TREGUESIT E VARIACIONIT

rangu ose gjeresia e variacionit,varianca,devijimi standard,koeficienti i

variacionit,shperndarjet simetrike dhe ato josimetrike.
PROBABILITETI I KUSHTEZUAR
ideja themelore eshte se probabiliteti i nje ngjarjeje varet nga ndodhja apo mosndodhja
e nje ngjarje  tjeter.
TEOREMA E BAJESIT
pershkruan probabilitetin e ngjarjeve ne baze te kushteve qe mund te lidhen me
ngjarjen.hapat e zgjedjes se kesaj teorie jane:definohen ngjarjet nenbashkesi nga
problemi,definohen probabilitetet per ngjarjet e percaktuara ne h,llogariten plotesimet e
probabilitetit,aplikohet teria e bajesit per te llogaritur probabilitetin per zgjidhjen e
problemit.
 HIPOTEZA 0
tesstohet permes testit f.vlera e ketij testi perfitohet ngaraporti i dy variancave asaj
funksionale qe shprehet me 2/f dhe reziduale 2/r.
TRENDI EKSPONENCIAL
nga te dhenat e serive kohore me aklimin e kohes kalojne perafersisht te njejten ritje
ose renie,atehere tendenca e saj zhvillimore perafron me mire me funksionin
eksponencial.
APLIKIMET E KORELACIONIT
eshte perdorur ne shkencat fizike dhe sociale,studion mardheniet ne mes te
variablave,mat shkallen e mardhenieve mes variablave,detektohet dhe llogaritet marjae
mostrave te gabuara.
MANOVA
eshte thjesht nje anove me disa variabla te varur.manova teston ne dy ose me shume
mesatareve vektoresh.
HIPOTEZAT E ANOVES
,lineariteti i regresionit,homogjeniteti i variacioneve te gabuara,pavarsia  e termave te
gabimit,normaliteti i termave te gabimit, dhe homogjeniteti i pjertesise se regresionit.
METODAT E TESTIMIT TE ANOVES
metoda textbook dhe metoda kompjuterike.
KLASAT E MODELEVE NE ANALIZEN E VARIANCES
modeli i efekteve fikse,modeli i efekteve te rastesishme dhe modeli i efekteve te
perziera.
ANOVA
eshte nje grumbull i modeleve statistikore qe perdoren per te analizuar diferencat midis
mesatareve te grupit dhe procedurat e tyre shoqeruese.
REGULLAT E PROBABILITETIT
jane:regullat aktivete te mbledhjes dhe regullat e multiplikatorit shumezimit.
INTERPRETIMET E PROBABILITETIT
jane:probabiiliteti historik,klasik,subjektiv dhe frekuencave relative.
HAPSIRA E NGJARJEVE
quhet vendosja e te gjitha rezultateve themelore.
ELEMENTET E PROBABILITETIT
jane: eksperimenti-proces i cili con ne 2 apo me shume rezultateeve te mundshme me
nje pasiguri per te cilat rezultati te ndodhe,aksioni-i cili  eshte cdo nengrup i rezultateve
te mundshme dhe rezultati.
PROBABILITETI
eshte tregues numerik i cili tregon gjasat se nje ngjarje mund te ndodhe apo te mos
ndodhe.probabiliteti eshte percaktuar si nje numer mes 0 dhe 1.
TRENDI
eshte tendenca qe karakterizon zhvillimin e fenomenit ne nje periudhe te gjate kohore.
kemi 3 lloje te trendit: trendi linear,i paraboles dhe trendi eksponencial.
KOMPONENTI I TRENDIT
serite kohore qe shfaqin nje tendence te ritjes ose te uljes gjate periudhave te gjata
kohore.
KOMPONENTAT E SERISE KOHORE
jane: komponenti i trendit,sezonal,ciklik dhe komponenti i paregullt.
SERIA KOHORE
eshte sekuencee vezhgueshme.maten ne pika te njepasnjeshme ne kohe ose gjate
periudhave te njepasnjeshme kohore.matjet mund te meren cdo ore,dite,jave.muaj ose
ne cdo interval.
SHPERNDARJA NORMALE
eshte ajo ne te cilen shumica e pikave te dhena jane te ngjashme dhe ndodhin brenda
nje ser vlerash.
Z PIKA
tregon sa devijime standarde eshte e larguar mostra prej mesatares.
