257 84 72, faks 22 257 84 88
prof. Wiesïaw Marciniak
Dyrektor Wydawnictwa
P.S. prof. Wiesïaw Marciniak
Juĝ po zïoĝeniu tego tekstu w redakcji usïyszaïem, ĝe wielu Czytelników moĝe siÚ obraziÊ, a prze-
Druk i oprawa
cieĝ poïowa naszego spoïeczeñstwa nie zamierza siÚ szczepiÊ. Jest oczywiste, ĝe nie chcÚ nikogo
Walstead Kraków Sp. z o.o.
obraĝaÊ. JeĂli ktoĂ wierzy w teorie spiskowe antyszczepionkowców, to cóĝ ja mogÚ na to poradziÊ.
W telewizji rosyjskiej sïyszaïem, ĝe szczepionka amerykañska moĝe nas zmieniÊ w maïpÚ. ZdjÚcie na okïadce
Celbpropagandy rosyjskiej jest dla mnie jasny. © SLAVUN / ADOBE STOCK
Nie rozumiem natomiast jaki cel przyĂwieca naszym rodzimym antyszczepionkowcom.
Ale Bóg zbnimi. Dla peïnej jasnoĂci dodam, ĝe ten felieton kierujÚ do osób, które nie bojÈ siÚ
zaszczepiÊ, ale uwaĝajÈ, ĝe to ich prywatna sprawa. Otóĝ tak nie jest.
Wszystkie nazwy produk tów sÈ wymienione
wyïÈcznie w celach identyfikacyjnych i mogÈ AVT Korporacja
byÊ zastrzeĝonymi znakami odpowiednich
Zamów bezpïatnie miesiÚcznik
Sp. z o.o. naleĝy do
wïaĂcicieli. Redakcja nie zwraca materiaïów Izby Wydawców
niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo
do adiustacji, doboru ty tuïów i dokony wania Prasy

Holistic Health
skrótów w nadsyïanych materiaïach.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoĂci
za treĂÊ reklam.
SPIS TRE¥CI

AKTUALNO¥CI
10 Nowe produkty, wydarzenia

PROJEKTUJEMY
266 Projekty domów

PODPATRUJEMY I PYTAMY
34 Zgodny z listÈ ĝyczeñ
Dom, zakupiony w stanie deweloperskim, spodobaï siÚ Agnieszce
i Wojtkowi gïównie ze wzglÚdu na wymarzony wyglÈd bryïy oraz
wyposaĝenie w pompÚ ciepïa i wentylacjÚ mechanicznÈ z rekuperatorem.
JednoczeĂnie wiele innych elementów pasowaïo do ich dïugiej listy ĝyczeñ
i wytycznych – sami doïoĝyli rolety zewnÚtrzne i bezprzewodowy system

50
domu inteligentnego.
38 Z naciskiem na wyglÈd
232 Sauny
236 Osïony przeciwsïoneczne zewnÚtrzne

34 116
TEMAT NUMERU CYKL SMART DOM
– TERMOMODERNIZACJA – MUST-HAVE 2021
PRZEWODNIK INWESTORA 100 Które rozwiÈzania inteligentne warto wybraÊ?
ROZPOCZYNAJkCEGO BUDOW} W domu inteligentnym rozmaite instalacje i urzÈdzenia integruje siÚ
44 Kredyt hipoteczny wbjeden system. Róĝnym inwestorom moĝe jednak zaleĝeÊ na zupeïnie
Zakup wïasnego mieszkania, budowa wymarzonego domu – czasami odmiennych funkcjach tego systemu – jeden bÚdzie chciaï, ĝeby smart
wydajÈ siÚ trudne do realizacji, wrÚcz niemoĝliwe. Moĝe jednak warto dom dbaï o bezpieczeñstwo mieszkañców, dla innego waĝne bÚdzie
wyruszyÊ w takÈ podróĝ?! obniĝenie rachunków za prÈd czy ogrzewanie, jeszcze inny zaĝyczy
50 Przed budowÈ sobie, ĝeby system zrobiï kawÚ, gdy wraca z pracy.
55 Stan surowy
64 Instalacje ELEMENTARZ BUDOWLANY
71 Wykañczanie 106 Woda – uzdatnianie, kanalizacja, szambo, oczyszczalnie

CZAS NA OZE ZANIM KUPISZ - PORÓWNAJ

80 Panele fotowoltaiczne PV 116 Wanna – prysznic

6 BUDUJEMY DOM 1–2/2021 CiÈg dalszy spisu treĂci na stronie 8

SPIS TRE¥CI

stosowania ciÚĝszych potrójnych szyb, a wiÚc takĝe mocniejszych

i gïÚbszych ram. Ale i nad sposobem montaĝu trzeba siÚ dobrze
zastanowiÊ.

PORADNIK OGRODOWY
250 Maïa architektura

RUBRYKI STA’E
60 Prenumerata
249 Ankieta KBD
255 Porady

218
264 Stawki wykonawców
274 Karta Informacji Zwrotnej

ENERGOOSZCZ}DNO¥m WbPRAKTYCE
121 Wentylacja

BUDUJEMY I REMONTUJEMY
128 ¥ciany i stropy
138 Ogrzewanie
159 Zabezpieczenie budynku i posesji
Wïamania to w naszym kraju wciÈĝ spory problem – rocznie dochodzi
dobokoïo 70 tys. takich zdarzeñ. Dlatego wïaĂciciele domów starajÈ siÚ je

180
na róĝne sposoby zabezpieczyÊ. StosujÈ zarówno bariery mechaniczne
(np. antywïamaniowe drzwi, okna), jak i elektroniczne (alarm). Najlepsze
efekty osiÈga siÚ ïÈczÈc zabezpieczenia obu rodzajów.
168 Panele winylowe
175 Ukïadanie pïytek
240 Pokrycia dachowe

TO JEST MODNE
180 OsprzÚt elektroinstalacyjny

NIETYPOWE, WARTE UWAGI

187 Izolacje natryskowe z pianki PUR
192 Panele na podczerwieñ
Pomieszczenia moĝna ogrzewaÊ na wiele sposobów. Róĝnice nie
sprowadzajÈ siÚ bynajmniej do wielkoĂci i ksztaïtu grzejników. Odmienny
moĝe byÊ sam mechanizm ich dziaïania, sposób przekazywania ciepïa
do otoczenia. A ten wpïywa na komfort, moĝliwoĂci sterowania i koszty
eksploatacji. Jakie cechy majÈ promienniki podczerwieni i dlaczego
zainteresowanie nimi roĂnie?

197
202
POMYS’Y NA...
Podjazd do garaĝu
Wykoñczenie Ăcian wewnÚtrznych 250
NASZ WYBÓR
207 Rynny i systemy przeciwoblodzeniowe
218 Okna fasadowe i dachowe Masz problem?
Rok 2021 przynosi waĝne zmiany dla wszystkich, którzy chcÈ kupiÊ okna. Zadaj pytanie na forum dyskusyjnym na naszej stronie
W ĝycie weszïy juĝ nowe przepisy – WT2021 – zaostrzajÈce wymogi forum.budujemydom.pl
odnoĂnie izolacyjnoĂci okien. A nie bÚdzie ïatwo je speïniÊ. W praktyce
oznacza to waĝne zmiany w budowie samych okien – np. koniecznoĂÊ

8 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

AKTUALNO¥CI I PRODUKTY

NOWOCZESNA PARTERÓWKA ZbKOLEKCJI ARCHON+

– PROJEKT, O JAKIM MARZY WIELU INWESTORÓW!

PrzyciÈga spojrzenia efektownym designem
oraz oferuje bardzo wygodny ukïad funkcjonal-
ny. „Dom w renklodach 15 (G2)” to budynek o po-
wierzchni uĝytkowej ok. 121 m2, bÚdÈcy dosko-
naïÈ propozycjÈ dla osób, które chcÈ korzystaÊ
z atutów przestronnego, jednokondygnacyjne-
go wnÚtrza oraz cieszyÊ siÚ bliskoĂciÈ ogrodu.
Nowoczesny charakter domu podkreĂlono
odpowiedniÈ kompozycjÈ wykoñczenia elewa-
cji, w której zastosowano drewnianÈ okïadzinÚ,
a takĝe strukturÚ betonu. Z caïoĂciÈ znakomicie
wspóïgra stolarka w kolorze grafitowym i antra-
cytowa dachówka. WysuniÚty z linii elewacji fron-
towej garaĝ mieĂci dwa samochody, przedïuĝe-
nie jego pïyty pozwoliïo stworzyÊ nad wejĂciem
praktyczne zadaszenie.
MiïoĂnicy relaksu na Ăwieĝym powietrzu do-
ceniÈ zaprojektowany od strony ogrodu taras,
który ma funkcjonalny podcieñ, umoĝliwiajÈcy
zaaranĝowanie zadaszonej zewnÚtrznej jadalni,
bÈdě zacisznego kÈcika kawowego.
WnÚtrze domu prezentuje klarowny podziaï
na dziennÈ i nocnÈ strefÚ uĝytkowÈ. W salonie,
przed kinem domowym i kominkiem jest miej-
trza oraz w efektowny sposób ïÈczÈ z ogrodem.
Reprezentacyjna jadalnia wypeïnia ĂrodkowÈ
czÚĂÊ strefy dziennej, atrakcyjnoĂci dodaje jej
duĝe przeszklenie. Ustawna kuchnia z naroĝ-
nym oknem jest wyposaĝona w obszerne blaty
do przygotowywania posiïków, przewidziano tu
takĝe dodatkowe miejsce do jedzenia oraz prak-
tycznÈ spiĝarniÚ.
Strefa prywatna obejmuje komfortowÈ sypial-
niÚ rodziców z wïasnÈ garderobÈ i bezpoĂrednim
wyjĂciem na taras oraz dwa pokoje dla dzieci, po-
miÚdzy którymi mieĂci siÚ ïazienka. W jej progra-
mie przewidziano zarówno wannÚ, jak i prysznic,
jest takĝe miejsce na dwie umywalki.
Atutem projektu jest optymalne zagospoda-
rowanie powierzchni korytarza w strefie nocnej,
uwzglÚdniono tutaj moĝliwoĂÊ montaĝu wielu po-
jemnych szaf, które pomieszczÈ nie tylko ubrania,
ale takĝe drobne sprzÚty domowe. Takie rozwiÈ-
zanie z pewnoĂciÈ uïatwi utrzymanie porzÈdku.
Ponadto, w prezentowanym projekcie domu
znajduje siÚ druga ïazienka, a kotïownia ma funk-
cjÚ pralni z niezaleĝnym wyjĂciem na zewnÈtrz.
W ofercie ARCHON+ dostÚpne sÈ takĝe inne

I
sce na duĝÈ, naroĝnÈ sofÚ. Przesuwne drzwi ta- warianty projektów z rodziny parterowych tel. 12 372 19 00
rasowe zwiÚkszajÈ moĝliwoĂci aranĝacyjne wnÚ- „Domów w renklodach”. www.archon.pl

FLITR PRZECIWKAMIENIOWY QUICK & CLEAN

Któĝ z nas tego nie zna: po prysznicu lub kÈpieli
w wannie pozostajÈ nieestetyczne biaïe plamy na
baterii i szary nalot na pïytkach oraz Ăcianach ka-
biny prysznicowej. System filtrów ochrony przed
osadami BWT Quick & Clean za jednym naciĂ-
niÚciem przycisku zapobiega powstawaniu osa-
dów wapnia w kabinie prysznicowej i ïazience.
BWT Quick & Clean montowany jest bezpoĂred-
nio za armaturÈ ïazienkowÈ. Po kÈpieli wystar-
czy aktywowaÊ go, naciskajÈc przycisk, a miÚkka
woda zrosi prysznic, pïytki i bateriÚ. Zapobiega to
powstawaniu osadów wapnia i pozwala cieszyÊ
siÚ piÚknÈ i czystÈ ïazienkÈ oraz kabinÈ prysz-
nicowÈ. Bez wycierania, bez Ărodków czyszczÈ-
cych, bez chemii. Pozwala to nie tylko zaoszczÚ-
dziÊ czas, Ărodki czyszczÈce i pieniÈdze, ale takĝe
przyczyniÊ siÚ do poprawy Ărodowiska. System
filtrów ochrony przed osadami do ïazienek BWT
Quickb& Clean dziaïa wedïug tak zwanej zasady
wymiany jonów. Po naciĂniÚciu przycisku woda
przepïywa przez wkïad filtra, gdzie za pomocÈ wy-
miennika jonów jest pozbawiana wapnia. Podczas
tego procesu jony wapnia i magnezu, które spra-
wiajÈ, ĝe woda staje siÚ twarda, sÈ usuwane zbwody
i zastÚpowane jonami sodu. Efektem jest miÚkka
woda, która nie pozostawia juĝ osadów.
Zalety systemu BWT Quick & Clean:
– ’atwy montaĝ w kabinie prysznicowej.
– Redukcja osadów wapnia – ochrona pïytek, ar-
matury i szkïa przed uciÈĝliwymi osadami wapnia.
– Przyjazny dla Ărodowiska – mniej Ărodków czysz-
czÈcych nie tylko oszczÚdza pieniÈdze, ale takĝe
chroni Ărodowisko.
– LĂniÈca i czysta ïazienka.
I www.bwt.pl

10 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Z REKUPERACJk ÖSTBERG DOM SPE’NI WT 2021
ZMIANY TECHNOLOGICZNE
W KASECIE ECLISSE
ECLISSE, producent systemów przesuwnych do drzwi
chowanych w ĂcianÚ, stale poszukuje nowych rozwiÈ-
zañ oraz udoskonaleñ w tematyce drzwi. W ostatnim
czasie przeprojektowane zostaïy poprzeczki pozio-
me do wszystkich modeli kaset do Ăcian gips-kar-
ton. Daïo to wymierne korzyĂci:
– nie ma potrzeby wstÚpnego nawiercania poprzeczek;
– perforowana struktura poprzeczki skraca czas mon-
taĝu pïyty g-k;
– podwyĝszenie wytrzymaïoĂci ramy
kasety.
I www.eclisse.pl
Rekuperacja, po wejĂciu w ĝycie nowych standardów budowlanych,
okreĂlanych mianem Warunków Technicznych 2021, staje siÚ insta-
lacjÈ, która umoĝliwia speïnienie rygorystycznych norm dotyczÈ-
cych energooszczÚdnoĂci budynków. Wysokiej klasy centrale wen-
tylacyjne GENERACJI HERU to urzÈdzenia z 5-letniÈ gwarancjÈ.
DziÚki zastosowaniu obrotowego wymiennika ciepïa rekupera-
tor zapewnia odzysk nie tylko ciepïa (86%), lecz takĝe wilgoci, dziÚ-
ki czemu w domu nie ma problemów z pleĂniÈ, czy grzybami, lecz
takĝe z tzw. suchym powietrzem. UrzÈdzenia marki Östberg zostaïy
wyposaĝone w dokïadne filtry klasy F7, przez co sÈ szczególnie po-
lecane alergikom i osobom borykajÈcym siÚ z chorobami pïucnymi.
Korzystanie z wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepïa dodat-
kowo moĝe zmniejszyÊ rachunki za prÈd nawet o 30%. Rekuperacja
to zdrowa oszczÚdnoĂÊ!
Generalnym dystrybutorem produktów marki Östberg w Polsce
jest Neovent Sp. z o.o. Sp. k.
I www.neovent.pl
TOWER GRAND – NAJNOWSZY
WYMIENNIK C.W.U. OD GALMET
Tower Grand to najnowszy wymiennik c.w.u.
marki Galmet opracowany do wspóïpracy
zb najbardziej wymagajÈcymi urzÈdzeniami
– pompami ciepïa. Wysoka wydajnoĂÊ i sze-
roki zakres pojemnoĂci sprawiajÈ, ĝe jest to
rozwiÈzanie optymalne do stosowania za-
równo z pompami ciepïa bardzo maïej, jak
ibwiÚkszej mocy.
Tower Grand to szybki wymiennik c.w.u. do
pomp ciepïa o powiÚkszonej wÚĝownicy spi-
ralnej i mocy grzewczej. Stanowi uzupeïnie-
nie oferty stojÈcych emaliowanych wymien-
ników c.w.u. z wÚĝownicÈ spiralnÈ, wĂród
których najwiÚkszÈ moc oferujÈ wymienni-
ki do pomp ciepïa Maxi. W ogrzewaczu za-
stosowano znacznie powiÚkszonÈ wÚĝow-
nicÚ spiralnÈ – nawet ponad 2 razy wiÚkszÈ
w porównaniu z klasycznym wymiennikiem
c.w.u. – o powierzchni od 1,4bm2 dla wymien-
nika Tower Grand 160 do 4,3bm2 dla wymien-
nika Tower Grand 500.
I www.galmet.com.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 11
AKTUALNO¥CI PRODUKTY

CROSSIN – PERFEKCYJNE OCIEPLENIE PODDASZA

Piana Crossin® Attic Soft to nowoczesny system izolacji poliuretanowych, stosowany jako
skuteczne ocieplenie poddasza, stropu lub Ăcian domu szkieletowego.
Niski wspóïczynnik przewodzenia ciepïa O = 0,037 W/(m.K) oraz bardzo niska nasiÈkli-
woĂÊ Wp = 0,85 kg/m2 stawiajÈ ten system na pozycji jednego zbliderów wĂród natrysko-
wych pian poliuretanowych.
Uĝycie tego produktu przy niewielkiej gruboĂci izolacji, równej 25 cm, pozwala uzyskaÊ
wartoĂÊ wspóïczynnika przenikania ciepïa U na poziomie 0,148 W/(m2•K), co speïnia narzu-
cone dla dachów i stropodachów od 2021 r. normy efektywnoĂci energetycznej budynków.
Sposób aplikacji preparatu nawet przy skomplikowanych konstrukcjach dachu gwarantu-
je bezspoinowoĂÊ izolacji, co w 100% eliminuje moĝliwoĂÊ powstawania mostków termicz-
nych. Natryskowa piana PUR, ïÈczÈc siÚ z podïoĝem nie osuwa siÚ i nie przemieszcza z upïy-
wem lat oraz nie traci wïaĂciwoĂci izolujÈcych. Skorzystanie z wyrobu zapewnia zatem staïe
parametry izolacyjne przez caïy okres uĝytkowania budynku.
Realizacja inwestycji pianÈ PUR Crossin, moĝliwa jest tylko za poĂrednictwem wÈskiej
grupy wyselekcjonowanych Autoryzowanych Wykonawców, ĂciĂle wspóïpracujÈcych z pro-
ducentem. Taki sposób dystrybucji produktu zapewnia profesjonalne przetworzenie syste-
mu i aplikacjÚ izolacji wedïug najwyĝszych standardów. Lista Autoryzowanych Wykonawców
Crossin dostÚpna jest na stronie producenta www.crossin.pl.

I www.crossin.pl

PUSTAK CZAMANINEK AKU K5 FUNKCJONALNE ¥CIEMNIACZE

DO ¥CIAN WEWN}TRZNYCH
I ZEWN}TRZNYCH
Podstawowy surowiec do produkcji pustaków CZAMANINEK AKU K5
(okoïo 85%) to keramzyt. Jest on lekkim kruszywem budowlanym otrzy-
mywanym przez wypalanie ïatwo pÚczniejÈcych glin w piecach obroto-
wych w temperaturze 1200°C.
Do produkcji uĝywa siÚ najwyĝszej jakoĂci keramzytu o frakcji 1:4 ib4:8.
To materiaï obojÚtny chemicznie, wyróĝnia go wysoka izolacyjnoĂÊ ciep-
lna, odpornoĂÊ na czynniki chemiczne i atmosferyczne.
System Ăcienny CZAMANINEK AKU K5, którego podstawÈ sÈ pusta-
ki AKU K5 (24 x 24 x 37,5), uzupeïnia szeroka gama wyrobów wspoma-
gajÈcych proces realizacji inwestycji.
Na kaĝdym etapie producent oferuje w peïni profesjonalne rozwiÈ-
zania techniczne przewidziane do pustaków Ăciennych, a wszystko po
to, aby przyspieszyÊ prace i zminimalizowaÊ koszty. Wszystkie elemen-
ty tego systemu Ăciennego powstajÈ w jednej fabryce, co pozwala na
staïÈ kontrolÚ jakoĂci wyrobów oraz klasy surowców.
MARKI OSPEL
– PRZYDATNE W KA¿DYM DOMU
UrzÈdzenie to pozwala na regulacjÚ natÚĝenia Ăwiatïa, ogranicza zuĝy-
cie energii, zwiÚkszajÈc tym samym ĝywotnoĂÊ ěródeï Ăwiatïa oraz umoĝ-
liwia dobór poziomu oĂwietlenia do aktualnych potrzeb uĝytkownika.
¥ciemniacze firmy OSPEL majÈ przydatne funkcje: wyïÈcznika czasowe-
go i „time to bed” oraz wspóïpracujÈ z róĝnymi rodzajami oĂwietlenia,
równieĝ z ledami Ăciemnialnymi (przy zakupie ledów naleĝy upewniÊ siÚ
czy majÈ tÚ moĝliwoĂÊ). ¥ciemniacze dostÚpne sÈ wbse-
riach: Aria, Karo, As, Sonata, Impresja i Kier.
I www.ospel.com.pl

I www.czamaninek.pl

12 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

CERAMIKA BUDOWLANA

Buduj 53 dB
cicho jak
makiem zasiał
Na izolację akustyczną Keram

zgodnie
AKU wpływa jej masa. Nasze
cegły aż pęcznieją od gliny!

z naturą twarde
na mur beton

pustaki w klasach
15, 20, 25 oraz 30 MPa!

z grubsza
rzecz biorąc...
Cegły Keram posiadają
największą gęstość na rynku
720–920 kg/m3. Więc nie pękaj,
żaden wkręt ich nie uszkodzi.

dobrze
się składa
Nasze cegły dzielą się równo
wzdłuż ścianek. Docięcie na
dowolny wymiar ułatwia
obróbkę murarską.

dowiedz się więcej na:

www.keram.com.pl
AKTUALNO¥CI PRODUKTY
ELEGANCJA I SKUTECZNO¥m
W JEDNYM – CZUJKA
SLIM-DUAL-LUNA
SLIM-DUAL-LUNA jest efektem 30 lat doĂwiadczenia
wbprojektowaniu i produkcji urzÈdzeñ do systemów alar-
mowych. Firma SATEL stworzyïa czujkÚ, która zapewnia
niezawodne wykrywanie intruzów, minimalizujÈc ryzyko
niepoĝÈdanych alarmów do minimum. Smukïa obudowa,
skrywajÈca w sobie dualnÈ technologiÚ detekcji, wyko-
nana jest z wysokiej jakoĂci tworzywa, które zapewnia
niezmienny elegancki wyglÈd przez wiele lat. Unikalna
nowoczesna soczewka produkowana jest w Japonii spe-
cjalnie dla SATEL do caïej serii SLIM LINE.
SLIM-DUAL-LUNA wykrywa ruch przy pomocy dwóch
róĝnych czujników: pasywnego czujnika podczerwieni
(PIR) oraz czujnika mikrofalowego (MW), co zapewnia
wysokÈ skutecznoĂÊ detekcji ruchu nawet w pomiesz-
czeniach gdzie sÈ czÚste zmiany temperatury i ruchy
powietrza (przedsionki, piwnice, garaĝe). Model SLIM-
DUAL-LUNA moĝe peïniÊ rolÚ dodatkowego oĂwietlenia
dziÚki umieszczonym pod soczewkÈ biaïym diodom LED.
FunkcjÚ tÚ przykïadowo moĝna wykorzystaÊ jako lamp-
kÚ nocnÈ czy jako oĂwietlenie korytarza w przypadku za-
niku zasilania w sieci. OĂwietleniem czujki moĝna stero-
waÊ zdalnie lub zaprogramowaÊ jÈ tak, by Ăwieciïa przez
okreĂlony czas od momentu wykrycia ruchu.
Czujka SLIM-DUAL-LUNA wyposaĝona jest w ledowy
wskaěnik i oferuje moĝliwoĂÊ wyboru koloru Ăwiecenia
spoĂród 7 dostÚpnych opcji. W razie potrzeby funkcja ta
moĝe teĝ byÊ wyïÈczona.
Rodzina czujek SLIM LINE to wysokiej jakoĂci sprzÚt,
doceniany zarówno przez wïaĂcicieli obiektów, jak i insta-
latorów. Inna czujka z tej serii, SLIM-PIR-LUNA, zostaïa
wyróĝniona przez jury konkursu Dobry Design 2020 w ka-
tegorii „Nowoczesne technologie”.
I www.satel.pl
14 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
NOWO¥m W OFERCIE SIEGENIA
– CYFROWE SYSTEMY KONTROLI DOST}PU
Drzwi wejĂciowe z inteligentnym systemem kontroli dostÚpu ibautomatycznÈ zasuw-
nicÈ wielopunktowÈ to perfekcyjne poïÈczenie nowoczesnej technologii i solidnego
zabezpieczenia antywïamaniowego. Takie drzwi moĝna wygodnie otwieraÊ przez przy-
ïoĝenie palca do skanera lub wpisanie kodu numerycznego. Na ĝyczenie moĝliwa jest
takĝe obsïuga w aplikacji lub przez funkcjÚ keyless i Bluetooth-ID. W prosty sposób
moĝemy teĝ zarzÈdzaÊ indywidualnymi prawami dostÚpu. A po zatrzaĂniÚciu, drzwi
zaryglujÈ siÚ automatycznie we wszystkich punktach – jak w pilnie strzeĝonej twierdzy.
DziÚki systemom kontroli dostÚpu SIEGENIA i aplikacji SIEGENIA Comfort, któ-
ra pozwala zarzÈdzaÊ uĝytkownikami, mamy drzwi pod staïÈ kontrolÈ. RozwiÈzanie
pozwala nie tylko na zdalne odblokowanie drzwi. Moĝna teĝ – bÚdÈc poza domem
–bzdecydowaÊ, komu ibna jaki czas nadaÊ uprawnienia dostÚpu, cofnÈÊ te uprawnie-
nia jednym ruchem palca bÈdě
dokïadnie skontrolowaÊ wb pro-
tokole, kto wchodziï do domu.
Aplikacja SIEGENIA Comfort po-
zwala zdefiniowaÊ ibbezpiecznie
zarzÈdzaÊ prawami maksymalnie
200 uĝytkowników.
I www.siegenia.com/pl
REKUPERACJA – NOWOCZESNE RURY
TOP FLEX AG SYSTEM
W domach pasywnych, ciepïych dobrze zaizolowanych najczÚĂciej stosuje siÚ system
wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepïa na który skïada siÚ gïównie urzÈdzenie do
rekuperacji oraz przewody. JeĂli chcemy aby rekuperacja dziaïaïa bezawaryjnie, nale-
ĝy zwróciÊ szczególnÈ uwagÚ na materiaïy z których chcemy skorzystaÊ. Optymalnym
rozwiÈzaniem jest zastosowanie nowoczesnej rury Top FLEX Ag. Rura ta ma antybakte-
ryjnÈ, grzybobójczÈ wewnÚtrznÈ powïokÚ zawierajÈcÈ srebro, przez co nie dochodzi do
procesów migracji, jonizacji. Zastosowanie srebra zapewnia dïugoletnie dziaïanie bak-
teriobójcze bez wzglÚdu na temperaturÚ oraz wilgotnoĂÊ powietrza.
DodatkowÈ zaletÈ wewnÚtrznej warstwy rury Top FLEX Ag jest równieĝ dzia-
ïanie antystatyczne, przez które skutecznie ogranicza siÚ gromadze-
nie ibosiadanie kurzu w rurociÈgu. Przy jej uĝyciu uzysku-
jemy odpowiednie przepïywy powietrza, bez strat,
abtym samym optymalne dziaïanie caïego sy-
stemu rekuperacji.
I www.topvac.pl
OKNA ENERGOOSZCZ}DNE NA BAZIE SYSTEMU MB-104 PASSIVE
ALUPROF – IDEALNE ROZWIkZANIE DO WSPӒCZESNYCH DOMÓW
Nowoczesne okna aluminiowe sÈ ciepïe i majÈ Ăwietne parametry tech-
niczne, czego przykïadem jest stolarka wykonana na bazie systemu
MB-104 Passive z przegrodÈ termicznÈ firmy ALUPROF. RozwiÈzanie
ma niski wspóïczynnik przenikania ciepïa, dziÚki czemu wnÚtrze mniej
nagrzewa siÚ latem, a zimÈ zatrzymujebciepïo w Ărodku. Ta wïaĂciwoĂÊ
pozwala ograniczyÊ koszty eksploatacji budynków. Aby okna stanowiïy
dobrÈ izolacjÚ, naleĝy wybraÊ jak najbardziej energooszczÚdny pakiet
szybowy oraz profil ramy o odpowiednich wartoĂciach.
– Parametry okien wykonanych na bazie systemubMB-104 Passivebprze-
kraczajÈ wymagania najbardziej surowych, obowiÈzujÈcych aktualnie
przepisów i norm. Co waĝne, konstrukcja speïnia równieĝ wymagania
Warunków Technicznych od 2021 r., które dla okien nie mogÈ przekroczyÊ
wartoĂci 0,9bW/(m2•K). NiewÈtpliwÈ zaletÈ tego systemu jest takĝe wy-
soka izolacyjnoĂÊ termiczna dla okna otwieranego Uw od 0,53 W/(m2•K).
Tego typu rozwiÈzania sÈ dedykowane dla obiektów energooszczÚd-
nych i pasywnych, co potwierdzajÈ uzyskane certyfikaty Passive House
Institute Darmstadt – mówi Michaï Marcinowski, menadĝer produktu
w firmie ALUPROF SA.
DecydujÈc siÚ na budowÚ domu energooszczÚdnego, warto siÚgnÈÊ
takĝe po drzwi zewnÚtrzne z oferty ALUPROF. Na bazie wspomnianego
wczeĂniej systemu MB-104 Passive moĝna wykonywaÊ drzwi panelowe,
które pozwalajÈ uzyskaÊ nie tylko niebanalnÈ estetykÚ, ale równieĝ wy-
soki komfort cieplny. Dodatkowo sÈ bardzo wytrzymaïe, dziÚki czemu
SZYBKI I TRWA’Y MONTA¿ SZTUKATERII WEWN}TRZNEJ
Sztukateria wprowadza do pomieszczenia nutÚ ponadczasowej elegan-
cji. Aby zdobiÊ, musi byÊ prawidïowo zamontowana. DziÚki zastosowaniu
kleju Soudabond Turbo szybko i trwale przymocujemy wyszukane deko-
racje do podïoĝa – klej poliuretanowy Soudabond Turbo jest bardzo ïatwy
w aplikacji i pozwala skróciÊ czas montaĝu sztukaterii ob30% w porówna-
niu do tradycyjnych rozwiÈzañ.
przez dïugi czas utrzymujÈ wszystkie parametry.
Podobnie jak w przypadku okien naleĝy zwracaÊ
szczególnÈ uwagÚ na funkcjonalnoĂci oraz wspóï-
czynnik przenikania ciepïa, który nie powinien byÊ
wiÚkszy od UD 1,5 W/(m2•K). IzolacyjnoĂÊ termiczna
drzwi zewnÚtrznych UD w systemie MB-104 Passive
jest na poziomie 1,3.
I https://aluprof.eu
Produkt marki Soudal charakteryzuje siÚ idealnÈ przyczepnoĂciÈ do prak-
tycznie wszystkich typowych materiaïów budowlanych. Zabjego pomocÈ
bez problemu przymocujemy sztukateriÚ wykonanÈ z gipsu, styropianu czy
drewna do takich podïoĝy, jak beton, cegïa, tynk czy pïyta gipsowo-kartono-
wa. Soudabond Turbo charakteryzuje siÚ bardzo szybkim chwytem poczÈt-
kowym, co gwarantuje pewne mocowanie wstÚpne i eliminuje koniecznoĂÊ
mechanicznego podpierania klejonych elementów do momentu utwardze-
nia spoiny. Co wiÚcej, mocowanÈ sztukateriÚ moĝemy poddaÊ dalszej ob-
róbce (np. malowaniu) po zaledwie 15 minutach od aplikacji.
Klej nie wypacza klejonych elementów, abw razie potrzeby daje siÚ malo-
waÊ wieloma rodzajami farb. Jest gotowy do uĝycia i przystosowany do apli-
kacji pistoletem. Przy mocowaniu maïych elementów moĝemy nakïadaÊ go
punktowo, a przy montaĝu duĝych dekorów – pasmami (podïoĝe powinno
byÊ zawsze dokïadnie oczyszczone i odtïuszczone). NastÚpnie element wy-
starczy mocno docisnÈÊ do powierzchni Ăciany lub sufitu.Soudabond Turbo
zalecany jest równieĝ do montaĝu zewnÚtrznych elementów dekoracyjnych.
WiÚcej inspiracji i podpowiedzi dotyczÈcych wykorzystania klejów
Soudabond moĝna znaleěÊ na koncie firmy Soudal (@polubisz_remont)
na Instagramie.
I www.soudal.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 15
AKTUALNO¥CI PRODUKTY

OKNA W ODCIENIACH SZARO¥CI

Antracytowa stolarka pasuje zarówno do budownictwa indywidual-

nego – domów jednorodzinnych i nowoczesnych szeregówek – jak
teĝ do biurowców i obiektów uĝytecznoĂci publicznej. Elegancka
i stonowana, doskonale wpisuje siÚ w najróĝniejsze style, zosta-
wiajÈc duĝÈ przestrzeñ na dodatki oraz akceny wbbardziej wyra-
zistych kolorach. StanowiÈc pomost miÚdzy jasnymi i ciemnymi
elementami otoczenia domu, antracytowe okna dobrze wyglÈda-
jÈ z róĝnymi typami elewacji. Moĝna je zbpowodzeniem zestawiaÊ
z drewnem, betonem, cegïÈ i kamieniami obnajróĝniejszym rysun-
ku. Z drugiej zaĂ strony, ogród widziany w ramce ciemnych okien P’YTY TARASOWE MAESTRO
wyglÈda jak obraz, zaĂ same profile sÈ tak dekoracyjne, ĝe nie po- – NOWO¥m OD BRUK-BET
trzebujÈ oprawy zasïon czy firanek.

MAESTRO to mistrzowskie poïÈczenie najwyĝszej jakoĂci cech uĝytkowych

– W ofercie MS wiÚcej niĝ OKNA antracytowe profile dostÚpne sÈ
w dwóch wariantach. Pierwsza z folii wyróĝnia siÚ wyraěnym, trój-
wymiarowym efektem szczotkowania. Druga natomiast jest mato-
wa i satynowa. Aby caïy budynek byï spójny pod wzglÚdem kolory-
stycznym, dobraÊ moĝna do nich równieĝ inne elementy utrzymane
w tym odcieniu. Mowa tu o drzwiach zewnÚtrznych, roletach more
Solutions i ĝaluzjach mSun+, a takĝe moskitierach – wyjaĂnia
Ryszard Maczyñski z MS wiÚcej niĝ OKNA.
Ale antracyt to nie jedyny odcieñ szaroĂci, który cieszy siÚ obec-
nie olbrzymiÈ popularnoĂciÈ. WrÚcz przeciwnie – w ofercie MS wiÚ-
cej niĝ OKNA dostÚpnych jest wiele propozycji folii zawieszonych
kolorystycznie miÚdzy bielÈ i czerniÈ.
– Od delikatnych popieli (Lichtgrau, Achatgrau), poprzez barwy
platyny, stali i aluminium (SignalGrau, Kwarc, Alux), po grafit ibbazalt
(BasaltGrau, SchieferGrau). OfertÚ domyka gïÚboka czerñ Jet Black
Matt CC+. Co szczególnie istotne w przypadku noĂników wbciem-
nych odcieniach, folie te wykonane zostaïy wbspecjalnej technolo-
gii, dziÚki której nie pochïaniajÈ promieniowania UV, ale odbijajÈ je,
zmniejszajÈc róĝnicÚ temperatury miÚdzy wewnÚtrznÈ i zewnÚtrz-
nÈ czÚĂciÈ profilu. Tym samym zabezpieczajÈ ramy i skrzydïa przed
nadmiernym nagrzaniem siÚ nawet podczas bardzo sïonecznych
dni, co skutkowaÊ mogïoby ich odksztaïcaniem siÚ. Sama folia zaĂ
nie blednie i nie zmienia odcienia – wyjaĂnia Ryszard Maczyñski.
Sprawdzona jakoĂÊ szarych i ciemnoszarych folii sprawia wiÚc,
ĝe to nie tylko modny, ale równieĝ bardzo praktycz-
ny wybór. Teraz siÚgajÈc po te odcienie nie musimy
siÚ baÊ o funkcjonalnoĂÊ i wytrzymaïoĂÊ stolarki.
I www.ms.pl
orazbdesignu betonowych pïyt tarasowych. Powierzchnieb uzyskujÈb natu-
ralny ibponadczasowy wyglÈd poprzez zastosowanie odpowiednio skompo-
nowanych drobno-, Ărednio- ib gruboziarnistychb kruszyw szlachetnych oraz
wysublimowanÈ obróbkÚ.b
Pïyty majÈ nowe wykoñczenie z serii Poleryt, które otrzymuje siÚ wbwyni-
ku szczotkowania diamentowego polegajÈcego na frezowaniu ibpolerowaniu
powierzchniowemu. W efekcie powierzchnie uzyskujÈ delikatnÈ antypoĂliz-
gowÈ teksturÚ, wzmocnienie i bkontrastowanie kolorystyczne, abtakĝe odpor-
noĂÊ na wchïanianie brudu.
DziÚki kalibracji gruboĂci, pïyty nadajÈ siÚ do wszelkich
metod zabudowy, z ukïadaniem na podstawkach taraso-
wych wïÈcznie. I www.bruk-bet.pl
’kCZNIKI LIVOLO
– WYSZUKANY DESIGN I BOGACTWO
ZASTOSOWA”
’Èczniki dotykowe LIVOLO wyróĝnia szlachetny charakter szkïa i najwyĝ-
sza jakoĂÊ wykonania.Doskonale podkreĂlÈ walory kaĝdego pomiesz-
czenia, a minimalistyczny styl doda wnÚtrzom dyskretnej elegancji.
Moduïowa budowa ukazuje technologicznie zaawansowanÈ konstruk-
cjÚ ïÈcznika, od szklanego panelu, poprzez postÚpowÈ elektronikÚ do nie-
palnej obudowy. Produkty te charakteryzuje jakoĂÊ na Ăwiatowym po-
ziomie. Praktycznie nieograniczone moĝliwoĂci konfiguracji ïÈczników
i osprzÚtu LIVOLO Electric zapewniajÈ speïnienie najbardziej wysubli-
mowanych oczekiwañ wzglÚdem funkcjonalnoĂci instalacji elektrycznej.
I www.livolopolska.com

16 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

WYTRZYMA’Y SYSTEM ETICS CADURA GOLD – MINIMALIZM FORMY
Z PRODUKTAMI ISOVER I WEBER I FUNKCJONALNO¥m ROZWIkZA”
CADURA GOLD to odpowiedě na coraz mocniejszy trend rynkowy odnoĂ-
nie koloru zïotego w ïazience. Kabina prysznicowa z elementami wbkolorze
zïota idealnie komponuje siÚ w nowoczesnych, luksusowych wnÚtrzach.
Oryginalny design okuÊ, ergonomiczny i niezwykle nowoczesny uchwyt
oraz 6 mm szkïo hartowane uszlachetnione powïokÈ AQUAPERLE to pod-
stawowe cechy kabin CADURA.
Modele kabin z drzwiami wahadïowymi otwierajÈ siÚ zarówno na zewnÈtrz,
jak i do Ărodka kabiny. W kabinach z drzwiami przesuwnymi zastosowa-
no nowoczesny system „Soft open/close”, gwarantujÈcy ciche domykanie
drzwi podczas uĝytkowania. Seria CADURA to propozy-
cja dla osób, które ceniÈ sobie komfort i wyszukany styl.
Na wyglÈd i trwaïoĂÊ elewacji pracuje caïy system ETICS, od kle-
ju przez materiaï izolacyjny po tynk dekoracyjny. Aby uniknÈÊ ry-
I www.sanswiss.pl
zyka niedopasowania produktów chemicznych i uszkodzeñ, warto
stawiaÊ na rozwiÈzania systemowe. Przykïadem jest rozwiÈza-
nie ISOVER i RIGIPS, gdzie pïyta Fasoterm 35 doskonale ïÈczy
siÚ z caïÈ gamÈ produktów wchodzÈcych w skïad zestawu we-
ber.therm WM. Kompatybilna oferta, zawierajÈca róĝnego rodza-
ju tynki i farby elewacyjne, pozwala ociepliÊ fasady domów uĝyt-
kowanych, a takĝe nowych.
Przykïadowa kombinacja:
– weïna: Isover Fasoterm 35;
– klej do mocowania weïny i do siatki weberbase UNI W;
– siatka weber PH913;
– grunt weber.prim compact;
– tynk silikonowy weber.pas premium.

I www.isover.pl

’YK ZDROWEGO POWIETRZA

– NORWESKIE REKUPERATORY OBROTOWE ENSY

Ostatnie badania Europejskiej Federacji Ogrzewnictwa, Wentylacji i Klimatyzacji (REHVA)

dowiodïy, iĝ nadmiernie wysuszone powietrze w pomieszczeniach zamkniÚtych sprzyja
rozwojowi wirusów, w tym grypy, SARS ibCovid-19. Jak zatem zadbaÊ o komfortowy (i bez-
pieczny!) klimat w domu?
Rekuperatory obrotowe norweskiej marki ENSY, oprócz wysoce skutecznej wymiany
ciepïa zapewniajÈ takĝe kontrolÚ poziomu wilgotnoĂci powietrzab– zarówno w trybie auto-
matycznym na podstawie wybranych preferencji jak i z manualnÈ regulacjÈ. DziÚki temu
z ïatwoĂciÈ dostosujemy warunki wewnÈtrz domu czy mieszkania do indywidualnych wy-
magañ, z korzyĂciÈ dla zdrowia i najlepszego samopoczucia. Odpowiednio nawilĝone po-
wietrze to niezastÈpiony komfort naturalnego i swobodnego oddychania.
Co wiÚcej,bwszystkie modele wymienników ENSY wyposaĝone zostaïy w podwójny sy-
stem aĝ trzykrotnie wiÚkszych niĝ standardowe, przeciwpyïkowych filtrów klasy F7, sta-
jÈc siÚ znakomitym domowym sposobem na uciÈĝliwe alergie.
WyïÈczajÈc funkcjÚ odzysku wilgotnoĂci, moĝna teĝ powietrze osuszyÊ, z czego sko-
rzystamy na przykïad przy adaptacji Ăwieĝo wybudowanych lub wyremontowanych prze-
strzeni uĝytkowych. I www.ecomax.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 17

AKTUALNO¥CI PRODUKTY
KOMPLET KORZY¥CI NA PRZYSZ’O¥m Z NOWYM OKNEM VELUX GLU
VELUX GLU to innowacyjne, caïkowicie odporne na wilgoÊ okno dacho-
we zapewniajÈce wyjÈtkowy zestaw korzyĂci. WiÚksza o 30% ïÈczna gru-
boĂÊ szyb stanowi barierÚ dla zewnÚtrznego haïasu, a dziÚki zastosowaniu
trzech szyb o róĝnej gruboĂci takĝe dla děwiÚków o róĝnej czÚstotliwoĂci.
Doskonale redukuje haïas padajÈcego deszczu. Bez trudu moĝna je utrzy-
HOMEKONCEPT 85 DL – DOM LETNISKOWY Z EFEKTEM „WOW”
MarzyliĂmy o tym, aby odmieniÊ wyobraĝenia o wypoczynku na dziaïce i tak
wïaĂnie powstaï HomeKONCEPT 85 DL! Projekt dla tych, którzy ceniÈ so-
bie funkcjonalnoĂÊ, ale teĝ przykïadajÈ duĝÈ wagÚ do designu.
Ten nowoczesny dom letniskowy stanowi prywatnÈ przestrzeñ dla tych
zbnas, którzy szukajÈ azylu, aby spÚdziÊ weekend na ïonie natury i oddaÊ siÚ
swoim ulubionym zajÚciom z dala od miejskiego zgieïku. Projekt uwzglÚd-
nia wszystkie wygody tak niezbÚdne do komfortowego spÚdzania czasu
podczas upragnionego wypoczynku.
Bryïa domu zostaïa zaprojektowana na planie prostokÈta. ChcieliĂmy
aby przyroda przenikaïa do jego Ărodka, stÈd wïaĂnie pomysï na zastoso-
wanie tak duĝych przeszkleñ. SpeïniajÈ one dwie funkcje – maksymalnie
doĂwietlajÈ jego wnÚtrze i pozwalajÈ w kaĝdej chwili cieszyÊ siÚ piÚknem
otaczajÈcego krajobrazu. Aby zapewniÊ mieszkañcom spokój i wygodÚ, po
przeciwnej stronie przewidziano elewacjÚ bez okien. Sposób jej wykoñcze-
18 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
maÊ w czystoĂci. ’atwo zmywalna powïoka na zewnÚtrznej szybie sprawia,
ĝe zabrudzenia organiczne rozkïadane sÈ w wyniku promieniowania UV, a
nastÚpnie dziÚki jej wïaĂciwoĂciom hydrofilnym spïukiwane przez deszcz.
Zastosowanie czarnej, termoplastycznej ramki miÚdzyszybowej TPS ibza-
awansowanej powïoki niskoemisyjnej na szybie wewnÚtrznej gwarantu-
je jeszcze lepszÈ ochronÚ przed chïodem i stratami ciepïa. Wspóïczynnik
przenikalnoĂci cieplnej Uw równy jest jedynie 1,0 (W/m2•K), a w przypadku
montaĝu obniĝonego z koïnierzem uszczelniajÈcym VELUX i ramÈ izolacyjnÈ
BDX F – 0,96 (W/m2•K). Wykonano je z drewna modyfikowanego termicz-
nie, które pokryto ciĂnieniowo wytrzymaïÈ i jednolitÈ powïokÈ poliureta-
nowÈ pomalowanÈ na biaïo, zyskujÈc gïadkie i estetyczne wykoñczenie.
DostÚpne w wersji z górnym uchwytem otwierajÈcym lub wygodnÈ
klamkÈ w dolnej czÚĂci skrzydïa. Wyposaĝone w wydajny system wenty-
lacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegajÈcy przedostawaniu siÚ do
domu kurzu i owadów. Moĝna je ïÈczyÊ w atrakcyjne zestawy, takĝe z pio-
nowymi oknami kolankowymi i elementami doĂwietlajÈcymi.
I www.velux.pl
nia – gontem drewnianym – sprawia, ĝe budynek fantastycznie korespon-
duje z naturÈ i przyciÈga wzrok.
Prosta bryïa z dwuspadowym dachem zostaïa tak skomponowana, aby
czÚĂÊ tarasu znalazïa siÚ pod dachem. DziÚki temu w czÚĂci tarasowej swo-
je miejsce znalazï aneks kuchenny z jadalniÈ. W kuchni na Ăwieĝym powie-
trzu juĝ na etapie projektowym zadbano o przyïÈcza elektryczne i wody.
Mieszkañcy w ten sposób zyskujÈ dodatkowÈ przestrzeñ do przygotowy-
wania posiïków na przyjÚcia, spotkania i wspólne spÚdzanie czasu wĂród
otaczajÈcej dom zieleni.
Atutem projektu jest przemyĂlane wykorzystanie kaĝdego metra kwa-
dratowego dostÚpnej powierzchni. Na niewielkiej przestrzeni mamy za-
projektowanÈ funkcjonalnÈ kuchniÚ, jadalniÚ, ïazienkÚ z prysznicem oraz
czÚĂÊ salonowÈ.
W HomeKONCEPT 85 DL architekci zaplanowali strefÚ nocnÈ na antre-
soli. ProwadzÈ do niej schody mïynarskie, które zajmujÈ niewiele miejsca,
poniewaĝ moĝna je przysunÈÊ do Ăciany. Przestrzeñ antresoli jest o tyle cie-
kawa, ĝe moĝemy zaaranĝowaÊ tu jednÈ sypialniÚ albo w wersji alternatyw-
nej – podzieliÊ przestrzeñ ĂciankÈ dziaïowÈ i przygotowaÊ dwa osobne, nie-
wielkie pokoje. Okno dachowe na antresoli nawet w nocy pozwoli cieszyÊ
siÚ piÚknym widokiem na gwiazdy.
HomeKONCEPT 85 DL to dom letniskowy przeznaczony do sezonowe-
go wypoczynku, a jego powierzchnia nie przekracza 35 m2.
Moĝna go wznieĂÊ bez pozwolenia na budowÚ, wystarczy
samo zgïoszenie budowy wïaĂciwemu urzÚdowi.
I tel. 606 228 556
www.homekoncept.pl
YTONG ENERGOULTRA+ – ¥CIANA JEDNOWARSTWOWA ZGODNA
Z NOWYMI WARUNKAMI TECHNICZNYMI 2021
Od 1 stycznia 2021 roku obowiÈzujÈ zaostrzone wymagania w zakre-
sie izolacyjnoĂci termicznej Ăcian zewnÚtrznych budynków. Zmiana
ta w najwiÚkszym stopniu dotknÚïa technologii Ăciany jednowarstwo-
wej, poniewaĝ wspóïczynnik przenikania ciepïabU dla Ăcian zewnÚtrz-
nych nowo budowanych i termomodernizowanych domów nie moĝe
byÊ wiÚkszy niĝ 0,20 W/(m²•K), a wiÚkszoĂÊ dostÚpnych na rynku pro-
duktów nie speïnia juĝ tak wyĂrubowanych norm. Jednak pojawiï siÚ
nowy innowacyjny materiaï – najcieplejszy beton komórkowy, jaki byï
dostÚpny kiedykolwiek w Polsce!
Xella Polska, czoïowy producent materiaïów murowych, od grudnia
2020 roku oferuje wysokiej klasy bloczki betonu komórkowego Ytong
EnergoUltra+, z których moĝna budowaÊ Ăciany jednowarstwowe zgod-
ne z nowymi Warunkami Technicznymi 2021. I www.ytong-silka.pl
Wymurowane z tych bloczków Ăciany jednowarstwowe juĝ przy
gruboĂci 36,5bcm majÈ wspóïczynnik przenikania ciepïa U o wartoĂci
0,20 W/(m²•K), czyli równy maksymalnemu, jaki obowiÈzuje od po- domom energooszczÚdnym – dziĂ, dziÚki nowej technologii, dostÚp-
czÈtku tego roku. Gdy Ăciany z bloczków Ytong EnergoUltra+ majÈ ny i ïatwy w budowie.
gruboĂÊ 48 cm, to ich wspóïczynnik U osiÈga rewelacyjnie maïÈ war- Bloczki Ytong EnergoUltra+ wyróĝnia od innych betonów komórko-
toĂÊ 0,15 W/(m²•K), czyli duĝÈ mniejszÈ od wymaganej nowymi prze- wych nie tylko wiÚksza izolacyjnoĂÊ termiczna, ale i wytrzymaïoĂÊ na
pisami budowlanymi. To parametr odpowiadajÈcy zaawansowanym Ăciskanie wynoszÈca 2,2 N/mm2.

MONTA¿ POD’OGÓWKI WODOSTACJA

JESZCZE NIGDY NIE BY’ TAKI PROSTY! – NOWO¥m OD DAFI

Po zalogowaniu na installPRO360.com moĝemy w ciÈgu kilku minut zrobiÊ peïnÈ
dokumentacjÚ projektu ogrzewania podïogowego nVent RAYCHEM. JeĂli doda-
my logo firmy w panelu uĝytkownika – bÚdzie ono widoczne na wszystkich przy-
gotowanych przez nas dokumentach.
DostÚpne funkcje aplikacji InstallPRO360
1. Kreator projektów podpowie rekomendowane rozwiÈzanie.
2. Natychmiastowy eksport dokumentów:
– Zestawienie materiaïowe.
– Szczegóïy projektu w trakcie realizacji.
3. W trakcie montaĝu moĝemy dodaÊ zdjÚcia instalacji z telefonu i zapisaÊ wy-
niki pomiarów.
4. Przekazanie
Przekaza instalacji – po zakoñczeniu projektu moĝe-
wydrukowaÊ i przesïaÊ protokóï oraz dokumenty gwa-
my wydruk
rancyjne dla klienta. W razie potrzeby moĝna edytowaÊ
dane w formularzu nawet po zakoñczeniu projektu.
W kaĝdym
k momencie mamy dostÚp do pomocy tech-
nicznej –bwystarczy wybraÊ przycisk na dole ekra-
n grzania – zapewnia zarówno gorÈcÈ, letniÈ, jak i zimnÈ wodÚ.
nu i zadzwoniÊ – chÚtnie odpowiemy na wszyst-
n DziÚki optymalnej iloĂci wewnÚtrznych zbiorników oraz ïatwo-
kie pytania.
I installPRO360.com
Dafi to polska marka sïynÈca od wielu lat
zbprodukcji urzÈdzeñ do filtracji wody krano-
wej. Niedawno do swojej oferty firma wpro-
wadziïa nowy produkt – wodostacjÚ, czyli
kompaktowy dystrybutor filtrowanej wody
wodociÈgowej. Jego istotnym wyróĝnikiem
wĂród innych propozycji na rynku jest ïatwoĂÊ
ibszybkoĂÊ instalacji oraz gwarancja smacznej
wody, która zostaje przefiltrowana w momen-
cie uĝytkowania. Zawarty wewnÈtrz urzÈdze-
nia filtr Dafi usuwa nieprzyjemny smak i za-
pach chloru, a takĝe pozostawia niezmiennÈ
iloĂÊ naturalnie wystÚpujÈcych mineraïów.
Takie rozwiÈzanie gwarantuje zbkolei brak
koniecznoĂci magazynowania wymiennych baniaków z wodÈ,
które zwykle zajmujÈ duĝo miejsca. UrzÈdzenie ma trzy stopnie
Ăci w obsïudze, wodostacja sprawdzi siÚ zarówno w miejscach
publicznych, jak i komercyjnych – urzÚdach, przychodniach, si-
ïowniach czy zakïadach pracy.

I www.dafi.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 19

AKTUALNO¥CI PRODUKTY

NOWO¥m – ADAX ECO BASIC Z ELEKTRONICZNYM,

PROGRAMOWALNYM TERMOSTATEM
Elektryczne grzejniki naĂcienne seriibADAX ECO. KET to proste, stylowe i oszczÚdne grzejniki do wszyst-
kich typów pomieszczeñ. Niezawodny elektroniczny termostat programowalny i precyzyjna regulacja tem-
peratury sprawiajÈ, ĝe grzejnik ECO Basic idealnie nadaje siÚ do ogrzewania pomieszczeñ mieszkalnych,
uĝytkowych i innych. To doskonaïy wybór, jeĂli szukamy niezawodnego urzÈdzenia grzewczego o nowo-
czesnym designie. Wyposaĝony w zabezpieczenie przed przegrzaniem, wïÈcznik/wyïÈcznik oraz elektro-
niczny termostat programowalny. ’atwa instalacja dziÚki zdejmowanym wspornikom, nie spala kurzu i nie
wysusza powietrza. W zestawie z kablem i wtyczkÈ. DostÚpne modele o mocy 250 W z panelem czoïowym
ze szkïa oraz o mocy 250, 400, 600, 800, 1200, 1400 i 2000 W z panelem czoïowym z blachy stalowej. Zakres
temperatury termostatu 5–35°C, klasa ochrony IP24, podwójna izolacja. Gwarancja 5 lat.
Zalety grzejników ADAX ECO:
– energooszczÚdne, wydajne ogrzewanie,
– proste w obsïudze,
– ïatwe w instalacji,
– nie spalajÈ czÈstek kurzu obecnego w powietrzu,
– majÈ zabezpieczenie przed przegrzaniem,
– bezgïoĂna praca. I www.grzejnikiadax.pl

P’ASKA DACHÓWKA Z KO’NIERZEM KOLEKCJA BATERII ’AZIENKOWYCH

VELUX EDT ABASHA

Koïnierz uszczelniajÈcy VELUX EDT jest przeznaczony do montaĝu okien

dachowych w pokryciach z pïaskÈ dachówkÈ o wysokoĂci od 15 do 40bmm.
Gwarantuje pewnoĂÊ prawidïowego montaĝu okna oraz bezpieczne od-
prowadzenie wody deszczowej i Ăniegu poza jego obrys. Koïnierz zapew-
nia wysokÈ estetykÚ montaĝu okien w pïaskich dachówkach, dziÚki za-
stosowaniu pïaskiego moduïu podokiennego i elementom wykonanym
z dbaïoĂciÈ o kaĝdy szczegóï.
Jest wykonany z lakierowanego aluminium w kolorze szarym RAL 7043,
w tym samym kolorze, co oblachowania okien VELUX, pasujÈcym do tona-
cji najpopularniejszych pokryÊ. Przy jego zastosowaniu moĝna montowaÊ
wszystkie typy okien dachowych VELUX samodzielnie lub wbzestawach
obok siebie w pionie lub poziomie, a takĝe w poïÈczeniu zbelementami
doĂwietlajÈcymi VELUX GIL lub VELUX GIU. WystÚpuje we
wszystkich dostÚpnych rozmiarach okien VELUX.
I www.velux.pl
OszczÚdzanie wody to
jedno z kluczowych dzia-
ïañ ekologicznych, któ-
re musimy podejmowaÊ
kaĝdego dnia. Dlatego
baterie Abasha wyposaĝone sÈ w oszczÚdnoĂciowe napowietrza-
cze ograniczajÈce zuĝycie wody. Co to dokïadnie oznacza? 6 litrów
w ciÈgu minuty – tylko tyle wody zuĝywajÈ baterie umywalkowe
oraz bidetowa Abasha.
W codziennym uĝytkowaniu liczy siÚ wygoda, dlatego do baterii
wannowej Abasha dopasowano wyjÈtkowy przeïÈcznik natrysku.
Znajduje siÚ on w nietypowym miejscu, pod wylewkÈ. Jest niezwy-
kle komfortowy, bo dziÚki ruchowi „na boki” nie ucieknie z namyd-
lonej rÚki podczas przeïÈczania strumienia wody. Co waĝne, jest
teĝ trwalszy niĝ przeïÈczniki tradycyjne poruszajÈ-
ce siÚ „góra-dóï”.

I www.kfa.pl

20 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 OSZCZ}DNE, WYGODNE, EKOLOGICZNE
– KOT’Y ATMOS

ODPOWIED½ NA Prawdziwym hitem dla pla-

NIESZCZELNE nujÈcych zakupiÊ kocioï na

drewno sÈ kotïy trójkomorowe
BETONOWE ATMOS speïniajÈce wymaga-
STUDZIENKI POMPOWE nia urzÈdzenia wielopaliwowe-
go. Konstrukcja tego urzÈdze-
nia oferuje moĝliwoĂÊ zmiany
Przepompownie naleĝÈ do najwaĝniejszych elementów rodzaju paliwa, bez konieczno-
technicznego wyposaĝenia budynków. CiÈgle jeszcze za- Ăci zmiany kotïa. Uĝytkownik de-
budowywane sÈ one jednak w betonowanych studzienkach cyduje, jakim paliwem ma byÊ
pompowych, pomimo tego, ĝe zwiÈzane sÈ z tym wyraě- w danym czasie opalany kocioï,
ne wady takie jak emisje nieprzyjemnych zapachów czy aby byïo to rozwiÈzanie najbar-
niezbyt miïa oku estetyka takich rozwiÈzañ. Tymczasem dziej komfortowe i ekonomicz-
przyszïoĂÊ nowoczesnej techniki odwodnieñ leĝy w zin- ne. Moĝliwa jest kombinacja takich rodzajów paliwa: drewno, wÚgiel, brykie-
tegrowanych rozwiÈzaniach systemowych do zabudowy ty z biomasy lub pelet z biomasy.
w pïycie podïogowej. Przykïadem tego jest przepompow- Eksploatacja kotïów zgazujÈcych ATMOS jest zawsze ekologiczna, bez
nia Aqualift S Compact od KESSEL. Aby zapewniÊ nieza- wzglÚdu na typ paliwa. DziÚki swojej konstrukcji, emitujÈ minimalne ilo-
wodne bezpieczeñstwo w piwnicy wodoszczelnej, powstaï Ăci zanieczyszczeñ, plasujÈc siÚ w najwyĝszej 5. klasie czystoĂci spalania.
specjalny zestaw do zabudowy w betonie wodoszczelnym. DecydujÈc siÚ na zakup kotïa na drewno ATMOS, nie bÚdziemy zmuszeni do
W ten sposób zapewniona zostaïa szczelnoĂÊ takĝe przy jego wymiany w niedïugim czasie jak to ma miejsce w przypadku innych kot-
przesiÈkajÈcej wodzie. ïów, a dziÚki certyfikatowi 5. klasy czystoĂci i certyfikatowi Ecodesign inwe-
Opcjonalne i intuicyjne urzÈdzenie sterownicze Comfort stor moĝe otrzymaÊ dotacjÚ wspierajÈcÈ ekologiczne ěródïa ciepïa np. z pro-
z systemem samodiagnozy SDS (wersja Tronic) ze stero- gramu Czyste Powietrze.
waniem ciĂnieniowym zapewnia dodatkowo optymalnÈ Gwarantem jakoĂci kotïów na drewno ATMOS jest ponad 85 lat doĂwiad-
eksploatacjÚ pompy. czeñ producenta bÚdÈcego od wielu lat w czoïówce, jeĂli chodzi o jakoĂÊ
ibfunkcjonalnoĂÊ. Nieustannie prowadzone sÈ intensywne prace
nad doskonaleniem konstrukcji i kontrolÈ jakoĂci wytwarzania.

I www.kessel.pl I www.mora.com.pl

OTWIERAJ NAP}D BENINCA TELEFONEM

NowoĂciÈ w ofercie firmy Beninca jest moduï Wi-Fi przeznaczony do bezprzewodo-

wego sterowania napÚdami Beninca przy pomocy telefonu komórkowego lub tabletu.
Zalety:
– 2 kanaïy do sterowania bramÈ i furtkÈ;
– obciÈĝalnoĂÊ kaĝdego kanaïu 3A;
– moĝliwoĂÊ Ăledzenia statusu bramy/furtki;
– globalny zasiÚg sterowania;
– regulowany czas zaïÈczenia przekaěnika;
– darmowa aplikacja SUPLA (Android/iOS) dostÚpna na Google Play i App Store;
– zdalne zarzÈdzanie i sterowanie moduïem;
– bardzo ïatwy montaĝ i obsïuga (przeznaczone równieĝ do montaĝu dopuszkowego);
– uniwersalne zasilanie 12–24V AC/DC.
Moduï umoĝliwia równieĝ sterowanie innymi urzÈdzeniami, np. ogrze-
waniem, oĂwietleniem, roletami, drzwiami, nawadnianiem ogrodów,
itp. Wyróĝnia go atrakcyjna cena.
I www.beninca.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 21

AKTUALNO¥CI PRODUKTY

INSTALACJA FOTOWOLTAICZNA Z MAGAZYNEM ENERGII

Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii w ofercie SOLEKO POLSKA

pozwala na korzystanie z energii sïonecznej takĝe w czasie, gdy sïoñce nie
Ăwieci. Jest to rozwiÈzanie dla zuĝycia energii do wïasnych celów, uniezaleĝ-
niajÈc siÚ od wzrostu cen prÈdu elektrycznego. Systemy tzw. off-grid przyczy-
niajÈ siÚ do elektryfikacji obszarów poïoĝonych z dala od sieci elektrycznej.
W skïad takiej instalacji wchodzÈ:
– Panele fotowoltaiczne, które zamieniajÈ Ăwiatïo sïoneczne na prÈd staïy,
bez zbÚdnego haïasu i bez zanieczyszczeñ.
– Inwerter zamieniajÈcy prÈd staïy wytworzony w panelach solarnych na
prÈd zmienny, którym moĝna zasilaÊ sieÊ elektrycznÈ lub bezpoĂrednio go
zuĝywaÊ na wïasne potrzeby. UrzÈdzenie to najczÚĂciej ma wbudowany mo-
duï odpowiedzialny za monitorowanie pracy zestawu fotowoltaicznego oraz
generowanie statystyk.
– Inwerter akumulatorowy – sterownik ïadowania reguluje ïadowanie ibrozïa-
dowywanie magazynu energii. Jeĝeli zestaw fotowoltaiczny produkuje wiÚ-
cej energii niĝ jest zuĝywane, wtedy magazyn energii jest ïadowany. Wbsy-
tuacji, gdy potrzeba wiÚcej energii, niĝ produkuje system fotowoltaiczny,
inwerter akumulatorowy pokrywa róĝnicÚ energii, przez co magazyn ener-
gii jest rozïadowywany.
– System akumulatorowy, który w dzieñ magazynuje nadmiar prÈdu wytwo-
rzonego z moduïów fotowoltaicznych. Wieczorem, w nocy i we wczesnych
godzinach porannych przekazuje tÈ zmagazynowanÈ energiÚ elektrycznÈ
do zasilania urzÈdzeñ w gospodarstwie domowym. I www.kolektory.com

NOWA NAK’ADKA ARMACELL DO AUTODESK REVIT

– ODPOWIED½ NA POTRZEBY PROJEKTANTÓW IZOLACJI

Projekt izolacji technicznej do rur i kanaïów wen-
tylacyjnych to obowiÈzkowy element dokumenta-
cji technicznej kaĝdego nowego budynku, a przy-
gotowanie go to jeden z bardziej pracochïonnych
etapów. Na szczÚĂcie teraz, dziÚki nowej nakïad-
ce Armacell do Autodesk Revit, zaprojektowanie
idealnie dopasowanej do potrzeb izolacji, w tym
równieĝ wielowarstwowej, jest proste i szybkie
jak nigdy wczeĂniej.
Przepisy prawne, dotyczÈce warunków tech-
nicznych, jakim powinny odpowiadaÊ budynki
i ich usytuowanie, jasno okreĂlajÈ minimalnÈ
gruboĂÊ izolacji na instalacjach technicznych.
Aktualnie obowiÈzujÈce normy sÈ bardzo suro-
we, co niestety sprawia, ĝe oferta rynkowa nie
do koñca z nimi koresponduje i projektant nie
zawsze moĝe zastosowaÊ w budynku pojedyn-
czÈ izolacjÚ. W celu uzyskania jej odpowiedniej
gruboĂci, zmuszony jest do dodania kolejnej war-
stwy maty czy otuliny, a to zadanie nie jest moĝli-
we wbRevicie. Na szczÚĂcie Armacell, wychodzÈc
naprzeciw oczekiwaniom instalatorów, stworzy-
ïa specjalnÈ nakïadkÚ do Autodesk Revit, która
niemal w caïoĂci automatyzuje proces projek-
towania izolacji, równieĝ tej wielowarstwowej.
DziÚki niej projektant nie musi juĝ samodziel-
nie wyszukiwaÊ dedykowanych produktów, ale
jedynie przejĂÊ przez kilka prostych kroków kon-
figuracji izolacji technicznej dla swojego syste-
mu. Pierwszym krokiem przy wykonywaniu kon-
figuracji jest wybranie systemu, w którym bÚdzie
dodawana izolacja.Drugi to wybór materiaïu, rur
projektowanego systemu. Kolejne etapy to zdefi-
niowanie minimalnych gruboĂci izolacji dla wy-
branego zakresu Ărednic rurociÈgów lub kana-
ïów i okreĂlenie warstwy materiaïu izolacyjnego
do danego zakresu Ărednic rurociÈgów. Po wpro-
wadzeniu wszystkich tych danych do nakïadki,
program wykona automatycznie resztÚ pracy –
doda izolacjÚ o parametrach skonfigurowanych
do projektowanego systemu. Projektant moĝe na-
tomiast skupiÊ siÚ juĝ tylko na dodawaniu do mo-
delu rurociÈgów, ksztaïtek, kanaïów wentylacyj-
nych, a tworzony przez niego system bÚdzie miaï
automatycznie dodawanÈ odpowiedniÈ otulinÚ.
Gdyby natomiast w póěniejszym czasie zaszïa
koniecznoĂÊ wprowadzenia zmian w instalacji
np. zewnÚtrznej Ărednicy rury, to nakïadka auto-
matycznie zmieni gruboĂc izolacji dane zgodnie
zbkonfiguracjÈ. CobwiÚcej, polska wersja nakïadki
zawiera produkty Armacell dostÚpne wbnaszym
kraju, zatem projektant zawsze pracuje zbrealny-
mi otulinami i matami izolacyjnym, abnie z tzw.
izolacjÈ generycznÈ, czyli produk-
tem wirtualnym.
I www.armacell.pl

22 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

„CIEP’A” WYMIANA OKIEN MEMBRANA DACHOWA
CREATON TRIO 270 LONGLIFE
EXTRA
W ofercie CREATON znajdujÈ siÚ nowoczesne membrany da-
chowe przeznaczone na dachy skoĂne i elewacje o wyjÈtkowych
wïaĂciwoĂciach w zakresie gramatury, wodoodpornoĂci, paro-
przepuszczalnoĂci, czy teĝ odpornoĂci na promieniowanie UV.
Do grupy tej naleĝy membrana CREATON TRIO 270 Longlife
Extra charakteryzujÈca siÚ ponadprzeciÚtnymi parametrami
uĝytkowymi oraz szerokim spektrum zastosowañ.
Wykonana w nowoczesnej technologii wykorzystujÈcej po-
wïokÚ akrylowÈ, membrana wyróĝnia siÚ bardzo wysokÈ trwa-
W odpowiedzi na potrzeby inwestorów zwiÈzane z energooszczÚdnÈ wy- ïoĂciÈ i odpornoĂciÈ na czynniki zewnÚtrzne, takie jak promienie
mianÈ okien na rynek wprowadzone zostaïy wyroby firmy Soudal, które UV, wysokÈ temperaturÚ czy ogieñ. MembranÚ TRIO Longlife
znacznie ograniczajÈ straty ciepïa w domu. Pïynne membrany Soudatight moĝemy stosowaÊ na dachach o minimalnym kÈcie nachyle-
zalecane sÈ zwïaszcza do wymiany stolarki okiennej. Jest to innowacyj- nia 10° oraz na elewacjach, w tym na elewacjach wentylowa-
ne rozwiÈzanie, które pozwala na zastosowanie warstwowego montaĝu nych. Produkt standardowo wyposaĝony jest w mocne i przy-
w wielu sytuacjach, w których wczeĂniej nie moĝna byïo wykorzystaÊ tej spieszajÈce montaĝ paski klejÈce.
metody. Ich zastosowanie moĝe przyczyniÊ siÚ do znacznego skrócenia
Parametry techniczne TRIO 270 Longlife Extra
prac montaĝowych.
CREATON TRIO
Soudatight LQ to wzmocniona wïóknami membrana na bazie dysper- Parametr Norma 270b
sji tworzyw sztucznych zbrojonych wïóknem do zastosowañ wewnÚtrz- Longlife Extra
nych, którÈ nanosi siÚ dowolnym pÚdzlem malarskim. Soudatight Hybrid Gramatura EN 1849-2 270 g/m2
przeznaczona jest do uĝycia na zewnÈtrz, a nakïada siÚ jÈ odpowiednim Wymiary rolki/powierzchnia
EN 1848-2 1,5 x 50 m (75 m2)
caïkowita membrany
pistoletem. Natomiast Soudatight SP oraz Soudatight SP Gun sÈ memb-
Liczba rolek na palecie b 20 (1500 m2)
ranami do natrysku. PierwszÈ aplikuje siÚ za pomocÈ agregatu natrysko-
wego bezpoĂrednio z opakowania, drugÈ – za pomocÈ spe- Wymiary palety b 80 x 150 x 93 cm
cjalnego pistoletu natryskowego. Klasa wodoodpornoĂci EN 1928 W1
Maksymalna wysokoĂÊ sïupa
EN 20811 min. 100 cm
wody
I www.soudal.pl
ParoprzepuszczalnoĂÊ EN ISO
0,02
–bwspóïczynnik Sd 12572
Klasyğkacja poĝarowa EN 13501-1 klasa B

PANEL SIP OD FASADA SYSTEM OdpornoĂÊ temperaturowa EN 1109 od -50 do + 100°C

OdpornoĂÊ na rozerwanie EN 12311-1 320/200 (N/50 mm)
OdpornoĂÊ na promienie UV EN 13859-1,2 doĝywotnia
Panel SIP z j. angielskiego oznacza strukturalny Minimalny kÈt nachylenia dachu 10° (klasa 2)
panel izolacyjny. Jest to materiaï budowlany skïa- MoĝliwoĂÊ zastosowania na
tak
dajÈcy siÚ z warstwy izolacji termicznej, wbtym peïnym deskowaniu
Podwójne, zintegrowane paski
przypadku styropianu klasy EPS 100b 038, i ze- tak
klejÈce
wnÚtrznej warstwy osïonowej z pïyty „MgO Fire”.
Tak zbudowany panel odznacza siÚ duĝÈ sztyw-
noĂciÈ, odpornoĂciÈ ogniowÈ i mechanicznÈ.
ZewnÚtrzna warstwa, którÈ stanowi niepal-
na pïyta MgO Fire, jest bardzo twarda, odpor-
na na wodÚ, a jednoczeĂnie paroprzepuszczal-
na. TebwïaĂciwoĂci odróĝniajÈ ten panel SIP od
powszechnie stosowanych z osïonÈ z pïyty OSB,
które nie majÈ takich cech. Budynki, w których I www.creaton.pl
projektowane sÈ panele SIP, które majÈ byÊ trwaïe i odpor-
ne na zmienne warunki atmosferyczne, powinny byÊ wzno-
szone z paneli SIP MgO Fire.
I www.plytymgo.com

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 23

AKTUALNO¥CI PRODUKTY

APLIKACJA BLUESECUR
– NADAJNIK W SMARTFONIE

Smartfon staï siÚ powszechnym urzÈdzeniem, które zawsze mamy

przy sobie. Dlaczego zatem nie uĝywaÊ go do sterowania np. bramÈ
garaĝowÈ? DziÚki nowej aplikacji BlueSecur firmy Hörmann moĝemy
sterowaÊ niÈ nie tylko za pomocÈ nadajników, sterowników kodowa-
nych cyfrowo czy skanerów linii papilarnych, lecz takĝe korzystajÈc ze
smartfona z funkcjÈ Bluetooth. DziÚki aplikacji BlueSecur i odpowied-
nim odbiornikom wbudowanym w napÚdy Hörmann moĝna zarzÈdzaÊ
bramami garaĝowymi, napÚdami bram wjazdowych, a takĝe drzwiami Kody te wysyïane sÈ pocztÈ elektronicznÈ, w formie wiadomoĂci teks-
wejĂciowymi wyposaĝonymi w zamek automatyczny. Intuicyjny inter- towej (SMS) lub przez Messengera. W ten sposób np. na telefon ko-
fejs uĝytkownika aplikacji BlueSecur pozwala na szybkÈ obsïugÚ tych mórkowy ogrodnika moĝna wysïaÊ jednorazowy kod dostÚpu upraw-
urzÈdzeñ. AplikacjÚ moĝna pobraÊ bezpïatnie ze sklepów interneto- niajÈcy do otwarcia drzwi i wejĂcia na teren – nawet pod
wych Google Play i App Store. nieobecnoĂÊ domowników.
Uĝytkownik dysponujÈcy kodem administratora moĝe przydzieliÊ
innym osobom jednorazowe kody o ograniczonym w czasie dziaïaniu. I www.hormann.pl

ZABEZPIECZENIA PRZECIW¥NIEGOWE CEG’A W KOLORZE

OD RUUKKI ANTRACYTOWYM
Zabezpieczenia przeciwĂniegowe pomogÈ zatrzymaÊ na dachu Ănieg zsu- Projekt salonu sprzedaĝy mebli Euforma, mieszczÈcy siÚ w jed-
wajÈcy siÚ w czasie odwilĝy. W ofercie firmy Ruukki sÈ najwyĝszej jakoĂci nym zb pomieszczeñ dawnej Fabryki Porcelany w Katowicach,
zabezpieczenia przeciwĂniegowe: bariery przeciwĂniegowe oraz Ăniego- oparto o replikÚ dawnego pieca do wypaïu porcelany. Piec o ma-
ïapy, zarówno do blach na rÈbek stojÈcy, jak i blach dachówkowych oraz larskiej, szorstkiej strukturze z rÚcznie formowanej czarnej cegïy
trapezowych. Zabezpieczenia przeciwĂniegowe stanowiÈ rurowe bariery Vandersanden Morvan WF uzupeïniono wÈtkiem z przejrzystej,
przeciwĂniegowe wraz z akcesoriami, których zadaniem jest ochrona ele- szklanej cegïy. Poziome pasy przeziernych szczelin pozwalajÈ pro-
mentów budynku oraz osób przebywajÈcych w pobliĝu budynku, przed nie- mieniom sïoñca przeciskaÊ siÚ do wnÚtrza pieca. RozĂwietlona eks-
kontrolowanych zsuwaniem siÚ mas Ăniegu. pozycja lamp przedostaje siÚ na zewnÈtrz, pulsujÈc jak rozgrzane
Bariery przeciwĂniegowe przystosowane sÈ odpowiednio do pïaskiej bla- wnÚtrze rozpalonego pieca. Z podobnego pieca, wyjeĝdĝaïy tu daw-
chodachówki Ruukki Hyygge, do blach na rÈbek stojÈcy Ruukki Classic niej jeszcze ciepïe,
ibdo innych moduïowych oraz tradycyjnych blach dachówkowych i trapezo- w ypalone p orce -
wych. Bariery zïoĝone sÈ z rur barier przeciwĂniegowych o dïugoĂci 3 m lanowe naczynia.
oraz 1 m, a takĝe kompletów odpowiednich mocowañ w zaleĝnoĂci od po- Wybrana cegïa to
krycia dachowego. ¥niegoïapy do blach dachówkowych, których zadaniem ukïon w stronÚ histo-
jestb dzielenie czap topniejÈcego Ăniegu na mniejsze i lĝejsze kawaïki, sÈ rycznego górnoĂlÈ-
wykonane z mocnego pïaskownika. StanowiÈ podstawowe zabezpiecze- skiego budownictwa.
nie przed Ăniegiem osuwajÈcym siÚ z pochyïoĂci dachu w niekontrolowa-
ny sposób. W oferowanym zestawie znajdujÈ siÚ Ăruby montaĝowe oraz Projekt:
uszczelka. Wszystkie akcesoria przeciwĂniegowe wystÚpujÈ w kolorach Marta Koniczuk
dopasowanych do pokryÊ dachowych Ruukki, a takĝe odpo- Fot.: fotomohito
wiadajÈ wszystkim niezbÚdnym wymogom prawnym ibregu-
lacjom obowiÈzujÈcym w Polsce.

I www.ruukkidachy.pl

I www.vandersanden.pl
PANELE IRON CLICK KLASY PREMIUM VERTEO® PLAN
– NOWO¥m OD BUDMAT ESTETYCZNA FORMA
NOWOCZESNEJ TECHNIKI
IRON Click to najnowsza kolekcja paneli na rÈbek stojÈcy klasy premium. Firma GRZEWCZEJ
BUDMAT wykorzystujÈc nowoczesnÈ technologiÚ stworzyïa wysokiej jakoĂci pro-
dukt, dziÚki któremu kaĝdy dach bÚdzie wyjÈtkowy i niepowtarzalny. Specjalnie
dla gamy rÈbków IRON zaprojektowano nowy wzmocniony zamek, który zapew-
nia bardziej precyzyjne i trwaïe ïÈczenia wzdïuĝne.
Innowacyjne wyprofilowanie zamka sprawia, ĝe krawÚdě nakïadkowa zamka
(panelu nakïadanego) jest niewidoczna, co znacznie poprawia estetykÚ. Na ïÈ-
czeniach wzdïuĝnych arkuszy zaplanowano leĝnie pod wkrÚty, które zapewniajÈ
prawidïowÈ dylatacjÚ paneli w wyniku rozszerzalnoĂci termicznej stali. Nabzakoñ-
czeniach panelu znajduje siÚ maskownica zamka (materiaï idealnie dopasowa-
ny), która po zagiÚciu zasïania front zamka. Jest to kolejne rozwiÈzanie które po-
prawia estetykÚ.
Szeroka paleta wzorów, powïok i kolorystyki daje komfort inwestorowi na do-
branie pokrycia dachu do charakteru budynku. Nowo opracowane rozwiÈzania
zostaïy zgïoszone do ochrony patentowej, co dowodzi o wyjÈt-
kowoĂci produktów, które sÈ pierwszymi, tak zaawansowanymi
technicznie na rynku.
I budmat.com

Grzejnik dekoracyjny Verteo® Plan to rozwiÈzanie, które zaj-

muje niewiele miejsca i doskonale pasuje do kaĝdego po-
mieszczenia. Zastosowanie unikatowej, innowacyjnej tech-
niki x2 gwarantuje niskie zuĝycie energii ibkomfort cieplny.
Ma moĝliwoĂÊ dostosowania do indywidualnego zapotrze-
bowania na ciepïo. DostÚpny jest w róĝnych wysokoĂciach
i dïugoĂciach, z idealnie gïadkÈ stronÈ przedniÈ, z opcjo-
nalnym zaworem odcinajÈcym Kermi i praktycznym wie-
szakiem na rÚczniki.

I www.kermi.pl

TRWA’A DACHÓWKA O ASYMETRYCZNEJ FALI – BA’TYCKA BMI BRAAS

Cisar to jedna z najnowoczeĂniejszych tech-
nologii produkcji dachówek betonowych. Jej
innowacja polega na zastosowaniu trzech peï-
niÈcych róĝne funkcje warstw. Betonowa, bar-
dzo trwaïa warstwa noĂna gwarantuje maksy-
malnÈ wytrzymaïoĂÊ dachówki i stanowi bazÚ
kolejnych. WygïadzajÈca – zwiÚksza odpor-
noĂÊ na zabrudzenia oraz zabezpiecza poïaÊ
przed nasiÈkaniem wodÈ, co pozwala znacz-
nie zwiÚkszyÊ jej mrozoodpornoĂÊ. Ostatnia
zbnich, uszlachetniajÈca, odpowiada za este-
tykÚ, nadajÈc ostateczny wyglÈd oraz inten-
sywny, trwaïy kolor i poïysk.
DziÚki technologii Cisar inwestor otrzymu-
je wyrób ïÈczÈcy trzy cechy doskonaïej da-
chówki: wytrzymaïoĂÊ, gïadkoĂÊ powierzch-
ni i estetykÚ.
TrwaïoĂÊ i jakoĂÊ wykonania to istotne, ale
nie jedyne zalety Baïtyckiej. Jej cechÈ charak-
terystycznÈ jest wyrazisty wzór w ksztaïcie asy-
metrycznej fali. Uïoĝona na dachu wprowadza
ciekawÈ grÚ Ăwiateï na poïaci, co nadaje bu-
dynkom atrakcyjny wyglÈd. Aktualnie dostÚp-
na jest w 5 modnych kolorach:
brÈzowym, ceglanym, grafito-
wym, kasztanowym, czarnym.
I www.monier.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 25

AKTUALNO¥CI WYDARZENIA

ONE SPACE, ONE FLOOR

– KONKURS MARKI ARBITON DLA ARCHITEKTÓW
Marka paneli winylowych Arbiton przygotowaïa
konkurs dla architektów i projektantów na zapro-
jektowanie przestrzeni odzwierciedlajÈcej ideÚ
ONE SPACE – ideÚ, która szczególnie w obec-
nych czasach jest niezwykle noĂna. Do wygra-
nia najnowsze iPady PRO.
Home-office i home-schooling to wyraĝenia,
które zrobiïy karierÚ w minionym roku. Nasza
przestrzeñ domowa w jednej chwili musiaïa
zyskaÊ nowe, liczne funkcje. DziĂ mieszkania
ib domy to nie tylko spokojna przystañ, w któ-
rej moĝemy ukryÊ siÚ przed Ăwiatem, ale takĝe
miejsce z którego zarzÈdzamy swoim ĝyciem
zawodowym, uczymy siÚ, nawiÈzujemy kon-
takt z przyjacióïmi. Nowa rzeczywistoĂÊ wyma-
ga innego podejĂcia do projektowania wnÚtrz.
Projekty mieszkañ, w jeszcze wiÚkszym stop-
niu powinny odzwierciedlaÊ ideÚ ONE SPACE.
A moĝna jÈ osiÈgnÈÊ kreujÈc w caïym domu jed-
nolitÈ podïogÚ.
– Z jednej strony, coraz czÚĂciej musimy doda-
waÊ nowe funkcje do naszych mieszkañ, z dru-
giej, bardzo waĝne jest dla nas poczucie bezpie-
czeñstwa w domu. Jednolita podïoga pozwala
wprowadziÊ w pomieszczeniach tak potrzebny ïad
ibspokój. Panele winylowe Arbiton sÈ produktem,
który moĝna ukïadaÊ nawet na 200 m2 powierzchni
bez koniecznoĂci tworzenia dodatkowych dylata-
cji miÚdzy pomieszczeniami. To daje niesamowite
moĝliwoĂci wykreowania unikatowej i jednorod-
nej przestrzeni – mówi Artur Tomikowski, dy-
rektor marketingu marki Arbiton. Zapraszamy
architektów i projektantów do przesyïania zdjÚÊ
realizacji. Konkurs potrwa trzy miesiÈce, a najlep-
sze prace co miesiÈc nagrodzimy –bpodsumowu-
je Artur Tomikowski.
ZdjÚcia realizacji (min. 3 zdjÚcia w rozdziel-
czoĂci > 3500 x 2480 z uĝyciem paneli marki
Arbiton) naleĝy przesïaÊ na adres marketing@
decora.pl. W tytule wiadomoĂci naleĝy wpisaÊ:
ONE SPACE ONE FLOOR. Akcja trwa od 1.01.21
do 30.03.2021 r.
Co miesiÈc zespóï A.design Studio wybierze
i ogïosi zwyciÚzcÚ.
* WysyïajÈc zdjÚcia, zgïaszajÈcy oĂwiadcza, ĝe ma
do nich peïne prawa autorskie, a wykonana inwestycja
zostaïa zrealizowana zgodnie z jego projektem, udziela
jedoczeĂnie zgodÚ na wykorzystanie zdjÚÊ w materia-
ïach reklamowych spóïki marki Arbiton bez ograniczeñ
czasowych i terytorialnych na polach eksploatacji wy-
mienionych w ustawie, w szczególnoĂci w materiaïach
elektronicznych, na stronie internetowej, w mediach
spoïecznoĂciowych i drukowanych materiaïach rekla-
mowych. JednoczeĂnie informuje, ĝe zdjÚcia, wbmia-
rÚ moĝliwoĂci technicznych, opatrzo-
ne bÚdÈ informacjÈ o autorze projektu.
I https://decora.pl

KRISHOME PREZENTUJE NOWk ODS’ON} KAMPANII

GWARANCJA SPOKOJU 2021 Z ’UKASZEM PISZCZKIEM

Ruszyïa ogólnopolska kampania digitalowa produktów KRISPOL i kon-

ceptu KRISHOME – kompletu stolarki do domu. W specjalnie stworzo-
nym materiale wideo pojawia siÚ ambasador – ’ukasz Piszczek, który
od EURO 2016 towarzyszy dziaïaniom wizerunkowym spóïki.
Celem kampanii jest wyeksponowanie, wartoĂci, jakÈ jest dom, sta-
nowiÈcy swoistÈ gwarancjÚ spokoju i ostojÚ. To w jego zaciszu spÚ-
dziliĂmy sporo czasu podczas pandemii, to tu znajdujemy ukojenie po
dïugim dniu pracy, tworzÈ go najbliĝsze nam osoby. To równieĝ jedna
zbnajwaĝniejszych inwestycji w ĝyciu, warto wiÚc, jak komunikuje mar-
ka, zadbaÊ podczas budowy o stolarkÚ wysokiej jakoĂci.
Marka nawiÈzaïa do baĂniowej fabuïy, w myĂl której brama, drzwi,
okna i rolety zostajÈ upersonifikowane i ochraniajÈ mieszkañców przed
nocnymi marami i strachami, prezentujÈc w ten sposób gïówne zale-
ty produktów KRISPOL – bezpieczeñstwo, funkcjonalnoĂÊ, energo-
oszczÚdnoĂÊ. W rolÚ tytuïowego bohatera, wracajÈcego po dïugim
dniu do domu, wcieliï siÚ ’ukasz Piszczek, Ăwiatowej klasy piïkarz,
niegdyĂ reprezentant druĝyny narodowej, dziĂ doĂwiadczony zawod- Materiaï moĝna obejrzeÊ na kanale Youtube marki
nik Borusii Dortmund. To tu czeka na niego gwarancja spokoju, czyli KRISPOL.
rodzina, która czuje siÚ w domu bezpiecznie, nawet podczas nieobec-
noĂci gïowy rodziny. I www.krispol.pl

26 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Z’OTE GOD’O KONSUMENCKI LIDER JAKO¥CII 2020
DLA MARKI JONIEC®
Gïosami konsumentów, w programie KONSUMENCKI LIDER JAKO¥CI 2020, marka JONIEC®
zajÚïa I. miejsce w kategorii „Ogrodzenia”.
KONSUMENCKI LIDER JAKO¥CI 2020 to ogólnopolski promocyjny program konsumen-
cki, o którego wynikach w 100% wyników decydujÈ konsumenci. W badaniu gromadzone sÈ
opinie aktywnych konsumentów, dziÚki którym wyïania siÚ liderów z danej branĝy oraz zbie-
rana jest wiedza na temat jakoĂci wybranych produktów i usïug. Dodatkowo badanie to przy-
nosi wiedzÚ o tym, dlaczego dane produkty wybierane sÈ jako najlepsze oraz jakie skojarze-
nia budzÈ wĂród konsumentów marki brane pod uwagÚ.
Organizatorem programu jest Redakcja Strefy Gospodarki – ogólnopolskiego, niezaleĝne-
go dodatku, dystrybuowanego wraz z Dziennikiem GazetÈ PrawnÈ – ekonomicznym dzien-
nikiem nr 1 w Polsce. I www.joniec.pl

PERSPEKTYWY FRONIUS NA 2021bROK – ROZWÓJ OFERTY

Firma Fronius, ekspert wbdziedzinie technologii
solarnych, wbroku 2021bznacznie rozszerzy ofer-
tÚ rozwiÈzañ. Wszystkie bÚdÈ zwiÈzane zbwydaj-
nÈ integracjÈ sektorów, maksymalnym stopniem
zuĝycia energii na potrzeby wïasne ibniezaleĝnoĂ-
ciÈ energetycznÈ pod znakiem 24bgodzin sïoñca.
RozwiÈzania wbdziedzinie energii do domów jed-
norodzinnych, przedsiÚbiorstw czy duĝych insta-
lacji PV – wbofercie marki znajdzie siÚ przyszïoĂ-
ciowe rozwiÈzanie, speïniajÈce kaĝdy wymóg.
Dodatkowo pionier wbdziedzinie wykorzystania
wodoru ïÈczy wszystkie swoje kompetencje pod
jednym dachem wbSteinhaus wbGórnej Austrii,
aby kreowaÊ przyszïoĂÊ, wb której energia bÚ-
dzie pochodziÊ zbwodoru ibodnawialnych ěródeï.
Zbdoskonaïym przygotowaniem na rosnÈce za-
potrzebowanie na wysokiej jakoĂci rozwiÈzania
fotowoltaiczne, Fronius wprowadzi wbtym roku
wiele nowych produktów ibjeszcze bardziej roz-
szerzy ofertÚ cyfrowych usïug.
– Znacznie zwiÚkszyliĂmy naszÈ zdolnoĂÊ wy-
twórczÈ ibdodaliĂmy najnowoczeĂniejszÈ techno-
logiÚ do naszych linii produkcyjnych. PoczyniliĂmy
postÚp takĝe pod wzglÚdem zrównowaĝonego roz-
woju. Podczas projektowania produktów wybiera-
my surowce nadajÈce siÚ do recyklingu, do produk-
cji wykorzystujemy wb100% energiÚ pochodzÈcÈ
zbodnawialnych ěródeï, wbciÈgu dwóch lat zmniej-
szyliĂmy ob27% emisjÚ CO2 wbtransporcie ibprzy-
kïadamy szczególnÈ wagÚ do dïugiej ĝywotnoĂci
naszych falowników – zb jednej strony przez ak-
tywne chïodzenie, abzbdrugiej przez innowacyjnÈ
koncepcjÚ serwisu ibwïasny oĂrodek Repair Center
–bstwierdza Martin Hackl, Director Solar Energy,
Fronius International. – Dodatkowo wkraczamy
do nowych obszarów, na przykïad wydajnymi fa-
lownikami do zastosowañ komercyjnych ibautor-
skim rozwiÈzaniem do ïadowania elektrycznych
samochodów.
Jednofazowy Primo GEN24 Plus jest kontynu-
acjÈ rewolucji wĂród falowników, którÈ rozpo-
czÚto od trójfazowego Symo GEN24 Plus. Primo
bÚdzie dostÚpny pod koniec pierwszego kwar-
taïu 2021b roku wb klasach mocy od 3 do 6b kW.
BÚdzie równieĝ wyposaĝony we wszystkie wy-
jÈtkowe funkcje, jak opcje zasilania rezerwowe-
go dostosowane do zapotrzebowania, technolo-
gia Multi Flow, aktywne chïodzenie, Superflex
Design ibzintegrowane zarzÈdzanie zacienieniem.
Liczne otwarte interfejsy umoĝliwiajÈ wykorzy-
stanie nadwyĝki energii fotowoltaicznej do za-
silania pomp ciepïa lub elektromobilnoĂci. Aby
umoĝliwiÊ tankowanie zbiorników energiÈ pocho-
dzÈcÈ ze sïoñca, Fronius pracuje nad uzupeïnie-
niem oferty obwïasne rozwiÈzanie do elektromo-
bilnoĂci. DziÚki temu wszystkie rozwiÈzania – od
wytwarzania energii PV aĝ do inteligentnego ïa-
dowania samochodów elektrycznych zoptyma-
lizowanego przez system PV – bÚdÈ idealnie do
siebie dostosowane ibdostÚpne zbjednego ěródïa.
Wbpoïowie roku Ăwiatïo dzienne ujrzy falownik
do zastosowañ komercyjnych Tauro. Optymalnie
nadaje siÚ on do instalacji dachowych ibnaziem-
nych. BÚdzie oferowany wbróĝnych wariantach
ibklasach mocy od 50 do 100bkW. Dotychczas nie-
spotykana kombinacja elastycznoĂci wbprojekto-
waniu instalacji, niesamowitej odpornoĂci na wa-
runki atmosferyczne, maksymalnej wydajnoĂci
przy temperaturze otoczenia do 50°C oraz ïatwej
wymiany moduïów mocy ibnajszybszego serwisu
na rynku pozwala na zminimalizowanie kosztów
instalacjibPV przez caïy okres ĝywotnoĂci (TCO).
Ekologicznie wytwarzany wodór odgrywa cen-
tralnÈ rolÚ wb realizacji wizji 24b godzin sïoñca.
Umoĝliwia on wydajne sezonowe magazynowa-
nie i jest z powrotem przetwarzany w energiÚ elek-
trycznÈ. WïaĂnie dlatego Fronius, pionier wbdzie-
dzinie wykorzystania wodoru, tworzy nowoczesne
centrum wodoru wbSteinhaus wbGórnej Austrii
ibïÈczy tam wszystkie swoje zasoby.
– Ponad 30bekspertów bÚdzie koncentrowaÊ siÚ
na zrównowaĝonej przyszïoĂci energetycznej zbwy-
korzystaniem wodoru. OĂrodek stanie siÚ nowym
domem do badañ, rozwoju, produkcji ibdystrybucji,
abwbprzyszïoĂci bÚdÈ odbywaÊ siÚ tutaj szkolenia
ibprezentacje dla klientów – podsumowuje Thomas
Rührlinger, odpowiedzialny za rozwój technolo-
gii wodorowej webFronius International GmbH.
I www.fronius.pl/solar

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 27

AKTUALNO¥CI WYDARZENIA

JAK DBAm ZIMk O BRAM}

GARA¿OWk?

ZimÈ bramy garaĝowe wymagajÈ szczególnej uwagi. Nie

bÚdÈ dziaïaÊ prawidïowo, jeĂli sÈ nieprawidïowo konser-
wowane i nieserwisowane. Ich zïy stan wpïynie nie tyl-
ko na komfort, ale takĝe na bezpieczeñstwo uĝytkowania.
Uĝytkownicy powinni pilnowaÊ czystoĂci i suchoĂci bra-
my – zimÈ nie powinna byÊ oblodzona, a podczas zamyka-
nia nie moĝe trafiaÊ na przeszkody, np. w postaci zbitego
Ăniegu. Panele bramy powinny byÊ oczyszczane za pomo-
cÈ miÚkkiej Ăciereczki z delikatnym pïynem. Równieĝ z pro-
wadnic i uszczelek powinniĂmy usuwaÊ zanieczyszczenia
czÚĂciej niĝ latem. Do konserwacji bramy naleĝy uĝyÊ ze-
stawu do smarowania bram (smar i silikon), który moĝna
nabyÊ u takich producentów jak Novoferm. Silikonem do
bram samodzielnie zakonserwujemy uszczelki, a suchy smar
posïuĝy do ochrony trzpieni zawiasów i rolek. Prowadnice
wystarczy oczyĂciÊ suchÈ ĂciereczkÈ.
Oprócz samodzielnej konserwacji naleĝy oczywiĂcie pa-
miÚtaÊ o regularnych przeglÈdach, prowadzonych przez
uprawnionych serwisantów.

I www.novoferm.pl

EUROSYMBOL – NAGRODA DLA

NAJLEPSZYCH PRZEDSI}BIORSTW
IbINSTYTUCJI W KRAJU PRZYZNANA FIRMIE
TERMET
Koñcówka roku 2020 przyniosïa firmie Termet kolejne wyróĝnienie. Intensywna pra-
ca, w tych wyjÈtkowo trudnych dla wszystkich warunkach zwiÈzanych z reĝimem sa-
nitarnym, zostaïa uhonorowana nagrodÈ EuroSymbol Innowacji 2020.
Symbol 2020 to program medialny prowadzony przez redakcjÚ „Monitora Rynkowego”
i „Monitora Biznesu”. Firma zostaïa doceniona przez KapituïÚ za innowacyjnoĂÊ, efek-
tywnoĂÊ w prowadzonej dziaïalnoĂci oraz zbudowanie silnej pozycji na rynku.
Zdobycie tak prestiĝowego tytuïu stanowi nieocenionÈ pomoc w ksztaïtowaniu po-
zytywnego wizerunku marki Termet na rynku, podniesie rangÚ firmy w branĝy oraz
w Ărodowisku opiniotwórczym. DziÚki wyróĝnieniu firma z caïÈ pewnoĂciÈ uzyska
dodatkowe uznanie wĂród parterów biznesowych za rzetelnoĂÊ i budowanie wza-
jemnego zaufania.
NagrodÚ, na rÚce Prezesa Termet S.A. Ryszarda Satyïy, przekazaï Jakub Lisiecki
– redaktor naczelny „Monitora Biznesu” (dodatku Rzeczpospolitej) oraz „Monitora
Rynkowego” (dodatku Dziennika Gazety Prawnej).

I www.termet.com.pl

28 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

AWILUX ROZBUDOWUJE ZAK’AD PRODUKCYJNY

Firma AWILUX zakoñczyïa rok 2020 z rekordo-
wym obrotem przekraczajÈcym 100 milionów
zïotych oraz gotowym planem na rozbudowÚ
hali produkcyjnej. Pierwsze dziaïania zwiÈza-
ne z inwestycjÈ rozpoczÚïy siÚ juĝ w okresie
miÚdzyĂwiÈtecznym.
Leszczyñski producent stolarki okienno-
-drzwiowej w wersji premium, firma AWILUX,
stawia sobie wysokie cele i osiÈga je dziÚki rze-
telnej pracy oraz staïemu rozwojowi wszyst-
kich dziaïów. Jednym z postanowieñ firmy na
nowy rok jest powiÚkszenie hali produkcyjnej
oraz poszerzenie parku maszyn. Plan rozbudo-
wy zakïadu obejmuje czÚĂÊ socjalno-biurowÈ
ze wzglÚdu na wzrost zatrudnienia.
– Nasza najnowsza inwestycja, która jest
priorytetem na rok 2021, zakïada rozbudowÚ
zakïadu, a w szczególnoĂci powierzchni pro-
dukcyjnej dziaïu produkcji okien i drzwi zbalu-
minium oraz dodatkowej powierzchni maga-
zynowej pod dachem, bÚdÈcej w przyszïoĂci
magazynem wyrobów gotowych. Pierwsze pra-
ce ruszyïy pomiÚdzy ĂwiÚtami a poczÈtkiem no-
wego roku. W tym czasie zostaïo zdemontowane
dotychczasowe ogrodzenie, zdjÚta wierzchnia
warstwa humusu i wykonane pierwsze prace
geodezyjne. Codziennie na budowie pracuje kil-
kunastoosobowa zaïoga, dziÚki czemu juĝ te-
raz widaÊ zarysy nowej hali oraz dodatkowych
placów odkïadczych – mówi Marek Sprengel,
prezes firmy AWILUX.
Nowa ïÈczna powierzchnia „pod dachem” to
kolejne 6000 m². Okoïo poïowy z tego zajmie
dodatkowa hala produkcyjna a pozostaïa po-
wierzchnia przeznaczona bÚdzie do kompletacji
i przygotowania wysyïek oraz do krótkotermi-
nowego magazynowania wyrobów gotowych,
chroniÈc je tym samym przed wpïywem nieko-
rzystnych warunków atmosferycznych. WbczÚ-
Ăci produkcyjnej montowane bÚdÈ rozwiÈzania
aluminiowe, co odpowiada rosnÈcemu zapo-
trzebowaniu klientów i wpïywa takĝe na de-
cyzje firmy AWILUX o zatrudnieniu nowych
pracowników oraz inwestycji w nowoczesny
park maszynowy.
Drugi etap dziaïañ inwestycyjnych firmy po-
lega na wdroĝeniu wbĝycie planu rozwoju, op-
tymalizacji i automatyzacji linii produkcyjnej
stolarki PVC. Jak mówi Marek Sprengel, wbtej
czÚĂci zakïadu równieĝ planowane sÈ zakupy
nowych maszyn, miÚdzy innymi do sortowania
szyb i ram oraz innych rozwiÈzañ, które zwiÚk-
szÈ wydajnoĂÊ linii produkcyjnej.
ChoÊ rozbudowa zakïadu jest priorytetem na
ten rok, AWILUX nie zwalnia tempa i podejmu-
je szereg innych, kluczowych decyzji.
– Rok 2021 zapowiada siÚ intensywnie i pro-
rozwojowo. JeĂli ĝadne, niezaleĝne od nas wy-
darzenia nie pokrzyĝujÈ naszych planów, wbtym
roku chcemy rozwinÈÊ takĝe naszÈ bazÚ trans-
portowÈ o zakup kolejnych samochodów ciÚĝa-
rowych wyposaĝonych oczywiĂcie w wózki do
rozïadunku. Wïasna flota ciÚĝarowa wraz autami
z firm spedycyjnych, które na staïe wspóïpracu-
jÈ z AWILUX, zwiÚkszy siÚ do ponad 20baut –bwy-
jawia prezes firmy AWILUX.
I www.awilux.pl

JAKO¥m URZkDZE” POTWIERDZAJk KLIENCI

Pro-Vent Systemy Wentylacyjne zostaïa laureatem I miejsca w plebiscy-

cie Laur Konsumenta / Laur Klienta 2021. Firma zostaïa wyróĝniona przede
wszystkim za wysokÈ jakoĂÊ produktów, które sÈ równieĝ najpopularniejsze
w swojej grupie w kraju.
Firma Pro-Vent to polski producent urzÈdzeñ do wentylacji budynków,
wpïywajÈcych na znacznÈ poprawÚ jakoĂci powietrza w tych obiektach.
W ofercie ma ponad 50 typów rekuperatorów MISTRAL.
Opatentowanie i zastosowanie innowacyjnej technologii Stopfield® umoĝ-
liwiïo stworzenie niezwykle skutecznego filtra antysmogowego CLEAN R,
który pozwala wyeliminowaÊ jednÈ z najwiÚkszych bolÈczek duĝych miast
–bzanieczyszczone powietrze.
Idealnym uzupeïnieniem wentylacji mechanicznej (rekuperacji) jest zasto-
sowanie gruntowego wymiennika ciepïa. UrzÈdzenia, które wykorzystujÈc
energiÚ pïytkich warstw gruntu, obniĝa zapotrzebowanie na ciepïo budyn-
ku. Dodatkowo, w okresie letnim dostarcza do niego chïodne powietrze. I to
wszystko praktycznie bezkosztowo.

I www.pro-vent.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 29

AKTUALNO¥CI WYDARZENIA
10-LECIE PRODUKCJI MODU’ÓW
FOTOWOLTAICZNYCH
WbFIRMIE BRUK-BET
Firma Bruk-Bet, której gïówna siedziba mieĂci siÚ w Niecieczy wbMaïopolsce, dzia-
ïa na polskim rynku od ponad 37 lat, z powodzeniem poszerzajÈc portfolio swoich
wyrobów. W roku 2021 w firmie obchodzony jest jubileusz 10-lecia wytwarzania mo-
duïów fotowoltaicznych. Producent wkracza w nadchodzÈcy rok zbnowym wizerun-
kiem i kompleksowÈ ofertÈ polskich produktów objÚtych dïugoletniÈ gwarancjÈ.
W 2021 roku jako Bruk-Bet Fotowoltaika, marka bÚdzie dalej stawiaïa na doĂwiad-
czenie i wynikajÈcÈ z niego wiedzÚ eksperckÈ budowanego od lat zespoïu specja-
listów. Z okazji tego jubileuszu, Bruk-Bet Fotowoltaika rozbudowuje równieĝ park
maszynowy, czego finalizacjÈ bÚdzie uruchomienie kolejnej linii produkcyjnej z wy-
korzystaniem technologii multibusbar na caïych oraz poïówkowych ogniw PV z nie-
zaleĝnÈ stacjÈ ciÚcia laserem.bDodatkowÈ propozycjÈ dla Klientów bÚdÈ elementy
maïej architektury z funkcjÈ generowania energii elektrycznej oraz ïadowarki do po-
jazdów elektrycznych.
JUBILEUSZ 100-LECIA
KONTAKT SIMON S.A.
Kontakt Simon S.A. z Czechowic-Dziedzic, jeden z liderów na rynku osprzÚtu elek-
troinstalacyjnego, obchodzi w tym roku stulecie istnienia. Powstaïa 12 lipca 1921
roku firma poczÈtkowo produkowaïa m.in. oporniki i regulatory, sprzÚt instalacyj-
ny, oĂwietleniowy oraz bardzo popularne w tamtych czasach gniazda wtyczkowe
wbobudowie porcelanowej. Przez lata firma rozwijaïa siÚ, powiÚkszajÈc asortyment.
Wb1955broku oferta firmy obejmowaïa juĝ ponad 400bpozycji. Obecnie wbofercie znaj-
duje siÚ ponad 6000 pozycji. Firma nie ustaje wbdoskonaleniu procesów produkcyj-
nych i metod zarzÈdzania, abprzede wszystkim w rozbudowie oferty o innowacyjne
rozwiÈzania opracowywane dziÚki inwestycjom w ludzi, badania i rozwój.
Z okazji jubileuszu Kontakt Simon S.A. przygotowaï szereg ciekawych im-
prez, jubileuszowych wydawnictw
oraz projektów. Jednym z nich jest ak-
cja „Szczytny Cel”, której ambasado-
rem jest Krzysztof Wielicki –bpolski hi-
malaista, zdobywca Korony Himalajów
ib Karakorum. Celem akcji jest wspar-
cie budowy Interwencyjnego OĂrodka
Preadopcyjnego TusieTuli.
I www.kontakt-simon.pl
30 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
I www.fotowoltaika.bruk-bet.pl
G-U KONFEKCJONUJE PROGI
DO OKIEN TYPU HS
G-U Polska – producent najwyĝszej jakoĂci rozwiÈzañ do
drzwi podnoszono-przesuwnych HS – w podpoznañskim
Swadzimiu uruchomiï halÚ przeznaczonÈ wyïÈcznie do kon-
fekcjonowania progów.
– Wprowadzeniu usïugi konfekcjonowania progów przy-
Ăwiecaïy dwie przesïanki: idea zrównowaĝonego rozwoju oraz
chÚÊ jak najlepszego speïnienia oczekiwañ naszych klientów.
OtrzymujÈc spersonalizowane, dociÚte do rozmiaru progi, zy-
skujÈ oni czas, który byïby potrzebny na dostosowanie ich do
potrzeb danego okna. Spersonalizowany próg dziaïa bowiem
jak klocek czy puzzel – idealnie wpasowuje siÚ w miejsce i nie
wymaga dodatkowych prac – mówi Dariusz Nowak, inĝynier-
-projektant z G-U Polska.
W zwiÈzku z rosnÈcym zainteresowaniem tÈ usïugÈ G-U
Polska otworzyïa specjalnÈ halÚ o powierzchni 1400b m2,
w której prowadzone jest konfekcjonowanie progów
GU-thermostep 164, GU-thermostep 204 oraz GU-flatstep.
Dostosowanie wyposaĝenia do drzwi podnoszono-przesuw-
nych HS dostÚpne jest w dwóch stopniach. W przypadku op-
cji Basic, klient otrzymuje wszystkie niezbÚdne elementy do-
ciÚte na wymiar, nastÚpnie musi je zïoĝyÊ (proces ten jest
prosty, przypomina ukïadanie klocków). W przypadku konfek-
cji Premium producent okien otrzymuje gotowy próg zawie-
rajÈcy wszystkie niezbÚdne elementy (wraz zbnawierceniem
otworów pod montaĝ ramy). Wystarczy go tylko zamocowaÊ
do ramy drzwi HS.
I www.g-u.com
SCHÖCK Z NOWk TO¿SAMO¥CIk MARKI
I NOWYM LOGO
Od stycznia 2021 roku Schöck prezentuje siÚ w nowej odsïonie marki. Producent wy-
robów budowlanych wykorzystaï miniony, burzliwy rok do zmiany swojego wyglÈdu.
Nowy wyglÈd jest bardziej autentyczny i wspóïczesny. Nowe logo marki, „pieczÚÊ
Schöck”, ma jeszcze silniej symbolizowaÊ obietnicÚ najwyĝszej jakoĂci i niezawod-
nego poïÈczenia firmy, jej klientów i pracowników, bo w przyszïoĂci bÚdzie nadal
wybrzmiewaïo: ,,postaw na niezawodnoĂÊ”.
– Schöck rozwijaï siÚ bardzo pomyĂlnie w ciÈgu ostatnich 30 lat. Nasza firma jest
bardziejbinnowacyjna i miÚdzynarodowa niĝ kiedykolwiek. Chcemy, aby byïo to widocz-
ne równieĝ dla Ăwiata zewnÚtrznego – mówi Mike Bucher, prezes zarzÈdu Schöck AG.
Najbardziej uderzajÈcÈ cechÈ tej zmiany jest nowe logo marki. Niebieski kolor uĝy-
ty w logo jest odtÈd ciemniejszy ibstaje siÚ wiodÈcym kolorem marki. Nazwa Schöck
jest prezentowana wielkimi literami i z nowym sygnetem marki. Ten sygnet – „pie-
czÚÊ Schöck” – reprezentowany przez dwa blokujÈce siÚ wsporniki, ma w przyszïo-
Ăci jeszcze silniej symbolizowaÊ obietnicÚ najwyĝszej jakoĂci oraz niezawodnego
partnerstwa pomiÚdzy firmÈ, jej klientami i pracownikami. – Nowy znaczek Schöck
oznacza wyraěnÈ obietnicÚ. Jest tobsymbol jakoĂci i wartoĂci, niezawodnoĂci i bezpie-
czeñstwa – wyjaĂnia Mike Bucher, – SÈ to wartoĂci, które sÈ kluczowe dla naszych
dziaïañ, nawet wbczasach transformacji cyfrowej.
Waĝnym wyzwaniem przy rewizji projektu byïo sprostanie wymaganiom zarów-
no Ăwiata cyfrowego, jak i analogowego.
DziÚki temu nowe logo moĝe byÊ uĝywane
elastycznie i jest doskonale
rozpoznawalne na wszyst-
kich urzÈdzeniach.
EKO DOM Z ENERGIk
CYKL MERYTORYCZNYCH
SPOTKA” DLA PRZYSZ’YCH
PROSUMENTÓW
Serdecznie zapraszamy na cykl bezpïatnych webinarów „EKO
DOM z ENERGIk”, organizowanych przez Pionier Energia
–bogólnopolskÈ firmÚ z branĝy OZE. Patronat nad tym cy-
klem objÈï portal „Budujemy Dom” oraz firma „Winaico”,
dystrybutor moduïów PV.
Firm w branĝy OZE i dostÚpnych ofert na rynku sÈ tysiÈ-
ce, przez co, jako klienci moĝemy czuÊ siÚ przytïoczeni iloĂ-
ciÈ informacji jakie otrzymujemy.
Pionier Energia chÚtnie doradzi, odpowie na wszystkie nur-
tujÈce pytanie, a jeĂli bÚdzie taka potrzeba równieĝ zapro-
jektuje naszÈ instalacjÚ. Podpowie teĝ na co zwróciÊ uwa-
gÚ planujÈc swojÈ ekoinwestycjÚ, jak nie przepïaciÊ ibmieÊ
gwarancjÚ jakoĂci i bezpieczeñstwa. Wskaĝe teĝ róĝne moĝ-
liwoĂci finansowania i wyjaĂni jak skorzystaÊ z programów
dofinansowañ.
Start webinarów „EKO DOM z ENERGIk”, juĝ 25 lutego!
Abjuĝ dziĂ zapraszamy na profil na Facebooku (https://www.
facebook.com/pionierenergia/) oraz kanaï na Youtube.

I www.schoeck.pl I www.pionier-energia.pl

NIBE-BIAWAR ZAPRASZA NA SZKOLENIA ON-LINE

Firma NIBE-BIAWAR zaprasza do zapisów na szkolenia techniczne
on-line dotyczÈcebpowietrznych oraz gruntowych pomp ciepïa NIBE.
Kompleksowe szkolenia techniczne kierowane sÈ do wszystkich zain-
teresowanych inwestycjÈ wbrozwój wïasnej firmy, chcÈcych poszerzyÊ
dziaïalnoĂÊ i wiedzÚ w zakresie doboru i instalacji pomp ciepïa NIBE.
Szkolenia przeznaczone sÈ dla instalatorów, monterów, projektantów,
serwisantów, zainteresowanych doborem, montaĝem i/lub projekto-
waniem instalacji z wykorzystaniem pomp ciepïa NIBE.
Harmonogram szkoleñ NIBE oraz zapisy na szkolenia na
https://www.nibe.pl/wiedza/szkolenia-dla-wykonawcow-i-projektantow/.
Zakres szkoleñ obejmuje m.in.: budowÚ i zasadÚ dziaïania pomp cie-
pïa, rodzaje dolnych ěródeï, zasady i wytyczne ich doboru oraz wymia-
rowania, system sterowania pompami ciepïa NIBE, ofertÚ i budowÚ
systemowych rozwiÈzañ komfortu cieplnego NIBE (np. systemy foto-
woltaiczne, rekuperatory), zasady doboru pomp ciepïa NIBE za pomo-
cÈ programu komputerowego NIBE DIM oraz wiele innych informacji
o wymiarze nie tylko teoretycznym, ale teĝ praktycznym.
WiÚcej informacji na temat szkoleñ: tel. +48 85b662 84 80, e-mail:
szkolenia.nibe@biawar.com.pl.

I www.nibe.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 31

AKTUALNO¥CI WYDARZENIA

NOWY PORTAL WWW.ELTERM.PL

Firma ELTERM przygotowaïa nowÈ odsïonÚ strony internetowej. Poza

aktualizacjÈ szaty graficznej znalazïy siÚ na niej:
– wyszukiwarka produktów;
– konfigurator doboru kotïów elektrycznych;
– konfigurator doboru zestawów hydraulicznych;
– nowe filmy instruktaĝowe.
ZawartoĂÊ strony www.elterm.pl bÚdzie regularnie aktualizowa-
na obkolejne artykuïy, filmy oraz promocje. Aby pozostaÊ na bieĝÈco
zbofertÈ, zachÚcamy do Ăledzenia profilu firmy na Facebooku oraz do
zapisania siÚ do newslettera.

I www.elterm.pl

NAJD’U¿SZA GWARANCJA NA MATERIA’Y IZOLACYJNE W POLSCE

Firma Styropmin, jako pierwszy producent
styropianu w Polsce, wprowadziïa aĝ 10-let-
niÈ gwarancjÚ na wszystkie swoje wyroby.
Dotychczas okres gwarancyjny wynosiï 2 lata,
zostaï on wiÚc wydïuĝony aĝ piÚciokrotnie.
Kiedy ociepla siÚ dom, pragnie siÚ, aby wy-
korzystany materiaï byï jak najtrwalszy oraz
jak najwyĝszej jakoĂci. To szczególnie waĝ-
ne przy nowych inwestycjach, poniewaĝ od
1bstycznia 2021 roku obowiÈzujÈ nowe, znacz-
nie bardziej restrykcyjne normy dotyczÈce pa-
rametrów zwiÈzanych z energooszczÚdnoĂciÈ
budynków uĝytkowych. Dlatego w przypadku
termoizolacji warto uĝyÊ pïyt styropianowych
– sÈ one wyjÈtkowo odporne na dziaïanie wie-
lu czynników zewnÚtrznych, takich jak wilgoÊ
czy wysokÈ temperaturÚ. Dodatkowo nadajÈ
siÚ do wykorzystania niemal we wszystkich
czÚĂciach domu – od fundamentów, przez
Ăciany zewnÚtrzne, aĝ po dach.
– Styropmin ma ponad 25-letnie doĂwiad-
czenie na rynku materiaïów do izolacji. Lata te-
stów oraz najnowoczeĂniejsze obecnie zakïa-
dy produkcyjne z wïasnymi laboratoriami na
najwyĝszym poziomie w Polsce zaowocowaïy
produktami najwyĝszej jakoĂci o stabilnych,
powtarzalnych parametrach technicznych, dla-
tego zdecydowaliĂmy siÚ na wydïuĝenie okre-
su gwarancyjnego z dwóch do dziesiÚciu lat
– mówi Dariusz Pruszkowski, doradca tech-
niczny w firmie Styropmin.
Zgodnie z deklaracjÈ producenta, styropiany
marki Styropmin zamontowane zgodnie z zale-
ceniami producenta bÚdÈ przez okres gwaran-
cyjny zachowywaïy nastÚpujÈce wïaĂciwoĂci:
– w przypadku styropianów fasadowych
–b wspóïczynnik przewodzenia ciepïa (lam-
bda), opór cieplny oraz wytrzymaïoĂÊ na roz-
ciÈganie prostopadle do powierzchni czoïo-
wych (TR);
– w przypadku styropianów podïogowych
–b wspóïczynnik przewodzenia ciepïa (lam-
bda), opór cieplny, oraz naprÚĝenia ĂciskajÈ-
ce przy 10% odksztaïceniu (CS).
Klienci, którzy chcÈ otrzymaÊ kartÚ gwa-
rancyjnÈ, powinni po zakupie wypeïniÊ spe-
cjalny formularz dostÚpny na stronie interne-
towej www.styropmin.pl wbterminie miesiÈca
od daty zakoñczenia montaĝu produktów, jed-
nak nie póěniej niĝ w ciÈgu dwóch miesiÚcy
od daty zakupu.
I www.styropmin.pl

32 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

POSESJONACI KLUBU BUDUJkCYCH DOM
Klub BudujÈcych Dom (KBD) zrzesza Czytelników, którzy planujÈ, projektujÈ, budujÈ, remontujÈ bÈdě
urzÈdzajÈ swój dom. WĂród ponad 12 000 obecnych czïonków sÈ tacy, którzy ukoñczyli juĝ wïasne inwestycje
i chcÈ swoimi doĂwiadczeniami podzieliÊ siÚ z Czytelnikami. Zapraszamy wiÚc do lektury opowieĂci obszukaniu
dziaïki, wyborze projektu, czÚsto mozolnych zmaganiach zbbudowÈ oraz porównania kosztów inwestycyjnych
ibeksploatacyjnych róĝnych domów. Jest to bowiem bezcenna skarbnica wiedzy dla kaĝdego budujÈcego.
Dom dla dwojga
(docelowo z dzieckiem)

Dom murowany, piÚtrowy z wiatÈ

garaĝowÈ; dwuwarstwowe Ăciany
zbbloczków betonu komórkowego
obgruboĂci 25 cm i styropianu obgruboĂci
15 cm; dach pokryty pïaskÈ blachÈ
(nabrÈbek stojÈcy).
Powierzchnia dziaïki: 943 m2.
Powierzchnia domu: 140 m2.
Powierzchnia garaĝu: 18 m2.
Roczne koszty utrzymania
budynku: 6279 zï.

Zgodny z listÈ ĝyczeñ

Lilianna Jampolska

Dom, zakupiony w stanie deweloperskim, spodobaï siÚ Agnieszce i Wojtkowi

gïównie ze wzglÚdu na wymarzony wyglÈd bryïy oraz wyposaĝenie w pompÚ ciepïa
i wentylacjÚ mechanicznÈ z rekuperatorem. JednoczeĂnie wiele innych elementów
pasowaïo do ich dïugiej listy ĝyczeñ i wytycznych – sami doïoĝyli rolety zewnÚtrzne
ibbezprzewodowy system domu inteligentnego.

J esieniÈ 2019 r. maïĝonkowie postano-

wili wyprowadziÊ siÚ z mieszkania
wbmieĂcie. PoczÈtkowo zamierzali ku-
piÊ gotowy budynek, lecz ĝadne ogïosze-
nie nie wzbudziïo w nich mocniejszego bi-
cia serca. Zdecydowali siÚ na wzniesienie
swojej siedziby na podstawie katalogowe-
go projektu. Jednak juĝ w styczniu zmie-
nili plany, poniewaĝ znaleěli odpowiedni
dom wbstanie deweloperskim. UrzÈdzili go
w stylu skandynawskim.
PRECYZYJNA LISTA ¿YCZE”
W fazie poszukiwania autorskiej koncepcji ar-
chitektonicznej i dziaïki, wïaĂcicielka spo-
rzÈdziïa listÚ oczekiwañ, które przyszïy dom
powinien speïniaÊ. Miaï byÊ parterowy, ewen-
tualnie mieÊ dwa peïne piÚtra oraz wyzna-
czonÈ liczbÚ wnÚtrz (Agnieszka szczegóïo-
wo okreĂliïa ich poĝÈdanÈ wielkoĂÊ ibwyszïo
jej ïÈcznie 140 m2, np. o wspólnym gabinecie
napisaïa „muszÈ siÚ w nim zmieĂciÊ 2bduĝe
gïÚbokie biurka + szafki na dokumenty”,
abobsiïowni – „maïa, z miejscem na ïawkÚ do
podnoszenia ciÚĝarów + stacjonarny drÈĝek
ibsztangÚ z ciÚĝarami”). Niektóre wytyczne,
dotyczÈce bryïy, podaïa nastÚpujÈco – „bardzo
prosta, plan prostokÈta + dostawiona wiata
garaĝowa, bez balkonów i lukarn, dach dwu-
spadowy i bezokapowy z kÈtem nachylenia
okoïo 40° (na ogniwa fotowoltaiczne)
i skierowany na póïnoc–poïudnie, podcieñ
z tarasem i salon od strony poïudniowej, ele-
menty drewniane na elewacji, prostokÈtne
okna z podtynkowymi roletami zewnÚtrzny-
mi, standard energetyczny obowiÈzujÈcy od
2021 r. W punkcie „Ogrzewanie i wentylacja”
wpisaïa wentylacjÚ mechanicznÈ z rekupera-
torem, pompÚ ciepïa, wodne ogrzewanie pod-
ïogowe.
– W styczniu 2020 r. trafiliĂmy na zadrze-
wionÈ dziaïkÚ, na której staï dom do kupienia
– opowiada Agnieszka. – Z niecierpliwoĂciÈ
czekaliĂmy na obejrzenie go od Ărodka, bo jego
bryïa wyglÈdaïa, jakby jÈ ktoĂ wyjÈï z naszych
marzeñ. Niesamowite okazaïo siÚ to, ĝe przy
pierwszej wizji lokalnej mogliĂmy odhaczyÊ
„ptaszkami” niemal peïnÈ listÚ spisanych wy-
tycznych! Dotyczyïo to bryïy, pomieszczeñ, in-
stalacji, dziaïki. Od sprzedawcy i autora caïego
przedsiÚwziÚcia w jednej osobie dowiedzieli-
Ămy siÚ, ĝe doĂwiadczenie budowlane nabyï za
granicÈ i po powrocie do Polski zamierza zajÈÊ
siÚ deweloperkÈ na maïÈ skalÚ. Pierwsza nieru-

34 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Architektura: BR3 Architekci
Parter
chomoĂÊ, wystawiona przez niego na sprzedaĝ,
potwierdziïa, ĝe ma ku temu wiedzÚ ibdryg.
ZebwzglÚdu na wysokÈ jakoĂÊ materiaïów i in-
stalacji oraz na innych chÚtnych skïonnych
do zakupu, szybko podjÚliĂmy decyzjÚ na tak.
W ciÈgu dwóch tygodni zaïatwiliĂmy w banku
kredyt, potem pozostaïe formalnoĂci.
STAN DEWELOPERSKI
W momencie zakupu dom miaï gotowÈ ele-
wacjÚ – wykonawca przykryï jÈ tynkiem si-
likatowo-silikonowym oraz polakierowanÈ
oblicówkÈ z modrzewia i Ăwierku (elemen-
tów z drewna uĝyï m.in. na wiacie garaĝo-
wej i tarasie). Natomiast dwuspadowy dach,
bez okapów, wykoñczyï pïaskÈ blachÈ ïÈ-
czonÈ na rÈbek stojÈcy. Wszystkie otwory
zamknÈï oknami z plastikowymi ramami
i trzema szybami.
– Materiaïy i wyposaĝenie, zastosowane
przez dewelopera, ĂwiadczÈ o tym, ĝe kïadï
nacisk na jakoĂÊ i solidnoĂÊ, nie tylko na wïa-
sny zysk – mówi Wojtek. – W domu zastaliĂmy
Ceny niektórych przyïÈczy,
instalacji, urzÈdzeñ:
Kominek z obudowÈ – 13b000 zï.
Elewacyjne rolety zewnÚtrzne z radiowym
sterowaniem – 16b000 zï.
PiÚtro
nowoczesny ukïad grzewczy, zawierajÈcy wod-
nÈ podïogówkÚ (na caïym parterze i piÚtrze)
oraz mocnÈ powietrznÈ pompÚ ciepïa typu
split. BudujÈc sami, zapewne wybralibyĂmy
podobne urzÈdzenie. Umoĝliwia ogrzewanie
pomieszczeñ nawet przy wiÚkszych mrozach,
a w innych porach roku –bpo prostu tanie
ogrzewanie, równieĝ c.w.u. Oprócz tego dzia-
ïaïa wentylacja mechaniczna z centralÈ prze-
ciwprÈdowÈ, którÈ wykonawca umieĂciï na
nieuĝytkowym strychu –bco ciekawe, nam po-
zostawiï wybór materiaïu do ocieplenia poïaci
dachu (zdecydowaliĂmy siÚ na otwartokomór-
kowÈ piankÚ PUR, m.in. z powodu obawy, ĝe
weïnÚ mineralnÈ zniszczÈ kuny). Z instalacji à WïaĂciciele domu, Agnieszka i Wojtek:
grzewczej i wentylacyjnej jesteĂmy zadowoleni, –bChociaĝ nie jesteĂmy architektami, ani budow-
podobnie jak z wodociÈgowej i kanalizacyjnej. lañcami, samodzielnie skomponowaliĂmy wystrój
wnÚtrz. PrzewertowaliĂmy Internet, przetworzyli-
Sprzedawca opowiedziaï nam, ĝe kiedy rozpo- Ămy po swojemu ciekawe aranĝacje, np. ïazienek.
czynaï budowÚ, przy dziaïce biegïa tylko sieÊ RozwiÈzania technologiczne ibtechniczne podpowia-
wodociÈgowa, kanalizacyjnej nie planowano. dali nam wykonawcy. Prace wykoñczeniowe trwaïy
4 miesiÈce. Na wykoñczenie i doposaĝenie wydali-
Potem nagle wykonano projekt tej drugiej i bïy-
Ămy 193b000 zï (zakïadamy, ĝe pomieszkamy tu dïuĝ-
skawicznie uïoĝono sieÊ odbioru Ăcieków. szy czas). Za dziaïkÚ i dom zapïaciliĂmy 682b000 zï.
PRZEMY¥LANE sobie natomiast wygodne radiowe sterowa-
WYKO”CZENIE nie – najczÚĂciej operujÈ nimi, korzystajÈc
DysponujÈc szczegóïowÈ listÈ ĝyczeñ, z aplikacji, lecz mogÈ to równieĝ robiÊ przy
Agnieszka i Wojtek wiedzieli, jakich ele- pomocy pilotów (przechowujÈ je na Ăcia-
mentów brakuje w budynku. W trakcie prac nie). Na pytanie dlaczego wybrali tradycyj-
wykoñczeniowych zaïoĝyli na oknach role- ny rodzaj osïon, a nie modne obecnie ĝalu-
ty zewnÚtrzne – niestety, musieli zadowo- zje fasadowe, odpowiedzieli, ĝe zaleĝy im
liÊ siÚ elewacyjnymi, gdyĝ podtynkowych na zabezpieczeniu okien przed wïamaniem.
z listy nie mogli juĝ zastosowaÊ. Zapewnili Ponadto Wojtek uĝywaï rolet wbrodzinnym
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 35
POSESJONACI KLUBU BUDUJkCYCH DOM

Koszty, i gdzie moĝna zaoszczÚdziÊ

na eksploatacji
Utrzymanie domu, ogrzewanego powietrznÈ pompÈ ciepïa,
rocznie kosztuje 6279 zï.
Opïaty za prÈd wynoszÈ okoïo 250 zï miesiÚcznie, czyli rocznie
3000 zï. Natomiast za zuĝycie wody z wodociÈgu i odprowadzanie
Ăcieków do kanalizacji zbiorczej 1056 zï. Usïuga wywozu Ămieci
tobwydatek 569 zï.
Inne opïaty: monitoring 753 zï; ubezpieczenie budynku 477 zï;
podatek od nieruchomoĂci 424 zï.
2

à 1 Front domu skierowano na póïnoc. PiÚtrowa
bryïa jest prosta i przykryta dwuspadowym da-
chem bez okapów (wykoñczonym blachÈ na rÈbek
stojÈcy). ZebwzglÚdu na drzewa, deweloper wy-
koñczyï elewacjÚ trwaïym tynkiem silikatowo-si-
likonowym. Natomiast przybudówkÚ zbgankiem i
wiatÈ garaĝowÈ – okïadzinÈ zbdrewna modrzewio-
wego. Wiata ma boczne Ăciany, lecz nie ma drzwi
i bramy. Co miesiÈc Wojtek wyjmuje opadïe liĂcie
z koszyczków odwadniajÈcych, znajdujÈcych siÚ
pod chowanymi rurami spustowymi.
2 Przy tylnej poïudniowej elewacji domu znajdu-
je siÚ taras, lekko zacieniony pergolÈ zbdrewna
Ăwierkowego. OkïadzinÈ z modrzewia przykry-
to dolny fragment Ăciany (do wysokoĂci piÚtra).
Nabnasïonecznionej poïaci dachu wïaĂciciele pla-
nujÈ zaïoĝyÊ w przyszïoĂci ogniwa fotowoltaiczne.
3 NawierzchniÚ tarasu (o wymiarach 8 × 3 m) de-
weloper utworzyï z kostki betonowej (posypka
mineralna dziaïa antypoĂlizgowo). Nad pergolÈ
wbprzyszïoĂci zawiĂnie elektryczna markiza, wïÈ-
czona do automatyki domu inteligentnego.
domu i przyzwyczaiï siÚ do ciemnoĂci pod-
czas snu. Przekonaï siÚ, ĝe nie zastÈpiÈ ich
nawet zaciemniajÈce zasïony – para miaïa
takie w poprzednim mieszkaniu.
– Rolety nie powstrzymajÈ wïamywa-
czy, jednak próba ich sforsowania urucho-
mi alarm – opowiadajÈ wïaĂciciele. –bObto
gïównie chodzi. Deweloper uïoĝyï prze-
wody instalacji alarmowej, ale celowo jej
nie ukoñczyï. PodïÈczyliĂmy do nich czuj-
niki ruchu i na podczerwieñ. Mamy jesz-
cze bezprzewodowe kamery. Na liĂcie ĝy-
czeñ, wbpunkcie „Salon”, jasno napisaliĂmy
– „Niebchcemy kominka”, lecz musieliĂmy
zrewidowaÊ plany. Okazaïo siÚ bowiem,
ĝe sprzedawca przygotowaï w salonie rury
wodne i elektrykÚ do kominka zbpïaszczem
wodnym. MajÈc pompÚ ciepïa, zrezygnowa-
liĂmy z takiego wkïadu na rzecz zwykïego,
rozprowadzajÈcego ciepïo sposobem grawi-
tacyjnym. ZrobiliĂmy tak, poniewaĝ nie za-
mierzamy czÚsto paliÊ w kominku, jednak
zaleĝy nam na moĝliwoĂci ogrzania wnÚ-
trza, jeĂli zdarzy siÚ awaria prÈdu. ObudowÚ
zaprojektowaliĂmy tak, ĝeby zasïaniaïa frag-
ment kuchni. ZmodernizowaliĂmy instala-
cjÚ elektrycznÈ. DoprowadziliĂmy przewody
do rolet okiennych, lecz zamiast ïÈczników
na Ăcianie wybraliĂmy zdalne sterowanie.
Wbkuchni skierowaliĂmy nowe przewody
do urzÈdzeñ, lokalizacjÚ których zmienili-
Ămy, dodaliĂmy gniazda nad blatem. Wbgar-
derobie i siïowni umieĂciliĂmy oĂwietlenie
energooszczÚdne uruchamiane ïÈcznika-
mi „na pstryk”, natomiast w czÚĂciej uĝyt-
kowanych zaïoĝyliĂmy lampy z ĝarówkami
sterowanymi inteligentnie, przez aplikacjÚ
ibprzy pomocy Ăciennych Ăciemniaczy (na
bateriÚ). Do automatycznego zarzÈdzania
np. oĂwietleniem, bramÈ wjazdowÈ, spraw-
dzania temperatury i wilgotnoĂci powietrza,
wykorzystujemy tzw. nadrzÚdny system in-
teligentnego domu. Sprawia, ĝe zaprogra-
mowane scenariusze ïÈczÈ kilka instala-
cji, uïatwiajÈc nam ĝycie. Lubimy wymyĂlaÊ
przeróĝne warianty i je konfigurowaÊ. Kiedy
uporaliĂmy siÚ z instalacjami i urzÈdzenia-
mi, przystÈpiliĂmy do aranĝacji pomiesz-
czeñ. WybraliĂmy styl skandynawski
i oszczÚdnÈ kolorystykÚ. }

36 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 4 5

6 7 8

à 4 Agnieszka i Wojtek samodzielnie za-

aranĝowali wystrój pomieszczeñ, wybrali
Trafne decyzje i rady wïaĂcicieli styl skandynawski. Niemal wszÚdzie wykoñ-
czyli posadzki panelami winylowymi wbkolo-
rze dÈb miodowy, przeznaczonymi na ogrze-
– Agnieszka: Chociaĝ pierwszy raz oglÈdaliĂmy dom w styczniowej szarówce i bïocie, bardzo spodobaïa wanie podïogowe (kafle zastosowali
siÚ nam dziaïka. Na plus zapisaliĂmy fakt, ĝe znajduje siÚ przy bocznej drodze, lecz w pobliĝu trasy szybkie- w ïazienkach). SÈ z nich bardzo zadowoleni.
go ruchu. Dojazd do pracy w mieĂcie zajmuje nam 25–35 minut. 5 Identycznego materiaïu uĝyli na dwubie-
– Utrzymujemy dobry kontakt z deweloperem, np. po przeprowadzce wymieniï czÚĂÊ zwichrowanej okïadzi- gowych schodach ze spocznikiem (wkrótce
ny na wiacie. Zamierzamy dodaÊ ogniwa fotowoltaiczne, zmiÚkczacz wody, markizÚ nad tarasem. zamontujÈ balustradÚ ze szkïa z pochwytem
z drewna). ObudowÚ kominka zaprojekto-
– Bardzo udaïa siÚ podïoga z paneli winylowych. Dobrze przewodzÈ ciepïo z podïogówki. MajÈ fakturÚ wali tak, ĝeby zasïaniaïa fragment kuch-
imitujÈcÈ drewno. Nie lubimy kaĠi, uïoĝyliĂmy je tylko w ïazienkach i pomieszczeniach gospodarczych. ni. Wybrali ĝeliwny wkïad z naroĝnÈ szybÈ,
– Wojtek: Wykonawców do wnÚtrz szukaliĂmy przez Internet. Najpierw rozsyïaliĂmy 30bzapytañ, na które bybogieñ byï widoczny z dwóch stron.
odpowiadaïo 5 fachowców. Liczyïo siÚ, w jaki sposób z nami rozmawiajÈ, co proponujÈ, jak uzasadniajÈ 6 ¥cianÚ nad blatem kuchennym ozdobili
kosztorys. Ostatecznie trağaliĂmy na dobrych specjalistów. Naleĝaï do nich doradca, zajmujÈcy siÚ ocenÈ biaïo-czarnÈ fototapetÈ (z planem miasta),
powtarzajÈcÈ przyjÚtÈ kolorystykÚ. ¥ciany
budynków, którego poprosiliĂmy o opiniÚ przed zakupem nieruchomoĂci. InspekcjÚ przeprowadziï w towa-
pomalowali ceramicznÈ farbÈ w biaïym od-
rzystwie dewelopera. Dla nas wymowne byïo to, ĝe choÊ trzymaï naszÈ stronÚ, to nie mógï siÚ powstrzy- cieniu, przeznaczonÈ do pomieszczeñ mo-
maÊ od pochwaï typu „Jak dokïadnie i równo uïoĝone”. Tym samym trochÚ obniĝyï naszÈ pozycjÚ przy krych. Zamówili czarne urzÈdzenia.
negocjacji ceny, ale byliĂmy zadowoleni ze spotkania. Stwierdziï na koñcu „Warto kupiÊ ten budynek w tej 7, 8 W WC na parterze nie ma okna, dlate-
cenie. Sïabym punktem mogÈ byÊ chowane rynny, nie moĝna dopuĂciÊ do ich zatkania przez liĂcie i szysz- go zadbali o róĝnorodne energooszczÚdne
oĂwietlenie (m.in. wzdïuĝ naroĝnika Ăcian
ki. Zalecam ewentualne wykopanie studni chïonnych w ogrodzie i skierowanie do nich wody opadowej”.
poprowadzili taĂmÚ LED). Zamontowali
– Elewacyjne rolety sÈ wielofunkcyjne, a operowanie nimi przez aplikacjÚ lub pilotem wygodne. Kiedy stojÈcÈ umywalkÚ oraz podwieszany se-
opuszczajÈ siÚ o zaprogramowanej godzinie, zapalajÈ siÚ wyznaczone lampy. Kolejne wyposaĝenie, które des. Nabpodïodze umieĂcili czujnik zalania.
zwiÚksza komfort mieszkania, to wentylacja mechaniczna zbodzyskiem ciepïa. ¥ciany ïazienki maïĝeñskiej na piÚtrze ozdo-
bili kafelkami w ksztaïcie plastra miodu.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 37

POSESJONACI KLUBU BUDUJkCYCH DOM
Z naciskiem na wyglÈd
Lilianna Jampolska
Beata i Bartek juĝ w fazie projektu zdecydowali, ĝe bardziej zaleĝy im na stworzeniu
wysmakowanej bryïy i wystroju pomieszczeñ, niĝ szukaniu rozwiÈzañ oszczÚdnych
ibpraktycznych. W bitwie „Estetyka kontra praktycznoĂÊ” wyraěnie wygraïa ta pierwsza.
P
oczÈtkowo para zamierzaïa posta-
wiÊ piÚtrowÈ bryïÚ z pïaskim dachem,
ale po zakupie dziaïki i sprawdze-
niu wytycznych w MPZP, niestety, musiaïa
jÈ zwieñczyÊ skoĂnymi poïaciami. Wspólnie
z autorkÈ projektu wykonaïa jednak zabieg,
dziÚki któremu budynek wyglÈda jak pier-
wotnie wymyĂlony – niska „koperta” przy-
krywa czÚĂÊ mieszkalnÈ, lecz nad dwukon-
dygnacyjnymi murami zewnÚtrznymi ïÈczy
siÚ z bardzo szerokim gzymsem, który pa-
trzÈcym od doïu caïkowicie zasïania ksztaït
dachu.
Inne priorytety, dotyczÈce wyglÈdu i uĝyt-
kowania nowych czterech kÈtów, Beata
i Bartek, szczÚĂliwie, mogli uwzglÚdniÊ.
WewnÈtrz wymarzyli sobie przestronne po-
mieszczenia (sufit nad salonem o wyso-
koĂci dwóch kondygnacji to stropodach).
Natomiast na dziaïce – odkryty basen.
38 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
PRZEOBRAZIm MARZENIA
WbARCHITEKTUR}
Wspóïpraca z paniÈ architekt zaczÚïa siÚ ty-
powo – od przesïania jej zdjÚÊ ulubionych do-
mów (w jednym z nich Bartkowi spodobaï
siÚ cofniÚty garaĝ) oraz preferowanego ukïa-
du pomieszczeñ. Póěniej, przez ponad póï
roku, wïaĂciciele spotykali siÚ z niÈ w biu-
rze. Twórczo spÚdzili przy komputerze wie-
le godzin!
– JeĂli chodzi o wnÚtrze, to bardziej zaleĝaïo
nam na uzyskaniu w nim przestronnoĂci, niĝ
wielu metrów powierzchni uĝytkowej – mówiÈ
wïaĂciciele. – Poprzednie mieszkanie na pod-
daszu miaïo wysoki sufit i przyzwyczailiĂmy
siÚ do tego. Natomiast w przypadku wyglÈdu
bryïy, unikaliĂmy klockowatego ksztaïtu, dla-
tego wykorzystaliĂmy zabiegi wywoïujÈce wra-
ĝenie gïÚbi. Na przykïad od frontu, za obszer-
nÈ zadaszonÈ wnÚkÈ postojowÈ, ulokowaliĂmy
Dom dla rodziny 2 + 2
Dom murowany, parterowy
z uĝytkowym poddaszem
ibgaraĝem; dwuwarstwowe
Ăciany z poryzowanych pustaków
ceramicznych o gruboĂci 24 cm
ibstyropianu o gruboĂci 15 cm; dach
pokryty pïaskÈ blachÈ.
Powierzchnia dziaïki: 1500 m2.
Powierzchnia domu: 256 m2.
Powierzchnia garaĝu: 47 m2.
Roczne koszty utrzymania
budynku: 19b927 zï.
(zmniejszÈ siÚ, poniewaĝ we wrzeĂniu
2020 r. zainstalowano ogniwa
fotowoltaiczne o mocy 9,66 kW).
garaĝ. Na wyĝszej kondygnacji zrobiliĂmy po-
dobnie – nad garaĝem zaprojektowaliĂmy
pokój dzieciÚcy, a nad podcieniem garaĝo-
wym gïÚboki balkon, zadaszony przez stropo-
dach z szerokim gzymsem. Przednia fasada
wyszïa ïadnie, lecz z punktu widzenia uĝyt-
kownika funkcjonalniejszy byïby dwukrotnie
wiÚkszy garaĝ i pokój. Na tej elewacji opero-
waliĂmy jeszcze róĝnÈ wielkoĂciÈ okien ibma-
teriaïami wykoñczeniowymi. W nieco inny
sposób rozrzeěbiliĂmy, wspólnie z autorkÈ pro-
jektu, elewacjÚ wypoczynkowÈ, od strony ogro-
du z basenem. Efekt 3D tworzÈ tu dwa daleko
wysuniÚte gzymsy, które podparliĂmy sïupa-
mi. Najpierw, na etapie projektowania, popro-
siliĂmy o wyciÈgniÚcie tych górnych wypustów
na moĝliwie duĝÈ odlegïoĂÊ i sprawdziliĂmy
na wizualizacji komputerowej, jak prezentu-
jÈ siÚ przy szerokoĂci 2, póěniej 3, aĝ w koñcu
4,5 m. StanÚïo na opcji ostatniej, bo architekt-
Architektura: BM Architekci, Barbara Czyĝ
Parter
ka zwróciïa nam uwagÚ, ĝe wyrobienie jesz-
cze szerszych bÚdzie wymagaïo skorzystania
z trudniejszych rozwiÈzañ konstrukcyjnych.
W oba gzymsy wrysowaliĂmy kilka szczelin,
abprzerwÚ miÚdzy nimi (w centralnym miej-
scu) wykoñczyliĂmy aĝurowo kantówkÈ z ter-
mososny. DziÚki otworom masywne gzym-
sy wyglÈdajÈ lĝej i wpada przez nie z góry
Ăwiatïo, tworzÈc dekoracyjne cienie na wyso-
kiej Ăcianie. DyskutowaliĂmy z projektantkÈ
o symetrycznym rozïoĝeniu elementów fasa-
dy, wbtym okien – my byliĂmy za symetriÈ, ona
przeciwko (argumentowaïa, ĝe jest juĝ niemod-
na). Okna od poczÈtku traktowaliĂmy jako
waĝnÈ ozdobÚ budynku! NajwiÚksze umie-
ĂciliĂmy od strony basenu, w strefie dziennej
i master bedroom, bo zaleĝy nam na panora-
micznym widoku ogrodu. Przeszklenia skiero-
wane na poïudnie wyposaĝyliĂmy w powïokÚ
antysolarycznÈ. Wykoñczenie wysokich Ăcian
zaprojektowaïa inna architektka, ona równieĝ
opracowaïa z nami wystrój pomieszczeñ.
Ceny niektórych przyïÈczy,
instalacji, urzÈdzeñ:
Instalacja c.o. – 42b000 zï.
Stacja uzdatniania wody ze studni – 9500 zï.
Instalacja fotowoltaiczna (wrzesieñ 2020 r.)
– 41b000 zï.
PiÚtro
KLASYCZNE I NOWOCZESNE
ROZWIkZANIA
Podczas budowy i urzÈdzania wymarzonych
czterech kÈtów, Beata i Bartek czerpali z tra-
dycyjnych rozwiÈzañ, a takĝe tych najnowo-
czeĂniejszych. Wybrali powszechnie stoso-
wanÈ technologiÚ murów dwuwarstwowych
z poryzowanych pustaków ceramicznych
ibstyropianu (poïacie dachu ocieplili weïnÈ
mineralnÈ o ïÈcznej gruboĂci 40 cm). Dom
oparli na tradycyjnych ĝelbetowych ïawach
fundamentowych. Po wzniesieniu stanu su-
rowego otwartego zarzÈdzili zimowÈ przerwÚ
technicznÈ (doradziïa tak autorka projektu).
Moĝna powiedzieÊ, ĝe do tego momentu
wykorzystali sprawdzone metody, a nowoĂci
dopiero po tym wstÚpnym etapie.
– Aby budynek speïniaï parametry ener-
gooszczÚdnoĂci, wyznaczone przez autor-
kÚ projektu, kupiliĂmy okna z tzw. ciepïy-
mi ramami z aluminium i trzema szybami
oraz poprosiliĂmy producenta o ciepïy mon-
taĝ – mówi Bartek. – Do wykoñczenia ele-
wacji uĝyliĂmy trwaïego tynku silikonowe-
go, okïadziny z kamienia i drewna w wersji
termo. Natomiast do wykoñczenia koperto-
wego dachu – blachy uïoĝonej na rÈbek sto-
jÈcy, a w tzw. koszach zainstalowaliĂmy
kable grzewcze. Z uwagi na zaplanowa-
ny system ogrzewania z wodnÈ podïogówkÈ
na caïych obu kondygnacjach, zastosowali-
Ămy wylewki anhydrytowe. PosïuchaliĂmy
rady hydraulika i rury grzewcze popro-
wadziliĂmy równieĝ w Ăcianach, otaczajÈ-
cych strefÚ dziennÈ. Obawiaï siÚ bowiem, ĝe
wbsalonie obwysokoĂci 7 m, na dodatek wy-
posaĝonym w wielkie przeszklenia, sama
podïogówka nie wystarczy, gdy zdarzy siÚ
zima mroěniejsza niĝ ostatnie. My teĝ jeste-
Ămy teraz spokojniejsi o komfort termiczny!
Ponadto ěródïem ciepïa moĝe byÊ tu wkïad
kominkowy. Celowo kupiliĂmy model dwu-
stronny, ĝeby widzieÊ ogieñ od strony jadal-
ni oraz salonu. System c.o. wyposaĝyliĂmy
w markowy kondensacyjny kocioï gazo-
wy, natomiast wodÚ w zewnÚtrznym base-
nie podgrzewamy powietrznÈ pompÈ ciepïa.
InstalacjÚ elektrycznÈ i róĝnorodne oĂwie-
tlenie potraktowaliĂmy priorytetowo, wie-
dzÈc, jak waĝnÈ speïniajÈ rolÚ. Po przepro-
wadzce zwiÚkszyliĂmy ich funkcjonalnoĂÊ
poprzez dodanie bezprzewodowego syste-
mu domu inteligentnego – 35 elementów ste-
rujÈcych (kostek) zamontowaïem z elektry-
kiem za osprzÚtem elektroinstalacyjnym.
Korzystamy z nich przy operowaniu oĂwie-
tleniem, silnikami przy zasïonach i opusz-
czanym lustrze, maskujÈcym telewizor
wbsalonie. Z systemem inteligentnym komu-
nikujemy siÚ radiowo, przez ïÈczniki Ăcien-
ne i aplikacjÚ. Najbardziej zaleĝaïo nam na
sterowaniu oĂwietleniem, bo najczÚĂciej siÚ
go uĝywa. Z uwagi na duĝÈ liczbÚ odbior-
ników prÈdu w domu oraz w basenie, we
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 39
POSESJONACI KLUBU BUDUJkCYCH DOM
à 1 Do wykoñczenia frontowej elewacji wïaĂci-
ciele i architektka wybrali trwaïy tynk silikonowy
w kolorze biaïym i antracytowym oraz okïadzinÚ
z termososny i kamienia. Efekt 3D osiÈgnÚli, pro-
jektujÈc cofniÚty garaĝ i gïÚbokÈ wnÚkÚ postojo-
wÈ, a na poddaszu – rozlegïy zadaszony balkon.
NawierzchniÚ wokóï budynku utwardzili atrakcyjny-
mi materiaïami.
2 Na fasadzie ogrodowej zaprojektowali najwiÚk-
sze przeszklenia, w celu zapewnienia panora-
micznego widoku. Okna z aluminiowymi ciepïymi
ramami i trzema szybami oĂwietla poïudniowe
sïoñce, dlatego Bartek zamówiï powïokÚ antysola-
rycznÈ (pozostaïe jej nie majÈ), zastÚpujÈcÈ ekrany
przeciwsïoneczne.
3, 4 Najszersze gzymsy (aĝ 4,5 m) ulokowali
przy Ăcianie od strony ogrodu z basenem i pod-
parli je sïupami. Otwory w wypustach oraz aĝu-
rowa osïona-drabinka z termososny sprawiajÈ,
ĝe zwieñczenia muru wyglÈdajÈ lĝej. PadajÈce
przez nie, z góry, Ăwiatïo sïoneczne, tworzy na
wysokiej Ăcianie dekoracyjne cienie.
wrzeĂniu 2020 r. zaïoĝyliĂmy instalacjÚ foto-
woltaicznÈ o mocy 9,66 kW. Spodziewamy siÚ
zmniejszenia opïat za elektrycznoĂÊ.
40 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
1 3
2 4
– PowiedzieliĂmy projektantce wnÚtrz,
ĝe planujemy ozdobiÊ pomieszczenia pio-
nowymi panelami z drewna – mówi Beata.
–bDobtego celu wskazaïa ĂcianÚ z telewizo-
rem wbsalonie i klatkÚ schodowÈ. Elementy
3D o wysokoĂci 7 m, które zamontowaï sto-
larz, podkreĂlajÈ wysokÈ przestrzeñ. Jabma-
rzyïam jeszcze o jasnych posadzkach ibĂcia-
nach. ZastosowaliĂmy zatem polerowany
gres imitujÈcy biaïy marmur (pïyty obwy-
miarach 240 × 120 cm), ceramikÚ w postaci
mozaiki, lustra, drewno dÚbowe (wystÚpuje
na przepierzeniach, meblach, schodach,
podïodze na poddaszu). KolorystykÚ par-
teru zamknÚliĂmy w czterech barwach
– bieli, szaroĂci, zïota, jasnego drewna.
KontynuowaliĂmy przyjÚtÈ zasadÚ „Ma byÊ
ïadnie, nawet jeĂli niepraktycznie”. Kilka
elementów na zewnÈtrz i wewnÈtrz rzeczy-
wiĂcie moĝe nam utrudniÊ w przyszïoĂci
ich pielÚgnacjÚ, ale za to wyglÈdajÈ spekta-
kularnie i tak, jak je sobie wyobraziliĂmy.
Patrzenie na nie daje nam duĝo radoĂci. }
Koszty, i gdzie moĝna
zaoszczÚdziÊ
na eksploatacji
Utrzymanie domu rocznie kosztuje
19b927bzï (kwota w kolejnym roku zmniej-
szy siÚ, poniewaĝ we wrzeĂniu 2020 r.
zaïoĝono ogniwa fotowoltaiczne o mocy
9,66 kW).
W 2020 r. opïaty za gaz z sieci wyniosïy
6200 zï. Za zuĝycie elektrycznoĂci do wrze-
Ănia wïaĂciciele zapïacili 3957 zï (koszt
uwzglÚdnia pracÚ pomp w basenie); zabzu-
ĝycie wody z wodociÈgu 920 zï; za wywóz
Ămieci 1322 zï. Za opróĝnienie szamba ze
Ăcieków (co 3 tygodnie) 3490bzï.
Inne opïaty: uzdatnianie wody 200 zï;
monitoring 738 zï; ubezpieczenie budyn-
ku 1500 zï; podatek od nieruchomoĂci
600 zï.
 5 6

ÃÁ 5 PosadzkÚ w caïej stre-

7 8 fie dziennej i obudowÚ dwu-
stronnego kominka wykoñ-
czono polerowanymi pïytami
gresu (o wymiarach 240b×
120 cm, imitujÈcymi mar-
mur). Brzegi elementów pod-
dano ukoĂnemu fazowaniu
(na takim sposobie ïÈczenia
krawÚdzi zaleĝaïo wïaĂci-
cielowi). Za kominkiem roz-
ciÈga siÚ salon o wysokoĂci
dwóch kondygnacji (7 m),
wbktórym ĂcianÚ z telewizo-
rem (zasïoniÚtym opuszcza-
nym zïotym lustrem) ozdabia
wysoki prostolinijny panel
z drewna dÚbowego.
6 CzÚĂÊ strefy dziennej
(zbjadalniÈ i kuchniÈ) ma
wysokoĂÊ jednej kondygna-
cji, ale zgodnie z ĝyczeniem
wïaĂcicieli jest w niej jasno
i przestronnie (wraĝenie
Trafne decyzje i rady wïaĂcicieli to potÚgujÈ odbicia w lu-
strze i bïyszczÈcych jasnych
– Beata: SzukajÈc ziemi nie przyszïo nam do gïowy, ĝeby kierowaÊ siÚ lepszym uzbrojeniem terenu w media i sprawdziÊ pïytach gresu). W wyspie
Panibdomu zaprojektowaïa
w MPZP warunki zabudowy – po znalezieniu cichej dziaïki z dostÚpem do sieci gazowej, w okolicy zbzaplanowanÈ realizacjÈ
pïytÚ indukcyjnÈ i wysuwa-
obwodnicy i tras szybkiego ruchu, po prostu jÈ kupiliĂmy. Ale sama dobra lokalizacja i gaz nie wystarczajÈ! Okazaïo siÚ, ĝe nie ny zbblatu pochïaniacz. Do
moĝna stawiaÊ tu domów z pïaskim dachem, co zburzyïo naszÈ wizjÚ, dotyczÈcÈ wyglÈdu bryïy. MusieliĂmy jÈ dopasowaÊ do wykoñczenia Ăcian nad dÚ-
naszych preferencji oraz zapisów MPZP. Najbardziej cieszÚ siÚ, ĝe dom nadal wyraĝa wczeĂniejsze wyobraĝenia o nim. Dlabmnie bowymi blatami przeznaczy-
ïa mozaikÚ w zïotym kolorze.
udanymi elementami sÈ wielkie okna (we wnÚtrzach jest jasno), abtakĝe przestronnoĂÊ pomieszczeñ. Faza projektowania byïa CaïÈ kolorystykÚ parteru za-
najwaĝniejsza. Póěniej wspóïpracowaliĂmy z kolejnymi architektkami. Fachowa pomoc okazaïa siÚ niezbÚdna. mknÚïa w obrÚbie czterech
– Starannie zaplanowaliĂmy oĂwietlenie, dobraliĂmy lampy. Wspaniale uzupeïniajÈ wystrój. Polecam gniazda wbposadzce (jed- barw – bieli, szaroĂci, zïota,
no znajduje siÚ pod stoïem w jadalni, drugie wbsalonie). Nie przeszkadzajÈ podczas mycia podïóg. jasnego dÚbu.
– Bartek: Ja teĝ jestem zadowolony z takiej przestrzeni, a gïówna zaleta domu to estetyka. Nie przesadziliĂmy z nadmiarem 7, 8 JednobiegowÈ klatkÚ
materiaïów i ozdób. CaïoĂÊ wyszïa ze smakiem i to daje mi ogromnÈ satysfakcjÚ. Kompromisów nie byïo! ZastosowaliĂmy schodowÈ Beata i Bartek po-
traktowali jako waĝnÈ ozdo-
kilka rozwiÈzañ, które sÈ piÚkne, lecz niepraktyczne, np. oczka Ăwietlne w gzymsach oraz trudno dostÚpne okna – gdy zajdzie bÚ strefy reprezentacyjnej.
potrzeba wymiany ĝarówki lub umycia przeszkleñ, bÚdziemy musieli ustawiÊ rusztowania. Tego samego wymagaÊ bÚdzie Bieg i wysokie dekoracyjne
zdjÚcie do prania zaciemniajÈcych zasïon o dïugoĂci 7 m, których uĝywamy np.bpodczas seansów ğlmowych. przepierzenie nad nim sto-
larz wykonaï z drewna dÚ-
– BudowÚ przeprowadziïem systemem kolejnych ekip. Murarze szczególnie napracowali siÚ przy wykonywaniu szalunków
bowego (ksztaït konstrukcji
do szerokich gzymsów, ale nie narzekali. SporÈ trudnoĂÊ z uïoĝeniem ogromnych pïyt (o wymiarach 240 × 120 cm) mieli podkreĂla oĂwietlenie ta-
glazurnicy – zajmujÈ bardzo duĝÈ powierzchniÚ. Ponadto zaleĝaïo mi, ĝeby do obudowy kominka uĝyli elementów z fazowa- Ămami LED, zamontowany-
nymi brzegami, co wymagaïo wczeĂniejszego obrobienia krawÚdzi u kamieniarza (miaï odpowiednie maszyny). RadzÚ zbgóry mi w kilku „ĝebrach”) .
uzgodniÊ z fachowcami cenÚ za caïoĂÊ, bez dopïat. WczeĂniej trzeba przygotowaÊ szczegóïowe projekty wykonawcze.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 41

Kiedy prostota ibminimalizm
spotykajÈ siÚ z nowoczesnoĂciÈ
DOM W STYLU STODO’Y
DOPASOWANY
– Koncepcja tego projektu powsta-
ïa wbzasadzie juĝbpo pierwszym spotka-
niu zbInwestorami, którzy mieli klarownÈ
ibspójnÈ wizjÚ tego, jak powinien wyglÈdaÊ
ich dom. Jednym zbgïównych zaïoĝeñ co
do kolorystyki i materiaïów byïa chÚÊ na-
wiÈzania do stylowej ceglanej willi znaj-
dujÈcej siÚ naprzeciwko, po drugiej stro-
nie ulicy –bwspomina powstanie projektu
Monika DÈbrowska –barchitektka z pra-
cowni GDAb– ARCHITEKCI.
Caïy projekt wspóïgra ze sobÈ formÈ ibwy-
branymi elementami wykoñczeniowymi,
które pomagajÈ osiÈgnÈÊ zamierzony przez
inwestorów efekt. OcieplajÈca elewacjÚ ce-
gïa, nawiÈzuje do wykoñczenia zastoso-
wanego na ogrodzeniu, a wybrane szaroĂci
dopeïniajÈce elewacjÚ, wspóïgrajÈ z pokry-
ciem dachu i spójnym kompletem stolarki
w odcieniu antracytowym.
42 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
– Inwestorom zaleĝaïo, ĝeby dom otwar-
ty byï na ogród za pomocÈ duĝych prze-
szkleñ ïÈczÈcych przestrzeñ salonu i ogro-
du, abjednoczeĂnie zapewniaï poczucie
bezpieczeñstwa i prywatnoĂci od strony uli-
cy. Ma to odzwierciedlenie w iloĂci prze-
szkleñ, których przewaĝajÈca wiÚkszoĂÊ
zlokalizowana jest od strony ogrodu – do-
daje architekt.
NOWOCZESNY
– W miejscu wjazdu do garaĝu brak jest tra-
dycyjnego ogrodzenia i bramy wjazdowej
–bmamy za to bezpoĂredni wjazd na pod-
jazd do garaĝu z ulicy. Inwestorzy kïadli
duĝy nacisk na to, ĝeby elewacja frontowa
byïa spójna i tworzyïa kompozycyjnÈ ca-
ïoĂÊ, dlatego przy wyborze bramy garaĝo-
wej i drzwi wejĂciowych kierowaliĂmy siÚ
przede wszystkim kolorystykÈ i prostym de-
signem pasujÈcym do nowoczesnej bryïy
domu – wspomina architekt prowadzÈcy
caïy projekt.
– Na parterze poza garaĝem na 2 auta,
gabinetem i maïÈ siïowniÈ znajduje siÚ
oczywiĂcie czÚĂÊ dzienna z salonem,
jadalniÈ oraz kuchniÈ. Na piÚtrze
zlokalizowano sypialnie oraz ïazienki,
a dziÚki duĝej lukarnie z widokiem na
zieleñ ibsïoneczne poïudnie – hall zamieniï
siÚ wbfunkcjonalnÈ czytelniÚ – opowiada
obprojekcie Krzysztof Gasior-DÈbrowski.
PE’NY S’O”CA
– RozwaĝaliĂmy kilka ustawieñ domu
na dziaïce – ostatecznie wygraïa bryïa
wbksztaïcie litery „C”, która zostaïa ustawio-
na w taki sposób, ĝeby od poïudnia zlokali-
zowana byïa skÈpana w sïoñcu strefa pry-
watna i wypoczynkowa (salon, ogród, taras)
– opowiada architekt.
– Na wprost gïównego wejĂcia osadzono
stolarkÚ okiennÈ o imponujÈcych wymia-
rach, otwartÈ na sïoneczny taras z miejscem
do grillowania od strony ogrodu – mówi ar-
chitekt.
– Na parterze w poïudniowo-zachod-
nim naroĝniku salonu zastosowane zostaïo
okno naroĝne poïÈczone z systemem
ĝaluzji, które zapobiegajÈ nadmierne-
mu nasïonecznieniu i przegrzewaniu wnÚ-
trza latem. W celu podniesienia komfortu
uĝytkowania domu w lecie zaprojektowa-
no równieĝ ukïad klimatyzacji – dodaje
Krzysztof Gasior-DÈbrowski.
Zastosowane ĝaluzje fasadowe to nie
tylko odpowiedě na najnowsze trendy, ale
przede wszystkim wygoda w codziennym
uĝytkowaniu, którÈ doceniÈ inwestorzy
decydujÈcy siÚ na szklane fasady.
SPEKTAKULARNY EFEKT
W tym projekcie nie byïo miejsca na
kompromisy. Inwestorzy mieli jasnÈ
ibklarownÈ wizjÚ swojego przyszïego domu
à Wybrana brama z kolekcji KRISPOL – nie tylko wizualnie speïnia swoje zadanie, ale przede à WejĂcia do domu strzeĝe nie tylko pies
wszystkim jest funkcjonalnym elementem, z którego inwestorzy korzystajÈ kaĝdego dnia, Furio, ale równieĝ solidne drzwi aluminiowe
czasem nawet kilkukrotnie. Flagowy produkt z oferty KRISPOL to gwarancja solidnoĂci, SOLANO od KRISPOL. Inwestorzy zdecydo-
bezpieczeñstwa, abtakĝe codziennej wygody – inwestorzy suchÈ stopÈ mogÈ dostaÊ siÚ wali siÚ na drzwi z naĂwietlem, które sprawia-
dobwnÚtrza domu z garaĝu. jÈ, ĝe we wnÚtrzu przedsionka jest jasno.

i to zaowocowaïo imponujÈcym efektem. Ä Okna wykonane w bikolorze to dodatkowe

moĝliwoĂci aranĝacyjne – od wewnÈtrz moĝ-
Finalnie powstaï nowoczesny budynek, na dopasowaÊ okna do elewacji, we wnÚtrzu
który jednoczeĂnie nawiÈzuje równieĝ do uspójniÊ je z wybranym kolorem Ăcian, co daje
klasycznej formy i zabudowy wbnajbliĝszej synergiÚ.
okolicy. }

ÄÂ Strefa ogrodowa zostaïa zaplanowana

wbprzestronnej, a jednoczeĂnie kameralnej
czÚĂci dziaïki. Duĝe przeszklenia i zastosowane
okna aluminiowe FEN 86 A, pozbawiajÈ barier
ibscalajÈ czÚĂÊ salonu z ogrodem.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 43

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU

K
upiÊ mieszkanie za gotówkÚ (jeĝe-
li siÚ jÈ oczywiĂcie posiada) – to nic
trudnego. To tak, jak wyjazd na zor-
ganizowanÈ wycieczkÚ. Przyjeĝdĝam na
miejsce zbiorki, wsiadam w autokar, samo-
lot, reszta idzie jak po sznurku… Inaczej
jest w sytuacji, kiedy chcemy sami speïniÊ
nasze turystyczne marzenia. Wówczas ku-
pujemy przewodniki, mapy, szukamy in-
formacji w Internecie, pytamy innych, jak
poruszaÊ siÚ w danym kraju, czytamy o tra-
dycjach, zwyczajach itp. Zanim wyjedzie-
my w podróĝ, wiemy juĝ bardzo duĝo (choÊ
oczywiĂcie nie wszystko).
Tak samo jest z organizacjÈ finansowa-
nia wïasnego „M”. Trudne jest jedynie to,
cobnieznane. Dlatego w tym artykule propo-
nujemy garĂÊ wiedzy o tym, co towarzyszy
zakupowi mieszkania lub budowie domu na
kredyt.

