ACTA UNIVERSITATIS UPSALIENSIS

Studia Iranica Upsaliensia

33
 A Unified Gospel in Persian
An old variant of the Gospels
along with exegetical comments

Written by:
Yahy Ibn Ayvaz-e Tabr z -ye Arman

Critical edition, introduction and annotation:

Mahmoud Hassanabadi, Roubik Jahani and Carina Jahani

English preface:
Robert Crellin
Abstract
Today we are accustomed to thinking of the Bible as a single entity, i.e. as ‘the Bible’, a well-
defined corpus containing a set number of books. In late antiquity and in the Middle Ages,
however, the situation was much more fluid. This fluidity showed itself not only in the fact
that parts of the Bible would often circulate independently, but also in that Bible texts were
often known in vernacular languages both in direct translations, but also in interlinear glosses
and poetic paraphrases. It is in this context that the Unified Gospel is to be seen. Unifications
of the gospel texts are often called Diatessaron (through the four), and, although this name
has not been used for the Persian text presented in this book, it can still be seen as belonging
to the Diatessaron tradition.
The Unified Gospel presented here was compiled in Persian by a certain Armenian who
calls himself Yahyā Ibn Ayvaz-e Tabrīzī-ye Armanī. The actual time of the compilation can-
not be determined from the existing manuscripts. The main manuscript for this edition is kept
in the National Library and Archives of Iran. It was finalized on 9 Rajab 1111 A.H. (corre-
sponding to 31 Dec. 1699) by a scribe named Khusraw, son of Bahrām. Other manuscripts,
which are introduced in detail in the Persian introduction, have also been taken into account in
this edition. In addition to the actual Gospel texts, there are numerous exegetical comments by
the compiler, which are of great value for a deeper understanding of how the text was inter-
preted in former times. The language also shows certain archaic features, both in the
vocabulary and the syntax, which indicate that the original work most likely dates to pre-
Safavid times.
It is not entirely clear for whom this Unified Gospel in Persian was produced. The compiler
finds that the people of his time had turned away from God and instead sought worldly affairs,
spending their time reading stories and poems full of deceit and darkness instead of reading
the Gospel. The Gospel was not available to them in Persian, a language of which they had
better knowledge than the languages into which the Gospels had already been translated. This
was the reason why the compiler/translator undertook the work which resulted in the present
manuscript, which is particularly valuable due to the large number of comments to the Bible
text added by the compiler.

Keywords: Persian Gospel, Unified Gospel, Diatessaron, Gospel harmony, exegesis

© The authors 2018

ISSN 1100-326X
ISBN 978-91-513-0361-1

Printed in Sweden by
Contents

Introduction to the Persian Harmony of the Gospels ............................... vii

Introduction: The Gospels as Diatessaron1 ......................................... vii
The Persian Harmony ......................................................................... viii
The place of the Persian Diatessaron in relation to the rest of the
Diatessaron tradition ............................................................................ ix
Ordering of the pericopes ................................................................ ix
Underlying text ................................................................................ ix
The Language of the Persian Diatessaron ............................................. x
Differences between the MSS .......................................................... x
Word order ....................................................................................... xi
Errors in translation ........................................................................ xii
Purpose and intended audience .......................................................... xiv
The translator....................................................................................... xv
References ........................................................................................... xv
Notes ................................................................................................. xvii
 Introduction to the Persian Harmony of the
Gospels

Introduction: The Gospels as Diatessaron1

Today we are accustomed to thinking of the Bible as a single entity, i.e. as ‘the
Bible’, a well-defined corpus containing a set number of books. In late antiq-
uity and in the Middle Ages, however, the situation was much more fluid. This
fluidity showed itself not only in the fact that parts of the Bible would often
circulate independently, but also in that Bible texts were often known in ver-
nacular languages both in direct translations, but also in interlinear glosses and
poetic paraphrases (Liere 2014: 190). It is in this context that the phenomenon
of the Diatessaron, that is, the gospel harmony, is to be seen.
The first known attempt at harmonising the gospel accounts and providing
a single narrative of the birth, life, death and resurrection of Jesus of Nazareth
was that of Tatian, known as the ‘Diatessaron’, compiled c. 150–160 CE (Liv-
ingstone 2013 ad loc.). Tatian was a Syrian who while in Rome converted to
Christianity and became a disciple of Justin Martyr (McCarthy 1993: 3). Re-
membered in the West more for his encratite, and thus heretical, beliefs, he
was nonetheless responsible for the τὸ διὰ τεσσάρων εὐαγγέλιον (tò dià
tessárōn euangélion, lit. ‘the gospel through four’), the Diatessaron (Craw-
ford 2013: 363). This version of the gospels was to become hugely influential
in the Eastern Church, being the subject of commentaries from both Aphrahat
and Ephrem.2 However, already in late antiquity the tide turned against its use,
and consequently many copies were destroyed. The result is that to our
knowledge no copies of Tatian’s harmony have survived, and much about it
remains unknown, including even the language in which it was originally writ-
ten (McCarthy 1993: 4). There are, however, numerous extant gospel harmo-
nies from late antiquity and the Middle Ages, most of which are held to bear
some relationship to Tatian’s work.
The only direct witness is a fragment in Greek from Dura (Kraeling 1935).
Otherwise two groups may be identified: Eastern and Western (Metzger
1950: 261). Two of the most important witnesses in the Eastern group may be
said to be Ephraem’s commentary on Tatian’s Diatessaron (C4th), and an Ar-
abic Diatessaron (henceforth A-D). Of Ephraem’s commentary we have the
greater part of the Syriac text, as well as two MSS of an Armenian translation.
The Arabic Diatessaron was translated from Syriac and has been preserved in
seven MSS dating from C13th to C19th (Joosse 1999: 80–86). Its language has
vii
been influenced by the Syriac of the Vorlage, as well as the Middle Arabic
dialect of the composer(s) (ibid. pp. 99–101, 106). It was probably translated
by Ibn aṭ-Ṭaiyib (ibid. pp. 116–117), and the text of the underlying Vorlage
had likely been revised according to the Peshitta (ibid. p. 127). The most im-
portant witness in the Western group may be said to be Codex Fuldensis, writ-
ten between 541 and 546 CE (ibid. p. 73).3
The Persian Harmony (henceforth P-H) is regarded as an Eastern witness
(Metzger 1950: 268). However, unlike many of its peers, both western and
eastern, this harmony is strikingly different in the arrangement of its perico-
pes. Its correct placing in the Diatessaric tradition is concomitantly more idi-
osyncratic (ibid. pp. 267–268). Before discussing this directly, I will first give
an overview of the P-H itself.

The Persian Harmony

The P-H comes down to us attested in three manuscripts. One of these, known
as Laurentian manuscript XVII (Metzger 1950: 266), and labelled ١ ‫( ف‬f 1) in
the apparatus of the present edition, is held in the Biblioteca Mediceo-Lauren-
ziana in Florence, was copied in 1547 CE by a certain Ibrahim ben Shamās
who was a Jacobite priest (Higgins 1984: 195, Metzger 1950: 266). This man-
uscript was published by Messina along with a fulsome introduction and Ital-
ian translation (Messina 1951). Another manuscript, also held in the same li-
brary in Florence, and known by its catalogue number 399, here denoted ٢ ‫ف‬
(f 2), is a copy of the Laurentian MS, and therefore of little value for the textual
criticism of the P-H (Messina 1951: lxxxv).
It has until now been generally believed that the Laurentian MS was the only
witness to the text of the Persian Diatessaron (Thomas 2015: 74, Joosse
2002: 13). However, there in fact exists another witness, brought to light in the
present edition, in the form of a manuscript belonging to the National Library
of Iran (‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮫی ﻣﻠﯽ اﯾﺮان‬, ketābxāneye melliye Irān) catalogue number 816789,
copied by a certain Khusraw Valad Bahrām (‫)ﺧﺴﺮو وﻟﺪ ﺑﮭﺮام‬, and finalized on 9
Rajab 1111 A.H. (= 31 Dec. 1699). Since this MS forms the basis of the present
edition, it is known here as ‫( ﻧﺴﺨﮫی اﺻﻞ‬nosxeye asl), ‘Base manuscript’.
Also of relevance to the text of the Persian Diatessaron is the translation of
the four separate gospels held in the Bodleian library in Oxford, Pococke 241.
This is the translation printed in Walton’s London Polyglot (Walton 1657; see
Thomas 2015: 90–94). It has many readings similar to those found in P-H (see
Persian introduction, p. 10), as well as having a copy of the same introduction
as is found in nosxeye asl and f 1 (see Persian introduction; Messina
1951: lxxxvi). This MS is referred to in the present edition as ‫( ب‬b).
Messina attributes translation of an original Syriac harmony to C13th CE (Hig-
gins 1984: 196; Messina 1951: xx–xxi) and gives his name Ivànnìs Izz al-Din,
‘John, glory of the religion’. This was a common name at the time, rendering
the task of identifying exactly who he may have been rather difficult (Thomas
viii
2015: 79–80). We will return to the question of the identity of the original
compiler-translator once we have discussed the nature of the work.

The place of the Persian Diatessaron in relation to the

rest of the Diatessaron tradition
The question of how and where to place the P-H within the Diatessaric tradi-
tion comes down to two main issues, namely the sequence of the pericopes
and the text (cf. McFall 1994: 88). These will be taken and addressed in turn.

Ordering of the pericopes

The P-H uses a different ordering of the pericopes from Tatian (Higgins
1952: 83; Metzger 1950: 280; Joosse 2002: 14–15). Notably different is the
fact that the P-H starts with Mark 1:1, whereas on the basis of the testimony
of Dionysius bar Ṣalībī (Joosse 2002: 14), Tatian starts with John 1:1. Not
only this, but the ordering of the P-H is very different from that seen in the A-
D and Codex Fuldensis, which are generally taken to be close to Tatian’s ar-
rangement, although for the most part using a different text (see below).

Underlying text
The text of both the A-D and Codex Fuldensis are ‘vulgarized’ (Schmid
2003: 178), that is to say that while the arrangement of the pericopes kept
close to that of Tatian, the text had been edited to conform to the Syriac Pe-
shitta and Latin Vulgate respectively. There is evidence that the P-H is also
based on a vulgarized Syriac text (Higgins 1952: 85). Of course, this does not
mean that the P-H and A-D do not for this reason preserve Tatianic readings,
since the Peshitta seems in some cases to preserve older Tatianic readings
(Higgins 1952: 85; 1984: 195), even against the Old Syriac (Joosse
1999: 121). In addition, both the P-H and the A-D may preserve older Tatianic
readings against Peshitta (Higgins 1984: 195).
As an example of possible Tatianic readings preserved in the P-H as
against the Peshitta, we can consider the rendering of John 15:1 (Joosse
2002: 18). Here it is possible to detect possible Encratite leanings, as might be
expected of Tatian, given that the Encratites were not in favour of the drinking
of wine:4

1. John 15:1, P-H 4:31

a) (Persian)
mnm drxt myvhy rˀsty ‫ﻣﻨﻢ درﺧﺖ ﻣﯿﻮهی راﺳﺘﯽ‬
‘I am the tree of the fruit of truth’

ix
 b) (Syriac, Peshitta)
ˀnˀ ˀnˀ gptˀ dšrrˀ ‫ܐ ܂ ܿ ܼ ܿ ܿܕ ܪ‬
̱ ‫ܐ‬
‘I am the true vine’
c) (Greek)
egṓ eimi hē ámpelos hē alēthinḕ Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ
ἀληθινὴ
‘I am the true vine’

Here the P-H does not render ‘true vine’ directly, but gives rather ‘tree of the
fruit of truth.’5
In short, it may be said that the principle value of the P-H for Diatessaric
research is in the Tatianic readings that it may preserve, rather than in the
ordering of its pericopes.6

The Language of the Persian Diatessaron

Differences between the MSS

As previously mentioned, the two Florentine MSS, f 1 and f 2, are very similar
to one another, the latter being a copy of the former. The same may not be said
of the MS taken as the basis of the present edition, nosxeye asl. Between f 1
and f 2, on the one hand, and nosxeye asl on the other, there are some con-
sistent differences of spelling and phrasing, a fact which suggests that in the
case of at least one set of MSS an editing process has taken place. A full list
of the most frequent differences is given in the Persian introduction to this
edition. We focus here on some of those which are most immediately striking.
In terms of spelling f 1 and f 2 demonstrate a difference of treatment of
voiced stops with respect to the modern language, while nosxeye asl tends to
fall more in line with modern spelling. Thus for the word for ‘sinners’ the
former have ‫( ﮐﻨﮭﮑﺎران‬knhkˀrˀn) while the latter has ‫( ﮔﻨﺎه ﮐﺎران‬gnˀh kˀrˀn). By
contrast, there is, in the case of at least some words, a tendency to avoid plene
spellings in nosxeye asl, vis-à-vis f 1 and f 2, e.g. ‫( ﺳﯿﻢ‬sym) for ‫( ﺳﯿﻮم‬sywm) and
‫( دﮔﺮ‬dgr) for ‫( دﯾﮑﺮ‬dykr).
In terms of morphosyntax, an interesting case is that of prepositions gov-
erning personal pronouns. These tend in f 1 and f 2 to be univerbated and
joined to the pronoun by means of ‫( د‬d), as in ‫( ﺑﺪﯾﺸﺎن‬bdyšˀn, ‘to them’). By
contrast, nosxeye asl has ‫( ﺑﮫ اﯾﺸﺎن‬bh ˀyšˀn). A similarly notable difference is
the use of the adpositions ‫( را‬rˀ) and ‫( ﺑﮫ‬bh) / ‫( ﺑﺮ‬br): postposed ‫( را‬rˀ) is pre-
ferred in f 1 and f 2, while nosxeye asl prefers preposed ‫( ﺑﮫ‬bh) / ‫( ﺑﺮ‬br).
Finally, several words and phrases are substituted one for another be-
tween the two sets of MSS. A selection of these are given in the table below.

x
It is noteworthy that at least one of these involves the substitution of an Ar-
abic word for a Persian one, namely ‫ ﮐﺮدن‬/ ‫( ﺟﻤﻊ ﺷﺪن‬jmˁ šdn / krdn) for
‫ ﮐﺮدن‬/ ‫( ﮔﺮد ﺷﺪن‬grd šdn / krdn).

Examples of substitutions of words and phrases between MSS

‫ﻧﺴﺨﮫ اﺻﻞ‬ ١ ‫ف‬, ٢ ‫ف‬ Gloss Example
nosxeye asl f 1, f 2
‫ از ﺑﮭﺮ‬or ‫ ﺑﺮای از ﺟﮭﺖ‬or ‫‘ از ﺑﺮای‬on account of’ John 1:29
+ACC
ˀz bhr or ˀz jht brˀy or ˀz brˀy διὰ (dià), (mṭl) P-H 1:18
‫در ﻋﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪن در ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪن‬ ‘be in wonder’ Luke 1:21
dr tˁjb mˀndn dr ˁjb mˀndn θαυμάζω (ethaúmazon), P-H 1:2
‫( ܬ‬tmyh)
‫ ﮐﺮدن‬or ‫ ﮐﺮدن ﺟﻤﻊ ﺷﺪن‬or ‫‘ ﮔﺮد ﺷﺪن‬gather’ John 11:47
jmˁ šdn or krdn grd šdn or krdn συνάγω συνέδριον P-H 3:35
(sunágō sunédrion),
√ (√knš)

Word order
The P-H is notable for its departure from standard Persian SOV word order.
The following is a case in point from John 1:7:7

2. John 1:7, P-H 1:1

a) .‫آﻣﺪ از ﺑﺮای ﮔﻮاھﯽ ﺗﺎ ﮔﻮاھﯽ ﺑﺪھﺪ ﺑﮭﺮ ﻧﻮر ﮐﮫ ﺑﺮ دﺳﺖ او ھﻤﮫ ﺧﻠﻖ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ‬
ˀmd ˀz brˀy gwˀhy tˀ gwˀhy bdhd bhr nwr kh br dst ˀw hmh
xlq ˀymˀn byˀwrnd.
‘He came for testimony to give testimony concerning the
light, so that through him all creation would believe.’
b) ‫ܿ ܼ ܗ܂‬ ܿ ‫ܿܕ ܼܘ ܼܬ ܂ ܿܕ‬
ܼ ‫ܼ ܗܪ ܕ‬ ‫ܼܕ‬ ‫ܐܬ‬
ܼ ‫ܗ‬
hnˀ ˀtˀ lshdwtˀ. dnshd ˁl nwhrˀ dklnš nhymn bˀydh.
‘This man came for testimony, to bear witness concerning
the light, so that all men might believe through him.’
c) οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός,
ἵνα πάντες πιστεύσωσιν δι’ αὐτοῦ.
hoûtos êlthen eis marturían hina marturḗsēi perì toû phōtós,
hina pántes pisteúsōsin di’ autoû.
‘This man came for testimony, in order to bear witness con-
cerning the light, so that all might believe through him.’

xi
In the three clauses of this verse we see that in the first two, the Persian text
places the verbs ‫( آﻣﺪ‬ˀmd) and ‫( ﮔﻮاھﯽ ﺑﺪھﺪ‬gwˀhy bdhd) first in their clauses, and
in this the Persian follows the Peshitta and the Greek. It does seem, therefore,
that the Persian text is dependent upon its Vorlage for word order in many cases.
However, the final verb in this verse, ‫( اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ‬ˀymˀn byˀwrnd), is in final po-
sition in the Persian text, while in both the Syriac and the Greek it is the penul-
timate constituent. Such a distribution shows that, insofar as the translator-com-
piler may be said to have been translating a text which followed the Peshitta at
this point, he felt able to deviate from its syntax where it suited him.
The close relationship of the syntax of the P-H and its Syriac Vorlage is
often viewed in negative terms, as Thomas (2015: 81):8
The rendering in the Persian harmony is a literal translation from Syriac. It fol-
lows the word order of the Syriac sentences, resulting in a wooden, unnatural
Persian style […] The result is that the translation is subservient to the Syriac
with a consequent loss of Persian style and syntax.
It is certainly true that the word order is in many places unnatural in Persian
terms. Two points should, however, be noted. First that in the third of the
clauses quoted from John 1:7, the Persian places the verb last, unlike either
the Peshitta or the Greek text. It therefore seems that the translator felt able to
vary word order if he needed to. Secondly, it is often too quickly assumed that
following the word order of the Vorlage should without question be regarded
as a negative quality. However, this is not the only way to view the situation.
As Joosse (1999: 101) has noted in connection with the A-D:
When a translation slavishly follows the original text, the ‘Vorlage’, this is not
necessarily due to the author’s ignorance, but it may well point to an honour-
able principle of translation.
Given the high esteem in which the translator clearly held the Syriac lan-
guage, the expertise in Persian which he demonstrates in the introduction, as
well as the likely fact that the community for whom he was writing had at least
a historic association, if not deep familiarity, with Syriac, it seems likely that
his close following of the word order of the Syriac text he was likely translat-
ing was a deliberate move. Furthermore, it seems likely that this move was
taken to keep the Syriac flavour of the original in the translation.

Errors in translation
Despite the translator’s obvious esteem for the Syriac language, it has been
noted (Messina 1943: 48–52) that there are several apparent errors of transla-
tion. These have in turn been taken to indicate that the translator was not a
native speaker of Syriac (ibid. p. 50, Thomas 2015: 81). Consider the follow-
ing example from John 1:14:

xii
 3. John 1:14, P-H 1:1
a) .‫و ﻋﻈﻤﺖ او را دﯾﺪﯾﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻈﻤﺖ ﯾﮕﺎﻧﮫ ﮐﮫ از ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﮫ ﮐﻤﺎل ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺧﯿﺮات ]و[ راﺳﺘﯽ را‬
w ˁzmt ˀw rˀ dydym mˀnnd ˁzmt ygˀnh kh ˀz xdˀ bˀšd tˀ bh kmˀl
brsˀnd xyrˀt [w] rˀsty rˀ.
‘And we saw his glory as the glory of the one and only that
is from God, so that he would bring to completion grace and
truth.’
b) ‫ܿ ܼ ܼܬ‬ ‫ܿܕ ܐ ܼ ܃ ܿܕ‬ ܼ ‫ܐ ܼ ܕ‬
ܿ
ܼ ܼ ‫ܼ ܼ ܂‬ ‫ܘ‬
‫܀‬ ܿ
ܼ ‫ܘ‬
wḥzyn šwbḥh. šwbḥˀ ˀyk dyḥydyˀ dmn ˀbˀ: dmlˀ ṭybwtˀ
wqwštˀ.
‘And we saw his glory, glory as of the one and only who is
from the Father, who is full of grace and truth.’
c) καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς
παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας.
kaì etheasámetha tēn dóxan autoû, dóxan hōs monogenoûs
parà patrós, plḗrēs kháritos kaì alētheías.
‘And we saw his glory, glory as of the one and only from
the Father, full of grace and truth.’ (trans. LEB)

From this we see that the Persian translator has taken the Syriac (mlˀ) not
ܶ
as a G passive participle (mleˀ) introduced by ‫( ܿܕ‬d), ‘full’, but as an active
ܶܰ
form. Messina takes this active form to be the D imperfect, (nmalleˀ).
There is, however, another possibility, that the translator takes (mlˀ) as
ܶ ܳ
the active participle (māleˀ). Interestingly, he translates another active
participle at John 1:9 also with a Persian subjunctive:

4. John 1:9, P-H 1:1

a) .‫ﻧﻮر ﺣﻖ آﻣﺪ ]ﺗﺎ[ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﯿﻔﺮوزد ﺑﺮ ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﮫ در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‬
nwr hq ˀmd [tˀ] rwšnˀyy byfrwzd br hr ksy kh dr ˁˀlm byˀyd.
‘The true light came in order to bring light for everyone who
comes into the world.’
b) ‫܂‬ ‫ܐܬ‬ ܿ ‫ܼ ܗܪ ܿܕ ܪ ܃ ܿܕ‬ ܿ ‫ܘܗܝ ̱ܗܘ‬
ܼ ‫ܪ ܼ ܕ‬ ̱ ܼ ‫ܐ‬
ˀytwhy hwˀ gyr nwhrˀ dšrrˀ dmnhr lklnš dˀtˀ lˁlmˀ.
‘For he was the true light that brings light for everyone who
is coming into the world.’
c) Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον,
ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον.
ên tò phôs tò alēthinón, hò phōtízei pánta ánthrōpon,
erkhómenon eis tòn kósmon.
‘He was the true light, which lightens every person coming
into the world.’

xiii
This suggests, perhaps, that the translator believes that the participle in Syriac can
have a conjunctive function.9 This is of course not surprising, since such a con-
junctive function is clearly attested for the participle (Nöldeke 1904: 213–214).
There are, however, translations that certainly look odd. A case in point comes
at Luke 2:7 (Messina 1943: 50–51, Thomas 2015: 81), where the translator-com-
piler has taken Syriac ܼ ܿ ‫( ܿܕ ܼܘ‬dwktˀ) as ‘cradle’ rather than ‘place’, its usual sense:

5. Luke 2:7, P-H 1:5

a) .‫اﻧﺪاﺧﺘﺶ در ﻣﻌﻠﻒ آ ُﺧﺮ زﯾﺮا ﮔﮭﻮاره ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﮫ ﻓﺮود آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
ˀndˀxtš dr mˁlf ˀxur zyrˀ ghwˀrh ndˀštnd jˀyy kh frwd ˀmdh
bwdnd.
‘She put him in a stable manger, because they did not have a
cradle in the place to which they had come.’
b) ‫ܼܘܢ ܿܕ ܼܘ ܿ ܼ ܂ ܐ ܿ ܿܕ‬ ‫ܿܕ ܿ ̱ܗܘ‬ ‫ܘܐܪ ܼ ܗ ܿ ܘܪ ܂‬
‫̱ܗܘܘ܀‬
wˀrmyth bˀwryˀ. mṭl dlyt hwˀ lhwn dwktˀ ˀykˀ dšryn hww.
‘And she laid him in a manger, because they did not have
space for them where they were staying.’
c) καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν
τῷ καταλύματι.
kaì anéklinen autòn en phátnēi, dióti ouk ên autoîs tópos en
tôi katalúmati.
‘And she laid him in a manger, because there was not space
for them in the living quarters.’

Purpose and intended audience

As the translator-compiler himself explains in chapter 10 of his introduction,
the P-H was originally composed for a group of Christians whose ancestors
most probably had been Syriac-speaking, but who were now more familiar
with Persian than any dialect of Aramaic.
‫ﺑﮫ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ﺧﺒﯿﺮﺗﺮ اﻧﺪ از زﺑﺎن ﺧﻮد‬
bh zbˀn pˀrsy xbyrtr ˀnd ˀz zbˀn xwd
They are better at Persian than their own language’.

Out of concern for the spiritual welfare of these Christians, he therefore composed
the P-H. The community for whom the P-H was originally composed were likely
either Jacobite or members of the Assyrian Church of the East (Thomas 2015: 76–
77). In this connection the translator-compiler mentions the deportation of Nesto-
rians and Armenians from Tabriz to Eastern areas including Khorasan, Mazanda-
ran, and Herat (ibid. p. 76). As such they would have been Syriac (or at least Ar-
amaic) speaking and used to using Syriac in their liturgy and reading of Scripture,
but were now surrounded by Persian speakers (ibid. pp. 76–77).

xiv
 The decision to provide a harmony for them, rather than separate gospels,
was taken deliberately, in order to facilitate understanding of the chronology of
the events in the life of Jesus, as well as to locate particular elements of content.
‫از ا ّول ﺗﺎ آﺧﺮ ﻋﻠﯽ اﻟﺘﻮاﻟﯽ ﺑﮫ ﻧﺴﻖ آوردم ﺑﯽ ﺗﮑﺮﯾﺮ‬
ˀz awwal tˀ ˀxr ˁly ˀltwˀly bh nsq ˀwrdm by tkryr
‘I laid out [the life of Jesus] continuously from beginning to the end in or-
der without repetition’

The translator-compiler’s assertion that he had arranged the material himself

is supported by the fact that, as noted above, the order of the pericopes is sub-
stantially different from that seen in the A-D, generally taken to be closely
based on Tatian’s arrangement.

The translator
Now that we have surveyed the nature of the P-H and its MSS, we are in a
position to evaluate the question of the translator’s identity. Messina held that
the translator was not a native speaker of Syriac, on the grounds of the errors
made (Messina 1943: 50). He was, however, of the view that he was a native
speaker of Persian. Against this Thomas (2015: 83) holds that, owing to the
unnatural Persian style of the translation, he was likely not a native speaker of
Persian. Instead he espouses Gulbenkian’s suggestion (Gulbenkian 1981: 58)
that the translator was an Armenian from Tabriz, a certain Ohvanes. However,
we have seen that the apparently unnatural Persian style need not imply a lack
of skill in Persian, but may instead simply indicate a high estimation of the text
in its Syriac form. Accordingly, it seems unnecessary to conclude, on this basis
at least, that the translator was not a native speaker of Persian.

References
Crawford, Matthew R. 2013. “Diatessaron, a Misnomer? The Evidence from
Ephrem’s Commentary.” Early Christianity 4 (3):362–385.
https://doi.org/10.1628/186870313X13744931257520.
Gulbenkian, Roberto. 1981. The Translation of the Four Gospels into Persian.
Immensee: Nouvelle Revue de science missionaire (reprinted from: Neue
Zeitschrift Für Missions-wissenschaft 36:186–218, 267–288; 37:35–57).
Higgins, A. J. B. 1952. “The Persian Gospel Harmony as a Witness to Tatian’s
Diatessaron.” The Journal of Theological Studies, New Series 3 (1):83–87.
———. 1984. “Luke 1–2 in Tatian’s Diatessaron.” Journal of Biblical Liter-
ature 103 (2):193–222.

xv
Joosse, Peter. 1999. “An introduction to the Arabic Diatessaron.” Oriens Christi-
anus 83:72–129.
———. 2002. “An introduction to the so-called Persian Diatessaron of Īwān-
nis ’Izz Al-Din of Tabriz: The Testimony of John 2: 1–11 (the Wedding at
Cana).” Oriens Christianus A. 86:13–45.
Kraeling, Carl H., ed. 1935. A Greek Fragment of Tatian’s Diatessaron from
Dura. Studies and Documents, III. London: Christophers.
Liere, Francis van. 2014. An Introduction to the Medieval Bible. New York:
Cambridge University Press.
Livingstone, E. A., ed. 2013. “Tatian.” In The Concise Oxford Dictionary of
the Christian Church. 3rd ed. New York: Oxford University Press.
McCarthy, Carmel. 1993. Saint Ephrem’s Commentary on Tatian’s Diatessa-
ron: An English Translation of Chester Beatty Syriac MS 709 with Introduc-
tion and Notes. Journal of Semitic Studies Supplement 2. Oxford: Oxford Uni-
versity Press.
Mcfall, Leslie. 1994. “Tatian’s Diatessaron: Mischevous or Misleading.”
Westminster Theological Journal 56:87–114.
Messina, Giuseppe. 1943. “Notizia su un Diatessaron persiano tradotto dal
siriaco.” Biblica et Orientalia 10.
Messina, Giusseppe, ed. 1951. Diatessaron Persiano. Biblica et Orientalia 14.
Rome: Pontificio Instituto Biblico.
Metzger, Bruce M. 1950. “Tatian’s Diatessaron and a Persian harmony of the
Gospels.” Journal of Biblical Literature 69 (3):261–280.
Nestle, Eberhard, Erwin Nestle, Kurt Aland, Barbara Aland, Johannes Kara-
vidopoulos, Carlo M. Martini, and Bruce Metzger, eds. 2012. Novum
Testamentum Graece. 28th ed. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Nöldeke, Theodor. 1904. Compendious Syriac Grammar. London: Williams
& Norgate.
Schmid, Ulrich B. 2003. “In search of Tatian’s Diatessaron in the west.”
Vigiliae Christianae 57 (2):176–199.
———. 2013. “The Diatessaron of Tatian.” In The Text of the New Testament in
Contemporary Research: Essays on the Status Quaestionis, 115. Leiden: Brill.
Thomas, Kenneth J. 2015. A Restless Search: A History of Persian Transla-
tions of the Bible. Atlanta: American Bible Society.
Walton, Brian, ed. 1657. Biblia sacra polyglotta: complectentia textus originales,
Hebraicum, cum Pentateucho Samaritano, Chaldaicum, Graecum etc. London:
Thomas Roycroft.

xvi
Notes
1. The present author’s contribution was completed as part of ongoing
research under the CREWS project (Contexts of and Relations be-
tween Early Writing Systems), funded by the European Research
Council under the Horizon 2020 research and innovation programme
(grant agreement No 677758). I am grateful for the assistance and en-
couragement of the editors as well as Johan Lundberg, Thomas Jügel,
Philippa Steele, Ida Glaser and Martin Whittingham. Any errors re-
main, of course, my own responsibility.
2. For Tatian’s possible purpose in bringing together the four gospels into
a single narrative, and for the disadvantages to using the terms ‘Diates-
saron’ and ‘harmony’ in reference to the work, see Crawford (2013).
3. For an overview of the witnesses to the Diatessaron tradition, espe-
cially in the West, see Schmid (2013).
4. The Greek text used is Nestle-Aland (2012) (= NA28). The Peshitta
text is the same as that provided by the Comprehensive Aramaic Lex-
icon (CAL) (http://cal.huc.edu/), accessed between October 2017 and
February 2018. CAL gives the text of the British Foreign Bible Soci-
ety edition. The Persian text is that of the present edition.
5. It is interesting to note that f 1 and f 2, on the strength of Messina’s
text, do not include the copula, while nosxeye asl does.
6. Thus Higgins (1984: 195) states, ‘Next to Ephraem’s Commentary
these two harmonies are the most important and extensive Eastern wit-
nesses to the Diatessaron, and of all the harmonies the most valuable
for the task of recovering its text, the Persian being at many points su-
perior to the Arabic.’ Similarly Metzger (1950: 280) comments, ‘Its
[i.e. he P-H’s] value for the textual criticism of the Gospels lies in the
presence of many undoubted Tatianic readings which are embedded
within its text. These Tatianisms show a remarkable affinity to similar
readings preserved in other Eastern and Western witnesses of the Dia-
tessaron. As soon, therefore, as the text of the entire Persian Harmony
has been made available, its evidence ought to be included in any rea-
sonably complete critical apparatus of the Gospels.’ Finally Joosse
(2002: 15) states, ‘Metzger is of course right in his judgment of the Per-
sian Harmony. It has in fact little to do with the Diatessaron tradition,
but it is a veritable Fundgrube for Tatianic materials.’
7. f 1 / f 2 includes ‫( اﯾﻦ‬ˀyn) before ‫( آﻣﺪ‬ˀmd).
8. Thomas cites Messina (1943: 54) with similar sentiments.
9. There is, of course, the alternative possibility to consider, namely that
the translator was translating a different Syriac text.

xvii
 ACTA UNIVERSITATIS UPSALIENSIS
Studia Iranica Upsaliensia
Editors: Carina Jahani and Bo Utas

1. CARINA JAHANI, Standardization and Orthography in the Balochi Language. 1989.

2. JUDITH JOSEPHSON, The Pahlavi Translation Technique as Illustrated by Hōm Yašt. 1997.
3. CARINA JAHANI, Language in Society — Eight Sociolinguistic Essays on Balochi. 2000.
4. SHOKOUFEH TAGHI, The Two Wings of Wisdom. Mysticism and Philosophy in the Risālat
uṭ-ṭair of Ibn Sina. 2000.
5. ASHK DAHLÉN, Deciphering the meaning of revealed law. The Surūshian paradigm in Shi’i
epistemology. 2001.
6. HASHEM AHMADZADEH, Nation and Novel. A Study of Persian and Kurdish Narrative
Discourse. 2003.
7. FOROGH HASHABEIKY, Persian Orthography. Modification or Changeover? (1850–2000).
2005.
8. MEHRDAD FALLAHZADEH, Persian Writing on Music. A study of Persian musical liter-
ature from 1000 to 1500 A.D. 2005.
9. HELENA BANI-SHORAKA, Language Choice and Code-Switching in the Azerbaijani
Community in Tehran. A conversation analytic approach to bilingual practices. 2005.
10. SERGE AXENOV, The Balochi Language of Turkmenistan. A corpus-based grammatical de-
scription. 2006.
11. MINOO SHAHIDI, A Sociolinguistic Study of Language Shift in Mazandarani. 2008.
12. JOHN R. ROBERTS, A Study of Persian Discourse Structure. 2009.
13. MARYAM NOURZAEI, CARINA JAHANI, ERIK ANONBY & ABBAS ALI AHANGAR,
Koroshi. A Corpus-based Grammatical Description. 2015.
14. DARIUSH KARGAR, Ardāy-Vīrāf Nāma. Iranian Conceptions of the Other World. 2009.
15. BEHROOZ BARJASTEH DELFOROOZ, Discourse Features in Balochi of Sistan (Oral Nar-
ratives). 2010.
16. ERIK ANONBY & PAKZAD YOUSEFIAN, Adaptive Multilinguals. A Survey of Language
on Larak Island. 2011.
17. ANDERS WIDMARK, Voices at the Borders, Prose on the Margins. Exploring the Contem-
porary Pashto Short Story in a Context of War and Crisis. 2011.
18. MEHRDAD FALLAHZADEH & MAHMOUD HASSANABADI, Shams al-aṣvāt, The
Sun of Songs by Ras Baras. 2012.
19. V.S. RASTORGUEVA et al., The Gilaki Language. 2012.
20. FARIDEH OKATI, The Vowel Systems of Five Iranian Balochi Dialects. 2012.
21. GUITI SHOKRI, CARINA JAHANI & HOSSEIN BARANI, When Tradition Meets Mo-
dernity. Five Life Stories from the Galesh Community in Ziarat, Golestan, Iran. 2013.
22. FRANZ WENNBERG, On the Edge. The Concept of Progress in Bukhara during the Rule of
the Later Manghits. 2013.
23. ALI MUHADDIS (Ed.), A Historical Poem on the Attack on Iran by the Afghans. Written
by Nadīm Mashhadī in 1137 A.H. (1724/5 A.D.). 2014.
24. ERIK ANONBY & ASHRAF ASADI, Bakhtiari Studies. Phonology, Text, Lexicon. 2014.
25. ALI HASSOURI (Ed.), Jām-e Jahān-nemā-ye ‘Abbāsi. The Abbasid “Planetarium Cup”. On
the Benefits of Wine. Written by: Qāẓi ebn Kāšef al-Din Moḥammad. 2014.
26. FOROGH HASHABEIKY (Ed.), International Shāhnāme Conference. The Second Millenni-
um. (Conference Volume). 2014.
27. PADIDEH PAKPOUR, Identity Construction. The Case of Young Women in Rasht. 2015.
28. BEHROOZ SHEYDA, Traces of Time. The Image of the Islamic Revolution, the Hero and
Martyrdom in Persian Novels Written in Iran and in Exile. 2016.
29. SHOKOUFEH TAGHI, A Typology and Classification of Three Literary Genres. Songs, Folk-
tales, and Initiation Tales in Iranian Oral Literature and their Educational Function. 2016.
30. FARHAD SHAKELY, The Modern Kurdish Short Story. 2016.
31. MARYAM NOURZAEI, Participant Reference in Three Balochi Dialects. Male and Female
Narrations of Folktales and Biographical Tales. 2017.
32. JAROSLAVA OBRTELOVÁ, Narrative Structure of Wakhi Oral Stories. 2017.
33. MAHMOUD HASSANABADI, ROUBIK JAHANI & CARINA JAHANI, A Unified Gos-
pel in Persian. An old variant of the Gospels along with exegetical comments. Written by:
Yahyã Ibn Ayvaz-e Tabrīzī-ye Armanī. 2018.
455 / ‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
- Roberts, Alexander and Donaldson, James (eds), (1885), The Ante-Nicene Fathers,
Revised and chronologically arranged by A. Cleveland Coxe, Vol. 1, and Vol. 2, Buffalo:
The Christian Literature Publishing Company.

- Whittaker, Molly (ed. and tra). (1982), Tatian, Oratio ad Graecos and Fragments, Oxford:
Clarendon Press.
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‬
- Bond, Harriet (2005), “Feast of Dedication”, in Bible Studies, available at:
http://www.thy-way.org/Bibles_Studies/Feast_Dedication.html
[Accessed October 18, 2014].
:‫ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﯾﺖ‬،«(Sea of Galilee) ‫ »درﯾﺎي ﺟﻠﯿﻞ‬،(1393) ‫ﺪ‬‫ ﻣﺤﻤ‬،(‫ ﺑﺨﺎراﺋﯽ )رﻓﺎﯾﯽ‬-
http://www.pajoohe.com/fa/print.php?UID=44048
.1393/07/26 ‫دﯾﺪه ﺷﺪه در‬
:‫ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﯾﺖ‬،«(Patriarch) ‫ »ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرك‬،(1393) ‫ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺪي‬،‫ ﮐﺎﻇﻤﯽ‬-
http://www.pajoohe.com/FA/index.php?Page=definition&UID=43173
.1393/07/26 ‫دﯾﺪه ﺷﺪه در‬
:‫ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﯾﺖ‬-
http://orthodoxengland.org.uk/hp.php
[Accessed April 12, 2018].
:‫ اﺻﻞ رﺳﺎﻟﻪي ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﯾﺖ‬-
http://www.earlychristianwritings.com/text/barnabas-lightfoot.html
[Accessed April 12, 2018].
:‫« در‬Chrismation» ‫ ﻣﺪﺧﻞ‬،‫ ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب روﻏﻦ ﻣﺮون‬-
http://www.evangelicalorthodoxcatholic.org/teach_13.html
[Accessed April 12, 2018].
:‫ رك‬،‫ ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب ﺳﻤﺒﻞﻫﺎي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ‬-
Felix Just, S. J. (2009), “Symbols of the Four Evangelists”, available at:
http://catholic-resources.org/Art/Evangelists_Symbols.htm
[Accessed February 09, 2015].
 ‫ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬/ 454
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
.‫ اﺳﺎﻃﯿﺮ‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ ﺑﻪ اﻫﺘﻤﺎم ﮐﺮﯾﻢ ﺟﺮﺑﺰهدار‬،‫ ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ در اﯾﺮان ﺗﺎ ﺻﺪر اﺳﻼم‬،(1383) ‫ ﺳﻌﯿﺪ‬،‫ ﻧﻔﯿﺴﯽ‬-
.‫ ﺧﯿﺎم‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ ﺟﻠﺪ‬5 ،‫ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻔﯿﺴﯽ‬،(1355) (‫ ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ )ﻧﺎﻇﻢ اﻷﻃﺒﺎء‬،‫ ﻧﻔﯿﺴﯽ‬-
.‫ ﻫﻤﺎ‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ اﯾﺮان و ﺟﻬﺎن از ﻣﻐﻮل ﺗﺎ ﻗﺎﺟﺎرﯾﻪ‬،(1377) ‫ ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﯿﻦ‬،‫ ﻧﻮاﯾﯽ‬-
،‫ ﻫﻔﺖ آﺳﻤﺎن‬،‫ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺣﻤﯿﺪه ﺑﺨﺸﻨﺪه‬،«‫ آﻣﻮزهﻫﺎ و آﯾﯿﻦﻫﺎي ﻣﻘﺪس‬،‫ ﮐﻠﯿﺴﺎﻫﺎ‬،‫ »ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﺷﺮﻗﯽ‬،(1384) ‫ ﮐﺎﻟﯿﺴﺘﻮس‬،‫ وﯾﺮ‬-

.93 –114 ‫ ﺻﺺ‬،25 ‫ ش‬،1384 ‫ﺑﻬﺎر‬

.‫ اﺳﺎﻃﯿﺮ‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ ﻗﺎﻣﻮس ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس‬،(1377) ‫ ﺟﯿﻤﺰ‬،‫ ﻫﺎﮐﺲ‬-
.‫ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺸﻮر‬:‫ ﺗﻬﺮان‬،‫ ﺟﻠﺪ‬2 ،‫ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻋﻞ ﻧﻘﯽ ﻣﻨﺰوي‬،‫ ﻣﻌﺠﻢ اﻟﺒﻠﺪان‬،(1380) ‫ ﯾﺎﻗﻮت ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ‬،‫ ﯾﺎﻗﻮت ﺣﻤﻮي‬-

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ و ﻻﺗﯿﻦ‬

- Ciasca, p. Augustinus (trans into latin), (1888), Tatiani Evangeliorum Harmoniane
(Arabic), Romae: Ex Typographia Polyglotta.

- Gulbenkian, Roberto (1981), The Translation of the Four Gospels into Persian, Immensee:
Nouvelle Revue de science missionnaire.
- Gunkel, Herman (1987), The folktale in the Old Testament, trans. Michael D. Rutter,

Sheffield: Almond Press.

- Higgens, A. J. B (1952), “The Persian Gospel Harmony as a witness to Tatian's

Diatessaron”, The Journal of Theological Studies, 1952 III (1), pp. 83–87.
- _____________ (1976), “Tatian's Diatessaron and the Arabic and Persian Harmonies”,
Studies in New Testament Language and Text, Leiden, pp. 246–261.
- Hill, Hamlyn (rev), (1910), The Earliest Life of Christ (The Diatessaron of Tatian), second

edition, Edinburgh: T. & T. Clark.

- Hunt, Emily. J. (2003), Christianity in the second century (the case of Tatian), London

and New York: Routledge.

- McFall, Leslie. (1994), “Tatian’s Diatessaron: Mischievous or Misleading?”,

Westminster Theological Journal, Vol. 56, pp. 87–114.
- Messina, Giuseppe (ed.), (1951), Diatessaron Persiano (Biblica et Orientalia 14), Rome:
Pontificio Istituto Biblico.
 ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﻋﺮﺑﯽ و ﮐﺮدي‬
‫‪ -‬اﻓﺸﺎر‪ ،‬اﯾﺮج )‪» ،(1330‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻫﻔﺘﺼﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ«‪ ،‬ﯾﻐﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،1330‬ش ‪ ،45‬ﺻﺺ ‪.501– 8‬‬
‫‪ -‬اﻗﺒﺎل آﺷﺘﯿﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻋﺒﺎس )‪ ،(1384‬ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻐﻮل‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻣﯿﺮﮐﺒﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ -‬اﻟﮑﺴﺎﻧﺪر‪ ،‬ﻓﯿﻠﯿﭗ و ﮐﺎرﻟﻔﺮﯾﺪ ﻓﺮوﻟﯿﺶ )‪» ،(1386‬ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس«‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺣﺎﻣﺪ ﻓﯿﺎﺿﯽ‪ ،‬ﻫﻔﺖ آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬

‫‪ ،1386‬ش ‪ ،34‬ﺻﺺ ‪.157 – 208‬‬

‫‪ -‬ﺑﯿﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺷﯿﺮﯾﻦ )‪ ،(1367‬دﯾﻦ و دوﻟﺖ در اﯾﺮان ﻋﻬﺪ ﻣﻐﻮل‪ ،‬چ او‪‬ل‪ ،‬ج او‪‬ل‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻣﺮﮐﺰ ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ‬

‫‪ -‬ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺧﻮارزﻣﯽ‪ ،‬اﺑﻮرﯾﺤﺎن ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ ﺑﻦ اﺣﻤﺪ )‪ ،(1351‬اﻟﺘﻔﻬﯿﻢ ﻻواﺋﻞ ﺻﻨﺎﻋﮥ اﻟﺘﻨﺠﯿﻢ‪ ،‬چ دوم‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات اﻧﺠﻤﻦ آﺛﺎر ﻣﻠﯽ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺗﻮﻓﯿﻘﯽ‪ ،‬ﺣﺴﯿﻦ )‪ ،(1379‬آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ادﯾﺎن ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن‪ ،‬چ او‪‬ل‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﺳﻤﺖ‪.‬‬

‫‪ -‬دوﺳﮑﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ اﻣﯿﻦ )‪ ،(2013‬ﻗﺎﻣﻮس ﺳﭙﯿﺮ ﺰ)ﮐﻮردي – ﻋﺮﺑﯽ(‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺗﺤﺴﯿﻦ اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬اﻟﻄﺒﻌﮥ اﻟﺜﺎﻧﯿﮥ‪.‬‬

‫‪ -‬دﻫﺨﺪا‪ ،‬ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ )‪ ،(1333‬ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪.‬‬

‫‪ -‬رﺿﺎﯾﯽ ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‪ ،‬ﺣﺴﻦ )‪» ،(1375‬ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪهﻫﺎي رﯾﺸﻪي ﻫﻨﺪ و اروﭘﺎﯾﯽ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ«‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪي ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1375‬ش‬

‫‪ ،6‬ﺻﺺ ‪.68 – 71‬‬

‫‪ -‬ـــــــــــــــــــــــــــــ )‪» ،(1387‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي زﺑﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﻣﺘﻨﯽ از ﺳﺪهي ﻫﻔﺘﻢ ﻫﺠﺮي«‪ ،‬آﯾﻨﻪي ﻣﯿﺮاث‪،‬‬

‫ﭘﺎﯾﯿﺰ ‪ ،1387‬ش ‪ ،42‬ﺻﺺ ‪.7 – 23‬‬

‫‪ -‬ﺳﻌﯿﺪ‪ ،‬ﺣﺒﯿﺐ )ﺑﯽﺗﺎ(‪ ،‬اﻟﻤﺪﺧﻞ اﻟﯽ اﻟﮑﺘﺎب اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‪ ،‬ﻗﺎﻫﺮه )ﻣﺼﺮ(‪ :‬دار اﻟﺘﺄﻟﯿﻒ واﻟﻨﺸﺮ ﻟﻠﮑﻨﯿﺴﮥ اﻷﺳﻘﻔﯿﮥ و ﻣﺠﻤﻊ اﻟﮑﻨﺎﺋﺲ ﻓﯽ‬
‫اﻟﺸﺮق اﻷدﻧﯽ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ اردﺳﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﯿﻢ )‪» ،(1379‬ﮐﺘﺐ اﭘﻮﮐﺮﯾﻔﺎﯾﯽ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ«‪ ،‬ﻣﺠﻠﻪي ﻫﻔﺖ آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪ ،1379‬ش ‪ ،5‬ﺻﺺ ‪.89–130‬‬
‫‪ -‬ﺳﯿﺎر‪ ،‬ﭘﯿﺮوز )‪ ،(1390‬ﮐﺘﺎبﻫﺎﯾﯽ از ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ )ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺛﺎﻧﯽ( ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻧﺸﺮ ﻧﯽ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺻﻔﺮي آق ﻗﻠﻌﻪ‪ ،‬ﻋﻠﯽ )‪» ،(1389‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬اﺛﺮ ﻋﺰاﻟﺪﯾﻦ ﯾﻮﺣﻨﺎ؟«‪ ،‬ﮔﺰارش ﻣﯿﺮاث‪ ،‬ﻓﺮوردﯾﻦ و اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1389‬ش‬

‫‪ ،38‬ﺻﺺ ‪.38 – 42‬‬

‫‪ -‬ﻋﺰاﻟﺪﯾﻦ ﯾﻮﺣﻨﺎ )‪ ،(1388‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﺗﺼﺤﯿﺢ و ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺟﻮزﭘﻪ ﻣﺴﯿﻨﺎ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﺳﺎﻃﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ و ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ )‪ ،(1379‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺎﺿﻞ ﺧﺎن ﻫﻤﺪاﻧﯽ‪ ،‬وﯾﻠﯿﺎم ﮔﻠﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮي ﻣﺮﺗﻦ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﺳﺎﻃﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺮوﺳﻪ‪ ،‬رﻧﻪ )‪ ،(1353‬اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﺻﺤﺮاﻧﻮردان‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﯿﻦ ﻣﯿﮑﺪه‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﺑﻨﮕﺎه ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﻧﺸﺮ ﮐﺘﺎب‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﺤﻤﺪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻦ ﻏﻼم )‪ 1307‬ق‪ 1889 /‬م‪ ،(.‬آﻧﻨﺪراج‪ ،‬ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﯽ‪ 3 ،‬ج‪ ،‬ﻟﮑﻬﻨﻮ )ﻫﻨﺪ(‪ :‬ﻧﻮﻟﮑﺸﻮر‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺑﻦ ﺧﻠﻒ ﺗﺒﺮﯾﺰي )‪ ،(1376‬ﺑﺮﻫﺎن ﻗﺎﻃﻊ‪ ،‬ﺑﻪ اﻫﺘﻤﺎم ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ ﻣﻌﯿﻦ‪ ،‬چ ﺷﺸﻢ‪ 5 ،‬ﺟﻠﺪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻣﯿﺮ ﮐﺒﯿﺮ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﺤﻤﺪﯾﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺮام و دﯾﮕﺮان )ﻣﺘﺮﺟﻢ( )‪ ،(1380‬داﯾﺮة اﻟﻤﻌﺎرف ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬روز ﻧﻮ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻣﯿﻠﺮ‪ ،‬وﯾﻠﯿﺎم ﻣﮏ اﻟﻮي )‪ ،(1382‬ﺗﺎرﯾﺦ ﮐﻠﯿﺴﺎي ﻗﺪﯾﻢ در اﻣﭙﺮاﻃﻮري روم و اﯾﺮان‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻋﻠﯽ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪت ﻋﺒﺎس‬
‫آرﯾﺎن ﭘﻮر‪ ،‬چ اول‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﺳﺎﻃﯿﺮ‪.‬‬
‫ﻣـﻨــﺎﺑــﻊ‬
 ‫‪ / 450‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺑﻬﺮ ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮐﻪ‪ :‬در ﺗﻤﺎﻣﯽ زﻣﯿﻦ آواز اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و در روي ﻫﻤﻪي زﻣﯿﻦ ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن‬
‫اﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا‪] ،‬ﺧﺪاي[‪ 2‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ[‪ :3‬در زﻣﺎن ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬از ﺗﻮ ﺑﺸﻨﻮدم‪ 4‬و‬

‫در روز ﺧﻼص ﺗﺮا ﯾﺎري ﺑﺪﻫﻢ‪ 5‬و ﺗﺮا ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ﻋﻬﺪ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ زﻣﯿﻦ ]و[ ﺑﯿﺎﺑﺎن را وارث ﺷﻮي و ﺑﻪ اﺳﯿﺮان‪ 6‬ﺑﮕﻮﯾﯽ‪ :‬ﺑﻪ درآﯾﯿﺪ‪،7‬‬

‫]و[ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /343‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺪا ﺷﻮﯾﺪ‪8‬؛ و ﭼﺮﯾﺪن اﯾﺸﺎن در ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﺗﺸﻨﻪ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ و‬

‫زﻫﺮﻫﺎ اﯾﺸﺎن را ﮔﺰﻧﺪ ﻧﮑﻨﺪ‪ 9‬و ﻧﻪ آﻓﺘﺎب‪] 10‬و ﺳﺮﻣﺎ[‪ 11‬و ﻟﯿﮏ‪ 12‬ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ]اﯾﺸﺎن[‪ ،13‬اﯾﺸﺎن را ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﺪ‪ 14‬و اﯾﺸﺎن را ﭘﯿﺶ‬

‫ﭼﺸﻤﻪﻫﺎي آب ﺑﯿﺎورد و ﮐﻮهﻫﺎي ]ﺑﻠﻨﺪ[‪ ،15‬ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ]ﻫﻤﻮار و[‪ 16‬راه ﺷﻮد و ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ درﺷﺖ ]و دﺷﻮار[‪ 17‬اﺳﺖ‪ ،18‬ﭘﯿﺶ‬

‫]اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﻧﺮم و[‪ 19‬آﺳﺎن ﮔﺮدد و در آن روزﮔﺎر ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻫﻤﻮار ﮔﺮدد و ﻫﻤﻮار ﺑﺎﺷﺪ ]و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎي ﻓﺮاوان از اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا‬

‫ﺷﻮد در ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ ﻋﺎﻟﻢ از اول ﺗﺎ آﺧﺮ[‪ .20‬اﷲ‪ 21‬اﻋﻠﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﺖ اﻟﮑﺘﺎب اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ در ﺗﺎﺳﻊ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ رﺟﺐ اﻟﻤﺮﺟﺐ ﺳﻨﻪي ‪ 1111‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺧﺪا ﺧﺴﺮو‬

‫وﻟﺪ ﺑﻬﺮام‪ 22‬از ﺟﻬﺖ ﯾﺎدﮔﺎري ﺗﺤﺮﯾﺮ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ازﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﯿﺶ ارد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻋﯿﻦ ﺗﺮﻗﯿﻤﻪي ﮐﺎﺗﺐ را ﻧﻘﻞ ﮐﺮدﯾﻢ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺘﻦ‬
‫آﺷﻨﺎﺗﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :8-11 :49 ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫در زﻣﺎن رﺿﺎﻣﻨﺪي ﺗﻮ را اﺟﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮدم و در روز ﻧﺠﺎت ﺗﻮ را اﻋﺎﻧﺖ‬
‫ﮐﺮدم‪ .‬و ﺗﻮ را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﻮده ﻋﻬﺪ ﻗﻮم ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ زﻣﯿﻦ را ﻣﻌﻤﻮر‬
‫ﺳﺎزي و ﻧﺼﯿﺐﻫﺎي ﺧﺮاب ﺷﺪه را ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﺎﯾﯽ‪ .‬و ﺑﻪ اﺳﯿﺮان‬
‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‪ :‬ﺑﯿﺮون روﯾﺪ و ﺑﻪ آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﻇﻠﻤﺘﻨﺪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎزﯾﺪ‪.‬‬
‫و اﯾﺸﺎن در راهﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭼﺮﯾﺪ و ﻣﺮﺗﻊﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﻫﻤﻪي‬
‫ﺻﺤﺮاﻫﺎي ﮐﻮﻫﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺮﺳﻨﻪ و ﺗﺸﻨﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد و ﺣﺮارت‬
‫و آﻓﺘﺎب ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺿﺮر ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﯿﺪ زﯾﺮا آﻧﮑﻪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺗﺮﺣﻢ دارد‬
‫اﯾﺸﺎن را ﻫﺪاﯾﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﻧﺰد ﭼﺸﻤﻪﻫﺎي آب اﯾﺸﺎن را رﻫﺒﺮي‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﻮهﻫﺎي ﺧﻮد را ﻃﺮﯾﻖﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ و‬
‫راهﻫﺎي ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1111‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺑﺸﻨﻮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺸﺘﺮآن«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺒﺴﯿﺎران«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪرآرﯾﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪449 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﻣﺪن ]او[ از ﮐﻨﺎرﻫﺎي‪] 1‬آﺳﻤﺎن[‪ 2‬و ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ او در راهﻫﺎي آﺳﻤﺎن؛ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺧﻮد را از او ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ .‬و‬
‫‪6‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﻢ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 3‬ﻫﻔﺘﻢ‪ 4‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ‪ ،‬اي‪ 5‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﻓﺮﻣﺎن ﮐﻪ ﺳﭙﺎرش ﮐﺮدي؛ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺮد‬

‫ﺗﻮ ﮔﺮد ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬و از ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪي ﺑﺎز ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺧﺪا ﺧﻠﻖ را‪ 7‬داوري ﮐﻨﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ در ﻋﺰراي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬از‬

‫زﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ آﺳﻤﺎن او را ﺑﺮ ﺑﺮد‪8‬؛ آن ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺗﺒﺎه ﺑﻮد‪ ،9‬از ﺑﻬﺮ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺷﺪ‪ 10‬ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ؛ آن ﮐﻪ ﺑﺮ‬

‫ﺑﻠﻨﺪي ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ 11‬ﺷﻮد ]و[ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﮐﺮوﺑﯽ‪ 12‬ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ ،13‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ از او‪‬ل آﻧﺠﺎ ﺑﻮد؛ آري ]زﯾﺮا[‪ 14‬زودﺗﺮ و ﭘﯿﺶﺗﺮ‬

‫از ﻫﺮ ﭼﻪ ]ﭘﯿﺶﺗﺮ[‪ 15‬ﻫﺴﺖ‪ ،16‬ﺑﻮد‪.‬‬

‫*ﺻﺪ ﭼﻨﺪان ﺑﺘﻮان ﮔﻮاﻫﯽ آوردن از ﺑﻬﺮ*‪] 17‬ﺑﺎﻻ[‪ 18‬رﻓﺘﻦ‪ 19‬ﻣﺴﯿﺢ در‪ 20‬آﺳﻤﺎن‪] ،‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 21‬اﮐﻨﻮن ]آن[ ﮐﻪ ﻋﺰراي‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ آﺷﮑﺎر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آن ﮐﻪ او را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺗﺒﺎه ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﺑﺪ زﻧﺪه ﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 22‬آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪.‬‬

‫ل ]‪ [52 :24‬ﺷﺎﮔﺮدان‪ 23‬از ﺑﻬﺮ او ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 24‬اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻋﻈﯿﻢ ﺧﺮّم و ﺷﺎدﻣﺎن ﺷﺪﻧﺪ؛ ]و[ در‬

