Unit 2.4 Bhu Tatha Jaladhar Samrakhsyan

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 7

e" tyf hnfwf/ ;+/If0f P]g, @)#(

nfndf]x/ / k| sfzg ldlt


@)#(.*.^
;+zf]wg ug]{ P]g
jg ;DaGwL s]xL g]kfn P]g ;+ zf]wg ug]{ P]g, @)$* @)$*.!@.#)
@)#( ;fnsf] P]g g+= !^
e" tyf hnfw/ ;+/If0f ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g
k|:tfjgf M af9L, k}x|f], e"– Ifo h:tf k|fs[lts k| sf]ksf] lgoGq0f u/L e" tyf hnfwf/ ;+/ If0f ug]{
;DaGwdf sfg"gL Joj:yf ug{ / ;j{;fwf/0f hgtfsf] ;'l jwf / cfly{ s lxt sfod /fVg jf~5gLo
ePsf]n],
>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb] jaf6 /fli6«o k~rfotsf] ;Nnfx / ;Ddltn] of] P]g
agfOaS;]sf] 5 .
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd æe" tyf hnfwf/ ;+/If0f P]g, @)#(Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] P]g t' ?Gt k|f/De x'g] 5 .
@= kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]g df,–
-s_ æ;+/lIft hnfwf/ If]qÆ eGgfn] bkmf # cGtu{t 3f]lift ;+ /lIft hnfwf/ If] q ;D´g'
k5{ .
-v_ æe" tyf hnfwf/ ;+/ If0fÆ eGgfn] af9L, k}x|f], e"–Ifo h:tf k|fs[lts k|sf]kaf6 s' g}
If]qnfO{ gi6 x'g af6 /f]S g] jf arfpg] tyf kfgLsf] cfotg / axfjnfO{ ;fdfGo
l:yltdf /fVg] jf kfgLsf] axfjnfO{ wldnf] x' g glbO{ :jR5tf agfO{ /fVg] sfo{
;D´g' k5{ .
-u_ æe"–pkof]lutf k|0ffnL -n} 08 o"h l;:6d_Æ eGgfn] hUufsf] pj{/f zlQm agfO{ /fVg]
ef}lts tyf /f;folgs u'0fx?nfO{ sdhf]/ gkfg]{ jf gi6 x'g glbg] jf sfod /xg]
lsl;dn] v]tL jf cGo sfo{ u/L To:tf] hUufsf] bL3{sfnLg pkof]u ug]{ k|lqmofnfO{
;D´g' k5{ .
-3_ æljefuÆ eGgfn] e" tyf hnfwf/ ;+/ If0f ljefu ;D´g' k5{ .
-ª_ æhnfwf/ ;+/If0f clws[tÆ eGgfn] bkmf !( adf]lhd lgo' Qm jf tf]lsPsf] clws[t
;D´g' k5{ .

