Turkish Gen Vol2

T.C.
GENELKURMAY BAŞKANLIĞI
ANKARA
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NA KATILAN ALAY

VE DAHA ÜST KADEMEDEKİ
KOMUTANLARIN BİYOGRAFİLERİ
CİLT II
Yayına Hazırlayanlar
Dr. Tar. Uz. Hülya TOKER
Tar. Uz. Nurcan ASLAN
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları
ANKARA
GENELKURMAY BASIMEVİ
2009
ISBN: 978-975-409-493-0 (Tk.)
978-975-409-495-4
NSN: 7610270422946
Yayın Kurulu Başkanı

Hv. Plt. Korg. Abidin ÜNAL
Yayın Kurulu
Kur. Alb. İskender ÖZBAY
Dr. Öğ. Alb. Zekeriya TÜRKMEN
Dr. Hülya TOKER
Tar. Uz. Nurcan ASLAN
Düzelti/Sayfa Düzeni
Düz. Uzm. İlkay SARIKAYA
Kapak Tasarım
Ceyhan KURHAN
SUNUŞ
Birinci Dünya Savaşı, Türk tarihinin önemli dönüm noktalarından birini
teşkil etmektedir. Zira bu savaş diğer savaşlara göre oldukça uzun sürmüş,
coğrafya olarak çok geniş bir alanı kapsadığı gibi çok farklı cephelerden
oluşmuştur. Osmanlı Devleti’nin tamamen tarih sahnesinden silinmesine
neden olan Birinci Dünya Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda önemli
bir adım teşkil etmiştir.
Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan Mondros Ateşkes
Anlaşması’na göre, İtilaf devletlerine bağlı ordular tarafından ülkenin önemli
stratejik noktaları işgal edilmiş, buna tepki olarak yer yer bölgesel direnişler
başlatılmıştır. Bu mücadeleyi bölgesel olmaktan çıkarıp topyekûn bir
mücadele hâline getiren kişi ise Çanakkale’de bir destan yazan ve halk
tarafından son derece büyük bir güvene sahip olan Mustafa Kemal
ATATÜRK olmuştur.
Türk İstiklal Savaşı’nda Mustafa Kemal’in yanında yer alan
komutanların çoğu, kendisi gibi Birinci Dünya Savaşı’na katılan ve burada
kazandıkları savaş deneyimlerini İstiklal Savaşı’nda kullanan subaylardan
oluşmuştur. Bu komutanlar; Doğu Cephesi’nde, Irak’ta, Sina ve Filistin’de,
Suriye’de, Hicaz ve Yemen’de, Galiçya’da, Makedonya’da, Romanya’da ve
Çanakkale’de elde ettikleri engin tecrübeleri daha sonra Türk İstiklal
Savaşı’nda uygulamaya koymuşlardır. Türk İstiklal Savaşı’yla genlerinde
bağımsızlık ruhu olan Türk Milleti; Trablusgarp, Balkan, Birinci Dünya Savaşı
gibi savaşlarda yorgun düşmesine rağmen hiçbir şeyle ölçülemez vatan
sevgisi sayesinde mazlum milletlere örnek olacak bir zafer kazanmış ve
yepyeni bir devlet kurmuştur.
“Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Alay ve Daha Üst Kademedeki
Komutanların Biyografileri” adlı çalışmanın ikinci cildini oluşturan bu eser,
Rumi 1311 (Miladi 1895) - Rumi 1314 (Miladi 1898) tarihleri arasında Harp
Okulu’ndan mezun olan subayları kapsamaktadır. Birinci Dünya Savaşı’na
katılan alay ve üst kademedeki birliklere komuta etmiş subayların aile
durumu, öğrenim durumu, terfi tarihleri, askerî ve sivil görevleri, katıldıkları
savaşlar, nişan ve madalyaları gibi bilgilere yer verilmiştir.
“Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Alay ve Daha Üst Kademedeki
Komutanların Biyografileri” adlı eser, ATEM Bşk.lığı Askerî Tarih Şube
Müdürlüğü’nde görevli Dr. Hülya Toker ve Tar. Uzm. Nurcan Aslan
tarafından hazırlanmıştır. Eserin Birinci Dünya Savaşı dönemi tarihi ile Türk
Askerî Tarihi konusunda çalışma yapacak olan araştırmacılara önemli bir
kaynak eser olacağı değerlendirilmektedir. Elinizdeki bu eseri, Harp Okulu
mezuniyet sırasına göre üçüncü cilt izleyecektir. Emeği geçenlere teşekkür
eder, bilim dünyasına yararlı olmasını dilerim.
Abidin ÜNAL
Hv. Plt. Korg.
ATASE ve Dent. Bşk.
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ .............................................................................................................
İÇİNDEKİLER ................................................................................................... III
GİRİŞ ................................................................................................................ XIII
BİYOGRAFİLER ...............................................................................................
Nusret (1311-P.122) ......................................................................................... 3
Hüseyin Avni ZAİMLER (1311-P. 209)............................................................. 5
Hacı Mahmut (1311-P.252) .............................................................................. 7
Ali Vasıf TELLİ (1311-Sv.55) ............................................................................ 9
Kâzım SEVÜKTEKİN (1311-b. P.5).................................................................. 11
Ali SEZER (1311-b. P.6)................................................................................... 14
Ali Rıfat EREL (1311-b. P.11)........................................................................... 15
Ferit Cemal MERSİNLİ (1311-b. P.12)............................................................. 17
Ahmet Avni (1311-b. P. 13) .............................................................................. 20
Osman Nuri KOPTAGEL (1311-b. P.17).......................................................... 23
Fazıl (1311-b. P.26) .......................................................................................... 26
Mustafa Münip UZSOY (1311-b. P.32) ............................................................ 28
Hacı İbrahim Hakkı EMİROĞLU (1311-b. P.33)............................................... 31
Reşit (1311-b. P.52) ......................................................................................... 34
Ethem SUN (1311-b. P.59)............................................................................... 36
Mehmet Rüştü SAKARYA(1311-b. P.70) ......................................................... 37
Ahmet Tevfik (1311-b. P.75)............................................................................. 40
İsmail Hakkı (1311-b.P.80) ............................................................................... 42
İbrahim Şükrü (1311-b.P.82) ............................................................................ 45
Veysel ÖZGÜR (1311-b.P.83).......................................................................... 47
Mehmet Hayri (1311-b. P.85) ........................................................................... 49
Mehmet Emin YAZGAN (1311-b. P.88) ........................................................... 51
Rıfat ÖZDEMİROĞLU (1311-b. P.89) .............................................................. 54
Yusuf Ziya (1311-b. P.101)............................................................................... 56
Mehmet Emin (1311-b. P.110) ......................................................................... 58
Cemalettin (1311-b. P.112) .............................................................................. 60
III
Nurettin Temel (1311-b. P.114) ........................................................................ 62
Rıfat (1311-b.P.123) ......................................................................................... 63
Yusuf Ziya BÜYÜKAKSOY (1311-b. P.150)..................................................... 65
İsmail Hakkı GÜRALP (1311-b. P.177) ............................................................ 67
Mehmet Rıza (1311-b. P.178) .......................................................................... 69
Mehmet Tevfik (1311-b. P.184) ........................................................................ 71
Mehmet Emin (1311-b. P.185) ......................................................................... 73
Ömer Şevki ZEREN (1311-b. P.187) ............................................................... 75
Ali Rıza (1311-b. P.193) ................................................................................... 77
Hüseyin Hüsnü (1311-b. P.202) ....................................................................... 79
Reşit PALABIYIKOĞLU (1311-b. P.203).......................................................... 81
Abdürrezzak AKBARLAS (1311-b. P. 218) ...................................................... 83
Nurettin ÖZBEK (1311-b. P. 253)..................................................................... 86
Reşit (1311-b. P. 254) ...................................................................................... 88
Ahmet (1311-b. Sv.2) ....................................................................................... 90
Mustafa Nuri (1311-b. Sv.12) ........................................................................... 91
Mehmet Emin (1311-b. Sv.18).......................................................................... 92
Abdurrahman (1311-b. Sv.37) .......................................................................... 94
Abdurrahman (1311-b. Sv.42) .......................................................................... 95
Süleyman Sabri (1311-b. Sv.50) ...................................................................... 97
Ahmet Kemal (1311-b. Top. 1) ......................................................................... 100
Hasan Basri SOMEL (1311-b. Sahra Top. 1)................................................... 102
Şerafettin (1311-b. Top. 4) ............................................................................... 104
Mustafa Sabri (1311-b. Ağ.Top. 6) ................................................................... 106
Neşet ALPMAN (1311-b. Ağ.Top. 7) ................................................................ 108
Yunus Haydar (1311-b. Ağ.Top. 8) .................................................................. 110
Halit Galip TEKAK (1311-b. Top. 9) ................................................................. 112
Emin Zihni (1311-b. Sahra Top. 12) ................................................................. 114
Salih Ulvi SEZER (1311-b. Top. 17)................................................................. 116
Mehmet Şükrü AKBIYIK (1311-b. Sahra Top.23)............................................. 119
Ali Sait AKBAYTUGAN (1311-c. P. 1) .............................................................. 122
IV
Ali Behçet GÜNAY (1311-c. P. 2)..................................................................... 124
Celalettin MENGİL (1311-c. P. 5) ..................................................................... 127
Mustafa Fevzi ÇAKMAK (1311-c. P. 7) ............................................................ 129
Mehmet Vehbi KIPÇAK (1311-c. P. 8) ............................................................. 134
Abdülkerim ÖPELİMİ (1311-c. P. 9) ................................................................. 136
Abdullah İlmi (1311-c. P. 10) ............................................................................ 138
Hasan Vasfi ORBAY (1311-c. P. 11)................................................................ 140
Ahmet Kâzım KIVILCIM (1311-c. P. 14)........................................................... 142
Ali Necip (1311-c. P. 18)................................................................................... 145
Ahmet Cemal ESENER (1311-c. P. 19) ........................................................... 148
Saip (1311-c. P. 21).......................................................................................... 151
Ömer Fehmi DOĞRUMAN (1311-c. P. 22) ...................................................... 153
Hüseyin Hüsnü (1311-c. P. 33) ........................................................................ 155
Vasıf (1311-c. P. 65)......................................................................................... 157
Mehmet Ali AKÇA (1311-c. P. 68) .................................................................... 159
Hüseyin (1311-c. P. 69).................................................................................... 162
Mehmet Münir (1311-c. P. 72).......................................................................... 164
Mustafa (1311-c. P. 76) .................................................................................... 166
Reşat ÇİĞİLTEPE (1311-c. P. 80).................................................................... 168
Hüseyin İhsan BALİ (1311-c. P. 82) ................................................................. 171
Halil ASUROĞLU (1311-c. P. 87) .................................................................... 173
Selahattin (1311-c. P.92).................................................................................. 174
Yusuf Ziya İREN (1311-c. P. 94) ...................................................................... 176
Abdülgani (1311-c. P. 99)................................................................................. 179
Mehmet Ali (1311-c. P. 119)............................................................................. 181
Şakir Fuat (1311-c. P. 128) .............................................................................. 183
Mehmet Rıfat (1311-c. P. 138) ......................................................................... 185
Ahmet Tevfik SAVLUCAK (1311-c. P. 140) ..................................................... 187
Mehmet Hayri (1311-c. P. 141) ........................................................................ 189
Mehmet Sait (1311-c. P. 148)........................................................................... 191
Salih Sırrı KALKANDELEN (1311-c.P.162)...................................................... 193
V
Ahmet Şemsettin (1311-c.P. 201) .................................................................... 195
Mehmet Emin (1311-c. P.203).......................................................................... 197
Ahmet Rıza (1311-c. P.214) ............................................................................. 200
Mustafa Nihat (1311-c. P. 216)........................................................................ 202
Ali Hayri (1311-c. P. 247) ................................................................................. 203
Nazif (1311-c. P. 250)....................................................................................... 204
Ahmet Hamdi (1311-c. P. 256) ......................................................................... 206
İbrahim Hakkı (1311-c. P. 284)......................................................................... 208
Yusuf Ziya ŞAYLAN (1311-c. P. 297) .............................................................. 210
Ali Vehbi AŞAN (1311-c. P. 298)...................................................................... 212
Ahmet Süreyya (1311-c. P. 323) ...................................................................... 214
Hacı Remzi (1311-c. Sv. 1) .............................................................................. 216
Mahmut Hakkı (1311-c. Sv. 3).......................................................................... 218
Ahmet Muhlis (1311-c. Sv. 9) ........................................................................... 221
Hüseyin Nuri BALCI (1311-c. Sv. 19)............................................................... 223
Şemsettin (1311-c. Sv. 22) ............................................................................... 225
Nedim (1311-c. Sv. 23)..................................................................................... 227
Ahmet Hamdi (1311-c. Sv. 43) ......................................................................... 228
Ahmet Suzi TURGUTOĞLU (1311-c. Sv. 44) .................................................. 230
Ahmet Fehmi DEMİRSU (1311-c. Sv. 48)........................................................ 232
İsmail Hakkı (1311-c. Sv. 58) ........................................................................... 234
Şemsettin (1311-c. Sv. 59) ............................................................................... 236
Hacı Mehmet Arif ÖRGÜÇ (1311-c. Sv. 69)..................................................... 238
Yusuf Cemal (1311-c. Sv. 77) .......................................................................... 240
Ali Rıza (1311-c. Sv. 79)................................................................................... 242
Ali Remzi ALÇITEPE (1311-c. Top. 1) ............................................................. 244
Mustafa Talat USTABAŞIOĞLU (1311-c. Top. 4) ............................................ 245
Emin Edip (1311-c. Top. 5)............................................................................... 248
İzzet (1311-c. Sahra Top. 5)............................................................................. 250
Mustafa (1311-c. Top. 6) .................................................................................. 252
Salih Zeki (1311-c. Top. 14) ............................................................................. 254
VI
Mehmet Ali SEVİNGEN (1311-c. Top. 21) ....................................................... 256
Ali Rıza (1311-c. Seyyar Top. 24) .................................................................... 258
Süleyman Avni (1311-c. Sahra Top. 29) .......................................................... 260
Sadık Sabri (1312-P.1) ..................................................................................... 262
Hasan Cemil ÇAMBEL (1312-P.2) ................................................................... 264
Nihat ANILMIŞ (1312-P.4)................................................................................ 267
Yakup Şevki SUBAŞI (1312-P.5) ..................................................................... 270
Süleyman Fethi (1312-P.10)............................................................................. 273
Mehmet Muhittin KURTİŞ (1312-P.14)............................................................. 275
Mustafa Nimet (1312-P.18) .............................................................................. 278
Ahmet Nuri DİRİKER (1312-P.23) .................................................................... 280
Hafız Cevdet BİLGE (1312-P.37) ..................................................................... 283
Ali Muzaffer ERGÜN (1312-P.38) .................................................................... 286
Mehmet Yümnü EĞİLMEZ (1312-P.62) ........................................................... 288
Halil Reşat (1312-P.63) .................................................................................... 290
Fahri (1312-P.72) ............................................................................................. 292
Emin DALKILIÇ (1312-P.80) ............................................................................ 294
Mehmet Şefik AKER (1312-P.84)..................................................................... 297
Nuh Zeki GÖNCÜGİL (1312-P.86)................................................................... 300
Mehmet Refik (1312-P.89) ............................................................................... 302
Mehmet Nuri (1312-P.94) ................................................................................. 304
Mehmet Tenzil (1312-P.102) ............................................................................ 306
Hüseyin Hüsnü (1312-P.113) ........................................................................... 309
Celalettin SIĞINDERE (1312-P.120)................................................................ 312
Mehmet Akif BULAT (1312-P.133) ................................................................... 314
Hacı Mehmet Emin (1312-P.137) ..................................................................... 316
Hasan Hüsnü (1312-P.141).............................................................................. 318
Ali Rıza (1312-P.148) ....................................................................................... 320
Osman Arif ERTÜRK (1312-P.173).................................................................. 322
Mustafa Vefa (1312-P.179) .............................................................................. 324
Ahmet Asım KARAKAYA (1312-P.213)............................................................ 325
VII
Sıtkı (1312-P.256)............................................................................................. 326
Bahattin (1312-P.270) ...................................................................................... 328
Ahmet Şükrü (1312-P.287)............................................................................... 329
Ahmet Muhtar (1312-P.292) ............................................................................. 331
Ali Rıza (1312-P.303) ....................................................................................... 333
Mehmet Nihat ADOR (1312-P.381).................................................................. 335
Mehmet Fevzi (1312-P.394) ............................................................................. 337
Yusuf İzzet MET (1312-Sv. 6) .......................................................................... 339
Ali Sami Sabit KARAMAN (1312-Sv. 10) ......................................................... 342
Akif ERDEMGİL (1312-Sv.46) .......................................................................... 346
Yusuf Ziya (1312-Seyyar Top.1)....................................................................... 349
Mustafa Asım BERKMAN (1312-Sahra Top.3) ................................................ 351
Halit Hakkı (1312-Top.4) .................................................................................. 354
Ali Şevki (1312-Sahra Top.7) ........................................................................... 356
Mehmet Emin (1312-Top.10)............................................................................ 358
İsmail Adni AKKAR (1312-Top.12) ................................................................... 361
Mustafa Behçet (1312-Top.13)......................................................................... 363
Ahmet Zeki (1312-Top.17)................................................................................ 365
Adem Sabri YURDASİN (1312-Top.21) ........................................................... 367
Recep Vehbi (1312-Top.22) ............................................................................. 369
Mehmet Necip İBAR (1312-Top.23) ................................................................. 371
Mustafa Asım ZOBU (1312-Sahra Top.24) ...................................................... 373
Eyüp Sami (1312-Top.28) ................................................................................ 375
Mustafa Rahmi (1312-Sahra Top.32)............................................................... 377
Abdullah İlhami (1312-Sahra Top.37) .............................................................. 379
İsmail Hakkı METE (1312-Sahra Top. 39) ....................................................... 381
Mehmet Naim (1312-Sahra Top.42)................................................................. 383
Refet (KÜÇÜK) (1313-P.9) ............................................................................... 386
Mehmet Remzi AVCI (1313-P.11) .................................................................... 388
Mehmet Şükrü (1313-P.14) .............................................................................. 391
Mahmut Nedim (1313-P.35) ............................................................................. 393
VIII
Mehmet Şevket (1313-P.39)............................................................................. 395
Ahmet Rıfat (1313-P.50)................................................................................... 398
Muhittin TAYANÇ (1313-P.55) ......................................................................... 400
Mehmet Salih (1313-P.58)................................................................................ 402
Hüseyin Hüsnü (1313-P.60) ............................................................................. 404
Hamit Zafer UTKAN (1313-P.61)...................................................................... 406
Münir KARAMAN (1313-P.66).......................................................................... 408
Hikmet (1313-P.76) .......................................................................................... 410
Ahmet Rıfat (1313-P.82)................................................................................... 412
Ahmet Cemil (1313-P.101) ............................................................................... 414
Talat SÜALP (1313-P.178)............................................................................... 416
Ahmet Hamdi (1313-P.180).............................................................................. 419
Mehmet Cemal (1313-P.201) ........................................................................... 421
Sami ÇAKIRGİL (1313-P.219).......................................................................... 424
Hüseyin Nurettin ÖZSU (1313-P.256).............................................................. 426
Mehmet Vasıf ERBİL (1313-P.266) .................................................................. 429
Hüseyin Hami BAŞEREN (1313-P.276)........................................................... 431
Mehmet İrfan (1313-P.288) .............................................................................. 433
Osman Nuri TOROS (1313-P.295) .................................................................. 436
Saadettin (1313-P.310) .................................................................................... 438
Mehmet Şakir (1313-P.328) ............................................................................. 441
Mehmet Hakkı (1313-P.333) ............................................................................ 443
Yusuf Ziya ZARBUN (1313-P.337)................................................................... 445
Kâmil İNANOĞLU (1313-P.340)....................................................................... 447
Mehmet Sadi (1313-P.354) .............................................................................. 449
Hüseyin Vasfi (1313-P.356).............................................................................. 451
Mehmet Recep (1313-P.380) ........................................................................... 454
Halil Sıtkı (1313-P.386) .................................................................................... 456
İbrahim OĞUZ (1313-P.394) ............................................................................ 458
Hüseyin Hüsnü KARTALTEPE (1313-P.403)................................................... 460
Hüseyin Hasbi (1313-P.413) ............................................................................ 462
IX
Mehmet Tevfik ATALAY (1313-P.445) ............................................................. 464
Ali Rıza KIZILTUNÇ (1313-Sv.2)...................................................................... 466
Kâzım Necmettin MERSİN (1313-Sv.7) ........................................................... 468
Ahmet Vefik ALANKUŞ (1313. Sv. 18)............................................................. 470
İbrahim Ethem Servet (1313-Sv.24) ................................................................. 472
Halil Hilmi (1313-Sv.26).................................................................................... 475
Mustafa Vuslat ERKIRAL (1313-Sv.28) ........................................................... 477
İsmail Hakkı IŞIL (1313-Sv.40)......................................................................... 479
Mustafa Sabri (1313-Sv.43).............................................................................. 481
Behçet (1313-Sv.45)......................................................................................... 482
Ahmet Ferit DARYAL (1313-Sv.46).................................................................. 484
İbrahim Hakkı (1313-Sv.51).............................................................................. 486
Mustafa Fahri HARPUT (1313-Sv.55).............................................................. 488
Mehmet Vehip KAÇİ (1313- Top.1) .................................................................. 490
Mehmet Halit KOÇER (1313-Ağ.Top.2) ........................................................... 493
Ahmet Faik (ÇOLAK) (1313-c.Top.2).............................................................. . 495
Süleyman Şevket (1313-Sahra Top.4) ............................................................. 497
Şevket AKALIN (1313-Top.8) ........................................................................... 499
Selami Senai ÖZGEÇEN (1313-Sahra Top.10) ............................................... 501
Mehmet Cevat (1313-Top.15) .......................................................................... 503
Mehmet Sabri ERÇETİN (1313-Top.17) .......................................................... 505
Mustafa Naci (1313-Top.23)............................................................................. 508
Recep Rahmi (1313-Sahra Top.24) ................................................................. 511
Osman Nuri (1313-Sahra Top.27).................................................................... 513
Mehmet Sadık (1313-Sahra Top.28)................................................................ 515
Şükrü (1313-Sahra Top.29).............................................................................. 518
Zekeriya KANDEMİR (1313-Seyyar Top.34).................................................... 520
Ahmet Nazif (1313-Sahra Top.43) ................................................................... 522
Hüseyin Avni (1313-Seyyar Top.51) ................................................................ 524
Ömer Lütfi ERİNOL (1314-P.2) ........................................................................ 526
Bahattin (1314-P.4) .......................................................................................... 528
X
Refik URAN (1314-P.5) .................................................................................... 529
Mehmet Selahattin KİP (1314-P.7)................................................................... 531
Hüseyin Selahattin (Çolak) KÖSEOĞLU (1314-P.9) ....................................... 533
Mehmet İrfan DURUKAN (1314-P.10) ............................................................. 536
Aziz Samih İLTER (1314-P.11) ........................................................................ 539
Mehmet Kemalettin (1314-P.12)....................................................................... 541
Şükrü Naili GÖKBERK (1314-P.13) ................................................................. 543
Ali Hikmet AYERDEM (1314-P.16)................................................................... 546
Mehmet Sait (1314-P.18) ................................................................................. 549
Şefik TÜRSAN (1314-P.20).............................................................................. 550
Hacı Hamdi PİRSELİMOĞLU (1314-P.23)....................................................... 553
Mustafa Edip TÖR (1314-P.29) ........................................................................ 555
Abdülkerim (1314-P.30).................................................................................... 558
Halis (1314-P.32).............................................................................................. 560
İbrahim Refet BELE (1314-P.39)...................................................................... 562
Nazmi SOLOK (1314-P.44) .............................................................................. 566
Mümtaz KAYNAK (1314-P.55) ......................................................................... 569
Sait GÜRFIRAT (1314-P.63) ............................................................................ 572
Mustafa Saffet (1314-P.65) .............................................................................. 574
Ömer Vasfi (1314-P.92).................................................................................... 577
İbrahim (1314-P.93).......................................................................................... 579
Şerif YAÇAĞAZ (1314-P.94) ............................................................................ 581
Mehmet Ruşen (1314-P.103) ........................................................................... 583
Ali (1314-P.114)................................................................................................ 586
Mehmet Fehmi TINAZTEPE (1314-P.123)....................................................... 588
Ali Haydar (1314-P.166) ................................................................................... 590
Mehmet Şinasi (1314-P.184)............................................................................ 592
Abdülbaki KORUKOĞLU (1314-P.206)............................................................ 594
Ali ÇETİNKAYA (1314-P.345) .......................................................................... 596
Mustafa Asım (1314-P.360).............................................................................. 600
Şevket (1314-P.362)......................................................................................... 602
XI
Ahmet Fazıl (1314-P.372) ................................................................................ 604
Vacit YALÇINALP (1314-P.448)....................................................................... 606
Ahmet Şakir ÖZSOYLU (1314-P.495).............................................................. 608
İsmail Hakkı KUT (1314-P.504)........................................................................ 610
Mustafa Asım ASIMGİL (1314-Sv.1) ................................................................ 612
Mehmet Atıf ATEŞDAĞLI (1314-Sv.48) ........................................................... 615
Celal BORAZAN (1314-Sv.68) ......................................................................... 617
Osman Şükrü (1314-Ağ.Top.1) ........................................................................ 619
Halil Kemal KOÇER (1314-Top.2).................................................................... 621
Mehmet Emin ÇOLAKOĞLU (1314-Top.4) ...................................................... 624
Arif (1314-Sahra Top.6).................................................................................... 627
Mehmet Rıza (1314-Top.9) .............................................................................. 628
Mustafa Celal (1314-Ağ.Top.9) ........................................................................ 629
M. Münir ALTUĞ (1314-Top.10)....................................................................... 631
Mustafa İhsan (1314- Sahra Top.13) ............................................................... 633
Ahmet Hamdi ŞENLER (1314- Sahra Top.14)................................................. 635
Mehmet Tevfik (1314-Sahra Top.22) ............................................................... 637
Adil (1314-Top.29) ............................................................................................ 639
Yahya Nafiz (1314-Sahra Top.37).................................................................... 641
Ömer Tahir (1314-Top.38)................................................................................ 643
Mehmet Sıtkı ÜKE (1314-İs.505)...................................................................... 645
KAYNAKÇA ...................................................................................................... 649
XII
GİRİŞ
Birinci Dünya Savaşı öncesi, Osmanlı Devleti Trablusgarp ve Balkan
Savaşlarının yenilgisi ve toprak kayıpları nedeniyle son derece sıkıntılı
günler yaşamakta idi. Ülkenin içinde bulunduğu bu durumdan kurtulmak için
bir taraftan -daha önceki yıllarda yaptığı gibi- ordu ve donanmayı ıslah
girişimlerinde bulunmuş, diğer taraftan da Avrupa’da kendisini yalnızlıktan
kurtaracak müttefikler aramaya devam etmiştir. Ancak müttefik konusunda
hayal kırıklığı yaşamıştır. Zira ittifak talebinde bulunulan büyük devletler
“Hasta Adam” olarak niteledikleri Osmanlı Devleti’nin mirasını paylaşmak için
planlarını çok daha önceden hazırlamıştır. Ayrıca olası bir savaşta Osmanlı
Devleti’nin kendilerine faydadan çok zarar getireceği, Osmanlı Devleti’nin
eskisi gibi güçlü olmadığı düşüncesindedirler. Osmanlı Devleti’nin Birinci
Dünya Savaşı’nda büyük müttefiki Almanya’da bile bu düşünce hâkimdir ve
bazı yetkililer ittifak fikrine sıcak bakmamıştır. Bu nedenle Türk - Alman
işbirliği görüşmeleri Alman İmparatoru II. Wilhelm’in desteği ile başlamış1 ve
2 Ağustos 1914’te “Türk - Alman İttifakı” şeklinde resmiyet kazanmıştır.2
Osmanlı Devleti savaşa girmeden önce ordudaki ıslah çalışmalarında
önemli adımlar atmıştır. Örneğin Ocak 1914’te Harbiye Nazırlığına atanan
Enver Paşa 1100 kadar subayı emekli etmiştir. Bunların çoğunu Balkan
Savaşı’nda başarı gösteremeyenler, yaşları ilerlemiş olanlar, sevk ve
idaredeki başarısızlığı görülenler oluşturmuştur.3 Böylece ordunun sevk ve
idare kadrosu gençleştirilmiştir. Ayrıca Türk ordusunun ıslahı için
Almanya’dan ıslah heyeti getirilmiştir. Almanya’dan gelen komutanlar Türk
ordusunun en üst kademelerinde görev almıştır. 1914 yılı Mayıs ayı sonunda
Alman ıslah heyeti mensuplarının miktarı 50 kişiye yükselmiştir. Donanmanın
ıslahıyla ilgili olarak İngilizlerden yardım alınmış ve bu görev için İngiliz
Amirali Limpus ile bir heyet gelmiştir.4
Orduda bu tür ıslah çalışmaları yapılırken bir taraftan da kuruluşta
bazı değişiklikler yapılmakta idi. Osmanlı Devleti’nin Kasım 1914’teki seferî
kuruluşuna göre Türk ordusu; dört ordu hâlinde 13 kolordu, 38 tümen (ikisi
bağımsız) dört ihtiyat süvari tümeni, bir süvari tümeni, Van İhtiyat Süvari
Tugayı, Van Jandarma Tümeni, beş müstahkem mevkisi (Akdeniz,
Karadeniz, Çatalca, İzmir, Erzurum), İzmir ve Irak havalisi komutanlıkları ile
1
Cezmi Eraslan; “I. Dünya Savaşı ve Türkiye”, Türkler, C. 13, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara
2002, s. 342.
2
Yusuf Hikmet Bayur; Türk İnkılabı Tarihi, C. 2, Kısım IV, TKK Basımevi, Ankara 1952, s.
626. Görüşmelerle ilgili ayrıntılı bilgi için bk. Talat Paşanın Anıları; Yay. Haz. Alpay Kabacalı,
İletişim Yayınları, İstanbul, 1993, 3. Baskı, s. 29. Cemal Paşa; Hatırat, Yayına haz. Metin
Martı, İstanbul 1996, s. 117. Cemil Bilsel; Lozan, C. 1, İstanbul 1933, s. 1149, 150. Enver Ziya
Karal, Osmanlı tarihi C. 9, TTK Basımevi, Ankara 1996, s. 379. Mahmut Muhtar; Maziye Bir
Nazar, Osmanlıcadan Çev. Nurcan Fidan, Ankara Gnkur. Basımevi 1999, s. 118.
3
Enver Paşa’nın orduyu gençleştirme girişimleri çeşitli eleştirilere neden olmuştur. Bu
konudaki görüşler için bk. Feridun Ata; Süleymaniyeli Nemrut Mustafa Paşa Bir İşbirlikçinin
Portresi, İstanbul 2008, s. 31, 32.
4
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi; Osmanlı İmparatorluğu’nun Siyasi ve Askerî Hazırlıkları
ve Harbe Girişi, Gnkur. Basımevi, Ankara 1970, s. 175, 176.
XIII
donanma komutanlığından ibaretti.5 Ancak Birinci Dünya Savaşı’na girdikten
sonra cephelerin çoğalmasıyla ordunun sayısı da artmıştır. Böylece
başlangıçta dört ordu hâlinde teşkilatlanan Türk ordusu dokuz orduya
çıkarılmıştır. Ancak orduların her biri kuvvet itibarıyla bir barış kolordusu
kadar bile olamamışlardır.
Birinci Dünya Savaşı’na girmeden önce 38 piyade tümeninden ibaret
olan kara kuvvetleri, Kasım 1914’te Trakya’da ilk defa olarak teşkil edilen
19’uncu ve 20’nci Tümenlerle 40 piyade tümenine yükselmiştir. Bunu 1915
yılı Martında Suriye Cephesi’nde ve 4’üncü Ordu emrinde teşkil edilen
41’inci, 42’nci, 43’üncü, 44’üncü ve Irak Cephesi’nde kurulan 45’inci
Tümenle Anadolu’da ihtiyat olarak kurulan 47’nci, 48’inci, 49’uncu, 50’nci
Tümenlerle Doğu Cephesi’nde 3’üncü Ordu emrinde kurulan 51’inci ve 52’nci
Tümenler izlemiştir. 1918 yılına kadar yeni tümenler kurulmuştur. Böylece
tümen sayısı 61’e yükselmiştir.6
Birinci Dünya Savaşı’nın dört yıl gibi uzun bir zaman dilimi içinde
yapılması, Çanakkale, Doğu - Kafkas, Sina-Filistin-Suriye, Irak, İran, Avrupa
(Galiçya, Makedonya, Romanya), Hicaz - Asir - Yemen - Libya gibi farklı
coğrafyada gerçekleşmiş olması, birlikler kaydırıldığı için teşkilatta yapılan
değişiklikler, birliklerin zaman zaman lağvedilmesi veya yeni bir birliğin
kurulması gibi nedenler, çalışmada yer alacak komutanlarla ilgili bilgilerde
bazı eksikliklerin olmasına yol açmıştır.
Çalışmamız, alanında bir ilki oluşturması -Birinci Dünya Savaşı’na
Katılan Komutanların Biyografileri- nedeniyle titizlikle ve yıllarca süren
araştırmalara rağmen başta komutan isimleri olmak üzere, biyografilerde yer
alan bilgilerde birtakım eksikliklerin olabileceği düşünülmektedir.
Çalışmaya, eserde yer alması planlanan komutanların isim tespitiyle
başlanmış olup daha ilk aşamada bazı sıkıntılar yaşanmıştır. İsim tespiti
konusunda öncelikle İsmet Görgülü’nün “On Yıllık Harbin Kadrosu” adlı eseri
ile Gnkur. ATASE Bşk.lığı tarafından Birinci Dünya Savaşı ile ilgili seri hâlde
yayımlanan eserlerden faydalanılmıştır. On Yıllık Harbin Kadrosu, bu konuda
son derece önemli bir çalışma olup başlangıç aşamasında oldukça katkı
sağlamıştır. Ancak bazı cephelerde alay seviyesine inilmeyip yalnız tümen
seviyesinde bilgi vermesi, komutanlarla ilgili ayrıntılı bilgi olmaması
nedeniyle yukarıda da belirtildiği gibi yalnız başlangıç aşamasında ve
görevler konusunda yardımcı olmuştur. Yine ATASE Başkanlığı tarafından
yayımlanan eserlerin özellikle arka kısımlarda yer alan kuruluş veya listeler
de bizim için yol gösterici olmuştur. Ancak sonraki arşiv çalışmalarında
görülmüştür ki bu bilgilerde de eksiklikler vardır.
Hazırlanan bu isim listesi ilk aşama için bize bir fikir vermiş; ancak
arşiv çalışmasına başlandığında bu bilgilerin son derece yetersiz olduğu
görülmüştür. Zira arşiv çalışması için öncelikle komutanların ismi, sicil
numarası, memleketi, baba adı gibi bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu
bilgiler başlangıçta elde edilemediğinden arşiv çalışmasında bire bir tüm
5
Osmanlı İmparatorluğu’nun Siyasi ve Askerî Hazırlıkları ve Harbe Girişi; s. 173.
6
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1908 - 1920); Ankara Gnkur. Basımevi, 1996, s. 114.
XIV
dosyalar incelenmek zorunda kalınmıştır. Burada da şöyle bir sakınca
doğmuştur: Dosyalarda kişilerle ilgili tüm bilgiler bulunamamıştır. Bazı
kişilerle ilgili tüm bilgiler mevcutken bazılarında yalnız mahkeme kararları,
ailelerin açtıkları davalarla ilgili bilgiler bulunmuş olup o kişinin Birinci Dünya
Savaşı’na katılıp katılmadığına dair en ufak bir bilgiye rastlanmamıştır. Bu
nedenle o kişi çalışmaya dâhil edilmemiştir.
Çalışmamızın esasını söz konusu kişilerle ilgili şahsi dosyaların ve bu
kişilerle ilgili bilgilerin bulunabileceği arşivler oluşturmuştur. Konuyla ilgili
olarak Kara Kuvvetleri Emeklilik Şubesi Arşivi (Şu anda buradaki dosyalar
MSB Genel Arşiv Müdürlüğüne devredilmiştir. Ancak çalışma yapıldığı
sırada bu dosyalar KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşiv Müdürlüğünde bulunduğu
için dipnotlarda kaynak olarak KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi
gösterilmiştir.), MSB Genel Arşiv Müdürlüğü, Gnkur. ATASE Bşk.lığı Arşivi
(Burada şahsi dosyalar bulunmamaktadır. Söz konusu kişilerle ilgili bilgiler
farklı farklı belgelerden elde edilmiştir.), İstanbul Deniz Müzesi Komutanlığı
Arşivi ve Emekli Sandığı Arşivi gibi arşivlerden yararlanılmıştır.
Eserde; Çanakkale, Doğu - Kafkas, Sina – Filistin - Suriye, Irak, İran,
Avrupa (Galiçya, Makedonya, Romanya), Hicaz – Asir – Yemen - Libya
Cephelerinde savaşmış alay ve üst kademede yer alan subayların aile
durumu, öğrenim durumu, yükselme (terfi) tarihleri, askerî safahatları,
askerlik sonrası yaptıkları görevler, katıldıkları savaşlar, nişan ve madalyaları
ile ilgili bilgilere yer verilmiştir.
Şahsi dosyalarda yer alan bilgilerle ilgili çok önemli bazı çelişkilerin de
olduğu dikkati çekmiştir. Bu çelişkiler daha çok tarihler ve görevlerde
görülmektedir. Örneğin, bir görev için belgenin birinde ay olarak kânunuevvel
(Aralık) kaydı bulunurken bir diğer belgede kânunısani (Ocak) denilmektedir.
Bu durum göreve atanış yılında da değişiklere neden olmuştur. Bu tür
çelişkili durumlar mümkün olduğu ölçüde dipnotlarda belirtilmeye
çalışılmıştır. Görevler konusunda da benzer durumlar görülmüştür. Örneğin,
bir komutanın şahsi dosyasında yer alan belgelerde aynı tarihte farklı birlikte
görev yaptığı gibi çelişkiler dikkati çekmektedir.
Çalışma sırasında yaşanan önemli bir güçlük de görevler konusunda
olmuştur. Osmanlı ordu sisteminde kullanılan bazı terimlerin günümüzde tam
karşılığının olmaması nedeniyle güncellemede güçlük çekilmiştir. Örneğin,
“fırka” terimini “tümen” terimi tam karşılarken “mülhak” teriminin karşılığı
bulunamamıştır. “Bağdat Redif Tugayı Kurmayı Mülhak Subayı”, “Süvari
Numune Bölüğü Mülhaklığı” gibi görevlerden bahsedilmektedir. “Mülhak”ın
sözlük anlamı: “karargâhta emir subayı yardımcısı” olarak belirtilmiştir.7 Bu
terimin bugünkü karşılığı tam olarak tespit edilemediğinden aynen
bırakılmıştır. Benzer şekilde günümüzde karşılığı bulunamayan terimler
olduğu gibi bırakılmıştır.
Genelkurmay Başkanlığı ifadesinde de bazı sıkıntılar yaşanmıştır. Zira
Osmanlı Devleti döneminde tam olarak günümüzdeki anlamda bir kuruluş
7
Ferit Devellioğlu; Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara 1986, s. 860.
XV
mevcut olmayıp yalnızca “Erkân-ı Harbiye Dairesi” şeklinde küçük bir kuruluş
bulunmaktadır. Bu isim 1881 yılında “Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Dairesi”,
1914 yılında “Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Reisliği” 2 Mayıs 1920’de “Erkân-ı
Harbiye-i Umumiye Vekaleti (Bakanlığı)”, 3 Mart 1924’te yalnız Erkân-ı
Harbiye-i Umumiye Riyaseti hâline dönüştürülmüştür.8 Bu nedenle
görevlerde 1914 yılına kadar Genelkurmay Dairesi, sonrasında Genelkurmay
Başkanlığı ifadesi kullanılmıştır.
Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde bulunan şubelerde de sürekli bir
değişiklik yaşandığından, bu şubelerle ilgili bazı eserlerde çelişkili ifadeler
bulunması nedeniyle şube isimleri yazılmamıştır. Okuyanlara faydalı olması
açısından genel olarak bu konuda şunlar söylenebilir: 1880 yılında yedi şube
(Seferberlik ve Teşkilat, İstihbarat, Harekât, Demir Yolları, Fen ve Harita,
Kanunlar, Personel), 1882 yılında altı şube (Tanzimat, İstatistik, Harekât-ı
Askerîye, Konak ve Menzil, Fünun, Muhabere), 1908 yılında beş şube
(Eğitim, İstihbarat, Seferberlik, Harita ve Topografya, Merkez), 1914 yılında
yedi şube (Seferberlik ve Teşkilat, İstihbarat, Harekât, Demir Yolları, Fen ve
Harita, Kanunlar, Personel), 9 Eylül 1914’te on şube, 1917’de daha da
büyüyerek 27 şube (bu şube isimleri bulunamamıştır.)9 7 Ekim 1918’de 7
şube (Harekât, İstihbarat, Şimendifer, Eğitim, Harp Tarihi, Zat İşleri, Evrak ve
Kütüphane Müdürlüğü) şeklinde teşkilatlanmıştır.10 1919 yılında yeniden on
şube (Harekât, İstihbarat, Şimendifer ve Menzil, Teşkilat, İkmal, Eğitim,
Askerî Kanunlar, Harp Tarihi, Zat İşleri, Evrak ve Kütüphane Müdürlüğü). 30
Mayıs 1920’de Şimendifer, İkmal, Eğitim, Askerî Kanunlar ve Harekât
şubeleri lağvedildi.11 5 Aralık 1920’de sekiz şube (Harekât, İstihbarat, Umur-
u Fenniye (Demiryolu, Muhabere ve Deniz Kuvvetleri), Eğitim, Menzil ve
İkmal (Lojistik), Harita ve Basımevi, Muamelat-ı Zatiye (Personel), Şifre
Evrak) hâlinde teşkilatlanmıştır. 15 Şubat 1922’de yeni bir düzenleme
yapılmış ve 6’ncı Şube kaldırılarak 4’üncü Şubeye eklenmiş, 3’üncü Şube
Umuru Fenniye Şubesi demir yolu kısmı olarak kalmış, muhabere ve hava
kısımlarının görevleri de ek olarak Harekât şubesine (1’inci Şubeye)
verilmiştir.12 1924 yılında 12 şube (Müstahkem Mevkiler, Seferberlik ve
Teşkilat, Harekât, Milli Seferberlik, Nakliyat ve Ulaştırma, Deniz ve Hava
Harekâtı, Eğitim, Okullar, Deniz ve Hava Eğitimi, Yayın, İstihbarat,
Personel), 1961 yılında yedi J başkanlığı hâline getirilmiştir: Personel,
İstihbarat, Harekât, Lojistik, Genel Plan ve Prensip, Muhabere Elektronik ve
Nalla Başkanlığı, Harp Tarihi).13 Görüldüğü üzere bu konuda sık sık
8
Cumhuriyetimizin 75. Yılında Türk Silahlı Kuvvetleri; Gnkur. Basımevi, Ankara 1998, s. 39 -
41. Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1789 - 1908), 3’üncü Cilt, 5’inci Kısım, Ankara Gnkur.
Basımevi, 1978, s. 303, 304.
9
2000’li Yıllara Girerken Türk Ordusu; Ankara 1999, s. 20
10
Zekeriya Türkmen; Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918
- 1920), TTK Basımevi, Ankara 2001, s. 2001, s. 36.
11
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1908 - 1920); s. 135, 136.
12
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti Dönemi, 4’üncü Cilt
1’inci Kısım, Ankara, Gnkur. Basımevi, 1984, s. 199, 200.
13
Türk Genelkurmay Başkanlığının Özet Tarihçesi; Gnkur. Basımevi, Ankara 1966, s. 5 - 8.
XVI
değişiklikler yapılmış olup herhangi bir karışıklığa neden olmamak için şube
isimleri metinde özellikle yazılmamıştır.
Eser, bilim dünyasına önemli bir katkı sağlayacağı gibi bu savaşta yer
almış alay ve üst kademedeki komutanlara olan minnet borcunun da bir
ifadesini oluşturacaktır.
XVII
BİYOGRAFİLER
NUSRET
Yarbay
(1311 - P.122)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Trabzon’da doğdu. Salih Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen
rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
13 Mart 1895’te teğmen,
31 Mart 1897’de üsteğmen,
13 Aralık 1898’de yüzbaşı,
20 Haziran 1907’de kıdemli yüzbaşı,
29 Eylül 1910’da binbaşı,
14 Mart 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 1’inci Ordu emrine,
3 Nisan 1916’da 1’inci Ordu 8’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
31 Mart 1897’de 1’inci Ordu 12’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
13 Aralık 1898’de 1’inci Ordu 14’üncü Redif Alayı 1’inci Nevşehir
Taburu 4’üncü Bölüğüne,
20 Haziran 1907’de 1’inci Ordu 7’nci Redif Alayı 1’inci Sinop
Taburuna,
24 Ağustos 1908’de 14’üncü Redif Alayı 1’inci Nevşehir Taburuna,
3
10 Mart 1909’da 1’inci Ordu 7’nci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
19 Mayıs 1909’da 14’üncü Alay 1’inci Taburuna,
29 Eylül 1910’da Hicaz Tümeni 63’üncü Alay 4’üncü Taburuna,
26 Ocak 1911’de Hicaz Tümeni 63’üncü Alay 1’inci Taburuna,
29 Eylül 1913’te İzmir’e gelecek esirlerin iaşesi için oluşturulan
komisyona tayin edildi.
2 Temmuz 1914’te 8’inci Kolordu açığına alındı.
8 Kasım 1915’te 131’inci Alay Komutanı olarak atandı.
Katıldığı Savaşlar
1897 Osmanlı - Yunan Savaşı,
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı.1
1
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası.
4
HÜSEYİN AVNİ ZAİMLER
Tuğgeneral
(1311 - P. 209)
(1877 - 1930
Aile Durumu
1877 yılında Manastır’da doğdu. Muzaffer Bey’in oğludur. 10 Mart
1930’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
12 Eylül 1893’te girdiği Harp Okulundan 24 Kasım 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
24 Kasım 1895’te teğmen
24 Ekim 1897’de üsteğmen,
12 Ağustos 1903’te yüzbaşı,
18 Nisan 1908’de kıdemli yüzbaşı,
28 Kasım 1911’de binbaşı,
25 Ağustos 1916’da yarbay,
1 Mart 1918’de albay,
31 Mart 1924’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Rumeli Ordusunda Bulgar,
Yunan ve Arnavut çetelerin takibinde görevlendirildi.
12 Ağustos 1903’te 9’uncu Redif ve 22’nci Nizamiye Tümenlerinde
bölük komutanı olarak görev yaptı.
1908 yılında Manastır Merkez Komutanı,
4 Haziran 1909’da Yanya Polis Müdürü olarak atandı.
5
Çeteler Kanunu uygulamasında Manastır’daki 2’nci Avcı Taburunun
Valiliğe bağlı olarak takip taburu hâlinde teşkilatlanmasında komutanlığa
atanarak çetelerin takibine memur edildi.
28 Kasım 1911’de Taburun güçlendirilmesiyle, kurulan müfrezelerin
komutanlığıyla Balkan Savaşı’na katıldı.
Yaralanarak Sırplara esir düşmesiyle Niş’te tedavi altına alındı.
28 Temmuz 1913’te serbest bırakılarak yurda dönüşünde İstanbul
Muhafızlığı emrine verildi. Savaştan dönen esirler için kurulan Tuzla
Garnizon Komutanlığına atandı.
7 Aralık 1913’te de Adana 1’inci Tabur Komutanı,
13 Ağustos 1914’te Jandarma sınıfına geçirilerek Adana Jandarma
Alayı Komutanı olarak görevlendirildi.
1915 yılında Haçin (Saimbeyli) ve Maraş yöresindeki Ermeni
ayaklanmasının bastırılmasında önemli yararlıklar gösterdi.
25 Ağustos 1916’da İzmir Jandarma Alay Komutanı olarak tayin edildi.
İzmir ve Manisa yöresinin eşkıyadan temizlenmesine memur edilerek
olağanüstü yetkilerle bu görevi yerine getirdi.
7 Mayıs 1918’de emekliye ayrıldı.
15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlar tarafından işgali üzerine Millî
Mücadele’ye katıldı.
2 Eylül 1919’da Akhisar Bölge Komutanı,
9 Şubat 1920’de İzmir Kuzey Cephesi Komutanı olarak atandı.
Daha sonra Biga Mutasarrıf ve Komutanı olarak katıldı. Bu sırada
Saruhan’dan milletvekili seçildiği için bir süre sonra askerî görevlerini bıraktı.
1897 Yunan Savaşı,
1912 - 1913 Balkan Savaşı,
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı,
1919 - 1922 İstiklal Savaşı.
Askerlik Sonrası Aldığı Görevler
TBMM’ye I. Dönem yapılan seçimlerde Saruhan’dan milletvekili
seçildi. 26 Ocak 1921’de Meclis’e katıldı.
II. ve III. Dönem Cebel-i Bereket’ten milletvekili seçildi. Ölümüne kadar
bu görevde kaldı.VI. Dönem seçimlerine katılarak Ağrı’dan milletvekili seçildi.
VII. ve VIII. Dönemlerde Kırklareli’nden milletvekili seçildi.2
2
Cepheden Meclise; s. 73.
6
HACI MAHMUT
Binbaşı
(1311 - P.252)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Şam’da doğdu. Yümnü Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1892 yılında girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
26 Eylül 1899’da üsteğmen,
19 Ekim 1912’de binbaşı.
Askerî Görevleri
14 Aralık 1895’te 30’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
6 Nisan 1910’da 2’nci Ordu 8’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğüne,
2 Ağustos 1910’da 2’nci Ordu açığına,
22 Ocak 1911’de 2’nci Ordu 77’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğüne,
19 Ekim 1912’de 3’üncü Kolordu 26’ncı Alay 3’üncü Taburuna,
Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 26’ncı Alay 3’üncü Taburuna atandı.
2 Mayıs 1915’te yaralanarak hastanede tedavi gördü. Daha sonra
62’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
61’inci Alay Komutan Vekili olarak atandı.
Çanakkale Muharebesi’ne 27’nci Alay Komutanı olarak katıldı. Burada
yaralanarak bir süre Sivas Hastanesinde tedavi gördükten sonra 27’nci
Kafkas Taburu Komutanı olarak atandı.
Daha sonra 62’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
20’nci Tümen Divan-ı Harp Başkanı olarak tayin edildi.
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı.
7
Nişan ve Madalyaları
Osmanlı Harp Madalyası,
Gümüş Liyakat Madalyası,
İmtiyaz Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı ile
ödüllendirildi.3
3
8
ALİ VASIF TELLİ
Binbaşı
(1311 - Sv.55))
(1873 - 1936)
Aile Durumu
1873 yılında Erzurum’da doğdu. İshak Reşat Bey’in oğludur. 22 Mart
Öğrenim Durumu
30 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 29 Ocak 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
29 Ocak 1895’te teğmen
Aralık 1901’de üsteğmen,
1905 yılında yüzbaşı vekili
14 Nisan 1909’da yüzbaşı,
30 Temmuz 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu Komutanlığı
emrine verildi.
1896’da 27’nci Alayın süvari bölüğünde görevlendirildi.
1905 yılında 19’uncu Alay 3’üncü Bölük Komutanı,
14 Nisan 1909’da 35’inci Aşiret Hafif Süvari Alayı Bölük Komutanı,
Aralık 1909’da Erzurum Jandarma Alayı 4’üncü İspir Bölüğüne,
30 Temmuz 1914’te Gevaş Jandarma Tabur Komutanı olarak atandı
ve Birinci Dünya Savaşı’na bu taburla katıldı.
9
Daha sonra Seyyar Jandarma Tümeni Başkale Alay Komutanı olarak
bütün muharebelere katıldı. Dilman civarındaki Soğancık Muharebesi’nde
büyük yararlık gösterdi. Yaralanması üzerine Van Sabit Jandarma Alayına
verildi. Savaş sonuna kadar Musul Jandarma Merkez Tabur Komutanı olarak
görev yaptı.
Diyarbakır Jandarma Tabur Komutanı iken 13 Mart 1919’da emekliye
ayrıldı.
TBMM’nin I. Döneminde Genç Milletvekili olarak görev yaptı. 17 Mart
1921’de cephede görev yapmak üzere izinli sayıldı.4
4
10
KÂZIM SEVÜKTEKİN
Tümgeneral
(1311 - b.P.5)
(1877 - 1949)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Şevki Bey’in oğludur. 1 Nisan
1949’da vefat etti ve İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı 27
Eylül 1988’de Devlet Mezarlığı’na nakledildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Temmuz 1896’da üsteğmen,
8 Ocak 1898’de yüzbaşı,
15 Temmuz 1902’de kıdemli yüzbaşı,
18 Ekim 1906’da binbaşı,
29 Kasım 1914’te yarbay,
28 Temmuz 1918’de albay,
31 Ağustos 1922’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 2’nci Ordu emrine,
2 Nisan 1895’te 10’uncu Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
1 Mayıs 1895’te 12’nci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
22 Temmuz 1896’da 5’inci Ordu 36’ncı Nizamiye Alayı 3 nci Tabur
1’inci Bölüğüne,
11
22 Eylül 1896’da 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
8 Ocak 1898’de 11’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
23 Mart 1898’de Genelkurmay Dairesi Resimhanesine,
4 Mart 1909’da 1’inci Ordu 8’inci Alay 2’nci Taburuna (1911 yılı
teşkilatında bu taburun adı, 9’uncu Alay 1’inci Tabur olmuştur.),
21 Aralık 1911’de 1’inci Kolordu 3’üncü Nişancı Taburu Komutanı,
12 Ocak 1914’te 5’inci Kolordu 41’inci Nizamiye Alayı Komutan
Muavini,
14 Mart 1914’te 5’inci Kolordu Astsubay Numune Taburu Komutanı,
1914 yılı sonunda 4’üncü Alay Komutanı (Bu Alayla Çanakkale
Muharebelerine katıldı.),
7 Temmuz 1916’da 13’üncü Tümen Komutanı, 5
20 Eylül 1916’da 7’nci Tümen Komutanı,
14 Ekim 1916’da 2’nci Ordu Menzil Müfettiş Muavini, 6
16 Ocak 1917’de 11’inci Tümen Komutanı,7
1 Aralık 1918’de 20’nci Kolordu Komutan Vekili,
25 Haziran 1919’da Harbiye Dairesi Tedarik Komisyonuna,
Daha sonra Rüsumat Muhafaza Müdürü,
7 Kasım 1920’de Beyoğlu İnzibat Mıntıkası Komutanı olarak atandı.
30 Haziran 1921’de açığa alındı ve Anadolu’ya geçti.
Batı Cephesi Depo Kıtaat Müfettişliğine atandı.
Daha sonra Sivrihisar ve Havalisi Komutanı,
14 Temmuz 1921’de 8’inci Tümen Komutanı,
23 Eylül 1923’te 5’inci Kafkas Tümeni Komutanı,
18 Aralık 1924’te tekrar 8’inci Tümen Komutanı olarak atandı.
27 Aralık 1927’de emekli oldu.
5
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı, s. 240’ta Haziran ayı başında Yarbay Kazım Bey’in 13’üncü Piyade Tümeninin
emir ve komutasını müstakilen eline aldığı belirtilmektedir.
6
7
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3197, Dos. 2, Fih. 4-5; Kls. 3637, Dos.
157, Fih. 2 - 2; Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14.
12
17 Temmuz 1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
Ağustos 1915’te Harp Madalyası,
1915 yılında Kılınçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
1916 yılında Kılınçlı Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
1921 yılında Kızılay Madalyası,
1922 yılında Altın Liyakat Madalyası,
1926 yılında TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ve
takdirname ile ödüllendirildi.8
1928 - 1943’te III., IV., V., VI., VII. Dönem Diyarbakır Milletvekilli,
1946’da VIII.Dönem Mardin Milletvekilli olarak görev yaptı.9
8
9
13
ALİ SEZER
Kurmay Albay
(1311 - b.P.6)
(1871 - 1948)
Aile Durumu
1871 yılında Bosna’da doğdu. Osman Bey’in oğludur. 24 Nisan
1948’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
16 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen,
devam ettiği Harp Akademisinden 24 Ocak 1898’de kurmay yüzbaşı olarak
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895 yılında teğmen,
24 Ocak 1898’de kurmay yüzbaşı,
15 Mart 1900’de kurmay kıdemli yüzbaşı,
20 Haziran 1907’de kurmay binbaşı,
29 Eylül 1910’da kurmay yarbay,
29 Kasım 1914’te kurmay albay.
Askerî Görevleri
14 Mart 1910’da Sofya Ateşemiliteri,
29 Eylül 1912’de Çatalca Ordusu 1’inci Kolordu Kurmaylığına,
28 Ekim 1914’te 14’üncü Kolordu Komutanı,
30 Mart 1915’te 5’inci Ordu Menzil Müfettişi,
19 Eylül 1915’te Sofya Ateşemiliteri olarak tayin edildi.
29 Ekim 1917’de Bulgar Genel Karargâhına atandı.
22 Aralık 1918’de İstanbul’a geldi.
Daha sonra İstanbul Üst Subay Divan-ı Harbi Üyesi olarak atandı.
25 Eylül 1923’te emekli oldu.
10
MSB Arşivi, Şahsi Dosyası.
14
ALİ RIFAT EREL
Kurmay Albay
(1311 - b.P.11)
(1873 - 1953)
Aile Durumu
1873 yılında Bakırköy’de doğdu. Rıfat Bey’in oğludur. 20 Şubat
1953’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
16 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen,
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
28 Ocak 1896’da üsteğmen,
5 Kasım 1904’te kurmay binbaşı,
29 Eylül 1910’de kurmay yarbay,
12 Aralık 1916’da kurmay albay.
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
20 Haziran 1899’da Genelkurmay 5’inci Şubesine,
27 Temmuz 1903’te Sultan Suyu Çiftliğinin devlete ait olan arazisinin
sulanması için yapılacak inşaata nezarete,
5 Kasım 1904’te bu çiftliğin Askerî Fen Memurluğuna,
6 Ekim 1908’de 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
16 Şubat 1909’da 2’nci Ordu Kurmaylığına,
21 Nisan 1909’da Edirne Tahkim Komisyonuna,
29 Eylül 1910’da Kırcaali Redif Tümeni Kurmaylığına,
10 Nisan 1911’de 4’üncü Kolordu 12’nci Gümülcine Tümeni
Kurmaylığına,
12 Mayıs 1912’de 9’uncu Nizamiye Babaeski Tümeni Kurmaylığına,
15
6 Ocak 1914’te 26’ncı Halep Tümeni Askerlik Daire Başkanı,
Daha sonra 8’inci Tümen Komutan Vekili,
12 Haziran 1917’de 8’inci Tümen Komutanı,11
5 Şubat 1918’de 12’nci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.12
18 Ekim 1919’da Personel Dairesi emrine atandı.
27 Ekim 1919’da Harbiye Nezareti Müsteşar Muavini olarak atandı.
26 Haziran 1920’de açığa alındı.
16 Mart 1921’de Harp Mümessilleri ve Harekât-ı Harbiye Mesulleri
Tahkik Heyetinde görevlendirildi.
1923’te tekrar açığa alındı.
14 Nisan 1923’te sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
15 Eylül 1898’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
16 Eylül 1902’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
22 Ocak 1906’da Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
5 Haziran 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyaları ile ödüllendirildi.
17 Nisan 1926’da İtalya Mezarlık Komisyonuna Sivil Üye olarak tayin
edildi.13
11
12
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14.
13
16
FERİT CEMAL MERSİNLİ
Tümgeneral
(1311 - b.P.12)
(1873 - 1941)
Aile Durumu
1873 yılında Mersin’de doğdu. Osman Bey’in oğludur. 7 Ekim 1941’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
28 Temmuz 1892’de girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen,
devam ettiği Harp Akademisinden kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
6 Ağustos 1903’te kurmay binbaşı,
26 Eylül 1903’te kurmay yarbay,
17 Mart 1908’de kurmay albay,
29 Kasım 1914’te tuğgeneral,
21 Temmuz 1918’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1898’de 2’nci Ordu Kurmaylığına,
6 Ağustos 1903’te Türbedere ile Mustafa Paşa ve Kuleli Bergos ile yük
istasyonu arasındaki hattın teftişine,
27 Ocak 1904’te Edirne ve havalisinde inşaa olacak istihkâmların keşfi
için oluşturulan Komisyona,
5 Şubat 1905’te 4’üncü Ordu emrine,
18 Ekim 1908’de Harp Okulunda Kurmay Vazifeleri Öğretmeni,
6 Şubat 1909’da ilave görev olarak Taktik Tatbikatı Öğretmeni,
18 Nisan 1909’da 2’nci Ordu Kurmaylığına atandı.
17
8 Haziran 1909’da Yanya ve Preveze yönlerinde yapılacak kurmay
seyahatlerine katıldı.
5 Ekim 1909’da 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı,
18 Haziran 1911’de Bulgarlar tarafından sınırda şehit edilen teğmen
olayını araştırmak için oluşturulan komisyona,
12 Mayıs 1912’de İştip, Köprülü mevkilerinde tahkimat için geçici
olarak oluşturulan karma komisyona tayin edildi.
29 Eylül 1912’de Balkan Savaşı seferberliğinde Garp Ordusunun
Kurmay Başkanı olarak atandı.
2 Ağustos 1913’te 42’nci Tümen Komutanı,
6 Kasım 1913’te 10’uncu Nizamiye Tümen Komutanı,
30 Kasım 1913’te 1’inci Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı,
3 Ocak 1914’te Edirne Müstahkem Mevki Komutan Muavini,14
12 Nisan 1914’te 8’inci Kolordu Komutanı,15
17 Ocak 1918’de Suriye ve Batı Arabistan Genel Komutanı,
17 Şubat 1918’de Suriye ve Batı Arabistan Genel Komutanlığının
4’üncü Ordu’ya dönüştürülmesi üzerine bu ordunun komutanı olarak tayin
edildi.
23 Ocak 1919’da Yıldırım Ordular Müfettişi,
24 Temmuz 1919’da Askerî Okullar Genel Müfettişi,
2 Ekim 1919’da Harbiye Nazırı olarak atandı.
21 Ocak 1920’de bu görevinden ayrıldı.
22 Mart 1920’de kendi isteğiyle emekli oldu.
8 Ekim 1898’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Ekim 1901’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1 Mart 1914’te Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
14
15
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1644, Dos. 24, Fih.2-2. Gnkur. ATASE
Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 4130, Dos. 1, Fih.1 - 4. Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci
Dünya Savaşı, Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 13.
18
31 Mart 1915’te Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
25 Mayıs 1916’da Almanya İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
18 Temmuz 1916’da Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
13 Ağustos 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun
Üçüncü Dereceden Askerî Liyakat ve Muharebe Madalyaları,
25 Ağustos 1917’de Almanya İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden
Demir Salip Nişanı,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı İkinci Dereceden Mecidî Nişanı,
11 Nisan 1918’de Birinci Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
23 Nisan 1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun
Muharebe Alametli İkinci Dereceden Askerî Liyakat Nişanı,
10 Ekim 1918’de Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.16
16
19
AHMET AVNİ
Tümgeneral
(1311 - b.P.13)
(... - 1933)
Aile Durumu
Batum’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur. 1933 yılında vefat etti.
Öğrenim Durumu
16 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen,
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895 yılında teğmen
1896 yılında üsteğmen,
18 Mayıs 1898’de kurmay kıdemli yüzbaşı,
28 Aralık 1901’de kurmay binbaşı,
16 Nisan 1903’te kurmay yarbay,
11 Şubat 1908’de kurmay albay,
10 Aralık 1911’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de Genelkurmay Dairesi Kuvve-i Umumiye Kısmına,
Daha sonra gönüllü olarak Teselya Ordusu Kurmaylığına,
18 Mayıs 1898’de 7’nci Ordu Kurmaylığına,
15 Eylül 1898’de 13’üncü Tümen Kurmaylığına,
8 Eylül 1900’de Genelkurmay Dairesine,
20
31 Ocak 1902’de 1’inci Ordu Kurmaylığına atandı.
24 Nisan 1906’da tetkik için Doğu Rumeli Hat Mıntıkasına gönderildi.
18 Mayıs 1907’de 3’üncü Ordu emrine,
11 Ekim 1908’de 1’inci Ordu 2’nci Nizamiye Tümeni Kurmay Başkanı
Vekili,
23 Şubat 1909’da 1’inci Ordu 22’nci Nizamiye Tümeni 87’nci Alay
Komutanı,
31 Mart 1909’da 1’inci Ordu 3’üncü Nizamiye Alayı Komutanı,
25 Ocak 1910’da 4’üncü Ordu Samsun Tugayı Komutanı,
10 Ocak 1911’de 9’uncu Babaeski Nizamiye Tümeni Komutanı,
1 Şubat 1911’de Mürettep Kuva-yı Askeriye Umum Komutanlığı
Refakatine,
10 Aralık 1911’de San’a Tümeni Komutanı,
6 Ocak 1914’te 10’uncu Kolordu Askerlik Dairesi Başkanı,
Birinci Dünya Savaşı’nın başında 3’üncü Ordu Menzil Müfettişi,
27 Mart 1915’te Kolordu Komutanlığı yetkisiyle Lazistan ve Havalisi
Komutanı,17
31 Mart 1916’da 10’uncu Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanı,
8 Ocak 1917’de 4’üncü Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanı,
3 Nisan 1918’de Yıldırım Ordular Grubu Baş Menzil Müfettişi olarak
atandı. (11 Haziran 1918’de bu menzil müfettişliğine Kolordu yetkisi verildi.)
12 Ocak 1919’da Nakliye Genel Müfettişi,
Şubat 1919’da 1’inci Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanı,
4 Mart 1919’da Bayındırlık Bakanı olarak atandı.
15 Nisan 1920’de Seryaverliğe tayin edildi.
Halife ile yurt dışına kaçtığı için 17 Aralık 1923’te askerlikle ilişiği
kesildi.
Daha sonra affa uğradı.
1911 - 1912 Trablusgarp Savaşı,
17
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı, s. 191’de Mart - Nisan 1916’da bu görevde olduğu görülmektedir.
21
8 Ağustos 1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
21 Mart 1898’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
10 Şubat 1899’da Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
10 Haziran 1905’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Kasım 1911’de Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
15 Ekim 1916’da Kırmızı Şeritli Harp Madalyası,
12 Aralık 1916’da İkinci Dereceden Mecidî Nişanı,
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.18
18
22
OSMAN NURİ KOPTAGEL
Tümgeneral
(1311 - b.P.17)
(1874 - 1942)
Aile Durumu
1874 yılında Erzincan’da doğdu. Demircioğulları’ndan İshak Bey’in
oğludur. 22 Kasım 1942’de Ankara’da vefat etti. Ankara’daki Cebeci Asri
Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı 31 Ağustos 1988’de Devlet Mezarlığı’na
nakledildi.
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te mezun
oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
23 Şubat 1898’de üsteğmen,
31 Ocak 1903’te yüzbaşı,
21 Ekim 1912’de binbaşı,
14 Eylül 1915’te yarbay,
6 Aralık 1920’de albay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu emrine atandı.
12 Mayıs 1895’te Erzurum Askerî Lisesi Coğrafya Öğretmeni,
6 Mayıs 1899’da İstanbul Harp Okulunda Piyade Eğitimi Öğretmeni,
15 Eylül 1903’te Harp Okulu Askerî Coğrafya Öğretmeni olarak atandı.
24 Mart 1909’da istifası nedeniyle 1’nci Kolordu açığına alındı.
23
4 Mayıs 1909’da Harp Okulu Askerî Coğrafya Öğretmen Yardımcısı,
19 Mayıs 1909’da 1’nci Ordu 6’ncı Alay 3’ncü Tabura atandı.
14 Şubat 1910’da 2’nci Nizamiye Ordusu açığına alındı.
29 Mart 1910’da1’inci Ordu 8’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı (Mart
1911 yılı teşkilatında bu tabur 8’inci Alay 2’nci Tabur adını almıştır.)
11 Kasım 1911’de 1’inci Kolordu 4’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
15 Aralık 1911’de 1’inci Kolordu 8’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı
(Balkan Savaşı’nda Şark Ordusu’nda görev aldı.) olarak atandı.
14 Ağustos 1914’te 3’üncü Kolordu açığına alındı.
6 Şubat 1915’te İstanbul’a geldi.
Daha sonra Çapakçur Müfreze Komutanı, (Kafkas Cephesi)
14 Ekim 1916’da 7’nci Tümen Komutanı, (Kafkas Cephesi)19
30 Haziran 1917’de 43’üncü Tümen Komutanı,
12 Ekim 1917’de 27’nci Tümen Komutanı,
18 Haziran 1918’de 43’üncü Tümen Komutanı,
Daha sonra Amman Mevki Komutanı olarak atandı.
18 Ekim 1919’da 12’nci Tümen Komutanı,
1921’de Batı Cephesi’nde görevli,
1923’te 12’nci Tümen Komutanı,
30 Ocak 1927’de Generaller Askerî Mahkemesi Üyesi,
11 Ağustos 1930’da 17’nci Tümen Komutanı ve Diyarbakır Askerî
Bölge Komutanı,
1930’da tekrar Generaller Askerî Mahkemesi Üyesi,
1931’de 7’nci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
8 Ocak 1932’de Askerî Yargıtay Üyeliğine atandı.
8 Mayıs 1934’te emekliye ayrıldı.
1919 - 1922 İstiklal Savaşı. 20
19
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi; 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, Kafkas Cephesi 2’nci Ordu Harekâtı
1916 - 1918, s. 189’da Yarbay Osman’ın 20 Ağustos 1916’da bu göreve getirildiği
belirtilmektedir.
20
Türk İstiklal Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s.
39, 40.
24
Ağustos 1902’de Dördüncü Mecidî Nişanı,
1906 yılında Liyakat Madalyası,
Haziran 1906’da Dördüncü Osmani Nişanı,
Ağustos 1915’te Harp Madalyası,
Haziran 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1917’de Birinci ve İkinci Alman Demir Salib Madalyası,
Haziran 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.21
V., VI. Dönem Malatya Milletvekili olarak görev yaptı.22
21
22
25
FAZIL
Yarbay
(1311 - b.P.26)
(... - 1916)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 9 Nisan 1916’da şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
4 Kasım 1897’de üsteğmen,
16 Mart 1906’da kıdemli yüzbaşı,
14 Eylül 1915’te yarbay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 4’üncü Ordu emrine,
26 Haziran 1895’te 2’nci Ordu emrine,
21 Kasım 1895’te 2’nci Ordu 9’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
4 Kasım 1897’de 19’uncu Redif Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne
atandı.
2 Aralık 1900’de Koca Mustafa Paşa İstasyonu’na sevk memuru,
16 Mart 1906’da Dedeağaç İstasyonu’na sevk memuru olarak atandı.
28 Ocak 1909’da 2’nci Ordu 16’ncı Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna,
31 Mart 1909’da 5’inci Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna atandı.
26 Haziran 1909’da 1’inci Ordu açığına alındı.
16 Ağustos 1909’da 3’üncü Ordu bölgesinde kurulan ambarlarda
görevlendirilmek üzere 3’üncü Ordu açığına,
20 Eylül 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna,
26
26 Eylül 1909’da Adana Divan-ı Harbinde görevlendirilmek üzere
1’inci Ordu açığına,
2 Ocak 1910’da İstanbul Beşiktaş Askerlik Şubesine,
28 Mayıs 1911’de Cihangir Redif Alayı Beşiktaş Taburuna,
27 Aralık 1911’de Selimiye Alayı 2’nci Taburuna,
3 Şubat 1912’de 3’üncü Kolordu 27’nci Nizamiye Alayı 3’üncü
Taburuna,
8 Mart 1912’de Selimiye Alayı Kadıköy Taburuna,
14 Mayıs 1912’de Selimiye Alayı Boğaziçi Anadolu Taburuna,
19 Ekim 1912’de 2’nci Kolordu 2’nci Nişancı Alayı 3’üncü Taburuna,
17 Şubat 1913’te Selimiye Tümeni 3’üncü Gönüllü Tabur Komutanı,
30 Ekim 1913’te 2’nci Kolordu 4’üncü Nişancı Tabur Komutanı,
Daha sonra 43’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
9 Nisan 1916’da şehit oldu.
Harp Madalyası ile ödüllendirildi.23
23
MSB Arşivi; Yarbay, Kls. 25, Dos. 790.
27
MUSTAFA MÜNİP UZSOY24
Albay
(1311 - b.P.32)
(1878 - 1950)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Osman Zühtü Bey’in oğludur. 29
Temmuz 1950’de İstanbul’da vefat etti. Manisa Asri Mezarlığı’na defnedildi.
Naaşı, 31 Ağustos 1988’de Devlet Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
2 Temmuz 1898’de üsteğmen,
4 Ekim 1905’te yüzbaşı,
27 Ocak 1912’de binbaşı,
14 Eylül 1915’te yarbay
1 Mart 1921’de albay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 2’nci Ordu 3’üncü Nizamiye Tümeni 11’inci Piyade
Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölüğüne tayin edildi. (Bu bölükle Bulgar Sınır
Korumasında görev aldı.)
1897 yılında Bekir Paşa Tugayıyla Yunan Muharebesi’ne katıldı.
Haziran 1898’de Seyitgazi Redif Taburuna,
24
Şahsi Dosyasında URGAY olarak da geçmektedir.
28
21 Temmuz 1899’da İstanbul’da Soğukçeşme Askerî Ortaokulu
Dâhiliye Subaylığına atandı.
Daha sonra Eyüb’te Baytar Askerî Ortaokulunda görev yaptı.
4 Ekim 1905’te Harp Okulunda Erkân-ı Harbiye’de Dâhiliye subayı,
Daha sonra Genelkurmay 2’nci Şubesine geçici olarak tayin edildi.
21 Ekim 1912’de Samsun Redif Taburu Komutanı (Balkan Savaşı’na
bu taburla katılmış savaş sonunda taburu Samsun’a götürmüş daha sonra
İstanbul’a dönmüştür.),
Daha sonra 8’inci Kolordu Nişancı Alayının Şam’da 1’inci Taburuna
atandı.
Mart 1914’te taburuyla Beyrut’a hareket etti ve Beyrut’da Mevki
Komutanı olarak görev yaptı.
12 Nisan 1914’te 79’uncu Alay Komutan Muavini,
22 Ağustos 1914’te Kudüs’te 80’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
25 Haziran 1915’te Kerevizdere’de 36’ncı Alay Komutanı,
Daha sonra 140’ıncı Alay Komutanı,
25 Haziran 1917 Ma’an Mıntıka Komutanı,
178 Alay Komutanı.
Müfreze Komutanı,
Şam Havran Mevki Komutanlıkları,
1918’de 4’üncü Ordu Levazım Başkanı,
25 Temmuz 1918’de 53’üncü Tümen Komutanı olarak atandı.
Tedavi için bir süre İstanbul’da kaldı ve tekrar Halep’e döndü.
Daha sonra birliği lağvedilerek açıkta kaldı.
17 Mayıs 1919’da 33’üncü Alay Komutanı olarak atandı ve Konya’ya
gitti. Burada Merkez Komutanı olarak görev yaptı.
17 Ekim 1919’da İstanbul’a gelerek İstanbul Muhafız Yardımcısı,
2 Mayıs 1920’de Personel Dairesi emrine,
18 Kasım 1920’de Tetkik ve Tazyif-i Zabitan Komisyonuna,
27 Aralık 1920’de Mürettep 1’inci Tümen 1’inci Alay Komutanı olarak
atandı.
29
8 Şubat 1921’de İstanbul’dan hareket ederek Ankara’ya geldi. 25
17 Mart 1921’de 24’üncü Tümen Piyade Komutanı,
4 Mayıs 1921’de 61’inci Tümen Komutan Vekili,
17 Ağustos 1921’de Polatlı Mevki Komutanı,
23 Şubat 1922’de Ankara Üstsubay ve Subay Divan-ı Harp Başkanı,
12 Eylül 1922’de Manisa Askerlik Dairesi Başkanlığı görevlerinde
bulundu.
25 Şubat 1931’de emekli oldu.26
1897 yılında Yunan Muharebe Madalyası,
1902 yılında Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1910 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1915 yılında Muharebe Liyakat Madalyası,
1915 yılında Harp Madalyası,
1917 yılında Kılınçlı Gümüş İmtiyaz Madalyası
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Birinci ve İkinci Demir Salip
Nişanı,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.27
25
26
Türk İstiklâl Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademedeki Komutanların Biyografileri, s.
42.
27
30
HACI İBRAHİM HAKKI EMİROĞLU
Tümgeneral
(1311 - b.P.33)
(1875 - 1949)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 13 Mart
1949’da vefat etti.28
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
26 Mayıs 1898’de üsteğmen,
14 Mart 1916’da yarbay
15 Ekim 1921’de albay
30 Ağustos 1929’da tümgeneral.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 2’nci Ordu 13’üncü Nizamiye Alayının Sancaktarı,
12 Aralık 1896’da 2’nci Ordu 29’uncu Redif Alayı 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
1897 Osmanlı - Yunan Savaşı’nda Konya Tümeni Şereflikoçhisar
Taburuna,
28
MSB Arşivi; Tuğgeneral, Kls. 5, Dos. 156.
31
26 Mayıs 1898’de 2’nci Ordu 15’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
3’üncü Bölüğüne,
29 Ağustos 1904’te 18’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
27 Kasım 1911’de Çorlu’da 22’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak
tayin edildi.
Balkan Savaşı’nda Kırkkilise (Kırklareli) Muharebelerinde bulundu. Bu
muharebelerde yaralandı.
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Adana’da 22’nci Alay Komutan
Vekili,
Nisan 1915’te 12’nci Tümen emrine atandı.
15 Mayıs 1915’te 9’uncu Tümen emrinde Zığındere Muharebelerine
katıldı. Daha sonra Kirte ve Kerevizdere Muharebelerinde de bulundu.
Aralık 1915’te Kırklareli’ye döndü.
Daha sonra 11’inci Alay Komutanı olarak Revandiz’de Ruslara karşı
savaştı.
İran’da 4’üncü Tümen emrinde muharebelere katıldı.
Musul Grubu Komutanı,
Mart 1918’de Sincar Tedip Tümeni Komutanı,
23 Haziran 1918’de İran’da Güney Müfrezesi Komutanı olarak atandı.
30 Ekim 1918’de İngilizlere esir düştü. 11 Mayıs 1920’de esaretten
döndü.
14 Temmuz 1920’de Satın Alma Komisyonu Üyesi olarak atandı.
28 Aralık 1920’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
Güney Cephesi emrinde görevlendirildi.
175’inci Alay Komutanı (Daha sonra bu alay 50’nci Alay adını
almıştır.),
26 Kasım 1921’de 135’inci Alay Komutanı,
1924 yılında 3’üncü Tümen Piyade Tugay Komutanı,
14 Eylül 1929’da 5’inci Tümen Tugay Komutanı olarak atandı.
8 Eylül 1930’da emekli oldu.
32
1907 yılında Gümüş Liyakat Madalyası,
1913 yılında Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1915 yılında Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
1917 yılında Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
1922 yılında bir takdirname ile ödüllendirildi.29
29
33
REŞİT
Albay
(1311 - b.P.52)
(1871 - ...)
Aile Durumu
1871 yılında Halep’te doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Halep Askerî Ortaokulu ve Kuleli Askerî Lisesini bitirdikten sonra 13
Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
5 Haziran 1898’de yüzbaşı,
7 Mart 1905’te kıdemli yüzbaşı,
18 Ocak 1909’da binbaşı,
7 haziran 1916’da albay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1896’da 5’inci Ordu emrine,
3 Nisan 1895’te 34’üncü Alay 3’üncü Taburuna atandı. (Bu Tabur, 20
Kasım 1895’te 3’üncü Ordu 21’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur adını
almıştır.)
5 Haziran 1898’de 7’nci Ordu 54’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
17 Temmuz 1902’de 3’üncü Ordu 22’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
34
7 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 44’üncü Alay 4’üncü Redif Taburuna
atandı.
18 Ocak 1909’da 3’üncü Ordu 44’üncü Alay 4’üncü Redif Tabur
Komutanı olarak tayin edildi. (Bu Tabur 14 Mart 1911’de yapılan teşkilat
değişikliği ile Denizli Redif Alayı Denizli Taburu adını almıştır)
12 Ocak 1914’te 5’inci Kolordu 44’üncü Alay Komutan Muavini,
27 Haziran 1914’te 5’inci Kolordu 44’üncü Alay Komutanı,
27 Kasım 1917’de Bursa Esirler Garnizonu Komutanlık Vekilliğine,
19 Mart 1918’de Bursa Esirler Garnizon Komutanı,
30 Eylül 1918’de Batum Tümeni Askerlik Dairesi Başkanı,
1 Ocak 1919’da 10’uncu Kolordu Asker Alma Kurulu Başkan Vekili,
3 Şubat 1919’da Amasya Divan-ı Harb-i Mahsusi Başkanı olarak
atandı.
31 Temmuz 1919’da eski görevine tekrar döndü.
18 Eylül 1920’de sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
Harp Madalyası,
9 Şubat 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
ödüllendirildi.30
30
35
ETHEM SUN
Yarbay
(1311 - b.P 59)
(... - 1941)
Aile Durumu
Eyüp’te doğdu. İbrahim Bey’in oğludur. 26 Mart 1941’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
10 Nisan 1897’de üsteğmen,
14 Aralık 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
Birinci Dünya Savaşı’nda 156’ncı Alay Komutanı olarak görev aldı ve
bu görevinde iken 23 Haziran 1917’de emekli edildi.
Kuvayımilliye aleyhinde bulunduğu, İngiliz amaçlarına hizmet ettiği ve
İngilizlerin himayesine girerek yurdu terk ettiği için 3 Eylül 1925’te askerlikle
ilişiği kesildi.
31
36
MEHMET RÜŞTÜ SAKARYA
Tümgeneral
(1311 - b.P.70)
(1877 - 1951)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 2 Aralık
1951’de vefat etti. İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. 27 Eylül
1988’de naaşı Devlet Mezarlığı’na nakledildi.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca ve biraz da İngilizce biliyordu.
Yükselme Tarihleri
18 Aralık 1898’de yüzbaşı (üsteğmenliği atlamak suretiyle)
1903’te binbaşı,
18 Haziran 1909’da yarbay,
19 Ekim 1912’de albay,
12 Eylül 1921’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 2nci Ordu emrine,
2 Nisan 1895’te 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
18 Aralık 1898’de 7’nci Ordu 56’ncı Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
10 Temmuz 1902’de 54’üncü Alay 3’üncü Taburuna,
37
29 Aralık 1903’te 56’ncı Alay 4 üncü Taburuna,
18 Haziran 1909’da 52’nci Alaya,
22 Eylül 1911’de 1’inci Kolordu 6’ncı Alay Komutanı,32
6 Ocak 1914’te 5’inci Ordu 16’ncı Tümen Komutanı olarak atandı.33
8 Aralık 1918’de esir olarak Mısır’da 8 ay kaldı.
12 Kasım 1919’da 1’inci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
11 Mayıs 1920’de açığa alındı.
18 Kasım 1920’de Tetkik ve Tazyif-i Zabitan Komisyonuna atandı.
6 Temmuz 1921’de İnebolu’dan Anadolu’ya geçti.
16 Ağustos 1921’de 61’inci Tümen Komutanı,
11 Ekim 1921’de Konya Bölge Komutanı ve 4’üncü Kolordu Asker
Alma Kurulu Başkanı olarak atandı. Bu arada ek görev olarak altı ay kadar
Konya Vali Vekilliği görevinde bulundu.
Haziran 1923’te Ankara Üstsubay ve Subay Askerî Mahkeme Başkanı
olarak atandı.
3 Şubat 1924’te İstanbul 2 Numaralı Üst subay ve Subay Askerî
Mahkeme Başkanı,
12 Şubat 1933’te Askerî Yargıtay Üyesi olarak atandı.
25 Mart 1934’da emekli oldu.
1 Mart 1914’te Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1 Eylül 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat, Gümüş İmtiyaz Madalyası,
25 Eylül 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
8 Mayıs 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
32
33
Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 12-1; Kls. 3637, Dos.
157, Fih. 2-3.
38
25 Ağustos 1917’de Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
Ağustos 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Askerî
Liyakat ve Muharebe Madalyası,
11 Nisan 1918’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Osmani Nişanı,
34
39
AHMET TEVFİK
Yarbay
(1311 - b.P.75)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Halep’te doğdu. Hafız Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Ağustos 1909’da kıdemli yüzbaşı,
14 Eylül 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1896’da 2’nci Ordu 10’uncu Tümen 38’inci Alay 3’üncü Tabur
23 Eylül 1896’da 2’nci Ordu 38’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğüne,
6 Ekim 1900’de 2’nci Ordu 73’üncü Redif Alayı 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
25 Ekim 1903’te 2’nci Ordu 9’uncu Nişancı Taburu 1’inci Bölüğüne,
2 Nisan 1904’te 2’nci Ordu 37’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne atandı.
40
29 Mayıs 1906’da İran sınırına gidecek komisyona şifre memuru,
1 Ağustos 1909’da 2’nci Ordu 73’üncü Redif Alayı 3’üncü Taburuna,
6 Ocak 1910’da Beşiktaş Askerî Ortaokulu Müdürü olarak atandı.
22 Ekim 1910’da 1’inci Ordu açığına alındı.
1 Şubat 1911’de 1’inci Kolordu 8’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı
olarak atandı.
Balkan Savaşı’nda Çatalca Hattı harekâtında, Papazburgaz, Çakılköy
Muharebelerine katıldı. 2 Kasım 1913’te İstanbul’a döndü.
Birinci Dünya Savaşı başında aynı taburla Rusya hududunda savaştı.
30 Eylül 1916’da 34’üncü Kafkas Alayı Komutanı,
1917’de Karadeniz sahilinde 4’üncü Menzil Müfettişliğine,
Daha sonra Sivas’ta 1’inci Menzil Müfettişliğine atandı.
Daha sonra Erzincan Divan-ı Harp Başkanı,
26 Mart 1919’da 58’inci Alay Komutanı,
18 Ekim 1919’da Tekik-i Siparişat Şube Müdürü,
9 Ocak 1921’de Genel Tetkik ve Tevhid-i Hesabat Komisyonu 5’inci
Kısım Amiri,
8 Mart 1921’de Genel Tetkik ve Tevhid-i Hesabat Komisyonu 4’üncü
Kısım Amiri olarak atandı.
1923 yılında bu görevde iken emekli oldu.
1902 yılında Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.35
35
41
İSMAİL HAKKI
Albay
(1311 - b.P.80)
(1874 - 1932)
Aile Durumu
1874 yılında Edirne’de doğdu. İbrahim Bey’in oğludur. 6 Ağustos
1932’de vefat etti.36
Öğrenim Durumu
13 Haziran 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
3 Haziran 1898’de üsteğmen,
23 Ekim 1901’de yüzbaşı,
15 Mayıs 1906’da kıdemli yüzbaşı,
14 Haziran 1915’te yarbay,
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 21’inci Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğüne,
13 Mart 1898’de 22’nci Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölüğüne,
26 Ekim 1898’de 6’ncı Redif Tümeni Mülhaklığına,
36
MSB Arşivi; Albay, Kls. 33, Dos. 1029, 1036.
42
23 Kasım 1903’te 2’nci Ordu Redif Tümenleri Komutan ve Müfettişliği
Yaverliğine,
3 Eylül 1908’de 84’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur Komutanı olarak
atandı.
14 Mart 1909’da Edirne’den Çorlu’ya kadar demir yolu hattının
korunması ile görevlendirildi. Bu görevinden sonra taburuyla Gelibolu’ya gitti
ve buradaki manevralara katıldı.
12 Şubat 1911’de Yemen’deki İmam Yahya ve Seyid İdris
ayaklanmalarının bastırılmasında görev aldı.
14 Nisan 1913’te Zonguldak Mevki Komutanı,
6 Haziran 1914’te 45’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
18 Haziran 1915’te 45’inci Alay Komutanı olarak atandı ve bu görevle
Çanakkale’deki Muharebelere katıldı.
Aynı görevde iken 14 Mayıs 1916’da İzmir Menemen civarında Sahil
Muhafazası ile görevlendirildi.
14 Eylül 1916’da Dobruca ve Romanya’daki muharebelere katıldı.
20 Eylül 1919’da 15’inci Tümen Komutanı,
17 Ocak 1920’de 32’nci Tümen Samsun Askerlik Dairesi Başkanı,
15 Ocak 1921’de Merkez Ordusu İdare Başkanı,
Daha sonra 9’uncu Tümen Komutanı olarak atandı.
27 Şubat 1922’de Kastamonu ve Bolu Kalemlerine mensup Askerlik
Şubelerinin teftişi ile görevlendirildi.
22 Nisan 1922’de Kastamonu Askerlik Dairesi Başkanı,
1 Haziran 1922’de Bolu Askerlik Dairesi Başkanı,
11 Haziran 1922’de ek görev olarak Bolu Menzil Müfettişi,
24 Mart 1923’te İstanbul Merkez Komutan Vekili,
9 Ekim 1923’te Fatih Askerlik Dairesi Başkanı olarak atandı.
11 Ekim 1930’da emekli oldu.
43
1 Eylül 1915 ‘de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
13 Ocak 1916 ‘da Harp Madalyası,
12 Aralık 1916’da Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
20 Ocak 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı ile ödüllendirildi.37
37
44
İBRAHİM ŞÜKRÜ
Binbaşı
(1311 - b.P.82)
(... - 1915)
Aile Durumu
Selanik’te doğdu. Şerif Bey’in oğludur. 7 Ağustos 1915’te Çanakkale
Muharebelerinde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
20 Eylül 1898’de yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine,
2 Nisan 1895’te 5’inci Ordu 39’uncu Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe
(bu tabur 20 Kasım 1895’te 3 ncü Ordu 65’inci Alay 2’nci Tabur adını aldı.)
12 Nisan 1897’de 3 ncü Ordu 41’inci Redif Alayı 2’nci Nevrekop
Taburu 2’nci Bölüğe,
20 Eylül 1898’de Cisr-i Mustafa Paşa İstasyonu Sevk Memurluğuna,
23 Kasım 1902’de Dedeağaç Sevk Komisyonu Başkanı,
22 Ekim 1905’te 9’uncu Alay 4’üncü Tabura, (Bu tabur, Mart 1911
teşkilatında 4’üncü Kolordu 28’inci Alay 3 ncü Tabur adını aldı.),
17 Ekim 1911’de 2’nci Kolordu 15’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
11 Kasım 1911’de aynı alayın 3’üncü Taburuna,
3 Aralık 1913’te 11’inci Alay Komutan Vekili,
10 Mart 1914’te 2’nci Kolordu 15’inci Alay Komutan Muavini olarak
atandı. Bu görevinde iken 24 Nisan 1915’te Çanakkale Muharebelerinde
yaralandı ve 29 Mayıs 1915’te tekrar görevine döndü.
7 Ağustos 1915’te şehit oldu.
45
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
ödüllendirildi.38
38
MSB Arşivi; Binbaşı, Kls. 1634, Dos. 5089.
46
VEYSEL ÖZGÜR
Albay
(1311 - b.P.83)
(1877 - 1931)
Aile Durumu
1877 yılında Trabzon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 15 Ekim
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
4 Mart 1905’te yüzbaşı,
14 Mart 1911’de kıdemli yüzbaşı,
26 Nisan 1912’de binbaşı,
14 Eylül 1916’da yarbay
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 4’üncü Ordu 61’inci Alaya,
26 Eylül 1899’da 4’üncü Ordu 63’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
1 Mart 1905’te 4’üncü Ordu 64’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı,
26 Nisan 1912’de çeşitli redif birliklerinde tabur komutanlıklarında,
47
1 Aralık 1913’te 2’nci Kolordu 15’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
5 Haziran 1915’te 15’inci Alay Komutanı,
24 Mayıs 1917’de 161’inci Alay Komutanı,
5 Eylül 1917’de 134’üncü Alay Komutanı,
17 Haziran 1918’de 48’inci Tümen ve Humus Mevki Komutanı,
29 Temmuz 1918’de 20’nci Tümen Komutan Vekili,
23 Ekim 1919’da İstanbul’da 3’üncü Askerî Mahkeme Üyesi,
Daha sonra Tetkik ve Tasnif Komisyonu Üyesi olarak atandı.