‫ﻫﺮ وﻗﺘﯽ ﺗﻌﻈﯿﻢ ]و[ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬س ]‪] [20 :16‬و[ ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﺮ ﺟﺎي ﻣﮋده و ﺑﺸﺎرت ﻣﯽدادﻧﺪ و ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪] 25‬و[ ﺧﺪا اﯾﺸﺎن را ﯾﺎري ﻣﯽداد و ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﻣﯽﮐﺮد ﺑﻪ آﯾﺖﻫﺎ و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻣﯿﻦ‪.26‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬و ﮐﻮاﻫﯿﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎرﺳﺖ از ﻧﺒﻮت ﺑﯿﻐﻤﺒﺮان‬
‫ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺮ زﺑﺎن اﯾﺸﺎن ﻓﺮﻣﻮد ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ + .25‬ﮐﻪ‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽرﺳﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪» :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ اﻧﺠﯿﻞ‬
‫ﻣﻘﺪس ﻣﻄﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻔﺪهام«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ اﺷﺎره‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :6-8 :7‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻏﻀﺐ ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺳﺒﺐ ﻗﻬﺮ دﺷﻤﻨﺎﻧﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮ و ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﯿﺪار ﺷﻮ! اي ﮐﻪ داوري‬
‫را اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮدهاي! و ﻣﺠﻤﻊ اﻣﺖﻫﺎ ﮔﺮداﮔﺮد ﺗﻮ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﻓﻮق اﯾﺸﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﻋﻠﯽ رﺟﻮع ﻓﺮﻣﺎ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ اﻣﺖﻫﺎ را داوري ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﻣﺎ‬
‫‪ + .7‬در‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﻓﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮوﺑﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / 448‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]س‪ [15 :16 ،‬ﺑﺮوﯾﺪ ]و[ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺧﻠﻖ را ﻣﮋده ]و[ ﺑﺸﺎرت ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ 1‬و ﮐﺮدار ﻣﻦ آﺷﮑﺎرا ﮐﻨﯿﺪ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮔﯿﺘﯽ‪ ،‬ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‬
‫اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ‪] 2‬م‪] [19 :28 ،‬و[ ﺑﻪ‪ 3‬آب ﺷﺴﺘﻦ ﻋﻤﺎده‪ 4‬ﮐﻨﯿﺪ‪ ،5‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ‪ 6‬و ﺟﺎن ﭘﺎك؛ س ]‪ [16 :16‬ﺷﺴﺘﻪ ﺑﻪ‪ 7‬آب ]و[‬

‫اﻧﺪوده ﺑﻪ روﻏﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪] .8‬م‪ [20 :28 ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﻮدم‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﻨﻢ‪ 9‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﻫﺮ وﻗﺖ ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎي‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ؛ س ]‪ [16 :16‬و ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورد‪ ،10‬از ﺑﻬﺮ او ﮔﻨﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ و آﯾﺖﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ‬

‫و ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،11‬ﺑﻨﻤﺎﯾﯿﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ دﯾﻮان ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ زﺑﺎنﻫﺎي ﻧﻮ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺎرﻫﺎ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و اﮔﺮ زﻫﺮ‬

‫ﻣﺮگ ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﮔﺰﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /341‬ﻧﮑﻨﺪ و دﺳﺖ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﺑﺮ رﻧﺠﻮران ﺑﻨﻬﻨﺪ ]و[ ﺧﻮش ﺷﻮﻧﺪ‪.12‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ‪ :13‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ در آﺳﻤﺎن‬

‫ل ]‪ [50 :24‬و اﯾﺸﺎن را ﺗﺎ ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ ﺑﻪ درﺑﺮد‪ 14‬و دﺳﺖ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻧﻬﺎد و اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﮐﺖ داد‪ .15‬و ﭼﻮن ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را‬

‫ﺑﺮﮐﺖ ﻧﻬﺎد‪ ،16‬او از اﯾﺸﺎن ﺟﺪا ﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 17‬آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ .‬س ]‪ [19 :16‬ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ‪] ،‬ﭼﻮن[‪ 18‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺧﺪا ﻧﺸﺴﺖ‪.19‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ ]اﯾﻦ[‪ 20‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ در آﺳﻤﺎن‪ 21‬ﮔﻔﺖ‪ 22‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 23‬ﻫﮋدهام‪ 24‬ﮐﻪ‪] :‬ﻫﻤﭽﻮن[‪ 25‬در آﻓﺘﺎب‬

‫ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﻮد اﺳﺘﻮار ﮐﺮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /342‬و ﻫﻤﭽﻮن ﭘﻬﻠﻮان ﮐﻪ ﺑﺨﺮاﻣﺪ‪ 26‬و ﻫﻤﭽﻮ داﻣﺎد ﮐﻪ از ﻓﺪر‪ 27‬ﺧﻮد ﺑﻪ در آﯾﺪ؛ ﺑﻪ در‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬س‬

‫‪ + .19‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬
‫‪ .24‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :5-6 :19‬ﺧﯿﻤﻪاي ﺑﺮاي آﻓﺘﺎب در آﻧﻬﺎ‬
‫ﻗﺮار دارد؛ و او ﻣﺜﻞ داﻣﺎد از ﺣﺠﻠﻪي ﺧﻮد ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﺪ و ﻣﺜﻞ‬
‫ﭘﻬﻠﻮان از دوﯾﺪن در ﻣﯿﺪان ﺷﺎدي ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﺮوﺟﺶ از ﮐﺮاﻧﻪي‬
‫آﺳﻤﺎن اﺳﺖ و ﻣﺪارش ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺮاﻧﻪي دﯾﮕﺮ؛ و ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ از‬
‫ﺣﺮارﺗﺶ ﻣﺴﺘﻮر ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﯿﺮآﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ :1‬ﺧﺴﺮك‪ ،‬در ك‪ :‬ﺣﺠﻠﻪ؛ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‬
‫»ﻓﺪر« ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﮔﺮدك و ﺣﺠﻠﻪ و ﺧﯿﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‬
‫ﻋﺮوس ﺑﯿﺎراﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬اوردﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻤﺎد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺟﺎن‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ + .9‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺼﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪447 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﭼﻮن ﭘﯿﺮ ﺷﻮي‪ ،1‬دو دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﻻ ﺑﺮداري و دﯾﮕﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯿﺎﻧﺖ‪ 2‬ﺑﺒﻨﺪد و ﺗﺮا ﺑﺒﺮد ]در[‪ 3‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺨﻮاﻫﯽ‪ .‬اﯾﻦ را‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﻣﺮگ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﺑﺪﻫﺪ؛ و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﺑﯿﺎ در ﭘﯽ ﻣﻦ‪.‬‬

‫]ي‪ [20 :21 ،‬ﺷﻤﻌﻮن اﻟﺘﻔﺎت ]ﮐﺮد و[‪ 4‬دﯾﺪ آن ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ او را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /340‬دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ‪] ،‬در ﭘﯽ[‪ 5‬ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﻣﯽآﻣﺪ‪6‬؛ ]آن ﮐﻪ[‪ 7‬او ﮔﺴﺘﺎخ ﺑﻮد و ]ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺎم ﺧﻮردن[‪ 8‬ﺑﺮ ]ﺳﯿﻨﻪي[ ﻋﯿﺴﯽ ﺗﮑﯿﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد‪] 9‬و ﮔﻔﺖ[‪ 10‬ﮐﻪ اي‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺮا در دﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪11‬؟ و ﭼﻮن ﺻﻔﺎ آن را دﯾﺪ‪ ،12‬ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ]ﮔﻔﺖ[‪ 13‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ‪ 14‬ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ؟ ]ﺗﻮ[‪ 15‬در ﭘﯽ ﻣﻦ ﺑﯿﺎ‪ .‬و اﯾﻦ ﺳﺨﻦ در ﻣﯿﺎن ﺑﺮادران ﻓﺎش‬

‫ﺷﺪ ﮐﻪ آن ﺗﻠﻤﯿﺬ ﻧﻤﯿﺮد؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﯿﺮد ]اﻻّ[‪ 16‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ اﯾﻦ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ؟‬

‫]ي‪ [24 :21 ،‬اﯾﻦ ]آن[ ﺷﺎﮔﺮد اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻮاﻫﯽ داد و ﻣﯽداﻧﯿﻢ‪ 17‬ﮐﻪ ﮔﻮاﻫﯽ او راﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬و ﻫﺴﺖ‬

‫دﯾﮕﺮ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ]ﺑﺲ[‪ 18‬ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد و اﮔﺮ ﻫﻤﻪ را ﯾﮑﯽ ﯾﮑﯽ‪ 19‬ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﻢ‪] ،‬اﮔﺮ[‪ 20‬درﯾﺎ ﻣﺪاد‪ 21‬ﺑﻮدي‪ ،‬ﺧﻠﻖ ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [16 :28‬و ]ﯾﺎزده ﺷﺎﮔﺮد او[‪ 22‬در ﺟﻠﯿﻞ ]رﻓﺘﻨﺪ[‪ ،23‬آﻧﺠﺎ ]ﮐﻪ[ ﻋﯿﺴﯽ‪ 24‬ﻣﯿﻌﺎد ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ او را ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ؛ و ﭼﻮن‬

‫او را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬از ﺑﺮاي او ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن و‬

‫زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪ‪ ،25‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽدﻫﻢ؛ ]ي‪ [21 :20 ،‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﻦ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،26‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 27‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪي«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺪاﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ ﺑﺎم داد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺴﯽ آﻧﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺎﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﮐﻪ‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬ﺟﺎ‬
 ‫‪ / 446‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﺨﺘﻪ‪ 1‬و ]ﻧﺎن[‪ .2‬ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 3‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎورﯾﺪ ]از[ اﯾﻦ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ‪ 4‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ‪ .‬و ]ﺷﻤﻌﻮن[‪ 5‬ﺻﻔﺎ رﻓﺖ ]و[‬
‫آن دام ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺮ از ﻣﺎﻫﯽﻫﺎي‪ 6‬ﺑﺰرگ‪ ،‬ﯾﮑﺼﺪ ]و[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ]ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﺮاﻧﯽ[‪ 7‬ﯾﮏ ﺗﺎر‪ 8‬از‬

‫آن دام درﯾﺪه ﻧﺸﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎي‬

‫ﯾﺪ ]و[ ﻣﺤﻘﻖ ﮐﻨﯿﺪ‪ .9‬ﮐﺴﯽ از ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪] 10‬از وي[‪ 11‬ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫‪13‬‬
‫ﮐﻪ ]او[ ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ]ﻧﺰد اﯾﺸﺎن ﺷﺪ و[‪ 12‬ﺳﺘُﺪ ﻧﺎن و ﻣﺎﻫﯽ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن داد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﯿﻢ ﺑﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ ]ﻋﯿﺴﯽ[‬

‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻤﻮد‪ ،14‬ﭼﻮن از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺳﭙﺎرش‪ 15‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‬
‫]ي‪ [15 :21 ،‬و ﭼﻮن از ﺧﻮردﻧﯽ ﺧﻼص ﺷﺪﻧﺪ‪ ،16‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ]ﺷﻤﻌﻮن[‪ 17‬ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺷﻤﻌﻮن ﭘﺴﺮ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ ،18‬از‬

‫آﻧﺎن ﺗﻮ ﻣﺮا ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﺳﺖ ﻣﯽداري؟ ﺻﻔﺎ‪ 19‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آري‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﯽداﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارم‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮّﮔﺎن ﻣﻦ ﺑﭽﺮان‪ .‬و ﺑﺎز دواُم ﺑﺎر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﻌﻮن ﭘﺴﺮ ﯾ‪‬ﻮﻧَﺎ‪ ،20‬ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽداري؟ او ﮔﻔﺖ‪ :‬آري‪ ،‬اي‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﯽداﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارم‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﺮا ﺑﭽﺮان‪ .‬و ﺳﯿﻢ ﺑﺎر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽداري؟‬

‫ﺑﺮ ﺷﻤﻌﻮن ﺳﺨﺖ آﻣﺪ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺑﺎر ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽداري؟«؛ و ﺻﻔﺎ‪ 21‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰي‬

‫واﻗﻒ‪ 22‬ﻫﺴﺘﯽ و ]ﺗﻮ[‪ 23‬ﻣﯽداﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارم‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯿﺶ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﺮا ﺑﭽﺮان؛ ]و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫راﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،24‬ﭼﻮن ﺟﻮان ﺑﻮدي‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯿﺎن ﺧﻮد را ﻣﯽﺑﺴﺘﯽ و ﻣﯽرﻓﺘﯽ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ‪،‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳ ﺎرش«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن ﺧﻮردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺣﻨﺎ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺣﻨﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺒﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺨﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪» .9‬ﻣﺤﻘﻖ ﮐﻨﯿﺪ« ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺨﻮرﯾﺪ؛ در ب‪» :‬ﭼﺎﺷﻨﯽ ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺨﻮرﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺒﺮﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪445 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﻔﺖ‪] :‬ﺳﯿﻮم[‪ 1‬ﺑﺎر‪ 2‬ﻧﻤﻮدن ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد‬
‫]ي‪ [1 :21 ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎر دﮔﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﻧﻤﻮد ﺑﺮ درﯾﺎي ﻃﺒﺮﯾ‪‬ﻪ‪] ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد[‪ 4‬ﮐﻪ‬

‫ﻫﻤﻪ‪ 5‬ﯾﮏ‪ 6‬ﺟﻤﻊ ﺑﻮدﻧﺪ‪ :7‬ﺷﻤﻌﻮن ]ﺻﻔﺎ و[ ﺗﻮﻣﺎ ]ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺗﻮام ﺑﻮد[‪ 8‬و ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﯾﯿﻞ ]آن ﮐﻪ از ﻗﺎﻃﻨﻪي ﺟﻠﯿﻞ ﺑﻮد[‪ 9‬و ﭘﺴﺮان‬

‫زﺑﺪي ]ﻫﺮ دو[‪ 10‬و دو دﯾﮕﺮ از ﺷﺎﮔﺮدان‪ .‬و ]ﺷﻤﻌﻮن[‪ 11‬ﺻﻔﺎ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﻢ ﺗﺎ‪ 12‬ﻣﺎﻫﯽ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪13‬؛ و اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ‬
‫‪17‬‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﯽآﯾﯿﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ .‬ﺑﻪ در آﻣﺪﻧﺪ‪] 14‬و[ در ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .15‬و در آن ﺷﺐ ﭼﯿﺰي ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺻﺒﺎح‪] 16‬ﺷﺪ[‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ در‪ 18‬ﮐﻨﺎر درﯾﺎ و ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ‪ .‬و او‪ 19‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺟﻮاﻧﺎن‪ ،‬ﭼﯿﺰي‬

‫ﺧﻮردﻧﯽ دارﯾﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دام در دﺳﺖ راﺳﺖ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺎﻧﺪازﯾﺪ و ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪ .20‬و اﯾﺸﺎن دام اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‬
‫‪22‬‬
‫و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ *از ﺑﺴﯿﺎري ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻪ در دام آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺸﯿﺪن*‪ .21‬و آن ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ او را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻔﺎ‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬و ﭼﻮن ﺻﻔﺎ ﺷﻨﯿﺪ‪] ،‬ﺳﺘﺪ[‪ 23‬ﭘﯿﺮﻫﻦ ﺧﻮد را ]و[ در ﻣﯿﺎن ﻣﺤﮑﻢ ﺑﺴﺖ‪ 24‬و ﺧﻮد را در‬

‫]ﻣﯿﺎن[‪ 25‬آب اﻧﺪاﺧﺖ و آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان‪ 26‬دﯾﮕﺮ ﮐﻪ در ﮐﺸﺘﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،27‬از زﻣﯿﻦ *ﻣﻘﺪار دو ﺻﺪ ﮔﺎم دور‬
‫‪33‬‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ*‪ ،28‬و ]آن دام[‪ 29‬ﻣﺎﻫﯽ را ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮ زﻣﯿﻦ آﻣﺪﻧﺪ‪] 30‬دﯾﺪﻧﺪ[‪/ 31‬ﺑﺮگ‪ /339‬ﮐﻪ آﺗﺶ‪ 32‬ﮐﺮده ﺑﺮ او ﻣﺎﻫﯽ‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎ ﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دام را ﮐﻪ ﺑﮑﺸﻨﺪ از ﺑﺴﯿﺎري‬
‫ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻪ در دام درﺑﯿﺠﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زد ﺑﺴﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻠﻤﯿﺬان«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯿﺎر دور ﻧﺒﻮد اﻻ ﻧﺰد دو ﺻﺪ‬
‫ﮐﺎم«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬ﮐﻪ‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اش«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻫﯿﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎز«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﯿﻮم ﺑﺎر ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را‬
‫ﺑﺸﺎﮐﺮدان ﺧﻮد ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪراﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺸﺘﯽ ﺑﺮﻧﺸﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / 444‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻮﻣﺎ ]ﮐﻪ[ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎور ﻧﻤﯽدارم‬
‫]ي‪ [24 :20 ،‬و ﺗﻮﻣﺎ از دوازده‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﮐﻪ او‪‬ل ﻧﺎﻣﺶ ﺗﺎوﻣﺎ‪ 1‬ﺑﻮد‪ ،‬او ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‪ 2‬آﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺘﻨﺪ ]ﺑﺪو‪3‬ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻣﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ را دﯾﺪﯾﻢ‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ اﺛﺮ ﻣﯿﺦﻫﺎ ﮐﻪ در دﺳﺖ او *اﺳﺖ‪ ،‬در دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﺨﻮرد*‪ 4‬و اﻧﮕﺸﺖ ﻣﻦ‬

‫]اﮔﺮ[ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﺑﻐﻞ او ﻧﻨﻬﻢ‪ ،5‬اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورم؛ ﺗﻮﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﻧﻤﻮدن ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺑﻪ ﺗﻮﻣﺎ‬

‫]ي‪ [26 :20 ،‬و ﺑﻌﺪ از ﻫﺸﺖ روز ﺷﺎﮔﺮدان در اﻧﺪرون ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻮﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺑﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /338‬و درﻫﺎ را ﺑﺴﺘﻪ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .6‬و ﻋﯿﺴﯽ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن اﻧﺪر آﻣﺪ ]و[ اﯾﺴﺘﺎد در ﻣﯿﺎن ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪] .‬و[ ﺑﻪ ﺗﻮﻣﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:7‬‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮد را ﺑﯿﺎور‪ 8‬و دو دﺳﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻦ و ]دو[‪ 9‬دﺳﺖ ﺧﻮد را دراز ﮐﻦ ]و[ زﯾﺮ ﺑﻐﻞ ﻣﻦ ﺑﻨﻪ و ﺑﯽ اﯾﻤﺎن ﻣﺒﺎش و اﻻّ‬

‫ﻣﺆﻣﻦ‪ .‬ﺗﻮﻣﺎ ﭘﺎﺳﺦ‪ 10‬داد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻦ و ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ دﯾﺪي‪ ،‬اﯾﻤﺎن آوردي؛‬
‫ﺧُﻨُﮏ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ ]و[ اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ‪.11‬‬

‫]ي‪ [30 :20 ،‬و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ و آﯾﺖﻫﺎ‪ 12‬ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ .13‬و اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن‬

‫ﺑﯿﺎورﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺧﺪا و ﭼﻮن اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺷﻮد‪.14‬‬

‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮاب«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺎت«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و اﻧﺮا ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺴﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﻬﻢ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .7‬اﮔﺮ‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎورد«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪443 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﻫﻤﭽﻮن ﭘﻬﻠﻮان ﮐﻪ از ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻮش آﯾﺪ و زد‪ 1‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را و اﯾﺸﺎن را ]ﺑﺎز ﭘﺲ اﻧﺪاﺧﺖ و ﻋﺎر اﺑﺪي ﺑﺪﯾﺸﺎن‬
‫داد و اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و اﯾﺸﺎن را[‪ 2‬ﺗﺎ اﺑﺪ رﺳﻮا ﮐﺮد و اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ‪ :3‬ﺧﺪا در روز ﺷﻨﺒﻪ ﺑﺮﮐﺖ‬

‫ﮐﺮد و ]از[ ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺗﻤﺎﻣﯽ در‪4‬آﺳﻮد؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :5‬ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯽ آن ﮐﻪ آﻓﺮﯾﺪ‪ 6‬ﮐﻨﺎرﻫﺎي آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ‬

‫و ﺗﻤﺎﻣﯽ دﻧﯿﺎ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺸﻮد و درﻣﺎﻧﺪه ﻧﮕﺮدد‪ .7‬ﭼﻮن در ﺗﻮرﯾﺖ ]ﮔﻔﺖ[ ﮐﻪ‪» :‬از ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺮدار ﺧﻮد آﺳﻮد«‪] ،‬و[ ﻧﯿﺎﺳﺎﯾﺪ اﻻّ‬

‫آن ﮐﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﻮد و اﺷﻌﯿﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺸﻮد« و ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ را ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‪ 8‬درﯾﺎﺑﯿﻢ و ﺧﺪا دروغ ﻧﮕﻮﯾﺪ ﻫﺮﮔﺰ و‬

‫ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ﺑﺎﻃﻞ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻫﺮ دو راﺳﺖ اﺳﺖ؛ ]آن[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ ﮐﻪ‪ :‬آﺳﻮد ﺧﺪا‪] 9‬و[ روز ﺷﻨﺒﻪ ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ‪،10‬‬

‫]آن[‪ 11‬ﻫﻤﻪ ﻧﺒﻮ‪‬ت ﺑﻮد ﺑﺮ‪ 12‬اﯾﻦ ﺷﻨﺒﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ در ﮔﻮر ﺑﻮد و ﻫﻤﻪ ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺗﻤﺎم ]ﮐﺮد و روز ﺷﻨﺒﻪ آﺳﻮد[‪ 13‬آن ﭼﻨﺎن‬

‫]ﮐﻪ[ ﻓﺮﻣﻮد‪ 14‬در ﺗﻮرﯾﺖ‪ :‬روز آدﯾﻨﻪ ]ﮐﺮدار[ ﺧﻮد ﺗﻤﺎم ﮐﺮد ]و[ در روز ﺷﻨﺒﻪ آﺳﻮد‪] .‬آن[‪ 15‬ﻫﻤﻪ ﻋﻈﻤﺖ و ﺳﭙﺎرش ﮐﻪ‬

‫ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻬﺮ ﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺷﻨﺒﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ در او‪ 16‬آﺳﻮد و روز ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻋﺎﻟﻢ را ﺗﺎزه ﮐﺮد‪.17‬‬

‫و ﺑﺴﯿﺎر اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮاﻫﯽﻫﺎ‪ 18‬از ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪ 19‬ﻣﺴﯿﺢ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺮدار او‪ 20‬از ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻣﯽﺗﻮان آوردن‪،21‬‬
‫اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ آن‪ 22‬ﮐﻪ ﻓﻬﻢ دارد‪ ،‬ﺗﻤﺎم‪ 23‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ + .10‬و‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬زود«‪.‬‬

‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻮر«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮاﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﻮان اورد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺎف«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :2-3 :2 ،‬و در روز ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺧﺪا‬
‫از ﻫﻤﻪي ﮐﺎر ﺧﻮد ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺎرغ ﺷﺪ‪ .‬و در روز ﻫﻔﺘﻢ از‬
‫ﻫﻤﻪي ﮐﺎر ﺧﻮد ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آراﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺧﺪا روز‬
‫ﻫﻔﺘﻢ را ﻣﺒﺎرك ﺧﻮاﻧﺪ و آن را ﺗﻘﺪﯾﺲ ﻧﻤﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ در آن‬
‫آرام ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬از ﻫﻤﻪي ﮐﺎر ﺧﻮد ﮐﻪ ﺧﺪا آﻓﺮﯾﺪ و ﺳﺎﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬او‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :28 :40 ،‬آﯾﺎ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ و ﻧﺸﻨﯿﺪهاي‬
‫ﮐﻪ ﺧﺪاي ﺳﺮﻣﺪي ﯾﻬﻮه آﻓﺮﯾﻨﻨﺪهي اﻗﺼﺎي زﻣﯿﻦ درﻣﺎﻧﺪه و ﺧﺴﺘﻪ‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻮد و ﻓﻬﻢ او را ﺗﻔﺤﺺ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد؟«‪.‬‬
‫‪ + .6‬در‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬را در‬
 ‫‪ / 442‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﺮا‪ 1‬ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺮﮐﺲ ﺗﺎزه ﮐﻨﺪ؛ و ]ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺖ[‪2:‬ﮐﺮد ﮐﺎر‪ 3‬ﺧﻼص ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد‪ 4‬از ﺑﻬﺮ داوود و ﺗﺨﻢ او ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .‬اﯾﻦ دﻟﯿﻞ‬
‫ﮐﻨﺪ‪ 5‬ﺑﺮ اﻓﺘﺎدن ﻣﺴﯿﺢ ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ]و[ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن او زﯾﺮا ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻧﮕﺬاري‪ 6‬ﮔﺰﯾﺪهي ﺗﻮ ﺗﺒﺎه ﺷﻮد و اﯾﻦ ﻧﻪ داوود ﺑﻬﺮ‬

‫ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ‪ 7‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ داوود ﻣ‪‬ﺮد ]و[ ﺗﻦ او ﺗﺒﺎه ﺷﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﺟﻮاﻧﯽ‬

‫]ﺗﻮ[‪ 8‬ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺮﮐﺲ ﺗﺎزه ﮐﻨﺪ« زﯾﺮا ﮐﺮﮐﺲ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎلﻫﺎ ﻣﯽزﯾﺪ از دو ﻫﺰار ]و[ اﻓﺰونﺗﺮ ﻣﯽزﯾﺪ و در ﻫﺮ ]ﺻﺪ[‪ 9‬ﺳﺎﻟﯽ‬

‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭘﺮ ﺧﻮد را ﻣﯽاﻧﺪازد و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺠﻪي ﭘﺎرهي ﮔﻮﺷﺖ ]ﺑﯽ ﭘﺮ[‪ 10‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و آﻧﮕﻪ از ﻧﻮ ﭘﺮ ﻣﯽآورد‪ 11‬و ﺗﺎزه ﻣﯽﺷﻮد و‬

‫اﯾﻦ در ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ .‬و از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺧﺪا در‪ 12‬زﺑﺎن داوود اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ آورد ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻤﯿﺮد و ﺑﺎز ﺗﺎزه ﺷﻮد‪.‬‬

‫و در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 13‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎزوي ﻣﻦ ﻣﺮا ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ و ﮐﺴﯽ ﻧﺒﻮد ﺑﺎ ﻣﻦ؛ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪم‪14‬؛ و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﮔﺮﯾﺴﺘﻨﯽ ]و[ ﻧﻮﺣﻪ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ و در ﺑﺎﻣﺪاد ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‪15‬؛ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ و ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن او زﯾﺮا ﮐﻪ‬

‫ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﯾﺎران او‪] ،‬ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 16‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ ]و[ ﻧﻮﺣﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺎﻣﺪاد ﮐﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ او را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎد‪] 17‬و[ ﺧﺮم‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺎز در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ 18‬ﮐﻪ‪ :‬در روزﮔﺎر ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ روزﻫﺎ ﺑﯿﻔﺰاﯾﯽ‪ 19‬و ﺳﺎلﻫﺎي او روزﮔﺎرﻫﺎ ]ﺗﺎ[‪ 20‬اﺑﺪ اﻷﺑﺪ ﺑﻤﺎﻧﺪ ]و‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ[‪ 21‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا رﺣﻤﺖ ]و[ راﺳﺘﯽ او؛ ]و[ اﯾﻦ ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ او اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ و اﮔﺮ ﻧﻪ ﮐﺪام‬
‫‪25‬‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ 22‬ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻣﺴﯿﺢ‪ .‬ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :23‬ﺧﺪا‪ 24‬ﺑﯿﺪار ‪/‬ﺑﺮگ‪ /337‬ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﺧﻮاب ﺑﺮﺧﯿﺰد‬

‫‪ + .15‬از‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺗﻮ«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺷﺎدﻣﺎن«‪.‬‬
‫‪ .18‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :6-7 :61‬ﺑﺮ ﻋﻤﺮ ﭘﺎدﺷﺎه روزﻫﺎ ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫اﻓﺰود و ﺳﺎلﻫﺎي او ﺗﺎ ﻧﺴﻞﻫﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺧﺪا‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﺸﺴﺖ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد‪ .‬رﺣﻤﺖ و راﺳﺘﯽ را ﻣﻬﯿﺎ ﮐﻦ ﺗﺎ او را‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻔﺰا«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :65-6 :78‬آﻧﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﯿﺪار ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺟﺒﺎري ﮐﻪ از ﺷﺮاب ﻣﯽﺧﺮوﺷﺪ‪،‬‬
‫و دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻘﺐ زد و اﯾﺸﺎن را ﻋﺎر اﺑﺪي ﮔﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ؛ اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮد ﮐﺎﺗﺐ روي »ﮔﻔﺖ« ﺧﻂ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :50 :18‬ﮐﻪ ﻧﺠﺎت ﻋﻈﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﺧﻮد داده و ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ رﺣﻤﺖ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ داوود و ذر‪‬ﯾﺖ‬
‫او ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدار«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬را‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﻬﺪاري«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﻣﯽ اﯾﺪ او را«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :5 :63 ،‬و ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻢ و اﻋﺎﻧﺖ ﮐﻨﻨﺪهاي‬
‫ﻧﺒﻮد و ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻧﻤﻮدم زﯾﺮا دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻟﻬﺬا ﺑﺎزوي ﻣﻦ ﻣﺮا‬
‫ﻧﺠﺎت داد و ﺣﺪت ﺧﺸﻢ ﻣﻦ ﻣﺮا دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪441 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ زﺣﻤﺖ ﺑﮑﺸﺪ و از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰد ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز‪] .‬و[ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم وي ﻣﮋده ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد و‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﻬﺮ آﻣﺮزﯾﺪن ﮔﻨﺎهﻫﺎ در ﻋﺎﻟﻢ؛ و ﺷﻤﺎ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﻨﺪﮔﺎن اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ؛ و ﻣﻦ ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﭘﺪر‪ .1‬و ﺷﻤﺎ‪ 2‬در ]ﺷﻬﺮ[‬

‫اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[‪ 4‬ﻧﯿﺮوي آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ 5‬ﺷﻤﺎ را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻢ‪.‬‬

‫ي ]‪ [21 :20‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 6‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬

‫و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬در دﻫﻦ اﯾﺸﺎن دﻣﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬روح ﭘﺎﮐﻢ ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﺪ‪ 7‬ﺗﺎ ﮔﻨﺎهﻫﺎن را ﺑﯿﺎﻣﺮزﯾﺪ‪ 8‬و ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ او‬

‫را ﺑﯿﺎﻣﺮزﯾﺪ‪ ،‬آﻣﺮزﯾﺪه ﺷﻮد و اﮔﺮ ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫و ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪ 9‬ﻣﺴﯿﺢ‪ 10‬در ﺣﺒﻘﻮق ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 11‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آﻓﺘﺎب ]و[ ﻣﺎه در ﺣﺪ‪ ‬ﺧﻮد ﺑﻪاﯾﺴﺘﺎدﻧﺪ و در‬

‫ﻧﻮر ﺗﻮ روان‪ 12‬ﺷﻮﻧﺪ و ﻧﯿﺰ‪ 13‬در روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮق ﺳﻼح ﺗﻮ ﺑﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪14‬؛ ﺣﻤﯿﺖ‪ 15‬زﻣﯿﻦ واﮔﺸﺎده ﺷﻮد؛ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ]ﺗﻮ[‪ 16‬ﺧﻠﻖ‬

‫ﺳﺴﺖ‪ 17‬ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﺧﻼص را آ ﺷﮑﺎر ﮐﺮدي‪ ،‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺗﺎ ﻗﻮم ﺧﻮد را ﺧﻼﺻﯽ دﻫﯽ و ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺮا ﭘﺎﯾﻨﺪه داري و ﺑﺮﻫﺎﻧﯽ؛‬

‫در ﺳﺮﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﺎ اﺳﺎس ﺑﺎﻃﻞ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /336‬ﻧﻬﺎدي‪ .‬و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 18‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻬﺮ اﯾﻦ دل ﻣﻦ ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﺪ و زﺑﺎن ﻣﻦ‬
‫رازﻧﺎك ﺷﺪ و ﺗﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ در اﻣﯿﺪ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺷﻮد‪ 19‬ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ در دوزخ ﻧﮕﺬاري‪] ،20‬و ﻧﮕﺬاري[ ﮐﻪ ﮔﺰﯾﺪهي ﺗﻮ‬

‫ﺗﺒﺎه ﺷﻮد و راهﻫﺎي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﻮدي و ﻣﺮا از ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ روي ﺗﻮ ﭘﺮ ﮐﻨﯽ‪ .‬و ﻫﻢ ﺑﺎز‪ 21‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 22‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺟﻮاﻧﯽ‬

‫‪ + .13‬ﺗﻮ‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9-12 :16‬از اﯾﻦ رو دﻟﻢ ﺷﺎدي ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﺪ و ﺟﻼﻟﻢ ﺑﻪ وﺟﺪ ﻣﯽآﯾﺪ؛ ﺟﺴﺪم ﻧﯿﺰ در اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺳﺎﮐﻦ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬زﯾﺮا ﺟﺎﻧﻢ را در ﻋﺎﻟﻢ اﻣﻮات ﺗﺮك ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺮد‪ ،‬و ﻗﺪوس‬
‫ﺧﻮد را ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮔﺬاﺷﺖ ﮐﻪ ﻓﺴﺎد را ﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﻃﺮﯾﻖ ﺣﯿﺎت را ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﯽ آﻣﻮﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺗﻮ ﮐﻤﺎل ﺧﻮﺷﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫راﺳﺖ ﺗﻮ ﻟﺬتﻫﺎ ﺑﺎد ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد!«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﺎه داري«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :5 :103‬ﮐﻪ ﺟﺎن ﺗﻮ را ﺑﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎي ﻧﯿﮑﻮ‬
‫ﺳﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﯽ ﺗﻮ ﻣﺜﻞ ﻋﻘﺎب ﺗﺎزه ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .1‬ل‬
‫‪ + .2‬را‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺳﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺬﯾﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﮔﻔﺖ و‬
‫‪ .11‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺣﺒﻘﻮق‪» :11-3 :3 ،‬آﻓﺘﺎب و ﻣﺎه در‬
‫ﺑﺮجﻫﺎي ﺧﻮد اﯾﺴﺘﺎدﻧﺪ از ﻧﻮر ﺗﯿﺮﻫﺎﯾﺖ و از ﭘﺮﺗﻮ ﻧﯿﺰة ﺑﺮاق ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻏﻀﺐ در ﺟﻬﺎن ﺧﺮاﻣﯿﺪي‪ ،‬و ﺑﺎ ﺧﺸﻢ اﻣﺖﻫﺎ را ﭘﺎﯾﻤﺎل‬
‫ﻧﻤﻮدي‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻗﻮم ﺧﻮﯾﺶ و ﺧﻼﺻﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد ﺑﯿﺮون‬
‫آﻣﺪي‪ .‬ﺳﺮ را از ﺧﺎﻧﺪان ﺷﺮﯾﺮان زدي و اﺳﺎس آن را ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺪ‬
‫ﮔﺮدن ﻋﺮﯾﺎن ﻧﻤﻮدي‪ ،‬ﺳﻼه«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮران«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 440‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺎ ﮔﺮان ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن در راه ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﺘﺎبﻫﺎ از ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﻣﯽﮐﺮد؟ و ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫و ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‪ 2‬در اورﺷﻠﯿﻢ‪ .‬دﯾﺪﻧﺪ آن ﯾﺎزده ]و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ[‪ ،3‬ﯾﮑﺪﮔﺮ را ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ‬

‫]و[ ﻣﺤﻘﻖ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻔﺎ‪ 4‬ﻧﻤﻮد؛ و ]ﺑﺎز[‪ 5‬آن ﻫﺮ دو آﻧﭽﻪ در راه دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.6‬‬

‫و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،7‬ي ]‪ [19 :20‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم آن روز ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ﺷﺪ و درﻫﺎ ]و[ درﯾﭽﻪﻫﺎ‪ ،8‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮدان از ﺑﯿﻢ‬

‫ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ در ﻣﯿﺎن اﯾﺴﺘﺎد ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ل ]‪ [36 :24‬ﻣﻨﻢ ]ﻣﻦ[‪ ،9‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬و‬

‫اﯾﺸﺎن از وﻫﻢ ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ 10‬و ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﯿﺎل ]و[ ﺟﺎن ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ و ﭼﺮا‬

‫اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎ در دل ﺷﻤﺎ اﻓﺘﺎد؟ دو دﺳﺖ ]ﻣﻦ[‪ 11‬و دو ﭘﺎي ﻣﻦ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ 12‬ﮐﻪ ﻣﻨﻢ ﻣﻦ؛ ﭘﺴﻮﯾﯿﺪ ﻣﺮا‪] 13‬و[ ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺟﺎن‪،14‬‬

‫ﮔﻮﺷﺖ ]و[ اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺪارد آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ دﯾﺪﯾﺪ از آن ﻣﻦ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬دو دﺳﺖ ]ﺧﻮد[‪ 15‬و دو ﭘﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ‬

‫اﯾﺸﺎن ﻧﻤﻮد و *از ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮد ﺗﺎ اﯾﻦ ﻏﺎﯾﺖ*‪ 16‬اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآوردﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /335‬و ﻋﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .17‬س ]‪ [14 :16‬و ﻧﮑﻮﻫﺶ‬

‫ﮐﺮد ﮐﻤﺎﺳﯽ اﯾﻤﺎن اﯾﺸﺎن ]را[ و ﺳﺨﺘﯽ دل اﯾﺸﺎن ﮐﻪ او را دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﻧﺪ[‪ .18‬ل ]‪ [41 :24‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دارﯾﺪ اﯾﻨﺠﺎ ﭼﯿﺰي ﺧﻮردﻧﯽ؟ و اﯾﺸﺎن ﻗﺪري ﻣﺎﻫﯽ ﺑﺮﯾﺎن ﮐﺮده و ﻗﺪري اﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﻪ او دادﻧﺪ و او ﺑﺴﺘﺪ ]و[ در‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺧﻮرد‪.‬‬

‫]ل‪ [44 :24 ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ‪ 19‬ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬در وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﻮدم ﮐﻪ‪ 20‬ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ‬

‫]و[ واﺟﺐ ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 21‬ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ 22‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ در ﻧﺎﻣﻮس ﻣﻮﺳﯽ و ]در[‪ 23‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]و[ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 24‬از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﻓﻬﻢ اﯾﺸﺎن ﮔﺸﺎده ﺷﺪ ﺗﺎ ﮐﺘﺎبﻫﺎ را درﯾﺎﺑﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ واﺟﺐ‬

‫‪ + .14‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺲ ﮐﺸﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺎدﻣﺎن ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﻬﺎﯾﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﻮدﻧﺪ دﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﻫﺎء درﯾﺠﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮس ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ«‬
‫‪ + .24‬ﮔﻔﺖ‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺮﯾﺪ ﭘﺮﻣﺤﯿﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻮﯾﺪ‬
‫ﺑﯿﺮﻣﺤﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪439 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ 1‬و ﻏﻤﻨﺎك ﻣﯽروﯾﺪ؟ و ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻗﯿﻠﻮﻓﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ داد‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﺗﻨﻬﺎ از اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ]ﮐﻪ[‪ 2‬ﻧﻤﯽداﻧﯽ‪ 3‬در اﯾﻦ روزﻫﺎ آﻧﺠﺎ ﭼﻪ ﺷﺪ؟ و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﺷﺪ؟‬

‫و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :4‬ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي ﻣﺮدي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮد و ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ ﺑﻮد در ﺳﺨﻦ و در ﮐﺮدارﻫﺎ‪] 5‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا و[‪ 6‬ﭘﯿﺶ ﻫﻤﻪ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ‪ .‬ﺑﺰرﮔﺎن و اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬او را در داوري اﻓﮑﻨﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻤﯿﺮد و او را آوﯾﺨﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﻣﺎ ﭘﻨﺪاﺷﺘﯿﻢ ﮐﻪ او اﺳﺖ‬

‫]آن ﮐﻪ[‪ 7‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺧﻼص دﻫﺪ؛ اﮐﻨﻮن ﺳﯿﻢ روز اﺳﺖ ]از آن[‪ 8‬ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ‪ 9‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬و اﻻّ زﻧﺎن از ﻣﺎ ﭘﯿﺶﺗﺮ رﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪] 10‬و[ در ﮔﻮر ]ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻨﺪ[‪11‬؛ و ﭼﻮن ﺗﻦ او را ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ‪ ،12‬آﻣﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن آﻧﺠﺎ دﯾﺪﯾﻢ و از ﺑﻬﺮ‬

‫وي ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬و ﮐﺴﺎن از ﻣﺎ در ﮔﻮر درون رﻓﺘﻨﺪ ]و[ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ زﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ او را ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [25 :24 ،‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﮐﻢ ﻓﻬﻤﺎن‪] 13‬و[ ﮔﺮان دﻻن‪/ 14‬ﺑﺮگ‪ /334‬در اﯾﻤﺎن‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان از‬

‫ﺑﻬﺮ او ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ؟ ﻧﻪ واﺟﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺗﺎﻓﺖ‪ 15‬ﺗﺎ در ﻋﻈﻤﺖ ﺧﻮد در رود؟ و آﻏﺎز ﮔﻔﺘﻦ ﮐﺮد‪ 16‬از ﻣﻮﺳﯽ و از‬

‫ﻫﻤﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﻬﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ]و[ ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن از ﻫﻤﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎ‪ 17‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،18‬ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ‪ 19‬دﯾﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪] 20‬ﺗﺎ در‬
‫ده اﻧﺪر روﻧﺪ[‪ 21‬و او اﯾﺸﺎن را ﻣﮋده ﻣﯽ داد آن ﭼﻨﺎن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در راه دور ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺘﻦ‪] .‬او را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و[‪ 22‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺮوز در ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﺑﺎش ]زﯾﺮا[‪ 23‬ﮐﻪ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم رﺳﯿﺪ و او ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن در دﯾﻪ رﻓﺖ ]ﺗﺎ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ[‪24‬؛ و ]ﭼﻮن[ ﺑﺎ‬

‫اﯾﺸﺎن ﻧﺸﺴﺖ‪ ،25‬ﺳﺘﺪ‪ 26‬ﻧﺎن و ﺑﺮﮐﺖ ﻧﻬﺎد‪ 27‬و ﭘﺎره ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن داد‪ ،28‬آﻧﮕﻪ ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن ﮔﺸﺎده ﺷﺪ و ]در وﻗﺖ‬

‫ﻫﻤﺎن دم[‪ 29‬او را ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻫﻤﺎن دم ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‪ 30‬ﺷﺪ ]از اﯾﺸﺎن[‪ .31‬و اﯾﺸﺎن ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ دل ﻣﺎ در درون‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺘﺎب«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎﺑﯿﺪا«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدار«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﺠﺎ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﻬﻢ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬دل«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﯾﺎﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
 ‫‪ / 438‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺘﻮان ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﺲ ﻋﻈﯿﻢ‪ 1‬را از ﺳﺮ ﮔﻮر ﮐﻪ ﻣﻬﺮ او ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ 2‬ﻧﺸﻮد و ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن را ﺧﺒﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ؟ و اﮐﻨﻮن‬
‫]در ﺻﺪ و[‪ 4‬دو ﺻﺪ ﺟﺎي‪] 5‬اﺳﺖ ﺧﺪاي[‪ 6‬ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪/ 7‬ﺑﺮگ‪ /333‬ﻣﺴﯿﺢ زﻧﺪه در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﺪ؛ و‬

‫ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭘﻨﺞ‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬ﺟﺎن ﻣﺮا‪ 9‬از ﻣﺮگ رﻫﺎﻧﯿﺪي و ﻫﻢ در ﻣﺰﻣﻮر ﯾﺎزدﻫﻢ‪* 10‬ﮔﻔﺖ ﺧﺪا ﮐﻪ‪ :11‬ﺑﺮﺧﯿﺰم و‬

‫رﺳﺘﮕﺎري ﺑﺴﺎزم و ﺧﻮد را ﺑﻪ آن آﺷﮑﺎر ﮐﻨﻢ؛ و ﻫﻢ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﻧﻬﻢ‪ 12‬ﮐﻪ*‪ :13‬ﻣﺎ ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺧﻼص ﺗﻮ؛ ﺑﺎز‬
‫‪16‬‬
‫در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 14‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ اي ﺧﺪا ﺗﺎ آدﻣﯽ ﺑﺎر دﮔﺮ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﻧﮑﻨﺪ و ﻫﻢ در ﻣﺰﻣﻮر ﺳﯿﻢ‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ در ﺧﻮاب ]رﻓﺘﻢ و[‬

‫ﺧﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎز زود ﺑﯿﺪار ﺷﺪم و ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬ﮐﻪ‪ 17‬ﺧﻮد‪ 18‬را از ﺑﻬﺮ ﺷﺎﮔﺮدان آﺷﮑﺎر‪ 19‬ﮐﺮد‬
‫‪24‬‬
‫ل ]‪ [13 :24‬و در آن روز ]دو از[‪ 20‬ﺷﺎﮔﺮدان‪ 21‬ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ‪ 22‬دﯾﻪ ﮐﻪ ]ﻧﺎﻣﺶ[‪ 23‬ﻋﻤﺂوس ﺑﻮد و ﻗﺪر ﺷﺶ ﻏَﻠﻮ‪‬ت‬

‫راه دور ﺑﻮد‪ 25‬از اورﺷﻠﯿﻢ‪ .‬اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ‪] 26‬ﺳﺨﻦ[‪ 27‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ 28‬ﮐﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .29‬و آﻣﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺰد‬
‫اﯾﺸﺎن و ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﯽرﻓﺖ‪30‬؛ و ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ او را ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‪ ،‬و از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ]و ﮔﻔﺖ[‪ 31‬ﮐﻪ‪:‬‬

‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :5 :3‬و اﻣ‪‬ﺎ ﻣﻦ ﺧﺴﺒﯿﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺘﻢ‬
‫و ﺑﯿﺪار ﺷﺪم زﯾﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽدﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺷﮑﺎرا«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮاي دﯾﺪن ﻣﻌﻨﯽ ﻏﻠﻮت‪ ،‬رك‪ :‬ﺑﺎب ‪ ،3‬ﻓﺼﻞ ‪ 34‬ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺘﺎب‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﻈﻢ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻔﺴﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺑﻌﺪازﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎﯾﮑﻪ ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺧﯿﺰﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :13 :56‬زﯾﺮاﮐﻪ ﺟﺎﻧﻢ را از ﻣﻮت‬
‫رﻫﺎﻧﯿﺪهاي«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :5 :12‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ‬
‫ﻏﺎرت ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن و ﻧﺎﻟﻪي ﻓﻘﯿﺮان‪ ،‬اﻵن ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰم و او را در ﻧﺠﺎﺗﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاي آن آه ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻢ داﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .12‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :2 :9‬در ﺗﻮ ﺷﺎدي و وﺟﺪ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :19 :9‬ﺑﺮﺧﯿﺰ اي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺎ اﻧﺴﺎن‬
‫ﻏﺎﻟﺐ ﻧﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪437 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اي‪] 1‬ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ ، 2‬ﺟﺎن ﻣﻦ از ﻫﺎوﯾﻪ ﺑﻪ در آوردي ﯾﻌﻨﯽ از ﮔﻮر ﻣﺮا ﺑﺮﻫﺎن و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﭼﺎه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ 3‬و اﯾﻨﻬﺎ‪ 4‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ اﻧﮑﺎري‪ ،‬در ﭼﺎه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬

‫و ﻫﻢ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن را دروغ ﮐﻨﺪ‪] 5‬زﯾﺮا[‪ 6‬از ﺣﮑﻤﺖ ﺧﺪا آن ﮔﻮر را ﻧﻮ ﮐﻨﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ‬

‫ﺧﺎرا‪ 7‬و‪ 8‬ﺑﺎﻏﭽﻪاي و‪ 9‬در ﺷﻬﺮ ]و زﻣﯿﻦ[‪ 10‬ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺳﻨﮓ اﺳﺖ و ﭼﻮن در ﺳﻨﮓ ﻧﻘﺐ ﮐﻨﻨﺪ اﻟﺒﺘﻪ‬

‫ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد؛ ]و اﮔﺮ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و اﮔﺮ ﺑﺮآرﻧﺪ ﻫﯿﭻ ﭼﺎره ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﺛﺮ ﻧﻘﺐ ﺑﻪ ﻋﻤﺎرت ﯾﺎ ﺑﻪ ﺣﯿﻠﺖ ﻣﺨﻔﯽ و ﻧﺎﭘﯿﺪا ﺷﻮد[‪ 11‬و‬

‫اﮔﺮ‪ 12‬آن ﻧﻘﺐ در ﺧﺎك ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك آﮔﻨﺪه ﺷﻮد ]و ﻧﺎﭘﯿﺪا ﺷﻮد[‪ ،13‬و اﻣ‪‬ﺎ آﻧﭽﻪ در ﺳﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .14‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ در اﻧﺪرون ﮔﻮر رﻓﺘﻨﺪ و اﺣﺘﯿﺎط ﮐﺮدﻧﺪ و ]دﯾﺪﻧﺪ[‪ 15‬ﻫﻢ ﯾﻬﻮدﯾﺎن و ﻫﻢ روﻣﯿﺎن و ﻫﻢ‬

‫ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن‪ 16‬و ﻏﯿﺮﻫﻢ‪ ،‬ﻫﯿﭻ اﺛﺮ ﻧﻘﺐ ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ؛ و اﮔﺮ ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن راﺳﺖ ﺑﻮدي‪ ،‬آن ﻧﻘﺐ را ﭘﯿﺪا‪ 17‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‬

‫ﻣﯽﻧﻤﻮدﻧﺪ *آﺷﮑﺎرا ﺗﺎ ﻣﺪﻋﯿﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪ 18‬ﻣﺴﯿﺢ‪ 19‬ﻫﻤﻪ رﺳﻮا ﺷﻮﻧﺪ‪ 20‬و ﺳﺨﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن درﺳﺖ ﻣﯽﺷﺪ و ﺧﻮد ﺧﺠﻞ و‬

‫ﺧﻮار ﻧﻤﯽﺷﺪﻧﺪ؛ و ﻟﯿﮏ اﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ*‪ 21‬ﺗﺎ راﺳﺖ ﺷﻮد ﺳﺨﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 22‬ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 23‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دروغ را دوﺳﺖ‬
‫‪26‬‬
‫داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺎن ﻧﻬﺎدﻧﺪ و زﺑﺎن اﯾﺸﺎن راﺳﺖ ﻧﮕﻮﯾﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن‪ 24‬ﮔﻮر ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﺴﺖ و در ]او[‪ 25‬ﻫﯿﭻ اﺛﺮ ﻧﻘﺐ ﻧﯿﺴﺖ در‬

‫اﯾﻦ زﻣﺎن‪ .‬ﻧﯿﺰ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ‪ 27‬ﮐﻪ ﺑﺎﻻي ﺳﻨﮓ را‪ 28‬ﻣﻬﺮ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺳﻨﮓ ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪه ﺑﻮد‪ 29‬و ﻣﻬﺮ ﻣﺘﻐﯿ‪‬ﺮ‪ 30‬ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ 31‬و‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﯿﭻ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اي«‪.‬‬

‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و ﺧﻮد ﺧﺠﻞ ﺧﻮار ﻧﻤﯽﺷﺪﻧﺪ و ﻟﯿﮏ‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ ﻫﯿﭻ ﻣﺪﻋﯿﺎن ﻫﻤﻪ رﺳﻮا ﺷﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬اﯾﺸﺎﻧﺮا«‪.‬‬
‫ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .5‬و؛ در ف ‪» :1‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن دروﻏﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪا«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﻣﺰﻣﻮر ‪ 2 :109‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬زﯾﺮا ﮐﻪ‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺧﺎره«‪.‬‬
‫دﻫﺎن ﺷﺮارت و دﻫﺎن ﻓﺮﯾﺐ را ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺸﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ زﺑﺎن دروغ‬ ‫‪» .8‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬از ﺑﺎﻻ«‪.‬‬ ‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺑﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﯿﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﻧﮑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن«‪.‬‬
 ‫‪ / 436‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺘﺮﺳﯽ‪ 1‬در ﺷﺐ و ]در[‪ 2‬روز‪ ،‬ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﯿﻨﯽ‪ 3‬از دور ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻮ آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در زﻧﺪه ﺷﺪن ﺗﻮ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫اﯾﻨﮏ آﺷﮑﺎرا ﺷﺪ‪ 4‬ﮐﻪ او را ]ﺑﺮاﺑﺮ[‪ 5‬آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ]و[ در ﺷﺐ ]و[ در روز ﺑﺮﺧﯿﺰد ]و[ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]او[‪ 6‬ﺑﺎور ﻧﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫رﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن *ﺑﻪ ]ﻧﺰد[ ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن‪ 7‬و ﺧﺒﺮ ﮐﺮدن ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ*‪8‬؛ م ]‪ [11 :28‬و ]ﻗﻮﻣﯽ از[‬

‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن ]و[ ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ﺑﻪ‪ 10‬ﺷﻬﺮ درآﻣﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 11‬ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ 12‬ﺑﺎ ﻣﻬﺘﺮان‬

‫]ﺧﻮد[ و‪ 13‬درمﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر از ﺣﺪ ﺑﯿﺮون‪ 14‬ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن رﺷﻮه‪ 15‬دادﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ]و[ آﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 16‬ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮدان او‬

‫آﻣﺪﻧﺪ در ﺷﺐ‪] 17‬و او را[‪ 18‬دزدﯾﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺮدﻧﺪ و ﻣﺎ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ اﮔﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /332‬اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻋﺬر‬

‫ﺷﻤﺎ را ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ‪ .‬و ﭼﻮن رﺷﻮه‪ 19‬اﯾﺴﺘﺪﻧﺪ‪ ،20‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ]ﺑﻪ[ اﯾﺸﺎن‪ 21‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .22‬اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﻓﺎش ﺷﺪ‪ 23‬در ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﺗﺎ ]اﯾﻦ[‪ 24‬ﻏﺎﯾﺖ‪.25‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ]ﮐﻪ[ ﮔﻔﺖ در ﯾﻮﻧﺎن‪] 26‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ[‪ 27‬ﮐﻪ ﺳﺮ ﻣﻦ در ﺷﮑﺎف ﮐﻮهﻫﺎ درﮔﺬﺷﺖ و ]زﻣﯿﻦ[‪ 28‬از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ‬

‫ﮔﺸﺎده ﺷﺪ؛ ]و[ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 29‬ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن داﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ]ﺧﺪا[‪ 30‬ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را رﻫﺎﻧﯿﺪ؛ و دﯾﮕﺮ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 31‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺷﻮت«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﺮس«‪.‬‬

‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﮐﻪ‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﯾﻮﻧﺲ‪» :6 :2 ،‬ﺑﻪ ﺑﻨﯿﺎن ﮐﻮهﻫﺎ ﻓﺮود رﻓﺘﻢ‬
‫و زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎي ﺧﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺪ ﻣﺮا درﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺗﻮ اي ﯾﻬﻮه‬
‫ﺧﺪاﯾﻢ ﺣﯿﺎت ﻣﺮا از ﺣﻔﺮه ﺑﺮآوردي«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :6 :20‬اﻵن داﻧﺴﺘﻪام ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ﺧﻮد را ﻣﯽرﻫﺎﻧﺪ‪ .‬از ﻓﻠﮏ ﻗﺪس ﺧﻮد او را اﺟﺎﺑﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻮت ﻧﺠﺎت ﺑﺨﺶ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ‪.«.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :3 :30‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺟﺎﻧﻢ را از ﺣﻔﺮه‬
‫ﺑﺮآوردي‪ .‬ﻣﺮا زﻧﺪه ﺳﺎﺧﺘﯽ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﺎوﯾﻪ ﻓﺮو ﻧﺮوم«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﻫﺎن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻦ ﺑﺎﺳﺒﺎﻧﺎن و ﺑﮑﻮﻫﻮﻧﺎن ﺧﺒﺮ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬از‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﮐﻢ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺷﻮت«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﺐ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪435 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺟﻬﻮدان ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ زﻧﺎن ﮔﻮاﻫﯽ دادﻧﺪ‪ 1‬ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪ 2‬او و ﮔﻮاﻫﯽ زﻧﺎن ]راﺳﺖ و[‪ 3‬ﻣﻘﺒﻮل‪ 4‬ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و‬
‫ﺟﻮاب ]اﯾﺸﺎن[‪ 5‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ :‬او‪‬ل ﮐﻪ ﺗﻦ آدﻣﯽ در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺼﻮ‪‬ر ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬در زﻧﺎن ﻣﺼﻮ‪‬ر ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﺸﺎن آن ﺻﻮرت را‬

‫]ﭘﯿﺶﺗﺮ[‪ 6‬از ﻣﺮدان ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‪] 7‬و[ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪] 8‬و[ ﺑﻌﺪ از آن ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺧﻠﻖ ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ زن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /331‬دﻋﻮي‬

‫ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آﺑﺴﺘﻦ اﺳﺖ ]و[ ﺑﻌﺪ از ﻧﻪ ﻣﺎه ﺑﭽﻪ زاﯾﺪه ﻧﺸﻮد‪ ،9‬دﻋﻮي آن زن دروغ ﺑﺎﺷﺪ‪ .10‬و ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد زﯾﺮا‬

‫ﮐﻪ او‪‬ل ]ﮐﻪ[ داﻧﺴﺖ آﻣﺪن او‪ ،‬ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻮد‪ 11‬و از او ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و آﺷﮑﺎر‪ 12‬ﺷﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﺮدم‪ .‬و ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 13‬اﯾﻦ ﺑﺎر ﻫﻤﭽﻮن‬
‫‪15‬‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎردار ﺷﺪ‪ ،14‬زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎردار ﺷﺪ و ﺑﺎز زاﯾﺪه ﺷﺪ؛ و ﻣﺎدرش ]و[ دﯾﮕﺮ زﻧﺎن او ]را[ ﭼﻮن ﻗﺎﺑﻠﻪ‬

‫دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در او‪‬ل ﺑﺎر ]ﮐﻪ[ آدﻣﯽ در وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ و ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،16‬روي او زودﺗﺮ زﻧﺎن ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪] ،17‬اﯾﻦ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ[‪ 18‬در اﯾﻦ دوام ﺑﺎر‪] ،‬او‪‬ل[‪ 19‬روي او زﻧﺎن دﯾﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻋﺎدت ﮐﻪ از او‪‬ل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‪ 20‬ﻧﺸﻮد؛ و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ‬

‫ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ آﻣﺪﻧﺪ ]و[ دﯾﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪] 21‬و[ ﻧﺎن ﺧﻮرد و دﺳﺖ ﺑﺮ ﺗﻦ او ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ 22‬ﺟﻬﺖ‬

‫اﺣﺘﯿﺎط‪] 23‬و[ ﮔﻮاﻫﯽ دادﻧﺪ و ﮔﻮاﻫﯽ دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﻣﻘﺒﻮل‪ 24‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫و او‪ 25‬ﭼﻮن ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد ﺑﺮ درﯾﺎي ﻃﺒﺮﯾﻪ‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻣﺮد ]ﺑﻮدﻧﺪ[‪ 26‬ﮐﻪ او را دﯾﺪﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﮔﻮاﻫﯽ دادﻧﺪ و‬

‫اﮔﺮ در اﻧﺠﯿﻞ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ زﻧﺎن دﯾﺪﻧﺪ ]او را و ﻣﺮدان او را ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ[‪ ،27‬ﺣﻖّ ﺑﻪ‪ 28‬دﺳﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﺑﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﮔﻔﺖ‬

‫ﮐﻪ او‪‬ل زﻧﺎن دﯾﺪﻧﺪ و آﺧﺮ ﻣﺮدان‪] 29‬و[ ﺳﻪ ﻧﻮﺑﺖ دﯾﺪﻧﺪ؛ ]ﺑﺎز ﮐﻪ ﺧﻮدﺷﺎن دﯾﺪﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﺪﯾﻢ[‪ 30‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻋﯽ‬

