Kasaysayan ng

Wikang Pambansa

1
Panahon ng mga Katutubo
Alibata o baybayin ang tawag sa
katutubong paraan ng pagsulat
Binubuo ito ng labimpitong (17) titik:
tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na
katinig

2
Baybayin

3
Ang mga katinig ay binibigkas na may kasamang
tunog ng patinig na /a/. Kung nais basahin o
bigkasin ang mga katinig na kasama ang tunog na
/e/ o /i/, nilalagyan ang titik ng tuldok sa itaas.
Samantala, kung ang tunog ng /o/ o /u/ ang nais
isama sa pagbasa ng mga katinig, tuldok sa ibaba
nito ang inilalagay.

4
Samantala, kung ang nais kaltasin ay ang
anumang tunog ng patinig na kasama ng
katinig sa hulihan ng isang salita, ginagamitan
ito ng panandang kruz (+) bilang hudyat sa
pagkakaltas ng huling tunog.

5
Gumagamit ng dalawang pahilis na
guhit // sa hulihan ng pangungusap
bilang hudyat ng pagtatapos nito.

6
Panahon ng mga Kastila
Maraming pagbabago ang naganap at isa na
rito ang sistema ng ating pagsulat.
Ang dating alibata ay napalitan ng
Alpabetong Romano na binubuo naman ng
20 titik, limang (5) patinig at labinlimang (15)
katinig.
a, e, i, o, u b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t,
w, y

7
Pagpapalaganap ng Kristiyanismo ang
isa sa naging layunin ng pananakop ng
mga Kastila.
Ngunit nagkaroon ng suliranin hinggil
sa komunikasyon.
Nagtatag ang Hari ng Espanya ng mga
paaralang magtuturo ng wikang Kastila
sa mga Pilipino ngunit ito ay tinutulan
ng mga prayle.

8
Ang mga misyonerong Kastila mismo ang
nag-aral ng mga wikang katutubo.
1. Mas madaling matutuhan ang wika ng
isang rehiyon kaysa ituro ito sa lahat ang
Espanyol.
2. Higit na magiging kapani-paniwala at
mabisa kung ang isang banyaga ay
nagsasalita ng katutubong wika.
Ang mga prayle’y nagsulat ng mga
diksyunaryo at aklat-panggramatika,
katekismo at mga kumpesyonal para sa
mabilis na pagkatuto nila ng katutubong wika

9
Naging usapin ang tungkol sa wikang panturong
gagamitin sa mga Pilipino.
Inatas ng Hari na ipagamit ang wikang katutubo sa
pagtuturo ng pananampalataya subalit hindi
naman ito nasunod.
Gobernador Tello – turuan ang mga Indio ng
wikang Espanyol
Carlos I at Felipe II – kailangang maging bilinggwal
ang mga Pilipino
Carlo I – ituro ang doktrinang Kristiyana sa
pamamagitan ng wikang Kastila

10
Noong Marso 2, 1634, muling inulit ni Haring Felipe
II ang utos tungkol sa pagtuturo ng wikang Kastila
sa lahat ng katutubo
Hindi naging matagumpay ang mga kautusang
nabanggit kung kaya si Carlos II ay naglagda ng
isang dekrito na inuulit ang mga probisyon sa mga
nabanggit na batas. Nagtakda rin siya ng parusa
para sa mga hindi susunod dito.
Noong Disyembre 29, 1792, nilagdaan ni Carlos IV
ang isa pang dekrito na nag-uutos na gamitin ang
wikang Kastila sa mga paaralang itatatag sa lahat ng
mga pamayanan ng Indio.

11
Panahon ng Propaganda
Sa panahong ito, marami na ring mga Pilipino ang
naging matindi ang damdaming nasyonalismo.
Nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng
mga karunungan.
Dr. Jose Rizal, Graciano Lopez-Jaena, Antonio Luna,
Marcelo H. del Pilar
Sa panahong ito ay maraming akdang naisulat sa
wikang Tagalog. Pawang mga akdang nagsasaad ng
pagiging makabayan, masisidhing damdamin laban
sa mga Kastila ang pangunahing paksa ng kanilang
mga isinulat.
12
Panahon ng mga Amerikano
Nagsimula na naman ang pakikibaka ng mga
Pilipino nang dumating ang mga Amerikano
sa pamumuno ni Almirante Dewey
Ginamit nilang instrumento ang edukasyon
na sistema ng publikong paaralan at
pamumuhay na demokratiko
Mga gurong sundalo na tinatawag na
Thomasites ang mga naging guro noon.

