Me korrup- MILKEN Hija që

sionin 11 vende i rëndon

aktual, më poshte Omer
vështirë te te investimet Ajdini
integrimi e huaja  Fq.11

 Fq.3  Fq.4
Mozaik

Koha
|||||||||||||||||||||||||

për
2021
Koha, e enjte, 22 prill
VAKSINËN
RI TË PFIZER I CILI KRIJOI
JETA E THJESHTË E SHKENCËTA Kanibali

Koha
Miliarderi që nuk copëtoi trupin
e së ëmës dhe
u ushqye me
www.koha.mk

ka një veturë! turq që u zhvendos në Gjermani

në
të për 15 ditë
Një njeri kanibal po gjykohet
për vrasjen dhe copëtimin
trupit të nënës së tij dhe
e
pjesët
Ugur Sahin, djali i emigrantëve Por
njerëzit më të pasur në Gjermani.nuk
Në
e saj i mbante në frigorifer.
fund të viteve 1960, është ndër modest pranë zyrës së tij dhe një gjykatë në Spanjë u dëgjua
familja e tij jeton në një apartament thuhet se pasqyron një qasje të se Alberto Sanchez Gomez,
26
ka një makinë. Stili i tij i jetesës për vjeç, kishte qenë shpesh
i
i njohur për përdorimin e biçikletës

KOHA për
tij
dhunshëm ndaj nënës së
thjeshtë ndaj jetës dhe ai është vlerësohet në 36 miliardë
dollarë
Maria Soledad Gomez, 66
vjeç.
në punë. Kompania e tij aktualisht Ajo madje mori një urdhër
i cili
mbrojtje nga ai. 26-vjeçari
lokale
është quajtur në mediat
po
si “Kanibali i Guindalera”,
gjykohet për vrasjen e nënës
të
së tij në lagjen Guindalera
filxhani kryeqytetit të Spanjës Madrid
sh mbi biznesin nuk është në Shkurt 2019. Autoritetet
The New
sht, CEO i Pfizer Albert Bourla
nxo- i tij i çajit,” i tha Bourla thuhet se kanë mbërritur
në
Ugur Sahin, CEO dhe bashkë- të tij ditën që York Times në Nëntor të vitit
të ka-
të far- ri 60% të aksioneve shtëpinë e familjes pasi miqtë
themelues i grupit gjerman se vaksina e saj luar. “Ai nuk i pëlqen aspak.
Ai është parë
nga dy kompania zbuloi raportuan se nuk e kishin
macisë BioNTech, është një se 90% efektive një shkencëtar dhe një njeri
me pa-
të cilëve ishte më shumë Soledad për disa ditë. Gomez
shkencëtarët përpjekjet e e rasteve të rënda rime. Unë i besoj 100 për
qind”. Me
vaksinës në parandalimin ka pranuar se kishte mbytur
ndihmuan në zhvillimin e të COVID-19. Por Sahin nuk ka shi- zhvillimin e vaksinës së BioNTech, tij për vdekje, gjitha-
të autori- rritur nënën e
së parë të koronavirusit të vetëm në BioN- stoku i kompanisë është shtu trupin e saj e kishte
cop-
gruaja e tur asnjë aksion
zuar në SHBA. Sahin dhe shkurt 2020, thotë 900% nga çmimi i saj i IPO
2019.
për 15
i “ekipit Tech që nga 13 tuar dhe e kishte ngrënë
tij, Ozlem Tureci, janë çifti i Forbes. Sahin, dja- Pjesa e Sahin në kompani
është me
cilit ba- raporti i fundit ditë.
të ëndrrave”, kompania e të turq që u zhven- vlerë 6.1 miliard dollarë,
sipas For-
Pjesët e trupit që ai nuk pël-

shkëpunoi me Pfizer për
luar dhe furnizuar tre
doza vaksinash në të gjithë
deri në fund të vitit 2021.
Gara midis kompanive farma-
ceutike për të krijuar dhe
e tyre
darë kandidatët
ishte e fortë vitin e kaluar,
shumë që panë rezervat
ndikuara nga zhvillimet në
klinike. Brendësit e ndërmarrjes sohet në 36 miliardë dollarë.
nxituan të shesin aksionet
duke synuar të bënin fitime
sionet e tyre në lulëzim.
Mozaik
të zhvil- li i emigrantëve
në fund të viteve bes. Regjistrimet e SEC tregojnë
se
Ofi-
miliardë dos në Gjermani qente ia jepte qenit të tij.
njerëzit më të pa- 17% të aksioneve në e
botën 1960, është ndër Janari 2020, Sahin zotëron cerët raportuan se gjymtyrët
e tij gjithë botën që nga përmes një kompanie
sur në Gjermani. Por familja e tij prej vitesh BioNTech viktimës ishin mbështjellë
me
modest tha Forbes. Përvoja me përgjegjësi të kufizuar
të quaj- të
jeton në një apartament metodën mRNA, një meka- qese plastike dhe ishin lënë
tij dhe nuk ka një me Medine. Mes një transferimi
të
shpërn- pranë zyrës së që mbron nga së- tur shtrira nëpër dhoma të ndry-
makinë. Stili i tij i jetesës
thuhet se nizëm sigurie nga Medine te përfitue-
për vaksina mundjet infektive, i erdhi në aksioneve në shkurt shme, disa pjesë ishin në frigo-
të thjeshtë ndaj sit e tjerë, një regjistrim ga-
me pasqyron një qasje kur vendosi që BioNTech rifer dhe disa copa ishin të
i njohur për për- ndihmë se as kompania, as Sahin,
e tyre të jetës dhe ai është në gjetjen e një vak- tregoi të tuara në një tigan. Disa policë
dorimin e biçikletës për në punë. do të drejtohej i Pfizer Bour- nuk kishin shitur ndonjë aksion se ishin sëmurur për
provat CEO thuhet
Kompania e tij aktualisht
vlerë- sine koronavirus.
Sahin si zakonshëm që
nga 13 shkurt 2020,
la më parë e ka përshkruar shkak të erës së keqe dhe
rreth kohës kur pandemia
sapo ki-
e tyre, “individ shumë unik”. “Ai kujde- tmerrit që ata panë me sy.
Ai u bind se COVID-19 do të ki- një shte filluar të përhapej globalisht.
nga ak- vetëm për shkencën. Të diskuto- Prokurori po akuzon Gomez
vdekjeprurës në të set e
Veçanëri- shte një efekt për vrasje dhe përdhosjen
////////////
një kufome dhe ai po përballet
//////////////////////////////////
//////////////////////////////////
//////////////////////////////////

ajo në Piza me 15 vjet e pesë muaj burg.

///////////////////////////////////

tërheq turistë ngjashëm si

//////////////////////////////////
//////////////////////////////////

Besohet se ai kishte një debat

//////////////////////////////////

Kulla e pjerrët e Malajzisë,

mby-
aq kate, me nënën e tij para se ta
përshtypjen se ka po ste atë, pastaj e mori trupin
e
ka vetëm
të megjithëse në të vërtetë saj të pajetë në dhomën
e gju-
Në Malajzi ka një kullë tre kate të arritshme. Si-
e i mit ku filloi ta copëtojë atë.
pjerrët e ndërtuar në shekullin Animi i kullës është rezultat
dhe turi- pas mediave lokale, gjykata
19-të, që tërheq vizitorë përmbytjeve masive në 1889 dhe vuan nga
Piza të beson se i dyshuari
stë, si kulla e ngjashme ne 1895 që zbutën tokën dhe
bënë që ndo-
është një me rreth një sëmundje mendore,
Italisë. Kulla e Malajzisë themelet e saj të zhyten
me një shta çrregullim i personalitetit
ndërtesë me tulla dhe dru një këmbë në drejtim të
perëndi-
dhe kufitar dhe po përdorte drogë
arkitekturë të stilit kinez mit, megjithëse që atëherë
është se
e 19-të parë më në atë kohë. ABC pretendon
është ndërtuar në shekullin përforcuar dhe nuk ka është pranuar në kuj-
Por për- një Gomez
gjatë kohërave koloniale. fundosje. Edhe sot, kulla
është
ardhur si desin psikiatrik tre herë me
tej animit të saj, që ka nga strukturat më të larta
të rajo- e cila
25.5 inkurajimin e nënës së tij
rezultat i përmbytjes, kulla nit dhe megjithëse rezervuari
i saj
prej tij pasi ai
të Teluk të ishte e tmerruar
metra në mes të qytetit i ujit është bosh, ajo vazhdon I pan-

 Fq.12-15
e sulmonte atë fizikisht.
Intan, ka pak gjëra të përbashkëta mbajë kohën me një orë
që daton
në qyte- çdo dehuri dhe oficerët e policisë
me adashen e saj italiane nga vitet 1890, dhe tingëllon
më e që gjetën trupin e copëtuar
tin e Pizës, që është shumë 15 minuta. Kulla është një
tërheqje
dhe tu- pritet të dëshmojnë të martën
gjatë.
një faltore kine- e zakonshme për vendasit në gjykatën provinciale të Ma-
Pavarësisht kësaj, vizitorët kinez, ndërtesa britanike.
I ngjan
u ristët ashtu dhe i është
dhënë sta-
foto- kontraktor etnik jashtë, tetë kulmet e saj dridit.
marrin pamje dhe shkrepin uji për qytetin ze nga tusi i trashëgimisë kombëtare.
histo- shërbeu si një kullë vizitorëve për herë të parë
grafi përpara monumentit epokës koloniale japin
nga një buzë lumit gjatë
rik. E ndërtuar në 1885

0 0
E PËRDITSHME INFORMATIVE Viti XV • Numri 4228 • e enjte, 22 prill 2021 8 c |19 c 15 DEN

AKTUALE
LUFTË E ZBEHTË KUNDËR KORRUPSIONIT
Qeveria

Aferat pa epilog!
e interpe-
lancave!

Në muajin shkurt, interpelancën

për ministrin e Punëve të Brend-
shme, Oliver Spasovski e ngritën
Aleanca për Shqiptarët dhe Al-
ternativa, dy-tre ditë pasi ish she-
fi i DSK-së, Sasho Mijallkov u zh-
duk, dhe më pas personalisht u
paraqit para prokurorisë. Në sqa-
rimin për interpelancën, ASH-
AAA akuzojnë se arratia dhe pa-
staj kthimi në Maqedoni nuk
mund të ndodhte pa ndihmën e
dikujt nga pushteti, dhe se
përgjegjës për këtë është vet Spa-
sovski. "Pa marrë... Fq.2

RAJON
Shengeni
nënkupton
heqje kufiri
mes shqip-
Çanta me para e Den Donçevit, sotfueri dhe pasuria e Rashkovskit, dështimi me vaksinat e Filipçes,
tarëve Fq.8
pasaportat për narko-bosët ku përmendet Spasovski... janë aferat që sprovojnë deklaratat për
AKTUALE "luftë kundër korrupsionit" nga Zaevi dhe Qeveria. "Pushteti i LSDM-së në të ardhmen varet
pikërisht nga zgjidhja gjyqësore e këtyre skandaleve", thonë analistët Fq.3
Komunizmi
që preku edhe ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

mbiemrat Fq.6 Radhitje dëshpëruese për vaksinat

Shkup, 21 prill - Shqipëria kryeson tabelën e si-
gurimit të numrit vaksinave të përllogaritur në
bazë të popullsisë. Me 0.39 pikë, grafiku i reali-
zuar nga "Our World in Data" tregon se Tirana
zyrtare - jo vetëm Ballkanin, por ka lënë mbra-
pa edhe Turqinë e Kroacinë për vaksinim ditor
krahasuar me numrin e banorëve. Në vend të
dytë renditet Kroacia e ndjekur më pas nga Ser-
bia dhe Mali i Zi. Ndërkohë në këtë grafik Tur-
qia renditet në vendin e 6. Maqedonia e Veriut
në radhitje dëshpëruese - në vendin e tetë, një
vend para Kosovës që renditet e nënta, ndërsa
Bosnjë dhe Hercegovina është në vendin e fun-
dit të tabelës. Në total, Shqipëria deri tani ka si-
guruar mbi 730.000 vaksina, ndërsa janë vak-
sinuar mbi 300.000 shqiptarë. Në Maqedoni,
numri i të vaksinuarve nuk shkon përtej 40
mijëshit. Deri më tani, që nga... Fq.5
2 AKTUALE
KOMITETI I
HELSINKIT ME APEL
Kodi Penal të
harmonizohet
me Konventën
e Stambollit
Shkup, 21 prill - Nevojiten
ndryshime urgjente të Kodit
Penal në drejtim të harmoni-
zimit të tij me Konventën e
Stambollit gjegjësisht inkri-
minim të formave të ndrysh-
me të dhunës në bazë gjino-
re, përfshirë edhe femicidin si
formë më e rëndë të dhunës
në bazë gjinore ndaj gruas,
thonë nga Komiteti i Hel-
sinkit për të Drejtat e Njeriut,
si reagim pas vrasjes së djesh-
me të gruas në Strugë nga
ana e bashkëshortit të saj.
Vrasja e gruas sepse është
grua, gjegjësisht femicidi,
thonë nga Komiteti i Hel-
sinkit, përfaqëson formën më
të rëndë të dhunës ndaj gruas
dhe është një nga shkaqet për
vdekjet e hershme te gratë në
nivel global.
“Shumë shpesh e shkaktuar
nga ana e personit me të cilin
viktima është në marrëdhë-
nie partneri. Duke pasur pa-
rasysh se femicidet nuk janë
dukuri e rrallë, ndërsa në ven-
din tonë shumë shpesh janë
rezultat i mosdenoncimit të
dhunës familjare ose të vepri-
mit joadekuat të institucione-
ve relevante, nevojitet që të
përcaktohet nëse në këtë rast
i kanë paraprirë denoncime
për dhunë familjare”, thek-
sohet në kumtesën e Komite-
tit të Helsinkit. Prej atje
përkujtojnë se në janar të kë-
tij viti Kuvendi i RMV-së e mi-
ratoi Ligjin e ri për paranda-
lim dhe mbrojtje nga dhuna
ndaj grave dhe dhuna në fa-
milje, i cili do të fillojë të zba-
tohet nga 6 maji i këtij viti.
“Ky ligj përfaqëson një nga
ligjet kyçe i cili ishte paraparë
me Planin Kombëtar të Vepri-
mit për zbatimin e Konventës
së Stambollit 2018-2023. Ajo
që pritet me miratimin e këtij
ligji është se dukshëm do të
përmirësohet mbështetja in-
stitucionale dhe gjithëpërf-
shirëse e viktimave të dhunës
në bazë gjinore. Prej këtu, ne-
vojiten ndryshime urgjente të
Kodit Penal në drejtim të har-
monizimit të tij me Kon-
ventën e Stambollit gjegjësi-
sht inkriminim të formave të
ndryshme të dhunës në bazë
gjinore, përfshirë edhe femi-
cidin si formë më e rëndë e
dhunës në bazë gjinore ndaj
gruas, theksojnë nga Komite-
ti i Helsinkit për të Drejtat e
Njeriut.
DIMITROV MBIJETOI, SPASOVSKI, MARIÇIQ DHE NIKOLLOVSKI NË TEST
Qeveria e interpelancave!
Një interpelancë është
vendosur në rend dite në
Parlament, dy presin të
arrijnë për debat dhe
votim, ndërsa edhe një
është paralajmëruar.
Çfarë thanë opozita dhe
pushteti për
interpelancat për
ministrin Spasovski,
Mariçiq dhe Nikollovski?
Koha Xhenur ISENI
Shkup, 21 prill - Në muajin shkurt,
interpelancën për ministrin e
Punëve të Brendshme, Oliver Spa-
sovski e ngritën Aleanca për Sh-
qiptarët dhe Alternativa, dy-tre
ditë pasi ish shefi i DSK-së, Sasho
Mijallkov u zhduk, dhe më pas
personalisht u paraqit para
prokurorisë. Në sqarimin për in-
terpelancën, ASH-AAA akuzojnë
se arratia dhe pastaj kthimi në
Maqedoni nuk mund të ndodhte
pa ndihmën e dikujt nga pushte-
ti, dhe se përgjegjës për këtë
është vet Spasovski. "Pa marrë pa-
rasysh nëse ai e ka shoqëruar,
nëse ka organizuar shoqërim,
nëse i ka mbyllur sytë ose ka fjetur
kur ka ikur ai, duhet të ketë
përgjegjësi për këtë, ndërsa për
ne - emri i veçantë për këtë
përgjegjësi është Oliver Spasov-
ski", potencuan nga Aleanca për
Shqiptarët në sqarimin për inter-
pelancën e publikuar në ueb fa-
qen e Parlamentit.
Ish shefi i DSK-së në shkurt
para shqiptimit të aktgjykimit për
rastin "Target-Fortesa", u zhduk
për organet shtetërore, ndërsa
pas kërkimit dyditor, vetë u para-
qit para prokurorisë duke thënë
se "nuk ka parë se po e kërkojnë,
sepse ka qenë në vetëizolim me
simptoma të virusit korona". Në
të njëjtën ditë, kryeministri Zoran
Zaev para Qeverisë, i shoqëruar
nga ministri i Punëve të Brendsh-
me dhe ai i Drejtësisë, Oliver Spa-
sovski dhe Bojan Mariçiq, tha se
paraqitja e Mijallkovit është një
rast i përfunduar me sukses nga
ana e institucioneve të shtetit. "In-
stitucionet treguan se mësojmë
nga arratisja e Gruevskit. Institu-
cionet grushtuan tavolinës dhe
proceduan. Ata ndërmorën gjithë
masat e rregullta dhe të jashtë-
zakonshme lidhur me arratisjen e
Sasho Mijallkov. Gjitha hapat e
tyre janë ndërmarrë në përputhje
me ligjet. Alarmi duhet të jetë i
kyçur para secilit që është me
përgjegjësi penale apo përgjegjë-
si tjetër, dhe shteti dëshmoi se
është e përgatitur të jetë servis i
Koha, e enjte, 22 prill 2021
qytetarëve", tha Zaev. Në rastin
"Target-Fortesa", Mijallkovi u dë-
nuaa me 12 vite burg, ndërsa për
rastin "Thesari", këtë muaj mori
edhe 8 vite burg. Derisa aktgjyki-
met të bëhen të plotfuqishme, ai
gjendet në burgun e Shutkës.
INTERPELANCA PËR
MINISTRIN MARIÇIQ
VMRO-DPMNE dorëzoi inter-
pelancë edhe ndaj ministrit të
Drejtësisë, Bojan Mariçiq, para se
Aleanca për Shqiptarët dhe Alter-
nativa të dorëzojnë për Spasov-
skin, por kjo ende nuk është ven-
dosur në rend dite në Parlament.
Interpelanca është dorëzuar më 1
shkurt, menjëherë pas publikimit
të raportit të "Transparency Inter-
national" për perceptimin e korru-
psionit, në të cilën Maqedonia e
Veriut është ranguar më keq sesa
vjet, apo me rënie prej 5 vendeve
në raport të vitit të kaluar, dhe u
gjend në vendin e 111. VMRO-
DPMNE në interpelancë i ka
numëruar aferat si "Leonardo" për
furnizimin e sistemeve të radarë-
ve nga kompania italiane e me të
cilën lidhet ish-sekretari gjeneral
i Qeverisë, Dragi Rashkovski, ta-
nimë i akuzuar në rast tjetër për
furnizimin e softuerit për MPB-
në. Nga partia opozitare në inter-
pelancë kanë përmendur edhe fi-
nancimin e gomarëve dhe
parukerive me mjete evropiane,
reketin, dhe dhjetëra skandale
tjera korruptive të Qeverisë.
"Këtë interpelancë për punën
e ministrit Bojan Mariçiq e dorë-
zojmë për shkak të paaftësisë së
tij të udhëheqë me funksionin
dhe suksesshëm të ballafaqohet
me korrupsionin në Republikën e
Maqedonisë. Në vend që të luf-
tojë me të vërtetë kundër korru-
psionit, ai po mashtron opinionin
me luftë të rrejshme ndaj korru-
psionit, qëllimi i së cilës është
vetëm arritja e poenëve politik
për LSDM-në", potencojnë nga
VMRO-DPMNE. Për raportin e or-
ganizatës ndërkombëtare, nga
Qeveria kumtuan se janë të vetë-
dijshëm për alarmin dhe se fuqi-
shëm përkushtohen për ta ndry-
shuar fotografinë dhe
perceptimin në luftën kundër kor-
rupsionit. "Pa dallim se ulja e per-
ceptimit për korrupsion është
proces më i ngadaltë nga ulja fak-
tike, sigurojmë se do të ndryshojë
perceptimi te qytetarët, për secilin
vendim gjyqësor, me secilën fazë
të ardhshme nga pastrimi që ka
filluar dhe që tregoi rezultate të
dukshme", thuhet në reagimin e
Qeverisë.
INTERPELANCË PËR
NIKOLLOVSKIN
Në të njëjtën ditë kur dorë-
zuan interpelancë për ministrin
Mariçiq, VMRO dorëzoi interpe-
lancë edhe ndaj zëvendëskryemi-
nistrit për luftë kundër korrupsio-
nit, Lupço Nikollovski. Arsyeja
është e njëjtë, rangimi i keq në ra-
portin e "Transparency Internatio-
nal", ndërsa të njëjta janë edhe
sqarimet të potencuara në inter-
pelancë. "Për këtë, patjetër duhet
të merret përgjegjësi. Që ironia
të jetë më e madhe, Qeveria më e
kriminalizuar ka ministër për
luftë kundër korrupsionit. Dhe
nuk është e mjaftueshme dorëhe-
qja e tij apo vetëm dorëheqja e
ministrit të Drejtësisë. Qeveria
duhet të rrëzohet. E gjithë Qeve-
ria duhet të jep dorëheqje", po-
tencojnë nga VMRO-DPMNE në
interpelancën e parashtruar.
Ministri Nikollovski, pas ra-
portit të publikuar nga ""Transpa-
rency International", kërkoi kohë
për veprim, sepse siç tha ai, dobë-
sitë kanë qenë për 30 vite, ndërsa
ai në këtë funksion ende nuk e ka
bërë një vit të plotë. "Më së paku
Lupço Nikollovski mund të jetë
fajtorë apo Bojan Mariçiq në këtë
pjesë të mosfunksionimit ose mo-
svendosjes pikërisht të atyre
mekanizmave të fuqishme që
duhet të ekzistojnë mes gjitha in-
stitucioneve dhe probleme që nuk
janë zgjedhur jo vetëm me vite,
por me dekada", tha atëherë
Nikollovski.
PARALAJMËROHET
INTERPELANCË EDHE PËR
FILIPÇEN
Më 16 mars, VMRO kumtoi se
kanë dorëzuar interpelancë për
ministrin e Shëndetësisë, Venko
Filipçe, në të cilën si arsye i poten-
cuan "numrin e madh të viktima-
ve nga virusi korona, ballafaqimi
katastrofal me pasojat nga kriza,
mungesa e vaksinave, sistemin e
kolabuar shëndetësorë dhe fur-
nizimi me vaksinat kineze". Kjo in-
terpelancë nuk mund të gjendet
në ueb faqen e Parlamentit në
pjesën e materialeve, ndërsa nga
grupi parlamentar i VMRO-DPM-
NE-së thonë se ende nuk e kanë
dorëzuar, por shumë shpejtë do
ta bëjnë të njëjtën. Gjatë para-
lajmërimit se do të dorëzojnë in-
terpelancë, menjëherë reaguan
nga LSDM ku thanë se ky veprim
i VMRO-DPMNE-së është "kulmi i
sjelljes destruktive dhe e
papërgjegjshme i partisë opozi-
tare në kushte të pandemisë".
Ndryshe, deri më tani, që kur u
votua kjo Qeveri më 30 gusht vitin
e kaluar, ka pasur një interpelancë
për zëvendëskryeministrin Nikol-
la Dimitrov.
Arsyeja për interpelancën, siç
thonë nga partia opozitare, ishte
për manipulimin e opinionit
lidhur me marrjen e datës për fil-
limin e negociatave me Bashki-
min Evropian. Por, Dimitrov
mbijetoi ndaj kësaj interpelance
pasi që deputetët me 59 vota
“kundër” dhe 20 vota “për” të ngri-
tur nga grupi parlamentarë i
VMRO-DPMNE-së.

Çanta me para e Den
Donçevit, sotfueri dhe
pasuria e Rashkovskit,
dështimi me vaksinat e
Filipçes, pasaportat për
narko-bosët ku
përmendet Spasovski...
janë aferat që sprovojnë
deklaratat për "luftë
kundër korrupsionit" nga
Zaevi dhe Qeveria.
"Pushteti i LSDM-së në të
ardhmen varet pikërisht
nga zgjidhja gjyqësore e
këtyre skandaleve", thonë
analistët
Koha Xhenur ISENI
Shkup, 21 prill - Ish sekretari gjene-
ral i Qeverisë, Dragi Rashkovski po
e kalon javën e parë në arrest shtë-
piak pasi të premten e kaluar -
gjykata vendosi t'ia shqiptojë këtë
masë. Prokuroria e akuzoi për ke-
qpërdorim të detyrës zyrtare në ra-
stin me furnizimin e softuerit, të
cilën MPB me muaj nuk e kishte
përdorur. Edhe pas arrestimit të tij,
kryeministri Zoran Zaev mbeti në
qëndrimin se furnizimi publik i
softuerit ishte zbatuar në për-
puthje me ligjet dhe rregulloren
për punën e Qeverisë. Një tjetër
ish-bashkëpunëtorë i kryeministrit
Zoran Zaev, Den Donçev, vitin e ka-
luar u ballafaqua me akuzat nëpër
media në të cilën ishte publikuar
një videoincizim në të cilën shihej
se si nga një person - merr një
shumë të madhe me para dhe i
vendosë në torbë. Për ish-drejto-
rin e Fondit për Shëndetësi nuk ka
informacione se çfarë po ndodhë,
ndërsa lajmi i fundit nga ky muaj
HULUMTIM I "MODERN DIPLOMACY" |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pa reforma rrënjësore në
ekonomi dhe
korrupsionin aktual,
burokraci dhe joefikasitet
të sektorit publik do të
zvogëlohet rritja e
ekonomisë në vitet e
ardhshme, shkruan
"Modern Diplomacy"
Shkup, 21 prill - Pavarësisht popullsi-
së modeste prej dy milion banorë-
sh, Maqedonia vazhdimisht është
në faqet e para të mediave në rajon,
si dhe në vendet e BE-së, shpesh për
shkak të kontesteve të pazgjidhura
me vendet fqinje, por edhe për
shkak të situatës ekonomike. "Mo-
dern Diplomacy”, platforma për
vlerësimin e çështjeve komplekse
ndërkombëtare, shkruan se integri-
mi evropian i Maqedonisë do të va-
ret nga politika ekonomike, duke
përmendur sfidat me të cilat për-
ballet vendi si kriza politike, rënia e
eksporteve, rritja e importeve, emi-
grimi masiv, produktiviteti i ulët,
AKTUALEKoha, e enjte, 22 prill 2021
LUFTË E ZBEHTË KUNDËR KORRUPSIONIT
Aferat pa epilog gjyqësor!
është se Antikorrupsioni e ka dë-
nuar me 150 euro, sepse edhe për-
skaj vërtetimeve të tij se 3 milion
denarët nga kompania australia-
ne janë transferuar në mënyrë
ligjore, nuk i ka paraqitur si ndry-
shim të gjendjes së pronës,
përkatësisht në listën anketuese.
Ndërsa në opinion shpeshherë
përsëritet nga kryeministri dhe
funksionarët tjerë shtetërorë se
"askush nuk është i paprekshëm
dhe se fjalën e fundit e kanë orga-
net gjyqësore".
Por, si do që të jetë, gjithë kjo
do të ndikojë në rejtingun e Qeve-
risë, nëse rastet nuk hetohen deri
në fund dhe nëse nuk kemi epilog
përfundimtarë gjyqësorë për të
njëjtat, thotë profesori universitar,
Mersim Maksuti. "Gjithsesi lufta
kundër korrupsionit, duhet të zh-
villohet në radhë të parë në vetë
Me korrupsionin aktual, vështirë te integrimi
moszbatimi i projekteve të infra-
strukturës, burokracia dhe joefika-
siteti në sektor.
"Embargoja tregtare e Athinës e
vendosur për Maqedoninë e Veriut
në vitet e 90-ta të shekullit të ka-
luar shënoi fillimin e një ngërçi 27-
vjeçar midis dy vendeve, i cili në
fund ndaloi pranimin e Maqedoni-
së në BE. Problemi tjetër që u para-
qit është përkeqësimi i marrëdhë-
nieve me Bullgarinë. Thellimi i
oborrin qeveritar duke çuar në
gjykimin dhe dënimin e të kapur-
ve të dyshuar drejtë një epilogu
përfundimtar gjyqësor të merituar,
ashtu siç kërkon ligji dhe shteti ju-
ridik në një demokraci funksiona-
le. Pushteti aktual është në sprovë
para qytetarëve, që të vejë drejtë-
sinë në vendin e saj, përderisa aq
shumë ka trumbetuar, dhe per-
spektiva politike e saj do të varet
në masë të madhe pikërisht nga
kjo betejë!", ka deklaruar për
KOHA, Mersim Maksuti, profesor
universitar.
Ministrat Venko Filipçe dhe Oli-
ver Spasovski gjatë kësaj periudhe
në opinion ishin të lidhur me afera.
Gazeta italiane "La Verita" publikoi
se komunikimi mes qeverisë dhe
prodhuesit kinez të vaksinave "Si-
nofarm" është kryer përmes një
kompanie fantome kineze "Starbi
këtyre problemeve do të ngadalë-
sojë reformat dhe do të pengojë in-
vestimet", shkruan "Modern Diplo-
macy". Prandaj, nga aty thonë se
një problem shtesë është edhe ajo
se tregu i Maqedonisë është kryesi-
sht i varur nga kërkesa e jashtme
që kriza ka shteruar. "Kërkimi dhe
zhvillimi janë thelbësore për kriji-
min e vendeve të punës me pagë të
lartë, rritjen e produktivitetit dhe
rritjen e ekonomisë përmes inova-
International", e cila nuk ka pasur
asnjë lidhje me veprimtari farma-
ceutike ose medicinale. Filipçe dhe
kryeministri Zaev deklaruan se
gjatë përpjekjeve për të siguruar
vaksina kundër Covid-19 është
bërë gjithçka, por asgjë në mënyrë
joligjore.
Ndërsa partia opozitare
VMRO-DPMNE ka shpalosur afera
edhe për Ministrin Oliver Spasov-
ski. Nga kjo parti vërtetuan se mi-
nistria e punëve të brendshme ka
dhënë pasaporta narko bosëve të
Ballkanit, ndërsa pas gjithë kësaj
qëndrojnë Zoran Zaev dhe Oliver
Spasovski. Kjo aferë të cilën opozi-
ta e quan "Mafia" është në proce-
durë pasi MPB kumtoi se bashkë
me Ambasadën amerikane në
Shkup kanë punuar në zbardhjen,
ndërsa prokuroria ngriti padi
kundër 11 personave, nga të cilët
cionit dhe konkurrencës në treg",
thuhet në shkrimin e "Modern Di-
plomacy". Hulumtuesit e kësaj
platforme shtojnë se Maqedonia
po lufton me emigracionin masiv, së
bashku me normën në rënie të
rritjes natyrore të popullsisë, e cila
zvogëlon kapitalin njerëzor.
"Pa reforma rrënjësore në eko-
nomi, me korrupsionin aktual, bu-
rokraci dhe joefikasitet të sektorit
publik - do të zvogëlohet rritja e
3
10 janë akuzuar për keqpërdorim
të detyrës zyrtare dhe kompeten-
cave, ndërsa një person për nxitje
gjatë kryerjes së veprës së njëjtë
penale. Afera e dytë që hapi
VMRO-DPMNE është rasti i quaj-
tur “Mafia2”. Bëhet fjalë për, aferë
ku më shumë se 20 mijë persona
kanë nga dy numra amë, ndërkohë
të njëjtit figurojnë edhe në Listën
zgjedhore në më shumë se një
vendvotim. Nga VMRO preten-
dojnë se ky kriminalitet është për-
dorë për falsifikim zgjedhorë,
ndërsa thonë se këto duplifikime
të numrave amë, sigurisht kanë
ndodhur pas vitit 2016, atëherë kur
edhe u pastrua Lista zgjedhore.
Nga MPB kumtuan se problemi
është i vjetër 40 vite, se numri
është shumë më i vogël dhe se deri
më tani janë përpunuar numra
amë të duplifikuar nga viti 1954
deri më 2019. Në Shkup, thonë nga
MPB, nga 660 numra amë të dupli-
fikuar, janë anuluar 580, ndërsa
për 80 procedura është në rrjedhë.
Pretendimi i tretë i VMRO-
DPMNE-së ka të bëjë me kapjen e
marijuanës me vlerë prej afro 800
mijë euro. Këtë aksion MPB e zba-
toi me Agjencinë amerikane DEA,
në të janë arrestuar gjashtë perso-
na, ndërsa opozita thotë se përsë-
ri në gjithçka është e përfshirë fa-
milja e kryeministrit Zaev. Në të
kaluarën, opozita e ka akuzuar
kryeministrin Zaev edhe për aferën
"Reket" në të cilën janë dënuar ish
prokurorja speciale Katica Janeva
dhe pronari i 1TV, Bojan Jovanov-
ski.
ekonomisë në vitet e ardhshme. Për
fat të mirë, BE mund të jetë
përgjigja për problemet ekonomike
të Shkupit. BE pritet të ndajë 3.3 mi-
liardë euro vendeve të Ballkanit
Perëndimor në mënyrë që të fillojnë
rimëkëmbjen ekonomike pas pan-
demisë. Pakoja megjithatë vjen me
porosi të bashkangjitura, që vendit
do t'i duhet të përshpejtojë përpari-
min drejt pajtueshmërisë rregulla-
tore me BE-në", shkruan "Modern
Diplomacy". Maqedonia ka nevojë
për ritme të larta të rritjes dhe
vetëm në atë mënyrë mund të
afrohet me standardin e BE-së. Ek-
spertët ekonomikë thonë se për-
parësitë duhet të synojnë rritjen
dhe mbështetjen e prodhimit, ek-
sporteve, investimeve, qasjes në fi-
nancat e korporatave, produktivite-
tit të fuqisë punëtore përmes
përmirësimit të vazhdueshëm të
procesit arsimor, si dhe forcimit të
konkurrencës dhe zvogëlimit të
ekonomisë së zezë.
4 AKTUALE Koha, e enjte, 22 prill 2021