PROBLEMET NE NDERTIMIN E INDEKSEVE
perzgjedhja e periudhes baze,zgjedhjet e artikujve,perzgjedhj e burimit te te
dhenave,mbledhja e te dhenve,perzgjedhja  mesatares,sistemi i pershimit etj.
KUFIZIMET E INDEKSEVE
jane thjesht tregues te perafert te ndryshimeve relative,mund te kete gabime ne
zgjedhjen e periudhave bazemund te jene te dobishme per nje qellim por jo per tjetrin
etj.
PERDORIMI I INDEKSEVE
masin ndryshimet relative,jane te mira per krahasim,krahasojne standardin jetsor,jane
nje lloj i vecante i mesatareve,perdoren ne fushat e tregtise,ne
industri,ekonomi,prodhimtari etj.
KARAKTERISTIKAT E INDEKSEVE
indekset jane mesatare te specifikuara,jane te shprehura ne perqindje,perdoren per
komparacion etj.
INDEKSET
jane masa statistikore te dizajnuara per te treguar ndryshimetne nje variabel apo grup
variablash qe jane te lidhura me kohen,vendndodhjen apo karakteristika tjera.
kane per qellim ti studiojne ndryshimet ne efektet e faktoreve te tille qe nuk mund te
maten drejtperdrejte.
RITMI I SHTIMIT
raport midis shtimit absolut me nivelin perkates.
TREGUESI I DINAMIKES DHE INTENZITETIT
niveli,ritmi i zhvillimit,shtimi absolut,ritmi i shtimit,norma mesatare e zhvillimit.
TREGUESIT  EKONOMIK
jane treguesi i struktures dhe treguesi i dinamikes dhe intenzitetit,
INDEKSI I CMIMEVE
krahason cmimet per nje grup te mallrave ne nje kohe dhe vend te caktuar me cmimet e
nje periudhe baze.
INDEKSET AGREGATE
shprehin ndryshimet relative dhe ritmin e shtimit te dukurive te vrojtuara statistikore.
llojet e indekseve agregat jane indekset e vellimit fizik,indeksi i vleres,indeksi i cmimeve
INDEKSET ZINXHIR
jane tregues qe paraqesin raportin e secilit nivel te serise ndaj nivelit tjeter paraardhes
si baze.
INDEKSET BAZE
shprehin raportin e nje niveli te serise kohore  ndaj nje niveli tjeter te zgjedhur si baze
konstante.
INDEKSET INDIVIDUALE
jane numra qe masin nje ndryshim relativ te nje variable te vetme ne lidhje me nje baze.
dallojme dy forma te indekseve individuale:indekset bazik dhe indekset zinxhir.
METODAT E ANALIZES DINAMIKE
jane: metoda grafike,indekset,vlera mesatare reshqitese,lekundjet
stinore,trendi,kovarianca,korelacioni dhe regresioni.
RREGULLAT E KOEFICIENTIT TE REGRESIONIT
te dy koeficientet e regresionit duhet te kene shenje te njejte,koeficienti i korelacionit
eshte mesatarja gjeometrike e koeficientit te regresionit,koeficienti i korelacionit do te
kete te njejten vlere si koeficienti regresionit.
LLOJET E REGRESIONIT
e thjeshte dhe e shumefishte,lineare dhe jolineare ,totale dhe e pjeserueshme.
APLIKIMET E REGRESIONIT
analiza e regresionit ndihmon ne krijimin e nje lidhjeje funksionale midis dy ose me
shume variablave,analiza e regresionit parashikon vlerat  e variablave te varura nga
vlerat e variablave te pavarura,analiza e regresionit eshte nje mjet mjaft i vlefshem ne
hulumtimet ekonomike dhe te biznesit,
REGRESIONI
tregon sesa eshte ndikueshmeria e variablave te pavarur ne variablen e varur.
KORELACIONI
tregon sesa eshte lidhshmeria ne mes variablave.llojet e korelacionit jane: relacion
pozitiv dhe negativ,linear dhe jolinear,i pjesshem dh ee total,i thjeshte dhe i
shumefishte.
KOVARIANCA
tregon se a ka lidhshmeri ne mes dy ose me shume dukurive.