KSI}GA WIECZYSTA I HIPOTEKA

Kaĝda nieruchomoĂÊ posiada ksiÚgÚ wieczy-

Maria Bïoszczyñska, Artur Nakielskii
©GOODLUZ / DEPOSITPHOTOS
stÈ, która pozwala ustaliÊ, komu i jakie pra-
wa przysïugujÈ do danej nieruchomoĂci.
WbPolsce rejestr ksiÈg wieczystych prowadzÈ
wydziaïy ksiÈg wieczystych w sÈdach rejono-
wych. Obecnie dostÚp do ksiÈg jest moĝliwy
FOT. on-line: https://ekw.ms.gov.pl.
MajÈc nieruchomoĂÊ – oczywiĂcie moĝe-

Bezpieczna
my wziÈÊ poĝyczkÚ pod jej zastaw. Kredyt
hipoteczny polega wiÚc na tym, ĝe bank po-
ĝycza nam Ărodki na zakup wïasnej nieru-
chomoĂci, a zabezpieczeniem spïaty kredytu
jest nieruchomoĂÊ zakupiona za poĝyczone
Ărodki. Formalnie prawa banku do zaspoko-

poĝyczka
jenia swoich roszczeñ wynikajÈ zbhipoteki,
czyli tzw. rzeczowego Ărodka zabezpie-
czenia wierzytelnoĂci na nieruchomoĂci.
Hipoteka powstaje wbmomencie, gdy do-
konywany jest wpis wbksiÚdze wieczystej
wïaĂciwej dla konkretnej nieruchomoĂci
mówiÈcy o tym, ĝe jej wïaĂciciel ma zobo-
wiÈzania finansowe wobec banku. Wbprzy-
Zakup wïasnego mieszkania, budowa wymarzonego padku braku spïaty kredytu, bank moĝe
ĂciÈgnÈÊ swoje naleĝnoĂci doprowadzajÈc
domu – czasami wydajÈ siÚ trudne do realizacji, wrÚcz np. do sprzedaĝy nieruchomoĂci. Hipoteka
niemoĝliwe. Moĝe jednak warto wyruszyÊ w takÈ oczywiĂcie wygasa, kiedy uda nam siÚ spïa-
ciÊ caïoĂÊ kredytu hipotecznego. Ponadto,
podróĝ?! pomimo istnienia hipoteki na naszej nieru-
PRZEWODNIKA
PATRONI

44 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

WartoĂÊ udzielonych kredytów hipotecznych w III kw. 2019 r. KREDYT HIPOTECZNY
Kredyty hipoteczne sÈ produktami bankowy-
4 500 000 000 zł
mi, których zabezpieczenie stanowi opisa-
4 000 000 000 zł na hipoteka. Na podstawie umowy o kredy-
3 500 000 000 zł cie hipotecznym, bank przekazuje nam Ărodki
wbumówionej kwocie. RównoczeĂnie, jako
3 000 000 000 zł
kredytobiorca jesteĂmy zobowiÈzani do spïaty
2 500 000 000 zł we wskazanych terminach rat obejmujÈcych
2 000 000 000 zł kapitaï i odsetki.
Naleĝy pamiÚtaÊ, ĝe kredyty hipoteczne sÈ
1 500 000 000 zł
poĝyczkami celowymi, które moĝna przezna-
1 000 000 000 zł czyÊ tylko na zakup mieszkania lub domu,
500 000 000 zł budowÚ domu, abtakĝe zakup samej dziaï-
ki budowlanej lub remont nieruchomoĂci.
Niebmoĝna ich przeznaczyÊ np. na zakup sa-
I

L S ER

UM

WY
Y
SK

SK

KA

I BA
AN

OW
KA

mochodu czy wydaÊ na wymarzonÈ wyciecz-

PO ND
LĄ
OL

TO
NI
MB
PE

AR

DL
N K TA

EN
KŚ
KP

CZ
PP
NK

kÚ dookoïa Ăwiata.

AN
BA SAN

LL
AN

PO
AN

BA

BN
MI

IH
GB
OB

NK
Na rynku bankowym kredyty hipotecz-

CI T
NK
IN

BA
PK

BA

ne oferujÈ banki hipoteczne oraz tzw. ban-

½ródïo: www.prnews.pl (2020.02.18)
chomoĂci, nadal pozostajemy jej wïaĂciciela-
mi i moĝemy niÈ swobodnie zarzÈdzaÊ.
JednoczeĂnie hipoteka pozwala banko-
wi na dochodzenie swoich praw niezaleĝnie
od tego, czyjÈ wïasnoĂciÈ jest nieruchomoĂÊ
(innymi sïowy, jeĂli sprzedajemy nierucho-
moĂÊ z zapisem hipotecznym – to sprzeda-
jemy jÈ zbdïugiem, i odwrotnie – jeĂli kupu-
jemy z tzw. obciÈĝonÈ hipotekÈ, to poza np.
domem kupujemy takĝe dïug). Warto jed-
nak wiedzieÊ, iĝ bank nigdy nie moĝe ĝÈdaÊ
od nas wiÚcej niĝ wynoszÈ nasze zobowiÈza-
Liczba udzielonych kredytów hipotecznych w III kw. 2019 r.
BANK PEKAO
SANTANDER BP
MBANK
BANK MILLENNIUM
BNP PARIBAS
BANK POCZTOWY
½ródïo: www.prnews.pl (2020.02.18)
nia w stosunku do niego. Zgodnie zbart. 405
Kodeksu cywilnego „kto bez podstawy praw-
nej uzyskaï korzyĂÊ majÈtkowÈ kosztem innej
osoby, obowiÈzany jest do wydania korzy-
Ăci w naturze, abgdyby to nie byïo moĝliwe,
do zwrotu jej wartoĂci”. Innymi sïowy, na-
wet wbskrajnym przypadku, jeĂli dojdzie do
sprzedaĝy caïej nieruchomoĂci, a my nie za-
pïaciliĂmy tylko kilku ostatnich rat kredy-
tu, bank zabierze swojÈ czÚĂÊ, ale pozostaïe
Ărodki pozostanÈ do naszej dyspozycji (moĝe-
my np. kupiÊ za nie mniejsze mieszkanie).
451
3162
9547
4437
5170
6028
ki uniwersalne. Te pierwsze zaczÚïy po-
wstawaÊ w Polsce ponad 20 lat temu, ale nie
znalazïy swojego trwaïego miejsca na rynku.
Specyfika dziaïania banków hipotecznych
polega na tym, ĝe pozyskujÈ one Ărodki na
udzielanie kredytów hipotecznych poprzez
emisjÚ tzw. listów zastawnych. Udzielane
przez nie kredyty sÈ wbdïugiej perspektywie
stabilniejsze, mogÈ byÊ udzielane na dïugi
okres ibze staïÈ stopÈ oprocentowania.
W Polsce rynek kredytów hipotecznych
opanowaïy jednak tzw. banki uniwersalne
(ĂwiadczÈce swoje usïugi wbwielu zakresach
– rachunki oszczÚdnoĂciowo-rozliczeniowe,
lokaty, poĝyczki, kredyty itp). PozyskujÈ one
Ărodki na udzielanie kredytów hipotecznych
z depozytów bankowych, które nie sÈ stabil-
nym i dïugoterminowym ěródïem finanso-
wania, co oczywiĂcie przekïada siÚ na para-
metry udzielanych przez nie poĝyczek. StÈd
wiÚkszoĂÊ kredytów hipotecznych udziela-
nych przez banki uniwersalne charaktery-
zuje siÚ zmiennÈ stopÈ oprocentowania i ni-
skim poziomem bezpieczeñstwa.
Banków dziaïajÈcych na rynku kredytów
hipotecznych jest jednak co najmniej kilka-
naĂcie, w tym kilka – bardzo aktywnych. Jest
wiÚc w czym wybieraÊ. Jak porównaÊ kredyty
hipoteczne? Na jakie parametry zwróciÊ uwa-
gÚ? O tym wbkolejnym artykule.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 45

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU KREDYT HIPOTECZNY
DLA KOGO KREDYT
HIPOTECZNY?
W 2018 roku Komisja Nadzoru Finansowego
wydaïa tzw. RekomendacjÚ S, czyli zbiór wy-
tycznych skierowanych do banków. Wbopar-
ciu o jakie zaïoĝenia instytucje finansowe
mogÈ udzielaÊ kredytów hipotecznych?
Najwaĝniejsze uregulowania Reko-
mendacji S to wprowadzenie:
minimalnego wkïadu wïasnego,
maksymalnego wieku kredytobiorcy,
zasady zgodnoĂci waluty dochodów zbwa-
lutÈ finansowania kredytu.
WYSOKO¥m MINIMALNEGO
WK’ADU W’ASNEGO
Zgodnie ze wspomnianymi wytycznymi,
wysokoĂÊ wkïadu wïasnego wbprzypadku
kredytów hipotecznych wynosi 20%. TakÈ
ofertÚ majÈ np. ING, BG¿ BNP Paribas, Citi
Handlowy. SÈbjednak banki, które akceptujÈ
takĝe 10% wkïad wïasny, ale pod warunkiem
skorzystania przez kredytobiorcÚ z dodatko-
wo pïatnego ubezpieczenia. Tego typu pro-
pozycje otrzymamy np. zbAliora, Santandera,
Getin Banku, Banku Millenium, BO¥ Banku,
Eurobanku, PKObSA, PKO BP czy mBanku.
Koszt ubezpieczenia niskiego wkïadu wïa-
snego to okoïo 0,25 p.p. (punktu-procento-
wego), pobieranego do czasu spïaty kredy-
towanej czÚĂci wkïadu (na podstawie oferty
PKObBP). Ubezpieczenie niskiego wkïadu
wïasnego jest dystrybuowane bezpoĂrednio
przez banki, nie moĝna wykupiÊ tego ubez-
pieczenia indywidualnie u dowolnego ubez-
pieczyciela. Zwykle bank zawiera umowÚ
zbubezpieczycielem, zaĂ na kredytodawcÚ ce-
dowane sÈ okreĂlone obowiÈzki wynikajÈce
zbzawartej umowy, np. opïata skïadki.
Uwaga! Warto dokïadnie przejrzeÊ wa-
runki ubezpieczenia niskiego wkïadu wïa-
snego oferowanego przez konkretny bank,
poniewaĝ mechanizm ten byï juĝ wielokrot-
nie zaskarĝany przez konsumentów lub wy-
najmowane przez nich kancelarie prawne.
Orzeczenia sÈdów cywilnych potwierdzajÈ,
ĝe wbumowach ubezpieczeñ niskiego wkïa-
du wïasnego doĂÊ czÚsto znajdujÈ siÚ posta-
nowienia raĝÈco naruszajÈce interesy konsu-
mentów. Chodzi m.in. o:
PRZEWODNIKA
PATRONI
46 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
samÈ konstrukcjÚ ubezpieczenia, wbktó-
rym konsument/kredytobiorca opïaca
skïadkÚ za ochronÚ ubezpieczeniowÈ za-
bezpieczajÈcÈ interes banku,
klauzule umowne przewidujÈce moĝli-
woĂÊ zastosowania roszczenia regresowe-
go (przez ubezpieczyciela) w stosunku do
kredytobiorcy,
w starszych kredytach z waloryzacjÈ do
walut obcych – gïównie CHF i EUR, czy-
li gïównie z lat 2005–2008 i póěniej do
2018broku – wadÈ byïy takĝe nieprecyzyj-
ne zasady okreĂlania kursu, który bank sto-
sowaï przy obliczaniu brakujÈcego wkïadu
wïasnego oraz skïadki ubezpieczeniowej.
MAKSYMALNY WIEK KREDYTOBIORCY
JeĂli chodzi o wiek kredytobiorców, przy
ustalaniu dïugoĂci okresu kredytowa-
nia klienta detalicznego bank powinien
uwzglÚdniÊ zdolnoĂÊ kredytobiorcy do
uzyskiwania dochodów w caïym okre-
sie trwania umowy kredytowej, zwraca-
jÈc szczególnÈ uwagÚ na okres, w którym
naleĝy oczekiwaÊ osiÈgniÚcia przez kre-
dytobiorcÚ wieku emerytalnego. Poniewaĝ
kredyty hipoteczne zazwyczaj sÈ zaciÈ-
gane na dïugi okres, jako kredytobiorcy
preferowane sÈ osoby do 35 roku ĝycia.
Zazwyczaj banki oczekujÈ, ĝe kredyto-
biorca w chwili spïaty ostatniej raty nie
przekroczy 75–80 lat.
Przykïadowo, przy 30-letnim kredycie
maksymalny wiek, jaki jest akceptowany
przez banki, to 40–45 lat, choÊ czÚĂÊ in-
stytucji woli osoby przez 40-kÈ (mBank,
Citi Bank). Czy zatem osoba, która ma
50blat moĝe zaciÈgnÈÊ kredyt? Zasada jest
wciÈĝ taka sama – jeĂli dochody 50-let-
niego kredytobiorcy pozwolÈ na spïatÚ
zobowiÈzania do osiÈgniÚcia maksymal-
nego wieku – czemu nie! Maksymalny
wiek kredytobiorcy to zazwyczaj 70 lat,
ale niektóre banki pozwalajÈ swym klien-
tom na spïatÚbkredytu do 75 (np. Bank
Millennium, BG¿) lub do 80 roku ĝycia
(Alior Bank).
Wiele banków zgadza siÚ takĝe na prze-
suniÚcie granicy maksymalnego wieku
kredytobiorcy o kilka lat w górÚ, pod wa-
runkiem wykupienia dodatkowego ubez-
pieczenia na ĝycie (ale koszt takiego
ubezpieczenia takĝe jest zaleĝny od wie-
ku osoby ubezpieczonej ibokresu ochro-
ny – nie zawsze jest to zatem rozwiÈza-
nie korzystne finansowo).
ZGODNO¥CI WALUTY DOCHODÓW
ZbWALUTk FINANSOWANIA KREDYTU
Ostatnim waĝnym uregulowaniem
Rekomendacji S jest wprowadzenie wbĝy-
cie zasady zgodnoĂci waluty dochodów
zbwalutÈ finansowania kredytu. Oznacza
to, ĝe osoby zarabiajÈce w zïotówkach
nie uzyskajÈ kredytu w zagranicznej wa-
lucie, zaĂ kredytobiorca, który zarabia np.
wbeuro, nie otrzyma kredytu wbpolskim
zïotym. Innymi sïowy kredyty hipotecz-
ne sÈ udzielane w takiej walucie, wbjakiej
potencjalny kredytobiorca otrzymuje do-
chody. Mechanizm ten ma wyeliminowaÊ
przerzucanie na kredytobiorcÚ ponoszenia
ryzyka kursowego (wahania kursów wa-
lut wpïywajÈ bezpoĂrednio na wysokoĂÊ
rat kredytu dominowanego w walucie – to
obtym zjawisku tak duĝo pisze siÚ i mówi
kontekĂcie kredytów frankowych).
ZDOLNO¥m KREDYTOWA
Wyliczenie zdolnoĂci kredytowej jest prowa-
dzone wedïug wewnÚtrznych procedur po-
szczególnych banków, nie ma tu zatem jed-
nego schematu i ocena naszej zdolnoĂci
kredytowej moĝe byÊ róĝna w róĝnych ban-
kach.
PojÚcie zdolnoĂÊ kredytowej zawarte jest
w ustawie Prawo Bankowe. Wgbart. 70bust 1
„Bank uzaleĝnia przyznanie kredytu od zdol-
noĂci kredytowej kredytobiorcy. Przez zdol-
noĂÊ kredytowÈ rozumie siÚ zdolnoĂÊ do
spïaty zaciÈgniÚtego kredytu wraz z odset-
kami w terminach okreĂlonych w umowie.
Kredytobiorca jest obowiÈzany przedïoĝyÊ na
ĝÈdanie banku dokumenty ibinformacje nie-
zbÚdne do dokonania oceny tej zdolnoĂci”.
Innymi sïowy, zdolnoĂÊ kredytowa to
wyliczenie przez bank, czy w skali miesiÈ-
ca jesteĂmy w stanie wygenerowaÊ jakieĂ
nadwyĝki finansowe, aby mogïy one posïu-
ĝyÊ do spïaty kredytu.
ZdolnoĂÊ kredytowa 3-osobowej rodziny – dochód 10 000 zï netto
Bank Maksymalna zdolnoĂÊ kredytowa
CREDIT AGRICOLE
BANK PEKAO
BNP PARIBAS
ING
SANTANDER
BO¥ BANK
PKO BANK HIPOTECZNY
PKO BANK POLSKI
MBANK
CITY HANDLOWY
ALIOR BANK
Na podstawie www.wp.pl (08.03.2020); ěródïo: HRC Investments
Szacunkowo zdolnoĂÊ kredytowÈ na-
szego gospodarstwa domowego moĝna wy-
liczyÊ na podstawie róĝnych interneto-
wych kalkulatorów. Najogólniej – banki
zakïadajÈ, ĝe na spïatÚ kredytu moĝemy
przeznaczyÊ okoïo 40–45% swoich docho-
dów.
Procedury banków polegajÈ zazwyczaj
na punktowej ocenie szeregu parametrów
(finansowych i niefinansowych), takich
jak: dochody, ěródïo zarobkowania, wiek,
zawód, iloĂÊ osób na utrzymaniu, zobo-
wiÈzania finansowe, posiadane oszczÚd-
noĂci, stan cywilny, miesiÚczne wydatki,
dotychczasowa historia kredytowa, posia-
dany majÈtek itp. Warto zatem – wiedzÈc,
ĝe bÚdziemy poddani takiej procedurze
–bodpowiednio przygotowaÊ siÚ do rozmo-
wy zbbankami.
CO WP’YWA NA ZDOLNO¥m
KREDYTOWk?
Forma zatrudnienia. OczywiĂcie ban-
ki najchÚtniej akceptujÈ umowy obpracÚ,
zwïaszcza na czas nieokreĂlony. Zawsze
uprzywilejowani sÈ specjaliĂci z tzw. sek-
tora zaufania publicznego (pracownicy
budĝetówki, lekarze, prawnicy itp.). Nie
oznacza to jednak, ĝe na umowÚ o dzieïo,
zlecanie, wspóïpracÚ B2B nie mamy szans
otrzymaÊ kredytu.
Zasada jest jedna – trzeba wykazaÊ staïy
dochód i stabilizacjÚ jego pozyskiwania. Im
stytucje finansowe zwykle domagajÈ siÚ
RRSO dodatkowych zabezpieczeñ.
Podobnie jest z osobami starszymi. Dla
722 653 zï 4,35%
banku istotny jest wiek, w którym bÚdzie-
702 100 zï 5,12%
my koñczyÊ spïatÚ kredytu, dlatego zwykle
697 400 zï 3,72% nie udzielajÈ one kredytów, które zwraca-
682 576 zï 4,10% libyĂmy po ukoñczeniu 70–75 roku ĝycia.
674 273 zï 3,87% Zatem preferowany wiek kredytobiorcy to
670 214 zï 3,49%
25–55 lat. Przy czym oczywiĂcie wszyst-
ko zaleĝy od parametrów konkretnej umo-
665 600 zï 4,28%
wy kredytowej. Np. maksymalny okres
665 600 zï 4,28%
kredytowania wbPolsce wynosi 35blat. Im
653 061 zï 4,14% jesteĂmy starsi, tym okres spïaty moĝe byÊ
635 000 zï 3,77% krótszy, a raty wyĝsze. Wbkaĝdej sytuacji
601 646 zï 5,41% rozwiÈzaniem moĝe byÊ natomiast dodat-
kowe zabezpieczenie kredytu lub przyïÈ-
czenie siÚ do umowy innej (mïodszej lub
dïuĝszy okres uzyskiwania stabilnych do- starszej) osoby.
chodów moĝemy udokumentowaÊ, tym le- Domowy budĝet. Przed wizytÈ w ban-
piej. Najlepiej, by przychody w staïej for- ku warto zadbaÊ o optymalizacjÚ nasze-
mie trafiaïy na nasze konto co miesiÈc. JeĂli go domowego budĝetu. Z jednej strony mo-
na nasze dochody skïadajÈ siÚ takĝe pre- ĝemy zmniejszyÊ wydatki, rezygnujÈc np.
mie kwartalne lub póïroczne – warto za- zbdodatkowego auta, ekskluzywnych wa-
dbaÊ obich regularnoĂÊ, tak aby moĝna byïo kacji, zakupu drogich gadĝetów elektro-
je doliczyÊ do dochodów. nicznych czy innych tzw. niepotrzebnych
Nie zapominajmy teĝ o dodatkowych do- zakupów. Takie dziaïanie to dla banku sy-
chodach – z tytuïu najmu, okazyjnych zle- gnaï, ĝe umiemy gospodarowaÊ swoimi
ceñ itp. Niestety gorzej jest ze Ăwiadcze- funduszami. Minimalny koszt miesiÚczne-
niami socjalnymi, jakie otrzymujemy – np. go utrzymania jednej osoby przyjmowany
rentami, zasiïkami socjalnymi, zapomo- przez bank to ok. 1000–1200 zï miesiÚcz-
gami, Ărodkami 500+ itp. Takĝe zasÈdzo- nie. ZabkaĝdÈ dodatkowÈ osobÈ w gospo-
ne ibotrzymywane alimenty na nieletnie darstwie domowym kwota ta powiÚksza siÚ
dziecko nie sÈ dla banku staïym ibpewnym o kolejne 300–400 zï (uwaga – kaĝdy bank
ěródïem dochodu. wylicza tÚ kwotÚ inaczej).
Wiek kredytobiorcy. Banki niezbyt przy- Gospodarstwo domowe to dla banku nie
chylnie patrzÈ na osoby bardzo mïode, po- tylko para maïĝeñska, ale takĝe nieformal-
niĝej 25 roku ĝycia. Nawet jeĂli osiÈgajÈ ny zwiÈzek, który deklaruje wspólne ĝy-
one spore dochody, nie sprzyja im stereo- cie i/lub wychowuje dzieci. Bank jednak
typowy obraz mïodzieñczej beztroski, abin- nie bierze pod uwagÚ faktu np. zamieszki-
Szacowana zdolnoĂÊ kredytowa
miesiÚczny dochód netto wbgospodarstwie domowym 6000 zï 6000 zï 6000 zï
okres kredytowania 25 25 25
miesiÚczne raty innych kredytów 500 zï 300 zï 0 zï
przyznane limity ,np. na kartach kredytowych, ROR 2000 zï 2000 zï 0 zï
staïe wydatki miesiÚczne 900 zï 1700 zï 2300 zï
liczba osób w gospodarstwie domowym 1 2 3
515 000 zï 427 000 zï 321 000 zï
Uwaga! Punktowanie takich parametrów, jak inne staïe kredyty, obciÈĝenia na kartach, wydatki miesiÚczne,
liczba osób w rodzinie jest uzaleĝnione od polityki wewnÚtrznej danego banku.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 47
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU KREDYT HIPOTECZNY
wania z rodzicami i prowadzenia wspólnej
kuchni czy podziaïu rachunków za media.
Wspólne gospodarstwo domowe nie jest rozu-
miane aĝ tak szeroko. Do wyliczenia zdolno-
Ăci kredytowej liczÈ siÚ tylko dochody przy-
szïych kredytobiorców.
JeĂli wziÚcie kredytu planuje para, lepiej
udaÊ siÚ do banku juĝ po zalegalizowaniu
zwiÈzku maïĝeñskiego. Banki uwaĝajÈ
zwiÈzki po Ălubie za trwalsze, abmaïĝonków
– za bardziej odpowiedzialnych i ustabili-
zowanych. W przypadku maïĝeñstw, wbktó-
rych jedna strona ma zïÈ historiÚ kredytowÈ,
dobrym posuniÚciem moĝe byÊ ustanowie-
nie rozdzielnoĂci majÈtkowej.
Wkïad wïasny. Im wyĝszy, tym wiÚksza
zdolnoĂÊ kredytowa.
Warunki oceny zdolnoĂci kredyto-
wej zmieniajÈ siÚ co jakiĂ czas i poza we-
wnÚtrznÈ politykÈ banku sÈ zaleĝne takĝe
od ogólnej sytuacji gospodarczej ibrynkowej.
Dlatego wartoĂci moĝliwych do zaciÈgniÚ-
cia przez nas kredytów bÚdÈ róĝne wbróĝ-
nych bankach i bÚdÈ zmieniaÊ siÚ wbczasie.
Oznacza to, ĝe uzyskanie negatywnej oceny
zdolnoĂci kredytowej nie przekreĂla defini-
tywnie szans na kredyt wbpóěniejszym ter-
minie lub w innej instytucji. Po uzyskaniu
oceny zdolnoĂci kredytowej warto poprosiÊ
bank o pisemne uzasadnienie oceny – to da
nam wiedzÚ, co poprawiÊ w naszej sytuacji
na przyszïoĂÊ.
JAK POPRAWIm SWOJk ZDOLNO¥m
KREDYTOWk?
pamiÚtaj o wszystkich dochodach – jeĂli
masz przychody z najmu, okresowych premii
lub wczasów „pod gruszÈ”, równieĝ je udoku-
mentuj;
ustabilizuj swojÈ sytuacjÚ zawodowÈ – dla
banku duĝe znaczenie ma forma zatrudnie-
nia, instytucja nie weěmie pod uwagÚ umowy
próbnej, czasowej lub krótkoterminowej, mi-
nimalna historia zatrudnienia to póï roku;
sprawdě swojÈ historiÚ w BIK (Biuro
Informacji Kredytowej) – pierwszym posu-
niÚciem analityka bankowego jest zweryfi-
kowanie historii kredytowej. JeĂli figurujesz
w BIK – musisz poczekaÊ, aĝ wpis wyga-
Ănie (zwykle 5 lat). Uwaga! Raport zbBIK
PRZEWODNIKA
PATRONI
48 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
uwzglÚdnia równieĝ ewentualne opóěnienia
w regulowaniu pïatnoĂci powyĝej 30bdni.
Osoby, które nie spïacajÈ swoich zobowiÈ-
zañ przez 180 dni, nie majÈ praktycznie
szans na otrzymanie kredytu bankowego.
ZdolnoĂÊ kredytowÈ moĝe nam jednak po-
prawiÊ dobra historia w BIK. JeĂli np. kilka
lat wczeĂniej mieliĂmy juĝ kredyt lub kupi-
liĂmy np. telewizor na raty i spïacaliĂmy na-
sze zobowiÈzania regularnie – bÚdzie to po-
zytywny sygnaï dla banku;
spróbuj spïaciÊ wszystkie zobowiÈzania.
Moĝe warto zrezygnowaÊ z karty kredyto-
wej i limitu przy rachunku oszczÚdnoĂcio-
wo-rozliczeniowym. Przed decyzjÈ o wziÚ-
ciu kredytu hipotecznego nie daj siÚ skusiÊ
na np. zakup ratalny. MiesiÚczna rata o wy-
sokoĂci 100bzï moĝe obniĝyÊ zdolnoĂÊ kre-
dytowÈ nawet o kilka tysiÚcy;
obniĝ koszty ĝycia – bank, poprzez wy-
datki, weryfikuje nasz tryb ĝycia oraz to,
w jaki sposób wydajemy pieniÈdze. Przed
wziÚciem kredytu warto uporzÈdkowaÊ
domowy budĝet, czasami dobrym roz-
wiÈzaniem jest powrót do transakcji go-
tówkowych, co pozwala nam na bardziej
swobodne wydatkowanie Ărodków (bank
nie widzi charakteru naszych transakcji
ĂledzÈc np. historiÚ wydatków z ROR);
porÚczenia kredytu – naszÈ zdolnoĂÊ ob-
niĝajÈ nie tylko zobowiÈzanie, ale takĝe sy-
tuacje, w których to my podĝyrowaliĂmy
inny kredyt (czyli porÚczyliĂmy za spïatÚ
zobowiÈzañ innej osoby). JeĂli podĝyrowa-
ny kredyt nie bÚdzie spïacany – mamy do-
datkowy dïug do spïaty;
unikaj parabanków i tzw. chwilówek
–bnawet jeĂli spïacasz takie zobowiÈzania
regularnie, kredytowanie siÚ w taki sposób
jest ěle odbierane przez analityków finan-
sowych. Kredyty hipoteczne sÈ dla osób
odpowiedzialnych o ustabilizowanej sy-
tuacji, zaĂ z chwilówek korzystajÈ zwykle
osoby impulsywne i nie do koñca panujÈce
nad wïasnymi finansami,
znajdě dodatkowego kredytobiorcÚ –bjeĂli
nie speïniasz wymogów banku, warto po-
myĂleÊ o dodatkowej osobie, która weěmie
kredyt razem z tobÈ kredyt (nie musi to byÊ
osoba spokrewniona);
zoptymalizuj parametry kredytu – tak
aby dostosowaÊ go do swojej sytuacji np.
poprzez dïuĝszy okres kredytowania, wy-
bór staïych rat albo dodatkowe ubezpiecze-
nie. Wszystko to moĝe wpïynÈÊ na lepszÈ
zdolnoĂÊ kredytowÈ;
nie skïadaj od razu wniosków do wszyst-
kich banków na rynku – dla banku jest to
bowiem sygnaï ostrzegawczy. JeĂli w ostat-
nim czasie zïoĝyliĂmy zapytanie o kredyt
hipoteczny do wiÚcej niĝ 2–3 banków, czÚ-
sto oznacza to automatycznÈ odmowÚ bez
moĝliwoĂci odwoïania.
CO MO¿E OBNI¿Ym NASZk ZDOLNO¥m
KREDYTOWk?
zmiana pracy – na minimum póï roku
przed planowanym wziÚciem kredytu hi-
potecznego lepiej nie zmieniaÊ miejsca za-
trudnienia – nawet, jeĂli zarabiaÊ bÚdziemy
wiÚcej. Moĝe to obniĝyÊ naszÈ zdolnoĂÊ kre-
dytowÈ (przecieĝ niekoniecznie moĝemy siÚ
zaadaptowaÊ w nowej pracy);
dïugotrwaïe zwolnienia lekarskie – w za-
Ăwiadczeniu o dochodach czÚsto pojawia siÚ
rubryka z pytaniem, czy pracownik obecnie
przebywa na zwolnieniu – odpowiedě „tak”
czÚsto oznacza kïopot;
zaciÈgniÚcie innego kredytu – pisali-
Ămy obtym wyĝej, kaĝde zobowiÈzanie obni-
ĝa zdolnoĂÊ kredytowÈ, a im wiÚcej zobowiÈ-
zañ – tym mniej chÚtnie bank bÚdzie poĝyczaï
nam swoje Ărodki;
zaciÈgniÚcie chwilówki – korzysta-
nie zbchwilówek obniĝa mocno tzw. sco-
ring (punktowÈ ocenÚ zdolnoĂci kredytowej
wbbanku);
zmiana zatrudnienia na dziaïalnoĂÊ gospo-
darczÈ – dla banków dziaïalnoĂÊ gospodar-
cza jest wiarygodna dopiero po roku lub na-
wet dwóch latach jej prowadzenia. WyjÈtkiem
moĝe byÊ Ăwiadczenie usïug wbsystemie B2B
na rzecz dawnego pracodawcy (tu banki wy-
magajÈ minimum póïrocznej historii);
generowanie duĝych kosztów – czÚsto oso-
by prowadzÈce dziaïalnoĂÊ gospodarczÈ na co
dzieñ poprawiajÈ swoje zyski zawyĝajÈc kosz-
ty prowadzenia dziaïalnoĂci. Optymalizacja
podatkowa obniĝa jednak dochód netto, a to
zbkolei ěle wpïywa na zdolnoĂÊ kredytowÈ. }
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU
Czas
FOT. DREAMSTIME
przygotowañ
Budowa nie zaczyna siÚ wraz z wbiciem pierwszej
ïopaty. WiÚkszoĂÊ kluczowych decyzji inwestor
podejmuje jeszcze przed rozpoczÚciem robót – musi
znaleěÊ dziaïkÚ, wybraÊ projekt, technologiÚ budowy,
ěródïo ciepïa, rodzaj wentylacji...
Kaĝdy inwestor planujÈcy budowÚ od 2021 r. bÚdzie
musiaï sprostaÊ nowym wymaganiom, okreĂlonym
wbWarunkach Technicznych, jakim powinny odpowiadaÊ
budynki i ich usytuowanie. Oznacza to, ĝe od 2021br.
bÚdziemy nie tylko wznosiÊ, ale równieĝ ogrzewaÊ
budynki jeszcze bardziej energooszczÚdnie.b
PRZEWODNIKA
PATRONI
50 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
N
ie sposób odgadnÈÊ, czy ceny robo-
cizny i materiaïów bÚdÈ nadal rosïy,
czy spadnÈ. Eksperci przewidujÈ ra-
czej niewielki spadek cen mieszkañ (przy
wyraěnym ograniczeniu podaĝy na rynku
pierwotnym), dla domów trudno znaleěÊ ja-
kieĂ prognozy.
Na razie pandemia koronawirusa nie za-
trzymaïa prac na budowach, a deklarowa-
ne zainteresowanie domami nawet wzrosïo.
Bobw domu jest bezpieczniej (nie ma wspól-
nych wind, drzwi, które otwierajÈ dziesiÈtki
osób), a izolowanie siÚ we wïasnym ogródku
to nic w porównaniu z siedzeniem w czte-
rech Ăcianach w bloku.
Z drugiej strony, czÚĂÊ potencjalnych in-
westorów zarabia mniej niĝ przed pandemiÈ,
zaĂ banki zaostrzyïy politykÚ kredytowÈ.
Tak czy inaczej, budowa to spore wyzwa-
nie, do którego –bszczególnie w niepewnych
czasach – warto dobrze siÚ przygotowaÊ.
Przygotowania powinny obejmowaÊ analizÚ
wïasnych potrzeb ibmoĝliwoĂci, stosowny do
nich wybór dziaïki i projektu domu, zabez-
pieczenie finansowania, umówienie spraw-
dzonych wykonawców. Tak naprawdÚ kluczo-
we decyzje (wielkoĂÊ budynku, technologia
budowy, itp.) zapadajÈ na dïugo przed rozpo-
czÚciem prac – zmienianie ich póěniej rodzi
komplikacje i dodatkowe koszty.
Oficjalnie za rozpoczÚcie budowy uznaje
siÚ wytyczenie domu przez geodetÚ. Jednak
inwestor musi zaangaĝowaÊ siÚ wbniÈ duĝo
wczeĂniej –bwyszukujÈc i kupujÈc projekt,
zaïatwiajÈc formalnoĂci, zatrudniajÈc archi-
tekta, kierownika budowy, wykonawców,
rozstrzygajÈc róĝne kwestie.
Na dïugo przed rozpoczÚciem robót decy-
dujemy, jak duĝy bÚdzie nasz dom, jak funk-
cjonalny, ile bÚdzie kosztowaï. WybierajÈc
dziaïkÚ w sielskiej okolicy, daleko od mia-
sta, decydujmy siÚ na konkretny model ĝycia
– dostajemy spokój i ciszÚ, ale pïacimy za nie
uciÈĝliwymi dojazdami do pracy czy szkoïy.
Co zaskakujÈce, to na tym etapie, czy-
li podczas przygotowañ, najïatwiej znaleěÊ
oszczÚdnoĂci. Bo jeĂli wystarczÈ nam 3 po-
koje, po co budowaÊ 4? Jeden pokój mniej
oznacza zaoszczÚdzenie jakiĂ 50 tys. zï (we-
dïug Gïównego UrzÚdu Statystycznego koszt
wybudowania 1 m2 powierzchni mieszkania
to koïo 4,5 tys. zï). Po co, przy ograniczonym
budĝecie, porywaÊ siÚ na budynek ze skom-
plikowanym, wielopoïaciowych dachem?
Za prosty, dwuspadowy, na domu o tej sa-
mej powierzchni uĝytkowej zapïacimy o 1/3
mniej! A jeĂli pokryjemy go tañszym mate-
riaïem, róĝnica jeszcze siÚ zwiÚkszy.
Solidna i uczciwa analiza wïasnych po-
trzeb i moĝliwoĂci zwiÚksza szanse na suk-
ces – czyli szybkie wprowadzenie siÚ do
wymarzonej siedziby. I oddala ryzyko zna-
lezienia siÚ w takiej sytuacji, ĝe budynek co
prawda stoi, ale niewykoñczony, wiÚc wpro-
wadziÊ siÚ nie da, a pieniÈdze na inwestycjÚ
juĝ siÚ skoñczyïy.
NAJPIERW DZIA’KA
Ci, którzy dostali ziemiÚ w prezencie od ro-
dziców, albo w spadku po dziadkach, majÈ
szczÚĂcie! Pozostali grunt pod dom muszÈ
znaleěÊ i kupiÊ. Jedni inwestorzy szukajÈ go
w ogïoszeniach, teraz gïównie w Internecie,
ewentualnie w lokalnych gazetach, inni ru-
szajÈ w teren i w weekendy czy popoïu-
dniami objeĝdĝajÈ interesujÈcÈ ich okoli-
cÚ. Jeszcze inni szukaÊ nie muszÈ – od lat
wbdrodze do pracy mijajÈ takÈ dziaïkÚ, co
to jeĂli siÚ budowaÊ –btu tylko tu. A wïaĂnie
ktoĂ jÈ wystawiï na sprzedaĝ.
Za najlepsze uchodzÈ dziaïki kwadrato-
we lub prostokÈtne, ale zbliĝone do kwadra-
tu, o szerokoĂci okoïo 30 m i powierzchni
plus minus 1000 m2. Da siÚ na nich wybu-
dowaÊ w zasadzie dowolny dom. JeĂli dziaï-
ka jest równie duĝa, ale wÈska, o szerokoĂci
np. 15 m, wybór projektów gotowych bÚdzie
ograniczony. Inwestorzy szukajÈ parceli pïa-
skich, z dobrymi warunkami gruntowymi.
Poïoĝonych w zasiÚgu mediów, czyli sieci
elektrycznej, wodociÈgowej, kanalizacyjnej
i gazowej. Niektórzy preferujÈ takie z wjaz-
dem od póïnocy, co pozwala na urzÈdzenie
od poïudnia ogrodu, do którego wychodzi
siÚ z dobrze nasïonecznionego salonu.
NajwaĝniejszÈ cechÈ dobrej dziaïki jest
jednak jej lokalizacja. Tak, ĝeby byïo blisko
do pracy, szkoïy, a przynajmniej publicznej
komunikacji – parÚ kroków do przystanku
autobusowego czy stacji kolejki. Lokalizacja
à Cena ziemi zaleĝy od wielu czynników. Najwaĝniejszym z nich jest lokalizacja. Najdroĝsze sÈ
parcele w duĝych miastach, na przedmieĂciach, z dobrym dojazdem do centrum oraz w miejscach
szczególnie atrakcyjnych. A. PAPLI”SKI
parceli ma umoĝliwiÊ zaspokajanie podsta- z miejscowym planem zagospodarowania
wowych potrzeb domowników. JeĂli mamy przestrzennego (MPZP) lub, w razie jego bra-
maïe dzieci, szukajmy ziemi obok lub z do- ku, wystÈpiÊ o decyzjÚ o warunkach zabu-
brym dojazdem do przedszkola i szkoïy, jeĂli dowy.
w domu zamieszkajÈ seniorzy, nie powinni
mieÊ za daleko do lekarza czy apteki. JAK SOBIE RADZIm
W najlepszych lokalizacjach o idealne Z TRUDNk DZIA’Kk?
dziaïki trudno, albo kosztujÈ one horrendal- Jak napisaliĂmy, na wiÚkszoĂci tzw. trud-
ne pieniÈdze. Ksztaïtne i jednoczeĂnie przy- nych dziaïek da siÚ wybudowaÊ funkcjonal-
stÚpne cenowo da siÚ znaleěÊ jedynie wbma- ny dom, czÚsto zaskakujÈcy ciekawymi roz-
ïych miejscowoĂciach lub daleko od centrów wiÈzaniami architektonicznymi. Prawie
wiÚkszych miast. A im bliĝej do centrum ibim zawsze wymaga to zamówienia projektu
wiÚksza metropolia, tym cena ziemi wyĝsza.
Ä Zanim kupimy dziaïkÚ, powinniĂmy
I tym trudniej o wolny kawaïek terenu. sprawdziÊ, jaki jest jej status prawny. Moĝe siÚ
Dlatego, jeĂli zaleĝy nam na lokalizacji bowiem okazaÊ, ĝe nie naleĝy ona do jednej
ibmamy ograniczony budĝet, szukajmy dzia- osoby. J. WERNER
ïek mniejszych i z wadami – wÈskich, z rui-
nÈ do rozbiórki, ze spadkiem itp. Nie trzeba
siÚ ich baÊ – dobry architekt wpisze wygod-
ny dom prawie w kaĝdÈ parcelÚ.
Warto zwracaÊ uwagÚ na sÈsiedztwo
–bsprawděmy, czy zaraz za pïotem nie ma np.
maïego, lecz uciÈĝliwego zakïadu produkcyj-
nego. JeĂli chcemy budowaÊ poïówkÚ bliě-
niaka ustalmy, czy z sÈsiadami w ogóle da
siÚ porozumieÊ.
Gdy juĝ znajdziemy odpowiedniÈ ziemiÚ,
zbadajmy koniecznie, czy da siÚ na niej wy-
budowaÊ taki dom, w jakim chcielibyĂmy
mieszkaÊ. W tym celu naleĝy zapoznaÊ siÚ
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 51
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU PRZED BUDOWk

powiatowym. Wymagana dokumentacja jest to wystÈpiÊ do elektrowni, gazowni i wodo-

podobna do potrzebnej przy zgïoszeniu budo- ciÈgów o okreĂlenie technicznych warun-
wy: wniosek, mapka, opis obiektu, przewidzia- ków przyïÈczenia do sieci. Najwaĝniejszy
ne Ărodki bezpieczeñstwa itd. jest dostÚp do prÈdu – jeĂli dziaïki nie da siÚ
Pozwolenie na rozbiórkÚ bÚdzie potrzebne podïÈczyÊ do sieci elektrycznej, nie dosta-
wówczas, gdy przeznaczony do niej budy- niemy pozwolenia na budowÚ! Albo – jeĝeli
nek speïnia jeden z poniĝszych warunków: zdecydujemy siÚ na tryb zgïoszenia zamiast
jest wyĝszy niĝ 8 m; pozwolenia – nie bÚdziemy jej wbstanie za-
odlegïoĂÊ dzielÈca go od granicy posesji koñczyÊ, bo przyïÈcze sÈ wymagane, ĝeby
jest mniejsza od poïowy jego wysokoĂci; uzyskaÊ pozwolenie na zasiedlenie.
wpisano go do rejestru zabytków lub ob- Pozostaïe media da siÚ pozyskaÊ w inny
jÚto ochronÈ konserwatorskÈ. sposób, albo zastÈpiÊ. WodÚ moĝna czer-
à Zanim kupimy dziaïkÚ pod budowÚ domu, Przy czym zakup obiektów z ostatniej ka- paÊ z wïasnej studni. ¥cieki odprowa-
musimy sprawdziÊ, czy bÚdzie moĝna do tegorii, czyli wpisanych do rejestru zabyt- dziÊ do szamba lub, gdy warunki gruntowe
niej doprowadziÊ media, czyli prÈd, wodÚ, ków, inwestorom nieĂwiadomym na co siÚ ibwielkoĂÊ parceli pozwolÈ, do przydomo-
kanalizacjÚ i gaz. A. PAPLI”SKI
porywajÈ, odradzamy. wej oczyszczalni Ăcieków. Bez dostÚpu do
indywidualnego, który jest droĝszy, ale bu- RozbiórkÚ przeprowadza siÚ rÚcznie lub gazu poradziÊ sobie najïatwiej – dom moĝna
dynek moĝna precyzyjnie dopasowaÊ do po- przy uĝyciu ciÚĝkiego sprzÚtu. Na tÚ pierw- ogrzewaÊ np. kotïem na pellet, gazem LPG,
trzeb inwestora. szÈ moĝna siÚ zdecydowaÊ, gdy przezna- korzystajÈc zbpompy ciepïa.
Dziaïek wÈskich jest sporo, bo pola dzie- czony do wyburzenia budynek jest nieduĝy
lono kiedyĂ na cienkie pasy, a wiele parce- ibgdy da siÚ ponownie wykorzystaÊ odzyska- PROJEKT DOMU
li przeznaczanych pod zabudowÚ jednoro- ne materiaïy: stare cegïy, drewno, itp. JeĂli Wybieramy lub zamawiamy indywidualny do-
dzinnÈ przed II wojnÈ ĂwiatowÈ miaïo tylko wykorzystamy ciÚĝki sprzÚt budowlany, to piero wtedy, gdy mamy dziaïkÚ. Taka jest pra-
kilkanaĂcie metrów szerokoĂci (za to byïy likwidacja niewielkiego obiektu zajmie kil- widïowa kolejnoĂÊ: najpierw kupujemy zie-
dïugie). WspóïczeĂnie wiÚkszoĂÊ domów ka dni. Zabudowana posesja ma teĝ zalety, miÚ, a dopiero potem projekt budynku, który
jednorodzinnych projektuje siÚ jako wol- np. doprowadzone media. speïnia nasze oczekiwania i pasuje do kon-
nostojÈce, na dziaïki obszerokoĂci od oko- Niektórzy inwestorzy szukajÈ dziaïek naj- kretnej parceli.
ïo 20bm. Zgodnie z przepisami, Ăciana ze- tañszych, czyli zwykle poïoĝonych poza te- Wybór projektów gotowych jest ogromny,
wnÚtrzna ma byÊ odsuniÚta od granicy renem zabudowanym i bez mediów. ¿eby ich ceny wynoszÈ od tysiÈca do kilku tys. zï.
ob3bm (jeĂli nie ma w niej okien lub drzwi), uniknÈÊ kïopotów, przed ich zakupem war- Taki projekt trzeba jeszcze wpisaÊ wbdziaï-
albo 4 m (Ăciana z otworami). Jednak gdy
Ä ZnajÈc parametry dziaïki, moĝna przystÈpiÊ do wyboru projektu domu. Mamy dwie opcje
dziaïka jest wÚĝsza niĝ 16 m, dom moĝna
–bskorzystanie z usïug pracowni architektonicznej, która opracuje dla nas dokumentacjÚ szytÈ
zaplanowaÊ nawet póïtora metra od granicy nabmiarÚ, albo zakup gotowego projektu z katalogu. FOTOLIA
(Ălepa Ăciana). Na wÚĝszej parceli da siÚ po-
stawiÊ poïówkÚ bliěniaka. Moĝna o niej my-
ĂleÊ, gdy po sÈsiedzku juĝ taka stoi, lub gdy
sÈsiad ma prawomocne pozwolenie na jej
budowÚ. Zauwaĝmy, ĝe na wÈskim pasku
ziemi trudno wybudowaÊ dom parterowy.
W miastach, w dobrej lokalizacji, znale-
zienie pustej dziaïki bywa niemoĝliwe, wiÚc
inwestorzy interesujÈ siÚ parcelami z bu-
dynkami do rozbiórki. JeĂli ich sytuacja
prawna jest jasna, a cena dobra, warto roz-
waĝyÊ taki zakup.
Obiekty, których budowa nie wymagaïa uzy-
skania pozwolenia, czyli np. parterowy budy-
nek gospodarczy lub garaĝ o powierzchni za-
budowy nie przekraczajÈcej 35 m2, rozbiera siÚ
po zgïoszeniu zamiaru rozbiórki w starostwie
PRZEWODNIKA
PATRONI

52 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

kÚ, uwzglÚdniajÈc wytyczne planu zagospo-
darowania przestrzennego lub decyzjÚ o wa-
runkach zabudowy. To tzw. adaptacja, do jej
wykonania zatrudnia siÚ architekta z upraw-
nieniami. Na tym etapie w projekcie gotowym
moĝna wprowadziÊ niewielkie zmiany, np.
zlikwidowaÊ okno, albo je powiÚkszyÊ.
JeĂli projekt wybraliĂmy kilka lat temu,
abformalnoĂci zwiÈzane z rozpoczÚciem budo-
wy chcemy zakoñczyÊ w 2021 r., mamy pro-
blem. Jeĝeli wniosek o pozwolenie na budo-
wÚ lub zgïoszenie zamiaru budowy zïoĝymy
31 grudnia 2020br. lub póěniej, to bÚdÈ one
musiaïy speïniaÊ Warunki Techniczne 2021.
Coboznacza, ĝe dom powinien byÊ lepiej izo-
lowany termicznie, wyposaĝony w cieplejszÈ
stolarkÚ, a wartoĂÊ wspóïczynnika EP, okre-
ĂlajÈcego maksymalne roczne zapotrzebowa-
nie budynku na energiÚ pierwotnÈ potrzeb-
nÈ do ogrzewania, wentylacji i przygotowania
ciepïej wody uĝytkowej nie moĝe przekraczaÊ
70bkWh/(m²·rok). Taki wspóïczynnik trudno à Najpopularniejsze domy budowane przez Polaków to te z poddaszem uĝytkowym. WykorzystujÈ
przestrzeñ dziaïki bardziej ekonomicznie niĝ dom parterowy o tej samej powierzchni uĝytkowej.
osiÈgnÈÊ w domu ogrzewanym po prostu ko- CREATON POLSKA
tïem na wÚgiel czy nawet nowoczesnym gazo-
wym kotïem kondensacyjnym (bo gaz to teĝ tañsza jest ich budowa i co równie waĝne przeciwsïonecznych. Od póïnocy okien ma
paliwo kopalne). Albo zapotrzebowanie na –beksploatacja (gïównie ogrzewanie). Takim byÊ maïo, to dobre miejsce na garaĝ i spiĝar-
energiÚ musi byÊ naprawdÚ niskie, albo sys- budynkom ïatwiej teĝ speïniÊ WT 2021. niÚ. Garaĝ moĝe byÊ czÚĂciÈ domu, albo sta-
tem ogrzewania i przygotowywania ciepïej Parterowe sÈ wygodne w uĝytkowaniu wia siÚ go osobno. Wariant pierwszy jest wy-
wody trzeba zasilaÊ lub przynajmniej wspo- –bbrak schodów ma znaczenie dla osób star- godniejszy (do samochodu wsiadamy bez
magaÊ urzÈdzeniami korzystajÈcymi zbenergii szych i niepeïnosprawnych. Niestety, majÈ wychodzenia na zewnÈtrz).
odnawialnej – pompami ciepïa, kolektorami wiÚkszÈ powierzchniÚ zabudowy i nadajÈ siÚ Waĝniejszy od wyglÈdu budynku jest
sïonecznymi, fotowoltaikÈ. raczej na duĝe dziaïki. Dlatego na maïych ukïad wnÚtrz, bo to on wpïywa na kom-
Projekt indywidualny u architekta „z na- parcelach wznosi siÚ zajmujÈce mniej miej- fort ĝycia. Dlatego najpierw zastanówmy siÚ,
zwiskiem” kosztuje 100–200 zï za metr kwa- sca domy z uĝytkowym poddaszem lub peï- ile ibjak duĝych pomieszczeñ potrzebujemy,
dratowy. BÚdzie niepowtarzalny, zaĂ dom nym piÚtrem. Te, przy nieduĝej powierzch- abpotem szukajmy projektu domu, który speï-
wbnajlepszy sposób wpisany w dziaïkÚ. JeĂli ni zabudowy oferujÈ sporÈ powierzchniÚ nia zaïoĝony program funkcjonalny. Musimy
ta naleĝy do trudnych, mimo wyĝszych kosz- uĝytkowÈ. Coraz rzadziej stawiane sÈ domy wiedzieÊ, ile chcemy sypialni, ile ïazienek,
tów to lepszy wybór. Projekt gotowy teĝ ma za- zbpodpiwniczeniem, które podnosi kosz- czy kuchnia ma byÊ otwarta czy zamkniÚ-
lety. InteresujÈcy nas dom ktoĂ mógï juĝ wy- ty budowy. KotïowniÚ, spiĝarniÚ czy po- ta, czy garaĝ bÚdzie w bryle budynku czy nie
budowaÊ –bmoĝna go zatem obejrzeÊ, podpytaÊ mieszczenia gospodarcze, niegdyĂ lokowane itd. Dobrze, gdy dom da siÚ podzieliÊ na stre-
wïaĂcicieli, z jakich rozwiÈzañ sÈ zadowoleni, wbpiwnicy, przenosi siÚ na parter. fÚ nocnÈ (z sypialniami) i dziennÈ z kuchniÈ,
z jakich nie. Istotne jest usytuowanie budynku wzglÚ- jadalniÈ i salonem. Komunikacja (hol, kory-
dem stron Ăwiata –bopïaca siÚ zaplanowaÊ od tarz) powinna zajmowaÊ jak najmniej miej-
JAKIE DOMY BUDUJEMY? poïudnia duĝo okien i pomieszczenia, wbktó- sca.
Najpopularniejsze domy stawiane dziĂ rych chcemy mieÊ wiÚcej sïoñca, np. salon
przez Polaków majÈ sto kilkadziesiÈt m2 po- czy jadalniÚ. Duĝe przeszklenia na poïudnio- FORMALNO¥CI
wierzchni i uĝytkowe poddasze. Generalnie wej Ăcianie to nie tylko wiÚcej Ăwiatïa, ale Przed kupnem dziaïki sprawdza siÚ ksiÚgÚ
sÈ coraz mniejsze. Im sÈ prostsze, bardziej takĝe oszczÚdnoĂÊ na ogrzewaniu w chïod- wieczystÈ nieruchomoĂci i zapisy miejscowe-
zwarte (zbudowane na planie kwadratu lub ne dni. I ryzyko przegrzania domu w czasie go planu zagospodarowania przestrzennego.
prostokÈta, z dwuspadowym dachem), tym upaïów – warto zatem pomyĂleÊ o osïonach KsiÚgi wieczyste powinien przejrzeÊ takĝe no-

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 53

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU PRZED BUDOWk

dowaÊ i jaka jej czÚĂÊ ma pozostaÊ biolo- stycji nie wykracza poza granice dziaïki).
gicznie czynna (czyli obsadzona roĂlinami). Inwestor ma teraz wybór: moĝe zgïosiÊ bu-
OkreĂla równieĝ odlegïoĂÊ domu do ulicy, dowÚ lub wystÈpiÊ z wnioskiem o po-
liczbÚ kondygnacji, szerokoĂÊ elewacji fron- zwolenie na budowÚ na starych zasadach.
towej, czasami ksztaït i kolor dachu. Moĝe Wbpierwszym przypadku starosta ma 21 dni
nakazywaÊ przyïÈczenie posesji do sieci ka- na wniesienie sprzeciwu. Dobzgïoszenia do-
nalizacyjnej (jeĂli jest w pobliĝu lub kiedy ïÈcza siÚ praktycznie te same dokumen-
powstanie) lub wodociÈgowej albo zawieraÊ ty, co do wniosku o pozwolenie na budowÚ
zakaz uĝywania niektórych paliw (zwykle (poza oĂwiadczeniami o zapewnieniu do-
staïych). To z niego dowiemy siÚ, czy w sÈ- staw mediów), czyli 4 egzemplarze projektu
siedztwie mogÈ pojawiÊ siÚ bloki lub zakïad budowlanego z uzgodnieniami, oĂwiadcze-
przemysïowy. nie obprawie do dysponowania nierucho-
JeĂli dla terenu, którym siÚ interesuje- moĂciÈ, decyzjÚ o warunkach zabudowy
my, nie uchwalono miejscowego planu za- (jeĂli nie ma planu zagospodarowania prze-
gospodarowania, to trzeba uzyskaÊ decy- strzennego). Procedura ze zgïoszeniem jest
zjÚ obwarunkach zabudowy. O jej wydanie krótsza ibprostsza – na milczÈcÈ zgodÚ urzÚ-
moĝe wystÈpiÊ kaĝdy, niekoniecznie wïaĂci- du czeka siÚ 21bdni, a nie jak przy pozwo-
ciel gruntu. Znajdziemy w niej podobne in- leniu 65, nie ma teĝ postÚpowania admini-
formacje, jak wbplanie zagospodarowania. stracyjnego zbudziaïem stron, wiÚc sÈsiad
Decyzja o warunkach zabudowy traci moc, niczego nie oprotestuje. Ale wielu inwesto-
jeĝeli dla danego obszaru zostanie uchwalo- rów wciÈĝ wystÚpuje obpozwolenie na bu-
ny plan zagospodarowania przestrzennego. dowÚ – w przypadku maïych dziaïek obszar
Kilka lat temu nowelizacja ustawy Prawo oddziaïywania (np. zacienianie) rzadko nie
à Wedïug prawa budowlanego, kaĝdy plac budowlane zniosïa wymóg uzyskiwania po- wykracza poza ich granice, wbtym warian-
budowy ma byÊ oznaczony tablicÈ zwolenia na budowÚ domu jednorodzin- cie prostsze jest teĝ wprowadzanie zmian
informacyjnÈ. A. PAPLI”SKI
nego (o ile obszar oddziaïywania inwe- wbtrakcie budowy. }
tariusz, ubktórego podpiszemy umowÚ – prze-
Ä Zgodnie z prawem, kaĝdÈ inwestycjÚ musi nadzorowaÊ kierownik budowy. To osoba z uprawnie-
niesienie wïasnoĂci nieruchomoĂci jest waĝne
niami budowlanymi, odpowiadajÈca za prowadzenie dokumentacji, organizujÈca pracÚ ibpilnujÈca
tylko wtedy, gdy ma formÚ aktu notarialnego! terminów. DREAMSTIME
W ksiÚdze wieczystej znajdujÈ siÚ infor-
macje o poïoĝeniu nieruchomoĂci, jej wiel-
koĂci, przeznaczeniu i wïaĂcicielu. W dzia-
le trzecim o obciÈĝeniach np. sïuĝebnoĂciÈ
drogi koniecznej (kiedy jedyna droga do
posesji sÈsiada prowadzi przez tÚ, którÈ
chcemy kupiÊ), wbczwartym o hipotekach.
SïuĝebnoĂci i hipoteki sÈ przypisane do nie-
ruchomoĂci i przechodzÈ na jej kolejnego
wïaĂciciela. Uwaga! Gdy sprzedajÈcy dziaï-
kÚ wziÈï pod jej hipotekÚ kredyt, to jego
dïug wraz z gruntem przejdzie na nas.
Jeĝeli interesujÈca nas nieruchomoĂÊ
znajduje siÚ na terenie z uchwalonym miej-
scowym planem zagospodarowania prze-
strzennego, to dowiemy siÚ z niego, jaka
jest minimalna wielkoĂÊ dziaïki pod dom
jednorodzinny, a jaka pod bliěniak (trze-
ba uwaĝaÊ, ĝeby nie kupiÊ zbyt maïej).
Planbstanowi, jak wysoki moĝe byÊ budy-
nek, jaki procent powierzchni wolno zabu-
PRZEWODNIKA
PATRONI

54 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU
Waĝne
podstawy
JeĂli budowa jest dobrze przygotowana, to stan surowy
budynku powstaje bïyskawicznie. Co cieszy inwestora
– dopiero co miaï pustÈ dziaïkÚ, a parÚ tygodni póěniej
proszÚ – dom juĝ stoi! PostÚp prac zaleĝy gïównie od
tego, jak dobrÈ ekipÚ udaïo siÚ umówiÊ. Jej poszukiwania
naleĝy zaczÈÊ odpowiednio wczeĂniej, bo z lepszymi
wykonawcami trzeba siÚ dogadywaÊ z przynajmniej
kilkumiesiÚcznym wyprzedzeniem.
FOT. J. WERNER
N
ajlepiej zatrudniaÊ fachowców z po-
lecenia, po obejrzeniu ich wcze-
Ăniejszych dokonañ. Zadbajmy
obpodpisanie z nimi umowy, w której zosta-
nie dokïadnie opisany zakres prac, czas ich
realizacji, harmonogram pïatnoĂci – koniecz-
nie powiÈzanych z postÚpem robót.
Na plac budowy trzeba teĝ doprowadziÊ
prÈd i zapewniÊ zaopatrzenie w wodÚ (z sieci
lub studni, albo od ĝyczliwego sÈsiada).
W naszym kraju budujemy na ogóï syste-
mem gospodarczym – inwestor sam znajdu-
je i angaĝuje fachowców do poszczególnych
zadañ: murarzy, dekarzy, instalatorów...
BudowÚ moĝe poprowadziÊ równieĝ general-
ny wykonawca, zatrudniany albo do caïoĂci
prac, albo tylko do stanu surowego. Wówczas
to on odpowiada za organizacjÚ robót, zwy-
kle takĝe za zaopatrzenie placu budowy.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 55
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU STAN SUROWY

¿eby uniknÈÊ nieporozumieñ, trzeba wie-

dzieÊ, na co dokïadnie umawiamy siÚ z bu-
dowlañcami. Od rozpoczÚcia prac do za-
mkniÚcia budynku drzwiami i oknami
przechodzimy przez 3betapy robót: tzw. stan
zero, stan surowy otwarty i stan surowy za-
mkniÚty. W stanie zerowym roboty doprowa-
dza siÚ do poziomu terenu. Mamy wtedy za
sobÈ wykopy, wykonanie ïaw i Ăcian funda-
mentowych oraz warstw podkïadowych pod-
ïogi na gruncie (albo stropu piwnicy). Po za-
koñczeniu stanu otwartego gotowe sÈ Ăciany,
stropy, kominy, wylewane schody, konstruk-
cja i pokrycie dachu – docelowe albo tym-
czasowe (papa na deskowaniu), które póěniej
staje siÚ podkïadem dachowym. Czyli caïa
konstrukcja budynku. W stanie surowym za-
mkniÚtym dochodzÈ okna, drzwi, brama ga-
raĝowa. Zaraz potem moĝna uïoĝyÊ ocieple-
nie.
Skoro dom juĝ stoi, inwestor moĝe mieÊ
wraĝenie, ĝe roboty majÈ siÚ ku koñcowi.
Niestety – stan surowy otwarty to jakieĂ 30%
inwestycji, po zamontowaniu stolarki i do-
celowym pokryciu dachu mijamy póïmetek
wydatków. O ile niebplanujemy wykoñczenia
domu materiaïami z wyĝszej póïki.
FUNDAMENTY
O sposobie posadowienia budynku, czy-
li obtym, jakie bÚdzie miaï fundamenty, de-
cyduje projektant odpowiadajÈcy za czÚĂÊ
konstrukcyjnÈ. Bierze on pod uwagÚ jego
wielkoĂÊ, liczbÚ kondygnacji, technologiÚ
budowy i co waĝne – warunki gruntowe na
dziaïce. Czyli rodzaj gruntu, jego noĂnoĂÊ,
poziom wód.
W wariancie stosowanym najczÚĂciej, fun-
dament stanowiÈ wylane z betonu lub wy-
murowane z bloczków betonowych Ăciany
fundamentowe, opierajÈce siÚ na ĝelbeto-
wych ïawach. ’awa to pozioma, betonowa
belka, wzmocniona stalowym zbrojeniem,
odporna zarówno na Ăciskanie, jak i rozciÈ-
ganie. Takie fundamentowanie sprawdza
siÚ na stabilnym i noĂnym gruncie. JeĂli no-
ĂnoĂÊ nie jest wystarczajÈca (dziaïka jest np.
na torfach), planuje siÚ pïytÚ fundamento-
wÈ. Tabzapewnia równomierne i rozïoĝone
na duĝÈ powierzchniÚ przekazywanie obciÈ-
PRZEWODNIKA
PATRONI
à Fundament to podstawa kaĝdego budynku, zatem musi byÊ trwaïy i solidny. Chociaĝ
wbostatnich latach coraz bardziej popularne stajÈ siÚ pïyty fundamentowe, wiÚkszoĂÊ inwestorów
decyduje siÚ na tradycyjny sposób posadowienia – ïawy i Ăciany fundamentowe. J. WERNER
ĝeñ, co eliminuje pÚkanie Ăcian. PïytÚ trud- zbprzepisami, wspóïczynnik przenikania cie-
niej zaprojektowaÊ, ale szybko siÚ jÈ wyko- pïa U, opisujÈcy jak intensywnie ucieka ono
nuje i maleje ryzyko, ĝe robotnicy popeïniÈ przez przegrodÚ, nie moĝe byÊ dla Ăciany ze-
bïÚdy przy izolacjach. wnÚtrznej wyĝszy niĝ 0,20bW/(m2·K). Tak sta-
’awy fundamentowe majÈ siÚgaÊ gïÚbiej,
Ä Doboru technologii i materiaïów na Ăcia-
niĝ granica przemarzania. Ta znajduje siÚ ja- ny ibstropy inwestor musi dokonaÊ wspólnie
kieĂ 80 cm poniĝej poziomu gruntu na za- z architektem na dïugo przed rozpoczÚciem
chodzie kraju i do 140 cm pod ziemiÈ na budowy. Wpïynie to nie tylko na trwaïoĂÊ, cie-
pïochronnoĂÊ ibkomfort uĝytkowania domu, ale
póïnocnym wschodzie. Ocieplona pïyta fun-
takĝe na czas realizacji i koszty inwestycji.
damentowa, wylana na warstwie stabilizujÈ- XELLA (YTONG)
co-drenaĝowej, nie musi byÊ tak zagïÚbiona.
To rozwiÈzanie polecane do domów energo-
oszczÚdnych, a takie bÚdÈ budynki stawiane
zgodnie z WT 2021.
Fundamenty naleĝy równieĝ zabezpieczyÊ
przed wilgociÈ. Nabich boki nakïada siÚ póï-
pïynnÈ masÚ bitumicznÈ. Nabwierzch Ăcia-
ny fundamentowej idzie izolacja z papy albo
specjalnej folii. Póěniej ïÈczy siÚ jÈ z izola-
cjÈ przeciwwilgociowÈ podïogi na gruncie.
Jeĝeli dom ma mieÊ piwnicÚ, niezbÚdna jest
solidniejsza izolacja, projektowana w zaleĝ-
noĂci od warunków gruntowo-wodnych na
posesji.
¥CIANY
PrzenoszÈ na fundament wystÚpujÈce w bu-
dynku obciÈĝenia i odpowiadajÈ za jego
sztywnoĂÊ. Dla inwestora istotne jest, jak
izolujÈ termicznie i akustycznie. Zgodnie

56 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU STAN SUROWY

Ten sposób wznoszenia murów wybacza Do wyboru sÈ teĝ stropy panelowe, które
najwiÚcej bïÚdów wykonawczych. wykonuje siÚ zbprefabrykowanych pïyt struno-
¥ciana trójwarstwowa skïada siÚ z war- betonowych o szerokoĂci 60 cm. Do montaĝu
stwy konstrukcyjnej (18–25 cm), ocieplenia niezbÚdny jest děwig typu HDS, ale same pra-
i Ăcianki elewacyjnej. Takie rozwiÈzanie za- ce trwajÈ bardzo szybko, gdyĝ stemplowanie
pewnia komfort cieplny i akustyczny, zaĂ ibszalowanie zredukowane sÈ do minimum
elewacja z cegïy klinkierowej lub silikatowej (do wieñca i poïÈczeñ pomiÚdzy pïytami).
jest wyraěnie trwalsza od tej zbtynku, ukïa- Tego typu stropy sÈ lekkie, a przy tym cechuje
danego na Ăcianie dwuwarstwowej. Ale to je bardzo dobra děwiÚkoizolacyjnoĂÊ.
wariant stosunkowo drogi i najtrudniejszy Stropy monolityczne projektuje siÚ do kon-
wykonawczo. kretnych budynków, zwykle gdy ich ksztaït
jest skomplikowany, albo rozpiÚtoĂÊ znacz-
STROPY na. Konstrukcja skïada siÚ ze zbrojenia ze
à ¥ciany przenoszÈ rozmaite obciÈĝenia OddzielajÈ kondygnacje, przenoszÈ obciÈĝe- stalowych prÚtów, zalewanego betonem.
–bspowodowane przez stropy, dach, ale teĝ wïasny nia, usztywniajÈ budynek. MajÈ izolowaÊ aku- Wykonanie pïyty jest czaso- i pracochïonne,
ciÚĝar czy parcie i ssanie wiatru. MuszÈ mieÊ stycznie i termicznie (jeĂli sÈ miÚdzy piwni- moĝe ona jednak przenosiÊ wiÚksze obciÈĝe-
wiÚc odpowiedniÈ noĂnoĂÊ. BRUK-BET (TERMALICA)
cÈ a parterem, czy nad ostatniÈ kondygnacjÈ) nia i ma duĝÈ sztywnoĂÊ. Stropy monolitycz-
nowiÈ nowe WT 2021, jeszcze wb2020broku i zapobiegaÊ rozprzestrzenianiu siÚ ognia. ne wymagajÈ peïnego deskowania i sÈ dwa
wymagane byïo 023. Co w praktyce oznacza Wbich konstrukcji nie wolno samodzielnie razy cieñsze od gÚstoĝebrowych (majÈ
koniecznoĂÊ obïoĝenia murów grubszÈ war- wprowadzaÊ ĝadnych zmian, wszelkie mody- 12–18bcm).
stwÈ ocieplenia, albo zastosowania materia- fikacje muszÈ byÊ dzieïem uprawnionego pro- Najszybciej wykonuje siÚ stropy prefabry-
ïu o lepszej izolacyjnoĂci. jektanta. kowane, skïadane zbgotowych elementów
Wspólnie z architektem (albo po pro- W budownictwie jednorodzinnym na ogóï (ĝelbetowych, pïyt kanaïowych, prefabryka-
stu wybierajÈc projekt) inwestor moĝe zde- stosuje siÚ stropy gÚstoĝebrowe (np. Teriva), tów zbbetonu komórkowego). Projektuje siÚ je
cydowaÊ, z czego zostanie wykonana Ăcia- które ïatwo siÚ ukïada, ale sÈ doĂÊ grube. wbbudynkach obprostych rzutach. Nie wyma-
na ib– jeĂli bÚdzie murowana (a taka jest TworzÈ je ĝebra (prefabrykowane zbrojone bel- gajÈ podpór montaĝowych, osadza siÚ je za po-
w 9 na 10 nowych domów) – ile ma mieÊ ki noĂne), rozmieszczane co 45–60 cm i lekkie mocÈ děwigu (co trwa kilka godzin). Podczas
warstw. Wybór materiaïów murowych jest pustaki, wypeïniajÈce przestrzeñ miÚdzy ĝe- wykonywania stropu na budowie koniecznie
duĝy – to stosowane najczÚĂciej beton ko- brami. CaïoĂÊ zalewa siÚ warstwÈ betonu. powinien pojawiÊ siÚ jej kierownik, ewentu-
mórkowy i ceramika oraz uĝywane rzadziej
Ä Strop gÚstoĝebrowy wykonuje siÚ z gotowych, prefabrykowanych elementów, które po uïoĝeniu
silikaty, keramzytobeton, bloczki hybrydo- zalewa siÚ mieszankÈ betonowÈ. WIENERBERGER
we. AlternatywÈ technologii murowanych
sÈ gïównie konstrukcje drewniane: domy
zbbali, kanadyjczyki, domy prefabrykowane.
¥ciany wznoszone w technologii muro-
wanej sÈ jedno-, dwu- lub trójwarstwowe.
W Ăcianie jednowarstwowej (gruboĂÊ do
50bcm), materiaï konstrukcyjny odpowia-
da jednoczeĂnie za wytrzymaïoĂÊ i izola-
cyjnoĂÊ, zatem musi go cechowaÊ wysoka
ciepïochronnoĂÊ. Takie sÈ np. pustaki z ce-
ramiki poryzowanej z wypeïnieniem z weï-
ny mineralnej. ZaletÈ Ăcian jednowarstwo-
wych jest szybkoĂÊ budowania, wadÈ ryzyko
powstania mostków cieplnych.
Najpopularniejsze Ăciany dwuwarstwo-
we tworzy konstrukcyjny mur (18–25 cm)
ibocieplenie, które szczelnie otula budynek.
TermoizolacjÚ ukïada siÚ najczÚĂciej z pïyt
styropianowych lub z weïny mineralnej.
PRZEWODNIKA
PATRONI

58 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Prenumerata
roczna
jedynie 59,70 zł,
czyli 3 numery
GRATIS

Prenumerata
dwuletnia
w cenie 119,40 zł,
czyli 6 numerów
GRATIS

Prenumeratę zamówisz na: www.avt.pl/prenumerata

lub poprzez wpłatę na konto:
AVT-Korporacja sp. z o.o., ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa,
ING Bank Śląski 18 1050 1012 1000 0024 3173 1013

INNE OPCJE:
• e-prenumerata roczna (PDF) – 47,40 zł (2 e-wydania gratis)
• e-prenumerata dwuletnia (PDF) – 94,80 zł (6 e-wydań gratis)
Szanowny Kliencie, od 25 maja 2018 roku w krajach Unii Europejskiej obowiązuje Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO). Zachęcamy do
zapoznania się z poniższą klauzulą informacyjną. Administratorem Twoich danych jest AVT-Korporacja sp. z o.o. z siedzibą ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa,
e-mail: prenumerata@avt.pl. Chodzi o dane osobowe, które zbieramy, aby móc wysłać Ci nasze czasopisma w formie drukowanej lub elektronicznej oraz inne towary
(np. prezenty), a także w innych prawnie usprawiedliwionych celach, w tym marketingu bezpośredniego naszych produktów i usług (tzw. uzasadniony interes
administratora). Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do zrealizowania zamówienia na prenumeratę. Twoje dane osobowe mogą być przekazane Poczcie
Polskiej, która będzie dostarczać do Ciebie przesyłki. Bez Twojej zgody nie przekażemy i nie będziemy dokonywać obrotu (nie użyczymy, nie sprzedamy) Twoich danych
osobowych innym osobom lub instytucjom. Twoje dane osobowe możemy przekazać jedynie podmiotom uprawnionym do ich uzyskania na podstawie
obowiązującego prawa (np. sądy lub organy ścigania) – ale tylko na ich żądanie w oparciu o stosowną podstawę prawną. Będziemy przetwarzać Twoje dane osobowe
przez 5 lat od zakończenia roku obrachunkowego, w którym wystąpiła ostatnia płatność. Dane osobowe do celów marketingowych będziemy przetwarzać do czasu
wycofania przez Ciebie zgody na przetwarzanie lub do czasu usunięcia danych. Informujemy, że masz prawo do żądania od administratora dostępu do Twoich danych,
ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia ich przetwarzania, wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych lub ich przenoszenia. W każdej chwili możesz
odwołać zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych oraz możesz zażądać, by Twoje wszystkie dane zostały przez nas usunięte.
alnie inspektor nadzoru. W stropach gÚstoĝe-
browych oceniÈ oni uïoĝenie belek ibpustaków
oraz ich zakotwienie w murze, w stropach mo-
nolitycznych zbrojenie i przygotowanie de-
skowania, w stropach z pïyt wykonanie wieñ-
ca ibstarannoĂÊ wypeïnienia spoin – zawsze
przed wylaniem betonu.
DACHY
W Polsce dominujÈ dachy spadziste, ponie-
waĝ w naszej szerokoĂci geograficznej to po
prostu dobry wybór. Ze skoĂnej poïaci szyb-
ko spïywa deszczówka, nie zalega teĝ na
niej gruba i ciÚĝka warstwa Ăniegu. Znowu
modne staïy siÚ dachy pïaskie, wieñczÈce
proste, nowoczesne bryïy. Te majÈ zwykle
budowÚ ĝelbetowÈ, rzadziej drewnianÈ.
Ksztaït i spadek dachu wybieramy de-
cydujÈc siÚ na projekt domu. Wybór moĝe
ograniczaÊ plan zagospodarowania prze-
strzennego – zdarza siÚ, ĝe zakazuje on sto-
sowania dachów pïaskich, albo wskazuje
konkretny kÈt nachylenia poïaci lub rodzaj
i kolor pokrycia.
Wspóïczesne dachy spadziste skïada-
jÈ siÚ z trzech warstw: konstrukcji, podkïa-
du oraz pokrycia. Konstrukcja, najczÚĂciej
w postaci drewnianej wiÚěby, ma zasadni-
czy wpïyw na stabilnoĂÊ dachu i bezpie-
czeñstwo domowników. Warstwy górne,
Ä Wybór pokrycia dachowego to nie tylko
kwestia preferencji inwestora. Pod uwagÚ
trzeba teĝ wziÈÊ zapisy miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego, w którym
mogÈ siÚ znaleěÊ wytyczne co do rodzaju
materiaïu wykoñczeniowego na dachu.
BLACHOTRAPEZ
czyli podkïad i pokrycie, odpowiadajÈ za
jego szczelnoĂÊ. Najpopularniejsze materia-
ïy pokryciowe to dachówki ceramiczne i ce-
mentowe, blachodachówki i blachy pïaskie,
ewentualnie gont bitumiczny. Sporadycznie
stosuje siÚ pïytkÚ wïókno-cementowÈ, gont
drewniany, strzechÚ. Inwestor powinien
mieÊ ĂwiadomoĂÊ, ĝe nie kaĝde pokrycie
da siÚ uïoĝyÊ na kaĝdej wiÚěbie. JeĂli chce-
my mieÊ dach kryty dachówkÈ (to pokrycie
ciÚĝkie), krokwie muszÈ mieÊ wiÚkszy prze-
krój i/lub mniejszy rozstaw od tych pod bla-
chÚ (pokrycie lekkie).
Dachówki ceramiczne sÈ trwaïe i ciÚĝ-
kie (nawet 90 kg/m2). Duĝa masa ma dobre
strony – Ăwietnie tïumiÈ děwiÚki. SÈ jed-
nym z droĝszych pokryÊ, lecz cenÚ podno-
szÈ przede wszystkim rozmaite dachówki
specjalne, podstawowe kosztujÈ niewie-
le wiÚcej od blach dobrej jakoĂci. Podobne
do nich dachówki cementowe powsta-
jÈ nie z gliny, lecz z barwionego betonu.
WïaĂciwoĂci uĝytkowe obu pokryÊ sÈ zbli-
ĝone, gdy chodzi o cenÚ –bbetonowe sÈ mi-
nimalnie tañsze.
Najpowszechniejsze sÈ w naszym kraju po-
krycia blaszane, wĂród których prym wiodÈ
blachodachówki z rdzeniem stalowym lub alu-
miniowym, powleczone powïokami ochron-
nymi. Nabpierwszy rzut oka przypominajÈ da-
chówkÚ (lub drewniany gont), ale sÈ od niej
wyraěnie lĝejsze (waĝÈ ok. 5 kg/m2). Niestety,
sïabiej izolujÈ akustycznie i ïatwiej je uszko-
dziÊ. TrwaïoĂÊ solidnego wyrobu ocenia siÚ
na 20–50 lat, choÊ w miejscach uszkodzenia
powïoki blacha przerdzewieje duĝo szybciej.
Coraz popularniejsza staje siÚ blacha pïaska
ïÈczona na rÈbek, niekiedy na dachach po-
jawia siÚ takĝe gont bitumiczny – kolorowe
pasy papy naciÚte tak, aby imitowaïy ksztaït
tradycyjnych gontów. SÈbelastyczne, ïatwo
je przycinaÊ i Ăwietnie nadajÈ siÚ do wykañ-
czania nietypowych powierzchni, np. wo-
lich oczek.
W kontekĂcie WT 2021 naleĝy zwróciÊ
szczególnÈ uwagÚ na ocieplenie dachu – bÚ-
dzie musiaïo mieÊ ponad 20 cm (jeĂli ter-
moizolacjÈ bÚdzie weïna mineralna lub
inny produkt obzbliĝonej O, czyli wspóï-
czynniku przewodnoĂci cieplnej).
à Okna montuje siÚ na etapie stanu surowego
otwartego, czyli po wzniesieniu Ăcian i uïoĝeniu
pokrycia dachowego, ale przed uïoĝeniem
tynków wewnÚtrznych ibzewnÚtrznych.
Osadzenie stolarki czyni ze stanu surowego
otwartego stan surowy zamkniÚty. ALUPLAST
OKNA
Ich najwaĝniejszym zadaniem jest zapew-
nienie w budynku naturalnego Ăwiatïa.
JednoczeĂnie, jak Ăciany i dach, muszÈ izo-
lowaÊ od wpïywu czynników zewnÚtrz-
nych: zimna, deszczu, wiatru, haïasu.
Wbdomach zbuĝytkowym poddaszem mon-
tuje siÚ równieĝ okna dachowe (poïaciowe).
WpuszczajÈ one do wnÚtrza do 50% wiÚ-
cej Ăwiatïa, niĝ okna pionowe obtej samej po-
wierzchni.
WybierajÈc stolarkÚ, porównujemy jej naj-
istotniejsze parametry: izolacyjnoĂÊ ciepl-
nÈ, akustycznÈ, odpornoĂÊ na wïamanie.
Warto jeszcze zwróciÊ uwagÚ na wspóïczyn-
nik przepuszczalnoĂci energii sïonecznej
ibwspóïczynnik przepuszczalnoĂci Ăwiatïa.
Na najwaĝniejszy obecnie parametr
okien, czyli ich izolacyjnoĂÊ cieplnÈ, wpïy-
wajÈ wïaĂciwoĂci profilu (ramy) i przeszkle-
nia. Opisuje go wspóïczynnik Uw – zgodnie
z przepisami, jego maksymalna wartoĂÊ dla
stolarki fasadowej wynosi 0,9 W/(m2·K). Do
31 grudnia 2020br. byïo to 1,1 ibjest to spo-
ra zmiana. Generalnie, okno jest tym cie-
plejsze, im grubszy profil i im wiÚcej szyb
w pakiecie szklenia. Dotychczas domino-
waïy okna zbdwiema szybami, do speïnienia
WTb2021 bÚdÈ potrzebne raczej dwukomoro-
we pakiety z trzema szybami.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 61
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU STAN SUROWY
IzolacyjnoĂÊ akustycznÈ stolarki okreĂla
wspóïczynnik Rw wyraĝany w decybelach
(dB) – im wyĝszy, tym ciszej bÚdzie webwnÚ-
trzu. Standardowe okna majÈ Rw miÚdzy
30bib32 dB, jeĂli budujemy siÚ w gïoĂnym miej-
scu, szukajmy takich o Rw koïo 40bdB.
OdpornoĂÊ na wïamanie zaleĝy od profi-
lu, okuÊ, przeszklenia oraz zabezpieczeñ do-
datkowych. OpisujÈ jÈ klasy – od RC1 do
RC6. W domach jednorodzinnych montu-
je siÚ okna w klasach nie wyĝszych niĝ RC3.
Takie powstrzymajÈ zïodzieja przez jakiĂ
czas, ale raczej nie udaremniÈ wïamania.
MogÈ jednak zniechÚciÊ przestÚpcÚ, dajÈ teĝ
policji czy agencji ochrony czas na inter-
wencjÚ.
Wbrew pozorom materiaï, z którego wy-
konano ramÚ, nie ma zasadniczego wpïywu
na opisane dotÈd parametry. Okna drewnia-
ne ibplastikowe mogÈ mieÊ dokïadnie takÈ
samÈ izolacyjnoĂÊ cieplnÈ i akustycznÈ.
Bardzo waĝne jest za to dopilnowanie mon-
taĝu – na nic najlepsza stolarka, jeĝeli zosta-
nie obsadzona nieprawidïowo lub niedbale.
Wspóïczynnik przepuszczalnoĂci Ăwia-
tïa Lt informuje o tym, jaka czÚĂÊ Ăwiatïa
padajÈcego na oszklenie trafi do pomiesz-
czenia. Nabiera on szczególnego znaczenia
w kontekĂcie zaostrzania norm izolacyjno-
Ăci cieplnej okien. W praktyce bowiem naj-
czÚĂciej producenci dodajÈ trzeciÈ szybÚ.
Jest cieplej, ale teĝ ciemniej we wnÚtrzach.
Abróĝnica pomiÚdzy zbpozoru podobny-
mi pakietami oszklenia potrafi przekraczaÊ
20%.
OCIEPLENIE
TermoizolacjÚ Ăcian i dachu wykonuje siÚ
na etapie stanu surowego albo podczas ro-
bót wykoñczeniowych, podïogi na gruncie
ociepla siÚ zwykle podczas ukïadania insta-
lacji. Im lepsze ocieplenie, tym niĝsze rachun-
ki za ogrzewanie i wyĝszy komfort mieszka-
nia. Wbtej kwestii WT 2021 wprowadzajÈ duĝe
zmiany. Straty ciepïa we wznoszonych zgod-
nie z nimi budynkach muszÈ byÊ wyraěnie
niĝsze. Dlatego Ăciany trzeba obkïadaÊ termo-
izolacjÈ o gruboĂci 15–20 cm (wbzaleĝnoĂci od
O materiaïu ociepleniowego i rodzaju budul-
ca na warstwÚ noĂnÈ), dachy bÚdÈ potrzebo-
PRZEWODNIKA
PATRONI
62 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
waÊ przeciÚtnie 30 cm ocieplenia, fundamen-
ty i podïogi na gruncie 15 cm.
Podstawowe materiaïy ociepleniowe, czy-
li styropian i weïna mineralna, majÈ podob-
ne wïaĂciwoĂci izolacyjne – ich wspóïczynnik
przewodzenia ciepïa O wynosi miÚdzy 0,031
ab0,045bW/(m·K). Poza tym istotnie siÚ róĝniÈ
–bnasiÈkliwoĂciÈ, elastycznoĂciÈ, izolacyjno-
ĂciÈ akustycznÈ, wytrzymaïoĂciÈ na obciÈĝe-
nia ibodpornoĂciÈ na chemikalia. Styropian
sïabo izoluje akustycznie, jest odporny na wil-
goÊ, lecz nie na dziaïanie niektórych rozpusz-
czalników. Tam, gdzie moĝe mieÊ kontakt
zbwodÈ, lepiej sprawdzi siÚ polistyren eks-
trudowany. Weïna jest niepalna i elastyczna.
Dobrze izoluje akustycznie, jest odporna na
chemikalia, ale nasiÈkliwa. Zmoczona, traci à Weïna mineralna jest materiaïem wytwarza-
wïaĂciwoĂci izolacyjne. nym ze skaï, piasku, stïuczki szklanej. Jedna
Poïacie dachów skoĂnych ociepla siÚ prze- z jej najwaĝniejszych cech to niepalnoĂÊ.
ROCKWOOL
waĝnie weïnÈ (wbpostaci miÚkkich pïyt bÈdě
rolowanych mat), ostatnio takĝe pianÈ PUR, przyklejana ibpokrywana tynkiem cienkowar-
nanoszonÈ natryskowo, albo pïytami z twar- stwowym. Roboty moĝna prowadziÊ wyïÈcz-
dej pianki (ma ona znacznie niĝszÈ O). Podïogi nie przy dobrej pogodzie – bez deszczu, silne-
odpornym na Ăciskanie styropianem typu go wiatru, intensywnego sïoñca. W metodzie
dach/podïoga. lekkiej suchej ocieplenie ukïada siÚ miÚdzy li-
Na Ăcianach ukïada siÚ styropian typu fa- stwami rusztu, do którego mocuje siÚ takĝe
sada lub weïnÚ (pïyty póïtwarde albo twar- elewacjÚ. Ta technika jest prosta, abkorzysta-
de). Ocieplenie i elewacjÚ wykonuje siÚ jednÈ jÈc z niej moĝna izolowaÊ Ăciany murowane
zbdwóch metod: lekkÈ mokrÈ albo lekkÈ suchÈ. i drewniane, przy kaĝdej pogodzie. ElewacjÚ
Wbmetodzie lekkiej mokrej, termoizolacja jest stanowi np. drewniana oblicówka. }
Ä Do ocieplenia moĝna równieĝ zastosowaÊ np. styropian z domieszkÈ grafitu, który ma wspóï-
czynnik przewodzenia ciepïa niĝszy od standardowego (biaïego), w zwiÈzku z tym, aby uzyskaÊ taki
sam poziom takiego wskaěnika caïej Ăciany, moĝna uĝyÊ cieñszej warstwy styropianu grafitowego.
A . PAPLI”SKI

Jak zwiÚkszyÊ efektywnoĂÊ energetycznÈ domu?
1 stycznia 2021 roku weszïy
wbĝycie nowe przepisy prawa
budowlanego zwiÈzane zbpod-
wyĝszonymi normami dotyczÈ-
cymi energooszczÚdnoĂci bu-
dynków uĝytkowych. Oznacza
to znacznie bardziej restrykcyj-
ne wymagania wobec inwesto-
rów, którzy rozpoczynajÈ bu-
dowÚ domu. RozwiÈzaniem sÈ
innowacyjne technologie, które
pozwalajÈ na znaczne zmniej-
szenie strat ciepïa zarówno
wbprzypadku montaĝu nowych
okien, jak ibod niedawna… wy-
miany starych.
Wbprzypadku wymiany stolarki otworowej
inwestorzy zwracajÈ uwagÚ na jak najwyĝ-
szÈ jakoĂÊ ibnajlepsze parametry zwiÈzane
zbenergooszczÚdnoĂciÈ. Jednak same okna,
nawet jeĂli pochodzÈ zb„najwyĝszej póïki”,
nie zagwarantujÈ komfortu termicznego we
wnÚtrzu. Równie waĝny, abnawet waĝniej-
szy jest profesjonalny montaĝ. Jeĝeli okna
zb„najwyĝszej póïki” obnajlepszych parame-
trach energooszczÚdnych zostanÈ niedo-
kïadnie lub nieodpowiednio zainstalowane,
wtedy nie tylko nie speïniÈ wymaganych
parametrów, ale mogÈ wpïywaÊ na zwiÚk-
szone straty ciepïa wbdomu. Poszukiwanie
zaawansowanych technologii, które ïÈczÈ
wygodÚ uĝytkowania budynku zbkorzyĂcia-
mi ekologicznymi ibfinansowymi sÈ priory-
tetem dla firmy Soudal, która od lat wpro-
wadza innowacyjne rozwiÈzania na rynku
budowlanym. Eksperci firmy juĝ kilka lat
temu opracowali ibwprowadzili na rynek
Soudal Window System (SWS) – innowa-
cyjny system warstwowego montaĝu sto-
larki okiennej (tzw. „ciepïy montaĝ”), który
gwarantuje wïaĂciwe uszczelnienie miejsc
osadzenia okien wboĂcieĝu. Zaïoĝeniem tego
rozwiÈzania jest warstwowy montaĝ okien,
który ma kluczowe znaczenie nie tylko dla
komfortowego uĝytkowania budynku, ale
przede wszystkim daje znacznie wyĝszÈ
SOUDAL ARTYKU’ PROMOCYJNY
efektywnoĂÊ energetycznÈ budynku. Jest to stosowane nawet na wilgotnych lub nie-
rozwiÈzanie stosowane gïównie przy mon- znacznie zapylonych powierzchniach. Ich
taĝu nowych okien ibdrzwi, dotychczas bra- dodatkowÈ zaletÈ jest równieĝ bardzo ni-
kowaïo jednak rozwiÈzañ stosowanych przy ski stopieñ emisji substancji lotnych – majÈ
wymianie tych elementów… znak EC1PLUS. }
„CIEP’A” WYMIANA OKIEN
Wbodpowiedzi na potrzeby profesjonalistów
gamÚ produktów Soudal do wykonywania
uszczelnieñ styku okna zbmurem uzupeï-
niïy pïynne membrany, zalecane zwïasz-
cza podczas wymiany stolarki okiennej. Jest
to rozwiÈzanie, które pozwala na zastoso-
wanie warstwowego montaĝu wbwielu sytu-
acjach, wbktórych wczeĂniej nie moĝna byïo
wykorzystaÊ tej metody. Ich zastosowanie
moĝe przyczyniÊ siÚ do znacznego skróce-
nia czasu prac montaĝowych. Pïynne masy
Soudatight sÈ wygodne ibproste wbaplikacji.
’atwo nakïadajÈ siÚ równieĝ na bardzo nie-
równe podïoĝa, zbktórymi mamy do czynie-
nia przy wymianie stolarki okiennej wbsta-
rych, abnawet zabytkowych budynkach,
podczas ich gruntownej renowacji. StosujÈc
pïynne membrany Soudatight przy wymia-
nie okien ibdrzwi wykonawcy sÈ wbstanie
szybko wykonaÊ prace bez znacznego na-
kïadu czasowego. Abdodatkowo – koszty dla
inwestora sÈ naprawdÚ niewielkie. Co waĝ-
ne wbprzypadku trudnych podïoĝy – powïo-
ki Soudatight sÈ wysoce elastyczne, nie wy-
magajÈ gruntowania podïoĝa ibmogÈ byÊ www.soudal.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 63
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU
Rozprowadzenie mediów
Po zakoñczeniu stanu surowego w budynku pojawiajÈ
siÚ elektrycy, hydraulicy oraz inni instalatorzy.
RozprowadzajÈ po murach i podïogach przewody, rury
oraz montujÈ rozmaite urzÈdzenia. W kwestii instalacji
elektrycznej i wodno-kanalizacyjnej Warunki Techniczne
2021 niczego nie zmieniajÈ, ale w ogrzewaniu ibbyÊ moĝe
teĝ w wentylacji czeka nas prawdziwa rewolucja.
PRZEWODNIKA
PATRONI
64 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
FOT. PANASONIC
I
nstalacje rozprowadza siÚ po zakoñcze-
niu stanu surowego, a przed wykañcza-
niem wnÚtrz. PostÚp prac nie jest juĝ tak
spektakularny, jak przy wznoszeniu Ăcian.
NiedoĂwiadczonym inwestorom trudnoĂci
moĝe nastrÚczaÊ wïaĂciwe zaplanowanie ko-
lejnoĂci robót i skoordynowanie dziaïañ wie-
lu wykonawców.
Projekty przewaĝnie zawierajÈ plany in-
stalacji elektrycznej i wodno-kanalizacyjnej.
Jest w nich równieĝ opisany sposób ogrzewa-
nia budynku, czyli ěródïo ciepïa ibjego dys-
trybucja oraz wentylacja. Z ogrzewaniem
wiÈĝe siÚ rozmiar kotïowni oraz kominy.
Oprócz tych instalacji, w domach coraz czÚ-
Ăciej pojawia siÚ system alarmowy ibodku-
rzacz centralny.
Na tym etapie inwestor powinien dopil-
nowaÊ rozprowadzenia rur i przewodów
wedïug dobrego projektu, bo to przez wiele
lat bÚdzie wpïywaÊ na komfort ĝycia w bu-
dynku. Jeĝeli schematy instalacji z gotowe-
go projektu mu nie odpowiadajÈ, moĝe zle-
ciÊ ich poprawienie lub stworzenie od nowa
uprawnionym fachowcom. Ukïadanie prze-
wodów i rur bez ĝadnego schematu to kiep-
ski pomysï – póěniej okazuje siÚ, ĝe gniazda
ibprzyïÈcza wod.-kan. sÈ nie tam gdzie trze-
ba, albo ĝe jest ich za maïo.
ZamawiajÈcy projekt indywidualny mogÈ
mieÊ instalacje rozprowadzone dokïadnie
wedïug swoich potrzeb. Na dïugo przed roz-
poczÚciem robót bÚdÈ wiedzieÊ, w jakiej od- à ’azienkowy osprzÚt elektryczny powinien byÊ bryzgoszczelny (z zamykajÈcÈ siÚ klapkÚ) i mieÊ
stopieñ ochrony nie mniejszy niĝ IP44. Dodatkowo, gniazdka powinny byÊ wyposaĝone w bolce
legïoĂci od ïóĝka bÚdzie wïÈcznik Ăwiatïa, uziemiajÈce. OSPEL
na jakiej wysokoĂci i w którym miejscu nad
wannÈ pojawi siÚ kran i jaki to bÚdzie mo- rodzinnym to 12–15 kW, a w przypadku tym wiÚcej pïaci siÚ za przyïÈcze, prowadzo-
del. korzystania z podgrzewaczy przepïywo- ne wbgruncie przyïÈcze kablowe jest droĝsze
Inwestor rozstrzyga, czy woli instalacjÚ wych, przynajmniej dwa razy wiÚcej. Do za- odbnapowietrznego.
prostszÈ czy bardziej rozbudowanÈ. Przy kïadu energetycznego warto wystÈpiÊ o moc WewnÚtrzne instalacje elektryczne wyko-
czym, im instalacja prostsza/krótsza, tym nieco wyĝszÈ niĝ potrzebna, bo nie wiado- nuje siÚ z miedzianych przewodów trójĝy-
tañsza. Dlatego dobrze, ĝeby pomieszczenia, mo, jakie urzÈdzenia zechcemy podïÈczyÊ ïowych (obwody jednofazowe) ibprzewodów
wbktórych sÈ przyïÈcza wodne i kanalizacyj- do instalacji w przyszïoĂci. Im wiÚksza moc, piÚcioĝyïowych (trójfazowe). Pïaskie przewo-
ne (kuchnia, ïazienka, pralnia) byïy blisko
Ä Typowa wysokoĂÊ osadzenia ïÈczników to ok. 140 cm. OSPEL
siebie (obok lub jedno nad drugim). Zbdrugiej
strony, w przypadku instalacji elektrycznej,
wiÚksza liczba obwodów (czyli jej rozbudo-
wanie) to wyĝszy komfort – osobne obwody
powinny mieÊ pralka, piekarnik, kuchenka,
wanna z hydromasaĝem.
Po rozprowadzeniu instalacje zostajÈ za-
kryte, dlatego warto wczeĂniej przygotowaÊ
dokumentacjÚ fotograficznÈ. ¿eby póěniej
nie okazaïo siÚ, ĝe przy pracach wykoñcze-
niowych zostanie przedziurawiona jakaĂ
rura, bo nikt nie pamiÚtaï, jak jÈ poprowa-
dzono.

ELEKTRYKA
Przed przyïÈczeniem budynku do sieci ener-
getycznej okreĂla siÚ tzw. moc przyïÈcze-
niowÈ. Typowy przydziaï w domu jedno-

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 65

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU INSTALACJE
 Planowanie alarmu
powinno siÚ zaczÈÊ od
sporzÈdzenia projektu
instalacji. Zadanie
to warto zleciÊ profesjonalnej
firmie, dziÚki czemu zyskamy
gwarancjÚ skutecznego dziaïa-
nia systemu. SATEL
dy wieloĝyïowe w podwójnej izolacji ukïada
siÚ bezpoĂrednio na nieotynkowanej Ăcianie.
Te o innych przekrojach moĝna poprowadziÊ
w rurkach, zwanych peszlami. DziÚki nim
instalacjÚ da siÚ w przyszïoĂci wymieniÊ bez
kucia Ăcian.
Naleĝy dopilnowaÊ, ĝeby elektryk dopro-
wadziï przewody dokïadnie tam, gdzie bÚdÈ
potrzebne. Tak, ĝeby lampa, którÈ planujemy
nad stoïem w jadalni, wisiaïa nad nim, a nie
obok. TrasÚ przebiegu przewodów wyznacza
siÚ po liniach prostych, w pionie bÈdě po-
ziomo, ok. 30 cm od posadzki, unikajÈc stref
à Bardzo trudno zaplanowaÊ, jakie okablowanie
i jakie urzÈdzenia okaĝÈ siÚ przydatne za kilka lat.
Dlatego naleĝy przewidzieÊ moĝliwoĂÊ ïatwej
rozbudowy instalacji w przyszïoĂci. STANLEY
PRZEWODNIKA
PATRONI
66 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
naraĝonych na podwyĝszonÈ temperaturÚ.
PamiÚtaÊ trzeba równieĝ o wïaĂciwej liczbie
gniazd – w przedpokoju wystarczy jedno czy
dwa, ale w kuchni moĝemy potrzebowaÊ na-
wet 10. Punkty odbioru prÈdu dzieli siÚ na
obwody z odpowiednio dobranym zabezpie-
czeniem. W nowych domach zazwyczaj jest
ich kilkanaĂcie. Osobne obwody trzeba za-
planowaÊ dla zasilania urzÈdzeñ znajdu-
jÈcych siÚ na posesji, tj. bramy wjazdowej,
oĂwietlenia ogródka itp.
Razem z instalacjÈ elektrycznÈ ukïada siÚ
tzw. instalacje niskoprÈdowe: domofonowÈ
ibalarmowÈ.
Instalacja alarmowa to w nowych do-
mach juĝ w zasadzie standard. System
skïada siÚ z czujek, odbierajÈcych sygnaïy
zbotoczenia; centrali, która je zbiera i inter-
pretuje; manipulatora umoĝliwiajÈcego ko-
munikacjÚ uĝytkownika z centralÈ ibsygna-
lizatorów – najczÚĂciej jest to syrena i moduï
przekazujÈcy sygnaï do agencji ochrony.
Jeĝeli alarm jest montowany podczas budo-
wy domu, to jego elementy ïÈczy siÚ prze-
wodami ukrytymi pod tynkiem. Prowadzi
siÚ je od czujki do czujki, albo promienio-
wo – kaĝdy czujnik ma osobne poïÈczenie
zbcentralÈ. Póěniej, bez kucia, da siÚ zamon-
towaÊ tylko droĝsze urzÈdzenia bezprze-
wodowe, choÊ taki system ma pewnÈ prze-
wagÚ – ïatwiej go modyfikowaÊ. Poziom
rozbudowania ibmoĝliwoĂci systemu bywa
róĝny, ale schemat dziaïania jest zawsze
taki sam. PodstawÈ jest centrala przetwa-
rzajÈca sygnaïy, caïa reszta to jej urzÈdze-
nia peryferyjne. Manipulator umieszcza
siÚ przy drzwiach wejĂciowych, abjeĂli dom
jest duĝy lub ma wiÚcej kondygnacji – war-
to mieÊ ich kilka. Najprostsze czujniki ma-
gnetyczne sygnalizujÈ otwarcie/wywaĝe-
nie drzwi lub okien. Akustyczna czujka
zbicia szyby wzbudza alarm, gdy „usïy-
szy” děwiÚk tïuczenia szkïa. We wnÚtrzach
najczÚĂciej stosuje siÚ czujki podczerwie-
ni PIR, nazywane pasywnymi, które wïÈ-
czajÈ alarm, kiedy intruz pojawi siÚ wbpo-
mieszczeniu. Wbmiejscach naraĝonych na
nagïe zmiany temperatury, np. salonie zbko-
minkiem, lepiej zaplanowaÊ czujki dualne
(PIR+MW). Do instalacji alarmowej warto
podïÈczyÊ równieĝ czujniki czadu, dymu,
gazów usypiajÈcych.
INSTALACJA WOD.-KAN.
WodÚ doprowadzamy do domu z jedne-
go z dwóch ěródeï: wodociÈgu bÈdě studni.
PodïÈczenie do wodociÈgu jest wygodniej-
sze – za wodÚ trzeba wtedy pïaciÊ, ale nie
martwimy siÚ jej jakoĂciÈ i uzdatnianiem.
Woda ze studni teoretycznie jest za darmo,
lecz czÚsto wymaga kosztownego uzdatnia-
nia – w pomieszczeniu gospodarczym czy
garaĝu jest potrzebne miejsce na filtry, np.
odĝelaziacz, ponadto naleĝy jÈ badaÊ. JeĂli
mamy takÈ moĝliwoĂÊ, to dobrym rozwiÈza-
niem jest korzystanie w domu z wody z wo-
dociÈgu, a do podlewania ogródka czy my-
cia samochodu uĝywanie tej ze studni, albo
– jeszcze lepiej – deszczówki.
WewnÚtrzne instalacje wodne wykonuje
siÚ z rur z tworzyw sztucznych – PVC,
polipropylenu, rzadziej z miedzi. PoĝÈdane
wïaĂciwoĂci tworzyw i metali ïÈczÈ rury
warstwowe (przewaĝnie PEX-Al-PE), w któ-
rych miÚdzy zewnÚtrznÈ ibwewnÚtrznÈ po-
wïokÈ z tworzywa znajduje siÚ metalowa fo-
lia, na ogóï z aluminium. Stosuje siÚ je teĝ
powszechnie w systemach grzewczych.

à Oczyszczalnia z drenaĝem jest stosunkowo
tania i wygodna w uĝytkowaniu. J. WERNER
Zazwyczaj hydraulik ukïada rury o Ăred-
nicy 12–20 mm (przy punktach pobo-
ru) ibod 32 mm (gïówne przewody zasilajÈ-
ce). Prowadzi je pod podïogÈ, w bruzdach
wbĂcianach, w szachtach instalacyjnych
(czyli kanaïach wydzielonych dla instala-
cji).
W instalacjach kanalizacyjnych rury
tworzywowe (coraz czÚĂciej z polipropylenu,
a nie PVC) wyparïy te z ĝeliwa i kamion-
ki. MajÈ znacznie wiekszÈ ĂrednicÚ niĝ wo-
dociÈgowe (najczÚĂciej 50 oraz 110 mm), tak
wiÚc znacznie trudniej je ukryÊ. Ukïada siÚ
je z 2–3% spadkiem (2–3 cm na 1 m dïugoĂci
rury) i jak najkrótszÈ drogÈ. Instalacja kana-
lizacyjna jest bowiem grawitacyjna –bĂcieki
spïywajÈ wyïÈcznie pod wïasnym ciÚĝarem.
Jej fragment, wyprowadzany na zewnÈtrz
budynku, najlepiej przygotowaÊ na etapie
robienia fundamentów.
Najprostszym i najbardziej komforto-
wym sposobem odprowadzenia Ăcieków
jest podïÈczenie domu do miejskiej lub
gminnej sieci kanalizacyjnej. JeĂli tej w po-
bliĝu nie ma, pozostaje budowa przydo-
mowej oczyszczalni Ăcieków, bÈdě szam-
ba. Oczyszczalnia jest droĝsza w zakupie
i tañsza w eksploatacji, ale nie wszÚdzie
da siÚ jÈ ulokowaÊ – konieczne jest zacho-
wanie przepisowych odlegïoĂci, np. miÚ-
dzy drenaĝem i studniÈ. JejbbudowÚ musi
zresztÈ dopuszczaÊ miejscowy plan zago-
spodarowania przestrzennego, abjeĝeli go
nie przyjÚto – decyzja obwarunkach zabu-
dowy. Szczelne szambo jest zbkolei rozwiÈ-
zaniem drogim w eksploatacji ibniekomfor-
towym – nieczystoĂci trzeba wybieraÊ co
2–3btygodnie.
OGRZEWANIE
Wybór sposobu ogrzewania domu to jedna
zbwaĝniejszych decyzji. Przekïada siÚ bowiem
bezpoĂrednio na koszty jego utrzymania, po-
noszone potem przez caïe lata, i komfort ĝy-
cia.
W najtañszym wariancie, dom ogrzewa ko-
cioï na paliwo staïe. Ale to trzeba uzupeï-
niaÊ, abzimÈ trudno opuĂciÊ dom na dïuĝej.
SÈ teĝ juĝ w naszym kraju miejsca, gdzie za-
pisy miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego zakazujÈ stosowania takich
kotïów. Dlatego wygodniejsi wybierajÈ kotïy
gazowe, a ci którzy nie majÈ dostÚpu do gazo-
ciÈgu, albo chcÈ byÊ bardziej eko – pompy cie-
pïa. W takie urzÈdzenia trzeba jednak wiÚcej
zainwestowaÊ.
W kwestii ogrzewania Warunki Techniczne
2021 zmieniÈ bardzo duĝo. Bo nawet bardzo
dobre ocieplenie domu nie wystarczy, ĝeby je
speïniÊ. Nowe przepisy stanowiÈ, ĝebwspóï-
czynnik EP, opisujÈcy maksymalne zapo-
trzebowanie budynku na energiÚ pierwotnÈ
potrzebnÈ do ogrzewania, wentylacji ibprzy-
gotowania ciepïej wody uĝytkowej, nie moĝe
przekraczaÊ 70 kWh/(m²·rok). Do 30bgrudnia

Ä Prawie kaĝda domowa instalacja kanalizacyjna dziaïa na podobnej zasadzie. ¥cieki z sanitariatów, Ä Kotïy 5 klasy sÈ nie tylko bardziej
umywalek, pralek itp. spïywajÈ pod wïasnym ciÚĝarem do wspólnych przewodów zbiorczych, ekologiczne, ale teĝ wyróĝniajÈ siÚ wyĝszÈ
abnastÚpnie przez przewód odpïywowy wyprowadzane sÈ poza budynek. PIPELIFE sprawnoĂciÈ. SAS

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 67

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU INSTALACJE
à Kotïy gazowe z zamkniÚtÈ komorÈ spalania moĝna bezpiecznie zamontowaÊ równieĝ
w kuchni, ïazience czy korytarzu. DE DIETRICH
2020 r. byïo to 95 kWh/(m²·rok). ZejĂcie do
EP 70 w domu ogrzewanym paliwem kopal-
nym bÚdzie trudne. ¿eby sprostaÊ nowym wy-
maganiom system grzewczy i przygotowania
Ä ¿eby zaspokoiÊ zapotrzebowanie na prÈd typowego domu, na dachu trzeba zainstalowaÊ
20–30 m2 paneli fotowoltaicznych. KRATKI ENERGY
PRZEWODNIKA
PATRONI
68 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
c.u.w. trzeba bÚdzie oprzeÊ, albo przynajmniej
wspomagaÊ urzÈdzeniami korzystajÈcymi
zbenergii odnawialnej – pompami ciepïa,
kolektorami sïonecznymi, fotowoltaikÈ.
Gdy chodzi o paliwa staïe, to nowe prze-
pisy wyraěnie premiujÈ kotïy na pellet, czy-
li granulat z trocin, sïomy, itp., który Unia
Europejska traktuje jak paliwo odnawial-
ne (biomasÚ). Wspóïczynnik nakïadu ener-
gii pierwotnej, okreĂlajÈcy jak bardzo obciÈĝa
Ărodowisko produkcja energii koñcowej z da-
nego paliwa, dla pelletu wynosi 0,2, zaĂ dla
wÚgla i gazu 1,1. Najwyĝszy jest w przypadku
prÈdu z sieci – aĝ 3. Za to dla kolektorów sïo-
necznych to 0.
Dlatego wygodne i tañsze od innych bez-
obsïugowych rozwiÈzañ kotïy gazowe (nawet
nowoczesne kondensacyjne), jako jedyne ěró-
dïo ciepïa nie sprostajÈ juĝ tak ïatwo nowym
przepisom. Dokïadnie tak, jak kotïy wÚglowe.
System grzewczy ze ěródïem ciepïa zasilanym
paliwem kopalnym dobrze bÚdzie wspoma-
gaÊ, np. kolektorami sïonecznymi, które do
podgrzewania ciepïej wody uĝytkowej wyko-
rzystujÈ darmowÈ energiÚ ze sïoñca.
Mimo to, tam gdzie jest gazociÈg, inwesto-
rzy najpewniej wciÈĝ bÚdÈ wybieraÊ kotïy ga-
zowe. Caïa obsïuga tych urzÈdzeñ sprowadza
siÚ do programowania temperatury. Ichbdzia-
Ä Pompa ciepïa nie wymaga specjalistycznej
kotïowni dla montaĝu jednostki wewnÚtrznej
–bto gwarantuje oszczÚdnoĂÊ miejsca i dowolnÈ
aranĝacjÚ pomieszczenia technicznego.
NIBE-BIAWAR
ïaniem zarzÈdza automatyka, która dobiera
moc do zmian temperatury w domu i na ze-
wnÈtrz. Gazowe kotïy majÈ jeszcze jednÈ za-
letÚ –bnie potrzebujÈ kotïowni. MogÈ staÊ lub
wisieÊ w ïazience czy pomieszczeniu gospo-
darczym. Te zbzamkniÚtÈ komorÈ spalania i,
obile ich moc nie przekracza 21 kW, niebwyma-
gajÈ teĝ kominów – w budynku wolnostojÈcym
moĝna je zastÈpiÊ przewodem powietrzno-
-spalinowym, wyprowadzonym przez ĂcianÚ.
Coraz popularniejsze stajÈ siÚ równieĝ pom-
py ciepïa, którym zmiana przepisów moĝe
tylko pomóc. Te, wykorzystujÈc prÈd, tïo-
czÈ do domu ciepïo zmagazynowane w grun-
cie, wodzie lub powietrzu. ZuĝywajÈc 1 kW
à DziÚki wykorzystaniu w pompach ciepïa technologii inwerterowej, moc sprÚĝarki dostosowuje siÚ
mocy elektrycznej, pompa ciepïa jest w sta-
do aktualnego zapotrzebowania budynku na ciepïo, dziÚki czemu urzÈdzenia te zapewniajÈ wyĝszÈ
nie wytworzyÊ do czterech razy wiÚcej mocy efektywnoĂÊ pracy, niĝ tradycyjne pompy. NIBE-BIAWAR
cieplnej. ¿eby rozwiÈzanie byïo jeszcze bar-
dziej przyjazne dla Ărodowiska, pompÚ ciepïa Natomiast zainteresowanie pompami typu mowanÈ przez WT 2021 pompÈ ciepïa, albo
moĝna zasiliÊ prÈdem wytworzonym we wïa- powietrze/woda roĂnie wrÚcz lawinowo. gazowym kotïem kondensacyjnym.
snej instalacji fotowoltaicznej. Która produ- CzerpiÈ one ciepïo zbpowietrza zewnÚtrz-
kuje go, wykorzystujÈc energiÚ promieniowa- nego i oddajÈ je wodzie, krÈĝÈcej w obie- WENTYLACJA
nia sïonecznego. gu grzewczym. Ich ceny sÈ przystÚpne, Jej podstawowym zadaniem jest wymiana zu-
Gruntowe pompy ciepïa tracÈ na po- abmontaĝ prosty. ĝytego powietrza na Ăwieĝe i usuwanie wydy-
pularnoĂci ze wzglÚdu na wysokÈ cenÚ W kwestii ogrzewania inwestor ma chanego przez ludzi dwutlenku wÚgla –bwbpo-
i trudnoĂci zbbudowÈ ěródïa dolnego. do rozstrzygniÚcia jeszcze jeden dyle- wietrzu dobrej jakoĂci nie moĝe byÊ go wiÚcej
mat – grzejniki czy ogrzewanie podïogo- niĝ 0,1% objÚtoĂci. Ma teĝ zagwarantowaÊ
Ä Dobre sterowanie ogrzewaniem oznacza, ĝe we? Grzejniki Ăcienne szybko siÚ nagrze- utrzymanie optymalnej wilgotnoĂci powietrza
instalacja wytwarza odpowiedniÈ iloĂÊ ciepïa, wajÈ, wiÚc na podniesienie temperatury (miÚdzy 40 a 60%).
które trafia akurat tam, gdzie jest w danej chwi-
wbpomieszczeniu nie potrzeba wiele czasu. W domach jednorodzinnych stosuje siÚ
li potrzebne. IMMERGASS
Ogrzewanie podïogowe rozgrzewa siÚ duĝo przewaĝnie tradycyjnÈ wentylacjÚ grawitacyj-
dïuĝej, ale rozkïad temperatury jest wbtym nÈ. System tworzÈ kominy zbpionowymi kana-
wariancie korzystniejszy (cieplej wbsto- ïami wyprowadzonymi ponad dach (które od-
py, wyĝej nieco chïodniej). Trzeba zauwa- prowadzajÈ zuĝyte powietrze) i nawiewniki
ĝyÊ, ĝe podïogówka najlepiej sprawdza siÚ okienne lub Ăcienne (doprowadzajÈce powie-
w systemach niskotemperaturowych, z pro- trze z zewnÈtrz). To zuĝyte, cieplejsze prze-

Á Naleĝy
pamiÚtaÊ, ĝe
kanaïy, którymi
rekuperator
ïÈczy siÚ ze
wszystkimi
wentylowanymi
wnÚtrzami
oraz zbczerpniÈ
i wyrzutniÈ
powietrza,
powinny byÊ
moĝliwie krótkie
i proste. ALNOR

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 69

 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU INSTALACJE
mieszcza siÚ ku górze, a w jego miejsce na-
pïywa chïodniejsze i ciÚĝsze. IntensywnoĂÊ
wymiany zaleĝy od róĝnicy temperatury
wewnÈtrz i na zewnÈtrz domu oraz od siïy
wiatru. CiÈg jest tym lepszy, im ta róĝnica
wiÚksza i im wyĝszy komin. W budynku bez
sprawnej wentylacji pojawia siÚ wilgoÊ, co
sprzyja rozwojowi grzybów. Wentylacja gra-
witacyjna ma kilka zalet – jest tania w budo-
wie, bezgïoĂna, bezobsïugowa, nie potrzebu-
je prÈdu. Ma teĝ powaĝne wady – z usuwanym
powietrzem z domu ucieka ciepïo (za którego
ogrzanie przecieĝ pïacimy), a w czasie upaïów
system nie dziaïa i naleĝy otwieraÊ okna.
W budynkach solidnie ocieplonych i szczel-
nych tradycyjna wentylacja staje siÚ gïównym
ěródïem strat ciepïa. Abtego wïaĂnie w nowo-
czesnym budownictwie chcemy uniknÈÊ, dla-
tego wbdomu speïniajÈcym WT 2021 lepiej
sprawdzi siÚ wentylacja mechaniczna z od-
zyskiem ciepïa (rekuperatorem). Jej funkcjo-
nowanie nie zaleĝy od warunków atmosfe-
rycznych, poniewaĝ wbtym rozwiÈzaniu ruch
powietrza wymuszajÈ wentylatory. Nie po-
trzeba ani kominów ani nawiewników, bo po-
wietrze jest doprowadzane i odprowadzane
specjalnymi kanaïami. W wentylacji z odzy-
skiem ciepïa kanaïy nawiewny i wywiewny
zbiegajÈ siÚ w centrali, zaĂ wyrzucane z domu
Ä Aby zapewniÊ w domu Ăwieĝe i czyste powietrze przez caïÈ dobÚ, coraz wiÚcej wïaĂcicieli
domów montuje wentylacjÚ mechanicznÈ z rekuperatorem. PRO -VENT
PRZEWODNIKA
PATRONI
70 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
zuĝyte powietrze oddaje ciepïo temu Ăwie-
ĝemu. WbkontekĂcie jakoĂci powietrza we-
wnÚtrznego, to rozwiÈzanie ma dodatkowÈ
zaletÚ – doprowadzane do domu powietrze
jest filtrowane, zatem – w zaleĝnoĂci od ro-
dzaju zastosowanych filtrów – wolne od pyï-
ków roĂlin czy szkodliwych zanieczyszczeñ,
np.bzebsmogu.
CENTRALNE ODKURZANIE
KiedyĂ odkurzacze centralne montowano
gïównie w hotelach i biurowcach, od kilku-
nastu lat coraz czÚĂciej pojawiajÈ siÚ w do- Ã Kaĝdy dom moĝna wyposaĝyÊ w system cen-
mach jednorodzinnych. WiÈĝe siÚ to takĝe tralnego odkurzania, najwygodniej zaplanowaÊ to
zbunijnym prawodawstwem, które ograniczy- juĝ przy projektowaniu budynku lub na etapie wy-
konywania stanu surowego. DziÚki temu bÚdzie
ïo moc odkurzacza przenoĂnego do 900bW. moĝna bezkolizyjnie poprowadziÊ rury i najko-
Odkurzaczy centralnych te przepisy nie doty- rzystniej rozplanowaÊ gniazda ssÈce. TOPVAC
czÈ, co oznacza, ĝe sprzÈtajÈ z wiÚkszÈ mocÈ.
System tworzy jednostka centralna (czy- tïowni ibwbdomu jej nie sïychaÊ. Co istotne dla
li wïaĂnie odkurzacz), usytuowana w po- alergików – zasysane powietrze jest wyrzuca-
mieszczeniu gospodarczym lub garaĝu, ne na zewnÈtrz budynku, nie ma zatem pro-
rurociÈg oraz znajdujÈce siÚ na koñcu rur blemu zbkurzem przenoszonym z miejsca na
gniazda w Ăcianach. To do nich wkïada siÚ miejsce. }
wÈĝ. RurociÈg najlepiej uïoĝyÊ na etapie sta-
Ä Odkurzacz centralny jest skuteczniejszy od
nu surowego – rury umieszcza siÚ pod wy- zwykïego, przenoĂnego. Jego jednostka cen-
lewkami, wbbruzdach w Ăcianach i w kana- tralna ma bowiem zdecydowanie wiÚkszÈ moc
ïach instalacyjnych. Odkurzacz centralny ibsiïÚ ssania. ECOMAX
zasysa Ămieci z wiÚkszÈ siïÈ i w ciszy – jed-
nostka centralna znajduje siÚ w garaĝu lub ko-
PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU
Efektowne wybory
Wykañczanie domu to najefektowniejszy etap jego
budowy. Wymaga wprawdzie duĝych nakïadów
finansowych ibpodjÚcia ogromu decyzji dotyczÈcych
wyboru stylu wnÚtrz, kolorystyki, mebli i dodatków,
ale daje wynik najbardziej cieszÈcy oko. Tobczas
nabtworzenie wymarzonej przestrzeni do ĝycia.
FOT. KRATKI
E
tap ten okaĝe siÚ ïatwiejszy, jeĂli sko-
rzystamy z usïug architekta wnÚtrz.
Najlepiej ĝeby wspóïpracowaï z nami
juĝ w trakcie powstawania projektu budyn-
ku. Wówczas prace wykoñczeniowe bÚdÈ po-
legaïy na realizacji wczeĂniej ustalonych za-
ïoĝeñ, nie bÚdzie kïopotów ze zgraniem stylu
i kolorów poszczególnych pomieszczeñ, bo
bÚdÈ stanowiïy caïoĂÊ. JeĂli budĝet na to po-
PRZEWODNIKA
PATRONI
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 71
 PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJkCYCH BUDOW} DOMU WYKA”CZANIE
zwala, warto skorzystaÊ z kompleksowej ob-
sïugi, Ăwiadczonej przez niektóre biura pro-
jektowe, polegajÈcej równieĝ na zakupie
materiaïów, wykonawstwie i nadzorze nad
pracami. ChoÊ usïuga taka nie jest tania, to
pozwala zaoszczÚdziÊ sporo czasu i gwaran-
tuje oczekiwany efekt.
Jeĝeli projektowaniem wnÚtrz zajmiemy
siÚ sami, a ze wzglÚdów finansowych tak
wïaĂnie robi wiÚkszoĂÊ inwestorów, to spo-
rÈ komplikacjÈ bÚdzie mnogoĂÊ dostÚpnych
rozwiÈzañ. O ile technologii wykonania
stropu czy Ăcian jest zaledwie kilka, to juĝ
wbprzypadku wykoñczenia Ăcian, podïóg czy
urzÈdzenia ïazienki – wybór jest ogromny.
OczywiĂcie, warto szukaÊ inspiracji wbbran-
ĝowych magazynach i na stronach interne-
towych architektów i producentów wypo-
saĝenia wnÚtrz. SkarbnicÈ pomysïów sÈ teĝ
fora internetowe (np. budujemydom.pl), na
których uĝytkownicy dzielÈ siÚ swoimi do-
Ăwiadczeniami i pokazujÈ wïasne pomysïy
ibrealizacje. Warto z nich korzystaÊ.
Zanim zajmiemy siÚ dekorowaniem po-
mieszczeñ, trzeba zakoñczyÊ kilka prac z po-
granicza budowy i wykañczania. MiÚdzy
innymi wznieĂÊ Ăciany dziaïowe (o ile nie
powstaïy równoczeĂnie z zewnÚtrznymi),
uïoĝyÊ tynki i posadzki.
¥CIANY DZIA’OWE
Wszystkie elementy konstrukcyjne domu
muszÈ byÊ zaplanowane na etapie tworze-
nia projektu. Po ukoñczeniu stanu suro-
wego, moĝemy jednak modyfikowaÊ ukïad
przestrzenny za pomocÈ odpowiedniego roz-
stawienia Ăcian dziaïowych. Ich parame-
try powinny byÊ dopasowane do funkcji po-
mieszczeñ. Dobwyboru sÈ ciÚĝkie przegrody
murowane lub lekkie szkieletowe.
W wiÚkszoĂci domów Ăciany dziaïowe mu-
rowane sÈ zaraz po wzniesieniu Ăcian no-
Ănych. NajczÚĂciej wykonuje siÚ je z takiego
samego materiaïu. MajÈ tylko mniejszÈ gru-
boĂÊ. Ich gïównÈ zaletÈ jest solidnoĂÊ. Bez
problemu utrzymajÈ zamocowane meble (np.
wiszÈce szafki kuchenne), co daje wiÚkszÈ
swobodÚ wbaranĝacji wnÚtrz. Zwykle zapew-
niajÈ teĝ komfort akustyczny. Niestety, cegïy,
pustaki i bloczki sÈ ciÚĝkie, dlatego mogÈ
PRZEWODNIKA
PATRONI
72 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à ZastÈpienie tradycyjnych tynków mokrych
pïytami gipsowo-kartonowymi znacznie skraca
czas wykañczania Ăcian. RIGIPS
stanowiÊ duĝe obciÈĝenie stropu. Ich wznie-
sienie w innym niĝ pierwotnie planowa-
ne miejscu naleĝy uzgodniÊ z architektem.
Minusem tej technologii jest czasochïon-
noĂÊ, koniecznoĂÊ zwiÈzania ibwyschniÚcia
spoin oraz wykoñczenia powierzchni tyn-
kiem, na którego wyschniÚcie takĝe potrzeba
odpowiednio dïugiego okresu.
Szybsze jest postawienie Ăcian w techno-
logii lekkiej zabudowy. NajwiÚkszÈ popu-
larnoĂÊ zyskaïy te z pïyt gipsowo-kartono-
wych, zamontowanych na stalowym stelaĝu.
Nie obciÈĝajÈ konstrukcji domu, nie wyma-
gajÈ teĝ pracochïonnego wykañczania – wy-
starczy wypeïnienie spoin gipsem, naïo-
ĝenie taĂmy na ïÈczeniach i wyrównanie
masÈ szpachlowÈ. Przegrody z pïyt g-k, bez
wzmocnieñ szkieletu, nie sÈ jednak przy-
stosowane do przenoszenia obciÈĝeñ o wa-
dze ponad 30 kg (to np. póïka z ksiÈĝkami).
Alebjuĝ pïyty gipsowo-wïóknowe lub drew-
nopochodne majÈ znacznie wiÚkszÈ wy-
trzymaïoĂÊ. SÈ równieĝ odporniejsze na
uszkodzenia mechaniczne, a wykonanie
podwójnego poszycia pozwala dodatkowo
zwiÚkszyÊ noĂnoĂÊ utworzonej w ten sposób
przegrody nawet do 120 kg. Nowoczesne sys-
temy suchej zabudowy mogÈ teĝ wykazywaÊ
wysokÈ izolacyjnoĂÊ akustycznÈ. Moĝna jÈ
uzyskaÊ po zastosowaniu szerszych profili
stelaĝu, grubszych lub specjalnych pïyt aku-
stycznych i odpowiedniej gruboĂci weïny
mineralnej – do wypeïnienia przestrzeni po-
miÚdzy pïytami.
WYKA”CZANIE POD’ÓG
Po uïoĝeniu w podïodze wszystkich nie-
zbÚdnych rurociÈgów, zalewa siÚ jÈ od-
powiedniej gruboĂci wylewkÈ, którÈ po
wyschniÚciu przykrywa siÚ dowolnym ma-
teriaïem podïogowym.
WybierajÈc materiaï na posadzkÚ trzeba
braÊ pod uwagÚ intensywnoĂÊ uĝytkowa-
nia danego pomieszczenia, stopieñ jego za-
wilgocenia, naraĝenie na uszkodzenia me-
chaniczne.
Od lat najwiÚkszÈ popularnoĂciÈ cie-
szÈ siÚ podïogi z drewna. Materiaï ten ce-
niony jest za naturalnoĂÊ, elegancjÚ i trwa-
ïoĂÊ – takÈ posadzkÚ moĝna wielokrotnie
odnawiaÊ. Drewno jest teĝ bardzo dobrym
izolatorem termicznym i akustycznym.
WybierajÈc wyroby z tego surowca naleĝy
zwracaÊ uwagÚ na gatunek i jego twardoĂÊ.
MiÚkkie gatunki drewna (jodïa, sosna czy
Ăwierk) nie sprawdzÈ siÚ w miejscach inten-
sywnie eksploatowanych, takich jak kory-
tarze, kuchnia czy pokój dzieciÚcy. Oprócz
tradycyjnych parkietów, które trzeba cykli-
nowaÊ i lakierowaÊ albo olejowaÊ po uïoĝe-
niu, moĝna kupiÊ produkty przygotowywa-
ne w fabryce –bpanele drewniane, gotowe do
uĝytkowania od razu po uïoĝeniu.
Tañszym zamiennikiem drewna sÈ pane-
le podïogowe laminowane lub winylowe.
SÈbtrwaïe, ïatwe do zamontowania i konser-
wacji. MnogoĂÊ wzorów i kolorów sprawia,
ĝebmoĝna je dopasowaÊ do kaĝdego wnÚtrza.
NadajÈ siÚ nie tylko do salonów. Do bar-
dziej uczÚszczanych pomieszczeñ przezna-
czone sÈ odmiany o najwiÚkszej odpornoĂci
nabĂcieranie.
Równie szeroki jest asortyment wykïa-
dzin podïogowych. Dywanowe dodajÈ
wnÚtrzom przytulnoĂci i ciepïa, szczególnie
polecane sÈ do sypialni i pokoi maïych dzie-

à Panele wykazujÈ sporÈ odpornoĂÊ na Ăcieranie, wgniecenia, promieniowanie UV. Prosty jest
nie tylko ich montaĝ, ale i pielÚgnacja. ARBITON (DECORA)
ci. SÈ jednak mniej praktyczne w domach,
w których mieszkaÊ bÚdÈ alergicy oraz
zwierzÚta, poniewaĝ trudniej utrzymaÊ je
wbczystoĂci niĝ gïadkie posadzki.
W niezliczonej iloĂci odmian, wzorów, ko-
lorów i ksztaïtów dostÚpne sÈ pïytki cera-
miczne i gresowe. Najlepiej nadajÈ siÚ do
miejsc naraĝonych na zawilgocenie (kuch-
nie, ïazienki, pralnie) i wymagajÈcych czÚ-
stego sprzÈtania (korytarze, pomieszcze-
nia gospodarcze, kotïownie), choÊ nierzadko
spotykane sÈ teĝ w salonach.
’atwo utrzymaÊ w czystoĂci takĝe posadz-
ki z ĝywicy i betonu. CieszÈ siÚ szczegól-
nÈ popularnoĂciÈ wĂród inwestorów ceniÈ-
cych nowoczesny, minimalistyczny wystrój
wnÚtrz. Do niedawna wykorzystywane byïy
gïównie w garaĝach, obecnie stanowiÈ cieka-
wÈ alternatywÚ najpowszechniejszych mate-
riaïów podïogowych ibmogÈ byÊ wykonywa-
ne w kaĝdym pomieszczeniu, np. w salonie.
WYKA”CZANIE ¥CIAN
W wiÚkszoĂci przypadków, Ăciany wewnÚtrz-
ne tynkuje siÚ maszynowo lub rÚcznie zapra-
wÈ cementowo-wapiennÈ lub gipsowÈ. Tynk
cementowo-wapienny polecany jest szczegól-
nie do pomieszczeñ, w których panuje wilgoÊ
(ïazienki, kuchnie, pralnie), bÈdě Ăciany sÈ
mi. DostÚpne sÈ tam setki próbek kolorów i ro-
dzajów farb. Dobrze jest teĝ sprawdziÊ efekt
uĝycia wybranego produktu na konkretnej po-
wierzchni, po nabyciu jego próbki.
Wykañczanie Ăcian samÈ farbÈ polecane
jest tym, którzy lubiÈ czÚsto, i za niewielkie
pieniÈdze, zmieniaÊ wystrój. Przemalowanie
Ăciany bÚdzie znacznie prostsze, niĝ zmia-
na tapety czy okïadziny. Do wyboru sÈ farby
akrylowe lub np. lateksowe, które sÈ zmywal-
ne i sprawdzÈ siÚ w korytarzu oraz wbkuchni
ibïazience. Modnym pomysïem jest zastosowa-
nie farb tablicowych. Najlepiej ozdobiÊ nimi
tylko jednÈ ĂcianÚ.
Do wyboru mamy równieĝ tapety, które nie
przypominajÈ juĝ pstrokatych kawaïków pa-
pieru, znanych z minionych lat. Najprostsze
– papierowe – o gïadkiej powierzchni nada-
jÈ siÚ do wszystkich typów pomieszczeñ, choÊ
w tych wyjÈtkowo naraĝonych na zabrudze-
nia (pokoje dzieciÚce) lepiej sprawdzÈ siÚ ta-
naraĝone na uszkodzenia mechaniczne (piw- pety winylowe. SÈ ïatwo zmywalne i odpor-
nica, pomieszczenie gospodarcze, warsztat). ne na wilgoÊ.
Do innych nadaje siÚ tynk gipsowy, ïatwiejszy CiekawÈ dekoracjÚ mogÈ stanowiÊ fototape-
do nakïadania i charakteryzujÈcy siÚ wiÚkszÈ ty. Na ogóï przedstawiajÈ róĝnego rodzaju pej-
gïadkoĂciÈ powierzchni oraz krótszym cza- zaĝe, ciekawe architektonicznie budowle lub
sem schniÚcia. Stopieñ wygïadzenia tynku,
Ä Beton architketoniczny pojawia siÚ w nowo-
zarówno cementowo-wapiennego, jak i gipso-
czesnych aranĝacjach w róĝnych formach, jednak
wego, zaleĝy od planowanego wykoñczenia najpopularniejszym sposobem na jego wykorzy-
powierzchni. Tynki przeznaczone do malo- stanie jest wykoñczenie nim Ăcian. ELKAMINO -DOM
wania albo tapetowania zaciera siÚ na gïadko,
natomiast pod pïytki – na ostro, by poprawiÊ
przyczepnoĂÊ kleju.
Kwestia koloru we wnÚtrzach podle-
ga modzie. Od kilku lat najbardziej popu-
larna jest biel i przeróĝne odcienie szaroĂci.
Odpowiednie zestawienia barw mogÈ skory-
gowaÊ proporcje niezbyt ksztaïtnego wnÚtrza.
JaĂniejsze optycznie je powiÚkszajÈ, ciemniej-
sze – odwrotnie. Sufit pomalowany na biaïo
kontrastujÈcy z odcieniami na Ăcianach spra-
wi, ĝe pomieszczenie wyda siÚ wyĝsze.
Dobrze, gdy na tym etapie mamy wyobra-
ĝenie na temat wyposaĝenia poszczególnych
wnÚtrz. Ciemne meble bÚdÈ bardziej wyeks-
ponowane na tle jasnych pïaszczyzn prze-
gród, jasne – na odwrót.
WiÚkszoĂÊ inwestorów Ăciany w nowym
domu po prostu maluje. Wybór kolorystyki
naleĝy poprzedziÊ wizytÈ w sklepie zbfarba-
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 73

à Tapety mogÈ zdecydowanie odmieniÊ wyglÈd
pomieszczenia i wcale nie trzeba ich kïaĂÊ na
wszystkich Ăcianach. MURASPEC
inne zdjÚcia nadrukowane na papier. Oferta
obejmuje bardzo szeroki wybór wzorów, ale
moĝna teĝ zleciÊ wykonanie nadruku z prze-
sïanego zdjÚcia.
Oryginalnym pomysïem na dekoracjÚ wy-
branej Ăciany np. wbsalonie mogÈ byÊ panele
(drewniane, drewnopodobne lub zbPVC)
i deski o róĝnym zabarwieniu. MogÈ byÊ sto-
sowane ibwbpionie, i w poziomie, we wnÚ-
trzach obniskiej wilgotnoĂci.
Ä Pïytki imitujÈce starÈ cegïÚ do zïudzenia przy-
pominajÈ ten tradycyjny materiaï budowlany.
ZapewniajÈ Ăwietny efekt wizualny, a jednocze-
Ănie sÈ trwaïe i ïatwe w montaĝu. ELKAMINO -DOM
PRZEWODNIKA
PATRONI
74 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
PrzegrodÚ w sypialni lub pokoju dziecka
dla odmiany moĝna wykoñczyÊ miÚkkimi pa-
nelami tapicerowanymi róĝnymi tkaninami.
Moĝna je wykonaÊ samodzielnie przy pomo-
cy pïyt drewnopochodnych, gÈbki, materiaïu
obiciowego i takera, zamówiÊ u stolarza albo
tapicera, bÈdě kupiÊ gotowe, np. w markecie
budowlanym.
Hitem ostatnich lat sÈ produkty umoĝli-
wiajÈce uzyskanie efekt surowego betonu.
NaleĝÈ do nich specjalne farby i masy oraz
pïyty z betonu architektonicznego.
SCHODY
Istotnym elementem peïniÈcym funkcje ko-
munikacyjnÈ ibdekoracyjnÈ wnÚtrz sÈ schody.
W wiÚkszoĂci domów wykonywane sÈ na eta-
pie stanu surowego jako betonowe (wïaĂciwie
ĝelbetowe), wylewane w deskowaniu i wykañ-
czanie razem z podïogami. Ich lokalizacja za- à Schody juĝ dawno przestaïy byÊ wyïÈcznie
planowana jest w projekcie, i bez zgody kon- ciÈgiem komunikacyjnym sïuĝÈcym do
pokonywania piÚter w domu. DziĂ, podobnie,
struktora nie moĝna tego zmieniaÊ.
jak meble, sÈ jednym z elementów wystroju
Do wyboru mamy schody bÚdÈce oddziel- wnÚtrz. RINTAL
nym elementem wnÚtrza, jak i przytwierdzone
do Ăciany. JeĂli chcemy, aby mniej rzucaïy siÚ
w oczy, powinniĂmy zdecydowaÊ siÚ na dru-
gi wariant. Przestrzeñ mniej zdominujÈ takĝe
odmiany aĝurowe. Peïne, szczególnie z ĝelbe-
tu, polecane sÈ w wiÚkszych budynkach.
Nowoczesne schody mogÈ nadaÊ pomiesz-
czeniu niepowtarzalny charakter. Materiaïy
uĝyte do ich realizacji, takie jak drewno,
szkïo czy stal, mogÈ peïniÊ funkcjÚ ozdobnÈ.
Nie warto rezygnowaÊ z balustrad, choÊ jest to
modne, zwïaszcza wtedy, gdy mieszkañcami
bÚdÈ maïe dzieci i osoby starsze.
à Nowoczesne schody mogÈ nadaÊ
Schody mogÈ stanowiÊ znacznÈ pozycjÚ pomieszczeniu niepowtarzalny charakter.
wbkosztorysie wykoñczenia domu. JeĂli chce- Materiaïy uĝyte do ich budowy, takie jak
my zaoszczÚdziÊ, wybierzmy modele o moĝ- drewno, szkïo czy stal, mogÈ peïniÊ funkcjÚ
ozdobnÈ. JAF
liwie prostym ukïadzie. Wiele zaleĝy od ma-
teriaïu, zbjakiego powstajÈ. Za najtañsze materiaïu stopni – drewno (egzotyczne bÚdzie
uchodzÈ schody ĝelbetowe wylewane na bu- droĝsze od krajowego), szkïo, stal, kamieñ.
dowie. Takie stopnie wymagajÈ jednak dro-
giego wykoñczenia. Najtañsza bÚdzie wykïa- DRZWI
dzina dywanowa, duĝo droĝsze – drewno czy Oprócz tego, ĝe muszÈ speïniaÊ wymogi
granit. Natomiast schody o konstrukcji drew- praktyczne, powinny wizualnie harmoni-
nianej, których cena jest znacznie wyĝsza niĝ zowaÊ z wnÚtrzem – kolorem stolarki okien-
betonowych, oferowane sÈ zazwyczaj jako nej i posadzki. Ceny poszczególnych mode-
produkt wykoñczony. Koszt modeli o kon- li znacznie róĝniÈ siÚ od siebie, podobnie jak
strukcji stalowej jest z kolei uzaleĝniony od akcesoria. DokonujÈc zakupu, skalkulujmy

à Zanim zdecydujemy siÚ na zakup konkretnych drzwi, dokïadnie sprecyzujmy swoje wymagania,
przejrzyjmy katalogi z ofertÈ i ewentualnie zasiÚgnijmy opinii architekta wnÚtrz. VOSTER
ïÈczny koszt – obejmujÈcy skrzydïo, oĂcieĝ-
nicÚ i klamki. Najpopularniejszy rozmiar
drzwi wewnÚtrznych to 80 × 200 cm.
Ze wzglÚdów bezpieczeñstwa, drzwi w ïa-
zienkach, toaletach, kuchniach i kotïowniach
muszÈ otwieraÊ siÚ na zewnÈtrz lub mogÈ je
zastÈpiÊ modele przesuwne lub wahadïowe.
Pozostaïe mogÈ otwieraÊ siÚ w dowolny spo-
sób pod warunkiem, ĝe nie bÚdÈ kolidowaïy
ze sobÈ. Naleĝy teĝ unikaÊ otwierania drzwi
na zewnÈtrz w pobliĝu ciasnych ciÈgów ko-
munikacyjnych – otwarte nagle skrzydïo
moĝe stanowiÊ zagroĝenie dla przechodzÈ-
Ä Tam, gdzie brakuje miejsca na swobodne
uchylanie skrzydïa, warto zamontowaÊ drzwi
przesuwne. ECLISSE
cej osoby. Najlepiej, gdy otwierajÈ siÚ na Ăcia-
nÚ – nie zasïaniajÈ wówczas wnÚtrza, do któ-
rego prowadzÈ, i nie utrudniajÈ meblowania.
Wbmniej ustawnych pomieszczeniach, war-
to zamontowaÊ skrzydïa chowane w kasecie
ukrytej w Ăcianie.
FUNKCJONALNE
IbNOWOCZESNE WN}TRZA
Kuchnia – serce domu
Kuchnia jest najwaĝniejszym miejscem
wbdomu, nie tylko dla tych, którzy lubiÈ go-
towaÊ. To tu, przy wygodnym stole zazwy-
Ä UrzÈdzenie kuchni w nowym domu to nieïatwe zadanie. Pomieszczenie to musi byÊ nie tylko
efektowne i modne, ale przede wszystkim zaplanowane z uwzglÚdnieniem zasad ergonomii.
GALERIA WN}TRZ DOMAR
czaj toczy siÚ ĝycie rodzinne. WiÚkszoĂÊ
inwestorów na urzÈdzeniu wïaĂnie tego wnÚ-
trza najbardziej siÚ skupia, przede wszyst-
kim zbuwagi na ergonomiczne wykorzystanie
przestrzeni – by gotowanie i inne prace byïy
jak najmniej mÚczÈce.
Decyzja o tym, czy bÚdzie ona oddziel-
nym pomieszczeniem, czy czÚĂciÈ salonu,
zapada na etapie projektowania budynku.
Równieĝ w tym czasie wstÚpnie rozlokowu-
je siÚ sprzÚty i planuje usytuowanie stoïu.
Wykoñczenie tej przestrzeni pozostawia siÚ
na koniec.
Zaleca siÚ, aby kuchniÚ, niezaleĝnie od
ksztaïtu i wielkoĂci, podzieliÊ na kilka stref.
Pierwsza – najbliĝej wejĂcia, to miejsce prze-
chowywania ĝywnoĂci. Tu naleĝy zaplano-
waÊ spiĝarniÚ lub osobnÈ czÚĂÊ na produk-
ty spoĝywcze, a takĝe lodówkÚ. Kolejna to
strefa zmywania – wyposaĝona w zlewoz-
mywak, zmywarkÚ i kosze do segregowania
odpadków. NastÚpna strefa to obszar szyko-
wania posiïków – obejmujÈcy wygodny blat.
Wreszcie strefa gotowania – kuchenka, pie-
karnik, mikrofalówka.
Najlepiej gdy meble ustawione sÈ tutaj
wbksztaïcie L albo U. Zapewni to ïatwy do-
stÚp do wszystkich urzÈdzeñ, akcesoriów
ibproduktów. Popularny wariant to wnÚtrze
zbwyspÈ, skïadajÈcÈ siÚ z blatu roboczego,
kuchenki i wiszÈcego nad niÈ okapu.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 75
 W kuchni warto zaplanowaÊ duĝy stóï do
rodzinnych posiïków albo trzeba go przewi-
dzieÊ blisko niej – w salonie lub w wydzielo-
nej jadalni.
Nie wolno zapominaÊ o odpowiednim
oĂwietleniu, szczególnie przestrzeni robo-
czej – blatu, kuchenki i zlewozmywaka.
Przydatnym rozwiÈzaniem bÚdzie zamon-
towanie opraw pod wiszÈcymi szafkami.
Waĝne, aby Ăwiatïo byïo jasne ibmiaïo odcieñ
moĝliwie zbliĝony do naturalnego. W kuch-
ni dobrze sprawdzajÈ siÚ teĝ energooszczÚd-
ne taĂmy LED. JeĂli pomieszczenie to peïni
równieĝ funkcjÚ jadalni, naleĝy przewidzieÊ
lampÚ sufitowÈ nad stoïem.
Spiĝarnia – przechowywanie zapasów
ibsprzÚtów AGD
Coraz wiÚcej inwestorów tuĝ przy kuchni
planuje niewielkie pomieszczenie do prze-
chowywania powideï, ogórków kiszonych
ibinnych zapasów na zimÚ oraz wiÚkszych
zakupów, a takĝe rzadziej uĝywanych sprzÚ-
tów (mikserów, maszynek do mielenia, su-
szarek do grzybów, urzÈdzeñ do pieczenia
chleba). Dobrze, gdy wnÚtrze to wyposaĝo-
ne jest w póïki odporne na spore obciÈĝenia
Ä Gdy nie mamy osobnej spiĝarni warto zapla-
nowaÊ w kuchni pakowne szafy, które umoĝliwiÈ
nam przechowywanie zapasów. REJS
PRZEWODNIKA
PATRONI
76 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Przy planowaniu ïazienki liczy siÚ prawidïowe dobranie oraz ergonomiczne ustawienie mebli oraz
urzÈdzeñ. Konieczne jest zapewnienie uĝytkownikom wygodnego dostÚpu do kaĝdego ze sprzÚtów
oraz dobrej komunikacji miÚdzy nimi. CERAMIKA PARADY¿
(sprawdzÈ siÚ tu np. metalowe regaïy sprze-
dawane w marketach budowlanych), wszak
puszki, weki, zgrzewki napojów i inne zaku-
py w wiÚkszej iloĂci sÈ ciÚĝkie.
’azienka – codzienna toaleta i relaks
W domu jednorodzinnym zwykle planu-
je siÚ co najmniej dwie ïazienki. NajczÚĂciej
mniejsza z podstawowym wyposaĝeniem
–bumywalkÈ, WC i prysznicem –bna parte-
rze peïni funkcjÚ toalety dla domowników
oraz ïazienki dla goĂci. Na górnej kondygna-
cji, przy sypialniach, na ogóï projektuje siÚ
wiÚksze pomieszczenie, wbktórym oprócz
gïównych sprzÚtów mieszczÈ siÚ dwie umy-
walki, wanna (nierzadko z hydromasaĝem),
bidet, abnawet sauna (potrzeba na niÈ ok.
4bm²). Im wiÚksze jest to wnÚtrze, tym lepsze
sÈ moĝliwoĂci aranĝacji.
Aby nie powstaïo wraĝenie chaosu, na
kosmetyki i przybory kÈpielowe naleĝy
przeznaczyÊ pojemne szafki, np. pod umy-
walkÈ, nad podwieszanym sedesem lub
wbzabudowie wnÚkowej. Im lepiej to zapro-
jektujemy, tym wygodniej bÚdzie siÚgaÊ po
Ărodki czystoĂci i rÚczniki.
Przy aranĝowaniu maïej ïazienki, warto
wiedzieÊ, ĝe lustro zamocowane na duĝym
fragmencie Ăciany optycznie jÈ powiÚkszy.
Podobny efekt zapewni jasna kolorystyka,
lĂniÈce, odbijajÈce Ăwiatïo powierzchnie
podïogi albo sufitu, duĝe pïytki oraz kilka
ěródeï rozproszonego Ăwiatïa.
à W nowych projektach domów, pralnia coraz
czÚĂciej pojawia sie jako osobne pomieszcze-
nie. SAMSUNG
Pralnia – pranie i suszenie ubrañ
Obecnie prawie kaĝda pani domu marzy
oboddzielnym pomieszczeniu, w którym
stanie pralka i suszarka. Dobrze, gdy zmie-
Ăci siÚ tu równieĝ gïÚbsza umywalka lub
niewielka wanna, w której, np. bÚdzie moĝ-
na umyÊ psa lub ogrodowe zabawki dzie-
ci. Przyda siÚ tu równieĝ regaï z póïkami
lub szafkami na proszki i pïyny do prania
oraz inne preparaty stosowane w domu do
utrzymania porzÈdku oraz miejsce na mop
i wiadro do mycia podïóg, albo teĝ odku-
rzacz (jeĂli nie mamy centralnego).
Salon – miejsce reprezentacyjne
i wypoczynkowe
To pomieszczenie, w którym siÚ wypoczywa,
czyta, oglÈda telewizjÚ i przyjmuje goĂci. Tutaj
swoboda aranĝacji jest najwiÚksza. W zaleĝ-
noĂci od upodobañ wïaĂcicieli – moĝna go
urzÈdziÊ wbstylu tradycyjnym, minimalistycz-
nym, loftowym. Rozplanowanie tego wnÚtrza
w duĝej mierze wynika z jego wielkoĂci. JeĂli
jest maïe, zajmuje ok. 25 m2, znaczenia na-
biera jego ksztaït. Najbardziej ustawne sÈ po-
mieszczenia zbliĝone do niezbyt wydïuĝone-
go prostokÈta. Przy wiÚkszym metraĝu nie jest
to aĝ tak istotne.
Gïównym wyposaĝeniem tej przestrzeni
jest sofa lub zestaw wypoczynkowy. Wbpra-
wie kaĝdym salonie centralnym elementem
jest kominek i... telewizor. SprzÚty te determi-
nujÈ usytuowanie miejsc do siedzenia w taki
sposób, by moĝna byïo swobodnie patrzeÊ na
ogieñ w palenisku czy oglÈdaÊ film. Wkïad
kominkowy z tradycyjnÈ obudowÈ moĝna za-
stÈpiÊ nowoczesnÈ kozÈ, dopasowanÈ do sty-
lu wnÚtrza.
W salonie poïÈczonym z jadalniÈ, sofa moĝe
jednoczeĂnie staÊ siÚ elementem dzielÈcym
obie strefy. Takiemu ustawieniu sprzyja for-
ma nowoczesnych mebli z ozdobnym tyïem
iboparciem, za którym moĝe byÊ umieszczona
nawet póïka czy pomocniczy stolik.
Oprócz mebli wypoczynkowych przyda-
dzÈ siÚ teĝ komody, stoliki kawowe i efek-
towne dekoracje. Nie moĝna zapominaÊ
obozdobieniu okien i przemyĂlanym oĂwie-
tleniu. Im wiÚcej ěródeï subtelnego Ăwiatïa,
tym przytulniej.
Ä PlanujÈc rozmieszczenie ěródeï Ăwiatïa i wybierajÈc modele lamp do salonu warto skupiÊ na
funkcjonalnoĂci i spójnoĂci stylistycznej. NOWODVORSKI LIGHTING
à AlternatywÈ dla kominków, które wymagajÈ nie tylko duĝo miejsca, ale równieĝ sporego wkïadu
finansowego, mogÈ byÊ kozy. KRATKI
Sypialnia – strefa odpoczynku i snu
To najbardziej prywatna czÚĂÊ domu.
Pomieszczenie to powinno byÊ ciepïe
ibprzytulne. Oprócz wygodnego, duĝego
ïóĝka przyda siÚ fotel, komoda na bieliznÚ
ibbiblioteczka na ulubione ksiÈĝki. Warto
pamiÚtaÊ o toaletce, na którÈ w miesz-
kaniu wbbloku zwykle brak przestrzeni.
JeĂlibwbpobliĝu nie ma oddzielnej garde-
roby, niezbÚdna bÚdzie równieĝ obszer-
na szafa.
Przy wyborze ïóĝka najwaĝniejsze sÈ wy-
miary. Musimy sprawdziÊ, jaka jest szero-
koĂÊ miejsca na materac – dla dwóch osób mi-
nimum to 140 cm, ale komfort zapewni 160,
180, 200 lub 220bcm. Istotna jest teĝ wysokoĂÊ
– optymalna to ta pomiÚdzy 40bab45 cm, z niĝ-
szego ïóĝka niewygodnie siÚ wstaje. Obecnie
najpopularniejsze sÈ modele z rozbudowanym
wezgïowiem, obitym miÚkkÈ tkaninÈ. Przy
wyborze ïóĝka trzeba teĝ wziÈÊ pod uwagÚ
twardoĂÊ materaca oraz jego skïad. Jeĝeli za-
leĝy nam nabzorganizowaniu jak najwiÚkszej
przestrzeni do przechowywania warto wybraÊ
model ze skrzyniÈ, w której zmieĂci siÚ caï-
kiem sporo rzeczy. Przed ïóĝkiem przyda siÚ
miÚkki dywan, na nim narzuta, a na oknach
efektowne zasïony. Takie tkaniny dodadzÈ
wnÚtrzu przytulnoĂci.
Ä Meble tapicerowane przewaĝnie towarzyszÈ
nam w salonach. Jednak równie dobrze
prezentujÈ siÚ w sypialni. ’óĝko tapicerowane
pomaga stworzyÊ niezwykle przytulne
ibkomfortowe miejsce dobodpoczynku. VOX
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 77
 Ã Pokój dzieciÚcy urzÈdzamy z radoĂciÈ i dba-
ïoĂciÈ o detale, ale musimy pogodziÊ siÚ z tym,
ĝebszybko ulegnie metamorfozie. MAGNAT
Pokój dziecka – plac zabaw i miejsce
dobnauki i odpoczynku
Przy aranĝowaniu tego pomieszczenia mu-
simy pamiÚtaÊ, ĝe wraz z wiekiem dziecka,
bÚdzie to najbardziej zmieniajÈce siÚ wnÚ-
trze w domu. Innej przestrzeni potrzebuje
bowiem niemowlÚ, abinnej dorastajÈcy na-
stolatek. KupujÈc meble, warto wybieraÊ te,
które „rosnÈ” razem z dzieckiem. Na przy-
kïad niektóre modele ïóĝeczek dla najmïod-
szych siÚ rozsuwajÈ, wystarczÈ wiÚc na kil-
ka pierwszych lat ĝycia dziecka. PomyĂlmy
od razu o tym, ĝe za jakiĂ czas, oprócz po-
jemników na zabawki, w pokoju tym bÚ-
dzie siÚ musiaïo zmieĂciÊ biurko, regaï na
ksiÈĝki i wiÚksza szafa na ubrania. Przy
wybieraniu mebli dobrze jest zdecydowaÊ
siÚ na produkty o klasycznej formie, biaïe
lub w naturalnym kolorze drewna, do któ-
rych z czasem ïatwo dobierzemy inne ele-
menty ibktóre bÚdÈ podobaïy siÚ starszym
dzieciom.
W pokoju maluszka warto zadbaÊ
obmiÚkkÈ posadzkÚ, np. zbwykïadziny dy-
wanowej, na której bÚdzie siÚ bawiï, i któ-
rÈ za kilka lat bÚdziemy mogli wymieniÊ
nabdrewno albo panele.
Garderoba – miejsce do przechowywania
Osobna garderoba rozwiÈzuje wiÚkszoĂÊ
problemów zbprzechowywaniem ubrañ,
butów, walizek i stosu innych rzeczy.
Pomieszczenie, po którym moĝna siÚ swo-
bodnie poruszaÊ zajmuje minimum 4 m2,
ale tu sprawdza siÚ zasada, ĝe im wiÚksze
PRZEWODNIKA
PATRONI
78 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à O funkcjonalnoĂci garderoby niewÈtpliwie decyduje jej ksztaït. DïugÈ i wÈskÈ trudno urzÈdziÊ
i w peïni wykorzystaÊ. Pomieszczenie w ksztaïcie kwadratu jest wygodniejsze – moĝna w nim zaplano-
waÊ gïÚbokie szafy i pojemne szuflady. KOMANDOR
tym lepiej – wygodniej bÚdzie z niego ko-
rzystaÊ, zwïaszcza jeĂli jest to jedno po-
mieszczenia dla wszystkich czïonków ro-
dziny. Optymalne jest zaprojektowanie
garderoby przy kaĝdej sypialni.
Najlepiej gdy szerokoĂÊ umoĝliwia usta-
wienie przy równolegïych Ăcianach szaf
obgïÚbokoĂci co najmniej 60 cm. Na pojem-
noĂÊ garderoby wpïywa takĝe jej wysokoĂÊ
– na najwyĝszych póïkach moĝna prze-
chowywaÊ rzeczy rzadko uĝywane. Sporo
miejsca zaplanujmy na ubrania wiszÈce
–bprzyjmuje siÚ, ĝe te Ăredniej dïugoĂci (ma-
rynarki) zajmÈ ok. 135 cm. Dïugie sukien-
ki i pïaszcze – 170 cm. Pod drÈĝkami na
ubrania wiszÈce, lub obok nich, powinny
znaleěÊ siÚ póïki na skïadane swetry i ko-
szulki, a pod nimi schowek na buty (mini-
malna wysokoĂÊ wnÚtrza na szpilki i póï-
buty to 20 cm).
Warto w garderobie przewidzieÊ rów-
nieĝ przestrzeñ na poĂciel, rÚczniki,
odzieĝ sezonowÈ, np. stroje narciarskie,
oraz walizki.
Dobrze jest ustawiÊ w nim duĝe lustro
ibkrzesïo, na które podczas ubierania bÚ-
dzie moĝna odkïadaÊ ubrania. JeĂli po-
mieszczenia to jest wystarczajÈce duĝe do-
brze jest zorganizowaÊ tu kÈcik na deskÚ
do prasowania i podïÈczenie ĝelazka.
Pomieszczenie gospodarcze – kotïownia
ibskïadzik na... wszystko
Taki „pokój” jest wrÚcz niezbÚdny w kaĝ-
dym domu, zwïaszcza jeĂli nie zaplano-
wano garaĝu (w bryle lub wolnostojÈce-
go). Przede wszystkim lokuje siÚ tu kocioï
grzewczy z niezbÚdnym oprzyrzÈdowa-
niem (zbiornikiem na wodÚ) lub pom-
pÚ ciepïa. Jest to teĝ najlepsze miejsce na
jednostkÚ odkurzacza centralnego zbza-
wieszonymi na Ăcianie akcesoriami i wÚ-
ĝem ssÈcym. Dobrze teĝ przeznaczyÊ frag-
ment pomieszczenia na miniwarsztat,
jeĂli pan domu lubi majsterkowaÊ. PodïogÚ
ibczÚĂÊ Ăcian wbtym wnÚtrzu najlepiej wy-
koñczyÊ pïytkami, które siÚ ïatwo myje.
Wiatroïap – wygodne wejĂcie
Dobrze zaprojektowany i urzÈdzany przed-
sionek to nie tylko bariera dla zimna zbze-
wnÈtrz, ale teĝ miejsce witania goĂci
ibprzygotowywania siÚ do wyjĂcia z domu
domowników. Warto zaplanowaÊ je na tyle
duĝe, by zmieĂciïa siÚ w nim pojemna sza-
fa na okrycia wierzchnie, szafka na buty,
wieszaki np. na mokre kurtki i siedzisko,
do wygodnego zakïadania butów. NiezbÚdne
jest teĝ tu duĝe lustro. Równieĝ tu najlepiej
sprawdzÈ siÚ pïytki na podïodze, najlepiej
zbogrzewaniem podïogowym. }
 CZAS NA OZE
PARTNER CYKLU
FOT. BRUK BET FOTOWOLTAIKA
-

Pora na
zasilanie sïoñcem
Jarosïaw Antkiewicz

Instalacje PV bijÈ rekordy popularnoĂci. Od lat chyba nic wbbranĝy budowlanej nie
wzbudzaïo aĝ takiego zainteresowania. NiewÈtpliwie taki system ma wiele zalet, bo
dobrze skonfigurowany pozwoli nam nie przejmowaÊ siÚ podwyĝkami cen prÈdu.
Jednak to spora inwestycja, do której warto dobrze siÚ przygotowaÊ ibspokojnie
rozwaĝyÊ czego potrzebujemy, abktóre rozwiÈzania nie bÚdÈ dla nas miaïy sensu.

N
ie ma chyba innej instalacji, któ-
ra wbciÈgu ostatnich lat wzbudzaïa-
by równie wielkie zainteresowanie
wïaĂcicieli domów jednorodzinnych co PV.
Zboczywistych wzglÚdów nie wykonuje siÚ
ich aĝ tak czÚsto, jak grzewczych, wodociÈ-
gowych czy wentylacyjnych – wbprzeciwieñ-
stwie do nich nie sÈ absolutnie niezbÚd-
ne. Jednak fotowotaice udaïo siÚ wreszcie
zaistnieÊ na szerokÈ skalÚ, wyjĂÊ zbrynko-
wej niszy produktów moĝe ibciekawych, ale
postrzeganych jako droga ibniespecjalnie
opïacalna rzecz przeznaczona wïaĂciwie tyl-
ko dla pasjonatów.
ZbcaïÈ pewnoĂciÈ nie jest to jedynie kwe-
stia wiÚkszego zainteresowania odnawial-
nymi ěródïami energii (OZE), jako takimi.
ChoÊ niewÈtpliwie ma to znaczenie, moĝ-
na mówiÊ nawet obswoistej modzie na OZE.
Ale bynajmniej nie wyjaĂnia to fenomenu
wzrostu popularnoĂci paneli PV. Przecieĝ
nie wszystkie odnawialne ěródïa energii
(abwïaĂciwie sposoby korzystania zbnich)
zaistniaïy na szerokÈ skalÚ. Przykïadem
mogÈ byÊ chociaĝby elektrownie wiatrowe.
DostÚpne sÈ takĝe maïe zestawy przezna-
czone do domów jednorodzinnych, ale ile

80 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Ã Panele PV majÈ zwykle powierzchniÚ podzielonÈ na moduïy tworzÈce charakterystycznÈ kratÚ (ab– KRATKI ENERGY); kolektory pïaskie mogÈ mieÊ
podobny kolor, ale na ich powierzchni widaÊ co najwyĝej linie (b – IMMERGAS); za to nikt nie pomyli siÚ widzÈc rurowe kolektory próĝniowe
(c – NIBE- BIAWAR)
widzimy ich wbnaszym otoczeniu? SÈ rzad- PV? Jakie korzyĂci daje taka instalacja? Jak JAK DZIA’A PV?
koĂciÈ, podczas gdy PV na dachach widzi- powinna byÊ dobrana ibzbudowana? Ibna co Panele fotowoltaiczne umoĝliwiajÈ wyko-
my niemal wbkaĝdej miejscowoĂci. Co wbta- trzeba uwaĝaÊ, ĝeby nie okazaïa siÚ chybio- rzystanie energii sïonecznej. Nie sÈ jedyny-
kim razie spowodowaïo aĝ taki boom na nÈ inwestycjÈ? mi urzÈdzeniami tego rodzaju, od lat znane
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 81

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE
Obecnie produkowane panele majÈ
najczÚĂciej moc od 250 do 350 W/sztuka. Obile
miejsce nas zbytnio nie ogranicza najwiÚcej
sensu ma policzenie nie ile kosztuje jeden
panel, lecz jaka jest cena za 1bkWp mocy
zainstalowanej. SOLEKO
sÈ przecieĝ kolektory sïoneczne, popular-
nie nazywane solarami. Wiele osób wciÈĝ
je myli, wbczym wbsumie nie ma nic dziw-
nego, bo dla niewprawnego oka wyglÈda-
jÈ doĂÊ podobnie, abprzy tym jedne ibdru-
gie zwykle umieszcza siÚ na dachu, przez
co jeszcze trudniej dobrze im siÚ przyjrzeÊ.
Jednak tak naprawdÚ to urzÈdzenia dzia-
ïajÈce wbzupeïnie inny sposób. Kolektory
przeksztaïcajÈ bowiem energiÚ sïonecznÈ
wbciepïo, najczÚĂciej uĝywane do podgrze-
wania wody uĝytkowej (c.w.u.), czyli sïu-
ĝÈcej gïównie do mycia. Pod pewnymi wa-
runkami mogÈ teĝ ogrzewaÊ dom. Jednak
to rozwiÈzanie stosowane sporadycznie, bo
wymagajÈce znacznie wiÚkszej liczby kolek-
torów, abwiÚc takĝe znacznie wiÚkszych na-
kïadów finansowych przy niezbyt wielkich
korzyĂciach.
Natomiast panele fotowoltaiczne dajÈ
nam prÈd, czyli wbzasadzie uniwersalny no-
Ănik energii. Moĝemy go wykorzystaÊ do za-
silania dowolnych urzÈdzeñ elektrycznych,
ale teĝ zamieniÊ na ciepïo. Kaĝdy panel to
tak naprawdÚ poïÈczone ze sobÈ mniejsze
elementy:
ogniwa fotowoltaiczne, nazywane teĝ
sïonecznymi, popularnie oznaczane skró-
tem PV (od Photo Voltaic). Sporadycznie by-
wajÈ teĝ nazywane celami, co zapoĝyczono
zbangielskiego cell – komórka;
moduïy, to zbkolei grupy ogniw;
panele powstajÈ zaĂ zbpoïÈczenia wie-
lu moduïów wbjednej obudowie. Zbtakich
gotowych jednostek wyposaĝonych wbod-
powiednie zïÈcza montaĝowe, zabezpie-
czonych szybÈ przed uszkodzeniami itp.
buduje siÚ instalacjÚ.
82 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
PodstawowÈ jednostkÈ, w której tak na-
prawdÚ zachodzi przemiana docierajÈcego
Ăwiatïa wbprÈd jest ogniwo. Jednak poïÈcze-
nie ich wbgrupy jest koniecznoĂciÈ, bo naj-
czÚĂciej stosowane ogniwa na bazie krze-
mu dajÈ napiÚcie zaledwie ok. 0,5bV. ’ÈczÈc
je wbogniwa (szeregowo), uzyskujemy od-
powiednio wyĝszÈ, uĝytecznÈ wartoĂÊ.
Natomiast dalsze ïÈczenie odpowiednio do-
branych ogniw pozwala zbudowaÊ pane-
le. Ukïady poïÈczeñ mogÈ byÊ róĝne, co ma
wpïyw zarówno na napiÚcie, jaki ibna na-
tÚĝenie uzyskiwanego prÈdu, abostatecznie
na jego moc (szeregowe – wyĝsze napiÚcie;
równolegïe – wiÚksze natÚĝenie; szeregowo-
-równolegïe – ukïad poĂredni).
Zainteresowani bez trudu znajdÈ wyjaĂnie-
nie zasady dziaïania ogniw PV wbkaĝdej en-
zbpokryciem zbblachy to ciekawa technologia.
cyklopedii. Dla dociekliwych powiemy tyl-
ko, ĝe sÈ elementami póïprzewodnikowymi
wykorzystujÈcymi zjawisko fotoelektryczne
(stÈd angielskie PV – Photo Voltaic), za którego
wyjaĂnienie Albert Einstein dostaï NagrodÚ
Nobla. Za to metoda otrzymywania kryszta-
ïów krzemu, dziÚki której produkuje siÚ za-
równo ogniwa jak ibmnóstwo innych elemen-
tów elektronicznych jest dzieïem polskiego
inĝyniera Jana Czochralskiego (wbPolsce nie-
mal zapomnianego).
S’O”CE IbMOC
ZAINSTALOWANA
Jeĝeli zdecydujemy siÚ na zaïoĝenie syste-
mu PV to iloĂÊ uzyskanej zbniego energii bÚ-
dzie zaleĝeÊ od dwóch zasadniczych czyn-
ników:
wielkoĂci samej instalacji, przy czym
nie chodzi obzajmowanÈ powierzchniÚ, lecz
obtzw. moc zainstalowanÈ oznaczanÈ skró-
tem kWp;
intensywnoĂci promieniowania sïonecz-
nego wbdanym miejscu ibczasie.
Uprzeděmy od razu, ĝe moc zainstalo-
wana to wbpewnym sensie wartoĂÊ teore-
tyczna, uzyskiwana wbĂciĂle okreĂlonych
warunkach testowych (intensywnoĂÊ
promieniowania, temperatura itd.).
Uĝytkownicy takich systemów, którzy mo-
nitorujÈ ich pracÚ wiedzÈ, ĝe tak napraw-
dÚ moc zainstalowana osiÈgana jest bar-
dzo rzadko albo ibwcale. Jest to wartoĂÊ
waĝna, wrÚcz kluczowa przy konfiguro-
waniu caïoĂci. Jednak nie moĝna jej trak-
towaÊ jako mocy uzyskiwanej stale i, ot
tak, przeliczaÊ choÊby przez liczbÚ go-
Panele cienkowarstwowe zintegrowane
SprawnoĂÊ nie jest wprawdzie rewelacyjna
ale za to montaĝ bardzo uïatwiony. RUUKKI
Ã ZapamiÚtajmy – cieñ to wróg paneli PV. Wysokie drzewa wbpobliĝu
budynku mogÈ byÊ wiÚc powaĝnym problemem. NIBE- BIAWAR

dzin pracy systemu. NajczÚĂciej pracuje on bowiem zbmocÈ nie

przekraczajÈcÈ poïowy mocy zainstalowanej. Jako przybliĝo-
ny przelicznik moĝemy za to przyjÈÊ, ĝe wbpolskich warun-
kach klimatycznych optymalnie skonfigurowana instalacja
dostarcza rocznie okoïo 1000bkWh energii zb1bkWp mocy zain-
stalowanej. Czyli, jeĂli nasza mikroinstalacja bÚdzie miaïa moc
zainstalowanÈ 5bkWp to uzyskamy zbniej 5000 kWh. Ale pod-
kreĂlmy – pod warunkiem, ĝe lokalizacja paneli ibwszystkie
inne parametry bÚdÈ wrÚcz idealne. Wbpraktyce moĝe to byÊ
np. 20% mniej zbracji mniej korzystnego ustawienia wzglÚdem
stron Ăwiata, zacienienia itd.
Ostatecznie bowiem najwaĝniejsza jest iloĂÊ sïoñca padajÈce-
go na panele. To sïoñce jest przecieĝ ěródïem energii, którÈ na-
sza instalacja jedynie przetwarza na innÈ, uĝytecznÈ dla nas po-
staÊ. Dlatego bez promieniowania sïonecznego nic nie zrobimy.
JeĂli jego jest niedobór, to ibzbcaïego systemu – choÊby najwiÚksze-
go ibzbudowanego zbnajlepszych komponentów – niewiele jest po-
ĝytku. Innymi sïowy – nawet zbnajmniejszej instalacji przy do-
brym nasïonecznieniu bÚdziemy mieÊ sporo prÈdu. Natomiast
nawet duĝa niewiele da wbzïych warunkach, przy braku sïoñca
(mgïa, chmury).

