TEKNOLOJİEKİBİ DP3S MONTAJI SIRASINDA DİKKAT EDİLECEKLER:

Bu doküman Teknoloji ekibinin Forum bilgileri ile hazırlanmış olup. Sn. Karadağ(Hüseyin) ustanın
işlerine bir nebze olsun yardımcı olabilmek için hazırlanmıştır.

DİKKAT!!! Bu devrede ters gerilim koruması yoktur. Ters verilen gerilimde cihazda ciddi tahribat
meydana gelecektir.

DİKKAT! DP3S İle DP3S 3D ve önceki devre kartları montajı sırasında küçük farklar içerebilir.
Montaj öncesi versiyonunuza dikkat! Ediniz!

-Dedektör çok basit yapıma sahiptir fakat şimdiye kadar görünenlerden yola çıkarak aşağıdaki
bilgileri dikkatlice okumanız gereklidir :

Kullanacağınız havya ve lehimlere dikkat etmenizi öneriyorum. Tahta saplı havya ve 1

liracılardan alınan lehim ile ortaya çalışan bir devre çıkartmak mucize olarak adlandırılsa sanırım
abartı olmaz.

MALZEME LİSTESİ TEKNOLOJİEKİBİ.COM / DP3S KONUSUNDA İLK SAYFADA VERİLMİŞTİR.

DİKKAT!!! : PIC TE Modül ve LCD en son kontrollerden sonra devreye takılır!!!!

PIC, TE Modül ve LCD: Karadağ ustanın PDF montaj kılavuzu tam olarak okunup uygulanmalı
devreden doğru değerler okunmadan montajları yapılmamalı.

PCB üzerindeki numaralanmış yerlerine malzemeleri küçük olanlardan başlayarak kontrol ederek
takınız. TE Modül devrenin Analog parçalarını içerir ve Karadağ ustadan temin edilmelidir. PIC yine
karadağ ustadan yazılımı yüklenmelidir.

!!!PCB için 3D Yazılımda (V2.1) DİKKAT:!!!

Mcu yazılımı güncelleyerek son versiyonu kullanan arkadaşların dikkat etmesi gereken nokta :
vd12 ve vd15 diyotlar iptal (doğrudan bağlanacak) edeceklerdir. R23 4,7K olarak değişecektir.

V2.0 yazılımlı olan arkadaşlar:

vd12 ve vd15 i kısa devre yapın ve r23 ü 4,7k olarak değiştirin. Hoperlöre 100nF takın. Q5
(IRF9540) in D ve S ayaklarını kısa devre yapın. Devreye 100K Direnç eklenmiştir.R22 ile üstündeki
atlama arasına.

SON VERSİYON PCB DEKİ DEĞİŞİKLER:

3D eklentisi yazılımda port değişikliğine neden oldu.
Q5 IRF9540 Stabilite sorunları nedeniyle devreden çıkarıldı!!!
18F452 'nin 25 ve 26 nolu pinlerini 3D modül ile ilişkilendirildi...
Daha önceden bu ayaklarda TUNE butonu ile UP butonu vardı...
Butonlarda 18F452'nin 15 ve 16 nolu pinleri ile ilişkilendirildi...
Devreye 100K Direnç eklenmiştir…
Ayrıca sönümleme dirençleri pcb ye en yakın noktaya bağlanmalıdır…
Hoparlöre paralel 100nF takmayı unutmayın.(Eski versiyonlar da bu eklemeyi yapmalıdır.)

1
 KENDİ BASKISINI YAPACAKLAR:
PCB hazırlarken tuzruhu perhidrol oranını 1/5 -1/7gibi ayarlayın bırakın 5 dakikada değil de
15 dakikada erisin.Bunu yaparsan bakır kararmaz kendi rengini korur. İnce yollar korunmuş olur.
Baskıyı ütülerken dikkat edilmeli yeterli ısı ve süre kullanılmalıdır.

Bobin için:en iyi cat5 kablosu prysmian marka kablodur.Saf bakır

Bu proje için Özellikle Hüseyin usta ve katkısı olan herkese çok teşekkürler.