‫ﺳﺨﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺎﻃﻞ و ﺑﯿﻬﻮده ﻣﯽﺷﻮد ]و[ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ او اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآوردﻧﺪ‪ ،31‬ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﺪو«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬ﺑﺮ‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺒﺪوﯾﻞ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺒﻮل«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺣﺘﯿﺎج«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺒﻮل«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻧﺰاﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬داﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اﺷﮑﺎرا«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬اﻧﮑﻪ ﻣﺮدم«‪.‬‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .31‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺎوردﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺎﻓﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
 ‫‪ / 434‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]در[ ﮐﺠﺎ ﻧﻬﺎدي ]ﺗﺎ ﺑﺮوم و او را ﺑﺴﺘﺎﻧﻢ[‪ .1‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮﯾﻢ‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ‪ 2‬ﭘﺲ‪ 3‬ﮔﺸﺖ ]و[ ﺑﻪ وي ﮔﻔﺖ ]ﺑﻪ[ ﻋﺒﺮاﻧﯽ‪:‬‬
‫راﺑﻮﻧﯽ‪ 4‬ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ‪ 5‬ﻣﻌﻠﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﯿﺶ‪ 6‬ﻣﻦ ﻣﯿﺎ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﺑﺎﻻ ﻧﺮﻓﺘﻢ‪7‬؛ اﮐﻨﻮن ﭘﯿﺶ ﺑﺮادراﻧﻢ ﺑﺮو ]و[ ﺑﻪ‬
‫‪8‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﺑﮕﻮ ﮐﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ روم ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﻣﻦ و ﭘﺪر ﺷﻤﺎ و ﭘﯿﺶ ﺧﺪاي ﻣﻦ و ﺧﺪاي ﺷﻤﺎ‪ .‬و آﻧﮕﻪ آﻣﺪ ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ و‬

‫ﺷﺎﮔﺮدان را ﻣﮋده داد ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ]را[ دﯾﺪم‪ 9‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺘﯽ ﮔﻔﺖ‪ :10‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ]و[ ﻟﻮﻗﺎ ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﺎرﯾﮑﺎن‪] 11‬و[ ﻣﺮﻗﺲ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺻﺒﺎح‪] 12‬و[‬

‫ﺑﺮآﻣﺪن آﻓﺘﺎب‪] :‬اﯾﻦ[‪ 13‬ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم دو زن آﻣﺪﻧﺪ ]و[ دﯾﺪﻧﺪ و از ﺗﺮس و ﻫﯿﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬آن ﻣﺘّﯽ‬

‫ﻧﻮﺷﺖ ]ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم[ زﯾﺮا ﮐﻪ از زﺑﺎن اﯾﺸﺎن او زودﺗﺮ ﺷﻨﯿﺪ ]و[ آن ﭼﻨﺎن ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬دوم ﺑﺎر ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ ]ﺑﻮد[‪ 14‬آﻣﺪﻧﺪ ﺳﻪ زن‪،‬‬

‫دﯾﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺘﻨﺪ؛ ﭼﺮا ﮐﻪ‪ 15‬او‪‬ل ﺑﺎر ]ﮐﻪ[ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ 16‬ﮐﻪ ﺧﯿﺎل اﺳﺖ‪] 17‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ آدﻣﯽ ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬از او در ﮔﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن دوم ﺑﺎر ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻖ ﮐﻨﺪ؛ آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ دﻟﯿﺮي ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﺤﻘﻖ آن‬
‫‪20‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ دﻟﯿﺮي ﮐﻨﺪ و[‪ 18‬ﺑﻬﺮ آن ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن دواُم ﺑﺎر ]ﺣﻘﯿﻘﺖ[‪ 19‬دﯾﺪﻧﺪ ]و اﯾﺸﺎن را[ ﻣﺤﻘّﻖ ﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ]رﻓﺘﻨﺪ و[‬
‫‪22‬‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان را ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﺑﻪ آن ﺳﺒﺐ ﻟﻮﻗﺎ ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺗﺎرﯾﮑﺎن ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ]ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان[‪ 21‬ﺳﯿﻢ ﺑﺎر رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺒﺎح‬

‫]ﺑﺮآﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺟﻬﺖ[‪ 23‬آن ﻣﺮﻗﺲ ﻧﻮﺷﺖ‪] :‬ﺻﺒﺎح و ﺑﺮ آﻣﺪن آﻓﺘﺎب[‪ .24‬و اﯾﻦ ]ﻫﺮ[‪ 25‬ﺳﻪ درﺳﺖ اﺳﺖ‪] 26‬و[ ﻫﺮ ﺧﺒﺮي ﺑﺮ‬

‫زﺑﺎن ﺳﻪ ]ﻣﺮد[‪ 27‬ﯾﺎ ﭼﻬﺎر درﺳﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ + .15‬از؛ در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ رﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺑﻘﻮل ﺧﻮد درﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬او‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬راﺑﻮﺑﺎﻧﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻪ ﺗﺮﺟﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎرﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪433 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از او ﺑﺎور ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ .‬ل ]‪ [9 :24‬و آﻧﺎن ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 1‬ﺑﻪ‪] 2‬ﯾﺎزده[‪ 3‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ]و ﺑﻪ دﯾﮕﺮان[‪4‬؛ ي‪ [3 :20] 5‬ﺷﻤﻌﻮن ]و[ آن ﺷﺎﮔﺮد دﯾﮕﺮ‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﻫﺮ دو ]ﺑﻪ ﻫﻢ[‪ 6‬رﻓﺘﻨﺪ‪7‬؛ و ]آن ﺗﻠﻤﯿﺬ ﯾﻌﻨﯽ[‪ 8‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﭘﯿﺶﺗﺮ‪ 9‬از ﺷﻤﻌﻮن دوﯾﺪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﮔﻮر ]و از ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺶﺗﺮ‬

‫در ﮔﻮر درآﻣﺪ[‪10‬؛ و از ﺑﯿﺮون ﮔﻮر ﻧﮕﺎه ﮐﺮد‪ ،11‬دﯾﺪ ﮐﻪ ﮐﻔﻦﻫﺎ ﺟﺪا ﺷﺪه ]و اﻧﺪر ﮔﻮر ﻧﺮﻓﺖ؛ ﺷﻤﻌﻮن در ﭘﯽ او رﺳﯿﺪ‬

‫و در ﮔﻮر در رﻓﺖ و دﯾﺪ ﮐﻔﻦﻫﺎ ﺟﺪا ﻧﻬﺎده[‪ 12‬و آن دوﻟﺒﻨﺪ‪ 13‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ او ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﻮد‪] ،‬ﻧﺒﻮد ﺑﺎ ﮐﻔﻦ اﻻّ ﭘﯿﭽﯿﺪه[‪ ،14‬ﺟﺪا‬

‫ﻧﻬﺎده ﺑﻮد در ﯾﮏ ﮐﻨﺎر؛ و ]آﻧﮕﻪ آن ﺗﻠﻤﯿﺬ[‪ ،15‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ در اﻧﺪرون‪ 16‬رﻓﺖ‪ ،‬دﯾﺪ ]و[ اﯾﻤﺎن آورد‪ .‬و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ 17‬ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬

‫در ﮐﺘﺎب ﮐﻪ‪ :‬از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ 18‬و ]اﯾﻦ ﺗﻠﻤﯿﺬ[‪ ،19‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﺎز ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد رﻓﺖ‪.‬‬

‫]ي‪ [11 :20 ،‬و ﻣﺮﯾﻢ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﮔﻮر‪ ،‬ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ و در ﮔﻮر ﻧﮕﻪ ﮐﺮد‪ .‬دﯾﺪ دو ﻓﺮﺷﺘﻪي ﺳﻔﯿﺪ ﭘﻮﺷﯿﺪه‪] ،‬ﯾﮑﯽ‬

‫ﭘﯿﺶ ﺳﺮ ﮔﻮر و[‪ 20‬ﯾﮑﯽ ﭘﯿﺶ ﭘﺎي‪ ،‬در آﻧﺠﺎ‪ 21‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي زن‪ ،‬ﭼﺮا ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪22‬؟‬
‫‪26‬‬
‫او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﺑﺮدهاﻧﺪ‪/ 23‬ﺑﺮگ‪ /330‬و ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ]او را[‪ 24‬ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ]را[‪ 25‬ﮔﻔﺖ ]و[ ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪ‬

‫و آﻧﮕﻪ دﯾﺪ ﻋﯿﺴﯽ اﯾﺴﺘﺎده و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ؛ ]ﻋﯿﺴﯽ[‪ 27‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اي[ ﻋﻮرت‪ ،28‬ﭼﺮا ﻣﯽﮔﺮﯾﯽ؟ و‬
‫ﮐﻪ را‪ 29‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ؟ او ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﮕﺮ ﺑﺎﻏﺒﺎن اﺳﺖ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا‪ 30‬اﮔﺮ ]ﺗﻮ[‪ 31‬ﺑﺮده‪ 32‬ﺑﺎﺷﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ او را‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪر«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ ﻣﯿﺪاﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﯿﺰد«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﺮﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎزﮐﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻮرت«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯿﺮا«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺨﺪاوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪه«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ي ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دوﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زوﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﮑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬دول ﺑﻨﺪ‪ :‬دﺳﺘﺎر و ﻋﻤﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮرﺑﺎن ﻣﺘﺪاول در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻣﺄﺧﻮذ از ﮐﻠﻤﻪي‬
‫دوﻟﺒﻨﺪ ﻓﺎرﺳﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻨﺪ و رﺷﺘﻪي ﺳﺮﻋﻤﺎﻣﻪ؛ ﺳﺮ ﭘﺎﯾﺎن‪،‬‬
‫ﻣﻨﺪﯾﻞ‪ ،‬ﺳﺮﭘﻮش‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻼه ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ و ﺷﺎل ﮐﻤﺮ‪.‬‬
‫دوﻟﺒﻨﺪدارآﻏﺎ‪ ،‬از ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻨﺼﺒﺎن درﺑﺎر ﺳﻼﻃﯿﻦ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ در‬
‫ﻣﻮاﻗﻊ رﺳﻤﯽ ﻋﻤﺎﻣﻪي اﮔﺮدان ﺳﻠﻄﺎن را ﻣﯽﺑﺮد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 432‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ آﻣﺪﻧﺪ[‪ 1‬ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ ]ل‪ [10 :24 ،‬و ]ﯾﻮﺣﺎن[‪] 2‬و[ ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺎدر ﯾﻌﻘﻮب و دﯾﮕﺮ زﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ وي آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ]ﭘﯿﺶ[‬
‫‪6‬‬
‫ﮔﻮر و ]س‪ [1 :16 ،‬ﭼﻮن ]ﺷﻨﺒﻪ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺻﺒﺎح ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ[‪ 4‬آﻣﺪﻧﺪ ]ﭘﯿﺶ ﮔﻮر وﻗﺖ ﺑﺮآﻣﺪن آﻓﺘﺎب و[‪ 5‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﻨﮓ را از ]در[ ﮔﻮر ﺑﮕﺮداﻧﯿﻢ؛ و ﭼﻮن ﻧﯿﮏ ﻧﮕﺎه ﮐﺮدﻧﺪ‪/ ،7‬ﺑﺮگ‪ /329‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ آن ﺳﻨﮓ ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪه‬

‫ﺑﻮد ]از ﺳﺮ ﮔﻮر[‪ 8‬و ﺳﺨﺖ ﺑﺰرگ‪ 9‬ﺑﻮد آن ﺳﻨﮓ‪ .‬ل ]‪ [3 :24‬اﻧﺪرون‪ 10‬رﻓﺘﻨﺪ و ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ را ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ؛ و‪ 11‬در ﺣﯿﺮت ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬

‫]در اﯾﻦ[‪ 12‬و در ﺣﺎل دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ دو ﻣﺮد ]ﮐﻪ[ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮق ﻣﯽﺗﺎﺑﯿﺪ‪ 13‬ﭘﻮﺷﺶ اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ اﯾﺸﺎن اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪14‬؛‬

‫ﻋﻈﯿﻢ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و روي ]ﺧﻮد[‪ 15‬ﺑﻪ زﯾﺮ ]ﺑﺮ[ زﻣﯿﻦ ﮐﺮدﻧﺪ‪16‬؛ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﻪ زﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا زﻧﺪه در ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن‬

‫ﻣﯽﺟﻮﯾﯿﺪ‪17‬؟ او اﯾﻦ ﺟﺎ ﻧﯿﺴﺖ ]و[ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ *و ﺷﻤﺎ او را ﺑﻪ ﯾﺎد آورﯾﺪ ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ*‪ 18‬ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﭼﻮن اﻧﺪر ﺟﻠﯿﻞ‬

‫ﺑﻮد‪] ،‬و ﮔﻔﺖ[‪ 19‬ﮐﻪ‪ :‬ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ اﺳﺘﻮار ﺷﺪ ﺗﺎ در دﺳﺖ ﻣﺮدم ﮔﻨﻬﮑﺎر ﺳﭙﺎرده ﺷﻮد و آوﯾﺨﺘﻪ ﺷﻮد و ﺳﯿﻢ روز ﺑﺮﺧﯿﺰد‪.‬‬

‫و ]اﯾﺸﺎن[‪ 20‬ﺳﺨﻦﻫﺎي ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﻪ ﯾﺎد آوردﻧﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [8 :28‬ﺷﺘﺎﺑﯿﺪﻧﺪ ﺑﻪ رﻓﺘﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان‪ 21‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ؛ ﻧﺎﮔﺎه ﻋﯿﺴﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎد ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺳﻼم ﮐﺮد‪ 22‬و‬
‫اﯾﺸﺎن ﻫﺮ دو در ﺳﺠﻮد آﻣﺪﻧﺪ‪ 23‬ﭘﯿﺶ او و ﭘﺎﯾﺶ ﺑﻮﺳﯿﺪﻧﺪ؛ و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺮوﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ‬

‫ﺑﺮادران ﻣﻦ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺮوﻧﺪ در ﺟﻠﯿﻞ‪ 24‬و ﻣﺮا در آﻧﺠﺎ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪ .‬س ]‪ [10 :16‬و ﻣﺮﯾﻢ ]ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ[‪ 25‬رﻓﺖ‪ ،‬ﻣﮋده داد ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬
‫‪28‬‬
‫]ﮐﻪ ﺑﺎ وي ﺑﻮدﻧﺪ[‪ 26‬زﯾﺮا ﻋﻈﯿﻢ اﻧﺪوﻫﻨﺎك ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﺸﺎن‪ 27‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﺪ‪] ،‬او را دﯾﺪﻧﺪ و[‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮ ﻓﺮواوردﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎد اورﯾﺪ ﻫﺮ ﺟﻪ ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ ﺷﺎﮐﺮدان ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺠﻠﯿﻞ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻣﯽ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺮﯾﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪر«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺗﺎﺑﻨﺪ و«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺴﺘﺎده«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪431 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪ 1‬ﻣﺴﯿﺢ از ﮔﻮر‬
‫]م‪ [1 :28 ،‬و ﭼﻮن ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ]ﺷﻨﺒﻪ[‪ 2‬ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﺮداش‪ 3‬ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،4‬ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ و ﻣﺮﯾﻢ دﯾﮕﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪ 5‬ﺗﺎ ﮔﻮر‬

‫را زﯾﺎرت ﮐﻨﻨﺪ و ﺳﻬﻢ ﺳﺨﺖ‪ 6‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎد؛ و زﻣﯿﻦ ﻟﺮزﯾﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود‪ 7‬آﻣﺪه ﺑﻮد و ]آن[‪ 8‬ﺳﻨﮓ را‬

‫از ﮔﻮر ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﺪه‪ 9‬و ﺑﺮ آن ﺳﻨﮓ ]ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﻮر ﺑﻮد[‪ 10‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪11‬؛ و ﺟﺎﻣﻪي او ﺳﻔﯿﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮف‪] 12‬و[ روي او‬

‫ﻣﯽﺗﺎﺑﯿﺪ‪] 13‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮق[‪14‬؛ و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن‪ 15‬ﮔﻮر از او ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]و[ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدﮔﺎن‪] 16‬ﺑﯿﻬﻮش[‪ 17‬ﺧﻔﺘﻨﺪ‪ .18‬آن ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ زﻧﺎن‬
‫‪21‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ[‪ ،19‬ﻋﯿﺴﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮدار ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ؟ اﯾﻦ ﺟﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﮐﻨﻮن‪ 20‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪ ]زﻧﺪه[‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ .‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 22‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ آﻧﺠﺎ‪ 23‬ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮد؛ ]و[ ﺑﺮوﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ و ﻣﮋده ﺑﺪﻫﯿﺪ‬

‫ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬و ]او از[‪ 24‬ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺶﺗﺮ‪ 25‬در ﺟﻠﯿﻞ ﺑﺮود‪ 26‬و او را در آﻧﺠﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ؛ اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﺧﺒﺮ ﮐﺮدم‪.‬‬

‫و اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﻫﺮ دو ]ﭘﯿﺶ ﮔﻮر دوﯾﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺮس ﻋﻈﯿﻢ‪] .‬س‪ [8 :16 ،‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ[‪ 27‬از ﮔﻮر ﮔﺮﯾﺨﺘﻪ‪] ،‬ﺑﻪ در[‪ 28‬آﻣﺪﻧﺪ از ﺑﺲ‬

‫ﮐﻪ‪ 29‬ﺳﻬﻢ ]و ﻫﯿﺒﺖ[‪ 30‬ﻋﻈﯿﻢ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ 31‬و ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﭼﯿﺰي‪ 32‬ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺗﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪] .‬ل‪ [1 :24 ،‬در‬
‫ﺳﺤﺮ ﺻﺒﺎح‪ 33‬روز‪ 34‬ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ]ﺗﺎرﯾﮑﺎن[‪ 35‬آﻣﺪﻧﺪ ]ﭘﯿﺶ ﮔﻮر و او را ﮔﺸﺎده دﯾﺪﻧﺪ ]ي‪ [1 :20 ،‬و در ﺻﺒﺎح روز ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن«‪.‬‬

‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺒﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮوﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻓﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺒﺮ«‪.‬‬
‫‪ .33‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ«‪.‬‬
‫‪ .34‬در اﺻﻞ‪» :‬روزي«‪.‬‬
‫‪ .35‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺻﺒﺎﺣﺶ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬آﻣﺪ‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮو«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﮐﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮق«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪»» :‬روﻧﻖ او ﻣﯽ ﺗﺎﺑﯿﺪ«؛ در ب‪» :‬دﯾﺪار او ﻣﺜﺎل ﺑﺮق«؛‬
‫در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روﻧﻖ او ﻣﯽ ﺳﺘﺎﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﺳﺒﺎن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻮن ﻣﺮده«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
 ‫‪ / 430‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ دو‪ :‬رﻓﺘﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺗﺎ ﮔﻮر را ﻧﯿﮑﻮ ﺑﻪ اﺣﺘﯿﺎط‪ 1‬ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ‬
‫]م‪ [62 :27 ،‬و ﭼﻮن ]دوﻣﯿﻦ[‪ 2‬روز ﺷﻨﺒﻪ ]از ﭘﺲ آدﯾﻨﻪ[‪ 3‬ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن و داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ در ﭘﯿﺶ‬

‫ﻓﯿﻼﻃﺲ ]و ﺑﻪ او[‪ 4‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬آن ﻃﺎﻏﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز از ﮔﻮر ﺑﺮﺧﯿﺰد؛ و اﮐﻨﻮن ﻣﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ‬

‫ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ‪ 5‬او ﺳﭙﺎرش ﻧﯿﮏ ﺑﮑﻨﯽ ﺗﺎ ﻧﺒﺎدا ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮدان او ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و او را ﺑﺪزدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن‬

‫ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ؛ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ]از ﻧﻮ[‪ 6‬آﺷﻮب و ﺿﻼﻟﺖ در ﺧﻠﻖ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،7‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن ﮐﻪ او‪‬ل‪ 8‬ﺑﻮد‪ .‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ را ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﺴﺖ‪ 9‬و ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران ﮐﻪ او را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪* ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬اﯾﺸﺎن‬

‫رﻓﺘﻨﺪ ]و[ ﮔﻮر را ﻣﻬﺮ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﻬﺮﻫﺎي‪ 10‬ﺳﺮوران ﺑﺮ ]ﺳﻨﮓ ﮐﻪ[‪ 11‬ﺑﺎﻻي ﮔﻮر ]ﺑﻮد[‪ ،12‬ﻧﻬﺎدﻧﺪ *و ﺣﮑﻢ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن‬
‫‪15‬‬
‫ﺧﻮد*‪] 13‬و[ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن‪ 14‬و ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /328‬ﺑﺮ اوﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ او را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ*‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﻪ او ]از[‪ 16‬ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ از ﺧﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪» :‬ﻣﺮدﻣﺎن‬

‫ﺷﻤﺎ او را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ« زﯾﺮا ﮐﻪ ﻓﯿﻼﻃﺲ روﻣﯽ ﺑﻮد؛ ﺑﺎ ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﮕﺬارم‪ 17‬ﮐﻪ ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ‪،‬‬
‫]ﻧﺎﮔﺎه[‪ 18‬او ﺑﺮﺧﯿﺰد و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬روﻣﯿﺎن ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ]او[‪ 19‬ﯾﮑﯽ ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن دادﻧﺪ؛ و از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ‬

‫ﮐﻪ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﻣﺮدﻣﺎن‪] 20‬دارﯾﺪ[‪ ،21‬او را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ« ﺗﺎ ﮐﺮدار ﺧﺪا‪ 22‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ درﺳﺖ و آﺷﮑﺎر‪ 23‬ﺷﻮد و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‬

‫ﺧﺠﻞ و رﺳﻮا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 2‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺣﺘﯿﺎج«‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﺳﺒﺎن«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوﻧﺪ و ﻧﮑﻬﺪارﻧﺪ اﻧﺠﻨﺎﻧﮏ ﻣﯽ‬
‫داﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﻬﻢ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮدﻣﺎن ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬اﺷﮑﺎرا«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻬﺪاﺷﺘﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﻣﺴﯿﻨﺎ اﯾﻦ را »ازﺗﺮ« ﺧﻮاﻧﺪه‬
‫ﮐﻪ ﺑﯽ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﻤﻬﺮﻫﺎء«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪429 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﮐﻪ از[‪ 1‬ﮐﯽ ﻣ‪‬ﺮد آن ﻣ‪‬ﺮد‪ .‬ﺳﺎﻻر را ﺧﻮاﻧﺪ و ]ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﯽ ﻣ‪‬ﺮد؟[‪ 2‬ﭼﻮن ﻣﻌﻠﻮم ﮐﺮد‪ 3‬ﮐﻪ ﻣﺮده اﺳﺖ‪ ،4‬آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﯾﻮﺳﻒ ]م‪،‬‬

‫‪ [58 :27‬ﻓﺮﻣﺎن داد ﮐﻪ ]س‪ [45 :15 ،‬ﺑﺮود‪ ،‬ﺗﻦ او‪ 5‬را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪.6‬‬

‫دﻓﻦ ﮐﺮدن‪ 7‬ﻣﺴﯿﺢ را در ﮔﻮر؛ ]ي‪ [38 :19 ،‬و آﻣﺪ ﯾﻮﺳﻒ ]و ﺳﺘﺪ ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ[‪] 8‬س‪] [46 :15 ،‬و[ ﮐﺘﺎن ]ﺧﺮﯾﺪ‬

‫آورد‪] .‬ي‪ [39 :19 ،‬و ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ﻧﯿﺰ آﻣﺪ‪ ،‬آن ﮐﻪ از او‪‬ل ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‪ 9‬ﻣﯽآﻣﺪ در ﺷﺐ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ]و[ ﺑﺎ ﺧﻮد آورد ﺣﻨﻮط ]و[‬

‫ﻃﯿﺐﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺪار‪ 10‬ﺻﺪ رﻃﻞ‪] .‬س‪] [46 :15،‬و او را ﻓﺮود[‪ 11‬آورد‪12‬؛ ]ي‪ [40 :19 ،‬و ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ را‪ 13‬ﺑﻪ ﮐﻔﻦﻫﺎي ﮐﺘﺎن ﭘﯿﭽﯿﺪﻧﺪ‬

‫و ﺑﻪ ﻃﯿﺐﻫﺎ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ رﺳﻢ ﯾﻬﻮدان اﺳﺖ‪ .‬و در آﻧﺠﺎ ﮐﻪ او را ﺑﺮدار ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻏﭽﻪ ﺑﻮد و در ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻏﭽﻪ‪ 14‬ﮔﻮر ﻧﻮ‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬س‪16 [46 :15]15‬از ﺳﻨﮓ ﺗﺮاﺷﯿﺪه‪] ،‬م‪ [60 :27 ،‬ﮐﻪ ﯾﻮﺳﻒ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﺑﻮد ﻧﻮ‪] ،‬ل‪] [53 :23 ،‬ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ در‬

‫آن ﮔﻮر ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد[؛ ي ]‪ [42 :19‬و ﻋﯿﺴﯽ را آﻧﺠﺎ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ‪ 17‬ﺷﻨﺒﻪ ﻧﺰدﯾﮏ‪] 18‬ﺑﻮد و[‪ 19‬ﮔﻮر ﻫﻢ ﻧﺰدﯾﮏ ]ﺑﻮد[‪ .20‬م ]‪:27‬‬

‫‪ [60‬ﺳﻨﮓ ﺑﺰرگ را ﮔﺮداﻧﯿﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺮ در ﮔﻮر ﻧﻬﺎدﻧﺪ؛ ل ]‪ [54 :23‬و ]روز آدﯾﻨﻪ ﺑﻮد و ﺷﻨﺒﻪ در رﺳﯿﺪ؛ ﻧﺰد او ﺷﺪﻧﺪ[‪ 21‬آن‬
‫‪23‬‬
‫زﻧﺎن ﮐﻪ از ﺟﻠﯿﻞ ﺑﺎ وي آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ؛ م ]‪ [61 :27‬ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ و ﻣﺮﯾﻢ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ل ]‪ [55 :23‬ﮔﻮري‪ 22‬ﮐﻪ ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ آن ﺟﺎ‬
‫ﻧﻬﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دﯾﺪﻧﺪ‪] ،‬و[ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻃﯿﺐ ]و[ ﺑﻮيﻫﺎي ﺧﻮش ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ 24‬داﺷﺘﻨﺪ‪] 25‬و[ ﺑﺮ‪ 26‬ﻣﻮﺟﺐ ]ﺣﮑﻢ‪ ،‬روز ﺷﻨﺒﻪ را‬
‫‪27‬‬
‫آرام ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ[‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬م«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دراﻣﺪه«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮر را«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درو«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﺪ داﺷﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬اﯾﻦ‬
‫‪ .27‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﭙﺎرد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﮐﻨﺪن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﻨﻬﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬س‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ و«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 428‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻮاﻫﯽ او راﺳﺖ‪] 1‬اﺳﺖ و او[‪ 2‬ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ؛ و اﯾﻨﻬﺎ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ 3‬ﮐﺘﺎب ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺪا‪ :‬ﯾﮏ اﺳﺘﺨﻮان از‪ 4‬وي ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪5‬؛ و آن ﮐﺘﺎب دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ 6‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ﻃﻌﻨﻪ زد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ آب ]ﮐﻪ[‪ 7‬از ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ در ﺣﺰﻗﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬
‫‪12‬‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ آب‪ 9‬ﮔﺰﯾﺪهي اﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪاﻓﺸﺎﻧﻢ و ﺷﻤﺎ را از ]ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ[‪ 10‬ﮔﻨﺎه ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‪] 11‬و[ ﭘﺎك ﮔﺮداﻧﻢ و از ﻫﻤﻪي ﺑﺰهي‬

‫ﺷﻤﺎ‪ ،‬و ﺷﻤﺎ را دل ﻧﻮ ﺑﺪﻫﻢ و دل ﻧﻮ را در درون ﺷﻤﺎ ﺑﻨﻬﻢ؛ ]و دل ﺳﻨﮕﯿﻦ و ﺳﺨﺖ از درون ﺷﻤﺎ ﺑﻪ در ﮐﻨﻢ و ﺟﺎن ﻣﻦ‬

‫در درون ﺷﻤﺎ ﺑﻨﻬﻢ[‪13‬؛ و ﮔﻔﺖ در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ از او رواﻧﻪ ﺷﻮد‪ ،‬و اﯾﻦ اﺳﺖ آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻌﯿﻨﻪ ]و[ ﺑﯽﺷﮏ؛‬

‫و اﯾﻦ ﮐﻪ در ﮔﻮش ﺧﻠﻖ اﻓﺘﺎد ﮐﻪ ]آب[‪ 14‬ﭼﺸﻤﻪي ﺣﯿﻮان در زﻣﯿﻦ ﻫﺴﺖ ]ﮐﻪ[ ﻫﺮ ﮐﻪ از او‪ 15‬ﺑﺨﻮرد‪ ،‬زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،16‬آن‬
‫‪17‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ دروغ اﺳﺖ و ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ؛ اﻣ‪‬ﺎ اﺻﻞ ﺣﮑﺎﯾﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭼﺸﻤﻪاي‬

‫و آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ از او رواﻧﻪ ﺷﻮد؛ و آﻣﺪ ﭼﺸﻤﻪ ]و[ آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ از او رواﻧﻪ ﺷﺪ و ﻣﺪام رواﻧﻪ ﮐﺮد و ﻫﺮ ﮐﻪ از او ]ﺧﻮرد‬

‫و[‪ 18‬ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﻧﻤﯿﺮد‪.‬‬

‫‪20‬‬
‫س ]‪ [42 :15‬و ﭼﻮن ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم آدﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻓﺮداش‪ 19‬ﺷﻨﺒﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻣﺪ ﯾﻮﺳﻒ ]راﻣﯽ ]ل‪ [51 :23 ،‬از ﺷﻬﺮي ﻧﺎﻣﺶ[‬

‫راﻣﻪ‪] ،‬م‪ [57 :27 ،‬ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﻮد ]س‪ [43 :15 ،‬و ﻟﻘﺐ او را ﺑﻮﻟﯿﻄﺎ ﺑﻮد و او ﻧﯿﺰ در اﻣﯿﺪ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺑﻮد؛ ل ]‪ [50 :23‬و ﻣﺮدي‬

‫ﻧﯿﮏ ]و[ ﭘﺎك ﺑﻮد و ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮ‪ 21‬ﻣﺮاد اﯾﺸﺎن و ﮐﻬﻨﮑﺎج‪ 22‬اﯾﺸﺎن ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻧﮑﺮد؛ ي ]‪* [38 :19‬او ﻣﺮﯾﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮد از ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ*‪23‬؛ س ]‪ [43 :15‬دﻟﯿﺮي ﮐﺮد و‪ 24‬رﻓﺖ ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ و ﺗﻦ ﻋﯿﺴﯽ را ]از او[‪ 25‬ﺧﻮاﺳﺖ‪ .‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ درﻣﺎﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪/327‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺎﻫﻬﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اوﺳﺖ«‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺟﺸﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺪﺑﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺮوج )‪ ،(46 :12‬اﻋﺪاد )‪ ،(12 :9‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ )‪:34‬‬
‫‪.(20‬‬
‫‪ .6‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ )‪ (10 :12‬و ﮐﺘﺎب ﻣﮑﺎﺷﻔﻪ )‪.(7 :1‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺣﺰﻗﯿﺎل‪» :25-6 :36 ،‬و آب ﭘﺎك ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺎﺷﯿﺪ و ﻃﺎﻫﺮ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﺪ‪ .‬و ﺷﻤﺎ را از ﻫﻤﻪي ﻧﺠﺎﺳﺎت و‬
‫از ﻫﻤﻪي ﺑﺖﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻃﺎﻫﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬و دل ﺗﺎزه ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ داد و روح ﺗﺎزه در اﻧﺪرون ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻬﺎد‪ .‬و دل ﺳﻨﮕﯽ‬
‫را از ﺟﺴﺪ ﺷﻤﺎ دور ﮐﺮده‪ ،‬دل ﮔﻮﺷﺘﯿﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ داد«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﻄﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪427 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[‪ 1‬ﺧﺪا ﺑﻪ آدم ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ از ﻫﻤﻪي درﺧﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﯿﻮه ﺑﺨﻮر اﻣ‪‬ﺎ‪ 2‬از ]ﻣﯿﻮهي[‪ 3‬اﯾﻦ درﺧﺖ ]ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯿﻮه[‪ 4‬ﻣﺨﻮر‪ .‬او ﺧﻮرد ]و[‬
‫از ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ در اﻓﺘﺎد‪5‬؛ آن درﺧﺖ ﺧﺸﮏ ﺷﺪ ]و[ از ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ در اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 6‬وﻗﺖ ﻃﻮﻓﺎن در‪ 7‬روي آب آﻣﺪ و‬

‫در ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻣﺎﻧﺪ‪ 8‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ راز ﺗﺎ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 9‬درﺧﺖ‪ ،‬ﺳﺒﺐ‪ 10‬ﻣﺮگ آدم ﺑﻮد و ﻣﺮگ ﺑﻪ‪ 11‬او ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪،12‬‬

‫آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[ ﻣﯿﻮهي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺳﺒﺐ‪ 13‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ آدم ﺑﻮد و ﺑﺎز در ﺑﻬﺸﺖ رﻓﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ]ﺧﺪا[‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و ﯾﮏ[‪ :‬ﻓﺮود آوردن‪ 14‬ﻣﺴﯿﺢ از ﺻﻠﯿﺐ و دﻓﻦ ﮐﺮدن‪ 15‬او‬
‫‪18‬‬
‫]ي‪ [31 :19 ،‬و ﭼﻮن آدﯾﻨﻪ ]ﺑﻮد[‪ ،16‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ]اﻣﺸﺐ[‪ 17‬ﻻشﻫﺎ ﺑﺮ دار ﺑﻤﺎﻧﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ‬

‫ﺷﻨﺒﻪ درآﻣﺪ‪ 19‬و روز ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺖ ]روزان ﺷﻨﺒﻪ[‪ .20‬ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 21‬از ﻓﯿﻼﻃﺲ ]ﺗﺎ ﺳﺎقﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ و[‪ 22‬او را ﺑﻪ زﯾﺮ‬

‫آورﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /326‬و اﯾﺸﺎن را؛ و آﻧﮕﻪ ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن و ﻋﻮ‪‬اﻧﺎن آﻣﺪﻧﺪ و او‪‬ل ﺳﺎقﻫﺎي دزدان ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪،23‬‬

‫ﺷﮑﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،24‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ زودﺗﺮ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ 25‬و ﺳﺎق او را ﻧﺸﮑﺴﺘﻨﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ‪ 26‬ﯾﮑﯽ از ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن‬
‫در ﭘﻬﻠﻮي ﻋﯿﺴﯽ زوﺑﯿﻦ‪ 27‬زد‪28‬؛ و ﻫﻤﺎن دم‪ 29‬از ﭘﻬﻠﻮي او آب ]و[ ﺧﻮن ]ﺑﻪ در[‪ 30‬آﻣﺪ؛ و آن ﮐﻪ دﯾﺪ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ داد و‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دراﻣﺪه ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﮐﻪ‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮده ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻨﺠﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺪراﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺒﺐ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺒﺐ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻣﺪن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﮐﻨﺪن«‪.‬‬
 ‫‪ / 426‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ از او‪‬ل دﻏﻞ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﻮﺳﻒ را ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ و در‪ 1‬آﺧﺮ ﻣﺴﯿﺢ را ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در اﺷﻌﯿﺎء‪ 2‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺳﯿﻮم ﮔﻨﺎه و ﭼﻬﺎرم ﮔﻨﺎه ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]اﯾﺸﺎن را[‪ 4‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻢ و ﺗﺒﺎه ﮐﻨﻢ و اﻻّ از ﺑﻬﺮ‪/‬ﺑﺮگ‪ /325‬آن ﮐﻪ‬
‫‪6‬‬
‫ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ 5‬ﻣﺮدي ﭘﺎك ﺑﻪ ﺳﯽ ]و[ ﻣﺴﮑﯿﻦ را ﺑﻪ ﮐﻔﺶ ﺑﻬﺎﯾﯽ و اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ او را ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ﺗﺒﺎه ﺷﺪﻧﺪ و اﯾﻦ ﺳﯽ‬

‫ﻧﻘﺮه آن ]ﺳﯽ ﻃﻮق ﻧﻘﺮهﮔﯿﻦ[‪ 7‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﻮب ﺻﻠﯿﺐ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ 8‬و ﻫﺮ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﯾﮏ ﻃﻮق از ﻧﻘﺮه‪ 9‬ﺑﺮ‬

‫آن ﭼﻮب ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪10‬؛ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﭼﻮن ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا را ﻋﻤﺎرت ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬آوردﻧﺪ آن ﭼﻮب را ﺗﺎ در‬

‫ﻋﻤﺎرت ﻧﻬﻨﺪ‪11‬؛ در ﺟﺎي ﻓﺮاخ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪] ،‬ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽﺷﺪ و در ﺟﺎي ﺗﻨﮓ[‪ 12‬دراز ﻣﯽﺷﺪ؛ و ﯾﮏ زن آﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ او ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪،‬‬

‫آن ﭼﻮب از زﯾﺮ او دور ﺷﺪ‪13‬؛ آﻧﮕﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎن داﻧﺴﺖ‪ 14‬ﮐﻪ در اﯾﻦ ﭼﻮب رازي‪ 15‬ﻫﺴﺖ؛ ﯾﮏ ﻃﻮق ﻧﻘﺮهﮔﯿﻦ‪ 16‬در ﮔﺮدن‬
‫‪19‬‬
‫او‪ 17‬ﮐﺮد و ]و او را[‪ 18‬در ﮐﻨﺎر ﮐﻨﺸﺖ ﻧﻬﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آن ﭼﻮب در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺪام ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﯿﭽﮑﺲ او را ]از اﯾﻨﺠﺎ[‬

‫ﻧﺒﺮد ﭼﺮا ﮐﻪ ﻋﻈﯿﻢ ]راز و[‪ 20‬رﻣﺰ‪ 21‬دارد‪ .‬و ﺑﻌﺪ از آن‪ 22‬ﻫﺮ ﻣﻠﮑﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﻃﻮق ﻧﻘﺮه ﺑﺮ آن ﭼﻮب ﻣﯽﻧﻬﺎد؛‬

‫ﺗﺎ آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﺳﯽ ﻃﻮق ﺷﺪه ﺑﻮد‪ 23‬و آن‪ 24‬را ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﺪ و‪ 25‬ﺑﻪ ﯾﻬﻮدا دادﻧﺪ ]و[ آن ﭼﻮب را ﺑﺮ دوش ﻣﺴﯿﺢ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺗﺎ او‬
‫‪29‬‬
‫را ﺑﻪ‪ 26‬آن ﭼﻮب ﺑﺮ دار ﮐﻨﻨﺪ‪ 27‬و او‪ 28‬را ﺑﻪ آن ﭼﻮب ﺑﻪ ﻣﯿﺦ دوﺧﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻮب آن درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻮده‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬درازي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻘﺮه«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮان ﺟﻮب«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺳﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬و اﯾﻨﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﯾﻌﻨﯽ آﻧﻬﺎ )ﻧﻘﺮهﻫﺎ( را ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﮐﻨﺪه ﺑﺮﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎوﯾﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن را ﻧﻪ در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ ﺑﻠﮑﻪ در ﮐﺘﺎب ﻋﺎﻣﻮس ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻋﺎﻣﻮس‪» :6 :2 ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺳﻪ و ﭼﻬﺎر ﺗﻘﺼﯿﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﻋﻘﻮﺑﺘﺶ را ﻧﺨﻮاﻫﻢ‬
‫ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺮد ﻋﺎدل را ﺑﻪ ﻧﻘﺮه و ﻣﺴﮑﯿﻦ را ﺑﻪ زوج ﻧﻌﻠﯿﻦ‬
‫ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻧﻘﺮه ﮐﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪425 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﻪ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻬﻨﮑﺎج‪ 1‬ﮐﺮدﻧﺪ و زﻣﯿﻦ ﺧﺮﯾﺪﻧﺪ و‪ 2‬آن ﻧﻘﺮه ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 3‬زﻣﯿﻦ ﮐﻮزهﮔﺮ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ]و[ آن را‬
‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﻏﺮﯾﺒﺎن ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬و از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ‪] ،‬ﻧﺎم[‪ 4‬آن ]زﻣﯿﻦ[‪ 5‬دﯾﻪي ﺧﻮن ﺷﺪ؛ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد ﺳﺨﻦ ارﻣﯿﺎء‪ 6‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪] 7‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ[‬

‫ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﺳﺘﺪم ﺳﯽ ﻧﻘﺮه ﺑﻬﺎي ﺧﻮن ﭘﺎك آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺷﺮط ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ؛ ]و[ آن را دادم در ﺑﻬﺎي زﻣﯿﻦ‬

‫ﮐﻮزهﮔﺮ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﯾﻬﻮدا ﮐﺮد؛ و در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﻫﻔﺘﻢ‪] 8‬ﮔﻔﺖ[‪ :‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﮔﺮم ﺷﺪ و ﺑﻪ درد‪ 9‬آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪ و ﮔﻨﺎه‬

‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮد زاﯾﯿﺪ‪10‬؛ و ﭼﺎه ﻧﻐﻞ ﮐﻨﺪ و ﺑﺮ وي ﮔﺬﺷﺖ و در آن ﭼﺎه‪ 11‬ﮐﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻪاﻓﺘﺎد‪ 12‬و درد او ﺑﺮ ﺳﺮ او ﺑﺎز ﮔﺮدد و‬

‫ﺟﻮر او ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪي او ]و[ ﺑﺎﻻي‪ 13‬او ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ در زﮐﺮﯾﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 14‬ﺑﻬﺮ ]اﻧﺪاﺧﺘﻦ[‪ 15‬ﻧﻘﺮه‪ :‬و ﻣﺰد ﻣﻦ ﺳﯽ از ﻧﻘﺮه‬

‫ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ؛ و ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬آن را در ﺧﺰﯾﻨﻪ ي ﻣﻦ ﺑﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﺸﺎن ﺗﮑﺮّم ﮐﺮدم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫آﻧﮕﻪ‪ 16‬ﺳﺘﺪم آن ﺳﯽ ﻧﻘﺮه و اﻧﺪاﺧﺘﻤﺶ‪ 17‬در درون ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا‪ ،‬در ﺧﺰﯾﻨﻪ؛ و آن‪ 18‬دﺳﺘﻪ‪ 19‬ﭼﻮب دﯾﮕﺮ از آن ﻣﻦ‪،‬‬

‫]ﺑﺮاي[ ﻋﺎر ﺷﮑﺴﺘﻢ ﺗﺎ آن ارﺟﻤﻨﺪي‪ 20‬ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدا ]و[ ﻣﯿﺎن اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]ﺑﻮد[‪ ،‬ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﻢ‪ .‬و ﯾﻮﺳﻒ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺮادران ﺑﻮد و از ﻫﻤﻪ‪ 21‬ﺧﻮبﺗﺮ ﺑﻮد‪ ،22‬از ﺣﺴﻮدي او را ﺑﻪ ﺳﯽ ﻧﻘﺮه ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ و ﺑﺎز او ﺑﻪ ﻣﺪد اﯾﺸﺎن رﺳﯿﺪ و اﯾﻦ ]اﺳﺖ[‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻼﯾﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪﯾﺸﻪ«‪.‬‬

‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :12-3 :11 ،‬و ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫اﮔﺮ در ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭘﺴﻨﺪ آﯾﺪ ﻣﺰد ﻣﺮا ﺑﺪﻫﯿﺪ و اﻻّ ﻧﺪﻫﯿﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻣﺮا ﮔﻔﺖ‪ :‬آن را ﻧﺰد ﮐﻮزه ﮔﺮ ﺑﯿﻨﺪاز‪ ،‬اﯾﻦ ﻗﯿﻤﺖ ﮔﺮان را ﮐﻪ ﻣﺮا‬
‫ﺑﻪ آن ﻗﯿﻤﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺳﯽ ﭘﺎرهي ﻧﻘﺮه را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آن را در‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰد ﮐﻮزه ﮔﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻢ‪ .‬و ﻋﺼﺎي دﯾﮕﺮ ﺧﻮد ﺣﺒﺎل‬
‫را ﺷﮑﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﺮادري را ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدا و اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﮑﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻢ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺘﻢ اش«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ازﺟﻤﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪان«؛ »و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ را ﻧﻪ در ارﻣﯿﺎ ﺑﻠﮑﻪ در زﮐﺮﯾﺎ ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :13 :11 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﮔﻔﺖ‪ :‬آن‬
‫را ﻧﺰد ﮐﻮزه ﮔﺮ ﺑﯿﻨﺪاز‪ ،‬اﯾﻦ ﻗﯿﻤﺖ ﮔﺮان را ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ آن ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺳﯽ ﭘﺎرهي ﻧﻘﺮه را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آن را در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻧﺰد ﮐﻮزه ﮔﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :14-6 :7‬اﯾﻨﮏ ﺑﻪ ﺑﻄﺎﻟﺖ آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪه‪،‬‬
‫و ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﮔﺮدﯾﺪه‪ ،‬دروغ را زاﯾﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻔﺮهاي ﮐﻨﺪ و‬
‫آن را ﮔﻮد ﻧﻤﻮد‪ ،‬و در ﭼﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺧﻮد ﺑﯿﻔﺘﺎد‪ .‬ﻇﻠﻢ او ﺑﺮ‬
‫ﺳﺮش ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﺳﺘﻢ او ﺑﺮ ﻓﺮﻗﺶ ﻓﺮود ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺠﺪرد و«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬زا ﯿﺪ«؛ در ف ‪» :1‬زاﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﺎ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اﻓﺘﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﯿﻮﻓﺘﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 424‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻮن آن‪ 1‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ ﻟﺮزﯾﺪ و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،2‬ﺳﺨﺖ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]س‪ [39 :15 ،‬و ﮔﻔﺖ‪ 3‬ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ‬

‫ﺧﺪا ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫ل ]‪ [48 :23‬و ﻫﻤﻪي ]آن[‪ 4‬ﺧﻠﻖ ﮐﻪ در آن ﻣﻮﺿﻊ واﻗﻌﻪ‪ 5‬ﮔﺮد ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪] ،‬ﭼﻮن[‪ 6‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪﻧﺪ‪ ،7‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‬

‫و ﺧﻮد را ﺑﺮ زاﻧﻮﮔﺎن واﭘﺲ‪ 8‬ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ آﺷﻨﺎﯾﯽ داﺷﺖ‪] ،‬از[‪ 9‬دور اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ از ﺑﺮاي ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ از دور اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ[‪.10‬‬

‫]ل‪ [49 :23 ،‬و آن زﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ وي آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ]از ﺟﻠﯿﻞ[‪] ،11‬م‪ [56 :27 ،‬ﯾﮑﯽ ]از اﯾﺸﺎن[‪ 12‬ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ‪] 13‬و ﻣﺮﯾﻢ[‪،14‬‬

‫ﻣﺎدر ﯾﻌﻘﻮب و ﻣﺎدر‪ 15‬ﻓﺮزﻧﺪان زﺑﺪي؛ س ]‪ [41 :15‬و اﯾﺸﺎن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در ﺟﻠﯿﻞ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ وي ﺑﻮدﻧﺪ‪ 16‬و او را ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‬

‫و ﺑﺴﯿﺎر زﻧﺎن دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ وي ﺗﺎ‪ 17‬اورﺷﻠﯿﻢ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،18‬از دور ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪20‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه‪ :‬ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﯾﻬﻮدا و ﺧﻮﯾﺶ‪ 19‬را ﺧﺒﻪ ﮐﺮدن‬
‫م ]‪ [3 :27‬و ﭼﻮن ﯾﻬﻮدا ]آن[ زﺣﻤﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ رﺳﯿﺪ‪ ،‬دﯾﺪ‪ ،‬ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪ؛ ﭘﯿﺶ ﺳﺮوران و اﻣﺎﻣﺎن رﻓﺖ و آن ﻧﻘﺮه‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ او رﺷﻮه‪ 21‬داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﯿﺪ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /324‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﻄﺎ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮن ﭘﺎك ﺳﭙﺎردم‪ .22‬ﺑﻪ‬

‫او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ را ﮔﻨﺎه ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﯽداﻧﯽ‪] .‬آن[‪ 23‬ﻧﻘﺮه را در ﻫﯿﮑﻞ و‪ 24‬اﯾﺸﺎن‪ 25‬اﻧﺪاﺧﺖ و رﻓﺖ ]و[ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺧﺒﻪ‬

‫ﮐﺮد؛ و اﯾﺸﺎن ]آن[‪ 26‬ﻧﻘﺮه ﺳﺘﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ را در ﺧﺎﻧﻪي ﻗﺮﺑﺎن ﺑﮕﺬارﯾﻢ‪] 27‬ﮐﻪ[‪ 28‬ﺑﻬﺎي ﺧﻮن‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﺎن«‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮده«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺷﻮت«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎردم«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎن و ﻫﯿﮑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﻮﻗﻊ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰاﻧﻮﻫﺎ ﺑﺎز ﺑﺲ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺤﺪﻻن«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪423 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻠﯿﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬او را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ]ﯾﺎ ﻧﻪ[؟‪ .1‬س‪ [34 :15] 2‬ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ ]م‪ [50 :27 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‪ 3‬آواز ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻌﺮه زد ]ل‪ [46 :23 ،‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي‬

‫ﭘﺪر‪ ،‬در دﺳﺖ ﺗﻮ ﺟﺎن ﻣﯽﺳﭙﺎرم‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 4‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬آواز ﺧﺪا از اورﺷﻠﯿﻢ ﺷﻨﻮده‪ 5‬ﺷﻮد؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‬

‫ﺧﺪا اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اﯾﻨﮏ[ رﺳﻮاﯾﯽ ]و[ ﺑﻼ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺮﯾﺰم ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ روزﮔﺎر اﯾﺸﺎن؛ اﻣ‪‬ﺎ ]آن[ آوازي ﮐﻪ در ﺻﻬﯿﻮن‬

‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،6‬آواز ﺧﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ او ﻫﻼك ﮐﻨﺪ‪/ 7‬ﺑﺮگ‪8 /323‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد؛ ]ﺑﻬﺮ[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﯾﻦ و آﺷﮑﺎرﺗﺮ از اﯾﻦ‬

‫دﯾﮕﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و‪ 9‬اﯾﻦ ﮔﻮاﻫﯽ دادﻧﺪ‪ 10‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ آواز ﮐﻪ از‪ 11‬ﺧﺪا اﺳﺖ؛ و دﺷﻤﻨﺎن او ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‬

‫اﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ آن آواز ﻫﻼك ﺷﺪﻧﺪ؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 12‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮار ]و[ ﺑﺪﺑﺨﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﮐﻪ‪ 13‬دﻟﯿﺮي ﮐﺮدﯾﺪ؟‬

‫ﺑﺮ ﮐﻪ‪ 14‬دﻫﻦ ﺧﻮد ﮔﺸﺎدﯾﺪ؟ و زﺑﺎن ﺧﻮد را دراز ﮐﺮدﯾﺪ؟ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻐﯽ‪ 15‬ﻫﺴﺘﯿﺪ و ﺗﺨﻢ دروغ ﻧﮋاد‪.16‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﻟﺮزﯾﺪن زﻣﯿﻦ و ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪ 17‬ﻣﺮدﮔﺎن‬

‫ي‪ [30 :19] 18‬و ﺟﺎن ﺳﭙﺎرد‪.‬‬

‫]م‪ [51 :27 ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﭘﺮدهي روي در ﮐﻨﺸﺖ ﺑﻪ دو ﻧﯿﻤﻪ درﯾﺪه ﺷﺪ و زﻣﯿﻦ ﻟﺮزﯾﺪ‪ 19‬و ﺳﻨﮓﻫﺎ ﺷﮑﺎﻓﺖ و ﮔﻮرﻫﺎ‬

‫ﮔﺸﺎده‪ 20‬ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎران ]از[‪ 21‬ﭘﺎﮐﺎن ﮐﻪ ﺧﻔﺘﻪ‪ 22‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از‪ 23‬ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ 24‬و *از ﺑﯿﺖ‬

‫اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ*‪ 25‬و ﺑﺴﯿﺎران ﺧﻠﻖ اﯾﺸﺎن را دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣ‪‬ﺎ ﺳﺎﻻر ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ﺑﺎ ﯾﺎران ﺧﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﻮﮐّﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻠﮑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻠﮑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ل«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﯿﭻ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺠﺎت«‪.‬‬ ‫‪ .4‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﯾﻮﺋﯿﻞ‪» :16 :3 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺻﻬﯿﻮن ﻧﻌﺮه‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬ ‫ﻣﯽزﻧﺪ و آواز ﺧﻮد را از اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬م«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮﻧﺪه«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬درﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .6‬ﻧﻪ‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺸﺎد«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻔﺘﻪ اﻧﺪ و«‪.‬‬ ‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« و »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .23‬آن از ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫‪ + .10‬ﮐﻪ‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬اواز«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﺑﯿﺖ اﻟﻤﻘﺪس دراﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :3-4 :57 ،‬و اﻣ‪‬ﺎ ﺷﻤﺎ اي ﭘﺴﺮان‬
‫ﺳﺎﺣﺮه و اوﻻد ﻓﺎﺳﻖ و زاﻧﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺰدﯾﮏ آﯾﯿﺪ! ﺑﺮ ﮐﻪ ﺗﻤﺴﺨﺮ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺮ ﮐﻪ دﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و زﺑﺎن را دراز ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ؟ آﯾﺎ ﺷﻤﺎ اوﻻد ﻋﺼﯿﺎن و ذر‪‬ﯾﺖ ﮐﺬب ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ؟«‪.‬‬
 ‫‪ / 422‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ آﻓﺘﺎب ]و[ ﻣﺎه ﺑﻪ ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ]روز[‪ 1‬ﭼﻬﺎردهام ﻣﺎه ﻗﻤﺮي‪ 2‬ﺑﻮد و ﻫﺮﮔﺰ‪ 3‬در ﭼﻬﺎرده‪ 4‬ﻣﺎه‪،‬‬
‫ﺧﺴﻮف و ﮐﺴﻮف ﺑﻪ ﯾﮑﺠﺎ‪ 5‬ﻧﺸﻮد زﯾﺮا ﮐﻪ *ﺗﺎ‪ 6‬ﻗﻤﺮ زﯾﺮ آﻓﺘﺎب ﻧﺒﺎﺷﺪ*‪ ،7‬ﮐﺴﻮف ﻧﺸﻮد‪ ،‬و اﺻﺤﺎب ﻧﺠﻮم اﯾﻦ را ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬

‫و ﯾﮑﺠﺎ‪ 8‬اﯾﻦ ﺧﺴﻮف ]و[ ﮐﺴﻮف ﺷﺪﻧﺪ‪] 9‬ﺑﻪ ﻫﻢ[‪ 10‬در ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ]و[ ﺑﻌﺪ از آن‪] 11‬در[‪ 12‬ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺷﺪ ]و[‬

‫دو روز ]و[ ﯾﮏ ﺷﺐ‪ ،‬در ﯾﮏ روز ﺷﺪ و ﺷﺐ ﺷﻨﺒﻪ ]و[ روز ﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬اﯾﻦ دو روز و دو ﺷﺐ‪ ،‬و‪ 13‬ﺳﻪ روز ]و[ ﺳﻪ ﺷﺐ ﺷﺪ‬

‫و اﯾﻦ از ﻣﺨﺮﻗﺎت‪ 14‬ﻋﻘﻮل ﺧﻠﻖ اﺳﺖ‪ .‬و ﻫﻤﭽﻮن‪] 15‬ﺷﺪ[‪ 16‬ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ روز ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺷﺐ؛ و آن ﮐﻪ‬

‫ﮔﻔﺖ در ﯾﻮﺋﯿﻞ‪ 17‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 18‬ﮐﻪ‪ :‬ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ در‪ 19‬زﻣﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ ﻟﺮزﯾﺪ و دود ﺑﺮآﻣﺪ و ﮔﻮرﻫﺎ ﮔﺸﺎده ﺷﺪ و‬

‫ﺑﺴﯿﺎران از ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪﻧﺪ‪.20‬‬

‫م ]‪ [46 :27‬و ﺑﻌﺪ از آن ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻠﯽ‪ ،‬اﯾﻠﯽ‪ ،‬ﻟﻤﺎ‪ 21‬ﺳﺒﮑﺘﻨﯽ‪22‬؟ ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ،‬ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻈﺮ‬

‫ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﺮا ﭼﺮا ﻓﺮوﮔﺬاﺷﺘﯽ؟‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 23‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻠﯽ‪ ،‬اﯾﻠﯽ‪ ،‬ﭼﺮا از ﺧﻼص دور ﺷﺪي؟‬
‫]م‪ [47 :27 ،‬و ﭼﻮن ﺣﺎﺿﺮان ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻢ دﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻠﯿﺎس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ را ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ او را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫آﻧﮕﻪ از اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﭘﯿﺎﻟﻪ ﭘﺮ ﮐﺮد از ﺳﺮﮐﻪ ]و[ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﯽ ﻧﻬﺎد ﺗﺎ ﺑﺨﻮرد‪ .‬و دﯾﮕﺮان ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬او را ﺑﮕﺬارﯾﻢ‪ 24‬ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻮﯾﻞ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﯿﻮﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﯾﻮﺋﯿﻞ‪ 1-2 :2 ،‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫ﺳﺎﮐﻨﺎن زﻣﯿﻦ ﺑﻠﺮزﻧﺪ زﯾﺮا روز ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽآﯾﺪ و ﻧﺰدﯾﮏ اﺳﺖ‪.‬‬
‫روز ﺗﺎرﯾﮑﯽ و ﻇﻠﻤﺖ‪ ،‬روز اﺑﺮﻫﺎ و ﻇﻠﻤﺖ ﻏﻠﯿﻆ ﻣﺜﻞ ﻓﺠﺮ ﻣﻨﺒﺴﻂ‬
‫ﺑﺮ ﮐﻮهﻫﺎ!«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬از«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﮑﺘﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :1 :22‬اي ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ،‬اي ﺧﺪاي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﻣﺮا ﺗﺮك ﮐﺮدهاي و از ﻧﺠﺎت ﻣﻦ و ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺮﯾﺎدم دور‬
‫ﻫﺴﺘﯽ؟«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺬار«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﻤﺮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺎردﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺎ اﻓﺘﺎب زﯾﺮب ﻗﻤﺮﻧﺒﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﻪ«؛ »و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺨﺮو ﻗﺎت«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪421 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ! اﯾﻨﮏ آﻓﺘﺎب ]و[ ﻣﺎﻫﺘﺎب‪ 2‬ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺘﺎرﮔﺎن روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻮد ﻧﻨﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺧﺪا از ﺻﻬﯿﻮن‬
‫ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺰﻧﺪ و آواز ]او از[‪ 3‬اورﺷﻠﯿﻢ ﺷﻨﻮده‪ 4‬ﺷﻮد و آﻏﺎز ﮐﻨﺪ‪ 5‬زﻣﯿﻦ ]و[ آﺳﻤﺎن ]و[ ﺑﻠﺮزد؛ و ﮔﻔﺖ در ﯾﻮﺋﯿﻞ‪ 6‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 7‬ﮐﻪ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻓﺘﺎب و ﻣﺎه ﮔﺮﻓﺘﺎر ]و[ ﻣﮑﺴﻮف‪ 8‬ﺷﺪﻧﺪ و اﺧﺘﺮان ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﺎﭘﯿﺪا؛ و آواز ﺧﺪا از اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻪ ﻧﻌﺮه ﺑﯿﺎﯾﺪ‬

‫و آﺳﻤﺎن ]و[ زﻣﯿﻦ ﺗﺮﺳﺪ‪9‬؛ و ﮔﻔﺖ در ﻋﺎﻣﻮس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺸﻮد‪ 11‬در آن روز‪ ،‬ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬آﻓﺘﺎب ﻧﯿﻤﺮوز ﻧﺎﭘﯿﺪا‬