JAK USTAWIm PANELE?

Na pogodÚ nie mamy wpïywu ibmusimy siÚ liczyÊ zbtym, ĝe cza-
sem niekorzystna aura pogorszy dziaïanie systemu. Jednak to od
nas zaleĝy, gdzie ibjak ustawione bÚdÈ panele. MyĂlenie obinwe-
stycji wbfotowoltaikÚ powinniĂmy zaczÈÊ od sprawdzenia czy
mamy dobre miejsce na ich montaĝ. Przy czym wbdomach jedno-
rodzinnych zajmujÈ one przynajmniej kilkanaĂcie metrów kwa-
adratowych, abczÚsto nawet cztery razy tyle. Podstawowe reguïy
sÈ proste:
panele nie mogÈ byÊ zacienione przez budynki, drzewa, komi-
ny itd.;
powinny byÊ skierowane wbkierunku obintensywnym nasïo-
necznieniu, najlepiej wprost na poïudnie;
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 83

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE
à Instalacja na róĝnych poïaciach dachu to najtrudniejszy wariant, który wymaga specjalnego
sterowania. Wbtym samym czasie bowiem czÚĂÊ paneli moĝe znajdowaÊ siÚ wbpeïnym sïoñcu,
abreszta wbcieniu. HEWALEX
à Pïaski dach moĝe byÊ bardzo dobrym miejscem do ustawienia paneli. Wówczas opieramy je
na niezaleĝnej konstrukcji, wybierajÈc najlepszÈ orientacjÚ wzglÚdem stron Ăwiata ibustalajÈc
dowolnie kÈt nachylenia. HEWALEX
uznawany za optymalny kÈt ich nachy-
lenia wzglÚdem poziomu wynosi 35°, zbza-
strzeĝeniem, ĝe tu akurat tolerancja jest
doĂÊ duĝa.
Zacienienia naleĝy koniecznie unikaÊ.
Nie chodzi tylko obrzecz oczywistÈ, ĝe
wbstrefie cienia moc promieniowania sïo-
necznego jest wielokrotnie mniejsza. Nawet
zacienienie pojedynczych ogniw jest szko-
dliwe. Nie tylko znacznie zmniejsza uzysk
energii, ale powoduje równieĝ silne nagrze-
wanie siÚ tych zacienionych ogniw. Zbtego
wzglÚdu obecnie produkowane panele majÈ
tzw. diody bocznikujÈce, które niejako wy-
84 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ïÈczajÈ moduïy zbtakimi ogniwami zbsze-
regu. Ale moĝliwoĂci tego rozwiÈzania sÈ
ograniczone, abuzysk energii ibtak spada.
Dlatego problemem jest nie tylko cieñ obdu-
ĝej powierzchni, rzucany np. przez sÈsiedni
budynek, ale nawet jego skrawek spowodo-
wany obecnoĂciÈ komina, lukarny, abnawet
anteny na dachu.
Zdecydowanie naleĝy odradziÊ in-
stalowanie kolektorów od póïnocy.
Nasïonecznienie zawsze bÚdzie tam sïabe,
abwiÚkszoĂÊ promieniowania rozproszona,
przez co jeszcze trudniejsza do wykorzysta-
nia. Ideaïem jest zaĂ skierowanie na wprost
na poïudnie. JeĂli zaĂ to niemoĝliwe to nie-
co korzystniejszy jest kierunek poïudniowo-
-zachodni niĝ poïudniowo-wschodni (obpóï-
nocnym zapomnijmy). Odchylenie do 45°
moĝe przy tym spowodowaÊ spadek uzysku
energii wynoszÈcy okoïo 20%. To duĝo, ale
zachowajmy jednak zdrowy rozsÈdek ibnie
decydujmy siÚ np. na teoretycznie korzyst-
niejszÈ stronÚ Ăwiata, lecz równoczeĂnie
miejsce, gdzie cieñ rzucajÈ duĝe drzewa. To
bÚdzie gorszy wybór.
Zbproblemem zacienienia iborientacji
wzglÚdem stron Ăwiata wiÈĝÈ siÚ teĝ utrud-
nienia wystÚpujÈce, gdy zechcemy umieĂ-
ciÊ panele na róĝnych poïaciach dachu
(przeciwnych lub ustawionych pod kÈ-
tem). Przecieĝ, gdy jedna poïaÊ dachu znaj-
dzie siÚ wbpeïnym sïoñcu, druga moĝe byÊ
zacieniona. Wymaga to szczególnej staran-
noĂci, podziaïu caïoĂci na czÚĂci obzbliĝo-
nym nasïonecznieniu ibdobrania automatyki
uwzglÚdniajÈcej te róĝnice. ChoÊby falow-
nika, czyli urzÈdzenia zmieniajÈcego prÈd
staïy zbogniw na przemienny, czyli taki jak
wystÚpujÈcy wbinstalacji domowej.
Wbpolskich warunkach za najkorzystniej-
szy dla fotowoltaiki kÈt nachylenia wzglÚ-
dem poziomu uznaje siÚ 35°. To ob10° mniej
stromo niĝ wbprzypadku kolektorów sïo-
necznych. Jednak wbprzypadku obu tych
instalacji dopuszczalna jest spora swobo-
da ibkÈt moĝe wynosiÊ od 25 do 60°. Róĝnice
wbuzysku energii wyniosÈ okoïo 10% wbska-
li roku. Trzeba tu od razu wyjaĂniÊ, ĝe kÈt
35° jest najkorzystniejszy wïaĂnie ze wzglÚ-
du na ostateczny uzysk energii liczony
wbskali caïego roku. KÈt padania promie-
ni sïonecznych zmienia siÚ jednak zaleĝnie
od pory roku, bo latem sïoñce znajduje siÚ
znacznie wyĝej nad horyzontem niĝ zimÈ.
Zwykle nie ma jednak sensu optymalizo-
wanie kÈta nachylenia zgodnie zbzasada-
mi stosowanymi wbprzypadku kolektorów.
Zalecane kÈty nachylenia sÈ tam nastÚpu-
jÈce:
20–45° – gdy celem jest zwiÚkszenie uzy-
sku energii latem, bo np. dogrzewamy wbten
sposób basen;
45–90° – jeĝeli zaleĝy nam na poprawie
parametrów poza sezonem letnim, bo kolek-
tory wykorzystujemy takĝe do dogrzewania
budynku.
Wbsystemach PV to siÚ jednak nie spraw-
dza poza bardzo szczególnymi przypadka-
mi. Bowiem najczÚĂciej wiÚkszoĂÊ wypro-
dukowanej energii elektrycznej (okoïo ¾)
ibtak trafia do sieci, skÈd moĝemy jÈ potem

odebraÊ. System energetyczny jest wiÚc dla
nas swoistym akumulatorem, priorytetem
jest wïaĂnie moĝliwie duĝa produkcja prÈdu
wbcyklu rocznym, nie zaĂ jej sezonowe zróĝ-
nicowanie.
Zasadniczo sÈ jednak dwa specyficzne
przypadki, kiedy to bardziej poziome – let-
WbwiÚkszoĂci sytuacji panele mocuje siÚ
na dachu, obile tylko ten jest wystawiony na
bezpoĂrednie sïoñce. KRATKI ENERGY
nie – ustawienie moĝe byÊ uzasadnione. Po
pierwsze, jeĝeli uĝywamy wbdomu klima-
tyzatorów, ibto na tyle czÚsto, ĝe spoĝytko-
wujÈ one bardzo znacznÈ czÚĂÊ wytwarza-
nego prÈdu. Innymi sïowy, nie trafia on do
sieci, lecz zasila klimatyzacjÚ bezpoĂred-
nio. Wówczas warto przynajmniej spraw-
dziÊ, czy taki wariant ustawienia nie bÚdzie
korzystniejszy. Dla fachowca dysponujÈce-
go odpowiednim oprogramowaniem nie bÚ-
dzie to trudne.
Po drugie, zdarzajÈ siÚ instalacje sïonecz-
ne wbogóle nie podïÈczone do sieci, naj-
czÚĂciej wbdomkach letniskowych. Wtedy
pracujÈ one praktycznie tylko latem, zasila-
jÈ przy tym bezpoĂrednio róĝne urzÈdzenia,
abnadmiar energii trafia do akumulatorów.
Nie jest to moĝe popularne rozwiÈzanie, ale
trzeba przyznaÊ, ĝe przy takiej specyfice za-
potrzebowania na prÈd skupienie siÚ wy-
ïÈcznie na sezonie letnim ma sens.
NA BUDYNKU
CZY NA GRUNCIE?
Obile mamy pustÈ poïaÊ dachu skierowanÈ
na poïudnie to umieszczenie na niej paneli
PV jest doĂÊ oczywistÈ decyzjÈ. Jednak czÚ-
sto dostÚpna powierzchnia moĝe byÊ zbyt
maïa, nieustawna, czy wreszcie obawia-
my siÚ po prostu wpuszczaÊ kogokolwiek na
dach – choÊby ze wzglÚdu na ryzyko uszko-
dzenia pokrycia. Wówczas warto przemy-
ĂleÊ ustawienie paneli na osobnej konstruk-
cji na pïaskim dachu garaĝu lub po prostu
REKLAMA
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 85
CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE

cieĝ oznacza, ĝe zamiast 6bkWp, faktycz-

ZDANIEM EKSPERTA nie bÚdzie to 4bkWp. JeĂli zamiast tego mo-
ĝemy swobodnie wybraÊ sposób ustawienia
Na ile instalacja PV moĝe wpïynÈÊ na bilans energetyczny domu? paneli na gruncie, to róĝnica bÚdzie nieba-
Poprawnie wykonany bilans energetyczny domu to podstawa do dobo- gatelna.
ru mocy instalacji fotowoltaicznej, czyli mocy zainstalowanej wbmodu- Do systemu na gruncie mamy przy tym
Bartosz Wójcik
Ekspert ïach na naszym dachu. Po wyliczeniu zapotrzebowania na moc dobie- swobodny dostÚp. Moĝemy wiÚc oczyĂciÊ
BRUK-BET SOLAR ramy odpowiednio falownik – urzÈdzenie przetwarzajÈce napiÚcie staïe go bez trudu ze Ăniegu, liĂci czy ptasich od-
ibBRUK-BET PV DC pochodzÈce zb moduïów na napiÚcie zmienne AC wykorzystywane chodów. Abto wszystko zasïania przecieĝ
wbdomu – oraz pozostaïe komponenty, takie jak konstrukcjÚ wsporczÈ, ogniwa ibmoĝe znacznie zepsuÊ parametry
okablowanie oraz zabezpieczenia elektryczne. Do prawidïowego bilan- pracy.
su energetycznego potrzebujemy oszacowania aktualnego rocznego
zuĝycia energii elektrycznej wb(kWh) lub podania precyzyjnych wyliczeñ projektowych. Jeĝeli KTO JEST PROSUMENTEM?
planujemy wbprzyszïoĂci wymianÚ lub dodanie odbiorników elektrycznych np. pïyta elektrycz- Jeĝeli jesteĂmy zainteresowani energetykÈ
na/indukcyjna, pompa ciepïa do wody uĝytkowej, pompa ciepïa do centralnego ogrzewania sïonecznÈ, abze wstÚpnej analizy cech domu
to naleĝy uwzglÚdniÊ to wbnaszym bilansie. Kolejnym elementem wpïywajÈcym na bilans jest ibdziaïki wynika, ĝe bÚdziemy mieÊ doĂÊ
sposób wykorzystania naszej energii elektrycznej – im wiÚksza jest nasza autokonsumpcja odpowiedniego miejsca na taki system, to
tym lepiej – chodzi gïównie obzuĝywanie energii na bieĝÈco, kiedy nasza elektrownia sïoneczna kolejnÈ kwestiÈ jest czy moĝemy rozliczaÊ
produkuje energiÚ. Zakïad energetyczny pobiera za magazynowanie energii – dla instalacji do siÚ na szczególnych zasadach za energiÚ od-
10bkWp 20% zbniej oraz 30% wbprzypadku systemów obmocy powyĝej 10 kWp. Jest to tak zwany dawanÈ ibpobieranÈ zbsieci jako tzw. prosu-
system opustów. CaïoĂÊ zmagazynowanej energii musimy odebraÊ wb ciÈgu roku inaczej nie menci. To zasadniczy czynnik dla caïej eko-
wykorzystamy nadwyĝek zgromadzonych wb ramach opustów. StÈd waĝnÈ rzeczÈ jest prawi- nomicznej strony przedsiÚwziÚcia.
dïowy dobór mocy naszej instalacji fotowoltaicznej. Poprawne gospodarowanie ibzarzÈdzanie ¿eby skorzystaÊ zbpreferencyjnych wa-
energiÈ pozwala zmniejszyÊ koszt inwestycji wbinstalacjÚ fotowoltaicznÈ. Jeĝeli planujemy wy- runków rozliczania siÚ za energiÚ pobra-
korzystaÊ energiÚ elektrycznÈ do ogrzewania, to moĝemy skorzystaÊ zb nowych technologii, nÈ ibdostarczonÈ do sieci energetycznej mu-
tj. pomp ciepïa, które wb duĝo wiÚkszym stopniu sÈ wb stanie wykorzystaÊ kaĝdÈ kWh energii simy byÊ tzw. prosumentami. Jeĝeli chodzi
elektrycznej oraz ciepïo zbotoczenia. Naleĝy przy tym jednak zaïoĝyÊ wiÚksze koszty inwestycji. obbudownictwo jednorodzinne prosumen-
Wykorzystanie energii elektrycznej bezpoĂrednio za pomocÈ kotïów elektrycznych zwiÚksza tem moĝe byÊ:
nasze zuĝycie elektryczne, natomiast inwestycja na wstÚpie jest duĝo mniejsza. Naleĝy wbtym osoba fizyczna;
miejscu przeprowadziÊ analizÚ ekonomicznÈ naszej inwestycji. Wszystkie powyĝsze dziaïania osoba fizyczna prowadzÈca dziaïalnoĂÊ
pozwalajÈ zmniejszyÊ zapotrzebowanie na energiÚ pierwotnÈ, abtym samym speïniÊ wskaěnik gospodarczÈ obile wytwarza energiÚ na inne
zapotrzebowania na energiÚ pierwotnÈ EP zb95 do 70 kWh/m2 rocznie. Dobrze dobrany system cele niĝ zwiÈzane zbprowadzonÈ dziaïalno-
fotowoltaiczny zapewni nam dostawÚ energii przez caïy rok bez dodatkowych kosztów. ĂciÈ;
osoba prowadzÈca gospodarstwo rolne,
na gruncie przy budynku. Tym bardziej, ĝe lacji stracimy 30% lub wiÚcej zbteoretycznie obile ta dziaïalnoĂÊ nie jest objÚta ustawÈ
obile wbprzypadku kolektorów sïonecznych moĝliwej mocy zainstalowanej. Abto prze- obswobodzie dziaïalnoĂci gospodarczej.
poĝÈdane jest skrócenie rur ïÈczÈcych ko-
Systemy oparte na
lektor zbzasobnikiem ze wzglÚdu na uciecz-
gruncie ostatnio zyskujÈ
kÚ ciepïa, to fotowoltaiki ten problem nie na popularnoĂci. Wbich
dotyczy. Wystarczy zwiÚkszenie przekroju przypadku nie jest problemem
przewodów, ĝeby uniknÈÊ strat energii. nawet znaczne oddalenie od
budynku. COLUMBUS ENERGY
Instalacje posadowione na konstruk-
cji wsporczej na gruncie majÈ przy tym
pewne szczególne cechy. Trzeba siÚ liczyÊ
zbtym, ĝe zajmÈ nieco miejsca na dziaïce, co
wbprzypadku maïych posesji moĝe wbogó-
le nie wchodziÊ wbrachubÚ. Ponadto trudno
je uznaÊ za wizualnie atrakcyjny element
dziaïki. Jednak, gdy dysponujemy odpo-
wiedniÈ dziaïkÈ samodzielna konstrukcja
na gruncie moĝe zostaÊ idealnie ustawio-
na, co da jej istotnÈ przewagÚ wielu zakïa-
danych na niezbyt dobrych do tego celu da-
chach. Niekorzystna orientacja wzglÚdem
stron Ăwiata moĝe przecieĝ obniĝyÊ uzysk
energii np. ob20%, niezbyt dobry kÈt nachy-
lenia obkolejne 10%. Czyli wbniejednej insta-

86 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE

Musi byÊ tzw. odbiorcÈ koñcowym, ener-

gia zbmikroinstalacji nie sïuĝy wiÚc dalszej
produkcji albo sprzedaĝy.
Ponadto musi zawrzeÊ zbnaszym do-
stawcÈ energii tzw. umowÚ komplekso-
wÈ. Reguluje ona nie tylko kwestiÚ opïat za
samÈ energiÚ, ale ibjej przesyï. Wbprzypadku
duĝych dostawców problemu nie ma. MajÈ
oni zawarte stosowne umowy ze spóïkami
dystrybucyjnymi. Jednak niektóre mniej-
sze firmy oferujÈ prÈd na korzystnych zasa-
dach, lecz sprawÚ przesyïu reguluje osobna
umowa. Wtedy zbprosumenckiego rozlicza-
nie nie skorzystamy. Pozostaje nam zmie-
niÊ dostawcÚ.

JAKIE Sk ZASADY
ROZLICZANIA?
Zgodnie zbobowiÈzujÈcÈ ustawÈ obodna-
wialnych ěródïach energii (OZE), prosu-
à Prosumenci to zwykle wïaĂciciele domów jednorodzinnych. Podstawowym warunkiem jest ment za 1 kWh prÈdu oddanego do sieci mo-
wbich przypadku zuĝywanie wytworzonej energii tylko na wïasne potrzeby, np. do zasilania ĝemy potem odebraÊ:
pompy ciepïa. VAILLANT
0,8 kWh, jeĝeli moc mikroinstalacji nie
przekracza 10bkWp;
0,7bkWh, gdy jest wyĝsza.
Jednak te wiÚksze instalacje to rzadkoĂÊ
wbdomach jednorodzinnych. Skupimy siÚ na
systemach do 10 kWp (mocy zainstalowanej).
Prosument zostawia wbsystemie 20 lub 30%
energii, jednak ze swojej strony ponosi wy-
ïÈcznie koszt opïat staïych zwiÈzanych zbza-
kupem ibdystrybucjÈ. ’Ècznie wynoszÈ one

à Prosumenckie systemy to tzw. mikroinstalacje, ich moc najczÚĂciej wynosi poniĝej 10bkWp.
COLUMBUS ENERGY

Obecnie takĝe
wbprzypadku
systemów opartych
na gruncie
moĝemy korzystaÊ
zbobniĝonej stawki
VAT 8%, tak à Instalacja nie powinna byÊ zbyt duĝa, bo
samo jakby byïy jeĝeli oddamy do sieci wiÚcej energii niĝ
zamontowane na potem zuĝyjemy, to nadwyĝka ibtak nam
dachu. przepadnie. Zgodnie zbzasadami rozliczeñ
COLUMBUS ENERGY moĝemy oszczÚdzaÊ, ale nie moĝemy zarabiaÊ
na PV. BRAAS

88 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Ã IloĂÊ energii wytworzonej zbPV moĝna
bardzo dokïadnie zmierzyÊ. NajczÚĂciej nawet
3/4 zbniej trafia do sieci. FRONIUS
à Wbdomu zbpompÈ ciepïa zdecydowanÈ wiÚkszoĂÊ energii elektrycznej zuĝywamy zimÈ. Wtedy
na rozsÈdnÈ iloĂÊ wïasnego prÈdu nie ma co liczyÊ. Dlatego trzeba wytworzyÊ nadwyĝkÚ latem Mechanizm rozliczania oficjalnie nazy-
ibprzekazaÊ jÈ do sieci. PANASONIC
wa siÚ systemem opustów. CzÚĂciej jednak
zwykle ok. 25 zï miesiÚcznie, ale ubniektórych albo zbopiekÈ serwisanta na wypadek awarii. mówi siÚ obbilansowaniu lub net-meteringu.
dostawców sÈ sporo wyĝsze, Tak jest jeĝe- Wtedy opïaty staïe mogÈ wynieĂÊ nawet po- Moĝemy pobraÊ zbsieci, prawie bez opïat,
li np, podpiszemy umowÚ zbgwarancja staïej nad 60 zï. DecydujÈc siÚ na instalacjÚ PV le- 80% zbtego co do niej oddaliĂmy. Najlepiej
ceny prÈdu (za kWh, nie staïych rachunków), piej nie wiÈzaÊ siÚ wiÚc takÈ umowÈ. wiÚc ĝeby okres rozliczeniowy byï dïugi,
REKLAMA

=$,1:(678-:35=<6=Ċ2ƔƎ
+;%6%2'.%
23;3'>)72=',
63>;-ƒ>%Ƙ

6)%0->9.)1=463+6%1
Á'>=78=46ƒ(²

&9(9.)1=-278%0%'.)
(0%(319-*-61=
KOMPLEKSOWA
3&7Đ9+%-278%0%'.-
*383;308%-'>2=',
&9(9.)1=*%61=
*383;308%-'>2)

3(431=7Đ9
;-)030)82-)
)030)82
(36)%0->%'.-
(3ƚ;-%('>)2-)

ƞIPIGLPMRIOYP.ERE7YWMOE8IP
 FMYVS$IOSTVMQITP2-4
 1–2/2021 BUDUJEMY DOM 89

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE

Co siÚ stanie, gdy okresy rozliczeniowe

ZDANIEM EKSPERTA bÚdÈ krótkie? Zaïóĝmy, ĝe okres rozliczania
wynosiïby 3 miesiÈce, abnadwyĝka by prze-
Jak dobraÊ inwerter do instalacji PV? padaïa. Wtedy, liczÈc od poczÈtku roku do
Na rynku dostÚpne sÈ dwa podstawowe rodzaje inwerterów (falowni- koñca marca, mamy spore zuĝycie, lecz nie-
ków) – jedno- ibtrójfazowe. Dobór konkretnego zbnich zaleĝy gïównie od wielkÈ produkcjÚ zbmikroelektrowni. Nasz
Piotr Trojanowski
Ekspert ds. instalacji mocy generatora PV, czyli ïÈcznej mocy moduïów fotowoltaicznych, ja- rachunek bÚdzie wiÚc wysoki. Za to wbkolej-
PV kie montujemy. Falowniki jednofazowe dedykowane sÈ jednofazowym nych miesiÈcach bÚdzie on malaï, abwbsezo-
COLUMBUS instalacjom, obmaksymalnej mocy 3,68 kWp, ibtylko wbtakim przypadku nie wiosenno-letnim najpewniej wypracu-
ENERGY S.A.
sÈ najbardziej skuteczne. Zb kolei inwertery trójfazowe najefektywniej jemy sporÈ nadwyĝkÚ. Która przepadnie, bo
wspóïpracujÈ zb instalacjami trójfazowymi, które sÈ najczÚĂciej spoty- nie zdÈĝymy jej latem wykorzystaÊ. Potem
kane wb polskich domach. Do falowników trójfazowych moĝna podïÈ- przyjdzie jesieñ ibzima – znów zbmarnÈ
czyÊ generator PV obdowolnej mocy, zaczynajÈc od 3 kWp do mocy odpowiadajÈcej zapotrzebo- wïasnÈ produkcjÈ, abza to zwiÚkszonym zu-
waniu klienta, np. 4–5 kWp dla domów jednorodzinnych lub 10–20 kWp dla wiÚkszych domów ĝyciem. Czyli znów bÚdziemy pïaciÊ.
zbogrzewaniem elektrycznym. Warto podkreĂliÊ, ĝe wbinstalacjach poniĝej 4 kWp ekonomicz- PuïapkÈ moĝe byÊ teĝ niekorzystny spo-
niejszym rozwiÈzaniem jest falownik jednofazowy. sób rozliczania, gdy korzystamy zbtzw.
DobierajÈc moc inwertera, naleĝy zwróciÊ uwagÚ, aby napiÚcie pracy generatora PV mieĂciïo drugiej taryfy, najczÚĂciej oznaczanej G12.
siÚ wbzakresie pracy falownika – po to, aby uzyski zbpracy instalacji byïy jak najlepsze. Inwerter Przypomnijmy, ĝe wtedy pïacimy taniej za
obzbyt maïej mocy wbstosunku do napiÚcia uzyskiwanego zbgeneratora PV moĝe ěle pracowaÊ. energiÚ wykorzystywanÈ wbgodzinach noc-
Zbkolei inwerter wiÚkszej mocy potrzebuje wiÚcej energii do uruchomienia ibpoprawnej pracy. nych (najczÚĂciej od 22.00 do 6.00) oraz
Przewymiarowany falownik bÚdzie miaï sens jedynie wbprzypadku, gdy planujemy wbnieda- wbĂrodku dnia (od 13.00 do 15.00). Za to
lekiej przyszïoĂci dalszÈ rozbudowÚ instalacji. JeĂli mamy taki zamiar, warto zrobiÊ to maksy- wbpozostaïych godzinach jest droĝej niĝ
malnie wbciÈgu jednego roku, poniewaĝ technologia ibmoce paneli bardzo szybko siÚ zmieniajÈ. przy rozliczaniu wbpodstawowej, jedno-
Wbdïuĝszym okresie moĝe pojawiÊ siÚ problem zbdostÚpem do moduïów obtych samych para- strefowej taryfie (G11). Wbtym przypadku,
metrach elektrycznych. JeĂli natomiast nie mamy pewnoĂci czy rozbudujemy naszÈ instalacjÚ, ĝebyĂmy na tym nie tracili, nadwyĝka wy-
warto postawiÊ na dopasowany falownik. Wbprzypadku póěniejszej chÚci rozbudowy instalacji pracowana za dnia powinna byÊ odejmo-
moĝna wykorzystaÊ mikroinwertery, dedykowane do pojedynczych moduïów. Natomiast przy wana od nocnego zuĝycia energii. ¥miaïo
wiÚkszej liczbie moduïów, moĝna po prostu zbudowaÊ drugÈ niezaleĝnÈ instalacjÚ. moĝemy bowiem zaïoĝyÊ, ĝe osoby de-
Bardzo waĝnym aspektem przy wyborze inwertera jest jego jakoĂÊ. Wbğrmie Columbus po- cydujÈce siÚ na dwustrefowe rozliczanie
przez jakoĂÊ rozumiemy skutecznoĂÊ dziaïania urzÈdzenia, bezawaryjnoĂÊ oraz wsparcie tech- wiÚkszoĂÊ energii zuĝywajÈ wbgodzinach
niczne producenta. Po przeprowadzeniu analiz ib badañ jakoĂciowych postawiliĂmy tylko na nocnych – korzystajÈc zbpieców akumula-
jednÈ markÚ, której produkty Ăwietnie siÚ sprawdzajÈ ubsetek tysiÚcy naszych klientów. cyjnych, podgrzewajÈc zapas ciepïej wody
na caïÈ dobÚ itp. Co siÚ stanie, jeĝeli dzien-
wynosiï przynajmniej 6 miesiÚcy, abjeszcze
lepiej rok. Moĝe byÊ, krótszy, lecz pod wa- Najwaĝniejszym kryterium
doboru wielkoĂci instalacji
runkiem, ĝe nadwyĝki przechodzÈ na ko-
jest domowe zuĝycie prÈdu
lejne okresy rozliczeniowe. Inaczej latem wbciÈgu roku. Jeĝeli uĝywamy
oddamy do sieci nadmiar, abpotem ibtak bÚ- klimatyzatorów zapotrzebowanie
dziemy musieli pïaciÊ za energiÚ wbzimie. energetyczne bÚdzie wiÚksze od
typowego. HAIER
Co do dïugoĂci okresów rozliczeniowych
ustawa OZE pozostawia swobodÚ stronom
umowy (dostawcy ibodbiorcy). Stanowi je-
dynie, ĝe nie mogÈ byÊ dïuĝsze niĝ 365 dni,
czyli jeden rok.
PowinniĂmy bardzo starannie przestudio-
waÊ naszÈ umowÚ kompleksowÈ, jeĝeli cze-
goĂ nie rozumiemy lub zapisy wydajÈ nam siÚ
niejednoznaczne – pytajmy ibwyjaĂniajmy.
Najwaĝniejsza jest dïugoĂÊ samego okresu
rozliczeniowego (bilansowania). Powinna
byÊ roczna. Ewentualnie mogÈ one byÊ krót-
sze, jednak zbzastrzeĝeniem, ĝe niewyko-
rzystana nadwyĝka przechodzi na kolej-
ne okresy rozliczeniowe (nie tylko jeden
najbliĝszy okres), tak ĝeby ostatecznie roz-
liczenie zamykaïo siÚ wbpeïnym cyklu rocz-
nym.

90 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Ã Nawet bardzo dobrze izolowany dom ogrzewany kotïem
elektrycznym bÚdzie miaï stosunkowo duĝe zuĝycie prÈdu. Tu
fotowoltaika bardzo siÚ przyda. KOSPEL
na nadwyĝka nie bÚdzie przechodziÊ na godziny nocne? Za
prÈd zuĝywany nocÈ zapïacimy niemal tyle samo, co kiedy nie
mieliĂmy paneli PV. Bo uzysk energii zbnich wbgodzinach obo-
wiÈzywania niĝszych opïat bÚdzie niewielki (gïównie wbtym
„okienku” wbĂrodku dnia, trochÚ zbrana wiosnÈ iblatem). Za to
wytworzona za dnia nadwyĝka obniĝy nasze rachunki za prÈd
zuĝywany wbtych godzinach, ale znaczna jej czÚĂÊ najpewniej
przepadnie.

JAK DU¿A INSTALACJA?

Zb1 kWp mocy zainstalowanej mini elektrowni fotowoltaicznej
uzyskujemy rocznie ok. 1000bkWh. PrzeciÚtne gospodarstwo do-
mowe zuĝywa zaĂ rocznie 4000–5000bkWh prÈdu. Obile nie ma
wbnim kuchni elektrycznej, klimatyzatorów ani elektrycznego
ogrzewania.
Teoretycznie wiÚc wystarczyïoby wbtej sytuacji zaïoĝyÊ pane-
le obïÈcznej mocy nieco ponad 4bkWp, ĝeby ponosiÊ tylko opïa-
ty staïe. Dlaczego nieco wiÚcej? Bo zbsieci mamy prawo odebraÊ

à Elektryczna podïogówka zbkablami zatopionymi wbgrubej

warstwie wylewki to rodzaj ogrzewania akumulacyjnego
pracujÈcego wbdrugiej taryfie. Tu takĝe instalacja sïoneczna moĝe
bardzo obniĝyÊ rachunki. ELEKTRA
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 91

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE

nie 100 lecz 80% oddanej (5bkWpb×b80% panele PV

= 4bkWp). Taka instalacja to wydatek ok.
25b000bzï.
Ogrzewanie zmieni te szacunki drastycz-
nie. BezpoĂrednia zamiana prÈdu na ciepïo
(kocioï elektryczny, grzejniki, elektryczna
podïogówka) oznacza na tyle duĝe zuĝycie,
ĝe obpeïnym pokryciu go zbnaszej mini elek- falownik (inwerter)
trowni moĝemy zapomnieÊ. Tu im wiÚcej zmienia prÈd staïy
paneli, tym lepiej lecz cena bÚdzie bardzo z paneli na prÈd
wysoka. Lepiej wbtakim ukïadzie pomyĂleÊ przemienny
obpompie ciepïa. Pompa ciepïa typu powie-
trze/woda, wbbudynku speïniajÈcym obo-
wiÈzujÈce do grudnia 2020br. wymagania domowe
prawne pod wzglÚdem zapotrzebowania na urzÈdzenia
ciepïo (WT 2017), oznacza dodatkowe rocz- elektryczne
(odbiorniki
ne zapotrzebowanie ok. 6000bkWh prÈdu. rozdzielnica
energii)
Abwypadaïoby uwzglÚdniÊ jeszcze zapotrze- z zabezpieczeniami
bowanie na c.w.u. wynoszÈce ok. 1500bkWh przyïÈcze energetyczne sieÊ energetyczna
– pod warunkiem uĝywania wbtym celu Dziaïanie domowej instalacji PV. VAILLANT (ïÈczy budynek z sieciÈ)
równieĝ pompy ciepïa, nie zaĂ grzania jej
bezpoĂrednio prÈdem. Jak ïatwo zauwaĝyÊ,
to juĝ ponad 10bkWp. Mamy przecieĝ:
zuĝycie na pracÚ domowych urzÈdzeñ,
oĂwietlenie itp. – przynajmniej 4000bkWh;
ogrzewanie pomieszczeñ pompÈ ciepïa –
6000bkWh;
przygotowywanie c.w.u. – 1500bkWh.
AbprzekraczaÊ 10bkWp nie warto, bo za-
miast 80% bÚdziemy mogli odbieraÊ tyl-
ko 70%. Dlatego, jeĝeli zaleĝy nam na jak
najdalej idÈcym obniĝeniu rachunków, po-
winniĂmy poprawiÊ standard energetycz-
ny domu. Prostym ibwbrew pozorom czÚsto
praktykowanym rozwiÈzaniem jest zaïoĝe-
nie kolektorów na potrzeby c.w.u. Taka ko-
egzystencja ma wiÚc sens. JeĂli zaĂ bÚdzie-
my chcieli pokryÊ caïe zapotrzebowanie
energetyczne za pomocÈ PV to nie pozosta-
nie nic innego jak zdecydowaÊ siÚ na wyĝ-
szy standard domu ibprzeprowadziÊ termo- Ã System sïoneczny kosztuje zwykle od 4000 do 6000bzï/kWp. Czyli jest to wydatek od
kilkunastu do nawet ponad 50b000 zï. BRUK- BET FOTOWOLTAIKA
modernizacjÚ. Zaleĝnie od sytuacji nie musi
to byÊ koniecznie docieplenie Ăcian. JeĂli
Umieszczenie
ich izolacja jest dobra, wiÚkszy efekt moĝe
inwertera ibosprzÚtu
daÊ np. zaïoĝenie wentylacji zbrekuperato- zabezpieczajÈcego na
rem (odzyskiem ciepïa). Spadnie zapotrze- zewnÈtrz to rzadkoĂÊ.
bowanie na energiÚ to ibsystem PV bÚdzie COLUMBUS ENERGY

mógï byÊ mniejszy.

Natomiast wbdomach obniskim zapotrze-
bowaniu sens moĝe mieÊ takĝe ogrzewa-
nie nie tylko pompÈ ciepïa, lecz kotïem
elektrycznym, elektrycznÈ podïogówkÈ lub
grzejnikami. Tu jednak trzeba bardzo sta-
rannie rozwaĝyÊ zapotrzebowanie na ener-
giÚ, poniesione nakïady oraz spodziewane
korzyĂci. Naleĝy zleciÊ po prostu fachowy
audyt energetyczny.

92 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Elektryczne ukïady ogrzewania wbpoïÈ-
czeniu zbdoĂÊ duĝymi instalacjami PV mogÈ
staÊ siÚ wrÚcz czarnym koniem we wspóï-
czesnym, coraz bardziej energooszczÚdnym
budownictwie.

JAKIE Sk KOSZTY
IbDOFINANSOWANIE?
Instalacje fotowoltaiczne przez ostatnie lata
wyraěnie potaniaïy, co jednak nie oznacza,
ĝe sÈ tanie. Raczej byïy bardzo drogie, abte-
raz sÈ „tylko” drogie. Koszty to wbmaïych
systemach od 4000 do 6000bzï/kWp za ma-
teriaïy ibrobociznÚ. Im mniejsza instalacja
tym generalnie wyĝszy koszt jednostkowy.
Jego czÚĂÊ – przede wszystkim robocizna –
pozostaje bowiem mniej wiÚcej staïa.
AtrakcyjnoĂÊ domowej fotowoltaiki bar-
dzo zwiÚkszajÈ wszelkie formy dofinanso-
wania. Wbcaïym kraju funkcjonuje program
„Mój PrÈd”. Przewiduje on do 5000bzï jedno-
razowej dotacji do wykonanych instalacji.
Przy tym kwota dotacji nie moĝe przekro-
czyÊ poïowy poniesionych kosztów. Ale in-
stalacja za mniej niĝ 10b000bzï to rzadkoĂÊ.
Moĝemy teĝ zrobiÊ odliczenie od podat- Ã Falownik, nazywany teĝ inwerterem, to oprócz samych paneli najdroĝszy element systemu.
ku, wbramach ulgi termomodernizacyjnej. Ale teĝ bardzo waĝny, bo od jego sprawnoĂci ibtrwaïoĂci zaleĝy opïacalnoĂÊ inwestycji. FRONIUS
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 93

CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE

ZDANIEM EKSPERTA Podstawowa stawka to 17% kosztów po od-

jÚciu dotacji, wiÚcej jeĝeli wpadamy wbwyĝ-
Jaka jest trwaïoĂÊ instalacji PV? szy próg podatkowy. Ale pamiÚtajmy, ĝe
Inwestycja wbinstalacje fotowoltaiczne to nie moda, abkoniecznoĂÊ wbcelu pozyskania oszczÚd- zwrot dostaniemy dopiero przy rozlicze-
noĂci ibstworzenia ekologicznego domu. Staje siÚ ona coraz bardziej popularna ibprzynosi wy- niu rocznym, na razie trzeba wyïoĝyÊ pie-
mierne korzyĂci dla jej posiadaczy. To dobra decyzja nie tylko na najbliĝsze lata, ale teĝ rozwiÈ- niÈdze.
zanie dla przyszïych pokoleñ. JesteĂmy przekonani, ĝe ta tendencja siÚ utrzyma, abwbnaszym Niekiedy lokalnie, zorganizowane przez
kraju bÚdzie coraz wiÚcej zadowolonych osób. Dla wielu jest to powaĝna decyzja ibnie ma siÚ co samorzÈdy, dostÚpne sÈ korzystniejsze do-
dziwiÊ, ĝe pojawiajÈ siÚ pytania: jak dïugo bÚdzie dziaïaÊ instalacja PV ibczy mi siÚ to opïaca? pïaty niĝ wbramach programu „Mój PrÈd”.
Przede wszystkim waĝnÈ informacjÈ dla osób zainteresowanych fotowoltaikÈ na dachu Ale uwaga – tych dwóch form wsparcia nie
domu jest fakt, ĝe wb zaleĝnoĂci od zuĝycia energii elektrycznej, moĝe ona zwróciÊ siÚ wb ok. moĝna ïÈczyÊ. Wybierzmy wiÚc korzyst-
6 lat. Przy wyborze ğrmy fotowoltaicznej zdecydowanie warto szczegóïowo sprawdziÊ, co obej- niejszÈ.
muje gwarancja. Musimy pamiÚtaÊ, ĝe wykonana usïuga skïada siÚ zbproduktów wbpostaci pa- WstÚpne rozeznanie wbkosztach, czasie
neli fotowoltaicznych, falownika, skrzynki przyïÈczeniowej ibkonstrukcji oraz samego montaĝu. zwrotu zaleĝnie od wysokoĂci dotacji oraz
Wiele ğrm proponuje gwarancjÚ tylko na produkty ibnie bierze odpowiedzialnoĂci za ewentual- wielu innych czynników moĝe uïatwiÊ nasz
ne bïÚdy wbsztuce. Obecnie na rynku znajdziemy producentów paneli fotowoltaicznych, którzy kalkulator on-line:
proponujÈ gwarancjÚ do 25 lat. Profesjonalna ğrma fotowoltaiczna powinna do tego dodaÊ od
siebie konkretnÈ iloĂÊ lat na sam montaĝ. Idealnym ibwygodnym dla klienta rozwiÈzaniem jest
Skorzystaj
moĝliwoĂÊ ciÈgïego monitorowania dziaïania instalacji PV wbtelefonie czy na tablecie, abjeĂli zbnaszego
taki monitoring posiada równieĝ wykonawca ibjest moĝliwoĂÊ bezpïatnych porad juĝ po wyko- kalkulatora
nanej usïudze, to naprawdÚ moĝemy spaÊ spokojnie. opïacalnoĂci.
(budujemydom.pl/
Piotr Warzecha kalkulatorPV)
Dyrektor ds. Technicznych
POWER PROFIT Sp. zbo.o.
PowinniĂmy bardzo dokïadnie zapoznaÊ siÚ
zbwarunkami kaĝdej oferty. Jaka jest renoma
firmy? Czy moĝe siÚ ona pochwaliÊ
udanymi realizacjami? Jakie warunki ibczas
gwarancji oferuje? Wbkoñcu inwestujemy
powaĝne kwoty, nie róbmy tego pochopnie.

ZbCZEGO SK’ADA SI}

SYSTEM?
Budowa instalacji fotowoltaicznej przynaj-
mniej co do podstawowych zaïoĝeñ jest ra-
czej prosta. Najwaĝniejsze elementy to:
panele wychwytujÈce energiÚ sïonecznÈ
ibzamieniajÈce jÈ wbprÈd staïy;
falownik „przetwarzajÈcy” uzyskany
zbnich prÈd staïy na przemienny, którym za-
silane sÈ domowe urzÈdzenia;
przewody;
à Kolektory czy panele PV? Maïe systemy mogÈ byÊ wbpewnych sytuacjach konkurencjÈ. aparatura zabezpieczajÈca;
ARISTON
przyïÈcze energetyczne ïÈczÈce dom
zbsieciÈ;
Jeĝeli do podgrzewania ciepïej wody wykorzystamy
energiÚ sïonecznÈ to jej duĝe zuĝycie nie bÚdzie dwukierunkowy licznik energii.
oznaczaÊ wysokich kosztów. FERRO Przy czym – obile jesteĂmy prosumentami
– przyïÈcze zbzaïoĝenia nie powinno wyma-
gaÊ wymiany, ewentualnÈ wymianÚ liczni-
ka musi zrobiÊ na swój koszt zakïad energe-
tyczny.
Wbcaïym systemie PV nie ma elemen-
tów ruchomych (takich jak pompy ibzawo-
ry), abprzewody mogÈ byÊ dïugie ibda siÚ je
dowolnie ukïadaÊ. ¿eby uniknÈÊ duĝych
strat energii wystarczy po prostu zwiÚkszyÊ
przekrój przewodów.

94 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


à Nawet niewielki system, ale podïÈczony do sieci, moĝe
zbpowodzeniem wspóïpracowaÊ zbpompÈ ciepïa przeznaczonÈ tylko
do c.w.u. VAILLANT
Uwaga! Wbkaĝdym ukïadzie poïÈczonym zbsieciÈ koniecz-
ne jest zabezpieczenie, ĝeby wbwyïÈczonej, np. zbpowodu prac
naprawczych sieci nie pojawiïo siÚ napiÚcie pochodzÈce zbna-
szej instalacji. To zagraĝaïoby przecieĝ pracujÈcym przy niej lu-
dziom. NajczÚĂciej przy braku napiÚcia wbsieci wyïÈcza siÚ falow-
nik. Tak wiÚc wbrazie awarii sieci nie mamy teĝ wïasnego prÈdu.
DziaïaÊ mogÈ za to tzw. inwertery off-grid – nie poïÈczone zbsie-
ciÈ, oraz hybrydowe, które mogÈ pracowaÊ zarówno wbsieci, jak
ibbez niej, np. ïadujÈc akumulatory.
ILE ENERGII DOSTAJEMY
ZE S’O”CA?
WbPolsce roczna suma energii promieniowania sïonecznego wy-
nosi ok. 1000 kWh na 1bm2 powierzchni. Znaczy to, ĝe wbciÈgu
à Uĝycie pompy ciepïa do c.w.u. zamiast grzaïki elektrycznej
zmniejsza nawet 3-krotnie zapotrzebowanie na energiÚ elektrycznÈ.
Musimy zapïaciÊ za pompÚ, ale wystarcza mniej paneli. DE DIETRICH
7ZRMDZáDVQDHQHUJLDZ GRPX
INSTALACJE
FOTOWOLTAICZNE
EƐǢưŀё «}f.d}ё  }f«d
ё ơūǪǷё ơūţƲŕё ȧђ ƲŀơţƯǿȪūơё ţȧƐŀƯŀơŕŜȝŜƋё Ʋŀё
ǟƼƧǪƤƐưё ǢȝƲƤǿё ūƲūǢƄƐƐё ƼţƲŀȗƐŀƧƲūơё ɯǢưϹё ǿţƼȗŀƲūё ǟǢȧūȧё ƧŀǷŀё
ţƼǫȗƐŀţŜȧūƲƐūёƐђȗȝƤȗŀƧƐɯƤƼȗŀƲȝёȧūǪǟƽƯёǪǟūŜơŀƧƐǪǷƽȗёǟƼȧȗŀƧŀơŕё
ƲŀưёƲŀёǫȗƐŀţŜȧūƲƐūёƲŀơȗȝȪǪȧūơёơŀƤƼǫŜƐёǿǪƯǿƄёţƧŀёƲŀȗūǷёƲŀơśŀǢ-
ţȧƐūơёȗȝưŀƄŀơŕŜȝŜƋёƤƧƐūƲǷƽȗёХёƼǪƽśёƐƲţȝȗƐţǿŀƧƲȝŜƋёƐђǟǢȧūţǪƐƀ-
śƐƼǢŜƽȗϹ
 ǢƼƃūǪơƼƲŀƧƲūёȗǪǟŀǢŜƐūёƐђǟǢƼţǿƤǷȝёƲŀơȗȝȪǪȧūơёơŀƤƼǫŜƐ
ūƧūưё«}f.d}ё }f«d
ёơūǪǷёȗǪǟŀǢŜƐūёƤƧƐūƲǷƽȗёȗђŜƐŕƄǿёŜŀƯūƄƼё
ǟǢƼŜūǪǿё śǿţƼȗȝё ǟǢȧȝţƼưƼȗūơё ƐƲǪǷŀƧŀŜơƐё ёƃƼǷƼȗƼƧǷŀƐŜȧƲūơϹё  ǢƼ-
ǟƼƲǿơūưȝё  ŀƳǪǷȗǿё ǟǢƼƃūǪơƼƲŀƧƲūё ǿǪƯǿƄƐё ţƼǢŀţŜȧūё ȗђ ȧŀƤǢūǪƐūё
ȗȝśƼǢǿё ƲŀơśŀǢţȧƐūơё ƤƼǢȧȝǪǷƲȝŜƋё Ɛђ ūƃūƤǷȝȗƲȝŜƋё ǢƼȧȗƐŕȧŀƳё ƼǢŀȧё
ǟƧŀƲƼȗŀƲƐǿё ǿưƐūơǪŜƼȗƐūƲƐŀё ƐƲȗūǪǷȝŜơƐϺё ŀђ ǷŀƤȪūё ȧŀơưǿơūưȝё ǪƐƀё
ưƼƲǷŀȪūưё Ɛђ ǿǢǿŜƋƼưƐūƲƐūưё ƐƲǪǷŀƧŀŜơƐϹё $ƼţŀǷƤƼȗƼё ǟƼưŀƄŀưȝё
ȗђȗȝǟūƯƲƐūƲƐǿёƃƼǢưŀƧƲƼǫŜƐёƲƐūȧśƀţƲȝŜƋёţƼёǿȧȝǪƤŀƲƐŀёţƼɯƲŀƲ-
ǪƼȗŀƲƐŀёƲŀёƃƼǷƼȗƼƧǷŀƐƤƀёȗђǟǢƼƄǢŀưŀŜƋёǢȧŕţƼȗȝŜƋϹёrŀёȪȝŜȧūƲƐūё
ƤƧƐūƲǷŀёƼƃūǢǿơūưȝёǷŀƤȪūёǟŀƤƐūǷȝёǿǪƯǿƄёţƼţŀǷƤƼȗȝŜƋϺёȗђǷȝưёǪǷŀƯȝё
ưƼƲƐǷƼǢƐƲƄёƐƲǪǷŀƧŀŜơƐϹ
$ȧƐƀƤƐёȗǪǟƽƯǟǢŀŜȝёȗȝƯŕŜȧƲƐūёȧūёȧƲŀƲȝưƐёƐђȧŀǿƃŀƲȝưёǟǢƼţǿŜūƲ-
ǷŀưƐёǟŀƲūƧƐёƐђūƧūưūƲǷƽȗёƐƲǪǷŀƧŀŜơƐёƃƼǷƼȗƼƧǷŀƐŜȧƲȝŜƋёƐђǪƼƧŀǢƲȝŜƋё
ưƼȪūưȝёȧŀǟūȗƲƐŝёƲŀơȗȝȪǪȧŕёơŀƤƼǫŝёǪǟǢȧūţŀȗŀƲȝŜƋёǟǢȧūȧёƲŀǪё
ǟǢƼţǿƤǷƽȗϹё¸ŀƤŀёǟƼƧƐǷȝƤŀёɯǢưȝϺёƤǷƽǢŕёǟǢȧȝơƀƧƐǫưȝёơǿȪёƲŀёǪŀưȝưё
ǟƼŜȧŕǷƤǿё ţȧƐŀƯŀƧƲƼǫŜƐё ǟƼȧȗŀƧŀё Ʋŀưё ȧŀƄȗŀǢŀƲǷƼȗŀŝё ȗȝǪƼƤŕё
ǪƤǿǷūŜȧƲƼǫŝёƐђȗȝţŀơƲƼǫŝёƼǢŀȧёƲƐǪƤŕёŀȗŀǢȝơƲƼǫŝёƐƲǪǷŀƧŀŜơƐёǟǢȧūȧё
ţƯǿƄƐūёƧŀǷŀϹ
SOLEKO POLSKA
ul. Parkowa 18, Oleszno, 29-105 Krasocin
www.kolektory.com, info@kolektory.com
ǷūƧϹёƤƼưϹёђ͹ʹͼёʹͻʹђʹ͸ʹϺёǷūƧϹё͸͵ђͷͽ͸ё͸ʹёͼͻ
www.kolektory.com
REKLAMA
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 95
CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE
à Instalacja PV wbpolskich warunkach klimatycznych nie pozwala raczej na zupeïne
uniezaleĝnienie siÚ od sieci. Za to moĝe daÊ niezaleĝnoĂÊ finansowÈ, jeĂli rachunki bardzo
spadnÈ. SOLEKO
roku kaĝdy metr kwadratowy dziaïki otrzy-
muje wbprzybliĝeniu tyle energii, ile uzy-
skujemy ze spalenia 100bm3 gazu ziemnego.
Zaïóĝmy teraz, ĝe mamy energooszczed-
ny budynek obpowierzchni 150bm2, któ-
ry potrzebuje rocznie 40 kWh/m2. Daje to
6000bkWh. Teoretycznie dla zaspokojenia
jego potrzeb energetycznych wystarczyïo-
by wykorzystaÊ energiÚ sïonecznÈ padajÈcÈ
na zaledwie 6bm2 dziaïki! Ale nawet stan-
dardowy, wbmiarÚ nowy dom potrzebuje
rocznie ok. 100bkWh/m2. Czyli nawet wbjego
przypadku wystarczyïoby raptem 15bm2.
Teoretycznie wszystko wyglÈda wiÚc piÚk-
nie, wbpraktyce jednak jest obwiele gorzej.
Nie umiemy przecieĝ wb100% wykorzy-
staÊ docierajÈcej do nas energii, zarów-
no panelom PV jak ibkolektorom bardzo do
tego daleko. SprawnoĂÊ paneli jest najczÚ-
Ăciej bliĝsza 20%. Ale nawet skokowa po-
prawa sprawnoĂci nie rozwiÈzaïaby pro-
blemu zimowego ogrzewania. Zasadnicze
ograniczenie wynika zbczynników od nas
niezaleĝnych, bÚdÈcych konsekwencjÈ na-
szego poïoĝenia geograficznego. Okoïo
4/5 (80%) zbtej rocznej puli energii dosta-
jemy przez póï roku. ’atwo siÚ domyĂliÊ,
ĝe sezon grzewczy to wïaĂnie te drugie
póï roku – zbniedoborem. Dokïadniej mó-
wiÈc 80% energii sïonecznej trafia do nas
wbokresie od poczÈtku kwietnia do koñca
wrzeĂnia, czyli wbczasie, kiedy praktycz-
nie nie musimy ogrzewaÊ domów. Za to
ïÈcznie na grudzieñ, styczeñ ibluty przy-
pada zaledwie ok. 6% zbrocznej sumy pro-
mieniowania.
96 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
To oznacza zbkolei, ĝe nawet panele
obznacznie wyĝszej sprawnoĂci nie uwol-
niÈ nas od koniecznoĂci uĝywania zimÈ
prÈdu zbsieci. Po prostu wbtym okresie do-
ciera do nas zbyt maïo energii. Nawet, gdy-
byĂmy jakimĂ cudem zbudowali panele
ob100% sprawnoĂci, to zakïadajÈc ich 20bm2
uzyskalibyĂmy wbgrudniu 10bkWh dzien-
nie, abto odpowiada pracy niewielkiego ko-
tïa grzewczego obmocy 10bkW przez godzi-
nÚ. Abĝeby nie byïo niejasnoĂci – wbtakich
zimowych warunkach sprawnoĂÊ ogniw,
którymi dysponujemy jest bliska raczej
10%, nie zaĂ 100%. Czyli iloĂci energii sÈ
naprawdÚ znikome.
CZY WARTO PODGRZEWAm
WOD} PRkDEM?
WbInternecie aĝ roi siÚ od ofert systemów
PV przeznaczonych tylko do podgrzewania
ciepïej wody uĝytkowej (c.w.u.). Zwykle re-
klamowane sÈ jako alternatywa wobec ko-
lektorów sïonecznych. Obtyle atrakcyjna, ĝe
budowa takiej instalacji jest znacznie prost-
sza. To przy tym ukïady dziaïajÈce niezaleĝ-
nie od sieci energetycznej, nie trzeba wiÚc
zaïatwiaÊ ĝadnych formalnoĂci zbdostawcÈ
energii. NajczÚĂciej wbtakim ukïadzie mamy
jedynie:
panele;
regulator solarny;
przetwornicÚ napiÚcia;
grzaïkÚ elektrycznÈ.
TÚ ostatniÈ naleĝy umieĂciÊ wbzbiorniku
c.w.u. Zbzaïoĝenia juĝ posiadanym, bo jeĝe-
li trzeba go bÚdzie dokupiÊ, to caïe przed-
siÚwziÚcie bardzo siÚ skomplikuje ibbÚdzie
droĝsze.
Dla 4 osób potrzeba dziennie wbprzybliĝe-
niu 200bl wody obtemperaturze 45°C. ZnajÈc
pojemnoĂÊ cieplnÈ wody moĝemy bez trudu
policzyÊ ile ciepïa to pochïonie. WodÚ pod-
grzewamy zb10°C (woda wodociÈgowa) do
45°C. Otrzymujemy wbtakim razie:
200bl × 365 dni × 35bK × 4,2 kJ =
10731000 kJ = 2981 kWh
OczywiĂcie, indywidualne róĝnice mogÈ
byÊ bardzo duĝe, wbzaleĝnoĂci od upodobañ
domowników. Jednak orientacyjnie moĝe-
my przyjÈÊ, ĝe przygotowanie c.w.u. pochïa-
nia rocznie ok. 3000bkWh. Jeĝeli mamy cyr-
kulacjÚ ciepïej wody, to na zwiÈzane zbniÈ
straty trzeba doliczyÊ jeszcze przynajmniej
1000bkWh.
To maïo, czy duĝo? Typowy wbmiarÚ
nowy polski dom zuĝywa zaĂ rocznie na
ogrzewanie ibwentylacjÚ ok. 100bkWh ener-
gii na 1bm2 powierzchni uĝytkowej. Dla
przeciÚtnego domu jednorodzinnego obpo-
wierzchni 150bm2 daje to:
100bkWh/m2 × 150bm2 = 15b000bkWh
Wbtakim domu 3000bkWh na przygotowa-
nie c.w.u., to wbporównaniu zbogrzewaniem
niezbyt wiele – ok. 20%.
JeĂli jednak potrzeby energetyczne bu-
dynku obniĝymy do energooszczÚdnego po-
ziomu 40bkWh/(m2·rok), otrzymamy:
40bkWh/m2 × 150bm2 = 6000bkWh
Wbtym przypadku c.w.u. pochïania juĝ
poïowÚ tego, co ogrzewanie. Jeĝeli rodzi-
na jest liczna albo zuĝycie wody zbinnych
wzglÚdów duĝe, to bÚdzie to nawet znacz-
nie wiÚcej.
PrzeliczajÈc to na pieniÈdze, podgrze-
wanie wody gazem (ok. 0,25bzï/kWh) po-
chïonie 750–1000bzï. Ale, jeĝeli bÚdziemy
wykorzystywaÊ prÈd zbsieci, wbcenie ok.
0,65bzï/kWh, koszty wzrosnÈ ponad dwu-
krotnie, do przeszïo 2000bzï. ZakïadajÈc
50% pokrycie tego zapotrzebowania przez
panele zasilajÈce grzaïkÚ zaoszczÚdzimy
rocznie 500–1000bzï.
Czy zakup bÚdzie miaï sens zaleĝy wiÚc
od mocy, którÈ bÚdziemy wbstanie uzyskaÊ
oraz ceny naszego konwencjonalnego noĂni-
ka ciepïa (gaz, wÚgiel).
Osobnego potraktowania wymagajÈ ko-
tïy na paliwa staïe, czyli wÚgiel, drewno lub
pelety. Wbich przypadku rachunek ekono-
miczny to tylko czÚĂÊ problemu. Nie mniej
waĝne jest to, ĝe majÈc drugie ěródïo cie-
pïa do podgrzewania c.w.u. nie musimy pa-
liÊ wbkotle poza sezonem grzewczym. Co

Dane obprodukcji wïasnej energii, jej chwilowym zuĝyciu ibpoborze
zbsieci moĝna na bieĝÈco monitorowaÊ, jeĂli producent falownika
udostÚpnia odpowiedniÈ aplikacjÚ. FRONIUS
sïuĝy nie tylko naszej wygodzie, ale sprzyja
teĝ Ărodowisku naturalnemu (tym bardziej,
ĝe palenie tylko na potrzeby c.w.u. oznacza
dziaïanie kotïa zbniskÈ sprawnoĂciÈ.
Pod wieloma wzglÚdami lepszy jest
ukïad, wbktórym nasza mikroelektrownia
wspóïpracuje zbsieciÈ. Wówczas nie musi-
my koniecznie podgrzewaÊ wody akurat
wbmomencie, gdy uzysk prÈdu zbPV jest naj-
wiÚkszy. Ponadto moĝna pomyĂleÊ obwyko-
rzystaniu np. pompy ciepïa tylko do c.w.u.
Wbukïadzie bez dostÚpu do sieci to prak-
tycznie niemoĝliwe, bo przy zbyt maïej pro-
dukcji wïasnego prÈdu pompa moĝe siÚ
wcale nie uruchomiÊ. Co wiÚcej wbtakim
domu moĝna teĝ uĝyÊ podgrzewacza prze-
pïywowego. Wspóïpraca domowej mikroin-
stalacji zbsieciÈ bardzo poprawia wiÚc moĝ-
liwoĂci caïego ukïadu.
ON-GRID, OFF-GRID
CZY HYBRYDA?
Wbprzypadku systemów fotowoltaicznych
moĝliwe sÈ trzy warianty budowy, zaleĝ-
nie od tego czy taki ukïad ma wspóïpraco-
waÊ zbsieciÈ.
On-grid wymaga ciÈgïego poïÈczenia zbsie-
ciÈ. Wbrazie braku zasilania zbniej wyïÈ-
cza siÚ równieĝ falownik. Nieco paradoksal-
nie, nie moĝemy wówczas korzystaÊ zbprÈdu
zbwïasnej mikroelektrowni, chociaĝ wïa-
Ănie wtedy byïoby to najcenniejsze. Takie
wïaĂnie systemy buduje siÚ najczÚĂciej, bo
sÈ najtañsze. Tylko wbtym trybie moĝe dzia-
ïaÊ wiÚkszoĂÊ dostÚpnych na rynku falow-
ników. Wbpraktyce takĝe eksploatacja oka-
zuje siÚ najkorzystniejsza zbekonomicznego
punktu widzenia. Wbpraktyce bowiem wbgo-
spodarstwach domowych nawet ¾ wytwo-
rzonej energii nie jest nam potrzebne akurat
wbchwili jej powstania. NajproĂciej jest móc
REKLAMA
1–2/2021
1–2
1–2/20
–2/20
2 21 BUDUJEMY
BUDUJE
BUD UJEMY
UJE M DOM
MY DO 97
CZAS NA OZE PANELE FOTOWOLTAICZNE
przekazaÊ jÈ wówczas do sieci, abodebraÊ zu-
peïnie wbinnym okresie. Przypomnijmy, ĝe
moĝe to nastÈpiÊ nawet kilka miesiÚcy póě-
niej, jednak wbzamian musimy oddaÊ nasze-
mu dostawcy energii 20% zbtego co przeka-
zujemy do sieci. Wbrew pozorom jest to ibtak
bardzo korzystny dla prosumenta ukïad.
Nie musi on przecieĝ kupowaÊ akumulato-
rów, przeznaczaÊ na nie miejsca, czy wresz-
cie – wymieniaÊ ich po kilku latach. Nie mó-
wiÈc juĝ obtym, ĝe ĝadnego akumulatora nie
naïadujemy przecieĝ latem, ĝeby korzystaÊ
zbnagromadzonej energii wbzimie. Zbprak-
tycznego punktu widzenia takim wïaĂnie
ogromnym akumulatorem jest dla nas sys-
tem energetyczny. Co waĝne, bezobsïugo-
wym ibbardzo efektywnym.
Off-grid to zbkolei ukïad dziaïajÈcy caï-
kowicie poza sieciÈ, wbogóle do niej nie
podïÈczony. Oznacza to peïnÈ niezaleĝ-
noĂÊ, ale takĝe sporo problemów do rozwiÈ-
zania. Przede wszystkim przed jego zbudo-
waniem powinniĂmy dobrze siÚ zastanowiÊ
czego wïaĂciwie oczekujemy. Jakie urzÈdze-
nia chcemy zasilaÊ? Jaka bÚdzie ich moc?
Ile prÈdu zuĝyjÈ wbciÈgu doby ibjak duĝy bÚ-
dzie jego chwilowy pobór? Czy ukïad bÚ-
dzie musiaï zapewniÊ prÈd przez caïy rok,
czy moĝe bÚdzie uĝywany tylko wbsezonie
wiosenno-letnim wbdomku letniskowym
albo przyczepie kempingowej? Czy przewi-
dujemy moĝliwoĂÊ doïadowania rozïado-
wanych akumulatorów prÈdem zbsieci? To
waĝne kwestie, które koniecznie powinni-
Ămy przedyskutowaÊ zbfachowcem. Od nich
zaleĝy bowiem wielkoĂÊ ibkoszt caïego ukïa-
du. ZmieniaÊ siÚ bowiem bÚdzie:
liczba ibwymagana moc paneli PV;
parametry inwertera, ewentualnie prze-
twornicy napiÚcia ibregulatora ïadowa-
nia akumulatorów (wbpewnych sytuacjach
przetwornica ibregulator solarny moĝe za-
stÈpiÊ drogi falownik);
liczba, rodzaj ibwymagana pojemnoĂÊ
akumulatorów jako naszego magazynu
energii.
Hybryda to system, który moĝe zarów-
no wspóïpracowaÊ zbsieciÈ, jak teĝ ïadowaÊ
akumulatory oraz dostarczaÊ energiÚ bezpo-
Ărednio, kiedy prÈd zbsieci nie jest dostÚp-
ny. Wymaga to jednak uĝycia specjalnego
rodzaju falownika, abte sÈ niestety droĝsze.
Ponadto konieczne jest zabezpieczenie, tak
aby prÈd zbwïasnej mikroelektrowni nie po-
pïynÈï nie tylko do instalacji domowej, ale
równieĝ do sieci, gdy ta jest wyïÈczona zbpo-
wodu awarii. Groziïoby to przecieĝ poraĝe-
98 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
Wiele osób zastanawia siÚ
nad budowÈ niewielkiego
systemu zasilania
awaryjnego. Jednak jego
wïaĂciwe skonfigurowanie
wymaga juĝ pewnej wiedzy,
jest trudniejsze niĝ siÚ
wydaje. VOLTON
niem prÈdem pracujÈcych przy niej ludzi.
Falowniki ibukïady hybrydowe dajÈ wiÚc
najwiÚksze moĝliwoĂci, ale sÈ przy tym naj-
droĝsze ibnajtrudniejsze wbbudowie. Koszty
mocno podnosi koniecznoĂÊ zakupu aku-
mulatorów. Trzeba przy tym zdawaÊ sobie
spraw, ĝe naïadowanie akumulatora, abpo-
tem czerpanie zbniego energii teĝ powo-
duje jej straty. Ibto wiÚksze niĝ te 20% zo-
stawiane wbsieci przez ukïady on-grid.
Akumulatory trzeba wiÚc traktowaÊ, przy-
najmniej wbprzypadku instalacji dla prosu-
mentów, nie jako sposób na obniĝenie kosz-
tów eksploatacji, lecz jako element dajÈcy
pewnoĂÊ zasilania. Innymi sïowy, wïasne
ěródïo prÈdu wbrazie awarii sieci.
Wiele osób zastanawia siÚ czy nie daïo-
by siÚ zbudowaÊ choÊby niewielkiego sys-
temu PV dziaïajÈcego niezaleĝnie od sieci
energetycznej. NajczÚĂciej myĂlÈ obtym jako
obformie zasilania awaryjnego, na wypadek
przerw wbdostawie energii. Wiele takich
wÈtków pojawia siÚ takĝe na naszym forum
internetowym forum.budujemydom.pl.
Wykonanie takiego ukïadu jest moĝli-
we, jednak jego prawidïowe skonfigurowa-
nie jest bardzo trudnym zadaniem. Przede
wszystkim musimy jasno okreĂliÊ co ma
byÊ zasilane, abwiÚc zbjakim poborem prÈ-
du bÚdziemy mieÊ wówczas do czynienia.
Co ciekawe, wiÚkszoĂÊ osób wymienia jako
te niezbÚdne urzÈdzenia komputer ibtelewi-
zor, ablodówka, pompa obiegowa centralne-
go ogrzewania, zasilanie kotïa gazowego,
pompa studzienna pojawiajÈ siÚ niezwykle
rzadko na liĂcie.
To wïaĂnie zaleĝnie od zapotrzebowa-
nia na energiÚ oraz na chwilowo pobiera-
nÈ moc zaleĝy dobór mocy przetwornicy/in-
wertera off-grid, pojemnoĂci akumulatorów
oraz mocy zainstalowanej samych paneli.
Po zbadaniu sprawy niejednokrotnie okazu-
je siÚ, ĝe wïaĂciwie system PV nie jest wcale
potrzebny. Jeĝeli ukïad ma sïuĝyÊ tylko do
zasilania telewizora ibkomputera (razem do
200 Wbmocy), wbrazie przerw wbdostawach
energii trwajÈcych po kilka godzin to foto-
woltaika wbogóle nie ma sensu. Lepiej kupiÊ
przetwornicÚ zbfunkcjÈ ïadowania akumula-
torów, jeden lub dwa akumulatory ibwbefek-
cie mieÊ UPS obduĝej pojemnoĂci. Abjesz-
cze lepiej kupiÊ samochodowy zasilacz do
komputera. Wtedy unikniemy strat energii
na przetwornicy. Niektóre telewizory tak-
ĝe moĝna zasilaÊ zarówno napiÚciem siecio-
wym 230 V jak ibprÈdem staïym zbakumula-
tora 12 V. }
Á To od
rodzaju
falownika
zaleĝy czy
system
bÚdzie mógï
dostarczaÊ
nam prÈd
równieĝ
wbrazie
awarii sieci
energetycznej.
NIBE - BIAWAR


  "
'' #




  
  

   





  

  

   !  

  "
 2 %"      
 
  

   *  
  
% *


     
.
  
           
    
 

 
 !  "     #   $$ %# $$$  
      

 &% 
  '( 
) 
 *'!(   (

$  $ 

# 
" '' " ''
/  /  01

$ " 


% & "%
" ''  %%  %%
% 
% 

(   

 
 
 & " " ''
     
      
   
 "* 

)*  


 "  

 %+
 ''    
  %
/)304



  
 ,  - 
 
%
 

 SMART DOM

FOT. FIBARO
Co warto mieÊ?
Janusz Werner

Wbdomu inteligentnym rozmaite instalacje iburzÈdzenia integruje siÚ wbjeden system.

Róĝnym inwestorom moĝe jednak zaleĝeÊ na zupeïnie odmiennych funkcjach
tego systemu – jeden bÚdzie chciaï, ĝeby smart dom dbaï obbezpieczeñstwo
mieszkañców, dla innego waĝne bÚdzie obniĝenie rachunków za prÈd czy
ogrzewanie, jeszcze inny zaĝyczy sobie, ĝeby system zrobiï kawÚ, gdy wraca zbpracy.

O
bzjawisku opisywanym jako inteli-
gentny dom (smart home) mówi siÚ
ubnas od kilku lat, uĝywajÈc róĝ-
nych okreĂleñ: instalacja inteligentna, sys-
tem zarzÈdzania budynkiem (Building ma-
nagement system), automatyka budynkowa.
RozwiÈzania pozwalajÈce na zarzÈdza-
nie budynkami zaczÚto rozwijaÊ wbStanach
Zjednoczonych wblatach 70. ib80. ubiegïego
stulecia – wbprzemyĂle ibprzy optymalizacji
Ărodowiska rozwoju roĂlin, póěniej wbbiu-
rowcach. Jeszcze wczeĂniej, bo wblatach 50.
powstaï tam Push-Button Manor – pierwszy
dom zautomatyzowany. Byï wbnim alarm
(wbgaraĝu), czujniki ognia, abstojÈce wbsalo-
nie radio moĝna byïo wyïÈczyÊ zbsypialni!
KIEDY DOM JEST
INTELIGENTNY?
Wbbudowanych dziĂ domach pojawia siÚ wie-
le nowoczesnych urzÈdzeñ ibinstalacji: sys-
tem alarmowy, kocioï lub inne ěródïo ciepïa
zbautomatykÈ, rozbudowane oĂwietlenie, me-
chaniczna wentylacja, ĝaluzje zbnapÚdem,
nawet tzw. inteligentne sprzÚty AGD.
Standardowo, kaĝde zbtych urzÈdzeñ wy-
peïnia zadania, do których zostaïo przezna-
czone – kocioï grzeje, alarm wïÈcza syrenÚ
ibwysyïa sygnaï do wïaĂciciela lub agencji
ochrony, gdy zïodziej wtargnie do budyn-
ku, korzystajÈc zbekspresu do kawy robimy
kawÚ itd.
Wbdomu inteligentnym wszystkie (albo
prawie wszystkie – to zaleĝy od inwesto-
ra) sprzÚty ibinstalacje wïÈcza siÚ wbjeden
system. Zaprogramowane urzÈdzenia wy-
mieniajÈ siÚ pozyskiwanymi informacja-
mi ibreagujÈ zgodnie zbzapisanym wczeĂniej
wzorcem, bez udziaïu czïowieka.
Jak to wyglÈda wbpraktyce? Standardowo
czujka ruchu, bÚdÈca czÚĂciÈ instalacji alar-
mowej, po wykryciu intruza wysyïa sygnaï

100 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 a

à Smart dom to takĝe kilometry kabli – tu Ã Ä Domem inteligentnym zarzÈdza siÚ na róĝne sposoby, np. korzystajÈc zbpanelu
przewody zbiegajÈ siÚ wbmiejscu, wbktórym sterujÈcego (abABB), albo – dziÚki odpowiedniej aplikacji – ze smartfona (b SATEL).
bÚdzie szafa rozdzielacza. J. WERNER
do centrali. Ta wïÈcza syrenÚ ibzawiada- b
mia obwïamaniu ochronÚ lub wïaĂcicie-
la. Wbdomu inteligentnym na sygnaï zbtego
czujnika zareagujÈ teĝ inne, wybrane wcze-
Ăniej urzÈdzenia – rolety, oĂwietlenie. Po
informacji obnaruszeniu strefy chronionej
rolety zostanÈ opuszczone, aboĂwietlenie
wbdomu ibogrodzie wïÈczone.
Co wiÚcej, wbsmart domu ta czujka jest
wykorzystywana równieĝ wtedy, gdy alarm
jest rozbrojony. WbzaleĝnoĂci od tego, co za-
planuje projektant, wysyïane przez niÈ sy-
gnaïy wpïynÈ na pracÚ oĂwietlenia, wen-
tylacji, ogrzewania. Informacja, ĝe ktoĂ
wszedï do pokoju spowoduje wïÈczenie
wbnim Ăwiatïa (wbnocy) ibzwiÚkszenie in-
tensywnoĂci wentylacji. Gdy pomieszcze-
nie bÚdzie puste, automatyka ograniczy jego
ogrzewanie ibwymianÚ powietrza.
Co istotne, zwiÈzek miÚdzy sygna-
ïem abreakcjÈ na niego da siÚ zmieniÊ. kosztach eksploatacji oraz wyĝsza funkcjo-
WïÈczenie klimatyzatora moĝe spowodowaÊ nalnoĂÊ, oznaczajÈca bardziej komfortowe
zarówno ograniczenie wentylacji, jak ibczÚ- ĝycie. OczywiĂcie, nie bez znaczenia jest
Ăciowe opuszczenie rolet wboknach. Albo teĝ moda, abdla mïodszych budujÈcych, nie-
jedno ibdrugie równoczeĂnie. ReakcjÈ moĝe znajÈcych Ăwiata sprzed ery cyfrowej, moĝ-
byÊ nie tylko konkretne dziaïanie, lecz tak- liwoĂÊ sterowania wszystkim za pomocÈ
ĝe sekwencja czynnoĂci. smartfona.
SprzÚĝonymi instalacjami ïatwo zarzÈ-
dzaÊ zbwnÚtrza budynku, ale takĝe, za po- BEZPIECZE”STWO
mocÈ np. smartfona, zbdowolnego miejsca. Zadania zbtego obszaru realizuje gïównie,
Powody, dla których inwestorzy decydu- choÊ nie wyïÈcznie, wïÈczona wbsmart dom
jÈ siÚ na dom inteligentny, moĝna podzieliÊ instalacja alarmowa.
à Wbprzypadku zalania, smart dom
na trzy grupy – to wiÚksze bezpieczeñstwo System ma dbaÊ zarówno obbezpieczeñ- poinformuje wïaĂciciela obzdarzeniu
(domowników ibbudynku), oszczÚdnoĂci na stwo domowników, jak ibsamego budynku. ibzamknie gïówny zawór wody. SATEL

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 101

SMART DOM MUST-HAVE 2021
à Symulacja obecnoĂci zwiÚksza bezpieczeñstwo – wbdomu nikogo nie ma, ale system wïÈcza
Ăwiatïa tak, jakby ktoĂ byï wbĂrodku. SOMFY
Dobry przykïad poprawy bezpieczeñstwa to
typowa dla takich ukïadów integracja dzia-
ïañ po zarejestrowaniu awarii. Wbdomu
zbalarmem wyciek gazu spowoduje jego
uruchomienie (oczywiĂcie, obile wbsyste-
mie jest odpowiednia czujka). Wbbudynku
zbautomatykÈ, ta dodatkowo odetnie dopïyw
gazu ibzwiÚkszy intensywnoĂÊ wentylacji.
Podobnie wbprzypadku wykrycia zalania –
poinformuje obzdarzeniu ibzamknie gïówny
zawór wody.
JeĂli przed wyjĂciem zb„normalnego”
domu zapomnimy obzamkniÚciu okna da-
chowego, to wbczasie ulewy, która przytra-
fi siÚ pod naszÈ nieobecnoĂÊ, woda dostanie
siÚ do Ărodka. Smart dom sam je zamknie,
zaraz po tym, jak czujnik deszczu przeĂle
mu sygnaï, ĝe pada.
¿eby chroniÊ dom przed wïamaniem, au-
tomatyka zadba obstworzenie wraĝenia, ĝe
mieszkañcy sÈ wbĂrodku – to tzw. symulacja
obecnoĂci. Wbróĝnych pomieszczeniach nie-
regularnie (albo odwzorowujÈc codziennÈ
aktywnoĂÊ domowników) wïÈczy Ăwiatïo,
telewizor, muzykÚ. Wbpochmurny dzieñ, po
sygnale zbczujnika zmierzchu, zapali Ăwia-
tïa wbogrodzie. Przy dobrej, sïonecznej po-
godzie przysïoni ĝaluzje wboknach, na noc
zamknie rolety zewnÚtrzne.
Zbkolei zastosowanie tzw. inteligentnych
gniazd smart plug (nakïadanych na typo-
we gniazda elektryczne) pozwala na zdalne
odïÈczenie podpiÚtego do nich urzÈdzenia.
Co znaczy, ĝe nie trzeba wracaÊ do domu,
102 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Inteligentne gniazdo smart plug umoĝliwia
zdalne wyïÈczenie wpiÚtego wbnie urzÈdzenia.
FIBARO
gdy zostawimy wïÈczone ĝelazko – odetnie-
my je od zasilania korzystajÈc ze smartfona!
à Czujki ruchu sïuĝÈ równieĝ do sterowania
OSZCZ}DNO¥CI oĂwietleniem – to nie tylko wygoda, ale
Smart dom ma pomagaÊ wboszczÚdzaniu. iboszczÚdnoĂÊ. SATEL
Sïuĝy temu np. centralne sterowanie oĂwie-
tleniem, które podnosi komfort, ale ibumoĝ-
liwia oszczÚdzanie na rachunkach za prÈd.
To m.in. wyïÈczanie wybranych odbiorni-
ków (lamp, radia, telewizora itp.), po zaïÈ-
czeniu alarmu przy opuszczaniu budynku.
Albo Ăwiatïo podÈĝajÈce za mieszkañcem –
punkty Ăwietlne, które mijamy poruszajÈc
siÚ po domu, zapalajÈ siÚ na sygnaï zbczuj-
nika ruchu ibgasnÈ kilka chwil po tym, gdy
ruch przestanie byÊ wykrywany. To wygo-
da iboszczÚdnoĂÊ – tu ĝadna ĝarówka nie bÚ-
dzie ĂwieciÊ na darmo przez caïÈ noc!
¥wiatïo wbpokoju dziecka, które nie lubi
zasypiaÊ po ciemku, moĝe wyïÈczaÊ siÚ au-
tomatycznie, obustalonej porze. Maluch bez
obaw zaĂnie przy lampce, która przesta-
nie zuĝywaÊ prÈd, kiedy nie bÚdzie juĝ po-
trzebna.
OszczÚdnoĂciom sprzyja takĝe wpiÚ- à Inteligentne urzÈdzenia AGD wïÈczÈ
cie wbsystem domu inteligentnego sprzÚ- siÚ podczas tañszej taryfy energetycznej
ibpoinformujÈ obzakoñczeniu pracy. BOSCH
tów AGD. Nie jest to jeszcze zjawisko po-
wszechne, ale zdarza siÚ coraz czÚĂciej. OszczÚdnoĂci moĝna uzyskaÊ równieĝ na
Dla przykïadu poïÈczona ze smart domem ogrzewaniu, które wyïÈcza siÚ po osiÈgniÚ-
zmywarka wïÈczy siÚ podczas tañszej tary- ciu zadanej temperatury, albo kiedy wszyscy
fy energetycznej. Abĝeby nie fatygowaÊ do- opuszczÈ dom na kilka godzin. ¿eby wspo-
mowników, sama siÚ otworzy. Podobnie jak móc system grzewczy, automatyka moĝe – po
pralka, która dodatkowo przeĂle na smartfo- sygnale zbczujnika temperatury – opuszczaÊ
na informacjÚ, ĝe zakoñczyïa pranie. zewnÚtrzne rolety, aby dom siÚ nie wychïa-

à Wbdomu inteligentnym moĝna programowaÊ rozmaite sceny Ăwietlne. WnÚtrze jest wówczas
oĂwietlone wbzaleĝnoĂci od naszej aktywnoĂci – inaczej, gdy przygotowujemy posiïek, inaczej
podczas romantycznej kolacji. ABB
dzaï. Podczas upaïów to samo dziaïanie
ograniczy jego nadmierne nagrzewanie.
WYGODA
Po zaplanowaniu tzw. scen, jednym do-
tkniÚciem przycisku (ekranu smartfona, ta-
bletu) moĝna wïÈczaÊ rozmaite konfiguracje
punktów Ăwietlnych, optymalnie dopaso-
wane do podejmowanej wïaĂnie aktywnoĂci
(to równieĝ element centralnego sterowa-
nia oĂwietleniem). Zupeïnie inne oĂwietle-
nie jest bowiem potrzebne, gdy przygotowu-
jemy posiïek, inne do oglÈdania telewizji.
Jeszcze inne tworzy odpowiedniÈ oprawÚ
romantycznej kolacji, przy innym sprzÈta-
my. Sceny mogÈ obejmowaÊ nie tylko ste-
rowanie Ăwiatïem – kolacjÚ we dwoje umi-
li muzyka, abwybór sceny filmowej moĝe
oznaczaÊ przygaszenie Ăwiatïa lub zasïo-
niÚcie okien, rozsuniÚcie ekranu iburucho-
mienie projektora. OczywiĂcie, kaĝdym
urzÈdzeniem ibpunktem Ăwietlnym da siÚ
sterowaÊ osobno.
Dla naszej wygody ibbezpieczeñstwa, in-
teligentny dom wïÈczy dyskretne podĂwie-
tlenie ciÈgów komunikacyjnych (drogi do
Czy dzieci zgasiïy juĝ Ăwiatïo?
Teraz sprawdzimy to zbdowolnego
miejsca, choÊby zbkuchni, bez
zaglÈdania do ich pokoi. SOMFY
pokoju dziecka czy toalety), gdy czujnik ru-
chu wykryje, ĝe wbnocy wstaliĂmy zbïóĝ-
ka. Kiedy zajrzymy do pokoju malucha, au-
tomatycznie zapali siÚ przygaszone Ăwiatïo,
obintensywnoĂci zaprogramowanej wcze-
Ăniej np. na 10% standardowej.
Automatyka pozwala na zsynchronizowa-
nie podnoszenia rolet wbsypialni (lub caïym
domu) zbbudzikiem, abich opuszczania np.
zbwïÈczeniem alarmu. Jak juĝ wspomnieli-
Ămy, czujnik temperatury moĝe wysyïaÊ sy-
gnaï do ich zamkniÚcia podczas upaïów
(ĝeby wbĂrodku panowaï przyjemny chïód)
lub mrozów (aby dom siÚ nie wyziÚbiaï), zaĂ
stacja pogody wspóïpracujÈca zbinstalacjÈ
da znaÊ, ĝe majÈ zostaÊ zamkniÚte na czas
burzy zbgradem.
Przy odpowiednim wyposaĝeniu caïoĂÊ
moĝna obsïugiwaÊ gïosowo. Wystarczy wy-
powiedzieÊ ustalonÈ komendÚ, aby system
aktywowaï alarm, zablokowaï drzwi, opu-
Ăciï rolety. Na odpowiednie hasïo wïÈczy siÚ
telewizor, zaprogramowana scena Ăwietlna,
zasunÈ zasïony.
Wbkaĝdej chwili (np. wtedy, gdy juĝ le-
ĝymy wbïóĝku, albo gdy dopiero co wyszli-
Ămy na zakupy) moĝemy sprawdziÊ, czy nie
zapomnieliĂmy wyïÈczyÊ Ăwiatïa wbkuch-
ni albo na strychu. Wystarczy spojrzeÊ na
smartfona ibwbrazie potrzeby kliknÈÊ odpo-
wiedniÈ ikonkÚ.
Wbaplikacji zarzÈdzajÈcej oĂwietleniem
moĝna równieĝ wïÈczyÊ funkcjÚ geolokali-
zacji. Kiedy telefon wïaĂciciela zostanie na-
mierzony przed posesjÈ, otworzy siÚ brama
wjazdowa ibwïÈczy Ăwiatïo na podjeědzie
lub przy wejĂciu, wbzaleĝnoĂci od tego, jak
zaplanujemy scenÚ powrotu do domu.
TECHNIKA DOMU
INTELIGENTNEGO
Wbĝargonie projektantów ibwykonawców
automatyki budynkowej, czujniki oraz
wszelkie manipulatory ibwïÈczniki, za po-
mocÈ których uĝytkownik moĝe coĂ uru-
chamiaÊ, nazywa siÚ sensorami. Dla in-
stalatorów jest istotne, ĝe wszystkie sÈ
ěródïem sygnaïów sterujÈcych pracÈ syste-
mu. Na sygnaïy zbsensorów reaguje druga
grupa urzÈdzeñ, czyli elementy wykonaw-
cze, nazywane przez specjalistów aktora-
mi. To silniki napÚdów, siïowniki, prze-
kaěniki, Ăciemniacze, czyli wszystko, co
dziaïa po otrzymaniu sygnaïu zbsensora.
NiezbÚdne do ich funkcjonowania jest za-
silanie, trzeba zatem doprowadziÊ do nich
instalacjÚ elektrycznÈ.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 103
SMART DOM MUST-HAVE 2021
à Projektanci automatyki budynkowej
urzÈdzenia sterujÈce (tu jest nim smartfon)
nazywajÈ sensorami. Na polecenia
zbsensorów reagujÈ urzÈdzenia wykonawcze,
czyli aktory. Tutaj aktorem jest siïownik
otwierajÈcy ibzamykajÈcy okno. SIEGENIA
Systemy domu inteligentnego wystÚpu-
jÈ jako scentralizowane lub rozproszone.
Wbopcji pierwszej zbieranie, przetwarzanie
ibwymiana danych odbywa siÚ za poĂred-
nictwem gïównego moduïu, czyli centrali.
Czujniki iburzÈdzenia sÈ wzglÚdem niej ele-
mentami peryferyjnymi – dostarczajÈ infor-
macje albo wykonujÈ konkretne, proste po-
lecenia: wïÈcz, wyïÈcz zwiÚksz moc ob20%.
Taki system ïatwiej przeprogramowaÊ, lecz
awaria jednostki centralnej oznacza wyïÈ-
czenie caïej instalacji. Chociaĝ nadal moĝe-
my uĝywaÊ kotïa czy centrali wentylacyjnej
sterujÈc nimi rÚcznie.
Wbukïadzie rozproszonym poszczegól-
ne urzÈdzenia sÈ autonomiczne. ChoÊ po-
ïÈczone wbsieÊ, same interpretujÈ trafiajÈce
do nich sygnaïy ibodpowiednio modyfikujÈ
sposób dziaïania. Kaĝde zbnich ma wïasnÈ
elektronikÚ – prosty ukïad wykonawczy, re-
agujÈcy na sygnaï wbrodzaju wïÈcz/wyïÈcz
tutaj nie wystarczy. Takich sprzÚtów jest na
rynku mniej ibsÈ droĝsze. Wbsystemie roz-
proszonym awaria eliminuje tylko uszko-
dzony element.
Wbsmart domach komunikacja odbywa
siÚ na dwa sposoby: po kablu bÈdě drogÈ ra-
diowÈ. Coraz czÚĂciej spotyka siÚ teĝ insta-
lacje mieszane, wbktórych równoczeĂnie ko-
rzysta siÚ zbobu dróg wymiany informacji.
Kable ukïada siÚ pod tynkiem na poczÈt-
kowym etapie tworzenia systemu, ïÈczÈc
jego kluczowe elementy, ewentualnie takie,
wbprzypadku których komunikacja bezprze-
wodowa mogïaby dziaïaÊ sïabo (ze wzglÚdu
na znacznÈ odlegïoĂÊ albo rozdzielenie gru-
bymi murami czy stropami).
Do przesyïania sygnaïów moĝe sïuĝyÊ do-
datkowy przewód systemowy (np. wbpo-
pularnym systemie KNX) lub dodatkowa
ĝyïa zwykïego przewodu elektrycznego (jak
104 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
9>knK ou>QS Po^ZGYK
I`]o S^nK[SQK^n^KQ`
'OD EH]SLHF]HaVWZD
6\PXODFMD REHFQRsFL NWµUD RGVWUDV]D
Z_DP\ZDF]\
,QWHJUDFMD G]LD_Da SR ]DUHMHVWURZDQLX DZDULL 
]DPNQLAFLH ]DZRUX ZRG\ JD]X LWS
=DP\NDQLH RNLHQ GDFKRZ\FK Z F]DVLH GHV]F]X
'OD Z\JRG\
$XWRPDW\F]QH SRGOHZDQLH RJURGX
rZLDW_R SRG/DM/FH ]D PLHV]NDaFHP
0ROLZRs1 SURJUDPRZDQLD VFHQ
6\QFKURQL]DFMD ]DP\NDQLD L RWZLHUDQLD UROHW
]HZQAWU]Q\FK ] DODUPHP EXG]LNLHP
'OD RV]F]AGQRsFL
:\_/F]DQLH Z\EUDQ\FK RGELRUQLNµZ SU/GX
SR ]D_/F]HQLX DODUPX
2JU]HZDQLH G]LD_DM/FH W\ONR ZWHG\ NLHG\ MHVW
SRWU]HEQH
5ROHW\ ]HZQAWU]QH NWµUH RSXV]F]DM/ VLA
SRGF]DV PUR]µZ L XSD_µZ
wbsystemie LCN – Lutron). Wbdrugim przy- dzie podïÈczony do prÈdu, wiele zbtego nie
padku, ukïada siÚ przewody czteroĝyïowe wyniknie. }
zamiast trójĝyïowych. Dodatkowy przewód
systemowy (zwany magistralÈ) pozwala na
równoczesne przesyïanie wielu sygnaïów
ibjest wspóïdzielony przez wszystkie urzÈ-
dzenia.
Gdy chodzi obkomunikacjÚ bezprzewodo-
wÈ, to wbnaszym kraju popularnoĂÊ zdobyï
pracujÈcy wbten sposób system Xcomfort,
Fibaro (standard Z-Wave), stosuje siÚ teĝ
bezprzewodowÈ (ibuproszczonÈ) odmianÚ
standardu KNX. Czujniki ibïÈczniki wbta-
kiej instalacji nie wymagajÈ okablowania,
ale elementy wykonawcze, np. siïowniki,
muszÈ mieÊ doprowadzone zasilanie. Ukïad
bezprzewodowy przeĂle radiowo informa-
cjÚ obstanie urzÈdzenia ibpolecenie podjÚcia à WczeĂniej wrócimy zbnart ibchcemy, ĝeby
wbdomu byïo cieplej? ¿aden problem –
dziaïania, np. zamkniÚcia okna. Ale jeĂli si- wbwersji smart moĝna nim zarzÈdzaÊ takĝe
ïownik, który mógïby je domknÈÊ, nie bÚ- zbdaleka. FIBARO
ELEMENTARZ BUDOWLANY WODA, KANALIZACJA, SZAMBO, OCZYSZCZALNIE
FOT. WILO

Woda, Ăcieki ibdeszczówka

Jarosïaw Antkiewicz
stÈpiÊ obwydanie decyzji obwarunkach za-

Bez dostÚpu do wody ibkanalizacji nie tylko nie da budowy (tzw. WZ-ka). Co waĝne, moĝe to
zrobiÊ kaĝdy, nie tylko wïaĂciciel gruntu.
siÚ mieszkaÊ, ale nawet prowadziÊ budowy. Dlatego Znajdziemy wbnim informacje na temat do-
puszczalnego rodzaju zabudowy, ale tak-
odpowiemy tu na najwaĝniejsze pytania nurtujÈce ĝe przewidzianego sposobu zaopatrzenia
inwestorów – jak zorganizowaÊ zaopatrzenie wbwodÚ? wbwodÚ oraz odprowadzania Ăcieków. Zbza-
strzeĝeniem, ĝe bardzo czÚsto znajdziemy
Kiedy niezbÚdne jest jej uzdatnianie? Co zbkolei moĝna tam zapis obdocelowym zaopatrzeniu zbwo-

zrobiÊ zbpowstajÈcymi Ăciekami, szczególnie wbsytuacji, dociÈgu. Co znaczy jedynie, ĝe gmina lub
miasto planujÈ rozbudowÚ sieci wodociÈgo-
gdy nie ma moĝliwoĂci skorzystania zbkanalizacji wej wbtym miejscu, lecz wbbliĝej nieokreĂlo-
nej przyszïoĂci. Do tego czasu pozostaje zaĂ
zbiorczej? Do czego warto wykorzystaÊ darmowÈ wodÚ wykonanie studni.
deszczowÈ ibwbjaki sposób moĝna to zrobiÊ? Zbjeszcze wiÚkszÈ starannoĂciÈ trzeba
przestudiowaÊ czÚĂÊ dotyczÈcÈ odprowadze-
nia Ăcieków. Moĝe tam znaleěÊ siÚ zapis za-

O
btym jak waĝnym medium jest
woda ibile problemów przysparza
brak dziaïajÈcej kanalizacji najle-
piej przekonujemy siÚ, gdy coĂ siÚ zepsuje.
Wbrew pozorom znacznie ïatwiej wytrzy-
maÊ jakiĂ czas bez prÈdu ibogrzewania niĝ
bez wody ibmoĝliwoĂci skorzystania zbtoa-
lety.
Ale bez wody trudno prowadziÊ juĝ samÈ
budowÚ, dlatego kwestiÈ zaopatrzenia wbniÈ,
oraz tym jak moĝna rozwiÈzaÊ problem od-
prowadzania Ăcieków warto zainteresowaÊ
siÚ zanim jeszcze kupimy konkretnÈ dziaïkÚ.
SPRAWDZAMY MPZP
IbFAKTYCZNE MO¿LIWO¥CI
Zawsze przed zakupem dziaïki powinniĂmy
sprawdziÊ dotyczÈce jej zapisy Miejscowego
Planu Zagospodarowania Przestrzennego
(MPZP), abjeĝeli planu nie uchwalono – wy-
kazujÈcy budowy przydomowych oczysz-
czalni Ăcieków. Albo zezwalajÈcy na ich
wykonanie tylko na bardzo duĝych dziaï-
kach (np. powyĝej 3000bm2). Wbtym momen-
cie przestaje mieÊ znaczenie, ĝe sÈ rodza-
je oczyszczalni, które nie potrzebujÈ duĝo
miejsca, bo np. wbogóle nie ma wbnich drena-
ĝu. MPZP jest dla nas wiÈĝÈcy.
Wbsytuacji gdy wodociÈg lub sieÊ kanali-
zacyjna faktycznie przebiegajÈ blisko dziaïki

106 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

ibtak warto jeszcze przed jej zakupem wystÈ-
piÊ do przedsiÚbiorstwa wodno-kanaliza-
cyjnego obwydanie tzw. warunków przyïÈ-
czenia. Zostanie wbnich okreĂlone czy jest
moĝliwoĂÊ podïÈczenia, jakie warunki mu-
szÈ speïniaÊ przyïÈcza oraz kiedy moĝna li-
czyÊ na przyïÈczenie. DziÚki temu bÚdziemy
wiedzieÊ czy np. proponowana trasy przy-
ïÈczy nie przebiega przez inne dziaïki, co
moĝe bardzo skomplikowaÊ caïy proces.
JAKIE FORMALNO¥CI
PRZED NAMI?
PodïÈczenie posesji do sieci wodociÈgo-
wej ibkanalizacyjnej wymaga najwiÚcej for-
malnoĂci. Przede wszystkim wblokalnym
przedsiÚbiorstwie zajmujÈcym siÚ eksplo-
atacjÈ sieci wodociÈgowej i/lub kanaliza-
cyjnej (np. gminnym zakïadzie gospodarki
komunalnej) musimy uzyskaÊ tzw. warun-
ki techniczne przyïÈczenia. We wniosku
obich wydanie okreĂlamy cel (gospodar-
stwo domowe, dziaïalnoĂÊ usïugowa, rolni-
cza itd.) oraz przewidywanÈ wielkoĂÊ po-
boru wody lub odprowadzenia Ăcieków.
NajczÚĂciej wydane warunki przyïÈcze-
nia nakïadajÈ obowiÈzek zrobienia projektu
przyïÈcza ibuzgodnienia jego przebiegu, tak
ĝeby uniknÈÊ kolizji zbinnymi elementami
uzbrojenia terenu. To szczególnie uzasad-
nione na terenach miejskich ibinnych gÚsto
zabudowanych.
Wykonanie projektu ibprzyïÈcza najczÚ-
Ăciej zleca siÚ lokalnej firmie, która zna te-
ren (ibmiejscowych urzÚdników), co zwykle
znakomicie uïatwia sprawÚ. Warto zazna-
czyÊ, ĝe wymagany zakres dokumenta-
cji technicznej nie jest precyzyjnie okre-
Ălony. Poziom jej szczegóïowoĂci, abtakĝe
à Najïatwiej jeĝeli budowa szamba, studni
czy przyïÈcza wodociÈgowego uwzglÚdniona
jest wbprojekcie domu ibzagospodarowania
terenu. Wtedy nie musimy skïadaÊ osobnych
zgïoszeñ do urzÚdów. PROBUD
komplikacji caïego procesu zaleĝy od lokal-
nych uwarunkowañ, np. gÚstoĂci zabudo-
wy ibuzbrojenia terenu. Czasem potrzebne sÈ
dodatkowe dokumenty, przykïadowo zgoda
zarzÈdcy drogi na wykonanie pod niÈ prze-
cisku czy nawet czasowe zajÚcie pasa drogi
wbtrakcie prac itd.
Jednak formalnie moĝliwe sÈ aĝ 3 róĝne
Ăcieĝki legalnego wykonania przyïÈczy:
na podstawie zgïoszenia, które skïadamy
przynajmniej 21 dni przed rozpoczÚciem ro-
bót wbwydziale budownictwa ibarchitektury
starostwa powiatowego;
na podstawie prawomocnego pozwole-
nia na budowÚ, bo przyïÈcza mogÈ byÊ ujÚte
wbprojekcie caïego zamierzenia budowlane-
go, razem zbbudynkiem;
bez pozwolenia lub zgïoszenia, jedynie
wbporozumieniu zbprzedsiÚbiorstwem wod-
no-kanalizacyjnym. Ale wykonane przyïÈ-
cza muszÈ zostaÊ nastÚpnie zgïoszone do
wydziaïu geodezji ibkartografii, tak ĝeby zo-
staïy ujÚte na mapach pokazujÈcych uzbroje-
nie terenu.
Potem przedstawiciel lokalnego zakïadu
wodociÈgowego dokonuje odbioru przyïÈcza
ibpodpisujemy umowÚ na pobór wody.
Wbprzypadku studni, budowy szamba
lub przydomowej oczyszczalni Ăcieków pod
wzglÚdem formalnym jest znacznie proĂciej.
Wykonuje siÚ jÈ na podstawie zgïoszenia do
starostwa, zïoĝonego przynajmniej na 21 dni
przed rozpoczÚciem robót. OczywiĂcie, obile
urzÈd nie wniesie sprzeciwu albo nie wezwie
nas do uzupeïnienia dokumentacji. Ma siÚ ro-
zumieÊ, ĝe lokalizacja tych obiektów na dziaï-
ce ibsposób prowadzenia prac muszÈ speïniaÊ
wszystkie wymagania wynikajÈce zbogólnych
przepisów prawa (np. wymagane odlegïoĂci
pomiÚdzy szambem ibstudniÈ), abtakĝe MPZP.
DLACZEGO WODA
ZbWODOCIkGU?
Skorzystanie zbwodociÈgu gminnego czy
miejskiego to pod wieloma wzglÚdami naj-
mniej kïopotliwy wariant zaopatrzenia
wbwodÚ. OczywiĂcie, musimy za niÈ pïaciÊ,
ale za to nie martwimy siÚ objej jakoĂÊ ibbez-
pieczeñstwo mikrobiologiczne. Nie musimy
teĝ kupowaÊ pompy, zbiornika hydroforowe-
go itp. urzÈdzeñ. Poza tym woda wodociÈgo-
wa – chociaĝ niekoniecznie odpowiada nam
jej smak czy twardoĂÊ – jest regularnie ba-
dana ibprofesjonalnie uzdatniana. Natomiast
wbprzypadku wody zbwïasnego ujÚcia (stud-
ni) uzdatnianie czÚsto jest po prostu ko-
niecznoĂciÈ.
Nie bez znaczenia jest teĝ fakt, ĝe wy-
konanie przyïÈcza wodociÈgowego prak-
tycznie nie ogranicza moĝliwoĂci zago-
spodarowania dziaïki, przede wszystkim
wykonania przydomowej oczyszczalni Ăcie-
ków.
¿eby korzystaÊ zbwody wodociÈgowej juĝ
wbtrakcie budowy wykonuje siÚ odpowied-
niÈ studzienkÚ na posesji. Wbniej znajdu-
je siÚ wodomierz, zawory odcinajÈce itd.
Wystarczy wyprowadzona zbniej ponad po-
ziom terenu rura zbkranem ibjuĝ mamy wodÚ
na placu budowy. Tradycyjnie takie stu-
dzienki wykonuje siÚ zbkrÚgów betonowych,
jednak zamiast tego moĝna kupiÊ lĝejszÈ
wersjÚ zbtworzywa sztucznego. Nawet jako
gotowy zestaw zbzmontowanym juĝ wodo-
mierzem, zaworami itp. Wówczas do stu-
dzienki wystarczy przyïÈczyÊ rury. Warto
teĝ od razu uïoĝyÊ rurÚ wodociÈgowÈ od
studzienki do odpowiedniego miejsca wbpla-
nowanym domu. Na póěniejszym etapie wy-
starczy jedynie przeïÈczenie rur wbstudzien-
ce ibbÚdziemy mieÊ juĝ wodÚ wbbudynku. Po
zakoñczeniu budowy, wiele osób decyduje
siÚ przy tym przenieĂÊ wodomierz do domu.
Ale tak naprawdÚ nie jest to konieczne.
JAKIE Sk ZALETY STUDNI?
NajwiÚkszÈ zaletÈ wody studziennej jest to,
ĝe jest dostÚpna na posesjach na których
nie ma szans na wodÚ wodociÈgowÈ. Bo na-
wet jeĝeli jej skïad nie jest idealny ibtrzeba jÈ
uzdatniaÊ, abwydrÈĝenie studni sporo kosz-
tuje, to czÚsto jest to jedyny sposób na za-
pewnienie wody. Abbez niej nie mamy prze-
cieĝ co myĂleÊ wykorzystaniu dziaïki jako
budowlanej. Tak wiÚc niewÈtpliwÈ zaletÈ
posiadania studni jest niezaleĝnoĂÊ od in-
frastruktury. Dotyczy to nie tylko etapu sa-
mej decyzji obsposobie zaopatrzenia pose-
sji wbwodÚ, takĝe póěniejszej codziennej
eksploatacji. MajÈc studniÚ zawsze moĝe-
my zbniej skorzystaÊ. Nawet wbsytuacji, gdy
wodÚ czerpiemy ze studni uĝywajÈc elek-
trycznej pompy, abzasilanie sieciowe prze-
stanie dziaïaÊ, to zawsze zostajÈ nam jednak
pewne moĝliwoĂci. Moĝemy posïuĝyÊ siÚ
agregatem prÈdotwórczym, albo uĝyÊ odpo-
wiednio podïÈczonej pompy rÚcznej (moĝli-
we jest równolegïe, równoczesne podïÈcze-
nie). Natomiast wbrazie awarii publicznego
wodociÈgu zostajemy caïkowicie pozbawie-
ni wody.
Ponadto za czerpanÈ wodÚ studziennÈ nie
pïacimy. Wbpraktyce zbzastrzeĝeniem, ĝe
niewielki koszt generuje praca pompy, oraz
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 107
ELEMENTARZ BUDOWLANY WODA, KANALIZACJA, SZAMBO, OCZYSZCZALNIE
czÚsto znacznie wiÚkszy, eksploatacja filtrów ibinnych urzÈdzeñ do
uzdatniania. Obile, oczywiĂcie, sprzÚty zbtej grupy sÈ konieczne.
Wbtym kontekĂcie nie powinno dziwiÊ, ĝe nawet majÈc dostÚp do
publicznego wodociÈgu niektórzy decydujÈ siÚ jednak na wykona-
nie studni. Studnia bywa teĝ traktowana jako rozwiÈzanie tymcza-
sowe, umoĝliwiajÈce prowadzenie robót, jeĂli wykonanie przyïÈcza
siÚ przeciÈga. Wbpóěniejszym czasie moĝna uĝywaÊ wody zbniej np.
do celów gospodarczych, podlewania roĂlin itp. ZaĂ przy odpowied-
nim sposobie zbudowania wewnÚtrznej instalacji wodociÈgowej da
siÚ rozdzieliÊ zaopatrzenie punktów poboru na wodÚ wodociÈgowÈ
(przede wszystkim do celów spoĝywczych) oraz studziennÈ (przy-
kïadowo do spïukiwania toalet). Wbtakim wariancie, wïasna woda
nie musi byÊ uzdatniana, lub potrzebuje tego tylko wbbardzo ogra-
niczonym zakresie. Abto potencjalnie moĝe bardzo zmniejszyÊ kosz-
ty. Taki podzielony ukïad wewnÚtrznego wodociÈgu moĝna teĝ
zasilaÊ gromadzonÈ deszczówkÈ, co budzi coraz wiÚksze zaintereso-
wanie inwestorów.
JAKIE Sk RODZAJE STUDNI?
Wiercone, popularnie, choÊ nie do koñca ĂciĂle nazywane gïÚbi-
nowymi obecnie dominujÈ. Wbodwiert wsuwa siÚ rurÚ zbtworzywa
sztucznego (specjalnÈ studniarskÈ, abnie kanalizacyjnÈ) obĂrednicy
100–150bmm. Rura zabezpiecza przed przedostaniem siÚ do stud-
ni czerpiÈcej wodÚ zbgïÚbszych pokïadów (zwykle do 30bm), pïytkich
wód podskórnych ibzanieczyszczeñ. Na dno rury wsypuje siÚ filtra-
cyjnÈ warstwÚ ĝwiru, zatrzymujÈcÈ piasek ibmuï.
WÈskorurowe, popularnie nazywane abisyñskimi wykonuje siÚ
wbijajÈc lub wkrÚcajÈc wbgrunt stalowÈ rurÚ obĂrednicy do 2 cali
(ok. 50bmm) zakoñczonÈ specjalnym grotem zbfiltrem ibotworami
przez które napïywa woda. SÈ one najprostsze ibnajtañsze wbbudo-
wie, jednak za ich pomocÈ moĝna czerpaÊ tylko wodÚ poïoĝonÈ bar-
dzo pïytko (nie gïÚbiej niĝ 7–8 m). Ponadto sÈ maïo wydajne ibïatwo
à Rodzaje studni: wÈskorurowa (b), wiercona (c).
ulegajÈ zamuleniu. Zwykle wykorzystuje siÚ je do celów gospodar-
czych, ewentualnie wykonuje na poczÈtku budowy, jeĝeli np. budo-
wa przyïÈcza siÚ opóěnia. Od dawna sÈ teĝ popularne na dziaïkach
rekreacyjnych, bo da siÚ czerpaÊ zbnich wodÚ za pomocÈ prostych
ibtanich pomp rÚcznych.
Kopane studnie zbbetonowych krÚgów dawniej dominowaïy, dziĂ
wykonuje siÚ je sporadycznie. Przede wszystkim dlatego, ĝe zwykle
sÈ bardzo pïytkie (podobnie jak wÈskorurowe), abwbzwiÈzku zbtym
woda pochodzi zbwarstw pïytko poïoĝonych, podatnych na zanie-
czyszczenie ibjej poziom ulega znacznym wahaniom. Wykorzystuje
siÚ jÈ najczÚĂciej tylko do celów gospodarczych, np. podlewania ogro-
du. Jeĝeli jednak juĝ mamy takÈ studniÚ na dziaïce warto pomyĂleÊ
objej oczyszczeniu, odkaĝeniu ibuszczelnieniu poïÈczeñ pomiÚdzy
krÚgami. Moĝe sïuĝyÊ do celów gospodarczych, abestetycznie wykoñ-
czona ibosïoniÚta bÚdzie nawet elementem dekoracyjnym na posesji.
JAK UZDATNIm WOD}?
Woda wodociÈgowa moĝe wymagaÊ filtracji wbcelu poprawy sma-
ku, ewentualnie takĝe zmiÚkczenia. Jednak to zabiegi opcjonalne –
warto je rozwaĝyÊ ibzostawiÊ wbdomu doĂÊ miejsca na montaĝ takie-
go zestawu. Obecnie sÈ one niewielkie, tak wiÚc wystarczy mniej
niĝ 1bm2 podïogi wbpomieszczeniu gospodarczym, piwnicy, ewentu-
alnie ogrzewanym garaĝu.
Natomiast woda zbwïasnej studni zwykle wymaga uzdatniania
ibto wbduĝo wiÚkszym zakresie. Jednak jakie urzÈdzenia bÚdÈ po-
108 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
rura ssawna a
zawór zwrotny
poziom wody
grot
zestaw
hydroforowy
rura ssawna b
rura
osïonowa
pompa poziom wody
gïÚbinowa
filtr
zbiornik
hydroforowy
trzebne ibjakÈ muszÈ mieÊ wydajnoĂÊ wbpeïni bÚdzie mógï oceniÊ
dopiero specjalista po zbadaniu wody. Tu obowiÈzuje bowiem ĝe-
lazna reguïa – urzÈdzenia do uzdatniania zawsze dobiera siÚ in-
dywidualnie. Trzeba przy tym znaÊ nie tylko skïad wody ale teĝ
zapotrzebowanie na niÈ, wynikajÈce zbliczby domowników ibich
upodobañ. Liczy siÚ np. nie tylko dobowe zuĝycie wody, ale ibjej
maksymalny chwilowy pobór, to jak woda jest podgrzewana, czy
mamy urzÈdzenia do hydromasaĝu itd.
Przez ostatnie lata oferta tego rodzaju sprzÚtu bardzo siÚ posze-
rzyïa. DziÚki temu moĝemy kupiÊ niewielki kompaktowy zestaw,
zajmujÈcy znacznie mniej miejsca od tradycyjnej stacji uzdatniania.
Jednak bezpieczniej jest zostawiÊ nieco wiÚcej miejsca. Jeĝeli woda
okaĝe siÚ mocno zanieczyszczona dobrym rozwiÈzaniem moĝe byÊ
zainstalowanie duĝego, np. 500bl, zbiornika na juĝ oczyszczonÈ
wodÚ. DziÚki temu proces filtracji moĝe odbywaÊ siÚ wolniej ibczÚ-
sto skuteczniej, absame filtry mogÈ mieÊ mniejszÈ wydajnoĂÊ (mniej-
szy przepïyw). Ostatecznie bÚdÈ wiÚc teĝ tañsze.
Niejako osobny typ to filtry poprawiajÈce smak ibzapach tylko
wody przeznaczonej do picia. Montuje siÚ je wbszafce kuchennej
pod zlewem, ewentualnie jako nakranowe. Prosty zestaw to 2 lub 3
filtry mechaniczne ibwÚglowe. Zdecydowanie bardziej zaawanso-
wany to uzupeïnienie takiej filtracji urzÈdzeniem do odwróconej
osmozy. Wbtym wariancie woda zostaje niemal caïkowicie pozba-
wiona wszelkich dodatkowych skïadników, przez co wymaga po-
 UZDATNIANIE WODY KRANOWEJ

Filtrowana woda…
PROSTO Z KRANU
Filtr podzlewowy Dafi - idealna woda do picia i gotowania
nia

Podczas procesu filtracji z wody kranowej usuwane są

niepożądane substancje oraz smak i zapach chloru.

• Prosta, ale sprawdzona konstrukcja

• Doskonała zdolność filtracji
• Gwarancja wieloletniego działania
• Duża wydajność filtrowania

Dzięki filtrowi podzlewowemu Dafi zaoszczędzisz:

Pieniądze Miejsce Czas

Zaufaj sprawdzonej marce - Dafi to pierwsza i jedyna polska marka, pod którą produkowane
są filtry do wody. Przez 30 lat działalności, firma opatentowała liczne rozwiązania do filtracji wody
kranowej. Całość produkcji odbywa się w Polsce, z wykorzystaniem tylko wysokiej klasy surowców.

www.dafi.pl • 800 703 048 • info@dafi.pl

ELEMENTARZ BUDOWLANY WODA, KANALIZACJA, SZAMBO, OCZYSZCZALNIE
nownego zmineralizowania. Jednak mamy
nad tym kontrolÚ. Woda obbardzo niskim
stopniu zmineralizowania jest np. polecana
osobom cierpiÈcym na choroby nerek.
JAK WYKORZYSTAm
DESZCZÓWK}?
Magazynowanie wody deszczowej to rzecz
praktykowana wïaĂciwie od zawsze, ale
do niedawna nie byïo to zbyt powszech-
ne wbnaszym kraju. Wbostatnich latach roĂ-
nie jednak ĂwiadomoĂÊ zalet tego rozwiÈ-
zania. Bo trzeba wyraěnie powiedzieÊ, ĝe
Polska ma fatalny bilans wodny, abjej zasoby
przypadajÈce na mieszkañca mniejsze na-
wet niĝ czÚĂÊ krajów poïudniowej Europy,
abwiÚc obznacznie bardziej suchym klima-
cie. Wykorzystywanie deszczówki do celów
gospodarczych moĝe zaĂ obniĝyÊ zuĝycie
wody wbdomu nawet obpoïowÚ! OczywiĂcie,
nie osiÈgniemy takiego poziomu samym
podlewaniem ogródka zgromadzonÈ desz-
czówkÈ, chociaĝ to takĝe moĝe daÊ wyraěne
oszczÚdnoĂci. Odpowiednio zbudowany sy-
stem rozdziaïu wody pozwala jednak wyko-
rzystywaÊ deszczówkÚ do spïukiwania toa-
let, prania, mycia samochodu.
Solidny doradca zbfirmy oferujÈcej ta-
kie systemy najpierw przeprowadzi zbnami
szczegóïowy wywiad na temat charaktery-
styki domu ibposesji, liczby mieszkañców
itd. Przecieĝ wbzupeïnie innej sytuacji jest
wïaĂciciel maïej dziaïki na której 50% wody
opadowej spïywa zbdachu ibpowierzchni
utwardzonych (skÈd moĝna jÈ zebraÊ), niĝ
ktoĂ kogo dom zajmuje zaledwie 1/10 po-
wierzchni posesji.
Dlatego teĝ sposoby zagospodarowania
wody deszczowej ibstopieñ rozbudowania
zwiÈzanych zbtym instalacji bywa skrajnie
róĝny. Moĝemy zastosowaÊ:
niewielkie zbiorniki naziemne. MogÈ to
byÊ ozdobne beczki wyïapujÈce wodÚ zbry-
nien;
szczelne zbiorniki podziemne (woda do
póěniejszego wykorzystania);
aĝurowe zbiorniki podziemne, przykïa-
dowo skrzynki rozsÈczajÈce;
zbiorniki zasilajÈce domowÈ instalacjÚ
wod.-kan. (np. wbwodÚ do spïukiwania toalet).
Wyboru powinniĂmy dokonaÊ po gïÚb-
szym zastanowieniu ibkonsultacji zbfa-
chowcem. Takĝe dlatego, ĝe zakres prac
ibkosztów bÚdzie przecieĝ zupeïnie inny
wbposzczególnych wariantach. Od 2020br.
funkcjonuje ogólnokrajowy program wspie-
rania tego typu przedsiÚwziÚÊ pod na-
110 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
zwÈ „Moja woda” (ĝartobliwie nazywa-
ny „Beczka+”). Obejmuje on takĝe budowÚ
przydomowych oczek wodnych. Zasady
sÈ korzystne, dotacja moĝe wynosiÊ do
5000bzï. Wbniektórych gminach moĝna li-
czyÊ zaĂ na dotacje samorzÈdowe.
JAKIE Sk SPOSOBY
NA ¥CIEKI?
Zapewnienie wody to niejako poïowa za-
gadnienia. DrugÈ, komplementarnÈ czÚĂciÈ
jest przecieĝ odprowadzenie powstajÈcych
Ăcieków. Teoretycznie mamy aĝ trzy moĝli-
woĂci:
kanalizacja zbiorcza;
szambo (zbiornik na Ăcieki);
à PamiÚtajmy obwygospodarowaniu miejsca
przydomowa oczyszczalnia. na urzÈdzenia do uzdatniania, np. zmiÚkczacz.
PisaliĂmy juĝ obtym, ĝe wbpraktyce jed- BWT
nak wybór zwykle jest ograniczony. Przede
wszystkim dlatego, ĝe wbwielu miejscach
kanalizacji zbiorczej brak, jest ona jesz-
cze mniej rozwiniÚta niĝ sieÊ wodociÈgowa.
Ibnic wbtym dziwnego, bo kanalizacjÚ na du-
ĝym obszarze trudniej wykonaÊ. ZaĂ przy
rozproszonej zabudowie, na obszarach wiej-
skich ma to wÈtpliwy sens ekonomiczny
ibtechniczny (duĝe koszty budowy ibeksploa-
tacji przy niewielkiej iloĂci odprowadzanych
Ăcieków). Dlatego od dïuĝszego czasu wbnie-
których regionach promowane jest przede
wszystkim wykonywanie oczyszczalni przy-
domowych. Na takÈ inwestycjÚ moĝna do-
staÊ niejednokrotnie spore dofinansowanie
zblokalnych funduszy ochrony Ărodowiska. Ã Filtry zbróĝnymi rodzajami wkïadów zwykle
Bywa przy tym, ĝe to wïadze samorzÈdowe ïÈczy siÚ wbgrupy, zaleĝnie od tego jaki ma
byÊ efekt oczyszczania. DAFI (FORMASTER)
organizujÈ caïy proces ich wykonania.
Jednak równoczeĂnie zdarza siÚ to, obczy
pisaliĂmy wbpodrozdziale obMPZP – plan
zagospodarowania moĝe zakazywaÊ budo-
wy oczyszczalni lub narzucaÊ dodatkowe
obostrzenia uzaleĝniajÈce takÈ moĝliwoĂÊ
od wielkoĂci dziaïki.
Wbniektórych miejscach okazuje siÚ
wiÚc, ĝe wbrzeczywistoĂci jedynÈ opcjÈ jest
szambo. RównoczeĂnie trzeba uprzedziÊ,
ĝe uchwalone przez wïadze samorzÈdowe
przepisy mogÈ obligowaÊ wïaĂcicieli szamb
do rezygnacji zbich dalszego uĝytkowania
ibprzyïÈczenia nieruchomoĂci do sieci ka-
nalizacyjnej, jeĝeli ta zostaje rozbudowa-
na. JeĂli ktoĂ nie chce tego zrobiÊ to na nim
ciÈĝy koniecznoĂÊ udowodnienia, ĝe taka
zmiana nie ma technicznego i/lub ekono-
micznego uzasadnienia. Tak bywa np. gdy
trzeba wykonaÊ dïugie, kosztowne przyïÈ-
à Beczka gromadzÈca wodÚ do podlewania
cze, abdom jest uĝytkowany tylko jako letni- roĂlin to najprostszy ibnajtañszy wariant
skowy ibprodukcja Ăcieków jest niewielka. wykorzystania deszczówki. GRAF POLSKA
ELEMENTARZ BUDOWLANY WODA, KANALIZACJA, SZAMBO, OCZYSZCZALNIE
JAKk CZ}¥m ZU¿YWANEJ WODY MO¿EMY
ZASTkPIm DESZCZÓWKk?
JAKIE WYMOGI DOTYCZk
SZAMBA, OCZYSZCZALNI
IbSTUDNI?
Obile przyïÈcze do sieci kanalizacyjnej nie
ogranicza istotnie moĝliwoĂci zagospoda-
rowania dziaïki to nie moĝna tego same-
go powiedzieÊ obszambie ani przydomowej
oczyszczalni Ăcieków (PO¥). PodstawowÈ
kwestiÈ jest koniecznoĂÊ zachowania okre-
Ălonych odlegïoĂci pomiÚdzy tymi obiek-
tami ibstudniÈ. Przy czym dotyczy to tak
samo studni na naszej dziaïce, jak ibna
dziaïkach sÈsiednich. Chodzi po prostu
obto, ĝe ujÚcie wody nie moĝe byÊ naraĝo-
ne na zanieczyszczenie. Wymagane prawem
odlegïoĂci od studni do innych obiektów na
dziaïce sÈ nastÚpujÈce:
30 m do najbliĝszego drenu przydomowej
oczyszczalni Ăcieków zbrozsÈczeniem do
gruntu lub do krawÚdzi pola filtracyjnego;
15bm do szamba czyli szczelnego bezod-
pïywowego zbiornika na Ăcieki lub od osad-
nika gnilnego oczyszczalni;
15 m 5m
7,5 m
30 m
à Przepisy okreĂlajÈ minimalne odlegïoĂci
pomiÚdzy studniÈ abinnymi obiektami na
dziaïce. Wykonanie studni iboczyszczalni
zbdrenaĝem na maïej posesji moĝe byÊ
niemoĝliwe.
112 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
FOT. GRAF POLSKA
7,5bm od osi rowu przydroĝnego;
5bm od granicy dziaïki;
Jednak przepisy pozwalajÈ równieĝ na
zmniejszenie odlegïoĂci studni od grani-
cy dziaïek, abnawet wykonanie jej na samej
granicy, pod warunkiem jednak zachowa-
nia pozostaïych wymienionych odlegïoĂci
na obydwu dziaïkach.
Uwaga! Przytoczone reguïy dotyczÈ tylko
studni, zbktórych czerpiemy wodÚ przezna-
czonÈ do spoĝycia przez ludzi. Jeĝeli woda
bÚdzie uĝywana jedynie do celów gospodar-
czych, te obostrzenia nas nie dotyczÈ.
JAKIE Sk RODZAJE SZAMB
IbOCZYSZCZALNI?
Zbiorniki na nieczystoĂci, popularnie na-
zywane szambami, wykonuje siÚ zbbeto-
nu zbrojonego albo wzmocnionego tworzy-
wa sztucznego. Kaĝde zbtych rozwiÈzañ ma
mocne ibsïabe strony. ¿elbetowe sÈ ciÚĝkie,
odporne na napór wody gruntowej, abprzy
tym niedrogie. Jednak duĝa masa oznacza,
ĝe na dziaïkÚ musi wjechaÊ duĝy děwig sa-
mochodowy, co nie wszÚdzie jest moĝliwe.
Za to zbiorniki zbtworzyw sÈ znacznie
lĝejsze, moĝe je przenieĂÊ kilka osób. SÈ
caïkowicie niewraĝliwe na korozyjne dzia-
ïanie Ăcieków, ale jeĝeli sÈ puste niebez-
pieczny jest dla nich napór wody grunto-
wej. Dlatego trzeba je wbspecjalny sposób
obciÈĝyÊ ibzakotwiÊ wbgruncie. Jednak na
terenach gdzie poziom wód gruntowych
jest bardzo wysoki, zbiornik ĝelbetowy bÚ-
dzie po prostu bezpieczniejszym rozwiÈ-
zaniem.
Specyfika dziaïki powinna byÊ teĝ
pierwszym czynnikiem branym pod uwa-
gÚ przy wyborze rodzaju oczyszczal-
ni. Najpopularniejsze poĂród nich wersje
zbdrenaĝem rozsÈczajÈcym wymagajÈ du-
ĝej powierzchni ibniskiego poziomu wód
gruntowych. Wówczas sÈ tanie ibproste
wbbudowie.
Zbkolei drugÈ, bardzo zróĝnicowanÈ gru-
pÚ, stanowiÈ tzw. oczyszczalnie kompakto-
we. Jednak ich wspólnÈ cechÈ jest zawsze
to, ĝe zasadnicza czÚĂÊ procesu rozkïadu
Ăcieków nie zachodzi wbgruncie (jak ma to
miejsce wboczyszczalniach drenaĝowych),
lecz wbspecjalnej komorze (komorach),
gdzie zapewnione sÈ optymalne warunki
do rozwoju bakterii rozkïadajÈcych nieczy-
stoĂci. ¿eby to osiÈgnÈÊ Ăcieki sÈ napowie-
trzane, mieszane itp. Po takim oczyszcze-
niu mogÈ byÊ rozprowadzone wbgruncie
przez drenaĝ, ale teĝ skierowane do stud-
ni chïonnej rowu melioracyjnego czy na-
wet stawu. Najogólniej mówiÈc, wboczysz-
czalniach kompaktowych proces rozkïadu
Ăcieków jest bez porównania lepiej kontro-
lowany ibnie potrzebujÈ one duĝej posesji do
dziaïania.
ZbCZEGO SK’ADA SI}
INSTALACJA WEWN}TRZNA?
WodÚ trzeba rozprowadziÊ po budynku, Ăcie-
ki zaĂ zbniego usunÈÊ. Sïuĝy do tego system
rur, abwïaĂciwie dwa, bo instalacjÚ kanaliza-
cyjnÈ ibwodociÈgowÈ wykonuje siÚ wedle in-
nych zasad ibzbodmiennych materiaïów.
Rury wodociÈgowe muszÈ mieÊ duĝÈ od-
pornoĂÊ na ciĂnienie – nie mniej niĝ 6 ba-
rów czyli 0,6bMPa. Ale za to rury mogÈ mieÊ
maïÈ ĂrednicÚ, nawet zaledwie kilkunastu
mm ibmoĝna je ukïadaÊ doĂÊ swobodnie.
Nie oznacza to wprawdzie peïnej dowolno-
Ăci, ale nawet przy dalekim od ideaïu sposo-
bie uksztaïtowania rur ciĂnienie wody ibtak
zapewnia jej przepïyw.
zïoĝe
biologiczne
osadnik
gnilny
à Oczyszczalnia kompaktowa skïada siÚ
zbosadnika gnilnego ibkomory, wbktórej
odbywa siÚ zasadniczy proces oczyszczania.
 Wbprzypadku instalacji kanalizacyjnej jest obwiele trudniej, bo-
wiem tu Ăcieki spïywajÈ grawitacyjnie, pod wïasnym ciÚĝarem.
Co oznacza, ĝe wprawdzie rury nie sÈ naraĝone na dziaïanie ci-
Ănienia, ale równoczeĂnie trzeba bardzo pilnowaÊ zachowania
staïego spadku rur zgodnie zbkierunkiem odpïywu. Zwykle przyj-
muje siÚ, ĝe powinien on wynosiÊ przynajmniej 2%, czyli 2 cm na
1bm dïugoĂci rury. Przy tym same rury prowadzÈce od umywa-
lek, wanien itp. do pionów nie mogÈ byÊ bardzo dïugie. Najlepiej
gdy majÈ do 3bm, bo przy dïuĝszych odcinkach Ăcieki spïywajÈ
gorzej. Ponadto trudno jest zachowaÊ zalecany spadek, tym bar-
dziej, ĝe rury kanalizacyjne majÈ znacznÈ ĂrednicÚ – od 40 do
aĝ 110bmm. To wszystko powoduje, ĝe trudno je niekiedy ukryÊ
ibprawidïowo uïoĝyÊ.
Grawitacyjna, bezciĂnieniow zasada spïywu Ăcieków potra-
fi czasem powodowaÊ spore problemy. Niekiedy Ăcieki mogÈ siÚ
bowiem cofnÈÊ do budynku zbsieci kanalizacji zbiorczej, abna-
wet zbprzepeïnionego szamba. Dzieje siÚ tak wbprzypadku najni- Copyright: stock.adobe.com: © Givaga

ĝej poïoĝonych sanitariatów, czyli znajdujÈcych siÚ wbpiwnicy

ale niekiedy teĝ znajdujÈcych siÚ na parterze wpustów podïo-
gowych, prysznicowych odpïywów liniowych, brodzików. Do
cofniÚcia siÚ Ăcieków zbkanalizacji najczÚĂciej dochodzi wbcza-
sie ulewnych deszczów, kiedy to kanaïy ogólnospïawne nie sÈ
wbstanie odpowiednio szybko przejÈÊ caïej wody ibwybija ona
wraz ze Ăciekami wbnajniĝej poïoĝonych miejscach – najczÚĂciej
piwnicach, ale czasem moĝemy zaobserwowaÊ to nawet wbkana-
ïach ulicznych. Biologiczna
Przed takimi zdarzeniami moĝna ochroniÊ dom zakïadajÈc na
najniĝej poïoĝonych odpïywach tzw. zasuwy burzowe. To jak-
by zawory zwrotne – zamykajÈce siÚ wbnich klapy uniemoĝliwia-
oczyszczalnia ścieków
jÈ przepïyw wsteczny. Innym rozwiÈzaniem moĝe byÊ zaïoĝe-
nie wbpiwnicy zestawu rozdrabiajÈco-przepompowujÈcego Ăcieki.
To specjalny rodzaj pompy, która przetïacza Ăcieki na wyĝszy po-
one2clean
ziom, tak ĝeby dopiero tam trafiaïy do pionu. Nie ma wiÚc wów-
czas nisko poïoĝonych miejsc przyïÈczenia sanitariatów, przez
które Ăcieki mogïyby siÚ cofaÊ. }
•100% szczelności
•Pełna odporność na korozję
•Niskie koszty eksploatacji
• Wewnątrz oczyszczalni nie ma
żadnych urządzeń mechanicznych
zasilanych elektrycznie
• Sprawdzony produkt pracujący
z powodzeniem już w tysiącach
domów w Polsce

GRAF Polska Sp. z o.o.

à Pomieszczenia piwniczne powinniĂmy koniecznie wyposaĝyÊ ul. Unii Europejskiej 26, 96-100 Skierniewice
wburzÈdzenia przeciwzalewowe. KESSEL Tel. +48 46 834 86 50 • E-mail: info@grafpolska.pl

www.grafpolska.pl
REKLAMA

BUDUJEMY DOM 113

1–2/2021
ARTYKU’ PROMOCYJNY BWT POLSKA

Zdrowa woda BWT do picia prosto zbkranu

Powszechnie wiadomo, ĝe picie
wody pozytywnie wpïywa na
organizm. Zaleca siÚ picie ok.
2 litrów pïynów dziennie. Mówi
siÚ obtym, by nigdy nie dopro-
wadzaÊ do odwodnienia orga-
nizmu ibnawadniaÊ siÚ, by utrzy-
maÊ ciaïo wbdobrej kondycji.
rÈ moĝna czerpaÊ zbkranu, pochodzi zbwód
powierzchniowych (zbiorników wodnych,
rzek ibjezior), abpozostaïa czÚĂÊ zbwód grun-
towych. Popularna kranówka podlega re-
strykcyjnym badaniom ibregularnej inspek-
cji, która sprawdza próbki wody zbsieci
wodociÈgowych. OczywiĂcie, jej jakoĂÊ róĝ-
ni siÚ wbzaleĝnoĂci od miejscowoĂci, ale
okreĂlona jest jako bezpieczna ibzdatna do
picia. CzÚsto system wodociÈgowy sprawia,
ĝe woda nie smakuje ibnie wyglÈda tak jak-
byĂmy chcieli. ¥wiadoma problemu ibspo-

R
ok do roku wzrasta zatem spoĝy-
cie wody butelkowanej, uznawanej
za zdrowÈ ibbezpiecznÈ. Mówi siÚ
obtym, ĝe wĂród ludzi roĂnie samoĂwiado-
moĂÊ ibszerzy siÚ trend prozdrowotny. Nie
mówi siÚ natomiast obsamej wodzie zbbu-
telki, która wcale nie jest „pïynnym zdro-
wiem”. Pozostaje równieĝ kwestia troski
obĂrodowisko. Zalew plastikowych butelek
to globalny problem, który narasta zbkaĝ-
dym dniem. Po wypiciu wody wyrzucamy
plastikowÈ butelkÚ, która nie zawsze tra-
fia do recyklingu. Gdy poczujemy pragnie-
nie, siÚgamy po nastÚpnÈ, która po chwi-
li równieĝ lÈduje wbkoszu. Na nasze decyzje
wpïywajÈ takĝe producenci wód butelkowa-
nych, którzy utrwalajÈ wizerunek zdrowe-
go stylu ĝycia pomijajÈc jednoczeĂnie wady
takiego produktu. Nie ma dowodów na to,
ĝe woda butelkowana jest zdrowsza od kra-
nówki. ¥rednio dwie trzecie wody, któ-
sobu jego rozwiÈzania, wbtrosce obwspólne
Ărodowisko firma BWT znalazïa bezpiecz-
nÈ alternatywÚ dla uzdatniania wody wodo-
ciÈgowej.
Oferujemy systemy uzdatnia wody po-
zwalajÈce przywróciÊ jej pierwotne walory.
KorzyĂÊ dla domowników jest ogromna. Nie
muszÈ magazynowaÊ butelek zbwodÈ, nie
muszÈ utylizowaÊ pustych opakowañ po
wodzie, dbajÈ obekologicznÈ stronÚ proble-
mu. Instalacja systemu jest banalnie prosta
ibtrwa kilkanaĂcie minut. Wystarczy podïÈ-
czyÊ odpowiedni filtr ibzainstalowaÊ kran.
OczywiĂcie moĝna pokusiÊ siÚ oburzÈdzenie
chïodzÈce ibpodajÈce wodÚ gazowanÈ obile
chcemy zainwestowaÊ wbbardziej zaawan-
sowany system.
Kompletny system AQA drink Pure
URBAN lub AQA drink Pure LOFT dostar-
cza waĝne skïadniki mineralne dziÚki opa-
tentowanemu procesowi mineralizacji ma-
gnezem. Czysta ibuzdatniona woda pïynie
bezpoĂrednio zbtrójdroĝnego kranu kuchen-
nego marki GROHE. Zawarty wbzestawie
wymienny wkïad filtracyjny AQA drink
Magnesium Mineralized Water Protect
zmniejsza iloĂÊ substancji zakïócajÈcych
zapach ibsmak, takich jak chlor oraz meta-
le ciÚĝkie, np. miedě, oïów czy nikiel. Tak
uzdatniona poprzez filtry woda ma walory
smakowe wody butelkowanej, abjej cena jest
znacznie niĝsza. Ponadto filtr niezawod-
nie usuwa osad wapienny, chroniÈc wbten
sposób sprzÚt gospodarstwa domowego.
Przefiltrowana woda jest wzbogacona obcen-
ny mineraï magnezu dziÚki opatentowanej
technologii BWT Magnesium Technology,
wbefekcie czego dania, napoje zimne, jak
ibgorÈce smakujÈ duĝo lepiej. }

BWT Polska Sp. zbo.o.

ul. Poïczyñska 116, 01–304 Warszawa
tel. 22 53 35b700
www.bwt.pl

114 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


 


 
 





 



 
 !"#$ 
!# !

%&!!  %
!#'&
$ !% 
& 
 !
&!!#
 (# &


 )  % &

!
%
 !" 
) *


$&#!
'
##+! '#$

   

  "." 

.   #
. 
    5
44
"$0//4
"

 "/
. 
/ 0 .146 
 
  *
". 


 

 .

." . 1
 
0  0  
" .
/ 

.
  
2  
/

0$  4
"$ 0
" . "0$  $   0
"4 : "
  . 


   0"." " 
 9(2"
 
 
. 2
  
"  
3

/
  .
$/2   2//
  /

4
"

*
"$ " $0 4
"$

$    
 /./#. 0.2
 . 
 
2 5
 
4
 " 7"
 / 2 "


"..1 / 
 "
 .
 
 
.4
"$ " $

2

  2"
 /
  2 

/

.
 $ 
. 
 "   .

<

   .
2 2

/
1".

 /
./"  7
4
"024 
"
/

 
 ".  # 
 $ 
1
. 2
4
 . 2"
06

 / . ==4

. 
 2 
. 0
  " 
.

 //
  
 


 

  

" 9

"  $
" 

   .
7
. /  
 .. .  "1
"2 7 "
. 4@1 "A
2" 2
 . 
 




 
 ". " 
 
 
2  
.


  
0
1 
 /
  2 
"   0 0

 "/ .
  ./#"2.1  "1
6 .0B
.
 
2
0   "
 .9  
  
 ""
 
.146   0  

"
/
 

8/


  
  

 "4    

1 4 "2 

4
 /
 
  
 
  1"

" 
   
/* 
  
.
. 3>?  #"

/ 
.2.
 

"/ / " $ 
 
 
.4 
.   
..
 
$ 
"46. 
 
#1



/ "

 
 .
.  / < 
/


 
 .1
6 
 
 . 19

  .
 4
 /
8=!    2"
. 

 
.
 
 $   
.. ==
 4/ "$

 .
C /0
#
  24  /1 " 
 4
"$


 
 46 4
"


:. .
 "
 1
$; 
" 
   

.

 4 .1

%&'('')')   
"  2 " *+%&'('')'), 

!"
#$



./  *-"

 "


ZANIM KUPISZ – PORÓWNAJ WANNA – PRYSZNIC

FOT. RAVAK
Dïuĝszy relaks
w wannie...

Joanna DÈbrowska i

...czy szybki prysznic?

Najlepiej kiedy wielkoĂÊ ïazienki pozwala na ustawienie w niej i wanny, i kabiny
prysznicowej. Lecz nie zawsze pomieszczenie to jest wystarczajÈco duĝe. CzÚsto
trzeba wybraÊ jedno urzÈdzenie. Zwïaszcza gdy ïazienki sÈ niewielkie albo
domownicy majÈ róĝne preferencje. Przed podjÚciem decyzji, warto poznaÊ
plusy oraz minusy kÈpieli pod natryskiem i w wannie.

W
nieduĝej ïazience zmieĂci siÚ tyl-
ko jedno z urzÈdzeñ kÈpielo-
wych, np. kompaktowa wanna
(krótka i przewidziana do siedzenia), naroĝ-
na, bÈdě zwÚĝona w kierunku stóp. Czasem
do niej dokupuje siÚ parawan lub szybÚ
i traktuje jak kabinÚ prysznicowÈ. Zwykle
jednak w niewielkim wnÚtrzu planuje siÚ
kabinÚ prysznicowÈ, bo zajmuje mniej miej-
sca niĝ wanna. Takie rozwiÈzanie najczÚ-
Ăciej stosuje siÚ na parterze budynku z prze-
znaczeniem np. dla goĂci.
Na duĝej przestrzeni zaprojektowanej przy
pokojach domowników zmieszczÈ siÚ oba
urzÈdzenia. Najwygodniej jeĂli kaĝdy ma
oddzielnÈ ïazienkÚ przy sypialni. Nie jest
to jeszcze popularne w typowych polskich
domach. W tak ulokowanej ïazience war-
to zamontowaÊ wygodnÈ wannÚ, by po mÚ-
czÈcym dniu móc wieczorem przygoto-
waÊ wbniej dïugi, odprÚĝajÈcy wypoczynek

116 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 wbciepïej i pachnÈcej wodzie z dodatkiem
olejków i zióï, przy děwiÚku relaksacyj-
nej muzyki i nastrojowym oĂwietleniu.
NajwiÚkszy relaks zapewni, oczywiĂcie,
model z hydromasaĝem, bo podczas kÈpie-
li moĝna zaĝywaÊ masaĝu wodnego ibpo-
wietrznego, a w wersji z chromoterapiÈ
–bkorzystaÊ takĝe z leczniczych wïaĂciwoĂci
kolorowego Ăwiatïa.
Inaczej jest w przypadku natrysku, z nie-
go najchÚtniej korzystamy rano, gdy Ăpie-
szymy siÚ do pracy i zaleĝy nam na szyb-
kiej kÈpieli, która pobudzi siïy witalne
ibdoda energii. Prysznic przydaje siÚ rów-
nieĝ do odĂwieĝenia po joggingu, albo gdy
chcemy ogrzaÊ siÚ po zimowym spacerze.
Nie moĝna pominÈÊ podstawowej zalety
prysznica, czyli wyĝszego stopnia higieny
– brud spïywa bowiem z ciaïa od razu do
kratki Ăciekowej, a nie do wody, w której
leĝymy. Poza tym kabina to najbardziej od-
powiednie miejsce do poddania skóry za-
biegowi peelingu.
ZU¿YCIE WODY
W tej kwestii najwiÚcej znaczÈ nawyki do-
mowników. Obliczono, ĝe pod prysznicem
w ciÈgu 5 minut korzysta siÚ z okoïo 70 l
wody, natomiast do wanny Ărednio wlewa
siÚ co najmniej 100 l (w zaleĝnoĂci od jej
wielkoĂci), a do duĝej wersji z hydromasa-
ĝem nawet 450 l (aby zakryÊ wszystkie dy-
sze). Ponadto jeĂli kÈpiel w wannie jest dïu-
ga i temperatura wody spada, prawie kaĝdy
dolewa gorÈcej, zwiÚkszajÈc jej pobór.
Podobnie dzieje siÚ pod prysznicem.
PrzeciÚtna kÈpiel trwa dwukrotnie dïuĝej
niĝ 5 minut, zatem zuĝywa siÚ odpowiednio
Ä Bogate wyposaĝenie ïazienki gwarantuje komfortowe warunki uĝytkowania. Obejmuje zarówno
wannÚ, jak i duĝy, nowoczesny prysznic, a takĝe zestaw umywalek oraz WC i bidet. ARCHON+
ZDANIEM EKSPERTA
Na ile ïazienek decydujÈ siÚ inwestorzy budujÈcy dom i jakie sprzÚty
w nich montujÈ?
’azienka jest pomieszczeniem, które w zasadniczy sposób wpïywa na kom-
architekt
fort uĝytkowania domu. DecyzjÚ o ich liczbie i wyposaĝeniu najlepiej podjÈÊ
Monika
Lisowska- na etapie wyboru projektu, poniewaĝ lokalizacja tego wnÚtrza determinuje
-’Útocha prowadzenie instalacji wod.-kan. i wentylacji. Warto dokïadnie przemyĂleÊ
Dyrektor Pracowni dostÚpne rozwiÈzania i wybraÊ te najlepiej dostosowane do potrzeb wszyst-
Projektowej
w ARCHON+ kich mieszkañców, pamiÚtajÈc, ĝe liczba ïazienek i ich wyposaĝenie wpïywa
w zasadniczy sposób na funkcjonalnoĂÊ domu, jest teĝ jednym z wiÚkszych
wydatków na etapie jego wykañczania. Ponadto jest to pomieszczenie, któ-
remu trzeba poĂwiÚciÊ najwiÚcej pracy w codziennym utrzymaniu czystoĂci. NajczÚĂciej wybiera-
ne przez inwestorów rozwiÈzania to:
toaleta dla goĂci + ïazienka z prysznicem i wannÈ dla domowników;
mniejsza ïazienka z prysznicem dla goĂci i domowników + wiÚksza z wannÈ dla domowników;
mniejsza ïazienka z prysznicem dla goĂci i domowników + wiÚksza ïazienka z wannÈ oraz
prysznicem dla domowników;
toaleta dla goĂci + ïazienka dla dzieci + prywatna ïazienka dla rodziców, dostÚpna z ich
sypialni.
Niezaleĝna toaleta lub mniejsza ïazienka goĂcinna to wygodne rozwiÈzanie, dziÚki któremu uni-
kamy prezentowania prywatnych przyborów toaletowych goĂciom. Inwestorzy chÚtnie decydujÈ siÚ
na wyposaĝenie ïazienek zarówno w prysznic, jak i w wannÚ, która jest szczególnie przydatna, gdy
w domu sÈ maïe dzieci. Jest teĝ moĝliwoĂÊ zaaranĝowania pomieszczenia z wannÈ w formie domo-
wego spa, które sprzyja relaksowi po caïym dniu. Zastosowanie prysznica jest szczególnie uzasad-
nione, gdy w domu mieszkajÈ osoby starsze. Bardzo komfortowe w uĝytkowaniu sÈ nowoczesne
prysznice typu walk-in.
W przypadku maïych budynków moĝna rozwaĝyÊ zastosowanie wanny z funkcjÈ prysznica.
Obecnie dostÚpne sÈ efektowne rozwiÈzania systemowe, które nie pogarszajÈ walorów wizual-
nych ïazienki.
Maksymalny komfort zapewni niezaleĝny apartament z prywatnÈ ïazienkÈ. Takie rozwiÈzanie
moĝna zastosowaÊ przy sypialni gïównej, czy teĝ przy apartamencie dla seniora lub goĂci. ’azienki
takie zazwyczaj wyposaĝa siÚ w prysznic, ale coraz czÚĂciej aranĝuje siÚ je w formie pokoju kÈpie-
lowego z wannÈ.
Coraz czÚĂciej inwestorzy decydujÈ siÚ na zastosowanie toalet z funkcjÈ bidetu. DziÚki temu
oszczÚdza siÚ miejsce i koszt montaĝu tylko jednego urzÈdzenia.
à W maïej ïazience, w której nie zmieĂci
siÚ oddzielny natrysk, nabwannie warto
zamontowaÊ parawan, np. ze szkïa. DEANTE
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 117
ZANIM KUPISZ – PORÓWNAJ WANNA – PRYSZNIC

• szybka kÇpiel – pobudza siĄy witalne ibzapewnia duľo energii
(zwĄaszcza na poczÇtku dnia)
• najbardziej odpowiednie miejsce do poddania skóry zabiegowi peelingu
• 5 minutowa kÇpiel zuľywa siÛ okoĄo 70blbwody
• zajmuje mniej miejsca
• minimalna powierzchnia Ąazienki to 2,5 m2
• wygodna wielkoĝÉ kabiny 80 × 90 cm przy skrzydĄach otwieranych
i 100 × 80 cm przy przesuwnych
• kabina z polistyrenu lub z hartowanego szkĄa, brodzik z akrylu lub
kompozytu
• modele z funkcjÇ hydromasaľu lub masaľowo-parowe
• drzwi uchylne lub przesuwne; kabiny bez drzwi i brodzika – z odpĄywem
liniowym (naleľy zaplanowaÉ na etapie projektowania domu)
• brud spĄywa z ciaĄa od razu do kratki ĝciekowej, a nie do wody, w której
leľymy
• kabina szklana ok. 1000 zĄ, brodzik akrylowy ok. 500 zĄ, odpĄyw liniowy
ok.b400bzĄ, model z hydromasaľem ok.b2000 zĄ
• dĄuľszy relaks – odprÛľajÇcy wypoczynek po mÛczÇcym dniu
(najczÛĝciej wieczorem)
• najbardziej odpowiednie miejsce do aromaterapii, kÇpieli z dodatkiem
olejków i zióĄ, przy dļwiÛku relaksacyjnej muzyki ibnastrojowym
oĝwietleniu
• ĝrednio wlewa siÛ co najmniej 100 l (wbzaleľnoĝci od jej wielkoĝci niecki)
• zajmuje wiÛcej miejsca
• minimalna powierzchnia Ąazienki to 4 m2
• wygodna wielkoĝÉ 70 lub 80 × 170 cm
• z emaliowanej stali, akrylu sanitarnego, zbkompozytów mineralnych,
zbmiedzi, szkĄa, drewna, kamienia
• modele wyposaľone w dysze do masaľu wodnego i powietrznego
• wyposaľajÇc wannÛ w parawan lub szybÛ moľna traktowaÉ jak kabinÛ
prysznicowÇ
• przed kÇpielÇ w wannie z hydromasaľem ciaĄo trzeba umyÉ pod
natryskiem, bybdetergenty nie zapychaĄy dysz
• wanna akrylowa ok. 600 zĄ, model zbhydromasaľem ok. 2000 zĄ

wiÚcej wody – wtedy jej iloĂÊ jest zbliĝona
do tej wykorzystywanej w maïej wannie.
Co wynika z tych wyliczeñ? Uĝytkownicy
wybierajÈcy wannÚ z góry muszÈ pogodziÊ
siÚ z okreĂlonymi kosztami kÈpieli i majÈ nie-
wiele moĝliwoĂci ich ograniczenia (kÈpiel
w maïej iloĂci wody, bez dolewania gorÈcej).
Zwolennicy prysznica dowolnie sterujÈ czasem
natrysku, a koszty zmniejszajÈ, na przykïad za-
krÚcajÈc kurek przed namydleniem ciaïa.
WIELKO¥m ’AZIENKI
Minimalna wymagana powierzchnia
ïazienki z prysznicem to 2,5 m 2, zaĂ
takiej z wannÈ – przynajmniej 4 m 2,
a mieszczÈcej oba te urzÈdzenia 6bm 2.
ZnajÈc rozmiar i ksztaït wnÚtrza, moĝna
zaplanowaÊ strefy higieniczne.
Liczy siÚ ergonomiczne rozlokowanie
sprzÚtów –bodstÚp miÚdzy nimi powi-
nien wynosiÊ przynajmniej 20 cm
ibzapewniÊ uĝytkownikom wygodny
dostÚp.
W niewielkich ïazienkach urzÈdzenia
ustawia siÚ tylko wzdïuĝ Ăcian. W obszer-
niejszych lepiej prezentujÈ siÚ wyraěnie
oddzielone strefy funkcyjne, na przykïad
sedes, bidet i pisuar za dekoracyjnÈ Ăcian-
kÈ. Wbprzypadku wolnostojÈcej wanny,
moĝna potraktowaÊ jÈ jako efektowny ele-
ment i jÈ wyeksponowaÊ.

Ustawienie urzÈdzeñ

Wanna. Na ogóï planuje siÚ jÈ przy którejĂ ze Ăcian lub w naroĝniku (w maïych wnÚtrzach). Standardowy prostokÈtny model ma szerokoĂÊ 70 lub
80bcm i dïugoĂÊ 140–180 cm. Na swobodne poruszanie siÚ trzeba pozostawiÊ przed wannÈ przynajmniej 90 cm wolnej powierzchni.
W duĝych wnÚtrzach moĝna zdecydowaÊ siÚ na model wolnostojÈcy, np. wyposaĝony w dekoracyjne nóĝki i ustawiÊ go na Ărodku. Dla podkreĂlenia
rangi wypoczynku w wannie moĝna umieĂciÊ jÈ na specjalnym podeĂcie. Czasem robi siÚ tak ze wzglÚdu na ïatwiejsze uformowanie przy odpïywie wody
spadku co najmniej 2% i doprowadzenie instalacji wodnej do baterii podïogowej. OczywiĂcie, w takiej lokalizacji do wygodnego korzystania z wanny
potrzeba najwiÚcej wolnej przestrzeni wokóï niej.
Prysznic. W maïych ïazienkach lokuje siÚ go przy Ăcianie. W wersji z brodzikiem, do ksztaïtu i rozmiaru przestrzeni dobiera siÚ model na planie
kwadratu, prostokÈta, wycinka koïa. W duĝych pomieszczeniach – najczÚĂciej projektuje siÚ natryski z wnÚkÈ bez brodzika (typ walk-in) z odpïywem
liniowym wykonanym w posadzce, rzadziej w Ăcianie.
Do kabiny prysznicowej, podobnie jak do wanny, potrzebny jest wygodny dostÚp oraz miejsce do otwierania lub przesuwania drzwi, a takĝe do
swobodnego wycierania siÚ i ubierania po kÈpieli. W wariancie z drzwiami przesuwnymi przyjmuje siÚ powierzchniÚ 80 × 90 cm, przy skrzydïach
otwieranych 100 × 80 cm. W wersjach otwartych z osïonÈ tylko z jednej strony, na ogóï jest wystarczajÈco duĝo przestrzeni, bo takie natryski planuje
siÚ np. wzdïuĝ caïej wÚĝszej Ăciany ïazienki.

118 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

ZANIM KUPISZ – PORÓWNAJ WANNA – PRYSZNIC

Jakie produkty i wyposaĝenie oferujÈ producenci?

Wanna. Do dyspozycji mamy odmiany jednoosobowe albo zaprojektowane dla kilku uĝytkowników, prostokÈtne (dïugoĂci od 100 do 180 cm), owalne, na-
roĝne – symetryczne z równymi bokami (dïugoĂci 110–160 cm), asymetryczne o bokach róĝnej dïugoĂci oraz w dwóch wariantach, lewe i prawe. ProstokÈt-
ne modele montuje siÚ wzdïuĝ Ăciany, w naroĝniku, we wnÚce. Naroĝne w rogu. Owalne przeznacza siÚ do naroĝnika, pod ĂcianÚ, bÈdě jako wolnostojÈce.
Dawniej te sprzÚty produkowano gïównie z emaliowanej stali, obecnie najpopularniejszy i najtañszy jest akryl sanitarny. Moĝna kupiÊ teĝ wanny
z kompozytów mineralnych, z miedzi, szkïa, drewna, a nawet kamienia. Te ostatnie wersje sÈ bardzo ciÚĝkie i przy ich zastosowaniu konieczne jest
wzmocnienie stropu. Wyposaĝeniem standardowym niektórych modeli sÈ wyproğlowanie Ăciany niecki. Wygodniejszy bÚdzie wariant z wyproğlowa-
nym teĝ oparciem, miÚkkim zagïówkiem na rancie, póïkami na Ăciankach. ZwiÚkszy bezpieczeñstwo korzystania z wanny doposaĝenie jej w uchwyty
(na zewnÈtrz ibwewnÈtrz), a dla osoby starszej lub niepeïnosprawnej – zamonto-
wanie takiej zbotwieranymi drzwiczkami, uïatwiajÈcymi wchodzenie i wychodzenie
(tañsza opcja to dostawianie stopni lub podnóĝków).
Amatorzy kÈpieli w jacuzzi mogÈ zdecydowaÊ siÚ na model wanny wyposaĝo-
ny w dysze do masaĝu. Oprócz nich urzÈdzenie zawiera pompÚ o mocy
500–1500 W, zasilanÈ napiÚciem z sieci 230 V, przewody doprowadzajÈce wodÚ,
kompresor tïoczÈcy powietrze (w droĝszych odmianach poïÈczony z ozonatorem
i podgrzewaczem), panel sterowania. Elementy dodatkowe (niestety, podwyĝsza-
jÈce cenÚ wanny) to wiÚksza iloĂÊ dysz, automatyczna dezynfekcja i osuszanie
orurowania, oĂwietlenie podwodne, dozownik do automatycznego dawkowania
olejków, antypoĂlizgowe dno, zagïówki i podïokietniki, relingi na rÚczniki. W przy-
padku takiej wanny, nie naleĝy jednak zapominaÊ, ĝe przed kÈpielÈ w niej ciaïo
trzeba umyÊ pod natryskiem, by detergenty nie zapychaïy dysz. Poza tym niezbÚd-
ne jest systematyczne ich czyszczenie i dezynfekcja oraz dbanie o dokonywanie
regularnych przeglÈdów. Ponadto warto pamiÚtaÊ, ĝe wanna z hydromasaĝem
pobiera caïkiem sporo prÈdu i haïasuje.
à Wanna z hydromasaĝem. VILLEROY & BOCH

Kabina prysznicowa. Typowe przyĂcienne kabiny kwadratowe majÈ wymiary 80b× 80 cm i 90 × 90 cm, prostokÈtne np. 80 × 90 cm. DziÚki zaawan-
sowaniu technologii giÚcia szkïa, w sprzedaĝy sÈ równieĝ wersje o zaokrÈglonych Ăcianach i drzwiach, które oszczÚdzajÈ trochÚ miejsca. Liczne
modele projektuje siÚ na planie Êwiartki i poïowy koïa, zaĂ z myĂlÈ o najwiÚkszych salonach kÈpielowych – okazaïe wolnostojÈce kapsuïy cylin-
dryczne, na planie koïa.
¥cianki i drzwi kabin produkuje siÚ z polistyrenu lub z hartowanego szkïa (o gruboĂci 6–8 mm). Coraz czÚĂciej w standardzie szkïo ma powïokÚ
hydrofobowÈ, chroniÈcÈ przed osadzaniem siÚ na nim nalotu z wody i Ărodków myjÈcych.
Sposób otwierania drzwi to waĝny parametr doboru kabiny. Przy skrzydïach uchylanych na zewnÈtrz, niezbÚdne jest miejsce przed kabinÈ.
Korzystanie z modeli uchylanych do wewnÈtrz nie jest komfortowe. Najnowsze wyposaĝenie umoĝliwia poruszanie siÚ skrzydeï w obie strony.
W maïych ïazienkach wygodniej bÚdzie korzystaÊ z drzwi przesuwanych (na prowadnicach albo rolkach), bÈdě skïadanych.
Obecnie do nowego domu najchÚtniej wybierany jest najprostszy wariant – kabina bez drzwi. Wówczas miejsce z natryskiem oddzielone jest
odbreszty ïazienki jedynie szklanÈ ĂciankÈ. Moĝe byÊ wyposaĝone w tradycyjny brodzik lub w odpïyw liniowy w posadzce lub w Ăcianie.
W wiÚkszoĂci budynków, standardowe elementy natrysku to sïuchawka na
elastycznym wÚĝu oraz deszczownica, która wytwarza kilka rodzajów strumienia
wody. Do wyboru jest teĝ wielofunkcyjny panel do hydromasaĝu. KorzystajÈc
zbniego, moĝemy precyzyjnie skierowaÊ prawdziwe oberwanie chmury na obolaïy
ze zmÚczenia kark albo plecy, a takĝe zmieniaÊ jej natÚĝenie. Nowoczesne modele
zawierajÈ liczne regulowane dysze, gïowicÚ prysznicowÈ, termostat z blokadÈ
chroniÈcÈ przed poparzeniem, wkïady ğltrujÈce wodÚ, skïadane siedzisko, pod-
Ăwietlenie, póïki itp.
Najbardziej zaawansowane domowe spa oferuje kÈpiel w kabinie z funkcjÈ
hydromasaĝu lub masaĝowo-parowej. Ta pierwsza zapewnia wszechstronny
zabieg (sterowany rÚcznie bÈdě automatycznie), np. relaksacyjny, szkocki (naprze-
mienny zimnÈ i ciepïÈ wodÈ), limfatyczny (naprzemienny silnymi strumieniami
wody), pleców ibbarków kaskadÈ albo kurtynÈ wodnÈ, masaĝ stóp. W drugim
modelu, generator pary umoĝliwia kÈpiele parowe, które korzystnie wpïywajÈ na
przemianÚ materii, usuwajÈ z organizmu toksyny. StosujÈc olejki, przeprowadza
siÚ zabieg aromaterapii. W niektórych wersjach kabin, producenci umieszczajÈ Ã Najmodniejsze wersje kabin majÈ zïote profile i takie same
ozonator, oĂwietlenie do chromoterapii, a nawet saunÚ i siedzisko. baterie. SANSWISS

120 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 WENTYLACJA ENERGOOSZCZ}DNO¥m W PRAKTYCE

T
EN
O -V
PR
F OT.

Jak wietrzyÊ iboszczÚdzaÊ?

Jarosïaw Antkiewicz

Moĝemy ograniczyÊ iloĂÊ zuĝywanego prÈdu lub ny dyskomfort. Zwykle nieïatwo powiÈzaÊ

wody, ale zbpowietrzem juĝ siÚ tak nie da. Jeĝeli to zbniewydolnÈ wentylacjÈ. Ponadto nasi-
lenie takich nieswoistych objawów wbokre-
mamy mieszkaÊ zdrowo, to skuteczna wentylacja jest sie jesienno-zimowym czÚsto wiÈĝemy ze
zmianÈ pogody, abpomijamy to, ĝe wbtym
po prostu niezbÚdna. Podpowiadamy jak pogodziÊ okresie zaczynamy wiÚcej czasu spÚdzaÊ
to zboszczÚdnoĂciÈ energii, bo wbnowych domach wbzamkniÚtych pomieszczeniach.

tradycyjna wentylacja moĝe powodowaÊ nawet poïowÚ JAK DZIA’A WENTYLACJA?

wszystkich strat ciepïa. Zostawmy na chwilÚ kwestiÚ strat ciepïa po-
wodowanych przez wentylacjÚ. Gïówny cel

S
kuteczna wentylacja – czyli wystar-
czajÈca iloĂÊ Ăwieĝego powietrza
wbdomu – to niezbÚdny warunek na-
szego zdrowia, komfortu, ale ibdobrej kon-
dycji samego budynku. Zawilgocenie ibza-
grzybienie to przypadki skrajne, chociaĝ
wcale nie tak rzadkie. Jednak ibzaniedba-
nia na duĝo mniejszÈ skalÚ wystarczÈ, ĝe-
byĂmy czuli siÚ ěle. Niedobór Ăwieĝego
powietrza moĝe powodowaÊ uczucie zmÚ-
czenia, nasilenie objawów niektórych aler-
gii, podraĝnienie gardïa, nosa, oczu ibogól-
dziaïania kaĝdego jej rodzaju jest zawsze
ten sam – ma zapewniÊ wymianÚ okreĂlo-
nej iloĂci powietrza wbbudynku. Przy tym
zbniektórych pomieszczeñ (umownie nazy-
wanych brudnymi) jest ono usuwane, abdo
pozostaïych trzeba wbtym czasie dostar-

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 121

ENERGOOSZCZ}DNO¥m W PRAKTYCE WENTYLACJA

czyÊ takÈ samÈ iloĂÊ Ăwieĝego zbzewnÈtrz. komin zbpionowymi

OczywiĂcie, musimy zapewniÊ przepïyw nawiew kanaïami
powietrza pomiÚdzy pomieszczeniami, np. powietrza
dziÚki podciÚciom wbdrzwiach. Wentylacja zbzewnÈtrz przez
nie bÚdzie dziaïaÊ zarówno przy braku na- nawiewniki
ibnieszczelnoĂci
wiewu, jak ibwyciÈgu powietrza.

GRAWITACYJNA
Zasadnicza róĝnica pomiÚdzy sposoba-
mi wentylacji polega wïaĂnie na tym, jak
dostarczane ibusuwane jest powietrze.
Wbwentylacji grawitacyjnej mamy piono-
we kanaïy wyciÈgowe wbkominach oraz na-
wiewniki wboknach lub Ăcianach. SiïÈ na-
pÚdowÈ jest zaĂ róĝnica ciĂnienia, gÚstoĂci
ibtemperatury powietrza wewnÈtrz ibna ze-
wnÈtrz domu. SkutecznoĂÊ wentylacji gra-
witacyjnej uzaleĝnione jest od warunków
zewnÚtrznych. Dziaïa ona sprawnie, gdy usuwanie powietrza
zbkuchni ibïazienek
powietrze zewnÚtrzne jest znacznie chïod-
à Wentylacja grawitacyjna funkcjonuje dziÚki pionowym kanaïom wyciÈgowym oraz
niejsze od tego wbbudynku. Natomiast staje
nawiewnikom powietrza umieszczonym wboknach lub Ăcianach. Powoli odchodzi do lamusa,
siÚ bardzo sïaba, gdy temperatury siÚ zrów- bo wraz zbusuwanym powietrzem marnuje siÚ sporo ciepïa.
nujÈ wbsezonie wiosenno-letnim. Jednak za-
wsze siïa zapewniajÈca ruch powietrza jest znajduje siÚ wymiennik ciepïa. Przez nie- WIETRZYm CZY
bardzo maïa. Dlatego np. niedopuszczal- go przepïywajÈ oba strumienie powietrza. OSZCZ}DZAm?
ne sÈ dïugie poziome odcinki kanaïów wy- To usuwane oddaje swe ciepïo nawiewane- Wiele osób, chociaĝ teoretycznie zdaje sobie
ciÈgowych ibniskie kominy wentylacyjne. mu (Ăwieĝemu), zanim zostanie wyrzuco- sprawÚ zbtego, ĝe wentylacja jest niezbÚdna,
Typowym przykïadem sÈ ïazienki na pod- ne poza budynek. Daje to oszczÚdnoĂci, bo równoczeĂnie obawia siÚ wysokich rachun-
daszu, bo tam efektywna wysokoĂÊ kana- przecieĝ nie marnujemy ciepïa, za którego ków za ogrzewanie intensywnie wietrzone-
ïu – pomiÚdzy kratkÈ wentylacyjnÈ wbpo- wytworzenie wbinstalacji grzewczej zapïaci- go domu. Ibnie sÈ to obawy caïkiem pozba-
mieszczeniu ibwylotem ponad dachem liĂmy. Wbten sposób obniĝamy zapotrzebo- wione podstaw, chociaĝ samo ograniczanie
czÚsto wynosi poniĝej 1bm, abdo dobrego wanie domu na ciepïo, czynimy go bardziej wentylacji to zïy pomysï. Po prostu dyle-
dziaïania potrzeba przynajmniej ok.b3bm. energooszczÚdnym. Abobecnie bez rekupe- mat „WietrzyÊ czy oszczÚdzaÊ?” to faïszy-
ratora trudno nawet speïniÊ wymogi stawia- we postawienie sprawy. Najlepsze wyjĂcie
MECHANICZNA ne przez przepisy. zbsytuacji to odzysk ciepïa zbusuwanego po-
Wbwentylacji mechanicznej nawiewno-
-wywiewnej, abtaka obecnie jest najczÚĂ- centrala
wyrzutnia
ciej spotykana, zarówno nawiew jak ibwy- wentylacyjna
powietrza
ciÈg powietrza zapewniajÈ wentylatory
umieszczone wbcentrali wentylacyjnej.
CentralÚ ïÈczÈ zaĂ zbposzczególnymi wnÚ-
trzami kanaïy obduĝej Ărednicy – nawiew-
ne lub wyciÈgowe. IloĂÊ powietrza moĝna czerpnia
powietrza
dokïadnie kontrolowaÊ, niezaleĝnie od wa-
runków na zewnÈtrz – temperatura ibciĂnie-
nie po prostu przestajÈ mieÊ znaczenie. Ma
siÚ rozumieÊ, ĝe tak samo jak wbwentylacji
grawitacyjnej, trzeba zapewniÊ swobodny
przepïyw powietrza od pomieszczeñ zbna-
wiewem do tych zbwyciÈgiem.

