SONORYZM – kierunek w muzyce współczesnej, zaliczany do

nurtów drugiej awangardy, typowy przede wszystkim dla

muzyki polskiej w latach sześćdziesiątych. W sonoryzmie
elementem wyróżnionym i formotwórczym było samo
brzmienie, zazwyczaj wydobywane nietradycyjnymi
sposobami z tradycyjnych instrumentów (skrobanie,
skrzypienie i bębnienie po pudle instrumentów smyczkowych,
wydobywanie dźwięku bezpośrednio ze strun lub z korpusu
fortepianu, gra na zdekompletowanych lub preparowanych
instrumentach dętych drewnianych i blaszanych).

Jednymi z pierwszych uznanych kompozycji sonorystycznych są

utwory Krzysztofa Pendereckiego ( Tren – Ofiarom Hiroszimy).
Następie nurt ten rozwijali inni kompozytorzy jak np. : Henryk
Mikołaj Górecki, Wojciech Kilar, Kazimierz Serocki, Witold
Szalonek.

ALEATORYZM – kierunek w muzyce współczesnej polegający na

wprowadzeniu elementu przypadku zarówno w pracy
kompozytorskiej , jak i wykonawczej. Jego rozwój nastąpił w
latach 50. XX wieku .

Autor może używać czynnika losowego już na etapie

komponowania, albo pozostawić pewną dowolność
wykonawcy. W zapisie nutowym polega to na celowo
niedokładnym zapisie, np. nieregularna linia falista na pięciolinii
zamiast określonych dźwięków. Inną metodą jest budowanie
kompozycji z krótkich elementów składowych, których
kolejność wybierana jest losowo w czasie wykonywania utworu

Za pioniera aleatoryzmu uznawany jest John Cage. Inni

przedstawiciele tego kierunku to: Witold Lutosławski, Sylvano
Bussotti, Marek Jasiński.