Professional Documents
Culture Documents
Cơ Sở Kỹ Thuật Laser - Ts.trần Đức Hân - Nguyễn Minh Hiển
Cơ Sở Kỹ Thuật Laser - Ts.trần Đức Hân - Nguyễn Minh Hiển
bot 4d) Hinh 2.2. Cdc loai buéng cong hudng. Trong cdc Laser ran, trude day ngudi ta thong ding ngay hai dau ota thanh hoat chat dé lam guong bang cdch mai chting that nhan va 44ine, tage! om song song v6i nhau, sau dé phi lén mét l6p phan xa (hinh 2.2e). Nhu vay, c6 thé tao ra duoc mot hé guong lién, rat tién loi. Tuy nhién, loai guong nay dé bi dét néng tric tiép béi bic xa Laser va khé Jam lanh. Ngay nay ngudi ta ft ding cdc guong fién, dac biét la trong Laser cong suat 1én. Ngugc lai, déi voi cdc Laser bin dan, thi viée stt dung cdc guong lién lai rt thong dung. Trong Laser khi, céc guong phan xa thudng ding {a cdc guong parabol hofc cdc guong cdu (hinh 2.2b). Dac biét thong dung 14 loai BCH gém hai guong cfu cé ban kinh cong bang nhau duge phan bé trén khoang ding bang bdn kinh cong d6, do vay tiéu diém efia chiing tring nhau, BCH loai nay duge goi 1a BCH dong tiéu. Uu diém co ban cia BCH dong tiéu 1 dé chinh va céc tén hao do nhiéu xa & trong BCH cé thé coi nhu khong dang ké. Déi vi céc Laser khi va mot s6 Laser rin cing ding rat thong dung loai BCH duoc céu tao boi mot guong phang va mot guong cdu (hinh 2.2c). Trong mot sé Laser rn lam viée & ché do diéu ché hé sO phdm chat ngudi ta thay mot (hodc cA hai) guong phan xa bang lang kinh quay véi van tc lén (hinh 2.2d). Khi d6 06 thé thn duoc nhitng xung Laser cé dé rong xung rat nhd va cé cong sudt rat 1én - Hinh 2.3. Budng cng hudng vong. Trong tat ca cdc loai BCH ma ta vita xét 6 trén, dutmg di cha tia sang 1a mot duong zic zic hd. Trong ky thuat Laser ngudi ta con goi cdc BCH nay 1a céc BCH thang dé phan biét chting véi céc BCH vong, trong dé céc guong phan xa duge xép dat sao cho dudng di cha tia s4ng 14 dudng kin (hinh 2.3). BCH vong thudng duoc sit dung trong c&c con quay Laser. 45Ngoai cdc dang BCH co ban ké tren, hién nay trong ky thuat Laser ngudi ta con sti dung mét sé dang dac biét khdc nifa : Ching han dé tang céng suat ra cla Laser cé thé sit dung mét loat céc BCH thang dat ndi tiép nhau, cé thé str dung hé théng cdc guong léi chim tia bite xa, ding phan xa Bragg v.v... 2.2, GUONG LASER Trong muc nay chiing ta sé xét mét cdch chi tiét hon dac diém cdu tao va nhiing yéu cau ky thuat déi vdi cdc guong cla BCH quang hoc. Yéu cau co ban cila cdc guong Laser 1A phai dim bao sao cho tén hao trong vat li¢u ding lam bé mt phan xa 1A nhdé nhdt. Trong giai doan dau phat trién cia k¥ thuat Laser ngudi ta thuéng st dung cdc guong cé dé 1A thay tinh hay thach anh va Idp phan xa 1a bac, nhém hoic vang. Hé sé phan xa chia cfc guong nay 6 ving anh séng kha vi thutng khong vuot qué 90:95% va phan nang lugng bi tiéu hao do hap thu trén bé mat ctia guong cé thé dat tdi 5+10%. Day 1a gid tri tén hao kha 16n, né lam gidm hé sé phdm chat cha BCH. Hién nay, trong ky thuat Laser phan Ién cdc guong ma bac, nhom hoac ma vang 44 dugc thay bang cdc guong dién mdi nhiéu Iép. So véi cdc guong cé 16p phi kim loai thi guong dién méi nhiéu lép c6 mot loat uu diém ndi bat : tinh chon loc va hé sé phan xa cao, phan nang lugng bi tiéu hao do hp thu rat nhé, vi vay cdc guong dién méi nhiéu Iép cé thé dam bao duge hé sé phdm chat cta BCH rat cao, chiu duge mat d6 nang lygng biic xa lén va tudi tho cla cdc guong nay rat cao. Guong dién moi nhiéu 16p duge cau tao nhu sau (hinh 2.4) : Tren dé bang thay tinh (hoac thach anh) ngudi ta ding phuong phap béc bay trong chan khéng dé ph lén 46 lan lugt céc lép ké tiép nhau cia 2 chat dién m6i trong sudt dé co tinh chiét sudt nj, n, va cé chiéu day quang hoc bang mot phan tr budc séng bite xa tite 1a: ny. hy= ny. hy=. . = — (2-1) 46 ss sosTrong dé : hy, hy 14 chiéu day hinh hoc cita cdc Ip phi. D6i voi ving phé kha vi vA ving héng ngoai gan, cdc chat dién méi thudng duoc ding dé pha 1a ZnS (voi chiét sudt én ny=2,36) va Cryolit Na, AIP, (v6i chiét suat nhé n,=1,34), hoic MgF, (n)=1,38). Tuy nbien cing cé thé dimg cdc chat dién m6i khdc. Chang han, néu thay ZnS bang vat li€u khac cé chiét suat cao hon, vi du nhu PbO, thi véi cing mét sé lép phi bang nhau cé thé nhan duc hé sé phan xa Ién hon. Cée guong dién moi nhiéu 1ép duge cau tao sao cho lép ngoai cé chiét sudt cao, Bang 2.1. Mot s6 vat liéu ding dé ché tao guong Laser nhiéu lép. Ten vat Chiet sudt Ving phé truyén qua ligu (vdi 4=0,7 1m) [un] Zn8 2,36 04 - 15,0 MgE; 1,38 0,2 - 6,0 Na, AIF, 1,34 0,2. - 10,0 SiF, 1.43 0,8 - 9,0 CaF, 1,43 02 - 6,0 LiF 1,39 04 - 6,0 ced, 2,35 O4 - 5,0 Z,Ox 2,10 0,25- 5,0 Tao, 2,53 O4 - 4,0 SiO, 1,46 0,2 - 8,0 Ge 4 13 - 20,0 Si 3,4 0,9 - 8,0 4112345678 Hinh 2.4. Guong me hb méi nhiéu lop. pé thay duge rd hon co ché phan xa trong guong dién moi nhiéu lép, ta hay xét mot chim Anh séng dap vao bé mat guong dudi mot goc bat ky nao dé (hinh 2.4). Do hién tugng phan xa trén bé mat gidi han cha c4c lép dién mOi nén xuat hién mot s6 1én céc tia sang giao thoa. Néu diéu kién (2-1) duge thuc hién thi cdc tia sang phan xa déng pha véi nhau, ttc 1a ching duoc c6ng lai va khuéch dai len. That vay, gia sit ta xét céc tia phan xa 1, 2 va 3 tir bé mat ciia cdc 1ép dién méi. Tia I xut hién do hién tugng phan xa tai bé mat phan chia giifa m6i trudng ben ngoai (vi du nhu khong khi véi chiét sudt no=1) va lép dién mdi thir nhat c6 chiét suat n,>no. Tai day bat dau cé sy thay déi pha cia tia sng véi gid tri bang x (vi tia sing di tit moi trugng quang hoc cé chiét suat nhd vao moi trudng quang hoc c6 chiét sudt lén hon thi hién tuong phan xa trén bé mat phan céch gitta hai mOi tru’ng xay ra voi su thay d6i pha bang 7). Tia 2 cing cé pha bang 7, vi hién tuong phan xa trén bé mat tiép gidp nm, - n, xay ra khong kém theo sy thay déi pha (do n,D6i vi tia 3 thi hi¢u dudng di bang 2n,h,+2 njh,=A va su phan xa tren bé mat n, - n, xdy ra voi su thay déi pha bang 7. Nhu vay, pha cia tia 3 tring véi pha cla tia 1 va 2. Néu xét cdc tia phan xa khéc ta ciing thay két qua tuong tu nhu vay. 48 8% & SSMSone Geet nr A a Néu chiéu day cla cdc lép quang hoc khong bang 7 thi cdc tia giao thoa sé khéng déng pha : géc pha giifa hai tia canh nhau sé nhd a hom 2a, Ki nyhys= nahyx< hoe Id hom Qn, khi nhemb>*, do dé, cong suat phan xa téng hgp va hé sé phan xa sé nhd di. Vi vay van dé kiém tra va diéu chinh do day cia cc 16p di¢n mi trong qué trinh béc bay sao cho dam bao diéu kién (2-1) 14 v6 cing quan trong. R% 100 } 90 : 80 2.3 SSODAS 70 0 {NV 40 | NY 10 o 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Zn (MgB) 8616p Hinh 2.5. Su phu thudc cia hé s0 phan xa R vao s6 lép. Hé sO phan xa va tinh chon loc cla gutong Laser phu thuéc vao sé lép dién méi. Su phu thuéc nay due mé ta trén hinh 2.5 qua vi dy cha guong duge ché tao tit ZnS va MgF, . CSc guong duoc cau tao tir 3 dén 7 Iép 1a nhimg guong ban trong sudt. Hé s6 truyén qua cla cdc guong nay dugc xac dinh tir cng thitc 100%-R ~ t (6 day phan nang luong bi hap thu c6 0,1+0,3%, nén thuc 1 c6 thé bd qua). Hé sé phan xa rit cao (R>99%) cé thé dat duoc trong cdc guong g6m tir 15 kép tré lén. Viée ch€ tao céc guong nhiéu lép nhu vay khong phai don gian, nd doi héi phai dam bao do chinh 4-GTCs 49xde cao vé chiéu day va do déng nhat ciia cdc l6p phi. Ngoai ra sai sé vé do bing phang cha bé mat dé guong khong dugc vuct qua gid tri ACI-R) onVvR . Trong ky thuat Laser mét diém rat quan trong 1a phai biét duoc gid tri mat 46 ‘cong sudt tdi han mA guong c6 thé chiu dung duge. Sau day 14 m6t s6 s6 ligu duge xde dinh qua thuc nghiém (bang 2-2). cho phép 1a Bang 2.2. Mat do cong suit téi han cia m6t s6 guong Laser. C&c cht thank phan SO lép C6éng sudt t6i han Buéc séng cla 1ép phan xa [mW/cm’] An] ZnS +MgF; 15 \ 350 0,6943 ZnS +MgF, 15 30 0,53 ZnS 1 350 0.6943 C20, + MgF, 15 400 0,6943 ZnS + SF; 18 60 | 09,6943 D6i vdi cdc Laser c6 mot guong phan xa hoan ton (R,=1) va mét guong ban trong suét (R,<1) thi cdn phi chon gid tri R, cho t6i uu, tite Ia dam bao duge cong suat ra cia Laser IA cyc dai. Gid ti t6i uu ctta R,* phu thudc vao timg loai so dé lam viéc cu thé cia cdc Laser. Vi du, d6i véi laser lam viée theo so 46 3 mitc ta cé : al ae it) R,=e “PK (23) trong dé : B 1 hé sO suy hao do tin xa tren cdc tam khéng déng nhét quang hoc cua méi trudng hoat tinh va qué trinh hap thu khong cong hudng ; / 1A chiéu dai hiéu dung cia moi trutng hoat tinh ; ng 1a s6 nguyen ur hoat tinh trong 1 cm’ cla moi trudng ; k 1a tham sé khong cé thi nguyén chi sé lan ma céng sudt bom lén hon mic bom 50ngudng ; o>, 1a thiét dién hap thy 6 dich chuyén 291. V6i Laser Rubi thi B=0,03em™, | = 12cm, np = 1,6.10" em, oy, = 2,5.10°7° cm? khi 7 = 300°K, néu lay k = 2 ta sé c6 R, = 0,5. DPOi voi laser lam viéc theo so dé 4 mic thi : =f Fgh Sue] B eyytyatt R,=e (2-4) trong dé: O75) =k. Véi laser thiy tinh Neodym (cé chia 2% néng d6 Neodym) thi ny = 2.10%cm*, B=0,005cem™' ; i = 12cm ; 6x, -1,6.107 cm’. Véi k = 1,5 thi gid tri toi wu cia guong bin mo 1a R, = 0,6. 2 2.3. CAC MQDE TRONG BUONG CONG HUONG Mac di cfu tao cia BCH quang hoc (wong déi don gidn, nhung cdc qué trinh xay ra trong dé lai rat phtic tap. Trude hét, ta hay xét viée hinh thanh céc dao dong riéng cla BCH : Trong k¥ thuat Laser céc dao dong rigng thudng duge goi 1a cdc mode. Trong gan ding bac nhat c4c mode cé thé coi nhu két qua giao thoa cia cdc séng phang lan truyén theo cdc huéng nguoc chiéu nhau gitta hai guong phan xa. M6i mé6t mode duge dac tung bang cau hinh tuong ding cua trudng trén bé mat cdc guong va s6 nita budc séng duoc sdp x€p gia hai guong, tic 1A Gen truc cla BCH. Ngutdi ta ky higu cdc mode bang TEM,n,, tong dé TEM (Transversal Eletromagnetic) ding dé chi séng dién tit ngang, tic 1A song dién tir ma than phan véc to cudng do dién truéng E va thanh phén vée to cudng do ti trudng H chi nam trong mat phang yuong géc véi phutong truyén sng, con im, n va q 1a nhitag sé nguyén dvong ma ¥ nghia vat ly cla chting sé dugc tinh bay sau. Cac mode doc duge hinh thanh béi cdc séng phang lan truyén nguge chiéu nhau. Nhv vay, méi mode 14 mot séng dimg. Trong trudng hop BCH duge tao bdi hai guong phang cé kich thude lén va réng tite khong chia hoat chat (hinh 2.6) diéu kién tao thanh céc mode doc duge vist nhu sau: SlHinh 2.6. Buéng cong hudng. Tu day ta cé tin s6 riéng cia cdc mode doc: fey =c.q/2L (2-5) Cong thite (2-4) chi dting cho truémg hop BCH réng. Néu BCH chita day chat hoat tinh véi chiét suat n thi gid tri tan sé f, bang : f,=c.g/2.Ln Khoang cdch vé tén s6 gitta hai mode doc lién nhau bing : Af, =f, - fya=c/2.L.n (2-6) Ta hay Jam mot vai phép tinh don gian : Gia sir chiéu dai cla BCH L=10 cm, buéc séng bitc xa A=O,6um theo céng thitc (2-4) ta cé q=2L/253.10°. Diéu nay cé nghia 1a sé nia bude song duge xép trén truc ela BCH l rat lon. Trong khi dé, déi véi BCH kin ding trong ky thuat siéu cao tan thi q chi nhan cdc gid tri hang don vi. Néu L=10 cm thi hiéu tan s6 gitia hai mode doc lién nhau bing Af = 1,5.10° Hz. Tuy nhién, do khoang cach L d6i véi cdc loai Laser rat khdc nhan. Vi du, d6i voi Laser khf Letm, con déi véi Laser ban din L >1. Thay q tit biéu thitc: L=q. 4 vao (2-8) tacé : 6,= 2 53Tiong tu nhu vay, déi véi mode xién thi m, géc 6, duoc xdc dinh ti diéu kién : £,(9=0) = 2,.,(0=6,) voi m=2,3,4... & véi m< >m, n) do dé thong thudng ngudi ta bd qua chi sé q trong kf hi¢u mode va chi con viét TEM,,. Mode tmgvéi m=n=0 (TEM,,) duge goi 1A mode co ban. Trong mode nay bién do trudng dat gid tri cuc dai tai chinh gitta guong va sau dé gidm dan téi khong. Céc tén hao do nhiéu xa trong