28 Ekim 1920’de Anadolu’ya geçti.
1 Şubat 1921’de 15’inci Tümen Komutanı,
6 Nisan 1921’de Kocaeli Grubu emrinde Piyade Tümen Komutanı,
30 Nisan 1921’de 7’nci Tümen Komutanı,
17 Eylül 1921’de 7’nci Çorum Askerlik Kalemi Başkanı,
30 Ağustos 1922’de Erzincan Askerlik Dairesi Başkanı,
23 Mart 1924’te 7’nci Kolordu Üstsubay Askerî Mahkemesi Başkanı
olarak atandı.
26 Mart 1924’te kendi isteğiyle emekli oldu.
Eylül 1895’te Sanayi Madalyası,
4 Nisan 1907’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
28 Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
23 Nisan 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
39
48
MEHMET HAYRİ
Yarbay
(1311 - b.P.85)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Hayri Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
18 Aralık 1898’de üsteğmen,
19 Ekim 1912’de kıdemli yüzbaşı,
1 Mart 1918’de yarbay.
Askerî Görevleri
15 Temmuz 1895’te 3’üncü Ordu 68’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
18 Aralık 1898’de 3’üncü Ordu 40’ıncı Redif Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
25 Nisan 1906’da 3’üncü Ordu 6’ncı Nişancı Taburu 2’nci Bölüğüne,
2 Kasım 1908’de 3’üncü Ordu 47’nci Redif Alayı 2’nci Kuşadası
Taburuna,
21 Aralık 1908’de 2’nci Kuşadası Taburu Komutanı (Daha sonra bu
tabur, yeni teşkilat gereği Ödemiş Redif Alayı 3’üncü Kuşadası Taburu, daha
sonra da Kuşadası Askerlik Şubesi adını almıştır.),
25 Mart 1913’te Nazilli Müstahfız40 Alayı Komutanı,
Daha sonra 123’üncü Alay Komutanı,
3 Ağustos 1917’de 136’ncı Alay Komutanı,
40
Müstahfız: Tanzimat’tan sonra kırk yaşını aşmış kişilerin muvazzaf ve rediflikten sonraki
askerlik hizmeti. Devellioğlu; s. 886.
49
13 Nisan 1918’de 163’üncü Alay Komutanı (becayişen),
Daha sonra 20’nci Kolordu 2’nci Şube Müdürü olarak tayin edildi.
1 Eylül 1918’de esir düştü.
27 Aralık 1919’da geri döndü.
24 Ekim 1920’de Esirler Müfettişliği Muamelât Şubesi Müdürü olarak
atandı.
4 Ekim 1923’te Fatih Askerlik Şubesi Başkanı iken emekli oldu.
1917 yılında Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip
41
50
MEHMET EMİN YAZGAN
Tümgeneral
(1311 - b.P.88)
(1876 - 1961)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 21 Şubat
1961’de İstanbul’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
3 Eylül 1905’te yüzbaşı,
14 Mart 1916’da yarbay,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 3’üncü Ordu 5’inci Tümen 17’nci Alay 4’üncü Tabur
Temmuz 1898’de 5’inci Tümen 17’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
Daha sonra Üsküp İlave Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
1900’de İstanbul’daki Kuleli Askerî Lisesi Dâhiliye Subayı,
Daha sonra Beşiktaş ve Fatih Askerî Ortaokullarında Dâhiliye Subayı,
51
Nisan 1911’de Tekirdağ Redif Taburu 3’üncü Bölük Komutanı,
27 Kasım 1911’de 6’ncı Tümen 16’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1913’te 16’ncı Alayın Komutan Muavini,
Nisan 1914’te İstanbul Ümera Talimgâh Alay Komutanı,
14 Ağustos 1914’te 6’ncı Depo Alay Komutanı,
1914 yılı sonlarında Edirne Merkez Komutanlığı emrine
15 Ocak 1915’te 16’ncı Alay Komutanı,
15 Ekim 1917’de 6’ncı Tümen Komutan Vekili,
5 Temmuz 1918’de 6’ncı Ordu Depo Kıtaları Müfettişi,
15 Eylül 1918’de 109’uncu Alay Komutanı,
Aralık 1918’de İzmit Divan-ı Harp Daimî Başkanı,
29 Mart 1920’de 24’üncü Tümen 143’üncü Alay Komutanı,
3 Nisan 1920’de 2’nci Alay Komutanı,
5 Ekim 1920’de Ankara Askerlik Dairesi Başkanı,
27 Mart 1921’de Kocaeli’de bulunan 7’nci Tümen Piyade Komutanı,
29 Nisan 1921’de Sakarya Mıntıka Komutanı,
27 Haziran 1921’de İzmit Mıntıka Komutanı,
20 Ekim 1921’de Kocaeli Grubu emrinde 18’inci Tümen Komutan
Vekili,
11 Mayıs 1922’de Çorum Menzil Mıntıka Müfettişi,
23 Ağustos 1922’de ek görev olarak Ankara Ümera Divan-ı Harb-i
Mahsusi Üyesi,
13 Eylül 1922’de Ankara Subay ve Üstsubay Divan-ı Harp Başkanı,
20 Eylül 1922’de Balıkesir Askerlik Dairesi Başkanı,
10 Mayıs 1925’te 8’inci Tümen Piyade Komutanı,
1 Kasım 1927’de İstanbul Merkez Komutanı olarak atandı.
8 Ekim 1931’de emekli oldu.
52
Eylül 1915’te Muharebe Harp Madalyası,
Nisan 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
Kasım 1916’da Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Madalyası,
Haziran 1917’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1927 yılında TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ve Takdirname ile
ödüllendirildi.42
42
53
RIFAT ÖZDEMİROĞLU
Yarbay
(1311 - b.P.89)
(1876 - 1938)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mazhar Bey’in oğludur. 4 Nisan
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
26 Eylül 1898’de üsteğmen,
31 Ağustos 1900’de yüzbaşı,
30 Ağustos 1903’te kıdemli yüzbaşı,
19 Ekim 1913’te binbaşı,
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 4’üncü Ordu 61’inci Redif Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
18 Mayıs 1895’te Trabzon Askerî Ortaokulunda Resim Öğretmeni,
16 Mart 1899’da 1’inci Ordu 11’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
31 Ağustos 1900’de 1’inci Ordu 7’nci Redif alayı 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
8 Şubat 1902’de 4’üncü Ordu 54’üncü Alay 4’üncü Adana Taburu
1’inci Bölüğüne atandı.
30 Ağustos 1903’te 4’üncü Ordu açığına alındı.
11 Ekim 1903’te 4’üncü Ordu 56’ncı Redif Alay Giresun Taburuna,
12 Aralık 1904’te 4’üncü Ordu Komutanlığı Yaverliğine,
43
54
28 Temmuz 1908’de 4’üncü Ordu 32’nci Nizamiye Alayına,
8 Kasım 1908’de Hassa Ordusu 4’üncü Alayına,
5 Ocak 1910’da 1’inci Ordu 6’ncı Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna (Mart
1911’de bu tabur, 1’inci Ordu 6’ncı Alay 2’nci Tabur adını almıştır.),
19 Ekim 1912’de 1’inci Kolordu 6’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
15 Ocak 1917’de 6’ncı Alay Komutanı,
16 Mayıs 1917’de Kerkük Mıntıka Müfettişliğine,
Eskişehir’de Depo Tabur Komutanı,
8 Mart 1918’de 6’ncı Alay Komutanı,
9 Haziran 1919’da 134’üncü Alay Komutanı,
5 Şubat 1920’de Askerî Müzeye tayin edildi.
28 Nisan 1923’te emekli oldu.
Yunan Muharebe Madalyası
Sanayi-i Nefise Madalyası,
Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Eylül 1915’te Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
19 Mart 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.44
44
55
YUSUF ZİYA
Yarbay
(1311 - b.P.101)
(... - 1915)
Aile Durumu
İşkodra’da doğdu. Hasan Tahsin Bey’in oğludur. 9 Ağustos 1915’te
Çanakkale Cephesi’nde Anafartalar Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Temmuz 1904’te yüzbaşı,
14 Haziran 1915’te yarbay.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 2’nci Ordu 24’üncü Redif Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
15 Temmuz 1895’te 2’nci Ordu 13’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
26 Şubat 1901’de 2’nci ordu 27’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
14 Temmuz 1904’te 2’nci Ordu 77’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
8’inci Bölüğüne tayin edilmiştir. (Bu tabur, Mart 1911 teşkilatında 19’uncu
Nizamiye Alayı 2’nci Tabur adını almıştır.)
27 Kasım 1911’de 2’nci Kolordu 17’nci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
9 Temmuz 1912’de 3’üncü Kolordu 19’uncu Nizamiye Alayı 1’inci
Tabur Komutanı olarak atanmıştır.
4 Kasım 1913’te 3’üncü Kolordu açığına alınmıştır.
9 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 19’uncu Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak atandı ve bu birlikle katıldığı Seddülbahir Muharebelerinde 1 - 2 Mayıs
1915’te yaralandı.
56
24 Temmuz 1915’te 21’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
9 Ağustos 1915’te Anafartalar Muharebesi’nde şehit oldu.
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.45
45
57
MEHMET EMİN
Yarbay
(1311 - b.P.110)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Bulgaristan’da doğdu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
13 Mayıs 1899’da üsteğmen,
14 Ağustos 1908’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 8’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
13 Mayıs 1899’da Melarsi Redif Taburu 4’üncü Bölük Komutanı,
14 Şubat 1903’te Yenice bölgesi ve havalisinde Bulgaristan eşkiyasını
takip için hat muhafazasına,
14 Eylül 1903’te Pirlepe havalisinde bulunan Çine Redif Taburuna,
14 Ağustos 1908’de Milas Taburu Komutanı,
14 Mart 1916’da İzmir ve havalisinde bulunan 47’nci Tümen 148’inci
Alay 1’inci Tabur Komutanı, (Bu taburla Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere
katılmıştır.)
Kasım 1916’da 148’inci Alay Komutanı olarak atandı.
10 Aralık 1917’de Murat Cephesi’nde bulundu.
Daha sonra 17’nci Alay Komutanı,
1 Nisan 1918’de 8’inci Ordu emrine,
Daha sonra 17’nci Alay Komutanı olarak atandı.
18 Nisan 1919’da emekli oldu.
58
Kasım 1919 - 1920 tarihleri arasında Nazilli Merkez Heyeti Başkanlığı
yaptı.46
46
59
CEMALETTİN
Yarbay
(1311 - b.P.112)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında İstanbul’da doğdu. Hüseyin Recep Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Nisan 1903’te yüzbaşı,
1 Eylül 1922’de yarbay.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 1’inci Ordu 7’nci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
18 Aralık 1898’de 1’inci Ordu 7’nci Alay 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
29 Nisan 1899’da Bursa İlave Alayı 1’inci Bursa Taburu 2’nci
Bölüğüne,
8 Nisan 1903’te 1’inci Ordu 13’üncü Redif Alayı 3’üncü Bor Taburu
2’nci Bölüğüne,
7 Mayıs 1908’de aynı alayın 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
31 Ağustos 1909’da 1’inci Ordu 1’inci Redif Alayı 3’üncü Bilecik
14 Mart 1911’de 1’inci Bilecik Redif Alayı 1’inci Bilecik Taburuna,
60
5 Temmuz 1911’de 2’nci Redif Alayı 3’üncü Redif Taburu Komutanı,
14 Mart 1912’de İpek Redif Alayı 3’üncü Gosine Redif Taburu
Komutanı,
19 Ekim 1912’de 2’nci Redif Alayı Vilçetrin Redif Taburu Komutanı
olarak atandı.
Balkan Savaşı sırasında Prizren’de Sırplar tarafından esir edildi.
14 Ağustos 1913’te İstanbul’a döndü.
15 Eylül 1913’te açığa alındı.
9 Ekim 1913’te geçici olarak 8’inci Kolordu emrine atandı.
21 Şubat 1914’te 4’üncü Kolordu açığına alındı.
Daha sonra 176’ncı Alay Komutanı,
188’inci Alay Komutanı olarak atandı.
1 Aralık 1920’de İstanbul’a döndü ve 3 ay açıkta kaldı.
26 Eylül 1921’de Amasya Askerlik Şube Başkanı,
7 Nisan 1922’de 10’uncu Tümen emrine,
19 Temmuz 1922’de 1’inci Tümen 46’ncı Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
6 Mart 1923’te 4’üncü Kolordu Asker Alma Kurulu emrine,
10 Eylül 1923’te Uşak Divan-ı Harp Başkanı,
18 Aralık 1923’te 57’nci Tümen Subay Divan-ı Harp Üyesi,
19 Ocak 1925’te 176’ncı Alay Komutan Muavini,
31 Mart 1926’da 16’ncı Alay Komutan Muavini,
3 Temmuz 1926’da 12’nci Alay Komutan Muavini olarak tayin edildi.
23 Eylül 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası,
1 Nisan 1918’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
ödüllendirildi.47
47
61
NURETTİN TEMEL
Binbaşı
(1311 - b.P.114)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Trabzon’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Birinci Dünya Savaşı sırasında 1915 yılında Kafkas Cephesi’nde
30’uncu Tümen 88’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı ve aynı zamanda
89’uncu Alay Komutan Vekili iken üstün düşman kuvveti karşısında
müfrezesiyle mevkiini terk ettiği için 25 Nisan 1916’da 30’uncu Tümen Üst
Subay Divan-ı Harbi tarafından üç yıl kalebentliğe ve askerlikten
uzaklaştırılmasına karar verildi.
Daha sonra Askerî Temyiz Mahkemesi tarafından yapılan Mahkeme
sonucu beraatine karar verildi. 10 Mayıs 1934’te emekli edildi.
48
62
RIFAT
Albay
(1311 - b.P.123)
(1874 - 1925)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Hüsnü Bey’in oğludur. 11 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Haziran 1899’da üsteğmen,
30 Ağustos 1910’da binbaşı,
15 Ekim 1921’de albay.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 1’inci Ordu 7’nci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
20 Kasım 1895’te aynı alayın 2’nci Taburuna,
11 Ekim 1898’de Trabzon Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
13 Ekim 1903’te Trablusgarp Ortaokulunda Coğrafya Öğretmeni,
26 Şubat 1907’de 85’inci Trablusgarp Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
19 Mayıs 1909’da 1’inci Ordu 6’ncı Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
30 Ağustos 1910’da Trablusgarp Tümeni 57’nci Alay 4’üncü Taburuna
(Daha sonra yapılan yeni teşkilat gereği bu alay, 125’inci Alay 3’üncü Tabur
adını almıştır. Sonraki teşkilatta ise 80’inci Alay 2’nci Tabur adını almıştır.),
63
12 Mart 1917’de 113’üncü Alay Komutanı,
30 Ekim 1918’de esir edildi ve 15 Mayıs 1920’de yurda döndü.
23 Haziran 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
20 Temmuz 1921’de Batı Cephesi’ne gitmek üzere Ankara’ya geldi.
Batı Cephesi’nde 3’üncü Kafkas Tümeni Piyade Tugay Komutanı olarak
atandı.
31 Aralık 1922’de 8’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
5 Şubat 1923’te Adapazarı Divan-ı Harp Üyesi,
29 Mart 1923’te İzmir’de Üstsubay Divan-ı Harp Üyesi,
19 Temmuz 1923’te 6’ncı Tümen Piyade Tugay Komutanı,
4 Ekim 1923’te tekrar 8’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
22 Ekim 1923’te geçici olarak Ankara Merkez Komutanı olarak atandı.
41’inci Tümen Tugay Komutanı iken 11 Mayıs 1925’te Diyarbakır
Hastanesi’nde vefat etti.
1898 yılında Tahlisiye Madalyası,
1908 yılında Gümüş Madalya,
1916 yılında Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
1917 yılında Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1917 yılında Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
1918 yılında Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
ödüllendirildi.49
49
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası; Emekli Sandığı Arşivi, Tasnif nu: 20342.
64
YUSUF ZİYA BÜYÜKAKSOY
Yarbay
(1311 - b.P.150)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Rıza Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
24 Haziran1900’de üsteğmen,
27 Ocak 1912’de binbaşı,
Askerî Görevleri
2 Haziran 1895’te 2’nci Ordu 11’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
24 Haziran 1900’de 2’nci Ordu 22’nci Redif Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
8 Ağustos 1904’te 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 6’ncı
Bölüğüne (Bu Tabur, Mart 1911 teşkilatında 4’üncü Kolordu 30’uncu
Nizamiye Alayı 2’nci Tabur adını almıştır.),
27 Ocak 1912’de 6’ncı Kolordu 52’nci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
18 Aralık 1911’de Edirne Atış Talimgâhı Komutanı,
20 Aralık 1913’te 2’nci Kolordu 18’inci Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna,
16 Ocak 1917’de geçici olarak 57 Alay Komutanlığı emrine,
15 Şubat 1917’de 165’inci Alay Komutanı,
Daha sonra 54’üncü Tümen emrine atandı.
7 Kasım 1917’de Tellüşşeria Muharebesi’nde yaralandı.
27 Mayıs 1918’de Afyonkarahisar Garnizon Komutanı,
65
16 Temmuz 1919’da Satın Alma Komisyonu Üyesi,
19 Ekim 1919’da Tekirdağ Divân-ı Harb-i Örfî Üyesi,
26 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine atandı.
7 Mart 1925’te emekli oldu.
21 Temmuz 1916’da Harp Madalyası,
23 Ocak 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
25 Mart 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Liyakat-ı
Askerî Nişanı,
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
11 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
ödüllendirildi.50
50
66
İSMAİL HAKKI GÜRALP
Yarbay
(1311 - b.P.177)
(1872 - 1917)
Aile Durumu
1872 yılında Bursa’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 10 Ekim 1917’de
şehit oldu.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895 tarihinde
teğmen rütbesiyle mezun oldu .
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 2’nci Ordu 15’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
3 Ekim 1897’de 2’nci Ordu 15’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğüne,
7 Eylül 1901’de 5’inci Ordu 79’uncu Redif Alayı 2’nci Pazarcık Taburu
1 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 70’inci Redif Alayı, 2’nci Taburuna,
22 Nisan 1913’te Birecik Alayı Suruç Taburuna,
15 Ağustos 1914’te 6’ncı Kolordu Suruç Askerlik Şube Başkanı,
13 Eylül 1914’te 2’nci Alay 2’nci Taburuna,
Bu görevinde iken 10 Ekim 1917’de yaralı olarak esir oldu.51
51
Şahsi Dosyasında bu tarih, aynı zamanda şehit olduğu tarih olarak verilmektedir.
67
27 Haziran 1917’de Harp Madalyası,
11 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
ödüllendirildi.52
52
68
MEHMET RIZA
Tuğgeneral
(1311 - b.P.178)
(1875 - 1937)
Aile Durumu
1875 yılında Filibe’de doğdu. Şerif Bey’in oğludur. 12 Mart 1937’de
vefat etti.53
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 19 Mart 1895’te
teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
19 Mart 1895’te teğmen
10 Şubat 1898’de yüzbaşı,
1 Haziran 1903’te binbaşı,
1 Haziran 1907’de yarbay,
21 Ağustos 1909’da albay,
1 Haziran 1915’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
2 Ocak 1897’de 9’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Taburu 3’üncü Bölüğüne,
10 Şubat 1898’de 7’nci Ordu 49’uncu Alay 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
16 Ekim 1901’de 51’inci Alay 2’nci Taburuna,
1 Haziran 1903’te 49’uncu Alay 4’üncü Taburuna,
1 Haziran 1907’de 51’inci Alaya,
1912 yılında Harp Dairesi Divan-ı Harp Başkanı,
Daha sonra ek görev olarak Merkez Komutanı Vekili olarak atandı.
19 Ekim 1912’de açığa alındı.
53
69
16 Aralık 1912’de Ereğli Tümeni Komutanı,
3 Ocak 1914’te 13’üncü Tümen Komutanı,
13 Ocak 1915’te 27’nci Tümen Komutanı,
11 Nisan 1915’te 43’üncü Tümen Komutanı,
8 Ocak 1917’de 10’uncu Kolordu Askerlik Dairesi Başkanı,
4 Ağustos 1917’de Samsun ve Havalisi Komutanı olarak atandı.
Daha sonra açığa alındı.
20 Ağustos 1923’te emekli edildi.
Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
25 Temmuz 1916 yılında Harp Madalyası,
19 Haziran 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
8 Kasım 1917’de Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi. 54
54
70
MEHMET TEVFİK
Albay
(1895-b.P.184)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Emin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
27 Şubat 1905’te yüzbaşı,
14 Eylül 1916’da yarbay,
31 Ağustos 1922’de albay.
Askerî Görevleri
18 Ağustos 1895’te 4’üncü Ordu 31’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
18 Ağustos 1895’te 4’üncü Ordu 52’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur
27 Şubat 1905’te 4’üncü Ordu 27’nci Alayı 1’inci Tabur 1’inci
28 Kasım 1912’de 9’uncu Kolordu 85’inci Alay 1’inci Taburuna,
27 Kasım 1913’te 2’nci Kolordu 2’nci Nişancı Alayı 1’inci Taburuna,
71
21 Şubat 1916’da 42’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 55’inci Alay Komutanı olarak atandı.
1 Mart 1919’da esir edildi.
27 Ocak 1920’de Anadolu’ya geçti ve 23’üncü Tümen 69’uncu Alaya
tayin edildi. Bu görevinde iken Sakarya Meydan Muharebesi’ne katıldı.
Daha sonra 68’inci Alaya atandı ve Büyük Taarruza katıldı.
Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
1918 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi.55
55
72
MEHMET EMİN
Yarbay
(1311 - b.P.185)
(... - ...)
Aile Durumu
Şam’da doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895
tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
10 Haziran 1895’te 5’inci Ordu 39’uncu Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
24 Kasım 1895’te 40’ıncı Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğüne,
13 Eylül 1896’da 78’inci Redif Alayı 2’nci Taburuna,
18 Mart 1897’de 40’ıncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne (becayişen),
25 Ekim 1903’te 71’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
21 Haziran 1904’te 65’inci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
1 Ağustos 1909’da 74’üncü Redif Alayı 4’üncü Taburuna,
6 Aralık 1910’da 3’üncü Ordu 128’inci Redif Alayı 4’üncü Taburuna
(Mart 1911’de yapılan yeni teşkilatta bu tabur, Vodine Alayı İkinci Sınıf
3’üncü Vodine Redif Taburu adını almıştır.),
14 Mart 1912’de Vodine Alayı 3’üncü Vodine Taburu Karacaova
Komutanı,
73
19 Ekim 1912’de Selanik Vardar Redif Alayı 2’nci Yenice Taburu
Komutanı,
20 Aralık 1913’te geçici olarak 2’nci Ordu 12’nci Alay 2’nci Taburuna,
22 Ocak 1914’te 8’inci Kolordu emrine,
16 Aralık 1914’te 6’ncı Kolordu 78’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 155’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
15’inci Kolordu Asker Alma Divan-ı Harp Başkanı iken 10 Mayıs
1919’da emekli oldu.
25 Ekim 1896’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.56
56
74
ÖMER ŞEVKİ ZEREN
Binbaşı
(1311 - b.P.187)
(1874 - 1924)
Aile Durumu
1874 yılında Sivas’ta doğdu. Şakir Bey’in oğludur. 20 Kasım 1924’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 23 Mart 1895 tarihinde teğmen
Yükselme Tarihleri
23 Şubat 1899’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
5 Mayıs 1896’da 4’üncü Ordu 29’uncu Alay 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
2 Nisan 1897’de 4’üncü Ordu 56’ncı Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
23 Şubat 1899’da Van Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
3 Nisan 1910’da Erzincan Askerî Ortaokulu Müdürü,
19 Ekim 1912’de 1’inci Redif Müfettişliği Tosya Redif Alayı İskilip
Taburu Komutanı,
22 Mart 1917’de 157’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Daha sonra 169’uncu Alay 1’inci Tabur Komutanı,
22 Ağustos 1917’de 157’nci Alay Komutanı olarak atandı.
26 Mart 1918’de esir edildi ve 12 Haziran 1920’de yurda döndü.
23/24 Ağustos 1920’de Mürettep 2’nci Tümen Erzak Kolları Komutanı
olarak atandı.
15 Kasım 1920’de açığa alındı.
75
6 Nisan 1921’de Batı Cephesi’ne,
2 Mart 1922’de Cephe Levazımatına tayin edildi.
20 Kasım 1924’te vefat etti.
İkinci Sınıf Şecaat Madalyası ile ödüllendirildi.57
57
76
ALİ RIZA
Yarbay
(1311 - b.P.193)
(... - 1918)
Aile Durumu
Sivas’ta doğdu. Ömer Bey’in oğludur. Ekim 1918’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 2 Nisan 1895’te
Yükselme Tarihleri
2 Nisan 1895’te teğmen,
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 4’üncü Ordu emrine,
23 Kasım 1897’de 4’üncü Ordu 57’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
9 Şubat 1898’de 57’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
18 Ocak 1904’te 4’üncü Ordu 63’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
12 Kasım 1907’de 4’üncü Ordu 25’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
1910 yılında 102’nci Alay 1’inci Taburuna,
19 Ekim 1912’de 11’inci Kolordu 102’nci Alay 3’üncü Taburuna,
2 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu 101’inci Alay 1’inci Taburuna,
Bu görevinde iken esir düştü.
Ekim 1918’de Filistin’den dönerken kolera hastalığı dolayısıyla
Halep’te Aziziye Hastanesi’nde vefat etti.
77
5 Kasım 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası ile ödüllendirildi.58
58
78
HÜSEYİN HÜSNÜ
Albay
(1311 - b.P.202)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
6 Nisan 1899’da üsteğmen,
1 Mart 1921’de yarbay,
1 Haziran 1925’te albay.
Askerî Görevleri
2 Nisan 1895’te 2’nci Ordu 14’üncü Alay 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
15 Ocak 1896’da Levazım Dairesi 2’nci Şube Tahniye İdaresine,
28 Şubat 1898’de 1’inci Müstahfız Alayı Selanik 3’üncü Taburu 1’inci
Bölüğüne,
11 Temmuz 1898’de Priştine İlave Alayı 3’üncü Priştine Taburu 1’inci
Bölüğüne,
9 Nisan 1899’da 6’ncı Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğüne,
6 Ekim 1903’te 69’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Taburu 2 Bölüğüne,
21 Ağustos 1904’te 3’üncü Ordu 3’üncü Avcı Taburu 2’nci Bölüğüne,
22 Temmuz 1908’de 37’nci Redif Alayı 4’üncü Preşova Taburuna,
24 Kasım 1909’da 42’nci Alay 2’nci Taburuna (Bu tabur, Mart 1911
teşkilatında Selanik Alayı Esas Redif 2’nci Taburu adını almıştır.),
79
14 Mart 1912’de Selanik Alayı 3’üncü Vardar Taburu Komutanı,
19 Ekim 1912’de 7’nci Kolordu 60’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak tayin edildi.
23 Aralık 1912’de 8’inci Kolordu emrine atandı.
Daha sonra Şam Merkez Sevkıyat Başkanı,
21 Haziran 1913’te 8’inci Kolordu 78’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Mart 1914’te 48’inci Alay Komutan Muavini,
1 Temmuz 1914’te 24’üncü Tümen 2’nci Alay Komutanı,
3 Eylül 1915’te Eskişehir Askerlik Şube Başkanı,
1920 yılı ortalarında Pozantı’da 41’inci Tümen 12’nci Alay Komutan
Muavini,
1 Mart 1921’de 41’inci Tümen 19’uncu Alay Komutanı,
Daha sonra 2’nci Numune Alayı Komutanı,
27 Nisan 1921’de 69’uncu Alay Komutanı olarak atandı. Bu görevinde
iken Yumruçal’da yapılan muharebede yaralandı.
11 Ağustos 1925’te 1’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
3 Temmuz 1926’da Bitlis Askerlik Dairesi Başkanı,
9 Eylül 1929’da 1’inci Kolordu Divanıharp Üyesi olarak atandı.
28 Mart 1931’de emekli oldu.
1917 yılında Gümüş Donanma Madalyası,
1921 yılında bir derece üstün Madalya,
59
80
REŞİT PALABIYIKOĞLU
Yarbay
(1311 - b.P.203)
(1876 - 1921)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Hacı İbrahim Bey’in oğludur. 16
Temmuz 1921’de şehit oldu.60
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 13 Mart 1895
Yükselme Tarihleri
28 Temmuz 1918’de yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Atik 4’üncü Ordu 2’nci Tabur
3’üncü Bölüğe, (Bu tabur Mart 1897’de 30’uncu Alay 3’üncü Tabur ismini
almıştır.)
23 Kasım 1897’de 4’üncü Ordu 58’inci Alay 1’inci Tabur Diyarbakır
4’üncü Bölüğe,( Bu tabur 9 Şubat 1898 tarihinde 3’üncü Ordu 57’nci Alay
1’inci Diyarbakır Taburu 4’üncü Bölük ismini almıştır.)
28 Kasım 1900’de 3’üncü Ordu 49’uncu Alay 4’üncü Redif Taburu
Depo Memurluğuna
18 Ocak 1904’te 3’üncü Ordu 63’üncü Alay 3’üncü Redif Taburu 2’nci
Niksar Bölüğüne, (Bu tabur Mart 1911’de Tokat Redif Alayının 1’inci Niksar
Taburu ismini almıştır)
7 Ocak 1912’de 3’üncü Müfettişlik Erkânıharp Riyasetinin Mülhak
Subaylığına
11 Haziran 1912’de 1’inci Müfettişlik Hırka-i Şerif (İstanbul) Redif
Taburu 3’üncü Bölüğe,
60
Dosyasındaki bir belgede 16 Temmuz 1921 tarihindeki muharebede akıbetinin meçhul
olduğu, bir başka belgede de bu tarihte şehit olduğunun tahmin edildiği belirtilmektedir.
81
19 Ekim 1912’de 2’nci Kolordu 13’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabura,
8 Temmuz 1915’te 14’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanlığına,
3 Haziran 1918’de 14’üncü Alay Komutanlığına atandı.
30 Ekim 1918 tarihinde İngilizlere esir düştü. 11 Mayıs 1920’de
esaretten döndü.
20 Temmuz 1920’de 2’nci Tümen 62’nci Alay Komutanlığına atandı.
24 Mart 1921 152’nci Kolordu 38’inci Alay Komutanı olarak katıldı.
16 Temmuz 1921’de şehit oldu.
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.61
61
82
ABDÜRREZZAK AKBARLAS
Albay
(1311 - b.P.218)
(1871 - 1961)
Aile Durumu
1871 yılında Diyarbakır’da doğdu. Yusuf Ziya Bey’in oğludur. 13
Kasım 1961’de vefat etti.62
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
2 Kasım 1903’te binbaşı,
14 Eylül 1914’te albay.
Askerî Görevleri
17 Ekim 1895’te 4’üncü Ordu 31’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
18 Mayıs 1896’da 4’üncü Ordu 55’inci Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
62
MSB Arşivi; Albay, Kls. 3, Dos. 69.
83
3 Ekim 1897’de 55’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
17 Ekim 1897’de 7’nci Ordu 27’nci Tugay Kurmaylığı Mülhak Subayı,
9 Nisan 1902’de Hicaz Tümeni 62’nci Alay 4’üncü Taburuna,
2 Kasım 1903’te 7’nci Ordu 53’üncü Alay 3’üncü Taburuna,
22 Mart 1909’da Hicaz Tümeni 62’nci Alay 1’inci Taburuna,
21 Ağustos 1909’da Hicaz Tümeni 64’üncü Alaya,
9 Nisan 1910’da Hicaz Tümeni 62’nci Alaya atandı.
12 Mayıs 1910’da 62’nci Alay Komutanı,
9 Kasım 1910’da 61’inci Alay Komutanı,
22 Ocak 1911’de 43’üncü Tümen 178’inci Mekke Alayı Komutanı,
27 Eylül 1911’de Mersin Redif Alayı Komutanı,
12 Ocak 1914’te 1’inci Kolordu 46’ncı Alay Komutanı,
Daha sonra 6’ncı Ordu 125’inci Alay Komutanı,
14 Eylül 1914’te 1’inci Tümen Komutanı,
27 Aralık 1915’te 3’üncü Tümen Komutanı,
12 Haziran 1916’da 57’nci Alay Komutanı,
5 Ağustos 1917’de 49’uncu Tümen Komutanı,
5 Mart 1918’de 56’ncı Tümen Komutanı,
5 Nisan 1918’de 25’inci Tümen Komutanı,
3 Temmuz 1918’de 1’inci Tümen Konya Askerlik Dairesi Başkanı,
8 Ocak 1919’da Üst Subay Divanıharp Üyesi olarak atandı.
Haziran1921’de İnebolu yoluyla Ankara’ya geldi.
22 Ağustos 1921’de Ankara Tekalif-i Milliye Komisyonuna,
28 Ağustos 1921’de Batı Cephesi’ne atandı.
1 Eylül 1921’de 11’inci Tümen Komutan Vekili,
17 Eylül 1921’de Beypazarı Mıntıka Komutanı,
2 Şubat 1922’de 3’üncü Kolordu Divanıharp Başkanı,
3 Ağustos 1922’de Ankara Üst Subay Divanıharp Başkanı,
17 Ocak 1924’te 5’inci Kolordu Divanıharp Başkanı olarak tayin edildi.
4 Temmuz 1930’da emekli oldu.
84
Yunan Muharebe Madalyası,
Harp Madalyası,
Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
Alman İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden Demir Salip Nişanı ile
ödüllendirildi.63
63
85
NURETTİN ÖZBEK
Yarbay
(1311 - b.P.253)
(1871 - 1938)
Aile Durumu
1871 yılında Yozgat’ta doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 8 Ocak
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan 18 Şubat 1896’da istihkâm
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. 21 Eylül 1910’da piyade sınıfına
naklolundu.
Yükselme Tarihleri
14 Temmuz 1898’de yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 1’inci İstihkâm
14 Temmuz 1898’de Çatalca İstihkâmlar İnşaat Komisyonuna,
27 Temmuz 1899’da (lağvedilen) İstihkâm ve İnşaat Dairesine,
8 Ekim 1909’da Edirne Tahkim Komisyonuna,
21 Mart 1910’da 2’nci Ordu Askerî İnşaatlara,
27 Ekim 1910’da 2’nci Ordu 82’nci Alay 2’nci Taburuna,
27 Nisan 1911’de 3’üncü Ordu Müfettişliği Rize Alayı Mipavri
Taburuna,
14 Eylül 1912’de 11’inci Kolordu 97’nci Alay 3’üncü Tabura tayin
edildi.
1 Ocak 1913’te 98’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
4 Kasım 1913’te 4’üncü Kolordu 34’üncü Alay 2’nci Tabura,
Daha sonra 17’nci Alay Komutan vekili olarak atandı.
18 Nisan 1916’de emekli edildi.
86
1898 yılında Yunan Madalyası,
31 Ağustos 1905’te Gümüş Liyakat Madalyası,
22 Nisan 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.64
64
MSB Arşivi; Yarbay Kls. 73, Dos. 2320.
87
REŞİT
Albay
(1311 - b.P.254)
(1876 - 1918)
Aile Durumu
1876 yılında Diyarbakır’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 16 Nisan
1918 tarihinde şehit oldu.65
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te
süvari teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1910 yılında piyade talimgâhında
eğitim gördü.
Yükselme Tarihleri
18 Aralık 1904’te yüzbaşı,
16 Nisan 1918’de albay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 6’ncı Ordu emrine,
6 Temmuz 1895’te 6’ncı Ordu 31’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne,
16 Şubat 1898’de 6’ncı Ordu 31’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
29 Ağustos 1900’de 6’ncı Ordu 36’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
18 Aralık 1904’te 6’ncı Ordu 35’inci Süvari Alayı Esvap Emirliğine,
4 Ağustos1910’da 1’inci Ordu emrine atandı. Aynı zamanda piyade
talimgâhına devam etti.
13 Ekim 1910’da 1’inci Ordu 7’nci Redif Alayı 3’üncü Boyabad Taburu
9’uncu Bölüğüne,
Mart 1911’de 1’inci Ordu Müfettişliği Sinop Redif Alayı Boyabat
Taburu 1’inci Bölüğüne,
65
Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif nu: 20321.
88
19 Ekim 1912’de 9’uncu Kolordu 87’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı
2 Kasım 1913’te 9’uncu Kolordu açığına alındı.
Daha sonra 28’inci Tümen emrinde Mıntıka Komutanı,
90’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
23 Eylül 1916’da 18’inci Kafkas Alayı Komutanı,
Daha sonra 106’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
16 Nisan 1918’de Ermenilerle yapılan çarpışmada şehit oldu.
20 Eylül 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
4 Ağustos 1900’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
3 Haziran 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile
ödüllendirildi.66
66
MSB. Arşivi; Yarbay, Kls. 78, Dos. 2489.
89
AHMET
Binbaşı
(1311 - b.Sv.2)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1892’de girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
1895’te teğmen,
29 Kasım 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
1897 yılında Yenişehir Sevkiyat Nazır Yaverliğine,
1914 yılı öncesinde 2’nci Kolordu 3’üncü Alaya,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 2’nci Kolordu 3’üncü Alay
Komutanı,
Daha sonra 2’nci Alay Komutanı olarak atandı.(Çanakkale ve Kafkas
Cephelerindeki muharebelere katıldı.)
1918 yılında Muş Bölge Komutanı,
Daha sonra Diyarbakır’da Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi olarak tayin edildi.
2 Ekim 1923’te emekli edildi.
Harp Madalyası,
1903 yılında Gümüş İftihar Madalyası,
1907 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.67
67
90
MUSTAFA NURİ
Binbaşı
(1311 - b.Sv.12)
(... - 1915)
Aile Durumu
Lofça’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 14 Mayıs 1915’te vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Kasım 1898’de önyüzbaşı,
Askerî Görevleri
28 Eylül 1895’te 10’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
8 Eylül 1897’de 10’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölüğüne,
14 Kasım 1898’de 9’uncu Aşiret Hafif Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne
atandı.
4 Aralık 1909’da Erzurum Jandarma Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
26 Kasım 1913’te 8’inci Aşiret Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
29 Kasım 1914’te 10’uncu İhtiyat Süvari Alay Komutan Vekili,
Daha sonra 2’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
Bu görevde iken 14 Mayıs 1915’te hastalıktan vefat etti.
68
91
MEHMET EMİN
Binbaşı
(1311 - b.Sv.18)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Halep’te doğdu. Bekir Sıtkı Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
21 Ocak 1901’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te Hassa Ordusu emrine,
13 Haziran 1897’de Girit’te bulunan 3’üncü Süvari Alayı 4’üncü
Bölüğüne,
5 Ocak 1899’da 2’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
21 Ocak 1901’de 2’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
13 Aralık 1908’de 4’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
1 Nisan 1909’da 9’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
8 Temmuz 1909’da 10’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
23 Şubat 1911’de 8’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
Ocak 1913’te 3’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı olarak atandı.
92
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Çanakkale Boğazı 2’nci İnşaat
İstihkâm Taburu 1’inci Bölüğüne tayin edildi.
29 Kasım 1914’te 33’üncü Süvari Alay Komutanı olarak atandı. (Bu
görevinde iken Irak Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
1 Temmuz 1915’te Binbaşı Akif bey Müfrezesine katıldı.
Aralık 1915’te Irak Grubu İdare Heyeti 2’nci Kısım Müdürü,
22 Ekim 1918’de Gerede Askerlik Şubesine,
11 Ocak 1919’da 25’inci Kolordu emrine atandı.
19 Nisan 1923’te emekli edildi.
1901 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı
1916 yılında Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.69
69
93
ABDURRAHMAN
Yarbay
(1311 - b.Sv.37)
(... - ...)
Askerî Görevleri
Birinci Dünya Savaşı’nda 4’üncü Aşiret Süvari Alayı Komutanı,
1923 yılında 15’inci Tümen Levazım Başkanı olarak görev yaptı.
70
94
ABDURRAHMAN
Albay
(1311 - b.Sv.42)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Pazarcık’ta doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mayıs 1892’de girdiği Harp Okulundan, 13 Mart 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
16 Temmuz 1903’te önyüzbaşı,
17 Kasım 1911’de kıdemli yüzbaşı,
1 Ağustos 1922’de yarbay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
28 Eylül 1895’te 9’uncu Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
16 Temmuz 1903’te 9’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe verildi.
29 Ağustos 1903’te 5’inci Redif Süvari Alayı 3’üncü Gelibolu Bölük
Komutanı oldu.
20 Temmuz 1908’de 11’inci Alay 2’nci Bölüğe tayin edildi.
1 Eylül 1908’de açığa alındı.
14 Kasım 1908’de 2’nci Hafif Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı
olarak atandı.
17 Kasım 1911’den 18 Temmuz 1912’ye kadar Süvari Tatbikat
Mektebinde eğitim gördü. Daha sonra Balkan Savaşı’na Şark Ordusu ile
2’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı olarak katıldı.
1914 - 1915 yılları arasında 15’inci Süvari Alay Komutanlığı yaptı.
95
1915 - 1916 yılları arasında 3’üncü Kolordu Nakliye Katar Komutanı
olarak Kafkas Cephesi’nde görev yaptı.
1922 - 1925 yılları arasında Karaköse ve Beyazid’de 7’nci Aşiret
Tümeni 7’nci Zilan ve 1’inci Celali Aşireti Alayları ve Tümen Komutan
Vekilliği görevinde bulundu.
1925 - 1926 yılları arasında 9’uncu Kolordu 41’inci Süvari Alay
Komutanı,
1 Kasım 1927’de 6 numaralı Teftiş ve Tetkik-i Hesabat Komisyonu
Riyasetine atandı.
9 Temmuz 1931’de bu görevde iken emekli oldu.
1 Mart 1914’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Mayıs 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Şubat 1927’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.71
71
96
SÜLEYMAN SABRİ
Tümgeneral
(1311 - b.Sv.50)
(1873 - 1941)
Aile Durumu
1873 yılında Manastır’da doğdu. Nazif Bey’in oğludur. 3 Kasım
Öğrenim Durumu
Haziran 1892’de girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895 tarihinde
Yükselme Tarihleri
20 Mayıs 1907’de önyüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Nisan 1897’de 16’ncı Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
20 Mayıs 1907’de 14’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
24 Ocak 1909’da 14’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
72
97
19 Ekim 1912’de 13’üncü Süvari Alayına,
Daha sonra Yanya Kolordusu emrine atandı. (Balkan Savaşı sırasında
Yanya’nın düşmesi üzerine esir oldu ve Kasım 1913’te esaretten döndü.)
21 Mart 1914’te 1’inci Kolordu 5’inci Süvari Alayına,
1915 yılında 31’inci Süvari Alayı Komutanı,
14 Haziran 1916’da 1’inci Kolordu 5’inci Süvari Alayına,
Daha sonra Bağdat’ta Aşiret Komutanı ve ordu karargâhında Aşiretler
Özel Şube Müdürü,
Musul Merkez Komutanı,
1917 yılında 4’üncü Ordu 3’üncü Süvari Tümeni 8’inci Süvari Alayı
Komutanı,
1918 yılında İstanbul’da Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı olarak atandı.
Personel Dairesi emrine,
30 Ocak 1919’da 14’üncü Kolordu 14’üncü Süvari Alay Komutanı
olarak atandı.
Daha sonra sırasıyla Akhisar Bölge Komutanı, Yenişehir ve İnegöl
Mıntıkaları Komutanı ve 61’inci Tümen Komutan Vekili,
25 Eylül 1920’de Ulukışla - Sivas Menzil Hat Müfettişi,
20 Şubat 1921’de Kayseri - Ankara Hat Komutanı,
16 Nisan 1921’de Karaköse’de 7’nci Aşiret Süvari Tümeni Komutanı,
5 Mayıs 1923’te Revandiz Müfrezesi Komutanı,
14 Mayıs 1923’te İhtiyat 8’inci Aşiret Tümeni Komutanı ve aynı
zamanda Revandiz - Van Havalisi Komutanı,
2 Ekim 1923’te İran Hudut Komiseri,
7 Temmuz 1924’te Van Vali Vekili,
1925 yılında Başkale Grup Komutanı,
28’inci ve 18’inci Alaylardan oluşan Tenkil Kuvvetleri Komutanı olarak
atandı.
Aralık 1926’da açığa alındı.
Şubat 1927’de 1’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
16 Ocak 1928’de 14’üncü Süvari Tümen Tugay Komutanı olarak
atandı.
31 Ağustos 1931’de emekli oldu.
98
Liyakat Madalyası,
Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
Kılınçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Gümüş Donanma Madalyası ile ödüllendirildi.73
73
99
AHMET KEMAL
Yarbay
(1311 - b.Top.1)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Salim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Mayıs 1891 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart
1895’te üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
13 Mart 1895’te üsteğmen,
26 Mayıs 1912’de binbaşı,
Askerî Görevleri
9 Mayıs 1895’te 4’üncü Ordu 22’nci Seyyar Topçu Alayı Komutan
Yaverliğine,
14 Nisan 1898 Çatalca 2’nci Topçu Alayı 4’üncü Taburu 3’üncü
Bölüğüne,
3 Eylül 1901’de İstanbul Boğazı Topçu Alayı 1’inci Taburuna,
25 Kasım 1907’de İstanbul Boğazı 1’inci Topçu Alayı 3’üncü
Taburuna,
28 Haziran 1908’de aynı alayın 1’inci Taburuna,
100
29 Ocak 1910’da Çatalca 2’nci Topçu Alayının bulunacağı yerin tespiti
için oluşturulan Komisyona,
1 Ocak 1911’de Çatalca İstihkâmları 2’nci Topçu Alayı 2’nci Taburuna,
4 Haziran 1911’de 2’nci Kolordu 5’inci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
20 Kasım 1913’te Çanakkale Boğazı 4’üncü Ağır Topçu Alayı 3’üncü
Tabur Komutanı,
22 Ocak 1914’te Ağır Topçu Atış Okulu Komutanı,
22 Haziran 1914’te 4’üncü Ağır Topçu Alay Komutanı Vekili,
1916 yılında 4’üncü Alay Komutanı ve aynı zamanda Rumeli Bölgesi
Komutanı,
4/5 Ekim 1920’de Çanakkale Boğazı İlga Komisyon Başkanı,
Çanakkale Depo Heyetine tayin edildi.
30 Mart 1924’te emekli edildi.
1 Eylül 1903’te Gümüş Liyakat Madalyası,
27 Aralık 1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
25 Temmuz 1907’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
18 Mart 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
30 Ekim 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
74
101
HASAN BASRİ SOMEL
Kurmay Albay
(1311 - b. Sahra Top.1)
(... - 1939)
Aile Durumu
Sivas’ta doğdu. Ahmet Selim Bey’in oğludur. 5 Ağustos 1939’da vefat
etti.75
Öğrenim Durumu
13 Haziran 1891’de girdiği Topçu Harp Okulundan 1895 yılında
üsteğmen rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 16 Mart 1897’de
kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
16 Mart 1897’de kurmay yüzbaşı,
5 Nisan 1899’da kurmay kıdemli yüzbaşı,
8 Eylül 1907’de kurmay binbaşı,
Askerî Görevleri
16 Mart 1897’de Genelkurmay Dairesi Kuvve-i Umumiye Kısmına,
16 Haziran 1900’de Askerî Teftiş Komisyon Üyesi,
17 Nisan 1902’de 2’nci Ordu emrine,
17 Ağustos 1904’te 20’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
8 Eylül 1907’de 15’inci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
7 Ekim 1909’da Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
15 Ocak 1911’de İstanbul Boğazı Kal’a Kurmaylığına,
6 Ocak 1914’te 2’nci Kolordu 4’üncü Edirne Tümeni Askerlik Dairesi
Başkanı,
14 Mayıs 1915’te 5’inci Tümen Komutan Vekili,
20 Haziran 1915’te 5’inci Tümen Komutanı,
13 Aralık 1915’te 15’inci Tümen Komutanı,
75
102
24 Nisan 1916’da emekli oldu.
Daha sonra tekrar göreve alınarak 18 Ocak 1917’de Esirler Garnizonu
Komutanı olarak atandı.
19 Mayıs 1918’de tekrar emekli oldu.76
12 Haziran 1920’de tekrar göreve alındı ve 15 Ocak 1921’de emekli
oldu.77
1 Şubat 1898’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
20 Eylül 1905’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1 Eylül 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
15 Temmuz 1915’te Muharebe Harp Madalyası,
15 Eylül 1915’te Yunan Muharebe Madalyası,
26 Şubat 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
76
77
78
103
ŞERAFETTİN
Yarbay
(1311 - b.Top 4)
(... - 1915)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 30 Ekim 1915’te attan
düşerek vefat etti.
Öğrenim Durumu
15 Mayıs 1891’de girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart 1895
tarihinde üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
9 Ekim 1899’da yüzbaşı,
25 Mayıs 1907’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te İstanbul Boğazı Topçu Alayına (misafireten),
8 Mart 1896’da İstanbul Boğazı Topçu Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
20 Temmuz 1905’te Domanister Barut Fabrikasında görevlendirilmek
üzere açığa alındı.
27 Eylül 1908’de İstanbul Boğazı 2’nci Topçu Alayı 1’inci Taburuna
tayin edildi.
12 Ocak 1911’de açığa alındı.
18 Ocak 1912’de 9’uncu Kolordu 12’nci Ağır Topçu Alayı 4’üncü
Tabur Komutanı,
18 Aralık 1913’te Erzurum Müstahkem Mevki 13’üncü Ağır Topçu
Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
14 Eylül 1915’te 11’inci Ağır Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.
104
26 Kasım 1898’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
6 Şubat 1900’de Tahlisiye Madalyası ile ödüllendirildi.79
79
105
MUSTAFA SABRİ
Yarbay
(1311 - b.Ağ.Top.6)
(... - ...)
Aile Durumu
Bursa’da doğdu. Hacı Veli Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Mart 1891’de girdiği Topçu Harp Okulundan13 Mart 1895’te
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
24 Nisan 1900’de yüzbaşı,
18 Ocak 1908’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te Çanakkale Boğazı Torpido Müfrezesine,
28 Mart 1899’da İstanbul Boğazı Muhafızlığı Yaverliğine,
24 Nisan 1900’de İstanbul Boğazı Topçu Alayı 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
18 Ocak 1908’de İstanbul Boğazı 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Taburuna,
1 Ocak 1911’de İstanbul Boğazı 2’nci Topçu Alayı 2’nci Tabur açığına,
3 Kasım 1911’de Tecrübe ve Muayene Dairesi Esliha Şubesine,
26 Nisan 1912’de Edirne Müstahkem Mevki Topçu Subayı olarak
atandı.
Bu görevde iken esir düştü. 27 Ekim 1913’te Bulgaristan’dan
esaretten döndü ve eski görevine iade edildi.
26 Ocak 1915’te Çatalca 6’ncı Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 11’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
14 Kasım 1915’te 6’ncı Alay Komutanı,
27 Kasım 1915’te 11’inci Alay Komutanı olarak atandı.
27 Eylül 1917’de Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı emrine,
106
26 Haziran 1918’de 3’üncü Ağır Topçu Alay Komutanı,
4/5 Ekim 1920’de Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Karargâhında
İlga Komisyonuna,
9 Ekim 1921’de Harbiye Dairesi Depolar Amirliği Muavini olarak
atandı.
25 Nisan 1923 tarihinde emekli oldu.
28 Nisan 1902’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Mart 1914’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
12 Kasım 1915’te Beyaz Şeritli Harp Madalyası,
11 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.80
80
107
NEŞET ALPMAN
Albay
(1311 - b.Ağ.Top.7)
(1873 - 1956)
Aile Durumu
1873 yılında İstanbul’da doğdu. Nazif Bey’in oğludur. 7 Temmuz 1956
tarihinde vefat etti.81
Öğrenim Durumu
13 Mart 1891 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart 1895
Yükselme Tarihleri
27 Şubat 1913’te binbaşı,
Askerî Görevleri
25 Nisan 1895’te Trabzon Kalesine,
15 Mayıs 1898’de Çatalca İstihkâmları 2’nci Topçu Alayı 4’üncü Tabur
19 Şubat 1901’de Çanakkale Boğazı 2’nci Topçu Alayı 2’nci Tabur
13 Aralık 1910’da 2’nci Kolordu 4’üncü Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur
81
108
16 Şubat 1911’de Ağır Topçu Genel Müfettişliği 2’nci Şube Müdür
Muavini,
11 Mart 1912’de geçici olarak Çanakkale Müstahkem Mevki
Komutanlığı emrine,
26 Nisan 1912’de Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Topçu
Subayı,
20 Kasım 1913’te Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki 3’üncü Ağır
Topçu Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
15 Haziran 1914’te 4’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
25 Nisan 1916’da 18’inci Bolayır Ağır Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra ilave görev olarak 19’uncu Kolordu Ağır Topçu Komutanı,
2 Ağustos 1917’de 5’inci Tugay Komutanı,
22 Şubat 1918’de 16’ncı Alay Komutanı,
Şubat 1919’da 14 ncu Kolordu Topçu Alay Komutanı,
25 Ağustos 1919’da 17’nci Alay Komutanı,
10 Haziran 19120’de 61’inci Tümen ve İzmir Cephesi Topçu
Komutanı,
28 Mayıs 1921’de Erzurum Müstahkem Mevki Topçu Subayı,
6 Temmuz 1921’de 13’üncü Trabzon Tümeni Topçu Komutanı,
18 Ağustos 1923’te Erzurum Müstahkem Mevki Komutanlığına,
10 Haziran 1925’te Erzurum Müstahkem Mevki 3’üncü Alay Komutanı
olarak atandı.
13 Ocak 1897’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
20 Şubat 1905’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
82
109
YUNUS HAYDAR
Yarbay
(1311 - b.Ağ.Top.8)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Gümüşhane’de doğdu. Tahir Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
14 Mayıs 1891 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart 1895
Yükselme Tarihleri
30 Aralık 1901’de kıdemli yüzbaşı,
19 Temmuz 1908’de binbaşı,
29 Kasım 1914’te yarbay.
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te Çanakkale Boğazı 1’inci Topçu Alayına,
Nisan 1895’te Çanakkale Boğazı 2’nci Topçu Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
19 Eylül 1895’te Çanakkale Boğazı 1’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur
6 Ekim 1900’da aynı alayın 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
3 Mart 1901’de Çanakkale Boğazı Muhafızlığı Vekâleti Yaverliğine,
3 Eylül 1901’de Padişah Yaverliğine atandı.
7 Aralık 1908’de 1’inci Ordu açığına alındı.
23 Temmuz 1909’da 14’üncü Kolordu Ağır Topçu Taburu Komutanı,
110
14 Aralık 1911’de İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki 2’nci Ağır Topçu
Alayı 1’inci Taburuna,
1 Nisan 1913’te birliği ile irtibatı kesilmeksizin Ağır Obüs Alayı 1’inci
Taburu Komutanı,
17 Ocak 1914’te Edirne Müstahkem Mevki 9’uncu Ağır Topçu İşkodra
Alayı Komutanı,
30 Haziran 1914’te Ağır Topçu Atış Okulu Müdürü,
4 Ağustos 1914’te geçici olarak Erzurum Müstahkem Mevki
6 Ağustos 1914’te 6’ncı Ağır Topçu Tugay Komutanı,
1 Şubat 1916’da 3’üncü Ordu Topçu Komutanı,
17 Mayıs 1916’da 39’uncu Tümen Komutan Vekili,
8 Temmuz 1916’da 8’inci Kolordu Topçu Komutanı,
18 Nisan 1917’de 43’üncü Tümen Komutan Vekili,
2 Haziran 1918’de Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki 2’nci Ağır
Topçu Tugay Komutanı olarak atandı.
Bu görevinde iken 30 Eylül 1918’de Hayfa’da esir düştü ve 25/26
Mayıs 1919’da esaretten döndü.
26 Temmuz 1919’da Ağır Topçu Talimname Komisyonuna,
11 Mart 1920’de Çanakkale İlga Komisyonu Başkanı olarak atandı.
26 Kasım 1896’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Mart 1916’da Harp Madalyası,83
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,84
11 Nisan 1918’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.85
83
84
85
111
HALİT GALİP TEKAK
Tümgeneral
(1311 - b.Top.9)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Halep’te doğdu. Mahmut Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Nisan 1895’te 5’inci Ordu 26’ncı Alay Yaverliğine,
2 Nisan 1903’te 25’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
19 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 3’üncü Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Tabur
26 Nisan 1912’de 10’uncu Kolordu 18’inci Dağ Topçu Taburu
Komutanı,
11 Mayıs 1914’te 1’inci Kolordu Topçu Depo Taburu Komutanı,
18 Nisan 1915’te 3’üncü Kolordu 19’uncu Tümen 39’uncu Alay
Komutanı,
112
30 Mayıs 1916’da 3’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
Mayıs 1917’de 20’nci Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
30 Eylül 1918’de İngilizler tarafından esir edildi. 2 Ekim 1918’de firar
ederek yurda döndü.
31 Temmuz 1919’da tekrar 20’nci Kolordu Topçu Komutanı olarak
tayin edildi.
1 Eylül 1919’da Ankara’ya gitti.
Daha sonra Batı Cephesi Topçu Müfettişliğine atanarak Birinci ve
İkinci İnönü Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruza
katıldı.
11 Mart 1923’te Ali İhsan Paşa’nın muhakemesini yapacak olan
Divanıharp Üyesi,
8 Eylül 1923’te 2’nci Ordu Müfettişliği Mütehassıslığına,
24 Eylül 1923’te Çatalca Müstahkem Mevki Komutan Vekili,
28 Haziran 1925’te Erkân Divanıharp Daimî Üyesi,
9 Kasım 1927’de Askerî Temyiz Mahkemesi Üyesi olarak atandı.
27 Ağustos 1928’de Çatalca Müstahkem Mevki Komutanı olarak tayin
edildi.86
31 Ağustos 1931’de emekli oldu.87
5 Aralık 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
18 Kasım 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
5 Ağustos 1918’de Alman İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
29 Eylül 1921’de TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile
ödüllendirildi.88
86
87
MSB Arşivi; Tümgeneral, Kls. 22, Dos. 692.
88
113
EMİN ZİHNİ
Albay
(1311 - b.Sahra Top.12)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Manastır’ta doğdu. Adem Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1891 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Nisan 1895 tarihinde
Yükselme Tarihleri
13 Nisan 1895’te üsteğmen,
28 Kasım 1901’de yüzbaşı,
13 Temmuz 1909’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Nisan 1895’te 3’üncü Ordu emrine,
25 Mayıs 1895’te 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğüne,
15 Şubat 1899’da 3’üncü Ordu Obüs Topçu Alayı 2’nci Bölüğüne,
28 Kasım 1901’de 3’üncü Ordu 15’inci Alay 5’inci Seyyar Topçu
Bölüğü Komutanı,
12 Aralık 1904’te 3’üncü Ordu 13’üncü Alay 7’nci Seyyar Topçu
114
20 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 13’üncü Alay 6’ncı Seyyar Topçu Bölüğü
13 Temmuz 1909’da 3’üncü Ordu Süvari Topçu Taburuna atandı.
25 Ekim 1909’da Topçu Harp Okulunda Öğretmen,
13 Mart 1912’de 1’inci Kolordu 1’inci Alay Sahra Topçu Atış Taburu
Komutanı (14 Şubat 1914’te yapılan teşkilatta bu tabur, 5’inci Kolordu
14’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur adını almıştır.),
Daha sonra 4’üncü Kolordu 11’inci Alay Komutanı,
12’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
4 Kasım 1916’da 2’nci Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
30 Eylül 1918’de Şam’da İngilizlere esir düştü. 12 Ocak 1920’de
esaretten döndü.
1 Nisan 1921’de Genelkurmay 4’üncü Kanunlar Şubesine,
17 Aralık 1921’de Ceza Kanunları Tadilat Komisyonuna,
13 Haziran 1929’da Maltepe Askerî Lisesi Matematik Öğretmeni
4 Aralık 1933’te sağlık durumundan dolayı emekli edildi.
29 Ocak 1899’da Yunan Muharebe Madalyası,
10 Mart 1900’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
ödüllendirildi.89
89
115
SALİH ULVİ SEZER
Albay
(1311 - b-Top.17)
(1875 - 1948)
Aile Durumu
1875’te Manastır’da doğdu. Zülfü Bey’in oğludur. 15 Şubat 1948’de
vefat etti.90
Öğrenim Durumu
Mart 1891 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart 1895’te
Yükselme Tarihleri
11 Mayıs 1897’de yüzbaşı,
Askerî Görevleri
25 Mayıs 1895’te 3’üncü Ordu 15’inci Alay 5’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne,
20 Haziran 1897’de 3’üncü Ordu 15’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu
Bölük Komutanı,
8 Ocak 1902’de 3’üncü Ordu 13’üncü Alay 2’nci Seyyar Topçu
Taburuna;
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 2’nci Seyyar Topçu
Tabur Komutanı,
90
116
23 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu Tabur
Komutanı,
27 Mart 1911’de Divanı Harb-i Örfi Üyesi,
8 Mayıs 1911’de Esliha-i Memnua Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı,
21 Ekim 1911’de de Mülga 6’ncı Kolordu 17’nci Alay 1’inci Sahra
Taburu Komutanı,
3 Ağustos 1913’te 3’üncü Kolordu 3’üncü Tabur Obüs Komutanı,
Daha sonra 17’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı;
27 Haziran 1914’te 3’üncü Kolordu 7’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı
olarak atandı.
1915 yılında Seddülbahir Muharebelerine Sol Cenah Topçu Komutanı
olarak katıldı.
29 Temmuz 1916’da 5’inci Ordu Menzil Cephane Park Komutanı
olarak atandı.
Daha sonra Rumeli Mıntıka Müfettişi,
4’üncü Ordu Topçu Müfettişi olarak tayin edildi.
Daha sonra Almanya’ya gönderildi. Dönüşünde Genelkurmay Tecrübe
Dairesine atandı.
Topların kamaları ile ilgili tetkikte bulunmak üzere Avrupa’ya
gönderilme görevini kabul etmediğinden dolayı açığa alındı.
6 Nisan 1921’de İnebolu - Çankırı Hat Komutanı ve aynı zamanda
Tayin ve Teslim Komisyonu Başkanı,
25 Ağustos 1921’de 1’inci Kolordu Topçu Komutanı,
1926 yılında Çorlu Asker Alma Teslim Başkanı,
3 Temmuz 1926’da Müdafaa-i Milliye Vekaleti Esliha ve Mühimmat
Muayene Şubesi Müdürü,
13 Mayıs 1928’de Teftiş Tetkik Heyeti Üyesi olarak atandı.
1897 yılında Yunan Muharebesi Madalyası ile Hicaz Madalyası,
31 Mayıs 1900’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
117
Liyakat Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Nişanı,
1920 yılında TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.91
91
118
MEHMET ŞÜKRÜ AKBIYIK
Yarbay
(1311 - b.Sahra Top.23)
(1871 - ...)
Aile Durumu
1871 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
26 Ocak 1899’da yüzbaşı,
12 Ocak 1905’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 5’inci Ordu 29’uncu Seyyar Topçu Alayı 6’ncı
Bölüğüne atandı ve Şam’a gitti.
Aralık 1895’te Cebel-i Dürüz’deki Te’dip Harekâtına katıldı.
1896 yılı başlarında İstanbul’a döndü.
5 Ağustos 1896’da Mekteb-i İdadi-i Tıbbiye Dâhiliye Subaylığına,
2 Temmuz 1898’de Harbiye Nezareti Topçu Dairesi 1’inci Şubesine,
26 Ocak 1899’da Topçu Dairesi Yaverliğine,
12 Ocak 1905’te Çatalca’da 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Taburuna,
Temmuz 1909’da 8’inci Kolordu 26’ncı Topçu Alayına atandı.
1911 yılında Halep’e gitti ve burada 26’ncı Tümen İnşaat Başkanı ve
Halep Merkez Komutanı olarak görev yaptı.
119
1912 yılı başlarında staj için İstanbul’a geldi ve Sahra Topçu Atış
Okuluna atandı.
Daha sonra Topçu Dairesinin emriyle Çatalca Ordusu Tefrik-i
Hayvanat Komisyonu Üyesi, Deve Kolları Komutanı,
Nakliye Kolları 5’inci Erzak Taburu Komutanı olarak atandı.
Daha sonra 6’ncı Şnayder Cebel Taburu Komutanı olarak tayin
edilerek Dimetoka’ya, oradan da Uzunköprü’ye gitti. (Bu tabur teşkilat
değişikliği ile 3’üncü Kolordu 7’nci Tümen 7’nci Topçu Alayı 3’üncü Şnayder
Cebel Taburu adını almıştır.)
Daha sonra aynı Taburla Tekirdağ’a gitti..
Mart 1914’te staj için İstanbul’a gitti ve Topçu Atış Okulunda dört ay
staj yaptı.
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Taburuyla Çanakkale’ye giderek
Arıburnu’nunda yapılan muharebelere katıldı.
Daha sonra Kuzey Grubu Merkez Topçu Grubu Komutanı,
Arıburnu’ndaki Muharebelerden sonra Güney Grubu emrine atandı ve
bu görevde iken Seddülbahir ve Kerevizderedeki muharebelere katıldı.
Daha sonra 3’üncü Topçu Tabur Komutanı olarak görev yaptı.
Çanakkale Muharebelerinin zaferle sonuçlanmasından sonra
İstanbul’a geldi.
13 Şubat 1916 tarihinde 3’üncü Topçu Alayı 3’üncü Taburu Komutanı
olarak Bayburt’a hareket etti.
24 Mart 1916’da Karakoç Muharebesi’ne katıldı.
3 Haziran 1916’da 4’üncü Ordu emrine atandı.
Daha sonra Kudüs’te bulunan 12’nci Kolordu 44’üncü Tümen Topçu
Alayı Komutanı olarak tayin edildi.
23 Temmuz 1916’da Erzin’e gitti. Bu görevine ilaveten Tümenin Üst
subay Divanıharp Başkanı,
Erzin Mevki Komutanı,
139’uncu Piyade Alayı Komutanı,
Şubat 1917’de 12’nci Kolordu Topçu Komutanı,
2 Nisan 1917’de 44’üncü Tümen Komutan Vekili,
Daha sonra Adana’da 12’nci Kolordu Topçu Komutanı,
1918 yılında 12’nci Kolordu Komutan Vekili,
11 Nisan 1918’de 23’üncü Tümen Komutan Vekili olarak görev yaptı.
6 Mart 1920’de Merkez Dairesi Heyet-i Tahkikiye Üyesi,
120
9 Haziran 1920’de Personel Dairesi emrine,
20 Ağustos 1920’de Mürettep 2’nci Tümen Sahra Topçu Alay
26Ocak 1898’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Muharebe ve Gümüş Harp Liyakat Madalyası,
19 Mart 1917’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.92
92
121
ALİ SAİT AKBAYTUGAN
Orgeneral
(1311 - c.P.1)
(1872 - 1950)
Aile Durumu
1872 yılında Balıkesir’de doğdu. Canbulat Bey’in oğludur. 20 Mart
1950’de vefat etti. Naaşı İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da teğmen,
devam ettiği Harp Akademisinden 25 Aralık 1898’de kurmay yüzbaşı olarak
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
28 Ocak 1896’da teğmen,
25 Aralık 1898’de kurmay yüzbaşı,
4 Şubat 1901’de kurmay kıdemli yüzbaşı,
22 Ağustos 1907’de kurmay binbaşı
27 Nisan 1911’de kurmay yarbay,
26 Ocak 1913’te kurmay albay,
14 Aralık 1915’te tümgeneral,
1 Eylül 1923’te korgeneral,
30 Ağustos 1927’de orgeneral.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Genelkurmay 5’inci Şubeye,
14 Eylül 1899’da 2’nci Ordu Kurmaylığına,
7 Ekim 1901’de Genelkurmay Dairesine,
17 Mart 1904’te 24’üncü Redif Tümeni Kurmaylığına,
22 Ağustos 1907’de 46’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
122
6 Mayıs 1909’da Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
7 Ağustos 1909’da Fabrikalar Komisyonuna,
16 Ocak 1912’de Anadolu Demir Yolları Hat Komiserliğine,
28 Ocak 1912’de Anadolu Demir Yolları Hat Komiserliği Menzil Genel
Müfettişliğine atandı.
26 Ocak 1913’te 39’uncu Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
8 Aralık 1918’de Yemen’de İngilizlere esir düştü. 9 Eylül 1919’da
esaretten döndü.
6 Ekim 1919’da 25’inci Kolordu Komutanı ve İstanbul Muhafızı olarak
atandı. 16 Mart 1920’de İstanbul’un İtilaf devletleri tarafından işgali ile
İngilizlerce tutuklanarak Malta’ya sürüldü.93
31 Ekim 1921’de Malta’dan döndü ve İnebolu yoluyla Anadolu’ya
geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
20 Aralık 1921’de Elviye-i Selâse (Kars, Ardahan ve Batum)
Soruşturma Kurulu Başkanı,
10 Ağustos 1922’de Askerî Yargıtay Başkanı,
2 Eylül 1922’de 9’uncu Kolordu Komutanı,
6 Aralık 1922’de Doğu Cephesi Komutan Vekili,
4 Ekim 1924’te 4’üncü Kolordu Komutanı,
13 Kasım 1924’te 1’inci Ordu Müfettişi,
22 Kasım 1933’te 3’üncü Ordu Müfettişi,
24 Ağustos 1935’te Askerî Şura Üyesi olarak tayin edildi.
14 Temmuz 1937’de emekli oldu.
1919 - 1922 İstiklal Savaşı.94
Nişan, Madalya ve Takdirnameleri
1901 yılında Dördüncü Mecidî Nişanı,
TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
V. ve VI. Dönemlerde Kocaeli Milletvekilliği yaptı.95
93
Şimşir; s. 179.
94
95
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise, s. 247.
123
ALİ BEHÇET GÜNAY
Kurmay Albay
(1311 - c.P.2)
(1875 - 1949)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Şükrü Bey’in oğludur. 5 Mart
1949’da vefat etti ve Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da
teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 25 Aralık 1898’de kurmay
yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
7 Aralık 1903’te kurmay yarbay,
2 Aralık 1904’te kurmay albay,
7 Ağustos 1909’da kurmay binbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı)
29 Aralık 1910’da kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
Şubat 1899’da Harp Okulunun Kurmay Sınıfları Muharebat-ı Meşhure
Münakaşat-ı Öğretmen Muavinliğine,
124
Daha sonra Kurmaylık Görevleri, Harp Tarihi ve Ta’biye Tatbikatı
derslerinde muavinlik görevlerinde bulundu.
1904 yılında Bayındırlık Meclisine,
6 Ekim 1908’de 4’üncü Ordu Kurmayına,
24 Mart 1909’da Erzincan’da 13’üncü Redif Tümeni Kurmay Başkanı,
Bu göreve ilaveten Tümen Komutan Vekili,
7 Ağustos 1909’da 13’üncü Redif Tümeni Kurmay Başkanı,
23 Ocak 1911’de Osmanlı - İran hududu kuzey kısmı komiserliğine
atandı.
28 Mayıs 1912’de İstanbul’a döndü.
11 Ağustos 1912’de 6’ıncı Manastır Kolordusu Kurmay Başkanı,
3 Ekim 1912’de 3’üncü Ordu Genel Müfettişliği Kurmay Başkanı,
1 Haziran 1913’te İran Tahdid-i Hudut Komisyonu’nun Kuzey kısmının
Başkanı,
10 Mart 1914’te Nablus’taki 8’inci Kolordu 23’üncü Hassa Nizamiye
Tümeni Komutanı,
Daha sonra Çöl Komutanı ve Menzil Müfettişi,
15 Mayıs 1917’de Ma’an Mıntıka Komutanı,
Daha sonra Yıldırım Geri Menzil Müfettişi olarak atandı.
9 Kasım 1918 tarihinde İstanbul’a döndü.
26 Kasım 1918’de Birinci Dünya Savaşı sırasında Başkomutanlık
Vekâleti ve Harbiye Nezareti daire ve şubelerinde meydana gelen
suistimalleri incelemek ve faillerini ihraç etmek üzere oluşturulan komisyonda
görevlendirildi.
31 Ağustos 1919’da Genelkurmay Başkanlığı emrinde olmak üzere
geçici Teşkilat-ı Esasiye Komisyonunda görevlendirildi.
19 Kasım 1919’da Genelkurmay Dairesi 8’inci Tetkik-i Kavanin Şubesi
Müdürü,
6 Mayıs 1920’de Genelkurmay dairesi ikinci Başkanı olarak atandı.
2 Kasım 1920’de yeniden kurulan Tetkik ve Tasnif Komisyonuna,
28 Temmuz 1921’de Genelkurmay Dairesi 4’üncü Şube Müdürü,
17 Ocak 1923’te Harp Tarihi Şubesi’ne tayin edildi.
2 Ekim 1923’te emekli oldu.
125
22 Mayıs 1924’te tekrar muvazzaf subaylığa nakledildi ve İskân
Müdürlüğünde görevlendirildi.
Daha sonra Çatalca ve Edirne Valiliği görevlerinde bulundu.
18 Temmuz 1915’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Ekim 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
4 Nisan 1916’da Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
9 Haziran 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
13 Ağustos 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun
Üçüncü Dereceden Askerî Liyakat ve Muharebe Madalyası,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Muharebe Alametli Üçüncü
Dereceden Demir Taç Nişanı,
Almanya İmparatorlluğunun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı ile
ödüllendirildi.96
TBMM’nin IV. Döneminde Urfa milletvekili seçilerek 22 Aralık 1932’de
Meclise katıldı. V. Dönemde yeniden Urfa Milletvekilliğine seçilerek yasama
görevini 3 Nisan 1939’a kadar sürdürdü.97
96
97
126
CELALETTİN MENGİL 98
Kurmay Albay
(1311 - c.P. 5)
(... - 1938)
Aile Durumu
Aksaray’da doğdu. Abdülkadir Bey’in oğludur. 10 Temmuz 1938
tarihinde vefat etti.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen,
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895’te teğmen,
10 Ağustos 1906’da kurmay binbaşı,
10 Mart 1914’te kurmay albay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
27 Temmuz 1899’da Harp Okulu Tabiye Öğretmen Muavini,
30 Nisan 1906’da Harp Okulunda Piyade ve Süvari sınıflarında Tabiye
Ders Muavini,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 37’nci Redif Üsküp Alayı Komutanı,
11 Ocak 1910’da 3’üncü Orduda açılacak talimgâhın idaresine,
Daha sonra 3’üncü Ordu 18’inci Nizamiye Alayı Komutanı olarak
atandı.
2 Ağustos 1910’da kıtası ile irtibatı kesilmeksizin Almanya’daki
manevralara katılmak üzere Almanya’ya gönderildi. Yurda döndükten sonra
Genelkurmay Dairesi emrine atandı.
15 Aralık 1911’de 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmayına,
20 Eylül 1912’de Batı Ordusu Kurmaylığı 1’inci Şube Müdürü,
15 Mayıs 1913’te Harp Okulu Alay Müdürü,
98
Şahsi Dosyasında soyadı “Mengil” olarak belirtilmesine karşın Harp Akademilerinin 142. Yılı
Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990) adlı eserin 31’inci sayfasında “Mengilibörü” olarak geçmektedir.
127
8 Ocak 1914’te 11’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
10 Mart 1914’te 7’nci Kolordu 20’nci Nizamiye Hadide Tümeni
27 Temmuz 1914’te hastalığından dolayı Hadide’den İstanbul’a geldi.
25 Nisan 1915’te 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen Komutanı olarak atandı.
Hastalığından dolayı 25 Temmuz 1915 tarihinde malulen emekli edildi.
17 Eylül 1915’te tekrar göreve alındı ve Bükreş Ataşemiliterliğine tayin
edildi.
Daha sonra çeşitli görevlerde bulundu.
31 Mayıs 1919 tarihinde emekli oldu.
99
128
MUSTAFA FEVZİ ÇAKMAK
Mareşal
(1311 - c.P.7)
(1876 - 1950)
Aile Durumu
12 Ocak 1876’da İstanbul’da Anadolu Kavağı’nda doğdu.
Çakmakoğullarından Topçu Albayı Ali Sırrı Bey’in oğludur. 10 Nisan 1950’de
vefat etti ve İstanbul Eyüp Sultan Mezarlığı’na defnedildi. Ailesinin yerinde
kalmasını istemesi sebebiyle naaşı Devlet Mezarlığı’na nakledilemedi.100
Öğrenim Durumu
Beş yaşında iken Rumeli Kavağı’ndaki Sadık Hoca Mahalle Mektebine
yazıldı. İki yıl sonra da Sarıyer’deki Hususi Hayriye Mektebine devam etti. 10
yaşında Selanik’te askerî ortaokula başladı ancak daha sonra İstanbul’a
gelerek 1887 yılında Soğukçeşme Askerî Ortaokuluna kaydoldu. Buradaki
eğitimini tamamladıktan sonra Mart 1890’da Kuleli Askerî Lisesine devam
etti. Şubat 1893’te ikinci olarak buradaki tahsil hayatını tamamladı.101 29
Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da teğmen, devam
ettiği Harp Akademisinden 25 Aralık 1898’de kurmay yüzbaşı olarak mezun
oldu. Fransızca, İngilizce, Almanca, Rusça, Farsça, Arapça, Arnavutça ve
Sırpça biliyordu.102
Yükselme Tarihleri
6 Şubat 1901’de kurmay kıdemli yüzbaşı
100
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri;
s. 55.
101
Hayrullah Gök; Mareşal Fevzi Çakmak’ın Askerî ve Siyasi Faaliyetleri 1876 - 1950); Ankara
1997, s. 3, 4.
102
s. 55 - 58.
129
20 Nisan 1902’de kurmay binbaşı,
19 Temmuz 1906’da kurmay yarbay,
17 Aralık 1907’de kurmay albay,
19 Ağustos 1909’da binbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı)
24 Kasım 1913’te kurmay albay,
2 Mart 1915’te tümgeneral,
28 Temmuz 1918’de korgeneral,
3 Nisan 1921’de orgeneral,
31 Ağustos 1922’de mareşal.103
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Genelkurmay Dairesi
4’üncü Şubesine,
11 Nisan 1899’da 3’üncü Ordu 18’inci (Metroviça) Tümen
Kurmaylığına atandı.
1908 yılında 18’inci Tümen merkezindeki Topçu ve Piyade birliklerine
mensup subayların Selanik’teki arkadaşlarıyla temasa geçerek Metroviçe’de
kurdukları İttihat ve Terakki Cemiyetinin bir şubesinde Gizli İdare Heyeti
Başkanı olarak görev aldı.104
29 Aralık 1908’de Taşlıca Mutasarrıfı ve 35’inci Tugay Komutanı
olarak atandı.105
19 Ocak 1910’da açığa alındı.
27 Nisan 1910’da Taşlıca Mutasarrıflığı uhdesinde kalmak üzere
geçici olarak Mürettep Kosova Kolordusu Karargâhında görevlendirildi.
27 Temmuz 1910’da Mürettep Kosova Kolordusu Kurmay Başkanı,
15 Ocak 1911’de Genelkurmay Dairesi 5’inci Şube Müdürü,
18 Nisan 1911’de Mürettep İşkodra Kolordusu Kurmay Başkanı,
2 Ekim 1911’de Batı Ordusu Komutanlığı Kurmay Başkanı,
6 Ekim 1911’de İpek Sancağı Mutasarrıfı olarak atandı.
19 Ekim 1911’de İstanbul’a dönerek Genelkurmay’daki görevine
devam etti.
103
MSB Arşivi Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise adlı eserde bu tarih 3 Eylül 1922 olarak
verilmiştir. Cepheden Meclise; s. 50, 51.
104
Gök, s.9
105
s. 56.
130
11 Şubat 1912’de Arnavutluk ve Üç Rumeli Vilayeti (Selanik, Manastır,
Kosova) hakkında alınmış olan ıslahat kararlarının uygulamasına geçmek
üzere Dâhiliye Nazırı Hacı Adil Bey’in başkanlığında teşkil edilen kurulda
görev aldı.
9 Mayıs 1912’de Sadarette teşkil edilecek sekreterlikte görevlendirildi.
3 Temmuz 1912’de 21’inci Yakova Tümen Komutan Vekili,
6 Ağustos 1912’de Kosova Genel Kuvvetler Komutanlığı Kurmay
Başkanı,
29 Eylül 1912’de Vardar Ordusu Komutanlığı 1’inci Şube Müdürü,
2 Ağustos 1913’te Ankara Redif Tümeni Komutanı,
6 Kasım 1913’te 2’nci Tümen Komutanı,106
22 Aralık 1914’te 5’inci Kolordu Komutanı olarak atandı.107 13
Temmuz 1915’te komutanı olduğu 5 nci Kolordu ile Çanakkale Cephesi’ne
katıldı. Bu cephede İkinci Kerevizdere Muharebesi’nde düşmanı püskürmeye
muvaffak oldu.
10 Aralık 1915’te 5’inci Kolordu Komutanlığı uhdesinde kalmak üzere
Anafartalar Grubu Komutan Vekili olarak görevlendirildi.
19 Nisan 1916’da Doğu Cephesi’nde 3’üncü Mıntıka Komutanı olarak
atandı. Bu cephede Çoruh - Kaledere - Tercan Muharebelerinde Ruslara
karşı çarpıştı.108,
7 Eylül 1916’da 2’nci Kafkas Kolordu Komutanı, 109
5 Temmuz 1917’de Diyarbakır’da bulunan 2’nci Ordu Komutanı,110
9 Ekim 1917’de Filistin Cephesi’nde bulunan 7’nci Ordu Komutanı
olarak tayin edildi. (9 Ekim 1917’de Filistin Cephesi’nde bulunan 7’nci Ordu
Komutanı olarak tayin edildi. Bu cephede 30 Ekim - 3 Kasım 1917
tarihlerinde Gazze - Birüssebi, 3 - 5 Kasım 1917’de Çekilme Muharebeleri,
15 Kasım 1917’de Kudüs - Yafa Muharebelerine katıldı.111)
Daha sonra hastalanarak tedavi için İstanbul’a gitti.
24 Aralık 1918’de Genelkurmay Başkanı,
106
s. 55 - 58.
107
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 13. Gnkur. ATASE
Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3637, Dos. 157, Fih. 2 – 3. Gnkur. ATASE Arşivi; Kol.
Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14. Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya
Savaşı, Kls. 70, Dos. 352, Fih. 5 - 12.
108
Gök; s. 17, 18.
109
s. 55 - 58.
110
111
Gök; s. 22.
131
14 Mayıs 1919’da 1’inci Ordu Kıtaatı Müfettişi olarak atandı.
3 Kasım 1919’da Meclis-i Vükela kararı ile Anadolu’daki komutan ve
subayların durumunu tahkik için gönderilecek Nasihat Kurulu’nda
görevlendirildi.112
31 Aralık 1919’da Askerî Şura Üyesi,
3 Şubat 1920’de Harbiye Nazırı olarak atandı.
3 Mart 1920’de Sadrazam Ali Rıza Paşa’nın istifasıyla açığa alındı.
8 Mart 1920’de kurulan Salih Paşa Kabinesinde tekrar Harbiye Nazırı
olarak atandı.
8 Nisan 1920’de kabinenin çekilmesiyle nazırlık görevi sona erdi.
Daha sonra Anadolu’ya geçip 27 Nisan’da Ankara’ya geldi.
3 Mayıs 1920’de Kozan Milletvekili sıfatıyla, Millî Savunma Bakanı
olarak seçildi. Aynı zamanda Heyet-i Vekile (Bakanlar Kurulu) Başkan
Vekilliği görevini yaptı.
9 Kasım 1920’de diğer görevlerine ek olarak Genelkurmay Başkan
(Erkânıharbiyeiumumiye Vekaleti) Vekili,
24 Ocak 1921’de önceki görevlerinin yanı sıra Heyet-i Vekili Başkanı,
5 Ağustos 1921’de Millî Savunma Bakanlığı görevinden çekilip
asaleten Genelkurmay Başkanı olarak atandı.
10 Temmuz 1922’de Heyet-i Vekile Başkanlığı görevinden istifa etti ve
12 Temmuz 1922’de Genelkurmay Başkanı olarak kaldı.113
27 Ekim 1922’de İsmet Paşa’nın Dışişleri Bakanı olması üzerine
Genelkurmay Başkanlığı uhdesinde kalmak üzere Batı Cephesi Komutanı
olarak atandı.114
14 Ağustos 1923’e kadar Kozan Milletvekili, bu tarihten sonra da
İstanbul Milletvekili olarak görev yaptı.
31 Ekim 1924’te milletvekillikten istifa etti.
23 yıl Genelkurmay Başkanlığı görevinde bulunduktan sonra 12 Ocak
1944’te yaş haddinden emekliye ayrıldı.
112
A.g.e.; s. 27 - 30.
113
Gök; s. 69, 70.
114
A.g.e.; s. 73.
132
23 Aralık 1899’da Gümüş İmtiyaz Madalyası,
23 Ağustos 1900’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı, 115
17 Temmuz 1908’de Dördüncü Osmani Nişanı,
Temmuz 1915’te Harp Madalyası,116
14 Kasım 1915’te Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
26 Aralık 1915’te Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
21 Ekim 1916’da Alman Harp Madalyası,
21 Ekim 1916’da Avusturya - Macaristan İkinci Sınıf Meziyeti Askeriye
Salip Nişanı,
11 Kasım 1916’da Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası,
23 Eylül 1917’de Kılıçlı Osmani Nişanı,
7 Aralık 1917’de Yeniden Birinci Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı
25 Şubat 1918’de Alman Birinci Dereceden Kron de Prus Nişanı,
Haziran 1918’de Croix de Fer Nişanı,
21 Kasım 1923’te Kırmızı Yeşil Şeritli İstiklal Madalyası ile
ödüllendirildi.117
1946 yılında VIII. Dönem Demokrat Parti listesinden İstanbul
Milletvekili olarak seçildi.118
1948’de Millet Partisinin kurulmasında görev aldı ve şeref başkanlığı
yaptı.
Yazdığı Eserler
Büyük Harpte Şark Cephesi Hareketleri,
Garbi Rumeli’nin Suret-i Ziya ve Balkan Savaşı’nda Garp Cephesi,
adlı eserleri vardır.119
115
Nilüfer Hatemi; Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri, C. I, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
2002, s. 67.
116
Gök; s. 908.
117
A.g.e.; Belge 4.
118
119
s. 55 - 58.
133
MEHMET VEHBİ KIPÇAK
Tümgeneral
(1311 - c.P.8)
(1875 - 1946)
Aile Durumu
Eylül 1875 tarihinde Bulgaristan’ın Servi kasabasında doğdu.120 Hacı
Ahmet Tevfik Bey’in oğludur. 14 Haziran 1946’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896
tarihinde teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 25 Aralık 1898’de
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1915’te kurmay albay,
Askerî Görevleri
25 Aralık 1896’da Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubesine,
Mart 1907’de Kütahya’da 1’inci Şube Müdürü,
4 Nisan 1907’de Kütahya’da 1’inci Demir Yolu Taburu Komutanı,
26 Ocak 1910’da Demir Yolu Alay Komutanı olarak atandı.
2 Ağustos 1910’da bir yıl müddetle demir yolları konusunda öğrenim
görmek üzere Almanya’ya gönderildi.
120
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademedeki Komutanların Biyografileri, s.
59.
134
Almanya dönüşünde 1 Ekim 1911’de tekrar Demir Yolu Alay
Komutanı,
29 Eylül 1912’de Genel Karargâh 3’üncü Şube Demir Yolları Müdürü,
16 Aralık 1913’te 10’uncu Kolordu Kurmay Başkanı,
10 Mart 1914’te 24’üncü Tümen Komutanı,
31 Mart 1915’te 32’nci Tümen Komutanı,
28 Ekim 1915’te 11’inci Kolordu Komutan Vekili,
Asker Alma Kurulu Başkanı olarak atandı.
Aynı zamanda ilave görev olarak Menzil Mıntıka Müfettişliği ve Elazığ
Vali Vekilliği de yaptı.
1917’de Diyarbakır’da 2’nci Ordu Menzil Müfettiş Vekili,
27 Nisan 1921’de Sivas’ta 10’uncu Kolordu Asker Alma Kurulu
Başkanı,
20 Ocak 1923’te 10’uncu Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanı olarak
atandı.
14 Nisan 1923’te açığa alındı.
2 Ekim 1923’te Genelkurmay 3’üncü Şube Müdürü,
20 Ekim 1927’de 23’üncü Tümen Komutanı,
27 Ağustos 1928’de Genelkurmay Harp Tarihi Encümeni Başkanı
24 Ağustos 1935’te emekli oldu.
5 Ekim 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
16 Eylül 1902’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Aralık 1903’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
8 Ekim 1905’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
12 Temmuz 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Eylül 1917’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası,
5 Nisan 1925’te bir takdirname ile ödüllendirildi.121
121
135
ABDÜLKERİM ÖPELİMİ
Tuğgeneral
(1311 - c.P.9)
(... - 1923)
Aile Durumu
Selanik’te doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 16 Ocak 1923 tarihinde
vefat etti.
Öğrenim Durumu
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895’te teğmen,
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubesine,
11 Mart 1899’da 3’üncü ordu Metroviçe Tümeni Kurmaylığına,
20 Haziran 1907’de 5’inci Ordu 35’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
22 Haziran 1908’de 3’üncü Ordu Kurmaylığına,
21 Kasım 1909’da 3’üncü Ordu 2’nci Şube Müdürü,
21 Ocak 1911’de Genelkurmay Dairesi 5’inci Şubesine,
29 Eylül 1912’de 1’inci Kolordu Kurmaylığına,
8 Ekim 1913’te Edirne Divanıharp Başkanı,
6 Kasım 1913’te Genelkurmay Dairesine,
6 Ocak 1914’te Selimiye Askerlik Şubesi Başkanı,122
2 Şubat 1914’te 32’nci Tümen Komutanı,123(Doğu Cephesi’nde)
122
123
ATASE Arşivi; Kls.2816, Dos. 49, Fih. 1 - 72.
136
27 Mart 1915’te 11’inci Kolordu Komutanı, 124
30 Eylül 1915’te 3’üncü Ordu Sağ Cenah Grup Komutanı,( Doğu
Cephesi’nde)
Ocak 1916 3’üncü Ordu Komutan Vekili,
Şubat 1916’da Genel Artçılar Komutanı,125
20 Kasım 1916’da 20’nci Kolordu Komutanı, (Sina - Filistin - Suriye
Cephesi’nde, Makedonya Cephesi’nde)
1 Mayıs 1917’de 3’üncü Ordu Komutanı,
17 Temmuz 1918’de Tiflis’te Gürcistan Murahhaslığına,
8 Şubat 1919’da Askerî Temyiz Divanı Birinci Meclis Temyiz Üyesi,
27 Ekim 1920’de Birinci Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
26 Mart 1922’de Birinci Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı olarak tayin edildi.
16 Ocak 1923’te vefat etti.
22 Temmuz 1901’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
25 Şubat 1915’te Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
Madalyası,
20 Ocak 1916’da İkinci Dereceden Mecidî Nişanı,
23 Mart 1916’da Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Meziyet-i
Askeriye Nişanı,
16 Eylül 1918’de Kılınçlı İkinci Dereceden Osmani Nişanı ile
124
ATASE Arşivi; Kls.1486, Dos. 19, Fih. 13. Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2‘nci Cilt, 2’nci
Kısım, 2’nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü Ordu Harekâtı, s. 5’te 1916 yılı başında da
Abdülkerim Paşa’nın bu görevde olduğu görülmektedir.
125
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, 2‘nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı; s. 5, 110, 118.
