ÖNSÖZ

Bilgisayar teknolojisinde meydana gelen değişmeler ile bilginin işlenmesi,

yeni bilgiler üretilmesi ve yayılması daha kolay hale gelmiştir. Bilgisayarın
insan yaşamındaki önemi her geçen gün artmaktadır. Yeni gelişmeler
doğrultusunda bilgisayarlar insanın günlük yaşamının vazgeçilmez bir aracı
haline gelecektir. Bu nedenlerle çağdaş yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline
gelen bilgisayarın kullanımını öğrenmek, okuma yazmayı öğrenmek ihtiyacı
gibi zorunlu bir ihtiyaç haline gelmektedir.

Üniversite öğrencileri için bu zorunluluğun önemi daha fazla olduğundan,

bilgisayarı tanımak ve temel programların kullanılmasını öğrenmek meslek
hayatı için de aranan ön koşulların başında gelmektedir.

Bilgisayar, bilginin işlenmesi gibi bir çok işimizi daha

kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle her meslek alanında bilgisayar kullanılmaktadır.
Özellikle işletmelerde işlemlerin önemli kısmı, bilgi işlem sistemlerine bağlı
olarak yürütülmektedir.

Bilgi işlem alanında meydana gelen bu gelişmeler muhasebe mesleğini de

önemli ölçüde etkilemiştir. Günümüzde muhasebe işlemleri bilgisayar ile
yapılmaktadır. Bilgisayarsız muhasebe işlemi yapan işletme kalmamıştır. Bu
zorunluluk mesleki eğitimde bilgisayarlı muhasebe programlarının kullanımının
öğrenilmesini zorunlu hale getirmiştir.

Bu çalışmada bilgisayarlı muhasebe hakkında genel bilgiler verildikten

sonra, bir muhasebe paket programının kullanımı örneklerle açıklanarak örnek
bir uygulama verilmiştir.

Bilgisayarlı muhasebe dersinde yararlanmak amacıyla hazırlanan bu ders

notlarının öğrencilere faydası olmasını dilerim.
KOCAELİ, 2011

Yrd. Doç. Dr. Kamuran

SOYLU

BİLGİSAYARLI MUHASEBE VE TEMEL KAVRAMLAR

Muhasebe işlemlerinin bilgisayarla yapılmasının farklı isimlerle

tanımlandığı görülmektedir.

Bilgisayar Ortamında Muhasebe:

Muhasebe işlemlerinin bilgisayar ile yapılarak kayıtların manyetik
ortamlarda saklanıp, istenildiğinde yazdırılarak geri alınmasıdır.

Bilgisayar Destekli Muhasebe:

Muhasebe işlemlerinin bilgisayar ile yapılıp, resmi defter ve belgelere
aktarılmasıdır.

Elektrik Bilgi İşlem Sistemine Dayanan Muhasebe:

Bir bilgisayar ortamında muhasebenin farklı bir şekilde söyleniş halidir.

Bilgisayar İle Muhasebe (Bilgisayarlı Muhasebe):

İsimler ve tanımlamalarda farklılıklar görülmesine karşılık tanımlanmak
istenen genelde muhasebe işlemlerinin bilgisayarla yapılmasıdır. Bilgisayarlı
muhasebenin tanımı yukarıdaki tanımlarla aynı olmaktadır.

MUHASEBE PROGRAMLARI

Muhasebe işlemlerinin bilgisayarla yapılmasını sağlayan çeşitli

programlama dilleriyle yazılmış bilgisayarın diliyle muhasebecinin isteklerini
birleştiren yazılımlardır.

Modüller Sistem:
 Ayrı ayrı programları belirli ölçüde bağımsız olarak çalışıp, gerektiğinde
birbirleriyle bağlantı kurdukları sistemlerdir. Muhasebe programında kasa
modülü, muhasebe modülü, fatura modülü, çek ve senet modülü vb. gibi alt
modüller bulunur.
Bu modüller kendileriyle ilgili işlemleri ayrı ayrı işlerler. İstenildiğinde veya
otomatik olarak birbirleriyle bağlantı sağlayarak bilgi aktarırlar.

Menüler:

Bilgisayarlı muhasebe programlarında karşımıza çıkan programın

başlıklarını gösteren ve çeşitli alt başlıklardan oluşan yazılımın bir bölümüdür.

Entegrasyon:

Muhasebe alt programlarının ( fatura, bordro, çek ve senet programı…

vb.) birbirleriyle bağlantılarının kurulmasıdır.

Veri (Data):
İşlenmemiş ham bilgilerdir.

Bilgi:
Verilerin işlenmiş halidir. Bilgi başka bir bilginin elde edilmesi için
kullanılıyor ise bu durumda “veri” sayılır.

Veri Tabanı:

Çeşitli bilgilerden oluşan ve bir sistemde kullanılması için girilmiş

verilerden oluşan manyetik ortamdır. Bilgi bankası da denilmektedir.