Kategoria që ka qenë më INDEKSI I VITI 2021PËR TËRHEQJEN PËR INVESTIME

shumë përgjegjëse dhe
ndikuese që Maqedonia të
shënojë rënie të madhe
për një vit, është korniza
institucionale. Në këtë
tregues, Maqedonia e
Veriut shënon rënie nga
vendi i 51-të në vitin 2020
në vendin 84 këtë vit
Koha Fisnik PASHOLLI
Shkup, 21 prill - Maqedonia ka hum-
bur 11 vende në Indeksin global të
mundësive për tërheqjen e investi-
meve, hulumtim ky që çdo vit bëhet
nga Instituti prestigjioz amerikan -
"Milken". Sipas të dhënave, Maqe-
donia në vitin 2020 ka qenë e rendi-
tur në vendin e 47-të, ndërsa një vit
më vonë - këtë vit, renditet në ven-
din e 58-të, duke shënuar rënie në
disa tregues. Indeksi Global i
Mundësive i "Milken" vlerëson 145
vende për tërheqjen e investitorëve
ndërkombëtarë duke përdorur një
kombinim të faktorëve ekonomikë,
financiar, institucional dhe rregulla-
tor, që ndahen më vonë në disa ka-
tegori. Kategoria që ka qenë më
shumë përgjegjëse dhe ndikuese
që Maqedonia të shënojë rënie të
madhe për një vit, është korniza in-
stitucionale. Sipas vlerësimeve të
institutit "Milken", vendi ka shënuar
rënie për shkak të transparencës së
buxhetit, si dhe ligjeve për konflik-
tin e interesit, thellësinë e të dhëna-
ve për aftësinë kredituese, indeksin
e pjesëmarrjes elektronike, sa është
i shpeshtë korrupsioni, procedurat
fillestare për të filluar një biznes,
forcën e standardeve të auditimit
apo revizionit dhe raportimit, tran-
sparencën e politikëbërjes qeveri-
tare apo miratimit të vendimeve.
Në të marrin pjesë edhe inovacio-
net dhe punimet shkencore, të drej-
tat e investitorëve, pavarësia e gjy-
qësorit dhe liria e mediave, si dhe
11 vende më poshte në renditjen
e investimeve të huaja
i kontratave.
Rënie të butë kemi edhe lidhur
te "shërbimet financiare", ku në vitin
2021 jemi renditur në vendin e 59-të
në raport me vendin 51 në vitin
2020. Në qasjen ndaj financave apo
kredive, madhësinë financiare dhe
mundësitë - përfshihen edhe kre-
ditë për biznesin dhe qytetarët,
degët e bankave në 100 mijë ba-
norë, numrit të pronarëve të karte-
lave debitor dhe kreditore, financi-
mi i firmave të vogla, shkalla e
sigurimeve në popullatë, etj.
Në treguesin "bazat ekonomike"
kemi përparuar për katër vende nga
74 në vitin 2020 në vendin e 70-të
këtë vit. Ato matin opinionin mak-
roekonomik të një vendi, talentin e
fuqisë punëtore dhe potencialin për
inovacion dhe zhvillim në të ardh-
men, jetëgjatësinë, qasjen ndaj in-
ternetit, dendësinë e ndërmarrjeve
mikro, të vogla dhe e mesme, sh-
stabiliteti politik. në listën "perceptimi i biznesit", ku korrupsionin si një pengesë krye- penzimet shëndetësore të qeverisë
Vetëm në kornizën "transpa- në vitin 2020 kemi qenë në vendin sore, përqindja e firmave që identi- si pjesë e përqindjes së PBB-së,
rencë institucionale", Maqedonia e e 40-të në botë, për të shënuar një fikojnë rregulloret e punës si një borxhet e shtetit dhe rritjen ekono-
Veriut shënon rënie nga vendi i 51-të rënie të lehtë në vitin 2021 në ven- pengesë kryesore, përqindja e fir- mike. Lidhur me standardet dhe po-
në vitin 2020 në vendin e 84 në vitin din e 43-të. Në këtë indeks dallohet mave që identifikojnë shkallët e ta- litikat ndërkombëtare që vlerësojnë
2021, apo një rënie për 33 vende për kostoja për të filluar një biznes, për- timeve, koha e nevojshme për të fil- se sa i integruar është një vend në
një vit. Si shtet, më mirë qëndrojmë qindja e firmave që identifikojnë luar një biznes (ditë), si dhe zbatimi bashkësinë ndërkombëtare dhe
gjasat që ato të jenë në përputhje
MBËSHTETJE PREJ 9.9 MILIONË EURO PËR 17.000 TË PUNËSUAR me standardet ndërkombëtare, si
shtet qëndrojmë mirë në këtë tre-
gues duke u renditur në vendin e
Në paketën e gjashtë të masave ekonomike, 9,9 zbatohen ditët në të cilat këto aktivitete u mbyllën.
50-të në vitin 2020 dhe vendin e 53-
milion euro janë siguruar për mbështetjen Për më tepër, të gjitha objektet e regjistruara të
të në vitin 2021. Ndryshe, indeksi
financiare të rreth 6.000 hotelierive që punësojnë hotelierisë do të marrin 15.200 denarë mbështetje
17.000 qytetarë, tregon kryeministri Zoran Zaev në financiare për punonjës, që nga 6 prilli i vitit 2021”, bazohet në të dhënat e më shumë
një postim në Fejsbuk. “Të gjithë hotelierët do të shtoi kryeministri Zaev në njoftimin në profilin e tij organizatave relevante ndërkombë-
mbulohen 30 për qind nga të ardhurat, shumë që do në Fejsbuk. Ai gjithashtu tregon se më shumë tare si Banka Botërore, Fondi Mo-
të llogaritet si mesatare e të ardhurave mesatare informacion në lidhje me masat nga Pakoja e gjashtë netar Ndërkombëtar, Organizata
mujore në vitin 2019 dhe 2020, për të cilat do të mund të gjenden në faqen e Qeverisë. Ndërkombëtare e Punës etj.

MARRËVESHJE E RE ME GJERMANËT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

“Drekselmajer” fabrikë edhe në Kumanovë

Shkup, 21 prill - Marrëveshje për
ndihmë shtetërore prej 16 milionë
euro ka nënshkruar Qeveria me
kompaninë gjermane “Dreksel-
majer”, me të cilën është paraparë
ndërtimi i linjës së re prodhuese në
objektin e kompanisë në Kavadar,
si dhe ndërtimin e fabrikës
prodhuese në Kumanovë në të
cilën do të punësohen 1000 perso-
na. “Nënshkrimi i sotëm i marrëve-
shjes për ndihmë shtetërore është
një tjetër konfirmim i marrëdhë-
nies së mirë që Qeveria po ndërton
me kompanitë që operojnë në
vend si dhe klimës së favorshme të
biznesit që inkurajon investime të
reja dhe zhvillimin e kompanive”,
tha zëvendëskryeministri për Çë-
shtje ekonomike, Fatmir Bytyqi, pas
nënshkrimit të marrëveshjes. Ai
theksoi se “Drekselmajer” është i
pranishëm në vend nga viti 2012
dhe është një nga punëdhënësit
më të mëdhenj me rreth 5500 të
punësuar në fabrikën e tyre në Ka-
vadar.
“Me këtë investim është plani-
fikuar rritje dhe zgjerim të kapaci-
teteve prodhuese dhe pajisje për
projektin e Mercedes Benz E klasë
në objektin ekzistues në Kavadar
dhe të rriten kapacitetet prodhue-
se me impiant dhe pajisje të reja
prodhuese në Kumanovë për ne-
vojat e klientët e tyre Mercedes
Benz dhe BMË për projektet E-Klas,
G-Klas dhe BMV klar uing”, tha
Bytyqi. Shteti, siç theksoi zëvendë-
skryeministri, do ta mbështesë in-
vestimin me një përjashtim nga ta-
timi mbi të ardhurat personale për
një periudhë prej 10 vjetësh për
punësime të reja, një përjashtim
nga tatimi mbi fitimin për një pe- “Vik”, “Iproteks”, “Kruplas” dhe “Ma-
riudhë prej 10 vjetësh për investime gna”. Kështu, siç shtoi Bytyqi, në
të reja, një grant në para prej 10% tetë muajt e fundit, 53 projekte in-
të shumës së kostove të pranuesh- vestimi me mbështetjen e shtetit
me të investimeve, por jo më janë duke u zhvilluar me një vlerë
shumë se një milion euro në vit për totale prej gati 96 milion euro, të
një maksimum prej pesë vjetësh, cilat do të krijojnë mbi 2,000 vende
një grant në para prej 2000 euro të reja pune. manovë presim të krijojmë mbi një
për punonjës për të krijuar vende të Jozef Kaufman, drejtues i mijë vende pune. Gëzohem për
reja pune për një pagë mujore neto “Drekselmajer” në vend, u falënde- këto vende të punës që projeketet
të paktën 50 për qind më e lartë se rua për mbështetjen nga Qeveria tona i mundësojnë për hapjen e
paga neto minimale. dhe klientëve të rinj të kompanisë mundësive për të ardhmen që
Ai përkujtoi se që nga shtatori i dhe theksoi se intensivisht bashkë- ofrohet në shtet”, tha Miringer.
vitit 2020, janë nënshkruar gjithsej punojnë me 700 kompani vendore. “Drekselmajer” është brend me
48 marrëveshje të ndihmës shtetë- Drejtori i “Drekspermajer”, Lukas famë botërore në industrinë e au-
rore me kompani që kanë aplikuar Miringer, theksoi se kompania ka tomobilave me aktivitetin kryesor
sipas Ligjit për Mbështetjen finan- qenë e pranishme në Kavadarci që të prodhimit të kompleteve kabl-
ciare të investimeve, dhe sot, siç tha nga viti 2012, ndërsa nga 1 prilli, sh- lovike, sistemeve elektrike të plota
ai, është marrëveshja e pestë e nën- toi, ka hapur fabrikë të re në Ku- për klientët që i përkasin 100 furni-
shkruar për një investim të ri të një manovë. “Në Kavadar dhe në Ku- zuesve më të mirë botërorë si
të huaji kompani në vend. Marrëve- manovë investojmë shuma “Audi”, BMV, “Bugati”, “Kadillak” ,
shjet ishin nënshkruar më parë me dyshifrore milionëshe dhe në Ku- “Jaguar”.

VAKSINIMI KRAHASUAR ME NUMRIN E BANORËVE
Shqipëria më e mira në rajon,
radhitje dëshpëruese e Maqedonisë
Pas Bosnjës, e cila ka
arritur në më shumë se
7700 vdekje,
Maqedonia e mban
vendin e dytë në rajon
me më shumë viktima
nga Covid-19. Nga
fillimi i pandemisë e
deri më sot, në
Maqedoni kanë vdekur
4512 pacientë, kryesisht
të shtrirë në spitale,
ndërsa numri i të
infektuarve është rreth
150 mijë
Koha Evis HALILI
Shkup, 21 prill - Shqipëria kryeson
tabelën e sigurimit të numrit vak-
sinave të përllogaritur në bazë të
popullsisë. Me 0.39 pikë, grafiku i
realizuar nga "Our World in Data"
tregon se Tirana zyrtare - jo vetëm
Ballkanin, por ka lënë mbrapa
edhe Turqinë e Kroacinë për vaksi-
nim ditor krahasuar me numrin e
banorëve. Në vend të dytë renditet
Kroacia e ndjekur më pas nga Ser-
bia dhe Mali i Zi. Ndërkohë në këtë
grafik Turqia renditet në vendin e
6. Maqedonia e Veriut në radhitje
dëshpëruese - në vendin e tetë, një
vend para Kosovës që renditet e
nënta, ndërsa Bosnjë dhe Herce-
govina është në vendin e fundit të
SHTETI PO MBYTET NGA DEPONITË! ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Komunat pa inspektor mjedisi!
Nga 81 komuna në tërë shtetin, vetëm 36 kanë inspektorë. Në Shkup, më shumë
inspektorë ka në Komunën e Kisella Vodës - tre, në Aerodrom dy, dhe nga një në
komunat tjera. Pa inspektorë mjedisor janë 45 komuna, kryesisht rurale, atje ku ka
më së shumti deponi të egra
Koha Arbër KADRIU
Shkup, 21 prill - Përkundër proble-
meve të shumta ekologjike
gjithandej vendit, në gjysmën e ko-
munave të vendit nuk ka inspek-
torë për mjedisin jetësor. Nga Kë-
shilli i Inspektoratit informojnë se
janë ndarë 56 licenca për inspek-
torë komunal të mjedisit në njësitë
e vetëqeverisjes lokale në tërë ter-
ritorin e Maqedonisë së Veriut,
megjithëse nga 81 komuna, vetëm
36 kanë inspektorë. Kështu që, nga
një inspektor për mjedisin ka në
Manastir, Gjevgjeli, Dibër, Dellçevë,
Kërçovë, Koçan, Kriva Pallankë, Ku-
AKTUALEKoha, e enjte, 22 prill 2021
tabelës. Në total, Shqipëria deri
tani ka siguruar mbi 730.000 vak-
sina, ndërsa janë vaksinuar mbi
300.000 shqiptarë.
Në Maqedoni, numri i të vaksi-
nuarve nuk shkon përtej 40 mijë-
shit. Deri më tani, që nga 18 prilli,
janë vaksinuar 7020 punëtorë
shëndetësorë me dozën e parë dhe
6750 me dozën e dytë të vaksinës,
ndërsa që nga 31 marsi, kur filloi
vaksinimi i popullsisë për perso-
nat mbi moshën 73 vjeçe, 13.575
persona janë vaksinuar. Më 5 prill,
vaksinimi masiv filloi edhe në sal-
lën “Boris Trajkovski”, ku gjithsej
manovë, Makedonski Brod, Bosi-
levë, Brvenicë, Dollnen, e të tjerëm
ndërsa në Tetovë ka gjashtë inspek-
torë mjedisor. Për sa i përket Shku-
pit dhe komunave brenda kryeqy-
tetit, më shumë ka në Kisella Vodë
- tre inspektorë, në Aerodrom dy,
dhe nga një në komunat tjera. Pa
inspektorë mjedisor janë 45 komu-
na, kryesisht rurale, atje ku ka më
së shumti deponi të egra.
Një studim i bërë nga "Infocen-
ter" tregon se më shumë se gjysma
e komunave të vendit kanë depar-
tamente inspektimi dhe një e treta
e tyre kanë nënshkruar marrëve-
shje bashkëpunimi ndër-komunal
5
dy ditë më parë. Ministri i Shën-
detësisë i Maqedonisë, Venko Fi-
lipçe dje, gjatë një vizite në Institu-
tin "Torlak" në Beograd, tha se
Serbia do të jetë vendi ku për çdo
porosi të mëtejshme të vaksinave,
mund të drejtohemi, ndërsa konsi-
deroi se do të ketë sasi të mjaftue-
shme edhe për qytetarët e Maqe-
donisë. Veç kësaj, Filipçe edhe
njëherë ka përmendur se 200.000
doza vaksine nga Kina do të vijnë
deri në fund të këtij muaji. Ndry-
she, pas Bosnjës, e cila ka arritur
në më shumë se 7700 vdekje, Ma-
qedonia e mban vendin e dytë me
më shumë viktima nga Covid-19.
Nga fillimi i pandemisë e deri më
sot, në Maqedoni kanë vdekur 4512
pacientë, kryesisht të shtrirë në spi-
tale, ndërsa numri i të infektuarve
është rreth 150 mijë.
Kosova gjithashtu zë vendin e
parafundit sa i përket vaksinimit.
Deri tani, në Kosovë janë vaksinuar
vetëm 10.000 vetë - mjekë dhe per-
FILIPÇE KËRKON KUJDES NGA QYTETARËT sona në moshën mbi 80 vjeç.
Ndërkohë, edhe më shumë njerëz
Numri i hospitalizimeve po zvogëlohet dhe po rritet numri i janë infektuar dhe kanë vdekur
ç’lajmërimeve të pacientëve me Kovid-19. Numri i pacientëve pozitivë javët e fundit. Shteti më i vogël bal-
gjithashtu po zvogëlohet, që do të thotë se masat po japin rezultate, lkanik, Mali i Zi, i vaksinon 620.000
njoftoi ministri i Shëndetësisë, Venko Filipçe në profilin e tij në banorët e tij që nga fundi i shkur-
Fejsbuk. “Pavarësisht nga fakti që numrat po bien, ne duhet të jemi tit. Sipas të dhënave zyrtare, deri
jashtëzakonisht të kujdesshëm gjatë kësaj periudhe, për shkak të tani janë injektuar më shumë se
paparashikueshmërisë së virusit”, shton Filipçe në njoftim. Ai tregon 50.000 doza vaksine dhe pothuaj-
se në koordinimin e rregullt të mëngjesit me drejtorët e klinikave ata se dy herë më shumë njerëz janë
diskutuan për trajtimin e të sëmurëve, situatën aktuale me regjistruar për vaksinimin. Siste-
ambientet e kovid qendrave dhe rotacionet me stafin. mi shëndetësor nuk është më në
kufirin e kapacitetit të tij, ndërsa
18.376 persona u vaksinuan. Ak- e parë edhe të 10 mijë personave infektimet e reja nuk e kalojnë
tualisht, vijon vaksinimi me dozën tjerë, me vaksina Fajzer që arritën numrin 200.
për inspektimet në nivel lokal.
Megjithatë, siç thuhet në studim,
marrëveshjet janë kryesisht forma-
le. Kjo, sepse një inspektori i bie të
kontrollojë territor të gjerë, ndërsa ri i komunës, që sipas studimit, kjo e fundit për ndotje të ambientit,
pranon pagë të ulët dhe nuk ka një mund të shpie drejt korrupsionit vetëm 15 kanë qenë nën juridiksio-
automjet zyrtar për lëvizje. "Inspek- dhe ndikimit që kreu i Komunës nin e tyre, ndërsa pjesa tjetër nën
toratet lokale shpesh janë pa ose mund të ketë në ndonjë rast de- përgjegjësinë e inspektorateve ko-
me efekte të kufizuara në terren, noncimi nga inspektori. munale. "Mbeturinat dhe deponitë
dhe aty ku ka dhe është në dispozi- Mungesa e inspektorëve për ilegale janë nën juridiksionin e
cion, inspektorët shpesh janë mbrojtjen e mjedisit dhe proble- vetëqeverisjes lokale.
përgjegjës për zonat e shumta në met ekologjike pothuajse në tërë Ne kemi nën kontroll vetëm de-
të njëjtën kohë, ndërsa kanë paga territorin e vendit, janë vërejtur ponitë që digjen, hedhjen e mbetu-
të ulëta dhe mungesë të automje- edhe në Inspektoratin shtetëror për rinave nga rezervuarë të ndryshëm
teve dhe pajisjeve të tjera teknike", mjedisin. Drejtoresha e këtij insti- në lumenj, mbeturinat e ndërtime-
thuhet në studim. Inspektorët lokal tucioni, Ana Petrovska, ka thënë ve e kështu me radhë", theksoi Pe-
për mjedisin emërohen nga kryeta- ditë më parë se nga 95 denoncimet trovska.
6 AKTUALE
KRONIKË
Hetohet vrasja në
Strugë
Trupi i gruas së ndjerë nga Struga, të cilën
mbrëmë me thikë e vrau bashkëshorti, do
të dërgohen në autopsi, kumtoi Prokuroria
publike. Prokurori kujdestar publik nga
Prokuroria themelore publike në Strugë
ka kryer ekspertizë në banesën në Strugë,
ku është privuar nga jeta një grua e moshës
34-vjeçare. “Sipas njohurive të para, pas
zënkës paraprake mes tyre, bashkëshorti i
ka shkaktuar gruas disa therje vdekje-
prurëse me thikë, e pastaj ka tentuar të
kryejë vetëvrasje. Ngjarja ka ndodhur në
shtëpinë e miqve të tyre, ku bashkëshortët
kanë qenë për vizitë”, kumtoi Prokuroria
publike. Nga vendi i ngjarjes, siç thuhet në
informatën, janë mbledhur dëshmi dhe
gjurmë për ekspertizë, ndërsa do të merren
në pyetje edhe dëshmitarët e ngjarjes. “Me
urdhër të prokurorit publik do të bëhet au-
topsi mbi trupin e së ndjerës, Nga vendi i
ngjarjes janë mbledhur dëshmi dhe
gjurmë për ekspertizë, mes të cilave edhe
arma me të cilën është kryer vepra penale”,
sqarojnë nga prokuroria. Pas tentimit për
vetëvrasje, ndaj të dyshuarit 39-vjeçar
është kryer intervenim kirurgjik dhe gjen-
det jashtë rrezikut për jetë.
Ora policore,
gjoba nga 200 euro
për 6 persona
Prokuroria Themelore Publike në Shkup
ka paraqitur propozime për lëshimin e
urdhrave penale kundër gjashtë persona-
ve për veprën penale “mosveprim në për-
puthje me rregulloret shëndetësore gjatë
epidemisë” konform nenit 206 paragrafi 1
i Kodit Penal, kumtuan nga PTHP Shkup.
“Të pandehurit, në kundërshtim me dispo-
zitat, me të cilat është përcaktuar ndalesa
e lëvizjes së popullatës në periudhën nga
ora 20:00 deri në orën 05:00 të ditës së
ardhshme, u gjetën duke ecur ose duke vo-
zitur gjatë orës policore në vende të ndry-
shme në qytet pa poseduar leje”, infor-
mojnë nga Prokuroria. Për të gjithë të
pandehurit, prokurori kompetent publik i
propozoi Gjykatës Themelore Penale
Shkup të përcaktojë gjoba prej 100 gjoba-
ve ditore me vlerë të gjobës ditore prej 20
euro në kundërvlerë të denarit.
Shkup, dënohen
153 shoferë
Në territorin e qytetit të Shkupit u shqip-
tuan gjithsej 153 masa të komunikacionit,
përfshirë 61 për tejkalim shpejtësie, pesë
për vozitje pa patentë shoferi dhe 10 për
mos përdorim të rripit të sigurimit. Janë
shqiptuar 13 sanksione për përdorimin e
telefonit celular, kumtoi sot Ministria e
Punëve të Brendshme, si dhe pesë shkelje
të kryera nga vozitësit e motorëve dhe 35
masa për automjetet e parkuara në
mënyrë të parregullt. Ata paralajmërojnë
se kontrollet e intensifikuara të komunika-
cionit do të vazhdojnë edhe në ditët në
vijim.
Koha, e enjte, 22 prill 2021
MANIPULIMI JUGOSLLAV ME DIBRËN
Komunizmi që
preku edhe mbiemrat
"Familja jonë, e cila ka ardhur në
qytet para më shumë se 200
vitesh, i takon fisit Beça. Ne si
familje faktikisht e kemi këtë
mbiemër - Beça dhe jo Vojnika
siç na e ka vënë sistemi Jugosllav,
gjithmonë për çështje politike.
Qëllimi i ndryshimit të
mbiemrave pas Luftës së Dytë
Botërore ka qenë manipulimi me
dibranët, se gjoja këta me
mbiemra të toponimeve të
fshatrave janë banorë ardhacak
në Dibër", tregon dr. Ferit Vojnika
Koha Vjollca SADIKU
Dibër, 21 prill - Në qytetin e Dibrës, kur bëhet
fjalë për mbiemrat që ka mbajtur dhe mban
popullata pas Luftës së Dytë Botërore, domi-
nante janë mbiemrat e fshatrave të Krahinës
së Dibrës. Por siç tregojnë dibranët, domini-
mi i mbiemrave me toponimet të fshatrave
kryesisht ka qenë për shkaqe politike të ini-
cuar nga sistemi jugosllav i atëhershëm. Në
Dibër, prezent janë edhe mbiemrat e fiseve,
profesioneve, gjyshërve, por tashmë krye-
son prania e toponimeve fshatare. Sipas di-
branëve të moshuar, pas Luftës së Dytë Botë-
rore - gjatë marrjes së dokumenteve në ish
shtetin Jugosllav, shërbimet e institucione-
ve përkatëse kryesisht kanë preferuar që
mbiemrat ti vendosin sipas toponimeve të
fshatrave nga kanë ardhur dhe siç i kanë pa-
Matura Shtetërore sipas marrëveshjes me UNSHM-në
Shkup, 21 prill - Shkollat e mesme po përga-
titen për dhënien e Maturës Shtetërore. Në
takimin onlajn të ministres së Arsimit dhe
Shkencës, Milla Carovska, drejtorët kanë
informuar se veprojnë sipas zgjidhjes së për-
bashkët të Qeverisë dhe Unionit të Nxënësve
të Shkollave të Mesme për zbatimin e provi-
mit përfundimtar, njoftoi Ministria e Arsimit
dhe Shkencës. “Pjesa më e madhe e shkolla-
tur deri atëherë. Kështu, në këtë kohë "vër-
shojnë" në dokumentet e shumë dibranëve
toponimet e fshatrave Bllata, Maqëllara,
Vojnika, Pocesta, Kërçishta, Klloboçishta,
Popinara, Allajbegu, Majtara, Trebishta,
Ostreni, Dobrova... fshatra këto që me ndry-
shimin e kufijve, kanë ngelur në anën tjetër
të kufirit - në Shqipëri, edhe pse qyteti i tyre
ka qenë Dibra.
Në bisedat që patëm me shumë dibran
e të cilët sot mbajnë këta mbiemra, thek-
sojnë se sipas të parëve të tyre, para përfun-
dimit të Luftës së Dytë Botërore, ata kanë
patur mbiemra të tjerë e jo mbiemra me to-
ponime të fshatrave. Gjinekologu i njohur
dibran, Ferit Vojnika, i cili sot jeton moshën
e tretë, tregon se dukuria në fjalë në lidhje
me mbiemrat në Dibër, është një politikë e
sistemit ish jugosllav. "Familja jonë, e cila ka
ardhur në qytet para më shumë se 200 vite-
sh, i takon fisit Beça. Ne si familje faktikisht
e kemi këtë mbiemër - Beça dhe jo Vojnika
siç na e ka vënë sistemi Jugosllav, gjithmonë
për çështje politike. Qëllimi i ndryshimit të
mbiemrave pas Luftës së Dytë Botërore ka
qenë manipulimi me dibranët, se gjoja këta
me mbiemra të toponimeve të fshatrave
janë banorë ardhacak në Dibër. Vet para-
qitjet e mëvonshme të përcaktimeve politike
të mbiemrave i shkruan edhe Nijazi Limano-
ski në një libër të tij me të cilën tregon se
gjoja - dibranët në pjesën më të madhe të
tyre, janë të ardhur në qytetin e Dibrës nga
Shqipëria, dhe sipas tij, në Dibër ka shumë
pak vendas, kurse pjesa më e madhe janë
ardhacak. Faktikisht kjo tregon edhe planet
politike antishqiptare me vendosjen të topo-
nimeve të fshatrave të Dibrës", tregon Feriti.
ve tashmë i kanë publikuar provimet inter-
ne. Edhe një herë bëra thirrje që të përmbu-
shen të gjitha elementet e dakorduara nga
matura, sepse kjo është në interes të nxënë-
sve tanë”, tha ministrja Carovska. MASH
përkujton se komisionet e lëndëve të ma-
turës kanë për obligim të përgatisin detyra
provimi për secilën lëndë dhe t’i publikojnë
më së voni tri javë para dhënies së provimit.
Ai shton se politika antishqiptare ato vite
ka qenë e fuqishme dhe në ato plane të siste-
mit komunist. Por, dr. Ferit Vojnika thekson
se argumentet flasin të kundërtën vet. "A ka
qytete pa fshatra, po ku janë fshatrat e Di-
brës. Kufiri që është vendosur ndau fshatrat
e Dibrës me qytetin e tyre. Prandaj edhe te-
zat antishqiptare i kanë futur në lojë toponi-
met e fshatrave", thotë Vojnika.
Anëtarët e familjes Klloboçishta, të cilët
sot janë në Dibër, mbiemrin e tyre dikur e
kanë patur Miftari. Pas Luftës së Dytë Botë-
rore, meqë prejardhja e tyre është nga fsha-
ti Klloboçisht - që gjenet në afërsi të kufirit
në anën e Shqipërisë, nga institucionet ko-
muniste në Dibër pa i pyetur kanë marrë
mbiemrin e fshatit. Ashtu të gjithë familjes
e fisit Miftari sot mbajnë mbiemrin Kllo-
boçishta. Historiani i njohur dibran, Rama-
dan Imeri, thekson se ndryshimi i mbiem-
rave në kohën e Jugosllavisë ishte një
manipulim politik. "Sistemi komunist me
këto aktivitete ka pas për qëllim të tregoj, si-
pas tyre, se popullata në qytetin e Dibrës në
pjesën më të madhe është e ardhur dhe sh-
qiptarët autokton në qytet janë pakicë",
thotë Imeri, ndërsa shton se Dibra gjith-
monë gjatë historisë ka qenë një qytet dhe
një krahinë autoktone shqiptare. Më të mo-
shuarit në Dibër tregojnë se ndryshimet e
mbiemrave me toponime fshatare tregojnë
presionet politike që kanë qenë prezent në
rajonin e Dibrës.
Edhe pse krahina e Dibrës është një
krahinë e madhe, vetëm qyteti i Dibrës ka
mbet i ndarë nga fshatrat që dikur ishin
pjesë e saj. Sot, pjesa më e madhe e fshatra-
ve kanë mbetur në anën tjetër të kufirit.
Nga ato detyra provimi pastaj përgatitet te-
sti për provimet interne. Drejtorët e shkolla-
ve të mesme, siç thekson Ministria, kanë
informuar se plotësisht do të zbatohen të
gjitha masat e sigurisë dhe të mbrojtjes për
dhënien e maturës. Ata e kanë informuar
Carovskën edhe për rrjedhën e mësimit dhe
për aktivitete të tjera në lidhje me procesin
edukativo-arsimor.

