Dok No:TL.11.

01
Yayın Tar:01.05.2015
ÇEVRESEL ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
TALİMATI Revizyon Tar:--
Revizyon No:00
Sayfa 1 / 4

1. Çevresel unsurlar ve etkiler Çevre Yönetim Sistemi kapsamındaki bölümler tarafından

belirlenir. ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi ve 14001 Çevre Yönetim Sistemi Eğitimi almış
Yönetim Temsilcisi Çevresel Etkilerin Değerlendirilmesi konusunda bölüm çalışanlarını
yönlendirir.

2. Çevresel unsurlar ve etkilerin belirlenmesi için öncelikle, her bölüm proses girdi-çıktılarını
belirler ve Atık Kayıt Formuna (FR.11.01) kaydeder.

3. Çevresel unsur ve etkileri kullandıkları Atık Kayıt Formuyla (FR.11.01.) belirleyen Bölüm
Sorumluları, Çevresel unsur ve aktiviteleri Çevresel Aktivite/Unsur/Etki Kayıt Formuna(FR.11.03)
listelerler. Çevresel unsur ve aktivite değerlendirmesinin kontrolü Yönetim Temsilcisi tarafından
yapılır.

4. Elde edilen sonuçlar ışığında Yönetim Temsilcisi önemli çevresel unsurları belirler. Çevresel
Aktivite/Unsur/Etki Kayıt Formu (FR.11.03) Yönetim Temsilcisin belirlediği önemli çevresel unsurlar
Çevre Kurulu tarafından belirlenen çevre etkileri değerlendirilir ve sonuçlar olumlu bulunursa
yönetim kurulunun onayına sunulur. Eğer olumsuz bulunursa tekrar Yönetim Temsilcisine
gönderilerek önemli çevresel unsurların belirlenmesi sağlanır.

6. Çevresel Aktivitelerin Ve Unsurların Belirlenmesi

6.1 Tüm bölümler çevresel aktivitelerini prosesler bazında belirler. Proses bazında yapılan bu
belirlemede proses için kullanılan tüm maddeler(hammadde, yağ v.b.) ile enerji(elektrik enerjisi,
NLG, NPG, LPG v.b.) çeşitleri ve proses sonucunda ürün dışında elde edilen tüm atıklar Atık Kayıt
Formuna(FR.11.01) işlenir. Bu form Çevresel Aktivite, Unsur ve Etki Kayıt Formunun (FR11.03)
doldurulmasına yardımcı olur.

6.2 Firmamızda ve firmamızın faaliyet göstermiş olduğu işyerlerinde oluşan atıklar türlerine göre
ayrılarak önceden tespit edilmiş çeşitli toplama alanlarında biriktirilir. Toplanan atıklar daha sonra
uygun bertaraf yöntemleri kullanılarak bertaraf edilmektedir. Atıkların toplanma alanları ve bu
atıklardan sorumlu kişiler Atıklar, Atık Yönetim Planına (PL.11.01.)belirtilir.

6.3 Çevresel Aktivite ve Unsurlar belirlenirken aşağıdaki kriterlerden faydalanılır :

1. Proses Girdileri
2. Proses Çıktıları
3. Proseslerde kullanılan cihazlar, ekipmanlar, araçlar.
4. Proses faaliyetleri.
5. Çevrede meydana gelen olumlu veya olumsuz değişiklikler.

Çevresel aktiviteler, unsurlar ve etkiler Çevresel Aktivite, Unsur ve Etki Kayıt Formunda
(FR.11.03) listelenir.

6.4 Çevresel Etkileri Değerlendirme Metodu

6.4.1 Çevresel aktiviteler, unsurlar ve etkiler listelendikten sonra “Çevresel Etki Değerlendirme
Formuna (FR11.02) işlenir.

HAZIRLAYAN ONAYLAYAN
YÖNETİM TEMSİLCİSİ GENEL MÜDÜR
 Dok No:TL.11.01
Yayın Tar:01.05.2015
ÇEVRESEL ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
TALİMATI Revizyon Tar:--
Revizyon No:00
Sayfa 2 / 4

6.4.2 Çevresel etkilerin değerlendirilmesi anormal, normal ve acil durumlar ve proses zamanı (geçmiş,
bugün veya gelecek ) göz önünde bulundurularak yapılır. Her bir durum için ayrı Çevresel Etki
Değerlendirme Formu(FR.11.02) doldurulur.