ODZYSK CIEP’A
Jednak poza peïnÈ kontrolÈ nad wymianÈ
nawiew Ăwieĝego
powietrza wentylacja nawiewno-wywiew- powietrza
na daje jeszcze jednÈ zasadniczÈ korzyĂÊ –
moĝliwoĂÊ odzyskiwania ciepïa zbusuwane- Ã Wbwentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej powietrze przechodzi przez centralÚ
go powietrza, czyli rekuperacji. Wbcentrali wentylacyjnÈ. Tam nastÚpuje odbiór ciepïa zbpowietrza usuwanego.

122 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

wietrza, bo pozwala nie ograniczaÊ jego
wymiany, aboszczÚdzaÊ energiÚ.
Nieco paradoksalnie, wïaĂnie coraz da-
lej idÈce obostrzenia odnoĂnie energoo-
szczÚdnoĂci budynków uwidoczniïy prob-
lem strat ciepïa powodowanych przez
wentylacjÚ. ¥ciany, dachy czy okna mu-
szÈ mieÊ coraz lepszÈ izolacyjnoĂÊ, co
nieuchronnie zmniejsza ucieczkÚ cie-
pïa przez przegrody zewnÚtrzne. Jednak
wentylacja wbwiÚkszoĂci polskich domów
wciÈĝ jest grawitacyjna, tak samo jak kil-
kadziesiÈt lat temu. Ibpowoduje wciÈĝ ta-
kie same straty ciepïa. Takie same wblicz-
bach bezwzglÚdnych, bo procentowo to
znacznie wiÚksza pozycja wbbilansie niĝ
kiedyĂ. Po prostu wentylacja grawita-
cyjna pozostaïa bez zmian, podczas gdy
inne elementy budynku poprawiono pod
wzglÚdem energetycznym. Trzeba przy
tym uprzedziÊ, ĝe chociaĝ wbInternecie
ibprasie wciÈĝ pojawiajÈ siÚ grafiki ibzesta-
wienia, zgodnie zbktórymi wentylacja od-
powiada za okoïo 15% strat ciepïa wbdomu
jednorodzinnym, to moĝna je wïoĝyÊ miÚ-
dzy bajki. Byïy prawdziwe 40 lat temu,
kiedy pozostaïe elementy budynków wy-
konywano wbzupeïnie innym standar-
dzie. Obecnie trzeba siÚ liczyÊ zbtym, ĝe
wbnowym budynku wentylacja grawita-
cyjna moĝe powodowaÊ od 30% do po-
nad 50% strat ciepïÈ. RozpiÚtoĂÊ jest duĝa,
bo ibbudynki wznosi siÚ bardzo róĝne. Do
tego projektanci niejednokrotnie nagi-
najÈ dane, ĝeby speïniÊ wymogi stawia-
ne przez obowiÈzujÈcÈ obecnie nowÈ wer-
sjÚ rozporzÈdzenia wbsprawie warunków
technicznych (WTb2021). Wprawdzie nie
zawiera ono wprost nowych wymagañ od-
noĂnie samej wentylacji, ale równoczeĂnie
narzuca znacznie niĝszy limit caïkowite-
go zuĝycia energii przez budynek. Roczny
wskaěnik zapotrzebowania na tzw. nieod-
nawialnÈ energiÚ pierwotnÈ obniĝono zb95
do zaledwie 70bkWh/m2. Obejmuje on zaĂ
zapotrzebowanie na energiÚ do:
ogrzewania;
wentylacji;
przygotowywania ciepïej wody uĝytko-
wej (c.w.u.).
Nie jest ïatwo speïniÊ nowe wymogi, tym
bardziej, ĝe poprawianie Ăcian ibokien po-
nad poziom wymagany przepisami juĝ nie-
wiele zmienia. Zgodnie zbWTb2021 mak-
symalna wartoĂÊ wspóïczynnika UbĂcian
ma wynosiÊ 0,2, zaĂ okien 0,9 W/(m2·K).
Dlatego roĂnie zainteresowanie wentylacjÈ
zbodzyskiem ciepïa, czyli popularnie mó-
wiÈc zbrekuperatorem. Tak naprawdÚ trud-
no juĝ wznieĂÊ bez rekuperacji nie tylko
dom energooszczÚdny, ale nawet „standar-
dowy” wbrozumieniu nowych przepisów.
SPRAWNO¥m, WYDAJNO¥m,
SPR}¿
Producenci chÚtnie eksponujÈ wysokÈ
sprawnoĂÊ odzysku ciepïa central wenty-
lacyjnych. Nic dziwnego bo wartoĂÊ na-
wet ponad 90% robi wraĝenie na klientach.
Trzeba uczciwie powiedzieÊ, ĝe ten para-
metr faktycznie ulegï wbostatnich latach
poprawie. Przede wszystkim dlatego, ĝe
praktycznie nie spotyka siÚ juĝ wbrekupe-
ratorach wymienników krzyĝowych – któ-
re przy licznych zaletach – cechowaïa jed-
nak niska sprawnoĂÊ. Nie naleĝy jednak
zapominaÊ, ĝe sprawnoĂÊ nie jest jedynym
waĝnym parametrem centrali. Ponadto tÚ
wartoĂÊ uzyskuje siÚ przy ĂciĂle okreĂlo-
nych parametrach testowych, zbnatury rze-
czy doĂÊ odmiennych od bardzo zmien-
nych warunków faktycznej eksploatacji.
Wbskali caïego sezonu musimy siÚ liczyÊ
2''(&+72Ī<&,(
zbtym, ĝe sprawnoĂÊ bÚdzie znacznie niĝ- 2'/$7'%$0<
sza, Ărednia ok. 70% to dobry wynik.
2-(*2-$.2Ğü
Wprowadzenie etykiet energetycznych
REKUPERATORY
ibprzyznawanie centralom klas efektyw-
noĂci – analogicznie jak pralkom czy lo-
MISTRAL
dówkom – bynajmniej nie rozwiÈzaïo prob-
lemu. Procedura ich wyznaczania jest
zawiïa ibnajdelikatniej mówiÈc, wyniki
nie caïkiem przystajÈ do rzeczywistoĂci.
ChoÊby dlatego, ĝe obowiÈzkowe jest wy- QDMZ\īV]DMDNRğýZ\NRQDQLD
znaczenie klasy tylko dla warunków panu- VXSHUVSUDZQ\SU]HFLZSUĆGRZ\
jÈcych wbtzw. strefie klimatu umiarkowa- Z\PLHQQLNFLHSâD
nego. Natomiast Polska – zgodnie zbtÈ samÈ ZLHOROHWQLDEH]DZDU\MQDSUDFD
klasyfikacjÈ – leĝy wbstrefie klimatu chïod- LQWXLF\MQHLQRZRF]HVQHVWHURZDQLH
nego. OczywiĂcie, róĝnice bÚdÈ najbardziej UyZQLHīRQOLQH
odczuwalne wbregionach obostrzejszym
PDâHJDEDU\W\LOHNNDNRQVWUXNFMD
klimacie, np. na póïnocnym wschodzie
FLFKHLHNRQRPLF]QHZHQW\ODWRU\
(Suwaïki, Augustów). Do klas energetycz-
nych naleĝy podchodziÊ bardzo ostroĝnie, RV]F]ċGQDHNVSORDWDFMD
podobnie jak np. do informacji obĂrednim HOHJDQFNLGHVLJQ
zuĝyciu paliwa przez samochody. SURGXNWSROVNL
ZapamiÚtajmy, ĝe centrala jest waĝnÈ,
ale jest jedynie czÚĂciÈ, caïego systemu
PRO-VENT TO PRODUCENT:
wentylacyjnego. Jego ostateczne parame-
try zaleĝeÊ bÚdÈ od poprawnoĂci projektu,  UHNXSHUDWRUyZ0,675$/
wykonania, abwbduĝym stopniu takĝe spo-  HOHNWURMRQL]DF\MQ\FKÀOWUyZ
sobu eksploatacji. PozostajÈc przy analo- SRZLHWU]D&/($15
gii zbsamochodem – centrala to jakby tylko  SRZLHWU]Q\FKJUXQWRZ\FK
jego silnik. Z\PLHQQLNyZFLHSâD3529(17*(2
Przy doborze centrali powinniĂmy prze-
de wszystkim patrzeÊ na dwa parametry
REKLAMA
www.pro-vent.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 123
ENERGOOSZCZ}DNO¥m W PRAKTYCE WENTYLACJA
jeszcze waĝniejsze niĝ sprawnoĂÊ. SÈ to wy-
dajnoĂÊ ibsprÚĝ, które zawsze powinny byÊ
rozpatrywane ïÈcznie.
WydajnoĂÊ okreĂla jakÈ iloĂÊ powietrza
jest wbstanie dostarczyÊ (wymieniÊ) centra-
la. Podaje siÚ jÈ wbm3/h.
SprÚĝ natomiast informuje obtym, ja-
kie opory przepïywu – powodowane przez
kanaïy, filtry itd. – jest wbstanie pokonaÊ.
Przy czym, jeĝeli opory przepïywu sÈ duĝe,
np. zbracji skomplikowanej sieci kanaïów,
to moĝliwy do uzyskania przepïyw spada.
SprÚĝ podaje siÚ wbpaskalach (Pa).
Solidni producenci udostÚpniajÈ doku-
mentacjÚ zbwykresami lub tabelami poka-
zujÈcymi zaleĝnoĂÊ pomiÚdzy nimi. Bez
tych danych nie sposób rzetelnie oceniÊ
urzÈdzeñ. Maksymalna wydajnoĂÊ (np.
à Zaplanowanie rurociÈgów to zwykle
najtrudniejsza czÚĂÊ projektowania systemu.
Kanaïy moĝna ukryÊ np. wbpodïodze. WOLF
à Miejsce na rekuperator trzeba wybraÊ
bardzo starannie. Pomieszczenie powinno
byÊ czyste ibogrzewane, najlepiej zbdala
od sypialni, bo tam moĝe najbardziej
przeszkadzaÊ generowany szum.
REKUPERATORY. PL
124 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Idea dziaïania centrali wentylacyjnej jest prosta – ciepïem odzyskanym zbpowietrza
usuwanego wstÚpnie podgrzewamy to nawiewane. TOP VAC
500bm3/h) przy bliskich zeru oporach prze-
pïywu, ma siÚ bowiem nijak do 300bm3/h,
lecz przy sprÚĝu 150bPa, uwaĝanym za ty-
powy wbdomach jednorodzinnych. Ponadto,
jeĝeli obniĝymy prÚdkoĂÊ obrotowÈ wen-
tylatorów, przeïÈczajÈc centralÚ na niĝszy
bieg, to zmniejszymy wydajnoĂÊ, ale ibsprÚĝ.
JeĂli zbtym przesadzimy, to wbniektórych in-
stalacjach moĝe siÚ okazaÊ, ĝe do pewnych
miejsc, obnajwiÚkszych oporach, powietrze
prawie wcale nie dociera.
POTRZEBNY FACHOWIEC
Nie bez przyczyny pisaliĂmy obtym na ile
skomplikowane jest dobranie wydajnoĂci
ibsprÚĝu centrali – abto tylko drobny frag-
ment problemu. Dlatego zaplanowanie, wy-
konanie ibostateczne wyregulowaniem in-
stalacji wentylacyjnej jest zadaniem dla
dobrych fachowców. Przy czym powinni
dziaïaÊ zgodnie zbpodanÈ wyĝej kolejnoĂciÈ,
bo najpierw potrzebny jest projekt sieci ka-
naïów ze wszystkimi ksztaïtkami, przepust-
nicami, filtrami itp. Dopiero wówczas moĝ-
na dopasowaÊ do niej centralÚ dysponujÈcÈ
wymaganym sprÚĝem ibwydajnoĂciÈ.
Trzeba uprzedziÊ, ĝe plany instalacji wen-
tylacyjnej sprzedawane wraz zbprojektami
katalogowymi prawie zawsze naleĝy trakto-
waÊ tylko jako ogólny zarys, wstÚpnÈ kon-
cepcjÚ, abnie peïnoprawne projekty.
Juĝ sama decyzja, gdzie umieĂciÊ centra-
lÚ ma zasadnicze znaczenie. Zbjednej stro-
ny dobrze jeĝeli znajdzie siÚ ona jak najda-
lej od sypialni, bo tam wymagamy ciszy.
Zbdrugiej jednak, trzeba myĂleÊ obtym ĝeby
ukïad kanaïów byï moĝliwie prosty ibkrótki.
PamiÚtajmy przy tym, ĝe rury wentylacyj-
ne majÈ zwykle znaczne przekroje ibĂredni-
cÚ okoïo 10bcm, abzbizolacjÈ cieplnÈ jeszcze
wiÚcej. Wbpraktyce zaplanowanie tras ka-
naïów wentylacyjnych ibich ukrycie moĝe
byÊ najtrudniejszym zadaniem projektanta.
NieczÚsto ma on do dyspozycji np. nieuĝyt-
kowy strych ibpiwnicÚ albo przestrzeñ nad
sufitami podwieszanymi.
Zbtych wszystkich wzglÚdów najlepiej, je-
ĝeli projekt wentylacji powstaje juĝ na eta-
pie tworzenia samej koncepcji budynku,
rozkïadu pomieszczeñ.
CO WbCENTRALI?
Potocznie mianem rekuperatora okreĂla siÚ
caïÈ centralÚ wentylacyjnÈ. To nieĂcisïe,
bo rekuperatorem jest tak naprawdÚ tyl-
ko wymiennik ciepïa stanowiÈcy jej czÚĂÊ.
Ponadto wbcentrali mamy jeszcze dwa wen-
tylatory, filtry powietrza oraz ewentualnie
nagrzewnice powietrza (wstÚpnÈ ibwtór-
nÈ). Do czego sïuĝÈ poszczególne elementy
ibczym mogÈ siÚ róĝniÊ?
Wymiennik ciepïa umoĝliwia jego odzy-
skanie zbpowietrza usuwanego ibprzekaza-
nie go do powietrza nawiewanego. DziÚki
temu wentylacja staje siÚ obwiele bardziej
energooszczÚdna. Inaczej usuwalibyĂmy
przecieĝ ciepïe powietrze, zaĂ zastÚpowa-
li je zimnymi, które przecieĝ trzeba ogrzaÊ.
Szczególnie wbzimowych warunkach to
duĝa strata. Natomiast kiedy temperatu-
ra zewnÚtrzna ibwewnÚtrzna jest zbliĝona
przetïaczanie powietrza przez wymiennik
nie ma sensu. Dlatego czÚĂÊ wyposaĝona
jest wbtzw. bypass, czyli obejĂcie wymien-
nika. Moĝe byÊ on uruchamiany rÚcznie lub
automatycznie.
Wymiennik to nie tylko waĝna ale ibkosz-
towna czÚĂÊ centrali. Moĝe byÊ wykonany
zbróĝnych materiaïów – miedzi, aluminium,
tworzywa sztucznego, abnawet specjalnego
impregnowanego papieru. Duĝy wymien-
nik jest oczywiĂcie droĝszy ibzajmuje wiÚcej
miejsca, ale charakteryzujÈ go zwykle mniejsze opory prze-
pïywu, co zbkolei pozwala zmniejszyÊ zuĝycie energii przez
wentylatory.
Wentylatory powinny byÊ ciche, energooszczÚdne ibbar-
REKUPERATORY
dzo dobrej jakoĂci – przecieĝ muszÈ pracowaÊ wbsposób ciÈ-
gïy przez caïe lata. To nie wentylator ïazienkowy, wïÈczany
od czasu do czasu, zbktórego gïoĂnÈ pracÈ jakoĂ siÚ godzimy.
Wentylatory wbcentralach to zupeïnie inna klasa. Ponadto ich
konstrukcja musi pozwalaÊ na zmianÚ prÚdkoĂci obrotowej,
abwiÚc ibwydajnoĂci centrali. NajczÚĂciej wiÚc sÈ one stero-
wane przez ukïad elektroniczny (tzw. wentylatory EC – elek-
tronicznie komutowane), ewentualnie zasilane prÈdem sta-
ïym zbwbudowanego transformatora (wentylatory DC). Oba
rozwiÈzania majÈ swoich zwolenników, trudno orzec, które
jest lepsze. Zuĝycie prÈdu przez wentylatory to gïówny koszt
dziaïania centrali.
Filtry peïniÈ dwojakÈ rolÚ. Zarówno ten po stronie nawie-
wu jak ibwyciÈgu zabezpiecza sam wymiennik przed zanie-
czyszczeniem. Jednak filtr nawiewny oczyszcza teĝ powie-
trze trafiajÈce do budynku ibjeĂli jest wystarczajÈco dokïadny
moĝe zatrzymywaÊ czÈstki tworzÈce smog oraz pyïki roĂlin.
To waĝna zaleta dla alergików ale ibtych wszystkich, którzy
mieszkajÈ wbzanieczyszczonej okolicy. Filtry mogÈ mieÊ róĝ-
nÈ skutecznoĂÊ, warto sprawdziÊ zastosowanie jakich do-
puszcza producent centrali. Nie moĝna zbtym przesadziÊ, bo
lepsza dokïadnoĂÊ filtracji oznacza takĝe wiÚksze opory prze-
pïywu. Wbpraktyce waĝnym czynnikiem wpïywajÈcym na
koszt eksploatacji instalacji wentylacyjnej jest cena filtrów,
które trzeba wymieniaÊ co kilka miesiÚcy. PotrafiÈ byÊ one
drogie, abnajtañsze sÈ takie, które moĝna uciÈÊ samodzielnie
na odpowiedni wymiar zbtkaniny filtracyjnej. Te mogÈ byÊ
nawet kilkadziesiÈt razy tañsze. Niektóre centrale same po-
wiadamiajÈ obkoniecznoĂci wymiany filtrów. To waĝna czyn-
noĂÊ bo mocno zabrudzone mogÈ ograniczyÊ przepïyw po-
wietrza nawet obpoïowÚ.

Niezawodne i energooszczędne
Rekuperatory

to czyste i świeże powietrze

w Twoim domu!

à Poza wymiennikiem ciepïa ibwentylatorami waĝnymi

www.topvac.pl
elementami centrali sÈ filtry. Zaniedbanie ich regularnej
wymiany moĝe drastycznie obniĝyÊ skutecznoĂÊ wentylacji. infolinia: 570 560 339
IGLOTECH
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 125

ENERGOOSZCZ}DNO¥m W PRAKTYCE WENTYLACJA
à GWC umoĝliwia wykorzystanie gruntu do ogrzewania powietrza wbzimie, abchïodzenia latem.
PRO - VENT
PamiÚtajmy teĝ, ĝe na jakoĂÊ powie-
trza wpïywa umiejscowienie jego czerpni.
Najlepiej umieĂciÊ jÈ zbdala od ěródïa zanie-
czyszczeñ, np. ruchliwej drogi.
Nagrzewnica wstÚpna ogrzewa powie-
trze zewnÚtrzne trafiajÈce do rekuperato-
ra. Wbten sposób wbokresie mrozów zapo-
biega jego zaszronieniu. Inaczej przepïyw
powietrza mógïby zostaÊ nawet caïkowi-
cie zablokowany przez zamarzajÈce skro-
pliny. Ich ěródïem jest para wodna, za-
warta pierwotnie wbwilgotnym powietrzu
usuwanym zbwnÚtrza domu. Powietrze to
ochïadza siÚ, abwbefekcie para wodna ule-
ga wykropleniu ibzamarza. Warto wie-
dzieÊ, ĝe to zjawisko nie zachodzi wbtzw.
wymiennikach obrotowych. Wbnich po-
wietrze usuwane ibnawiewane przepïy-
wa bowiem naprzemiennie tymi samymi
kanaïami, nie ma wiÚc warunków do na-
gromadzenia skroplin. Nie bez przyczy-
ny takie centrale sÈ popularne wbsuro-
wym klimacie krajów skandynawskich.
DoĂÊ popularnym rozwiÈzaniem, majÈ-
cym zbzaïoĝenia zastÈpiÊ dziaïanie na-
grzewnicy wstÚpnej, jest teĝ odszranianie
wymiennika poprzez wyïÈczenie wen-
tylatora nawiewnego, przy nieprzerwa-
nym dziaïaniu wentylatora wyciÈgowego.
Wbefekcie wbtakim cyklu przez wymien-
nik przepïywa tylko ciepïe powietrze we-
wnÚtrzne. Moĝna powiedzieÊ, ĝe ogrze-
wamy wymiennik ciepïem zgromadzonym
we wnÚtrzu domu. To rozwiÈzanie ma
jednak istotnÈ wadÚ. Mianowicie wbtakich
warunkach wewnÈtrz budynku powsta-
126 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
je podciĂnienie ibtak naprawdÚ zimne po-
wietrze zewnÚtrzne ibtak trafia do domu –
tyle ĝe wbsposób niekontrolowany, przez
wszelkie nieszczelnoĂci. Abtak napraw-
dÚ obawy przed wysokimi rachunkami
za prÈd zbpowodu dziaïania nagrzewnicy
wstÚpnej sÈ nieuzasadnione. Wbprawidïo-
wo zbudowanym ibsterowanym systemie
zuĝycie prÈdu nie jest duĝe. ZapobiegaÊ
oszronieniu rekuperatora moĝe równieĝ
gruntowy wymiennik ciepïa (GWC), któ-
rego dziaïanie omówimy nieco dalej.
Nagrzewnica wtórna bywa teĝ nazywa-
na nagrzewnicÈ komfortu. Podgrzewa ona
powietrze za wymiennikiem, zanim tra-
fi ono do wnÚtrz. Jest sposobem na to ĝeby
nieco dogrzaÊ pomieszczenia ib– szczegól-
nie wbdomach energooszczÚdnych, zbracji
ich niewielkiego zapotrzebowania na ciepïo
– moĝe wystarczyÊ do utrzymania komfor-
towej temperatury bez uĝywania instalacji
grzewczej (c.o.).
SKkD USUNkm, GDZIE
DOSTARCZYm?
Idea dziaïania kaĝdej wentylacji, zarówno
grawitacyjnej jak ibmechanicznej, jest taka,
ĝe zbwybranych pomieszczeñ usuwamy za-
nieczyszczone powietrze, zaĂ do pozosta-
ïych napïywa czyste ibĂwieĝe zbzewnÈtrz.
Generalnie strumienie powietrza muszÈ siÚ
przy tym równowaĝyÊ – ile usunÚliĂmy, tyle
trzeba dostarczyÊ. Jedynie wbsporadycznych
przypadkach postÚpuje siÚ inaczej, projek-
tujÈc np. wentylacjÚ nadciĂnieniowÈ, czy-
li takÈ, wbktórej system dostarcza do danego
wnÚtrza wiÚcej powietrza niĝ usuwa. Robi
siÚ tak np. wbsalonach zbkominkami, ĝeby
wyeliminowaÊ ryzyko zassania dymu do
pomieszczenia.
Powietrze usuwamy zbtych wnÚtrz, gdzie
ibtak powstaje najwiÚcej zanieczyszczeñ
ibpary wodnej (kuchnie, ïazienki itd.), na-
tomiast wbpozostaïych (sypialnia, pokój
dzienny itd.) konieczny jest nawiew. Taki
system zapewnia przy tym okreĂlony kieru-
nek przepïywu – od pomieszczeñ czystych
do brudnych. Jest to generalna reguïa dzia-
ïania, której przestrzeganie zabezpiecza
przed rozchodzeniem siÚ zanieczyszczeñ
ibnieprzyjemnych zapachów po domu.
Przepisy dokïadnie okreĂlajÈ przy tym
jaka powinna byÊ minimalna iloĂÊ zuĝy-
tego powietrza usuwanego zbniektórych
pomieszczeñ. Do pozostaïych trzeba zaĂ
je dostarczyÊ. Te wymogi sÈ wspólne dla
wszystkich rodzajów wentylacji:
70bm3/h zbkuchni zbkuchenkÈ gazowÈ;
50bm3/h zbkuchni zbkuchenkÈ elektrycz-
nÈ;
50bm3/h zbïazienki;
30bm3/h zboddzielnego WC;
15bm3 zbpomieszczeñ pomocniczych bez
okna (garderoba, spiĝarnia itp.);
30bm3/h zbpokoi mieszkalnych, które od-
dzielajÈ od kuchni lub ïazienki wiÚcej niĝ
dwie pary drzwi (albo znajdujÈ siÚ na innej
kondygnacji).
WbĂredniej wielkoĂci domu trzeba wiÚc
zapewniÊ wymianÚ powietrza na poziomie
150–200bm3/h, skoro kuchnia ibdwie ïazien-
ki wymagajÈ przynajmniej 150bm3/h.
Wbkuchniach zaleca siÚ montowanie
urzÈdzeñ (wentylatorów wyciÈgowych),
umoĝliwiajÈcych okresowe zwiÚkszenie
intensywnoĂci wentylacji co najmniej do
120bm3/h. TÚ rolÚ peïniÈ popularne okapy
kuchenne.
Wbgodzinach nocnych dopuszcza siÚ zaĂ
zmniejszenie intensywnoĂci wentylacji, jed-
nak nie wiÚcej niĝ ob40%.
OczywiĂcie, wbpraktyce wiele osób zde-
cyduje siÚ na mniej intensywnÈ wentyla-
cjÚ, abibtak bÚdÈ zadowoleni. Jednak nie
warto zbtym przesadzaÊ. Abwbdomu zbre-
kuperatorem takie ograniczenie nie da juĝ
specjalnie odczuwalnych oszczÚdnoĂci.
Ponadto kaĝdy zbnas ma nieco inny próg
wraĝliwoĂci na zanieczyszczenie powie-
trza, po przekroczeniu którego zaczyna od-
czuwaÊ zaduch, absama wielkoĂÊ wymiany
powietrza to nie wszystko. Od lat wiado-
mo np. ĝe przy duĝym zagÚszczeniu osób
 ïatwiej obdyskomfort. Dla odmiany zaĂ po-
wietrze wbwysokich pomieszczeniach (3 m
lub wiÚcej) odbieramy zwykle jako lepsze,
chociaĝ intensywnoĂÊ jego wymiany jest
dokïadnie taka sama. Moĝna to tïumaczyÊ
naturalnÈ skïonnoĂciÈ do gromadzenia siÚ
ciepïego ibczÚsto zuĝytego juĝ powietrza
pod sufitem.
GWC
Gruntowy wymiennik ciepïa (GWC) to co
do samej idei dziaïania bardzo proste urzÈ-
dzenie. Wszyscy wiemy, ĝe temperatura
gruntu zmienia siÚ wbznacznie mniejszym
stopniu niĝ temperatura powietrza ibnawet
na gïÚbokoĂci ok. 1bm jest dodatnia przez
caïy rok. Nie bez przyczyny na mniej wiÚ-
cej takiej gïÚbokoĂci wyznacza siÚ strefy
przemarzania przy wykonywaniu funda-
mentów.
Grunt jest bowiem potÚĝnym akumulato-
rem ciepïa, które moĝemy wykorzystaÊ ro-
biÈc GWC. Budowa wymiennika moĝe byÊ
róĝna, ale zasada dziaïania jest zawsze ta
sama – nastÚpuje wymiana ciepïa pomiÚ-
dzy powietrzem nawiewanym do budynku
ibmasÈ gruntu. Wymiennik musi wiÚc byÊ
3:7%$:+!Ñ*!+/×ï
Lider w dziedzinie wentylacji
Wybieraj¹c rekuperator
dbasz o ZDROWIE
swojej rodziny
Wymiennik obrotowy XĒöæÛÐÃÚ
ÛܯöĒ
ĶÜûóĒ
ƿ
-æâöûóýÛ»Ú¯
ĐĒáÐÃââÐÛ¯
X
öû¯â¿¯ó¿ĕÐÃ
ýáæĘÜÐĐЯ
æ¿ĕĒöÛ
»ÐÃðà¯

â¯ĐÃû
¿æ
ǀƾʘȨ
¯
¿æ¿¯ûÛæĐæ

ÍĐ¯ó¯âûýÚÃ
æ¿ĕĒöÛ
ĐÐÜÍæ»Ð
WT2021 Sterownik
ý¿ýÚ
¿æá
ÃâÃóÍææöĕ»ĕË¿âĒ
#âûýлĒÚâĒ
öûÃóæĐâÐÛ

ĕÍæ¿âĒ
ĕ
XLƺƸƺƹ Đ
ÚËĕĒÛý
ðæÜöÛÐá
wkopany wbziemiÚ, ponadto od góry bywa
izolowany cieplnie, co ogranicza sezonowe
zmiany temperatury wbjego pobliĝu. Wbse-
zonie zimowym wymiennik gruntowy pod-
nosi temperaturÚ powietrza nawiewanego
do budynku. Wbten sposób nie tylko ogra-
nicza zapotrzebowanie na ciepïo, ale zabez-
piecza centralÚ wentylacyjnÈ przed zama-
rzaniem skroplin. Nie trzeba wiÚc stosowaÊ
nagrzewnicy wstÚpnej, ani innego systemu
rozmraĝania.
Jednak GWC przynosi teĝ korzyĂci latem.
Wbczasie upaïów temperatura gruntu jest
znacznie niĝsza niĝ temperatura powietrza
ibwymiennik gruntowy zbpowodzeniem sïu-
ĝy do jego schïodzenia, abwbefekcie obniĝe-
nia temperatury we wnÚtrzach. Taki system
bywa nazywany naturalnÈ klimatyzacjÈ,
ale trzeba lojalnie uprzedziÊ, ĝe jego zdol-
noĂÊ do chïodzenia jest wzglÚdnie nieduĝa,
przede wszystkim zbracji tego, ĝe iloĂÊ prze-
pïywajÈcego powietrza wentylacyjnego jest
wielokrotnie mniejsza niĝ wbsystemach kli-
matyzacyjnych.
Budowa samego GWC bywa bardzo róĝ-
na. Na naszym rynku popularne sÈ trzy
rozwiÈzania – wymiennik ĝwirowy, pïyto-
Czyste powietrze
Nóĕ¶¿ĕÃâЯ
öðÃàâЯڶ
ĐĒáæÍÐ

ðóæÍó¯áý
]ZHL
B8X#LE]
5 lat gwarancji
GENERACJA HERU
4¯Ú¿àýĘöĕĒ
æÛóÃö
ÍĐ¯ó¯â»ÚÐ

¿æöûËðâĒ
â¯
óĒâÛý
Generalny Dystrybutor Östberg w Polsce:
wy lub rurowy. Dwa pierwsze okreĂla siÚ
mianem bezprzeponowych, bo tu przepïy-
wajÈce powietrze ma bezpoĂredni kontakt
zbgruntem. Wbwersji ĝwirowej powietrze
przepïywa po prostu przez zïoĝe grubego,
pïukanego ĝwiru, przykryte izolacjÈ ciepl-
nÈ. RozwiÈzanie jest proste ibdoĂÊ tanie, ale
opory przepïywu sÈ znaczne. Zbkolei od-
miana pïytowa skïada siÚ zbpïyt zbtworzywa
sztucznego uïoĝonych wbwykopie na pod-
kïadkach dystansowych nad wyrównanÈ
ibodpowiednio przygotowanÈ powierzch-
niÈ gruntu. Powietrze przepïywa przez
utworzonÈ wbten sposób szczelinÚ, opory
sÈ niewielkie. Wbodmianie rurowej, ukïa-
da siÚ wbgruncie kilkadziesiÈt metrów rur
zbtworzywa sztucznego, to przez nie prze-
pïywa powietrze. Rury muszÈ byÊ odpo-
wiednio wytrzymaïe ibuszczelnione na po-
ïÈczeniach. GïównÈ zaletÈ tego rozwiÈzania
jest moĝliwoĂÊ wykonania GWC nawet przy
bardzo wysokim poziomie wód grunto-
wych. Wymienniki bezprzeponowe nie sÈ
przeznaczone na podmokïe dziaïki, ewen-
tualnie moĝna je umieĂciÊ nieco pïycej,
wykonujÈc wyniesiony nasyp (kopiec). }
REKLAMA
DOM 127
1–2/2021
BUDUJEMYwww.neovent.pl
PRZEGLkD RYNKU ¥CIANY I STROPY
FOT. SOLBET

Najwaĝniejsze przegrody
Janusz Werner

Wybór materiaïu na dom (abwïaĂciwie na Ăciany) macie Ăciany muszÈ izolowaÊ od zimna, la-
tem równieĝ od upaïu.
wzbudza spore emocje wĂród inwestorów. Warto Zgodnie zbprzepisami, wspóïczynnik

wiedzieÊ, ĝe decyzja: „Bierzemy biaïe bloczki zbbetonu przenikania ciepïa U, opisujÈcy jak inten-
sywnie ucieka ono przez przegrodÚ, nie
komórkowego, czy silikaty, abmoĝe jednak czerwone moĝe byÊ odnoĂnie Ăciany zewnÚtrznej wyĝ-
szy niĝ 0,20 W/(m²·K). Warto jednak zauwa-
pustaki zbceramiki?” nie jest rozstrzygniÚciem natury ĝyÊ, ĝe wbprzypadku Ăciany warstwowej, za
estetycznej, lecz postawieniem na przegrody jej izolacyjnoĂÊ termicznÈ odpowiada prze-
de wszystkim ocieplenie, którym obkïadamy
obkonkretnych parametrach – izolacyjnoĂci akustycznej, mur, nie warstwa noĂna.

termicznej, odpornoĂci na Ăciskanie. Stropy aĝ takich ¥ciany majÈ teĝ ograniczaÊ przenika-
nie haïasu. Ich izolacyjnoĂÊ akustyczna nie
dyskusji wĂród inwestorów nie wywoïujÈ, abobich ma duĝego znaczenia, gdy dom stoi na od-
ludziu, ale przy ruchliwej drodze wartoĂÊ
doborze przewaĝnie decyduje projektant. tego parametru kaĝdego dnia przekïada siÚ
na komfort ĝycia. LepszÈ děwiÚkochronnoĂÊ

¥
ciany ibstropy to, obok fundamentów
ibdachu, najwaĝniejsze konstrukcyjne
elementy domu. ¥ciany odpowiadajÈ
za bezpieczne przeniesienie na fundament
wystÚpujÈcych wbbudynku obciÈĝeñ ibza
jego sztywnoĂÊ. IzolujÈ termicznie ibaku-
stycznie oraz chroniÈ przed ogniem. Zbkolei
stropy oddzielajÈ kondygnacje (akustycznie,
gdy zachodzi potrzeba takĝe termicznie)
oraz przenoszÈ obciÈĝenia na elementy pio-
nowe (Ăciany ibsïupy).
ZADANIA ¥CIAN
ZewnÚtrzne oddzielajÈ wnÚtrze budyn-
ku od Ăwiata po drugiej stronie przegrody.
NoĂne przenoszÈ teĝ obciÈĝenia – opierajÈ
siÚ na nich stropy, dachy, balkony ibwszyst-
ko, co siÚ na nich znajduje. Wbnaszym kli-
gwarantujÈ materiaïy obwiÚkszej gÚstoĂci,
czyli ciÚĝsze.
Znaczenie moĝe mieÊ jeszcze akumula-
cyjnoĂÊ cieplna murów, czyli ich zdolnoĂÊ
do magazynowania ciepïa. ¥ciany obwyso-
kiej akumulacyjnoĂci zapewniajÈ wbdomu
bardziej stabilnÈ temperaturÚ, zatem budy-
nek wolniej wychïadza siÚ zimÈ ibnagrzewa
latem. Wysoka akumulacja ciepïa cechu-

128 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 a
b
Ã Ä Najpopularniejsze materiaïy Ăcienne: beton
komórkowy (abTERMALICA BRUK- BET), ceramika poryzowana
(b WIENERBERGER), silikaty (c H+H).
c
je materiaïy obduĝej masie – silikaty, tradycyjnÈ cera-
mikÚ.
MATERIA’Y NA ¥CIANY
Zdecydowana wiÚkszoĂÊ polskich domów (okoïo 90%)
ma Ăciany murowane zbtzw. drobnowymiarowych ele-
mentów murowych (pustaków, bloczków, cegieï). ZbtÈ
tradycyjnÈ ibwciÈĝ dominujÈcÈ technologiÈ dobrze ra-
dzi sobie prawie kaĝdy wykonawca. Pozostaïe 10% to
domy szkieletowe (szkielet drewniany), zbbali, prefa-
brykatów itd.
Zwolennicy technologii murowanej wybierajÈ naj-
czÚĂciej Ăciany zbbetonu komórkowego lub cerami-
ki (tradycyjnej albo poryzowanej). Rzadziej wznoszÈ je
zbsilikatów czy keramzytobetonu.
ZD Q\FKZDFLZRFL
Š PDWHULDXQDFLDQ\
]HZQWU]QH
:\WU]\PDRQDFLVNDQLH
:\WU]\PDREXGXOFDZS\ZDQD
EH]SLHF]HVWZRLWUZDRGRPXb'OD
Z\WU]\PDRFLJRWRZHJRPXUX]QDF]HQLH
PDWDN HURG]DMX \WHM]DSUDZ\F]\NODVD
Z\NRQDQLDUREµW
,]RODF\MQRFLHSOQD
7RG]LFK\EDQDMLVWRWQLHMV]\SDUDPHWU
PDWHULDµZPXURZ\FKNWµUHZQDV]\P
NOLPDFLHPXV]L]RORZDRG]LPQDDF]DVDPL
WDN HRGXSDX:SU]\SDGNXFLDQ\
ZDUVWZRZHM]DL]RODF\MQRWHUPLF]Q
RGSRZLDGDJµZQLHRFLHSOHQLHQLHZDUVWZD
QRQD
,]RODF\MQRDNXVW\F]QD
FLDQ\PDMRJUDQLF]DSU]HQLNDQLHKDDVX
FRPDV]F]HJµOQH]QDF]HQLHZEXG\QNDFK
VWRMF\FKQSSU]\UXFKOLZHMGURG]H/HSV]
GZLNRFKURQQRJZDUDQWXMPDWHULD\
RZLNV]HMJVWRFLF]\OLFL V]H
$NXPXODF\MQRFLHSOQD
7R]GROQRPXUµZGRPDJD]\QRZDQLD
FLHSDFLDQ\RZ\VRNLHMDNXPXODF\MQRFL
]DSHZQLDMZGRPXEDUG]LHMVWDELOQ
WHPSHUDWXUÈEXG\QHNZROQLHMZ\FKDG]D
VL]LPLQDJU]HZDODWHP
DWZRREUµENL
'ODPXUDU]\]QDF]HQLHPDZDJDHOHPHQWµZ
PXURZ\FKLDWZRLFKREUµENL=SXQNWX
ZLG]HQLDZ\NRQDZF\LPEORF]NLF]\SXVWDNL
O HMV]HLDWZLHMV]HGRFLFLDQSUF]QSL
W\POHSLHM
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 129
PRZEGLkD RYNKU ¥CIANY I STROPY
a komórkowego. ¥ciany bez ocieplenia to bardzo dobre, majÈce zalety ibra-
b Powinny byÊ wykonywane systemowo ibprecyzyjnie. Raz abdobrze, solidne ibtrwaïe. Jedna, ciepïa
à Tradycyjne murowanie powoli odchodzi
wbprzeszïoĂÊ – elementy murowe ïÈczy siÚ
dziĂ równieĝ zaprawÈ do cienkich spoin
(a H+H) czy poliuretanowÈ pianÈ zbpuszki
(b WIENERBERGER).
Dla murarzy znaczenie ma waga elemen-
tów murowych ibïatwoĂÊ ich obróbki. Zbtego
punktu widzenia dobrym budulcem jest np.
beton komórkowy, bo zbduĝych ibstosun-
kowo lekkich bloczków muruje siÚ szybko,
moĝna je teĝ przycinaÊ rÚcznÈ piïÈ.
To wïaĂnie ten materiaï, nazywany rów-
nieĝ gazobetonem albo suporeksem, in-
westorzy wybierajÈ najchÚtniej. Lekkiego
kuzyna zwykïego betonu produkuje siÚ zbce-
mentu, piasku, wapna, wody, niekiedy po-
pioïów lotnych (odmiany szare) ibĂrodka
spulchniajÈcego, którym jest proszek lub pa-
sta aluminiowa. Gazobeton powstaje wbpro-
cesie autoklawizacji – na materiaï dziaïa
para wodna obtemperaturze 180–200°C, abpÚ-
cherzyki gazu tworzÈ wbjego strukturze mi-
liony maïych porów. Wbprzeciwieñstwie do
zwykïego betonu jest lekki, paroprzepusz-
czalny, ïatwy wbobróbce, ma bardzo dobrÈ
izolacyjnoĂÊ cieplnÈ. Niska masa przekïada
siÚ na sïabszÈ izolacyjnoĂÊ akustycznÈ. Poza
tym jest nasiÈkliwy. WbzaleĝnoĂci od od-
miany (ciÚĝaru objÚtoĂciowego), wznosi siÚ
zbniego jednowarstwowe Ăciany zewnÚtrzne
(gruboĂÊ muru np. 48bcm), warstwy noĂne
wbĂcianach dwu- ibtrójwarstwowych (gru-
130 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ZDANIEM EKSPERTA
Jak budowaÊ ĂcianÚ jednowarstwowÈ, ĝeby speïniaïa Warunki Tech-
niczne 2021?
mgr inĝ. arch. Speïnienie nowowprowadzonych zmian wb RozporzÈdzeniu Warunki
Tomasz Rybarczyk
Techniczne, wbzakresie wymaganego dla Ăcian wspóïczynnika przenika-
Product Manager
SOLBET nia ciepïa UC(max) = 0,20 W/(m2·K), dla Ăcian zewnÚtrznych jest proste do
zrealizowania wbsystemie budowania Ăcian jednowarstwowych zbbetonu
cjonalne rozwiÈzanie, wciÈĝ stosowane ib co ciekawe, bardzo popularne
na Zachodzie Europy. ¥ciany jednowarstwowe majÈ zalety, jakich nie majÈ Ăciany zbociepleniem.
warstwa konstrukcyjna muru, bez delikatnej warstwy ocieplenia. To ich zalety, chociaĝ niektórzy
uwaĝajÈ je za wady, bo sÈ to rozwiÈzania, wbktórych nie ma miejsca na fuszerkÚ, wbktórych nie ma
ocieplenia, którym siÚ tÚ fuszerkÚ zakryje.
Dobrym przepisem na Ăciany jednowarstwowe jest zastosowanie systemu budowania zbbeto-
nu komórkowego. Wb tym celu naleĝy zastosowaÊ system oparty ob elementy murowe zb najlĝej-
szych odmian betonu komórkowego, czyli bloczki obklasie gÚstoĂci 350 kg/m3. Wówczas uzyskuje
siÚ wspóïczynnik Ubdla Ăcian jednowarstwowych 0,20 W/(m2·K). Takie ciepïe ibjednowarstwowe
przegrody buduje siÚ zbbloczków obszerokoĂci 42 cm proğlowanych na pióra ibwpusty. Bloczki to
nie wszystko, niezbÚdna jest równieĝ zaprawa do cienkich spoin, która zapewnia jednorodnoĂÊ
termicznÈ Ăcian, prefabrykowane zbrojone nadproĝa zb betonu komórkowego, ksztaïtki Ub – jako
elementy traconego szalunku oraz pïytki do obudowy wieñca ibelementów ĝelbetowych ulokowa-
nych wbmurze.
boĂÊ muru 24–30 cm), wewnÚtrzne Ăcia- ków (MAX, U). DrÈĝone elementy murowe
ny noĂne, Ăcianki dziaïowe. Wspóïczynnik sÈ lĝejsze, doĂÊ wytrzymaïe (choÊ kru-
przewodnoĂci cieplnej betonu komórkowe- che), paroprzepuszczalne, akumulujÈ cie-
go (λ) wynosi od 0,2 do 0,1 W/(m·K) – im pïo, dobrze tïumiÈ děwiÚki. Stosuje siÚ je
wiÚksza gÚstoĂÊ materiaïu, tym jest wyĝ- do budowy warstw noĂnych wbĂcianach
sza. Bloczki moĝna ïÈczyÊ zaprawÈ cemento- dwu- ibtrójwarstwowych. Warstwa noĂna
wo-wapiennÈ na grube spoiny. SÈ teĝ takie, ma zazwyczaj do 25 cm gruboĂci ibciepïo-
przystosowane do ïÈczenia na pióro ibwpust chronnoĂÊ (wspóïczynnik λ) na poziomie
ibmurowania na zaprawÚ klejowÈ gruboĂci ok. 0,4 W/(m·K).
1 mm, ukïadanÈ tylko wbspoinach pozio- Ceramika poryzowana powstaïa wbwy-
mych. niku ciÈgïego dÈĝenia do poprawienia izo-
Produkty ceramiczne dzielimy na trady- lacyjnoĂci cieplnej tej tradycyjnej. UĝytÈ
cyjne ibporyzowane. Ceramika tradycyj- do jej produkcji glinÚ miesza siÚ zbmÈcz-
na to znane wszystkim cegïy peïne (6,5 × kÈ drzewnÈ lub trocinami, które wbrozgrza-
12 × 25 cm) ibelementy drÈĝone. Wytwarza nym do kilkuset stopni Celsjusza piecu spa-
siÚ zbje gliny, wypalanej wbtemperatu- lajÈ siÚ, abwbwyrobie pozostajÈ po nich puste
rze 1000°C. DziÚki temu miÚkki ibplastycz- przestrzenie – pory. DziÚki temu materiaï
ny materiaï staje siÚ twardy, wytrzymaïy ma mniejszÈ gÚstoĂÊ ibkilkakrotnie lepszÈ
na Ăciskanie, maïo nasiÈkliwy ibmrozood- izolacyjnoĂÊ cieplnÈ.
porny. Peïne cegïy sÈ poza tym doĂÊ ciÚĝkie ParoprzepuszczalnoĂÊ ceramiki poryzo-
ibjak na wspóïczesne standardy bardzo sïa- wanej ibtradycyjnej sÈ zbliĝone, nowoczes-
bo izolujÈ termicznie. Zbtego wzglÚdu wyko- ny produkt ustÚpuje jednak tradycyjnemu,
rzystuje siÚ je co najwyĝej przy wznoszeniu gdy chodzi obwytrzymaïoĂÊ. WiÚkszoĂÊ pu-
warstwy osïonowej wbĂcianie trójwarstwo- staków poryzowanych moĝna ïÈczyÊ na pió-
wej, ewentualne wewnÈtrz budynku – na ro ibwpust (bez spoiny pionowej), co skraca
Ăcianki dziaïowe, kominy. czas wykonania Ăciany ibzmniejsza zuĝycie
¿eby poprawiÊ izolacyjnoĂÊ cieplnÈ tra- zaprawy (nawet obpoïowÚ).
dycyjnej ceramiki, rozpoczÚto produkcjÚ Silikaty zajmujÈ na rynku materiaïów
elementów drÈĝonych, np. cegieï dziuraw- Ăciennych miejsce trzecie, ale wbrankin-
ki ibkratówki. Abtakĝe wiÚkszych pusta- gach sprzedaĝy wyraěnie ustÚpujÈ liderom.
PRZEGLkD RYNKU ¥CIANY I STROPY
a To bloczki wapienno-piaskowe, produkowa-
ne zbwapna, piasku oraz wody. Ich duĝa gÚ-
stoĂÊ decyduje obtrwaïoĂci ibwytrzymaïoĂci.
Silikaty sÈ mrozoodporne, paroprzepusz-
czalne, majÈ dobrÈ akumulacyjnoĂÊ ciep-
lnÈ ibbardzo dobrÈ izolacyjnoĂÊ akustycz-
nÈ. SÈ odporne na dziaïanie ognia, abodczyn
zasadowy sprawia, ĝe takĝe na korozjÚ bio-
logicznÈ (zapobiegajÈ rozwojowi grzybów
ibglonów). Ich wady to duĝa waga, trudna
obróbka ibniska termoizolacyjnoĂÊ – zbtego
materiaïu nie da siÚ murowaÊ przegród jed-
nowarstwowych!
Zbsilikatowych cegieï (wymiary majÈ ta-
kie, jak cegïy ceramiczne) buduje siÚ Ăcia-
b
ny elewacyjne ibdziaïowe. Na elewacje wy-
korzystuje siÚ cegïy biaïe ibkolorowe, takĝe
ïupane, przypominajÈce wyglÈdem materia-
ïy skalne. Bloczki przeznaczone na Ăciany
noĂne zwykle sÈ drÈĝone, co zmniejsza ich
ciÚĝar ibuïatwia murowanie. CzÚsto majÈ
krawÚdzie wyprofilowane na pióro ibwpust,
uchwyty montaĝowe czy specjalne otwory
do przeprowadzenia przewodów instalacji
c elektrycznej. Na ogóï muruje siÚ je na cien-
kÈ zaprawÚ klejowÈ.
Keramzytobeton to kolejny materiaï wy-
naleziony podczas poprawiania wïaĂciwo-
Ăci cieplnych betonu. CiÚĝki ĝwir zastÚ-
powano lĝejszymi skïadowymi: wiórami
drzewnymi, trocinami, granulkami sty-
ropianu. Bardzo dobre wyniki osiÈgniÚto,
stosujÈc keramzyt, czyli lekkie kruszywo,
uzyskiwane wbprocesie wypalania ïatwo
pÚczniejÈcych glin ibiïów. Wyroby zbkeram-
zytobetonu cechuje wysoka paroprzepusz-
czalnoĂÊ, mrozoodpornoĂÊ, izolacyjnoĂÊ
akustyczna ibodpornoĂÊ na ogieñ. Ich wy-
à Wbprzypadku Ăcian dwu-
trzymaïoĂÊ jest na tyle dobra, ĝe moĝna bu-
ibtrójwarstwowych, budulec na warstwÚ
noĂnÈ wybiera siÚ dowolnie – moĝe to byÊ dowaÊ zbnich Ăciany noĂne gruboĂci 17,5–
pustak ceramiczny (abZCB OWCZARY), bloczek 24bcm. Muruje siÚ je zwykle na zaprawÚ
zbbetonu komórkowego (b XELLA ) czy pustak cementowo-wapiennÈ.
keramzytowy (c CZAMANINEK ).
¥CIANY MAJk WARSTWY
DziĂ, gdy Ăciany muszÈ speïniaÊ surowe
wymogi dotyczÈce ciepïochronnoĂci, te jed-
nowarstwowe wznosi siÚ tylko zbmateriaïów
najcieplejszych. Za to wszystkie produkty
opisane powyĝej moĝna stosowaÊ na war-
stwÚ noĂnÈ wbprzegrodach dwu- ibtrójwar-
stwowych. Taka Ăciana nie tylko bez trudu
osiÈga zalecany przez przepisy wspóïczyn-
nik U, ale moĝe byÊ cieñsza od jednowar-
stwowej.
WbĂcianie jednowarstwowej jeden ma-
à Za izolacyjnoĂÊ termicznÈ przegród
dwu- i trójwarstwowych odpowiada gïównie teriaï odpowiada za wytrzymaïoĂÊ ibizola-
ocieplenie, tu zbweïny mineralnej. ISOVER cyjnoĂÊ. Obecnie planuje siÚ je zbgrubych
132 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
bloczków najcieplejszych odmian beto-
nu komórkowego ibceramicznych pusta-
ków wypeïnionych weïnÈ mineralnÈ. Przy
takiej przegrodzie roboty postÚpujÈ szyb-
ko, lecz obeznana zbtechnologiÈ ekipa po-
winna pracowaÊ bardzo starannie, bo bu-
dynku nie otuli ĝadna dodatkowa izolacja.
Problemem mogÈ byÊ mostki termiczne,
które powstajÈ tam, gdzie materiaï Ăcien-
ny bywa zastÚpowany betonem (wbnadpro-
ĝach, wieñcu stropowym). Unika siÚ ich,
stosujÈc elementy systemowe, np. dociepla-
ne ksztaïtki wieñcowe.
¥ciany dwuwarstwowe sÈ ubnas najpopu-
larniejsze. Tworzy je mur ibprzymocowane
do niego od zewnÈtrz ocieplenie. Warstwa
noĂna jest cieñsza niĝ wbĂcianie jednowar-
stwowej, zaĂ ocieplenie szczelnie otula bu-
dynek. IzolacjÚ wykonuje siÚ zbpïyt styro-
pianowych lub zbweïny mineralnej. Oba
materiaïy majÈ podobnÈ przewodnoĂÊ ciep-
lnÈ (λ) – miÚdzy 0,03 ib0,04 W/(m·K) – lecz
róĝniÈ siÚ nasiÈkliwoĂciÈ, elastycznoĂciÈ,
izolacyjnoĂciÈ akustycznÈ. Budulec na war-
stwÚ noĂnÈ moĝna dobraÊ dowolnie, abciÈ-
gïa izolacja chroni przed mostkami ciep-
lnymi. Ten sposób wznoszenia murów
wybacza najwiÚcej bïÚdów wykonawczych.
Ocieplenie montuje siÚ jednÈ zbdwóch
metod: lekkÈ mokrÈ lub lekkÈ suchÈ.
Wbmetodzie lekkiej mokrej (nazywa-
nej ETICS, dawniej BSO), warstwÚ izo-
lacji termicznej ze styropianu lub weïny
przykleja siÚ, dodatkowo mocuje koïkami
ibpokrywa tynkiem cienkowarstwowym.
Wbmetodzie lekkiej suchej ocieplenie, naj-
czÚĂciej weïna, jest ukïadane pomiÚdzy li-
stwami rusztu, do którego mocowana jest
teĝ elewacja. Drewniany bÈdě stalowy
ruszt przytwierdza siÚ mechanicznie, bez
klejów ibzapraw. Na elewacji ukïada siÚ si-
ding winylowy, drewnianÈ oblicówkÚ,
pïaskÈ blachÚ.
¥ciana trójwarstwowa skïada siÚ zbczÚ-
Ăci konstrukcyjnej (18–25 cm), ocieplenia
ibĂcianki elewacyjnej (8–12 cm). Takie roz-
wiÈzanie zapewnia komfort cieplny ibaku-
styczny. WarstwÚ noĂnÈ wykonuje siÚ zbdo-
wolnych materiaïów, abelewacja zbcegïy
klinkierowej lub silikatowej jest trwalsza
od tynku, nanoszonego na Ăcianie dwuwar-
stwowej. To jednak wariant droĝszy ibnaj-
trudniejszy wykonawczo. ¥cianka osïonowa
musi byÊ poïÈczona zbkonstrukcyjnÈ kotwa-
mi ze stali, zaĂ miÚdzy ociepleniem ibele-
wacjÈ konieczne moĝe byÊ pozostawienie
szczeliny wentylacyjnej.
PRZEGLkD RYNKU ¥CIANY I STROPY

a
Ăciana noĂna STROPY
z ceramiki Obile wybór pustaków czy bloczków jest na
tyle wciÈgajÈcy, ĝe inwestorzy prowadzÈ na
forach internetowych dyskusje, nawet spo-
ry, stropy nie wzbudzajÈ juĝ takich emo-
cji. Moĝe dlatego, ĝe zaproponowany wbpro-
jekcie materiaï Ăcienny ïatwiej zmieniÊ niĝ
strop. ChoÊ wbobu przypadkach wszelkie
modyfikacje muszÈ byÊ zatwierdzone przez
projektanta.
Strop oddziela kondygnacje, przenosi ob-
tynk ciÈĝenia, usztywniania budynek (gdy opiera
cienkowarstwowy siÚ na Ăcianach noĂnych za poĂrednictwem
wieñca). Jako przegroda ma izolowaÊ aku-
stycznie, termicznie (jeĂli jest miÚdzy piwni-
cÈ ibparterem, czy nad ostatniÈ kondygnacjÈ),
siatka zbrojÈca ma zapobiegaÊ rozprzestrzenianiu siÚ ognia.
z warstwÈ kleju Nie powinien siÚ zbytnio uginaÊ ani drgaÊ.
Wbmurowanych domach jednorodzin-
Ăciana noĂna z betonu nych stosuje siÚ przewaĝnie stropy gÚsto-
b
komórkowego ĝebrowe, monolityczne, typu filigran, czy
zbprefabrykowanych pïyt kanaïowych.
ocieplenie ze styropianu Wbbudynkach parterowych pojawiajÈ siÚ
takĝe stropy drewniane.
Najpopularniejsze stropy gÚstoĝebrowe
wytwarza wielu producentów, wbkilku od-
siatka zbrojÈca mianach (np. Teriva, Fert), róĝniÈcych siÚ
noĂnoĂciÈ, dopuszczalnÈ rozpiÚtoĂciÈ, od-
stÚpem miÚdzy belkami czy elementami
tynk cienkowarstwowy wypeïniajÈcymi. Strop gÚstoĝebrowy ïatwo
siÚ ukïada. Jego szkielet to ĝebra (prefabry-
kowane, zbrojone belki noĂne), rozmiesz-
czone co 30–60 cm. Przestrzeñ miÚdzy nimi
wypeïniajÈ pustaki, które nie sÈ elemen-
tem noĂnym – przede wszystkim majÈ byÊ
lekkie ibïatwe wbmontaĝu. Pustaki stropo-
c we produkuje siÚ zbceramiki, ĝuĝlobetonu,
keramzytobetonu, betonu komórkowego.
GruboĂÊ takiej przegrody to 25–30 cm. Pod
planowanymi Ăcianami dziaïowymi ibin-
Ăciana noĂna nymi elementami obciÈĝajÈcymi strop wy-
z silikatów konuje siÚ wzmocnienia, ukïadajÈc belki
noĂne obok siebie. Wzmocnienia (ĝebra roz-
dzielcze), które zapewniÈ konstrukcji odpo-
ocieplenie z weïny
mineralnej wiedniÈ sztywnoĂÊ ibograniczÈ ugiÚcie, ko-
nieczne sÈ teĝ przy duĝych rozpiÚtoĂciach
stropu (powyĝej 4 m). Po uïoĝeniu belek
szczelina
wentylacyjna ibpustaków caïoĂÊ zalewa siÚ warstwÈ beto-
nu. Przed betonowaniem konstrukcjÚ trzeba
podeprzeÊ. Rozstaw podpór (systemowych
Ăcianka osïonowa, np. z cegïy silikatowej
bÈdě drewnianych stempli) nie powinien
byÊ wiÚkszy niĝ 1,5 m. Strop wolno obciÈ-
ĝaÊ po kilku dniach, jednak bez usuwania
Jednowarstwowa Ăciana zbceramiki poryzowanej
ryzowanej (a),
(a
a),
dwuwarstwowa zbbetonu komórkowego o ocieplonego podpór montaĝowych! Te demontuje siÚ do-
styropianem metodÈ lekkÈ mokrÈ (b), ttrójwarstwowa
ój t piero po 3–4 tygodniach, gdy beton osiÈgnie
zbsilikatów ocieplonych weïnÈ mineralnÈ (c). peïnÈ wytrzymaïoĂÊ.

134 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

PRZEGLkD RYNKU ¥CIANY I STROPY
à Strop gÚstoĝebrowy tworzÈ belki
(ĝebra), miÚdzy którymi ukïada siÚ pustaki.
WIENERBERGER
Stropy monolityczne projektuje siÚ do
konkretnego budynku, zwykle gdy za-
rys stropu jest skomplikowany, abrozpiÚ-
toĂÊ znaczna. Wykonanie pïyty jest cza-
so- ibpracochïonne, ale moĝe ona przenosiÊ
wiÚksze obciÈĝenia ibma duĝÈ sztywnoĂÊ.
Konstrukcja skïada siÚ ze zbrojenia ze sta-
lowych prÚtów, zalewanego betonem. Taki
strop wymaga peïnego deskowania, lecz jest
dwa razy cieñszy od gÚstoĝebrowego (ma
12–18 cm). Zbrojenie powinno byÊ oddzie-
lone od deskowania specjalnymi podkïad-
kami. Szalunek zbdesek coraz czÚĂciej zastÚ-
puje systemowe deskowanie wielokrotnego
uĝytku – dziÚki niemu spodnia powierzch-
nia stropu jest równa. Wbczasie, gdy beton
wiÈĝe, niezbÚdna jest jego pielÚgnacja – po-
lewanie wodÈ ibochrona przed nadmiernym
nasïonecznieniem.
Strop typu filigran to tzw. strop póïpre-
fabrykowany. TworzÈce go ĝelbetowe pïy-
ty przygotowuje siÚ wbzakïadzie prefabry-
kacji, na wymiar do konkretnego budynku.
MogÈ mieÊ dowolny ksztaït ibgotowe otwo-
ry na schody, piony instalacyjne ibkominy.
Ukïada siÚ je, korzystajÈc zbděwigu, jak puz-
zle – kaĝda pïyta musi trafiÊ na swoje miej-
sce. Stropy póïprefabrykowane wymagajÈ
podparcia wbpostaci sïupów ibciÈgïych pod-
pór belkowych, dozbrojenia na ïÈczeniach
pïyt, wykonania zbrojenia górnego ibzala-
nia caïoĂci nadbetonem. Deskowanie nie
136 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ZDANIEM EKSPERTA
Jak prawidïowo transportowaÊ ibskïadowaÊ na budowie materiaïy
Ăcienne?
Robert Janiak JakoĂÊ ibstan elementów murowych sÈ bardzo istotne, poniewaĝ te wïaĂ-
Product Manager
ciwoĂci produktów wraz zb odpowiednim wykonawstwem wpïywajÈ na
H+H Polska
zapewnienie poprawnych parametrów mechanicznych murów. Jednak
nawet wyroby powstajÈce wb najwyĝszym reĝimie produkcyjnym mogÈ
ulec zniszczeniu, jeĂli sÈ nieodpowiednio transportowane, rozïadowywa-
ne lub skïadowane.
Pierwsza faza ochrony podczas transportu odbywa siÚ jeszcze wb zakïadach produkcyjnych,
gdzie materiaïy sÈ zabezpieczane przed wstrzÈsami ibprzemieszczaniem siÚ, poprzez uïoĝenie na
paletach ibowiniÚcie foliÈ termokurczliwÈ. NastÚpnie, majÈc okreĂlony Ărodek transportu, naleĝy
dobraÊ odpowiedniÈ iloĂÊ palet, abtym samym masÚ ïadunku. Palety zbwyrobami powinny byÊ tak
powiÈzane pasami pomiÚdzy sobÈ ibze skrzyniÈ ïadunkowÈ, aby uniemoĝliwiÊ ich przemieszczanie
siÚ. Za zabezpieczenie przed pojawieniem siÚ uszkodzeñ materiaïu odpowiedzialny jest równieĝ
wysoki stan techniczny samochodów oraz naleĝyta ostroĝnoĂÊ drogowa ibwïaĂciwy sposób prowa-
dzenia pojazdu przez kierowcÚ. Rozïadunek powinien byÊ realizowany przy uĝyciu wózka widïowe-
go lub ĝurawia, nie zaleca siÚ rozïadunku rÚcznego. Miejsce skïadowania elementów murowych
na budowie powinno byÊ wïaĂciwie zlokalizowane ibodpowiednio przygotowane. Powierzchnia, na
której bÚdÈ skïadowane palety zbelementami murowymi powinna byÊ równa, pïaska ibutwardzona.
JeĂli jest to moĝliwe, palety zb materiaïem – wb celu ograniczenia rÚcznego transportu na placu
– powinny byÊ rozstawione wzdïuĝ planowanych murów. JednoczeĂnie takie rozmieszenie palet
nie moĝe stanowiÊ utrudnienia dla komunikacji, tj. nie moĝe blokowaÊ przejĂÊ, przejazdów, ani
uniemoĝliwiaÊ wykonywania niezbÚdnych prac.
jest potrzebne, bo pïyty sÈ jednoczeĂnie sza-
lunkiem traconym. Filigran ma gïadkÈ po-
wierzchniÚ sufitu ibmoĝe przenosiÊ duĝe ob-
ciÈĝenia, ale jest najdroĝszy.
Najszybciej wykonuje siÚ stropy prefa-
brykowane, ukïadane zbgotowych elemen-
tów wyprodukowanych wbzakïadzie prefa-
brykacji. MogÈ to byÊ elementy ĝelbetowe
wbformie pïyt kanaïowych czy prefabryka-
ty zbbetonu komórkowego. Popularne stro-
py zbpïyt kanaïowych (nazywanych ĝerañ- Ã Stropy prefabrykowane ukïada siÚ
skimi) zyskujÈ zwolenników, co wynika korzystajÈc zbděwigu, lub HDS-u, czyli
zbniewysokiej ceny oraz szybkoĂci ibïatwo- samochodu ciÚĝarowego zbĝurawiem.
KONBET POZNA”
Ăci montaĝu. Strop prefabrykowany nie
wymaga podpór montaĝowych. Ukïada
siÚ go wbkilka godzin, korzystajÈc zbděwi-
gu lub HDS-u, czyli děwigu na ciÚĝarówce,
zbroi poïÈczenia, abpotem zalewa wieniec
betonem. Takie stropy projektuje siÚ wbbu-
dynkach obprostych rzutach. SzerokoĂÊ
ibdïugoĂÊ stropu pomiÚdzy podporami
(Ăcianami noĂnymi lub podciÈgami) odpo-
wiada wymiarom pojedynczych pïyt. Ich
wysokoĂÊ konstrukcyjna to od 16 do 24
cm, noĂnoĂÊ jest dwukrotnie wiÚksza niĝ
typowych stropów gÚstoĝebrowych. WadÈ
jest moĝliwoĂÊ pojawienia siÚ rys wbmiej- Ã Strop monolityczny to uïoĝone na peïnym
scach ïÈczenia pïyt. } deskowaniu zbrojenie ze stalowych prÚtów,
które zalewa siÚ betonem. J. WERNER
PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
FOT. DE DIETRICH

My siÚ zimy nie boimy

Jarosïaw Antkiewicz

Wbnaszym klimacie ogrzewania nie potrzebujÈ tylko sno okreĂliÊ nasze priorytety. Bez tego zgi-
niemy wbgÈszczu oferty rynkowej.
domki letniskowe, chociaĝ tak naprawdÚ ibwbnich
doĂÊ czÚsto wykorzystujemy choÊby elektryczne CO MO¿EMY?
Nie na kaĝdej dziaïce ibnie wbkaĝdym domu
grzejniki. Wbdomu caïorocznym ogrzewanie to zaĂ bÚdziemy mogli wybraÊ dowolny rodzaj

rzecz niezbÚdna, zwykle najdroĝsza ibnajbardziej ogrzewania. Omówimy tu najwaĝniejsze

obiektywne czynniki ograniczajÈce – te do
skomplikowana ze wszystkich instalacji. Czym siÚ których bezwzglÚdnie musimy siÚ dostoso-
waÊ, niezaleĝnie od naszych preferencji.
kierowaÊ dobierajÈc taki system? Jak dopasowaÊ jego Wbpraktyce najwaĝniejsza jest obecnoĂÊ
elementy do naszych potrzeb? lub brak sieci gazowej, ewentualnie dostÚp
do miejskiej sieci ciepïowniczej. Po pro-
Rynkowy wybór urzÈdzeñ grzewczych jest mi albo dwa ěródïa ciepïa to nic niezwy- stu majÈc dostÚp do ciepïa sieciowego lub
po prostu ogromny. Mamy kotïy na róĝ- kïego. Co bynajmniej nie znaczy, ĝe moĝna gazu ziemnego maïo kto decyduje siÚ na
ne paliwa, pompy ciepïa, systemy elek- dowolnie mieszaÊ wszystko ze sobÈ! Kaĝde inne rozwiÈzania. Ibnic dziwnego, bo zysku-
tryczne. Ale to tylko poczÈtek, przecieĝ urzÈdzenie potrzebuje przecieĝ okreĂlo- je moĝliwoĂÊ wbpeïni zautomatyzowanego,
trzeba wybraÊ takĝe grzejniki, jakiĂ wa- nych warunków do sprawnego dziaïania, bezobsïugowego ibniezbyt drogiego ogrzewa-
riant podïogówki, abmoĝe jeszcze innego jeĂli ogrzewanie nie bÚdzie dobrze prze- nia. Przy czym rozsÈdny jest zarówno koszt
sposobu ogrzewania. ByÊ moĝe zechcemy myĂlane ibskonfigurowane to pogubimy siÚ instalacji jak ibpóěniejszej eksploatacji.
mieÊ jeszcze wïasny prÈd zbpaneli PV, albo wbjego obsïudze, abcaïoĂÊ bÚdzie koszmar- Jednak dziaïek zbdostÚpem do gazu jest
ciepïÈ wodÚ zbkolektorów sïonecznych? nie droga. niewiele (do sieci ciepïowniczej jeszcze
Wbwielu domach sÈ to przy tym systemy Dlatego myĂlÈc obogrzewaniu wbnowym mniej). Gïównie sÈ to parcele na obrzeĝach
mieszane – podïogówka razem zbgrzejnika- lub remontowanym domu powinniĂmy ja- wiÚkszych miast. Na obszarach wiejskich

138 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

sieÊ gazowa jest bardzo sïabo rozwiniÚta,
tam ma do niej dostÚp tylko ok. 20% lud-
noĂci. Trzeba jednak przestrzec, ĝe sam
fakt bliskoĂci gazociÈgu nie musi jeszcze
oznaczaÊ, ĝe bez kïopotu bÚdziemy mo-
gli siÚ do niego przyïÈczyÊ. Dlatego przed
zakupem dziaïki warto to dobrze spraw-
dziÊ wbmiejscowym przedsiÚbiorstwie ga-
zowym. Najlepiej jeĝeli wïaĂciciel dziaïki
wystÈpi obwydanie tzw. warunków przy-
ïÈczenia. Ponadto utrudnieniem jest czÚ-
sto koniecznoĂÊ wykonania przyïÈcza
przez cudzÈ dziaïkÚ. Wówczas trzeba uzy-
skaÊ zgodÚ jej wïaĂciciela. JeĂli jednak gaz
jest faktycznie dostÚpny to warto zbniego
skorzystaÊ.
DrugÈ waĝnÈ kwestiÈ sÈ zapisy miejsco-
wego planu zagospodarowania przestrzen-
nego (MPZP), albo wbrazie jego braku – de- Ã Kominek lub piec moĝe wbpraktyce byÊ bardzo dobrym uzupeïnieniem instalacji c.o.
cyzji obwarunkach zabudowy. PamiÚtajmy, To drugie ěródïo ciepïa dziaïajÈce niezaleĝnie. Projektanci chÚtnie uwzglÚdniajÈ je zaĂ przy
ĝe sÈ to przepisy prawa miejscowego obliczaniu wskaěnika EP – drewno jest paliwem odnawialnym ibmocno go obniĝa. JØTUL
ibmamy obowiÈzek siÚ do nich dostosowaÊ. nim nie oprzemy. Pozostaje nam wówczas liwoĂci odpowiedniego zwiÚkszenia przy-
NajczÚĂciej wbMPZP spotyka siÚ zakaz uĝy- gaz ze zbiornika, ogrzewanie prÈdem lub dziaïu mocy zbsieci. To jednak doĂÊ rzadkie
wania paliw staïych, czyli wÚgla, peletów, pompa ciepïa. przypadki. Ponadto znaczne zwiÚkszenie
drewna. To ostatnie bywa wówczas dopusz- Niekiedy ogrzewanie prÈdem, ewentu- zapotrzebowania na moc moĝe wiÈzaÊ siÚ
czone do okazjonalnego palenia wbkomin- alnie równieĝ pompÈ ciepïa, teĝ moĝe nie zbkoniecznoĂciÈ wykonania nowego przyïÈ-
kach ibpiecach, ale caïego ogrzewania juĝ na wchodziÊ wbgrÚ ze wzglÚdu na brak moĝ- cza (poïÈczenia pomiÚdzy domem ibsieciÈ).
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 139

PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE

nie wymaganych wartoĂci wspóïczynnika

à Producenci chÚtnie podkreĂlajÈ pewne
walory swoich kotïów – np. czystoĂÊ
spalania ibwysokÈ sprawnoĂÊ. Jednak dobre
porównanie wymaga uwzglÚdnienia wiÚkszej
liczby czynników. GALMET
UbĂcian, okien, dachów itp. Tak naprawdÚ
najwaĝniejszÈ, bo najtrudniejszÈ do speïnie-
nia, sprawÈ jest rocznego obniĝenie zapo-
trzebowania budynku na tzw. nieodnawial-
nÈ energiÚ pierwotnÈ (EP). Limit obniĝono
zb95bdo zaledwie 70 kWh/m2. Wbdomach
jednorodzinnych tyle musi wystarczyÊ na:
ogrzewanie;
wentylacjÚ;
przygotowywanie ciepïej wody (c.w.u.).
Kwestia wskaěnika EP to zïoĝony pro-
blem, tu zasygnalizujemy tylko najwaĝniej-
sze elementy. Przede wszystkim wskaěnik
EP nie okreĂla faktycznego zuĝycia energii
za którÈ pïacimy. Jest jedynie miarÈ wpïy-
wu budynku na Ărodowisko wbpostaci emi-
sji CO2 (dwutlenku wÚgla). DostarczonÈ do
budynku energiÚ mnoĝy siÚ bowiem przez
odpowiedni wskaěnik nakïadu, np.:
1,1 – gaz, wÚgiel;
3,0 – prÈd zbsieci;
0,2 – pelety, drewno.
0,0 – panele PV ibkolektory sïoneczne.
Ma to uwzglÚdniaÊ wïaĂnie róĝnice we
wpïywie na iloĂÊ dwutlenku wÚgla wbat- Ã Wbprzypadku kotïów gazowych pod
pewnymi warunkami moĝna zastosowaÊ
mosferze, kiedy uwzglÚdnimy caïy proces wyrzut spalin poziomo przez ĂcianÚ zamiast
wydobycia ibprzetworzenia paliwa. Kïopot do komina wyprowadzoonego ponad dach.
wbtym, ĝe obecnie nawet wbdomu, któ- MK SYSTEMY KOMINOWE

à DziÚki duĝemu zbiornikowi
akumulacyjnemu na wodÚ grzewczÈ kotïy
zasypowe ibkominki zbpïaszczem wodnym
mogÈ zawsze dziaïaÊ zbmocÈ nominalnÈ
ibnajwyĝszÈ sprawnoĂciÈ. GALMET
Wbprzypadku dopiero projektowanych
domów, niedawno pojawiï siÚ jeszcze je-
den bardzo istotny czynnik ograniczajÈcy –
mianowicie WT 2021. To popularna nazwa
wymogów zawartych wbrozporzÈdzeniu
wbsprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadaÊ budynki ibich usy-
tuowanie. ObowiÈzujÈ one od 31 grudnia
2020br. ibwprowadzajÈ nie tylko zaostrze-
ry bez kïopotu speïnia wszystkie wymogi
WTb2021 odnoĂnie izolacyjnoĂci przegród
bardzo trudno zmieĂciÊ siÚ wbwymaganym
limicie, nawet wówczas, gdy ma go ogrze-
waÊ nowoczesny kocioï gazowy lub wÚglo-
wy. Za to nie bÚdzie zbtym problemu, jeĝeli
paliwem bÚdzie drewno lub pelety (bio-
masa). Taka sytuacja skïania do wybiera-
nia ěródeï ciepïa obniskim wskaěniku EP
lub uzupeïniania instalacji grzewczej obele-
menty wykorzystujÈce OZE. MogÈ to byÊ
wïaĂnie kotïy na biomasÚ, wysokospraw-
ne pompy ciepïa, kolektory sïoneczne ibfo-
towoltaika. JeĂli do ogrzewania bÚdziemy
uĝywaÊ pompy ciepïa, abdom wyposaĝymy
wbpanele PV, to wskaěnik zapotrzebowania
na energiÚ pierwotnÈ moĝe spaĂÊ nawet do
zera. Czyli wbskali roku zuĝycie prÈdu przez
pompÚ zrównowaĝy nam jego wïasna pro-
dukcja. Ale podkreĂlmy – zerowy bÚdzie bi-
lans roczny – zimÈ bÚdziemy pobieraÊ prÈd
zbsieci, zaĂ wbsezonie wiosenno-letnim wy-
równamy to, oddajÈc nadmiar (nadproduk-
cjÚ) energii.
JAK JE PORÓWNAm?
Kiedy juĝ wiemy jakie ěródïa ciepïa wbogóle
wchodzÈ wbgrÚ wbprzypadku naszego domu,
warto je porównaÊ, zanim zdecydujemy siÚ
na zakup. Ale ĝeby takie zestawienie miaïo
sens trzeba przyjÈÊ moĝliwie jednolite kry-
teria. Omówimy kotïy gazowe, kotïy zbpo-
dajnikiem, kotïy zasypowe, pompy ciepïa,
kotïy elektryczne. Zawsze zbuwzglÚdnie-
niem tych samych kryteriów:
pracochïonnoĂÊ obsïugi;
wspóïpraca zbgrzejnikami ibpodïogów-
kÈ (np. czy potrzebny jest ukïad mieszajÈcy,
jak temperatura wody wbobiegu wpïywa na
sprawnoĂÊ)
wpïyw na Ărodowisko naturalne;
wymagania montaĝowe (czy ibjaka ko-
tïownia, miejsce na posesji);
ïatwoĂÊ/trudnoĂÊ poïÈczenia zbistniejÈ-
cÈ instalacjÈ grzewczÈ, ewentualnie praca
wbsystemie biwalentnym (2 ěródïa ciepïa).
Natomiast kwestiÈ kosztów eksploatacji
zajmiemy siÚ wbosobnym podrozdziale. Bo
bynajmniej nie zaleĝÈ one tylko od ceny po-
szczególnych paliw.
GAZ
Wbprzypadku ogrzewania gazowego mamy
do czynienia tak naprawdÚ zbdwoma sytu-
acjami:
paliwem jest gaz ziemny zbsieci;

140 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

ecoCondens
Gold Plus
PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE

noĂci stosowania ukïadów mieszajÈcych. Po

prostu kotïy gazowe mogÈ bezpoĂrednio za-
silaÊ zarówno ukïady wysokotemperaturo-
we (grzejnikowe) jak ibniskotemperaturowe
(podïogówka ibinne ogrzewanie pïaszczyzno-
we). Przy tym trzeba uprzedziÊ, ĝe wpraw-
dzie dominujÈce obecnie kotïy kondensacyj-
ne osiÈgajÈ wyĝszÈ sprawnoĂÊ wbukïadach
niskotemperaturowych, ale róĝnice nie
sÈ duĝe, wbgranicach kilkunastu procent.
Bobnawet wbpoïÈczeniu zbgrzejnikami kotïy
sÈ wbstanie przynajmniej czÚĂciowo wyko-
rzystaÊ efekt kondensacji.
JeĂli chodzi obwpïyw na Ărodowisko to
ogrzewanie gazowe trzeba uznaÊ za ge-
neralnie czyste – praktycznie nie jest ono
ěródïem smogu, abemisja innych substan-
cji szkodliwych (np. tlenków azotu) jest bar-
dzo ograniczona wbnowoczesnych urzÈdze-
niach. Jednak pod wzglÚdem wskaěnika
à Kocioï jednofunkcyjny zbduĝym zintegrowanym zasobnikiem ciepïej wody uĝytkowej. EP ibemisji dwutlenku wÚgla nie jest to roz-
Moĝemy jÈ czerpaÊ wbkilku miejscach na raz bez spadku ciĂnienia ibwahañ temperatury, ale wiÈzanie najkorzystniejsze – wbkoñcu gaz
urzÈdzenie wymaga wiÚkszej iloĂci miejsca. TERMET ziemny ibpïynny jest paliwem kopalnym.
uĝywamy gazu pïynnego (propanu) ale to zadanie dla fachowca. Uĝytkownik Ale zbdrugiej strony, nowoczesne kotïy majÈ
zbprzydomowego zbiornika. zaĂ, obile tylko dobrano wïaĂciwÈ automaty- przecieĝ bardzo wysokÈ sprawnoĂÊ, czyli
Pod niektórymi wzglÚdami róĝnice sÈ kÚ sterujÈcÈ, moĝe ograniczyÊ swojÈ aktyw- zuĝywajÈ mniej paliwa niĝ stare konstruk-
znaczne, chociaĝ wbobu przypadkach ko- noĂÊ do wybrania temperatury jakÈ chce cje, abwbefekcie powstaje mniejsza iloĂÊ
rzystamy zbtych samych modeli kotïów. mieÊ wbpomieszczeniach wbdanym czasie. dwutlenku wÚgla.
Konieczna jest tylko wymiana dysz, czasem Ma siÚ rozumieÊ, ĝe moĝna to zaprogramo- Bardzo istotnÈ zaletÈ kotïów gazowych
takĝe elektronicznego moduïu sterujÈcego waÊ wbcyklu dziennym i/lub tygodniowym. jest to, ĝe nie musimy na nie wygospodaro-
iboczywiĂcie inna regulacja. Najmniejszego problemu nie stanowi za- wywaÊ kotïowni. Moĝna je umieĂciÊ tak-
Wszystkie kotïy gazowe to wïaĂciwie silanie zarówno grzejników jak ibogrzewa- ĝe wbkuchni, ïazience, korytarzu – ale juĝ
urzÈdzenia bezobsïugowe, wymagajÈ jedy- nia podïogowego. Niezaleĝnie od wymaganej nie wbsypialni czy salonie. Niedozwolony
nie okresowych przeglÈdów serwisowych, temperatury wody wbobiegu nie ma koniecz- jest takĝe montaĝ wbgaraĝu. Natomiast trze-
ba pamiÚtaÊ obwaĝnym ograniczeniu do-
tyczÈcym kotïów na gaz pïynny (zbprzydo-
mowego zbiornika). Mianowicie nie wolno
ich instalowaÊ wbpomieszczeniach, których
podïoga znajduje siÚ poniĝej poziomu tere-
nu (wbpraktyce wbpiwnicach). Wbpomiesz-
czeniu zbkotïem nie moĝe byÊ teĝ podïo-
gowych wpustów kanalizacyjnych, wbtym
równieĝ odpïywów liniowych do kabin bez
brodzika. Wszystko dlatego, ĝe gaz pïynny
ma wiÚkszÈ gÚstoĂÊ niĝ powietrze ibwbtakich
miejscach gromadziïby siÚ wbrazie wycie-
ku, co groziïoby nawet jego wybuchem. Ta
cecha odróĝnia go od gazu ziemnego, który
jako lĝejszy od powietrza unosi siÚ ku sufi-
towi ibwbefekcie wbkierunku kratek wentyla-
cyjnych. PamiÚtajmy obtych róĝnicach, jeĝe-
li decydujemy siÚ zaïoĝyÊ czujnik wycieku
gazu – wbprzypadku LPG musi byÊ przy
podïodze; natomiast ten od gazu ziemnego
zakïada siÚ pod sufitem.
à Kocioï dwufunkcyjny dziaïa bez zasobnika, przygotowujÈc ciepïÈ wodÚ uĝytkowÈ Obile dom jest wolnostojÈcy (czyli nie
przepïywowo. Zajmuje bardzo maïo miejsca, mniej niĝ kuchenna szafka wiszÈca. Ale wielkoĂÊ
strumienia czerpanej wody jest ograniczona, uzaleĝniona od mocy kotïa. TERMET wbzabudowie bliěniaczej lub szeregowej),

142 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

abmoc kotïa nie przekracza 21bkW, to typo-
wy komin siÚgajÈcy ponad dach moĝna za-
stÈpiÊ wyprowadzeniem poziomo przez
ĂcianÚ. To szczególnie popularne wbdomach
remontowanych, gdzie adaptacja istniejÈ-
cego komina lub postawienie nowego jest
czÚsto sporym kïopotem. Zwykle adaptacji
przez dodanie wkïadu, wymagajÈ nawet sta-
re kominy obsïugujÈce kotïy gazowe, obile
byïy to kotïy niekondensacyjne. Nowe kotïy
to prawie zawsze urzÈdzenia kondensacyj-
ne ibwyposaĝone wbwentylator przetïaczajÈ-
cy spaliny. Wbefekcie ze spalin wytrÈca siÚ
znacznie wiÚcej wody (zbrozpuszczonymi
wbniej zanieczyszczeniami), abkomin musi
byÊ bardzo szczelny, bo spaliny tïoczone sÈ
pod ciĂnieniem. Stare kominy zwykle nie
nadajÈ siÚ do pracy wbtych warunkach, na-
wet jeĝeli sÈ to juĝ kominy prefabrykowane, Ã Gaz pïynny (propan) ma podobne wïaĂciwoĂci co gaz ziemny zbsieci. Do jego spalania uĝywa
ale przeznaczone do kotïów niekondensa- siÚ tych samych kotïów. BA’TYK GAZ
cyjnych. Na szczÚĂcie moĝna je wyposaĝyÊ przewodu powietrzno-spalinowego. Wbtym zostaïych przypadkach – kocioï zbotwartÈ
we wkïady kominowe, abte mogÈ byÊ mniej- ukïadzie mamy system rura wbrurze – we- komorÈ spalania lub rozdzielone rury po-
szej Ărednicy, dziÚki czemu montaĝ zwykle wnÚtrznÈ wyrzucane sÈ spaliny, zaĂ ze- wietrzna ibspalinowa – wentylacja pomiesz-
nie jest trudny. wnÚtrznÈ zasysane powietrze (wprost do czenia zbkotïem musi byÊ grawitacyjna.
JeĂli zaĂ chodzi obwentylacjÚ to najlepiej kotïa). Wówczas wentylacja moĝe byÊ do- Dlatego wbpierwszym rzÚdzie naleĝy pole-
zaïoĝyÊ kocioï zbzamkniÚtÈ komorÈ spa- wolnego rodzaju, takĝe mechaniczna na- ciÊ wariant zbzamkniÚtÈ komorÈ spalania
lania ibprzyïÈczyÊ go do koncentrycznego wiewno-wywiewna zbrekuperatorem. Wbpo- ibkoncentrycznym systemem powietrzno-
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 143

PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
à Nowoczesne aluminiowe grzejniki czïonowe mogÈ pracowaÊ wbdowolnej instalacji, takĝe
typu otwartego, zbkotïem na paliwo staïe. KFA ARMATURA
-spalinowym. Nie tylko jest on bezpiecz-
niejszy, ale ponadto nie powoduje wy-
chïodzenia pomieszczeñ. Zimno, jako
konsekwencja dziaïania intensywnej wen-
tylacji na potrzeby kotïa, jest szczególnie
dokuczliwe wbïazienkach.
Kotïy gazowe mogÈ pracowaÊ wbjednej
instalacji grzewczej zbinnym ěródïem cie-
pïa. Wbpraktyce najwiÚkszym utrudnie-
niem jest to, ĝe obecnie prawie wszystkie
nowe kotïy wymagajÈ ukïadu zamkniÚtego,
czyli zbzamkniÚtym (ciĂnieniowym) naczy-
niem wzbiorczym. Te mogÈce dziaïaÊ tak-
ĝe wbukïadzie otwartym sÈ nieliczne ibdro-
gie. Utrudnia to ïÈczenie kotïów gazowych
zbkotïami na paliwa staïe oraz kominkami
zbpïaszczem wodnym, bo te bardzo czÚsto
mogÈ dziaïaÊ tylko wbukïadzie otwartym.
Zachowanie obu rodzajów urzÈdzeñ jest
moĝliwe jeĝeli czÚĂÊ instalacji wydzielimy
zakïadajÈc tam wymiennik ciepïa. Wtedy
mamy np. czÚĂÊ zamkniÚtÈ zbkotïem gazo-
wym do wymiennika oraz resztÚ po stare-
mu wbukïadzie otwartym. OczywiĂcie moĝ-
liwy jest teĝ ukïad odwrotny, wbktórym to
kocioï wÚglowy lub kominek odseparowu-
jemy za pomocÈ wymiennika. Jednak do-
bór takich elementów to juĝ zadanie zdecy-
dowanie dla fachowca. Kaĝde ěródïo ciepïa
musi mieÊ bowiem odpowiednie wïasne za-
bezpieczenia, absam wymiennik musi byÊ
à Elektryczny dogrzewacz jest caïkowicie odpowiednio duĝy, ĝeby efektywnie przeka-
bezobsïugowy. Moĝe byÊ Ăwietnym
uzupeïnieniem instalacji zbkotïem na paliwo zywaÊ ciepïo, abrównoczeĂnie nie wprowa-
staïe. ELTERM dzaÊ zbyt duĝych oporów przepïywu.
144 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
W}GIEL, PELETY, DREWNO
Przez dziesiÈtki lat kotïy na paliwa staïe,
gïównie wÚgiel ibdrewno, byïy urzÈdzenia-
mi zasypowymi – opaï musieliĂmy regu-
larnie uzupeïniaÊ dosypujÈc go do komo-
ry kotïa. Od mniej wiÚcej 25 lat na polskim
rynku upowszechniïy siÚ kotïy zbpodajni-
kiem. DziÚki nim uĝywanie paliw staïych
jest znacznie mniej absorbujÈce, bo zasob-
nik wystarczy uzupeïniÊ raz na kilka dni.
Ale pamiÚtajmy, ĝe ĝaden kocioï na paliwo
staïe nie jest bezobsïugowy – musimy go re-
gularnie czyĂciÊ, usuwaÊ popióï, przynosiÊ
opaï. Nawet najnowoczeĂniejszy ibpracujÈ-
cy bardzo czysto ibekonomicznie nie kaĝde-
mu bÚdzie jednak odpowiadaï. Wbpraktyce
duĝe znaczenie dla czÚstotliwoĂci obsïu-
gi ma nie tylko sam kocioï, ale konfigura-
cja caïej instalacji grzewczej. Dobrym przy-
kïadem sÈ tzw. kotïy zgazowujÈce drewno,
zbniemieckiego nazywane teĝ kotïami na
holzgas (gaz drzewny). Opalane sÈ drew-
nem wbpostaci szczap, abwiÚc sÈ to kotïy
zasypowe, bez podajnika. Zbzaïoĝenia po-
winny zawsze pracowaÊ zbmocÈ nominal-
nÈ ibprzy wysokiej temperaturze wody, bo
wtedy uzyskujÈ najwyĝszÈ sprawnoĂÊ (po-
nad 90%) ibczystoĂÊ spalania. Dlatego ïÈczy
siÚ je zbduĝymi zbiornikami akumulujÈcy-
mi wodÚ grzewczÈ (ok. 1000bl), abnie bez-
poĂrednio zbgrzejnikami lub podïogówkÈ.
DziÚki temu mamy zapewnione nie tylko
optymalne warunki pracy kotïa, ale ibsolid-
ny zapas ciepïa do póěniejszego wykorzy-
stania. Co zbkolei oznacza, ĝe zamiast paliÊ
wbsposób ciÈgïy moĝemy to robiÊ np. tyl-
ko przez kilka godzin na dobÚ, abgdy nie ma
mrozu moĝe wystarczyÊ palenie raz na dwa
dni. Chociaĝ tu wszystko bÚdzie zaleĝeÊ
od strat ciepïa budynku ibjego zdolnoĂci do
akumulacji ciepïa.
Co do wspóïpracy kotïów na paliwa staïe
zbgrzejnikami ibpodïogówkÈ, to wbtym dru-
gim przypadku konieczne jest zastosowanie
ukïadu mieszajÈcego, bo woda wbkotle moĝe
mieÊ nawet 90°C. Odpowiedni zawór 3- lub
4-droĝny miesza gorÈcÈ wodÚ pochodzÈ-
cÈ zbkotïa zbtÈ juĝ ochïodzonÈ, powracajÈcÈ
zbinstalacji. DziÚki temu temperatura zasila-
nia podïogi nie jest zbyt wysoka – przyjmu-
je siÚ, ĝe maksimum to 55°C. RównoczeĂnie
wbpozostaïej czÚĂci obiegu (wbtym przez ko-
cioï) moĝe krÈĝyÊ woda obznacznie wyĝszej
temperaturze. Wbdzisiejszych czasach wy-
konanie takiego ukïadu mieszania nie po-
winno sprawiÊ kïopotu ĝadnemu dobre-
mu instalatorowi. Trzeba jednak zaznaczyÊ,
ĝe wbprzypadku paliw staïych wykonanie podïogówki lub inne-
go ogrzewania pïaszczyznowego nie wpïywa wbĝaden sposób na
sprawnoĂÊ ukïadu. To nie pompy ciepïa ibkotïy kondensacyjne,
gdzie niska temperatura wody wbobiegu przynosi oszczÚdnoĂci.
OdnoĂnie wpïywu kotïów na paliwa staïe na Ărodowisko funk-
cjonuje wiele mitów, abniemaïo zamieszania wprowadzajÈ teĝ po-
pularne media, szczególnie wbkwestii smogu. To prawda, ĝe emi-
sja pyïów zbdomowych kotïów (tzw. niska emisja) ma bardzo
duĝy udziaï wbpowstawaniu smogu. Jednak ěródïem zanieczysz-
czeñ sÈ przede wszystkim stare kotïy, nie speïniajÈce ĝadnych
norm czystoĂci, do tego czÚsto po prostu opalane ěle ibbyle czym.
Nowe kotïy – speïniajÈce wymogi tzw. 5 klasy ibecodesign (eko-
projektu) to zupeïnie inna liga.
SzczególnÈ kategoriÚ tworzÈ kotïy na drewno, pelety ibinnÈ
biomasÚ. Nie tylko spalajÈ bardzo czysto, ale uĝywajÈ paliwa
odnawialnego. Emisja dwutlenku wÚgla jest ostatecznie bar-
dzo maïa, bo drewno powstaje przecieĝ dziÚki wychwytywaniu
przez roĂliny CO2 zbatmosfery.
Jednak nawet wbprzypadku spalania wÚgla warto siÚ zastano-
wiÊ, czy nie jest to lepsze niĝ np. wykorzystywanie prÈdu zbsie-
ci. Nowoczesne kotïy spalajÈ przecieĝ wbsposób czysty ibzbbardzo
wysokÈ sprawnoĂciÈ (nawet ponad 90%), podczas gdy sprawnoĂÊ
wytworzenia ibprzesyïu energii elektrycznej nie przekracza 35%.
Czyli ostatecznie do uzyskania tej samej iloĂci energii trzeba
byïo spaliÊ wbelektrowni grubo ponad 2brazy tyle wÚgla co wbdo-
mowym kotle.
JeĂli chodzi obwymagania montaĝowe to kotïy na paliwa sta-
ïe wymagajÈ wygospodarowania kotïowni. Teoretycznie kocioï
obmocy do 10 kW moĝna ustawiÊ takĝe wbkuchni czy koryta-
rzu, ale takie rozwiÈzanie to rzadkoĂÊ. Kotïownia musi byÊ wen-
tylowana grawitacyjne. Jeĝeli wiÚc planujemy wbdomu wenty-

à Kotïy zgazowujÈce to najlepsze urzÈdzenia do spalania drewna.

Wyspecjalizowana konstrukcja umoĝliwia osiÈgniÚcie najwyĝszej
sprawnoĂci ibczystoĂci spalania. MORA
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 145

PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
à Pompy ciepïa wykorzystujÈce ciepïo zbgruntu charakteryzujÈ najniĝsze koszty eksploatacji.
DE DIETRICH (SOFATH)
lacjÚ mechanicznÈ (zbrekuperatorem lub
innÈ) to kotïowniÚ naleĝy oddzieliÊ od resz-
ty budynku szczelnymi drzwiami ibwyko-
naÊ osobny nawiew powietrza oraz komin
zbkanaïem wentylacyjnym. Komin dymowy
musi mieÊ wystarczajÈcÈ ĂrednicÚ ibwyso-
koĂÊ, ĝeby zapewniÊ wymagany ciÈg, trzeba
go wyprowadziÊ ponad dach. PamiÚtajmy
obtym, ĝe wbkotïowni bÚdziemy musie-
li zmieĂciÊ nie tylko sam kocioï (byÊ moĝe
zbpodajnikiem), ale równieĝ zasobnik cie-
à Wbwielu nowoczesnych domach dobrym rozwiÈzaniem moĝe byÊ uĝycie urzÈdzenia
dziaïajÈcego zarówno jako klimatyzator jak ibpompa ciepïa typu powietrze/powietrze. Wbten
sposób obniĝamy koszty inwestycji. VIESSMANN
146 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
pïej wody uĝytkowej (wszystkie kotïy na
paliwa staïe sÈ jednofunkcyjne), ewentual-
nie teĝ niewielki zapas paliwa. ResztÚ opaïu
teĝ trzeba gdzieĂ przechowywaÊ – zaleĝnie
od moĝliwoĂci – wbpiwnicy, budynku go-
spodarczym, pod wiatÈ itp.
WiÚkszoĂÊ kotïów na paliwa staïe pracu-
je wbtzw. ukïadzie otwartym, czyli zbotwar-
tym naczyniem wzbiorczym umieszczonym
wbnajwyĝszym punkcie instalacji. Niektóre
po zastosowaniu specjalnych zabezpieczeñ
à Nowoczesne kotïy zbpodajnikiem to
urzÈdzenia nie tylko obwysokiej sprawnoĂci
ale takĝe niekïopotliwe wbobsïudze. SAS
(wÚĝownicy schïadzajÈcej ibzaworu bezpie-
czeñstwa) mogÈ dziaïaÊ takĝe wbukïadzie
zamkniÚtym. Trzeba to uwzglÚdniÊ, jeĝe-
li planujemy uĝycie równieĝ kotïa gazowe-
go lub pompy ciepïa, bo te urzÈdzenia wy-
magajÈ ukïadu zamkniÚtego. RozwiÈzaniem
moĝe byÊ uĝycie wymiennika ciepïa, co
opisaliĂmy przy okazji kotïów gazowych.
POMPY CIEP’A
Moĝna powiedzieÊ, ĝe pompy ciepïa sta-
ïy siÚ przebojem ostatnich lat, ich sprzedaĝ
gwaïtownie wzrosïa. Szczególnie dotyczy to
urzÈdzeñ typu powietrze/woda – najïatwiej-
szych do instalacji ibzwykle tañszych niĝ
pozostaïe rodzaje. Generalnie ceny pomp
spadïy, abich parametry sÈ lepsze niĝ kie-
dyĂ. Duĝym atutem pomp jest bezobsïu-
gowoĂÊ (podobnie jak kotïów gazowych),
abprzy tym moĝliwoĂÊ zaïoĝenia na kaĝdej
dziaïce, bo potrzebny jest tylko dostÚp do
prÈdu.
Co do zasady, najlepiej gdy pompa wspóï-
pracuje zbogrzewaniem niskotemperaturo-
wym, czyli podïogowym lub innym pïasz-
czyznowym, ewentualnie specjalnymi
rodzajami grzejników. Jednak nie znaczy
to, ĝe wbistniejÈcym domu bÚdziemy ko-
niecznie musieli wymieniaÊ grzejniki, czy
robiÊ ogrzewanie pïaszczyznowe. SÈ spe-
cjalne rodzaje pomp, tzw. wysokotempera-
turowe, które caïkiem dobrze radzÈ sobie
wspóïpracujÈc ze standardowymi grzejni-
kami. Jednak trzeba podkreĂliÊ, ĝe dla kaĝ-
dej pompy ciepïa im niĝsza jest temperatura
 5

BDR THERMEA 

PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
wody wbobiegu, tym lepiej. Wtedy spraw-
noĂÊ pomp jest wtedy najlepsza, czyli pra-
cujÈ one wbsposób najbardziej ekonomiczny.
Róĝnica sprawnoĂci jest przy tym znacznie
wiÚksza niĝ wbprzypadku kotïów kondensa-
cyjnych.
Pompy ciepïa sïusznie traktowane sÈ jako
urzÈdzenia ekologiczne, bo wiÚkszoĂÊ (na-
à Dobre sterowanie jest waĝne wbkaĝdej instalacji grzewczej, ale wbsystemach zbpompami
ciepïa najbardziej wpïywa na koszty eksploatacji. UPONOR
148 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
wet ¾) oddawanego ciepïa pozyskujÈ one
zbotoczenia, czyli powietrza, gruntu lub
wody. Nie ma jednak co ukrywaÊ, ĝe wyma-
gajÈ teĝ zasilania energiÈ elektrycznÈ, któ-
ra wbnaszym kraju pochodzi gïównie zbelek-
trowni wÚglowych. Wbskali caïego roku
moĝemy poprawiÊ ten bilans produkcjÈ prÈ-
du zbpaneli PV. Piszemy obtym wiÚcej wbar-
à Polski rynek pomp ciepïa w ciÈgu
ostatnich kilku lat zdominowaïy urzÈdzenia
typu powietrze/woda. Sprzedaje ich siÚ
wiÚcej niĝ wszystkich innych rodzajów razem
wziÚtych. NIBE- BIAWAR
tykule na s. 80. Jednak nawet bez tego sy-
tuacja jest nieporównywalnie lepsza niĝ
gdybyĂmy uĝywali prÈdu, abnawet gazu czy
wÚgla (obile Ăredni roczny wskaěnik spraw-
noĂci pompy wyniesie 3blub wiÚcej).
Co do wymagañ montaĝowych to trze-
ba wyraěnie rozdzieliÊ dwie kwestie.
Pierwsza to zapotrzebowanie na miejsce
wbbudynku, druga zaĂ na dziaïce. Wbsa-
mym domu miejsce moĝe wbogóle nie byÊ
potrzebne, jeĂli zaïoĝymy pompÚ typu mo-
noblok. Ma ona po prostu wszystkie nie-
zbÚdne elementy zamkniÚte wbjednej obu-
dowie ibprzystosowana jest do montaĝu
przy budynku. Wbpewnych sytuacjach
moĝe byÊ jednak konieczne zaïoĝenie
wbdomu zbiornika buforowego, sprzÚgïa
hydraulicznego lub wymiennika ciepïa.
To juĝ zaleĝy od konfiguracji konkretne-
go systemu grzewczego. Nieco wiÚcej miej-
sca bÚdziemy potrzebowaÊ na pompÚ po-
wietrze/woda typu split, która skïada siÚ
zbdwóch moduïów – zewnÚtrznego ibwe-
wnÚtrznego. NajwiÚcej przestrzeni zaj-
mie zaĂ pompa czerpiÈca ciepïo zbziemi
lub wody, bo tu wïaĂciwie caïe urzÈdzenie
znajduje siÚ wewnÈtrz budynku. Pompy
nie majÈ specjalnych wymagañ odnoĂnie
wentylacji, zboczywistych wzglÚdów nie
PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE

potrzebujÈ teĝ komina. Za to wybierajÈc DecydujÈc siÚ na pompÚ ciepïa typu

na nie miejsce trzeba pamiÚtaÊ, ĝe pracujÈ monoblok nie musimy wygospodarowywaÊ
doĂÊ gïoĂno. miejsca wewnÈtrz budynku. SAS
JeĂli zaĂ chodzi obmiejsce zajmowane na
dziaïce to pompy powietrze woda oraz grun-
towe zbsondami pionowymi (odwiertami) nie
zajmujÈ go wiele. Za to na kolektor poziomy,
czyli rury zakopane wbgruncie trzeba prze-
znaczyÊ kilkaset metrów kwadratowych. Co
waĝne, obszaru nad kolektorem nie moĝna
zabudowywaÊ, ukïadaÊ na nim nieprzepusz-
czalnej nawierzchni (np. bruku), ani sadziÊ
gÚstej, wysokiej roĂlinnoĂci (drzew). Krótko
mówiÈc, to opcja na duĝÈ dziaïkÚ.
Pompy ciepïa, szczególnie typu powie-
trze/woda, bardzo czÚsto wspóïpracujÈ
zbdrugim ěródïem ciepïa – konwencjonal-
nym kotïem, czy kominkiem zbpïaszczem
wodnym. Wynika to przede wszystkim
zbfaktu, ĝe ich sprawnoĂÊ oraz moc grzew-
cza najczÚĂciej bardzo spada przy niskiej
temperaturze zewnÚtrznej. Takie ukïady
zbdwoma ěródïami ciepïa nazywa siÚ biwa-
lentnymi. Do pewnej temperatury, np. -7°C,
pracuje tylko pompa ciepïa, abponiĝej niej
przechodzimy na ogrzewanie konwencjo-
nalne. Ewentualnie, jeĂli konfiguracja in-
stalacji grzewczej na to pozwala, pracujÈ
oba ěródïa ciepïa.

ILE KOSZTUJE OGRZEWANIE?

Tak naprawdÚ zasadniczym czynnikiem de-
terminujÈcym koszty ogrzewania jest zapo-
trzebowanie na ciepïo budynku. Natomiast
cena paliwa ibenergii nie jest aĝ tak waĝna.
Najlepiej to widaÊ na przykïadzie bardzo
energooszczÚdnych domów. Ich wïaĂcicie-
le nie muszÈ bardzo siÚ przejmowaÊ rosnÈ-
cymi cenami paliw, bo tak czy inaczej pïacÈ
niskie rachunki za ogrzewanie – ich wzrost
choÊby ob50% ibtak nie rujnuje domowe-
go budĝetu. Najkrócej mówiÈc – im bardziej
energooszczÚdny jest dom, tym mniej musi-
my siÚ przejmowaÊ cenami paliw. Wbprzy-
bliĝeniu moĝna przyjÈÊ, ĝe ceny ciepïa
zbróĝnych ěródeï bÚdÈ nastÚpujÈce:
gruntowa pompa ciepïa – 0,15bzï/kWh;
drewno (kocioï zgazowujÈcy) –
0,15bzï/kWh;
wÚgiel (kocioï zbpodajnikiem) –
0,20bzï/kWh;
gaz ziemny (kocioï kondensacyjny)
– 0,25 zï/kWh;
pompa ciepïa powietrze/woda –
0,25bzï/kWh;
gaz pïynny (zbdzierĝawionego zbiornika)
– 0,40bzï/kWh;
à Wbprzypadku pomp ciepïa najlepszym wyborem jest ogrzewanie pïaszczyznowe. WiÚksze
zagÚszczenie rurek pozwala obniĝyÊ temperaturÚ wody wbobiegu, co podnosi sprawnoĂÊ
caïego systemu. ECOPOL- SYSTEM
prÈd (wbpierwszej taryfie) – 0,65bzï/kWh. dla nas opïacalne. Nie bez przyczyny wïa-
Dopiero zestawiajÈc to zbzapotrzebowa- Ăciciele energooszczÚdnych domów niejed-
niem energetycznym konkretnego domu, nokrotnie decydujÈ siÚ na ich ogrzewanie
które zaleĝy od jego standardu oraz wielko- drogimi noĂnikami energii, nawet prÈdem,
Ăci, moĝemy wyrokowaÊ czy któryĂ sposób jeĂli dziÚki temu unikajÈ duĝych nakïadów
ogrzewania bÚdzie uzasadniony. Równie na budowÚ instalacji grzewczej, dïugiego
waĝnym czynnikiem sÈ koszty inwestycyj- przyïÈcza gazowego itp.
ne. Jeĝeli np. zdecydujemy siÚ zaïoĝyÊ na
wïasny koszt zbiornik na gaz pïynny to bÚ- JAK PRZEKAZAm CIEP’O?
dziemy mogli kupowaÊ gaz po znacznie Dobre ěródïo ciepïa (kocioï pompa) to bar-
niĝszej cenie, zbliĝajÈc siÚ kosztami ogrze- dzo waĝny, ale jednak tylko jeden zbelemen-
wania do gazu ziemnego. Ale wymaga to tów instalacji grzewczej. ¿eby przekazaÊ
ok. 10b000bzï na zbiornik ibjego instalacjÚ. ciepïo do pomieszczeñ bÚdziemy potrzebo-
To my musimy dokonaÊ kalkulacji, czy to waÊ jeszcze:

150 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

ÁɖƫȒǼǣɎ(J¨ǼɖɀˡȸȅɵȸȅƏƬƺǼǼ
jȌǿȯǶƵDzȺȌɩƊȌƧǘȲȌȁƊǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞȲɐȲȌɩɯƧǘ
XȇɀɎƏǼƏƬǴƺȸɖȸȒɯƺɎȒȇǣƺȒƳɿȒɯȇɵƺǼƺȅƺȇɎǸƏʂƳƺǕȒɎɵȵɖƫɖƳɵȇǸȓɯِ(ȒɀȵȸƏɯȇƺǕȒǔɖȇǸƬǴȒȇȒɯƏȇǣƏɯɵȅƏǕƏǴƥ
ȒƬǝȸȒȇɵɯ‫ژ‬ȵȒɀɎƏƬǣɯȄƏɁƬǣɯǣƺƳȒƫȸƏȇƺǴǣɿȒǼƏƬǴǣِÁɖȇƏǼƺʂɵɯɿǣƥƭȵȒƳɖɯƏǕǏɀɿƺȸƺǕƬɿɵȇȇǣǸȓɯɎƏǸǣƬǝǴƏǸ‫ي‬ɿȸȓʂȇǣ-
ƬȒɯƏȇǣƺɀɵɀɎƺȅȓɯًɁȸƺƳȇǣƬًƬɿǏɀɎȒȒǕȸƏȇǣƬɿȒȇƺȅǣƺǴɀƬƺƳȒȅȒȇɎƏʂɖًǸȒȇǣƺƬɿȇȒɁƭȵȒȵȸȒɯƏƳɿƺȇǣƏǔȸƏǕȅƺȇɎȓɯ
ǣȇɀɎƏǼƏƬǴǣɯ‫ژ‬ȵȒɀƏƳɿƬƺƬɿɵǣƬǝȵȒƳɯǣƺɀɿƏȇǣƏƳȒɀɖˡɎɖِxȒʂȇƏɎƺʂɖȄƏɎɯǣƭɀȒƫǣƺȵȸƏƬǏًɯɵƺǼǣȅǣȇȒɯƏƭȸɵɿɵǸȒƫȄǏƳȓɯ
ɯɵǸȒȇƏɯƬɿɵƬǝǣ‫ژ‬ȵȸɿɵɀȵǣƺɀɿɵƭɎƺȅȵȒȵȸƏƬɀɎȒɀɖǴƥƬÁɖƫȒǼǣɎ(J¨ǼɖɀˡȸȅɵȸȅƏƬƺǼǼ٫ɖȇǣɯƺȸɀƏǼȇɵɀɵɀɎƺȅǣɿȒǼƏƬɵǴ-
ȇɵًƳƺƳɵǸȒɯƏȇɵȵȸƏƬȒȅɯ‫ژ‬ɿȸȓʂȇǣƬȒɯƏȇɵƬǝɯƏȸɖȇǸƏƬǝِ
à‫ٶ‬ǯƵƮȁɯǿȌƦǞƵDzƧǞƵǿƊǿɯȁǞƵǯƵƮȁȌDzȲȌɈȁǞƵƮȌƧɹɯȁǞƵȁǞƊɹ‫ٶ‬ȌƮƧǞȁDzƊǿǞȲɐȲȁƊȲƊɼȌȁɯǿǞȁƊƮɹǞƊ-
ǾƊȁǞƵȌƮǿǞƵȁȁɯƧǘƧɹɯȁȁǞDzȍɩɩɯǿƊǐƊǯƠƧɯƧǘ‫ٶ‬ɹƊȺɈȌȺȌɩƊȁǞƊȲȍɼȁɯƧǘȲȌɹɩǞƠɹƊȂ‫خ‬XȁȺɈƊǶƊƧǯƵɩȌ-
ƮȌƧǞƠǐȌɩƵɩ‫ٶ‬ȁǞƵȌǐȲɹƵɩƊȁɯƧǘȯȌǿǞƵȺɹƧɹƵȁǞƊƧǘǿɐȺǞǿɯɹƊƦƵɹȯǞƵƧɹɯƨȯȲɹƵƮȯȲɹƵǿƊȲɹƊȁǞƵǿ
Ǟ‫ ٶ‬ɐǯƵǿȁɯǿǞ ɩȺDzƊɹƊȁǞƊǿǞ ɈƵȲǿȌǿƵɈȲɐ‫ ة‬ɹƊȻ ǞɹȌǶƊƧǯƊ Ƨ‫خ‬Ȍ‫ خ‬ȯȌɩǞȁȁƊ Ʀɯƨ ȌƮȯȌȲȁƊ ȁƊ ƮɹǞƊǾƊȁǞƵ
ɈƵǿȯƵȲƊɈɐȲƮȌƧǘȌƮɹƠƧɯƧǘƮȌׁ‫خ!ۑ׀׀‬²ɯȺɈƵǿɯȯȌƮɩǞƵȺɹƊȁƵɩɯǿƊǐƊǯƠȁǞƵɈɯǶDzȌȺDzɐɈƵƧɹȁƵǯ‫ة‬
ƊǶƵɈƵɼǶƵDzDzǞƵǯǞɹȌǶƊƧǯǞ‫ة‬ƧȌƧɹNJȺɈȌɩɯDzǶɐƧɹƊǿȌɼǶǞɩȌȻƨǯƵǯȺɈȌȺȌɩƊȁǞƊƮǶƊȌƮƧǞȁDzȍɩȯȲȌɩƊƮɹȌ-
ȁɯƧǘɩ‫ٶ‬ȯȌȺƊƮɹDzƊƧǘƧɹɯȻƧǞƊȁƊƧǘ‫ة‬ɩ‫ٶ‬DzɈȍȲɯƧǘƦɯǾƊƦɯȁƊȲƊɼȌȁƊȁƊƮɐɼƵȌƦƧǞƠɼƵȁǞƊǞ‫ٶ‬ȻƧǞȺDzƊȁǞƵ‫خ‬
(Ȍ ɈƵǐȌ ƮȌƧǘȌƮɹƠ ȌƧǘȲȌȁƊ ȯȲɹƵƮ ǘƊǾƊȺƵǿ‫ ة‬ƦƵɹȯǞƵƧɹƵȂȺɈɩȌ ȯȌɼƊȲȌɩƵ ȌȲƊɹ ƧȌȲƊɹ ȌȺɈȲɹƵǯ-
ȺɹƵ ȁȌȲǿɯ ȻȲȌƮȌɩǞȺDzȌɩƵ‫ ة‬ȯȌƮɩɯɼȺɹƊǯƠƧƵ ȯƊȲƊǿƵɈȲɯ ǞɹȌǶƊƧɯǯȁƵ‫„ خ‬ȺɈƊɈȁǞ ɹ‫ ٶ‬ƧɹɯȁȁǞDzȍɩ ɩǞƠɼƵ
ȺǞNJɹ‫ٶ‬DzȌȁǞƵƧɹȁȌȻƧǞƠɹɩǞNJDzȺɹƊȁǞƊǐȲɐƦȌȻƧǞɈƵȲǿȌǞɹȌǶƊƧǯǞ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ȁƊɈȌƧɹNJȺɈȌȁǞƵǿƊǿǞƵǯȺƧƊɩ‫ٶ‬Ǟ‫ٶ‬ɈƊDz
ǿȌƧȁȌȌǐȲƊȁǞƧɹȌȁƵǯȯȲɹƵȺɈȲɹƵȁǞ‫§ٶخ‬ȲɹɯɈƊDzǞƵǯɹǾȌɼȌȁȌȻƧǞȁǞƵɈȲɐƮȁȌȌ‫ٶ‬ȯȌǿɯǾDzNJ‫ة‬DzɈȍȲƊǿȌɼƵȺǞNJ
ȺDzȌȂƧɹɯƨɹƊȺɈȌȺȌɩƊȁǞƵǿȁǞƵɩǾƊȻƧǞɩƵǯǞɹȌǶƊƧǯǞ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ɈɯǿȺƊǿɯǿȯȍɺȁǞƵǯȺɹɯǿȯNJDzƊȁǞƵǿȲɐȲ‫ة‬ȁǞƵ-
ȯȌDzȌǯƠƧɯǿǞȌƮǐǾȌȺƊǿǞȯȲɹɯDzƊɼƮȌȲƊɹȌɩɯǿȌƮDzȲNJƧƊȁǞɐɩȌƮɯ‫ة‬ƧɹɯȺɈȲƊɈƊǿǞƧǞƵȯǾƊ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ɈɯǿȺƊ-
ǿɯǿɩɯɼȺɹɯǿǞDzȌȺɹɈƊǿǞƵDzȺȯǶȌƊɈƊƧɯǯȁɯǿǞ‫ٶخ‬

hƏǸɯɵƫȸƏƭǣɿȒǼƏƬǴǏّ
ÀɐƦȌǶǞɈ(J§ǶɐȺ˛ȲǿɯȲǿƊƧƵǶǶɈȌȁȌɩȌƧɹƵȺȁɯǿƊɈƵȲǞƊǾȯȲɹƵɹȁƊƧɹȌȁɯƮȌǞɹȌǶƊƧǯǞǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞȺɯȺɈƵǿȍɩǐȲɹƵɩƧɹɯƧǘ‫ة‬ƧǞƵȯǾƵǯǞ‫ٶ‬ɹǞǿȁƵǯɩȌƮɯȌȲƊɹ
ȲɐȲDzƊȁƊǶǞɹƊƧɯǯȁɯƧǘɩ‫ٶ‬ƦɐƮɯȁDzƊƧǘǿǞƵȺɹDzƊǶȁɯƧǘǞ‫ٶ‬ȯȲɹƵǿɯȺǾȌɩɯƧǘ‫ة‬DzɈȍȲɯǞƮƵƊǶȁǞƵȺȯȲƊɩƮɹǞȺǞNJɩ‫ٶ‬ȲȍɼȁɯƧǘɩƊȲɐȁDzƊƧǘ‫خ‬wƊƮȌȺDzȌȁƊǾƵȯƊȲƊ-
ǿƵɈȲɯɈƵȲǿȌǞɹȌǶƊƧɯǯȁƵ‫ـ‬λɈ ‫ؾׅ׃׀ة׀ڞ!ۑ׀ڙ‬à‫ش‬ǿ‫ع‬j‫فؿ‬ƮɹǞNJDzǞƧɹƵǿɐȌǐȲƊȁǞƧɹƊȺɈȲƊɈɯƵȁƵȲǐǞǞȁƊɩƵɈƮȌ‫§خڭ׀׉‬ȲȌƮɐDzȌɩƊȁɯǯƵȺɈɹ‫ٶ‬ɩɯȺȌDzǞƵǯDzǶƊȺɯ
ȯȌǶǞƵɈɯǶƵȁɐ‫ة‬ɹƊȯƵɩȁǞƊǯƠƧƵǐȌȌƮȯȌȲȁȌȻƨǿƊɈƵȲǞƊǾɐȁƊƮɹǞƊǾƊȁǞƵɹƊȲȍɩȁȌȁǞȺDzǞƧǘ‫ة‬ǯƊDzǞ‫ٶ‬ɩɯȺȌDzǞƧǘɈƵǿȯƵȲƊɈɐȲ‫ـ‬ǿȌɼȁƊǐȌȺɈȌȺȌɩƊƨȁƊɩƵɈƮǶƊ
ǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞȌ‫ٶ‬ɈƵǿȯƵȲƊɈɐȲɹƵƧɹɯȁȁǞDzƊƮȌׁ‫ةف!ۑ׀׀‬ɩǞǶǐȌƧǞƧɹɯɐȺɹDzȌƮɹƵȂǿƵƧǘƊȁǞƧɹȁɯƧǘ‫خ‬ÀɐƦȌǶǞɈ(J§ǶɐȺǿƊDzǶƊȺɯ˛DzƊƧǯNJȌǐȁǞȌɩƠyª„‫ة‬ƧȌȺȯȲƊ-
ɩǞƊ‫ة‬ɼƵǿȌɼƵƦɯƨɹ‫ٶ‬ȯȌɩȌƮɹƵȁǞƵǿȺɈȌȺȌɩƊȁɯȁƊǞȁȺɈƊǶƊƧǯƊƧǘǐȲɹƵɩƧɹɯƧǘ‫ة‬ƧǞƵȯǾƵǯɩȌƮɯɐɼɯɈDzȌɩƵǯȌȲƊɹɩȌƮɯɹǞǿȁƵǯ‫خ‬wȌɼƵƦɯƨɐɼɯɩƊȁɯɈƊDzɼƵ
ɩ‫ٶ‬ɩƊȲȺɈɩƊƧǘȯȌƮɈɯȁDzȌɩɯƧǘƧɹɯȯȌȺƊƮɹDzȌɩɯƧǘ‫ة‬ɹƊȻǯƵǐȌɹƊǿDzȁǞNJɈƊȺɈȲɐDzɈɐȲƊDzȌǿȍȲDzȌɩƊȺȯȲƊɩǞƊ‫ة‬ɼƵǯƵƮȁȌƧɹƵȻȁǞƵǯƵȺɈǶƵDzDzǞǿǿƊɈƵȲǞƊǾƵǿ
Ǟ‫ٶ‬ȁǞƵȯȌɩȌƮɐǯƵȁƊƮǿǞƵȲȁƵǐȌȌƦƧǞƠɼƵȁǞƊȯȌɹǞȌǿɯƧǘȌƮƧǞȁDzȍɩȯȲɹƵɩȌƮȍɩƧɹɯȺɯȺɈƵǿȍɩȯȌƮɩǞƵȺɹƊȁɯƧǘ‫خ‬yǞƵɩƧǘȌƮɹǞɩ‫ٶ‬ȲƵƊDzƧǯƵƧǘƵǿǞƧɹ-
ȁƵɹ‫ٶ‬ƦƵɈȌȁƵǿǞ‫ٶ‬ȺɈƊȁƮƊȲƮȌɩɯǿǞǿƊɈƵȲǞƊǾƊǿǞǿɐȲȌɩɯǿǞȌȲƊɹɩɯDzȌȂƧɹƵȁǞȌɩɯǿǞ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ɈƊDzɼƵɹƊƦƵɹȯǞƵƧɹƊȯȲɹƵƮȯȲɹƵȁǞDzƊȁǞƵǿȯƊȲɯɩȌƮȁƵǯǞ‫ٶ‬ǯƵǯ
ȺDzȲƊȯǶƊȁǞɐȺǞNJȁƊȯȌɩǞƵȲɹƧǘȁǞǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞ‫ة‬ƧȌƧǘȲȌȁǞǯƠȯȲɹƵƮDzȌȲȌɹǯƠ‫خ‬

wƏɎɯȒɁƭȵȸƏƬ
ÇɼɯƧǞƵǯƵƮȁƵǐȌɈɯȯɐǿƊɈƵȲǞƊǾɐƮǶƊɩȺɹɯȺɈDzǞƧǘȯȌƮȺɈƊɩȌɩɯƧǘǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞɩ‫ٶ‬ƦɐƮɯȁDzɐȁǞƵɈɯǶDzȌɹǿȁǞƵǯȺɹƊȲɯɹɯDzȌȯȌǿɯǾƵDz‫ة‬ƊǶƵɈƊDzɼƵɐǾƊɈɩǞƊȌȲ-
ǐƊȁǞɹƊƧǯNJȯȲƊƧƦɐƮȌɩǶƊȁɯƧǘǞ‫ٶ‬ȯȌɹɯɈɯɩȁǞƵɩȯǾɯɩƊȁƊɈƵǿȯȌȯȲƊƧ‫خ‬ÀɐƦȌǶǞɈ(J§ǶɐȺ˛ȲǿɯȲǿƊƧƵǶǶǯƵȺɈɈƵɼǿƊɈƵȲǞƊǾƵǿɩɯȺȌƧƵƵǶƊȺɈɯƧɹȁɯǿ‫ة‬
ƮɹǞNJDzǞƧɹƵǿɐǾƊɈɩȌƮȌȯƊȺȌɩɐǯƵȺǞNJƮȌȲȍɼȁɯƧǘDzȺɹɈƊǾɈƵDz‫ة‬ƵǶǞǿǞȁɐǯƠƧȯȌɩȺɈƊɩƊȁǞƵǿȌȺɈDzȍɩɈƵȲǿǞƧɹȁɯƧǘ‫خ‬à‫ٶ‬ȲƊɹǞƵDzȌȁǞƵƧɹȁȌȻƧǞɩɯƧǞNJƧǞƊ
ȌɈɩȌȲȍɩ‫ة‬ȁȯ‫خ‬ɩ‫ٶ‬ǿǞƵǯȺƧɐȲȌɹǐƊǾNJɹǞƵȂ‫ة‬ǾƊɈɩȌɹȲȌƦǞǿɯɈȌȯȲɹɯȯȌǿȌƧɯɹɩɯDzǾɯƧǘȁƊȲɹNJƮɹǞ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ȁǞȺDzƊȯɯǶȁȌȻƨǿƊɈƵȲǞƊǾɐȯȌɹɩȌǶǞȁƊȯȲȌɩƊƮɹƵȁǞƵ
ɈɯƧǘȯȲƊƧȁƊɩƵɈɩ‫ٶ‬ɹƊǿDzȁǞNJɈɯƧǘȯȌǿǞƵȺɹƧɹƵȁǞƊƧǘ‫خ‬
ƊƮƊȁǞƊȯȌɈɩǞƵȲƮɹǞǾɯ‫ة‬ɼƵǯƵȺɈɈȌɈƊDzɼƵǿƊɈƵȲǞƊǾ‫ة‬DzɈȍȲɯȁǞƵȯȲɹɯƧɹɯȁǞƊȺǞNJƮȌȲȌɹȯȲɹƵȺɈȲɹƵȁǞƊ-
ȁǞƊȺǞNJȌǐȁǞƊȌȲƊɹƮɹǞNJDzǞȁǞȺDzǞƵǯƵǿǞȺǯǞƮɯǿɐɐǿȌɼǶǞɩǞƊȺȯȲƊɩȁƠǞ‫ٶ‬ȺɹɯƦDzƠƵɩƊDzɐƊƧǯNJ‫خ‬
(ƵDzǶƊȲƊƧǯƵ0§(ȯȌɈɩǞƵȲƮɹƊǯƠƧƵɹȁǞDzȌǿɯɩȯǾɯɩȯȲȌƮɐDzɈɐ(J§ǶɐȺ˛ȲǿɯȲǿƊƧƵǶǶȁƊȻȲȌƮȌ-
ɩǞȺDzȌɹȁƊƧɹȁǞƵɐǾƊɈɩǞƠɈƵɼȯȲȌƧƵȺƧƵȲɈɯ˛DzƊƧǯǞƦɐƮɯȁDzɐǞ‫ٶ‬ɩɯȺɈNJȯȌɩƊȁǞƵȌ‫ٶ‬ƵDzȌǶȌǐǞƧɹȁƵȌƮɹȁƊ-
ƧɹƵȁǞƊɩ‫ٶ‬ȺɯȺɈƵǿƊƧǘm00(Ƨɹɯ ª00w‫خ‬

«ȒɿɯǣƥɿƏȇǣƺɖȇǣɯƺȸɀƏǼȇƺ
§ȲȌƮɐDzȌɩƊȁɯȯȲɹƵɹȲǿƊƧƵǶǶÀɐȲƦȌǶǞɈ(J§ǶɐȺǿƊȺɹƵȲȌDzǞƵǿȌɼǶǞɩȌȻƧǞɹƊȺɈȌȺȌɩƊȁǞƊȁƊƦɐ-
ƮȌɩǞƵǞ‫ٶ‬ƵǶǞǿǞȁɐǯƵDzȌȁǞƵƧɹȁȌȻƨɐɼɯɩƊȁǞƊDzǞǶDzɐȺɯȺɈƵǿȍɩǞɹȌǶƊƧɯǯȁɯƧǘ‫ة‬Ɗ‫ٶ‬ɩȺɹɯȺɈDzȌɈȌȯȲɹɯɹƊ-
ȯƵɩȁǞƵȁǞɐ ɩɯȺȌDzǞƧǘ ȯƊȲƊǿƵɈȲȍɩ ǞɹȌǶƊƧɯǯȁɯƧǘ‫ ة‬ȁǞƵǯƵƮȁȌDzȲȌɈȁǞƵ ȁƊɩƵɈ ǶƵȯȺɹɯƧǘ ȌƮ ǞȁȁɯƧǘ‫ة‬
ȺɈƊȁƮƊȲƮȌɩɯƧǘȲȌɹɩǞƠɹƊȂ‫خ‬
yǞƵǿɐȺǞǿɯɩǞNJƧǯɐɼɈȲƊƧǞƨƧɹƊȺɐȁƊƮȌƦǞƵȲƊȁǞƵǞɹȌǶƊƧǯǞƮȌȯȌȺɹƧɹƵǐȍǶȁɯƧǘɈɯȯȍɩǞȁȺɈƊǶƊƧǯǞ‫ة‬
ȲȌƮɹƊǯɐ ȯȲɹƵɩȌƮȍɩ‫ ة‬ȺȯȌȺȌƦɐ ǞƧǘ ɐǾȌɼƵȁǞƊ‫ ة‬Ƨɹɯ ǿƊȲɈɩǞƨ ȺǞNJ‫ ة‬ǯƊDz ɹƊƧǘȌɩƊǯƠ ȺɩȌǯƵ ɩǾƊȻƧǞɩȌ-
ȻƧǞ ȯȌ ǶƊɈƊƧǘ‫ خ‬àɯȺȌDzƊ ɐȁǞɩƵȲȺƊǶȁȌȻƨ‫ ة‬ǾƊɈɩȌȻƨ ǿȌȁɈƊɼɐ ȌȲƊɹ ƮǾɐǐȌɈȲɩƊǾƊ ɼɯɩȌɈȁȌȻƨ ƧɹɯȁǞƠ
ɹ‫ٶ‬ÀɐƦȌǶǞɈ(J§ǶɐȺ˛ȲǿɯȲǿƊƧƵǶǶƮȌȺDzȌȁƊǾɯǿƊɈƵȲǞƊǾɹƊȲȍɩȁȌƮǶƊɹƊȺɈȌȺȌɩƊȂɩ‫ٶ‬ƦɐƮȌɩȁǞƧ-
ɈɩǞƵǞȁƮɯɩǞƮɐƊǶȁɯǿ‫ة‬ǯƊDzǞ‫ٶ‬DzȌǿƵȲƧɯǯȁɯǿ‫ة‬ɹƊȯƵɩȁǞƊǯƠƧȺȯȌDzȍǯǞ‫ٶ‬ƦƵɹȯǞƵƧɹƵȂȺɈɩȌȁƊƮǾɐǐǞƵǶƊɈƊ‫خ‬

ɯɯɯِƏȸȅƏƬƺǼǼِȵǼ
PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
grzejników, ogrzewania podïogowego lub
innego pïaszczyznowego;
sieci rur, pompy, rozdzielaczy, zaworów
ibpozostaïej armatury;
odpowiedniego sterowania wytwarza-
niem ibdystrybucjÈ ciepïa.
BïÚdy popeïnione przy doborze któregokol-
wiek zbtych elementów mogÈ po prostu ze-
psuÊ funkcjonowanie systemu grzewczego.
JAKIE GRZEJNIKI?
PodstawowÈ zasadÈ przy doborze grzejni-
ków powinno byÊ ich wïaĂciwe dopasowa-
nie do charakterystyki ěródïa ciepïa oraz
konfiguracji rurociÈgów. WzglÚdy estetycz-
ne sÈ waĝne, ale nie moĝemy zapominaÊ, ĝe
grzejnik ma do speïnienia przede wszyst-
kim bardzo konkretnÈ funkcjÚ – musi efek-
tywnie przekazywaÊ ciepïo do pomiesz-
czeñ.
Najwaĝniejsze jest to, ĝe moc grzejni-
ka nie jest wartoĂciÈ staïÈ. Bardzo moc-
no zaleĝy od temperatury wody wbobiegu.
Dlatego przypomnijmy – tylko niektóre
ich specjalne rodzaje efektywnie wspóï-
pracujÈ zbniskotemperaturowymi pompa-
mi ciepïa. NajczÚĂciej sÈ one wyposaĝone
wbciche wentylatory wymuszajÈce kon-
wekcjÚ. Czasem wystarczajÈcy efekt moĝe
daÊ równieĝ znaczne przewymiarowanie
typowych grzejników. Ale to sÈ rzeczy,
które koniecznie powinien policzyÊ spe-
cjalista.
a b
à  Rodzajów grzejników jest mnóstwo. NajczÚĂciej wybierane sÈ Ăcienne (a – KERMI),
ale pamiÚtajmy, ĝe wystÚpujÈ takĝe wbwersji kanaïowej (ukrytej wbpodïodze) (b – REGULUS- SYSTEM),
152 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ZDANIEM EKSPERTA
Co wbogrzewaniu domu zmieniajÈ nowe warunki techniczne WT 2021?
Zb poczÈtkiem 2021 r. inwestorów planujÈcych budowÚ domu obowiÈ-
Szymon zujÈ nowe, jeszcze bardziej restrykcyjne wymagania dotyczÈce ener-
Czarkowski gooszczÚdnoĂci budynków (WT 2021). DeğniujÈ one nie tylko maksy-
Dziaï Wsparcia
malne, dopuszczalne wartoĂci wspóïczynnika przenikania ciepïa Ubdla
Technicznego
ibSzkoleñ poszczególnych przegród domu, ale równieĝ wartoĂÊ wspóïczynnika
Viessmann Sp. zbo.o. EP. OkreĂla on maksymalne roczne zapotrzebowanie budynku na nie-
odnawialnÈ energiÚ pierwotnÈ do ogrzewania, wentylacji, chïodzenia,
przygotowania ciepïej wody uĝytkowej oraz oĂwietlenia. Nowe wytyczne bÚdÈ miaïy duĝy
wpïyw m.in. na ogrzewanie domu, abdokïadniej mówiÈc na wybór systemu grzewczego.
Do 2021 r. maksymalna wartoĂÊ wspóïczynnika EP wynosiïa 95 kWh/(m2·rok). Obecnie nie
bÚdzie on mógï przekraczaÊ 70 kWh/(m2·rok). Co to oznacza dla inwestora? Wznoszony przez
niego dom bÚdzie musiaï byÊ dobrze zaizolowany termicznie ibjednoczeĂnie zasilany energiÈ,
która nie ma negatywnego wpïywu na Ărodowisko naturalne. IbchoÊ standard izolacji cieplnej
budynku wb duĝym stopniu wpïywa na jego zapotrzebowanie na energiÚ cieplnÈ, speïnienie
wymagañ dotyczÈcych izolacyjnoĂci domu nie pozwoli speïniÊ warunków WT 2021 dotyczÈ-
cych maksymalnych wartoĂci wspóïczynnika EP. NajwiÚkszy udziaï wbzuĝyciu energii pierwot-
nej majÈ system wentylacyjny ib grzewczy. Duĝe znaczenie bÚdzie mieÊ zatem to, jakie urzÈ-
dzenia wybierzemy. Komfortowe mieszkanie wbbudynku to przede wszystkim takie, które nas
jako mieszkañców zbytnio nie absorbuje, pozwalajÈc skupiÊ siÚ na ĝyciu codziennym, abwiÚc
przede wszystkim czyste ibbezobsïugowe. Dlatego wbnajbliĝszym czasie nie znajdziemy wbno-
woczesnym budownictwie mieszkaniowym lepszych alternatyw niĝ pompa ciepïa, ogniwa fo-
towoltaiczne, wentylacja zbodzyskiem ciepïa oraz nowy, ciekawy gracz na tym rynku – kocioï
elektryczny.
Zbkolei kotïy gazowe oraz na paliwa staïe ry wody wbobiegu jest korzystne. Zbkolei jeĂli
mogÈ efektywnie pracowaÊ zbkaĝdym rodza- kocioï na wÚgiel lub drewno pracuje wbukïa-
jem grzejników. Chociaĝ wbprzypadku urzÈ- dzie otwartym to niezalecane sÈ wówczas po-
dzeñ kondensacyjnych obniĝenie temperatu- pularne stalowe grzejniki pïytowe. Ze wzglÚ-
c
czy nawet podtynkowej (c – 3 THERMO).
PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE
à Najpopularniejsze jest wodne ogrzewanie podïogowe. Moĝe je zasilaÊ dowolny rodzaj kotïa
lub pompa ciepïa, ale to ukïad doĂÊ skomplikowany. OVENTROP
du na ryzyko korozji ich producenci zwykle
wymagajÈ wyïÈcznie ukïadów zamkniÚtych
ibtakie zapisy znajdziemy wbwarunkach gwa-
à Elektryczne maty grzewcze to system zupeïnie niezaleĝny od wodnego c.o. Moc grzejników
ibtakiej podïogówki siÚ sumuje. NVENT
154 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
rancji. Za to zarówno wbukïadach otwartych,
jaki ibzamkniÚtych mogÈ dziaïaÊ grzejniki
czïonowe aluminiowe oraz ĝeliwne.
JAKA POD’OGÓWKA?
Ogrzewanie podïogowe to tak naprawdÚ zu-
peïnie róĝne systemy. Najwaĝniejsze jest
oczywiĂcie to czy zdecydujemy siÚ na sys-
tem wodny czy elektryczny.
Wbpierwszym wariancie przez rurki
ukryte wbpodïodze przepïywa woda pod-
grzewana przez kocioï lub pompÚ ciepïa.
Najpopularniejsza jest wersja zbrurkami za-
topionymi wbdoĂÊ grubej warstwie wylewki
podïogowej – jastrychu cementowego lub an-
hydrytowego. Oznacza to bardzo duĝÈ bez-
wïadnoĂÊ cieplnÈ – temperatura we wnÚ-
trzach bÚdzie rosnÈÊ lub spadaÊ powoli.
Trzeba to koniecznie uwzglÚdniÊ wbsposobie
sterowania. ChÚtnie stosuje siÚ tzw. automaty-
kÚ pogodowÈ, która reaguje zbwyprzedzeniem
juĝ na zmiany temperatury zewnÚtrznej, któ-
re nie sÈ jeszcze odczuwalne we wnÚtrzach.
Pozwala to wbpewnym stopniu skompenso-
waÊ powolnoĂÊ reakcji takiej podïogi.
Drugi istotny czynnik przy takim sposo-
bie wykonania podïogi to jej bardzo duĝa
masa, którÈ trzeba uwzglÚdniÊ juĝ na etapie
obliczeñ konstrukcyjnych budynku. Dlatego
powstaïy teĝ rozmaite lekkie konstrukcje
wodnego ogrzewania podïogowego, Tam
najczÚĂciej stosuje siÚ lekkie, odpowied-
nio wyprofilowane pïyty do uïoĝenia rurek,
abnastÚpnie przykrywa je tzw. suchym ja-
strychem, czyli pïytami cementowo-wïók-
nowymi lub gipsowo-wïóknowymi. To roz-
wiÈzanie popularne przede wszystkim przy
remontach. Maïa masa oznacza nie tylko
mniejsze obciÈĝenie stropów, ale teĝ znacz-
nie mniejszÈ bezwïadnoĂÊ cieplnÈ. Taka
podïoga znacznie szybciej reaguje na zmia-
ny temperatury.
Wbodmianach elektrycznych mamy zaĂ
ukïad zupeïnie niezaleĝny od wodnego c.o.
MogÈ go tworzyÊ kable grzejne umieszczo-
ne wbwylewce podïogowej (analogicznie jak
rurki), maty zatopione wbwarstwie kleju tuĝ
pod pïytkami ceramicznymi (ewentualnie
pod panelami), albo folie grzejne ukïadane
pod panelami.
Róĝnice sÈ zasadnicze, choÊby dlatego,
ĝe kable grzejne wbwylewce trzeba przewi-
dzieÊ na odpowiednio wczesnym etapie bu-
dowy. Taka podïoga wolno rozgrzewa siÚ
ibstygnie, co wprawdzie utrudnia sterowa-
nie temperaturÈ, ale zbdrugiej strony moĝe
byÊ sposobem na akumulacjÚ duĝych iloĂci
ciepïa zbtañszego prÈdu czerpanego wbdru-
giej taryfie, gïównie wbgodzinach nocnych.
Maty ibfolie to zupeïnie inne rozwiÈzanie
pod wzglÚdem dynamiki dziaïania, gdyĝ re-
 GALMET $57<.8’35202&<-1<

'ODF]HJRZDUWRRJU]HZDÊGRPSRZLHWU]QÈSRPSÈFLHSïD
-HGQÈ]bQDMZDĝQLHMV]\FKGHF\]ML
NWöUHQDOHĝ\SRGMÈÊQDHWDSLH
EXGRZ\EÈGěPRGHUQL]DFML
GRPXMHVWZ\EöUV\VWHPX
RJU]HZDQLDFRLbFZX:DUWR
ZWHG\Z\EUDÊXU]ÈG]HQLH
NWöUHZ\NRU]\VWXMH2GQDZLDOQH
½UöGïD(QHUJLL2=(LbSU]\
QLVNLFKNRV]WDFKRJU]HZDQLD
]DSHZQLZ\VRNLNRPIRUW
Xĝ\WNRZDQLDSU]H]GïXJLHODWD
P
U]HNRQDMVLÚMDNLHNRU]\ĂFLQLHVLH]D
VREÈZ\EöUSRZLHWU]QHMSRPS\FLHSïD
$LUPD[2MDNLNRPIRUWLbRV]F]ÚGQRĂÊ
]\VNXMHV]
.203/(.62:(52=:,k=$1,(
3RPSDFLHSïD$LUPD[2RJU]HMH7ZöMGRPLb]D-
SHZQLFLHSïÈZRGÚXĝ\WNRZÈ
'/$.$¿'(-52'=,1<
'REöUPRF\SRPS\FLHSïDX]DOHĝQLRQ\MHVW
JïöZQLHRG]DSRWU]HERZDQLDFLHSOQHJREX-
G\QNXSU]H]ZLÚNV]RĂÊF]DVXSRPSDSUDFXMH
ERZLHPQDSRWU]HE\FHQWUDOQHJRRJU]HZDQLD
1DOHĝ\MHGQDNXZ]JOÚGQLÊUöZQLHĝGRGDWHN
PRF\QDSRWU]HE\FZX3U]\VWDQGDUGRZ\P
EXG\QNXRbSRZLHU]FKQLP2]DPLHV]NL-
ZDQ\PSU]H]F]WHU\RVRE\PRĝHP\SU]\MÈÊ
SURMHNWRZHREFLÈĝHQLHFLHSOQHQDSR]LRPLH
bN:LbGRGDWHNQDFZXN:3RGVXPRZXMÈF
X]\VNDP\Z\PDJDQÈPRFUöZQÈN:
'RELHUDMÈFPRFSRPS\SRZLHWU]QHMQDOHĝ\
]ZUöFLÊXZDJÚQD]PLHQQRĂÊMHMPRF\Zb]D-
OHĝQRĂFLRGWHPSHUDWXU\SRZLHWU]D]HZQÚWU]-
QHJR:bW\PSU]\SDGNXRGSRZLHGQLEÚG]LH
PRGHO*7RbPRF\QRPLQDOQHMN:
&REDUG]RZDĝQHSRPSDFLHSïDSUDFXMHQD-
ZHWJG\WHPSHUDWXUDSRZLHWU]DZ\QRVLQS
Z\PDJDRGZLHUWöZOXEQLV]F]HQLDWUDZQLND
:\VWDUF]\WURFKÚPLHMVFDSU]\GRPXLb]QDMR-
P\VSHFMDOLVWDNWöU\PRQWDĝZ\NRQDZbļ
GQL
3203$&,(3’$=52%,72=$
&,(%,(
:\ELHUDMÈF$LUPD[2SU]\JRWXMVLÚQDPDNVL-
PXPNRPIRUWX2SUöF]WHJRĝHWDSRPSDFLH-
SïDRJU]HMH7ZöMGRPLb]DGEDRbFLHSïÈZRGÚ
SU]H]FDï\URNWRZ\SRVDĝRQDZbLQWXLF\MQ\
VWHURZQLNXPRĝOLZL&LZ\JRGQH]DU]ÈG]DQLH
FDï\PV\VWHPHPJU]HZF]\P
:b7:2,07(/()21,(
6WHURZDÊSRPSÈFLHSïD*DOPHWPRĝHV]SUDN-
W\F]QLH]bNDĝGHJRPLHMVFDQD]LHPL0RGXïLQ-
WHUQHWRZ\XPRĝOLZLDVWHURZDQLHGURJÈLQWHU-
QHWRZÈ]bSR]LRPXSU]HJOÈGDUNLOXEMHV]F]H
Z\JRGQLHMSRSU]H]GHG\NRZDQÈDSOLNDFMÚ
Zb7ZRLPWHOHIRQLH
,/(=$26=&=}'=}:<%,(5$-k&
3203}&,(3’$"
=\VNDV]QLHW\ONRILQDQVRZRDOHRWU]\PX-
MHV]UöZQLHĝXU]ÈG]HQLHNWöUHNRU]\VWD
JLLMHVWZLÚFGDUPRZDLbSRFKRG]L]HěUöGHï
RGQDZLDOQ\FKb
&=<02*}=<6.$m-(6=&=(
:,}&(-"
.OLHQFL]DZV]HPRJÈOLF]\ÊQDSRPRFVSH-
FMDOLVWöZZb.UDMRZHJR&HQWUXP'RUDG]WZD
7HFKQLNL*U]HZF]HMZbGRERU]HNRQILJXUDFML
LbGRSDVRZDQLXXU]ÈG]HñJU]HZF]\FKGRNRQ-
NUHWQHJREXG\QNXZ\EUDQHJRV\VWHPXLbLVW-
QLHMÈFHMLQIUDVWUXNWXU\
3RPSDFLHSïD$LUPD[2LGHDOQLHZSDVRZXMH
VLÚZbSURJUDPGRWDFMLķ&]\VWH3RZLHWU]HĵDbMHM
QDMZ\ĝV]HSDUDPHWU\SRWZLHUG]DFHUW\ILNDW
:\VRNRĂÊGRILQDQVRZDQLDPRĝHZ\QLHĂÊQD-
ZHWSRQLHVLRQ\FKNRV]WöZ:LÚFHMLQIRU-
PDFMLQDJDOPHWFRPSO}
Julia Sobaszek
Krajowy doradca ds.
SRPSbFLHSïD
NRPb
SRPS\FLHSOD#JDOPHWFRPSOb
Ş&3RPSDFLHSïD$LUPD[2MHVWNRPIRU-
WRZ\PUR]ZLÈ]DQLHPUöZQLHĝGODEXG\Q-
NXRbPQLHMV]\P]DSRWU]HERZDQLXQDHQHU-
JLÚFLHSOQÈ6WRVXMHVLÚZWHG\SRPSÚFLHSïD
RbPQLHMV]HMPRF\7\SRV]HUHJ]DZLHUDPRGHOH
RbPRFDFKRUD]N:
]bRGQDZLDOQHJRěUöGïDHQHUJLL2=(LbMHVW
SUDNW\F]QLHEH]REVïXJRZHDbZLÚF]DSHZQLD
PDNVLPXPNRPIRUWX:bNDĝG\PSU]\SDG-
NXNRU]\ĂFLILQDQVRZHEÚGÈUöĝQH]DOHĝÈ
ERZLHPRGZLHOXF]\QQLNöZ'ODSU]\NïD-
GXGODSRPS\$LUPD[2*7VH]RQRZ\
*'=,(-$723267$:,}"
=DSHZQHZbRJUöGNXWXĝRERNEXG\QNX
0RQWDĝSRZLHWU]QHMSRPS\FLHSïDGRFRQLH
MHVWEDUG]RVNRPSOLNRZDQ\DQLGURJLļQLH
ZVSöïF]\QQLNHIHNW\ZQRĂFL6&23Z\QR-
VLSU]\RJU]HZDQLXSRGïRJRZ\P3RPSD
FLHSïDSRELHUDMÈF]DWHPĂUHGQLRN:K
HQHUJLLHOHNWU\F]QHMZ\WZRU]\N:KHQHU-
JLLFLHSOQHM=GHF\GRZDQDZLÚNV]RĂÊHQHU-
*DOPHW6S]bRR6S.
XO5DFLERUVND*ïXEF]\FH
WHOID[
ZZZJDOPHWFRPSO

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 155

PRZEGLkD RYNKU OGRZEWANIE

agujÈ szybko podobnie jak grzejniki. Co bar-

dzo waĝne, ich zastosowanie nie podnosi
poziomu podïogi, dlatego sÈ chÚtnie stoso-
wane, gdy ogrzewanie podïogowe wykonu-
jemy na niewielkiej powierzchni, np. tylko
wbïazience.

CO ZbRUROCIkGAMI?
WiÚkszoĂÊ budujÈcych nie interesuje siÚ
specjalnie tym jak uïoĝone ibzbczego wyko-
nane bÚdÈ rurociÈgi, jakie bÚdÈ rozdziela-
cze, armatura ibpompy obiegowe. Przy ta-
kim poziomie specjalizacji naturalne jest
zdanie siÚ na fachowców. JeĂli sÈ sprawni
to instalacja funkcjonuje dobrze, abprzynaj- Warto zadbaÊ obdobrÈ izolacjÚ rurociÈgów instalacji centralnego
mniej zadowalajÈco ibnie przysparza proble- ogrzewania ibciepïej wody uĝytkowej. Inaczej bÚdÈ wbniekontrolowany
mów. Jednak instalatorom teĝ zdarza siÚ po- sposób oddawaÊ duĝÈ iloĂÊ ciepïa do otoczenia. Jeĝeli takie rury biegnÈ
przez pomieszczenia nieogrzewane lub ogrzewane tylko wbniewielkim
peïniÊ bïÈd ibwarto umieÊ rozpoznaÊ takie stopniu (garaĝ, piwnica, strych) bÚdzie to tracenie energii za którÈ
sytuacje. pïacimy. ARMACELL
Szczególnie kïopotliwe bywajÈ stare in-
stalacje, modernizowane tylko czÚĂciowo. zwiÚkszenie kosztów ogrzewania – bo wodÚ To takĝe konsekwencja braku zrówno-
DoĂÊ powszechnym bïÚdem jest np. zastÈ- wbrurach trzeba przecieĝ nagrzaÊ. Jednak waĝenia przepïywów, oraz ewentualnie
pienie czÚĂci starych grzejników (zwykle to nieprawda. Obile tylko rury biegnÈ przez zïych nastaw pompy obiegowej (nadmierny
ĝeberkowych) nowymi pïytowymi, czÚsto przestrzeñ ibtak ogrzewanÈ to zgromadzone wzrost ciĂnienia przy ograniczonym prze-
jeszcze zbgïowicami ibzaworami termosta- wbnich ciepïo nie zostaje przecieĝ stracone pïywie). NajwiÚksze moĝliwoĂci dajÈ pod
tycznymi. Niejednokrotnie okazuje siÚ, ĝe – trafia do pomieszczeñ, niejako wspomaga- tym wzglÚdem nowoczesne pompy zbelek-
we wnÚtrzach zbnowymi kaloryferami jest jÈc dziaïanie grzejników. tronicznym sterowaniem, które mogÈ sa-
wyraěnie zimniej niĝ wczeĂniej. Wszystko DoĂÊ uciÈĝliwÈ konsekwencjÈ niefacho- moczynnie dostosowywaÊ siÚ do zmian ciĂ-
dlatego, ĝe takie grzejniki charakteryzujÈ wego wykonania instalacji moĝe byÊ teĝ nienia ibprzepïywu wbinstalacji. Tak wiÚc
znacznie wiÚksze opory przepïywu wody, nierównomierne nagrzewanie siÚ grzejni- dbajmy nie tylko obdobór zasadniczych ele-
drastycznie ograniczyÊ przepïyw moĝe ków wbposzczególnych pomieszczeniach mentów ogrzewania (kocioï, grzejniki) ale
teĝ samo dodanie zaworów termostatycz- oraz szumy ibpiski dochodzÈce zbokolic za- równieĝ obdetale, bo majÈ one naprawdÚ
nych. Po takich zmianach naleĝy na nowo worów ibgïowic termostatycznych, szczegól- duĝy wpïyw na dziaïanie caïoĂci. }
wyregulowaÊ przepïyw wody wbcaïej in- nie gdy czÚĂÊ zbnich zostanie przymkniÚta.
stalacji ibnastawy pompy. PamiÚtajmy teĝ,
ĝe zastosowanie nowych grzejników pïy-
towych zwykle uniemoĝliwia dziaïa-
nie grawitacyjnego obiegu wody wbrazie
awarii pompy. Jeĝeli chcemy zachowaÊ
takÈ moĝliwoĂÊ naleĝy zaïoĝyÊ aluminio-
we grzejniki czïonowe ibspecjalne gïowi-
ce termostatyczne (do instalacji grawita-
cyjnych).
Podobny efekt rozregulowania przepïywu
moĝe daÊ wymiana czÚĂci lub wszystkich
rur. Stare stalowe rurociÈgi wykonywa-
no zwykle zbrur obduĝej Ărednicy, abzïÈcz-
ki pomiÚdzy nimi nie hamowaïy przepïy-
wu. NieprzemyĂlana wymiana na nowe
rury moĝe zupeïnie zmieniÊ charakterysty-
kÚ przepïywu wody, tu teĝ potrzebna jest re-
gulacja.
Wbogóle trzeba przestrzec przed pochop-
nym wymienianiem starych, ale spraw-
à Dobór rurociÈgów, armatury czy pomp obiegowych to zadanie dla fachowca. Jednak
nych rurociÈgów. Nawet wĂród instalatorów
wbstarych domach modernizacja moĝe byÊ trudnym zadaniem, dlatego warto obserwowaÊ,
rozpowszechniony jest mit, ĝe takie rury, czy wszystko dziaïa prawidïowo. Wbrazie potrzeby zgïoĂmy instalatorowi koniecznoĂÊ korekty.
mieszczÈce wbsobie duĝo wody powodujÈ VIESSMANN

156 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


Elektryczne systemy grzewcze – kiedy warto je rozwaĝyÊ?
Istnieje wiele opinii na temat elektrycz-
nych systemów grzewczych – zwolennicy
wyliczajÈ zalety, przeciwnicy wskazujÈ na
wysokie koszty energii elektrycznej. Jak
to jest naprawdÚ? Wystarczy instalacja
systemów grzewczych zbinteligentnym
sterownikiem aby zabezpieczyÊ budy-
nek przed uszkodzeniami zimowymi lub
zapewniÊ komfort cieplny mieszkañców
– abwszystko wbrozsÈdnej cenie ibprzy ni-
skim zuĝyciu energii. Elektryczne systemy
grzewcze sÈ równieĝ idealnym rozwiÈ-
zaniem jeĂli mamy zainstalowane panele
fotowoltaiczne.
CHCESZ MIEm PE’EN KOMFORT
Wb’AZIENCE? NIE ZAPOMNIJ
ObOGRZEWANIU POD’OGOWYM!
Kiedy projektujemy lub zmieniamy wystrój
ïazienki jest to jedyny dogodny moment
ĝeby dodaÊ elektryczne ogrzewanie podïo-
gowe. Ale czy elektryczny system nie bÚ-
dzie za drogi wbeksploatacji? OczywiĂcie
nie, jeĂli tylko bÚdzie odpowiednio stero-
wany. Elektryczne systemy grzewcze nVent
RAYCHEM zbinteligentnym sterownikiem
SENZ-WIFI naleĝÈ do najbardziej efektyw-
nych rozwiÈzañ ogrzewania podïogowego
ze wzglÚdu na niskÈ bezwïadnoĂÊ systemu
oraz szybki czas nagrzewu. Czas oczekiwa-
nia na ciepïÈ podïogÚ to nawet 30 minut,
abczas pracy regulowany termostatem za-
pewnia minimalne zuĝycie prÈdu.
GDZIE WARTO ZAINSTALOWAm
POD’OGOWE OGRZEWANIE
ELEKTRYCZNE?
Przede wszystkim wbïazienkach – gdzie
przebywamy regularnie, ale krótko – prze-
waĝnie nie dïuĝej niĝ godzinÚ rano ibwie-
czorem. Elektryczne maty nVent RAYCHEM
Quicknet ukïada siÚ wbmieszkaniach, gdzie
fizycznie nie ma miejsca na inne rozwiÈza-
nia oraz wbdomach jednorodzinnych, nawet
na ogrzewaniu wodnym – wbkleju do pïy-
tek. DziÚki temu moĝemy korzystaÊ zbkom-
fortu ciepïej podïogi przez caïy rok, równieĝ
poza sezonem grzewczym. Czas rozruchu
systemu wodnego to kilka godzin, nie wspo-
minajÈc obkosztach uruchomienia kotïa.
Ponadto czÚsto nie ma moĝliwoĂci ogrzania
tylko jednego, maïego pomieszczenia – trze-
ba uruchomiÊ caïy system.
NVENT THERMAL POLSKA ARTYKU’ PROMOCYJNY
Dodatkowo wbpomieszczeniach, zbktórych
korzystamy sezonowo, gdzie nie opïaca siÚ
instalowaÊ kotïa – na dziaïkach ibwbdom-
kach letniskowych oraz wbpomieszczeniach
tradycyjnie nieogrzewanych – wbpiwnicach
czy hydroforniach – gdzie sezonowo, wbcza-
sie duĝych mrozów mamy moĝliwoĂÊ ogrza-
nia pomieszczenia.
ILE TO KOSZTUJE?
Koszt zakupu elektrycznego systemu grzew-
czego dla pomieszczenia 5 m² to koszt od
397 do 1000 zï, wbzaleĝnoĂci od jego rodza-
ju. Wbrew obiegowym opiniom, koszty eks-
ploatacji takiego systemu sterowanego przez
odpowiednio dobrany, energooszczÚdny ter-
mostat praktycznie nie wpïywajÈ na wyso-
koĂÊ rachunków za prÈd.
Brak kosztów konserwacji zwiÈzanych
zbcorocznymi przeglÈdami instalacji jak
równieĝ bezawaryjnoĂÊ elektrycznych prze-
wodów grzejnych (renomowani producen-
ci udzielajÈ peïnej gwarancji na swoje sys-
temy nawet do 20 lat) dodatkowo obniĝa
koszty eksploatacji. Przy zastosowaniu no-
woczesnych systemów ogrzewania podïogo-
wego opartych na przewodach samoregulu-
jÈcych oraz odpowiedniej izolacji podïoĝa
uĝytkownik moĝe oszczÚdziÊ dodatkowo
20% energii wbporównaniu do klasyczne-
go systemu.
INTELIGENTNE STEROWANIE
ON-LINE
Dla uĝytkownika najwaĝniejszy jest efek-
tywny system sterowania systemem ogrze-
wania podïogowego czyli termostat, który
bÚdzie nadÈĝaï za naszymi planami, naj-
lepiej – zdalnie sterowany przez aplikacjÚ.
Niezaleĝnie od tego gdzie jesteĂmy – potrze-
bujemy bïyskawicznie zmieniÊ godziny pra-
cy systemu gdy zamierzamy póěniej wróciÊ
do domu, albo wyïÈczyÊ gdy prognoza pogo-
dy zapowiada upaïy. Jeszcze waĝniejsza jest
kontrola systemu przez aplikacjÚ wbprzy-
padku domu letniskowego – aby zaïÈczyÊ
system tylko wtedy, gdy siÚ tam wybieramy.
Termostat nVent RAYCHEM SENZ WIFI
jest idealnym rozwiÈzaniem. UrzÈdzenie ïÈ-
czy nowoczesne wzornictwo zbuproszczo-
nÈ obsïugÈ ogrzewania podïogowego za po-
mocÈ innowacyjnego ekranu zbmoĝliwoĂciÈ
dotykowego przewijania oraz funkcjÈ WIFI.
Wykorzystanie przeïomowych technologii
pozwala na uzyskanie peïnej kontroli nad
systemem wbkaĝdym momencie poprzez
bezpïatnÈ aplikacjÚ producenta instalowanÈ
na smartfonie lub tablecie. }
nVent Thermal Polska Sp. zbo.o.
ul. Cybernetyki 19, 02-676 Warszawa
e-mail: salesPL@nvent.com
nVent.com/RAYCHEM
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 157
ARTYKU’ PROMOCYJNY MORA POLSKA
Ogrzewajmy wbsposób tani ibekologiczny – KOT’Y ATMOS
Nacisk na obniĝenie emisji
szkodliwych spalin ibpyïów
systematycznie wzrasta. WbPolsce
obowiÈzuje zakaz stosowania kotïów
na paliwa staïe niespeïniajÈcych
norm 5bklasy czystoĂci spalania
oraz ECODESIGN. Jednak dziÚki
stosowaniu nowoczesnych kotïów
zgazujÈcych wÚgiel ibdrewno ATMOS
nadal moĝna korzystaÊ zbtaniej
energii jednoczeĂnie nie obciÈĝajÈc
Ărodowiska.
MAKSYMALNA
OSZCZ}DNO¥m
Niĝszy rachunek za ogrzewanie jest do-
datkowym walorem zgazujÈcego kotïa na
drewno. Co wiÚcej, wïaĂciciele domów,
którzy wycinajÈ wïasne drzewa, mogÈ
wbten sposób caïkowicie wyeliminowaÊ ra-
chunki za ogrzewanie.
ZgazujÈce kotïy ATMOS od lat cieszÈ siÚ
na rynkach pañstw Unii Europejskiej do-
skonaïÈ renomÈ, abich instalacja bardzo
czÚsto dotowana jest wbNiemczech, Austrii
czy Szwecji. Wysoka jakoĂÊ potwierdzona
jest certyfikatami zarówno najwyĝszych
klas czystoĂci spalania (5 klasa), jak ibcer-
tyfikatem zgodnoĂci zbeuropejskÈ normÈ
ECODESIGN.
WyróĝniajÈcym od konkurencji jest to,
ĝe kotïy ATMOS mogÈ spalaÊ efektywnie
158 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
róĝne rodzaje paliw. WiÚkszoĂÊ konkuren-
cji na naszym rynku oferuje obecnie kotïy
na biomasÚ „puszczajÈc do klientów oko”:
mamy certyfikat 5 klasy na pelet, abmoĝe-
cie wbnaszym kotle spaliÊ wszystko. Jest
to oczywiĂcie nieuczciwe ibszkodliwe, bo
spalanie wbtych kotïach paliwa staïego jest
wbwysokim stopniu nieefektywne. Nasze
kotïy majÈ certyfikaty zarówno na opaï
staïy, drewno lub wÚgiel, jak ibna automa-
tyczne spalanie peletu czy oleju.
Do wyboru dla naszych klientów propo-
nujemy szerokÈ gamÚ wielopaliwowych ko-
tïów zgazujÈcych. Wbwersji komfortowej –
unikalna konstrukcja kotïów trójkomoro-
wych ATMOS pozwala uĝytkownikom na
automatyczne przejĂcie zbpaliwa staïego po
zakoñczeniu spalania zaïadowanego drew-
na na pracÚ palnika peletowego lub olejo-
wego. Uĝytkownik moĝe pozostawiÊ zaïa-
dowany drewnem rozpalony kocioï, opu-
ĂciÊ dom wiedzÈc, ĝe po zuĝyciu zaïadun-
ku rÚcznego uruchomi siÚ palnik automa-
tyczny. Górne komory pracujÈ identycz-
nie jak inne zgazujÈce opaï kotïy ATMOS.
Przebiega wbnich standardowy proces pi-
rolizy opaïu, abwytworzony wbjego wyni-
ku gaz jest spalany wbdyszy umieszczonej
pomiÚdzy komorÈ zaïadowczÈ ibpopielni-
kowÈ. Ubdoïu kotïa znajduje siÚ dodatkowa
trzecia komora przeznaczona dla palnika
peletowego.
Wbwersji uproszczonej kotïa wielopali-
wowego uĝytkownik decyduje obmomencie
zmiany paliwa osobiĂcie dokonujÈc mon-
taĝu palnika automatycznego wbdrzwiach
zaïadowczych komory spalania. Kilka lat
temu ATMOS wprowadziï rozwiÈzanie
pozwalajÈce na jednoczesne korzystanie
zbnajtañszej eksploatacji wbtrybie spalania
drewna ibpeïnego komfortu pracy palni-
ków automatycznych. Modyfikacja drzwi
górnych komory zaïadowczej pozwala na
zamontowanie wbnich palnika na pelet.
Uĝytkownik moĝe opuĂciÊ budynek na kil-
ka dni pozostawiajÈc kocioï wbtrybie au-
tomatycznym, abpo powrocie demontujÈc
palnik przejĂÊ na zaïadunek rÚczny. Caïa
zmiana wymaga odkrÚcenia dwóch pokrÚ-
teï demontaĝu korka zbdrzwi oraz przykrÚ-
ceniu palnika na pelet, operacja zajmuje
tylko kilka minut.
Wbprzypadku ograniczonych Ărodków
inwestycjÚ moĝna rozdzieliÊ na dwa eta-
py kupujÈc ibuĝytkujÈc wbpierwszym etapie
sam kocioï na paliwo staïe, abpo pewnym
czasie dokupujÈ czÚĂÊ automatycznÈ. }
MORA POLSKA Sp. z o.o.
ul. Wilczak 45-45, 61-623 Poznañ
tel. 606b288 160 / tel. 61 855 23 50
handel@mora.com.pl
www.atmos.mora.com.pl
FOT. JONIEC ZABEZPIECZENIE BUDYNKU I POSESJI PRZEGLkD RYNKU

Nie daj siÚ okraĂÊ

Janusz Werner

Wïamania to wbnaszym kraju wciÈĝ spory problem ĝe ostro zakoñczone elementy, niebezpiecz-
ne dla ludzi ibzwierzÈt, wolno umieszczaÊ
– rocznie dochodzi do okoïo 70 tys. takich zdarzeñ. wyïÈcznie na wysokoĂci ponad 1,80 m.

