Bernabe, Loger Kent C.

Marka:

BSEd 3-B. 15 Pebrero 2021

Panuto : Dugtungan ang mga pahayag ayon sa konseptong natutuhan.

1. Dapat kilalanin ang awtor ng isasalin DAHIL...

Tungkulin ng isang tagasalin ang ng pagkilala sa awtor ng orihinal na akda na kanyang isasalin.
Ang pagkilala sa awtor ng akdang isasalin ay tandarin ng paggalang at pagpupugay ng isang
tagasalin sapagkat ipinapaalam niya sa publiko o mambabasa na hindi niya orihinal na akda ang
kanyang isasalin. Ginagawa ang pagkilala sa awtor upang maiwasan rin ang kasong pangagaya
at maaring humantong sa kasong plagiarism.

2. Ang kaisipan, Kung isasalin ay hindi dapat maglaho sa ibang Wika DAHIL...

Upang hindi ito lumihis o lumabag sa tunay na pagpapakahulugan ng awtor sa orihinal na akda.

Isa sa mga layunin ng pagsasalin ay upang maintindihan ng mga mambabasa ang mga akdang
hindi nakasulat sa kanilang mga sinasalitang wika, tungkulin ng tagasalin na dapat hindi
maglaho o manatili ang kaisipang namumutawi sa orihinal na akda tungo sa kanyang salin
upang makarating sa mga mambabasa ang kaisipang nais iparating ng orihinal na akda.

3. Kailangang maging mainam na kritiko ng kanyang sariling Wika bago magtangkang magsalin
mula sa isang banyagang wika DAHIL...

Sa pagsasaling wika, hindi sapat na nakakáya lamang na maging hukom ng mga salita at estilo,
kundi kailangang maging panginoon din ng sinasalitang wika o sariling wika bago magsalin ng
mga akda tungo sa sariling wika. Kailangang ganap na nauunawaan ang wika ng awtor, at may
absolutong kapangyarihan sa sariling wika. Samakatuwid, kailangang maging bihasa at
panginoon muna sa sarili wika bago magtakang magsalin dahil mas magiging makabuluhan at
teknikal ang isasagawang pagsasalin.

4. Upang maging mahusay na tagasalin ay kailangan niyang maging mahusay na makata

DAHIL...

Akin munang bibigyang katuturan ang isang makata, buhat sa aking nabasa, ang isang makata
ay bihasa sa kanyang wika, tagapamudmod ng mga salita at nagpapaliwanag ng mga bagay-
bagay na siya lamang o kanyang sarili lamang ang nakapagbibigay ng katuturan. Ibig sabihin,
ang mga katangian ng isang mahusay na makata ay dapat taglayin ng isang tagasalin upang
maibigay niya ng mas mainam sa ibang mga tagasalin ang mga kahulugan ng salitang kanyang
isinasalin. Tulad din ng isang makata maari niyang maisalin ang akda sa isang matulain o mas
kaaya-ayang pahayag na may magandang himig sa mambabasa tulad ng mga akdang sulat ng
mga makata. Dagdag pa, ang isang makata ay mayroong sariling pagkakakilanlan o taktak na sa
kanya lamang na dapat taglayin din ng isang tagasalin dahil bilang makata na mayroong sariling
pagkakilanlan ay mapapanatili niya ang karakter ng orihinal na awtor at maging ang kaisipan ng
orihinal na akda.

5. Imposibleng masunod ang lahat ng palamuti ng pahayag sa dalawang Wika DAHIL...

Nasasalamin sa wika ang bawat kultura ng mga lugar at kadalasan ang mga palamuting
ginagamit sa mga sulatin ay may bahid ng mga kulturang kinabibilangan. Sa madaling salita,
imposibleng masunod lahat ng palamuti sa pahayag ng dalawang wika dahil bawat wika ang
kanya-kanyang kulturang sinasalamin at sa mga kulturang ito buhat ang ibang mga palamuting
ginagamit sa pagsulat. Bawat wika ay may kanya-kanyang paraan din ng pagpapahayag na
maaring maging tulad ng sa ibang wika, tulad ng isang damit na maganda para sa mga
Kanluranin ngunit hindi kaaya-aya para sa mga Asyano.

6. Ang kagandahang naiwawaglit sa ilang pagkakataaon sa pagsasalin ay naibibigay naman sa

Iba na hindi nalasap sa orihinal DAHIL...