126
137
ABDULLAH İLMİ
Kurmay Yarbay
(1311 - c.P.10)
(1876 - 1936)
Aile Durumu
1876 yılında Manisa’da doğdu. Ömer Fehmi Bey’in oğludur. 10
Ağustos 1936’da vefat etti.127
Öğrenim Durumu
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895’te teğmen,
18 Mart 1902’de kurmay binbaşı,
5 Mart 1904’te kurmay yarbay,
28 Nisan 1907’de kurmay albay,
19 Ağustos 1909’da kurmay binbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı),
27 Nisan 1911’de kurmay yarbay olmuştur.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de 3’üncü Şubeye atandı.
28 Nisan 1901’de Beyrut’ta maden keşfine,
23 Eylül 1902’de Denizli’de çıkarılan bakır madeninin keşfine,
5 Nisan 1905’te Selanik’te çıkarılan krom madeninin keşfine,
29 Mart 1906’da Bolu’da çıkarılan manganez madeninin keşfine,
6 Şubat 1909’da Kayseri Redif Tümenine,
24 Mart 1909’da Ankara Redif Tümenine,
18 Ağustos 1910’da geçici olarak Ereğli Tümeni Kurmaylığına,
4 Ocak 1911’de Ankara Tümeni Kurmaylığına,
127
138
13 Şubat 1911’de Ereğli Redif Tümeni Kurmaylığına,
10 Haziran 1911’de 29’uncu Nizamiye Bayburt Tümeni Kurmaylığına,
16 Temmuz 1911’de Ereğli Tümenine atandı.
6 Ocak 1914 tarihinde 12’nci Burdur Tümeni Askerlik Dairesi Başkanı,
9 Mayıs 1914’te 24’üncü Antep Tümeni Askerlik Dairesi Başkanı,
14 Temmuz 1915 tarihinde 24’üncü Tümen 2’nci Alay Komutanı,
16 Mart 1916’da 42’nci Tümen Komutan Vekili,
2 Nisan 1917’de 75’inci Alay Komutanı olarak atandı.
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı. 128
29 Nisan 1900’de Gümüş İmtiyaz Madalyası,
14 Ekim 1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
19 Şubat 1907’de Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
26 Eylül 1909’da Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.129
128
129
MSB Arşivi, Yarbay, Kls.
139
HASAN VASFİ ORBAY
Kurmay Albay
(1311 - c.P.11)
(1876 - 1938)
Aile Durumu
1876 yılında Bosna’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 5 Nisan 1938’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1895’te teğmen,
19 Ocak 1902’de kurmay binbaşı,
12 Ocak 1904’te kurmay yarbay,
30 Temmuz 1908’de kurmay albay,
19 Ağustos 1909’da kurmay binbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı),
30 Aralık 1909’da kurmay yarbay,
19 Ekim 1912’de kurmay albay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de padişahın maiyyetinde kurmaylık görevinde
bulundu.
6 Ekim 1908’de 2’nci Ordu Kurmaylığına,
30 Kasım 1908’de 2’nci Ordu 40’ıncı Nizamiye Tugayı Komutanı,
140
30 Aralık 1909’da 7’nci Ordu 17’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
25 Mayıs 1910’da 14’üncü Tümen Komutan Vekili,
15 Ocak 1911’de 40’ıncı Hadide Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
30 Ekim 1911’de 14’üncü Kolordu Kurmaylığına atandı.
1 Şubat 1913’te tedavi için Hadide’den İstanbul’a geldi.
12 Ocak 1914’te 4’üncü Kolordu 32’nci Nizamiye Alayı Komutanı,
24 Ocak 1914’te 31’inci Erzincan Tümeni Komutanı olarak tayin
edildi.130
3 Nisan 1915’te emekli oldu.131
4 Temmuz 1915 tarihinde tekrar göreve alındı ve Uzunköprü - Akbaş
Menzil Hattı Komutanı olarak atandı.
4 Ağustos 1915’te 17’nci Tümen Askerlik Dairesi i Başkanı,
20 Nisan 1917’de 15’inci Tümen Kayseri Askerlik Dairesi i Başkanı
25 Temmuz 1917’de tekrar emekli edildi.
23 Ağustos 1919’da tekrar muvazzaf olarak göreve alındı ve 26
Ağustos 1919’da 3’üncü Kafkas Tümeni Komutanı olarak atandı.
25 Eylül 1919’da tekrar emekli edildi.
Tekrar göreve alınarak 9 Kasım 1919’da Muhafızlık emrinde kurulan 2
Numaralı Üst subay Divanıharp Üyesi olarak atandı.
8 Mayıs 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
130
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Kurmay Defteri, C. 2, s. 331.
131
132
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Kurmay Defteri, C. 2, s. 331.
141
AHMET KÂZIM KIVILCIM
Tümgeneral
(1311 - c. P.14)
(1883 - 1951)
Aile Durumu
Mart 1883 tarihinde Kemah’ta doğdu. Tevfik Bey’in oğludur. 6 Mayıs
1951 tarihinde vefat etti.
Öğrenim Durumu
1893 yılında girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen rütbesiyle,
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
8 Temmuz 1907’de kurmay binbaşı,
14 Eylül 1915’te kurmay albay,
8 Ekim 1924’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra Genelkurmay 5’inci
Şubesine,
23 Ocak 1899’da 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
1906 yılı sonlarında staj görmek üzere 75’inci Alay 2’nci Tabur
Komutanlığına tayin edildi.
8 Temmuz 1907 tarihinde 4’üncü Ordu 73’üncü Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
142
7 Ekim 1907’de 75’inci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
18 Ocak 1909’da 74’üncü Alay Komutanı,
10 Nisan 1909’da tekrar 75’inci Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
1 Şubat 1910’da Genelkurmay 1’inci Şubesine,
9 Temmuz 1910’da Aydın vilayetinde bulunan civa madeninin keşfine,
21 Ocak 1912’de Trablusgarp Muharebesi’nde şehit olanların dul ve
yetimlerine verilen meblağın bu ailelere ulaştırılması için oluşturulan
komisyona,
24 Şubat 1912’de Genelkurmay Dairesi ile irtibatı kesilmeksizin
Personel Müdür Muavini,
10 Eylül 1912’de İzmir Jandarma Mıntıkası Müfettişliğine,
29 Eylül 1912’de Doğu Ordusu Kurmaylığına,
3 Ocak 1913’te Mürettep İzmir Kolordusu Kurmaylığına,
23 Nisan 1913’te İzmir Kuva-yı Mürettebe Kurmay Başkanı,
29 Ekim 1913’te 6’ıncı Redif Müfettişliği Kurmay Başkanı,
8 Ocak 1914’te 4’üncü Kolordu Asker Alma Kurmaylığına,
3 Haziran 1914’te 1’inci Kolordu 2’nci Tümen 1’inci Alay Komutanı,
7 Şubat 1915’te 10’uncu Kolordu 31’inci Tümen Komutanı,
7 Eylül 1916’da Çatalca Hatt-ı Müdafaa Komutanı,
1 Ağustos 1917’de Harbiye Nezareti Müsteşar Muavini olarak atandı.
7 Temmuz 1918’de ilave görev olarak Askerî Teşrifat görevine,
2 Kasım 1920’de Harbiye Nezareti Müsteşar Muavinliğine,
Daha sonra İstanbul Komutanlığı Üstsubay ve Subay Divanıharp
Üyesi,
Şubat 1922’de Elcezire Cephesi 2’nci Tümen Komutanı,
Ocak 1924’te 3’üncü Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı,
Haziran 1924’te 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen Komutanı,
Ağustos 1926’da Harita Genel Müdürü,
Eylül 1928’de Askerî Temyiz Mahkemesi Üyesi,
Kasım 1930’da Kurmay Divanıharp Üyesi olarak atandı.
28 Eylül 1931’de emekli oldu.
143
8 Mayıs 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
19 Mart 1917’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Madalyası ve İkinci Sınıf Kılınçlı Kırmızı Kartal Nişanı,
11 Nisan 1918’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
22 Ağustos 1922’de İkinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
133
144
ALİ NECİP
Tümgeneral
(1311 - c.P.18)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Vasfi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
19 Şubat 1908’de kıdemli yüzbaşı,
21 Mart 1910’da binbaşı,
12 Nisan 1914’te yarbay,
1 Eylül 1917’de albay,
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu emrine,
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 70’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
13 Eylül 1898’de 3’üncü Ordu 12’nci Redif Tümeni Kurmaylığına
atandı.
17 Nisan 1899’da öğrenim için Almanya’ya gönderildi. 30 Eylül
1902’de İstanbul’a döndü.
145
8 Ocak 1904’te geçici olarak 9’uncu Tümene,
Daha sonra 20’nci Nişancı Taburu Talim Muavinliğine,
19 Şubat 1908’de Edirne Jandarma Alayı 4’üncü Gelibolu Taburu
Komutanı,
25 Ekim 1908’de 2’nci Ordu Kurmay Dairesi 2’nci Şube Müdür
Muavini,
3 Ağustos 1909’da 2’nci Ordu 9’uncu Alay 1’inci Nizamiye Taburu
Komutanı,
11 Kasım 1909’da Harp Okulu 2’nci Tabur Komutanı,
21 Mart 1910’da 6’ıncı Ordu emrine,
Daha sonra Bağdat Astsubay Okulu Müdürü,
17 Temmuz 1911’de İşkodra Tümeni 24’üncü Nişancı Taburu
Komutanı,
2 Ekim 1912’de Harp Okulu Tabur Komutanı,
5 Şubat 1913’te geçici olarak İzmir’de kurulacak Depo Taburu
12 Nisan 1914’te Hicaz Tümeni açığına alındı.
5 Eylül 1914’te 128’inci Alay Komutanı,
9 Ağustos 1915’te 45’inci Tümen Komutanı,
6 Mart 1917’de 58’inci Tümen Komutanı,
4 Kasım 1919’da Tetkik-i Hesabat Komisyonu Üyesi,
7 Aralık 1919’da 15’inci Tümen Komutanı,
24 Nisan 1920’de İstanbul’da Piyade Şubesi Müdürü,
8 Kasım 1920’de Tetkik ve Tasnif Komisyonuna,
6 Mayıs 1921’de İstanbul’da Piyade Şubesi Müdürü olarak atandı.
31 Ağustos 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
31 Ekim 1921’de Konya Tahkik Heyetine,
5 Kasım 1921’de Batı Cephesi emrine,
9 Nisan 1922’de Konya Divanıharbine atandı.
30 Eylül 1923’te Kastamonu Askerlik Dairesi Başkanı,
20 Ağustos 1924’te Talim Terbiye Şubesi Müdürü,
1 Mayıs 1925’te Harp Okulu Grup Amiri,
146
7 Eylül 1925’te Genelkurmay Talim ve Terbiye Muhabere ve Ulaştırma
Dairesine,
29 Ocak 1926’da Genelkurmay Talim Terbiye Dairesine atandı.
30 Ocak 1927’de 12’nci Tümen Komutanı olarak atandı.
1928 - 1929’da Büyük Komuta Kursuna katıldı.
4 Mart 1916’da Harp Madalyası,
18 Mart 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
23 Mart 1916’da Muhabere Gümüş İmtiyaz Madalyası,
8 Ağustos 1917’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı
23 Kasım 1926’da TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
134
147
AHMET CEMAL ESENER
Albay
(1311 - c.P.19)
(1876 - 1958)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Hayri Bey’in oğludur. 27 Ocak
Öğrenim Durumu
29 Haziran 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896
Yükselme Tarihleri
1 Temmuz 1905’te binbaşı,
7 Ağustos 1909’da kıdemli yüzbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı),
1 Eylül 1922’de albay.
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da Selanik’te 17’nci Tümen 17’nci Nişancı Taburu 2’nci
Bölüğüne,
Daha sonra Yunanistan sınırına tayin edildi.
135
148
Osmanlı - Yunan savaşında Tugay Yaverliğine atandı.
Daha sonra çeşitli bölük komutanlıklarında bulundu.
Osmanlı - Yunan Muharebesi’nde Mahmut Muhtar Paşa’nın Süvari
Alayı hücumunda kanat Muhafızı,
Savaş sonunda Selanik’e dönerek 17’nci Nişancı Taburuna atandı.
Daha sonra 17’nci Tümen Divanıharp Üyesi,
3 Kasım 1898’de 17’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne atandı.
19 Ocak 1899’da eğitim için Almanya’ya gitti.
Berlin’de 6 ay dil eğitimi aldıktan sonra Prusya’da 68’inci Alaya tayin
edildi. Burada sırasıyla Bölük Subaylığı, Bölük Komutanlığı, Manevra Alay
Emir Subaylığı görevlerinde bulundu.
26 Ekim 1902’de Almanya’dan Türkiye’ye döndü.
22 Kasım 1902’de bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra Bulgaristan
Siroz’a gönderildi.
1903 yılında Karadağ Hudut Müfettişliği ve Komiserliğine,
12 Aralık 1904’te 18’inci Tümen Talim Öğretmeni olarak atandı.
23 Mayıs 1905’te İkinci defa Almanya’ya gitti.
1 Temmuz 1905’te 5’inci Nişancı Taburuna atandı.
Ekim 1905’te Almanya’dan dönerek Tabur Komutanı olarak tayin
edildi.
30 Ocak 1906’da 3’üncü Ordu Talim Öğretmeni,
24 Nisan 1907’de Üsküp Jandarma Karakol Komutanları Okulu
Müdürü olarak atandı.
13 Aralık 1908’de Jandarma’da görev almak üzere İstanbul’a atandı.
7 Mart 1910’da Harp Okul Müfettiş Muavini,
31 Mart 1910’da Harp Okulunda Tabur Komutanı,
12 Kasım 1910’da 1’inci Ordu Astsubay Numune Taburu Komutanı,
1912 yılında 10’uncu Kolordu 32’nci Tümen 95’inci Alay Komutanı,
16 Mayıs 1914’te Piyade Astsubay Okulu Müdürü,
Ekim 1915’te 47’nci Tümen Komutanı,
Daha sonra 54’üncü Tümen Komutanı olarak atandı.
1916’da bir grup subayı Almanya’ya götürdü.
149
1917’de İstanbul’a gelerek Avusturya İmparator ve İmparatoriçesine
mihmandarlık yaptı.
1918’de Astsubay Okulu Müdürü olarak atandı.
14 Kasım 1921’de Subay Adayları Talimgâhı Müdürü,
1 Şubat 1922’de Askerî Okullar Müfettiş Vekili,
20 Haziran 1923’te Hilafet Makamı Başyaverliğine atandı.
İlave görev olarak Askerî Okullar Müfettişliğine
Daha sonra 23’üncü Tümen Tugay Komutanı,
1925 yılında Piyade Atış Okulu Müdürü,
1928 yılında 1’inci Tümen Tugay Komutanı,
1929 yılında 17’nci Tümen Tugay Komutanı olarak tayin edildi.
İzmit Askerlik Dairesi Başkanı iken 28 Eylül 1931’de emekli oldu.l
1914 - 1918 Birinci Dünya Savaşı
Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Kılınçlı Liyakat Madalyası,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Croix de Fer Nişanı,
Alman İmparatorluğu’nun Harp Madalyası,136
Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
TBMM’nin 5’inci Dönem seçimlerinde Balıkesir Milletvekili seçildi.137
136
137
150
SAİP
Yarbay
(1311 - c.P.21)
(... - 1918)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. Nuri Bey’in oğludur. 31 Mart 1918’de kalp krizinden
vefat etti.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da teğmen
Yükselme Tarihleri
30 Kasım 1915’te yarbay. 138
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da 5’inci Ordu emrine,
29 Ocak 1896’da 5’inci Ordu 38’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
30 Nisan 1898’de 5’inci Ordu 10’uncu Nişancı Taburu 2’nci Bölüğüne,
11 Mart 1901’de 2’nci Ordu 14’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
6 Ocak 1904’te 2’nci Ordu Levazım Dairesi 1’inci Şube İdare
Subaylığına,
20 Mayıs 1909’da 1’inci Ordu Erkânıharbiye Dairesi Mülhak
Subaylığına atandı.
30 Nisan 1911’de 14’üncü Kolordu emrine,
17 Temmuz 1911’de 24’üncü Bağımsız İşkodra Tümeni 71’inci
Nizamiye Alayı 1’inci Tabur Komutan Vekili olarak atandı.
138
Ailesine bir üst rütbeden maaş bağlanmıştır.
151
13 Ağustos 1912’de Piyade Dairesi 1’inci Zabitan Şubesi Müdür
Muavini,
23/24 Ocak 1913’te Piyade Dairesi’ne atandı.
9 Temmuz 1914’te 6’ıncı Kolordu açığına alındı.
Daha sonra 77’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
31 Mart 1918’de vefat etti.
2 Mart 1905’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Mayıs 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
31 Ağustos 1916’da Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
19 Mart 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
8 Nisan 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Dereceden Liyakat-ı Askerî Madalyası,
11 Nisan 1918’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası ile
139
152
ÖMER FEHMİ DOĞRUMAN
Yarbay
(1311 - c.P.22)
(1876 - 1967)
Aile Durumu
1876 yılında Divriği’de doğdu. Ali Rıza Bey’in oğludur. 1967 yılında
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
9 Ağustos 1904’te binbaşı,
27 Nisan 1912’de yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hicaz Tümeni emrinde
görevlendirildi.
10 Şubat 1896’da Hicaz Tümenine bağlı 64’üncü Alay 1’inci Tabur
4’üncü Bölüğe tayin edildi.
30 Nisan 1898’de Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
9 Mart 1899’da Hicaz Tümeni Kurmay Mülhaklığına,
9 Temmuz 1902’de Hicaz Tümeni 63’üncü Alay 2’nci Tabura atandı.
9 Ağustos 1904’te Hicaz Tümeni 63’üncü Alay 3’üncü Tabura,
25 Temmuz 1909’da 5’inci Ordu 39’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
Komutanı olarak atandı ve Havran’da görevlendirildi.
8 Eylül 1910’da 73’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
27 Nisan 1912’de 9’uncu Kolordu 28’inci Tümen 84’üncü Alay
Komutanı,
153
8 Temmuz 1914’te Erzincan’da 29’uncu Tümen Askerlik Dairesi
Başkanı olarak atandı. Aynı zamanda 29’uncu Tümen Komutanı Vekili olarak
görev yaptı.
18 Ağustos 1916’da Vezirköprü Nokta Komutanı,
14 Ocak 1917’de Turhal Nokta Komutanlığına tayin edildi.
9 Nisan 1917’de 3’üncü Ordu 1’inci ve 7’nci Bölge Menzil
Müfettişlikleri ve Noktalarının hesaplarının teftişiyle görevlendirildi.
1 Ocak 1919’da Amasya’da Divan-ı Harb-i Mahsusi Üyesi,
11 Ağustos 1919’da 5’inci Tümen Divanıharp geçici Üyesi,
11 Aralık 1919’da Samsun’da Divan-ı Harb-i Mahsusi Üyesi,
11 Ocak 1920’de Amasya Divanıharp geçici Başkanı,
15 Haziran 1920’de Zile Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı,
15 Temmuz 1920’de Amasya Divanıharp geçici Başkanı,
7 Ağustos 1920’de Tokat Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı olarak atandı.
11 Aralık 1921’de Millî Savunma Bakanlığının emriyle Adana Bölgesi
Menzil Müfettiş Muavini olarak tayin edildi.
27 Haziran 1922’de emekli oldu.
140
154
HÜSEYİN HÜSNÜ
Binbaşı
(1311 - c. P.33)
(... - 1915)
Aile Durumu
Niğde’de doğdu. Ali Bey’in oğludur. 11 Haziran 1915’te Kafkas
Cephesi’nde yapılan muharebelerde şehit oldu.141
Öğrenim Durumu
retbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 2’nci Ordu 11’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
26 Şubat 1901’de 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
2 Kasım 1901’de Harp Okulu Zadegân Sınıfı Lise Kısmı Dâhiliye
Subaylığına,
11 Şubat 1904’te 2’nci Redif 13’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 6’ncı
Bölüğe,
19 Ekim 1912de 6’ncı Redif Müfettişliği Akhisar Redif Alayı Sındırgı
Taburuna atandı.
11 Ekim 1912’de Ankara Tabura,
8 Aralık 1912’de Mürettep 2’nci Kolordu İdare Heyeti’nde geçici olarak
görevlendirildi.
4 Kasım 1913’te 9’uncu Kolordu 82’nci Alay 1’inci Tabura,
1915 yılında 82’nci Alay Komutan Vekili olarak tayin edildi.
1915’te Kafkas Cephesi’nde şehit oldu.
141
Harp Mecmuası; Sayı 13, s. 207.
155
25 Ağustos 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
142
156
VASIF
Yarbay
(1311 - c.P.65)
(1876 - 1916)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Paşa’nın oğludur. 28
Temmuz 1916’da şehit oldu.
Öğrenim Durumu
1893 yılında girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da teğmen
Yükselme Tarihleri
2 Temmuz 1899’da yüzbaşı,
3 Eylül 1909’da kıdemli yüzbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı),
27 Nisan 1910’da binbaşı,
Askerî Görevleri
15 Ekim 1896’da 1’inci Ordu 5’inci Redif Alayı 4’üncü Osmancık
24 Ekim 1896’da geçici olarak arazi taksiminde harita çizimine,
1 Haziran 1897’de 1’inci ordu 7’nci Redif Alayı 4’üncü Osmancık
Taburu 1’inci Bölüğüne,
23 Eylül 1897’de Padişah Yaverliğine atandı.
27 Mayıs 1909’da açığa alındı.
30 Mayıs 1909’da 2’nci Ordu emrine,
6 Ekim 1909’da 2’nci Ordu 84’üncü Alay 4’üncü Tabur Komutanı,
27 Nisan 1910’da Hicaz Tümeni 63’üncü Nizamiye Alayı 2’nci
Taburuna atandı. (Bu tabur, Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliği ile
130’uncu Alay 2’nci Tabur adını almıştır.)
157
28 Ekim 1912’de 1’inci Kolordu 3’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1 Şubat 1913’te Levazımat-ı Umumiye Askerî Sevkiyat Dairesi
Müdürü,
18 Ocak 1914’te Levazım Dairesi 2’nci Şube Müdürü,
30 Mayıs 1914’te 70’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi. (Kafkas
Cephesi)
28 Temmuz 1916’da şehit oldu.143
143
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, Kafkas Cephesi 2’nci Ordu
Harekâtı 1916 - 1918, s. 130.
144
158
MEHMET ALİ AKÇA
Albay
(1311 - c.P.68)
(1874 - 1949)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 20 Şubat 1949’da
vefat etti.145
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Haziran 1904’te yüzbaşı,
1 Mart 1914’te binbaşı,
14 Aralık 1916’da yarbay,
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 68’inci Alay 4’üncü Nizamiye Taburu
16 Temmuz 1901’de 3’üncü Ordu 39’uncu Redif Alayı 4’üncü Senice
145
159
19 Haziran 1902’de 3’üncü Ordu 39’uncu Redif Alayı 1’inci Priştine
Taburuna,
22 Haziran 1904’te 3’üncü Ordu 65’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
6 Ağustos 1907’de 3’üncü Ordu 67’nci Alay 3’üncü Nizamiye Taburu
12’nci Bölüğüne atandı. (Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliği ile bu tabur,
Bağımsız İşkodra Tümeni 70’inci Alay 1’inci Tabur adını almıştır.)
15 Ağustos 1912’de 70’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
12 Temmuz 1913’te 70’inci Alay 1’inci Tabur Komutan Muavini,
22 Aralık 1913’te Personel Dairesi Müdürlüğü Piyade Sicil Kısmına
atandı.
2 Nisan 1914’te 2’nci Kolordu açığına alındı.
11 Mayıs 1914’te 2’nci Kolordu 16’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
23 Mayıs 1917’de sırasıyla 1’inci, 2’nci, 6’ıncı Alaylarda Alay Komutan
Vekili, 6’ıncı Alay Komutanı,
Daha sonra 5’inci Alay Komutanı olarak atandı ve bu birlikle Kafkas
Cephesi’nde savaştı. Burada yaralanarak bir ay tedavi gördü.
1918’de Mondros Mütarekesinden sonra Diyarbakır Askerlik Dairesi
Başkanı,
21 Mayıs 1919’da 18’inci Alay Komutanı,
Daha sonra Silvan’daki asayişsizliği gidermek üzere gönderildi. Bir
süre 2’nci Tümen Komutanlığı vekaletinde bulundu.
Teftiş heyeti ve üst subay Divanıharp başkanlıklarında bulundu.
1922’de 6’ıncı Alay Komutanı,
Daha sonra tekrar 2nci Tümen Komutan Vekili,
21 Kasım 1922’de 2’nci Tümen Piyade Tugay Komutanı olarak tayin
edildi.
16 Temmuz 1925’te 6’ıncı Tümen Piyade Tugay Komutanı,
17 Eylül 1925’te 1’inci Tümen Tugay Komutanı,
25 Haziran 1927’de 3’üncü Kolordu Divanıharp Başkanı,
7 Eylül 1930’da Bursa Askerlik Dairesi Başkanı,
5 Şubat 1931’de 8’inci Kolordu 12’nci Tümen Tugay Komutanı,
23 Ağustos 1931’de Samsun Askerlik Dairesi Başkanı olarak atandı.
160
18 Eylül 1904’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
19 Mart 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Karadağ Hükûmeti’nin Danilo Nişanı,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve 73 Numaralı Vesika İle
146
161
HÜSEYİN
Yarbay
(1311 - c.P.69)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Girit’te doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Nişancı Taburu 1’inci Bölüğüne,
28 Şubat 1896’da Girit’teki 36’ıncı Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne (misafireten),
Eylül 1896’da 35’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğüne,
2 Temmuz 1897’de 5’inci Ordu 69’uncu Alay 2’nci Redif Taburu
13 Nisan 1899’da Yemen’e giderek Mecelle’deki genel erzak
ambarının muhafazasına,
8 Ekim 1905’te 76’ıncı Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğüne,
26 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 80’inci Redif Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
1 Şubat 1911’de 1’inci Kolordu 9’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
27 Aralık 1916’da 40’ıncı Alay Komutanı,
10 Temmuz 1917’de 156’ıncı Alay Komutanı olarak atandı.
162
5 Aralık 1917’de Karatepe’de İngilizlerle yapılan muharebede yaralı
olarak esir düştü. 12 Aralık 1920’de esaretten döndü.
24 Ağustos1923’te sağlık durumu nedeniyle emekli oldu.
1912 - 1913 Balkan Savaşı
1 Ağustos 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Muharebe Madalyası ile ödüllendirildi.147
147
163
MEHMET MÜNİR
Yarbay
(1311 - c.P.72)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Reşit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
28 Eylül 1896’da 1’inci Ordu 2’nci Redif Alayı 2’nci Kirmastı Taburu
30 Nisan 1898’de aynı alayın 3’üncü Çekirge Taburu 4’üncü
Bölüğüne,
17 Ekim 1898’de 1’inci Bursa Tümeni Kurmay Mülhak Subaylığına,
1 Şubat 1911’de 2’nci Kolordu 11’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
19 Ekim 1912’de 4’üncü Kolordu 35’inci Alay 3’üncü Taburuna atandı
bu görevde iken burada yaralandı ve İstanbul’a döndü.
Daha sonra Yozgat Alayı 4’üncü Gönüllü Taburuna,
10 Aralık 1913’te tekrar 35’inci Alayın 3’üncü Taburuna atandı.
10 Eylül 1915’te 6’ıncı Kolordu 3’üncü Alay Komutan Muavini,
Birinci Dünya Seferberliğinde 72’nci Alay Komutanı olarak atandı.
25 Eylül 1915’te Çanakkale’de yaralanarak İstanbul’a döndü.
6 Aralık 1915’te Tekirdağ Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
164
22 Eylül 1916’da Edirne’de teşkil edilen Depo Alayı Komutanı,
10 Eylül 1917’de İhtiyat Astsubay Okulu Müdürü,
4 Mart 1918’de İstanbul’da İhtiyat Astsubay Genel Müdür
Yardımcılığına,
9 Haziran 1919’da Harbiye Dairesine tayin edildi.
27 Eylül 1921’de Tefrik ve Tazyif Komisyonuna atandı.
1923 yılında emekli oldu.
3 Kasım 1916’da Harp Madalyası,
Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.148
148
165
MUSTAFA
Albay
(1311 - c.P.76)
(... - 1916)
Aile Durumu
Kavak’ta doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 3 Ekim 1916’da Dobruca’da
şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
5 Mayıs 1907’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da Hicaz Tümeni emrine,
10 Şubat 1896’da 16’ıncı Hicaz Taburu 3’üncü Nişancı Bölüğüne,
14 Mayıs 1900’da İstanbul Kuleli Askerî Lisesi Sınıf-ı Mahsus
Coğrafya Öğretmeni,
30 Kasım 1908’de Eyüp Askerî Ortaokulu Tarih Öğretmeni,
18 Mart 1909’da Beşiktaş Askerî Ortaoklu Tarih Öğretmeni,
27 Nisan 1911’de 1’inci Ordu Müfettişliği Sungurlu Redif Alayı
Sungurlu Taburuna atandı. Bu görevde iken 3 - 4 Mayıs 1915’te
Seddülbahir’de yaralandı.
16 Ağustos 1915’te 56’ıncı Alay Komutanı olarak tayin edildi.
3 Ekim 1916’da Dobruca Muharebesi’nde 104 numaralı tepede şehit
oldu.
166
27 Kasım 1906’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
149
167
REŞAT ÇİĞİLTEPE
Albay
(1311 - c.P.80)
(1879 - 1922)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Ziya Paşa’nın oğludur. 27 Ağustos
1922 tarihinde intihar etti ve Sandıklı’da Anıt Mezar’a defnedildi. Daha sonra
31 Ağustos 1988 tarihinde devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 65’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Takım Komutanı,
20 Mayıs 1899’da 3’üncü Ordu 68’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölük
Takım Komutanı,
Daha sonra 4’üncü Ordu 28’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur Takım
Komutanı,
168
17 Ağustos 1903’te 55’inci Redif Alayı 2’nci Tabur Takım Komutanı,
14 Ağustos 1904’te Kırklareli’de 76’ıncı Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
1’inci Bölük Komutanı,
19 Aralık 1904’te 4’üncü Ordu 26’ıncı Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
4’üncü Bölük Komutanı,
10 Eylül 1907’de 4’üncü Ordu 53’üncü Redif Alayının Trabzon’daki
1’inci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
31 Ocak 1909’da 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
4’üncü Bölük Komutanı olarak atandı. (Mart 1911’de yapılan teşkilat
değişikliği ile bu tabur, 31’inci Alay 3’üncü Tabur adını almıştır.) Bu
görevinde iken Arnavutluk isyanının bastırılması harekâtına katıldı.
Daha sonra Debre’de Divanıharp Üyesi olarak atandı.
22 Temmuz 1913’te İşkodra Tümeni 70’inci Alay 3’üncü Tabur
Komutan Yardımcısı,
6 Nisan 1914’te İşkodra Tümeni 70’inci Alay 3’üncü Tabur Komutan
29 Mart 1916’da 17’nci Alay Komutanı,
5 Mart 1917’de 8’inci Tümen Komutan Vekili,
3 Eylül 1917’de tekrar 17’nci Alay Komutanı olarak atandı.
8 Ocak 1918’de 17’nci Alay Komutanı iken uhdesine Üsküdar Bölge
Komutanlığı da verildi.
Daha sonra Yıldırım Ordular Grubu emrine atandı.
53’üncü Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
22 Eylül 1918 tarihinde Şeria’da karargâhıyla birlikte İngilizlere esir
düştü ve 23 Kasım 1919’da esaretten döndü.
14 Aralık 1919’da İstanbul’da 2’nci Divan-ı Harbi Örfi Askerî üyeliğine
atandıysa da Millî Mücadele’ye katılmak üzere Anadolu’ya geçti.
6 Ocak 1920 tarihinde 20’nci Kolordu emrine,
1921 yılında Doğu Cephesi’nde Mürettep Tümen ve daha sonra
11’inci Kafkas Tümeni Komutanı olarak atandı. (Bu tümen, 1922 yılı
ilkbaharında Batı Cephesi’ne nakledilmiş ve adı 21’inci Tümen olmuştur.)
Haziran 1922’de 57’nci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
27 Ağustos 1922 tarihinde Büyük Taarruz’da Çiğiltepe bölgesinin
alınmasında, birliğinin emredilen saatte hedefine varamaması dolayısıyla
intihar etti.
169
27 Ekim 1898’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
3 Eylül 1915’te Alman İmparatorluğu’nun Harp Madalyası,
26 Kasım 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
1918 Yılında Fatih’teki büyük yangının söndürülmesindeki gayretinden
dolayı bir madalya,
11 Nisan 1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
18 Ekim 1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Askerî Liyakat Madalyası,
TBMM Tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.151
150
s. 63.
151
170
HÜSEYİN İHSAN BALİ
Albay
(1311 - c.P.82)
(1873 - 1949)
Aile Durumu
1873 yılında Bursa’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 2 Ekim 1949’da
vefat etti.152
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893’te Harp Okuluna girerek 28 Ocak 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
15 Ekim 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Nizamiye Ordusu 69’uncu Alay 2’nci Tabur
22 Kasım 1902’de 3’üncü Ordu 17’nci Alay 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
7 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 19’uncu Alay 5’inci Bölüğüne,
13 Aralık 1909’da 7’nci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
152
171
15 Eylül 1913’te 4’üncü Kolordu 29’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı
olarak atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda 10’uncu Tümen 29’uncu Alay 2’nci Taburuna
atandı ve 1’inci Kanal Harekâtına, Çanakkale, Kirte, Erzincan, Bayburt
bölgelerindeki muharebelere katıldı.
1917 yılında 34’üncü Alay Komutanı olarak atandı ve bu alayla çeşitli
muharebelere katıldı.
8 Ocak 1918’de İtfaiye Alay Komutanı olarak tayin edildi.
2 Ağustos 1920’de İtfaiye Alayı Komutan Muavini,
2 Mart 1921’de Bolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve 31’inci Alay
7 Ocak 1923’te İstanbul’da İtfaiye Alayı Komutanı,
17 Ekim 1923’te 41’inci Tümen 19’uncu Alay Komutanı,
7 Eylül 1925’te 5’inci Kolordu Divanıharp Üyesi,
Daha sonra Esliha ve Mühimmat Muayene Heyeti Başkanı,
5’inci Kolordu Satın Alma Komisyonu Başkanı,
Bandırma’da 2’nci Kolordu 2’nci Tümen 127’nci Alay Komutanı olarak
atandı.
28 Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
1921 yılında TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 153
153
172
HALİL ASUROĞLU
Albay
(1311 - c.P.87)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877’de İstanbul’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895’te teğmen
Yükselme Tarihleri
27 Ekim 1911’de binbaşı
Askerî Görevleri
1914 yılında 21’inci Alay Komutanı,
8 Mart 1919’da 7’nci Tümen Komutanı olarak görev yaptı.
14 Occak 1923’te görevden ayrıldı.
154
173
SELAHATTİN
Yarbay
(1311 - P.92)
(1875 - 1924)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Osman Bey’in oğludur. 21 Şubat
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
11 Ağustos 1901’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 15’inci Nizamiye
Alayı 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
6 Şubat 1896’da 2’nci Ordu 22’nci Redif Alayı 4’üncü Dikili Taburu
1’inci Bölüğüne (becayişen),
21 Şubat 1900’de 1’inci Ordu 2’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
11 Ağustos 1901’de 1’inci Ordu 10’uncu Redif Alayı 3’üncü Ayaş
Taburu 2’nci Bölüğüne,
11 Şubat 1904’te 1’inci Ordu 6’ncı Redif Alayı 4’üncü Çorum Taburu
28 Ocak 1910’da Haydarpaşa Hastanesi Dâhiliye Subaylığına,
1 Şubat 1911’de 2’nci Kolordu 14’üncü Alay 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
19 Aralık 1912’de Kozana Alayı Kozana Taburuna atandı.
8 Şubat 1913’te geçici olarak 14’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
31 Ağustos 1913’te 17’nci Alay 3’üncü Taburuna,
174
27 Kasım 1913’te 2’nci Kolordu 14’üncü Alay 3’üncü Nizamiye
Taburuna atandı.
Birinci Dünya Savaşı sonlarından 81’inci Nizamiye Alay Komutanı,
Daha sonra 176’ncı Alay Komutanı,
1 Ocak 1919’da 172’nci Alay Komutanı olarak atandı.
10 Temmuz 1919’da 15’inci Kolordu emrine tayin edildi.
26 Temmuz 1919’da 3’üncü Kafkas Tümeni 8’inci Alay Komutanı
olarak atandı.
24 Şubat 1920’de 13’üncü Kolordu emrine atandı.
7’nci Kolordu Subay ve Üstsubay Divanıharp Üyesi iken 21 Şubat
1924 yılında vefat etti.
1913 yılında Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1917’de Harp Madalyası,
1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü Sınıf Harp
Liyakat-ı Askerî Nişanı ile ödüllendirildi.155
155
175
YUSUF ZİYA İREN
Albay
(1311 - c.P.94)
(1876 - 1963)
Aile Durumu
1876 yılında Trabzon’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 28 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 69’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
12 Şubat 1896’da 4’üncü Ordu 59’uncu Redif Alayı 2’nci Başkale
13 Haziran 1896’da 4’üncü Ordu 27’nci Alay 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
19 Haziran 1900’de 4’üncü Ordu 58’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur
176
2 Mart 1902’de 4’üncü Ordu 53’üncü Redif Alayı 4’üncü Büyük Liman
11 Temmuz 1905’te 4’üncü Ordu 28’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
13 Mayıs 1906’da 4’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
6 Temmuz 1909’da 1’inci Ordu 2’nci Redif Alayı 3’üncü Çekirge
Taburu 3’üncü Bölüğüne atandı.
29 Ağustos 1912’de Bilecik Redif Alayı 3’üncü Söğüt Taburu
Komutanı,
19 Ekim 1912’de 2’nci Kolordu 18’inci Alay 3’üncü Taburuna atandı.
Bu taburla Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere
katıldı.
Mart 1915’te Çanakkale’ye gitti.
Mart 1916’da 39’uncu Alay Komutanı,
Haziran 1916’da İhtiyat Alay Komutanı olarak atandı. (Ağustos
1916’da bu alay, 167’nci Alay adını almıştır.)
15 Şubat 1917’de esir edildi. 12 Aralık 1920’de geri döndü.
Şubat 1921’de Antalya yoluyla Anadolu’ya geçti.
Ağustos 1921’de Tuzla Koçhisar Komutanı, 156
Kasım 1921’de 1’inci Ordu emrinde Çal’da bulunan 14’üncü Tümen
26’ıncı Alay Komutanı olarak atandı. 157
26 Ağustos 1922’de Afyon Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
Ekim 1923’te 15’inci Tümen 45’inci Alay Komutanı,
Temmuz 1924’te 15’inci Tümen 56’ıncı Alay Komutanı (becayişen),
Daha sonra Yozgat Kalem Başkanı,
8’inci kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak atandı.
15 Kasım 1932’de emekli oldu.
156
157
MSB Arşivi; 26’ncı Alay Subay Künye Defteri, Defter nu: 44, s. 251.
177
1915 yılında Harp Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Kasım 1926’da TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası
ile ödüllendirildi.158
158
178
ABDÜLGANİ
Yarbay
(1311 - c.P.99)
(1872 - 1933)
Aile Durumu
1872 yılında Erzincan’da doğdu. Tahir Bey’in oğludur. 4 Mart 1933’te
vefat etti.159
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 4’üncü Ordu 30’uncu Alay 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğüne (29 Ocak 1898’de yapılan teşkilat değişikliğinde bu tabur, 4’üncü
Ordu 29’uncu Alay 2’nci Tabur adını almıştır.),
17 Nisan 1898’de 4’üncü Ordu 58’inci Redif Alayı 3’üncü Ergazi
Daha sonra 57’nci Alay 3’üncü Ergazi Taburu 4’üncü Bölüğüne,
20 Ocak 1902’de 59’uncu Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
14 Ağustos 1904’te 4’üncü Ordu 7’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığı
Mülhak Subayı,
26 Haziran 1907’de 4’üncü Ordu 7’nci Nişancı Taburu 4’üncü
Bölüğüne (Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliği ile bu tabur, 10’uncu
Kolordu 30’uncu Nişancı Taburu adını almıştır.),
28 Kasım 1912’de 10’uncu Kolordu 94’üncü Nizamiye Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
159
179
1 Şubat 1914’te İstanbul’da bulunan 10’uncu Kolordu 30’uncu Nişancı
Tabur Komutanı olarak atandı (1914 yılında yapılan yeni teşkilat gereği bu
tabur, 9’uncu Kolordu 51’inci Alay 1’inci Tabur adını almıştır.).
4 Ocak 1915’te Sarıkamış’ta Ruslar tarafından esir edildi. 19 Mart
1920’de İstanbul’a döndü.
27 Mart 1920’de Konaklar Müfettişliği emrine atandı.
12/13 Ağustos 1920’de 2’nci Mürettep Tümeni emrine,
27 Ekim 1920’de 4’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
11 Ocak 1921’de 3’üncü Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi olarak atandı.
27 Temmuz 1921’de açığa alındı.
2 Eylül 1923’te sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
16 Ağustos 1896’da Beşinci Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.160
160
180
MEHMET ALİ
Yarbay
(1311 - c.P.119)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Emin Paşa’nın oğludur.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
28 Ocak 1896’de teğmen,
7 Eylül 1903’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü 67’nci Nizamiye Alayı
2’nci Taburuna,
11 Ekim 1896’da 5’inci Ordu açığına,
20 Nisan 1897’de 5’inci Ordu Komutan Yaverliğine,
25 Mart 1898’de 5’inci Redif Ordusu 69’uncu Alay 4’üncü Beyrut
10 Aralık 1898’de Edirne Askerî Lisesi Lisan Öğretmeni,
181
7 Eylül 1903’te İstanbul Askerî Lisesi Lisan Öğretmeni olarak atandı.
5 Aralık 1908’de Genelkurmay Dairesi 2’nci Şubesine,
10 Kasım 1910’da 6’ıncı Nizamiye Ordusu 42’nci Alay 1’inci Taburuna
atandı.
Daha sonra 7’nci Kolordu 7’nci Nişancı Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
15 Eylül 1913’te 4’üncü Kolordu 29’uncu Alay 1’inci Taburuna,
27 Kasım 1916’da 160’ıncı Alay Komutanı olarak atandı. (Birinci
Dünya Savaşı’nda Çanakkale ve Hicaz Cephelerinde savaştı.)
13 Eylül 1917’de İstanbul İhtiyat Astsubay Okuluna tayin edildi.
23 Ağustos 1919’da emekli oldu.
Osmani Nişanı,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
Liyakat Madalyası,
İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.161
161
182
ŞAKİR FUAT
Albay
(1311 - c.P.128)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Sivas’ta doğdu. Sait Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
31 Ağustos 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da
Yükselme Tarihleri
8 Ocak 1915’te yarbay,
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 30’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölüğüne,
Daha sonra 29’uncu Alay 2’nci Taburuna,
26 Eylül 1899’da 4’üncü Ordu 59’uncu Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
15 Şubat 1908’de 4’üncü Ordu 7’nci Nişancı Taburu 3’üncü Bölüğüne,
Mart 1911’de 10’uncu Kolordu 30’uncu Nişancı Taburuna atandı.
6 Ağustos 1914’te 10’uncu Kolordu 95’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
183
10 Nisan 1915’te 10’uncu Kolordu 96’ıncı Alay Komutanı,
7 Aralık 1916’da 171’inci Alay Komutanı,
26 Aralık 1916’da 170’inci Alay Komutanı olarak atandı.
24 Kasım 1929’da emekli oldu.
Harp Madalyası,
1918’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.162
162
184
MEHMET RIFAT
Yarbay
(1311 - c.P.138)
(... - ...)
Aile Durumu
Bursa’da doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
21 Mayıs 1899’da yüzbaşı,
1 Haziran 1903’te kıdemli yüzbaşı,
22 Mart 1908’de binbaşı,
26 Nisan 1912’de yarbay.
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da Hicaz Tümeni emrine,
31 Ocak 1896’da Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
21 Mayıs 1899’da Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
11 Haziran 1902’de 7’nci Ordu 50’nci Alay 21’inci Bölüğüne,
1 Haziran 1903’te Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
21 Mayıs 1911’de 7’nci Kolordu 59’uncu Üsküp Alayı 3’üncü
Taburuna,
9 Aralık 1911’de 62’nci Alay 1’inci Taburuna,
26 Mart 1912’de 5’inci Selanik Kolordusu 14’üncü Nişancı Tabur
Komutanı,
26 Nisan 1912’de 9’uncu Kolordu 85’inci Alayına tayin edildi.
19 Haziran 1913’te 14’üncü Kolordu açığına alındı.
9 Eylül 1913’te 117’nci Alay Komutanı olarak atandı.
185
Birinci Dünya Savaşı’nda Yemen’de 7’nci Kolordu emrinde savaş
sonuna kadar görevine devam etti.
29 Eylül 1916’da Harp Madalyası,
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.163
163
186
AHMET TEVFİK SAVLUCAK164
Albay
(1311 - c.P.140)
(... - 1925)
Aile Durumu
Süleymaniye’de doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 21 Temmuz 1925’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
27 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
28 Ağustos 1900’da yüzbaşı,
18 Haziran 1909’da binbaşı,
25 Nisan 1912’de yarbay,
8 Ocak 1915’te albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hicaz Tümeni emrine,
10 Şubat 1896’da Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
28 Ağustos 1900’de Hicaz Tümeni 64’üncü Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
13 Aralık 1904’te 7’nci Ordu 50’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe
(becayişen) atandı.
5 Eylül 1905’te 7’nci Ordu açığına alındı.
20 Şubat 1908’de 7’nci Ordu 50’nci Alay 2’nci Tabura,
18 Haziran 1909’da 7’nci Ordu 52’nci Alay 3’üncü Tabura,
20 Eylül 1911’de 2’nci Kolordu 5’inci Nişancı Taburu Komutanı olarak
tayin edildi.
164
MSB Arşivi; Albay Kls. 8, Dos. 254.
187
Bu görevindeyken Balkan ve Birinci Dünya Savaşı’na katıldı.
5 Aralık 1915’te emekli oldu.165
13 Mayıs 1916’da tekrar göreve alındı ve Resülayn Esirler Garnizonu
Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından sonra İngilizler tarafından
Malta’ya gönderildi.166 Yurda döndükten sonra 9 Aralık 1919’da tekrar emekli
edildi.167
Yeniden göreve alındı ve Resülayn İnşaat Birlikleri Komutanı olarak
atandı.
3 Temmuz 1921’de emekli edildi.168
165
166
Şimşir; s. 179.
167
Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif nu: 233, 20106.
168
169
188
MEHMET HAYRİ
Albay
(1311 - c.P.141)
(1874 - 1933)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 11 Mart
1933’te vefat etti.170
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1911 yılında kıdemli yüzbaşı,
12 Nisan 1914’te binbaşı,
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 2’nci Ordu 14’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
11 Ağustos 1901’de Karamürsel Redif Taburu 3’üncü Bölüğüne,
16 Temmuz 1903’te İzmit Redif Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
15 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 8’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
3’üncü Bölük Komutanı (Mart 1911’de yapılan teşkilatta bu Tabur, 9’uncu
Nizamiye Alayı 2’nci Tabur adını almıştır.),
12 Nisan 1914’te 3’üncü Tümen 8’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
170
189
Birinci Dünya Savaşı’nın başında 3’üncü Tümen 31’inci Alay 2’nci
Tabur Komutanı olarak atandı ve Çanakkale Cephesi’ndeki muharebelere,
Haziran 1916’da da Sina - Filistin Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
Aralık 1916’da 80’inci Alay Komutanı olarak atandı ve Telûrrefah
mevkiinde yapılan bir muharebede esir düştü. Nisan 1919’da İstanbul’a
döndü.
Mayıs 1919’da 25’inci Kolordu 10’uncu Kafkas Tümeni 30’uncu Alay
Komutan Muavini olarak tayin edildi.
11 Nisan 1920’de Anadolu’ya geçti ve 41’inci Tümen 12’nci Alay 1’inci
Tabur Komutanı olarak atandı.
17 Haziran 1921’de Orhaneli Kazası nakliye vasıtalarının teşkil ve
tespiti ile görevlendirildi.
15 Ekim 1921’de 16’ıncı Tümen 43’üncü Alay Komutanı (Bu görevinde
iken Büyük Taarruza katıldı.),
Temmuz 1926’da 12’nci Tümen 36 ncü Alay Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 3’üncü Ordu Müfettişliği Piyade Mütehassıslığına,
Daha sonra Millî Savunma Bakanlığı Hesap Teftiş Heyeti Üyesi olarak
atandı.
1897 yılında Yunan Harp Madalyası ve Beşinci Dereceden Mecidî
Nişanı,
1903 yılında Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ve Gümüş Liyakat
Madalyası,
1915 yılında Harp Madalyası ve Harp Liyakat Madalyası,
1916 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp ve
Liyakat Madalyası,
171
190
MEHMET SAİT
Albay
(1311 - c.P.148)
(1878 - 1932)
Aile Durumu
1878 yılında Antalya’da doğdu. Sait Bey’in oğludur. 27 Ocak 1932’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Bursa Askerî Lisesinden mezun olduktan sonra 29 Nisan 1893
tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hicaz Tümeni emrine,
10 Şubat 1896’da Hicaz Tümeni 16’ıncı Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe,
28 Ağustos 1900’de aynı Taburun 2’nci Bölüğe,
5 Nisan 1904’te 3’üncü Ordu 47’nci Redif Alayı 2’nci Kuşadası Taburu
7 Mart 1905’te 3’üncü Ordu 131’inci Redif Alayı 1’inci Görice Redif
Taburuna,
31 Ağustos 1910’da 3’üncü Ordu 37’nci Redif Alayı 2’nci Kalkandelen
Taburu Komutanı,
9 Aralık 1911’de 6’ıncı Kolordu 50’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
11 Aralık 1912’de 28’inci Nizamiye Tümeni emrine,
18 Mart 1913 tarihinde geçici olarak Aydın Depo Taburuna,
9 Ağustos 1914’te 4’üncü Kolordu 11’inci Tümen İdare Başkan Vekili,
Birinci dünya Savaşı başında 20’nci Tümen 62’nci Alay 3’üncü Taburu
Komutanı,
191
13 Nisan 1917’de Çanakkale’de 55’inci Tümen 170’inci Alay
Komutanı,
29 Temmuz 1918’de 47’nci Tümen 148’inci Alay Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nden sonra Personel Dairesi emrine,
27 Nisan 1919’da 14’üncü Kolordu 61’inci Tümen 189’uncu Alay
Komutanı,
12 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine tayin edildi.
4 Mart 1921’de Samsun’a gelerek Anadolu’daki Millî Mücadele’ye
katıldı.
Daha sonra sırasıyla Amasya ve Tokat Divanıharp üyeliklerinde
bulundu.
15 Ağustos 1921’de 57’nci Alay Komutanı,
29 Ağustos 1921’de 30’uncu Alay Komutanı,
31 Ekim 1921’de 61’inci Alay Komutanı,
Daha sonra 9’uncu Tümen 29’uncu Alay Komutanı,
7 Kasım 1927’de 9’uncu Kolordu Divanıharp Üyesi,
4 Eylül 1928’de 1’inci Kolordu 57’nci Tümen 37’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 6’ıncı Kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak atandı.
10 Aralık 1930’da sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
Hazari ve Seferi Liyakat Madalyası,
15 Kasım 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
7 Aralık 1916’da Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Meziyet-i
Askeriye Nişanı,
Harp Madalyası,
Sakarya Muharebesi’ndeki başarısından dolayı taşıdığı madalyadan
üstün bir madalya,
172
192
SALİH SIRRI KALKANDELEN
Yarbay
(1311 - c.P.162)
(1877 - 1944)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Ferit Bey’in oğludur. 24 Kasım 1944’te
vefat etti.173
Öğrenim Durumu
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Ağustos 1899’da üsteğmen,
Askeri Görevleri
Harp Okulu’ndan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine,
29 Ocak 1896’da 5’inci Ordu 66’ncı Alay 1’inci Redif Taburu 3’üncü
Bölüğe;
14 Ağustos 1899’da 5’inci Ordu 66’ncı Alay 1’inci Redif Taburu 1’inci
Bölüğe;
25 Mayıs 1907’de 5’inci Ordu 66’ncı Alay 3’üncü Redif Taburu 4’üncü
Bölüğe;
26 Eylül 1909’da 5’inci Ordu 79’uncu Alay 1’inci Redif Taburu 4’üncü
Bölüğe (Mart 1911 teşkilatı gereğince 5’inci Ordu Maraş Alayı Maraş Taburu
adını almıştır),
27 Temmuz 1912’de 8’inci Kolordu 77’nci Alay 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
Şubat 1915’te 2’nci Alay Komutan Vekilliğine atandı.
25 Eylül 1918’de esir düştü.
173
MSB Arşivi; Şahsi Dosyası, Kls. 82, Dos. 2619.
193
3 Mayıs 1920’de 1’inci Kolordu 155’inci Alay Komutanlığına,
10 Temmuz 1920’de Muamelat-ı Zatiye emrine;
12 Ağustos 1920’de Mürettep 2’nci Tümen 5’inci Alay Komutanlığına
tayin edildi.
15 Ekim 1920’de genel açığa alındı.
17 Şubat 1921’de Sakarya Alay Komutanlığına,
28 Şubat 1921’de 41’inci Alay Komutanlığına,
15 Ekim 1921’de Beypazarı Hat Komutanlığına,
26 Aralık 1921’de Millî Müdafaa Vekâleti emrine,
11 Nisan 1922’de Bitlis Kalem Başkanlığına atandı.
16 Haziran 1924’te açığa alındı.
3 Kasım 1924’te kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.
2 Aralık 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
Ocak 1917’de Alman İkinci Demir Salip Nişanı,
24 Haziran 1917’de Harp Madalyası,
Mayıs 1918’de Alman Birinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
1 Şubat 1928’de İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.174
174
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası
194
AHMET ŞEMSETTİN
Yarbay
(1311 - c.P.201)
(1876 - 1952)
Aile Durumu
1876 yılında Kandiye’de doğdu. Adem Bey’in oğludur.175 25 Ocak
Öğrenim Durumu
21 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 13 Mart 1895
Yükselme Tarihleri
8 Kasım 1905’te yüzbaşı,
15 Aralık 1913’te binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrine,
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 72’nci Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
28 Şubat 1896’da 5’inci Ordu açığına,
13 Nisan 1896’da 5’inci Ordu 35’inci Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe,
18 Aralık 1898’de 5’inci Ordu 71’inci Redif Alayı 3üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
17 Mart 1902’de 5’inci Ordu 6’ncı Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
2 Kasım 1908’de 5’inci Ordu açığına,
21 Ocak 1909’da 36’ncı Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
Şubat 1911’de Arnavutluk Genel Harekâtına katılarak 50’nci Alay
3’üncü Tabur Komutan Vekili,
1911 yılında Manastır’da 50’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak
atandı.
175
176
MSB Arşivi, Albay, Kls. 8, Dos. 242.
195
1912 yılı başlarında hükûmete karşı isyan eden Toptanilerin takibinde
bulunmak üzere Tiran’a gitti. Balkan Savaşı’nda İşkodra Muharebelerinde
bulundu.
22 Temmuz 1912’de 71’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Birinci Dünya Seferberliğinde İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki
emrine atandı.
24 Mart 1915’te Çanakkale muharebelerine katıldı. Kerevizdere ve
Zığındere’de yapılan muharebede ağır şekilde yaralandı.
29 Mart 1916’da 1’inci İşkodra Tümeni 71’inci Alay Komutanı olarak
atandı. (Bu görevde iken Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.) 24
Eylül 1918’de esir edildi. 17 Aralık 1919’da geri döndü.
22 Ocak 1920’de 12’nci Kolordu emrine,
3 Mart 1920’de 12’nci Kolordu 139’uncu Alay Komutanı,
1922 yılında 61’inci Tümen Tugay Komutanı,
Mayıs 1925’te Bolu Askerlik Dairesi Başkanı,
Eylül 1929’da 23’üncü Tümen Tugay Komutanı,
12 Eylül 1931’de 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen Tugay Komutanı iken
emekli oldu.
1897 Osmanlı - Yunan Savaşı
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden Demir Salip
177
196
MEHMET EMİN
Albay
(1311 - c.P.203)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Salih Paşa’nın oğludur.
Öğrenim Durumu
1894 yılında girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde teğmen
Yükselme Tarihleri
19 Ekim 1912’de binbaşı
Askerî Görevleri
21 Mart 1896’da 4’üncü Ordu 52’nci Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
24 Ocak 1897’de 4’üncü Ordu 53’üncü Redif Alayı 1’inci Taburuna,
14 Ağustos 1897’de Genel Levazımat Dairesi 2’nci Şubesine,
4 Nisan 1909’da 1’inci Ordu 6’ıncı Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne (Mart 1911’de yapılan yeni teşkilatta bu Tabur, 1’inci Kolordu
6’ıncı Nizamiye Alayı 2’nci Tabur adını almıştır.),
197
Aralık 1911’de 1’inci Kolordu 6’ıncı Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
19 Ekim 1912’de 1’inci Kolordu 5’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı olarak atandı. (5 Haziran 1915’te Kirte Muharebesi’nde yaralandı.)
15 Ocak 1917’de 5’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
23 Aralık 1917’de 9’uncu Alay Komutanı,
28 Aralık 1917’de de 37’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
39 Eylül 1918’de Irak Cephesi’nde esir düştü ve 11 Mayıs 1920’de
yurda geri döndü.
17 Kasım 1920’de 5’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
23 Aralık 1920’de 1’inci Tümen 2’nci Alay Komutanı olarak atandı.
24 Ocak 1921’de Bursa’da açığa alındı.
5 Şubat 1921’de İnebolu’dan Kastamonu’ya geldi.
28 Mayıs 1921’de Kastamonu’da 5’inci depo Alay Komutanı olarak
tayin edildi.
25 Şubat 1922’de Bolu Menzil Bölge Müfettiş Vekili,
26 Eylül 1922’de Millî Savunma Bakanlığı emrine,
11 Ekim 1922’de 1’inci Kolordu emrine,
7 Ekim 1923’te 4’üncü Kolordu emrine atandı. Bir süre Divanıharp
Başkanı olarak görev yaptı ise de Divanıharbin lağvı üzerine açığa alındı.
6 Şubat 1924’te 1’inci Kolordu Divanıharp Üyesi,
4 Eylül 1928’de 68’inci Alay Komutanı,
19 Ekim 1931’de İzmir Askerlik Dairesi Başkanı olarak tayin edildi.
198
1915 yılında Gümüş Harp Madalyası,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
17 Kasım 1920’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
178
199
AHMET RIZA
Albay
(1311 - c. P.214)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Manastır’da doğdu. Rüstem Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Haziran 1926’da albay.
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 23’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
Bölüğüne,
2 Temmuz 1898’de 3’üncü Ordu 23’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
1 Haziran 1899’da Askerî Ortaokulu Resim Öğretmeni,
11 Eylül 1904’te 3’üncü Ordu 21’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
2 Kasım 1908’de 3’üncü Ordu Cedid Redif Manisa Alayı 4’üncü Tabur
10 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 109’uncu Redif açığına alındı.
Daha sonra 3’üncü Üsküp Tabur Komutanı,
17 Mart 1910’da 3’üncü Ordu 20’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
Komutanı (14 Mart 1911’de yapılan teşkilatta bu Tabur, 48’inci Alay 1’inci
Tabur adını almıştır.),
200
19 Ekim 1912’de 6’ıncı Kolordu 48’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
9 Temmuz 1913’te umum açığına, 10’uncu Tümende Tabur Komutanı
(Alayı belli değil),
15 Eylül 1913’te 4’üncü Kolordu 30’uncu Alay 1’inci Taburuna,
Şubat 1914’te 30’uncu Alay Komutanı,
2 Ağustos 1914’te 4’üncü Kolordu 28’inci Alay Komutan Muavini,
14 Ağustos 1916’da 13’üncü Alay Komutanı,
6 Ağustos 1919’da Amasya Askerlik Dairesi Başkanı,
4 Mayıs 1920’de Tokat Mıntıka Komutanı olarak atandı ve Zile
isyanlarının bastırılmasında görev aldı.
İstiklal Savaşı’nda 28’inci Alay Komutanı,
15 Ekim 1925’te 15’inci Tümen 38’inci Piyade Alay Komutanı olarak
atandı.
5’inci Kolordu 6’ıncı Tümen 51’inci Alay Komutanı iken 31 Ağustos
1931’de emekli oldu.
Haziran 1898’de Yunan Muharebe Madalyası,
2 Ekim 1915’te Harp Madalyası,
Madalyası,
1920 yılında Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.179
179
201
MUSTAFA NİHAT
Yarbay180
(1311 - c.P.216)
(... - 1916)
Aile Durumu
Diyarbakır’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 2 Ağustos 1916’da şehit
oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
2 Ağustos 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 5’inci Ordu 38’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
28 Mart 1901’de 37’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölüğüne,
14 Mayıs 1904’te Manastır Askerî Lisesi Dâhiliye Subayı,
26 Haziran 1905’te 3’üncü Ordu 17’nci Nişancı Taburu 1’inci
Bölüğüne,
4 Mart 1911’de 5’inci Kolordu 5’inci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur
18 Şubat 1919’te 5’inci Kolordu açığa alındı.
Daha sonra Kafkas Cephesi’nde 41’inci Alaya Komutanı olarak tayin
edildi ve cephedeki çarpışmalarda 2 Ağustos 1916’da şehit oldu.
18 Mart 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
180
Rütbesi, 2 Ağustos 1916’da yarbaylığa yükseltildi.
181
202
ALİ HAYRİ
Binbaşı
(1311 - c.P.247)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Trablusgarp’ta doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1895 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Balkan Savaşı’na Rumeli Batı Ordusu emrinde katıldı.
1914 yılında Edremit Askerlik Şubesi Başkanı,
Ekim 1915’te 48’inci Tümen 151’inci Alay Komutanı,
Mart 1916’da Yemen Müfrezesi Komutanı,
Daha sonra Hicaz Kuvve-i Seferiye Menzil Müfettişliği emrinde çeşitli
görevlere tayin edildi.
182
203
NAZİF
Albay
(1311 - c.P.250)
(1872 - 1942)
Aile Durumu
1872 yılında Sofular’da doğdu. Haşim Bey’in oğludur. 26 Eylül
Öğrenim Durumu
Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Ocak 1896’da 5’inci Ordu 9’uncu Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğe,
3 Ocak 1898’de Seraskerlik Yaverliğine,
20 Eylül 1909’da 1’inci Ordu 8’inci Alay 3’üncü Tabura,
20 Temmuz 1911’de 13’üncü Kolordu 38’inci Nişancı Tabura,
25 Eylül 1911’de 13’üncü Kolordu Kurmaylığı Mülhak Subayı,
183
204
11 Haziran 1913’te İstanbul Sultanahmet Redif Taburu Komutanı,
9 Mart 1914’te Sultanahmet Askerlik Şubesi Başkanı,
1915 yılı başlarında 61’inci Tümen 146’ncı Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
14 Mart 1916’da 151’inci Alay Komutanı olarak atandı. (Bu alayla
Kafkas ve Filistin Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
5 Ocak 1920’de 14’üncü Kolordu emrine,
27 Ocak 1920’de 25’inci Kolordu emrine,
4 Mayıs 1920’de Merkez Dairesi Tahkik Heyeti Üyesi,
Eylül 1920’de Özel Teftiş Komisyonuna tayin edildi.
Kasım 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve Millî Mücadele’ye
katıldı.
26 Kasım 1921’de 7’nci Tümen 41’inci Alay Komutanı,
Daha sonra Konya Divanıharp Üyesi olarak atandı.
17 Ekim 1922’de Konya Zabitan ve Efrad Divanıharp Başkanı,
7 Ocak 1924’te 5’inci Kolordu Divanıharp Üyesi,
6 Ekim 1924’te 5i’nci Tümen 10’uncu Kafkas Alay Komutanı,
13 Temmuz 1926’da Çorlu Askerlik Dairesi Başkanı,
4 Eylül 1928’de 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen 190’ıncı Alay Komutanı
olarak atandı.
13 Aralık 1916’da Harp Madalyası,
20 Kasım 1927’de TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası
184
205
AHMET HAMDİ
Albay
(1311 - c.P.256)
(1872 - 1936)
Aile Durumu
1872 yılında Yalvaç’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur. 17 Ağustos
Öğrenim Durumu
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
15 Mayıs 1906’da kıdemli yüzbaşı,
28 Temmuz 1918’de yarbay,
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 70’inci Alay 1inci Tabur 1’inci Bölüğe,
12 Ağustos 1896’da 3’üncü Ordu 23’üncü İzmir Redif Tugayı Kurmay
Mülhaklığına atandı.
1901 yılında Arnavutluk harekâtına katılarak, bir sene orada kaldıktan
sonra İzmir’e döndü. 15 Mayıs 1906’da 3’üncü Ordu 47’nci Alay 4’üncü
Ödemiş Taburuna,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 47’nci Alay 4’üncü Ödemiş Tabur
Komutanı,
185
206
1910 yılında 3’üncü Ordu 47’nci Alay 3’üncü Tire Taburuna,
30 Temmuz 1911’de yine aynı Alayın 4’üncü Ödemiş Taburu
Komutanı,
25 Mart 1913’te geçici olarak Mustahfız Ödemiş Alayına tayin edildi.
Seferberlik başladığında İzmir Askerlik Şubesi Başkanı,
12 Kasım 1915’te 49’uncu Tümen 154’üncü Alay Komutanı olarak
atandı.
11 Temmuz 1917’de İstanbul’a döndü.
18 Aralık 1919 yılında 41’inci Tümen 131’inci Alay Komutanı olarak
atandı.
16 Mayıs 1920’de Konya Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra Karaman Askerlik Dairesi Başkanı,
1 Eylül 1921’de Seydişehir Askerlik Dairesi Başkanı,
18 Mart 1922’de Silifke Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra Antalya Askerlik Dairesi Başkanı,
30 Eylül 1923’te Adana Askerlik Dairesi Başkanı,
25 Ekim 1925’te 4’üncü Kolordu 8’inci Tümen 135’inci Alay Komutanı,
1927 yılında 4’üncü Kolordu Divanıharp Üyesi,
11 Ekim 1928’de 1’inci Kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak atandı.
1917 yılında Kırmızı Şeritli Harp Madalyası,
Birinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi. 186
186
207
İBRAHİM HAKKI
Yarbay
(1311 - c.P.284)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Elazığ’da doğdu. Mehmet Yaşar Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Haziran 1900’de üsteğmen,
15 Mayıs 1905’te yüzbaşı,
30 Eylül 1911’de kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü ordu emrine,
Mayıs 1896’da 73’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
Haziran 1900’da Diyarbakır Redif Tümeni Mardin Redif Taburu 3’üncü
Bölüğe,
15 Mayıs 1905’te Mardin Redif Taburu 1’inci Bölüğe,
Ekim 1912’de 103’üncü Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
4 Temmuz 1914’te geçici olarak Sanayi Takımları Komutanı ek görev
olarak 12’nci Kolordu Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
10 Eylül 1914’te 12’nci Kolordu Depo Taburuna Misafir olarak atandı.
208
29 Kasom 1914’te 35’inci Tümen Divan-ı Harb-i Askerî Başkanı,
Mart 1915’te ek görev olarak Musul Merkez Komutanı,
Mayıs 1915’te 35’inci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı olarak tayin
edildi.
Daha sonra satın alma komisyonlarında, sevkiyat görevlerinde,
garnizon komutanlıklarında, Menzil Hat Komutanlığı Vekilliğinde bulundu.
Aralık 1915’te Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı,
Mart 1916’da 45’inci Tümen 141’inci Alay Komutan Vekili,
19 Eylül 1916’da 51’inci Tümen 7’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Eylül 1917’de 51’inci Tümen Divanıharp Başkanı,
Mayıs 1918’de Elazığ Menzil Mıntıka Müfettişliği Satınalma
Komisyonu Başkanı,
17 Aralık 1918’de Malazgirt Askerlik Şubesi Başkanı olarak tayin
edildi.
27 Mayıs 1916’da Harp Madalyası,
Eylül 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.187
187
209
YUSUF ZİYA ŞAYLAN
Yarbay
(1311 - c.P.297)
(1871 - 1947)
Aile Durumu
1871 yılında Batum’da doğdu. Salih Bey’in oğludur. 17 Nisan 1947’de
vefat etti.188
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 65’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
8 Mayıs 1902’de Tefenni Redif Taburu’nun 2’nci Bölüğe,
Daha sonra 112’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
7 Nisan 1905’te 20’nci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe atandı. (1910
yılında yapılan teşkilat değişikliği ile bu Tabur, 1’inci Tümen Nişancı Taburu
adını aldı.)
188
210
30 Temmuz 1908’de Kumanova Harekâtı’na katıldı. (Üç ay süre ile
burada Divanıharp Üyesi olarak görev yaptı.)
29 Ocak 1912’de 56’ncı Alay 3’üncü Tabur Komutanı tayin edildi.
Daha sonra Ergiri’de bir Hastane tesis ederek buranın müdürlüğüne
atandı.
Ergiri’nin sükûtu üzerine 8 ay esarette kaldı.
4 Aralık 1913’te İstanbul’a döndü.
Daha sonra Arapkir Asker Alma Şubesine tayin edildi.
18 nci Tümen 53’üncü Alay Komutan Vekili,
Daha sonra tekrar Arapkir Askerlik Şubesi’ne,
Kasım 1914’te Depo Taburu Komutanı,
18 Ocak 1915’te 11’inci Kolordu 33’üncü Tümen 52’nci Alay Komutanı
olarak atandı.
3 - 4 Ağustos 1916’da esir edildi. 21 Eylül 1918’de esaretten döndü ve
İnebolu yoluyla Ankara’ya gitti.
30 Aralık 1920’de Maraş Bölgesinde 2’nci Kolordu 9’uncu Tümen
27’nci Alay Komutanı olarak atandı.
Daha sonra 6’ncı Kolordu 16’ncı Tümen 44’üncü Alay Komutanı,
Balıkesir’de 2 Nolu Teftiş ve Tetkik Komisyonu Başkanı,
Haziran 1928’de 15’inci Tümen Levazım Müdürü olarak atandı.189
21 Haziran 1930’da emekli oldu.190
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 191
189
190
191
211
ALİ VEHBİ AŞAN
Albay
(1311 - c.P.298)
(1874 - 1949)
Aile Durumu
1874 yılında Prizren’de doğdu. Veli Bey’in oğludur. 5 Mayıs 1949’da
vefat etti.192
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 3’üncü Ordu 21’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe,
16 Kasım 1898’de 3’üncü Ordu 21’inci Alay 3’üncü Tabur 3üncü
Bölüğe,
16 Kasım 1901’de 3’üncü Ordu 18’inci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
192
MSB Arşivi; Albay Bölümü, Şahsi Dosyası, Kls. 13, Dos. 414.
212
6 Ekim 1903’te 3’üncü Ordu 19’uncu Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 19’uncu Alay 3’üncü Tabura,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 20’nci Alay 3’üncü Tabura,
1 Ağustos 1913’te Çatalca Ordusuna atandı.
21 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu açığına alındı.
24 Mayıs 1914’te Diyarbakır Askerlik Şubesine,
1915 yılında 73’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
10 Ocak 1916’da 149’uncu Alay Komutanı olarak tayin edildi.
29 Eylül 1918’de esir edildi, 12 Ocak 1920’de esaretten döndü.
3 Mart 1920’de 1’inci Kolordu emrine,
25 Ağustos 1920’de Çatalca Komisyonu Komutanı olarak atandı.
27 Ekim 1921’de İnebolu yoluyla Ankara’ya gelerek Batı Cephesi’nde
2’nci Ordu 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı,
2’nci Kolordu 4’üncü Tümen Tugay Komutanı iken 28 Kasım 1931’de
emekli oldu.
1914’te Dördüncü dereceden Osmani Nişanı,
Dördüncü dereceden Mecidî Nişanı,
1914 yılında Harp Madalyası ile ödüllendirildi.193
193
K.K.K. Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası.
213
AHMET SÜREYYA
Binbaşı
(1311 - c.P.323)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Merzifon’da doğdu. Dursun Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
28 Ocak 1896’da teğmen
14 Haziran 1903’te üsteğmen,
14 Haziran 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü ordu 9’uncu Alay
3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
1903 yılında Karadağ sınırında 1’inci Redif Taburu 1’inci Bölük
Komutanı,
Daha sonra Taşlıca’da bulunan 9’uncu Redif Bölüğüne,
Haziran 1903’te 33’üncü Alay 3’üncü Ergiri Taburu 3’üncü Bölüğüne,
1911 yılında 67’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak atandı.
5 Mart 1913’te esir oldu. 14 Kasım 1913’te esaretten dönerek
Ankara’ya geldi ve 5’inci Kolordu emrine tayin oldu.
Daha sonra mevcut Askerlik Şube Başkanı,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 13’üncü Tümen emrine,
Daha sonra 14’üncü Tümen 42’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
13’üncü Alay Komutanı,
Hicaz Demiryolu Hattı Muhafız Alay Komutanı olarak atandı. 31 Mart
1918’de Amman’da yaralandı.
5 ay Şam’da tedavi gördükten sonra Merzifon’a geldi.
214
18 Kasım 1920’de Mecitözü Askerlik Şube Başkanı olarak atandı.
6 Eylül 1920’de Kuvayımilliye’ye katılarak Zile İsyanı’nın
bastırılmasında görev aldı.
Harp Madalyası,
Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası,
Kılınçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi.194
194
215
HACI REMZİ
Yarbay
(1311 - c.Sv.1)
(1875 - 1934)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 10 Kasım
Öğrenim Durumu
teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1911 yılında Süvari Tatbikat Okulunda bir yıl
eğitim gördü.
Yükselme Tarihleri
1902’de üsteğmen,
Askerî Görevleri
28 Ocak 1898’de 2’nci Süvari Alayının Eskişehir’de bulunan 5’inci
Bölüğe,
1897 yılında Hassa Ordusu Kurmay Dairesi 2’nci Şubesine,
1898 yılında tekrar Eskişehir’deki 5’inci Bölük Komutanı,
1899 yılında 2’nci Kastamonu Süvari Redif Alayı İnebolu Bölüğü
Takım Komutanı,
1902 yılında 3’üncü Süvari Alayının İzmit’teki 3’üncü Bölüğüne,
1908 yılında İstanbul’da bulunan 3’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutan Vekili,
Daha sonra Mızraklı Süvari Alayına,
Haziran 1916’da 31’inci Süvari Alayına,
Daha sonra da Irak bölgesinde Hecin Süvari Alayı Komutanı olarak
atandı.
Bu görevinden sonra 6’ncı Ordu emrine tayin edildi.
216
Mayıs 1916’da 6’ncı Ordunun satın alma memuru olarak İstanbul’a
geldi.
Eylül 1916’da Konya’da Ziraat Taburları Komutanı,
1918 yılında Bartın Askerlik Şubesi Müdürü,
Daha sonra İzmit 6’ncı Askerlik Şubesi Müdürü,
14 ncü Kolordu Süvari Alay Komutan Muavini,
Aralık 1919’da Akhisar’da Millî Alay Komutan Muavini,
Temmuz 1920’de Eskişehir’de Subay Divanıharbine tayin edildi.
12 Aralık 1920’de Batı Cephesi’nde Millî Alay Komutanı olarak atandı.
(Bu görevde iken İkinci İnönü ve Sakarya Meydan Muharebesi’ne katıldı.)
8 Mart 1922’de Ankara’ya geldi.
20 Nisan 1922’de Kastamonu Subay Divanıharp Başkanı,
6 Eylül 1922’de 19’uncu Süvari Alay Komutanı,
1924 yılında 1’inci Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp Üyesi
olarak atandı.
1 Ağustos 1926’da 7’nci Kolordu 1’inci Tümen 71’inci Alay Komutanı
iken emekli oldu.
1908 yılında Hicaz Demir Yolu Madalyası,
1909 yılında Dördüncü Dereceden Balkan Mürettep Milliyetler Nişanı,
Harp Madalyasıyla ödüllendirildi.195
195
217
MAHMUT HAKKI
Yarbay
(1311 - c.Sv.3)
(1878 - ...)
Aile Durumu
2 Şubat 1878’de Erzincan’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Erzurum Lisesinden mezun olduktan sonra 29 Nisan 1893’te Harp
Okuluna girdi ve 28 Ocak 1896’da teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
26 Aralık 1903’te yüzbaşı vekili,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu 20’nci Süvari
Alayı 4’üncü Bölüğe,
17 Haziran 1900’de aynı alayın 1’inci Bölüğüne,
26 Aralık 1903’te 19’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
10 Ağustos 1905’te 4’üncü Süvari Tümeni Kurmay Mülhaklığına,
14 Nisan 1909’da 19’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
8 Aralık 1909’da 19’uncu Süvari Numune Alayı Muallimi Albay Bob
Bey’in Tercüman ve Muavinliğine,
6 Haziran 1911’de Süvari Subay Binicilik ve Tatbikat Okulu
Öğretmenliğine tayin edildi.
2 Ekim 1912’de Şark Ordusu 17’nci Redif Kolordusu Komutanı
Çürüksulu Mahmut Paşanın Yaverliğine,
11 Kasım 1912’de Mürettep 2’nci Kolordu Komutanı Süleyman Şefik
Paşa’nın Yaverliğine,
6 Ekim 1913’te tekrar eski görevi olan Süvari Subay Binicilik ve
Tatbikat Okulu Öğretmenliğine tayin edildi.
218
19 Mayıs 1914’te Harbiye Dairesi 3’üncü Süvari Şubesine,
30 Mart 1915’te 15’inci Kolordu Kurmaylığı 2’nci Şube Müdüriyetine
atandı. Alçıtepe Muharebelerinde sağ ayağı ve bacağından yaralandı.
24 Ağustos 1915’te Lapseki Subay Divanıharp Başkanı,
31 Ağustos 1915’te tekrar 15’inci Kolordu Kurmaylığı 2’nci Şube
Müdürü,
29 Haziran 1917’de Yıldırım Ordular Grubu 7’nci Ordu Kurmaylığı
2’nci Şube Müdürlüğüne atandı. Bu görevi ile Filistin Cephesi’ndeki
Daha sonra 109’uncu Alay Komutan Vekili olarak tayin edildi.
20 Eylül 1918’de Nablus civarında yapılan muharebelerde sağ
dizinden yaralanarak İngilizlere esir düştü.
27 Ocak 1920’de esaretten döndü.
9 Şubat 1920’de İstanbul’da Harbiye Nezareti Süvari Talim ve Terbiye
Encümeni Üyesi,
16 Ağustos 1920’de Personel Dairesi emrine,
5 Eylül 1920’de Bakırköy Fabrikası Harp Seneleri Hesap Amiri,
4 Ocak 1921’de İstanbul Merkez Komutanlığı Kurmaylığı 2’nci Şube
Müdürü,
12 Ocak 1921’de ek görev olarak Subay Tetkik ve Tasnif Komisyonu
Üyesi,
19 Kasım 1921’de yine ek görev olarak Talimname Encümeni Üyesi,
22 Şubat 1923’te Kuleli Askerî Lisesine tayin edildi.
2 Kasım 1923’te emekliye sevk edildi ise de 19 Aralık 1923’te Millî
Mücadele’nin başlangıcından itibaren gizli teşkilatta Kuvayımilliye ile ortak
olarak çalıştığı için emekli edilmedi.
23 Mart 1924’te Bursa Askerî Lisesi Matematik Öğretmenliğine tayin
edildi.
13 Ağustos 1924’te 2’nci Süvari Tümeninde staj yapmak üzere
görevlendirildi.
1926 yılında 45’inci Süvari Alay Komutanı olarak atandı.
219
26 Aralık 1903’te Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Aralık 1908’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1915 yılında sırasıyla; Harp Madalyası, Muharebe Gümüş Liyakat
Madalyası, Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1916 yılında sırasıyla; Dördüncü Dereceden Kılınçlı Osmani nişanı,
İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı,
Üçüncü Dereceden Avusturya - Macaristan Askerî Liyakat Madalyası,
Üçüncü Dereceden Mecidî nişanı ile ödüllendirildi.196
196
220
AHMET MUHLİS
Binbaşı
(1311 - c.Sv.9)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Tevfik Paşa’nın oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
7 Ağustos 1909’da yüzbaşı (rütbe tasfiyesinden dolayı),
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da Hassa Ordusu emrine,
20 Temmuz 1896’da 2’nci Süvari Alayına (misafireten),
29 Ekim 1896’da 2’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
10 Temmuz 1900’de 2’nci Süvari Alayı emrine,
21 Kasım 1909’da 1’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
29 Kasım 1914’te 1’inci Kolordu 1’inci Süvari Alayına,
221
21 Ocak 1916’da Mürettep 13’üncü Süvari Alayı Komutanı olarak tayin
edildi.
1917 yılında 1’inci Kolordu emrine,
Daha sonra İstanbul Muhafızlığı emrine,
19 Şubat 1919’da 25’inci Kolordu emrine,
Subay Divanıharbi emrine atandı.
21 Mayıs 1919’da Binicilik Okulu Müdür Muavini olarak tayin edildi.
Hicaz Madalyası,
Tebdilen Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.197
197
222
HÜSEYİN NURİ BALCI
Yarbay
(1311 - c.Sv.19)
(1876 - 1925)
Aile Durumu
1876 yılında Filibe’de doğdu. Süleyman Bey’in oğludur. 20 Şubat
1925’te şehit oldu.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 28 Aralık 1895
Yükselme Tarihleri
28 Aralık 1895’te teğmen,
8 Ekim 1907’de yüzbaşı vekili,
14 Eylül 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
28 Aralık 1895’te Mustafa Paşa’daki 10’uncu Süvari Alayına
(misafireten),
20 Nisan 1896’da 9’uncu Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
18 Aralık 1898’de Dimetoka’da 10’uncu Süvari Alayı 22nci Bölüğe,
8 Ekim 1907’de Dimetoka’da 9’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
Daha sonra 9’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı (Bu görevde
iken Hareket Ordusuyla İstanbul’a gelmiştir.)
İstanbul’da bir süre Sıkıyönetim Mahkemesi Üyesi olarak atandı.
Daha sonra Trablusgarp Savaşı dolayısıyla Dedeağaç’ta 11’inci
Tümen emrine,
Balkan Savaşı’nda Süloğlu Çiftliği’nde toplanan Süvari Tümeni emrine
tayin edildi.
Balkan Savaşı sonunda 14’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
14 Eylül 1915’te 14’üncü Süvari Alayı emrine,
223
Daha sonra 14’üncü Süvari Alayı Komutanı, aynı zamanda Şubat
1916’da bir ay süre ile Tugay Komutan Vekili (Alayı ile Urfa bölgesindeki
çarpışmalara katıldı.),
24 Ağustos 1920’de Mardin Bölge Komutanı,
5 Ekim 1921’de 9’uncu Süvari Tugayı Komutanı,
27 Kasım 1921’de ilave görev olarak Mardin Bölge Komutanı,
9 Ağustos 1923’te Müstakil Süvari Tugayına,
Daha sonra 3’üncü Ordu Süvari Mütehassı olarak atandı. Bu görevle
birlikte Şeyh Sait İsyanı’nın bastırılması amacıyla Lice yönünde yapılan
harekâtta Müfreze Komutanı olarak görev yaptı. Bu harekât sırasında 20
Şubat 1925’te şehit oldu.
26 Nisan 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
Eylül 1917’de Harp Madalyası,
11 Kasım 1917’de Kılınçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.198
198
224
ŞEMSETTİN
Yarbay
(1311 - c.Sv. 22)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Halil Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Hassa Ordusu emrine,
8 Şubat 1896’da 2’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
25 Aralık 1902’de aynı alayın 4’üncü Bölüğüne,
7 Ağustos 1907’de Şam Harp Okulunda Dâhiliye subaylığına,
30 Kasım 1908’de Edirne Harp Okulu Dâhiliye subaylığına,
20 Mayıs 1909’da Bursa Jandarma Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
17 Kasım 1910’da 10’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
18 Mart 1911’de 11’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
17 Aralık 1913’te Süvari Astsubay Okulu 2’nci Bölük Komutanı olarak
tayin edildi.
14 Nisan 1914’te 4’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
Daha sonra 5’inci Menzil nokta Komutanı,
14 Eylül 1915’te 6’ncı Kolordu 27’nci Süvari Alayı Komutan Muavini,
Haziran 1916’da Uşak Nokta Komutanı,
18 Ekim 1917’de 1’inci Kolordu Uşak Katar Komutanı,
225
8 Mart 1919’da Ankara 20’nci Süvari Alayı Komutan Muavini,
Haziran 1920’de Ankara İstasyon Komutanı,
Mart 1921’de Ankara Menzil Müfettişliği emrine,
5 Kasım 1921’de 4’üncü Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanlığı
emrine,
8 Kasım 1922’de Sivrihisar Askerlik Şubesi Başkanlığına atandı.
7 Eylül 1925’te 11’inci Süvari Alayı Komutan Muavini,
27 Nisan 1927’de 1’inci Tümen 21’inci Alay Komutanı,
22 Ağustos 1928’de 5’inci Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp
Üyeliğine tayin edildi. Yaş haddinden dolayı 12 Temmuz 1930’da emekli
oldu.
26 Kasım 1927’de Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.199
199
226
NEDİM
Binbaşı
(1311 - c.Sv. 23)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Ali Rıza Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893’te girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896’da mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Mart 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Trablusgarp’ta 37’nci Süvari
Alayına misafir olarak gönderildi.
Altı ay sonra 37’nci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe atandı iki buçuk sene bu
görevde bulunduktan sonra İstanbul’a gelerek 5’inci Süvari Alayı 5’inci
Bölüğe tayin edildi.
İki ay Taşkışla da tutuklu kaldıktan sonra 4’üncü Ordu emrine atandı.
1903 yılında 21’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
23 Ağustos 1908’de İstanbul’a gelerek 5’inci Süvari Alayına misafir
Daha sonra sırasıyla Mızraklı Süvari Alayı 4’üncü Bölüğü, Ertuğrul
Alayı 2’nci Bölüğünde görev yaptı.
6 Nisan 1910’da 20’nci Alayı 2’nci Bölüğe,
Daha sonra 4’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğe atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda 3’üncü Süvari Tümeni 8’inci Süvari Alayı
Komutan Vekili olarak görev yaptı.200
200
1923 yılına kadar hangi görevlerde bulunduğu konusunda bilgi bulunamamıştır.
201
227
AHMET HAMDİ
Albay
(1311 - c.Sv. 43)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Erzincan’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu. Şubat - Ağustos 1927 tarihleri
arasında Büyük Komuta kursuna katılmıştır.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
7 Mayıs 1896’da 19’uncu Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
27 Eylül 1905’te Erzincan’da bulunan 22’nci Süvari Alayı 3’üncü
Bölüğe,
14 Mart 1909’da 4’üncü İhtiyat Süvari Alayı Bölük Komutanı,
14 Nisan 1909’da 5’inci Hafif Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
3 Ekim 1909’da 19’uncu Alay 4’üncü Bölük Komutanı,
12 Eylül 1914’te 19’uncu Alay Komutan Vekili,
29 Kasım 1914’te 2’nci İhtiyat Süvari Alayı Komutan Vekili,
Daha sonra 19’uncu Numune Süvari Alayı Komutan Vekili olarak
atandı. (Bu Alayla Kafkas Cephesi’nde savaştı.)
29 Temmuz 1918’de 2’nci Ordu Fırat Grubu Müstakil Süvari Tugayı
3 Ağustos 1918’de Kuzey Kafkas Kolordusu Karargâhına,
228
13 Mart 1919’da 20’nci Kolordu 20’nci Süvari Alayı Komutanı,
2 Mayıs 1920’de Babanabad Müfreze Komutanı,
22 Ağustos 1920’de 19’uncu Alay Komutanı,
5 Kasım 1920’de Atlı Piyade Tümeni emrine,
1922 yılında 10’uncu Alay Komutanı,
18 Mayıs 1922’de Doğu Cephesi emrine,
Ağustos 1922’de 16’ncı Süvari Alay Komutanı,
Daha sonra 6’ncı Tümen Müstakil Tugay Komutan Vekili,
18 Kasım 1923’te 2’nci Tümen Tugay Komutanı,
Ekim 1927’de 6’ncı Kolordu Divanıharp Başkanı,
19 Ekim 1930’da 9 Numaralı Hesap Teftiş Komisyonu Başkanı olarak
tayin edildi.
31 Aralık 1914’te Harp Madalyası,
Mayıs 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
202
229
AHMET SUZİ TURGUTOĞLU
Binbaşı
(1311 - c.Sv.44)
(1877 - 1967)
Aile Durumu
1877 yılında Sivas’ta doğdu. Hacı Mustafa Bey’in oğludur. 30 Mart
Öğrenim Durumu
Sivas Askerî Ortaokulu ve Erzurum Askerî Lisesini bitirdi.
Yükselme Tarihleri
28 Ocak 1896 teğmen,
1 Mart 19177de binbaşı.
Askerî Görevleri
18 Haziran 1896’da 21’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe atandı.
Daha sonra Alay Yaveri Muavinliği ve Ordu Öğretmen Yardımcılığı
görevlerinde bulundu.
14 Eylül 1905’te 21’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğüne,
27 Nisan 1909’da 19’uncu Süvari Alayı 3’üncü Bölük ve 4’üncü Bölük
Komutanlıklarına,
14 Mayıs 1909’da 26’ncı Aşiret Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
22 Aralık 1911’de Tutak’ta 12’nci İhtiyat Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
(Kısa bir süre bu alayın Komutan Vekili olarak görev yapmıştır.)
19 Ekim 1914’te Kızılca’da 2’nci İhtiyat Süvari Alayına atandı.
22 Ekim 1914’te 25’inci Alayın 2’nci ve 3’üncü Bölüklerinden oluşan
kuvvetle muharebeye katıldı.
30 Ekim 1914’te 2’nci İhtiyat Süvari Alayı Komutan Vekili,
203
230
5 Mayıs 1915’te 12’nci Süvari Alayı Komutanı,
21 Ağustos 1915’te 32’nci Tümen 94’üncü Alay 1’inci Piyade Tabur
Komutanı,
17 Eylül 1917’de 3’üncü Ordu Menzil Nakliye Komutanı,
2 Ekim 1917’de 6’ncı Mıntıka Nakliye Komutanı,
27 Aralık 1917’de 2 Numaralı Teftiş Heyeti Üyesi,
26 Aralık 1918’de Zile Askerlik Şubesi Başkan Vekili,
26 Mart 1919’da 3’üncü Kolordu Süvari Alayı Komutan Muavini,
28 Ekim 1919’da Elbistan Havalisi ve Maraş’ın asayişinin sağlanması
ve Kuvve-i Milliye teşkiline,
Daha sonra ilave görev olarak Elbistan Askerlik Şube Başkanı,
27 Aralık 1919’da 2 Numaralı Divanıharp Başkanı,
1 Ağustos 1920’de Aziziye Mıntıka Komutanı,
1 Mart 1921’de 55’inci Süvari Alayı Komutanı,
15 Nisan 1925’te Nakliye Katar Komutanı olarak atandı.
19 Aralık 1927’de emekli oldu.204
1902 yılında Gümüş Liyakat İftihar Madalyası,
1917 yılında Harb-i Umumi Madalyası ile ödüllendirildi.205
204
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. MSB Arşivi’nde bulunan şahsi dosyasındaki
belgelere göre bu tarih 3 Kasım 1927’dir.
205
231
AHMET FEHMİ DEMİRSU
Binbaşı
(1311 - c.Sv.48)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Bursa’da doğdu. Mehmet Nazif Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
teğmen rütbesiyle mezun oldu. 1907 yılı sonlarında Selanik Jandarma
Okulunda eğitim gördü.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulunu bitirdikten sonra 3’üncü Ordu emrine,
Daha sonra Pirlepe’de bulunan 14’üncü Süvari Alayı emrine atandı.