Dlatego wïaĂciciele domów starajÈ siÚ je na róĝne Zawiasy furtki, ewentualnie bramy, do-
brze jest zabezpieczyÊ wbsposób, który unie-
sposoby zabezpieczyÊ. StosujÈ zarówno bariery moĝliwia zdjÚcie skrzydïa.
Trudniejsze do sforsowania sÈ bramy zbna-
mechaniczne (np. antywïamaniowe drzwi, okna), jak pÚdem. Otwiera siÚ je bez wysiadania zbsa-
ibelektroniczne (alarm). Najlepsze efekty osiÈga siÚ ïÈczÈc mochodu, co zabezpiecza dodatkowo przed
bezpoĂrednim atakiem przestÚpcy czy próbÈ
zabezpieczenia obu rodzajów. kradzieĝy samochodu. IbzwiÚksza komfort –

Z
bróĝnych badañ wynika, ĝe jakiĂ ro-
dzaj zabezpieczenia domu stosuje
okoïo 70% ich wïaĂcicieli. WiÚkszoĂÊ
zbnich wybiera alarm ibantywïamaniowe
drzwi, okna lub rolety, mniej wiÚcej jed-
na czwarta decyduje siÚ na skorzystanie
zbusïug agencji ochrony. NiewÈtpliwie, za-
groĝenie wïamaniem to jeden zbnajbardziej
nieprzyjemnych aspektów posiadania wïas-
nego domu.
PIERWSZA LINIA OBRONY
To ogrodzenie, które wbzaleĝnoĂci od pre-
ferencji inwestora ibzapisów miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego,
moĝe byÊ aĝurowe lub peïne. Peïne, podob-
nie jak zwarty szpaler tuj, zapewnia intym-
noĂÊ wbogrodzie, lecz jednoczeĂnie osïa-
nia zïodzieja przed wzrokiem sÈsiadów.
Aĝurowe takiej ochrony nie daje. Trzeba pa-
miÚtaÊ, ĝeby pïot byï zbudowany tak, aby
trudno byïo siÚ na niego wspiÈÊ, nie jak dra-
bina. Bez formalnoĂci stawia siÚ ogrodzenia
obwysokoĂci do 2,20 m, zarówno od strony
sÈsiada, jak ibulicy (obile MPZP nie stano-
wi inaczej). Wyĝsze wymagajÈ zgïoszenia.
Amatorzy tradycyjnych zabezpieczeñ (drut à Za aĝurowym ogrodzeniem zïodziej nie
kolczasty, tïuczone szkïo) muszÈ wiedzieÊ, ukryje siÚ przed wzrokiem sÈsiadów. JONIEC

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 159

PRZEGLkD RYNKU ZABEZPIECZENIE BUDYNKU I POSESJI

à Nowoczesny wideodomofon, pod

nieobecnoĂÊ domowników, nagra
à Ta brama wjazdowa otworzy siÚ po dzwoniÈcego albo przekaĝe rozmowÚ na
wpisaniu kodu na klawiaturze. BENNICA komórkÚ. FIBARO

nie trzeba szarpaÊ siÚ zbciÚĝkim skrzydïem, su obrazu, moĝe uïatwiÊ identyfikacjÚ ra-
co ma znaczenie szczególnie wbczasie desz- busia.
czu ibmrozu.
NapÚd dobiera siÚ do rodzaju bramy, jej SOLIDNA STOLARKA Ã Antywïamaniowe drzwi majÈ do kilkunastu
wymiarów, ciÚĝaru, intensywnoĂci pracy. Antywïamaniowe drzwi, okna, rolety, bra- rygli, wysuwajÈcych siÚ wb3 kierunkach. GERDA
Zwykle moc siïownika wynosi 300–600 W. my garaĝowe to zabezpieczenia mechanicz-
Do sterowania wykorzystuje siÚ przewaĝ- ne, naleĝÈce do tej samej grupy, co coraz
nie piloty dwu- lub czterokanaïowe, któ- rzadziej stosowane kraty. To one majÈ unie-
re da siÚ zintegrowaÊ zbinnymi instalacjami moĝliwiÊ, albo chociaĝ utrudniÊ przestÚpcy
wbbudynku, np. zbbramÈ garaĝowÈ. Bramy wtargniÚcie do budynku. Trzeba pamiÚtaÊ,
zbnapÚdem moĝna obsïugiwaÊ równieĝ ze ĝe kluczowe znaczenie dla ich skutecznoĂci
smartfonów. ma fachowy montaĝ.
Antywïamaniowe drzwi to najczÚĂ-
NOWOCZESNY DOMOFON ciej rama ze stali ocynkowanej, wzmoc-
Dawniej furtki planowano tak, ĝeby np. niona hartowanymi prÚtami ibpokryta bla-
zbkuchni byïo widaÊ, kto stoi przed ogro- chÈ (zwykle ukrytÈ pod ïadnÈ okleinÈ).
dzeniem. DziĂ, wbbudynkach wyposaĝo- Skrzydïo ma antywywaĝeniowe bolce,
nych wbwideodomofony nie jest to potrzeb- blokujÈce siÚ po zamkniÚciu wbotworach
ne. Ibone, ibtradycyjne domofony, wystÚpujÈ wboĂcieĝnicy, takĝe stalowej ibsolidnie za-
jako przewodowe (tañsze, wymagajÈce po- kotwionej wbmurze. Na ogóï wyposaĝa siÚ Ã Antywïamaniowa szyba, nawet zbita, nie
prowadzenia kabla miÚdzy domem ibfurtkÈ) je wbdwa zamki zbkilkoma lub kilkunasto- wypadnie zbramy. SATEL
ibbezprzewodowe (sygnaï przesyïany jest
drogÈ radiowÈ). Unifon, czyli ta czÚĂÊ do- ZewnÚtrzne rolety zamontowane pod warstwÈ
mofonu, która znajduje siÚ wbdomu, moĝe ocieplenia. KRISPOL
byÊ przenoĂny.
Niektóre wideodomofony majÈ opcjÚ za-
pisu obrazu ibděwiÚku (uruchamia siÚ po
wciĂniÚciu przycisku dzwonka albo po wy-
kryciu ruchu przed wejĂciem). SÈ teĝ mo-
dele, które mogÈ przekierowaÊ rozmowÚ
zbrozmównicy (aparatu przy furtce, zwa-
nego takĝe bramofonem) na telefon ko-
mórkowy. To rozwiÈzanie wygodne, bo da
siÚ porozmawiaÊ np. zblistonoszem, któ-
ry dzwoni do bramki, gdy jesteĂmy wbpra-
cy. Zïodzieja, obserwujÈcego dom przez
dïuĝszy czas, wideodomofon nie odstraszy,
lecz jeĂli wyposaĝono go wbfunkcjÚ zapi-

160 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Każdego dnia na całym świecie wprawiamy w ruch bramy rezydencyjne
i przemysłowe. Napędy do bram Beninca są najszybsze na rynku,
innowacyjne, ale przede wszystkim bezpieczne. Dzięki produktom Beninca
codzienność staje się przyjemniejsza. Produkujemy napędy do bram
wjazdowych, garażowych i akcesoria uzupełniające. Beninca to część
rodzinnej Grupy Beninca. 100% MADE IN ITALY

beninca.pl

www.beninca.pl
PRZEGLkD RYNKU ZABEZPIECZENIE BUDYNKU I POSESJI

Elementy
antywáamaniowego
zabezpieczenia domu

à Antywïamaniowym zabezpieczeniem
automatycznej bramy garaĝowej jest takĝe jej
napÚd. BENINCA

Klasy odpornoĂci
na wïamanie
Polska Norma wyróĝnia 6 klas odpornoĂci 1. Solidne drzwi 5. System domu
na wïamanie, od RC1 do RC6. OpisujÈ Najlepsze efekty daje inteligentnego
one odpornoĂÊ m. in. okien, drzwi, rolet <oczenie zabezpiecze¦
ibbram garaĝowych. Im wyĝsza klasa, tym mechanicznych
zïodziejowi wiÚcej czasu zajmie pokonanie i elektronicznych
przeszkody. Przegrody wbklasie 1 moĝe
sforsowaÊ przypadkowy zïodziejaszek, bez
uĝycia narzÚdzi. Klasa 2 ib3 powstrzymajÈ
go przez 3 do 5 minut, pod warunkiem, ĝe
jest wyposaĝony tylko wbnp. ĂrubokrÚt. Przy
2. 4. Elektroniczny
wyĝszych klasach, wïamywacz musi mieÊ
Antyw<amaniowe alarm
doĂwiadczenie ibnarzÚdzia (ïom, siekierÚ,
okna
wiertarkÚ). Produkt wbklasie 5 zatrzyma
przestÚpcÚ uzbrojonego wbszliğerkÚ lub
wyrzynarkÚ przez kwadrans, wbklasie 6 przez
3. Brama
20 minut. Wbdomach jednorodzinnych raczej
nie montuje siÚ produktów klas wyĝszych
garaÜowa, rolety
niĝ RC3.
antyw<amaniowe

ma punktami ryglowania. Klasa odporno-
Ăci na wïamanie powinna byÊ okreĂlona
wbodniesieniu do caïych drzwi, nie tyl-
ko ich skïadowych (np. zamka). Taki pro-
dukt podstawowym zabezpieczeniem an-
tywïamaniowym moĝe byÊ jednak tylko
wbmieszkaniu wbbloku, ibto na wyĝszej
kondygnacji. Wbdomu jednorodzinnym zïo-
dziej po prostu poszuka sïabiej zabezpie-
czonego punktu.
Antywïamaniowe okna, wbrew nazwie
ibnadziejom kupujÈcych, nie zatrzyma-
jÈ przestÚpcy, utrudniÈ mu jednak wejĂcie
do domu. Ich odpornoĂÊ zaleĝy od profi-
lu (czyli ramy), okuÊ, przeszklenia, zabez-
pieczeñ dodatkowych. Antywïamaniowe
szyby laminuje siÚ specjalnÈ foliÈ, któ-
ra uniemoĝliwia ich wybicie. Takie prze-
szklenie, nawet stïuczone, nie wypadnie
zbramy. Podwaĝeniu skrzydïa zapobie-
gajÈ okucia – standardowe obwodowe
nie sÈ jednak dla przestÚpcy duĝym wy-
zwaniem, dlatego wboknach antywïama-
niowych zakïadane sÈ rygle grzybkowe

a b

à Elementy systemu alarmowego: pasywna czujka ruchu (a), manipulator dotykowy (b), syrena (c). SATEL

162 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 L^L_L`py
 nynpL_q
?^?m_bwLRb


  
  ä  
  

    ¾ 

ä ¾
  
ä     


à Wbdomach jednorodzinnych raczej nie 


montuje siÚ stolarki wbklasie wyĝszej niĝ RC3.
HÖRMANN

ibzaczepy antywywaĝeniowe. Kolejnym

zabezpieczeniem moĝe byÊ klamka zbklu-
czykiem, wyposaĝona wbutrudniajÈcÈ jej
 ¤      
¤
   

 
  
 

rozwiercenie rozetkÚ.
ZewnÚtrzne rolety antywïamaniowe bu-
duje siÚ zbprofili ze stali lub wzmocnione-
¤ 
¤
go aluminium (tworzÈ ich pancerz, zwany
pïaszczem), dodaje zamek ibmaskownice,
uniemoĝliwiajÈce odkrÚcenie prowadnic.
      
  
ä¤  
 ¾
  ¤  ¤  
Rolety sÈ ciÚĝkie, dlatego zwykle napÚ-
dza je silnik elektryczny. ChroniÈ nie tyl-
ko przed rabusiami – takĝe przed haïasem 
ibskrajnÈ temperaturÈ. Skuteczne sÈ jednak
tylko wtedy, kiedy je opuĂcimy, co moĝe
byÊ sygnaïem, ĝe nikogo nie ma wbdomu.
Okna zabezpieczajÈ równieĝ okiennice.
   !¤ ¤
 

 ä 
¾
 
  "¤
 © ä
WspóïczeĂnie produkuje siÚ je nie tylko
zbdrewna, takĝe ze stali, aluminium, PVC.
Wyposaĝone wbokucia antywïamaniowe
albo zaryglowane od wewnÈtrz równieĝ
utrudniÈ robotÚ wïamywaczom.
Zabezpieczenia bram garaĝowych to
wzmocnione profile ibklamki zbryglem, za-
mki patentowe oraz napÚd, stawiajÈcy opór
przy podwaĝaniu. Tak, napÚd bramy rów-
nieĝ jest zabezpieczeniem antywïamanio-
wym. Wyposaĝa siÚ go bowiem wbmecha-
nicznÈ blokadÚ antywywaĝeniowÈ, która
uniemoĝliwia podwaĝenie ibuniesienie
pïaszcza bramy. Taka blokada to element
przeciwstawny (bolec, koïo zÚbate), który
blokuje siÚ, gdy brama jest otwierana wbnie-
prawidïowy sposób. Dziaïa takĝe wbprzy-
padku braku zasilania.
Pilot do bramy zbkodem dynamicznie
zmiennym, przy kaĝdym uĝyciu generuje
unikatowÈ sekwencjÚ cyfr – nawet jeĂli ktoĂ Ã Czujki ibbariery podczerwieni montuje siÚ takĝe na zewnÈtrz. SATEL

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 163

PRZEGLkD RYNKU ZABEZPIECZENIE BUDYNKU I POSESJI
przejmie sygnaï, przy nastÚpnym otwarciu
kod bÚdzie inny. Najnowsze systemy wyko-
rzystujÈ juĝ technologie stosowane do za-
bezpieczania transakcji wbbankowoĂci elek-
tronicznej.
ALARM
Elektroniczny system alarmowy uzupeïnia
zabezpieczenia mechaniczne. Dobrze przy-
gotowany zïodziej sforsuje bowiem kaĝ-
dÈ przeszkodÚ mechanicznÈ, to tylko kwe-
stia czasu. Ten czas odbiera mu wïaĂnie
wyjÈca syrena czy patrol wysïany zbagen-
cji ochrony.
Mózgiem takiej instalacji jest centrala –
tu trafiajÈ sygnaïy zbczujek iburzÈdzeñ ste-
rujÈcych. To ona uruchamia syrenÚ ibwysyïa
sygnaï do wïaĂciciela lub agencji ochrony.
Do komunikowania siÚ zbniÈ ibzarzÈdzania
systemem sïuĝÈ urzÈdzenia sterujÈce – ma-
nipulatory oraz piloty.
Czujki sÈ oczami ibuszami systemu.
Najprostsze, magnetyczne sygnalizujÈ ot-
warcie drzwi czy okna. Alarm uruchamia
siÚ, kiedy magnes na skrzydle straci kon-
takt ze znajdujÈcym siÚ na oĂcieĝnicy kon-
taktronem. Akustyczna czujka zbicia szyby
dziaïa inaczej – wzbudzi alarm, gdy „usïy-
szy” děwiÚk tïuczenia szkïa. Ale jeĝeli wïa-
mywacz podwaĝy okno ibniczego nie zbije,
przejdzie niezauwaĝony. Tak samo zresz-
tÈ jak wtedy, gdy zbije szybÚ, abnie wywaĝy
okna chronionego kontaktronem.
Dlatego we wnÚtrzach powszechnie sto-
suje siÚ czujki podczerwieni PIR, nazywa-
à  Drzwi wejĂciowe moĝna otwieraÊ, korzystajÈc zbczytnika linii papilarnych. SIEGENIA
164 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ZDANIEM EKSPERTA
Na jakim etapie budowy naleĝy zaplanowaÊ system alarmowy?
Budowa domu jest duĝym przedsiÚwziÚciem, czÚsto trwajÈcym lata. Jest
Agnieszka Pitrus teĝ dla wielu zwieñczeniem marzeñ obwïasnych czterech Ăcianach, dlate-
Head of marketing
go jego skuteczna ochrona jest bardzo waĝna.
SATEL
Systemy alarmowe mogÈ pracowaÊ wbtrzech trybach: przewodowym,
bezprzewodowym oraz hybrydowym. To, jakie rozwiÈzanie wybierzemy, zaleĝy od tego, na jakim
etapie budowy siÚ znajdujemy. Najlepiej decyzjÚ obinstalacji podjÈÊ na etapie samego projekto-
wania domu lub wb poczÈtkowej fazie budowy, jeszcze przed tynkowaniem Ăcian. Wtedy warto
zdecydowaÊ siÚ na system przewodowy, wb którym centrala alarmowa ïÈczy siÚ zb urzÈdzeniami
za pomocÈ kabli. Przewody systemu alarmowego moĝna poprowadziÊ wraz zbinnymi, na przykïad
zbinstalacjÈ elektrycznÈ.
System bezprzewodowy oferuje wiÚkszÈ elastycznoĂÊ. UrzÈdzenia zasilane sÈ bateryjnie, dla-
tego ich montaĝ moĝe odbyÊ siÚ na póěniejszym etapie budowy, abnawet juĝ po jej zakoñczeniu.
Poziom zabezpieczenia, jaki oferujÈ obecnie urzÈdzenia bezprzewodowe, wbĝadnym stopniu nie
odbiega od skutecznoĂci ochrony oferowanej przez systemy przewodowe. Zastosowana techno-
logia zarzÈdzania energiÈ umoĝliwia eksploatowanie urzÈdzeñ nawet przez 8 lat bez koniecznoĂci
wymiany baterii.
System hybrydowy sprawdzi siÚ wbkilku przypadkach. Na przykïad, jeĝeli ze wzglÚdów budĝe-
towych chcielibyĂmy zdecydowaÊ siÚ na poczÈtku tylko na podstawowÈ ochronÚ domu (wbpóě-
niejszym etapie bÚdziemy mogli doïÈczyÊ do systemu urzÈdzenia bezprzewodowe, rozszerzajÈc
zakres ochrony ibfunkcjonalnoĂÊ caïej instalacji chociaĝby obopcjÚ automatyki). Innym powodem
moĝe byÊ dobudowanie garaĝu, który równieĝ ma byÊ objÚty nadzorem, lub zaadoptowanie pod-
dasza. Abmoĝe lubimy czÚsto zmieniaÊ aranĝacjÚ pomieszczeñ? Wtedy teĝ naleĝaïoby rozwaĝyÊ
zastosowanie urzÈdzeñ bezprzewodowych tak, aby bez prac remontowych zmieniaÊ ich lokaliza-
cjÚ, co zapewni prawidïowÈ pracÚ czujek ruchu (nie zostanÈ przykïadowo zasïoniÚte przez szafÚ)
ibinnych urzÈdzeñ.
MajÈc tak szeroki wybór, praktycznie nigdy nie jest za póěno, by pomyĂleÊ obochronie domu.
ne pasywnymi, które wïÈczajÈ alarm, kie- ko zmianÚ temperatury. JeĂli otoczenie ma
dy intruz wtargnie do pomieszczenia. Przy kilkanaĂcie stopni Celsjusza, abwbpolu wi-
czym czujka PIR nie rozpoznaje ruchu, tyl- dzenia pojawia siÚ czïowiek, to czujka od-
 Symulacja obecnoĂci – wbdomu
nikogo nie ma, ale system
wïÈcza Ăwiatïo tak, jakby ktoĂ
byï wbĂrodku. MULTICOMFORT
ECOREADYHOUSE
biera go jako „plamÚ ciepïa” ibwysyïa sygnaï
alarmowy. Wbpomieszczeniach naraĝonych
na nagïe zmiany temperatury, np. wbsalonie
zbkominkiem, lepiej zaplanowaÊ bardziej
precyzyjne czujki dualne. Te zbudowane sÈ
zbdwóch detektorów, zbktórych kaĝdy dzia-
ïa na innej zasadzie – najczÚĂciej jest to pa-
sywna czujka podczerwieni ibmikrofalowa.
Czujki ibelektroniczne bariery moĝna
instalowaÊ równieĝ na zewnÈtrz domu –
na jego Ăcianach, wbogrodzie lub na ogro-
dzeniu. Zïodziej wykryty, nim zbliĝy siÚ
domu, ma zdecydowanie mniej czasu na
dziaïanie.
Najpopularniejsze czujki podczerwie-
ni (dziaïajÈce tak, jak te we wnÚtrzach) do-
strzegÈ intruza, który np. podejdzie do
okna. Bariery podczerwieni, emitujÈce
wiÈzki niewidocznych dla ludzkiego oka
à Instalacjami domu inteligentnego, wbtym systemem alarmowym, moĝna zarzÈdzaÊ zburzÈdzeñ
mobilnych. SATEL
promieni podczerwonych, ustawia siÚ na
drodze, którÈ wïamywacz musi pokonaÊ,
idÈc od pïotu do budynku. RóĝniÈ siÚ zasiÚ-
giem (od kilku do 200 m), zbcentralÈ ibmiÚ-
dzy sobÈ komunikujÈ siÚ za pomocÈ kab-
la albo bezprzewodowo. Ich zasilanie moĝe
byÊ bateryjne, wiÚc wbogrodzie nie trzeba
ukïadaÊ kabli.
DOM INTELIGENTNY
Wbdomu inteligentnym rozmaite instala-
cje (alarmowÈ, oĂwietleniowÈ, grzewczÈ …)
iburzÈdzenia (np. ĝaluzje zbnapÚdem) wïÈcza
siÚ wbjeden system. Zaprogramowane przez
czïowieka sprzÚty wspóïpracujÈ ze sobÈ bez
jego udziaïu.
Do podstawowych, antywïamaniowych
funkcji domu inteligentnego naleĝy symu-
lacja obecnoĂci. System – celem zdezorien-
à WïÈczenie wbsystem domu inteligentnego
rolet zbnapÚdem daje korzyĂci na wielu
polach: rolety chroniÈ przed wïamaniem,
upaïem ibchïodem, opuszczajÈ siÚ, gdy
oglÈdamy film czy potrzebujemy intymnoĂci
itd. SOMFY
towania potencjalnych wïamywaczy – dba
obwywoïanie wraĝenia, ĝe ktoĂ jest wbĂrod-
ku. Wbsposób nieregularny, albo imitujÈcy
typowe zachowania domowników, wbróĝ-
nych pomieszczeniach wïÈcza Ăwiatïo (na-
wet telewizor!), wbpochmurny dzieñ zapa-
la lampy wbogrodzie, na noc opuszcza rolety
zewnÚtrzne.
System domu inteligentnego umoĝliwia
takĝe np. zsynchronizowanie opuszczania
rolet zbzaïÈczeniem alarmu, czy gïosowe za-
rzÈdzanie wszystkimi instalacjami.
Drzwi wejĂciowe, czy bramÚ garaĝo-
wÈ, moĝna tu otwieraÊ nie tylko tradycyj-
nie, ale takĝe smartfonem ibzdalnie, zbdo-
wolnego miejsca na Ăwiecie (zbdostÚpem
do Internetu). Taka funkcja sprawdzi siÚ,
gdy dzieci same wrócÈ ze szkoïy ibtrzeba je
wpuĂciÊ do Ărodka, albo kiedy goĂcie czeka-
jÈ pod drzwiami, abgospodarze jeszcze sto-
jÈ wbkorku.
KOSZTY
Ceny drzwi antywïamaniowych zaczyna-
jÈ siÚ wbokolicy 1500 zï, za lepsze zapïaci-
my kilka razy tyle. Antywïamaniowe okna
wbklasie RC2 sÈ przynajmniej objednÈ trze-
ciÈ droĝsze od wersji bez zabezpieczeñ.
Prosty domofon kosztuje koïo 100 zï, urzÈ-
dzenie wideo 3 do 10 razy wiÚcej. Na insta-
lacjÚ alarmowÈ, wbzaleĝnoĂci od jej skom-
plikowania, trzeba przygotowaÊ od 2 do
dwudziestu kilku tysiÚcy zï (zbmontaĝem).
Instalacja inteligentna to wydatek od kilku-
nastu tys. zï, ale ceny zaawansowanych sy-
stemów sÈ duĝo wyĝsze. }
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 165
ARTYKU’ PROMOCYJNY SATEL

SMART instalacja – bezpieczeñstwo, komfort, ekonomia ibenergooszczÚdnoĂÊ

JESZCZE WI}CEJ
MO¿LIWO¥CI
Centrale zbrodziny INTEGRA dziÚki moĝli-
woĂci elastycznej rozbudowy systemu oraz
realizacji podstawowych funkcjonalno-
Ăci automatyki domowej pozwolÈ zrealizo-
waÊ kompleksowÈ ochronÚ niemal kaĝdego
obiektu. Centrala umoĝliwia równieĝ inte-
gracjÚ zburzÈdzeniami miÚdzynarodowe-
go standardu KNX. ’ÈczÈc funkcje dostÚpne
wbsystemie INTEGRA zbpotencjaïem modu-
ïów KNX, moĝliwe stanie siÚ jeszcze bardziej
precyzyjne zarzÈdzanie poszczególnymi in-
stalacjami iburzÈdzeniami – np. pïynne usta-
wianie natÚĝenia oĂwietlenia lub tempera-
Centrala to serce systemu alarmowego. Liczba urzÈdzeñ, tury.

które moĝemy do niej podïÈczyÊ, wydzielanie stref, realizacja WYGODNE STEROWANIE

automatyki, wygodne codzienne sterowanie czy obsïuga NAWET Z’O¿ONYMI
FUNKCJAMI
urzÈdzeñ bezprzewodowych to funkcje ĂciĂle powiÈzane Manipulator dotykowy INT-TSI dziÚki ofe-
zbkonkretnym modelem urzÈdzenia. Jeĝeli zaleĝy nam na rowanym opcjom umoĝliwia wygodne ibin-
tuicyjne sterowanie wszystkimi funkcjami
systemie, który skutecznie zadba obnasze bezpieczeñstwo zwiÈzanymi zbbezpieczeñstwem, jak ibkom-
ibwpïynie na polepszenie komfortu naszego codziennego ĝycia, fortem (opcjami SMART HOME). Duĝym
warto skonsultowaÊ wybór zbprofesjonalistÈ. udogodnieniem sÈ tzw. polecenia MAKRO.
DziÚki nim pojedynczym dotkniÚciem iko-
CO UMO¿LIWI NAM czujki magnetycznej sygnaï obotwarciu okna, ny na ekranie moĝna uruchomiÊ caïy sce-
ODPOWIEDNIA CENTRALA? moĝe wyïÈczyÊ ogrzewanie wbpomieszcze- nariusz zdarzeñ np. zamknÈÊ okna, opuĂciÊ
Stwórzmy listÚ oczekiwanych funkcjonalno- niu. Inteligentna centrala pomoĝe takĝe za- rolety, wyïÈczyÊ Ăwiatïo, zamknÈÊ bramy
Ăci, opiszmy typowy nasz dzieñ ibsytuacje, pobiec takim zdarzeniom, jak zalanie, poĝar ibzaïÈczyÊ alarm.
które powinny byÊ wziÚte pod uwagÚ jak np. czy ulatniajÈcy siÚ gaz. Odpowiednie czuj- ’atwa ibintuicyjna obsïuga caïego sys-
wyjazdy, planowana rozbudowa domu czy ki po wykryciu danego zagroĝenia, przeka- temu moĝe odbywaÊ siÚ równieĝ zdalnie.
zakup psa. Instalator znajÈc nasze oczekiwa- ĝÈ stosownÈ informacjÚ do centrali. Ta moĝe Pozwala na to bezpïatna aplikacja INTEGRA
nia oraz specyfikÚ obiektu, abtakĝe po ana- wysïaÊ powiadomienie do Ciebie ibodpo- CONTROL. }
lizie lokalizacji domu, ustali liczbÚ oraz typ wiednich sïuĝb oraz ograniczyÊ skutki awa-
urzÈdzeñ, jakie bÚdÈ wymagane do realiza- rii, np. odcinajÈc wodÚ lub gaz elektroza-
cji tych zaïoĝeñ ibna tej podstawie wytypuje worem czy uchylajÈc okna (wystarczy, ĝe
centralÚ. Powinna ona umoĝliwiaÊ komplek- zastosujesz elektrycznie sterowane kompo-
sowÈ ochronÚ caïej posesji, jak ibrealizacjÚ nenty do innych urzÈdzeñ lub instalacji, któ-
automatyki budynkowej. DziÚki temu caïa re nie sÈ czÚĂciÈ samego systemu alarmowe-
inwestycja bÚdzie bardziej ekonomiczna niĝ go – np. siïowniki montowane na stolarce
gdybyĂmy siÚ zdecydowali na montaĝ od- otworowej czy elektryczne zawory).
dzielnych instalacji. Dlaczego? Poniewaĝ
niektóre urzÈdzenia systemu alarmowego
wykorzystamy wbpodwójnej roli. Gdy czujki
ruchu wykryjÈ poruszajÈcÈ siÚ osobÚ, wïÈczÈ
siÚ najbliĝsze lampy. ¥wiatïo moĝe wïÈczaÊ
siÚ automatycznie wraz zbotwarciem drzwi
do pomieszczenia. Tzw. symulacja obecno-
Ăci (obokreĂlonych porach centrala zaïÈczy
wybrane Ăwiatïa) wïÈczona na czas wyjazdu
powinna zniechÚciÊ wïamywacza. Gdy zro-
SATEL sp. zbo.o.
bi siÚ ciemno, informacja zbczujki zmierzchu ul. Budowlanych 66, 80-298 Gdañsk
bÚdzie sygnaïem do opuszczenia rolet oraz tel. 58 320 94 00
zamkniÚcia bramy. Gdy centrala otrzyma od e-mail: satel@satel.pl, www.satel.pl

166 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

PRZEGLkD RYNKU PANELE WINYLOWE
FOT. ARBITON

odpornoĂÊ na nierównoĂci podïoĝa. Zbko-

lei sztywniejsze ibgrubsze (ok. 6 mm) pane-
le skïadajÈ siÚ zbkilku warstw, wbtym zbwar-
stwy materiaïu kompozytowego, który jest
wodoodporny (tak, jak winyl) ibusztywnia
caïy element. Wbsprzedaĝy sÈ teĝ pïyty wi-
nylowe obgruboĂci ok. 3 mm. Te przeznaczo-
ne sÈ jedynie do montaĝu na klej ibwymagajÈ
bardzo równego ibgïadkiego podïoĝa.
Generalnie omawiane wyroby majÈ wiÚk-
szÈ trwaïoĂÊ ibbardziej uniwersalne zasto-
sowanie niĝ produkty laminowane oraz
drewniane. SÈ ciepïe ibprzyjemne wbdoty-
ku – podobnie jak deski lite czy warstwowe
– jednak kosztujÈ mniej. Inwestorzy coraz
bardziej przekonujÈ siÚ do takich posadzek.
Nie zapominajmy jednak, ĝe sÈ sztuczne,
podobnie jak popularne panele laminowa-
ne. Zbkolei te drewniane, nazywane deskami
warstwowymi, skïadajÈ siÚ zbwarstw natu-
ralnego surowca.

WZORNICTWO
Posadzki winylowe wystÚpujÈ wbnajwiÚk-
szej liczbie wzorów. Ubgóry majÈ odpowied-
nio zabezpieczony dekor. Ich stylistyka jest
wïaĂciwie nieograniczona. PrzewyĝszajÈ
pod tym wzglÚdem nawet wersje laminowa-
ne. Bez problemu imitujÈ inne materiaïy po-
sadzkowe, jak pïytki ceramiczne, kamieñ
(marmur, ïuïupek), powierzchnie betonowe
ibmetalowe, abnawet tkaninÚ. Ponadto do-
skonale naĂladujÈ
naĂ kolorystykÚ ibusïojenie
wszelkich ggatunków drewna. Niektóre wy-
glÈdajÈ jak n
nowoczesny parkiet zbdrewna

’adne ibwytrzymaïe
egzotyczneg
egzotycznego.

ODPORN
ODPORNO¥m NA WILGOm
IbZABRUDZENIA
IbZABRU
Maïgorzata Kolmus To jedne zzbnajwaĝniejszych
n cech omawia-
nych paneli
paneli. Winyl jest bowiem wodoodpor-
nym materia
materiaïem. Nie nasiÈka ibnie odksztaï-

Panele winylowe stanowiÈ alternatywÚ popularnych ca siÚ pod w

moĝna po pr
wpïywem wilgoci. RozlanÈ wodÚ
prostu ĂciÈgnÈÊ zbpowierzch-
wyrobów laminowanych, od których sÈ bardziej ni. Nie grozi jej takĝe zaplamienie kawÈ czy
kosmetykami. Zabrudzenia bez problemu
funkcjonalne. PorównujÈc parametry uĝytkowe obydwu usuwa siÚ na mokro, ewentualnie zbdodat-
rodzajów wyrobów, te pierwsze wypadajÈ zdecydowanie kiem Ărodka myjÈcego. PielÚgnacja posadz-
ki ibutrzymanie jej wbczystoĂci jest wïaĂciwie
lepiej. JednoczeĂnie mogÈ wyglÈdaÊ jak naturalne bezproblemowe.

drewno. Nie sÈ jeszcze powszechnie stosowane, ale Nie zapominajmy jednak, ĝe obile wi-
nyl jest wodoodporny, to podïoĝe juĝ nieko-
warto rozwaĝyÊ ich montaĝ. niecznie. ’Èczenia pomiÚdzy deskami nie sÈ
natomiast caïkowicie szczelne. Jeĝeli planu-

O
mawiane panele wystÚpujÈ zbwarstwÈ pïyty HDF lub korka od spodu. jemy je uïoĝyÊ wbïazience, nie naleĝy stoso-
wbdwóch wersjach. MogÈ byÊ ela- Zwïaszcza ten ostatni poprawia wïaĂciwo- waÊ modeli zbwarstwÈ pïyty HDF. Lepiej bÚ-
styczne ibcienkie (ok. 4,5 mm), Ăci akustyczne posadzki oraz zwiÚksza jej dzie teĝ wykonaÊ montaĝ na klej, abpotem

168 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


à Panele winylowe zwykle imitujÈ naturalne deski, choÊ mogÈ równieĝ do zïudzenia
przypominaÊ inne materiaïy. Wbporównaniu zbpanelami laminowanymi sÈ odporniejsze na
uderzenia ibĂcieranie. WINEO, ARBITON
à Posadzka zbpaneli winylowych sprawdza siÚ wbpomieszczeniach naraĝonych na wilgoÊ
ibzabrudzenia oraz wbdomach miïoĂników zwierzÈt. DESIGNFLOORING
polakierowaÊ posadzkÚ, by uszczelniÊ ïÈcze-
nia. Prace te powinna przeprowadziÊ wy-
specjalizowana ekipa.
Produkty winylowe moĝna ukïadaÊ za-
miast laminowanych wbsalonie czy sypial-
ni, abodpowiednio zamontowane ibzabez-
pieczone równieĝ wbtzw. pomieszczeniach
mokrych (ïazience, pralni, kuchni) oraz
wbwiatroïapie (ïatwo pozbyÊ siÚ zbnich bïo-
ta czy piasku przy wejĂciu do domu). DziÚki
temu uzyskuje siÚ efekt jednolitej posadz-
kibwbcaïym budynku, co optyczniebpowiÚk-
sza przestrzeñbibpozwala zachowaÊ spójnoĂÊ
aranĝacji. Niektóre wyroby (zbrdzeniem mi-
neralnym) moĝna stosowaÊ na powierzch-
à Omawiane panele sÈ takĝe miÚkkie ibïatwe
ni 200 m2 bez dylatacji, co jeszcze bardziej
do utrzymania wbczystoĂci, abwiÚc idealnie
nadajÈ siÚ do pokoi dzieciÚcych. WICANDERS podkreĂla ten efekt.
ODPORNO¥m NA
USZKODZENIA
Uderzenia. DziÚki elastycznej warstwie
wierzchniej zbwinylu, panele wytrzymu-
jÈ nawet uderzenia ciÚĝkimi przedmiota-
mi. Zbkolei popularne wersje laminowane sÈ
twarde ibsztywne, przez co obwiele ïatwiej je
uszkodziÊ.
¥cieranie. Wbporównaniu zbproduktami
laminowanymi, winylowe sÈ teĝ czÚsto
odporniejsze na Ăcieranie siÚ, dlatego
wiÚkszoĂÊ producentów nie klasyfikuje
ich pod wzglÚdem ĂcieralnoĂci. Róĝna
moĝe byÊ jednak gruboĂÊ samej warstwy
Ăcieralnej.
Klasa uĝytecznoĂci. Parametr ten po-
winno siÚ uwzglÚdniaÊ przy doborze pa-
neli do poszczególnych wnÚtrz domo-
wych. Wyróĝnia siÚ szeĂÊ klas – 21, 22, 23,
31, 32, 33. Pierwsza cyfra kodu informu-
je obtym, czy deski moĝna stosowaÊ jedy-
nie do domu (2) czy równieĝ wbbudynku
uĝytecznoĂci publicznej (3). Druga ozna-
cza dopuszczalne natÚĝenie ruchu – 1 naj-
niĝsze, 3 najwyĝsze. Aby ustaliÊ klasÚ
uĝytecznoĂci, produkty sÈ badane wbróĝ-
nych aspektach, np. odpornoĂci na Ăciera-
nie, uderzenia, zaplamienie, ĝar papierosa,
przesuwanie mebli.
RENOWACJA
DuĝÈ zaletÈ wyrobów winylowych jest moĝ-
liwoĂÊ ich renowacji poprzez nanosze-
nie specjalnych powïok poliuretanowych
lub polimero-akrylowych. Naleĝy stosowaÊ
wbtym celu preparaty wskazane przez pro-
ducenta konkretnych paneli.
JeĂli chodzi obwersje laminowane –
wbprzypadku pojawienia siÚ uszkodzeñ po-
zostaje wymiana poszczególnych elemen-
tów albo caïej posadzki. Zbkolei zniszczone
wbwyniku eksploatacji deski warstwowe
moĝna ïÈcznie dwa lub trzy razy wycyklino-
waÊ (zaleĝnie od gruboĂci wierzchniej war-
stwy). Po kaĝdym szlifowaniu powierzchniÚ
naleĝy polakierowaÊ lub zaolejowaÊ.
KOMFORT U¿YTKOWANIA
Panele winylowe, wbporównaniu zblami-
nowanymi, sÈ cieplejsze ibprzyjemniejsze
dla stóp – cechy te zdecydowanie podno-
szÈ komfort uĝytkowania. NadajÈ siÚ takĝe
do ukïadania na ogrzewaniu podïogowym,
poniewaĝ majÈ bardzo niski opór cieplny.
Dobre przewodnictwo cieplne powoduje, ĝe
posadzka szybko siÚ nagrzewa. Istotna jest
tu niewielka gruboĂÊ takich paneli ibodpo-
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 169
PRZEGLkD RYNKU PANELE WINYLOWE

à Wyroby winylowe nadajÈ siÚ na ogrzewanie
podïogowe. Wbtakim wypadku trzeba jednak
zastosowaÊ odpowiedni podkïad. ARBITON
wiedni montaĝ (naleĝy stosowaÊ siÚ do zale-
ceñ producenta).
Zbuwagi na elastycznoĂÊ warstwy
wierzchniej, posadzka wykazuje wïaĂciwo-
Ăci antypoĂlizgowe. To znacznie poprawia
bezpieczeñstwo domowników obmniejszej
sprawnoĂci ruchowej oraz dzieci.
Jest teĝ antystatyczna, co zapobiega osa-
dzaniu siÚ kurzu na jej powierzchni. Jest
to bardzo istotne wbdomach alergików, jak
równieĝ wbprzypadku maïych dzieci.
W’A¥CIWO¥CI
WYCISZAJkCE
Panele winylowe sÈ znacznie cichsze od la-
minowanych. Dobrze amortyzujÈ odgïos
kroków ibuderzeñ róĝnymi przedmiotami.
Podkïad korkowy zapewnia zarówno dosko-
naïÈ izolacjÚ termicznÈ, jak ibdodatkowe tïu-
mienie děwiÚków – takĝe miÚdzy kondygna-
cjami. PosadzkÚ takÈ czÚsto wybierajÈ osoby
mieszkajÈce wbdomach wielorodzinnych.
¿eby wyeliminowaÊ problem děwiÚcze-
nia paneli laminowanych, zwykle trzeba je
umieĂciÊ na specjalnych matach wyciszajÈ-
cych. Wbsprzedaĝy sÈ teĝ wersje zbdodatko-
wÈ warstwÈ tïumiÈcÈ odgïos kroków – uïo-
ĝona zbnich posadzka jest nawet obpoïowÚ
cichsza, abděwiÚk powstajÈcy podczas cho-
dzenia niĝszy ibmniej dokuczliwy.
MONTA¿
Inwestorzy czÚsto ukïadajÈ panele winylo-
we jako tzw. posadzkÚ pïywajÈcÈ, czyli nie
przyklejanÈ do podïoĝa (podobnie jak pane-
le laminowane ibdrewniane). Wbtakim przy-
padku moĝna jÈ od razu uĝytkowaÊ. Zbuwa-
gi na stosunkowo niewielkÈ gruboĂÊ ibïatwy
montaĝ, produkty takie sÈ czÚsto wyko-
rzystywane podczas remontów do ukïada-
nia na starych posadzkach. PamiÚtajmy jed-
nak, ĝe podïoĝe musi byÊ stabilne, zwarte,
równe, pïaskie, wypoziomowane oraz czy-
ste ibsuche.

I{SK_>Z]KiSKZmil>vI{>Z¯mSÉi>_K]KvS_x]avK³

 ;E^MIROE  7EPSR  4SOSNIH^MIGM  (SQ]  4SH<SKM

OYGLRME[MEXVS<ET SVE^LSP MW]TMEPRME EPIVKMOë[ SKV^I[ERI

">ZSmoao_SKZm{¯GKGR¯ 8xlaFxo>\SKF>lI{aIaFl{K ,>_K]KvS_x]avKmil>vpZ¯ ,am>I{\>vS_x]av> $^>vS>_KvxlaFx

i>_K]SvS_x]avxGR­
aIlbň_S>Z¯G¯ZKaI
vxlaFbv]>^S_av>_xGR­
ZKmovxma\>aIial_aė´_>
vS]Qa´²$IiavSKI_Sa
{>^a_oav>_K­^aQ¯Fx´
pňxo\av>_Kvo{v²
ia^SKm{G{K_S>GR^a\lxGR
S_>l>ňa_xGR_>
{>FlpI{K_SK²"SKGRña_¯
vaIxS_SKaI\m{o>ñG>Z¯mSɲ
{SÉ\Sox^vñ>ėGSvaėGSa^
F>lI{añ>ovaZKmopol{x^>´
ZKvG{xmoaėGS²<>FlpI{K_S>
iavS_SKG{x\>vSK_SK
mo>_avS¯ilaF]K^p²
,aIaF_SKZ>\pmp_SÉGSK
{iavSKl{GR_SIKmK\{SK^S
G{xFñao>²
mil>vI{>Z¯mSÉvS_oK_mxv_SK
pňxo\av>_KZil{Kmol{K_S
I{SK__KZ²0¯aIial_K_>
ėGSKl>_SKmSÉal>{_>
pIKl{K_S>­I{SÉ\SK]>moxG{_KZ
iavñaGK{vS_x]p²">oa^S>mo
vl>{SKKvK_op>]_xGR
pm{\aI{Kõ­iavSKl{GR_SÉ
^aň_>iaII>´lK_av>GZS²
,a_>IoavxQ]¯I>Z¯F>lI{a
KmoKoxG{_SKSG{Émoam¯
vxFSKl>_KIa
lKilK{K_o>GxZ_xGR
ia^SKm{G{Kõ²!>Z¯vxZ¯o\ava
FaQ>oKv{al_SGovaS^aQ¯
S^Soav>´Iava]_x^>oKlS>ñ
iam>I{\avxÃ_SKox]\a
IlKv_a­>]KSQlKm­ñpiK\­
^>l^pl­^aI_xFKoa_G{x
o\>_S_ɲ
mSÉopSIK>]_SK{Kv{Q]ÉIp vx\>{pZK ^aň_>moamav>´
_>oa­ňKm¯GSKiñK vñ>ėGSvaėGS lbv_SKňvil{xi>I\p
Sil{xZK^_KvIaox\p >_oxmo>oxG{_K­Ga aQl{Kv>_S>
À]>^S_av>_Km¯{S^_KÁ² a{_>G{>­ňK_>ZKZ iaIñaQavKQa­G{x]S
,a_>Ioa^SÉ\\SK­>I{SÉ\S iavSKl{GR_Sam>I{> o{v²iaIñaQbv\S²
oK^p>_oxiaė]S{QavK mSÉ^_SKZ\pl{p² !>Z¯FavSK^_Sm\S
SFK{iSKG{_SKZm{Kvl>{SK aGK_S>Z¯oaamaFx aiblGSKi]_xSm¯Iaė´
pi>I\p^>]pGR>² {>]KlQS¯² GSK_\SK²
8ia^SKm{G{K_S>GRoxGR 8il{xi>I\p 1l{KF>ZKI_>\
]SG{xmSÉlbv_SKňIaFlK o>\SGRi>_K]S i>^SÉo>´­ňK
vxGSm{K_SKIņvSÉ\bv² ilaF]K^p_SK ilaIp\oxo>\SK
]>moxG{_>iam>I{\> mo>_avSlbv_SKň {>GRav>Z¯
{_>G{_SK]KiSKZ_SvK]pZK GaI{SK__> aiox^>]_K
aIQñam\la\bvSla{^>SoxGR iSK]ÉQ_>GZ> vñ>ėGSvaėGSvox^
pIKl{Kõ²"SKIņvSÉG{xo>\­ Spol{x^xv>_SK {>\lKmSK­ZKė]S{amo>_¯
Z>\ilaIp\ox]>^S_av>_K² vSIK>]_KZ aIiavSKI_Sa
aI>o\avKoñp^SK_SK G{xmoaėGS² {>^aGav>_K²
R>ñ>mbvÀo>\ňKia^SÉI{x
i>loKlK^SiSÉolK^Á
{>iKv_S>iaI\ñ>I
\al\avxĝ

170 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Ã Przed montaĝem panele powinny przez okoïo dobÚ leĝeÊ rozpakowane wbdanym pomieszczeniu, wbtemperaturze 18–30°C. Do prac przyda siÚ
ostry nóĝ lub piïa, miarka, oïówek. Nie zapomnijmy teĝ obklinach dystansowych oraz zakupie wïaĂciwego podkïadu. ARBITON
Cienkie elastyczne elementy sÈ ïatwe do
ciÚcia, wiÚc nie ma problemu zbich skraca-
niem ibdopasowywaniem do niestandardowe-
go ksztaïtu podïogi. Nie zapominajmy, ĝe przy
skomplikowanym ksztaïcie pomieszczenia po-
wstaje wiÚcej odpadów, co wynika zbkoniecz-
noĂci docinania desek. Musimy zatem kupiÊ
ich 5–10% wiÚcej, niĝ wynika zbobliczeñ.
PosadzkÚ pïywajÈcÈ ukïada siÚ na spe-
cjalnym podkïadzie. PomiÚdzy deskami
ibĂcianÈ trzeba pozostawiÊ szczelinÚ dyla-
tacyjnÈ obszerokoĂci do 10 mm. OdstÚp ten
tworzy siÚ poprzez rozmieszczenie klinów
dystansowych co ok. 1 m na caïym obwo-
dzie podïogi. Po zamontowaniu paneli,
kliny naleĝy usunÈÊ, abnastÚpnie zamoco-
waÊ do Ăciany (nie do podïogi) listwy wy-
koñczeniowe.
Elementy zwykle ïÈczy siÚ ze sobÈ na
pióro ibwpust albo na zatrzask (tzw. click-
system), co zapobiega ich przesuwaniu siÚ.
Po demontaĝu nadajÈ siÚ do ponownego wy-
korzystania. ’atwa jest teĝ wymiana uszko-
dzonej deski. Aby linie styku miÚdzy pa-
nelami nie rzucaïy siÚ wboczy, ukïadamy je
prostopadle do Ăciany zboknem. Ostatni ele-
ment wbrzÚdzie wbrazie potrzeby przycina-
my, ale nie moĝe byÊ on wÚĝszy niĝ 5 cm
(wbtakiej sytuacji naleĝy odpowiednio zwÚ-
ziÊ pierwszy panel). }
ZDANIEM EKSPERTA
Czy panele winylowe moĝna poddaÊ renowacji?
Panele winylowe to jeden zb najbardziej odpornych materiaïów posadzko-
wych. Szczególnie jeĂli wybierzemy te zb twardym mineralnym rdzeniem.
Rafaï CieĂla,
Ich cechÈ charakterystycznÈ jest to, ĝe sÈ twarde jak pïytki gresowe, abjed-
ekspert marki
ARBITON noczeĂnie piÚkne jak podïogi drewniane. JeĂli wybraliĂmy panele winylo-
we dobrej jakoĂci, to raczej nie bÚdziemy musieli poddawaÊ ich renowacji.
Uznani producenci oferujÈ nawet 20 letniÈ gwarancjÚ na swoje produkty.
Panele takie bardzo ïatwo utrzymaÊ wbczystoĂci. WybierajÈc preparat do czyszczenia zwróÊmy
uwagÚ, aby nie pozostawiaï warstwy nabïyszczajÈco-konserwujÈcej (wosk, sylikon, krzemian). Tego
typu preparaty nakïadajÈ na powierzchniÚ paneli ğlm, który póěniej trudno usunÈÊ.
NajwiÚkszym wyzwaniem, podczas uĝytkowania podïóg winylowych mogÈ okazaÊ siÚ zaryso-
wania. Dlatego zawsze proponujÚ wybieraÊ panele winylowe zbdodatkowÈ powïokÈ ochronnÈ (np.
Titanium Nano Layer). ZwiÚksza ona odpornoĂÊ na zarysowania nawet ob30%.
JeĂli mamy uszkodzonÈ deskÚ, to najproĂciej bÚdzie jÈ wymieniÊ. Panele winylowe zbdobrej jako-
Ăci zamkami pozwalajÈ na wymianÚ jednego lub kilku elementów bez koniecznoĂci zrywania caïej
posadzki. Jeĝeli nie mamy moĝliwoĂci wymiany deski, musimy skorzystaÊ ze specjalistycznych pre-
paratów chemicznych.
Aby odĂwieĝyÊ panele naleĝy na gruntownie oczyszczonÈ podïogÚ naïoĝyÊ warstwÚ produktu
na bazie polimerów. Najlepiej skorzystaÊ zb preparatu matowego, który najlepiej sprawdzi siÚ na
posadzce winylowej.
Na rynku sÈ takĝe dostÚpne produkty dedykowane do usuwania drobnych rys. DziÚki specjalnej
kombinacji polimerów bardzo dobrze nadajÈ siÚ do szybkiego odĂwieĝenia podïóg LVT. Polecam
jednak wybieraÊ panele winylowe wysokiej jakoĂci zb odpowiedniÈ warstwÈ ochronnÈ – wówczas
nasza podïoga bÚdzie piÚkna przez dïugie lata bez koniecznoĂci renowacji.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 171
 INSPIRACJE – PANELE WINYLOWE

TARKETT
Soft Oak Natural (kolekcja Starfloor Click 30)
– panele w 100% wolne od ftalanów. Rdzeñ
wzmocniony wïóknem szklanym.
Klasa uĝytkowania 23/31.
Dï. x szer. x grub. [mm]: 183 x 1220 x 4
Cena netto netto [zï/m2]: 89
AFIRMAX
BiClick – panele winylowe z rdzeniem mineralnym,
o klasie uĝytkowania 23/32.
dï. x szer. [mm]: 1220 x 180.
Cena netto [zï/m2]: 105

ARBITON
Panele LIBERAL z rdzeniem
mineralnym. Klasa uĝytkowania 23/32.
Dï. x szer. [mm]: 1220 x 229 TARKETT
Cena netto [zï/m2]: 105 ENGLISH OAK NATURAL (kolekcja Starfloor Click 55) – wyprodukowane
w Polsce panele przyjazne alergikom. W 100% wolne od ftalanów. GruboĂÊ
warstwy uĝytkowej 0,55 mm. Klasa uĝytkowania 23/33.
Dï. x szer. x grub. [mm]: 190 x 1211 x 4,5
Cena netto [zï/m2]: 105

O.FLOOR
BRETON 30 OAK GREIGE B030004P
–bduĝy panel z naturalnÈ strukturÈ deski
dÚbowej. Rdzeñ kompozytowy odporny na
DLH rozszerzanie i kurczenie siÚ.
Podïoga Winylowa LVT Rigid Charleston Klasa uĝytkowania 23/31.
wyposaĝona w powïokÚ z mineralnego Dï. x szer. x grub. [mm]: 228,6 x 1524 x 5
kompozytu, dziÚki czemu jest bardziej trwaïa. Cena netto [zï/m2]: 139
Dï. x szer. x grub. [mm]: 1220 x 181 x 4,5
Cena netto [zï/m2]: 119

DLH
Podïoga Winylowa LVT Rigid Twist, która
WINDMÖLLER
cechuje siÚ gïÚbokÈ barwÈ i piÚknym
Comfort Oak Mellow (DLC00129) –bpanele
rysunkiem drewna.
z kolekcji wineo 400 wood XL w wersji na
Dï. x szer. x grub. [mm]: 1220 x 181 x 4,5
click, o klasie uĝytkowania 23/31.
Cena netto [zï/m2]: 119
Dï. x szer. x grub. [mm]: 1507 x 235 x 4,5
Cena netto [zï/m2]: 130
WINDMÖLLER
Panele Corn Rustic Oak (DLC00064)
zbkolekcji wineo 800 wood XL, w wersji
na click. Klasa uĝytkowania 23/33.
Dï. x szer. x grub. [mm]: 1505 x 237x 5
Cena netto [zï/m2]: 142

ARBITON
AMARON STONE XXL – panele winylowe z rdzeniem mineralnym,
o klasie uĝytkowania 23/33/42.
Dï. x szer. [mm]: 914 x 457
Cena netto [zï/m2]: 129

ARBITON
AMARON HERRINGBONE
–bpanele z rdzeniem
mineralnym.
Klasa uĝytkowania 23/33/42.
Dï. x szer. [mm]: 592 x 148
Cena netto [zï/m2]: 129

VOX
VOX RIGIO CEMENT STONE –bwodoodporna podïoga winylowa
z twardym rdzeniem z dodatkiem wïókna mineralnego. ¥wietnie
odwzorowuje kolorystykÚ i strukturÚ betonu. Moĝna jÈ ukïadaÊ
bez dylatacji miÚdzy pomieszczeniami. Klasa uĝytkowania 33.
Dï. x szer. x grub. [mm]: 610 x 303 x 5
Cena netto [zï/m2]: 129

O.FLOOR
Breton 30 Oak White B030001P – duĝy elegancki
TARKETT
panel o naturalnie odwzorowanej teksturze dÚbu,
STYLISH OAK NATURAL (kolekcja Starfloor Click Ultimate)
stworzonej z wykorzystaniem techniki tïoczenia.
–bsztywny rdzeñ (rigid), moĝliwoĂÊ ukïadaÊ bezpoĂrednio
Rdzeñ kompozytowy obbardzo wysokiej gÚstoĂci.
na pïytkach ceramicznych, gruboĂÊ warstwy uĝytkowej 0,55 mm.
Prosty montaĝ na click. Klasa uĝytkowania 23/31.
Klasa uĝytkowania 23/33/42. Dï. x szer. x grub. [mm]: 178 x 1213 x 6,5
Dï. x szer. x grub. [mm]: 228,6 x 1524 x 5
Cena netto [zï/m2]: 130
Cena netto [zï/m2]: 139

budujemydom WiÚcej... ceny, firmy, produkty, kalkulatory, artykuïy. Kliknij na budujemydom.pl

Jako jedyni publikujemy aktualne RANKINGI PRODUKTÓW!
FOT. AS
Trwaïa ibestetyczna
nawierzchnia
Norbert Skupiñski
Pïytki ceramiczne to jeden zbnajpopularniejszych
materiaïów stosowanych do wykañczania Ăcian
ibpodïóg. TrwaïoĂÊ ibestetyka wykonanej zbnich
nawierzchni wbduĝej mierze zaleĝy od prawidïowego
uïoĝenia.
P
ïytki ceramiczne dostÚpne sÈ wbnie-
zliczonej gamie wzorów, kolorów
ibksztaïtów. MajÈ róĝne klasy jakoĂci,
odpornoĂci na Ăcieranie ibantypoĂlizgowo-
Ăci. Moĝna je dopasowaÊ do kaĝdego wnÚ-
trza, choÊ najchÚtniej wykorzystywane sÈ
do wykañczania Ăcian ibpodïóg wbpomiesz-
czeniach naraĝonych na wilgoÊ – wbïazien-
kach, kuchniach ibpralniach. SÈ bowiem od-
porne nawet na dïugotrwaïe zawilgocenie,
abponadto ïatwe do utrzymania wbczystoĂci.
Bardzo dobrze sprawdzajÈ siÚ teĝ wbinten-
sywnie eksploatowanych miejscach, takich
jak korytarze. Obecnie ich widok nie dziwi
nawet wbeleganckich salonach.
Pïytki moĝna ukïadaÊ na stabilnych pod-
ïoĝach, które nie ulegajÈ odksztaïceniu pod
obciÈĝeniem, takich jak beton konstrukcyj-
UK’ADANIE P’YTEK CERAMICZNYCH PRZEGLkD RYNKU
ny, jastrych podïogowy, surowe tynki ce-
mentowo-wapienne, pïyty g-k zamontowane
na sztywnym stelaĝu czy pïyty OSB (obgru-
boĂci min. 25 mm na sztywnym podïoĝu).
Dopuszcza siÚ teĝ uïoĝenie ich na starej war-
stwie pïytek, obile podïoĝe jest wbmiarÚ rów-
ne ibnie odstaje od podïogi lub muru.
NARZ}DZIA IbMATERIA’Y
Jeĝeli zdecydujemy siÚ na samodzielne ukïa-
danie, powinniĂmy przygotowaÊ niezbÚd-
ne narzÚdzia, czyli miarkÚ, poziomicÚ ibme-
talowÈ ïatÚ. Potrzebna bÚdzie teĝ szpachelka
ibzÚbata paca, obzÚbach dobranych do wiel-
koĂci pïytek ibrodzaju kleju (wiÚksze forma-
ty wymagajÈ uĝycia pacy obgrubym uzÚbie-
niu, abdo zapraw upïynnionych potrzebna
bÚdzie paca zbzÚbami zaokrÈglonymi). Nie
obÚdzie siÚ bez wiertarki zbmieszadïem, po-
zwalajÈcej na wygodne mieszanie zaprawy
zbwodÈ. Kolejne narzÚdzia to krajak do pïy-
tek, szlifierka kÈtowa zbodpowiedniÈ tarczÈ,
obcÚgi do ïamania elementów ibmïotek gu-
mowy. Do nakïadania fugi potrzebna zaĂ bÚ-
dzie gumowa rakla ibgÈbka.
JeĂli chodzi obmateriaïy – najwaĝniejsze
sÈ oczywiĂcie pïytki, dobrane wbzaleĝnoĂci
od warunków uĝytkowania. Dostosowana
do nich (ale teĝ do rodzaju podïoĝa, abtakĝe
wielkoĂci ibmateriaïu, zbjakiego wykonane sÈ
pïytki) musi byÊ zaprawa klejowa. Jej wïaĂ-
ciwy dobór decyduje obtrwaïoĂci zamocowa-
nia pïytek. Do wyboru sÈ zaprawy zwykïe
ibelastyczne. Te drugie przeznaczone sÈ na
ogrzewanie podïogowe ibdo tzw. trudnych
podïoĝy (stare pïytki, pïyty g-k ibdrewnopo-
chodne, powierzchnie zewnÚtrzne itp.).
NiezbÚdna bÚdzie teĝ zaprawa do fug
obodpowiedniej kolorystyce ibgruboĂci spo-
in. Do zapewnienia równych odstÚpów
miÚdzy pïytkami warto uĝyÊ krzyĝaków.
Do ukïadania pïytek zbprzesuniÚciem uĝy-
wa siÚ tzw. tetek, abdo poziomowania – spe-
cjalnych klinów ibpoziomicy. Aby wykoñ-
czyÊ nawierzchniÚ, naleĝy zaopatrzyÊ siÚ
wblistwy brzegowe, naroĝniki itp. CzÚsto
potrzebny okazuje siÚ takĝe silikon, naj-
a
b
à Pïytki sÈ jednym zbnajpopularniejszych
materiaïów stosowanych na posadzkach.
Obecnie wykañcza siÚ nimi nie tylko kuchnie
ibïazienki (a), ale teĝ salony (b). CERAMIKA PARADY¿
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 175
PRZEGLkD RYNKU UK’ADANIE P’YTEK CERAMICZNYCH
'/$&=(*2
:$572:<%5$2
3^<7.,&(5$0,&=1("
75:$^(
2IHURZDQHV1ZUµŠQ\FKNODVDFKMDNRqFLRGSRUQRqFL
QDqFLHUDQLHLSU]HFLZSRqOL]JRZRqFL7H]Z\ŠV]HMSµ_NL
SUDZLG_RZRX_RŠRQHSRV_XŠ1SU]H]G_XJLHODWD
2'3251(1$:,/*22
1LHFK_RQ1ZRG\61ZLAFLGHDOQ\PPDWHULD_HP
GRZ\NDaF]DQLDSRPLHV]F]HaZLOJRWQ\FKWDNLFK
MDN_D]LHQNLSUDOQLHF]\NXFKQLH
^$7:(:&=<6=&=(1,8
,FKSRZLHU]FKQLDFKDUDNWHU\]XMHVLAGXŠ1JAVWRqFL1G]LANL
ich wymiaru. Najïatwiej mocuje siÚ elemen-
ty wbrównolegïych rzÚdach, nieco trudniej
zbprzesuniÚciem kolejnych rzÚdów, najtrud-
niej – wbukïadzie karo, wbktórym powstaje
teĝ najwiÚcej odpadków (ok. 15%).
Rozplanowanie musi uwzglÚdniaÊ fugi.
Ich szerokoĂÊ uzaleĝniona jest od wielko-
Ăci pïytek ibmiejsca ich uïoĝenia. Szersze
fugi stosuje siÚ wbprzypadku elementów na-
raĝonych na duĝe zmiany temperatury (np.
ukïadanych na zewnÈtrz lub na ogrzewaniu
podïogowym).
Aby uïatwiÊ sobie póěniejszy montaĝ,
pïytki moĝna uïoĝyÊ na podïodze „na su-
cho”, ewentualnie dokïadnie rozrysowaÊ
ich rozmieszczenie na kartce papieru.
Kolejnym krokiem jest przygotowanie po-
wierzchni. Powinna byÊ ona odkurzona,
odplamiona ibpozbawiona sïabo przylega-
jÈcych powïok. Dopuszczalne nierównoĂci
podïoĝa zaleĝÈ od rodzaju kleju – zazwy-
czaj jest to nie wiÚcej niĝ 2 mm. WbdoïÈ-
czonej do niego instrukcji znajdziemy in-
formacjÚ na temat przygotowania podïoĝa.
Przykïadowo pïyty g-k naleĝy zagruntowaÊ,
abpïyty OSB ibinne drewnopochodne zeszli-
F]HPXEDUG]R_DWZRMHF]\qFL3QSPRSHPDOERJ1EN1
DQDS_\WNDFKQLHUR]ZLMDM1VLAPLNURRUJDQL]P\UR]WRF]D
LLQQHV]NRGOLZHGOD]GURZLDGUREQRXVWURMH
%$5'=2'2%5(1$32'^2*•:.@
3_\WNLGREU]HSU]HZRG]1FLHS_RGODWHJRqZLHWQLHQDGDM1
VLAGRZ\NDaF]DQLDSRG_µJ]]DPRQWRZDQ\P
RJU]HZDQLHP
(67(7<&=1(
2IHURZDQHV1ZERJDWHMJDPLHZ]RUµZNRORUµZ
LZ\PLDUµZFRXPRŠOLZLDGRSDVRZDQLHLFKQLHPDO
GRNDŠGHJRZ\VWURMX
fowaÊ papierem, abnastÚpnie bardzo dokïad-
nie oczyĂciÊ. Najlepiej zastosowaÊ specjal-
ny grunt zwiÚkszajÈcy przyczepnoĂÊ ibklej
obbardzo duĝej elastycznoĂci ibprzyczepno-
Ăci. Na takich podïoĝach lepiej niĝ cemento-
we sprawdzajÈ siÚ kleje poliuretanowe.
Jeĝeli pïytki bÚdÈ ukïadane na wiÚk-
szej powierzchni, do kontroli ich równe-
go poïoĝenia nie wystarczy poziomica albo
ïata – naleĝy utworzyÊ pasy kierunkowe.
Wykonuje siÚ je zbczasowo zamocowanych
do podïoĝa listew tynkarskich albo pasków
pïytek. Przytwierdza siÚ je wbodstÚpach co
1,5–2 m, dokïadnie wbpionie lub poziomie.
Ich powierzchnia powinna odstawaÊ od
podïoĝa na gruboĂÊ pïytki, plus warstwa za-
prawy klejowej. Pasy kierunkowe usuwa siÚ
po uïoĝeniu wbpobliĝu pïytek – te sïuĝÈ na-

lepiej dobrany kolorystycznie do fug. materiaïów bywa czÚsto znacznie wiÚksze,

Przygotowanie powierzchni moĝe wyma-
gaÊ zastosowania preparatu gruntujÈcego
oraz hydroizolacji.
Uwaga! DobierajÈc materiaïy warto do-
kïadnie zapoznaÊ siÚ przynajmniej zbich
etykietami ibinformacjami umieszczonymi
na opakowaniu. Znajdziemy tam informacje
obzakresie zastosowania, warunkach, spo-
sobie aplikacji itp. Producenci informujÈ teĝ
np. obwydajnoĂci kleju. Wbpraktyce zuĝycie
co naleĝy uwzglÚdniÊ podczas zakupów.
PRZED UK’ADANIEM
Przed rozpoczÚciem prac naleĝy dokïadnie
obmierzyÊ powierzchniÚ, aby ustaliÊ ukïad
ibrozmieszczenie pïytek. DziÚki temu nie
trzeba bÚdzie uzupeïniaÊ jej nieestetycz-
nymi, zbyt wÈskimi dociÚtymi fragmenta- Ã Silikonu uĝywa siÚ do wykoñczenia
mi. Uïoĝone na brzegach ibwbnaroĝnikach poïÈczeñ Ăcian ibpodïóg oraz okolic rur
pïytki nie powinny byÊ wÚĝsze niĝ poïowa ibarmatury. BAUMIT

176 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Waĝna izolacja! kie pïytki zbglazury ibterakoty moĝna doĂÊ
ïatwo przeïamywaÊ po wstÚpnym zaryso-
ChoÊ nawierzchnie zbpïytek Ăwietnie sprawdzajÈ siÚ wbpomieszczeniach naraĝonych na zawilgo- waniu.
cenie, trzeba pamiÚtaÊ, ĝe nie sÈ one wodoszczelne. Wbwarunkach dïugotrwaïego zamokniÚcia NastÚpny etap to fugowanie, które wy-
przez fugi moĝe przenikaÊ wilgoÊ. Dlatego wbstreğe prysznica ibwanny niezbÚdna jest izolacja konuje siÚ po zwiÈzaniu zaprawy klejowej
przeciwwodna. Uĝywa siÚ jej teĝ na podïoĝach drewnopochodnych ibpïytach g-k. (po 1–2 dniach). Spoiny pomiÚdzy pïytka-
Do jej aplikowania moĝna przystÈpiÊ po zagruntowaniu podïoĝa. Wbsprzedaĝy dostÚpne sÈ spe- mi powinny byÊ oczyszczone zbresztek kle-
cjalne powïoki, tzw. pïynne folie, które nanosi siÚ pÚdzlem wb2–3 warstwach. Waĝnym elemen- ju. ZaprawÚ fugujacÈ wciska siÚ wbnie raklÈ,
tem jest taĂma uszczelniajÈca, którÈ wkleja siÚ wbnaroĝach ibna styku Ăciany zbpodïogÈ. Powstaje abnastÚpnie nadmiar ĂciÈga siÚ zbpowierzch-
wbten sposób szczelna warstwa ochronna, zabezpieczajÈca podïoĝe przed przeciekami. ni. Po wstÚpnym stwardnieniu fugi trze-
Zaleca siÚ, aby do klejenia pïytek wbtakich warunkach uĝyÊ zaprawy elastycznej, abdo fugowa- ba wygïadziÊ zwilĝonÈ gÈbkÈ ibpoczekaÊ
nia – spoiny obtakich samych wïaĂciwoĂciach. do ostatecznego zwiÈzania. Dopiero potem
moĝna wyczyĂciÊ powierzchniÚ.
PoïÈczenia Ăcian ibpodïóg najlepiej jest juĝ
na etapie ukïadania pïytek wykoñczyÊ od-
powiednimi listwami zbtworzywa sztucz-
nego lub aluminium. Ewentualnie te szcze-
liny wypeïnia siÚ silikonem sanitarnym.
Silikonem wypeïnia siÚ teĝ okolice rur ibar-
matury.

à IzolacjÚ przeciwwodnÈ aplikuje siÚ wb2–3 warstwach. KNAUF
stÚpnie jako baza do kontroli prawidïowego
uïoĝenia nastÚpnych.
P’YTKI NA ¥CIANIE
Ukïadanie zaczyna siÚ od ustalenia pozio-
mu bazowego pïytek. Moĝe nim byÊ listwa
startowa zamocowana na wymaganej wyso-
koĂci albo podïoga. Wbtym drugim przypad-
ku trzeba sprawdziÊ, czy na caïej dïugoĂ-
ci Ăciany utrzymuje ona poziom. JeĂli nie,
pïytki trzeba rozplanowaÊ tak, aby ostat-
ni rzÈd nad podïogÈ moĝna byïo przyciÈÊ
uwzglÚdniajÈc jej krzywiznÚ. Na wysokoĂci
pierwszej fugi nad tym rzÚdem warto tym-
czasowo przykoïkowaÊ do Ăciany listwÚ.
Pïytki ukïadamy wtedy od listwy ku górze,
abnajniĝszy docinany rzÈd uzupeïniamy
jako ostatni (po zdjÚciu listwy).
Kolejny krok to aplikacja na ĂcianÚ zapra-
wy klejowej gïadkÈ stronÈ pacy ibrozpro-
wadzanie jej stronÈ zÚbatÈ. Po przyïoĝeniu
pïytki do warstwy kleju naleĝy jÈ lekko do-
cisnÈÊ do podïoĝa. Po sprawdzeniu pozio-
micÈ pionowego ustawienia lica pïytki ibïatÈ
równego ustawienia wzglÚdem pasa kierun-
kowego moĝna dokonaÊ korekty jej poïoĝe-
nia. Wbten sam sposób wbpasach poziomych
mocuje siÚ kolejne pïytki. Równe odlegïo-
Ăci miÚdzy nimi najïatwiej uzyskaÊ stosujÈc
krzyĝaki dystansowe.
Do docinania elementów (wbnaroĝach,
przy drzwiach czy przy zamontowanym
wyposaĝeniu) sïuĝy wspomniany krajak
do pïytek, abdo ïamania – specjalne obcÚ-
gi. Fragmenty pïytek moĝna docinaÊ szli-
fierkÈ, natomiast okrÈgïe otwory wykonu-
je siÚ przy uĝyciu wiertarki zbzamontowanÈ
wbuchwycie otwornicÈ. Jeĝeli planujemy
uïoĝyÊ wiÚcej pïytek, warto dokupiÊ choÊ-
by najprostszÈ elektrycznÈ piïÚ stoïowÈ do
ciÚcia pïytek. Wszystkie te czynnoĂci trze-
ba robiÊ delikatnie, liczÈc siÚ jednak ze stra-
tami. Najtrudniejszy wbobróbce, ze wzglÚdu
na swÈ twardoĂÊ, jest gres. Natomiast gïad-
P’YTKI NA POD’ODZE
Poniewaĝ po Ăwieĝo uïoĝonych pïytkach
nie wolno chodziÊ, ukïadanie na podïodze
naleĝy zaczÈÊ od rzÚdu oddalonego od wej-
Ăcia do pomieszczenia. Aplikacja zaprawy
klejowej wyglÈda tak samo, jak wbprzypad-
ku ukïadania okïadziny Ăciennej. Równieĝ
wbtym przypadku po wklejeniu kaĝdego
elementu naleĝy sprawdziÊ, czy jest równo
poïoĝony ibewentualnie skorygowaÊ go, np.
za pomocÈ gumowego mïotka.
Aby uzyskaÊ równe podïoĝe ibspoinÚ, pra-
ce moĝna prowadziÊ przy uĝyciu specjal-
nych klipsów obprzekroju „T”, które umiesz-
cza siÚ wbzaprawie klejowej pomiÚdzy
pïytkami. Po uïoĝeniu obok siebie dwóch
elementów, wbotworach wbklipsach umiesz-
cza siÚ klin poziomujÈcy, który wyrównu-
je sÈsiadujÈce ze sobÈ pïytki. Klips wyciÈga
siÚ ze spoin po zwiÈzaniu zaprawy.
Nieco inaczej ukïada siÚ pïytki na ze-
wnÈtrz domu, np. na tarasie. Aby nie do-
puĂciÊ do powstania wbpodïoĝu pustych
à Waĝnym elementem hydroizolacji
podpïytkowej jest taĂma uszczelniajÈca, którÈ
wkleja siÚ wbnaroĝach ibmiejscach styku Ăcian
zbpodïogÈ. MC BAUCHEMIE (ULTRAMENT)

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 177

PRZEGLkD RYNKU UK’ADANIE P’YTEK CERAMICZNYCH
przestrzeni, wbktórych moĝe siÚ gromadziÊ
woda (po zamarzniÚciu zwiÚksza swojÈ ob-
jÚtoĂÊ, co moĝe prowadziÊ do uszkodze-
nia posadzki), elastycznÈ zaprawÚ klejowÈ
nakïada siÚ zarówno na podïoĝe, jak ibna
pïytki.
n siÚ je zblistew tynkarskich albo pasków pïytek
à Przed przystÈpieniem do prac naleĝy
rozplanowaÊ uïoĝenie pïytek. Im mniej
dociÚtych fragmentów – tym mniej
strat materiaïu ibbardziej estetyczna
nawierzchnia.
q
à Wbpomieszczeniach mokrych, np.
wbïazience, na zewnÈtrz domu oraz przy
ukïadaniu pïytek na podïoĝach zbpïyt
g-k ibmateriaïów drewnopochodnych
niezbÚdna jest hydroizolacja. Wykonuje
siÚ jÈ zbpïynnej folii, nanoszonej na
podïoĝe wb2–3 warstwach.
178 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
Waĝnym elementem na tarasie, ale teĝ
wbposadzkach ceramicznych ukïadanych
na ogrzewaniu podïogowym, sÈ dylata-
cje obszerokoĂci ok. 1 cm, które kompen-
sujÈ wahania temperatury. Powinny dzie-
liÊ powierzchniÚ tarasu lub posadzki na
Ukïadanie pïytek krok po kroku
o s
à Powierzchnia pod pïytki musi byÊ
odkurzona, odplamiona, pozbawiona sïabo
przylegajÈcych powïok ibwbmiarÚ równa.
r
à ZaprawÚ klejowÈ rozprowadza siÚ
na Ăcianie zÚbata pacÈ. Po przyïoĝeniu
pïytki do warstwy kleju naleĝy jÈ lekko
dociskajÈc do podïoĝa, abnastÚpnie
ewentualnie skorygowaÊ jej poïoĝenie.
OkïadzinÚ mocuje siÚ rzÚdami,
zaczynajÈc od doïu.
pola obdïugoĂci boku 3–4 m. Wypeïnia siÚ je
masÈ silikonowÈ albo przykrywa listwami
maskujÈcymi. }
à Przy wykañczaniu wiÚkszej powierzchni
naleĝy wykonaÊ pasy kierunkowe, sïuĝÈce do
kontroli równego uïoĝenia pïytek. Wykonuje
ibusuwa trakcie ukïadania kolejnych rzÚdów.
à Pïytki podïogowe ukïada siÚ tak samo
jak Ăcienne. WyjÈtkiem jest wykañczanie
nawierzchni zewnÚtrznych, np. na tarasie.
Tam trzeba uĝyÊ elastycznej zaprawy
ibnanieĂÊ jÈ zarówno na podïoĝe, jak ibna
pïytki.
à Do spoin pomiÚdzy pïytkami aplikuje siÚ
zaprawÚ fugujacÈ. Po usuniÚciu jej nadmiaru
trzeba poczekaÊ do wstÚpnego stwardnienia,
abpotem wygïadziÊ powierzchniÚ zwilĝonÈ
gÈbkÈ. WyczyĂciÊ pïytki moĝna dopiero po
ostatecznym zwiÈzaniu fugi.
 S Y S T E M P O Z I O M O WA N I A P Ł Y T E K

Producent systemu poziomowania pǾytek, krzyɼyków, klinów i tetek do ukǾadania glazury i terakoty

A.S. PPUH
ul. Orzeszkowej 4, 05-816 ReguǾy
tel. /faks 22 723 46 74 , www.as-krzyzyki.pl, e-mail: as@as-krzyzyki.pl
TO JEST MODNE OSPRZ}T ELEKTROINSTALACYJNY

FOT. OSPEL
Ibfunkcjonalne, ibozdobne
Norbert Skupiñski

Montowany wbdomach osprzÚt elektroinstalacyjny sïuĝy obecnie nie tylko do

pobierania prÈdu ibobsïugi urzÈdzeñ elektrycznych. Nowoczesne modele ïÈczników
ibgniazd mogÈ byÊ teĝ istotnym elementem dekoracyjnym kaĝdego wnÚtrza.

Z
najdujÈcy siÚ na koñcu rozprowa-
dzonej po budynku instalacji osprzÚt
elektroinstalacyjny to niezbÚdny ele-
ment wbkaĝdym domu. Umoĝliwia korzy-
stanie ze sprzÚtu iburzÈdzeñ pobierajÈcych
prÈd – oĂwietlenia, telewizora, komputera,
pralki, suszarki itp.
Elementów tych caïy czas przybywa, dla-
tego waĝne jest zaplanowanie wystarczajÈ-
cej iloĂci gniazd ibïÈczników oraz ich odpo-
wiednie rozplanowanie. DobierajÈc osprzÚt
warto zwróciÊ uwagÚ nie tylko na jego para-
metry uĝytkowe, ale teĝ walory estetyczne.
’Èczniki
SïuĝÈ do rÚcznej obsïugi odbiorników ener-
gii elektrycznej. NajczÚĂciej wykorzystywa-
ne sÈ do wïÈczania ibwyïÈczania Ăwiatïa, ale
za ich pomocÈ moĝna teĝ sterowaÊ osïonami
przeciwsïonecznymi (np. roletami zewnÚtrz-
nymi) ibsprzÚtem audio, regulowaÊ tempera-
turÚ wbpomieszczeniu czy obsïugiwaÊ insta-
lacjÚ inteligentnÈ.
Wbsprzedaĝy sÈ ïÈczniki pojedyncze, po-
dwójne ibpotrójne. Kilka zbnich moĝe byÊ teĝ
zblokowanych wbramce, montowanej zarów-
no wbpionie, jak ibwbpoziomie. Taki moduï
wyglÈda bardziej estetycznie, niĝ rozproszo-
ne na Ăcianie pojedyncze elementy.
Do wyboru sÈ trzy typy ïÈczników:
podtynkowe – to najpopularniejszy ro-
dzaj tego typu osprzÚtu. Umieszcza siÚ je
wbschowanych wbĂcianach puszkach insta-
lacyjnych, osadzanych podczas ukïadania
instalacji elektrycznej. Takie rozwiÈzanie
jest najbardziej estetyczne;
natynkowe – mocuje siÚ je bezpoĂrednio
do podïoĝa, bez uĝycia puszek. NajczÚĂciej
stosuje siÚ je wbpomieszczeniach gospodar-
czych, piwnicach, na strychach, ale takĝe
we wnÚtrzach wbstylu industrialnym;
wtynkowe – to wersja poĂrednia miÚ-
dzy oboma wymienionym. Takie ïÈczniki
umieszczane sÈ wbpuszkach instalacyjnych
obgruboĂci tynku, stosowane sÈ sporadycz-
nie.
Wbsprzedaĝy sÈ modele uniwersalne,
abtakĝe przeznaczone do Ăcian wykonanych
zbkonkretnego materiaïu, np. murowanych
albo zbpïyt g-k.
Moĝna zdecydowaÊ siÚ na modele jedno-,
dwu- lub trzyklawiszowe. Te pierwsze po-
zwalajÈ wïÈczaÊ ibwyïÈczaÊ jeden odbiornik
prÈdu, choÊby pojedynczÈ ĝarówkÚ. Wbpozo-
staïych przypadkach takie odbiorniki mogÈ
byÊ 2 lub 3. PozostajÈc przy poprzednim
przykïadzie – mogÈ to byÊ kolejne ĝarówki
wbjednym ĝyrandolu, ale równie dobrze zu-
peïnie oddzielne lampy lub urzÈdzenia.

180 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


à OsprzÚt sïuĝy obecnie nie tylko to obsïugi oĂwietlenia iburzÈdzeñ elektrycznych, ale takĝe do
zarzÈdzania domowÈ automatykÈ. LEGRAND
Modele dotykowe, jak wskazuje na-
zwa, reagujÈ na dotyk, bezdotykowe, dziÚ-
ki umieszczonemu wbĂrodku sensorowi
– na ruch rÚkÈ. Te drugie sprawdzÈ siÚ wbïa-
zience, kuchni, pralni, czyli wbpomieszcze-
niach, wbktórych zdarza siÚ wïÈczaÊ ibwyïÈ-
czaÊ Ăwiatïo mokrÈ albo zabrudzonÈ rÚkÈ.
DostÚpny jest równieĝ osprzÚt wyposaĝony
wbodbiornik podczerwieni ukryty wbpusz-
ce instalacyjnej, którym steruje siÚ za po-
mocÈ pilota.
Inny podziaï zwiÈzany jest zbpozy-
cjÈ ïÈcznika. Wbstabilnych klawisz po na-
ciĂniÚciu pozostaje wbwybranej pozy-
cji, wbchwilowych (zwiernych) przechyla
siÚ na moment – te peïniÈ najczÚĂciej rolÚ
dzwonków przy drzwiach lub przycisków
impulsowych wbpoïÈczeniu zbprzeïÈczni-
kami bistabilnymi, uĝywanymi do sterowa-
nia oĂwietleniem zbkilku miejsc. Natomiast
wbdotykowych caïy czas pozostaje wbjednej
pïaszczyěnie zbramkÈ.
’Èczniki schodowe przeznaczone sÈ do
wïÈczania ibwyïÈczania Ăwiatïa zbdwóch
odlegïych miejsc. Moĝna je montowaÊ

!hdgv¯j·GXGWjg\OZhj:X:CsVZs
'3-(3'>)+3#

/    
  

/
^ųƵǏČĚŽƌħĐnjŶĞŐŽƐƚĞƌŽǁĂŶŝĂ
ŽĚďŝŽƌŶŝŬĂŵŝĞŶĞƌŐŝŝĞůĞŬƚƌLJĐnjŶĞũ͘
ĂŝĐŚƉŽŵŽĐČŵŽǏŶĂŶƉ͘
ŶĂǁŝŐŽǁĂđǏĂůƵnjũĂŵŝŝƌŽůĞƚĂŵŝ͕
ƐƉƌnjħƚĞŵĂƵĚŝŽĐnjLJƌĞŐƵůŽǁĂđ
ƚĞŵƉĞƌĂƚƵƌħǁƉŽŵŝĞƐnjĐnjĞŶŝƵ͕
ĐŚŽđŶĂũĐnjħƑĐŝĞũǁLJŬŽƌnjLJƐƚLJǁĂŶĞ
ƐČĚŽǁųČĐnjĂŶŝĂŝǁLJųČĐnjĂŶŝĂ
ƑǁŝĂƚųĂ͘
tƚLJĐnjŬŽǁĞ͕ƉŽƉƵůĂƌŶŝĞnjǁĂŶĞ
ŬŽŶƚĂŬƚĂŵŝ͕ƐųƵǏČ
ĚŽƉƌnjLJųČĐnjĂŶŝĂĚŽŝŶƐƚĂůĂĐũŝ
ĞůĞŬƚƌLJĐnjŶĞũŽĚďŝŽƌŶŝŬſǁ
ĞůĞŬƚƌLJĐnjŶLJĐŚ͘tƐƉƌnjĞĚĂǏLJƐČ
ƚĂŬǏĞŵŽĚĞůĞĚŽƉĂƐŽǁĂŶĞĚŽ
ŶŝĞĐŽƌnjĂĚnjŝĞũƵǏLJǁĂŶLJĐŚ
ǁƚLJĐnjĞŬ͘^ƉĞĐũĂůŶĞŵŽĚĞůĞƐųƵǏČ
ĚŽǁĞƚŬŶŝħĐŝĂĂŶƚĞŶds͕
ƉƌnjĞǁŽĚſǁųĂĚŽǁĂƌĞŬ͕
ŬŽŵƉƵƚĞƌſǁ͕ŬĂďůŝ,D/ĐnjLJ
ŐŽůĂƌĞŬ͘
BČĐnjLJƐŝħǁŶŝĐŚƉŽƐnjĐnjĞŐſůŶĞ
ŽďǁŽĚLJ͕ĂǁŝŶƐƚĂůĂĐũĂĐŚ
ƉŽĚƚLJŶŬŽǁLJĐŚƉƵƐnjŬŝƐųƵǏČ
ƌſǁŶŝĞǏĚŽŽƐĂĚnjĞŶŝĂųČĐnjŶŝŬſǁ
ŝŐŶŝĂnjĚ͘DŽŶƚƵũĞƐŝħũĞǁƚƌĂŬĐŝĞ
ƵŬųĂĚĂŶŝĂƉƌnjĞǁŽĚſǁ͕ũĞƐnjĐnjĞ
ƉƌnjĞĚŽƚLJŶŬŽǁĂŶŝĞŵƑĐŝĂŶ͘
tLJŬŽƌnjLJƐƚLJǁĂŶĞ
ƐČĚŽŵĂƐŬŽǁĂŶŝĂƉƌnjĞǁŽĚſǁ
ŝŶƐƚĂůĂĐLJũŶLJĐŚ͘>ŝƐƚǁLJŵĂũČ
ŵŶŝĞũƐnjLJ͕ĂŬĂŶĂųLJǁŝħŬƐnjLJ
ƉƌnjĞŬƌſũ͘ůĞŵĞŶƚLJƚĞǁLJŬŽŶĂŶĞ
ƐČnjĂnjǁLJĐnjĂũnjƚǁŽƌnjLJǁĂ
ƐnjƚƵĐnjŶĞŐŽůƵďĂůƵŵŝŶŝƵŵ͘
KĨĞƌŽǁĂŶĞƐČǁǁĞƌƐũŝũĞĚŶŽͲ
ůƵďǁŝĞůŽŬŽŵŽƌŽǁĞũ͘
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 181
TO JEST MODNE OSPRZ}T ELEKTROINSTALACYJNY
a ïÈcznik moĝe sïuĝyÊ do wïÈczenia lub wy-
ïÈczenia.
’Èczniki zbpodĂwietleniem wbpostaci dio-
dy LED ĂwiecÈ caïy czas lub tylko wbmo-
mencie rozïÈczenia obwodu. PodĂwietlony
moĝe byÊ caïy klawisz, maïe okienko
umieszczone na obudowie lub sama ramka.
RegulacjÚ strumienia Ăwiatïa umoĝliwia-
jÈ tzw. Ăciemniacze. DziÚki nim oĂwietlenie
b moĝna dopasowaÊ do indywidualnych po-
trzeb, co pozwala poprawiÊ komfort wbpo-
mieszczeniu iboszczÚdzaÊ energiÚ. CiekawÈ
opcjÈ sÈ ïÈczniki zbwbudowanym czujni-
kiem ruchu – wbtym przypadku Ăwiatïo za-
pala siÚ automatyczne, gdy ktoĂ wchodzi do
pomieszczenia oraz gaĂnie po ustalonym
czasie.
c Równieĝ gniazda dostÚpne sÈ wbwarian-
Gniazda
Gniazda wtyczkowe przeznaczone sÈ do
przyïÈczania do instalacji elektrycznej od-
biorników elektrycznych. Podobnie jak
ïÈczniki, mogÈ funkcjonowaÊ samodziel-
nie lub byÊ ïÈczone wbmoduïy. Wbsprzeda-
à Moduïy osprzÚtu wbkilku wariantach: ĝy sÈ teĝ zestawy, wbskïad których wchodzÈ
gniazdo zbïÈcznikiem dotykowym (a), gniazda ibïÈczniki.
dwa gniazda (b), gniazdo zbportem USB To nie jedyna analogia zbtymi ostatnimi.
ibïÈcznikiem (c). LIVOLO
Gniazda równieĝ wystÚpujÈ wbtrzech wa-
nie tylko wbgórnej ibdolnej czÚĂci scho- riantach, jako:
dów, ale teĝ wbdïugich korytarzach. podtynkowe;
WspóïpracujÈce zbnimi modele krzyĝowe natynkowe;
umoĝliwiajÈ zapalanie ibgaszenie Ăwiatïa wtynkowe.
zbdowolnej liczby miejsc. Moĝna je zastÈ- MogÈ byÊ mocowane na wkrÚty bÈdě za-
piÊ wspomnianymi ïÈcznikami impulso- czepy rozpierajÈce. Kaĝde gniazdo wtycz-
wymi (dzwonkowymi) wspóïpracujÈcy- kowe powinno byÊ zaopatrzone wbstyk
mi zbprzeïÈcznikiem bistabilnym – kaĝdy ochronny (bolec) poïÈczony zbprzewo-
Kody IP na osprzÚcie
Na oprawach oĂwietleniowych ibosprzÚcie umieszczony jest dwucyfrowy kod IP, który informuje
obstopniu odpornoĂci na wnikanie ciaï staïych (wbtym pyïu) – pierwsza cyfra, oraz wody – druga
cyfra.
Kod IP oznacza ochronÚ przed wnikniÚciem do obudowy.
Pierwsza cyfra kodu Druga cyfra kodu
0 – brak ochrony 0 – brak ochrony
1 – przedmioty obĂrednicy t 50bmm 1 – krople wody padajÈce pionowo
2 – przedmioty obĂrednicy t 12bmm 2 – krople wody padajÈce pod kÈtem do 15°
3 – przedmioty obĂrednicy t 2,5bmm 3 – krople wody padajÈce pod kÈtem do 60°
4 – przedmioty obĂrednicy t 1bmm 4 – bryzgi wody zbdowolnego kierunku
5 – pyï ibkurz 5 – strugi wody zbdowolnego kierunku
6 – caïkowita pyïoszczelnoĂÊ 6 – fale
7 – caïkowite zalanie
8 – dïugotrwaïe zanurzenie
182 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
dem PE, chroniÈcym przed poraĝeniem.
Niektóre modele wyposaĝone sÈ wbprze-
sïonÚ torów prÈdowych, uniemoĝliwia-
jÈcÈ wïoĝenie przedmiotów innych niĝ
wtyczka. Warto je zamontowaÊ wb poko-
jach dzieciÚcych. Zbkolei do pomieszczeñ
naraĝonych na rozbryzgi wody przezna-
czone sÈ gniazda bryzgoszczelne. Wbïa-
zience, warsztacie czy pralni wystarczy
zamontowaÊ produkt oznaczony symbo-
lem IP44, ze specjalnÈ przesïonÈ (czasem
dodatkowÈ uszczelkÈ) chroniÈcÈ przed
zalaniem. Na tarasie lepiej sprawdzi siÚ
jeszcze szczelniejszy wyrób (np. IP65),
zbhermetycznÈ obudowÈ zabezpieczajÈcÈ
wnÚtrze urzÈdzenia przed strugami wody
ibkurzem.
cie zbpodĂwietleniem.
Jak wspomniano, osprzÚt przeznaczony
jest do obsïugi róĝnego typu sprzÚtu. Obok
gniazd dopasowanych do najpopularniej-
szych typów wtyczek, wbsprzedaĝy sÈ teĝ
modele mniej typowe – do anten TV, telefo-
nów, komputerów, kabli HDMI ibUSB, gola-
rek, gniazda gïoĂnikowe, zbradiem itp.
Nowoczesne
wzornictwo ibstylistyka
Chociaĝ osprzÚt jest niewielki ibdoĂÊ niepo-
zorny, moĝe byÊ waĝnym elementem wy-
stroju wnÚtrz. Nie dziwi wiÚc, ĝe producen-
ci oferujÈ róĝne linie stylistyczne ïÈczników
ibgniazd, wbrozmaitych barwach, dziÚki cze-
mu moĝna bez problemu dopasowaÊ je do
stylu pomieszczeñ ibkolorystyki Ăcian.
Najpopularniejsze sÈ wyroby zbtworzy-
wa sztucznego wbkolorze biaïym. Taki
osprzÚt sprawdzi siÚ wïaĂciwie wszÚdzie,
nie opatrzy siÚ zbyt szybko ibbÚdzie paso-
waï wbrazie zmiany wystroju pomieszczeñ.
OczywiĂcie inne kolory równieĝ sÈ popu-
larne, ostatnio furorÚ robi szary, bo na taki
czÚsto malowane sÈ Ăciany.
Wbsprzedaĝy jest teĝ osprzÚt zbdrewna,
szkïa, kamienia, betonu, powlekany skó-
rÈ, zbaluminium, ze stali nierdzewnej itp.
Moĝna równieĝ stosowaÊ kombinacjÚ ma-
teriaïów, dobraÊ np. klawisz zbplastiku,
abramkÚ zbdrewna, wbtakim samym lub in-
nym kolorze. Do wyboru sÈ ponadto pro-
dukty zdobione np. bïyszczÈcymi krysztaï-
kami albo wykañczane rÚcznie.
OsprzÚt moĝna wyposaĝyÊ wbspecjalnÈ
– przezroczystÈ lub ozdobnÈ – podkïadkÚ,
 Melodia
doskonałości
TO JEST MODNE OSPRZ}T ELEKTROINSTALACYJNY

skiem, obrotowe lub děwigienkowe. Te

ZDANIEM EKSPERTA dwa ostatnie typy Ăwietnie pasujÈ do po-
mieszczeñ urzÈdzonych wbstylu retro.
Jakie sÈ obecne trendy we wzornictwie osprzÚtu ObwyglÈdzie osprzÚtu decyduje teĝ zasto-
elektroinstalacyjnego? sowane podĂwietlenie. Diody LED wbróĝ-
Dobór osprzÚtu elektrycznego to na pierwszy rzut oka banalne zadanie, nych kolorach mogÈ podĂwietlaÊ caïÈ ramkÚ,
Beata Pandel
Specjalista ds. jednak naleĝy pamiÚtaÊ, ĝe te niewielkie elementy wbrzeczywistoĂci sta- okienko na obudowie, przycisk albo pierĂcieñ
Promocji nowiÈ widoczne detale, abwbzwiÈzku zbtym, nieodpowiednio skompono- wokóï niego. Takie rozwiÈzania sÈ nie tylko
OSPEL wane potrağÈ zepsuÊ nawet najlepiej przemyĂlanÈ aranĝacjÚ. Warto za- efektowne, ale ibpraktyczne – dziÚki nim nie
tem patrzeÊ równieĝ na walory estetyczne wybieranych rozwiÈzañ, gdyĝ musimy po omacku szukaÊ przycisku.
wbteorii niewielkie róĝnice potrağÈ nadaÊ caïemu wnÚtrzu zupeïnie inny charakter. Uwaga! OsprzÚt nie musi rzucaÊ siÚ wboczy.
Walory estetyczne, stylistyka zaczynajÈ odgrywaÊ waĝniejszÈ rolÚ aniĝeli cena. DuĝÈ popular- WybierajÈc elementy obbardziej dyskretnym
noĂciÈ zaczynajÈ siÚ cieszyÊ materiaïy naturalne, stosuje siÚ osprzÚt ze szkïa, drewna, metalu. designie, moĝna wtopiÊ je we wnÚtrze.
Szkïo czarne, biaïe czy szare prezentuje siÚ bardzo elegancko ibuwydatnia niebagatelny wystrój
wnÚtrz, natomiast aluminium szczotkowane niewÈtpliwie podkreĂla nowoczesnoĂÊ. ZwiÚkszyïa
siÚ nie tylko paleta barw osprzÚtu, ale ibmateriaï wykonania. Nadal prym wiodÈ kolory biaïy ibécru. Liczba ibrozmieszczenie
Wbodwaĝniejszych stylizacjach pojawiajÈ siÚ kolory metalizowane czy zbozdobnymi ramkami. De-
likatna ramka wewnÚtrzna stwarza wiele moĝliwoĂci, by wyraziÊ siebie ib stworzyÊ pomysïowe osprzÚtu
ibnieoczywiste zestawienia. Jak wspomniano, komfort korzystania
zbosprzÚtu elektroinstalacyjnego wbduĝej
dziÚki której nie bÚdzie siÚ brudziïa Ăciana. Stylistyka tych elementów wbduĝej mie- mierze zaleĝy od zaplanowania jego odpo-
Wbsprzedaĝy dostÚpne sÈ równieĝ nakïadki rze zaleĝy od rodzaju zastosowanego wbnich wiedniej iloĂci ibwïaĂciwego rozmieszczenia.
dekoracyjne, które umoĝliwiajÈ zmianÚ wy- mechanizmu. NajchÚtniej wybierane sÈ Naleĝy to zrobiÊ na etapie projektowania ca-
glÈdu ïÈcznika. ïÈczniki klawiszowe, rzadziej – zbprzyci- ïej instalacji elektrycznej, co pozwoli unik-

a b

c d

à OsprzÚt jest peïnoprawnym elementem wystroju domu. Warto dobraÊ go kolorystycznie ibstylistycznie do wyposaĝenia wnÚtrz. Na zdjÚciach
kilka przykïadów aranĝacji. (a)OSPEL , (b) ABB , (c) KONTAKT SIMON, (d) GOVENA

184 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

TO JEST MODNE OSPRZ}T ELEKTROINSTALACYJNY
Puszki iblistwy
Wbpuszkach elektroinstalacyjnych osadza siÚ
gniazda ibïÈczniki oraz ukrywa siÚ poïÈczenia
przewodów (ale takich elementów najlepiej
robiÊ jak najmniej). Montuje siÚ je wbtrakcie
ukïadania przewodów, jeszcze przed otynkowa-
niem Ăcian.
Puszki dostÚpne sÈ wbróĝnych ksztaïtach
– walca, kwadratu lub prostokÈta, wbwersji
pojedynczej lub wieloblokowej. Do wyboru sÈ
modele podtynkowe ib– rzadziej stosowane
– natynkowe. Wbsprzedaĝy sÈ teĝ puszki pod-
ïogowe, które warto zamontowaÊ wbwiÚkszych
pomieszczeniach, wbktórych odbiorniki energii
(lampy, sprzÚt audio ibwideo) sÈ umieszczone
zbdala od Ăcian. Taki osprzÚt jest szczelny, moĝ-
na wiÚc bez obaw czyĂciÊ posadzkÚ na mokro.
à Puszki montuje siÚ wbtrakcie ukïadania
przewodów, przed otynkowaniem Ăcian.
J. WERNER
nÈÊ pracochïonnych przeróbek ibkucia Ăcian
oraz plÈtaniny nieestetycznych kabli pod-
czas eksploatacji domu. Takie remonty nie
naleĝÈ do rzadkoĂci – zdarzajÈ siÚ zwïasz-
cza wbsytuacji, gdy zamontowano zbyt maïo
gniazd ibnie ma do czego podïÈczyÊ kolej-
nych sprzÚtów zasilanych prÈdem.
Ich lokalizacjÚ warto sobie zwizualizo-
waÊ podczas planowania instalacji. To samo
à Typowa wysokoĂÊ osadzenia ïÈczników to
ok. 140 cm nad poziomem podïogi.
KONTAKT SIMON
186 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
pozwoli trafiaÊ na nie intuicyjnie. Wbpoko-
jach dzieciÚcych oraz przeznaczonych dla
osób poruszajÈcych siÚ na wózkach inwa-
lidzkich ta wysokoĂÊ powinna byÊ niĝsza
ob20–50 cm. Wbprzypadku mniejszych po-
mieszczeñ, jak ïazienka, garderoba czy spi-
ĝarnia, ïÈczniki umieszcza siÚ zazwyczaj
przed wejĂciem.
Lokalizacja gniazdek zaleĝy od miejsca
montaĝu. Typowa wysokoĂÊ wbpokojach to
ok. 30 cm nad posadzkÈ. Wbkuchni ibïazien-
ce, gdzie wyposaĝenie stanowiÈ zazwyczaj
szafki stojÈce, to 110–120 cm. Wbtych ostat-
nich pomieszczeniach, ze wzglÚdu na obec-
noĂÊ wody, zarówno gniazda, jak ibïÈczniki
à Wbpuszkach elektroinstalacyjnych ïÈczy siÚ powinny znajdowaÊ siÚ przynajmniej 60 cm
poszczególne obwody instalacji elektrycznej od wanny lub brodzika. }
ibosadza ïÈczniki ibgniazda. WAGO
Przewody instalacji elektrycznej umiesz-
cza siÚ najczÚĂciej wbwarstwie tynku, rzadziej
wbbruzdach wykutych wbĂcianach. Czasami
jednak, np. podczas remontów, prowadzi siÚ je
po Ăcianach. Do ich maskowania sïuĝÈ specjalne
listwy, albo kanaïy, które majÈ wiÚkszy przekrój.
Elementy te wykonane sÈ zazwyczaj zbtworzywa
sztucznego lub aluminium. Oferowane sÈ wbwer-
sji jedno- lub wielokomorowej.
Listwy ibkanaïy ukïada siÚ przy podïodze,
Ăcianach lub suğcie. Bardzo ïatwo je ciÈÊ ibmode-
lowaÊ, dziÚki czemu bez problemu moĝna je
dopasowaÊ do podïoĝa. Do wykoñczenia sïuĝÈ
gotowe naroĝniki ibrozgaïÚěniki.
dotyczy ustawienia mebli wbposzczegól-
nych pomieszczeniach. DziÚki temu osprzÚt
nie zostanie zamontowany wbmiejscach, do
których nie ma swobodnego dostÚpu, np. na
Ăcianie zasïoniÚtej póěniej szafÈ.
’Èczniki instaluje siÚ przewaĝnie we-
wnÈtrz pomieszczeñ, po tej samej stronie à Odbiorników energii stale przybywa – warto
obtym pamiÚtaÊ planujÈc rozmieszczenie
Ăciany co klamka drzwi, okoïo 140 cm nad osprzÚtu elektroinstalacyjnego.
poziomem podïogi. Takie umiejscowienie SCHNEIDER ELECTRIC
à Gniazda wbpokojach montuje siÚ zazwyczaj na wysokoĂci ok. 30 cm od posadzki, natomiast
wbkuchni ibïazience – 110–120 cm. LIVOLO
FOT. PCC PRODEX PIANKA PUR NIETYPOWE, WARTE UWAGI

Termoizolacja
prawie idealna
Tomasz Wojciuk

Coraz czÚĂciej do izolacji termicznej ibakustycznej wbdomach jednorodzinnych uĝywa siÚ

pianki poliuretanowej, nanoszonej wbformie natrysku. Nie doĂÊ, ĝe jest to rozwiÈzanie
porównywalne cenowo zbinnym materiaïami, to ma kilka istotnych zalet, których
pozbawiony jest zarówno styropian, jak ibtradycyjna weïna mineralna.

P
ianka PUR moĝe byÊ stosowana do
izolowania wielu elementów wbbu-
dynku mieszkalnym: fundamentów,
podïóg na legarach, Ăcian (zarówno szkie-
letowych, jak ibtrójwarstwowych), stropów,
abtakĝe – abmoĝe przede wszystkim – pod-
daszy znajdujÈcych siÚ pod spadzistymi da-
chami. Jak kaĝdy izolator, nie tylko skutecz-
nie niweluje ona straty ciepïa, zapobiega teĝ
nadmiernemu nagrzewaniu siÚ budynku
wbgorÈce dni.
Jeszcze do niedawna chyba najbardziej
popularnym materiaïem wykorzystywanym
do ocieplania dachów byïa ukïadana miÚdzy
ibpod krokwiami weïna mineralna zbwïókna
skalnego lub szklanego, która jest nie tylko
doskonaïym izolatorem termicznym ibaku-
stycznym, ale takĝe nie pali siÚ ibprzepusz-
cza parÚ wodnÈ. Inwestorzy chÚtnie siÚgali
teĝ po styropian. Jest on odporny na dzia-
ïanie wody, lĝejszy od weïny, tañszy ibuni-
wersalny (zbpowodzeniem moĝna uĝywaÊ
go takĝe do izolacji Ăcian, stropów czy fun-
damentów). Jego najwiÚkszÈ wadÈ jest nato-
miast niewielka paroprzepuszczalnoĂÊ. Od
kilku lat ciekawÈ alternatywÈ dla obydwu
powyĝszych rozwiÈzañ jest nanoszona wbpo-
staci natrysku pianka poliuretanowa, zwana
pianÈ PUR, która ïÈczy wbsobie zalety zarów-
no weïny, jak ibstyropianu.
STRUKTURA
IbZASTOSOWANIE PIANKI
PUR
Rozróĝnia siÚ dwa rodzaje pianki poliure-
tanowej: otwarto- ibzamkniÚtokomórkowÈ.
Obydwa aplikuje siÚ na izolowanÈ powierzch-
niÚ za pomocÈ natrysku, choÊ wbsprzeda-
ĝy sÈ takĝe twarde pïyty zbzamkniÚtokomór-
kowej pianki PUR obróĝnej gÚstoĂci ibduĝej
wytrzymaïoĂci mechanicznej, które moĝna
stosowaÊ na przykïad do izolacji nakrokwio-

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 187

NIETYPOWE, WARTE UWAGI PIANKA PUR

wej. Zostañmy jednak przy natrysku. Za wy-

twarzanie ibdozowanie piany odpowiedzial-
ny jest agregat, który musi znajdowaÊ siÚ na
miejscu budowy. To wïaĂnie wbnim dochodzi
do zmieszania poliolu ibizocyjaninu, abwiÚc
ĝywicy ibutwardzacza, których zespolenie
skutkuje gwaïtownym przyrostem objÚtoĂci
materiaïu (nawet 100-krotnym). Pianka tïo-
czona jest zbagregatu specjalnÈ rurÈ ibnakïa-
dana na izolowanÈ powierzchniÚ za pomocÈ
lancy. Piany otwarto- ibzamkniÚtokomórko-
we róĝniÈ siÚ nie tylko wïaĂciwoĂciami, ale
takĝe wynikajÈcym zbnich zastosowaniem.
Struktura tych pierwszych przypomina gÈb-
kÚ – wytwarzana masa jest elastyczna, roz-
prÚĝna ibdziÚki temu Ăwietnie przylega do
pokrywanych niÈ powierzchni. To izolacja
caïkowicie bezspoinowa, eliminujÈca ryzy-
ko tworzenia siÚ mostków termicznych ibpo
uïoĝeniu nie zmieniajÈca swoich pierwot-
à IzolacjÚ cieplnÈ na poddaszu ukïada siÚ zwykle miÚdzy ibpod krokwiami.bPowszechnie stosuje nych wïaĂciwoĂci. Paroprzepuszczalne pia-
siÚ produkty zbweïny mineralnej, która dobrze wypeïnia przestrzeñ miÚdzy belkami. Ostatnio
popularnoĂÊ zyskujebocieplenie zbpianki poliuretanowej, aplikowanej natryskowo.bISOVER ny otwartokomórkowe najczÚĂciej stosuje siÚ
do izolowania Ăcian, podïóg, stropów ibpod-
daszy wewnÈtrz budynków mieszkalnych.
Po aplikacji szczelnie wypeïniajÈ one ele-
menty czy przestrzenie obniespotykanej geo-
metrii ibdopasowujÈ siÚ do ksztaïtu podïo-
ĝa, do którego przylegajÈ bez wzglÚdu na to,
czy jest to drewno, metal, beton czy pïyty
g-k. Znakomicie nadajÈ siÚ do izolacji trud-
nych konstrukcyjnie dachów zbwieloma zaïa-
maniami, wbktóre trudno wpasowaÊ np. weï-
nÚ mineralnÈ.
Pianka zamkniÚtokomórkowa ma innÈ,
bardziej zwartÈ strukturÚ, którÈ tworzÈ mi-
kroskopijne, wbwiÚkszoĂci zamkniÚte pÚ-
cherzyki gazu. Nie jest ona paroprzepusz-
czalna, ale cechuje siÚ duĝÈ wytrzymaïoĂciÈ
mechanicznÈ przy stosunkowo niewiel-
kiej masie (do 46 kg/m³) oraz znakomitymi
wïaĂciwoĂciami termo- ibhydroizolacyjny-
mi. Jako ĝe nie chïonie wody, moĝna zbpo-
à Jednym zbpodstawowych atutów pianki jest szybkoĂÊ wykonania izolacji, abco za tym idzie – wodzeniem stosowaÊ jÈ zarówno jako izola-
niskie koszty robocizny. PCC PRODEX cjÚ wewnÚtrznÈ, jak ibzewnÚtrznÈ. ¥wietnie
Ä Sztywne pïyty zbpianki poliureatanowej dostÚpne sÈ wbwielu wariantach i uĝywane sÈ do nadaje siÚ do docieplania pïaskich dachów,
termoizolacji dachów pïaskich ibstromych. BAUDER tarasów, fundamentów, piwnic, warstwo-
wych Ăcian, izolowania podïóg na gruncie,
czy stropów miÚdzy uĝytkowÈ kondygnacjÈ
abzimnym strychem.
Nanoszone za pomocÈ natrysku piany PUR
na pewno warto stosowaÊ przy skomplikowa-
nych konstrukcyjnie, wymagajÈcych docie-
plenia pïaszczyznach, ale teĝ dachach znaj-
dujÈcych siÚ na duĝej wysokoĂci wbstosunku
do pomieszczeñ mieszkalnych, których izolo-
wanie innymi materiaïami jest po prostu pro-
blematyczne ibtrudne do wykonania.

188 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

MATERIA’
INNY NI¿ WSZYSTKIE
Izolacji natryskowych zbpianki poliureta-
nowej nie da siÚ wykonaÊ samodzielnie.
Naleĝy zleciÊ to zadanie wyspecjalizowa-
nej, doĂwiadczonej, dysponujÈcej odpo-
wiednim sprzÚtem (agregatem) ekipie, która
uwzglÚdni m.in. takie czynniki jak tempe-
ratura czy wilgotnoĂÊ powietrza oraz wil-
gotnoĂÊ podïoĝa (dobrzy fachowcy potra-
fiÈ dobraÊ odpowiedniÈ piankÚ zarówno do
warunków letnich, jak ibzimowych), abtak-
ĝe ciĂnienie wbsamej maszynie. WïaĂciwe
operowanie lancÈ równieĝ wymaga wpra-
wy. PewnÈ wadÈ pianki jest to, ĝe gorzej
niĝ weïna mineralna reaguje na ogieñ, choÊ
po odjÚciu pïomienia samoczynnie gaĂnie.
Niekiedy pojawiajÈ siÚ opinie, ĝe pianka
PUR jest droĝsza od weïny mineralnej ibsty-
ropianu, co niekoniecznie musi byÊ praw-
dÈ, przynajmniej jeĂli chodzi obczÚĂciej wy-
korzystywanÈ wbdomach jednorodzinnych
wersjÚ otwartokomórkowÈ. PorównujÈc
ceny okazuje siÚ, ĝe 1 m2 ocieplenia zbweï-
ny obgruboĂci 20 cm zbwykoñczeniem to
koszt 80–110bzï, abzbpianki otwartokomórko-
wej (przy tej samej gruboĂci izolacji) – 90–
120 zï. Warto przy tym dodaÊ, ĝe pianka jest
materiaïem znacznie lĝejszym (1 m3 otwar-
à Do izolacji dachów stosuje siÚ przede
wszystkim tzw. piankÚ otwartokomórkowÈ –
bardzo lekkÈ ibelastycznÈ. WWW.PURSYSTEM.PL
ZDANIEM EKSPERTA
Wbjakich przypadkach najlepiej sprawdza siÚ izolacja natryskowa
zbpianki PUR?
Aby odpowiedzieÊ na pytanie naleĝy skupiÊ siÚ na wïaĂciwoĂciach piany
Radosïaw
Szewczyk ibsposobie jej aplikacji. Piana podczas natrysku zwiÚksza swojÈ objÚtoĂÊ
Manager Wsparcia ib trwale ïÈczy siÚ zb podïoĝem. BÚdzie zatem doskonaïym rozwiÈzaniem
Technicznego podczas izolowania obiektów ob skomplikowanej konstrukcji. Podczas
Crossin / PCC
Prodex
aplikacji moĝliwe jest dotarcie dob kaĝdego trudnodostÚpnego miejsca,
abpiana powiÚkszajÈc swojÈ objÚtoĂÊ, doskonale wypeïni wszystkie prze-
strzenie tworzÈc jednolitÈ, szczelnÈ warstwÚ izolacyjnÈ pozbawionÈ mostków termicznych.
Waĝnym aspektem jest trwaïe poïÈczenie zbpodïoĝem ibbrak zjawiska przemieszczania siÚ ibosu-
wania materiaïu izolacyjnego zb czasem uĝytkowania obiektu. Izolacja jest zwykle przykrywana
pïytami gipsowo-kartonowymi lub innym materiaïem ibewentualna wymiana lub poprawa izolacji
jest wbpraktyce niemoĝliwa lub bardzo kosztowna.
PianÚ stosujemy równieĝ tam, gdzie chcemy uzyskaÊ dobry wskaěnik izolacji przy niewielkiej
gruboĂci. Od 2021 r. zwiÚkszono wymagania efektywnoĂci energetycznej budynków. Dla dachów
ibstropodachów wymagany jest wspóïczynnik przenikania ciepïa Ub=b0,15bW/(m2·K).
PodsumowujÈc, natrysk pianÈ PUR to nowoczesne rozwiÈzanie, które warto zastosowaÊ wbbu-
dynku, wbktórym zaleĝy nam na doskonaïych parametrach cieplnych, abco za tym idzie – niskich
rachunkach za ogrzewanie ibkomforcie korzystania zbobiektu.
tokomórkowej waĝy 8–10 kg), dziÚki czemu izoluje, trwajÈ przewaĝnie od kilku do góra
praktycznie nie obciÈĝa konstrukcji dachu kilkunastu godzin ibnie wymagajÈ stoso-
tylko dodatkowo jÈ usztywnia. DuĝÈ zaletÈ wania ĝadnych dodatkowych elementów
jest teĝ szybkoĂÊ ibbezproblemowoĂÊ nakïa- montaĝowych. Uïoĝenie weïny czy styro-
dania piany. Prace, niezaleĝnie od tego jakÈ pianu na tej samej powierzchni ibprzy tej sa-
powierzchniÚ wbbudynku mieszkalnym siÚ mej liczbie wykonawców zajÚïoby od kilku
à Jeĝeli na poddaszu ocieplonym piankÈ PUR planujemy urzÈdziÊ pomieszczenia mieszkalne,
to od strony wnÚtrz niezbÚdne bÚdzie jeszcze wykoñczenie poïaci (np. pïytami gipsowo-
-kartonowymi). NajczÚĂciej do krokwi przykrÚca siÚ metalowe wieszaki, do których juĝ po
naïoĝeniu pianki mocuje siÚ typowy ruszt ze stalowych profili, abdo niego pïyty g-k.
PCC PRODEX
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 189
NIETYPOWE, WARTE UWAGI PIANKA PUR

à Pianka aplikowana natryskowo jest
materiaïem, który zwiÚksza objÚtoĂÊ po
naïoĝeniu, analogicznie jak pianka uĝywana
np. do osadzania okien i drzwi.
© PIXABAY/JUSTYNKALP
do nawet kilkunastu dni. PomijajÈc dosko-
naïe wïaĂciwoĂci izolacyjne (wspóïczynnik
lambda (λ) wynosi nawet 0,023 W/(m·K) dla
pianki zamkniÚtokomórkowej oraz 0,036–
0,040 W/(m·K) dla otwartokomórkowej, co
jest wynikiem porównywalnym do weïny
mineralnej) ibduĝÈ oszczÚdnoĂÊ czasu pod-
czas montaĝu, system natryskowy PUR ce-
chuje siÚ nieosiÈgalnÈ dla innych materia-
ïów szczelnoĂciÈ ibtrwaïoĂciÈ, abtakĝe tym,
ĝe zbwraz zbupïywem czasu pianka nie tra-
ci parametrów uĝytkowych. Ponadto, nawet
jeĂli bÚdzie miaïa kontakt zbwilgociÈ, nie
pleĂnieje, nie uczula ibnie pyli, co ma duĝe
znaczenie wbprzypadku alergików.
membranÈ, ale takĝe zbdeskowaniem czy
drewnopochodnymi pïytami OSB.
Jako ĝe odmiana otwartokomórkowa,
zbracji swojej struktury, moĝe bardziej chïo-
nÈÊ wilgoÊ, od Ărodka pomieszczeñ miesz-
kalnych równieĝ moĝna uïoĝyÊ paroizolacjÚ
(choÊ nie jest to konieczne). Sam materiaï
po naïoĝeniu na izolowanÈ powierzchniÚ
nie wyglÈda zbyt atrakcyjnie ib– jeĂli pod-
dasze ma byÊ uĝytkowe – naleĝy go odpo-
wiednio osïoniÊ. Zwykle uĝywa siÚ do tego
pïyt g-k. Co waĝne, wieszaki do mocowania
rusztu ze stalowych profili trzeba wczeĂ-
niej, to znaczy przed naïoĝeniem piany,
przytwierdziÊ do krokwi. Przy oknach da-
chowych dobrze wykonaÊ szpalety (równieĝ
moĝna uĝyÊ do tego pïyt g-k), czyli estetycz-
nie wyglÈdajÈce maskownice, absame szyby
osïoniÊ foliÈ.
¥ciany warstwowe wbstarszych domach
czÚsto majÈ wbĂrodku szczeliny, którÈ dla
lepszej izolacji równieĝ moĝna wypeïniÊ
pianÈ PUR. Tu jednak zastosowanie ma pia-
na zamkniÚtokomórkowa obduĝej gÚstoĂci
ibmniejszym przyroĂcie po aplikacji (cho-
dzi obto, aby nie wypchnÚïa Ăcian). PianÚ
wstrzykuje siÚ wbwolne przestrzenie od ze-
wnÈtrz, wykonujÈc wczeĂniej wbmurze nie-
wielkie otwory.
JeĂli chodzi obĂciany szkieletowe, to tu
sytuacja jest prostsza. Do ich izolowania
stosuje siÚ pianÚ otwartokomórkowÈ, która
nie tylko zatrzyma wbdomu ciepïo, ale takĝe
go wyciszy. PiankÚ wtryskuje siÚ pomiÚdzy
elementy konstrukcyjne od Ărodka domu,
abnastÚpnie – gdy materiaï stwardnieje – ca-
ïoĂÊ pokrywa siÚ foliÈ paroizolacyjnÈ. Na fo-
liÚ ukïada siÚ pïyty g-k.
PianÈ zamkniÚtokomórkowÈ moĝna izo-
lowaÊ równieĝ fundamenty. Materiaï na-
kïada siÚ od zewnÚtrznej strony bloczków,
najlepiej na warstwÚ lepiku, natryskujÈc
go wb3–4 warstwach tak, aby po skoñcze-
niu prac gruboĂÊ izolacji wynosiïa 8–10 cm.
Przed zasypaniem ziemiÈ Ăcian fundamen-
towych, na piankÚ moĝna poïoĝyÊ jeszcze
foliÚ kubeïkowÈ. }
à Piana zamkniÚtokomórkowa do ocieplania
metodÈ natryskowÈ umoĝliwia szybkie
wykonanie izolacji termicznej, która
maksymalnie redukuje straty ciepïa. SOUDAL

NAK’ADANIE
IbWYKA”CZANIE
Przy warstwie piany obgruboĂci 20 cm, róĝ-
nice wbgruboĂci powïoki powinny zawie-
raÊ siÚ wbprzedziale 2–3 cm. JeĂli bÚdÈ
wiÚksze, mogÈ tworzyÊ siÚ mostki termicz-
ne. Powierzchnia, na którÈ aplikuje siÚ ma-
teriaï, powinna zostaÊ wczeĂniej staran-
nie przygotowana iboczyszczona. Pianka à Pianka powinna byÊ naïoĝona równomiernie, tworzyÊ jednolitÈ, choÊ nie caïkiem równÈ
powierzchniÚ. OdróĝniajÈce siÚ na niej smugi od kolejnych pociÈgniÚÊ to rzecz normalna,
PUR moĝe stykaÊ siÚ bezpoĂrednio zbwyso- jednak nie moĝe byÊ tak, ĝe widaÊ poszczególne warkocze z pianki, a pomiÚdzy nimi puste
koparoprzepuszczalnÈ foliÈ dachowÈ tzw. przestrzenie. WWW.PURSYSTEM.PL

190 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


Dlaczego warto ociepliÊ dom pianÈ PUR
Ocieplenie to jeden zbkluczowych etapów budowy domu. Zastosowany
materiaï ibtechnologia bÚdÈ mieÊ wpïyw zarówno na nasze rachunki, jak
ibkomfort ĝycia. DecydujÈc obwyborze naleĝy równieĝ pamiÚtaÊ, ĝe jest to
jeden zbelementów, którego wymiana wbprzyszïoĂci jest niemoĝliwa lub
niezwykle kosztowna.
W
raz zb rozwojem technologii rów-
nieĝ wb budownictwie zachodzÈ
zmiany, abtradycyjne rozwiÈzania
zastÚpujÈ innowacyjne produkty. Podobnie
dzieje siÚ wb sferze materiaïów do izolacji.
Dotychczasowe metody ocieplenia wypiera
natryskowa piana PUR. Czym jest izolacja
pianÈ PUR ibdlaczego obok gïosów za jej wy-
korzystaniem pojawiajÈ siÚ te przeciw?
G’OSY PRZECIW PIANIE
POLIURETANOWEJ
WiadomoĂci obszkodliwoĂci piany, gniciu wiÚě-
by czy braku oddychalnoĂci sÈ wynikiem nie-
wiedzy ibobawy przed czymĂ nowym ibnie-
znanym. Tak naprawdÚ izolacja pianÈ PUR
przynosi same korzyĂci.
Sam poliuretan nie jest materiaïem nowym.
Piana poliuretanowa jest obecna wbwielu pro-
duktach, które otaczajÈ nas na co dzieñ, jak
np. meble, materace, lodówki czy kokpit sa-
mochodu. Piany PUR sÈ bezpieczne dla zdro-
wia, ab np. badania warstwy izolacyjnej piany
Crossin Attic Soft dodatkowo potwierdzi-
ïy brak rozwoju niechcianych wb domu ple-
Ăni ibgrzybów.
Otwartokomórkowa piana poliuretanowa
jest materiaïem oddychajÈcym. Jest bezpieczna
dla konstrukcji drewnianych, abwbprzypadku
obecnoĂci wilgoci wbprzegrodzie pozwala jej
odparowaÊ. Ewentualne problemy zbdrewnem
konstrukcyjnym zazwyczaj wynikajÈ zbjego
wczeĂniejszego niewïaĂciwego wysuszenia,
lub innych wad konstrukcji.
OCIEPLENIE PIANk
POLIURETANOWk TO
PRZEDE WSZYSTKIM
KORZY¥CI
WidocznÈ przewagÈ nad tradycyjnymi ma-
teriaïami jest szczelnoĂÊ ibbrak osuwania siÚ
izolacji wbczasie. Natryskowa piana dociera
wbkaĝdÈ przestrzeñ ibszczelnie wypeïnia caïÈ
izolowanÈ powierzchniÚ. Moĝliwa jest zatem
izolacja poddasza bez mostków termicznych
nawet przy skomplikowanych konstrukcjach
dachu. Dodatkowo piana PUR trwale wiÈĝe siÚ
zbizolowanym podïoĝem ibnie zmienia zbupïy-
wem czasu swojego poïoĝenia oraz parame-
trów. Wb caïym czasie uĝytkowania budyn-
ku moĝemy zatem oczekiwaÊ wysokich, nie
pogarszajÈcych siÚ warunków termicznych.
Jednym zbwaĝnych pytañ, jakie zadajÈ so-
bie inwestorzy, jest pytanie obgruboĂÊ izola-
cji. Od 2021 roku wymagany wspóïczynnik
przenikania ciepïa dla dachów ib stropoda-
chów wynosi Ub =b 0,15b W/(m2·K). Przy uĝy-
ciu piany Crossin Attic Soft ibwarstwy izolacji
obgruboĂci 25 cm, uzyskiwany jest parametr
Ub= 0,148 W/(m2·K).
Plusem izolacji natryskowych sÈ równieĝ czas
montaĝu ibjego koszty.
Ocieplenie pianÈ realizowane jest zwykle
wbciÈgu jednego dnia, co znacznie przyspie-
CROSSIN ARTYKU’ PROMOCYJNY
sza czas budowy. Warto przy tym zwróciÊ
uwagÚ na koszty. JeĂli weěmiemy pod uwagÚ
inny dobry materiaï izolacyjny, doliczymy do
tego koszt profesjonalnego wykonania, to oka-
ĝe siÚ, ĝe realizacja ocieplenia pianÈ zamknie
siÚ wbpodobnej cenie, abbÚdzie przy tym szyb-
sza ibdokïadniejsza.
WYKONANIE IZOLACJI
Nawet jeĂli wybierzemy najlepszy materiaï
ibtechnologiÚ, obsukcesie decyduje wïaĂciwe,
profesjonalne wykonanie. Podobnie jest wbprzy-
padku izolacji pianÈ PUR. Tylko wykonawca
obduĝej wiedzy ibdoĂwiadczeniu oraz posiada-
jÈcy odpowiedni sprzÚt potrafi przetworzyÊ
materiaï tak, aby uzyskaÊ parametry okreĂlo-
ne wbkarcie technicznej producenta. Warto ko-
rzystaÊ zbrekomendowanych przez producen-
ta Autoryzowanych Wykonawców, bÚdÈcych
gwarantem wïaĂciwej realizacji ocieplenia.
BEZP’ATNA WYCENA
IZOLACJI
Kaĝde spotkanie ze specjalistÈ podczas inwesty-
cji, to szansa na zdobycie nowej wiedzy ibwpro-
wadzenie do budowy nowoczesnych rozwiÈzañ.
Warto umówiÊ siÚ na bezpïatnÈ konsultacjÚ
ibwycenÚ izolacji zbautoryzowanym wykonawcÈ
Crossin. Wystarczy zostawiÊ kontakt na stronie
www.crossin.pl lub zadzwoniÊ na infoliniÚ. }
infolinia +48 665 000 888
www.crossin.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 191
NIETYPOWE, WARTE UWAGI PANELE NA PODCZERWIE”
FOT. REDWELL

PromieniujÈce ciepïem
Jarosïaw Antkiewicz

Pomieszczenia moĝna ogrzewaÊ na wiele sposobów. Róĝnice nie sprowadzajÈ siÚ

bynajmniej do wielkoĂci ibksztaïtu grzejników. Odmienny moĝe byÊ sam mechanizm
ich dziaïania, sposób przekazywania ciepïa do otoczenia. Abten wpïywa na komfort,
moĝliwoĂci sterowania ibkoszty eksploatacji. Jakie cechy majÈ promienniki podczerwieni
ibdlaczego zainteresowanie nimi roĂnie?

O
d okoïo 50 lat najpopularniejszy
wbPolsce sposób ogrzewania domów
jednorodzinnych to centralne ogrze-
wanie wodne – zbkotïem ibgrzejnikami Ăcien-
nymi. Mniej wiÚcej 25 lat temu zaczÚïo siÚ
upowszechniaÊ takĝe ogrzewanie pïaszczy-
znowe, przede wszystkim podïogowe (takĝe
gïównie wbwersji wodnej). Inne systemy, np.
róĝnego rodzaju grzejniki elektryczne, zasi-
lane prÈdem ogrzewanie pïaszczyznowe czy
ogrzewanie powietrzne (nadmuch ciepïe-
go powietrza) nie zdobyïy wiÚkszej popular-
noĂci. Nie moĝna obnich powiedzieÊ, ĝe nie
sÈ znane – szczególnie jeĝeli chodzi obgrzej-
niki elektryczne. Jednak postrzegane sÈ ra-
czej jako uĝywane sporadycznie uzupeï-
nienie innego rodzaju instalacji grzewczej.
Ale czy sïusznie? Niekoniecznie, bo wbno-
wych, znacznie bardziej energooszczÚdnych
niĝ dawniej domach, odpowiednio dobrane
ogrzewanie elektryczne moĝe wbzupeïnoĂci
wystarczyÊ do ogrzewania ibto przy zacho-
waniu rozsÈdnych kosztów. Zwïaszcza gdy
bierzemy pod uwagÚ nowoczesne urzÈdze-
nia elektryczne, wbinnej technologii, które
mogÈ mieÊ obpoïowÚ mniejszÈ moc od trady-
cyjnych grzejników. Szczególnie wbstarych
domach, takie ogrzewanie moĝe znakomicie
poprawiÊ komfort mieszkania, rekompen-
sujÈc niedostatki wbdziaïaniu tradycyjnego
systemu centralnego ogrzewania.
TRZY SPOSOBY NA CIEP’O
Na czym polega wyjÈtkowoĂÊ ogrzewania za
pomocÈ promienników podczerwieni? ¿eby
zrozumieÊ jak dziaïajÈ, musimy zaczÈÊ od
tego jakie sÈ wbogóle sposoby przekazywa-
nia ciepïa.
Przewodzenie to ruch ciepïa wewnÈtrz
ciaï, albo pomiÚdzy ciaïami, które stykajÈ siÚ
bezpoĂrednio. Obserwujemy je powszechnie.
Jeĝeli przyïoĝymy zziÚbniÚte dïonie do cie-
pïego grzejnika, to niemal natychmiast po-
czujemy jego ciepïo. Takĝe jeĝeli wïoĝymy
koniec metalowej ïyĝeczki do gorÈcej herba-
ty, to po chwili caïa siÚ rozgrzeje.
Konwekcja oznacza zbkolei ruch we-
wnÈtrz gazów lub cieczy (pïynów).
Powietrze ogrzewane przez grzejnik lub
wkïad kominkowy unosi siÚ ku górze, prze-
noszÈc wbten sposób ciepïo na resztÚ po-
mieszczenia. ZaĂ gdy siÚ ochïodzi – opada
znów ku podïodze. Klasycznym przykïa-
dem konwekcji zachodzÈcej wbwodzie jest

192 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


à NajczÚĂciej stosowane grzejniki Ăcienne wykorzystujÈ równoczeĂnie dwa sposoby
przekazywania ciepïa – konwekcjÚ ibpromieniowanie. BUDERUS
zaĂ dziaïanie grawitacyjnych instalacji c.o. go (-273°C). Co waĝne, wbprzeciwieñstwie do
Tam nie ma pompy, siïÚ wprawiajÈcÈ wodÚ konwekcji, promieniowanie cieplne nie po-
wbruch zapewnia sama róĝnica gÚstoĂci trzebuje oĂrodka, wbktórym mogïoby siÚ roz-
wody podgrzanej ibochïodzonej. chodziÊ. Przenika nie tylko przez powietrze,
ale ibprzez próĝniÚ. Najbardziej znanym
„promiennikiem” jest przecieĝ nasze Sïoñce,
które dzieli od Ziemi ok. 150bmilionów
km. Przy tym promieniowanie podczerwo-
ne, chociaĝ nazywane jest takĝe cieplnym,
wbistocie zmienia siÚ wbciepïo dopiero pada-
jÈc na jakieĂ ciaïo. Sïoñce nie ogrzewa po-
wietrza, dopiero nagrzane ciaïa oddajÈ cie-
pïo ibogrzewajÈ powietrze.
Wbpraktyce te trzy sposoby ruchu ibprze-
kazywania ciepïa czÚsto siÚ miesza-
jÈ ibto wbbardzo róĝnych proporcjach.
Najpopularniejsze obecnie grzejniki pïy-
towe to wszystkiego po trochu – powodu-
jÈ konwekcjÚ (unoszenie siÚ) rozgrzane-
go powietrza, równoczeĂnie wbpewnym
stopniupromieniujÈc ciepïem. ZaĂ obniĝe-
nie temperatury wody wbobiegu (wbefek-
cie równieĝ temperatury grzejnika) nie tyl-
ko zmniejsza ich moc grzewczÈ, ale zmienia
teĝ proporcje pomiÚdzy promieniowaniem
ibkonwekcjÈ. Warto wyjaĂniÊ, ĝe obogrzewa-
niu podczerwieniÈ mówimy wtedy, kiedy
przekazywanie ciepïa przez radiacjÚ (pro-
à Promienniki zawieszone pod sufitem,
wyposaĝone wbzintegrowane oĂwietlenie. mieniowanie) ma przewagÚ nad konwekcjÈ.
Szczególnie wbwysokich pomieszczeniach nie
warto ogrzewaÊ powietrza. REDWELL NIE GRZEJEMY POWIETRZA
Promieniowanie podczerwone (IR) to Funkcjonowanie promienników podczer-
zbkolei rodzaj promieniowania leĝÈcy tuĝ wieni, sposób sterowania nimi czy dobór
poniĝej widzialnego dla nas zakresu fal. miejsca montaĝu wynikajÈ przede wszyst-
Tak naprawdÚ emitujÈ je wszystkie cia- kim zbsamej zasady przekazywania ciepïa
ïa obtemperaturze wyĝej od 0 bezwzglÚdne- przez promieniowanie.
Przede wszystkim sam promiennik prak-
tycznie nie nagrzewa powietrza wbpomiesz-
czeniu. Ogrzani zostajemy za to my, Ăciany,
podïogi, sufity oraz wszystkie przedmioty
na które pada promieniowanie. Nagrzewane
Ăciany ibprzedmioty, oddajÈ ciepïo ibogrze-
wajÈ powietrze wbpomieszczeniu. Trzeba
podkreĂliÊ, ĝe nagrzane przegrody wydajnie
wspomagajÈ promienniki, poniewaĝ oddajÈ
zmagazynowane ciepïo. To zbkolei wpïywa
na wbmiarÚ równomierny poziomy rozkïad
temperatury wbogrzewanych podczerwie-
niÈ pomieszczeniach. Poza tym Ăciany, sufit
ibpodïoga bÚdÈ zawsze trochÚ cieplejsze od
powietrza wbpomieszczeniu. Jeĝeli tempe-
ratura wbpomieszczeniu bÚdzie np. 20°C, to
podïoga bÚdzie mieÊ podobnÈ temperaturÚ
np. 20,5°C, abzatem bÚdzie cieplejsza obkilka
stopni niĝ przy ogrzewaniu konwekcyjnym.
Ogrzewanie za pomocÈ promienników jest
przy tym bardziej oszczÚdne od innych sys-
temów, bo wentylacja, czyli wymiana po-
wietrza, generuje tu znacznie mniejsze stra-
ty energii. Tu wypada uprzedziÊ obdwóch
zjawiskach zwiÈzanych zbfunkcjonowaniem
wentylacji wbbudynku. Przede wszystkim
trzeba siÚ liczyÊ zbtym, ĝe wentylacja grawi-
tacyjna wbpomieszczeniu ogrzewanym pro-
miennikami bÚdzie dziaïaÊ sïabiej niĝ przy
tradycyjnym ogrzewaniu, gdzie duĝy jest
udziaï konwekcji. Po prostu siïÚ napÚdo-
wÈ wbtego rodzaju wentylacji wbduĝej mie-
rze zapewnia róĝnica temperatury pomiÚ-
dzy ciepïym powietrzem wewnÈtrz domu
ibzimnym na zewnÈtrz. Przy czym najcie-
plejsze powietrze znajduje siÚ wïaĂnie zwy-
kle pod sufitem, wbpobliĝu kratek wentyla-
cyjnych kanaïów. Jeĝeli wiÚc temperatura
powietrza wewnÚtrznego bÚdzie niĝsza, to
intensywnoĂÊ wymiany powietrza spadnie.
ZresztÈ podobne zjawisko zachodzi tak-
ĝe wbdomach zbogrzewaniem podïogowym,
gdzie równieĝ nie mamy poduszki nagrza-
nego powietrza pod sufitem. Po prostu trze-
ba obtym zjawisku pamiÚtaÊ ibwbsezonie
grzewczym np. nie przymykaÊ zbytnio na-
wiewników okiennych. Tego problemu nie
ma wbdomach zbwentylacjÈ mechanicz-
nÈ – centralÈ wentylacyjna zbrekuperato-
rem. Tam mamy peïnÈ kontrolÚ nad ilo-
ĂciÈ wymienianego powietrza. Trzeba teĝ
wziÈÊ pod uwagÚ, ĝe przy ogrzewaniu pro-
mieniowaniem podczerwonym wpïyw re-
kuperatora na bilans energetyczny bÚdzie
mniejszy. Po prostu dlatego, ĝe wraz zbpo-
wietrzem wentylacyjnym bÚdzie uciekaÊ
mniej ciepïa.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 193
NIETYPOWE, WARTE UWAGI PANELE NA PODCZERWIE”
à Panel Ăcienny moĝe wyglÈdaÊ jak obraz ibstanowiÊ dekoracje pomieszczenia. REDWELL
à Emiter podczerwieni moĝe byÊ teĝ wolno stojÈcym grzejnikiem. REDWELL
ODCZUCIE KOMFORTU
Najpewniej podstawowa wÈtpliwoĂÊ jakÈ
ma wbtym momencie wiÚkszoĂÊ czytelni-
ków brzmi: Czy wbpomieszczeniu nie jest
zimno, skoro nie ogrzewamy powietrza?
Odpowiedzmy od razu – panele na podczer-
wieñ rzeczywiĂcie zapewniajÈ odczucie
peïnego komfortu termicznego. Powietrze
wcale nie musi byÊ bowiem ciepïe, ĝeby-
Ămy my odczuwali ciepïo. Dokïadne wyja-
Ănienie tego zjawiska wymagaïoby znacznie
wiÚcej miejsca niĝ objÚtoĂÊ jednego arty-
kuïu, jednak kaĝdy zbnas niejednokrotnie
194 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
tegobdoĂwiadczyï. Szczególnie wbsezonie zi-
mowym ibwczesnÈ wiosnÈ na dworze bywa
przecieĝ zimno, nawet poniĝej 0°C, lecz my
odczuwamy ciepïo, jeĂli tylko sïoñce grzeje
wystarczajÈco mocno. Skrajny przykïad to
ludzie opalajÈcy siÚ na lodowcu, niemal caï-
kowicie rozebrani. Wcale nie wymaga to sa-
mozaparcia ibkwalifikacji czïowieka-morsa.
Przy intensywnym nasïonecznieniu nawet
wbtych warunkach bÚdzie nam ciepïo.
OczywiĂcie, wewnÈtrz domu warunki sÈ
znacznie ïagodniejsze. Powietrze jest zwy-
kle tylko obkilka stopni chïodniejsze niĝ przy
innych rodzajach ogrzewania. Ale ibto wy-
starcza, ĝeby straty energii wbbudynku byïy
mniejsze. Ponadto uĝycie elektrycznych
promienników ciepïa – wbformie paneli su-
fitowych lub Ăciennych albo grzejników –
pozwala na bardzo dobre, dynamiczne ste-
rowanie ogrzewaniem. Efekt ich wïÈczenia
odczuwamy niemal natychmiast. Zupeïnie
nie ma tu efektu bezwïadnoĂci cieplnej,
czyli dïugiego oczekiwania na wzrost tem-
peratury po wïÈczeniu ogrzewania, lub jej
spadek po wyïÈczeniu. Abto podstawowa ce-
cha przede wszystkim wodnego ogrzewania
podïogowego. Tam wylewka podïogowa (ja-
strych) ma masÚ liczonÈ wbtonach ibpo pro-
stu nie da siÚ szybko podnieĂÊ jej tempera-
tury, ani szybko jej schïodziÊ. Moĝe to byÊ
Ăwietne ogrzewanie akumulacyjne (kilka
godzin nagrzewania ibwiele godzin oddawa-
nia ciepïa), ale obdynamicznym sterowaniu
moĝemy zapomnieÊ. Odpowiednio dobra-
ne promienniki podczerwieni mogÈ zaĂ taki
system zastÈpiÊ, stwarzajÈc moĝliwoĂÊ ela-
stycznego sterowania iloĂciÈ ciepïa.
RODZAJE IbZASTOSOWANIA
Wbdomach jednorodzinnych stosuje siÚ
praktycznie tylko elektryczne promienni-
ki ciepïa wbformie paneli Ăciennych lub su-
fitowych albo wolnostojÈcych grzejników.
Wbduĝych obiektach, np. wbhalach prze-
mysïowych, abnawet na stadionach stosu-
je siÚ takĝe promienniki gazowe, ale to juĝ
osobna dziedzina profesjonalnych zastoso-
wañ ibnieporównywalnie wiÚkszych mocy.
Warto jednak obnich pamiÚtaÊ, ĝeby uĂwia-
domiÊ sobie moĝliwoĂci tej technologii.
Przecieĝ wbogromnej ibwysokiej hali pro-
dukcyjnej ogrzewanie powietrza nie mia-
ïoby najmniejszego sensu – rozgrzane ibtak
uciekïoby pod sufit, abjeĝeli wbtakim obiek-
cie trzeba czÚsto otwieraÊ duĝÈ bramÚ, to
doszedïby do tego jeszcze przeciÈg.
Wbdomach jednorodzinnych uĝywa siÚ
promienników elektrycznych. NajczÚĂciej
majÈ one postaÊ pïaskich paneli monto-
wanych na suficie lub Ăcianach. Te drugie
mogÈ nawet wyglÈdaÊ jak obraz lub peïniÊ
funkcjÚ lustra. SÈ teĝ promienniki bÚdÈce
równoczeĂnie tablicÈ, po której moĝna pisaÊ
zwykïÈ kredÈ lub markerem.
Promienniki ciepïa, mogÈ byÊ teĝ wolno-
stojÈcymi grzejnikami obciekawej stylisty-
ce albo zawieszone pod sufitem bÚdÈ peïniÊ
równoczeĂnie rolÚ ěródeï Ăwiatïa. Po prostu
producenci starajÈ siÚ jak najlepiej dopaso-
waÊ do potrzeb klientów ibspecyfiki danego
obiektu. Dlatego zbcaïÈ pewnoĂciÈ znajdzie-
my coĂ odpowiedniego zarówno do nowego
domu, jak ibjuĝ wykoñczonego ibuĝytkowa-
nego. Miejsce montaĝu jest bardzo istot-
nym parametrem. Warto zasiÚgnÈÊ porady
fachowca. Panel powinien mieÊ moĝliwoĂÊ
JAK PRZEKAZYWANE
swobodnego promieniowania na caïÈ prze-
strzeñ, którÈ ma ogrzewaÊ. Nie naleĝy blo-
kowaÊ jej np. duĝym meblem obok pane-
JEST CIEPàO?
lu Ăciennego. Tym bardziej zïym pomysïem
jest jego przesïoniÚcie. Zaleĝnie od ukïadu
Mamy 3 gáówne sposoby,
pomieszczenia poĝÈdane moĝe byÊ np. uĝy- powszechnie wystĊpujące w naszym otoczeniu
cie dwóch paneli obmniejszej mocy, zamiast
i wykorzystywane w ogrzewaniu.
jednego wiÚkszego. PamiÚtajÈc obtych ce-
chach ïatwo zrozumiemy, dlaczego tak po-
pularne jest uĝycie paneli sufitowych lub
specjalnych grzejników podwieszanych PROMIENIOWANIE
pod sufitem. Tym bardziej, ĝe sÈ szczegól-
Kaĝde ciaïo obtemperaturze wyĝszej od zera
nie polecane do wysokich pomieszczeñ,
absolutnego (0 kelwinów = -273°C) emituje
które trudno ogrzaÊ tradycyjnymi grzejni-
promieniowanie cieplne, ogólnie nazywane
kami, zbuwagi na ucieczkÚ ogrzanego po-
podczerwonym. Promieniowanie nie
wietrza pod sufit. Ponadto panele sufitowe
potrzebuje „noĂnika”, przenika nawet przez
mogÈ mieÊ wyĝszÈ temperaturÚ powierzch-
próĝniÚ ibnagrzewa ciaïo na które pada. Im
ni, abwiÚc takĝe grzaÊ zbwiÚkszÈ mocÈ, niĝ
wiÚksza róĝnica temperatury pomiÚdzy nimi,
te montowane na Ăcianach, czyli znajdujÈce
tym wiÚksza moc promieniowania.
siÚ wbzasiÚgu dotkniÚcia rÚkÈ.
Co bardzo waĝne, zarówno panele jak
ibgrzejniki bardzo ïatwo jest zamontowaÊ
ibnie ma potrzeby ingerowania wbinstalacjÚ
grzewczÈ. NiezbÚdny jest przecieĝ tylko do-
stÚp do prÈdu (instalacji elektrycznej), abste- KONWEKCJA
rowanie kaĝdym panelem/grzejnikiem moĝe
byÊ niezaleĝne. Taki elektryczny system Konwekcja to inaczej unoszenie siÚ ciepïego
bardzo ïatwo moĝemy teĝ wïÈczyÊ wbsys- powietrza, wody lub innych pïynów.
tem sterowania tzw. inteligentnego budyn- Wbogrzewaniu powszechnie wykorzystuje
ku, czyli zaawansowanÈ zintegrowanÈ auto- siÚ konwekcjÚ podgrzanego powietrza.
matykÚ. Ale mogÈ one Ăwietnie dziaïaÊ ibbez WiÚkszoĂÊ grzejników gïównie wbten sposób
tego, bo wystarczy nawet proste sterowanie przekazuje ciepïo do pomieszczeñ. Konwekcja
na zasadzie wïÈcz/wyïÈcz. moĝe byÊ samoczynna – zachodziÊ tylko pod
Warto wybieraÊ panele ibgrzejniki wyso- wpïywem róĝnicy temperatury – lub zostaÊ
kiej jakoĂci, zbudowane zbdobrych kompo- przyspieszona dziaïaniem wentylatorów.
nentów ibzbdïugim okresem gwarancji. Bo
zbudowanie dobrego panelu na podczer-
wieñ tylko zbpozoru jest ïatwym zadaniem.
Nie wystarczy byle jaki oporowy przewód
grzejny ibstalowa blacha oddajÈca ciepïo.
PRZEWODZENIE
Powierzchnia tanich paneli bardzo czÚsto Zbprzewodzeniem ciepïa mamy doczynienia,
rozgrzewa siÚ nierównomiernie, co skutku- gdy stykajÈ siÚ ze sobÈ dwa ciaïa obróĝnej
je nierównÈ emisjÈ ciepïa zbich powierzch- temperaturze. Ruch ciepïa wbten sposób
ni oraz nadmiernym nagrzewaniem siÚ ele- moĝna ograniczyÊ, jeĝeli jedno zbciaï ma sïabÈ
mentów grzejnych, które po kilku latach zdolnoĂÊ do przewodzenia (jest izolatorem).
ulegajÈ przepaleniu. Nie mówiÈc juĝ obta- Powszechnie wykorzystujemy to ukïadajÈc
kich „atrakcjach” jak trzaski ibdeformacja materiaïy obtakich wïaĂciwoĂciach na Ăcianach
blachy, czy jej nadmierne rozgrzewanie siÚ, zewnÚtrznych – tak ĝeby uzyskaÊ moĝliwie
groĝÈce oparzeniem. Jeĝeli zaleĝy nam na niski wpóïczynnik przenikania ciepïa U.
wieloletniej bezawaryjnej eksploatacji, dbaj-
my objakoĂÊ. }

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 195

ARTYKU’ PROMOCYJNY REDWELL PL
Ogrzewanie podczerwieniÈ Redwell
– zdrowa, ekologiczna i ekonomiczna alternatywa
Od ponad 20 lat ogrzewanie
Redwell zyskuje coraz wiÚcej
uĝytkowników w Europie.
Energia podczerwieni to
energia promieniowania
przemieszczajÈca siÚ w postaci
fal elektromagnetycznych.
Promieniowanie podczerwone
wchodzi w skïad promieniowania
sïonecznego i ma ogromne
znaczenie dla wiÚkszoĂci znanych
nam form ĝycia na Ziemi.
A
ustriacka firma Redwell, produkuje
nowoczesne urzÈdzenia do ogrzewa-
nia podczerwieniÈ, które montuje siÚ
na Ăcianach, sufitach lub jako grzejniki wol-
nostojÈce. Niespotykanie szeroki asortyment
produktów, zaspokoi potrzeby najbardziej
wymagajÈcych klientów. Grzejniki Redwell
moĝna Ăwietnie wkomponowaÊ wb kaĝdym
pomieszczeniu.
UrzÈdzenia grzewcze Redwell zasilane
sÈ energiÈ elektrycznÈ, ale wbporównaniu
196 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
zb tradycyjnymi grzejnikami elektryczny-
mi, zuĝywajÈ mniej energii, co pozwala na
znaczne oszczÚdnoĂci. Ten system ogrzewa-
nia idealnie nadaje siÚ do wspóïpracy zbpa-
nelami fotowoltaicznymi. Produkty Redwell
przekonujÈ jakoĂciÈ, designem, ïatwÈ insta-
lacjÈ oraz dïugim ib niezawodnym funkcjo-
nowaniem. Przez caïy okres uĝytkowania
urzÈdzenia Redwell nie wymagajÈ ĝadnego
serwisowania!
Redwell to zdrowy ib higieniczny sposób
ogrzewania, który polecamy szczególnie aler-
gikom, ze wzglÚdu na brak cyrkulacji powie-
trza ib zawartego wb nim kurzu. DodatkowÈ
zaletÈ jest fakt, ĝe te urzÈdzenia ujemnie jo-
nizujÈ powietrze, dziÚki czemu wpïywajÈ ko-
rzystnie na nasze samopoczucie ibzdrowie.
Po wïÈczeniu paneli przyjemne ciepïo
odczujemy juĝ po okoïo 15–20 minutach.
UrzÈdzenia na podczerwieñ Redwell zbu-
dowane sÈ zbwykorzystaniem nanotechnolo-
gii, czym wyróĝniajÈ siÚ na tle konkurencji.
Panele grzewcze wystÚpujÈ wbwielu praktycz-
nych formach. MogÈ to byÊ grzejÈce obrazy,
lustra, koïa, tablice do pisania markerami lub
kredÈ. WyjÈtkowo efektowne sÈ wszystkie
serie paneli zbpïytami szklanymi. Wbofercie
sÈ podstawowe, biaïe ibczarne gïadkie szkïa
oraz kilkanaĂcie rodzajów szkieï artystycz-
nych, dodatkowo grawerowane ib satynowa-
ne. OsobnÈ grupÚ stanowiÈ specjalne panele
ïazienkowe, które posiadajÈ relingi do susze-
nia rÚczników.
Oprócz paneli, na uwagÚ zasïugujÈ grzejni-
ki wiszÈce wbformie rur, dodatkowo zbfunk-
cjÈ oĂwietlenia. OfertÚ uzupeïniajÈ niezwy-
kle oryginalne grzejniki wolnostojÈce, które
wbnajbogatszej wersji ïÈczÈ wbsobie ogrzewa-
nie, oĂwietlenie ib muzykÚ. Rozwój nowych
technologii sprawia, ĝe zmienia siÚ sposób
ogrzewania naszych domów. Ekologiczne
ibenergooszczÚdne ogrzewanie podczerwie-
niÈ firmy Redwell, skutecznie zapewni kom-
fortowe, przytulne ciepïo wszystkim uĝyt-
kownikom, dla których aspekty zdrowotne
ibhigieniczne majÈ szczególne znaczenie. }
www.redwell.com.pl

Joanna DÈbrowskai
Nawierzchnia
FOT. FORBET
podjazdu
Podjazd przed domem oraz miejsce postojowe na
samochody warto utwardziÊ, by w okresie suszy ich
ruch nie powodowaï wzbijania siÚ kïÚbów pyïu
i kurzu, a w deszczowych i zimowych porach roku
nie powstawaïy kaïuĝe. Dobrze jest wybraÊ wïaĂciwy
materiaï nawierzchniowy, aby nie wnosiÊ do budynku
bïota lub piasku.
POMYS’Y NA... PODJAZD
N
ajwygodniej utwardzenie wszyst-
kich nawierzchni potraktowaÊ jako
czÚĂÊ prac zwiÈzanych z komplek-
sowÈ aranĝacjÈ ogrodu i powierzyÊ to archi-
tektowi krajobrazu. Nie tylko prawidïowo za-
planuje on wielkoĂÊ podjazdu oraz przebieg
chodników, ale dobierze materiaï speïniajÈ-
cy oczekiwania inwestorów, pasujÈcy do ele-
wacji i przyszïych nasadzeñ.
OdlegïoĂÊ od bramy wjazdowej do gara-
ĝu i miejsca przeznaczonego na parking sa-
mochodów moĝe wynosiÊ kilka lub kilka-
dziesiÈt metrów. DïugoĂÊ ta w najwiÚkszym
stopniu wpïywa na koszt jego utwardzenia.
Wygodny podjazd powinien mieÊ przynaj-
mniej 3 m szerokoĂci. Na maïych dziaïkach
wytycza siÚ go jako krótki prostokÈt, na du-
ĝych – prowadzi po ïuku, formujÈc zatocz-
kÚ bÈdě rondo. Na kaĝdej posesji dobrze jest
zaplanowaÊ teĝ jedno albo dwa miejsca par-
kingowe na auta goĂci. ¥redniej wielkoĂci
auto osobowe zajmuje powierzchniÚ
2,5 × 5 m, a do zawracania potrzebuje przy-
najmniej 6 × 6 m.
Przy wyborze nawierzchni powinno siÚ
wziÈÊ pod uwagÚ przewidywane obciÈĝe-
nia, zwïaszcza jeĝeli oprócz samochodów
osobowych przejeĝdĝaÊ po niej bÚdÈ auta
ciÚĝarowe, np. opróĝniajÈce szambo.
Uwaga! Przy zamawianiu materiaïu na na-
wierzchnie, naleĝy doliczyÊ kilkuprocento-
wy zapas. Zaplanowana nadwyĝka jest po-
trzebna na docinki oraz do ewentualnych
napraw w kolejnych latach eksploatowania.
Dokupienie identycznych elementów bywa
niemoĝliwe, np. nie sÈ juĝ produkowane,
kolorystyka róĝni siÚ od pierwotnej.
1. BRUKOWA
Kostka betonowa jest trwaïa, tania i ofero-
wana w bardzo szerokim wzornictwie, od
prostokÈtów po nieregularne formy imi-
tujÈce kamieñ. Podjazdy, po których bÚdÈ
poruszaÊ siÚ auta osobowe moĝna budo-
waÊ z kostki o gruboĂci 6 cm. Przy wiÚk-
szych obciÈĝeniach, trzeba uĝyÊ elemen-
tów 8 lub nawet 10 cm.
Takie samo przeznaczenie ma bruk ka-
mienny – wytrzymalszy od betonowego.
Produkowany jest z ïupanego, ciÚtego albo
ciÚto-ïupanego granitu, bazaltu albo sjeni-
tu. NajczÚĂciej ma ksztaït prostopadïoĂcia-
nu. Na podjazdy na samochody osobowe
stosuje siÚ elementy o gruboĂci 8 lub 9 cm.
Cena kamiennej ïupanej kostki brukowej
podawana jest na ogóï w zïotych za tonÚ,
nie w m2.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 197
POMYS’Y NA... PODJAZD

à UtwardzajÈc podjazd, warto zaplanowaÊ na nim przestrzeñ równieĝ na samochody goĂci.

BRUK-BET

Bruk klinkierowy, dziÚki moĝliwo-

Ăci wykorzystania dowolnego boku jako
licowego, uĝywany jest czÚsto do two-
rzenia ĝebrowanych nawierzchni na po-
chyïoĂciach. Ma wiÚkszÈ trwaïoĂÊ niĝ be-
tonowy, ale jest od niego droĝszy.
Nawierzchnia z kostki sïabo przepusz-
cza wodÚ, ale w przypadku wÈskich pod-
jazdów wystarczy jej uksztaïtowanie
z poprzecznym obustronnym nachyle-
niem. Zapobiega to powstawaniu kaïuĝ
przy intensywniejszych opadach.

ÄÂ Bruk kamienny (a L. JAMPOLSKA)

ibklinkierowy (b LODE-POLSKA) jest bardzo trwaïy, b
ale sporo droĝszy od betonowego.
à Obecnie coraz czÚĂciej, zwïaszcza na
a podjazdach, ukïada siÚ elementy betonowe
obwiÚkszych wymiarach niĝ standardowa
kostka. VESTONE, POLBRUK

Na wiÚkszych obszarach – konieczne jest

odwodnienie liniowe albo uïoĝenie po-
wierzchniowych korytek, odprowadzajÈ-
cych wodÚ poza utwardzonÈ nawierzch-
niÚ.
Podjazd brukowany wymaga solidnej pod-
budowy, czyli uïoĝenia warstw kruszywa
i ubicie ich kolejno za pomocÈ zagÚszczar-
ki wibracyjnej. W miejscu planowanego bru-
ku, trzeba przygotowaÊ wykop – rÚcznie lub
spycharkÈ – i starannie wyrównaÊ jego dno.
GïÚbokoĂÊ zagïÚbienia pod podjazd wyno-
si 30–40 cm. Zawsze usuwa siÚ caïÈ warstwÚ
ziemi urodzajnej. Po wykoñczeniu nawierzch-
nia powinna znajdowaÊ siÚ nieco powy-
ĝej poziomu gruntu. Na dnie wykopu naleĝy
rozïoĝyÊ geowïókninÚ, która zapobiegnie mie-

198 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

szaniu siÚ gruntu z kruszywem. NastÚpnie
umieszcza siÚ 20–30 cm pospóïki lub tïucz-
nia, a na niej ok. 5 cm piasku. Grubsze kru-
szywo peïni rolÚ warstwy noĂnej i filtracyjnej,
zaĂ podsypka piaskowa sïuĝy wyrównaniu
podïoĝa pod kostkÚ. Ksztaïtuje siÚ w niej od-
powiedni spadek, który zapewni szybki spïyw
wody opadowej.
Rodzajem nawierzchni brukowej sÈ teĝ
róĝnej wielkoĂci pïyty betonowe, produko-
wane w taki sam sposób jak kostka. Pïyty
majÈ róĝne ksztaïty, kolory, faktury, mogÈ
imitowaÊ kamieñ, drewno. Elementy
ukïada siÚ na podobnej podbudowie, jakÈ
wykonuje siÚ przy stosowaniu kostki.
Pïyty na ogóï rozmieszcza siÚ ciasno,
dobijajÈc do podïoĝa za pomocÈ specjal-
nego mïotka, na koniec stabilizujÈc za-
gÚszczarkÈ z gumowÈ nakïadkÈ ochronnÈ.
Poziom traktu kontroluje siÚ co jakiĂ czas
poziomicÈ. Ostatni etap to wypeïnienie
piaskiem szczelin miÚdzy pïytami. Moĝna
à Podjazdy i Ăcieĝki wypeïnione kruszywem najbardziej pasujÈ do poroĂniÚtych zieleniÈ czÚĂci
równieĝ zostawiÊ miÚdzy nimi szersze od- posesji. DREAMSTIME
stÚpy i wypeïniÊ je kruszywem.
tego typu nie zbiera siÚ woda, lecz pod- do podïoĝa i minimalizujÈ ryzyko poĂli-
2. ¿WIROWA czas dïugotrwaïych opadów i roztopów zgu. Do ich budowy wykorzystuje siÚ pre-
Ten rodzaj materiaïu ukïadany jest gïów- mogÈ one rozmiÚkaÊ. Konieczne bywa fabrykowane betonowe pïyty otworowe
nie na dïugiej drodze dojazdowej od bra- okresowe wyrównanie i zagÚszczenie po- albo kratki z tworzyw sztucznych. Otwory
my do domu. NajproĂciej i najtaniej jest wierzchni, jeĂli miejscami ĝwir zostanie w pïytach wypeïnia siÚ grysem ozdobnym
utworzyÊ trakt z kilku warstw kruszywa. wypïukany przez intensywne opady desz- lub sieje siÚ w nich trawÚ, ale przy czÚ-
Niestety, doĂÊ ïatwo zarasta ono roĂlin- czu. stych przejazdach i braku systematycz-
noĂciÈ, którÈ powinno siÚ systematycznie Bardzo czÚsto kruszywo ïÈczy siÚ z in- nego nawadniania taka murawa jest bar-
usuwaÊ. nym rodzajem nawierzchni, traktujÈc je dzo trudna do utrzymania (sïabo roĂnie).
Na górnÈ czÚĂÊ, gruboĂci minimum jako dekoracyjne urozmaicenie albo do Pobzdecydowaniu siÚ na nawierzchniÚ be-
5 cm uïoĝonÈ na zagÚszczonej podbudo- polepszenia jego stabilnoĂci stosuje siÚ tonowo-trawiastÈ, warto wybraÊ mieszan-
wie, wykorzystuje siÚ gruboziarnisty grys plastikowe kratownice. DziÚki nim, po- kÚ nasion na trawniki rzadko nawoĝone
ïupany ze skaï o duĝej twardoĂci (granit, wierzchnia dzielona jest na mniejsze i koszone. Nasiona przykrywa siÚ cienkÈ
sjenit), dziÚki czemu nawierzchnia nie pola, wypeïnione kruszywem, które pod warstwÈ piasku. W okresie kieïkowania
kruszy siÚ i nie pyli. Nie zaleca siÚ uĝy- obciÈĝeniem przejeĝdĝajÈcego samochodu trzeba dbaÊ, by podïoĝe byïo stale wilgot-
wania otoczaków, gdyĝ nie formujÈ one siÚ nie przemieszcza. ne. Przez kilka pierwszych tygodni od sie-
zwartej struktury i na takiej drodze szyb- W miejscu podjazdu wykonuje siÚ wy- wu, naleĝy ograniczyÊ do minimum uĝyt-
ko pojawiÈ siÚ koleiny. W miarÚ potrzeby kop o gïÚbokoĂci 30–40 cm i tworzy grub- kowanie takiej nawierzchni.
naleĝy dosypywaÊ tego materiaïu, a wio- szÈ podbudowÚ z kilku warstw materia- W przypadku samochodów osobowych
snÈ ubijaÊ nawierzchniÚ. Na podjeědzie ïu o róĝnym uziarnieniu – im wyĝej, tym wystarczÈ pïyty betonowe w ksztaïcie pla-
drobniejszy. Na dnie doïu warto rozïoĝyÊ stra miodu o gruboĂci 8 albo 10 cm. NadajÈ
Ä NawierzchniÚ ĝwirowÈ moĝna utwardziÊ geowïókninÚ i dopiero potem uïoĝyÊ tïu- siÚ na nawierzchnie pasmowe o szerokoĂci
kruszywem bazaltowym. GEOPRODUCT.PL
czeñ (ok. 20 cm), gruby ĝwir lub grys (ok. 2 x 60 cm, gdyĝ nie wymagajÈ osadzania
10 cm) oraz ok. 5 cm miaïu kamiennego krawÚĝników. W przypadku koniecznoĂci
lub ĝwiru (np. dekoracyjnego) na wierz- zapewnienia dojazdu na posesjÚ samocho-
chu. KaĝdÈ z warstw naleĝy zagÚĂciÊ me- dów ciÚĝarowych podïoĝa aĝurowe ukïada
chanicznie. siÚ ze zbrojonych pïyt otworowych o gru-
boĂci 12,5 cm.
3. A¿UROWA Podczas budowy nawierzchni z aĝu-
Takie nawierzchnie sprawdzajÈ siÚ na dïu- rowych pïyt betonowych trzeba pamiÚtaÊ
gich podjazdach i na miejscach parkingo- o solidnej warstwy noĂnej z tïucznia.
wych, ale nie sÈ wygodna dla pieszych. Jeĝeli pïyty bÚdÈ wypeïniane kruszy-
UmoĝliwiajÈ przesiÈkanie wody opadowej wem, ok. 5 cm warstwÚ podkïadowÈ

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 199

POMYS’Y NA... PODJAZD

1 2 3 4 5
kostka betonowa pĄyty betonowe kostka kamienna betonowe pĄyty ľwir
aľurowe

• kostka szara gruboĝci • pĄyty betonowe • bruk granitowy • betonowe pĄyty • grys Ąupany
6 cm – 30 zĄ/m2; gruboĝci 7 cm ciÛto-Ąupany aľurowe (granit, sjenit)
• ukĄadanie – od 40 zĄ/m2; (10 × 10 × 5 cm) – 35–40 zĄ/m2; – 45-80 zĄ/t;
– od 45 zĄ/m2 • ukĄadanie – 150 zĄ/m2; • kratki z tworzywa • ukĄadanie
(od 90 zĄ/m2 wraz – 30 zĄ/m2 • ukĄadanie sztucznego – 30 zĄ/m2
z wykonaniem – 100 zĄ/m2 – 50 zĄ/m2;
podbudowy) + kruszywo lub
trawa do wypeĄnienia
otworów;
• ukĄadanie – 35 zĄ/m2

naleĝy utworzyÊ z piasku lub mieszanki
piasku i ĝwiru. JeĂli zaĂ planujemy
wysiaÊ trawÚ, podkïad powinna stanowiÊ
mieszanka kompostu i piasku, a wypeï-
nienie krat –bĝyzne, przepuszczalne
podïoĝe. Elementy naleĝy ukïadaÊ
ciasno, a po wypeïnieniu kruszywem
bÈdě ziemiÈ, ustabilizowaÊ mechanicz-
nie.
Moĝna teĝ wykorzystaÊ plastikowe
kratki drogowe wypeïniane kruszywem.
WytrzymaïoĂÊ na nacisk zapewnia kon-
strukcja przypominajÈca plaster mio-
du. Na stabilnym podïoĝu mogÈ byÊ na-
wet ustawione bezpoĂrednio na gruncie
(po usuniÚciu warstwy roĂlinnej). Na ogóï
jednak w wykopie umieszcza siÚ ĝwir, ge-
owïókninÚ, piasek lub piasek z kompo-
stem. Kratki majÈ róĝnÈ gruboĂÊ – na pod-
jazdach samochodów osobowych powinna
ona wynosiÊ przynajmniej 10 cm. }

Ä Betonowe pïyty z otworami mogÈ byÊ wypeïnionymi kruszywem (a LIBET) lub trawÈ (b POLBRUK). Ä Kratki z tworzywa sztucznego ukïada
siÚ rzÚdami, ïÈczÈc je ze sobÈ na zaczepy.
a b Pobwypeïnieniu trzeba je dobiÊ do podïoĝa za
pomocÈ zagÚszczarki wibracyjnej. ECOMAX

200 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


Forbet – estetyczna wizytówka domu, solidny ibwytrzymaïy podjazd do garaĝu
Podjazd to kluczowa strefa zago-
spodarowania terenu, która wy-
znacza styl ib funkcjonalnoĂÊ do-
mowej infrastruktury. Ukïad ko-
munikacyjny na dziaïce to osno-
wa dla caïego ogrodu, dlatego
warto przemyĂleÊ jego przebieg.
Ksztaït podjazdu ma decydujÈcy
wpïyw na dobór materiaïu ibcha-
rakter nawierzchni. Funkcja wy-
znacza formÚ, ab forma wpïywa
na funkcjÚ.
I
dealnym rozwiÈzaniem do realizacji pod-
jazdu jest kostka brukowa lub pïyty be-
tonowe. Szeroki wybór ksztaïtów, roz-
miarów ibkolorów wbofercie Forbet pozwala
stworzyÊ wyjÈtkowe otoczenie domu. Waĝ-
ne, aby podjazd stylistycznie pasowaï do in-
nych elementów posesji, abklimatem nawiÈ-
zywaï do aranĝacji domu. Przykïadowo mo-
dernistyczna bryïa budynku wymaga pro-
stych geometrycznych ukïadów wbeleganc-
kich czerniach, szaroĂciach czy bielach. Do
nowoczesnej zabudowy idealnie sprawdzÈ
siÚ duĝe pïyty zbkolekcji Gigante. Wbnadcho-
dzÈcym sezonie Forbet stawia na NOWO¥CI,
abwbofercie pojawiïy siÚ pïyty Gigante Grande
90x90 ibGigante Parva 60x30, wbnowych ko-
lorach Bianco, Nero ibPlatino zbgrupy MONO-
KOLOR. PamiÚtaÊ naleĝy, ĝe wielkoformato-
we pïyty wymagajÈ odpowiedniejbpodbudo-
wy ibprecyzyjnego uïoĝenia. Kolejnym przy-
kïadem zabudowy moĝe byÊ ponadczasowa
klasyka, która wymaga stonowanej aranĝa-
cji harmonijnie komponujÈcej siÚ zbotocze-
FORBET ARTYKU’ PROMOCYJNY
niem. Tu perfekcyjnie sprawdzÈ siÚ ciepïe UnikatowoĂÊ materiaïów betonowych Forbet
melanĝe beĝu ibbrÈzu zbgrupy MULTIKOLOR, tkwi wbtechnologicznie zaawansowanej pro-
ab wb szczególnoĂci bezfazowa kostka Zeno dukcji ibpasji pracowników. Na kaĝdym etapie
6 cm czy smukïa Lineage 8 cm. Róĝnorod- procesu produkcyjnego dbamy obnajwyĝszÈ
noĂÊ formatów zb niepowtarzalnymi przej- jakoĂÊ produkowanego betonu, abkostki bru-
Ăciami barwnymi pozwala wykreowaÊ ory- kowe ibpïyty wytwarzane sÈ zbnaturalnych
ginalnÈ nawierzchniÚ. surowców. DziÚki czemu powstajÈ oryginal-
Produkty betonowe cechuje duĝa odpor- ne materiaïy oburozmaiconych strukturach
noĂÊ na Ăcieranie, mrozoodpornoĂÊ, niewraĝ- ib fakturach, które wb zaleĝnoĂci od potrzeb
liwoĂÊ na zmienne warunki atmosferyczne inwestora ibwyobraěni projektanta moĝemy
ibsiïy zewnÚtrzne oraz ïatwy montaĝ. Beton indywidualnie zastosowaÊ na podjazdach. }
to estetyczne, abzarazem praktyczne rozwiÈ-
zanie, które przy dobrze dobranej ib utwar-
dzonej podbudowie oraz zaprojektowanej
gruboĂci materiaïu sprawdzi siÚ przez la-
ta. GruboĂÊ produktu dobierana jest na eta-
pie projektu ibzaleĝy od sposobu uĝytkowa-
nia. Zaleca siÚ stosowaÊ bruk ob gruboĂci
6 cm dla samochodów osobowych, czy teĝbmi-
nimum 8 cm dla ciÚĝarowych. Forma pod-
jazdu zaleĝy od usytuowania bramy wjaz-
dowej na posesjÚ ib umiejscowienia garaĝu.
Ksztaït zaleĝy od stylu aranĝacji, wielkoĂci
dziaïki ibwizji inwestora. SzerokoĂÊ nie mo-
ĝe byÊ mniejsza niĝ 2,5 m, natomiast postaÊ
wygodna dla uĝytkownika to 4,5 m. Decydo-
waÊ tutaj bÚdzie szerokoĂÊ bramy. Koniecz-
ne jest odpowiednie odwodnienie ibuïoĝenie
kostki ze spadkiem 2–3% wzdïuĝ ib1,5–2%
wbpoprzek drogi. JeĂli przed garaĝem planu-
jemy dodatkowe miejsce parkingowe, wów-
for good
czas odlegïoĂÊ miÚdzy wjazdem, abgaraĝem
powinna mieÊ min. 6 m. www.forbet.pl
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 201
POMYS’Y NA... WYKO”CZENIE ¥CIAN WEWN}TRZNYCH

Zamiast farby
Joanna DÈbrowskai
FOT. OPOCZNO

Dekorowanie Ăcian salonu czy sypialni to juĝ prawie towi zaprojektowanie wystroju wszystkich
wnÚtrz, kupno materiaïów, zatrudnienie
standardowy etap urzÈdzania wïasnego domu. wykonawców i nadzór nad nimi, ale taka
Patentów na ich efektowny wyglÈd jest wiele. Waĝne usïuga to spory wydatek. Wysoki koszt re-
kompensuje znaczna oszczÚdnoĂÊ czasu
by przeznaczyÊ do tego najbardziej wyeksponowanÈ i pewnoĂÊ, ĝe efekt bÚdzie satysfakcjonujÈ-

powierzchniÚ i dobraÊ materiaï pasujÈcy do stylistyki cy. WiÚkszoĂÊ budujÈcych dom szuka jed-
nak pomysïów na dekoracjÚ wnÚtrz sa-
caïego wnÚtrza, oraz pamiÚtaÊ, ĝe w aranĝowaniu modzielnie, w Internecie, prasie fachowej
ibna stronach internetowych producentów.
pomieszczeñ cenny jest umiar. Tobnieograniczona skarbnica wiedzy i in-
spiracji. Waĝne by wybierajÈc materiaïy do
dekoracji Ăcian, nie przesadziÊ. Najlepiej do

P
rawie kaĝdy budujÈcy dom chce,
ĝeby speïniaï on wszystkie oczeki-
wania dotyczÈce funkcjonalnoĂci
i wygody, a takĝe byï efektownie urzÈdzo-
ny. RóĝnorodnoĂÊ materiaïów wykoñcze-
niowych jest tak duĝa, ĝe trudno dokonaÊ
sïusznych wyborów.
Duĝa grupa inwestorów, chcÈc unik-
nÈÊ wpadek, angaĝuje architekta wnÚtrz,
który doĂwiadczonym okiem potrafi spoj-
rzeÊ na caïoĂÊ i zaproponowaÊ kilka pasu-
jÈcych rozwiÈzañ. ZaletÈ skorzystania z ta-
kich usïug jest moĝliwoĂÊ oceny wyglÈdu
Ăciany na podstawie wizualizacji i ewentu-
alne zmodyfikowanie wstÚpnego wyboru.
Najwygodniej, oczywiĂcie, zleciÊ architek-
takiego ozdobienia wytypowaÊ tylko jed-
nÈ ĂcianÚ lub jej fragment. Pomalowanie
ich róĝnego rodzaju farbami to oczywiĂcie
standard, ale oryginalny wyglÈd zapewni
zastosowanie innych, najpopularniejszych
obecnie materiaïów, takich jak przeróĝne
okadziny: tapicerowane, imitujÈce beton,
kamieñ, drewno oraz tapety.