1
-r_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn] o; P] g cGtu{t ag]sf] lgoddf tf]lsPsf]
jf tf]lsP adf]lhd ;D´g' k5{ .
#= ;+/lIft hnfwf/ If]q 3f]lift ug{ ;Sg]
;Sg M -!_ e" tyf hnfwf/ ;+/If0fsf] nflu cfjZos
b]v]df g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"r gf k|sflzt u/L g]kfnsf] s' g} If] qnfO{ rf/
lsNnf v'nfO{ ;+/lIft hnfwf/ If] q 3f]lift ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 3f]lift ;+/lIft hnfwf/ If]qsf] ;Ldfgf cfjZostf cg';f/
g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k| sflzt u/L x]/km]/ ug{ ;Sg]5 .
$= ;+/lIft hnfwf/ If]qdf ug{ ;lsg] sfo{x? M ;+/lIft hfnfwf/ If] qdf hnfwf/ ;+/If0f
clws[tn] e" tyf hnfwf/ ;+/ If0fsf] nflu b]xfo adf]lhd sfo{x ? ug{ u/fpg ;Sg]5 M–
-s_ /f]syfd jf lgoGq0f ug]{ afFw -8] d_, uN5L lgoGq0f -r] s8]d_, t6aGw -ODafÍd] 06_,
u/f ;'wf/ -6]/]; ODk|"ed] 06_, s"nf], ;xfos s" nf] jf 9n -8fOe;{g Rofgn_, 6]jf
lbg] kvf{n -l/6]lg+u jfn_, kf]v/L / o:t} cGo cfjZos agf}6 sf] lgdf{0f ug]{ tyf
To;sf] :ofxf/ ;+ ef/ ug]{,
-v_ k/LIf0f :yn -6«fon Kn6_ x?sf] Joj:yf ug]{ tyf To;sf] :ofxf/ ;+ ef/ ug]{,
-u_ j[Iff/f]k0f ug]{, 3fF;, ´f/kft jf cGo jg:klt nufpg] / To;sf] :ofxf/ ;Def/
ug]{ tyf x'sf{pg],
-3_ klx/f] hfg ;Sg] hUufx? / le/fnf kfvfx?df /x] sf jg h·n, ´f/kft, 3fF; tyf
cGo k|fs[lts jg:kltsf] ;+/If0f ug]{, To;sf] :ofxf/ ;Def/ ug]{ tyf ;Da4{g ug]{,
-ª_ afnL / kmnkm"nsf] v]tL ug]{,
-r_ df6f]sf] pj{/f zlQm / kfgL tyf jftfj/0fsf] :jR5tf ;Gt'lnt ?kdf sfod agfO{
/fVg],
-5_ ;DalGwt 7fpFx?df ljB'tLs/0f ug]{,
-h_ g]kfn ;/sf/n] tf]lslbPsf e" tyf hnfwf/ ;+/ If0f ;DaGwL cGo sfo{x ? ug]{ .
%= ;+/lIft hnfwf/ If]q leqsf] hUufsf] juL{s/0f M -!_ bkmf $ sf] k|of]h gsf] nflu ;+/lIft
hnfwf/If]q leqsf] hUufnfO{ hnfwf/ ;+/ If0f clws[t n] tf]lsP adf]lhd juL{s/0f ug{
;Sg]5 .

2
^= e"–pkof]lutf k|0ffnL
ffnL ckgfO{ v]tL ug]{ M -!_ hnfwf/ ;+/ If0f clws[tn] ;+/lIft hnfwf/ If]q
leqsf] tf]lslbPsf] hUufdf e"–pkof]lutf k|0ffnL ckgfO{ s'g} afnL jf kmnkm"n sf] v]tL ug{
tyf ?v, lj?jf jf 3fF; nufpg jf cGo s' g} sfo{ u/fpg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd tf]lslbPsf] hUuf s;}sf] lghL :jfldTj ePsf] hUuf
ePdf ;DalGwt hUufwgL jf df]xLn] cfkmgf] hUufdf e"–pkof]lutf k|0ffnL ckgfO{ To:tf]
sfo{x ? ug{' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd e"–pkof]lutf k|0ffnL ckgfO{ sfo{x? ug{ hUufwgL jf
df]xLnfO{ ljefun] k|fljlws 1fg tyf ;] jf pknAw u/fpg] 5 / cfjZos cfly{s ;xof]u
;d]t tf]lsP adf]lhd lbg] 5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd e"–pkof]lutf k|0ffnL ckgfO{ s'g} sfo{ ug{ nufPsf]
sf/0faf6 s'g} hUufaf6 df]xL lgisflzt x' g] ePdf To:tf] df]xLnfO{ g]kfn ;/sf/n] d' cfAhf
lbg]5 . e"–pkof]lutf ckgfO{ s'g} sfo{ ug{ nufPsf] hUufdf ;DalGwt hUufwgLn] d' cfAhf
lnO{ cfˆgf] :jfldTj g]kfn ;/sf/nfO{ 5f]8\g rfx] df, To:tf] hUufwgLn] :jfldTj 5f]8\g
;Sg]5 . To;/L :jfldTj 5f]8\g] hUufwgL / df]xLnfO{ d' cfAhf lb+bf k|rlnt b/efpnfO{
Wofgdf /fvL d'cfAhf lbOg] 5 .
&= k|fljlws 1fg tyf ;]
;]jf / cfly{s ;xof]u k|bfg ug]{ M bkmf $ sf] v08 -s_ adf]lhdsf
sfo{x ? s;}n] cfkmgf] lghL :jldTj ePsf] hUufdf ug{ rfx] df lghnfO{ ljefun] To:tf]
sfo{ ug{ sf] nflu cfjZos k|fljlws 1fg tyf ;]jf pknJw u/fpg]5 / cfjZos cfly{s
;xof]u;d]t tf]l sP adf]lhd lbg]5 .
*= Ifltk"lt{ lbg] M bkmf $ sf] v08 -s_ jf -v_ adf]lhdsf sfo{x? hnfwf/ ;+/If0f clws[tn]
s;}sf] lghL :jfldTj ePsf] hUufdf u/] df tL sfo{x ? To:tf] hUufdf u/] jfkt hnfwf/
;+/If0f clws[tn] ;DalGwt hUufwgLnfO{ ❁;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfsf]
k/fdz{ lnO{ k|rlnt b/efpnfO{ ;d]t Wofgdf /fvL Ifltk"lt{ lbg] 5 .
(= k/LIf0f ug{ ;Sg]
;Sg M -!_ hnfwf/ ;+/ If0f clws[t n] bkmf $ sf] v08 -v_ cGtu{t s'g }
k/LIf0f :ynsf] Joj:yf ubf{ To:tf] k/LIf0f :yndf s'g} afnL kmnkm"n, ?v, lj?jf, 3fF;
jf o:t} cGo jg:klt nufO{ x'sf{O{ k/LIf0f ug{ u/fpg ;Sg] 5 .