(Bu görevi ile Osmanlı - Yunan Savaşı’na katıldı.)
10 Mayıs 1900’de 18’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne,
3 Ağustos 1902’de aynı Alayın 4’üncü Bölüğüne,
1902 yılında 9’uncu Süvari Tugayı Komutanlığı Kitabetine ve Prizren
Mevki Komutanlığı maiyyetine atandı.
1907 yılı sonlarında 3’üncü Süvari Tümeni Bölük Komutanı (Bu
görevinde iken Hareket Ordusu ile birlikte İstanbul’a geldi.),
1908 yılında Kartal Jandarma Taburuna,
16 Mayıs 1911’de Manastır Jandarma Alayı Debre Taburu Komutanı,
1912 yılı sonunda Selanik Menzil Komutanlığı Kurmaylığına ve Depo
Komutanı olarak tayin edildi.
Daha sonra esir düştü ve Yunanistan’daki esaretten 2 Aralık 1913’te
İstanbul’a döndü.
5 nci Süvari Alayı emrine atandı.
16 Şubat 1915’te Bağdat Merkez ve Jandarma Alayı Komutanı,
232
Ekim 1915’te 33’üncü Süvari Alayı Komutanı,
1917’de 13’üncü Kolordu Satın Alma Komisyonu Başkanı olarak tayin
edildi.
Daha sonra Tahniye İdaresine,
25 Ocak 1919’da 25’inci Kolordu emrine atandı.
Daha sonra 1’inci Süvari Alayı Komutan Muavini olarak tayin edildi.
1923 yılında İstanbul’da açığa alındı.
Nisan 1923’te sağlık durumundan dolayı emekliliğe sevk edildi.
1918 yılında Donanma Madalyası ile ödüllendirildi.206
206
233
İSMAİL HAKKI
Yarbay
(1311 - c.Sv.58)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Sivas’ta doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
13 Şubat 1914’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
7 Mayıs 1896’da 21’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
9 Mart 1898’de 6’ıncı ordu emrine atandı.
24 Ağustos 1898’de 34’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
23 Ağustos 1900’de 33’üncü Süvari Alay 3’üncü Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 33’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
6 Nisan 1910’da 3’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
20 Temmuz 1911’de 5’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
26 Şubat 1912’de 34’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
28 Ekim 1914’te 12’nci Kolordu 33’üncü Süvari Alayı 3’üncü
Bölüğüne,
19 Haziran 1916’da 33’üncü Alay Komutan Vekili,
1917 yılı sonunda geçici olarak Irak Tugayı Levazım Başkanı,
1918 yılında Urfa Süvari Tugayı 1’inci Mızraklı Alayına atandı.
234
Daha sonra Mustafa Kemal ATATÜRK’ün emri ile Urfa bölgesinde
Kuvayımilliye’nin oluşturulması ile görevlendirildi. Urfa’nın tahliyesinde görev
yaptı.
1’inci Süvari Alay Komutanı olarak tayin edildi. Aynı zamanda Urfa
Divanıharp Başkanlığı görevini de sürdürdü.
1923 yılında Urfa Askerlik Şubesi Başkanı,
1925 yılında 2’nci Süvari Tümeni 2’nci Alay Komutan Muavini,
13 Nisan 1929’da Halıcıoğlu Lisesi Dâhiliye Müdürü,
24 Temmuz 1929’da Halıcıoğlu Lisesi Levazım Müdürü olarak atandı.
24 Haziran 1930’da yaş haddinden dolayı emekli oldu.
Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.207
207
235
ŞEMSETTİN
Binbaşı
(1311 - c. Sv.59)
(1873 - 1920)
Aile Durumu
1873 yılında Sivas’ta doğdu. Hacı Mustafa Bey’in oğludur. 17 Ekim
1920’de şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Ocak 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
7 Mayıs 1896’da 21’inci Alay 3’üncü Bölüğe (misafireten),
Daha sonra 20’nci Nizamiye Süvari Alayına (misafireten),
21 nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne,
5 Kasım 1901’de 24’üncü Nizamiye Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
3 Mart 1908’de 15’inci Aşiret Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
Daha sonra 26’ncı Alaya,
14 Mart 1910’da 22’nci Nizamiye Alayı 5’inci Bölüğe,
Daha sonra 23’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
6 Nisan 1910’da 21’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
10 Ağustos 1910’da 22’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
29 Ocak 1911’de 4’üncü Alay 2’nci Bölüğüne,
9 Ağustos 1911’de 23’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne,
8 Ocak 1915’te 21’inci Nizamiye Alayına,
Daha sonra 5’inci Süvari Alay Komutanı,
236
1917’de 11’inci Alaya,
Eylül 1917’de 3’üncü Ordu emrine,
Daha sonra Erzurum Sıkıyönetim Mahkemesi Başkanı,
Ocak 1918’de 3’üncü Kolordu emrine atandı.
Şubat 1919’da Zile Asker Alma Şube Başkanı olarak tayin edildi.
21 nci Atlı Piyade Alayı 1’inci Tabur Komutanı iken 17 Kasım 1920’de
şehit oldu.
22 Haziran 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
24 Mayıs 1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
23 Ocak 1904’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Muharebe Harp Madalyası,
Kılınçlı Gümüş Harp Liyakat Madalyası,
208
237
HACI MEHMET ARİF ÖRGÜÇ
Albay
(1311 - c.Sv.69)
(1876 - 1940)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Beyin oğludur. Nisan 1940’ta
İstanbul’da vefat etti ve Bakırköy Mezarlığına defnedildi. Naaşı, 25 Ekim
1988’de Devlet Mezarlığı’na nakledildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Ocak 1896’da 37’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölük Takım Komutanı,
7 Eylül 1897’de 38’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölük Takım Komutanı,
1 Eylül 1899’da Tıbbiye Mektebi Dâhiliye Subaylığına,
1901 yılında 5’inci Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
7 Mart 1906’da 25’inci Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
14 Mart 1908’de 9’uncu Tümen Askerî Mahkemesi ZabitKâtip liğine,
14 Ekim 1909’da 26’ncı Süvari Alay Komutan Vekili,
238
31 Ağustos 1910’da 1’inci Hafif Süvari Alay Komutanı,
Ocak 1914’te 3’üncü Süvari Alay Komutan Vekili,
23 Eylül 1914’te 14’üncü Süvari Alay Komutanı,
15 Şubat 1915’te Mürettep 13’üncü Süvari Alay Komutanı,
Daha sonra tekrar 14’üncü Süvari Alay Komutanı,
23 Haziran 1916’da İran Umum Aşiret Komutanı,
18 Mayıs 1917’de13’üncü Süvari Alay Komutanı olarak atandı.
21 Temmuz 1920’de İstanbul’da “Meselelerin Halli Encümeni Üyesi”
iken Anadolu’ya adam kaçırdığı iddiasıyla altı ay kadar hapsedilmiştir.
16 Ocak 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve Batı Cephesi
komutanlığı emrine verilerek Süvari Depo Alay Komutanı,
1 Mart 1921’de 5’inci Süvari Tugay Komutanı,
27 Nisan 1921’de Yenişehir Bölge Komutanı,
2 Eylül 1921’de 1’inci Süvari Tümeni Komutanı,
28 Aralık 1921’de Mürettep Süvari Tümeni Komutanı,
28 Kasım 1923’te 7’nci Aşiret Süvari Tümeni Komutanı,
3 Mart 1925’te açığa alındı.
9 Şubat 1926’da emekli edildi.
1916 yılında Kılınçlı Muharebe Madalyası,
209
239
YUSUF CEMAL
Binbaşı
(1311 - c.Sv.77)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1893 yılında girdiği Harp Okulundan 28 Ocak 1896 tarihinde teğmen
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1903’te üsteğmen,
14 Aralık 1907’de yüzbaşı vekili,
14 Mart 1910’da yüzbaşı,
14 Mart 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
28 Ocak 1896’da 2’nci Nizamiye Süvari Alayına (misafireten),
13 Mart 1897’de 23’üncü Nizamiye Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
Eylül 1903’te Hasankale’de 21’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
14 Aralık 1907’de Muş’ta 24’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölüğüne,
14 Mart 1910’da 2’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
1911 yılında 24’üncü İhtiyat Alayına,
1912 yılında 13’üncü İhtiyat Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
Daha sonra 3’üncü İhtiyat Tümeni emrine,
26’ıncı İhtiyat Alayı Komutanı,
18 Nisan 1916’da 5’inci Menzil Hat Kuvvetler Komutanı,
Daha sonra 3’üncü Menzil Müfettişliği Kollar Komutanı,
6’ıncı Bölge Kollar Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nde Bayburt Hat Komutanı,
1918 yılında 15’inci Kolordu Divanıharp Başkanı olarak atandı.
1919 yılında 3’üncü Kolordu emrine,
240
1919 yılında Amasya’da bulunan 3’üncü Kolordu Nakliye Tabur
Komutanı,
9 Şubat 1921’de Sivas Menzil Müfettişliği emrine,
Daha sonra Suşehri Nokta Komutanı,
Afyonkarahisar Nokta Komutanı olarak atandı.
1906 yılında Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.210
210
241
ALİ RIZA
Albay
(1311 - c.Sv.79)
(1873211 - 1944)
Aile Durumu
1873 yılında Erzurum’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur. 1944 yılında
vefat etti.212
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan, 28 Ocak 1896’da
Yükselme Tarihleri
4 Ağustos 1903’te üsteğmen,
1 Eylül 1912’de yarbay,
30 Ağustos 1929’da albay.
Askerî Görevleri
28 Mayıs 1896’da 21’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe
6 Ekim 1907’de 24’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne atandı.
11 Ağustos 1909’da Bitlis Jandarma Alayı 2’nci Muş Taburu 2’nci
Bölük Komutanı olarak atandı.
6 Ağustos 1910’da istifası üzerine sınıfına iade edildi.
17 Ağustos 1910’da 8’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
14 Mart 1916’da 8’inci Süvari Alayına tayin edildi. Bu görevinde iken
İkinci Salt Muharebesi’ne katılarak muharebedeki başarısından dolayı
asaleten 8’inci Süvari Alayı Komutanı olarak atandı.
Daha sonra İngilizlere esir düştü. 17 Eylül 1920’de esaretten döndü.
211
Dosyasındaki bir başka belgede doğum tarihi 1875 olarak belirtilmektedir.
212
MSB Arşivi; Albay Kls. 12, Dos. 384.
242
5 Ekim 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve Şark Ordusu
emrine atandı. Daha sonra Karaköse’de bulunan 7’nci Süvari Tümeni
emrine,
Daha sonra Hınıs’ta Aşiret Süvari Alayı Komutanı,
Sarıkamış’ta 16’ncı Süvari Alayı Komutanı,
30 Mart 1924’te 7’nci Tümen 2’nci Aşiret Süvari Alayı Komutanı,
23 Mayıs 1926’da 3’üncü Aşiret Süvari Alay Komutanı,
27 Nisan 1927’de 4’üncü Kolordu Esliha ve Muayene Heyeti Başkanı,
18 Ağustos 1928’de 46’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
8 Temmuz 1931’de iki ay hava değişimi aldı.
4 Şubat 1932’de Ankara’da 4 Numaralı Hesapları Teftiş Komisyonu
Başkanı,
14 Şubat 1932’de Ankara’da Millî Savunma Bakanlığı Hesapları Teftiş
Heyeti Müfettişliğine atandı.
Bu görevinde iken 9 Mayıs 1932 tarihinde emekli oldu.
4 Eylül 1906’da Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
12 Temmuz 1914’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
8 Şubat 1917’de Harp Madalyası,
8 Ağustos 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.213
213
243
ALİ REMZİ ALÇITEPE
Kurmay Albay
(1311 - c.Top.1)
(1872 - 1935)
Aile Durumu
1872 yılında Erzurum’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 1935 yılında
vefat etti.
Öğrenim Durumu
22 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 1895 yılında
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Eylül 1910’de yarbay,
Kasım 1914’te albay.
Askerî Görevleri
1910 yılında 4’üncü Ordu Kurmaylığı 1’inci Şubesine,
1911 yılında 3’üncü Redif Müfettişliği Kurmay Başkanı,
Balkan savaşında 5’inci Redif Tümeni emrine,
1913 yılında 36’ıncı Alay Komutanı,
Kasım 1914’te Gelibolu’da bulunan 7’nci Tümen Komutanı,
Daha sonra Kirte Boğazı sahili arasındaki Sol Kanat Mıntıkası
6 Mayıs 1915’te yaralanarak İstanbul’a tedavi için gitmiştir.
Daha sonra 24’üncü Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
12’nci Tümen ile Anafartalar’da bulundu.
Mayıs 1916 Bursa Esirler Garnizonu Komutanı,
Aralık 1916’da 5’inci Fatih Tümeni Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra 2’nci Kolordu Askerlik Dairesi Başkan Vekili olarak atandı.
214
244
MUSTAFA TALAT USTABAŞIOĞLU
Albay
(1311.c.Top.4)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında İstanbul’da doğdu. İbrahim Ethem Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
27 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 18 Şubat
1896’da üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
18 Temmuz 1905’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
18 Şubat 1896’da 2’nci Ordu emrine,
28 Ekim 1896’da Topçu Harp Okulunda Öğretmen Yardımcısı,
8 Ağustos 1901’de İstanbul Boğazı Topçu Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
18 Temmuz 1905’te İstanbul Boğazı istihkâmlarının inşasında görevli
komisyona,
23 Nisan 1908’de İstanbul Boğazı 1’inci Topçu Alayı 3’üncü Taburuna,
5 Kasım 1908’de Harp Okuluna Öğretmen,
27 Eylül 1909’da Topçu Dairesi 1’inci Şube Müdür Yardımcısı,
13 Nisan 1910’da aynı şubenin Müdürü,
16 Şubat 1911’de Ağır Topçu Genel Müfettişliği 3’üncü Şube Müdürü,
3 Kasım 1911’de Ağır Topçu Astsubay Okulu Müdürü,
5 Ekim 1912’de Sunuf-u Muhtelife Müfettişliğine,
17 Haziran 1913’te Ağır Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
24 Haziran 1913’te Astsubay Okulu Komutanı,
245
3 Kasım 1913’te tekrar Ağır Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
17 Ocak 1914’te Harbiye Dairesi 5’inci Ağır Topçu Şubesi Müdürü,
29 Ağustos 1914’te Karadeniz Müstahkem Mevki Komutanlığı emrine,
16 Şubat 1915’te 3’üncü Ordu İdare Başkanı,
24 Kasım 1916’da Çatalca Hatt-ı Müdafaası Ağır Topçu Komutanı
olarak atandı.
18 Mart 1917’de Alman Batı Cephesi’ndeki muharebeleri görmek
üzere Almanya’ya gönderildi.
Daha sonra Çatalca Ağır Topçu Komutanlığı, Çanakkale Boğazı
Müstahkem Mevki 7’nci Tugay Komutanlığı olarak değiştirildi ve kendisi de
bu tugayın komutanı olarak tayin edildi.
1919 yılında Ağır Topçu Atış Okulu Müdürü,
1920 yılında Levazımat-ı Umumiye Başkan Muavini olarak atandı.
1921 yılında İstanbul Boğazı İlga Komisyonu Başkanı olarak tayin
edildi.
Daha sonra Anadolu’ya geçti ve Tetkik-i Hesap Komisyon Başkanı
olarak atandı.
1923 yılında Askerî Müze Müdürü,
15 Aralık 1926’da 2’nci Kolordu 11’inci Tümen Topçu Alay Komutanı,
1 Mart 1927’de 2’nci Kolordu Topçu Alay Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 2’nci Kolordu Esliha ve Muayene Heyeti Başkanı
4 Ağustos 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
4 Ocak 1904’te Gümüş Liyakat Madalyası,
7 Ocak 1907’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
246
22 Aralık 1913’te tebdilen Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Ocak 1916’da Harp Madalyası,
1916’da Nikel Hilal-i Ahmer (Kızılay) Madalyası,
1917 yılında Nikel Donanma Madalyası,
215
247
EMİN EDİP
Albay
(1311 - c.Top.5)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Sivas’ta doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1892 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 18 Şubat 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
28 Mart 1901’de yüzbaşı,
Askerî Görevleri
18 Şubat 1896’da 4’üncü Ordu emrine,
3 Mayıs 1896’da Erzurum Kale Topçu Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
5 Ocak 1899’da Sivas Ortaokulu Lisan Öğretmeni,
28 Mart 1901’de Erzurum Kalesi Topçu Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
10 Ağustos 1910’da 9’uncu Kolordu 12’nci Ağır Topçu Alayı 1’inci
26 Nisan 1912’de İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki Topçu Subayı,
248
24 Şubat 1914’te Karadeniz Müstahkem Mevki 2’nci Ağır Topçu Alayı
1’inci Tabur Komutanı,
18 Mayıs 1914’te geçici olarak İzmir Müstahkem Mevki Komutanı,
26 Temmuz 1914 Karadeniz Ağır Topçu Bağımsız 1’inci Tabur
Komutanı,
1916 yılında Karadeniz Boğazı 1’inci Ağır Topçu Alayı Komutanı,
29 Nisan 1918’de 5’inci Ordu 8 ncu Ağır Topçu Alayı Komutanı,
2 Şubat 1919’da Bağımsız Ağır Obüs Alayı Komutanı olarak atandı.
20 Temmuz 1920’de Ankara’ya gelerek Personel Dairesi emrine,
20 Mart 1923’te İkraz Komisyonu Başkanı,
Daha sonra İzmir Müstahkem Mevki 5’inci Ağır Topçu Alayı Komutanı
Bir süre sonra açığa alındı. 216
9 Haziran 1925’te emekli oldu. 217
30 Ağustos 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
29 Aralık 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
1916 yılında Harp Liyakat Madalyası,
Nişanı,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Harp Madalyası,
216
217
218
249
İZZET
Yarbay
(1311 - c.Sahra Top.5)
(1874 - 1922)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Bilal Bey’in oğludur. 5 Temmuz
Öğrenim Durumu
13 Mart 1892 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Şubat 1896
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
13 Mart 1895’te 5’inci Ordu 25’inci Topçu Alayına,
Ekim 1896’da 28’inci Alay Komutan Yaverliğine,
Şubat 1897’de 27’nci Alay 2’nci Bölük Komutanı,
26 Ağustos 1898’de 18’inci Alay 2’nci Tabur 5’inci Bölük Dağ
Bataryasına,
Aralık 1899’da 28’inci Alay 2’nci Bölük Komutanı,
1910 yılında Tecrübe ve Muayene Dairesi Üyesi,
250
1911 yılında Harbiye Nezareti Sahra Topçu Dairesi 2’nci Şube Müdür
Muavini,
Eylül 1912’de tekrar Tecrübe ve Muayene Dairesi Üyesi,
1913 yılında Karaağaç Silah ve Mühimmat Memuru,
1914 yılında 16’ıncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
Haziran 1916’da 4’üncü Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
Aralık 1917’de İstanbul Atış Okulunda Tatbikat görmek üzere çağırıldı.
Şubat 1918’de Almanya’ya tatbikatlara katılmak üzere gönderildi.
Almanya’dan döndükten sonra tekrar eski görevine döndü.
1919 yılı başlarında 12’nci Kolordu Topçu Komutanı olarak tayin
edildi.
Konya isyanı sırasında isyancılar tarafından yaralanarak Antalya
Askerî Hastanesine kaldırıldı ve 5 Temmuz 1922 tarihinde vefat etti.
İftihar Madalyası,
219
251
MUSTAFA
Yarbay
(1311 - c.Top.6)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Lütfi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1891 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 1895 yılında üsteğmen
Yükselme Tarihleri
Mayıs 1900’de yüzbaşı,
Temmuz 1908’de kıdemli yüzbaşı,
Nisan 1912’de binbaşı,
Askerî Görevleri
1876 yılında Karadeniz Boğazı Hudut Memuru,
1878 yılında Karadeniz Muhafızlık Vekâleti Yaverliğine,
Mayıs 1900’de Karadeniz Topçu Alayı 4’üncü Taburunun Şile’de
bulunan 3’üncü Bölüğüne,
Temmuz 1908’de Karadeniz Boğazı Topçu Alayı 2’nci Taburuna,
1911 yılında Tecrübe ve Muayene Dairesi Üyesi,
Nisan 1912’de Edirne Müstahkem Mevki Topçu Subayı,
Kasım 1912’de 7’nci Ağır Topçu Alayı Komutan Vekili olarak tayin
edildi.
252
23 Mart 1913’te esir oldu. Aynı yıl Bulgaristan’dan esaretten dönerek
yine Edirne Müstahkem Mevki Topçu Subayı,
1914 yılında Çatalca 6’ıncı Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
1915 yılında 11’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1915 yılında Çatalca 11’inci Ağır Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.
1918 yılı sonlarında Almanya’ya gönderildi. Almanya’da 1’inci ve 2’nci
Topçu Alaylarında staj gördükten sonra geri döndü.
Daha sonra Çanakkale’de 2’nci Ağır Topçu Alayı Komutanı olarak
tayin edildi.
Mondros Mütarekesi’nden sonra alayıyla İstanbul’a döndü.
Muharebe Madalyası,
Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı
Tebdilen Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.220
220
253
SALİH ZEKİ
Albay
(1311 - c.Top.14)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında Yenişehir’de doğdu. Halil Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1892 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Mart 1895 tarihinde
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1915’te yarbay,
Askerî Görevleri
24 Nisan 1896’da 4’üncü Ordu 12’nci Tugay Komutan Yaverliğine,
3 Mart 1898’de 3’üncü Ordu Süvari Topçu Taburu 1’inci Bölüğüne,
Daha sonra 5’inci Ordu 28’inci Alay 4’üncü Seyyar Topçu Bölük
Komutanı,
28 Mayıs 1903’te 3’üncü Ordu 17’nci Alay 6’ıncı Seyyar Topçu Bölük
Komutanı,
16 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 18’inci Alay 6’ıncı Seyyar Topçu Bölük
Komutanı,
22 Ekim 1905’te ise yine 3’üncü Ordu 5’inci Tabur 2’nci Dağ Topçu
Bölük Komutanı,
28 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 3’üncü Alay 5’inci Seyyar Topçu Bölük
Komutanı,
254
14 Aralık 1909’da 3’üncü Ordu 18’inci Alay 4’üncü Seyyar Topçu
Bölük Komutanı,
26 Nisan 1912’de Kerkük’te bulunan 12’nci Kolordu 23’üncü Bağımsız
Dağ Taburu Komutanı,
17 Ocak 914’te 12’nci Kolordu 36’ıncı Sahra Topçu Alay Komutanı,
24 Şubat 1914’te 11’inci Kolordu 18’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
Daha sonra 11’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
1917 yılı başlarında Almanya ve Avusturya cephelerini görmek
amacıyla Avrupa’ya gidecek heyete katıldı.
1917 yılı ortalarında Avrupa’dan dönerek 2’nci Ordu Teftiş Heyeti
Başkanı,
Daha sonra 7’nci Ordu emrine alınarak Deyr-i Zor Menzil
Müfettişliğine,
Fırat Grubu Komutanlığına,
1918 yılı başında 7’nci Ordu Topçu Müfettişliğine,
Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul’a gelerek Harbiye Dairesi
Nakliye ve Otomobil Şube Müdürü,
Daha sonra Zonguldak’da Kömür Komisyonu Başkanı,
1919 yılı ortalarında İstanbul’a gelerek Nakliye Astsubay Okulu
Müdürü,
Haziran 1920’de Levazımat-ı Umumiye Askerî Maden Kömür Ocakları
Müdürü,
1 Eylül 1922’de 5’inci Kolordu Topçu Şube Müdürü olarak atandı.
1918 yılında Üçüncü Dereceden Mecidî Harp Madalyası,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Madalyası ile
221
255
MEHMET ALİ SEVİNGEN
Yarbay
(1311 - c.Top.21)
(... - ...)
Aile Durumu
Kızanlık’ta doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
27 Mayıs 1892’de girdiği Topçu Harp Okulundan, 18 Şubat 1896’da
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
15 Ekim 1896’da 5’inci Ordu 29 ncu Alay 6’ncı Bölüğe,
17 Haziran 1897’de 5’inci Ordu 28’inci Alay 6’ncı Seyyar Topçu
Bölüğüne,
6 Ekim 1897’de 5’inci Ordu 27’nci Alay 7’nci Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
8 Ekim 1904’te 5’inci Ordu 30’uncu Alay 6’ncı Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
12 Haziran 1905’te 5’inci Ordu 25’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
1 Temmuz 1909’da 5’inci Ordu 25’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu
Taburu Komutanı,
8 Temmuz 1909’da 3’üncü Ordu 14’üncü Alay 1’inci Seyyar Topçu
Taburu Komutanı,
19 Mart 1910’da, geçici olarak İmalat-ı Harbiye-i Esliha-i Nakliye
Tecrübe ve Muayene Dairesine,
19 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 2’nci Alay 3’üncü Seyyar Topçu Taburu
256
27 Ekim 1912’de 1’inci Kolordu 2’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı
olarak atandı.
Daha sonra 2’nci Hamdi Paşa Kolordusu 5’inci Nizamiye Tümeni
emrine,
19 Ocak 1914’te 6’ncı Kolordu 16’ncı Sahra Topçu Alayı Komutanı,
24 Şubat 1914’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Sahra Topçu Alayı Komutanı,
6 Eylül 1916’da 19’uncu Kolordu Topçu Komutan Vekili,
15 Eylül 1917’de 22’nci Kolordu Topçu Komutanı,
11 Nisan 1918’de Harbiye Dairesi 8’inci Nakliye Şubesi emrine atandı.
8 Mart 1919’da Yanya’ya gitti.
Daha sonra Personel Dairesi emrine atandı.
6 Ağustos 1895’te Sanayi Madalyası,
16 Nisan 1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
5 Ocak 1916’da Altın İmtiyaz Muharebe Madalyası,
11 Nisan 1918’de Liyakat Madalyası,
Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.222
222
257
ALİ RIZA
Yarbay
(1311 - c. Seyyar Top.24)
(1870 - ...)
Aile Durumu
1870 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
7 Mayıs 1892 tarihinde girdiği Harp Okulundan 6 Şubat 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
16 Haziran 1903’te kıdemli yüzbaşı,
29 Kasım 1914’te yarbay.
Askerî Görevleri
6 Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine,
22 Nisan 1897’de 2’nci Ordu 6’ncı Tugay Komutan Yaverliğine,
26 Şubat 1901’de 7’nci Ordu 2’nci Nakliye Taburu 3’üncü Bölüğe,
28 Kasım 1901’de 7’nci Ordu Seyyar Topçu Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
2 Mayıs 1906’da 3’üncü Ordu 14’üncü Alay 2’nci Seyyar Topçu
Taburuna,
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 2’nci Obüs Alayı Tabur Komutanı
(Bu tabur, 14 Mart 1911’de yapılan teşkilat gereği 6’ncı Kolordu 5’inci Obüs
Taburu adını almıştır.),
14 Eylül 1913’te 1’inci Obüs Tabur Komutanı,
30 Kasım 1914’te 5’inci Kolordu 15’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 17’nci Kolordu Topçu Komutanı
olarak atandı.
9 Aralık 1915’te iki ay süreyle vekaleten Kuzey Grubu Komutanı,
24 Kasım 1916’da 20’nci Kolordu Topçu Komutanı,
Mart 1917’de 3’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
258
24 Kasım 1918’de geçici olarak Silahlar Genel Müfettişi,
9/10 Eylül 1920’de Esirler Müfettişliği Muamelat Şubesi Müdürü olarak
tayin edildi.
3 Mayıs 1914’te Sanayi Madalyası,
23 Mart 1916’da Gümüş İmtiyaz Muharebe Madalyası,
5 Ağustos 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
223
MSB Arşivi; Yarbay Kls. 79, Dos. 2503
259
SÜLEYMAN AVNİ
Binbaşı
(1311 - c.Sahra Top.29)
(1872 - 1940)
Aile Durumu
1872 yılında İstanbul’da doğdu. Halit Bey’in oğludur. 27 Mart 1940’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
1892 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 1895 yılında üsteğmen
Yükselme Tarihleri
30 Mayıs 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
18 Şubat 1896’da 5inci Ordu emrine,
1896 yılında 26’ncı Alay 5’inci Bölüğüne (Bu görevde iken Cebel-i
Dürüz Ayaklanmasının bastırılmasında görev aldı.),
10 Kasım 1896’da 30’uncu Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölüğüne,
11 Ağustos 1900’de 2’nci Ordu 2’nci Süvari Topçu Taburu 3’üncü
Bölüğüne,
1900 yılı sonunda 3’üncü Ordu 3’üncü Süvari Topçu Taburu 3’üncü
18 Şubat 1902’deİstanbul’a gelerek Kastamonu bölgesine gönderildi.
16 Ekim 1908’de 2’nci Seyyar Topçu Alayı 32’üncü Bölüğüne,
1 Temmuz 1909’da Trablusgarp Tümeni Sahra Topçu Alayı 1’inci
1909 - 1912 yılları arasında Almanya’da öğrenim gördü.
Yurda döndükten sonra Ustruma Kolordusu 14’üncü Sahra Topçu
Alayı 2’nci Tabur Komutanı olarak görev yaptı. (Bir süre aynı alayda
komutan muavini olarak görev yaptı.)
Balkan Savaşı’nda Yenice ve Vardar Muharebelerinde bulundu.
260
Selanik’in düşmesinden sonra geçici olarak Mondros Kolordusu Sahra
Bataryaları Komutanı,
Daha sonra Mondros Kolordusu Topçu Komutanı,
23 Ekim 1913’te 1’inci Kolordu 1’inci Süvari Topçu Taburuna,
21 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu 1’inci Süvari Topçu Taburu Komutanı,
Daha sonra İzmir’de teşkil edilen 1’inci Sahra Topçu Alay Komutanı,
8 Ağustos 1916’da 39’uncu Alay Komutanı,
10 Temmuz 1917’de 15’inci Alay Komutanı olarak atandı.224 (Bu alayla
Romanya Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
25 nci Alay Komutanı iken 7 Mayıs 1919’da kendi isteğiyle emekli
oldu.225
Daha sonra göreve dönerek İstiklal Savaşı’nda Suşehri Hat Komutanı
Sivas Menzil Müfettişliği açığına alındı.
Harp Madalyası,
Liyakat Madalyası,
Karahisar Redif Tümeni Komutanı Albay Şükrü tarafından takdirname
224
Şahsi dosyasında kendi ifadesinde 38’inci Alay ve 20’nci Alay Komutanlıklarında bulunduğu
belirtilmektedir.
225
226
261
SADIK SABRİ
Kurmay Albay
(1312 - P.1)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Manastır’da doğdu. Mehmet Tevfik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
28 Mayıs 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan Ağustos 1896’da
teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900’de kurmay yüzbaşı
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Ağustos 1896’da teğmen,
20 Ekim 1905’te kurmay binbaşı,
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 2’nci Şubesine,
18 Mart 1900’de staj için 4’üncü Ordu emrine,
5 Mayıs 900’de 21’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
2 Ocak 1901’de 21’inci Topçu Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
Daha sonra 75’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
23 Şubat 1902’de 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
10 Eylül 1902’de 3’üncü Ordu Kurmaylığına,
2 Şubat 1904’te Doğu Demiryolu Hattı Müfettişliğine,
20 Ekim 1905’te Alasonya Mıntıka Komutanı,
10 Temmuz 1907’de 2’nci Ordu 20’nci Nizamiye Tümeni
Kurmaylığına,
18 Ağustos 1908’de 2’nci Ordu Kurmaylığına,
4 Eylül 1909’da Harp Akademisi Müdürlüğü Refakatine,
10 Aralık 1911’de 1’inci Ordu Kurmaylığına,
262
29 Eylül 1912’de Doğu Rumeli Ordusu Kurmaylığı 2’nci Şubesine,
Daha sonra Çatalca Ordusu Topçu Komutanlığı Kurmaylığına,
4 Şubat 1913’te 30’uncu Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
23 Temmuz 1913’te 4’üncü Kolordu Kurmaylığına,
Daha sonra 4’üncü Kolordu 1’inci Şube Müdürü,
Aynı zamanda Kırkkilise’nin kuşatılması sırasında Kırkkilise Mutasarrıf
ve Komutanı,
Daha sonra 9’uncu Kolordu Kurmay Başkanı,
8 Ocak 1914’te 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
7 Şubat 1915’te 9’uncu Kolordu 17’nci Tümen Komutanı olarak tayin
edildi.
14 Ocak 1926’da askerlikten tard edildi ve Mısır’a firar etti.
227
263
HASAN CEMİL ÇAMBEL
Kurmay Albay
(1312 - P.2)
(1879 - 1967)
Aile Durumu
1879 yılında Çanakkale’de doğdu. Mehmet Şükrü Bey’in oğludur. 9
Aralık 1967 tarihinde vefat etti. Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
Kuleli Askerî Lisesini bitirdi. 28 Mayıs 1894 tarihinde girdiği Harp
Okulundan 1896 yılında teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak
1900 tarihinde kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.
10 Şubat 1909 - Mayıs 1904 tarihleri arasında öğrenim görmek üzere
Almanya’ya gönderildi.
Almanca, Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
18 Temmuz 1904’te kurmay binbaşı,
5 Mart 1907’de kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 1’inci Şubesine atandı.
10 Şubat 1909’da öğrenim görmek üzere Almanya’ya gönderildi.
Öğrenimini tamamladıktan sonra Mayıs 1904’te yurda döndü.
22 Mayıs 1904’te Rumeli Genel Müfettişliği refakatinde Selanik,
Manastır ve Kosova’da Jandarma ıslah işine,
264
2 Ekim 1907’de Genelkurmay Dairesine,
19 Nisan 1909’da 2’nci Ordu Kurmaylığına,
4 Mayıs 1909’da tekrar Genelkurmay Dairesine,
25 Ocak 1910’da 1’inci Ordu 3’üncü Alay Komutanı olarak atandı ve
bu görevinde iken Arnavutluk Harekâtına katıldı.
15 Ocak 1911’de Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubesine,
29 Temmuz 1911’de İşkodra’da bulunan Abdullah Paşa Refakatine,
26 Nisan 1912’de tekrar Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubesine,
4 Haziran 1912’de geçici olarak İzmir’de Anadolu Batı Ordusu
Kurmaylığına,
29 Eylül 1912’de Genelkarargâh 1’inci Şubesine atandı.
17 Haziran 1913’te Berlin Elçiliğine Ataşemiliter olarak gönderildi.
26 Ekim 1915’te İstanbul’a çağrıldı.
15 Aralık 1915’te 51’inci Tümen Komutanı olarak tayin edildi ve Irak
Cephesi’ne gönderildi.
12 Nisan 1917’de 3’üncü Ordu Menzil Müfettişliğine,
23 Nisan 1917’de Stokholm Elçiliği Ataşemiliteri olarak tayin edildi.
3 Mayıs 1917’de Berlin Elçiliği Ataşemiliteri ile becayiş yaptı.
3 Ekim 1917’de İstanbul’a döndü.228
21 Aralık 1921’de sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
7 Aralık 1908’de Alman İmparatorluğu’nun bir nişanı,
13 Temmuz 1910’da Rusya İmparatorluğu’nun bir nişanı,
İtalya İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Ağl Rûj nişanı,
15 Aralık 1913’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Şubat 1916’da Alman İmparatorluğu’nun Taçlı Ağl Rûj Nişanı,
228
KKK:lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası ve Kurmay Defteri. C. 2, s. 350.
265
Nişanı,
19 Mart 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
23 Ekim 1917’de Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
11 Nisan 1918’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Osmani Nişanı ile
ödüllendirildi.
1925 yılında Haliç Vapur Şirketi Müdürü olarak göreve başlayarak dört
yıl bu görevde bulundu.
Ekim 1929’da Cumhuriyet Halk Partisi Bolu Milletvekili olarak seçildi.
Bolu’dan IV., V.,VI., VII., VIII. Dönemlerde de milletvekili seçildi.
Türk Tarih Kurumu kurucu üyelerinden olup 1935 yılında Türk Tarih
Kurumu Başkanı olarak görev yaptı. 1950 yılında milletvekilliği sona erdi. 229
Yazdığı Eserler
Alman Kurmay Başkanlarından Von Schlieffen’in “Kanet” adlı Harp
Tarihi kitabını Türkçeye çevirdi. Çeşitli mecmua ve dergilerde yazıları
yayınlandı.230
229
230
KKK:lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası ve Kurmay Defteri, C. 2, s. 350.
266
NİHAT ANILMIŞ
Korgeneral
(1312 - P.4)
(1878 - 1954)
Aile Durumu
1878 yılında Filibe’de doğdu. İbrahim Ethem Bey’in oğludur. 31 Mayıs
1954’te vefat etti. İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı 29
Kasım 1988’de devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu:
28 Mayıs 1894’te girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896’da teğmen,
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
17 Ağustos 1896’da teğmen,
23 Şubat 1901’de kıdemli kurmay yüzbaşı,
14 Aralık 1915’te tümgeneral
30 Ağustos 1928’de korgeneral.
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 1’inci Şubeye,
18 Mart 1900’de çeşitli sınıflardan kurmay stajları için 4’üncü Orduya,
267
5 Mayıs 1900’de 4’üncü Ordu 19’uncu Nişancı Taburu 5’inci Bölük
Komutanı,
5 Şubat 1901’de 21’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
9 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu Kurmaylığına,
17 Mart 1907’de Manastır Harp Okulu Tabiye Öğretmeni,
6 Haziran 1907’de Manastır Harp Okulu Komutanı,
4 Mayıs 1909’da Genelkurmay Merkez Şubesine,
29 Ağustos 1909’da Topçu Okulu Komutanı,
15 Mart 1910’da Genelkurmay 5’inci Şubesine,
28 Mart 1912’de Levazımat-ı Umumiye 5’inci Şubesine,
26 Nisan 1912’de 3’üncü Kolordu Komutanlığı Karargâhında 1’inci
Şube Müdürü olarak atandı.
1 Kasım 1913’te Pınarhisar Muharebelerinde Bulgarlara esir düştü. 7
Ocak 1914’te esaretten dönerek İstanbul’a geldi.
İstanbul Muhafız Komutan Yardımcısı,
Daha sonra Harbiye Nezareti Personel Şube Müdürü,
3 Ağustos 1914’te Başkomutanlık Karargâhı Menzil Genel
Müfettişliğine,
21 Mart 1915’te 2’nci Ordu Kurmay Başkanı,
3 Ekim 1915’te Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Komutanlığına,
1917’de Gelibolu Güney Grubu Komutanı,
Daha sonra 2’nci Ordu Komutan Vekili,
8 Kasım 1917’de 7’nci Ordu Komutan Vekili,231
6 Aralık 1917’de 2’nci Ordu Komutanı,232 aynı zamanda Adana Valisi
ve Bölge Komutanı,
26 Haziran 1920’de Elcezire Cephesi Komutanı,
7 Eylül 1922’de Askerî Yargıtay Başkanı olarak atandı.
16 Mayıs 1942’de emekli oldu.
231
232
Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 13. Gnkur ATASE
Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3637, Dos. 157, Fih. 2. Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci
Dünya Savaşı, Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14. Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı,
Kls. 134, Dos. 617, Fih. 5.
268
1915 yılında Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Nişanı,
1915 yılında Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
1916 yılında İkinci Dereceden Osmani Nişanı,
1917 yılında Alman İmparatorluğu’nun Yıldızlı ve Kılıçlı Taç Nişanı,
1918 yılında Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve Takdirname ile ödüllendirildi.
1942 - 1943 yılları arasında VI. ve VII. Dönemde Ankara Milletvekilliği
görevinde bulundu.233
233
269
YAKUP ŞEVKİ SUBAŞI
Orgeneral
(1312 - P.5)
(1876 - 1939)
Aile Durumu
1876 yılında Harput’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 20 Aralık 1939
tarihinde vefat etti. Karacaahmet Mezarlığına defnedildi. Daha sonra naaşı
27 Eylül 1988 tarihinde devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
29 Mayıs 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896
tarihinde teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900’de
Yükselme Tarihleri
3 Mayıs 1907’de kurmay binbaşı,
5 Ekim 1916’da tümgeneral,
31 Ağustos 1922’de korgeneral,
30 Ağustos 1926’da orgeneral.
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 5’inci Şubesine,
18 Mart 1900’de staj için 4’üncü Ordu emrine,
270
5 Mayıs 1900’de 8’inci Nişancı Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
2 Ocak 1902’de 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
23 Şubat 1904’te 4’üncü Ordu Kurmay Heyetine,
9 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu Kurmay Heyetine,
10 Ağustos 1906’da Erzincan Harp Okulu Ders Nazırı Yardımcısı,
31 Aralık 1908’de 2’nci Ordu Kurmaylığına,
8 Temmuz 1909’da 4’üncü Ordu Karargâhında 1’inci Şube Müdürü,
14 Aralık 1909’da 4’üncü Süvari Tümeni Kurmaylığına,
25 Ocak 1910’da İstanbul Harp Okulu Taktik Öğretmeni,
25 Nisan 1912’de 2’nci Kolordu Kurmaylığına,
10 Kasım 1912’de Bolayır Müstahkem Mevki Kurmaylığına,
25 Aralık 1912’de 2 Kolordu Kurmaylığına,
4 Şubat 1913’te Çatalca Ordusu Topçu Komutanlığı Kurmay Başkanı
olarak atandı. Bu görevde iken Balkan Savaşı’na katıldı.
14 Mart 1914’te İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki Komutanı,
31 Ağustos 1915’te 19’uncu Tümen Komutanı,
15 Ekim 1915’te 3’üncü Kolordu Komutan Vekili,
21 Ekim 1915’te 15 ncü Kolordu Komutan Vekili,
18 Mart 1916’da Galiçya’da 15’inci Kolordu Komutanı,
18 Kasım 1916’da 14’üncü Kolordu Komutanı,234
10 Ağustos 1917’de 2’nci Kafkas Kolordu Komutanı,235
11 Ekim 1917’de 2’nci Ordu Komutan Vekili,
8 Haziran 1918’de 9’uncu Ordu Komutanı,236
17 Aralık 1919’da Tetkik ve Tasnif Komisyonu Başkanı,
31 Aralık 1919’da Yüksek Askerî Şûra Üyesi olarak atandı.
Mütarekeye karşı direnmek suçuyla 13 Temmuz 1920’de Malta’ya
sürüldü.237
31 Ekim 1921’de Malta’dan İnebolu’ya gelerek İstiklal Savaşı’na
katıldı.
234
s. 71 - 73.
235
Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3637, Dos. 157, Fih. 2. Gnkur ATASE
Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14. Birinci Dünya Harbi’nde Türk
Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, 2‘nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü Ordu Harekâtı, s. 441.
236
Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3198, Dos. 9, Fih. 5.
237
Şimşir; s. 194.
271
18 Kasım 1921’de 2’nci Ordu Komutanı,
20 Nisan 1924’te Yüksek Askerî Şura Üyesi olarak tayin edildi.
Bu görevde iken 20 Aralık 1939’da vefat etti.
Harp Alametli Leopold Nişanı,238
Katıldığı Harplerde Osmanlı, Alman ve Avusturya - Macaristan
Devletlerince çeşitli nişan ve madalyalarla, TBMM tarafından da İstiklal
Madalyası ve takdirname ile ödüllendirildi.
Yazdığı Eserler
Türk - Yunan Harbi,
Tabiye Meseleleri ve Tatbikatı adlı eserleri vardır.239
238
Gnkur ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Savaşı, Kls. 3198, Dos. 9, Fih. 1 - 18.
239
s. 71 - 73.
272
SÜLEYMAN FETHİ
Kurmay Albay
(1312 - P.10)
(1879 - 1919)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Azmi Bey’in oğludur.
Yunanların İzmir’i işgali sırasında ağır yaralandı ve 23 Mayıs 1919 tarihinde
şehit oldu. İzmir Emir Sultan Şehitliği’ne defnedildi.240
Öğrenim Durumu
28 Mayıs 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1896 yılında teğmen,
devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900 tarihinde kurmay yüzbaşı
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1896’da teğmen,
11 Haziran 1911’de kurmay yarbay,
14 Eylül 1915’te kurmay albay.241
Askerî Görevleri
18 Mart 1900’de 5’inci Ordu emrine,
24 Nisan 1900’de 33’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
26 Temmuz 1900’de 39’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
19 Ağustos 1901’de Genelkurmay Dairesi 3’üncü Şubeye,
3 Haziran 1908’de Rusya hududuna gönderilen Komisyona,
13 Ocak 1909’da 3’üncü Ordu 17’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
21 Mart 1909’da geçici olarak Genelkurmay Dairesi Merkez Şubeye,
25 Ağustos 1909’da Jandarma 1’inci Şube Müdür Muavini,
11 Nisan 1911’de Hicaz Tümeni Kurmaylığına,
240
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990); s. 32.
241
6 Kasım 1923’ten itibaren ailesine tuğgenerallik rütbesi üzerinden maaş bağlanmıştır.
273
12 Haziran 1911’de Hicaz Tümeni Komutanı,
14 Haziran 1913’te Harbiye Nezareti Müsteşar Muavini,
25 Şubat 1917’de 2’nci Ordu Komutanı,
23 Nisan 1917’de Umur-u Muhakim Müdürü,
3 Mayıs 1917’de ek görev olarak Askerî Teşrifat görevine,
12 Nisan 1918’de 4’üncü Kolordu Askerlik Dairesi Başkanı olarak
atandı.
15 Mayıs 1919’da Yunanların İzmir’i işgali sırasında karşı koyduğu için
Yunanlar tarafından süngülenerek ağır yaralandı ve 23 Mayıs 1919’da şehit
oldu.
11 Ocak 1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
27 Aralık 1903’te İftihar Madalyası,
5 Ağustos 1907’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
5 Aralık 1911’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Ağustos 1915’te Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
22 Kasım 1916’da Avusturya İmparatorluğu’nun Üçüncü Sınıf bir
Madalyası,
Harp Liyakat Madalyası,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
15 Ekim 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Kırmızı Kartal
Madalyası,
19 Ekim 1917’de Avusturya İmparatorluğu’nun Üçüncü Sınıf Harp
Alametli Liyakat Madalyası,
242
KKK:lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası.
274
MEHMET MUHİTTİN KURTİŞ
Tümgeneral
(1312 - P.14)
(1876 - 1951)
Aile Durumu
1876 yılında Şam’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 7 Ağustos 1951
Öğrenim Durumu
29 Nisan 1893 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896
tarihinde teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900’de
Yükselme Tarihleri
27 Kasım 1911’de kurmay yarbay,
14 Aralık 1915’te kurmay albay,
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da Genelkurmay 2’nci Şubeye,
18 Mart 1900’de 5’inci Ordu emrine,
24 Nisan 1900 tarihinde 29’uncu Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
24 Aralık 1900’de 39’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
24 Ağustos 1901’de 25’inci Topçu Alayı 1’inci Bölüğüne,
23 Şubat 1902’de 5’inci Ordu Kurmaylığına,
275
8 Temmuz 1907’de 30’uncu Süvari Alayı Komutanı,
28 Aralık 1909’da Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubeye,
13 Eylül 1910’da Selanik’te simli kurşun ve manganez madenlerinin
keşfine,
17 Şubat 1913’te 42’nci Tümen Kurmay Başkanı,
28 Mart 1913’te Antalya Tümeni Müstahfız teşkilatına
19 Temmuz 1913’te tekrar 42’nci Tümen Kurmay Başkanı,243
12 Ocak 1914’te 3’üncü Kolordu 22’nci Nizamiye Alayı Komutanı,244
5 Temmuz 1915’te 27’nci Tümen Komutanı,
25 Ekim 1916’da 3’üncü Ordu Menzil Müfettişi,
4 Eylül 1918’de 60’ıncı Tümen Komutanı,
25 Ocak 1919’da 61’inci Tümen Komutanı,
6 Kasım 1919’da 60’ıncı Tümen Komutanı,
21 Mayıs 1920’de 1’inci Kolordu Komutanı olarak atandı.
Bu görevinde iken Trakya’nın Yunanlar tarafından işgali üzerine 25
Temmuz 1920’de Bulgaristan’a iltica etti. 18 Aralık 1920’de İstanbul’a
döndü.245
Mart 1921 sonlarında Millî Mücadeye’ye katılmak için İnebolu’ya geldi
ise de 16 Nisan 1921’de İstanbul’a geri gönderildi.246
19 Temmuz 1923’te açıkta iken emekli edildi.
9 Temmuz 1924’te Millî Savunma 2 Numaralı Divanıharp Üyeliği
göreviyle tekrar hizmete alındı.
24 Ağustos 1931’de 17’nci Tümen Tugay Komutanı,
1 Ekim 1931’de Doğu Hudut Komutanı,
9 Ocak 1932’de 9’uncu Tümen Tugay Komutanı,
14 Eylül 1932’de 9’uncu Tümen Komutanı Vekili,
1 Ocak 1933’te 9’uncu Tümen Komutanı,
Haziran 1934’te Askerî Yargıtay Üyesi olarak tayin edildi.
14 Temmuz 1936’da yaş haddinden emekli oldu.
243
244
245
246
s. 75.
276
2 Nisan 1906’da Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Şubat 1914’te Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
22 Ekim 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
19 Haziran 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
23 Eylül 1917’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Osmani Nişanı,
247
277
MUSTAFA NİMET
Kurmay Albay
(1312 - P.18)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Halep’te doğdu. Mehmet Emin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1896 yılında teğmen, devam
ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900 tarihinde kurmay yüzbaşı olarak
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
20 Eylül 1905’te kurmay binbaşı,
10 Mart 1915’te kurmay albay.
Askerî Görevleri
Birinci Dünya Savaşı’na 18’inci Tümen Komutanı, 9’uncu Kolordu
Komutanı248, 2’nci Kolordu Askerlik Dairesi Başkanı olarak katıldı.249
1919 yılında Suriye’ye gitti.250
Harp Madalyası,
14 Eylül 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
248
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi, Kafkas Cephesi Cilt 2, Kısım 2, İkinci Kitap, 3’üncü Ordu
Harekâtı, s. 246’da 9’uncu Kolordu Komutanı Mustafa Nihat denilmiştir. Muhtemelen yanlış
yazılmıştır. (Burada Haziran 1916’da Doğu Cephesi’ndeki muharebelerde görev aldığı
görülmektedir.)
249
250
278
6 Eylül 1917’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişan,
Almanya Devleti tarafından verilen nişan,
Avusturya’nın Üçüncü Dereceden Harp Nişanıı ile ödüllendirildi.251
251
279
AHMET NURİ DİRİKER
Tümgeneral
(1312 - P.23)
(1874 - 1951)
Aile Durumu
1874 yılında Rusçuk’ta doğdu. Necip Bey’in oğludur. 28 Kasım
Öğrenim Durumu
28 nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 3’üncü Ordu 65’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
Daha sonra 17’nci Tümen Kurmaylığı Mülhak Subayı,
20 Aralık 1896’da Yunan Hududunda Karakolların tahkimine,
252
280
Daha sonra İleri Karakol Gözetleme Memuru, aynı zamanda ek görev
olarak Manisa Alayı 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
1903 yılında Manisa Taburu 4’üncü Bölüğüne,
30 Aralık 1907’de 17’nci Alay 2’nci Taburuna,
6 Ocak 1909’da Koçana Mevki Komutanı,
Daha sonra 81’inci Alay 4’üncü Tabur Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı’nda 14’üncü Tümen 42’nci Alay Komutanı,
Daha sonra Hicaz’da Güney Müfreze Komutanı,
Rahatsızlığından dolayı İzmir’de 4’üncü Ordu Murahhaslığına,
Daha sonra İzmir’den İstanbul’a zahire sevki işiyle uğraşan Heyetin
Başkanı,
İstanbul’da Hesabat ve Tetkik Komisyonu Başkanı olarak atandı.
Damat Ferit Paşa Hükûmeti zamanında 8 ay açıkta kaldıktan sonra
İstanbul Merkez Komutanlığı 1’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
Mart 1921’de Ankara’ya geldi.
İstiklal Savaşı sırasında 18’inci Tümen Komutan Vekili,
23’üncü Tümen Tugay Komutanı,
4’üncü Kolordu Takip Müfrezesi Komutanı,
23’üncü Tümen Komutan Vekili,
15 Ekim 1921’de 8’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
3 Aralık 1922’de Batı Cephesi 2 Numaralı Divanıharp Başkanı,
30 Eylül 1923’te Bolu Askerlik Daire Başkanı,
8 Haziran 1925’te 41’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
Daha sonra 41’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
41’inci Tümen Komutan Vekili,
13 Ocak 1927’de 2’nci Tümen Tugay Komutanı olarak atandı.
15 Eylül 1928’de Büyük Komuta Kursuna katıldı.
10 Eylül 1929’da 7’nci Tümen Tugay Komutanı olarak tayin edildi.253
12 Nisan 1931’de emekli oldu.254
253
254
MSB Arşivi, Tuğgeneral, Kls. 2, Dos. 46.
281
25 Nisan 1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
28 Kasım 1911’de tekrar Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
27 Haziran 1916’da Harp Gümüş Liyakat Madalyası,
Ekim 1917’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
255
282
HAFIZ CEVDET BİLGE
Albay
(1312 - P.37)
(1876 - 1951)
Aile Durumu
1876’da Şumnu’da (Bulgaristan) doğdu. Mehmet Esat Bey’in oğludur.
31 Ekim 1951’de vefat etti.256
Öğrenim Durumu
Nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896’da
Yükselme Tarihleri
8 Eylül 1906’da kıdemli yüzbaşı,
22 Aralık 1924’te albay.
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 4’üncü Ordu emrine,
21 Ağustos 1896’da Padişah Yaverliğine atandı.
16 Ağustos 1908’de açığa alındı.
9 Şubat 1909’da 1’inci Ordu 3’üncü Redif Alayı 2’nci Taburuna,
1 Şubat 1911’e 2 Kolordu 10’uncu Alay 3’üncü Taburuna atandı. (Bu
görevinde iken Lüleburgaz Muharebelerine katıldı. 29 Ekim 1913’te
yaralandı.
2 Mart 1915’te İstanbul’da Bahriye Muvazzaf Subay Talimgâh Müdürü,
Daha sonra tekrar 10’uncu Alay 3’üncü Tabura atandı. (Bu görevde
iken 3 Temmuz 1915’te Çanakkale Cephesi’nde Kerevizdere
Muharebelerine katıldı.12 Temmuz 1915’te yaralandı.)
3 Şubat 1916’da 4’üncü Ordu Baalbek Talimgâhı Komutanı,
27 Eylül 1916’da 12’nci Kolordu 23’üncü Tümen 68’inci Alay Komutan
Vekili,
256
283
12 Ağustos 1917’de 12’nci Kolordu 23’üncü Tümen 68’inci Alay
Komutanı,
11 Eylül 1917’de 23’üncü Tümen Divanıharp Daimî Başkanı olarak
atandı.
18 Mayıs 1918’de Birinci Üstsubay ve Kurmay Kursuna katıldı.
Daha sonra Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Yunanların İzmir’i işgallerinden sonra Burdur ve Isparta Havalisinde
Kuvayımilliye teşkiline çalıştı.
Nisan 1920’de 68’inci Alay Komutanlığı uhdesinde kalmak üzere
Salihli Cephesi Komutanı,
Daha sonra 23’üncü Tümen Komutan Vekili,
20 Aralık 1920’de 57’nci Tümen Divanıharp Başkanı,
22 Nisan 1921’de 2’nci Kolordu emrine,
13 Temmuz 1921’de Adana Bölgesi Komutanlığı emrine,
Daha sonra Sol Cenah 3’üncü Milis Alayı Komutanı (Bu alay Aralık
1921’de 14’üncü Piyade Tümeni 26’ncı Alay adını almıştır.)
Dinar Menzil Mıntıkası Müfettiş Vekili,
26 Haziran 1923’te Soma Madenleri İdare Heyeti Başkanı,
22 Temmuz 1923’te Millî Savunma Bakanlığı emrine,
12 Aralık 1923’te 6’ncı Tümen Divanıharp Başkanı,
24 Ocak 1924’te 28’inci Alay Komutanı,
11 Ağustos 1924’te Kars Askerlik Dairesi Başkan Vekili,
3 Eylül 1925’te geçici Divanıharp Üyesi,
4 Eylül 1928’de 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen Tugayı Komutanı,
9 Eylül 1929’da Fatih Askerlik Dairesi Başkanı,
23 Ağustos 1931’de Üsküdar Askerlik Dairesi Başkanı olarak tayin
257
edildi.
14 Temmuz 1934’te emekli oldu.258
257
258
284
1 Ekim 1905’te Altın Liyakat Madalyası,
16 Haziran 1915’te Harp Madalyası,
259
285
ALİ MUZAFFER ERGÜN
Tuğgeneral
(1312 - P.38)
(1874 - 1940)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 23 Mart
1940’ta vefat etti.260
Öğrenim Durumu
28 Nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 27 Ağustos 1896’da
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
31 Ağustos 1922’de albay,
30 Ağustos 1930’da tuğgeneral.
Askerî Görevleri
27 Ağustos 1896’da 2’nci Ordu emrine,
18 Eylül 1896’da 2’nci Ordu 6’ncı Redif Alayı 3’üncü Çal Taburu 1’inci
Bölüğüne,
2 Temmuz 1898’de 2’nci Ordu 27’nci Redif Alayı 4’üncü Uluborlu
29 Ağustos 1904’te 25’inci Redif Alayı 3’üncü Taburu 1’inci Bölüğüne,
11 Haziran 1907’de 32’nci Redif Alayı 2’nci Ermenek Taburu 6’ncı
Bölüğüne,
260
286
29 Ekim 1910’de 2’nci Ordu 20 ncı Tabur 4’üncü Nişancı Bölüğüne
(Bu tabur, Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 3’üncü Kolordu 8’inci
Nişancı Taburu adını almıştır.),
21 Mart 1911’de Edirne’de Piyade Numune Alayı Komutan Muavini,
26 Nisan 1912’de 7’nci Kolordu 62’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
Balkan Savaşı’nda Elbistan, Berat ve Yanya’daki muharebelerde
bulundu ve Yanya’da yaralı olarak esir düştü.
Yurda döndükten sonra 19 Şubat 1914’te 3’üncü Kolordu 20’nci Alayı
Komutan Muavini,
30 Haziran 1915’te 59’uncu Alay Komutanı olarak atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale, Romanya ve Sina
Cephelerindeki muharebelere katıldı.
1919’da İstanbul Umur-u Havaiye Divan-ı Umumisi Hesaplarını teftiş
içi oluşturulan Komisyon Başkanı olarak tayin edildi.
1921 - 1923 yılları arasında 13’üncü Alay Komutanı, Sivrihisar Mevki
Komutanı, 23’üncü Alay Komutanı olarak görev yaptı.
1924 yılında 7’nci Piyade Tugay Komutanı olarak atandı.
1926 - 1928 yılları arasında Büyük Kumanda Kursuna katıldı ve Dağ
Tugayı Komutanı olarak görev yaptı.261
19 Ocak 1932’de emekli oldu.262
1918 yılında Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.263
261
262
263
287
MEHMET YÜMNÜ EĞİLMEZ
Yarbay
(1312 - P.62)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Edirne’de doğdu. Raşit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
28 Nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Eylül 1896’da
Yükselme Tarihleri
17 Eylül 1896’da teğmen,
20 Mayıs 1903’te üsteğmen,
Askerî Görevleri
17 Eylül 1896’da 2’nci Ordu emrine,
26 Kasım 1896’da 2’nci Ordu 12’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
20 Mayıs 1903’te 2’nci Ordu 19’uncu Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
25 Temmuz 1903’te 12’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
25 Eylül 1905’te 17’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
14 Ağustos 1906’da 14’üncü Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
22 Aralık 1907’de 10’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğüne,
7 Nisan 1909’da Hoçkis Mitralyöz 8’inci Bölüğüne,
4 Nisan 1910’da 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı 14’üncü Bölüğüne
(Bu tabur, 14 Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliği ile 4’üncü Kolordu
31’inci Alay 2’nci Tabur adını almıştır.),
11 Mayıs 1911’de 4’üncü Kolordu 4’üncü Nişancı Alayı 2’nci Tabur
288
14 Kasım 1911’de 4’üncü Nişancı Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
22 Ağustos 1912’de aynı taburun Komutanı,
13 Mart 1914’te 4’üncü Kolordu 28’inci Alay 2’nci Nizamiye Taburu
Komutanı,
2 Nisan 1914’te 4’üncü Kolordu Astsubay Okulu Numune Taburu
Komutanı,264
3 Kasım 1914’te 5’inci Ordu 12’nci Tümen 34’üncü Alay Komutanı
olarak atandı.265
10 Mart 1919’da kendi isteğiyle emekli oldu.
Müracaatı üzerine tekrar göreve alınarak Trakya teşkilatında 1’inci
Kolordu 49’uncu Tümen 155’inci Alay Komutanı olarak atandı.
22 Temmuz 1920’de 55’inci Tümen Komutan Vekilliği yaptı ve 25
Temmuz 1920’de birliği ile Bulgaristan’a iltica etti.
27 Mart 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.266
264
265
266
289
HALİL REŞAT
Albay
(1312 - P.63)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Niyazi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
8 Eylül 1896’da 73’üncü Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
26 Eylül 1896’da 28’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
19 Mart 1902’de 4’üncü Ordu 51’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
13 Ağustos 1905’te 4’üncü Ordu 59’uncu Alay 4’üncü Redif Taburu
290
27 Aralık 1908’de 19’uncu Nişancı Taburu 1’inci Bölüğüne (Bu tabur,
Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 32’nci Nişancı Taburu adını
almıştır.),
18 Aralık 1911’de Erzincan Atış Talimgâhı Komutanı,
19 Ocak 1915’te 28’inci Tümen 84’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
16 Şubat 1916’da 10’uncu Kolordu İhtiyat Müfrezesi Komutanı,
9 Mart 1916’da 93’üncü Alay Komutanı,
Daha sonra 31’inci Kafkas Alayı Komutanı,
28 Şubat 1917’de 29’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
1920 yılında Erzincan Askerlik Dairesi Başkan Vekili ve aynı zamanda
Mevki Komutanı,
Daha sonra Erzincan Mutasarrıfı,
2 Aralık 1920’de 9’uncu Kafkas Tümeni 28’inci Alay Komutanı,
23 Kasım 1921’de 9’uncu Tümen Piyade Komutanı,
1 Şubat 1922’de Ardahan ve Havalisi Komutanı,
1 Kasım 1922’de geçici olarak Trabzon Askerlik Daire Başkan Vekili,
14 Nisan 1923’te 3’üncü Tümen Tugay Komutanı,
16 Haziran 1923’te Adana Bölgesi Tugay Komutanı,
Daha sonra 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen Piyade Tugay Komutanı,
27 Eylül 1927’de 2’nci Kolordu 11’inci Tümen Tugay Komutanı,
8 Kasım 1927’de 2’nci Ordu Müfettişliği Piyade Mütehassısı,
12 Mayıs 1928’de Tokat Askerlik Dairesi Başkanı,
19 Ağustos 1931’de 8’inci Kolordu 12’nci Tümen Sivas Askerlik
Dairesi Başkanı olarak tayin edildi.
14 Temmuz 1934’te emekli oldu.
23 Mart 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
267
291
FAHRİ
Binbaşı
(1312 - P.72)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Bağdat’ta doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896’da
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 6’ncı Ordu emrine,
8 Eylül 1896’da 6’ncı Ordu 44’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
18 Aralık 1898’de 6’ncı Ordu 92’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
12 Şubat 1902’de 6’ncı Ordu 92’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğe tayin edilmiştir.
24 Mayıs 1903’te 83’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
25 Aralık 1910’da İnşaat Komisyonuna,
9 Mayıs 1911’de 13’üncü Kolordu İdare Heyeti 4’üncü Şube Müdür
Yardımcısı,
4 Temmuz 1912’de 13’üncü Kolordu 114 ncı Nizamiye Alayı 1’inci
Tabur 1’inci Bölüğüne atandı.
7 Temmuz 1914’te 13’üncü Kolordu açığına alındı.
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 13’üncü İstihkâm Taburunun
4’üncü Bölüğüne atandı.
292
21 Haziran 1915’te Cephane Park Komutan Mülhaklığına,
Daha sonra 9’uncu Kolordu 86’ncı Alay Komutanı,
9 Aralık 1916’da 19’uncu Kolordu İdare Başkanı,
20 Ekim 1917’de 41’inci Tümen İdare Başkanı olarak tayin edildi.
268
293
EMİN DALKILIÇ
Albay
(1312 - P.80)
(1878 - 1965)
Aile Durumu
1878 yılında Zile’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 13 Kasım 1965’te
vefat etti. 269
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
6 Aralık 1920’de yarbay,
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 4’üncü Ordu 30’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne atanarak Van ve civarında bölük ve takım komutanlıklarında
bulundu.
15 Haziran 1900’de Diyarbakır’da 60’ıncı Redif Alayı 1’inci Redif
Taburu 3’üncü Bölüğüne tayin edildi.
269
294
1902 yılında aynı taburun Komutan Vekili olarak atandı ve aynı
zamanda ek görev olarak çeşitli alay ve Divanıharp kâtipliklerinde bulundu.
11 Temmuz 1905’te 76’ncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
Ağustos 1909’da Taburu ile bağlantısı kesilmeksizin Erzincan Numune
Alayı 19’uncu Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğüne (misafireten),
22 Temmuz 1911’de Erzincan Piyade Astsubay Okulu 2’nci Bölük
Komutanı,
Daha sonra aynı okulun Komutan Muavini,
Aralık 1912’de Elazığ’da Depo Alay Komutanı,
Ağustos 1913’te tekrar Erzincan Piyade Astsubay Okulu Komutan
Muavini,
20 Ocak 1914’te Erzincan Piyade Astsubay Okulu Komutanı, aynı
zamanda ek görev olarak sırasıyla Erzincan İhtiyat Subay Adayları
Talimgâhı Komutanı, Kıdemsiz Astsubay Talimgâhı Komutanı ve Depo
Kıtaatı Komutan Muavini,
14 Kasım 1915’te 9’uncu Kolordu 17’nci Tümen 50’nci Alay Komutanı,
22 Mart 1916’da 17’nci Tümen 49’uncu Alay Komutan Vekili,
19 Eylül 1916’da 49’uncu Kafkas Taburu Komutanı,
1 Ağustos 1917’de 8’inci Depo Alayı Komutanı,
18 Ağustos 1918’de 9’uncu Ordu Depo Kıtaatı Müfettiş Vekili,
8 Ekim 1918’de Gümrü civarında Sınır Belirleme Komisyonu Başkanı,
10 Aralık 1918’de 15’inci Avcı Alayı Komutanı,
23 Eylül 19120’de 9’uncu Tümen 28’inci Kafkas Alay Komutanı,
6 Aralık 1920’de 9’uncu Tümen Komutan Vekili,
22 Ocak 1921’de Erzurum’da 28’inci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı,
1 Şubat 1921’de 9’uncu Kolordu Askerlik Dairesi Başkan Vekili, aynı
zamanda Erzurum Mevki Komutanı ve Erzurum Müstahkem Mevki Komutan
Vekili,
1923 yılında ek görev olarak Erzurum Satın Alma Komisyonu Başkanı,
1 Haziran 1925’te Erzurum Askerlik Dairesi Başkanı,
3 Temmuz 1926’da Kastamonu Askerlik Dairesi Başkanı,
9 Eylül 1929’da 135’inci Alay Komutanı,
295
11 Ekim 1931’de 61’inci Tümen Tugay Komutanı,
31 Ağustos 1932’de Batı Hudut Komutanı,
10 Ocak 1933’te 2’nci Kolordu 11’inci Tümen Tugay Komutanı,
13 Ekim 1933’te 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen Edremit Askerlik Dairesi
Başkanı,
Daha sonra Bornova Askerlik Dairesi Başkanı olarak atandı.
1935 yılı başlarında isteği üzerine emekli oldu.
1917 yılında 17’nci Tümen Komutanı tarafından gümüş tabaka ile
270
296
MEHMET ŞEFİK AKER
Albay
(1312 - P.84)
(1877 - 1964)
Aile Durumu
1877 yılında Manastır’da doğdu. Selim Bey’in oğludur. 6 Şubat 1964
tarihinde İstanbul’da vefat etti.271
Öğrenim Durumu
28 Nisan 1894’te girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896’da teğmen
Yükselme Tarihleri
8 Mart 1900’de yüzbaşı (üsteğmenliği atlamak suretiyle),
14 Aralık 1916’da albay.
Askerî Görevleri
29 Ağustos 1896’da 72’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne atandı.
28 Eylül 1896’da 1’inci Nizamiye Ordusu açığına alındı.
1 Mayıs 1897’de 2’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
8 Mart 1900’de 7’nci Ordu 28’inci Tugay Kurmaylığı Mülhaklığına,
17 Ekim 1901’de 14’üncü Tümen Mülhaklığına,
271
s. 77.
297
17 Mayıs 1903’te 2’nci Ordu 24’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
13 Kasım 1907’de 2’nci Ordu 4’üncü Edremit Taburu Komutanı,
18 Temmuz 1908’de 137’nci Redif Alayı 3’üncü Ezine Taburuna,
8 Eylül 1914’te 3’üncü Kolordu 25’inci Nizamiye Alayı 3’üncü
Taburuna,272
Ekim 1914’te Çanakkale’de 29’uncu Tümen 27’nci Alay Komutanı,
8 Ağustos 1915’te 19’uncu Tümen Komutanı olarak atandı. Bu
görevde iken Çanakkale ve Galiçya Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
7 Ekim 1916’da İzmir Tümeni Askerlik Dairesi Başkanı,
28 Ocak 1917’de 5’inci Ordu 21’inci Kolordu 59’uncu Tümen
Komutanı,
19 Temmuz 1917’de 49’uncu Tümen Komutanı,
24 Temmuz 1917’de 57’nci Tümen Komutanı (becayişen),
24 Ekim 1917’de ek görev olarak 8’inci Ordu 21’inci Kolordu Komutan
Vekili,
Daha sonra 57’nci Tümen ile beraber İzmir Güney Cephesi (Menderes
Grubu) Komutanı olarak tayin edildi.
Ağustos 1920’de Konya ayaklanması nedeniyle teşkil edilen Takip
Müfrezesi’nin başında ve Millî Savunma Bakanlığının Antalya’da
İtalyanlardan silah ve cephane tedarikine ait işlerde görevlendirildi.
1 Mart 1921’de 6’ncı Tümen Komutanı,
Daha sonra Dinar - Menderes Havalisi Komutanı,
14 Haziran 1921’de Antalya ve Havalisi Komutanı,
24 Kasım 1921’de 2’nci Ordu 2’nci Kolordu 7’nci Tümen Komutanı,
9 Mayıs 1922’de Konya’da Batı Cephesi’ne bağlı Divan-ı Harb-i
Mahsusi Başkanı,
11 Eylül 1922’de Elazığ’da 11’inci Kolordu Asker Alma Kurulu Başkanı
olarak atandı.
Kasım 1923’te açığa alındı.
28 Ocak 1924’te MSB 2 Numaralı İstanbul Üstsubay ve Subay
Divanıharp Üyesi olarak tayin edildi.
25 Şubat 1931’de emekli oldu.
272
298
1916 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun muharebeye
mahsus ve Şövalye Rütbesinden Leopold Nişanı,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü Dereceden Harp
Leopold Madalyası,
Yazdığı Eserler
İstiklal Harbi’nde, Büyük Harbin Mütarekesinden 336 (920) Senesi
Sonuna Kadar 57’nci Tümen ve Aydın Millî Cidali. (Eser 2006 yılında ATASE
Başkanlığı tarafından 57’nci Tümen ve Aydın Millî Mücadelesi 1918 - 1920
şeklinde güncellenmiştir.)
273
Türk İstiklal Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri,
s. 78.
274
299
NUH ZEKİ GÖNCÜGİL
Albay
(1312 - P.86)
(1877 - 1961)
Aile Durumu
1877 yılında Çamlıca’da doğdu. Saadettin Bey’in oğludur. 28 Aralık
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Mayıs 1924’te yarbay,
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 5’inci Ordu 9’uncu Nişancı Taburu 2’nci
Bölüğüne,
1901 yılında Beyrut Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
1903 yılında 5’inci Ordu 40’ıncı Alayın Şam’da bulunan 4’üncü Tabur
Daha sonra İzmir’de bulunan Hassa 2’nci Alay 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
İkinci Meşrutiyetten sonra aynı alayın 1’inci Tabur 2’nci Bölük
Komutanı,
275
300
1911 yılında 16’ncı Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölüğüne,
1912 yılında 41’inci Tümen 126’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak
tayin edildi.
Birinci Dünya Savaşı başında 4’üncü Ordu 12’nci Tümen 126’ncı Alay
Komutan Muavini olarak atandı. Bu görevde iken Kafkas Cephesi’ndeki
4’üncü Ordu 1’inci Kuvve-yi Seferiye 162’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 23’üncü Tümen 69’uncu Alay Komutanı,
1918 yılında Osmaniye’de bulunan 44’üncü Tümen 139’uncu Alay
Komutanı,
Daha sonra 44’üncü Tümen Komutan Vekili,
139’uncu Alay Komutanı,
Bu görevi uhdesinde kalmak üzere Antakya Kaymakam Vekili,
Mondros Mütarekesi’nden sonra Alaşehir Cephesi’nde olan 69’uncu
Alay Komutanı,
Daha sonra da 159’uncu Alay Komutanı,
1921 yılında Konya Üst Subay Divanıharbi Üyesi,
Daha sonra 2 Numaralı Subay Divanıharp Başkanı,
Osmaniye Askerlik Dairesi Başkanı,
1925 yılında 7’nci Tümen 41’inci Alay Komutanı olarak atandı ve Şeyh
Sait İsyanını bastırmakla görevlendirildi.
Harp Madalyası,
Beşinci Dereceden bir kıta nişan,
276
301
MEHMET REFİK
Yarbay
(1312 - P.89)
(... - 1915)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. Abdullah Bey’in oğludur. 6 Haziran 1915 tarihinde
şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
5 Aralık 1900’da yüzbaşı,
15 Mayıs 1910’da binbaşı,
29 Kasım 1914’te yarbay.277
Askerî Görevleri
26 Ekim 1896’da 2’nci Ordu 23’üncü Redif Alayı 4’üncü Seyitgazi
16 Ocak 1897’de 2’nci Ordu 4’üncü Nişancı Taburu 2’nci Bölüğüne
(becayişen),
5 Aralık 1900’de Tefer (?) Askerî Ortaokulu Coğrafya Öğretmeni,
277
Şahsi dosyasındaki belgelerde 14 Mart 1926’da rütbesi albaylığa çıkarak ailesine bu
rütbeden maaş bağlandığı belirtilmektedir.
302
7 Ocak 1904’te 7’nci Ordu 52’nci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğüne
atandı.
6 Ocak 1906’da 5’inci Ordu açığına alındı.
24 Haziran 1906’da 5’inci Ordu 67’nci Redif Alayı 1’inci Şam
Taburuna,
24 Haziran 1907’de 1’inci Ordu 6’ncı Redif Alayı 2’nci Kirmastı
Taburuna (becayişen),
21 Aralık 1908’de 1’inci Ordu 8’inci Nizamiye Alayı 1’inci Taburuna,
29 Mart 1909’da 8’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur Komutanı olarak
atandı.
15 Mayıs 1910’da 6’ncı Ordu açığına alındı.
10 Aralık 1911’de Basra Jandarma Alay Komutanı,
10 Haziran 1912’de 1’inci Redif Müfettişliği İnebolu Redif Alayı İnebolu
Tabur Komutanı,
6 Nisan 1914’te İnebolu Askerlik Şube Başkanı,
21 Aralık 1914’te 45’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi. Bu
görevinde iken 6 Haziran 1915’te şehit oldu.
13 Eylül 1899’da Yunan Madalyası,
1902 yılında Sanayi Madalyası ile ödüllendirildi.278
278
303
MEHMET NURİ
Albay
(1312 - P.94)
(1876 - 1929)
Aile Durumu
1876 yılında Şam’da doğmuştur. Hüseyin Avni Bey’in oğludur. 14
Kasım 1929’da Sivas’ta vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
25 Ekim 1903’te üsteğmen,
29 Eylül 1906’da yüzbaşı,
8 Aralık 1916’da yarbay
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 5’inci Ordu emrine,
3 Haziran 1897’de İzmir’de Müstahfız Taburuna,
Daha sonra 5’inci Ordu Nizamiye 33’üncü Alay 4’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
25 Ekim 1903’te 5’inci Ordu 71’inci Redif Alayı 2’nci Taburuna atandı.
9 Şubat 1904’te 3’üncü Ordu açığına alındı.
15 Haziran 1904’te 3’üncü Redif Ordusu 64’üncü Pirlepe Tugayı
Kurmaylığı Mülhak Subaylığına,
29 Eylül 1906’da 68’inci Alay 4’üncü Tabur 14’üncü Bölüğüne,
9 Ağustos 1911’de 72’nci Alay Mitralyöz Bölüğüne,
27 Haziran 1912’de 72’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
27 Kasım 1913’te 2’nci Kolordu 15’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
11 Nisan 1915’te 5’inci Tümen ihtiyatını oluşturan 15’inci Alay 2’nci
Tabur Komutanı,
304
Daha sonra 14’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
17 Nisan 1915’te 13’üncü Alay Komutanı,
12 Ocak 1917’de İstanbul Bölge Komutanı,
19 Eylül 1918’de 60’ıncı Tümen Komutanı,
22 Kasım 1918’de Üsküdar Bölge İnzibat Komutanı olarak tayin edildi.
1 Mart 1922’den 20 Şubat 1928 tarihine kadar Muğla ve Aydın
Askerlik Daireleri Başkanlıklarında bulundu.
Daha sonra 8’inci Kolordu 12’nci Tümen 34’üncü Alay Komutanı
olarak atandı.
1918 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
279
KKK. Emeklilik Şube Aşivi, Şahsi Dosyası.
305
MEHMET TENZİL
Yarbay
(1312 - P.102)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Sakarya’da doğdu. Sadık Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
31 Ağustos 1922’de yarbay.
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896 4’üncü Ordu emrine,
8 Eylül 1896’da 4’üncü Ordu 32’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
1 Kasım 1897’de Bitlis Askerî Ortaokulu Matematik Öğretmeni,
11 Nisan 1905’te Kastamonu Askerî Ortaokulu Matematik Öğretmeni,
6 Eylül 1907’de Trablusgarp Askerî Ortaokulu Matematik Öğretmeni,
7 Mayıs 1912’de İstanbul’da Soğukçeşme Askerî Ortaokulu Matematik
Öğretmeni,
306
Balkan Savaşı seferberliğinden dolayı Kütahya Redif Taburuna
atandı. (Bu taburla Kırkkilise Muharebelerine katıldı.)
Balkan Savaşı’ndan sonra Trabzon Askerî Ortaokulu Müdürü,
19 Mart 1914’te 8’inci Kolordu emrine,
Daha sonra geçici olarak 25’inci Tümen 73’üncü Alay 1’inci Tabur
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinin ilanı üzerine Şam’da kurulan 1’inci
Depo Taburu 4’üncü Bölüğüne (Daha sonra bu tabur, 25’inci Tümen 73’üncü
Alay 3’üncü Tabur adını almıştır.) atandı.
Daha sonra 25’inci Tümen 73’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı
olarak tayin edildi ve bu birlikle Çanakkale Cephelerindeki çarpışmalara
katıldı.
Çanakkale’den düşmanın çekilmesinden sonra 26’ncı Tümen’e iltihak
ederek Cephane Taburu Komutanı olarak atandı ve Romanya Cephesi’ne
gitti.
Bir sene sonra Sina Cephesi’ne gitti.
13 Aralık 1917’de 26’ncı Tümen 163’üncü Alay Komutanı olarak
atandı. (Bu birlikle Kudüs’teki muharebelere katıldı.)
Daha sonra 76’ncı Alay Komutan Vekili,
59’uncu Alay Komutanı,
Daha sonra 76’ncı Alay Komutanı, (Kudüs ve Nablus civarındaki
muharebelere katıldı.)
9 Ekim 1918’de Mürettep 1’inci Alay Komutanı olarak atandı.(Daha
sonra bu Alay, 11’inci Tümen 126’ncı Alay adını almıştır.)
Şubat 1919’da İstanbul’a geldi.
17 Nisan 1919’da Konya Askerî Ortaokulu Müdürü,
25 Nisan 1920’de Personel Dairesi emrine,
23 Nisan 1921’de Güney Cephesi’nde Karaman - Silifke Hat
Daha sonra Üstsubay Divanıharbine atandı.
11 Ekim 1921’de Konya Merkez Tabur Komutanı (Daha sonra bu
tabur, 14’üncü Tümen Hücum Taburu adını almıştır.),
5’inci Kolordu 6’ncı Tümen 52’nci Alay Komutan Muavini olarak
atandı.
2 Eylül 1929’da yaş haddinden dolayı emekli oldu.
307
15 Haziran 1899’da Gümüş Liyakat Madalyası,
26 Ocak 1917’de Harp Madalyası,
28 Mart 1918’de Kılıçlı Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
23 Mayıs 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı ile ödüllendirildi.280
280
308
HÜSEYİN HÜSNÜ
Albay
(1312 - P.113)
(1879 - 1937)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Şevki Bey’in oğludur. 23 Ocak
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
15 Mayıs 1910’da binbaşı,
Askerî Görevleri
Haziran 1897’de 15’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
Daha sonra Genel Karargâh emrine,
Eylül 1897’de Tahdid-i Hudut Komisyonu emrine,
Haziran 1898’de Taksim-i Arazi Komisyonu Postabaşılığına,
Daha sonra Genelkurmay Resimhanesine atandı.
1891 yılında İşkodra’daki isyanın bastırılması için Draç’a gönderildi.
Aralık 1893’te Yıldız’da Jandarma Subay Okulunun ikinci devre
öğretimine katıldı. Eğitimini tamamladıktan sonra Beyoğlu Jandarma
Komutan Muavinliğine olarak atandı.
1911 yılı başlarında Yemen’de Jandarmayı düzenlemekle
görevlendirildi.
281
309
Daha sonra Jandarma Okulu Müdürü ve Seyyar Tabur Komutanlığı da
uhdesine verildi.
San’a da yapılan muharebelere katıldı.
Ekim 1911’de ek görev olarak Vilayet Bayındırlık Komisyonu Başkanı
olarak atandı.
Yine aynı yıl Jandarma Alayı Komutanı,
Daha sonra Kolordu 4’üncü İnşaat Şubesi Müdürü,
Temmuz 1913’te 116’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
1915 yılında İngilizlerle yapılan muharebelerde yaralandı.
Mondros Mütarekesi gereği İngilizlere esir düştü. Ekim 1919’da
esaretten döndü.
16 Aralık 1919’da Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
Daha sonra 14’üncü Kolordu Heyet-i Teftişiye Heyeti Başkanı,
Nisan 1920’de Bandırma Mevki Komutanı,
Mayıs 1920’de Merkezi Gönen olmak üzere Bandırma, Erdek, Biga ve
Havalisi ile 190’ıncı Alay Komutanı olarak atandı.
Daha sonra Eskişehir’de Üstsubay ve Subay Amirliğine,
24 Temmuz 1920’de 23’üncü Tümen emrine,
29 Temmuz 1920’de Gaziantep Cephesi Komutanı olarak atandı.
Aralık 1920’de 2’nci Kolordu Komutan Vekili,
1921 yılında Personel Dairesi emrine atandı.
Haziran 1921’de Ankara Askerlik Dairesi Başkanı olarak atandı.
8’inci Kolordu 41’inci Tümen 19’uncu Alay Komutanı iken 16 Kasım
1927’de kendi isteğiyle emekli oldu.
1897 yılında Sanayi-i Nefise Madalyası,
310
1910 yılında Abide-i Hürriyet Madalyası,
1913 yılında Altın Donanma Madalyası,
282
311
CELALETTİN SIĞINDERE
Albay
(1312 - P.120)
(1877 - 1959)
Aile Durumu
1877 yılında Trabzon’da doğdu. Halil Bey’in oğludur. 1959 yılında
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Ağustos 1909’da yüzbaşı
1 Mayıs 1924’te albay.
Askerî Görevleri
7 Eylül 1896’da 5’inci Ordu 71’inci Redif Alayı 1’inci Kudüs Taburu
3’üncü Bölüğe,
25 Ekim 1903’te 70’inci Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
4 Mayıs 1904’te 71’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
1 Ağustos 1909’da 33’üncü Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe, (Bu
tabur, Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 2’nci Kolordu 17’nci Alay
1’inci Tabur adını almıştır.)
312
1914 yılında 16’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak atandı. Daha
sonra Alay Komomutanı olarak görev yaptı.283
Çanakkale Cephesi’nde Kirte, Kereviz Dere, Zığındere’de yapılan
28/29 Haziran 1915’te yaralandı. Tedavisinden sonra 44’üncü Tümen
159’uncu Alay Komutanı olarak atandı. Bu görevi ile Osmaniye ve
havalisinde bulundu.
20 Nisan 1916’da 159’uncu Alay Komutanı,
1 Kasım 1916’da 44’üncü Tümen Divanıharp Daimî Başkanı,
Daha sonra 80’inci Alay Komutanı, (bu görevinde iken Birinci Gazze
Muharebesi’ne katıldı.)284
23 Şubat 1917 yılında Hicaz’da 162’nci Alay Komutanı, (ilave görev
olarak Tebük Mıntıka Komutanı,)
21 Şubat 1918’de Ordu Dairesinde müfettiş olarak,
15 Ocak 1919’da İstanbul Astsubay Okulu Müdürü,
13 Temmuz 1921’de Kuleli Askerî Lisesi Müdürü olarak tayin edildi.
13 Aralık 1923’te Anakara Üstsubay Divanıharp Üyesi,
23/24 Ekim 1924’te 4’üncü Kolordu emrine,
25 Haziran 1927’de Eskişehir Askerlik Dairesi Başkanı,
4 Eylül 1928’de Sarıkamış Askerlik Dairesi Başkanı,
Harp Madalyası,
Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.285
283
Şahsi dosyasında bulunan bir belgede bu bilgiler bulunurken bir diğer belgede aynı bilgiler
bulunmamaktadır.
284
Şahsi Dosyasında bulunan belgelerin birinde bu bilgiler bulunurken bir diğer belgede aynı
bilgiler bulunmamaktadır.
285
313
MEHMET AKİF BULAT
Yarbay
(1312 - P.133)
(1878 - 1948)
Aile Durumu
1878 yılında Yenişehir’de doğdu. Hüseyin Hüsnü Bey’in oğludur. 26
Mart 1948’de vefat etti.286
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
3 Aralılık 1904’te üsteğmen,
Askerî Görevleri
30 Eylül 1896’da 3’üncü Ordu 69’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
23 Kasım 1898’de 7’nci Ordu 50’nci Alay 3’üncü Tabur 1’inci
3 Aralık 1904’te 7’nci Ordu açığına,
13 Ağustos 1908’de 3’üncü Ordu açığına alındı.
3 Kasım 1908’de 7’nci Ordu 55’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
10 Aralık 1908’de 1’inci Ordu açığına,
27 Mart 1909’da Polis Okulu Dâhiliye Subayı,
30 Ağustos 1910’da 7’nci Ordu 50’nci Alay 2’nci Taburuna atandı.
30 Temmuz 1913’te umum açığına alındı.
18 Kasım 1913’te 14’üncü Kolordu Hafif Silahlar Müfettişliğine,
18 Ocak 1914’te Ereğli Redif Alayı Ereğli Taburu Komutanı,
286
314
1 Şubat 1914’te 1’inci Ordu Müfettişliği Biga Redif Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
Mart 1914’te Karabiga Askerlik Şubesi Başkanı,
23 Eylül 1915’te 6’ncı Tümen 157’nci Alay Komutanı,
17 Kasım 1917’de Yıldırım Ordular Grup Komutanlığı emrine,
10 Mart 1918’de 2’nci Ordu İnzibat Mıntıkaları Komutanı,
29 Ocak 1919’da 14’üncü Kolordu emrine,
Daha sonra Soma, Bergama ve Akhisar Mıntıka Komutanı,
20 Şubat 1919’da İzmir’de teşkil edilen komisyon üyesi,
24 Nisan 1919’da 188’inci Alay Komutanı,
5 Ağustos 1919’da 23’üncü Tümen Komutanı,
29 Ocak 1920’de Çine Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
20 Nisan 1920’de maaş bordrolarının tetkiki komisyonu üyesi,
11 Mayıs 1920’de 10’uncu Kafkas Tümeni Komutanı,
6 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine atandı.
24 Aralık 1916’da Osmanlı Harp Madalyası,
Haziran 1917’de Bulgar Kralı tarafından verilen Dördüncü Dereceden
İkinci Sınıf Şecaat Madalyası ile ödüllendirildi. 287
287
315
HACI MEHMET EMİN
Yarbay
(1312 - P.137)
(1875 - 1930)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Baki Bey’in oğludur. 11 Şubat 1930’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 5’inci Ordu emrine atandı.
28 Kasım 1896’da de 5’inci Ordu 33’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü
Tabur 3’üncü Bölüğe,
26 Ekim 1903’te 5’inci Ordu 70’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
1 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 37’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
14 Mart 1911’de 76’ncı Alay 1’inci Tabura tayin edildi.
23 Şubat 1912’de Trablusgarp Muharebesi’ne gönüllü katıldı.
316
10 Eylül 1914’te 6’ncı Kolordu 77’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
27 Ekim 1916’da 57’nci Alay Komutan Vekili olarak atandı.
Birinci Dünya Savaşı’nda Galiçya Cephesi’nde savaştı.
23 Eylül 1918’de Şeria’da esir düştü.
17 Eylül 1920’de geri döndü.
25 Eylül 1924’te 28’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı.
15 Aralık 1926’da 9’uncu İnşaat Heyeti Başkanlığına atandı.
6 Kasım 1913’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
30 Haziran 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
6 Ekim 1916’da Alman Hükûmeti tarafından İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
8 Nisan 1917’de Avusturya - Macaristan Hükûmeti tarafından 3’üncü
Dereceden Muharebe Askerî Liyakat Madalyası,
23 Eylül 1917’de Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.288
288
KKK.lığı Emeklilik Şube Arşivi, Şahsi Dosyası.
317
HASAN HÜSNÜ
Binbaşı
(1312 - P.141)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Halep’te doğdu. Tevfik Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
8 Eylül 1896’da 33’üncü Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
25 Ekim 1903’te 72’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
19 Aralık 1904’te 69’uncu Redif Alayı 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
1 Ağustos 1909’da 65’inci Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe
atandı. (14 Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliğinde bu tabur, Şam Redif
Tümeni 1’inci Şam Alayı Meydan Taburu adını aldı.)
27 Kasım 1911’de 2’nci Redif Müfettişliği Manastır Redif Alayı 1’inci
Taburuna,
9 Aralık 1911’de 7’nci Kolordu 55’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabura
atandı.
13 Haziran 1912’de 7’nci Kolordu açığına,
27 Aralık 1913’te 4’üncü Kolordu açığına alınmıştır.
9 Şubat 1914’te 35’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 36’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
7 Ağustos 1917’de 36’ncı Alay Komutan Vekili,
318
Daha sonra Karabaş Mıntıkası Komutanı,
Nisan 1918’de 35’inci Alay Komutan Vekili,
6 Temmuz 1919’da Gönen Askerlik Şubesi Başkanı,
13 Mart 1920’de Çanakkale Askerlik Şubesi Başkanı olarak tayin
edildi.
31 Ağustos 1920’de umum açığına alındı.
Harp Madalyası,
12 Aralık 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
11 Nisan 1918’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
289
319
ALİ RIZA
Binbaşı
(1312 - P.148)
(1875 - 1933)
Aile Durumu
1875 yılında Trabzon’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 5 Haziran
Öğrenim Durumu
22 Nisan 1894’te girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
8 Ocak 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
8 Eylül 1896’da 4’üncü Ordu 30’uncu Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
23 Ekim 1901’de Midyat’ta 60’ıncı Redif Alayı 4’üncü Taburu 1’inci
Bölüğüne,
25 Eylül 1902’de Samsun’da 55’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
28 Temmuz 1905’te 4’üncü Ordu 73’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur
29 Kasım 1906’da 4’üncü Ordu 55’inci Redif Alayı 2’nci Taburu 1’inci
Bölüğüne,
27 Haziran 1908’de 62’nci Redif Alayı 3’üncü Zara Taburu 4’üncü
Bölüğüne,
6 Temmuz 1909’da 26’ncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
290
MSB Arşivi, Binbaşı, Kls. 30, Dos. 946.