MEDIANA
nesei rendisim vlerat e mara te nje variabli sipas madhesise se tyre,vlera qe ndan
pergjysme serine e te dhenave,pra qe numri i vlerave ne te dyja anet te jete i barabarte
quhet vlera mediane ose mediana.mediana mer vleren qe eshte e pozicionuar ne mes.
MADHESITE MESATARE TE POZICIONIT
 quhen mesatare pozicioni ato vlera mesatareje qe bazohet vetem mbi disa nga vlerat e
te gjithe shperndarjes dhe kryesisht te renditjes qe elementet e grumbulluara paraqesin
krahasim me karakteristiken e vrojtur.tipat kryesore te mesatareve te pozicionit jane
mesorja apo mediana,moda dhe karteli.
MESATARJA GJEOMETRIKE
shpreh vleren e renjes se produktit te madhesivete elementeve te sasise se dukurise se
analizuar.
DISAVANTAZHET E MESATARES HARMONIKE
nuk kuptohen lehte,eshte me e veshtire per tu llogaritur,i jep rendesi me te madhe
sendeve te vogla dhe per kete arsye eshte e dobishme vetem kursendet e evogla duhet
te jene te dhena memadhesi metemadhe.
AVANTAZHET E MESATARES HARMONIKE
eshte e percaktuar reptesisht,eshte e percaktuar ne te gjitha vezhgimet,eshte e
pershtatshme per trajtim te metejshem algjebrik,eshtemesatrja me e epershtatshme per
te dhene peshe me temadhe te vezhgimeve me te vogla.
MESATARJA HARMONIKE E THJESHTE
paraqet raportin ne mes te numrit te varianteve dhe shumes se vlerave te tyre.
MESATARJA ARITMETIKE
eshte e definuar si shuma e observimeve e ndare me numrin e observimeve.dallojme
dy forma themelore te mesatares aritmetike ato jane: forma e thjeshte dhe forma e
ponderuar.
DIAGRAMET
diagrami eshte nje forme vizuale per prezantimin e te dhenave statistikore duketheksuar
faktet e tyre themelore dhe lidhshmerite mes tyre.
OBJEKT STUDIMI I STATISTIKES
jane dukurite ekonomike dhe joekonomike(shoqrore)
VARIABLA
nje karakteristike qe ndryshon nga nje person apo gje ne nje tjeter quhet
variabel.shembull per variabla te  njerezve jane lartesia,pesha,gjinia etj.
TABELIMI
eshte procesi i paraqitjes te te dhenave ne formen e nje tabele ne menyre qe te
kuptohen lehte dhe analisti te jete ne gjendje per te gjetur informacionin e deshiruar.
ANALIZA STATISTIKORE
eshte gjithperfshirese dhe kerkon mbledhje sistematike te te dhenave ne lidhje me nje
grup njerezish apo objektesh,pershkrimin dhe organizimin e te dhenave,analizimin e te
dhenave me ndihmen e metodave te ndryshme statistikore dhe i perdor keto rezultate
per te bere gjykime,vendime dhe parashikime.
FUNKSIONET E STATISTIKES
 te siguroje te siguroje informata te cilat na ndihmojne per marjen e vendimeve,
permbledhja,parashikimi,krahasimi,vlersimi
PERMBLEDHJA
do te thote qe nga nje mase e madhe e te dhenave te siguroje vetem disa ,perkatesisht
te reduktoje ose pakesoje te dhenat.
HULUMTIMI I TREGUT
kryhet permes metodave dhe modeleve statistikore.
TE DHENAT
jane detyra te vlerave per vezhgimet e ngjarjeve dhe objekteve.kategorizohen ne dy
grupe kryesore: te dhena primare dhe sekondare dhe te dhena kualitative dhe
kuantitative.kemi te dhena me frekuence qe perseriten dhe te dhena pa frekuence qe
nuk perseriten.
DEGET E STATISTIKES
dega e perkushtuar per permbledhjen dhe pershkrimin e te dhenave qe duhet statistika
pershkruese dhe dega e statistikes qe i perdor te dhenat e mostres per te nxjere nje
konkluzion ne lidhje me nje popullsi qe quhet statistika inferenciale.
STATISTIKA
eshte nje procedure univerzale qe definon dukurine masive,mbledh te
dhena,regullon,perpunon,nxjer konkluza,mer vendime dhe parashikon dukurite.
KONTROLLET
kontrolli sasior,cilesor,logjik,aritmetik etj.