mode co ban JA nhé nhat. 2.4. HE 86 PHAM CHAT CUA BUONG CONG HUONG Dé dénh gid chat long cia BCH quang hoc theo quan diém nang lugng, ngudi ta sir dung khdi niém hé sé phdm chat. Tuong tw nhu déi véi cdc BCH ding trong kj thuat siew cao tan, hé sé phdm chat cia BCH quang hoc duoc xdc dinh bing cong thitc: Q= Pav Ee (2-12) P, Vai: E, = nang long dy tri trong BCH. P, la nang luong trung binh bi tiéu hao trong mot gidy, hay cén goi 1a cng suat trung binh cia cdc tén hao déi véi mét dang dao dong cho truée. Theo cong thie (2-12), hé sé phim chat cia BCH cang cao khi 46 tén hao trong BCH cang nhé va ngugc lai. C4c tén hao trong BCH duge xdc din trude hét béi chat Iuong phan xa cia cdc guong. Néu coi céc gutong 1a hoan toan gidng nhau va ¢6 cing hé sO phan xa r thi phan nang long cha BCH bi gidm di trong khodng thdi gian dt do hién tuong truyén qua va hap thu c6 thé duoc xéc dinh nhu sau: Gia si séng phang mang nang luong = di th guong G1 dén guong G2. Tai guong G2 séng nay duge phan xa tré lai mét phan, cdn phan tén hao bing Fil-n. Khoang théi gian cn thiét dé séng di het quing dung tir guong no dén gutong kia bang: 57vee Li are be Ee v c Nhu vay cit sau mdi khoang thdi gian At thi séng di duge mot 1an th guong no dén guong kia va tiéu hao phan nang lugng bang E . oe 2 ; 3 -R). Vi vay tinh trung binh trong mét don vi thdi gian séng bi mat mot phan nang luong 1a: _BU-R)__EG-R)e 2.At 2.L.n Vi méi mot dao déng trong BCH duge tao béi hai séng phang lan truyén theo céc huéng nguge chiéu nhau, nén phan nang lugng ma mdt : 1—R). mode mat di trong mét don vi thai gian bang: aoe 0 Dé tinh cho c& khoang thdi gian A? thi ta 6 phuong tinh x4c dinh tén hao: gE =-EU-R)——dt (2-13) La Mat khac, néu coi cic mode cha BCH nhu céc dao dong dién tir déc lap thi mdi mot dao dong dién tir nay duge dac trung bang mét tan s6 cong hudng va t6c dé tan xa nang lugng (t6c do tat dan dao dong) 6 thé biéu dién qua hé sé phém chat Q nhu sau : ot E-Ey @ Ep 1a nding luong du trit 6 thoi diém ban dau. Lay vi phan biéu thtfe nay ta dug: dB =-E2 dt (2-14) Q So sdnh (2-13) va (2-14), ta cd: Lon 2nLn =——_= 2-15 @ cd-R) Ad-R) @-15) 58Vi du; voi L = 10cm, 2 = 0,6um, R © 0,9 van= 1 tac6Q=1,2x 10, ttc 14 hé s6 phdm chat cha BCH dat duge gia tri rat cao, 1én hon rat nhiéu ln so véi hé s6 phdm chat cia BCH ving siéu cao tan. Tuy nhién, trén thuc té thi ngoai cdc tén hao khi phan xa ra, con c6 rat nhiéu nguyén nhan khdc lam giam hé sO phdém chat cla BCH quang hoc. Cé thé ké ra m6t s6 nguyén nhan chinh ohu hién tugng nhiéu xa gay bdi kfch thudc hit han cia cdc guong, sy khong song song cha cdc guong, d6 nhém cia mat guong ...v.v. Trude hét ta hay xét anh hudng cia nhiéu xa. Gia sit guong cé kich thuée bang D, khi dé photon di ra khéi BCH sé bi nhigu xa va géc nhiéu xa aX. Xdc suat cha photon di ra khoi buéng cong hudng (khong tham gia vao qué trinh hinh thanh bttc xa Laser), tic 1a ti s6 giita dé léch theo huéng vuong géc voi hung chuyén déng va kich thuéc cla guong cé dé lon xdp xi bang : a Chinh dai luong nay xdc dinh cdc tén hao do nhigu xa. Nhu vay khi tinh téi anh huéng cla nhiéu xa, hé sé phim chat cla BCH sé due xAc dinh bang biéu thie: 2nLn AL Q=— MI-R+s05) (2-16) Néu A= lpm, D= lem, L = 10cm thi a = > 10°, tic 1a cdc 16n hao nhiéu xa dé lam giam hé sé phdm chat cha BCH chi 14 mot phan khéng dang ké. Su khong song song cia c4c guong trong BCH lam giam di rat nhanh hé sO phdm chat Q. Gia sir mét guong nao dé dat lech di mot géc B (hinh 2.8). Trong truéng hgp nay cdc photon khi phan xa tai cde guong khong song song sé bi léch di mét géc B, va cit sau méi lan phan xa géc lech nay lai tang lén mét Iwong 1a 28. S6 lan phan xa trong khoang théi 59wp Si gian t bing = ‘Tu day cé thé xac dinh due thai gian t, cn thiét dé aN cho photon di chuyén hét duoc doan dudng D, ttc 1A di ra khoi BCH: Hinh 2.8. Buéng céng hudng voi guong dat léch. 242 D=PL hx St =p ft 2in Ln © 2Ln 2DLn?* 8 Khi dé hé s6 phdm chat cla BCH bang: Q=at, = 2% 2LD (2-17) eV B So sdnh biéu thiic (2-17) véi biéu thiic (2-15) ta x4c dinh duge mitc d6 song song c4n c6 cia guong: Lno eon 2LD c(I-R) c V B _ 2 _2DU-R) h ay B L Theo cac cong thie nay néu L = 10cm, D = lem, A = Jum, n=1 gid tri Q » 10” chi cé thé dat dude khi B = 10%, tute AB = 3”. Cuéi cing, ching ta dua ra them mét sé biéu thite xéc dinh hé sé pham chat cia BCH d6i véi mot vai dang tén hao khic. 60ec 3 Qaioaret Bat Truéng hop hai guong song song nhau, nhung cae phéton chuyén dong léch véi truc cla BCH mot géc 6 rat nhé thi hé sO phdm chat cua BCH sé duge xc dinh boi : nLo cfr -R+ 0) Khi 6 « thi Q sé giém kh6ng dang ké. Q= (2-18) D6i véi trudng hop tén hao qua cdc bé mat bén cha BCH: 20 Qyy2 2 no D* — 4n.D’ = = 2-19) Q nc? M ‘ » Trong c4c Laser ban dn, néu tinh téi cdc tén hao do hap thy dnh sang bdi cdc déng tir tu do thi: - cart - rot? anni (2-20) 4ne Ans Mo trong dé : o - 1a. dé dan, t~- thdi gian tich thoat cla c4c dong tir dan. Dé tinh duge hé sé phdém chét chung cia BCH quang hoc bat ki cé thé 4p dung cong thie tong quat sau day: toyl (2-21) Qe TQ Tuc 1a nghich do hé sO phdm chat toan phan cia BCH bang téng nghich dao cla cdc hé s6 pham chat thanh phan. 2.8, LY THUYET SONG VE MODE CUA BUONG CONG HUGNG Vic khao sét mot cach chat ché va day di phan bé trudng dién tir trong BCH quang hoe, chi c6 thé phai duge tign hanh trén co sé giai hé phuong trinh Maxwell véi cdc diéu kién bién cho trudc trén céc guong. Méi nghiém dimg cia bai todn nay c6 thé xem nhu m6t dao dgng nhat dinh vA duoc dic trang bing mét phan b6 trudng rieng va mot tan sé phitc riéng (do cé cdc tén hao nhiéu xa nén tan s6 riéng cha dao dong phai Ia phic). 