320
8 Aralık 1910’da 27’nci Nizamiye Alayı 2’nci Bölüğüne,
Ekim 1911’de Bayburt’ta 29’uncu Tümen Levazım Başkanı,
Nisan 1912’de 86’ncı Alayın Makineli Tüfek Bölüğü Komutanı,
Kasım 1912’de Dimetoka’da 49’uncu Alay Makineli Tüfek Bölüğüne,
14 Eylül 1914’te 49’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak atandı.
Bu görevi ile Sarıkamış Muharebesi’ne katıldı. Geri çekilme hareketi
sırasında 49’uncu Alay Komutanı olarak tayin edildi.
8 Ağustos 1915’te esir oldu. Sibirya’da üç yıl esir kaldıktan sonra firar
ederek 1 Eylül 1918’de yurda döndü.
Ekim 1918’de staj için 61’inci Tümen 189’uncu Alay Komutanlığına,
1919’da Giresun Askerlik Şube Başkanı,
1920’de 28’inci Alay Komutanı,
Daha sonra 29’uncu Alay Komutanı,
15 Ekim 1920’de 12’nci Tümen 36’ncı Alay Komutanı olarak atandı ve
Kars’taki muharebelere katıldı.
5 Kasım 1920’de Kars Müstahkem Mevki Levazım Başkanı,
Kars Kalesi Astsubay Talimgâh Komutanı,
Daha sonra Doğu Cephesi Levazım Başkanı,
25 Aralık 1920’de Doğu Cephesi Ambarlar Müfettişi, daha sonra
Adana Askerlik Şube Başkanı,
Nisan 1923’te Polathane Askerlik Şubesine,
1 Ekim 1923’te Trabzon Askerlik Şubesi istihbaratına (misafireten),
19 Haziran 1926’da emekli oldu. 291
Daha sonra tekrar göreve alındı. 8’inci Kolordu 3’üncü Tümen 11’inci
Alay 1’inci Tabur Komutanı iken 5 Haziran 1933’te vefat etti.292
291
292
293
321
OSMAN ARİF ERTÜRK
Albay
(1312 - P.173)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Kızanlık’ta doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Mart 1910’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Daha sonra 13’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Taburuna,
20 Haziran 1897’de Dömeke’de bulunan 4’üncü Tümen 8’inci
Nizamiye Tugayı 15’inci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü Bölük Takım Komutanı,
10 Mayıs 1901’de Silifke’de Depo Memurluğuna (becayişen),
24 Kasım 1903’te Redif Taburu Depo Memurluğuna,
30 Ekim 1907’de 2’nci Ordu 28’inci Redif Alayı 3’üncü Ilgın Taburu
4’üncü Bölük Komutanı olarak atandı.
22 Mart 1910’da Irak’ta bulunan 6’ncı Ordu açığına gönderildi ve
orada 44’üncü Alay 2’nci Bölük ve 55’inci Alay 2’nci Bölük Komutanlıklarında
bulundu.
Ağustos 1910’da Süleymaniye Jandarma Tabur Komutanı,
13 Ocak 1912’de 107’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
26 Temmuz 1912’de İstanbul Merkez Komutan Vekili,
322
3 Şubat 1913’te Ereğli Tümeni Bartın Alayı Safranbolu Redif Tabur
Komutanı,
2 Şubat 1915’te 14’üncü Tümen 41’inci Piyade Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı olarak atandı. (Bu görevde iken Çanakkale Cephesi’nde
Seddülbahir ve Kerevizdere Muharebelerine, 1916 yılı başlarında Kafkas
Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
4 Ağustos 1916’da 41’inci Alay Komutanlığına atandı.294
Daha sonra 18’inci Kolordu 142’nci Alay Komutanlığına atandı.
30 Nisan 1917’de Irak Cephesi’nde Ethem Çayı Muharebesi’nde
İngilizlere esir düştü.
8 Aralık 1920’de Anadolu’ya gelerek mücadeleye katıldı ve 1’inci
Tümen 5’inci Alay Komutanı olarak atandı.
6 Ocak 1922’de 174’üncü Piyade Alay Komutanı, 17 Mart 1922’de
159’uncu Piyade Alay Komutanı,
26 Mart 1924’te 17’nci Tümen Tugay Komutanı,
16 Aralık 1926’da 7’nci Kolordu Askerlik Şubesi Başkanı,
1929 yılında bir süre Eskişehir Askerlik Dairesi Başkanlığı yaptı.
3 Eylül 1930’da emekli oldu.
294
Şahsi Dosyasında bulunan başka bir belgede bu alay 167’nci Alay olarak belirtilmektedir.
295
323
MUSTAFA VEFA
Binbaşı
(1312. - P.179)
(... - ...)
Aile Durumu
Harput’ta doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
22 Kasım 1912’de 32’nci Tümen 95’inci Alay 2’nci Taburuna atandı.
(Bu görevde iken Balkan Savaşı’na katıldı.)
29 Ekim 1914’te 30’uncu Tümen 88’inci Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
Eylül 1916’da Rusya’ya firar ettiğinden gıyabında idam cezası verildi.
Türkiye’ye tekrar gelmediği için 25 Eylül 1923’te askerlikten tard edildi.
296
324
AHMET ASIM KARAKAYA
Binbaşı
(1312 - P.213)
(1876 - 1959)
Aile Durumu
1876 yılında Elazığ’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 8 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
21 Temmuz 1903’te üsteğmen,
Askerî Görevleri
Birinci Dünya Savaşı sırasında 9’uncu Kafkas Tümeni 17’nci Alay
Komutan Vekili olarak görev yaptı.
27 Ağustos 1917’de 9’uncu Kafkas Tümeni Divanıharbince yapılan
mahkemesi sonucu askerî ceza kanunun 196 maddesine göre askerlikten
tard edildi.
297
MSB Arşivi; Yarbay Kls. 10, Dos. 289
325
SITKI
Albay
(1312 - P.256)
(1877 - 1934)
Aile Durumu
1877 yılında İzmit’te doğdu. Bekir Bey’in oğludur. 13 Ocak 1934’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Aralık 1913’te kıdemli yüzbaşı,
1 Mayıs 1924’te yarbay,
Askerî Görevleri
27 Ağustos 1896’da 4’üncü Ordu 76’ncı Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
22 Ekim 1899’da 4’üncü Ordu 19’uncu Nizamiye Tümeni
Kurmaylığında Mülhak Subayı,
29 Ekim 1901’de Mekteb-i İdadi-i Tıbbiye Kitabet Öğretmenliği
Muavini,
6 Mayıs 1907’de Beşiktaş Ortaokulu Kavaid ve Kitabet Öğretmeni,
3 Kasım 1909’da Koca Mustafa Paşa Ortaokulu Osmanlıca
Öğretmeni,
5 Eylül 1910’da Edirne Ortaokulu Osmanlıca Öğretmeni,
326
Daha sonra geçici olarak Bayramiç Redif Taburu 2’nci Bölüğüne,
19 Ekim 1913’te tekrar Edirne Ortaokulu Osmanlıca Öğretmeni,
13 Ağustos 1915’te 143’üncü Alayı 3’üncü Tabur Komutanı olarak
atandı ve Gelibolu’ya gitti.
Daha sonra 58’inci Alayın 4’üncü Tabur Komutanı,
1916 yılında 20’nci Tümen 61’inci Alayına,
Daha sonra 20’nci Tümen 61’inci Alay Komutanı,
1918 yılında Haydarpaşa İstasyonu Komutanı,
1919 yılında Hesap Kontrol Komisyonuna atandı.
İstanbul’un işgali üzerine Anadolu’ya geçti.
Daha sonra Konya Lisesi Türkçe Öğretmeni,
29 Haziran 1921’de Silifke Askerlik Şubesi Başkanı,
28 Ağustos 1922’de Konya Lisesi İktisat Öğretmeni,
25 Ağustos 1924’te Kuleli Askerî Lisesi Müdürü,
Daha sonra Bursa Askerî Lisesi Müdürü,
5 Ekim 1925’te 16’ncı Tümen 43’üncü Alay Komutan Muavini,
15 Haziran 1931’de 1’inci Kolordu 44’üncü Alay Komutan Muavini,
11 Eylül 1931’de 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen 44’üncü Alay Komutanı
olarak atandı.
9’uncu Kolordu 7’nci Şube Müdürü iken 13 Ocak 1934’te vefat etti.
1916 yılında Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Madalyası,
1916 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Meziyet-i
Askerî Nişanı,
298
327
BAHATTİN
Albay
(1312 - P.270)
(... - 1916)
Aile Durumu
Çerkeş’te doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 31 Ağustos 1916’da şehit
oldu.
Öğrenim Durumu
28 Nisan 1894 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1896 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Şubat 1915’te yarbay,
8 Temmuz 1916’da albay.299
Askerî Görevleri
10’uncu Kolordu Numune Taburu Komutanı,
88’inci Alay Komutan Muavini,
1 Şubat 1915’te 30’uncu Tümen Komutanı olarak atandı.
Aynı zamanda 10’uncu Kolordu Komutan Vekilliği görevini de
yürütürken 31 Ağustos 1916’da şehit oldu.
299
Ailesine 24 Ekim 1916’dan itibaren bir üst rütbeden maaş tahsis edilmiştir.
300
MSB Arşivi; Albay, Kls. 15, Dos.466. Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif nu: 20188.
328
AHMET ŞÜKRÜ
Binbaşı
(1312 - P.287)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Kerkük’te doğdu. Ali Galip Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1894 yılında girdiği Harp Okulundan 17 Ağustos 1896 tarihinde
Yükselme Tarihleri
17 Nisan 1896’da teğmen,
Askerî Görevleri
17 Nisan 1896’da 6’ncı Ordu emrine,
8 Eylül 1896’da 47’nci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğüne,
18 Aralık 1898’de 6’ncı Ordu 96’ncı Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
12 Şubat 1902’de 6’ncı Ordu 93’üncü Redif Alayı 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
14 Nisan 1912’de 5’inci Kolordu emrine,
Daha sonra 1’inci Ordu Müfettişliği 3’üncü Redif Tabur Hadide’de
Depo Memurluğuna,
19 Ekim 1912’de 64’üncü Alay 2’nci Kozana Taburu Komutanı olarak
atandı.
11 Aralık 1913’te 11’inci Kolordu açığına alındı.
11 Ağustos 1914’te 52’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra Kafkas Cephesi’nde 33’üncü Tümen 52’nci Alay
Komutanı,
29 Aralık 1918’de 1’inci Kolordu emrine,
8 Aralık1919’da 49’uncu Tümen 154’üncü Alay Komutanı,
3 Ocak 1920’de 15’inci Tümen emrine,
329
14 Nisan 1920’de kendi isteğiyle emekli oldu.
Daha sonra tekrar göreve alındı.
1921 yılında Kocaeli Mürettep Kolordusu 17’nci Tümen 62’nci Alay
Komutanı,
Harp Madalyası,
301
330
AHMET MUHTAR
Yarbay
(1312 - P.292)
(1874 - 1921)
Aile Durumu
1874 yılında Köstence’de doğdu. Muharrem Bey’in oğludur. Aile
lakabı Çelebizadeler’dir. 27 Haziran 1921’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Kuleli Askerî Lisesini bitirdikten sonra 22 Nisan 1894’te girdiği Harp
Okulundan 17 Ağustos 1896 tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
15 Kasım 1916’da yarbay.
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da Trabzon’da bulunan 21’inci Nizamiye Alayı
3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğüne,
Mart 1899’da aynı görevi ile Lazistan Hududuna,
Temmuz 1901’de 7’nci Ordu 53’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci
22 Mayıs 1902’de Hadide’ye gitti ve 56’ncı Nizamiye Alayı 4’üncü
Tabur Komutanı,
8 Temmuz 1907’de 53’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü Taburuna atandı.
13 Temmuz 1910’da altı ay süre ile hava değişimi aldı.
331
Daha sonra Burdur Redif Taburu Komutanı olarak Balkan Savaşı’na
katıldı.
Kasım 1912’de Bulgarlara esir düştü. 11 ay esarette kaldıktan sonra
İstanbul’a döndü ve Burdur Askerlik Şubesi emrine atandı.
1 Aralık 1914’te İzmir’de bulunan 20’nci Tümen 63’üncü Alay 3’üncü
Tabur Komutanı olarak tayin edildi ve Çanakkale Cephesi’ndeki
1 Aralık 1915’te 63’üncü Alay Komutan Vekili (Bu görevi ile Arıburnu
Muharebelerine katıldı.),
Şubat 1916’da 63’üncü Alay Komutanı (Bu görevi ile 8 Ağustos
1916’da Galiçya Cephesi’ne gitti.),
27 Kasım 1917’de Filistin Cephesi’ne gönderildi.
2 Ekim 1918’de İngilizlere esir düştü. 26 Mayıs 1919’da esaretten
döndü.
1 Ekim 1919’da 2’nci Muhafız Piyade Alay Komutanı olarak atandı.
27 Haziran 1921’de vefat etti.
Kasım 1915’te Osmanlı Harp Madalyası,
21 Ekim 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Madalyası,
16 Kasım 1916’da Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Dereceden Liyakat-ı Askerî Madalyası,
Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Eylül 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Temmuz 1917’de Alman İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden Demir
Salip Madalyası,
Eylül 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Dereceden Demir Taç Madalyası ile ödüllendirildi.302
302
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Yarbay, Kls. 5, Dos. 134.
332
ALİ RIZA
Binbaşı
(1312 - P.303)
(1873 - ...)
Aile Durumu
Öğrenim Durumu
Bursa Askerî Lisesini bitirdikten sonra 25 Nisan 1894’te girdiği Harp
Okulundan 17 Ağustos 1896’da teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
17 Ağustos 1896’da 5’inci Ordu 33’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
20 Mart 1897’de İzmir’e giderek 3’üncü Ordu 1’inci Alay 4’üncü Tabur
Daha sonra 33’üncü Alay 1’inci Taburuna,
16 Mart 1898’de 8’inci Redif Alayı 1’inci İnebolu Taburu 1’inci
Bölüğüne,
2 Ağustos 1898’de Kastamonu Tümeni Kurmaylığına,
14 Ocak 1899’da Ankara Redif Tümeni 11’inci Redif Alayı 4’üncü
Çaycuma Taburu 4’üncü Bölüğüne,
13 Temmuz 1902’de Karadeniz Ereğli Redif Alayı 3’üncü Bartın
Taburuna,
16 Temmuz 1903’te Kastamonu Redif Tümeni 12’nci Redif Alayı
4’üncü Araç Taburu 15’inci Bölüğüne,
Daha sonra 15’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
Mart 1914’te İstanbul’a gelerek Beylerbeyi Subay Talimgâhına,
Daha sonra Aksaray Askerlik Şube Başkanı,
Daha sonra 5’inci Tümen 14’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
333
Birinci Dünya Savaşı başında 14’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak atandı ve Arıburnu Muharebelerine katıldı. Nisan 1915 yılında
başından yaralandı.
12 Temmuz 1915’te 13’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1916 yılı başlarında Çapakçur Mürettep Alay Komutanı,
Daha sonra Bitlis - Muş arasındaki bölgenin muhafazasına,
1917 yılında 15’inci Alay Komutan Vekili olarak tayin edildi.
Daha sonra Alman ordusuyla birlikte görev yapmak üzere atandı.
23 Mart 1918’de Bitlis’ten İstanbul’a gelirken tifüse yakalandı ve bir
süre İstanbul’da tedavi edildi.
3 Ocak 1919’da Personel Dairesi emrine atandı.
2 Mayıs 1923’te sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
1898 yılında Yunan Madalyası,
1915 yılında Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.303
303
334
MEHMET NİHAT ADOR304
Yarbay
(1312 - P.381)
(1877 - 1940)
Aile Durumu
1877 yılında Bursa’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 29 Aralık 1940
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
8 Eylül 1896’da 4’üncü Ordu 54’üncü Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
3 Ekim 1897’de 4’üncü Ordu 55’inci Redif Alayı 1’inci Samsun Taburu
17 Nisan 1902’de 4’üncü Ordu 52’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğüne,
304
Nüfus kayıt örneğinde soyadı ADAR olarak yazılmıştır.
305
335
18 Ocak 1904’te 4’üncü Ordu 31’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölüğüne,
3 Haziran 1905’te 25’inci Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
10 Ekim 1905’te 55’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğüne,
27 Kasım 1911’de 3’üncü Ordu Müfettişliği Giresun Alayı Giresun
Taburuna,
27 Temmuz 1914’te Giresun Askerlik Şubesi Başkanı,
18 Temmuz 1916’da 37’nci Kafkas Tümeni emrine,
1916 yılında 110’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 110’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
22 Kasım 1917’de 3’üncü Ordu Menzil Levazımat Müdürü,
Daha sonra Samsun’da 32’nci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra Divanıharp Daimî Başkanı ve aynı zamanda Divan-ı Harb-i
Örfi Başkanı,
Nisan 1920’de Bafra’da bulunan 56’ncı Alay Komutanı ve aynı
zamanda Bafra Bölge Komutanı,
Haziran 1920’de 45’inci Alay Komutanı ve aynı zamanda Konak Mevki
Komutanı,
Kasım 1920’de Samsun Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi ve aynı zamanda
15’inci Tümen Üst Subay Divanıharp Başkanı olarak atandı.
8’inci Kolordu Divanıharp Üyesi iken 7 Haziran 1924’te emekli oldu.
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı ile
ödüllendirildi. 306
306
336
MEHMET FEVZİ
Yarbay
(1312 - P.394)
(1877 - 1944)
Aile Durumu
1877 yılında Trabzon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 18 Nisan 1944
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
8 Eylül 1896’da 4’üncü Ordu 73’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
11 Şubat 1901’de Elazığ Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
4 Mayıs 1905’te 4’üncü Ordu, 28’inci Nizamiye 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
19 Temmuz 1906’da 4’üncü Ordu 76’ncı Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
7 Nisan 1907’de 4’üncü Ordu 52’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
20 Mayıs 1912’de 9’uncu Kolordu 86’ncı Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
11 Şubat 1914’te Asir Tümeni emrine,
20 Temmuz 1914’te Asir Tümeni 122’nci Alay 1’inci Taburuna,
307
337
12 Ocak 1915’te 122’nci Alay Komutanı,
17 Mayıs 1919’da 25’inci Kolordu 1’inci Tümen 70’inci Alay Komutanı
olarak atandı.
1 Mayıs 1920’de Personel Dairesi emrine tayin edildi.
Kuvayımilliye’nin başlangıç teşkilatı sırasında İngiliz işgali altındaki
İstanbul’da bazı kişilerin Anadolu’ya kaçmasına yardım etti. Mudanya ve
Bandırma’ya cephane sevki için çaba harcadı ise de iki yönlü siyaset takip
ettiği gerekçesiyle 3 Ağustos 1924’te görevinden alınarak 1924 yılı
sonlarında mahkemeye verildi. Divanıharpe sevk edildi ve hapsedildi. Ancak
1929 yılında ikinci kez mahkeme edilerek Millî Mücadele’ye yardım ettiği
anlaşıldığından suçsuz görüldü.
3 Ağustos 1924’te emekli olduğuna 28 Haziran 1929 tarihinde karar
verildi.
308
338
YUSUF İZZET MET
Tümgeneral
(1312 - Sv.6)
(1876 - 1922)
Aile Durumu
1876 yılında Yozgat’ta doğdu. İbrahim Bey’in oğludur. 15 Nisan 1922
Öğrenim Durumu
teğmen rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 17 Ocak 1900’de
Almanca, Fransızca ve Rusça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
17 Aralık1899’da kurmay yüzbaşı,
30 Haziran 1915’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 2’nci Şubesine,
5 Mayıs 1900’de 21’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
16 Aralık 1900’de 22’nci Topçu Alayı 1’inci Batarya Komutanı,
Daha sonra 4’üncü Nişancı Taburu Pülümür Bölük Komutanı,
339
1901 yılında 4’üncü Ordu Aşiret Süvari Tümeni Kurmay Başkanı,
23 Şubat 1902’de 4’üncü Ordu Kurmay Heyetine,
30 Mayıs 1907’de 16’ncı Sivas Redif Tümeni Kurmay Başkanı,
8 Temmuz 1907’de 4’üncü Ordu 24’üncü Süvari Alayına,
31 Aralık 1907’de Erzincan Harp Okulu Öğretmeni,
5 Ocak 1909’da Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
16 Mayıs 1909’da Divan-ı Harb-i Örfi Heyet-i Tahkikiyesine,
7 Kasım 1910’da Trabzon’da bakır madeninin keşfine,
15 Ocak 1911’de tekrar Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
11 Şubat 1912’de Yanya Demir Yolu Komisyonu Üyesi,
9 Kasım 1912’de 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
7 Ocak 1914’te 3’üncü Ordu Süvari Müfettişliğine,
Temmuz 1914’te 2’nci Süvari Tümeni Komutanı,
10 Ocak 1915’te 10’uncu Kolordu Komutanı, (Kafkas Cephesi’nde
2’nci Mıntıka Komutanı309)
9 Eylül 1916’da 1’inci Kafkas Kolordusu Komutanı,
6 Aralık 1917’de 14’üncü Kolordu Komutanı,
28 Temmuz 1918’de Kuzey Kafkas Komutanı ve Askerî Temsilcisi,
8 Ağustos 1918’de tekrar 14’üncü Kolordu Komutanı olarak atandı.310
2 Temmuz 1920’de Bolu Milletvekili seçildi ve 10 Temmuz 1920’de
Meclis’e katıldı.
23 Temmuz 1921’de Batı Cephesi’nde İhtiyat Grubu Komutanı,
Daha sonra 3’üncü Grup Komutanı olarak tayin edildi.
Sakarya Zaferi’nden sonra Batı Cephesi’nde yapılan yeni teşkilat
gereği Meclis’teki görevine geri döndü.
21 Aralık 1922’de Komisyon Başkanı oldu ve ölümüne kadar bu
görevine devam etti.311
309
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı, s. 189.
310
311
340
11 Kasım 1903’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
12 Ocak 1915’te Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
12 Ocak 1915’te Altın Muharebe Liyakat Madalyası,
Nişanı,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Meziyet-i
Askerîye Salip Nişanı,
23 Eylül 1917’de İkinci Dereceden Mecidî Nişanı Kılınçlıya tahvil,
16 Eylül 1918’de Kılınçlı İkinci Dereceden Osmani Nişanı,
25 Ağustos 1921’de TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
312
341
ALİ SAMİ SABİT KARAMAN
Tümgeneral
(1312 - Sv.10)
(1877 - 1957)
Aile Durumu
1877 yılında Şam’da doğdu. Karamanoğullarına mensup
Yesarizadelerden Mustafa Sabit Paşa’nın oğludur. 4 Eylül 1957’de vefat
etti.313
Öğrenim Durumu
teğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1923’te tümgeneral.
Askerî Görevleri
1 Mart 1897’de 2’nci Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
2 Eylül 1900’de 7’nci Aşiret Hafif Süvari Tugayı Kurmaylığı Mülhak
Subayı,
25 Şubat 1902’de Mekteb-i İdadi-i Tıbbiye Lisan Öğretmen Muavini,
313
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi, Kls. 2201, Dos. 14, Fih. 1 - 23.
342
Daha sonra Hicaz Demir Yolu Hattı Heyet-i Fenniye Katibi,
1903 yılında San’a Ortaokulu Osmanlıca Öğretmeni,
1904 yılında Yemen’de Bağımsız 7’nci Kolordu emrine,
9 Ocak 1907’de Sivas Askerî Ortaokulu Lisan Öğretmeni,
9 Mayıs 1907’de İstanbul’da Harp Okulu Süvari Talim Öğretmen
Muavini,
17 Şubat 1908’de Genelkurmay 2’nci Şube Alman Masasına,
31 Ağustos 1910’da 11’inci Süvari Alay Komutanı olarak atandı.
Daha sonra öğrenim görmek üzere Almanya’ya gitti.
Döndükten sonra 6’ncı Süvari Alayına atandı.
6 Kasım 1911’de gönüllü olarak Trablusgarb’a gitti.
16 Ekim 1912’de Bertaviras ve Havalisi Komutanı olarak atandı.
Genel seferberliğin ilanı üzerine alayına döndü.
23 Ocak 1913’te 22’nci Aşiret Süvari Alay Komutanı,
29 Eylül 1913’te 1’inci Süvari Alayına,
12 Ocak 1914’te 12’nci Süvari Alayı Komutan Vekili,
29 Kasım 1914’te 2’nci Kolordu 2’nci Süvari Tugayı Komutanı,
24 Aralık 1914’te 13’üncü Süvarı Alayı Komutanı,
23 Eylül 1915’te Saros Bölgesi’nde Bağımsız Süvari Tugay Komutanı,
1916 yılı başlarında Irak Cephesi Süvari Komutanı,
7 Haziran 1917'de 51’inci Tümen Komutanı,
1917 yılında 6’ncı Ordu Bağımsız Süvari Tugayı Komutanı olarak tayin
edildi.
Mayıs 1918’de 19’uncu Tümen Komutanı olarak atandı.
3 Haziran 1918’de Yıldırım Ordular Grubu emrine verildi.
Eylül 1918’de esir düşüp bir yıl Mısır’da kaldıktan sonra İstanbul’a
döndü.
23 Ekim 1919’da Beyoğlu Bölge Komutanı olarak tayin edildi.
Kuvva-yı İnzibatiye teşkilatına gerekli hayvanların tedariki için
oluşturulan Komisyon Başkanı,
12 Mayıs 1920’de ilave göre olarak İstanbul Hükûmetinde oluşturulan
Askerî Sulh Komisyonu Üyesi olarak atandı.
343
Mart 1921’de Anadolu’ya geçti ve Doğu Cephesi emrinde 6’ncı Süvari
Tümeni Komutanı,
12 Kasım 1921’de 13’üncü Tümen Komutanı,
7 Mart 1922’de 6’ncı Süvari Tümeni Komutanı,
8 Kasım 1922’de Elcezire Cephesi’nde Mürettep Süvari Tümeni
Komutanı,
6 Ağustos 1923’te 9’uncu Kafkas Tümeni Komutanı,
Daha sonra Kars Vali Vekili,
3 Nisan 1924’te Süvari Müfettişi,
15 Haziran 1924’te İstanbul’da bulunan Üstsubay Divanıharp Üyesi,
20 Ekim 1927’de 61’inci Tümen Komutanı olarak atandı.
1929 - 1930’da Büyük Komuta kursuna katıldı.
15 Ocak 1932’de 2’nci Süvari Tümen Komutanı,
26 Kasım 1934’te Askerî Yargıtay Üyesi olarak tayin edildi.
16 Aralık 1935’te emekli oldu.
28 Eylül 1915’te Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası,
13 Haziran 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Harp Madalyası,
314
344
Yazdığı Eserler
Mısır’da Napolyon,
Karadağ Muharebesi,
Kara Subaylarına Mahsus Hukuki Harp,
Süvarinin Hidemat-ı Seferiyeye İhzarı adlı çevirileri eserleri vardır.315
Dev Rus 2. Büyük Petro: Staline adlı çeviri eseri,
Yahudi Tarihi ve Siyon Önderlerinin Protokolleri,
Trabzon ve Kars Hatıraları 1921 - 1922, İstiklal Mücadelesi ve Enver
Paşa adlı eserleri vardır.
315
s. 84.
345
AKİF ERDEMGİL316
Tümgeneral
(1312 - Sv.46)
(1876 - 1962)
Aile Durumu
1876 yılında Manastır’da doğdu. Fazıl Bey’in oğludur. 22 Mart 1962
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
9 Kasım 1898’de 13’üncü Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
28 Ağustos 1904’te 15’inci Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
19 Aralık 1907’de 15’inci Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
28 Kasım 1908’de 15’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğüne,
24 Ocak 1909’da 5’inci Bölük Komutanı,
316
Cepheden Meclise adlı eserde ismi Akif Öztekin Erdemgil olarak geçmektedir. A.g.e.; s. 259.
346
19 Haziran 1909’da Maiyet-i Seniyye Bölüğüne,
25 Ocak 1911’de 4’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
27 Nisan 1911’de 47’nci Aşiret Hafif Süvari Alayı Komutanı,
15 Kasım 1911’de 21’inci Aşiret Süvari Alayı Komutanı,
3 Temmuz 1912’de Basra Jandarma Alayı Komutanı,
17 Ocak 1914’te 3’üncü Süvari Alayı Komutanı olarak atandı. Irak
Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
1 Aralık 1915’te 6’ncı Ordu Irak Süvari Tugayı Komutanı,
17 Mayıs 1918’de Kafkas Süvari Tümeni Komutanı,
17 Haziran 1919’da 3’üncü Ordu 10’uncu Kolordu Askerlik Daire
Başkan Vekili,
1 Aralık 1919’da 2’nci Piyade Tümen Komutanı,317
16 Kasım 1921’de Elcezire Cephesi Komutan Vekili,
1 Ağustos 1922’de Batı Cephesi Komutanlığı emrine,
4 Kasım 1922’de Mürettep 3’üncü Süvari Tümeni Komutanı,
15 Ağustos 1923’te 6’ncı Tümen Komutanı,
30 Haziran 1924’te İstanbul MSB Komisyon Başkanı,
20 Ekim 1927’de 14’üncü Süvari Tümeni Komutanı,
15 Ocak 1932’de 2’nci Süvari Tümeni Komutanı,
26 Kasım 1934’te Askerî Yargıtay Üyesi olarak atandı.
28 Ağustos 1907'de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
317
318
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve
Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s.86
347
29 Mart 1915’te tekrar Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1918 yılında Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,319
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve takdirname ile ödüllendirildi. 320
TBMM’nin V. ve VI. Dönemlerinde Sivas milletvekili olarak görev
yaptı.321
319
320
s. 86
321
Cepheden Meclise; s.259.
348
YUSUF ZİYA
Kurmay Albay
(1312 - Seyyar Top.1)
(1880 - ...)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
9 Mayıs 1893 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 1896 yılında
üsteğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 25 Aralık 1898 tarihinde
Yükselme Tarihleri
1896’da üsteğmen,
6 Mart 1906’da kurmay binbaşı,
17 Ocak 1909’da kurmay yarbay,
26 Nisan 1912’de kurmay albay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Genelkurmay Dairesi Kuvve-i Umumiye Kısmına,
24 Mart 1899’da 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
27 Mayıs 1899’da Hassa Ordusu Kurmaylığına,
13 Ağustos 1907’de Trablusgarp vilayeti ve Bingazi sancağının mülki,
askerî ve mali işlerinin tetkiki ve teşviki konusunda görevlendirilen heyete,
17 Ocak 1909’da 7’nci Ordu Kurmaylığına,
15 Ocak 1911’de 41’inci Nizamiye Asir Tümeni Kurmaylığına,
27 Aralık 1911’de 1’inci Süvari Müfettişliği Kurmay Başkanı,
8 Şubat 1912’de Topçu Dairesine,
2 Eylül 1912’de Sırbistan Hudut Komiserliğine,
29 Eylül 1912’de Batı Ordusu Kurmaylığına,
20 Aralık 1913’te 6’ncı Kolordu Kurmay Başkanı,
7 Ocak 1914’te 4’üncü Ordu Topçu Müfettişliğine,
349
Daha sonra 13’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
37’nci Tümen Komutanı olarak atandı.
12 Ocak 1915’te emekli oldu.
Emekli olduktan sonra geçici olarak 13’üncü Kolordu Askerlik Dairesi
Başkanı,
25 Eylül 1916’da Eskişehir Esirler Garnizonu Komutanı,
23 Ocak 1917’de Menzil Genel Müfettişliği Esirler Garnizonları
Müfettişi olarak atandı.
15 Kasım 1917’de İsviçre’de yapılacak Esirlerin Mübadelesi
Konferansına askerî temsilci olarak katıldı.
24 Mayıs 1919’da tekrar emekli edildi ise de 23 Ağustos 1919’da
tekrar göreve alındı.
4 Kasım 1919’da Tetkik ve Tevhid-i Hesabat Komisyonu Üyesi,
22 Nisan 1920’de İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki Komutanı,
6 Haziran 1920’de İstanbul Gümrük Muhafaza Müdürü olarak tayin
edildi.
14 Ocak 1924’te askerlik ile ilişiği kesildi.
19 Nisan 1904’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1 Mart 1914’te Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi. 322
322
350
MUSTAFA ASIM BERKMAN
Tuğgeneral
(1312 - Sahra Top.3)
(1878 - 1957)
Aile Durumu
1878 yılında Bosna’da doğdu. Hamza Bey’in oğludur. 22 Ocak 1957
Öğrenim Durumu
5 Mayıs 1893 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan Ocak 1897’de
üsteğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 13 Ocak 1899 tarihinde
mümtaz yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
Ocak 1897’de üsteğmen,
19 Ekim 1903’te kıdemli yüzbaşı,
18 Ocak 1909’da binbaşı,
14 Aralık 1916’da albay,
1 Eylül 1923’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
Daha sonra Ateşli Silah ve Malzeme Müfettişliği refakatine,
19 Ekim 1903’te 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 1’inci
Taburuna,
323
351
6 Kasım 1904’te 3’üncü Ordu 15’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Taburuna,
17 Haziran 1907’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 1’inci
Taburuna,
18 Ocak 1909’ta 3’üncü Ordu 15’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
22 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 2’nci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Taburu
Komutanı, aynı zamanda Sahra Topçu ve Nakliye Birlikleri Komisyonuna,
25 Ekim 1909’da Topçu Harp Okulu Seyyar Taburu Komutanı,
8 Şubat 1910’da 1’inci Ordu 2’nci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur
1 Ağustos 1910’da Alman ordusundaki eğitim ve manevralarda
bulunmak üzere Almanya’ya gönderildi.
11 Mart 1911’de Sahra Topçu Astsubay Okulu Müdürü,
5 Ekim 1912’de 2’nci Sahra Topçu Alayı 2’nci Taburu Komutanı,
1 Mart 1914’te Silah Tecrübe ve Muayene Heyeti Üyesi,
28 Mart 1914’te Harbiye Dairesi 4’üncü Topçu Şubesine,
Birinci Dünya Savaşı’nın başlangıcında 2’nci Kolordu 5’inci Sahra
Topçu Alayı Komutanı,
13 Kasım 1915’te 14’üncü Kolordu Topçu Alayı Komutanı,
1916 yılında 5’inci Ordu Topçu Müfettişliğine,
1918 yılı başlarında Yıldırım Ordular Grubu Topçu Müfettişliğine,
Mondros Mütarekesi’nden sonra Topçu Genel Müfettişliği Talimat
Komisyonuna ve Harp Akademisi Fenn-i Eslihâ Öğretmeni,
Daha sonra Harp Dairesi Birinci Grup Amiri olarak tayin edildi.
2 Mayıs 1920 Personel Dairesi emrine,
18 Kasım 1920’de Tetkik ve Tasnif Komisyonuna atandı.
21 Aralık 1920’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti ve İmalat-ı Harbiye
Genel Müdürlüğüne atandı.
8 Şubat 1921’de bu görevi uhdesinde kalmak üzere Harbiye Dairesi
Başkanlığına tayin edildi. 20 Kasım 1922’de bu görevinden ayrıldı.
2 Nisan 1925’te açığa alındı.
352
8 Şubat 1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
25 Aralık 1915’te Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
5 Ocak 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
2 Kasım 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
23 Eylül 1917’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
18 Ekim 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Liyakat-ı Askerî Madalyası,
23 Nisan 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Kılınçlı
Kırmızı Kartal Nişanı,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü Dereceden Taçlı
Demir Taş Nişanı ile ödüllendirildi.324
324
353
HALİT HAKKI
Albay
(1312 - Top.4)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Erzincan’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
5 Mayıs 1893’te girdiği Topçu Harp Okulundan 1896 yılında üsteğmen
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 13 Ocak 1899 tarihinde
mümtaz yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
4 Eylül 1906’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
10 Temmuz 1899’da 4’üncü Ordu 21’inci Alay 4’üncü Bölüğüne,
4 Eylül 1906’da 21’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
7 Ekim 1909’da 21’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
8 Şubat 1910’da Topçu Harp Okulu Tabur Komutanı,
8 Kasım 1912’de 17’nci Mürettep Kolordu Karargâhına tayin edildi.
15 Kasım 1912’de Topçu Harp Okuluna geri döndü.
354
22 Kasım 1912’de Karadeniz Boğazı tahkimi görevine atandı.
14 Eylül 1913’te açığa alındı fakat daha sonra görevine devam etti.
26 Temmuz 1914’te Harp Okulu Müdür Muavini,
4 Kasım 1914’te geçici olarak 12’nci Sahra Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra bu alay komutanlığına asaleten tayin edildi.
1916 yılında 5’inci Kolordu Topçu Komutanı,
Daha sonra da 15’inci Kolordu Topçu Komutanı,
1918 yılında Topçu Okulu Komutanı,
9 Mayıs 1921’de Harbiye Dairesi Topçu ve Nakliye Şubesi Topçu
Amiri olarak atandı.
27 Eylül 1921’de Nakliye Araçları Kanunun Hesaplarının İncelenmesi
ile görevlendirildi.
19 Haziran 1924 Askerî Fabrikalar Genel Komutanı olarak tayin edildi.
5 Ekim 1901’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
28 Aralık 1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Eylül 1905’te Liyakat Madalyası,
18 Mayıs 1916’da Harp Madalyası,
27 Kasım 1916’da Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun
Muharebe Hürriyet-i Askeriye Nişanı,
23 Eylül 1918’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
ödüllendirildi. 325
325
355
ALİ ŞEVKİ
Yarbay
(1875 - 1915)
Aile Durumu
1875 yılında Manastır’da doğdu. Salih Bey’in oğludur. 23 Nisan 1915
tarihinde Sarıkamış Muharebesi’nde şehit oldu.
Öğrenim Durumu
1897’de üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1915’te yarbay.
Askerî Görevleri
17 Şubat 1897’de 3’üncü Ordu emrine,
11 Nisan 1897’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 4’üncü
Bölüğüne,
9 Mart 1898’de 3’üncü Ordu açığına,
14 Mayıs 1898’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topcu Alayı 1’inci
Bölük Komutanı olarak atandı.
28 Haziran 1906’da seri ateşli topların eğitimini yapmak üzere
Edirne’ye gönderildi.
8 Ağustos 1907’de 3’üncü Ordu 15’inci Seyyar topçu Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 13’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğüne,
2 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
11 Mart 1911’de geçici olarak Tecrübe Dairesi Hafif Silahlar Şubesine,
26 Nisan 1912’de 11’inci Kolordu 33’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
356
18 Temmuz 1912’de 10’uncu Kolordu 32’nci Sahra Topçu Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
20 Ocak 1913’te 3’üncü Ordu Topçu Müfettişliği Kurmaylığına,
18 Nisan 1914’te 9’uncu Kolordu 17’nci Sahra Topçu Alay Komutanı
7 Ocak 1915’te Sarıkamış Muharebesi’nde yaralanmış ve esir
düşmüştür. Tiflis Hastanesi’nde tedavide iken 23 Nisan 1915’te şehit oldu.
28 Kasım 1900’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
326
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Doyası. MSB Arşivi; Yarbay, Kls, 93, Dos. 2971.
357
MEHMET EMİN
Tümgeneral
(1312 - Top.10)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında Kırklareli’nde doğdu. Abdurrahman Bey’in oğludur. 1
Ağustos 1933’te vefat etti.327
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
16 Ocak 1916’da yarbay,
Askerî Görevleri
15 Şubat 1897’de 2’nci Ordu emrine,
29 Mart 1897’de 2’nci Ordu 4’üncü Tugay Yaverliğine atandı.
5 Şubat 1899’da askerî bilgilerini artırmak üzere Almanya’ya gitti.
16 Mart 1904’te 3’üncü Ordu’nun Üsküp bölgesindeki alaylarının Talim
Öğretmen Muavini olarak atandı.
327
Personel Başkanlığı web sitesi.
358
1905 yılında seri ateşli toplar hakkında araştırmada bulunmak üzere
tekrar Almanya’ya gitti.
14 ay Almanya’da kaldıktan sonra yurda döndü ve Edirne’de yeni
kurulan Astsubay Numune Taburları Öğretmeni olarak tayin edildi.
Daha sonra tekrar Almanya’ya Atış Okuluna gönderildi. Almanya’dan
döndükten sonra tekrar Topçu Numune Taburlarına Öğretmen olarak atandı.
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 15 cm’lik Ağır Obüs Taburu Komutanı,
30 Ekim 1910’da Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
Balkan Savaşı’nda Vardar Ordusu Topçu Komutanı Rıza Paşa’nın
refakatine,
24 Şubat 1914’te tekrar Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
1 Ağustos 1914’te 10’uncu Kolordu 31’inci Sahra Topçu Alayı
Komutanı,
Daha sonra 1’inci Kolordu 2’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
21 Şubat 1916’da 6’ncı Ordu Topçu Müfettişliğine atandı.
7 Nisan 1918’de İstanbul Topçu Ümera Kursuna katıldı.
28 Mayıs 1918’de Berlin’e gitti.
Daha sonra Topçu Encümeni Üyesi,
25 Mart 1919’da Tetkik ve Tazyif Komisyonuna atandı.
22 Aralık 1920’de İnebolu’ya geçti.
Daha sonra Topçu Müfettiş-i Umumi Vekili,
2 Haziran 1923’te İzmir’de Divanıharp Üyesi,
1 Nisan 1924’te İstanbul’da teşkil edilen Divanıharp Üyesi olarak tayin
edildi.
Ekim 1926’da tetkik için Avrupa’ya gitti.
7 Mart 1927’de Kars Müstahkem Mevki Komutanı olarak atandı.
1930 - 1931’de Büyük Komuta Kursuna katıldı.
19 Mayıs 1932’de sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
359
1915 yılında İkinci Dereceden Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip
Nişanı,
1916 yılında Beyaz Kurdeleli Harp Madalyası,
1918 yılında Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
328
360
İSMAİL ADNİ AKKAR
Albay
(1312 - Top.12)
(1877 - 1931)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Hamdi Bey’in oğludur. 15 Nisan
Öğrenim Durumu
21 Nisan 1893 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan Mart 1896
Yükselme Tarihleri
Mart 1896’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
Mart 1896’da 18’inci Topçu Alayı 3’üncü Bölüğüne,
1898 yılında 15’inci Alay 6’ncı Bölüğüne,
1899 yılında Topçu Harp Okulu Dâhiliye Subayı,
15 Temmuz 1903’te 15’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci Bölük Komutanı,
8 Ağustos 1907’de 14’üncü Alay 1’inci Bölük Komutanı,
9 Kasım 1908’de 3’üncü Ordu Talim Taburları Öğretmen Muavini,
Daha sonra Topçu Harp Okulu Talim Öğretmeni,
1909 yılında Atış Okulu Topçu Taburuna,
1913 yılında 3’üncü Kolordu 7’nci Tümen 7’nci Topçu Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
329
361
Daha sonra 7’nci Topçu Alayı Komutan Vekili,
15’inci Kolordu Topçu Komutan Vekili,
1916 yılında 7’nci Tümen 7’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1917 yılında 48’inci Tümen 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 27’nci Tümen 2’nci Tabur Komutanı,
11’inci Tümen Topçu Komutanı,
1918 yılında İstanbul Topçu Depo Alayı Komutanı olarak atandı.
24 Aralık 1920’de Anadolu’ya geçti ve Ankara’da Topçu Talimgâh
Müdürü,
1921 yılında 2’nci Kolordu Topçu Komutanı,
Mart 1924’te 3’üncü Ordu Topçu Müfettişliği Mütehassıslığına,
12 Mayıs 1928’de 57’nci Tümen Topçu Tugayı Komutanı olarak
atandı.
6’ncı Tümen Topçu Tugay Komutanı iken 25 Mayıs 1931’de emekli
oldu.
Alman İmparatorluğu’nun İkinci ve Birinci Sınıf Demir Salip Nişanları
330
362
MUSTAFA BEHÇET
Albay
(1312 - Top.13)
(1877 - 1947)
Aile Durumu
1877 yılında Bursa’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur. 26 Ocak
Öğrenim Durumu
5 Mayıs 1893 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 15 Şubat 1897
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Mart 1897’de 2’nci Ordu 7’nci Alay Yaverliğine,
23 Ağustos 1903’te 2’nci Ordu Obüs Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
8 Ekim 1905’te 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölük
Komutanı,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 12’nci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
331
363
19 Mart 1910’da Ağır Silahların Tecrübe ve Muayene Dairesine geçici
üye,
28 Ocak 1911’de Hafif Silahlar Şubesi Daimî Üyesi,
25 Şubat 1911’de Ağır Silahlar Şubesi Daimî Üyesi,
24 Şubat 1914’te 2’nci Kolordu 2’nci Obüs Taburu Komutanı,
5 Ağustos 1914’te geçici olarak 6’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
18 Nisan 1916’da 25’inci Sahra Topçu Alayı Komutan Vekili,
2 Ekim 1916’da 46’ncı Sahra Topçu Alayı Komutanı,
3 Ekim 1917’de 13’üncü Kolordu Topçu Komutan Vekili,
7 Temmuz 1918’de 6’ncı Ordu Topçu Müfettişi,
18 Şubat 1919’da 13’üncü Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
7/8 Ağustos 1920’de açığa alındı.
11 Haziran 1924’te 4’üncü Kolordu 23’üncü Topçu Alayı Komutan
Muavini,
28 Nisan 1928’de 4’üncü Kolordu Topçu Alayı Komutan Muavini,
13 Mayıs 1928’de 4’üncü Kolordu Topçu Mütehassısı,
26 Ağustos 1929’da Kars Müstahkem Mevki 1’inci Alay Komutanı,
15 Ekim 1932’de 4’üncü Tümen 29’uncu Topçu Alayı Komutanı olarak
tayin edildi.332
4 Eylül 1933’te emekli oldu.333
12 Ocak 1919’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
332
333
334
364
AHMET ZEKİ
Binbaşı
(1312 - Top.17)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Erzurum’da doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
19 Ekim 1903’te yüzbaşı
Askerî Görevleri
28 Mart 1897’de 4’üncü Ordu 21’inci Seyyar Topçu Alayı Yaverliğine,
19 Ekim 1903’te 4’üncü Ordu Topçu Komutan Yaverliğine,
12 Temmuz 1910’da 4’üncü Ordu 21’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu
14 Mart 1911’de 4’üncü Ordu 21’inci Alay 1’inci Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı (Yapılan yeni teşkilat gereği bu bölük, 10’uncu Kolordu 31’inci
Alay 1’inci Sahra Topçu Bölüğü adını almıştır.),
1 Temmuz 1911’de Sahra Topçu Astsubay Okulu Öğretmeni,
24 Şubat 1914’te 9’uncu Kolordu 17’nci Alay 1’inci Sahra Topçu
Taburu Komutanı olarak atandı.
16 Kasım 1915’te yaralandı.
30 Ağustos 1916’de 29’uncu Sahra Topçu Alayı Komutanı Vekili,
28 Kasım 1916’da 56’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
29 Temmuz 1917’de 47’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
7 Ocak 1920’de 60’ıncı Sahra Topçu Alayı Komutan Yardımcısı olarak
tayin edildi.
4 Nisan 1922’de Otomobil Tamirhanesi Müdürü olarak atandı.
365
26 Şubat 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
21 Eylül 1914’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
8 Mayıs 1916’da Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
25 Mayıs 1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Sınıf Liyakat-ı Askerî Nişanı ile ödüllendirildi.335
335
366
ADEM SABRİ YURDASİN
Albay
(1312 - Top.21)
(1874 - 1950)
Aile Durumu
1874 yılında Manastır’da doğdu. Nasuh Bey’in oğludur. 12 Temmuz
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Kasım 1914’te binbaşı
Askerî Görevleri
11 Nisan 1897’de 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 1’inci Bölüğüne,
31 Ağustos 1904’te 3’üncü Ordu 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğüne,
30 Ekim 1904’te 3’üncü Ordu 13’üncü Alay 6’ncı Bölük Komutanı,
3 Nisan 1910’da Sahra Topçu Atış Okulu İkinci Öğretmeni,
6 Kasım 1910’da Topçu Harp Okulu Taburuna,
336
367
24 Şubat 1914’te 3’üncü Kolordu 7’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Taburu
Komutanı,
18 Nisan 1914’te 1’inci Kolordu 1’inci Alay 1’inci Sahra Topçu Taburu
Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı seferberliği dolayısıyla 6’ncı Sahra Topçu Alayı
Komutan Vekilliğine,
31 Ocak 1917’de 4’üncü Tümen ve Musul Gurubu Topçu Komutanı,
3 Ekim 1917’de 46’ncı Tümen Topçu Alay Komutanı,
24 Mart 1918’de 41’inci Alay Komutanı olarak atandı.
22 Eylül 1918’de İngilizlere esir düştü. 17 Eylül 1920’de esaretten
döndü.
Aynı tarihte Personel Dairesi emrinde,
1 Eylül 1922’de Kars Müstahkem Mevki Topçu Şubesi Müdürü,
3 Temmuz 1926’da Kars’da 1’inci Ağır Topçu Alay Komutan Muavini
30 Mart 1917’de Harp Madalyası,
11 Nisan 1918’de Gümüş Liyakat Madalyası,
337
368
RECEP VEHBİ
Albay
(1312 - Top.22)
(1872 - ...)
Aile Durumu
1872 yılında Kalkandelen’de doğdu. Rüstem Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1893 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 15 Şubat 1897
Yükselme Tarihleri
15 Ekim 1921’de albay.
Askerî Görevleri
1 Nisan 1897’de 3’üncü Ordu 16’ncı Seyyar Topçu Alayı 3’üncü
Bölüğüne,
30 Ekim 1904’te 3’üncü Ordu 16’ncı Seyyar Topçu Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
1 Şubat 1910’da Kosova’daki Yakova Kazası Kaymakamı,
18 Şubat 1912’de 5’inci Kolordu 7’nci Dağ Topçu Taburu 2’nci Bölük
Komutanı,
24 Mart 1912’de Radovişte Kaymakamı,
369
18 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Sahra Topçu Alayı 1’inci
Tabur Komutanı,
Kasım 1915’te 3’üncü Topçu Alayı Komutanı,338
23 Eylül 1916’da 1’inci Kafkas Kolordusu Topçu Komutanı,339
1918 yılı başlarında Erzincan Mevki Komutanı,
12 Mart 1918’de Erzurum Vali Vekili ve Mevki Komutanı,
15 Mayıs 1918’de Kars Müstahkem Mevki Komutan Vekili,
12 Haziran 1918’de 36’ncı Tümen Komutan Vekili,
1918 yılı sonlarında 14’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
Ocak 1919’da 3’üncü Kolordu Askerlik Dairesi Başkan Vekili,
Ağustos 1919’da 61’inci Tümen Komutan Vekili,
Haziran 1920’de 2’nci Kolordu Topçu Komutanı,
Daha sonra Çorum Menzil Mıntıka Müfettişliğine,
15 Ekim 1921’de 1’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
1 Aralık 1921’de 2’nci Ordu Topçu Müfettişliğine tayin edildi.
Mayıs 1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
8 Ağustos 1903’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
30 Eylül 1915’te Harp Madalyası,
21 Ekim 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
28 Mayıs 1917’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
338
339
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi; 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı, s. 446.
340
370
MEHMET NECİP İBAR
Binbaşı
(1312 - Top.23)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Manastır’da doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Kasım 1914’te kıdemli yüzbaşı,
9 Aralık 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
11 Nisan 1897’de 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 4’üncü Seyyar Bölüğüne,
30 Ekim 1899’da 3’üncü Ordu 16’ncı Alay Süvari Taburu 3’üncü Topçu
Bölüğüne,
19 Ocak 1903’te 3’üncü Ordu 16’ncı Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne,
23 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 2’nci Alay 3’üncü Seyyar Topçu
10 Kasım 1910’da Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yaverliğine atandı.
14 Mart 1912’de Almanya’da Kurup Fabrikasında görevlendirilmek
üzere oluşturulan bir komisyonla Almanya’ya gitti. 30 Aralık 1913’te
Almanya’dan geri döndü.
371
24 Şubat 1914’te 5’inci Kolordu 5’inci Obüs Topçu Taburu Komutanı,
1 Ekim 1914’te geçici olarak 13’üncü Alay 3’üncü Sahra Topçu Taburu
Komutanı,
4 Kasım 1915’te Çanakkale 1’inci Bölge Topçu Komutanı,
9 Aralık 1914’te 12’nci Sahra Topçu Alay Komutanı,
13 Nisan 1916’da 11’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
6 Kasım 1916’da 54’üncü Sahra Topçu Alayı Komutanı olarak atandı
ve bu görevde iken Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere ve Gazze
Muharebesi’ne katıldı.
Daha sonra rahatsızlığından dolayı İstanbul’a gitti.
3 Mayıs 1919’da Harp Okulu Almanca Öğretmeni olarak tayin edildi.
İstiklal Savaşı döneminde Anadolu’ya geçmek istedi ise de sağlık
nedenlerinden dolayı Anadolu’ya geçemedi.
1897’de Osmanlı - Yunan Savaşı,
2 Mayıs 1897’de Yunan Harp Madalyası,
7 Ağustos 1915’te Harp Madalyası ile ödüllendirildi.341
341
372
MUSTAFA ASIM ZOBU
Yarbay
(1312 - Sahra Top.24)
(1876 - ...)
Aile Durumu
Öğrenim Durumu
1893 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 15 Şubat 1897 tarihinde
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
15 Şubat 1897’de 5’inci Ordu emrine,
20 Nisan 1897’de geçici olarak 25’inci Seyyar Topçu Alayına,
26 Mart 1898’de Yunan Sınır Komutanlığına,
18 Mart 1899’da 6’ncı Ordu 1’inci Seyyar Topçu Taburu 2’nci Bölük
Komutanı,
31 Ocak 1903’te Hicaz Demir Yolu işlerinde görevlendirilmek üzere
atandı.
5 Ağustos 1905’te 5’inci Ordu 30’uncu Alay 6’ncı Seyyar Topçu
373
21 Ocak 1907’de 2’nci Ordu 8’inci Alay 7’nci Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 12’nci Alay 2’nci Seyyar Topçu Taburu
Komutanı (Bu tabur, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 4’üncü
Kolordu 12’nci Alay 2’nci Sahra Topçu Taburu adını almıştır.),
3 Mayıs 1911’de 6’ncı Kolordu 16’ncı Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
27 Kasım 1911’de 6’ncı Kolordu 16’ncı Alay 1’inci Sahra Topçu
Taburu Komutanı,
17 Ağustos 1911’de 6’ncı Şnayder Dağ Topçu Taburu Komutanı,
17 Eylül 1913’te İmalat-ı Harbiye Marangozhanesine atandı.
25 Kasım 1913’te açığa alındı.
Daha sonra 49’uncu Tümen Topçu Tabur Komutanı,
1915 yılında 5’inci Ordu Katar Komutanlığına,
7 Şubat 1916’da Sahra Topçu Depo Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
29 Mart 1916’da 49’uncu Tümen Divanıharp Dairesi Başkanı,
4 Mayıs 1916’da 4’üncü Orduya bağlı birliklerde Alay Komutanı,
25 Temmuz 1916’da 41’inci Tümen 41’inci Topçu Alayı Komutanı
olarak atandı.
1 Kasım 1918’de Mondros Mütarekesi üzerine tümeniyle Karaman’a
geldi.
Daha sonra İstanbul’da İmalat-ı Harbiye emrine tayin edildi.
1 Mart 1922’de açığa alındı.
1 Eylül 1930’da yaş haddinden dolayı emekli oldu.
Yunan Madalyası ile ödüllendirildi.342
342
374
EYÜP SAMİ
Albay
(1312 - Top.28)
(1874 - 1926)
Aile Durumu
1874 yılında Isparta’da doğdu. Osman Bey’in oğludur. 19 Nisan 1926
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
15 Şubat 1897’de 3’üncü Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Tabur
29 Nisan 1897’de 4’üncü Dağ Topçu Bölüğüne,
1897 yılında 3’üncü Ordu 17’nci Alay 1’inci Seyyar Topçu Bölüğüne,
23 Ocak 1905’te 3’üncü Ordu 3’üncü Obüs Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
30 Nisan 1911’de İstanbul’da 1’inci Numune Nakliye Taburu 1’inci
Bölüğüne,
22 Nisan 1912’de Topçu Dairesi Seferberlik Kısmına,
29 Eylül 1912’de 1’inci Remont Komisyonuna,
11 Şubat 1913’te Bağdat’ta 37’nci Topçu Alayı 2’nci Taburuna,
10 Kasım 1914’te 37’nci Kafkas Tümeni Topçu Komutanı olarak
atandı.
21 Ağustos 1915’te Aras Güney Mıntıkası Topçu Komutanı,
10 Şubat 1916’da Erzurum’da Tafta Tabyası Grup Komutanı,
Nisan 1918’de 37’nci Kafkas Tümeni Topçu Komutanı,
375
17 Aralık 1918’de Niğde’de 11’inci Tümen 11’inci Sahra Topçu Alayı
Komutanı,
Mayıs 1921’de 3’üncü Grup Topçu Komutanı,
1 Ekim 1921’de Yozgat Menzil Mıntıka Müfettişliğine,
8 Şubat 1922’de Adana Üstsubay ve Subay Divanıharp Üyesi olarak
atandı.
6’ncı Kolordu Topçu Şubesi Müdürü iken 19 Nisan 1926’da vefat etti.
1 Eylül 1899’da İftihar Madalyası,
27 Ocak 1921’de Harp Madalyası ile ödüllendirildi.343
343
376
MUSTAFA RAHMİ
Binbaşı
(1312 - Sahra Top.32)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında Yenişehir’de doğdu. Abdurrahman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Nisan 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
29 Mart 1897’de 2’nci Ordu 11’inci Seyyar Topçu Alayı 4’üncü
Bölüğüne,
14 Haziran 1905’te 2’nci Ordu 9’uncu Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölük
Komutanı,
8 Ekim 1905’te 2’nci Ordu Topçu Tümeni Komutan Yaverliğine,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 1’inci Seyyar Topçu Taburu 1’inci Bölük
Komutanı (Bu bölük, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 4’üncü
Kolordu 2’nci Bağımsız Süvari Topçu Taburu 1’inci Bölük adını almıştır.),
24 Eylül 1912’de 4’üncü Kolordu 4’üncü Nakliye Taburu Komutan
Muavini,
18 Nisan 1914’te 1’inci Kolordu 2’nci Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
22 Ocak 1916’da 23’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı,
17 Mayıs 1916’da 53’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı,
13 Kasım 1917’de 54’üncü Tümen 1’inci Mürettep Topçu Alayı
Komutan Vekili olarak atandı.
23 Eylül 1918’de İngilizler tarafından esir alındı ve 15 Mayıs 1920’de
esaretten döndü.
377
26 Temmuz 1920’de Personel Dairesi emrine,
18 Ağustos 1920’de 2’nci Mürettep Topçu Alayı 3’üncü Tabur
Daha sonra çeşitli askerlik şubelerinde çalıştı.
21 Temmuz 1915’te Harp Madalyası,
344
378
ABDULLAH İLHAMİ
Yarbay
(1312 - Sahra Top.37)
(1870 - ...)
Aile Durumu
1870 yılında Bosna’da doğdu. Yunus Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
5 Mayıs 1893’te girdiği Harp Okulundan 15 Şubat 1897’de üsteğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine atandı.
29 Mart 1897’de 2’nci Ordu 12’nci Alay 5’inci Bölüğe,
29 Ağustos 1897’de 2’nci Ordu 9’uncu Alay 3’üncü Bölüğe,
3 Temmuz 1905’te 5’inci Ordu 27’nci Alay 1’inci Bölüğe,
23 Şubat 1909’da 5’inci Ordu 28’inci Alay 2’nci Tabura,
18 Aralık 1913’te 2’nci Kolordu 2’nci Tabura,
21 Mart 1914’te 1’inci Kolordu 3’üncü Alay 1’inci Sahra Taburuna,
30 Kasım 1914’te bu taburun komutanlığına atandı.
8 Kasım 1915’te 46’ncı Tümen 3’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
5 Ekim 1916’da 49’uncu Alay 1’inci Sahra Topçu Taburu Komutanı,
22 Mayıs 1918’de 14’üncü Topçu Alayı Komutan Vekili,
22 Ocak 1920’de 61’inci Alay 2’nci Sahra Topçu Taburu Komutanı
olarak atandı.
26 Temmuz 1920’de Trakya’nın işgalinde Yunanistan’a esir düştü.
Esaretten döndükten sonra 6’ncı Kolordu 15’inci Tümen Topçu Alay
Komutanlığı Muavinliğine,
379
3 Temmuz 1926’da 6’ncı Kolordu Silah Mühimmat ve Muayene Heyeti
Başkanlığına tayin edildi.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Harp Madalyası ile ödüllendirildi.345
345
380
İSMAİL HAKKI METE
Albay
(1312 - Sahra Top.39)
(1875 - 1947)
Aile Durumu
1875 yılında Tırnova’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 26 Ağustos
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
30 Mayıs 1914’te binbaşı,
Askerî Görevleri
15 Şubat 1897’de 3’üncü Ordu 13’üncü Sahra Topçu Alayı 6’ncı
Bölüğüne,
19 Aralık 1897’de 5’inci Ordu 29’uncu Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğüne,
22 Temmuz 1901’de 5’inci Ordu 28’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü
Bölüğüne,
346
381
28 Ocak 1905’te 5’inci Ordu 26’ncı Seyyar Topçu Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
26 Nisan 1907’de 5’inci Ordu 27’nci Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölük
Komutanı,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 7’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
9 Temmuz 1912’de 5’inci Kolordu 1’inci Tabur Komutanı,
28 Ocak 1914’te 8’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
24 Şubat 1914’te 4’üncü Kolordu 10’uncu Sahra Topçu Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
Daha sonra 49’uncu Topçu Alayı Komutanı,
31 Ağustos 1916’da 50’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
13 Kasım 1916’da 56’ncı Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.
24 Ağustos 1920’de açığa alındı.
Ocak 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
1 Mart 1921’de 8’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
Haymana Mevki Komutanı,
1 Haziran 1925’te 23’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı,
4’üncü Kolordu Silah Muayene Heyeti Başkanı,
9’uncu Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.347
2 Eylül 1929’da emekli oldu.348
347
348
349
382
MEHMET NAİM
Albay
(1312 - Sahra Top.42)
(1876 - 1933)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Emin Bey’in oğludur. 28
Haziran 1933’te vefat etti.350
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
18 Şubat 1896’da teğmen,
Askerî Görevleri
25 Nisan 1897’de Alasonya’daki Dağ Topçu Bölüklerine,
9 Nisan 1898’de 3’üncü Ordu Obüs Alayı Sancaktarlığına,
30 Ekim 1899’da 7’nci Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı 6’ncı
Bölüğüne,
350
383
6 Mart 1900’de 3’üncü Ordu Obüs Topçu Alayı 4’üncü Bölüğüne,
28 Ocak 1905’te 5’inci Ordu 27’nci Seyyar Topçu Alayı 5’inci Bölük
Komutanı,
11 Kasım 1905’te 3’üncü Ordu Obüs Topçu Alayı 3’üncü Bölük
Komutanı,
3 Mart 1907’de 3’üncü Ordu 15’inci Seyyar Topçu Alayı 8’inci Bölük
Komutanı,
10 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 15’inci Seyyar Topçu Alayı 5’inci Bölük
Komutanı,
19 Ocak 1911’de Hassa Ordusu 3’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Tabur 6’ncı Bölük Komutanı,
24 Şubat 1914’te 6’ncı Kolordu 26’ncı Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı,
9 Temmuz 1915’te 5’inci Kolordu 13’üncü Sahra Topçu Alayı
Komutanı,
22 Eylül 1915’te 7’nci Tümen Topçu Komutanı,
18 Eylül 1918’de Şeria Grubu Topçu Komutanı,
Daha sonra 20’nci Kolordu Topçu Komutanı,
30 Mart 1919’da 24’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı,
25 Haziran 1920’de 20’nci Kolordu Topçu Komutanı,
10 Temmuz 1920’de Batı Cephesi Topçu Müfettişliği emrine,
25 Temmuz 1920’de Ertuğrul Grubu Topçu Komutanı,
24 Aralık 1920’de Batı Cephesi Sahra Topçu Talimgâh Müdürü,
11 Şubat 1921’de 24’üncü Tümen Topçu Komutanı,
28 Mayıs 1921’de 7’nci Tümen Topçu Komutanı,
Ağustos 1921’de Kocaeli Grubu Topçu Komutanı,
22 Eylül 1921’de Kırşehir Menzil Mıntıka Müfettişliği emrine,
30 Ekim 1921’de Kayseri Menzil Mıntıka Müfettişliği emrine,
2 Mart 1922’de Urfa Askerlik Dairesi Başkanı,
24 Aralık 1923’te 7’nci Kolordu Topçu Komutanı,
1 Mart 1925’te ek görev olarak Diyarbakır Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
18 Aralık 1926’da 5’inci Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp Üyesi
olarak atandı.
384
30 Ekim 1898’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ve Yunan
Muharebe Madalyası,
1918 yılında Kılınçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
14 Mayıs 1925’te bir takdirname,
Kasım 1926’da TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.351
351
385
REFET (KÜÇÜK)352
Tuğgeneral
(1313 - P.9)
(... - 1932)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. Şevket Bey’in oğludur. 28 Aralık 1932’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895 yılında girdiği Harp Okulundan 1897 yılında teğmen,
devam ettiği Harp Akademisinden 2 Şubat 1901 tarihinde kurmay yüzbaşı
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
1897’de teğmen,
2 Şubat 1901‘de kurmay yüzbaşı,
3 Haziran 1903’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
29 Ekim 1905’te kurmay binbaşı,
29 Kasım 1914’te kurmay albay, 353
5 Ekim 1916’da tuğgeneral.354
Askerî Görevleri
2 Şubat 1901’de 5’inci Orduya staj için,
4 Nisan 1901’de 9’uncu Nişancı Taburu 4’üncü Bölüğe,
21 Kasım 1901’de 27’nci Süvari Alayına,
3 Haziran 1903’te 5’inci Ordu Kurmaylığına,
10 Mayıs 1904’te 7’nci Ordu Kurmaylığına,
17 Şubat 1909’da Genelkurmay 1’inci Şubeye,
7 Haziran 1909’da 2’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
7 Ağustos 1909’da Genelkurmay Dairesine,
16 Kasım 1909’da İstanbul Harp Okulu Tabiye Tatbikatı ve Nazariyatı
Öğretmeni,
22 Ocak 1911’de 1’inci Tümen 1’inci Alay Komutanı,
11 Ekim 1912’de 2’nci Redif Kolordusu Kurmaylığına,
3 Şubat 1913’te İstanbul Merkez Komutanı olarak atandı.
352
353
354
Gnkur. ATASE Arşivi; Kls. 2201, Dos. 14, Fih. 1 - 16.
386
Daha sonra Genelkurmay Dairesine atandı.
8 Ocak 1914’te 4’üncü Kolordu 11’inci Tümen Komutanı,355
Daha sonra 5’inci Kolordu Komutan Vekili,
1916 yılı başlarında 5’inci Tümen Komutanı,356
5 Ekim 1916’da 4’üncü Kolordu Askerlik Daire Başkanı,
26 Kasım 1916’da Müstakil Tümen Komutanlığı yetkisiyle Samsun
Sahil Bölgesi Komutanı olarak atandı.357
1917 yılında Samsun ve Havalisi Komutanı olarak tayin edildi.358
25 Eylül 1917’de emekli oldu.359
İstanbul’un işgalinden sonra İngilizler tarafından tutuklanarak Malta’ya
sürüldü. 13 Nisan 1920’de Malta’ya vardı.360
Altın Yemen Madalyası,
9 Kasım 1913’te Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı,
26 Aralık 1915’te Alman İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
Avusturya Macaristan İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Meziyet-i
Askeriye Nişanı,
28 Mayıs 1917’de İkinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Altın İmtiyaz Madalyası,
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
355
11’inci Tümen Komutanı iken Kumkala Muharebesi (25 - 27 Nisan 1915), İkinci Kirte (6 - 8
Mayıs 1915) ve 9 - 24 Mayıs 1915 Muharebelerine katılan Refet Bey, Üçüncü Kirte
Muharebesi’nde 7’nci Tümen Komutanlığı yapmıştır. Birinci Kerevizdere Muharebesinde (21 -
22 Haziran 1915), 5 Temmuz Zığındere Türk taarruzunda, İkinci Kerevizdere (12 - 13 Temmuz
1915) Muharebesinde de yine 11’inci Tümen Komutanı olarak görev yapmıştır. Görgülü; s. 69-
79.
356
Bu görevde iken Doğu Cephesinde Murat Mihverindeki Muharebelere (Temmuz - Eylül 1916)
katılmıştır. Görgülü; s. 119.
357
358
359
360
Şimşir; s. 182.
361
387
MEHMET REMZİ AVCI
Tuğgeneral
(1313 - P.11)
(1876 - 1945)
Aile Durumu
1876 yılında Selanik’te doğdu. Saraylı Mustafa Efendi’nin oğludur. 4
Ocak 1945’te vefat etti.362 İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 20 Şubat 1901’de kurmay
Yükselme Tarihleri
20 Şubat 1901’de kurmay yüzbaşı,
19 Ekim 1912’de kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
20 Şubat 1901’de Hicaz Demir Yolu inşaatında görevlendirilmek üzere
Şam’a gitti.
Daha sonra staj için 5’inci Kolordu emrine,
1 Nisan 1901’de 25’inci Topçu Alayı 4’üncü Bölüğe,
Daha sonra 39’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Taburu 2’nci Bölüğe,
30 Temmuz 1902’de 30’uncu Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
12 Ekim 1903’te 3’üncü Ordu emrine,
362
388
8 Eylül 1907’de Manastır’da 3’üncü Avcı Taburuna (Bu görevinde iken
eşkıya takibinde bulundu.),
11 Mart 1909’da Yıldız’da 2’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına atandı.
31 Mart Olayında Hareket Ordusuna katıldı.
1 Mayıs 1909’da Padişah Seryaverliğine,
25 Ağustos 1909’da Petersburg Elçiliğine Askerî Ataşe olarak atandı.
Balkan Savaşı öncesi İstanbul’a geldi.
29 Eylül 1912’de 6’ncı Kolordu Kurmay Başkan olarak tayin edildi. Bu
görevde iken Kumanova, Suruç, Manastır, Resne, Görice Muharebelerine
katıldı.
6 Kasım 1913’te İstanbul Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı,
15 Aralık 1913’te Genelkurmay Başkanlığı 2’nci Şubeye,
8 Ocak 1914’te 2’nci Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı,
16 Şubat 1914’te 6’ncı Kolordu 26’ncı Nizamiye Tümeni Komutanı,
Daha sonra 6’ncı Kolordu Komutan Vekili,363
14 Şubat 1915’te 9’uncu Kolordu Komutanı olarak atandı.364
16 Eylül 1915’te Adana Mıntıka Komutanı olarak atandı.
26 Temmuz 1917’de Almanya’ya gitti.
29 Aralık 1917’de Rusya ile yapılacak anlaşmanın askerî hükümleri ile
ilgili komisyonda görev aldı.
3 Ekim 1918’de Kırım Askerî Ataşeliğe tayin edildi.
20 Ağustos 1922 tarihinde emekli oldu.
12 Aralık 1916’da İkinci Dereceden Mecidî Nişanı, 365
363
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Kurmay Defterleri; C. 3, s. 363.
364
Bu görevde iken Doğu Cephesi’ndeki muharebelere katıldı. 18 Kasım 1916’da görevden
alındı. Görgülü; s. 112, 114.
365
389
28 Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,366
19 Haziran 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir
Salip Nişanı,
16 Eylül 1918’de İkinci Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı ile
366
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi, Kls. 4776, Dos. 39, Fih. 1 - 55, 1 - 57.
367
390
MEHMET ŞÜKRÜ
Kurmay Albay
(1313 - P.14)
(1882 - 1944)
Aile Durumu
1882 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 13 Mart 1944’te
vefat etti. Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.368
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 1897 yılında teğmen, devam
ettiği Harp Akademisinden 2 Şubat 1901’de kurmay yüzbaşı olarak mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
1897’de teğmen,
19 Ekim 1912’de kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
13 Mayıs 1901’de 26’ncı Topçu Alayı 5’inci Bölüğe,
13 Ağustos 1903’te Üsküdar Ciheti Komutanlığı yazı işlerine,
6 Ekim 1908’de Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubesine,
23 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 18’inci Nizamiye Alayı Komutanı,
15 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 1’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
9 Ekim 1909’da Yemen’e gönderildi.
18 Kasım 1909’da tedavi için İstanbul’a döndü.
15 Ocak 1911’de Genelkurmay 5’inci Şubeye,
25 Kasım 1911’de geçici olarak 2’nci Kolordu Kurmaylığına,
4 Haziran 1912’de Kala-i Sultaniye (Çanakkale) Ordusu Kurmaylığına,
Daha sonra 2’nci Kolordu Kurmaylığına,
14 Haziran 1913’te 8’inci Kolordu Kurmaylığına,
368
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990), s. 33’te Şükrü Ali Bey olarak
geçmektedir.
391
6 Ağustos 1913’te 5’inci Kolordu Kurmaylığına,
Daha sonra 4’üncü Kolordu Kurmaylığına,
6 Kasım 1913’te 1’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
18 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu Komutan Vekili,
8 Ocak 1914’te tekrar 1’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
14 Şubat 1914’te Harbiye Dairesi Başkanı,
29 Eylül 1914’te 6’ncı Kolordu Kurmay Başkanı,
16 Nisan 1915’te 1’inci Ordu Kurmay Başkanı,
17 Ekim 1915’te 6’ncı Ordu Kurmay Başkanı,
8 Kasım 1915’te tekrar 1’inci Ordu Kurmay Başkanı,
17 Nisan 1916’da 42’nci Tümen Komutanı,
30 Nisan 1917’de 25’inci Tümen Komutanı,
13 Mayıs 1917’de 60’ıncı Tümen Komutanı,369
27 Kasım 1917’de 17’nci Kolordu Komutanı olarak atandı.370
26 Nisan 1923’te Harp Tarihi Şubesine tayin edildi.
24 Şubat 1903’te Beşinci Dereceden Medici Nişanı,
1 Mart 1914’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
26 Aralık 1915’te Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Madalyası,
12 Aralık 1916’da Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
11 Nisan 1918’de Kılınçlı İkinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
369
370
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi, Kls. 1486, Dos. 19, Fih.13 - 1, Kls. 3637,
Dos. 157, Fih. 2, Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14.
371
392
MAHMUT NEDİM
Albay
(1313 - P.35)
(1877 - 1948)
Aile Durumu
1877 yılında Divriği’de doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 27 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
18 Ocak 1904’te üsteğmen,
27 Kasım 1906’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu emrine,
25 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu 27’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
18 Ocak 1904’te 4’üncü Ordu Komutan Yaverliğine,
22 Şubat 1909’da 4’üncü Ordu 53’üncü Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
20 Mayıs 1909’da 4’üncü Ordu Komutan Yaverliğine,
Temmuz 1910’da Avusturya - Macaristan Devleti’nde Atış Okuluna,
5 Eylül 1910’da Harp Okulunda İnşaat Öğretmen Yardımcısı,
Balkan Savaşı’nda 13’üncü Alay 2’nci Tabur Komutan Vekili,
6 Temmuz 1915’te 5’inci Kolordu Bağımsız Depo Alay Komutanı,
Daha sonra 19’uncu Tümen 136’ncı Alay Komutanı olarak atandı. Bu
görevde iken Arıburnu Muharebelerine katıldı.
50’nci Tümen 158’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi ve
Makedonya Cephesi’nde 2’nci Bulgar Ordusu emrinde Orfano, Nara ve
Karabayır bölgelerindeki muharebelere katıldı.
372
393
Ağustos 1916’da 158’inci Alay Komutanı olarak Filistin Cephesi’nde
savaştı.
27 Kasım 1918’de İstanbul Muhafızlığı Muhafız Alayına,
24/25 Temmuz 1920’de Mürettep Tümen 30’uncu Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
1920 yılında İzmit Mensucat Fabrikası Hesap Amiri olarak atandı.
25 Eylül 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
19 Ekim 1921’de 18’inci Tümen 15’inci Alay Komutanı olarak atandı.
25 Haziran 1922’de Başkomutanlık Karargâhına atandı.
30 Aralık 1922’de 81’inci Alay Komutanı,
Daha sonra Harp Okuluna Topografya Öğretmeni olarak atandı.
27 Eylül 1927’de 40’ıncı Alay Komutanı,
31 Ocak 1928’de 42’nci Alay Komutanı,
19 Ağustos 1929’da Topografya Öğretmeni,
8 Haziran 1931’de 4’üncü Kolordu 8’inci Tümen 131’inci Alay
Komutanı,
Daha sonra 2’nci Kolordu 8’inci Şube Müdürü olarak atandı.
11 Haziran 1904’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Aralık 1916’da Harp Madalyası,
1916 yılında Bulgar Hükûmetinin Dördüncü Dereceden Kılınçlı İkinci
Sınıf Şecaat Madalyası,
Alman İmparatorluğunun İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
18 Mayıs 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.373
373
394
MEHMET ŞEVKET
Albay
(1313 - P.39)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Niksar’da doğdu. Hacı Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 34’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
4’üncü Bölüğe atandı.
Osmanlı - Yunan Savaşı’nın sonunda Selanik’e gitti.
1898 yılı sonlarında Siroz bölgesinde Rum ve Bulgar eşkiyasının
takibinde bulundu.
10 Nisan 1901’de 5’inci Ordu 17’nci Nizamiye Tugayı Kurmaylığı
Mülhak Subaylığına,
Daha sonra Bulgaristan Hududu Komutanlığının Kurmaylığına tayin
edildi. Aynı zamanda Rum ve Bulgar eşkiyası takibinde bulundu.
395
9 Nisan 1905’te Siroz’da 9’uncu Tümen 34’üncü Nizamiye Alayı 2’nci
Bölüğe,
1909 yılında 18’inci Nizamiye Tümeni emrine atandı.
Arnavutluk’ta İpek, Yakova harekâtına katıldı.
1909 yılı sonlarında Piyade Atış Okuluna,
25 Aralık 1910’da İstanbul’da Mürettep Tümen 5’inci Nişancı Alayı
2’nci Taburu 2’nci Bölüğe,
Daha sonra aynı alayın Makineli Tüfek Bölüğü Komutanı olarak
atandı.
30 Ekim 1911’de gönüllü olarak Trablusgarp Savaşı’na katılmak üzere
hareket ederek İstanbul’dan pek çok silah ve teçhizatı Derne’ye götürdü.
Derne ve Bingazi’de 121’inci Nizamiye Alayının birleştirilmiş
taburlarıyla, mitralyözlere, çeşitli müfrezelere ve aşiretlere komuta etti.
Trablusgarp Savaşı’ndan sonra İstanbul’a döndü ve 1’inci Nişancı
Alayı 1’inci Makineli Tüfek Bölüğü Komutanı olarak tayin edildi.
3 Aralık 1913’te İşkodra Tümeni 24’üncü Nişanı Taburuna (Bu tabur,
yeni teşkilat gereği 5’inci Kolordu 13’üncü Tümen 37’nci Alay 1’inci Tabur
adını almıştır.),
2 Nisan 1914’te 5’inci Kolordu 13’üncü Tümen 37’nci Alay 1’inci Tabur
Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine Erzurum’a gitti ve burada
Ruslarla yapılan muharebelere katıldı.
Eylül 1915’te 6’ncı Ordu’nun emri ile İran’da Ruslara karşı savaşmak
üzere çeşitli birliklerden oluşan ve İran Grubu adındaki Müfreze Komutanı,
28 Mart 1917’de 44’üncü Alay ve Süleymaniye Grubu Komutanı olarak
atandı ve Dicle Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
24 Ocak 1918’de Tahran Askerî Ataşesi olarak tayin edildi.
9 Ocak 1921’de İstanbul’a döndü.
Eylül 1921’de Tokat Bölgesi Komutanı ve aynı zamanda Askerlik
Dairesi Başkanı olarak atandı.
Daha sonra Ankara’ya gitti ve 1’inci Ordu emrine,
14 Mart 1922’de 14’üncü Tugay Komutanı (Bu görevi ile Büyük
Taarruza katıldı.),
28 Kasım 1925’te Diyarbakır Askerlik Dairesi Başkanı olarak tayin
edildi.
1 Mart 1926’da emekli oldu.
396
Harp Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Madalyası,
Kılınçlı Liyakat Madalyası,
Kılınçlı Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.374
374
397
AHMET RIFAT
Yarbay
(1313 - P.50)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Hafız Sait Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1895 yılında girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 1’inci Ordu emrine,
3 Şubat 1898’de 1’inci Redif Ordusu 9’uncu Alay 1’inci Ankara Taburu
1’inci Bölüğe,
15 Haziran 1900’de 1’inci Redif Ordusu 11’inci Alay 4’üncü Çaycuma
23 Ocak 1902’de 4’üncü Çaycuma Taburu Depo Memuru,
16 Temmuz 1903’te 1’inci Ordu 9’uncu Redif Alayı 3’üncü Yozgat
2 Kasım 1903’te 1’inci Ordu 11’inci Redif Alayı 4’üncü Çaycuma
15 Mart 1906’da 12’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 9’uncu Bölüğüne,
14 Mayıs 1912’de 1’inci Maslak Alayı Kasımpaşa Redif Taburu 3’üncü
Teşvikiye Bölüğe,
1914 yılında Teşvikiye Askerlik Şubesine,
11 Ocak 1916’da 17’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
2 Eylül 1916’da Muş Müfrezesi Komutanı,
398
27 Aralık 1917’de 17’nci Alay Komutanı olarak atandı.
Daha sonra 2’nci Ordu emrine,
Şubat 1918’de Askerî Divanıharp Üyesi,
30 Kasım 1920’de Merkez Komutanlığı 3 Numaralı Subay Divanıharp
Üyesi olarak atandı.
1 Kasım 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
8 Aralık 1921’de 2’nci Ordu emrine,
4 Aralık 1922’de 7’nci Tümen 2’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 23’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı.
135’inci Alay Komutan Muavini iken 17 Temmuz 1930’da emekli edildi.
1917 yılında Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Madalyası,
375
399
MUHİTTİN TAYANÇ
Yarbay
(1313 - P.55)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Fazıl Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
11Ekim 1903’te üsteğmen,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu emrine atandı.
25 Ocak 1898’de 21’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
11 Ekim 1903’te Koşukavak Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
20 Ocak 1907’de 18’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
Daha sonra 82’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
7 Nisan 1909’da aynı Alayın Makineli Tüfek Bölüğüne,
11 Mart 1913’te 25’inci Tümen 73’üncü Alay 2’nci Tabur 8’inci Bölük
Komutanı,
400
14 Eylül 1915’te 73’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Haziran 1916’da 25’inci Tümen 75’inci Alay Komutan Vekili,
Temmuz 1917’de 185’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra sırasıyla 186’ncı ve 187’nci Alay Komutan Vekili,
Ağustos 1917’de 170’inci Alay Komutan Muavini olarak tayin edildi.
16 Ekim 1920’de açığa çıkarıldı.
15 Mayıs 1921’de Selimiye Kışlası Müdürü olarak atandı.
28 Haziran 1921’de 3’üncü İtfaiye Taburu Komutanı,
31 Ekim 1921’de Genelkurmay 3’üncü Şube Kısım Amiri,
Daha sonra 4’üncü Alay Komutan Muavini,
9 Mayıs 1925’te Harbiye Dairesi Piyade ve Makineli Tüfek Şubesi
Müdürü olarak atandı.
9 Ağustos 1927’de kendi isteği ile emekli oldu
7 Kasım 1916’da Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
17 Haziran 1917’de Harp Madalyası ile ödüllendirildi.376
376
401
MEHMET SALİH
Binbaşı
(1313 - P.58)
(1876 - 1915)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Galip Bey’in oğludur. 16
Ağustos 1915’te şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 3’üncü Ordu 69’uncu Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
2’nci Bölüğe,
1 Mart 1899’da 1’inci Ordu 4’üncü Redif Alayı 2’nci Düzce Taburu
11 Ağustos 1901’de 1’inci Ordu 8’inci Redif Alayı 4’üncü Taşköprü
Taburu 1’inci Bölüğe,
9 Şubat 1902’de 1’inci Ordu 4’üncü Redif Alayı 2’nci Düzce Taburu
2’nci Bölüğe,
11 Şubat 1904’te 1’inci Ordu 10’uncu Redif Alayı 1’inci Beypazarı
1 Şubat 1911’de 2’nci Kolordu 16’ncı Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
29 Eylül 1911’de Trablusgarp Savaşı dolayısıyla İzmir’e geldi.
20 Eylül 1912’de Sisam’daki karışıklık üzerine Sisam’a gitti.
Balkan Savaşı sırasında Çatalca Müdafaa Hattında görev aldı.
Birinci Dünya Savaşı’nda 5’inci Kolordu 39’uncu Alay Komutanı olarak
atandı ve 16 Ağustos 1915 tarihinde şehit oldu.
402
377
403
HÜSEYİN HÜSNÜ
Albay
(1313 - P.60)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Harput’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
11 Ağustos 1913’te kıdemli yüzbaşı,
15 Ekim 1921’de yarbay
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu 25’inci Nizamiye Alayı 2’nci Bölük
Takım Komutanı,
18 Ocak 1904’te 6’ncı Redif Alayı 1’inci Bitlis Taburu 2’nci Bölüğe,
Haziran 1906’da 16’ncı Tugay Kurmaylığı Mülhaklığına,
1 Nisan 1909’da 94’üncü Alay 1’inci Tabura,
74’üncü Alay Komutan Vekili olarak atandı.
2 Mart 1913’te 94’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak Asir’de
yapılan muharebelere katıldı.
404
Birinci Dünya Savaşı’nda 10’uncu Kolordu 95’inci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı olarak atandı. Bu görevi ile Kafkas Cephesi’nde Erzurum’da
bulundu.
9 Mart 1916’da 95’inci Alay Komutanı Vekili,
10 Ekim 1916’da 31’inci Kafkasya Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
20 Şubat 1917’de 31’inci Kafkas Alay Komutanı,
1 Kasım 1917’de 31’inci Alay Komutanlığının yanı sıra Uzunköprü
Hudut Muhafızı,
2 Ocak 1919’da 31’inci Kafkas Alayı Komutan Muavini,
Daha sonra 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 25’inci Alay Komutanı olarak
atandı.
Bu görevde iken 5 Ekim 1931’de emekli oldu.
2 Nisan 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası,
24 Nisan 1916’da Dördüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
5 Kasım 1918’de Alman İmparatorluğu’nun Harp Madalyası ile
378
405
HAMİT ZAFER UTKAN
Yarbay
(1313 - P.61)
(1874 - 1938)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Hamza Zafer Bey’in oğludur. 23
Kasım 1938’de vefat etti.379
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
15 Nisan 1900’da yüzbaşı
Ekim 1906’da binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olmadan önce Manastır’da 5’inci Alay
emrinde görev aldı. Daha sonra İstanbul’a dönerek tahsilini tamamladı.
7 Haziran 1898’de 1’inci Ordu 2’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabura,
24 Mart 1904’te 9’uncu Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
24 Temmuz 1904’te 2’nci Nizamiye Ordusu 9’uncu Alay 4’üncü
Tabura,
27 Ekim 1909’da 1’inci Nizamiye Ordusu 1’inci Alay 4’üncü Tabur
Komutanı,
30 Ocak 1910’da 1’inci Ordu Seryaverliğine,
29 Eylül 1911’de Trablusgarp Sahili Taburu Komutanı,
9 Kasım 1911’de 125’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
379
406
1 Şubat 1912’de 1’inci Kolordu 1’inci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
14 Aralık 1912’de 1’inci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
19 Ocak 1913’te Bigados Mevki Komutanı,
Daha sonra Maçka’da Numune Tabur Komutanı,
1 Kasım 1913’te Astsubay Okulu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Ağustos 1915’te 48’inci Tümen 3’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
Bu görevde iken Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
Mart 1917’de 150’nci Alay Komutanı,
Daha sonra Musul Satın Alma Komisyonu Başkanı,
Diyarbakır Mıntıka Müfettişi,
Daha sonra 6’ncı Ordu Menzil Müfettiş Vekili olarak tayin edildi.
Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul’a döndü.380
Daha sonra 31’inci Nizamiye Alayı Komutanı olarak atandı.381 (Daha
sonra bu alay, Mürettep 1’inci Tümen 3’üncü Alay adını almıştır.)
1922 yılında Süleymaniye Askerlik Şubesine tayin edildi.
14 Ağustos 1898’de Yunan Madalyası,
1 Temmuz 1899’da Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
19 Eylül 1902’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1914 yılında Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.382
380
381
MSB Arşivi, Yarbay, Kls. 29, Dos. 925’te bu alay Muhafız Alayı olarak belirtilmektedir.
382
407
MÜNİR KARAMAN
Yarbay
(1313 - P.66)
(1874 - 1930)
Aile Durumu
1874’te Bursa’da doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur. 12 Ağustos 1930’da
vefat etti.383
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
16 Haziran 1906’da yüzbaşı,
15 Ocak 1914’te binbaşı,
15 Ekim 1921’de yarbay.
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de Selanik’te 3’üncü Ordu 18’inci Nişancı Taburu
14 Ocak 1901’de 3’üncü Ordu 44’üncü Redif Alayı 2’nci Milas Taburu
17 Haziran 1903’te Yakova’da 3’üncü Ordu 36’ncı Redif Alayı 4’üncü
Tabur 1’inci Bölüğe,
16 Haziran 1906’da 3’üncü Ordu 41’inci Redif Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğe ve daha sonra Selanik Jandarma Efrad ve Zabitan Mektebi Müdür
Yardımcısı,
30 Kasım 1907’de Hüdavendigâr (Bursa) Vilayeti Jandarma Alayı
1’inci Tabura,
22 Kasım 1908’de 3’üncü Ordu Redif açığına,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 21 Nizamiye Alayı 4’üncü Tabura,
383
MSB Arşivi; Yarbay, Kls.71, Dos. 2269.
408
16 Eylül 1909’da 5’inci Ordu 36’ncı Nizamiye Alayı 3’üncü Tabura (Bu
birlik 14 Mart 1911 tarihinde 6’ncı Kolordu 51’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
15 Aralık 1913’te 6’ncı Kolordu 17’nci Tümen 51’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
15 Ocak 1914’te Manisa Askerlik Şube Başkanı olarak atandı.
Daha sonra 62’nci Alay Komutan Vekili,
25 Nisan 1914’te 12’nci Tümen 36’ncı Piyade Alay Komutan Muavini,
1916’da 64’üncü Alay Komutan Muavini,
Ekim 1916’da 36’ncı Alay Komutanı olarak atandı.
2 Nisan 19121’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
26 Mayıs 1921’de Yalvaç Askerlik Şubesi Başkanı,
11 Haziran 1921’de Batı Cephesi emrine,
Daha sonra 1’inci Kolordu Personel Şube Müdürü,
7’nci Tümen 41’inci Alay Komutanı olarak atandı.
Eylül 1923’te açığa alındı.
25 Mart 1924’te 5’inci Tümen 9’uncu Alay Komutanı,384
3 Kasım 1927’de 6’ncı Kolordu Ümera ve Zabitan Divanıharp Üyesi
iken emekli oldu.
384
385
MSB Arşivi; Yarbay Bölümü, Şahsi Dosyası, Kls. 71, Dos. 2269.