‫ﺷﻮد و زﻣﯿﻦ ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد ]و[ روﺷﻨﺎﯾﯽ روز؛ ﻋﯿﺪﻫﺎي‪ 12‬ﺷﻤﺎ‪ ،‬در ﺗﻌﺰﯾﺖ‪ 13‬ﺑﺎز ﮔﺮدد و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻧﻮﺣﻪ ﮔﺮدد و‬

‫ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ]ﭼﻨﯿﻦ[‪ 14‬ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ‪ :‬آن روز ]روز[‪ 15‬ﻋﯿﺪ ﺑﻮد و ﻧﯿﻤﺮوز‪،‬‬

‫آﻓﺘﺎب ﺳﯿﺎه ﺷﺪ و ﺧﻠﻖ ﻫﻤﻪ در ﺗﺮس ]و[ زاري ﺑﻮدﻧﺪ و آن روز ﺑﻪ دو ﻧﻮع ﻣﻨﻘﺴﻢ ﺷﺪ‪16‬؛ ﻋﯿﺪ ﺟﻬﻮدان ﺑﻮد و ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬

‫ﻧﻮﺣﻪ ]و[ زاري ﺷﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ؛ ]و[ ﻫﻤﻪ از ﺑﻬﺮ ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ ،17‬ﻋﯿﺪ ]و[ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﻋﻈﯿﻢ‪ 18‬ﺷﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ‬
‫‪22‬‬
‫اﻷﺑﺪ؛ ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در ﯾﻮﺋﯿﻞ‪ 19‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬آﻏﺎز ﮐﻨﻢ آﯾﺖﻫﺎ و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ از آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ‪] 20‬و[ درﺷﺖ‪ 21‬ﻋﺠﺐﻫﺎ در زﻣﯿﻦ‬

‫از زﯾﺮ‪ ،‬ﺧﻮن ]و[ آﺗﺶ و ﺑﻮي دود؛ آﻓﺘﺎب ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد ]و[ ﻣﺎه ﻫﻤﭽﻮن ﺧﻮن؛ اﯾﻦ اﺳﺖ‪ 23‬آن روز ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /322‬از ﺑﻬﺮ‪ 24‬او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪» :‬روز ﺧﺪا« زﯾﺮا از اﯾﻦ روز ﻋﻈﯿﻢﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 25‬و آﯾﺖﻫﺎ ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﮔﻔﺖ‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻫﻤﻪي ﺳﺮودﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻣﺮﺛﯿﻪ ﻣﺒﺪل ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬و ﺑﺮ ﻫﺮ‬
‫ﮐﻤﺮ ﭘﻼس و ﺑﺮ ﻫﺮ ﺳﺮﮔﺮي ﺑﺮﺧﻮاﻫﻢ آورد و آن را ﻣﺜﻞ ﻣﺎﺗﻢ‬
‫ﭘﺴﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪ و آﺧﺮش را ﻣﺎﻧﻨﺪ روز ﺗﻠﺨﯽ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﺘﻌﺰﯾﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﻈﻢ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﯾﻞ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻼﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬وي‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺪ«‪.‬‬
‫در روز روﺷﻦ ﺗﺎرﯾﮏ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد‪ .‬و ﻋﯿﺪﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻣﺎﺗﻢ و‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﯾﻮﺋﯿﻞ ﻧﺒﯽ‪» :14-6 :3 ،‬ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ در وادي ﻗﻀﺎ! زﯾﺮا روز ﺧﺪاوﻧﺪ در وادي ﻗﻀﺎ‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ اﺳﺖ‪ .‬آﻓﺘﺎب و ﻣﺎه ﺳﯿﺎه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺎزﻣﯽدارﻧﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺻﻬﯿﻮن ﻧﻌﺮه ﻣﯽزﻧﺪ و آواز ﺧﻮد را‬
‫از اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﻣﺘﺰﻟﺰل ﻣﯽﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎه«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮﻧﺪه«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﯾﻞ«‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﯾﻮﺋﯿﻞ‪» :10-11 :2 ،‬آﻓﺘﺎب و ﻣﺎه ﺳﯿﺎه ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻧﻮر ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺎز ﻣﯽدارﻧﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ آواز‬
‫ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ ﻟﺸﮑﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺴﻮف«؛ ﻣﮑﺴﻮف‪ :‬ﻧﻌﺖ ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ از ﮐﺴﻒ‪ ،‬ﺗﯿﺮﮔﯽ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺗﯿﺮه و ﺗﺎرﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻈﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﺘﺮﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻮس‪» :8-10 :8 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﻬﻮه ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ﮐﻪ در آن روز آﻓﺘﺎب را در وﻗﺖ ﻇﻬﺮ ﻓﺮو ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮد و زﻣﯿﻦ را‬
 ‫‪ / 420‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮ‪ 1‬ﺧﺪا ﻣﺘﻮﮐّﻞ‪ 2‬اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ ﺧﺪا او را ﺧﻼص دﻫﺪ؛ و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰﻣﻮر ﺑﯿﺴﺖ ]و[‬
‫ﯾﮑﻢ‪ 3‬ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺗﺴﺨّﺮ زﻧﺪ و ﺑﻪ ﻟﺐ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ و ﺳﺮ ]ﺧﻮد[‪ 4‬را ﻣﯽﺟﺒﺎﻧﯿﺪﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮﮐﻞ ﮐﺮد ﺑﺮ ﺧﺪا ﮐﻪ او را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ]زﯾﺮا او را ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ[‪.5‬‬

‫]ل‪ [44 :23 ،‬و ﺑﻮد ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺸﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺷﺪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻫﻤﻪ‪ 6‬ﺗﺎ ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ؛ ]و[ آﻓﺘﺎب ﺳﯿﺎه ﺷﺪ‪.7‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ]ﺑﻬﺮ[‪ 8‬ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ آﻓﺘﺎب ﺳﯿﺎه ﮔﺸﺖ؛ و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 9‬ﻫﻔﺪهام ﮔﻔﺖ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬آواز ]ﻣﻦ و[‪ 11‬ﺑﺎﻧﮓ‬

‫ﻣﻦ در ﮔﻮش او در رود و زﻣﯿﻦ ﻟﺮزﯾﺪ ]و[ ﺗﺮﺳﯿﺪ و ﻟﺮزﻧﺎك‪ 12‬ﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /321‬و اﺳﺎس ﮐﻮهﻫﺎ درﺟﻨﺒﯿﺪ ]و[ ﻟﺮزﯾﺪ و ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬

‫]را[ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﭘﺮده ﺳﺎﺧﺖ ]و[ ﮔﺮداﮔﺮد ]او[‪ 13‬ﺳﺎﯾﻪ‪ .‬و در زﮐﺮﯾﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 14‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ]ﺧﺪا[‪ ،15‬ﺧﺪاي ﻣﻦ ]و[‬

‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن او‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎ او؛ در آن روز روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ وﻟﯿﮏ‪ 16‬ﺳﺮﻣﺎي ﺧُﻨُﮏ ]و ﺟﻠﯿﺪ[‪17‬؛ ﯾﮏ ]روز ﺑﺎﺷﺪ و[‪ 18‬آن روز ﺑﻬﺮ‬

‫ﺧﺪا‪ 19‬ﻣﻌﺮوف ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻧﻪ روز ]و[ ﻧﻪ ﺷﺐ؛ ]و[ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ]ﭘﯿﺪا[‪ 20‬ﺷﻮد‪ .‬و ﮔﻔﺖ در ﻣﯿﺨﺎء‪ 21‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 22‬ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ‬
‫‪23‬‬
‫ﺧﺪا و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﭘﺎﮐﺎن او ﺑﺎ او در آن روز؛ ﻧﻪ روز ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺷﺐ؛ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﭘﯿﺪا ﺷﻮد و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﯿﺨﺎء‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«‪.‬‬

‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :5-7 :14 ،‬ﯾﻬﻮه ﺧﺪاي ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و ﺟﻤﯿﻊ ﻣﻘﺪﺳﺎن ﻫﻤﺮاه ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ‪ .‬و در آن‬
‫روز ﻧﻮ آﻓﺘﺎب ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﮐﻮاﮐﺐ درﺧﺸﻨﺪه‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬و آن ﯾﮏ روز ﻣﻌﺮوف ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻧَﻪ روز و ﻧَﻪ‬
‫ﺷﺐ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در وﻗﺖ ﺷﺎم روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ را ﻧﻪ در ﻣﯿﮑﺎ ﺑﻠﮑﻪ در زﮐﺮﯾﺎ ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .22‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :5-7 :14 ،‬ﯾﻬﻮه ﺧﺪاي ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و ﺟﻤﯿﻊ ﻣﻘﺪﺳﺎن ﻫﻤﺮاه ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ‪ .‬و در آن‬
‫روز ﻧﻮ آﻓﺘﺎب ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﮐﻮاﮐﺐ درﺧﺸﻨﺪه‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬و آن ﯾﮏ روز ﻣﻌﺮوف ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻧَﻪ روز و ﻧَﻪ‬
‫ﺷﺐ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در وﻗﺖ ﺷﺎم روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ را ﻧﻪ در ﻣﯿﮑﺎ ﺑﻠﮑﻪ در ﯾﻮﺋﯿﻞ ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻮﮐﻞ«‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7-8 :22‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ اﺳﺘﻬﺰا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻟﺐﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺳﺮﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﯽﺟﻨﺒﺎﻧﻨﺪ‬
‫و ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﺑﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻦ ﭘﺲ او را ﺧﻼﺻﯽ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬او‬
‫را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﻪ وي رﻏﺒﺖ ﻣﯽدارد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮥ زﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :6-7 :18‬او آواز ﻣﺮا از ﻫﯿﮑﻞ ﺧﻮد‬
‫ﺷﻨﯿﺪ و اﺳﺘﻐﺎﺛﻪي ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﻮرش ﺑﻪ ﮔﻮش وي رﺳﯿﺪ‪ .‬زﻣﯿﻦ‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺰل و ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺷﺪه‪ ،‬اﺳﺎس ﮐﻮهﻫﺎ ﺑﻠﺮزﯾﺪ و ﻣﺘﺰﻟﺰل ﮔﺮدﯾﺪ«؛‬
‫و در اداﻣﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :11 :18‬ﺗﺎرﯾﮑﯽ را ﭘﺮدهي ﺧﻮد و ﺧﯿﻤﻪاي‬
‫ﮔﺮداﮔﺮد ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺴﺎﺧﺖ‪ .‬ﺗﺎرﯾﮑﯽ آبﻫﺎ و اﺑﺮﻫﺎي ﻣﺘﺮاﮐﻢ را«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺳﻨﺎك«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪419 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫م ]‪ [39 :27‬و آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ ،1‬ﺳﺮ را ﻣﯽﺟﻨﺒﺎﻧﺪﯾﺪﻧﺪ ]و[ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 2‬ﮐﻪ‪ :‬اي‪ 3‬ﺧﺮاب ﮐﻨﻨﺪهي ﮐﻨﺸﺖ و‬
‫ﻋﻤﺎرت او ﮐﻨﻨﺪهي ﺑﻪ ﺳﻪ روز‪ ،‬ﺟﺎن ﺧﻮﯾﺶ‪ 4‬را ﺑﺮﻫﺎن‪ ،5‬اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا و از درﺧﺖ ﭼﻠﯿﭙﺎ ﻓﺮوذ‪ 6‬ﺑﯿﺎ‪ .‬و ﺳﺮوران ]و[‬

‫اﻣﺎﻣﺎن و ﭘﯿﺮان ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ‪ 7‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /320‬ﮐﻪ‪ :‬دﯾﮕﺮان را زﻧﺪه ﮐﺮد و اﮐﻨﻮن ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را زﻧﺪه ﮐﻨﺪ و اﮔﺮ او‬

‫اﺳﺖ ﻣﻠﮏ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬از درﺧﺖ ﻓﺮوذ آﯾﺪ ]س‪ [32 :15 ،‬ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ]و[ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آورﯾﻢ ]م‪ [43 :27 ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺘﻮﮐّﻞ‪ 8‬اﺳﺖ ﺑﺮ‬
‫‪11‬‬
‫ﺧﺪا ﮐﻪ او را ﺧﻼص‪ 9‬دﻫﺪ و زﻧﺪه ﮐﻨﺪ و او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﻢ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا‪ .‬ل ]‪ [36 :23‬و ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ]ﻧﯿﺰ[‪ 10‬ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮏ او ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‬

‫و ﺳﺮﮐﻪ ﭘﯿﺶ او ﻣﯽآوردﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ ،‬ﺧﻮد را زﻧﺪه ﮐﻦ و ﺑﺮﻫﺎن ]م‪ [44 :27 ،‬و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫آن دو دزد ﮐﻪ ]ﺑﺎ وي ﺑﻪ دار آوﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ[‪ ،12‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺳﺨﻦ آن دو دزد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺢ‪ 13‬آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫]ل‪ [39 :23 ،‬و آن دو دزد ﮐﻪ ﺑﺎ او آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ ﭼﭗ ﻋﯿﺴﯽ آوﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،14‬ﺑﺮ وي زﺷﺘﯽ‬
‫ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﺮﻫﺎن و ﻣﺎ را ﻧﯿﺰ ﺑﺮﻫﺎن؛ و آن ﯾﺎر دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻮد‪ ،‬او ﺑﺎ ﯾﺎر‬

‫ﺧﻮد ﺗﻨﺪﯾﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬از ﺧﺪا ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﯽ ﺗﻮ در داوري؟ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ‪ 16‬ﻋﺪل‪ ،‬ﺳﺰاي ﺑﺪﮐﺮداري ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﺮدﻧﺪ و‬

‫اﯾﻦ ﻫﯿﭻ ﺑﺪي ﻧﮑﺮده اﺳﺖ‪ .17‬و آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد آور ﻣﺮا در ﻣﻠﮑﻮت ﺗﻮ ]ﭼﻮن ﺑﯿﺎﯾﯽ[‪ ،18‬و‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ‪ 19‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺮوز ﺑﺎ ﻣﻦ در ﺑﻬﺸﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻮدن‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻧﺎم اﯾﻦ دو دزد؛ آن ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ د‪‬ﻣﺎﺧﺲ‪ 20‬ﺑﻮد و آن ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ ﭼﭗ ﺑﻮد ﻧﺎﻣﺶ‬

‫ﮐﯿﺴﻄﻮس‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وي«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﺑﻤﻮﺟﺐ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺮد«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻣﺎﺧﺶ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺪاﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰﯾﺮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻮﮐﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺧﻼص«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 418‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ و ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺟﺎﻣﻪي او را ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 1‬و ﻗﺮﻋﻪ ﻣﯽاﻧﺪﺧﺘﻨﺪ‬
‫]ي‪ [23 :19 ،‬و ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ را آوﯾﺨﺘﻨﺪ‪ ،2‬ﭘﻮﺷﺶ‪ 3‬او را ]ﺳﺘﺪﻧﺪ و[‪ 4‬ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺑﺨﺶ ﮐﺮدﻧﺪ؛ و ﯾﮑﯽ ﺑﺨﺶ‬

‫]ﺑﺮاي ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن[‪ 5‬ﺟ‪‬ﺒ‪‬ﻪي او ﺑﻮد و اﻻّ آن ﺟ‪‬ﺒ‪‬ﻪ ﮐﻪ ﯾﮑﭙﺎره ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد و دوﺧﺖﻣﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .6‬ﺑﺎ ﻫﻤﺪﮔﺮ‪ 7‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺎره‬

‫ﮐﻨﯿﻢ ﯾﺎ ﻗﺮﻋﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺣﺼ‪‬ﻪ‪] 8‬ﺑﺮ او[‪ 9‬ﺑﺮاﻧﺪازﯾﻢ‪] 10‬ﺗﺎ[ از ﺑﻬﺮ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪاﻓﺘﺪ ]و ﮐﻪ را ﺑﺎﺷﺪ[‪11‬؟ م ]‪ [35 :27‬و ﺟﺎﻣﻪي او را ﺑﻪ‬

‫ﻗﺮﻋﻪ ﺑﺨﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ي ]‪ [24 :19‬و ﺗﻤﺎم ﺷﺪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب‪ 12‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻪي ﻣﻦ‬

‫ﻗﺮﻋﺖ‪ 13‬ﻧﻬﺎدﻧﺪ و اﯾﻦ را ﻋﻮاﻧﺎن ﮐﺮدﻧﺪ‪]] .‬م‪ [36 :27 ،‬و ﭘﯿﺶ او ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ او را ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ[‪14‬؛ ي ]‪] [25 :19‬و[ ﭘﯿﺶ ﺻﻠﯿﺐ‬

‫]او[‪ 15‬اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺎدر او و ﺧﻮاﻫﺮ ﻣﺎدر او‪] ،‬و[ ﻣﺮﯾﻢ ﻗﯿﻠﻮﻓﺎ ]و[ ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪ 16‬ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ او؛ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬در ﮐﺮاﻣﺖ ﺗﻮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻣﻠﮑﻪ ﯾﻌﻨﯽ زن‬

‫ﻣﻠﮏ؛ در ﮐﺮاﻣﺖ ﺗﻮ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ‪.‬‬

‫]ي‪ [26 :19 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﭼﻮن ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و دﯾﺪ ﻣﺮﯾﻢ و آن ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻪ او را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ‪ ،‬اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‪ ،18‬ﺑﻪ ﻣﺎدر‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬زن[‪ ،19‬ﻫﺎ‪ ،20‬اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﺗﻮ‪] .‬و[ ﺑﻪ ]آن[ ﺷﺎﮔﺮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺎ‪ ،21‬اﯾﻦ ﻣﺎدر‪ 22‬ﺗﻮ‪ .‬از آن ﺳﺎﻋﺖ‪] ،‬آن[‪ 23‬ﺷﺎﮔﺮد‪،‬‬

‫ﻣﺮﯾﻢ را ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺑﺮد‪ .‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻋﯿﺴﯽ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺸﻨﻪام‪ .‬آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﺳﺎﻏﺮ‪ 24‬ﭘﺮ از‬

‫ﺳﺮﮐﻪ و اﯾﺸﺎن ﭘﺎرهاي اﺑﺮ‪ 25‬ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 26‬ﺳﺮ ﻧﯽ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ 27‬ﺑﺮ دﻫﻦ او‪ .‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ *دﯾﺪ ﮐﻪ ﺳﺮﮐﻪ اﺳﺖ*‪،28‬‬

‫]ﮔﻔﺖ[‪ 29‬ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﺳﺘﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9 :45‬ﻣﻠﮑﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ راﺳﺘﺖ در ﻃﻼي‬
‫اوﻓﯿﺮ اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺴﺘﺎده«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﮔﺮد«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺮا«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺮﮐﻪ ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮﺷﺸﻬﺎ«‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎدوﺧﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﺪﮐﺮ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻮﺑﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :18 :22‬رﺧﺖ ﻣﺮا در ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺗﻘﺴﯿﻢ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮ ﻟﺒﺎس ﻣﻦ ﻗﺮﻋﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﺮﻋﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪417 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﮔﻔﺖ س ]‪ [28 :15‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ 1‬ﮐﺘﺎب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 2‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎ ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺳﭙﺎرده‪ 3‬ﺷﺪ‪ .‬ي ]‪ [18 :19‬و ﻋﯿﺴﯽ در ﻣﯿﺎن‪.‬‬
‫س ]‪ [25 :15‬و ﭼﻮن ﺳﯿﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺪ‪ ،‬او را ﺑﺮ دار آوﯾﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ل ]‪ [34 :23‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ 4‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﮔﻨﺎه اﯾﺸﺎن ﻋﻔﻮ ﮐﻦ و ﺑﺮ‬

‫اﯾﺸﺎن ﻣﮕﯿﺮ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ي ]‪ [19 :19‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻧﻮﺷﺖ‪ 5‬ﺑﺮ ﻟﻮح س ]‪ [26 :15‬ﺑﻬﺎﻧﻪي ﻣﺮگ م‪] [37 :27] 6‬و[ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﻬﺎد‪] .‬ي‪ [19 :19 ،‬و اﯾﻦ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ]ﺑﺮ آن ﻟﻮح[‪ 7‬ﮐﻪ‪] :‬م‪ [37 :27 ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻋﯿﺴﯽ ]ي‪ [19 :19 ،‬ﻧﺎﺻﺮي‪ ،‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ .‬و ﺑﺴﯿﺎران از ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬
‫‪11‬‬
‫]آن[‪ 8‬ﻟﻮح را ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ﭼﺮا‪ 9‬ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﺑﻮد آﻧﺠﺎ‪ 10‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺮ دار ﮐﺮدﻧﺪ و آن را ﺑﻪ ﺧﻂّ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ]و روﻣﯽ[‬

‫و ﻋﺒﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺰرﮔﺎن ]و[ اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻪ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻮﯾﺲ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن؛ و ﻓﯿﻼﻃﺲ‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آﻧﭽﻪ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪] ،‬ﻧﻮﺷﺘﻢ[‪.12‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻟﻮح ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،13‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﻬﺎد‪ ،14‬ﺟﻬﺖ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﻮد‪15‬؛ و آن ]ﮐﻪ[‪ 16‬ﺑﻪ ﺧﻂ روﻣﯽ ﻧﻮﺷﺖ‪،17‬‬

‫ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﻮد؛ آن ﮐﻪ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﻧﻮﺷﺖ‪ ،18‬ﻫﯿﺮدوس ﺑﻮد ]و ﻫﺮ دو ﻣﻠﮑﺎن ﺑﻮدﻧﺪ[‪19‬؛ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﺒﺮي ﻧﻮﺷﺖ‪ ،20‬ﻗﯿﺎﻓﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺎ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ دوام‪ 21‬ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا دﻟﯿﺮي ﮐﺮدﻧﺪ؟ و ﭼﺮا ﺧﻠﻖ ]و[ ﻋﻮام‪ ،22‬ﺑﯿﻬﻮده ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ؟ و ﻣﻠﮑﺎن‬

‫]و[ ﺳﺮوران ﺑﺮ ﺧﺪا و ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﻠﮑﺎن از ﺧﺪا ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ دارﻧﺪ‪ .‬و در آن وﻗﺖ ﺧﺪا ‪/‬ﺑﺮگ‪ /319‬اﻧﺪاﺧﺖ‬

‫در دل ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮐﻪ اﯾﻦ را ﻧﻮﺷﺖ ﺗﺎ ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ ]و[ ﻣﺤﻘّﻖ ﺷﻮد ﮐﻪ او اﺳﺖ آن ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا ﺗﺎ اﺑﺪ ]ﺑﺮ[‬

‫ﻣﻠﮏ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ و در اﺷﻌﯿﺎ‪ 23‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ داوود ]ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ؛ و[‪ 24‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ]داد و[‪ 25‬ﻋﺪل ]و[ راﺳﺘﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬داد«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :1-2 :2‬ﭼﺮا اﻣﺖﻫﺎ ﺷﻮرش ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‬
‫و ﻃﻮاﺋﻒ در ﺑﺎﻃﻞ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن زﻣﯿﻦ ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰﻧﺪ و‬
‫ﺳﺮوران ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺸﻮرت ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺿﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﻪ ﺿﺪ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫او«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻋﻮام«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :7 :9 ،‬ﺗﺮﻗّﯽ ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﺳﻼﻣﺘﯽ او را ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ‬
‫داوود و ﺑﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ وي اﻧﺘﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :12 :53 ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺟﺎن‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮگ رﯾﺨﺖ و از ﺧﻄﺎﮐﺎران ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪ و ﮔﻨﺎﻫﺎن‬
‫ﺑﺴﯿﺎري را ﺑﺮﺧﻮد ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺮاي ﺧﻄﺎﮐﺎران ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎرده«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﺸﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻧﻬﺎدﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 416‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻧﯿﺎﻓﺘﯿﺪ‪ 1‬و ﻧﺪاﻧﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ آن‪ 2‬اﺳﺖ ﮐﻪ دو دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ‪ 3‬ﺻﻠﯿﺐ ﺑﺮداﺷﺖ‪] 4‬و[ زودﺗﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‪ 5‬راه‬
‫رﺳﺘﮕﺎري ﻧﻤﻮد ﺧﺪا ﺑﺮ دﺳﺖ ﻣﻮﺳﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺎران را ﻣﺴﻠﻂ ﮐﺮد ﺑﺮ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ و آﻧﮕﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻓﺮﻣﻮد‪ 6‬ﮐﻪ ﻣﺎر‬

‫ﻣﺴﯿﻦ ﺑﺴﺎزد‪ 7‬و ﺑﺮ ﻋﺼﺎ ﺑﯿﺎوﯾﺰد‪ 8‬ﻫﻤﭽﻮن ﺻﻠﯿﺐ ]ﺑﺴﺖ ﺑﺮ ﻋﺼﺎ[‪9‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻋﺼﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺻﻠﯿﺐ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد و‬

‫ﻣﺎر ﻣﺴﯿﻦ‪ 10‬ﻧﮕﻪ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،11‬از زﺧﻢ ﻣﺎر ﻫﻼك ﻣﯽرﻫﯿﺪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /318‬ﻣﺴﯿﺢ آوﯾﺨﺘﻪ ]ﺷﺪ[‪ 12‬ﺑﺮ ﭼﻮب ]و[‬

‫دو دﺳﺘﺶ ]ﮔﺸﺎد[‪ 13‬ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎر ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ او ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺮگ و از دوزخ ﺑﺮﻫﺪ و اﯾﻦ اﺳﺖ ﺷﯿﻮهي ﺻﻠﯿﺐ‬

‫]ﻫﻤﯿﺸﻪ[‪.14‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺟﻠﺠﻠﻪ‪] 15‬و[ ﮔﻮﻏﮕﻮﺗﺎ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮر آدم ]ﺑﻮد ﺑﻌﯿﻨﻪ[‪ 16‬زﯾﺮا ﮐﻪ در ﻃﻮﻓﺎن ﺑﺎ ﻧﻮح ﺑﻮد ]در[‪ 17‬ﮐﺸﺘﯽ؛‬
‫‪21‬‬
‫ﭼﻮن ﻃﻮﻓﺎن ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪ‪ ،‬او‪] 18‬را[‪ 19‬ﺑﺮ ﮔﺮدون ﺑﺴﺘﻨﺪ و رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ‪ 20‬ﻣﻠﮑﯿﺼﺎدق ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد آﻣﺪ او آﻧﺠﺎ ]و در[‬

‫*آﻧﺠﺎ دﻓﻦ ﮔﺮدﯾﺪ*‪ 22‬و اﯾﻦ از ﺣﮑﻤﺖ‪ 23‬ﺧﺪا ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ او را ﺑﺮ ﺳﺮ آدم ]ﺑﺮ[ ﺻﻠﯿﺐ آوﯾﺨﺘﻨﺪ ﺗﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ‬

‫ﺧﻼص آدم و ﻓﺮزﻧﺪان او ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد *ﺗﺎ ]ﺑﺎ[ ﺧﻮن ﭘﺎك ﺧﻮد ﺗﻦ او ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﺎر او ﺧﻼص ﻣﺎ دﻫﺪ*‪.24‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻧﺪرﯾﺎﻓﺘﯿﺪ«‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﻘﺼﻮد ﺟﻠﺠﺘﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬آن«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺠﺎﯾﮑﻪ اﮐﻨﺪه ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﮑﻮﻣﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .5‬ﮐﻪ‬
‫‪ .6‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﻋﺪاد‪» :8-9 :21 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎر آﺗﺸﯿﻨﯽ ﺑﺴﺎز و آن را ﻧﯿﺰهاي ﺑﺮدار‪ ،‬و ﻫﺮ ﮔﺰﯾﺪه ﺷﺪه‪-‬‬
‫اي ﮐﻪ ﺑﺮ آن ﻧﻈﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺪ زﯾﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻮﺳﯽ ﻣﺎر ﺑﺮﻧﺠﯿﻨﯽ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﯿﺰهاي ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد‪ ،‬و ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺎر ﮐﺴﯽ را‬
‫ﮔﺰﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺠﺮد ﻧﮕﺎه ﮐﺮدن ﺑﺮ آن ﻣﺎر ﺑﺮﻧﺠﯿﻦ‪ ،‬زﻧﺪه ﻣﯽﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﺎز«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎوﯾﺰ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬را؛ در ف ‪» :1‬ﻣﺎر روﯾﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪415 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ل‪ [32 :23 ،‬آوردﻧﺪ ]ﺑﺮ وي[‪ 1‬دو دزد ﮐﻪ ]ﮔﻨﺎه ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ[‪ 2‬ﺑﮑﺸﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /317‬آﻧﺠﺎ آوردﻧﺪ ]س‪:15 ،‬‬

‫‪] [22‬در ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺟﻠﺠﻪ ﺑﻮد[‪ 3‬و او را‪ 4‬ﺑﺮ دار ﮐﺮدﻧﺪ‪] 5‬س‪] [27 :15 ،‬و آن دو دزد[‪ ،6‬ﯾﮑﯽ ﺑﺮ‪ 7‬دﺳﺖ راﺳﺖ و‬

‫ﯾﮑﯽ ﺑﺮ دﺳﺖ‪ 8‬ﭼﭗ ]او[‪.9‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ دو دزد؛ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺷﻤﺎرده ﺷﺪم؛ و ﮔﻔﺖ در ﺣﺒﻘﻮق ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬در‬

‫ﻣﯿﺎن دو ﺟﺎﻧﻮر داﻧﺴﺘﻪ‪ 11‬ﺷﻮي و ﭼﻮن ﺳﺎلﻫﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮد‪ ،‬آﺷﮑﺎر ﺷﻮي؛ و اﯾﻦ را ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪» :‬داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮي«‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ ﺷﺪ‪ ،12‬او را ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ‪ 13‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ رﻓﺖ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬آﻧﮕﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ]و[ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬رﺳﻮاﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮگ ﺑﺮ وي روا ﺷﻮد‪.14‬‬

‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ او را آوﯾﺨﺘﻨﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﻋﻠﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮهي ﺟﻬﻮدان ﻧﺒﻮد ﺑﻞ‪ 15‬ﺷﯿﻮهي روﻣﯿﺎن و راز ﺧﺪا ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ 16‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ‬

‫در ﺗﻮرﯾﺖ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪* :‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﺪ ﺧﺪا در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﻣﺮدي*‪ 17‬ﮐﻪ دو دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ را دراز ﮐﺸﺪ از ﺑﺮاي ﺳﺰاواري و ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ از او ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬ﺑﺮﮐﺖ ﭘﺬﯾﺮد‪ 18‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﺸﻨﻮد از او‪ ،‬ﻟﻌﻨﺖ ﭘﺬﯾﺮد‪.19‬‬

‫و از ﺑﻬﺮ ﻣﯿﺦﻫﺎ ﮐﻪ در دو دﺳﺖ ]و[ در دو ﭘﺎي او ﮐﻮﻓﺘﻨﺪ‪ ،20‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 21‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪» :22‬دو دﺳﺖ و دو ﭘﺎي ﻣﺮا‬

‫ﺳﻮراخ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻦ و اﻧﺪام ﻣﻦ دردﻧﺎك ﮐﺮدﻧﺪ« و ﻫﯿﭻ ﮐﺲ دﺳﺖ ]و[ ﭘﺎي داوود‪ 23‬را ﺳﻮراخ ﻧﮑﺮد وﻟﯿﮑﻦ‬
‫‪25‬‬
‫]اﯾﻦ[ ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺧﺪا‪ 24‬از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ؛ و در ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬زﯾﺮا ﺷﻤﺎ را ﺧﻮاﻧﺪم و ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ و دو دﺳﺖ ﻣﻦ‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﺰدﯾﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺎ وي«‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ ﻣﺮدي ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﺪﯾﺮد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺑﻠﻌﻨﺖ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :16-7 :22‬ﺟﻤﺎﻋﺖ اﺷﺮار ﻣﺮا اﺣﺎﻃﻪ‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ و ﭘﺎيﻫﺎي ﻣﺮا ﺳﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﺧﻮد‬
‫را ﻣﯽﺷﻤﺎرم‪ .‬اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ ﻣﯽﻧﮕﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬در‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ + .24‬ﮐﻪ‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺟﺎﻧﺐ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ در ﺟﺎﻧﺐ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :4 :88‬از ﻓﺮوروﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻫﺎوﯾﻪ ﺷﻤﺮده ﺷﺪهام«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺣﻘﯿﻘﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 414‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬آن وﻗﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‪ 1‬را ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ آوﯾﺨﺘﻨﺪ‬
‫ي‪ [28 :19] 2‬و او از اﯾﺸﺎن آب ﺧﻮاﺳﺖ و ]م‪ [34 :27 ،‬اﯾﺸﺎن ﺳﺮﮐﻪ ]و[ ﺻﺒﺮ ﺗﻠﺦ ﺑﻪ ﻫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ او دادﻧﺪ ﺗﺎ‬

‫ﺑﺨﻮرد‪3‬؛ ﭼﺸﯿﺪ‪] 4‬و[ ﻧﺨﻮرد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪/ 5‬ﺑﺮگ‪6 /316‬ﮐﻪ‪] :‬در[ ﺗﺸﻨﮕﯽ ﻣﻦ ﺳﺮﮐﻪ و ﺗﻠﺨﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ دادﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [27 :23 ،‬و ﺑﻮدﻧﺪ‪ 7‬از ﭘﺲ‪ 8‬ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر و ]زﻧﺎن[‪ 9‬ﻧﻮﺣﻪ ]و[ زاري ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ؛ و ﻋﯿﺴﯽ روي ﺧﻮد را ﺳﻮي‬

‫اﯾﺸﺎن ﮔﺮداﻧﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي دﺧﺘﺮان اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﮕﺮﯾﯿﺪ‪ 10‬و ﻟﯿﮑﻦ‪ 11‬ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﮕﺮﯾﯿﺪ‪ 12‬و ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺷﻤﺎ‪.‬‬

‫*اﮐﻨﻮن روزﮔﺎري ﺑﺮ ﺷﻤﺎ*‪ 13‬ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 14‬ﺧُﻨُﮏ اﯾﺸﺎن را ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﺰاﯾﯿﺪﻧﺪ‪] 15‬و[ ﺧُﻨُﮏ ﭘﺴﺘﺎنﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ ﺷﯿﺮ ﻧﺪاده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﮐﻮهﻫﺎ‪ 16‬آﻏﺎز ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪] 17‬و ﮔﻮﯾﯿﺪ[‪ :18‬ﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﻪاﻓﺘﯿﺪ‪19‬؛ و ﺑﻪ ﺳﺮ‪ 20‬ﻓﺮازﻫﺎ ]ﮔﻮﯾﯿﺪ[‪ :21‬ﻣﺎ را‬

‫ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ .22‬و ﭼﻮن ﺑﻪ ﺷﺎخ ﺗﺎزه ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،23‬ﺑﻪ ﭼﻮب ﺧﺸﮏ ﭼﻮ‪ 24‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ 25‬ﮐﺮد‪26‬؟‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﺧﺮاﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ ﻃﯿﻄﻮس‪ 27‬ﻗﯿﺼﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺮ ﯿﺪ و«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ او«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰادﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻫﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬م«؛ اﯾﻦ ﻋﺒﺎرت ﺗﻨﻬﺎ در اﻧﺠﯿﻞ ﯾﻮﺣﻨﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ؛‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ »م« ﯾﻘﯿﻨﺎً ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .3‬م‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﺸﯿﺪه«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :21 :69‬ﻣﺮا ﺑﺮاي ﺧﻮراك زردآب‬
‫دادﻧﺪ و ﭼﻮن ﺗﺸﺘﻪ ﺑﻮدم ﻣﺮا ﺳﺮﮐﻪ ﻧﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﮑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺮ ﯿﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪413 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ‪ 1‬و در *ﻧﺸﺴﺘﻦ اﯾﺸﺎن و ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن اﯾﺸﺎن‪ ،‬دﻫﻦ اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺸﺎده ﺑﺎﺷﺪ*‪ 2‬و ﻫﺮ روز‪ 3‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد‬
‫ﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺪﻧﺪ؛ و ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺳﺰا‪ 4‬ﺑﺪه؛ اﻓﮑﻨﺪم‪ 5‬ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ و ﻣﯿﺮاث ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ ﺷﯿﺮ در ﺑﯿﺸﻪﻫﺎ ]و[ رﻫﺎ‬

‫ﮐﺮدم‪ 6‬آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و اﻣﺎﻣﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻔﺘﺎرﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ و ﺳﻮي ﻣﻦ دوﯾﺪﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻮن ددان ﺑﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﺮاﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ‪ 7‬ﺗﺎ ﻣﺮا ﻏﺮق ﮐﻨﻨﺪ‪.8‬‬

‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ »ﺧﺎﻧﺪان ﻣﻦ و ﻣﯿﺮاث ﻣﻦ رﻫﺎ ﮐﺮدم«‪ ،9‬از ﺑﻬﺮ‪ 10‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﮋدهي او ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن داده‬

‫ﺷﺪ و از او دور ﺷﺪﻧﺪ ]و[ او را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ و آﻧﭽﻪ ]ﺷﺪ[‪ 11‬ﺗﻤﺎﻣﯽ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ‪ ،12‬اﮐﻨﻮن در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ذﮐﺮ‬

‫ﮐﺮد؛ و ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻫﻢ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺣﻮال را روﺷﻦ‪ 13‬ﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 14‬ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺸﺖ ﺧﻮد از ﺑﻬﺮ زدن دادم‪ 15‬و روي ﺧﻮد ﺑﻬﺮ ﭼﭙﻠﻪ‪ 16‬زدن‪ ،‬و از ﺷﺮﻣﺴﺎري‬

‫ﺧﯿﻮ‪ 17‬روي ﺧﻮد ﭘﺲ ﻧﮕﺮداﻧﯿﺪم‪] .18‬اﯾﻦ[‪ 19‬و ﺻﺪ ﭼﻨﺪ‪ ‬اﯾﻦ‪ 20‬در‪] 21‬ﻧﺒﻮت[‪ 22‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺮ اﯾﻦ اﺣﻮال ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪] ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ‬

‫ﻗﺪر آوردﯾﻢ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن از اﯾﻨﺠﺎ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﯿﺎرد و ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ اوﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻧﯿﺴﺖ او[‪.23‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ ﺑﯿﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :6 :50 ،‬ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ زﻧﻨﺪﮔﺎن‬
‫و رﺧﺴﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻮﮐﻨﺎن دادم و روي ﺧﻮد را از رﺳﻮاﯾﯽ و‬
‫آب دﻫﺎن ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮑﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬داد«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﭼﭙﻠﻪ‪ :‬ﺳﯿﻠﯽ‪ ،‬ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ‪ ،‬ﺿﺮﺑﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .17‬در‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺻﺪ ﺟﻨﺪان ﺑﺮاء اﯾﻦ اﺣﻮاﻟﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺴﺖ و ﺧﺎﺳﺖ اﯾﺸﺎن دﻫﻦ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺟﺰا«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :7-8 :12 ،‬ﻣﻦ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﺗﺮك‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﻣﯿﺮاث ﺧﻮﯾﺶ را دور اﻧﺪاﺧﺘﻢ و ﻣﺤﺒﻮﺑﻪي ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻧﻤﻮدم و ﻣﯿﺮاث ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮ ﺟﻨﮕﻞ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻦ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﻪ ﺿّﺪ ﻣﻦ آوازﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد و از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ از‬
‫او ﻧﻔﺮت ﮐﺮدم«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 412‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﺷﯿﻮهي او ﻣﺨﺎﻟﻒ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺷﯿﻮهﻫﺎي‪ 1‬ﻣﺎ‪ 2‬و ﻣﺎ را ﻧﺸﻤﺮد‪ 3‬و اﻻّ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻤﺘﺮ ]و[ از راهﻫﺎي‪ 4‬ﻣﺎ دور ﺷﻮد آن‬
‫ﭼﻨﺎن‪] 5‬ﮐﺴﯽ[‪ 6‬ﮐﻪ از ددان‪ 7‬دوري ﮐﻨﺪ ]دوري ﮐﻨﺪ[‪ 8‬و ]در[ ﺧﺸﻢ ﺷﻮد‪ 9‬ﺑﺮ دﯾﮕﺮان‪ 10‬از آزادان ]و[ ﻓﺨﺮ آورد‪ 11‬ﮐﻪ‬

‫ﺧﺪا ﭘﺪر او اﺳﺖ و آزﻣﻮده ﺷﻮد و‪ 12‬آﻧﭽﻪ در وﻗﺖ ﻣﺮدن او ﺑﺸﻮد و اﮔﺮ ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬او ﺧﻮد ﺧﻮد را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‬

‫و از دﺳﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد ﺧﻼﺻﯽ‪ 13‬ﯾﺎﺑﺪ و او را ﺑﻪ ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن ]و[ ﻋﺬاب اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﻨﺪ‪ 14‬ﺗﺎ ﺗﻮاﺿﻊ او‪ 15‬ﺑﻪ آن داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد‬

‫و ﺑﻬﺮ ﺣﮑﻢ ﺧﻮد ﺟﻮﯾﻨﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ 16‬ﺑﺮاي‪ 17‬ﺑﺮدﺑﺎري‪ 18‬او و ﺷﮑﯿﺐ‪ 19‬او ]و[ رﺳﻮاﺗﺮﯾﻦ ]و[ ﺷﻨﯿﻊﺗﺮﯾﻦ‪/ 20‬ﺑﺮگ‪ /315‬ﻣﺮگ‬

‫ﺑﺮ وي روا ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ از ﺳﺨﻦ وي ﺑﺮ وي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﻨﻬﻨﺪ و اﻣ‪‬ﺎ‪ 21‬اﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﮔﻤﺮاه ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﻠﯿﺪﮐﺎري اﯾﺸﺎن‪ ،‬اﯾﺸﺎن را‬

‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﮐﺮد و رازﻫﺎي ﺧﺪا را ﻓﻬﻢ ﻧﮑﺮدﻧﺪ و ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ و اﻣﯿﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؛ و آﺧﺮت ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن‪] 22‬و[ ﺧﻮب‪ 23‬ﺟﺎنﻫﺎ ﮐﻪ ﻋﯿﺐ‬

‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،24‬ﭘﻨﺪ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ .25‬و ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 26‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ‪ 27‬ﺑﺮّهي ﺑﯽﻋﯿﺐ ]ﮐﻪ[‪ 28‬از ﺑﻬﺮ ﮐﺸﺘﻦ زاﯾﺪه‪ 29‬ﻣﯽﺷﻮد‬
‫‪32‬‬
‫و ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪] 30‬و[ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ‪ 31‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ درﺧﺖ او را از زﻣﯿﻦ ﺑﺮ ﮐﻨﯿﻢ و از زﻣﯿﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]او را[‬
‫‪35‬‬
‫ﻫﻼك ﮐﻨﯿﻢ و ﻧﺎم او دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﯾﺎد آورده‪ 33‬ﻧﺸﻮد‪ .‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ آواز اﯾﺸﺎن ﺷﻨﯿﺪم و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ]در[‪ 34‬ﻫﺮ روز‬

‫‪ .20‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺷﻨﯿﻊ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﯿﻮه ﻫﺎ و«‪.‬‬

‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﺧﺮت را ﮐﺰﯾﺪﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺧﻮاب«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :19 :11 ،‬و ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﺮهي دﺳﺖ‬
‫آﻣﻮز ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺬﺑﺢ ﺑﺮﻧﺪ ﺑﻮدم و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮات ﺑﻪ ﺿﺪ ﻣﻦ‬
‫ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬درﺧﺖ را ﺑﺎ ﻣﯿﻮهاش ﺿﺎﯾﻊ ﺳﺎزﯾﻢ و آن را از‬
‫زﻣﯿﻦ زﻧﺪﮔﺎن ﻗﻄﻊ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﺗﺎ اﺳﻤﺶ دﯾﮕﺮ ﻣﺬﮐﻮر ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬راﻧﺪه«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽدادﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎد ﮐﺮده«‪.‬‬
‫‪ .34‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .35‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺷﺒﯿﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪ 8 :55 ،‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬زﯾﺮا‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﻓﮑﺎر ﻣﻦ اﻓﮑﺎر ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺖ و ﻃﺮﯾﻖﻫﺎي ﺷﻤﺎ‬
‫ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻦ ﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﻤﺎرد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬راﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬دو آن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ اورد«‪.‬‬
‫‪» .12‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« و »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺧﻼص«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰه داري«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺻﺒﻮري«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪411 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻮد‪ ،1‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ دﻫﻦ ﺧﻮد را ﻧﻤﯽﮔﺸﺎد‪ 2‬ﺑﻬﺮ ﻗﻀﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /314‬و[ ﺑﻪ ﺗﻮاﺿﻊ ﺧﻮد راﻧﺪه ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺧﺒﺮ دﻫﺪ آﻧﭽﻪ ﮐﺸﯿﺪ‬
‫زﯾﺮا زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻮد از روي زﻣﯿﻦ ﺑﺮداﺷﺖ از ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺎه ﺧﻠﻖ‪ 3‬ﭘﯿﺶ ﻣﺮگ‪ 4‬آﻣﺪ و ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ 5‬را در آﮔﻨﺪن ﺧﻮد ﺳﺰا دﻫﺪ و‬

‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ را ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺧﻮد ﺳﺰا دﻫﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺑﺰﻫﮑﺎري‪ 6‬ﻧﮑﺮد و در دﻫﻦ‪ 7‬او ﻫﯿﭻ ﻣﮑﺮ و ﻓﺮﯾﺐ‪ 8‬ﯾﺎﻓﺖ ]و ﭘﯿﺪا[‪ 9‬ﻧﻤﯽﺷﺪ‬

‫و ﺧﺪا ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ او را ﺧﻮار ﮐﻨﺪ و دردﻧﺎك‪] 10‬ﮐﺮد و[ ‪ 11‬ﮔﻨﺎﻫﺎن‪ 12‬ﺑﺮ ﺟﺎن او ﺑﺮ ﻧﻬﺎد ﺗﺎ ﺧﻠﻖ را ﺷﻔﺎ دﻫﺪ و‪ 13‬روزﮔﺎر‬

‫دراز ﺷﻮد و ارادت ﺧﺪا ﻣﻠﺤﻪ‪] 14‬؟[ ﺷﻮد و ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد ﺻﻔﺖ ]ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي[ داد‪ 15‬و ﻧﻮر ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‪ 16‬را آﺷﮑﺎر‬

‫ﮐﺮد‪17‬؛ او از ﻓﻬﻢ‪ ،‬ﭘﺎﮐﺎن را ﺳﯿﺮ ﮐﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را راﺳﺖ دارد‪18‬؛ ﺑﻬﺮ ﺟﻤﺎﻋﺖ ]ﻫﻤﭽﻮن[‪ 19‬ﺑﻨﺪه ﺷﻮد و ﮔﻨﺎﻫﺎن اﯾﺸﺎن را‬

‫]او[‪ 20‬ﺑﺮدارد و ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ‪ 21‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ او دادي و ﻏﺎرت ﺑﺮ ﻋﺰﯾﺰان ﺑﺨﺶ ﮐﻨﺪ‪ 22‬ﻋﻮض‪ 23‬آن ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮگ‬

‫داد و ﺑﺎ ﺑﺰﻫﮑﺎران ﺷﻤﺎرده ﺷﺪ و او اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﺮﺗﺎﻓﺖ و ﺑﻬﺮ ﻣﺎ اﯾﻨﻬﺎ ﯾﺎﻓﺖ ]و ﮐﻔﺎره ﻋﻮض ﻣﺎ ﮐﺸﯿﺪ[‪ .24‬و‬
‫‪27‬‬
‫ﮔﻔﺖ در ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﻤﺘﺮ‪ 25‬ﮐﻨﺪ ]ﭘﺎك[‪ 26‬زﯾﺮا در دل ﻣﺎ ﺳﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ ﺧﻼف ﮐﺮدار ﻣﺎ ﺑﮑﻨﺪ و ﻣﺮ ﻣﺎ را‬

‫ﻋﯿﺐ دﻫﺪ و ﻣﺎ‪ 28‬را ﺑﺮ ﺳﻨﺖ رﺳﻮاﯾﯽ دﻫﺪ و ﺑﺰه‪ 29‬ﺳﺮﮐﺸﯽ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ و اﻗﺮار ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ وي اﺳﺖ‪ 30‬و ﻧﺎم‬
‫ﺧﻮد ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ﺑﻨﻬﺪ و رﺳﻮاﮐﻨﻨﺪهي ﻣﺎ ﺑﺸﻮد‪ 31‬ﺑﻬﺮ ﻣﺮاد ﻣﺎ ]و[ ﻧﺨﻮاﻫﺪ او ﮐﻪ ﻣﺎ او را ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ زﯾﺮا ﻗﻮم او ﻣﺎﻧﻨﺪ دﯾﮕﺮان‬

‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ + .1‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬

‫‪ .18‬د راﺻﻞ‪» :‬آورد«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪل«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﻤﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺎه«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اوﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .31‬و‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻠﻖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﮐﺎري ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺳﺨﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﯾﻔﺘﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬درد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬در‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻓﻠﺤﻪ« ﯾﺎ »ﻧﻠﺤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬دارد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮد«‪.‬‬
 ‫‪ / 410‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮّهي ﺑﯽﻋﯿﺐ ]ﮐﻪ[ ﺑﺮاي ﮐﺸﺘﻦ زاﯾﺪه‪ 2‬ﻣﯽﺷﻮد‪ 3‬و ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫‪7‬‬
‫داﻧﺴﺘﻢ‪ 4‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺪ ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 5‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺟﺎن‪ 6‬ﻣﻦ ﻣﯽدرﯾﺎﺑﺪ و ﻋﻈﯿﻢ ﺳﺘﻮده ]ﺷﻮد[‬

‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﺒﻬﻮت‪ 8‬ﺷﻮﻧﺪ‪ 9‬زﯾﺮا دﯾﺪار‪ 10‬ﺗﻮ دﯾﮕﺮﮔﻮن اﺳﺖ و از ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ زﯾﺒﺎﺗﺮ و ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻠﻖ[‪ 11‬ﺑﺴﯿﺎر از‬

‫اﺳﺘﻘﺒﺎل در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 12‬ﻣﺎﻧﺪه‪ 13‬ﺷﻮﻧﺪ و ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن‪ ،‬دﻫﻦ اﯾﺸﺎن ﺑﻬﺮ وي ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد و ﺑﺮاي وي ﺧﻤﻮش ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ و‬

‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪ 14‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻧﺸﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 15‬آواز او‪ 16‬اﯾﻤﺎن آورد و درﯾﺎﻓﺖ ﺑﺎزوي ﺧﺪا ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد‬

‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﭽﻪي زاﯾﺪه ﺑﺮاﺑﺮ او ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ و ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺎخ ﮐﻪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺗﺸﻨﻪ‪] 17‬و[ ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ‪ 18‬او را ﮔﻨﮓ و ﺑﯽ ﺳﺨﻦ‬

‫و ﻟﯿﮑﻦ ﺣﻘﯿﺮ و ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪه در ﻣﯿﺎن ﭘﺴﺮان ادوم‪ 19‬و او ﻣﺮدي دردﻧﺎك ]و[ در رﻧﺞﻫﺎ ﺧﺒﯿﺮ و روي ﻣﺎ از وي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﯿﺪﯾﻢ‬

‫و او را رﺳﻮا دﯾﺪﯾﻢ و او را ﺑﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﮕﺮﻓﺘﯿﻢ و او اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺮ دردﻫﺎي‪ 20‬ﻣﺎ ﺷﮑﯿﺐ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﺎ‬

‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﺘﺎﺑﻨﺪه اﺳﺖ ]و ﮔﺬرﻧﺪه[‪ 21‬و ﺟﻬﺪ‪] 22‬و[ ﮐﻮﺷﺶ ﮐﻨﻨﺪه؛ او‪ 23‬زدن و ﮐﺸﺘﻦ ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ 24‬ﺑﻬﺮ‪ 25‬ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﻣﺎ‬

‫]و[ ﻓﺮوﺗﻦ ﺑﺸﻮد‪ 26‬ﺑﻬﺮ ﺑﺰه ﻣﺎ‪ .‬ادب و ﺳﻼﻣﺘﯽ ﻣﺎ ﺑﺮ وي اﺳﺖ ]و[ ﺑﻪ زﺧﻢ رﯾﺶﻫﺎي او ﻣﺎ ﻫﻤﻪ‪ 27‬درﺳﺖ ﺷﻮﯾﻢ و ﻣﺎ‬
‫]ﺟﻤﻠﻪ[‪ 28‬ﻫﻤﭽﻮن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ]ﮔﻤﺮاه[‪ 29‬ﺷﺪﯾﻢ و ﻫﺮ ﻣﺮدي در راﻫﯽ ﺳﺮﮔﺮدان رﻓﺖ و ﺧﺪا ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﻣﺎ را ﺑﻪ‪ 30‬او داد و‬

‫او ﺑﺮاي ﺗﻮاﺿﻊ ﺧﻮد دﻫﻦ ﻧﻤﯽﮔﺸﻮد و ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮّهاي ﺑﻬﺮ‪ 31‬ﮐﺸﺘﻦ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮّه ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﮐﺸﻨﺪهي ﺧﻮد ﺧﻤﻮش‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽدﯾﺪم و«؛ در ف ‪» :1‬دﯾﺪﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬آدم«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬درﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬را‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬و ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :19 :11 ،‬و ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﺮهي دﺳﺖ‬
‫آﻣﻮز ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺬﺑﺢ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻮدم و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮات ﺑﻪ ﺿﺪ‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬راﻧﺪه«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻧﻤﯿﺪاﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪53 ،‬؛ اﻟﺒﺘﻪ ﻓﻘﺮات را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫درﻫﻢ رﯾﺨﺘﻪ و ﺟﺎﺑﺠﺎ آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮان«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻮه اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪه«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﺑﻮدﻧﺪ و‬
‫‪ + .14‬ﺑﻪ‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪409 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[ ﺑﻪ ﺟﺰ از‪ 1‬ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺳﺮخ‪ 2‬ﻧﻤﯽﭘﻮﺷﯿﺪ‪ 3‬و در آن وﻗﺖ ﻓﺮﻧﮕﺎن ]و[ ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻌﻀﯽ از اﯾﺸﺎن‬
‫از ﻓﺮزﻧﺪان ادوم‪ 4‬اﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﻮ‪ 5‬ﺑﺮادر ﯾﻌﻘﻮب‪ 6‬اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ آن وﻗﺖ از ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ درآﻣﺪ‪ .‬و از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪:‬‬

‫ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ از ادوم‪ 7‬ﻣﯽآﯾﺪ و ﺟﺎﻣﻪي او ﺳﺮخ؟ زﯾﺮا ﻫﯿﺮدوس و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻫﺮ دو ادوﻣﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﮐﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /312‬ﺗﺴﺨّﺮ‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ و ﺟﺎﻣﻪي ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن او را ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺷﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ‪ 8‬ﺗﺎ اﺑﺪ؛ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺑﺎر او‪‬ل‪ 9‬ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 10‬ﺧﺮ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬او را ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ‪ 11‬ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ]و[ اﯾﻦ دوام ﺑﺎر ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺴﺨّﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ از او‪‬ل ﺑﺎر‪ 12‬راﺳﺖﺗﺮ‪ 13‬اﺳﺖ زﯾﺮا‬
‫‪17‬‬
‫ﮐﻪ ﻗﺎﻋﺪهي ]ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن[‪ 14‬ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪﻧﺪ؛ و ﺳﯿﻢ ﺑﺎر ﮐﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]آن اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 15‬و‪] 16‬ﺗﺨﺖ[ ﻣ‪‬ﻠﮏ ﻧﺸﺴﺖ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را از ﺑﻬﺮ آوﯾﺨﺘﻦ‬

‫ي ]‪ [16 :19‬و ﻋﯿﺴﯽ را ]ﺑﺮدﻧﺪ و[‪ 18‬دادﻧﺪ ﺻﻠﯿﺐ ﺑﺮ دوش او م ]‪ [32 :27‬و ﭼﻮن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /313‬ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ]در راه[ دﯾﺪﻧﺪ‬

‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﻣﺮد‪ 19‬ﻧﺎﻣﺶ ﺷﻤﻌﻮن ﻗﻮرﯾﺎﻧﯽ ﯾﻌﻨﯽ دﯾﻬﮑﺎﻧﯽ ]و[ ]س‪ [21 :15 ،‬از دﯾﻪ ﭘﺪر‪ 20‬ﺳﮑﻨﺪروس ]و[ روﻓﺲ آﻣﺪه ﺑﻮد؛ ]م‪،‬‬

‫‪ [32 :27‬او را ﺑﯿﮕﺎر ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻮب‪ 21‬ﺻﻠﯿﺐ آوﯾﺨﺘﻦ ﺑﺮﮔﯿﺮد ]س‪ [22 :15 ،‬و ]او را[ آوردﻧﺪ ]م‪ [33 :27 ،‬در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ‬

‫]ﺟﻠﺠﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻠّﻪي ﺳﺮ ]ي‪ [17 :19 ،‬و ﺑﻪ ﻋﺒﺮي ﮔﺎﻏﻮﻟﺘﺎ و[‪ 22‬ﺑﻪ ارﻣﻨﯽ ﮔﻮﻏﮕﻮﺗﺎ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺧﻼﯾﻖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬

‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ازﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اوﻟﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .16‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« و »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .17‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﻋﯿﺴﯽ ﺗﺎج ﺧﺎر ﺧﺎﺷﺎك ﺮ ﺳﺮ دارد‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬در اﺻﻞ‪» :‬دادﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺼﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻗﺮﻣﺰي«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﭘﻮﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬آدم«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻋﯿﺴﻮ )در ﻋﺒﺮي ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻮدار( ﭘﺴﺮ ﺑﺰرگ اﺳﺤﺎق و رﺑﮑﺎ و‬
‫ﺑﺮادر ﯾﻌﻘﻮب اﺳﺖ‪ .‬او ﻧﺨﺴﺖزادﮔﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ آش ﺳﺮخ‬
‫ﻓﺮوﺧﺖ و از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ادوم )در ﻋﺒﺮي ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺮخ( ﻣﻌﺮوف‬
‫ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬او ﺑﻪ ﺷﮑﺎر اﺳﺐ و ﻏﺰال ﺑﺴﯿﺎر ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺷﮑﺎر رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮاي ﭘﺪرش ﺑﭙﺰد ﺗﺎ ﭘﺪرش‬
‫اﺳﺤﺎق او را ﺑﺮﮐﺖ دﻫﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻘﻮب آﻣﺪه و ﺑﻪ ﻓﺮﯾﺐ از اﺳﺤﺎق‬
‫ﺑﺮﮐﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﯿﺴﻮ در ﮐﻮه ﺳﻌﯿﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﺳﺮخ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﻮ دو ﻫﻤﺴﺮ ﺣﺘﯽ و ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎمﻫﺎي ﻋﺎداه و ﺑﺎﺳﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺎﺳﻤﺎس ﺑﺮاي ﻋﯿﺴﻮ ﭼﻬﺎر ﭘﺴﺮ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎي ﻧﺤﺎس‪ ،‬زارح‪ ،‬ﺷﻤﺎه و ﻣﺰاه زاﯾﯿﺪ و ﻋﺎداه ﺑﺮاي ﻋﯿﺴﻮ‬
‫دو ﭘﺴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎي اﻟﯿﻔﺰ و ﺗﺎﻣﺎن آورد )ﻫﺎﮐﺲ‪.(1377 ،‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬د وم«‪.‬‬
 ‫‪ / 408‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ [29‬ﺑﻪ‪ 1‬زاﻧﻮ ﭘﯿﺶ او در آﻣﺪﻧﺪ س ]‪ [19 :15‬و ﺳﺠﻮد ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]م‪ [29 :27 ،‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺗﻮ اي ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ ،‬و ﺑﺮ‬

