Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • BÜYÜKYÖRÜK, TİBET Kumluca Pişmiş Toprak Lahitleri

    Uploaded by

    Hülya
    43 views14 pages

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    43 views14 pages

    BÜYÜKYÖRÜK, TİBET Kumluca Pişmiş Toprak Lahitleri

    Uploaded by

    Hülya

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    of 14
    i Lf cos ios & Ee =e) e) ae Br BS oy Sahibi ve Sorumlu Yaz1 isleri Yonetmeni Nezih Basgelen Onur Kurulu Ord, Prof. Dr. Ekrem Akurgal Prof. Dr. Oktay Aslanapa Prof. Dr. Halet Cambel Prof. Dr. Refik Buru Prof. Dr. Ufuk Esin Prof. Dr. Semavi Eyice Hon. Dr. Dr. Celik Gillersoy Prof. Dr. Jale inan Prof. Dr. Dogan Kuban Prof. Dr. Machteld J. Mellink Damisma Kurulu Prof. Dr. Zeynep Ahunbay Prof. Dr. Berna Alpagut Prof. Dr. O. Tekin Aybag Prof. Dr. Nezahat Baydur Prof. Dr. Oktay Belli Prof. Dr. C. Greenewall Jr Prof. Dr. Kenneth W. Hari Prof. Dr Harald Hauptmann Prof. Dr. Werner Jobst Prof. Dr. Billentipliksiogghu Prof. Dr. Peter Kuniholm Prof. Dr Onder Kiictikerman Prof, Dr. Hasan Malay Prof. Dr. Recep Merig Prof. Dr. Roin Metreveli Prof, Dr. Robert Ousterhout Prof, Dr. Mehmet Ozdogan Prof. De. Engin Ozgen. Prof. Dr. Cemal Pulak Prof. Dr. Mirjo Salvini Prof. Dr. Umut Serdarojilu Prof. Dr. Veli Sevin Prof. Dr. Celal Sengiir Prof. Dr. Ugur Tanyeli Prof. Dr. Taner Tarhan Prof. Dr. Numan Tuna Prof. Dr. Oguz Tekin Prof. Dr. Henry T. Wright II Prof. Dr. Stefanos Yerasimos Prof. Dr. Levent Zoroglu Dos. Dr: Ahmet Vedat Celgin Yard. Dos. Dr. Engin Akyuirek Dis iligkiler ve Projeler Editéri De Brian Johnson idari igler ve Miizeler Erdem Viicel Diizenleme Muzatfer Aysu Emel Yagkabak Redaksiyon Kurulu Ali Akkaya. Chris Lightfoot Aksel Tibet Basin Danigmant Engin Akytiz Dizgl: Arkeolof ve Sanat Yayilan Bask Ofset Yapimevt idare Yeri ve Yazigma: Hayriye Cad. orlu Apt. 3/4 80060 Beyoigu Istanbul Tel: (0 212) 293 03 78 -245 68 38 ax: (0 212) 245 6877 -mail:arkeolojisanal superonline.com PREHISTORYACIARKEOLOJICIESKICAG TARIHI ae greeny arn aaa ee Oar SANAT TARIHIC ETNOGRAFYA CINUMISMATIK “Ancak memleketimizin hemen her tarafinda emsalsiz defineler halinde yatmakta olan kadim medeniyet eserlerinin ilerde tarafimizdan meydana cikartlarak ilmi bir surette muhafaza ve tasnifleri ve gecen devirlerin siirekli ihmali yiiziinden pek harap bir hale gelmis olan abidelerin muhafazalart icin miize ‘miidiirliiklerine ve hafriyat islerinde kullarulmak iizere arkeoloji miitehassislarina kat’i liizum vardir.” Gazi Mustafa Kemal Icl bEa td * Cukurova‘nin Kutsal Kenti Kastabala 2 Mustafa Hamdi Sayar + Kumluca Pismis Toprak Lahitler' .. 15 Ferhan Biiyiikyériik - Cihan Tibet * Milas Miizesi’nde Yer Alan, Ptolemaios Heroonu‘nuna Ait Alnbk Parcast 4 Abuzer Kizil * Ankara Etnografya Miizesi‘ndeki Bir Alem Uzerine 7 Hamit Arbas + Birecik Barajt Gol Alanindan Etkilenen Tari Nezih Basgelen * Asai Firat Boylarinda Yaban Hayat -H- ..cncnen 35 Sahika Ertan - Asaf Ertan « Karamanoglu Ali B. Alaeddin’in Larende ve Konya‘da Darpettirdigi Nesredilmemis Paralar / Coins Minted at Larende and Konya by Karamanoglu sserler/Rumkale ....... 