INTERVISTË ME MENTOR QOKUN, NËNKRYETAR I KE TË LSHPM
Bashkëpunim me fakte dhe argumente
Mendoj se duke u përfshirë në shoqatën e
pensionistëve unë jap kontributin tim për avancimin e
organizimit pensionist, në përmbushjen e qëllimeve
për të cilat janë të formuara shoqatat e pensionistëve
Për momentin, gjegjësisht në
këtë mandat 2019-2023, ju kryeni
një nga funksionet më të larta në
udhëheqjen e Lidhjes së shoqata-
ve të pensionistëve të Maqedonisë.
Çfarë ju motivoi të pranoni këtë
pozicion me përgjegjësi shoqëro-
re?
QOKU: Unë jam jurist i diplo-
muar me profesion dhe para se të
dilja në pension kam kryer disa
funksione shoqërore të përgjegjsh-
me. Pas pensionimit, vendosa të
jem aktiv edhe si pensionist për disa
arsye. Ndjeva se përvoja dhe njohu-
ritë e mia mund të ishin në dobi të
pensionistëve të shoqatës time
amë. Unë gjithmonë kam dashur
të jem i dobishëm në çdo mënyrë,
jam rritur në një familje ku ush-
qehej respekti për më të moshuarit
dhe ndjeva se kisha forcën dhe
energjinë që mund të përdorej për
t'i dhënë përmbajtje ditëve të mia
të pensionit, ose siç themi, të
plakem në mënyrë aktive. Mendoj
se duke u përfshirë në shoqatën e
pensionistëve unë jap kontributin
tim për avancimin e organizimit
pensionist, në përmbushjen e qëlli-
meve për të cilat janë të formuara
shoqatat e pensionistëve. Më vonë,
pasi u njoh ekspertiza ime, u
zgjodha në Forumin juridik-ekono-
mik, një organ i Lidhjes së shoqata-
ve të pensionistëve të Maqedonisë,
e cila përbëhet ekskluzivisht nga
pensionistë të specializuar në çë-
shtje ekonomike dhe juridike, pa-
staj isha anëtar i Kuvendit dhe Bor-
di Ekzekutiv, dhe sot jam
Nënkryetar i KE të LSHPM, që për
mua është një nder por edhe një
përgjegjësi e madhe, sepse siç
SHP STRUGË |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Njëzet vite pensionist aktivist
Zijai është ndër të paktët pensionistë, i cili megjithëse jeton në fshat, vjen çdo ditë në Klubin e Pensionistëve të
SHP Strugë, i vendosur në mjediset e shoqatës së pensionistëve dhe përfshihet në të gjitha aktivitetet
Zija Arslani, i lindur më 1936 në
Livadhi të Strugës, është një nga
pensionistët më të vjetër të
Strugës, i cili kohët e fundit e festoi
ditëlindjen e tij të 85-të. Arsyeja
për të shkruar një tekst për Zija Ar-
slanin, është fakti që ai ka qenë një
pensionist aktivist për njëzet vjet.
Pikërisht 20 vjet para pensionimit
të tij, ai filloi dhe formoi një degë
pensionistësh në fshatin Livadhi,
e cila përfshin fshatrat Dello-
gozhdë, Koroshishtë, Poum dhe
Misllodezhdë. Zija Arslani, i cili
është kryetar i degës, për dy man-
PENSIONISTI
dihet, në këtë shoqatë qytetare janë
anëtarë mbi 280 000 pensionistë, të
organizuar në 53 shoqata komuna-
le që kanë një sërë problemesh që
duhen zgjidhur.
Me çka kryesisht jeni të an-
gazhuar si nënkryetar i KE të
LSHPM?
QOKU: Vetë emri i funksionit i
tregon përgjegjësitë dhe detyrat e
mia. Ato janë definuar edhe në Sta-
tutin tonë, e zëvendësoj kryetarin
në rast të mungesës së tij, kujde-
sem për realizimin e planit finan-
ciar të të ardhurave dhe shpenzi-
meve të Lidhjes dhe për përgatitjen
në kohë të llogarisë përfundimtare
të të ardhurave dhe shpenzimeve
të Lidhjes; së bashku me kryetarin
përgatis materiale për seancat e Ku-
vendit dhe Bordit Ekzekutiv, kryej
edhe detyra të tjera të dhëna nga
kryetari dhe Bordi Ekzekutiv, të cilat
përcaktohen në rregullore dhe në
aktet dhe vendimet tjera.
Cili është bashkëpunimi juaj
me anëtarët e tjerë të udhëheqësi-
së së LSHPM, por edhe me
udhëheqësinë e 53 shoqatave të
pensionistëve, anëtare të Lidhjes?
date u zgjodh personi i dytë i SHP
Strugë dhe kryen funksionin vull-
netar të nënkryetarit të Bordit Ek-
zekutiv në Shoqatën e Strugës.
Kush është Zija Arslani? Dëshi-
ra për një jetë më të mirë e bëri atë
të punonte shumë i ri në Fabrikën
e duhanit në Ohër, Njësia rajonale
Strugë. Punësimi në qytet i
mundësoi atij një jetë më të mirë.
Për angazhimin e tij jo egoist në
punën e tij, ka qenë i shpërblyer
me shumë mirënjohje dhe falën-
derime, ndërsa në atë kohë ai ish-
te i vetmi kryetar i Shoqatës së fa-
Koha, e enjte, 22 prill 2021
QOKU: Edhe tani si nënkryetar i
KE të LSHPM, dhe më parë, bashkë-
punimi im me anëtarët e tjerë të
udhëheqësisë së LSHPM, por edhe
me udhëheqësitë e 53 shoqatave të
pensionistëve, anëtarë të Lidhjes,
ishte konstruktiv dhe i sinqertë. Unë
gjithmonë përpiqem të mbështes
bashkëpunimin në fakte dhe argu-
mente, në të vërtetën, duke përdo-
rur njohuritë dhe përvojën time.
Sjellja ime do të jetë në atë drejtim
edhe në të ardhmen.
Nën autoritetin tuaj është
puna e Bordit të Organizatës së
regjistruar për anëtarësim dhe
Fondit të solidaritetit. Na tregoni
nëse jeni të kënaqur me gjendjen
dhe funksionimin e tij?
QOKU: Po, unë jam kryetari i kë-
tij bordi. Që nga fillimi i mandatit,
së bashku me kryetaren e LSHPM,
ne i vendosëm vetes detyrën për të
azhurnuar të dhënat e anëtarëve të
të gjitha shoqatave të pensionistë-
ve, anëtarëve të lidhjes tonë, si dhe
në tre lidhjet e pensionistëve me
aftësi të kufizuara, që do të thotë
mbi 310 000 anëtarë në të gjitha
lidhjet. Kjo punë është mjaft e kom-
plikuar, veçanërisht duke marrë pa-
rasysh që për një kohë të gjatë nuk
brikës së duhanit në Ohër - njësia
rajonale Strugë.
Si një njeri i ndershëm dhe i
sinqertë, ai e përqendroi jetën e tij
në njerëzimin, në ndihmën ndaj
njerëzve, dhe pas daljes në pen-
sion, edhe të pensionistëve. Mode-
st, i qetë, por i sigurt në gjithçka.
Kështu e njohin tani, i cili i ka
ndjerë përfitimet e pensionimit ta-
shmë 20 vjet. Zijai është ndër të
paktët pensionistë, i cili megjithë-
se jeton në fshat, vjen çdo ditë në
Klubin e Pensionistëve të SHP
Strugë, i vendosur në mjediset e
ishte bërë identifikimi i anëtarëve
nga lidhjet dhe shoqatat. Për të për-
funduar këtë punë, na është dashur
të mbajmë disa takime me përfaqë-
suesit e Fondit të Sigurimit Pensio-
nal dhe Invalidor të Republikës së
Maqedonisë së Veriut. Është punuar
shumë dhe kemi bërë shumë
përpjekje. Ne jemi krenarë për re-
zultatet e arritura sepse kemi
krijuar kushte që anëtarësimi në
shoqata të paraqitet sipas numrit
aktual të vetë shoqatës. Koha e pan-
demisë, krahas projekteve të tjera
në LSHPM, mundësoi që kjo punë
të përfundojë me sukses.
Ju jeni një nga drejtuesit e
paktë në pension që kurrë nuk
keni ndarë pensionistët mbi baza
etnike, prandaj jeni kaq të respek-
tuar. Cila është arsyeja për këtë:
karakteri, edukimi apo arsimi juaj?
QOKU: Mund të thuhet se
edukata, arsimi dhe karakteri, por
ka sigurisht edhe elementë të tjera
që ndikuan që unë të respektohem.
Jam i bindur që nëse respektoni
dikë, prisni që edhe ai të ju respek-
tojë. Unë jam rritur nga familja ime
për të respektuar njerëzit pavarësi-
sht nga ndryshimi kombëtar, fetar
ose ndonjë tjetër. Unë jam edukuar
në atë frymë dhe arsimi im sigurisht
që kontribuon për këtë. E gjithë kjo
më bën të lumtur dhe të kënaqur.
Lidhja aktualisht po funksio-
non në kushte specifike për shkak
të pandemisë së koronavirusit. A
vazhdon Lidhja t`i realizojë aktivi-
tetet e zhvendosura në Programin
për vitin 2021, veçanërisht kur
bëhet fjalë për aktivitetet tradicio-
nale?
QOKU: Sigurisht. Jeta duhet të
vazhdojë. Gjithmonë ka patur dhe
do të ketë sfida dhe probleme. Ne të
rriturit duhet të dimë si të ballafa-
qohemi për shkak vetes tonë, por
shoqatës së pensionistëve dhe
përfshihet në të gjitha aktivitetet.
Ditët e pensionit, ky pensionist
i butë, vital dhe me shëndet të
mirë, kur është në fshat, shikon te-
levizion ose i pret dhe përcjell të
afërmit nga familja e tij që vijnë
për ta vizituar. Mëngjesin e fillon
me kafe dhe një gotë raki. “Unë i
ndihmoj njerëzit çdo ditë, veçanë-
risht të moshuarit. Ata janë njerëz
të moshuar dhe më thërrasin për
t'i ndihmuar ose për të kryer
ndonjë punë. Unë ndihmoj aq sa
mundem. Angazhimi më bën të
7
edhe si shembull për gjeneratat e
reja. Shpresoj që do t`i mbajmë sh-
faqjet folklorike të këngëve, mu-
zikës dhe lojërave dhe garat e 25-ta
jubilare sportive, natyrisht në përm-
bajtjet dukshëm të ndryshuar të
përshtatur ndaj kushteve për shkak
të pandemisë së korona virusit. Nor-
malisht, nëse institucionet kompe-
tente nuk sjellin ndonjë ndalesë, që
do të thotë se gjithçka varet nga zh-
villimi i kësaj pandemie të rëndë.
Ata nuk do të dështojnë të jenë në
fokusin e veprimit dhe aktiviteteve
tona humanitare, sepse 2021 është
shpallur viti i aktiviteteve humani-
tare nga ana e Lidhjes. 75 vjetori i or-
ganizatës së pensionit në Maqedo-
ni do të festohet me modesti dhe
dinjitet.
Cilat janë planet tuaja, si sho-
qërore ashtu edhe personale?
QOKU: Unë do të bëj çmos,
natyrisht brenda kufijve të mundë-
sive të mia, për të kryer të gjitha
detyrat e caktuara me përgjegjësi,
transparencë dhe ligjërisht, pasi në
fakt e gjithë udhëheqja e Lidhjes
punon, si një ekip, me respekt të
ndërsjellë dhe bashkëpunim kon-
struktiv. Pa atë, nuk do të ketë rezul-
tate, as në LSHPM, as në shoqata
dhe tërë energjia të drejtohet në in-
teres të anëtarëve. Në nivelin perso-
nal, do të përpiqem të kujdesem
për shëndetin tim dhe të dashurve
të mi, si dhe të tjerëve përreth meje.
Çfarë do të rekomandoni për
pensionistët si kolegë dhe miq të
tuaj?
QOKU: Të jemi pozitiv dhe të
mos i humbim ditët tona në gjëra të
parëndësishme. Të jemi të ba-
shkuar, të mbështesim njëri-tjetrin,
ta respektojmë dhe ndihmojmë
njëri-tjetrin.
(Bisedën e realizoi:
Kalina S. Andonova)
lumtur, të përmbushur dhe sh-
pirtërisht më të pasur. Kam arritur
shumë në jetë, por prapë për mua
pasuria më e madhe ishte dhe
mbetet familja ime”, thotë bashkë-
biseduesi ynë i mençur, Zija Arsla-
ni. S. Kukuneshoski
8 RAJON
Koha, e enjte, 22 prill 2021

Procesi i dialogut Kosovë- DIALOGU ME SERBINË promiseve, ato janë bërë në proce-
sin e Ahtisarit dhe në procese të
Serbi ka nisur në vitin 2011 tjera dhe sipas tij, Kosova nuk ka
me bisedimet për çështje
teknike, ndërkaq në vitin
2012 kishte evoluuar në
Qeveria hesht për çfarë kompromise të bëjë, përveç
njohjes reciproke mes dy shteteve.
“Çështja e dialogut është çështje e
qeverisë. Kërkesa jonë në radhë të
bisedime politike për

"kompromiset e vështira"
parë është që qeveria të merret
normalizimin e me menaxhimin e pandemisë dhe
çështjet që lidhen drejtpërdrejt
marrëdhënieve ndërmjet me sigurimin e vaksinave, që për
dy vendeve, me neve është më e rëndësishmja”,
përfaqësim të nivelit të tha Tahiri.
lartë politik, ndërmjet Në anën tjetër, presidentja
Osmani përmes një shkrimi në Fa-
kryeministrave dhe cebook është përqendruar në
presidentëve të të dyja ndihmën që SHBA-ja i ka dhënë
vendeve. Gjatë dhjetë Kosovës në luftimin e pandemisë,
veçanërisht për sigurimin e vaksi-
vjetëve të dialogut nave. Megjithatë, Osmani nuk ka
Kosovë-Serbi, besohet se komentuar pjesën ku Biden për-
janë arritur mbi 30 mend kompromiset që duhen
marrëveshje, ndonëse bërë për procesin e normalizimit e
raporteve me Serbinë. Ndërkaq,
autoritetet në Prishtinë zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës,
dhe në Beogradi, flasin me Përparim Kryeziu ka thënë se po-
shifra të ndryshme për zicioni i kryeministrit, Albin Kurti,
sa i përket dialogut, mbetet i pan-
këto marrëveshje dryshuar. Kryeziu më herët, për
Radion Evropa e Lirë ka treguar
Përfaqësuesit e Lëvizjes Vetë- për katër parimet që Kurti ka ven-
vendosje (LVV), partisë në pushtet dosur për dialogun: Të pranohet
në Kosovë, konsiderojnë që dialo- realiteti se Kosova është e pava-
gu me Serbinë duhet të ketë një ri- parime të vendosura dhe sipas saj, den, një mik të Kosovës”, thotë Kra- OPOZITA KUNDËR rur; Serbia të pranojë të vërtetën
fillim, me parime të vendosura dhe për këtë proces duhet të ketë një sniqi. Ndërkaq, duke folur për flek- KOMPROMISEVE për krimet që ka kryer; Kosova dhe
të qarta. Ky qëndrim vjen pas letrës unitet brenda spektrit politik të Ko- sibilitetin dhe kompromiset që Në një konferencë për media, Serbia të jenë palë të barabarta në
së presidentit të Shteteve të Ba- sovës. “Është kompetencë e Qeve- mund të bëjë Kosova në raport me pas mbledhjes së kryesisë së ku- dialog dhe parimi i katërt, që nga
shkuara të Amerikës, Joe Biden për risë së Kosovës dhe së shpejti pritet arritjen e një marrëveshjeje me Ser- vendit të mbajtur më 20 prill, she- dialogu dhe marrëveshja finale të
presidenten e Kosovës, Vjosa që edhe qeveria të prezantojë qën- binë, Krasniqi thotë se është e vësh- fat e grupeve parlamentare të disa përfitojnë qytetarët.
Osmani, ku kërkohet që Kosova të drimin e saj në raport me dialo- tirë të përcaktohen vijat se ku mund partive politike janë prononcuar Procesi i dialogut Kosovë-Ser-
fokusohet në normalizimin e ra- gun”, tha Kusari - Lila, duke shtuar Kosova të lëshojë pe në raport me në lidhje me dialogun mes Ko- bi ka nisur në vitin 2011 me bisedi-
porteve me Serbinë, drejt një se kuvendi bashkë me qeverinë, atë çfarë ka pranuar deri më tani, si sovës dhe Serbisë, duke komen- met për çështje teknike, ndërkaq
marrëveshjeje përfundimtare, e duhet që të arrijnë konsensus edhe është edhe Pakoja e Ahtisarit. Por, tuar letrën e presidentit Biden. në vitin 2012 kishte evoluuar në
cila kërkon fleksibilitet dhe kom- me opozitën. sipas tij, pika më e nxehtë e kom- Shefi i Grupit Parlamentar të Par- bisedime politike për normalizi-
promise të vështira. Qeveria e Ko- promisit për arritjen e një marrëve- tisë Demokratike të Kosovës, Abe- min e marrëdhënieve ndërmjet dy
sovës ende nuk ka dalë me një QEVERIA PO E ZVARRIT shjeje me Serbinë është çështja e lard Tahiri tha se Kosova në asnjë vendeve, me përfaqësim të nivelit
qëndrim zyrtar lidhur me kërke- DIALOGUN ME SERBINË? themelimit të Asociacionit të ko- rrethanë nuk duhet të bëjë kom- të lartë politik, ndërmjet kryemi-
sën e presidentit Biden. Albert Kra- Lidhur me këtë deklaratë të Ku- munave me shumicë serbe. promis që do të cenonte funksio- nistrave dhe presidentëve të të
sniqi, hulumtues politikash në or- sari-Lilës, Albert Krasniqi thotë për “Tani, ajo që pritet të jetë pre- nalizmin e saj. dyja vendeve. Gjatë dhjetë vjetëve
ganizatën “Demokraci Plus”, Radion Evropa e Lirë se qëndrimi sion më i madh në drejtim të Qeve- “Në radhë të parë nuk besojmë të dialogut Kosovë-Serbi, besohet
vlerëson që Qeveria e Kosovës për të rifilluar dialogun mund të risë së Kosovës është pranimi i Aso- asnjëherë që SHBA-ja do t’i se janë arritur mbi 30 marrëve-
duhet të trajtojë me prioritet dialo- jetë një përpjekje për të zvarritur ciacionit. Ky është një rrezik kërkojë Kosovës të bëjë kompro- shje, ndonëse autoritetet në Pri-
gun me Serbinë, pasi që nuk është edhe më tej si proces, por edhe duke potencial, i cili kanoset nga ky pro- mise që cenojnë funksionalitetin e shtinë dhe në Beogradi, flasin me
një çështje që mund të ne- kërkuar që të ndajë përgjegjësinë ces i dialogut, pasi që është një shtetit tonë. Koordinimi i ngushtë shifra të ndryshme për këto
glizhohet. me partitë tjera. Qeveria e Kosovës, marrëveshje e arritur dhe na është i institucioneve të Kosovës me marrëveshje. Në mesin e marrë-
Mimoza Kusari-Lila, shefe Gru- shton Krasniqi, duhet të trajtojë me përsëritur ndërmjet rreshtave që SHBA-në e shohim si diçka të veshjeve të arritura është edhe ajo
pit Parlamentar të Lëvizjes Vetë- prioritet dialogun me Serbinë. “Ky duhet të akomodohet ajo marrëve- rëndësishme dhe diçka jetike për për Asociacionin e komunave me
vendosje në Kuvendin e Kosovës, është një moment që duhet të sy- shje, qoftë duke bërë edhe ndryshi- Kosovën”, tha Tahiri. Ndërkaq Be- shumicë serbe, për formimin e së
parti kjo e cila është në pushtet, nojmë që të mbyllim marrëveshjen me kushtetuese për të realizuar snik Tahiri, shef i Grupit Parlamen- cilës, tashmë ekziston kontesti
tha se procesi i dialogut me Ser- përfundimtare me Serbinë edhe marrëveshjen siç ka qenë në fillim”, tar të Aleancës për Ardhmërinë e ndërmjet vetë palëve që e kanë ar-
binë duhet të ketë një rifillim me duke pasur në krye presidentin Bi- thotë Krasniqi. Kosovës, tha se sa i përket kom- ritur atë.
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Mini-Schengeni nënkupton heqje kufiri mes shqiptarëve

ideja e parë për Shengenin Ballka- deklaruar se për Kosovën dialogu
"Shengeni rajonal nik kishte ardhur nga ish-kryemi- me Serbinë duhet të jetë prioritet
nënkupton heqje nistri shqiptar Fatos Nano, ndërsa që të ngrihet në aspektin ekono-
ka shtuar se ishte vetë Rama që e mik dhe social.
kufiri midis Shqipërisë ka rifutur si ide. Ai ka kritikuar së- “Për mua, e ardhmja e Kosovës
dhe Kosovës, por sa ta rish Kosovën që nuk pranoi të jetë pa kurajën dhe vendosmërinë për
pjesë e diskutimeve rajonale në të mbaruar dialogun është e mje-
marrin vesh ata të Ballkan për këtë çështje. gullt jo në sensin e pavarësisë por
Kosovës - do të kenë “Unë e kam rifutur, sepse u në sensin e kapaciteteve që mund
krijuan kushtet. Nuk e kanë pra- të vihen në dispozicion për ta ngri-
kaluar vite dhe do të nuar. Shengeni rajonal nënkupton tur Kosovën në nivel tjetër në
ketë humbur heqje kufiri midis Shqipërisë dhe aspektin ekonomik dhe social”, ka
Kosovës, por sa ta marrin vesh ata shtuar ai. Rama sërish ka refuzuar
kohë Kosova dhe të Kosovës - do të kenë kaluar vite të flasë për kryeministrin e Kosovës
shqiptarët”, Kryeministri i Shqipërisë, Edi thënë se një propozim i tillë do të dhe do të ketë humbur kohë Koso- Albin Kurti. Ka thënë se këtë do ta
Rama, ka mbrojtur sërish idenë e nënkuptonte heqjen e kufirit mes va dhe shqiptarët”, ka thënë Rama bëjë pas zgjedhjeve të 25 prillit në
ka thënë Rama Mini-Schengenit Ballkanik duke Kosovës dhe Shqipërisë. Sipas tij, në “EuroNews Albania”. Rama ka Shqipëri.
 GLOBI
Koha, e enjte, 22 prill 2021
9
Udhëheqësit e sotëm të kudo në Gjermani dhe për investi-
Gjelbër nuk kanë më
nevojë për këshilla nga
veteranët e vjetër si Joschka
Çfarë ndodh nëse të me të qëndrueshme. Dhe gjithash-
tu mbetet e paqartë se si mund të
zbatohet kjo në një koalicion me
CDU/CSU, për shembull. Këta të

Gjelbrit marrin pushtetin?

Fischer, ministri i jashtëm i
kancelarit Gerhard
Schröder, të cilit shumë të
Gjelbër i bënë pelegrinazhe
kohë pas përfundimit të
karrierës së tij politike për
të marrë ide. Nëse të
Gjelbrit hyjnë në qeveri,
qoftë si një partner i vogël
apo edhe në zyrën e
kancelarit, atëherë të
paktën një rreth i
rëndësishëm do të mbyllet
për të Gjelbrit në 2022
Për herë të parë në historinë e
tyre, të Gjelbrit kanë një shans real
që të bëhen poli kryesor politik në
qeverinë federale të Gjermanisë.
Kur ata hynë për herë të parë në
qeveri, midis 1998 dhe 2005 së ba-
shku me Social Demokratët e qen-
drës së majtë (SPD), ata u futën në
një koalicion që sikundër pak e ki-
shin pritur. Këta të fundit kishin fi-
tuar vetëm 6.7% në zgjedhjet e
1998. Tani, 23 vite më vonë, gjërat
janë shumë ndryshe. Partia është e
qëndrueshme me mbi 20% në
sondazhe, duke e bërë atë partinë
e dytë më të madhe të Gjermanisë.
Në vitet e fundit, të Gjelbrit
kanë thyer barrierat për të gjitha
partitë e tjera, me përjashtim të
Alternativës së ekstremit të djathtë
për Gjermaninë (AfD). Në shtetet e
Gjermanisë, ata janë bashkuar në
koalicion me të gjitha partitë e tje-
ra të mëdha, përveç Unionit Social
Kristian Bavarez (CSU), megjithëse
kanë formuar disa koalicione me
“si-motrën e madhe” të saj, Bashki-
min Demokristian (CDU) të Ange-
la Merkel. Partia mjedisore ka kohë
që ka pushuar së dedikuari vetëm
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
fundit tashmë kanë thënë se duan
të kthehen sa më shpejt të jetë e
mundur në politikën e shenjtë të
Gjermanisë për “zeron e zezë”, ose
Gjelbrit do të duhet të luftojnë për buxhetet e ekuilibruara. Për këtë
të arritur standardet e tyre të larta. arsye, të Gjelbrit duan taksa më të
Sa i përket politikës së jashtme: Do larta për fituesit e lartë, të cilat vë-
të ketë shumë vazhdimësi me të shtirë se do të ishin të realizuesh-
Gjelbrit. Ashtu si shumica e partive me në një koalicion me CDU/CSU.
të tjera, ata janë duke vënë bast
për një Evropë të fortë, ose më KUNDËR THELLIMIT
mirë, për ta bërë BE-në përsëri të TË NDARJES SHOQËRORE
fortë; ata janë duke vënë bast për Për sa i përket politikës sociale,
ringjalljen e marrëdhënies transa- të Gjelbrit po përqendrohen në
tlantike. “Dil nga NATO” është ajo luftën kundër ksenofobisë, raciz-
që grupet e izoluara brenda parti- mit dhe barazisë gjinore. Dhe ata
së mund të mendojnë ende, por duan të ndihmojnë me tërheqjen
udhëheqja dhe pjesë të mëdha të kundër polarizimit. Kjo do të jetë
partisë e shohin ndryshe. e vështirë, sepse shumë politikanë
Por të Gjelbrit ka më shumë të të Gjelbër, të tillë si Zëvendës Pre-
ngjarë të mbajnë një qëndrim kri- sidentja e Bundestagut Claudia
tik ndaj Rusisë dhe Kinës. Për Roth, janë bërë figura të urrejtjes
shembull, ata kundërshtojnë tu- për të djathtën ekstreme të ven-
bacionin e diskutueshëm Nord dit.
Stream 2 nga Rusia përmes Detit Udhëheqja aktuale e të
ndaj koalicioneve të qendrës së MBROJTJA E KLIMËS, Baltik, të cilin qeveria e Merkel Gjelbërve, e cila ka më pak për-
majtë. Ata kurrë nuk kanë qenë POLITIKA E JASHTME ende po mbron. Ata kanë treguar vojë qeveritare, mund të ndih-
kaq fleksibël sa tani. Disa kritikë Për sa i përket politikës, të Gjel- mbështetje të hapur për grupet e mohet nga bazat e qëndrueshme,
do të thoshin se ata kurrë nuk kanë brit kanë qëndruar kryesisht be- opozitës në Kinë, Rusi dhe Bjello- për shembull, në grupin parla-
pasur manifestime të tilla arbitra- snikë ndaj parimeve të tyre the- rusi. Dhe ne mund të presim tone mentar dhe në lande. Ekspertët e
re të politikave. Por njerëzit që meluese 40-vjeçare. Mbrojtja e më të qarta nga të Gjelbrit drejt politikës së jashtme si Omid Nou-
kanë vuajtur përmes konventave mjedisit, veçanërisht lufta kundër Kinës për trajtimin e saj ndaj Uj- ripour, ekspertët e Evropës si Fran-
të mëparshme të partisë së ndryshimit të klimës, mbetet qen- gurëve. ziska Brantner dhe parlamentarë
Gjelbër, duke parë orë të tëra ar- drore në programin e tyre me përvojë si Britta Hasselmann,
gumentesh kaotike, tani po zgjedhor, ku partia thotë se dëshi- PËR NJË SHTET TË FORTË, kanë të gjitha aftësitë e nevojsh-
fërkojnë sytë e tyre. Të Gjelbrit janë ron të shkurtojë gazrat e serës me INVESTUES me. Udhëheqësit e sotëm të
të bashkuar si kurrë më parë. 70% deri në vitin 2030, një shtrirje Për sa i përket politikës ekono- Gjelbër nuk kanë më nevojë për
Duke qëndruar të bashkuar kryesore e synuar krahasuar me mike dhe sociale, të Gjelbrit priren këshilla nga veteranët e vjetër si
pas udhëheqjes së partisë së tyre planin e qeverisë aktuale, e cila sy- të favorizojnë një shtet të fortë dhe Joschka Fischer, ministri i jashtëm
dhe duke shmangur sulmet e non të arrijë një ulje prej 55%. Për më shumë shpenzime. Mbetet të i kancelarit Gerhard Schröder, të
shëmtuara ndaj kundërshtarëve të përmbushur këtë objektiv, do të shihet se si do të përshtatet kjo me cilit shumë të Gjelbër i bënë pele-
politikë. Ata flasin për mbrojtjen duhet të përshpejtojë “tranzicio- arkat e zbrazëta të shtetit pasi të grinazhe kohë pas përfundimit të
e kushtetutës gjermane, e cila nin e energjisë” të Gjermanisë në ketë mbaruar pandemia. Progra- karrierës së tij politike për të
ende tingëllon çuditërisht statiste burimet e ripërtëritshme. Kjo, për mi i tyre zgjedhor, i cili është ende marrë ide. Nëse të Gjelbrit hyjnë
që vjen nga kjo parti. Të përqen- të siguruar një zgjerim të shpejtë për t’u finalizuar në një kongres në qeveri, qoftë si një partner i
druar ata po përpiqen të bëjnë të të energjisë së rinovueshme dhe partie në qershor, është plot me vogël apo edhe në zyrën e kance-
qartë një gjë: Asgjë nuk do të për të vendosur më shumë makina programe të shtrenjta, për shem- larit, atëherë të paktën një rreth i
shkojë më gabim në rrugën e tyre elektrike në rrugë. Edhe palët e tje- bull për njerëzit që ndryshojnë rëndësishëm do të mbyllet për të
drejt pushtetit. ra i dëshirojnë të gjitha këto, por të punë, për më shumë digjitalizim Gjelbrit në 2022.