409
HİKMET
Yarbay
(1313 - P.76)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Aksaray’da doğdu. Mehmet Salim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak1898’de 1’inci Ordu emrine,
3 Şubat 1898’de 1’inci Ordu 12’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
15 Haziran 1903’te 1’inci Ordu 12’nci Redif Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
16 Temmuz 1903’te 1’inci Ordu 7’nci Redif Alayı 3’üncü Boyabad
25 Haziran 1907’de 1’inci Ordu 3’üncü Redif Alayı 3’üncü Adapazarı
Taburu 10’uncu Bölüğe,
410
22 Aralık 1909’da 1’inci Ordu 2’nci Nizamiye Alayı 1’inci Taburu 1’inci
Bölüğe (Bu tabur, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 16’ncı Alay
1’inci Tabur adını almıştır.) tayin edildi.
1912 yılında bir müddet Rodos’ta esir olarak kaldı.
15 Şubat 1917’de 17’nci Alay Komutan Vekili,
21 Ağustos 1917’de 35’inci Alay Komutanı,
19 Mayıs 1918’de Üsera (Esirler) Muamelat Şubesi Müdürü olarak
tayin edildi.
1 Kasım 1918’de Kömür Şubesi emrine,
29 Mayıs 1919’da Personel Dairesi Emeklilik Şubesine,
Daha sonra Emeklilik Şubesi Müdür Muavini,
5 Haziran 1922’de Emeklilik Şubesi Müdürü olarak atandı.
İstiklal Savaşı’nda Felah Grubuna yardımlarda bulundu.
4’üncü Kolordu 8’inci Tümen 89’uncu Alay Komutan Muavini iken 23
Şubat 1931’de emekli oldu.
Harp Madalyası,
16 Eylül 1918’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
386
411
AHMET RIFAT
Yarbay
(1313 - P.82)
(1878 - 1921)
Aile Durumu
1878 yılında Sivas’ta doğdu. Nuri Bey’in oğludur. 28 Ağustos 1921’de
Tarassuttepe’de şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Ağustos 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 64’üncü Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe (9
Şubat 1898’de bu birlik 63’üncü Alay 3’üncü Tabur adını almıştır.),
14 Ağustos 1904’te 73’üncü Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
19 Eylül 1908’de 4’üncü Ordu Başyaverliğine,
Ocak 1909’da Afyonkarahisar Redif Tugayı Kurmay Mülhaklığına,
4 Nisan 1911’de 3’üncü Ordu Müfettişlik Yaverliğine,
16 Mart 1912’de 10’uncu Kolordu 32’nci Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe
atandı.
31 Ekim 1913’te 10’uncu Kolordu İnşaat Komisyon üyesi
24 Mart 1914’te 9’uncu Kolordu 51’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölük
Komutanı (teşkilat değişikliği ile bu tabur 3’üncü tabur adını almıştır.)
Daha sonra 51’inci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
4 Ocak 1915’te Sarıkamış Muharebesi’nde esir düştü.
412
1920 yılında esaretten İstanbul’a döndü ve 1 Ağustos 1920’de
Anadolu’ya geçerek Sivas Talimgâh Komutanı olarak görev yaptı.
12 Eylül 1920’de Erbaa Müfreze Komutanı,387
Millî Mücadele’de 5’inci Kafkas Tümeni 13’üncü Kafkas Alay Komutanı
olarak görev aldı ve Yumruçal, Sakarya Muharebelerine katıldı.388
28 Ağustos 1921 tarihinde Tarassuttepe’de şehit oldu.
İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.390
387
MSB Arşivi; Yarbay , Kls. 10, Dos. 313.
388
İstiklal Harbi Subay Zayiat Defteri; nu: 22.
389
MSB Arşivi; Yarbay, Kls. 10, Dos. 313. KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası.
390
413
AHMET CEMİL
Albay
(1313 - P.101)
(1877 - 1930)
Aile Durumu
1877 yılında Elazığ’da doğdu. Mehmet Hadi Bey’in oğludur. 6 Eylül
1930’da Berlin’de sanatoryumda veremden vefat etti.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu 31’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
28 Nisan 1902’de 4’üncü Ordu 19’uncu Tümen Kurmaylığı Mülhak
Subaylığına,
12 Ekim 1909’da 4’üncü Ordu 75’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe
atandı.
14 Temmuz 1910’da Avusturya’da Atış Okuluna gitti.
10 Ağustos 1910’da Harp Okulu Bölük Komutanı olarak tayin edildi.
29 Temmuz 1913’te açığa alındı.
22 Kasım 1913’te yeniden Harp Okulu Bölük Komutanı olarak atandı.
15 Ocak 1914’te Hicaz Tümeni açığına,
1915 yılı başlarında 128’inci Alay Komutan Vekili olarak atandı ve
Hicaz’a gitti.
1915 yılı sonunda 129’uncu Alay Komutanı olarak tayin edildi.
414
Eylül 1916’da esir edildi. 6 Aralık 1919’da esaretten geri döndü.
21 Aralık 1919’da Anadolu’ya geçti.
3 Ocak 1920’de 11’inci Kolordu Asker Alma Kurulu Mülhaklığına,
23 Nisan 1921’de Mardin Askerlik Dairesi Başkanı,
Mart 1922’de Diyarbakır Merkez Komutanı,
28 Kasım 1922’de Silvan’da Mürettep Tümen tugay komutanı
27 Aralık 1922’de Silvan’da Mürttep Tümen Komutan Vekili,
15 Kasım 1923’te 3’üncü Ordu Müfettişliği Piyade Makineli Tüfek
Mütehassısı,
1925’te 17’nci Tümen Komutan Vekili,
Daha sonra Harp Okulu Müdür Vekili, yine aynı yıl mülkiye teşkilatı
komisyon üyesi olarak atandı.
Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.391
391
KKK.lığı Emeklilik Şube Arşivi Şahsi Dosyası.
415
TALAT SÜALP
Tuğgeneral
(1313 - P.178)
(1877 - 1957)
Aile Durumu
1877 yılında Bursa’da doğdu. Raşit Bey’in oğludur. 23 Kasım 1957’de
vefat etti.392
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 2’nci Ordu emrine,
25 Ocak 1898’de 32’nci Redif Alayı 3’üncü Alanya Redif Taburu
4’üncü Bölüğe tayin edildi.
14 Eylül 1900’de Manastır Askerî Ortaokulu Coğrafya Öğretmeni,
Şubat 1904’te San’a Askerî Ortaokulu Coğrafya Öğretmeni,
392
416
Mart 1904’te 56’ncı Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölük Komutanı olarak
atandı.
22 Nisan 1909’da 56’ncı Alay 4’üncü Tabura tayin edildi.
Nisan 1909’da 1’inci Tümen 4’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
27 Nisan 1911’de 2’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
15 Aralık 1912’de Mürettep Tümen 31’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak atandı.
5 Mart 1913’te Yunanlara esir düştü. 25 Ekim 1913’te esaretten
döndü.
28 Aralık 1913’te Kalecik Askerlik Şubesi Başkanı,
Mart 1914’te 5’inci Kolordu 13’üncü Tümen 38’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
Ocak 1915’te 46’ncı Alay Komutanlığı Vekili,
4 Mart 1916’da 46’ncı Alay Komutanı,
Mayıs 1916’da 13’üncü Tümen 4’üncü Alay Komutanı,
Ekim 1916’da 49’uncu Tümen 155’inci Alay Komutanı,
Kasım 1917’de 47’nci Tümen 147’nci Alay Komutanı,
Ekim 1918’de 57’nci Tümen 174’üncü Alay Komutanı,
Kasım 1918’de Afyonkarahisar İstasyon Komutanı olarak tayin edildi.
Şubat 1919’da Personel Dairesi emrine atandı.
Mayıs 1919’da İstanbul 2’nci Muhafız Alayı Komutanı,
Ekim 1919’da Bursa Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
10 Aralık 1919’da Çine Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi olarak atandı.
16 Mart 1920’de Konya’da Fahrettin Bey Kolordusu emrine,
1 Ağustos 1920’de Adana Cephesi Kozan Bölge Komutanı,
Ocak 1921’de 9’uncu Tümen Piyade Tugay Komutanı,
24 Temmuz 1921’de Tümen Komutanlığı yetkisiyle Gaziantep Bölge
Ocak 1922’de Batı Cephesi Komutanlığı emrine atandı.
1 Mart 1922’de 1’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
10 Aralık 1922’de 2’nci Kolurdu Divanıharp Başkanı,
13 Haziran 1923’te 11’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı,
417
21 Temmuz 1925’te Balıkesir Askerlik Dairesi Başkanı,
Eylül 1929’da 1’inci Tümen Piyade Tugay Komutanı olarak atandı. 393
17 Eylül 1931’de emekli oldu.394
1923 yılında TBMM tarafından İstiklal Madalyası,
1925 yılında takdirname,
1926 yılında Bronz Tayyare Madalyası ile ödüllendirildi.395
393
394
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 – 2000; Genelkurmay Basımevi,
Ankara 2001, s. K - 7.
395
418
AHMET HAMDİ
Albay
(1313 - P.180)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Tolça’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Daha sonra 72’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
26 Eylül 1903’te 45’inci Redif Alayı 2’nci Bornova Taburu 3’üncü
Bölüğe,
8 Kasım 1905’te 41’inci Alayı 4’üncü Taburu 4’üncü Bölüğüne (1906
yılında bu tabur, 93’üncü Alay 4’üncü Tabur adını almıştır.),
11 Nisan 1909’da 6’ncı Makineli Mitralyöz Bölüğüne,
2 Şubat 1910’da Piyade Atış Talimgâh Talim Heyetine
419
1912 yılında 64’üncü Alay Ağır Makineli Tüfek Bölüğüne atandı.
1913 yılında 70’inci Alay Makineli Bölük Komutanı,
Daha sonra 70’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
19 Eylül 1915’te 70’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1918 yılında 2’nci Ordu Makineli Tüfek Komutanı,
1919 yılında Harbiye Dairesi 1’inci Şube Müdürü,
16 Ekim 1920’de Harbiye Dairesi Maçka Silahhanesi Müdürü,
19 Mart 1922’de 1’inci Ordu Müfettişliği Makineli Tüfek Uzmanı,
Kasım 1922’de 15’inci Alay Komutanı,
17 Ekim 1923’te 3’üncü Ordu Müfettişliği Makineli Tüfek Uzmanı,
18 Kasım 1923’te Makineli Tüfek Müfettişliği 2’nci Şube Müdürü,
16 Ağustos 1927’de 3’üncü Kolordu 5’inci Alay Komutanı olarak
atandı.
15 Mart 1931 sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
Nişanı,
1918 yılında İkinci ve Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
6 Ağustos 1927’de TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
396
420
MEHMET CEMAL
Tuğgeneral
(1313 - P.201)
(1876 - 1961)
Aile Durumu
1876 yılında Kızıltoprak’ta doğdu. Ahmet Rıfat Bey’in oğludur. 14
Ocak 1961’de vefat etti.397
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
21 Ağustos 1909’da albay,
31 Mayıs 1915’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
6 Nisan 1898’de 5’inci Ordu 37’nci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
24 Temmuz 1898’de 7’nci Ordu Komutan Yaverliğine,
9 Nisan 1902’de Hicaz Tümeni 64’üncü Alayı 3’üncü Tabura tayin
edildi.
397
Personel Başkanlığı, web sitesi.
421
23 Temmuz 1903’te 7’nci Ordu 50’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
Komutanı,
8 Temmuz 1907’de 3’üncü Alay Komutanı,
8 Şubat 1910’da 51’inci Alay Komutanı,
22 Ocak 1911’de 1’inci Kolordu 2’nci Alay Komutanı,
27 Mayıs 1911’de 2’nci Redif Müfettişliği Berat Tümeni Komutanı,
18 Şubat 1912’de İkinci Sınıf Elbasan Redif Tümeni Komutanı,
14 Mart 1912’de Elbasan Redif Tümeni Komutanı,
22 Temmuz 1913’te 1’inci Tümen adını alan İşkodra Nizamiye Tümeni
Komutanı,398
6 Kasım 1913’te 10’uncu Tümen Komutanı,
13 Eylül 1914’te İzmir ve Havalisi Komutanı,
6 Temmuz 1916’da 4’üncü Ordu Hicaz 1’inci Mürettep Kuvvetler
Komutanı,
Daha sonra el-‘Ala399 bölgesinde bulunan ve buralarda yeniden
kurulacak birliklerin komutanı,
29 Temmuz 1918’de Kars Müstahkem Mevki Komutanı,
25 Mart 1919’da Erzurum Müstahkem Mevki Komutanı olarak tayin
edildi.
31 Ağustos 1921’de Kurmay Divanıharp Üyeliği stajyerliğine atandı.
22 Şubat 1923’te Ankara Üst Subay Divanıharp Başkanı olarak tayin
edildi.
1927 - 1928 yılları arasında Büyük Komuta Kursuna katıldı.
25 Ekim 1928’de Üst Subay Divanıharp Üyesi olarak tayin edildi.
31 Ağustos 1931’de emekli oldu.400
398
MSB Arşivi; Birlik Defterleri, Defter nu: 286, 705.
399
Medine’de bir kaza. Akbayar; s. 50.
400
TSK. General ve Amiralleri Albümü (1923 - 1996); Gnkur. Personel Başkanlığı, Ankara,
1996, s. 145.
422
24 Şubat 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
4 Nisan 1916’da Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
20 Şubat 1917’de Harp Madalyası,
3 Eylül 1917’de Kılınçlı İkinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
401
423
SAMİ ÇAKIRGİL
Yarbay
(1313 - P.219)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Nuri Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1916’de binbaşı,
Askerî Görevleri
7 Haziran 1898’de 1’inci Nizamiye Ordusu 1’inci Alay 3’üncü Tabur
2 Eylül 1906’da 1’inci Nizamiye Ordusu 1’inci Alay 3’üncü Tabur
13 Haziran 1909’da 1’inci Ordu İtfaiye Alayı 3’üncü Taburu 4’üncü
Bölüğe,
1914 yılında İtfaiye Alayı 12’nci Bölüğe,
Daha sonra İtfaiye Alayı Komutanı olarak atandı. Bu görevde iken
Arıburnu Muharebelerine katıldı.
424
1918 yılı ortalarında 66’ncı Alay Komutanı,
Mayıs 1919’da Bursa Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
5 Ağustos 1921’de Ankara Nokta Komutanı,
16 Eylül 1922’de Mudanya Askerlik Şubesi Başkanı olarak tayin edildi.
1900’de Yunan Muharebe Madalyası,
1903 yılında İftihar Madalyası,
402
425
HÜSEYİN NURETTİN ÖZSU
Tümgeneral
(1313 - P.256)
(1879 - 1937)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Cemalettin Bey’in oğludur. 9 Haziran
1937’de vefat etti. İstanbul Sahra-yı Cedit Mezarlığı’na defnedildi. 27 Eylül
1988 tarihinde naaşı devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
13 Eylül 1895’te girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Eylül 1917’de albay,
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 3’üncü Ordu 6’ncı Nişancı Taburu 2’nci Bölüğe
atandı.
7 Eylül 1901’de 7’nci Ordu 53’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
19 Nisan 1906’da 56’ncı Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı
olarak atandı.
426
21 Ağustos 1909’da silah sevki için İstanbul’a gelerek 1’inci Ordu
açığına alındı.
4 Kasım 1909’da 4’üncü Ordu 56’ncı Redif Alayı 1’inci Giresun
Taburuna,
2 Aralık 1909’da 2’nci Ordu 16’ncı Alay 3’üncü Taburuna,
21 Haziran 1910’da 103’üncü Redif Alayı 2’nci İskeçe Taburuna,
27 Nisan 1911’de Bilecik Alayı Söğüt Taburuna,
31 Ağustos 1912’de Bilecik Alayı Geyve Taburuna,
14 Ekim 1912’de İzmit Taburuna atandı.
22 Ekim 1912’de Kasımpaşa Alayı Hasköy Taburu Komutanı,
6 Haziran 1914’te 17’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
2 Eylül 1914’te 18’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1 Şubat 1915’te 17’nci Alay Komutanı,
Daha sonra 39’uncu Alay Komutanı,
140’ıncı Alay Komutanı,
31’inci Alay Komutanı,
6 Mayıs 1916’da 2’nci Tümen Komutanı,403
6 Ağustos 1917’de 4’üncü Ordu 2’nci Kolordu 3’üncü Tümen
Komutanı,404
1 Ocak 1918’de 48’inci Tümen Komutanı,
13 Mayıs 1918’de 43’üncü Tümen Komutanı,
28 Haziran 1918’de Umman Mürettep Tümen Komutanı,
1919 yılında Üst Subay Divanıharp Üyesi,
31 Mayıs 1919’da 2’nci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
16 Eylül 1919’da açığa alındı.
8 Aralık 1919’da Muhafızlık Üstsubay Divanıharp Üyesi olarak atandı.
14 Ocak 1921’de İnebolu üzerinden Anadolu’ya geçti.
8 Şubat 1921’de Kocaeli Grubu 7’nci Tümen Komutanı,
30 Nisan 1921’de Mürettep Tümen Komutanı,
403
Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s. 87 - 89.
404
Gnkur. ATASE Bşk.lığı Arşivi; Kls. 3637, Dos. 157, Fih. 2 - 3.
427
Daha sonra 17’nci Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
1926 - 1927 dönemi İstanbul’da Büyük Kumanda kursuna katıldı.
30 Ocak 1927’de Kurmay Divanıharp Üyesi,
29 Kasım 1930’da 41’inci Tümen Komutanı,
Ocak 1932’de Askerî Yargıtay Üyesi olarak atandı.
22 Ocak 1932’de emekli oldu.
8 Ağustos 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
18 Kasım 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Liyakat - ı Askerî Madalyası,
29 Eylül 1921’de TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
405
Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s. 87 - 89.
428
MEHMET VASIF ERBİL
Yarbay
(1313 - P.266)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Şakir Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1895’te girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
25 Şubat 1909’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 39’uncu Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
25 Nisan 1904’te İştip Redif Taburuna,
Daha sonra Üsküp İlave Taburu 3’üncü Bölüğe,
16 Ekim 1905’te 3’üncü Ordu 109’uncu Redif Alayı 1’inci Üsküp
25 Şubat 1909’da 3’üncü Ordu 69’uncu Alayı 6’ncı Bölüğe,
25 Kasım 1913’te 1’inci Kolordu 8’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe
atandı.
16 Aralık 1915’te 9’uncu Kolordu 83’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
429
Daha sonra 28’inci Kafkas Alayı 83’üncü Tabur Komutanı,
Mart 1918’de 28’inci Alay Komutanı,
20 Ocak 1922’de Zir406 Askerlik Şubesi Başkanı olarak tayin edildi.
26 Ağustos 1922’de Büyük Taarruzda cephe ihtiyatı olarak Konya’da
Depo Müfettişliği emrine atandı.
İstiklal Savaşı sonunda tekrar Zir Askerlik Şube Başkanı,
19 Eylül 1925’te 23’üncü Tümen 68’inci Alay Komutan Muavini,
8 Ağustos 1928’de 4’üncü Kolordu 8’inci Tümen 131’inci Alay
Komutan Muavini olarak atandı.
1918 yılında Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı
5 Kasım 1919’da Almanya İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
406
Ankara’da kaza. (1970 Ankara-Yenimahalle-Yenikent-bucak), Akbayar; s. 175.
407
430
HÜSEYİN HAMİ BAŞEREN
Binbaşı
(1313 - P.276)
(1873 - ...)
Aile Durumu
1873 yılında Sivas’ta doğdu. Derviş Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
23 Mart 1895’te girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 4’üncü Alay Sancaktarlığına,
1 Nisan 1905’te Arapgir Redif Taburu 4’üncü Bölüğe,
31 Mart 1909’da Yıldızeli Askerlik Şubesi 1’inci Bölüğe atandı ve bu
birlikle Balkan Savaşı’na katıldı.
28 Ocak 1913’te 1’inci Burhaniye Müstahfız Tabur Komutanı olarak
atandı.
26 Nisan 1913’te Yıldızeli Taburuyla Gelibolu Kolordusuna dâhil
olarak Edirne Harekâtı’na katıldı.
13 Aralık 1914’te Sivas’tan hareket eden 1’inci Depo Taburu
Komutanı,
3 Mayıs 1915’te Sivas Merkez Komutan Muavini,
Temmuz 1915’te Zara Şubesine tayin edildi. Yirmi gün sonra staj
yapmak üzere 3’üncü Kolordu emriyle cepheye giderek 88’inci Alay 2’nci
Tabur Komutanı,
29 Haziran 1915’te 88’inci Alay Komutan Vekili olarak atandı. Kafkas
teşkilatında bu alay 88’inci Tabur adanı aldı.
16 Ocak 1917’de 106’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı. İki
ay kadar 108’inci Alay Komutan Vekili olarak görev yaptı.
Daha sonra 34’üncü Alay Komutan Vekilliğine tayin edildi.
431
1919 yılında Sivas’a geldi.
18 Ağustos 1920’de 3 ncü Kolordu emrine atandı.
15 Kasım 1921’de menzil müfettişliği emrine tayin edildi.
1905 yılında (tebdilen) Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
12 Mart 1917’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.408
408
432
MEHMET İRFAN
Albay
(1313 - P.288)
(1875 - 1947)
Aile Durumu
1875 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Şemsettin Bey’in oğludur.
1947 yılında vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Daha sonra 3’üncü Ordu 68’inci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
31 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 9’uncu Tümen 17’nci Tugay 34’üncü
Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
15 Ocak 1902’de 5’inci Ordu Nizamiye açığına,
8 Mayıs 1902’de 3’üncü Ordu 2’nci Sınıf Redif Geylan Alayı 1’inci
Geylan Taburu 1’inci Bölüğe,
2 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu Selanik Redif Tümeni 44’üncü Redif
Alayı 2’nci Milas Taburu 2’nci Bölüğe,
433
19 Şubat 1904’te 3’üncü Ordu 6’ncı Tümen 12’nci Tuygay 23’üncü
Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
21 Mart 1910’da 1’inci Ordu 60’ıncı Nizamiye Alayı 3’üncü Bölüğe
atandı.
Mart 1911’de 1’inci Kolordu 7’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
22/23 Kasım 1912’de Süloğlu’nda yapılan muharebelerde yaralı
olarak İstanbul’a döndü.
Nisan 1914’te 1’inci Kolordu 3’üncü Tümen 7’nci Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
28 Kasım 1915’te 18’inci Kolordu 45’inci Tümen 141’inci Alay
Komutan Vekili,
28 Aralık 1915’te 45’inci Tümen 3’üncü Alay Komutan Vekili,
21 Ağustos 1917’de 51’inci Tümen 7’nci Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
30 Ekim 1918’de Irak’ta yapılan muharebelerde İngilizlere esir düştü.
Basra, Hindistan ve Süveyş esir kamplarında kaldı.
11 Mayıs 1920’de geri döndü.
6 Ekim 1921’de İstanbul’dan firar ederek İnebolu yoluyla Anadolu’ya
geçti.
22 Ekim 1921’de 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen 190’ıncı Alay
Komutanı,
25 Mayıs 1925’te 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen Piyade Tugay
Komutanı,
27 Eylül 1927’de 3’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürü olarak atandı.
1927 - 1928 yılında Büyük Komuta Kursuna katıldı.
11 Ekim 1928’de Trabzon Askerlik Dairesi Başkanı,
9 Eylül 1829’da 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen Piyade Tugay
Komutanı,
14 Temmuz 1930’da Iğdır Mıntıka Komutanı (Takip Komutanlığı)
12 Kasım 1930’da 9’uncu Kolordu 9’uncu Tümen Komutan Vekili,
7 Ocak 1932’de Doğu Hudut Komutanı olarak atandı.
434
Harp Madalyası,
409
435
OSMAN NURİ TOROS
Binbaşı
(1313 - P.295)
(1877 - 1921)
Aile Durumu
1877 yılında Karlıova’da doğdu. Hasan Bey’in oğludur. 23 Ocak
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 34’üncü Redif Alayı 3’üncü Nasliç Taburu 3’üncü
Bölüğe,
6 Ekim 1903’te 3’üncü Redif Ordusu 33’üncü Alay 3’üncü Tabur 1’inci
Bölüğe,
8 Ağustos 1904’te 3’üncü Redif Ordusu 41’inci Alay 4’üncü Kavala
8 Kasım 1905’te 48’inci Alay 2’nci Karacasu Taburu 2’nci Bölüğe (Mart
1911 teşkilatında Nazilli Redif Alayı 2’nci Karacasu Taburu adını almıştır),
11 Haziran 1912’de 1’inci Redif Müfettişliği Fırka-ı Şerif Alayı 3’üncü
Bakırköy Taburu 3’üncü Bölüğe,
1914 yılında Bakırköy Askerlik Şubesi 3’üncü Bölüğe atandı.
Daha sonra 150’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak tayin edildi.
Bu taburla Kafkas Cephesi’nde savaştı.
1917 yılında Filistin Cephesi’ne gitti.
Daha sonra 20’nci Kolordu 53’üncü Tümen emrine girdi.
436
Taburuyla Kudüs Muharebesi’ne katıldı.
Aralık 1917’de 32’nci Alay Komutanı olarak atandı.
Mondros Mütarekesi’nin imzalanması üzerine alayı Şam’da esir oldu.
Esaretten döndükten sonra 15 Mayıs 1919’da yeni teşkil edilen 2’nci
Kolordu 11’inci Tümen 127’nci Alay Komutanı olarak tayin edildi.
Bu görevde iken 23 Ocak 1921’de vefat etti.
410
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Binbaşı, Kls. 131, Dos. 4185.
437
SAADETTİN
Albay
(1313 - P.310)
(... - ...)
Aile Durumu
Sofya’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1916’da binbaşı.
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 3’üncü Ordu 17’nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
3’üncü Bölüğe atandı. (Bu görevde iken Karadağlıların isyanını bastırmak
için görevlendirildi.)
1898 yılında İpek bölgesinde
1900 yılında Prizren ve Yakova bölgesinde,
1901 - 1902 yıllarında Kalkandelen bölgesinde,
1903 yılında Yenipazar bölgesinde eşkıya takibi ile görevlendirildi.
12 Ekim 1903’te 3’üncü Ordu Nazilli Redif Taburu 2’nci Bölüğe atandı.
438
2 Kasım 1905’te Asker Alma ve ihtiyat askerlerinin talimi ile
görevlendirildi.
8 Kasım 1905’te 3’üncü Ordu 44’üncü Redif Alayı 2’nci Milas Taburu
7’nci Bölüğe,
14 Nisan 1911’de Uşak’ta toplanan Uşak Redif Tümeni Talim
Öğretmeni,
14 Temmuz 1912’de Antalya Tümeni emriyle Antalya’da toplanan
bedelli askerlerin talim ve terbiyesi Öğretmeni,
14 Eylül 1912’de Balkan Muharebesi’ne Milas Taburu Komutan Vekili
olarak atandı.
Daha sonra Karadeniz Ereğli Tümeni emrinde ve Çatalca savunma
hattında savaşa katıldı.
Balkan Savaşı’ndan sonra Muğla Askerlik Şubesi 1’inci Bölük
Komutanı,
28 Ekim 1914’te Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 126’ncı Depo
24 Mart 1915’te 4’üncü Kolordu 20’nci Nizamiye Tümeni 63’üncü Alay
2’nci Tabur Komutanı (Bu görevde iken Çanakkale Muharebelerine katıldı.),
14 Ağustos 1916’da 42’nci Tümen 66’ncı Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak atandı.
1 Şubat 1917’de 123’üncü Alay Komutanı olarak Kafkas Grubu emrine
atandı. Bu Grupla Kars bölgesindeki muharebelere katıldı.
Daha sonra Batum Müstahkem Mevki Divanıharbine,
Batum’un İngilizler tarafından işgali üzerine İstanbul’a gelerek
9 Şubat 1919’da Kırkkilise’de 49’uncu Tümen 153’üncü Alay
Komutanı,
21 Temmuz 1920’de 153’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak tayin
edildi.
24/25 Temmuz 1920’de 1’inci Kolordu ile Bulgaristan’a iltica etti.
13 Ağustos 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
26 Ağustos 1921’de Sakarya Muharebesi süresinde 1’inci Tümen
emrinde muharebeye katıldı.
Daha sonra 61’inci Tümen Nakliye Taburu Komutanı,
190’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı,
24 Aralık 1923’te Denizli’de 6’ncı Tümen Divanıharbine,
439
9 Mart 1924’te 4’üncü Tümen 42’nci Alay Komutan Muavini ve aynı
zamanda 4’üncü Tümen Divanıharp Başkanı olarak atandı.
Yunan Harp Madalyası,
411
440
MEHMET ŞAKİR
Albay
(1313 - P.328)
(1881 - 1930)
Aile Durumu
1881 yılında Edirne’de doğdu. Hakkı Bey’in oğludur. 20 Mart 1930’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 2’nci Ordu 17’nci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
9 Ocak 1902’de 5’inci Tümen Kurmay Mülhaklığına atandı.
5 Mart 1904’te 2’nci Ordu 97’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük
26 Mart 1907’de 2’nci Ordu 27’nci Alay 2’nci Eğirdir Taburu 4’üncü
Bölüğe atandı.
18 Temmuz 1908’de Kırcaali’de 15’inci Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
441
26 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 15’inci Nizamiye Alayı 11’inci Bölüğe,
1910 yılında Edirne’de Numune Alayında Stajyerliğe tayin edildi.
19 Temmuz 1912’de 10’uncu Tümen 29’uncu Alay 3’üncü Tabur
3’üncü Bölük Komutanı olarak tayin edildi.
27 Kasım 1913’te 4’üncü Kolordu açığına alındı.
Balkan Savaşı’ndan sonra İzmir’de 4’üncü Kolordu 10’uncu Tümen
28’inci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı’nda Kanal ve Çanakkale Muharebelerini
müteakip 44’üncü Tümen 140’ıncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1916 yılında 44’üncü Tümen 140’ıncı Alay Komutanı,
1917 yılı başlarında Adana Talimgâh Komutanı,
Yine aynı yıl Hicaz’da 1’inci Kuvayı Mürettebe Komutanlığı emrinde
178’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Daha sonra 178’inci Alay Komutan Vekili olarak tayin edildi.
29 Eylül 1918’de esir oldu. 19 Haziran 1920’de yurda döndü.
1921 yılı başlarında 3’üncü Kafkas Tümeni 11’inci Alay 2’nci Tabur
Komutanı olarak atandı. Bu görevi ile İnönü, Kütahya, Nasuhçal
Muharebelerine katıldı.
Ocak 1924’te 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 25’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
1925 yılında 7’nci Kolordu 17’nci Tümen 63’üncü Alay Komutan
Muavini,
Eylül 1926’da 5’inci Kafkas Tümeni 10’uncu Alay Komutanı,
Temmuz 1927’de 15’inci Tümen 45’inci Alay Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 5’inci Kolordu Silah ve Cephane Yoklama Heyeti
Başkanı,
Eylül 1929’da 5’inci Kolordu Subay ve Üstsubay Divanıharp Üyesi
olarak tayin edildi. 20 Mart 1930’da ölümüne kadar bu görevde kaldı.
412
442
MEHMET HAKKI
Binbaşı
(1313 - P.333)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Arapkir’de doğdu. İsmail Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1895 yılında girdiği Harp Okulundan 2 Şubat 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
2 Şubat 1898’de teğmen,
29 Eylül 1906’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 33’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğe atandı.
29 Temmuz 1903’te 3’üncü Ordu 2’nci Piyade Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölük Komutanı olarak tayin edildi.
29 Ocak 1904’te 3’üncü Ordu 115’inci Redif Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
29 Eylül 1906’da 3’üncü Ordu 19 nci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
4’üncü Bölüğe (Bu tabur, Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 45’inci
Alay 1’inci Tabur adını almıştır.),
31 Ekim 1911’de 5’inci Kolordu 39’uncu Alay 10’uncu Bölüğe atandı.
20 Haziran 1912’de 37’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak tayin
edildi.
24 Temmuz 1913’te geçici olarak Selimiye Tümenine,
25 Kasım 1913’te 37’nci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe atandı.
9 Mart 1914’ta 13’üncü Kolordu açığına,
8 Ağustos 1914’te 1’inci Kolordu açığına alındı.
29 Haziran 1916’da 61’inci Alay 4’üncü Tabur Komutanı olarak atandı.
443
27 Şubat 1917’de 5’inci Ordu emrinde Çanakkale’ye gitti.
13 Mart 1917’de 185’inci Alayı teşkil etmek üzere görevlendirildi.
3 - 4 ay burada bulunduktan sonra sağlık durumundan dolayı geri
hizmete alındı.
Daha sonra Bandırma’da 5’inci Ordunun Hizmet Taburuna atandı.
5’inci Ordu ile Filistin bölgesine gitti. Mondros Mütarekesi’nden sonra
Bandırma’ya geldi.
Temmuz 1920’de İstanbul’a gitti.
Daha sonra Süleymaniye Askerlik Şubesine,
19 Ağustos 1920’de Anadolu ve Rumeli’den İstanbul’a gelecek
subayların kayıt işlemlerini yapmak üzere oluşan Müracaat ve Kayıt Kalemi
Üyesi olarak tayin edildi.
413
444
YUSUF ZİYA ZARBUN
Albay
(1313 - P.337)
(1877 - 1947)
Aile Durumu
1877 yılında Gümüşhane’de doğdu. Osman Bey’in oğludur. 9 Ocak
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Fransızca ve Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de Van’da bulunan 8’inci Tümen 29’uncu Alay 2’nci
Tabur 4’üncü Bölüğe,
Mart 1905’te Rusya sınırında bulunan 27’nci Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
11 Nisan 1909’da Kelkit Redif Taburu 1’inci Bölüğe atandı.
414
MSB Arşivi; Kls. 71, Dos. 2261.
445
Ocak 1911’de (yeni teşkil edilen hudut bölüklerinden) 15’inci Hudut
Bölük Komutanı,
Daha sonra Tabur Komutan Vekili olarak atandı.
15 Temmuz 1914’te 1’inci Kolordu açığına alındı.
Daha sonra 1’inci Kolordu 1’inci Alay 2’nci Tabur 8’inci Bölük
Komutanı (Bu görevde iken Nisan 1915’te alayıyla Çanakkale’ye giderek
18/19 Mayıs 1915’te Arıburnu Muharebelerine katıldı ve burada yaralandı.),
12 Temmuz 1915’te 1’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak atandı ve
8 Mart 1916’da Kütülammare’ye giderek buradaki muharebelere katıldı. Bu
muharebelerde de sol bacağı ve sağ kolundan yaralandı. Tedavisinden
sonra Mayıs 1916’da İran Cephesi’ne döndü.
14 Nisan 1917’de 1’inci Alay Komutanı,
13 Mart 1918’de ilave görev olarak piyade, topçu, süvariden oluşan
Karatepe Müfreze Komutanı olarak tayin edildi.
Daha sonra Kafkas İslam Ordusunda Gence yönünde menzil teşkilatı
oluşturmakla görevlendirildi.
Temmuz 1918’de Azerbaycan Tümeni 5’inci Alayını teşkil etti.
Kafkas İslam Ordusunun lağvı üzerine İstanbul’a geri döndü.
9 Nisan 1919’da 32’nci Alay Komutan Muavini olarak atandı.
20 Mart 1921’de Trabzon Askerlik Şubesi Başkanı,
3 Haziran 1921’de 54’üncü Alay Komutanı olarak tayin edildi.
8’inci Kolordu 15’inci Tümen Samsun Askerlik Daire Başkanı iken 31
Ağustos 1935’te emekli oldu.
415
446
KÂMİL İNANOĞLU
Albay
(1313 - P.340)
(1875 - 1963)
Aile Durumu
1875 yılında Trabzon’da doğdu. Halit Bey’in oğludur. 16 Nisan 1963’te
vefat etti.416
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Almanca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu 31’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe (Bu görevde iken Bitlis, Van ve Muş’ta Ermeni çetelerini tedip
harekâtına katıldı.),
9 Ağustos 1904’te Asir’de 7’nci Ordu 53’üncü Alay 4’üncü Tabur 1’inci
Daha sonra 4’üncü Ordu Yaverliği görevine atandı.
1909 yılı sonuda Muayene ve Tetkik Komisyonu Üyesi olarak tayin
edildi.
416
MSB Arşivi; Kls. 35, Dos. 1109.
447
13 Ağustos 1908’de 4’üncü Ordu 8’inci Tümen 31’inci Nizamiye Alayı
4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
13 Mart 1909’da 4’üncü Ordu 54’üncü Redif Alayı 3’üncü Tabur, 12’nci
Bölüğe atandı.
6 Şubat 1910’da Genel Levazımat Dairesi Muayene Heyeti Müfettiş
Muavini olarak tayin edildi.
14 Ocak 1914’te Hicaz Tümeni emrine atandı.
17 Şubat 1914’te Genel Levazımat Dairesi Muayene Müfettiş Muavini,
20 Haziran 1914’te Müstakil 23’üncü Hicaz Tümeni 128’inci Alay
3’üncü Tabur Komutanı, (Bu görevi ile Filistin Cephesi’ndeki Kanal
Muharebelerine katıldı.)
26 Temmuz 1915’te 69’uncu Alay Komutanı,
4 Ekim 1914’te 129’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
29 Kasım 1915’te 13’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
3 Ağustos 1916’da İngilizlere esir düştü ve Malta’da kaldı.
6 Aralık 1919’da esaretten döndü.
20 Ocak 1920’de Samsun Divan-ı Harbi Örfi Üyesi,
1921 yılında 15’inci Tümen 45’inci Alay Komutanı olarak atandı ve
İstiklal Savaşı’na katıldı. Çal Dağı’nın geri alınması sırasında yaralandı.
25 Kasım 1923’te 190’ıncı Alay Komutan Muavini,
4 Ocak 1924’te 3’üncü Kolordu Ümera Divanıharp Üyesi,
8 Haziran 1925’te 1’inci Tümen 4’üncü Alay Komutanı,
3 Temmuz 1926’da Amasya Askerlik Dairesi Başkanı,
1929 yılında 8’inci Kolordu 15’inci Tümen 45’inci Alay Komutanı olarak
tayin edildi.
1 Nisan 1931’de sağlık durumundan dolayı emekli oldu.
417
448
MEHMET SADİ
Yarbay
(1313 - P.354)
(... - ...)
Aile Durumu
Şam’da doğdu. Salih Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1895 yılında girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
26 Temmuz 1909’da binbaşı,
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 40’ıncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
26 Haziran 1898’de 7’nci Ordu 54’üncü Alay 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğüne,
1 Nisan 1900’de 5’inci Ordu 65’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğüne,
14 Mart 1904’te 71’inci Redif Alayı 2’nci Taburuna atandı.
1 Ağustos 1904’te taburu ile bağlantısı kesilmeksizin Hamidiye - Hicaz
Demir Yolunda görevlendirildi.
5 Mart 1905’te 10’uncu Nizamiye Nişancı Taburuna,
26 Temmuz 1909’da 40’ıncı Nizamiye Alayı 3’üncü Taburuna (Bu
tabur, 1911 yılında yapılan yeni teşkilat gereği 8’inci Kolordu 75’inci Alay
1’inci Tabur adını almıştır.),
16 Aralık 1914’te Halilür-Rahman418 Askerlik Şubesine,
Daha sonra staj için 80’inci Alaya atandı.
418
Kudüs’te bir kaza. Akbayar; Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, s. 67.
449
Bir süre sonra 80’inci Alay Komutanı,
Halilür-Rahman Mevki Komutanı olarak tayin edildi.
29 Ağustos 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile
419
450
HÜSEYİN VASFİ
Albay
(1313 - P.356)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Kastamonu’da doğdu. Abdullah Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
28 Ekim 1913’te kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu 52’nci Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
9 Şubat 1898’de 4’üncü Ordu 50’nci Redif Alayı 4’üncü Taburuna,
10 Haziran 1900’de 4’üncü Ordu 28’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
1’inci Bölüğüne (becayişen),
18 Ocak 1904’te 4’üncü Ordu 58’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
7 Ağustos 1908’de 4’üncü Ordu 58’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
451
6 Ekim 1909’da 4’üncü Ordu 64’üncü Redif Alayı 4’üncü Vezirköprü
Taburu 1’inci Bölüğe (becayişen) tayin edildi.
Haziran 1913’te Vezirköprü Askerlik Şube Başkanı olarak atandı.
Daha sonra 91’inci ve 92’nci Depo Alaylarında görev aldı.
1915 yılında sırasıyla 31’inci Tümen Erzurum Talimgâhı ve
Karaçoban’da Süvari Tümeni emrinde,
Milo Müfrezesinde,
10’uncu Kolordu 95’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak görev yaptı.
1916 yılında 94 ncu Alay 1’inci Tabur Komutanı,420
Daha sonra 89’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
15 Ocak 1917’de 5’inci Ordu 143’üncü Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 19’uncu Tümen 77’nci ve 71’inci Alaylarda Müfreze
Komutanı,
15 Mart 1918’de 24’üncü Tümen 143’üncü Alay Komutan Vekili olarak
atandı. (Filistin Cephesi’nde yapılan muharebelere katıldı.)
Daha sonra sırasıyla Şeria Grubu ve 20’nci Kolordu Komutanlığı
emrinde bulundu.
15 Mayıs 1919’da 8’inci Tümen 58’inci Alay Komutanı,
24 Ağustos 1920’de Elcezire Cephesi emrine atandı.
23 Şubat 1921’de Siverek Divanıharp Başkanı,
1922 yılında 34’üncü Tümen Aslerlik Dairesi Başkan Vekili,
28 Eylül 1922’de Elcezire Üst subay Divanıharp Başkanı,
1923 yılında 2’nci Tümen 3 Numaralı Üst Subay Divanıharp Üyesi,
19 Haziran 1924’te 2’nci Tümen 1’inci Alay Komutan Muavini,
1924 yılında 1’inci Alay Komutan Muavini,
1925 yılında 1’inci Alay Komutan olarak atandı.
6 Haziran 1926’da açığa çıkarıldı.
6 Kasım 1928’de 40’ıncı Alay Komutanı,
8 Kasım 1928’de 3’üncü Alay Komutanı,
9 Eylül 1929’da 5’inci Kolordu Satın Alma Komisyonu Başkanı,
420
Şahsi dosyasında yer alan belgelerden birinde 1916 yılında 32’nci Alay Komutan Vekilliği
yaptığı belirtilmiştir.
452
8 Haziran 1931’de 5’inci Kolordu 6’ncı Tümen 50’nci Alay Komutanı
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Birinci Dereceden Demir Salip
Madalyası,
Madalyası,
1918 yılında İftihar Madalyası,
24 Nisan 1918’de Kılınçlı Dördüncü Osmani Nişanı,
421
453
MEHMET RECEP
Yarbay
(1313 - P.380)
(... - ...)
Aile Durumu
Ürgüp’te doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Temmuz 1898’de 56’ncı Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
21 Mayıs 1899’da 56’ncı Alay 4’üncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
25 Şubat 1901’de 14’üncü Tümen Kurmaylığı Mülhak Subaylığına,
29 Aralık 1903’te 54’üncü Alay 3’üncü Tabura,
8 Temmuz 1907’de 53’üncü Alay 4’üncü Tabura,
5 Haziran 1910’da 49’uncu Alay 2’nci Tabura,
15 Ocak 1911’de 2’nci Ordu 78’inci Alay 3’üncü Tabura,
454
Daha sonra 20’nci Alay 3’üncü Tabura tayin edildi.
Ekim 1913’te açığa,
21 Şubat 1914’te 3’üncü Kolordu açığına,
2 Nisan 1914’te 1’inci Kolordu açığına alındı.
4 Ekim 1914’te 5’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
26 Mart 1916’da 33’üncü Kafkas Alayı Komutanı olarak tayin edildi.
2 Nisan 1919’da emekli edildi.
Daha sonra tekrar göreve alınarak Millî Mücadele’de Batı Cephesi
Depo Alay Komutanı olarak görev yaptı.
2 Mayıs 1922’de tekrar emekli edildi.
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası ile
422
455
HALİL SITKI
Yarbay
(1313 - P.386)
(... - ...)
Aile Durumu
Gümüşhane’de doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 69’uncu Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe,
24 Haziran 1900’de 7’nci Ordu 53’üncü Alay 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
10 Tmmuz 1902’de 7’nci Ordu 53’üncü Alay 3’üncü Tabura,
29 Aralık 1903’te Hicaz Tümeni 62’nci Alay 4’üncü Tabura atandı.
15 Mayıs 1909’da 2’nci Ordu açığına alındı.
16 Kasım 1909’da 1’inci Ordu 1’inci Alay 3’üncü Tabura,
456
12 Ocak 1914’te 8’inci Kolordu 80’inci Alay Komutan Muavini olarak
tayin edildi.
16 Aralık 1914’te 8’inci Kolordu açığına alındı.
2 Ocak 1917’de Kudüs Menzil Müfettişliği emrine,
Daha sonra Adana Bölgesi Komutanlığı emrine,
32’nci Alay Komutanlığı emrine tayin edildi.
1 Mart 1917’de 131’inci Alay Komutan Muavini,
5 Mayıs 1919’da 1’inci Kolordu Asker Alma Kurulu Divanıharp
Başkanı,
8 Kasım 1919’da Muhafızlık Subay Divanıharp Üyesi,
7 Nisan 1920’de Muhafızlık Subay Divanıharp Başkanı olarak atandı.
423
457
İBRAHİM OĞUZ
Albay
(1313 - P.394)
(1873 - 1967)
Aile Durumu
1873 yılında Sivas’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 22 Ocak
1967’de vefat etti. 424
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 5’inci Ordu 79’uncu Redif Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
13 Nisan 1899’da Şam Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
20 Mayıs 1900’de San’a Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
4 Temmuz 1906’da Bursa Askerî Lisesi Dâhiliye Subayı olarak atandı.
6 Temmuz 1909’da kendi istifası üzerine 3’üncü Ordu açığına alındı.
2 Mayıs 1910’da 67’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
29 Eylül 1910’da 4’üncü Ordu 21’inci Alay 4’üncü Tabura (Bu tabur,
Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 9’uncu Kolordu 86’ncı Alay 2’nci
Tabur adını almıştır.),
12 Eylül 1914’te Erzincan Aba Fabrikası Müdürü,
23 Haziran 1915’te 9’uncu Kolordu 29’uncu Tümen 87’nci Alay
Komutanı,
424
MSB Arşivi; Albay Dosyası, Kls. 29, Dos. 913.
458
Daha sonra 3’üncü Kolordu Menzil Seyyar Heyetine,
3 Nisan 1917’de 28’inci Tümen Erzurum Askerlik Dairesi Başkanı,
Mart 1921’de Merkez Ordusu Tetkik-i Hesabat Komisyonu Başkanı,
Daha sonra 10’uncu Tümen 66’ncı Alay Komutanı,
1923 yılı başlarında Samsun Divanıharbi Başkanı,
28 Ocak 1924’te 6’ncı Kolordu Divanıharp Üyesi,
7 Temmuz 1927’de 5’inci Tümen 9’uncu Alay Komutanı,
4 Eylül 1928’de 6’ncı Kolordu Divanıharp Üyesi,
Daha sonra Aydın Askerlik Dairesi Başkanı olarak tayin edildi.
12 Temmuz 1915’te Gümüş Liyakat Madalyası,
7 Haziran 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Harp Madalyası,
16 Şubat 1927’de TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile
425
459
HÜSEYİN HÜSNÜ KARTALTEPE
Tuğbay
(1313 - P.403)
(1877 - 1949)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Şükrü Bey’in oğludur. 6 Ekim 1949’da
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
18 Temmuz 1906’da yüzbaşı
11 Eylül 1921’de yarbay
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 2’nci Ordu 29’uncu Redif Alayı 1’inci Konya Taburu
1’inci Bölüğe,
5 Mart 1904’te 2’nci Ordu 102’nci Alay 1’inci Eğridir Taburu 3’üncü
Bölüğe,
18 Temmuz 1906’da 2’nci Ordu 101’inci Redif Alayı 3’üncü Kırcaali
Taburu 9’uncu Bölüğe tayin edildi.
30 Kasım 1913’te 8’inci Kolordu açığına alındı.
460
1 Mart 1914’te 73’üncü Alay 1 ncü Tabur 3’üncü Bölüğe,
29 Kasım 1914’te 79’uncu Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1917 yılında 33’üncü Alay Komutanı,
15 Ekim 1917’de 79’uncu Alay Komutanı,
13 Nisan 1918’de 136’ncı Alay Komutanı,
Bu görevinde iken Ekim 1918’de esir edildi. 17 Eylül 1920’de
esaretten döndü.
24 Ocak 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçerek Millî
Mücadele’ye katıldı.
14 Mart 1921’de 30’uncu Alay Komutanı,
12 Eylül 1921’de 5’inci Alay Komutanı,
11 Ocak 1926’da Harp Tarihi Dairesi Başkanı,
30 Ağustos 1927’de 9’uncu Kolordu Divanıharp Başkanı,
16 Kasım 1927’de Doğu Hududu Komutan Vekili,
4 Eylül 1928’de 9’uncu Kolordu Divanıharp Üyesi,
9 Eylül 1929’da 9’uncu Kolordu Divanıharp Başkanı,
4 Ekim 1930’da 3’üncü Tümen 8’inci Alay Komutanı,
4 Mart 1933’te 1’inci Alay Komutanı,
Daha sonra da 23’üncü Tümen Tugay Komutanı olarak atandı.
426
461
HÜSEYİN HASBİ
Albay
(1313 - P.413)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Trabzon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan, 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1921’de yarbay,
Askerî Görevleri
25 Ocak 1898’de 2’nci ordu 30’uncu Redif Alayı 3’üncü Seydişehir
30 Ocak 1904’te 2’nci Ordu Redif açığına,
27 Kasım 1906’da 2’nci Ordu 13’üncü Alay 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
18 Temmuz 1908’de 103’üncü Redif Alayı 2’nci İskeçe Taburu 1’inci
Bölüğe,
22 Aralık 1908’de 83’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
15 Eylül 1910’da 2’nci Ordu Subay Talimgâhı Komutan Muavinliğine,
25 Mart 1912’de 36’ncı Alay Mitralyöz Bölüğe atandı.
17 Ocak 1914’te 9’uncu Kolordu açığına,
9 Mart 1914’te 1’inci Kolordu açığına alındı.
Daha sonra çeşitli askerlik şubeleri ve depo birliklerinde görev
yaptıktan sonra 31 Ekim 1915’te Erzincan Astsubay Okul Komutanı,
462
14 Eylül 1916’da 3’üncü Depo Alayı Komutanı,
Şubat 1918’de 34’üncü Kafkas Alayı Komutanı (bu alayla Doğu
Cephesi ve İran Cephesi’ndeki muharebelere katılmıştır.)
Mayıs 1919’da 34’üncü Alay Komutan Muavini olarak atandı.
6 Mart 1923’te Adapazarı Divanıharbi Üyesi,
2 Aralık 1923’te 6’ncı Kolordu Üst Subay ve Subay Divanıharp
Başkanı,
22 Ekim 1927’de 6’ncı Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
4 Eylül 1928’de 9’uncu Kolordu Divanıharp Üyesi,
31 Ağustos 1931’de 1’inci Kolordu Satın Alma Komisyon Başkanı
olarak tayin edildi. Açıkta iken kadro dolayısıyla emekli oldu.
11 Nisan 1918’de Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası,
427
463
MEHMET TEVFİK ATALAY
Albay
(1313 - P.445)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Erzurum’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
5 Mart 1904’ta üsteğmen,
1 Mayıs 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 2’nci Edirne Ordusu 9’uncu Piyade Alayı 3’üncü
Tabur 2’nci Bölüğe,
1903 yılında 98’inci Redif Alayı 2’nci Kırkkilise (Kırklareli) Taburuna,
5 Mart 1904’te 98’inci Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
19 Mayıs 1904’te 49’uncu Redif Kırkkilise Tugay Mülhaklığına,
5 Aralık 1907’de 25’inci Edirne Redif Tümeni Mülhak Subaylığına,
18 Temmuz 1910’da 98’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
16 Eylül 1910’da 25’inci Redif Tümeni Mülhak Subaylığına,
14 Mart 1911’de yeni teşkilat gereği 10’uncu Tümen İdare
Memurluğuna atandı.
464
26 Mart 1913’te Edirne’nin düşmesi üzerine Bulgarlara esir düştü. 24
Ekim 1913’te esaretten döndü.
Daha sonra levazım sınıfından piyade sınıfına nakledildi.
7 Şubat 1914’te Der’a428 Askerlik Şubesi Memuru,
30 Mart 1914’te 23’üncü Piyade Tümeni 69’uncu Alay 2’nci Tabur
1’inci Bölük Komutanı,
Nisan 1914’te Halep Subay Talimgâhına,
3 Mayıs 1915’te Muhafız Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 23 Tümen 69’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
4 Ağustos 1916’da Adana Bölgesi Komutanlığı Kurmaylığı 2’nci Şube
Müdürü,
Daha sonra 10’uncu Tümen 30’uncu Alay Komutanı (bu birlikle
Çürüksu harekâtına katılmıştır.)
18 Eylül 1921’de Kocaeli Grubu Levazım Başkanı,
22 Ekim 1922’de 1’inci Ordu emrine,
11 Ocak 1923’te 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği Komisyon Başkanı,
7 Temmuz 1923’te 12’nci Tümen Levazım Başkanı,
25 Ekim 1923’te bu görevinden istifa ederek 8’inci Tümen emrine
atandı.
11 Kasım 1923’te stajyer olarak 189’uncu Alay 1’inci Taburuna,
8 Ocak 1924’te 8’inci Tümen Levazım Başkanı,
10 Haziran 1924’te 16’ncı Tümen 44’üncü Alay Komutan Muavini,
31 Mart 1925’te 57’nci Tümen Levazım Başkanı olarak atandı.
18 Eylül 1927’de tekrar Levazım Sınıfına nakledildi.
8 Aralık 1926’da İzmir Müstahkem Mevki Levazım Müdürü olarak
atandı.
18 Eylül 1927’de tekrar piyade sınıfına nakledildi.
9 Ekim 1927’de 17’nci Tümen 63’üncü Alay Komutan Muavini olarak
tayin edildi.
428
Suriye-Havran’da kaza. Akbayar; s. 44.
429
465
ALİ RIZA KIZILTUNÇ
Kurmay Yarbay
(1313 - Sv.2)
(1879 - 1949)
Aile Durumu
1879 yılında Elazığ’da doğdu. Halil Bey’in oğludur. 24 Ağustos 1949
tarihinde vefat etti. Erzincan Şehitliği’ne defnedildi.430
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Kasım 1913’te kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
8 Eylül 1907’de 4’üncü Ordu 4’üncü Alay 4’üncü Vezirköprü Taburuna,
19 Nisan 1909’da Dersim isyanını bastırmak üzere sevk edilen askerî
kuvvetlerin kurmaylığına,
13 Mayıs 1909’da 4’üncü Ordu 4’üncü Süvari Tümeni Kurmaylığına,
14 Aralık 1909’da 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
15 Ocak 1911’da 29’uncu Bayburt Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
4 Haziran 1911’de Erzurum’da Rusya Hududu Komiserliğine,
4 Nisan 1912’de ilave görev olarak Erzurum Aşiret Süvari Tümeni
Kurmaylığına,
16 Mayıs 1912’de Rusya sınırına inşaat ve tamir için gönderilen
komisyona
11 Ocak 1914’te 9’uncu Kolordu Asker Alma Kurmaylığına,
430
466
12 Haziran 1914’te 9’uncu Kolordu 82’nci Alay Komutanı olarak
atandı. (Sarıkamış Muharebelerine katıldı.)
14 Şubat 1916’da10’uncu Kolordu 2’nci Bölge Kurmay Başkanı,
13 Temmuz 1916’da 6’ncı Menzil Mıntıka Müfettişi,
24 Temmuz 1917’de altı ay geri hizmette görevlendirildi.
10 Ocak 1918’de 28’inci Tümen Askerlik Daire Başkan Vekili,
8 Ağustos 1918’de Levazım Dairesi emrine,
4 Kasım 1918’de İstanbul Muhafızlığı Kurmaylığına,
27 Mayıs 1919’da Personel Dairesi Müdür Yardımcısı olarak tayin
edildi.
13 Haziran 1921’de Sınır Belirleme Komisyonuna,
17 Mayıs 1922’de Astsubay Okulu İmtihan Müfettişliğine atandı.
26 Temmuz 1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Mayıs 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
431
467
KÂZIM NECMETTİN MERSİN
Yarbay
(1313 - Sv.7)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Girit’te doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
11 Ekim 1906’da kıdemli yüzbaşı,
Askerî Görevleri
1899 yılında 6’ncı Ordu 36’ncı Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
30 Temmuz 1901’de 32’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe
10 Ocak 1904’te 40’ıncı Aşiret Hafif Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
4 Aralık 1909’da Erzurum Jandarma Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
Haziran 1911’de yeni kurulan Erciş Jandarma Tabur Komutanı,
1913 yılında Lazistan Jandarma Tabur Komutanı,
7 Aralık 1913’te 21’inci Süvari Alay Komutanı olarak atandı.
4 Mayıs 1914’te kendi isteği üzerine Jandarma sınıfından süvari
sınıfına geçti.
14 Eylül 1915’te 33’üncü Süvari Alayı Komutanı, (29 Kasım 1914’te
Erzurum Pasinlerde savaşmış ve yaralanmıştır.)432
432
Şahsi Dosyasındaki belgelerden birinde 12 Aralık 1914’te binbaşı rütbesinde iken Kafkas
Cephesi’nde Pasinler’de 3’üncü Aşiret Süvari Alay Komutanı iken düşmanla yapılan çarpışmada
sol dizinden yaralandığı yazmaktadır.
468
Daha sonra Hayvan Satın Alma Komisyonu Başkanı,
15’inci Tümen Divanıharp Dairesi Başkanı,
Aralık 1917’de Kayseri’de 15’inci Tümen Askerlik Daire Başkanı,
Daha sonra Kayseri Divanıharp Dairesi Başkanı,
26 Nisan 1919’da Ankara Üstsubay Divanıharp Başkanı olarak
atandı.433
22 Eylül 1919’da emekli oldu.434
Harp Madalyası,
1917 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi. 435
433
434
Emekli Sandığı Arşivi; Tasnif nu: 13651, 943.
435
469
AHMET VEFİK ALANKUŞ
Albay
(1313 - Sv.18)
(1876 - 1940)
Aile Durumu
1876 yılında Dağıstan’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 25 Ocak
Öğrenim Durumu
rütbesiyle mezun oldu. Ağustos 1911 - 24 Ağustos 1912 tarihleri arasında
İstanbul’da Binicilik ve Tatbikat Süvari Okulunda öğrenim gördü.
Yükselme Tarihleri
24 Aralık 1903’te üsteğmen,
6 Aralık 1920’de yarbay,
Askerî Görevleri
Kısa süre sonr Erzurum’daki 22’nci Süvari Alayına,
22 Temmuz 1899’da Mardin ve Diyarbakır’daki 20’nci Süvari Alayı
5’inci Bölüğe,
10 Haziran 1908’de 64’üncü Aşiret Hafif Süvari Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
3 Ekim 1908’de 29’uncu Aşiret Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 19’uncu Süvari Alayı 22’nci Bölüğe,
14 Eylül 1915’te 21’inci Süvari Alayına, (Hınıs ve Tercan
Daha sonra 1’inci Asayiş Bölgesi Komutanı,
1916 yılında Samsun ve Havalisi Komutanlığı emrinde Havza Bölüğü
Komutanı,
436
470
1918 yılı başında Mürettep 2’nci Süvari Alay Komutanı (bu görevde
iken Erzurum Tercan, Sarıkamış Muharebelerine katıldı.)
1918 yılı sonunda 15’inci Süvari Alay Komutanı,
Eylül 1919’da Aziziye Bölgesi Komutanı,
Ekim 1919’da tekrar 15’inci Süvari Alay Komutanı,
6 Aralık 1920’de 11’inci Süvari Tugay Komutanı,
1922 yılında 18’inci Aşiret Süvari Alay Komutanı,
1922 yılında 2’nci Aşiret Süvari Tugay Komutanı,
1923 yılında Sarıkamış’ta 6’ncı Süvari Tümeni 12’nci Süvari Tugay
Komutanı,
30 Mart 1924’te 7’nci Aşiret Süvari Tümeni 3’üncü Alay Komutanı,
18 Temmuz 1925’te Harp Okulunda Süvari Grup Amiri,
3 Temmuz 1926’da 2’nci Süvari Tümeni 4’üncü Süvari Alay Komutanı,
23 Ağustos 1927’de Genelkurmay Ulaşım ve Muhabere Dairesine,
27 Eylül 1927’de 2’nci Kolordu Divanıharp Başkanı,
4 Eylül 1928’de 1’inci Kolordu Divanıharp Üyesi,
2 Ekim 1930’da 41’inci Alay Komutanı,
28 Ağustos 1933’te 6’ncı Kolordu 41’inci Piyade Tümeni Askerlik
Daire Başkanı,
23 Ekim 1933’te 3’üncü Kolordu 2’nci Süvari Tümeni Tugay Komutan
Vekili
24 Mayıs 1934’te 2’nci Süvari Tümeni Tugay Komutanlığına asaleten
tayin edildi.
2 Temmuz 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Ocak 1915’te Gümüş Liyakat Harp Madalyası,
21 Nisan 1924’te TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile
437
471
İBRAHİM ETHEM SERVET
Albay
(1313 - Sv.24)
(1874 - 1944)
Aile Durumu
1874 yılında Sivas’ta doğdu. Osman Bey’in oğludur. 18 Ocak 1944’te
vefat etti.438
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
24 Ocak 1898’de teğmen ,
Askerî Görevleri
22 Temmuz 1899’da 24’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
21 Kasım 1907’de Bitlis Askerî Ortaokulu Coğrafya Öğretmeni,
16 Ağustos 1911’de Bitlis Askerî Ortaokulu Müdürü,
17 Ağustos 1912’de Doğu Nahiyeleri Mülki İdare Memuru,
7 Aralık 1912’de 19’uncu Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
438
472
14 Eylül 1915’te İhtiyat Süvari Tümeni 16’ncı Alay Komutanı,(1915
yılına kadar Kafkas Cephesi’nde savaştı. Alay Komutanlığı görevinde iken
Hınıs ve Varto Muharebelerinde bulunmuştur.)
Şubat 1916’da 2’nci Nizamiye Süvari Tümeni 24’üncü Alaya,
Ocak 1917’de Filistin Cephesi’nde 12’nci Tümenin tugay teşkilatına
dönüştürülmesinde İdare Başkanı,
Daha sonra 4’üncü Ordu 8’inci Tümen İaşe Satın Alım Başkanı,
7’nci Ordu Tedarik ve Vesait-i Nakliye Komisyonu Üyesi,
Katme Demir Yolu Komutanı,
22 Ocak 1918’de 3’üncü Kolordu emrine,
Daha sonra Sivas Merkez Komutanı,
4 Mart 1919’da 19’uncu Süvari Alay Komutanı,
10 Mart 1919’da 3’üncü Kolordu Levazım 3’üncü Kısım Müdürü,
10 Haziran 1919’da Aziziye Mıntıka Komutanı,
13 Mayıs 1920’de Zile, Yenihan Havalisinde çıkan ayaklanmayı
bastırmak üzere Tokat - Şarkışla Kuvayımilliye Komutanı,
Daha sonra Tokat Mıntıka ve aynı zamanda yeni teşkil edilen 13’üncü
Tugay Komutan Vekili,
1 Mart 1921’de 27’nci Müstakil Süvari Tugay Komutan Vekili,
27 Mayıs 1921’de 27’nci Müstakil Süvari Tugay Komutanı olarak
atandı.
Mart 1921’de Koçkiri İsyanı’nın bastırılmasında görevlendirildi.
5 Ocak 1923’te Batı Cephesi emrine,
29 Mart 1923’te 1’inci Süvari Tümeni 27’nci Alay Komutanı,
27 Ekim 1923’te 1’inci Süvari Tümeni Tugay Komutanı olarak tayin
edildi.
1924 yılında Nasturi Harekâtına katıldı.
Daha sonra 2’nci Tümen 18’inci Alay ile Şeyh Sait İsyanı’nın
bastırılmasına katıldı.
Bitlis’te Bağımsız Divan-ı Harb-i Mahsusi Üyesi,
Mart 1925’te 3’üncü Ordu Müfettişliği 7’nci Kolordu Komutanlığının
emriyle Ergani Madeninde görev yapmak üzere atandı.
Daha sonra Siverek’te Milis Teşkilatına ve İdare-i Örfiye Komutanı
olarak görev yaptı.
Haziran 1925’te Doğu Vilayetleri Mülkiye Memuriyetine,
473
Ekim 1925’te 9’uncu Kolordu Divanıharp Başkanı olarak atandı.
1926 yılında Büyük Kumanda kursuna katıldı.
Kurs bittikten sonra Tarih-i Harp Şubesi Başkan Vekili,
3 Ekim 1928’de 1 Numaralı Bağımsız Subay ve Üstsubay Divanıharp
Üyesi,
19 Ekim 1930’da Ankara Dört Numaralı Hesap Teftiş Komisyonu
Başkanı olarak tayin edildi.
31 Ağustos 1931’de kendi isteğiyle emekli oldu.
16 Ekim 1902’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1903 yılında Gümüş İhtiyat Madalyası,
1917 yılında İkinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
1923 yılında Gümüş imtiyaz Madalyası,
1926 yılında İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.439
439
474
HALİL HİLMİ
Yarbay
(1313 - Sv.26)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Reşit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895’e girdiği Harp Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
1 Mayıs 1924’te yarbay.
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 2’nci Ordu 12’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
5 Ocak 1899’da 6’ncı Bergama Redif Süvari Alayı 2’nci Bölük 3’üncü
Takıma,
14 Eylül 1902’de 7’nci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe,
2 Haziran 1905’te 7’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
14 Kasım 1908’de 1’inci Hafif Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
14 Nisan 1909’da 2’nci Hafif Süvari Alayı 4’üncü Bölük Komutanı,
12 Nisan 1914’te 2’nci Kolordu emrine,
17 Mayıs 1914’te 2’nci Kolordu 14’üncü Süvari Alayına,
14 Eylül 1914’te 2’nci Kolordu Cephane Kolları 2’nci Tabur Komutanı,
3 Mart 1915’te Irak’ta 6’ncı Ordu emrine atandı.
475
Mayıs 1915’te Irak Cephesi Sol Kanadında Fazıl Mehmet Paşa
Müfrezesi Süvari Komutanı,
Haziran 1915’te Dicle Cephesi Müfreze Komutanı,
14 Eylül 1915’te 31’inci Süvari Alay Komutanı,
7 Eylül 1917’de 33’üncü Süvari Alay Komutan Vekili,
22 Mart 1918’de 6’ncı Ordu Menzil Müfettişliği emrine,
Nisan 1918’de Midyat Menzil Mıntıka Müfettiş Vekili
4 Kasım 1918’de İhracaat Şubesi Müdür Yardımcısı,
18 Aralık 1918’de Personel Dairesi Emeklilik Şubesine,
5 Kasım 1919’da Personel Dairesi Levazım Şubesi Müdürü,
Daha sonra aynı şubenin Kısım Amirliğine tayin edildi.
Aralık 1922’de açığa alındı.
Felah-ı Vatan Grubu ve M.M. Grubuna girerek Millî Mücadele yararına
çalışmıştır.
12 Ocak 1923’te Trakya Komutanlığı emrine,
22 Ocak 1923’te 1’inci Mıntıka Müfettişliği Levazım Başkanı,
19 Mayıs 1923’te Trakya Jandarma 1’inci Süvari Alayına atandı.
1 Eylül 1923’te açığa alındı.
19 Ocak 1924’te Bursa Kalemi’ne bağlı Yenişehir Askerlik Şubesi
1 Mayıs 1924’te kadro dolayısıyla açığa alındı.
Kasım 1924’te Süvari Hesap İnceleme Komisyonu Başkanı,
Eylül 1927’de 5’inci Süvari Alayı Komutan Muavini olarak atandı.
Nisan 1907’de Dördüncü Sınıf Mecidî Nişanı,
440
476
MUSTAFA VUSLAT ERKIRAL
Yarbay
(1313 - Sv.28)
(1877 - ....)
Aile Durumu
1877 yılında Erzurum’da doğdu. Ali Rıza Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 23 Ocak 1898’de mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
1911 yılında yüzbaşı,
1913 yılında kıdemli Yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu Nizamiye
Süvari 24’üncü Alay emrine,
İki yıl aynı alayda görev yaptıktan sonra 1900 yılında Nizamiye Süvari
22’nci Alaya misafireten,
1902 yılında Tuğgeneral Mahmut Paşa’nın emrindeki Aşiret 3’üncü
Tugay Komutanlığı Yaverliğine,
1903 yılında 19’uncu Nizamiye Süvari Alayı 1’inci Bölüğüne,
1908 yılında Aşiret 35’inci Alay 4’üncü Bölük Komutanlığına,
1909 yılı sonlarında 3’üncü Ordu Süvari Tümeni Kurmay Mülhaklığına,
1910 yılında 19’uncu Nizamiye Süvari Alayı 3’üncü Bölük
Komutanlığına,
1912 yılında 22’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Bölük Komutanlığına
becayişen atandı.
Birinci Dünya Savaşı başlarında 9’uncu Tugay ile Kızıl Viran
Muharebelerine katılmış ve 24 Aralık 1914’te burada yaralanarak bir ay
Erzurum’da tedavi görmüştür. Daha sonra görevine tekrar dönmüştür.
477
1916’da 21’inci Alay Komutanlığı Vekâletine,
Daha sonra yine aynı yıl Kafkas Süvari 1’inci Alay Binbaşılığına,
Alay Komutanının hastalanması üzerine 1’inci Alay Komutanlığının altı
ay Vekâletine,
1917 yılında Filistin Cephesi’ne gitmesinden sonra 11’inci Kafkas
Süvari Alayına naklen,
Bu Cepheye gittikten sonra Kafkas 9’ncu Alay Komutan Muavinliğine,
Daha sonra 4’üncü Ordu Divanıharp Üyeliğine atandı.
30 Eylül 1918’de İngilizlere esir düştü. 21 Nisan 1919’da İstanbul’a
tekrar döndü. Burada tekrar görev isteğiyle 15’inci Kolordu emrine atanarak
Erzurum’a gitti.
2 Temmuz 1919’da Kolordu Lise Müdürlüğüne,
Daha sonra bütün Kolordu Okulları Müdürlüğüne,
Daha sonra Okullar Müfettişliğine,
7 Aralık 1920’de 9’uncu Kolordu Ahz-ı Asker Heyeti Subay ve Üst
Subay Divanıharpleri Başkanlığına,
25 Mayıs 1921’de 6’ncı Süvari Tümenine mensup 16’ncı Alay
Komutan Vekâletine,
Daha sonra aynı Alay Komutanlığına asaleten,
3 Mayıs 1922’de 9’uncu Kolordu Sanayi Okulu Müdürlüğüne atandı.
1914 yılında Gümüş Muharebe liyakat Madalyası,
İkinci Dereceden Salip Nişanı,
Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.441
441
478
İSMAİL HAKKI IŞIL
Albay
(1313 - Sv.40)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Fevzi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
5 Ocak 1899’da 6’ncı Redif Süvari Alayı 4’üncü Bölük 2’nci Takım
Komutanı,
11 Mayıs 1899’da 8’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
1 Nisan 1905’te 4’üncü Ordu emrine atandı.
10 Ağustos 1908’de 2’nci Ordu açığına alındı.
14 Kasım 1908’de 7’nci Süvari Alayı 1’inci Bölüğe,
8 Temmuz 1909’da Hafif Süvari Tugayı Kurmay Mülhaklığına,
479
31 Ağustos 1910’da 21’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
29 Ekim 1910’da 5’inci Tugay Kurmaylığı Mülhaklığına,
22 Temmuz 1911’de 11’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe tayin edildi.
27 Haziran 1915’te Kafkas Cephesi’nde yaralandı.
14 Eylül 1916’da 6’ncı Ordu 18’inci Kolordu 52’nci Tümen 11’inci
Süvari Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
16 Temmuz 1917 yılında 18’inci Mürettep Süvari Alayı Komutanı,
(1918 yılının ikinci yarısında 6’ncı Ordunun Kolorduya dönüştürülmesi
üzerine 18’inci Alay yeniden bölük hâline dönüştürüldü.)
Eylül 1918'de İstanbul'da Müsteşarlık emrinde teşkil edilen Harici
Ordular Dairesinin 4’üncü Trablusgarp Şubesi Müdürü,
Aralık 1918’de İstanbul Personel İşleri Emeklilik Şubesi’ne tayin edildi.
8 Aralık 1919’da Astsubay Okulu Komutanı olarak atandı.
15 Ekim 1920’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
28 Mayıs 1921’de 3’üncü Süvari Tümeni 29’uncu Alay Komutanı,
13 Temmuz 1922’de 1’inci Süvari Tümeni 10’uncu Alay Komutanı,
24 Eylül 1923’te 2’nci Ordu Müfettişliği emrine,
23 Mayıs 1925’te Harp Tarihi Dairesi Arşiv Kısım Amiri,
30 Ağustos 1927’de 14’üncü Tümen 5’inci Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
1930 yılında 3’üncü Ordu Üst Subay Kursuna katıldı.
2 Ekim 1930’da 54’üncü Alay Komutanı,
12 Ocak 1931’de 5’inci Alay Komutanı olarak atandı.
442
480
MUSTAFA SABRİ
Binbaşı
(1313 - Sv.43)
(1875 - 1916)
Aile Durumu
1873 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 26/27 Mart
1916’da şehit oldu.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de 4’üncü Ordu emrine atandı.
22 Temmuz 1899’da 22’nci Süvari Alayı Sancaktarı,
5 Haziran 1904’te aynı alayın 4’üncü Bölüğüne,
31 Ağustos 1910’da 22’nci Süvari Tugayı Kurmaylığı Mülhaklığına,
14 Aralık 1911’de 21’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
18 Eylül 1914’te aynı alayın 5’inci Bölüğüne,
Daha sonra 25’inci İhtiyat Süvari Alayı Komutan Vekili olarak atandı.
Daha sonra atandığı Mürettep Süvari 2’nci Alay Komutanı iken
savaşta başına isabet eden bir mermi sonucu 26/27 Mart 1916’da şehit oldu.
(Kafkas Cephesi’nde savaştı.)
443
481
BEHÇET
Binbaşı
(1313 - Sv.45)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Filibe’de doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Bursa Askerî Lisesini bitirdikten sonra 15 Nisan 1895’te girdiği Harp
Okulundan 24 Ocak 1898’de teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
24 Ocak 1898’de Hassa Ordusu emrine,
26 Aralık 1898’de 3’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
15 Eylül 1902’de aynı alayın 1’inci Bölüğüne,
2 Eylül 1906’da 2’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
4 Temmuz 1909’da 1’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğe atandı.
8 Ağustos 1910’da öğrenim görmek üzere Fransa’ya gönderildi.
21 Temmuz 1912’de öğrenimini tamamlayarak yurda döndü.
Daha sonra Binicilik Okulunda Öğretmen,
Balkan Savaşı’nın başlarında 17’nci Kolordu Emir Subaylığına ve aynı
zamanda kolordu keşif hizmetine,
Birinci Dünya Savaşı’nın başlarında 11’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı, (Çanakkale Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
14 Mayıs 1916’da 6’ncı Süvari Alayına, (Bu alayla Kafkas
Cephesi’ndeki muharebelere katıldı. Daha sonra Filistin Cephesi’nde Gazze
1 Mayıs 1918’de 3’üncü Süvari Tümeni Mürettep Süvari Alayı
Komutanı, (İkinci Salt Muharebesi’nde)
482
10 Ekim 1918’de Halep Merkez Komutanı,
26 Nisan 1919’da tekrar Binicilik Okulunda Öğretmen,
20 Temmuz 1919’da Harp Okulu Süvari Talim Öğretmeni,
15 Mayıs 1925’te Süvari Binicilik ve Tatbikat Okulu Öğretmeni olarak
atandı.
1909 yılında Beşinci Dereceden Bulgar ... Nişanı,
8 Eylül 1916’da Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
8 Ağustos 1917’de Kılınçlı Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
444
483
AHMET FERİT DARYAL
Albay
(1313 - Sv.46)
(1876 - 1944)
Aile Durumu
1876 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 29 Aralık
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
8 Ekim 1906’da üsteğmen,
Askerî Görevleri
19 Kasım 1899’da 27’nci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
8 Ekim 1906’da 25’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 22’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe atandı.
1914 yılında 11’inci Kafkas Süvari Alayı Komutan Vekili,
445
MSB Arşivi; Kls. Alb. 14, Dos. 417.
484
25 Şubat 1918’de 182’nci Alay Komutanı,
30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi’ni müteakip 182’nci Alayın lağvı
ve 15’inci Tümenin Samsun’a gelişi dolayısıyla vekâleten Tümenin levazım
başkanı,
Daha sonra Samsun 1’inci Sınıf P Teşkilat Amiri,
14 Mart 1921’de 3’üncü Süvari Alay Komutanı,
24 Haziran 1921 Aziziye Bölge Komutanı,
6 Kasım 1923’te 14’üncü Tümen Tugay Komutanı,
9 Nisan 1925’te Divan-ı Harb-i Örfi Başkanı,
6 Mayıs 1925’te 3’üncü Ordu Müfettişliği Süvari Danışmanı,
11 Temmuz 1925’te Süvari Tümen Komutan Vekili,
Daha sonra tekrar 3’üncü Ordu Müfettişliği Süvari Danışmanı,
16 Ocak 1928’de 1’inci Tümen Divanıharp Başkanı,
25 Ekim 1928’de Genelkurmay 11’inci Şubeye,
7 Eylül 1929’da 2’nci Tümen Tugay Komutanı,
1929 - 1930 yıllarında Büyük Komuta Kursuna katıldı.
11 Eylül 1931’de 2 Numaralı Hesap Teftiş Komisyonuna atandı. 446
9 Şubat 1933’te emekli oldu.447
10 Nisan 1917’de Tebdilen Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
31 Nisan 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Sınıf Meziyet-i Askeriye Salip Nişanı,
23 Kasım 1921’de TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası
446
447
448
485
İBRAHİM HAKKI
Yarbay
(1313 - Sv.51)
(1878 - 1930)
Aile Durumu
1878 yılında Erzincan’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 21 Ekim
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
22 Temmuz 1899’da 23’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
5 Haziran 1904’te 22’nci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
12 Nisan 1909’da 22’nci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
11 Ağustos 1909’da Van Jandarma Alayı 3’üncü Taburu 1’inci Bölük
Komutanı,
Daha sonra Erzurum Jandarma Alayı Erzincan Taburu Erzincan
Bölüğü Komutanı olarak atandı.
9 Şubat 1914’te 9’uncu Kolordu açığına alındı.
Daha sonra 1914 - 1915 yıllarında Müstakil Aşiret Süvari Tugayına
mensup 30’uncu İhtiyat Alay Komutanı,
11 Mart 1918’de 14’üncü Katar Komutanı,
1 Mayıs 1921’de Sivas’ta 3’üncü Alaya,
449
486
9 Haziran 1921’de 14’üncü Süvari Tümeni 32’nci Alay Komutanı,
Daha sonra Afyonkarahisar’da 12’nci Grup emrine,
22 Haziran 1921’de grubun emri ile 4’üncü Süvari Tugayı 20’nci Alay
Komutanı,
1922’de Alaca Nokta Komutanlığı görevinde iken açığa alındı.
2 Şubat 1922’de 24’üncü Taburu Komutanı,
27 Mart 1922’de Çorum Nakliye Taburu Komutanı,
26 Eylül 1922’de Kula Askerlik Şube Başkanı,
22 Ağustos 1928’de 14’üncü Süvari Tümeni Satın Alma Heyeti
Başkanı,
21 Ocak 1929’da Yoklama Heyeti Başkanı olarak tayin edildi.
Bu görevinde iken 21 Ekim 1930’da vefat etti.
1897’de Yunan Muharebe Madalyası,
21 Haziran 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Temmuz 1906’da Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
18 Mayıs 1926’da Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.450
450
487
MUSTAFA FAHRİ HARPUT
Yarbay
(1313 - Sv.55)
(1876 - 1944)
Aile Durumu
1876 yılında Harput’ta doğdu. Mehmet Sait Bey’in oğludur. 24 Ocak
Öğrenim Durumu
15 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 1897 yılında teğmen
Yükselme Tarihleri
Şubat 194’te kıdemli yüzbaşı,
Kasım 1915’te binbaşı,
Askerî Görevleri
1897 yılında 4’üncü Ordu emrinde Erzincan’da bulunan 1’inci Süvari
Alayı 4’üncü Bölüğe,
1898 yılında Malatya’da 1’inci Süvari Bölüğüne,
1902’de Sultan Suyu 1’inci Süvari Bölüğüne,
1909 yılında Elazığ Askerî Ortaokulu Resim Öğretmeni,
1913 yılında 11’inci Süvari Tugayı Mülhaklığına,
Kasım 1914’te 24’üncü Süvari Alayı 2’nci Bölük Komutanı, (Bölüğüyle
Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
1916 yılında 24’üncü Süvari Alayına,
Daha sonra 3’üncü Süvari Tümeni Mızraklı 7’nci Süvari Alayına, (Bu
görevinde iken Sina - Filistin Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
Eylül 1918’de 11’inci Kafkas Süvari Alayı Komutanı, (Bu görevde iken
de Şeria Köprüsündeki Muharebelerine katıldı)
451
MSB Arşivi, Yb., Kls.69, Dos.2187.
488
Mondros Mütarekesi’nden sonra 11’inci Kolordu Asker Alma Kurulu
emrine atandı.
Daha sonra Dersim Askerlik Şube Başkanı,
1919 yılında 1’inci Atlı Piyade Tümeni 31’inci Atlı Piyade Alay
Komutanı,
1’inci Atlı Piyade Tümeninin lağvı üzerine sırasıyla: Güney Cephesi
emrine,
Afyonkarahisar Menzil Nakliye Kolları Komutanı olarak görev yaptı.
1921 yılında Akşehir Menzil Mıntıka Müfettişliği Levazım Başkanı,
1922 yılında 37’nci Süvari Alay Komutan Muavini olarak tayin edildi.
Daha sonra 7’nci Kolordu açığına alındı.
18 Mart 1924’te 14’üncü Süvari Tümeni 5’inci Süvari Alay Komutan
Muavini,
3 Aralık 1924’te Divanıharp Üyesi,
11 Ağustos 1927’de 1’inci Kolordu 46’ncı Süvari Alay Komutanı olarak
tayin edildi.
Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.452
452
489
MEHMET VEHİP KAÇİ
Korgeneral
(1313 - Top.1)
(1875 - 1940)
Aile Durumu
1875’te Yanya’da doğdu. Mehmet Vehip Bey’in oğludur. 14 Nisan
1940’ta vefat etti. İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
15 Şubat 1897’de Harp Okulunu bitirdikten sonra devam ettiği Harp
Akademisinden 17 Ocak 1900’de kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
30 Ocak 1902’de kurmay kıdemli yüzbaşı,
17 Eylül 1906’da kurmay binbaşı,
27 Kasım 1911’de kurmay yarbay,
6 Ocak 1914’te kurmay albay,
1 Şubat 1915’te tümgeneral,
22 Ekim 1917’de korgeneral.
Askerî Görevleri
17 Ocak 1900’de Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
20 Ocak 1901’de 4’üncü Ordu 7’nci Nişancı Taburu 2’nci Bölüğe,
Daha sonra 21’inci Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
23 Şubat 1902’de 4’üncü Ordu Kurmaylığına,
490
24 Mayıs 1903’te 15’inci Redif Diyarbakır Tümenine tayin edildi.
17 Mayıs 1905’te Malatya Tugayıyla Yemen’e gitti.
15 Ocak 1906’da Manastır Harp Okulunda Ders Nezareti Muavinliğine
tayin edildi ve Yemen’de yapılan askerî harekâta katıldı.
10 Mart 1909’da 2’nci Ordu Kurmaylığına,
4 Mayıs 1909’da Genelkurmay Başkanlığı emrine atandı.
8 Haziran 1909’da Yanya ve Preveze civarında yapılacak kurmay
seyahatine katıldı.
29 Ağustos 1909’da Harp Okulu Müdürü,
9 Kasım 1911’de Yanya Kolordusu Kurmay Başkanı,
12 Ağustos 1912’de Yanya Müstahkem Mevki Komutanı olarak atandı.
Bu görevde iken Yunanistan’a esir oldu.
Esaretten döndükten sonra 20 Aralık 1913’te 5’inci Kolordu Kurmay
Başkanı,
6 Ocak 1914’te 22’nci Bağımsız Hicaz Tümeni (Hicaz Seferi
Kuvvetler) Komutanı, (Sina Filistin Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
10 Şubat 1915’te 9’uncu Kolordu Komutanı,
14 Şubat 1915’te 3’üncü Kolordu Komutanı, 453
17 Şubat 1915’te 2’nci Ordu (Güney Grup) Komutanı (Bu görevde iken
Çanakkale Cephesi’ndeki Muharebelere katıldı.
Daha sonra 3’üncü Ordu Komutanı olarak atandı ve bu görevde iken
Kafkas Cephesi’ndeki Çoruh - Kaledere - Kop - Mama Hatun (Tercan)
Muharebeleri’ne katıldı.454
18 Mart 1917’de Ahmet İzzet Paşa’nın emrinde çalışmak istemeyen
Vehip Paşa, hastalığını bahane ederek görevden ayrıldı.455
18 Temmuz 1917’de tekrar cepheye döndü. 456
453
Türk Harp Tarihi Derslerinde Adı Geçen Komutanlar; s. 317 - 322.
454
Görgülü; s. 113, 116. Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, Kafkas
Cephesi 2’nci Ordu Harekâtı 1916 - 1918, s. 39’da bu tarih 26 Şubat 1916 olarak verilmiştir.
455
Görgülü; s. 123.
456
30. 6. 1917 tarihli Enver Paşa imzalı bir yazıda 3’üncü Ordu Komutanı Vehip Paşa’nın 7’nci
Ordu Komutanlığına atandığı yazılmaktadır. ATASE Bşk.lığı Arşivi; Kls. 3197, Dos. 2, Fih. 20.
Ancak bu görevi sürdürdüğüne dair başka herhangi bir yerde bilgi bulunamamıştır. “On Yıllık
Harbin Kadrosu” adlı eserde Vehip Paşa’nın 18 Mart 1917’de hastalığını bahane ederek
görevinden ayrıldığı belirtilmektedir. Görgülü; s. 123. Yine aynı eserde 1918 yılı başında Vehip
491
9 Haziran 1918’de Şark Ordusu Grup Komutanlığı kuruldu ve Vehip
Paşa bu göreve getirildi.
28 Haziran 1918’de Genelkurmay Başkanlığı emrine tayin edildi.457
Mayıs 1920’de yurt dışına izinsiz olarak çıktığından 2 Eylül 1921’de
gıyaben 4 ay hapisle askerlikten tarda mahkum oldu.
18 Ekim 1928’de Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
14 Nisan 1940 tarihinde vefat etti.
1911 - 1912 Osmanlı - İtalya Savaşı,
1935 - 1936 Etiyopya - İtalya Savaşı. 458
25 Şubat 1901’de Beşinci Sınıf Mecidî Nişanı,
19 K asım 1901’de Dördüncü Sınıf Mecidî Nişanı,
1915 yılında Alman İmparatoru tarafından Demir Salip Nişanı,
17 Ocak 1916’da Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası,
23 Şubat 1916’da Birinci Sınıf Demir Salip Nişanı,
14 Mart 1916’da Birinci Sınıf Mecidî Nişanı,
1916 yılında Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.459
1935 yılında Etiyopya Ordusunda askerî danışmanlık yaptı.460
Paşa hala 3’üncü Ordu Komutanı olarak görülmektedir. Görgülü; s. 124. Burada ayrıca Şark
Ordular Grubunun 9 Haziran 1918 yılında teşkil edildiği belirtilmektedir. s. 126.
457
ATASE Bşk.lığı Arşivi; Kls. 47, Dos. 220, Fih. 23.
458
459
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsî Dosyası.
460
Con L’esercito İtaliano İn A. O.;A. Mondadori, Milano, s. 586 - 588.
492
MEHMET HALİT KOÇER
Yarbay
(1313 - Ağ.Top.2)
(1877 - 1934)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 17 Aralık
Öğrenim Durumu
27 Nisan 1894’te girdiği Topçu Harp Okulundan 31 Ocak 1898’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
11 Aralık 1899’da Selenaki’de bulunan 3’üncü Ordu 18’inci Topçu
22 Ekim 1901’de Topçu Harp Okulu Dâhiliye Subaylığına,
22 Ağustos 1907’de Tophane-i Amire’de Binalar Komisyonuna,
1 Eylül 1908’de tekrar Topçu Harp Okuluna,
14 Mart 1910’da Edirne’de 2’nci Ordu 1’inci Alayı 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe ( yeni düzenleme ile 20 Ekim 1910’da yapılan düzenleme ile bu birlik,
4’üncü Kolordu 10’uncu Ağır Topçu Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğü olarak
adlandırıldı.)
19 Ekim 1912’de Yanya Tümeni 11’inci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur
20 Mart 1913’te Bulgaristan’a esir düştü ve 28 Ekim 1913’te esaretten
döndü.
461
MSB Arşivi; Binbaşı Dosyası, Kls. 98, Dos. 3112.
493
9 Kasım 1913’te Çatalca Savunma Hattı 7’nci Ağır Topçu Alayı 3’üncü
Tabur Komutanı,
26 Temmuz 1914’te 8’inci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı
(Çanakkale Cephesi’nde savaşmıştır.),
26 Mart 1916’da 11’inci Ağır Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
12 Mart 1917’de Karadeniz Sahil Topçu Komutanlığı 12’nci Ağır
Topçu Alay Komutanı,
26 Nisan 1919’da Çanakkale Müstahkem Mevki 2’nci Tugay 5’inci
Alay Komutanı,
4/5 Ekim1920’de Çanakkale Boğazı İlga Komisyonuna tayin edildi.
1 Mart 1914’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı, (Edirne
Muharebesi’nden dolayı)
18 Mart 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası (Çanakkale
Cephesi’ndeki Muharebedelerden dolayı)
1916 yılında Harp Madalyası (Çanakkale Cephesi’ndeki
Muharebedelerden dolayı) ile ödüllendirildi.462
462
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Şahsî Dosyası.
494
AHMET FAİK (ÇOLAK)
Tümgeneral
(1313 - c.Top.2)
(1876 - 1916)
Aile Durumu
1876 yılında Köprülü’de doğdu. 30 Ağustos 1916’da Bingöl’ün
Karakoç mevkiinde başından vurularak şehit oldu. Bingöl’e defnedildi.
Öğrenim Durumu
1897 yılında Topçu Harp Okulundan üsteğmen rütbesiyle, devam
ettiği Harp Akademisinden 18 Ocak 1899’da kurmay yüzbaşı olarak mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
18 Ocak 1899’da kurmay yüzbaşı,
16 Haziran 1905’te kurmay binbaşı,
30 Mayıs 1908’de kurmay yarbay,
2 Mart 1914’te tümgeneral.
Askeri Görevleri
18 Ocak 1899’da Genelkurmay Başkanlığı 4’üncü Şubesine,
18 Mart 1900’de 3’üncü Ordu’da kıta stajına,
26 Nisan 1900’de 3’üncü Ordu 5’inci Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
25 Kasım 1900’de 3’üncü Ordu Süvari Alayına,
14 Şubat 1902’de Genelkurmay karargâhına,
29 Mart 1903’te Metroviçe Tümenine,
Aralık 1904’te Selanik Mıntıkası Komutanı Ferit Paşa’nın refakatine,
Mayıs 1908’de 2’nci Tabur Komutanı olarak atandı ve Sisam
Adası’nda görevlendirildi.