32 Ali B. Alaeddin ohana 40 Haluk Perk - Hiisnii Oztiirk * Cukurova Universitesi Arkeoloji Boltimii Konferanslart: 0.44 Barthel Hrouda - Harald Hauptmann * Sar- Komana inceleme Gezisinin Ardindan ...0nsnenenne 47 K. Serdar Girginer Kapak Fotogeaft: Ruale (Foto, Nezih Basel) Bieik Baran yop doleisile Blk ug a ve vp ara gt alan a ytiigimiz sayisz kilt ve doga degerine ditkat ekmek ve bu kx karst duyaragimaztgistermesiamacryla bu saysimtzsiyah cergeveyl yayrlaima iki ayda bie yayenanu, Yaya ‘Yar ve her tila gorsel malzemenin yayin hakka sakiduIznsizkullanulamaz yazalandaki bilimsel girs ve disinceler yazarina ait KUMLUCA PiSMi$ TOPRAK LAHITLERI FERHAN BUYUKYORUK - CIHAN TIBET’ Deniz, dag ve ormanm ic ice girdigi olaganiistii dogastyla dikkati ceken Likya Bélgesinde bu- giine kadar 6rneklerine hemen hemen hic rast- Janamamas olan pismig toprak lahit igine gomii biciminin cok 6zel iki Srnegi ile Kumluca’da karsilasilmis olmasi bilge arkeolojisi icin bii- yiik bir sanstir. Bu buluntu bélgenin dlii gom- me gelenekKlerine, inang sistemlerine ve lahit bi- cimlerine yeni bir boyut kazandirmistr. Bun- dan béyle Likya Bélgesi icin pigmig toprak la- hitlerin varhgindan rahatca s6z edilebilir. Fakat oldukga derinde yer almasi ve arazi sahibinin bilingsizligi yiiziinden, drnek teskil edebilecek énemli bir mezarlik, belki de nekropol alan ne yazik ki, kepce ile alt tist edilerek tahrip edil- mistir.’ Elimizde kalan yalnizca iki adet p.t. la- hite ait parcalar ve birkag seramik buluntudur. En yakinindaki Korydalla ve Rhodiapolis antik aT 399) Oe [A m Wlacaie * eee Harita 1. Kumluca ve georesi kentlerinin nekropol alan: olamayacagi da bir gercektir. Biiyiik bir olasilikla kiigik bir ciftli- Bin 3-5 mezardan olusan mezarhgi olmaldi (Harita 1). Kumluca’nin Yukankaramikhilar (Darryemez- ler) Mahallesinde yer alan mezarhk alanmin antik dénemde yogun bir yerlesime sahne ol- dugunu Limyra, Arykanda, Idebessos, Akalis- sos ve Gagai gibi bircok antik kentle cevrelen- mig olmast da kanitlamaktadir. Dogusundaki Korydalla ve kuzeydogusundaki Rhodiapolis kentleri ile de Alakir cay1 vadisinde bir tigen olusturmaktadir. Her ikisine de gok yakindir, Korydalla ve Rhodiapolis kentlerinin tarihi hakkinda fazla bilgimiz. yok. Fakat Likya Birli- gine dahil olduklani yazitlarla kamtlanmushr. Gzellikle Bizans Déneminde geligme géster- Harita 2. Kumluca ve ceoresinin topografk harites. 15 3 Glova EVGI Kale a > . ol mag” Biyiksoyle « _@ \OEBESSos . Kardmanbel MILLI PARKI ~{® 0a ° Ovacik ~) Ya 8 4 Biyiikalan 8e ORS P 9° » Oo bs Li omic px 3070 AltinKaya, (4gso , : viuping Arif ARYKANDA Ss yh, Gokbik bell 2328 52) ‘ 29 Turungove i 29. RA 5 ii Magoras: OKA RHODIABOUS” 28 ee ew "> Ling 18 _ WeRiee Saklikent. ig x y MES ecik” ABR bi Osta RES i! ; WP 73 ks roneee + = ner azine basi > ArmatcukyY 20 din Magi 3 “KE kemer 8. Me ee Ku Akyariar \ Tuneli_ayyAL YA KORFEZ! WN VON \ oe 1 Ne | (40) I I Tek stipe M3 Me ‘ Ye | pore Bs * Réjyan ¥ *Bolugal Th ey eit x one AiMa a oe Fan BSlge° Okuip® aap foo AS a he Sagar. s4> aby f y é ARKEOLOJi VE SANAT- Res, 2. Kirma att bigimince kapagt olan lait mislerdir’, Fakat p.t. lahitlerinin bulundugu yerde Bizans Dénemine ait herhangi bir bulun- tuyla karsilagiimadh. Kazi alaninda bulunan da- gumik seramik eserler Klasik Dénemden Roma Donemine dek uzanmakita ise de, su an icin ele gegen cok az sayidaki buluntu ile bir genelleme yapmak miimkiin degildir. Sonraki yillarda ya- pilabilecek bilimsel cahsmalar ile, belki de bil- mecenin eksik kisimlar1 tamamlanabilecektir. Konumuz olan nekropol alant jeolojik olarak kalkerlerden olusan Beydaglarmin arasinda, genelde Eosen-flisi denilen, kolay parcalanabi- Jen daha yumusak marn, kumtast, konglomera ve kirectast ile serpantin ve radyolarit gibi ka- yag tiirleri ile kaph Alakir cay1 (Limyros) vadi- sinde yer almaktadir. Kuzey-giiney dogrultu- sunda uzanmakta olan iig kiigiik tepecikten or- tada bulunan, radyolarya denilen mikroorga- nizmalarm cokellerinin taslagmastyla olugmus bir kayac tiirii olan radyolarit tepecigiinin etek- lerindedir. Batisinda Salur Daglan denize dik olarak boylu boyunca uzanmaktadir’ (Harita 2). Sera yapilmak istenilen alanda, kayanin egimli yamacinda yer almast nedeniyle, tashk olan arazi kepce ile temizlenirken yaklagik 5-6 m. asagida alanin kuzeyinde kirma gat bigiminde kapagt olan lahitle karsilagilmisir. Bu: lahitin dogusunda kenarlan iri taslarla olusturulmus, iizeri kirmizi damarh kirectast ile kapatilms kiigiik, basit, buluntu vermeyen toprakla dolu bir mezar yer almaktadir (Renk. res. 1, Res. 1). Besik catt biciminde kapagi olan lahit ise yakla- sik 1 m. daha derinde, arazinin kuzeybatisinda, diger lahtin ise giineybatisimda bulunmustur. Her tig mezar da diizeltilmig sert zemin iizerine oturtulmustur ve kepce tarafindan pargalanmig Res, 1. Basit mezar. durumda olduklan igin, ancak profilden izlene- bilmektedir. Bélgenin bilinen en erken lahitleri olmast nede- niyle arkeoloji adina yeni bir bulgu olarak ka- bul edebilecegimiz Kumluca’daki p.t. lahitler, bu tip gomittlerin araziye yerlestirilmesi konu- sunda énemli ipuclar: vermektedirler. Kuzey- giiney dogrultusunda yerlestirilmis olan lahit- ler yanlardan irili ufakli kirma tag ve plaka tas- larla desteklenip toprakla kapatilmistir. Bunun nedeni, lahit kapaginin tist seviyesini drten iki adet biiyiik ve genis kirmizi damarh kirectast- nun, mezarin iizerine baski yaparak gkmesini énlemek ve teknenin yanlarindaki baskty1 azaltmak olmah. Uzerindeki biiyiik plaka tasla- mn ise lahiti dig etkilerden korumak ve yerini belirlemek amaciyla yerlestirilmis olabilecegi sdylenebilir’ (Res. 2). Galismalara kepcenin parcaladigy, profilden igi goriilebilen egimli dar yiizit diiz olsaydh, tipik Likya tipi semerdam bicimi kapakli lahitler grubuna sokabilecegimiz kirma ati bigimli ka- pagr olan lahitle baslandi (Renk. res. 2, res. 3) Bu kapak biciminin nereden geldigi konusuna net bir yanut verebilmek giictiir’. Oltimden son- raki yasamlari. siirdiirecekleri bir yap1 oldugu animsaninca ahsap evlerin catilarindan esinlen- mig olmalan gériisti Gnem kazanmaktadw’. Kiremit rengi, bol katkih kaba bir hamur kulla- nulmustir. Kiriginda pisirme strasindaki 1st fark- hhklarindan olusabilecek renk ayrimlan gérii- lebilmektedir. Lahit kapaginin dig yiizii ile tek- nesinin igi ve dist agik kiremit rengi astarhdir. Kapagin cidar kahnhg yaklasik 3.5 cm.dir. Si- metrik iki parca halinde olup, ele gegen yarist 1 16 ARKEOLOJi VE SANAT Res. 3. Kirma gatt bicimn kapagr olan lait. m. uzunlugunda, 67 cm. eninde ve 22 cm. yiik- sekligindedir. Buna dayanarak tamamunin 2 m. uzunlugunda bir lahit oldugu séylenebilir. Ya- pim teknigi oldukea ilgingtir. Once dig gergeve- yi olusturan 15 cm.lik bant kapagi taban kis- muni olusturmak iizere yerlestirilmistir. Arada- ki boslukta yer alan disbiikey egimli yiizeyler- de ise seramik hamurunu serit haline getirdik- ten sonra iste yapistirma yéntemi kullanilmis- tr, Birlegme kisimlam igten ilave seramik hamu- rundan yararlanilarak saglamlastinildigt ve elle diizeltildigi igin tim yiizeylerde izlenemiyorsa da, ig kismin dar yiiziinde iist iiste iki sira gerit, haline getirilmis hamurdan yapildig gézlemle- nebilmektedir. Bakigimh ve disbiikey egimli yan yiizlerin birlegme yeri, dista mahya kismin- dan baslayrp alinlik kismunda tig kol halinde devam eden seritlerle kapatilmistir. Mahya kis- munda 72.5 cm. uzunlugunda, 2-3 cm. yiiksekli- inde olan 6 cm. enindeki serit ug kisma dogru genisleyerek 8 cm.ye ulasmustir. Yanlardaki se- ritler ise 5 cm. ile baslayrp 6.5 cm. ile sonlanmis- Res. 4, Kirma gatt big lah tr, Kapagin bakigiml diger yar ile birlestigini varsaydigimuz zaman, tam ortasi sayilabilecek kisminda da tepede 4 cm. ile baslay1p ug kis- munda 6 cm. ile biten