Bawat tagasalin ay may kanya-kanyang paraan upang ihayag ang kaisipang namumutawi sa
orihinal na akda tungo sa kanyang salin. Ma mga pagkakataong hindi nasusunod ang ilang mga
salita,parirala o pangungusap sa orihinal na akda ngunit nabigyan naman ng tagasalin ng mas
mainam na pahayag na sa tingin niya ay maiintindihan ng nga mambabasa mula sa wikang
kanyang ginagamit sa kanyang salin. Naipapalasap niya sa mga mambabasa mula sa kanyang
salin ang ilang mga kaisipang kaiba o wala sa orihinal na akda ngunit nanatili parin ang
Kahulugan ng buong akda.

7.Hindi maisasalin ang mga tula, maaari lamang baguhin ang pagkakasalansan sa mga ito
DAHIL...

Una, mas mahirap maunawaan ang diwang nais ipahatid. Pangalawa, gumagamit ng tayutay
ang ilang mga tula at tinatago nit ang kahulugan at tanging may akda lamang ang
makapagbibigay ng tiyak na kahulugan. Pangatlo, kailangan pang pangalagaan ang istilo ng
awtor lalo na kung kumbensyunal ang pagkakasulat. Pang-apat, magkaibang kultura ng awtor at
tagasalin ay nagiging hadlang din sa kalalabasan ng isisaling akda at panglima, kabilang din sa
balakin ang panahon ng pagkakasulat ng mga tula na kadalasan ay makikita ang tunay na
kahulugan nito sa pagsipat hindi lamang sa nilalaman ng tula kundi maging sa konteksto nito.

8. Mas binibigyang pansin ang pag-aaral sa pagsasalin bilang proseso at produkto ng kritikal na
paglilimi DAHIL...
Binanggit ni Almario sa aklat na Introduksyon sa Pagsasalin na nakaaantala ang pangangarap ng
“permanenteng tumbasan.” Ngunit hindi nangangahulugang maaari nating madaliin ang ating
gawain ngayon at pabayaan ang hinaharap upang magwasto. Napakahalaga pa rin ang malinaw
na paglilimi sa isinasalin bago gampanan ang pagsasalin. Kaakibat nitó ang higit sa karaniwang
kakayahang gumamit ng ating wika. Isang malaking responsabilidad ang pagsasalin. Mga
responsableng tagasalin lámang ang makagagarantiya ng pag-iwas ng “pagtataksil” sa orihinal.

9. Krimen ang paglabag o paglihis sa "tunay na kahulugan" ng awtor DAHIL...

Sa isang sulatin “Taksil daw ang Tagasalin?” Isang Pag-unawa sa Pagsasalin bilang Disiplina ni
Michael M. Coroza binanggit niya na isang krimen ang at pinatutuhanan niyan ito sa pagbigay
ng halimbawang isang tagasalin ang binitay dahil lamang sa maling pagsasalin ng isang dayalogo
ni Plato. Para kay Coroza ito ay isang krimen katumbas ng pagtataksil, pinagtaksilan niya hindi
lamang ang orihinal na awtor kundi maging ang mga mambabasa ng kanyang saling akda.
Ipinagkakait niya ang kaisipang nais iparating ng orihinal na akda. Tila ba hindi na pagsasalin ng
ginagawa ng tagasalin kung nalilihis na ng kahulugan nito sa orihinal na akda sapagkat, ito ay
maihahanay na bilang isang uri ng pagnanakaw at sa kasalukuyang panahon ay maaring iugnay
sa kasong Plagiarism.

10. Kung hindi maihanap ng katumbas, hiramin, o lumikha ng katumbas UPANG...

Hangga’t maaari, tunay namang hindi dapat mag-isip ng likha ang tagasalin bilang pantumbas sa
isinasalin. Ngunit hindi ito dapat maging panuntunan sa mga gawaing pangwika. Kahit sa
pagsasalin, may mga pagkakataón na makabuluhan ang kakayahang lumikha upang
makapagdulot ng higit na angkop at mabisàng salin. Ang prehuwisyo laban sa paglikha ngayon
ay hadlang sa kalayaan ng tagasalin at sa mabilisang pagyabong ng wika sa
kalahatan.Mangangailangan at mangangailangan ng paglikha dahil sa iba’t ibang kadahilanan,
mula sa estetika hanggang presisyon, at hindi ito dapat sawatain. Ang totoo, tatak ng tiwala sa
sarili at intelektuwalisasyon ng isang wika ang wala-sa-loob na paglikha ng salita. Lumilikha ito
sapagkat hindi na sapat ang hiram lámang at sapagkat may sarili nang pag-iisip.