61Dac diém cha céc BCH quang hoc 1a nhiing kich thude dic trung cho truéc nhu chiéu dai cia BCH, ban kinh cong cha guong v.v... 16n hon rat nhiéu lén so véi bude séng bite xa, vi vay cé thé coi rang truéng dién tiy trong BCH Ja trudng dién ti ngang va phan cuc dong nhat. Trong trudng hop nay dé xdc dinh phan bé dimg trén bé mat mot guong nao dé, vi du trén bé mat cia guong bdn trong suét (guong G1) duéi dang tich phan cia trudng trén bé mat guong kia (guong G2), cé thé ding nguyén ly Huygens. Thuc chat cia van dé 6 day 14 ngudi ta cho trudée mot phan bé trudng bat Ki tren bé mat guong G,, r6i dua vao nguyén ly Huygens dé tinh wutng trén bé mat guong G2, sau dé bang c4ch tuong tw lai tinh phan bé trudng trén bé mat guong G1 dua vao két qua thu duge d6i véi trudng 6 guong G2 (hinh 2.9). Néu cac tinh todn nay duge lap di lap Jai (p+ 1) lan thi su phan bé trudng trén bé mat guong G2 sé bing : aye 424d KR Up 065.52) = Ef FU pj. LO eos Ode dy, 2-22) Ants R trong d6 : Up(x:.y1) - phan bé trvdng trong mat phang cia guong thit chat ; K= Oe + hang s6 lan truyén séng trong moi trudng cla BCH ; c R ~ khoang cach ti guong thi nhat dén diém quan sat (diém cén khao sat) ; a - géc hop béi R va phdp tuyén voi bé mat guong thi nhat. Biéu thitc (2-22) 1a phwong trinh tich phan Precgon loai hai véi ham c4n tim 14 Up.(%,y2) -Cén hu ¥ rang, 6 day viée lay tich phan dugye tién hanh theo toan bé dién tich bé mat ctia guong thi nhat ma guomg nay cé thé khong phai JA guong phing. 62 orem yas oaNorte toa Fre ee sy (x19) vy Ye Hinh 2.9. Buéng cong luting v6i hai guong phdng hinh chit nhdt. (p92) Cac mode cha BCH sé tuong tmg vdi cic nghiém dimg kh4c nhau cia phuong tinh tich phan (2-22), tite 14 tuong img véi cdc phan bé trudng khong déi sau mot khoang thdi gian nao dé. Diéu nay chi cé6 thé xdy ra (phan bé tré thanh dimg ) sau khoang 200 + 300 Jan phan xa Chinh 2.10). Bien do cua trudng 0,8 0,72 0,70 — 80 120 160 200 240 260 320 $6 ian phan xa Hinh 2.10. Sut thay déi bién dé cia truéng vao 86 lan phan xa. Gia sit sau N ldn phan xa, phan bé trudhg trén cdc guong tré thanh phan b6 dimg. Khi dé e6 thé viét : N uyissy-(4) V(x y) (2-23) 63833+ soe rs Voi 7 la hang s6 phic, V(x,y) 1 ham phan bé ding Thay biéu thifc oe vao O22) tacd: Vuat = jy, (1+e088)—— wm axdy (2-24) Vi sau N lan oni xa Vuyi=Vy do d6 cac chi s6 06 thé bd di dugc va ta cé phuong trinh tich phan: Ve re Iva+ cos0) ay (2-25) Céc ham riéng Vin(x.y) 1 autem cla phuong trinh (2-25) tng véi cdc gid ti 7,,, tong ting (goi 1a gid tri ring) sé dc mung cho cau tric cia trudng tén bé mat guong déi véi céc mode xién TEM,,, khdéc nhau. Cn phai nhic lai ring, mdi mt mode xién nhu vay o6 thé chia mét loat cdc mode doc tuong tng véi cdc gid tri q khéc nhau. Trén hinh 2.11 m6 ta phan bé truéng cla mot sé mode xién don gidn khi cdc guong phan xa la cdc guong phang cé dang hinh vuéng hoac hinh tron. IWO@ TEM), © TEM, Hinh 2.11. Phan bé trudng cia guong hin cé dame van vudng vd tron. TEM); TEM, TEM, 64Doi véi cdc guong hinh vuéng chi sé m dic tung cho sé ldn thay déi hudng cita trudng doc theo truc x va chi sé n dac trung cho s6 lin thay déi hung clla trudng doe theo truc y. Tuong tu nhu vay d6i véi cde guong hinh tron céc chi s6 m vA n lan lugt dac trang cho sé lan thay déi hu6ng cila truéng theo bén kfnh va theo goc phutong vi. Légarit cha gid ti riéng y,,, 1A dai lugng phtic va duoc xdc dinh bang cong thiic: 11 Ys0m = Byun + iC + KL) (2-26) trong dé : - B,, xde dinh mite dé tat din cia séng sau mot lan phan xa gilia hai guong (sau mét lin di qua) ; ~ Gq 1 dich pha b6 sung sau mt lén di qua, dai lung nay duge céng lai véi dich pha hinh hoc. Néi chung, cdc ham V,,,(x,y) 14 cdc ham phiic va chi duge x4c dinh tai bé mat cla cdc guong. Néu biéu dién he sé phém chat cha BCH qua tham s6 By, ta cé: aL = (227 om Ban’ om) Khi dé diéu kien cong hudng d6i véi cdc mode TEMoang Sé 1a: — 2k +a, = fq song, Cling c6 thé dé dang x4c dinh duoc tan sé riéng f, fag CUla CAc mode nay thong qua ay,: Cc CH fing =e q~oe 2-28 mg oT RL 8) Nhu vay, viéc gidi phuong trinh tich phan (2-25) d6i v6i moi cau hinh cia BCH quang hoc cho phép xdc dinh cau tric truéng cla mode, cae tén s6 cong huéng cia chting vi cdc tén hao ctta BCH. 6-GICs 65Can tuu ¥ rang phuong tinh (2-25) cing nhu cdc céng thtic (2-27), (2-28) déu mang tinh téng quat, ching khong phu thudc vao cau binh nhat dinh cia BCH cing nhu hinh dang cu thé cua guong phan xa. Vi vay cé thé sir dung cdc két qua tren dé xét khong chi cdc guong phang ma cA céc guong 6 hinh dang khéc ntia, vi du nhw cde guong cau hay gutong parabol.Gia si ta xét cdc guong phang hinh chi nhat voi cdc canh bing a, b (a,b << L) khi dé 6 thé coi cos6 = 1 va 1 R= EtG 1 vey eb tz [Om + -veY | Phuong trinh (2-25) trong trudng hop nay duoc viét ohu sau: tatb = ye = Vo, =1e f j Jhon Ble OT ans (2-29) fae Néu ta gid sit ring ham phan bé cé dang: Voy) = V.G9) - Vy) thi ding phuong phdp tach bién sé ta cé thé nhan duge tir phuong trinh (2-29) hai phuong winh tich phan gidng hét nhau, trong dé mdi phuong trinh nay mo 4 mot BCH véi cde guong 1a nhiing mat phang. Nghiem téng quat bay gid cé thé viét duéi dang: Van(Xs¥) = Vinx) « Vay) DSi voi guong phang hinh tron ban kinh a néu si dung hé toa do cuc (1,@) ta cd: R= JU +9 +6 - 252, c0s(o, ~o=Lea{e +6 2417, cos(@, -9,)| Phuong trinh tich phan bay gid sé cd dang: arn i jK [2 +23 —24n, cos(@, — 2) Veiga =e | [ex [x : SV (4,0, nd dg, (2-30) 2L 66 632 once SeemDat V(ir,¢) = R, (Me? va lay tich phan theo @, ta duoc : an bet Rye =r pS: (cl Vice ME Reds 31) J, lA ham Bessel loai | bac n. C&c phuong trinh tich phan (2-29),(2-31) 06 thé gidi duge dé dang trén may tinh dién ti bang phuong phdp gan diing lién tuc. Néu cho diéu kién ban ddu 1a mét phan bé déng nhat cua bién do va pha cia séng trén m6t guong nao dé thi nghiém thu duoc sé biéu dién cdc dang dao déng riéng déi xitng chan. Dé thu duge céc dao dong déi xting 1é phai str dung phan bé6 truéng ban dau 18 mot ham Ié, ttc 1a bien do cha trudng ben nita guong nay (vi du ti O dén +a) phai nguge d4u so véi bién d6 trudng o nita ben kia (tt 0 dén -a) cha guong. 