bir serit goriilmektedir. Bu kismin kalindiga 5.5 cm.dir (Res.4, 5). Dikdértgen lahit teknesinin eni 62 cm, yiiksek- igi 40 cm. ve mevcut uzunlugu 115 cm’dir. Yek- pare olup olmadigi konusunda elimizdeki mal- zemeyle herhangi bir sonuca varabilmek ola- naksizdir. Kapakla birlestigi iist kismm ice dogru 10 cm. eninde, 3 cm. kalinhiginda bir pervazla cevrelenmistir. Tekne; yan yiizler ve taban ol- mak iizere biiyiik plakalarin birlestirilmesiyle olusturulmustur. Birlesme kisimlarinda_harg izine rastlanmamustr. Olasiikla hamur kuru- madan plakalar birbirine eklenmistir (Res. 6, 7). Antik dénemlerden giiniimiize dek insanlarin éliimden sonraki_yasamlarmi siirdiirecekleri ebedi ikametgah olarak algiladiklani tiim mezar yapilarinda oldugu gibi, buradaki besik cats bi- imindeki lahit kapagi da ahsap bir ev catisimn. Res, 5. Karma cats bigimi kapagr olan lahit. Res. 6. Kira cats bigimi kapagt olan taht. ARKEOLO]I VE SANAT- Res. 7. Kirma gat bicimi kapagt olan taht teknesi drnek alindigin1 diisiindiirmektedir. Kiremit rengi hamur yogun kum, kireg, mika ve saman katkihdir ve kota firmlanmustir. igi ve dit su- landinimis seramik hamuru ile astarlanmigtr. Cidan da yaklasik 3 cm.dir. Ug kisminin diiz- giin kesilmis olugu simetrik diger bir yansimn olacagim kanitlamaktadw’. Bir pargast cok az noksantyla parcalar halinde kink bir durumda bulunmus ve tiimlenmistir. Diger yarisinm yal- nizca ug kismu mevcuttur (Res. 13). Dikdértgen biciminde ve kapakla birlestigi kism: pervazla cevrelenmis olan tekne kismu ise yogun sulama nedeniyle giin yiiziine qkinea parcalandigin- dan miizemize ulastirilmamustir (Res. 8, 9). Ucgen bir profile sahip lahit kapaginmn ele ge- cen yaris! mahya kismunda 92 cm. uzunlugun- da olup, hafif genisleme ile tabanda 95 cm.ye ulagmaktadir, Buna dayanarak tamamunin yak- lasik 190 cm. uzunlugunda bir lahit kapagt ol- dugu sdylenebilir, Uggen srt kism: bakigimh olarak 42 cm. uzunlugundadir. Bu kisimda Res. 8. Besik gat bicimiinde kapagt olan lahit. (Kapak tast kal- durldsktan sonra. 18 Res. 10, Besikgats big kaput olan lait yiikseklik 19 cm., genislik ise 65 cm.dir. Almhk ve yan kanatlar olmak iizere tig parganin birles- tirilmesiyle olusturulmus olan kapak, igten des- tek amactyla 4’er cm.lik tig kaburga ile alinhk kismundan baslayarak 25-24-22 cm-lik araliklar- Ia tig béliime ayrimistir. Bu kaburgalar da ah- sap catilardaki ‘ist Srtiiyii tasyan merteKlerle iliskilendirilebilir. Kapagin diger yartyla birles- tigi kisminda, son kaburgadan sonra 2 cm.lik diz bir yiizey bulunmaktadur. Birbirine ekle- nen parcalar igten seramik hamuruyla sivana- rak gizlenmistir. Fakat yan kanatlarn birbirin- den ayn oldugunu dista mahya kismindaki 5-6 cmJik bant kanitlamaktadwr. Burada bindirme teknigi uygulanmustir. Yan kanatlardan biri di- Serinin iizerine yapistinlmustir. Alinhgin ig kis- munda ise verevine catry1 tutarmiscasina yuka- nya déniik, iki trnakh kartal pencesi olarak yo- rumlayabilecegimiz. bir ayak gériilmektedir. Bunun dinsel ve de mimari bir anlam tastdigt soylenebilir. Antik diinyada kartaln dliilerin aaa ala ik Ce Res. 9. Besit gat biciminnde kapagt olan talttin teknes -ARKEOLOJi VE SANAT Res. 12. Besk gat bicimtli kp olan lait. rublarin: gokyiiziine tastdig inact yaygindir. Ayrica catilarda riizgar yiikiinii kargilamak iizere yan kanatlan birbirine baglayacak sekil- de oturtulan capraz baglamalari da akla getir- mektedir. Kapak lahit teknesine 10 cm.lik iig- gen profil veren bir baglamalant da akla getir- mektedir. Kapak lahit teknesine 10 cm.lik iig- gen profil veren bir taban ile oturmaktadir. Bu taban distan 3-4 cm lik bir bant