MBI 250 MIJË RASTE NË DITË,

fajin kryesor e ka Festivali Maha Kumbh Mela
Për shumë muaj gjatë pande-
misë së koronavirusit, shteti gji-
gant i Indisë ishte shndërruar në
një mister. Duke marrë parasysh
popullsinë e saj prej 1 miliard e 350
milionë banorë, shifrat në vendin
aziatik kanë qenë relativisht të ulë-
ta gjatë gjithë dimrit, por në prill
gjerat kanë ndryshuar në mënyrë
dramatike, pavarësisht fushatës së
vaksinimit, dhe mund të thuhet se
me përmirësimin e situatës në
stet aktive mund të jenë rreth 400
milionë, më shumë se e gjithë po-
pullsia amerikane.
Një nga arsyet e rritjes së sh-
pejtë të rasteve ka të bëj sigurisht
me faktin që në këtë periudhë po
zhvillohet pelegrinazhi i besim-
tarëve hindu në brigjet e lumit
Ganxhe, për të marrë pjesë në fe-
stivalin Maha Kumbh Mela, një
nga më të rëndësishmit në vend.
Pavarësisht paralajmërimeve të
mjekëve, që propozuan edhe anu-
limin e tij, autoritetet e zonës së
SHBA, aktualisht ai është vendi më shumë se 1700. Një shifër që Haridwar, ku zhvillohet ceremonia
më i goditur në botë. ka vënë në vështirësi strukturat religjioze, e lejuan për të shman-
Gjatë gjithë javës së fundit, spitalore, por që me rëndimin e pa- gur reagimet e besimtarëve lejuan
janë regjistruar mesatarisht 250 rashikueshëm të rasteve aktive në grumbullimet masive, që sipas të
mijë të infektuar, ndërkohë që në javët në vijim, mund të çojë në ko- dhënave janë shndërruar në një
24 orët e fundit viktimat kanë qenë laps vendin, ku përllogaritet se ra- burim infeksioni gjigant.
10 FORUM
Koha, e enjte, 22 prill 2021

BE dështoi me Turqinë dhe Rusinë Nga

Robert ELLIS

Lënë mënjanë qëllimet,

vizita e Borrell në Moskë
rezultoi në një fiasko.
Përpjekjet e tij u
shpërblyen me një
konferencë shtypi “të
organizuar në mënyrë
agresive” me ministrin e
Jashtëm rus Sergej Lavrov,
dhe dëbimin e 3
diplomatëve të BE-së nga
Rusia. Ndërkohë
përpjekjet e Brukselit për
t’u afruar me Ankaranë
duket se po shkonin më
mirë, derisa skandali “Sofa
Gate” i javës së kaluar
Përpjekjet e Bashkimit Evro- ne Angela Merkel pas një samiti Turqia e shihte të ardhmen e saj konference përpara një samiti kërcënoi që t’i sabotojë ato
pian për të nxitur një dialog pozi- të udhëheqësve të BE-së në tetor në Evropë, dhe se ajo “donte të tjetër të BE-së në Mars. Erdogan
tiv me dy nga kërcënimet më të 2020. çelte një faqe të re” në u përgjigj se ai priste që samiti të
menjëhershme ndaj sigurisë së Pastaj, presidentja e Komi- marrëdhëniet e saj me BE-në. jepte një rezultat pozitiv, dhe
saj, Rusinë dhe Turqinë, kanë dë- sionit Evropian Ursula von der Gjërat po shkonin kaq mirë, ndaj tha se përditësimi i marrëve-
shtuar. Kur diplomati i lartë i BE- Lejen, zhvilloi një video konfe- presidenti i Këshillit Evropian shjes së emigrantëve të vitit
së, Josep Borrell, vizitoi Moskën rencë me presidentin turk Sharl Mishel dhe Von der Lejen 2016, mund të hidhte bazat për Evropian shpalli gatishmërinë e
në muajin shkurt, ai u tall dhe po- Rexhep Tajip Erdogan në fillimin hodhën idenë e një vizite në një axhendë pozitive. tij për tu angazhuar me Turqinë
shtërua. Siç shkroi më pas Borrell e vitit të ri, ku ajo fitoi bindjen se Ankara, gjatë një tjetër video- Në deklaratën e tij, Këshilli “në mënyrë fazore, proporciona-
në blogun e tij, synimi i vizitës së
tij ishte të adresohej “përmes di-
plomacisë parimore” përkeqësi-
mi i shpejtë i marrëdhënieve BE-
Rusi.
Gjithashtu, ai synoi të shpreh-
te kritikat e ashpra të BE-së ndaj
helmimit, arrestimit dhe dënimit
KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS
të disidentit rus Aleksei Navalni
dhe arrestimet masive të mijëra
demonstruesve që protestuan pro
tij. Por lënë mënjanë qëllimet, vi-
zita e Borrell rezultoi në një fia-
sko. Përpjekjet e tij u shpërblyen
me një konferencë shtypi “të orga-
nizuar në mënyrë agresive” me
ministrin e Jashtëm rus Sergej La-
vrov, dhe dëbimin e 3 diplomatë-
ve të BE-së nga Rusia.
Ndërkohë përpjekjet e Bruk-
selit për t’u afruar me Ankaranë
duket se po shkonin më mirë, de-
risa skandali “Sofa Gate” i javës së
kaluar kërcënoi që t’i sabotojë ato.
Shenjat u dukën premtuese në
një takim të janarit të këtij viti,
midis Borrell dhe ministrit të Ja-
shtëm turk Mevlut Çavushoglu.
Ai takim ishte shprehje e gati-
shmërisë së BE-së për të pasur një
“dialog konstruktiv” dhe “axhendë
pozitive” me Turqinë, siç u dekla-
rua edhe nga kancelarja gjerma-
Koha E përditshme informative

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

www.koha.mk

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Sloboden Pecat” - rr. Kej 13 Noemvri nr.3/1-238, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e mërkurë, 21 prill 2021 | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006
Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA
E-mail: koha@koha.com.mk | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • marketing@koha.com.mk; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221
Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

le dhe të kthyeshme”, për të
rritur bashkëpunimin në një
numër fushash me interes të
përbashkët, kryesisht në mo-
dernizimin e Unionit Doga-
nor, së bashku me vazhdimin
e financimi për refugjatët si-
rianë që ndodhen në Turqi.
Pastaj, përpara vizitës së
javës së kaluar në Ankara, Mi-
shel dhe Von der Lejen
morën një letër të hapur nga
20 grupe të të drejtave të nje-
riut, ku u bëhej thirrje t’i je-
pnin përparësi sundimit të
ligjit dhe mbrojtjes së të
drejtave themelore të njerëz-
ve në Turqi. Von der Lejen
deklaroi më pas se synimi i
vizitës ishte t’i jepte një hov
të ri marrëdhënies BE-Turqi,
dhe duhet thënë që ata patën
sukses. Por ndoshta jo në
mënyrën që synonin. Në një
moment të vështirë të njohur
tani si “Sofa Gate”, presi-
dentja e KE u la në këmbë në
fillim të takimit me Erdogan.
Më pas, zonja Von der Lejen
theksoi se takimi “interesant”
kishte prekur lidhjet ekono-
mike, dialogun e nivelit të
lartë, kontaktet mes njerëz-
ve, dhe ato mbi refugjatët
dhe emigracionin. Gjithashtu
ajo tha se tërheqja e Turqisë
nga Konventa e Stambollit
për të mbrojtur gratë nga
dhuna, ishte “sinjali i ga-
buar”.
Turqia i ka hedhur fajin
BE-së për gafën me mënyrën
e uljes së protagonistëve të
atij takimi. Por sipas çdo lloj
standardi, ai moment përfa-
qësonte me siguri një sh-
mangie nga mikpritja që Tur-
qia u ofron normalisht
vizitorëve të huaj. Kryemini-
stri italian Mario Dragi e kon-
sideroi të papërshtatshme
sjelljen e Erdoganit, dhe e
quajti atë “një diktator”.
Që nga ajo ditë, ish-krye-
ministri belg Mishel ka ka-
luar net pa gjumë, pasi aku-
zohet se e la kolegen e tij në
baltë, duke mos hezituar të
zinte vendin e caktuar për të.
“Sofa Gate”, mund të shpër-
fillet si një stuhi në një
filxhan çaji. Por duke shënje-
struar BE-së për këtë skan-
dal, Erdogan mund të ketë
dëmtuar në mënyrë të pari-
parueshme fillimin e një afri-
mi midis BE-së dhe Turqisë.
Ish-diplomati turk Ali Dinçer
pati një pikëpamje të ndry-
shme mbi incidentin, duke e
quajtur trajtimin e Von der
Lejen dhe Mishel në Ankara
“si të turpshëm dhe pasojë të
natyrshme dhe tragjike të një
politike jo parimore dhe thje-
sht pa vlera, që ka diktuar
prej vitesh Berlini në mënyrë
të njëanshme mbi gjithë bl-
lokun”. (bota.al)
Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.
Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.
Hija që i rëndon
Nuk mbetet debat në të cilin
eksponentët e BDI-së nuk e
hedhin tezën që opozita shqipta-
re bashkëpunon me VMRO-në,
duke e bërë këtë me tendencë të
asocimit të opozitës me të gjitha
fajet që mbart historia dhe emri i
VMRO-së kundrejt shqiptarëve.
Çuditërisht këtë e bëjnë ekspo-
nentët e BDI-së si rasti i Agim
Nuhiut apo Artan Grubit, të cilët
gjatë qeverisjes së BDI-së me
VMRO-në janë pikërisht njerëzit
që bartnin pozita të larta shtetëro-
re dhe heshtnin ndaj të gjitha pa-
drejtësive të cilat u bëheshin sh-
qiptarëve nga njerëzit e VMRO-së.
Pra, bashkautorët apo bashkë-
ndërtuesit e famës së keqe të
VMRO-së dikur, sot mundohen që
atë hije të rëndë të VMRO-së ta
heqin nga vetja e tyre dhe ta drej-
tojnë nga opozita shqiptare, por e
vërteta qëndron e palëkundur dhe
ajo thotë që nëse VMRO-ja është
aq e keqe, atëherë ajo është e tillë
pikërisht për shkak të bëmave të
saja të cilat i bëri me miratimin
nga BDI-ja gjatë kohës së ata qe-
verisnin së bashku, bëmat për të
cilat njerëzit si Agim Nuhiu dhe
Artan Grubi i toleruan atëherë kur
mund t’i parandalonin. Mirëpo
sido që të jetë, dallimi që mun-
dohet të bëhet në mes të partive
maqedonase si nga partitë poli-
tike ashtu edhe nga analistët
kërkon një analizë pak më serioze
sesa retorika e thatë e BDI-së dhe
atë duhet ta mendojmë më thellë-
sisht.
E vërteta e hidhur është që
shoqëria maqedonase në
përgjithësi, e partitë maqedona-
se në veçanti, fatkeqësisht ende
nuk kanë arritur të shkëputen
nga kthetrat e mentalitetit raci-
st i cili dikton qasjen e tyre ndaj
shqiptarëve. Nuk besoj që ka sh-
qiptar që e konteston këtë,
megjithatë ka shqiptarë që
bëjnë dallimin krahasimor në
mes të VMRO-së dhe LSDM-së
duke e cilësuar LSDM-në si më
të denjë për bashkëpunim qeve-
risës, gjë e cila për mendimin
tim nuk duket të jetë e vërtetë.
Megjithatë, le ta analizojmë pak
këtë.
Nëse duhet të vërehet
ndonjë dallim në mes partive
maqedonase, atëherë duhet të
shikohet vullneti dhe dëshira që
ka një parti maqedonase që pa
presionin apo kushtëzimin e
partive shqiptare të zgjidh pro-
blemet me të cilat përballen (ek-
skluzivisht) shqiptarët, ndër të
cilat janë: drejtësia selektive,
përfaqësimi joadekuat institu-
FORUM
Koha, e enjte, 22 prill 2021
cional, mungesa e zhvillimit
nëpër komuna shqiptare, varfë-
ria, pabarazia,kualiteti i arsimit,
përdorimi i gjuhës, etj. Fatkeqë-
sisht, ashtu sikurse VMRO-ja,
edhe LSDM-ja dështon të vërte-
tojë vullnetin e saj në secilin nga
këto dimensione: LSDM jo
vetëm që nuk zgjidhi rastet e
montuara, por vazhdoi dhe kon-
firmoi racizmin strukturor sh-
tetëror ndaj shqiptarëve me se-
cilin nga rastet e montuara; asaj
jo vetëm që i mungon vullnet
për të rritur përfaqësimin e sh-
qiptarëve nëpër institucione, por
LSDM punëson edhe maqedo-
nas në vend të shqiptarëve; jo
vetëm që pengohet decentrali-
zimi i mirëfilltë fiskal që komu-
nat të kenë mjaftueshëm mjete
për të siguruar zhvillim vetvetiu,
por edhe përqindja GDP-së e
ndarë për zhvillim të barabartë
rajonal manipulohet dhe nuk u
jepet komunave shqiptare; jo
vetëm që nuk siguron zgjidhje
adekuate për problemin e varfë-
risë dhe pabarazisë, por LSDM-ja
ndal edhe subvencionet për fë-
mijën e tretë dhe vazhdon ta
mbaj peng palën shqiptare duke
përkrahur kriminelët tek shqip-
tarët dhe duke fuqizuar Vice
Zaevin dhe klikën e tij kriminele.
E çfarë ka bërë më shumë se kaq
kundër shqiptarëve VMRO-ja
(përjashto gjuhën e hapur raci-
ste)?!
Po edhe nëse ka ndodhur
ndonjë përmirësim i pozitës së
shqiptarëve gjatë kohës së
LSDM-së, ne duhet ta kuptojmë
që kjo qartazi ka ndodhur më
shumë falë pozitës shumë të
dobët që ka pasur LSDM-ja gjatë
këtyre dy mandateve qeverisje,
pozitë e cila ja ka imponuar asaj
kompromiset kundrejt shqip-
tarëve dhe përmirësimi eventual
i pozitës së shqiptarëve nuk ka
ndodhur nga dëshira dhe vull-
neti i saj.
Këtë e vërteton fakti që
asnjë, ama asnjë problem me të
cilin përballen ekskluzivisht sh-
qiptarët nuk e ndërmori ta
zgjidhte LSDM-ja vetvetiu pa
presionin e partive shqiptare;
përkundrazi, ajo vazhdimisht
bën rezistencë ndaj zgjidhjes së
këtyre problemeve siç është rasti
me shtetësinë apo në sistemin
juridik. Pra në një pozitë të tillë
fragjile cilado parti maqedonase
do të kishte bërë kompromiset
që ka bërë LSDM-ja, bilës ndo-
shta do të mund të arrihej edhe
më shumë sikur të kishte pasur
një parti shqiptare në pushtet e
Omer AJDINI
cila do të kishte qenë edhe më e
vendosur dhe jo e kapur se BDI-
ja.
Dikush mund të thotë që
LSDM-ja sadopak ka përmirë-
suar klimën e raporteve ndëret-
nike në vend si pasojë e gjuhës
më të butë ndaj shqiptarëve, dhe
kjo nuk është tërësisht e pavër-
tetë. Megjithatë, pyetja që duhet
ta parashtrojmë është se a është
vallë e mjaftueshme mungesa e
retorikës anti-shqiptare për të
siguruar mirëqenie më të mirë
të shqiptarëve dhe se a është e
qëndrueshme kjo klimë më e
butë ndëretnike përderisa nuk
përmirësohet gjendja faktike
dhe mirëqenia reale e shqip-
tarët. Pra kërkesa jonë ndaj një
partie maqedonase assesi nuk
duhet të kufizohet tek ndryshi-
mi i retorikës së saj, sepse unë
jam i sigurt që atë kriter mund ta
plotësoj secila parti maqedona-
se, megjithatë ajo flet pak, nëse
aspak, për karakterin real të një
strukture organizative.
Pra, duhet ta kuptojmë që
dallimi në mes LSDM-së dhe
VMRO-së nuk është se njëra
është më pak ose më shumë
anti-shqiptar; dallimi në mes
tyre është thjeshtë qasja që ata
kanë për t’i diskriminuar shqip-
tarët dhe për ta mbuluar atë di-
skriminim.
Një e vërtetë tjetër është se
sa më shumë që një parti maqe-
donase qëndron në pushtet, ajo
aq më shumë dështon në realizi-
min e premtimeve të saja elekto-
rale dhe mekanizëm i vetëm për
ngritje të rejtingut tek elektora-
ti maqedonas - i mbetet karta
nacionaliste, dhe si pasojë
rrjedh diskriminimi i rritur ndaj
shqiptarëve në mënyre që të fi-
tohen vota maqedonase. Kjo ka
ndodhur me VMRO-në dhe
fatkeqësisht po ndodh edhe me
LSDM-në, prandaj duhet ta kup-
tojmë që vetëm rotacioni më i
shpeshtë i partive maqedonase
në pushtet mundëson që ata
mos të ashpërsohen dhe mos të
tregojnë kapacitetet e tyre të
plota raciste. Prandaj partitë sh-
qiptare nuk mund të jenë as pro-
VMRO dhe as pro LSDM, por ata
ata duhet të jenë të gatshme të
qeverisin me secilën prej tyre
për të siguruar rotacionin e ne-
vojshëm të tyre që mos të ndodh
më e keqja ndaj shqiptarëve.
Pra duke e parë mungesën e
dallimit në mes të partive ma-
qedonase, shprehja ‘’ju jeni me
VMRO-në’’ që i drejtohet opo-
zitës - flet më shumë për të ka-
11
Nga
Sa më shumë që një parti
maqedonase qëndron në
pushtet, ajo aq më shumë
dështon në realizimin e
premtimeve të saja
elektorale dhe
mekanizëm i vetëm për
ngritje të rejtingut tek
elektorati maqedonas - i
mbetet karta nacionaliste,
dhe si pasojë rrjedh
diskriminimi i rritur ndaj
shqiptarëve në mënyre që
të fitohen vota
maqedonase. Kjo ka
ndodhur me VMRO-në
dhe fatkeqësisht po ndodh
edhe me LSDM-në,
prandaj duhet ta
kuptojmë që vetëm
rotacioni më i shpeshtë i
partive maqedonase në
pushtet mundëson që ata
mos të ashpërsohen dhe
mos të tregojnë
kapacitetet e tyre të plota
raciste
luarën e VMRO-së sesa të ardh-
men e saj dhe është konfirmimi
më i mirë i mëkatit politik që
bartë në supet e saja BDI për
lejimin e diskriminimit të shqip-
tarëve nga VMRO.
E nevoja për asocim të tjerë-
ve me VMRO-në është e kuptue-
shme, ngaqë BDI ka nevojë t’i
bëjë të gjithë të këqij sikur vetja,
megjithatë e ardhmja qeverisë-
se e Aleancës për Shqiptarët me
cilëndo parti maqedonase në
asnjë mënyre nuk do të jetë për-
sëritje e së kaluarës së atyre par-
tive me BDI-në, e këtë do ta dë-
shmojë vet e ardhmja e afërt e
cila është më shumë sesa paevi-
tueshmëri politike.
(Autori është kolumnist
i rregullt i gazetës KOHA)
 Mozaik
|||||||||||||||||||||||||
Koha për
Koha, e enjte, 22 prill 2021
JETA E THJESHTË E SHKENCËTARI TË PFIZER I CILI KRIJOI VAKSINËN
Ugur Sahin, CEO dhe bashkë-
themelues i grupit gjerman të far-
macisë BioNTech, është një nga dy
shkencëtarët përpjekjet e të cilëve
ndihmuan në zhvillimin e vaksinës
së parë të koronavirusit të autori-
zuar në SHBA. Sahin dhe gruaja e
tij, Ozlem Tureci, janë çifti i “ekipit
të ëndrrave”, kompania e të cilit ba-
shkëpunoi me Pfizer për të zhvil-
luar dhe furnizuar tre miliardë
doza vaksinash në të gjithë botën
deri në fund të vitit 2021.
Gara midis kompanive farma-
ceutike për të krijuar dhe shpërn-
darë kandidatët e tyre për vaksina
ishte e fortë vitin e kaluar, me
shumë që panë rezervat e tyre të
ndikuara nga zhvillimet në provat
klinike. Brendësit e ndërmarrjes
nxituan të shesin aksionet e tyre,
duke synuar të bënin fitime nga ak-
sionet e tyre në lulëzim. Veçanëri-
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Kulla e pjerrët e Malajzisë, tërheq turistë ngjashëm si ajo në Piza
Në Malajzi ka një kullë të
pjerrët e ndërtuar në shekullin e
19-të, që tërheq vizitorë dhe turi-
stë, si kulla e ngjashme ne Piza të
Italisë. Kulla e Malajzisë është një
ndërtesë me tulla dhe dru me një
arkitekturë të stilit kinez dhe
është ndërtuar në shekullin e 19-të
gjatë kohërave koloniale. Por për-
tej animit të saj, që ka ardhur si
rezultat i përmbytjes, kulla 25.5
metra në mes të qytetit të Teluk
Intan, ka pak gjëra të përbashkëta
me adashen e saj italiane në qyte-
tin e Pizës, që është shumë më e
gjatë.
Pavarësisht kësaj, vizitorët
marrin pamje dhe shkrepin foto-
grafi përpara monumentit histo-
rik. E ndërtuar në 1885 nga një
Kanibali
Miliarderi që nuk copëtoi trupin
e së ëmës dhe
ka një veturë! u ushqye me
të për 15 ditë
Një njeri kanibal po gjykohet
Ugur Sahin, djali i emigrantëve turq që u zhvendos në Gjermani në për vrasjen dhe copëtimin e
fund të viteve 1960, është ndër njerëzit më të pasur në Gjermani. Por trupit të nënës së tij dhe pjesët
e saj i mbante në frigorifer. Në
familja e tij jeton në një apartament modest pranë zyrës së tij dhe nuk një gjykatë në Spanjë u dëgjua
ka një makinë. Stili i tij i jetesës thuhet se pasqyron një qasje të se Alberto Sanchez Gomez, 26
thjeshtë ndaj jetës dhe ai është i njohur për përdorimin e biçikletës për vjeç, kishte qenë shpesh i
në punë. Kompania e tij aktualisht vlerësohet në 36 miliardë dollarë dhunshëm ndaj nënës së tij
Maria Soledad Gomez, 66 vjeç.
Ajo madje mori një urdhër
mbrojtje nga ai. 26-vjeçari i cili
është quajtur në mediat lokale
si “Kanibali i Guindalera”, po
gjykohet për vrasjen e nënës
së tij në lagjen Guindalera të
sht, CEO i Pfizer Albert Bourla nxo- sh mbi biznesin nuk është filxhani kryeqytetit të Spanjës Madrid
ri 60% të aksioneve të tij ditën që i tij i çajit,” i tha Bourla The New në Shkurt 2019. Autoritetet
kompania zbuloi se vaksina e saj York Times në Nëntor të vitit të ka- thuhet se kanë mbërritur në
ishte më shumë se 90% efektive luar. “Ai nuk i pëlqen aspak. Ai është shtëpinë e familjes pasi miqtë
në parandalimin e rasteve të rënda një shkencëtar dhe një njeri me pa- raportuan se nuk e kishin parë
të COVID-19. Por Sahin nuk ka shi- rime. Unë i besoj 100 për qind”. Me Soledad për disa ditë. Gomez
tur asnjë aksion të vetëm në BioN- zhvillimin e vaksinës së BioNTech, ka pranuar se kishte mbytur
Tech që nga 13 shkurt 2020, thotë stoku i kompanisë është rritur nënën e tij për vdekje, gjitha-
raporti i fundit i Forbes. Sahin, dja- 900% nga çmimi i saj i IPO 2019. shtu trupin e saj e kishte cop-
li i emigrantëve turq që u zhven- Pjesa e Sahin në kompani është me tuar dhe e kishte ngrënë për 15
dos në Gjermani në fund të viteve vlerë 6.1 miliard dollarë, sipas For- ditë.
1960, është ndër njerëzit më të pa- bes. Regjistrimet e SEC tregojnë se Pjesët e trupit që ai nuk pël-
sur në Gjermani. Por familja e tij gjithë botën që nga Janari 2020, Sahin zotëron 17% të aksioneve në qente ia jepte qenit të tij. Ofi-
jeton në një apartament modest tha Forbes. Përvoja e tij prej vitesh BioNTech përmes një kompanie cerët raportuan se gjymtyrët e
pranë zyrës së tij dhe nuk ka një me metodën mRNA, një meka- me përgjegjësi të kufizuar të quaj- viktimës ishin mbështjellë me
makinë. Stili i tij i jetesës thuhet se nizëm sigurie që mbron nga së- tur Medine. Mes një transferimi të qese plastike dhe ishin lënë të
pasqyron një qasje të thjeshtë ndaj mundjet infektive, i erdhi në aksioneve nga Medine te përfitue- shtrira nëpër dhoma të ndry-
jetës dhe ai është i njohur për për- ndihmë kur vendosi që BioNTech sit e tjerë, një regjistrim në shkurt shme, disa pjesë ishin në frigo-
dorimin e biçikletës për në punë. do të drejtohej në gjetjen e një vak- tregoi se as kompania, as Sahin, rifer dhe disa copa ishin të ga-
Kompania e tij aktualisht vlerë- sine koronavirus. CEO i Pfizer Bour- nuk kishin shitur ndonjë aksion të tuara në një tigan. Disa policë
sohet në 36 miliardë dollarë. la më parë e ka përshkruar Sahin si zakonshëm që nga 13 shkurt 2020, thuhet se ishin sëmurur për
Ai u bind se COVID-19 do të ki- një “individ shumë unik”. “Ai kujde- rreth kohës kur pandemia sapo ki- shkak të erës së keqe dhe
shte një efekt vdekjeprurës në të set vetëm për shkencën. Të diskuto- shte filluar të përhapej globalisht. tmerrit që ata panë me sy.
Prokurori po akuzon Gomez
për vrasje dhe përdhosjen e
një kufome dhe ai po përballet
me 15 vjet e pesë muaj burg.
Besohet se ai kishte një debat
përshtypjen se ka po aq kate, me nënën e tij para se ta mby-
megjithëse në të vërtetë ka vetëm ste atë, pastaj e mori trupin e
tre kate të arritshme. saj të pajetë në dhomën e gju-
Animi i kullës është rezultat i mit ku filloi ta copëtojë atë. Si-
përmbytjeve masive në 1889 dhe pas mediave lokale, gjykata
1895 që zbutën tokën dhe bënë që beson se i dyshuari vuan nga
themelet e saj të zhyten me rreth një sëmundje mendore, ndo-
një këmbë në drejtim të perëndi- shta çrregullim i personalitetit
mit, megjithëse që atëherë është kufitar dhe po përdorte drogë
përforcuar dhe nuk ka parë më në atë kohë. ABC pretendon se
fundosje. Edhe sot, kulla është një Gomez është pranuar në kuj-
nga strukturat më të larta të rajo- desin psikiatrik tre herë me
nit dhe megjithëse rezervuari i saj inkurajimin e nënës së tij e cila
i ujit është bosh, ajo vazhdon të ishte e tmerruar prej tij pasi ai
mbajë kohën me një orë që daton e sulmonte atë fizikisht. I pan-
nga vitet 1890, dhe tingëllon çdo dehuri dhe oficerët e policisë
15 minuta. Kulla është një tërheqje që gjetën trupin e copëtuar
kontraktor etnik kinez, ndërtesa britanike. I ngjan një faltore kine- e zakonshme për vendasit dhe tu- pritet të dëshmojnë të martën
shërbeu si një kullë uji për qytetin ze nga jashtë, tetë kulmet e saj u ristët ashtu dhe i është dhënë sta- në gjykatën provinciale të Ma-
buzë lumit gjatë epokës koloniale japin vizitorëve për herë të parë tusi i trashëgimisë kombëtare. dridit.

BMW është një nga
prodhuesit më të
mëdhenj të makinave në
botë. Kompania
gjermane e automjeteve
ka ekzistuar për më
shumë se një shekull, por
nga filloi gjithçka? A ka
prodhuar BMW
gjithmonë makina? Ja
disa fakte interesante
rreth BMW që ka fillimi i
kompanisë
BMW ËSHTË PËRDORUR
PËR TË PRODHUAR MOTORËT E
AEROPLANËVE. Para se të
prodhonte makina, BMW ka
prodhuar motorë aeroplani. BMW
filloi në 1916 si një bashkim midis
Rapp Motor dhe Otto Werk. Kish-
te një kërkesë të madhe për mo-
torët e avionëve gjermanë gjatë
Luftës së Parë Botërore, kështu që
të dy korporatat bashkuan forcat
për të bërë motorë avionësh. Mo-
torët ishin të njohur për efikasite-
tin e tyre të karburantit dhe aftë-
sinë për të arritur lartësi të mëdha.
BMW kapi prodhimin pas Luftës
së Dytë Botërore kur u nënshkrua
Traktati i Versajës. Traktati ndaloi
Gjermaninë të prodhonte aero-
planë lufte, kështu që BMW ishte
jashtë biznesit. Kështu që BMW u
kthye në modelimin e makinave.
SELIA E BMW-së ËSHTË
KRIJUAR SI MOTORËT E TYRE TË
MAKINAVE. Selia e BMW në My-
nih u projektua nga arkitekti au-
striak Karl Schwanzer dhe u de-
shën katër vjet për t’u ndërtuar.
Puna e ndërtimit u zhvillua nga
1968 deri në 1972 me synimin për
të përfunduar në kohë për Lojërat
Olimpike Verore 1972. Ndërtesa
është e vendosur pranë Olympia-
KOHA PËR MOZAIK
JA DISA FAKTE INTERESANTE RRETH BMW
Nga prodhimi
i motorëve për avion
deri te rekordet Guinnes
park, dhe ajo ka qenë selia e BMW
që nga 1972. Dizajni është i bazuar
në një motor BMW, me katër kul-
la që përfaqësojnë katër cilindra të
një motori. Të katër kullat janë të
ndërlidhura në majë të një baze të
veçantë. Diametri i përgjithshëm i
ndërtesës është 171.6 metra me
një lartësi prej 331 metra të gjatë.
Ka gjithsej 22 kate në ndërtesë, 18
prej të cilave përdoren si zyra.
BMW PRODHOI MAKINËN E
SAJ TË PARË ELEKTRIKE NË 1972.
BMW ishte ‘përpara kohës’ duke
krijuar makinën e saj të parë elek-
Koha, e enjte, 22 prill 2021
trike në 1972. BMW 1602e nuk u bë
kurrë e disponueshme për pu-
blikun, kryesisht sepse mund të
mbante karikim vetëm deri në 20
minuta! Një tjetër gabim ishte që
të qenurit elektrik do të thoshte që
fuqia e automjetit ishte rreth gjy-
sma e makinave të tjera që kishin
për shitje. Megjithëse projekti u la
për shumë vite, një interes u ngjall
përsëri në automjetet elektrike në
vitet 1990. 1602e u bë një themel i
shkëlqyeshëm për BMW në dizaj-
nimin dhe zhvillimin e makinave
elektrike në ato që janë sot.
BMW MBAN REKORDIN
BOTËROR GUINNESS PËR LË-
VIZJEN MË TË GJATË ( DRIFT). Më
11 Dhjetor 2017, Johan Schwartz
vendosi dy rekorde të reja botërore
për BMW. Pasi u zhvendos për tetë
orë dhe përshkoi 374 kilometra,
Schwartz vendosi një rekord të ri
për “Distancën e automjeteve në
distancën më të madhe në 8 orë”.
Për të promovuar publikimin e
BMW M5, BMW punësoi shoferin
danez të garave Schwartz për të
thyer rekordin ekzistues. Sidoqoftë,
kjo nuk ishte përpjekja e vetme
13
rekord atë ditë. Matt Mullins, një
shofer profesionist amerikan, ishte
jashtë për të thyer “Driftin më të
gjatë të automjeteve binjake” me
Schwartz për BMW. Të dy arritën të
merrnin 79.26 kilometra, duke
thyer rekordin e mëparshëm prej
28.52 kilometra. Ju mund të pyesni
veten se si ata arritën një distancë të
tillë pa pasur nevojë të karburantit.
Epo, BMW u bashkua me Detroit
Speed, i cili ndërtoi një “sistem të
karburantit me ndërprerje”. Kjo do
të thoshte që ata të mund të mbu-
shin karburantin gjatë ngarjes!
BMW KA NJË HISTORI TË
VJETËR NË LOGON E SAJ. Ekziston
një mit që logoja e BMW-së vjen
nga historia e tyre në ndërtimin e
avionëve. BMW qëndron për “Baye-
rische Motoren Werke”, që
përkthehet në Bavaria Engine
Works. Një nga reklamat e para të
BMW, kur prodhuan motorë aero-
plani, u botua në vitin 1929. Ai tre-
goi dy aeroplanë dhe në helikën e
tyre të përparme që rrotullohej,
“BMW” ishte theksuar. Në 1942
BMW botoi një artikull në “Flug-
motoren-Nachrichten” (Lajmet e
Motorëve të Avionëve), duke konfir-
muar që helika që rrotullohej ishte
logo zyrtare e tyre. Që nga konver-
timi në makina prodhuese, logoja u
mbajt nga BMW por është zhvil-
luar pak me kalimin e viteve.
Thuhet se ngjyrat blu dhe të
bardha në logo rrjedhin nga ngjy-
rat zyrtare të Bavarisë, rajonit ku
kompania u krijua. BMW ka dizaj-
nuar motorë për mbi 100 vjet, dhe
ata janë ende duke krijuar dizajne
inovative. Grupi gjerman i inxhinie-
risë ka bërë disa nga automjetet më
ikonike të kohës sonë dhe ka përsh-
tatur biznesin e tyre për shumë vite.
Ata kanë qëndruar në rrënjët e tyre
si një kompani me bazë Bavareze
dhe janë krenarë për trashëgiminë
e tyre.