Daha sonra 3’üncü Ordu Kurmaylığına,
Debre Sancağı Mutasarrıflığına,
13 Ağustos 1909’da İşkodra Sancağı Mutasarrıflığına,
495
22 Şubat 1911’de Genelkurmay Karargâhı 4’üncü Şubesine,463
29 Eylül 1912’de 7’nci Kolordu Kurmay Başkanı, 464
18 Temmuz 1913’te 1’inci İşkodra Tümeni Komutanı,
Daha sonra Yanya’da 19’uncu Tümen Komutanı,
6 Aralık 1913’te İstanbul Merkez Komutanı,
6 Ocak 1914’te 1’inci Tümen Komutanı,465
29 Kasım 1914’te 2’nci Kolordu Komutanı olarak atandı. (Bu Kolordu
ile Çanakkale ve Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)466
29 Haziran 1915’te Sağ Kanat Komutanı,467
3 Temmuz 1915’te görevden alındı.468 Geçici olarak Asya Grup
Komutanı olarak atandı.469
Daha sonra yeniden 2 nci Kolordu Komutanı olarak atandı.470
30 Ağustos 1916’da şehit oldu.471
22 Temmuz 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Ağustos 1902’de Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
20 Ağustos 1905’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile
463
Türk Harp Tarihi Derslerinde Adı Geçen Komutanlar; s. 329, 330.
464
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Balkan Harbi; Kls. 189, Dos. 1, Fih. 5 – 150.
465
Türk Harp Tarihi Derslerinde Adı Geçen Komutanlar; s. 329, 330.
466
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi, Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 13. Gnkur. ATASE
Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi; Kls. 69, Dos. 346, Fih. 6. Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci
Dünya Harbi, Kls. 70, Dos. 352, Fih. 5 - 6;
467
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; Çanakkale Cephesi Harekâtı, C. 5, 3’üncü Kitap, Ankara,
Gnkur. Basımevi, 1980, s. 160.
468
Çanakkale Cephesi Harekâtı; C.5, 3’ncü Kitap, s. 183.
469
Çanakkale Cephesi Harekâtı; C.5, 3’ncü Kitap, s. 185.
470
İsmet Görgülü,Çanakkale Zaferi’nin Komuta Kadrosu, İstanbul 1990, s. 27.
471
Gnkur. ATASE Arşivi; Kol. Birinci Dünya Harbi, Kls. 3516, Dos. 2, Fih. 167.
472
496
SÜLEYMAN ŞEVKET
Binbaşı
(... - 1918)
Aile Durumu
İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 5 Eylül 1918’de sıtma
hastalığından vefat etti.
Öğrenim Durumu
27 Nisan 1894 tarihinde girdiği Topçu Harp Okulundan 31 Ocak
Yükselme Tarihleri
1 Şubat 1899’da yüzbaşı,
17 Nisan 1906’da binbaşı.
Askerî Görevleri
31 Ocak 1898’de Hassa Ordusu emrine,
1 Şubat 1899’da Hadide Kalesi 4’üncü Bölük Komutanı,
4 Temmuz 1900’de 7’nci Ordu Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
14 Haziran 1903’te 7’nci Ordu Seyyar Topçu Alayı 1’inci Taburuna,
17 Nisan 1906’da 7’nci Ordu 2’nci Nakliye Taburu Komutanı olarak
atandı.
21 Kasım 1910’da tedavi olmak için Hadide’den İstanbul’a geldi ve
kendi isteği üzerine İmalat-ı Harbiye Meclis Üyesi olarak tayin edildi.
4 Mart 1914’te İmalat-ı Harbiye teşkilatında kadro harici kaldığı için
Harbiye Nezareti açığına alındı.
25 Nisan 1914’te 4’üncü Nakliye Müfettişliği Depo Müdürü,
Daha sonra Birinci Dünya Savaşı seferberliği dolayısıyla geçici olarak
12’nci Kolordu 35’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı olarak
atandı. Daha sonra 36’ncı Sahra Topçu Alay Komutanı olarak görev yaptı.
Bu görevinde iken 14 Haziran 1915’te emekli edildi.
5 Eylül 1918’de hastalanarak vefat etti.
497
13 Ocak 1904’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
473
498
ŞEVKET AKALIN
Albay
(1313 - Top.8)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Erzurum’da doğdu. Süleyman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
7 Temmuz 1898’de 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölüğü,
5 Ağustos 1905’te 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 6’ncı Seyyar Topçu
27 Haziran 1909’da 4’üncü Ordu 20’nci Alay 2’nci Seyyar Topçu Bölük
Komutanı,
11 Kasım 1909’da İstanbul Harp Okulu Teknik Silahlar Öğretmeni,
14 Ağustos 1914’te Birinci Dünya Savaşı seferberliği dolayısıyla
3’üncü Ordu Menzil Cephane Komutanlığı Mülhaklığına,
499
Daha sonra 33’üncü Tümen, 29’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı, (Bu
birlikle Kafkas Cephesi’ne gitti ve burada yapılan muharebelere katıldı.)
14 Ocak 1916’da 9’uncu Kolordu 28’inci Tümen 29’uncu Sahra Topçu
Alayı Komutanı,
21 Haziran 1916’da 9’uncu Kolordu Topçu Komutanı,
17 Eylül 1916’da 14’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
1 Ağustos 1918’de Harbiye Dairesi 4’üncü Kolordu Sahra Topçu
Şubesi Müdürü,
15 Eylül 1920’de Harbiye Dairesi Sahra Topçu Kısım Amiri,
10 Şubat 1921’de Harbiye Dairesi Topçu ve Nakliye Şubesi Sahra
Topçu Kısım Amiri,
13 Haziran 1921’de Batı Cephesi emrine tayin edildi.
Daha sonra Erzincan Askerlik Dairesine,
Kars Müstahkem Mevki Tugay Komutanı,
Temmuz 1922’de Erzurum Müstahkem Mevki Komutanlığına,
28 Şubat 1924’te 8’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
23 Ağustos 1928’de Topçu Okulu Öğretmeni olarak atandı.
Gümüş Madalya,
12 Temmuz 1915’te Liyakat Madalyası,
11 Nisan 1918’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
474
500
SELAMİ SENAİ ÖZGEÇEN
Yarbay
(1313 - Sahra Top.10)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Edirne’de doğdu. İsmail Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
15 Şubat 1897’de Edirne’de 2’nci Topçu Tümeni 10’uncu Topçu Alayı
6’ncı Bölüğe (misafireten),
29 Ağustos 1898’de 9’uncu Topçu Alayı 4’üncü Bölüğe,
3 Temmuz 1905’te 27’nci Topçu Alayı 3’üncü Bölük Komutanı,
9 Temmuz 1908’de Kırcaali’de bulunan Dağ Topçu Tabura,
Daha sonra Edirne’de oluşturulan 10,5’luk Seri Ağır Sahra Topçu
Taburuna,
Temmuz 1909’da 5’inci Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra Topçu Encümenine ve Talimname Komisyonuna Üye,
501
Haziran 1912’de 1’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra Askerî Şura Encümeni Üyesi,
17 Kasım 1912’de 7’nci Tümen 6’ncı Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
Daha sonra 7’nci Tümen Topçu Komutanı,
23 Haziran 1913’te Medine’de 31’inci Dağ Topçu Taburuna,
14 Mart 1916’da Diyarbakır’da bulunan 8’inci Topçu Alayı Komutanı,
21 Haziran 1916’da 16’ncı Kolordu Topçu Komutanı (Ruslarla yapılan
Mart 1917’de 16’ncı Kolordu Karargâhı 2’nci Ordu Karargâhına
dönüştürülünce 2’nci Ordu Topçu Müfettiş Vekili olarak atandı.
16 Haziran 1917’de 2’nci Ordu Topçu Müfettişi olarak tayin edildi.
Kasım 1917’de İzzet Paşa ile Avrupa Cephelerini görmek üzere
Almanya ve Avusturya’ya gitti.
1917 sonunda 2’nci Ordu’nun Halep’e gitmesi üzerine Avrupa’dan
Halep’e gitti.
14 Mart 1918’de 8’inci Ordu Topçu Müfettişi, (Filistin Cephesi’ndeki
11 Ağustos 1918’de 3’üncü Kolordu emrine atandı. Bu kolorduda
görev yaparken Halep’in elden çıkması üzerine gizlice Şam’dan Katme’ye
gelerek tekrar orduya katıldı.
3 Nisan 1919’da 25’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak atandı.
23 Ağustos 1923’te Kuva-yı İnzibatiye Topçu Komutanlığı yapması
nedeniyle bir daha göreve alınmamak üzere emekli edildi.
11 Nisan 1918’de Gümüş Liyakat Madalyası,
5 Ekim 1918’de Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Nişanı ile
475
502
MEHMET CEVAT
Yarbay
(1313 - Top.15)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında Edirne’de doğdu. Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Ağustos 1898’de 2’nci Ordu 9’uncu Alay 2’nci Bölüğe,
18 Nisan 1906’da 2’nci Ordu Süvari Taburu 2’nci Bölüğe,
14 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 8’inci Alay 2’nci Tabura atandı. (Bu
görevde iken Balkan Savaşı’na katılarak Çatalca Savunma Hattı’nda yapılan
muharebelerde bulundu.)
30 Aralık 1913’te 8’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı (Bu tabur, 14 Şubat
1914’te yapılan yeni teşkilat gereği 3’üncü Kolordu 8’inci Alay 2’nci Tabur
12 Temmuz 1914’te 5’inci Kolordu 13’üncü Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
Daha sonra 13’üncü Sahra Topçu Alayı Komutanı,
7’nci Tümen Sahra Topçu Komutanı olarak tayin edildi.
20 Eylül 1918’de esir düştü ve 15 Mayıs 1920’de esaretten döndü.
18 Ağustos 1920’de Mürettep 1’inci Topçu Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
28 Aralık 1920’de açığa alındı.
503
476
504
MEHMET SABRİ ERÇETİN
Tümgeneral
(1313 - Top.17)
(1876 - 1956)
Aile Durumu
1876 yılında Bursa’da doğdu. Rıza Bey’in oğludur. 3 Mayıs 1956’da
vefat etti. 477 İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. 27 Eylül 1988’de
naaşı devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
10 Ocak 1921’de albay,
Askerî Görevleri
31 Ocak 1898’de 2’nci Ordu emrine 2’nci Ordu 9’uncu Topçu Alayı
6’ncı Batarya Takım Komutanı,
8 Nisan 1906’da 2’nci Ordu 2’nci Obüs Alayı 6’ncı Batarya Komutanı
22 Şubat 1908’de 2’nci Ordu Numune Tabur Komutan Vekili,
477
505
1909 yılında 15’inci Alay Obüs Tabur Komutanı,
Mart 1910’da Topçu Tecrübe Heyetinde,
14 Şubat 1912’de Konya Barut Fabrikası Müdürü,
1913 yılı sonunda kendi isteği üzerine Edirne’de 5’inci Topçu Alayı
1’inci Tabur Komutanı olarak atandı.
18 Nisan 1914’te 2’nci Kolordu 5’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur
Komutanı (Çanakkale Cephesi’nde),
Daha sonra Seddülbahir’de 14’üncü Kolordu Topçu Komutanı,
Ocak 1916’da 5’inci Topçu Alay Komutanı olarak atandı. Daha sonra
aynı alay Nasıra’da bulunan 8’inci Kolordu 27’nci Tümen emrine girdi. Bu
alayın bir taburuyla Kanal Harekâtı’na katıldı.
Mart 1916’da alay 3’üncü Tümen emrine girerek Şelali’ye hareket etti.
Birinci Gazze Muharebesi’ne katıldı.
Daha sonra sırasıyla Gazze Grubu Komutanı ve 22’nci Kolordu Topçu
20 Eylül 1918’de Cenin (Filistin’de)’de İngilizlere esir düştü. Seyid
Beşire Esir karargâhına gönderildi.
12 Ocak 1920’de esaretten İstanbul’a döndü.
24 Ocak 1920’de Anadolu (Konya)’ya geçip 2’nci Ordu 41’inci Tümen
Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra Konya Merkez Komutanı olarak atandı. Bu görevde iken
Konya Ayaklanması’nın bastırılmasında görev aldı.
14 Haziran 1920’de Konya Mevki Komutanı,
Temmuz 1920’de Çivril Mıntıkası Komutanı olarak atandı. (Daha
sonra bu birlik Sol Kanat Müfrezesi Komutanlığı adını aldı)
Ekim 1920’de Müfrezeye iki alay daha katılarak Mürettep Tümen
oluşturuldu ve bu tümenin komutanlığına atandı.
7 Ağustos 1921’de 4’üncü Tümen Komutanı,478
25 Ağustos 1923’te Çatalca Müstahkem Mevki Komutanı (Edincik’te),
24 Eylül 1923’te İzmir Müstahkem Mevki Komutan Vekili ve daha
sonra MSB İstanbul Askerî Mahkeme Üyesi,
15 Haziran 1924’te 3’üncü Kafkas Tümen Komutanı,
31 Ekim 1924’te 61’inci Tümen Komutanı,
28 Haziran 1925’te Generaller Mahkemesi Daimî Üyesi,
478
MSB Arşivinde bulunan şahsi dosyasında günümüz Türkçesi ile yazılan safahatında 14’üncü
Tümen Komutanlığı da yaptığı belirtilmektedir.
506
31 Ocak 1926’da Erzurum Müstahkem Mevki Komutanı olarak atandı.
1929 - 1930 yılları arasında Büyük Kumanda kursuna katıldı.
13 Şubat 1932’de Askerî Yargıtay Üyeliği görevine getirildi.
Beşinci Derecen Mecidî Nişanı,
Donanma Madalyası,
Harp Madalyası
Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
Alman Demir Salip Nişanı,
Avusturya Harp Nişanı,
479
MSB Arşivi Şahsi Dosyası; Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademedeki
Komutanların Biyografileri; s. 90, 91.
507
MUSTAFA NACİ
Albay
(1313 - Top.23)
(1875 - 1930)
Aile Durumu
1875 yılında Niş’te doğdu. Şevki Bey’in oğludur. 7 Ağustos 1930’da
vefat etti.480
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
11 Aralık 1899’da 3’üncü Ordu 16’ncı Seyyar Topçu Alayı 4’üncü
Bölüğe,
2 Temmuz 1901’de 3’üncü Ordu 8’inci Tugay Komutan Yaverliğine,
5 Ağustos 1905’te 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Bölük
Komutanı,
2 Aralık 1906’da 3’üncü Ordu Topçu Tümen Komutan Yaverliğine,
19 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 1’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur
480
508
18 Nisan 1914’te 4’üncü Kolordu 12’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Tabur
Komutanı,
5 Haziran 1914’te 4’üncü Kolordu 4’üncü Obüs Topçu Taburu
Komutanı,
29 Kasım 1914’te 20’nci Tümen Mantelli Topçu Taburuna,
Daha sonra Muğla ve Antalya Havalisi Topçu Komutanı,
16 Ekim 1915’te İzmit ve Havalisi Mantelli Topçu Taburu Komutan
Vekili,
1916 yılında 57’nci Tümen Topçu Alay Komutanı,
23 Mayıs 1917’de 21’inci Kolordu Topçu Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nden sonra İzmir’de 11’inci Kolordu Topçu
İzmir’in işgalinden sonra Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı.
1919 yılında Afyon’da 23’üncü Tümen Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 56’ncı Tümen Divanıharp Üyesi,
1920 yılında Harbiye Dairesi Topçu Şubesi Müdürü,
1921 yılı başlarında Kocaeli’de Mürettep Kolordu Topçu Komutanı,
29 Haziran 1921’de İnönü’de 1’inci Grup Topçu Komutanı,
Ağustos 1921’de 12’nci Grup Topçu Komutanı,
Ekim 1921’de Ankara’da Harbiye Dairesi Topçu Şubesi Müdürü,
Daha sonra Personel Dairesine,
22 Mart 1922’de 1’inci Kolordu Topçu Komutanı,
31 Ağustos 1922’de 1’inci Ordu Topçu Müfettişi,
18 Ekim 1923’te 2’nci Ordu Topçu Müfettişi,
Haziran 1924’te İstanbul’da Harp Okulu Topçu Grup Amiri,
3 Temmuz 1926’de tekrar 2’nci Ordu Topçu Müfettişi,
1927 yılında İstanbul’da Topçu Emniyet ve Tatbikat Okulu Müdürü
1900 yılında Beşinci Dereceden Mecidî nişanı
509
1917 yılında tebdilen Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1918 yılında Üçüncü Sınıf Liyakat-ı Askerî Nişanı,
1918 yılında Avusturya ve Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Liyakat-ı Askerî Nişanı,
23 Kasım 1926’da İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.481
481
510
RECEP RAHMİ
Binbaşı
(1313 - Sahra Top.24)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Sivas’ta doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
27 Nisan 1894’te girdiği Harp Okulundan 31 Ocak 1898’de üsteğmen
Yükselme Tarihleri
14 Eylül 1915’te binbaşı.
Askerî Görevleri
28 Şubat 1899’da 4’üncü Ordu 21’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğe,
1 Temmuz 1907’de 4’üncü Ordu 23’üncü Seyyar Topçu Alayı 5’inci
Bölük Komutanı,
12 Temmuz 1910’da 4’üncü Ordu 22’nci Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölük Komutanı,
19 Ocak 1911’de 1’inci Ordu 1’inci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Tabur
22 Nisan 1912’de 10’uncu Kolordu 18’inci Dağ Topçu Taburu 1’inci
Bölük Komutanı,
511
16 Mayıs 1912’de 1’inci Kolordu 3’üncü Sahra Topçu Alayı 3’üncü
Tabur 3’üncü Bölük Komutanı, 18 Nisan 1914’te 6’ncı Kolordu 26’ncı Sahra
Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
3 Nisan 1918’de 24’üncü Sahra Topçu Alayı Komutanlığı Vekâletine,
1 Mart 1919’da Levazım Yem Ambarları Müdürlüğüne tayin edildi.
14 Eylül 1914’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
2 Aralık 1915’te Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
13 Haziran 1916’da Harp Madalyası,
8 Şubat 1917’de Alman İkinci Sınıf Demir Salip Madalyası ile
482
512
OSMAN NURİ
Albay
(1313 - Sahra Top.27)
(1871 - ...)
Aile Durumu
1871 yılında Sivas’ta doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1894 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 31 Ocak 1898’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
31 Ocak 1898’de 4’üncü Seyyar Topçu Alayı 1’inci Bölüğe,
1901 yılında aynı alayın Yaverliğine,
7 Mart 1905’te Yemen’de 4’üncü Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölük
Komutanı,
1907 yılında 4’üncü Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabura atandı.
Çanakkale Redif Tümeni emrinde 1911 - 1912 Trablusgarp Savaşı’na
katıldı.
26 Nisan 1912’de 28’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
1915 yılında 28’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
1916 yılında 1’inci Kolordu 9’uncu Kafkas Tümeni Topçu Alayı
Komutanı, (Doğu Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
513
Mayıs 1918’de 15’inci Kolordu Topçu Alayı Komutanı,
Ocak 1919’da 12’nci Kolordu 23’üncü Tümen Topçu Alayı Komutanı
13 Kasım 1920’de 12’nci Kolordu açığına alındı.
20 Kasım 1920’de Aydın Askerlik Dairesi Başkanı,
1 Mart 1922’de Eğirdir Hat Komutanı,
Ağustos 1922’de 1’inci Ordu Menzil Mıntıka Müfettişliği emrine,
1 Aralık 1922’de 1 Numaralı Üstsubay ve Subay Divanıharp Başkanı,
15 Ocak 1924’te 4’üncü Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp
Üyesi,
Daha sonra 7’nci Topçu Alayı Komutanı Muavini,
1 Eylül 1925’te 7’nci Tümen Topçu Alayı Komutan Muavini,
1 Haziran 1926’da 3’üncü Kolordu 61’inci Tümen 61’inci Topçu Alay
1901 yılında Gümüş Sanayi’ Madalyası,
1916 yılında Harp Madalyası ve Kılınçlı Gümüş Liyakat Madalyası,
28 Nisan 1917 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı (tekrar),
1926 yılında TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile
483
514
MEHMET SADIK
Albay
(1313 - Sahra Top.28)
(1878 - 1927)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Hacı Ata Bey’in oğludur. 29 Nisan
Öğrenim Durumu
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1921’de yarbay
Askerî Görevleri
31 Ocak 1898’de 3’üncü Ordu (Manastır’da) emrine atandı.
Daha sonra sırasıyla Selanik’te 15’inci Topçu Alayı 5’inci Bölük,
Alasonya Ordusu Mürettep Dağ Topçu Taburunda görev yaptı.
8 Mart 1899’da Yanya’da 3’üncü Ordu 9’uncu Topçu Tugayı
Yaverliğine,
4 Aralık 1902’de 3’üncü Ordu açığına alınarak 16’ncı Seyyar Topçu
Alayına (misafireten),
21 Haziran 1904’te 3’üncü Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı 8’inci
Bölük Komutanı,
515
18 Nisan 1906’da 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 4’üncü
Bölük Komutanı,
29 Kasım 1906’da 2’nci Ordu 12’nci Seyyar Topçu Alayı 5’inci Bölük
7 Nisan 1908’de 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 4’üncü Bölüğe
(Bu tabur, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilatı gereği 3’üncü Kolordu 7’nci
Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölük adını almıştır.),
1 Temmuz 1911’de Sahra Topçu Astsubay Okulu Talim ve
Terbiyesine,
25 Ekim 1912’de Çatalca Savunma Hattına,
8 Mart 1913’te Edirne’de İkinci Mürettep Ağır Topçu Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
1913 yılında 2’nci Kolordu 6’ncı Sahra Topçu Alayı 5’inci Bölük
Komutanı (Bu bölük, 14 Şubat 1914’te yapılan yeni teşkilat gereği 5’inci
Kolordu 13’üncü Sahra Topçu Alayı 5’inci Bölük adını almıştır.),
24 Şubat 1914’te 9’uncu Kolordu 4’üncü Süvari Tabur Komutanı (bu
birlikle Kafkas Cephesi’nde yapılan muharebelere katıldı.) olarak atandı.484
Nisan 1915’te 17’nci Sahra Topçu Alay Komutanı, (Tortum civarındaki
Mayıs 1916’da 9’uncu Kolordu Topçu Komutan Vekili (vekâleten)
Ağustos 1916’da Makedonya Cephesi’ne gitmek üzere 50’nci Tümen
50’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı olarak atandı.485
Şubat 1918’de Fırat Grubu Topçu Komutanı,
Nisan 1919’da 56’ncı Tümen Sahra Topçu Alay Komutanı Muavini
Temmuz 1919’da 56’ncı Tümen Sahra Topçu Alay Komutanlığına
asaleten tayin edildi.
23 Haziran 1919’da 56’ncı Sahra Topçu Alayı Komutanı,
27 Aralık 1922’de cephe emrine verildi ve İstiklal Harbinde 1 ve 5’inci
Kolordu Topçu komutanlıkları görevinde bulundu.486
Daha sonra 1’inci Topçu Şube Müdürü olarak atandı.
29 Nisan 1927’de emekli oldu.
484
Şahsi Dosyasında bulunan bilgilere göre bazı çelişkili ifadeler bulunmaktadır. Örneğin şu
bilgiler yalnız bir yerde bulunmakta diğer yerlerde bulunmamaktadır: “1914 yılında 29’uncu
Sahra Topçu Alay Komutan Vekili, 3 Nisan 1914’te 1’inci Sahra Topçu Alayı Komutanı, 9
Ağustos 1916’da 2’nci Tümen Topçu Alay Komutanı, 30 Mayıs 1918’de 12’nci Sahra Topçu
Alayı Komutanı.
485
On Yıllık Harbin Kadrosu adlı eserde yalnız Sadık olarak belirtilmiştir. Görgülü; s.183
486
MSB Arşivi; Defter 619, s. 18.
516
14 Ocak 1915’te Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası (Köprüköy
Muharebesi’nden dolayı),
Harp Madalyası,
1 Haziran 1917’de Bulgar İkinci Sınıf Dördüncü Dereceden Cesaret
Kurdeleli Kılınçlı Harp Nişanı,
Şubat 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip
Muharebe Nişanı,
1 Mart 1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Kılınçlı
Salip Nişanı ile ödüllendirildi.487
487
517
ŞÜKRÜ
Yarbay
(1313 - Sahra Top.29)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Trabzon’da doğdu. Salih Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
18 Mart 1900’de 6’ncı Ordu Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölük Komutanı,
1901 yılında Kuveyt üzerine Mürettep olarak gönderilen Müfrezenin
Dağ Bataryası Komutanı,
9 Kasım 1908’de 31’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
7 Mart 1910’da Basra Jandarma Alayı Merkez Tabur Komutanı olarak
atandı.
1912 yılında jandarmadan asıl sınıfı olan topçu sınıfına geçti.
16 Ekim 1912’de 12’nci Kolordu 35’inci Alay 1’inci Sahra Topçu
Taburu Komutanı,
8 Haziran 1914’te 12’nci Kolordu 36’ncı Alay 2’nci Sahra Topçu
Taburu Komutanı,
Ağustos 1914’te 36’ncı Alay Komutan Vekili, (Bu birlikle Kafkas
Cephesi’nde bulundu.)
Daha sonra 44’üncü Alay 1’inci Sahra Topçu Tabur Komutanı,
518
Nisan 1916’da Tarsus’daki 23’üncü Tümenin 43’üncü Topçu Alay
Komutanlığı vekâleti de uhdesinde olmak üzere 1’inci Tabur Komutanı olarak
tayin edildi.
Eylül 1916’da Tarsus’daki Menzil Müfettişliği Nakliye Kolları Komutanı,
Daha sonra sırayla Gülbek Nokta Komutanı, Tarsus Menzil Nakliye
Kolları Komutanı, Adana Menzil Müfettişliği İmalathaneler Müfettişi olarak
görev yaptı.
Mart 1918’de Ma’an Mıntıkası Topçu Komutanı,
Daha sonra 62’nci Tümen Topçu Komutanı olarak atandı. Bu görevde
iken İngilizlere esir düştü. Kasım 1919’da esaretten döndü.
Ocak 1920’de Samsun’daki Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
1921 yılında Tokat’taki Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
Daha sonra Amasya Nokta Komutanı,
1922 yılında Soma Askerlik Şubesi Başkanı,
1924 yılında 6’ncı Topçu Alayı Komutan Muavini,
Eylül 1929’da 34’üncü Topçu Alayı Komutan Muavini olarak tayin
edildi.
488
519
ZEKERİYA KANDEMİR
Yarbay
(1313 - Seyyar Top. 34)
(1875 - 1942)
Aile Durumu
1875 yılında Manastır’da doğdu. Demir Şah Bey’in oğludur. 20 Mart
Öğrenim Durumu
27 Nisan 1894’te girdiği Topçu Harp Okulundan 31 Ocak 1898
Arnavutça ve Bulgarca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
23 Aralık 1896’da teğmen,
14 Haziran 1908 ‘de kıdemli yüzbaşı,
1 Elül 1917’de yarbay.
Askerî Görevleri
Topcu Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu emrine,
Dört ay 14’üncü Topçu Alayı 2’nci Tabur 4’üncü Bölükte görev yaptı.
11 Aralık 1899’da Prizren’de 3’üncü Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı
8’inci Bölüğe,
Ağustos 1902’de Manastır’da Obus Alayı Sancaktarlığına,
14 Ağustos 1905’te 5’inci Ordu 27’nci Seyyar Topçu Alayı 7’nci Bölük
Mayıs 1907’de 27’nci Alayla Edirne’ye gitti.
Eylül 1908’de 2’nci Ordu 9’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı (14 Mart
1911’de bu tabur 4’üncü Kolordu 11’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur
ismini almıştır.) (Bu taburla Balkan Savaşı’na katıldı.)
1 Ocak 1914’te Hadide’ye daha sonra San‘a’ya giderek 19’uncu Alay
1’inci Tabur Komutanı olarak göreve başladı.
489
520
7 Ağustos 1915’te 1915’te 39’uncu Tümen Topçu Komutanı, (bu
birlikte görevli iken Irak Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
22 Ekim 1918’e kadar Tümen Topçu Komutanlığı yanı sıra Aden
Cephesi’ndeki Topçu alay Komutanlığı görevinde de bulundu.
Daha sonra esir oldu.
Esaretten döndükten sonra Personel Dairesi emrine alındı.
1 Aralık 1919’da 10’uncu Kafkas Alayı Komutanı olaraka atandı.
15 Ağustos 1920 tarihinden itibaren açığa alındı.490
8 Ekim 1923’te Eyüp Sultan Askerlik Şubesinde misafir iken emekli
oldu.491
Balkan Muharebesi’nden dolayı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
14 Mayıs 1905’te Gümüş Liyakat Madalyası,
1 Mart 1914’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
1 Mart 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
Harp madalyası
490
491
492
521
AHMET NAZİF
Binbaşı
(1313 - Sahra Top.43)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Manastır’da doğdu. Adem Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1894 yılında girdiği Topçu Harp Okulundan 31 Ocak 1898’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
11 Aralık 1899’da 3’üncü Ordu 18’inci Alay 4’üncü Bölüğe,
23 Haziran 1902’de 3’üncü Ordu 18’inci Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölük Komutanı,
26 Kasım 1908’de 5’inci Ordu 30’uncu Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölük Komutanı (Bu bölük, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 7’nci
Kolordu 21’inci Alay 3’üncü Sahra Topçu Bölüğü adını almıştır.),
10 Şubat 1914’te 6’ncı Tabur 1’inci Şnayder Dağ Topçu Bölüğü
Komutanı (Bu bölük, 14 Şubat 1914’te yapılan yeni teşkilat gereği 3’üncü
Kolordu 7’nci Alay 3’üncü Sahra Taburu 7’nci Bölük adını almıştır.),
18 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Alay 3’üncü Sahra Tabur
522
29 Kasım 1914’te 19’uncu Tümen emrine verilerek Taburuyla
Arıburnu’nda Topçu Grubu Komutanı olarak Birinci Dünya Savaşı’na katıldı.
Çanakkale’den sonra Kafkas Cephesi’ne gitti. Burada 10’uncu Tümen
10’uncu Alay 3’üncü Dağ Topçu Taburu ile Kop Muharebesi’ne katıldı.
1916 yılında 43’üncü Tümen 23’üncü Sahra Topçu Alayı Komutanı,
1918 yılında İstanbul’da Atış Okuluna atandı.
Daha sonra tahsil için Almanya’ya gitti.
1920 yılında açığa alındı.
Daha sonra Topçu Öğretmeni olarak tayin edildi.
1907 yılında Gümüş liyakat Madalyası,
Harb Madalyası,
Gümüş Harp Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.493
493
523
HÜSEYİN AVNİ
Albay
(1313 - Seyyar Top.51)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Trabzon’da doğdu. İbrahim Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
29 Kasım 1914’te binbaşı
Askerî Görevleri
25 Mart 1899’da 5’inci Ordu 25’inci Alay 2’nci Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
20 Ocak 1907’de 5’inci Ordu 25’inci Alay 6’ncı Seyyar Topçu Bölüğü
Komutanı,
25 Temmuz 1909’da 2 nci Ordu 11 nci Alay 2 nci Seyyar Topçu
26 Şubat 1911’de 2’nci Ordu Süvari Topçu Taburu 2’nci Bölük
Komutanı,
17 Eylül 1911’de 10’uncu Kolordu 30’uncu Alay 2’nci Sahra Topçu
524
5 Ekim 1911’de 4’üncü Kolordu 2’nci Tabur 2’nci Süvari Bölük
Komutanı,
16 Kasım 1913’te Harp İmalatına mensup Sanayi Alayı 2’nci Taburu
18 Nisan 1914’te 10’uncu Kolordu 32’nci Alay 2’nci Sahra Topçu
Taburu Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Trabzon Topçu Komutanı,
Daha sonra 12’nci Kolordu 44’üncü Topçu Alayı Komutanı,
10 Şubat 1919’da 47’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
7 Ocak 1920’de 15’inci Kolordu 3’üncü Tümen Kafkas Topçu Alayı
2’nci Tabur Komutanı,
1 Mart 1922’de 4’üncü Tümen Topçu Komutanı,
30 Ağustos 1927’de 2’nci Kolordu Topçu Alay Komutanı olarak tayin
edildi.
27 Ağustos 1929’da emekli edildi.
494
525
ÖMER LÜTFİ ERİNOL
Kurmay Albay
(1314 - P.2)
(1880 - 1939)
Aile Durumu
1880 yılında Yenibahçe’de doğdu. Recep Bey’in oğludur. 22 Mart
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 1898 yılında teğmen, devam
ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902’de kurmay yüzbaşı olarak mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
3 Mart 1904’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
29 Kasım 1914’te kurmay yarbay,
1 Mart 1917’de kurmay albay.
Askerî Görevleri
24 Nisan 1904’te 3’üncü Ordu 6’ncı Tümen Kurmaylığına atandı.
23 Nisan 1908’de 5’inci Ordu 34’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı
10 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 6’ncı Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
15 Ocak 1911’de 22’nci Bağımsız Kozana Tümeni Kurmaylığına,
29 Eylül 1912’de 8’inci Mürettep Kolordu Kurmaylığına atandı.
Selanik’te Yunanlara esir düştü ve 4 Aralık 1913’te esaretten döndü.
15 Aralık 1913’te Genelkurmay 1’inci Şubeye,
3 Ağustos 1914’te Genel Karargâh 1’inci Şubeye atandı.
13 Mart 1916’da 5’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
Daha sonra 2’nci Kafkas Kolordu Kurmay Başkanı,
3 Şubat 1917’de 49’uncu Tümen Komutanı,
526
29 Haziran 1917’de 7’nci Ordu Kurmay Başkanı,
5 Temmuz 1917’de 10’uncu Kafkas Tümen Komutanı,
16 Ağustos 1917’de 3’üncü Ordu Kurmay Başkanı,
12 Ekim 1917’de 1’inci Kafkas Kolordusu Komutan Vekili,
31 Temmuz 1918’de 22’nci Kolordu Komutanı olarak atandı.
13 Ağustos 1919’da Harbiye Dairesi Başkanlığına,
31 Ağustos 1919’da Genelkurmay Başkanlığı emrine tayin edildi.
25 Ekim 1919’da tekrar Harbiye Dairesi Başkanlığına,
28 Nisan 1920’de Personel Dairesi emrine,
2 Ekim 1920’de Tetkik ve Tasnif Komisyonuna,
21 Haziran 1921’de Levazımat Dairesi Başkanı,
21 Haziran 1923’te İstanbul Millî Müdafaa Komisyonu Başkanı,
19 Kasım 1923’te İmar ve İskân Bakanlığı Müsteşarlığına,
Daha sonra İçişleri Bakanlığı İskân Genel Müdürü,
23 Haziran 1927’de Şura-yı Devlet Üyesi olarak tayin edildi.
4 Haziran 1929’da emekli oldu.
1 Mayıs 1906’da Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
9 Mayıs 1916’da Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Nişanı,
22 Ekim 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
28 Mart 1918’de İkinci Dereceden Mecidî Nişanı,
3 Mart 1922’de Altın İmtiyaz Madalyası ile ödüllendirildi.495
495
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Kurmay
Defterleri; C. 3, s. 400.
527
BAHATTİN
Kurmay Albay
(1314 - P.4)
(... - 1923)
Aile Durumu
Bursa’da doğdu. Seyit Mehmet Bey’in oğludur. 27 Ocak 1923’te vefat
etti.
Öğrenim Durumu
1896 yılında girdiği Harp Okulundan 1898 yılında teğmen, devam
oldu.
Yükselme Tarihleri
1913 yılında kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
13 Aralık 1914’te 31’inci Tümen Komutanı,
Mart 1915’te 9’uncu Kolordu 29’uncu Tümen Komutanı (Kafkas
Cephesi’nde)
12 Nisan 1917’de 12’nci Kolordu 23’üncü Tümen Komutanı olarak
atandı.
11 Haziran 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
496
528
REFİK URAN
Kurmay Yarbay
(1314 - P.5)
(1878 - 1973)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.12 Kasım
1973’te vefat etti. Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.497
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 1898 yılında teğmen
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902'de kurmay
Yükselme Tarihleri
14 Haziran 1915’te kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
Daha sonra 27’nci Alay 1’inci Tabura,
14 Eylül 1903’te aynı alayın 3’üncü Tabur Bölük Komutanı,
21 Şubat 1905’te Hamdi Paşa’nın refakatine,
19 Mart 1908’de 3’üncü Ordu İmtiyaz Hattı Kuleleri İnşaat Başkanı,
23 Nisan 1908’de 3’üncü Ordu 88’inci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabura,
23 Aralık 1908’de 5’inci Ordu Kurmaylığına,
7 Aralık 1909’da 1’inci Ordu Kurmaylığına,
15 Ocak 1911’de 1’inci Kolordu 1’inci Redif Tümeni Kurmaylığına,
23 Aralık 1912’de Çanakkale Kuva-yı Mürettebe Edremit Tümeni
Kurmaylığına,
8 Ocak 1914’te 5’inci Kolordu 14’üncü Tümen Kurmaylığına atandı.
497
529
16 Şubat 1915’te Irak ve Havalisine gönderildi ve 38’inci Tümen
Komutanı,
21 Eylül 1915’te Irak ve Havalisi Komutanlığı Kurmay Başkanı olarak
atandı.
7 Ekim 1915’te tahkimat işlerinde görevlendirildi.
Daha sonra Dicle Menzil Hattı Komutanı,
28 Ocak 1916’da 13’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
28 Haziran 1916’da 13’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
28 Haziran 1916’da Bağdat Menzil Mıntıka Müfettişli,
22 Ekim 1916’da Fırat Menzil Mıntıka Müfettişi,
11 Mayıs 1917’de 3’üncü Ordu Kayseri Menzil Nokta Müfettiş Vekili
29 Mart 1919’da bazı askerî konularda düzenleme yapmak üzere
Adapazarı’na gönderildi.
3 Eylül 1922’de emekli edildi.
27 Temmuz 1905’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
498
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay Defteri, C. 3, s. 383.
530
MEHMET SELAHATTİN KİP
Kurmay Albay
(1314 - P.7)
(1880 - 1951)
Aile Durumu
6 Ağustos 1880’de İstanbul’da doğdu. Ahmet Şükrü Bey’in oğludur. 15
Mayıs 1951’de vefat etti.499
Öğrenim Durumu
ettiği Harp Akademisinden 30 Aralık 1901’de kurmay yüzbaşı olarak mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
21 Ocak 1908’de kurmay binbaşı,
Askerî Görevleri
30 Aralık 1901’de 5’inci Ordu emrine,
13 Nisan 1902’de 28’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
21 Haziran 1905’te Soğukçeşme Askerî Ortaokulu Matematik
Öğretmeni,
21 Ocak 1908’de İstanbul Askerî Ortaokullar Ders Nezareti Muavini,
13 Kasım 1909’da 5’inci Ordu emrine,
15 Ocak 1911’de 8’inci Kolordu 25’inci Nizamiye Tümeni
Kurmaylığına,
9 Haziran 1912’de 2’nci Kolordu 6’ncı Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
19 Eylül 1912’de 4’üncü Tümen Kurmaylığına,
8 Ocak 1914’te 2’nci Kolordu 6’ncı Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
15 Haziran 1915’te 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
499
531
26 Aralık 1915’te 12’nci Kolordu Kurmay Başkanı,
25 Nisan 1916’da 27’nci Tümen Komutan Vekili,
25 Ekim 1916’da Hicaz Menzil Müfettişliğine,
11 Mayıs 1917’de Hicaz Kuvve-i Seferiyesi Kurmay Başkanı,
29 Temmuz 1917’de 53’üncü Tümen Komutanı,
1 Haziran 1918’de 8’inci Ordu Kurmay Başkanı,
13 Kasım 1918’de 3’üncü Kolordu Komutanı,
18 Kasım 1918’de 20’nci Kolordu Komutan Vekili,
12 Nisan 1919’da 12’nci Kolordu Komutanı,
26 Ağustos 1919’da Merkez Dairesi Başkanı,
11 Ocak 1920’de ek görev olarak Tetkik ve Tasnif Komisyonu Üyesi
olarak atandı.
11 Nisan 1920’de açığa alındı.
26 Nisan 1920’de İnebolu yoluyla Ankara’ya geldi.
12 Temmuz 1920’de İstanbul’a döndü.
12 Temmuz 1921’de İmar ve İskân Bakanlığı emrinde görevlendirildi.
26 Temmuz 1925’te kendi isteği ile emekli oldu.
1911 - 1912 Osmanlı - İtalyan Savaşı,
15 Aralık 1913’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
28 Kasım 1915’te Harp Madalyası,
18 Aralık 1915’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Nişanı,
Üçüncü Dereceden Muharebe Askerî Liyakat Nişanı,
17 Nisan 1918’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası ile
500
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay Defteri, C. 3, s. 384.
532
HÜSEYİN SELAHATTİN (ÇOLAK) KÖSEOĞLU
Kurmay Albay
(1314 - P.9)
(1880 - 1949)501
Aile Durumu
502
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Vehbi Bey’in oğludur. 6
Ekim 1949’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
oldu.
Yükselme Tarihleri
2 Mayıs 1903’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
7 Ekim 1907’de kurmay binbaşı,
14 Aralık 1915’te kurmay albay.
Askerî Görevleri
9 Ocak 1902’de 8 ay süreyle süvari, piyade, topçu sınıflarında eğitim
gördü.
13 Haziran 1902’de 28’inci Süvari Alayı 4’üncü Bölüğe,
31 Temmuz 1903’te Halep’te 31’inci Topçu Alayı 2’nci Bölüğe,
501
502
ATASE Arşivi; Kls. 1980, Dos. 363, Fih, 1 - 14.
533
27 Haziran 1905’te 3’üncü Ordu Aydın Redif Tümeni Kurmaylığına,
21 Nisan 1906’da Harp Okulu Öğretmen Yardımcısı,
12 Ağustos 1907’de Edirne, Şam ve Manastır’da Harp Okullarının
teftişine,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 121’inci Serez Redif Alayı Komutanı,
9 Şubat 1909’da Atina Ataşemiliterliğine,
2 Temmuz 1909’da Petersburg Ataşemiliterliğine (becayişen),
7 Ağustos 1909’da Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
9 Nisan 1911’de satın alınacak mitralyözlerle ilgili komisyona,
Daha sonra Genelkurmay 2’nci Şubesine,
Genelkurmay 3’üncü Şubesine,
Balkan Savaşı seferberliğinde 29 Ağustos 1912’de Doğu Ordusu
Kurmaylığına,
Daha sonra 3’üncü Kolordu Kurmaylığına (Bu görevde iken Çatalca
Muharebesi’nde yaralanarak İstanbul’a geldi.),
11 Ocak 1914’te Harp Okulu Öğretmeni,
2 Mart 1914’te Harp Okulu Müdür Yardımcısı,
3 Ağustos 1914’te 1’inci Ordu Menzil Müfettişliği Kurmay Başkanı,
8 Şubat 1915’te 2’nci Kolordu Kurmay Başkanı,503
8 Haziran 1915’te Güney Grubu Kurmay Başkanı, (Çanakkale
Cephesi’nde)
25 Temmuz 1915’te 10’uncu Tümen Komutanı, (Çanakkale
Cephesi’nde)
14 Aralık 1915’te 5’inci Kafkas Tümeni Komutanı olarak atandı.504
(Doğu Cephesi’nde)
Temmuz 1917’de 2’nci Kafkas Kolordu Komutanlığına vekâlet etti.505
11 Ağustos 1917’de 4’üncü Kolordu Komutanı olarak tayin edildi.506
(Doğu Cephesi’nde)
503
504
ATASE Arşivi; Kls. 134, Dos. 617, Fih. 1.
505
Görgülü; s.123.
506
A.g.e.; s. 122. Şahsi Dosyasında 30 Haziran 1918’de 4’üncü Kolordu Komutanlığına atanmış
olduğu belirtilmektedir. ATASE Arşivi; Kls. 1980, Dos. 363, Fih. 14 - 1’de 6 Temmuz 1918’de bu
göreve atandığı yazmaktadır.
534
Irak Cephesi’nde Ocak - Haziran 1918’de yapılan muharebelerde
13’üncü Kolordu Komutanı,507
Irak Cephesi’nde Eylül - Ekim 1918’de yapılan muharebelerde Eylül
1918’de 6’ncı Ordu emrine verilen 4’üncü Kolordu Komutanı olarak görev
yaptı.508
1 Kasım 1918’de Genel Menzil Müfettişliğine,
12 Ocak 1919’da Harbiye Dairesi Başkanı,
13 Temmuz 1919’da 3’üncü Kolordu Komutanı olarak atandı.
TBMM’nin I’inci Dönemi için yapılan seçimlerde Mersin’den Milletvekili
oldu.
14 Temmuz 1946’da yaş sınırından dolayı emekli oldu.509
28 Mayıs 1917’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Nişanı,
28 Mayıs 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Meziyet-i
Askeriye Nişanı,
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1918 yılında Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
507
Görgülü; s.172.
508
A.g.e.; s. 174.
509
510
KKK.lığı Emeklilik Şube Arşivi Şahsi Dosyası. ATASE Arşivi; Kls. 3198, Dos. 8, Fih. 1 - 14.
Ayrıca diğer bilgiler için bk. ATASE Arşivi; Kls. 1486, Dos. 19, Fih. 13. ATASE Arşivi; Kls. 3637,
Dos. 157, Fih. 2 - 2, Kls. 3198, Dos. 8, Fih. 1 - 31 arkası, Kls. 47, Dos. 220, Fih. 23.
535
MEHMET İRFAN DURUKAN
Kurmay Albay
(1314 - P.10)
(1879 - 1951)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Cemal Bey’in oğludur. 20
Mayıs 1951 tarihinde vefat etti. Aile lakabı Paşalı’dır.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902’de kurmay
yüzbaşı olarak mezun oldu. Fransızca, İtalyanca ve Arapça biliyordu.
Yükselme Tarihleri
14 Mayıs 1910’da kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
Ocak 1902’de Nevrekop İlave Alayı 1’inci, 2’nci ve 3’üncü Taburlara,
Mayıs 1902’de Nevrekop’ta 66’ncı Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük
Komutanı,
Ocak 1903’te Cuma-i Bâlâ’da 3’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
Daha sonra 14’üncü Süvari Alayı 5’inci Bölük Komutanı,
Eylül 1903’te Cuma-i Bâlâ’da 7,5 cm’lik Adi Dağ Bataryası Komutanı,
Mart 1904’te 32’nci Berat Redif Tümeni Kurmaylığına,
27 Ağustos 1906’da Yemen’de 7’nci Ordu 2’nci Şubesine,
Kasım 1906’da Yemen’de 39’uncu Tümen Kurmaylığına,
Ağustos 1907’de 7’nci Ordu 2’nci Şube Müdürü,
31 Temmuz 1908’de Genelkurmay 3’üncü Şubeye,
536
27 Nisan 1910’da Yemen’de 55’inci Alay Komutanı,
6 Haziran 1910’da 14’üncü Kolordu 39’uncu Tümen 116’ncı Alay
Komutanı ve aynı zamanda Zimmar, Anis, Yerim ve Rida kazalarından
oluşan Mıntıka Komutanı ve Zimmar Kazası Kaymakam Vekili,
Haziran 1912’de Yemen’de 7’nci Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
2 Eylül 1912’de Mürettep Kolordu Kurmay Başkanı,
23 Ekim 1912’de tekrar 7’nci Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
23 Ocak 1914’te Gelibolu’da 9’uncu Tümen 27’nci Alay Komutanı,
3 Ağustos 1914’te ek görev olarak Gelibolu Mıntıkası Komutanı,
3 Kasım 1914’te uhdesinde 27’nci Alay Komutanlığı olduğu hâlde
Maydos Mıntıkası Komutanı,
9 Kasım 1914’te Menderes Mıntıkası Komutanı,
14 Şubat 1915’te 9’uncu Piyade Tümeni 25’inci Alay Komutanı,
30 Nisan 1915’te Akbaş, Maydos, Kilye, Bigalı İskeleleri Sevkiyat ve
İaşe Komisyonları Başkanlıkları,
11 Mayıs 1915’te Kabatepe Mıntıkası Komutanı,
27 Mayıs 1915’te Anafartalar Mıntıkası Komutanı,
18 Haziran 1915’te 11’inci Tümen 33’üncü Alay Komutanı,
25 Haziran 1915’te 7’nci Tümen 19’uncu Alay Komutanı,511
24 Temmuz 1915’te 1’inci Kolordu emrine,
14 Ekim 1915’te 24’üncü Tümen Antep Askerlik Dairesi Başkanı,
Mayıs - Temmuz 1917 tarihleri arasında Antep Menzil Mıntıka
Müfettişi,
11 Şubat 1920’de Maraş Mutasarrıf Vekili,
Mayıs 1920’de Fransızlarla yapılan mütarekesini uygulamakla
görevlendirildi.
6 Temmuz 1920’de Antep Askerlik Dairesi Başkanı,
Daha sonra ek görev olarak Antep Bölge Komutanı ve Maraş Alayı
Komutan Vekili,
Ekim 1920’de Sivas’ta 3’üncü Kolordu emrine,
16 Şubat 1921’de Sivas Menzil Müfettişliğine atandı.
25 Mayıs 1922’de açığa alındı.
511
537
7 Eylül 1922’de Kırşehir Kurmay Üstsubay, Subay ve Esir Garnizonu
Komutanı,
12 Mart 1923’te Kayseri Askerlik Dairesi Başkanı,
5 Ekim 1923’te İzmir Askerlik Şubesi ve Askerlik Dairesi
Başkanlıklarına tayin edildi.
57’nci Tümen Askerlik Dairesi Başkanı iken 17 Kasım 1931’de emekli
oldu.
27 Kasım 1911’de Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
512
538
AZİZ SAMİH İLTER
Kurmay Albay
(1314 - P.11)
(1877 - 1948)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul (Tophane)’da doğdu. Şaban Bey’in oğludur. 2
Aralık 1948’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Kuleli Askerî Lisesini bitirdi. 13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp
Okulundan 1898 yılında teğmen rütbesiyle, devam ettiği Harp
Akademisinden 9 Ocak 1902’de kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
2 Aralık 1917’de kurmay albay.
Askerî Görevleri
9 Ocak 1902’de 5’inci Ordu emrine atanarak Şam’a gitti.
Daha sonra Hicaz Demir Yolunda görevlendirilmek üzere Hayfa’ya
gönderildi. Bu görevde iken hastalanarak Şam’a döndü.
Kop’da Eşkıya Takibi Müfettişi olarak görev yaptı.
Daha sonra Bulgar hududundaki karakolların inşası ile görevlendirildi.
Bu sırada yine eşkıya takibine ve 84’üncü Alay 1’inci Taburuna tayin
edildi.
1908 yılında Selanik’e gönderildi.
Daha sonra Karadağ Hudut Komisyonuna atandı. Bu görevinde iken
Arnavutluk’taki bütün askerî harekâtlarda çeşitli kolorduların kurmaylıklarında
bulundu.
Balkan Savaşı’nda Başkomutanlık Kurmaylığına,
539
Birinci Dünya Savaşı’ndan önce Süvari Kolordusu Kurmaylığına,
1917 yılında 4’üncü Tümen Komutanı (aynı zamanda Musul Grubu
Komutanı)513 (Kafkas Cephesi ve İran Cephesi)
Daha sonra da İzmir Askerlik Dairesi Başkanı olarak atandı.
Harp Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Nişanı ile ödüllendirildi.
23 Nisan 1921’de Batum Başkonsolosu,
7 Ocak 1922’de Samsun Askerlik Dairesi Başkanı,
TBMM III, IV, V, VI, VII’nci dönem Erzincan Milletvekili,
VIII nci dönem Kars Milletvekili olarak görev yaptı.514
Yazdığı Eserler
Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi Hatıraları (Eser 2007 yılında
Gnkur. ATASE Başkanlığı tarafından güncellenmiştir.)
513
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, Kafkas Cephesi 2’nci Ordu Harekâtı
1916 - 1918, s. 88. Bu eserde görev tarihi Haziran 1916 olarak geçmektedir.
514
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise, s. 197.
540
MEHMET KEMALETTİN
Kurmay Yarbay
(1314 - P.12)
(1879 - 1916)
Aile Durumu
1879 yılında İstanbul’da doğdu. Ahmet Hamdi Bey’in oğludur. 5
Haziran 1916 tarihinde kızıl hastalığından vefat etti.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan 1898 yılında teğmen
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902 tarihinde kurmay
yüzbaşı olarak mezun oldu.515
Yükselme Tarihleri
1898’de teğmen,
1903’te kurmay kıdemli yüzbaşı,
1906’da kurmay binbaşı,
14 Haziran 1915’te kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
Daha sonra Üsküp’te bulunan 3’üncü Ordu 5’inci Nizamiye Tümenine,
Staj yapmak üzere 72’nci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
Daha sonra Üsküp’te bulunan 19’uncu Alay 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
Daha sonra İştip’te bulunan 16’ncı Süvari Alayına,
Staj süresini tamamladıktan sonra Manastır’da bulunan Ordu Kurmay
Heyeti 1’inci Şubeye,
Daha sonra 2’nci Şube Müdür Muavini,
1905 yılı sonlarında Genelkurmay Dairesi 1’inci Şube Kuvve-i
Umumiye Kısmına,
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra 24’üncü Alay Komutanı,
515
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990), s. 35.
541
Ek görev olarak Kozana’da bulunan 23’üncü Alay Komutan Vekili,
Daha sonra 22’nci Alayın Kesiriye’de bulunan Taburunda meydana
gelen irticayı tahkik için oluşturulan Komisyonun Başkanı,
Daha sonra Manastır’da kurulan Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi olarak tayin
edildi.
Bu görevde iken 5 Haziran 1916’da kızıl hastalığından vefat etti.
1906 yılında Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi.516
516
542
ŞÜKRÜ NAİLİ GÖKBERK
Korgeneral
(1314 - P.13)
(1876 - 1936)
Aile Durumu
1876 yılında Selanik’te doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 26 Ekim
1936’da Edirne’de vefat etti. İstanbul - Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi.
Naaşı, 25 Ekim 1988’de devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 13 Ocak 1899’da teğmen
yüzbaşı olarak mezun oldu. Almanca, Fransızca ve İngilizce biliyordu.
Yükselme Tarihleri
25 Nisan 1915’te kurmay yarbay,
1 Eylül 1917’de kurmay albay,
31 Ağustos 1922’de tümgeneral,
30 Ağustos 1926’da korgeneral.
Askerî Görevleri
14 Ocak 1902’de kurmay stajı için 3’üncü Ordu emrinde Görice ve
Avlonya Redif Taburlarında görev aldı.
14 Ekim 1902’de 13’üncü Topçu Alayı 2’nci Batarya Komutanlığında
stajda,
543
18 Temmuz 1903’te 20’nci Piyade Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük
Komutanlığında stajda,
18 Mayıs 1904’te 29’uncu Piriştine Redif Tümeni Kurmaylığına,
5 Şubat 1908’de Rumeli’deki eşkıyanın tenkili için teşkil edilen Takip
Kuvvetleri Tugayı Selanik Alayı 2’nci Avcı Taburu Komutanı,
23 Nisan 1909’da 20’nci Nizamiye Alay Komutanı,
14 Temmuz 1910’da 3’üncü Ordu 10’uncu Köprülü Redif Tümeni
Kurmay Başkanı,
14 Mart 1911’de 5’inci Kolordu 14’üncü Nizamiye Tümeni Kurmay
Başkanı olarak atandı. Bu görevde iken Cuma-i Bâlâ güneyinde Bulgarlarla
ve Yenice Vardar’da Yunanlara karşı savaştı.
14 Aralık 1912’de Fatih Tümeni Kurmay Başkanı olarak Kalikiratya
taraflarında Serköprü mevzilerinde ve Edirne ileri harekâtında bulundu.
14 Mart 1914’te 7’nci Nizamiye Tümeni Kurmay Başkanı,
Daha sonra Kayalıtepe Bölge Komutanı olarak tayin edildi. Çanakkale
Cephesi’nde Seddülbahir, Kerevizdere, Zığındere Muharebelerine katıldı.
Yine bu cephede Arıburnu Kuzey Grubu Sol Kanat Bölgesi Kurmay
Başkanı olarak görev yaptı.
1 Şubat - 31 Temmuz 1916’da 50’nci Tümen Komutanı olarak Şile -
Anadolu Feneri sahil kısmında yapılan muharebelere katıldı.
1 Eylül 1916 - 20 Temmuz 1917’de aynı görevle Makedonya
Cephesi’nde Drama ve Urfano bölgesindeki muharebelere katıldı.
15 Ekim 1917 - 15 Mart 1918’de 49’uncu Tümen Komutanı olarak
görev yaptı.
Temmuz 1920’de birliğiyle Bulgaristan’a sığındı ve Aralık 1920’de
Bulgaristan’dan döndü.
1 Mayıs 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı ve
15’inci Tümen Komutanı olarak atandı. Bu görevde iken Kütahya batısındaki
bölgede Eskişehir önünde Sakarya Muharebesi’ne katıldı.517
17 Eylül 1921’de Ankara Komutanı,
26 Kasım 1921’de Adana Bölgesi İşgal ve Tesellüm Komisyon
Başkanı,
4 Ocak 1922’de Mersin Bölgesi Komutanı,
29 Temmuz 1922’de 3’üncü Kolordu Komutanı olarak tayin edildi ve
Başkomutan Muharebesi’ne katıldı.
517
544
6 Ekim 1923’te Kolordusu ile İstanbul’a girdi.
8 Ekim 1934’te 3’üncü Kolordu Komutanı iken emekli oldu.
Harp Madalyası,
Afgan Hükûmeti Serdar-ı Alâ Nişanı,
Bulgar Hükûmeti Üçüncü Dereceden St. Aleksandr Nişanı,
İkinci Dereceden Alman Demir Salip Nişanı,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve Takdirname ile ödüllendirildi.
1923’te Kırklareli Milletvekilliği ve 1935’te İstanbul Milletvekilliği
yaptı.518
518
s. 92 - 94. Cepheden Meclise; s. 135. MSB Arşivi, Şahsi Dosyası.
545
ALİ HİKMET AYERDEM
Korgeneral
(1314 - P.16)
(1876 - 1939)
Aile Durumu
1876 yılında Yenişehir’de doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 21 Mart
1939’da vefat etti.519 İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı 29
Öğrenim Durumu
1889 yılında Bursa Askerî Ortaokulu, 1893 yılında Işıklar Askerî
Lisesini bitirdi. 24 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 26 Aralık 1898’de
teğmen, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902’de kurmay yüzbaşı
olarak mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
26 Aralık 1898’de teğmen;
18 Aralık 1899’da üsteğmen;
3 Mart 1904’te kurmay kıdemli yüzbaşı;
9 Aralık 1907’de kurmay binbaşı;
29 Kasım 1914’te kurmay yarbay;
28 Ağustos 1918’de kurmay albay;
31 Ağustos 1922’de mirliva (tümgeneral);
30 Ağustos 1926’da korgeneral.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra kurmay stajı için 3’üncü
Ordu emrine atandı.
519
Personel Başkanlığı web sitesi. Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990),
s. 35’te 20 Mart 1939’da vefat ettiği belirtilmektedir.
546
31 Temmuz 1902’de 17’nci Nişancı Taburu 1’inci Bölüğe,
25 Nisan 1903’te 15’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Batarya
Komutanı,520
5 Ocak 1904’te Siroz’daki 14’üncü Süvari Alayı 4’üncü Bölük
Komutanı,
19 Mayıs 1907’de Selanik Şark Demir Yolları Hat Müfettişi,
Orduda teşkil edilen Takip Alayının Kumanovadaki Taburuna (91’inci
Alay 2’nci Tabur) tayin edildi.
Daha sonra görülen lüzum üzerine Filorina’daki 24’üncü Alay 1’inci
9 Aralık 1907’de Cumai Bâlâ’da 89’uncu Alay 4’üncü Tabur
Komutanı,521
23 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu 65’inci Alay Komutanı olarak atandı.522
31 Mart olayı üzerine Hareket Ordusu karargâhı ile İstanbul’a gelerek
Yıldız’a yürüyen kol kumandanı sıfatıyla Yıldız’ı teslim aldı.
İsteği üzerine yeniden Alayına döndü.523
19 Ocak 1910’da İzmir - Afyon, İzmir - Aydın Demir Yolları Hat
Komiseri,
29 Eylül 1912’de Çatalca Ordusu Menzil Müfettişliği Kurmay Başkanı,
15 Ocak 1911’de ilave görev olarak 6’ıncı İzmir Nizamiye Tümeni
Kurmaylığına atandı.
19 Mayıs 1912’de Aydın Vilayeti Urla Kazasındaki altın ve civa
madeninin keşfiyle görevlendirildi.
9 Haziran 1912’de Demir Yolu komiserliği işleriyle uğraşmak için 6’ıncı
Tümen emrine atandı.
29 Eylül 1912 seferberliğinde İzmir Demir Yolu Komiseri,
18 Aralık 1912’de Çatalca Ordusu Menzil Müfettişliği Kurmay Başkanı,
26 Ekim 1913’te Divan - ı Örfi Askerî Kitabetine,
30 Aralık 1913’te İzmir Demir Yolu Komiserliğine,
8 Ocak 1914’te 5’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
520
Şahsi Dosyasında yer alan bir diğer belgede bu batarya 4’üncü Bölük olarak geçmektedir.
521
Şahsi Dosyasında yer alan bir belgede bu görevinden bahsedilirken diğer bir belgede bu
bilgiye hiç yer verilmemiştir.
522
MSB Arşivi Şahsi Dosyası.
523
547
29 Kasım 1914’te 4’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
2 Eylül 1915’te 49’uncu Tümen Komutanı, (Bu görevindeyken Kafkas
Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.)
12 Mart 1917’de İzmir Demir Yolları İşletme Müdürü olarak atandı.
12 Aralık 1918’de işten el çektirildi. (Hükûmet değişikliği sonucu)
28 Ocak 1921’de İnebolu üzerinden Anadolu’ya geçti ve Garp
Cephesi emrine verildi.
10 Mart 1921’de 11’inci Tümen Komutanı,
4 Mayıs 1921’de Kolordu Komutanı yetkisiyle Millî Müdafaa Vekâleti
(MSB) Müsteşarı;
6 Kasım 1921’de 2’nci Kolordu Komutanı olarak atandı.
19 Ocak 1923’te Bursa Milletvekili olarak seçildi.
10 Mayıs 1934’te 6’ıncı Kolordu Komutanı,
30 Mayıs 1935’te isteği üzerine emekliye ayrıldı.
1 Ağustos 1902’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,524
Avusturya Macaristan Hükûmeti tarafından Fronsuva Josef Nişanı,
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
II’nci Dönem Bursa Milletvekili,
V’inci Dönem Gaziantep Milletvekili.525
524
Şahsi Dosyasında bulunan bir başka belgede Dördüncü Rütbeden Mecidî Nişanı, Gümüş
İmtiyaz Madalyası, Alman Harp Madalyası, Avusturya Fransuva Josef Nişanı, İstiklal Madalyası
ile ödüllendirildiği belirtilmektedir.
525
MSB Arşivi Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise; s. 131, Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen
ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s. 95-97. Görgülü; s. 118, 123, 271,
292.
548
MEHMET SAİT
Kurmay Yarbay
(1314 - P.18)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Sivas’ta doğdu. Mustafa Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1898’de teğmen,
2 Haziran 1908’de binbaşı,
Askerî Görevleri
1’inci Ordu Asker Alma Kurulu Kurmay Başkanı,
5 Nisan 1914’te 3’üncü Kolordu 9’uncu Tümen 25’inci Alay Komutanı
22 Haziran 1915’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Harp Madalyası,
526
549
ŞEFİK TÜRSAN
Tümgeneral
(1314 - P.20)
(1881 - 1959)
Aile Durumu
1881 yılında İstanbul’da doğdu. İsmail Bey’in oğludur. 16 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1898’de teğmen,
30 Ekim 1907’de kurmay binbaşı
14 Haziran 1915’te kurmay yarbay,
1 Mart 1918’de kurmay albay,
Askerî Görevleri
9 Ocak 1902’de stajda,
22 Temmuz 1903’te 14’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğüne,
14 Nisan 1904’te Köprücü Redif Tümeni Kurmaylığına,
3 Ekim 1904’te Redif Tümenleri Komutanı ve Müfettişliği
Kurmaylığına,
8 Temmuz 1906’da Genelkurmay 4’üncü Şubesine,
30 Ekim 1907’de 2’nci Ordu 105’inci Redif Alayı 4’üncü Çatalca
Taburu Komutanı,
7 Ekim 1908’de Genelkurmay Merkez Şubesine,
Daha sonra Berlin’den alınacak mitralyözlerin alınması ve teslim
edilmesi görevine,
Bu görevi sona erdikten sonra tekrar eski görevine döndü.
550
29 Eylül 1912’de Batı Ordusu Kurmaylığına,
14 Temmuz 1913’te geçici olarak Genelkurmay 1’inci Şubeye,
18 Temmuz 1913’te 10’uncu Tümen Kurmaylığına,
28 Eylül 1913’te Genel Karargâh 3’üncü Şubesine,
15 Aralık 1913’te Genelkurmay 4’üncü Şubesine,
12 Ocak 1914’te 4’üncü Kolordu 30’uncu Nizamiye Alayı Komutanı,
8 Mart 1915’te 14’üncü Kolordu Kurmay Başkanı,
16 Aralık 1916’da 15’inci Kolordu Kurmay Başkanı,
3 Mayıs 1917’de 5’inci Tümen Komutanı,
7 Ağustos 1917’de Genel Karargâh 3’üncü Şubeye,
9 Ekim 1917’de Genel Karargâh 3’üncü Şubeye,
9 Ekim 1917’de Genel Karargâh 3’üncü Şube Müdür Muavini,
17 Mart 1917’de Yıldırım Ordular Grubu emrine,
9 Nisan 1918’de 8’inci Ordu Kurmay Başkanı,
7 Ocak 1919’da Askerî Demir Yolları ve Limanlar Müdür Muavini,
31 Ağustos 1919’da Geçici Teşkilat-ı Esasiye Komisyonuna,
19 Kasım 1919’da Genelkurmay Dairesi İkmal Şubesi Müdürü,
22 Mayıs 1920’de Personel Şubesi emrine,
6 Kasım 1920’de Genelkurmay Dairesi 4’üncü Kavanin (Kanunlar)
Şubesi Müdürü,
11 Kasım 1920’de Tetkik ve Tasnif-i Zabitan Komisyonu Üyesi olarak
atandı.
6 Aralık 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
8 Aralık 1921’de Millî Savunma Bakanlığı emrine,
1 Ocak 1922’de Millî Savunma Müsteşar Muavini,
23 Ekim 1922’de 1’inci Ordu Kurmay Başkanı,
27 Ağustos 1923’te Genelkurmay 1’inci Şube Müdürü,
27 Aralık 1923’te Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Vekili olarak tayin
edildi.
551
11 Mart 1914’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü Dereceden
Muharebe Liyakat Madalyası,
25 Şubat 1916’da Alman İmparatorluğu’nun Demir Salip Nişanı,
14 Mart 1916’da Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
17 Ağustos 1917’de Bavyera Hükûmeti’nin Taçlı ve Kılınçlı Meziyet-i
Askerî Nişanı,
10 Kasım 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Piyade
Üçüncü Sınıf Harp Alametli Demir Taç Nişanı,
23 Ağustos 1918’de Alman İmparatorluğu’nun Birinci Sınıf Demir Salip
527
552
HACI HAMDİ PİRSELİMOĞLU
Kurmay Albay
(1314 - P.23)
(1878 - 1967)
Aile Durumu
1878 yılında Trabzon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 2 Mart 1967
tarihinde vefat etti. Trabzon Asri Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
rütbesiyle, devam ettiği Harp Akademisinden 9 Ocak 1902 tarihinde kurmay
Yükselme Tarihleri
1898’de teğmen,
10 Ağustos 1908’de kurmay binbaşı,
12 Ocak 1915’te kurmay yarbay,
14 Ocak 1916’da kurmay albay.
Askerî Görevleri
26 Mayıs 1902’de 28’inci Süvari Alayı 2’nci Bölüğüne,
6 Temmuz 1903’te Hicaz Demir Yolu işlerine,
10 Ağustos 1908’de 4’üncü Ordu 25’inci Nizamiye Alayı 2’nci
Taburuna,
15 Ocak 1910’da 7’nci Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
15 Ocak 1911’de 28’inci Nizamiye Erzurum Tümenine,
30 Eylül 1911’de Aşiret Alayları Müfettişliği Kurmay Başkanı,
Daha sonra 3’üncü Ordu Menzil Müfettişliği Kurmaylığına, 528
Nisan 1916’da Lazistan ve Havalisi Komutanı,529 (Kafkas Cephesi)
528
529
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2‘nci Cilt, 2’nci Kısım, 2‘nci Kitap, Kafkas Cephesi 3’üncü
Ordu Harekâtı; s. 180.
553
7 Eylül 1916’da 37’nci Kafkas Tümeni Komutanı,
17 Ocak 1918’de 36’ncı Kafkas Tümeni Komutanı,
3 Ekim 1918’de 5’inci Ordu emrine atandı.
Daha sonra Trabzon Vali Vekili,
10 Ağustos 1920’de Harbiye ve Bahriye ile Askerî Kurumlar Satış
Komisyonuna tayin edildi.
Millî Mücadele'ye karşı cephe aldığı için mahkeme kararı ile 4 Şubat
1924’te askerlikle ilişiği kesildi.
23 Eylül 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası ile
530
554
MUSTAFA EDİP TÖR
Kurmay Albay
(1314 - P.29)
(1881 - 1960)
Aile Durumu
1881 yılında Adapazarı’nda doğdu. Servet Paşa’nın oğludur. 3 Eylül
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898
tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu. 14 Ekim 1909 tarihinde öğrenimine
başladığı Harp Akademisinden 28 Temmuz 1912 tarihinde mezun oldu. 1
Kasım 1912’de kurmay oldu.
Yükselme Tarihleri
25 Aralık 1898’de teğmen,
7 Ocak 1913’te kurmay binbaşı,
14 Mart 1916’da kurmay yarbay,
Askerî Görevleri
28 Temmuz 1912’de 3’üncü Ordu emrine,
25 Ağustos 1899’da 3’üncü Ordu 46’ncı Redif Alayı 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğüne,
28 Aralık 1901’de aynı taburun 3’üncü Bölüğüne,
14 Ekim 1903’te 2’nci Nizamiye Alayı 2’nci Taburu 2’nci Bölüğüne,
11 Mayıs 1904’te Rumeli Jandarma Tensikatına,
21 Aralık 1908’de 3’üncü Ordu Ordu 45’inci Alay Redif İzmir Taburuna
atandı.
14 Ekim 1909’da Harp Akademisinde öğrenime başladı.
26 Şubat 1911’de 23’üncü Tümen 69’uncu Alay 2’nci Nizamiye
29 Eylül 1912’de Genel Karargâh Kurmaylığına,
555
11 Mayıs 1913’te Aydın Tümeni Kurmaylığına,
20 Eylül 1913’te Veliaht’ın Başyaverliğine,
8 Ocak 1914’te Genelkurmay 4’üncü Şubeye,
15 Ocak 1914’te 3’üncü Nizamiye Tümeni Kurmaylığına,
3 Eylül 1914’te 1’inci Kolordu Kurmaylığına,
27 Aralık 1914’te Genelkurmay İstihbarat Şubesine,
29 Ağustos 1915’te 15’inci Kolordu Kurmaylığına,
25 Mayıs 1916’da 11’inci Tümen Komutanı,
Daha sonra 2’nci Ordu Kurmay Başkanı,
13 Aralık 1916’da 3’üncü Tümen Komutanı (becayişen) olarak atandı.
Bu görevde iken katıldığı İkinci Gazze Muharebesi’nde yaralandı.
5 Mayıs 1917’de İstanbul’a döndü.
14 Temmuz 1917’de geçici olarak Harp Matbuat Karargâhı Müdürü,
4 Eylül 1917’de Dobruca Askerî İdaresi Osmanlı Temsilcisi olarak
tayin edildi.
27 Ocak 1918’de İstanbul’a döndü.
21 Mart 1918’de Bükreş barış görüşmeleri için giden Osmanlı
Heyeti’nin refakatine,
5 Ağustos 1918’de Ukrayna Hükûmeti ile yapılan anlaşma gereğince
alınacak yiyecek ve sairenin teslim ve sevki işine,
18 Ağustos 1918’de Ordu Dairesi Başkan Muavini Vekili,
Daha sonra Mütareke Komisyonu’nda Askerî Temsilcisi olarak
görevlendirildi. Fakat 17 Haziran 1919’da bu görevinden istifa etti.
13 Ekim 1919’da Üsera (Esirler) Muamelat Şubesi Müdürü olarak
atandı.
19 Şubat 1920’de üç ay süre ile izinli olarak Antalya’ya gitti. Fakat geri
gelmediği için 8 Haziran 1920’de Personel Dairesi emrinde görevlendirildi.
30 Mayıs 1921’de Ordu Dairesi Başkan Vekili,
5 Haziran 1921’de Ordu Dairesi Başkanı,
19 Ağustos 1921’de Depo Kıtaatı Müfettişi,
Daha sonra ek görev olarak Suriye Sınır Belirleme Komisyonuna,
20 Nisan 1922’de Suriye Hudut Komiseri,
18 Ocak 1923’te Hilâfet Makamı Başyaveri olarak atandı.
3 Haziran 1923’te isteği ile emekli oldu.
556
Harp Madalyası,
12 Aralık 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
18 Kasım 1917’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Askerî Liyakat Madalyası,
8 Şubat 1918’de Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
11 Nisan 1918’de Kılınçlı Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile
531
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi; Kurmay
Defterleri, C. 3, s. 568.
557
ABDÜLKERİM
Yarbay
(1314 - P.30)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Kahramanmaraş’ta doğdu. Sait Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
7 Şubat 1899’da 5’inci Ordu 26’ncı Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 2’nci
Bölüğüne,
1 Mayıs 1899’da Mekteb-i İdadi-i Şahane’de Lisan Muavini,
24 Haziran 1899’da Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de Lisan Muavini,
20 Ocak 1902’de San’a Askerî Ortaokulu Lisan Muavini,
1 Ekim 1904’te aynı okulda Dâhiliye Subayı,
9 Mart 1908’de Halep’te Lisan Öğretmeni,
3 Temmuz 1909’da Bursa Askerî Lisesi Fransızca Muavini,
2 Ekim 1910’da Beşiktaş Askerî Ortaokulu Fransızca Öğretmeni,
27 Nisan 1911’de Mersin Alayı Mersin Taburuna,
10 Eylül 1914’te Mersin Askerlik Şubesine,
Birinci Dünya Savaşı seferberliği dolayısıyla 16’ncı Tümen 48’inci Alay
1’inci Tabur Komutanı olarak atandı. Katıldığı Arıburnu Muharebelerinde
18/19 Mayıs 1915’te yaralandı.
2 Eylül 1915’te Lapseki Askerlik Şubesine,
Eylül 1916’da 157’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
558
10 Mayıs 1917’de 5’inci Ordu emrine,
Daha sonra 185’inci Alay Komutanı,
19 Temmuz 1919’da Tetkik-i Hesabat Komisyonu Üyesi,
17 Aralık 1919’da Adliye-i Askeriye İstatistik Şubesi Müdürü,
16 Eylül 1920’de Adliye-i Askeriye Dairesi Ceza İşleri Şubesi Müdür
Muavini olarak atandı.
21 Ocak 1924’te askerlikle ilişiği kesildi.
23 Aralık 1928’de 4 Ekim 1928 tarihinden itibaren olmak üzere
emekliliğine karar verildi.
532
559
HALİS
Binbaşı
(1314 - P.32)
(1876 - ...)
Aile Durumu
1876 yılında Kütahya’da doğdu. Ahmet Muhtar Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
12 Temmuz 1915’te binbaşı.
Askeri Görevleri
14 Ocak 1899’da 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
29 Ocak 1899’da 2’nci Ordu 16’ncı Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 4’üncü
Bölüğe (becayişen),
17 Eylül 1903’te Koşukavak Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
21 Ekim 1903’te 100’üncü Redif Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
5 Mart 1904’te 2’nci Ordu 101’inci Alay 4’üncü Koşukavak Taburu
2’nci Bölüğe,
13 Ağustos 1905’te 2’nci Ordu 4’üncü Nizamiye Tümeni Kurmay
Mülhaklığına,
18 Temmuz 1908’de 2’nci Ordu 97’nci Redif Alayı 4’üncü Cesir
Mustafa Paşa Taburu 4’üncü Bölüğe,
19 Aralık 1908’de 14’üncü Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe (Bu tabur, Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 3’üncü Kolordu
27’nci Alay 1’inci Tabur adını almıştır.),
14 Kasım 1911’de 3’üncü Kolordu 27’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci
Bölüğe atandı.
560
12 Temmuz 1915’te 27’nci Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak tayin
edildi. 533
31 Ağustos 1915’te 27’nci Alay Komutanı,
4 Mayıs 1916’da 2’nci Menzil Müfettişliğine bağlı Resülayn ve
Diyarbakır Hat Komutanı,
19 Ağustos 1917’de Mardin Menzil Mıntıka Müfettişliğine,
5 Nisan 1918’de Silvan Hat Komutanı,
Haziran 1918’de Siverek Nokta Komutanı,
16 Aralık 1918’de Mardin Nokta Komutanı,
9 Temmuz 1919’da Bitlis Askerlik Şubesi Başkanı,
16 Eylül 1919’da 33’üncü Tümen Askerlik Dairesi Başkan Vekili,
1 Ağustos 1921’de Levazım 3’üncü Kısım Amiri,
Daha sonra 7’nci Kolordu Levazım 2’nci Kısım Amiri olarak atandı.
1 Ekim 1925’te malulen emekli edildi.
30 Kasım 1901’de Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
3 Mayıs 1915’te Harp Madalyası,
Yazdığı Eserler
Çanakkale Raporu, İstanbul 1975.
533
534
561
İBRAHİM REFET BELE
Tümgeneral
(1314 - P.39)
(1881 - 1963)
Aile Durumu
1881 yılında Selanik’te doğdu. Mehmet Servet Bey’in oğludur. 2 Ekim
1963’te vefat etti. İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedildi. Ailesinin
yerinde kalması isteği üzerine devlet mezarlığına nakledilemedi.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de mezun
oldu. 13 Eylül 1909’da girdiği Harp Akademisine savaş nedeniyle ara verdi
ve 1 Kasım 1912’de birincilikle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
10 Şubat 1906’da yüzbaşı;
7 Ocak 1913’te kurmay binbaşı,
28 Şubat 1915’te kurmay yarbay,
14 Aralık 1916’da kurmay albay,
1 Ocak 1921’de tümgeneral.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de 3’üncü Ordu emrine atandı.
2 Ocak 1899’da 3’üncü Ordu 67’nci Alay 3’üncü Tabur 2’nci Bölük
Takım Komutanı,
6 Kasım 1899’da 65’inci Alay 2’nci Tabur 4’ncü Bölük Komutanı olarak
atandı.
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 107’nci Redif Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölük Takım Komutanı,
562
12 Şubat 1905’te Selanik Merkez Jandarma Taburu Vodina Bölüğüne
atandı.
Ekim 1909’da yeniden Harp Akademisine devam etti.
26 Ekim 1910’da 2’nci Ordu 9’uncu Alay 3’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
26 Eylül 1912’de Genel Karargâh Kurmaylığına tayin edildi.
5 Eylül 1913’te Edirne Jandarma Alay Komutanı, Ordu Sahra
Jandarma Komutanı,
20 Aralık 1913’te Alman Askerî Islah Heyeti refakatinde kurmay
Başkanı olarak atandı.
3 Ağustos 1914’te 4’üncü Ordu kurmaylığına,,
7 Mart 1915’te 10’uncu Tümen Komutanı,535
10 Mart 1915’te Hicaz Seferi Kuvvetler Komutanı (Ma‘an’da),
11 Ağustos 1915’te 23’üncü Tümen Komutanı,
13 Aralık 1916’da 11’inci Tümen Komutanı, daha sonra Kudüs Menzil
Müfettişi,
18 Ocak 1916’da 43’üncü Tümen Komutanı,
3 Nisan 1917’de 53’üncü Tümen Komutanı,
29 Temmuz 1917’de 22’nci Kolordu Komutan Vekili,
9 Ekim 1917’de 22’nci Kolordu Komutanı,
17 Ekim 1918’de Jandarma Genel Komutanı,
17 Mayıs 1919’da 3’üncü Kolordu Komutanı olarak atandı. Bu
görevindeyken Mustafa Kemal ile birlikte İstanbul’dan ayrılarak 19 Mayısta
Samsun’a geldi.
23 Temmuzda katıldığı Erzurum Kongresi’nde Heyeti Temsiliye
üyeliğine seçildi.
23 Ekim 1919’da Heyeti Temsiliye tarafından Batı Anadolu’daki
durumu yerinde görmek ve komutanlar arasında birliği sağlamak üzere
görevlendirildi.
10 Aralık 1919’da Nazilli’de Aydın Kuvayımilliye Komutanlığını
üstlendi.
535
Şahsi Dosyasında yer alan ve Türkçe bir belgede bu tarihte 4’üncü Tümen Komutanı olarak
atandığı, daha sonra da 3’üncü Ordu Komutanlığı emrine atandığı belirtilmektedir. Yine bu
belgede görev sıraları da farklıdır. Burada Osmanlıca belge esas alınmıştır. MSB Arşivi Şahsi
Dosyası. Ayrıca bk. Mehmet Özdemir; “Refet Bele Paşa”, Kurtuluş Savaşı’na Yön Verenler,
Gazi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını,
Ankara, 1994.
563
14 Haziran 1920’de Yozgat Ayaklanmasının bastırılmasına bir süvari
birliği ile katıldı.
18 Ağustosta Ankara’ya geldi ve İzmir Milletvekili olarak TBMM’nin
Genel Kuruluna takdim edildi.
6 Eylül 1920’de İçişleri Bakanı (Dâhiliye Vekilliğine) seçildi.536
9 Kasım 1920’de Batı Cephesi Güney Kesimi Komutanı olarak atandı.
30 Haziran 1921’de tekrar İçişleri Bakanlığına seçildi.
5 Ağustos 1921’de ek görevle Millî Savunma Bakanlığına getirildi.
10 Ekim 1921’de İçişleri Bakanlığından ayrıldı.
10 Ocak 1922’de Millî Savunma Bakanlığından istifa edip milletvekillik
görevine devam etti.
9 Ekim 1922’de TBMM Hükûmetinin İstanbul Temsilciliğine atandı ve
Doğu Trakya’yı teslim almakla görevlendirildi.
8 Ekim 1923’te Trakya Komutanlığı görevi sona erdiğinden İstanbul
Milletvekili sıfatıyla TBMM’de hizmetine devam etti.
9 Kasım 1924’te Halk Fırkası’ndan istifa etti.
17 Kasımda kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları
arasında yer aldı.
1 Kasım 1926’da milletvekilliğinden istifa etti.
8 Aralık 1926’da kendi isteğiyle emekli oldu.
1915 yılında Almanya’nın İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
23 Eylül 1916’da Gümüş İmtiyaz Madalyası,
3 Nisan 1917’de Muharebe Altın Liyakat Madalyası,
13 Ağustos 1917’de Avusturya ve Macaristan Hükûmeti tarafından
Kılınçlı İkinci Dereceden Mecidî Nişanı
25 Ağustos 1917’de Almanya İmparatoru tarafından Birinci Dereceden
Demir Salip Madalyası,
536
537
564
1935 yılında yeniden İstanbul milletvekili seçilerek parlamentoya girdi.
VI, VII ve VIII. Dönemlerde de İstanbul milletvekili seçilerek TBMM’deki yerini
1950 yılına kadar korudu.538
8 Nisan 1950’de Beyrut’taki Birleşmiş Milletler Ortadoğu Filistin
Mültecilerine Yardım ve Bayındırlık Ajansı Türkiye Delegeliğine atandı. 22
Şubat 1961’de bu görevden ayrıldı.539
538
539
MSB Arşivi, Şahsi Dosyası. Cepheden Meclise; s. 69.
565
NAZMİ SOLOK
Korgeneral
(1314 - P.44)
(1876 - 1956)
Aile Durumu
1876 yılında Balıkesir’de doğdu. Abdullah Bey’in oğludur. 1 Ocak
1956’da İstanbul’da vefat etti. 540 Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı
29 Kasım 1988’de devlet mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’da teğmen
Yükselme Tarihleri
25 Aralık 1898’de teğmen,541
1907’de yüzbaşı,
15 Şubat 1916’da yarbay,
15 Ekim 1924’te tümgeneral,
30 Ağustos 1930’da korgeneral.542
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de 7’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 9’uncu Bölük
2’nci Takım Komutanı,
540
541
542
Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademe Komutanların Biyografileri; s. 109.
566
16 Temmuz 1903’te Gerede Redif Alayı 2’nci Tabur 2’nci Bölük Takım
Komutanı,
20 Haziran 1907’de Bâlâ Redif Tümeni 2’nci Tabur 4’üncü Bölük
Komutanı,
2 Kasım 1908’de 2’nci Tümen Mülhakı,
11 Şubat 1911’de 3’üncü Tümen Mülhakı,
Haziran 1914’te 7’nci Alay 1’inci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
14 Eylül 1915’te 7’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
2 Aralık 1915’te 44’üncü Alay Komutanı,
3 Mart 1916’da 3’üncü Alay Komutanı,
12 Mart 1918’de Bağımsız 50’nci Tümen ve Fırat Grubu Komutanı
olarak atandı.
27 Mart 1918’de Bağdat Han Muharebesi’nde birliğiyle esir düştü ve
12 Haziran 1920’de esaretten döndü.
20 Haziran 1920’de Mudanya yoluyla Anadolu’ya geçti.
27 Haziran 1920’de 56’ncı Tümen Komutanı ve Denizli Mutasarrıfı,
7 Aralık 1920’de 1’inci Süvari Tümeni Komutanı ve Konya Vali Vekili,
16 Aralık 1920’de Menderes Grubu Komutanı,
19 Şubat 1921’de 2’nci Süvari Tümeni Komutanı ve Menderes Grubu
Komutanı,
15 Haziran 1921’de 6’ncı Tümen Komutanı olarak atandı.
27 Haziran 1925’te 1’inci Kolordu Komutan Vekili,
2 Ekim 1925’te 7’nci Kolordu Komutanı,
8 Ocak 1930’da 5’inci Kolordu Komutanı,
1 Ocak 1933’te Millî Savunma Bakanlığı Müsteşarı,
30 Ağustos 1935’te 4’üncü Kolordu Komutanı,
30 Kasım 1936’da Millî Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı görevinde
bulundu.
2 Ekim 1939’da emekli oldu.
567
1916 yılında İkinci Dereceden Demir Salip Madalyası,
1921 yılında TBMM tarafından İstiklal Madalyası,
1923 yılında Afgan İstiklal Nişanı ile ödüllendirildi.543
543
568
MÜMTAZ KAYNAK
Tuğbay
(1314 - P.55)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Bodrum’da doğdu. Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896 tarihinde girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’da
Yükselme Tarihleri
25 Aralık 1898’da teğmen,
1 1 Haziran 1934’te tuğbay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de 4’üncü Ordu emrine,
16 Ocak 1899’da 3ncü Ordu 48’inci Redif Alayı 4’üncü Cine Taburu
21 Ekim 1202’de 3’üncü Ordu 24’üncü Redif Tugayı Kurmaylığı
Mülhak Subaylığına,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 136’ncı Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
569
28 Nisan 1904’te 3’üncü Ordu 33’üncü Görüce Redif Tümeni
Kurmaylığı Mülhak Subayı,
1906 yılında Kosova Bölgesi Komutanlığı Kurmay Başkanı,
20 Haziran 1907’de Siroz’da bulunan 5’inci Ordu 35’inci Alay 4’üncü
Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
Daha sonra 3’üncü Ordu açığına alındı.
8 Temmuz 1908’de Manastır Olağanüstü Komutanlığı refakatine tayin
edildi.
9 Ekim 1908’de 5’inci Ordu açığına alındı.
31 Ocak 1911’de 8’inci Kolordu Yaverliğine,
29 Aralık 1912’de 8’inci Nişancı Alayı 1’inci Tabur 2’nci Bölüğe,
(Balkan Savaşı’nda Bolayır Savaşı’nda esir düştü ancak aynı gece
esaretten kurtulmayı başardı.)
8 Aralık 1913’te geçici olarak Mareşal Osman Paşa Başkanlığında
kurulan Divan-ı Âli evrak memurluğuna,
Birinci Dünya Savaşı başlarında Cebel Lübnan’da eşkıya takibine
katıldı.
Daha sonra 67’nci Alay 8’inci Tabur Komutanı,
Şubat 1916’da 67’nci Alay Komutanı,
31 Ekim 1916’da Takip Kuvvetleri Komutanı,544
67’nci Alay ile Bi’rüssebi ve Kudüs Muharebelerine katıldı.
14 Mayıs 1918’de Şam’da Fabrikalar Müdürü olarak atandı.
15 Haziran 1918’de Yıldırım Ordular Grubu Personel Şubeye,
16 Ekim 1918’de Halep’te 7’nci Ordu emrine,
19 Ekim 1918’de 3’üncü Kolordu Levazım Başkanı,
17 Kasım 1919’da İnşaat Şubesi Teftiş Heyeti Kısım Amiri olarak tayin
edildi.
17 Aralık 1920’de Tefrik ve Tazyif-i Zabitan Üyesi olarak atandı.
3 Aralık 1921’de İnebolu yoluyla Ankara’ya gitti.
544
570
Daha sonra Adana’da yeni kurulan 24’üncü Tümen 32’nci Piyade Alay
Komutanı,
1922 yılında Adana ve Havalisi Komutanlığı emrine atandı.
27 Ağustos 1923’te Denizli Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
11 Eylül 1923’te 51’inci Alay Komutanı,
24 Mart 1926’da Mardin Sınır Alayı Komutanı,
14 Temmuz 1929’da Suriye Sınır Belirleme Komisyonu Başkanı,
14 Şubat 1931’de 6’ncı Kolordu 41’inci Alay Komutanı olarak atandı.
2’nci Kolordu 8’inci Şube Müdürü iken 10 Kasım 1936’da emekli oldu.
Harp Madalyası,
İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
TBMM tarafından Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi.
VI. Dönem Aydın milletvekili olarak görev yaptı.545
545
571
SAİT GÜRFIRAT
Kurmay Binbaşı
(1314 - P.63)
(1880 - 1954)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Sait Paşa’nın oğludur. 1 Eylül 1954’te
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Almanya’da öğrenimini tamamladıktan sonra 1
Ağustos 1903’te yüzbaşı oldu. 9 Kasım 1910’da girdiği Harp Akademisinden
28 Temmuz 1912’de mezun oldu.546 21 Kasım 1915’te kurmay oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Şubat 1899’da Genel Levazım Dairesi 4’üncü Şubesine atandı.
Daha sonra tahsil için Almanya’ya gitti. Öğrenimi tamamlayarak
7 Ekim 1903’te Genelkurmay Dairesi 2’nci Şubesine,
10 Aralık 1908’de 1’inci Ordu Kurmay Mülhaklığına,
19 Mayıs 1909’da 1’inci Ordu 3’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabura,
31 Temmuz 1912’de Genelkurmay Dairesi 3’üncü Şubeye,
3 Ağustos 1914’te Genelkurmay Dairesi 1’inci Şubeye,
20 Nisan 1915’te 1’inci Ordu Kurmaylığına,
22 Temmuz 1916’da Genel Karargâh 2’nci Şubeye,
546
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 - 1990); s. 57,
572
7 Şubat 1918’de 78’inci Alay Komutanı,
8 Mayıs 1918’de 20’nci Tümen Kurmaylığına,
3 Kasım 1918’de 2’nci Ordu Kurmaylığına,
21 Kasım 1918’de Personel Dairesi emrine,
26 Haziran 1919’da İstanbul Muhafızlığı emrine,
Daha sonra 15’inci Kolordu Kurmay Başkan Vekili,
16 Ekim 1919’da Personel Dairesi emrine tayin edildi.
23 Şubat 1920’de emekli oldu.
28 Ekim 1915’te Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
21 Ocak 1917’de Harp Madalyası,
10 Ekim 1918’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı ile
547
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Kurmay Defterleri, C 4, s. 668.