seklinde izlene- biliyor. Yalmizca bu pervaz kismunda kapakla birlestirmek igin kum-kireg karigim bir harg kullaniimustr. Diger pargalar ise hamur kuru- madan birbirine yapistirmak suretiyle birlesti- rilmistir. icteki kaburgalar, kartal pencesi ve ta- ban kismi sonradan eklenmis ve uclan elle dii- zeltilmistir (Res. 10, 11, 12). Kirma cati bigiminde kapagt olan lahit, iginde insitu durumda bulunan iizerinde kirmuz1 figiir Res, 11, Besik gat biginti kapagt olan lait. Res, 13, Besk gat bicim latin kapagunen diger yarsima ait parga tekniginde tek bagina oturan kugudan olusan betimin yer aldigi Mina ressamlan olarak ta- numlanan eserlerle paralellikler gésteren bodur lekythos (Kat. No:1) yardimiyla kesin olarak i.O5,yyan son ceyregine tarihlenebiliyor’ (Gi- zim 1, Renk. res. 3, 4). Ayrica yalmzea bu lahit- te kemik parcalarina da rastlanmustir. Diger la- hit ise tamamen toprak ile doludur. Ne kemik, ne de herhangi bir buluntuyla karsilasiimamis- tur, Olasihkla antik dénemde soyulmug olmali- du. Herhangi bir mezarla dogrudan iliskilendirile- meyen dagimk seramik parcalarma dayanarak mezarhk alaninin Klasik Dénemden Roma Di- nemine dek kesintisiz bir sekilde kullanildigi sdylenebilir. Kirma gati bigiminde kapagi olan lahtin iginden cikan lekythos’un benzeri, LO. 5. yy’in son ceyregine tarihlenen bodur lekythos (Kat.2 No:2); yine 5.yy. sonlanna tarihlenen skyphos (Kat. No:3); L.0.4.yy’a tarihlendirilen, olpe (Kat.No:6), makara bicimli krem kabi ola- rak yorumlanabilen, ancak kapagin oturabilece- #i bir girintinin olmamast nedeniyle bir figiirin kaidesi olabilecegini diigiindiigiimiiz 10.4.yy. sonlarma ait siyah glaziirlii altlk (Kat.No:4); Klasik Dénem amphoriskos'larmin bir devami olarak kabul edilen ve i.0.4.yy. sonlarina yerles- tirebilecegimiz p.t. unguentarium (Kat.No:7); Hellenistik Déneme tarihlenen (1.0.3.yy.) terra- kotta Tykhe basi (Kat.No:17); .0.3.yy. ilk yansi- na tarihlenebilen kandil (Kat.No:9) ve Roma Déneminin tipik cam unguentarium’u (Kat No’) kazi alaninda bulunan ve bélgenin kesin- tisiz olarak Klasik Dénemden Roma Dénemine dek, kullanildigim karitlayan buluntularidir. Ayrica elde yapilmis olmasina kargin cok iyi fi- 19 ARKEOLOJ] VE SANAT- mnlannus ve ince cidarlt cémlekcik bil- gede yerel bir iiretimin varhgini diisiin- diirmektedir (Kat. No: 5). (Gizim 1, 2, Renkli res. 4, 5, 6). | Anadolu’daki p.t. lahit drnekleri 6zel- likle Ege Bélgesinde yogunlagmistir. En erken 6rnekleriyle (1.0.7.yy. son dértlii- Bi) Ionia‘da yer alan Klazomenai antik Kentinde kargilasryoruz". Genelde dik- dértgen ve trapezoidal formdaki, boya- narak bezenmis lahitler tiggen profile sahip besik cats" bigimli bir kapakla ka- patilabildigi gibi, semerdam cat” bici- minde tiimiiyle bezenmig bir lahit ka- pagayle de kapatilabilmektedir”. Kum- luca lahitleri, Klazomenai drnekleri ka~ dar ézenli bir igcilik géstermezler, tizer- lerinde boya ve bezeme yoktur, fakat form olarak benzesmesi_nedeniyle, Klazomenai lahitlerinin yozlagmig bir drnegi demek miimkiinse de, yalnizca yerel bir iiretim olarak yorumlamak daha dogru olacaktir. Giinkii bilge ve kiiltiir farklidi. Ionia Bélgesindeki Erythrai antik ken- tinde", Phokaia’da", Khios ve Ephe- sos’ta", Troas Bélgesindeki Antandros nekropoliinde”, Mysia Bélgesinde yer alan Pitane antik kentinde", Lydia bél- gesindeki Tralleis nekropoliinde”, Ka- ria Bélgesindeki Tire ve cevresinde” Kumluca’dakilerden oldukea farkh p.t. lahit érnekleriyle kargilagilmustir. Likya Bélgesinde bugiine kadar karsi- lastigimuz tek drnek ise Patara’da bulu- nan ve yanindaki urneye gore M.O.5yy. ilk yarisina (Erken Klasik ag) tarihlenen semerdam