1 LEM, My Bién dO Nps Ny=6,25 | Ne 02 x 6 a 10 a Pha 0 {do} TEM, -20 _- Ny=6,25 -40 x 0 02 08 F Hinh 2.12. Phan b6 bién d6, pha déi voi cdc mode TEM y, TEM jo. Két qua tinh toan cho thay phan bé bién do va pha cua mode co ban TEMgo, mode déi xing 1é dau tién TEM,, cé dang nhu trén hinh 2.12. 67O day tham s6 quan trong nhat dic trung cho cho kich thudc hinh hoc cia BCH 1a sé Fresnel : = a AL N6 xdc dinh sé viing Fresnel ma ta c6 thé dat duoc tren mét guong, néu nhin ti tam cia guong kia . F Tw hinh 2.12 ta thay ving déi véi mode co ban TEM, ¢6 bién dé tuong déi nhé nhat dat duoc & mép guong, trong khi dé déi v6i mode TEM,, bién d6 ciia trudng 6 chinh gitta guong lai bang khong. Con su phan b6 pha cia ca hai loai dao déng thi gan nhu giéng nhau va duoc biéu dién trén cing mot hinh vé. a” SN TEM. Q ~ 10 * 1 0,1 0.2 1 10 40 N, Hinh 2.13. Su phu thudc cita tin hao céng sudt vao 50’ Fresnel. Hinh 2.13 m6 ta su phy thugc giifa tan hao cong sudt sau mot ldn phan xa gitta cde guong va sé Fresnel déi véi mode co ban TEMyy VA mode TEM,» V6i cling m6t gid tri N,. nhu nhau mode co ban cé ton hao nhiéu xa nhé nhat, cdc mode khdc cd m, n 1én hon sé chiu tén hao nhiéu hon. Diéu dang luu ¥ 1A ti s6 gitta chc gid tri t6n hao cia céc mode hau ahu khong phu thu6c vao Ne, ttc 1a hdu nhu khong thay déi khi chiéu 68ad rd dai cua BCH thay d6i. Vi vay viée nén céc mode bac cao 14 khong cdn thiét nita do vie thay déi kich thuée cia BCH IA mét viéc lam khong dé dang. 2.6. CHON LOC MODE Nhu @ c4c muc trén ching ta da thay, trong BCH quang hoc, binh thudng c6 mot sé luong rat Ién cdc mode doc va cdc mode xién dugc kich thich déng thai. Do dé, khi Jam viec Laser sé bifc xa ra mot tap hop rat nhiéu cdc tin sé rat gan nhau nim trong pham vi diténg bao cia vach phé phat quang cia hoat chat. Méi mot mode tuong ing véi mot tn s6 xdc dinh va mdt phan bé trudng trén bé mat guong. NGi chung ché dé da mode cua Laser Kam gidm dang ké tinh két hop va tinh don sdc cha bite xa, lam mé rong gidn dé dinh hudéng cla chim tia ra. C4c két qua tinh todn cho thay d6 rong vach phé brtc Xa ti I thudn véi sé mode doc. Géc phan ki cia chim tia Laser phu thugc vao sé mode xién theo céng thie: dap (p - s6 mode xién) a Con do két hyp theo khéng gian duoc xéc dinh qua s6 mode xién nhy sau: Vi Al - khoang cach ma trén dé xde dinh do két hop cla biic xa. Dé sir dung duoc Laser trong thong tin, trong k¥ thude chup anh khéi va trong nhiéu linh vue quan trong khac, viée dau tién 18 phai nén duge (triét tigu dugc) nhing dao dong khéng cén thiét va tap trung nang luong bite xa vao mét vai mode ma tt nhat IA tao diéu kién cho 69Laser hoat dong trong ché d6 don mode. Qué trinh n’y goi 14 qua tinh chen loc mode, Hién nay t6n tai nhigu phuong pb4p chon loc mode khdc nhau, nhung dudi day chting ta chi dig Iai & hai phuong phép chinh. 2.6.1. CHON LOC MODE XIEN Trong qua trinh chon loc xién, vide nén cdc dao dong khong can thiét duoc thye hién bing c4ch tang dét ngot gid tri tn hao do nhiéu xa. Dé Lam dutge vige dé 6 thé dua vao trong BCH mét loai man chan dic biet. Nhu chiing ta da biét tir so dé phan bé trudng cha cdc dang dao déng xién, mode TEMro c6 trudng luén luén tap trung 6 gan truc cia BCH, cdn cic mode xién bac cao hon nhu TEM, ,, TEM), V.v... thi trudng duge phan bé xa dan truc va bac dao dong cia né cang cao thi truémg cang phan bé xa tryc. Vi vay, néu ta dat vao trong ‘budng cong hudng mot man chan cé kich thuéc thich hgp thi cd thé dé dang tang dugc tén hao nhiéu xq va do d6 c6 thé nén duge tat cd c4c mode bac cao, chi giit lai mot mode co ban, Di nbién trong trudng hop nay man chan khong chi gay tén hao nhiéu xa d6i véi cfc mode bac cao ma ngay mode co ban cing chju anh huéng truc tiép tit man chan, tuy ¢ miic do it hon. Diéu nay thé hién qua viec giam cong suat bic xa khi chuyén tit ché do da mode sang ché do don mode. Hién nay ngudi ta da hoan thi¢n thém phuong phdp chon loc mode xién bing cach dua vao trong BCH hai thau kinh hoi ty (hinh 2.14). Gl G2 Hinh 2.14, Chon loc mode xién ding man chdn va hai thd kink. 70 ‘aga 0Man chan M duoc dat trong mat phang déng tieu giiia hai thu kinh va c6 kich thude ding bang ving sng tai tiéu diém cia théu kinh 1. 2.6.2. CHON LOC MODE DOC Dé chon loc c&c mode doc cé thé sir dung cde phuong phap sau day: - Thay déi chiéu dai cha buéng cong hudng. ~ Dua vio trong buéng cong huéng mau chudn Fabri-Perot hodc tém phang song song. - Ding guong phan xa ¢6 hé sé truyén qua thay d6i doc theo thiét dién, - Dang phan xa Bragg tao héi tiép chon loc tan sd, S6 mode doc kich thich trong BCH duge xde dinh béi do réng phé phét quang cua hoat chat va chiéu dai cla BCH. Do dé, vé nguyén téc néu ctr rit ngan dan chiéu dai cia BCH, ta c6 thé gidm dan sé mode doc. Tuy nhién, céch lam nay khong duge st dung vi né dan téi viée giam chiéu dai cua hoat chat va lam giam céng sudt ra cia Laser. Phuong phdp chon loc mode doc théng dung hon ca 13 phuong phap ding BCH kép (hinh 2.15), Ui, _ti ; L GI Go G3 a) b) Hinh 2.15. Chon loc mode véi BCH kép : ajSo dé : b)Phé dao dong. 71BCH kép duge cdu tao bang ba guong phang G1, G2, G3. Khoang céch gitia hai guong G1 va G2 1a L,. Trong phan nay cla BCH sé hinh thanh cdc mode doc véi higu tin sé duge xAc dinh bang céng thite: c Av, == vOL, Tuong ty nhu vay, trong phdn cdn lai cla BCH duc hinh thanh boi cdc guong G2 va G3 cling xudt hién cdc dao dong doc véi hiéu tan sé bang: Cc AV, =——- BOL, Nhu vay, néu chon L, va L, khdc nhau thi higu tin s6 gifta hai mode doc canh hau ¢ hai phdn cla BCH sé khdc nhau. Chi cé nhiing mode doc ndo ma tin s6 riéng ctia chting trong ca hai phan cha BCH tring nhau mdi 1a nhiing mode chung cia BCH. Két qua la phé dao dong cla BCH kép thua di rat nhiéu so véi phé dao dong cha BCH binh thutng (khong co guong G2). Hiéu sudt cla phuong phdp chon loc mode doc nay tang lén khi ta ting s6 guong phan xq dat wong BCH. Tinh chat nay duge sit dung rong rai trong cdc Laser rin ma o dé ngudi ta ding mot ap hop géom hai hode nhiéu (4m phang dat song song lam mot mat phan xa con mat phan xa kia la mét guong diéc. C4c phuong phdp chon loc mode nay hay duge ding trong cdc phong thi nghiém nghién ctu vé thong tin quang. 