AEROPORTI MË I MADH NË BOTË QË NUK U VU GOOGLE DO TË PARALAJMËROJË NËSE PËRDORNI

KURRË NË PUNË TELEFONIN NË LËVIZJE

Ka mbetur fantazmë “Kokat lart teksa ecni në rrugë”

Supozohej të ishte aeroporti më i
madh në botë, një qendër joshëse
ndërkontinentale për avionët superso-
nikë me gjashtë pista dhe lidhje heku-
rudhore me shpejtësi të lartë me qytetet
përreth. Por sot, është pak më shumë se
një pistë ajrore në mes të askundit. Ever-
glades Jetport, siç u quajt kur projekti fil-
loi në 1968, filloi jetën e tij në fund të
Epokës së Artë të udhëtimeve ajrore, kur
kabinat e avionëve u mbushën me tymin
e purove. Concorde ishte gati të bënte flu-
turimin e tij të parë, ndërsa Boeing po pu-
nonte në një aeroplan pasagjerësh edhe
më të madh dhe më të shpejtë, 2707. Me
një kërkesë të lartë të parashikuar për
udhëtime më të shpejta, Florida e Jugut
doli si një vend ideal për një qendër, sepse
“bumi i zërit” i tmerrshëm që i bëri këta
aeroplanë mysafirë të padëshiruar në
brendësi mund të ndodhte në mënyrë të
padëmshme mbi oqeanin e hapur.
Google ka rifreskuar versionin beta të
aplikacionit ‘Digital Wellbeing’, i cili prezan-
ton një tipar të quajtur ‘Heads Up’. Kjo është
krijuar për të mbrojtur njerëzit që rrezikojnë
të shpërqendrohen duke shikuar smartpho-
ne-in ndërsa ecin në rrugë. Konkretisht,
aplikacioni i identifikuar deri më tani vetëm
në modelet e smartphone Pixel të markës
Google, dërgon një njoftim nëse vëren se
përdoruesi është i përkulur me kokën ulur,
gjatë lëvizjes në këmbë. Për ta bërë këtë,
‘Heads Up’ do të përdorë të njëjtat leje që
kërkohen nga platformat e tjera të grupit, të
tilla si Google Fit, përfshirë GPS dhe lëvizjen nit. Aktualisht rifreskimi vjen me një mesazh:
e sinjalit midis qelizave të telefonit, në “Nëse ecni ndërsa përdorni telefonin tuaj, ju
mënyrë që të regjistrojë automatikisht akti- merrni një kujtesë për t’u përqëndruar në
vitetin fizik dhe të kuptojë lëvizjen e një mjedisin tuaj. Funksioni ‘Heads Up’ mund të
subjekti jashtë. aktivizohet nga menuja Digital Wellbeing,
Nëse telefoni inteligjent zbulon që për- nga e cila është gjithashtu e mundur ta çakti-
dorimi i ndonjë aplikacioni ose lëvizja e faqe- vizoni nëse nuk dëshironi ta përdorni më.
ve është duke u zhvilluar në ekran, ai dërgon Aplikacioni është i disponueshëm në Android
një paralajmërim. Qëllimi është që njerëzit t’i Play Store dhe nga këtu ai do të rifreskohet në
kushtojnë më shumë vëmendje jashtë kur, javët e ardhshme, me kohë dhe vende që nuk
siç ndodh shpesh, sytë e tyre janë drejt ekra- janë komunikuar ende nga Google.
14 KOHA PËR MOZAIK
Koha, e enjte, 22 prill 2021

HISTORIA E
PABESUESHME
E VOGËLUSHIT
INDIAN

Saro,
5 vjeçari që
u ribashkua
me nënën
25 vjet më
vonë
Një djalë të vogël nga një familje e
varfër në Indi e zuri gjumi në një tren
dhe kur u zgjua e gjeti veten 1000
milje larg shtëpisë. Sado e pabesuesh-
me mund t'ju tingëllojë, është e vër-
tetë. Djali quhej Saro dhe ishte vetëm
pesë vjeç. Për disa kohë jetoi rrugëve
derisa një polic e mori dhe e çoi në jeti-
more. Shpejt Saro gjeti një familje të
re. Ai u adoptua nga një çift australian
dhe filloi një jetë të re në Tazmani. Vite
më vonë, pasi Saro u rrit dhe ishte një
djalosh i ri, normalisht që kishte një
dëshirë të zjarrtë të mësonte më
shumë për familjen dhe origjinën e tij.
Prandaj nisi një kërkim duke përdorur
si mjet orientues “Google Earth”. E
dëgjuat shumë mirë përdori "Google
Earth". Saro nuk e kishte harruar nënën
e tij biologjike. Imazhi i saj i shfaqej
herë pas here vazhdimisht. U nis ta
kërkonte me një çantë krahëve dhe një
laptop. Ishte shumë i vendosur dhe iu
fiksua që do e gjente familjen e tij me
patjetër. Përdori njohuritë që kishte në
matematikë për të bërë llogaritur
koordinatat si dhe gjithçka, çdo kujtim
që i vinte ndër mend nga vendi i
lindjes. Pas një kohe të gjatë kërkimi,
Saro më në fund e gjeti vendlindjen e
tij, një fshat në Indinë Qendrore, dhe
aty kujtimet filluan t’i shfaqeshin
radhë pas radhe.
Pylli ku luante, tempulli ku familja e tij
lutej, ura e vogël, muri me tulla dhe aty
mes njerëzve në treg u takua me
nënën e tij biologjike. Mund t’i imagji-
nojmë shumë mirë emocionet që
ndjenë nënë e bir. Pas 25 vitesh gjetën
njëri-tjetrin. Në një intervistë vite më
vonë, Saro është shprehur: "Doja t'i
thosha, e di që më ke kërkuar, por unë
kalova tërë jetën duke të kërkuar ty".
Tashmë Saro ka dy familje dhe jetën e
tij e ka ndarë mes Australisë dhe Indi-
së. Ai e do nënën e tij biologjike, por do
gjithashtu shumë edhe prindërit
adoptues. Historia e Saros ka frymë-
zuar mijëra persona. Ai madje ka shk-
ruar një autobiografi e cila u bë edhe
film tepër i suksesshëm, ku luan edhe
aktorja e njohur Nicole Kidman. Mora-
li i historisë: “Familja është gjëja më e
shtrenjtë që kemi dhe me kurajo dhe
vendosmëri mund të arrini gjithçka”.

Lajmi i mirë është se
stili ynë i jetës mund
të kontribuojë në
masë të madhe në
shëndetin e trurit,
rënien e ngadaltë të
njohjes dhe
përmirësimin e
gjendjes sonë
emocionale. Sipas një
artikulli në “New
Scientist”, nuk është
kurrë shumë herët,
ose tepër vonë, për të
filluar të kujdesemi
për neuronet tona.
Studimet e fundit
kanë treguar se truri i
njeriut mund të
vazhdojë të prodhojë
qeliza nervore edhe
në moshën e vjetër
Shëndeti mendor është më
shumë sesa thjesht mungesa e
simptomave. 7 aspekte të cilave
duhet t’i kushtojmë vëmendje çdo
ditë për t’u kujdesur për trurin
tonë. Sipas ekspertëve, për të funk-
sionuar me kapacitet të plotë në
jetën e përditshme, truri ka nevojë
të koordinojë tre detyra thelbëso-
re: funksionet ekzekutive, duke
thjeshtuar aftësitë e të menduarit
dhe të arsyetuarit; njohja shoqëro-
re, pra aktiviteti mendor përmes
të cilit ne ndërveprojmë me të
tjerët; dhe rregullimi emocional,
aftësia për të qenë të vetëdijshëm
për emocionet tona, pozitive ose
negative dhe për t’i rregulluar ato,
duke ndjekur një ndjesi të mirë-
qenies.
Në kohë të vështira si kjo që po
përjetojmë, këto tre shtylla nuk
janë gjithmonë njësoj solide. Laj-
mi i mirë është se stili ynë i jetës
mund të kontribuojë në masë të
madhe në shëndetin e trurit, rë-
nien e ngadaltë të njohjes dhe për-
mirësimin e gjendjes sonë emo-
cionale. Sipas një artikulli në “New
Scientist”, nuk është kurrë shumë
herët, ose tepër vonë, për të filluar
të kujdesemi për neuronet tona.
Studimet e fundit kanë treguar se
truri i njeriut mund të vazhdojë të
prodhojë qeliza nervore edhe në
moshën e vjetër. Po ju sjellim këtu
janë disa këshilla të provuara
shkencërisht, me një premisë të
nevojshme: Nuk ka asnjë dietë
mrekulli, ose një zgjidhje të vet-
me të thjeshtë që mund të bëjë
ndryshimin. Përkundrazi, është i
rëndësishëm kombinimi i të gjitha
këtyre gjërave, plus aftësia për të
kërkuar ndihmë kur është e nevoj-
shme.
KOHA PËR MOZAIK
7 gjëra të thjeshta për ta
mbajtur trurin të shëndetshëm
RRITJA E BAKTEREVE NË
ZORRË. Po flasim për trurin, jo për
zorrën! Dikush mund të ankohet.
Megjithatë, në vitet e fundit, është
bërë e qartë se ekziston një lidhje
midis faunës bakteriale të zorrëve
dhe çrregullimeve të humorit,
ankthit dhe depresionit. Saktësi-
sht se çfarë është kjo marrëdhënie
nuk është kuptuar ende, por thje-
sht mendoni se shumica e hormo-
nit serotonin stabilizues të humo-
rit prodhohet në zorrë, dhe vetëm
10% në tru. Për më tepër, ekziston
një dyshim për një marrëdhënie
midis çekuilibrave në mikrobiotën
e zorrëve dhe disa sëmundjeve
neurodegjenerative, si Parkinson
dhe Alzheimer. Ajo që zhbalancon
praninë bakteriale të zorrëve janë
mbi të gjitha zakonet e ngrënies,
një indeks i lartë i masës trupore,
stres i tepruar, dehidratim,
higjienë e dobët mendore, ritme
të parregulluara të gjumit dhe zgji-
mit, përveç ndryshimeve të shpe-
shta të partnerit seksual (me një
puthje të thellë në 10 sekonda,
shkëmbehen 80 milionë baktere!).
Një dietë e pasur me ushqime me
bazë bimore ndihmon në ushqi-
min dhe mbajtjen e shëndetshme
të baktereve dhe thelbësor të
zorrëve.
KUJDES ME DIETËN. Në këtë
rast kanë rëndësi si sasia e ushqi-
mit dhe cilësia. Truri i njeriut ka je-
tuar pjesën më të madhe të evolu-
cionit të tij në epokat historike në
të cilat ushqimi ishte i pakët në
mënyrë periodike. Në kushtet e
agjërimit, kur kishte pak ushqim
në dispozicion, ishte normale të
kaloje nga djegia e energjisë në
formën e sheqerit (glukozës) në
tërheqjen e energjisë nga rezervat
e yndyrës së trupit. Dyshohet se ky
hap metabolik, tani i rrallë për
shkak të bollëkut të ushqimit në
dispozicion, ndihmon në krijimin e
qelizave të reja të trurit (do-
methënë, favorizon proceset e
neurogjenezës). Sot 75% e ushqi-
mit që njerëzimi ha, prodhohet
Koha, e enjte, 22 prill 2021
nga 12 bimë dhe 5 lloje kafshësh.
Ne kemi plotësuar dietën tonë në
një larmi të vogël lëndësh ushqye-
se (një zgjedhje ndër të tjera që
është e rrezikshme për sigurinë
ushqimore). Dieta perëndimore ka
përkeqësuar marrjen e omega-6,
acideve yndyrore shumë të pango-
pura me origjinë vegale që mund
të nxisin proceset e inflamacionit,
në dëm të omega-3, antagonistët e
tyre, të cilët kanë një funksion
mbrojtës për trurin dhe ka me bol-
lëk në ushqime siç janë peshku
dhe frutata e thata.
LËVIZNI! Nëse do të duhej të
zgjidhnim një nga të gjitha kë-
shillat, mbase do të ishte vetëm
kjo: bërja e një aktiviteti fizik të
rregullt një mënyrë jetese. Ush-
trimi jo vetëm që ngadalëson rë-
nien e aftësive njohëse, por në
disa raste edhe i kthen ato, si dhe
vepron shumë pozitivisht në
gjendjen shpirtërore. Mekanizmi
i dobishëm është zvogëlimi i in-
flamacionit, një proces që mund
të pengojë rritjen e qelizave të
reja të trurit. Lëvizja lehtëson neu-
rogjenezën duke promovuar çli-
rimin e një proteine të rëndësish-
me, faktori neurotrofik i trurit ose
BDNF. Për të rritur nivelin, ju
duhen të paktën 30 minuta ush-
trime fizike në ditë të tilla si ecja
ose çiklizmi. Për një ndikim më të
fortë, duhet të zgjidhni aktivitete
më intensive, si vrapime ose stër-
vitje me intensitet të lartë. Por kjo
nuk është e mjaftueshme, ju
duhet t’i kushtoni vëmendje një
jetese sedentare, duke shmangur
qëndrimin ulur për shumë orë ose
ngritjen nga karrigia juaj për të
paktën 10 minuta çdo orë. 13% e
rasteve të Alzheimerit në botë
lidhen me pasivitet fizik.
TELEFONONI, INTERESOHU-
NI, FTONI. Mbajtja e marrëdhë-
nieve shoqërore është më e vësh-
tirë në këtë epokë të distancave të
detyruara, por sa më shpejt që të
mund të bëhet në mënyrë të si-
gurt, do të jetë e rëndësishme të
fillosh nga e para. Vetmia, e kup-
tuar si mungesa e një rrjeti të kon-
takteve shoqërore, shoqërohet me
një rrezik më të lartë të vdekjes së
hershme, dhe është një nga pa-
sojat e sjelljeve që dëmtojnë shën-
detin dhe marrëdhëniet. Fizio-
logjikisht, izolimi rrit rrezikun e
inflamacionit dhe hipertensionit
sistemik, diabetit, mbipeshës, së-
mundjeve të zemrës, sulmeve të
zemrës dhe goditjeve në tru. Të
gjitha këto ndikojnë në shëndetin
e trurit, sepse ato ndikojnë në
qarkullimin e gjakut. Për fat të
mirë, kultivimi i marrëdhënieve
shoqërore mund të kundërshtojë
këto efekte negative dhe t’i japë
përfitime të drejtpërdrejta shën-
detit të trurit, sepse përmirëson
kujtesësn, mban aktive aftësitë e
të menduarit dhe të arsyetimit
dhe e mban larg stresin. Nuk ka
nevojë për pritje faraonike dhe fe-
sta të harbuara. Do të ishte e mjaf-
tueshme për të filluar një bisedë
të shkurtër me njerëzit që takohen
çdo ditë, tregojnë interes për jetën
e tyre, përfshihen në aktivitete,
madje edhe në distancë, që përf-
shijnë edhe njerëz të tjerë.
MËSONI DIÇKA TË RE. Dhe
nuk u referohemi aktiviteteve të
tilla si Sudoku ose fjalëkryqeve, por
argëtimeve që përveç stimulimit
të aftësive të arsyetimit janë sti-
muluese nga pikëpamja njohëse,
sepse ato kërkojnë përqendrim
dhe ushtrime të përsëritura. Të
mësosh një gjuhë të re, të provosh
një vallëzim të ri, të mësosh për të
luajtur një instrument ose duke u
bërë shumë i fortë në një lojë me
letra, praktikimi i tai chi, janë disa
shembuj të hobeve që kërkojnë
trajnim, këmbëngulje, prani
njohëse dhe mësim testues dhe
kujtesë. Prandaj mund të bëjnë një
ndryshim në shëndetin e trurit.
Kohët e fundit, një studim kraha-
soi përfitimet njohëse në një grup
60-70-vjeçar të vallëzimit, ecjes
dhe gjimnastikës së butë. Vetëm
aktiviteti i parë prodhoi përmirësi-
15
me strukturore në një rajon në
lidhje të ngushtë me hipokampu-
sin, një strukturë e trurit thelbëso-
re për kujtesën.
GJUMI. Temperatura, presioni,
metabolizmi janë të lidhura ngu-
shtë me një aktivitet që shpesh
nënvlerësohet: gjumi. Fjetja më
pak se 7 orë në natë për një kohë të
gjatë mund të ketë efekte negative
në shëndetin e përgjithshëm dhe
në kujtesë, humor, vëmendje, ven-
dimmarrje. Heqja kronike e gju-
mit konsiderohet si një faktor rre-
ziku për demensia dhe rënie
njohëse, dhe për disa gjendje
psikiatrike: prishja e ritmeve cirka-
diane mund të pengojë prodhimin
e neurotransmetuesve themelorë
dhe të ndryshojë konsumin e
energjisë në tru. Nuk është e vër-
tetë që me kalimin e moshës ju
duhen më pak orë gjumë, përkun-
drazi, mënyra e gjumit ndryshon
sepse gjumi bëhet më i lehtë dhe
duhet më shumë kohë për të fje-
tur. Por ju mund të kompensoni
mangësitë gjatë natës me dremitje
pasdite.
BËNI GJËRAT QË JU BËJNË TË
LUMTUR. Mirëqenia emocionale
është shumë e rëndësishme për
shëndetin e trurit, sepse ka efekte
të drejtpërdrejta në vendimet që
marrim gjatë gjithë kohës, që sy-
nojnë kërkimin e përvojave poziti-
ve dhe shmangien e atyre negati-
ve. Si mund të arrihet? Nuk ka
asnjë përgjigje të vetme. Studimet
e fundit sugjerojnë që përveç
mbajtjes së marrëdhënieve sho-
qërore dhe ushtrimeve, të paturit
e një qëllimi në jetë mund të sjel-
lë ndryshimin, sepse zvogëlon
shënuesit biologjikë të inflama-
cionit dhe përmirëson funksionin
njohës. Gjetja e një qëllimi nuk
është gjithmonë e lehtë, por ka
disa aktivitete që mund të ndih-
mojnë, të tilla si kujdesi për të da-
shurit, përfshirja në argëtime të
pasionuara dhe dhënia e më të
mirës në punën tuaj. Ju mund të
filloni nga këtu.
16 KULTURË Koha, e enjte, 22 prill 2021

Duket se, megjithë

ndërgjegjësimin e
treguar në zgjedhjet e
saj, Bassi nuk u shpreh
Laura Bassi, gruaja e parë që u ul
kurrë qartë për çështjen e
emancipimit të grave në
letërsi dhe akademi.
Pavarësisht nga atribuimi
në katedrën e një universiteti
i disa komenteve për
këtë, duket se ajo në BIOGRAFIA
përgjithësi preferoi të
Laura Bassi, e lindur në Bolonjë më 29 tetor 1711, ishte e
shmangte sa më shumë
të ishte e mundur diplomuara e dytë në Evropë. E formuar në shumë lëndë
konsideratën e të qenit (biologji, matematikë, logjikë, filozofi, latinisht, greqisht
grua si një kusht i një dhe frëngjisht, auto-didakte), ajo u pranua në 1732 në
natyre të Akademinë e Shkencave. Në të njëjtin vit ajo diskutoi dy
jashtëzakonshme teza në Universitetin e Bolonjës, duke marrë një karrige
nderi të filozofisë për 500 lireta në vit, por ajo mund të jepte
Mjafton të kujtojmë se vetëm mësim vetëm në raste të caktuara. Çdo vit, Bassi i jepte
17% e grave të regjistruara në Uni-
versitetin Italian ndjekin një
disertacione Akademisë së Shkencave për temat nga më të
fakultet shkencor. Që nga viti ndryshmet. Falë autoritetit të saj shkencor, në 1776 asaj iu
1903, kur Marie Curie ishte gruaja caktua pozita e profesores së fizikës eksperimentale në
e parë që fitoi Çmimin Nobel në Institutin e Shkencave të Universitetit të Bolonjës.
Fizikë, ka qenë 17 laureatë të No-
belit në të njëjtën disiplinë (572
burra). Globalisht, gratë përbëjnë
vetëm 28% të studiuesve në STEM gruaja e parë në botë që zuri një nuk do t’i bindet më burrit të saj
(Shkencë, Teknologji, Inxhinieri karrige në katedrën e një universi- dhe nuk mund të jetë një grua e
dhe Matematikë). Këto të dhëna teti. Përveç kësaj kishte një di- mirë, ajo do të neglizhojë detyrat
nxjerrin në pah qëndrueshmërinë plomë në filozofi dhe ka punuar si shtëpiake dhe nuk do të jetë një
e një boshllëku të madh gjinor në “profesore” universiteti nga 1732 nikoqire e mirë, ajo do të lërë fë-
lëndët shkencore. Pavarësisht ha- në Bolonjë, në 1745 ajo u bashkua mijët e saj në duar mercenare dhe
pave të pjesshëm drejt një përf- me Akademinë Benedictine, dhe për këtë arsye do të jetë një nënë
shirjeje më të madhe, dhe në 1776 ajo themeloi kurset e para e keqe”, shkruan Cavazza.
megjithëse disa studime të Insti- të Fizikës Eksperimentale në In- Megjithatë Bassi, grua dhe nënë,
tutit Evropian për Barazi Gjinore stitutin e Shkencave. ishte duke provuar në jetën e saj
tregojnë se një kontribut më i Në një botë shoviniste ma- të kundërtën. Figura e saj e parë
madh i grave në fushën studio- burrat. bën përjashtim në këtë kuptim. shkullore, ajo e shkencave dhe midis grave në shkencë është bërë
more STEM do të rezultojë në pro- Për tu kthyer e për të parë në Laura Bassi, historia e së cilës akademive të shekullit XVIII, pothuajse mitologjike, në kupti-
gres ekonomik dhe shoqëror, zemrën e gjërave ose për ta thënë është rizbuluar kohët e fundit, gratë nuk lejoheshin. “Një grua min klasik të termit. Laura Bassi,
shkencat ende duket të mbeten si Carlo Levi, “E ardhmja ka një gjithashtu falë kontributit të që njeh fizikën e Njutonit ose Hypatia e shekullit të 18-të, ka
një hapësirë mbizotëruese nga zemër antike” dhe e tashmja nuk çmuar të Marta Cavazza-s, ishte gjeometrinë analitike karteziane qenë një model që frymëzoi të

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nga skllavëria në Kembrixh,

historia e Francis Williams
Imagjinoni një botë ku fati i
tërë jetës suaj të përcaktohej
nga ngjyra e lëkurës suaj.
Francis Williams jetoi në një
botë të tillë, por ai luftoi
gjithsesi përmes poezisë
Francis Williams lindi rreth vitit 1692 në
Xhamajka. Ai lindi në skllavëri, por deri në
moshën pesë vjeçare prindërit e tij John dhe
Dorothy Williams ishin liruar me vullnetin e
ish-zotërisë së tyre. Në mënyrë të pazakontë qëri dhe duke i dhënë një status që ishte i
për kohën, familja e Francis ishte e pasur, paarritshëm për skllevërit.
pronë e zezakëve të lirë, gjë që i ndau ata nga Pasioni i Francis për të mësuar nuk u ndal
shumica e popullsisë së Xhamajkës që ishin me udhëtimet e tij, sipas historianit ba-
ose kolonistë britanikë (dhe kryesisht të shkëkohor dhe mbështetësit të skllavërisë
bardhë) ose afrikanë të robëruar. Prona e fa- një xhamajkan me ngjyrë, Francis dhe vël- përfshirë Francën dhe Italinë, ashtu si bijtë Edward Long (1734-1813), ai përfitoi nga një
miljes përfundimisht do të zgjerohej duke lezërit e motrat e tij ishin në gjendje të shko- e pronarëve të pasur britanikë të plantacio- eksperiment shoqëror i ideuar nga aristok-
përfshirë tokën dhe madje edhe skllevërit nin në shkollë dhe Francis do të udhëtonte neve të skllevërve që dominonin shoqërinë rati i pasur John Montagu, Duka i 2-të i Mon-
me ngjyrë. në Evropë në 1721. Sakaq, ai vizitoi dhe ek- xhamajkane. Në 1723, Francis u bë një shte- tagut (1690 -1749). Kjo, për të parë nëse arsi-
Me këtë edukim unik të privilegjuar për sploroi kulturat e vendeve të ndryshme duke tas britanik, duke forcuar vendin e tij në sho- mi i duhur mund ta lejojë atë të barazojë, në
 KULTURË
Koha, e enjte, 22 prill 2021
17
gjitha shkencëtaret femra që

CHARLIE CHAPLIN
e pasuan. Ndër “strategjitë” e
miratuara nga Bassi për të
realizuar ambiciet e saj në fu-
shën akademike, pavarësisht
nga vështirësitë që patjetër
të jesh grua, Cavazza tregon