13
William Cameron Forbes – naniniwala ang mga
kawal Amerikano na mahalagang maipalaganap
agad sa kapuluan ang wikang Ingles upang
madaling magkaunawaan ang mga Pilipino at
Amerikano
Nagtatag ng lupon si Mc Kinley na pinamumunuan
ni Schurman na ang layunin ay alamin ang
pangangailangan ng mga Pilipino
1. Isang pambayang paaralan ang kailangan ng mga
Pilipino
2. Mas pinili ng mga lider-Pilipino na gamitin bilang
wikang panturo ang Ingles

14
Jorge Bocobo – naniniwalang ang lahat ng
sabjek sa primaryang baitang, kahit na ang
Ingles ay dapat ituro sa pamamagitan ng
diyalektong lokal
N.M Saleeby, isang Amerikanong
Superintende – kahit na napakahusay ang
maaaring pagtuturo sa wikang Ingles ay
hindi pa rin ito magiging wikang panlahat
dahil ang mga Pilipino ay may kani-kaniyang
wikang bernakular na nananatiling
ginagamit sa kanilang mga tahanan at sa iba
pang pang-araw-araw na gawain

15
Bise Gobernador Heneral George Butte –
naniniwalang epektibong gamitin ang mga
wikang bernakular sa pagtuturo sa mga
Pilipino
Labag man sa iniutos ni Mc Kinley na
gamiting wikang panturo ang mga wikang
bernakular sa mga paaralan ay nanatili pa rin
ang Ingles na wikang panturo at pantulong
naman ang wikang rehiyonal

16
Panahon ng Hapones
Sa pagnanais na burahin ang anumang
impluwensiya ng mga Amerikano, ipinagamit nila
ang katutubong wika partikular ang wikang
Tagalog sa pagsulat ng mga akdang pampanitikan.
Ito ang panahong namayagpag ang panitikang
Tagalog.
Ipinatupad nila ang Order Militar Blg. 13 na
nag-uutos na gawing opisyal na wika ang Tagalog
at wikang Hapon

17
Panahon nga Malasariling
Pamahalaan
Saligang Batas noong 1935, Seksyon 3, Artikulo XIV
– “Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo
sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang
pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na
katutubong wika.”
Dahil sa probisyong ito, itinatag ni Pangulong
Quezon ang Surian ng Wikang Pambansa na ngayon
ay Sentro ng Wikang Filipino upang mamuno sa
pag-aaral sa pagpili ng wikang pambansa.

18
Manuel Luis Molina Quezon

19
Nilikha ng Batasang Pambansa ang Batas
Komonwelth Blg. 184 – opisyal na paglikha ng
Surian ng Wikang Pambansa noong ika-13 ng
Nobyembre 1936
Ang tungkulin nito ay magsagawa ng pananaliksik,
gabay at alituntunin na magiging batayan sa pagpili
ng wikang pambansa ng Pilipinas
Si Jaime C. de Veyra ang naging tagapangulo ng
komite

20
Napili nila ang Tagalog bilang batayan ng wikang
tatawaging Wikang Pambansa
Ipinalabas noong 1937 ng Pang. Quezon ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 – nag-aatas na
Tagalog ang batayan ng wikang gagamitin sa
pagbubuo ng wikang pambansa

21
Ilang dahilan kung bakit Tagalog ang napiling
batayang wika :
1. Mas marami ang nakapagsasalita at
nakauunuwa ng Tagalog kumpara sa ibang
wika
2. Mas madaling matutuhan ang Tagalog
kumpara sa ibang wikain sapagkat sa wikang
ito, kung ano ang bigkas ay siyang sulat