jg;DaGwL s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)$* åf/f ;+zf]lwt .

3
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k/LIf0f:yndf nufOPsf] afnL, kmnkm"n, ?v, la?jf,
3fF; jf o:t} cGo ag:kltnfO{ s;}n] s' g} lsl;dn] gi6 ug{ x'b}g .
!)= k|fs[lts k|sf]k x'g] jf x'g ;Sg] hUufdf lgif]lwt sfo{ M k|rlnt sfg"g df h'g;' s} s' /f
n]lvPsf] ePtfklg s;} n] ;+ /lIft hnfwf/ If] qleqsf] hUuf dWo] af9L jf k}x|f] cfpg] jf
cfpg ;Sg] jf e"–Ifo jf e"–s6fg x'g] jf x'g ;Sg] hUuf egL hnfwf/ ;+/ If0f clws[tn]
tf]lslbPsf] hUufdf hnfwf/ ;+/If0f clws[t sf] cg' dlt glnO{ s;}n] b]xfosf] s'g} sfo{ ug{
kfpg] 5}g M–
-s_ s'g} vf]nf, gfnf, vx/], tfn jf hnf>osf] jf e"ldut kfgL s'g} lsl;dn] y'Gg] jf
hDdf ug]{ jf y'lgPsf] jf hDdf ul/Psf] kfgL s"nf], ;xfos s"nf], 9nåf/f jf cGo
s'g} lsl;dn] cGoq n} hfg] jf kmsf{pg] jf To:tf] kfgL To;/L y'gL, hDdf u/L nuL,
kmsf{O{ jf cGo s' g} lsl;dn] s'g} sfddf k|of]u ug]{,
-v_ k|rlnt jg ;DaGwL sfg"g adf]lhd cfkm"v'; ug{ kfpg] ?v, lj?jf jf cGo
jgk}bfjf/ sf6\ g] jf cGo s' g} lsl;dn] gi6 ug]{,
-u_ e}/x] sf] jg h·n, ?v, lj?jf, ´f/kft, 3fF; jf cGo k|f s[lts jg:klt sf6\g] jf
cGo s'g} lsl;dn] gi6 ug]{,
-3_ 9'+Ëf, df6f], afn'jf, lxnf] cflb y'lk|g tyf hDdf x'g hfg] sfd ug]{ jf y'lk|Psf] tyf
hDdf ePsf 9'·f, df6f], afn' jf, lxnf] cflb aufO{ n}hfg lbg] sfd ug]{,
-ª_ 9'·f afn' jf, jf cGo k|sf/sf] df6f] vGg], l´Sg] jf n}hfg],
-r_ kmf]x/ d}nf tyf o:t} jftf/j/0f b"lift kfg]{ vfnsf] cGo sl;+u/x? kmofFSg] jf
To:tf] kmf]x/ d}nf / sl;+u/x? y'kfg]{ jf /fVg] 7fpFsf] lgdf{0f ug]{,
-5_ pBf]u, Joj;fo jf a;f] af;sf] a:tL :yfkgf ug]{,
-h_ ufO{, e}+;L, e]8f, afv|f, s'v'/f / o:t} cGo 3/kfn' jf kz' tyf k+IfLx? n}hfg], /fVg]
jf r/fpg] .
!!= pBf]u, Joj;fo tyf a;f]af;sf] a:tLnfO{ ;fg{ ;Sg]
;Sg M -!_ ;+/lIft hnfwf/ If]qleqsf]
hUufdf :yfkgf eO{/x] sf] pBf]u, Joj;fo tyf a;f]af;sf] a:tLnfO{ e" tyf hnfwf/
;+/If0fsf] sfo{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] cGoq ;fg{ jf To:tf] pBf]u, Joj;fo jf
a;f]af;sf] a:tL ePsf] hUuf k|fKt ug{ cfjZos b] v]df g]kfn ;/sf/n] To:tf] pBf]u,