202 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Ã Efekt betonowej Ăciany ïatwo uzyskaÊ malujÈc jÈ specjalnÈ farbÈ. MAGNAT

1. FARBY, MASY I PANELE DoĂÊ szybko da siÚ wykoñczyÊ przegro-

BETONOWE
Efekt bardzo modnego obecnie betonu ar-
chitektonicznego moĝna uzyskaÊ za pomo-
cÈ kilku róĝnych materiaïów. NajproĂciej
uĝyÊ specjalnej farby. NanoszÈc jÈ na Ăcia-
nÚ, otrzyma siÚ powïokÚ przypominajÈ-
cÈ szarÈ, niejednolitÈ strukturÚ betonu
– dziÚki charakterystycznym nierówno-
Ăciom oraz spÚkaniom.
Moĝna takĝe zastosowaÊ odpowiedniÈ
masÚ. Po naniesieniu jej na ĂcianÚ – trzeba
odczekaÊ, by wyschïa, i zabezpieczyÊ po-
wïokÚ impregnatem. Jeĝeli celem jest osiÈ-
gniÚcie imitacji np. deskowania, na tynku,
tuĝ po jego naïoĝeniu, naleĝy wykonaÊ de-
likatne naciÚcia naĂladujÈce zarys desek.
Aby wynik byï lepszy, moĝna uĝyÊ gumo-
wego stempla o wzorze przypominajÈcym
sïoje drewna.
dy gotowymi pïytami z betonu, które siÚ
przykleja. DostÚpne sÈ w kilku wielko-
Ăciach i odcieniach, z gïadkÈ lub porowa-
tÈ powierzchniÈ, z domieszkÈ ozdobnego
kruszywa, np. w kolorze zïota, z otworami
lub bez, w ksztaïcie kwadratu, prostokÈta
lub puzzla oraz w wersji trójwymiarowej.
Niestety, sÈ doĂÊ ciÚĝkie. Ich alternatywÈ
sÈ duĝo lĝejsze wyroby z gipsu.
2. DREWNO I PANELE
DREWNOPOCHODNE
Obecnie oferowane dekoracje drewnia-
ne to zazwyczaj panele i deski wykonane
z rozmaitych gatunków drewna. Montuje
siÚ je do stelaĝa przytwierdzonego do Ăcia-
ny albo przykleja. Na ogóï sÈ to produkty
przewidziane do zastosowania na podïo-
dze jako klasyczny parkiet, ale coraz czÚ-
à Panele drewnopochodne mogÈ mieÊ
dowolny wzór, np. w kratkÚ. VOX
Ăciej sÈ wykorzystywane do ozdoby Ăcian.
MogÈ byÊ mocowane i w pionie, i w pozio-
mie.
AlternatywÈ drewna podïogowego sÈ
panele drewnopochodne – odmiany prze-
znaczone tylko na Ăciany. SÈ wykoñczo-
ne wysokiej jakoĂci nadrukiem cyfrowym,
zabezpieczone lakierem i utwardzone pro-
mieniami UV. DostÚpne sÈ w kilkunastu
wzorach naĂladujÈcych drewno, kamieñ,
kolorowÈ grafikÚ albo tkaniny. Ze wzglÚ-
du na trwaïoĂÊ i wodoodpornoĂÊ, moĝna je
stosowaÊ równieĝ w kuchni i w ïazience.

Ä Pïyty betonowe z domieszkÈ kruszywa w kolorze zïota (a) lub w wersji trójwymiarowej (b) mocuje siÚ do Ăcian za pomocÈ kleju i koïków
rozporowych. WENEVE.COM

a b

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 203

POMYS’Y NA... WYKO”CZENIE ¥CIAN WEWN}TRZNYCH
à Drewniane deski lub panele uïoĝone na Ăcianie najczÚĂciej sÈ takie same, jak te na posadzce.
JAWOR PARKIET
Pïyty ïÈczy siÚ na pióro i wpust, przykleja
do przegrody lub przytwierdza wkrÚtami
do stelaĝa.
3. TAPETY I FOTOTAPETY
Ten rodzaj dekoracji znany jest od lat.
Najmodniejsze sÈ motywy kwiatowe, na-
wiÈzujÈce do natury oraz geometryczne
wzory, graffiti, imitacje kamienia, skóry,
tkaniny, cegieï – w formacie 3D. Popularne
sÈ równieĝ ciekawe architektonicznie bu-
dowle lub zdjÚcia nadrukowane na pa-
pier. Oferta obejmuje bardzo szeroki wybór
wzorów, ale moĝna teĝ zleciÊ wykonanie
ozdoby z przesïanego zdjÚcia. NajwiÚkszy
204 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Tapeta z dekoracyjnym motywem skóry
krokodyla (a) lub architektonicznym detalem
(b). DEKORIAN
asortyment tego typu dekoracji znajdziemy
w sprzedaĝy internetowej, w której sÈ na-
rzÚdzia do dobierania wzoru pozwalajÈce
dobraÊ wzór (wykadrowaÊ) do ksztaïtu
i wymiaru przegrody. Obecnie produko-
wane tapety i fototapety sÈ wytrzymaïe
i trwaïe, odporne na mycie i pïowienie pod
wpïywem sïoñca. Klej aplikuje siÚ na bry-
ty lub na ĂcianÚ.
4. P’YTY CERAMICZNE,
GRESOWE, KAMIENNE
Coraz bardziej modne staje siÚ dekorowa-
à ¥cianÚ w salonie moĝe zdobiÊ fototapeta
nie Ăcian róĝnego rodzaju pïytami imitujÈ- np. z zimowym widokiem na Himalaje.
cymi kamieñ. Przewaĝnie sÈ to produkty TAPETYONLINE.PL
Ã Pïyt gresowe w duĝych formatach przyklejone do Ăcian bardzo
dobrze naĂladujÈ kamieñ. Z powodzeniem moĝna nimi dekorowaÊ
równieĝ pomieszczenia inne niĝ kuchni i ïazienka, np. salon lub
sypialniÚ. CERAMIKA TUBkDZIN, OPOCZNO

ceramiczne albo gresowe, przeznaczone do wykañczania Ăcian

i podïóg w ïazienkach ibkuchniach. Te wybierane do salonu czy
sypialni na ogóï majÈ duĝy format, np. 60 × 120, 100 × 100, a na-
wet 120 × 240bcm. NajwiÚksze elementy najbardziej przypomi-
najÈ taflÚ granitu bÈdě marmuru. Mocuje siÚ je do Ăciany za po-
mocÈ kleju. Najlepiej wykonczyÊ w ten sposób jedynie fragment
Ăciany, którÈ chcemy wyeksponowaÊ, np. za wezgïowiem ïóĝka
w sypialni, w kÈciku z kominkiem lub telewizorem w salonie.
Zamoĝniejsi inwestorzy mogÈ zdecydowaÊ siÚ na kamieñ, który
jest duĝo droĝszy od pïytek.
Kamieñ i pïytki go imitujÈce szczególnie pasujÈ do wnÚtrz
REKLAMA

urzÈdzonych w stylu glamour.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 205

POMYS’Y NA... WYKO”CZENIE ¥CIAN WEWN}TRZNYCH
5. PANELE TAPICEROWANE
Najmodniejszym sposobem na ozdobienie
Ăcian w sypialniach i pokojach maïych
dzieci sÈ miÚkkie elementy obite róĝnymi
tkaninami. Moĝna je wykonaÊ samodziel-
Ä Panele tapicerowane to dobry pomysï na dekoracjÚ Ăciany w przedpokoju i salonie.
LEROY MERLIN
206 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
nie z pïyt drewnopochodnych, gÈbki, ma-
teriaïu obiciowego i przy uĝyciu takera,
zamówiÊ u stolarza albo tapicera, bÈdě ku-
piÊ gotowe, np. w markecie budowlanym.
Oferowane sÈ w wielu rozmiarach w kil-
à Panele z pïyty, na której osadzony
jest porost oferowane sÈ np. w wielkoĂci
50 x 50 cm. Moĝna je dowolnie ïÈczyÊ tworzÈc
kompozycje nawet na caïych Ăcianach.
WENEVE.COM
kudziesiÚciu kolorach, w ksztaïcie kwa-
dratu, prostokÈta, rombu. Przytwierdza
siÚ je pionowo lub poziomo do drewnia-
nego rusztu – przykrÚconego do Ăciany
wkrÚtami. Moĝna ïÈczyÊ elementy
o odmiennej wielkoĂci i kolorze, tworzÈc
oryginalnÈ i miïÈ w dotyku dekoracjÚ.
Zrobienie takiej miÚkkiej powierzchni to
Ăwietny pomysï na wykoñczenie przegro-
dy nie tylko przy ïóĝku.
5. PANELE Z MCHEM
To bardzo oryginalna, trójwymiarowa,
naturalna dekoracja. Wykonane sÈ z po-
rostu, zwanego mchem reniferowym.
Przeznaczone sÈ do ïÈczenia ze sobÈ w
ramach, a takĝe do montaĝu pojedynczego
elementu w formie obrazu. Nie muszÈ byÊ
podlewane ani nawoĝone, nie potrzebujÈ
teĝ Ăwiatïa. SÈ odporne (zaimpregnowane)
na pleĂnie i inne grzyby oraz owady.
Mocuje siÚ je do Ăcian klejem i przykrÚca.
Aby zachowaïy miÚkkoĂÊ, zdrowy wyglÈd
i ĝywÈ barwÚ (proponowane sÈ
w kilkudziesiÚciu kolorach),
w pomieszczeniu naleĝy zachowaÊ
minimum 40% wilgotnoĂÊ powietrza. }
FOT. GALECO PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH NASZ WYBÓR

Sposoby na
deszcz iblód na dachu
Jarosïaw Antkiewicz

Dobór rynien zwykle nie wzbudza tak duĝych emocji jak wybór pokrycia dachu. Jednak
orynnowanie stanowi jego konieczne uzupeïnienie – musi pasowaÊ do stylu budynku,
ale przede wszystkim umoĝliwiÊ sprawne odprowadzanie wody nawet wbczasie
najwiÚkszej ulewy. ¿eby rynien nie zatkaï ibnie uszkodziï Ănieg iblód warto pomyĂleÊ
obodpowiednim ogrzewaniu ich samych ibstrefy okapu. Tym bardziej, ĝe wykonanie
takiego systemu nie jest trudne.

P
o co nam orynnowanie? Ten doĂÊ nie-
pozorny element ma zasadnicze zna-
czenie dla kondycji ibtrwaïoĂci bu-
dynku. Najlepiej wiedzÈ obtym ci, którzy
zaniedbali naprawy uszkodzonych ry-
nien. Jedna urwana, czy skorodowana ryn-
na moĝe wbciÈgu kilku miesiÚcy doprowa-
dziÊ do trwaïego zawilgocenia zalewanej
wodÈ opadowÈ Ăciany, abwbkonsekwencji do
jej zagrzybienia, zniszczenia tynku lub innej
okïadziny, czy uszkodzenia samego muru.
Nie mówiÈc juĝ obtym, ĝe takĝe wïaĂciwo-
Ăci izolacyjne mokrych Ăcian drastycznie
siÚ pogarszajÈ. Dlatego pamiÚtajmy, ĝe oryn-
nowanie trzeba nie tylko prawidïowo do-
braÊ ibzamontowaÊ. Potem naleĝy regularnie
czyĂciÊ ibkontrolowaÊ jego stan. Bo prze-
cieĝ odprowadzenie wody nie bÚdzie dobrze
dziaïaÊ, jeĂli wbrynnach nagromadzi siÚ gru-
ba warstwa liĂci, gaïÈzek itp. Takie zanie-
czyszczenia sprzyjajÈ teĝ nawarstwianiu siÚ
Ăniegu iblodu wokóï nich.
ILE IbGDZIE?
W kaĝdym budynku podstawowa spra-
wa to dobór wystarczajÈcego przekroju ry-
nien ibrur spustowych oraz wïaĂciwe roz-
mieszczenie tych ostatnich. Na szczÚĂcie
wbwiÚkszoĂci przypadków nie jest to specjal-
nie trudne, obile ksztaït dachu nie jest nad-
miernie skomplikowany, czyli zblicznymi
zaïamaniami poïaci, koszami tworzÈcymi
leje pomiÚdzy nimi oraz lukarnami. Rzecz
wbtym, ĝe dachy wbdomach jednorodzin-
nych zwykle nie sÈ zbyt duĝe, abwiÚc ïÈczna
odwadniana powierzchnia teĝ nie jest wiel-
ka. Chyba najprostszy przypadek to dwuspa-
dowy dach. Wówczas wystarczajÈ zaledwie
dwa ciÈgi rynien (po jednej wzdïuĝ kaĝdego
okapu) oraz cztery rury spustowe (po jednej
wbkaĝdym naroĝniku). Wymagane przekro-
je rynien ibrur spustowych bardzo ïatwo jest
przy tym okreĂliÊ. Wystarczy obliczyÊ tzw.
efektywnÈ powierzchniÚ dachu (EPD) ibdo-
pasowaÊ do niej wymiary elementów oryn-
nowania wedïug katalogu producenta. EPD
zaleĝy od powierzchni odwadnianej poïa-
ci oraz kÈta jej nachylenia. Niektórzy pytajÈ

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 207

NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH
à Lukarny miewajÈ dodatkowe orynnowanie
o mniejszym przekroju. BLACHY PRISZY”SKI
à Kosz, czyli miejsce zbiegu dwóch
poïaci dachu tworzy swoisty lej zbierajÈcy
ibspiÚtrzajÈcy wodÚ. RÖBEN
L rodzinnych. Pod warunkiem jednak, ĝe za-
H nak przy ulewnym deszczu wbpewnych kry-
W
à JeĂli nachylenie poïaci nie przekracza
10°, przyjmuje siÚ, ĝe EPD jest taka sama
jak powierzchnia dachu. Do obliczenia
orynnowania bardziej stromych dachów
korzysta siÚ ze wzoru, którego symbole
wyjaĂniono na rysunku: EPD = (Wb+ ½H) · L
dlaczego uwzglÚdniamy ten drugi parametr,
skoro przecieĝ wbdanym czasie na dach bu-
208 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
dynku obokreĂlonej powierzchni rzutu (np. noĂÊ na korozjÚ, nawet wbskrajnie trud-
10b×10bm) spada tyle samo wody deszczo- nych warunkach, np wbrejonie nadmorskim,
wej, niezaleĝnie od tego na ile stromy iburoz- gdzie dziaïa sïona woda. Co waĝne, nie majÈ
maicony bÚdzie jego dach. To wszystko najmniejszego znaczenia drobne zarysowa-
prawda, ale zapominajÈ oni obbardzo waĝ- nia ibuszkodzenia powierzchni, spowodo-
nym czynniku. Mianowicie woda zbda- wane choÊby przez blisko rosnÈce drzewa,
chu obniewielkim nachyleniu (np. 15°) spïy- których gaïÚzie ocierajÈ siÚ obrynny. WadÈ
wa znacznie wolniej niĝ zbbardzo stromego PVC jest natomiast ograniczona odpornoĂÊ
(np. 60°). Tak wiÚc nachylenie równieĝ jest na obciÈĝenia ibuderzenia, szczególnie wbni-
istotne. Natomiast zaïamania poïaci, pomiÚ- skiej temperaturze, kiedy to tworzywo sta-
dzy którymi powstajÈ tzw. kosze dachowe, je siÚ kruche.
oraz okolice lukarn wymagajÈ wprowadze- Natomiast rynny stalowe wykonuje siÚ
nia nieraz doĂÊ znacznej korekty. Po prostu gïównie zbblachy powlekanej, czyli zabez-
wbtych miejscach woda nie spïywa równo- pieczonej podobnie jak blachodachówki. To
miernie lecz ulega spiÚtrzeniu. Kosz dacho- nie tylko kwestia estetyki, czyli moĝliwoĂci
wy jest przecieĝ czymĂ wbrodzaju leja koñ- dobrania ich koloru do barwy pokrycia da-
czÈcego siÚ tuĝ nad rynnÈ. Zbkolei przy chowego czy stolarki okiennej. Powïoki na-
lukarnie woda opadowa zostaje zbwiÚkszej niesione na ocynkowanÈ stal znakomicie
powierzchni skierowana na jej boki. Efekt poprawiajÈ odpornoĂÊ na korozjÚ, abwbefek-
jest jeszcze bardziej odczuwalny, gdy dwie cie trwaïoĂÊ caïego systemu. Dawniej domi-
lukarny znajdujÈ siÚ blisko siebie – wtedy nujÈce wbpolskim krajobrazie rynny ze stali
struga wody musi spïynÈÊ przesmykiem po- tylko ocynkowanej, chociaĝ wciÈĝ dostÚpne,
miÚdzy nimi. straciïy na popularnoĂci. Ale trzeba zazna-
Wbtakich trudniejszych sytuacjach najle- czyÊ, ĝe przy niĝszej cenie majÈ one jednak
piej skorzystaÊ przy doborze zbpomocy fa- zasadnicze zalety systemów ze stali powle-
chowca. Czyli do salonu producenta rynien kanej. Przede wszystkim bardzo duĝÈ wy-
wybraÊ siÚ zbkopiÈ projektu zawierajÈcÈ ry- trzymaïoĂÊ mechanicznÈ, np. odpornoĂÊ
sunki dachu. Warto wbten sposób zweryfi- na zsuwajÈce siÚ masy Ăniegu. Natomiast
kowaÊ nawet wymiary orynnowania poda-
ne wbprojekcie domu, wbktórym niczego nie
zmienialiĂmy. Niejednokrotnie projektant-
-architekt wpisuje po prostu pewne typo-
we wymiary, bez weryfikacji, czy na pew-
no bÚdÈ one wystarczajÈce. Chociaĝ trzeba
przyznaÊ, ĝe najczÚĂciej typowe przekro-
je rynien (ok. 125bmm) oraz rur spustowych
(90–100bmm) wystarczajÈ wbdomach jedno-
ïoĝymy dodatkowe rury spustowe blisko
miejsc, wbktórych woda ulega spiÚtrzeniu.
Czasem takĝe zwiÚkszenie przekroju rynien
jest zasadne – bo co zbtego, ĝe na prawie ca-
ïym dachu wystarcza mniejszy, skoro jed- Ã Blacha cynkowo-tytanowa to szlachetny
materiaï obeleganckim wyglÈdzie ibcaïkowitej
odpornoĂci na korozjÚ. RHEINZINK
tycznych miejscach woda siÚ przelewa?
ZbJAKIEGO MATERIA’U?
Na polskim rynku dominujÈ dwa rodza-
je rynien – plastikowe (PVC) ibstalowe. Przy
czym PVC nie musi byÊ brÈzowe, czy do-
stÚpne zaledwie wbkilku kolorach. Obecnie
producenci oferujÈ caïkiem sporÈ paletÚ
barw, abnawet tworzywo pokryte metalizo-
wanÈ foliÈ. Wbprzypadku PVC nie zmienia
to jednak wïaĂciwoĂci uĝytkowych, chodzi
à Rynny stalowe pokrywa siÚ wielowarstwowy-
wyïÈcznie obwyglÈd. NajwaĝniejszÈ zaletÈ mi powïokami zabezpieczajÈcymi, podobnie jak
tworzywa sztucznego jest caïkowita odpor- blachodachówkÚ. RUUKKI
 Rdza zasadniczo nie grozi za to ryn-
ZDANIEM EKSPERTA nom wykonanym zbinnych metali. Chociaĝ
sÈ one mniej popularne to oferta rynkowa
Czym charakteryzuje siÚ system bezokapowy? obejmuje teĝ systemy zbblachy:
System bezokapowy to orynnowanie przeznaczone do odwodnienia da- cynkowo-tytanowej (zastÈpiïa dawnÈ bla-
chu, który nie ma okapu. Dom bez okapu to budynek, którego dach koñ- chÚ cynkowÈ);
Damian Dylewski
Doradca Techniczno- czy siÚ na równo ze ĂcianÈ ibnie wystaje poza niÈ. miedzianej;
-Handlowy Od 2021 roku na rynku dostÚpne sÈ systemowe rozwiÈzania polskiego aluminiowej.
Galeco producenta, które umoĝliwia chowanie rynny ibrury spustowej wbelewacji Za gïównÈ przeszkodÚ wbich upowszech-
ibdaje architektom ibinwestorom szerokie moĝliwoĂci projektowania. nieniu siÚ uchodzi wyĝsza cena, bo majÈ
System bezokapowy jest idealny dla nowoczesnych budynków, czÚsto projektowanych na indy- istotne zalety zarówno wzglÚdem rynien
widualne zamówienie. WaĝnÈ rolÚ odgrywa tutaj architekt, gdyĝ zarówno dach, ocieplenie Ăcian, zbPVC jak ibze stali. Zbpraktycznego punk-
jak ib rozmieszczenie systemu rynnowego musi zostaÊ odpowiednio zaplanowane. Wb projekcie tu widzenia najwaĝniejsze jest to, ĝe ïÈczÈ
naleĝy uwzglÚdniÊ np. dïugoĂÊ krokwi, ustawienie rynny wb poïÈczeniu zb gruboĂciÈ ocieplenia. odpornoĂÊ na korozjÚ zbwysokÈ wytrzyma-
Konieczne jest tutaj uĝycie konkretnych technologii ibzastosowanie siÚ do zasad prawidïowego ïoĂciÈ mechanicznÈ – nieco mniejszÈ niĝ
montaĝu orynnowania. wbprzypadku stali, ale zdecydowanie lepszÈ
Rynny wbsystemie bezokapowym sÈ zakrywane maskownicami, która nadaje gïadkoĂÊ okapo- niĝ PVC. Generalnie moĝna przyjÈÊ, ĝe pra-
wi, natomiast rury spustowe ukrywane sÈ wbwarstwie ocieplenia elewacji. Producent zastosowaï widïowo zamontowane orynnowanie zbtych
tutaj dwa materiaïy: rynny, haki oraz maskownica – wykonane zostaïy ze stali, która zapewnia materiaïów posïuĝy wiele dziesiÈtków lat,
trwaïoĂÊ. Natomiast pion spustowy zostaï zaprojektowany zbtworzywa PVC. Aby uniknÈÊ powsta- równie dïugo jak caïy budynek.
wania mostków termicznych zastosowano rurÚ obproğlu prostokÈtnym 80b×b70bmm. Tylko taki NiebagatelnÈ rolÚ odgrywajÈ teĝ wzglÚ-
przekrój rury pozostawia moĝliwoĂÊ zastosowania materiaïu (PIR/PUR) obgruboĂci przynajmniej. dy estetyczne. Szczególnie elementy cyn-
8–10 cm, przy gruboĂci docieplenia bazowego 20 cm, co pozwala uniknÈÊ mostka termicznego. kowo-tytanowe oraz miedziane wyglÈdajÈ
po prostu elegancko. Przy czym sÈ wïaĂci-
wspólnÈ wadÈ wszystkich systemów sta- Niewielkie, ale gïÚbokie zarysowanie moĝe wie nie do podrobienia wizualnie, bo zbcza-
lowych jest podatnoĂÊ na korozjÚ wbmiej- staÊ siÚ groěnym ogniskiem przyspieszonej sem ich powierzchnia pokrywa siÚ paty-
scach, gdzie powïoki zostaïy uszkodzone. korozji. nÈ – cienkÈ warstwÈ tlenków. ZmieniajÈ

REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 209

NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH
à Wbsystemie bezokapowym rynny ibrury
spustowe sÈ ukryte wbgruboĂci izolacji
cieplnej. Zbdoïu sÈ niewidoczne. GALECO
one barwÚ powierzchni ibchroniÈ przed dal-
szym utlenianiem, czyli sÈ de facto natural-
nie wytworzonÈ powïokÈ antykorozyjnÈ.
Przekonanie obwysokiej cenie systemów
cynkowo-tytanowych, miedzianych ibalu-
miniowych nie jest przy tym do koñca
sïuszne. Spojrzymy na nie zbnieco innej per-
spektywy uĂwiadamiajÈc sobie, ĝe to wyda-
tek wïaĂciwie na pokolenia. Ponadto zbtych
materiaïów moĝna ïatwo ksztaïtowÊ dowol-
ne elementy, np. naroĝniki obnietypowym
kÈcie. Abwykonanie takich niestandardo-
wych elementów wbinnych systemach sïono
kosztuje. Tak wiÚc, zanim ostatecznie wy-
bierzemy jakiĂ materiaï poproĂmy obkom-
pletnÈ wycenÚ dla naszego, konkretnego da-
chu. Niska cena podstawowych elementów
moĝe byÊ bardzo mylÈca.
JAKI KSZTA’T?
Od lat najpopularniejsze wbdomach jedno-
rodzinnych sÈ typowe rynny wiszÈce obpóï-
okrÈgïym przekroju. Rzadziej wybierany
jest profil kwadratowy czy prostokÈtny. Za
to od kilku lat zyskujÈ na popularnoĂci tzw.
systemy bezokapowe, czyli przeznaczone do
budynków, wbktórych pïaszczyzna dachu
nie wystaje poza lico Ăciany zewnÚtrznej.
To ostatnio modne rozwiÈzanie, abprzecieĝ
typowa rynna podwieszona wbtakim miej-
scu zepsuïaby caïy efekt wizualny. Rynna
jest wiÚc mocowana wbgruboĂci ocieplenia
Ăcian tak, ĝeby ostatecznie tworzyïa zbnimi
równÈ pïaszczyznÚ. Rury spustowe takĝe
sÈ ukryte wbgruboĂci ocieplenia. Idea nieco
przypomina stosowane dawniej tzw. rynny
210 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Takie lodowe sople nie tylko nadmiernie
obciÈĝajÈ rynny. Przede wszystkim zagraĝajÈ
ludziom. Skutecznie wyeliminuje je system
przeciwoblodzeniowy. FENIX POLSKA
stojÈce, które umieszczano nie pod okapem,
ale na gzymsie Ăcian, czy wewnÈtrz niego,
tak ĝe dla patrzÈcego z doïu rynna byïa nie-
widoczna.
Trzeba przestrzec, ĝe dobór ibmon-
taĝ systemu bezokapowego wymaga jesz-
cze wiÚkszej starannoĂci niĝ rozwiÈza-
nie tradycyjne, czyli rynny podwieszone
do wysuniÚtego okapu oraz rury spusto-
we mocowane obejmami do Ăcian. Tu na-
wet najdrobniejsze przecieki sÈ szczegól-
nie groěne, bo przez dïuĝszy czas moĝemy
ich nie zauwaĝyÊ, abgroĝÈ one zawilgoce-
niem muru ibtermoizolacji. Zbkolei zbyt
maïa przepustowoĂÊ rynien – spowodowa-
na niewïaĂciwym doborem ich przekroju,
nagromadzeniem zanieczyszczeñ, czy za-
marzniÚciem wody ibĂniegu – oznacza ryzy-
ko zalania elewacji. Bo przecieĝ to wprost
na niÈ trafi woda przelewajÈca siÚ zbrynny.
Dlatego zatrudniajmy tylko naprawdÚ do-
brych fachowców.
DLACZEGO SYSTEM
PRZECIWOBLODZENIOWY?
Nie tylko letnie burze stanowiÈ trudny
sprawdzian dla orynnowania. Bardzo trud-
nym okresem jest takĝe zima, abwbszczegól-
noĂci momenty, gdy temperatura oscyluje
wokóï 0°C. WbĂrodku mroěnej zimy, na-
wet wbregionach, gdzie opady Ăniegu sÈ naj-
wiÚksze, orynnowanie nie jest specjalnie
zagroĝone. Obile dobrze je zamontowano to
nawet spadajÈce duĝe masy Ăniegu zsuwa-
jÈ siÚ zbpoïaci nie zahaczajÈc obzewnÚtrz-
nÈ krawÚdě rynny (ta powinna byÊ nieco
à Przewody ukïadamy zawsze nie tylko
wbrynnach, ale takĝe na caïej wysokoĂci
rur spustowych aĝ do odpïywu. Inaczej
spïywajÈca woda moĝe trafiÊ na lodowy
korek. ELEKTRA
poniĝej linii poprowadzonej wzdïuĝ spad-
ku poïaci). Znacznie trudniej jest przy wyĝ-
szej temperaturze, np. wbokresie roztopów.
Wówczas na niektórych, najbardziej nasïo-
necznionych fragmentach dachu Ănieg bÚ-
dzie siÚ topiï ibwoda spïynie do rynien. Ale
juĝ niekoniecznie bÚdzie wbstanie spïy-
nÈÊ nimi do koñca, abnastÚpnie spïynÈÊ tak-
ĝe rurami spustowymi. Wystarczy prze-
cieĝ ĝeby te dalsze odcinki byïy zacienione,
zatkane wiÚkszÈ masÈ Ăniegu albo woda
wbnich zamarzaïa wbczasie przymrozków.
JAKIE PRZEWODY
IbSTEROWANIE?
Elektryczne przewody grzejne majÈ wzglÚd-
nie niewielkÈ moc, bez obaw moĝna je ukïa-
daÊ zarówno wbrynnach metalowych jak
ibzbPVC. Jednak muszÈ byÊ wykonane zbma-
teriaïów najlepszej jakoĂci, dlatego nie
dziwmy siÚ, ĝe sÈ droĝsze od przewodów
uĝywanych do wykonania elektryczne-
go ogrzewania podïogowego. MuszÈ byÊ
przecieĝ byÊ odporne skrajne warunki at-
mosferyczne ibpromieniowanie sïoneczne.
Oznacza to znacznie trudniejsze warun-
ki pracy nawet wbporównaniu zbprzewoda-
mi ukïadanymi na podjazdach (pod kostkÈ
brukowÈ).
Przewody mogÈ byÊ staïooporowe lub sa-
moregulujÈce. Staïooporowe po wïÈczeniu
grzejÈ po prostu zbtakÈ samÈ mocÈ na caïej
swojej dïugoĂci. Oznacza to, ĝe czÚĂÊ ener-
gii zostaje zmarnowana, bo nie wbkaĝdym
miejscu orynnowania potrzebne jest tak
samo intensywne ogrzewanie.
 Przewody samoregulujÈce majÈ specy-
ficznÈ budowÚ, dziÚki której róĝne odcin-
ki tego samego przewodu mogÈ grzaÊ zbod-
miennÈ mocÈ. Im zimniejszy jest kabel
ibjego otoczenie, tym intensywniejsze grza-
nie. Kabel moĝe wiÚc ogrzewaÊ intensyw-
nie te miejsca, gdzie pokrywa go Ănieg iblód,
abwbjuĝ rozmroĝonych prawie nie oddawaÊ
ciepïa. Jednak przewody zwykïe sÈ znacz-
nie tañsze od samoregulujÈcych.
Wbrew doĂÊ rozpowszechnionej opinii
rodzaj przewodów nie ma wiÚkszego zna-
czenia przy doborze sposobu sterowania in-
stalacjÈ przeciwoblodzeniowÈ. To nie jest
tak, ĝe przewody samoregulujÈce moĝna po-
zostawiÊ wïÈczone na staïe. Wprawdzie kie-
dy temperatura bÚdzie wysoka nie bÚdÈ po-
bieraÊ duĝo prÈdu, ale za to przy mrozie
zacznÈ grzaÊ zbpeïnÈ mocÈ, nawet jeĝeli na
dachu nie bÚdzie leĝaï choÊby gram Ăniegu.
To oczywiste marnotrawstwo energii.
Przede wszystkim, ĝadne przewody grzej-
ne nie muszÈ dziaïaÊ stale. SÈ bowiem, tak
samo jak ibrynny, odporne na mróz ibten
sam wbsobie nie jest problemem. System
powinien siÚ wïÈczyÊ, gdy pada deszcz
lub Ănieg ibrównoczeĂnie temperatura jest
ujemna. Powtórzmy – sam mróz bez opa-
dów nie jest problemem, podobnie jak Ănieg
lub deszcz, który nie zamarza ani Ănieg, je-
Ăli nie zmienia siÚ wbpóïpïynnÈ brejÚ. Co
bardzo waĝne, ogrzewanie rynien nale-
ĝy wïÈczyÊ zanim zbierze siÚ wbnich lód.
Przewody majÈ niewielkÈ moc ibdziaïa-
jÈ przede wszystkim zapobiegawczo, abroz-
mroĝenie duĝej masy lodu wymaga do-
starczenia znacznie wiÚkszej iloĂci ciepïa.
Ponadto odmraĝanie jest trudne, bo dzia-
ïajÈcy przewód wytapia wokóï siebie nie-
wielki kanaï ibtraci wówczas bezpoĂredni
kontakt zblodem, co bardzo utrudnia prze-
kazywanie ciepïa.
à W przewodach samoregulujÈcych pod wpïywem zmian temperatury rozluěniajÈ siÚ lub
zagÚszczajÈ Ăcieĝki przewodzÈce prÈd. Jego przepïywowi towarzyszy wydzielanie ciepïa. NVENT
RÚczne sterowanie – czyli wïÈczanie
ibwyïÈczanie takiego ogrzewania przez do-
mowników wbpraktyce okazuje siÚ nie tylko
niewygodne, ale teĝ nieskuteczne ibnieeko-
nomiczne. Przecieĝ jeĝeli zapomnimy obwy-
ïÈczeniu systemu moĝe on caïymi godzina-
mi pracowaÊ zupeïnie bez potrzeby! Za to
nikt go nie wïÈczy, jeĝeli opady zacznÈ siÚ
wbnocy, abwszyscy domownicy ĂpiÈ. Dlatego
sterowanie najlepiej wbpeïni zautomatyzo-
waÊ. Regulator zbczujnikami opadu oraz
temperatury wïÈczy ogrzewanie tylko wów-
czas, gdy pada deszcz lub Ănieg, abtempera-
tura jest zbliĝona do zera – Ănieg lub deszcz
znajduje siÚ wiÚc na granicy zamarzania. }
REKLAMA
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 211
NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH
Wycena dotyczy kompletnego systemu rynnowego dla dachu dwuspadowego obpow. 200 m², kÈcie nachylenia 30° ibkalenicy obdï. 13 m (rynny obïÈcznej dïugoĂci
26 m, rury spustowe – 13 m).
SYSTEMY RYNNOWE

PRODUCENT

GAMRAT PREFA KROP

Model System zbPVC 125/90 Rynna póïokrÈgïa Krop PVC 130/90
Materiaï PVC aluminium PVC
DostÚpna liczba kolorów 4 16 5
Gwarancja [lata] 10 40 20
Cena netto systemu [zï] 1211 1300 1343

PRODUCENT

BP2.EU® BUDMAT GALECO

Model INGURI® 125/87 SYSTEM RYNNOWY PVC PROAQUA PVC 130/80 (rynna/rura);
blacha ocynkowana, powlekana obustronnie powïokÈ nieplastyfikowany polichlorek
Materiaï PVC
organicznÈ PUR-PUR obgruboĂci 0,6 mm winylu PVC-U
DostÚpna liczba kolorów 8 6 5
Gwarancja [lata] 30 10 15
Cena netto systemu [zï] 1431 1470 1481

PRODUCENT

PREFA GAMRAT RHEINZINK

RHEINZINK-CLASSIC
Model Rynna prostokÈtna Magnat 125/90
zbrynnÈ póïokrÈgïÈ Ø150 mm / rurÈ spustowÈ Ø100 mm
Materiaï aluminium PVC + kopolimery akrylowe tytan-cynk
DostÚpna liczba kolorów 16 4 naturalny cynk wbkolorze srebrnoszarym
Gwarancja [lata] 40 12 30
Cena netto systemu [zï] 1500 1532 1534

212 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRODUCENT

BP2.EU® BUD MASZ GAMRAT

Model INGURI® 150/100 Skandynawia 125/87 Nord 125/87
blacha ocynkowana, powlekana obustronnie powïokÈ
Materiaï blacha pokryta ocynkiem, zabezpieczona poliuretanem stal powlekana
organicznÈ PUR-PUR obgruboĂci 0,6 mm
DostÚpna liczba kolorów 8 8 5
Gwarancja [lata] 30 2 10
Cena netto systemu [zï] 1665 1691 1861

PRODUCENT

BUD MASZ GAMRAT LINDAB

Model Neptun 125/87 StalGam 125/87 Lindab Rainline 125/87
blacha stalowa dwustronnie galwanizowana
Materiaï blacha pokryta ocynkiem, zabezpieczona poliuretanem stal powlekana
obgruboĂci min. 275 g/m²
DostÚpna liczba kolorów 8 7 10
Gwarancja [lata] 2 30 30 powïoka Elite; 10 powïoka Magestic
Cena netto systemu [zï] 1873 1937 1955

PRODUCENT

BUD MASZ KROP BUD MASZ

Model Skandynawia 150/97 Krop Stal 130/90 Bajkaï 150/97
Materiaï blacha pokryta ocynkiem, zabezpieczona poliuretanem stal blacha pokryta ocynkiem, zabezpieczona poliuretanem
DostÚpna liczba kolorów 8 8 8
Gwarancja [lata] 2 40 2
Cena netto systemu [zï] 1970 2003 2037

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 213

NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH

PRODUCENT

GALECO BUDMAT RHEINZINK

RHEINZINK-prePATINA blaugrau zbrynnÈ póïokrÈgïÈ
Model PVC2 135/80x70 (rynna/rura); STALOWY SYSTEM RYNNOWY FLAMINGO
Ø150 mm / rurÈ spustowÈ Ø100 mm
nieplastyfikowany polichlorek
Materiaï stal powlekana, cynk 275 g/m² tytan-cynk
winylu PVC-U
DostÚpna liczba kolorów 2 9 szaro-niebieski
Gwarancja [lata] 15 30 30
Cena netto systemu [zï] 2083 2090 2130

PRODUCENT

RUUKKI SYSTEM PRUSZY”SKI RUUKKI

Model Siba 125/90 NIAGARA POLIURETAN Siba 150/90
stal ocynkowana, powlekana obustronnie poliuretanem
Materiaï stal ocynkowana stal ocynkowana
(50 ŝm)
DostÚpna liczba kolorów 9 8 9
Gwarancja [lata] 30 do 15 30
Cena netto systemu [zï] 2148* 2149 2227*

PRODUCENT

SYSTEM PRUSZY”SKI GALECO SYSTEM PRUSZY”SKI

Model NIAGARA TYTAN-CYNK Stal 135/90 (rynna/rura) NIAGARA TYTANIUM
Materiaï tytan-cynk blacha stalowa ocynkowana gatunku min. X52D+Z275 stop metali (aluminium, tytan, molibden, mangan ibchrom)
DostÚpna liczba kolorów 2 (Natura ibPatyna) 13 4 (srebrny, antracyt, czerñ ibbrÈz)
Gwarancja [lata] do 15 35 do 15
Cena netto systemu [zï] 2398 2453 2631

PRODUCENT

RHEINZINK RHEINZINK GALECO

RHEINZINK-prePATINA schiefergrau zbrynnÈ póïokrÈgïÈ RHEINZINK-prePATINA blaugrau zbrynnÈ prostokÈtnÈ
Model Stal 2 125/80x80 (rynna/rura);
Ø150 mm / rurÈ spustowÈ Ø100 mm Ø150 mm / rurÈ spustowÈ Ø100 mm
Materiaï tytan-cynk tytan-cynk blacha stalowa ocynkowana gatunku min. X52D+Z275
DostÚpna liczba kolorów grafitowo-szary szaro-niebieski 2
Gwarancja [lata] 30 30 35
Cena netto systemu [zï] 2899 2912 3041

214 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRODUCENT

LINDAB LINDAB RUUKKI

Model Lindab ALU 120/80 Lindab Square 140/100(rynna prostokÈtna) Siba Square 125/90
Materiaï aluminium obgruboĂci 0,7 mm blacha stalowa obgruboĂci 0,6bmm stal ocynkowana
DostÚpna liczba kolorów nie podano 10 3
Gwarancja [lata] 40 30 30
Cena netto systemu [zï] 3140 3683 3709*

PRODUCENT

GALECO RUUKKI RUUKKI

Model BZO 125/80x70 (rynna/rura) Siba Modern zbrurÈ PVC wbksztaïtce izolacyjnej Siba Modern zbrurÈ stalowÈ Ø100
blacha stalowa ocynkowana gatunku min. X52D+Z275,
Materiaï stal ocynkowana ibPVC stal ocynkowana
nieplastyfikowany polichlorek winylu PVC-U
DostÚpna liczba kolorów 2, 4 kolory maskownic 3 3
30 na brak perforacji; 10 na trwaïoĂÊ mechanicznÈ
Gwarancja [lata] 10 30
ibszczelnoĂÊ
Cena netto systemu [zï] 4170 4613* 5004*
* Ceny obowiÈzujÈce wbstyczniu 2021.

OGRZEWANIE PODŁOGOWE
Samoprzylepne maty grzejne Kable grzejne
• ogrzewanie podłóg z kamienia i terakoty • ogrzewanie podłóg w wylewce betonowej
• powierzchnia mat od 0,5 do 18,8 m2 i na legarach
• do podłóg z terakoty, kamienia, drewna,
Folie grzejne wykładziny dywanowej
• ogrzewanie podłóg z paneli laminowanych
i drewnianych

OGRZEWANIE PRZECIWOBLODZENIOWE
BLODZENIOWE
LODZENIOWE
E
Ochrona przed zalodzeniem Ochrona przed d zamarzaniem
zamarzan
aniem
schodów, podjazdów, chodników, ramp ycch
rynien, rur wodnych
i kanalizacyjnych,
h,
zbiorników

PROMIENNIKI
Ogrzewanie pomieszczeń Ogrzewanie tarasów, balkonów
– mieszkalnych i użyteczności publicznej
(kościoły, hale)
– przemysłowych i w rolnictwie
(szklarnie, chlewnie)

05-092 Łomianki,
www.fenix-polska.pl ul. Warszawska 50
REKLAMA

biuro@fenix-polska.pl
tel. 22 766 45 60

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 215

NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 36 SYSTEMÓW RYNNOWYCH I 15 PRZECIWOBLODZENIOWYCH
Wycena dotyczy kompletnego systemu przeciwoblodzeniowego, zastosowanego do systemu rynnowego obïÈcznej dïugoĂci rynien 26 m ibrur spustowych 13 m.
SYSTEMY PRZECIWOBLODZENIOWE

PRODUCENT

FENIX POLSKA FENIX POLSKA DEVI FENIX POLSKA FENIX POLSKA

Nazwa FENIX ECOFLOOR ADPSV PROTEKTOR ELSR DEVIsafe + DEVIreg 316 PROTEKTOR ELSR FENIX ECOFLOOR ADPSV
Moc grzewcza 1 m
20 20 wb10ĩC 40 20 wb10ĩC 20
przewodu [W]
Moc caïkowita systemu
1600 800 wb10ĩC 1660 800 wb10ĩC 1600
[W]
Rodzaj przewodu staïooporowy samoregulujÈcy staïooporowy samoregulujÈcy staïooporowy
tak – róĝnicowy zbczujnikiem
Sterownik wbzestawie tak nie tak tak
temperatury
Czujnik temperatury tak nie tak tak tak
Czujnik opadu nie nie nie nie tak
Cena netto systemu [zï] 1300 1660 1700 2100 2170

PRODUCENT

ELEKTRA ENSTO ELEKTRA FENIX POLSKA ENSTO

System ochrony przed Ăniegiem System ochrony przed Ăniegiem
Nazwa TASH PROTEKTOR ELSR TASH
iblodem iblodem
Moc grzewcza 1 m
20 20 30 20 wb10ĩC 20
przewodu [W]
Moc caïkowita systemu
1520 1510 2540 800 wb10ĩC 1510
[W]
Rodzaj przewodu staïooporowy VCDR staïooporowy staïooporowy TuffTec samoregulujÈcy staïooporowy
tak – zbczujnikiem wilgotnoĂci
Sterownik wbzestawie tak tak – ECO920 tak tak – ECO900
ibtemperatury
Czujnik temperatury tak tak – zintegrowany zbECO920 tak tak tak – ECOA904
Czujnik opadu tak tak – ECOA907 tak tak tak – ECOA903
Cena netto systemu [zï] 2400 2580 2700 2970 3230

PRODUCENT

NVENT RAYCHEM DEVI ELEKTRA NVENT RAYCHEM ENSTO

SamoregulujÈcy system grzewczy
Staïooporowy system grzewczy System ochrony przed Ăniegiem
Nazwa DEVIsafe + DEVIreg 850 nVent RAYCHEM FroStop Black ze Optiheat EFPO20
nVent RAYCHEM GM2-CW iblodem
sterownikiem
Moc grzewcza 1 m
30 40 20 wb10ĩC 28 20/40
przewodu [W]
Moc caïkowita systemu
1200 1660 1520 1120 1560
[W]
Rodzaj przewodu staïooporowe staïooporowy samoregulujÈcy SelfTec PRO20 samoregulujÈce samoregulujÈcy
Sterownik wbzestawie tak tak tak tak tak – ECO900
Czujnik temperatury tak tak tak tak tak – ECOA904
Czujnik opadu tak tak tak tak tak – ECOA903
Cena netto systemu [zï] 3273 3400 4000 4281 5120

216 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

NASZ WYBÓR OKNA FASADOWE IbDACHOWE
FOT. MS WI}CEJ NI¿ OKNA

Tylko okna
wbnajwyĝszym standardzie
Jarosïaw Antkiewicz

Rok 2021 przynosi waĝne zmiany dla wszystkich, którzy chcÈ kupiÊ okna. Wbĝycie
weszïy juĝ nowe przepisy – WTb2021 – zaostrzajÈce wymogi odnoĂnie izolacyjnoĂci
okien. Abnie bÚdzie ïatwo je speïniÊ. Wbpraktyce oznacza to waĝne zmiany wbbudowie
samych okien – np. koniecznoĂÊ stosowania ciÚĝszych potrójnych szyb, abwiÚc takĝe
mocniejszych ibgïÚbszych ram. Ale ibnad sposobem montaĝu trzeba siÚ dobrze
zastanowiÊ.

P
rzeszklenia to jeden zbnajwaĝniej-
szych elementów budynku. Architekci
mówiÈ czasem, ĝe to one „robiÈ” ele-
wacjÚ – faktycznie ich rozmieszczenie, wiel-
koĂÊ ibpodziaïy decyduje obwyglÈdzie bu-
dynku. Kaĝdy inwestor przekona siÚ teĝ, ĝe
jest to potencjalnie jeden zbnajdroĝszych ele-
mentów budynku. Przy czym wïaĂnie wiel-
koĂÊ ibpodziaïy majÈ nie mniejszy wpïyw na
cenÚ, niĝ parametry takie jak wspóïczynnik
U. Dlatego najlepiej, jeĝeli oboknach pomyĂli-
my juĝ na etapie wyboru projektu zbkatalogu
lub tworzenia wersji indywidualnej. Zawsze
jednak przy wyborze stolarki okiennej po-
winniĂmy uwzglÚdniaÊ kilka podstawowych
kryteriów ibparametrów technicznych.
IZOLACYJNO¥m CIEPLNA
Jaki jest najbardziej znany wĂród inwesto-
rów parametr okien? PomijajÈc materiaï ibko-
lor profili chyba nic nie wzbudza takiego
zainteresowania jak wspóïczynnik U, po-
kazujÈcy na ile sÈ one energooszczÚdne.
Producenci ibsprzedawcy skrzÚtnie to wy-
korzystujÈ, podkreĂlajÈc jak niskie Ubuda-
ïo siÚ osiÈgnÈÊ. Czasem posuwajÈ siÚ nawet
do manipulacji, wykorzystujÈc fakt, ĝe kaĝ-
de okno charakteryzujÈ tak naprawdÚ trzy
róĝne wspóïczynniki U, zbczego przeciÚtny
Kowalski raczej nie zdaje sobie sprawy.
Wbtakim razie co wïaĂciwie oznacza war-
toĂÊ U? Jest to wspóïczynnik przenikania
ciepïa, czyli tak naprawdÚ nie miara izo-
lacyjnoĂci, lecz tego jak intensywnie cie-
pïo ucieka przez przegrodÚ. PamiÚtajÈc
obtym ïatwo zrozumiemy dlaczego im niĝ-
sza jest wartoĂÊ U, tym lepsza izolacyjnoĂÊ.
JednostkÈ miary jest tu W/(m2·K).
ILE WYNOSI U?
IzolacyjnoĂÊ cieplna okien, wartoĂÊ ich
wspóïczynnika Ubto dla wiÚkszoĂci kupujÈ-
cych podstawowe kryterium wyboru.
Od 31 grudnia 2020br. obowiÈzujÈ juĝ nowe
wymogi. Zgodnie zbaktualnÈ wersjÈ rozpo-
rzÈdzenia wbsprawie warunków technicz-
nych jakim powinny odpowiadaÊ budynki
ibich usytuowanie (tzw. WTb2021), wspóï-
czynnik Ubokien fasadowych, drzwi taraso-

218 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Â Trzy szyby
ibgïÚboki na
80bmm drewniany
profil zbnakïadkÈ
aluminiowÈ. Takie
okna speïniajÈ
wymogi WTb2021.
SOKӒKA OKNA IbDRZWI
wych ibbalkonowych oraz przeszkleñ sta-
ïych (nieotwieranych) zostaï obniĝony
zb1,1 do 0,9bW/(m2·K). Wbprzypadku okien
dachowych przepisy sÈ nieco ïagodniejsze,
gdyĝ tu wspóïczynnik obniĝono zbpoziomu
1,3 do 1,1bW/(m2·K).
Dla ĂcisïoĂci naleĝy dodaÊ, ĝe powyĝsze
wartoĂci dotyczÈ okien wbpomieszczeniach
obtemperaturze 16°C lub wyĝszej. Jeĝeli jest
niĝsza to wymagana wartoĂÊ Ubwynosi
1,4 (byïo 1,6), niezaleĝnie od tego czy okno
jest fasadowe, czy dachowe.
OkreĂlone wymogi muszÈ speïniaÊ rów-
nieĝ okna oraz inne przeszklenia oddziela-
jÈce pomieszczenia ogrzewane od nieogrze-
wanych, abtakĝe takie pomiÚdzy którymi
róĝnica temperatury wynosi 8°C lub wiÚcej.
Wówczas wspóïczynnik Ubnie moĝe prze-
kroczyÊ 1,1bW/(m2·K).
Natomiast wbpomieszczeniach nieogrze-
wanych okna ibinne przeszklenia nie muszÈ
speïniaÊ ĝadnych norm termoizolacyjnoĂci.
Wbrew pozorom podane powyĝej rozróĝ-
nienia majÈ duĝe znaczenie. Przede wszyst-
kim dlatego, ĝe wbogóle nieïatwo jest speï-
niÊ obecne wyĂrubowane normy. Abjest to
juĝ skrajnie trudne wbprzypadku bardzo
maïych okien, zwykle planowanych wbga-
raĝach, pomieszczeniach gospodarczych
czy na nieuĝytkowych strychach. Czyli
wïaĂnie pomieszczeniach nieogrzewanych
lub ogrzewanych wbograniczonym stop-
niu. Dlatego warto pamiÚtaÊ, ĝe nie wszÚ-
dzie wymagane sÈ równie „ciepïe” okna. Po
co trójszybowy pakiet wbgaraĝu? ZaĂ na nie-
uĝytkowym strychu wystarczy przecieĝ naj-
prostszy, nieocieplony wyïaz dachowy. ZaĂ
róĝnica wbcenie moĝe byÊ bardzo duĝa.
WALKA NA WSPӒCZYNNIKI
PrzyglÈdajÈc siÚ bliĝej ofercie rynkowej
szybko zorientujemy siÚ, ĝe nie braku-
je okien wyraěnie lepszych pod wzglÚdem
izolacyjnoĂci niĝ wymagajÈ tego przepi-
sy. Niektóre majÈ nawet Ubok. 0,5. Jednak
wbtym momencie warto dokïadnie przyj-
rzeÊ siÚ zarówno deklarowanym para-
metrom jak ibcenie. Niestety – kiedy war-
toĂÊ Ubmaleje, cena szybko roĂnie. Przy
tym trzeba sobie zdawaÊ sprawÚ, ĝe obni-
ĝenie wspóïczynnika przenikania ciepïa
np. zb0,9 do 0,6 W/(m 2·K) wbniezbyt wiel-
kim stopniu zmieni sumaryczne zapotrze-
bowanie budynku na energiÚ. PamiÚtajmy,
ĝe ostatecznie interesuje nas przecieĝ
caïy dom – zblepiej lub gorzej izolowany-
mi Ăcianami, dachem, podïogÈ, potencjal-
nie niemaïymi stratami ciepïa przez wen-
tylacjÚ, okreĂlonym zapotrzebowaniem na
energiÚ do przygotowywania ciepïej wody
itd. Wybór jeszcze bardziej energooszczÚd-
nych okien niĝ wymagajÈ tego przepisy bÚ-
dzie bowiem uzasadniony wbdomu wbcaïo-
Ăci wzniesionym wbodpowiednio wysokim
standardzie energetycznym. JeĂli ma to
byÊ decyzja racjonalna zbekonomicznego
punktu widzenia to nieodzowne jest teĝ
sprawdzenie pozostaïych elementów, ana-
liza na ile ibjakim kosztem moĝna je popra-
wiÊ. AbwïaĂciwie – na ile ich poprawienie
wpïynie ostatecznie na bilans energe-
tyczny budynku. Nie chodzi bynajmniej
obzniechÚcanie do okien wbnajwyĝszym
standardzie, tylko obrozsÈdnÈ kalkulacjÚ,
co ma najwiÚksze uzasadnienie. Bo prze-
cieĝ chyba nikt zbbudujÈcych nie dysponu-
je nieograniczonym budĝetem.
Zawsze pamiÚtajmy teĝ, ĝe bardzo waĝny
jest fachowy montaĝ. Abtym bardziej szko-
da marnowaÊ potencjaï naprawdÚ dobrych
okien. Do kwestii montaĝu jeszcze wrócimy.
Trzeba przestrzec takĝe przed tym, ĝe
czasem kupujÈcy jest nawet celowo wpro-
wadzany wbbïÈd na temat tego ile faktycznie
wynosi U. Bowiem dla kaĝdego okna moĝna
wyznaczyÊ aĝ 3 wartoĂci tego parametru. SÈ
to odpowiednio:
Uw – dla okna jako caïoĂci (wb– window);
Ug – dla samego oszklenia (g – glass);
Uf – dla samych profili (f – frame).
Bardzo duĝe okna majÈ najkorzystniejsze proporcje oszklenia ibram,
Ile ciepïa ucieka?
Co wartoĂÊ Uboznacza wbpraktyce? Jest to
miara tego jak duĝy jest strumieñ ciepïa
uciekajÈcego przez przegrodÚ obokreĂlonej
powierzchni (podanej wbm2), oraz przy danej
róĝnicy temperatury pomiÚdzy stronami
przegrody (wyraĝonej wbkelwinach – K).
Przypomnijmy, ĝe 1bK odpowiada 1bstopnio-
wi Celsjusza. Dla przykïadu przyjmijmy, ĝe
Ub=b1,0bW/(m2·K). Wbtakiej sytuacji przez
przegrody (okna) obpowierzchni 30bm2, gdy
róĝnica temperatury wyniesie 30bK (np.
+20°C ib-10°C na zewnÈtrz) uciekaÊ bÚdzie
900bW. Wystarczy bowiem pomnoĝyÊ wartoĂÊ
Ubprzez powierzchniÚ przegrody ibróĝnicÚ
temperatury:
1,0bW/(m2·K) × 30bm2b×b30bKb=b900bW
Wbten sposób obliczyliĂmy moc, zbjakÈ
przeszklenia oddajÈ ciepïo. ¿eby wiedzieÊ
jaka jego iloĂÊ ucieka zbdomu musimy jeszcze
uwzglÚdniÊ czas. To nic trudnego – kaĝda
godzina takiej ucieczki ciepïa to 900bWh
straconej energii, czyli 0,9bkWh. Jedna doba
wbtakich warunkach to zaĂ strata równa:
0,9bkWhb×b24bhb=b21,6bkWh
OczywiĂcie, 30bm2 przeszkleñ to bardzo
niewiele jak na wspóïczesny dom jedno-
rodzinny. Chodziïo jednak obpokazanie jak
wartoĂÊ Ubprzekïada siÚ na ucieczkÚ energii.
Abten ubytek musi zrównowaĝyÊ instalacja
grzewcza.
NajniĝszÈ, czyli najkorzystniejszÈ, war-
toĂÊ ma Ug (oszklenie), najwyĝszÈ zbkolei Uf
(ramy). Ostatecznie wspóïczynnik Uw jest
wiÚc ich wypadkowÈ, lokuje siÚ gdzieĂ po-
Ărodku. WiedzÈc obtym ïatwo zrozumiemy,
dlaczego tak trudno jest uzyskaÊ bardzo do-
brÈ izolacyjnoĂÊ wbprzypadku okien maïych
lub zblicznymi podziaïami. Po prostu wbich
przypadku proporcje ram (ramiaków) ibosz-
klenia sÈ niekorzystne. Zbkolei okna nie-
otwierane, tzw. fiksy, majÈ nieco lepsze pro-
abwbefekcie najlepszÈ izolacyjnoĂÊ. ALUPROF
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 219
NASZ WYBÓR OKNA FASADOWE IbDACHOWE
à Nawet niezbyt duĝe okno moĝe znakomicie
poprawiÊ komfort, dlatego nie rezygnujmy
zbnich pochopnie, równieĝ wbmiejscach, gdzie
nie sÈ bezwzglÚdnie wymagane. KRISPOL
à WielkoĂÊ okien to jeden zbnajwaĝniejszych
czynników determinujÈcych styl domu.
PamiÚtajmy przy tym, ĝe ich maksymalne
wymiary mogÈ siÚ znacznie róĝniÊ
wbposzczególnych systemach. ALIPLAST
porcje, bo ich ramy sÈ wÚĝsze. Szczególnie
odczujemy to wbprzypadku bardzo maïych
okien. RównoczeĂnie jednak trzeba wy-
kazaÊ siÚ wyczuciem estetyki zestawiajÈc
okna zwykïe ibstaïe – ěle dobrane bÚdÈ wy-
glÈdaÊ dziwnie zbracji odmiennej szeroko-
Ăci profili.
Czasem nieuczciwi sprzedawcy wyko-
rzystujÈ niewiedzÚ kupujÈcych ibmówiÈ im
tylko obwartoĂci Ubsamych szyb – bo ta jest
po prostu najkorzystniejsza. Nieco bardziej
subtelnÈ sztuczkÈ jest zbkolei podanie Ubca-
ïego okna, ale okna obzupeïnie innych wy-
miarach ibpodziaïach niĝ potrzebujemy
ibplanujemy kupiÊ. Niekiedy podawana jest
220 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ta wartoĂÊ dla tzw. okien referencyjnych,
czyli obokreĂlonych wymiarach. Przy czym
ubróĝnych producentów wymiary referen-
cyjne nie muszÈ byÊ takie same, abtym bar-
dziej mogÈ siÚ mieÊ nijak do naszych kon-
kretnych okien.
ILE IbGDZIE?
Przepisy budowlane okreĂlajÈ jakie po-
mieszczenia muszÈ byÊ koniecznie oĂwiet-
lone Ăwiatïem dziennym, abgdzie moĝna
zbtego zrezygnowaÊ. WyznaczajÈ teĝ dolny
próg wielkoĂci – okna nie mogÈ byÊ mniej-
sze niĝ wymaga prawo. Okna sÈ bezwzglÚd-
nie wymagane wbpokojach dziennych, sy-
pialniach ibgabinetach. Ich wielkoĂÊ to przy
tym przynajmniej 1/8 powierzchni podïo-
gi. Zbkolei wbpomieszczeniach sanitarnych,
pomocniczych ibtechnicznych (ïazienka,
kuchnia, kotïownia itd.) wystarczy 1/12bpo-
wierzchni podïogi. Jednak wbtego rodzaju
wnÚtrzach dopuszcza siÚ nawet caïkowitÈ
rezygnacjÚ zbokien, obile uzasadnia to ukïad
funkcjonalny wnÚtrz – np. ïazienka poïoĝo-
na jest wbĂrodku budynku, zbdala od Ăcian
zewnÚtrznych. Kuchnia wbdomu jednoro-
dzinnym jest przypadkiem szczególnym –
musi mieÊ wïasne okno, albo przynajmniej
byÊ wydzielonym aneksem kuchennym
wbpokoju dziennym, abten musi byÊ oĂwiet-
lony Ăwiatïem dziennym.
Warto dodaÊ, ĝe chociaĝ okna dacho-
we wbpraktyce wpuszczajÈ do wnÚtrz wiÚ-
cej Ăwiatïa niĝ fasadowe (pionowe), to pod
wzglÚdem formalnym róĝnic nie ma – obo-
wiÈzujÈ te same limity.
Wbpraktyce obecnie okna sÈ zwykle
obwiele wiÚksze. Proporcja 1:4 nikogo juĝ
nie dziwi, abzdarza siÚ, ĝe okna zbliĝajÈ siÚ
nawet do 1:2 powierzchni podïogi.
MA’E CZY DU¿E?
Po czÚĂci rozpowszechnienie bardzo du-
ĝych okien, szczególnie bez podziaïów, to
kwestia pewnej mody, ale teĝ rozwoju tech-
nologii – 20 lat temu po prostu nie byïy do-
stÚpne. NiewÈtpliwie ich zastosowanie to
nie tylko wpuszczenie do wnÚtrz wiÚkszej
iloĂci Ăwiatïa, ale teĝ stworzenie zupeïnie
innego stylu budynku ibwizualne otwarcie
go na otoczenie (najczÚĂciej na ogród). Przy
wszystkich swoich zaletach bardzo duĝe
przeszklenia majÈ teĝ wady. Przede wszyst-
kim sÈ drogie – za jedno wielkie okno/drzwi
tarasowe zapïacimy znacznie wiÚcej niĝ za
kilka mniejszych obporównywalnej ïÈcznej
powierzchni. Dlatego, jeĝeli naszym priory-
tetem jest trzymanie kosztów wbryzach szu-
kajmy domów, wbktórych przewidziano po-
dzielone przeszklenia ibzastosowanie fiksów
wbmocno przeszklonych Ăcianach. Dobrym
tego przykïadem jest projekt „IDA” omawia-
ny przez nas wbnumerze specjalnym „Dom
Polski 2021”. DziÚki takim zabiegom okna sÈ
wbnim naprawdÚ niedrogie.
Ponadto pamiÚtajmy, ĝe szerokoĂÊ okien
musi byÊ uwzglÚdniona juĝ wbprojekcie.
Limituje nas tu rozpiÚtoĂÊ ibwytrzyma-
ïoĂÊ nadproĝy – ĝelbetowych belek zamy-
kajÈcych od góry otwory okienne. Bez zgo-
dy konstruktora nie moĝna ich zmieniaÊ.
Podobne zastrzeĝenie dotyczy okien poïa-
ciowych. Najpopularniejsze majÈ niespeï-
na 80 cm szerokoĂci, wïaĂnie po to ĝeby
daïo siÚ je bez trudu zmieĂciÊ pomiÚdzy
krokwiami (belkami noĂnymi wbdachu).
Zastosowanie szerszych wymaga zmian
wbkonstrukcji – zwykle wyciÚcia czÚĂci
przynajmniej jednej krokwi, wykonania po-
ziomych belek na górze ibna dole otworu
oraz wzmocnienia krokwi na jego brzegu.
To równieĝ wymaga nadzoru konstruktora.
Duĝe okna to wiÚcej Ăwiatïa ale ibciepïa
dostajÈcego siÚ do wnÚtrz wraz zbpromienia-
mi sïoñca. ZimÈ to oczywiĂcie poĝÈdane,
ale latem moĝe staÊ siÚ nie lada problemem.
Dlatego planujÈc duĝe okna lub drzwi tara-
sowe na nasïonecznionej elewacji powinni-
Ămy od razu pomyĂleÊ obich skutecznym za-
cienieniu. Zdecydowanie najlepszy efekt
dajÈ osïony zewnÚtrzne – rolety, markizy,
czy choÊby szerokie okapy dachu.
à Wboknach fasadowych najpopularniejsze
sÈ profile zbPVC. Jednak wbramach tej grupy
zróĝnicowanie jest ogromne, dlatego zawsze
pytajmy obparametry konkretnego systemu
profili danego producenta. MS WI}CEJ NI¿ OKNA
ZbCZEGO RAMY?
To jak duĝe bÚdÈ okna wiÈĝe siÚ zbwyborem materiaïu na ich
ramy (ramiaki). SpoĂród trzech najczÚĂciej spotykanych ma-
teriaïów – PVC, drewna ibaluminium – profile zbPVC sÈ naj-
szersze, abprzy tym zwykle majÈ mniejszÈ sztywnoĂÊ. Zbtego
wzglÚdu bardzo duĝe okna ibdrzwi tarasowe wykonuje siÚ
czÚĂciej zbdrewna lub aluminium. Ale takĝe te najmniejsze
okna lepiej gdy majÈ wÈskie profile, inaczej na samÈ szybÚ po-
zostaje niewiele miejsca.
Trzeba jednak od razu zastrzec, ĝe pomiÚdzy róĝnymi sy-
stemami profili róĝnice wbdopuszczalnych maksymalnych
wymiarach okien oraz szerokoĂci ramiaków sÈ bardzo duĝe.
Przykïadowo te zbPVC zbrojonego wïóknem szklanym mogÈ
mieÊ wysokoĂÊ nawet 3 m, czyli caïej kondygnacji ibznacznÈ
szerokoĂÊ, zupeïnie porównywalnÈ zboknami drewnianymi.
Dlatego nie dokonujmy wyboru pochopnie, ale pytajmy obpara-
metry konkretnego systemu, bo nawet jeden producent ma ich
wbofercie kilka.
JeĂli mówimy oboknach przeciÚtnych rozmiarów to te wy-
konane zbPVC sÈ najpopularniejsze wĂród przeszkleñ fasado-
wych. Wbduĝej mierze za sprawÈ niĝszej ceny ibbraku koniecz-
noĂci konserwacji. Wbostatnich latach bardzo wzrosïa przy
tym popularnoĂÊ okien wykoñczonych okleinÈ, kolorowych,
abnawet zbnakïadkami aluminiowymi.
Za to profile drewniane zdecydowanie dominujÈ wĂród
okien dachowych, sÈ teĝ najpopularniejsze wbprzypadku du-
ĝych przeszkleñ. Niestety, sÈ droĝsze od tych zbPVC ibco kilka
lat wymagajÈ powtórnego lakierowania lub malowania.
Zbkolei stolarka zbaluminium uchodzi za ekskluzywnÈ – jest
najdroĝsza, ale ma ĂwietnÈ wytrzymaïoĂÊ, co umoĝliwia two-
rzenie bardzo duĝych przeszkleñ. Nie wymaga teĝ konserwacji.
JeĂli zaĂ chodzi obizolacyjnoĂÊ cieplnÈ, obecnie nie moĝ-
na tu wprowadziÊ rozróĝnienia powiÈzanego ĂciĂle zbmateria-
ïem profili. Wspóïczynniki Uf ramiaków mogÈ byÊ bardzo zbli-
ĝone ibzaleĝÈ tak naprawdÚ gïównie od gïÚbokoĂci profilu oraz
ewentualnego zastosowania wbnich elementów izolacyjnych,
np. wypeïnienia komór profilu piankÈ.

à Okna dachowe najczÚĂciej majÈ ramy zbdrewna klejonego, np.

sosnowego. Cechuje je bardzo dobrÈ sztywnoĂÊ przy niewielkiej
szerokoĂci. FAKRO
REKLAMA

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 221

NASZ WYBÓR OKNA FASADOWE IbDACHOWE
à PamiÚtajmy, ĝe odpornoĂÊ na wïamanie
moĝna zdecydowanie poprawiÊ montujÈc
takĝe odpowiednie rolety zewnÚtrzne oraz
zabezpieczenia elektroniczne. Róĝne sposoby
ochrony powinny siÚ uzupeïniaÊ. KRISPOL
Natomiast mitem jest wiÈzanie liczby ko-
mór wbprofilach PVC zbich izolacyjnoĂciÈ.
Ta rzeczywiĂcie siÚ poprawia tylko jeĝe-
li zwiÚkszeniu liczby komór towarzyszy
zwiÚkszenie gïÚbokoĂci profili.
JAKIE OSZKLENIE?
Wprowadzone przez WTb2021 zaostrzenie
wymogów izolacyjnoĂci okien szczególnie
mocno wpïynie na parametry szyb stoso-
wanych wboknach. Bo to one majÈ najwiÚk-
szy wpïyw na ostatecznÈ wartoĂÊ wspóï-
czynnika U, zaĂ technologia pozwalajÈca
je poprawiÊ jest powszechnie dostÚpna.
Wszystko dlatego, ĝe typowy pakiet dwu-
szybowy, czy inaczej jednokomorowy (jed-
na komora pomiÚdzy taflami) ma wspóï-
czynnik Ub=b1,0. Ibzbzasady jest to najlepsza
izolacyjnie czÚĂÊ okna. Kïopot wbtym, ĝe
teraz caïe okno nie moĝe mieÊ wiÚcej niĝ
0,9bW/(m2·K). Najprostszym rozwiÈza-
niem jest wbtej sytuacji zastosowanie pa-
kietu trójszybowego (zbdwoma komorami).
Pozwala to bez trudu ibspecjalnych zmian
technologicznych obniĝyÊ wspóïczynnik
Uboszklenia do 0,7blub mniej. Abto zwykle
wystarczy, ĝeby caïe okno osiÈgnÚïo para-
metry cieplne (Uw do 0,9) wymagane przez
WTb2021. OczywiĂcie, sÈ ibpakiety obznacz-
nie lepszych parametrach (wbtym aĝ 4 szy-
bami), obUbobniĝonym nawet do poziomu
0,3bW/(m2·K).
Niestety, za oszklenie obwyĝszej izola-
cyjnoĂci trzeba zapïaciÊ wiÚcej. Ponadto
wielokomorowy pakiet jest ciÚĝszy ibgrub-
szy. Typowy, zb2 szybami po 4 mm kaĝda
ibramkÈ dystansowÈ 16bmm miaï zaledwie
24bmm. Kolejna szyba ibramka to dodatko-
we 20 mm (do 44bmm) gruboĂci ibwzrost
masy ob50%. Abpakiety szybowe ibtak byïy
ciÚĝkie, stanowiïy gïównÈ czÚĂÊ masy
okna. Dlatego wprowadzenie nowych pa-
kietów oznacza teĝ koniecznoĂÊ stosowania
222 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
gïÚbszych ibbardziej wytrzymaïych profili,
abtakĝe solidniejszych okuÊ.
Trzeba teĝ pamiÚtaÊ, ĝe przez taki po-
grubiony pakiet przenika mniej Ăwiatïa. SÈ
to konkretne, mierzalne wartoĂci. Opisuje
je wspóïczynnik transmisji Ăwiatïa Lt.
Typowy pakiet dwuszybowy przepuszczaï
nawet 80% padajÈcego Ăwiatïa (Ltb=b80%
lub 0,8). Pakiety trójszybowe zaĂ 70%, abnie-
które wersje specjalne nawet poniĝej 60%.
Abprzecieĝ to nawet ob¼ mniej Ăwiatïa wpa-
dajÈcego do pomieszczeñ. Wbtakiej sytuacji
naleĝaïoby stosowaÊ okna obproporcjonal-
nie wiÚkszej powierzchni, ale wiÚksze okna
to takĝe wiÚksza ucieczka ciepïa...
Zboszkleniem zwiÈzany jest jeszcze wspóï-
czynnik caïkowitej przepuszczalnoĂci ener-
gii g. Opisuje on jaka czÚĂÊ energii sïonecz-
nej – zarówno wbpostaci Ăwiatïa jak ibciepïa
trafia przez szyby do wnÚtrz. Podobnie jak
wbprzypadku Lt, wartoĂÊ g spada, gdy zwiÚk-
szamy liczbÚ szyb. Jednak nie ma tu jedno-
znacznej odpowiedzi czy to dobrze, czy ěle.
Jeĝeli chcemy ograniczyÊ nagrzewanie siÚ
wnÚtrz od sïoñca, abnadmiar pochodzÈcego
zbniego ciepïa zmusza nas do uĝywania kli-
matyzacji, obniĝenie wartoĂci g jest bardzo
poĝÈdane. Wbtym celu stosuje siÚ nawet spe-
cjalne rodzaje szyb (np. refleksyjne). Ale zu-
peïnie co innego, jeĝeli dom zaprojektowano
tak, ĝeby wbsezonie grzewczym zyski cie-
pïa sïonecznego obniĝaïy nam rachunki za
ogrzewanie. Wtedy wysoka wartoĂÊ g jest
bardzo poĝÈdana. Wbprzypadku pakietów
trójszybowych wynosi ona zwykle ok. 50%.
CO OZNACZA ODPORNO¥m
NA W’AMANIE?
WaĝnÈ cecha okien jest ich odpornoĂÊ na
wïamanie. Tym bardziej, ĝe wbdomach jed-
norodzinnych zïodzieje bardzo czÚsto wyko-
rzystujÈ do wtargniÚcia okna, drzwi taraso-
we ibbalkonowe. Co moĝe byÊ dla wielu osób
zaskoczeniem – zagroĝone sÈ takĝe okna da-
chowe. Wcale nie tak trudno siÚ do nich do-
staÊ, bo zïodzieje wykorzystujÈ lekkie, skïa-
dane drabiny aluminiowe. Wszystko dlatego,
ĝe stolarkÚ okiennÈ zwykle ïatwiej sforso-
waÊ niĝ drzwi wejĂciowe, abdo tego sÈ wbwie-
lu miejscach znacznie mniej wyeksponowa-
nych niĝ gïówne wejĂcie.
Tak naprawdÚ, ĝeby okna zasïugiwaïy
na miano antywïamaniowych muszÈ mieÊ
potwierdzonÈ odpowiednimi badaniami
(wbniezaleĝnym, akredytowanym laborato-
rium) klasÚ odpornoĂci na wïamanie – RC.
Klas jest 6, ale wbdomach jednorodzinnych
klasa wyĝsza niĝ RC3 to rzadkoĂÊ. Warto
wiedzieÊ, ĝe tej samej klasyfikacji podlegajÈ
takĝe drzwi wejĂciowe, bramy garaĝowe ibro-
lety zewnÚtrzne. WiÚcej obzabezpieczeniach
antywïamaniowych domu piszemy na s. 159.
Tu wyjaĂnijmy, ĝe zabezpieczenie klasy RC3
(abtak naprawdÚ ĝadne zabezpieczenie me-
chaniczne), nie powstrzyma na dïugo odpo-
wiednio zdeterminowanego, wyposaĝonego
ibdoĂwiadczonego wïamywacza. Ono ma go
zniechÚciÊ ibutrudniÊ mu dziaïanie – na czas
wystarczajÈcy do interwencji agencji ochro-
ny czy zaalarmowanych sÈsiadów.
Trzeba przestrzec przed kupowaniem
okien prezentowanych jako antywïama-
niowe, abktóre nie majÈ potwierdzonej kla-
sy odpornoĂci na wïamanie. CzÚsto majÈ
one np. grubsze ibciÚĝsze szyby obzwiÚk-
szonej wytrzymaïoĂci. Kïopot wbtym, ĝe
okucia ibramy niekoniecznie sÈ przy tym
odpowiednio mocne. Nie zapewnia to bez-
pieczeñstwa, bo wïamywacz wywaĝy caïe
skrzydïo zamiast zbiÊ szybÚ. Co gorsza,
profile ibokucia mogÈ siÚ deformowaÊ pod
wpïywem zwiÚkszonego obciÈĝenia.
CO ZbHA’ASEM?
Zbzasady okna gorzej izolujÈ przed haïasem
niĝ Ăciany zewnÚtrzne. Dlatego wbpierw-
szym rzÚdzie warto wbmiarÚ moĝliwoĂci
unikaÊ ich od najgïoĂniejszej strony po-
sesji. Ponadto wbtakich oknach, jeĂli jed-
nak sÈ potrzebne lepiej nie zakïadaÊ na-
wiewników. StajÈ siÚ one tzw. mostkami
akustycznymi, czyli otwierajÈ drogÚ dla
przenikania haïasu. Chociaĝ moĝna kupiÊ
nawiewniki oblepszych parametrach aku-
stycznych, najlepiej zastÈpiÊ je wersjami
Ăciennymi (na innej Ăcianie). Tego proble-
mu nie ma wbdomach zbwentylacjÈ mecha-
nicznÈ nawiewno-wywiewnÈ (zbrekupera-
torem).
Mostkami akustycznymi stajÈ siÚ teĝ nie-
szczelnoĂci na obwodzie okna, dlatego ja-
koĂÊ montaĝu ma tu zasadnicze znaczenie.
WbgïoĂnych miejscach, wbktórych okna
jednak sÈ niezbÚdne pozostaje kupiÊ ich
wersje obpolepszonej izolacyjnoĂci aku-
stycznej. Typowe okno zmniejsza haïas
obok. 30 decybeli (dB), natomiast specjal-
ne nawet ob45 dB. Przy czym róĝnica 10 dB
oznacza wyciszenie děwiÚku obokoïo poïo-
wÚ. Najtrudniej jest wyeliminowaÊ děwiÚ-
ki, np. powodowane przez ruch ciÚĝkich
pojazdów. Okna tego rodzaju majÈ grubsze,
klejone warstwowo szyby, co podnosi ich
cenÚ, ale teĝ istotnie zwiÚksza ciÚĝar.
NASZ WYBÓR OKNA FASADOWE IbDACHOWE
à Montaĝ warstwowy polega na osïoniÚciu
pianki specjalnymi taĂmami – paroszczelnÈ
od Ărodka ibparoprzepuszczalnÈ od zewnÈtrz.
SOUDAL
MONTA¿ STANDARDOWY,
CIEP’Y CZY WARSTWOWY?
Nie bÚdzie wielkiej przesady wbstwierdze-
niu, ĝe poprawnoĂÊ montaĝu jest nie mniej
waĝna niĝ parametry samych okien. Tym
bardziej wbczasach bardzo ciepïej stolarki
warto sobie uĂwiadomiÊ, ĝe mostek termicz-
ny na obwodzie marnie osadzonego okna
moĝe powodowaÊ wiÚksze straty energii
niĝ ono samo! Nie wspominajÈc juĝ obtym,
ĝe okna bywajÈ osadzone tak niestarannie,
ĝe wbczasie mrozów i/lub wietrznej pogody
czuÊ wbich pobliĝu przedmuchy powietrza.
Niezaleĝnie od tego jaki bÚdzie sposób mon-
taĝu, zawsze musi byÊ on bardzo staranny.
Inaczej rozwaĝania obzaletach ibwadach ja-
kiegokolwiek rozwiÈzania tracÈ sens.
Rozróĝniamy trzy zasadnicze sposoby
montaĝu, zbktórych kaĝdy moĝe byÊ zreali-
zowany zbuĝyciem materiaïów róĝnych firm.
Standardowy, nazywany teĝ tradycyj-
nym, polega na osadzeniu okna przy kra-
wÚdzi muru noĂnego (tzw. lico Ăciany).
Ramiaki mocuje siÚ do niego uĝywajÈc ko-
tew ibdybli. PowstaïÈ szczelinÚ wypeïnia siÚ
piankÈ montaĝowÈ, abcaïoĂÊ wykañcza siÚ
jedynie tynkiem. Wbtej metodzie od lat za-
leca siÚ nasuniÚcie izolacji cieplnej na ok.
2bcm na ramÚ okna, co pozwala znaczÈco
zmniejszyÊ mostek cieplny. ZaletÈ tego spo-
sobu osadzania stolarki jest prostota ibsolid-
noĂÊ – okna mogÈ byÊ nawet bardzo ciÚĝ-
kie, bo majÈ bardzo dobre oparcie na murze,
abich mocne zakotwienie jest ïatwe. Jednak
wad teĝ jest sporo. Przede wszystkim po-
wstaje mostek cieplny na caïym obwodzie
okna. Ponadto pianka stanowiÈca wbtym
miejscu izolacjÚ termicznÈ ibuszczelnie-
nie naraĝona jest na zawilgocenie. ½ródïem
wilgoci moĝe byÊ przenikajÈca zbpomiesz-
czeñ para wodna albo woda opadowa zbze-
wnÈtrz. ZaĂ mokra pianka traci wïaĂciwo-
Ăci izolacyjne, moĝe teĝ rozwinÈÊ siÚ na niej
grzyb.
224 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
Warstwowy jest poprawionÈ wersjÈ po-
przedniego. Tu ograniczono do minimum
ryzyko zawilgocenia pianki, bo zbobu stron
zostaje ona odpowiednio osïoniÚta. Od
Ărodka zakïada siÚ foliÚ paroszczelnÈ, od
zewnÈtrz zaĂ paroprzepuszczalnÈ. Tak wiÚc
para ani woda opadowa nie mogÈ juĝ wbniÈ
swobodnie wnikaÊ. ZaĂ jeĝeli mimo wszyst-
ko zostanie zmoczona to woda moĝe odpa-
rowaÊ. OczywiĂcie, to wszystko pod wa-
runkiem, ĝe odpowiednie folie zostanÈ
starannie przyklejone do profilu okiennego
oraz muru. Ten ostatni trzeba starannie wy-
równaÊ iboczyĂciÊ, co wymaga wiÚcej pra-
cy ibstarannoĂci. Cena takiego montaĝu jest
wiÚc wyraěnie wyĝsza.
Ciepïy to okreĂlenie uĝywane czÚsto
wbodniesieniu do opisanego powyĝej mon-
taĝu warstwowego, ale niesïusznie. Na to
miano zasïuguje bowiem tylko sposób osa-
dzania okien przed licem muru, wbwarstwie
izolacji cieplnej. Bowiem dziÚki takiemu
rozwiÈzaniu zostaje praktycznie wyeli-
minowany mostek cieplny na obwodzie
okna. Jest to jednak montaĝ najtrudniej-
szy, bo stolarce – niejednokrotnie bardzo
ciÚĝkiej – trzeba zapewniÊ solidne opar-
cie. Wbtym celu stosuje siÚ przeróĝne roz-
wiÈzania – systemowe konsole wsporcze ko-
twione wbmurze, przyklejane do niego ramy
zbutwardzonego polistyrenu, rozmaite pod-
pory ibramy wykonane zbdrewna lub pïyt
drewnopochodnych. Zadanie jest najtrud-
niejsze wbprzypadku materiaïów Ăciennych
obniewielkiej odpornoĂci na duĝe obciÈĝe-
nia punktowe, abtakie wïaĂnie sÈ najpopu-
larniejsze zbnich, czyli beton komórkowy
ibceramika poryzowana. Dlatego to metoda
tylko dla naprawdÚ dobrych, doĂwiadczo-
nych wykonawców, którzy bÚdÈ wbstanie
osadziÊ okna odpowiednio stabilnie.
JAKIE FUNKCJE
IbAKCESORIA?
Uĝytkowe wïaĂciwoĂci okien wbniemaïym
stopniu zaleĝÈ nie tylko od takich zasadni-
czych parametrów technicznych, jak wspóï-
czynnik U. Wbcodziennej eksploatacji nawet
wiÚkszÈ uwagÚ zwróci np. sposób ich otwie-
rania, czy pïynne dziaïanie okuÊ.
Wbprzypadku okien fasadowych standar-
dem sÈ skrzydïa otwierane rozwiernie oraz
uchylnie. Od kilku lat na popularnoĂci zy-
skaïy zaĂ systemy przesuwne. Powszechnie
stosuje siÚ je wbprzypadku duĝych drzwi ta-
rasowych, bo ruchome skrzydïo poruszajÈc
siÚ równolegle do reszty przeszklenia nie
zabiera miejsca. Jednak taki sposób otwie-
rania zyskuje na popularnoĂci takĝe wbok-
nach, szczególnie montowanych nad ku-
chennymi blatami ibzlewami. Otwarcie tam
zwykïego okna byïoby kïopotliwe.
Znacznie wiÚksze zróĝnicowanie charak-
teryzuje zaĂ okna dachowe. Ich tradycyj-
na wersja ma oĂ obrotu poĂrodku wysoko-
Ăci skrzydïa. DziÚki temu jego ciÚĝar zostaje
zrównowaĝony, abotwieranie ibzamykanie
nie wymaga siïy. Jednak to rozwiÈzanie ma
sens tylko, jeĂli okno jest umieszczone wy-
soko, abjego oĂ obrotu znajduje siÚ przy-
najmniej 2bm nad podïogÈ. JeĂli bÚdzie ni-
ĝej, podchodzÈc do okna moĝemy uderzyÊ
gïowÈ obotwarte skrzydïo. Dlatego dostÚp-
ne sÈ teĝ okna obpodwyĝszonej osi obrotu,
zbosiÈ obrotu przy górnej krawÚdzi, abnawet
zbdwiema osiami obrotu – przy górnej kra-
wÚdzi ibpoĂrodku (tak ĝeby ïatwo je byïo ob-
róciÊ do mycia). Ale to tak naprawdÚ tylko
uïamek moĝliwoĂci, bo mamy przecieĝ okna
kolankowe ibtworzÈce swoisty balkon po ot-
warciu.
Ponadto okna mogÈ byÊ wyposaĝone wbsi-
ïowniki zapewniajÈce automatyczne zamy-
kanie ibotwieranie, które mogÈ byÊ zbkolei
sterowane przez rozmaite czujniki. Typowe
rozwiÈzanie to np. zamkniÚcie okien po
wykryciu deszczu. Lecz okna mogÈ byÊ
teĝ otwierane lub zamykane wbzaleĝnoĂci
od temperatury czy jakoĂci powietrza we-
wnÚtrznego. To takie automatyczne wietrze-
nie. Nikogo juĝ za to specjalnie nie dziwiÈ
automatycznie sterowane rolety zewnÚtrz-
ne ibmarkizy.
Rynkowa oferta jest przebogata, ale nie-
stety, wraz zbmoĝliwoĂciami rosnÈ teĝ ceny.
Dlatego przy wyborze musimy zdecydowaÊ
jakie cechy sÈ dla nas priorytetem ibdopy-
taÊ obmoĝliwoĂci rozbudowania automatyki
wbdalszej przyszïoĂci. }
à NajwiÚksza róĝnorodnoĂÊ wariantów
ibfunkcji dotyczy okien dachowych. Po
otwarciu mogÈ one peïniÊ np. funkcje
balustrady swoistego balkonu. VELUX
NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 53 MODELI OKIEN
Okna fasadowe jednoskrzydïowe o wymiarach ok. 123 × 148 cm.

PRODUCENT

DOBROPLAST DOBROPLAST DOBROPLAST

BUDVAR MS WI}CEJ NI¿ OKNA
FABRYKA OKIEN FABRYKA OKIEN FABRYKA OKIEN
AVANTGARDE 7000/
Model OVLO/OVLO CLASSIC ENCORE T-COMFORT MSLINE+
AVANTGARDE 9000
PVC – szeĂciokomorowy profil
Materiaï profili PVC PVC PVC PVC
Salamander, biaïy
gïÚbokoĂÊ ramy 70, gïÚbokoĂÊ
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 70 70/80 80 82
zïoĝenia 89,5
Klasa profili B B B B B
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
0,85 z ciepïÈ ramkÈ 0,85 z ciepïÈ ramkÈ 0,75 z ciepïÈ ramkÈ 0,87 z ciepïÈ ramkÈ
ciepïa caïego okna 0,81
miÚdzyszybowÈ miÚdzyszybowÈ miÚdzyszybowÈ miÚdzyszybowÈ
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 33 33 32 34 35–46
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
75 75 75 74 74
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 53 53 53 54 53
„g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 2 2 brak danych 1 brak
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
Gwarancja [lata] 5 5 5 5 5 z moĝliwoĂciÈ wydïuĝenia do 7
Cena netto [zï] 610 620 650 666 (kolor biaïy) 686

PRODUCENT

BUDVAR BUDVAR BUDVAR ABAKUS KRISPOL

Model T-PASSIVE CLASSIC T-PASSIVE PLUS T-PASSIVE SLIM REDTECH ENERGY FEN76 5S
PVC – Salamander bluEvolution
Materiaï profili PVC PVC PVC PVC
73 biaïy
gïÚbokoĂÊ ramy 70, gïÚbokoĂÊ gïÚbokoĂÊ ramy 70, gïÚbokoĂÊ gïÚbokoĂÊ ramy 70, gïÚbokoĂÊ
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 73 76
zïoĝenia 89,5 zïoĝenia 97,5 zïoĝenia 89,5
Klasa profili B B B B B
Liczba szyb w pakiecie 3 z ciepïÈ ramkÈ miÚdzyszybowÈ 3 z ciepïÈ ramkÈ miÚdzyszybowÈ 3 z ciepïÈ ramkÈ miÚdzyszybowÈ 3 3
Wspóïczynnik przenikania
ciepïa caïego okna 0,86 0,77 0,88 0,96 0,89
Uw [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 34 brak danych 34 33 34
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
74 74 74 74 74
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 54 54 54 54 52
„g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 1 1 1 1 brak, 2 punkty antywywaĝeniowe
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
Gwarancja [lata] 5 5 5 5 7
Cena netto [zï] 688 (kolor biaïy) 725 (kolor biaïy) 729 (kolor biaïy) 749 760

226 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRODUCENT

DOBROPLAST
ADAMS ABAKUS ABAKUS WI¥NIOWSKI
FABRYKA OKIEN
Model AS PLUS BLUENERGY BLUSYNEGO P-LINE PRIMO 82
PVC – Salamander bluEvolution
Materiaï profili PVC PVC – Rehau Synego 80 biaïy PVC PVC
82 biaïy
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 85 82 80 80 82
Klasa profili B B B B A
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
0,79 z ciepïÈ ramkÈ 0,78 z ciepïÈ ramkÈ
ciepïa caïego okna 0,76 0,76 0,81
miÚdzyszybowÈ miÚdzyszybowÈ
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 34 33 33 32 33
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
74 74 74 75 75
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 54 54 54 53 53
„g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 1 1 1 2 nie podano
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
10 po speïnieniu wymogów
Gwarancja [lata] 5 5 5 7
zawartych w karcie gwarancyjnej
Cena netto [zï] 765 802 806 820 825

PRODUCENT

BUDVAR MS WI}CEJ NI¿ OKNA ADAMS MS WI}CEJ NI¿ OKNA KRISPOL

Model T-ENERGY ALU LOOK PASSIV LINE PLUS WOOD LOOK FEN82
PVC – szeĂciokomorowy profil
PVC – szeĂciokomorowy profil
Materiaï profili PVC PVC Salamander w okleinie Turner PVC
Salamander w okleinie Jet Black
Oak
gïÚbokoĂÊ ramy 88, gïÚbokoĂÊ
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 82 85 82 82
zïoĝenia 111
Klasa profili B A B A B
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
0,63 z ciepïÈ ramkÈ 0,73 z ciepïÈ ramkÈ
ciepïa caïego okna 0,73 0,73 0,72
miÚdzyszybowÈ miÚdzyszybowÈ
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 35 35–46 34 35–46 34
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
74 74 74 74 74
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 52 53 54 53 52
„g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 1 brak 1 brak brak, 2 punkty antywywaĝeniowe
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
Gwarancja [lata] 5 5 z moĝliwoĂciÈ wydïuĝenia do 7 80 m-cy 5 z moĝliwoĂciÈ wydïuĝenia do 7 7
Cena netto [zï] 836 (kolor biaïy) 862 875 895 930

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 227

NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 53 MODELI OKIEN

PRODUCENT

OKNOPLUS KRISPOL VETREX VITObPOLSKA KRISPOL ADAMS

FEN76 5S Z NAK’ADKk

* (cena zaleĝna od wielu czynników, dostÚpna po uzgodnieniu zbdystrybutorami)

Model MORLITE FEN92 LUM’UP TISSERbOSMOSE ALUMINIOWk OD PASSIV LINE ULTRA
ZEWNkTRZ
Materiaï profili PVC PVC PVC (kolor biaïy) PVC PVC PVC
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 82,5 92 76 84 76 85
Klasa profili B A A B B B
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
ciepïa caïego okna 0,7 0,73 0,8 0,74 0,90 0,68
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna nie podano 35 37 34 34 33
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
77 74 74–75 74 74 77
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 60 52 51–53 nie podano 52 60
„g” [%]
brak, 4 punkty brak, 2 punkty
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 1 nie podano brak (RC1/RC2bnabĝyczenie) 1
antywywaĝeniowe antywywaĝeniowe
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
Gwarancja [lata] 7 7 7 (9) 7 7 80 m-cy
Cena netto [zï] 975 1000 1000 1080* 1200 1268

PRODUCENT

WI¥NIOWSKI VETREX OKNOPLUS OKNOPLUS ADAMS KRISPOL

Model PRIMO 82 V82 REVEAL REVEAL HIDE VEKA SL82 RC3 FEN86A
Materiaï profili PVC PVC (kolor Winchester) aluminium aluminium PVC aluminium
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 82 82 88 88 82 77, skrzydïo 86
Klasa profili A A nie podano nie podano A nie dotyczy
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
ciepïa caïego okna 0,81 0,77 0,7 0,7 0,86 0,75
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 37 38 nie podano nie podano 37 nie podano
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
56 74–75% 77 77 73 74
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 33 51–53% 60 60 49 52
„g” [%]
brak, 4 punkty
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC 2 nie podano 1 1 3
antywywaĝeniowe
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
Gwarancja [lata] 7 7 (9) 5 5 70 m-cy 7
Cena netto [zï] 1330 1330 1836 1913 2290 2450

228 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRODUCENT

ALIPLAST STAR VETREX FAKRO INNOVIEW FAKRO INNOVIEW FAKRO INNOVIEW FAKRO INNOVIEW

Model ALUminium V82 PROSAFE MODERN 78 SOFT 92 PURE 92 MODERN 92

Materiaï profili aluminium PVC (kolor Jet Black) aluminium-drewno (sosna) aluminium-drewno (sosna) aluminium-drewno (meranti) aluminium-drewno (dÈb)
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 90 82 78 92 92 92
Klasa profili nie dotyczy A nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3 3
Wspóïczynnik przenikania
ciepïa caïego okna 0,8b 0,77 0,81 0,79 0.8 0.90
U w [W/(m2·K)]
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
akustycznej caïego okna 34 37 34 34 34 34
R w [dB]
Wspóïczynnik transmisji
74 74–75 74,1 74,1 74,1 74,1
Ăwiatïa L t [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
przepuszczalnoĂci energii 54 51–53 52,7 52,7 52,7 52,7
„g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC nie dotyczy 2 1 2 2 2
Sposób otwierania rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne rozwierno-uchylne
10 przy autoryzowanym 10 przy autoryzowanym 10 przy autoryzowanym 10 przy autoryzowanym
Gwarancja [lata] 2 7 (9) montaĝu, z moĝliwoĂciÈ montaĝu, z moĝliwoĂciÈ montaĝu, z moĝliwoĂciÈ montaĝu, z moĝliwoĂciÈ
przedïuĝenia do 15 przedïuĝenia do 15 przedïuĝenia do 15 przedïuĝenia do 15
Cena netto [zï] 2457 2500 2650 2950 3500 3950

Okna poïaciowe o wymiarach ok. 78 x 140 cm.

PRODUCENT

VELUX KEYLITE RW POLSKA FAKRO FAKRO VELUX

VELUX GLL 1061, ROZMIAR MK VELUX GLL 1064, ROZMIAR MK

Model FLICK FIT+ OKNO DACHOWE FTP – V U4 OKNO DACHOWE PTP – V U4
08 (78X140) 08 (78X140)
drewno sosnowe impregnowane
drewno sosnowe pokryte wielokomorowe profile PVC drewno sosnowe pokryte
próĝniowo, malowane
Materiaï profili bezbarwnym lakierem na bazie drewno wzmocnione ocynkowanymi bezbarwnym lakierem na bazie
ekologicznym, bezbarwnym
wody rdzeniami stalowymi wody
lakierem akrylowym
GïÚbokoĂÊ profili [mm] nie podano 45 130 130 nie podano
3 (pakiet z czarnÈ ramkÈ TPS;
powïoka niskoemisyjna na szybie
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3
wew.; szyba zew. pokryta ïatwo
zmywalnÈ powïokÈ)
1,1; 1 dla okien montowanych 1; 0,94 dla okien montowanych
Wspóïczynnik przenikania
z koïnierzem EDJ do montaĝu z koïnierzem EDJ do montaĝu
ciepïa caïego okna 1,1 1,1 1,1
obniĝonego i z ramÈ izolacyjnÈ obniĝonego i z ramÈ izolacyjnÈ
U w [W/(m2·K)]
BDX BDX – 0,94
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
32 32 33 33 35
akustycznej caïego okna R W [dB]
Wspóïczynnik transmisji
74 74 0,68 0,68 64
Ăwiatïa Lt [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
0,55 56 0,46 0,46 0,47
przepuszczalnoĂci energii „g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC nie podano nie podano nie podano nie podano nie podano
Sposób otwierania obrotowe z górnym otwieraniem obrotowe obrotowe obrotowe obrotowe z górnym otwieraniem
10; 20 w przypadku montaĝu 10; 20 w przypadku montaĝu
10 na okno, 20 na pakiet 10 na okno, 20 na pakiet
z ramÈ termoizolacyjnÈ z ramÈ termoizolacyjnÈ
Gwarancja [lata] 10 szybowy, bezterminowa na szybÚ szybowy, bezterminowa na szybÚ
VELUX BDX i po przesïaniu VELUX BDX i po przesïaniu
hartowanÈ (na gradobicie) hartowanÈ (na gradobicie)
kwestionariusza kwestionariusza
Cena netto [zï] 1366 1375 1520 1620 1797
NASZ WYBÓR PORÓWNANIE 53 MODELI OKIEN

PRODUCENT

FAKRO ALUSKY KEYLITE RW POLSKA FAKRO VELUX

VELUX GLU 0061 INTEGRA®

Model OKNO DACHOWE FTP – V U5 ALUSKY PLUS HI 07/14 FUTURETHERM+ OKNO DACHOWE FTU – V U5 KOMFORT PLUS, ROZMIAR MK
08 (78X140)
drewno sosnowe impregnowane drewno sosnowe impregnowane rdzeñ drewniany po obróbce
aluminium kolor RAL 7016
próĝniowo, malowane próĝniowo, malowane potrójnÈ wysokotemperaturowej, pokryty
Materiaï profili (antracyt), 9005 (czarny), 9016 drewno
ekologicznym, bezbarwnym warstwÈ lakieru poliuretanowego odpornÈ na wilgoÊ warstwÈ
(biaïy)
lakierem akrylowym w kolorze biaïym poliuretanu
GïÚbokoĂÊ profili [mm] 130 137 45 130 nie podano
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 3 3
1,1; 1 dla okien montowanych
Wspóïczynnik przenikania
z koïnierzem EDJ do montaĝu
ciepïa caïego okna 0,97 1 1 0,97
obniĝonego i z ramÈ izolacyjnÈ
U w [W/(m2·K)]
BDX
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
33 32 32 33 32
akustycznej caïego okna R W [dB]
Wspóïczynnik transmisji
0,73 73 71 0,73 74
Ăwiatïa Lt [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
0,53 53 56 0,53 0,55
przepuszczalnoĂci energii „g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC nie podano nie podano nie podano nie podano nie podano
obrotowe z górnym otwieraniem,
w zestawie z pakietem
sterowania elektrycznego
Sposób otwierania obrotowe obrotowe obrotowe obrotowe INTEGRA® umoĝliwiajÈcym
sterowanie za pomocÈ klawiatury
naĂciennej lub aplikacji
wbtelefonie (VELUX ACTIVE)
10; 20 w przypadku montaĝu
10 na okno, 20 na pakiet 10 na okno, 20 na pakiet
z ramÈ termoizolacyjnÈ
Gwarancja [lata] szybowy, bezterminowa na szybÚ 30 10 szybowy, bezterminowa na szybÚ
VELUX BDX i po przesïaniu
hartowanÈ (na gradobicie) hartowanÈ (na gradobicie)
kwestionariusza
Cena netto [zï] 1920 1973 2035 2120 2197

PRODUCENT

VELUX KEYLITE RW POLSKA FAKRO FAKRO FAKRO

VELUX GLU 0064B, ROZMIAR OKNO DACHOWE FPP – V U5 OKNO OBROTOWE FTT U8
Model POLAR OKNO DACHOWE FTT R3
MK 08 (78X140) PRESELECT THERMO
rdzeñ drewniany po obróbce drewno sosnowe impregnowane drewno sosnowe impregnowane drewno sosnowe impregnowane
wysokotemperaturowej, pokryty próĝniowo, malowane próĝniowo, malowane próĝniowo, malowane
Materiaï profili PVC
odpornÈ na wilgoÊ warstwÈ ekologicznym, bezbarwnym ekologicznym, bezbarwnym ekologicznym lakierem
poliuretanu lakierem akrylowym lakierem akrylowym akrylowym w kolorze naturalnym
GïÚbokoĂÊ profili [mm] nie podano 45 130 130 130
3 (pakiet z czarnÈ ramkÈ TPS;
powïoka niskoemisyjna na szybie
Liczba szyb w pakiecie 3 3 3 4
wew.; szyba zew. pokryta ïatwo
zmywalnÈ powïokÈ)
1; 0,96 dla okien montowanych
Wspóïczynnik przenikania 0,58 (okno dostarczane
z koïnierzem EDJ do montaĝu
ciepïa caïego okna 0,9 0,97 0,81 zbpakietem koïnierzy XDK
obniĝonego i z ramÈ izolacyjnÈ
U w [W/(m2·K)] ibkoïnierzem EHV – AT Thermo)
BDX
Wspóïczynnik izolacyjnoĂci
35 32 33 42 36
akustycznej caïego okna R W [dB]
Wspóïczynnik transmisji
64 71 0,73 0,67 0,66
Ăwiatïa Lt [%]
Wspóïczynnik caïkowitej
0,47 56 0,53 0,46 0,48
przepuszczalnoĂci energii „g” [%]
Klasa odpornoĂci na wïamanie RC nie podano nie podano nie podano nie podano nie podano
Sposób otwierania obrotowe z dolnym otwieraniem obrotowe uchylno-obrotowe obrotowo obrotowo
10; 20 w przypadku montaĝu
10 na okno, 20 na pakiet 10 na okno, 20 na pakiet 10 na okno, 20 na pakiet
z ramÈ termoizolacyjnÈ
Gwarancja [lata] 10 szybowy, bezterminowa na szybÚ szybowy, bezterminowa na szybÚ szybowy, bezterminowa na szybÚ
VELUX BDX i po przesïaniu
hartowanÈ (na gradobicie) hartowanÈ (na gradobicie) hartowanÈ (na gradobicie)
kwestionariusza
Cena netto [zï] 2198 2385 2570 3020 5720
OKPOL
®
PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA SAUNY
Regeneracja w gorÈcym
 powietrzu
Mariola i Adam – Czïonkowie Klubu BudujÈcych
Dom, saunÚ uĝytkujÈ od 2020 r.
Dom: murowany, parterowy z uĝytkowym poddaszem, powierzchnia 250 m2.
Sauna: sucha, fiñska, dla 2–4 osób; wykonana na wymiar (250 x 150 x 200 cm);
Ăciany i sufit z drewna Ăwierka skandynawskiego, drzwi z hartowanego szkïa.
Wyposaĝenie – standardowe, oĂwietlenie taĂmy LED. Piec – jednofunkcyjny obmocy
4,5 kW, ze sterowaniem na obudowie. Zasilanie – 3 fazy (400 V). Lokalizacja – na
poddaszu, w pralni (przy ïazience z prysznicem i wannÈ).
Decyzja: Mariola – Od listopada do koñca marca raz w tygodniu morsujemy.
Gïównie dlatego, po dwóch latach od przeprowadzki, postanowiliĂmy urzÈdziÊ
saunÚ. Po prostu, po kÈpieli w zimnej wodzie, wspaniale jest rozgrzaÊ siÚ w go-
rÈcym powietrzu. Oprócz tego, zawsze robimy to, gdy przemarzniemy na space-
rze z psami. KabinÚ, wykonanÈ na wymiar, ulokowaliĂmy pod ukoĂnym stropoda-
chem w pralni na poddaszu, do której wchodzi siÚ z ïazienki z prysznicem i wannÈ.
ZamówiliĂmy jÈ w firmie przetestowanej kilka lat wczeĂniej przez znajomych. Jej
pracownicy sami zrobili u nas pomiary i po trzech tygodniach zjawili siÚ z czÚĂcia-
mi, na montaĝ. Z perspektywy kilkunastu miesiÚcy uĝytkowania, my równieĝ nie
mamy zastrzeĝeñ co do jakoĂci obsïugi i wybranego produktu. Drewno Ăwierka
skandynawskiego znakomicie wytrzymuje temperaturÚ 90°C, jakÈ przewaĝnie usta-
wiamy na regulatorze jednofunkcyjnego pieca. Nieforemne wnÚtrze maïej sauny
i jej wyposaĝenie jest wygodne. Wydaje siÚ przestronniejsza, dziÚki czÚĂciowo
przeszklonej Ăciance i szklanym drzwiom (tafle nie parzÈ).
Rady i przestrogi:
– Adam: Wraz z instalatorami wybraïem piec o mocy 4,5 kW. Elektryk miaï za za-
danie doprowadziÊ do niego przyïÈcze trójfazowe, ale nie byïo to trudne (pralnia
znajduje siÚ bowiem nad garaĝem, w którym juĝ w trakcie budowy zaïoĝyï tzw. siïÚ).
Wystarczyïo, ĝe przekuï strop i przedïuĝyï przewody. Kosztowaïo to 600 zï. Sterowanie
piecem pokrÚtïami jest proste, instruktaĝu udzieliï nam instalator. Ustawiam tem-
peraturÚ i czas jej osiÈgniÚcia przed wyjazdem nad jeziorko, w którym siÚ kÈpie-
my (5 km od domu). Kiedy wracamy po godzinie, kabina jest przyjemnie gorÈca.
Ja zwykle odbywam dwa posiedzenia po 5–10 minut z krótkÈ przerwÈ na prysznic,
natomiast ĝona preferuje nieco dïuĝsze wejĂcia, nawet do 30 minut (mówi, ĝe od-
marza dopiero po 25). Niekiedy polewamy wodÈ kamienie na piecu, w celu wytwo-
rzenia pary wodnej, oraz stosujemy aromatyczne olejki. Zawsze siadamy na rÚcz-
niku, a po zakoñczeniu seansu pozostawiamy otwarte drzwi (lepsze wietrzenie).
WentylacjÚ sauny podïÈczono do gïównego grawitacyjnego przewodu wentylacyj-
nego w pomieszczeniu, to teĝ nie nastrÚczaïo trudnoĂci. Do kabiny zamówiliĂmy
nastrojowe oĂwietlenie z taĂm LED za ïawami. Nie potrzeba tu silnego górnego.
Koszty: sauna z wyposaĝeniem i montaĝem 12 000 zï. Eksploatacja roczna – zu-
ĝycie prÈdu okoïo 50 zï/m-c, zestaw olejków eterycznych 80 zï.
à Ksztaït sauny dopasowano à Jednofunkcyjny piec. OĂwietlenie taĂmami
do stropodachu w pralni. LED i standardowe wyposaĝenie.
Lilianna Jampolska
Krótkie kontrolowane przebywanie
w nagrzanym powietrzu hartuje organizm,
oczyszcza go z toksyn i stresu, rozluěnia
miÚĂnie – a to zaledwie kilka zalet zaĝywania
sauny. Z jakich powodów chcieli jÈ mieÊ
pod wïasnym dachem nasi Rozmówcy i jak
czÚsto z niej korzystajÈ?
S
aunÚ przewaĝnie planuje siÚ w ïazience (sypialni lub piw-
nicy). W przypadku domu dopiero projektowanego, ïatwo
jest zadbaÊ o bliskoĂÊ prysznica, strefy relaksu w pozycji
leĝÈcej, wyjĂcia do ogrodu. W zamieszkaïym budynku, trzeba siÚ
dobrze nagïowiÊ nad lokalizacjÈ kabiny. Tym bardziej, ĝe jej wy-
sokoĂÊ ma wynosiÊ przynajmniej 200 cm. Inne wymiary zaleca-
ne dla czteroosobowej rodziny to 200 × 200 cm, albo
200 × 160 cm (na leĝankach wzdïuĝ Ăciany o dïugoĂci 200 cm
moĝna bÚdzie siÚ wygodnie poïoĝyÊ). Jeĝeli wstawienie kilku-
osobowej gotowej sauny na poddasze uniemoĝliwia niski stropo-
dach, pozostaje wykonaÊ jÈ na wymiar. Przy mniejszej liczbie do-
mowników sprawdzi siÚ model kabinowy.
ELEMENTY SK’ADOWE
Konstrukcja. Musi byÊ samonoĂna nawet wtedy, gdy Ăciany sau-
ny stojÈ przy Ăcianach dziaïowych lub zewnÚtrznych budynku.
OdstÚp miÚdzy nimi powinien byÊ wiÚkszy niĝ 5 cm, od sufitu
– co najmniej 10 cm. KonstrukcjÚ wznosi siÚ z drewna odĝywi-
czonego, najlepiej bez sÚków, odpornego na wpïyw wilgoci i wy-
sokiej temperatury, poddanego obróbce termicznej. Wymagane
cechy ma m.in. Ăwierk skandynawski, sosna skandynawska bez-
sÚczna, jodïa kanadyjska, cedr. Z krajowych drzew – osika.
Izolacja i wykoñczenie Ăcian. JeĂli boki nie powstaïy z harto-
wanego szkïa, np. o gruboĂci 8 mm, miÚdzy okïadzinÈ wewnÚtrz-
nÈ i zewnÚtrznÈ przygotowuje siÚ termoizolacjÚ z weïny mineral-
nej (dziÚki niej wnÚtrze sauny szybko siÚ nagrzewa). Jako warstwa
wierzchnia dobrze sprawdza siÚ m.in. drewno, pïytki ceramiczne,
a od Ărodka boazeria z wymienionych gatunków drewna.
Drzwi. Konieczne jest, ĝeby otwieraïy siÚ na zewnÈtrz.
Dawniej skrzydïo (peïne lub z maïÈ szybÈ) projektowano z iden-
tycznego drewna, co Ăciany. Obecnie czÚsto wytwarza siÚ je
z przezroczystego albo barwionego szkïa hartowanego.

à ¥ciany sauny wykonuje siÚ z drewna odpornego na wilgoÊ i wysokÈ
temperaturÚ, np. Ăwierku lub sosny skandynawskiej, jodïy kanadyjskiej,
cedru, osiki. SAUNET
Posadzka. PodïogÚ w saunie wykañcza siÚ antypoĂlizgowym
i odpornym na wilgoÊ materiaïem (pïytkami), a na nich ukïada
siÚ zdejmowane drewniane kratki do oparcia bosych stóp.
NIEZB}DNE INSTALACJE
W klasycznych saunach i kabinach prefabrykowanych nieodzowne
sÈ – prawidïowa wentylacja, doprowadzenie zasilania elektryczne-
go adekwatnego do mocy pieca oraz ewentualnie zimnej wody (przy
wyposaĝeniu w generator pary), ponadto uïoĝenie wodoodpornej
posadzki. Kabiny IR nie sÈ objÚte aĝ tyloma obostrzeniami.
Instalacja elektryczna. Powinna byÊ wykonana przez elektry-
ka z uprawnieniami i doprowadzona osobnym obwodem, zabezpie-
czonym wyïÈcznikiem róĝnicowoprÈdowym w rozdzielnicy. Obwód
dobiera siÚ do mocy elektrycznego pieca, generatora pary, promien-
ników podczerwieni. PrzyïÈcze jednofazowe wystarcza do obsïuĝe-
nia urzÈdzenia, którego moc nie przekracza 5 kW. Do pieca o mocy
powyĝej 5 kW konieczne jest przyïÈcze trójfazowe (400 V).
Wentylacja. Sprawna wymiana powietrza w pomieszczeniu
z saunÈ to podstawa bezpieczeñstwa jej uĝytkowników. W wersji
z elektrycznym piecem, wlot Ăwieĝego powietrza lokuje siÚ w Ăcia-
nie pod nim, a wylot ogrzanego po przeciwlegïej stronie – wysoko
na niej albo w suficie, ewentualnie na wysokoĂci ïawek, wyprowa-
dzajÈc je do kanaïu w Ăcianie, nastÚpnie do pomieszczenia, z które-
go powietrze byïo czerpane.
WYKONANA NA WYMIAR LUB GOTOWA
Jeszcze do niedawna najpopularniejsza byïa tradycyjna sauna
zbdrewnianÈ boazeriÈ i piÚtrowymi ïawami oraz z elektrycz-
nym piecem. Obecnie moĝliwoĂci jest duĝo wiÚcej, poniewaĝ
producenci oferujÈ gotowe kabiny, w nowoczeĂniejszym designie,
wykonane miÚdzy innymi z hartowanego szkïa.
SÈ wĂród nich jedno- lub dwuosobowe modele z elementów
prefabrykowanych, których zïoĝenie na miejscu jest ïatwe i trwa
krótko. Ukïonem producentów w stronÚ potencjalnych klientów
jest opcja indywidualnego zaprojektowania i wykonania, jeĂli
trzeba jej wymiary i ksztaït dopasowaÊ do np. ukoĂnego stropo-
dachu, nieforemnej wnÚki w Ăcianie. Oprócz wersji moduïowych,
w polskich domach powszechnie realizuje siÚ sauny kabinowe.
Z uwagi na to, ĝe sÈ nieduĝe (przypominajÈ kabinÚ prysznicowÈ),
Ăwietnie nadajÈ siÚ do maïych przestrzeni wypoczynkowych
i kÈpielowych, a ich montaĝ nie jest skomplikowany.
Dobra rada. Warto zadbaÊ o to, ĝeby prywatna sauna speïniaïa po-
trzeby uĝytkowników pod wzglÚdem funkcjonalnym, estetycznym
i zdrowotnym. W doborze moĝe pomóc indywidualny projekt oraz
wizualizacja. Kluczowe jest jednak prawidïowe wytypowanie rodza-
ju sauny, po wczeĂniejszym poznaniu dobrodziejstw, które oferuje.
Marcin – Czïonek Klubu BudujÈcych Dom, saunÚ
fiñskÈ uĝytkuje od 2015 r.
Dom: drewniany, parterowy z uĝytkowym poddaszem, powierzchnia 180 m2.
Sauna: fiñska, wykonana na zamówienie, wymiary 200 x 200 x 215 cm; Ăciany zbosi-
ki, drzwi z barwionego hartowanego szkïa o gruboĂci 8 mm. Wyposaĝenie –bïawy
zbdrewna osikowego, termometr, higrometr, cebrzyk z ïychÈ, klepsydra, lampa
boczna. Piec – jednofunkcyjny o mocy 5 kW, regulator na obudowie. Zasilanie
–b3bfazy (400 V). Wentylacja – mechaniczna. Lokalizacja – na poddaszu, w ïazience.
Decyzja: Ucieszyïem siÚ, kiedy w domu, który oglÈdaïem z ĝonÈ z zamiarem kup-
na, zobaczyïem saunÚ fiñskÈ. ChoÊ ostatecznie to nie jej obecnoĂÊ przewaĝyïa,
natychmiast wpisaïem jÈ sobie w gïowie na listÚ poĝÈdanego wyposaĝenia, bo
jej prozdrowotne wïaĂciwoĂci od dawna nie sÈ mi obce. W poprzednim miejscu
zamieszkania czÚsto uczestniczyïem w takich zabiegach z kolegÈ z sÈsiedztwa,
w jego domowej saunie. Ponadto zawsze robiïem to w hotelach. Niedawno, majÈc
nareszcie do dyspozycji wïasnÈ, ulegïem namowom znajomych i przystÈpiïem do
morsów. GorÈca sauna po kÈpieli w lodowatej wodzie dziaïa jak balsam!
Rady i przestrogi:
– Poprzedni wïaĂciciele zlecili zbudowanie sauny w ïazience na poddaszu. Najbardziej
odpowiada mi dwumetrowa dïugoĂÊ ïaw, poniewaĝ jestem wysoki i mogÚ siÚ na
nich wygodnie poïoĝyÊ – zwykle nie towarzyszy mi nikt z rodziny (ĝona nie prze-
pada za saunÈ, a synowie nie majÈ czasu). Jednofunkcyjny piec z regulatorem
na korpusie zapewnia ïatwÈ obsïugÚ, jednym pokrÚtïem ustawiam moc grzania,
a drugim okres grzania (i ewentualnie opóěnienie uruchomienia funkcji). MuszÚ
czekaÊ godzinÚ, ĝeby powietrze nagrzaïo siÚ do 100°C (takÈ temperaturÚ lubiÚ naj-
bardziej). Po dwudziestu latach eksploatowania, osikowa boazeria, ïawy, podïoga,
obudowa pieca nie noszÈ oznak zuĝycia. Przed pierwszym moim seansem umy-
ïem je i zdezynfekowaïem, a póěniej powtarzaïem takÈ pielÚgnacjÚ co kilka mie-
siÚcy. Niestety, po upïywie roku wewnÈtrz sauny pojawiï siÚ nieĂwieĝy zaduch – na
zapachy jestem szczególnie wyczulony. Zareagowaïem natychmiast! Poczytaïem
w Internecie i okazaïo siÚ, ĝe istniejÈ profesjonalne preparaty do czyszczenia i pie-
lÚgnacji saun. Zamówiïem zestaw zïoĝony z dwóch pïynów. Pierwszy to detergent
do mycia drewna i innych powierzchni (kafli, szkïa, plastiku), drugi to olej parafi-
nowy do konserwacji drewna. Po ich zastosowaniu wedïug instrukcji, wnÚtrze od-
zyskaïo Ăwieĝy zapach. KupujÚ je 2 razy w roku. Na jedno mycie zuĝywam póï bu-
telki detergentu o pojemnoĂci 500 ml i caïÈ oleju.
– Korzystam z sauny raz w tygodniu, w „morsowy” czwartek. Po powrocie znad
wody, wchodzÚ do kabiny najpierw na 15 min lub nieco dïuĝej (ĝeby siÚ rozgrzaÊ),
a po przerwie – na 10 min. To dlatego, ĝe staram siÚ zanadto nie obciÈĝaÊ ser-
ca, szczególnie przy temperaturze 100°C. Kiedy nie morsujÚ, saunowanie do-
zujÚ sobie w niedzielÚ, zaraz po bieganiu. Odbywam wtedy trzy posiedzenia po
10 min, w ich trakcie regenerujÈ siÚ miÚĂnie, zmÚczone biegiem. Niekiedy urzÈ-
dzam aromaterapiÚ, dolewam do cebrzyka z wodÈ olejki zapachowe –b wspa-
niale odstresowujÈ (te równieĝ kupujÚ w zestawach). W przerwach schïa-
dzam ciaïo na trzy sposoby. Pierwszy to zimny prysznic i wyjĂcie do ogrodu,
drugi prysznic i chodzenie po domu, trzeci trzyminutowy lodowaty prysznic.b
Koszty: sauna w cenie domu. Eksploatacja roczna – 2 zestawy profesjonalnych
pïynów do czyszczenia i konserwacji sauny 2 × 159 zï, zestaw 5 olejków zapacho-
wych 85 zï.
à W saunie znajdujÈ siÚ szerokie à Od strony ïazienki widoczne sÈ jedy-
ïawy z drewna osikowego. nie szklane drzwi sauny.
PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA SAUNY
Juliusz – Czytelnik Budujemy Dom, saunÚ fiñskÈ
uĝytkuje od 2020 r.
Dom: murowany, dwukondygnacyjny, powierzchnia 235 m2.
Sauna: klasyczna, wykonana samodzielnie; wymiary 200 x 120 x 220 cm, dla
4bosób; ze Ăwierka skandynawskiego. Wyposaĝenie – leĝanki, kratki podïogo-
we i obudowa pieca z tzw. zimnego drewna (abachi), drzwi z przyciemnione-
go szkïa hartowanego, oĂwietlenie mieszane (tradycyjna ĝarówka i LED), ter-
mometr, higrometr, klepsydra, cebrzyk z ïychÈ. Piec – jednofunkcyjny obmocy
6bkW, z regulatorem na zewnÈtrz kabiny. Zasilanie elektryczne – 3 fazy (400 V)
elektryk doprowadziï do pomieszczenia na etapie budowy domu. Lokalizacja
– w ïazience o powierzchni 10 m2, przy maïĝeñskiej sypialni.
Decyzja: Juĝ przy budowie domu postanowiïem, wraz ĝonÈ, ĝe urzÈdzimy sau-
nÚ na poddaszu, w ïazience przy naszej sypialni. Zawsze chÚtnie korzystali-
Ămy z takiej moĝliwoĂci w hotelowych strefach rekreacji, chcÈc poĝytecznie
i przyjemnie spÚdziÊ czas. Tam przetestowaliĂmy róĝne rodzaje saun i sta-
ïo siÚ jasne, ĝe oboje najlepiej czujemy siÚ w suchej i gorÈcej, a nie parowej
i chïodniejszej. To przesÈdziïo o postawieniu u nas klasycznej drewnianej kon-
strukcji i o doborze jednofunkcyjnego pieca. LubiÚ majsterkowaÊ, dlatego zde-
cydowaïem siÚ na samodzielny projekt i montaĝ. KabinÚ wykonaïem rok po
zamieszkaniu, w wykoñczonej ïazience (zostawiïem doĂÊ miejsca we wnÚce,
w trakcie budowy domu doprowadziïem potrzebne instalacje). W zimniejszej
poïowie roku korzystamy z niej z dzieÊmi dwa razy w tygodniu. Wïasna sauna
daje nam moĝliwoĂÊ spÚdzania razem czasu, jednoczeĂnie dbamy o zdrowie.
Rady i przestrogi:
– Zgromadzenie elementów skïadowych sauny i ich montaĝ zajÈï mi 5 ty-
godni, przy czym zajmowaïem siÚ tym tylko w wolnym czasie, po pracy.
Przygotowania rozpoczÈïem w fazie budowy domu. WiedzÚ czerpaïem gïów-
nie z internetu, gdzie czytaïem poradniki i oglÈdaïem filmy instruktaĝowe na
stronach producentów saun z róĝnych krajów (przyïoĝyïem siÚ do zdobycia
specjalistycznej wiedzy, nie poprzestaïem na jednym ěródle). Dowiedziaïem
siÚ miÚdzy innymi, ĝe mocny piec do sauny musi mieÊ przyïÈcze trójfazowe.
Poprosiïem wiÚc elektryka o doprowadzenie go do wnÚki w ïazience, przewi-
dzianej na kabinÚ, i zabezpieczenie tego obwodu wyïÈcznikiem róĝnicowo-
prÈdowym w rozdzielnicy. Ekipa wykoñczeniowa, na etapie prac w ïazience,
postawiïa ĂcianÚ frontowÈ sauny z pïyt gipsowo-kartonowych i uïoĝyïa na
Ăcianie i posadzce gres, pozostawiajÈc otwór na drzwi. W pierwszym etapie
tak przygotowanej wnÚki na saunÚ samodzielnie wykuïem bruzdy i rozpro-
wadziïem kable do pieca, sterownika, regulatora, oĂwietlenia i wentylacji.
Uïoĝyïem kable w izolacji silikonowej, przystosowane do saun. Na tym eta-
pie warto byÊ szczególnie starannym, poniewaĝ chodzi o bezpieczeñstwo,
wszelkie póěniejsze naprawy i zmiany oznaczajÈ zniszczenie fragmentu ka-
à Szklane drzwi do sauny i regulator à Jednofunkcyjny piec o mocy 6 kW (dopa-
na Ăcianie. sowany do kubatury kabiny), lampa boczna.
TRADYCYJNA CZY NOWOCZESNA?
W saunie tradycyjnej, dziÚki odpowiednio dobranemu modelo-
wi elektrycznego pieca, moĝna ïatwo wytworzyÊ róĝne parame-
try nagrzanego powietrza. KÈpiel w nim, w zaleĝnoĂci od stosun-
ku temperatury do wilgotnoĂci powietrza, moĝe byÊ:
sucha – kiedy temperatura dochodzi do 90–110°C, natomiast
wilgotnoĂÊ wynosi zaledwie do 10%; w takich warunkach poci-
my siÚ najbardziej;
mokra – gdy odbywa siÚ przy 70–90°C (rytuaï warto rozpoczÈÊ
na poziomie 50°C), przy wilgotnoĂci 25–40% – takie ïagodniejsze
warunki preferuje najwiÚksza rzesza saunowiczów;
parowa – kiedy temperatura siÚga 45–65°C, a wilgotnoĂÊ
45–100%. Do wytworzenia tak wysokiej wilgotnoĂci stosuje siÚ
modele pieców o wyĝszej mocy (z generatorem pary lub typu
kombi). KÈpiele powietrzne w ïagodnych warunkach znakomicie
znoszÈ dzieci i osoby starsze. Podczas seansów moĝna dodatko-
wo poddawaÊ siÚ inhalacjom zioïowym.
Istotna uwaga. W saunie czÚsto stosuje siÚ zasadÚ sumy 110.
Zgodnie z niÈ, suma temperatury powietrza okreĂlana w stop-
niach Celsjusza i wilgotnoĂci wzglÚdnej w procentach powinna
wynosiÊ 110. Z tego powodu w jej wnÚtrzu zawiesza siÚ termo-
metr i higrometr. Jednak szczególnie w przypadku kÈpieli paro-
wej raczej nie bÚdziemy jej ĂciĂle przestrzegaÊ.
Kabiny z generatorem pary to dobra propozycja dla osób, któ-
rym szkodzi wysoka temperatura sauny klasycznej. UrzÈdzenia
moĝna uruchamiaÊ nawet codziennie, gdyĝ gorÈca para nagrze-
wa powietrze maksymalnie do temperatury 55°C, przy stupro-
centowej wilgotnoĂci.
Kabiny infrared (IR) z zewnÈtrz sÈ podobne do tradycyjnej
sauny z drewna, jednak zamiast elektrycznego pieca montuje siÚ
w nich promienniki podczerwieni, które wytwarzajÈ temperatu-
rÚ najwyĝej 40–50°C. Ze wzglÚdu na niewielkie rozmiary, kabiny
IR nadajÈ siÚ do nieduĝych pomieszczeñ.
WYPOSA¿ENIE
’awy, siedziska, oparcia, zagïówki, osïony pieca i lamp.
ZaliczajÈ siÚ do wyposaĝenia standardowego. DolnÈ ïawÚ-
leĝankÚ lub siedziska umieszcza siÚ na wysokoĂci okoïo
42 cm, górne – 80 cm. Nadaje siÚ na nie tylko to drewno,
które nie chïonie wilgoci i sïabo siÚ nagrzewa, pozwalajÈc
uĝytkownikom na wypoczynek w pozycji leĝÈcej albo
siedzÈcej. NajczÚĂciej wykorzystuje siÚ miÚkkie drewno
Ä Sauny domowe mogÈ mieÊ przeszklone Ăciany. KLAFS

à Podstawowym wyposaĝeniem sauny jest piec, ale oprócz niego podczas
seansu potrzebne sÈ teĝ róĝne akcesoria, np. wiaderko na wodÚ i ïyĝka do
polewania kamieni. SAUNAL
osikowe bÈdě abachi (tzw. zimne drewno). Z tego samego
materiaïu powstajÈ zagïówki, oparcia, osïony pieca i lamp.
OĂwietlenie. Montuje siÚ je na Ăcianach, daleko od pieca.
Niektórzy preferujÈ barwione ĝarówki, dajÈce przytulne maïo
intensywne Ăwiatïo. Moĝliwe jest zastosowanie oĂwietlenia
zmieniajÈcego kolory (np. do chromoterapii) i regulowanego
pilotem, np. taĂmy LED.
NiezbÚdne przyrzÈdy i akcesoria. WewnÈtrz sauny umieszcza
siÚ, wspomniane juĝ wyĝej, termometr i higrometr. Czas kaĝdego
seansu odmierza wiszÈca klepsydra. Do polewania kamieni na
piecu potrzeba drewnianego wiaderka z wodÈ i chochli. Przyda siÚ
teĝ pojemnik na olejki eteryczne.
SERCE SAUNY – URZkDZENIA DO OGRZEWANIA,
WYTWARZANIA PARY
W saunach starej generacji, budowano palenisko na drewno
i stawiano komin. Obecnie sauny ogrzewa siÚ piecem elektrycznym.
W wersjach z prefabrykatów stosuje siÚ piec elektryczny i generator
pary, a w kabinach infrared – promienniki podczerwieni.
Piece elektryczne. MajÈ coraz ciekawsze wzornictwo, ale waĝ-
niejsze od estetyki sÈ parametry techniczne. Na 1 m3 przeznacza
siÚ okoïo 1 kW mocy, z tym ĝe przeszklenia zwiÚkszajÈ zapotrzebo-
wanie na niÈ. UrzÈdzenie powinno rozgrzaÊ saunÚ do 80°C
w 30 minut. OczywiĂcie, od konkretnego modelu zaleĝy, czy
umoĝliwi on uĝytkownikom przebywanie w suchej, mokrej i/lub
parowej kÈpieli powietrznej. Modele jednofunkcyjne zawierajÈ
grzaïki, które nagrzewajÈ specjalne kamienie. WilgotnoĂÊ powie-
trza zwiÚksza siÚ, gdy polewa siÚ je wodÈ. Do droĝszych dwufunk-
cyjnych pieców kombi producenci wbudowujÈ generator pary, do-
ïÈczajÈ pojemnik na zioïa. SÈ one przydatne przy aromaterapii
i inhalacji.
Generatory pary. ParowÈ kÈpiel powietrznÈ zapewni teĝ ze-
staw – jednofunkcyjny piec (zamontowany wewnÈtrz kabiny
prefabrykowanej) plus generator pary (ulokowany na zewnÈtrz).
Doprowadza siÚ do niego rury z zimnÈ wodÈ i umieszcza tak,
ĝeby wylot miedzianej rurki (przez którÈ wytworzona para wod-
na przedostanie siÚ do wnÚtrza sauny) znalazï siÚ nad piecem.
Promienniki podczerwieni (lampy emitujÈce promieniowa-
nie podczerwone) w kabinach infrared (IR) zastÚpujÈ elektrycz-
ny piec. Takiemu promieniowaniu nie towarzyszy wysoka tempe-
ratura (najwyĝej 40–50°C), wilgoÊ, ani para wodna. Do zasilania
lamp wystarcza napiÚcie 230 V. Czas nagrzania kabiny to 5–10
minut. }
biny. Drugi istotny etap to prawidïowe wykonanie wentylacji. Trzeci – ter-
moizolacji (bo przekïada siÚ ona na póěniejsze koszty eksploatacji sauny).
– Wlot Ăwieĝego powietrza (bez zasuwy) umieĂciïem na dole frontowej Ăciany.
Pobprzeciwlegïej stronie, w suficie – wylot powietrza ogrzanego (w rurze zamon-
towaïem wentylator i wïasnej konstrukcji kratkÚ z zasuwkÈ). Podczas korzystania
z kÈpieli otwieramy górnÈ kratkÚ, a wentylator dopiero po seansie.
– Poniewaĝ preferujemy saunÚ suchÈ, nie zrobiïem odpïywu wody w gïównej
posadzce (wilgoci jest maïo, szybko wyparowuje nawet wtedy, gdy polewamy
kamienie wodÈ). Ocieplenie nie jest zbyt grube, bo nie chciaïem zmniejszyÊ za
bardzo wymiarów doĂÊ maïej sauny. We frontowej Ăciance uïoĝyïem weïnÚ mi-
neralnÈ o gruboĂci 7 cm, na reszcie – 4 cm. NastÚpnie na weïnie rozĂcieliïem fo-
liÚ aluminiowÈ przeznaczonÈ do saun, a ïÈczenia uszczelniïem taĂmÈ. – W pobli-
skim skïadzie drewna zamówiïem surowÈ boazeriÚ ze Ăwierka skandynawskiego
i elementy z drewna abachi. Wszystkie zaimpregnowaïem jednÈ warstwÈ oleju
do drewna i saun (raz w roku zamierzam powtarzaÊ olejowanie drewna, w celu
jego konserwacji). Operowaïem nimi ekonomicznie, ĝeby nie generowaÊ duĝej
iloĂci odpadów (staranne zaprojektowanie ich rozkïadu i obliczenie potrzebnej
iloĂci materiaïów zajÚïo mi sporo czasu). Celowo skorzystaïem z podstawowej
i najtañszej boazerii do saun, a nie np. megadrogiej termoosiki – przy regular-
nym olejowaniu, Ăwierkowe na pewno bÚdzie sïuĝyÊ wiele lat. Natomiast nie
oszczÚdzaïem na tzw. zimnym drewnie abachi, z którego skonstruowaïem piÚ-
trowe ïawy, podïogÚ, obudowÚ pieca – rzeczywiĂcie, takie drewno sïabo siÚ na-
grzewa. Przez Internet zamówiïem gotowe drzwi z oĂcieĝnicÈ oraz jednofunk-
cyjny piec o mocy 6 kW. Jego moc dobraïem do kubatury sauny, która wynosi
5,5 m3. Zapas mocy równowaĝy gorsze ocieplenie sauny i szklane drzwi o wy-
miarach 70 x 200 cm. Same kamienie waĝÈ 30 kg, piec zawiesiïem wiÚc na wy-
trzymaïej konstrukcji wïasnego pomysïu, którÈ osadziïem we frontowej Ăcianie.
– Przewidziaïem Ăwiatïo mieszane – do bocznej lampy wkrÚciïem tradycyj-
nÈ ĝarówkÚ o mocy 25 W, na górze w suficie zamontowaïem Ăwiatïowody, na
dole (za ïawami) taĂmy LED typu RGB, dziÚki którym zmieniajÈce siÚ barwy
Ăwiatïa dziaïajÈ terapeutycznie. Nie potrzebujÚ w saunie drogich akcesoriów
jak radio, poniewaĝ na podïodze stawiam gïoĂnik Bluetooth (podczas relaksu-
jÈcych seansów chÚtnie sïuchamy muzyki). Przy montaĝu kabiny posïugiwa-
ïem siÚ róĝnymi narzÚdziami. Kupiïem m.in. bardzo przydatny pneumatyczny
zszywacz „gwoědziarkÚ”.
– Piec nagrzewa saunÚ do 80°C okoïo 40 minut. Zazwyczaj wchodzimy do niej
3 razy na 10 minut, w przerwach (o takiej samej dïugoĂci) bierzemy prysznic
i odpoczywamy, pijÈc wodÚ. W kabinie dzieci siedzÈ na dolnej ïawie. WiedzÈ, ĝe
jeĂli zrobi im siÚ „dziwnie”, majÈ natychmiast wyjĂÊ. Podobnie jak my z ĝonÈ,
nie tracÈ zapaïu do takiego rodzaju wypoczynku. W naszym przypadku, zbu-
dowanie wïasnej sauny to nie byï chwilowy kaprys. Traktujemy jÈ jak Finowie!
Jako niezbÚdny instrument dbania o zdrowie.
– Obliczyïem, ĝe koszt jednej sesji wynosi okoïo 7 zï, wiÚc odbycie 8–10 cykli
w miesiÈcu nie drenuje nam kieszeni.
Koszty: piec ze sterownikiem 2200 zï; szklane drzwi z oĂcieĝnicÈ 700 zï; bo-
azeria Ăwierkowa i drewno abachi 2300 zï; olej do impregnacji 250 zï. Inne
materiaïy i narzÚdzia 500 zï (samodzielny montaĝ); oĂwietlenie 100 zï; przy-
rzÈdy 250 zï; cebrzyk z ïychÈ 100 zï. Eksploatacja roczna – prÈd 50–60 zï/m-c.
à Kolorowe Ăwiatïo taĂm LED RGB i Ăwiatïowody w suficie.
PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA ZEWN}TRZNE OS’ONY PRZECIWS’ONECZNE
Do ochrony przed
sïoñcem
Monika – Czytelniczka Budujemy Dom,
podtynkowe rolety uĝytkuje od 2018 r.
Rolety zewnÚtrzne: podtynkowe, na wszystkich oknach pionowych. Pancerze
–bzbaluminiowych, laminowanych lameli o gruboĂci 5 mm i wysokoĂci 50 mm,
ocieplonych piankÈ PU. Prowadnice – szerokoĂci 70 mm. Skrzynki – ze stali ocynko-
wanej wysokoĂci 20 cm, w ksztaïcie kwadratowym. Klapy rewizyjne – na zewnÈtrz,
od doïu skrzynki. Sterowanie – na parterze elektryczne (przewodowe ibradiowe),
za poĂrednictwem ïÈczników na Ăcianie (pojedyncze, sekcyjne i centralne) oraz
pilotem; na poddaszu rÚczne, przy pomocy zwijaczy uchylnych z taĂmÈ.
Montaĝ: osadzenie skrzynek odbyïo siÚ przy wstawianiu okien. Uïoĝono wtedy teĝ
przewody elektryczne do sterowania. Poěniej dodano pancerze.
Decyzja: ZaplanowaliĂmy podtynkowe rolety zewnÚtrzne na wszystkich prze-
szkleniach. PoprosiliĂmy generalnego wykonawcÚ o wïÈczenie osïon do ogólne-
go kosztorysu budowy. Zamówiï je u producenta okien wraz z montaĝem komple-
tu, zaznaczajÈc, ĝe laminat ma mieÊ identyczny kolor i fakturÚ, co okna. Zgodnie
z naszym wskazaniem, tylko rolety na parterze wyposaĝyï w elektryczne przewo-
dowe sterowanie (tu mamy strefÚ ogólnÈ i prywatnÈ, zaĂ na poddaszu goĂcinnÈ).
Rady i przestrogi:
– Rolety to bardzo przydatne wyposaĝenie. Na co dzieñ zastÚpujÈ zasïony. Szczelnie
zaciÈgamy je o zmierzchu i przy ekstremalnej temperaturze na zewnÈtrz, natomiast
w pozycji rozszczelnionej ustawiamy je, gdy np. Ăwiatïo sïoneczne jest intensywne
i jaskrawe (w pokojach panuje wtedy póïmrok). TworzÈ przegrodÚ termicznÈ i fil-
trujÈcÈ Ăwiatïo, w lecie wspomagajÈ klimatyzacjÚ, a w zimie – ogrzewanie. TïumiÈ
děwiÚki z zewnÈtrz. Skrzynki sÈ dobrze ocieplone.
– PrzesadziliĂmy z opcjami elektrycznego sterowania. Rzadko uĝywamy pilota oraz
ïÈczników przy oknach. Najprzydatniejsze sÈ te zaïoĝone w kaĝdym pomieszcze-
niu na parterze przy drzwiach, tuĝ obok ïÈczników oĂwietlenia. Przed wyjĂciem, ze
wzglÚdów bezpieczeñstwa przechodzimy przez caïy dom, sprawdzajÈc, czy wszÚ-
dzie zamknÚliĂmy okna. Zdarzyïo siÚ na poczÈtku, ĝe po wybraniu tej funkcji, jedna
z rolet siÚ zablokowaïa. Od tamtej pory nie mamy peïnego zaufania do automatyki.
W naszej wersji wygodne jest to, ĝe ïÈczniki uru-
chamiajÈ rolety po jednym krótkim przyciĂniÚ-
ciu. Porównania z tÈ bardzo wygodnÈ obsïugÈ
nie wytrzymujÈ manualne zwijacze z taĂmÈ, któ-
rymi poruszamy osïony na poddaszu. Duĝo wysiï-
ku wymaga rÚczne podnoszenie ciÚĝkiego pan-
cerza na oknie balkonowym.
à Rolety i podtynkowa skrzyn- Koszty: rolety elektryczne i manualne (z mon-
ka z dolnÈ klapÈ rewizyjnÈ. taĝem) okoïo 12 000 zï.
à Przy kaĝdym oknie jest ïÈcz- à RÚczne zwijacze z taĂmami uruchamiajÈ
nik do sterowania roletÈ. osïony na poddaszu.
Lilianna Jampolska
WyĝszoĂÊ zewnÚtrznych barier przeciw-
sïonecznych, w porównaniu z wyrobami
montowanymi od Ărodka, polega na tym, ĝe
majÈ duĝo lepsze wïaĂciwoĂci termoizolacyjne,
akustyczne i antywïamaniowe. Czytelnicy,
z którymi rozmawialiĂmy, swoje osïony na
oknach dachowych i pionowych potraktowali
jako niezbÚdny element wyposaĝenia.
O
sïony przeciwsïoneczne zakïada siÚ na oknach gïównie
w celu zabezpieczenia pomieszczeñ w lecie przed jaskra-
wym Ăwiatïem i przegrzewaniem siÚ, natomiast w zimie
– przed stratami ciepïa. Producenci oferujÈ róĝnorakie modele na
okna pionowe i dachowe, do obsïugi rÚcznej, elektrycznej, z moĝ-
liwoĂciÈ poïÈczenia z automatykÈ domowÈ.
ROLETY ZEWN}TRZNE
Walory uĝytkowe. SpecjaliĂci wyliczyli, ĝe najwiÚcej korzyĂci
te osïony zewnÚtrzne dajÈ latem, chroniÈc wnÚtrza przed nad-
miarem intensywnego gorÈca od sïoñca. Po wyposaĝeniu w nie
okien i przy caïkowitym opuszczeniu podczas upaïów, zazwy-
czaj nie ma koniecznoĂci montowania drogiej i energochïonnej
instalacji z klimatyzatorami, ewentualnie uĝywa siÚ jej znacznie
rzadziej. Natomiast w zimie mogÈ ograniczyÊ straty ciepïa z pro-
mieniowania przez okna nawet o 50%. OczywiĂcie, równieĝ pod
warunkiem szczelnego zaciÈgniÚcia rolet z nastaniem zmierzchu
i w trakcie dïuĝszej nieobecnoĂci domowników. W chïodniejszej
porze roku przyczyniajÈ siÚ zatem do obniĝenia kosztów ogrze-
wania budynku. W dobie energooszczÚdnoĂci, trudno nie doce-
niÊ wïaĂciwoĂci termoizolacyjnych tego rodzaju osïon.
JednoczeĂnie podkreĂla siÚ inne zalety, równie waĝne, w tym
izolacjÚ akustycznÈ (pancerz, wypeïniony materiaïem izolacyj-
nym, tïumi haïas z zewnÈtrz Ărednio o 10 dB) oraz utrudnienie
sforsowania okna (w rejonach szczególnie naraĝonych na kra-
dzieĝe, warto zamontowaÊ specjalnie wzmocnione rolety z ate-
stem odpornoĂci na wïamanie – standardowe modele najczÚĂciej
zabezpiecza siÚ systemem alarmowym i kontaktronami).
TrwaïoĂÊ takich zewnÚtrznych osïon oblicza siÚ na kilka-
dziesiÈt lat, zatem dïugo chroniÈ okna przed niekorzystnymi
warunkami atmosferycznymi (wiatrem, Ăniegiem, deszczem,
promieniami UV), przedïuĝajÈc tym samym ich dobrÈ kondycjÚ.

CzÚĂciowo lub caïkowicie zaciÈgniÚte – stanowiÈ izolacjÚ przed
Ăwiatïem w czasie snu, chwilowego relaksu, przy oglÈdaniu tele-
wizji, czy kina domowego.
Budowa. Roleta skïada siÚ z pancerza, skrzynki i prowadnic.
Utworzony z licznych listew pancerz porusza siÚ w prowadni-
cach bocznych, przytwierdzonych do oĂcieĝa okna. Listwy,
z blachy aluminiowej bÈdě PVC, mogÈ mieÊ ksztaït profili
otwartych albo zamkniÚtych, ewentualnie wypeïnionych mate-
riaïem izolacyjnym (zwykle piankÈ poliuretanowÈ). W przypad-
ku modeli przeznaczonych na okna fasadowe, waï do nawijania
pancerza montuje siÚ w skrzynce, a w wyrobach na okna dacho-
we – umieszcza siÚ go w kasecie przyczepionej do górnej ramy.
Do takich osïon na dachu czÚsto dodaje siÚ czujnik natÚĝenia
Ăwiatïa, lub akumulator solarny, który ïaduje siÚ z baterii sïo-
necznej, zamocowanej w kasecie.
Montaĝ rolet na oknach fasadowych. IstniejÈ trzy rodzaje
produktów do montaĝu w trakcie budowy domu – podtynko-
we, naokienne i nadproĝowe. Skrzynki wersji podtynkowych
osadza siÚ w specjalnie uksztaïtowanym nadproĝu, ociepla od
czoïa ibzakrywa tynkiem. Klapa rewizyjna znajduje siÚ na do-
le skrzynki. Wyroby drugiego typu zakïada siÚ jednoczeĂnie
zbprzeszkleniem, po przygotowaniu otworu okiennego uwzglÚd-
niajÈcego wysokoĂÊ skrzynki. Najpierw przytwierdza siÚ skrzyn-
kÚ do dolnej czÚĂci nadproĝa, nastÚpnie osadza siÚ okno, na
koñcu ociepla i tynkuje. Klapa rewizyjna dostÚpna jest od strony
wnÚtrz. Skrzynki odmian nadproĝowych stanowiÈ gotowe nad-
proĝe okna, dlatego produkuje siÚ je z materiaïu ceramicznego
lub utwardzonego styropianu, wzmocnionego prÚtami stalo-
wymi. Najpierw osadza siÚ skrzynkÚ, potem okno i prowadnicÚ
zbpancerzem.
Do zakïadania podczas remontu przeznaczono rolety elewa-
cyjne (przyczepiane do muru, na ewentualne ocieplenie) oraz
nakïadane na okno (mocowane do ramy). Do tej grupy naleĝÈ
wyroby przyczepiane do ramy okna, na murze budynku, oraz
takie, których skrzynkÚ umieszcza siÚ na murze, a prowadnice
na oknie. W pierwszym typie, przytwierdza siÚ prowadnice, na
nich skrzynkÚ z pancerzem. Niestety, modele nakïadane zmniej-
szajÈ Ăwiatïo przeszklenia. Ta wada nie wystÚpuje przy role-
tach ze skrzynkÈ usytuowanÈ na elewacji i z prowadnicami na
bokach wnÚki okiennej. Modele te najïatwiej zaïoĝyÊ w budyn-
kach z jedno- lub trójwarstwowymi murami. Natomiast trudno
je przymocowaÊ do maïo wytrzymaïego ocieplenia. Do przegród
dwuwarstwowych, z grubÈ termoizolacjÈ, nadajÈ siÚ dobrze wer-
sje, których skrzynkÚ montuje siÚ na murze (po usuniÚciu czÚĂci
ocieplenia), a prowadnice na ramie okna.
Montaĝ rolet na oknach dachowych. Takie odmiany wyrobów
moĝna zamówiÊ jako fabrycznie zespolone z oknem, albo dodaÊ
póěniej – wtedy skrzynkÚ z mechanizmem nawijania oraz pro-
wadnice przykrÚca siÚ do ramy okna.
Sterowanie. Jest identyczne jak to do rolet w oknach fasado-
wych i dachowych. Maïe i lekkie pancerze o wadze do 12 kg
obsïuguje siÚ rÚcznie, zwijaczem uchylnym z taĂmÈ bÈdě lin-
kÈ. Natomiast ciÚĝsze i wiÚksze (o powierzchni powyĝej 3 m2)
–bprzy uĝyciu nawijarki z korbÈ. W domach z licznymi oknami,
lepiej zaïoĝyÊ sterowanie elektryczne, przewodowe lub radiowe.
W pierwszym przypadku, rurowy silnik montuje siÚ w wale na-
wijajÈcym pancerz i ïÈczy go przewodami z ïÈcznikiem na Ăcia-
Paulina i Wojtek – Czytelnicy Budujemy Dom,
ĝaluzje fasadowe uĝytkujÈ od 2019 r.
¿aluzje fasadowe: z aluminium, w prowadnicach. Lamele – szerokoĂci 70 mm,
w ksztaïcie litery Z, wykonane ze wzmocnionej taĂmy aluminiowej gruboĂci
0,42 mm. Kasety – z aluminium, ocieplone i zakryte tynkiem. Sterowanie – elek-
tryczne (przewodowe i radiowe), ïÈczniki przy kaĝdym oknie, w przyszïoĂci aplika-
cja sprzÚĝona z instalacjÈ alarmowÈ.
Montaĝ: nastÈpiï przed wykoñczeniem elewacji. Fachowcy przytwierdzili kase-
ty do górnej ramy okien (otoczyli je warstwÈ twardego styropianu gruboĂci 6 cm
i matÈ termoizolacyjnÈ), a prowadnice do Ăcian. W kasetach umieĂcili silniki.
Decyzja: Paulina – Nie planowaliĂmy zasïon, tylko osïony zintegrowane z okna-
mi. Od razu odrzuciliĂmy wersje wewnÚtrzne. UwagÚ skupiliĂmy na zewnÚtrznych,
w grÚ wchodziïy ĝaluzje lub rolety. Codziennie przejeĝdĝaliĂmy obok budynku
z ĝaluzjami fasadowymi i ten wariant bardziej siÚ nam spodobaï. Ich nowoczesny
wyglÈd ïadnie dopeïnia bryïÚ domu. Ponadto lamele moĝna ustawiÊ na wiÚcej spo-
sobów, w porównaniu z roletami. Np. usytuowane poziomo nie zamykajÈ widoku
na otoczenie, przy zachowaniu prywatnoĂci w Ărodku budynku. Natomiast kierujÈc
je ukoĂnie, moĝliwe jest uzyskanie róĝnego stopnia zaciemnienia – to byïo dla nas
kluczowe ze wzglÚdu na oglÈdanie telewizji, zapewnienie spokojnego snu (dzieci
niekiedy ĂpiÈ w ciÈgu dnia). Cechy ĝaluzji zwiÈzane z chronieniem wnÚtrza przed
gorÈcem i zimnem potraktowaliĂmy drugorzÚdnie, jako poĝÈdane uzupeïnienie kli-
matyzacji, gazowego c.o. i wentylacji z rekuperacjÈ. Gïównie kierowaliĂmy siÚ es-
tetykÈ i rozmaitoĂciÈ ustawieñ lameli.
Rady i przestrogi:
– Wojtek: KompletujÈc elementy ĝaluzji, wybieraïem opcje moĝliwie najtrwalsze
i najwygodniejsze. Nie widzÚ w nich wad! SÈ bardzo funkcjonalne i estetyczne.
Profil lameli w ksztaïcie litery Z umoĝliwia wpuszczenie poĝÈdanej iloĂci Ăwiatïa
oraz szczelne zamkniÚcie pancerza. Natomiast sztywnoĂÊ opuszczonej bariery
i odpornoĂÊ na dziaïanie wiatru zapewniajÈ szerokie prowadnice (zrezygnowaïem
z czujników wiatru, bo zwiÚkszyïyby wydatki ). Wolaïem prowadnice od stalowych
linek, które co jakiĂ czas naleĝy naciÈgaÊ, i które nie powstrzymujÈ ïopotania lameli
na silnym wietrze. Przy naszym rozwiÈzaniu, w trakcie wichury lamele lekko drga-
jÈ, wydajÈc jedynie delikatny metaliczny děwiÚk.
– Im wiÚksze przeszklenia, tym wiÚksze sÈ pancerze i kasety. Zaleĝaïo mi,
ĝeby nie byïy widoczne na elewacji, i ĝeby nie zasïaniaïy szyb. Powiedziaïem
o tym dystrybutorowi okien, u którego zamówiïem teĝ ĝaluzje. W zwiÈzku z tym
w otworach na przeszklenia producent przewidziaï miejsce na kasety i do ich wiel-
koĂci dostosowaï rozmiar górnej ramy okien. Na etapie wykañczania elewacji, ele-
menty ĝaluzji zostaïy ocieplone i zakryte tynkiem. Zadbaïem o elektryczne stero-
wanie. ’Èczniki, regulujÈce pozycje góra-dóï (i wszelkie poĂrednie), usytuowaïem
z elektrykiem przy kaĝdym przeszkleniu (radzÚ dopilnowaÊ wykonawstwa,
nasz elektryk nie przeprowadziï przewodów przez ĂcianÚ do kaset, musie-
li to zrobiÊ instalatorzy ĝaluzji, co wiÈzaïo siÚ z dopïatÈ). Po opuszczeniu ĝa-
luzji, moĝemy ïÈcznikami zmieniaÊ teĝ kÈt ustawienia lameli. WygodniejszÈ
opcjÈ bÚdzie aplikacja od instalacji alarmowej. Wkrótce jÈ skonfigurujÚ i za-
cznÚ uĝywaÊ róĝnych funkcji, m.in. jednoczesnego uruchamiania wszystkich
osïon oraz sekcji – operujÈc ïÈcznikami 20 osïon, musimy siÚ teraz nachodziÊ.
Koszty: ĝaluzje z elektrycznym sterowaniem i montaĝem 41 000 zï.
à Kasety i prowadnice za- à WïaĂciciele czÚsto ustawiajÈ lamele w pozycji nie
kryto tynkiem. ograniczajÈcej widoku.
PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA
Agnieszka i Wojtek – Czïonkowie Klubu BudujÈcych
Dom, elewacyjne rolety uĝytkujÈ od 2020 r.
Rolety zewnÚtrzne: elewacyjne, na wszystkich oknach pionowych. Pancerze
– z aluminiowych profili szerokoĂci 40 mm (ocieplonych piankÈ PU), w kolo-
rze antracyt (po obu stronach, farba proszkowa). Prowadnice – szerokoĂci
70 mm. Skrzynki – wysokoĂci 20 cm, o szeĂciokÈtnym przekroju. Klapy rewizyj-
ne – na zewnÈtrz, od czoïa skrzynki. Sterowanie – elektryczne, radiowe; trzy
piloty, aplikacja.
Montaĝ: odbyï siÚ w fazie wykañczania domu, trwaï 5 godzin. Fachowcy przy-
twierdzili skrzynki rolet i prowadnice do ram okien, w skrzynkach zamontowali
silniki do sterowania. Elektryk doprowadziï przewody, przebijajÈc siÚ przez Ăciany.
Decyzja: Agnieszka – Do zaïoĝenia rolet zewnÚtrznych skïoniïy nas wzglÚdy
bezpieczeñstwa oraz przyzwyczajenie Wojtka z dzieciñstwa do spania w ciem-
noĂci. Argument za roletami, a nie ĝaluzjami, stanowiïa równieĝ lepsza termo-
izolacja – kupiliĂmy dom z duĝymi oknami, wiÚc zaleĝaïo nam na zminimali-
zowaniu strat ciepïa w zimie. Dla mnie istotne byïo jeszcze ïatwe uzyskanie
poczucia prywatnoĂci i unikniÚcie zbierajÈcych kurz zasïon. Poniewaĝ zasta-
liĂmy juĝ okna i wykoñczonÈ fasadÚ, najproĂciej byïo zastosowaÊ elewacyjny
wariant rolet (kolorystykÚ dopasowaliĂmy do okien i drzwi). Celowo zamówi-
liĂmy rolety u markowego producenta, u którego wczeĂniej nabyliĂmy napÚd
bramy wjazdowej – po to, ĝeby zgadzaïa siÚ aplikacja do ich zdalnej obsïugi.
GdybyĂmy mieli ponownie wybieraÊ rodzaj osïon, postÈpilibyĂmy tak samo!
Rady i przestrogi:
– Dla mnie chyba najbardziej liczy siÚ bezpieczeñstwo. Co prawda, nasze ro-
lety nie sÈ antywïamaniowe, lecz próba wywaĝenia nawet zwykïych pance-
rzy wywoïa haïas i wzbudzi alarm. Powszechnie wiadomo, ĝe najczÚĂciej zïo-
dzieje wïamujÈ siÚ przez okna, wiÚc taka sztywna przegroda bÚdzie dla nich
odstraszajÈcÈ przeszkodÈ. Nie narzekamy na ciemne skrzynki, zasïaniajÈce
górnÈ partiÚ szyb. Z zewnÈtrz wyglÈdajÈ ïadnie, wykañczajÈ okna.
– Wojtek: Spodziewaïem siÚ, ĝe ocieplony pancerz w chïodniejszej poïowie roku
dobrze zabezpieczy przeszklenia przed zimnem. Jednak nie spodziewaïem siÚ aĝ
tak skutecznej ochrony przed gorÈcem w lecie. Przez caïe ostatnie lato, w upalne
dni, opuszczaliĂmy rolety na wszystkich oknach od strony poïudnia i zdziaïaïo
to cuda. Temperatura w pomieszczeniach byïa kilka stopni Celsjusza niĝsza od
zewnÚtrznej. Ani razu nie rozwaĝaliĂmy zaïoĝenia klimatyzacji, nawet na piÚtrze.
– AplikacjÚ skonfigurowaliĂmy w taki sposób, ĝeby obsïugiwaïa rolety za nas
i ĝebyĂmy na co dzieñ nie musieli o tym myĂleÊ. Sama je otwiera rano o usta-
lonej porze (rozróĝniliĂmy dni tygodnia i weekend). O zachodzie sïoñca za-
myka te na póïnocnych oknach skierowanych na drogÚ, pozostaïe o godzi-
nie 23:00 (chcemy widzieÊ oĂwietlony ogród). Kiedy wykryje, ĝe nikogo nie
ma w budynku, natychmiast zaciÈga wszystkie osïony. Rada – warto uĝywaÊ
trochÚ droĝszej wersji IO, zamiast RTS. Tylko w razie nagïej potrzeby siÚga-
my po piloty (np. gdy pies chce wyjĂÊ w nocy z domu, albo któreĂ z nas pra-
gnie rano dïuĝej spaÊ).
Koszty: Rolety z montaĝem 16 000 zï.
à Rolety elewacyjne przymoco- à Na ĝÈdanie pancerz moĝna rozszczelniÊ
wano do ram okien. i zatrzymaÊ w dowolnej pozycji.
à Rolety zewnÚtrzne na oknach dachowych najlepiej wyposaĝyÊ w napÚd,
by moĝna byïo wygodnie sterowaÊ nimi np. za pomocÈ panelu. VELUX
nie. Moĝliwe jest zarzÈdzanie indywidualnie kaĝdÈ roletÈ, cen-
tralnie – wszystkimi, albo wybranymi grupami. W przypadku
automatyki radiowej, w wale nawijajÈcym umieszcza siÚ silnik,
odbierajÈcy fale radiowe. ZarzÈdza siÚ nim pilotem. Inteligentne
sterowanie nastÚpuje po dodaniu systemu rolet do ukïadu auto-
matyki domowej. Zwykle konfiguruje siÚ opcje automatycznej
pracy – o okreĂlonej godzinie, po zapadniÚciu zmierzchu, pod-
czas intensywnego nasïonecznienia, symulacja obecnoĂci wïa-
Ăcicieli, wïÈczanie alarmu w razie naruszenia rolet.
ZEWN}TRZNE ¿ALUZJE FASADOWE
Walory uĝytkowe. Dobrze chroniÈ Ărodek budynku przed inten-
sywnym Ăwiatïem i nadmiarem gorÈca. Zamontowane na duĝej po-
wierzchni dziaïajÈ jak izolator, korzystnie wpïywajÈc na rozkïad
temperatury w pomieszczeniach i wspomagajÈc pracÚ klimatyza-
cji (oszczÚdza siÚ na kosztach energii elektrycznej). Jak to siÚ dzieje?
MiÚdzy powierzchniÈ lameli a szybÈ tworzy siÚ z powietrza bariera
termiczna, która spowalnia wymianÚ ciepïa. Sprawdzono, ĝe przy
temperaturze na zewnÈtrz 35°C, moĝliwe jest jej obniĝenie w poko-
jach aĝ o 10°C. W przeciwieñstwie do rolet, ĝaluzje nie odcinajÈ wi-
doku na otoczenie, poniewaĝ kÈt ustawienia lameli moĝna dowolnie
regulowaÊ. Ponadto tïumiÈ haïas i majÈ dobry wpïyw na wyglÈd fa-
sady (pasujÈ do prostych bryï).
Budowa. ¿aluzje skïadajÈ siÚ z licznych poziomych i specjalnie
wyprofilowanych lameli (piór). Elementy te, najczÚĂciej wykonane
z taĂmy aluminiowej pokrytej lakierem odpornym na warunki at-
mosferyczne, wytwarza siÚ o szerokoĂci 65, 70, 80, 90 mm. W proce-
sie produkcji nadaje siÚ im ksztaït litery C, Z, F, S. UstawiajÈc lame-
le pod dowolnym kÈtem (w przedziale od 0 do 180°), moĝliwe jest
regulowanie iloĂci i kierunku dopïywu dziennego Ăwiatïa oraz cie-
pïa od sïoñca w gïÈb pomieszczeñ. Zabezpieczenie przed ïopota-
niem ĝaluzji na wietrze stanowiÈ sztywne prowadnice boczne, albo
linki ze stali nierdzewnej w osïonie z PVC.
Montaĝ. CiÚĝar takiego ekranu wynosi przeciÚtnie 2–3 kg/m2 i nie
jest istotnym obciÈĝeniem konstrukcji budynku. Przytwierdza siÚ je
do ramy okna, bezpoĂrednio do Ăciany, lub do fasady. GórnÈ rynnÚ
z silnikiem zasïania siÚ elewacjÈ bÈdě kasetÈ maskujÈcÈ. b
Sterowanie. RÚczne, przy pomocy mechanizmu korbowego, war-
to zastÈpiÊ elektrycznym. Jednak najlepszym rozwiÈzaniem bÚdzie
wïÈczenie obsïugi tych elementów do domowej instalacji inteligent-
nej oraz powiÈzanie z automatykÈ pogodowÈ.
MARKIZY I MARKIZOLETY
Walory uĝytkowe. Inwestorzy najbardziej ceniÈ markizy i mar-
kizolety okienne – za mniej lub bardziej delikatne „filtrowanie”
Ăwiatïa dziennego (moĝna odpowiednio dobraÊ gÚstoĂÊ siatki),

à Ustawianie lamelek pod róĝnym kÈtem umoĝliwia dozowanie iloĂci
Ăwiatïa sïonecznego wpadajÈcego do wnÚtrz przez ĝaluzje fasadowe. ALUPROF
za nieograniczanie widoków i zatrzymywanie owadów (tÚ wïa-
ĂciwoĂÊ majÈ tylko caïkowicie rozwiniÚte). ChoÊ osïony sÈ aĝuro-
we, najprzydatniejsze sÈ latem na przeszkleniach zwróconych na
poïudnie i zachód, bo nawet gdy skrzydïo jest otwarte, zatrzymu-
jÈ okoïo 70% ciepïa. W zimie raczej siÚ ich nie uĝywa – przecho-
wuje zwiniÚte w kasetonie osïonowym, przykrÚconym do górnej
ramy okna.
Budowa. PowstajÈ z wïókna szklanego lub siatki odpornej na
czynniki atmosferyczne. Moĝna dobraÊ modele do zamocowania
na przeszkleniach fasadowych i dachowych. WystÚpujÈ w formie
prostej jednoczÚĂciowej osïony (czyli zwykïej markizy na okna da-
chowe), albo pod postaciÈ ïamanej markizolety, skïadajÈcej siÚ
z dwóch pïaszczyzn (dolnÈ moĝna odchyliÊ, oprzeÊ na ruchomych
belkach i utworzyÊ daszek nad fragmentem okna fasadowego).
Sterowanie. Tañsze wersje zahacza siÚ rÚcznie o zaczepy na
dolnej ramie skrzydïa. Droĝsze modele, ze sterowaniem elektrycz-
nym, przesuwajÈ siÚ zdalnie wzdïuĝ metalowych prowadnic.
OKIENNICE
Walory uĝytkowe. ZamkniÚte okiennice chroniÈ przeszklenia
przed nadmiarem Ăwiatïa i gorÈca, ale równieĝ przed opadami at-
mosferycznymi, wiatrem, kurzem, ucieczkÈ ciepïa z pomieszczeñ.
CzÚsto stanowiÈ dodatkowÈ skutecznÈ ochronÚ przed wïamaniem
oraz efektownie i na staïe ozdabiajÈ elewacje.
Budowa. Skrzydïa okiennic wykonuje siÚ z wytrzymaïego drew-
na gatunków krajowych i egzotycznych. Sosnowe jest miÚkkie
i nietrwaïe, lepiej wybraÊ drewno olchy, dÚbu, meranti, które przed
wpïywem warunków atmosferycznych zabezpiecza siÚ specjalny-
mi Ărodkami. Trwalsze i niewymagajÈce konserwacji sÈ okiennice
z aluminium lub tworzywa sztucznego. Ksztaït i rozmiar skrzydeï
dopasowuje siÚ do przeszklenia. SzerokoĂÊ jednego skrzydïa nie po-
winna przekroczyÊ 90 cm, dlatego niekiedy stosuje siÚ wersje ïama-
ne, zïoĝone z kilku wÚĝszych elementów.
Montaĝ. Zawiasy skrzydeï przyczepia siÚ do Ăciany, ramy okna,
albo opaski je okalajÈcej. W pozycji otwartej przytrzymujÈ je blo-
kady przeciwwiatrowe. WystÚpujÈ (do wyboru) modele przytwier-
dzone do Ăciany, bÈdě dwuelementowe – do skrzydïa i do Ăcia-
ny. NiezbÚdne sÈ blokady przeciwwïamaniowe okiennic w postaci
dwuczÚĂciowego skobla, lub zamkniÚcia drÈĝkowego.
Sterowanie. Modele okiennic, przystosowane do obsïugi manu-
alnej, producenci wyposaĝajÈ w nowoczesne trwaïe okucia. Ich
otwieranie moĝe odbywaÊ siÚ m.in. za pomocÈ mechanizmu (na
skrzydïach), poïÈczonego z korbÈ (wewnÈtrz domu). JeĂli skrzydïa
sÈ duĝe i ciÚĝkie, lepiej wybraÊ wersjÚ elektrycznÈ. Na skrzydle za-
kïada siÚ wtedy silnik, który uruchamia siÚ ïÈcznikiem w pomiesz-
czeniu, albo pilotem. }
Emilia – Czytelniczka Budujemy Dom, markizy
uĝytkuje od 2018 r.
Markizy zewnÚtrzne: na oknach dachowych i kolankowych, 10 sztuk, z siatki
z przeĂwitem wzglÚdnym 10%, w kolorze grafitowym. Model bez bocznych prowad-
nic, z zaczepami na dolnej ramie okna. Sterowanie – rÚczne.
Montaĝ: wykonaï dekarz. ZdjÈï listwÚ z górnej ramy okna i przykrÚciï kasetÚ z mar-
kizÈ, a do dolnej ramy przykrÚciï zaczepy.
Decyzja: na oknach w poprzednim mieszkaniu zaïoĝyïam rolety wewnÚtrzne, lecz
siÚ nie sprawdziïy. W tym celu lepiej stosowaÊ osïony zewnÚtrzne, w mniejszym
lub wiÚkszym stopniu niwelujÈ one nagrzewanie siÚ szyb i filtrujÈ intensywne
Ăwiatïo. Podczas montaĝu okien dachowych i kolankowych w nowo budowanym
domu, poprosiïam dekarza o zaïoĝenie na nich markiz zewnÚtrznych. Wybraïam
ten rodzaj bariery, bo mogÈ one pochïonÈÊ aĝ 70% gorÈca. Uznaïam zatem, ĝe
to dobre wsparcie chïodzÈcego dziaïania wentylacji mechanicznej z rekuperato-
rem i GWC. Ponadto majÈ bardziej przystÚpnÈ cenÈ, niĝ rolety zewnÚtrzne stero-
wane elektrycznie. Zamówiïam przez Internet firmowe wyroby u producenta na-
szych okien, wiÚc miaïam pewnoĂÊ, ĝe bÚdÈ pasowaÊ, a ich montaĝ nie zajmie
dekarzowi duĝo czasu.
Rady i przestrogi:
– Nie chciaïam najgÚstszej siatki, z obawy przed nadmiernym zaciemnieniem sy-
pialni na poddaszu – zaleĝy mi na delikatnym filtrowaniu Ăwiatïa sïonecznego
i efekcie przeĂwitujÈcych zasïon (pozwala to na spokojny sen bez zrywania siÚ
o brzasku i wykonywanie póěniejszych czynnoĂci bez zwijania takich ekranów
– z tego powodu markizÚ przewidziaïam równieĝ w pokoju goĂcinnym od strony
póïnocnej). Nie zasïanianie widoku teĝ byïo istotne. Czas pokazaï, ĝe nie pomyli-
ïam siÚ, wybierajÈc materiaï z przeĂwitem wzglÚdnym 10% i chïonÈcy 70% gorÈ-
ca tuĝ przed szybÈ. Po zaciÈgniÚciu osïon na oknach wychodzÈcych na poïudnie,
szkïo rzeczywiĂcie jest tylko lekko ciepïe, nie parzÈce. Markizy dziaïajÈ! Podczas
wiatru czy burzy ïopocÈ, ale nie haïasujÈ i nie odpinajÈ siÚ z zaczepów (mecha-
nizm zwijania dobrze je napina).
– Gdybym miaïa wiÚkszy budĝet w momencie budowania, to kupiïabym firmo-
we zewnÚtrzne rolety z elektrycznym sterowaniem, a jeszcze lepiej – automatycz-
ne z fotowoltaikÈ. Zwykïe markizy mÈĝ rÚcznie rozwija w dni sïoneczne i zwija
w dni pochmurne (to gïównie on siÚ tym zajmuje, ze wzglÚdu na wysoki wzrost,
lecz stara siÚ to robiÊ moĝliwie najrzadziej, bo przy 10 markizach jest trochÚ za-
chodu). Banalnie proste jest samo rozwiniÚcie i zwiniÚcie siatek, jednak dostÚp do
nich jest utrudniony. Na przykïad do otwierania skrzydïa w oknie poïaciowym nie
uĝywamy drÈĝka, tylko do rozwijania markizy, bÈdě odblokowania jej z zaczepu.
DrÈĝek nie jest teleskopowy. ’atwiej jest w przypadku czÚĂci pionowych –bwbkaĝ-
dej parze tylko jedna jest otwierana, druga to fiks. Dlatego w celu operowania mar-
kizÈ na sÈsiednim skrzydle, trzeba siÚ wychyliÊ. Markizy rozwijamy nawet w zimie,
kiedy Ăwiatïo jest zbyt intensywne i komuĂ z rodziny przeszkadza. Szczególnie
w tym okresie dbamy, ĝeby wyschïy przed zwiniÚciem do kasety.
Koszty: Markizy zewnÚtrzne 10 szt. – 1850 zï (bez montaĝu).
à MarkizÚ na fiksie wyjmuje siÚ z kasety, à W póïnocnym pokoju goĂcin-
wychylajÈc siÚ przez sÈsiednie skrzydïo nym równieĝ sprawdza siÚ marki-
pionowe. za z przeĂwitem wzglÚdnym 10%.
CZAS NA REMONT POKRYCIA DACHOWE

Czas na nowy dach

Janusz Werneri
FOT. CREATON POLSKA

Remont dachu to zwykle wymiana nieszczelnego lub brzydkiego pokrycia

zbblachy, dachówki, eternitu. Pod nowe daje siÚ podkïad, którego kiedyĂ nie
stosowano. Przebudowa drewnianej konstrukcji, zwanej wiÚěbÈ, to wiÚksze
wyzwanie, umoĝliwiajÈce jednak zmianÚ ksztaïtu dachu i uzyskanie dodatkowej
powierzchni mieszkalnej na poddaszu.