MONTAJ SIRASINDA:

-Topraklanmış havya ile Lehimleri taşırmadan yapıp, Uzun kalan ayakları kesip temizleme solusyunu
ile fırçalayın. Bir kez daha kontrol edin! (Şekil4)

-Devrenin arkasında bulunan 12v - 5v PIC hattındaki 4 adet SMD 100nf kondasatörlerin montajını
unutmayın. (Şekil7)

-LCD arkasının devreye temas etmemesine dikkat edin gerekirse izolasyon yapın.

-Besleme kondansatörü yeterli değerde seçilmeli. Boyutu nedeniyle küçük kutuya montajı sırasında
sığmadığı için kısa kablo ile bağlantı yapıp yatırılması önerilir. (Şekil9)

-Besleme Pinlerinde 1 nolu bacağı (+) , 2 Nolu Bacağı (-) yapın böylece devre ile ilgili bir sorun
olduğunda Hüseyin ustadaki besleme ile uyum sorunu yaşamazsınız.

- Q7 normalde ısınmaktadIr.Bobin direnci düsük ise daha fazla ısınır.Isınma aşırı olmayınca sorun
yoktur.Eğer yer imkan veriyorsa küçük bir radyatör ekleyebilirsiniz.

-Devredeki paraziti azaltmak için: Hoparlöre ve ya ses çıkışına 100nf kondansatör takılabilir. T14 çıkışı
ve C1 in (+) sınada takabilirsiniz bkz.açık şema (Şekil 8)

-Devreye 100K Direnç eklenmiştir. R22 nin giriş bacağı ile hemen üstündeki atlamaya R100K ekleyin.
Devrenin stabilitesi arttırılmıştır. (Şekil 8)

- T12: ilk PCB’ lerde ters çizim var. Yeni yapılan PCB de düzgün. Fakat bunun çalışmaya etkisi yok.
Sadece ilk açılışta devrede olan bir koruma devre dışı kalıyor. Yani T12 transistörünü ters yada düz
takmanızın çalışmaya etkisi yok. (Şekil5)

- R x İki adet direnç: ekran kontrast işlemi için kullanılacak dirençler.RX diye adlandırılmasının sebebi
farklı LCD kullananlar için değerin farklı olması.

-Leksanın düğmelerine düz bir zeminde basın; kesinlikle elinizde sıkıştırmayın!

-Devreyi kutuya yerleştirmeden önce Sn. Hüseyin ustanın gösterdiği şekilde voltajları kontrol edin ve
sönümleme eğrisini yakalayın. İlk çalıştırma önerilerine dikkat edin!

2
-PIC’in 7. ve 11. Bacağını kısa devre yaparak kontrolleri yapabilirsiniz.

-PCB üstünde gösterilen voltajları okuyabiliyorsanız ; Artık Modül, LCD ve PIC ‘i Lehimleyeblirsiniz.

-Batarya ve bobin bağlantılarında kesinlikle ve kesinlikle lehimleme yöntemi kullanın. Gelişi güzel
yapılan batarya ve bobin bağlantıları dedektörün çalışmasını çok ciddi manada etkileyecektir.

-PCB’nin Kutu içine montajı sırasında Ses jakı ön yüze tam yakınlaşmamakta(ses kablosu ile montajı
yapılabilir fakat bağlantı yapılmazsa devreden ses gelmez!) Giriş Direnci Sönümleme direnci ve Bobin
jakını monte ederken buna dikkat edin Devre kartına mümkün olduğunca yakın montaj yapın.

-Kutuya montajda; yeri verimli kullanabilmek için Ekranın çerçevesi ile beraber sığacak şekilde kutuyu
kesin. Ekran hem daha sağlam oturacak hem de devre kutunun tabanına daha çok yaklaşacaktır.

- Dedektörün olabildiğince verimli çalıştırabilmesi için Kabloları olabildiğince kısa ve sabit tutmak
gerekli. (Mesela hoperlörü hemen soketinin yanına, besleme girişini PCB bağlantısının yakınına gibi.

- Kutu içinde arama sırasında kımıldayan her kablo parazit anlamına gelecektir. Bir diğer yandan
kutudaki malzeme(örneğin:tos jak ,besleme içinse) kaliteli değilse kımıldama sonucu parazit yapabilir.

-330R sönümlenme, 400uH 3R bobin ile verimi güzel ama en iyi kombinasyon bu demek değil .