6.4.3 Çevresel etkinin önemli olup olmadığına, çevresel unsurların önem derecesi ve gerçekleşme
olasılığına (tekrarlama sıklığına) göre karar verilir. Bunun için basit bir puanlandırma sisteminden
yararlanılır.

6.4.4 Çevresel unsurun önem derecesine Çevresel Unsurun Önem Derecesi Tablosu’ndan(Tablo-
1) ve Çevresel Unsurun Gerçekleşme Olasılığı Tablosu’ndan(Tablo-2) yararlanılarak karar verilir.

6.4.5 Çevresel Etki Puanı; çevresel unsurun önem derecesi ve çevresel unsurun gerçekleşme
olasılığı puanlarının toplamından oluşur.

Çevresel Unsurun Çevresel Unsurun

Çevresel Etki Puanı = +
Önem Derecesi Gerçekleşme Olasılığı
(EP) (ÖD) (GO)

6.4.6 Çevresel unsurların önemini belirleyen kriterlerden sadece birinin bulunması o unsurun önemli
olması için yeterlidir.

6.4.7 Çevresel etkinin önemli olup olmadığına Çevresel Etki Puanı Değerlendirme Tablosu’na (Tablo-
3) göre karar verilir. Önemli bulunan etkilerle ilgili alınacak önlemler tabloda verilmiştir. Alınacak
önlemler Yönetim Temsilcisinin önerileri doğrultusunda YGG Toplarında görüşülür.

6.4.8 Yeni yatırımlar, projeler, proses, hammadde değişikliği durumunda Çevresel Etki Değerlendirilme
tekrarlanır. Önemli unsurların etkilerini azaltmak için yapılan iyileştirmelerden sonra, ÇED Formunda
bulunan önemli etki puanı düşürülebilir.

Tablo 1 – Çevresel Unsurun Önem Derecesi (ÖD)

Unsur Belirleme Kriterleri Önem Derecesi Puan

1-Yasal olarak sıkı tedbirler alınması gerekli.
2-Çevreyi ve insan sağlığını ve güvenliğini
tehdit ediyor. Yüksek 3
3-Acil önlemler alınması gerekli
4- Büyük miktarda kaynak ayırımı yapılmalı.
1-Önlem alınmazsa ilerde önem derecesi
yüksek etkilere sebep olabilir.
2- İlgili yönetmelik var. Orta 2
3-Gelecek için finanssal risk taşıyor.
4-Çevre Politikası ile çelişki var.
1-Etkisi giderilebilecek düzeyde.
2-Çevreye ve insan sağlığına gözle görülür Düşük 1
etkisi yok.

HAZIRLAYAN ONAYLAYAN
YÖNETİM TEMSİLCİSİ GENEL MÜDÜR
 Dok No:TL.11.01
Yayın Tar:01.05.2015
ÇEVRESEL ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
TALİMATI Revizyon Tar:--
Revizyon No:00
Sayfa 3 / 4

Tablo-2 Çevresel Unsurun Gerçekleşme Olasılığı (Tekrarlama Sıklığı - GO)

Sıklığı Belirleme Kriterleri Sıklık Derecesi Puan

1-Normal işletme şartlarında gerçekleşir.
(Personel veya ekipman hatalarından
kaynaklanır.) Yüksek 3
2-Kontroller az veya hiç yok.
3-Çok sık ortaya çıkar.
1-Anormal işletme şartlarında gerçekleşir.
Orta 2
2-Ara sıra veya orta miktarda ortaya çıkar.
1-Acil durumlarda gerçekleşir.
2-Yeterli düzeyde kontroller mevcut Düşük 1
3-Nadiren ve az miktarda ortaya çıkar.

Tablo-3 Çevresel Etki Puanı Değerlendirme Tablosu

Çevresel Etki Puanının Önem

Çevresel Etki Puanı Alınacak Önlemler
Derecesi
-Çevre Yönetim Programı
-Projeler
5-6 A – Çok Önemli
-Talimatlar
-Periyodik Kontroller
-Çevre Yönetim Programı
4 B – Orta Derecede Önemli -Talimatlar
-Kontroller

2-3 C – Önemli Değil -Önlem Alınması Gerekli Değil.