D
ominujÈce w naszym kraju dachy
spadziste przez caïe stulecia budo-
wano podobnie: na drewnianej kon-
strukcji (wiÚěbie) ukïadano pokrycie: da-
chówki, sïomÚ, blachÚ. WspóïczeĂnie, miÚdzy
wiÚěbÈ i pokryciem, dodaje siÚ jeszcze pod-
kïad, który zwiÚksza szczelnoĂÊ przegrody.
Prawidïowo wykonany i serwisowany dach
– zaleĝnie od rodzaju materiaïu pokryciowe-
go – speïnia swÈ funkcjÚ od dwudziestu kil-
ku do przeszïo stu lat. Tyle wytrzyma np. da-
chówka ceramiczna, czy pokrycia z blachy
miedzianej oraz cynkowo-tytanowej.
Na najlepsze, stalowe blachodachówki pro-
ducenci dajÈ 50 lat gwarancji, jednak taka
blacha uszkodzona w trakcie montaĝu czy
przez ocierajÈce siÚ o niÈ gaïÚzie przerdze-
wieje po kilku sezonach.
Ceramiczne i betonowe dachówki nie
korodujÈ, ale mogÈ siÚ poluzowaÊ lub po-
ïamaÊ, i wtedy dach bez podkïadu traci
szczelnoĂÊ. W przypadku tego materiaïu
drobne usterki ïatwo naprawiÊ, wymie-
niajÈc pojedyncze elementy. TrwaïoĂÊ sta-
lowej blachy moĝna z kolei przedïuĝyÊ,
czyszczÈc jÈ i malujÈc.
Kiedy dachu nie warto naprawiaÊ, bo
utrata szczelnoĂci nastÈpiïa na duĝej jego
czÚĂci, inwestorowi zostaje wymiana po-
krycia. Remont powinien poprzedziÊ prze-
glÈd caïoĂci, ze szczególnym uwzglÚdnie-
niem stanu wiÚěby. Jeĝeli chcemy zastÈpiÊ
pokrycie ciÚĝszym, albo ukïadanym na de-
skowaniu, którego dotychczas nie byïo,
konstruktor z uprawnieniami musi poli-
czyÊ, czy wiÚěba wytrzyma nowe obciÈ-
ĝenie. JeĂli okaĝe siÚ, ĝe nie – naleĝy jÈ
wymieniÊ, wzmocniÊ (albo zrezygnowaÊ
zbciÚĝkiego materiaïu). Przy okazji wymia-

240 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 WYMIANA POKRYCIA
JeĂli konstrukcja dachu jest w dobrym sta-
nie, pokrycie moĝna zastÈpiÊ materia-
ïem tego samego rodzaju, albo lĝejszym.
Zaczyna siÚ od demontaĝu starego materia-
ïu. Nie jest to zadanie trudne, trzeba jed-
nak pamiÚtaÊ o zabezpieczeniu budynku
na wypadek deszczu. Ekipa powinna mieÊ
plandeki odpowiedniej wielkoĂci. Prace
trwajÈ przynajmniej kilka dni, w gorszym
przypadku kilka tygodni, a nie ma gwaran-
cji dobrej pogody.
Odkrycie dachu wykorzystuje siÚ do
à RozpoczÚcie prac powinien poprzedziÊ przeglÈd dachu, ze szczególnym uwzglÚdnieniem stanu
sprawdzenia stanu izolacji przeciwwilgo-
wiÚěby. P. KONIKOWSKI

ny konstrukcji da siÚ zmieniÊ ksztaït da-

chu, kÈt nachylenia poïaci, zaadaptowaÊ
poddasze na pomieszczenia mieszkalne.

KIEDY DO URZ}DU?
Zgodnie z prawem, roboty budowlane po-
legajÈce na odtworzeniu stanu pierwotnego
(takĝe z uĝyciem innych materiaïów) to
remont. Wymiana pokrycia dachowego, bez
ingerencji w wiÚěbÚ, jest zatem remontem
ibnie ma potrzeby zgïaszania jej w urzÚdzie.
Pod warunkiem, ĝe odnawiany dom moĝna
by wybudowaÊ – wedïug obowiÈzujÈcych
obecnie przepisów – na podstawie zgïoszenia
z projektem. Obszar oddziaïywania inwesty-
cji musi siÚ wiÚc w caïoĂci mieĂciÊ na dziaïce
inwestora. JeĂli wykracza poza niÈ, a tak siÚ
dzieje, gdy np. wymieniamy dach na poïówce
à Wymiana pokrycia to remont, którego nie trzeba zgïaszaÊ w urzÚdzie, o ile obszar oddziaïywania in-
bliěniaka, konieczne jest zgïoszenie remon- westycji w caïoĂci mieĂci siÚ na dziaïce inwestora. RÖBEN
tu w starostwie. Skïada siÚ je przynajmniej
21bdni przed rozpoczÚciem prac.
Roboty, które zmieniajÈ parametry tech-
niczne lub uĝytkowe budynku, np. wymianÚ
wiÚěby, wstawienie okna dachowego, prawo
definiuje jako przebudowÚ. Trzeba je zgïosiÊ,
zaïÈczajÈc projekt przygotowany przez spe-
cjalistÚ z uprawnieniami. Tak samo postÚpuje
siÚ w przypadku zmiany kubatury/obszaru
oddziaïywania budynku, w wyniku jego
nadbudowy czy np. dobudowy lukarny.
JeĂli przebudowa dachu spowoduje powiÚk-
szenie obszaru oddziaïywania budynku na
posesje sÈsiednie, niezbÚdne jest pozwolenie
na budowÚ. Naleĝy o nie wystÈpiÊ takĝe
wtedy, gdy zamierzamy wymieniÊ pokrycie
budynku wpisanego do rejestru zabytków lub
objÚtego ochronÈ konserwatorskÈ.
Przed pracami sprawdza siÚ miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego. Jego za-
pisy mogÈ narzucaÊ m.in. ksztaït i kolor da-
chu, a inwestor ma obowiÈzek stosowania siÚ Ã WspóïczeĂnie za szczelnoĂÊ dachu odpowiada takĝe podkïad (zwany niekiedy dachem spodnim),
do nich. dlatego przed zamocowaniem pokrycia na poïaci ukïada siÚ izolacjÚ przeciwwodnÈ. BMI BRAAS

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 241

CZAS NA REMONT POKRYCIA DACHOWE
a b
à Na remontowanych dachach najïatwiej uïoĝyÊ lekkie pokrycie z blachy: klasycznÈ blachodachówkÚ
(a RUUKKI), blachÚ, która wyglÈda jak modne dachówki pïaskie (b BUDMAT), albo imitujÈcÈ drewniany gont
(c BLACHY PRUSZY”SKI).
ciowych i termicznych. JeĂli takowe nie
wystÚpujÈ (co budynkach wznoszonych
i remontowanych kilkadziesiÈt lat temu
jest reguïÈ), a planujemy ocieplenie poïaci
lub adaptacjÚ poddasza na pomieszczenia
mieszkalne, na krokwiach ukïada siÚ fo-
liÚ wysokoparoprzepuszczalnÈ. Umoĝliwia
ona odprowadzanie wilgoci z ocieplenia
ibzabezpiecza je przed wodÈ opadowÈ.
Jako nowe pokrycie – ze wzglÚdu na nie-
duĝÈ masÚ – Ăwietnie sprawdzajÈ siÚ bla-
chodachówki. 1 m2 tego materiaïu (zbrdze-
niem ze stali) waĝy 3,5–7 kg. Blacha
242 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
pornoĂÊ na warunki atmosferyczne, ale po-
wstaje ona nawet 5 lat.
Dach moĝna równieĝ pokryÊ ponow-
nie zdjÚtÈ z niego dachówkÈ – o ile nie jest
zniszczona. Najpierw naleĝy jÈ wyczy-
ĂciÊ, dokonaÊ niezbÚdnych napraw drew-
nianego rusztu, ewentualnie wiÚěby i roz-
ïoĝyÊ izolacjÚ przeciwwodnÈ. JeĂli starych
dachówek nie wystarczy, na czÚĂci da-
chu, np. lukarnie, stosuje siÚ inny materiaï.
¥wietnie nada siÚ wspomniana wyĝej pïa-
ska blacha.
Gdy na istniejÈcej konstrukcji chcemy
uïoĝyÊ nowÈ dachówkÚ, trzeba zerwaÊ ïaty
i zastÈpiÊ je kolejnymi. Ich rozstaw musi
bowiem pasowaÊ do rozmiaru planowane-
go pokrycia.
W najprostszym wariancie nowe pokry-
cie ukïada siÚ na dotychczasowym, bez
jego zdejmowania. Da siÚ to zrobiÊ na da-
chach skoĂnych, pokrytych papÈ lub gon-
tem bitumicznym, niekiedy pïaskÈ blachÈ.
OczywiĂcie, o ile konstruktor stwierdzi, ĝe
wiÚěba jest wystarczajÈco mocna. Na sta-
rej, równej papie lub goncie, wzdïuĝ kro-
kwi przybija siÚ zaimpregnowane kontrïaty
i prostopadle do nich ïaty. CiÚĝar nowego
pokrycia musi byÊ dostosowany do wytrzy-
maïoĂci wiÚěby, najczÚĂciej jest nim mate-
riaï lekki, np. blachodachówka. KïadÈc jed-
no pokrycie na drugim, oszczÚdza siÚ na
kosztach usuniÚcia i wywiezienia dotych-
czasowego. Szczególnie skomplikowane
ibdrogie jest usuwanie niebezpiecznego dla
zdrowia eternitu, czyli pïyt azbestowo-
-cementowych.
Nowe pokrycie to takĝe nowe obróbki
blacharskie (na szczycie dachu, w koszach,
c Ä TrwaïoĂÊ blach cynkowo-tytanowych to prze-
szïo 100 lat. RHEINZINK
zbrdzeniem aluminiowym jest jeszcze lĝej-
sza. Inwestorzy coraz chÚtniej siÚgajÈ teĝ
po blachy pïaskie – powlekane jak bla-
chodachówki, sprzedawane w arkuszach
ibjako wyrób panelowy. Najpopularniejsze
sÈ stalowe, ale zamoĝniejsi wybiera-
jÈ równieĝ miedziane i cynkowo-tytano-
we. Miedziane, przy prawidïowym kry-
ciu, przetrwajÈ 300 lat! W kilka miesiÚcy
po uïoĝeniu pokrywajÈ siÚ chroniÈcÈ je zie-
lonkawÈ patynÈ. Takiej powierzchni nie
czyĂci siÚ ani nie konserwuje. Tytancynk
takĝe wytwarza warstwÚ, gwarantujÈcÈ od-
CZAS NA REMONT POKRYCIA DACHOWE

Co to takiego ten podkïad?

To warstwa dachu znajdujÈca siÚ miÚdzy konstrukcjÈ i pokryciem. Two-
rzy jÈ izolacja przeciwwodna oraz przytwierdzony do krokwi ruszt zbïat
ibkontrïat, ewentualnie deskowanie. Podkïad odpowiada za odprowadza-
nie na zewnÈtrz wody opadowej (z przecieków lub wtïoczonej pod po-
krycie przez wiatr) i pary wodnej (z wnÚtrza budynku: kÈpieli, gotowania
itd.), którym udaïo siÚ wniknÈÊ do tej strefy. Dobiera siÚ go w zaleĝnoĂci
od kÈta nachylenia dachu i rodzaju materiaïu pokryciowego. Ma byÊ
tym szczelniejszy, im mniej szczelne jest pokrycie i im mniejszy spadek
poïaci. IzolacjÈ przeciwwodnÈ jest najczÚĂciej folia wstÚpnego krycia,
rzadziej papa podkïadowa (bez posypki). Pod blachy pïaskie ukïada siÚ
maty strukturalne, umoĝliwiajÈce odprowadzanie skroplin z ich dolnej
powierzchni.
pokrycie dachowe papa
a b
Wybór: ruszt z ïat i kontrïat czy peïne deskowanie, wiÈĝe siÚ ze
sztywnoĂciÈ materiaïu pokryciowego. ’aty idÈ pod materiaïy sztywne,
które nie potrzebujÈ oparcia na caïej swojej powierzchni – dachówki,
blachodachówki, blachy proğlowane (przede wszystkim trapezowe).
Peïne i równe deskowanie, z duĝych pïyt drewnopochodnych, ewentu-
alnie desek ïÈczonych na pióro i wpust, wykonuje siÚ pod papÚ i gonty
bitumiczne. Pod blachy pïaskie teĝ ukïada siÚ deski, ale z zachowaniem
kilkucentymetrowych odstÚpów, umoĝliwiajÈcych wentylacjÚ spodu
pokrycia. Uïoĝenie peïnego deskowania pod dachówki nie jest bïÚdem
– wrÚcz przeciwnie, zwiÚksza sztywnoĂÊ konstrukcji dachu, niestety
–btakĝe koszty.
pokrycie dachowe ïaty
kontrïaty

deski obszerokoĂci
do 15 cm, pïyta
membrana
OSB lub mfp
krokwie
à Podkïad w formie deskowania (a) oraz rusztu z kontrïat i ïat (b).

przy kominach, okapie). Przewaĝnie wy-
konuje siÚ je z pïaskiej, powlekanej blachy,
wbkolorze zbliĝonym do barwy materia-
ïu pokryciowego. Producenci oferujÈ takĝe
gotowe obróbki, stylistycznie dopasowane
do konkretnych modeli pokryÊ z blachy.
KIEDY NOWA WI}½BA?
Drewno, z którego budowana jest zdecy-
dowana wiÚkszoĂÊ konstrukcji dachów
skoĂnych, jest materiaïem trwaïym. Pod
warunkiem zabezpieczenia go przed dzia-
ïaniem wody, grzybów i owadów, które
chciaïyby w nim ĝerowaÊ.
Kiedy dach przecieka, zalewane przez
deszczówkÚ elementy drewnianej wiÚěby
na przemian pÚczniejÈ i kurczÈ siÚ, co osïa-
bia ich strukturÚ. Zawilgocony materiaï
staje siÚ poĝywkÈ dla grzybów, powodujÈ-
cych jego rozkïad. WytrzymaïoĂÊ belek ob-
niĝajÈ teĝ korytarze, drÈĝone przez ĝerujÈ-
ce w nich szkodniki.
Gdy noĂnoĂÊ atakowanej na róĝne spo-
soby konstrukcji maleje, dach siÚ ugina.
Czasami problem rozwiÈzuje wymiana kil-
ku elementów wiÚěby lub ich wzmocnie-
nie. W zaleĝnoĂci od potrzeb, stosuje siÚ
odgrzybianie lub odrobaczanie. Gdy dach
grozi zawaleniem, trzeba go rozebraÊ i po-
stawiÊ jeszcze raz. NiezbÚdny jest wówczas
projekt konstrukcji – jeĂli oryginalnych do-
kumentów nie da siÚ odnaleěÊ, ubupraw-
nionego projektanta trzeba zamówiÊ nowy.
KorzystajÈc z okazji, moĝna zmieniÊ geo-
metriÚ dachu, dobudowaÊ lukarnÚ.
Nowa wiÚěba potrzebna jest takĝe wtedy,
gdy konstruktor stwierdzi, ĝe dotychczasowa
nie utrzyma dachówki, którÈ wymarzyï sobie
inwestor. Dachówki cementowe waĝÈ okoïo
45 kg/m2, ceramiczne do 90 kg/m2. Duĝa masa
pokrycia to lepsza izolacyjnoĂÊ akustyczna
(nie sïychaÊ uderzajÈcych o dach kropli desz-
czu), ale planowane pod nie krokwie muszÈ
mieÊ wiÚkszy przekrój i/lub mniejszy rozstaw
od tych pod blachodachówkÚ.
WiÚěbÚ obciÈĝa zresztÈ nie tylko pokry-
cie. Takĝe mocowane do niej ocieplenie,
zabudowa poddasza z pïyt gipsowo-
-kartonowych, czy podwieszane sufity.
Przede wszystkim jednak – uwzglÚdniane
przez konstruktora – parcie wiatru czy za-
legajÈcy Ănieg (1 m3 mokrego Ăniegu waĝy
do 800bkg!).
MATERIA’ NA WI}½B}
KonstrukcjÚ stawia siÚ z drewna sosno-
wego bÈdě Ăwierkowego, czasami z jo-
dïy. Powinno byÊ dobrej jakoĂci, wysuszo-
ne i impregnowane, najlepiej ciĂnieniowo,
ewentualnie zanurzeniowo. Jego wilgot-
noĂÊ nie moĝe przekraczaÊ 18%. Belki majÈ
byÊ okorowane, bez pleĂni, sinizny, Ăladów
po owadach, bez wypadajÈcych sÚków.
Poza tradycyjnÈ, obrzynanÈ tarcicÈ do
budowy wiÚěby wykorzystuje siÚ dziĂ
drewno KVH i BSH, niekiedy równieĝ
dwuteowe belki. Drewno KVH jest iglaste,
czterostronnie strugane i suszone komo-
rowo (wilgotnoĂÊ do 16%). Jest wytrzyma-
ïe, nie paczy siÚ i nie zawiera ĝywicy. Lite
belki, ïÈczone na dïugoĂci na tzw. mikrow-
czepy, mogÈ mieÊ do 16 m. Drewno BSH to

244 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Ruukki® Hyygge to innowacyjny produkt dachowy, który
G]LÛNLSURVWHMLbHOHJDQFNLHMIRUPLHGRVNRQDOHZSLVXMHVLÛ
ZbQRZRF]HVQHWUHQG\DUFKLWHNWRQLF]QH3URGXNWZ\VWÛSXMH
ZbGZµFKZDULDQWDFK]bSU]HWĄRF]HQLDPLLbEH]SU]HWĄRF]HĆ
FRbSR]ZDODX]\VNDÉWU]\UµľQHZ]RU\SRNU\FLDGDFKRZHJR
6SHFMDOQLH]DSURMHNWRZDQ\V\VWHPRU\JLQDOQ\FKREUµEHN
EODFKDUVNLFK]DSHZQLDHVWHW\F]Q\Z\JOÇGGDFKXLbJZDUDQWXMH
MHJRSRSUDZQHIXQNFMRQRZDQLH3URGXNW\EH]SLHF]HĆVWZD
GDFKRZHJRRUD]SURGXNW\GRZHQW\ODFMLX]XSHĄQLDMÇRIHUWÛ
NRPSOHWQHJRGDFKX5XXNNL®b+\\JJH

Ruukki® +\\JJH]bSU]HWĄRF]HQLDPL Ruukki® +\\JJHEH]SU]HWĄRF]HĆ

8QLNDOQHFHFK\5XXNNL® Hyygge

:\VRNDMDNRĝÉ *ĄDGNDIDNWXUD NRORU\ Z]RU\

5XXNNL3ROVND6S]bRRXO-DNWRURZVNDĽ\UDUGµZWHOZZZUXXNNLGDFK\SO
CZAS NA REMONT POKRYCIA DACHOWE

à 1 m2 dachówki waĝy nawet 10 razy tyle, co po-

krycie blaszane, ale dachówka jest trwalsza i le-
piej izoluje akustycznie. WIENERBERGER

czepy drewna (górny i dolny pas) oraz

à Przy okazji wymiany wiÚěby moĝna zmieniÊ geometriÚ dachu i urzÈdziÊ pomieszczenia mieszkalne
nabpoddaszu. CREATON POLSKA twardych pïyt pilĂniowych lub OSB (Ărod-
nik scalajÈcy pasy). Elementy sprasowu-
alternatywa stali i ĝelbetu. Elementy kon- jest stabilny wymiarowo, pozbawiony je siÚ zbuĝyciem wodoodpornych klejów.
strukcyjne powstajÈ z klejonych warstwo- skïonnoĂci do pÚkniÚÊ, niestety drogi. SÈbsztywne, stabilne wymiarowo i lekkie,
wo desek o gruboĂci 4 cm, na dïugoĂci tak- Dwuteowe belki wytwarza siÚ z suszo- bo drewna jest w nich o poïowÚ mniej, niĝ
ĝe ïÈczonych na mikrowczepy. Materiaï nego przemysïowo i ïÈczonego na mikrow- w litych belkach.

Co z tym eternitem?

W drugiej poïowie ubiegïego wieku dachy masowo kryto eternitem, czyli falistÈ pïytÈ azbestowo-cementowÈ, rzadziej pïaskÈ karo. Materiaï
wydawaï siÚ mieÊ mnóstwo zalet: byï trwaïy, lekki, odporny na ogieñ, tani. Niestety, z czasem okazaïo siÚ, ĝe wdychanie wïókien azbestu (stanowi
kilkanaĂcie procent skïadu kaĝdej pïyty) jest niezwykle szkodliwe dla zdrowia. Wbwyniku wieloletniego draĝnienia komórek wywoïujÈ one m.in.
pylicÚ azbestowÈ, raka pïuc, raka oskrzeli, miÚdzybïoniaka opïucnej.
Ich szkodliwe dziaïanie moĝe ujawniÊ siÚ po
wielu latach, nowotwory rozwijajÈ siÚ 20 do
40blat od kontaktu z zanieczyszczonym powie-
trzem. Im wiÚcej w nim wïókien, tym wiÚksze
ryzyko zachorowania. Wïókna uwalniajÈ siÚ
wbwyniku korozji pïyt azbestowo-cementowych
(nastÚpuje 20 do 50 lat po dacie produkcji) oraz
ich uszkodzeñ mechanicznych (ïamania, kru-
szenia), zwiÈzanych z rozbiórkÈ i demontaĝem.
Dlatego stosowanie azbestu jest obecnie wbPol-
sce zakazane. Jednostki samorzÈdu terytorial-
nego zostaïy zobowiÈzane do zinwentaryzowa-
nia zawierajÈcych materiaïy azbestopochodne
budynków. Na ich wïaĂcicieli naïoĝono obowiÈ-
zek usuniÚcia wyrobów z azbestem – majÈ na
to czas do koñca 2032 r. Wiele gmin przyznaje
na ten cel doğnansowanie, nawet wbwysokoĂci
100% poniesionych kosztów. Eternit mogÈ usu-
waÊ jedynie podmioty posiadajÈce zezwolenie
nabprowadzenie takiej dziaïalnoĂci. Zdemonto-
wane materiaïy muszÈ byÊ przetransportowane
na specjalne skïadowisko. Ã Ekipa usuwajÈca eternit musi byÊ wyposaĝona w kombinezony i maski na twarz. P. KONIKOWSKI

246 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

CZAS NA REMONT POKRYCIA DACHOWE

à Drewno na wiÚěbÚ powinno byÊ dobrej jakoĂci,

wysuszone i impregnowane. J. WERNER

KOSZTY
O wycenÚ wymiany dachu warto popro-
siÊ kilka firm dekarskich. W caïkowitym
koszcie coraz wyĝszy udziaï ma roboci-
zna. Demontaĝ pokrycia to wydatek
10–30bzï/m2. Za ukïadanie blachodachów-
ki pïaci siÚ 50–60 zï/m2, dachówki ok.
70bzï/m2. Montaĝ oïacenia i folii dachowej
to kilkanaĂcie zï/m2, deskowania
25–30 zï/m2. 1 m2 gontu bitumiczne-
go kosztuje 20–45bzï, stalowa blachoda-
chówka od 30 zï/m2. Dachówka cemento-
wa podobnie, ceny najtañszej ceramicznej
sÈ ob5bzï/m2 wyĝsze, choÊ sÈ teĝ modele
2–3brazy droĝsze. }

ZDANIEM EKSPERTA
JakÈ dachówkÚ wybraÊ – ceramicznÈ czy cementowÈ?
Dachówki cieszÈ siÚ duĝym zainteresowaniem inwestorów ze wzglÚdu na walory uĝytkowe, rozwiÈzania funkcyjne i niepowta-
rzalny urok. SÈ ekologiczne, eleganckie i trwaïe. Z daleka prezentujÈ siÚ podobnie, majÈ zbliĝone ksztaïty i ciÚĝar. O ich wyborze,
Sïawomir Kacik
oprócz indywidualnych preferencji inwestora, mogÈ decydowaÊ róĝne dodatkowe czynniki, np. miejscowy plan zagospodarowa-
Doradca
Handlowo- nia przestrzennego czy wytyczne projektowe, okreĂlajÈce m.in. specyğkÚ dachu, który znajdzie siÚ na budynku. Oba typy dachó-
-Techniczny wek charakteryzujÈ podobne wymagania montaĝowe – mogÈ byÊ stosowane na poïaciach o nachyleniu od 10° do 65°.
CREATON Polska ZasadniczÈ róĝnicÈ pomiÚdzy jednym a drugim rodzajem jest dostÚpnoĂÊ ksztaïtów, rozmiarów, kolorów i powierzchni. Cera-
miczne dajÈ nam pod tym wzglÚdem znacznie wiÚcej moĝliwoĂci. W przypadku cementowych, do wyboru mamy zazwyczaj kilka
klasycznych ksztaïtów proğlowanych oraz dachówkÚ pïaskÈ, w wersji matowej lub bïyszczÈcej.
KolejnÈ róĝnicÈ jest waga. Jeĝeli dla konstrukcji budynku ma ona znaczenie, wtedy idealnie sprawdzi siÚ nieco lĝejsza od ceramicznej – dachówka cemen-
towa. Nad wyborem produktów cementowych warto zastanowiÊ siÚ takĝe, jeĂli kluczowym kryterium jest dla nas cena. Taka dachówka jest tañsza. Zasadni-
cza róĝnica to równieĝ okres gwarancji, cementowe majÈ krótszy w porównaniu do ceramicznych. W przypadku marki Creaton dla dachówek cementowych
wynosi on do 30 lat, a dla ceramicznych aĝ do 50 lat. Modele cementowe w zaleĝnoĂci od lokalizacji budynku i warunków klimatycznych mogÈ wymagaÊ
czÚstszego czyszczenia. Dlatego warto wybraÊ dachówki ceramiczne, jeĂli dom jest usytuowany w bliskiej odlegïoĂci od lasu, parku czy skupisk zieleni.

248 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 Klub BudujČcych Dom
Do KBD zapraszamy wszystkich Czytelników, którym lektura miesiħcznika Budujemy Dom pomaga w budowie lub remoncie wųasnego domu.
D
Od tysiħcy Czytelników „zrzeszonych” w KBD uzyskujemy bezcenne informacje o rzeczywistych problemach ludzi budujČcych dom,
o ich wyborach, ocenach i przeróǏnych przypadkach „z Ǐycia wziħtych”. Ten strumieŷ praktycznej wiedzy, pųynČcy od czųonków KBD,
jest niezbħdny dla wųaƑciwego redagowania BD, jest podstawČ sukcesu naszego miesiħcznika. Z tej praktycznej wiedzy korzystajČ wszyscy
Czytelnicy BD. Natomiast czųonkowie KBD sČ bezpoƑrednio nagradzani za swojČ aktywnoƑđ.

Oto podstawowe zasady funkcjonowania Klubu BudujČcych Dom:

Jak zostađ czųonkiem KBD?
Warunek niezbħdny – trzeba byđ Czytelnikiem BD.
Akces do KBD – sČ dwa sposoby.
Pierwszy sposób – wypeųniđ ankietħ w internecie (budujemydom.pl/kbd/ankieta).
Drugi sposób – wypeųniđ wydrukowanČ w aktualnym wydaniu papierowym miesiħcznika
Budujemy Dom Deklaracjħ akcesyjnČ do KBD, nastħpnie wyciČđ jČ i przesųađ pocztČ do
redakcji BD. JeƑli do lektury Budujemy Dom namówių Ciħ czųonek KBD, to zapewne daų Ci
swojČ wizytówkħ, ǏebyƑ jČ wkleių (przypiČų) we wskazanym miejscu „Deklaracji”. To bardzo
waǏne. WųaƑciciel tej wizytówki otrzyma 30 pkt. Ty zresztČ teǏ otrzymasz „na dzieŷ dobry”
30 pkt. jako nowy czųonek KBD. Jeden punkt ma „siųħ nabywczČ” 1 zųotówki, a wiħc za
30 pkt. moǏna otrzymađ m.in. 3-miesiħcznČ prenumeratħ BD. Czųonek KBD moǏe powiħk-
szađ swój dorobek punktowy wieloma sposobami, o czym piszemy dalej. Zdobyte punkty
moǏna przeznaczyđ na róǏne cele, o czym teǏ piszemy dalej.
Na co punkty?
1. Na prenumeratħ BD (10 pkt za 1 egz.). JeǏeli nie zųoǏysz innych dyspozycji prenumerata
bħdzie dziaųaųa „automatycznie” aǏ do wyczerpania Twoich zasobów punktowych.
2. Na Informator Rynkowy Budownictwa Jednorodzinnego – jeden tom „kosztuje” 20 pkt.
3. Na wydania specjalne BD (np. „Dom Polski”, „Wnħtrza”) – 1 egz. za 10 pkt.
4. Na pųyty z muzykČ – 1 szt. za 40 pkt.
Uwaga. Czytelników tabletowego wydania Budujemy Dom (aplikacja dostħpna bez-
pųatnie) teǏ zapraszamy do KBD – wypeųniajČc ankiety na budujemydom.pl/kbd/ankieta
za punkty moǏecie otrzymywađ inne nagrody, np.: pųyty.

Za co punkty?
JeƑli zostaųeƑ czųonkiem KBD przez wypeųnienie ankiety w internecie
(budujemydom.pl/kbd/ankieta), to Twój dorobek startowy wynosi tyle punktów, ile przy-
znaje siħ za tħ ankietħ (zwykle 30 pkt.). JeƑli zųoǏyųeƑ papierowČ Deklaracjħ akcesyjnČ do
KBD to Twój dorobek startowy wynosi 30 pkt. Za 30 pkt. moǏna otrzymađ w bezpųatnej
prenumeracie 3 kolejne numery BD, o ile nie zadysponujesz innego przeznaczenia posia-
danych punktów.
Swój dorobek punktowy moǏesz powiħkszađ poprzez nastħpujČce formy aktywnoƑci:
1. Co miesiČc zwracamy siħ do czųonków KBD z ankietČ (papierowČ i w internecie)
sondujČcČ ich opinie. Za kaǏdČ wypeųnionČ ankietħ otrzymasz od 10 do 30 pkt.
2. Za przesųanie do redakcji wypeųnionej pocztówki KIZ (Karta Informacji Zwrotnej
drukowana w kaǏdym wydaniu BD) otrzymasz 10 pkt.

Swój aktualny dorobek punktowy moǏesz w kaǏdej chwili sprawdziđ na

budujemydom.pl/kbd/klubowicze. MoǏesz zųoǏyđ dyspozycjħ dotyczČcČ przeznaczenia
Twoich punktów (kbd@budujemydom.pl).

 fot. © drubig-photo / FOTOLIA

Deklaracja akcesyjna do KBD (waǏna do 26 lutego 2021 r.)

wypeųnij, wytnij i przeƑlij pocztČ na adres ul. Leszczynowa 11, 03-179 Warszawa, z dopiskiem „Budujemy Dom”

®
PORADNIK URZkDANIA OGRODU MA’A ARCHITEKTURA OGRODOWA

FOT. TIKKURILA
Maïgorzata Kolmusi

Do ozdoby i relaksu
Ogród to nie tylko zieleñ. JeĂli ma sprzyjaÊ wypoczynkowi i zaspokajaÊ potrzeby
domowników, oprócz roĂlin powinny siÚ w nim znaleěÊ niewielkie budowle
i konstrukcje ogrodowe, zwane maïÈ architekturÈ. Odpowiednio dobrane
ibrozmieszczone potrafiÈ zmieniÊ przeciÚtnÈ dziaïkÚ w bardzo interesujÈce miejsce.

E
lementy maïej architektury zdo-
biÈ ogród, a oprócz tego mogÈ za-
pewniaÊ uĝytkownikom zada-
szenie podczas wypoczynku (chroniÈce
przed deszczem i silnym sïoñcem), zasïa-
niaÊ widok od strony ulicy bÈdě sÈsiada.
RozmaitoĂÊ produktów i rozwiÈzañ jest
ogromna. Aby wspóïgraïy ze sobÈ i paso-
waïy do charakteru ogrodu czy elewacji
domu, najlepiej uwzglÚdniÊ je w projek-
cie zagospodarowania dziaïki i powierzyÊ
ich dobór oraz rozmieszczenie architek-
towi krajobrazu. Najbezpieczniej jest uni-
kaÊ róĝnorodnoĂci stylów. PamiÚtajmy, ĝe
nowoczesna bryïa domu raczej nie bÚdzie
wspóïgraÊ z wiklinowymi pïotkami i per-
golami.
Jakie elementy mogÈ znaleěÊ siÚ wbogro-
dzie? Wielu inwestorów decyduje siÚ na al-
tanÚ, ewentualnie pawilon. Czasem nie-
zbÚdna jest teĝ drewutnia albo inna wiata.
Oprócz tego grill stacjonarny czy róĝnego
typu przesïony – murki, trejaĝe, pergole.
Tych elementów moĝe byÊ naprawdÚ spo-
ro, dlatego dobrze jest wybraÊ te, na któ-
rych najbardziej nam zaleĝy.
OGRODOWE DOMKI
W okresie wiosennym czy letnim to w al-
tanie wyposaĝonej w stóï i siedziska czÚ-
sto skupia ĝycie rodzinne i towarzyskie.
Powinna wiÚc znajdowaÊ siÚ blisko domu
–bdziÚki temu unikniemy dïugich wÚdró-

250 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


à Jeĝeli chcemy stworzyÊ na dziaïce miejsce
zapewniajÈce wypoczynek wĂród zieleni
–bniezaleĝnie od kaprysów pogody – postawmy
altanÚ lub ogrodowy domek. Moĝe one peïniÊ
rolÚ letniej kuchni albo stanowiÊ punkt spotkañ
towarzyskich. TIKKURILA
wek z talerzami. Niektórzy wolÈ ukryÊ jÈ
wĂród zieleni i traktowaÊ jako ogrodowy
azyl. Do ogrodów w stylu wiejskim najle-
piej pasujÈ drewniane domki, zaĂ do stylu
japoñskiego – z charakterystycznie wywi-
niÚtym do góry daszkiem. NutÚ roman-
tyzmu wprowadzi aĝurowa konstrukcja
zbmetalowych prÚtów oplecionych pnÈcza-
mi czy pÚdami róĝ.
Budulec powinien wspóïgraÊ z mate-
riaïem zastosowanym do wykoñczenia ta-
rasu, podmurówki domu czy ogrodzenia.
Elegancko prezentujÈ siÚ altany ze sta-
li kutej lub giÚtych prÚtów. NajwiÚkszym
powodzeniem cieszÈ siÚ natomiast kon-
strukcje drewniane. W centrach ogrodni-
czych mamy duĝy wybór domków cztero-,
szeĂcio- lub oĂmiokÈtnych, z aĝurowymi
Ăciankami, wykonanych z drewna impre-
gnowanego ciĂnieniowo. AltanÚ moĝemy
Jak zapobiec niszczeniu drewnianych konstrukcji?
Drewno jest najczÚĂciej uĝywanym budulcem w ogrodzie, a jednoczeĂnie doĂÊ szybko niszczejÈ-
cym. Przykïadowo altany najczÚĂciej wykonuje siÚ z drewna sosnowego lub Ăwierkowego. Powinno
byÊ ono wczeĂniej odpowiednio zaimpregnowane. Naleĝy kupowaÊ zabezpieczone juĝ konstrukcje
czy teĝ poszczególne elementy (deski, bale). Najlepiej w sposób ciĂnieniowy – takie drewno bÚdzie
dogïÚbnie nasycone preparatem.
Sam impregnat jednak zwykle nie wystarcza i naleĝy zastosowaÊ dodatkowo matowy lub bïysz-
czÈcy lakier przeznaczony do uĝytku na zewnÈtrz domu, albo lakierobejcÚ w wybranym odcieniu
(lakier barwiÈcy). Nie zapominajmy teĝ, ĝe nawet fabrycznie zaimpregnowany i polakierowany
materiaï trzeba po kilku latach ponownie pomalowaÊ, albo nawet poddaÊ renowacji – usuwajÈc
ïuszczÈce siÚ powïoki czy zmurszaïe fragmenty drewna za pomocÈ papieru Ăciernego, twardej
szczotki lub szliğerki.
teĝ zamówiÊ u stolarza specjalizujÈcego nia utwardzona kostkÈ albo pïytami ogro-
siÚ w wykonywaniu tego typu konstrukcji dowymi. Moĝna teĝ rozïoĝyÊ przenoĂne
ogrodowych. W takim wypadku moĝemy drewniane podesty.
sami okreĂliÊ, które Ăcianki majÈ byÊ peï-
ne, które aĝurowe, gdzie ma siÚ znajdowaÊ PERGOLE I TREJA¿E
wejĂcie itd. DoĂÊ popularne sÈ teĝ konstrukcje z drewna
Zanim dokonamy wyboru, zastanów- lub metalu, peïniÈce funkcjÚ przegród ogro-
my siÚ zatem, kiedy i jak zamierzamy uĝyt- dowych, Ăcianek zacieniajÈcych, podpór dla
kowaÊ nasz ogrodowy domek – od wio- pnÈczy lub aĝurowych zadaszeñ. Pergola to
sny do jesieni czy przez caïy rok. Budowle tunel powstajÈcy ze sïupów poïÈczonych na
przeznaczone do uĝytkowania równieĝ szczycie belkami lub kratami, tworzÈcymi pe-
wbchïodnych miesiÈcach powinny mieÊ wien rodzaj aĝurowego zadaszenia. JeĂli zaĂ
lite, ocieplone Ăciany oraz klasyczne okna na jej szczycie rozïoĝy siÚ specjalnÈ tkani-
ibdrzwi wejĂciowe. Montuje siÚ je na funda- nÚ, zapewni osïonÚ podczas opadów. Moĝna
mencie (lekkie, aĝurowe altany nie wyma-
Ä Miejsce relaksu moĝemy teĝ urzÈdziÊ
gajÈ takiego posadowienia). Dobrym roz- zaraz przy domu. Wraz z nastaniem ïadnej
wiÈzaniem bÚdzie fundament punktowy. pogody, to zwykle taras z wygodnymi meblami
Dach altany moĝe byÊ kryty blachÈ, ogrodowymi i zadaszeniem w formie pergoli
staje siÚ naszÈ jadalniÈ. Na rynku znajdziemy
papÈ, gontem bitumicznym lub drewnia-
ogromnÈ iloĂÊ mebli i akcesoriów do aranĝacji
nym, dachówkÈ oraz trzcinÈ. NajproĂciej tej przestrzeni. LUMITERM
zastosowaÊ blachÚ, przybijajÈc odpo-
wiednio przyciÚte arkusze do ïat. Gont
bitumiczny i zwykïÈ papÚ (najtañsza
opcja) mocuje siÚ na peïnym deskowaniu.
PodïogÚ ukïada siÚ z desek, bruku albo
pïyt nawierzchniowych na podbudowie
zbutwardzonych warstw kruszywa.
W ogrodzie moĝna teĝ ustawiÊ pawilon
– rodzaj przenoĂnej altany, o mniej solidnej
konstrukcji, przypominajÈcej baldachim
lub namiot. Na aluminiowym stelaĝu lub
drewnianych kratownicach wsparte jest
nieprzemakalne poliestrowe zadaszenie.
NajlepszÈ opcjÈ sÈ zadaszenia zdejmowane,
przypinane na zatrzaski.
Pawilon przewaĝnie rozstawia siÚ na
okres wiosny i lata albo z okazji plenero-
wych spotkañ towarzyskich. Jego montaĝ
ibdemontaĝ jest doĂÊ szybki, bo konstrukcji
nie przytwierdza siÚ na staïe do podïoĝa.
PodïogÚ zastÚpuje trawnik lub nawierzch-
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 251
PORADNIK URZkDANIA OGRODU MA’A ARCHITEKTURA OGRODOWA
à Trejaĝ to rodzaj solidnej podpory pod
pnÈcza, która peïni teĝ funkcjÚ wysokiej Ăcianki
(przesïony). ©HANNAMARIAH / DEPOSITPHOTOS
jÈ zaplanowaÊ wzdïuĝ Ăcieĝki, nad tarasem
czy nad ogrodowÈ ïawkÈ. Niekiedy peïni teĝ
funkcjÚ wiaty na grilla bÈdě letniego gara-
ĝu. Zwykle stanowi odrÚbnÈ konstrukcjÚ, ale
bywa teĝ wsparta o mur, np. o ĂcianÚ domu.
W kaĝdym wypadku liczy siÚ jej wytrzyma-
ïoĂÊ. NajczÚĂciej wykonywana jest w caïo-
Ăci zbdrewna albo metalu. KonstrukcjÚ du-
ĝych pergoli czÚsto stanowiÈ masywne sïupy
murowane bÈdě drewniane, osadzane na sto-
pach fundamentowych. Wszystkie elemen-
ty zbdrewna powinny zostaÊ przed montaĝem
odpowiednio zaimpregnowane.
Trejaĝ to natomiast aĝurowa Ăcianka w po-
staci kilku sïupów poïÈczonych u góry belkÈ.
Moĝe osïaniaÊ od wiatru i sïoñca przydomo-
wy taras, kÈcik wypoczynkowy z ogrodowÈ
ïawkÈ bÈdě zasïaniaÊ gospodarczÈ czÚĂÊ pose-
sji z drewutniÈ i Ămietnikiem. Pïaskie elemen-
ty (jak trejaĝe czy kratownice do podpiera-
nia pnÈczy) dobrze sprawdzajÈ siÚ na maïych
dziaïkach, gdzie nie ma miejsca na rozro-
ĂniÚty ĝywopïot albo innÈ barierÚ z krzewów.
Abybtworzyïy strefÚ cienia powinny staÊ na li-
nii wschód–zachód.
Konstrukcje takie zwykle poroĂniÚte sÈ
jednorocznymi albo wieloletnimi pnÈcza-
mi, dziÚki którym przeobraĝajÈ siÚ w szczel-
ne przegrody. Rozpostarte w ten sposób roĂli-
ny sÈ doskonale doĂwietlone (przez co dobrze
rosnÈ) i wyeksponowane. Naleĝy jednak
uwzglÚdniÊ siïÚ wzrostu i masywnoĂÊ wybra-
nych gatunków. Niektóre z nich (np. obficie
kwitnÈca glicynia, róĝa pnÈca, milin, zïoto-
kap) wymagajÈ bowiem bardzo solidnych pod-
pór, poniewaĝ osiÈgajÈ znaczne rozmiary i sÈ
ciÚĝkie, zwïaszcza po deszczu.
252 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
PLACE ZABAW
Warto pomyĂleÊ o umieszczeniu w ogrodzie
obiektów, które zapewniajÈ atrakcje dzieciom.
MajÈc ograniczonÈ przestrzeñ wokóï domu,
dobrze jest skonsultowaÊ z nimi, na których
najbardziej im zaleĝy. Standardem jest pia-
skownica, zjeĝdĝalnia i huĂtawka. Waĝne, aby
urzÈdzenia te miaïy niezbÚdne atesty. CzÚsto
oferowane sÈ w jaskrawych kolorach, jednak
wĂród zieleni najlepiej bÚdÈ prezentowaÊ siÚ
te w odcieniach brÈzów, beĝów, zieleni i sza-
roĂci, wykonane z drewna. Niestety konstruk-
cje drewniane sÈ doĂÊ ciÚĝkie, masywne i wy-
magajÈ okresowych zabiegów pielÚgnacyjnych.
Najlepiej ustawiÊ wszystkie obiekty w jednej
wyznaczonej na trawniku strefie i przesïoniÊ
nieco krzewami.
Piaskownica moĝe byÊ zamontowana na
staïe bÈdě mobilna, drewniana albo plastiko-
wa. Powinna byÊ zamykana (ewentualnie osïa-
niana pokrowcem) i mieÊ chroniÈcy przed
sïoñcem daszek. Na rynku znajdziemy produk-
ty w róĝnych ksztaïtach, czÚĂÊ z nich moĝe
peïniÊ takĝe funkcjÚ minibasenu. Przed na-
staniem zimy piaskownicÚ takÈ opróĝnia siÚ,
myje i przechowuje w pomieszczeniu gospo-
darczym.
HuĂtawki i zjeĝdĝalnie bywajÈ drewnia-
ne ibplastikowe, a oprócz tego metalowe.
Niektóre ustawia siÚ w ogrodzie na staïe,
inne moĝna demontowaÊ, skïadaÊ i prze-
nosiÊ. W sprzedaĝy dostÚpne sÈ teĝ róĝne-
go rodzaju moduïy, bÚdÈce poïÈczeniem np.
à Ukïonem w stronÚ najmïodszych bÚdzie
zjeĝdĝalni, huĂtawki i domku dla dzieci. umieszczenie w ogrodzie wielofunkcyjnego
Zbreguïy taniej jest kupiÊ takie urzÈdzenie, domku dla dzieci (który moĝna pomalowaÊ
zamiast kilku odrÚbnych. Poza tym bÚdzie ibwyposaĝyÊ wedïug upodobañ) czy huĂtawki
ze zjeĝdĝalniÈ. 4IQ
zajmowaÊ mniej przestrzeni.
Ä Klasyczne drewniane ïawki nie wychodzÈ
’AWKI, STOLIKI, SIEDZISKA zbmody. Drewno jest przyjemne w dotyku i nie
W zacisznym miejscu wĂród zieleni war- parzy, gdy siÚ mocno nagrzeje. PamiÚtajmy,
ĝe bez miejsc, gdzie moĝna usiÈĂÊ i odpoczÈÊ
to zaplanowaÊ kÈcik wypoczynkowy z ïaw- ogrody wdajÈ siÚ puste. JEDYNKA
kÈ. W duĝym ogrodzie moĝe znaleěÊ siÚ wiÚ-
cej niĝ jedna. Producenci oferujÈ wyroby
zbdrewna krajowego lub egzotycznego, alu-
minium, stali i ĝeliwa. Dobrym rozwiÈza-
niem bÚdzie drewniane siedzisko, zapewnia-
jÈce ciepïo i wygodÚ – wsparte na metalowej
konstrukcji. Nóĝki z naturalnego materia-
ïu wbkontakcie z gruntem szybko ulegïy-
by zniszczeniu. Wyroby ĝeliwne sÈ ciÚĝkie,
ale stabilne. ’awki ogrodowe nie muszÈ byÊ
przytwierdzone do podïoĝa, tak jak parkowe,
choÊ niektóre przystosowane sÈ wkopania
wbgrunt czy zabetonowania.
Wraz z nastaniem ïadnej pogody taras sta-
je siÚ jadalniÈ i miejscem spotkañ. JeĂli jest
przestronny, zmieĂci siÚ na nim duĝa huĂ-
PORADNIK URZkDANIA OGRODU MA’A ARCHITEKTURA OGRODOWA
tawka, hamak czy grill. Nie moĝe teĝ za-
braknÈÊ kompletu mebli ogrodowych – sta-
bilnego stolika z krzesïami bÈdě fotelami.
Producenci oferujÈ coraz ciekawsze rozwiÈ-
zania. Z materiaïów odpornych na wpïyw
czynników pogodowych uzyskujÈ wyro-
by o róĝnorodnej stylistyce, wygodne jak te
do salonu. Do wyboru sÈ maïe komplety me-
bli oraz zestawy dla kilkuosobowej rodziny,
które oprócz stoïu i krzeseï z regulowanymi
oparciami mogÈ zawieraÊ szezlong czy po-
jemnÈ skrzyniÚ-siedzisko, w której zmiesz-
czÈ siÚ np. akcesoria do grillowania.
Najmniej zabiegów pielÚgnacyjnych wy-
magajÈ produkty z metalu i tworzywa
sztucznego, a najwiÚcej – z wikliny, ratta-
nu i drewna krajowego. ZwróÊmy uwagÚ czy
meble wymagajÈ zaimpregnowania, czy teĝ
sÈ juĝ zabezpieczone. Bardzo popularne jest
ïÈczenie róĝnych materiaïów, np. plastiku
lub drewna z aluminium, które jest lekkie
ibtrwaïe. PamiÚtajmy teĝ o dopasowaniu sty-
listycznym – np. do budynku o nowoczesnej
bryle nie koniecznie bÚdzie pasowaÊ wiklina
i drewno o charakterze rustykalnym.
GRILLE I MURKI
Do elementów maïej architektury zalicza-
jÈ siÚ takĝe ogrodowe grille, zwïaszcza te
murowane. W sprzedaĝy jest bardzo duĝy
wybór róĝnego rodzaju grilli – np. stacjo-
narne budowane z betonowych bloczków
oraz mobilne, które moĝna ïatwo przesta-
Ä Ogrodowe murki czÚsto wykonuje siÚ z nieregularnych bloków kamiennych. JeĂli jednak wystarczy niĝsza konstrukcja, najproĂciej zastosowaÊ
palisadÚ betonowÈ, która bardzo dobrze imituje kamieñ. CHROBAK, JONIEC
254 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
à Murowany grill moĝna zaplanowaÊ na
tarasie. W chïodniejsze bÚdzie on takĝe
ěródïem ciepïa. CRH KLINKIER
wiaÊ i chowaÊ pod zadaszenie. Te pierw-
sze zwykle majÈ okoïo 2 m wysokoĂci i bu-
duje siÚ je na planie prostokÈta. WystÚpujÈ
w róĝnych kolorach, mogÈ teĝ mieÊ rozma-
itÈ wielkoĂÊ paleniska. Znajduje siÚ nad
nim jeden albo nawet kilka rusztów, usta-
wianych na róĝnych poziomach. Na górze
jest daszek z niewielkim kominem, któ-
ry wspomaga ciÈg podczas palenia. Z kolei
na dole – pod paleniskiem – zwykle mamy
wolnÈ przestrzeñ, w której przechowuje
siÚ np. opaï.
JeĂli chcemy, aby grill wyglÈdaï bardziej
naturalnie i ozdobnie, moĝemy wymuro-
waÊ go z kamienia lub cegïy klinkierowej,
wedïug wïasnego projektu. Najlepiej zbu-
dowaÊ go niedaleko miejsca, gdzie moĝe-
my usiÈĂÊ ibspoĝywaÊ posiïki.
W ogrodzie czÚsto teĝ planuje siÚ miej-
sce na ognisko, otoczone kamieniami
polnymi lub kostkÈ brukowÈ. Niekiedy
brukuje siÚ placyk, ustawiajÈc na jego
obrzeĝach ïawki lub inne siedziska,
abwbĂrodku zostawiajÈc okrÈg na paleni-
sko.
Ciekawym elementem architektonicz-
nym sÈ takĝe róĝnego rodzaju murki, które
mogÈ wydzielaÊ jakÈĂ czÚĂÊ ogrodu, pod-
trzymywaÊ skarpÚ lub sïuĝyÊ do sadze-
nia i eksponowania roĂlin na róĝnych po-
ziomach (kompozycje piÚtrowe). ¥cianki
powstajÈ z kamieni polnych, cegieï klin-
kierowych, granitu, piaskowca albo be-
tonowych bloczków prefabrykowanych.
Niskie (do 60bcm wysokoĂci) nie potrzebu-
jÈ fundamentu. Ciekawym rozwiÈzaniem
sÈ takĝe murki z modnych ostatnio gabio-
nów, czyli specjalnych koszy z siatki – ro-
Ăliny sadzi siÚ miÚdzy stalowymi oczkami,
co daje efekt zielonej Ăciany. }
POR ADY
A DY PRAWO
JANUSZ WERNER

TABLICA INFORMACYJNA NA BUDOWIE

Jakie informacje trzeba wpisaÊ na tablicy informacyjnej na budowie, szczególnie wbkontekĂcie ustawy obochronie danych osobowych?
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych pytany, czy na ta-
blicy informacyjnej budowy muszÈ ğgurowaÊ dane osobowe inwestora,
wykonawców, kierownika itd. odpowiedziaï, ĝe tak, gdyĝ wymagajÈ tego
przepisy prawa.
PrzemawiajÈ za tym nie tylko wymogi formalne, ale takĝe kwestie bez-
pieczeñstwa. Wb przypadku poĝaru na placu budowy, czy jakiejĂ awarii,
kaĝdy, takĝe przypadkowy przechodzieñ, bÚdzie wiedziaï, gdzie zadzwo-
niÊ.

Co jeszcze trzeba wiedzieÊ obtablicy informacyjnej?

Umieszcza siÚ jÈ na terenie kaĝdej inwestycji, która wymaga zgïoszenia
lub uzyskania pozwolenia. Sama tablica ma ksztaït prostokÈta ob wymia-
rach 90 × 70 cm, ma byÊ ĝóïta ib wykonana ze sztywnej pïyty. Wypeïnia
siÚ jÈ wyraěnym pismem, najlepiej drukowanymi literami (ob wysokoĂci
minimum 4 cm), wbsposób trwaïy. Czyli np. wodoodpornym, czarnym pisa-
kiem. Wpisanie danych ibustawienie tablicy to obowiÈzek kierownika bu-
dowy. Ale za jej zakup lub wïasnorÚczne wykonanie odpowiada inwestor.
Tablica ma byÊ umieszczona na terenie budowy wb taki sposób, aby
byïa widoczna od strony drogi publicznej. JeĂli na plac budowy nie ma
dostÚpu od takiej drogi, to umieszcza siÚ jÈ tak, by byïa widoczna zbdo-
jazdu do drogi publicznej.
Tablica informacyjna ma byÊ zainstalowana wb sposób trwaïy, na wy-
sokoĂci minimum 2 m ibtak, ĝeby nie byïo problemów z odczytaniem da-
nych.
Za brak tablicy odpowiada kierownik budowy, któremu grozi wbtakiej
sytuacji mandat wbwysokoĂci do 500 zï.

à Wedïug prawa kaĝdy plac budowy musi byÊ oznaczony tablicÈ

informacyjnÈ. A . PAPLI”SKI

Wedïug prawa budowlanego, kaĝdy plac budowy ma byÊ oznaczony ta-

blicÈ informacyjnÈ. Zgodnie zb rozporzÈdzeniem ministra infrastruktury,
naleĝy na niej wpisaÊ nastÚpujÈce informacje:
rodzaj robót budowlanych ibadres prowadzenia tych robót;
numer pozwolenia na budowÚ lub dokonanego zgïoszenia;
nazwÚ, adres ibnumer telefonu wïaĂciwego organu nadzoru budowla-
nego;
imiÚ ibnazwisko lub nazwÚ ğrmy, adres ibnumer telefonu inwestora;
imiÚ ibnazwisko lub nazwÚ ğrmy, adres oraz numer telefonu wykonaw-
cy/wykonawców robót budowlanych, kierownika budowy, kierownika ro-
bót, inspektora nadzoru budowlanego ibprojektanta.
Na koñcu umieszcza siÚ numery telefonów alarmowych: policji, straĝy
poĝarnej, pogotowia ratunkowego, energetycznego ibgazowego.
Na forum naszego miesiÚcznika (forum.budujemydom.pl) ib nie tylko
tam, czÚsto pojawiajÈ siÚ pytania ob podawanie tych informacji wb kon-
tekĂcie ochrony danych osobowych. Niektórzy twierdzÈ, ĝe to uïatwienie
lub wskazówka dla zïodziei, inni proponujÈ wpisywaÊ zamiast danych in- Ã TablicÚ informacyjnÈ umieszcza siÚ tak, aby byïa widoczna od strony
westora tylko tyle – inwestor prywatny. drogi publicznej. J. WERNER

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 255

PRAWO

POR ADY
A DY
JANUSZ WERNER

PODZIA’ DOMU
Przysïuguje mi 1/2 nieruchomoĂci. Obecnie dom zamieszkuje drugi wspóïwïaĂciciel. PlanujÚ dobudowaÊ klatkÚ schodowÈ, aby doprowadziÊ do po-
dziaïu na dwa osobne lokale (jeden wspóïwïaĂciciel na parterze, drugi na piÚtrze). Jak przeprowadziÊ podziaï tej nieruchomoĂci?
Czy istnieje moĝliwoĂÊ dogadania siÚ, ĝeby strych zostaï wbmojej czÚĂci? Czy mogÚ wymagaÊ od wspóïwïaĂciciela pokrycia 50% kosztów zwiÈzanych
zbdobudowÈ klatki schodowej?
Dom ibdziaïkÚ, na której go wybudowano, moĝna generalnie podzieliÊ na
jeden zbdwóch sposobów.
Na ogóï dÈĝÈcy do podziaïu wspóïwïaĂciciele chcÈ byÊ od siebie nie-
zaleĝni – ğnalnie uzyskaÊ dwie zupeïnie odrÚbne nieruchomoĂci.
Taki podziaï, nazywany pionowym, jest moĝliwy pod kilkoma warun-
kami, które okreĂlajÈ Ustawa obgospodarce nieruchomoĂciami ibRozpo-
rzÈdzenie wbsprawie sposobu ibtrybu dokonywania podziaïów nierucho-
moĂci.
Podziaï pionowy omówimy wb drugiej czÚĂci porady, poniewaĝ wb bu-
dynku, którego wspóïwïaĂcicielem jest PytajÈcy, zapewne nie da siÚ go
przeprowadziÊ (stÈd pomysï na wydzielenie parteru ibpiÚtra).
Wb takiej sytuacji dom dzieli siÚ, ustanawiajÈc odrÚbnÈ wïasnoĂÊ sa-
modzielnych lokali mieszkalnych (wtedy jeden wïaĂciciel moĝe zajÈÊ
parter, drugi piÚtro). To tzw. podziaï poziomy. Zgodnie zb UstawÈ ob wïa-
snoĂci lokali, wbdomu jednorodzinnym mogÈ byÊ dwa samodzielne loka-
le mieszkalne. Takim lokalem jest „wydzielona trwaïymi Ăcianami wbob-
rÚbie budynku izba lub zespóï izb przeznaczonych na staïy pobyt ludzi,
które wraz zb pomieszczeniami pomocniczymi sïuĝÈ zaspokajaniu ich
potrzeb mieszkaniowych”. Pomieszczenia pomocnicze to np. ïazienka,
kuchnia albo wnÚka kuchenna, spiĝarnia. Ã Wbdomu dzielonym przez ustanowienie odrÚbnej wïasnoĂci lokali
Do lokalu mogÈ przynaleĝeÊ (nawet jeĂli do niego nie przylegajÈ lub mieszkalnych mamy dwa osobne wejĂcia (jak na zdjÚciu), albo wspólnÈ
klatkÚ schodowÈ. ARCHIWUM BD
sÈ poïoĝone poza budynkiem, ale wb granicach dziaïki) pomieszczenia
przynaleĝne: strych, piwnica, komórka, garaĝ. Ustanowienie odrÚbnej wïasnoĂci lokalu musi byÊ zgodne zbustalenia-
Tu, inaczej niĝ przy podziale pionowym, dziaïka, niektóre czÚĂci bu- mi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzjÈ
dynku oraz urzÈdzenia (np. dach, klatka schodowa, ogrodzenie) pozosta- obwarunkach zabudowy. ¿eby go wyodrÚbniÊ, trzeba uzyskaÊ od starosty
jÈ wspólne. WielkoĂÊ udziaïu kaĝdego wspóïwïaĂciciela wbczÚĂci wspól- zaĂwiadczenie ob jego samodzielnoĂci. Potem ub notariusza albo sÈdow-
nej odpowiada stosunkowi powierzchni wydzielonego lokalu (wraz zbpo- nie ustanawia siÚ odrÚbnÈ wïasnoĂÊ lokalu. WïaĂciciele lokali tworzÈ
mieszczeniami przynaleĝnymi) do ïÈcznej powierzchni budynku ibwszyst- wspólnotÚ mieszkaniowÈ.
kich pomieszczeñ przynaleĝnych. Wbtym konkretnym przypadku, jeĂli schody na piÚtro znajdujÈ wbgïÚbi
mieszkania na parterze, dobudowa klatki schodowej jest niezbÚdna. Na
przeprowadzenie tej inwestycji potrzebna jest zgoda obu wspóïwïaĂci-
cieli.
Nie obejdzie siÚ teĝ bez projektu budowlanego ibzgïoszenia przebudo-
wy wbstarostwie/urzÚdzie miasta. JeĂli zaĂ wbwyniku dobudowania klatki
schodowej powiÚkszy siÚ obszar oddziaïywania budynku na posesje sÈ-
siednie, niezbÚdne bÚdzie pozwolenie na budowÚ.
Gdy idzie obkoszty dobudowania klatki (takĝe likwidacji schodów we-
wnÈtrz mieszkania na parterze ib otworu wb stropie) oraz caïej operacji
wydzielania lokali – to kwestia dogadania siÚ wïaĂcicieli. Znaczenie ma
tu np. fakt, czy obecnie sÈ wspóïwïaĂcicielami wbrównych czÚĂciach (po
poïowie) ibto, jak bÚdzie potem – czy udziaïy nadal bÚdÈ równe, czy moĝe
jedna strona zyska ibbÚdzie musiaïa spïaciÊ drugÈ?
Wbustawie obwïasnoĂci lokali znajdujemy teĝ taki zapis: Jeĝeli uczynie-
nie zadoĂÊ przesïance samodzielnoĂci lokali wymaga wykonania robót
adaptacyjnych (czyli np. dobudowania klatki schodowej), sÈd moĝe wbpo-
stanowieniu wstÚpnym, uznajÈcym ĝÈdanie ustanowienia odrÚbnej wïa-
snoĂci lokali za usprawiedliwione, upowaĝniÊ zainteresowanego uczest-
à Dobudowanie drugiego wejĂcia jest niezbÚdne przy wiÚkszoĂci
podziaïów domów, zarówno pionowych, jak i poziomych. ROCKWOOL nika postÚpowania do ich wykonania – tymczasowo na jego koszt.

256 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PRAWO BUDOWLANE

Gdy chodzi ob strych, to wb praktyce jego przynaleĝnoĂÊ do któregoĂ

zb lokali wiÈĝe siÚ zb tym, skÈd moĝna na ten strych wejĂÊ. JeĂli tylko
zb mieszkania na piÚtrze – strych bÚdzie przynaleĝaï do niego. Jeĝeli ze
wspólnej klatki schodowej, wïaĂcicielem strychu moĝe byÊ równieĝ po-
siadacz mieszkania na parterze.
WróÊmy jeszcze do podziaïu pionowego. Wbprzepisach czytamy, ĝe je-
ĝeli przedmiotem podziaïu jest nieruchomoĂÊ zabudowana, abjej propo-
nowany podziaï powoduje takĝe podziaï budynku, granice wydzielanych
dziaïek majÈ przebiegaÊ wzdïuĝ pionowych pïaszczyzn, które tworzÈ
Ăciany oddzielenia przeciwpoĝarowego usytuowane na caïej wysoko-
Ăci budynku, od fundamentu do przekrycia dachu. JeĂli nie ma Ăcian
oddzielenia przeciwpoĝarowego, granice dziaïek powinny przebiegaÊ
wzdïuĝ pionowych pïaszczyzn, które tworzÈ Ăciany usytuowane na caïej
wysokoĂci budynku, od fundamentu do przekrycia dachu, wyraěnie dzie-
lÈce go na dwie odrÚbne czÚĂci. Co znaczy, ĝe taki podziaï jest moĝliwy à Dom moĝna podzieliÊ pionowo, gdy przez caïÈ wysokoĂÊ da siÚ go
przeciÈÊ pïaszczyznÈ, utworzonÈ przez Ăciany dzielÈce go na dwie osobne
tylko wtedy, gdy dom da siÚ przez caïÈ jego wysokoĂÊ przeciÈÊ pïaszczy- czÚĂci. A . PAPLI”SKI
znÈ, utworzonÈ przez Ăciany dzielÈce go na dwie osobne czÚĂci. To po
pierwsze. Po drugie, podziaïu moĝna dokonaÊ, ob ile jest on zgodny zb postano-
wieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (albo
decyzjÈ obwarunkach zabudowy). Wydzielone dziaïki powinny mieÊ mini-
malnÈ wymaganÈ na tym terenie wielkoĂÊ ibdostÚp do drogi publicznej.
Przy czym za dostÚp do drogi publicznej uwaĝa siÚ równieĝ wydzielenie
drogi wewnÚtrznej wraz zbustanowieniem na niej odpowiednich sïuĝeb-
noĂci.
Co oczywiste, kaĝda czÚĂÊ domu musi mieÊ swoje wejĂcie ib osobne
instalacje.
¿eby podzieliÊ nieruchomoĂÊ wb ten sposób, naleĝy zïoĝyÊ do wójta/
burmistrza/prezydenta miasta wniosek obzaopiniowanie wstÚpnego pro-
jektu podziaïu. SporzÈdza siÚ go na kopii mapy zasadniczej albo kata-
stralnej, zaznaczajÈc granice projektowanych do wydzielenia dziaïek,
takĝe na rzutach wszystkich kondygnacji budynku. JeĂli urzÈd zaakcep-
tuje wstÚpny projekt, ubgeodety moĝna zamówiÊ wykonanie wïaĂciwego.
Zb tym wracamy do urzÚdu zb wnioskiem ob zatwierdzenie podziaïu. Po-
stÚpowanie koñczy wydanie decyzji, która umoĝliwia zaïoĝenie nowych
à Rzut domu podzielonego pionowo. Aby przeprowadziÊ podziaï, ksiÈg wieczystych. WspóïwïasnoĂÊ nieruchomoĂci znosi siÚ ubnotariusza
zamurowano drzwi w Ăcianie dzielÈcej budynek i przebito dodatkowe
wejĂcie. NiezbÚdna byïa teĝ druga furtka. (lub wbsÈdzie).

à Przekrój domu dzielonego poziomo. Jeden lokal na parterze, drugi na piÚtrze. Na Ărodku wspólna klatka schodowa.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 257

UBEZPIECZENIA
POLISA INSTALACJI FOTOWOLTAICZNEJ
Chciaïbym zaïoĝyÊ instalacjÚ fotowoltaicznÈ na dachu mojego domu. Jest to doĂÊ kosztowna inwestycja, dlatego chciaïbym jÈ ubezpieczyÊ od zniszczenia,
np. na skutek opadów gradu czy wichury ïamiÈcej drzewa. Jakie warianty oferujÈ firmy ubezpieczajÈce oraz czy warto wykupiÊ polisÚ od takich zdarzeñ?
Wykonanie instalacji fotowoltaicznej (dalej PV)
do budynku jednorodzinnego – w zaleĝnoĂci od
mocy i konfiguracji – to wydatek rzÚdu kilkudzie-
siÚciu tysiÚcy zïotych. InwestujÈc w fotowoltaikÚ,
z pewnoĂciÈ wydamy niemaïo, poniewaĝ prze-
ciÚtnie 1 kW instalacji kosztuje 4,5–6 tys. zï, zaĂ
efektywne dziaïanie takiego systemu w przypad-
ku nawet niewielkiej instalacji to od 3,5 do
5,0 kWp (mocy zainstalowanej).
Powszechnie czÚĂÊ pieniÚdzy na inwestycjÚ po-
chodzi z zewnÚtrznych ěródeï finansowania, np.
zbdotacji samorzÈdowej, programu „Mój prÈd”,
kredytu. Na ogóï jednak wiÚkszoĂÊ kosztów po-
krywamy z wïasnych Ărodków – liczÈc na wydaj-
nÈ i bezawaryjnÈ pracÚ instalacji, i tym samym
na szybki i bezproblemowy zwrot inwestycji.
Co moĝe staÊ siÚ z takÈ instalacjÈ? Zagroĝeñ
jest, niestety, wiele, zaczynajÈc od uszkodzeñ
mechanicznych, ĝywioïów natury (silne podmu-
chy wiatru, opady gradu, Ănieg), a na kradzieĝy
lub dewastacji koñczÈc.
Przyczyny uszkodzeñ
NajczÚĂciej uszkodzenia instalacji PV powsta-
jÈ na skutek wyïadowañ atmosferycznych
i przepiÚÊ. Wszystkie takie systemy wyposaĝo-
ne sÈ w zabezpieczenia AC i DC, które chroniÈ
Przyczyny uszkodzeñ PV
26% 2%
wyïadowania atmosferyczne, poĝary
przepiÚcia
6% 3%
bïÚdy techniczne wandalizm, dewastacja
à Zagroĝenia i ochrona instalacji prosumenckich PV. K. WINCENCIK
258 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
ARTUR NAKIELSKI
POR ADY
przed przepiÚciami i zwarciami. Te dwa typy
ograniczników przewidziano do najwaĝniej-
szych elementów ukïadu – moduïów i inwer-
tera. Instalacja jest chroniona przed przepiÚ-
ciami atmosferycznymi i tymi pochodzÈcymi
z sieci. Zdarza siÚ jednak, ĝe splot niekorzyst-
nych czynników powoduje uszkodzenia syste-
mu pomimo istniejÈcych zabezpieczeñ.
W efekcie inwestycja, która miaïa nam przy-
nieĂÊ wymierne korzyĂci finansowe, przesta-
je dziaïaÊ.
Czy warto wykupiÊ ubezpieczenie?
Niestety, nie wszystkie zagroĝenia moĝna
zminimalizowaÊ, tak jak ryzyko przepiÚcia po-
przez wspomniane systemy przeciwprzepiÚ-
ciowe. Takich zdarzeñ, jak burze, powodzie
czy wandalizm, nie jesteĂmy w stanie prze-
widzieÊ ani uniknÈÊ. Ubezpieczenie instala-
cji jest zatem warte rozwaĝenia, szczególnie
jeĂli uĂwiadomimy sobie, ĝe jest ona najczÚ-
Ăciej poïÈczona bezpoĂrednio z naszym bu-
dynkiem.
Pakiet 2 w 1
Obecnie wariantów jest wiele – jeĝeli mamy
ubezpieczony dom, moĝemy polisÚ rozszerzyÊ
2% 9%
kradzieĝe huragany
14% 35%
nacisk Ăniegu pozostaïe
o ubezpieczenie instalacji PV. TakÈ moĝliwoĂÊ
oferujÈ wïaĂciwie wszyscy ubezpieczyciele.
Uwaga! WyjÈtkiem mogÈ byÊ instalacje za-
montowane na gruncie lub specjalnych stela-
ĝach. W ich przypadku, najczÚĂciej potrzebna
jest odrÚbna zgoda ubezpieczyciela na roz-
szerzenie ochrony standardowej polisy do-
mu.
Na ogóï ubezpieczenie budynku z syste-
mem PV obejmuje te elementy, które znajdujÈ
siÚ na dachu i w domu. Przedmiotem ochrony
jest instalacja, na którÈ skïadajÈ siÚ panele,
konstrukcja wsporcza oraz caïe oprzyrzÈdo-
wanie (w tym inwerter).
Co obejmuje ubezpieczenie instalacji?
W zaleĝnoĂci od firmy i wykupionej przez nas
opcji polisy domu – zakres ochrony moĝe
obejmowaÊ tzw. wszystkie rodzaje ryzyka lub
tylko zdarzenia wymienione w umowie ubez-
pieczenia.
W przypadku wybrania wariantu – od
wszelkiego ryzyka – ochrona obejmuje szko-
dy powstaïe wskutek miÚdzy innymi:
– wyïadowañ atmosferycznych, huraganu,
gradu, Ăniegu, mrozu, poĝaru, osmalenia, wy-
buchu, huku ponadděwiÚkowego, lawiny, po-
wodzi, osuniÚcia i zapadania siÚ ziemi, upad-
ku drzewa/masztu/statku powietrznego, jego
czÚĂci albo ïadunku, kradzieĝy, wandalizmu,
bïÚdu eksploatacyjnego;
– awarii mechanizmów instalacji, które wyni-
kajÈ z wadliwego dziaïania lub niezadziaïania
osprzÚtu elektrycznego, w tym falowników
lub urzÈdzeñ bezpieczeñstwa, zwarcia, prze-
piÚcia, bïÚdu projektowego, wad materiaïo-
wych bÈdě wadliwego wykonania instalacji;
– innych, niewyïÈczonych z zakresu przyczyn.
W razie wykupienia wariantu – od nazwa-
nych rodzajów ryzyka – (wskazanych wbumo-
wie ubezpieczenia), najczÚĂciej ochrona
obejmuje szkody powstaïe jedynie wskutek
zdarzeñ ĝywioïowych.
W przypadku pakietu ïÈczonego (ubez-
pieczenie instalacji wraz z domem), w ochro-
nie ubezpieczeniowej fotowoltaiki mogÈ obo-
wiÈzywaÊ limity odpowiedzialnoĂci. Poza tym
nie kaĝda polisa dotyczÈca budynku zawiera
opcjÚ ubezpieczenia instalacji PV. Dla pewno-
Ăci – poza zapoznaniem siÚ z OWU (ogólnymi
 Udziaï kosztów poszczególnych elementów
instalacji fotowoltaicznych w podziale na moc instalacji
100%

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%
3 kW 10 kW 50 kW

oPRACOWANIE IEO
Moduïy Konstrukcja
Inwertery Montaĝ Inne
fotowoltaiczne montaĝowa

warunkami ubezpieczenia), naleĝy poprosiÊ,
aby informacja o ubezpieczeniu instalacji zna-
lazïa siÚ w zapisach szczególnych polisy.
Polisa dotyczÈca PV
Jeĝeli instalacja jest droga lub zaleĝy nam
na jak najszerszej ochronie, warto rozwaĝyÊ
ubezpieczenie obejmujÈce fotowoltaikÚ.
W tym przypadku, zakres bÚdzie szerszy,
limity wyĝsze, suma ubezpieczenia nie bÚdzie
teĝ ograniczona przez ubezpieczyciela z gó-
ry – ale bÚdzie odpowiadaïa faktycznej warto-
Ăci instalacji.
Jak wyglÈda przykïadowa oferta?
Posïuĝymy siÚ propozycjÈ PZU jako najwiÚk-
szego ubezpieczyciela na polskim rynku.
Firma ta ubezpiecza instalacjÚ od uszko-
dzeñ w wyniku gradu, ognia, Ăniegu czy in-
nego zdarzenia losowego. Poza zwrotem
Przykïadowy koszt ubezpieczenia instalacji
liczba paneli moc paneli [kWp]
11
16
do 20
20
24
kosztów uszkodzonej instalacji – ubezpie-
czyciel pokrywa takĝe (do 15% sumy ubez-
pieczenia) koszty np. rozbiórki i demontaĝu
zniszczonych lub uszkodzonych elementów.
Ponadto – jeĂli instalacja nie bÚdzie dzia-
ïaÊ dïuĝej (maksymalnie 180 dni kalendarzo-
wych), co bÚdzie siÚ wiÈzaïo ze stratami fi-
nansowymi – PZU pokryje je do wysokoĂci
10 000 zï.
Wykupienie polisy wiÈĝe siÚ, oczywiĂcie,
z koniecznoĂciÈ opïacania skïadek ubezpie-
czeniowych. Zanim przejdziemy do konkret-
nych kosztów, warto sprecyzowaÊ co wpïy-
wa na jej na wysokoĂÊ. SÈ to m.in. wartoĂÊ
systemu PV, zainstalowana moc, charakte-
rystyka miejsca montaĝu (na budynku, na
gruncie), wiek instalacji, producent (zwiÈ-
zana z tym dostÚpnoĂÊ czÚĂci zamiennych),
obowiÈzujÈca gwarancja, sposób montaĝu
(profesjonalny albo praca wïasna).
wartoĂÊ instalacji [zï] skïadka roczna [zï]
23 000 184
35 000 245
44 000 304
53 000
355
Inna firma oferujÈca ubezpieczenia instala-
cji fotowoltaicznych to Wiener, który pokrywa:
szkody spowodowane zdarzeniami losowymi
(m.in. grad, huragan czy uderzenie pioruna);
fizyczne uszkodzenie, zniszczenie, utratÚ in-
stalacji lub jej elementów wskutek kradzieĝy,
wandalizmu lub dewastacji; koszty akcji
ratowniczej ibponiesione w zwiÈzku zbzabez-
pieczeniem instalacji przed bezpoĂrednim
zagroĝeniem szkodÈ.
Czy zatem opïaca siÚ ubezpieczyÊ instala-
cjÚ PV?
Odpowiedě na to pytanie jest podobna jak
wbprzypadku kaĝdego innego ubezpieczenia
dobrowolnego. JeĂli chcemy spaÊ spokojnie
–bpowinniĂmy to zrobiÊ!
Instalacja PV moĝe zmniejszyÊ rachun-
ki zabprÈd, z pewnoĂciÈ, o wartoĂÊ wyĝ-
szÈ wbskali roku, niĝ koszt skïadki za polisÚ.
Trzeba przy tym pamiÚtaÊ, ĝe panele fotowol-
taiczne – non stop wystawione na dziaïanie
niekorzystnych warunków atmosferycznych
czy elektrycznych – sÈ naraĝone na kosztow-
ne w skutkach uszkodzenia. Ubezpieczenie
uchroni nas przed wydatkami (niemaïymi),
zwiÈzanymi z naprawÈ tych uszkodzeñ czy
wymianÈ niesprawnych elementów. To za-
tem dobry sposób na zadbanie obponiesionÈ
inwestycjÚ.

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 259

BUDOWA I REMONT
JAK WYCISZYm ¥CIAN} WbBLI½NIAKU?
PlanujÚ zakup domu – poïowy bliěniaka. ¥ciana oddzielajÈca jÈ od sÈsiada wykonana jest zbbetonu komórkowego, dlatego zastanawiam siÚ, czy nie
bÚdzie problemu zbakustykÈ. Czy sÈ jakieĂ sposoby na wyciszenie takiej Ăciany?
Haïasy dobiegajÈce zza Ăciany to duĝy problem
wb budownictwie wielorodzinnym. CzÚsto to
wïaĂnie ten powód jest decydujÈcy przy zamia-
nie mieszkania wbbloku na wïasny dom. Nieste-
ty, równieĝ ibwbnim zapewnienie ciszy moĝe byÊ
sporym wyzwaniem – gdy budynek zlokalizo-
wany jest wb pobliĝu ruchliwej drogi, gïoĂnego
warsztatu czy – jak wb tym przypadku – wb za-
budowie bliěniaczej mieszka haïaĂliwy sÈsiad.
MoĝliwoĂci sÈ tu ograniczone, bo kwestie kom-
fortu akustycznego powinny zostaÊ wziÚte pod
uwagÚ podczas projektowania domu.
Dodatkowy problem polega na tym, ĝe wbopi-
sanym przez czytelnika domu Ăciany zewnÚtrz-
ne wykonano zb doĂÊ lekkiego materiaïu. Nie
stanowiÈ one tak skutecznej bariery przed ha-
ïasem, jak konstrukcje obduĝej masie, wzniesio-
ne zbbloczków silikatowych, peïnej cegïy czy ze
zwykïego betonu. Ponadto elementy zb betonu
komórkowego czÚsto ïÈczy siÚ na cienkie spo-
Budowa przedĂcianki – krok po kroku
n Przyklejenie do profili UD taĂmy
akustycznej ibzamocowanie elementów na
obwodzie przedĂcianki – do Ăcian, sufitu
ibpodïogi.
q Szczelne umieszczenie pomiÚdzy profilami
weïny mineralnej.
260 BUDUJEMY DOM 1–2/2021
NORBERT SKUPI”SKI
POR ADY
iny, ale bez wypeïnienia pionowych przestrzeni
miÚdzy bloczkami. Tymczasem nawet minimal-
ne szczeliny wb murze tworzÈ tzw. mostki aku-
styczne, czyli miejsca, przez które děwiÚk prze-
dostaje siÚ ïatwiej.
Jeszcze jedna kwestia – aby zredukowaÊ ha-
ïas, najlepiej jest dziaïaÊ od strony jego ěródïa.
Wb tym przypadku naleĝaïoby porozumieÊ siÚ
zb sÈsiadem, aby ĂcianÚ wyciszyÊ po obu stro-
nach. Gdy siÚ na to nie godzi, sprawy musimy
wziÈÊ wbswoje rÚce.
Budowa przedĂcianki
Jednym ze sposobów na poprawÚ komfortu aku-
stycznego jest montaĝ tzw. przedĂcianki wb sys-
temie suchej zabudowy. Wykonuje siÚ jÈ nie
tylko wtedy, gdy obok mieszka gïoĂny sÈsiad.
½ródïo haïasu moĝe byÊ przecieĝ zlokalizowane
wb tym samym domu – to np. warsztat majster-
kowicza, garaĝ, studio muzyczne czy pracujÈcy
o Wstawienie profili CD wbprofile UD
wbrozstawie co 60 cm ibzamocowanie ich do
Ăcian przy pomocy ïÈczników bezpoĂrednich,
tzw. ES-ów.
r PrzykrÚcenie okïadziny zbpïyt gipsowo-
kartonowych do profili CD.
gïoĂno za ĂcianÈ zestaw hydroforowy.
KonstrukcjÚ przedĂcianki stanowiÈ proğle
aluminiowe. Pierwszym krokiem jest zwymiaro-
wanie miejsca ich montaĝu ibdociÚcie na odpo-
wiedniÈ dïugoĂÊ proğl UD. Przytwierdza siÚ je
za pomocÈ wkrÚtów na obwodzie Ăcianki – do
Ăcian, suğtu ib podïogi. Waĝne, by przed mon-
taĝem przykleiÊ do nich specjalnÈ taĂmÚ aku-
stycznÈ, która zapobiega przenoszeniu drgañ
zb konstrukcji na otaczajÈce elementy podïoĝa.
NastÚpnie wb proğlach UD umieszcza siÚ pio-
nowe proğle CD. Elementy te ustawia siÚ co 60
cm ibmocuje do Ăciany przy pomocy ïÈczników
bezpoĂrednich, tzw. ES-ów. Równieĝ do nich
naleĝy przykleiÊ paski taĂmy akustycznej. Wbra-
zie potrzeby proğle pionowe moĝna rozmieĂciÊ
gÚĂciej, ale najlepiej wbrozstawie, którego wie-
lokrotnoĂÊ to 120 cm, czyli szerokoĂÊ typowej
pïyty g-k. Moĝe to byÊ wiÚc 40 lub 30 cm. Tak
wykonany szkielet wypeïnia siÚ materiaïem izo-
p SkrÚcenie uchwytów bezpoĂrednich
zbprofilami CD.
s Wykoñczenie poïÈczeñ pomiÚdzy pïytami
ibpomalowanie okïadziny. KNAUF

Wyciszenie Ăciany – krok po kroku
n Naniesienie kleju na oczyszczonÈ, suchÈ
ĂcianÚ.
q Równomierne naïoĝenie kleju na pïytÚ g-k.
lacyjnym, np. weïnÈ mineralnÈ, która ma bar-
dzo dobre parametry akustyczne. Izolacja musi
byÊ uïoĝona bardzo szczelnie. WeïnÈ mineralnÈ
wypeïnia siÚ równieĝ wnÚtrze proğli. Kolejnym
krokiem jest przykrÚcenie do proğli CD okïadzi-
ny zb pïyt g-k. Aby poprawiÊ izolacyjnoĂÊ aku-
stycznÈ, warto zastosowaÊ dwie warstwy pïyt
lub ich specjalnÈ, akustycznÈ odmianÚ. DrugÈ
warstwÚ ukïadamy zb przesuniÚciem, tak aby
pïyty zakrywaïy spojenia pierwszej warstwy.
Uwaga! Pïyt nie wolno mocowaÊ do proğli
UD, zamontowanych do podïogi ib stropu oraz
stykajÈcych siÚ zbprzedĂciankÈ. poniewaĝ skrÚ-
cenie tych elementów powodowaïoby pÚkanie
poïÈczeñ pïyt.
Ostatnim krokiem jest wykoñczenie okïa-
dziny – zaszpachlowanie fug miÚdzy pïytami,
wtopienie wbnie taĂmy zbwïókna szklanego lub
papierowej, ab po wyschniÚciu – wykoñczenie
Ăciany, np. farbÈ.
Izolacja na Ăcianie
Innym sposobem na wyciszenie Ăcian jest
zamocowanie do nich pïyt akustycznych.
Wb sprzedaĝy jest wiele tego typu produktów,
o Aplikacja kleju na wewnÚtrznÈ stronÚ
pïyty akustycznej.
r Aplikacja kleju na przymocowanÈ
wczeĂniej pïytÚ akustycznÈ.
róĝniÈcych siÚ materiaïem, zb jakiego sÈ wyko-
nane, sposobem montaĝu ib cenÈ. Jedne prze-
znaczone sÈ do profesjonalnych zastosowañ
(np. studia nagraniowe), inne dedykowane sÈ
do domowych wnÚtrz.
WĂród tych drugich warte szczególnej uwagi
sÈ panele zb pianki poliuretanowej zb wïóknami
poliestrowymi, które – dziÚki duĝej gÚstoĂci –
pozwalajÈ znaczÈco poprawiÊ izolacyjnoĂÊ aku-
stycznÈ Ăcian.
DziÚki zaïÈczonej do wyrobu instrukcji mon-
taĝ jest bardzo ïatwy, polega na przyklejeniu
pïyt do Ăciany specjalnym klejem. Nie trzeba
tworzyÊ ĝadnego stelaĝa, co bardzo przyspie-
sza prace.
Po wymierzeniu ibdociÚciu pïyt na odpowiedni
wymiar (muszÈ one do siebie ĂciĂle przylegaÊ,
aby wb szczelinach nie tworzyïy siÚ mostki aku-
styczne), na przeznaczonÈ do wygïuszenia Ăcia-
nÚ nakïada siÚ waïkiem klej. Naleĝy go zaapliko-
waÊ równieĝ na jednej stronie pïyty akustycznej.
Po odczekaniu od 10 do 30 minut (wbzaleĝnoĂci
od temperatury ib wilgotnoĂci pomieszczenia),
gdy klej bÚdzie suchy wbdotyku, pïytÚ umieszcza
siÚ na Ăcianie, przyciska ibprzytrzymuje przez ok.
BUDOWA IbREMONT
p Po odczekaniu 10–30 minut (wbzaleĝnoĂci
od temperatury ibwilgotnoĂci pomieszczenia)
przyïoĝenie pïyty do Ăciany ibdociskanie przez
ok. 30 sekund.
s Po odczekaniu kolejnych 10–30 minut
przyïoĝenie okïadziny do pïyty izolacyjnej
ibdociskanie przez ok. 30 sekund. Zaizolowana
Ăciana jest gotowa po wypeïnieniu masÈ
akrylowÈ szczelin na obrzeĝach ibwykoñczeniu
poïÈczeñ pomiÚdzy pïytami.
30 sekund. Po przymocowaniu wszystkich pa-
neli, takie same czynnoĂci powtarza siÚ zb okïa-
dzinÈ wykoñczeniowÈ. Ten sam klej nanosi siÚ
najpierw na izolacjÚ, potem na pïyty g-k. Po
odczekaniu do 30 minut, pïytÚ umieszcza siÚ na
panelach. Waĝne, by okïadzina wykoñczeniowa
nie stykaïa siÚ zb sÈsiednimi Ăcianami, suğtem
ibpodïoga. Szczeliny obszerokoĂci 2–3 mm trzeba
wypeïniÊ masÈ akrylowÈ albo specjalnÈ taĂmÈ.
Ostatnim krokiem jest wykoñczenie ïÈczeñ pïyt
g-k ibpomalowanie Ăciany farbÈ lub udekorowa-
nie tapetÈ.
PrzegrodÚ od sÈsiada moĝna takĝe wykoñ-
czyÊ okïadzinÈ zb korka, który dobrze tïumi ha-
ïasy. Uïoĝenie jest proste – poszczególne pïyty
mocuje siÚ do oczyszczonej przegrody na klej,
przeznaczony do tego materiaïu.
Jeĝeli zb jakichĂ powodów opisane metody
wyciszenia nie wchodzÈ wb grÚ, ĂcianÚ moĝna
zabudowaÊ szafÈ, albo wb ostatecznoĂci posta-
wiÊ wb tym miejscu biblioteczkÚ – rzÚdy ciÚĝ-
kich ksiÈĝek bÚdÈ choÊ trochÚ wytïumiaÊ do-
biegajÈce od sÈsiada odgïosy.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 261
INSTALACJE

POR ADY
A DY
JAROS’AW ANTKIEWICZ

JAK PRZY’kCZYm NACZYNIE WZBIORCZE DO C.W.U.?

PrzebudowujÚ ibpowiÚkszam dom, byï on letniskowy, teraz bÚdzie caïoroczny. Do tej pory wystarczaï nam niewielki, elektryczny podgrzewacz wody
(50bl), który chcÚ zastÈpiÊ duĝym 120–140bl. Obile dobrze zrozumiaïem sprzedawcÚ to do takiego zbiornika nie wystarczy juĝ sam zawór bezpieczeñ-
stwa ibpowinienem dokupiÊ naczynie wzbiorcze. Czy rzeczywiĂcie jest ono niezbÚdne, abjeĂli tak, to jak duĝe ma ono byÊ ibjak powinno byÊ zaïoĝone?

roĂnie, napeïnia siÚ on wb wiÚkszym stopniu.

czÚĂÊ Jednak wb tej sytuacji ciĂnienie wb instalacji nie
gazowa
wzrasta, bo przyrostowi objÚtoĂci wody towa-
rzyszy automatycznie ĂciĂniÚcie gazu wb czÚĂci
czÚĂÊ gazowej. Wb normalnym stanie, gdy temperatu-
wodna
ra wody wbinstalacji c.w.u. jest stabilna, zostaje
wiÚc osiÈgniÚty pewien stan równowagi pomiÚ-
dzy czÚĂciÈ gazowÈ ib wodnÈ wb naczyniu. Jeĝe-
li natomiast ciĂnienie wywierane przez wodÚ
wzrost objÚtoĂci ustabilizowane zmniejszenie
podgrzanej ciĂnienie objÚtoĂci wody, spadnie – na skutek obniĝenia jej temperatury
wody, ĂciĂniÚcie (stan normalny) rozprÚĝenie lub chwilowego obniĝenia ciĂnienia wbwodociÈ-
czÚĂci gazowej gazu gu zasilajÈcym – to gaz powtórnie siÚ rozprÚĝy.
To ostatnie nieco kompensuje przy tym przynaj-
à Rys. 1 Wzrost objÚtoĂci wody po jej podgrzaniu powoduje jej wiÚkszy napïyw do wnÚtrza naczynia
mniej drobne wahania ciĂnienia.
ibĂciĂniÚcie czÚĂci (poduszki) gazowej. Wbten sposób ciĂnienie wody nie wzrasta ponad miarÚ.
Wielu osobom moĝe siÚ wb tym momencie
Woda przy podgrzewaniu zwiÚksza swojÈ ob- – gazowej, fabrycznie napeïnianej azotem, wbra- nasunÈÊ skojarzenie ze zbiornikiem hydroforo-
jÚtoĂÊ, ab jest przy tym nieĂciĂliwa. Jeĝeli wiÚc zie potrzeby dopeïnianej po prostu powietrzem. wym. RzeczywiĂcie, sam mechanizm dziaïania
zbiornik ib rury tworzÈ ukïad zamkniÚty, pozba- Rozdziela je elastyczna membrana zb syn- jest identyczny, bo wb obu przypadkach mamy
wiony ujĂcia, to przyrost objÚtoĂci wody powo- tetycznej gumy (tworzywa EPDM lub butylu). poduszkÚ gazowÈ pod ciĂnieniem, na którÈ na-
duje wzrost jej ciĂnienia. Naczynie wzbiorcze Obecnie najczÚĂciej stosuje siÚ membrany wor- piera woda. Jednak cel jest inny. Zbiornik hydro-
ma za zadanie przejÈÊ ten przyrost. Zasada bu- kowe, czyli przypominajÈce ksztaïtem balonik. forowy ma zapewniÊ zapas wody pod okreĂlo-
dowy typowego uĝywanego obecnie naczynia Jeĝeli parametry naczynia sÈ wïaĂciwie dobra- nym ciĂnieniem, natomiast naczynie wzbiorcze
przeponowego jest bardzo prosta. WewnÈtrz ne, to nawet gdy woda wb zbiorniku c.w.u. jest jedynie kompensuje przyrost objÚtoĂci wody,
skïada siÚ ono zbdwóch czÚĂci: zimna, ten worek jest lekko napeïniony wodÈ. zapobiegajÈc wbten sposób wzrostowi ciĂnienia
– wodnej, ïÈczÈcej siÚ zbinstalacjÈ c.w.u.; Gdy wb wyniku ogrzewania wody jej objÚtoĂÊ ponad bezpiecznÈ wartoĂÊ.

Wymagana pojemnoĂÊ
zawór wypïyw Maksymalny przyrost objÚtoĂci wody wb ukïa-
bezpieczeñstwa ciepïej wody
dzie spowodowany jej nagrzewaniem siÚ siÚga
4% pierwotnej objÚtoĂci. PamiÚtajmy jednak,
ĝe to nie tylko pojemnoĂÊ samego zasobnika
odpïyw do naczynie ale takĝe rur zb ciepïÈ wodÈ. Wb praktyce, dla
kanalizacji wzbiorcze uïatwienia rachunków, wystarcza przyjÚcie, ĝe
bÚdzie to 5% czyli 1/20 pojemnoĂci zbiornika
ciepïej wody. Jednak tu trzeba poczyniÊ bar-
dzo waĝne zastrzeĝenie – nie chodzi ob pojem-
noĂÊ caïkowitÈ (woda ibpoduszka gazowa), lecz
dopïyw obtzw. pojemnoĂÊ uĝytkowÈ, czyli maksymalnÈ
gorÈcej wody objÚtoĂÊ samej czÚĂci wodnej. Niestety, bardzo
dopïyw
zimnej wody zbzbkotïa czÚsto na tabliczce znamionowej znajdziemy
tylko pojemnoĂÊ caïkowitÈ. Bezpiecznie jest
zaïoĝyÊ, ĝe pojemnoĂÊ uĝytkowa jest przynaj-
drugi zawór zawór zwrotny mniej ob1/3 mniejsza. Tym bardziej, ĝe dobranie
odcinajÈcy uniemoĝliwiajÈcy pierwszy zawór odcinajÈcy
cofanie siÚ ciepïej zabezpieczony przed nieco wiÚkszego naczynia nie powoduje pro-
wody do wodociÈgu przypadkowym zamkniÚciem blemów, abdaje pewnÈ rezerwÚ bezpieczeñstwa
zawór (np. ze zdjÚtÈ rÈczkÈ)
spustowy do (np. na wypadek spadku ciĂnienia poduszki
opróĝniania gazowej). Dlatego, jeĝeli mamy np. zbiornik
zbiornika
120bl, to bezpieczniejszym wyborem bÚdzie np.
Rys. 2 Tradycyjny sposób montaĝu naczynia wzbiorczego ibzaworu bezpieczeñstwa. Jeĝeli znajdÈ siÚ naczynie 12b l zamiast 8b l. Chociaĝ to mniejsze
poniĝej zasobnika wody to zbpierwszego zaworu odcinajÈcego moĝna zrezygnowaÊ. teĝ powinno byÊ wystarczajÈce.

262 BUDUJEMY DOM 1–2/2021


zawór odpowietrznik
bezpieczeñstwa
manometr
mocowanie
do Ăciany
Ărubunek
zbzaworem
naczynie
wzbiorcze
zbiornik
c.w.u.
dopïyw
zimnej
wody
à Rys. 3 Grupa bezpieczeñstwa to manometr, zawór bezpieczeñstwa,
odpowietrznik ibzïÈczka do naczynia wzbiorczego zamontowane na
wspólnej belce przyïÈczeniowej.
WïaĂciwe ciĂnienie
CiĂnienie wbczÚĂci gazowej naczynia powinno byÊ obok. 0,3 bara niĝsze
od ciĂnienia panujÈcego wbinstalacji wodociÈgowej. Dlatego dobrze jest
mieÊ reduktor ciĂnienia wody ibustawiÊ go np. na 4 bary. Wbprzeciwnym
razie ciĂnienie wody moĝe siÚ zmieniaÊ wbdoĂÊ szerokich granicach, za-
leĝnie od jego wahañ wbsieci.
Gdy ciĂnienie gazu wbnaczyniu jest nieco niĝsze od ciĂnienia wody wo-
dociÈgowej wewnÈtrz naczynia zawsze znajduje siÚ pewna iloĂÊ wody,
ab równoczeĂnie pojemnoĂÊ naczynia zostaje optymalnie wykorzystana.
CiĂnienie poduszki gazowej sprawdzamy dopiero po:
– odciÚciu dopïywu wody pod ciĂnieniem po stronie zasilania zbiornika
c.w.u. zimnÈ wodÈ;
– upuszczeniu ciepïej wody ze zbiornika, tak aby manometr wskazywaï „0”.
Inaczej sprawdzanie nie ma sensu, bo jeĝeli wbnaczyniu bÚdzie woda
pod ciĂnieniem to caïkiem zafaïszuje wynik. KontrolÚ powinniĂmy zro-
biÊ przynajmniej raz do roku. Bo jeĝeli ciĂnienie gazu nadmiernie spad-
nie to wiÚkszoĂÊ naczynia od razu wypeïni woda ib na jej rozszerzanie
siÚ nie bÚdzie juĝ miejsca. JeĂli zaĂ ciĂnienie bÚdzie zbyt wysokie, nad-
miar gazu takĝe uniemoĝliwi peïne wykorzystanie pojemnoĂci.
Miejsce na naczynie
Tradycyjnie zaleca siÚ umieszczenie naczynia wzbiorczego powyĝej zbior-
nika c.w.u. To uzasadnione, bo umoĝliwia opróĝnienie naczynia zbwody lub
jego wymianÚ bez spuszczania wody zbsamego zbiornika. Obecnie bardzo
popularne jest podïÈczenie naczynia przez specjalny zawór zintegrowany
ze Ărubunkiem przyïÈczeniowym. DziÚki niemu po odkrÚceniu naczynia
wypïyw wody zostaje zablokowany. Nie trzeba wiÚc opróĝniaÊ zbiornika
c.w.u., ĝeby zdemontowaÊ naczynie. NajczÚĂciej stosuje siÚ specjalne ze-
stawy, tzw. grupy bezpieczeñstwa. Tu na wspólnej belce przyïÈczeniowej
znajduje siÚ nie tylko wspomniany Ărubunek naczynia zbzaworem stopo-
wym, ale takĝe zawór bezpieczeñstwa, manometr ibodpowietrznik. Jednak
ibtaki zestaw warto umieĂciÊ powyĝej zbiornika c.w.u. Wtedy odpowietrz-
nik znajduje siÚ powyĝej innych elementów (to najlepsze miejsce) ib nie
trzeba siÚ martwiÊ opróĝnianiem caïego zasobnika wb razie koniecznoĂci
INSTALACJE
wymiany zaworu bezpieczeñstwa, odpowietrznika lub manometru. Jeĝeli
to moĝliwe, naczynie wzbiorcze podïÈczamy po stronie zasilania zasobni-
ka c.w.u. zimnÈ wodÈ. DziÚki temu do naczynia trağa znacznie chïodniej-
sza woda, co wpïywa pozytywnie na trwaïoĂÊ gumowej membrany (wor-
ka). Ze wzglÚdu na temperaturÚ wody samo naczynie lepiej jest zaĂ podïÈ-
czaÊ wbpozycji króÊcem przyïÈczeniowym do góry. Wówczas temperatura
wody wb naczyniu jest wyraěnie niĝsza (najcieplejsza woda samoczynnie
unosi siÚ ku górze). To szczególnie odczuwalne wbprzypadku zbiorników
c.w.u. wspóïpracujÈcych zbkolektorami sïonecznymi oraz zbprostymi kotïa-
mi na paliwo staïe, gdzie ruch ciepïej wody pomiÚdzy kotïem ibwÚĝownicÈ
c.w.u. odbywa siÚ grawitacyjnie, bez automatycznej kontroli temperatury.
Wbnich temperatura wody moĝe byÊ bardzo wysoka.
Zawór bezpieczeñstwa
Drugim zabezpieczeniem, koniecznie stosowanym wspólnie zb naczy-
niem wzbiorczym, jest zawór bezpieczeñstwa. Otwiera siÚ on, gdy
ciĂnienie wody przekroczy jego fabrycznÈ nastawÚ. Otwarcie zaworu
powoduje upïyw nadmiaru wody zbukïadu, abwbefekcie spadek panu-
jÈcego wbciĂnienia. Jednak zawór naleĝy traktowaÊ jako swoistÈ dru-
gÈ liniÚ obrony – ma zadziaïaÊ, jeĝeli kompensacja osiÈgana dziÚki
naczyniu jest niewystarczajÈca. Abmoĝe tak byÊ, jeĂli samo naczynie
dobrano niewïaĂciwie (np. ma zbyt maïÈ pojemnoĂÊ) lub ulegïo ono
uszkodzeniu (uszedï zb niego gaz, membrana jest dziurawa). Wb ukïa-
dzie bez naczynia bÚdziemy mieÊ czÚste wahania ciĂnienia – od po-
ziomu minimalnego, gdy woda jest jeszcze chïodna, do maksimum
wymuszajÈcego otwarcie zaworu ibwyrzucenie czÚĂci wody.
Ponadto zawór jest elementem potencjalnie awaryjnym. Jego dzia-
ïanie dobrze jest sprawdzaÊ np. raz wbmiesiÈcu. PrzekrÚcenie kapturka
osïaniajÈcego lub naciĂniÚcie děwigni powinno spowodowaÊ jego otwar-
cie.
Wb instalacjach wodociÈgowych, zarówno wody ciepïej jak ib zimnej,
powszechnie stosuje siÚ zawory ob ciĂnieniu otwarcia 6 barów. Podob-
ne zawory sÈ teĝ wbinstalacjach centralnego ogrzewania, jednak te do-
stosowane sÈ do znacznie niĝszego ciĂnienia, zwykle 3 barów. Nomi-
nalne ciĂnienie otwarcia powinno byÊ zawsze czytelnie oznaczone na
zaworze. Ponadto zwykle te przeznaczone do instalacji wodociÈgowych
majÈ plastikowe kapturki osïaniajÈce wbkolorze niebieskim, zaĂ wbtych
do instalacji centralnego ogrzewania uĝywa siÚ kapturków wb kolorze
czerwonym (ale nie
jest to reguïÈ bez wyjÈt- ciepïa woda
ków).
Uwaga! Zb zaworu
moĝe wyciekaÊ niewiel-
ka iloĂÊ wody, jeszcze
zanim zostanie osiÈ-
gniÚte nominalne ci-
Ănienie jego otwarcia.
Przykïadowo, moĝe to
nastÈpiÊ po przekrocze-
niu 5 barów wb przypad-
gorÈca woda
ku zaworu 6 barów. Nie
Ăwiadczy to ob jego nie- Ã Rys. 4 Zaïoĝenie naczynia wzbiorczego
sprawnoĂci. króÊcem przyïÈczeniowym ku górze zabezpiecza
je przed napïywem najbardziej gorÈcej wody.
1–2/2021 BUDUJEMY DOM 263
AKTUALNO¥CI STAWKI WYKONAWCÓW

Aktualne stawki wykonawców na podstawie

1034 ankiet z grudnia 2020 r.
Pracownia Analiz Rynku Budowlanego (PARB) systematycznie monitoruje stawki wykonawców na terenie caïego kraju. Dane sÈ zbierane wb postaci ankiet,
wypeïnianych przez czïonków KBD (Klubu BudujÈcych Dom). WartoĂci skrajnie niskie ibskrajnie wysokie sÈ odrzucane.

ŚCIANY, SUFITY, DACH

zł
Lp. Rodzaj robót J.m. 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 Średnie

Murowanie ścian zewnętrznych

1. m2 35,00
– jednowarstwowe
Murowanie ścian zewnętrznych
2. m2 43,00
– dwuwarstwowe (bez ocieplenia)
Murowanie ścian zewnętrznych
3. m2 54,70
– trójwarstwowe
Układanie pokrycia dachowego
4. m2 30,80
– gonty bitumiczne
Układanie pokrycia dachowego
5. m2 32,30
– blacha lub blachodachówka
Układanie pokrycia dachowego
6. m2 43,00
– dachówka ceramiczna lub cementowa

7. Ocieplenie poddasza (folia-wełna-folia) m2 37,00

8. Ocieplenie poddasza (folia-2¯ wełna-folia) m2 37,60

Ocieplenie ścian (dla ścian dwuwarstwowych)

9. m2 37,80
z tynkiem
Wewnętrzne tynki cementowo-
10. m2 23,15
-wapienne, gipsowe

11. Gładź gipsowa – przetarcie ze szlifowaniem m2 19,60

12. Tynki suche z płyt gipsowo-kartonowych m2 27,50

Ścianki działowe z płyt gipsowo-

13. m2 32,90
-kartonowych

14. Malowanie jednokrotne farbą emulsyjną m2 9,80

15. Malowanie dwukrotne farbą emulsyjną m2 14,00

16. Tapetowanie m2 16,55

17. Panele ścienne lub boazerie m2 27,90

Sufit podwieszany z płyt g-k na stelażu, przygotowany

18. m2 44,40
do malowania
Glazura 20 × 25 cm na ścianach
19. m2 42,50
– ułożenie i fugowanie
Glazura 10 × 15 cm na ścianach
20. m2 39,70
– ułożenie i fugowanie
Glazura 10 × 10 cm na ścianach
21. m2 44,30
– ułożenie i fugowanie

Rozpiętość Najczęściej
od... do... podawane

264 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

 PODŁOGI I SCHODY
zł
Lp. Rodzaj robót J.m. 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 Średnie

22. Wylewka cementowa posadzki z izolacją m2 40,60

23. Posadzka samopoziomująca m2 28,10

24. Podłoga – terakota ułożona w kwadrat m2 44,50

25. Podłoga – gres ułożony w kwadrat m2 41,30

26. Panele podłogowe m2 26,70

Parkiet – ułożenie z cyklinowaniem

27. m2 56,25
i lakierowaniem
Mozaika – ułożenie z cyklinowaniem
28. m2 58,30
i lakierowaniem

29. Wykładzina podłogowa m2 20,15

30. Listwa podłogowa m.b. 12,00

31. Schody obłożone terakotą m.b. 53,50

OKNA I DRZWI
zł
Lp. Rodzaj robót J.m. 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 Średnie

m.b.
32. Montaż okien obw. 30,50
okna
Renowacja dwustronna drewnianych okien
33. m2 61,70
(skrobanie, szpachlowanie i malowanie)

34. Montaż drzwi szt. 142,40

Renowacja dwustronna drewnianych drzwi

35. m2 115,40
(skrobanie, szpachlowanie i malowanie)

36. Montaż parapetów wewnętrznych m.b. 30,00

INSTALACJE
zł
Lp. Rodzaj robót J.m. 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 Średnie

37. Instalacja elektryczna pkt 42,90

38. Instalacja wodociągowa pkt 75,45

39. Instalacja kanalizacyjna pkt 63,40

Biały montaż (podłączenie umywalki, wanny,

40. pkt 72,00
sedesu, bidetu, brodzika)

41. Obmurowanie brodzika prostego pkt 84,70

42. Obmurowanie brodzika narożnego pkt 109,30

43. Obmurowanie wanny prostej pkt 136,40

44. Obmurowanie wanny narożnej pkt 185,00

45. Wkucie rur w ścianę z cegły pkt 87,80

46. Instalacja c.o. pkt 109,40

47. Montaż grzejników pkt 85,40

48. Demontaż grzejników pkt 50,40

P rojekty
Co miesiÈc renomowane Biura Projektowe
prezentujÈ w tym dziale swoje najlepsze projekty.
Na kaĝdy projekt przeznaczamy 1 lub 2 strony

domów (rozkïadówkÚ), przy czym poszczególne Biura

Projektowe nadajÈ swoim prezentacjom wïasnÈ,
W tym numerze swoje
projekty prezentujÈ: oryginalnÈ formÚ graficznÈ.

JeĂli któryĂ z prezentowanych projektów

+ HomeKONCEPT str. 267
zainteresowaï CiÚ szczególnie, to skorzystaj
z „Karty Informacji Zwrotnej” (KIZ) i zakreĂl na niej
odpowiedni numer (wedïug legendy objaĂnionej
+ ARCHON + str. 268–269 nabstr. 274).
© SERGEY NIVENS / FOTOLIA

Poprosimy, w Twoim imieniu, pracownie o przesïanie

bezpoĂrednio na Twój adres katalogu z projektem,
który Ci siÚ spodobaï.
+ Dobre Domy str. 270–273
RYS.
 HOMEKONCEPT PROJEKTY DOMÓW

HomeKONCEPT
Projekty Domów Nowoczesnych
e-mail: studio@homekoncept.pl
tel: 606 228 556
www.homekoncept.pl

HomeKONCEPT 81
DANE OGÓLNE
Pow. uĝytkowa: 103,00 m2
Pow. zabudowy 131,91 m2
Pow. podïóg (bez garaĝu) 103,00 m2
Kubatura brutto 708 m3
WysokoĂÊ w kalenicy 6,75 m
KÈt nachylenia dachu 35 stopni
Min. wymiary dziaïki 24,87 x 15,94 m
Wymiary budynku 19,50 x 9,60 m

Zamów
bezpïatny katalog:
tel: 606 228b556
RZUT PARTERU e-mail: studio@homekoncept.pl

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 267

PROJEKTY DOMÓW ARCHON+

268 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

ARCHON+ PROJEKTY DOMÓW

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 269

PROJEKTY DOMÓW DOBRE DOMY

270 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

DOBRE DOMY PROJEKTY DOMÓW

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 271

PROJEKTY DOMÓW DOBRE DOMY

272 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

DOBRE DOMY PROJEKTY DOMÓW

1–2/2021 BUDUJEMY DOM 273

 SPIS REKLAM
nazwy reklamujÈcych siÚ firm
W nastÚpnym numerze...
i numery stron

FOT. KANUF
FOT. J. WERNER
ALIPLAST .............................................................................. 7
ALUPROF ..........................................................................223
ARBITON (DECORA) ........................................................... 173
ARCHON + ...............................................................268-269
ARMACELL .........................................................................151
AS ................................................................................... 179
BENINCA ...........................................................................161
BLACHY PRUSZY”SKI .......................................................... 243
BRUK- BET ..........................................................................131
BRUK- BET FOTOWOLTAIKA .................................................... 87
BWT .................................................................................114
COLUMBUS ......................................................................... 81
CORAB ............................................................................... 97
CREATON POLSKA.............................................................. 247 FUNDAMENTY
CREDIT AGRICOLE................................................................ 49
CROSSIN (PCC PRODEX) ......................................................191
Niewidoczny fundament jest jednym
CZAMANINEK ...................................................................... 59 zbnajwaĝniejszych elementów konstrukcji
DECORA (ARBITON) ........................................................... 173 budynku. To on przekazuje do gruntu
DE DIETRICH ..................................................................... 147 wszystkie obciÈĝenia z domu, odpowiada
DOBRE DOMY ............................................................270-273
ECLISSE .............................................................................. 33
za jego stabilnoĂÊ i trwaïoĂÊ. Poprawnie SZPACHLE I G’ADZIE
ECOPOL SYSTEM ................................................................ 143 dobrany, przeliczony i wykonany zapobiega WybierajÈc gïadě, warto wziÈÊ pod
EKO PRIME INWESTYCJE ........................................................ 89 nierównomiernemu osiadaniu budynku uwagÚ przeznaczenie pomieszczenia,
ELEKTRA ............................................................................211 ibpÚkaniu Ăcian.
ELTERM .............................................................................. 99
wbktórym zostanie zastosowana
FENIX POLSKA ....................................................................215 oraz jej twardoĂÊ ibodpornoĂÊ
FERRO .................................................................... II OK’ADKA nabuszkodzenia mechaniczne
FOT. YATO

FORBET ............................................................................ 201 pobwyschniÚciu.

FORMASTER (DAFI) ............................................................. 109
FRONIUS ............................................................... IV OK’ADKA
GALECO ........................................................................... 209
GALMET ........................................................................... 155
GRAF POLSKA .....................................................................113 ELEKTRONARZ}DZIA
HANPLAST .......................................................................... 83 ElektronarzÚdzia dla majsterkowicza to
H+H ............................................................................... 135 zróĝnicowana grupa produktów. Wiertarki,
HOME KONCEPT ................................................................ 267
IGLOTECH ........................................................................ 127
wkrÚtarki, wyrzynarki, szlifierki ibpilarki
ISOVER ................................................................................. 9 tarczowe majÈ odmienne zastosowanie,
JONIEC ............................................................................. 253 ale przy zakupie kaĝdego zbnich warto
KERAM ............................................................................... 13 zwróciÊ uwagÚ na podobne cechy.
KESSEL ..............................................................................115
KFA ARMATURA .................................................................. 153
KONTAKT SIMON ............................................................... 185
KRISPOL ...........................................................................225 K I Z K A R TA I N F O R M A C J I Z W R O T N E J
LIVOLO ..................................................................III OK’ADKA
MORA ............................................................................. 158
KARTA INFORMACJI ZWROTNEJ
MS WI}CEJ NI¿ OKNA ........................................................ 221 1–2/2021
MTB ................................................................................. 205 imiÚ i nazwisko Zainteresowaïy mnie produkty reklamowane na stronach:
INFORMACJA O PRODUKTACH BD 1–2/2021 (maksymalnie 25 skreĂleñ)

NIBE- BIAWAR .................................................................... 149

NOVOFERM ......................................................................... 57
nazwa firmy II okładka
FERRO
3 7 9 13 33 49 57 59 63 79
NVENT ............................................................................. 157
ul./nr
OKPOL ............................................................................. 231
81 83 85 87 89 91 93 95 97 99 105
OSPEL .............................................................................. 183
kod, miejscowoĂÊ
PIONIER ENERGIA ................................................................. 91
109 111 113 114 115 119 123 125 127 131 133
POROTHERM (WIENERBERGER)............................................. 137 tel./fax lub e-mail*
POWER PROFIT .................................................................... 93 * (pole obowiÈzkowe)
PRO -VENT ........................................................................ 123 135 139 141 143 149 151 153 155 157 158 161
Administrator danych osobowych: AVT-Korporacja sp. z o.o. zb siedzibÈ
REDWELL .......................................................................... 196 ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa.
Cele przetwarzania danych:
RHEINZINK ........................................................................217 166 167 173 179 183 185 191 196 201 205 209
1) realizacja wysyïki do Ciebie darmowego egzemplarza czasopisma
RUUKKI ............................................................................ 245 Budujemy Dom oraz realizacja innych uzasadnionych celów marketingo-
SANSWISS ..........................................................................119 wych AVT- Korporacja sp. z o.o. i jej partnerów w zamian za przesïanie do III okładka IV okładka
redakcji pocztówki KIZ, za którÈ przyznajemy 10 pkt. w Klubie BudujÈcych 211 215 217 221 225 231 243 247 253 LIVOLO FRONIUS
SAS .................................................................................. 145 Dom (KBD),
SATEL ........................................................................ 166-167 2) przekazanie Twoich danych osobowych firmom, które zaznaczyïeĂ
na KIZ, w celu umoĝliwienia im jednorazowego przesïania materiaïów
SIEGENIA .......................................................................... 105 informacyjnych o swoich produktach oraz realizacji innych uzasadnionych
celów marketingowych. Projekty miesiÈca
SOLBET ............................................................................ 133
Masz prawo do: dostÚpu do Twoich danych, ich sprostowania, usuniÚcia, Zainteresowaï mnie projekt na stronie:
SOLEKO .............................................................................. 95 ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania
SOUDAL ............................................................................. 63 Twoich danych lub ich przenoszenia. Moĝesz: odwoïaÊ zgodÚ na przetwa-
rzanie Twoich danych osobowych, zaĝÈdaÊ, by Twoje wszystkie dane zosta- 267 268 269 270 272
TERMET .............................................................................141 ïy usuniÚte. Podstawy prawne: art. 5, 6, 12, 13 Ogólnego rozporzÈdzenia
TOPVAC ........................................................................... 125 o ochronie danych osobowych (RODO).
VANDERSANDEN.................................................................. 79
VELUX .................................................................................. 5 podpis data
VIESSMANN ................................................................. 85, 139
Czytelnicy chÚtnie korzystajÈ z moĝliwoĂci otrzymania materiaïów informacyjnych (katalogi, cenniki) bezpoĂrednio z firm. SzczególnÈ formÈ tej usïugi jest
WILO ................................................................................ 111 zbiorcza pocztówka, tzw. Karta Informacji Zwrotnej (KIZ). Na pocztówce naleĝy zaznaczyÊ numery stron, na których znajdujÈ siÚ reklamy interesujÈcych Pañstwa
XELLA .................................................................................. 3 produktów. PocztówkÚ KIZ wydrukowanÈ na oddzielnym kartoniku (wrzutce) moĝna przesïaÊ do redakcji pocztÈ (znaczek jest juĝ opïacony). Moĝna teĝ korzystaÊ
zbformularza wydrukowanego powyĝej nabtej stronie, powielajÈc go na ksero i wysyïajÈc po wypeïnieniu faksem 22 257 84 88 do redakcji BD.

274 BUDUJEMY DOM 1–2/2021

Komfort
mieszkania Wygodny i prosty w obsţudze
pilot pozwala sterowađ
dotykowymi wkţadami Livolo

w Twoich rijkach Aplikacja mobilna w Twoim

telefonie pozwoli na kontrolij
domu niezaleǡnie od Twojej
Nieograniczone moǡliwoƢci zamkniijte w designerskiej formie. lokalizacji
Poznaj nowoczesny system kompleksowego sterowania Livolo.
Dziijki moǡliwoƢci konȊguracji funkcji, jeden estetycznie wyglĉdajĉcy
panel moǡe ţĉczyđ w sobie zarówno wţĉcznik Ƣwiatţa, jak i kontakt. MultifunkcyjnoƢđ
Sprawdǟ wszystkie moǡliwoƢci zamkniijte w minimalistycznej formie - kompleksowe rozwiĉzanie
ţĉczĉce róǡne funkcje
wţĉczników dotykowych i zaznaj nowego komfortu mieszkania!

Wţĉcz siij na przyszţoƢđ. www.livolopolska.com

TRENDY
budujemydom

i INNOWACJE 2021
PRODUKTY POLECANE DO BUDOWY DOMU

INSTALACJE

BUDOWA WYKAËCZANIE
Dom z elementów prefabrykowanych
EMI - 35

EnergooszczÚdny – wg norm na rok 2021

Minimalistyczny – nowoczesna, prosta forma
I – nie tylko na wakacje
35 – m2 powierzchni zabudowy

Produkowany na bazie panelu

SIP wykonanego z niepalnej
pÊyty magnezowej MgOFire oraz
styropianu o O= 0,031(m2•K)/W.

Bardzo Êatwy i szybki w budowie

na podstawie zgÊoszenia.

Producent: Fasada System Sp. z o.o. 91-341 ód৳, ul. Brukowa 23

Domy: www.fs-sytems.pl MgOFire: www.plytymgo.com
 Produkty polecane do budowy domu

Zapraszamy do lektury listy produktów TRENDY I INNOWACJE.

Są to – wybrane przez firmy – rozwiązania polecane do budowy
domu jednorodzinnego.

BUDOWA
aluprof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
armacell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
beninca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
blachy pruszyński . . . . . . . . . . . . . 18-19
creaton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-11
fasada system . . . . . . . . . . . . . ii okładka
galeco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14-15
h+h . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
isover . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
krispol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22-23
ms więcej niż okna . . . . . . . . . . . . 26-27
novoferm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
okpol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
rheinzink . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
ruukki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12-13
siegenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
solbet . . . . . . . . . . . . . . . . 6-7, iii okładka
soudal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
wienerberger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-9
xella . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
velux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
INSTALACJE
bruk-bet fotowoltaika . . . . . . . . . . . .40
bwt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
dafi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60-61
de dietrich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
elektra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
elterm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
fenix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
fronius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
galmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32-33
graf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
kessel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58-59
kfa armatura . . . . . . 56-57, iv okładka
kontakt-simon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
livolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
mora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
nibe-biawar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
n-vent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
ospel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46-47
pro-vent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
regulus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
sas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41
satel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54-55
soleko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
termet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
topvac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
viessmann . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34-35
wilo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
WYKAŃCZANIE
arbiton/decora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
as . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
bruk-bet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
domański schody . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
eclisse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
forbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
joniec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
mtb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
vandersanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

Zdjęcie na okładce: © everythingposs / DEPOSITPHOTOS, CREATON POLSKA, FRONIUS, ECLISSE

TRENDY I INNOWACJE 2021

Bezpłatny dodatek do BUDUJEMY DOM 1-2/2021

Wydawca: AVT-Korporacja Sp. z o.o.

ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa
tel. 22 257 84 99, faks 22 257 84 00
www.avt.pl, avt@avt.pl

AVT-Korporacja Sp. z o.o.

należy do Izby Wydawców Prasy 1
TRENDY i INNOWACJE

Ytong EnergoUltra+
n a j c i e p l e j s z a ś c i a n a j e d n o wa r s t w o wa
Ytong EnergoUltra+ to najcieplejsza odmiana
betonu komórkowego o wytrzymałości na ściskanie
2,2 N/mm2, z której można budować ściany bez
ocieplenia. To idealny system do wznoszenia
energooszczędnych domów przyszłości. Dzięki
nowej technologii już ściany z bloczków o grubości
36,5 cm o współczynniku przenikania ciepła
U = 0,20 W/(m²•K) spełniają najostrzejsze
wymagania nowych Warunków Technicznych
obowiązujących od 2021 roku. Natomiast ściana
z bloczków o grubości 48 cm zapewni współczynnik
przenikania ciepła U = 0,15 W/(m²•K), co
stanowi wariant uznawany niegdyś nieformalnie
za wymaganie dla budynków pasywnych.
System ściany jednowarstwowej Ytong EnergoUltra+, przy braku konieczności wykonania termoizolacji,
umożliwia ponad dwukrotne skrócenie czasu budowy w porównaniu ze ścianą warstwową.
Ytong EnergoUltra+ to innowacyjny produkt, który stworzono dzięki jeszcze lepszej
recepturze. W procesie autoklawizacji bloczków Ytong EnergoUltra+ następuje
hydratacja krzemianu wapnia, w wyniku której powstaje krystaliczna mikrostruktura
tobermorytu. To ona zapewnia wysoką wytrzymałość, mimo niedużej gęstości
materiału.
www.ytong-silka.pl

Ytong Jumbo
n a j s z y b s z y s y s t e m d o b u d o w y c i e p ły c h ś c i a n
Ytong Jumbo to jedyny na polskim rynku system wielkowymiarowych
bloków z betonu komórkowego do budowy ścian nośnych,
w tym ścian zewnętrznych pod ocieplenie. Prace montażowe są
zmechanizowane dzięki wykorzystaniu specjalnego miniżurawia, który
pozwala ograniczyć wysiłek fizyczny wykonawców do niezbędnego
minimum. W połączeniu z dużymi elementami, odpowiadającym trzem
drobnowymiarowym bloczkom Ytong, system pozwala skrócić czas
budowy nawet o 25%.
Bloki Ytong Jumbo to technologia, która łączy zalety małej
prefabrykacji z doskonałymi parametrami betonu komórkowego
– wysoką izolacyjnością termiczną, pełną niepalnością i łatwością
obróbki. Dzięki tym cechom Ytong Jumbo to energooszczędny materiał
szczególnie polecany w budownictwie mieszkaniowym i publicznym.
Jest to system w pełni kompatybilny z technologią wielkowymiarowych
bloków wapienno-piaskowych Silka Tempo.
Bloki Ytong Jumbo mają wysokość i długość wynoszącą 599 mm,
dostępne są w dwóch szerokościach: 240 i 365 mm. Szerszy bloczek
ma współczynnik przenikania ciepła U = 0,23 W/(m²•K).
Firma Xella, producent bloków Ytong Jumbo, dostarcza
na budowę materiał, ale i niezbędne urządzenia, w tym
miniżurawie. Można je wynająć na czas budowy lub
zakupić.
www.ytong-silka.pl

2
 BUDOWA

H+H SILIKAT N18

Bloczek silikatowy H+H Silikat N18 to element drążony z profilowaną powierzchnią czołową i uchwytem
ułatwiającym przenoszenie i ustawienie w warstwie muru. Pozwala na wznoszenie murów o szerokości 180 mm
i należy do grupy produktów o długości (250 mm) i wysokości (220 mm), charakteryzujących się wysoką
dokładnością wymiarową T2. Powtarzalność wymiarów kolejnych elementów, to znaczne ułatwienie wykonawcze
i możliwość wykonywania w murze spoin cienkowarstwowych.
Elementy silikatowe o szerokości 180 mm są wykorzystywane do wznoszenia zewnętrznych oraz wewnętrznych
ścian nośnych. Ich niewielkie wymiary przy wysokiej wytrzymałości na ściskanie pozwalają uzyskać większe
powierzchnie mieszkań i domów – muruje się cienkie ściany o wysokiej nośności. Klasy wytrzymałości na ściskanie
elementów silikatowych mogą sięgać nawet 30 MPa, H+H Silikat N18 występuje w klasie 15 oraz 20 MPa. 
Parametry termiczne definiuje gęstość materiału. H+H Silikat N18
występuje w dwóch klasach gęstości 1,4 oraz 1,6, które bezpoś-
rednio wpływają na wysokość współczynników przewodzenia ciepła
elementów (wynoszą one odpowiednio 0,46 oraz 0,61 W/(m·K)).
Po dodaniu odpowiedniej warstwy izolacji termicznej, murując przy
użyciu H+H Silikatu N18 otrzymuje się energooszczędną przegrodę
zewnętrzną o dużej akumulacyjności cieplnej.
www.HplusH.pl

H+H GOLD+ BLOCZEK 2,5-400 PWU

H+H Gold+ Bloczek 2,5-400 PWU o szerokości 300 mm, to bloczek pełny z betonu komórkowego o gęstości
400 kg/m3. Standard Gold+ oznacza najdokładniejszy standard jakościowy, łączący najwyższą dokładność
wymiarową (TLMB) oraz niewielki zakres tolerancji gęstości (375±25 kg/m3). Wysoka jakość produktu zawsze
ma wpływ na prostotę wykonawstwa.
W przypadku elementów H+H Gold+ Bloczek 2,5-400 PWU dodatkowymi ułatwieniami są profilowane
na pióro i wpust powierzchnie czołowe oraz uchwyty ułatwiające przenoszenie elementów na budowie
– są to charakterystyki kryjące się w oznaczeniu produktu pod symbolem „PWU”. Beton komórkowy z uwagi
na proces produkcji i wynikającą z niego strukturę wewnętrzną bloczków jest materiałem „ciepłym”, dobrze
izolującym termicznie – im niższa gęstość materiału, tym wyższa izolacyjność termiczna. Elementy klasy
400 charakteryzuje bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła 0,105 W/(m·K). Uwzględniając optymalną
klasę wytrzymałości, izolacyjność termiczną
w cenie materiału, oraz wymiary elementów
gwarantujące szybkie wykonawstwo (H+H Gold+
Bloczek 2,5-400 to elementy o długości 625 mm
oraz wysokości 250 mm) bloczek H+H Gold+
2,5-400 PWU o szerokości 300 mm to element
spełniający każde kryterium, który bardzo
dobrze sprawdzi się do wznoszenia przegród
na większych i mniejszych inwestycjach.
www.HplusH.pl

3
TRENDY i INNOWACJE

nowość w ofercie isover – p ły ta d o i z o l a c j i

ś c i a n z e w n ę t r z n yc h FASOTERM 35
Płyta z wełny mineralnej skalnej przeznaczona
do izolacji ścian zewnętrznych metodą
lekką-mokrą – FASOTERM 35. Jako jedna
ze składowych systemów ETICS doskonale
sprawdzi się w nowym budownictwie, jak
i w przypadku termomodernizacji istniejących
obiektów. FASOTERM 35 to produkt
o wysokich parametrach mechanicznych,
a jego zastosowanie w tradycyjnym
sposobie ocieplania ścian zewnętrznych
jest gwarancją bezpieczeństwa przegrody,
doskonałej izolacji cieplnej (λD= 0,035 W/mK)
oraz właściwego mikroklimatu wewnątrz
budynku. To doskonały produkt zarówno dla
inwestorów budujących swój wymarzony
dom, jak i właścicieli istniejących obiektów
zainteresowanych termomodernizacją
w programie „Czyste Powietrze”.
www.isover.pl

ISOVER SUPER-VENT ULTRA

– p ły ta z w e ł n y m i n e r a l n e j s z k l a n e j p o k r y ta m o c n y m
c z a r n y m w e lo n e m
Super-Vent Ultra to nowość w ofercie ISOVER. Płyta z wełny
mineralnej szklanej pokryta czarnym welonem o podwyższonych
właściwościach mechanicznych oraz hydrofobowych. Produkt
do izolacji termicznej i akustycznej fasad wentylowanych oraz
stropów garaży i piwnic. Chroni przed utratą ciepła oraz dzięki
najwyższej wartości współczynnika pochłaniania dźwięku poprawia
akustykę wewnątrz pomieszczeń, co ma olbrzymie znaczenie przy
spełnieniu rygorystycznych wymagań dźwiękowych systemów
ostrzegawczych. Sztywność, lekkość i sprężystość to cechy produktu,
które zapewniają doskonałe dopasowanie do izolowanej przegrody
oraz wygodny montaż.
www.isover.pl

4
 BUDOWA

m at y i z o l a c yj n e ArmaGel HT
Produkty ArmaGel HT możemy stosować nawet w miejscach, w których nie sprawdzi
się większość tradycyjnych materiałów izolacyjnych. Spełniają wymogi normy
ASTM C1728 i mogą być bez problemów używane do zastosowań w temperaturach
do 650°C, a dzięki wyjątkowym właściwościom zapewniają równe osiągi termiczne
już przy ułamku typowych wymiarów. Maty dostępne są w grubościach od 5 do
20 milimetrów i oferują do 5 razy lepsze parametry techniczne w porównaniu
z tradycyjnymi produktami izolacyjnymi. Zróżnicowanie grubości mat ArmaGel HT
zapewnia możliwość doboru odpowiedniej warstwy izolacyjnej dostosowanej do
potrzeb, a ich niewielka objętość sprawia, że maty można montować nawet w bardzo
ograniczonych przestrzeniach, gdzie nie zmieściłyby się rozwiązania o tych samych
parametrach izolacyjnych w tradycyjnych grubościach.
Izolacje ArmaGel HT są łatwe do cięcia i wysoce elastyczne, co zapewnia wygodny montaż nawet na złożonych
kształtach takich jak kształtki czy kołnierze i poprawia szczelność izolacji, a także redukuje ilość odpadów
materiałowych.
Zapewniają także świetną izolację akustyczną, a jeśli zależy nam na jeszcze większej ochronie przed hałasem maty
ArmaGel HT mogą być też stosowane jako element systemu ArmaSound Industrial Systems, co zapewni jeszcze wyższą
redukcję przenoszenia dźwięku.
Maty ArmaGel HT zostały zaprojektowane z myślą o bezpieczeństwie, wygodzie i niezawodności. Możemy ich używać
wszędzie tam, gdzie zależy nam na doskonałej izolacji oraz wieloletniej niezawodności także w wyjątkowo trudnych
warunkach, takich jak przemysł naftowy lub gazowy. Jeśli więc zależy nam na rozwiązaniu zapewniającym trwałość
i najlepsze parametry, to innowacyjne aerożelowe maty izolacyjne ArmaGel HT będą gwarantem idealnego wyboru
zapewniającym korzyści zarówno na etapie prac montażowych, jak i późniejszej eksploatacji instalacji.
www.armacell.pl

akustyka we wnętrzach – ArmaComfort

Wymagania odnośnie izolacyjności akustycznej przegród dla różnych typów budynków są szczegółowo
opisane w polskich normach (PN-B-02151-3 ) i wyznaczają odpowiednie standardy nie tylko dla budownictwa
użyteczności publicznej, ale również i domów mieszkalnych. Wymagany aktualnie wskaźnik izolacyjności
akustycznej zmierzony na budowie R’a dla przegród wynosi od 45–50 dB, co w praktyce oznacza, że badany
w laboratorium wskaźnik Ra powinien wahać się w graniach od 48–53 dB.
W nowoczesnych obiektach stosuje się rozwiązania wielowarstwowe, które powinny mieć jak najmniejszą
grubość pozwalającą na uzyskanie optymalnej powierzchni użytkowej obiektu. W przegrodach (np. ściany
gipsowo-kartonowe) stosowanych w lekkich konstrukcjach, transmisja dźwięku odbywa się zgodnie z prawem
masa-sprężyna. Pomiędzy warstwami zapewniającymi masę przegrody wstawiana jest konstrukcja ramy
wypełniona materiałem absorbującym dźwięk. W celu uzyskania odpowiednich parametrów akustycznych
warstwy zapewniającej masę można zastosować cienkie bariery akustyczne ArmaComfort Barrier od firmy
Armacell. Taka bariera akustyczna oprócz tego, że wygląda estetycznie, jest samoprzylepna i doskonale nadaje
się do wyciszenia istniejących już ścianek działowych. Jedną z metod pozwalającą na zniwelowanie negatywnego
wpływu koincydencji przegrody jest również zastosowanie przegród warstwowych oddzielonych przestrzenia
wypełnioną chłonnym materiałem, na przykład izolacją ArmaComfort PUR.
Armacell dysponuje programem kalkulacyjnym Insul do szybkiej oceny izolacyjności akustycznej różnych
konstrukcji, z wykorzystaniem dostępnej w programie bazy danych oraz przy użyciu własnych, wprowadzonych
ręcznie materiałów. Dzięki temu można
w przybliżeniu określić izolacyjność
akustyczną ścian warstwowych i wybrać
najlepsze rozwiązanie.
www.armacell.pl

5
TRENDY i INNOWACJE

Zastosowanie kompletnego – skomponowanego w oparciu o testy i badania – systemu ociepleń SOLBET Termo

w połączeniu z fachowym wykonaniem daje gwarancję trwałej elewacji i jest zdecydowanie bardziej uzasadnione
ekonomicznie niż termoizolacja wykonana przy użyciu przypadkowych materiałów o nieznanych parametrach.

m o c o wa n i e o c i e p l e n i a
– zaprawa klejąca SOLBET GABIT TERMO 1.6
Ważnym elementem systemu ociepleń jest zaprawa klejąca
do styropianu, która zapewnia trwałe, mocne połączenie płyt
termoizolacyjnych z podłożem. Do przyklejania płyt styropianowych
(białych i grafitowych) w systemie ociepleń SOLBET Termo służy
Zaprawa klejąca SOLBET Gabit Termo 1.6. Ma ona postać suchej
mieszanki, którą wystarczy rozrobić z wodą do uzyskania jednolitej
masy. Rozrobioną zaprawę Gabit Termo 1.6 nanosi się kielnią
po obwodzie płyty styropianowej pasmem o szerokości 3–4 cm
i kilkoma plackami o średnicy ok. 8 cm. Optymalna liczba placków
to 3–8 sztuk, w zależności od rozmiarów przyklejanej płyty. Płytę
z nałożonym klejem przykłada się do podłoża i mocno dociska.
Prawidłowo nałożona zaprawa po dociśnięciu płyty pokrywa
minimum 40% jej powierzchni. Poza użyciem zaprawy klejącej płyty
należy zamocować również mechanicznie. W systemie ociepleń
SOLBET Termo można używać dowolnych łączników dopuszczonych
do obrotu. Miejsca mechanicznego mocowania płyt za pomocą
łączników osłania się zaślepkami styropianowymi.  
www.solbet.pl

– zaprawa klejąca
wa r s t wa z b r o j o n a
SOLBET GABIT TERMO PLUS 1.4 oraz 1.5
Po zamocowaniu płyt termoizolacyjnych wykonuje się tzw. warstwę zbrojoną. Jej zadaniem jest przejmowanie
i przenoszenie naprężeń termicznych. W pewnym stopniu zabezpiecza też delikatną warstwę termoizolacji
przed uszkodzeniami mechanicznymi. Stanowi również stabilne podłoże pod tynk elewacyjny. Do wykonania
warstwy zbrojonej w systemie SOLBET Termo służy Zaprawa klejąca Gabit Termo Plus 1.4 oraz 1.5
(obu zapraw można też użyć do przyklejania styropianu zamiast Gabit Termo 1.6). Zaprawę Gabit Termo Plus
1.5 na bazie cementu szarego rekomenduje się pod tynki o ciemniejszych kolorach. Zaprawę Gabit Termo
Plus 1.4 produkowaną na bazie cementu białego stosuje się w przypadku elewacji wykańczanych jasnym
tynkiem. Obie zaprawy zawierają w swym składzie mikrowłókna celulozowe i polipropylenowe. Dzięki nim
warstwa kleju z siatką zbrojącą jest bardziej elastyczna i tym samym odporna na mikroodkształcenia,
które mogą występować w trakcie użytkowania budynku.
Rozwiązanie to zapobiega powstawaniu rys na tynku, co ma
wpływ na trwałość i estetykę elewacji. Rozrobioną zaprawę
rozprowadza się pacą na powierzchni styropianu warstwą
grubości ok. 3 mm. Następnie wtapia się w nią siatkę z włókna
szklanego, z zachowaniem minimum 10-centymetrowych
zakładów. Gdy spodnia warstwa zaprawy klejącej jest jeszcze
świeża, na wklejoną siatkę nakłada się kolejną warstwę
zaprawy. Jej grubość powinna być dobrana w taki sposób, aby
całkowicie pokryła siatkę zbrojącą. Do dalszych prac można
przystąpić po związaniu zaprawy.  
www.solbet.pl

6
 BUDOWA

g r u n t p o d e l e wa c j e
– SOLBET SOLPLAST
PLUS 10.2
Warstwa zbrojona nie jest warstwą zabezpieczającą elewację
przed czynnikami atmosferycznymi i słońcem. Dlatego elewację
należy wykończyć tynkiem cienkowarstwowym, najlepiej
wchodzącym w skład systemu ociepleń. Przed przystąpieniem
do tynkowania warstwę zbrojoną należy zagruntować. Służy do
tego grunt SOLPLAST PLUS 10.2 wchodzący w skład systemu
ociepleń SOLBET Termo. Jest to gotowy do użycia preparat,
który wzmacnia podłoże i zwiększa przyczepność nakładanego
tynku. Przed użyciem produkt należy dobrze wymieszać
w całej objętości opakowania. Wymieszany produkt nanosi się
równomierną warstwą wałkiem, pędzlem lub odpowiednim
agregatem natryskowym. Prace tynkarskie można rozpocząć
po wyschnięciu gruntu.  
www.solbet.pl

t y n k n a e l e wa c j e – SOLBET HYBRYD 3.1

Do wykonywania wypraw elewacyjnych na warstwach zbrojonych w systemie ociepleń SOLBET Termo służy
gotowy do użycia tynk silikonowo-silikatowy HYBRYD 3.1. Ma on białą barwę, co umożliwia nadanie elewacji
praktycznie dowolnego koloru – np. poprzez zastosowanie farby elewacyjnej. Gotowy tynk SOLBET znacznie
ułatwia i przyspiesza prace wykończeniowe. Odchodzi bowiem konieczność przygotowywania zaprawy
na budowie – rozrabiania suchej mieszanki z odpowiednią ilością wody aż do uzyskania jednolitej masy.
Wykonawca oraz inwestor zyskują też pewność, że nakładana zaprawa ma deklarowane przez producenta
parametry. Nie ma bowiem ryzyka, że właściwości tynku ulegną pogorszeniu, np. w wyniku niewłaściwych
proporcji rozrabiania z wodą, co może mieć miejsce w przypadku stosowania tynków w postaci suchej
mieszanki.
Gotowy tynk silikonowo-silikatowy HYBRYD 3.1 przeznaczony jest do nanoszenia ręcznego lub maszynowego
za pomocą agregatu tynkarskiego. Zastosowanie agregatu dodatkowo usprawnia prace tynkarskie
i pozwala jeszcze szybciej zakończyć etap
prac wykończeniowych. 
www.solbet.pl

7
TRENDY i INNOWACJE

POROTHERM 44 T DRYFIX – ciepła i sucha

ściana w domu energooszczędnym
Ceramiczne pustaki o wysokich parametrach
termoizolacyjnych. Ich drążenia są wypełnione
wełną mineralną, łącząc w jednym pustaku
dwie funkcje – konstrukcyjną i termoizolacyjną.
Przeznaczone do budowy wytrzymałych,
zewnętrznych ścian we wszystkich typach
budynków energooszczędnych. Są jednym
z najcieplejszych materiałów do wznoszenia ścian
jednowarstwowych (U ściany bez tynku wynosi
0,17 W/m2K), a wypełnienie z wełny mineralnej,
ukryte w twardym pancerzu z ceramiki, pozwala na
rezygnację z mniej trwałej termoizolacji montowanej
od zewnątrz. To pozwala uzyskać solidną ścianę
przy zachowaniu cennych właściwości ceramiki, tzw. „oddychania ścian”. Specjalnie szlifowane pustaki muruje
się na suchą, zaprawę Porotherm Dryfix. To najnowocześniejsza z metod łączenia pustaków ceramicznych.
Cienka spoina nie tylko przyśpiesza prowadzenie prac na budowie, ale co istotne, gwarantuje suchą ścianę
zaraz po wymurowaniu. To uniemożliwia rozwój pleśni i grzybów w ścianie. W systemie Porotherm Dryfix
można murować również zimą, przy lekkim mrozie, (do -5°C), co pozwala z łatwością „zamknąć” budowę
w trakcie jednego roku. Systemowe rozwiązanie firmy Wienerberger zapewnia bezpieczeństwo i komfort życia
w suchym, zdrowym domu – bez mostków termicznych. Zaprawa Porotherm
Dryfix posiada aprobatę techniczną ITB. 
www.wienerberger.pl

PŁASKIE DACHÓWKI CERAMICZNE

Do grupy nowoczesnych, płaskich dachówek marki Koramic firmy Wienerberger należą Orea 9 i Actua 10 LT.
Orea 9 wyróżnia się prostym kształtem i gładką powierzchnią, co daje wrażenie gładkiego, prawie pozbawionego
faktury dachu, który nie posiada własnego światłocienia. Wyróżnikiem dachówki Actua 10 LT jest delikatne przełamanie
w dolnej części, które podkreśla poziome linie połaci. Obie dachówki można układać na dwa sposoby: tradycyjnie lub
w ułożeniu mijankowym, z przesunięciem o połowę w kolejnych rzędach. Obie też są dostępne z szeroką gamą dodatków
ceramicznych i akcesoriów technicznych, które pozwalają estetycznie i prawidłowo wykończyć każdy detal pod kątem
technicznym. Najlepiej prezentują się one na prostych, dwuspadowych dachach, gdzie w pełni wykorzystane są ich
walory wizualne – geometryczny
kształt, oszczędna forma, stonowane
modne kolory. Na niektórych
obiektach płaskie dachówki „schodzą”
na elewację, przez co wizualnie jeden
element domu płynnie przechodzi
w drugi.
www.wienerberger.pl

8
 BUDOWA

TERCA LONG JOHN

– długie i płaskie belki ceramiczne
Long John to wyjątkowa na polskim rynku ceramiczna cegła elewacyjna o niestandardowym, długim (ok. pół metra)
formacie i nieregularnej fakturze lica. Nietypowy rozmiar sprawia, że cegła wygląda jak długa ceramiczna belka.
Charakterystyczna nieregularna struktura lica powstaje w procesie produkcji przez „rzeźbienie” strumieniem wody.
Surowy i nowoczesny wygląd sprawia, że Long John staje się kolejnym narzędziem dla architektów i inwestorów by
podkreślić nieszablonowy charakter projektu. Murowanie na tzw. cienką spoinę (o grubości ok. 5 mm) pozwala uzyskać
ścianę sprawiającą wrażenie jakby była wykonana wyłącznie z cegieł, bez widocznej zaprawy. Cegły Long John zostały
zaprojektowane z myślą o najbardziej wymagających
klientach, którzy w architekturze cenią najwyższą
jakość i trwałość materiału, a jednocześnie szukają
wciąż oryginalnych rozwiązań i nowoczesnych
wzorów. Cegły Long John są stosowane także jako
element wystroju wnętrz.
Szczególne właściwości gliny sprawiają, że również
cegły klinkierowe z linii Long John są trwałe,
mrozoodporne a także niepalne i odporne na
rozprzestrzenianie się ognia. Cechuje je także
odporność na korozję biologiczną i chemiczną oraz
nasiąkliwość (zależnie od wariantu kolorystycznego)
– nawet poniżej 8%.
www.wienerberger.pl

KORAMIC, KARPIÓWKA
Karpiówka ma bardzo długą tradycję, a dzięki niewielkim
rozmiarom i dużej liczbie wykrojów każdy dach może być
niepowtarzalny. Swoje możliwości najlepiej prezentuje na
skomplikowanych połaciach. Dachy kryte karpiówką ożywają
płynnymi liniami krzywizn, fal, tzw. wolich oczek czy lukarn.
Nieskomplikowanym dachom dwuspadowym nadają
szlachetny, dworkowy charakter bądź podkreślają
ich prostotę. Dla segmentu domów Koramic oferuje
będący w trendach model o prostych krawędziach,
przywodzący na myśl drewniane gonty. Świetnie pasuje
do prostych, dwuspadowych dachów, szczególnie
w gamie modnych szarości i antracytu. To wszystko
czyni z Karpiówki bardzo uniwersalne pokrycie. Można
przy tym układać ją na dwa sposoby – w łuskę lub
w koronkę.
W badaniach przeprowadzonych przez akredytowany
austriacki Institut für Brandschutztechnik und
Sicherheitsforschung (IBS) w Linz, Karpiówka Koramic
firmy Wienerberger uzyskała wysoką 4. klasę
odporności na gradobicie. Oznacza to, że dach nią
pokryty jest odporny na uderzenia gradu (kulką lodu
o średnicy 40 mm) z prędkością ok. 100 km/h.  
www.wienerberger.pl

9
TRENDY i INNOWACJE

dachówka ceramiczna PREMION

PREMION to dachówka holenderka płaska marki CREATON o znakomitych zaletach funkcjonalnych
i atrakcyjnym wyglądzie. Powstaje z najlepszych i najczystszych złóż gliny w innowacyjnym procesie wypału
KERALIS w ponad 1100°C. Zastosowanie tej unikalnej technologii oraz wysoka gęstość gliny sprawiają, że
dachówka charakteryzuje się zwiększoną wytrzymałością. PREMION w całym przekroju ma jednolitą barwę,
dzięki czemu nie ma potrzeby malowania jej w miejscach cięć. Dachówka odznacza się wysoką odpornością
dzięki absorpcji wody na poziomie jedynie 5–6%. PREMION wyróżnia się też wyjątkową mrozoodpornością,
co zostało potwierdzone podczas wnikliwych testów − 1 000 cykli zamrażania/rozmrażania bez jakichkolwiek
uszkodzeń. Idealna konstrukcja zamków i doskonały system odprowadzania wody sprawiają, że dachówkę
można stosować przy użyciu odpowiedniej membrany na połaci o kącie nachylenia już od 7°, dzięki czemu
świetnie sprawdza się ona także w przypadku nowoczesnej architektury. Format 280 x 460 mm i tolerancja
przesuwu na zamkach górnych wynosząca 23 mm zapewniają minimalne zużycie na poziomie 11,6 szt./m2.
Dzięki najlepszym surowcom i szlachetnym
materiałom PREMION wyróżnia się
niepowtarzalną estetyką. Dachówka dostępna
jest z powierzchnią angobowaną NUANCE, jak
i glazurowaną w wersji FINESSE i NOBLESSE.
Jest jedną z najbogatszych propozycji w gamie
dachówek ceramicznych CREATON pod
względem dostępnej kolorystyki. Dachówka
posiada do 50 lat gwarancji zgodnie z warunkami
określonymi na www.creaton.pl.
www.creaton.pl

dachówka ceramiczna CANTUS

Dachówka ceramiczna CANTUS marki CREATON wyróżnia się niezwykle atrakcyjnym designem i wysoką
odpornością na czynniki zewnętrzne. Znakomite parametry dachówki są zasługą wyjątkowego, innowacyjnego
procesu produkcyjnego KERALIS. W jego trakcie stosowane jest barwienie w masie i bezdotykowy wypał w ponad
1100°C. Dzięki jednorodnej strukturze i barwie w całym swoim przekroju dachówka CANTUS świetnie sprawdzi
się na dachach posiadających skomplikowaną architekturę. Stosując barwioną w masie dachówkę CANTUS, nie
ma potrzeby malowania jej w miejscach cięć podczas montażu. CANTUS wyróżnia się dużą wytrzymałością oraz
odpornością na działanie wiatru, deszczu czy mrozu. Doskonale sprawdzi się więc na dachach narażonych na
działanie nawet ekstremalnie niekorzystnych czynników atmosferycznych.
Zastosowanie specjalnej konstrukcji zamków
gwarantuje skuteczne odprowadzenie
wody z dachu oraz jego szczelność, a także
umożliwia zastosowanie dachówki przy
użyciu odpowiedniej membrany na połaci
o kącie nachylenia już od 10°. Format 262 x
450 mm i tolerancja przesuwu na zamkach
górnych wynosząca 37 mm zapewniają
zużycie na poziomie 11,8 szt./m2.
CANTUS dostępny jest w wielu modnych
kolorach, zarówno w wersji z powłoką
matową, jak i błyszczącą. Dachówka posiada
do 50 lat gwarancji zgodnie z warunkami
określonymi na www.creaton.pl.
www.creaton.pl

10
 BUDOWA

dachówka ceramiczna SIMPLA

Dachówka ceramiczna SIMPLA marki CREATON
wyróżnia się wyjątkowym wzornictwem.
Minimalistyczny kształt, format XL o wymiarach
300 x 500 mm i modna, zgodna z najnowszymi
trendami we wzornictwie kolorystyka
sprawiają, że jest ona doskonałą propozycją
na dachy obiektów o nowoczesnej stylistyce
architektonicznej. Dzięki zastosowaniu wysokiej
jakości powierzchni angobowanej NUANCE
lub glazurowanej FINESSE, dachówkę cechuje
wyróżniający wygląd, najwyższa jakość
i trwałość. Szczelne zamki oraz uformowane
schodkowo zakładki chronią przed wnikaniem
wody i zanieczyszczeń. System spodnich żeber
i mostków zwiększa wytrzymałość całego dachu,
a zużycie ok. 10 szt./m2 skraca czas montażu, zmniejszając koszty potrzebne na jego wykonanie. Dachówkę
można montować na połaci o nachyleniu wynoszącym już 10° wraz z odpowiednią membraną z oferty CREATON.
SIMPLA jest dostępna w wersji podstawowej wraz z szeroką gamą oryginalnych akcesoriów, do których należą
ceramiczne gąsiory, dachówki funkcyjne, kominki SIGNUM oraz rozwiązania z metalu i aluminium, jak system
komunikacji dachowej i ochrony przeciwśnieżnej czy oryginalne klamry montażowe.
Dachówka SIMPLA, podobnie jak pozostałe modele ceramiczne z oferty marki CREATON, ma jedną
z najdłuższych na rynku gwarancji wynoszącą aż do 50 lat.
www.creaton.pl

d a c h ó w k a c e m e n to wa KAPSTADT
Dachówka cementowa KAPSTADT o prostej, nowoczesnej formie to produkt perfekcyjnie dopracowany
pod kątem technicznym i funkcjonalnym. Jej powierzchnia zabezpieczana jest specjalnymi powłokami
– matową PLANAR lub błyszczącą DURATOP PRO. Chronią one dachówki przed osadzaniem się
pyłu i mchu, a także przed działaniem wilgoci, uwydatniając równocześnie walory estetyczne dachu.
Matowa powierzchnia PLANAR jest naturalną ochroną zabezpieczającą dach przed niekorzystnym
działaniem czynników atmosferycznych. Dzięki niej dachówka jest bardziej odporna na zmiany
temperatury, blaknięcie i efekt „starzenia się dachu”.
Błyszcząca powierzchnia DURATOP PRO wyróżnia się wyjątkową estetyką. Zapewnia dachówce
cementowej niepowtarzalny i trwały
wygląd. Posiada właściwości
hydrofobowe, dzięki którym woda
spływa z dachu w postaci kropel,
nie rozlewając się. Chroni przed
wnikaniem i osadzaniem się
na nim zanieczyszczeń.
Modna kolorystyka oraz
minimalistyczny design sprawiają,
że dachówka KAPSTADT wspaniale
prezentuje się na obiektach
nowoczesnej architektury.
www.creaton.pl

11
TRENDY i INNOWACJE

RUUKKI FRIGGE – b l a c h o d a c h ó w k a m o d u ł o wa
Ruukki Frigge to nowoczesny i estetyczny dach na każdą kieszeń. Prosta, ciekawa forma
oraz bogaty wybór powłok i kolorów blachodachówki modułowej Ruukki Frigge – to cechy,
które pozwolą spełnić oczekiwania
każdego Klienta.
Ruukki Frigge posiada szereg unikalnych
cech wpływających pozytywnie na proces
montażu, użytkowania oraz wygląd
całego dachu. Najważniejsze z nich to:
•m  odułowość, dzięki której dach jest
łatwy w transporcie oraz montażu,
a ilość odpadów jest zredukowana
do minimum;
• s ymetryczny kształt pozwalający na
montaż w dowolnym kierunku, tj. od lewej do prawej i od prawej do lewej;
•d  uża powierzchnia podparcia na łacie, poprawiająca odporność na uszkodzenia podczas montażu
i ułatwiająca montaż akcesoriów dachowych;
• c ięcie po fali poprawiające estetykę połączeń i krawędzi dachu;
• s pecjalne zagłębienia montażowe ułatwiające posadowienie wkrętów.
Blachodachówka Ruukki Frigge występuje w siedmiu najpopularniejszych kolorach, które świetnie wpisują się
w nowoczesne budownictwo – czarnym, wiśniowym, czekoladowobrązowym, ciemnobrązowym, ceglastym,
antracytowym i grafitowym.  
www.ruukkidachy.pl/frigge

RUUKKI HYYGGE
– płaska blachodachówka m o d u ł o wa
Ruukki Hyygge to innowacyjny produkt dachowy, który dzięki prostej i eleganckiej formie doskonale wpisuje się
w nowoczesne trendy architektoniczne. Produkt występuje w dwóch wariantach: z przetłoczeniami i bez przetłoczeń,
co pozwala uzyskać trzy różne wzory pokrycia dachowego.
Płaska blachodachówka Ruukki Hyygge to doskonałe rozwiązanie zarówno dla budynków o prostych, dwuspadowych
dachach, jak również dla budynków w zabudowie szeregowej i budynków wielorodzinnych, w których dach może
stanowić o urodzie całego budynku. Ruukki Hyygge oferowana jest w trzech kolorach: grafitowym, antracytowym
i czarnym oraz w grubości blachy 0,6 mm.
Ruukki Hyygge, wyróżnia się estetyką oraz rozwiązaniami zapewniającymi łatwy montaż i bezpieczne użytkowanie.
Specjalnie zaprojektowany system oryginalnych obróbek blacharskich zapewnia estetyczny wygląd dachu i gwarantuje
jego poprawne funkcjonowanie.
Produkty bezpieczeństwa dachowego
oraz produkty do wentylacji
uzupełniają ofertę kompletnego
dachu Ruukki Hyygge.  
www.ruukkidachy.pl/hyygge

12
 BUDOWA

RUUKKI ADAMANTE – blachodachówka na wymiar

o w y r a ź n y m k s z ta ł c i e
Blachodachówka Ruukki Adamante doskonale podkreśli charakter
każdego domu oraz zaspokoi gusta najbardziej wymagających klientów.
Ruukki Adamante to nowoczesny produkt, w którym połączono
tradycyjny wygląd dachówki z niespotykanymi na rynku rozwiązaniami.
Nowatorskie rozwiązanie krawędzi startowej, specjalnie wyprofilowany
początek blachy doskonale podnosi estetykę całego dachu. Funkcjonalny
rowek kapilarny oraz innowacyjny zatrzask w górze fali zapewniają
lepszą szczelność i trwałość połączenia. Blachodachówkę Adamante
wyróżnia cięcie arkusza po linii okapu, co podkreśla estetykę
wykonanego dachu. Zastosowane materiały, nowoczesna technologia
i precyzja wykonania powodują, że łączenia arkuszy blachy na dachu
są praktycznie niewidoczne.
Blachodachówka Adamante dostępna jest w bogatej kolorystyce,
co zwiększa atrakcyjność oferty i możliwość dostosowania pokrycia
dachowego do wizji właściciela.
Blachodachówka Adamante dostępna jest w klasie jakości Ruukki
50 Plus, Ruukki 40 i Ruukki 30, co oznacza, że na produkt firma
Ruukki Polska udziela do 50 lat gwarancji technicznej.  
www.ruukkidachy.pl

RUUKKI FINNERA – b l a c h o d a c h ó w k a m o d u ł o wa
Finnera to modułowa blacha dachówkowa o stałych, niewielkich wymiarach arkusza (1190 x 705 mm).
Rozwiązanie takie pozwala zaproponować każdemu klientowi, wysokiej jakości dach prosto z magazynu,
praktycznie „od ręki”. Kompletny pakiet, zawierający również wszystkie niezbędne akcesoria takie jak obróbki,
komunikację dachową, czy folię, gwarantuje łatwy i sprawny montaż.
Finnera jest produktem odpowiednim dla prostych, dwuspadowych dachów, ale najlepiej sprawdza się
na bardziej skomplikowanych konstrukcjach, gdzie dzięki niewielkim wymiarom oraz symetrycznemu kształtowi
pozwala do minimum ograniczyć straty materiału, obniżając tym samym koszty inwestycji.
Innowacyjne, niespotykane na polskim rynku wyprofilowanie przedniej krawędzi arkusza FEB-Forma
(ze specjalną zakładką) umożliwia uzyskanie gładkiej powierzchni dachu, bez widocznych połączeń,
zabezpieczając jednocześnie przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi.
Finnera produkowana jest z blachy powlekanej powłoką organiczną GreenCoat Crown BT.
Na pokrycie Finnera udzielamy 40 lat gwarancji technicznej i 15 lat gwarancji estetycznej. 
www.ruukkidachy.pl

13
TRENDY i INNOWACJE

GALECO STAL 2
Galeco STAL2 jest odpowiedzią
na nowoczesne potrzeby rynku
i inwestorów poszukujących
rozwiązań dedykowanych do domów
o nowoczesnej bryle. To innowacyjny
system o przekroju kwadratowym
przeznaczony do odprowadzania wody
z dachu. Składa się z m.in.: rynny,
rur spustowych, 3 rodzajów haków
(doczołowy, płaski, nakrokwiowy).
W systemie można zamontować
dodatkową maskownicę podsufitkową
mocowaną na haku doczołowym.
W ten sposób okap zyskuje gładkie wykończenie. Ponadto dolna część maskownicy została wyprofilowana
tak, aby bez problemu wsunąć w nią panele podbitki dachowej Galeco NOVA. To rozwiązanie gwarantuje
estetyczne wykończenie kwadratowej rynny idealnie komponującej się z budynkami o minimalistycznej
estetyce. System dostępny jest w dwóch modnych kolorach – czarnym oraz grafitowym – co pozwala
dopasować go do odcienia pokrycia dachowego, elewacji czy stolarki otworowej. Istotną cechą Galeco STAL2
jest zwiększa pojemność niż w przypadku orynnowania półokrągłego o tej samej szerokości.
Cena: 111,30 zł netto (rynna dł. 4 mb)
Rura spustowa: 91,82 zł netto (rura dł. 3 mb)
Maskownica podsufitkowa: 63,44 zł netto (dł. 2 mb)
www.galeco.pl

GALECO PVC 2
System rynnowy Galeco PVC2 posiada unikatowy kształt rynny i rury spustowej. Orynnowanie doskonale wpisuje
się w kanon najbardziej stylowych elementów wykończenia dachu. System wykonano z wysokiej jakości polichlorku
w metodzie koekstruzji. Materiał użyty do produkcji jest odporny na działanie czynników zewnętrznych, mechanicznych
oraz starzeniowych (stabilność koloru). Dzięki zastosowaniu dodatkowej doszczelniającej wkładki rynnowej, montowanej
w miejscu łączenia się rynny z częścią rynnową kształtki i uszczelki, system jest w 100% szczelny oraz stabilny.
Firma Galeco daje aż 15 lat gwarancji na odporność mechaniczną, a także 5 lat na stabilność koloru. W zależności
od pokrycia dachowego lub elewacji system dostępny jest w dwóch wersjach kolorystycznych: czarnym oraz grafitowym.
Cena: 62,91zł netto (rynna dł. 4 mb)
Rura spustowa: 73,39 zł netto
(rura dł. 4 mb)
Odpływ: 38,58 zł netto
www.galeco.pl

14
 BUDOWA

GALECO BEZOKAPOWY
Innowacyjny system odprowadzania wody dla domów
bez okapów. Polega na zasłonięciu rynny przez
maskownicę doczołową oraz na schowaniu pionu
spustowego w warstwie izolacyjnej domu, dzięki
czemu orynnowanie staje się całkowicie niewidoczne.
Rozwiązanie przygotowane przez firmę Galeco
wyróżnia jego kompleksowość. Wszystkie elementy
systemu są prostokątne, dzięki czemu ich układ jest
praktyczny w wielu aspektach. Zupełną pewność
daje dodatkowa uszczelka montowana w mufie oraz
pas podrynnowy odprowadzający skropliny i wodę.
Ulepszeniem i kolejnym gwarantem stabilności
systemu jest łącznik dylatacyjny zapewniający
hermetyczność wszelkich połączeń bez spawania
i klejenia. Dzięki rozwiązaniom zastosowanym
w konstrukcji BEZOKAPOWEJ, szczelność jest zagwarantowana. BEZOKAPOWY system orynnowania wyróżnia się
wyjątkową ekonomicznością, na tle tradycyjnych półokrągłych rynien. Wydajność prostokątnej rynny o profilu 125 mm,
w zależności od umiejscowienia, wynosi odpowiednio od 90 m2 lub 180 m2. Prostokątny przekrój rynny pomieści więcej
wody niż modele tradycyjne.
Gwarancja: 10 lat.
www.galeco.pl

GALECO DACHY PŁASKIE

Modułowy i kompleksowy system odwodnienia dachów płaskich to 6 gotowych setów składających się z trzech
głównych elementów: wpustu dachowego, rury kanalizacyjnej i specjalnego adaptera. Ten ostatni umożliwia
łącznie kompletów z systemami Galeco STAL2 i Galeco BEZOKAPOWY. Szeroki wybór składowych zestawu
odwodnienia gwarantuje możliwość precyzyjnego i łatwego dopasowania go do specyfiki dachu. W komponentach
Galeco znajdują się wpusty dachowe z koszem żwirowym oraz wpusty attykowe z możliwością zamontowania
kosza. Zapewniają one drożność spływu przy wybranej metodzie montażu. Istnieje także możliwość wyboru
wpustu podgrzewanego, który zapobiega zamarzaniu wody przy ujemnych temperaturach i pomaga w należytym
utrzymaniu powierzchni dachu zimą. Wpusty dachowe występują w formie prostej lub skośnej. Z uwagi na to
mogą być z łatwością montowane na dachach z niedużą warstwą termoizolacyjną. Uniwersalność zastosowania
oraz możliwość montażu na wszystkich
typach pokryć dachowych gwarantują wpusty
z kołnierzem zaciskowym. Do produkcji
elementów systemu Galeco DACHY PŁASKIE
wykorzystano odpowiednio dobrane materiały.
Wybór poliuretanu i PVC najwyższej klasy
oraz doskonała jakość wykonania gwarantują
odporność na zmienne warunki atmosferyczne.
Uzupełnieniem oferty jest membrana EPDM
z akcesoriami do hydroizolacji dachów płaskich,
tarasów, balkonów i lukarn.
www.galeco.pl

15
TRENDY i INNOWACJE

S y s t e m r y n n y z at r z a s k o w e j R HEINZ I NK
– s z y b k i e i e s t e t y c z n e o d w o d n i e n i e m a ły c h
powierzchni dachów
Do odwodnienia małych powierzchni dachów, balkonów, tarasów, garaży, wiat, altan oraz zadaszeń nad
wejściem proponujemy odpowiedni system rynnowy. System rynny zatrzaskowej RHEINZINK działa
bez klasycznych haków do rynny. Szyna mocująca należąca do systemu może być szybko zamontowana
z odpowiednim spadkiem do praktycznie każdego typu zadaszenia lub płaszczyzny budynku do odwodnienia.
System z tytan-cynku RHEINZINK ma naturalną samo odbudowującą się patynę i nie boi się zarysowań,
jest odporny na długotrwałe działanie warunków atmosferycznych – w tym promieniowanie UV i zaleganie
śniegu czy przemarzanie. Możliwość lutowania i brak korozji jest jego niezaprzeczalną zaletą.
www.rheinzink.pl

RYNNY UKRYTE W OKAPIE

System ukrytych rynien przy okapie RHEINZINK składa się z rynien dachowych i rur spustowych o różnych
przekrojach oraz akcesoriów (w tym indywidualnie przygotowanych osłon) wykonanych z blachy tytan-cynk
RHEINZINK dopasowanych do pokrycia dachowego i elewacji.
Podstawą trwałości systemu jest odpowiednia grubość blachy oraz jej naturalna i samo odbudowująca się
patyna, która nie boi się zarysowań. Estetycznie ukryta w okapie rynna dopełnia współczesne budynki,
stając się niewielkim, lecz ważnym elementem projektu.
Rynny RHEINZINK w systemie
ukrytych w okapie rynien można
lutować i nie martwić się o przecieki
czy rozszczelnienie się, są one
odporne na długotrwałe działanie
warunków atmosferycznych i skrajnych
temperatur występujących na dachu
– w tym, promieniowanie UV, zaleganie
śniegu czy przemarzanie.
www.rheinzink.pl

16
 BUDOWA

IGX F1 RESET – o k n o d o m o n ta ż u n a d a c h a c h
o k ą c i e n a c h y l e n i a o d 5°
Okna dachowe zwykle montuje się na
dachach o kącie nachylenia od 15° do 90°,
okna na dach płaski od 0°/2° do około 15°.
Czy w takim razie nie ma rozwiązania dla
dachów skośnych, do 15° kąta nachylenia, bez
ponoszenia dodatkowych kosztów i montażu
specjalnych kołnierzy? Otóż jest! Takim
rozwiązaniem będzie okno zintegrowane
z kołnierzem wykonanym z EPDM
– IGX F1 RESET, które można montować
na dachach o kącie nachylenia od 5° do 90°.
Okno jest technologiczną nowością marki
OKPOL, mimo małego nachylenia dachu
pozostanie szczelne i bezpieczne. Kołnierz
EPDM ułatwia i przyspiesza montaż (trwa
około 15 minut), upraszcza też znacznie
połączenia okien w zespoleniach poziomych
– wymagany do tego jest tylko jeden, uniwersalny i elastyczny typ kołnierza RESET. Okno IGX F1
RESET jest superenergooszczędne, nie wymaga konserwacji, ma pakiet 4-szybowy z bezpieczną
szybą hartowaną P2A.

www.okpol.pl

VERSA RESET WVR V8

Wyłaz dachowy VERSA RESET WVR V8 to nowa odsłona
popularnych wyłazów VERSA ulepszona o zintegrowany
z wyłazem kołnierz RESET wykonany z EPDM i nowy,
bezpieczny pakiet 3-szybowy z zewnętrzną szybą
hartowaną i wewnętrzną laminowaną (tzw. pakiet
antywłamaniowy).
VERSA RESET WVR V8 wyposażony jest we wspornik
dachówki, rynnę odwadniającą, ogranicznik samoczynnego
zamykania skrzydła (w pozycji otwartej 90°), uchwyt
otwarcia skrzydła regulowany w trzech pozycjach, listwę
kominiarską, a także kątowniki dla szybszego montażu
w połaci dachu. Kołnierz RESET umożliwia bezpieczny
montaż, bez zadrapań (jak w przypadku kołnierza
aluminiowego). Skrzydło wyłazu może być otwierane
na prawą lub lewą stronę. Kierunek otwarcia dostosowuje
się wedle upodobań użytkownika, także po zamontowaniu
wyłazu w dachu.
VERSA RESET WVR V8 to jedyny wyłaz zintegrowany
z kołnierzem EPDM, który można montować na dachach
o kącie nachylenia od 5° do 75°, także w zespoleniach
– stosując przy tym jeden typ kołnierza.
www.okpol.pl

17
TRENDY i INNOWACJE

blachodachówka PŁASKA PLUS

To odpowiedź na wciąż rosnący trend
minimalistyczny. Zmodyfikowaliśmy
blachodachówkę PŁASKĄ,
usuwając delikatne przetłoczenie
na powierzchni panelu. Dzięki
temu otrzymaliśmy idealnie płaską
powierzchnię, która teraz jest tak
często poszukiwana przez inwestorów.
Stworzona z myślą o nowoczesnym
budownictwie, tworzy nienachalny
rysunek na dachu.
Blachodachówka PŁASKA PLUS
może być także wykorzystana jako
oryginalne wykończenie elewacji.
Niewidoczny system mocowania
wpływa pozytywnie na estetykę wykończenia. Dostępna jest w postaci paneli jednomodułowych i może
być układana na dachach o pochyleniu powyżej 15° w sposób tradycyjny lub na cegiełkę, nie wymaga
pełnego deskowania. Niski profil krycia – zaledwie 3 mm – zapewnia szeroką powierzchnię krycia, co wpływa
korzystnie na ekonomiczność wyrobu. Montaż blachodachówki PŁASKIEJ PLUS nie powinien nastręczyć
profesjonalnej ekipie dekarskiej problemów, ponieważ przebiega tak samo, jak innych blachodachówek. Jednak
aby pokrycie było trwałe i estetyczne, należy przestrzegać zaleceń producenta, zadbać o szczelność, dobrą
izolację cieplną oraz wentylację – ma to wpływ na funkcjonalność nie tylko dachu,
ale i całego budynku. 
www.pruszynski.com.pl 

POWŁOKA MATOWA TOPMAT

nowością w firmie Blachy Pruszyński
Firma Blachy Pruszyński rozszerza swoją ofertę o kolejną powłokę dekoracyjno-ochronną. Jest to
matowa powierzchnia poliestrowa o grubości 35 µm. Będzie przeznaczona do pokrycia blachodachówek
panelowych. Charakteryzuje się o 20% wyższą odpornością na odbarwianie i wyższą odpornością na korozję
niż zwykła powłoka poliestrowa. Dzięki zastosowaniu wysokiej jakości systemu powlekania, lakier jest
bardziej wytrzymały na mikropęknięcia i rozwarstwianie w długim okresie eksploatacji. Jedną z wyjątkowych
cech powłoki jest powtarzalność kolorystyczna, która obejmuje nawet najbardziej wrażliwe odcienie
– np. grafit 7016.  