72 em eeCHUONG 3 LASER BAN DAN 3.1. CHAT BAN DAN VA TINH CHAT CUA CHAT BAN DAN 3..LCHAT BAN DAN THUAN 6 nhiét d6 thap trong tinh thé b4n din than hoan toan tréng cdc dién ti, hdu hét cdc dién tit déu thudc ving héa tri, do dé b4n dan 1A chat khéng din dién. Khi nhiét dé mang tinh thé ting lén mét sé dién ty duge kich thich béi nang lugng nhiét va n€u nang luong dit lén dé dién ti vuot qua dugc dai cam, chiing sé chiém mot sé mic nang luong trong dai din. Cac dién tit sau khi dich chuyén lén dai din déng thdi cling dé lai cdc 16 wéng tuong img trong dai héa tri. Qua trinh trén tao ra dién tl tu do trong ving din va 16 tréng trong ving héa tri tite 1a tao ra cdc hat dfn trong mang tinh thé chat ban dan, ching tao ra kha nang din dién cha bén din. Néng 46 ciia dién ti trong bén din theo nang lugng duoc phan bo theo phan bé xdc suat Fermi-Dirac: 1 1 tens PEF) trong do : F(E) la xdc swat tim thay dién tir tai mtic nang lugng E. F(E)= (3-1) E, Jd mtic nang luong tuong ting khi FE) = 0,5 hay con goi 1A nang luong Fermi. Nhu vay theo biéu thitc (3-1) khi ting nhiét dQ T thi xéc suat phau bé dién tit trong dai din tang Jen, tic 1a lu6n xudt hién dién tir trong 73dai din. Nguoc Jai khi nhiét do giam dan ti khong th} x4c sudt xuat hién dién tir trong dai dan hdu nhu bing khong. Nang lugng ‘ Phan bé dién Dai din ru do ts CCS: SGOO500000000 ~ 7 Phan b6 16 Dai hod ti tréng Hinh 3.1. Mitc nang lugng va phan b6 cdc hat dan theo cdc mute nding luging trong ban dén thudn. Néng dé dién tit ty do n trong ving dan duge xdc dinh bang tich gitta néng d@ mite nang lugng trong ving din va xdc sudt xudt hién dién ti trong céc mite nang Ingng dé réi tich phan trén toan dai. n= j S(E).F(E)dE (3-2) EC Do néng dO dién ti trong dai dan tap trung chi: yéu gan mic nang luong E, va hau nhu khong tén tai 6 cdc mic nang lung cao, nén ta cé thé tinh todn xp xi: E,-E, n=Ne on( Fes) (3) . 2(2..m,KT)” trong a6 : NeW ; m, 1A khéi Iwong cia dién ti ; K Ja hang s6 Boltzmann ; h 1a hang s6 Planck. Tuong ty nhwr trén, mat do 18 trong p twong ting trong dai héa tri cd thé xéc dinh bai: 74p=Ny exo{- E-Ev\ G-4) 9 3/2 véi Ny 2ExmkT) . m, la khéi lugng hi¢u dung cha 16 trong. Cc dién tit trong ving hda tri duge kich thich boi nhiét dé sé dich chuyén len dai din va dé lai cdc 16 tréng tuong ting trong dai héa tri. Do dé trong chat ban din thudn néng do di¢n tt wong dai din n phai bang néng dé 16 tréng trong dai héa tri. Ne exp (- EF) =Ny exo{ - Se ) (3-5) E hay: Ey =E En ®) 3-6) trong.d6 : E, 1a dO rong dai cam cha bin din, Do Ny =N, nén E, *E, /2. Nhu vay trong ban dan thudn cé thé coi mite nang long Fermi nam @ giita dai dn va dai héa tri. Néu coi néng do hiéu dung hat dn trong ban dn 14 n; dic trung cho néng dé hat dan n va p thi: ee E.-E E, -E fr exp (- tr \x cxo{- er Y | ¥NNy oxo{ - Ec By ) 2KT 2(2n.KT) a4 E Vay 1, =——>——_(.m, exp| -—* 3-7 ay pe (mem) ex ae (3-7) Tém lai, trong chat b4n din, néu giit nhiet do khong déi thi néng 46 hat din higu dung luén khong déi cd déi v6i ban din thudn va ban dan pha tap va khong phu thudc vao E, nhung lai phy thugc vao d6 rong dai cm cha ban dan. w 753.1.2. BAN DAN PHA TAP Dé tang kha nang din dign cla bin dan, ngudi ta pha mot long nho cdc nguyén tir tap chat vao mang tinh thé cla ban din. C6 hai loai ban dan pha tap 18 loai p néu nguyén tir tap chat cé it hon mot dién ta lép ngoai cing so véi ban dan, va 1A loai a néu nguyén tir tap chat cé nhiéu hon m6t dién ti 6 lép ngoadi cling so véi ban dan. Trong ban dan loai a mot dién tit cua nguyén tit tap chat khéng lién két chat voi mang tinh thé sdn sang di chuyén va tham gia vao qua trinh dan dien. Nang luong Phan b6 tép tung hat din ooo S78 Dai hod tej a) Phan bé tap trung hat din aE; “OCOC0CCOC0OG FE, a Dai hod tri b) Hinh 3.2. Mic nang huong Fermi, phan 26 tap trung hat ddn trong a) bén ddn loai n ; b) bin ddn loai p. Tuong ty nhw thé, trong ban din p méi nguyén tir tap chat cing dong gép mot 16 tréng trong dai héa tri. Néng do pha tap cha ban din 76loai n 14 N, va loai p 18 N, xdc dinh gid tri mtte nang luong Fermi cua bdn dan theo biéu thitc: n=Ny= evo(- aoe x. (3-8) Na E,, =Eo +KTIn| —* 3-9) Ne E, —E p=N, =Ny ono 8) (3-10) b, <8) -Krin( S) @-11) Ny Nhu vay theo biéu thtfc (3-9)va (3-11) thi b4n dfn pha tap loai n cé mute nang luong Fermi tang déin tién t6i gan day cua dai din khi néng do pha tap N, tang, nguge lai mic nang long Fermi trong bén dan loai p lai gidm dan t6i dinh dai héa tri khi néng do pha tap N, tang. Phan bé tap trung dién uk 16 tong nhu hinh 3-2. 