‫ﺳﺮ او ﺑﻪ ﻧﯽ ﻣﯽزدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ]ﺑﻬﺮ[ آن ﮐﻪ او را ]ﺑﻪ ﻧﯽ[‪ 2‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﯽزدﻧﺪ‪3‬؛ ﮔﻔﺖ در ﻣﯿﺨﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :4‬اﮐﻨﻮن‪ 5‬دﺷﻤﻨﯽ‪] 6‬و[ رﺳﻮاﯾﯽ ﭘﯿﺪا‬

‫ﺷﺪ‪ 7‬ﺑﺮاﺑﺮ آن ﻗﻮم ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﺴﻮدي ﮐﺮدﻧﺪ و دﻏﻠﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ 8‬و ﭼﻮﭘﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]را ﺑﻪ ﻧﯽ[‪ 9‬ﺑﺮ ﺳﺮ ]او[‪ 10‬زدﻧﺪ؛ و ﭼﻮﭘﺎن‬

‫ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و[ ﺗﻤﺎم ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ او را ﺑﻪ ﻧﯽ ﻣﯽزدﻧﺪ و در ﺳﺮ و در روي او ﺧﯿﻮ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪.11‬‬

‫*ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺧﯿﻮ زدﻧﺪ*‪ 12‬در روي او؛ ﮔﻔﺖ در اﯾﻮب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 13‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا دﺷﻤﻦ ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﯽراﻫﯽ‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﺮا ﺣﺮﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و در روي ﻣﻦ ﺧﯿﻮ زدﻧﺪ‪.14‬‬

‫*]م‪ [31 :27 ،‬و ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﺑﺮ وي ﺗﺴﺨّﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ 15‬و ]ﺑﺮ وي[‪ 16‬زﺷﺘﯽﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ]آن[‪ 17‬ﺟﺎﻣﻪي ﺳﺮخ‬

‫ﮐﻪ او را ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪] ،‬از او ﺑﺮﮐﻨﺪﻧﺪ و ﺑﺎز ﺟﺎﻣﻪي او‪‬ﻟﯿﻦ او ﺑﺮ او ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ[‪ 18‬ﮐﻪ او را ﺑﺮدار ﮐﻨﻨﺪ*‪.19‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ ﺟﺎﻣﻪي ﺳﺮخ‪ 20‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﻪ ﺗﺴﺨّﺮ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ‪21‬؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 22‬ﮐﻪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ آن ﮐﻪ‬
‫از ادوم ﻣﯽآﯾﺪ و ﺟﺎﻣﻪي او ﺳﺮخ؟ ﭼﺮا ﺟﺎﻣﻪي ﺗﻮ ﺳﺮخ اﺳﺖ‪ 23‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﻣﻌﺼﺮه‪ 24‬ﺑﻪ درآﯾﺪ‪25‬؟ زﯾﺮا رﺳﻢ‬
‫‪27‬‬
‫ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن و ﻓﺮﻧﮕﺎن و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ را ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﺑﻨﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬او را ﺟﺎﻣﻪي‪ 26‬ﺳﺮخ ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 2‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﻗﺮﻣﺰي«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :1-2 :63 ،‬اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ از ادوم‬
‫ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺳﺮخ از ﺑ‪‬ﺼﺮَه ﻣﯽآﯾﺪ؟ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس ﺟﻠﯿﻞ ﺧﻮد‬
‫ﻣﻠﺒﺲ اﺳﺖ و در ﮐﺜﺮت ﻗﻮت ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽﺧﺮاﻣﺪ؟ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﺗﮑﻠّﻢ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت‪ ،‬زورآور ﻣﯽﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﻟﺒﺎس‬
‫ﺗﻮ ﺳﺮخ اﺳﺖ و ﺟﺎﻣﻪي ﺗﻮ ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭼﺮﺧﺸﺖ را ﭘﺎﯾﻤﺎل‬
‫ﮐﻨﺪ؟«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﻣﻌﺼﺮه ﯾﻌﻨﯽ ﭼﺮﺧﺸﺖ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﻗﺮﻣﺰي«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﯿﮑﺎ‪» :1 :5 ،‬اي دﺧﺘﺮ اﻓﻮاج‪ ،‬اﻵن‬
‫در ﻓﻮجﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﺪ! اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺿّﺪ ﻣﺎ ﺳﻨﮕﺮﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﻋﺼﺎ ﺑﺮ رﺧﺴﺎر داور اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ زد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺷﻤﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﻓﮑﻨﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺧﯿﻮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﯾﻮب‪» :10 :30 ،‬ﻣﺮا ﻣﮑﺮوه داﺷﺘﻪ‪ ،‬از‬
‫ﻣﻦ دور ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و از آب دﻫﺎن ﺑﺮ روﯾﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﺎز ﻧﻤﯽاﯾﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪407 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ 1‬او را ﺑﻔﺮوﺷﻨﺪ و در ﺑﻬﺎي زﻣﯿﻦ‪ 2‬ﮐﻮزهﮔﺮ‪ 3‬ﺑﺪﻫﻨﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ]و[ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬
‫ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻢ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن[‪ 4‬داوري ﺗﺒﺎهﻧﺎك ﻓﺮو ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ ]و[ ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان اﯾﺸﺎن زﯾﺮا ﺧﻮن ﭘﺎك در داوري ]اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ[‪.5‬‬

‫ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﺷﺎﻧﺰدهام‪ 6‬ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺴﺮان ﺳﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ و اﻓﺰوﻧﯽ ﺑﻬﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮن ]ﻧﺎﺣﻖ[‪ 7‬ﺑﺮ‬

‫ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و از ﮔﻨﺎه ﺳﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 8‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺎ ﮔﻨﺎه اﯾﺸﺎن ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ راﺳﺘﯽ در دﻧﯿﺎ‬

‫ﭘﯿﺪا ﺷﻮد؛ اﯾﻦ اﺳﺖ آن اﻓﺰاﯾﺶ‪ 9‬ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬ﺳﭙﺎردن ﻣﺴﯿﺢ را در دﺳﺖ ﺟﻬﻮدان‬

‫م ]‪ [26 :27‬ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﻪ ﺳﻮطﻫﺎ‪ 10‬داد‪ 11‬زدﻧﺪ‪ 12‬و در دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺳﭙﺎرد‪/ 13‬ﺑﺮگ‪ /311‬ﮐﻪ او را ﺑﺮدار ﮐﻨﻨﺪ‪.14‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ او را زدﻧﺪ؛ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬ﮔﻨﻬﮑﺎران ﻣﺮا ﺑﺮ ﭘﺸﺖ زدﻧﺪ‪.‬‬

‫]م‪ [27 :27 ،‬و ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن او را ]ﺳﺘﺪﻧﺪ و[‪ 16‬ﺑﺮ‪ 17‬ﭼﻬﺎرﺳﻮ ﺑﺮدﻧﺪ س ]‪18 [16 :15‬در ﺟﺎي داورﺳﺘﺎن م ]‪ [27 :27‬و ﺧﻠﻖ آﻧﺠﺎ‬
‫ﺟﻤﻊ‪ 19‬ﺷﺪﻧﺪ‪] .‬ﺟﺎﻣﻪي او را ﮐﻨﺪﻧﺪ و[‪ 20‬او را ﺟﺎﻣﻪي ﺳﺮخ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ؛ س ]‪ [17 :15‬و از ﺑﻬﺮ او از ]ﺗَﻠﻮ‪ 21‬و[ ﺧﺎر و ﺧﺎﺷﺎك‬

‫ﺗﺎج ﺑﺎﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬م ]‪] [29 :27‬و[ آن ]ﺗﻠﻮ[‪ 22‬ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺗﺎج ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪] 23‬و ﺑﻪ[‪ 24‬ﺗﺴﺨّﺮ ﺑﺮ وي ]س‪ [18 :15 ،‬آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ؛ م ]‪:27‬‬

‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬دادﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﭙﺎردن«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎوﯾﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :3 :129‬ﺷﯿﺎر ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﻣﻦ‬
‫ﺷﯿﺎر ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﺷﯿﺎرﻫﺎي ﺧﻮد را دراز ﻧﻤﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺗﻠﻮ ﺑﻪ ﻓﺘﺢ اول ﺑﺮ وزن زﻟﻮ‪ ،‬ﻣﻄﻠﻖ ﺧﺎر را ﮔﻮﯾﻨﺪ و ﺑﻪ ﺿﻢ اول‬
‫ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﯿﺮﺑﺎﺷﺪ )ﺑﺮﻫﺎن ﻗﺎﻃﻊ(‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬س‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬وﮔﻮر«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :14 :17‬از آدﻣﯿﺎن‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬از‬
‫اﻫﻞ ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﻧﺼﯿﺐ اﯾﺸﺎن در زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﮑﻢ اﯾﺸﺎن را‬
‫ﺑﻪ ذﺧﺎﯾﺮ ﺧﻮد ﭘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪاي و از اوﻻد ﺳﯿﺮ ﺷﺪه‪ ،‬زﯾﺎدي ﻣﺎل ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺮك ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ داﻧﯿﺎل ‪» :24 :9‬ﻫﻔﺘﺎد ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺮاي ﻗﻮم ﺗﻮ و ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻬﺮ ﻣ‪‬ﻘﺪﺳﺖ ﻣﻘﺮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻘﺼﯿﺮﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و‬
‫ﮔﻨﺎﻫﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺪ و ﮐﻔﺎره ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻋﺼﯿﺎن ﮐﺮده ﺷﻮد و‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﺎوداﻧﯽ آورده ﺷﻮد و رؤﯾﺎ و ﻧﺒﻮت ﻣﺨﺘﻮم ﮔﺮدد و ﻗﺪس‬
‫اﻻﻗﺪاس ﻣﺴﺢ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﻓﺰﯾﻨﺲ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻮط«‪.‬‬
 ‫‪ / 406‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ‪1‬؛ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪] 2‬ﮐﻪ[ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /310‬ﮐﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻮد روزي ﮐﻪ‬
‫]ﯾﻬﻮدﯾﺎن[‪ 3‬او را ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﯽ ﮔﺰﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪4‬؛ در آن روز‪ 5‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﺸﺴﺖ ]و[ درآﻣﺪ و *ﻫﻤﻪ اﻣﺎﻣﺎن و ﺧﻠﻖ*‪ 6‬از ﺑﻬﺮ او‬

‫ﺳﺮ ﻓﺮو آورده ﺑﻮدﻧﺪ و *ﭼﻮن دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و ﺗﺮس ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ*‪ ،7‬او را در دﺳﺖ دادﻧﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ ]ﺑﻪ‪-‬‬

‫ﺣﻘﯿﻘﺖ[‪ 8‬او ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ‪ 9‬ﺑﻮد و ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﻫﺴﺖ و ﻟﯿﮑﻦ‪ 10‬ﺗﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺮ اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻦ‬

‫دادﻧﺪ و ﺑﺮاﺑﺎز‪ 11‬ﮐﻪ ﺣﺮاﻣﯽ و دزد ﺑﻮد‪] ،‬آزاد ﮐﺮدﻧﺪ[‪ 12‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ‪ 13‬اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ‪ 14‬دزد و ﺣﺮاﻣﯽ ]و[ ﺑﺪ ﻓﻌﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫و *ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮدﺷﺎن اﺳﺖ‪ ،‬آن را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ*‪ 15‬زﯾﺮا ﮐﻪ ]اﮔﺮ[ آدﻣﯽ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﺟﺎﻧﻮر ]از ﺣﯿﻮاﻧﺎت آﺑﯽ و‬

‫ﺧﺸﮑﯽ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ[‪ 16‬ﻫﻢﺟﻨﺲ ﺧﻮد را ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪.17‬‬

‫‪19‬‬
‫و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺧﻮن او ﺑﺮ *ﮔﺮدن ﻣﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان*‪ 18‬ﻣﺎ« در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ ارﻣﯿﺎ ﺑﻪ ﻓﺸﺤﻮر‬
‫‪24‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ در‪ 20‬روزﮔﺎر ﺑﺎ راﺳﺘﯽ ﺑﺮاﺑﺮي‪ 21‬ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ 22‬و ﺑﺎ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ و ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﺷﻤﺎ‪ ،‬آﻧﺎن‪ 23‬ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ ﭘﺲﺗﺮ‬

‫ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ]ﺑﯿﺸﺘﺮ[‪ 25‬ﺑﺪي ﮐﻨﻨﺪ‪ ،26‬اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺰهﮐﺎري‪ 27‬ﻓﺮاوان‪ 28‬ﮐﻨﻨﺪ‪ 29‬از ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻟﻌﻨﺖ‪ 30‬اﻧﺪ زﯾﺮا ﺑﻬﺎ ﮐﻨﻨﺪ آن ﮐﻪ‬
‫ﺑﻬﺎ ﻧﺪارد و دردﻧﺎك ﮐﻨﻨﺪ آن ﮐﻪ رﻧﺞﻫﺎ را ﺷﻔﺎ ﮐﻨﺪ و ﮔﻨﺎهﻫﺎ را ﺳﺘﺮده ﮐﻨﺪ و ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ‪ 31‬آن ﺳﯽ ﻧﻘﺮه ﺑﻬﺎ‪ ،32‬آﻧﮕﻪ‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺨﻮر«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬ﮐﻪ‬

‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪو«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬وﺑﺎل«‪.‬‬
‫‪» .28‬ﻓﺮاوان« درﻣﻌﻨﯽ »ﻓﺮاوانﺗﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﺑﻠﻌﻨﺖ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬در ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪ 12 :11 ،‬ﺑﻪ ﺳﯽ ﭘﺎره ﻧﻘﺮه اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫»و ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﮔﺮ در ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭘﺴﻨﺪ آﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺰد ﻣﺮا ﺑﺪﻫﯿﺪ واﻵ‬
‫ﻧﺪﻫﯿﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﮔﻔﺖ‪ :‬آن را ﻧﺰد ﮐﻮزهﮔﺮ ﺑﯿﻨﺪاز‪ ،‬اﯾﻦ ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﮔﺮان را ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ آن ﻗﯿﻤﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺳﯽ ﭘﺎرهي ﻧﻘﺮه را‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آن را در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰد ﮐﻮزهﮔﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻢ«‪ .‬در ﻣﺘﯽ‪،‬‬
‫‪ 3 :27‬ﺳﯽ ﭘﺎره ﻧﻘﺮه در ﺑﻬﺎي ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .2‬ﻓﯿﻼﻓﺲ‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﯾﺪو«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬روزي«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬از ﺗﺮس ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﺴﯽ را ﻧﻤﯽ ﮐﺸﺸﺪ‬
‫و ﻣﻠﮑﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬او‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬اﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻫﻢ ﺟﻨﺲ ﺧﻮد را ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮاﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻣﺎ و ﺑﺴﺮان«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪405 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ل ]‪] [22 :23‬ﭼﻪ ﺑﺪي ﮐﺮد اﯾﻦ ﻣﺮد؟[‪ 1‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺳﯿﻢ ﺑﺎر ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪* :‬در اﯾﻦ ﻣﺮد ﻫﯿﭻ ﺑﺪي ﻧﺪﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ‬
‫‪5‬‬
‫ﺑﻪ آن ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺮگ ﺑﺮ وي روا ﮐﻨﯿﻢ*‪ 2‬و اﮐﻨﻮن او را آزاد ﮐﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ ﺑﻪ درد دل‪ 3‬آواز ﺑﻠﻨﺪ‪ 4‬ﻣﯽزدﻧﺪ‬

‫]و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ[‪ 6‬ﮐﻪ ﺑﺮ دار ﮐﻨﺪ‪ 7‬و ]آواز[‪ 8‬ﺑﺰرﮔﺎن ]و[ اﻣﺎﻣﺎن درﺷﺖ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬م ]‪ [24 :27‬ﭼﻮن ﻓﯿﻼﻃﺲ دﯾﺪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ‬

‫]او[‪ 9‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻓﺎﯾﺪه ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪* ،10‬داد آب آوردﻧﺪ*‪ 11‬و ﻫﺮ دو دﺳﺖ ﺧﻮد‪ 12‬را ﺷﺴﺖ‪ 13‬در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ]و[ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﯿﺰارم از ﺧﻮن اﯾﻦ ﭘﺎك؛ ﺷﻤﺎ داﻧﯿﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ 14‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﻮن او *در ﮔﺮدن ﻣﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان‬

‫ﻣﺎ*‪ .15‬ل ]‪ [24 :23‬و آﻧﮕﻪ‪ 16‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‪ 17‬ﻣﺮاد اﯾﺸﺎن اﺳﺖ‪18‬؛ ]و[ ﺑﺮاﺑﺎز آن ﮐﻪ ]ﺑﺮاي[‪ 19‬ﺣﺮاﻣﯽ‪-‬‬

‫ﮔﺮي‪] 20‬و ﮐﺸﺘﻦ[‪ 21‬در زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،22‬او را ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن آزاد ﮐﺮد‪.‬‬

‫ي ]‪] [14 :19‬و[ ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اﯾﻨﮏ[‪ 23‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺷﻤﺎ‪ .24‬اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 25‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ]ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد[‪ 26‬و‬

‫او را ﺑﺮ دار ﮐﻦ‪ .‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 27‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺧﻮد را ﺑﺮ دار ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟ و ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﺪارﯾﻢ‬

‫ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از‪ 28‬ﻗﯿﺼﺮ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﻣﺎ و ﺑﺮ ﺑﺴﺮان ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮐﻨﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬ﮐﺮده ﺑﻮد و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﺮاﻣﯿﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬اﺳﺖ‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﻧﮏ ﻣﯽ زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺠﺰ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪﯾﺪم ﺑﺒﺮوي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺮك‬
‫ﺑﺮوي واﺟﺐ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯿﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو* در اﺻﻞ‪» :‬داد اب آوردن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ‬
‫اب«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 404‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دار ﮐﻦ و اﻻّ ﺑﺮاﺑﺎز‪ .1‬س ]‪ [12 :15‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﮑﻨﻢ؟ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﻣﯽزدﻧﺪ‪ 2‬ﮐﻪ‪] :‬ل‪ [21 :23 ،‬ﺑﺮ دار ﮐﻦ‪ ،‬ﺑﺮ دار ﮐﻦ‪] .‬س‪] [14 :15 ،‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﺑﺪي ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮐﺮد؟ اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ‬

‫ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ‪] :‬ي‪ [6 :19 ،‬ﺑﺮآوﯾﺰ‪ ،‬ﺑﺮآوﯾﺰ[‪ 3‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ 4‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ او را ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ و ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ او را ﻣﯽ‪-‬‬

‫آوﯾﺰﯾﺪ‪ 5‬و ﻣﻦ در او ﻫﯿﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﻢ‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﺎﻣﻮس دارﯾﻢ و در ﻧﺎﻣﻮس ﻣﺎ ﻣﺮگ ﺑﺮ وي واﺟﺐ اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ او ﺧﻮد را ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺪا ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫]ي‪ [8 :19 ،‬و ﭼﻮن ﻓﯿﻼﻃﺲ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺗﺮﺳﯿﺪ و ]دﯾﮕﺮ ﺑﺎر[‪ 6‬در اﻧﺪرون ﺳﺮاي رﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬از ﮐﺠﺎﯾﯽ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب ﻧﺪاد‪ .‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺎ ﻣﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﯽ؟ ﻧﻤﯽداﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﺎدرم ﮐﻪ ﺗﺮا‬

‫آزاد ﮐﻨﻢ و ﻗﺎدرم ﮐﻪ ﺗﺮا ﺑﺮ دار ﮐﻨﻢ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮ ﻣﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /309‬ﯾﮏ[‪ 7‬ﺣﺮف ﺣﮑﻢ ﻧﺪاري‪ 8‬اﮔﺮ از ﺑﻠﻨﺪي ﺑﻪ ﺗﻮ‬

‫داده ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺑﺰرگ‪ 9‬اﺳﺖ ﮔﻨﺎه آن ﮐﻪ ﻣﺮا در دﺳﺖ ﺗﻮ ﺳﭙﺎرد از ﮔﻨﺎه ﺗﻮ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪ 10‬ﻓﯿﻼﻃﺲ‬
‫‪15‬‬
‫]ﮐﻪ[‪ 11‬او را آزاد ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻓﺮﯾﺎد ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 12‬ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮ او‪ 13‬را آزاد ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ 14‬و ﺑﺮ دار ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ‪] ،‬ﻧﯿﺴﺘﯽ[‬
‫دوﺳﺖ ﻗﯿﺼﺮ؛ ]ﻫﺮ ﮐﻪ[‪ 16‬ﺧﻮد را ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺳﺎزد‪ ،‬او دﺷﻤﻦ ﻗﯿﺼﺮ اﺳﺖ ]و ﺑﺮاﺑﺮ[‪.17‬‬
‫‪19‬‬
‫]ي‪ [13 :19 ،‬ﭼﻮن ﻓﯿﻼﻃﺲ اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﻪ در ﮐﺮد ]و[ ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ ﻧﺸﺴﺖ ]ﺟﺎﯾﯽ[‪ 18‬ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ رﺻﯿﻒ‬

‫ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺳﻨﮓﻫﺎﺳﺖ‪20‬؛ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﺒﺮي‪ 21‬ﻧﺎﻣﺶ ﮐﻔﻔﺘﺎ‪ 22‬ﺑﻮد ]و[ ﺑﻪ ﺳﻮري ﮐﻮﻗﻠﺘﺎ ]و[ ﺑﻪ ارﻣﻨﯽ ﮔﻮﻏﮕﻮﺗﺎ ﺑﻮد‪ .‬روز آدﯾﻨﻪ ﺑﻮد‬

‫از ﻓﺼﺢ‪] .‬م‪ [19 :27 ،‬و ﭼﻮن ﺑﺎﺳﻘﺎق‪ 23‬ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،24‬زن او ﭘﯿﺶ او ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬از ﺧﻮن اﯾﻦ ﭘﺎك ﭘﺮﻫﯿﺰ دار‬

‫و در ﺑﺰهي او ]در[‪ 25‬ﻣﺮو زﯾﺮا ﻣﻦ ﺷﺐ‪ 26‬در ﺧﻮاب دﯾﺪم ﺑﺴﯿﺎر زﺣﻤﺖ‪.27‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاﺑﺮﺑﺎز«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬رﺻﯿﻒ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﯿﺎدهرو اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻐﻤﺒﺮي ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻦ ﻗﺘﺎ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اﺳﻘﺎق«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺸﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬ل‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﯾﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪» .9‬ﺑﺰرگ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺰرگﺗﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﮐﻪ‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﻧﮏ ﻣﯽ زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﯽ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪403 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪5‬‬
‫ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺮد ﻫﯿﭻ ﻋﻠﺖ و ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﯿﺎﻓﺘﻢ‪ 1‬از آن ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ 2‬ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ وي ﺷﻨﯿﺪم‪ 3‬از ﺷﻤﺎ‪ .‬او را ﭘﯿﺶ ﻫﯿﺮدوس ]ﻧﯿﺰ[‪ 4‬ﻓﺮﺳﺘﺎدم‪ ،‬او‬
‫ﻧﯿﺰ ﺑﺮ وي ﻋﻠّﺖ ﻧﺪﯾﺪ‪ 6‬ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻦ ]ﺑﺮ وي[‪ 7‬روا ﮐﻨﺪ‪ .8‬او را ادب دﻫﯿﻢ ]و[ ﺑﮕﺬارﯾﻢ‪.‬‬

‫]م‪ [15 :27 ،‬و اﯾﺸﺎن را ﻋﺎدت ﺑﻮد ﻫﺮ ﺳﺎل در ﻋﯿﺪ ﯾﮏ ]ﮔﻨﺎﻫﮑﺎر[‪ 9‬ﮐﺸﺘﻨﯽ از ﺑﻬﺮ ]اﯾﺸﺎن[‪ 10‬وي آزاد ﮐﻨﺪ‪ ،11‬س‬

‫]‪] [6 :15‬آن ﮐﻪ او را ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ[‪ .12‬ﯾﮏ ﻣﺮد ﺑﻮد ﻧﺎﻣﺶ ﺑﺮاﺑﺎز‪ 13‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺮاﻣﯿﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ]آﻧﺎن ﮐﻪ ﮐﺸﺶ ﮐﺮدﻧﺪ ]ل‪:23 ،‬‬

‫‪ [19‬در اﺳﻄﯿﺲ در ﻣﯿﺎن ﺷﻬﺮ ﺑﻮد[‪ 14‬و ]او[‪ 15‬در زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻪ؛ ل ]‪ [20 :23‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ را آزاد ﮐﻨﺪ‬

‫]و[ اﯾﺸﺎن ]ﺑﺎﻧﮓ[‪ 16‬ﻣﯽزدﻧﺪ‪ 17‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮ دار ﮐﻦ‪] ،‬ﺑﺮ دار ﮐﻦ[‪ .18‬ي ]‪ [39 :18‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬رﺳﻢ دارﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ ]در[‪ 19‬ﻫﺮ ﻋﯿﺪ ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ]در ﻓﺼﺢ[‪ 20‬آزاد ﮐﻨﻢ‪ .‬س ]‪ [8 :15‬و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزدﻧﺪ‪] 21‬و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ[‪ 22‬ﮐﻪ‬

‫]ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺎل ﻣﯽﮐﺮد[‪24 .23‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ‪] :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ[‪ 25‬ﮐﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن را ﺟﻬﺖ‪ 26‬ﺷﻤﺎ آزاد ﮐﻨﻢ؟‬

‫زﯾﺮا ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ 27‬ﮐﻪ ]ﺑﺰرﮔﺎن و[‪ 28‬اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن از ﺣﺴﻮدي او را‪ 29‬ﺳﭙﺎردﻧﺪ‪] .‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺰرﮔﺎن و اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻪ‬

‫ﺗﻮﮐﯿﺪ[‪] 30‬م‪ [20 :27 ،‬ﺑﻪ‪ 31‬ﻋﻮام‪ 32‬ﺳﭙﺎردﻧﺪ ]ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺎز‪ 33‬را ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ]س‪ [11 :15 ،‬ﺗﺎ او را ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن آزاد ﮐﻨﺪ‪] .‬ي‪ [40 :18 ،‬ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ ﻧﻪ اﯾﻦ را اﻻّ ﺑﺮاﺑﺎز‪ .35[34‬و ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ او ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﻪ ]را[ آزاد ﮐﻨﻢ؟ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزدﻧﺪ ﮐﻪ‪] :‬او را[ ﺑﺮ‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬او ﻧﻪ اﻻّ ﺑﺮاﺑﺎز‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺑﺮاء«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .29‬ﺑﻪ ﮐﯿﺪ‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻋﻮام«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .34‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺎس«‪.‬‬
‫‪ .35‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﻫﺮ ﺟﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺎﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 402‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﻤﯽداد‪1‬؛ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰﻣﻮر‪ 2‬ﺳﯽ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ 3‬ﮐﻪ آﻧﺎن ﮐﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﺑﺪي‬
‫ﺑﻬﺮ ]ﺟﺎن[‪ 4‬ﻣﻦ ﻣﯽﺟﺴﺘﻨﺪ‪ ،5‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﯿﻬﻮده ﮔﻔﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻏﺶ‪] 6‬و[ دﻏﻠﯽ ﻫﻤﻪ روز درس ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،7‬و اﻣ‪‬ﺎ ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺮ‬

‫ﮐﻪ ﻧﺸﻨﻮد و ﻫﻤﭽﻮ ﻻل ﮐﻪ دﻫﻦ ﺧﻮد را ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ و ﻣﺎﻧﺪم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﺸﻨﻮد و در دﻫﻦ وي ﭘﺎﺳﺦ ]و ﺗﻮﺑﯿﺦ[‪ 8‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺗﻮﮐّﻞ ﮐﺮدم؛ و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در ﻣﺰﻣﻮر‪ 9‬ﮐﻪ‪ :‬زﯾﺮا دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻦ زﻧﺪهاﻧﺪ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺷﻮﺧﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﻧﺪ‬

‫آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ‪ 10‬ﻇﻠﻢ و دﺷﻮاري دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 11‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﮐﻪ دﯾﺪﯾﻢ او را ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮّهي ﺑﯽ زﺑﺎن‬

‫و ﻫﻤﭽﻮن درﺧﺘﯽ‪ 12‬در زﻣﯿﻦ ﺗﺸﻨﻪ‪ 13‬و ﻫﯿﭻ در دﻫﻦ او ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را دواُم ﺑﺎر ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ‬
‫]ل‪ [12 :23 ،‬و در آن روز دوﺳﺘﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد در ﭘﯿﺶ‪ 14‬ﻓﯿﻼﻃﺲ و ﻫﯿﺮدوس زﯾﺮا ﭘﯿﺶﺗﺮ‪ 15‬در ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن دﺷﻤﻨﯽ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬و ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﺰرﮔﺎن ]و ﻣﻬﺘﺮان[‪ 16‬ﻋﻮام‪] 17‬و[ اﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /308‬ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ اﯾﻦ ﻣﺮد را ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‪ 18‬آوردﯾﺪ‬
‫ﺑﻪ آن ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را‪ 19‬ﻣﻀﺎﯾﻘﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﮐﻨﻮن ﻣﻦ اﯾﻦ ﻣﺮد را ﻋﻘﻮﺑﺖ دادم‪ 20‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻤﺎ ]و[ ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﺮدم و‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .11‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :7 :53 ،‬او ﻣﻈﻠﻮم ﺷﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺗﻮاﺿﻊ ﻧﻤﻮده‪،‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ«‪.‬‬
‫دﻫﺎن ﺧﻮد را ﻧﮕﺸﻮد ﻣﺜﻞ ﺑﺮّهاي ﮐﻪ ﺑﺮاي ذﺑﺢ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :12-5 :38‬آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﺟﺎﻧﻢ دارﻧﺪ‬
‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪي ﮐﻪ ﻧﺰد ﭘﺸﻢ ﺑﺮﻧﺪهاش ﺑﯽ زﺑﺎن اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎن دﻫﺎن‬ ‫دام ﻣﯽﮔﺴﺘﺮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﺪﯾﺸﺎﻧﻢ ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺘﻨﻪ اﻧﮕﯿﺰ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﺗﻤﺎم‬
‫ﺧﻮد را ﻧﮕﺸﻮد«‪.‬‬ ‫روز ﺣﯿﻠﻪ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و اﻣ‪‬ﺎ ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﮐﺮ ﻧﻤﯽﺷﻨﻮم؛ و ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬درﺧﺖ«‪.‬‬ ‫ﮔُﻨﮕﻢ ﮐﻪ دﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬و ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ ﮔﺮدﯾﺪهام ﮐﻪ‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺘﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﯽﺷﻨﻮد و ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در زﺑﺎﻧﺶ ﺣﺠﺘﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ‪،‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺎن«‪.‬‬ ‫زﯾﺮا ﮐﻪ اي ﺧﺪاوﻧﺪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﻮ را ﻣﯽﮐﺸﻢ«‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬در ﮐﺘﺎب‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ«‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺲ‪ ،‬در ﻣﺰﻣﻮر ‪ 13 :37‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻋﻮام«؛ اﻋﻮام ﺟﻤﻊ ﻋﺎم ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺎل‬ ‫‪ + .5‬و‬
‫اﺳﺖ و در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﻘﺶ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮاﻧﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ .9‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :19-20 :38‬اﻣ‪‬ﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﻢ زﻧﺪه و‬
‫زورآورﻧﺪ و آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺳﺒﺐ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻐﺾ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺑﺴﯿﺎرﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻮض ﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪي ﻣﯽرﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﻋﺪاوت‬
‫ﻣﯽورزﻧﺪ زﯾﺮا ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ را ﭘﯿﺮوي ﻣﯽﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪401 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﭘﺎﺳﺦ ﻧﻤﯽدﻫﯽ‪ 1‬ﭼﻨﺪ‪ 2‬ﭼﯿﺰ ]ﮐﻪ[ ﺑﺮ ﺗﻮ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪3‬؟ ﻋﯿﺴﯽ ]ﻫﺮﮔﺰ[‪ 4‬ﺟﻮاب ﻧﺪاد ]ﮐﻪ[ ﻓﯿﻼﻃﺲ‬
‫در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 5‬ﻣﺎﻧﺪ از او‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ دو‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /307‬ﭘﯿﺶ ﻫﯿﺮدوس‬

‫‪8‬‬
‫]ل‪ [6 :23 ،‬و ﭼﻮن ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻧﺎم ﺟﻠﯿﻞ‪ 6‬ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮد از ﺟﻠﯿﻞ‪ 7‬اﺳﺖ؟ و ]ﭼﻮن داﻧﺴﺖ ﮐﻪ از[‬

‫آن وﻻﯾﺖ ]اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 9‬زﯾﺮدﺳﺖ ﻫﯿﺮدوس ﺑﻮد‪ ، 10‬ﻋﯿﺴﯽ را ﭘﯿﺶ ﻫﯿﺮدوس ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻟﯿﮑﻦ‪ 11‬در آن روزﻫﺎ‬
‫‪15‬‬
‫ﻫﯿﺮدوس‪ 12‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻮد‪ .13‬و ﭼﻮن ﻫﯿﺮدوس ﻋﯿﺴﯽ را دﯾﺪ‪ ،‬ﺧ ﺮّم ﺷﺪ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ‪ 14‬ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺖ ]ﻫﯿﺮدوس[‬

‫ﮐﻪ او‪ 16‬را ﺑﺒﯿﻨﺪ ]از دﯾﺮ روزﮔﺎر ﺟﻬﺖ آن[‪ 17‬ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ از ﺑﻬﺮ وي ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮد‪ . 18‬ﭘﻨﺪاﺷﺖ *ﻫﯿﺮدوس ﮐﻪ‬

‫آﻣﺪ ﻣﮕﺮ از او ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ*‪ 19‬ﺑﺒﯿﻨﺪ و ﺳﺨﻦ ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر از او ﭘﺮﺳﯿﺪ؛ ﻋﯿﺴﯽ ﯾﮏ ﺳﺨﻦ او را ﺟﻮاب ﻧﺪاد ‪ .‬و ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‬

‫اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ]ﻋﻈﯿﻢ[‪ 20‬ﻗﺼﺪ او ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ . 21‬و ﻫﯿﺮدوس ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ‪ 22‬آن ﺷﯿﻮه‪] 23‬اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ[‪ 24‬ﭘﻨﺪاﺷﺖ‪ ،‬او را ﻣﺤﻞ‪ 25‬ﻧﻨﻬﺎد؛ و ﺟﻤﺎﻋﺖ او را ]ﺑﻪ[‪ 26‬ﺗﺴﺨّﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و او را ﺟﺎﻣﻪ و ﭘﯿﺮﻫﻦ ﺳﺮخ‬

‫ﭘﻮﺷﺎﻧﯿ ﺪﻧﺪ و ﻫﯿﺮدوس ﻧﯿﺰ او را در ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯿﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺪﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﻨﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ آﻣﺪ ﻣﮕﺮ ﻫﯿﺮدوس از او ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ«؛‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻪ اﻣﺪ ﺑﻬﺮ اﻧﮏ اﯾﻨﻬﺎ از وي«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﻃﯿﻞ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻠﯿﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﯿﻮه«‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻬﻞ«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
 ‫‪ / 400‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪1‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و ﯾﮏ[‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ‬
‫م ]‪ [1 :27‬و ﭼﻮن ﺻﺒﺎح‪] 2‬ﺷﺪ[‪ ،3‬اﻣﺎﻣﺎن و ﭘﯿﺮان ]و[ ﺳﺮوران ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪ 4‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ و ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ او را‬

‫ل ]‪[66 :22‬‬ ‫ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ آن دو دﺳﺖ او را ﺑﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ي ]‪ [28 :18‬و او را از ﺳﺮاي ﻗﯿﺎﻓﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻋﻈﯿﻢ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،5‬در ﺑﺰﻣﮕﺎه‪،‬‬

‫ﺟﺎﯾﯽ‪ 6‬ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ي ]‪] [28 :18‬و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺑﺰﻣﮕﺎه در ﻧﺮﻓﺘﻨﺪ[‪ 7‬ﺗﺎ ﭘﻠﯿﺪ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ 8‬زودﺗﺮ از ﺧﻮردن‬

‫ﻓﺼﺢ‪ ،‬م ]‪ [2 :27‬و‪ 9‬در ]ﺳﺮاي[‪ 10‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﺎﺳﻘﺎق‪.11‬‬

‫ي‪ [29 :18] 12‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ در آﻣﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺮد ﭼﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ دارﯾﺪ؟ ﺑﻪ او ﺟﻮاب دادﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﮐﺮدارﻫﺎي ﺑﺪ ﻧﻤﯽﮐﺮده ﻣﯽﺑﻮد‪ ،13‬او را در دﺳﺖ ﺗﻮ ﻧﻤﯽدادﯾﻢ‪] .‬ل‪ [2 :23 ،‬و از ﺑﻬﺮ وي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﻬﻮدهﻫﺎ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫و ]ﻧﻤﻮدﻧﺪ[‪ 14‬اﯾﻦ را ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ ﺧﻠﻖ را ﮔﻤﺮاه ﻣﯽﮐﺮد و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺟﺰﯾﻪي ]ﺳﺮ[‪ 15‬را ﺑﻪ ﻗﯿﺼﺮ ﻣﺪﻫﯿﺪ و از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ 16‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ‪ ،17‬ﻣﺴﯿﺢ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ‪ .‬و ي ]‪ [31 :18‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ او را ﺑﺒﺮﯾﺪ و ﺣﮑﻮﻣﺖ او را ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ 18‬آن ﭼﻨﺎن‬

‫ﮐﻪ در ]ﻧﺎﻣﻮس[‪ 19‬ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ را واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ را ﺑﮑﺸﯿﻢ؛ ﮐﻪ‪ 20‬راﺳﺖ ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﻪ[ ﮐﺪام ﻣﺮگ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺮدن‪.‬‬

‫]ﻓﯿﻼﻃﺲ از وي ﭘﺮﺳﯿﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﻣﻠﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن؟ ﺟﻮاﺑﺶ داد‪ :‬ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯽ‪ .‬ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫]ل‪[3 :23 ،‬‬

‫اﻣﺎﻣﺎن ﮔﻔﺖ و ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺮ ا ﯾﻦ ﻣﺮد ﭼﯿﺰي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﯿﺎﻓﺘﻢ‪ .‬اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزدﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ[‪ 21‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻠّﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ‬

‫ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺧﻮد آﺷﻔﺘﻪ ﮐﺮد‪ ،22‬در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﯾﻬﻮدا از ﺟﻠﯿﻞ‪ 23‬آﻏﺎز ﮐﺮد ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ‪ .‬س ]‪ [4 :15‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻓﯿﻼﻃﺲ ﻋﯿﺴﯽ را ﭘﺮﺳﯿﺪ‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺮده ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اوﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻠﯿﻞ از ﯾﻬﻮدا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﯿﻼﻓﺲ«؛ در ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺑﺎب ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻓﯿﻼﻃﺲ را‬
‫»ﻓﯿﻼﻓﺲ« ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ آن را ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻮد و«‪.‬‬
‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اﺳﺤﺎق«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ل«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪399 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﺮوس دو ]ﺑﺎر[‪ 1‬ﺑﺎﻧﮓ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺳﻪ ﺑﺎر ﻣﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮي‪ .‬م ]‪ [75 :26‬آﻧﮕﻪ از آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮔﺮﯾﺎن‪ 2‬ﺑﻪ در آﻣﺪ ]و[ ﺑﯿﺮون رﻓﺖ‬
‫و ﻏﻤﻨﺎك‪ 3‬زار زار ﮔﺮﯾﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﺮ ﻣﻨﮑﺮي ﺷﻤﻌﻮن؛ ]ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﻣﺴﯿﺢ را ﻣﻨﮑﺮ ﺷﺪ[‪* 4‬ﺗﺎ اﻧﺪﯾﺸﻪي ﺧﻠﻖ ﺑﺸﮑﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ‬

‫ﻣﻬﻢ‪ 5‬ﺑﯽ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﻧﺒﻮد*‪ 6‬و ﻟﯿﮏ‪ 7‬ﭼﻮن دﻋﻮي ﮐﺮد ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪ اﮔﺮ ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺮا‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﻮم و ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻤﯿﺮم‪ ،8‬ﺑﻪ‬

‫اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﮐﻪ ]ﻫﻤﻪي[‪ 9‬اﻧﺪﯾﺸﻪي ﺧﻠﻖ ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ]ﮐﻪ[ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﻪ آن ﻫﻤ‪‬ﺖ ﺑﻨﺪد ]و‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﮕﻮﯾﺪ[‪ 10‬ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﯾﺎ آن ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮدن ]و[ ﺑﺮ ﻗﻮ‪‬ت ]ﺧﻮد و[‪ 11‬ﻧﻔﺲ ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﺪ ]و[ ﻓﺨﺮ ]و ﻋ‪‬ﺠﺐ[‬

‫آورد ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﯿﺰي ﻫﺴﺘﻢ ﯾﺎ ﺑﯽﮔﻨﺎﻫﻢ؛ اﻟﺒﺘﻪ‪ 13‬ﮐﻪ ﺧﺪا او را در ﮔﻨﺎه اﻧﺪازد ]و[ ﺑﻪ ﺧﻼف *اﻧﺪﯾﺸﻪي او ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ ﭼﺮا‬

‫ﮐﻪ*‪ 14‬ﺷﻤﻌﻮن اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻤﯿﺮد و ﺑﯽ ﮔﻨﺎه ﺑﻤﺎﻧﺪ وﻟﯿﮑﻦ ﺿﻌﻒ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﭘﯿﺶ آﻣﺪ ]و[ ﺑﺮ وي ﺳﻬﻢ‬

‫اﻓﺘﺎد و ﻟﺮز ﺑﺮ او ]و[ اﻧﮑﺎر‪ 15‬ﺷﺪ و در ﮔﻨﺎه اﻓﺘﺎد ﺗﺎ ﻣﺤﻘّﻖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺴﯽ ﺑﯽﮔﻨﺎه ﻧﻤﺎﻧﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫ﮔﻔﺖ در او‪‬ل ]در[ ﻣﺰﻣﻮر‪ 16‬ﮐﻪ‪ :‬ﮔﻨﻬﮑﺎران ﻋﺎﻟﻢ از روي زﻣﯿﻦ ﻧﺎﭘﯿﺪا‪ 17‬ﺷﻮﻧﺪ؛ آﻧﮕﻪ ﺧﺪا داوود را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /306‬در ﮔﻨﺎه‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﻌﺪ از آن‪ 18‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :19‬اي[ ﺧﺪا‪ ،20‬اﮔﺮ ﮔﻨﺎهﻫﺎ را‪ 21‬ﺑﻨﮕﺮي‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻮار ﺑﻤﺎﻧﺪ؟ زﯾﺮا ﮐﻪ رﺣﻤﺖ از‬

‫ﺗﻮ اﺳﺖ‪ .‬و ﺷﻤﻌﻮن در ﮔﻨﺎه اﻓﺘﺎد ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ دﻋﻮي ﮐﺮد و ﻋ‪‬ﺠﺐ‪ 22‬آورد و ﺑﻌﺪ از آن ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮد و ﺳﺮور ﻫﻤﻪ‪ 23‬ﺷﺪ و‬

‫ﮔﻨﺎهﻫﺎي دﯾﮕﺮان ﺳﺘﺮده ﻣﯽﮐﺮد و ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را داد ﻧﮕﻮﻧﺴﺎر آوﯾﺨﺘﻦ ]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ زﻧﺪه ﺷﺪ‪* .‬و اﯾﻦ اﺳﺖ اﻋﺘﻘﺎد درﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮ ]او[ ﺑﺮ ﺗﺪﺑﯿﺮ ]آدﻣﯽ[ ﺑﺨﻨﺪد‪.25*24‬‬

‫‪ .16‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :35 :104‬ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران از زﻣﯿﻦ ﻧﺎﺑﻮد‬
‫ﮔﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﮐﻪ‬
‫‪ .19‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :3-4 :130‬اي ﯾﺎه‪ ،‬اﮔﺮ ﮔﻨﺎﻫﺎن را ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ آوري‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ اي ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺗﻮ ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ؟ ﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﻣﻐﻔﺮت ﻧﺰد ﺗﻮﺳﺖ ﺗﺎ از ﺗﻮ ﺑﺘﺮﺳﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬در ﮐﻨﺎﻫﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻌﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :12-3 :37‬ﺷﺮﯾﺮ ﺑﺮ ﻣﺮد ﻋﺎدل ﺷﻮرا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و دﻧﺪانﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮ او ﻣﯽاﻓﺸﺮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ او ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ ﮐﻪ او روز ﻣﯽآﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮﯾﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻠﺨﻨﺎك«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬اﻧﮑﺎري«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻮد؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺘﻦ و ف ‪1‬‬
‫ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻟﯿﮑﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻤﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻧﺎﭼﺎرﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن ﺑﯿﺶ ﻣﯽ اورد زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﮐﺎر«؛ در ف ‪» :1‬ﻣﻨﮑﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / 398‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺗﻠﺦﻧﺎك ﮐﺮدﻧﺪ و در وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ]در[ ﺧﺸﻢ ﺷﺪم‪ ،1‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮردم ﮐﻪ در آﺳﺎﯾﺶ ﻣﻦ اﻧﺪر ﻧﯿﺎﯾﻨﺪ‪ .‬و اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آواز‪ 2‬او ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪] 3‬و[ دل را ﺑﻬﺮ وي ﺳﺨﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ 4‬ﺗﺎ ﺣﮑﻢ ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن روا ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ‪ :‬اﻧﮑﺎر ﮐﺮدن‪ 5‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ‬

‫]س‪ [66 :14 ،‬و ﭼﻮن ﺷﻤﻌﻮن ]زﯾﺮ ﭘﺮده[‪] 6‬ل‪ [56 :22 ،‬ﮐﻨﺎر آﺗﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ]س‪ ،[67 :14 ،‬آﻣﺪ ﯾﮏ دﺧﺘﺮي ﮐﻪ در‬

‫ﺧﺎﻧﻪي‪ 7‬ﺳﺮور‪ 8‬اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد‪] ،‬آن ﮐﻪ در را ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺷﻤﻌﻮن[‪ 9‬و ﭼﻮن ]ﺳﻮي او[‪ 10‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺎ را دﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫ﭘﯿﺶ آﺗﺶ ﮔﺮم ﻣﯽﺷﺪ؛ ﺑﻪ ﺳﻮي او آﻣﺪ و ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ آن ﻧﯿﺴﺘﯽ ﮐﻪ‪ 11‬ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي ﺑﻮدي؟ و او اﻧﮑﺎر ﺷﺪ ]و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [70 :26 ،‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ]س‪] [68 :14 ،‬و[ ﺑﯿﺮون دﻫﻠﯿﺰ رﻓﺖ و ﺧﺮوس ﺑﺎﻧﮓ زد‪ .‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آن دﺧﺘﺮ‬

‫ﭘﯿﺶ او رﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪/ 12‬ﺑﺮگ‪ /305‬ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ‪ 13‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮد ]ل‪ [58 :22 ،‬ﻧﯿﺰ ]س‪ [69 :14 ،‬از اﯾﺸﺎن اﺳﺖ‪ .‬ي‬

‫]‪ [26 :18‬و ﯾﮑﯽ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺑﺰرگ ]اﻣﺎﻣﺎن[‪ 14‬ﺑﺮادر آن ﻏﻼم ﮐﻪ ﺷﻤﻌﻮن ]او را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ زده ﺑﻮد و[‪ 15‬ﮔﻮش او را اﻧﺪاﺧﺘﻪ‬
‫آن ﻧﯿﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﺮا در ﺑﺎﻏﭽﻪ ﺑﺎ وي دﯾﺪم؟*‪ 17‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺻﻔﺎ‪ 18‬ﻣﻨﮑﺮ ﺷﺪ و س ]‪[70 :14‬‬ ‫ﺑﻮد‪ 16‬ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪* :‬ﺗﻮ‬
‫‪20‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ اﻧﺪﮐﯽ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،19‬ﺑﺎز آﻧﻬﺎ ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺻﻔﺎ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻮ از اﯾﺸﺎن ﻫﺴﺘﯽ‬

‫از ﺟﻠﯿﻞ ]م‪] [73 :26 ،‬و[ ﺳﺨﻦ ]ﺗﻮ ﺑﻪ[‪ 21‬او ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪] .‬س‪ [71 :14 ،‬و آﻏﺎز ﮐﺮد و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرد‪ 22‬و ﻟﻌﻨﺖ‪ 23‬ﺑﺮ ﺧﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ‬

‫ﻣﺮد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻦ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ؛ و ﻫﻤﺎن دم ]دوم ﺑﺎر[‪ 24‬ﺧﺮوس ﺑﺎﻧﮓ زد‪ .‬ل ]‪ [61 :22‬و ﻋﯿﺴﯽ اﻟﺘﻔﺎت ﮐﺮد‬

‫]و[ ﺳﻮي ﺻﻔﺎ‪ 25‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‪ .‬س ]‪ [72 :14‬و ﺷﻤﻌﻮن ﺑﻪ ﯾﺎد آورد آن ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ او ﮐﻪ‪ :‬زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ازآن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﻣﻦ ﺗﺮا ﺑﺎ او دﯾﺪم در ﺑﺎﻏﺠﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮑﺎري«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻌﺪ از ان اﻧﺪﮐﯽ دﯾﮑﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ان«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰرك«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻏﺎز ﺳﻮﮐﻨﺪ ﺧﻮردن ﮐﺮد«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻟﻌﻨﺘﻬﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺴﺘﺎده«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪397 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ [65 :14‬و روي او‪ 1‬را ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ‪ 2‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬م‪ [68 :26 ،‬اي ﻣﺴﯿﺢ‪ ،3‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﮐﻦ ]و[ ﺑﮕﻮ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻪ ﺗﺮا ﮐﻪ زده اﺳﺖ؟‬
‫س ]‪ [65 :14‬و در ﭘﻬﻠﻮﻫﺎي ]او‪ ،‬او را[‪/ 4‬ﺑﺮگ‪ /304‬درﻣﯽﮐﻮﻓﺘﻨﺪ‪ 5‬ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن و او را ﺑﺮ ﭼﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ ﻣﯽزدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﮔﻮاﻫﺎن دروغ؛ و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﺳﯽ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ 6‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪﻧﺪ‪ 7‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﺎن‬

‫ﻇﻠﻢ؛ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ‪] ،‬ﻣﺮا[‪ 8‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و در ﻋﻮض‪ 9‬ﻧﯿﮑﯽ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺪي ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در ﻣﺰﻣﻮر‪ :10‬ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺴﯽ‬

‫ﮐﻪ دژم ﻧﺎك ﺷﻮد و ﻧﻮﺣﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮار ﺷﺪم و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺟﻤﻊ‪ 11‬ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮطﻫﺎ‪ 12‬ﺑﺮ ﻣﻦ‬

‫ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺎره ﭘﺎره ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻧﺸﺪﻧﺪ و ﻣﺮا آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺴﺨّﺮ زدﻧﺪ و ﻣﺮا ﺧﻮار‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ و دﻧﺪانﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻦ ﺳﺎﯾﯿﺪﻧﺪ‪ .13‬و ﮔﻔﺖ در اﯾﻮب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 14‬ﮐﻪ‪ :‬در ﺷﺐ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ]ﮐﻪ[ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﻮر‬

‫را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ زﯾﺮا ﮔﺮﻣﯽ ﻣﺮگ ]اﯾﺸﺎن را[‪ 15‬ﺑﻪ وﻗﺖ ﺻﺒﺎح ﻓﺮو ﮔﯿﺮد ﺑﻪ ﻫﻢ زﯾﺮا ﮐﻪ ]ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ[ ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﮔﺮﻣﯽ ﻣﺮگ‬
‫‪18‬‬
‫]را[ و ﻟﻌﻨﺖ ﺑﺮ روي اﯾﺸﺎن ]اﺳﺖ[ و ﺑﺨﺶ اﯾﺸﺎن در زﻣﯿﻦ ﻣﻠﻌﻮن ﺑﺎﺷﺪ‪ .16‬و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ اﻣﺮوز آواز‬

‫]او[‪ 19‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‪ ،20‬دل ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺮ‪ 21‬وي ﺳﺨﺖ ﻣﺪارﯾﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﻣﺮا آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎ ﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬

‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﯾﻮب‪» :16 -8 :24 ،‬در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ‪-‬‬
‫ﻫﺎ ﻧﻘﺐ ﻣﯽزﻧﻨﺪ و در روز‪ ،‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و روﺷﻨﺎﯾﯽ‬
‫را ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﺻﺒﺢ ﺑﺮاي ﺟﻤﯿﻊ اﯾﺸﺎن ﻣﺜﻞ ﺳﺎﯾﻪي ﻣﻮت اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺗﺮسﻫﺎي ﺳﺎﯾﻪي ﻣﻮت را ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮ روي آبﻫﺎ‬
‫ﺳﺒﮏ اﻧﺪ و ﻧﺼﯿﺐ اﯾﺸﺎن ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﻠﻌﻮن اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7-11 :95‬اﻣﺮوز ﮐﺎش آواز او را ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ! دل ﺧﻮد را ﺳﺨﺖ ﻣﺴﺎزﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﺮﯾﺒﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﻮم ﻣﺴ‪‬ﺎ در‬
‫ﺻﺤﺮا‪ .‬ﭼﻮن اﺟﺪاد ﺷﻤﺎ ﻣﺮا آزﻣﻮدﻧﺪ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و اﻋﻤﺎل‬
‫ﻣﺮا دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻬﻞ ﺳﺎل از آن ﻗﻮم ﻣﺤﺰون ﺑﻮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﻗﻮم ﮔﻤﺮاه‬
‫دل ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻃُﺮق ﻣﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ در ﻏﻀﺐ ﺧﻮد ﻗﺴﻢ‬
‫ﺧﻮردم‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ آراﻣﯽ ﻣﻦ داﺧﻞ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ازآن«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬س؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬م‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :11-2 :35‬ﺷﺎﻫﺪان ﮐﯿﻨﻪ ورز ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ را‬
‫ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ از ﻣﻦ ﻣﯽﭘﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻮض ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﺑﺪي ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎن ﻣﺮا ﺑﯽ ﮐﺲ ﮔﺮداﻧﯿﺪهاﻧﺪ«‪ .‬در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس‬
‫ارﺗﺪوﮐﺲ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ در ﻣﺰﻣﻮر ‪ 35‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :14-6 :35‬ﭼﻮن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺎدرش ﻣﺎﺗﻢ ﮔﯿﺮد‪ ،‬از ﺣﺰن ﺧﻢ ﻣﯽﺷﺪم‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻮن اﻓﺘﺎدم‪ ،‬ﺷﺎدي‬
‫ﮐﻨﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آن ﻓﺮوﻣﺎﯾﮕﺎن ﺑﺮ ﻣﻦ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم ﻣﺮا درﯾﺪﻧﺪ و ﺳﺎﮐﺖ ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻓﺎﺟﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﻧﺎن ﻣﺴﺨﺮﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬دﻧﺪانﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﯽاﻓﺸﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮاﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺳﻮط ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ و ﺷﻼق‪.‬‬
 ‫‪ / 396‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬س ]‪ [55 :14‬و ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن ]و ﻫﺮ[‪ 1‬ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﯽﺟﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ 2‬و ﺑﻬﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺴﯿﺎران ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺮ وي م ]‪ [60 :26‬ﺑﻪ زور‪ 3‬س ]‪ [56 :14‬ﻣﯽدادﻧﺪ و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .4‬و ﯾﮏ‬

‫ﻣﺮدي‪ 5‬آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻣﺮد ﺷﻨﯿﺪم ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [61 :26 ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ]س‪ [58 :14 ،‬اﯾﻦ ﮐﻨﺸﺖ را ]م‪[61 :26 ،‬‬

‫ﺧﺮاب ﮐﻨﻢ و ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ‪ 6‬روز دﯾﮕﺮ آﺑﺎدان ﮐﻨﻢ س ]‪ [58 :14‬ﺑﯽ دﺳﺖ آدﻣﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ‪ 7‬ﮐﻪ ]ﺑﺮ وي[‪ 8‬درﺳﺖ‬

‫ﮐﻨﺪ‪ .9‬و ﺑﺰرگ‪ 10‬اﻣﺎﻣﺎن ]در ﻣﯿﺎن[‪ 11‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﭘﺮﺳﯿﺪ از ﻋﯿﺴﯽ ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺟﻮاب *ﻧﻤﯽدﻫﯽ؟ و اﯾﻦ ﮔﻮاﻫﯽﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬راﺳﺖ اﺳﺖ؟*‪ 12‬ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻤﻮش ﺷﺪ و ﺟﻮاب ﻧﺪاد‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر از او ﭘﺮﺳﯿﺪ ﺳﺮور‪ 13‬اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫م ]‪ [63 :26‬ﺑﻪ ﺣﻖّ ﺧﺪاي زﻧﺪه‪ ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﯽدﻫﻤﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي زﻧﺪه ]و[ س ]‪ [61 :14‬ﻣﺒﺎرك م ]‪ [63 :26‬ﯾﺎ ﻧﻪ؟‬
‫‪15‬‬
‫ل ]‪ [67 :22‬او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬اﯾﻤﺎن ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ آوردن و اﮔﺮ از ﺷﻤﺎ ﺑﭙﺮﺳﻢ‪] ،‬ﻣﺮا[‪ 14‬ﺟﻮاب ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ دادن‬
‫‪18‬‬
‫و ﯾﺎ ﻣﺮا رﻫﺎﻧﯿﺪن‪] .‬س‪] [62 :14 ،‬ﻣﻨﻢ[‪ 16‬ﻣﻨﻢ ﻣﺴﯿﺢ ]و[ ﺧﻮاﻫﯿﺪ دﯾﺪن ]ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ[‪ 17‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ]ل‪ [69 :22 ،‬از‬

‫ﺧﺪاي ﺳﻬﻤﻨﺎك ]م‪] [64 :26 ،‬و[ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻤﺎن‪ .‬ل ]‪ [70 :22‬و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ﺗﻮﯾﯽ‪.‬‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﯿﺪ ﻣﻨﻢ‪ 19‬ﻣﻦ‪ .‬س ]‪ [63 :14‬و آﻧﮕﻪ ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را درﯾﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ آواز‬

‫ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا ﮔﻮاﻫﺎن ﭼﻪ ﺣﺎﺟﺖ اﺳﺖ؟ ]ل‪ [71 :22 ،‬اﮐﻨﻮن‪ 20‬از زﺑﺎن‪ 21‬او اﻓﺘﺮي ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﺪ‪] 22‬م‪ [65 :26 ،‬و دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ‬

‫]م‪[67 :26 ،‬‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ ]ﮐﻔﺮ[‪ 23‬او‪ .‬س ]‪ [64 :14‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪24‬؟ و آن ﮐﺴﺎن‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،25‬ﻣﺮگ ﺑﺮ وي روا ﮐﺮدﻧﺪ و‬

‫]ﮐﺴﺎن آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ[‪ 26‬ﺑﺮ روي او ]س‪ [65 :14 ،‬ﺧﯿﻮ زدﻧﺪ‪ .27‬م ]‪] [67 :26‬و ﻗﻮﻣﯽ آﻏﺎز ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻣﯽزدﻧﺪ[‪] 28‬س‪،‬‬

‫‪ + .15‬ﻣﺮا‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ان«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﻓﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﻨﻮم«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻤﯿﺮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬زور ﯾﻌﻨﯽ دروغ‪ ،‬ﻧﺎراﺳﺘﯽ‪ ،‬ﻓﺮﯾﺐ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .4‬م‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺼﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰرﮐﺘﺮﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ ﮐﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‬
‫ﻧﻤﯽ دﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰرك«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪395 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮ دﻫﻦ ﻋﯿﺴﯽ زد و ]ﺑﺪو[‪ 1‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﻮاب‪ 2‬ﻣﯽدﻫﯽ ﺑﻪ ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ‬
‫]ﺑﺮ ﺑﺪيﻫﺎ[‪ 3‬ﺑﺪه و اﮔﺮ ﻧﯿﮏ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺮا ﭼﺮا ﻣﯽزﻧﯽ‪ 4‬ﺑﺮ دﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر‪ 5‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‪ 6‬ﺑﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺧﻮاري ]و[‬