formlu ka- paga sahip ptt. lahittir’. Kumluca’da bulunan lahitler, Patara diginda tim bu lahitlerden cok farkh- dirlar. Kendilerine ézgii bicimleri_ ve teknikleri ile ayn bir yere sahiptirler ve yoresel bir karakter tasimaktadirlar. Bu lahitlerin yapildiklan. merkezi de cok uzaklarda aramamak gerekir. -ARKEOLOJi VE SANAT BULUNTU KATALOGU® 1. Lekythos (P-T): ¥: 9.7 em. A.G: 3.2 em. G.G: 6.2 em, D.C: 5.2 cm. Kiremit rengi hamurlu ve tiimdiir. Ko- nik agizh, ig bitkey kisa boyunlu, basik silindirik govdeli, tek serit kulpludur. Disbiikey dip ince bir set yaparak genig halka kaide ile birlesir. Omuzla boynun birlestigi yerde yine bir set vardir, Siisleme- ler diginda kabin tim yiizeyi ve agin ig kismu siyah glaziirlii olup, yer yer kahverengiye déniigmiistiir; kimi yerlerde de glaziir d6kiilmiistiir. ¢ LZoroglu, “Kelenderis 1997 Yih Kazi Caligmalan” KS.7.20/2 (1998) 458, Res.4-5 (M.O. 425-400) J.D. Beazley, Attic Red-Figure Vase-Painters, (1963) 1367.5 (M.0.425-375) 2. Lekythos (P-T.): M.Y: 6.8 cm. G.G: 6 em. D.G:4.8 om. Ki- remit rengi hamurludur Boyun ve kulp noksandh. Basik silindirik govdeli, disbitkey dipli, genig halka kaidelidir. Omuzla boynunun birlestigi yerde bir set vardir, Kabin tim yiizeyi kugu motifi diginda ‘silap™ glaziirlii olup yer yer dokiilmeler goriiliir. Kimi yerler- de de kahverengiye déniigmiistiir. Gévdeyi ortalayan bir podyum iizerinde saga dogru kirmuiza igi tekni- finde yapilms tek bir kugu motifi vardir. Kugunun niindeki motif centik nedeniyle secilememektedir, (Kargilastirma Kat.No:1 ile ayn) 3. Skyphos (p.t): ¥: 7.4 om. A.G: 9.2 cm. D.C: 5.8 cm, Kiremit rengi hamurludur. Pargalar halinde kirtk olup yapistiniimistir. Givdeyle birlikte agiz kenari- nun yaklagik 1/41 noksandir. Disa gekik basit ajiz kenarh, asagi dogru hafifge daralan govdeli, disbii- key dipli, genig halka kaideli ve yatay serit cift kulpludur. Kabm igi ve dist halka kaideden givde- ye geciste yer alan ve boyamadan birakilmis ince bir sira bant disinda siyah glaziirlidiir. Yer yer dé- kiilmeler ve renginde bozulma gériliir. Dipte tam ortada ig ige nokta ve bir sira daire bezeme vardir. O-Touchefeu-Meyinier, Corpus Vasorum Antiquorum, fascicule 24 (1969) P1.37/10 (78.83) MO.5yy. P. Rouillard, Corpus Vasorum Antiquorum, fascicule 30 (1980) 18, P1.13/4 (863.285) M.6.420 L. Zoroglu, Kelenderis 1, Kaynaklar Kalntlar Buluntu- lar, (1994) 61, Res. 65 M.O5.yy. 4, Makara Formlu Althk (PT): Y: 2.9 cm. A.C: 6.8 cm. G.C:5.9 cm. D.C: 67 em. Kiremit rengi hamurlu ve tiimdiir. Tim yiizeyi siyah glaziirliidiir. Disa cekik iistten hafif bombeli genis agiz kenari, makara bigi- mi ortasi igbiikey silindirik gévdeli, halka kaideli, cok hafif disbiikey diplidir. U. Heimberg, Die Keramik des Kabirions (1982) 145, Taf. 14/268 LO.Ayy. ilk yarist; G. Poggesi, 4. Epistemonike ‘Synantese giaten Ellenistike Keramike Midilli (1997) 222, Res. 139, Giz. 141 (Myrina LO. Geg 4.yy-Er. 3yy.) 5. Comlekgik (PT): ¥: 8-4 em. A.C: 7 em. G.G: 9.2 em, Koyu kiremit rengi gézenekli hamur, ince kumlu ve bol mika katkilidir. Acik kiremit rengi astarhd: ce cidarhchr. Elle sekillendirilmistir ve cok Janmuistir, Agiz kenarmin yaklasik 2/3'i noksandhr. Disa déniik agiz kenarh, sigkin yuvarlak govdeli, yuvarlak diplidir. Karindan agiz kenarinin hemen altina baglanan tek serit kulphudur, 6. Olpe (p.t.): ¥12.05em. Kulphu ¥: 14.9 em. AG: 4.2 em. B.C: 3.2.m. G.C: 6 em. D.C: 3.8 em. Kiremit ren- gi gézenekli hamur, kum ve mika katkihdir. Dipte- ki kiigiik delik diginda tiimdiir. Disa gekik basit agi kenari, kisa boyun ve yumurta bicimi gvdede ge- sisler yumugak hatlarladr. Genis diiz diplidir. Agiz kenarmdan givdeye serit yiiksek tek kulpludur. O. Touchefeu-Meynier, Corpus Vasorum Antiquorum, fascicule 24 (1969) P1. 