!!- En önemli nokta Giriş direnci ve sönümleme dirençlerinin doğru bağlanmasıdır.(Şekil2-3-6)!!

-Gelelim bobin tarafına, bobin için olmazsa olmaz olan rijitliktir. Eğer bobinin küçük yada büyük
farketmeksizin esneme ve formunda bozulmalar oluyorsa bunlar da sana parazitlenme olarak geri
dönüş yapacaktır.

--Devrede sönümlenme direnci bobin üzerinde kullanılıyor. Bu sayede farklı bobinlerde farklı
dirençler kullanım imkanı oluyor. Fakat bu dirençlerin kalitesi dedektörünüzün stablitesini doğrudan
etkilediği için kaliteli malzeme ( CAT5 Bakır Kablo, Ek yalıtım, topraklama veya folyo kaplama
olmamalı) kullanımına özen göstermelisiniz.

-Devre üzerinde lf357 ya da lf356 yok. O entegre tl082 dir. Yerine TL062 de kullanılabilinir.

İLK ÇALIŞTIRMA:

-DİKKAT: Devrenin denelemelerinde laboratuvar tipi güç kaynakları haricinde güç kaynağı
kullanılmamalıdır. 220V AC 12V DC tip adaptörler devrenin arızalanmasına neden olabilmektedir.

- Devreye akım vermeden önce kutupları kontrol edin, yüzeyde temas edecek her tür iletkeni ve
etraftaki devre atıklarını temizleyin!!!

- 11V-15V arası voltaj önerilmektedir, 15V üstü devreye zarar verebilir . Akü 2A üstü olmalı alt
Akımlar yeterli olmayabilir.

- Adaptör ile denemeyin akü ile deneyin. Daha sonra bobini yerden 1 metre kadar yüksekte yere 90
derece olacak şekilde ve önünde arkasında en az 2 metre mesafede demir olamayacak şekilde
yerleştirin.

-Akü kaliteli, markalı, garantili ve sağlam olmalı tercihen 12V 3,2A Tavsiye edilir.

3
-Açmak istediğinde: Tune butonuna bas açılsın,açıldıktan sonra tekrar Tune butonuna bas
sıfırlansın. Kapamak istediğinde: gücü kes. Kalibrasyon yapmak istediğinde: Giriş butonu ile
dedektörü aç ekranda sönüm eğrisi çıkar modül üzerindeki trimpottan ayar yap.

Bu dedektörde algılama tamamen sinyal analizine dayanmaktadır ve bu nedenle denemelerin

evde yapılası yerine arazide yapılması daha anlaşılır sonuçlar verecektir. Bu nedenle evde çalıştığını
gördüğünüz devrenin denemelerini arazide yapmanızı ve böyle değerlendirmede bulunmanızı rica
ediyorum. Evde denemelerde bobini kesinlikle yere koymayınız. Bu durum betondaki demirlerin
algılanmasına neden olmaktadır.

Açılıyor yazısını görünce donuyorsa, tripot ayarı yapın önce 2-3 tur çevirmeniz gerekebilir,
eğriyi görünce ufak müdahaleler ile doğru sönümleme eğrisini yakalayabilirsiniz. (Şekil10)
Sönüm eğrisi tam olunca: menü tuşu ile direkt hiç müdahale olmadan açılıyor. Tune ile Beta2.0 ve
mutlu son

DP3S KULLANIMI:

Dedektörde 4 adet buton var:

Bunlardan en baştaki tune, sonraki giriş, sonraki (+) sonraki (- )(Up + , down - oluyor.)

Tune butonu: dedektörü açmak, sıfırlamak ve menüde menüden çıkmak için,

Giriş butonu: OSC ekranını açmak ve menüye girmek için,

(+) eşiği artırmak ve menüde ilerlemek için,

(-) eşiği azaltmak ve menüde ilerlemek için

Özet: Açmak istediğinde tune butonuna bas açılsın, tekrar tune butonuna bas sıfırlansın,
kapamak istediğinde gücü kes, kalibrasyon yapmak istediğinde giriş butonu ile dedektörü aç
ekranda sönüm eğrisi çıkar modül üzerindeki trimpottan ayar yap.