‫ﺟﻮر ]و[ ﮐﯿﻦ ﻣﺮا ﺧﻮار ﮐﺮدﻧﺪ؛ و در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 7‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺗﺮا ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ﻧﻮر ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺗﺎ ﺧﻼص ]ﻣﻦ[ ﺷﻮي ﺗﺎ‬

‫آﺧﺮ زﻣﯿﻦ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ 8‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪا ﮐﻪ ﺗﺮا رﺳﺘﮕﺎري داد و ﻗﺪوس اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﭘﺎك‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺧﻮد را زﺑﻮن‪ 9‬ﮐﻨﺪ و‬
‫‪11‬‬
‫ﺧﻮار ﺷﺪه از ﺧﻠﻖ و از ﺑﻨﺪﮔﺎن و ﺳﺮوران اﻣﺎﻣﺎن‪] .‬و[ ﮔﻔﺖ در ﻫﻮﺷﻊ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺪي ﮐﺮدﻧﺪ و ﻋﺰّت‬

‫ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﻮاري ]و[ ذﻟﺖ ﮔﺮداﻧﯿﺪﻧﺪ‪ 12‬و ﻗﻮم ﻣﻦ ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﺧﻮردﻧﺪ و ﺑﻼﻫﺎ‪ 13‬و ﺳﺨﺘﯽﻫﺎ ]و[ دﺷﻮاريﻫﺎ ﺑﺮ ﺟﺎن ﺧﻮد‬

‫ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪14‬؛ و ﮔﻔﺖ در اﯾﻮب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا ﺑﺮ ﭼﺎﻧﻪ ]و[ دﻫﻦ زدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را در ﺧﺎﻧﻪي ﻗﯿﺎﻓﺎ‬

‫]ي‪ [24 :18 ،‬و آﻧﮕﻪ ﺣﻨﺎن ﻋﯿﺴﯽ را دﺳﺖ‪ 16‬ﺑﺴﺘﻪ در ﭘﯿﺶ ﻗﯿﺎﻓﺎ ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬س ]‪ [53 :14‬و ﻫﻤﻪي اﻣﺎﻣﺎن ]و[‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﭘﯿﺮان‪ 17‬آﻧﺠﺎ‪ 18‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ؛ و ﺷﻤﻌﻮن از دور در ﭘﯽ او ﻣﯽرﻓﺖ‪/ 19‬ﺑﺮگ‪ /303‬در ﺳﺮاي ﺑﺰرگ‬

‫]اﻣﺎﻣﺎن[‪ 20‬ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺖﮐﺎران و در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﮔﺮم ﻣﯽﺷﺪ م ]‪] [58 :26‬ﺑﺎ درواﻧﺎن[‪ 21‬ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ 22‬ﮐﻪ‬

‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻮﺷﻊ‪» :8 :4 ،‬ﮔﻨﺎه ﻗﻮم ﻣﺮا ﺧﻮراك ﺧﻮد‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و دل ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ ﻋﺼﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻤﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺰﻟﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮداﻧﯿﺪه اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﻼﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻧﻬﺎده اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻮب‪» :10 :16 ،‬دﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺸﻮدهاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮ رﺧﺴﺎر ﻣﻦ ﺑﻪ اﺳﺘﺤﻘﺎر زدهاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺮون«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ او«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ ﺑﺎﺳﺦ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زدي«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :19 :25‬ﺑﺮ دﺷﻤﻨﺎﻧﻢ ﻧﻈﺮ ﮐﻦ زﯾﺮا ﮐﻪ‬
‫ﺑﺴﯿﺎرﻧﺪ و ﺑﻪ ﮐﯿﻨﻪي ﺗﻠﺦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﯿﻨﻪ ﻣﯽورزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :6-7 :49 ،‬ﺗﻮ را ﻧﻮر اﻣﺖﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﮔﺮداﻧﯿﺪ و ﺗﺎ اﻗﺼﺎي زﻣﯿﻦ ﻧﺠﺎت ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫و‪‬ﻟﯽ و ﻗﺪوس اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮐﻪ ﻧﺰد ﻣﺮدم ﻣﺤ‪‬ﻘﺮ و ﻧﺰد‬
‫اﻣﺖﻫﺎ ﻣﮑﺮوه و ﺑﻨﺪهي ﺣﺎﮐﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬
‫دﯾﺪه ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﺳﺮوران ﺳﺠﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻪ اﻣﯿﻦ اﺳﺖ و ﻗﺪوس اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮐﻪ ﺗﻮ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﮐﻪ‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬زﺑﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 394‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺟﻮان از ﭘﺲ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻫﻨﻪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﯿﺰر‪ 1‬ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﻮد؛ دﺳﺖ ﺑﺮ وي ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬و او ﻣﯿﺰر را در دﺳﺖ‬
‫اﯾﺸﺎن ﮔﺬاﺷﺖ‪ 2‬و ﺑﺮﻫﻨﻪ ﮔﺮﯾﺨﺖ‪* .‬آن‪ 3‬ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺨﺖ ﻣﺮﻗﺲ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﭘﺲ ﻋﯿﺴﯽ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﺎرﯾﻪ ﻣﯽرﻓﺖ‪.4‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺨﺖ ﻣﺮﻗﺲ ﺑﻮد*‪.5‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ را ]ﮔﺮﻓﺘﻪ[‪ 6‬در ﺧﺎﻧﻪي‪ 7‬ﺣﻨﺎن‬

‫ي ]‪ [12 :18‬و آﻧﮕﻪ ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ]و[ ﭘﯿﺎدﮔﺎن ]و[ ﻋﻮاﻧﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻋﯿﺴﯽ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺴﺘﻨﺪ‪] ،8‬و[ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ او را‬

‫در ﭘﯿﺶ ﺣﻨﺎن آوردﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﭘﺪر زن ﻗﯿﺎﻓﺎ ﺑﻮد‪ ،‬آن ﮐﻪ آن ﺳﺎل ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬آن ﻗﯿﺎﻓﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ‬

‫واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﻋﻮض ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﺑﻤﯿﺮد‪ .‬و ﭼﻮن ﭘﯿﺶ ﺣﻨﺎن ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺎ‪ 9‬و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺷﺎﮔﺮدان در ﭘﯽ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ و آن ﺷﺎﮔﺮد‪ 10‬ﺑﺎ ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن آﺷﻨﺎ ﺑﻮد‪ .11‬ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ در ﺳﺮاي اﻧﺪر آﻣﺪ و ﺷﻤﻌﻮن از ﺑﯿﺮون در اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد و‬

‫آن ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻪ او را ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬او از ﺳﺮاي ﺑﻪ در آﻣﺪ ]و[ ﺑﺎ درﺑﺎن‪ 12‬ﮔﻔﺖ‪/ 13‬ﺑﺮگ‪] /302‬و[ ﺷﻤﻌﻮن را ﻧﯿﺰ‬
‫اﻧﺪرون ﺑﺮد‪ .14‬و ﺳﺮور‪ 15‬اﻣﺎﻣﺎن از ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ 16‬از ﺑﻬﺮ ﺷﺎﮔﺮدان او ]و[ از ﺑﻬﺮ ﺗﻌﻠﯿﻢ او‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ آن ﮐﻪ‬

‫ﺳﺨﻦﻫﺎي ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﻪ‪ 17‬ﺧﻠﻖ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ و در ﻫﺮ‪ 18‬وﻗﺘﯽ ﭘﻨﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽدادم‪ 19‬در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ]و[ در ﮐﻨﺸﺖ‪ ،‬آﻧﺠﺎ‬
‫‪22‬‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪي ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺟﻤﻊ‪ 20‬ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ و ﭼﯿﺰي ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮕﻔﺘﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺮا ﻣﯽﭘﺮﺳﯽ؟ از اﯾﺸﺎن ]ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ[‪ ،21‬ﺑﭙﺮس ]آﻧﭽﻪ[‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻢ! اﮐﻨﻮن‪ 23‬ﻫﻤﻪ اﯾﺸﺎن داﻧﻨﺪ آﻧﭽﻪ‪ 24‬ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪروان«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮده«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰرك«‪.‬‬
‫‪ + .16‬ﮐﻪ‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮﺟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻤﻦ زر«‪.‬؛ ﻣﯿﺰر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ دﺳﺘﺎر‪ ،‬ﻋﻤﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺷﺎل ﯾﺎ‬
‫دﺳﺘﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺳﺮﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ؛ در ﻋﺮﺑﯽ ﻣﺌﺰر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ازار و‬
‫ﭘﺎرﭼﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻤﺮ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﭼﻨﺎن‬
‫‪» .4‬ﺑﻪ ﻋﺎرﯾﻪ رﻓﺘﻦ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ رﻓﺘﻦ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﻪ از«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«؛ ﺻﻔﺎ ﯾﺎ ﮐﯿﻔﺎس ﻟﻘﺐ ﺷﻤﻌﻮن ﯾﺎ ﻧﺎم‬
‫او ﭘﯿﺶ از ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﮔﺮدان«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬او را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺧﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪393 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﺮا ﻫﻤﭽﻮ ﺷﯿﺮ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﮑﺎر اﺳﺘﻮار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻮ ﺷﯿﺮ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ در ﺑﯿﺸﻪي ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ‬
‫در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ اﻣﺎﻣﺎن و ﻏﻼﻣﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﺷﯿﺮ‪.‬‬

‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻮش ]ﻣﻠﮏ[‪ ،2‬ﻏﻼم ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن را]ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ[‪3‬؛ ي ]‪ [10 :18‬در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ‬

‫]ﺑﺴﺘﻪ[‪ 4‬ﺑﻮد‪] ،‬او را[‪ 5‬ﺑﺮﮐﺸﯿﺪ‪ 6‬از ﻧﯿﺎم ]و[ زد ﺑﺮ ﻏﻼم‪ 7‬ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن و ﮔﻮش‪ 8‬او را اﻧﺪاﺧﺖ‪ 9‬از ﺟﺎﻧﺐ راﺳﺖ و آن ]ﺑﻨﺪه[‪ 10‬را‬

‫ﻧﺎم‪ ،‬ﻣﻠﮏ ﺑﻮد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺸﯿﺮ را در ﻧﯿﺎم ]ﮐﻦ[‪] 11‬م‪ [52 :26 ،‬اﯾﻨﻬﺎ‪ 12‬ﮐﻪ‪ 13‬ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮوﻧﺪ‬

‫و ﯾﺎ ﻣﯽﭘﻨﺪاري ﮐﻪ ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ از ﭘﺪرم‪ 14‬ﺑﺨﻮاﻫﻢ اﯾﻦ زﻣﺎن‪ 15‬دوازده ]ﺗﻮﻣﺎن از[‪ 16‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ؟ و ﻟﯿﮑﻦ ﭼﻮن‬

‫ﮐﺘﺎبﻫﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /301‬ﺗﻤﺎم ﺷﻮد ]ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ[‪ 17‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺸﻮد‪ .‬ي ]‪ [11 :18‬ﻣﯽﺧﻮرم آن ﭘﯿﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻣﻦ داد‪ .‬ل‬

‫]‪ [51 :22‬و اﯾﻦﻫﺎ ﮔﻔﺖ‪] 18‬و[ ﻧﺰدﯾﮏ آن ﮔﻮشﺑﺮﯾﺪه رﻓﺖ‪ 19‬و ﮔﻮش او را ﺑﺮداﺷﺖ و ﺑﺮ ﺟﺎي‪ 20‬ﺧﻮد ﻧﻬﺎد ]و[ درﺳﺖ ﺷﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [55 :26‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻣﺪﯾﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮﻫﺎ و ﭼﻮبﻫﺎ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ دزدان روﻧﺪ؟ ]ل‪:22 ،‬‬

‫‪ [53‬و ﻧﻪ ﻣﻦ ]ﻫﻤﯿﺸﻪ[‪ 21‬ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﻮدم و در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﻮدم و ]ﻫﺮ روز[‪ 22‬در ﻫﯿﮑﻞ ﮐﻨﺸﺖ ]م‪ [55 :26 ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم و ﺗﻌﻠﯿﻢ‬
‫ﻣﯽدادم ]و[ ﻣﺮا ﻧﮕﺮﻓﺘﯿﺪ؟ و ﻟﯿﮏ از ﺑﻬﺮ ]آن[‪ 23‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان درﺳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ل ]‪ [53 :22‬و اﻻّ اﯾﻦ‬
‫‪27‬‬
‫اﺳﺖ وﻗﺖ‪ 24‬ﺷﻤﺎ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ .‬م ]‪ [56 :26‬و آﻧﮕﻪ ﺷﺎﮔﺮدان او را ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ 25‬و ﮔﺮﯾﺨﺘﻨﺪ‪ ،‬س ]‪ [51 :14‬و ﻟﯿﮏ‪ 26‬ﯾﮏ‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺖ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .1‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﻣﺮاﺛﯽ ارﻣﯿﺎ‪:5 ،‬‬
‫‪ 8‬آﻣﺪه اﺳﺖ؛ »ﻏﻼﻣﺎن ﺑﺮ ﻣﺎ ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﮐﺴﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ از دﺳﺖ اﯾﺸﺎن رﻫﺎﯾﯽ دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر ﮐﺸﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮش راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ«‪.‬‬
 ‫‪ / 392‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آﺧﺮ ]ﻧﻪ[‪ 1‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﻨﻢ؟ اﮔﺮ ﻣﺮا ﻣﯽﻃﻠﺒﯿﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ]را[ ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‬
‫‪2‬‬
‫آن ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﭙﺎردي‪ ،‬ﮔﻢ ﻧﮑﺮدم‪ .‬م ]‪ [49 :26‬ﯾﻬﻮدا آﻣﺪ ]ل‪] [47 :22 ،‬و[ در ﭘﯿﺶ‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ]ﺷﺪ[‪] 3‬م‪ [49 :26 ،‬و‪ 4‬او را ﺑﻮﺳﻪ ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺗﻮ‪ ،‬اي ﺑﺰرﮔﻮار ﻣﻦ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮ ﺗﻮ آﻧﭽﻪ ﺑﻮد‪،5‬‬

‫ﮐﺮدي و آﻣﺪي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /300‬ل‪ [48 :22] 6‬اي ﯾﻬﻮدا‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻮﺳﻪ‪ 7‬ﺳﻼم ﻣﯽدﻫﯽ و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ را ﻣﯽﺳﭙﺎري‪ .‬م ]‪ [50 :26‬و آن ﻗﻮم‬

‫ﭘﯿﺶ آﻣﺪﻧﺪ ]و[ دﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ]او را[‪ 8‬ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ل ]‪ [49 :22‬ﭼﻮن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺰﻧﯿﻢ؟‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﻪ[ ﻣﺸﻌﻞﻫﺎ و روﺷﻨﺎﯾﯽﻫﺎ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،9‬ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :10‬ﺑﮑﺮدﻧﺪ‪ 11‬از ﻗﻮ‪‬ت ﺗﺎ ﻗﻮ‪‬ت‪،‬‬

‫ﺧﺪا و‪ 12‬ﺧﺪاﯾﮕﺎن در ﺻﻬﯿﻮن آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد‪ .‬ﮔﺮداﮔﺮد او آﺗﺶ اﻓﺮوﺧﺘﻪ ]و[ ﭘﯿﺶ او ﺑﺎد ﺷﻮﺑﺎﯾﻨﺪه‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ او را‬

‫در ﻣﯿﺎن ﭼﺮاغﻫﺎ و ﻣﺸﻌﻞﻫﺎ ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪه‪ 13‬ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺎد ﺷﻮﺑﺎﯾﻨﺪه ﭘﺲ ]و[ ﭘﯿﺶ او ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ ﺑﺎز در‬

‫ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 14‬ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻟﺸﮑﺮ ]ﺑﺮ ﻣﻦ[‪ ،15‬ﮔﺮوه ﮔﺮوه در ﭘﺲ ]و[ ﭘﯿﺶ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ، 16‬دل ﻣﻦ از اﯾﺸﺎن ﻧﺘﺮﺳﺪ‪ .‬و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در‬
‫ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺮ ﺟﺎن ﻣﻦ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ ]ﻫﻢ[‪ 18‬آﻣﺪه اﻧﺪ و دﻫﻦ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 19‬و‬

‫ﻣﺮا ]ﺑﻪ ‪ 20‬در ﺑﺮدﻧﺪ و ﮔﺮد ﺑﺮ‪ 21‬ﮔﺮد ﻣﻦ ﺑﻪ اﺣﺘﯿﺎط ﺷﺪﻧﺪ و ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺮا از زﻣﯿﻦ ﺑﺮدارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :3 :27‬اﮔﺮ ﻟﺸﮑﺮي ﺑﺮ ﻣﻦ ﻓﺮود آﯾﺪ‪،‬‬
‫دﻟﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺮﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9-12 :17‬از روي ﺷﺮﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮا‬
‫ﺧﺮاب ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬از دﺷﻤﻨﺎن ﺟﺎﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺮا اﺣﺎﻃﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬دل‬
‫ﻓﺮﺑﻪ ﺧﻮد را ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺨﻨﺎن ﺗﮑﺒﺮآﻣﯿﺰ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻵن ﻗﺪمﻫﺎي ﻣﺎ را اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد را دوﺧﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬ﻣ‪‬ﺜﻞ او ﻣ‪‬ﺜﻞ ﺷﯿﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ در درﯾﺪن‬
‫ﺣﺮﯾﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻣﺜَﻞ ﺷﯿﺮ ژﯾﺎن ﮐﻪ در ﺑﯿﺸﻪي ﺧﻮد در ﮐﻤﯿﻦ‬
‫اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬دﺳﺖ‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪو«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘ ﻮﺳﺘﮫ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪ 2 :50‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪» :‬از ﺻﯿﻬﻮن ﮐﻪ ﮐﻤﺎل‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺪا ﺗﺠ‪‬ﻠﯽ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاي ﻣﺎ ﻣﯽآﯾﺪ و ﺳﮑﻮت‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬آﺗﺶ ﭘﯿﺶ روي او ﻣﯽﺑﻠﻌﺪ و ﻃﻮﻓﺎن ﺷﺪﯾﺪ‬
‫ﮔﺮداﮔﺮد وي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬آﺳﻤﺎن را از ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ و زﻣﯿﻦ را‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻗﻮم ﺧﻮد را داوري ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاء«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺠﯿﺪه«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪391 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دﯾﮕﺮ ]ﺑﺎ ﻣﻦ[‪ 1‬ﻧﺒﻮد و ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﮐﺮدم؛ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ‪ 2‬ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﯾﺎري دﻫﺪ و ﺑﺎزوي‪] 3‬ﻣﻦ[‪ 4‬ﻣﺮا رﺳﺘﮕﺎري ]داد[‪ 5‬و‬
‫ﺧﻼص ﮐﺮد‪ 6‬و اﯾﺸﺎن را ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪم ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‪ 7‬ﻣﻦ ]و[ ﺧﻮن اﯾﺸﺎن را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺘﻢ و رﺣﻤﺖ ﺧﺪا ﻣﺮا ﺑﻪ ﯾﺎد آورد و ﺧﺪا‬

‫را ﺷﮑﺮ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ‪ 8‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ]از[‪ 9‬ﺧﺪا زﻧﺪه ﺑﻮد و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﯽ ارادت او ﻧﺒﻮد ]از‬

‫آﻧﭽﻪ ﺑﻮد[‪.10‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺳﭙﺎردن ﯾﻬﻮدا ﻣﺴﯿﺢ را در دﺳﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫و آﻧﮕﻪ ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪] 11‬ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد و[‪ 12‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺮد‪ 13‬ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪ 14‬از ﻣﻌﺘﺰﻻن و اﻣﺎﻣﺎن ]و[‬ ‫ي ]‪[3 :18‬‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن‪] 15‬اﻣﺎﻣﺎن[‪ 16‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ]ﺑﺮد ﺑﺎ ﺧﻮد[‪ 17‬ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن ]و آﻧﺠﺎ آﻣﺪﻧﺪ[‪ 18‬ﺑﺎ ﭼﺮاغﻫﺎ ]و[ ﻣﺸﻌﻞﻫﺎ و ﺳﻼح م ]‪[47 :26‬‬

‫و ]در ﻣﯿﺎن آن ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﯾﻬﻮدا ﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از دوازده‪ ،‬درآﻣﺪ و ﺑﺎ وي ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر و در دﺳﺖ‬

‫اﯾﺸﺎن[‪ 19‬ﺷﻤﺸﯿﺮﻫﺎ‪] 20‬و دﺳﺘﻪ[‪ 21‬ﭼﻮب از‪] |22‬ﭘﯿﺶ[ ﺑﺰرﮔﺎن‪] 23‬و[ ﭘﯿﺮان و اﻣﺎﻣﺎن ]ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ[ ‪ .24‬و ﯾﻬﻮدا ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد در‬
‫ﻣﯿﺎن آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ]و ﻧﺸﺎن داد و[‪ 25‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ را‪ 26‬ﺑﻮس‪ 27‬ﮐﻨﻢ‪ ،‬او اﺳﺖ؛ او را ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ .‬ي ]‪ [4 :18‬و ﻋﯿﺴﯽ ﭼﻮن‬

‫دﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ 28‬ﺑﺮ وي آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬او ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ در آﻣﺪ‪ 29‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﻪ را‪ 30‬ﻣﯽﺟﻮﯾﯿﺪ‪31‬؟ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي را‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ‪ .‬ﯾﻬﻮدا ﺧﯿﺎﻧﺖﮔﺮ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ‪ ،‬واﭘﺲ ﮔﺸﺘﻨﺪ‬
‫]و[ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ را ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي را‪ .‬و‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺸﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬از‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰرﮔﻮاران«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬دﺳﺖ‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮﺳﻪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯿﺮا«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎز«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺑﻘﻮت ﺧﻮد ﺑﺮﺧﻮاﺳﺘﻢ و ﺑﺎز ﻣﺮا رﺳﺘﮕﺎري داد‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﺸﻢ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاء«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬را‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 390‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫را ﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن درﺳﺖ ﻧﮕﻪ دارد‪ ،1‬او ﻧﻤﯿﺮد و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻠﯿﺎ و اﺧﻨﻮخ ﻧﻤﺮدهاﻧﺪ‪2‬؛ راﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن ﻧﻤﺮد اﻻّ‬

‫ﺗﻦ اﯾﺸﺎن ﺗﺤﻠﻞ ﯾﺎﻓﺖ و ﺟﺎن اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﻣﺎﻧﺪ ﺑﻪ آن ﺻﻔﺖ و ﺑﻪ آن ﺷﯿﻮه ﮐﻪ در ﺗﻦ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻮد و در ﺻﻮرت‬

‫ر وﺣﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ؛ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن از ﺑﻬﺮ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ 3‬و از دﯾﺪار ﺧﻠﻖ ﭘﻮﺷﯿﺪه و ﻣﺤﺠﻮب‪ 4‬اﻧﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ‬

‫ﭘﺎﮐﺎن ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ .5‬اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ ]و[ ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ‪ ،6‬آن ﻧﻪ از ﺗﺮس ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﻮد ﭼﻨﺎن‪ 7‬ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫‪9‬‬
‫اﻣ‪‬ﺎ آن ﮐﻪ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻮد و از اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﺮس ﺑﺮ وي اﻓﺘﺎد و ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ]آن[‪ 8‬ﺗﻦ ﻗﺪﯾﻢ‬

‫ﺑﻮد ]و[ روﺣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻮد و ﺳﺨﻦ او ]و[ ﺟﻤﯿﻊ ﺣﺮﮐﺎت او ﺑﻪ ﺧﻮردن ]و[ آﺷﺎﻣﯿﺪن و ﺗﺮﺳﯿﺪن‬

‫ﻣﺤﺎﮐﺎت‪ 10‬آدم ﺑﻮد ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻮض ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ آن ﻟﻔﻆ ]و[ ﺑﻪ آن ﺣﺎل ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬و ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺎل آن‬

‫ﮐﺲ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‪ 11‬ﮐﻪ وﺻﻒ او ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد و ﭼﻮن ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪] 12‬ﺑﻮد[‪* ،13‬ﭘﺲ از ]اﯾﻦ[‪ 14‬ﺗﺮس ﻣﻘﺼﻮدش آن ﺑﻮد ﮐﻪ‬

‫ﺻﻔﺖ آدﻣﯽ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪ و ﻣﺮگ*‪ 15‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺿﻌﯿﻔﯽ ﺑﺮ ]ﺧﻠﻖ و[‪ 16‬اﺑﻠﯿﺲ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ و آﻧﮕﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺻﻔﺖ‬

‫ﺧﺪاﯾﯽ اﺳﺖ‪ 17‬ﻧﻪ‪ 18‬ﺻﻔﺖ آدﻣﯽ؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ زﯾﺮا اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /299‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻔﺖ‬
‫زودﺗﺮ‪ .19‬از آن ﮐﻪ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 20‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎزوي ]ﻣﻦ[‪ 21‬ﻣﺮا ﺧﻼص ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﺧﻮد ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ و ﮐﺴﯽ‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺪارد«‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬و ﻣﻘﺼﻮد ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮس اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن‬
‫ﺻﻔﺖ ادﻣﯽ ﺗﺎ ﻣﺮك و«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاﻫﯽ اﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .20‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪ 5 :63 ،‬ﺗﺎ ‪» :7‬و ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻢ و اﻋﺎﻧﺖ‬
‫ﮐﻨﻨﺪهاي ﻧﺒﻮد و ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻧﻤﻮدم زﯾﺮا دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻟﻬﺬا ﺑﺎزوي‬
‫ﻣﻦ ﻣﺮا ﻧﺠﺎت داد و ﺣﺪت ﺧﺸﻢ ﻣﻦ ﻣﺮا دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﻤﻮد؛ و ﻗﻮمﻫﺎ‬
‫را ﺑﻪ ﻏﻀﺐ ﺧﻮد ﭘﺎﯾﻤﺎل ﻧﻤﻮده‪ ،‬اﯾﺸﺎن را از ﺣﺪت ﺧﺸﻢ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻣﺴﺖ ﺳﺎﺧﺘﻢ و ﺧﻮن اﯾﺸﺎن را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺘﻢ‪ .‬اﺣﺴﺎنﻫﺎي‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺗﺴﺒﯿﺤﺎت ﺧﺪاوﻧﺪ را ذﮐﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻫﺮ‬
‫آﻧﭽﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ﺑﺎب اﯾﻠﯿ‪‬ﺎ اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب دوم ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‪» :11 :2 ،‬و‬
‫ﭼﻮن اﯾﺸﺎن ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻨﮏ اراﺑﻪي آﺗﺸﯿﻦ و‬
‫اﺳﺒﺎن آﺗﺸﯿﻦ اﯾﺸﺎن را از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺟﺪا ﮐﺮد و اﯾﻠﯿ‪‬ﺎ در ﮔﺮدﺑﺎد ﺑﻪ‬
‫آﺳﻤﺎن ﺻﻌﻮد ﻧﻤﻮد«؛ و در ﺑﺎب اﺧﻨﻮخ اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب‬
‫ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :24 :5 ،‬و ﺧﻨﻮخ ﺑﺎ ﺧﺪا راه ﻣﯽرﻓﺖ و ﻧﺎﯾﺎب ﺷﺪ‪ ،‬زﯾﺮا‬
‫ﺧﺪا او را ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻬﺠﻮب«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﯾﻦ ﺷﯿﻮه«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺗﺮﺳﯿﺪ و ﻟﺮزﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬اﺳﺖ و‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺤﺎﮐﻤﺎت و«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻧﻨﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪389 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺳﺘﺨﻦ ﻫﺎ‪ 1‬در رﻓﺖ و ﺧﻮاص‪ 2‬اﻧﺪام ﻣﻦ در ]درون[‪ 3‬ﻣﻦ ﻟﺮزﯾﺪ از ﺗﺮس ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﻢ در‪ 4‬روز اﻧﺪوه‬
‫ﻣﻦ‪. 5‬‬

‫ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :6‬ﺳﺨﻦﻫﺎي‪ 7‬ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺬﺷﺖ و ﺗﺮﺳﯿﺪن در ﻣﯿﺎن‪ 8‬اﻧﺪامﻫﺎي ﻣﻦ اﻧﺪرون رﻓﺖ و ﻣﺮگ ﺑﺮ ﻣﻦ‬

‫روا ﺷﺪ؛ و ﺑﺎز در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺴﯿﺎر‪ 9‬زﺑﻮن‪ 10‬و ﺧﻮار ﺷﺪم و ﮔﺮﯾﻨﺪه ﺷﺪم‪ 11‬از اﻧﺪوه دل ﻣﻦ‪] .12‬اﯾﻦ[‪ 13‬ﻫﻤﻪ ]و دو‬

‫ﺻﺪ ﭼﻨﺪان[‪ 14‬ﺑﺴﯿﺎر در‪ 15‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و ﺗﺮس‪* ،‬زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺸﻮد‪ ،16‬ﻧﻮﺷﺘﻪ آﻣﺪ‬

‫و ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬و ﺑﻌﻀﯽ ﮐﺴﺎن ]دﯾﮕﺮ[‪ 17‬در درون ﺧﻮد ﻧﭙﻨﺪارﻧﺪ‪/ 18‬ﺑﺮگ‪ /298‬ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 19‬از ﺿﻌﯿﻔﯽ‪ 20‬ﯾﺎ از ﻋﺎﺟﺰي ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫‪23‬‬
‫اﯾﻨﻬﺎ ﻣﯽﮔﻔﺖ*‪ .21‬و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪]» :‬اي ﭘﺪر[‪ ،22‬اﯾﻦ ﭘﯿﺎﻟﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺑﮕﺬرد از ﻣﻦ« از ﻋﺠﺰ ﻧﺒﻮد و ﻟﯿﮑﻦ ]ﺑﺎز[‬

‫اﯾﻦ ﺿﻌﻒ ﮐﻪ ﻧﻤﻮد‪ ،‬از ﺑﻬﺮ آن ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺻﻮرت او ]و[ ﻣﻌﻨﯽ ]او[‪ ،24‬ﺻﻔﺖ ﺣﺎل آدم و ﺟﻤﯿﻊ آدﻣﯿﺎن ﺑﻮد و ﺗﺮس ﻣﺮگ‬

‫ﺑﺮ ﻫﻤﻪ آدﻣﯿﺎن و ﺟﺎﻧﻮران روا اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ ]و[ ﺗﺮس ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﻔﺖ‪ 25‬آدﻣﯿﺎن ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ و ﻣﺤﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺮگ از ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪ‪ 26‬ﺑﮕﺬرد‪ 27‬ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 28‬راي ﻓﺎﺳﺪ ﺣﮑﯿﻤﺎن‪ 29‬و ﻣﻨﺠﻤﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ‪ 30‬ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ آدﻣﯽ ﺧﻮد‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﺘﯽ ﻫﺎ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻨﺪارﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺿﻌﯿﻒ«؛ در ف ‪» :1‬ﺿﻌﻒ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺖ ﺗﺎ ﺟﻮ اﯾﻦ ﺑﺸﻮد و ﻧﻮﺷﺘﻪ اﯾﺪ‬
‫ﮐﺴﺎن دﯾﮑﺮ در درون ﺧﻮد ﻧﺒﺪارﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ از ﺿﻌﻒ ﮐﻪ ﻧﻤﻮد ﯾﺎ‬
‫از ﻋﺠﺰ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺿﻌﻒ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮﺷﺘﻤﻨﺪي«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ + .28‬ﺑﻪ؛ در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﺣﮑﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺣﻮاس«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬س‬
‫‪ .6‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﭘﯿﺪا ﻧﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ در‬
‫ﻣﺰاﻣﯿﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ؛ از ﺟﻤﻠﻪ‪ :‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :4-5 :55‬دل ﻣﻦ در اﻧﺪروﻧﻢ‬
‫ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﺗﺮسﻫﺎي ﻣﻮت ﺑﺮ ﻣﻦ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮس و‬
‫ﻟﺮز ﺑﻪ ﻣﻦ در آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﺣﺸﺘﯽ ﻫﻮﻟﻨﺎك ﻣﺮا در ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ«؛‬
‫و ﻧﯿﺰ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :15-6 :88‬ﺗﺮسﻫﺎي ﺗﻮ را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺘﺤﯿﺮ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪهام‪ .‬ﺣﺪت ﺧﺸﻢ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺧﻮفﻫﺎي ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮ ﻣﺮا ﻫﻼك ﺳﺎﺧﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺳﺘﻤﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﻣﯿﺎن‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﮑﺒﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬زﺑﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :8 :38‬ﻣﻦ ﺑﯽ ﺣﺲ و ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮐﻮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﺪهام و از ﻓﻐﺎن دل ﺧﻮد ﻧﻌﺮه ﻣﯽزﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 388‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و در ﻧﻤﺎز ﺧﻮد ﮔﻔﺖ س ]‪ [35 :14‬ﻣﮕﺮ آن ﺳﺎﻋﺖ ا ز او ﺑﮕﺬرد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﭘﺪر ]اي ﭘﺪر[‪ ، 1‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‪،2‬‬
‫اﯾﻦ ﭘﯿﺎﻟﻪ را از ﻣﻦ ﺑﮕﺮدان و ارادت ﺧﻮد ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﻫﻢ و ا ﻻّ‪ 3‬ارادت ﺗﻮ‪ .‬م ] ‪ [40 :26‬آﻧﮕﻪ آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﺎﮔﺮدان ‪/‬ﺑﺮگ ‪/297‬‬

‫ﺧﻮد و اﯾﺸﺎن را ﺧﻔﺘﻪ دﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 4‬؟ آﮔﺎه ﺷﻮﯾﺪ و ﻧﻤﺎز ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ‬

‫در ﺑﻼ ﻧﻪ اﻓﺘﯿﺪ‪ 5‬؛ ﺟﺎن اﺳﺘﻮار ]و ﻣﺎﯾﻞ[‪ 6‬اﺳﺖ وﻟﯿﮑﻦ ﺗﻦ ﻧﺎﺗﻮان‪ 7‬اﺳﺖ‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر رﻓﺖ ]و[ ﻧﻤﺎز ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي‬

‫و ﭼﻮن ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪ‪،‬‬ ‫س ]‪[ 40 : 14‬‬ ‫ﭘﺪر‪ ،‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﯿﺎﻟﻪ از ﻣﻦ ﺑﮕﺬرد‪ ،‬ﺑﻠﯽ‪ ، 8‬او را ﺑﺨﻮرم ﺗﺎ ارادت ﺗﻮ ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫اﯾﺸﺎن را ﺧﻔﺘﻪ دﯾﺪ زﯾﺮا ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد از ﺧﻮاب‪ 9‬و ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ وي ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬م‪ [44 :26] 10‬و *اﯾﺸﺎن‬

‫را ﮔﺬاﺷﺖ رﻓﺖ و ﺑﺎر ﺳﯿﻢ ﺑﺎز*‪ 11‬ﻧﻤﺎز ﮐﺮد ]و[ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ا و‪‬ل ﺑﺎر ]ﮔﻔﺖ[‪ ،12‬ﮔﻔﺖ‪] .‬ل‪ [43 :22 ،‬ﺑﺪو‪ 13‬ﻓﺮﺷﺘﻪ‬

‫از آﺳﻤﺎن ﻧﻤﻮده ﺷﺪ و ﯾﺎري ﻣﯽ داد‪ .‬و ﭼﻮن ]ﺑﻪ[‪ 14‬ﺗﺮس ]و[ اﻧﺪوه ﻧﻤﺎز ﮐﺮد‪ ، 15‬اﺷﮏ او ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﻗﻄﺮهي‬

‫ﺧﻮن ]و[ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎد‪ .‬و از ﻧﻤﺎز ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺧﻮد[‪ 16‬و اﯾﺸﺎن را ]از ﻏﺼ‪‬ﻪ[‪ 17‬ﺧﻔﺘﻪ دﯾﺪ‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫]م‪ [45 :26 ،‬ﮔﻔﺖ‪ : 18‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﯿﺪ و ﺑﺨﺴﺒﯿﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم‪ 19‬رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﻮد در دﺳﺖ ]ﻗﻮم[‬
‫ﮔﻨﻬﮑﺎران‪ .‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ ﺗﺎ از اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي دﮔﺮ ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﻪ اﯾﻨﮏ رﺳﯿﺪ آن ﮐ ﻪ ﻣﺮا در دﺳﺖ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ آن ﮐﻪ ﻧﻤﺎز‪ 21‬ﻣﯽ ﮐﺮد و ﻣﯽ ﺗﺮﺳﯿﺪ؛ ﺧﺪا ﮔﻔﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن ﺣﺒﻘﻮق‪ 22‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ، 23‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻣﺮا ﺧﻮار اﻧﺪاﺧﺘﯽ و درون ﻣﻦ آﺷﻔﺘﻪ ﺷﺪ و از آواز آن‪ 24‬دو ﻟﺐ ﻣﻦ ﭘﺮ ﺑﯿﻢ ]و[ در درون ﻣﻦ‬

‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬م‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﮑﺎم«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﻗﻮﻣﯽ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﻤﺎم«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﯿﻘﻮق«‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺒﻘﻮق‪» :16 :3 ،‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪم اﺣﺸﺎﯾﻢ ﺑﻠﺮزﯾﺪﻧﺪ‬
‫و از آواز آن ﻟﺐﻫﺎﯾﻢ ﺑﺠﻨﺒﯿﺪ‪ ،‬و ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎﯾﻢ داﺧﻞ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻟﺮزﯾﺪم ﮐﻪ در روز ﺗﻨﮕﯽ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﯾﺎﺑﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آن ﮐﻪ ﻗﻮم را ذﻟﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺣﻤﻠﻪ‬
‫آورد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﺎز و«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﻤﺎز«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺿﻌﯿﻒ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻐﻨﻮدن«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬س«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎﻧﺮا ﺑﺮ ان ﻗﺮار رﻫﺎ ﮐﺮد و‬
‫ﺳﯿﻮم ﺑﺎر دﯾﮑﺮ ﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪387 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﺗﺮا ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و اﯾﺸﺎ ن داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]ﺗﻮ[‪ 1‬ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎدي‪ .‬ﻧﺎم ﺗﻮ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن آﻣﻮزوﻧﯿﺪم و ﺑﯿﺎﻣﻮزوﻧﻢ‪.2‬‬
‫آن ]دوﺳﺘﯽ[‪ 3‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي در اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻦ در اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ]و[ ﺗﻀﺮّع او‬

‫‪5‬‬
‫و ﺑﯿﺮون آﻣﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﺎدت او ﺑﻮد ]و[ رﻓﺖ در ﮐﻮه زﯾﺘﻮن و ﺷﺎﮔﺮدان ]او[‪ 4‬در ﻫﻤﺮاه‬ ‫ل ]‪[ 39 : 22‬‬

‫او‪ .‬ﭼﻮن ]در[‪ 6‬آن ﺟﺎﯾﮕﻪ رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ 7‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻤﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪ 8‬ﺗﺎ در ﺳﺨﺘﯽﻫﺎ ﻧﻪ اﻓﺘﯿﺪ‪ .‬و او از اﯾﺸﺎن ﺟﺪا ﺷﺪ‬

‫اﯾﻦ‬ ‫]م‪[ 39 : 26 ،‬‬ ‫و‪ 9‬ﻗﺪر‪ 10‬ﯾﮏ‪ 11‬ﺳﻨﮓ ﭘﺮﺗﺎو‪] ، 12‬و[ زاﻧﻮ زد و ﻧﻤﺎز ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﭘﺪر‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ‬
‫‪16‬‬
‫و از آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺑﺎ ﺣﻮارﯾﻮن‪] 14‬ﺧﻮد[‪ 15‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و آﻣﺪ در ﺳﻮي ﺳﯿﻠﮕﺎه‬ ‫ي ] ‪[1 : 18‬‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‪ 13‬از ﻣﻦ ﺑﮕﺬرد‪.‬‬

‫ﻗﺪرون س ]‪ [32 :14‬ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﮔﺘﺴﻤﺎﻧﯽ‪] 17‬ﺑﻮد[‪ ،‬ي ]‪ [1 :18‬ﺟﺎﯾﯽ‪ 18‬ﮐﻪ ا و‪‬ل ﺑﺎﻏﭽﻪ ﺑﻮد و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﺎﻫﯽ‪ 19‬ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫ﺧﻮد ﻣﯽ رﻓﺖ آﻧﺠﺎ‪ .‬و ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ ]ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮔﺮ آن ﺟﺎﯾﮕﻪ را[‪ 20‬ﻣﯽ داﻧﺴﺖ ]زﯾﺮا ﺑﺴﯽ وﻗﺖ ﻫﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎز ﮐﻨﻢ‪ .‬و ﺑﺎ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﯽ ﻧﺸﺴﺖ[‪] .21‬س‪[ 32 :14 ،‬‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد آﻧﺠﺎ‬

‫ﺑﺮد ﺻﻔﺎ و ﯾﻌﻘﻮب و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ را و آﻏﺎز ﮐﺮد ﺑﻪ اﻧﻘﺒﺎض‪] 22‬و[ اﻧﺪوه؛ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬م ]‪ [38 :26‬ﺟﺎن ﻣﻦ ﮔﺮم‬

‫ﺷﺪ و ﺗﺮس ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺎ ﻏﺎﯾﺖ ﻣﺮگ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪ؛ س ]‪ [34 :14‬ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ‪ 23‬اﯾﻨﺠﺎ‪ 24‬اﻧﺪﮐﯽ و ﻣﺮا ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻮﯾﺪ م ]‪ [38 :26‬و ﺑﺎ‬

‫ﻣﻦ ]س‪ [34 :14 ،‬ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 25‬و اﻧﺪﮐﯽ‪ 26‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ‪ 27‬و ﺑﺮ زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎد ]م‪ [39 :26 ،‬ﺑﺮ روي ]ﺧﻮد و[‪ 28‬ﺳﺠﻮد ﮐﺮد‬

‫‪ .16‬ﺳﯿﻠﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺴﯿﻞ و وادي و آﺑﮑﻨﺪ رود؛ در ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎ دره آﻣﺪه‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺳﯿﻠﮕﺎه دﻗﯿﻖﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﻤﺎﺋﯽ و«؛ در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﻤﺎﻧﯽ«؛‬
‫ﻣﻘﺼﻮد ﺑﺎغ ﺟﺘﺴﯿﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺎه ﮐﺎه«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺂن ﻓﯿﺎص«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﺸﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬س‬
‫‪ + .26‬ﻣﺎﻧﺪ‬
‫‪ + .27‬م‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﻮﺧﺘﻢ و ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﻢ«؛ در ب‪» :‬ﺳﭙﺎردم و ﻣﯽ‬
‫ﺳﭙﺎرم«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎوﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻘﺪار«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«‪.‬‬
‫‪ + .12‬را‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﻟﻪ«؛ در ب‪» :‬ﺳﺎﻏﺮ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺎﮐﺮدان«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 386‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﺸﺎن را از ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ در آري اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 1‬از ﺷﺮ‪ 2‬آﻧﺎن را ﻧﮕﺎه داري‪ ،‬و ]از ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺸﺪﻧﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻦ از ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺸﺪم[‪3‬؛‬
‫]ﭘﺪر[‪ ،4‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ]ﺗﻮ اﯾﺸﺎن را[‪ 5‬ﭘﺎك ﺑﺪار‪] 6‬ﮐﻪ ﺳﺨﻦ[‪ 7‬ﺗﻮ ﺣﻖّ اﺳﺖ‪.8‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ‪ :‬ﺳﭙﺎرش ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫]ي‪ [18 :17 ،‬آن ﭼﻨﺎن ]ﮐﻪ[‪ 9‬ﻣﺮا ﭘﯿﺶ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎدي‪ ،10‬ﻣﻦ ﻧﯿﺰ اﯾﺸﺎن را ﭘﯿﺶ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ‪ .‬و ﺑﺮ دﻫﻦ اﯾﺸﺎن ﻣﻦ‬

‫ﺧﻮد را ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س دارم ﺗﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [20 :17 ،‬و ﻧﻪ ﺑﺮ روي‪ 11‬اﯾﺸﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ اﻻّ ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ 12‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ آﻧﺎن‪.‬‬

‫ﻫﻤﻪ‪ 13‬ﯾﮑﯽ ﺑﺸﻮﻧﺪ *و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اي ﭘﺪر ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﻨﯽ‪ 14‬و ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ ، 15‬اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﻦ ﯾﮑﯽ ﺷﻮﻧﺪ*‪ 16‬ﺗﺎ‪ 17‬ﻋﺎﻟﻢ اﯾﻤﺎن‬

‫آورﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎدي‪ .‬و ]ﻣﻦ[‪ 18‬از ﻋﻈﻤﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن دادم ﺗﺎ ﯾﮑﯽ ﺷﻮﻧﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺎ ﯾﮑﯽ‬

‫ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن و ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺎ‪] 19‬ﺑﻪ[‪ 20‬ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﯾﺎري دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ]ﺗﻮ[‪ 21‬ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎدي و ﻣﻦ دوﺳﺖ‬
‫داﺷﺘﻢ اﯾﺸﺎن را‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺮا دوﺳﺖ داﺷﺘﯽ‪ .‬اي ﭘﺪر‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﺪﻫﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /296‬ﺗﺎ ﻣﻦ و اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪] .‬و ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ[‪] 22‬ﻧﮕﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،‬ﺑﺎﺷﻨﺪ[‪ 23‬زﯾﺮا زودﺗﺮ‪] 24‬از[‪ 25‬آﻓﺮﯾﺪن ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺮا دوﺳﺖ داﺷﺘﯽ‪ .‬ﭘﺪر ﻋﺎﻟﻢ ]و[‪ 26‬ﻋﺎدل‪ ،‬اﯾﺸﺎن‬

‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ اﯾﻦ ﺑﺎب ﺑﻮد‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎن ﺗﺎ«‪.‬‬
‫و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪاري«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻘ ﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬زود«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ب‪» :‬ﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪385 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺳﺘﻮده داﺷﺘﻢ در زﻣﯿﻦ و آن ﮐﺮدارﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮدي‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﮐﺮدم‪ .‬و اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺮا ﺳﺘﻮده داري‪] 1‬اي ﭘﺪر[‪ 2‬ﭘﯿﺶ‬
‫ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺗﻤﺠﯿﺪ‪ 3‬ﮐﻪ از ﻗﺪﯾﻢ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ داﺷﺘﻢ‪ ،‬زودﺗﺮ‪ 4‬از آن ﮐﻪ ﮔﯿﺘﯽ ﺷﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [6 :17 ،‬ﻧﺎم ﺗﺮا ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﻮم دادم‪ 5‬آﻧﺎن‪ 6‬ﮐﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،‬از آن ﺗﻮ اﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﻦ دادي ]و[ ﺳﺨﻦ‬

‫ﺗﺮا ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻨﺪ‪* .‬و اﯾﻦ دم داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،7‬از ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،8‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫دادم و اﯾﺸﺎن آن را ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ‪ 9‬آن را ]و[ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ داﻧﺴﺘﻨﺪ*‪ 10‬ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪم و ﺑﺎور داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺮا‬

‫ﻓﺮﺳﺘﺎدي‪ .‬و ﻣﻦ از ﺑﻬﺮ آﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﻋﺎﻟﻢ اﻻّ ﺑﻬﺮ آﻧﺎن ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي و از آن ﺗﻮ اﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‬

‫و از آن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬از آن ﺗﻮ اﺳﺖ ]و[‪/ 11‬ﺑﺮگ‪ /295‬آﻧﭽﻪ از آن ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬از آن ﻣﻦ اﺳﺖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺳﺘﻮده ﺷﻮم‪ .‬از اﯾﻦ‬

‫ﺳﺎﻋﺖ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﻢ و آﻧﺎن در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 12‬و ﻣﻦ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﻢ‪ .‬اي ﭘﺪر ]ﭘﺎك[‪ ،13‬آﻧﺎن را‪ 14‬ﻧﮕﺎه دار ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي ﺗﺎ ﯾﮑﯽ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،15‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﻣﺎ ﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬و ﭼﻮن ﺑﺎ اﯾﺸﺎن در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮدم‪] ،16‬ﻣﻦ[‪ 17‬اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫‪21‬‬
‫ﺗﻮ ﻧﮕﺎه ﻣﯽداﺷﺘﻢ‪18‬؛ ]اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ دادي‪ ،‬ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻢ[‪ 19‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮔﻢ ﻧﺸﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻓﺮزﻧﺪ‪ 20‬ﻫﻼك‬
‫ﺗﺎ ﮐﺘﺎب ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪.22‬‬

‫و اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﻢ و اﯾﻨﻬﺎ را در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺗﺎ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ در اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﮐﻤﺎل ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬و ﺳﺨﻦ ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﻦ‬

‫ﺑﻪ اﯾﺸﺎن دادم و ﻋﺎﻟﻢ اﯾﺸﺎن را دﺷﻤﻦ ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻦ از ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬و ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﯾﻢ و«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و اﯾﻦ‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﺳﭽﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬ﮐﻪ‬ ‫‪ + .5‬و‬

‫‪ + .21‬ﺷﻮد؛ در ب‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪ ﺗﺒﺎﻫﯽ«؛ در ع‪» :‬اﺑﻦ اﻟﻬﻼك«؛ در ﻧﺴﺨﻪ‪-‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ي ﻫﯿﻞ )چ دوم(‪:‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬دادﻧﺪ و«‪.‬‬

‫”‪“the son of perdition‬‬ ‫‪ + .8‬و‬

‫‪ .22‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9 :41‬و آن دوﺳﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ‬ ‫‪ + .9‬و‬

‫او اﻋﺘﻤﺎد ﻣﯽداﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﺎن ﻣﺮا ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،‬ﭘﺎﺷﻨﻪي ﺧﻮد را ﺑﺮ‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻣﯿﺎن دو * ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد«؛ و ﻧﯿﺰ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ :18 :13 ،‬درﺑﺎرهي ﺟﻤﯿﻊ ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ؛ ﻣﻦ آﻧﺎﻧﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهام ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ ﺗﺎ ﮐﺘﺎب‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،‬ﭘﺎﺷﻨﻪي ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮده اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫‪ + .14‬ﭘﺎك‬

‫‪ + .15‬و‬
 ‫‪ / 384‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﺪر‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬اﯾﻨﮏ[‪ 1‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ آﺷﮑﺎرا‪ 2‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ]و[ ﺑﻪ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﯽ‪ .‬و اﻣ‪‬ﺎ ]اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ[‪ 3‬ﻣﯽداﻧﯿﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ‪ 4‬ﭼﯿﺰي ﻣﯽداﻧﯽ و ﻣﺤﺘﺎج ﻧﯿﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ از ﺗﻮ ﺑﭙﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ اﯾﻤﺎن آوردﯾﻢ ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﭘﺪر آﻣﺪي‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‬

‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎور ﻣﯽدارﯾﺪ‪ 5‬ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ اﯾﻨﮏ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 6‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﻮﯾﺪ‪ 7‬ﻫﺮ ﯾﮑﯽ در وﻻﯾﺖ‬

‫ﺧﻮد و ﻣﺮا ﺗﻨﻬﺎ ﺑﮕﺬارﯾﺪ و اﻻّ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎﻧﻢ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﺎ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .8‬اﯾﻨﻬﺎ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺸﻮد ﻓﯿﺮوزي از ﻣﻦ ]و[‬

‫در ﻋﺎﻟﻢ‪ 9‬دﺷﻮاري وﻟﯿﮑﻦ‪ 10‬درﯾﺎﺑﯿﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /294‬ﮐﻪ ﻣﻨﻢ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ را ﻇﻔﺮ ﯾﺎﻓﺘﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ‪ 11‬و اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ و ﺑﺮوم ﭘﯿﺶ ﭘﺪر‪ :12‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،13‬از ﺑﻬﺮ آن ﺳﻪ روز اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ رﻓﺖ و ]او را[ دﻓﻦ ﮐﺮدﻧﺪ‪] 14‬و[ اﯾﺸﺎن‪ 15‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،16‬از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ 17‬از ﮔﻮر ]و ﺧﻮد را[‪ 18‬ﺳﻪ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﻮد ]و[‬

‫آﻧﮕﻪ در آﺳﻤﺎن رﻓﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬دﻋﺎﯾﯽ ﮐﻪ او از‪ 19‬ﺑﻬﺮ ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﺮد‬

‫]ي‪ [1 :17 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ و دﺳﺖ ﺑﺮداﺷﺖ ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺪر‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ رﺳﯿﺪ؛ ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را‬

‫ﺳﺘﻮده ﮐﻦ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﺗﺮا ﺳﺘﻮده دارد‪ .‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﻪ او دادي‪ 20‬ﺑﺮ ]ﻫﺮ[‪ 21‬ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﮐﻪ ﺑﻪ او دادي‪ ،22‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬

‫ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﻪ او دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺪا ﺑﺤﻘﯿﻘﺖ و ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﯾﺸﻮع ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ .23‬ﻣﻦ ﺗﺮا‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﺪ«‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬اﮐﻨﺪه ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻮﯾﺪا«‪.‬‬
‫‪ + .15‬را‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬از‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ + .8‬ﮐﻪ‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪرم«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪383 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از اﯾﻦ ﻣﺎﻧﺪﯾﺪ‪ 1‬ﮐﻪ ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 2‬ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ و اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ؟ و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 3‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﮕﺮﯾﯿﺪ‪ 4‬و ﺧﻠﻖ ﺑﺨﻨﺪﻧﺪ؛ و اﻧﺪوﻫﻨﺎك ﺷﻮﯾﺪ و اﻻّ اﻧﺪوه ﺷﻤﺎ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﺸﻮد‪ .‬و زن ]آﺑﺴﺘﻦ او را[‪ 5‬روز‬

‫زاﯾﻨﺪن‪ 6‬ﺳﺨﺖ دﺷﻮار ﻣﯽ آﯾﺪ و ﭼﻮن ﭘﺴﺮ ﺑﺰاﯾﺪ‪ ،‬آن دردﻫﺎ *ﻫﻤﻪ از ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺮود و ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪ*‪] 7‬ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﭘﺴﺮ‬

‫زاﯾﯿﺪ[‪ .8‬و ﺷﻤﺎ را ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﺨﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ 9‬و ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ ،‬دل ﺷﻤﺎ ﺷﺎد ﺷﻮد و ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ]ﺷﻤﺎ[‪ 10‬ﮐﻪ‬

‫از ﺷﻤﺎ ﮐﺴﯽ او را ﻧﺘﻮاﻧﺪ‪ 11‬اﺳﺘﺎﻧﺪ‪ .12‬و در آن روز از ﻣﻦ ﭼﯿﺰي ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ 13‬ﭘﺮﺳﯿﺪن و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 14‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ از ﭘﺪرم‪ 15‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ‪] 16‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ[‪ ،17‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬و ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ از ﻣﻦ ﭼﯿﺰي ﻧﺨﻮاﺳﺘﯿﺪ‪ ،18‬ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‬

‫]و[ ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ و ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﺎل ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [25 :16 ،‬و اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ و ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ]ﺑﻪ[‪ 19‬ﻣﺜﻞﻫﺎ ﻧﮕﻮﯾﻢ‪ 20‬و اﻻّ روﺷﻦ ]و[ ﻫﻮﯾﺪا ]و[‬

‫آﺷﮑﺎرا ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ]از ﭘﺪر[‪] ،21‬در آن روز ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ[‪ 22‬و ]ﻧﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ[‪ 23‬ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﻢ‪ 24‬از ﭘﺪر ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ ﻣﯽدارد‪ 25‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺮا دوﺳﺖ داﺷﺘﯿﺪ و ﺑﺎور داﺷﺘﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ از ﭘﺪر ﭘﯿﺪا ﺷﺪم‪ .‬و از ]ﭘﯿﺶ[‪ 26‬ﭘﺪر ﺑﻪ در آﻣﺪم ]و[ در ﻋﺎﻟﻢ آﻣﺪم و اﮐﻨﻮن‪ 27‬ﻋﺎﻟﻢ را ﺑﮕﺬارم‪] 28‬و[ ﺑﺮوم در ﭘﯿﺶ‬

‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء اﯾﻦ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺎ ﻫﺪﯾﮑﺮ«؛ در ب‪» :‬ﺑﺮاي‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺜﻞ ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺨﻮاﻫﻢ«؛ اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ب‪» :‬در آن روز‬
‫ﮐﻪ ﺑﻨﺎم ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ و ﻧﻤﯽ ﮐﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﻦ از ﭘﺪر‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻢ«؛ در ع‪» :‬ﻓﯽ ذﻟﮏ اﻟﯿﻮم اﻟﺬي ﺗﺴﺄﻟﻮن ﺑﺎﺳﻤﯽ و ﻻ اﻗﻮل‬
‫ﻟﮑﻢ اﻧﯽ اﻟﺘﻤﺲ ﻣﻦ اﻻب ﺑﺴﺒﺒﮑﻢ«؛ در ﻧﺴﺨﻪي ﻫﯿﻞ )چ دوم(‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﯾﻦ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ ﻣﯽ ﺟﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺮ ﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬زا ﯿﺪن را روز«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎد ﻧﯿﺎورد از ﺑﻬﺮ ﺷﺎدي«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﻮار ﻣﯽ اﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪“In that day ye shall ask in my name: and I say not‬‬

‫‪ + .11‬آن را‬

‫‪unto you that I will pray the Father for you”.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺘﺎد«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ ﺑﺎر«‪.‬‬ ‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﻨﻢ«‪.‬‬ ‫‪ + .16‬ﺑﺸﻮد‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 382‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ي‪ [5 :16 ،‬و‪ 1‬ﻣﻦ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﯽروم ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﺧﻮد‪ 2‬و از ﺷﻤﺎ ﮐﺴﯽ‪] 3‬از ﻣﻦ[ ﻧﭙﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺠﺎ ﻣﯽروي؟‬
‫‪6‬‬
‫اﻻّ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪] 4‬و[ آﻣﺪ اﻧﺪوه و دل ﺷﻤﺎ را ﭘﺮ ﮐﺮد‪ .‬و ﻟﯿﮏ‪ 5‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ]راﺳﺖ ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﺷﺎﯾﺪ و[‬

‫ﻣﯽﺑﺮازد ﮐﻪ ]ﻣﻦ[‪ 7‬ﺑﺮوم و اﮔﺮ ]ﻣﻦ[‪ 8‬ﻧﺮوم ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ ﭘﯿﺶ ]ﺷﻤﺎ[‪ 9‬ﻧﯿﺎﯾﺪ‪ .‬و ]ﭼﻮن[‪ 10‬ﻣﻦ ﺑﺮوم‪] ،‬آن را ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ[‪ 11‬ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬

‫]و ﭼﻮن آن[‪ 12‬ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،13‬ﺧﻠﻖ را ﺑﺮ ﮔﻨﺎه ﺗﻮﺑﯿﺦ‪] 14‬و[ ﻧﮑﻮﻫﺶ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،15‬ﺑﺮ ﮔﻨﺎه ]و[ ﺑﺮ راﺳﺘﯽ ]و[ ﺑﺮ داوري؛ ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺎه ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻦ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﻧﺪ‪ ،‬و از ﺑﻬﺮ راﺳﺘﯽ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ﭘﺪرم ﻣﯽروم و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ‪] ،16‬از ﺑﺮاي ﺣﮑﻮﻣﺖ زﯾﺮا ﺳﺮوران‬