6.5 Çevresel Etkilerin Kodlanması(Etki Kodu)

6.5.1 Her bir çevresel unsur ve etkiye kod numarası verilir. Çevresel unsurların proses durumu ve
proses zamanı, Çevresel Etki Değerlendirme Formunun (FR.11.02) sol üst kısmında işaretlenerek
aşağıda verilen Etki Kodunun Belirlenmesi Tablosu’na (Tablo-4) göre kodlanır ve “Çevresel Etki
Değerlendirme Formunun ilk kolonu olan “Etki Kodu” hanesine işlenir. Önemli etkiler Önemli Çevresel
Etki Kayıt Formunda (FR.11.05) etki kodları ile takip edilir. Bölüm kodu, etki numarası, proses zamanı
ve proses durumu arasına taksim(/) işareti konur.

Tablo-4 Etki Kodunun Belirlenmesi

Bölüm Etki No Proses Zamanı Proses Durumu

Kodu
Geçmiş Bugün Gelecek Normal Anormal Acil
-- -
P T F N A E

HAZIRLAYAN ONAYLAYAN
YÖNETİM TEMSİLCİSİ GENEL MÜDÜR
 Dok No:TL.11.01
Yayın Tar:01.05.2015
ÇEVRESEL ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
TALİMATI Revizyon Tar:--
Revizyon No:00
Sayfa 4 / 4

Örnek: üretim bölümüne ait 3. çevresel unsur için çevresel etki zamanı bugünü ve geleceği kapsıyor
ise TF, çevresel unsurun etki durumu normal işletme şartlarında gerçekleşiyorsa N harfi yazılır.

ÜR/3/TF/N

6.6 Çevresel Etki Değerlendirilmesi Tablosunun Revizyonu

6.6.1 Bölümler, bölüm faaliyetlerinin çevresel etkilerini yılda bir olmak üzere günceller. ÇED Formu
bölümler tarafından incelenerek revize edilir. Revize edilen ÇED Formlarının kontrolü ve gözden
geçirilmesi önceden hazırlanan takvime göre iç denetçiler tarafından gerçekleştirilir. Revizyon
sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıda verilmiştir:

- Çevresel unsur ile ilgili yönetmeliklerde herhangi bir değişiklik

- Yeni proje ve yatırımlar
- Yeni ekipman, cihaz, kimyasal kullanımı
- Proses değişikliği
- Çevresel unsurun türü, miktarı, boyutundaki değişiklik
- Çevresel unsurun gerçekleşme olasılığındaki değişiklik
- Bölüm Çevre Yönetim Programı iyileştirme hedefleri sonuçları
- Hamidiye Çevre Yönetim Programı veya Çevre İş Planında yer alan hedeflerin sonuçları
- Çevre ile ilgili Bölüm Öneri Sistemi kayıtları
- FR.11.02 Çevresel Etki Değerlendirme Kayıtları
- Yıl içinde gerçekleşmiş çevre ile ilgili şikayet, acil durum ve uygunsuzluklar
- ELA .A.Ş. Çevre Politikası
- Diğer çevreyi etkileyen faktörler

6.6.2 Çevresel unsurlar yukarıda bulunan maddelerdeki değişikliklere göre yeniden puanlandırılır.
Önemli etkiler revizyon sonunda “önemsiz” duruma geldiyse, ilgili Önemli Çevresel Etki Kayıt
Formu(FR.11.05) diğer önemli etki kayıt formları arasından çıkarılarak Doküman ve Kayıtların Kontrolü
Prosedüründe (PR.01-PR.02.) belirtildiği şekilde saklanır.

6.6.3 Çevresel etkilerin revizyonu durumunda, Çevre El Kitabında bulunan Revizyon sayfası Yönetim
Temsilcisi tarafından doldurulur. “Çevresel Etki Değerlendirme Formu”nda(FR.11.02) veya “Önemli
Çevresel Etki Kayıt Formunda( FR.11.05) revize edilen kısımların altı çizilir.

6.6.3 Çevresel etki değerlendirmesinin revizyonu “Çevresel Etkilerin Değerlendirilmesi Formu”na

(FR.11.02.) kaydedilir.

6.6.4 Çevresel Etkilerin Değerlendirilmesi ile ilgili kayıtlar ilgili bölümlerde bulundurulur.

HAZIRLAYAN ONAYLAYAN
YÖNETİM TEMSİLCİSİ GENEL MÜDÜR