Ndjesia gumëzhitëse e heshtjes

për zgjedhjen e saj për t’u
martuar. Ose më saktë,
zgjedhja e mirë-konsideruar
e burrit. Giuseppe Veratti,
doktor dhe profesor i fizikës,
një shoqërues që nuk është
urzupues për karrierën e
gruas së tij. Në këtë mënyrë,
ndër të tjera, futet tema e ba-
shkëpunimit, e afërsisë që
mund të krijohet midis grave
dhe burrave në ndërtimin e
një ambienti më njehsues.
Duket se, megjithë
ndërgjegjësimin e treguar në
zgjedhjet e saj, Bassi nuk u
shpreh kurrë qartë për çë-
shtjen e emancipimit të gra-
ve në letërsi dhe akademi.
Pavarësisht nga atribuimi i
disa komenteve për këtë,
duket se ajo në përgjithësi
preferoi të shmangte sa më
shumë të ishte e mundur
konsideratën e të qenit grua
si një kusht i një natyre të ja-
shtëzakonshme. Shumë më
tepër sesa fjalët e saj, ishte
në të vërtetë jeta dhe historia
e saj që ofroi një frymëzim
dhe një shembull për brezat
pasardhës. Leximi i saj çon në
një dëshirë për të rizbuluar
të gjitha gratë që jetuan si
ajo duke zgjedhur të mos fla-
sin hapur, duke luftuar një re-
volucion të heshtur dhe pa
vendosur një precedent të
një rëndësie më të vogël.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////
mos më mirë, arritjet intelek-
tuale të bashkëkohësve të tij
të bardhë. Duka financoi arsi-
min e tij në një shkollë të cik-
lit anglez dhe më pas në Uni-
versitetin e Kembrixhit, duke
e bërë atë studentin e parë
me ngjyrë që merrte pjesë. Si-
doqoftë, ekziston një problem
me këtë rrëfim: Universiteti i
Kembrixhit nuk ka rekord të
Francis-it që ka marrë pjesë
ndonjëherë.
Historia është,
megjithatë, akoma e besue-
shme. John Montagu kishte
miqësi të fortë me ish-skllevër
të tjerë, Job Ben Solomon
(1701-1773) dhe Ignatius San-
cho (1729-1780) të cilët ai
gjithashtu i kishte ndihmuar
në edukimin dhe nuk ka asnjë
arsye pse Edward Long- i cili e
urrente idenë e shkollimit të
njerëzve me ngjyrë, do ta tril-
lonte atë. Megjithatë misteri i
studentit të parë me ngjyrë
në Kembrixh mbetet dhe ç’ë-
shtë më e rëndësishmja fa-
milja e Francis nuk kishte ne-
vojë për paratë e Montagut
në radhë të parë pasi ishin
mjaft të pasur për ta dërguar
në universitet vetë.
Në të vërtetë, Chaplin jo
gjithmonë ka portretizuar një
endacak. Në shumë nga filmat
e tij, karakteri i tij ishte i
përshtatur si kamarier,
nëpunës dyqani, zjarrfikës
dhe gjëra të ngjashme.
Karakteri i tij mund të
përshkruhet më mirë si i
mospërfilluri kryesor, i
shmangur nga shoqëria e
sjellshme, i pafat në dashuri,
fanatik, por zotërues i
asnjërës. Ai ishte gjithashtu
një i mbijetuar, duke lënë
përgjithmonë hidhërimet e së
kaluarës, duke u zhvendosur
në aventura të reja
Nëse të ftuarit dhe anëtarët e debutimin e tij në skenë në mo-
Akademisë së Oscars qëndrojnë 12 shën pesë vjeçare, duke plotësuar
minuta në këmbë duke të duar- vullnetin e nënës së tij. Mamaja e
trokitur, diçka e ke bërë siç duhet në tij, e paqëndrueshme mendërisht,
jetën tënde. Gjithmonë diçka nuk më vonë u mbyll në një azil. Char-
funksionon dhe papritmas lavdia lie dhe vëllai i tij Sidnej u dërguan
ose triumfatori i epërm brenda teje, në një seri shtëpish të zymta të
zhvishet nga publiku. Nuk është e punës. Duke përdorur kontaktet e
thënë që jeta jote do të jetë e mun- biznesit të shfaqjes së nënës së tij,
dimshme sa vetë karriera ose të pu- Charlie u bë një argëtues profesio-
nuarit për një emër. Madje edhe nist në 1897 kur u bashkua me Tetë
ecuria, ose të ecurit në vetvete, Djemtë e Lancashire. Performan-
shkuarja drejt famës shpeshherë cat e tij të mëvonshme në skenë
ngatërrohet me vetë kompleksin e përfshijnë një rol të vogël në Sher-
Uni-t. Ashtu çalë-çalë, me këmbët e lock Holmes (1899) të William Gil-
pambushura brenda këpucëve e lette dhe një periudhë me aktin e
me këpucët e pambushura brenda vodëvilit në Casey’s Court Circus.
hapave. Në vitin 1908 ai u bashkua me
Ashtu çalë-çalë, me depresio- trupën e pantomimës Fred Karno,
nin që e torturonte mbrapa rrugica- duke u ngritur shpejt në statusin e
ve të skenës, jetës, përditshmërisë yllit, si i dehuri në skicën e ansam-
e me përjetimin që e depresionon- blit “Një natë në një Sallë të Mu-
te mbrapa prejardhjes, familjes, zikës Angleze”.
nënës. Ai është fenomeni asimp- Në të vërtetë, Chaplin jo gjith-
tomatik i ndjesisë në akt dhe gjithë monë ka portretizuar një endacak.
barrës emotive që e shoqëron. Ko- Në shumë nga filmat e tij, karakte-
media e heshtjes, më shumë sesa ri i tij ishte i përshtatur si kamarier,
të qeshurat buzagaz nëpër kine- nëpunës dyqani, zjarrfikës dhe gjë-
ma, hesht mes të vërtetave që pa- ra të ngjashme. Karakteri i tij mund
sqyron dhe reflekton mbi kohën, të përshkruhet më mirë si i mo-
mbi sistemin, mbi njeriun. Charlie
Chaplin ose Sir Charles Spencer
Chaplin lindte më 16 prill të vitit
1889 në Londër, Angli. Komedian,
producent, shkrimtar, regjisor dhe
kompozitor i cili është konsideruar
gjerësisht si artisti më i mirë komik
i ekranit dhe një nga figurat më të
rëndësishme në historinë e filmave.
JETA E HERSHME DHE KARRIERA
Chaplin mori emrin e të atit që
ish një argëtues në sallën e mu-
zikës britanike. Ai e kaloi fëmijë-
rinë e tij të hershme me nënën e
tij, këngëtaren Hannah Hall, pasi
ajo dhe babai i tij u ndanë, dhe bëri
spërfilluri kryesor, i shmangur nga
shoqëria e sjellshme, i pafat në da-
shuri, fanatik, por zotërues i
asnjërës. Ai ishte gjithashtu një i
mbijetuar, duke lënë përgjithmonë
hidhërimet e së kaluarës, duke u
zhvendosur në aventura të reja.
Thirrja e Trampit ishte universale:
audiencat e donin pafytyrësinë e
tij, deflacionin e tij të pompozitetit,
egërsinë e tij të rastësishme, gal-
latën e tij të papritur dhe qëndrue-
shmërinë e tij përballë fatkeqësi-
ve. Disa historianë kanë gjurmuar
origjinën e Trampit në fëmijërinë
Dickensiane të Chaplin. Sido që të
ishte rasti, brenda disa muajsh pas
debutimit të tij në film, Chaplin ish-
te ylli më i madh i ekranit.
DIKTATORI I MADH
Nga Trampi i Vogël, Chaplin ki-
shte zotëruar artin delikat të panto-
mimës dhe mbërritja e zërit në film
i dha atij shkak për tu alarmuar. Pas
shumë hezitimesh, ai nxori shfa-
qjen e tij në 1931 Dritat e Qytetit si
i heshtur, pavarësisht nga
gjithëpërfshirja e bisedave pas vitit
1929. Ishte një histori e ëmbël, sen-
timentale e pandërprerë, në të cilën
Trampali i Vogël dashurohet me
një vajzë të verbër (Virginia Cher-
rill) dhe ai zotohet të rikthejë shiki-
min e saj. Partitura muzikore, ele-
menti i vetëm “i tingullit” që filmi
ofroi, u kompozua nga Chaplin dhe
ai drejtoi regjistrimin e saj, pa
marrë parasysh mungesën e dialo-
gut, qe një sukses i madh. Në vitin
1932 Chaplin nisi një marrëdhënie
me Paulette Goddard. Filmi i tij i
ardhshëm, Modern Times (1936),
ishte një hibrid, në thelb një film i
heshtur me muzikë, efekte zanore
dhe pjesë të shkurtra dialogu. Cha-
plin luajti një punëtor pa emër në
fabrikë, i cili ishte dehumanizuar
nga detyra pa mendim që duhet të
kryejë, shtrëngimi i bulonave në
pjesët që ecin në një linjë montimi.
Ishte tipari i fundit i heshtur që doli
nga Hollywood, por audienca për-
sëri e panë atë. Më e rëndësishmja,
ishte performanca përfundimtare e
Trampit të Vogël.
Diktatori i Madh (1940) ishte
satira më e hapur politike e Cha-
plin dhe filmi i tij i parë me zë. Cha-
plin luajti në një rol të dyfishtë si
një berber hebre dhe si Adenoid
Hynkel, Diktator i Tomanias, një
parodi e diktatorit gjerman Adolf
Hitler, me të cilin Chaplin kishte një
ngjashmëri të jashtëzakonshme fi-
zike. Në vitet e fundit të tij Chaplin-
it iu dhanë shumë nga nderimet që
i ishin mbajtur atij për kaq gjatë. Në
1972 ai u kthye në Shtetet e Bashkua-
ra për herë të parë pas 20 vjetësh
për të pranuar një Çmim të veçantë
të Akademisë për “efektin e pallo-
garitshëm që ai ka pasur në bërjen e
filmave të këtij shekulli”. Ishte një
kthim në shtëpi i hidhur. Chaplin ki-
shte ardhur për të shprehur ke-
qardhje për Shtetet e Bashkuara,
por ai u prek dukshëm dhe thellësi-
sht nga ovacionet 12-minutëshe që
mori në ceremonitë e Oskarit. Cha-
plin bëri një nga paraqitjet e tij të
fundit publike në 1975.
18
Në bazë të Ligjit për realizim të Buxhetit të Republikës së Maqedonisë së Veriut për vitin 2021 dhe në bazë të pakos së pestë ekonomike të masave KOVID-19 anti krizë, Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut –
Sekretariati i përgjithshëm publikon:
Për mbështetje financiare për industrinë dhe operatorët për organizim të evenimenteve me angazhim të domosdoshëm të kontraktuesve vendor për realizimin e evenimenteve me temë që do të shënojë 30 vjetorin e
pavarësisë së Maqedonisë së Veriut, gjatë periudhës qershor-shtator 2021
Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut publikon thirrje për
mbështetje financiare për industrinë dhe operatorët për organizim të
evenimenteve në kuadër të pakos së pestë ekonomike të masave për
rimëkëmbje të ekonomisë së Maqedonisë dhe për dalje nga kriza
ekonomike e shkaktuar nga KOVID-19. Thirrja ka për qëllim të
sigurojë mbështetje financiare për veprimtari ekonomike dhe
ringjalljen e aktiviteteve ekonomike të kësaj dege, përmes sigurimit
të buxhetit për organizim të evenimenteve publike, përmes
angazhimit të artistëve vendor, realizuesve dhe nën realizuesve.
01. Fusha tematike në të cilën do të realizohen evenimentet: 30 vjet
pavarësi të Maqedonisë së Veriut me shënimin dhe promovimin e
shenjave të ndryshme të shtetësisë dhe shoqërisë edhe atë:
ƒ Evenimentet më të rëndësishme historike me shtetësinë,
pavarësinë dhe zhvillimin e shtetit tonë (Ilinden, LNÇ, ASNOM,
Referendumi i pavarësisë, Marrëveshja kornizë e Ohrit, Marrëveshja
e Prespës dhe Anëtarësimi në NATO);
ƒ Kultura dhe tradita e Maqedonisë përmes specifikave të identitetit
të popullit maqedonas dhe përmes promovimit të gjuhës
maqedonase;
ƒ Kultura dhe tradita e popullit shqiptar në Maqedoninë e Veriut dhe
promovim të gjuhës shqipe;
ƒ Kultura dhe tradita e turqve, romëve, vllehëve, serbëve,
boshnjakëve dhe të gjitha komuniteteve tjera që jetojnë në
Maqedoninë e Veriut dhe gjuhëve që fliten në Maqedoninë e Veriut;
ƒ Përcaktimet strategjike evropiane dhe euroatlantike të shtetit;
ƒ Karakteri multikulturor i shoqërisë, mozaiku i dallimeve dhe
dialogu interkulturor;
ƒ Lokalitetet kulturoro-historike dhe aspektet tjera nga trashëgimia
kulturore e Maqedonisë së Veriut;
ƒ Veprimtaria dhe veprat e veprimtarëve të theksuar të vendit dhe
autorëve në sferën e krijimtarisë, kulturës, letërsisë, muzikës,
arsimit, shkencës, sportit dhe figurave tjera të theksuara që kanë
kontribut të drejtpërdrejtë në zhvillimin e shtetësisë ose kanë
kontribuar në krijimin dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore.
02. Llojet e subjekteve juridike që mund të aplikojnë në thirrje:
operatorët nga industria për organizim të evenimenteve, shtëpitë e
produksionit, agjencitë që organizojnë evenimente dhe të tjera.
Lista e shifrave dhe veprimtarive me të cilat janë të regjistruara
subjektet juridike që mund të aplikojnë: 90.04, 90.02, 90.01, 82.30,
77.39, 74.20, 73.11, 59.20, 59.11, 47.43, 46.52, 26.40.
03. Lloji i aktiviteteve që do të mbështeten:
Mjetet e parashikuara për këtë thirrje do të përdoren për financimin
e personave juridikë që organizojnë ngjarje publike, të cilat do të
angazhojnë, ndër të tjera, interpretues vendas, edukatorë, punëtorë
kulturorë, artistë, muzikantë dhe profesione të tjera në industrinë e
organizimit të ngjarjeve.
Përmes thirrjes do të sigurohet mbështetje financiare për:
ƒ çdo lloj ngjarje publike (manifestime, shfaqje, festime, festa,
festivale, koncerte, projekte, punëtori, ekspozita, shfaqje,
konferenca, sesione, sporte dhe lloje të tjera të ngjarjeve me
karakter publik);
ƒ ngjarje të destinuara për një audiencë të gjerë dhe specifike të
brendshme, ku përmbajtja duhet të jetë në dispozicion për sa më
shumë qytetarë (drejtpërdrejt dhe përmes mediave tradicionale dhe
mediave të reja);
ƒ për të krijuar përmbajtjen e ngjarjeve, angazhohen nënkontraktorët
dhe interpretuesit vendas, punonjësit e kulturës, artistët, muzikantët,
edukatorët dhe profesione të tjera nga kjo industri.
Mjetet financiare nga ky program, dhe kështu aktivitetet që do të
mbështeten nga ky program mund të realizohen ekskluzivisht për
qëllimin e dhënë nga kjo thirrje publike. Ato nuk janë të parapara dhe
nuk duhet të parashihen për informimin dhe njohjen e publikut me
shërbimet ose aktivitetet e ndonjë institucioni shtetëror dhe lokal
përmes transmetuesve privatë, në përputhje me nenin 102 të Ligjit
për Shërbimet mediatike audio dhe audiovizuele.
04. Shuma e mjeteve financiare:
Buxheti i përgjithshëm është 61.500.000,00 denarë (përfshirë TVSH-
në). Nga buxheti i përcaktuar, në përputhje me kostot e parashikuara
për realizimin e ngjarjeve të propozuara, do të mbështeten tre lloje të
projekteve / ngjarjeve:
ƒ Projekt i madh - ngjarje ose një seri ngjarjesh me një buxhet të
përgjithshëm deri 60.000 euro me TVSH të përfshirë (do të
mbështeten minimum 10 projekte të mëdha);
ƒ Projekt i mesëm - ngjarje ose një seri ngjarjesh me një buxhet të
përgjithshëm deri 20.000 euro me TVSH të përfshirë (do të
mbështeten minimum 10 projekte të mesme);
ƒ Projekt i vogël - ngjarje ose seri prej më së shumti tre (3) ngjarje
me buxhet të përgjithshëm deri 10.000 euro (do të mbështeten
minimum 20 projekte të vogla).
05. Korniza kohore dhe mënyra e financimit:
Mbështetja financiare do të realizohet përmes tre kësteve, për
periudhën e zbatimit të projekteve nga 1 qershori deri më 30 shtator
2021. Pjesa e parë (30%) do të paguhet brenda 10 ditëve nga
nënshkrimi i marrëveshjeve me marrësit e mbështetjes financiare,
kësti i dytë (40%) do të paguhet më së shumti 5 ditë para realizimit të
ngjarjes dhe kësti i tretë (30 %) pas realizimit të ngjarjes dhe pas
raportit të zbatimit të paraqitur dhe të miratuar, por jo më vonë se 15
ditë pas miratimit të raportit (raporti narrativ dhe financiar sipas
formës që fituesit do të marrin së bashku me marrëveshjen).
Nëse organizatori i ngjarjes shkel protokollet e kovidit, kësti i fundit i
fondeve nuk do të paguhet. Nëse organizatori shkel kushte të tjera
themelore për organizimin e ngjarjes, Qeveria rezervon të drejtën të
kërkojë kthim të plotë të mjeteve.
Qeveria do t'u rekomandojë të gjithë aplikantëve që do të marrin
mbështetje financiare, shumën e dy kësteve të para, ta shpërndajnë
në mënyrë të barabartë me kontraktorët dhe nënkontraktuesit për
fondet e angazhimeve të të cilave sigurohen në buxhetin e aprovuar
të projektit.
06. Rregullat për aplikim:
ƒ Ngjarjet duhet të jenë me interes publik në përputhje me temën
dhe fushat e dhëna në thirrje. Tema e thirrjes është: "30 vjet pavarësi
MARKETING Koha, e enjte, 22 prill 2021
THIRRJE PUBLIKE
e Maqedonisë së Veriut duke shënuar dhe promovuar tiparet e
ndryshme të shtetësisë dhe shoqërisë";
ƒ Një person juridik mund të aplikojë me maksimumi dy (2)
aplikacione, në maksimum dy (2) kategori të ndryshme, por vetëm një
nga aplikacionet mund të aprovohet;
ƒ Vetëm kontraktorët dhe nënkontraktorët vendas duhet të
angazhohen për implementimin e ngjarjeve. Kontraktorët dhe
nënkontraktorët e huaj brenda kësaj thirrjeje dhe për ngjarje të
mbështetura nga ky program nuk mund të angazhohen;
ƒ Aplikanti duhet të tregojë një rënie të paktën 40% të të ardhurave
në vitin 2020 krahasuar me 2019, ku shuma e rënies së të ardhurave
është një nga kategoritë për vlerësimin e aplikacioneve të arritura,
gjegjësisht rënie më e lartë e të ardhurave do të thotë më shumë
pikë për aplikantin. (Rënia e të ardhurave dëshmohet duke paraqitur
një llogari përfundimtare për 2019 dhe 2020);
ƒ ƒ Një artist/interpretues dhe një nënkontraktor (person juridik fizik)
mund të propozohet në më shumë paraqitje për ngjarjet, por ai
numër nuk duhet të kalojë shtatë (7). Në rast se një artist /
interpretues ose një nënkontraktor paraqitet në më shumë se shtatë
(7) aplikime, ai / ajo do të diskualifikohet nga pjesëmarrja në të gjitha
ngjarjet e miratuara dhe mbajtësit e aplikacioneve do të kenë
mundësinë të përcaktojnë dhe paraqesin një zëvendësim të duhur
përpara procesit të vlerësimit. Qëllimi i këtij kufizimi është të
parandalojë monopolizimin e shërbimeve, performancave dhe
financimin në kuadër të kontraktorëve dhe nënkontraktuesve;
ƒ Çdo aplikant - organizator i ngjarjes duhet të paraqesë:
marrëveshje bashkëpunimi ose memorandum mirëkuptimi me një
ose më shumë interpretues vendas, marrëveshje bashkëpunimi ose
memorandum mirëkuptimi me një ose më shumë nënkontraktorë
dhe marrëveshje bashkëpunimi ose memorandum mirëkuptimi me
një ose më shumë media ose platforma dixhitale (tradicionale ose
media e re);
ƒ Për propozim ngjarjet që përfshijnë audiencë me prani fizike,
aplikanti duhet të paraqesë Plan për zbatimin e protokolleve KOVID-
19 i cili përfshin një mënyrë të organizimit të shërbimit të sigurisë;
ƒ Ndalohet financimi shtetëror i dyfishtë - për projektet/ngjarjet për
të cilat aplikojnë personat juridikë, nuk lejohet të merrni fonde nga
ndonjë shtet tjetër ose institucion lokal, nuk lejohet të keni një
kërkesë aktive për fonde për të cilat prisni përgjigje nga ndonjë
institucion tjetër shtetëror ose lokal dhe nëse projekti miratohet për
të nuk lejohet në të ardhmen të paraqesë kërkesa për fonde në
ndonjë institucion tjetër shtetëror ose lokal;
ƒ Aplikanti duhet të ketë shlyer të gjitha detyrimet ndaj shtetit
(dëshmohet me vërtetim nga Drejtoria e të Ardhurave Publike për
detyra publike të paguara për vitin 2020, sipas ligjit);
ƒ Aplikimet me dokumentacion të paplotë ose të arritura pas afatit
nuk do të merren parasysh;
ƒ Subjekte juridike të themeluar në vitin 2021 nuk kanë të drejtë në
pjesëmarrje;
ƒ Subjekti juridik nuk duhet të ketë një procedurë të hapur
falimentimi dhe një procedurë të hapur likuidimi (ky informacion do
të sigurohet nga Qeveria në mënyrë të pavarur për secilin prej
aplikantëve dhe ata nuk kanë nevojë të paraqesin fatura);
ƒ Subjektit juridik nuk duhet t'i shqiptohet gjobat dhe sanksionet
vijuese nga Regjistri i gjobave (ky informacion do të sigurohet nga
Qeveria në mënyrë të pavarur për secilin prej aplikantëve dhe ata nuk
kanë nevojë të paraqesin fatura):
- dënim ndalesë për pjesëmarrje në procedurat e thirrjeve publike,
dhënien e kontratave për furnizim publik dhe kontratat e partneritetit
publik-privat;
- dënim ndalesë e përkohshme ose e përhershme për të kryer një
veprimtari të caktuar;
- sanksion kundërvajtës ndalesë për kryerjen e një profesioni,
aktiviteti ose detyre, gjegjësisht ndalimi i përkohshëm i kryerjes së
një aktiviteti të caktuar (me vendim të plotfuqishëm gjyqësor);
ƒ Aplikimet dhe shtojcat e dorëzuara nuk kthehen.
07. Rregullat për organizimin e ngjarjeve:
ƒ Të gjitha ngjarjet duhet të organizohen në mënyrë rigoroze në
përputhje me protokollet zyrtarë për mbrojtje nga KOVID-19, të cilat
do të jenë aktive ditën e ngjarjes. Shkelja e këtyre rregullave do të
rezultojë në sanksione ligjore dhe financiare;
ƒ Ngjarjet nuk duhet të përmbajnë gjuhë urrejtjeje, nacionalizëm,
homofobi, ksenofobi, anti-vaksinim, irredentizëm. Shkelja e këtyre
rregullave do të rezultojë në sanksione ligjore dhe financiare;
ƒ Organizatori duhet të sigurojë tre data të propozuara për realizimin
e ngjarjes së tij (dmth. Për secilën nga ngjarjet në kuadrin e projektit
të tij të propozuar) në tre muaj të ndryshëm në periudhën qershor -
shtator. Organizatori duhet të deklarojë një preferencë për secilën
nga tre datat e propozuara, dmth të shënojë datat me zgjedhjen e
parë, të dytë dhe të tretë. Organizatori duhet të pajtohet dhe të jetë i
gatshëm për të realizuar ngjarjen në secilën nga tre datat e
propozuara, ndërsa zgjedhja e datës së realizimit do të shpallet
bazuar në kalendarin e përgjithshëm të ngjarjeve për realizimin e
këtij programi, të përgatitur nga Qeverisë dhe të komunikuar me
secilin nga organizatorët menjëherë para nënshkrimit të kontratave;
ƒ Gjatë organizimit të ngjarjeve të cilat parashohin prani fizike të
audiencës, organizatori duhet të organizojë një sistem biletash për
pjesëmarrjen e audiencës, ku çmimet e biletave duhet të jenë
simbolike dhe të pranueshme për publikun e gjerë, gjegjësisht mes 0
dhe 200 denarë për ngjarjet nga projektet kryesore, mes 0 dhe 150
denarë për ngjarjet nga projektet e mesme dhe mes 0 dhe 100
denarë për ngjarjet nga projektet e vogla;
ƒ Organizatori mund, në bashkëpunim me partnerët mediatik, të ftojë
palë të treta si partnerë në projekt dhe të përdorin sponsorizimin e
tyre (me përjashtim të institucioneve shtetërore), por pjesëmarrja në
një sponsorizim të tillë nuk duhet të rrezikojë rregullat themelore
për organizimin e ngjarjeve;
ƒ Organizatori duhet të respektojë rregullat në lidhje me identitetin
vizual dhe standardet grafike të kremtimit "30 vjet pavarësi të
Maqedonisë së Veriut" të cilat do të përgatiten nga Qeverisë. Këto
rregulla nuk do të ndikojnë në përmbajtjen e ngjarjeve, por
organizatori ka një detyrim të shfaqë dukshëm identitetin vizual të
programit si primar.
08. Vlerësimi i aplikimeve të arritura:
Ngjarjet e propozuara vlerësohen nga një komision i përbërë nga tre
persona nga radhët e punonjësve të Qeverisë. Gjatë vlerësimit të
përmbajtjes së aplikacioneve, anëtarët e komisionit
domosdoshmërisht do të marrin parasysh mendimin e ekspertit të dy
anëtarëve të jashtëm të cilët janë ekspertë në fushën e organizimit të
ngjarjeve dhe prodhimin e përmbajtjes publike.
Fushat dhe kriteret për vlerësim:
Ƭ) Kapaciteti organizativ
- struktura organizative, burimet dhe përvoja të domosdoshme për
realizimin e ngjarjes së propozuar;
B) Ulje e të ardhurave për vitin 2020 krahasuar me vitin 2019 (kjo
fushë nuk do të zbatohet gjatë vlerësimit të subjekteve juridike të
themeluar në vitin 2020);
V) Planifikimi buxhetor, proporcionaliteti dhe racionaliteti i
shpenzimeve
- përvoja në realizimin e buxheteve në vëllimin për të cilin aplikohet,
plani për shpenzime dhe përshtatja e tij ndaj aktiviteteve të
propozuara;
G) Kualiteti i përmbajtjes së projektit të propozuar
Kualiteti i përmbajtjes së ngjarjes dhe sa është në përputhje me
temën dhe qëllimet e përcaktuara, përzgjedhja e interpretuesve dhe
nënkontraktuesve dhe aftësia e tyre për ta zbatuar programin e
propozuar, vëllimin (numrin dhe strukturën) i audiencës te i cili
organizatori planifikon të arrijë dhe planin për implementimin e
intervalit të parashikuar.
09. Dokumentacioni i obligueshëm për aplikim:
ƒ Fletëparaqitja dhe Formulari i plotësuar me një propozim projekti
për mbështetje financiare për ngjarje publike - një person juridik
mund të aplikojë me maksimum dy (2) fletëparaqitje gjegjësisht dy
propozim projekte, në maksimum dy (2) kategori të ndryshme, por
mund të aprovohet vetëm një nga aplikacionet (mund të shkarkohet
nga www.vlada.mk/oglasi);
ƒ Lista e kontraktorëve dhe nënkontraktorëve vendas. Së bashku me
listën, parashtrohen edhe marrëveshje për bashkëpunim ose
memorandum për mirëkuptim me një ose më shumë kontraktorë
vendas, gjegjësisht me të gjithë kontraktorët e paraparë në projektin,
si dhe marrëveshje për bashkëpunim ose memorandum për
mirëkuptim me të gjithë nënkontraktorët me të cilët aplikanti
planifikon të realizojë projektin;
ƒ Portofol, gjegjësisht listë me përshkrim të shkurtër të ngjarjeve të
realizuara të llojit të njëjtë ose të ngjashëm të organizuar nga personi
juridik, të bashkëngjitura me linqe aktive deri te internet publikimet
në të cilat mund të shihet se ngjarjet publike janë realizuar më parë
dhe në të cilat shihen specifikat themelore të ngjarjeve të realizuara;
ƒ Plani për publik - plan me vëllim të projektuar (numri dhe
struktura) e audiencave (offline ose/dhe online) tek i cili organizatori
planifikon të arrijë dhe mënyrë për të arritur arritjen e parashikuar të
audiencave;
ƒ Marrëveshje për bashkëpunim (ose memorandum për mirëkuptim)
me një ose më shumë media ose platforma mediatike dixhitale
(media tradicionale ose të reja);
ƒ Kopja e gjendjes aktuale nga regjistrimi në regjistrin e personave
të tjerë juridikë për regjistrimin e personit juridik jo më të vjetër se
gjashtë muaj; (mund të aplikohet në mënyrë elektronike ose direkt
në Regjistrin Qendror);
ƒ Kopja e llogarisë përfundimtare (bilanci i gjendjes dhe bilanci i
suksesit) për vitin 2020 dhe kopja e llogarisë përfundimtare (bilanci i
gjendjes dhe bilanci i suksesit) për vitin 2019.
ƒ Vërtetim nga Drejtoria e të Ardhurave Publike për detyra të
paguara publike për vitin 2020 në përputhje me ligjin (mund të
shkarkohet në mënyrë elektronike ose direkt në Drejtorinë e të
Ardhurave Publike);
ƒ Për propozimet për ngjarjet që përfshijnë audiencë me prani fizike,
aplikanti duhet të paraqesë një Plan për zbatimin e protokolleve të
KOVID-19 i cili përfshin një mënyrë të organizimit të shërbimit të
sigurisë;
ƒ Listimi i punonjësve - pasqyrë e regjistrimeve/çregjistrimeve në
sigurimin e detyrueshëm social për subjekt afarist (kërkesa mund të
merret në Agjencinë e Punësimit ose në mënyrë elektronike përmes
portalit APRMV);
ƒ Origjinal nga një deklaratë me shkrim e vërtetuar në noter nga ana
e personit përgjegjës të subjektit juridik, që aplikanti nën
përgjegjësinë morale, materiale dhe penale garanton saktësinë dhe
besueshmërinë e të dhënave të deklaruara në aplikim dhe
dokumentacionin e paraqitur, përfshirë këtu që për të njëjtin projekt /
ngjarje nuk ka marrë fonde nga ndonjë shtet tjetër ose institucion
lokal dhe nuk ka asnjë kërkesë aktive për fonde për të cilat pret një
përgjigje nga ndonjë shtet tjetër ose institucion lokal dhe nëse
projekti / ngjarja është aprovuar për të ardhmen nuk do të paraqesë
kërkesa për fonde në ndonjë shtet tjetër ose një institucion lokal
(shembulli i deklaratës mund të shkarkohet në
www.vlada.mk/oglasi).
10. Mënyra dhe afati i aplikimit:
Thirrja publike dhe formularët për Thirrjen publike për mbështetjen
financiare për industrinë dhe operatorët për organizim të ngjarjeve
janë në dispozicion në www.vlada.mk/oglasi.
Formularët e plotësuar parashtrohen në origjinal të vërtetuar dhe
nënshkruar nga ana e personit përgjegjës të subjektit së bashku me
dokumentacionin e duhur sipas kësaj thirrje publike.
Fletëparaqitja dhe Formulari së bashku me dokumentacionin e
tërësishëm parashtrohen në zarf të mbyllur përmes adresës: Qeveria
e Republikës së Maqedonisë së Veriut - Sekretariati gjeneral, bul.
"Ilinden" nr.2, 1000 Shkup ose përmes dorëzimit në arkivin e
Qeverisë çdo ditë pune prej orës 08:00 deri 16:00.
Në pjesën e përparme të zarfit në këndin e sipërm të majtë shkruani
"MOS HAP" dhe poshtë tij "Për thirrje publike për mbështetje
financiare për industrinë dhe operatorët për organizimin e ngjarjeve".
Kërkesat që nuk përmbajnë të dhënat e kërkuara në këtë thirrje
publike do të konsiderohen të paplota dhe nuk do të merren
parasysh.
Afati për parashtrimin e fletëparaqitjeve është më së voni deri më 6
maj 2021, ora 16:00.
Për informacione plotësuese aplikuesit mund të drejtohen në e-mail:
konkursi@vlada.gov.mk.
 SPORT
Koha, e enjte, 22 prill 2021
19

Kosova në qershor planifikon
t’i luajë dy miqësore në Prishtinë
“Kryetari Agim Ademi së
bashku me ekipin e tij dhe
neve në përfaqësuese është
duke punuar në
aranzhimin e ndeshjeve
miqësore. Janë dy ndeshje
miqësore që i shohim të
arsyeshme t’i organizojmë
dhe që të dyja planifikojmë
t’i luajmë në Prishtinë. Kjo
është kërkesë e jona, por do
të shohim gjatë javës së
ardhshme se me cilat
përfaqësuese mund të
kemi dakordim”, ka
theksuar Muharrem Sahit
Te Përfaqësuesja e Kosovës në
futboll kishin planifikuar ta sh-
frytëzonin muajin qershor për një
kamp stërvitor që do të përfshinte
edhe zhvillimin e një ndeshjeje
miqësore, pak ditë para se të nisë
Evropiani. Euro 2020 është dashur
të mbahej verën e vitit të kaluar,
por për shkak të pandemisë së ko-
ronavirusit është shtyrë për verën
e këtij viti. Por FFK-ja ka hequr dorë
nga kampi që synonte ta organi-
zonte në shtetin e Austrisë dhe tani
po planifikon t’i luajë dy ndeshje
miqësore. Te Kosova nuk kanë tre-
guar se me cilat përfaqësuese janë
në bisedime, por kanë konfirmuar
se plani i tyre është që dy ndeshjet
miqësore t’i organizojnë në stadiu-
min “Fadil Vokrri” në Prishtinë. Ter-
mini për përgatitje të përfaqësue-
seve pjesëmarrëse në “Euro 2020”,
si dhe për ndeshje miqësore është
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nga 31 maji deri më 8 qershor,
ndërsa Evropiani nis më 11 qershor
dhe përfundon më 11 korrik. Koso-
va dështoi të kualifikohej në “Euro
2020”. “Kryetari Agim Ademi së ba-
shku me ekipin e tij dhe neve në
përfaqësuese është duke punuar
në aranzhimin e ndeshjeve miqë-
sore. Janë dy ndeshje miqësore që
i shohim të arsyeshme t’i organi-
zojmë dhe që të dyja planifikojmë
t’i luajmë në Prishtinë. Kjo është
kërkesë e jona, por do të shohim
gjatë javës së ardhshme se me cilat
përfaqësuese mund të kemi dakor-
dim. Ajo që dihet është se një nde-
shje do ta luajmë në Prishtinë, por
ne po tentojmë që edhe të dytën ta
luajmë në ‘Fadil Vokrri’”, ka thënë
drejtori i Përfaqësueses së Kosovës,
Muharrem Sahiti.
Mundësinë e dy ndeshjeve në
muajin qershor e ka pohuar edhe
kryetari i Federatës së Futbollit të
Kosovës, Agim Ademi. Por Ademi
nuk ka dhënë më shumë detaje,
FFM do ti
paguan PCR
testet për të
gjitha klubet
Shkup, 21 prill - Pas vendimit të
fundit të Qeverisë, se para çdo
ndeshje futbolli duhet të ketë
test PCR për Covid-19, Federata
e Futbollit të Maqedonisë së Ve-
riut ka dalë me reagim të sh-
pejtë. Gjegjësisht, drejtuesit e
federatës kanë vendosur që te-
stet që do ti bëjnë lojtarët e
Ligës së Parë dhe të Dytë,
harxhimet të mbulohen nga
FFM. Klubet tani më janë infor-
muar për këtë vendim, ndërsa
testet do të nisin të behën sot (e
enjte) dhe të premten. Secili
klub duhet të paraqes 25 perso-
na për çdo ndeshje, përveç loj-
tarëve, trajnerë, edhe zyrtarë të
duke thënë se janë duke punuar kundër Lituanisë, të cilën e mposh- klubit do të duhet të testohen.
maksimalisht për t’i realizuar ti 4:0, por i humbi dy ndeshjet kua- Po ashtu FFM do ti paguan edhe
kërkesat e drejtuesve të Përfaqë- lifikuese, ndaj Suedisë e Spanjës. testet që do ti kryejnë referët,
sueses. “Po punojmë për ta shfrytë- Nga Suedia në Prishtinë u mposht delegatët dhe kontrolloret e
zuar sa më shumë periudhën për 3:0, ndërsa në Sevilla nga Spanja ndeshjeve.
miqësore. Nuk ka asgjë të konfir- 3:1. Përveç Suedisë e Spanjës, “Dar-
muar, por besoj se së shpejti do të danët” në Grupin B eliminator për
bëhen publik emrat. Na duhen dy Botërorin e vitit të ardhshëm e
kundërshtarë mesatarë”, ka thënë kanë edhe Greqinë dhe Gjeorgjinë.
Ademi. Në fakt, Kosova humbi Pas ndeshjeve të para, Kosova në
mundësinë që të kualifikohej në shtator luan në udhëtim ndaj
Evropian nëpërmjet plej-ofit. Gjeorgjisë, derisa e pret Greqinë.
Humbi në Shkup nga Maqedonia e Më 8 shtator e pret edhe Spanjën
Veriut, duke u eliminuar në gjy- në Prishtinë. Në tetor luan në
smëfinale. Maqedonia e Veriut udhëtim kundër Suedisë, derisa e
është kualifikuar në “Euro 2020” pret më 12 tetor Gjeorgjinë, dhe
dhe do t’i ketë disa futbollistë sh- ciklin e dytë kualifikues e mbyll me
qiptarë. Me shqiptarë do të paraqi- ndeshjen që e luan në Athinë
tet edhe Zvicra, ndërsa ka gjasa që kundër Greqisë më 14 nëntor. Për
të ftohet te Belgjika, Adnan Janu- grumbullimin e muajit qershor,
zaj. Kosova në mars i luajti tri nde- Kosova shpreson në disa lojtarë të
shje, një miqësore dhe dy kuali- rinj, në mesin e tyre edhe sulmue-
fikuese për kampionatin botëror sin Astrit Selmani, që për shkak të
“Katari 2022”. Kosova para dy nde- izolimit shkaku i koronavirusit nuk
shjeve kualifikuese në muajin iu bashkua Kosovës për ndeshjet e
mars luajti miqësore në Prishtinë muajit mars.