4
Joj;fo tyf a;f]af;sf] a:tLnfO{ cGoq ;fg{ jf ;f] ePsf] hUufnfO{ hUuf k|flKt ;DaGwL
k|rlnt sfg"g adf]lhd k|fKt ug{;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s'g} pBf]u Joj;fo jf a;f] jf;sf] a:tLnfO{ cGoq ;fbf{
To;af6 ;DalGwt JolQmnfO{ x' g hfg] gf]S;fgLsf] plrt Ifltk"lt{ g]kfn ;/sf/n] lbg'
kg]{5 .
!@= k|j]z ug{ ;Sg]
;Sg M -!_ hnfwf/ ;+/If0f clws[tn] jf lghn] tf]s] sf] sd{rf/Ln] bkmf $ df
n]lvPsf] s'g} sfo{ ug{ jf To:tf] sfo{x ?sf] lg/LIf0f jf :ofxf/ ;Def/ ug{ ;+/lIft hnfwf/
If]qleqsf] hUufdf h'g ;'s} avt k| j]z ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k| j]z ubf{ s;}n] afwf la/f]w ug{ u/fpg x'Fb}g .
!#= lgif]w ug{ ;Sg] M hnfwf/ ;+/If0f clws[tn] bkmf $ cGtu{tsf] s' g} sfo{ ePsf] hUufdf
tyf To:tf] hUufsf] j/k/ c? s;}n] e"– Ifo jf e"– s6fg x' g ;Sg] sfo{ x? ug{ gkfpg] u/L
lgif]w ug{ ;Sg]5 .
!$= hUuf k|fKt ug{ ;lsg]
;lsg M e" tyf hnfwf/ ;+/If0fsf] nflu g]kfn ;/sf/n] s;} sf] lghL
:jfldTj ePsf] hUufk|fKt ug{ rfx]df To:tf] hUuf hUuf k|flKt ;DaGwL k|rlnt sfg"g
adf]lhd k|fKt ug{ ;Sg] 5 .
!%= /fli6«o ;|f]t ;+/If0f cfof]u M -!_ g]kfn ;/sf/nfO{ e" tyf hnfwf/ ;+ /If0f ;DaGwL ljifodf
/fo ;Nnfx lbg g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L /fli6«o ;|f]t ;+/If0f
cfof]u u7g ug]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd u7g ePsf] /fli6«o ;|f]t ;+ /If0f cfof]usf] sfd, st{Jo /
clwsf/ tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
!^= lhNnf e" tyf hnfwf/ ;+/If0f ;ldlt M -!_ s'g} lhNnfdf e" tyf hnfwf/ ;+ /If0f ;DaGwL
sfo{x ?sf] sfof{ Gjogdf ;dGjo Nofpg g]kfn ;/sf/n] g]kfn/fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L
lhNnf e" tyf hnfwf/ ;+/ If0f ;ldlt u7g ug]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd u7g ePsf] lhNnf e" tyf hnfwf/ ;+/If0f ;ldltsf]
sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsP adf]lhd x'g] 5g\ .
!&= gf:g, df:g, laufg{ jf x]/km]/ ug{ gx'g] M s;}n] ;+/lIft hnfwf/ If]qdf bkmf $ adf]lhd
ul/Psf] s'g} sfo{ gf:g, df:g, laufg{ jf x]/km]/ ug{ u/fpg x'F b}g .