Ayar Yapma: Dedektörü Tune butonuna basarak açın. Ekranda ayarlanma yazılarını göreceksiniz.
Ayarlanmasını bekleyin(20-30sn sürecektir). Açıldıktan sonra Tune butonuna basarak sıfırlayın. Hepsi
bu kadar..! ( Dedektörün tüm ayarı bu kadar. Başka bir ayara ihtiyacı yoktur.)

Hassasiyet: değiştirmek için + ve - butonlarını kullanarak ekranın sol üst köşesinde bulunan E:20
değerini azaltarak hassasiyeti artırabilir, artırarak hassasiyeti azaltabilirsiniz.

Kullanım sırasında sıfırlamak: istediğinizde tune butonuna basmanız yeterli olacaktır.

T1...T5 ise: Bu dedektör biri sinyalin en başında, biri en sonunda(sinyalin 0 a düştüğü ilk nokta), 3
adeti sinyalin ortasında ve 1 adeti sinyalin sonundan da ilerde olacak şekilde sinyalden 5 örnek
almaktadır. Bu örnekler üzerinde değerlendirme yapmaktadır. Bu numaralar bu örneklerden birinde
10 birim eşiklik sinyal düşmesi yaşandığında ortaya çıkmaktadır. Siz buradan mineral yorumu da
yapabilirsiniz, sürekli çıkarsa dedektörü sıfırlamanız gerektiği sonucuna da varabilirsiniz.

4
Ekranda T1...T5 arası bir rakamı sürekli görüyorsanız yoğun mineralli bir alandan düşük mineralli bir
alana geçmişsiniz anlamına gelmektedir. Bu durumda dedektörü Tune butonu ile sıfırlamanız
faydalıdır. Bu rakamların numarası örneğin alınma yerini temsil etmektedir.

Ekranda gördüğünüz rakam: iki bar arası farktır. Farkın yüksekliği metalin değerli olduğu anlamına
gelmektedir. Aynı zamanda ekranda ilerleyen şekillerdeki üst taraf barlardan solda olanı alt tarafta
barlardan sağda olanı göstermektedir.

DİKKAT!!! Kendi yaptığınız dedektör için:

Bu verilere göre metal cinsini yorumlamak size düşemektedir. Ben bu farka göre bir tablo
oluşturamam çünkü herkesin bobini, sönümlenme direnci farklı olacaktır ve bu iki etken dedektörün
ayrım kabiliyetine doğrudan etki etmektedir. Dedektörü yapan biri ekranda 20 yazdığında her zaman
bakır olduğunu anlayabiliyorken bir diğer kişi bunu yapamayabilir ve bu direkt olarak kullanılan
malzemeler, bobin, sönümleme direnci ve bobine bağladığımız seri direnç ile alakalıdır. Hatta
kullanılan akünün da bu duruma direkt olarak etkisi vardır.

Bu kadar etkenin olduğu bir işte ancak izlenecek yol şöyle olabilir; siz kendi yaptığınız
dedektörünüz ile çeşitli denemeler yaparsınız, dedektörün metale etkilerini görerek öğrenirsiniz ve
artık sizin parametreleriniz bunlar olur.

Cihaz ekrandaki barlarda metali belli ediyor. Aynı zamanda çıkan ses de (Tiz,Bas) metal
hakkında size fikir verebilir. Tavsiye olarak derinde arama yapacağınız alanı küçük başlıkla tarayıp
temizleyin.  Yine emin olamadıysanız mutlaka yanınızda bir VLF olmalı (Son yazılım ile yüzeydeki
değersizi kapatma özellikleri eklenmiştir)

Boşluk başlıktan küçük ise tespit edilemeyebilir. Metal başlıktan büyük ise ayrım doğru
olmayabilir. Boşluk modunda metali göremeyebilirsiniz!!!

3D Modu ve TEWiever programı için Windows tabanlı bir bilgisayara ve Sn. Karadağ ustanın
konu ile ilgili kılavuzuna ihtiyaç vardır!!!

PROBLEM ÇÖZME :

DEVREYE TERS ENERJİ VERDİĞİNİZDE ARIZALANACAK PARÇALAR:

9540
1n4148
7805
PIC
LCD
MODÜL
7805 in çıkışındaki elektrolit kondansatörler.

