Mantık Nedir?

Mantık, doğru düşünme biçimini araştıran bir araştırma alanıdır. Günlük hayattaki mantık
terimi de benzer anlamdadır. Birşeyin mantıklı olup olmaması kişilere ve durumlara göre
değişebilir.

Önerme Nedir?
Doğru veya yanlış şeklinde kesin hükümde bulunabileceğimiz yargılara önerme adı
verilmektedir. Matematikte önermeleri p, q, r, s, t gibi küçük harflerle göstermekteyiz.

Örnek: Türkiye’nin başkenti ANKARA’dır ifadesi bir önerme midir?

Çözüm: Bu bir önermedir, çünkü önermeler doğru ve yanlışlığı belirlenebilir yargılardır.

Türkiye’nin başkenti ANKARA dır, bunu biliyoruz. Bu durumda yukarıdaki ifade bir
önermedir, ayrıca bu önerme doğrudur.

Çözüm: Bu yargı bir önermedir, çünkü doğruluğunu veya yanlışlığını kolayca

sınayabiliriz. Diğer taraftan bu önerme yanlıştır, çünkü bir ay otuzaltı gün değildir. Bir ay
bazen 30 bazen 31 bazen de 28 gün olabilir.Örnek: “Bir ay otuzaltı gündür.” Yargısı
bir önerme midir, doğruluk durumunu inceleyiniz.

Örnek: “En güzel renk kırmızıdır.” Yargısı bir önerme midir? Doğruluk durumunu

inceleyin.

Çözüm: Değerli arkadaşlar bu ifade bir önerme değildir. Çünkü en güzel renk kırmızıdır
ifadesi kişiye göre değişebilir, bana göre en güzel renk sarı iken size göre eflatun olabilir.
Dolayısıyla bu ifade kesinlikle bir önerme değildir.

Örnek: “Hayırlı akşamlar” ifadesi bir önerme midir? İnceleyiniz.

Çözüm: Bu ifade hiç bir yargı belirtmemektedir, bu nedenle önerme olamaz.

Bir önermenin doğru veya yanlış olmasına o önermenin doğruluk değeridenmektedir.

Eğer önerme DOĞRU ise doğruluk değeri D harfi ile veya 1 rakamı ile, eğer
önerme YANLIŞ ise doğruluk değeri Y harfi ile veya 0 rakamı ile gösterilir.

Elimizde bir p önermesi olsun, eğer bu p önermesinin değeri 1 ise p ≡ 1şeklinde ifade

ederiz, eğer değeri 0 ise de p ≡ 0 şeklinde ifade ederiz.

Örnek: p: “9 tek sayıdır” önermesinin doğruluk değerini bulunuz.

Çözüm: 9 gerçekten de bir tek sayıdır, değil mi arkadaşlar.. Sizin de bildiğiniz gibi 2 ye
tam bölünen sayılar çift sayı, 2 ye bölündüğünde 1 kalanını veren sayılar ise tek sayıdır.
Şu durumda 9, 2 ye bölündüğünde 1 kalanını vereceğinden bir tek sayıdır. O halde
önermemiz doğrudur.

Bunu nasıl göstermeliyiz? p ≡ 1 şeklinde göstermeliyiz. Yani p önermesi denktir 1 veya

p önermesinin değeri 1 dir şeklinde okunur.

Örnek: q: “Üçgenin iç açıları toplamı 450 derecedir” önermesinin doğruluk değerini

bulunuz.

Çözüm: Üçgenin iç açıları toplamı 450 derece değil 180 derecedir. Bu önerme yanlıştır
bu nedenle değeri 0 olmalıdır. q ≡ 0 diyebiliriz.

Bu şekilde örnekleri çoğaltabiliriz, sanırım önermelerin mantığını az çok anladınız.

Aslında gayet basit bir konu, sadece bu önermeler ve mantık ders notunu okuyarak bile
işi çözebilirsiniz.

ÖNEMLİ NOT: Doğruluk değerleri aynı olan iki önermeye denk önermeler denir. p
önermesi q önermesine denk ise p ≡ q, p önermesi q önermesine denk değil ise “p ≢
q” ile gösterilir.