37/25 (79.44) MOAvy. 7. Unguentarium (p.t.): Y: 14.1 em. A.C: 3.3 cm. G.G: 640m. K.G:2.8 om. Agik kiremit rengi gizenekli ha- mur, kum ve mika katkilidir. fyi firmlanmistr. Agu kenarinda ve boyunda akitilmak suretiyle yapilmig koyu kiremit rengi ve siyah astar boya izleri gériil- mektedir. ice kivnik, disbiikey kubbe bigimli agiz kenan keskin bir profille armudi givdeye dogru daralan uzun boyun ile birlesir. Genig. belirgin omuzludur. Haff igbiikey konik kaide ile yere sag- lam basar ve kiigiik disbiikey diplidir. J.W. Hayes, Paphos Ill, (1991) 68, PL14/9-17 (M.O.180- 160); VIR. Anderson Stojanovig “The Chronogie and Function of Ceramik Unguentaria” AJA 91, (1987) 105- 122, Fig.1/a (MO..yy. sonlan-M.O.2.yy. Klasik Dénem, amphoriskoslarinin devamu) 8, Unguentarium (Mavimtrak yesil saydam cam): Y: 12.8 om. A.G:2.7 em. D.G:5.2 em. Disa ve ice katlan- mug halka agiz kenarh, uzun boyundan konik giv- deye gecis bogumludur. Dip icbiikeydir. Parcalar halinde kink olup yapistinimustir. Agiz kenarinda ve gvdede noksanlari vardir. Yer yer irizasyonlu- dur. Serbest iifleme teknigi kullanilmisti, Y.Akat, N.Firath, H.Kocabas, H.Kocaba Koleksiyonu Cam Eserler Katalogu, (1984) 27, Res. 58, Kat. No: 134 (iS2-3.yy) 2 "ARKEOLOJi VE SANAT: A. Ozet, “Dipten gelen pant, Bodrum Sualts Ark. Miize- sicam eserleri” (1998) 115, Kat.No.74, 1S.2.yy. 9. Kandil (PT): ¥: 3.8 om. A.C: 2.4 cm. G.G: 67 em DC: 3.6m. Ack kahverengi hamurlu, iizerinde kullanum- dan kaynaklanan yaruk izleri vardwr. Discus cukuru asa bir boyunla cevrelenmis olup cift konik govdeli- dir. Diiz olan kaidesinde carktan iple alinurken olugan ig ige daireler geklinde izler gériilmektedir. Emzik seklindeki burunun ug kismu digindan tiimdtir. Agiz kenarinda ve dipte kiigtik gentikler vardir. Ug kismi parmakla diizlestirilmig serit tutamakhidhr. U.Heimberg, Die Keramik des Kabirions (1982) 96, Taf. 53/774 .0.3.vy2 yanisi; I Scheibler, Griechische Lampen Kerameikos XI (1976) 278, Taf. 48.9/278 L0.3.yy2. yan 10. Oinokhoe (p.t): ¥: 17.65-17.3 cm. Kulplu Y: 18.2 om. G.G: 13.9 cm, DG: 7.5 om. Acik kiremit rengi hamur kum ve mika katkilidir; yiizeyi kalkerles- ‘mistir. Kulp ile birlikte agi kenarmm bir kismi ki- nk olup eklenmistir. Agiz kenarnda ve boyunda noksanlani vardir. Hafif disa déniik agi kenarimin ok az bir kisi mevcuttur (Egimli olusu nedeniyle yonea agizh olabilir). Silindirik boyundan siskince armudi gévdeye gecis yuvarlak hatlarladir. Disa taskin icbiikey diplidir. Omuzdan ag kenanna baglanan cok hafif yukan taskin tek serit kulpludur. 11. Kap Pargast (Bodur Lekythos?) (p.t): M.Y: 3.5 cm, BG: 1.3 cm. O.C: 5.1 cm. Agik kiremit rengi hamur- Iu olup ince cidarhdir, Uzerindeki siyah glaziir kah- verengiye diniismiistiir. Omuzdaki bezemeler seci- lemiyor. Agw noksan, ince kisa boyunun genis omuzla birlestigi yerde ince bir set vardir. Govde mevcut degildir. Boyundan omuza baglanan tek se- rit kulpludur. 12. Krater Kaidesi Parcast (p.t): MLY: 8.9 cm. MG: 17 cm. KG: 8.3 cm. Agik kiremit rengi hamurlu olup iyi firmlanmustir. igi ve digi siyah glaziirliidiir. ig kismindaki kazima ile yapilmus konsantrik daireler de siyah glaziir altinda kalmusti. ici bos silindirik kaideden yukanya genisleyen govdeye ait bir par- sa. Gecisler yuvarlak hatlarladir. Kaidenin dip kis- mi meveut degildir. 13, Kaide Pargast (pst): K.C: 6.4 em. MY: 2.5 cm. Agik kiremit rengi hamurlu olup iyi firinlanmustir. Uzerin- deki siyah glaziir cok yrpranmustir. Cok hafif igbiikey konik bir kaidenin yaklastk 3/4’tiniine ait bir parca. 