5
Yapmanız gerekenler:
Öncelikle PIC, Modül ve LCD’yi devreden çıkartınız. Voltaj kontrolü yapınız.( PIC 7ve11 kısa devre)
Gerekli voltajları göremiyorsanız:

Sırasıyla IRF9540 değiştirin yada 2 ve3. pinleri (Source ve Drain) kısa devre edin.
4148 leri değiştirin.

Bu kısımdan sonra 5v hattı hariç diğer voltajlara bakın: gelmediyse TL082 ‘yi de değiştirin.

5v hattı için 7805 i ve çıkşındaki kondansatörleri değiştirin,kondansatörler gümlemiştir.

Daha sonra voltajlar yerine geldikten sonra modülü pıc ve lcd yi takın.

Her birini taktıktan sonra ısı ve voltaj kontrolü yapın.

Muhtemelen sizin PIC ve LCDarızalanmıştır.

7805'in cıkışında 5V olmaması: 7805 arızalı ya da 2'nci ayağı (orta ayak) PCB 'deki -12v iyi
lehimlenmemis ve ya PCB'de -12v giden atlamalarda lehimleme sorunu  vardır.

TL082: 4. bacağında 1V civarı görmen hemen altındaki diyotlardan birinin arızalı olduğunu gösterir.
(TL082’nin daha takarken arızalanması da genelde havyanın topraklamalı olmamasından kaynaklanır.)

Ekran ışığının yanmaması: ekran ışığını süren transistör yada dirençlerden birinin hatalı olması
nedeniyle olur

Ses çıkmıyorsa: kulaklık soketini takmamışsınızdır,veya hoperlörünüz arızalıdır yada ses için kullanılan
2n7000 de bir sorun vardır

Voltajlarda hata varsa: TL082 nin arkasındaki 2 adet 4148 diyottan biri ya terstir yada arızalıdır.

Bobin takılı değilken : Dedektörünüz açılmaz. Dirençlerde bağlantı kopuksa veya yanlış ise devreye
zarar verebilirsiniz DİKKAT! edin.

Enerji veriri vermez kendiliğinden açılma: Tune ya da Menü tuşlarının basılı kalmadığından veya kısa
devre olmadığından eminsen, açılıyor yazıp kalıyorsa Akünü ölç 12 volttan fazla olsun. Akü zayıf ise
veya akü dışı beslemelerde olabiliyor. Cihazı kapat menü tuşu ile aç o zaman açılıyor ve osilasyon
eğrisini görüyorsan kapat; tekrar Tune ile aç, bu sefer bir süre bekle açılır.

Leksan Tuşları Çalışmıyorsa: Leksana bozuk zeminde basmış olabilirsiniz. V1.5 de PIC bacağı
kodlanmamış olabilir. Ve ya leksan bozuktur. Devre üzerindeki pinlerle kontrol edin. V2.0 yükletin PIC
bacaklarını kontrol edin. V2.1 yüklü ise 3D yeni PCB ye göre tuş pinlerini yeniden ayarlayın

Açılıyor diyor ve voltajlar normal ise, IRF9540N bozuk olabilir. Test edip değiştirin.

Açılıyor diyor donup kalıyorsa: Açma kapama düğmesini (kondansatör boşalmadan) Kapa/aç yapınca
% saymaya başlıyor 99 olunca donuyor; Kapa/aç sönüm eğrisi  en üstte çizgi halinde görünebilir.
Tripotu çevirerek bu şekilde kapa aç yapıp devreyi ayarlayabilirsiniz.

6
 DEVRENİN GÜZELLİKLERİ:

-Devrenin genel özellikleri

-Bu dedektörden beklenmesi gereken performansın büyük metali derinden bulma olduğunu
unutmayın. Bu dedektör 20x20 cm lik bir metali toprak altında 1 metreden rahatlıkla bulabilir.

-Bu dedektör derin arama dedektörüdür tek para dedektörü değildir. (Son yazılımla tek parada da iyi
sonuçlar alabilirsiniz)

-Devrenin ayrım yeteneği ve derinliği bobininiz ile doğru orantılıdır. Yaptığınız bobinlere dikkat
ederseniz saha iyi ayrım yapan, daha derinden algılayan bir dedektör sahibi olursunuz.

