‫د اوبو ارزښت ‪ :‬اوبه د ژوندیو موجوداتو لپاره یو حیاتي ماده ده بغیر د اوبو له شتون څخه‬

‫ژوند ناشوني دي خو مونږ دلته یواځي د اوبو ارزښت د انسان په ژوند کې تر مطالعي‬
‫الندی نیسو‪.‬که مونږ تیر تاریخ ته لږ شانتي تم شو نو دا به ثابته شې چې د نړي ستر ستر‬
‫تمدونونه د سندونو تر غاړي منځته راغلي دي چې د نموړو تمدونونو اصلی المل اوبه ګڼل‬
‫‪.‬شوي دي د مثال په ډول د دجلی او فرات مدنیت‪ ،‬د اورال مدنیت‬
‫که اوسنی عصر تر مطالعه الندي ونیول شې نو وبه کتل شې چې اوبو ځان د یو‬
‫ستراتیژیک عنصر په ډول مطرح کړي دي چې مونږ افغانان يی په ښه ډول درک کولي‬
‫‪.‬شو‬
‫له څرنګه چې د اوبه په نړیواله سطحه د یو با ارزښته مادي په حیث ورځ تر بلې‬
‫ثابتیږي‪.‬نو له همدي امله د اوبو په سر شخړو هم عملي بڼه را خپله کړيده او هر هیواد هڅه‬
‫کوي چې په خپلو ستراتیژیکو پالنونو کې د اوبو مسائلو ته جدي پاملرنه وکړي‪.‬یو شمیر‬
‫شنونکو اوسني پیړي ته د اوبو پیړي هم ویلي ده په دي ورستیو کې ځینو لیکواالنو اوبو ته‬
‫د رڼو تیلو نوم هم ورکړيدي خو ځیني یی بیا د تیلو څخه هم با ارزښت ګڼی‪.‬لومړي‪ B‬ځل‬
‫لپاره هینګ دونکراس‪ B‬کارولی به ویل چې اوبه او په نړیواله کچه هومره ستراتیژیک المل‬
‫‪.‬بلل کیداي شې لکه پطرول‬
‫اوس پوښتنه دا راوپیدا کیږي چې کوم عوامل دي چې اوبه د تیلو څخه با ارزښته ثابتوي د‬
‫‪.‬نموړي پوښتنې ځواب به درته په راتلونکې لیکنه کې ځواب کړو‬
‫په درنښت ستاسو ورور‬

‫اوبه د تیلو په پرتله خورا ارزښت لري ځکه چې د خلکو ‪ ،‬صنعتونو او کرهنې غوښتنې‬
‫مخ په ډیریدونکي غوښتنې په اکماالتو فشار راوړي ‪ ،‬د فرانسې د کارمندۍ سیوز اجراییوي‬
‫رییس په وینا‪ .‬ژان لویس چاساډي ‪ ،‬چې د دې شرکت پدې میاشت کې د عمومي بریښنا د‬
‫اوبو واحد لپاره د ‪ 3.4‬ملیارد ډالرو په ارزښت موافقه کړې ‪ ،‬وویل چې د اوبو کمښت یو له‬
‫سترو ننګونو څخه دی لکه کیمیاوي ‪ ،‬مخدره توکي ‪ ،‬کانونه او انرژي‪ .‬پوښتنه وشوه چې ایا‬
‫یوه ورځ به اوبه د تیلو په پرتله ډیر ارزښت لرونکی شی وي ‪ ،‬ښاغلي چوساډي فایننشیل‬
‫ټایمز ته وویل‪" :‬په راتلونکي کې ‪ ،‬شاید هو‪ ".‬هغه د وړاندوینو یادونه وکړه چې تر ‪2035‬‬
‫کال پورې به د نړۍ شاوخوا ‪ 40‬سلنه وګړي په اوبو کې کمښت سره مخ سیمو کې ژوند‬
‫وکړي‪ .‬دا به شرکتونه د خلکو سره سیالي او د اکماالتو لپاره کرنې ته اړ کړي‪" .‬حکومتونه‬
‫صنعتونو ته وايي‪ ":‬تاسو دلته کار کولی شئ مګر تاسو د ځمکې الندې اوبه نه شی راوستلی‬
‫"‪ "،‬ښاغلي چوساډ وویل‪" .‬شرکتونه باید د دوی د اړتیاو پوره کولو لپاره د فاضله اوبو له‬
‫ریسکینګ یا د ماین پاکولو پر بوټو تکیه وکړي‪ ".‬ښاغلي چوساید وویل چې د صنعتي اوبو‬
‫‪ per‬ملیارد ډالرو بازار به د اوږدې مودې په اوږدو کې په کلنۍ کچه ‪ b 95‬خدماتو لپاره د‬
‫سلنه وده کوي‪ .‬د صنعتي اوبو ‪ per‬سلنه وده وکړي ‪ -‬چې د نړیوالې اقتصادي ودې شاوخوا‬
‫په بازار کې د سویس پانګه اچونه د هغې ترټولو لوی پانګوونکي‪ ، B‬انګي ‪ ،‬د فرانسوي‬
‫انرژۍ ډلې له هڅو سره توپیر لري ‪ ،‬ځکه چې نړۍ د فوسیل سونګ څخه هاخوا حرکت‬
‫کوي‪ .‬صنعتي اوبه د سویس لپاره د خپل دودیز ښاروالۍ سوداګرۍ په پرتله لوی فرصت‬
‫برابروي ‪ ،‬ځکه چې صنعتونه د انسانانو لپاره د ‪ 5‬سلنه په پرتله د نړۍ د اوبو پنځمه برخه‬
‫واټر د شرکتونو سره مرسته کوي پشمول د ‪. GE‬کاروي‪ .‬پاتې د کرنې لخوا کارول کیږي‬
‫ایکسن موبیل ‪ ،‬فایزر او نستلي د اوبو درملنه او مصرف اداره کول‪ .‬د متحده ایاالتو د‬
‫شرکت شاوخوا نیمایي عاید د متحده ایاالتو څخه راځي مګر ښاغلي چوساډ وویل چې د قوي‬
‫ودې قوي احتمال په پرمختیايي اقتصادونو ‪ ،‬په ځانګړي توګه چین کې و‪ .‬هغه زیاته کړه‪:‬‬
‫"چینایان او حکومت به نور د بوټو اوبو د سمې درملنې پرته جوړ شوي نوي بوټي ونه‬
‫پریکړه کړې چې د اوبو د واحد یونټ د پلور هڅه وکړي د احتمالي اعتراضونو ‪." GE‬مني‬
‫مخه ونیسي د سیالۍ تنظیم کونکو څخه د تیل او ګاز برخې ضمیمه کولو لپاره د تیلو فیلډ‬
‫خدماتو سیالۍ ګروپ کې چې د اوبو صنعت یې خدمت کوي خپله سیالي لري‪ .‬سیوز موافقه‬
‫وکړه چې د کاناډا د تقاعد فنډ مدیر ‪ ،‬کایس ډی دیپټ او پلیسمینټ دو کوبیک سره په ملګرتیا‬
‫واحد پیرود وکړي‪ .‬فرانسوي ډله به د مشترکه پانګونې ‪ 70‬سلنه مالکیت ولري او ‪ GE‬کې د‬
‫‪ sales‬به د سویز د ‪. JV 2016‬د اوبو اوسني صنعتي فعالیتونه به دې سوداګرۍ ته اړ کړي‬
‫‪.‬کلني عاید ولري ‪bn‬پلور سره په پرتله د شاوخوا ‪15.3bn 2‬‬