Professional Documents
Culture Documents
Ano Ang Bagong Kritisismo
Ano Ang Bagong Kritisismo
Ano Ang Bagong Kritisismo
Sa kritisismo, lumitaw ang isang malaking bilang ng mga kritiko na nagpalagay
sa Bagong Kritisismo bilang isang siyensya ng teksto at tumingin sa kanilang sarili
bilang tagapagsuri hindi ng lipunan, hindi ng mambabasa, hindi ng ideolohiya, hindi ng
manunulat kundi ng akdang pampanitikan.
Bukod rito, ang kanyang likha ay isang walang interes na saksi na nagnanasa
lamang na sagutin ang pangangailangan ng teksto bilang isang akda at hindi upang
maging instrument para ipahayag ang ideolohiya o pananaw.
Sa Buong Mundo
Lumitaw sa unang mga dekada ng siglo dalawampu at namayani hanggang sa
marating nito ang rurok ng tagumpay bilang pinakamakapangyarihang sistema ng
pagsusuri sa ikalima at ikaanim na dekada.
Sa Pilipinas
Ito ang konteksto ng pagpasok sa kritisismo ng isa pang grupo ng higit na
nakakabatang mga kritiko na mag-hudyat ng paghihimagsik na higit na matindi at
polemikal kaysa sa isinagawang rebelyon nina Abadilla at Agoncillo. Kabilang sa grupo
sina Virgilio S. Almario, Rogelio G. Mangahas, Pedro L. Ricarte at Lamberto E. Antonio.
Magkaiba ang kanilang ginawang paghahanda si Agoncillo ay isang historyador,
samantalang si del Mundo ay isang kolumnista at nobelista. Kung ihahambing, higit ang
paghahandang akademiko ng ikalawang pangkat kaysa sa nauna dahil may mahigit na
antas ng pinag-aralan sa mga unibersidad sa Estados Undos: Nagkamit sila ng
doktorado.
Sa Buong Mundo
Beginning in the 1930’s that was in the ascendancy for 30 years by Several
American Critics – and a few British(Boyd, Fordham University).
Sa pagpasok nina Almario, Rogelio G. Mangahas, Efren R. Abueg, Ave Perez
Jacob at Rogelio Sikat sa laranagn ng kritisismo, inangkin nila an gang puwang sa
larangan ng kritisismo, inangkin nila ang puwang sa larangang dati-rati’y
pinamamayanihan ng mga matatandang kritiko.
· I.A Richards, William Empson, W.K Wimsatt, T.S Eliot, Cleanth Brooks, Percy
Lubbock
Nagpalagay ng kritisismo bilang siyenya. Ang kritisismo ay ginawang esensiyal na
Gawain sa unibersidad bilang isang praksis na pinag-aaksayahan ng panahon sa
pagsususlta ng mapanuting diskurso,
Magaganap ang simulain ng pagbabago kung sisikapin ng makata na sirain ang
mga pundasyon ng tradisyunal na panulaan. Kailangang wasakin ng makata ang mga
karaniwang balangkas ng pananalita upang siya ay makalikha.
Negatibo
Sa di-kritikal na pagkakabain, hindi nasusuri ng mga kritiko ang likha at ang
proseso ng paglikha. Sa kakulangan sa wastong kaalaman, nasasadlak ang mga kritiko
sa iisang tunguhin na ang akda ay bunga ng isang serye ng pangyayari sa labas ng
panitikan – sa kanilang paghahanap sa kahulugan.
Ang lakas ng Bagong Kritisismo ay naging kahinaan din nito sapagkat sa
pagbibigay-diin sa mga akdang rasyunal at intelektwal, at elitist, hindi nito nabuksan
ang sarili sa pagsusuri ng kakaibang mga akda – popular, romantiko at sentimental.
SAANMAN TUMITIG
DILAG AY NAGLIGID
SIYA’T TANGING SIYA ANG PARUPARONG-GUBAT
MANDI’Y ISANG TINIK SA LIPON NG ROSAS.