Uzuni shënon 2 gola dhe Distria po i afrohet pozitës

shpallet kampion në Hungari së parë në ranglistën e përgjithshme
Xhudistja kosovare, Distria vjeçarja ka kaluar në vendin e dytë.
Krasniqi ka mbajtur pozitën e parë Udhëheq francezja Clarisse Agbe-
në ranglistën botërore në katego- gnenou me 9510 pikë. Pra Distria
rinë deri 48 kilogramë. Falë me- me 9265 pikë ka gjasa reale për ta
daljes së artë në Evropianin e Li- kaluar francezen e kategorisë deri
sbonës, javën e kaluar, Distria ka 63 kilogramë. Dalja në vend të parë
rritur diferencën e pikëve me uk- do të ishte një tjetër sukses i madh
rainasen Daria Bilodid. Distria i xhudistes kosovare. Majlinda Kel-
udhëheq në ranglistë me 9265 mendi ka mbajtur vendin e pestë
Myrto Uzuni festoon titullin e varosit në këtë sezon. Uzuni zhbl- pikë, ndërsa Bilodid është e dyta në ranglistën e kategorisë deri 52
parë kampion në karrierë me një lokoi fillimisht shifrat me një ve- me 8385 pikë. Distria do të jetë kilogramë, ndërsa Nora Gjakova
dygolësh. Sulmuesi i kombëtares prim të bukur akrobatik pas vetëm bartësja e parë në Botëror e me vazhdon të jetë e katërta në kate-
shqiptare u shpall kampion Hun- 12 minutash lojë, ndërkohë që në shumë mundësi edhe në Lojërat gorinë deri 57 kilogramë. Avancim
garie me Ferncvaros që siguroi minutën e 77 shënoi edhe golin e Olimpike. Derisa me formën ak- të madh ka bërë Laura Fazliu në
edhe matematikisht titullin tre tretë dhe atë vulosi fitoren e skua- tuale Distrisë nuk i rrezikohet po- kategorinë deri 63 kilogramë. Ajo
javë para fundit falë fitores 3-0 drës kryeqytetase me 11-metërsh. zita e parë në kategori, ajo po mar- ka avancuar për tetë pozita falë tuar një pozitë në kategorinë deri
ndaj Ujpest në Budapest. Uzuni Ferencvaros fitoi titullin e 32-të në shon sigurt edhe drejtë pozitës së vendit të pestë në Evropian dhe 73 kilogramë. Tani është i shtati.
spikati me një dygolësh në këtë histori ndërkohë që Uzuni me këto parë në ranglistën e përgjithshme. tani është e 42-ta. Loriana Kuka ka Akili, njëjtë si Distria fitoi titull
sfidë duke u konfirmuar edhe dy finalizime u ngjit në vendin e 3- Pra në ranglistën e të gjithë xhudi- humbur një pozitë në kategorinë evropian. Ranglista botërore for-
njëherë si nga një lojtarët më të të listës së golashënuesve në stëve e xhudisteve në të gjitha ka- deri 78 kilogramë dhe tani është e mohet në bazë të pikëve që fitohen
efikasë dhe më cilësorë të Ferenc- Hungari me 12 gola. tegoritë. Prej vendit të tretë, 25- teta. Ndërkohë Akil Gjakova ka fi- me sukses nëpër gara.
20 MARKETING Koha, e enjte, 22 prill 2021

Në bazë të nenit 20-g të Ligjit për të punësuarit në sektorin publik (Gz.zyrtare e RMV nr.27/2014, 199/2014,
27/2016...143/2019), nenit 37-i të Ligjit për ndërmarrjet publike (Gz.zyrtare e RMV nr.38/1996, 6/2002,
40/2003...64/2018) dhe nenit 25 të Statutit të NPK Bregallnica - Dellçevë, drejtori i NPK Bregallnica - Dellçevë
publikon:

SHPALLJE PUBLIKE nr.1/2021

Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut për punësim të ofruesve të shërbimeve publike për kohë të pacaktuar
Në bazë të nenit 19 të Ligjit për mbrojtje dhe shpëtim ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" nr. 36/2004, 49/2004 86/2008,
124/2010, 18/2011, 41/2014, 129/2015, 71/2016, 106/2016 dhe 83/2018), Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut publikon: NPK Bregallnica - Dellçevë ka nevojë për punësim të ofruesve të shërbimeve publike për kohë të pacaktuar të punës për vendet e
punës në vijim:
SHPALLJE PUBLIKE
për emërim të drejtorit të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim 1. Punëtor - shofer i makinës së vogël komunale me shifrën e vendit të punës KDR 0305 V02 019 - 1 (një) realizues, me rrogë
1. Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, do të emërojë drejtorin e Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim, për kohë prej katër viteve. neto fillestare prej 16.000,00 denarë.
2. Për drejtor të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim mund të emërohet personi i cili i përmbush këto kushte në vijim: Kushtet e veçanta:
1) është shtetas i Republikës së Maqedonisë së Veriut; - së paku niveli i kualifikimeve: shkalla I ose arsim fillor
2) në momentin e emërimit me vendim të plotfuqishëm gjyqësor të mos ketë të shquar dënim ndalesë për kryerjen e profesionit, - përvoja e punës: me ose pa përvojë pune në profesion
veprimtarisë ose detyrës; Kushte tjera të veçanta:
3) ka arritur së paku 240 kredi sipas SETK ose shkallë VII/1 të mbaruar të arsimit; - patentë shoferi të kategorisë B
4) ka së paku pesë vite përvojë të punës; Vërejtje: Sipas planit vjetor për punësime të institucionit për vitin 2021, janë paraparë punësime për 1 maqedonas/e.
5) posedon një prej certifikatave të njohura ndërkombëtare ose vërtetim për njohje aktive të gjuhës angleze jo më të vjetër se pesë vjet
edhe atë: 2. Ngarkues i mbeturinave me shifrën e vendit të punës KDR 0305 V02 033 - 2 (dy) realizues, me rrogë neto fillestare prej
x TOEFL-IBT – së paku 74 pikë, 15.000,00 denarë.
x IELTS – së paku 6 pikë, Kushtet e veçanta:
x ILEC (Cambridge English: Legal), së paku niveli B2, - së paku niveli i kualifikimeve: shkalla I ose arsim fillor
x FCE (Cambrigde-English: First) – të dhënë, - përvoja e punës: me ose pa përvojë pune në profesion
x BULATS – së paku 60 pikë ose Vërejtje: Sipas planit vjetor për punësime të institucionit për vitin 2021, janë paraparë punësime për 2 maqedonas/e.
x APTIS – së paku niveli B2.
3. Referent për varreza me shifrën e vendit të punës KDR 0305 B02 006 - 1 (një) realizues, me rrogë neto fillestare prej
3. Për drejtor të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim, mund të emërohet personi i cili krahas kushteve të cekura në pikën 2 të shpalljes duhet ti 16.500,00 denarë.
plotësojë edhe kriteret plotësuese të cilat janë të cekura në fletëparaqitjen që është në dispozicion në linkun në vijim: Kushtet e veçanta:
https://vlada.mk/sites/default/files/dokumenti/prijava_za_oglas_1.pdf , - së paku niveli i kualifikimeve: IV, 240 kredi sipas ECVET ose MKSOO ose arsim të mesëm katërvjeçar
https://vlada.mk/sites/default/files/dokumenti/struktura_na_dopolnitelni_dokumenti_1.docx - përvoja e punës: së paku 2 (dy) vite përvojë pune në profesion
Vërejtje: Sipas planit vjetor për punësime të institucionit për vitin 2021, janë paraparë punësime për 1 maqedonas/e.
4. Me fletëparaqitjen kandidatët janë të detyruar ta parashtrojnë dokumentacionin në vijim:
1) fletëparaqitje; 4. Punëtor për fshirje me shifrën e vendit të punës KDR 0305 V02 020 - 2 (dy) realizues, me rrogë neto fillestare prej 15.000,00
2) biografi të shkurtë; denarë.
3) letër motivimi; Kushtet e veçanta:
4) plan dhe program për punën në vijim; - së paku niveli i kualifikimeve: shkalla I ose arsim fillor
5) certifikatë të shtetësisë; - përvoja e punës: me ose pa përvojë pune në profesion
6) dëshmi që në momentin e emërimit nuk ka të shquar dënim ose sanksion kundërvajtës ndalesë për kryerjen e profesionit, Vërejtje: Sipas planit vjetor për punësime të institucionit për vitin 2021, janë paraparë punësime për 2 maqedonas/e.
veprimtarisë ose detyrës;
7) diplomë për arsim të lartë të mbaruar me së paku 240 kredi të arritura sipas SETK ose shkallë VII/1 të mbaruar; Krahas kushteve të veçanta, secili kandidat duhet t`i plotësojë edhe kushtet e përgjithshme në vijim të parapara në nenin 37-zh të
8) dëshmi që ka minimum pesë vite përvojë pune; Ligjit për ndërmarrjet publike:
9) certifikatë ndërkombëtarisht të pranuar për njohje aktive të gjuhës angleze, jo më të vjetër se pesë vjet: - të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë së Veriut;
x TOEFL-IBT – së paku 74 pikë, - në mënyrë aktive ta përdorë gjuhën maqedonase;
x IELTS – së paku 6 pikë, - të jetë i moshës së rritur;
x ILEC (Cambridge English: Legal), së paku niveli B2, - të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës dhe
x FCE (Cambrigde-English: First) – të dhënë, - me vendim të plotfuqishëm gjyqësor të mos ketë të shquar dënim ndalesë për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës.
x BULATS – së paku 60 pikë ose
Orari i punës për të gjitha vendet e publikuara të punës zgjat prej orës 07:00 deri 15:00, nga e hëna deri të premten (40 orë në javë).
x APTIS – së paku niveli B2.
Ndaj fletëparaqitjes e cila mund të merret nga arkivi i NPK Bregallnica - Dellçevë, kandidatët e interesuar duhet të parashtrojnë:
- dëftesë/diplomë për arsim të mbaruar;
5. Dokumentet nga pika 4 duhet të parashtrohen në formën origjinal ose kopje të vërtetuara në noter dhe të njëjtat të parashtrohen në arkivin
- dëshmi për përvojën e punës (listë për stazhin nga PIO, vërtetim nga AVRM);
e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut ose përmes postës në adresën: Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut bul.
- certifikatë të shtetësisë;
"Ilinden" nr.2, 1000 Shkup me shenjën: "për shpalljen publike për emërim të drejtorit të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim ".
- certifikatë të lindjes;
6. Dokumentet e kërkuara të mos i zëvendësojnë formularët e deritanishëm të përcaktuara me Ligjet dhe aktet nënligjore nën kompetencën e
- vërtetim mjekësor për gjendjen e përgjithshme shëndetësore;
MIOA dhe Ligjeve të veçanta që i përcaktojnë kushtet e përgjithshme dhe të veçanta për zgjedhje/emërim.
7. Dokumentet e kërkuara mund të jenë publike (në ueb faqen) e Institucionit për kandidatin/en që janë zgjedhur/emëruar, ndërsa në funksion
- dëshmi që nuk ka të shquar dënim ndalesë për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës.
të transparencës dhe përcjelljes së plotësimit të të njëjtëve nga ana e organeve mbikëqyrës (Qeveria, Kuvendi, Bordet mbikëqyrëse dhe trupa
të ngjashëm). Afati për paraqitjen e kandidatëve është 15 (pesëmbëdhjetë) ditë, llogaritur nga dita e publikimit të shpalljes në shtypin ditor.
8. Koeficienti i llogaritjes së pagës: është përcaktuar në pajtim me Vendimit për përcaktimin e koeficienteve për llogaritjen e pagës së Procedura e selektimit të kandidatëve për punësim përbëhet nga kontrolli i të dhënave të vendosura në fletëparaqitjen për punësim
funksionarëve të cilët i emëron Qeveria e Republikës së Maqedonisë ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" nr. 53/2005, 71/2005, me kushtet e përcaktuara në shpalljen publike, kontroll i dëshmive të parashtruara dhe intervistë.
2/2006, 8/2006, 46/2006, 18/2007, 94/2007, 103/2007, 126/2007, 138/2007, 39/2008, 137/2008, 154/2008, 63/2009, 76/2009, 144/2009, Fletëparaqitjet me dokumentet e duhura të parashtrohen personalisht ose përmes postës deri te arkivi i NPK Bregallnica - Delçevë,
39/2010, 63/2010, 158/2010, 5/2011, 75/2011, 133/2011, 70/2012, 82/2012, 161/2012, 172/2013, 16/2014, 21/2014, 99/2014, 116/2014, rr. M.M.Brico nr.36, 2320 Dellçevë.
152/2015, 161/2015, 218/2015, 19/2016, 71/2016, 189/2016, 126/2017, 102/2018, 108/2018, 209/2018 dhe 234/2018 dhe "Gazeta zyrtare e Dokumentacioni i pakompletuar dhe i vonuar nuk do të merret parasysh gjatë shqyrtimit të fletëparaqitjeve.
Republikës së Maqedonisë së Veriut" nr. 73/2019, 139/2019, 147/2019, 262/2019, 278/2019, 26/2020, 29/2020, 237/2020 dhe 245/2020).
9. Afati për paraqitje të kandidatëve të interesuar është 5 ditë, llogaritur nga dita e publikimit të shpalljes në gazetat ditore. NPK "Bregallnica" Dellçevë
10. Shpallja do të publikohet edhe në ueb faqen e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut. Drejtor
11. Fletëparaqitja dhe dokumentacioni i pakompletuar, jo i plotë dhe i parashtruar pas përfundimit të afatit për aplikim nuk do të shqyrtohet. Stojçe Stojkovski

Nëbazëtënenit35paragrafi(3)tëLigjitpërPlanifikimUrbanistikdheHapësinor(Gz.Zyrtare
eRMͲsënr.199/14,44/15,193/15,31/16,163/16,64/18,168/18)dheVendimmenr.10Ͳ
3092/2nga17.03.2021KryetariiKomunëssëTetovës,elëshonkëtë:


REPUBLIKA E MAQEDONISË SË VERIUT

AGJENCIA E ADMINISTRATËS KOMUNIKATË
Në bazë të nenit 35 të Ligjit të Nëpunësve Administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 48/15, 154/15, 5/16, 142/16 përorganiziminePËRSËRITURtëPrezantimitPublikdheAnketëspublikepër
dhe 11/18) dhe Rregullores së mënyrës së zbatimit të procedurës për punësim të nëpunësve administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” DokumentacioninurbanistikplanorlokalnëPK34/1dhe34/2KKFalishtnëkomunëne
nr. 27/18), lidhur me nenin 20-g të Ligjit të punësuarve në sektorin publik („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 27/16 dhe
35/18) dhe Rregullores së elementeve të obligueshme të shpalljes publike të plotësimit të vendit të punës në sektorin publik përmes punësimit dhe Tetovës,kompleksmedestinimA4strehimipërkohshëmnëkomunëneTetovës
fletëparaqitjes për punësim, si dhe të formës, përmbajtjes dhe mënyrës së mbajtjes së regjistrit të personave që kanë dhënë të dhëna të rrejshme gjatë
punësimit në sektorin publik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 34/15), Agjencia e Administratës publikon 
NjoftohenqytetarëtekomunëssëTetovësseKryetariikomunëssëTetovësmoriVendim
SHPALLJE PUBLIKE NUMËR – 143/2021
për punësimin e 1 nëpunës publik nga grupi I, nëngrupi II në Fondin e Sigurimit Pensional dhe Invalidor të Maqedonisë së Veriut për vendet e punës për organizimin e Prezantimit Publik dhe Anketës publike e përsëritur të Dokumentacionit
në vijim: urbanistik planor lokal në PK 34/1 dhe 34/2 KK Falisht në komunën e Tetovës, kompleks
1. FPO0102B03004 Udhëheqës i njësisë për komunikim, Njësia për komunikim - Qendra, Sektori për burime njerëzore, punë 1 realizues(ë) me destinim A4 strehim i përkohshëm në komunën e Tetovës, të përpunuar nga SHPK
juridike dhe të përgjithshme „TEPLAN“ͲTetovë,menr.tek.11Ͳ05/2018.
Kushtet e përgjithshme:
- Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë,
- Ta njohë mirë gjuhën maqedonase, LëndaepërfshirjesplanoreështëelocuarnëterritorinekomunëssëTetovës.
- Të jetë i moshës madhore,
- Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës, Përfshirjaplanore:nëanënperëndimorepërfshirjakufizohetmePK33/1,nëanënjugore
- Me vendim gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ndalese për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës. mePK48dhe47,nëanënverioremePK41dhemerrugënekzistuese.
Kushtet e posaçme:
- niveli i kualifikimeve VI A sipas kornizës maqedonase të kualifikimeve dhe së paku 240 kredi, sipas ECTS ose të kryer shkallën VII/1, Shkencat Përfshirjaështëmesipërfaqeprej6231m2.
politike/Shkenca për letërsi
- më së paku 4 (katër) vjet përvojë pune në profesion, ku së paku 1 (një) vit në vend pune në sektorin publik, përkatësisht së paku 6 (gjashtë) vjet përvojë ANKETAPUBLIKEEPËRSËRITURsipasDokumentacioniturbanistikplanorlokalnëPK34/1
pune në profesion, prej të cilave së paku 2 (dy) vjet në vend pune udhëheqës në sektorin privat
dhe34/2KKFalishtnëkomunëneTetovës,kompleksmedestinimA4strehimipërkohshëm
Kompetencat e përgjithshme: në komunën e Tetovës, do të zgjatë 5 ditë pune, kurse do të mbahet në periudhën nga
- zgjidhje të problemeve dhe marrje të vendimeve për çështje të sferës së tij
- mësim dhe zhvillim
04.05.2021Ͳ10.05.2021.
- komunikim
- arritje të rezultateve PREZANTIMI PUBLIK I PËRSËRITUR sipas Dokumentacionit urbanistik planor lokal në PK
- punë me të tjerë/punë ekipore 34/1 dhe 34/2 KK Falisht në komunën e Tetovës, kompleks me destinim A4 strehim i
- ndërgjegjësim strategjik
- orientim kah palët/palët e interesuara përkohshëm në komunën e Tetovës, do të mbahet me datë 05.05.2021 në ora 12:00, në
- udhëheqje; dhe zyrën nr.20 në KomunëͲ Sektorin e urbanizmit dhe menaxhimit me tokën ndërtimore në
- menaxhim financiar
komunëneTetovës.
Kompetenca të posaçme:
- njohje aktive të programeve kompjuterike për punë në zyrë Listat anketuese për pjesëmarrje në anketën publike, qytetarët e interesuar mund t’i
- çertifikatë e dhënies së provimit të udhëheqjes administrative
- njohje aktive të një prej gjuhëve më të folura të Bashkimit Evropian (anglisht, frëngjisht, gjermanisht)
marrin në hapësirat e Komunës Ͳ Sektorin e urbanizmit dhe menaxhimit me tokën
ndërtimore në zyrën nr.20 në komunën e Tetovës ose në formën elektronike përmes
Orari i punës : sistemitinformativeͲurbanizëm.
- Ditët e punës e hënë - e premte
- Orët javore të punës 40
- Orari ditor i punës 07:30 - 15:30 Në afatin e caktuar qytetarët e interesuar dhe personat juridik nga territori konkret i
- Përshkrimi i orarit të punës: duke filluar në mes orës 7:30 dhe 8:30 dhe përfundimi i të njëjtit në mes orës 15:30 dhe 16:30 përfshirë me planin, mund të dorëzojnë vërejtje me shkrim, propozime dhe mendime në
Rroga neto: 32.570,00 denarë
 listatanketuese.
VËREJTJE: Sipas planit vjetor për punësim në institucionin përkatës për vitin 2021 janë të parapara: Maqedonas(e) 1.
Kushtet e lartpërmendura në shpallje kandidatët duhet t’i plotësojnë në momentin e aplikimit në formë elektronike nëpërmjet profilit të përdoruesit të ShtojcagrafikeeDokumentacioninurbanistikplanorlokalnëPK34/1dhe34/2KKFalisht
krijuar në faqen e internetit të Agjencisë së Administratës.
Afati i aplikimit zgjatë 15 ditë, duke llogaritur nga dita e publikimit të shpalljes. Pas mbarimit të afatit për aplikim, shpallja do të jetë e larguar nga
në komunën e Tetovës, kompleks me destinim A4 strehim i përkohshëm në komunën e
faqja e internetit e Agjencisë. Tetovës do të ekspozohet në tabelën e shpalljes në ndërtesën e komunës së Tetovës në
Pas kalimit të afatit të aplikimit, shpallja do të jetë e hequr nga faqja e internetit e Agjencisë. ueb faqen e komunës, informata më detale për Dokumentacionin urbanistik planor lokal
Kandidatëve u kërkohet fletëparaqitjen ta plotësojnë në tërësi, të jenë precizë dhe të japin të dhëna të sakta. Kandidatët e paraqitur në shpalljen publike
në faqen e internetit të Agjencisë së administratës do të informohen, për kohën dhe vendin e mbajtjes së çdo faze të ardhshme të procedurës për selektim dotëmundtëmerrennëSektorineurbanizmitdhemenaxhimitmetokënndërtimorenë
të nëpunësit administrativ. komunëneTetovës.
Faza e 1 – rë: selektimi administrativ realizohet në një afat prej 15 ditësh pas mbarimit të shpalljes së publikuar.
Faza e 2 – të: provimi i nëpunësit administrativ realizohet në një afat jo më të shkurtër se 10, dhe jo më të gjatë se 30 ditë pas mbarimit të fazës së 1 –
rë. Ai inçizohet dhe emetohet drejtpërdrejtë në faqen e internetit të Agjencisë së administratës. Kryetar,
Faza e 3 – të: kontrollimi i vërtetësisë së provave dhe intervista realizohet në një afat prej 10 ditësh pas mbarimit të fazës së 2 – të. TeutaArifi
 SPORT
Koha, e enjte, 22 prill 2021
21

