Mental health is an integral and essential component of health.

(WHO) mental health
is more than just the absence of mental disorders or disabilities.

Ang kalusugan ng isip ay isang mahalagang bahagi at mahalagang sangkap ng

kalusugan. Ang kalusugan ng kaisipan (WHO) ay higit pa sa kawalan ng mga
karamdaman o kapansanan sa pag-iisip.

Mental health is a state of well-being in which an individual realizes his or her own
abilities, can cope with the normal stresses of life, can work productively and is able
to make a contribution to his or her community.

Ang kalusugang pangkaisipan ay isang estado ng kagalingan kung saan napagtanto

ng isang indibidwal ang kanyang sariling kakayahan, makaya ang normal na stress
ng buhay, maaaring gumana nang produktibo at nakapagbigay ng isang
kontribusyon sa kanyang pamayanan.

Mental health is fundamental to our collective and individual ability as humans to

think, emote, interact with each other, earn a living and enjoy life. On this basis, the
promotion, protection and restoration of mental health can be regarded as a vital
concern of individuals, communities and societies throughout the world.

Ang kalusugan ng kaisipan ay mahalaga sa ating sama at indibidwal na kakayahan

bilang mga tao na mag-isip, mag-emote, makipag-ugnay sa bawat isa, kumita ng
isang buhay at masiyahan sa buhay. Sa batayan na ito, ang promosyon, proteksyon
at pagpapanumbalik ng kalusugang pangkaisipan ay maaaring ituring bilang isang
mahalagang pag-aalala ng mga indibidwal, pamayanan at lipunan sa buong mundo.

Multiple social, psychological, and biological factors determine the level of mental
health of a person at any point of time. For example, violence and persistent socio-
economic pressures are recognized risks to mental health.
Poor mental health is also associated with rapid social change

Natutukoy ng maramihang mga kadahilanan sa lipunan, sikolohikal, at biological ang

antas ng kalusugan sa pag-iisip ng isang tao sa anumang punto ng oras. Halimbawa,
ang karahasan at paulit-ulit na presyon ng sosyo-ekonomiko ay kinikilala na mga
panganib sa kalusugan ng isip.Ang hindi magandang kalusugan sa pag-iisip ay
naiugnay din sa mabilis na pagbabago sa lipunan

The coronavirus COVID-19 pandemic is the defining global health crisis of our time
and the greatest challenge we have faced since World War Two. Since its
emergence in Asia late last year, the virus has spread to every continent except
Antarctica.
We have now reached the tragic milestone of one million deaths, and the human
family is suffering under an almost intolerable burden of loss.
Ang coronavirus COVID-19 pandemya ay ang pagtukoy sa pandaigdigang krisis sa
kalusugan sa ating panahon at ang pinakadakilang hamon na kinakaharap natin
mula pa noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Mula nang lumitaw ito sa Asya
noong huling bahagi ng nakaraang taon, ang virus ay kumalat sa bawat kontinente
maliban sa Antarctica.
Nakarating na tayo ngayon sa nakalulungkot na milyahe ng isang milyong
pagkamatay, at ang pamilya ng tao ay nagdurusa sa ilalim ng halos hindi matitiis na
pasanin ng pagkawala.

Every day, people are losing jobs and income, with no way of knowing when
normality will return. Small island nations, heavily dependent on tourism, have
empty hotels and deserted beaches. The International Labour
Organization estimates that 400 million jobs could be lost.

The World Bank projects a US$110 billion decline in remittances this year, which
could mean 800 million people will not be able to meet their basic needs.

Araw-araw, ang mga tao ay nawawalan ng trabaho at kita, na walang paraan ng

pag-alam kung kailan babalik ang normalidad. Ang mga maliliit na bansa ng isla,
lubos na nakasalalay sa turismo, ay walang laman na mga hotel at desyerto na
mga beach. Tinatantiya ng International Labor Organization na 400 milyong
trabaho ang maaaring mawala.

Ang proyekto ng World Bank ay isang pagtanggi sa halagang US $ 110 bilyon sa

taong ito, na nangangahulugang 800 milyong katao ang hindi makakamit ang
kanilang pangunahing pangangailangan.

To contain the COVID-19 pandemic, the national government of the Philippines

imposed an Enhanced Community Quarantine (ECQ) on the National Capital Region
(NCR) of the country, also known as Metro Manila, on March 15, 2020, which was
extended to the entire island of Luzon and its 55 million inhabitants the following day.
The ECQ imposed a strict stay-at-home order, banned all public gatherings,
suspended all mass public transportation, and closed all non-essential business
establishments. On April 24, 2020, the ECQ was extended in the NCR and several
other provinces and municipalities that were considered high-risk for COVID-19.

Upang mapaloob ang pandemikong COVID-19, ang pambansang pamahalaan ng

Pilipinas ay nagpataw ng isang Enhanced Community Quarantine (ECQ) sa National
Capital Region (NCR) ng bansa, na kilala rin bilang Metro Manila, noong Marso 15,
2020, na pinalawak sa ang buong isla ng Luzon at ang 55 milyong naninirahan nito
kinabukasan. Ang ECQ ay nagpataw ng isang mahigpit na kaayusan sa pananatili-
sa-bahay, pinagbawalan ang lahat ng mga pagtitipong publiko, sinuspinde ang lahat
ng pampubliko na transportasyon sa publiko, at isinara ang lahat ng hindi
kinakailangang mga negosyo. Noong Abril 24,2020. ang ECQ ay pinalawak sa NCR
at maraming iba pang mga lalawigan at munisipalidad na itinuturing na mataas na
peligro para sa COVID-19.

Mental health promotion involves actions that improve psychological well-being.  This
may involve creating an environment that supports mental health.
An environment that respects and protects basic civil, political, socio-economic and
cultural rights is fundamental to mental health.

Ang pagsulong sa kalusugan ng kaisipan ay nagsasangkot ng mga pagkilos na

nagpapabuti sa kagalingang pansibiko. Maaaring kasangkot dito ang paglikha ng
isang kapaligiran na sumusuporta sa kalusugan ng isip.

Ang isang kapaligiran na nirerespeto at pinoprotektahan ang pangunahing mga

karapatang sibil, pampulitika, sosyo-ekonomiko at pangkulturang mahalaga sa
kalusugan ng isip.

WHO has previously highlighted the chronic underfunding of mental health: prior to
the pandemic, countries were spending less than 2 per cent of their national health
budgets on mental health, and struggling to meet their populations’ needs.

Nauna nang na-highlight ng WHO ang talamak na underfunding ng kalusugan sa

pag-iisip: bago ang pandemya, ang mga bansa ay gumagastos ng mas mababa sa 2
porsyento ng kanilang mga pambansang badyet sa kalusugan sa kalusugan ng
kaisipan, at nakikipaglaban upang matugunan ang mga pangangailangan ng
kanilang mga populasyon.