14, Agz Kenan Pargast (p.t.): M.Y:3.7 cm. M.G:58cm. last C: 13.2 cm. Agik kiremit rengi gézenekli ha- ‘mur, kum, kireg ve mika katkilidir. Disa tagkin halka agz kenarndan gévdeye gecis profillendirilmistir. 2 15. Kap Parcast (p.t): M.Y: 8.4 cm. D.G: 10 em. Agik ki- remit rengi gézenekli hamur, kum, kireg ve mika katkilidir. Yéizeyi kalkerlesmistir. Diga tagkin igbii- _ key diplidir. Yukanya genisleyen gévdeden kimk ve noksandur. igte cark izleri belirgindir. 16. Kap Pargast (Kyliks?) (p.t): MY: 4 em. M.G: 35 cm. Olast G: 144 cm, Kiremit rengi hamurda pisir- me sirasindaki 1st farkhklarndan kaynaklanan renk ayrimi gériilmektedir. Agyz kenan ve govde- den kiigitk bir parga ile yatay kulbun bir tarafi mev- cut. Ug kismu sivriltilmig basit agiz kenarmdan cok hafif ige dogru daralan gévde 3.7 cm. sonra keskin bir profille ige kivrl 17. Terrakotta Tyke Bast: M.Y: 4.2 cm. G: 2.85 em. D: 3.3 cm. Kule tach olup sag ve topuz stili M03. yy. ‘modasint yansitmaktadir. Boyundan kirkktr ‘S.Mollard-Besques, Cataloque Raisonne des Figurines et Reliefs en Terre-cuite Grecs et Romains II Myrina, (1963) PI. 128. b (Myrina 243) (Sag ve topuz benzer M.O.3.yy2. yansi) OSGiir, Antik Diinyada Giinliik Yasam, (1991) 22, ‘$ek:7.F (Sag ve topuz stili M.0.300) DiPNOTLAR 1. F. Biyiikyériik-C.Tibet, Antalya Arkeoloji Miizesi Ar- keologlan 2, flimiz Kumluca igesi, Yukankaramikhlar Mah. (Eski adiyla Danyemez Mah.) strurlar iginde kalan Kazim Ozmen’e ait arazi tizerinde sera yapilmak istenirken, toprak degistirmek igin 5-6 m. derine inmislerdir. Bu strada lahitler ile kargilaginca Miidiirligiimiize bildi- rilmistir. sz konusu alan Kurtarma Kazist 23- 24/5/1998 (Cumartesi, Pazar giinleri) tarihinde miize- miz uzmanlanndan C.Tibet, M. Demirel ve A.Kog (tek- nisyen) tarafindan yapilmistir. Sera yapilmak istenilen alan tiimiiyle taranmis olup, kepse ile calisiidigs icin cok tahrip oldugu gézlenmigti. Yalnuzca iki adet put lahtin yarist yerinde tesbit edilebilmis, diger buluntu- lar dagimk bir halde iken toplanup miizemize getiril- mistir. bugiin ise lahitlerin bulundugu zemin yaklasik 8.9 m. agagida kalmistr. sera yapmak icin nce kaya~ znin egimli yamacinda yer almast nedeniyle tashk olan arazi temizlenip (daha dogrusu tepenin bir kism1 yok edilip) iizeri kathah sera topragy ile doldurulmustur. 3. C, Bayburtluoglu, Lykia, 19 4, H, Saragoglu, Akdeniz Bolgesi 3, (1968), 189, 216 H.Gimrin, Antalya Tarihi ve Turistik Rehberi, (1999), 19, 21, 22, 176 5.1. Hitzl, Die Griechischen Sarkophage der Archaischen und Klassichen Zeit, (1991) 208, Abb: 42 (Ragusa’daki rnek araziye yerlestirilme durumuyla benzerlikler gostermektedir: LO.S.yy.) 6. V. idil, Likya Lahitleri (1993) 10, Dip not: 79 (Dinsmo- or, The Architecture of Ancient Greece (1950) 68) de- nizci bir kavim olan Likyahilar igin son derece dogal kabul edilebilecek ters déndiiriilmiis bir gemiye dy- kiinmiis olmalan gértigii de dikkate degerdir. 7. M. Sprenger-G.Bartoloni-M.Hirmer, Die Etriisker (1990) 79, Res.1 (Bir kuliibeden esinlenmis olmalan go- riigiinti italya’daki ev bicimli p.t. une de desteklemek- tedir. LO.S.yy.) 8.1. Hitzl, age, 212, Abb. 25 (Syrakusai’daki p.t. lahtin be- sik cati bicimindeki kapagt iki parca halinde olugu ile benzer. LOS,yy. ortast) 9. L. Zoroglu, “Kelenderis 1997 Yih Kazi Calismalani” (K$..20/2 (1998) 458, Res. 4-5 (1.0.425-400), J.D. Beaz~ ley, Attic Red-Figure Vase-Painters (1963) 1367. 5(1.0.425-375) 10, G. Bakir-Y. Ersoy “1997 Yih Klazomenai Galigmalan” KS.T. 20/2 (1998) 67-76. G.Bakir-N. Aytaclar “Klazome- naide tarih izleri” Art Decor (Nisan 1999) 110-116. Son

    You might also like