Hesap Kavramı:

İşletmede meydana gelen mali nitelikteki olayların niteliğine göre

sınıflandırılarak aynı nitelikte olan işlemlerin bir isim altında izlenmesidir.

Hesap Planı:

Hesap isimleri niteliklerine göre belirlendikten sonra işletmenin bünyesine

uygun olarak tek düzen hesap planında belirtilen hesaplardan kullanılacak
hesaplar seçilir. İşletmenin dönem içinde kullanacağı hesaplar dönem başında
belirlenerek bir hesap planı oluşturulur. Oluşturulan hesap planı verilen kodlama
sistemiyle kodlanarak ihtiyaç duyulan tali hesaplar belirlenir.
BİLGİSAYAR MUHASEBE PROGRAMLARI

Bilgisayarların muhasebe alanında kullanılmaya başlaması ile birlikte çok sayıda

muhasebe bilgisayar muhasebe programları üretilmeye başlanmıştır. Bilgisayar
yazılım sektöründe bu alanda çok sayıda firma tarafından muhasebe programları
üretilmektedir. Büyük şirketlerin kendine özgü muhasebe programları
yazdırmaları yanı sıra, yazılım firmaları diğer işletmeler ve muhasebe bürolarına
yönelik muhasebe programları üretmektedirler. Bilgisayar Yazılım ve donanım
sektöründeki hızlı gelişme muhasebe programların ortak özelliklerin ve
benzerliklerin oluşmasını sağlamıştır. Herhangi bir muhasebe programının
kullanımını öğrenen bir kullanıcının başka bir muhasebe programını
öğrenmesini daha kolay hale getirmiştir. Bu ders notlarında genel bilgilerin yanı
sıra ETA programının uygulamalı anlatımı yapılmaktadır.

ETA Muhasebe işlemleri bilgisayar ile yapılırken kullanılan program iki grupta
incelenir.

1) ETA SQL SYS

2) ETA SQL

SQL NEDİR?

SQL bir veri tabanına veri saklamak ve istenildiğinde veriye ulaşmak için
gerekli yoldur. Structured Query Language yani; “Yapısal Sorgulama Dili”
anlamına gelir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan Mysql, Oracle, Microsoft
Sql Server ve benzeri birçok sql veri tabanı sistemleri vardır.

SQL NİÇİN KULLANILIR?

SQL bir veri tabanıdır ve kullanıcıyla etkileşimi sağlayarak, istenilen

bilgileri sorgulama türüne göre kullanıcıya sunar. Veri tabanlarında tablolar
saklanır ve bu tablolarda, hakkında bilgi tutulmak istenen noktalar (üye, öğrenci,
personel, ürün vs. kayıtları ) bulunur. Bu altyapı sayesinde bilgisayarda veri
saklama için hem daha az yere ihtiyaç duyulmakta hem de bilgiye daha kısa
sürede ulaşılabilmektedir.

Ayrıca SQL veri tabanının kullanılması neticesinde başka firmalar

tarafından geliştirilen raporlama araçları ve özel yazılımlar ile birlikte
çalışabilme imkanı elde edilmektedir.

1) ETA SQL SYS

 ETA SQL SYS programı; ETA SQL programına giriş için bir ön hazırlık
programıdır. Bu programda bazı tanımlamalar yapılmaktadır. Bunlar; şirket
kodu, şirket ismi, şirket uzun ismi ve kullanılacak modüller gibi
tanımlamalardır. Programın ana menüsünde; şirket işlemleri, ortak tanımlar,
raporlar, servis ve hakkında bölümleri yer alır. Genellikle Şirket İşlemleri
menüsünü kullanacağız. Şirket Açma menüsünün alt modülleri ise; şirket açma,
şirket kapama, şirket bilgileri, şirket listesi, yeni dönem açılış işlemi, yeni
döneme devir işlemi ve yeni döneme hareket aktarma’dır.

ŞİRKET AÇMA:

Şirket İşlemlerinden Şirket Açma seçilir ve açılan pencereden gerekli alanları

doldururuz.
Gerekli yani kullanılacak modüller sağ taraftaki listeden seçildikten sonra da F2
kayıt denir.
Ekrana mavi bir uyarı penceresi gelir. Bu pencereyi EVET diyerek tek düzen
hesap planının otomatik olarak yüklenmesini seçerek geçeriz.
Daha sonra HESAP TÜRÜ SOR yazan bir pencere daha açılır. Burada 7A grubu
hesaplarını mı yoksa 7B grubu hesaplarını mı kullanacağımızı belirleriz.
Genellikle bütün şirketlerde yaygın olarak kullanılan seçenek 7A’dır. Bu yüzden
7A seçeneğini işaretleyerek F2-> Tamam butonuna basılır.

Tamam dedikten sonra “Ekrandaki bilgiyi kayıt ediyorum, Emin misiniz?” diye
sorar. Buna da Evet deriz ve işlemimizi tamamlamış oluruz ve ekrandaki şirketle
ilgili pencereler kendiliğinden kapanır.