22
3. Tagalog ang ginagamit sa Maynila at ang Maynila
ang sentro ng kalakalan sa Pilipinas
4. Ang wikang Tagalo ay may hostorikal na basehan
sapagkat ito ang wikang ginamit sa himagsikan na
pinamunuan ni Andres Bonifacio
5. May mga aklat na panggramatika at diksyunaryo
ang wikang Tagalog

23
Dahil sa pagsusumikap ni Pang. Quezon na
magkaroon tayo ng wikang pagkakakilanlan,
hinirang siyang “Ama ng Wikang Pambansa”
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 noong Abril
1940 – nagpapahintulot sa pagpapalimbag at
paglalathala ng Talatinigang Tagalog-Ingles at
Balarila sa Wikang Pambansa.
Pinasimulan ang pagtuturo ng wikang pambansa sa
mga paaralan pampubliko at pampribado sa buong
bansa

24
Pinagtibay ng Batas Komonwelth Blg. 570 na ang
Pambansang Wika ay magiging isa na sa mga
wikang opisyal ng Pilipinas simula sa Hulyo 4, 1940
Nilagdaan ni Pang. Ramon Magsaysay ang
Proklamasyon Blg. 12 noong Marso 26, 1954 na
nagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang
Pambansa ay magaganap mula sa ika-29 ng Marso
hanggang ika-4 ng Abril bilang
pagbibigay-kahalagahan sa kaarawan ni Balagtas
(Abril 2)

25
Nilagdaan ni Pang. Magsaysay ang Proklamasyon
Blg. 186 noong Setyembre 23, 1955 na nag-uutos
sa paglilipat ng petsa ng Linggo ng Wika mula
ika-13 hanggang 19 ng Agosto bilang pagbibigay ng
kahalagahan sa kaarawan ni Pang. Quezon (Agosto
19)
Noong Pebrero, 1956, nilagdaan ni Gregorio
Hernandez, Direktor ng Paaralang Bayan ang
Sirkular 21 na nag-uutos na ituro at awitin ang
Pambansang Awit sa mga paaralan

26
Nagpalabas si Kalihim Jose E. Romero ng
Kagawaran ng Edukasyon ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 noong Agosto 13, 1959 na
nagsasaad na kailanma’t tutukuyin ang Wikang
Pambansa, ang salitang Pilipino ang gagamitin
Nilagdaan ni Pang. Ferdinand Marcos ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 na
nagtatadhana ng pagsasa-Pilipino ng mga
pangalan ng gusali, edipisyo at tanggapan ng
pamahalaan noong Oktubre 24, 1967

27
Marso 27, 1968, nilagdaan ni Rafael Salas, Kalihim
Tagapagpaganap, ang Memorandum Sirkular Blg.
96 na nag-aatas ng paggamit ng wikang Pilipino sa
mga opisyal na komunikasyon sa mga
transaksyonng pamahalaan
Memorandum Sirkular Blg. 488 noong Hulyo 29,
1972 na humihiling sa lahat ng tanggapan ng
pamahalaan na magdaos ng Linggo ng Wika

28
Saligang Batas ng 1973, Artikulo XV, Seksyon 2 at 3
– “Ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng
mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na
paggamit ng pambansang wikang Pilipino at
hangga’t hindi binabago ang batas, ang Ingles at
Pilipino ang mananatiling mga wikang opisyal ng
Pilipinas”
Hunyo 21, 1978, nilagdaan ng Ministro ng
Edukasyon at Kultura, Juan Manuel ang Kautusang
Pangministri Blg. 22 na nag-uutos na isama ang
Pilipino sa lahat ng kurikulum na pandalubhasang
antas
29
Nabagong muli ag Konstitusyon nang sumiklab ang
Edsa I noong Pebrero 25, 1986 at nahirang na pangulo
ng bansa si Gng. Corazon c. Aquino
Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, nasasaad tungkol
sa wika:
Sek.6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino
Sek.7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at
pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay
Filipino at hangga’t walang ibang itinatadhana ang
batas, Ingles

30
Sek.8. Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa
Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga
pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at
Espanyol
Sek.9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang
komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng mga
kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga
disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at
iba pang mga wika para sa kanilang pagpapaunlad,
pagpapalaganap at pagpapanatili
31