573
MUSTAFA SAFFET
Albay
(1314 - P.65)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Kıbrıs’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da binbaşı,
Askerî Görevleri
3 Eylül 1899’da Yanya’da 21’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci
Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 108’inci Gönüllü Redif Alayı 2’nci Tabur
3’üncü Bölük Komutanı olarak atandı. Bu görevde iken Gevgili bölgesinde
eşkıya takibinde bulundu.
12 Ağustos 1907’de 94’üncü Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
574
Haziran 1908’de 42’nci Redif Alayı 1’inci Selanik Taburu 1’inci Bölük
Komutanı (Bu tabur, Mart 1911’de yapılan teşkilat değişikliğinde Selanik
Alayı Selanik Redif Taburu adını almıştır.) atandı.
13 Nisan1909’da Selanik Gönüllü Taburu ve Hareket Ordusu ile
İstanbul’a,
1910 yılında aynı taburla Arnavutluk isyanında Koçanik havalisine
gitti.
Daha sonra aynı birlikle Selanik Karaburun savunmasında bulundu.
23 Haziran 1912’de gönüllü olarak Trablusgarp Savaşı’na müfreze ve
mevki komutanı olarak katıldı.
Balkan Savaşı’nda Maydos’ta Akdeniz Mürettep Kuvvetlerinde Çan
Alayı talim ve terbiyesine,
Daha sonra Edremit Müstahfız Taburu Komutanı,
Balkan Savaşı ileri harekâtında 30’uncu Nizamiye Tümeni 90’ıncı Alay
1’inci Tabur Komutanı,
1913 yılı sonlarında 4’üncü Kolordu İzmir Divan-ı Harb-i Örfine,
27 Şubat 1916’da 42’nci Nizamiye Tümeni 123’üncü Alay Komutanı,
1916 yılı ortalarında Gelibolu’da geçici olarak 42’nci Tümen Levazım
Başkan Vekili,
6 Mart 1918’de İslâm Ordusu 3’üncü Kafkas Tümeni 8’inci Alay
Komutanı,
Ağustos 1918’de ilave görev olarak Ahısha548 Mutasarrıfı,
Kasım 1918’de ilave görev olarak Ardahan Mutasarrıfı, Oltu Mahalli
Hükûmet Başkanı,
Şubat 1919’da Tortum’da 3’üncü Kafkas Tümeni Divanıharp Başkanı,
Mayıs 1919’da Erzurum’da 15’inci Kolordu İnşaat Heyeti Başkanı,
Eylül 1919’da 15’inci Kolordu Levazım Başkanı,
Nisan 1920’de Hasan Kale, Zivin, Sarıkamış, Kars’da Doğu Cephesi
Levazım Başkanı,
Nisan 1921’de staj için 9’uncu Kafkas Tümeni 17’nci Alay Komutanı ve
Kızılçakçak - Ermenistan Hudut Birlikleri Komutanı,
Eylül 1921’te Kızılçakçak Sınır Alayı Komutanı,
Eylül 1923’te Sarıkamış’ta Doğu Sınır Komiser Muavini,
548
Çıldır’a bağlı. Akbayar; s. 3.
575
18 Mart 1924’te Sarıkamış’ta 9’uncu Kolordu Üstsubay ve Subay
Divanıharp Üyesi,
20 Haziran 1924’te 1’inci Kolordu 57’nci Tümen 176’ncı Alay Komutan
Muavini,
21 Ocak 1925’te Harp Akademisi Personel Müdürü,
19 Ağustos 1926’da Muğla’da Dağ Tugayı 1’inci Alay Komutan
Muavini,
1 Haziran 1927’de Muğla Dağ Tugayı 2’nci Alay Komutanı,
Ağustos 1927’de Genelkurmay Başkanlığı Harekât Dairesi emrine,
27 Ekim 1927’de 3’üncü Kolordu 2’nci Şube Müdürü olarak atandı.
14 Nisan 1918’de Harp Madalyası,
549
576
ÖMER VASFİ
Yarbay
(1314 - P.92)
(1880 - ...)
Aile Durumu
1880 yılında Küçükmustafapaşa’da doğdu. Mercan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Haziran 1903’te üsteğmen,
Haziran 1907’de yüzbaşı,
Ağustos 1926’da yarbay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Hassa Ordusu Bursa Redif Tümeni 4’üncü Bolu
Alayı 4’üncü Tabura,
Haziran 1903’te Bursa Tümeni İzmit Tugayı Şile Redif Taburu 3’üncü
Bölüğe,
Nisan 1904’te Taraklı Redif Taburu 1’inci Bölüğüne (becayişen),
Haziran 1907’de Bursa Tümeni Mihaliç Alayı Mihaliç Redif Taburu
Daha sonra Fatih Askerlik Dairesi Başkanı,
Temmuz 1908’de Kasımpaşa Askerlik Şubesi Başkanı,
1911 yılında 2’nci Kolordu 2’nci Tabur 9’uncu Bölük Komutanı,
14 Haziran 1916’da 14’üncü Tümen 64’üncü Alay Komutanı olarak
atandı.
Eylül 1917’de Fırat Grubunun İngilizlere esir düşmesi üzerine kendisi
de esir düştü. Esaretten kurtulduktan sonra Halep Menzil Müfettişliği emriyle
Dir-i Zor Mıntıka Müfettişliği Levazım Başkanı,
Daha sonra Halep - Bağdat Demir Yolu istasyonu sevk üyesi olarak
görev yaptı.
577
30 Ağustos 1918’de Mondros Mütarekesi’nin imzalanması üzerine
Konya’da 12’nci Kolordu emrine atandı.
Daha sonra sırasıyla; 20’nci Kolordu Levazım 2’nci Kısım Amirliğine,
12’nci Kolordu Levazım 2’nci Kısım Amirliğine tayin edildi.
Ağustos 1921’de Kocaeli Grubu 17’nci Tümen 61’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı olarak göreve başladı.
İstiklal Savaşı’nda Eskişehir civarında, Çukurhisar, Karaköy, Bursa
civarında Filadar ve Bandırma, Kapıdağ Muharebelerine katıldı.
Mudanya Mütarekesinden sonra sırasıyla: 18’inci Tümen Levazım
Başkanı,
1’inci Ordu Levazım Başkanlığı 2’nci Kısım Amiri,
İpsala Askerlik Şubesi Başkanı,
61’inci Tümen 159’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak görev yaptı.
1926 yılında Genelkurmay Harp Dairesine atandı.
4’üncü Kolordu 8’inci Tümen 135’inci Alay Komutanı iken 30 Mayıs
1931’de emekli oldu.
1916 yılında (Çanakkale’de) Muharebe Madalyası,
1916 yılında Kılınçlı Gümüş Muharebe Liyakat Madalyası,
550
578
İBRAHİM
Binbaşı
(1314 - P.93)
(1875 - ...)
Aile Durumu
1875 yılında Radovişte’de doğdu. Hasan Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 24 Aralık 1898’de mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra Üsküp’te 18’inci Nizamiye
Alayı 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
2 Ekim 1903’te 125’inci Redif Alayı 1’inci Tabur 3’üncü Bölük
Komutanı,
12 Ağustos 1907’de 9’uncu Tümen 35’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
1912 yılı başlarında Selanik - Kırvalaka(?) Hattı Muhafızı,
Yine aynı yıl 15’inci Tümen İdare Subaylığına atanarak Balkan
Savaşı’na katıldı.
1913 yılında Halep’te 6’ncı Kolordu emrine atandı.
Daha sonra Maraş’ta 2’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı
olarak görev yaptı.
Birinci Dünpya Savaşı seferberliği ilan edildikten sonra Maraş’tan
10 Temmuz 1915’te Çanakkale’de 57’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı
olarak tayin edildi. Burada yaralanarak İstanbul’a tedavi için gönderildi.
Tedaviden sonra tekrar cepheye dönerek 57’nci Alay 3’üncü Tabur
579
Daha sonra 125’inci Alay emrine atandı ve 3’üncü Tabur Komutanı
olarak Söke Havalisi ve Sahilleri Komutanlığında bulundu.
Haziran 1916’da Galiçya’da 15’inci Kolordu emrine gönderilerek 20’nci
Nizamiye Tümeni 62’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı. Burada
yapılan muharebelerde yaralanarak Avusturya hastanesine sevk edildi.
Tedaviden sonra 2’nci Tabur Komutanlığına tayin edildi.
Temmuz 1918’de 62’nci Alay Komutanlığı Vekâletine tayin edildi. Bu
Alaya komuta ederken esir düştü.
551
580
ŞERİF YAÇAĞAZ
Albay
(1314 - P.94)
(1876 - 1938)
Aile Durumu
1876 yılında Tatarpazarı’nda doğdu. Faik Bey’in oğludur. 5 Ekim
1938’de vefat etti. Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
22 Ekim 1916’da yarbay,
Askerî Görevleri
2 Temmuz 1899’da 3’üncü Ordu 18’inci Tümen 69’uncu Alay 2’nci
Tabur 4’üncü Bölük Takım Komutanı,
1 Ocak 1904’te 128’inci Redif Alayı 4’üncü Vodina Taburu 1’inci
Bölüğe,
12 Mayıs 1910’da 6’ncı Nişancı Taburu 3’üncü Bölük Komutanı (Bu
tabur, 23 Şubat 1911’de 19’uncu Tümen 191’inci Nişancı Taburu adını
almıştır.),
7 Aralık 1913’te 124’üncü Alay 2’nci Tabur 2’nci Bölük Komutanı,
581
1 Mart 1914’te 124’üncü Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
27 Eylül 1915’te 53’üncü Tümen 161’inci Alay Komutanı,
14 Ekim 1917’de İstanbul Merkez Komutan Muavini,
24 Aralık 1919’da Personel Başkanlığı Merkez Dairesi Tahkik Heyeti
Başkanı olarak tayin edildi.
1920 yılında kaçarak Ankara’ya geldi ve Yozgat Mevki Komutanı ve
Mutasarrıfı olarak görev yaptı.
16 Aralık 1920’de mutasarrıflıktan istifa etti.
31 Ocak 1921’de 41’inci Tümen Komutanı olarak tayin edildi ve bu
görevi ile Sakarya Meydan Muharebesi’ne katıldı.
27 Ağustos 1922’de El-cezire Cephesi’nde Siirt’teki 2’nci Tümen
Komutanı,
13 Ocak 1923’te İstanbul Merkez Komutanı olarak atandı.
22 Kasım 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
8 Ağustos 1917’de Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası,
1 Ocak 1918’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı,
Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü Sınıf Askerî Liyakat
552
Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri; s. 104, 105.
582
MEHMET RUŞEN
Albay
(1314 - P.103)
(1880 - 1932)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Abdülvahit Bey’in oğludur. 1 Mayıs
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
2 Ocak 1899’da 5’inci Ordu 36’ncı Alay 4’üncü Tabur 1’inci Bölük
Takım Komutanı olarak atandı.
Daha sonra Adana ve Halep Redif Tümeninde görevlendirildi.
16 Temmuz 1901’de 5’inci Ordu 10’uncu Tümen açığına alındı.
8 Mayıs 1902’de 2’nci Ordu Uzunköprü İlave Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölük Komutanı,
23 Nisan 1903’te 5’inci Ordu 76’ncı Alay 3’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğüne,
8 Ekim 1905’te 5’inci Ordu 79’uncu Redif Alayı 2’nci Tabur 3’üncü
Bölüğe,
1 Ağustos 1909’da 5’inci Ordu 73’üncü Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
22 Ocak 1911’de Halep Valisi Başkanlığındaki çeşitli komisyonlara,
27 Ocak 1914’te 6’ncı Kolordu Asker Alma Kurulu Mülhaklığına,
583
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 3’üncü Alay 1’inci Tabur 3’üncü
Bölük Komutanı,
31 Mart 1915’te 24’üncü Tümen 58’inci Alay 12’nci Bölüğün teşkilinde
görevlendirildi.
Nisan 1915’te 24’üncü Tümen 58’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
13 Şubat 1916’da 143’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra 143’üncü Alay Komutan Vekili,
10 Şubat 1917’de 58’inci Alay Komutan Vekili,
22 Ağustos 1917’de 58’inci Alay Komutanı, (Şeria Muharebelerine
katıldı.)
Ekim 1918’de Kafkas İslam Ordusu 2’nci Alay Komutanı,
Mondros Mütarekesi’nden sonra 13’üncü Kafkas Alayı Komutanı,
Daha sonra 10’uncu Kafkas Alayı Komutanı,
Ağustos 1919’da 56’ncı Alay Komutanı,
16 Mart 1920’den sonra Divanıharp Daimî Üyesi,
Daha sonra 45’inci Alay Komutan Muavini,
13 Mayıs 1921’de Ankara’da 31’inci Alay Komutan Vekili olarak
atandı. Bu görevde iken Sakarya Meydan Muharebesi’ne katıldı ve
yaralandı.
Daha sonra Adana Üstsubay Divanıharp Üyesi,
41’inci Alay Komutan Muavini,
12 Eylül 1924’te 7’nci Kolordu 2’nci Tümen 18’inci Alay Komutanı, (bu
görevde iken Şeyh Sait isyanına katıldı.)
30 Ağustos 1927’de 7’nci Kolordu Diyarbakır Divan-ı Harb-i Örfi
Başkanı,
22 Ocak 1928’de 7’nci Kolordu Silah ve Mühimmat Heyeti Başkanı,
4 Eylül 1928’de 50’nci Alay Komutanı,
9 Temmuz 1929’da 8’inci Kolordu 15’inci Tümen 38’inci Alay
Görevde iken 1 Mayıs 1932’de vefat etti.
584
4 Mayıs 1905’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
Ekim 1915’te Harp Madalyası,
22 Aralık 1916’da İkinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
16 Mayıs 1918’de Birinci Dereceden Demir Salip Nişanı,
8 Eylül 1927’de TBMM tarafından Kırmızı Kurdeleli İstiklal Madalyası
553
585
ALİ
Binbaşı
(1314 - P.114)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında İstanbul’da doğdu. Hacı Ahmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1918’de binbaşı.
Askerî Görevleri
6 Şubat 1899’da 4’üncü Ordu 19’uncu Nişancı Taburu 2’nci Bölüğe,
14 Mayıs 1901’de 3’üncü Ordu 17’nci Alay 4’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
31 Ocak 1903’te Manastır Askerî Lisesi Dâhiliye Subaylığına,
24 Nisan 1905’te Harp Okulu Dâhiliye Subaylığına,
11 Temmuz 1905’te Tıp Okuluna nakledilerek Veteriner Sınıfları
Dâhiliye Subaylığına atandı.
3 Kasım 1909’da umum açığına alındı.
29 Mart 1910’da Kozana Hastanesinde görevlendirildi.
1 Mayıs 1912’de Genel Karargâh Harita Şubesi Resimhanesine,
1 Haziran 1917’de 61’inci Tümen 189’uncu Alay 3’üncü Tabur
Komutanı,
1 Mart 1918’de 190’ıncı Alay 1’inci Tabur Komutanı, kısa bir süre
sonra da 190’ıncı Alay Komutan Vekili olarak görev yaptı. Sekiz ay bu
görevde kaldı.
586
Mondros Mütarekesi’nden sonra Lapseki’de Anadolu İlga Komisyonu
21 Temmuz 1920’de açığa alındı.
28 Nisan 1923’te sağlık durum nedeniyle emekli oldu.
554
KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi, Şahsi Dosyası. MSB Arşivi; Binbaşı Kls. 23, Dos. 730.
587
MEHMET FEHMİ TINAZTEPE
Tuğgeneral
(1314 - P.123)
(1876 - 1956)
Aile Durumu
1876 yılında Sofya’da doğdu. Abdurrahman Bey’in oğludur.555 14 Mart
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
12 Temmuz 1915’te binbaşı
30 Ağustos 1933’te tuğgeneral.
Askerî Görevleri
25 Şubat 1898’de 3’üncü Redif Ordusu 43’üncü Alay 2’nci Tabur
555
Şenay Sezen Okay, Vedat Okay; Büyük Taarruz’da Batı Cephesi Komutanları ve Şehitleri,
İstanbul 1983, s. 77.
556
588
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 109’uncu Alay 3’üncü Üsküp Taburu
21 Mayıs 1904’te 3’üncü Ordu 4’üncü Avcı Taburu 4’üncü Bölüğe,
12 Ağustos 1907’de 4’üncü Avcı Taburu 4’üncü Bölüğe,
11 Mart 1909’da 1’inci Ordu 5’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur 2’nci
Bölüğe,
19 Mayıs 1909’da 1’inci Nizamiye Ordusu 5’inci Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
10 Ekim 1909’da İstanbul Astsubay Okuluna,
19 Aralık 1912’de Afyonkarahisar Alayı Sandıklı Taburu Komutanı,
13 Mayıs 1914’te Astubay Numune Taburuna,
1915 yılı başlarında 72’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra sırayla 75’inci Alay Komutanı,
125’inci Alay Komutan Vekili, 557
İstiklal Savaşı’nda 56’ncı Alay Komutanı ve 15’inci Tugay Komutanı
olarak görev yaptı. Bu birliklerle Büyük Taarruz’a katıldı.558
1915 yılında Almanya İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip
557
558
Okay; s. 77.
559
589
ALİ HAYDAR
Binbaşı
(1314 - P.166)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Çanakkale’de doğdu. Lütfi Paşa’nın oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
2 Ocak 1899’da 5’inci Ordu 37’nci Nizamiye Alayı 3’üncü Tabur 3’üncü
Bölüğe,
1 Eylül 1904’te 6’ncı Ordu 47’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 2’nci
Bölük Takım Komutanı olarak atandı.
14 Ocak 1909’da 1’inci Ordu açığına alındı.
1 Temmuz 1909’da 1’inci Ordu Mitralyöz 3’üncü Bölüğe,
26 Mart 1910’da 6’ncı Ordu Mitralyöz Bölüğe,
29 Haziran 1912’de Amare Jandarma Taburu Komutanı,
590
7 Şubat 1914’te 13’üncü Kolordu 106’ncı Alay Mitralyöz Bölüğü
Komutanı olarak atandı. Ağustos 1914’te 36’ncı Tümen 106’ncı Alay 2’nci
Tabur 4’üncü Bölük Komutanı,
Kasım 1914’te 107’nci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
29 Ocak 1915’te 107’nci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
1 Mart 1917’de 108’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
16 Eylül 1917’de 106’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
28 Haziran 1918’de 106’ncı Kafkas Alayı Komutan Vekili,
Daha sonra İstanbul Subay Divanıharp Heyeti Üyesi,
1 Mayıs 1920’de İzmit ve Havalisi Kurmaylığına tayin edildi.
Temmuz 1920’de açığa çıkarıldı.
Harp Madalyası,
560
591
MEHMET ŞİNASİ
Yarbay
(1314 - P.184)
(... - ...)
Aile Durumu
Vidin’de doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1896’da girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen rütbesiyle
mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
20 Temmuz 1903’te üsteğmen,
Askerî Görevleri
8 Mart 1899’da 7’nci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü Bölüğe,
20 Temmuz 1903’te 10’uncu Redif Alayı 1’inci Beypazarı Taburu
12 Ağustos 1907’de 10’uncu Redif Alayı 4’üncü Tabur 13’üncü Bölüğe
(bu tabur Mart 1911’de teşkilatında Ankara Alayı 3’üncü Tabur adını aldı.)
8 Ocak 1913’te 102’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
25 Nisan 1913’te 98’inci Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe atandı.
22 Eylül 1915’te 102’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
24 Eylül 1917’de 110’uncu Alay 2’nci Tabur Komutanı,
592
11 Eylül 1918’de 109’uncu Alay Komutan Vekili561
1919 yılında Hınıs Şubesi (Askerlik Şubesi) Başkanlığına atandı.
14 Nisan 1920’de emekli oldu ve daha sonra göreve yeniden alındı.
1 Temmuz 1921’de 60’ıncı Alay 2’nci Tabur Komutanı, aynı yılın
sonunda Artvin Şubesine tayin edildi.
8 Nisan 1925’te 35’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
1926’da 35’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
Daha sonra Edirne Şubesi Başkanı,
Eylül 1928’de 4’üncü Kolordu 61’inci Tümen 195’inci Alay 1’inci Tabur
Komutanı,
7 Eylül 1929’da İki Numaralı Divanıharp Üyesi,
9 Eylül 1930’da 10 Numaralı Tayin Komisyonu Başkanı,
28 Ağustos 1931’de Edirne Askerlik Şubesi Başkanı olarak atandı.
561
Şahsi Dosyasında yer alan belgelerin birinde 5 Ağustos 1918’de 109’uncu Alay Komutanı
olarak atandığı belirtilmektedir.
562
593
ABDÜLBAKİ KORUKOĞLU
Yarbay
(1314 - P.206)
(1877 - 1947)
Aile Durumu
1877 yılında Harput’ta doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 2 Haziran
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de 4’üncü Ordu 8’inci Tümen 32’nci Alay 3’üncü Tabur
2’nci Bölüğe,
3 Ağustos 1905’te 62’nci Redif Alayı 2’nci Hamidiye Redif Taburu
4’üncü Koyulhisar Bölüğüne,
Şubat 1908’de Sivas Askerî Ortaokulu Dâhiliye Subayı,
Daha sonra Elazığ Ortaokuluna (becayişen) atandı.
15 Mart 1910’da açığa alındı.
563
MSB Arşivi; Kls. Yb.1, Dos. 8.
594
Daha sonra 19’uncu Nişanı Taburu 1’inci Bölüğe,
Temmuz 1910’da 31’inci Alay 4’üncü Tabur 9’uncu Bölüğe,
Daha sonra 4’üncü Ordu Kurmaylığı 2’nci Şube Mülhaklığına,
1911 yılında 32’nci Tümen Mülhaklığına atandı. Bu görevde iken
Balkan Savaşı’na katılarak Şarköy ve Bolayır Muharebelerinde bulundu.
1914 yılı başlarında 95’inci Alay Makineli Bölük Komutanı (Bu görevde
iken Bardız Muharebesi’ne katıldı.),
8 Ocak 1915’te 91’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Nisan 1915’te 91’inci Alay Komutan Vekili,
1917 yılında 32’nci Kafkas Alayı Komutan Vekili,
Daha sonra Levazım Başkan Vekili,
17 Mart 1918’de Malatya Talimgâh Komutanı ve 2’nci İnzibat Mıntıka
Komutanı,
Haziran 1918’de 9’uncu ordu emrine,
Kasım 1918’de 3’üncü Tümen 7’nci Alay Komutanı,
Nisan 1919’da Erzincan Müfrezesi Komutanı,
Daha sonra 29’uncu Tümen Askerlik Dairesi Başkanı,
Kasım 1920’de Sarıkamış’ta 18’inci Alay Komutan Vekili,
15 Ekim 1921’de 18’inci Alay Komutanı olarak atandı.
5’inci Kolordu 41’inci Tümen 12’nci Alay Komutanı iken 11 Temmuz
1925’te emekli oldu.
564
595
ALİ ÇETİNKAYA565
Albay
(1314 - P.345)
(1877 - 1949)
Aile Durumu
1877 yılında Afyon’da doğdu. Ahmet Bey’in oğludur. 21 Şubat 1949’da
vefat etti.566
Öğrenim Durumu
1892 yılında Afyon Mülkiye Ortaokulunu bitirdi. Aynı yıl Bursa Askerî
Lisesine girdi ve bu okulu567 bitirdikten sonra 13 Mart 1896’da girdiği Harp
Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Yükselme Tarihleri
19 Nisan 1915’te yarbay,
22 Aralık 1924’te albay.
Askerî Görevleri
25 Aralık 1898’de Selanik 3’üncü Ordu emrine,
3 Eylül 1899’da 3’üncü Ordu 65’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe
atandı. 568
1902’deki Bulgar ayaklanmasının bastırılmasında görev aldı.569
565
Ali Çetinkaya’nın hatıraları Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayımlanmıştır. Bk. Ali
Çetinkaya’nın Millî Mücadele Dönemi Hatıraları; Ankara 1993.
566
567
Ergün Aybars; “İstiklal Mahkemesi Başkanı Ali Çetinkaya”, Ali Çetinkaya’yı Anma Paneli
Bildirileri, Ankara 2000, s. 29.
568
596
15 Mayıs 1903’te 3’üncü Ordu açığına alındı.
6 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 37’nci Redif Alayı 3’üncü Pirlepe Taburu
Depo Memuru, 570
1 Haziran 1904’te İştip’teki 2’nci Avcı Taburu ile eşkıya takibinde
görev aldı.
31 Ağustos 1904’te 3’üncü Tabur 2’nci Bölük İhtiyat Subaylığına,
1 Ekim 1905’te 18’inci Nizamiye Alayı 6’ncı Bölük Komutanı (Bulgar ve
Arnavut çetekelerinin takibi görevinde bulundu.)
18 Mart 1909’da Debre Jandarma Taburu Komutan Vekili, 571
31 Mart (13 Nisan) 1909 ayaklanmasından sonra tahttan indirilerek
Selanik’e getirilen Padişah Abdülhamit’in korumasında görevlendirildi.572
27 Mayıs 1909’da (Jandarma’dan istifa ederek) 18’inci Nizamiye Alayı
2’nci Tabur 2’nci Bölüğe,
24 Ocak 1910’da Manastır’da Rakalar Kazası Kaymakamı,
30 Mayıs 1910’da 3’üncü Ordu 18’inci Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
1’inci Bölüğe,
Mart 1911’de 6’ncı Kolordu 53’üncü Alay 2’nci Tabura,
10 Haziran 1911’de 7’nci Kolordu 7’nci Nişancı Alayı 3’üncü Tabur
1’inci Bölüğe atandı.
19 Aralık 1911’de gönüllü olarak Bingazi‘ye gitti ve mazeretinden
dolayı 29 Temmuz 1912’de Bingazi’den döndü.
25 Eylül 1912’de Aydın Jandarma Bölük Komutanı,
Daha sonra Edirne Vilayeti Araştırma Komisyonu Üyesi,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde Divriği Redif Taburuna tayin
edildi.
24 Kasım 1913’te açığa alında.
11 Aralık 1913’te 1’inci Kolordu İtfaiye Alayı 2’nci Tabur Komutanı
olarak atandı. 573
Birinci Dünya Savaşı’nda Irak ve havalisindeki muharebelere katıldı.
Daha sonra Van Cenubu (güney) Müfrezesi Komutanı olarak Bitlis’in
savunmasında ve düşmandan geri alınmasında etkili oldu. 574
569
570
571
572
573
597
13 Haziran 1916’da 3’üncü Ordu emrinde Manastır Bölgesinde
Müfreze Komutanı,
23 Şubat 1918’de Tümen Komutanı yetkisiyle Takip Müfrezesi
Komutanı,
8 Ağustos 1918’de Üsküdar Bölge Müfreze Komutanı,
31 Mart 1919’da 17’nci Kolordu emrine atandı.575
Mondros Mütarekesinden sonra Ayvalık bölgesindeki 172’nci Alay
15 Mayıs 1919’da Yunanların İzmir’e girmesinden sonra Ayvalık’a
gelen kuvvetlere karşı koyarak milis mücadelesinin ilk cephesini açtı. (29
Mayıs 1919 günü Ayvalık’ta Yunan işgaline karşı Türk ordusunun ilk
kurşununu atan kişidir.576)
25 Ekim 1919’da askerlikten istifa etti. 577
13 Nisan 1920’de İstanbul’un işgali üzerine tutuklanarak Malta’ya
sürüldü.578
1 Ağustos 1917’de Gümüş Muharebe Madalyası,
1917 yılında Alman İmparatorluğu’nun İkinci Sınıf Demir Salip
Madalyası,
1918 yılında Avusturya Macaristan İmparatorluğu’nun Harp Alametli
Üçüncü Sınıf Askerî Liyakat Madalyası,
19 Eylül 1918’de Üçüncü Dereceden Kılınçlı Mecidî Nişanı
574
Cepheden Meclise; s. 83. Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; Kafkas Cephesi, 3’üncü Ordu
Harekâtı Cilt 2, Kısım 2, İkinci Kitap, s. 210.
575
576
Bilal Şimşir; Malta Sürgünleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1985, s. 182.
577
578
Şimşir; s. 182.
579
598
12 Ocak 1920’de İstanbul’da toplanan son Osmanlı Mebusan
Meclisine Afyon mebusu olarak katıldı.
Malta’daki sürgünden 1921 yılında döndü ve Türkiye Büyük Millet
Meclisi Genel Kuruluna Afyon Milletvekili olarak katıldı.
Cumhuriyet Halk Fırkasının kuruluşunda görev aldı. 580
1923, 1927, 1931 1935, 1939,1943 yıllarında yapılan seçimlerde
Afyon milletvekili olarak seçildi. 581
7 Mart 1925’te Ankara İstiklal Mahkemesi Başkanı, 582
16 Şubat 1934’te Bayındırlık Bakanı,
1939 yılı başında kurulan Birinci Refik Saydam hükûmetinde Nafia
Vekili,
Daha sonra 3 Nisan 1939’da (Muhabere ve Münakalat Vekili)
Ulaştırma Bakanı olarak atandı.583
20 Kasım 1940’ta sağlık nedeniyle istifa etti.584
580
581
Naim Sönmez; “Siyaset Adamı Ali Çetinkaya” Ali Çetinkaya’yı Anma Paneli Bildirileri, Ankara
2000, s. 137.
582
583
Türk Ansiklopedisi C. 11, Ankara, 1963, s. 472, 473.
584
Sönmez; s. 137.
599
MUSTAFA ASIM
Albay
(1314 - P.360)
(1874 - 1962)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Ali Bey’in oğludur. 27 Ocak 1962’de
öldü.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
7 Şubat 1899’da 3’üncü Ordu 70’inci Nizamiye Alayı 1’inci Tabur
29 Aralık 1903’te 114’üncü Redif Alayı 2’nci Vulçetrin Taburu 4’üncü
Bölük Komutanı,
29 Aralık 1907’de 3’üncü Ordu 131’inci Redif Alayı 1’inci Görice
Taburu 4’üncü Bölük Komutanı,
20 Şubat 1911’de 24’üncü İşkodra Tümeni 72’nci Alay 3’üncü Tabur
3’üncü Bölük Komutanı olarak atandı.
600
Balkan Savaşı öncesinde Tuz kazasında meydana gelen büyük
Malisar Muharebelerine katıldı. Balkan Savaşı sırasında alayıyla esir düştü.
Daha sonra İstanbul’a döndü ve Edirne’nin ele geçirilmesi harekâtına
katıldı.
22 Temmuz 1913’te 70’inci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölüğe tayin
edildi.
Daha sonra Asir Tümeni açığına alındı.
2 Şubat 1915’te 121’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
Daha sonra 121’inci Alay Komutanı olarak atandı ve Hicaz
bölgesindeki muharebelere katıldı.
13 Şubat 1919’da esir edildi. 22 Aralık 1919’da esaretten döndü.
22 Mart 1920’de Tekirdağ Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi olarak tayin edildi.
Tekirdağ’ın Yunanlar tarafından işgali üzerine İstanbul’a döndü.
21 Eylül 1920’de 1’inci Tümen 1’inci Alay Komutanı olarak atandı.
7 Ocak 1921’de Kastamonu ve Havalisi Üstsubay Divanıharp Başkanı,
28 Temmuz 1921’da Kocaeli’de 17’nci Tümen 63’üncü Alay Komutanı,
Eylül 1921’de Adana ve Havalisi Komutanı Üstsubay Divanıharp
Başkanı,
1 Eylül 1923’te 5’inci Kolordu Divanıharp Başkanı,
10 Ocak 1924’te 23’üncü Alay Komutanı,
14 Ocak 1928’de 9’uncu Piyade Alayı Komutanı olarak atandı.
Bu görevdeyken 22 Ekim 1931’de emekliye sevk edildi.
585
601
ŞEVKET
Binbaşı
(1314 - P.362)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında Ankara’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
29 Nisan 1899’da 2’nci Ordu 3’üncü Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
6 Şubat 1902’de 2’nci Ordu 14’üncü Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 1’inci
Bölüğe,
1 Mayıs 1904’te 11’inci Alay 3’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
16 Temmuz 1905’te 2’nci Ordu 21’inci Redif Alayı 3’üncü Tabur
23 Haziran 1908’de Hamidiye - Hicaz Hat Muhafızlığıyla görevli Alayın
2’nci Tabur 1’inci Bölüğüne,
20 Şubat 1909’da aynı taburun 1’inci Bölük Komutanı,
602
11 Mayıs 1911’de 1’inci Kirmastı Alayı Kepsut Taburu 2’nci Bölüğe,
22 Aralık 1913’te 1’inci Kirmastı Alayı Kepsut Taburu 3’üncü Bölüğe,
1914 yılında Kepsut Askerlik Şubesi 3’üncü Bölüğe,
1 Mart 1917’de 152’nci Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1918 yılında 8’inci Kolordu Mürettep Tümen 66’ncı Alay Komutanı
olarak atandı. Bu görevde iken Filistin Cephesi’nde İngilizler tarafından esir
edildi.
29 Eylül 1919’da esaretten döndü.
24 Kasım 1919’da Bolu Divan-ı Harbi Örfi Üyesi,
20 Mayıs 1920’de Özel Teftiş Komisyonuna tayin edildi.
11 Nisan 1918’de Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi.586
586
603
AHMET FAZIL
Albay
(1314 - P.372)
(1876 - 1940)
Aile Durumu
1876 yılında Erzurum’da doğdu. Rıfat Bey’in oğludur. 12 Nisan
1940’ta vefat etti.587
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Haziran 1915’te binbaşı
6 Kasım 1920’de yarbay
Askerî Görevleri
29 Aralık 1898’de 4’üncü Ordu 8’inci Tümen 8’inci Nişancı Taburu
15 Mart 1907’de 28’inci Alay 1’inci Tabur 4’üncü Bölüğe,
14 Mart 1910’da 85’inci Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe atandı.
Daha sonra Tabur komutanı olarak Yemen’e gitti.
Haziran 1913’te Yemen’den dönerek Edirne’de 29’uncu Tümen 85’inci
Alaya katıldı.
587
604
1914 yılı başlarında 85’inci Alay 2’nci Tabur Komutanı olarak tayin
edildi.
10 Aralık 1914’te Pasinlere giderek burada savaştı ve sağ kolundan
yaralandı.
22 Aralık 1914’te yeniden yaralandı ve Erzurum’a geldi.
Haziran 1915’te 85’inci Alay Komutanı olarak atandı ve sağ
bacağından yaralandı.
1916 yılında Kafkas Ordusu teşkilatında 36’ncı Tümen 106’ncı Alay
Komutanı,
1917 yılında 9’uncu Tümen 17’nci Alay Komutanı,
6 Kasım 1920’de 11’inci Tümen 60’ıncı Alay Komutanı,
1923 yılında 1’inci Ordu Divanıharp Başkanı,
Daha sonra 18’inci Tümen 61’inci Alay Komutanı,
70’inci Alaya,
Eylül 1925’te 3’üncü Kolordu Üstsubay ve Subay Divanıharp Başkanı,
1926 yılında 4’üncü Kolordu 7’nci Şube Müdürü,
1928 yılında 23’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
1918 yılında Gümüş Liyakat Madalyası ,
588
605
VACİT YALÇINALP
Albay
(1314 - P.448)
(1878 - 1949)
Aile Durumu
1878 yılında San’a da doğdu. 7 Aralık 1949’da vefat etti.589
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1904 yılında binbaşı,
28 Temmuz 1918’de albay.
Askerî Görevleri
Harp Okulunu bitirdikten sonra 2’nci Ordu 10’uncu Nizamiye Alayı
4’üncü Tabur 1’inci Bölüğe,
1900 yılında 51’inci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölük Komutanı,
1902 yılında 52’nci Alay 2’nci Tabur 3’üncü Bölük Komutanı,
1902 yılı sonlarında Asir’de bulunan 66’ncı Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1904 yılında Yemen’de 55’inci Alay 2’nci Tabura,
589
606
1909 yılında 8’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı olarak atandı. Bu
taburla Arnavutluk Harekâtına katıldı. (Daha sonra bu tabur, 9’uncu Alay
2’nci Tabur adını aldı ve bu taburla Balkan Savaşı’na katıldı.)
2 Şubat 1914’te 9’uncu Alay Komutan Muavini,
29 Kasım 1914’te 9’uncu Alay Komutanı,
1 Mart 1915’te 1’inci Seferi Kuvvetler Komutan Vekili,
Daha sonra 9’uncu Alay Komutanı olarak atanmıştır. (Bu görevde iken
İran ve Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katılmıştır.)
20 Kasım 1915’te 51’inci Tümen Komutan Vekili olarak atandı ve kısa
bir süre sonra tekrar eski görevine döndü.
5 Mart 1917’de yaralandı.
16 Nisan 1917’de 51’inci Tümen Komutan Vekili,
4 Ağustos 1918’de Kafkas Harp Ganimetleri Heyeti Başkanı,
Aralık 1918’de Üstsubay Divanıharp Üyesi,
19 Kasım 1919’da Divan-ı Harb-i Örfi Üyesi,
26 Nisan 1920’de Tümen Komutanlığı yetkisiyle Burdur, Isparta,
Antalya Bölge Komutanı ve Burdur Askerlik Dairesi Başkanı,
8 Ekim 1920’de Tümen Komutanlığı yetkisiyle Konya Mevki Komutanı,
30 Kasım 1921’de Divan-ı Harb-i Mahsusi Üyesi,
23 Ekim 1922’de Kars Askerli Dairesi Başkanı olarak atandı.
5 Tammiz 1924’te emekli oldu.590
Harp Madalyası
Gümüş Harp Liyakat Madalyası,
Gümüş Harp İmtiyaz Madalyası,
Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.591
590
591
607
AHMET ŞAKİR ÖZSOYLU
Yarbay
(1314 - P.495)
(... - ...)
Aile Durumu
Kütahya’da doğdu. Reşit Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 24 Şubat 1899’da teğmen
Yükselme Tarihleri
24 Şubat 1899’da teğmen,
22 Temmuz 1908’de yüzbaşı
Askerî Görevleri
4 Ekim 1899’da 3’üncü Ordu 71’inci Nizamiye Alayı 2’nci Tabur 4’üncü
Bölüğe,
29 Aralık 1903’te 3’üncü Ordu 117’nci Redif Alayı 1’inci Yenipazar
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 48’inci Redif Alayı 4’üncü Tabur
29 Eylül 1910’da 3’üncü Ordu 40’ıncı Redif Alayı 4’üncü Tabur 4’üncü
Bölüğe,
Mart 1911’de Prizren Alayı İpek Taburuna,
14 Mart 1912’de İpek Alayı Gusine Taburu 1’inci Bölüğüne atandı.
30 Ocak 1913’te 13’üncü Kolordu 7’nci Tümen açığına alındı.
Daha sonra İzmir’e gelerek geçici olarak Sivas Tümeni Sıhhiye Bölüğü
Komutanlığına atandı.
12 Mart 1913’te geçici olarak Yıldız Hastanesi İaşe Komisyonu
Başkanı,
29 Nisan 1914’te Sandıklı Askerlik Şubesi 3’üncü Bölük Komutanı,
608
1915 yılında Çanakkale’de 1’inci Ordu 2’nci Tümen 5’inci Alay 1’inci
Tabur 2’nci Bölüğe,
Daha sonra Bağdat’a giderek 5’inci Alay 3’üncü Bölüğe tayin edildi.
Aynı Alayın 1’inci Tabur Komutan Vekili,
1 Mart 1917’de 5’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı olarak atandı.
1 Mayıs 1917’de Musul’da açılan 2’nci Devir Topçu Üstsubay kursuna
katıldı.
1 Temmuz 1917’de 6’ncı Tümen 191’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Ağustos 1918’de 191’inci Alay Komutan Vekili,
Eylül 1918’de 191’inci Alay Komutanı olarak atandı.
Aralık 1918’de Kuvayımilliye teşkilatlarında bulundu.
12 Temmuz 1919’da Kütahya’da 159’uncu Alay Komutan Vekili,
Eylül 1921’de Afyon’da 23’üncü Tümen Subay ve Er Divanıharp
Başkanı,
Haziran 1922’de 1’inci Sınıf Sarayönü Nokta Komutanı,
Eylül 1922’de Eşme Şube Başkanı,
Ekim 1923’te Ilgın, Kadınhan’da Askerlik Şube Başkanı,
30 Ağustos 1928’de Cizre Askerlik Şubesi Başkanı olarak tayin edildi.
1916 yılında Gümüş Liyakat Madalyası
592
609
İSMAİL HAKKI KUT
Binbaşı
(1314 - P.504)
(1862 - ...)
Aile Durumu
1862 yılında Çerkeş’te doğdu. Hasan Fehmi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
1891 yılında girdiği Harp Okulundan 25 Aralık 1898’de teğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 8’inci Süvari Alayı emrine
atandı.
22 Haziran 1899’da 8’inci Nizamiye Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
26 Ekim 1905’te 5’inci Edirne Redif Süvari Alayı 1’inci Bölük Takım
Komutanı,
18 Temmuz 1908’de 11’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
31 Ağustos 1910’da 38’inci Redif Alayı 2’nci İştip Taburu 8’inci
Bölüğe,
15 Şubat 1911’de 3’üncü Ordu 66’ncı Nizamiye Alayı 4’üncü Tabur
Mart 1911’de 5’inci Kolordu 40’ıncı Alay 1’inci Tabur 3’üncü Bölüğe,
15 Aralık 1912’de 9’uncu Kolordu 28’inci Tümen emrine,
15 Nisan 1915’te Merkez Komutanlığı Cephesi Müdürü olarak atandı.
14 Aralık 1916’da staj yapmak üzere 5’inci Ordu emrine tayin edildi.
22 Ekim 1917’de 123’ncü Alay 3’üncü Tabura,
Daha sonra 123’üncü Alay Komutan Vekili,
4 Haziran 1918’de Kafkas Ordusu Komutanlığı emrine atandı.
610
24 Eylül 1918’de Karacasu Askerlik Şubesi Başkanı,
30 Kasım 1918’de İstanbul Muhafızlığı emrine,
19 Ekim 1919’da Biga Askerlik Şubesi Başkanlığına atandı.
10 Ocak 1921’de umum açığına alındı.
Millî Mücadele’ye Afyon Cephesi 4’üncü Tümen 40’ıncı Alay 3’üncü
Tabur komutanı olarak katıldı.
593
611
MUSTAFA ASIM ASIMGİL
Kurmay Yarbay
(1314 - Sv.1)
(1879 - 1941)594
Aile Durumu
1879 yılında İzmit’te doğdu. Nuri Bey’in oğludur. 8 Mart 1941’de vefat
etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
17 Mart 1914’te kurmay yarbay.
Askerî Görevleri
Harp Akademisinden mezun olduktan sonra 4’üncü Ordu emrine
atandı ve sırayla 19’uncu Tabur 3’üncü Bölük Komutanı, 22’nci Süvari Alayı
5’inci Bölük Komutanı, 21’inci Topçu Alayı 5’inci Bölük Komutanı olarak
görev yaptı.
4 Mart 1904’te 4’üncü Ordu Erkân-ı Harbiye 1’inci Şubeye
22 Eylül 1904’te Trabzon İnşaat Komutanlığı emrine atandı.
Bu sırada Trabzon Askerî Ortaokulunda cebir, matematik dersleri
verdi.
6 Temmuz 1908’de 4’üncü Ordu 62’nci Redif Alayı 1’inci Karahisar
Taburuna,
5 Ağustos 1908’de Genelkurmay Başkanlığı’nda 3’üncü Şubeye
atandı.
1909 yılında Çifteler Çiftliğindeki Hara tetkik ve teftişiyle görevle
komisyon başkanı,
594
612
1910 yılında Genelkurmay Başkanlığı’nda 4’üncü Şube’ye tayin
edildi.
1910 yılı sonunda Yemen Millî Kuvvetler Kurmaylığına atanarak
Yemen’e gitti.
26 Şubat 1911’de Hadide’ye çıkarak 1’inci Harekât Şubesi Müdürü
iken Haraz Mıntıka Komutanı,
Daha sonra San’a’da Mürettep 1’inci Tümen Kurmay Başkanı olarak
görev yaptı. Aynı zamanda 3’üncü Şube Müdürlüğü görevini de yürüttü.
Kasım 1911’de sekiz ay 39’uncu Tümen Komutan Vekili,
Daha sonra 14’üncü Kolordu Kurmay Başkan Vekilliğinin yanı sıra 1,
2, 4’üncü Şube Müdürlüğü görevinde de bulundu.
4 Nisan 1913’te tedavi için İstanbul’a geldi.
20 Ocak 1914’te 3’üncü Kolordu 3’üncü Süvari Tugay Komutanı,
17 Mayıs 1914’te ilave görev olarak 3’üncü Kolordu Divan-ı Harb-i
Mahsusa Başkanı,
3 Ağustos 1914 Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 2’nci Ordu
Menzil Müfettişi,
Şubat 1915’te İzmir’de İhtiyat Tümen Komutanı olarak atandı. Ancak
Tümenin mevcudu olmadığından bu tümen daha sonra 42’nci Tümen adını
aldı ve adı geçen kişi 42’nci Tümen Komutanı olarak görev yapmaya
başladı.
1916 yılında bu tümenle Çanakkale Cephesi’ne giderek Asya Grubu
emrine girdi.
15 Şubat 1916’da İstanbul’a geldi.
16 Mayıs 1916’da Genel Depo Birlikleri Müfettişliği Refakatine,
Daha sonra Genç Dernekleri Başkan Yardımcısı,
22 Ağustos 1918’de 36’ncı Kafkas Tümen Komutanı,
Aralık 1918’de 15’inci Tümen Komutanı,
11 Eylül 1919’da İzmit’de bulunan 1’inci Tümen Komutanı,
12 Kasım 1919’da Personel Dairesi emrine,
4 Mayıs 1920’de 25’inci Kolordu 1’inci Subay Divanıharp Başkanı,
2 Haziran 1920’de geçici olarak oluşturulan Esirleri Teftiş Heyetinde
Kurmay Başkanı,
9 Haziran 1920’de görevi uhdesinde kalmak üzere Askerî Sulh
Komisyonuna,
613
9 Şubat 1921’de Harp Sorumluları Tahkik Heyeti Üyesi olarak atandı.
İstanbul’da açıkta iken 17 Nisan 1923’te sağlık nedenlerinden dolayı
emekli oldu.
Üçüncü Mecidî Nişanı,
Üçüncü Dereceden Osmani Nişanı ile ödüllendirildi.595
595
614
MEHMET ATIF ATEŞDAĞLI
Yarbay
(1314 - Sv.48) (Jandarma)
(1876 - 1947)
Aile Durumu
1876 yılında Girit’te doğdu. İsa Nuri Bey’in oğludur. 3 Aralık 1947’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
13 Mart 1896’da girdiği Harp Okulundan 13 Ocak 1899’da teğmen
Yükselme Tarihleri
3 Kasım 1917’de yarbay.
Askerî Görevleri
13 Ocak 1899’da 5’inci Ordu 29’uncu Süvari Alayı 3’üncü Bölük Takım
Komutanı,
29 Ağustos 1904’te 30’uncu Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
12 Nisan 1909’da Şam’da Askerî Ortaokul Dâhiliye Subaylığına,
6 Aralık 1911’de Halep Askerî Ortaokul Müdürlüğü emrine,
21 Temmuz 1912’de Jandarma sınıfına nakledilmek suretiyle Müntefik
(Irak’ta) Jandarma Tabur Komutanı,
29 Temmuz 1913’te Bağdat Jandarma Komutanı,
615
14 Ağustos 1914’te Seyyar Jandarma Birliğine,
1 Şubat 1916’da Musul Jandarma Tabur Komutanı,
15 Mart 1916’da Nablus Jandarma Tabur Komutanı,
21 Eylül 1916’da 6’ncı Hecin Süvari Alayı Komutanı,596
8 Mayıs 1917’de Beyrut Jandarma Alay Komutanı olarak tayin edildi.
1919 yılında Kara Kuvvetleri emrine verilerek Eskişehir Bölge
Komutanı olarak atandı.597
9 Eylül 1919’da İngilizler tarafından tutuklanarak İstanbul’a gönderildi
ve Çanakkale’de hapsedildi. 3 ay sonra İstanbul dışına çıkmak üzere serbest
bırakıldı.
24 Aralık 1919’da İstanbul Merkez Dairesi İnşaat Komisyonu emrine
atandı.
1920 yılında kaçarak Ankara’ya geldi ve o sırada kurulmakta olan
Jandarma Genel Komutanlığına atandı.
6 Haziran 1920’de 24’üncü Tümen Komutanı olarak tayin edildi.
18 Ağustos 1921’de izinli kabul edilerek Niğde’de ikamet etti.598
18 Şubat 19123’te Samsun Kalemi Başkanı olarak atandı ancak bu
görevi kabul etmediğinden açığa alındı.599
1923 - 1926 yılları arasında açıkta olarak Mersin’de ikamet etti.
27 Ekim 1926’da Ankara İstiklal Mahkemesi kararıyla emekli edildi.
Osmanlı Devleti’nce çeşitli nişan ve madalyalarla,
TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve Takdirname ile ödüllendirildi.600
596
s. 106 - 107.
597
598
s. 107.
599
600
s. 107.
616
CELAL BORAZAN
Yarbay
(1314 - Sv.68)
(1876 - 1925)
Aile Durumu
1876 yılında Trabzon’da doğdu. Necip Bey’in oğludur. 24/25 Şubat
1925’te Kırklareli’de vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
14 Aralık 1916’da binbaşı,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 9’uncu Süvari
Alayına,
22 Haziran 1899’da 11’inci Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
29 Mart 1900’de 3’üncü Ordu 14’üncü Süvari Alayına,
14 Haziran 1901’de 10’uncu Süvari Redif Alayı 4’üncü Bölük Prizren
Redif Takım Komutanı,
Nisan 1910’da Üsküp Müfrezesi’ne atandı.Bu görevi ile Arnavutluk
İsyanının bastırılması harekâtına katıldı.
31 Ağustos 1910’da 2’nci Aşiret Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
10 Ocak 1911’de 23’üncü Süvari Alayı 3’üncü Bölüğe,
10 Ağustos 1911’de Arhavi 2’nci Rusya Hudut Bölüğüne,
30 Ekim 1912’de 30’uncu Tümen Emir Subaylığına,
21 Aralık 1912’de 23’üncü Alay 5’inci Bölüğe,
14 Aralık 1913’te 2’nci Kolordu 8’inci Süvari Alayı 5’inci Bölüğe,
11 Mart 1914’te 3’üncü Kolordu Süvari Alayı 1’inci Bölük Komutanı,
617
14 Aralık 1916’da 4’üncü Ordu 3’üncü Kolordu 7’nci Süvari Alayı
Daha sonra Hecin Süvar Alayı Komutanı,
1 Ocak 1918’de Hicaz Seferi Kuvvetler 58’inci Tümen Ester Süvari
Alayı Komutanı olarak atandı.
19 Şubat 1919’da İngilizlere esir oldu ve 21 Ekim 1919’da esaretten
döndü.
Millî Mücadele’ye 17’nci Süvari Alayı Komutanı olarak katıldı.
15 Aralık 1923’te Harbiye Dairesi Süvari Şubesi Müdürü olarak tayin
edildi.
601
618
OSMAN ŞÜKRÜ
Albay
(1314 - Ağ.Top.1)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878’de Rodos’ta doğdu. Yusuf Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
23 Nisan 1895’te girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Ocak 1899’da
Yükselme Tarihleri
31 Ocak 1898’de teğmen;
Askerî Görevleri
20 Ekin 1900’de Çatalca İstihkâmatı 1’inci Topçu Alayı 1’inci Tabur
2’nci Bölüğe,
16 Eylül 1902’de 2’nci Topçu Alayı 4’üncü Tabur 2’nci Bölüğe,
29 Mayıs 1907’de 1’inci Alay 2’nci Tabur 4’üncü Bölüğe,
22 Kasım 1909’da Mühendishane Ağır Topçu Bölüğüne,
16 Şubat 1911’de Ağır Topçu Genel Müfettişliği 1’inci Şube Müdür
Muavini,
11 Mart 1912’de geçici olarak Çanakkale Boğazı‘nda 3’üncü Ağır
Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı,
20 Ekim 1913’te Personel Müdürlüğü Ağır Topçu Kısım Müdürü,
4 Kasım 1914’te Personel Dairesi İstihbarat Kalemi Müdürü olarak
atandı.
4 Kasım 1915’te Budapeşte’ye gönderildi. 19 Şubat 1916’da İstanbul’a
geri döndü.
619
31 Mart 1917’de İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki 2’nci Ağır Topçu
Alay Komutanı olarak tayin edildi.
23 Nisan 1918’de atış talimleri konusunda incelemelerde bulunmak
üzere Berlin’e gitti.
25 Mart 1919’da Personel Dairesi Topçu Şubesi Müdürü,
17 Şubat 1921’de Topçu ve Nakliye Şubesi Mülhaklığına,
4 Kasım 1922’de İstanbul Müdafaa-i Milliye (Millî Savunma)
Komisyonu Personel Şubesi Müdürü,
14 Mart 1923’te Millî Savunma Bakanlığı Personel Dairesi emrine,
20 Mart 1923’te Topçu ve Nakliye, Otomobil Şubesi Müdürü,
26 Mayıs 1924’te Tecrübe ve Muayene Heyeti Poligon Müdürü,
30 Ağustos 1927’de 8’inci Kolordu Topçu Alayı Komutanı,
13 Mayıs 1928’de 3’üncü Ordu Topçu Mütehassıslığına,
7 Ekim 1930’da İzmir Müstahkem Mevki 5’inci Topçu Alay Komutanı
olarak atandı.
29 Mayıs 1907’de Hicaz Demir Yolu Madalyası,
15 Mart 1916’da Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Nişanı ve Manevi olarak Leopold Nişanının Şövalye rütbesi,
21 Nisan 1916’da Donanma Madalyası,
15 Ekim 1916’da Beyaz Şeritli Harp Madalyası,
19 Mart 1917’de Dördüncü Dereceden Osmani Nişanı,
Nişanı,
602
620
HALİL KEMAL KOÇER
Tümgeneral
(1314 - Top.2)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. 15 Eylül 1910’da öğrenim için Almanya’ya
gitti. 14 Eylül 1912’de Almanya’dan döndü.
Yükselme Tarihleri
30 Ağustos 1930’da tuğgeneral,
Askerî Görevleri
12 Mart 1900’de 4’üncü Ordu 22’nci Alay 2’nci Seyyar Topçu Bölüğe,
8 Temmuz 1900’de 4’üncü Ordu 20’nci Alay 4’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne,
9 Kasım 1908’de 4’üncü Ordu 21’inci Alay 5’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne,
11 Mart 1909’da 4’üncü Ordu 20’nci Alay 5’inci Seyyar Topçu
6 Ekim 1912’de 1’inci Ordu Müfettişliği Topçu birliğine,
621
15 Ocak 1914’te Harbiye Dairesi 8’inci Nakliye Şubesine,
30 Ağustos 1914’te 5’inci Kolordu emrine,
31 Ekim 1915’te 5’inci Ordu 15’inci Alay 1’inci Tabur Komutanı,
7 Mart 1916’da 15’inci Alay Komutanı,
15 Temmuz 1917’de 39’uncu Alay Komutanı olarak atandı.
1918 yılında 25’inci Kolordu Topçu Komutanı olarak görev yaptı.
Daha sonra Almanya’da Dağ Topçu Atış Okuluna gitti. (bir ay)
5 Şubat 1918’de üç hafta süreyle Sahra Topçu Atış Okuluna ve üç
hafta süreyle de Batı Cephesi’nde görev yaptı.
28 Ekim 1918’de Atış Okulu Müdür Vekili,
26 Şubat 1919’da Personel Dairesi emrine,
27 Aralık 1920’de Mürettep 1’inci Tümen Topçu Alayı Komutanı,
9 Mayıs 1921’de Mevzi Harbi Talimatname Komisyonu Üyesi,
11 Ağustos 1921’de ek görev olarak Genelkurmay 3’üncü Şubeye
tayin edildi.
1920 - 1923 yılında Mim Mim Grubu teşkilatı Heyet-i Merkeziye Üyesi
ve Beyoğlu Komutanı,
1922 - 1924 yılları arasında Harp Akademisinde silah ve topçuluk
dersleri öğretmeni,
10 Eylül 1924’te 2’nci Ordu Müfettişliği Topçu Mütehassısı,
31 Mayıs 1928’de İzmir Müstahkem Mevki Topçu Tugay Komutanı
olarak atandı.
1930 - 1931 yılları arasında Büyük Kumandan kursuna katıldı.
1934 yılında 2’nci Ordu Topçu Müfettişi,
Genelkurmay Başkanlığı Topçu Müfettişliğinde görev yaptı.
10 Şubat 1939’da emekli oldu.603
23 Aralık 1903’te Beşinci Dereceden Mecidî Nişanı,
4 Ocak 1905’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
1 Eylül 1915’te Gümüş İmtiyaz Madalyası,
603
622
5 Şubat 1918’de Avusturya ve Macaristan İmparatorluğu’nun Harp
Alametli Üçüncü Sınıf Liyakat Madalyası,
Harp Madalyası,
Liyakat Madalyası,
İmtiyaz Madalyası,
Birinci ve İkinci Dereceden Demir Salip Madalyası,
Üçüncü Dereceden Polonya İstiklal Madalyası,
604
623
MEHMET EMİN ÇOLAKOĞLU
Tümgeneral
(1314 - Top.4)
(1878 - 1939)
Aile Durumu
1878 yılında Afyonkarahisar’da doğdu. Bekir Bey’in oğludur. 6
Ağustos 1939’da vefat etti.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Topçu ve İstihkâm Harp Okulundan 13 Ocak
1899’da üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. 3 Temmuz 1909’da mesleki
bilgisini geliştirmek üzere (2,5 yıl) Almanya’ya gönderildi. 1912 yılında
Romanya’da Topçu Atış Okulunda kurs gördü. Almanca ve Fransızca
biliyordu.
Yükselme Tarihleri
28 Temmuz 1918’de albay,
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 2’nci Ordu 12’nci Alay 1’inci
Bölüğe,
Daha sonra yaklaşık üç ay mavzer fişeklerinin teftişiyle görevli
komisyon üyeliği görevinde bulundu.
624
1902 yılında Kırcaali’de bulunan dağ bataryasının tebdili ile
görevlendirildi.
8 Ekim 1905’te 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 3’üncü Bölüğe
atandı ve bir defa ordu, iki defa da tümen Divanıharp Üyeliği yaptı.
1 Ocak 1908’de 2’nci Ordu 8’inci Seyyar Topçu Alayı 5’inci Bölüğe,
23 Şubat 1908’de 2’nci Topçu Tümeni Yaverliğine tayin edildi.
1912 yılı sonlarında Vardar Ordusu Topçu Komutanlığı refakatine
atandı. (Kumanova, Pirlepe, Manastır Muharebelerine katıldı.)
15 Aralık 1912’de Besiran Mıntıka-i Kar’iyesi Topçu Komutanı
6 Mart 1913’te Yunanlara esir düştü.
27 Kasım 1913’te esaretten döndü ve Sahra Topçu Atış Okulu
Öğretmeni olarak tayin edildi.
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde (3 Ağustos 1914) Başkomutanlık
Vekâleti Topçu Genel Müfettişliği Kurmay Başkanı,
1 Ağustos 1914’te Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
1 Eylül 1914’te Ankara’da bulunan 5’inci Ordu 13’üncü Sahra Topçu
Alayı Komutanı,
Ocak 1916’da Tekirdağ’da 2’nci Kolordu Topçu Komutanı,
26 Şubat 1916’da 3’üncü Ordu Topçu Müfettişliğine atandı.
10 Şubat 1917’de Avrupa cephelerini görmek üzere Avrupa’ya
gönderildi.
29 Haziran 1917’de 1’inci Ordu Topçu Müfettişliğine,
Daha sonra 3’üncü Ordu Topçu Müfettişliğine,
10 Ekim 1918’de 5’inci Ordu Topçu Müfettişliğine (becayişen),
21 Kasım 1918’de de İstanbul’da Personel Dairesi emrine,
Daha sonra Sahra Topçu Atış Okulu Müdürü,
27 Nisan 1921’de İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçti.
Mayıs 1921’de Doğu Cephesi Erzurum Topçu Komutanı
2 Haziran 1921’de Doğu Cephesi Sarıkamış Topçu Komutanı,
16 Ağustos 1921’de Kars Müstahkem Mevki Komutanı,
13 Şubat 1922’de Erzurum Müstahkem Mevki Komutanı,
26 Ağustos 1922’de tekrar Kars Müstahkem Mevki Komutanı,
625
Ek görev olarak 9’uncu Kafkas Tümeni Komutanı ve 6’ncı Nizamiye
Süvari Tümen Komutanı,605
Temmuz 1927’de Topçu Müfettişliğine,
15 Mart 1934’te Fen ve Sanat Genel Müdürü olarak atandı.
14 Temmuz 1938’de yaş haddinden emekli oldu. 606
1911 yılında Romanya Kralı tarafından verilen Kron de Romani
Nişanı,
30 Temmuz 1915’te Harp Madalyası,
21 Mayıs 1918’de Avusturya - Macaristan İmparatorluğu’nun Üçüncü
Sınıf Harp Alametli Demir Taç Nişanı,
605
606
s. 108 - 110.
607
626
ARİF
Binbaşı
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Şam’da doğdu. Mahmut Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Topçu Harp Okulundan 1899 yılında
Yükselme Tarihleri
26 Nisan 1912’de binbaşı.
Askerî Görevleri
2’nci Kolordu 4’üncü Tümen 4’üncü Alay 2’nci Tabur Komutanı,
1915 yılında 4’üncü Kolordu 48’inci Tümen 48’inci Sahra Topçu Alay
Komutanı,
1917 yılında 4’üncü Kolordu 12’nci Tümen 12’nci Sahra Topçu Alayı
608
KKK.lığı Emeklilik Şube Arşivi Şahsi Dosyası,
627
MEHMET RIZA
Binbaşı
(1314 - Top.9)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Edirne’de doğdu. Hüseyin Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 13 Ocak 1899’da üsteğmen
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
8 Ekim 1905’te 2’nci Ordu 7’nci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Bölüğe,
1 Ocak 1908’de 2’nci Ordu 8’inci Seyyar Topçu Alayı 6’ncı Bölüğe,
23 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 11’inci Seyyar Topçu Alayı 2’nci Tabura
atandı.
20 Şubat 1911’de İmalat-ı Harbiye Meclis Üyesi,
10 Ekim 1912’de Sahra Topçu Müfettişliği refakatine,
2 Mart 1914’te İmalat-ı Harbiye Meclis İdare Üyesi,
11 Mayıs 1914’te 2’nci Kolordu 4’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci Tabur
Daha sonra 2’nci Kolordu 4’üncü Tümen 4’üncü Topçu Alay Komutanı,
3 Aralık 1916’da 55’inci Topçu Alay Komutanı olarak atandı.
13/14 Eylül 1920’de açığa alındı.
26 Şubat 1902’de beşinci dereceden Mecidî Nişanı,
2 Ekim 1915’te Harp Madalyası ile ödüllendirildi.609
609
628
MUSTAFA CELAL
Binbaşı
(1314 - Ağ. Top.9)
(1878 - 1918)
Aile Durumu
1878 yılında Görice’de doğdu. Musa Bey’in oğludur. 15 Ekim 1918’de
vefat etti.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Mart 1914’te binbaşı.
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra İstanbul Boğazı Topçu Alayı
emrine,
10 Temmuz 1905’te aynı Alayın 3’üncü Tabur 2’nci Bölüğüne,
2 Ağustos 1905’te aynı Alayın 1’inci Tabur 2’nci Bölüğüne,
28 Eylül 1908’de 2’nci Alay 2’nci Tabur 1’inci Bölüğe,
20 Ekim 1910’da Edirne Ağır Topçu Astsubay Okulu Talim Heyetine,
13 Eylül 1911’de 1’inci Kolordu Ağır Topçu Astsubay Okulunda
Bölük’te,
1 Mayıs 1912’de aynı okulda 1’inci Bölük Komutanı,
1 Ekim 1912’de eski görevi ile irtibatı kesilmeksizin Edirne Müstahkem
Mevki Komutanlığı emrine atandı. (Bu görevde iken Bulgarlara esir düştü.)
24 Ekim 1913’te esaretten döndü.
9 Kasım 1913’te Ağır Topçu Astsubay Okulu Müdürü,
5 Ağustos 1914’te geçici olarak İzmir Ağır Topçu Taburuna,
19 Ağustos 1914’te İstanbul Boğazı Mevkii Müstahkem Komutanlığı
emrine,
629
19 Aralık 1914’te İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki Komutanlığı 1’inci
Grup Komutanlığı emrine,
Daha sonra tekrar Ağır Topçu Astsubay Okulu Müdürü ve Rami
Kışlası Komutanı, Ağır Topçu Depo Alayı Komutan Vekili olarak tayin edildi.
Daha sonra Rami Kışlası Komutanı,
20 Nisan 1916’da Ağır Topçu Depo Alayı Komutan Vekili görevi
kaldırıldı.
12 Mart 1917’de 5’inci Ordu 7’nci Ağır Topçu Alayı Komutanı,
23 Ağustos 1917’de 5’inci Ordu 8’inci Alay Komutanı olarak atandı.
15 Ekim 1918’de vefat etti.
1916 yılında Beyaz Şeritli Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildi.
26 Haziran 1916’da bu madalyanın şeridi kırmızıya çevrildi.610
610
MSB Arşivi; Bnb. Kls. 120, Dos. 3829.
630
M. MÜNİR ALTUĞ
Tuğgeneral
(1314 - Top 10)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Ömer Bey’in oğludur. 10 Mart
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
1 Haziran 1925’te albay,
Askerî Görevleri
30 Mayıs 1899’da 4’üncü Ordu 20’nci Alay 3’üncü Seyyar Topçu
Bölüğüne,
9 Kasım 1908’de 5’inci Ordu 26’ncı Alay 6’ncı Seyyar Topçu
Bölüğüne,
20 Şubat 1909’da 2’nci Ordu 10’uncu Alay 3’üncü Seyyar Topçu
611
MSB Arşivi; Tuğgeneral Dosyası, Kls. 11, Dos. 333.
631
1911 yılında Almanya’ya mesleki bilgilerini geliştirmek üzere
gönderildi. Burada bir yıl 3’üncü Topçu Alayı Süvari taburunda görev yaptı.
1912 yılında İstanbul’a döndü.
Daha sonra sırasıyla, 2’nci Topçu Alayı 3’üncü Batarya Komutanı,
12’nci Alay 1’inci Batarya Komutanı olarak görev yaptı.
15 Ocak 1914’te 2’nci Kolordu 4’üncü Alay 1’inci Tabur 1’inci Şnayder
Sahra Topçu Bölük Komutanı,
21 Mart 1914’te Sahra Topçu Genel Müfettişliği Yaverliğine,
8 Ağustos 1914’te 1’inci Kolordu 2’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Taburu
Komutanı,
15 Ocak 1917’de 2’nci Sahra Topçu Alayı Komutanı,
18 Haziran 1918’de Sahra Topçu Atış Okulu Müdür Yardımcısı,
15 Mayıs 1919’da Malatya’da Topçu Dağ Alayı Komutanı,
Daha sonra Urfa Mevki Komutanı,
1925 yılında İstanbul Topçu Atış ve Tatbikat Okulu Öğretmeni,
16 Mart 1929’da 4’üncü Kolordu Topçu Alay Komutanı olarak tayin
edildi. (1 Haziran 1929’da yapılan yeni teşkilat düzenlenmesinde Kolordu
Topçu Alayları lağvedildiğinden bu birlik, 32’nci Dağ Topçu Alayı adını aldı.)
Elcezire Cephesi’nde cereyan eden isyan ve tedip harekâtına 5’inci
Tümen Topçu Alayı Komutanı olarak katıldı.
612
632
MUSTAFA İHSAN
Yarbay
(1314 - Sahra Top.13)
(1880 - ...)
Aile Durumu
1880 yılında İstanbul’da doğdu. Aziz Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
üsteğmen rütbesiyle mezun oldu. Mart 1914 - 3 Temmuz 1914 tarihleri
arasında Almanya’da tahsil gördü. Almanca ve Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
2 Haziran 1906’da yüzbaşı,
Askerî Görevleri
Kısa bir süre sonra Edirne’de bulunan 8’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci
Bölüğe,
29 Temmuz 1901’de İstanbul’da 4’üncü Seyyar Topçu Alayı 6’ncı
Bölüğe atandı.
11 Mart 1905’te Yemen’e gönderildi. Burada birçok muhabereye
katıldı.
2 Haziran 1906’da 4’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci Bölüğe atandı.
Mart 1909’da sağlık durumundan dolayı İstanbul’a geldi.
Trablusgarp Savaşı’nda Çanakkale Boğazı savunmasına katıldı.
9 Şubat 1913’te 2’nci Şnayder Dağ Topçu Taburu 1’inci Bölüğe,
19 Temmuz 1914’te 9’uncu Kolordu 29’uncu Sahra Topçu Alayı
3’üncü Tabur Komutanı,
Nisan 1915’te bu alayın Dağ Topçu Taburu Komutanı,
Mart 1917’de 10’uncu Kafkas Tümeni Topçu Komutanı olarak atandı.
Bu görevi ile Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı.
633
Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul’a döndü ve Harbiye Dairesi
emrine atandı.
2 Ekim 1923’ten geçerli olmak üzere 8 Ekim 1923’te emekli edildi.
21 Eylül 1914’te Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
28 Ekim 1915’te Üçüncü Dereceden Mecidî Nişanı ile ödüllendirildi.613
613
634
AHMET HAMDİ ŞENLER
Yarbay
(1314 - Sahra Top.14)
(1878 - 1951)
Aile Durumu
1878 yılında İstanbul’da doğdu. Mehmet Bey’in oğludur. 11 Eylül
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
2 Mayıs 1917’de yarbay.
Askerî Görevleri
11 Aralık 1899’da 3’üncü Ordu 14’üncü Alay 4’üncü Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 5’inci Ordu 9’uncu Nizamiye Tümeni Dağ Topçu
22 Haziran 1909’da Kale ve Sahra Topçu Talimnamelerini tercüme ve
tanzim etmek üzere teşkil edilen heyette üye olarak görev yaptı.
17 Şubat 1910’da 3’üncü Ordu 15’inci Alay 6’ncı Seyyar Topçu Bölüğe
(14 Mart 1911’de bu bölük, 5’inci Kolordu 15’inci Alay 6’ncı Sahra Topçu
Bölüğü adını almıştır.),
3 Ağustos 1913’te 6’ncı Kolordu Mürettep Dağ Topçu Taburu
Komutanı,
18 Nisan 1914’te 4’üncü Kolordu 11’inci Alay 2’nci Sahra Topçu Tabur
Komutanı,
18 Haziran 1914’te dağ topları hakkında araştırmada bulunmak üzere
Avrupa’ya gidecek olan Heyet Üyesi,
24 Mayıs 1917’de sağlık durumu nedeniyle emekli edildi.
635
2 Ocak 1916’da Gümüş Liyakat Madalyası,
2 Ocak 1916’da Muharebe Madalyası ile ödüllendirildi.614
614
636
MEHMET TEVFİK
Binbaşı
(1314 - Sahra Top.22)
(1878 - ...)
Aile Durumu
1878 yılında Sivas’ta doğdu. Osman Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Topçu Harp Okulundan 13 Aralık 1898’de
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
3 Ekim 1900’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 1’inci
Bölüğe,
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu 17’nci Seyyar Topçu Alayı 2’nci
Bölüğe,
3 Şubat 1909’da 3’üncü Ordu 15’inci Alay 4’üncü Bölük Komutanı,
15 Ocak 1914’te 4’üncü Obüs Topçu Taburu 1’inci Bölük Komutanı,
9 Mart 1914’te 2’nci Kolordu 4’üncü Alay 1’inci Tabur 1’inci Bölüğe,
18 Nisan 1914’te 4’üncü Kolordu 11’inci Alay 3’üncü Tabur Komutanı,
Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 11’inci Tümen Topçu Komutanı,
637
Mart 1917’de 58’inci Topçu Alayı 3’üncü Tabur Komutanı,
Daha sonra Hicaz Seferî Kuvvetler Topçu Komutanı,
58’inci Topçu Alay Komutanı olarak atandı.
18 Ağustos 1920’de 2’nci Mürettep Topçu Alayı 2’nci Tabur Komutanı
olarak atandı.
23 Mart 1916’da Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
Alman İmparatorluğu’nun İkinci Dereceden Demir Salip Madalyası ile
615
638
ADİL
Albay
(1314 - Top.29)
(1879 - ...)
Aile Durumu
1879 yılında Erzurum’da doğdu. Mehmet Ali Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Mayıs 1899’da 4’üncü Ordu 23’üncü Alay 1’inci Bölüğe,
18 Ocak 1909’da 4’üncü Ordu 22’nci Alay 1’inci Seyyar Topçu
Bölüğüne (Bu bölük, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 10’uncu
Kolordu 32’nci Alay 1’inci Sahra Topçu Bölüğü adını almıştır.),
9 Ekim 1913’te 30’uncu Alay 1’inci Sahra Topçu Bölüğe atandı.
18 Nisan 1914’te 11’inci Kolordu 34’üncü Alay 1’inci Sahra Topçu
Taburu Komutanı ve bir süre 34’üncü Alay Komutanı olarak görev yaptı. (Bu
birlikle Kafkas Cephesi’ndeki muharebelere katıldı ve Bu görevde iken
Altunbulak’ta yapılan muharebelerde yaralandı.)
23 Aralık 1915’te asaleten 34’üncü Alay Komutanı olarak atandı.
639
1917 yılında Kafkas teşkilatında Şnayder Dağ Topçu Taburu
Komutanı,
1918 yılında 37’nci Tümen Kudretli Dağ Topçu Taburu Komutanı
olarak atandı. Batum’da yapılan muharebelere katıldı.
1919’da Samsun’a geldi.
Ekim 1919’da 15’inci Tümen Topçu Alay Komutanı olarak atandı.
15 Mart 1921’de alayıyla Batı Cephesi’ne katıldı.
Sakarya Meydan Muharebesi döneminde yapılan teşkilat üzerine
4’üncü Kolordu Topçu Komutan Muavini olarak tayin edildi.
13 Ekim 1921’de Millî Savunma Bakanlığı emrine verilerek Ankara’ya
geldi.
1924 yılında 9’uncu Kolordu Topçu Alay Komutanı,
Daha sonra 1’inci Ordu Nakliye Mütehassıslığına,
1927 yılında Erzincan’da 8’inci Kolordu Topçu Alay Komutanı,
1928 yılında 4’üncü Kolordu Silah Muayene Heyeti Başkanı,
Daha sonra 1’inci Kolordu 16’ncı Tümen 25’inci Topçu Alay Komutanı
19 Nisan 1931’de emekli edildi.
14 Kasım 1918’de Kılınçlı Dördüncü Dereceden Mecidî Nişanı,
616
640
YAHYA NAFİZ
Yarbay
(1314 - Sahra Top.37)
(1877 - ...)
Aile Durumu
1877 yılında Varna’da doğdu. Ahmet Hamdi Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Ağustos 1902’de 3’üncü Ordu 18’inci Seyyar Topçu Alayı 6’ncı
Bölüğe,
20 Aralık 1902’de 3’üncü Ordu 15’inci Alay Sancaktarlığına,
20 Eylül 1905’te 3’üncü Ordu 13’üncü Seyyar Topçu Alay 4’üncü
Bölüğe,
23 Haziran 1909’da 1’inci Ordu 2’nci Seyyar Topçu Alayı 5’inci
Bölüğe,
26 Temmuz 1910’da 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alay 1’inci
Bölüğe (Bu bölük, 14 Mart 1911’de yapılan yeni teşkilat gereği 5’inci Kolordu
13’üncü Sahra Topçu Alayı 1’inci Bölük adını almıştır.),
641
21 Ekim 1913’te 5’inci Şnayder Taburu 3’üncü Bölüğe (Bu bölük, 14
Şubat 1914’te yapılan teşkilat gereği 6’ncı Sahra Topçu Alayı 8’inci Bölük
18 Nisan 1914’te 12’nci Kolordu 36’ncı Sahra Topçu Alayı 2’nci Tabur
Komutanı,
6 Haziran 1914’te 12’nci Kolordu 35’inci Sahra Topçu Alayı 1’inci
5 Ağustos 1914’te 1’inci Kolordu açığına alındı.
23 Kasım 1914’te 2’nci Alay 3’üncü Tabur 8’inci Bölük Komutanı,
21 Ocak 1915’ta geçici olarak 8’inci Tümen Topçu Taburu Komutanı,
Daha sonra 39’uncu Alay 3’üncü Dağ Topçu Taburuna,
23 Nisan 1916’da 19’uncu Tümen 5’inci Sahra Topçu Alayı 2’nci
Tabur Komutanı,
21 Haziran 1916’da 8’inci Ordu 16’ncı Tümen 16’ncı Sahra Topçu
Alayı Komutanı olarak atandı. Bu görevinde iken 23 Eylül 1918’de esir düştü
ve 27 Ocak 1920’de esaretten döndü.
14 Mart 1920’de Muhtelit (Karma) Mekteb-i Harbiye Topçu Taburu
Millî Mücadele’ye katılmadı.
30 Ağustos 1915’te Harp Madalyası,
8 Ağustos 1917’de Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası,
617
642
ÖMER TAHİR
Binbaşı
(1314 - Top.38)
(1874 - ...)
Aile Durumu
1874 yılında İstanbul’da doğdu. Nuri Bey’in oğludur.
Öğrenim Durumu
13 Nisan 1895’te girdiği Harp Okulundan 13 Ocak 1899’da mezun
oldu.
Yükselme Tarihleri
Askerî Görevleri
30 Eylül 1899’da 5’inci Ordu Dağ Taburu 4’üncü Bölüğe,
15 Eylül 1903’te Hicaz ve Yemen yönleriyle 6’ncı Ordu emrine atandı.
Daha sonra 5’inci Ordu 27’nci Alay 3’üncü Seyyar Bölüğe,
29 Şubat 1908’de 3’üncü Ordu 14’üncü Seyyar Topçu Alayı 2’nci
22 Temmuz 1908’de 3’üncü Ordu Obüs Alayı 1’inci Bölüğe,
12 Eylül 1909’da 1’inci Ordu Obüs Taburu 3’üncü Bölük Komutanı,
20 Temmuz 1910’da 1’inci Ordu 2’nci Tabur 2’nci Cebel (dağ)
Bölüğüne,
4 Nisan 1911’de 1’inci Menzil ve Nakliye Müfettişliği refakatine tayin
edildi.
643
5 Haziran 1912’de 1’inci Kolordu 10’uncu Sahra Alayı 6’ncı Bölük (14
Şubat 1914 teşkilatında 1’inci Kolordu 1’inci Sahra Alayı 6’ncı Bölük; 4’üncü
Kolordu 10’uncu Sahra Alayı 5’inci Bölük adını aldı.)
18 Nisan 1914’te 37’nci Sahra Alayı 1’inci Tabur Komutanı,
23 Ekim 1916’da Mürettep 51’inci Alay Komutan Vekili olarak atandı.
1917 yılında hastalandığından dolayı 3 ay İstanbul’da kaldı.
1 Temmuz 1918’de Afyon Karahisar Divanıharp geçici Üyesi,
10 Mart 1919’da Askerî Nakliye Müdüriyetine,
2 Nisan 1919’da Beyoğlu İnşaat Heyetine atandı.
15 Ağustos 1920’den itibaren açığa alındı.
618
644
MEHMET SITKI ÜKE
Tümgeneral
(1314 - İs.505)
(1877 - 1941)
Aile Durumu
1877 yılında Selanik’te doğdu. Mustafa Bey’in oğludur. 22 Ekim
1941’de vefat etti.619 İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Naaşı, 29
Öğrenim Durumu
26 Mart 1897’de girdiği Harp Okulundan 1899 yılında teğmen
rütbesiyle mezun oldu. Eğitimine devam ederek 7 Ocak 1900’de istihkâm
Yükselme Tarihleri
4 Eylül 1907’de kıdemli yüzbaşı,
27 Nisan 1910’da binbaşı, (piyade sınıfına geçerek),
Askerî Görevleri
Harp Okulundan mezun olduktan sonra 3’üncü Ordu İstihkâm
Taburuna,
5 Ağustos 1900’de Hicaz Demir Yolu İşçi Taburunun 4’üncü
Bölüğüne,
4 Eylül 1907’de Edirne İnşaat İstihkâm Komisyonuna,
27 Nisan 1910’da 7’nci Ordu 13’üncü Nişancı Taburuna,
619
645
Daha sonra 14’üncü Kolordu 39’uncu Tümen 117’nci Alay 3’üncü
13 Mart 1911’de 6’ncı Kolordu açığına alındı.
16 Mayıs 1914’te 6’ncı Kolordu 26’ncı Tümen 76’ncı Nizamiye Alayı
Komutanı,
1915 yılında Şile’de bulunan Depo Taburları Komutanı
Aynı yıl 47’nci Tümen 147’nci Alay Komutanı olarak atandı.
1916 yılında Kafkas Cephesi’nde Ruslarla yapılan muharebelere
katıldı.
1917 yılının başında yeniden 147’nci Alay Komutanı,
7 Nisan 1917’de 8’inci Tümen 24’üncü Alay Komutanı,
18 Mart 1918’de 15’inci Alay Komutanı olarak atandı.620
30 Ekim 1918’de İngilizler tarafından esir edildi ve 11 Mayıs 1920’de
esaretten döndü.621
11 Ocak 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı ve
24’üncü Piyade Tümeni Komutanı olarak tayin edildi.
1 Mart 1921’de 11’inci Piyade Tümeni Komutanı,
19 Ağustos 1921’de 8’inci Tümen Komutanı,
2 Kasım 1921’de Cebel-i Bereket Bölge Komutanı,
20 Mayıs 1922’de Adana ve Havalisi Komutanı,
1 Mart 1923’te 4’üncü Tümen Komutanı,
2 Ocak 1927’de 2’nci Tümen Komutanı,
4 Haziran 1928’de 8’inci Tümen Komutanı olarak atandı.
16 Nisan 1935’te kendi isteğiyle emekli oldu.622
1906 yılında Ma’an Madalyası,
620
Şahsi Dosyasında yer alan ve kendi ifadesinin bulunduğu bir belgede bu tarihte 5’inci Tümen
Komutan Vekilliği yaptığı belirtilmektedir.
621
622
623
s. 112.
646
Harp Madalyası,
Harp Liyakat Madalyası,
V. ve VI. Dönem seçimlerinde Tokat’tan milletvekili seçildi.625
624
625
647
KAYNAKÇA
KAYNAKLAR
1. Arşiv Belgeleri
a. Genelkurmay ATASE Başkanlığı Arşivi
b. MSB Arşiv Müdürlüğü
c. KKK.lığı Emeklilik Şubesi Arşivi
ç. Emekli Sandığı Arşivi
d. İstanbul Deniz Müzesi Komutanlığı Arşivi
2. Kitaplar
AKÇAKAYALIOĞLU, Cihat; ATATÜRK Komutan, İnkılapçı ve Devlet
Adamı Yönleriyle, Gnkur. ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1998.
Arşiv Müzesindeki Osmanlı Dönemi ve Türk İstiklal Savaşı Sırasında
Tutulan Silahlı Kuvvetlerle İlgili Kayıtlardan Örnekler; MSB. Yayınları,
Ankara, 1995.
ATA, Feridun; Süleymaniyeli Nemrut Mustafa Paşa Bir İşbirlikçinin
Portresi, İstanbul 2008.
AYIŞIĞI, Metin; Mareşal Ahmet İzzet Paşa (Askerî ve Siyasi Hayatı),
TTK Basımevi, Ankara, 1997.
Balkan Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap; Gnkur. ATASE Bşk.lığı
Yayınları, Ankara, 1993.
Balkan Savaşı’na Katılan Komutanların Yaşam Öyküleri (Alay ve
Daha Üst Birlik Komutanları); Gnkur. ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara,
2004.
BAYCAN, Nusret; Atatürk’ün Nişan ve Madalyaları, Gnkur. Basımevi,
Ankara, 1986.
BAYUR, Yusuf Hikmet; ATATÜRK Hayatı ve Eseri, Atatürk Araştırma
Merkezi Yayınları, Ankara, 1990.
BAYUR, Yusuf Hikmet; Türk İnkılabı Tarihi, C. 2, Kısım 4, TKK
Basımevi, Ankara, 1952.
BİLSEL, Cemil; Lozan, C. 1, İstanbul, 1933.
Bir Kahramanlık Abidesi 57’nci Piyade Alayı Şehitler Alayı; MSB
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi, Osmanlı İmparatorluğunun Siyasi
ve Askerî Hazırlıkları ve Harbe Girişi; Gnkur. Basımevi, Ankara, 1970.
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi; Irak - İran Cephesi 1914 - 1918,
C. 3, Ks. 1, Gnkur. ATASE Bşk.lığı Yayınları, Ankara, 1979.
651
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım; Kafkas
Cephesi 2’nci Ordu Harekâtı 1916 - 1918, Gnkur. Basımevi, Ankara, 1978.
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi 2’nci Cilt, 2’nci Kısım, 2’nci Kitap;
Kafkas Cephesi 3’üncü Ordu Harekâtı, Gnkur. Basımevi, Ankara, 1993.
Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi, Hicaz, Asir, Yemen Cepheleri ve
Libya Harekâtı; 1914 - 1918, Gnkur. Basımevi, Ankara, 1978.
Cemal Paşa; Hatırat, Yayına Haz. Metin Martı, İstanbul, 1996.
Cepheden Meclise; MSB Yayınları, TTK Basımevi, Ankara, 1999.
Con L’esercito İtaliano İn A. O.; A. Mondadori, Milano.
Cumhuriyetimizin 75. Yılında Türk Silahlı Kuvvetleri; Gnkur. Basımevi,
Ankara, 1998.
E. Albay Muzaffer; Birinci Dünya Savaşı’nda Mısır Seferi
Çerçevesinde Birinci Kanal Akını, Ankara, 2006.
ERTUNA, Hamdi; Balkan Harbi’nde Yanya Savunması ve Esat Paşa,
Gnkur. Basımevi, Ankara, 1983.
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Başkanlığı Tarihi;
(1916 - 1998), Gnkur. Basımevi, Ankara, 1999.
GÖK, Hayrullah; Mareşal Fevzi Çakmak’ın Askerî ve Siyasi
Faaliyetleri (1876 - 1950), Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1997.
GÖRGÜLÜ, İsmet; On yıllık Harbin Kadrosu, Türk Tarih Kurumu
GÜRLER, Hamdi; Kurtuluş Savaşı’nda Albay Bekir Sami -Günsav-
Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar (1848 – 1990); Harp
Akademileri Komutanlığı Yayını.
HATEMİ, Nilüfer; Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri, C. 1, Yapı
Kredi Yayınları, İstanbul, 2002.
2000’li Yıllara Girerken Türk Ordusu; Ankara, 1999.
KARAL, Enver Ziya; Osmanlı Tarihi C. 9, TTK Basımevi, Ankara,
1996.
KURTCEPHE, İsrafil - BALCIOĞLU, Mustafa; Kara Harp Okulu Tarihi,
Kara Harp Okulu Matbaası, Ankara, 1991.
Osmanlı Döneminde Askerî Okullarda Eğitim, Millî Savunma
Bakanlığı, Ankara, 2000.
ÖZALP, Kâzım; Millî Mücadele 1919 - 1922, TTK Basımevi, Ankara,
1985.
652
Mahmut Muhtar; Maziye Bir Nazar, Osmanlıcadan Çev. Nurcan Fidan,
Ankara, Gnkur. Basımevi, 1999.
SABİS, Ali İhsan; Harp Hatıralarım, C. 1, İstanbul, 1991.
SÖNMEZ, Naim; “Siyaset Adamı Ali Çetinkaya” Ali Çetinkaya’yı Anma
Paneli Bildirileri, Ankara, 2000.
ŞİMŞİR, Bilal; Malta Sürgünleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1985.
Talat Paşa’nın Anıları; Yay. Haz. Alpay Kabacalı, İletişim Yayınları,
İstanbul, 1993, 3. Baskı.
Türk Genelkurmay Başkanlığının Özet Tarihçesi; Gnkur. Basımevi,
Ankara, 1966.
Türk Harp Tarihi Derslerinde Adı Geçen Komutanlar; Harp
Akademileri Yayınları, İstanbul, 1983.
Türk İstiklâl Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki
Komutanların Biyografileri; Gnkur. ATASE Bşk.lığı Yayınları, Ankara, 1989.
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü 1923 – 2000;
Türk Silahlı Kuvvetleri General ve Amiralleri Albümü (1923 - 1996);
Genelkurmay Personel Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1996.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1908 - 1920); Ankara, Gnkur. Basımevi,
1996.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1789 - 1908); 3’üncü Cilt, 5’inci Kısım,
Ankara, Gnkur. Basımevi, 1978.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi; Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti
Dönemi, 4’üncü Cilt, 1’inci Kısım, Ankara, Gnkur. Basımevi, 1984.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Albümü; 1920 - 1991, Ankara, 1994.
TÜRKMEN, Zekeriya; Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve
Yeniden Yapılanması (1918 - 1920), TTK Basımevi, Ankara, 2001.
YÜCEER, Nasır; Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordusunun
Azerbaycan ve Dağıstan Harekâtı, Gnkur. Basımevi, Ankara, 1996.
3. Basılmamış Kitap ve Tezler
AVCI, Sinan; Çanakkale Savaşlarında Alman Askerî Heyeti ve
Yadımları, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yakın Çağ Tarihi Bilim Dalı,
Çanakkale, 1997.
Deutsche Offiziere in der Türkei (Türkiye’de Alman Subaylar);
Basılmamış Daktilo Eser.
653
General Ali Fuat Cebesoy’un Hâl Tercümesi; Daktilo eser. (Gnkur.
ATASE Kütüphanesi, Tar. 1154)
ÖZÇELİK, Ayfer; Ali Fuat Cebesoy Hayatı ve Faaliyetleri,
Yayımlanmamış Doktora Tezi, AÜ. TİTE, Ankara, 1989.
Türkiye’de Alman Subaylar; Çev. P.Çvş. Enis Arslan, Basılmamış
Daktilo Eser.
4. Makaleler
ALKAN, Mustafa; “Millî Mücadele’nin Büyük Şahsiyeti Hüseyin Rauf
Orbay”, Kurtuluş Savaşı’na Yön Verenler, Gazi Üniversitesi Atatürk İlkeleri
ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını, Ankara, 1994.
ERASLAN, Cezmi; “Birinci Dünya Savaşı ve Türkiye”, Türkler, C. 13,
Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
ERKAN, Süleyman; “Kâzım Özalp Paşa”, Kurtuluş Savaşı’na Yön
Verenler, Gazi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve
Uygulama Merkezi Yayını, Ankara, 1994.
ÖZDEMİR, Mehmet; “Refet Bele Paşa”, Kurtuluş Savaşı’na Yön
Verenler, Gazi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve
Uygulama Merkezi Yayını, Ankara, 1994.
5. Süreli Yayınlar
a. Dergiler
Türk Kültürü; Sayı 70, Yıl 6, Ağustos 1968.
Harp Mecmuası; Sayı 25 - 26, Mayıs 1918.
b. Sözlük ve Ansiklopediler
AKBAYAR, Nuri; Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, İstanbul, 2001.
DEVELLİOĞLU, Ferit; Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat,
Ankara, 1986.
Gazi Ahmed Muhtar Paşa; Takvimü’s-Sinin, Gnkur. Basımevi,
Ankara, 1993.
PAKALIN, Mehmet Zeki; Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü,
18. Fasikül, Ankara 1946.
Türk Ansiklopedisi, C. 11, Ankara 1963.
654

Turkish Gen Vol2

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Turkish Gen Vol2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NA KATILAN ALAY

Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları

Yayın Kurulu Başkanı

You might also like