5
!*= lhNnf e" tyf hnfwf/ ;+/If0f ;ldltsf] k/fdz{ lng' kg]
kg{ M hnfwf/ ;+/If0f clws[tn] bkmf
% adf]lhd ;+ /lIft hnfwf/ If]qleqsf] hUufnfO{ juL{s /0f ubf{ jf bkmf ^ sf] pkbkmf -!_
adf]lhd To:tf] hUufdf e"–pkof]lutf k| 0ffnL ckgfO{ s'g} sfo{ u/fpFbf lghn] lhNnf e"
tyf hnfwf/ ;+/If0f ;ldltsf] k/fdz{ lng' kg]{ 5 .
!(= hnfwf/ ;+/If0f clws[tsf] lgo'lQm M o; P]gsf] k|of]hgsf] nflu g]kfn ;/sf/n]
cfjZostfg';f/ hnfwf/ ;+/If0f clws[tx? lgo'l Qm ug{ ;Sg]5 . To;/L hnfwf/ ;+/If0f
clws[tx? lgo'l Qm gePsf] cj:yfdf ;f] clws[t sf] sfd ug{ g]kfn ;/sf/n] cGo s'g }
clws[tnfO{ tf]Sg ;Sg]5 .
@)= sAhf ug{ ;Sg]
;Sg M s;} n] of] P] g / o; P] g cGtu{t ag]sf] lgodx?sf] alv{nfk sfd u/] df
;f] sfdsf] l;nl;nfdf k|of]u ePsf cf}hf/, rf}kfof, ;jf/L ;fwfg / cGo dfn j:t'x?
hnfwf/ ;+/If0f clws[tn] sAhfdf lng ;Sg]5 .
t/ rf}kfofsf] xsdf rf}kfofwgLaf6 w/f}6 lnO{ To:tf] rf}kfof lghnfO{ g} a' ´fO{
lbg ;Sg]5 / rf}kfofwgLn] w/f}6 a' ´fpg grfx] df hnfwf/ ;+/If0f clws[tn] ;f]
rf}kfofnfO{ lnnfd ug{ ;Sg]5 .
@!= b08 ;hfo M -!_ bkmf ^ sf] pkbkmf -@_ jf bkmf !@ sf] pkbkmf -@_ sf] alv{nfk sfd ug]{
JolQmnfO{ b' O{ dxLgf;Dd s}b jf kfFr;o ?k} ofF;Dd h/Ljfgf jf b'a} ;hfo x'g]5 .
-@_ bkmf !) sf] alv{nfk sfd ug]{ JolQmnfO{ tLg dxLgf;Dd s} b jf
kfFr;o?k} ofF;Dd h/Ljfgf jf b'a} ;hfo x'g]5 .
-#_ bkmf !& sf] alv{ nfk sfd ug]{ JolQmnfO{ Ps jif{;Dd s} b jf Ps xhf/
?k}ofF;Dd h/Ljfgf jf b'a} ;hfo x'g] 5 / gf]S;fgLsf] lauf] ;d]t To:tf] JolQmaf6 c;'n
ul/g]5 .
-$_ of] P]gsf] cGo bkmf jf o; P]g cGtu{t ag] sf] lgodx?sf] alv{nfk sfd ug]{
JolQmnfO{ tLg dxLgf;Dd s}b jf kfFr;o ?k}ofF;Dd h/Ljfgf jf b' a} ;hfo x'g] 5 .
-%_ o; P] g cGtu{t ;hfo x'g] s;"/l;t ;DalGwt cf}hf/, rf}kfof, ;jf/L ;fwg /
dfn j:t'x ? hkmt x'g]5 g\ .
@@= g]kfn ;/sf/ jfbL x'g] M of] P]g cGtu{t sf] d' 2f g]kfn ;/sf/ afbL x'g] 5 .
@#= d'2fsf] txlssft M -!_ of] P]g adf]lhd ;hfo x' g] s;" / ;DaGwL d'2fsf] txlssft hnfwf/
;+/If0f clws[tn] ug]{ 5 .

6
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd d' 2f txlssft ubf{ hnfwf/ ;+/If0f clws[t n] ;/sf/L
jlsnsf] /fo lng ;Sg]5 .
@$= g]kfn ;/sf/n] hn;|f]tsf] pkof]u tyf ljt/0f ug{ afwf gx'g] M g]kfn ;/sf/n] s'g }
hn;|f]tsf] ljsf; cfkm}n] ug{ o; P]g df n]lvPsf s' g} s'/fn] afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .
@%= lgod agfpg] clwsf/ M of] P]gsf] p2] Zo sfof{lGjt ug{ sf] nflu g]kfn ;/sf/n] cfjZos
lgodx? agfpg ;Sg] 5 .

b|i6Jo M s]xL g] kfn sfg"g ;+z f]wg ug]{ P]g, @)^# adf]l hd ¿kfGt/ ePsf zAbx¿M–
æ>L % sf] ;/sf/Æ eGg] zAbsf] ;§f æg]kfn ;/sf/Æ .

You might also like