3.2. THEP GIAP P-N Cau tao co ban cua cdc loai nguén quang 1a cdc tiép gidp ban din p-n. Cé hai loai tiép gidp, tiép gidp p-n hinh thanh ti hai chat ban din vi néu chiing cé d6 réng dai c4m nhw nhau thi duoc goi 1a tiép gidp don thé, nguoc lai dugc ggi 1A ti€p gidp di thé. 3.2.1. TIEP GIAP P-N KHONG DUOC PHAN CUC Phan bé hat dan trong tiép giép don thé khong duge phan cue dugc biéw dién trén hinh 3.3. L6 tréng duge tap trung voi néng d6 cao trong ban dan loai p, noi ma 16 tréng 14 hat din da sé, dién th tap trung nhiéu tai ban din loai n noi dién tit 1a hat din da 86. Do phan bé néng do khong déng déu hai bén cla tiép gidp p-n nén Se hat din da sé dién tir va 16 tréng cé xu hung khuéch tan theo chiéu Gradient néng dé phan b6 cia chting. Khi dién tir va 16 trong vugt qua tiép gidp chting lai tro thanh hat thiéu sé va t4i hop vdi hat da 77s6 lam giam néng d6 hat dan trong ving khuéch tan. Ving khuéch tén cén duge goi 14 ving nghéo béi vi trong ving nay néng d6 hat din nhd hon rat nhiéu so véi néng dé hat da sé (dién ty va 15 trong) ban dau. Nhu vay ving nghéo tén tai 3 ca hai bén chia tiép gidp p-n. Ving nghto ee ae en ah eee ons Ban dan loai p pee ¥ Soe Ban din loai o ill hir, (a) Mat d6 dong Phan bo tog : Kho’ng c4ch dién tich | : i | + = ~ ©) Phan b6 V 4 i Khoang cAch dian thé I Va : q @ LA Khoang céch % aa Phan bs E P| dién trutng | I L 0 f———\ ©) ‘ : Khoing cich Hinh 3.3. Tiép gidp p-n khong duge phan cuc : a) Tiép gidp p-n ; 5) Phan b0 hat dan ; c) Phan b6 dign tich ; d) Bién thién dién thé’; b) Phan bé dién truong. 788.86 aA Dien tit trong ban dn n cha tigp gidp sau khi khuéch t4n qua tiép giap dé lai nguyen tit mang dién tich duong do dé ving nghéo trong ban dan n cha tiép gidp p-n lai mang dién tich duong. Ciing nhu thé 16 tréng sau khi khuéch tan qua tip gidp, tdi hop dé lai trong ban dan p nhimg nguyén tir mang dién tich am vi vay ving nghéo trong phan ban din p lai mang dién tich am. Qué trinh khuéch tan va dé lai cde nguyen tir mang dién tich, sé tao ra m6t dién trudng ni, hudng tt n sang p, chinh dién trutng nay lai han ché su khuéch tin cia cdc hat da s6, déng thi tng cudng dong tro1 theo chiéu nguoc vi dong khuéch tan. Dong tréi cita dién tir duge phéng yao bin dan p la: Jyant = “AGH AE . dV ad . a a trong d6: E= “hk va u, 14 dé linh dong cla dién tu. x Tuong ty nhu thé, dong trdi cia 16 trong di yao ban dan nt 1a: Jyasit = “GU yE trong dé: E= -~ va pt, 14 do inh dong cia 16 trong. x Nhu vay dong tréi cla dién tir-va 16 wéng déu phu thudc vao cudng d6 dién trudng cila tip gidp. Trong khi ddng trdi cla cdc hat dan phu thudc vAo cudng dé dign trudng thi dong khuéch tan cia cdc hat da sé qua tiép gidp lai phu thudc vio gradient néng dO cha chung. Dong khuéch tén cia cdc 16 dng trong ban dan loai n 1a: Jay, =—D, wee oa dien ti Sn loai p Ii gan, va cla dién tir trong ban dan loai p 1&: Jyqir =—Da a trong dé : D,, D, Jan lugt 1a hg 96 khuéch tén cita 16 trong va dién ts. Khi khong phan cuc ngoai cho tiép gidp p-n, téng céc ding chay qua tiép gidp bang khéng tte 1b ddng troi va dong khuéch tin bang nhau nhung cé chiéu nguge nhau. 79ferry anon Juice + Tope = 0 Vv ngu, 2p, Mo. 9 G12) dx dx d va dV =D, da, Hy on Lay tich phan theo nguOng cia cd hai vé cha biéu thitc (3-12) voi V,< V >(0.+p.) thi 1, phu thuge chi yéu vao mat do dong phong, ngugc tai khi dong phéng cé mat do nhé tic Sn<<(n,+p.) thi t, khéng phy thudc vao mat d6 dong phong. Higu suat cia qué trink t4i hop cap dien t-l6 tréng cd biic xa sé duge danh gid bing ty s6 gitta t6c dé tdi hop cé bite xq va t6c dé tai hop téng, tite la: _ 6n/8t, n= 3n/6 mB (3-46) tT a Tot Te Nhu vay, dé cé higu sudt biic xa cao thi.diéu kién can phai cé 1a thin gian tai hop khong bic xa cha cap dién tilé trong phai lon hon nhiéu thdi gian tai hop c6 bic xa cha ching. 893.2.4. DIEU KIEN NGHICH DAO NONG DO TRONG MOI TRUONG BAN DAN TINH THE Nhv ching ta da thay, trong mdi tru’mg ban dan tinh thé, cdc dich chuyén ving-ving cé thé JA nhiing dich chuy€én truc tiép hode dich chuyén khéng truc tiép, tuy thuéc vio chat ban din cu thé. Hién nay trong ky thuat Laser ngudi ta mdi sit dung cdc vat Hiéu ban din, ma trong d6 chi xay ra cdc hién twong dich chuyén truc tiép, dé lam moi trudng hoat tinh. Céc dich chuyén nay déng thdi cing 1A nhiing dich chuyén phat quang. Viéc ché tao nhiing Laser véi cdc dich chuyén gidn tiép hien nay dang gap rat nhiéu kh6 khan vé mat ky thuat. Vi vay, nhimg vén dé duge tinh bay duéi day chi lién quan dén cdc chat ban din cho nhig dich chuyén truc tigp. Gia sir ta dat tinh thé ban d4n trong mot tudng dién tir véi tin sé bing w. Néu tén s6 nay théa man diéu kién : ho >E, thi tong chat ban din xudt hién cdc cap dién th - 16 trong. Su hap thu mot photon nao dé cha truéng dién tit ngoai chi cé thé xAy ra khi tai ving héa tri cé mét dién ti va tai ving din c6 mot trang thai nang luong cén tréng va hiéu nang luong gitta ching phai bang nang lugng cua photon nay. Déng thdi véi qué trinh tao cap dién tir-16 tréng dudi téc dung cua tru’éng ngoai, trong tinh thé ban dan cén xay ra qué trinh tai hop cu6ng biic dién ti-16 tréng kém theo su bite xa photon vdi tan 36 bang tan s6 cia trudng tac dung. Ta hay xét m6i tuong quan gitta hai qua trinh nay. Truéc hét ta t4ch & ving din ra mot dai nang Ivong tuong doi hep voi dé rong bang AE dai k va tach & ving héa tri ra mot dai khdc cing véi dé réng bang AE dai i (hinh 3.6). Gia str mat dé phan bé cae miic nang lutong trong ca dai i va dai k 1a khong d6i. Khi dé hai dai sé chita cing mét s6 mic nang Iuong nhu nhau va cing bang M. Néu dé rong AE duoc chon di nhé thi gid tri cla ham Fermi trong-pham vi ca dai 90e co thé coi nhu khéng déi va bang gid tri trang binh cia nd tai gitta dai (E=E, d6i véi dai i va E=E, déi vdi dai k). Daii Eg Daik Hinh 3.6, Gidn dé nang luong xét diéu kién nghich dio néng dé trong méi trudng ban dan. Trong truéng hop nay sé trung binh cdc mie nang lugng N, cia dai k bi cdc dién th chigm déng tic sé Iuong trung binh cac dién ti trong dai duge xde dinh bang cng thite : Ny =, (By E.).M P.