NBA Caktohet
vendi ku do të
Paul George udhëheq zhvillohet meçi
Joshua-Fury
Clippers drejt fitores Meçi i shumëpritur për kampionin e pa-
diskutueshëm të botës mes Anthony Jo-
shua dhe Tyson Fury do të zhvillohet në
Arabinë Saudite, njofton Bob Arum, pro-
Ekipi i Clippers, ka mposhtur 113- motori i këtij të fundit. Bisedimet për
luftën për kampionin e padiskutueshëm
112 Portland jashtë fushe.
të botës janë duke u zhvilluar që një vit
Ndeshje e ekuilibruar, ku për dhe thuhej se caktimi i vendit ku do të
kalifornianët u dallua Paul ndesheshin ata ishte pengesa e fundit.
George me 33 pikë e 11 rebound, Por javën e kaluar, dy boksierët britanikë
ranë në ujdi për vendtakimin e tyre për
më i miri në fushë titullin e kampionit të padiskutueshëm
të botës në kategorinë e rëndë. Në mesin
e vendeve të propozuara ishin Katari, Uz-
Los Angeles Clippers vijojnë të shfaqë bekistani, Rusia, Shtetet e Bashkuara
formë të mirë në këtë fazë të fundit të sezo- dhe Britania e Madhe. Arum, promotori
nit të rregullt të NBA-së. Skuadra kalifor- i Fury, konfirmoi të martën mbrëma se
niane, e udhëhequr nga Paul George, autor lufta do të zhvillohet në Arabinë Saudi-
i 33 pikëve dhe 11 “rebound”, fituan 113-112 te, shtetin ku u zhvillua edhe rimeçi mes
ndaj Portland Trail Blazers në një sfidë Joshuas dhe Andy Ruiz Jr në vitin 2019.
shumë të luftuar e që u vendos në sekondat Arum ka thënë se qyteti Jeddah pritet të
e fundit, me McCollum që mundi të reali- jetë vendi ku do të organizohet “Beteja e
zonte në gjuajtjen e fundit, e cila do t’u jep- Britanisë”, në njërën prej këtyre tri data-
te suksesin Blazers. Edhe pse vazhdojnë të ve, 24 korrik, 31 korrik, ose 7 gusht. “Ne i
vuajnë mungesat e Kevin Durant e James kemi tanimë kontratat për vendin e
Harden, Brooklyn Nets triumfuan 134-129 aktualisht të pestët me Konferencën e Trae Young dhe “double-double” të Clint Ca- meçit. Kemi bërë hap të madh. Tani
kundër New Orleans Pelicans. Sfidë kjo që Lindjes, që iu imponuan 109-97 Charlotte pelas, që e mbylli takimin me 14 pikë dhe 19 vetëm po i rregullojmë dokumentet me
anoi më shumë nga spektakli sesa nga loja Hornets. Vendimtar me 24 pikë RJ Barrett, “rebound”. Sukses edhe për Minnesota Tim- sauditët”, tha Arum për Boxing Scene.
mbrojtëse. Te Nets spikati me 32 pikë Kyrie ndërsa për Hornets më i miri rezultoi PJ Wa- berwolves përballë Sacramento King me re- Fury rrezikon ta humbasë titullin në
Irving, ndërsa për të zotët e shtëpisë nuk shington me 26 pikë. Atlanta Hawks vazh- zultatin 134-120. Spikati me 28 pikë “rookie” WBC, ndërsa Joshua rrezikon t’i humba-
mjaftuan 33 pikët e Zion Williamson. Vjen dojnë të tregojnë formë të mirë, duke fituar Anthony Edwards, pa harruar edhe 26 pikë së titujt në IBF, WBO dhe WBA në luftën
fitorja e shtatë radhazi për New York Knicks, 112-96 ndaj Orlando Magic falë 25 pikëve e 18 “rebound” të Karl-Anthony Towns. e parë për të gjithë katër titujt e mëdhenj
të botës në kategorinë e rëndë. Kampio-
Hamilton: Edhe unë jam human, “flamuri i kuq” më shpëtoi garën ni i fundit i padiskutueshëm i botës ish-
te Lennox Lewis nga Britania e Madhe
Lewis Hamilton u rendit i dyti kuq, gara u ndal dhe Hamilton nga viti 1999 deri më 2000.
në garën e Imola, pas Max Ver- pati mundësi të rregullojë
stappen. Një rezultat që në makinë dhe të rikuperojë me ri-
pamje të parë duket normal, por valët. “Nëse nuk do të kishte qenë
kjo garë pati shumë të papritura flamuri i kuq, vështirë se do të
për pilotin britanik të Mercedes. ngjitesha në podium”, tha Hamil-
Verstappen e parakaloi në kthe- ton. “Pasi dola jashtë piste humba
sën e parë, një gjë që mund të shumë kohë, por fakti që gara u
ndodhë, por britaniku bëri një ga- ndal më ndihmoi shumë, pasi di-
bim në xhiron e 33-të, duke dalë ferencat me rivalët u anulluan.
jashtë piste dhe zbriti në vendin e Siç e patë edhe unë jam human e
9-të. Ai dëmtoi turirin e makinës mund të gaboj. Nëse do të kisha
së tij, por fati këtë herë ishte me humbur shumë pikë ndaj Max,
të. Aksidenti mes Russell dhe Bot- do të kishte qenë e vështirë t’i
tas bëri që të valëvitej flamuri i rikuperoja”, tha Hamilton.
Publicitet
Në bazë të nenit 22 pika 1 dhe nenit 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (“Gazeta Zyrtare e RM" nr. 167/15 – tekst i konsoliduar) nenit 143 pika 3 e Ligjit për
mbrojtje të fëmijëve (“Gazeta Zyrtare e RM" nr. 23/13, 12/14, 44/14, 144/14, 10/15, 25/15, 150/15, 192/15, 27/16, 163/17 dhe 11/18) dhe pajtimit të Ministrisë Në bazë të nenit 22 paragrafi 1 pika 1 dhe nenit 23 paragrafi 1 të Ligjit për marrëdhënie pune ("Gz.zyrtare e
së financave nr. 18-1932/2 të datës 17.03.2021; 18-3875/2 të datës 15.04.2021; 18-3080/2 të datës 15.04.2021, UD Drejtori i IPKÇF "11 Oktomvri" Butel - RM" nr.167/2015, 27/16, 120/18 dhe "Gazeta zyrtare e RMV" nr.110/19 dhe 267/20), nenit 85 paragrafi 3 Ligjit
Shkup publikon
SHPALLJE PUBLIKE për arsim fillor ("Gz.zyrtare e RMV" numër 161/2019) dhe vendimit të drejtorit të SHFK "Ilinden" Kriva
Për punësim për kohë të pacaktuar të punës Pallanka për publikim të shpalljes publike numër 04-114/1 të datës 20.04.2021 për punësim të personit ndihmës
1. 1 (një) person në vendin e punës – përkëdhelës në gjuhën shqipe me arsim të mesëm të mbaruar katërvjeçar dhe licencë valide për përkëdhelës, me ose pa teknik (mirëmbajtës i higjienës) për kohë të pacaktuar, Drejtori i SHFK "Ilinden" Kriva Pallanka publikon:
përvojë pune;
2. 1 (një) person në vendin e punës – përkëdhelës në gjuhën maqedonase me arsim të mesëm të mbaruar katërvjeçar dhe licencë valide për përkëdhelës, me
ose pa përvojë pune; SHPALLJE PUBLIKE
3. 1 (një) person për vendin e punës - ndihmës kuzhinier me arsim të mesëm të mbaruar (hoteleri, tregti) ose arsim fillor, me ose pa përvojë pune.
për punësim të personit ndihmës-teknik (mirëmbajtës i higjienës)
Kushtet e përgjithshme që vlejnë për të gjithë kandidatët: për kohë të pacaktuar të punës
- Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë;
- Të jetë i aftë fizikisht dhe psiqikisht;
- Të njeh gjuhën maqedonase dhe alfabetin cirilik; 1. Një (1) realizues për vendin e punës mirëmbajtës i higjienës, me orar të plotë të punës gjegjësisht 40 orë pune
- Të mos i jetë shqiptuar dënim ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës;
- Të mos i jetë shqiptuar dënim me aktvendim të plotfuqishëm gjyqësor që dënohet për vepër penale për dhunë familjare, marrje të personit të mitur, në javë, për kohë të pacaktuar, me arsim fillor ose të mesëm të mbaruar, shifra OBN 04 01 A01 002, me neto
moskujdese dhe keqtrajtim me person të mitur dhe abuzim farefisnor, për vepër penale nga grupi i veprave kundër lirisë gjinore, pavarësisht sanksionit të pagë fillestare në shumën prej 14.934,00 denarë.
shqiptuar dhe tek i cili në pajtim me ligjin është përcaktuar sjellje diskriminuese.
- Të përmbushë edhe kushte të tjera të përcaktuara në aktin për organizim të brendshëm dhe sistematizim të vendeve të punës Orari i punës është nga e hëna deri të premten prej orës 06:30 deri 14:30.
Përveç kushteve të përgjithshme të cilat vlejnë për të gjithë kandidatët, për secilin vend pune duhet të plotësohen edhe kushtet e veçanta edhe atë:
1. Për vendin e punës - përkëdhelës Dokumentet e duhura për paraqitje në shpalljen publike:
Ͳ Arsim të mesëm katërvjeçar të mbaruar Kandidatët për mirëmbajtës të higjienës janë të obliguar t`i parashtrojnë dokumentet në vijim:
Ͳ Licencë valide për përkëdhelës
Ͳ Me ose pa përvojë pune - fletëparaqitje për punësim për vendin e punës mirëmbajtës i higjienës;
Ͳ Marrëdhënia e punës themelohet për kohë të pacaktuar të punës. - dëftesë/diplomë për arsim fillor/të mesëm të mbaruar;
Ͳ Orari ditor i punës është gradualisht nga ora 08:00-16:00 dhe nga ora 10:00-18:00 prej të cilave 7 orë punë me fëmijë.
Ͳ Bruto pagesa fillestare për vendin e punës: 27.734,00 denarë - certifikatë të lindjes;
2. Për vendin e punës - ndihmës kuzhinier
- certifikatë të shtetësisë.
Ͳ Arsim të mesëm të mbaruar (hoteleri, tregti) ose arsim fillor Shpallja publike zgjat 3 (tre) ditë pune llogaritur nga dita e publikimit në shtypin ditor, ndërsa zgjedhja do të
Ͳ Me ose pa përvojë pune
Ͳ Marrëdhënia e punës themelohet për kohë të pacaktuar të punës.
bëhet në afat prej 5 ditëve pas përfundimit të afatit për paraqitje.
Ͳ Orari ditor i punës është gradualisht nga ora 08:00-16:00 dhe nga ora 10:00-18:00, 8 orë Fletëparaqitjet me dokumentacionin e duhur në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter të parashtrohen deri te
Ͳ Bruto pagesa fillestare për vendin e punës: 20.971,00 denarë
SHFK "Ilinden" Kriva Pallankë.
Shpallja zgjatë 5 (pesë) ditë pune nga dita e publikimit. Kandidatët duhet të parashtrojnë lutje së bashku me dokumentet për aplikim. Dokumentet e Dokumentet e pakompletuara dhe të vonuara nuk do të shqyrtohen.
nevojshme për aplikim në shpallje duhet të jenë në origjinal ose kopje të vërtetuara në noter. Dokumentet e arritura si të paplotësuara nuk do të shqyrtohen nga
ana e komisionit për punësim. Zgjedhja do të realizohet në afat prej 8 ditëve.
SHFK "Ilinden" Kriva Pallankë
Kandidatët e interesuar aplikacionet duhet personalisht t’i parashtrojnë në arkivin e IPKÇF “11 Oktomvri” Butel në rr. "2-ra Makedonska Brigada" pn, DREJTOR
objekti amë Çair.
IPKÇF “11 Oktomvri” Butel – Shkup Marica Nikollovska
22
Mourinho,
trajneri
që “i gëzohet”
shkarkimeve
Jose Mourinho është një nga
trajnerët më të mirë në botën e
futbollit. The Special One ta-
shmë është shkarkuar nga drej-
timi i Tottenhamit, ekip me të ci-
lin nënshkroi në nëntor të 2019.
Mourinho ka pasur shumë suk-
sese në karrierën e tij si trajner. Ai
ka fituar disa trofe të rëndësi-
shëm si Liga e Kampionëve, Pre-
mier Liga, La Liga, Seria A, Euro-
pa Liga etj. Por, ashtu siç ka pasur
suksese, ka pasur edhe momen-
te të vështira ku është shkarkuar
nga detyra, për shkak të rezulta-
teve të dobëta Portugezi pas 17
muajsh në stolin e Tottenhamit
është shkarkuar, duke i dhënë
fund aventurës në Londër. Një
rekord negativ për karrierën e tij,
që asnjë herë nuk kishte qenë
kaq e shkurtër në një klub, për-
veç rasteve në fillimin e karrierës
me Leirian dhe Benfican. Situata
të ndodhura mbi 20 vite më
parë. Por, shkarkimi nga Tot-
tenham-i, ashtu si dhe shkarki-
met e mëparëshme nga Chelsea,
Manchester Unitedi dhe Real
Madrid-i nuk kanë qenë të kë-
qija në aspektin ekonomik, për
Mourinhon. Në vitin 2007, ai u
shkarkua nga Chelsea, por pri-
shja e kontratës i dha mundësin
atij që të përfitonte 23 milionë
euro. Në vitin 2013, ai ndërpreu
kontratën me Real Madrid-in,
një kontratë që zgjaste deri në
2016. Si pasojë, klubi i dha tek-
nikut 20 milionë euro. Rikthimi
te Chelsea në 2013 gjithashtu i
solli të ardhura nga prishja e
kontratës në 2015, një kontratë e
parashikuar për të zgjatur deri
në 2019. 14 milionë euro përfitoi
Mourinho nga kjo ndërprerje e
kontratës. Më pas ai kaloi te
Manchester United-i dhe në vitin
2018, përfundoi duke u
shkarkuar edhe nga Djajt e Kuq.
Por edhe këtu përfitoi jo pak,
pasi mori 25 milionë euro. Tot-
tenhami ishte ekipi i fundit që e
shkarkoi portugezin dhe Mou
duhet të marrë tashmë një
shumë rreth 35 milionë euro,
pasi kontrata i përfundon në
2023. Shkarkimet e 58-vjeçarit
kanë rezultuar të jenë “minier
ari” për xhepat e tij. Ndërkohë që
tashmë, mbetet të shihet se te
cili klub do të shkojë për të vazh-
duar karrierën .
Superliga e Europës “vdes” në lindje:
Do të rimodelojmë projektin!
Superliga Evropiane
është pezulluar, vetëm
48 orë pasi e njoftoi
krijimin, për shkak se u
tërhoqën nga ajo
gjashtë klubet angleze
që kishin nënshkruar
për t’iu bashkuar
Superliga e Europës lindi dhe
vdiq në vetëm 48 orë. Projekti kaq
shumë i kërkuar dhe njoftuar nga
Florentino Perez dhe Andrea
Agnelli u shkatërrua pasi krijoi po-
lemika në të gjithë botën. Superli-
ga e ngrinte flamurin e bardhë pasi
fillimisht e braktisën ekipet angle-
ze në një mbrëmje të trazuar:
“Jemi të detyruar të punojmë për
të ripunuar projektin. Sidoqoftë,
qëllimi është të riformulojmë for-
matin: Ne po propozojmë një
kampionat të ri Evropian sepse si-
stemi aktual nuk funksionon”. Ky
është thelbi i komunikatës zyrtare
të Superligës. Komunikata e plotë
e Superligës:
“Superliga Europës është e bin-
dur që “status quo”-ja aktuale e
futbollit Evropian duhet të ndry-
shojë. Ne propozojmë një garë të
re evropiane, sepse sistemi ekzi-
stues nuk funksionon. Propozimi
ynë synon t’i japë mundësi sportit
që të evoluojë, duke gjeneruar bu-
rime të ardhurash dhe stabilitet
për të gjithë piramidën e futbollit,
gjithashtu duke ndihmuar në
kapërcimin e vështirësive financia-
re me të cilat përballet i gjithë ko-
muniteti i futbollit si rezultat i pan-
demisë. Ajo gjithashtu do të
siguronte pagesa të përmirësuara
të solidaritetit për të gjithë aktorët
e futbollit. Pavarësisht largimit të
njoftuar të klubeve angleze, të
detyruara të marrin vendime të til-
la për shkak të presionit të ush-
truar mbi to, ne jemi të bindur se
Dërguan skuadrën në Bundesliga 2,
tifozët sulmojnë lojtarët dhe stafin e Schalke 04
Schalke 04 ka rënë nga Bunde-
sliga pas 30 vitesh pasi ka mbetur
e fundit në tabelë me vetëm 13
pikë të grumbulluara. Pas kthimit
në shtëpi nga Bielefield, skuadra
është sulmuar nga një grup tifozë-
sh. Lajmin e ka konfirmuar vetë
skuadra përmes një komunikate
për media. “Gjatë takimit, disa in-
dividë aktualisht të paidentifikuar
tejkaluan kufijtë që nuk disku-
tohen për FC Schalke 04.
Përkundër zhgënjimit dhe zemëri-
SPORT
Koha, e enjte, 22 prill 2021
propozimi ynë është plotësisht në
përputhje me ligjin dhe rregulloret
evropiane siç demonstrohet sot
nga një vendim gjykate për të
mbrojtur Superligën nga palët e
treta. Duke pasur parasysh rretha-
nat aktuale, ne do të rishikojmë
hapat më të përshtatshëm për të
rimodeluar projektin, gjithmonë
duke pasur parasysh qëllimet tona
për t’u ofruar tifozëve përvojën më
të mirë të mundshme, duke për-
mirësuar pagesat e solidaritetit për
të gjithë komunitetin e futbollit”,
thuhet në komunikaatën e Super-
ligës.
PEREZ ME PARALAJMËRIM TË
FORTË PËR KLUBET QË
TËRHIQEN NGA SUPERLIGËS
EVROPIANE
Një paralajmërim i fortë ka
ardhur nga presidenti i Superligës
Evropiane, Florentino Perez, dhe
ky paralajmërim qëndron ende –
pavarësisht se Liverpooli, Manche-
ster United dhe Arsenali janë midis
klubeve që kanë lajmëruar tërhe-
qjen. Të dielën në mbrëmje u njof-
tua se 12 klube ishin regjistruar në
mit të kuptueshëm me rënien tonë
në Bundesliga 2, klubi nuk mund
të pranojë kurrë rrezikimin fizik të
lojtarëve dhe stafit tonë. Kjo është
pikërisht ajo që ndodhi gjatë për-
balljes së mbrëmshme. Klubi dë-
non me forcë këtë sjellje dhe qën-
dron pas stafit tonë. Një hetim mbi
incidentin tashmë është duke u
zhvilluar. FC Schalke 04 nuk do të
japë më komente për këtë çështje
derisa të sqarohen gjërat”, thuhet
në njoftimin e Schalke 04.
garën e diskutueshme të mesjavës
që nuk ka mbështetjen e asnjë prej
rregullatorëve të futbollit. Gjashtë
klubet e madhe tradicionale të
Ligës Premier ishin pjesë e grupit,
së bashku me Juventusin, Interin
dhe Milan nga Italia, si dhe Real
Madrid, Barcelona dhe Atletico
Madrid nga Spanja. Reagimi i
ashpër nga bota e futbollit, përf-
shirë protestat nga tifozët, panë që
gjashtë të mëdhenjtë e Ligës Pre-
mier të tërhiqen dhe të mos marrin
pjesë. Të martën në mbrëmje, seci-
li nga klubet angleze që u regji-
struan për Superligën Evropiane,
njoftuan se ata kishin ndryshuar
mendje. Por, presidenti i Super-
ligës Evropiane, Perez paralajmë-
roi se kontratat që 12 klubet nën-
shkruan të dielën në mbrëmje janë
“të detyrueshme” dhe sugjeroi që
gjobat mund të lëshohen për çdo
skuadër që tërhiqen. “Kontrata e
Superligës Evropiane është e dety-
rueshme. Askush nuk mund të lar-
gohet, ne do të punojmë bashkëri-
sht”, ka thënë fillimisht Perez për El
Chringuito. “Të gjitha klubet nën-
shkruan kontratat të shtunën e ka-
luar. Nuk ka asnjë problem”, për-
fundoi presidenti i Superligës Evro-
piane.
UEFA DEL ME NJOFTIM PAS
SHPËRBËRJES SË SUPERLIGËS
EVROPIANE
UEFA ka lëshuar një njoftim zyr-
tar pas shpërbërjes së Superligës
Evropiane. Shtëpia më e madhe e
futbollit evropian i është gëzuar laj-
mit se nuk do të jetësohet projekti i
paralajmëruar nga e diela e javës së
kaluar. Presidenti i UEFA-s, Aleksan-
der Ceferin ka thënë se e ka mirë-
pritur lajmin se shumica e klubeve
kanë dhënë dorëheqje nga krijimi i
Superligës Evropiane. “E kam thënë
edhe se mirë të pranohet se është
bërë një gabim dhe ato klube bënë
një gabim të madh”, ka thënë kreu i
futbollit evropian. “Por, tani ajo i
takon së kaluarës dhe e di se tashmë
ato klube do të fokusohen t’i japin
edhe më shumë futbollit dhe të
vazhdojmë përpara. Gjëja më me
rëndësi është tani se ne shkojmë
përpara, do të rindërtojmë unitetin
dhe do të shijojmë lojën së bashku
si më parë”, ka shtuar më tej Ceferin.
 MOZAIK
Koha, e enjte, 22 prill 2021
23
AKTORI
DASHI 21. mars - 20. prill KOHA KUBANO-
FILM
I PAZAR,
BASHKIM
ME AKTORIN QELIZASH
MENSUR AMERIKAN, PAVDEKSHËM PANAGJYR
Sot çiftet më të rrezikuara janë ata që kanë pasur diskuti- MAMUTI NË FOTO TË NJËLLOJTA
NË FOTO
me në të kaluarën. Edhe ata që janë të lidhur me një person prej
shumë kohësh do të sulmohen nga shumë dyshime. Beqarët nuk
duhet të humbasin shanset e mira, duhet të dëgjojnë zemrën e tyre. SKUADRA
Ju jeni plot dinamizëm dhe mund të lëvizni disa situata në punë!

AKTORI TURK,
AXHAR
----------------------
DEMI 21. prill - 21. maj PUBLICISTI
Venusi është në pozicion të mirë me shenjën tuaj dhe do TUPJA
ju ndihmojë në sektorin e dashurisë! Ata që janë në çift do të tun-
dohen të jenë të hapur për të shfaqur dashurinë, por rreziku i
humbjes së çdo gjëje është i lartë. Beqarët do të jenë më të ndje-
shëm dhe intuitivë se zakonisht, më mirë vetëm bëni gjërat që ju dë-
E
shironi. Situata për aktivitetin tuaj profesional po ndryshon.
ZLATAN THËNIET
IBRAIMOVIQ GREKE
BINJAKET 22. maj - 21. qershor
Një Hënë shumë pozitive sot do t’ju lejojë të sqaroni
qëndrimet tuaja dhe të provoni qasje të reja, veçanërisht nëse keni PËRGATITJE
liruar veten nga një lidhje. Beqarët janë duke e rimarrë veten nga një USHQIMI
ndarje dhe sot ata mund të takojnë një dashuri të re. Ju keni arritur
deri tani të qëndroni në kreshtën e valës, mos u shqetësoni, së sh-
pejti gjithçka do të jetë shumë më mirë në punë. LLOJ
PAPAGALLI

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrik

RADIO INTER- KALIUMI
-----------------------
Disa çifte në krizë mund të vënë në dyshim ndjenjat e FACE LAYER DUKURI QË
tyre. Vetëm lidhjet me të vërtetë të forta do të dalin mirë, por kini ----------------------- ZHVILLOHET
kujdes që mos të humbni durimin. Kush është vetëm do të vendo- ALUMINI VETIU (SH.)
set të vazhdojë një rrugë që tashmë ka filluar me një mik. Ndiki- SALAJDIN
KAMPION
mi i planetëve është pozitiv për projektet e reja, surpriza të mund- KOHA BANORI RRETH E KUNDËRTA KRYEQYTETI -----------------------
BRENGA SALIHU
E MADHE, -----------------------
shme edhe për financat. MENSUR I MALËSISË I SHTYPUR E DITËS I LIBISË LUMË ELIDA
MAMUTI PIKËLLIMI
NË RUSI TOOPÇIU

LUANI 23. korrik - 22. gusht

MENDËSIA
Mundohuni të mos jeni shumë pesimist dhe të mësoni të
shihni të mirën edhe kur keqkuptoheni në marrëdhënien tuaj në çift.
Beqarët do jenë të angazhuar me ftesat për takime me njerëz të rinj
FUTBOLLISTI
dhe mund të takojnë edhe shpirtin e tyre binjak. Ju mund të merr- SHQETËSIM
YNË SHAQIRI
ni një detyrë veçanërisht të rëndësishme në punë, por edhe shumë I MADH PARA
----------------------
NJË RREZIKU
të vështirë. E gjitha varet nga zgjedhjet tuaja. KËNGË

ELEMENT KIMIK IMPULSI

HEKTARI
VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtator ------------------------ -----------------------
-----------------------
FILM ME AKTO- VESHJE GRASH
PRETENDIM
Sot ju do të filloni drejt zgjidhjeve të rëndësishme në da- RIN NË FOTO PREJ LESHI
shuri. Megjithatë, mos bëni vërejtje të gabuara për të dashurin/ën

T
tuaj nëse doni të gjeni një pikë takimi. Nëse jeni vetëm dhe nuk
keni një dashuri të qëndrueshme, shijoni bukurinë e të qenit të lirë.
Mos harro humorin e mirë dhe optimizmin, këto janë dy aspekte the-
melore për të prezantuar më mirë veten në të ardhmen.
OZONI LËNGU
SILVESTER ---------------------- I SYRIT (SH.)
VIT
PESHORJA 24. shtator - 23. tetor STALONE POLITIKANI -----------------------
YNË, AHMETI GRAMI
Disa situata të dashurisë në të kaluarën tuaj do të shfaqen
përsëri para jush, por jini të kujdesshëm! Ju do të tundoheni nga KOD
PROGRAMIMI
njerëz ziliqarë, mos i jepni shantazh. Nëse jeni vetëm, sot ju mund OKSIGJENI
-----------------------
të bëni zgjedhje të reja, do të keni takime të këndshme që do t’ju ja- OLIVER TUIST
pin aq shumë qetësi. Një ditë plot kënaqësi dhe mirënjohje në aspek-
tin profesional, sot nuk nënshkruhen kontrata të rëndësishme. AKTORJA
AMERIKANE, ZERO
PJESËMARRJA
MUR -----------------------
NË FILM
----------------------- SPANJA
AKREPI 24. tetor - 22. nëntor FLUORI
Kush është tashmë në çift duhet të shmangë diskutimet
me partnerin/en, Venusi në opozitë ka sjellë tensione, por ju do të FILM DOBITË,
jeni në gjendje t’i tejkaloni ato. Beqarët do të jenë në gjendje të I SPILBERGUT QARET
gjejnë zgjidhje të përshtatshme nëse duan të ndjekin marrëdhë-
nie të vështira. Mund të mendoni për një projekt të ri, tani ju jeni
të lirë të lëvizni në situata më stimuluese për kreativitetin tuaj. LITIUM, I, HA, TË PAPREKSHMIT, SS, O, LOTËT, O, ALGORITËM, ROLI, DEMI, O, I TI, FITIMET.
ZGJIDHJET: EKIPI, NUMAN, EDMOND, IBRA, GATIM, ARARA, RIL, K, AS, SS, MENTALITETI, ALARM, ARTIM,
SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetor
Bukuria juaj gjatë kësaj periudhe do të ketë kompetenca
magjike. Ju do të jeni në gjendje të diskutoni për zgjedhjen e punës
me partnerin/en, pa shkëputjen e një rrëmuje! Për zemrat e vetmua-
ra do të ketë shumë rrethana me fat për t’u kapur për të njohur një per-
son të rëndësishëm. Ju duhet të pranoni ndryshime të reja në jetën
tuaj profesionale dhe e ardhmja ushqen perspektiva të rëndësishme.
1 8 6 2 4 9
BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janar 3 8 9 5 1 2
6 5 4 2 9 3
Së fundi do të gjeni një pagesë të mirë personale dhe ve-
primtaria e Venusit do t’ju ndihmojë të gjeni përsëri dashurinë. Por
përpiquni të shmangni diskutimet. Periudhë me fat për ata që duan
të krijojnë njohje të reja, të cilët janë vetëm, do të bëjnë takime të
mbushura me pasion. Është koha e duhur për të kontaktuar njerëzit 1 3 2 5 4 3 2 6 1 7
e duhur lidhur me punën. Shkoni përpara për propozime të reja.

UJORI 21. janar - 19. shkurt

5 3 4 5 8 3 9 2
Periudhë për verifikimin e ndjenjave, por mos u jepni
pas tundimit për t’u mbyllur në vetvete! Mbani nën kontroll nën- 9 6 5 3
grupin tuaj të nervozizmit dhe xhelozisë. Për beqarët sot do të ketë
një ditë e mirë, por edhe nëse ju pëlqen dikush, mos nxitoni t’i sh-
prehni ndjenjat! Yjet janë të favorshëm dhe gjatë kësaj periudhe
4 9 6 7
do të merrni disa avantazhe.
5 4 1 8 9 7 4
PESHQIT 20. shkurt - 20. mars
Sot ju mund të merrni një hap të rëndësishëm në jetën 2 3 3 2 6
sentimentale, por ju jeni të detyruar të jetoni të gjitha situatat e
tepërta, prandaj kini kujdes! Është një ditë e preferuar për takime 745813926, 619752843, 261495378, 953187264, 874326159.
të reja dhe nëse jeni vetëm, parashikohen ndryshime në horizont. 614875932, 975623418, 283491657. Mesatar: 136249785, 587631492, 492578631, 328964517,
Është një moment i rëndësishëm për ata që janë ambiciozë ose Shumë i lehtë: 421389765, 357216849, 896547123, 769132584, 142758396, 538964271,
aspirojnë për të arritur qëllime më të mira.
24
Malta ju paguan për ta vizituar
Malta ka konfirmuar se do të paguajë
njerëzit për të vizituar vendin këtë verë,
në një përpjekje për t’u rimëkëmbur nga
humbjet në turizëm nga pandemia.
Ishulli i Mesdheut regjistron 2 milionë
vizitorë çdo vit dhe shpreson të inku-
rajojë disa prej tyre me këtë skemë të re,
Iniciativa për Udhëtarët Falas të Pavarur
(FIT). Autoriteti i Turizmit të Maltës sh-
preson të tërheqë 35 mijë vizitorë për-
mes skemës së tij FIT dhe ka zhvendosur
3.5 milion € (4.2 milion dollarë) në drej-
tim të këtij programi.
Vizitorët pritet të marrin një subven-
cion qeveritar në varësi të kohëzgjatjes së
qëndrimit të tyre, vlerësimit të yjeve të
hotelit të vizituar dhe zonës ku shkojnë.
Vizitorët që qëndrojnë në hotelet me
pesë yje do të marrin 100 € (120 $) për
person kundrejt kostos së qëndrimit të
tyre. Ndërsa atyre që qëndrojnë në hote-
le me katër yje do t’u ndahen 75 € (90 $)
për person. Vizitorët në hotelet me tre
yje do të marrin 50 € (60 $) për person
Si mund të
sëmureni dy
herë nga Covid?
Eksperimenti i Sfidës Njerëzore është
shpallur nga Universiteti i Oksfordit ku
nëntëdhjetë të rinj të shëndetshëm ta-
shmë të rikuperuar nga Covid të cilët do
të ‘spërkaten’ me koronavirus. Objektivi:
të kuptojmë se si reagojnë mbrojtjet
tona imune ndaj një takimi të ri me
Sars-Cov-2 Çfarë ndodh herën e dytë?
Ri infektimi me koronavirus pasi të jemi
shëruar nuk është i pamundur, por nuk
është e qartë nëse bis-i ka karakteristika
të ndryshme, apo nëse variantet luajnë
një rol në uljen e efikasitetit të sistemit
imunitar. Për ta kuptuar këtë, Universi-
teti i Oksfordit ka njoftuar një eksperi-
ment të diskutueshëm të sfidës njerëzo-
re, domethënë ngjitjen e qëllimshme.
Do të jetë një test në të cilin disa vullne-
tarë të shëruar tashmë nga Covid thirren
në laborator dhe i nënshtrohen një in-
feksioni të ri me një spërkatje të korona-
virusit në vrimat e hundës. (Repubblica)
Miliona njerëz janë rrezik…
Organizatat botërore të ushqimit i
bëjnë thirrje vendeve që të marrin masa
për të ndalur urinë e shumëfishtë të përke-
qësuar nga pandemia, konfliktet, kriza kli-
matike dhe pabarazia. Në një letër të ha-
pur ata shprehen se miliona njerëz po
përballen me uri dhe duhen ndërmarrë
miliarda paund investime. Në fillim të vi-
tit, Programi Botëror i Ushqimit dhe Orga-
nizata e Kombeve të Bashkuara e Ushqi-
mit dhe Bujqësisë paralajmëruan se deri
MOZAIK
Koha, e enjte, 22 prill 2021
1370 – Fillon ndërtimi i Bastiljes në
Paris.
1500 - Pedro Alvarez Kabral zbulon
KALENDARI HISTORIK 22 PRILL
Brazilin.
1521 – Mbreti i Francës Fransoa I i
shpall luftë Spanjës.
1529 – Traktati i Saragosës: Spanja
dhe Portugalia ndajnë hemisferën lin-
dore.
1671 – Mbreti Çarls II ulet në parla-
mentin anglez.
1876 – Çajkovski kompleton baletin
e tij 'Liqeni i Mjellmave'.
1898 – Kryetari amerikan Mek Kinli
jep urdhër të bllokohet limani i Kubës.
1913 – Trupat malazeze marshojnë
në Shkodër, Shqipëri Veriore.
1914 – Meksika përfundon
marrëdhëniet diplomatike me SHBA.
1931 – Egjipti dhe Iraku nënshk-
ruajnë marrëveshje të paqes.
1954 – BRSS i bashkohet UNESCO-s.
1977 – Simon Peres bëhet kryemini-
nga çdo rezervim. non të hapet ndaj turizmit në 1 qershor stër i Izraelit.
Çfarëdo që të vendosë qeveria do të dhe shumica e kufizimeve të saj COVID- 1991 – Tërmet në Kostarikë dhe Pa-
pranohet nga hotelet që regjistrohen në 19 pritet të hiqen në atë fazë. Rregullat e nama, vdesin 95 persona.
skemë. Vizitorët në pronat e hotelit në hyrjes në Maltë aktualisht varen nga ven-
ishullin Gozo do të marrin një vlerë shte- di nga vjen udhëtari në sistemin dhe ku-
së prej 10% për këto stimuj. Malta po sy- shtet e BE-së. Sorrat mbajnë inate
kundër njerëzve të
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
veçantë. Sorrat
1 milion bletë për një qytet shumë lehtë
mund t’i dal-
lojnë njerëzit
prej njëri-tjetrit,
më të gjelbër ndërsa njerëzit e
kanë të pamundur t’i dallojnë sorrat.
A E DINI SE... “Shah-u” ka 64 kuti. Nëse në njërën
kuti vendosni një kokërr orizi, tjetrën
kuti vendosni dy
kokrra orizi, e kë-
shtu me radhë
duke i shumëzuar
kokrrat në çdo kuti, ju
asnjëherë nuk do të
mundeni ta mbushni kutinë e fundit
të fushës së shahut.
Në ditën e Vitit të Ri të vitit 1976, një
burrë i quajtur Danny Finegood
ndryshoi shenjën e
Hollywood në
Hollyweed si
një shaka ko-
legji në
mënyrë që të fe-
Mbi 200 tonë CO2 janë kursyer për të tet në kosheret e Cascina Merlata. Me këtë stonte dekriminali-
zimin e marihuanës dhe mori notën
sjellë 1 milion bletë në Milano. Projekti u projekt, sipas një shënimi, Donna Moder-
“A” për atë.
promovua nga një iniciativë nga Donna na me Green Island janë angazhuar për
Moderna si pjesë e projektit #BeeGreen, mbrojtjen e një specie, tani gjithnjë e më
nisur nga revista me temën e qëndrue- shumë në rrezik, themelore si për FËMIJA I PARË
shmërisë dhe biodiversitetit urban. Para- mbrojtjen e biodiversitetit dhe rolin e tyre Një burrë tepër i emocionuar merr
BARSOLETA
shikohet mbjellja e 17 koshereve të reja si roje të mjedisit. Të gjitha kosheret janë doktorin në telefon.
për të lejuar që të jetojnë mbi 1 milion të dizajnuara nga artistë ndërkombëtarë, - Doktor, si t’ia bëj? Po më lind
bletë, të afta të polenizojnë 3 miliardë lule të pikturuara me dorë nga artizanë ven- gruaja dhe dhimbjet i ka shumë të
çdo ditë dhe nesër, në me rastin e Ditës së das dhe të bëra në eko-dizajn me materia- shpeshta.
Tokës, familja e fundit e bletëve do të fu- le të ripërdorura. - Fëmija i parë?
- Jo mor idiot, jam burri!
THËNIA E DITËS
në 270 milionë njerëz nuk kishin ushqim
të mjaftueshëm ose ishin në rrezik të lartë.
Ndërkohë, në Jemen, Sudanin e Jugut dhe
Burkina Faso, 155,000 njerëz tashmë je-
tojnë në zona me varfëri ekstreme ku për-
veç ushqimit mungon edhe uji i pijshëm.
Të paktën 5.5 miliardë dollarë kanë ne-
vojë për ndihmë ushqimore dhe bujqëso-
Toka nuk krijon gjë më të urryeshme
re për të shmangur urinë, ndërsa miliona
të tjerë duan kujdes shëndetësor dhe se njeriun mosmirënjohës.
shërbime të tjera thelbësore. (Decimus Magnus Ausonius)