-Devrenin metal büyüklüğüne göre hassasiyeti bobin çapı ile orantılıdır. Bobin çapı büyüdükçe büyük
metal mesafesi artarken küçük metal mesafesi azalmaktadır. Buna bağlı olarak bobin çapı seçimi
doğru olmadığında istenmeyen veriler elde edilebilinir.

- Dedektörde boşluk bulma özelliği mevcut. Menüden boşluk modu seçildiğinde aktif oluyor.

-Ayrım, Değersizi görmeme ve yüzeysel değersizi kapatma 3D görüntüleme mevcut.

- Bilgisayar veya detektör kontrollü tarama

   Bilgisayar kontrollü tarama: Alınan örnekler gerçek zamanlı olarak bilgisayara aktarılır. Tarama
tamamlanınca
   hemen ekranda gösterilir.
   Detektör kontollü tarama: Tarama verileri önce detektör hafızasına kaydedilir. İstenildiğinde
bilgisayara aktarılır.
- Otomatik veya elle örnekleme
   Otomatik örnekleme: Belirtilen periyotlarda program tarafından hiçbir butona basılmaksızın
örnekleme yapılır.
   Böylece yüksek çözünürlüklü grafikler elde etmek mümkündür.
   Elle örnekleme: Elle örnekleme özellikle arazinin engebeli olduğu yerlerde otomatik örneklemede
yürüme hızına bağlı
   olarak oluşabilecek hataları ortadan kaldırır. Belirli mesafe ve sıklıkta tarama yapılmak istendiğinde
bu mod kullabilir.
- Gelişmiş interpolasyon algoritmasıyla otomatik hata düzeltimi
- Bluetooth ile kablosuz veri aktarımı
- Nesne boyutu ve pozisyonu belirleme
   Taranacak alanın ölçüleri kullanıcı tarafından girildiğinden 3D grafik gerçek ölçülerle çizilir.
   Bu sayede nesne boyutu ve pozisyonu kolayca tespit edilebilir.
- Program aşağıdaki dillerde çalışabilmektedir:
   Türkçe
   English
   ‫عربي‬   (Arapça)
- Gelişmiş filtreleme seçenekleri
   Aralık filtresi: Sadece sinyal seviyesi belirtilen değerler arasında kalan nesneler gösterilir.

7
   Derinlik filtresi: Derinlik arttıkça nesnelerin sinyal seviyesi azalır. Bu filtre derindeki nesnelerin
   sinyal seviyesini kuvvetlendirerek grafikte belirgin hale gelmesini sağlar. Böylece hiçbir nesneyi
kaçırmazsınız!
   Yüzey filtresi: Çoğu zaman tarama alanının yüzeyinde istenmeyen nesneler mevcuttur. Bu nesneler
grafikte
   yüksek sinyal seviyesi ile çizilir. Bu filtre aktive edildiğinde bu nesneler grafikte gösterilmez.
   Ayrım filtresi: Bu filtre aktif iken sadece değerli cisimler grafikte gösterilir.

DELTA PULSE 3S 35cm ve 65cm METAL testi Sonuçları:

1 TL: 35cm
20X20 Metal Levha:
40X20X20 Yağ Tenekesi:

Delta Pulse 3s 65cm Başlık ile BOŞLUK Testi Sonuçları :

3 mt derinlik: beton 1 mt çap atık su borularını boşluk olarak rahatlıkla tespit ediyor
2 mt derinlik: çelik 25 cm çap içme suyu borularını rahatlıkla tespit ediyor
2 mt derinlik: Şehir elektrik kablo hatlarını rahatlıkla tespit ediyor.
2 mt derinlik: PVC 30 cm su borularını boşluk olarak rahatlıkla görüyor.

Şekil: 1-MODÜL 2-DİRENÇLER 3-SÖNÜMLEME ŞEMASI 4-LEHİM

5-T12 İÇİN PCB FARKLARI

8
Ş6-SÖNÜMLEME:

Ş7-ARKA SMD

Ş8 - DEVREDEKİ DEĞİŞİKLİKLER:
Devrede 100nF var
olmayanlar eklesin

9
 R100K

Şekil 9: KUTULANMIŞ DEVRENİN SON HALİ…

SÖNÜMLEME EĞRİSİ (Şekil 10):

10
11