=[I-f, (E,>E.)].M S6 dich chuyén ciia cdc dién tit tir dai k lén dai i phai ty 1é v6i so 16 téng cé trong dai i, ngugc lai s6 dich chuyén cta cdc dién tt tit dai i xudng dai kciing phai ty 1é vdi s6 16 trong 6 trong dat k, day chinh 1a hé qua cua phép nhan x4c sudt. That vay, xde suat dich chuyén cia dién ti tir mic nang luong E, nao dé cia ving nang lugng nay dén miic E; nao dé cia ving nang long khdc phai dutoe xac dinh bang tich 91cua hai xdc suat: xdc sudt xudt hién dién tit tai mitc E, (mutc E, bi dién tir chiém déng) va xd4c sudt xudt hién 16 tr6ng tai mito E, (mic E, con tng). Nhu vay sé dich chuyén cia cdc din tit tit dai k len dai i od kém theo su hap thu photon (céc dich chuyén hap thu) duc xdc dinh boi tich: Ny. P) =f, (B Eo) IM? Con s6 dich chuyén cila cdc dién ui tiv dai i xu6ng dai k k¢m theo su bic xa photon (cdc dich chuyén bitc xa) ty 1¢ véi tich: N,. =f, (B>E,) [1-f,(E, i bang: Pye =GBuNPiA =CBef,(E, Ec)]M” trong dé; ¢ 14 mat dé phé khdi cia bite xa dién tir. O dayCB, 1a xdc sudt dich chuyén cha dién ti ti ving hda tri len ving dan. Tuong tu, ta cé cong sudt mA chat bin dan bttc xa ra khi thyc hien céc dich chuyén i > k. Py =CB ANP, h 0 = CByfy (BOE) [I-6(E, i. P= Pya-Phe = ¢B.MAro(f, ©, £1 -f(E. E.)} 92Ns : =CByuM? h@ (f,(E, >E.) - fy (Ey E,) > f,(E, E, - VI E- E, = Aw, do dé: Eq - Ey > ho. {(B>E. > f,(E,x. Hop kim ban din nay cé dich chuyén truc tiép khi x< 0,37. Név O You might also like
The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good LifeFrom EverandThe Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good LifeRating: 4 out of 5 stars4/5 (5822) The Gifts of Imperfection: Let Go of Who You Think You're Supposed to Be and Embrace Who You AreFrom EverandThe Gifts of Imperfection: Let Go of Who You Think You're Supposed to Be and Embrace Who You AreRating: 4 out of 5 stars4/5 (1093) Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On ItFrom EverandNever Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On ItRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (852) Grit: The Power of Passion and PerseveranceFrom EverandGrit: The Power of Passion and PerseveranceRating: 4 out of 5 stars4/5 (590) Hidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space RaceFrom EverandHidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space RaceRating: 4 out of 5 stars4/5 (898) Shoe Dog: A Memoir by the Creator of NikeFrom EverandShoe Dog: A Memoir by the Creator of NikeRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (540) The Hard Thing About Hard Things: Building a Business When There Are No Easy AnswersFrom EverandThe Hard Thing About Hard Things: Building a Business When There Are No Easy AnswersRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (349) Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic FutureFrom EverandElon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic FutureRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (474) Her Body and Other Parties: StoriesFrom EverandHer Body and Other Parties: StoriesRating: 4 out of 5 stars4/5 (823) The Sympathizer: A Novel (Pulitzer Prize for Fiction)From EverandThe Sympathizer: A Novel (Pulitzer Prize for Fiction)Rating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (122) The Emperor of All Maladies: A Biography of CancerFrom EverandThe Emperor of All Maladies: A Biography of CancerRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (271) The Little Book of Hygge: Danish Secrets to Happy LivingFrom EverandThe Little Book of Hygge: Danish Secrets to Happy LivingRating: 3.5 out of 5 stars3.5/5 (403) The World Is Flat 3.0: A Brief History of the Twenty-first CenturyFrom EverandThe World Is Flat 3.0: A Brief History of the Twenty-first CenturyRating: 3.5 out of 5 stars3.5/5 (2259) Devil in the Grove: Thurgood Marshall, the Groveland Boys, and the Dawn of a New AmericaFrom EverandDevil in the Grove: Thurgood Marshall, the Groveland Boys, and the Dawn of a New AmericaRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (266) The Yellow House: A Memoir (2019 National Book Award Winner)From EverandThe Yellow House: A Memoir (2019 National Book Award Winner)Rating: 4 out of 5 stars4/5 (98) A Heartbreaking Work Of Staggering Genius: A Memoir Based on a True StoryFrom EverandA Heartbreaking Work Of Staggering Genius: A Memoir Based on a True StoryRating: 3.5 out of 5 stars3.5/5 (231) Team of Rivals: The Political Genius of Abraham LincolnFrom EverandTeam of Rivals: The Political Genius of Abraham LincolnRating: 4.5 out of 5 stars4.5/5 (234) On Fire: The (Burning) Case for a Green New DealFrom EverandOn Fire: The (Burning) Case for a Green New DealRating: 4 out of 5 stars4/5 (74) The Unwinding: An Inner History of the New AmericaFrom EverandThe Unwinding: An Inner History of the New AmericaRating: 4 out of 5 stars4/5 (45) Dap An Lap Trinh Truc Quan Full Source Code TamGa Bien SoanDocument209 pagesDap An Lap Trinh Truc Quan Full Source Code TamGa Bien SoanQuốc Huy NgôNo ratings yet Universal Asynchronous Receiver/Transmitter (UART) On The LM3S8962Document12 pagesUniversal Asynchronous Receiver/Transmitter (UART) On The LM3S8962thanhvnptNo ratings yet Esp 8266 at Commands SetDocument1 pageEsp 8266 at Commands Setthanhvnpt100% (1) Senzations14 Networking NodejsDocument30 pagesSenzations14 Networking NodejsthanhvnptNo ratings yet CA Phe Cung Tony - Tony Buoi SangDocument445 pagesCA Phe Cung Tony - Tony Buoi SangTuyết Ngọc100% (1) Gabor Wavelet Transform and Its Application PDFDocument16 pagesGabor Wavelet Transform and Its Application PDFTien DatNo ratings yet Vivado Design Suite User GuideDocument85 pagesVivado Design Suite User GuidethanhvnptNo ratings yet Vivado High Level Synthesis TutorialDocument264 pagesVivado High Level Synthesis TutorialthanhvnptNo ratings yet Design A Fast ALU For The MIPS ISA - Requirements ?Document71 pagesDesign A Fast ALU For The MIPS ISA - Requirements ?thanhvnptNo ratings yet Camera Controller Project Report - EDA385Document18 pagesCamera Controller Project Report - EDA385thanhvnptNo ratings yet