Nominalna grubość powłoki 35 µm

Elastyczność powłoki ≤ 2T
Połysk Max 5 GU
Kategoria korozyjności RC4
Odporność na działanie wilgoci 1000 h
Odporność na działanie UV RUV4
Odporność na zarysowania ≥ 2 kg

www.pruszynski.com.pl

18
 BUDOWA

eleganckie wykończenie dachu

– PODBITKA BLACHY PRUSZYŃSKI
Wśród obróbek blacharskich, kominków wentylacyjnych
i śniegołapów, ważnym elementem jest również podbitka
dachowa. Jest to bowiem część dachu, na którą możemy
obejrzeć w każdej chwili, ponieważ jest ona widoczna od
spodu. Jej wykonanie nie jest koniecznością, dlatego zdarza
się, że jest pomijana podczas prac budowlanych. Niestety
jej brak często skutkuje przykrym widokiem brzydko
zakończonych krokwi lub wystających kawałków membrany.
Jednak nie tylko o estetykę tutaj chodzi. Podbitka chroni
nasz dach przed zagnieżdżaniem się zwierząt, które
często w takich właśnie miejscach szukają schronienia.
Materiały z których najczęściej wykonuje się ten element
to drewniana szalówka lub elementy wykonane z PVC.
Dość nowoczesnym i prostym rozwiązaniem stała się
blacha trapezowa T7 lub TP7, która różni się od tej poprzedniej tylko perforacją części przetłoczeń. Takie panele
z blachy są bardzo łatwe w montażu, a przy okazji wytrzymałe i proste w konserwacji. Jest dostępna nie tylko
w charakterystycznym dla blachy szarym kolorze. Znajdziemy ją również w powłokach, które doskonale imitują drewno
dębu lub orzecha. Dzięki temu możemy dopasować podbitkę nie tylko do pokrycia czy orynnowania, ale także do
takich elementów jak drzwi czy ramy okien. Jeśli zdecydujemy się na podbitkę blachy trapezowej, wyeliminujemy
tym sposobem efekt falowania, który mógłby powstać wskutek zmian temperatury.
www.pruszynski.com.pl

z d a l n i e s t e ro wa n a ro l e ta z e w n ę t r z n a
z zasilaniem solarnym SSR – OKNA AURA
Okna dachowe AURA to linia okien wytwarzana przez
doświadczonego skandynawskiego producenta według konkretnej
specyfikacji wyłącznie dla firmy Blachy Pruszyński. Do tych okien
dachowych oferujemy szereg akcesoriów dopełniających nasze
pokrycie. Nowością jest roleta zewnętrzna SSR, która w skuteczny
sposób redukuje wiele uciążliwych czynników takich jak hałas,
przegrzewanie się pomieszczenia czy nadmiar światła. Zapewnia
100% prywatności oraz zwiększa odporność okna dachowego
na włamanie. Wbudowany akumulator z zasileniem solarnym
nie wymaga podłączenia do źródła zasilania. Akumulator o dużej
pojemności zapewnia nawet 100 cykli otwarcia/zamknięcia rolety
bez konieczności doładowywania, więc z rolety można korzystać
nawet w nocy lub pochmurny dzień. Dodatkowo zasilanie solarne
jest bardzo ekologiczne. Roleta SSR jest bardzo funkcjonalna.
Dzięki specjalnej konstrukcji, możliwe jest uchylenie okna, bez
konieczności jej chowania do kasety. Pozwala to uzyskać przyjemny
cień, a jednocześnie dostęp do świeżego powietrza. Obsługa
odbywa się za pomocą fabrycznie sparowanego pilota zdalnego
sterowania, który można zawiesić na ścianie.
www.pruszynski.com.pl

19
TRENDY i INNOWACJE

ŻALUZJE FASADOWE SKYFLOW

– h a r m o n i a ś w i at ł a i c i e n i a o d a l u p r o f
System żaluzji fasadowych SkyFlow to rozwiązanie, które skutecznie chroni wnętrza pomieszczeń przed
nadmiernym nagrzaniem, przy równoczesnym zapewnieniu odpowiedniego komfortu optycznego.
Przemyślana konstrukcja systemu, pozwala na wykonanie żaluzji o dużych gabarytach, dzięki czemu mogą one
być z powodzeniem stosowane w obiektach charakteryzujących się większymi przeszkleniami. To sprawia, że
tego typu produkty doskonale sprawdzą się zarówno w budynkach użyteczności publicznej, jak i inwestycjach
mieszkaniowych.
Żaluzje fasadowe cechują się przede wszystkim swobodną regulacją kąta pochylenia lameli, co pozwala
na wybór właściwego stopnia zaciemnienia oraz możliwość indywidualnego sterowania przez użytkownika.
Dodatkowo, estetycznie wyprofilowane ruchome pióra w połączeniu z aluminiowymi prowadnicami i kasetami,
nadają fasadzie nowoczesnego, a zarazem oryginalnego wyglądu.
System zaprojektowany przez firmę ALUPROF występuje w trzech wariantach, w zależności od
sposobu zabudowy. Wersja SkyFlow SZF/P przeznaczona jest do montażu podtynkowego w budynkach
nowopowstałych lub obiektach istniejących po dokonaniu niezbędnych zmian w obrębie nadproża.
Model ten zapewni estetyczny wygląd fasady, dzięki możliwości ukrycia elementów konstrukcji pod
elewacją. Kaseta osłonowa została
wykonana z ekstrudowanego aluminium
i ma specjalny nośnik, pozwalający
na obróbkę tynkarską z zastosowaniem
dowolnego materiału wykończeniowego.
Drugą propozycję stanowi żaluzja
w systemie samonośnym SZF/S,
zaprojektowana głównie z myślą
o montażu fasadowym w obiektach
cechujących się dużymi przeszkleniami.
Ostatni wariant to SkyFlow SZF/A
w wersji adaptacyjnej, przeznaczony
do montażu na elewacji lub wnęce
okiennej w obiektach już istniejących.
System dostępny jest z prowadnicami
linkowymi oraz listwowymi, dla których
dedykowane są uchwyty teleskopowe
z opcją regulacji.
Z myślą o realizacjach obiektowych, gdzie
szczególną rolę odgrywa pełna harmonia
pomiędzy aspektami technicznymi
i estetycznymi, powstał system
MB-SR50N ZS. Jest to innowacyjne
rozwiązanie łączące system żaluzji
fasadowej SkyFlow z systemem fasady
słupowo-ryglowej firmy ALUPROF
– MB-SR50N. Dla słupów
zaprojektowano specjalne listwy
dociskowe umożliwiające montaż
wypełnienia fasady oraz listwy
maskujące, które jednocześnie pełnią
funkcję prowadnicy dla żaluzji. Dzięki temu decyzję o wykorzystaniu tego typu osłony można podjąć
na późniejszym etapie realizacji inwestycji, gdy w obiekcie jest już zainstalowana fasada.
Szeroka paleta kolorystyczna lameli żaluzji SkyFlow z pewnością pozwoli na zaspokojenie potrzeb najbardziej
wymagających klientów. Powłoki konstrukcji ekstrudowanych wykonywane są metodą lakierowania
proszkowego, co zapewnia jakość i trwałość produktu. Dodatkowo umożliwia to polakierowanie na dowolny
kolor z palety RAL, a tym samym dopasowanie całości do stolarki okiennej czy fasady.
www.aluprof.eu

20
 BUDOWA

NOVOPORT IV
– i n n o wa c yj n y n a p ę d d o b r a m g a r a żo w yc h
NovoPort IV to najnowszy napęd boczny do bram garażowych Novoferm. Napęd ma energooszczędne
oświetlenie i może świecić nawet 13-krotnie jaśniej niż standardowe urządzenia tego typu.
NovoPort IV to innowacyjny, produkowany w Niemczech napęd, którym użytkownik może sterować zdalnie
(opcja dodatkowa) – przy pomocy smartfona i aplikacji Homematic IP. Funkcja zdalnego sterowania napędem
jest w pełni bezpieczna, dzięki automatycznemu szyfrowaniu sygnału. Równie szybka i wygodna jest obsługa
pilotem, która odbywa się przy pomocy 3-kanałowego pilota z kodem zmiennym. Nowością jest także pilot
Mini-Novotron 523 Protect z funkcją sygnalizującą
użytkownikowi pozycję bramy (otwarta/zamknięta). Napęd
NovoPort IV posiada także funkcję łagodnego uruchomienia
i zatrzymania bramy, a bramę otwiera i zamyka z prędkością
17 cm/s. Wyposażony jest w oświetlenie LED o mocy
1,6 W, które włącza się automatycznie podczas otwierania
bramy (istnieje także możliwość podpięcia dodatkowego
oświetlenia). NovoPort IV to napęd boczny, co oznacza,
że może być montowany na bocznej lub frontowej ścianie
garażu i nie zajmuje miejsca w obszarze nadproża.
www.novoferm.pl

BRAMA ISO 70 PREMIUM PLUS

– energooszczędność klasy premium
Novoferm, projektując bramę garażową ISO 70 Premium Plus, stworzył produkt o najlepszej izolacji
termicznej i najwyższym stopniu szczelności. Te dwie cechy wpływają na utrzymanie optymalnej
temperatury w budynku i zmniejszają koszty ogrzewania.
ISO 70 Premium Plus chroni wnętrze garażu m.in. przed wiatrem i mrozem. W bramie zastosowano
bowiem panele o grubości 67 mm (wypełnione pianką poliuretanową), dodatkowe uszczelki pomiędzy
segmentami i podwójną uszczelkę dolną. Segment bramy ISO 70 Premium Plus ma także specjalną
przegrodę termiczną, a współczynnik przenikania ciepła w jego przypadku wynosi 0,34 W/(m²•K). Bramę
wyróżnia także: komfortowa i łatwa obsługa, doskonała izolacja akustyczna, najwyższe bezpieczeństwo
użytkowe (wewnętrzne i zewnętrzne zabezpieczenie przed przytrzaśnięciem palców) i antywłamaniowe.
Płynne i ciche działanie zapewniają
podwójne rolki ze stali nierdzewnej
z łożyskami kulowymi. ISO 70 Premium
Plus cechuje także spójny i estetyczny
wygląd (białe wnętrze i okucia)
i możliwość zastosowania przeszkleń
z potrójną szybą. Brama ISO 70 Premium
Plus to doskonałe rozwiązanie dla
budownictwa energooszczędnego.
www.novoferm.pl

21
TRENDY i INNOWACJE

kolekcja oklein KRISPOL 2021

Marka KRISPOL
zaprezentowała absolutnie
innowacyjne i matowe
wzory oklein. Wśród
propozycji na 2021 rok
jest ciemniejsza odmiana
popularnego dekoru
Woodec Dąb Turner, tym
razem w odcieniu Toffee,
który stanowi idealne
odzwierciedlenie ciepłego,
ciemnego odcienia drewna.
Inwestorzy, wybierający
nowoczesne projekty
domów, na pewno zwrócą
uwagę na Dąb czarny
palony, który wyróżnia
się matową strukturą
i szlachetnością, a dodatkowo cechuje się wysoką odpornością
na zarysowania. Absolutnym hitem kolekcji jest Espresso Ash 3D,
haptyczna okleina z głębokim, wyczuwalnym pod palcami rysunkiem
drewna, dostępna wyłącznie dla klientów KRISPOL. 
www.krispol.pl

nowe modele drzwi SOLANO od KRISPOL

Wyjątkowo wytrzymały i ciepły system profili aluminiowych, solidne, a zarazem niezwykle stylowe wypełnienia
oraz szeroka gama kolorystyczna – wszystko to sprawia, że drzwi SOLANO odpowiadają na potrzeby najbardziej
wymagających Klientów. Marka KRISPOL dodała do oferty aż cztery nowe modele drzwi. Nowa kolekcja jest już
dostępna w sieci Salonów KRISHOME, a także pozostałych punktach sprzedaży.  
www.krispol.pl

22
 BUDOWA

sieć salonów KRISHOME

n a g r o d z o n a z ł o t y m l a u r e m k l i e n ta
Marka KRISHOME kolejny rok
z rzędu została nagrodzona
prestiżową nagrodą branżową
– Złotym Laurem Klienta. Tytuł
jest przyznawany najbardziej
innowacyjnym salonom w branży.
Podążając za rosnącym trendem
digitalizacji procesu sprzedaży
– sieć umożliwiła inwestorom
budującym dom zakup stolarki
otworowej zdalnie.  
https://krishome.pl

s z c z e l n y m o n ta ż o k i e n w s i e c i s a l o n ó w
KRISHOME
W ramach strategicznej współpracy – w sieci Salonów KRISHOME inwestorzy mogą zdecydować
się na szczelny montaż okien z wykorzystaniem taśm paroprzepuszczalnych renomowanego
producenta – marki SOUDAL. Więcej informacji o szczelnym montażu okien można znaleźć
na stronie producenta, a także na kanale Youtube marki. 
https://krishome.pl

23
TRENDY i INNOWACJE

AEROMAT FLEX HY
– p e r f e kc yj n i e z i n t e g ro wa n y i n n o wac yj n y ,
r e g u lo wa n y au to m at yc z n i e n aw i e w n i k f i r m y s i e g e n i a
Higrosterowany nawiewnik okienny AEROMAT flex HY perfekcyjnie wykorzystuje dostępną przestrzeń
montażową – w innowacyjny sposób, nieporównywalny z żadnym innym nawiewnikiem. Urządzenie może być
stosowane w zwykłych oknach oraz systemach HS bez ingerencji w wygląd
zewnętrznej elewacji budynku i bez wpływu na funkcjonalność okien.
Nawiewnik zapewnia regulowany dopływ świeżego powietrza,
dostosowany do potrzeb użytkownika. Niezależny sposób montażu
— poziomo lub pionowo wzdłuż okna sprawia, że nie naruszamy
zabezpieczeń antywłamaniowych i nie osłabiamy właściwości
konstrukcyjnych okna, takich jak izolacyjność akustyczna czy
wodoszczelność, a świeże powietrze dopływa swobodnie nawet
przy opuszczonych roletach i innych osłonach.
Dużą zaletą kompaktowego nawiewnika pasywnego jest regulowanie
stopnia dopływu powietrza odpowiednio do potrzeb i w zależności od
wilgotności. Umożliwia to klapa regulacyjna nawiewnika AEROMAT flex
HY, reagująca na zmiany wilgotności pomieszczenia. Strumień powietrza
na poziomie 33 m3/h przy 10 Pa zapewnia silny nawiew świeżego
powietrza, który można dodatkowo zwiększyć poprzez zastosowanie kilku
nawiewników w jednym oknie. Komfort zwiększają również opcjonalne
moduły wyciszające, zapewniające izolację akustyczną na poziomie do 55 dB.
www.siegenia.com/pl

Okna przesuwne w systemie ECO SLIDE

– oszczędność miejsca i energii
Zalety systemów przesuwnych znają już wszyscy użytkownicy szaf przesuwnych oraz posiadacze szerokich drzwi
tarasowych. Teraz przyszedł czas na okna.
W systemie przesuwnym ECO SLIDE skrzydło zamiast otwierać się do wewnątrz – przesuwa się wzdłuż linii okna.
Zwiększamy w ten sposób swobodę aranżacji i możliwość zagospodarowania przestrzeni wokół okna. W każdej chwili,
bez konieczności zdejmowania przedmiotów z parapetu lub blatu, można szeroko otworzyć okno i zapewnić odpowiednią
ilość świeżego powietrza. Dzięki temu ECO SLIDE może stanowić praktyczną alternatywę dla klasycznego okna
rozwierno-uchylnego, zwłaszcza w kuchni.
Obsługa okien jest wygodna i intuicyjna, a oferowana standardowo funkcja mikrowentylacji zapewnia przyjemny klimat
we wnętrzu. Kolejną zaletę z punktu widzenia użytkowników stanowi brak smarowanych elementów okucia. Dzięki temu
przy wózkach jezdnych nie gromadzi się brud.
System ECO SLIDE z solidnymi hakami, zapewnia skuteczną
ochronę przed włamaniem. Podczas zamykania, skrzydło
zostaje dociśnięte do ciągłego uszczelnienia, jest to jedyne takie
rozwiązanie zastosowane w oknach przesuwnych. W ten sposób
wraz ze wzrostem bezpieczeństwa wzrasta izolacja cieplna,
co obniża koszty ogrzewania.
W zależności od systemu profili ECO SLIDE może być stosowany
w skrzydłach o wadze do 250 kg, ponadto sprawdzi się również
w mniejszych drzwiach przesuwnych.
www.siegenia.com/pl

24
 BUDOWA

BENINCA AUTOMATYKA DO BRAM.

i n n o wa c yj n y n a p ę d d o b r a m g a r a żo w yc h JIM.3,
wersja 9B. a u to m at yc z n i e o s zc z ę dz a c z a s i p i e n i ą dz e .
Popularny siłownik do bram garażowych JIM.3, produkowany od ponad 10 lat został unowocześniony.
Najważniejsze cechy:
• centrala z zasilaczem impulsowym (zamiast transformatora) – m.in.: energooszczędny,
wbudowany enkoder zapewniający maksymalne bezpieczeństwo,
• szybsza prędkość otwierania, maks. 12 m/min,
• możliwość podpięcia karty KNX,
• wbudowany odbiornik 3-kanałowy,
• odbiornik przyjmuje tylko bezpieczniejszy kod ARC,
• oświetlenie LED (wbudowane na płycie),
• możliwość przeprowadzenia szybkiego programowania przy pomocy pilota ARC,
• możliwość zdalnego do programowania pilotów,
• funkcja wietrzenia garażu,
• autodiagnostyka przy pomocy wbudowanych diód LED,
• wbudowany system STC – automatyczna regulacja siły napędu w zależności od zmieniających się parametrów bramy.
Siłowniki JIM są produktami klasy PREMIUM o najkorzystniejszej na rynku relacji jakości do ceny. JIM.3 przeznaczony
jest do otwierania bram o powierzchni 11 m2 i JIM.4 ESA do bram o powierzchni 22 m2. Posiadają naciąg na pasek
kewlarowy, dzięki czemu siłownik pracuje wyjątkowo cicho i płynnie. Pasek kewlarowy wzmocniony jest 3 lub 4
(w zależności od modelu) linkami stalowymi.
W ofercie również wersja TURBO siłownika JIM.3. Maksymalna prędkość JIM.3 ESA TURBO wynosi 15,5 m na minutę.
Pobór energii w stanie spoczynku 8 mA, klasa energetyczna A+.
www.beninca.pl

najszybsza na rynku seria napędów

BENINCA TURBO
Siłowniki TURBO otwierają dwukrotnie szybciej. Centrale mają funkcje, np.: częściowego otwarcia, łagodnego
startu i zamknięcia, spowolnienia, zamknięcia bramy po przecięciu fotokomórek, sygnalizacji stanu bramy,
licznika cykli. Siłowniki można wyposażyć w zasilanie awaryjne – TURBO pracują w przypadku zaniku
zasilania. Napędy z serii TURBO to również maksymalne bezpieczeństwo użytkownika. Mają 2 systemy
bezpieczeństwa: enkoder i przeciążenie amperometryczne, zabezpieczające przed zgnieceniem przeszkód
znajdujących się w świetle bramy.
Gama zawiera siłowniki do bram:
• przesuwnych np.:
BULL624TURBO do 600 kg,
BULL1224 TURBO w technologii
bezszczotkowej do 1200 kg wagi
bramy, BULL17OMI do 1700 kg
w kąpieli olejowej.
• skrzydłowych: BEN, Premier,
BILL4024,
• garażowych JIM.3ESA Turbo.
www.beninca.pl

25
TRENDY i INNOWACJE

okna ALU LOOK

Okna ALU LOOK oferując wszystkie
walory stolarki z tworzywa, do złudzenia
przypominają chłodny metal. Dzięki pro-
stym, nieco kanciastym liniom krawędzi,
a także innowacyjnym łączeniom profili
w skrzydle i ramie pod kątem prostym
(z obu stron), wyróżniają się wyjątkową
stylistyką. Industrialność okien podkre-
ślają supermodne okleiny m.in. wzory
utrzymane w modnych odcieniach szaro-
ści, antracytu i głębokiej czerni. Z myślą
o ciemnych wzorach, profile okien są bar-
wione w masie na kolor szary RAL 7015.
ALU LOOK zbudowane są z wielokomo-
rowych niemieckich profili SALAMAN-
DER o szerokości 82 mm. Mają 6 komór
w skrzydle i 7 w ramie. Wyposażone są
w dodatkową uszczelkę środkową, uszczelkę na podszybiu oraz zgrzewane laserowo,
sztywne stalowe wzmocnienie zamknięte grubości 2 mm. Dostępne są w standar-
dzie z szybą SUPERtermo z nową jaśniejszą powłoką termiczną (współczynnik
Ug = 0,5 W/(m²•K), przepuszczalność światła Lt = 74%, przepuszczalność energii
słonecznej g = 53%).
Producent: MS więcej niż OKNA
www.ms.pl

okna MSline+
MSline+ to uniwersalna i najszersza linia produktów MS więcej niż OKNA. Okna zbudowane są w oparciu
o innowacyjny system PVC niemieckiej marki SALAMANDER bluEvolution 82. Profile o szerokości 82 mm
(7 komór w ramie i 6 w skrzydle) charakteryzują się świetnymi parametrami termicznymi.
Okna MSline+ dostępne są w wersji z dwiema (AD) lub trzema uszczelkami (MD). W tej drugiej opcji z potrójną szybą
SUPERtermo 0,5 i ciepłymi kolorowymi ramkami Thermobar, oferują współczynnik przenikania ciepła na poziomie
Uw = 0,71 W/(m2•K) (dla okna referencyjnego o wymiarach 1230 x 1480 mm).
Dostępne są w wielu kolorach
– do wyboru ponad 40 oklein
jednobarwnych, a także wzory
inspirowane metalami i drewnem,
a także z pakietem komfortowych
okuć Malti-Matic
austriackiej firmy MACO
i dodatkowymi okuciami
zabezpieczającymi
przed włamaniem.
Producent:
MS więcej niż OKNA.
www.ms.pl

26
 BUDOWA

Drzwi podnoszono-przesuwne PATIO HST

Drzwi podnoszono-przesuwne Patio HST marki MS więcej niż OKNA pozwalają otworzyć dom na ogród czy taras
i cieszyć się ciepłymi wieczorami w towarzystwie przyjaciół, lub przy dobrej lekturze. Mogą mieć nawet 6 metrów
szerokości w wersji PVC i aż 12 metrów w wersji aluminiowej (Patio HST ExternAL). Komfortowe w użytkowaniu
(niski próg o wys. 15 mm i prowadnice zapewniające płynność ruchu skrzydeł), zapewniają znakomitą izolację
termiczną i akustyczną (współczynnik przenikania ciepła Ud na poziomie 0,80 W/(m2•K).
Patio HST wyposażone są w mechanizmy antywłamaniowe – obecność czterech rygli, w tym jednego dłuższego
względem reszty, pozwala rozszczelnić drzwi tak, by umożliwić efektywniejszą wentylację pomieszczeń przy jedno-
czesnym opuszczeniu czyli zaryglowaniu skrzydła. Dzięki temu, system stanowi barierę w zasadzie nie do pokona-
nia. Zwłaszcza gdy zostanie uzupełniony o dodatkowy zamek wewnętrzny, a także szyby bezpieczne (antywłama-
niowe) klasy P4A. Pakiety te składają się z dwóch
4-milimetrowych tafli sklejonych specjalną folią
PVB, która uniemożliwia sforsowanie nawet
po ewentualnym zbiciu samej tafli.
W wersji HST 76 mogą być dowiezione
do klienta w częściach i złożone na miejscu.
Producent: MS więcej niż OKNA.
www.ms.pl

ż a l u z j e fa s a d o w e mSun
Aluminiowe żaluzje fasadowe mSun marki MS więcej niż OKNA, sprawiają, że budynek wygląda elegancko
i nowocześnie zarazem. Chronią go podwójnie – przed zbytnim nasłonecznieniem latem i niepotrzebną ucieczką
ciepła zimą. Tworząc barierę termiczną spowalniają wymianę ciepła – pozwalają obniżyć temperaturę wnętrza
nawet o 10°C przy temperaturze zewnętrznej sięgającej 35°C. Skutkiem jest znacząca redukcja wydatków
na ogrzewanie i klimatyzację, a także komfort domowników.
Montowane są w obudowach z blachy aluminiowej lub w skrzynkach kompaktowych PVC. Sterowane są silnikami
elektrycznymi (m.in. za pomocą pilota, smartfona lub systemów domu inteligentnego). Pozwalają na pełną regula-
cję ułożenia lameli, a przez to stopnia nasłonecznienia. Zupełne zaciemnienie, np. gdy chcemy obejrzeć ulubiony
film, to nie problem.
Dostępne w wielu kolorach mSun można
dopasować do elewacji. Do wyboru są dwa
rodzaje lameli – delikatnie zaokrąglona
na wzór litery C (C80) i w kształcie zyg-
zaka (Z90). Pokryte są nieblaknącą farbą
poliestrową zapewniającą ponadprzeciętną
odporność na warunki atmosferyczne.
Potwierdzeniem wysokiej jakości mSun
jest 3-letnia gwarancja.
www.ms.pl

27
TRENDY i INNOWACJE

„CIEPŁY” MONTAŻ
– c z y l i j a k o o g r a n i c z yć
s t r at y c i e p ł a ?
Rozwiązaniem, które diametralnie poprawia
efektywność energetyczną budynku, jest Soudal
Window System (SWS), certyfikowany przez Instytut
Techniki Budowlanej. SWS umożliwia prawidłowy
montaż trójwarstwowy stolarki okiennej (tzw. ciepły
montaż okien), czyli skuteczne i trwałe uszczelnienie
miejsc osadzenia okien w ościeżu. Funkcję izolatora
termicznego w tym systemie pełni wysokiej jakości
pianka poliuretanowa Soudafoam lub Flexifoam, która
podczas aplikacji zwiększa swoją objętość i idealnie
wypełnia szczelinę wokół okna. Piankę zabezpiecza się
specjalnymi taśmami paroizolacyjnymi, dzięki którym
pozostaje ona sucha i nie traci swoich parametrów
użytkowych. Przenikaniu wilgoci z wnętrza budynku do
warstwy izolacji przeciwdziała taśma paroszczelna SWS.
Z kolei taśma paroprzepuszczalna SWS chroni piankę m.in. przed wodą opadową i promieniowaniem
UV, umożliwiając zarazem migrację wilgoci na zewnątrz budynku. Taśmy okienne SWS mają
doskonałą przyczepność do typowych podłoży budowlanych, wyróżniają się
wysoką wytrzymałością mechaniczną i dostępne są w wielu wymiarach.
www.soudal.pl

ciepło, cieplej, SOUDAFOAM SPF

W portfolio produktów marki Soudal znajdziemy piany SPF do natryskowego ocieplania budynków, które skutecznie
eliminują straty ciepła. Piana zamkniętokomórkowa Soudafoam SPF W2H do ocieplania metodą natryskową umożliwia
bardzo szybkie wykonanie pełnej i bezszwowej izolacji termicznej, która maksymalnie redukuje straty ciepła. Po aplikacji
pianę zabezpiecza się dodatkową powłoką przeciw promieniowaniu UV. Natryskowa poliuretanowa pianka Soudafoam
SPF zamkniętokomórkowa doskonale sprawdza się przy ocieplaniu budynków zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.
Po natryskowym nałożeniu wytwarza ciągłą, bezspoinową warstwę izolacyjną, która szczelnie przylega do podłoża
i trwale wypełnia nawet trudno dostępne przestrzenie. Doskonale nadaje się do termo- i hydroizolacji fundamentów
– pianka dociera w każdą nierówność fundamentu tworząc jednolitą warstwę izolacji. Dodatkowo natrysk pianki na
fundamenty o dużych powierzchniach znacznie skraca czas budowy i gwarantuje szczelność izolacji. Gamę uzupełnia
poliuretanowa pianka Soudafoam SPF otwartokomórkowa, która doskonale sprawdzi się przy ocieplaniu wewnątrz
budynków. Jest ona paroprzepuszczalna, dzięki
czemu para wodna krążąca w powietrzu (będąca
wynikiem złej wentylacji) nie skrapla się na jej
powierzchni i nie powoduje powstania pleśni.
Pianka otwartokomórkowa jest bardzo lekka,
nie obciąża konstrukcji, a sztywniejąc dodatkowo
ją wzmacnia. Pianka nakładana przez natrysk
ciśnieniowy wypełnia wszystkie trudno dostępne
miejsca i przestrzenie, tworząc ciągłą warstwę
izolacji o doskonałym współczynniku przenikania
ciepła i oporu dyfuzyjnego.
www.soudal.pl

28
 BUDOWA

komplet korzyści na przyszłość z nowym oknem

V ELU X GLL
Innowacyjne trzyszybowe okno dachowe, które
gwarantuje wyższy stopień energooszczędności, lepszą
izolację akustyczną i łatwiejsze czyszczenie. Dzięki
większej o 30% łącznej grubości szyb i zróżnicowaniu
ich względem grubości, wyróżnia się bardzo dobrym
parametrem dźwiękoszczelności Rw = 35 dB. Doskonale
redukuje też hałas padającego deszczu. Łatwo zmywalna
powłoka na zewnętrznej szybie sprawia, że zabrudzenia
organiczne rozkładane są w wyniku promieniowania
UV, a następnie dzięki jej właściwościom hydrofilnym
spłukiwane przez deszcz. Taką szybę bez trudu
można utrzymać w czystości. Zastosowanie czarnej,
termoplastycznej ramki międzyszybowej TPS i zaawansowanej powłoki niskoemisyjnej na szybie wewnętrznej
gwarantuje jeszcze lepszą ochronę przed chłodem i stratami ciepła.
Współczynnik przenikalności cieplnej Uw równy jest 1,0 (W/m2•K), a w przypadku montażu obniżonego
z kołnierzem uszczelniającym VELUX i ramą izolacyjną BDX F – 0,94 (W/m2•K). Wykonane z drewna sosnowego
zaimpregnowanego i pokrytego bezbarwnym lakierem na bazie wody. Dostępne w wersji z górnym uchwytem
otwierającym lub wygodną klamką w dolnej części skrzydła. W przypadku wersji z górnym otwieraniem, w każdej
chwili okno można wyposażyć w sterowanie elektryczne lub solarne. Posiada wydajny system wentylacji oraz
wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. Można je łączyć w atrakcyjne
zestawy, także z pionowymi oknami kolankowymi i elementami doświetlającymi.
www.velux.pl

S y s t e m V E L U X A C T I V E w i t h N E TAT M O
Współpracuje z elektrycznymi
i solarnymi oknami dachowymi,
markizami, roletami wewnętrznymi
i zewnętrznymi VELUX INTEGRA®,
a także z produktami VELUX,
które zostały wyposażone w silnik
solarny lub elektryczny. Umożliwia
zdalne zamykanie i otwieranie okien
dachowych i rolet za pomocą aplikacji
w telefonie niezależnie do tego, gdzie
jesteś, także za pomocą prostych
poleceń głosowych. Działa w systemach
Android i iOS, jest kompatybilny
z Apple HomeKit i Google Home
oraz ze wszystkimi produktami
io-homecontrol®. Stale monitoruje
temperaturę, wilgotność i stężenie
CO2 w domu za pomocą inteligentnych czujników wewnętrznych. Na podstawie danych z lokalnych stacji
pogodowych oraz z własnych czujników, system VELUX ACTIVE może samodzielnie dbać o optymalne
warunki panujące na poddaszu otwierając lub zamykając okna dachowe i rolety. Najwyższy poziom
bezpieczeństwa oraz łatwa samodzielna instalacja. Po podłączeniu do Wi-Fi aktualizuje się samodzielnie,
dzięki czemu jego użytkownicy mogą korzystać z funkcjonalności wprowadzanych po jego zakupie.
www.velux.pl

29
TRENDY i INNOWACJE

r e k u p e r ato r
RECOVENS V400+
Recovens V400 to najnowocześniejsze i najbardziej
zaawansowane rozwiązanie wentylacji mechanicznej
od De Dietrich. Poprzez zastosowanie technologii
odzysku ciepła o wysokiej sprawności, urządzenie
redukuje koszty ogrzewania budynków nawet do
50% w porównaniu do standardowych obiektów
wyposażonych w wentylację grawitacyjną.
Wentylator dzięki dużemu, intuicyjnemu wyświetlaczowi
LCD jest bardzo prosty w obsłudze. To idealny wybór
gwarantujący oszczędność energii i czyste powietrze.
https://dedietrich.pl/produkty/technika-dla-domu/
rekuperacja/recovens-v400/

p o m pa c i e p ł a
STRATEO
Czas na ekologiczną rewolucję.
Z myślą o naszej planecie
oraz niskich rachunkach
powstało urządzenie, które
opiera się na odnawialnych
źródłach energii gwarantując
oszczędność. Powietrzna
pompa ciepła Strateo pracuje
w sposób dyskretny i bardzo
wydajny. Zapewnia odpowiednią
temperaturę w pomieszczeniach
oraz dzięki zintegrowanemu
podgrzewaczowi c.w.u. dba
o stały dostęp do ciepłej wody.
Urządzenie dopasowane jest
do programu PROSUMENT
i Czyste Powietrze.
https://dedietrich.pl/strateo/

30
 INSTALACJE

Kocioł k o n d e n s a c yj n y ECOCONDENS GOLD PLUS

Kotły kondensacyjne z serii ECOCONDENS GOLD PLUS to innowacyjne, nowoczesne urządzenia oferowane
w zakresie mocy od 20 do 32 kW, zarówno w wersji jedno- jak i dwufunkcyjnej, znajdujące zastosowanie
w instalacjach ogrzewania grzejnikowego, jak i podłogowego oraz do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Urządzenia idealnie nadają się do montażu zarówno w nowym budownictwie
jak i w dopiero modernizowanych instalacjach. Elegancki i nowoczesny wygląd
sprawia, że urządzenie idealnie pasuje do każdego wnętrza.
Kotły kondensacyjne ECOCONDENS GOLD PLUS są dzięki użyciu najnowszej
generacji komponentów niezwykle przyjazne dla środowiska naturalnego.
Wymiennik ciepła ze stali nierdzewnej oraz palnik cylindryczny gwarantują
bardzo niską emisję NOx (najwyższa klasa 6). Urządzenia posiadają klasę
sezonowej efektywności energetycznej A w przypadku ogrzewania
pomieszczeń, a w przypadku kotłów dwufunkcyjnych również podgrzewania
ciepłej wody.
Kocioł ECOCONDENS GOLD PLUS może współpracować z regulatorem
temperatury oraz czujnikiem temperatury zewnętrznej, co zapewnia jeszcze
lepszą kontrolę nad pracą urządzenia. Możliwe jest również zarządzanie
ogrzewaniem przez Internet przy pomocy Pakietu podstawowego do Systemu
Termet Comfort. Jest to niezwykle ważne dla użytkowników ceniących sobie
komfort.
www.termet.com.pl

ECOCONDENS INTEGRA II PLUS

– n o w o c z e s n y g a z o w y k o c i o ł k o n d e n s a c yj n y
ECOCONDENS INTEGRA II PLUS to nowoczesny, gazowy wiszący kocioł kondensacyjny z wbudowanym
zasobnikiem o pojemności 48 l, dzięki czemu stanowi kompaktową jednostkę grzewczą zarówno do
centralnego ogrzewania jak i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Urządzenie występuje w dwóch
wariantach: o mocy 20 kW oraz 25 kW. Znajdująca się w zasobniku wężownica o dużej mocy – aż 29 kW
– zapewnia natychmiastowe podgrzewanie wody w zasobniku, co gwarantuje błyskawiczny dostęp do ciepłej
wody bezpośrednio po odkręceniu kranu nawet w punktach
znacznie oddalonych od źródła ciepła.
W kotle zastosowano nowoczesny wymiennik ciepła ze stali
nierdzewnej o wysokiej sprawności i dużej odporności na korozję.
Palnik gwarantuje szeroki zakres modulacji oraz zapewnia niską
emisję tlenków azotu (najwyższa klasa NOx-6), co jest niezwykle
ważne w kontekście ochrony środowiska. Urządzenie ma klasę
A zarówno, jeśli chodzi o sezonową efektywność energetyczną
ogrzewania pomieszczeń jak i podgrzewania wody, zatem spełnia
wymogi programu Czyste Powietrze.
Kocioł ECOCONDENS INTEGRA II PLUS wyposażony został
w interfejs LIN co umożliwia, przy zastosowaniu „Pakietu
podstawowego do Systemu Termet Comfort”, zarządzanie
ogrzewaniem poprzez Internet z każdego miejsca na świecie.
www.termet.com.pl

31
TRENDY i INNOWACJE

MAXIMA COMPACT
– komfort w wersji premium
Gruntowe pompy ciepła z serii MAXIMA są marką samą w sobie.
W ostatnich dwóch latach zgarnęły prawie wszystkie liczące się nagrody
branżowe przyznawane najnowocześniejszym, innowacyjnym i ekologicznym
urządzeniom grzewczym. Do długiej listy zalet MAXIMY należy dopisać
kolejną – producent, polska firma GALMET, przygotowała trzy modele tej
pompy ciepła zintegrowane ze zbiornikiem ze stali nierdzewnej. To niezwykle
skuteczne urządzenie nosi nazwę MAXIMA COMPACT i właśnie trafiło
do sklepów i hurtowni.
Pompy ciepła MAXIMA mają rewelacyjne, ponadprzeciętne parametry,
spełniają wszystkie najnowsze normy, są oszczędne i bardzo wydajne.
Przynoszą użytkownikom mnóstwo korzyści, a ich obsługa i eksploatacja jest
bardzo prosta.
Synteza pompy ciepła ziemia-woda ze zbiornikiem zapewnia maksymalny
komfort, stałą wysoką efektywność przez cały rok i gwarantuje kompleksową
obsługę budynków przy optymalnym wykorzystaniu energii odnawialnej,
w tym do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Produkowana przez
Galmet kompaktowa gruntówka występuje w trzech wersjach – o mocy
7, 10 i 12 kW, co z powodzeniem pozwala na zabezpieczenie centralnego
ogrzewania i ciepłej wody użytkowej we wszystkich standardowych
budynkach jednorodzinnych.
www.galmet.com.pl

COMPLETE – p o d w ó j n i e d o s k o n a ły
zbiornik do pomp ciepła
Zbiornik kombinowany Complete to wyjątkowa synteza najlepszych cech
ogrzewaczy Galmet. Kompletne rozwiązanie, które łączy wymiennik c.w.u. oraz
bufor c.o. w jednym urządzeniu to rozwiązanie idealne dla planujących ogrzewanie
a także chłodzenie domu powietrzną pompą ciepła. Complete to rozwiązanie
typu „dwa w jednym”. W jednej estetycznej i zgrabnej obudowie zestrojono dwa
osobne zbiorniki – emaliowany zbiornik ciepłej wody użytkowej typ 250 l oraz
bufor do instalacji centralnego ogrzewania typ 135 l. Dotąd proponowano go tylko
nabywcom indywidualnie konfigurowanych systemów hybrydowych z pompami
ciepła Galmet, którzy mieli ponadstandardowe potrzeby lub uwarunkowania
montażowe. Jednak nowoczesne urządzenia grzewcze wymagają spełniania
najwyższych norm jakościowych oraz najbardziej wydajnych rozwiązań, więc
naturalne jest podnoszenie standardów technologicznych i udostępnianie
wszystkim klientom prestiżowych urządzeń klasy premium. Tym bardziej, że ten
bardzo ciekawy produkt już od dawna był opracowany i stosowany głównie na
rozwiniętych rynkach eksportowych. Od bieżącego sezonu producent zaoferował
to praktyczne urządzenie wszystkim klientom.
www.galmet.com.pl

32
 INSTALACJE

pompy ciepła BASIC

Najpopularniejsza w Polsce powietrzna pompa ciepła do c.w.u., czyli
Basic zyskała właśnie dodatkową funkcjonalność, która znacznie podnosi
komfort ich obsługi. Mowa o module internetowym, który dotąd
dostępny był właściwie tylko w urządzeniach klasy premium. Pozwala on
na wygodną zdalną kontrolę parametrów i sterowanie pracą urządzenia
poprzez Internet.
Pompy ciepła typu powietrze-woda Basic są doskonale znane chyba
wszystkim inwestorom. Pracują w tysiącach budynków w całej Europie.
Do długiej listy zalet producent, dopisał kolejną, która plasuje dwa modele
w wyższej kategorii sprzętów smart.
Nowy sterownik ma funkcje wcześniej niedostępne dla użytkowników,
czyli możliwość podłączenia modułu internetowego, zliczanie ilości energii
cieplnej wytworzonej przez pompę ciepła oraz zliczanie czasu pracy
pompy ciepła i wszystkich ważnych podzespołów.
Zdalny dostęp do pompy ciepła to również nowe możliwości dla
instalatora, który w dowolnym momencie może sprawdzić parametry
urządzenia bez osobistej wizyty w domu klienta. Moduł pozwala na ciągły
dostęp do informacji o urządzeniu i zdalną modyfikację ustawień.

www.galmet.com.pl

RONDO PREMIUM – ku doskonałości

Przy konstruowaniu tego zbiornika ciepłej wody użytkowej nie było kompromisów. Miał być najbardziej
wydajny, oszczędny, trwały i komfortowy w obsłudze – i jest! Dopracowany w najdrobniejszych szczegółach
i wykonany z najlepszych materiałów jest również nowoczesny i ładny. Producent – firma Galmet – zanim
wprowadził wymiennik do oferty standardowo poddał nowy model długiej serii ekstremalnych testów
i badań. Wyniki były bardzo dobre, ale dla rynkowego sukcesu najważniejsze są zebrane już pozytywne
opinie instalatorów i użytkowników, które zdecydowanie
potwierdziły wszystkie jego zalety.
Wymiennik c.w.u. przeznaczony jest do współpracy ze wszystkimi
kotłami centralnego ogrzewania, np. olejowymi, węglowymi,
czy pelletowymi, ale najlepiej sprawdza się w połączeniu
z jednofunkcyjnymi kotłami gazowymi. W gamie dostępne są
dwa typy – 120 i 140, co pozwala na elastyczne dopasowanie
do potrzeb 3–6-osobowej rodziny.
Wymiennik ma najwyższą możliwą klasę energetyczną
– A (klasę efektywności ErP A+ mogą mieć tylko zbiorniki
zintegrowane z pompą ciepła) i charakteryzuje się wyjątkową
energooszczędnością. Rondo Premium z pewnością zadowoli
wszystkich zwolenników ekologicznych rozwiązań w systemach
grzewczych w rozsądnej cenie.
www.galmet.com.pl

33
TRENDY i INNOWACJE

p o m pa c i e p ł a d o w o dy u ż y t k o w e j Vitocal 060-A
Vitocal 060-A to kompaktowa pompa ciepła o mocy
1,3 kW przeznaczona do efektywnego podgrzewania
wody użytkowej w niemal każdym budynku
– zarówno nowym, jak i modernizowanym.
Dzięki wykorzystaniu darmowej energii zawartej
w powietrzu, zapewnia wysoki komfort c.w.u. przy
stosunkowo niskich kosztach jej ogrzewania.
Vitocal 060-A wyposażona jest we wszystkie
elementy, niezbędne do efektywnego podgrzewania
wody użytkowej. Kompaktowa obudowa oprócz
modułu pompy ciepła zawiera zasobnik c.w.u.
o pojemności 180 lub 250 l oraz regulator,
umożliwiający intuicyjne sterowanie pracą urządzenia.
Pompa ciepła Vitocal 060-A może pobierać energię zarówno z powietrza obiegowego, jak i zewnętrznego.
W pierwszym przypadku wykorzystuje energię skumulowaną w powietrzu znajdującym się w pomieszczeniu,
w którym została zainstalowana. Pobiera z niego część energii i przekształca ją w ciepło, które za pomocą
układu termodynamicznego ogrzewa wodę użytkową nawet do temperatury 62°C bez wykorzystywania innych
źródeł ciepła. Pompę ciepła można w łatwy sposób przestawić na tryb wykorzystujący powietrze zewnętrzne.
Urządzenie pracuje efektywnie nawet przy temperaturach zewnętrznych dochodzących do -5°C. W okresie
występowania niższych temperatur za ogrzewanie wody może odpowiadać fabrycznie zamontowana grzałka
elektryczna (pompa ciepła typ T0E). Vitocal 060-A dostępna jest także w wersji ze zintegrowaną wężownicą,
umożliwiającą dogrzewanie wody przez kocioł lub instalację solarną. Obydwa modele przygotowane są również
do zasilania prądem z instalacji fotowoltaicznej, dzięki czemu mogą pracować w 100% ekologicznie.
Pompa ciepła Vitocal 060-A jest dostępna w e-sklepie pod adresem:
www.sklep-viessmann.pl

czyste powietrze w domu

OCZYSZCZACZ HL-OP-15
Oczyszczacz powietrza HL-OP-15 skutecznie upora się z zanieczyszczeniami powietrza w domowych
wnętrzach. Urządzenie wyposażone jest w 4 filtry: filtr wstępny i filtr HEPA (H13), oczyszczające
powietrze z kurzu, alergenów, włosów, sierści, pyłków, zarodników pleśni i dymu; filtr z węglem aktywnym
odpowiedzialny za eliminację formaldehydu, benzenu, szkodliwych gazów oraz wszelkich niepożądanych
zapachów; a także filtr fotokatalityczny powodujący rozkłada zabrudzeń
organicznych i lotnych związków organicznych (LZO). Poza wyspecjalizowanymi
filtrami urządzenie ma również lampę UV, która eliminuje z powietrza wirusy,
bakterie i mikroorganizmy, zapewniając dodatkowe zabezpieczenie przed
infekcjami.
Oczyszczacz HL-OP-15 automatycznie dostosowuje prędkość oczyszczania
powietrza w zależności od jego jakości. Dzięki zastosowanym filtrom oraz lampie
UV usuwa aż 99,98% zanieczyszczeń. Dodatkowym wyposażeniem oczyszczacza
jest jonizator, którego działanie wpływa korzystnie na samopoczucie domowników,
minimalizuje objawy alergii i sprzyja leczeniu chorób układu oddechowego.
Oczyszczacz powietrza HL-OP-15 polecany jest do pomieszczeń o powierzchni
do 40 m2. Niewielkie wymiary i niska waga urządzenia sprawiają, że można je bez
problemu przenosić do innych pomieszczeń, np. na noc do sypialni. Dzięki funkcji
Silent, która redukuje prędkość wentylatora oczyszczacz będzie pracował jeszcze
ciszej, nie zakłócając snu domowników.
Urządzenie znaleźć można w sklepie internetowym pod adresem:
www.sklep-viessmann.pl

34
 INSTALACJE

e k o n o m i c z n e o g r z e wa n i e z m o n o b lo k o wą p o m pą c i e p ł a
VITOCAL 200-A
Vitocal 200-A to pompa ciepła typu monoblok o mocy grzewczej od 5,7
do 14,7 kW, przeznaczona do ogrzewania i chłodzenia budynku. W tym celu
wykorzystuje bezpłatną energię zakumulowaną w powietrzu. Urządzenie
w wykonaniu monoblokowym składa się z jednostki wewnętrznej i zewnętrznej,
które łączy się przewodami wodnymi. Cały układ chłodniczy znajduje się
w jednostce montowanej na zewnątrz budynku. Gaz jest w niej hermetycznie
zamknięty, a z jednostki wyprowadzane są jedynie przewody napełniane wodą.
Dzięki temu do montażu monoblokowej pompy ciepła Vitocal 200-A instalator
nie musi posiadać uprawnień chłodniczych (tzw. uprawnień f-gazowych).
Urządzenie nie wymaga również wykonywania corocznej kontroli szczelności
układu chłodniczego. Konserwacja pompy ciepła ogranicza się do prac
analogicznych, jak w przypadku tradycyjnych instalacji grzewczych.
Powietrzna pompa ciepła Vitocal 200-A dostępna jest w wersji do ogrzewania
lub do ogrzewania i chłodzenia budynku. Charakteryzuje się klasą efektywności
energetycznej A++ oraz wysokim współczynnikiem efektywności COP do
5,0 (A7/W35), co zapewnia niskie koszty eksploatacji urządzenia. Pompę ciepła
wyróżnia także szczególnie cicha praca, dzięki czemu może być stosowana m.in. w gęsto zabudowanych obszarach,
np. na osiedlach domów szeregowych.
Pompa ciepła powietrze/woda Vitocal 200-A może stanowić jedyne źródło ciepła w domu lub współpracować
z istniejącym urządzeniem grzewczym, dzięki czemu sprawdzi się także przy modernizacji instalacji grzewczej. Pompa
ciepła może być także zasilana prądem solarnym z instalacji fotowoltaicznej, co zapewnia jej w 100% ekologiczną pracę. 
www.viessmann.pl

o g r z e wa n i e i c h ł o d z e n i e w n ę t r z k l i m at y z ato r e m
VITOCLIMA 200-S
Nowy klimatyzator typu Split Vitoclima 200-S zapewni komfort cieplny w pomieszczeniach budynku,
niezależnie od temperatury panującej na zewnątrz. Urządzenie oprócz chłodzenia w letnie, upalne dni
umożliwia również ogrzewanie wnętrz jesienią i zimą.
W skład zestawu Vitoclima 200-S wchodzi napełniona czynnikiem chłodniczym jednostka zewnętrzna
z wysokowydajnym wentylatorem oraz estetyczna i utrzymana w nowoczesnym stylu jednostka wewnętrzna
wyposażona w elektroniczny wyświetlacz z podświetleniem oraz pilot do zdalnej obsługi urządzenia.
Klimatyzator Vitoclima 200-S charakteryzuje się wysoką klasą energetyczną: A++ w trybie chłodzenia
i A+ w trybie grzania. Urządzenie może pracować w szerokim zakresie temperatur, wynoszącym dla trybu
chłodzenia od -15°C do +43°C, i od -15°C do +24°C dla trybu ogrzewania. Dzięki temu sprawdzi się zarówno
w upalne, jak i mroźne dni oraz wieczory.
Jednostka zewnętrzna klimatyzatora napełniona jest ekologicznym czynnikiem R32. Zapewnia on efektywną
pracę urządzenia (współczynnik SEER: 7,0) i spełnia wymagania najnowszych przepisów. Klimatyzator
wyposażony jest m.in. w funkcję „Timer”, umożliwiająca programowanie czasu włączania i wyłączania, funkcję
„Turbo”, zapewniającą szybkie przewietrzanie pomieszczenia,
funkcję „+8”, dzięki której w okresie zimowym klimatyzator
będzie utrzymywał w pomieszczeniu stałą temperaturę
+8°C (np. w czasie dłuższej nieobecności domowników)
oraz funkcję „I feel”, która dopasowuje automatycznie pracę
klimatyzatora do aktualnej temperatury otoczenia.
Klimatyzatory Vitoclima 200-S typu Split dostępne są
w trzech wariantach mocy: 2,7 kW; 3,5 kW; 5,2 kW.  
www.viessmann.pl

35
TRENDY i INNOWACJE

REKU PERATORY MISTRAL

– włącz czyste i świeże powietrze
Firma PRO-VENT od niemal 20 lat dba o jakość
powietrza w naszych domach, miejscach pracy czy
w tych budynkach, w których spędzamy swój czas
wolny. To uznany polski producent rekuperatorów,
czyli central wentylacyjnych z odzyskiem ciepła.
Rekuperatory MISTRAL regularnie zdobywają
wyróżnienia związane z wysoką jakością wykonania.
Szeroki wachlarz urządzeń pozwala na optymalny
dobór, zarówno pod kątem wydajności (wielkości),
jak i pod kątem dopasowania automatyki
do indywidualnych potrzeb.
„Konstruując nasze urządzenia dbamy
o niezawodność automatyki, szczelną
i wygłuszoną obudowę, wysoki realny odzysk
ciepła, energooszczędność komponentów oraz
estetykę wykonania. Używamy cichych i pewnych
wentylatorów wyłącznie od renomowanych
producentów. Projektując i wykonując rekuperatory
MISTRAL zwracamy szczególną uwagę na: sprawne działanie, wysoki
stopień odzysku ciepła, energooszczędność i oszczędną eksploatację,
wieloletnią bezawaryjną pracę, wygodne sterowanie oraz oczywiście na
wysoką jakość wykonania.” – możemy przeczytać w komunikacie firmy.
www.pro-vent.pl

TARCZA ANTYSMOGOWA
– k o m p l e k s o wa o c h r o n a d o m u przed smogiem
Firma PRO-VENT, uznany polski producent rekuperatorów opracowała TARCZĘ ANTYSMOGOWĄ
– kompletny system antysmogowej wentylacji budynków. Jak to działa?
Tarcza antysmogowa to pełna współpraca rekuperatora MISTRAL oraz elektro-jonizacyjnego filtra powietrza
PRO-VENT CLEAN R, o skuteczności filtracji cząstek stałych (PM10, PM2.5, PM1) na poziomie nawet do 99,95%!
TARCZĘ uruchamia się za pomocą automatyki rekuperatora. Rozwiązanie zapewnia skuteczną i oszczędną
wentylację, ale przede wszystkim doprowadzenie wyłącznie oczyszczonego i zdrowego powietrza do wszystkich
pomieszczeń. Dzięki temu cały budynek wypełnia powietrze uzdatnione, bez smogu.
Antysmogowy filtr PRO-VENT CLEAN R nie tylko skutecznie filtruje cząstki stałe, likwiduje również bakterie i wirusy
(co w czasie pandemii jest wyjątkowo istotne) oraz redukuje uciążliwe zapachy. Wbudowany w urządzenie jonizator
umożliwia nasycenie powietrza korzystnymi
dla zdrowia ujemnymi jonami.
www.pro-vent.pl

36
 INSTALACJE

r e g u l ato r p o g o d o w y ATMOS ACD 03 I 04

Regulator pogodowy ATMOS ACD 03 i 04 wyposażony
w kolorowy ekran dotykowy, umożliwia łatwą obsługę
kotła i systemu grzewczego w sposób intuicyjny
wg najnowszych trendów.
Regulator kontroluje następujące czynności:
• pracę trzech obiegów grzewczych (np. dwa klasyczne
grzejniki + jeden ogrzewanie podłogowe) sterowanych
według pożądanych temperatur w pomieszczeniach, temperatury zewnętrznej (krzywej grzewczej)
w uzależnieniu od nastaw regulatorów pokojowych trzech różnych typów lub pracy obiegu kotłowego
– dla utrzymania minimalnej temperatury 65°C wody powracającej do kotła, poprzez trójdrożny zawór
mieszający z pompą oraz dwóch dowolnych obiegów według pożądanych temperatur w pomieszczeniach,
temperatury zewnętrznej i nastaw regulatorów pokojowych trzech różnych typów;
• ogrzewania zasobnika ciepłej wody użytkowej do zadanej temperatury (np. 55°C);
• ogrzewania solarnego poprzez kolektory słoneczne;
• optymalizacji ładowania i rozładowywania akumulatorów ciepła według potrzeb użytkownika;
• automatycznego przełączania pracy dwóch kotłów grzewczych np. kotła na drewno i kotła na gaz / drzewo
i pelet;
• pracę kotła na podstawie zapotrzebowania systemu grzewczego z regulacją pracy wentylatora
wyciągowego włącznie;
Dla optymalizacji i oszczędnego ogrzewania budynków zalecamy dokupić jako uzupełnienie po jednej
z naszych jednostek pokojowych (dla każdego obiegu) ARU05, ARU10, ARU30 z wyświetlaczami dotykowymi,
dzięki którym w najdoskonalszy sposób można zarządzać systemem grzewczym.
www.atmos.mora.com.pl

ZASOBNIKI MORA NA PELET

d o m a ły c h k ot ł o w n i
Mając na uwadze zapytania klientów mających
problemy z zainstalowaniem zestawów kotłowni
opalanych peletem w małych powierzchniowo
kotłowniach, ATMOS zaproponował nowe
rozwiązania konstrukcyjne zasobników
magazynujących paliwo. Dzięki nowym podajnikom
oraz zmianie budowy zasobnik może obecnie
stać bezpośrednio przy kotle, zarówno z prawej
jak i z lewej strony.
Nowe rozwiązanie może być stosowane dla
wszystkich kotłów peletowych ATMOS, jak
i kotłów zgazujących drewno zmodyfikowanych
do współpracy z palnikiem peletowym.
www.atmos.mora.com.pl

37
TRENDY i INNOWACJE

OGRZEWANIE SAMOREGULUJĄCE
CZY STAŁOOPOROWE?
Ogrzewanie samoregulujące w odróżnieniu od powszechnie stosowanych przewodów
stałooporowych, automatycznie dostosowuje moc grzewczą na całej długości
przewodu do temperatury otoczenia reagując na zewnętrzne źródła ciepła.
Ze względu na swoją konstrukcję z użyciem polimerowego elementu
samoregulującego:
1. nie ma możliwości nagrzania się powyżej oznaczonej
temperatury maksymalnej (nie przegrzewa się, można go
na bezpiecznie nawinąć lub skrzyżować),
2. można go dowolnie docinać lub przedłużać podczas instalacji,
3. jest bardzo wytrzymały mechanicznie.

Ma to istotne znaczenie w konkretnych sytuacjach.

1. Elektryczne ogrzewanie podłogowe
Wielu użytkowników przy zakupie podłogówki zapomina
o konieczności bardzo dokładnego rozplanowania
aranżacji pomieszczenia czyli szafek kuchennych czy
łazienkowych. Systemy stałooporowe grzeją pełną mocą
na całej powierzchni – w miejscach zasłoniętych ciepło
kumuluje się, przez co może dojść do awarii systemu
(przegrzania przewodu) lub do uszkodzenia mebla czy
dywanu znajdującego się na podłodze. Samoregulujący,
inteligentny system nVent RAYCHEM T2Red sam wykryje
takie strefy i ograniczy ogrzewanie, a zmiana ustawienia
mebli w przyszłości nie stanowi problemu.

2. Ochrona rur przed zamarzaniem w większych

systemach
System samoregulujący nVent RAYCHEM XL-Trace nawet
przy długich i złożonych rurociągach, w odróżnieniu
od systemów stałooporowych, wymaga tylko jednego
sterownika (1 rozdzielnica elektryczna do zarządzania
całym systemem), co ułatwia kontrolę systemu oraz
znacznie obniża koszty instalacji.

3. Ogrzewanie powierzchni zewnętrznych

Przewody stałooporowe – to przewody lub maty
o niewielkich średnicach, które w praktyce działają
prawidłowo gdy nie są narażone na duże obciążenia
mechaniczne. Jeśli więc planujemy częste wizyty
samochodów dostawczych lub na ogrzewanej
powierzchni przewidujemy duży ruch – powinniśmy
wybrać przewody samoregulujące nVent RAYCHEM
EM2-XR, które dzięki swojej budowie mają bardzo
wysoką odporność mechaniczną oraz mogą być zalewane
w betonie (do nawierzchni asfaltowej dedykowane są
przewody EM-MI w izolacji mineralnej, które mogą być
zalewane gorącym asfaltem).  
nVent.com/RAYCHEM
installPRO360.eu

38
 INSTALACJE

P o s taw n a e n e r g o o s z c z ę d n e r e k u p e r ato r y Top VENT

Klientom poszukującym niezawodnych rozwiązań TOPVAC oferuje rekuperatory Top VENT VERTICAL,
HORIZONTAL i PODSUFITOWE w kilku wariantach: Top VENT 350/350FCF, Top VENT 450/450FCF
i Top VENT 550. Wariant urządzenia każdorazowo dobierany jest adekwatnie do wielkości obiektu mieszkalnego
lub użytkowego tak, aby zapewnić najbardziej efektywne działanie układu odzysku ciepła.
Produkowane w Polsce rekuperatory marki Top VENT charakteryzują się wysoką sprawnością temperaturową
w zakresie odzysku ciepła, co czyni je jednymi z najbardziej zaawansowanych
technologicznie urządzeń tego typu na naszym rynku. Obok istotnych
elementów takich, jak markowe wymienniki ciepła i wentylatory urządzenia
Top VENT w standardzie mają rozwiązania, które obniżają zużycie
energii, optymalizują odzysk ciepła i funkcjonowanie całego systemu.
Do najistotniejszych należą:
• system FLOW BALANCING (czujniki przepływu),
• automatyczna nagrzewnica wstępna o niskim zużyciu prądu
z płynną modulacją,
• 5 czujników temperatury,
• regulator (sterownik) pokojowy z kolorowym panelem
dotykowym.
Możliwość zastosowania filtrów 2 x F4/F9 (ISO Coarse ≥ 65% /
ISO ePM1 ≥ 80%) za dopłatą 92,00 zł brutto.
www.topvac.pl

odkurzacz centralny DUOVAC AIR10

Marka Duovac to urządzenia kanadyjskiego producenta z ponad 50-letnim doświadczeniem w branży
odkurzaczy centralnych. Rodzina odkurzaczy Duovac obejmuje jednostki przeznaczone dla 150–1500 m²
powierzchni sprzątania. Każdą jednostkę cechuje niezawodność, kompaktowe wymiary oraz niski współczynnik
hałasu. Tak szeroka gama modeli pozwala obsłużyć budownictwo mieszkaniowe oraz małe i większe firmy,
pensjonaty i hotele.
Niedawno do oferty wprowadzono nowy model Duovac Air10, który objęty jest 25-letnią gwarancją.
Zewnętrzny tłumik hałasu zastąpiono wewnętrznymi kanałami wyciszającymi, przez co jednostka
Duovac Air10 może zostać zamontowana blisko pomieszczeń mieszkalnych, a hałas podczas sprzątania
nie przeszkadza innym domownikom. W przypadku braku możliwości wyprowadzenia wyrzutu powietrza
na zewnątrz budynku, rura wylotowa może pozostać w pomieszczeniu, w którym znajduje się odkurzacz.
W takim przypadku zaleca się jedynie zastosowanie dodatkowego filtra wylotu HEPA, który rozproszy powietrze
wyrzucane przez jednostkę centralną oraz dodatkowo
zmniejszy emitowany przez nią hałas o około 2 dB.
Odkurzacz Duovac Air 10 można zakupić w pakiecie
z zestawem do sprzątania Superior Plus Duovac. W jego
skład wchodzą: wąż ssący Superior Duovac o dł. 9,1 m
z gwarancją 5 lat; rura teleskopowa; wieszak na rurę i wąż;
ssawka obrotowa dwufunkcyjna; ssawka szczelinowa;
szczotka do podłóg gładkich z włosiem końskim; torba
na akcesoria. Promocyjna cena pakietu 3442,77 zł brutto.
Oferta obowiązuje do wyczerpania zapasów.
www.topvac.pl

39
TRENDY i INNOWACJE

BEM 330 W SERII EXTREME

– m o d u ł f oto w o lta i c z n y o w y s o k i e j s p r aw n o ś c i
i wytrzymałości mechanicznej
60-ogniwowy monokrystaliczny moduł o wysokiej wytrzymałości
i sprawności na poziomie 19,72% od największego polskiego
producenta modułów PV – Bruk-Bet Fotowoltaika. Produkt
ma antyrefleksyjną powłokę na szkle, która powoduje większą
absorbcję światła. Ponadto poddawany jest potrójnemu 100%
testowi elektroluminescencyjnemu, który wyklucza możliwość
istnienia wad ukrytych modułu, takich jak hot spoty czy
mikropęknięcia. Wolny od degradacji wywołanej potencjałem
– PID. BEM 330W, podobnie jak wszystkie produkty serii
Extreme, poddany został ekstremalnym testom przyspieszonego
starzenia, które odzwierciedlają rzeczywiste zużycie modułu
przez kilkadziesiąt lat pracy. Ponadto odznacza się odpornością
na obciążenie statyczne 8000 Pa, na siłę wiatru 5400 Pa oraz
na uderzenie kuli gradowej lecącej z prędkością 122 km/h.
Odpowiedni dla każdego rodzaju instalacji PV.
www.fotowoltaika.bruk-bet.pl

B EM 4 0 0 W NI V O E X TREME OPTI
– d w u s t r o n n i e a k t y w n y m o d u ł f oto w o lta i c z n y
nowej generacji
Moduł fotowoltaiczny serii Nivo Extreme o mocy 400W OPTI
zbudowany z ogniw dwustronnie aktywnych typu PERT odznacza się
dużo wyższą wytrzymałością mechaniczną w porównaniu do modułów
z tradycyjnymi ogniwami. Wytrzymałość na obciążenie statyczne
8000 Pa oraz odporność na siłę wiatru 5400 Pa przy zastosowaniu
tylko dwóch profili montażowych to dowód solidnej konstrukcji oraz
użycia wyselekcjonowanych komponentów. Ponadto moduł odporny
jest na kulę gradową o średnicy 55 mm spadającą z prędkością
122 km/h, co świadczy o jego niezakłóconym działaniu w każdych
warunkach. Wyróżnia się sprawnością na poziomie 20,26%, co stawia
go w światowej czołówce modułów klasyfikowanych ze względu na ich
wydajność.
www.fotowoltaika.bruk-bet.pl

40
 INSTALACJE

pa l n i k p e l e to w y SAS MULTI FLAME

Ekologiczne kotły firmy SAS na pelety wyposażone są w opatentowany palnik peletowy MULTI FLAME
wielokrotnie nagradzany podczas konkursów branżowych. Charakterystyczną cechą palnika MULTI FLAME jest
automatyczne, wysokoefektywne, samooczyszczające się palenisko spalające dokładnie taką porcję paliwa, jaka
jest niezbędna do uzyskania zadanej przez użytkownika temperatury na sterowniku. Bezpieczny transport biomasy
możliwy jest dzięki mechanizmowi dwóch ślimaków, rozdzielonych kanałem przesypowym, co uniemożliwia
cofnięcie płomienia do zasobnika.
Ruch podajników ślimakowych odbywa się przy pomocy
kół zębatych napędzanych łańcuchem za pośrednictwem
motoreduktora. Zaletą kotła wyposażonego w palnik
MULTI FLAME jest prosta obsługa polegająca na
okresowym uzupełnianiu paliwa w zasobniku oraz
usuwaniu popiołu z szuflady popielnicowej
bez konieczności wygaszania paleniska.
Palnik MULTI FLAME montowany jest
w kotłach peletowych SAS w zakresie mocy
od 10 kW do 200 kW.
www.sas.busko.pl

p o m pa c i e p ł a SAS V ESTA
Pompa ciepła to idealne rozwiązanie dla osób poszukujących ekologicznego i komfortowego
w użytkowaniu źródła ciepła, które będzie dodatkowo ekonomiczne w eksploatacji. Konstrukcja pompy
typu monoblok wraz z wykorzystaniem naturalnego czynnika chłodzącego niepodlegającego ustawie
SZWO (tzw. F-gazy) wpływa bezpośrednio na łatwy montaż urządzenia.
Vesta charakteryzuje się wysokim współczynnikiem COP = 4,25 dla A2W35, a konstrukcja parownika
dostosowana jest do polskich warunków klimatycznych. Modulowana praca wentylatora zagwarantuje
możliwość regulacji wydajności w okresie letnim (przygotowanie c.w.u.). Łatwą obsługę pompy zapewni
intuicyjny panel sterowania pełniący jednocześnie funkcję regulatora pokojowego. Pompa sprzedawana
jest w systemie CTI (Complete To Install). Oznacza to, że marka SAS oddaje użytkownikom urządzenie
w pełni kompletne, wyposażone
w podzespoły gotowe do montażu,
co daje także oszczędności dla inwestora
poprzez zakup jednego skonfigurowanego
do pracy zestawu. Produkt spełnia
wymogi programów dofinansowań m.in.
Programu Czyste Powietrze. Wybierając
Vestę można liczyć na fachowe doradztwo
oraz 40-letnie doświadczenie producenta
branży urządzeń grzewczych.

www.sas.busko.pl

41
TRENDY i INNOWACJE

d o g r z e wa c z e i n s ta l a c j i c . o . STRZELEC
Na konkurencyjnym rynku techniki grzewczej można zaistnieć
i przetrwać tworząc nowe produkty lub je kopiując. Od samego
początku działalności dumnie kroczymy tą pierwszą ścieżką, o czym
świadczy już blisko 20 uzyskanych patentów, wzorów użytkowych,
świadectw autorskich, ochronnych i rejestracyjnych.
Nasze najnowsze produkty dedykowane są do współpracy z instalacjami
fotowoltaicznymi. Dla klientów chcących wykorzystać nadprodukcję
energii do celów grzewczych, proponujemy serię dogrzewaczy instalacji
c.o. Strzelec lub Strzelec PRO.
Dogrzewacze występują w kilku
wariantach mocy i poza zwiększeniem
autokonsumpcji mogą pełnić funkcję
alternatywnego, rezerwowego źródła
ciepła. Często stosowane są także we
współpracy z pompami ciepła, których
moc możemy wówczas zmniejszyć i nie
narażać niepotrzebnie użytkowników na
i tak już wysokie koszty ich zakupu.
www.elterm.pl

k ot ły e l e k t r y c z n e
PV READY
Nie da się ukryć zwiększonego zainteresowania instalacjami
fotowoltaicznymi. Ich użytkownicy bardzo dużo uwagi poświęcają
parametrom technicznym paneli, falowników, warunkom gwarancji,
wyborowi ekip montażowych, czy samych sprzedawców. Gdy cały
proces przebiegnie sprawnie i zaczynamy w końcu produkować swój
prąd, okazuje się, że nie zawsze optymalnie możemy go wykorzystać.
By nie tracić 20% (lub 30% przy większych instalacjach) energii
w ramach opłaty za jej magazynowanie w sieci, możemy spróbować
zwiększyć chwilowe zużycie – autokonsumpcję w momencie, gdy
instalacja generuje więcej prądu. Przykładowo w tym celu wykorzystać
grzałkę w bojlerze c.w.u., choć nie zawsze będzie to możliwe i często
ekonomicznie nieuzasadnione.
Dużo bardziej sensownym rozwiązaniem wydaje się spożytkowanie tej
nadwyżki do celów grzewczych. Zastosowanie kotłów
elektrycznych, wyposażonych w funkcjonalność
PV ready umożliwia taką właśnie optymalizację.
Wbudowany licznik programowania zużycia,
który możemy ustawić z wykorzystaniem
aplikacji na smartfona, to z pewnością
wygodna funkcjonalność.
www.elterm.pl

42
 INSTALACJE

NOWOŚĆ – ADAX ECO BASIC

z e l e k t r o n i c z n y m , p r o g r a m o wa l n y m t e r m o s tat e m
Elektryczne grzejniki naścienne serii ADAX ECO. KET to proste, stylowe
i oszczędne grzejniki do wszystkich typów pomieszczeń. Niezawodny
elektroniczny termostat programowalny i precyzyjna regulacja temperatury
sprawiają, że grzejnik ECO Basic idealnie nadaje się do ogrzewania
pomieszczeń mieszkalnych, użytkowych i innych. To doskonały wybór,
jeśli szukamy niezawodnego urządzenia grzewczego o nowoczesnym
designie. Wyposażony w zabezpieczenie przed przegrzaniem, włącznik/
wyłącznik oraz elektroniczny termostat programowalny. Łatwa instalacja
dzięki zdejmowanym wspornikom, nie spala kurzu i nie wysusza powietrza.
W zestawie z kablem i wtyczką. Dostępne modele o mocy 250 W
z panelem czołowym ze szkła oraz o mocy 250, 400, 600, 800, 1200,
1400 i 2000 W z panelem czołowym z blachy stalowej. Zakres temperatury
termostatu 5–35°C, klasa ochrony IP24, podwójna izolacja. Gwarancja 5 lat.
Zalety grzejników ADAX ECO:
• energooszczędne, wydajne ogrzewanie,
• proste w obsłudze,
• łatwe w instalacji,
• nie spalają cząstek kurzu obecnego w powietrzu,
• posiadają zabezpieczenie przed przegrzaniem,
• bezgłośna praca. 
www.grzejnikiadax.pl

d o d at k o w y t y p o s z e r e g p r z e w o d ó w g r z e j n yc h
ELEKTRA TUFFTEC ™
Typoszereg przewodów grzejnych ELEKTRA TuffTec™ został wzbogacony o kilka nowych pozycji.
Do asortymentu wprowadzono trzy nowe typy przewodów grzejnych ELEKTRA TuffTec™ o mocy
465, 3650 oraz 4260 W.
ELEKTRA TuffTec™ składają się z przewodu grzejnego zakończonego przewodem zasilającym.
Głównym zastosowaniem jest ochrona przed śniegiem i lodem powierzchni zewnętrznych np.
zjazdów do garaży, chodników a także dachów, rynien
i rur spustowych. Wyjątkowa odporność mechaniczna
oraz termiczna pozwala na zastosowanie przewodów
w miejscach narażonych na trudne warunki instalacji
lub/i pracy. Bardzo wysoka chwilowa temperatura
ekspozycji (240°C) pozwala na instalację przewodów
ELEKTRA TuffTec™ nawet bezpośrednio w asfalcie.
Przymiotnik „Tuff” (Tough) – oznaczający mocny,
wytrzymały, najlepiej oddaje cechy tego produktu. 
www.elektra.pl

43
TRENDY i INNOWACJE

NI BE F2120 pompa ciepła powietrze/woda

– p r a w d z i wa r e w o l u c j a w o g r z e wa n i u d o m ó w !
Nowy typoszereg NIBE F2120 stanowi przełom w technologii pomp ciepła typu powietrze/woda,
osiągając sezonowy współczynnik efektywności SCOP powyżej wartości 5,0!
Oznacza to, że pompa ciepła jest w stanie wyprodukować pięć razy więcej energii niż sama pobiera.
Co więcej, dzięki nowej wysokowydajnej sprężarce spiralnej, pracującej w oparciu o technologię
EVI, powietrzne pompy ciepła zapewniają temperaturę 63°C nawet przy temperaturze -25°C.
Efektem tego jest niski koszt ogrzewania domu oraz
możliwość zastosowania w budynkach ze starą i/lub
wysokotemperaturową instalacją grzejnikową.
Co więcej pompa ciepła jest w stanie osiągnąć
to wszystko pracując niezwykle cicho.
Zalety urządzenia:
• Modulowana moc grzewcza do 8, 12, 16, 20 kW
• Sprawność SCOP do 5,05!
• Temperatura zasilania 65°C
• Praca do -25°C, budowa typu monoblok
• Inwerterowa sprężarka, chłodzenie aktywne
• Technologia EVI
• Cicha praca 39 dB (A)
• Praca w kaskadzie do 8 jednostek
• Klasa energetyczna pompy ciepła A+++
www.nibe.pl 
www.biawar.com.pl

– inwerterowa gruntowa
serce inteligentnego domu
pompa ciepła NIBE S1255
Innowacyjna pompa ciepła NIBE S1255 jest to urządzenie, które wpisuje się w aktualny trend digitalizacji, dzięki
której możliwa jest interakcja z systemem energetycznym. Pompa ciepła może na przykład optymalizować współpracę
z fotowoltaiką, stacją meteorologiczną lub względem bieżącej ceny energii elektrycznej w systemach smart-grid,
stabilizując sieć elektroenergetyczną. Urządzenie zaprojektowane w technologii SMART
ma dotykowy wyświetlacz z wbudowanym przewodnikiem możliwości programowania oraz
dwie wbudowane anteny, dzięki czemu możliwe jest w pełni zdalne sterowanie systemem
z telefonu lub tabletu poprzez aplikację MyUplink, bez konieczności podłączenia do
Internetu. To wszystko pomaga w procesie planowania i instalacji pomp ciepła i wspiera
poprawne działanie tych urządzeń podczas ich eksploatacji.
NIBE S1255 to najbardziej zaawansowana technologicznie gruntowa pompa ciepła NIBE
z modulowaną mocą grzewczą do 6, 12 lub 16 kW. Model o mocy 6 kW jest dostępny
w wersji z wbudowanym modułem chłodzenia pasywnego NIBE S1255 PC. Typoszereg
NIBE S1255 wyposażony został w inwerterowo sterowaną sprężarkę i elektroniczne
pompy obiegowe z płynną regulacją prędkości. Dzięki automatycznemu dostosowywaniu
parametrów pracy do aktualnego zapotrzebowania na ciepło, pompa ciepła pracuje
bez skoków poboru energii, co powoduje niższe rachunki za ogrzewanie i ciepłą wodę.
Poziom ciśnienia akustycznego pompy ciepła NIBE S1255-6 PC, waha się w granicach
21-28 dB(A) (wg EN 11203, przy B0/W35 w odl. 1 m), co oznacza że pompa ciepła
pracuje ciszej niż lodówka. Zastosowana technologia sprawiła, że urządzenie osiąga
najwyższą klasę energetyczną A+++ i bardzo wysoki średnioroczny współczynnik
sprawności SCOP=5,5!
www.nibe.pl
www.biawar.com.pl

44
 INSTALACJE

n o w o c z e s n e ł ą c z n i k i d ot y k o w e
SIMON 54 TOUCH
Simon 54 TOUCH to nowoczesne łączniki dotykowe. Gładka for-
ma szklanych ramek skrywa elektroniczne sterowniki, które zastę-
pują standardowe klawisze.
Zastosowanie hartowanego szkła i kolorystyki spójnej z ramka-
mi SIMON 54 zapewnia jedność wzornictwa zamontowanego
sprzętu. Pole dotykowe podświetlane jest niebieską diodą LED,
którą można wyłączyć. Zaletą paneli dotykowych jest możliwość
grupowania łączników, np. pojedynczy panel o wymiarach trady-
cyjnego łącznika pojedynczego umożliwia sterowanie aż cztere-
ma obwodami oświetleniowymi. Dzięki temu zmniejsza się liczba
włączników, które trzeba zamontować na ścianach, aby sterować
oświetleniem.
www.kontakt-simon.pl

pa n e l e z s e r ii SIMON 54 TOUCH
Panele z serii Simon 54 TOUCH pozwalają na tworzenie praktycznych zestawów wielokrotnych z trady-
cyjnym osprzętem. Można np. połączyć dotykowy łącznik światła z gniazdkiem, ściemniaczem czy łado-
warką USB. W ten sposób zadbamy o zachowanie spójnego wyglądu osprzętu zamontowanego w domu.
www.kontakt-simon.pl

45
TRENDY i INNOWACJE

łącznik jednobiegunowy – seria ARIA

W ramach serii Aria istnieje możliwość spersonalizowania osprzętu według własnego gustu
i upodobań oraz dostosowanie go do wystroju wnętrza, dzięki czemu osprzęt z łatwością
można dopasować do zmian w aranżacji lub koloru farb. Delikatna ramka wewnętrzna
stwarza wiele możliwości, by wyrazić siebie i stworzyć pomysłowe i nieoczywiste aranżacje.
Aria oferuje możliwość tworzenia niebanalnych zestawień, można dodać odrobinę
błysku do podstawowego koloru wykorzystując
wewnętrzną ramkę ozdobną lub uzyskać bardziej
wyrazisty akcent na ścianie zestawiając ze sobą
łącznik i ramkę zewnętrzną w różnych kolorach.
Wszystko zależy od kreatywności i gustu. Ramki
zewnętrzne wykonane ze szkła i metalu, pozwolą
stworzyć wyrafinowane wnętrze z klasą. Szkło
czarne, białe czy szare prezentuje się bardzo
elegancko i uwydatnia niebagatelny wystrój
wnętrz, natomiast aluminium szczotkowane
niewątpliwie podkreśla nowoczesność.  
www.ospel.com.pl

łącznik jednobiegunowy z podświetleniem

– seria ARIA
Aria jest serią łączników i gniazd podtynkowych o ciekawym i praktycznym wzornictwie, która sprawdzi się
w nowoczesnym wnętrzu biura czy też w domu o tradycyjnym wystroju. Idealne proporcje i oryginalne ramki
wewnętrzne z możliwością zastosowania zespołu podświetlenia do łączników, ocieplą i rozświetlą każde
wnętrze.
Zespół podświetlenia łączników w serii Aria to unikat
na polskim rynku. Otaczająca klawisz ramka zespołu
podświetlenia dostępna jest aż w 7 wariantach
kolorystycznych, stanowi to wyjątkową alternatywę
i możliwość dokonywania zmian w wyglądzie łącznika.
Podświetlenie jest nie tylko praktyczne, ale i ciekawe
stylistycznie, dzięki niemu możemy wprowadzić akcent
kolorystyczny spójny z wystrojem wnętrza.  
www.ospel.com.pl

46
 INSTALACJE

ŚCIEMNIACZE
Ściemniacze pozwalają na regulację intensywności oświetlenia,
co jest zbawienne dla oczu. Dzięki ściemniaczom w prosty sposób
możemy poprawić komfort pracy przy komputerze i oglądaniu
telewizji. W łatwy sposób możemy też redukować dyskomfort dla
wzroku podczas wstawania w nocy do dziecka lub przy pobudce
w ciemne zimowe poranki.
Ściemniacze to również doskonała pomoc dla tych, którym zależy
na przyjemnej atmosferze podczas kolacji w domu lub restauracji.
Nie zapominajmy też o ekonomicznych korzyściach ze ściemniaczy.
Nasz rachunek za prąd może się zdecydowanie obniżyć, jeśli
zdecydujemy się zainstalować ściemniacze w domu. Ograniczenie
zużycia światła o jedną czwartą to oszczędność energii o około
20%. Dobre rozwiązanie dla domu i dla środowiska. Ściemniacze
światła marki OSPEL dostępne są w pięknej gamie delikatnych
kolorów – od bieli przez écru po barwy metalizowane. Estetyczne
i wykonane z doskonałej jakości tworzyw znakomicie komponują
się z wystrojem współczesnych wnętrz.   
www.ospel.com.pl

g n i a z d k a z ł a d o wa r k ą u s b – seria SONATA
Gniazdka z ładowarką USB, oprócz standardowego wejścia gniazda wtyczkowego mają wbudowane
wejście USB, dzięki czemu nie musimy już stosować ładowarek. Równocześnie można więc zasilać
tradycyjny sprzęt, jak i telefon czy tablet. Dostępne są jako gniazdka podtynkowe, z uziemieniem
i wyposażone w przesłony torów prądowych.
Firma OSPEL proponuje szeroką gamę kolorów od minimalistycznej bieli, przez szampański złoty
po czekoladowy metalik. Gniazdka łączyć można z ciekawymi ramkami, tworząc nowoczesne aranżacje.
Gniazdka z ładowarką USB oferowane są w ramach serii Aria, As, Sonata, Impresja i Karo – dzięki temu
można je dopasować do zainstalowanych już gniazd
i łączników w domu. 
www.ospel.com.pl

47
TRENDY i INNOWACJE

n o w e fa l o w n i k i w o f e r c i e f i r m y FRONIUS
Fronius GEN24 Plus to wszechstronny
falownik hybrydowy ze zintegrowanym
zasilaniem rezerwowym, a zatem oferuje
najlepsze elastyczne rozwiązanie do zasilania
energią słoneczną. Niezależnie od tego,
czy jest on stosowany w fotowoltaice
w połączeniu z systemami magazynowania
energii, zasilania awaryjnego, ogrzewania
czy e-mobilności, Fronius GEN24 Plus
oferuje wyjątkową gamę rozwiązań
i dlatego odgrywa wiodącą rolę
w rewolucji energetycznej w domu.
Dzięki temu urządzeniu bezpieczeństwo
energetyczne nie jest już tylko kwestią
kosztów: niezależnie od tego, czy bateria
została zainstalowana razem z systemem PV lub dodana później – GEN24 Plus
zawsze gwarantuje optymalne rozwiązanie zasilania rezerwowego.
Technologia Multi Flow oznacza, że podczas przerw w zasilaniu odbiorniki mogą
wciąż pracować i jednocześnie może być ładowany akumulator. Dzięki temu zostaje
zapewnione długotrwałe zasilanie rezerwowe i wyższy stopień niezależności.
PV Point gwarantuje podstawowe zasilanie rezerwowe. To gniazdo zasilane energią
podczas przerw w dostawie prądu zapewnia, że ważne odbiorniki mogą nadal
działać. Nawet bez akumulatora w systemie.
www.fronius.pl/solar

FRONIUS SOLAR.WEB
– n a r z ę dz i e n i e t y l ko d o m o n i to r o wa n i a
Bezpłatny portal internetowy Fronius Solar.web umożliwia wygodne i przejrzyste monitorowanie, analizowanie
i porównywanie instalacji fotowoltaicznych. Podstawową funkcją narzędzia Fronius Solar.web było monitorowanie
i wizualizacja systemów PV. Dziś, poza powyższym, narzędzie to stanowi podstawę do szczegółowych analiz.
Dla klienta końcowego Solar.web staje się często centrum kontroli i zarządzania przepływem energii.
Dla instalatora stał się kluczem do zindywidualizowanej obsługi klienta opartej na rzetelnych danych.
Zalety Fronius Solar.Web:
• Funkcje analizowania energii;
• Prezentacja danych systemowych;
• Atrakcyjna wizualizacja i aplikacje;
• Automatyczne powiadamianie o awariach
systemu;
• Dostęp do zdalnych aktualizacji oprogramo-
wania i do ulepszeń produktowych;
• Zarządzanie systemem przez instalatora.
Przy zakupie falownika Fronius, monitorowanie
na platformie Solar.Web w standardzie!
www.solarweb.com

48
 INSTALACJE

p o j e d y n c z y z ł ot y pa n e l s z k l a n y
L I VOLO
Szlachetny charakter szkła i najwyższa jakość wykonania
doskonale podkreślą walory każdego wnętrza,
a minimalistyczny styl dodaje dyskretnej elegancji. Łącznik
w kolorze szampańskiego złota może stać się wyjątkową
ozdobą każdego pomieszczenia.
Modułowa budowa ukazuje technologicznie zaawansowaną
konstrukcję włącznika, od szklanego panelu, poprzez
zaawansowaną elektronikę do niepalnej obudowy.
Praktycznie nieograniczone możliwości konfiguracji
włączników i osprzętu LIVOLO Electric, zapewniają
zaspokojenie najbardziej wysublimowanych oczekiwań
względem funkcjonalności instalacji elektrycznej.
www.livolopolska.com

p o j e d y n c z y b i a ły pa n e l s z k l a n y LIVOLO
Praktycznie nieograniczone możliwości konfiguracji łączników i osprzętu LIVOLO Electric, zapewniają
zaspokojenie najbardziej wysublimowanych oczekiwań względem funkcjonalności instalacji elektrycznej.
System oferuje funkcjonalność, dalece przekraczającą proste włączanie i wyłączanie.
Dlaczego warto wybrać łączniki LIVOLO?
• Wygoda – sterowanie dotykiem;
• Sterowanie pilotem roletami i żaluzjami;
• Kontrola – regulacja jasności;
• Podświetlenie – ułatwia lokalizację
w ciemności;
• Programowanie funkcji;
• Łatwość montażu – bezproblemowy
montaż na standardowej instalacji
elektrycznej;
• Bezpieczeństwo użytkowania.
Łączniki LIVOLO sterują obwodami
elektronicznie, co w 100% zabezpiecza
przed kontaktem z wysokim napięciem
230 V. W przypadku przerwy w dostawie
energii elektrycznej, łącznik automatycznie
wraca do stanu wyłączenia.
www.livolopolska.com

49
TRENDY i INNOWACJE

ECOSUN ® – promienniki fenix

Czy wiesz, że najkorzystniejszy rozkład temperatur
w pomieszczeniu osiągniesz dzięki ogrzewaniu
promiennikami, a oszczędność energii może wynieść
18–25%? Promienniki ogrzewają bezpośrednio ludzi
i przedmioty w pomieszczeniach, także podłogi i ściany,
dzięki czemu komfort cieplny osiągany jest przy niższej
temperaturze. Eliminowana jest w dużym stopniu
cyrkulacja cząsteczek kurzu w powietrzu charakterystyczna
dla ogrzewania konwekcyjnego (np. dla tradycyjnych
grzejników) tak niekorzystna m.in. dla alergików.
U nas znajdziesz promienniki w różnych kolorach, z różnych
materiałów (paneli, szkła, materiałów ceramicznych
imitujących kamień), w różnym wykończeniu (w ramce,
z wieszakami na ręczniki, z nóżkami), a nawet możesz
zamówić promiennik ze zdjęciem z katalogu lub własnym.
Jeśli nie masz miejsca, aby powiesić grzejnik na ścianie, to
idealnym rozwiązaniem będzie zainstalowanie promiennika
na suficie. Może on być wbudowany w płyty kartonowo-
-gipsowe, sufit podwieszany lub zamontowany na ramie.
W naszej ofercie znajdziesz też promienniki
wysokotemperaturowe, które ogrzeją taras czy ogród
zimowy.  
www.fenix-polska.pl

ECOFLOOR ®
– m at y g r z e j n e
d o o g r z e wa n i a p o d ł o g o w e g o
Asortyment mat grzejnych powiększyliśmy
ostatnio dosyć znacząco. Obecnie oferujemy trzy
rodzaje standardowych mat grzejnych: o mocach
160 W/m2, 100 W/m2 i 80 W/m2. Te ostatnie maty
przewidziane są do domów energooszczędnych
o małym zapotrzebowaniu energetycznym.
Do tej pory najbardziej popularne są maty
o mocy 160 W/m2 stosowane do komfortowego
ogrzewania zimnych podłóg (terakota, kamień)
w łazienkach, salonach i kuchniach. Żaden inny
producent nie oferuje tak bogatego typoszeregu
produktów: 30 różnych długości (szerokość jest
stała 50 cm) od 0,9 m do 24 m.
Nowością są też maty aluminiowe (AL MAT), które
są odmianą maty grzejnej w warstwie aluminiowej
przeznaczone do układania w miejscach
o podwyższonej wilgotności np. w łazienkach
pod panelami laminowanymi lub drewnianymi.
AL MATY produkowane są w dwóch mocach
80 i 140 W/m2.
www.fenix-polska.pl

50
 INSTALACJE

I N S TA L A C J A F O T O W O LTA I C Z N A
Z MAGAZYNEM ENERGII
Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii w ofercie SOLEKO
POLSKA pozwala na korzystanie z energii słonecznej także w czasie,
gdy słońce nie świeci. Jest to rozwiązanie dla zużycia energii
do własnych celów, uniezależniając się od wzrostu cen prądu
elektrycznego. Systemy tzw. off-grid przyczyniają się do elektryfikacji
obszarów położonych z dala od sieci elektrycznej.
W skład takiej instalacji wchodzą:
Panele fotowoltaiczne, które zamieniają światło słoneczne na prąd
stały, bez zbędnego hałasu i bez zanieczyszczeń.
Inwerter zamienia prąd stały wytworzony w panelach solarnych
na prąd zmienny, którym można zasilać sieć elektryczną lub
bezpośrednio go zużywać na własne potrzeby. Urządzenie to
najczęściej ma wbudowany moduł odpowiedzialny za monitorowanie
pracy zestawu fotowoltaicznego oraz generowanie statystyk.
Inwerter akumulatorowy – sterownik ładowania reguluje ładowanie i rozładowywanie magazynu energii.
Jeżeli zestaw fotowoltaiczny produkuje więcej energii niż jest zużywane, wtedy magazyn energii jest ładowany.
W sytuacji, gdy potrzeba więcej energii, niż produkuje system fotowoltaiczny, inwerter akumulatorowy pokrywa
różnicę energii, przez co magazyn energii jest rozładowywany.
System akumulatorowy, który w dzień magazynuje nadmiar prądu wytworzonego z modułów fotowoltaicznych.
Wieczorem, w nocy i we wczesnych godzinach porannych przekazuje tą zmagazynowaną energię elektryczną
do zasilania urządzeń w gospodarstwie domowym.
www.kolektory.com

I N S TA L A C J A F O T O W O LTA I C Z N A
Energia wyprodukowana w panelach fotowoltaicznych pierwotnie ma postać prądu stałego, który nie
nadaje się do wykorzystania przez nasze sprzęty domowe. Na tym etapie najważniejszą rolę odgrywa
inwerter – to on przekształca prąd stały w prąd zmienny, który ostatecznie trafia do domowych
kontaktów elektrycznych. Dodatkowo nowoczesne inwertery pozwalają stale monitorować wydajność
fotowoltaiki, a także na podstawie warunków atmosferycznych przewidzieć produkcję energii. Właściwa
produkcja energii elektrycznej zachodzi bezpośrednio w ogniwach fotowoltaicznych, połączonych
w większe moduły i ostatecznie w panele fotowoltaiczne.
Moc elektryczna ogniwa fotowoltaicznego zależy bezpośrednio od intensywności promieniowania
słonecznego. Dlatego ogniwa fotowoltaiczne dostarczają najwięcej energii przy bezpośrednim świetle
słonecznym. Moc szczytowa panela słonecznego zdefiniowana jest dla mocy napromieniowania
1000 watów na m2 przy temperaturze ogniwa 25 stopni Celsjusza. Otrzymana „moc szczytowa”
podawana jest w jednostkach „Wp” – „Watt Peak”.
Będąc świadomym, że prąd elektryczny
kosztuje coraz to większe pieniądze, instalacje
fotowoltaiczne są w stanie przynieść swoim
właścicielom wymierne oszczędności w domowym
budżecie.
Panele fotowoltaiczne to inwestycja w przyszłość
planety, zachowanie tradycyjnych źródeł energii
(mogą nam się jeszcze przydać) oraz czystość
środowiska naturalnego – w skali lokalnej jak
i globalnej.
www.kolektory.com

51
TRENDY i INNOWACJE

OCZYSZCZALNIA one 2clean 

– t e c h n o lo g i a s z y ta n a m i a r ę
Przydomowe oczyszczalnie ścieków to rozwiązanie dla gospodarstw
domowych mieszczących się na terenach nieskanalizowanych. Jest to
alternatywa do szamb – droższa w instalacji, ale znacznie tańsza
w eksploatacji i z pewnością bardziej ekologiczna.
Aktualnie przydomowe oczyszczalnie ścieków są zaawansowanymi technologicznie produktami wyposażonymi
w złożone systemy sterowania, pompy, czujniki i zawory. Należy jednak pamiętać, że niezawodny system
oczyszczania ścieków wcale nie musi być skomplikowany. System one2clean oferowany przez firmę GRAF
jest zaawansowanym systemem wykorzystującym sprawdzoną technologię SBR, oferującym wiele zalet
związanych z kosztami eksploatacji i bezpieczeństwem, przy czym zostaje prostym w obsłudze. 
Kilka faktów na temat oczyszczalni i zbiornika – jednego z głównych elementów oczyszczalni:
• wewnątrz oczyszczalni nie ma żadnych urządzeń mechanicznych zasilanych elektrycznie,
• z biornik wykonany jest z wysokiej jakości tworzywa sztucznego odpornego na korozję,
• jest w 100% szczelny i w pełni nadający się do recyklingu,
• wyposażony w pokrywę teleskopową umożliwiającą dopasowanie wysokości do powierzchni gruntu,
•n  adaje się do obciążenia ruchem pojazdów samochodowych (przy zastosowaniu odpowiedniej nadbudowy
z pokrywą żeliwną),
•m  ożna montować go w wodzie gruntowej,
• s prawdzony produkt pracujący z powodzeniem już w kilku tysiącach domów w Polsce,
•1  5 lat gwarancji na zbiornik i 3 lata gwarancji na technologię (gwarancja obowiązuje
w przypadku rejestracji urządzenia),
•G  RAF Polska zapewnia dostępność usług serwisowych.
www.grafpolska.pl

p o dz i e m n y z b i o r n i k PLATIN
Czy wiesz, że ok. 50% wody wodociągowej możesz zastąpić wodą opadową? Deszczówka może być
wykorzystywana do sprzątania, spłukiwania toalet w domu, a nawet prania ubrań, jednak przede wszystkim
wykorzystuje się ją do podlewania ogrodu. Woda staje się towarem deficytowym, nie tylko na świecie, ale również
w Polsce, dlatego tak ważne jest przemyślane gospodarowanie wodą – zarówno wodą pitną, jak i wodą deszczową.
Płaski podziemny zbiornik Platin to jedna z propozycji na łapanie deszczówki od firmy GRAF. Wykonany jest
z wysokiej jakości tworzywa sztucznego nadającego się w 100% do recyklingu. Dostępny jest w pojemnościach
od 1500 do 15 000 l.
Zbiornik Platin charakteryzuje się:
• płytką instalacją, obniżającą koszt i czasochłonność montażu,
szczególnie przy wysokim poziomie wód gruntowych,
• zintegrowaną technologią filtracyjną,
• 100%-ową szczelnością,
• odpornością na obciążenia wywołane ruchem samochodowym
(pod warunkiem zastosowania nadbudowy teleskopowej
z pokrywą żeliwną),
• możliwością montażu w wodzie gruntowej,
• niską wagą, co bardzo ułatwia transport zbiornika,
a także jego późniejszy montaż,
• możliwością rozbudowy (zbiorniki można łączyć ze sobą).
• 15-letnią gwarancją.
Zbiorniki do magazynowania wody deszczowej są bardzo korzystnymi rozwiązaniami zarówno ze względów
ekonomicznych, jak i ekologicznych. Instalacja umożliwia zaoszczędzenie do 50% wody pitnej, a także korzystnie
wpływa na poziom wód gruntowych oraz odciąża kanalizację ściekową.  
www.grafpolska.pl

52
 INSTALACJE

p o m pa c y r k u l a c yj n a Wilo-Star-Z NOVA T
Pompa cyrkulacyjna jest przeznaczona tylko do wody użytkowej. Znajduje
zastosowanie w budynku jednorodzinnym. Pompa do montażu na rurociągu,
silnik synchroniczny odporny na prąd przy zablokowaniu z wysokim
rozruchowym momentem obrotowym. Korpus pompy wykonany jest
z mosiądzu, wirnik z norylu, wał ceramiczny. Pobór mocy do 6 W. Pompa
posiada zawór kulowy odcinający i zawór zwrotny z gwintem G1 oraz
zintegrowany przełącznik czasowy, kontrolę temperatury oraz funkcję
wykrywania i wsparcia termicznej dezynfekcji.
Zalety:
• Wysokie bezpieczeństwo higieniczne.
• Zwiększona sprawność energetyczna przy zużyciu prądu w granicach 3–6 W.
• Szybka, prosta instalacja i wymiana dzięki dostępnym silnikom serwisowym
i wtyczce Wilo-Konektor.
• Zintegrowany timer, z możliwością ustawienia 3 przedziałów czasowych na
dobę.
• Wbudowany czujnik temperatury, załączający i wyłączający pompę
w zależności od temperatury wody.
• Automatyczna funkcja rozpoznania dezynfekcji termicznej.
• Najwyższy komfort obsługi dzięki technice zielonego pokrętła i intuicyjnemu
wyświetlaczowi LCD.
www.wilo.pl

Wilo-Yonos PICO
– n i e z aw o d n o ś ć w k a ż dyc h wa r u n k a c h
Wilo-Yonos PICO to bezdławnicowa pompa obiegowa z przyłączem gwintowanym, z silnikiem o najwyższej
sprawności, synchronicznym w technologii ECM ze zintegrowanym elektronicznym układem regulacji wydajności
do bezstopniowej regulacji różnicy ciśnień. Dzięki systemowi monitorowania pracy, poinformuje o pojawieniu się
powietrza w instalacji, blokadzie wirnika czy niewłaściwym zasilaniu. Nowe modele od stycznia 2021 posiadają
również wskaźnik przepływu [m³/h].
Dzięki wbudowanej funkcji deblokady wirnika, pompa automatycznie zrywa osad i kamień, który odkłada się
w instalacji podczas okresów przestoju. Tym samym nie musimy ręcznie odblokowywać wirnika.
Najwyższa jakość wykonania, pozwala na zastosowanie pomp zarówno w układach grzewczych i chłodniczych
dzięki zakresowi pracy z medium o temp od -10° C do +110° C oraz z mieszankami glikol/woda do 50%
stężenia. Silniki pomp Wilo są odporne na prąd przy zblokowaniu, co oznacza, że nie można spalić silnika
nawet jeżeli wirnik zostanie zablokowany przez ciała obce (np. pakuły, kamień).
Zalety:
• Odporność na ujemne temperatury otoczenia oraz medium do -10°C.
• Hydraulika zaprojektowana do pracy z roztworami glikolowymi o stężeniu do 50%.
•Wygodny montaż – kompaktowa budowa i wymiar korpusu jak Star-RS
(szybka zamiana starych pomp oraz pomp kotłowych), najszybsze na rynku
podłączenie zasilania z wtyczką Wilo-Konektor bez użycia narzędzi.
• Komfortowa eksploatacja – monitoring danych pracy, wykrywanie powietrza
w instalacji, pracy na sucho oraz stanów napięcia sieciowego.
• Zintegrowane funkcje automatycznej konserwacji – odblokowania wirnika
po okresie przestoju, funkcja odpowietrzania zapewniająca cichą pracę instalacji.
• Najszersza na rynku charakterystyka pracy w pełnym zakresie
roboczym od 0,5 metra do 7,5 metra nastawy.
www.wilo.pl
53
TRENDY i INNOWACJE

systemy alarmowe na bazie central I NTEGRA

Centrale alarmowe INTEGRA to nowoczesne
urządzenia, które umożliwiają stworzenie
zaawansowanych funkcjonalnie systemów
zabezpieczeń niemal w każdym obiekcie.
Urządzenia te dają również możliwość
realizacji funkcji kontroli dostępu oraz
podstawowej automatyki budynkowej.
System może być wykonany w technologii
przewodowej, bezprzewodowej lub
hybrydowej. Szeroki wachlarz urządzeń
współpracujących (czujki, manipulatory,
piloty) pozwala na realizację kompleksowej
ochrony zarówno przed włamaniem, jak
i innymi zdarzeniami: zalaniem, pożarem czy
ulatniającym się gazem. Centrala, dzięki łatwej integracji z modułami międzynarodowego standardu KNX
(automatyka), umożliwia realizowanie zaawansowanych funkcji smart home. Rozwiązanie takie oferuje
szerszą funkcjonalność, niż w przypadku zastosowania kilku odrębnych systemów. Jest to nie tylko
wygodne, ale i ekonomiczne, ponieważ te same urządzenia można wykorzystać do ochrony obiektu
i sterowania np. światłem, ogrzewaniem, roletami, zraszaczami czy bramami.
Sterowanie całym systemem (bezpieczeństwem i komfortem) możliwe jest zdalnie
z poziomu smartfona (za pomocą bezpłatnej aplikacji INTEGRA CONTROL) oraz
lokalnie, np. korzystając z nowoczesnego manipulatora dotykowego INT-TSI
lub pilota.
www.satel.pl

systemy alarmowe na bazie central VERSA

Centrale VERSA to odpowiedź na potrzeby właścicieli mieszkań, apartamentów i niedużych domów. VERSA
umożliwia stworzenie skutecznego systemu alarmowego, chroniącego całą posesję. Oprócz zabezpieczenia
przed włamaniem, system alarmowy VERSA umożliwia wdrożenie dodatkowej ochrony, wykrywając wyciek wody,
obecność niebezpiecznego gazu (czadu, ziemnego, LPG lub substancji usypiającej) lub wczesne objawy zagrożenia
pożarem. System umożliwia również realizację podstawowych zadań z zakresu automatyki budynkowej,
jak np.: sterowanie oświetleniem, roletami czy bramami.
Centrale VERSA mogą pracować jednocześnie z urządzeniami bezprzewodowymi i przewodowymi, umożliwiając
rozbudowę systemu alarmowego w miarę rosnących potrzeb czy oczekiwań co do zakresu ochrony i funkcjonalności.
Specjalny moduł współpracujący z centralą umożliwia użytkownikowi podsłuchiwanie tego, co obecnie dzieje się
w obiekcie i komunikację z osobami tam przebywającymi.
Sterowanie systemem VERSA możliwe jest
z poziomu smartfona (za pomocą bezpłatnej
aplikacji VERSA CONTROL), manipulatora
dotykowego (INT-TSH lub INT-TSG) lub
tradycyjnego z klawiaturą. Systemowi można
wydawać też polecenia za pomocą pilota.
www.satel.pl

54
 INSTALACJE

systemy alarmowe na bazie central PERFECTA

Systemy alarmowe PERFECTA dedykowane są właścicielom niedużych domów lub mieszkań, którzy oczekują
kompleksowej ochrony i chcą korzystać z podstawowych funkcji automatyki budynkowej. Dzięki temu, że instalacja
oraz konfiguracja systemu jest prosta i szybka, z pomocą wprawnego instalatora możemy nawet na ostatnią chwilę
przed wyjazdem na wakacje zdecydować się na jego montaż. Centrale PERFECTA mogą pracować jednocześnie
z urządzeniami bezprzewodowymi i przewodowymi, umożliwiając wygodną rozbudowę systemu alarmowego.
W ramach systemu PERFECTA możemy realizować także podstawowe funkcje automatyki budynkowej, jak
na przykład wyłączanie świateł czy otwieranie bram. Dzięki możliwości podzielenia chronionego obiektu na dwie
strefy z trzema różnymi trybami czuwania (dziennym, nocnym oraz pełnym), idealnie dopasujemy działanie systemu
do naszych potrzeb. PERFECTA perfekcyjnie dopasowuje się do swojego użytkownika.
Systemem PERFECTA można sterować zdalnie z poziomu
smartfona (za pomocą bezpłatnej aplikacji
PERFECTA CONTROL) oraz lokalnie, korzystając
z wygodnego manipulatora z wyświetlaczem
LCD lub pilota.
www.satel.pl

dwukierunkowy system bezprzewodowy ABAX 2

Urządzenia pracujące w ramach systemów alarmowych mogą łączyć się z centralą na dwa sposoby:
przewodowo (za pomocą okablowania) oraz bezprzewodowo (za pomocą fal radiowych). Te drugie
możemy wygodnie zamontować w każdym momencie, rozszerzając zakres ochrony budynku
i realizowane przez system funkcje bez konieczności przeprowadzania remontu.
System ABAX 2 to rodzina nowoczesnych urządzeń bezprzewodowych. Dzięki nim nie tylko
zabezpieczymy swój dom, ale też skorzystamy z rozwiązań automatyki budynkowej.
ABAX 2 doskonale sprawdza się jako bezprzewodowe rozszerzenie dla systemów alarmowych,
bazujących na centralach serii INTEGRA oraz VERSA firmy SATEL. Może współpracować również
z dowolną centralą lub sterownikiem automatyki, a także autonomicznie.
Rodzina urządzeń ABAX 2 obejmuje m.in. wewnętrzne i zewnętrzne czujki ruchu oraz sygnalizatory,
czujki zbicia szyby, dymu, zalania, temperatury, sterowniki do realizacji funkcji smart home i piloty.
Z tak różnorodną ofertą łatwo dopasować funkcjonalności systemu do oczekiwań użytkowników.
Urządzenia mogą pracować nawet do 8 lat bez potrzeby wymiany baterii, a ponieważ są
bezprzewodowe, instalator w każdej chwili może bezinwazyjnie dodać kolejne urządzenie lub
zmienić lokalizację już zamontowanych (co idealnie sprawdzi się, gdy zmieniamy aranżację wnętrza).
W komunikacji pomiędzy urządzeniami
wykorzystywana jest szyfrowana
dwukierunkowa łączność radiowa. Między
innymi dzięki temu ABAX 2 oferuje poziom
zabezpieczenia osiągalny do niedawna
jedynie w tradycyjnych instalacjach
przewodowych.
www.satel.pl

55
TRENDY i INNOWACJE

BATERIA KUC HENNA MUNGO

z f u n k c j ą f i lt r o wa n i a w o d y
Plastik to największa eko-zmora naszych czasów.
Jest z nami dosłownie wszędzie, każdego dnia.
Czy w jakikolwiek sposób możemy ograniczyć jego
zużycie? Jasne! Jest wiele prostych, codziennych
sposobów na to, aby realnie zmniejszyć generowanie
odpadów z tworzyw sztucznych. Wielką zmianę
możemy wprowadzić od ręki w zlewozmywaku.
Jak to możliwe zapytacie – wystarczy zamontować
baterię kuchenną Mungo z funkcją filtrowania wody.
To innowacyjne rozwiązanie pozwoli nie tylko cieszyć
się smaczną wodą do picia prosto z kranu, ale też
realnie zmniejszy zużycie plastiku. Wkład filtrujący
montowany pod zlewem zapewnia czystą i smaczną wodę prosto z kranu. Co ważne, filtr jest od razu
w zestawie z baterią – nie trzeba ponosić dodatkowych kosztów. Funkcja filtrowania wody pozwala
na picie zdrowej wody prosto z kranu, a dzięki temu znacząco można zredukować ilość plastikowych
butelek po wodzie kupowanej w sklepie.
Filtr wystarcza na 6000 litrów czyli 4000 plastikowych 1,5 litrowych butelek. To 200 kg plastiku mniej
wyrzucone na śmietnik!
Połączenie chromu i czarnych elementów tworzy elegancką i nowoczesną baterię, która doskonale
wpasuje do kuchni w każdym stylu. Smukły, ergonomiczny uchwyt nie tylko pięknie wygląda, ale też
zapewnia komfort użytkowania. Nie ślizga się w mokrej dłoni.
www.kfa.pl

BATERIE UMYWALKOWE MOZA

Baterie umywalkowe z kolekcji Moza to idealny przykład minimalistycznego designu. Nie ma w nich żadnego
zbędnego elementu. To zdecydowanie najpopularniejszy kształt ostatnich sezonów na każdych targach
wnętrzarskich – baterie tego typu to prawdziwy hit.
Moza dostępna w dwóch wariantach kolorystycznych: chrom oraz matowa czerń. Oferuje też szeroki wybór
opcji: baterię umywalkową niską i wysoką, jak również wersję
podtynkową. Co ważne, każda z nich w przystępnej cenie.
Specjalna konstrukcja baterii podtynkowych sprawia, że
w dowolnym momencie możemy zmienić bez generalnego
remontu łazienki kolor armatury lub wymienić porysowaną osłonę
regulatora na nową. Wysoka bateria nablatowa jest dostępna
zarówno w wersji chromowanej, jak i czarnej matowej. Jej
optymalna wysokość zapewnia komfort użytkowania, a kształt
wylewki odpowiednio kieruje strumieniem wody, aby nie
rozchlapywała się na boki.
Baterie umywalkowe Moza są wyposażone w proekologiczny
napowietrzacz oszczędnościowy niemieckiej firmy NEOPERL,
który ogranicza zużycie wody do 6 litrów/minutę. Jest on również
łatwy w czyszczeniu – aby usunąć zbierający się kamień, wystarczy
przetrzeć elastyczne sitko ręką.
www.kfa.pl

56
 INSTALACJE

GRZEJNIK Z JONAMI S REB RA

Innowacyjny grzejnik z jonami srebra wyjątkowy produkt na polskim rynku – zachowuje wszystkie funkcjonalności
tradycyjnego grzejnika, ale jego specjalna powłoka zwalcza bakterie! Redukuje liczbę drobnoustrojów nawet
o 99,99%.
Grzejnik malowany jest farbą Interpon AM firmy
AkzoNobel z technologią przeciwdrobnoustrojową
BioCote®. Jest to środek z aktywnymi jonami srebra,
który zapobiega rozmnażaniu się i przetrwaniu
drobnoustrojów, takich jak bakterie, pleśnie oraz
grzyby.
– Srebro przyciąga bakterie: naładowane dodatnio
jony srebra na zasadzie elektrostatycznej przyciągają
ujemne komórki – wyjaśnia Mariusz Ozga, lekarz
rodzinny z Krakowa. Następnie aktywny jon Ag+
wnika w ściany komórki bakterii, łączy się z białkami
i po prostu ją niszczy. Komórka rozpada się na
zasadzie mechanicznej. Srebro zabójczo oddziałuje
nie tylko na bakterie, ale również na grzyby oraz
wirusy. W tym przypadku jony mają wpływ na DNA i RNA komórki.
I właśnie dlatego jonami srebra warto pokrywać różne przedmioty czy urządzenia.
Grzejnik z jonami srebra jest w stanie wpłynąć na stan powietrza w domu czy mieszkaniu, a przez to na zdrowie
jego mieszkańców. Znajduje się w każdym pomieszczeniu i ma stosunkowo dużą powierzchnię, która w dodatku
przyciąga drobnoustroje na zasadzie elektrostatycznej. A pamiętajmy, że bakterie najlepiej
rozwijają się tam, gdzie jest ciepło, tam jest ich najwięcej.
www.kfa.pl

GRZEJNIK G500F GRAFIT

Trendy w projektowaniu wnętrz się zmieniają, ale pewne style są obecne od wielu lat. Jednym z nich jest
z pewnością styl industrialny. Inspiracją dla niego były mieszkania urządzane w starych fabrykach. Ogromna
przestrzeń, wysoki sufit, beton i surowe wykończenie – to charakterystyczne elementy stylu loftowego.
Styl industrialny, klimaty loftowe, szarości i surowe formy – to trend, który od kilku lat jest bardzo popularny.
Aby urządzić wnętrze w takim stylu liczy się każdy element pomieszczenia. Jeden źle dobrany może popsuć
całą aranżację. Warto skrupulatnie przemyśleć nawet najdrobniejsze szczegóły od wykończenia ścian
aż po drobne dodatki.
Dla miłośników takich wnętrz marka KFA Armatura proponuje grzejnik aluminiowy w kolorze matowego
grafitu. Jest to połączenie designu i funkcjonalności – grzejnik nie musi już być tylko grzejnikiem, teraz może
być także dekoracją. Nada on wnętrzu loftowego klimatu, a dzięki swojemu kolorowi i matowej fakturze
idealnie wpasuje się w industrialne
wnętrze. I co najważniejsze, doskonale
spełni swoją funkcję czyli efektywnie
ogrzeje pomieszczenie. Grzejniki
aluminiowe to pod względem
efektywności cieplnej najbardziej
optymalny wybór, bo ich moc jest
większa niż stalowych o zbliżonej masie
i wymiarach.
www.kfa.pl

57
TRENDY i INNOWACJE

o d p ły w p r y s z n i c o w y LINEARIS COMPACT

Odpływ prysznicowy Linearis Compact to estetyczna alternatywa klasycznych wpustów podłogowych.

Cechą szczególną tego odpływu jest niezawodna, a jednocześnie kompaktowa konstrukcja, umożliwiająca
zabudowę w płytkich posadzkach. Jego minimalna, całkowita wysokość zabudowy wynosi 80 mm (wysokość
zabudowy do kołnierza to 65 mm). W zestawie są nożki montażowe z regulacją na wysokość, a także mata
hydroizolacyjna, zapewniająca bezpieczeństwo i ochronę przed wilgocią.
Dwustronną pokrywę ze stali nierdzewnej można wypełnić płytkami zastosowanymi w pozostałej części
pomieszczenia. Dzięki temu, rozwiązanie pozostaje niemal niewidoczne i umożliwia zachowanie spójnej
aranżacji pomieszczenia. Dodatkowe akcesoria, jak sitko na zanieczyszczenia czy suchy syfon Multistop,
zapewniają jeszcze łatwiejsze utrzymanie brodzika w czystości i poprawiają komfort jego użytkowania.
Występuje w długościach: 300 mm, 450 mm, 550 mm, 650 mm, 750 mm, 850 mm, 950 mm, 1050 mm
i 1150 mm.
www.kessel.pl

o d p ły w ś c i e n n y SCADA
Odpływ ścienny Scada to przemyślana technika, wyrazisty design oraz elastyczna zabudowa. Trzy możliwości
zabudowy (w płycie gipsowej, w ścianie murowanej oraz przy pomocy gotowego modułu podłogowego) oraz trzy
możliwości podłączenia odpływu (z przodu, z boku po lewej lub po prawej stronie) sprawiają, że odpływ ten można
łatwo, szybko i niezawodnie zabudować w każdych warunkach budowlanych. Do tego trzy rodzaje pokryw: prosta,
zakrzywiona – Wave i do wypełnienia płytkami.
Najwyższa jakość materiału, nóżki montażowe ułatwiające zabudowę, niewielka wysokość zabudowy wynosząca
80 mm do krawędzi płytki gwarantują pewną zabudowę zarówno w nowych budynkach jak i podczas renowacji
istniejących instalacji.
Opcjonalne podświetlenie LED zapewni
niesamowite doznania wizualne, sprawiając
że wnętrze łazienki nabierze niepowtarzalnego
i oryginalnego klimatu. A dodatkowo zastosowany
suchy syfon Multistop i sitko, zapewnią ochronę
przed pianą, nieprzyjemnymi zapachami
i insektami, a także ułatwią oczyszczanie
odpływu.
www.kessel.pl

58
 INSTALACJE

z aw ó r p r z e c i w z a l e w o w y STAUFIXCONTROL
Nowy zawór przeciwzalewowy StaufixControl to inteligentne urządzenie wyposażone w podajnik sygnału, który
w przypadku przepływu zwrotnego wysyła ostrzeżenie wizualne i akustyczne. Urządzenie to zatem daje pełną możliwość
kontroli tego, co dzieje się w pomieszczeniach usytuowanych poniżej poziomu zalewania. Opcjonalnym wyposażeniem jest
odbiornik radiowy w formie gniazda przełączającego, który w razie wystąpienia przepływu zwrotnego zadba o nasz sprzęt.
Jego rola to automatyczne odłączenie wpiętych urządzeń od zasilania elektrycznego.
Łatwy montaż to wielka zaleta, zwłaszcza w przypadku
remontów budynków. Nowy Staufix posiada demontowalne
króćce, które zapewniają wygodę podczas instalacji.
Dodatkowo posiada on zintegrowaną, płynnie regulowaną
nasadę do zabudowy w posadzce, umożliwiającą także
bezpieczną zabudowę w betonie wodoszczelnym.
Zastosowanie pokrywy do wypełnienia płytkami, daje
możliwość estetycznej zabudowy w posadzce, do
wyboru również pokrywa czarna. Nowa odsłona zaworu
dostarcza udoskonalonych rozwiązań technicznych oraz
prezentuje nową jakość jeśli chodzi o wygląd, który został
dostosowany do asortymentu produktów Premium.
Produkt teraz jest w kolorze czarnym. Dzięki uchwytowi
umożliwiającemu szybkie zamykanie i otwieranie pokrywy
jedną ręką i bez użycia narzędzi, mamy zapewniony komfort
i prostotę obsługi. Nowy Staufix ponownie wyznacza
kierunki w zakresie zabezpieczenia przeciwzalewowego.
www.kessel.pl

wpust piwniczny DREHFIX

Wpust z zaworem zwrotnym Drehfix jest idealny do zastosowania w pomieszczeniach podpiwniczonych
i jest do montażu w posadzce. Wykonany został w całości z tworzywa sztucznego i jako zabezpieczenie
przeciwzalewowe zgodny jest z nomą PN EN 13564 Typ 5, co oznacza, że stanowi on zabezpieczenie
przed przepływem zwrotnym dla poszczególnych miejsc odpływu leżących poniżej poziomu zalewania.
Jest odpowiedni do ścieków bez fekaliów.
Charakteryzują go kompaktowe wymiary (wybranie:
320 x 190 mm), najmniejsza wysokość zabudowy
(przykrycie tylko 30 mm), zintegrowana nasadka
dopasowana do poziomu podłogi a także szybkie
i łatwe czyszczenie dzięki prostej funkcji demontażu
(Easy – Entry).
www.kessel.pl

59
TRENDY i INNOWACJE

WODOSTACJA
DAFI
Kompaktowy dystrybutor filtrujący wodę
kranową marki Dafi został stworzony przede
wszystkim z myślą o Twoich pracownikach i klientach.
Urządzenie sprawdzi się zarówno w miejscach użytku
publicznego, jak również komercyjnego. Prosta i intuicyjna
instalacja odbywa się przy pomocy podłączenia do ujęcia
wodociągowego. Świeżą wodę, pozbawioną chloru,
uzyskuje się poprzez filtrację w momencie użytkowania
urządzenia. Główny panel sterowania zawiera 3 przyciski,
umożliwiające w higieniczny sposób nalanie wody o trzech
różnych temperaturach – zimnej, letniej i gorącej. Co ważne,
odpowiednio dobrana moc grzałki i agregatu chłodzącego
sprawiają, że produkt jest energooszczędny. Konieczność
wymiany filtra w urządzeniu jest zależna od poziomu
twardości wody wodociągowej, niemniej jednak czas jego
żywotności sięga nawet do 6 miesięcy. Wodostacja to
alternatywa dla tradycyjnego dystrybutora wody. Pozwala
zaoszczędzisz zarówno czas, jak i pieniądze. Wybierając
produkt od Dafi przyczyniasz się również do zmniejszenia
ilości jednorazowych odpadów.
www.dafi.pl

F I LT R P O D Z L E W O W Y
Filtrowana woda prosto z kranu w Twoim domu? To możliwe dzięki nowemu rozwiązaniu od
marki Dafi – filtrowi podzlewowemu, który przeznaczony jest zarówno do użytku domowego,
jak i profesjonalnego. Z uwagi na prostą obsługę i kompaktową obudowę znajdzie zastosowanie
w każdej, nawet niewielkiej szafce kuchennej. Produkt w doskonały sposób optymalizuje wodę kranową poprzez
redukowanie jej twardości, obniżenie zawartości chloru oraz niepożądanych substancji. Ponadto, zastosowanie filtra
Dafi znacząco poprawia właściwości smakowe wody, przeznaczonej do picia, gotowania czy przyrządzania posiłków
dla dzieci. Zastosowane złoże filtracyjne zostało opracowane na bazie wysokiej jakości żywicy jonowymiennej
i aktywnego węgla pochodzenia naturalnego. W zależności od ustawień oraz twardości wody, maksymalny czas
użytkowania produktu na jednym
filtrze wynosi ok. 4 miesięcy.
Dodatkowo, system podzlewowy
został wyposażony w specjalnie
opatentowany mechanizm,
który pozwala na prostą
regulację stopnia zmiękczania
wody. Instalacja jest niezwykle
intuicyjna oraz nie wymaga
stosowania specjalistycznych
narzędzi.
www.dafi.pl

60
 INSTALACJE

DZBANEK FILTRUJĄCY CRYSTAL

Jedyny dzbanek filtrujący marki Dafi wykonany z wysokiej jakości szkła, który cieszy się
tak dużą uwagą odbiorców. Ergonomiczny kształt i ponadczasowy design sprawiają,
że produkt staje się ozdobą każdej kuchni. Odpowiednio zaprojektowana forma rączki
ułatwia przenoszenie dzbanka i pewne utrzymanie w dłoni. Ponadto, zastosowanie antypoślizgowej
podstawy gwarantuje stabilność na każdej powierzchni blatu oraz
bezpieczeństwo użytkowania. Bezbarwny zbiornik na wodę kranową
umożliwia śledzenie poziomu jego napełnienia. Co ważne, model ten
posiada również czytelny wskaźnik LED sensor, który wskazuje na stan
zużycia filtra. Kiedy upłynie czas jego przydatności, dioda zaświeci
się na czerwono. Pomocna może okazać się również dedykowana
do takiego rozwiązania aplikacja mobilna Moje Dafi, dzięki której
otrzymasz specjalne powiadomienie o zbliżającym się czasie na
wymianę filtra. Ściągając aplikację na swój telefon zyskujesz ponadto
dodatkowy rok gwarancji na dany produkt oraz możliwość kontroli
wydatków. Dzięki dzbankom filtrującym Dafi zmienisz nawyki i zadbasz
o kondycję planety. Co ważne, filtry dedykowane do dzbanka dokupisz
w większości ogólnodostępnych sklepów.
www.dafi.pl

BUTELKA FILTRUJĄCA
ProEko
Wyjątkowy produkt w ofercie marki Dafi,
zaprojektowany głównie z myślą o środowisku
i w zgodzie z naturą. Butelki filtrujące stały się szczególnie popularne
z uwagi na możliwość ich wielokrotnego użytku i filtrowania
wody kranowej, gdziekolwiek jesteśmy. Wersja ProEko to butelka
o pojemności 0,5 l, która sprawdzi się zarówno w szkole, pracy
czy podróży. Produkt wyposażony jest w wymienny co miesiąc filtr
węglowy, który usuwa smak i zapach chloru, pozostawiając przy tym
cenne składniki mineralne. Aplikacja mobilna Moje Dafi przypomni
o konieczności jego wymiany. Butelkę filtrującą w wersji ProEko
wyróżnia przede wszystkim wykonanie z transparentnego tworzywa,
niezawierającego dodatków w postaci barwników. Podczas produkcji
nie powstały również żadne odpady, mogące zaszkodzić środowisku.
Dodatkowo butelka, jak i opakowanie w 100% nadają się do recyklingu.
Aby zminimalizować zużycie wszystkich surowców, opakowanie nie
zawiera ulotek ani folii. Ponadto – jak wszystkie butelki filtrujące – jest
całkowicie pozbawiona szkodliwego bisfenolu A. Marka Dafi stale
poddaje swoje produkty badaniom laboratoryjnym, dzięki czemu mamy
pewność, że butelki jak i dzbanki są dopuszczone do kontaktu z wodą
na podstawie odpowiednich atestów.
www.dafi.pl

61
TRENDY i INNOWACJE

d e k o r a c yj n y g r z e j n i k ś c i e n n y REGULUS ® -system
Miedziano-aluminiowy grzejnik wodny
DECOR to wąski, wysoki model
o płaskiej powierzchni. Ze względu na
rozmiary przeznaczony jest do montażu
obok okna, na filarze, czy wolnej
ścianie. Niska bezwładność cieplna
(mała pojemność wodna i mała masa
własna grzejnika) umożliwia precyzyjne,
łatwo sterowalne ogrzewanie.
Niewielkim początkowym wydatkiem
energii osiąga pełną moc nominalną,
właściwą dla temperatury podanej na
zasilaniu. Szybko reaguje na sygnał ze
sterownika i niemal natychmiast po
włączeniu kotła zaczyna grzać pełną
mocą. Podobnie po osiągnięciu zadanej
temperatury, szybko się schładza i przestaje grzać. Stosowany jest bez ograniczeń w układach otwartych
i zamkniętych c.o., a także w każdego typu instalacji, z miedzi, plastiku czy tradycyjnej stalowej. Doskonale
współpracuje z niskotemperaturowymi źródłami ciepła: kotłami kondensacyjnymi i pompami ciepła. Mimo
gabarytów DECOR jest lekki, co ułatwia montaż nawet na ścianach gipsowo-kartonowych (w ofercie opcja
montażu na nóżkach do posadzki). Dostępny jest w szerokiej gamie kolorów, do wyboru barwy z palety
RAL K7. Wymiary – wysokość: 140–200 cm, szerokość: 40–80 cm, grubość: 9 cm.
więcej na www.regulus.com.pl

GRZEJNIKI KANAŁOWE
– d o w n ę t r z o d u ż yc h p r z e s z k l e n i ac h
W domach z dużymi przeszkleniami (np. przejście z salonu na taras) świetnie sprawdza się system ogrzewania kanałowego.
Montowany jest w podłodze wzdłuż szklanej ściany, czyli w trudnym do ogrzania miejscu. Nie tylko zapewnia komfort
cieplny, działa także jak kurtyna ciepłego powietrza – chroni szybę przed zaparowaniem.
Grzejniki kanałowe cechuje mała pojemność wodna, dzięki czemu można je szybko uruchomić i szybko zatrzymać.
Gwarantują łatwe sterowanie procesem grzania. Stosowane są jako główne źródło ogrzewania, a także jako ogrzewanie
wspomagające.
REGULUS®-system oferuje zestawy z konwekcją naturalną i z cyrkulacją wspomaganą wentylatorem. Chcąc ograniczyć
długość i głębokość kanałów, przy jednoczesnym uzyskaniu odpowiedniej mocy grzewczej, warto wybrać wersję
z wentylatorem np. QUATTROVENT.
Zestaw QUATTROVENT składa się z grzejnika (wymiennika
kanałowego), wanny i wentylatora. W kanale w podłodze
wbudowana jest wanna, w której umieszczony jest grzejnik
z wentylatorem. Podest przykrywający wannę dobiera się
osobno – to jedyny widoczny element systemu – można
dopasować go do charakteru wnętrza. Wykonane
z aluminium podesty malowane są zgodnie ze wskazaniami
inwestora (kolory RAL), dostępne są również podesty
anodowane oraz drewniane, z dębu, buku i jesionu.
więcej na www.regulus.com.pl

62
 INSTALACJE

s y s t e m p o dz l e w o w y
AQA drink Pure URBAN
Bateria kuchenna z filtrem wody przekształca bieżącą wodę
w mineralizowaną magnezem wodę, znacząco poprawiając jej
smak. Rozwiązanie jest niezwykle ekologiczne, ponieważ pozwala
nam na rezygnację z transportu i kupowania wody butelkowanej.
Tym samym przyczyniamy się do zmniejszenia w obiegu ilości
jednorazowych butelek sprawiając, że nasza planeta jest czystsza.
Zestaw łączy w sobie unikalną technologię mineralizacji magnezem
BWT z wysokiej jakości baterią GROHE. Dwie dźwignie na
baterii pozwalają na indywidualny dobór wody – filtrowanej,
zmineralizowanej wody pitnej lub niefiltrowanej ciepłej lub zimnej
wody z kranu. Pozwala to na optymalne wykorzystanie
pojemności filtra.
Zawarty w zestawie przepływomierz AQA monitor zlicza
pojemność filtra i sygnalizuje jego wymianę poprzez zestaw
sygnałów dźwiękowych.
Wkład filtracyjny AQA drink Magnesium Mineralized Water Protect
zmniejsza ilość substancji zakłócających zapach i smak, takich jak
chlor oraz metale ciężkie, np. miedź, ołów czy nikiel. Ponadto filtr niezawodnie usuwa osad wapienny,
chroniąc w ten sposób sprzęt gospodarstwa domowego. Przefiltrowana woda jest wzbogacona
o cenny minerał magnezu dzięki opatentowanej technologii BWT Magnesium Technology,
w efekcie czego napoje zimne, jak i gorące smakują jeszcze lepiej.
www.bwt.pl

Filtr mechaniczny E1
Filtr wody pitnej chroni gospodarstwo domowe przed dostaniem się
niepożądanych cząstek i zapewnia higienicznie czystą wodę. Filtr
do wody pitnej montowany jest za wodomierzem, dzięki czemu już
na samym początku ujęcia chronimy wszystkie urządzenia korzystające
z wody w całym domu. Montaż takiego urządzenia to słuszna decyzja,
gdyż tworzy on barierę na przyłączu wody do domu, chroniąc instalację
przed niepożądanymi substancjami. Wiele osób nie wie jednak, że montaż
filtra z certyfikatem DVGW-/ÖVGW jest wręcz zalecany w przepisach
(DIN 1988). Wszystkie filtry do wody pitnej BWT są produkowane
zgodnie z surowymi wytycznymi HACCP.
Filtr mechaniczny E1 to zupełnie nowy rodzaj filtra w ofercie BWT.
Dzięki wyjątkowej konstrukcji i tak zwanej obsłudze jednodźwigniowej
wymiana wkładu filtra jest niezwykle prosta i wygodna. Wkład
filtra można wymienić zaledwie w ciągu kilku sekund, a dopływ
wody zablokować jednym ruchem ręki bezpośrednio na urządzeniu
– bez narzędzi, bez pryskającej wody. Prosto i wygodnie.
Po zarejestrowaniu produktu w aplikacji BWT i ustawieniu daty instalacji,
aplikacja będzie automatycznie przypominać o konieczności wymiany
filtra. Dzięki temu nigdy o niej nie zapomnisz, zapewniając higienę
i wysoką efektywność filtra.
www.bwt.pl

63
TRENDY i INNOWACJE

UKŁAD w y r ó w n u j ą c y p ły t k i
Układ wyrównujący płytki zapewnia równą powierzchnię podczas układania i gwarantuje profesjonalne
wykończenie. Doskonale sprawdza się także w przypadku płytek wielkoformatowych. Składa się
z dwóch elementów: białego klipsa i niebieskiego klina ząbkowanego. Standardem dla systemu
poziomowania płytek AS jest najwyższa jakość dzięki zastosowaniu najlepszych tworzyw sztucznych.
Kontrola jakości systemu do poziomowania płytek zapewnia utrzymanie identycznego rozmiaru każdego
pojedynczego zestawu poziomującego. Jest to niezbędne do uzyskania pożądanego efektu końcowego,
precyzyjnie ułożonej glazury, terakoty i innych płytek. Można go stosować do płytek o grubości
6–12 mm.
Jedno opakowanie (torebka) układu
wyrównującego płytki zawiera
30 szt. klinów i 30 szt. klipsów,
natomiast wiaderko – 200 szt. klipsów
i 100 szt. klinów.
www.as-krzyzyki.pl

KRZYŻYKI DYSTANSOWE do glazury

Krzyżyki do glazury są dostępne w różnych rozmiarach.
Produkowane w kolorze białym. Standardem produktów
AS jest najwyższa jakość oraz wykorzystanie najlepszych
tworzyw sztucznych. Podczas usuwania nie pękają i łatwo
dają się wyjąć. Kontrola jakości krzyżyków gwarantuje
utrzymanie identycznego rozmiaru każdego krzyżyka. Jest
to niezbędne do uzyskania pożądanego efektu końcowego,
precyzyjnie ułożonej glazury, terakoty i innych płytek.
www.as-krzyzyki.pl

64
 WYKAŃCZANIE

ELASTOR – to e l a s t y c z n o ś ć , u n i w e r s a l n o ś ć ,
g wa r a n c j a i s p o k ó j n a d ł u g i e l ata .
Dobór zaprawy klejącej do kupionych płytek jest bardzo prosty,
jeśli wybierzesz klej ELASTOR. Produkt ten jest wysoce elastycznym
klejem cementowym, który trwale połączy wybrane płytki
z podłożem. To idealne rozwiązanie do każdego rodzaju płytek,
a więc do ceramiki, terakoty, klinkieru, gresu, a także kamienia
naturalnego, który nie ulega przebarwieniom. Szczególne wymagania
ma gres, zwłaszcza ten wielkoformatowy, jego nienasiąkliwa, gładka
powierzchnia, narzuca konieczność najlepszej przyczepności.
Taką posiada wyjątkowy klej elastyczny ELASTOR. Klasa tego kleju
to C2TE S1, a więc jest o podwyższonych parametrach, ma długi
czas otwarty, a co najważniejsze – odkształca się wraz z podłożem.
Ma to szczególne znaczenie przy pracach na balkonach, tarasach czy
też elewacjach, gdzie nagrzewanie się takiej powierzchni jest bardzo
silne, a co za tym idzie mamy do czynienia z dużym oddziaływaniem
naprężeń termicznych. W takich warunkach najlepszym rozwiązaniem
jest właśnie ELASTOR. Bardzo dobre parametry techniczne powodują, że można go stosować do
każdego formatu płytek, nawet do tych o formacie 100 cm. Klej ten możesz z powodzeniem stosować
na ogrzewanie podłogowe oraz ścienne. Sprawdzi się również podczas remontu gdyż, nie ma potrzeby
skuwania starych płytek. ELASTOR poradzi sobie z przyklejaniem nowych na stare.
www.mtb-polska.pl

NEXAN
– g wa r a n c j a i d e a l n y c h ś c i a n i s u f i tó w n a w i e l e l at !
Gładź, która pozwala tworzyć modne wnętrza. Moda i trendy pozwalają Tobie szaleć przy aranżacji wnętrz,
ale podstawą są idealnie przygotowane ściany i o tym nie można zapomnieć.
Gotowa masa szpachlowa NEXAN, to świetne rozwiązanie na perfekcyjną ścianę i sufit,
bazę pod najnowsze farby, tapety czy tynki dekoracyjne.
NEXAN to uniwersalna gotowa do użycia gładź szpachlowa na bazie polimeru akrylowego. Służy do
wykonywania gładzi wewnątrz pomieszczeń, również o podwyższonej wilgotności użytkowej. NEXAN jest
gładzią szpachlową, którą z powodzeniem można nakładać na ściany i sufity z tynkami cementowo-wapiennymi,
gipsowymi, gipsowo-wapiennymi, wapiennymi lub wykonanymi z płyt gipsowo-kartonowych.
Tę gładź możesz obrabiać na mokro. Możesz wybrać wygodny
dla Ciebie sposób nakładania; tradycyjną ręczną metodą,
wałkiem lub maszynowo. To sprawia, że NEXAN jest dla
najbardziej wymagających specjalistów oraz dla stawiających
pierwsze kroki w tym fachu.
NEXAN tworzy wyjątkowo gładką powierzchnię i jest bardzo
łatwy w obróbce. Charakteryzuje się wysoką przyczepnością,
elastycznością i wodoodpornością. Co bardzo ważne, gładź
NEXAN jest śnieżnobiała. Łatwość obróbki oraz innowacyjna
receptura pozwalają szybko i efektywnie uzyskać pożądany
cel, a co za tym idzie jest w świetnej cenie dostępnej
dla każdego.
www.mtb-polska.pl

65
TRENDY i INNOWACJE

Podłoga winylowa w jodełkę od ARBITON

w n o w yc h ko lo r ac h
Kolekcja paneli winylowych Amaron
Herringbone to tradycyjna podłoga we wzór
„jodełki” w bardzo nowoczesnym wydaniu.
Od niedawna panele winylowe Amaron
Herringbone dostępne są w trzech nowych
odcieniach dębowych. Kolor „Yankee” znany
z innych kolekcji Arbiton to jeden z najbardziej
uniwersalnych, jasnych odcieni w palecie.
Dąb „Georgetown” natomiast sprawdzi się
w bardziej kolonialnych, męskich wnętrzach
z charakterem. Nową kolorystykę uzupełnia
dąb „Preston”.
To pierwsze na świecie panele winylowe
z rdzeniem mineralnym (HD MINERAL CORE®)
montowane na click. Dzięki zastosowanej
technologii panele winylowe są wodoodporne i charakteryzują się dużą trwałością (klasa 33, 42)
oraz wytrzymałością mechaniczną. Są absolutnie idealnym materiałem do położenia na ogrzewanie
podłogowe, również w łazience i kuchni. Dzięki swoim właściwościom, nawet układane w systemie
pływającym, nie wymagają dodatkowych dylatacji, przez co możemy w całym domu stworzyć jednolitą
podłogę, która do złudzenia będzie przypominać naturalny klejony parkiet.
Panele winylowe Arbiton z tej linii kosztują ok. 159 zł za metr kwadratowy.
www.arbiton.com

Matowa list wa TORE

d e d y k o wa n a p o d ł o g o m a r b i to n
Hybrydowa listwa przypodłogowa TORE występuje w dwóch wysokościach (60 mm i 80 mm). Wyróżnia
się unikatowym kształtem oraz gładką matową powierzchnią. TORE łączy elastyczność i wodoodporność
(która cechuje listwy PCV) z wyglądem powłoki listew lakierowanych. Technologia żelowego druku cyfrowego
zapewnia doskonałe odwzorowanie kolorów i wysoką powtarzalność. Dzięki tej technologii kolor listwy
wiernie pasuje do wybranej podłogi. Tore jest całkowicie wodoodporna i bardzo łatwa w czyszczeniu.
Listwa TORE dostępna jest we wszystkich wybarwieniach paneli winylowych Arbiton – zarówno drewnianych,
jak i betonowych oraz kamiennych. To produkt, który idealnie dopasuje się do podłogi winylowej.
Listwę TORE wyróżnia także bardzo prosty i szybki montaż na klipsy lub klej.
www.arbiton.com

66
 WYKAŃCZANIE

DRZWI ROZWIERANE UKRYTE

Z OZDOBNĄ OŚCIEŻNICĄ
Drzwi rozwierane ukryte ECLISSE 40
są pierwszym produktem eksponującym
ościeżnicę: pochylona rama wyłania się ze
ściany tworząc dyskretną, lecz widoczną
ozdobę. Nie stanowi już wyłącznie
elementu technicznego i funkcjonalnego,
a przeistacza się w element ozdobno-
wykończeniowy. Z jednej strony przejścia
ozdobne profile pochylone pod kątem
otaczają drzwi niczym rama obraz
zapraszając do wejścia do innego wymiaru,
z drugiej drzwi licują się ze ścianą. Po raz
pierwszy ościeżnica odgrywa wiodącą rolę
estetyczną i wizualną. Rama wykonana jest
w całości z anodyzowanego aluminium.
Anodyzacja chroni przed ścieraniem się
metalu oraz zapewnia większą odporność
na działanie czynników atmosferycznych,
powstawanie plam i zadrapań.
www.eclisse.pl

DRZWI Z UKRYTĄ OŚCIEŻNICĄ

Syntesis® Line to linia produktów Eclisse obejmująca rozwiązania do drzwi przesuwnych chowanych
w ścianę oraz drzwi rozwieranych, charakteryzująca się brakiem konieczności montażu drewnianych
wykończeń – ościeżnicy i listew maskujących.
Eclisse oferuje trzy rodzaje rozwiązań drzwi rozwieranych zróżnicowanych pod względem technologii
wykonania skrzydeł oraz rodzaju okuć.
Rozwiązanie Syntesis® Line umożliwia montaż skrzydeł drzwiowych w linii ściany,
gdzie skrzydło tworzy elegancki aspekt wnętrza.
W zależności od osobistych gustów,
drzwi można pomalować w kolorze
ściany tym samym eliminujemy je
jako dodatkowy element aranżacji
wnętrza, a także polakierować lub
ozdobić różnymi wykończeniami
i nadrukami, co przeistoczy
je w jeden z kulminacyjnych
elementów wystroju
pomieszczenia.
www.eclisse.pl

Cegła: 401 Amsterdam Impression

67
TRENDY i INNOWACJE

s y s t e m o g ro dz e n i o w y ROMA H orizon
ROMA Horizon to produkt, który powstał jako odpowiedź na zapotrzebowanie klientów
poszukujących prostych form. Jest to idealne dopełnienie nowoczesnej architektury
domów prywatnych jak i budynków użyteczności publicznej.
System ogrodzeniowy ROMA Horizon charakteryzuje się prostym i szybki montażem.
W odróżnieniu od wersji ROMA Classic, bloczki wersji Horizon mają gładką strukturę.
Do wyboru są kolory, które doskonale współgrają zarówno z elewacjami w zimnych, jak
i ciepłych tonacjach. Intensywne melanże „z lekkim pazurem” (piryt, onyx i marengo)
nadają otoczeniu wyjątkowy
charakter. Dla osób ceniących
prostotę i stonowaną
kolorystykę powstały bloczki
w kolorach grafitu, bieli oraz
platinum. W 2020 roku
ogrodzenie modułowe ROMA
Horizon w kolorze onyx było
najczęściej sprzedającym się
produktem wśród ogrodzeń
Firmy JONIEC®.
www.joniec.pl

b l o c z k i e l e wa c yj n e TOM
Bloczki elewacyjne TOM posiadają charakterystyczną łupaną powierzchnię, dzięki której nowopowstałe ściany
zewnętrzne nabierają indywidualnego i niepowtarzalnego wyglądu. Klienci wykorzystują elementy TOM
zarówno w budownictwie mieszkaniowym (domki jednorodzinne, wielorodzinne, garaże), jak i w budownictwie
przemysłowym (elewacje budynków biurowych, ściany budynków użyteczności publicznej). Betonowe bloczki
TOM są odporne na uszkodzenia mechaniczne, warunki atmosferyczne, nie wymagają regularnego malowania
i renowacji, co pozwala uniknąć dodatkowych kosztów w długoletniej eksploatacji. Produkty TOM cechuje łatwy
i szybki montaż, a za pomocą
dostępnych bloczków narożnych
możliwe jest wykończenie
trudnych załamań i wgłębień.
W aktualnej ofercie dostępna
kolorystyka bloczków to onyx,
piryt, vera, stalowy oraz cytryn.
www.joniec.pl

68
 WYKAŃCZANIE

CEGŁA CZY PŁYTKA? oto j e s t p y ta n i e …

Naturalne, trwałe, uniwersalne. Znakomicie
sprawdzają się zarówno we wnętrzach loftowych,
jak i bardziej nowoczesnych. Są naturalne,
ekologiczne, niczego nie imitują. Płytki i narożniki
Vandersanden, bo o nich mowa, powstają poprzez
odcięcie lica od cegły, zachowując tym samym
jej oryginalny wygląd i właściwości. Dzięki temu
występują w tych samych rozmiarach i kolorach
co cegły. Pozwala to na uzyskanie dokładnie takiego
efektu, jak w przypadku murowania z cegieł. Dzięki
swej grubości ok. 2 cm, są znacznie lżejsze od
cegieł i łatwe w zastosowaniu, a ponadto zabierają
mniej przestrzeni we wnętrzu. Przy zastosowaniu
narożników nawet specjaliści nie są w stanie
odróżnić czy ściana jest z cegły czy płytki. Płytki
ręcznie formowane doskonale sprawdzają się
zarówno w stylu loftowym, który łączy niebanalne aranżacje z nutą ekstrawagancji oraz w stylu bardziej
tradycyjnym, nadając mu niepowtarzalny charakter. Cegły we wnętrzach zazwyczaj stosuje się do stawiania
ścianek działowych, których nie trzeba później tynkować i malować oraz różnego rodzaju barków, natomiast
płytki jako wykończenie istniejących ścian.
Płytka: 40. Oud Maasland
Projekt: NA NO WO Architekci
Zdjęcia: Agata Majewska
www.vandersanden.pl

u n i k ato wa k o l e k c j a CEGIEŁ KLINKIEROWYCH

Ceglane elewacje są bardzo praktyczne i niemalże nie wymagają konserwacji, a domy z taką elewacją są jak
dobre wino, im starsze tym lepsze, nie tracąc z czasem wartości, a wręcz ją zyskując.
Cegły, szczególnie ręcznie formowane, są materiałem ponadczasowym o niepowtarzalnym uroku i nie ulegają
tak bardzo chwilowym trendom, dzięki czemu budynki z takich cegieł zawsze są na czasie. Ponadto jest to
materiał naturalny o ponadprzeciętnej
trwałości co sprawia, że ich użycie jest
inwestycją, która zawsze się zwraca.
Seria Impression Vandersanden to unikatowa
kolekcja cegieł klinkierowych o nieregularnych,
strukturyzowanych powierzchniach, które
delikatnie mienią się w słońcu, zdecydowanie
wyróżniając zbudowane z nich domy. Seria
Impression najczęściej stosowana jest na
domach o nowoczesnej, modernistycznej
architekturze z płaskimi dachami.
www.vandersanden.pl

69
TRENDY i INNOWACJE

PŁYTA PODESTOWA
Niezwykle atrakcyjnie wyglądająca płyta o szerokim zastosowaniu aranżacyjnym i funkcjonalnym.
Nawet najjaśniejsze kolory są doskonale chronione przed zabrudzeniami powłoką ochronną
Perlon Lamino i w zasadzie nie wymagają konserwacji. Na szlifowanej powierzchni terazzo widoczne
są ziarna kruszyw szlachetnych przy jednoczesnym zachowaniu delikatnej szorstkości betonu,
co zapewnia odpowiednią funkcjonalność.
Duży format płyt 100 x 160 cm umożliwia ich zabudowę w wyjątkowych aranżacjach
wspornikowych schodów wejściowych do domu lub w strefie tarasowo-ogrodowej.
Idealnie nadają się
do zastosowania
jako niesymetryczne
stopnie schodowe na
skarpie w przypadku
zróżnicowanego
wysokościowo terenu
posesji. 
www.bruk-bet.pl

NOVATOR SOLO – PŁYTY BRUKOWE NA PODJAZD

Obecnie najmodniejsze są wielkowymiarowe płyty brukowe. Dostępne w wielkich formatach, przykładowo 80 x 40,
60 x 60, 100 x 100 cm. Duża różnorodność formatów pozwala układać proste i geometryczne wzory lub
łączyć różne formaty w jednej aranżacji, dzięki czemu unikniemy monotonii w wielkich kompozycjach podjazdu
i nawierzchni obok domu.
Novator Solo o grubości 8 cm nawet w największych rozmiarach zapewnia odpowiednią wytrzymałość dla ruchu
samochodów osobowych w rejonie podjazdów przydomowych. Dostępna kolorystyka obejmuje modne odcienie szarości
w wyjątkowych perłowych barwach metalic-color, różnobarwne melanże z serii color-mix oraz szlachetne powierzchnie
śrutowane z serii rustical.
Powierzchnia płyt zabezpieczona jest
powłoką ochronną Perlon® Lamino,
która  ogranicza wnikanie trudnych
zabrudzeń użytkowych i ułatwia
konserwacje i mycie nawierzchni.
www.bruk-bet.pl

70
 WYKAŃCZANIE

S CHODY DREWNIANE
LAKIEROWANE
Schody produkowane przez firmę DOMAŃSKI stosowane
są wewnątrz domów jednorodzinnych, mieszkań
i budynków użyteczności publicznej.
Firma oferuje kompleksową obsługę – od pomiaru
do gotowego wyrobu.
Schody DOMAŃSKI cechuje wysoka jakość wykonania,
trwałość i estetyka oraz różnorodność kształtów i wymiarów.
Schody na zamówienie mogą mieć niemal dowolny kształt.
Inwestorzy mogą się zdecydować choćby na efektowne biegi
wachlarzowe, które będą ozdobą każdego wnętrza. Można je
wyposażyć np. w ręcznie kute balustrady. Takie rozwiązanie
świetnie sprawdzi się w otwartych wnętrzach.
www.domanski.com.pl

SCHODY DREWNIANE
Drewniane schody pasują do niemal każdego rodzaju wnętrza, a o ich charakterze decyduje
forma – projekt, gatunek drewna, kolor, ilość i rodzaj zdobień. Firma DOMAŃSKI oferuje schody
z drewna dębowego, jesionowego oraz sosnowego, a także gatunków egzotycznych (merbau,
heban, jatoba czy mahoń). Mogą one być wykonane w postaci elementów prostych, jak i giętych.
Szeroki wachlarz balustrad, stopni,
tralek, słupów i poręczy pozwala
optymalnie dobrać wariant schodów
do indywidualnego pomieszczenia.
Obok najpopularniejszych modeli
policzkowych i z belką nośną,
oferowane są np. bardzo modne
ostatnio schody dywanowe,
w których stopnie i podstopnie
połączone są ze sobą przy krawędzi.
Taki sposób wykonania sprawia,
że wyglądają tak, jakby powstały
z jednego kawałka drewna.
www.domanski.com.pl

71
TRENDY i INNOWACJE

TOPLine Forbet
d e sig n i z a awa n s o wa n a t e c h n o l o gi a
Z pasją tworzymy betonowy materiał przyszłości do wielkich projek-
tów. Innowacyjna technologia obróbki betonu pozwoliła nam stwo-
rzyć rewolucyjne produkty, które w jednym materiale łączą zalety
betonu i  estetykę płyt kamiennych. Do szerokiej kolekcji materia-
łów betonowych firmy FORBET dołączyła nowe grupa produktowa
TOPLine – idealne rozwiązanie dla inwestycji prywatnych i miejskich.
Dzięki precyzyjnym możliwościom technologicznym i  dynamicznym
działaniom produkcyjnym, możemy wykreować na powierzchni beto-
nu spersonalizowane wzory i pojedyncze dekory 3D. Nowatorska me-
toda uszlachetnienia nawierzchni pozwala na realizację niezliczonych
ilości faktur i struktur – ogranicza nas tylko wyobraźnia.
Na początek w grupie produktów TOP Line prezentujemy polerowane
materiały Lustria. Powierzchnie polerowane charakteryzują się subtelną
delikatnością, a wzbogacone reliefem zmieniają właściwości poślizgowe
betonu. Struktura NEO-Slip podnosi cechy antypoślizgowe betonu na
wyższy wymiar zabezpieczeń, daje poczucie doskonałej przyczepności
w każdych niemal warunkach wilgotnościowych. Płyta Gigante Parva
Lustria NEO-Slip z organicznym falistym dekorem, to strukturalna no-
wość w ofercie FORBET. Na życzenie klienta możemy przygotować in-
dywidualnie dobrany wzór, który wyróżni jego inwestycję i  sprawi, że
nawierzchnia stanie się bezpieczna.  
www.forbet.pl

TOPLine Forbet
e l e vat i a – n o w o c z e s n y
w y m i a r s t r u k t u r y b e to n u
Kolejna NOWOŚĆ w ofercie FORBET TOPLine to grupa ma-
teriałów fasadowych Elevatia. Unikalne betonowe materiały
okładzinowe, które przez zastosowanie innowacyjnej techno-
logii obróbki wierzchniej warstwy uzyskały nowoczesny wy-
miar struktury betonu. Lining Elevatia to produkt do kreowa-
nia powierzchni pionowych polerowanych, strukturalnych lub
z indywidulanymi ornamentami 3D. Dzięki nowatorskim moż-
liwościom uszlachetniania powierzchni elewacja może idealnie
współgrać z  nawierzchnią Lustria NEO- Slip. Wybrany wzór
płynnie może przenikać z fasady budynku na nawierzchnię
tworząc spójną, estetyczną całość. Zastosowanie innowacyj-
nych technologii obróbki nie wpływa na właściwości norma-
tywne betonu. Przy  standardowym użytkowaniu elewacji czy
nawierzchni, uszlachetnienie nie wpływa na żywotność i trwa-
łość materiału betonowego, wręcz przeciwnie – podnosi jej wa-
lory estetyczne i wizualne. 
www.forbet.pl

72