‫اﯾﻦ ﺧﻠﻖ در ﺷﻨﻮاﻧﺪه اﺳﺖ[‪.17‬‬

‫]ي‪ [12 :16 ،‬و ]دﯾﮕﺮ[ ﺑﺴﯿﺎر دارم ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻨﯽ[‪ 18‬اﻻّ ﮐﻪ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ﯾﺎد ﮔﯿﺮﯾﺪ‪ 19‬و ﭼﻮن روح ﺣﻖّ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ‬

‫ﺗﯿﻤﺎرﮐﻨﻨﺪهي ﺷﻤﺎ و *از ﻫﺮ راﺳﺘﯽ ﺑﮕﻮﯾﺪ اﻻّ از اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد ﻧﮕﻮﯾﺪ و ﻟﯿﮑﻦ ﮐﻪ*‪ 20‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺸﻨﻮد آن را ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻮﯾﺪ‪ .‬و او ﻣﺮا ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﺪ ]زﯾﺮا از ﻣﻦ ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دﻫﺪ و ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ[‪ .21‬و اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا‬

‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ 22‬و اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﺮوم ﭘﯿﺶ ﭘﺪر‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان‪ 23‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ]ﺑﻪ ﻣﺎ[‪ 24‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
‫‪25‬‬
‫اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ و اﻧﺪك وﻗﺖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﯽروم ﭘﯿﺶ ﭘﺪر‪] .‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ اﻧﺪك ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؟[‬

‫و ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ‪]26‬ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ[‪ .27‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /293‬داﻧﺴﺖ‪ 28‬ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪن‪] .‬ﺑﺪﯾﺸﺎن[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬

‫اﻟﺤﮑﻢ ﺑﺄن ارﮐﻮن ﻫﺬا اﻟﻌﺎﻟﻢ ﻫﻮ ﻣﺪاﯾﻦ«؛ در ﻧﺴﺨﻪي ﻫﯿﻞ )چ‬ ‫‪ + .1‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫دوم( آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻦ«‪.‬‬

‫‪“because the prince of this world is judged”.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺲ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ را در ﻫﺮ راﺳﺘﯽ ﻧﮑﻮﯾﺪ از‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد اﻻ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬ﻣﺮا‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯿﺪاﻧﻢ«‪.‬‬ ‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﯾﺎﻓﺖ«‪.‬‬ ‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ك‪» :‬اﻣﺎ ﺑﺮ داوري از‬
‫آن رو ﮐﻪ ﺑﺮ رﺋﯿﺲ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺣﮑﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ«؛ در ع‪» :‬و ﻋﻠﯽ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪381 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻧﺎم ﻣﻦ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي‪ 1‬ﻣﺮا ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﻦ ﻧﻤﯽآﻣﺪه ﺑﻮدم‪] 2‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ‪ ،3‬اﯾﺸﺎن را اﯾﻦ‬

‫ﮔﻨﺎه ﻧﻤﯽﺑﻮد؛ و اﮐﻨﻮن ﭼﻮن دﯾﺪﻧﺪ و ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺧﻮد دﮔﺮ ﻫﯿﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﮑﺸﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎن‪ 4‬ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫]ي‪ [23 :15 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا دﺷﻤﻦ دارد‪ ،‬ﭘﺪرم را دﺷﻤﻦ دارد‪ .‬و ﻣﻦ اﮔﺮ ﮐﺮدارﻫﺎ در ﻧﻈﺮ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﯽﮐﺮدم‬

‫]ﮐﻪ[ ﻫﺮﮔﺰ آن‪/ 5‬ﺑﺮگ‪ /292‬ﭼﻨﺎن ﮐﺮدار ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﮑﺮد‪ ،6‬اﯾﺸﺎن را ﮔﻨﺎه ﻧﻤﯽﺑﻮد‪ .‬اﮐﻨﻮن ﻣﺮا دﯾﺪﻧﺪ و از ﻣﻦ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و‬

‫ﻣﺮا و ﭘﺪر را دﺷﻤﻦ ﺷﺪﻧﺪ *]ي‪ [25 :15 ،‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ 7‬آن ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ در ﻧﺎﻣﻮس اﯾﺸﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺮا دﺷﻤﻦ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ*‪.9‬‬

‫]ي‪ [26 :15 ،‬و آن وﻗﺖ ﮐﻪ ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ ﮐﻪ در‪ 10‬ﭘﯿﺶ ﭘﺪر اﺳﺖ؛ ]روح[‪ 11‬ﺣﻘﯿﻘﺖ‪] 12‬ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ‬

‫ﭘﺪر ﺑﻪ در آﯾﺪ[‪ ،13‬او از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﺪ‪ .‬و ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﯿﺪ ﮐﻪ از او‪‬ل ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮدﯾﺪ‪.‬‬
‫]ي‪ [1 :16 ،‬و ﻣﻦ اﯾﻨﻬﺎ‪ 14‬را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ 15‬ﺗﺎ ﭘﺮﯾﺸﺎن ﻧﺸﻮﯾﺪ‪ .‬و ﺷﻤﺎ را از ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎي ]اﯾﺸﺎن[‪ 16‬ﺑﻪ در‬
‫‪20‬‬
‫اﻧﺪازﻧﺪ و ﺑﯿﺎﯾﺪ زﻣﺎﻧﯽ‪ 17‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﮑﺸﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ 18‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و اﯾﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ‪ 19‬ﺑﮑﻨﻨﺪ ]زﯾﺮا[‬

‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﭘﺪرم را ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ 21‬و ﻧﻪ ﻣﺮا‪] .‬ي‪ [4 :16 ،‬و اﯾﻨﻬﺎ ﮐﻪ ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 22‬ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد آرﯾﺪ‪ 23‬ﮐﻪ ]ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﮔﻔﺘﻢ[‪] 24‬و از ﻗﺪﯾﻢ اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﮕﻔﺘﻢ ﺑﺮاي آن ﮐﻪ[‪ 25‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﻮدم‪.‬‬

‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻘﯿﻘﺘﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻗﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮده«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬دارﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺎﻣﺪه ﺑﻮدم«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ + .4‬ﮐﺮده و‬
‫‪ + .5‬و آن‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :19 :35‬ﺗﺎ آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺳﺒﺐ دﺷﻤﻦ ﻣﻦ‬
‫اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﻓﺨﺮ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬و آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﯽ ﺳﺒﺐ ﺑﻐﺾ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻤﮏ ﻧﺰﻧﻨﺪ«؛ و ﻧﯿﺰﻣﺰﻣﻮر ‪» :4 :69‬آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺳﺒﺐ از‬
‫ﻣﻦ ﻧﻔﺮت دارﻧﺪ‪ ،‬از ﻣﻮيﻫﺎي ﺳﺮم زﯾﺎده اﻧﺪ و دﺷﻤﻨﺎن ﻧﺎﺣﻖ ﻣﻦ‬
‫ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﻫﻼﮐﺖ ﻣﻦ دارﻧﺪ‪ ،‬زورآورﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ آﻧﭽﻪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم‪،‬‬
‫رد ﮐﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ ﺑﻮد؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و‬
‫ف ‪ 2‬ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
 ‫‪ / 380‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺸﻮﯾﺪ[‪] 1‬در دوﺳﺘﯽ ﻣﻦ‪ 2[.‬و اﮔﺮ ﺳﭙﺎرش ﻣﻦ ﻧﮕﺎه دارﯾﺪ‪ ،‬در دوﺳﺘﯽ ﻣﻦ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺸﻮﯾﺪ‪ ،3‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺪر را‪ 4‬ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /291‬و در دوﺳﺘﯽ او ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﺷﻮم‪ .‬و اﯾﻦ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‬

‫ﺗﺎ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺪا‪ 5‬ﺷﻮد و ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ دو‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ از ﺑﺮاي ﻣﺤﺒﺖ‬

‫]ي‪ [12 :15 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ ﺗﺎ ﻫﻤﺪﮔﺮ را دوﺳﺖ دارﯾﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ‪.‬‬

‫و از اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﺳﺘﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺧﻮد را ﻓﺪاي‪ 6‬ﯾﺎران ﺧﻮد ﮐﻨﺪ‪ .7‬و ﺷﻤﺎ دوﺳﺘﺎن ﻣﻦ اﯾﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﮑﻨﯿﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫‪10‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﺳﭙﺎردم‪ .‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‪ 8‬ﺷﻤﺎ را ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻧﺨﻮاﻧﻢ زﯾﺮا ﺑﻨﺪه ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ]ﺧﻮد[‪ 9‬ﭼﻪ ﮐﻨﺪ؛ و اﮐﻨﻮن ﺷﻤﺎ دوﺳﺖ‬

‫ﺧﻮاﻧﺪم و ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ از ﭘﺪر ﺷﻨﯿﺪهام‪ ،11‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دادم‪ .‬و ﺷﻤﺎ ﻣﺮا ﻧﮕﺰﯾﺪﯾﺪ اﻻّ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﮔﺰﯾﺪم ]و[ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دادم ﮐﻪ‬

‫ﺑﺮوﯾﺪ‪ 12‬وﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﯿﺎورﯾﺪ و ﻣﯿﻮه ﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ از ﭘﺪرم ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺷﻮد‪ .‬و اﯾﻦ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﯽﺳﭙﺎرم ﮐﻪ ﯾﮑﺪﮔﺮ را دوﺳﺖ دارﯾﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [18 :15 ،‬و اﮔﺮ ﺧﻠﻖ ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ ﻧﻤﯽدارﻧﺪ‪] ،13‬ﭘﯿﺶ از[‪ 14‬ﺷﻤﺎ ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻧﻤﯽدارﻧﺪ‪ .15‬و اﮔﺮ از ﺧﻠﻖ ﻣﯽ‪-‬‬

‫ﺑﻮدﯾﺪ‪ ،‬ﺧﻠﻖ از آن ﺧﻮد را دوﺳﺖ ﻣﯽدارد اﻣ‪‬ﺎ‪ 16‬از ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را از ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺰﯾﺪم‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﻤﺎ را‬

‫دوﺳﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﯾﺎد دارﯾﺪ ﺳﺨﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﺎﮔﺮد ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد و ]اﮔﺮ[‪ 17‬ﻣﺮا راﻧﺪهاﻧﺪ‪،18‬‬

‫ﺷﻤﺎ را ﻧﯿﺰ ﺑﺮاﻧﻨﺪ؛ و اﮔﺮﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ‪ 19‬ﺷﻤﺎ را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﮔﻮش ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .20‬و ﻟﯿﮑﻦ‪ 21‬اﯾﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﻨﻨﺪ‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮوﯾﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪارد«‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ دارﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ دارد«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪرم«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺛﺎﺑﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺪي«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬رﻧﺪه اﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺨﻨﻬﺎء«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻬﺪارﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دوﺳﺘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﯿﺪه ام«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪379 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺐ ﻧﺪارد‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ دﻋﻮي ﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ و‪ 1‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‬
‫]اﻟّﺎ[‪ 3‬او از دﻧﯿﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ و ﺳﺨﻦ او ]ﻫﻤﻪ[‪ 4‬دﻧﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ 5‬و ﻫﺮ ﭼﻪ دﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻘﺎﯾﯽ‪ 6‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و ]ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﺪام‬

‫و ﺟﺎوﯾﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و[‪ 7‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﮐﺎر او ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮐﺎر ﻣﻦ ]و[ ﺑﻪ ﺧﻼف ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﺪارد ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻪ او و ﻧﻪ اﯾﺸﺎن‪ 8‬ﮐﻪ ﺑﺎ او ﺑﮕﺮوﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻣﻨﻢ آن درﺧﺖ ﺧﻮش ﻃﻌﻢ‬

‫]ي‪ [31 :14 ،‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺮوﯾﻢ از اﯾﻦ ﺟﺎ‪.‬‬

‫]ي‪ [1 :15 ،‬ﻣﻨﻢ درﺧﺖ ﻣﯿﻮه ي راﺳﺘﯽ و ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺶ ﭘﺪر اﺳﺖ‪] .‬ﻫﺮ ﺷﺎﺧﯽ ﮐﻪ در ﻣﻦ ﺑﻨﺎ ﺷﺪه و ﻣﯿﻮه ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬او را‬

‫ﺑﺮدارد و[‪ 9‬آن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯿﻮه دﻫﺪ‪ ،10‬او را ﭘﺎك ﺑﺪارد و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯿﻮه ﺑﯿﺎورد‪ .‬و ﺷﻤﺎ از او‪‬ل ﭘﺎﮐﺎن اﯾﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬در ﻣﻦ اﺳﺘﻮار ﺷﻮﯾﺪ و ﻣﻦ در ﺷﻤﺎ و ﻫﻤﭽﻮ *درﺧﺖ ﮐﻪ ﺷﺎخ در او ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ*‪ 11‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺧﻮد‪ 12‬ﻣﯿﻮه ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬
‫داد ]اﮔﺮ[‪ 13‬ﮐﻪ در اﺻﻞ درﺧﺖ ﺛﺎﺑﺖ و اﺳﺘﻮار ﻧﺸﻮد‪ 14‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﮔﺮ‪ 15‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ اﺳﺘﻮار ﻧﺸﻮﯾﺪ‪ .‬ﻣﻨﻢ درﺧﺖ ]و[ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺷﺎخﻫﺎي او؛ آن ﮐﻪ در ﻣﻦ اﺳﺘﻮار ﺷﺪ ]و[ ﻣﻦ در او‪ ،16‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﯿﺎورد و ﭼﻮن ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﻢ‪] ،‬ﺷﻤﺎ[‪ 17‬از ﺧﻮد ﭼﯿﺰي‬

‫ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ﮐﺮدن‪ .18‬و آن ﮐﻪ در ﻣﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻪ در اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 19‬آن ﺷﺎخ ]ﮐﻪ[‪ 20‬ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪21‬؛ ﺑﺒﺮﻧﺪ ]و[‬

‫در آﺗﺶ اﻓﮑﻨﻨﺪ و ﺑﺴﻮزاﻧﻨﺪ‪ .22‬و اﮔﺮ در ﻣﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﯾﺪ‪ ،23‬ﺳﺨﻦﻫﺎي ﻣﻦ در ﺷﻤﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ و ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ‪،24‬‬

‫ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪ .‬و ﭘﺪر ﺑﺪﯾﻦ‪ 25‬ﻣﻤﺠ‪‬ﺪ ]و[ ﺳﺘﻮده ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﯿﺎورﯾﺪ و ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﻦ ﺑﺸﻮﯾﺪ‪] .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻣﺮادوﺳﺖ‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻮﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﻮزد«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺑﻘﺎ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬اﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺎخ درﺧﺖ ﮐﻪ درو ﺑﯿﻮﺳﺘﻪ‬
‫ﮐﺮدد«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 378‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ]ﭘﯿﺶ وي[‪ 1‬ﺑﺴﺎزم؛ و آن ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻧﻤﯽدارد‪] ،‬ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﮕﻪ ﻧﺪارد؛ و[‪ 2‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﺪ از ﻣﻦ‬

‫ﻧﯿﺴﺖ اﻻّ از ﭘﺪر اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ‪.‬‬

‫]ي‪ [25 :14 ،‬و ]ﻣﻦ[‪ 3‬اﯾﻨﻬﺎ‪ 4‬را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ]ﭼﻮن[‪ 5‬ﭘﯿﺶ‪] 6‬ﺷﻤﺎ[‪ 7‬ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[ ﺑﺮوم‪ ،‬روح ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ‪ ،‬روح‬

‫ﭘﺎك اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺪرم ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،8‬او ﺷﻤﺎ را ﺑﯿﺎﻣﻮزد‪ 9‬از ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ]و[ او ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﯾﺎد آورد‪ 10‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫‪14‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪] .11‬ﺳﻼﻣﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﮔﺬارم[‪ ،12‬ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬ﻧﻪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .13‬دل ﺷﻤﺎ ﭘﺮﯾﺸﺎن‬

‫ﻧﺸﻮد و ﻧﺘﺮﺳﺪ‪ .15‬و ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯽروم و ﻣﯽآﯾﻢ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺘﯿﺪ‪ ،‬ﺷﺎد ﻣﯽﺷﺪﯾﺪ‬

‫ﺑﻪ‪ 16‬رﻓﺘﻦ ]ﻣﻦ[‪ 17‬ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر زﯾﺮا ﭘﺪر از ﻣﻦ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺑﺸﻮد ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪] 18‬ﮐﻪ[‬

‫ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺑﺎور دارﯾﺪ‪ ،‬ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﯿﺎر ]و ﺑﯿﺎﯾﺪ[‪ 19‬ﺳﺮور اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ]و[ ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﯿﺰي‬

‫ﻧﯿﺎﺑﺪ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺐ ﻧﺪارد و اﻻّ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺪر را دوﺳﺖ ﻣﯽدارم‪ 20‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﭙﺎرد‪ ،‬ﻣﻦ اﯾﻦ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮔﻔﺘﻦ او‪ 21‬ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺳﺮور اﯾﻦ‪ 22‬ﻋﺎﻟﻢ ]و[ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺐ ﻧﺪارد ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻇﻼﻟﺖ ]و[ ﺗﺎرﯾﮑﯽ و‬

‫ﺟﻬﻞ ]و[ ﺷﻬﻮات دوﺳﺖ ﻣﯽدارﻧﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ]ﻣﻦ[ ﺑﻪ ﺧﻼف ]ﻣﺮاد[ اﯾﺸﺎن اﺳﺖ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ‪ 23‬ﻣﻦ ﺗﻌﻠﯿﻢ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]و[‬

‫آﺧﺮت‪/ 24‬ﺑﺮگ‪ /290‬و ﻧﯿﮑﯽ ﺟﺎوﯾﺪ‪ 25‬ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻢ و رﻓﺾ اﻣﻮر‪ 26‬دﻧﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎن اﯾﻦ ﮐﻢ اﻧﺪ‪ ،‬و اﻣ‪‬ﺎ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ‬

‫ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ دﻧﯿﺎﯾﯽ اﯾﺸﺎن را ]دﻫﺪ[ و درﻫﺎي ﺗﻤﺘﻊ ]و[ ﺗﻨﺎول ﺷﻬﻮات ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ و ]ﺑﻪ ﻗﻮم ﺧﻮد[‪ 27‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ]و[ از ﺑﻬﺮ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻣﻄﯿﻊ او ﺑﺸﻮﻧﺪ و او را ﺑﻪ ﺳﺮوري ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺘﺮﺳﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬رﻓﺘﻦ و آﻣﺪن ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دارم«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﮏ و ﺟﺎوداﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﻮز«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﻣﻦ‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﮐﺮدم‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻮﺷﯿﺪه«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪377 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ روح ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ‬
‫]ي‪ [15 :14 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اﮔﺮ[‪ 1‬ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارﯾﺪ‪ ،2‬ﺳﭙﺎرش ﻣﻦ ﻧﮕﺎه دارﯾﺪ‪ .‬و ﻣﻦ از‬

‫ﭘﺪر ﺑﺨﻮاﻫﻢ و دﯾﮕﺮ ﺟﺎن ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ ]ﮐﻪ[ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و روح ﺣﻘﯿﻘﺖ آن ﮐﻪ ﺧﻠﻖ او را ﻧﭙﺬﯾﺮﻧﺪ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ ]او را[‪ 3‬ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ و ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ؛ ﺷﻤﺎ آن را ﺑﺪاﻧﯿﺪ و در ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ]و[ در ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ روح ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ ﺑﻪ زﺑﺎن‪ 4‬ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ‪ 5‬اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺎن ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪه و رﺳﺘﮕﺎري دﻫﻨﺪه و ﻏﻤﮕﺴﺎر؛ آن ﺟﺎن‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از رﻓﺘﻦ او ﺑﺮ‪ 6‬آﺳﻤﺎن‪] 7‬ﺑﺮ ﺷﺎﮔﺮدان[‪ 8‬در دروازهي‪ 9‬ﺻﻬﯿﻮن ﻓﺮوآورد‪ 10‬ﻫﻤﭽﻮن زﺑﺎنﻫﺎي‪ 11‬آﺗﺸﯿﻦ و‬

‫اﯾﺸﺎن را ﺗﻤﺎﻣﯽ زﺑﺎنﻫﺎي ]ﺧﻠﻖ[‪ 12‬آﻣﻮزوﻧﯿﺪ‪ 13‬و ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪي داد‪ 14‬و ]اﯾﺸﺎن را[‪ 15‬رواﻧﻪ ﮐﺮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ رﻫﺎ ﻧﮑﻨﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎ را ﯾﺘﯿﻤﺎن‬

‫]ي‪ [18 :14 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ را‪ 16‬ﯾﺘﯿﻤﺎن ﺗﻨﻬﺎ ]و[ ﺑﯽ ﭘﺪر ]رﻫﺎ ﻧﮑﻨﻢ و ﻓﺮو[‪ 17‬ﻧﮕﺬارم‪] .‬ي‪ [19 :14 ،‬اﻧﺪك وﻗﺖ دﯾﮕﺮ‬
‫]ي‪ [18 :14 ،‬ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎﯾﻢ و ﺧﻠﻖ ﻣﺮا ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ‪ 18‬و ﻣﻦ زﻧﺪهام و ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ زﻧﺪه ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬و در آن روز ‪/‬ﺑﺮگ‪ /289‬ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ‬

‫در ﭘﺪرم و ﭘﺪر در ﻣﻦ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ در ﻣﻦ ﻫﺴﺘﯿﺪ و ﻣﻦ در ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﭙﺎرش ﻣﺮا ]دارد و[‪ 19‬ﻧﮕﺎه دارد‪ ،‬او‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ دارد و از ﭘﺪرم دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﻣﻦ او را دوﺳﺖ دارم و ﺧﻮد را ﺑﻪ وي ﻧﻤﺎﯾﻢ‪ .‬و ﯾﻬﻮداي دﯾﮕﺮ‪،‬‬

‫ﻧﻪ ]آن[‪ 20‬اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻮن اﺳﺖ[‪ 21‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯽ ]و[ ﻧﻪ ]ﺑﻪ[‪ 22‬ﺧﻠﻖ؟ ﻋﯿﺴﯽ ]ﺟﻮاب‬

‫داد و[‪ 23‬ﮔﻔﺖ ﺑﻪ او‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ دارد ]و[ ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه دارد‪ ،24‬ﭘﺪرم او را دوﺳﺖ دارد و ﭘﯿﺶ وي ﺑﯿﺎﯾﻢ و‬

‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ ﮐﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .16‬اي‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻟﻔﻆ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬و روزاره«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ + .24‬و‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬زﻓﺎﻧﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اﻣﻮزاﻧﯿﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 376‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﻌﻘﻮب ﮐﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪/ :1‬ﺑﺮگ‪ /288‬دﯾﺪم ﻧﺮدهﺑﺎن‪ 2‬اﺳﺘﺎﻧﯿﺪه‪ 3‬در زﻣﯿﻦ و ﺳﺮش در آﺳﻤﺎن؛ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺴﯿﺎر‬
‫‪6‬‬
‫ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﯽروﻧﺪ و ﭼﯿﺰي ﺑﻪ زﯾﺮ ﻣﯽآﯾﻨﺪ؛ ﻣﻌﻨﯽ‪ 4‬آن ﻧﺮدهﺑﺎن‪ 5‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم ﻣﻨﺰل‬

‫ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ‪ 7‬ﭘﺎي ﻧﺮدهﺑﺎن‪ 8‬ﯾﮑﯽ از ﯾﮑﯽ‪ 9‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،10‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﻪ ﻣﺮدم ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﻗﺪر ﮐﺮدار‬

‫ﺧﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﯾﮑﯽ‪] 11‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ[‪ 12‬ﺟﺎي‪ 13‬ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ 14‬و ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺟﺎي‪ 15‬ﺑﻠﻨﺪي ﭘﯿﺪا‪ 16‬ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻪ ﺑﻪ اﻧﺪك ﺧﻄﺎ‬

‫ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ‪ ،17‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻌﻀﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ روﻧﺪ و ﺑﻌﻀﯽ ﺑﻪ زﯾﺮ آﯾﻨﺪ‪.18‬‬

‫‪20‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،19‬ﮐﺮدار ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻦ ﺑﮑﻨﺪ ]و از آن ﺑﯿﺸﺘﺮ[‬
‫ي ]‪ [12 :14‬و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 21‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ ،22‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮدار ﻣﻦ ﺑﮑﻨﺪ و از آن‬

‫]ﮐﺮدارﻫﺎ[‪ 23‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ]ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮐﻨﻢ[‪ 24‬ﮐﺮدار ﺑﮑﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﻦ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﻣﯽ روم؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺑﺪﻫﻢ ﺗﺎ ﺳﺘﻮده ﺷﻮﯾﺪ ]ﺑﻪ ﭘﺴﺮ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻢ و روا ﮐﻨﻢ[‪.25‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدار«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﻮﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :12 :28 ،‬و ﺧﻮاﺑﯽ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﮔﺎه‬
‫ﻧﺮدﺑﺎﻧﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺳﺮش ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﯽرﺳﺪ‪ ،‬و اﯾﻨﮏ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﺪا ﺑﺮ آن ﺻﻌﻮد و ﻧﺰول ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻧﺮدوان«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬اﯾﺴﺘﺎﻧﯿﺪه«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻌﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﺮدوان«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﭽﻮ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ از ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ از ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪375 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﻌﺸﯿﺖ ]ﺧﻮد[‪ 1‬راﺳﺘﯽ ﮐﻨﺪ و ﺧﻮد را از ﻫﻤﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﺎت ﻧﮕﻪ دارد و ﺧﻠﻖ روزﮔﺎر‪ ،‬ﻫﻤﻪ از وي ﺧﺸﻨﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺴﺐ‪ 2‬ﺣﻼل ]ﺧﻮد[‪ 3‬ﺑﺨﻮرد و ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﺪ و ﺑﭙﻮﺷﺪ و ﮐﺎر دﻧﯿﺎﯾﯽ‪ 4‬را ﺑﯽ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ]دﯾﮕﺮ[‪ 5‬ﻣﻀﺮﺗﯽ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،6‬ﺑﻪ ﻣﺮاد‬
‫‪13‬‬
‫ﺧﻮد ﺑﮑﻨﺪ‪ ،7‬او‪ 8‬ﻧﯿﺰ ﺟﺎﯾﮕﺎه دارد‪ 9‬در ﻣﻠﮑﻮت و اﮔﺮ در ﻣﻌﺸﯿﺖ‪] ،‬ﻫﻢ[‪ 10‬ﻧﻤﺎز و ]ﻫﻢ[‪ 11‬روزه و ]ﻫﻢ[‪ 12‬ﺻﺪﻗﻪ ﮐﻨﺪ‪] ،‬از[‬

‫آن ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺟﺎي ﯾﺎﺑﺪ و اﮔﺮ از ﻣ‪‬ﻠﮏ ]و[ ﻣﯿﺮاث و ﮐﺴﺐ‪ 14‬ﺣﻼل ]ﺧﻮد[‪ ،15‬در روي زﻣﯿﻦ ]ﻣﻌﺮوف ﮐﻨﺪ و[‪ 16‬ﺟﻬﺖ‬
‫‪19‬‬
‫ﺣﺎﺟﺖ ﻣﺮدم ﭼﯿﺰي ﺑﺴﺎزد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻞ ]و[ ﮐﺎرواﻧﺴﺮا‪] 17‬و ﺧﺎﻧﻘﺎه و ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن[‪ 18‬ﯾﺎ آب آوردن در ﺟﺎي ]ﺑﯽ آب ﺟﻬﺖ[‬

‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‪ ،20‬از اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ‪ 21‬ﮐﺮدار ﺑﮑﻨﺪ ]و ﺧﯿﺮات ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﺪ در راﺣﺖ ﺧﻠﻖ[‪ 22‬و ﺑﺨﻮرد و ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﺪ ]و در ﺑﺨﺸﺶ ﺧﻠﻖ و‬

‫ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﮐﻮﺷﺪ[‪ ،23‬او‪ 24‬ﻧﯿﺰ ﺑﻠﻨﺪ ﺟﺎﯾﮕﻪ‪ 25‬دارد‪ .26‬و اﺻﻞ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺧﻮد را ﺧﻮد ﻧﮕﺎه دارد و‬

‫ﮐﺴﯽ‪ 27‬از وي ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﻧﺮﻧﺠﺪ‪ ،28‬ﻧﻪ ﺟﺎﻧﻮر *و ﻧﻪ اﻧﺴﯽ و ﻧﻪ وﺣﺸﯽ*‪ 29‬و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﭼﻮن ﺟﺎن ﺧﻮد دوﺳﺖ ﺑﺪارد‪ ،‬و‬

‫اﮔﺮ اﯾﻦ ﺧﺼﻠﺖﻫﺎ‪ 30‬در وي ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،31‬اﮔﺮ ﺧﻮد را ]ﺑﻪ ﻣﻮي ﺧﻮد[‪ 32‬در ﻋﺒﺎدت ﺑﯿﺎوﯾﺰد‪ 33‬ﺷﺐ و روز‪ ،‬ﭼﻮن‪ 34‬ﯾﮏ ﺟﺎﻧﻮر‬

‫از ]وي[‪ 35‬زاري ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﺬر ﺧﻮد را از او‪ 36‬ﻧﻄﻠﺒﺪ و از او ﺣﻼﻟﯽ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‪ ،37‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻤﻮد ﺧﺪا ﺑﻪ‬

‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺸﻨﮑﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺷﯿﻮه«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬از ﻣﮑﻨﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬اﻣﻮر دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎي«‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و؛ در ف ‪» :1‬رﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻧﻔﺴﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ + .28‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺎزارد«‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .29‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺴﯽ و وﺣﺸﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﺧﺼﻠﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .31‬و‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪازد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻣﮑﻨﺖ ﺧﻮد از ﻣﺎل«‪.‬‬
‫‪ .34‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬ ‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .35‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .36‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬ ‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺎراﻧﺴﺮا«؛ در ف ‪» :1‬رﺑﺎط«‪.‬‬
‫‪ + .37‬و‬ ‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 374‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮوم و ﻣﻌﺪ‪ ‬ﮐﻨﻢ؛ ]آﻧﮕﻪ ﺑﯿﺎﯾﻢ و ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺮم ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺗﺎ[‪ 1‬آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ]ﻣﻦ[‪ 2‬ﺑﺮوم‪،‬‬
‫ﺑﺪاﻧﯿﺪ و راه ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪ .3‬ﺗﻮﻣﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،4‬ﻣﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ‪ 5‬ﮐﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽروي و ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ راه ]را[‪ 6‬ﯾﺎﻓﺘﻦ ]ﺗﺎ‬

‫ﺑﺪاﻧﯿﻢ[‪7‬؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ *راه و راﺳﺘﯽ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ*‪8‬؛ ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﻣﻦ و اﻻّ ﺑﺎ ﻣﻦ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺮا‬

‫ﻣﯽداﻧﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﭘﺪرم ﻧﯿﺰ ﻣﯽداﻧﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﺪ ]آن ﮐﻪ دﯾﺪﯾﺪ[‪ .9‬و ﻓﯿﻠﻔﻮس ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬از او‪‬ل‬

‫ﭘﺪر را ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻨﻤﺎ ]و ﺑﺲ اﺳﺖ ﻣﺎ را[‪ .10‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮدﯾﺪ‪ ،11‬ﻣﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯿﺪ‪12‬؟ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻔﻮس ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا دﯾﺪ‪ ،‬ﭘﺪرم را دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﺗﻮ ﮐﻪ ﭘﺪر را ]ﺑﻪ ﻣﺎ[‪ 13‬ﺑﻨﻤﺎ؟ و ﺑﺎور ﻧﻤﯽداري ﮐﻪ ﻣﻦ در ﭘﺪرم‪ 14‬و‬

‫ﭘﺪرم‪ 15‬در ﻣﻦ اﺳﺖ و ﻫﺮ ﭼﻪ ]ﻣﻦ[‪ 16‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬از ﺧﻮد ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ‪17‬؛ و آن ﭘﺪر ﮐﻪ در ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎ‬

‫را ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎور دارﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﭘﺪر ﻫﺴﺘﻢ و ﭘﺪر در ﻣﻦ اﺳﺖ؛ واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﮐﺮدارﻫﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /287‬ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم راه ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و ﻣﻨﺰلﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم‬

‫ﻋﺎﻟﻢ روﺣﺎﻧﯽ اﺳﺖ؛ ﭼﻮن ﺟﺎن ﭘﺎﮐﺎن از اﺟﺴﺎم ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺧﻼﺻﯽ‪ 18‬ﯾﺎﺑﻨﺪ و اﺷﺒﺎح‪ 19‬ﻧﻮراﻧﯽ ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ‪ 20‬ﻫﻤﭽﻮ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬
‫]ﺑﺪاﻧﺠﺎ روﻧﺪ[‪ .‬ﻣﻘﺼﻮد اﯾﻦ ﺳﺨﻦ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﯿﺪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ از ﻣﻠﮑﻮت ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺑﺮﯾﺪه ﻧﺸﻮد و در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫‪23‬‬
‫از او‪‬ل رﺿﺎي ﺧﺪا ﻧﮑﺮدم و در آﺧﺮ ﭼﻪ ﺗﻮاﻧﻢ ﮐﺮدن؟ ﯾﺎ‪ 21‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻮﺟﺐ راه‪ 22‬ﺧﻼص اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻢ ﮐﺮد‬

‫و ﺧﻮد را از ﺧﺪا دور اﻧﺪازد‪* 24‬و ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ و ﻟﯿﮏ*‪ 25‬ﻣﺴﯿﺢ‪ 26‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﻗﺪر ﮐﺮدار ﺧﻮد ﻣﺴﺘﺤﻖ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 27‬ﺟﺎﯾﮕﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا؛ و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺗﺠﺮﯾﺪ ]و[ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﺪن‪ 28‬و ﻣﻌﺸﯿﺖ روزﮔﺎر ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،29‬در‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺧﻼص«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻼح«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬را«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ورزﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪازﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻏﯿﺮ اﯾﻨﺴﺖ ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﯿﭻ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﮐﻪ‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ داﻧﻢ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ داﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬راه زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ راﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و‬
‫ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯿﺎرﺳﺖ ﻣﺎ را«؛ در ع‪» :‬ﯾﺎ ﺳﯿﺪﻧﺎ‪ ،‬ارﻧﺎ اﻻب‬
‫و ﺣﺴﺒﻨﺎ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ و اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪاﻧﺴﺘﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪373 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺮﻣﻮد‪ ،1‬ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﺴﻠﻂ ﮐﺮد و اﯾﺸﺎن را ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‪ 2‬در ﺗﻮرﯾﺖ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :3‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭼﻮب‬
‫‪4‬‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺖ در دﺳﺖ ﯾﻬﻮدا ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ و ﻣﻤﻠﮑﺖ را از اﯾﺸﺎن اﺳﺘﺪ‬

‫و اﯾﺸﺎن را ﺧﺮاب ﮐﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ‪ 5‬و در آﺗﺶ اﻧﺪ و ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ و ﻧﯿﺮوي اﯾﺸﺎن ﺳﻮزاﻧﯿﺪ و ﺑﺴﻮزوﻧﺪ‪6‬؛ و آن زﺧﻢ ﮐﻪ‬

‫ﺷﻤﻌﻮن‪ 7‬زد و آن ﯾﮏ ﻗﻄﺮه ]ﺧﻮن[‪ 8‬ﮐﻪ از ﮔﻮش ]آن ﻣﺮد[‪ 9‬در زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺖ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻪ در زﺑﺎن‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ]ﮐﻪ[‪ 10‬و ﺧﻮن رﯾﺨﺖ‪ .11‬آﻧﮕﻪ او ﮔﺮﻓﺖ ﮔﻮش ]و[ ﺑﺎز ﺑﻪ ﺟﺎي‪ 12‬ﺧﻮد ﻧﻬﺎد و ﮔﻮش آن ﻣﺮد درﺳﺖ‬

‫ﺷﺪ‪ 13‬ﺑﯽ ﻋﯿﺐ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮن ﺧﻮد ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /286‬ﺑﺮﯾﺰم و ﺑﺎز ﺧﻮد را زﻧﺪه ﮐﻨﻢ‪ 14‬درﺳﺖ و ﺑﯽ ﻋﯿﺐ‪ .‬و‬

‫ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﻠﻖ از آﻫﻦ‪ 15‬اﺳﺖ و ﻫﻤﯿﺸﻪ‪ 16‬ﮐﻨﺪ و ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻣﻦ ﮐﻠﻤﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﻨﺪ و رﺧﻨﻪ ]و[ ﺷﮑﺴﺘﻪ‬
‫‪19‬‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ‪ 17‬ﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺣﻮارﯾﻮن ]را ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ و[‪ 18‬داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‬

‫ﮐﻪ‪* :‬ﻫﺮ ﭼﻪ دارﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻔﺮوﺷﯿﺪ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺨﺮﯾﺪ‪ 21*20‬و اﯾﺸﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮو ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ 22‬و ﺗﺠﺮﯾﺪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﻦ‬

‫ﺧﻮد ﻧﯿﺰ در ﻣﺮگ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮐﻠﻤﻪي ﯾﺰداﻧﯽ را ﺧﺮﯾﺪﻧﺪ‪] .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﺑﺎب ﮐﻪ ذﮐﺮ رﻓﺖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ[‪.23‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ 24‬ﮐﻪ‪ :‬در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم ﻣﻨﺰلﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‬
‫]ي‪ [1 :14 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دل ﺷﻤﺎ ﭘﺮﯾﺸﺎن ﻧﺸﻮد و اﯾﻤﺎن آورﯾﺪ‪ 25‬ﺑﻪ ﺧﺪا ]و[ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن آورﯾﺪ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪرم‬

‫ﻣﻨﺰلﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و اﮔﺮ ]ﻧﻪ[‪ 26‬ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﯽروم ﮐﻪ وﻻﯾﺖ ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ آﻣﺎده‪ 27‬ﮐﻨﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮوم‪ ،‬از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‬

‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬أﻫﻨﯿﻦ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬داﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻫﺮك ﺷﻤﺸﯿﺮﻧﺪارد ﺟﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺑﻔﺮوﺷﺪ‬
‫و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺨﺮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻦ او«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮﻧﮏ«‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :10 :49 ،‬ﻋﺼﺎ از ﯾﻬﻮا دور‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻧﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ از ﻣﯿﺎن ﭘﺎﻫﺎي وي ﺗﺎ ﺷﯿﻠﻮ ﺑﯿﺎﺑﺪ و‬
‫ﻣﺮ او را اﻃﺎﻋﺖ اﻣﺖﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺘﺎد«؛ در ف ‪» :1‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬ﺑﺪاﻧﺪ‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﻮزوﻧﻨﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺳﻮزاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﻄﺮوس«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﯾﺰد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬در ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ + .14‬و‬
 ‫‪ / 372‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫*ﻫﯿﭽﮑﺲ در دﻧﯿﺎ از او‪‬ل ﺗﺎ آﺧﺮ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻋﺎﻟﻢ را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ]و[ ﻟﺸﮑﺮ ﻣﺤﻘﺮ ﺑﮕﯿﺮد‪ 1‬و ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻤﻠﮑﺖ ]ﺧﻮد[‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ*‪ 3‬ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ ﮐﻪ‪ 4‬ﺑﺎز از دﺳﺖ او ﺑﯿﺮون ﻧﺮود‪ 5‬و از ]دﺳﺖ[‪ 6‬ﻓﺮزﻧﺪان او ﻧﺮود و ﻫﯿﭻ ﻗﺒﯿﻠﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺟﺮيﺗﺮ‪ 7‬ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ 8‬و ﻟﯿﮏ‪ 9‬ﺧﺪا ]ﺑﻌﺪ از آن[‪ ،10‬ﻗﻮﻣﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ‪/ 11‬ﺑﺮگ‪ /285‬و اﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺷﮑﻨﺪ‪ 12‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫‪14‬‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .13‬ﻫﺮ ﻣﻤﻠﮑﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ]ﺑﺮ[آﻣﺪ‪ ،‬آن ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ ]و[ از ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ]ﺑﺮ زﻣﯿﻦ[‬

‫ﺑﯽ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﻣﯽﺷﻮد‪ ،15‬آري‪ 16‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا و از ﺑﻬﺮ ﺧﺸﻢ‪ ،‬ﻗﻮﻣﯽ ﺑﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 17‬ﻣﺴﻠﻂ؛ اﻣ‪‬ﺎ آن ﻣﻤﻠﮑﺖ ﮐﻪ از‬

‫ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺪل ]و[ راﺳﺘﯽ اﺳﺘﻮار ﺷﻮد و آن ﻣﻤﻠﮑﺖ را ﻫﯿﭻ ﻓﺮﺟﺎم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 18‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن‬

‫ﭘﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪ ]و[ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﺎي ﭘﯿﺮﻫﻦ‪ ،19‬ﻫﺸﺘﺎد ]و[ ﭼﻬﺎر ﻣﺮد در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬از ﻣﺸﺮق‪ 20‬ﺗﺎ ﻣﻐﺮب ﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ و ﻫﻤﻪ‪ 21‬ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺸﯿﺮ روح اﻟﻘﺪس ﮐﻪ ﮐﻠﻤﻪي ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،22‬ﻣﻤﺎﻟﮏ ]ﻋﺎﻟﻢ[‪ 23‬را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و آن ]ﻣﻤﻠﮑﺖ[‪ ،‬ﺧﺪا‬

‫اﺳﺘﻮار‪ 24‬ﮐﺮد‪] 25‬و[ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬آﻧﭽﻪ در زﻣﯿﻦ ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪ ،‬در آﺳﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و آﻧﭽﻪ ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ‪ 26‬در زﻣﯿﻦ‪ ،‬در آﺳﻤﺎن‬

‫ﮔﺸﺎده ﺑﺎﺷﺪ؛ و اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺗﯿﺰ ]و[ ﺑ‪‬ﺮﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬و اﯾﻦ ﺳﺨﻦ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ[ ﻟُﻬﺐ‪ 27‬دﻫﻦ‬
‫ﺧﻮد‪ ،28‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﻮزاﻧﻢ‪ 29‬و ﻧﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ و ﻟﯿﮏ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ ]و ﺳﺨﻦ[‪ 30‬ﺧﺪا ﮐﻪ‬

‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ«‪.‬‬

‫‪ + .19‬و ﺑﻪ‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎﻧﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻮار«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﮑﺸﺎﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :4 :11 ،‬ﺷﺮﯾﺮان را ﺑﻪ ﻧﻔﺤﻪي ﻟﺐﻫﺎي‬
‫ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﺖ«؛ و ﻧﯿﺰ دوم ﺗﺴﺎﻟﻮﻧﯿﮑﯿﺎن‪» :8 :2 ،‬ﻋﯿﺴﯽ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﻪ ﻧَﻔَﺲ دﻫﺎن ﺧﻮد ﻫﻼك ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد«‪ .‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﻫﻮﺷﻊ‪ 5 :6 ،‬ﻧﯿﺰ آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن دﻫﺎن‬
‫ﺧﻮد اﯾﺸﺎن را ﮐﺸﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻫﯿﺞ از اول ﺗﺎ اﺧﺮ ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺸﻤﺸﯿﺮ‬
‫و ﻟﺸﮑﺮ و ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﮑﯿﺮد واﮐﺮ ﻣﻠﮏ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮب ﺗﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﻻ و«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﺳﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺷﮑﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪371 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺮﺳﯽ ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎﯾﮕﺎه‪ 1‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖ در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﮑﺸﺪ و ]دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد ﺑﮑﺸﺪ[‪ .2‬ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫اﺳﺖ و ﺑﺎﻃﻦ ﺳﺨﻦ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /284‬ﻫﺴﺖ و او ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ دو ]وﺻﻒ‪ ،‬ﻫﻢ ﻇﺎﻫﺮ و ﻫﻢ ﺑﺎﻃﻦ[‪ 3‬را آﺷﮑﺎرا‬

‫ﮐﻨﺪ؛ و ﻇﺎﻫﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺨﺮد‪4‬؛ ]ﻧﻪ[ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ آﻫﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖ و ﻟﯿﮏ‪ 5‬از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ‬

‫ﮐﻠﻤﻪ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪] 6‬ﺑﺪﯾﺸﺎن داد و آن ﮐﻪ[‪ 7‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ دارﻧﺪ ﺑﻔﺮوﺷﻨﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ ]ﻫﯿﭻ[‪ 8‬ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ ]ﺑﺎر[‪ 9‬اﯾﺸﺎن‬

‫را در دﻧﯿﺎ اﺧﺘﯿﺎر ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﻧﻪ ﻃﻤﻊ ﺟﺎﻣﻪ ]و[ ﻧﻪ ﻃﻤﻊ ﻏﯿﺮه‪ .10‬و ﮔﻔﺘﻦ ]او[‪ 11‬ﮐﻪ ﺑﻔﺮوﺷﯿﺪ‪ ،12‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ دروﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﯿﺪ و ]ﺑﺎز‬

‫ﭘﺲ اﻧﺪازﯾﺪ و[‪ 13‬ﺗﺠﺮﯾﺪ ﺷﻮﯾﺪ و ﭼﻮن از ]اﯾﻦ[‪ 14‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،15‬آﻧﮕﻪ‪ 16‬آن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﺪا‪ 17‬در دﺳﺖ ﺷﻤﺎ داده‬

‫ﺷﻮد؛ و اﯾﺸﺎن ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ آﻫﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬دو ﺷﻤﺸﯿﺮ دارﯾﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ 18‬ﺑﻪ‬

‫آن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪ 19‬ﺑﻌﺪ از آن ]ﺑﺎﻃﻦ؛ و[‪ 20‬ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻬﺮ آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﻠﻖ آﻣﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪،21‬‬

‫ﺷﺎﮔﺮدان ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ 22‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮري‪ 23‬ﺑﺪه‪ 24‬ﮐﻪ ﻣﺎ اﯾﻨﻬﺎ را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺰﻧﯿﻢ و ﺷﻤﻌﻮن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪ ]و[‬

‫زد ﮔﻮش *ﻣﻠﮏ ﻧﺎم‪ ،‬ﻏﻼمِ*‪ 25‬ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن را ﺑﺮﯾﺪ؛ و آﻧﮕﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺷﻤﻌﻮن ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺸﯿﺮ را در ﻧﯿﺎم‬
‫ﮐﻦ زﯾﺮا ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑ ﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮود؛ و ﻣﻘﺼﻮد ﻣﺴﯿﺢ در اﯾﻦ ﺑﺎب‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑ‪‬ﺮﻧﺪه ﮐﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮد‪ ،26‬ﻧﻪ ]آن[‪ 27‬ﺷﻤﺸﯿﺮ آﻫﻦ ﺑﻮد اﻻّ‪ 28‬ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻗﺪرت ]و[ ﺣﮑﻢ اﻟﻬﯽ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ‬

‫اﯾﺸﺎن از ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑ‪‬ﺮﻧﺪهﺗﺮ ﺷﺪ‪ 29‬و از ﺑﺮق‪ 30‬زﯾﺮا ﻫﺮ ﻣﻠﮏ ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ ،31‬او ]ﺑﻪ[ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﮔﺮﻓﺖ و‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪاﻧﺠﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﺎﯾﺪ و«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺳﺘﻮر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ دﺳﺘﻮري‬
‫ﯾﻌﻨﯽ اﺟﺎزه و ﻣﺠﻮز‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ دﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎم ﻏﻼم ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ + .31‬و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻧﺪارد ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺨﻮرد او ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ آﻫﻨﯿﻦ‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﻔﺮوﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬از‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاﯾﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / 370‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫آﻧﭽﻪ[ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ 1‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺳﭙﺎرده ﺷﻮد‪ 2‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ]ﺑﺪو[‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 4‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﺎ ﻫﺴﺖ دو ﺷﻤﺸﯿﺮ‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻧﺪارد‪] ،‬ﺷﻤﺸﺸﯿﺮ[‪ 5‬ﺑﺨﺮد‪6‬؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ]ﺧﺪا[‪ 7‬ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ‪ :8‬دﺳﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻢ‬

‫ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ]و[ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ زﻧﺪهام ﺗﺎ اﺑﺪ دﻫﻦ ﺷﻤ ﺸﯿﺮ ﻣﻦ ﺗﯿﺰ ﮐﻨﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮق و دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ داوري ﻣﺴﻠﻂ ﮔﺮدد‪ 9‬و ﺑﺮ‬

‫دﺷﻤﻨﺎن ﺳﺰا ]ﻣﻦ[‪ 10‬ﺑﺮﯾﺰم و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ اﯾﺸﺎن را در ﺳﭙﺎرم و ﺗﯿﺮ‪ 11‬ﻣﻦ از ﺧﻮن ﺳﯿﺮ ﮐﻨﻢ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻣﻦ‬

‫از ﮔﻮﺷﺖ ﺳﯿﺮ ﺑﺨﻮرد‪ ،12‬از ﺧﻮن ﮐﺸﺘﮕﺎن و ﻏﺎرت ﮐﺮدﮔﺎن و از ﺳﺮ ﺗﺎجﻫﺎي دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻦ‪] .‬و[ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 13‬ﮐﻪ‪:‬‬

‫اي ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﻮد را در ﻣﯿﺎن ]ﺧﻮد[‪ 14‬ﺑﺒﻨﺪ و ﺣﮑﻢ ﺑﮑﻦ و ﻣﻠﮏ اﺳﺘﻮار ]و[ راﺳﺖ ﮐﻦ ﺑﻬﺮ ﻋﺪل و راﺳﺘﯽ‪ ،‬راه را‬

‫ﻫﻤﻮار ﮐﻦ؛ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ ﺗﺮا ﻋﺠﺐ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ و ﺗﯿﺮ‪ 15‬ﻧﯿﮏ‪ 16‬ﺗﻮ ﺗﯿﺰ‪ 17‬ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬اي ﺟﺒ‪‬ﺎر‪ ،‬در دل دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻠﮏ ]و[‬

‫ﺧﻮﯾﺶ را؛ و ﺑﻪ ﮐﺒﺮﯾﺎﯾﯽ ﺧﻮد ﺳﻮار ﺷﺪه‪ ،‬ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮ و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‬
‫ﺣﻠﻢ و ﻋﺪاﻟﺖ؛ و دﺳﺖ راﺳﺘﺖ ﭼﯿﺰﻫﺎي ﺗﺮﺳﻨﺎك را ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫آﻣﻮﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎي ﺗﯿﺰ ﺗﻮ اﻣﺖﻫﺎ زﯾﺮ ﺗﻮ ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ دل دﺷﻤﻨﺎن‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﻓﺮو ﻣﯽرود‪ .‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺗﺨﺖ ﺗﻮ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد اﺳﺖ؛ ﻋﺼﺎي‬
‫راﺳﺘﯽ ﻋﺼﺎي ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﻮ اﺳﺖ«‪ .‬در ﮐﺘﺎب ارﺗﺪﮐﺲ ﻣﺰﻣﻮر ‪:44‬‬
‫‪ 3‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :12 :53 ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ او را در ﻣﯿﺎن‬
‫ﺑﺰرﮔﺎن ﻧﺼﯿﺐ ﺧﻮاﻫﻢ داد و ﻏﻨﯿﻤﺖ را ﺑﺎ زورآوران ﺗﻘﺴﯿﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮگ رﯾﺨﺖ و از‬
‫ﺧﻄﺎﮐﺎران ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪ و ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺑﺴﯿﺎري را ﺑﺮﺧﻮد ﮔﺮﻓﺖ و‬
‫ﺑﺮاي ﺧﻄﺎﮐﺎران ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮم«‪.‬‬

‫‪Thou art fairer in beauty than the children of‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪men; grace is poured upon thy lips; therefore‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪God hath blessed thee for ever. Gird thy‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪sword upon thy thigh, O mighty one, in thy‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرد«‪.‬‬

‫‪comeliness and in thy beauty. And bend thy‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪bow, and prosper, and reign, because of truth‬‬ ‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺜﻨﯿﻪ‪» :40-2 :32 ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬

‫‪and meekness and righteousness; and thy‬‬ ‫آﺳﻤﺎن ﺑﺮﻣﯽاﻓﺮازم‪ ،‬و ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺎ اﺑﺪاﻻﺑﺎد زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫‪right hand shall guide thee wondrously. Thine‬‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮاق ﺧﻮد را ﺗﯿﺰ ﮐﻨﻢ و ﻗﺼﺎص را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد‬

‫‪arrows are sharp, O mighty one – the people‬‬ ‫ﮔﯿﺮم‪ ،‬آﻧﮕﺎه از دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد اﻧﺘﻘﺎم ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺸﯿﺪ و ﺑﻪ ﺧﺼﺎﻣﺎن‬

‫‪shall fall under thee – sharp in the heart of the‬‬ ‫ﺧﻮد ﻣﮑﺎﻓﺎت ﺧﻮاﻫﻢ رﺳﺎﻧﯿﺪ‪ .‬ﺗﯿﺮﻫﺎي ﺧﻮد را از ﺧﻮن ﻣﺴﺖ‬

‫‪king’s enemies. Thy throne, O God, is for‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻣﻦ ﮔﻮﺷﺖ را ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮرد‪ ،‬از ﺧﻮن‬

‫‪ever and ever.‬‬ ‫ﮐﺸﺘﮕﺎن و اﺳﯿﺮان‪ ،‬ﺑﺎ رؤﺳﺎي ﺳﺮوران دﺷﻤﻦ«‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻧﯿﺰ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﻞ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰ«‪.‬‬ ‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«؛ اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪ 3 :45‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪» :‬اي‬
‫ﺟﺒﺎر ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮ ران ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺟﻼل و ﮐﺒﺮﯾﺎﯾﯽ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪369 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ]ﺗﻮاﻧﮕﺮان؛ ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﻧﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﻣﺎل اﻧﺪ[‪ ،1‬اﻣ‪‬ﺎ ﺣﻮارﯾﻮن ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت روح‪ 2‬ﺧﺪا‬
‫و ﻋﻘﻞ و ﮐﻔﺎﯾﺖ‪ .‬آن ﺗﻮاﻧﮕﺮي ﮐﻪ ﻫﯿﭻ از‪ 4‬اﯾﺸﺎن ﺳﺘﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ 5‬و ﮐﺴﯽ از اﯾﺸﺎن ﺗﻮاﻧﮕﺮﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ ]او[‪ 6‬ﺧﻮد را ﺑﺎ‬

‫اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮐﺮد و ﻟﯿﮏ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ دور اﻓﺘﺎد‪.‬‬

‫ﻣﻨﮑﺮ ﺷﺪن‪ 7‬ﺷﻤﻌﻮن؛ ]س‪ [29 :14 ،‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻤﻪ‪ 8‬ﺗﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﻦ ﺗﺮا‬

‫ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﻮم‪ .‬ل ]‪ [33 :22‬و اﯾﻨﮏ اﺳﺘﻮار ﺷﺪم ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ در زﻧﺪان ﺑﺎﺷﻢ و ﺑﻤﯿﺮم‪] .‬ي‪] [38 :13 ،‬ﻋﯿﺴﯽ[‪ 9‬ﺑﻪ او ]ﮔﻔﺖ[ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ اﯾﻦ‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﻓﺪا‪ 10‬ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ 11‬و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 12‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ]ﺗﻮ در اﯾﻦ روز و ﺷﺐ[‪ 13‬زودﺗﺮ از آن‬

‫]ﮐﻪ[ ﺧﺮوس ﺑﺎﻧﮓ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺳﻪ ﺑﺎر ﻣﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮي‪ .‬م ]‪ [35 :26‬ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺮگ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،14‬ﻣﻦ ﺗﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﻮم‬

‫و ﻫﻤﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﭼﻨﯿﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /283‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬س ]‪ [30 :14‬و او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﺗﻮ زود]ﺗﺮ[‬

‫از آن ﮐﻪ ﺧﺮوس دو ﺑﺎر ﺑﺎﻧﮓ زﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺳﻪ ﺑﺎر ﻣﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮي ل ]‪ [34 :22‬ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯽ‪ .15‬س ]‪ [31 :14‬و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﮔﻔﺖ‬

‫ﺷﻤﻌﻮن ﮐﻪ‪ :‬ﺟﻬﺪ‪ 16‬ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻤﯿﺮم و ﺗﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﻮم‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪] .‬م‪ [35 :26 ،‬و دﯾﮕﺮان ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ل ]‪ [35 :22‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﺷﻤﺎ را ﺑﯽ ﮐﯿﺴﻪ و ﺑﯽ ﺗﻮﺷﻪ و ﺑﯽ ﺧﺰﯾﻨﻪ‪ 17‬و ﺑﯽ ﮐﻔﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎدم‪،18‬‬

‫ﻫﺮﮔﺰ ﺷﻤﺎ را ﭼﯿﺰي ﮐﻢ ]ﺷﺪ؟ ﺑﺪو ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﮐﻢ[‪ 19‬ﻧﺸﺪ‪ .20‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺮ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﻪ دارد‪ ،‬ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ ]و‬

‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 21‬ﺗﻮﺷﻪدان‪ ،‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را ﺑﻔﺮوﺷﺪ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺨﺮد‪ .22‬و اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ]ﮐﻪ‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .14‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .15‬ل‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺰﯾﻨﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرد«‪.‬‬
‫‪ + .2‬ﺑﻬﺮ ﭼﯿﺰي‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﻣﻘﺼﻮد ﯾﻬﻮدا اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻨﮑﺮي«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺪاي«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ي‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 368‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ل ]‪ [31 :22‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬اﯾﻨﮏ دﯾﻮ آﻏﺎز ﮐﺮد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺸﻮﺑﺎﻧﺪ‪2 ،1‬ﻫﻤﭽﻮن ﻏﺎﻓﻼن و‬

‫ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺗﻮ ﮔﻢ ﻧﺸﻮد‪ 3‬و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪ‪‬ﺗﯽ ﺑﺎز ﮔﺮد و ﺑﺮادراﻧﺖ را ﻓﺮاﻫﻢ آور‪.‬‬

‫ي ]‪ [36 :13‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺠﺎ ﺧﻮاﻫﯽ رﻓﺘﻦ؟ ﻋﯿﺴﯽ ]ﺟﻮاب داد و[‪ 4‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ]ﻣﻦ[‬

‫ﺑﺮوم‪ ،‬ﺗﻮ آﻧﺠﺎ ﻧﺘﻮاﻧﯽ آﻣﺪن و ﻟﯿﮏ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﯿﺎﯾﯽ ]در ﭘﯽ[‪ ،5‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻌﺪ ]از[‪ 6‬ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﯽ‪ .‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ‪،‬‬

‫*ﭼﺮا ﻧﯿﺎﯾﻢ در ﭘﯽ ﺗﻮ*‪ 7‬و ﺟﺎن ﻓﺪاي ]ﺗﻮ[ ﮐﻨﻢ؟ س ]‪ [27 :14‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻫﻤﻪ ]م‪ [31 :26 ،‬در اﯾﻦ ﺷﺐ‬

‫ﻣﺮا ]س‪ [27 :14 ،‬ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮﯾﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ 8‬ﮐﻪ ﭼﻮﭘﺎن‪ 9‬زده ﺷﺪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان او ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و اﻻّ ﭼﻮن ﺑﺮﺧﯿﺰم‬

‫ﻓﺮا ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﺸﻮم ﺗﺎ ﺟﻠﯿﻞ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺑﻬﺮ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﯾﻬﻮدا؛ ﮔﻔﺖ در ﻧﻬﻢ ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬دﻫﻦ وي ﭘﺮ از ﻟﻌﻨﺖ ]و[ ﺗﻠﺨﯽ و ﻏﺶ ]و[ زﯾﺮ‪ 11‬زﺑﺎن وي‬

‫درد ]و[ ﺧﺴﺘﮕﯽ‪12‬؛ در ﻧﻬﺎن ﺑﺎ ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ و ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﯽﮔﻨﺎه را ﺑﮑﺸﺪ‪.‬‬

‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺮا ﻧﺘﻮاﻧﻢ اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ در ﺑﯽ ﺗﻮ‬
‫اﻣﺪن«‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ زﮐﺮﯾﺎ‪» :7 :13 ،‬ﯾﻬﻮه ﺻﺒﺎﯾﻮت ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اي‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﻪ ﺿﺪ‪ ‬ﺷﺒﺎن ﻣﻦ و ﺑﻪ ﺿﺪ‪ ‬آن ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻫﻤﺪوش ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰ! ﺷﺒﺎن را ﺑﺰن و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﻣﻦ دﺳﺖ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺮ ﮐﻮﭼﮑﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس در ﻣﺰﻣﻮر ‪ 7 :10‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬دﻫﺎن‬
‫او از ﻟﻌﻨﺖ و ﻣﮑﺮ و ﻇﻠﻢ ﺷﺮ اﺳﺖ؛ زﯾﺮا زﺑﺎﻧﺶ ﻣﺸّﻘﺖ و ﮔﻨﺎه‬
‫اﺳﺖ؛ در ﮐﻤﯿﻦﻫﺎي دﻫﺎت ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ؛ در ﺟﺎيﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ ﺑﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻨﺎه را ﻣﯽﮐﺸﺪ؛ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺑﺮاي ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ﻣﺮاﻗﺐ اﺳﺖ؛ در ﺟﺎي‬
‫ﻣﺨﻔﯽ ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮ در ﺑﯿﺸﻪي ﺧﻮد ﮐﻤﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﻣﺴﮑﯿﻦ ﮐﻤﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻓﻘﯿﺮ را ﺑﻪ دام ﺧﻮد ﮐﺸﯿﺪه‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺳﺎزد«؛ اﻣ‪‬ﺎ در اﻧﺠﯿﻞ ارﺗﺪوﮐﺲ ﻣﺰﻣﻮر ‪ 28 :9‬و ‪ 29‬آﻣﺪه‪:‬‬
‫‪“His mouth is full of cursing, and bitterness,‬‬
‫‪and deceit; under his tongue are labour and‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮﯾﺎﻧﺪ«‪ ،‬در ب‪» :‬ﺑﻐﺮﺑﯿﻞ ﺑﺰﻧﺪ«‪ ،‬در ف ‪» :1‬ﺑﺸﻮراﻧﺪ«‬
‫و ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻫﻤﯿﻦ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﮐﻪ ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ‪ ،‬در ف ‪» :2‬ﺑﺸﻮ ﺎﻧﺪ«‪،‬‬
‫در ك‪» :‬ﻏﺮﺑﺎل ﮐﻨﺪ«؛ در ﻗﺎﻣﻮس ﮐﺮدي ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﺳﭙﯿﺮﯾﺰ آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪» :‬ﺷﻮﭘﺎﻧﺪن‪ :‬ﺗﺸﺒﯿﻪ‪ ،‬ﺷﻮﺑﺎﻧﺪ‪ :‬ﺷﺒﻪ‪ ،‬ﺷﻮﺑﺎﻧﺪن‪ :‬ﺷﺒﻬﻬﻢ؛ ﺷﻮﭘﺎﻧﺪي‪:‬‬
‫ﻣﺸﺘﺒﻪ« )دوﺳﮑﯽ‪(435 :2013 ،‬؛ در ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﺗﻌﺒﯿﺮ »ﺑﺎد‬
‫ﺷﻮﺑﺎﯾﻨﺪه« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺎد ﺷﺪﯾﺪ و ﺑﺮﻫﻢ زﻧﻨﺪه آﻣﺪه اﺳﺖ )‪(37 /4‬؛‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ »ﮔﻤﺮاه ﮐﻨﺪ« ﯾﺎ »ﺑﻪ ﮔﻤﺮاﻫﯽ اﻓﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﻗﺪﯾﻢ ﺳﺮﮐﺶ روي »گ« را ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ و‬
‫در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﺴﺨﻪ )اﺻﻞ‪ ،‬ب‪ ،‬ف ‪ ،1‬ف ‪ (2‬اﯾﻦ واژه ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫»ﮐﻢ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺎن را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺴﺨﻪي‬
‫اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻫﯿﻞ )ﭼﺎپ اول ص ‪ 223‬و ﭼﺎپ‬
‫دوم ص ‪ (183‬ﭼﻨﯿﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪“but I make supplication for thee that thou‬‬
‫”‪lose not thy faith‬‬
‫و در ع آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬و اﻧﺎ اﻟﺘﻤﺲ ﺑﺴﺒﺒﮏ اﻻ ﺗﺨﺴﺮ اﯾﻤﺎﻧﮏ«؛ ﺑﻪ‬

‫‪travail. He sitteth in ambush with the rich in‬‬ ‫اﯾﻦ دﻻﯾﻞ‪ ،‬ﺿﺒﻂ »ﮔﻢ« را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪secret places, that he may kill the innocent”.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬زﯾﺮا«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪367 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؛ و ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﮔﺮدان‪ ،‬آن ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ او را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ و ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،1‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ‬
‫ﺑﻪ او ]ﺑﻪ[‪ 2‬رﻣﺰ اﺷﺎرت ﮐﺮد ﮐﻪ‪ 3‬از ﻋﯿﺴﯽ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ؟ و از ﺑﻬﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ اﯾﻦ را؟‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ‪ :‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺣﻮارﯾﻮن را ﮐﻪ ﯾﻬﻮدا اﺳﺖ ﺧﯿﺎﻧﺖﮔﺮ‬

‫]ي‪ [25 :13 ،‬و آن ﺷﺎﮔﺮد ]ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪاﺧﺖ و[‪ 4‬ﭘﺮﺳﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪] ،‬آن[‪ 5‬ﮐﯿﺴﺖ؟ ﻋﯿﺴﯽ‬
‫‪7‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﻧﺎن در ﺷﺮاب ﺗﺮ ﮐﻨﻢ ]و[ ﺑﻪ او دﻫﻢ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎن را ﺑﻪ ﺷﺮاب آﻏﺎرﯾﺪ‪] 6‬و[ ﺑﻪ ﯾﻬﻮدا ]ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن[‬

‫اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ داد‪ .‬و ]از[‪ 8‬ﭘﺲ‪] 9‬آن[‪ 10‬اﺑﻠﯿﺲ در او رﻓﺖ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﺮدن‪] ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ[‪ 11‬زودﺗﺮ‬

‫و آن ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]ﺑﻪ[‪ 12‬او ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬و ﻗﻮﻣﯽ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺻﻨﺪوق ﺧﺰﯾﻨﻪ‪ 13‬در ﭘﯿﺶ ﯾﻬﻮدا‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﮕﺮ ]ﺑﺪو[‪ 14‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ *]ﺧﺮﯾﻄﻪ[‪ 15‬ﺑﯿﺎر ﮐﻪ*‪ 16‬ﺑﻪ دروﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬و او ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ﻧﺎن را ﺳﺘﺪ ]و[‬

‫ﺑﻪ در رﻓﺖ و ﺷﺐ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﯾﻬﻮدا ﺑﻪ در رﻓﺖ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺳﺘﻮده ﺷﻮد و ]ﺧﺪا ﺑﺪو ﺳﺘﻮده ﺷﻮد و[‪ 17‬ﺧﺪا او را‬
‫ﺑﻪ ﺗﻦ ﺧﻮد ﺳﺘﻮده ﮐﻨﺪ و آﻧﮕﻪ او را ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﺪ‪] .‬اي[‪ 18‬ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬اﻧﺪﮐﯽ وﻗﺖ ]دﯾﮕﺮ[‪ 19‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪ 20‬و ﻣﺮا ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪.21‬‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ]ﻣﻦ[ ﺑﺮوم‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ]آﻧﺠﺎ[‪ 22‬آﻣﺪن؛ ﺑﺎز ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺳﭙﺎرش‬

‫ﻧﻮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دادم ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﯾﮑﺪﮔﺮ را دوﺳﺖ دارﯾﺪ ﺗﺎ‪ 23‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ]ﺷﻤﺎ[‪ 24‬ﺷﺎﮔﺮدان‪/ 25‬ﺑﺮگ‪ /282‬ﻣﻦ ﻫﺴﺘﯿﺪ ]اﮔﺮ‬

‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را دوﺳﺖ دارﯾﺪ دﯾﮕﺮ[‪.26‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮان ﺟﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺠﺰ اﻧﺠﻪ ﻣﺎ را درﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺴﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮا ﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﮔﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻏﺎزﯾﺪ«؛ آﻏﺎرﯾﺪن‪ :‬ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن‪ ،‬ﺗﺮ ﻧﻬﺎدن‪ ،‬ﻧﻢ ﮐﺮدن‪،‬‬
‫آﻏﺸﺘﻦ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺰﯾﻨﻪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 366‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﭼﻮن ﭘﺎي اﯾﺸﺎن را ﺷﺴﺖ‪ ،1‬ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد ﭘﻮﺷﯿﺪ و ﻧﺸﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﻣﯽداﻧﯿﺪ[‪ 2‬ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ‬
‫ﮐﺮدم؟ و ﺷﻤﺎ ﻣﺮا ﻣﻌﻠّﻢ ]و[ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ 3‬و راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻤﺎ و ﺑﺰرگ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺎي ﺷﻤﺎ را ﺷﺴﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ واﺟﺐﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎي ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﺸﻮﯾﯿﺪ‪ .‬و ]اﯾﻦ[‪ 4‬رﺳﻢ ]و[ ﺷﯿﻮه ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دادم‬

‫و ]ﭼﻨﺎن ﮐﻪ[‪ 5‬ﻣﻦ ]ﺧﺪﻣﺖ[‪ 6‬ﺷﻤﺎ ﮐﺮدم‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [28 :22‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ در دﺷﻮاري ]ﻣﻦ[‪ 7‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮدﯾﺪ‪] .‬و[ ﻣﻦ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪر‪ 8‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ و‬

‫ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﯽدﻫﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ ﺧﻮان‪ 9‬ﻣﻠﮑﻮت ﻣﻦ ﺑﺨﻮرﯾﺪ و ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﯿﺪ و ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ ﺑﺮ ﺗﺨﺖﻫﺎ‪] 10‬و[ دوازده ﺳﺒﻂ اﺳﺮاﺋﯿﻞ را داوري ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻨﺪه ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد‬
‫ي ]‪ [16 :13‬و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 11‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻨﺪه ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ]و[ ﻧﻪ رﺳﻮل ﺑﺰرگﺗﺮ از‬

‫آن ﮐﻪ او را ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬و اﮔﺮ اﯾﻦ را ﺑﺪاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﻧﯿﮑﺎن ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،12‬اﮔﺮ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ .‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ]ﺟﻤﯿﻊ[‪ 13‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ و ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ آﻧﻬﺎ‬
‫را ﮐﻪ ﮔﺰﯾﺪم اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 14‬ﮐﺘﺎب ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و ﮔﻔﺖ‪ :15‬آن ﮐﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /281‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺎن ﺧﻮرد‪ ،‬ﭘﺎﺷﻨﻪي‪ 16‬ﺧﻮد از‪ 17‬ﻣﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ‪ .18‬و از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ زودﺗﺮ ازآن ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﻢ‪ .‬راﺳﺖ‪] 19‬راﺳﺖ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ 20‬ﻫﺮ ﮐﻪ رﺳﻮﻻن ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.21‬‬

‫و ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ و در *ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺣﻤﯿ‪‬ﺖ ﮐﺮد*‪ 22‬و ﮔﻮاﻫﯽ داد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬راﺳﺖ[‪ 23‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺷﻤﺎ ﻣﺮا در دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﮕﺎه‪ 24‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ زﯾﺮا ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﮐﻪ‬

‫‪ .15‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9 :41‬و آن دوﺳﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ او اﻋﺘﻤﺎد ﻣﯽ‪-‬‬ ‫‪ + .1‬ﺑﻮﺳﯿﺪ و‬

‫داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﺎن ﻣﺮا ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،‬ﭘﺎﺷﻨﻪي ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺴﻨﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﭘﺴﻨﮥ«؛ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ »ﺑﺴﻠﻪ«‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﺎﺷﻨﻪ و ﻋﻘﺐ )دﻫﺨﺪا( ﻧﯿﺰ ﺷﺒﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬داﺷﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﺧﻮد ﮐﺮم ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﻧﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮن«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺨﺘﻪﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪365 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻤﯿﺮ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ و ﻓﻄﯿﺮ ﻣﺮده اﺳﺖ؛ ]و ﺷﺮاب[‪ 1‬ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺖ ]ﺧﻮن ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ[‪2‬؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻋﻬﺪ‪] 3‬و ﻣﯿﺜﺎق ﮐﻪ[‪ 4‬ﻣﺴﯿﺢ ]ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎ ﻓﺮﻣﻮد[‪ 5‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ در ﮐﻪ از ﺧﻮن ﺑﺮه ]ﺑﺮ او[‪ 6‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮگ *آﻧﺠﺎ اﻧﺪر ﻧﯿﺎﻣﺪ*‪ 7‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫ﻫﺮ دﻫﻨﯽ‪] 8‬ﭼﻮن[‪ 9‬ﺧﻮن ]و[ ﺗﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ آن ﻟﺐ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮐﻨﺪ‪] ،10‬و آن ﻣﺮد او را ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ[‪ ،11‬اﺑﻠﯿﺲ در آن ﺗﻦ ﻧﺮود‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺷﺴﺘﻦ ﭘﺎي ﺣﻮارﯾﻮن را‬

‫ي ]‪ [4 :13‬و از ﺧﻮردن‪ 12‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد ﻓﺮو ﻧﻬﺎد و ﻣﯿﺎن ]ﺧﻮد[‪ 13‬را ﺑﻪ ﻣﻨﺪﯾﻞ ﺑﺴﺖ؛ و آب در ﻃﺸﺖ‬

‫رﯾﺨﺖ و آﻏﺎز ﺷﺴﺘﻦ ﭘﺎي ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮐﺮد و ﻣﯽﺷﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ آن ﻣﻨﺪﯾﻞ ﮐﻪ در ‪/‬ﺑﺮگ‪ /280‬ﻣﯿﺎن‪ 14‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎي اﯾﺸﺎن‬

‫را ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪ و ﭘﺎك ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﭼﻮن ﭘﯿﺶ ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺷﻤﻌﻮن ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺬارم‪ 15‬ﮐﻪ ﺗﻮ ﭘﺎي ﻣﺮا‬

‫ﺑﺸﻮﯾﯽ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد و[‪ 16‬ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺗﻮ آن را ﻧﻤﯽداﻧﯽ ]اﯾﻦ زﻣﺎن[‪ 17‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﯽ‬

‫]اﯾﻦ را[‪ 18‬داﻧﺴﺘﻦ و اﮔﺮ ﭘﺎي ﺗﺮا ﻧﺸﻮﯾﻢ‪ ،‬از‪ 19‬ﺑﺨﺶ ﻣﻦ ﻧﺪاري‪ .‬ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪* ،‬دو ﭘﺎي ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻮﯾﯽ‬
‫ﻟﯿﮏ دﺳﺖ و ﺳﺮم ﻧﯿﺰ ﺑﺸﻮي*‪ .20‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﺣﺘﯿﺎج‪ 21‬ﺷﺴﺘﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻏﯿﺮ از ﭘﺎي ﺗﻮ ﮐﻪ ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 22‬ﺑﺸﻮﯾﻢ زﯾﺮا ﻫﻤﻪ‬

‫ﺷﺴﺘﻪ اﺳﺖ ]ﺗﻦ ﺗﻮ ﭘﺎك[‪ 23‬و ﺷﻤﺎ ﺷﺴﺘﻨﯽ ﭘﺎك دارﯾﺪ اﻻّ ﻧﻪ ﻫﻤﻪ‪24‬؛ زﯾﺮا‪ 25‬ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﯿﺴﺖ‪ 26‬آن ﮐﻪ او را در‬

‫دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ دادن؛ از ﺟﻬﺖ آن اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪي‪] 27‬ﺷﻤﺎ[‪ 28‬ﭘﺎك ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺮا از ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺒﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫ﻧﺴﺒﺘﯽ ﻧﺪاري‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ دو ﭘﺎء ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺸﻮي اﻻ‬
‫دﺳﺘﻢ ﻧﯿﺰ و ﺳﺮم«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺤﺘﺎج«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .25‬ﻫﻤﻪ‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﻠﮥ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮﮐﺰ ﻧﺨﻮاﻫﻢ رﻫﺎ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬در ان ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻫﯿﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺎﻧﺶ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 364‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ 1‬ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬دﻫﻢ ﺑﺎر‪ ،2‬ﺧﻮد را ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮّه ﮐﺸﺘﻪ ﮐﺮد و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﻨﺪﮔﺎن‪ 3‬رﻫﺎﻧﯿﺪ؛ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‪ 4‬ﺑﮑﻨﯿﻢ و ﻧﺸﺎن ر‪‬ﺳﺘﻦ‪ 5‬ﻧﺎن ]و[ ﻧﺒﯿﺪ و روﻏﻦ‪ ،‬ﻋﻮض ﺗﻦ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺳﻪ‪ ،6‬ﺗﻦ آدﻣﯽ زﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد؛ ﻫﻤﺎن اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺗﻦ او ﺷﺪ‪ .‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‪ 7‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬ﻧﺎن‪ ،‬دل آدﻣﯽ را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /279‬اﺳﺘﻮار ﻣﯽدارد و ﻧﺒﯿﺪ‪ 9‬ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽدﻫﺪ‬

‫و روﻏﻦ روﻧﻖ روي آدﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺪ‪ .10‬و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 11‬ﮐﻪ‪ :‬ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ اﻧﺪاﺧﺘﯽ در دل ﻣﻦ‪ 12‬از ﮔﻨﺪم ]و[ ﻧﺒﯿﺪ و روﻏﻦ‬

‫]و[ اﯾﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ‪ ،‬ﺟﻤﯿﻊ ﭘﯿﻐﻤﺒ ﺮان‪ ،‬ﻣﺪح ]و[ ﺳﺘﻮده ﮐﺮدن و ﮔﻔﺘﻦ اﯾﺸﺎن ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد ﮐﻪ ]ﺗﻦ[ ﺧﻮد را ]ﻣﺎﻧﻨﺪ[‪ 13‬ﻧﺎن و‬

‫روﻏﻦ‪ 14‬و ﺷﺮاب ﮐﺮد؛ و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬آدﻣﯽ ﻧﺎن ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮرد و ﻧﺎن ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺗﻦ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ او زﻧﺪه‬

‫اﺳﺖ آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﯿﺶ آدﻣﯿﺎن آﻣﺪ و ﺧﻮد را ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺮد‪] ،‬و[ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻌﺼﺮه‪ 16‬ﺧﻮد را ﭘﺎﻟﻮد ﺑﻬﺮ ﻣﺎ و ﺧﻮن ]و[‬

‫آب ﺑﻪ در آورد و ﮔﻔﺖ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‪ 18‬ﻓﺼﺢ ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺧﻮردن زﯾﺮا ﮐﻪ ]ﻓﺼﺢ[‪ ،19‬ﻓﻄﯿﺮ ﺧﻮران‪ 20‬ﺑﻮد و ﻧﺸﺎﻧﻪي‬

‫رﺳﺘﻦ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ از ﻣﺼﺮ؛ ﻣﺴﯿﺢ آن را ﺧﻮرد و ﻧﺎﻣﻮس ]و[ ﺗﻮرﯾﺖ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪ و اﯾﻦ ﺑﻮد ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻮرﯾﺖ و ﻧﺎﻣﻮس‬

‫ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ‪ 21‬ﺧﻮد را ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺮد در ﻋﯿﺪ‪ 22‬ر‪‬ﺳﺘﻦ‪] 23‬و[ ﺧﻠﻖ را رﺳﺘﮕﺎري داد و ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد آن ﺷﯿﻮهي ﻓﻄﯿﺮ ﺧﻮردن‪ 24‬و‬
‫ﻗﺮﺑﺎن ]و[ ﺧﻤﯿﺮ ﮐﺮدن‪ 25‬زﯾﺮا ]ﺧﻮرد و آﺷﺎﻣﯿﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﻧﺎن[‪ 26‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻦ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ 27‬و ﺗﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ و‬

‫‪ .15‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﺰﻣﻮر ‪» :25 :78‬ﻣﺮدﻣﺎن‪ ،‬ﻧﺎن زورآوران را ﺧﻮردﻧﺪ‬
‫و آذوﻗﻪاي ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﺳﯿﺮ ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﻣﻌﺼﺮه و ﻣﻌﺼﺮ‪ :‬ﺗﺨﺘﻪي روﻏﻨﮕﺮ‪ ،‬ﮐﻮﺑﯿﻦ‪ ،‬آﻧﭽﻪ در وي‬
‫اﻧﮕﻮر ﻓﺸﺎرﻧﺪ ﺗﺎ آب وي ﺑﺮآﯾﺪ‪ ،‬ﻇﺮﻓﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن اﻧﮕﻮر و‬
‫ﺟﺰ آن ﻓﺸﺮده ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﺮﺧﺸﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻊ آن ﻣﻌﺎﺻﺮ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻦ او«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاران«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﮐﻪ ﺧﻮرد و«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬رﺳﺘﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﺠﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺷﺐ دﻫﻢ ﺑﺎر دﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻣﻮﻣﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺟﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬رﺳﺘﻨﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﺧﻼﺻﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮ ﺳﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮﻧﮏ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :15 :104‬و ﺷﺮاب را ﮐﻪ دل اﻧﺴﺎن را ﺷﺎدﻣﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫و ﭼﻬﺮهي او را ﺑﻪ روﻏﻦ ﺷﺎداب ﻣﯽﺳﺎزد؛ و دل اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﻧﺎن‬
‫ﻗﻮي ﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﭘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7 :4‬ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ در دل ﻣﻦ ﭘﺪﯾﺪ آوردهاي‪،‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ از وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻏﻠّﻪ و ﺷﯿﺮهي اﯾﺸﺎن اﻓﺰون ﮔﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬روﻏﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪363 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮدن؟ و آﺷﻔﺘﮕﯽ اﻓﺘﺎد در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‪] 1*:‬ل‪] [24 :22 ،‬ﮐﯿﺴﺖ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﻬﺘﺮ؟[‪ .2‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬
‫ﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /278‬ﮐﻪ ﻣﻠﮑﺎن ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪان ]و[ ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﺸﺎن اﻧﺪ و ]ﺑﺮ ﮐﺎر اﯾﺸﺎن[‪ 3‬ﻣﺴﻠﻂ ]اﻧﺪ و[ ﻧﯿﮏﮐﺮداران ﺧﻮاﻧﺪه‬

‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ ﭼﻨﯿﻦ اﻻّ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ‪ 4‬ﺑﺰرگﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬م‪ [26 :20 ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ ﺑﺸﻮد ]ل‪ [26 :22 ،‬و‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ]ﺑﺰرﮔﯽ و[‪ 5‬ﺳﺮوري ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﯿﺴﺖ‪ 6‬آن ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ در ﻣﯿﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ‬

‫و ﺑﻨﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ﻓﺼﺢ ﮐﻪ ﺧﻮرد‪ 7‬ﻧﻤﻮدار آن اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ را از ﻣﺼﺮ ﺑﻪ در‬

‫آورد و ﻓﺮﻋﻮن رﻫﺎ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ ،‬از ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا‪ 8‬ﻫﺮ ﺑﺎر‪ 9‬ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﭼﻮﺑﺪﺳﺖ‪ 10‬ﺧﻮد ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽزد‪ ،‬آﻓﺘﯽ ﭘﺪﯾﺪ‪ 11‬ﻣﯽﺷﺪ‬

‫ﻫﻤﭽﻮن *ﻣﻠﺦ و ﮐﯿﮏ ]و[ ﺷﻔﺶ و ﻣﮕﺲ‪ 12‬ﺳﮓ رﻧﺞ‪] 13‬و[ ﺗﮕﺮگ ]و[ ﺧﻮن ]و[ ﺻﺮﺻﺮ*‪ 14‬و ﻏﯿﺮه‪ ،‬و ﺑﺎز ﻓﺮﻋﻮن رﻫﺎ‬

‫ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .15‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 16‬ﻣﺴﯿﺢ ﻧﯿﺰ ﻧُﻪ ﺷﯿﻮه‪ 17‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ‪ 18‬ﻧﻤﻮد ]و[ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﻧﺪ‪ :19‬ﯾﮑﯽ‪ ،‬آب ]را[ ﻧﺒﯿﺪ‪ 20‬ﮐﺮد‬

‫و دوام‪ ،‬ﻣﺠﺬوم‪ 21‬را ﭘﺎك ﮐﺮد؛ ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﻓﯿﺴﺎن‪ 22‬را ﭘﺎك ﮐﺮد؛ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬رﻧﺠﻮران‪ 23‬ﺷﻔﺎ داد؛ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺷﻼن و ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن را‬
‫درﺳﺖ ﮐﺮد؛ و ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ داد؛ و ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬دﯾﻮاﻧﮕﺎن را ﻋﺎﻗﻞ ﮐﺮد و ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﮐﺮ و ﮔﻨﮓ و ﻻل را ﻧﻄﻖ داد و‬

‫ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﯽ داد؛ و ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻣﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﮐﺮد؛ و دﻫﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻮﺳﯽ ﻋﺼﺎ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ زد‪ ،‬ﻣﺮگ اﻓﺘﺎد ﺑﺮ ﻣﺼﺮﯾﺎن ]و[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﺑﺮّه ﻣﯽﮐﺸﺘﻨﺪ‪ 24‬و ﺧﻮن او ﺑﺮ ﭼﻬﺎر ﺳﻮي درﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺻﻠﯿﺐ‪ ،‬از ﻣﺮگ ﻣﯽرﻫﯿﺪﻧﺪ‪ ،25‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬

‫ﭼﺴﺒﻨﺪه و داراي ﭘﺎﻫﺎي دراز و ﭼﻨﮕﺎلﻫﺎي ﻗﻮي و ﺧﻮن ﺳﮓ و‬
‫اﺳﺐ و ﺣﯿﻮاﻧﺎت دﯾﮕﺮ را ﻣﯽﻣﮑﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬وك و ﻣﻠﺦ و ﺳﺒﺶ و ﻣﮑﺲ ﺳﮏ و‬
‫ﺗﮑﺮك و ﺻﺮﺻﺮ و ﺣﻮن«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﯿﻮه«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﺠﺰ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺷﺮاب«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺠﺪوم«؛ در ف ‪» :1‬ﻣﺠﺬم«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺴﺎن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﻤﺎران را ﻫﻤﭽﻮن ﺗﺐ و ﻏﯿﺮه«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﺘﻦ ﺑﺮّه«‪.‬‬
‫‪ .25‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺧﺮوج‪ ،‬ﺑﺎب ‪.12‬‬
‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و آﺷﻔﺘﮕﯽ اﻓﺘﺎد در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫آن ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮدن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮﮐﺎه«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﻌﺼﺎء«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺪا«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﻣﮕﺲ ﺳﮓ ﯾﺎ ﺳﮓ ﻣﮕﺲ ﮔﻮﻧﻪاي ﻣﮕﺲ ﮐﻪ از ﻣﮕﺲﻫﺎي‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮐﻤﯽ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ و ﻣﮕﺴﯽ اﺳﺖ ﻣﻮذي و ﺳﻤﺞ و‬
 ‫‪ / 362‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دادن‪] .‬م‪ [22 :26 ،‬و اﯾﺸﺎن را دﺷﻮار آﻣﺪ ]س‪ [19 :14 ،‬و *ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﺒﺎدا ﮐﻪ*‪ 1‬ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬و آﻧﮕﻪ او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻪ‪ :‬ﯾﮑﯽ از دوازده ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ دﺳﺖ در ﮐﺎﺳﻪ دارد‪ ،2‬آن اﺳﺖ‪ .‬و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮود آن ﺟﺎ‪ 3‬ﮐﻪ ]ﺑﺮ وي[‪ 4‬ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪6 5‬اﮐﻨﻮن‪،‬‬

‫]ﻟﯿﮑﻦ[‪ 7‬واي ﺑﺮ آن ﻣﺮد ﮐﻪ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮ دﺳﺖ وي ﺳﭙﺎرده ﺷﻮد و آن ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد‪ 8‬ﺑﻬﺮ آن ﻣﺮد ﮐﻪ زاﯾﺪه‪ 9‬ﻧﻤﯽﺷﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [22 :14 ،‬و ﭼﻮن ﭼﯿﺰي ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺘﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎن و ﺑﺮﮐﺖ ﮐﺮد و ﺷﮑﺴﺖ ]و[ ﭘﺎره ]ﮐﺮد و[‪ 10‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن داد‬

‫و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﺗﻦ ﻣﻦ ل ]‪ [19 :22‬ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ داده ﺷﻮد‪ 11‬و اﯾﻦ را ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﺎدﮔﺎر ﻣﻦ ﺑﺴﺎزﯾﺪ‪ .12‬و *ﺑﻌﺪ از‬

‫آن ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﺧﻮردﻧﺪ*‪ ،13‬ﺷﺒﺎﻧﮕﺎه ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺎس ﭘﯿﺎﻟﻪ‪ 14‬را ﺳﺘﺪ و ﭘﺮ از ﺷﺮاب اﻧﮕﻮر ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﺎس‬

‫ﻣﯿﺜﺎق‪] 15‬و[ ﭘﯿﻤﺎن‪ 16‬ﻧﻮ‪] ،‬س‪ [24 :14 ،‬ﺧﻮن ﻣﻦ ]ل‪ [20 :22 ،‬ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ س ]‪ [24 :14‬و ﺑﻬﺮ ﺑﺴﯿﺎران رﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪] .‬ل‪ [21 :22 ،‬و‬

‫اﮐﻨﻮن ]آن ﮐﻪ[‪ 17‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺮا در دﺳﺖ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‪ 18‬ﺧﻮان ﻣﻦ‪] 19‬اﺳﺖ[ و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮود ﺑﺎزِ آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ]ﮐﻪ[ آﻣﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [25 :26‬ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ ﮔﻔﺖ‪ 20‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﻣﻦ آﻧﻢ‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯽ‪ .‬ي‪ [2 :13]21‬اﺑﻠﯿﺲ در‬

‫اﻧﺪاﺧﺖ در دل ﯾﻬﻮدا *اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن*‪ 22‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ را در دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ؛ زﯾﺮا ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﭘﺪر ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫را‪ 23‬در دﺳﺖ او داد؛ و ﭼﻮن‪ 24‬از ﺧﺪا ﺑﻪ در آﻣﺪ‪ ،25‬ﺑﺎز در ﺧﺪا اﻧﺪر رود؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ل‪] [22 :22 ،‬اﮐﻨﻮن[‪ 26‬واي‬

‫ﺑﺮ‪ 27‬آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ‪ 28‬دﺳﺖ او ﺳﭙﺎرده ﺷﻮد‪ .29‬و آﻏﺎز ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﺮدﻧﺪ *در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ ]از اﯾﺸﺎن[‪ 30‬آن ﮐﻪ‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ ﺧﻮن«‪.‬‬
‫‪ + .20‬س‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ل«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن ﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ«‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ + .24‬داد؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ + .29‬ل‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﮑﺪﯾﮑﺮ ﻣﯿﮑﻔﺘﻨﺪ ﻣﺒﺎدا«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﮐﻪ‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮدي«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زاﯾﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺠﻨﯿﻦ ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﺧﻮرﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺎﺳﻪ و ﺑﯿﺎﻟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺸﺘﺎق«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪361 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ دو‪ :‬روز‪ 1‬ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﮐﻪ ﻧﺎن ﺧﻮرد ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺧﻮد[‬
‫ل ]‪ [7 :22‬رﺳﯿﺪ روز ﻓﻄﯿﺮ ﮐﻪ ﻓﺼﺢ ﮐﺸﺘﻦ ﺑﻮد م ]‪ [17 :26‬و در او‪‬ل روز‪ 3‬از روزﮔﺎر ﻓﺼﺢ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮدان ﭘﯿﺶ *او‬

‫آﻣﺪﻧﺪ*‪] 4‬و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﻓﺼﺢ از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ راﺳﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ل ]‪ [10 :22‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ م ]‪:26‬‬

‫‪ [18‬ﺑﺮوﯾﺪ در ﺷﻬﺮ ل ]‪ [10 :22‬و ﭼﻮن اﻧﺪر ﺷﻬﺮ در‪ 5‬روﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ 6‬ﯾﮏ‪ 7‬ﻣﺮدي ﺳﻘّﺎ و ﯾﮏ ﻣﺸﮑﯽ ﺑﺮ دوش‬

‫او‪ 8‬ﭘﺮ از آب و در ﭘﯽ او ﺑﺮوﯾﺪ ]س‪] [14 :14 ،‬ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ آن ﺳﻘّﺎ ﺑﺮود[‪9‬؛ ]ل‪ [11 :22 ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ اﻧﺪر روﯾﺪ‪* ،‬ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ‬

‫آن ﺧﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ*‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺪام اﺳﺖ‪ 11‬آن ﺟﺎﯾﮕﺎه‪ 12‬ﮐﻪ در او ﻓﺼﺢ ﺑﺨﻮرﯾﻢ‪ 13‬ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد؟‬

‫اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را آن ﺧﺎﻧﻪي‪ 14‬ﺑﺰرگ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ]س‪ [15 :14 ،‬راﺳﺖ ﮐﺮده ]ل‪ [12 :32 ،‬و ﮔﺴﺘﺮده؛ در آن ﺟﺎ ﻓﺼﺢ را راﺳﺖ ﺑﺪارﯾﺪ‬

‫و رﻓﺘﻨﺪ‪* .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد*‪ ،15‬دﯾﺪﻧﺪ و ﻓﺼﺢ را آﻧﺠﺎ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪ 16‬داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [17 :14 ،‬و ﭼﻮن ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪ‪ ،17‬آﻣﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ دوازده ]ل‪ [14 :22 ،‬ﺣﻮارﯾﻮن ]و[‪ 18‬ﻧﺸﺴﺖ‪] .‬و[‪ 19‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا آرزو ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺼﺢ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮرم‪ 20‬ﭘﯿﺶ‪ 21‬از آن ﮐﻪ در ﺳﺨﺘﯽﻫﺎ‪ 22‬ﺑﻪاﻓﺘﻢ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﮐﻪ‪ :‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺼﺢ ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ 23‬ﺧﻮردن ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 24‬ﮐﻪ ﻣﻠﮑﻮت‪ 25‬ﺧﺪا ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /277‬ي ]‪ [1 :13‬و داﻧﺴﺖ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﻪ وﻗﺖ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ در رود ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﺧﻮد و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در اﯾﻦ‬

‫ﺟﻬﺎن اﻧﺪ‪ ،‬دوﺳﺖ داﺷﺖ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ و ]ﺗﺎ[‪ 26‬اﺑﺪ اﻷﺑﺪ اﯾﺸﺎن را دوﺳﺖ دارد‪] .‬س‪ [18 :14 ،‬و ﭼﻮن در ﺧﻮردن‪ 27‬ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﮕﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 28‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ 29‬ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ‬

‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺎﻧﮏ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ«‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﺘﯽ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﻮارﯾﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ب‪» :‬ﻧﺨﻮاﻫﻢ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ )در ف ‪ :2‬ﯾﺸﻮع( ﮐﺮد‬
‫ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﺷﻬﺮ اﻧﺪر«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻮﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ف ‪ 1‬و ف ‪ :2‬ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ دوش او ﻣﺸﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن ﺧﺎﻧﻪ«؛‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دروازة«؛ در ب‪» :‬ﮐﻮﺷﮑﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / 360‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ در ﻣﺰﻣﻮر‪ 1‬دوام‪ 2‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﮐﺮدﻧﺪ دﻟﯿﺮي‪ 3‬ﺧﻠﻖ ]و[ ﺳﺮوران اﻋﻮام ]و[ ﺑﯿﻬﻮده ﭘﯿﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬
‫و ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪﻧﺪ‪ 4‬ﻣﻠﮑﺎن زﻣﯿﻦ و ﺳﺮوران ﻫﻤﻪ‪ 5‬ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ‪ 6‬ﺑﺮ ﺧﺪا و ]ﺑﺮ[‪ 7‬ﻣﺴﯿﺢ ]او[‪ .8‬و او ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ ﺑﻨﺪﻫﺎي اﯾﺸﺎن و اﻣﺮ‬

‫اﯾﺸﺎن از ﮔﺮدن ﻣﺎ ﻓﺮو ﻧﻬﺪ و آن ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺨﻨﺪد و ]ﺧﺪا[‪ 9‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺗﺴﺨّﺮ زﻧﺪ‪ .‬و اﯾﻦ دﻟﯿﻞ‬

‫ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺳﻪ ﺻﻔﺖ ﺧﺪا‪ :‬آن ﺧﺪا ﮐﻪ ﺑﺮ وي ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬آن ﺟﺎن ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و آن‪ 10‬ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻠﻖ اﯾﺴﺘﺎده‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬او اﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /276‬ﻣﺴﯿﺢ‪ .‬و آن ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬آن ذات‪ 11‬ﻗﺪﯾﻢ و ازﻟﯽ اﺳﺖ و‪ 12‬ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ او را‬

‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ دﯾﺪن و اﯾﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺻﻔﺖ ﯾﮑﯽ‪ 13‬اﺳﺖ‪ :14‬ﯾﮑﯽ ﺻﻔﺖ در آﺳﻤﺎن و ﯾﮑﯽ ﺻﻔﺖ در زﻣﯿﻦ و ﯾﮑﯽ ]ﺻﻔﺖ[‪ 15‬ﻫﻢ‬

‫در آﺳﻤﺎن و ﻫﻢ در زﻣﯿﻦ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﮐﻪ‪ 16‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻣﻠﮑﺎن و ﺳﺮوران ﺧﻠﻖ ﮐﻬﻨﮑﺎج ]ﮐﺮدﻧﺪ[‪ 17‬ﺑﺮ ﺧﺪا و ﻣﺴﯿﺢ او‪ 18‬ﺑﻬﺮ‪ 19‬ﮔﺮد ﺷﺪن‪ 20‬ﺑﻨﯽ‪-‬‬

‫ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﻣﺸﻮرت اﯾﺸﺎن ﺑﺎ ﻣﻠﮏ روﻣﯿﺎن ﺑﻬﺮ ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫ل ]‪ [3 :22‬و آﻧﮕﻪ اﺑﻠﯿﺲ در رﻓﺖ در ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ]ﺷﻤﺎر[‪ 21‬دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﺑﻮد‪ .‬و رﻓﺖ ﭘﯿﺶ‬
‫ﺳﺮوران‪ 22‬اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ ﻣﻬﺘﺮان ﮐﻨﺸﺖ ]س‪ [10 :14 ،‬ﺗﺎ او را در دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﺴﭙﺎرد‪ .‬م‪ [15 :26] 23‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ‬

‫ﻣﯽدﻫﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﻪ او را در دﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﭙﺎرم‪]] .‬ل‪ [5 :22 ،‬ﺷﺎد ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﺧﻮد ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ وي رﺷﻮت دﻫﻨﺪ‪] .‬م‪،‬‬

‫‪] [15 :26‬و[ ﺳﯽ از ﻧﻘﺮه ﺑﺪو رﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬و از آن وﻗﺖ آﻏﺎز ﺣﯿﻠﺖ ﻣﯽﮐﺮد ]ل‪ [6 :22 ،‬و ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﯽﺟﺴﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﯿﺴﯽ را در‬

‫دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﺴﭙﺎرد از ﺧﻠﻖ ﭘﻨﻬﺎن[‪.24‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﮏ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ + .19‬ﮐﺸﺘﻦ‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ و ف ‪» :2‬ﺳﺮور«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ل«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﺰﻣﻮر ‪ :1-4 :2‬ﭼﺮا اﻣﺖﻫﺎ ﺷﻮرش ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ و ﻃﻮاﺋﻒ در‬
‫ﺑﺎﻃﻞ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن زﻣﯿﻦ ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰﻧﺪ و ﺳﺮوران ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺸﻮرت ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺿﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﻪ ﺿﺪ ﻣﺴﯿﺢ او ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎي‬
‫اﯾﺸﺎن را ﺑﮕﺴﻠﯿﻢ و زﻧﺠﯿﺮﻫﺎي اﯾﺸﺎن را از ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺪازﯾﻢ‪ .‬او ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫آﺳﻤﺎنﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻨﺪد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﺳﺘﻬﺰا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪359 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /275‬ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬در‪ 1‬رﻓﺘﻦ او در اورﺷﻠﯿﻢ و ﺑﯿﺮون آﻣﺪن او‬
‫ل ]‪ [37 :21‬و در روز ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد در ﻫﯿﮑﻞ ]ﮐﻨﺸﺖ[‪ 2‬و ]در[‪ 3‬ﺷﺐ ﻣﯽرﻓﺖ در ﮐﻮه زﯾﺘﻮن‪ .‬و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ او‬

‫ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ‪ 4‬در ﮐﻨﺸﺖ ﺗﺎ ﺳﺨﻦ او ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [1 :22 ،‬و ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ ﻋﯿﺪ ﻓﻄﯿﺮ ﮐﻪ *او را ﻓﺼﺢ ﺧﻮاﻧﻨﺪ*‪ .5‬و ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او‬

‫را ﺑﮑﺸﻨﺪ و از ﺧﻠﻖ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ .6‬م ]‪ [1 :26‬و ﭼﻮن ]ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ[‪ 7‬ﺳﺨﻦ ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ل ]‪[31 :18‬‬

‫اﯾﻨﮏ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﺎﻻ ﻣﯽروﯾﻢ‪] 8‬م‪ [2 :26 ،‬و ﻫﻢ ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺪ ﻓﺼﺢ ﺑﻌﺪ از دو روز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ل ]‪ [31 :18‬و ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ 9‬ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ ﮐﻪ در‪ 10‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 11‬ﺑﻬﺮ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ در دﺳﺖ ﺧﻠﻖ ﺳﭙﺎرده‪ 12‬ﺷﻮد ]س‪ [34 :10 ،‬و ﺑﺮ وي ﺗﺴﺨّﺮ ﮐﻨﻨﺪ و ]ﺑﺮ‬

‫روي او[‪ 13‬ﺧﯿﻮ اﻧﺪازﻧﺪ‪ 14‬و او را ﭼﻮب زﻧﻨﺪ و دﺷﻨﺎم دﻫﻨﺪ و ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .15‬م ]‪ [19 :20‬ﺑﻪ‪ 16‬آوﯾﺨﺘﻦ داده ﺷﻮد ل ]‪[33 :18‬‬

‫و او را ﺑﮑُﺸﻨﺪ و ﺳﯿﻢ روز ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ از‪] 17‬اﯾﻨﻬﺎ[‪ 18‬درﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪] 19‬اﻟّﺎ[‪ 20‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ از اﯾﺸﺎن ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮد ]و‬

‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ[‪.21‬‬

‫]م‪ [3 :26 ،‬و آﻧﮕﻪ اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺳﺮوران‪ 22‬ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺟﻤﻊ‪ 23‬ﺷﺪﻧﺪ در ﺳﺮاي ﻗﯿﺎﻓﺎ‪ ،‬ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن ]ي‪:11 ،‬‬

‫‪] [53‬و[ ﺑﺮ ﮐﺸﺘﻦ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﻬﻨﮑﺎج ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]م‪ [5 :26 ،‬و آﻧﮕﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ را در ﻋﯿﺪ ﻧﺘﻮاﻧﯿﻢ ﮐﺮد‪ 24‬ﺗﺎ در ﺧﻠﻖ ﻓﺘﻨﻪ ]و[‬

‫آﺷﻮب ﻧﻪاﻓﺘﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪر«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪرﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻪ ﻓﺼﺢ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ روم«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﭙﺎده«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 358‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﺎﻧﺰده‪ :1‬ﮔﻔﺘﻦ او ﻣﺜﻞ داﻧﻪي ﺧﺮدل‬
‫‪3‬‬
‫]ل‪ [6 :17 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ در ﺷﻤﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ 2‬ﭼﻮن داﻧﻪي ﺧﺮدل ]و[ ]م‪ [20 :17 ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻮه ﻣﯽﮔﻔﺘﯿﺪ‬

‫ﮐﻪ از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰ‪] 4‬ل‪ [6 :17 ،‬و در درﯾﺎ ﺑﻪاﻓﺖ‪ ،5‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺷﻤﺎ‪ 6‬ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ‪ 7‬و ﭼﻨﺎن ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ رﺿﺎي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﮑﻨﺪ‬

‫ل ]‪ [7 :17‬و ﮔﻔﺖ ﻣﺜﻞ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺑﻨﺪهاي دارد ﮐﻪ ﺟﻔﺖ‪] 8‬اَﯾﻤ‪‬ﺪ[‪ 9‬ﺑﺮاﻧﺪ ﯾﺎ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺑﭽﺮاﻧﺪ و ﭼﻮن‬
‫‪14‬‬
‫از ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﻪ او ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ 10‬ﮐﻪ ﺑﯿﺎ‪ 11‬و ﺑﻨﺸﯿﻦ ]و[ ﺑﯿﺎﺳﺎ‪12‬؟ ﻧﻪ اﻻّ ]زوﺗﺮ[‪ 13‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ آش ﺑﭙﺰ و ﺧﻮردﻧﯽ ﺑﺴﺎز‬

‫و ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪ‪ 15‬و ﻣﺮا ﺧﺪﻣﺖ ﺑﮑﻦ‪ 16‬ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 17‬ﮐﻪ ﺳﯿﺮ ﺑﺨﻮرم‪ 18‬و ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﻢ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از آن ﺗﻮ ﺑﻨﺸﯿﻦ و ﺑﺨﻮر و ﺑﯿﺎﺳﺎ‪.19‬‬

‫آﻧﮕﻪ‪ 20‬ﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ 21‬آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﻻّ ﺷﻤﺎ ﭼﻮن ﺑﮑﻨﯿﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﻮدم‪ ،22‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 23‬ﺑﻨﺪﮔﺎن ]ﺑﯿﮕﺎرﯾﻢ[‪ 24‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ واﺟﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫]ل‪ [20 :17 ،‬و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ از او‪ 25‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن و آﻣﺪن؟ او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت‬

‫ﺧﺪا را وﻗﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪26‬؛ و ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﯾﺎ آﻧﺠﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا در درون ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺎزد«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﺷﺎ«؛ در ب‪» :‬ﺑﯿﺎﺷﺎم«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬وﻧﮑﻪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻗﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻧﻮزدﻫﻢ«؛ ﺷﻤﺎرهي ﻓﺼﻞﻫﺎ در ف ‪ 1‬در ﺣﺎﺷﯿﻪ و ﺑﺎ‬
‫ﻗﻠﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎوت و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ ﺷﻨﮕﺮف ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﮐﻨﺪه ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﮔﺎواﻧﯽ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ را ﺷﺨﻢ ﻣﯽزﻧﻨﺪ )دﻫﺨﺪا‪ ،‬ذﯾﻞ ﺟﻔﺖ ران(‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﺟﻔﺖ اﻫﻦ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺪر«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪357 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ﮐﺴﺎن را ﺳﺰاي ﻣﯽدﻫﺪ اﯾﻨﺠﺎ ]و اﯾﺸﺎن را از ﮔﻨﺎه ﭘﺎك ﻣﯽﮐﻨﺪ[‪ 1‬و ]آﻧﮕﻪ[‪ 2‬آﻧﺠﺎ در آﺧﺮت ﻧﯿﮑﯽ ﺑﺪﻫﺪ‪ 3‬ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ؛‬
‫]و[ آن ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﺎ ﺗﻨﻌ‪‬ﻢ‪ 4‬ﯾﺎﺑﺪ‪ 5‬و ]ﺑﺮاي آﺧﺮت ﭼﯿﺰي ﻧﮑﻨﺪ[‪ 6‬ﺑﻬﺮ‪ 7‬ﺧﻮد ]در[ اﯾﻦ ﺟﺎ‪ 8‬ﺳﺘﺪه‪ 9‬ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬و[ ﺑﻪ‪ 10‬آﺧﺮت‬

‫دوزﺧﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ از ﺑﻬﺮ آﺧﺮت ﺧﻮد ﭼﯿﺰي ﺑﺴﺎزد و ﺧﯿﺮات ]و[ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻢ در‬

‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و ﻫﻢ در آﺧﺮت ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﺧﺪا ﻧﻌﻤﺖ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﻬﺮ‪ 11‬آدﻣﯽ آﻓﺮﯾﺪ ]ﺗﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻧﻪ از ﺑﺮاي‬

‫دروﯾﺸﯽ او را آﻓﺮﯾﺪ[‪ ،12‬اﻣ‪‬ﺎ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﮐﺮدار ﺧﻮد‪ ،13‬دروﯾﺸﯽ و ﺗﻨﮕﯽ و ﺷﮑﻨﺠﻪ و رﻧﺞ ]و[ دوزخ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮐﺸﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ]اﯾﻦ[‪ 14‬ﻣﺜﻞ را ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ]ﺧﻠﻖ[‪ 15‬ﺑﯿﺪار ﺷﻮﻧﺪ‪.16‬‬

‫و آن ﻫﻮﺗﻪي ﻋﻈﯿﻢ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻣﯿﺎن ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ ‪ ،‬آن ﻣﺮگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ ﻓﺎﯾﺪه ﻧﯿﺴﺖ و آن ﭘﻨﺞ‬

‫ﺑﺮادر از ﺑﺮاي ﭘﻨﺞ ﻣﺬﻫﺐ اﺳﺮاﺋﯿﻠﯿﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺟﻬﻮدي از ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /274‬ﺟﺪا ﻫﻤﭽﻮن زﻧﺎدﻗﻪ و رﺑ‪‬ﺎﻧﯿ‪‬ﻮن و‬

‫ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن و ﻋﺰاﯾﺎن ]؟[ و ﻏﯿﺮﻫﻢ‪.17‬‬

‫آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ از ﻣﺮدﮔﺎن ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﺑﺮود‪ ،18‬از او ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‪ ،19‬آن ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ 20‬و از او ﻧﺸﻨﯿﺪﻧﺪ و ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﮐﻨﻮن‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﮋده‪ :‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﮐﻪ ﺧﯿﺮ ﯾﺎ ﺷﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن‬

‫]ل‪ [1 :17 ،‬وﮔﻔﺖ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺪيﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن و اﻻّ واي ﺑﺮ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ او ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫و او را ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮدي‪ 21‬ﮐﻪ ﺧﺮآﺳﯿﺎ در ﮔﺮدﻧﺶ ﺑﻨﻬﻨﺪ‪ 22‬و در درﯾﺎ اﻧﺪازﻧﺪ‪ 23‬از آن ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ]اﯾﻦ[‪ 24‬ﮐﻮﭼﮑﺎن ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [5 :17 ،‬و ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن ﻣﺎ اﻓﺰونﺗﺮ ﺑﮑﻦ‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه ﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﮐﻪ‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺧﯿﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﮑﻨﺪه ﻣﯽ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻌﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮده اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺨﺶ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﯿﺪه«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬از‬
 ‫‪ / 356‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]اﮔﺮ[‪ 1‬از ﻣﺮدﮔﺎن ﮐﺴﯽ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن *ﺑﺮوﻧﺪ آﻧﮕﻪ‪ 2‬ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﻨﺪ*‪ .3‬و اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﭼﻮن[‪ 4‬از ﻣﻮﺳﯽ ]و[‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﻧﺪ‪ ،‬و ]ﻧﻪ[ اﮔﺮ‪ 5‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﻣﺮدﮔﺎن *ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ 6‬و ﺑﺮود ]و[ ﺧﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،7‬اﯾﺸﺎن ]او را[‪ 8‬ﺑﺎور ﮐﻨﻨﺪ*‪.9‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ؛ ﮔﻔﺖ در اﯾﻮب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 10‬ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪ‪ 11‬ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﺮاﺳﺘﯽ آدﻣﯽ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا‪ 13‬ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ و ﻧﻔﺎق اﺳﺖ ]و[‬
‫‪15‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 14‬ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪان ]و[ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﭼﻮن ﻓﺮزﻧﺪان ‪/‬ﺑﺮگ‪ /273‬وي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺸﻮﻧﺪ و از ﺑﻬﺮ ﮐﺸﺘﻦ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 16‬و ﺑﺮﻫﻨﻪ ﭼﻮن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺻﺪﻗﻪ ﻧﮑﻨﺪ‪ 17‬و ﻣﻮﺟﻮد‪ 18‬ﺑﻤﯿﺮد و ﺑﺮ ﺑﯿﻮهﮔﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﺴﯽ رﺣﻤﺖ ﻧﮑﻨﺪ و‬
‫‪19‬‬
‫ﻧﻘﺮه ﻫﻤﭽﻮن ﮔﻞ ﮔﺮد ﮐﺮدﻧﺪ و زر اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﺧﺎك زﻣﯿﻦ ﺑﺸﻮد و ﭘﺎﮐﺎن اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﯿﺮاث ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺎل اﯾﺸﺎن و‬

‫ﻓﺮزﻧﺪان اﯾﺸﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ 20‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺮم ﮐﻪ ﭘﺸﻢ را ﺑﺨﻮرد و ﻫﻤﭽﻮن ﻋﻨﮑﺒﻮت؛ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﺨﺴﺒﺪ و دﯾﮕﺮ ]ﺑﺎر[‪ 21‬ﭼﺸﻢ ﺧﻮد‬

‫را ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ و ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﻮد‪ .‬و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 22‬ﮐﻪ‪ :‬دﯾﺪم ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﺰرگ‪ 23‬ﺷﺪه ]و[ ﺑﻠﻨﺪ‪ 24‬ﻫﻤﭽﻮن درﺧﺘﺎن ﮐﻮه ﻟﺒﻨﺎن‬
‫‪26‬‬
‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﮔﺬﺷﺘﻢ ]و[ دﯾﺪم ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﺪه‪ .‬ﻫﻢ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 25‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮاﻧﮕﺮ و ﺟﺎﻫﻞ ﻫﺮ دو ﺑﻤﯿﺮﻧﺪ و ﻣﺎل و ﻧﻌﻤﺖ‬

‫اﯾﺸﺎن ﺑﻬﺮ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ ]و[ در دوزخ ﻓﺮو روﻧﺪ و ﮔﻮر اﯾﺸﺎن ﻧﺸﺴﺘﮕﺎه‪ 27‬اﯾﺸﺎن‪ 28‬ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .‬ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ‪ ،‬آن اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻏﻨﯿﻤﺖ‪ 29‬اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ]و ﺗﻮاﻧﮕﺮي[‪ 30‬وﺑﺎل اﺳﺖ؛ و دروﯾﺸﯽ و رﻧﺞ ]و[ ﻣﺸﻘّﺖ در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﯿﮏ اﺳﺖ‪] ،‬زﯾﺮا[‪ 31‬ﺧﺪا‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮد و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :35 -6 :37‬ﺷﺮﯾﺮ را دﯾﺪم ﮐﻪ ﻇﻠﻢ ﭘﯿﺸﻪ ﺑﻮد و ﻣﺜﻞ‬
‫درﺧﺖ ﺑﻮﻣﯽ ﺳﺒﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ ﮔﺬﺷﺖ و‬
‫اﯾﻨﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﮔﺮدﯾﺪ و او را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮدم و ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰر«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﻣﺰﻣﻮر ‪ 10 :39‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ‪ :‬زﯾﺮا ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﮑﯿﻤﺎن ﻣﯽﻣﯿﺮﻧﺪ و‬
‫ﺟﺎﻫﻼن و اﺑﻠﻬﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻼك ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ و دوﻟﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮاي‬
‫دﯾﮕﺮان ﺗﺮك ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﻏﻨﯿﻤﺖ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﯿﺴﺘﮑﺎه«‪.‬‬
‫‪ + .28‬اﺳﺖ‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻈﻤﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﺮود ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻪ ﮐﻨﻨﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺮود ﺑﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ«؛ در ب‪» :‬رود ﺗﻮﺑﻪ ﺑﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ« ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮوﻧﺪﺧﺒﺮﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﯿﺰد او را ﺑﺎور ﺑﺪارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬اﯾﻮب‪ 13 :27 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪاﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﻧﻤﯿﺮد و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪355 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽﻧﺎزﯾﺪ‪ 1‬ﮐﻪ از ﭘﺎرهﻫﺎي‪ 2‬ﻧﺎن ﮐﻪ از ﺧﻮان‪ 3‬آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،4‬او ﺷﮑﻢ ﺧﻮد را ﺳﯿﺮ ﮐﻨﺪ و‪ 5‬ﺳﮕﺎن ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ و رﯾﺶ‪-‬‬
‫ﻫﺎي‪ 6‬آن ﻣﺴﮑﯿﻦ ﻣﯽﻟﯿﺴﯿﺪﻧﺪ‪ .‬و آن ﻣﺴﮑﯿﻦ ﻣ‪‬ﺮد و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن او را ﭘﯿﺶ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﺮدﻧﺪ ]در ﺑﻬﺸﺖ[‪ 7‬و آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﻣ‪‬ﺮد‬

‫]و آﮔﻨﺪه ﺷﺪ و[‪* 8‬ﺑﻪ دوزخ رﻓﺖ و*‪ 9‬ﺷﮑﻨﺠﻪ ﻣﯽﺧﻮرد و ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ از دور‪ ،‬دﯾﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ]و[ *ﻏﺎزر در ﭘﯿﺶ‬

‫ﻫﻢ*‪ .10‬و آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ ]ﺑﺎﻧﮓ زد ﺑﺎ آواز ﺑﻠﻨﺪ و[‪ 11‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اي ﭘﺪرم‪ ،‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ 12[،‬ﺑﺮ ﻣﻦ رﺣﻤﺖ ﮐﻦ و ﻏﺎزر را ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‬

‫ﺑﻔﺮﺳﺖ ﺗﺎ آب ﺑﺮ اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮد ﺑﺮدارد‪ 13‬و زﺑﺎﻧﻢ را ﺗﺮ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺳﻮك‪ 14‬ﻣﯽﺳﻮزم‪ .‬و اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي‬

‫ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد آور ﮐﻪ ﻧﺼﯿﺐ ]و[ ﺑﻬﺮ‪ 15‬ﺧﻮد از زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻮد‪ 16‬ﯾﺎﻓﺘﯽ و ﻏﺎزر ﺷﮑﻨﺠﻪ ]و[ ﺳﺰاي ﺧﻮد ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬و ]او[‪ 17‬اﯾﻦ‬
‫‪23‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ‪ 18‬در آﺳﺎﯾﺶ اﺳﺖ و ﺗﻮ در ﻋﺬاﺑﯽ‪ .19‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻫ‪‬ﻮﺗَﻪاي‪ 20‬ﻋﻈﯿﻢ ﻧَﻐَﻞ‪ 21‬در ﻣﯿﺎن ]ﻣﺎ و ﻣﯿﺎن[‪ 22‬ﺷﻤﺎ ]ﺷﺪه[‬

‫اﺳﺖ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﮕﺬرد و ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪ ،24‬ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﮕﺬرد‪ .‬و ﺑﺎز آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اي[‪ 25‬ﺧﺪاوﻧﺪ‪] ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﮐﻪ[‪] 26‬او[ را در ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ ﺑﻔﺮﺳﺘﯽ‪ 27‬و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﮐﻨﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﻨﺞ‬

‫ﺑﺮادر دارم‪] .‬ﺑﻔﺮﺳﺘﯽ[‪ 28‬و ]اﯾﺸﺎن را ﺧﺒﺮ ﮐﻨﯽ ﮐﻪ[‪ 29‬ﻣﻦ اﯾﻨﺠﺎ در ﻋﺬاﺑﻢ و *ﻧﺒﺎدا ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ*‪ .30‬و‬
‫‪33‬‬
‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دارﻧﺪ ﻣﻮﺳﯽ ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ ،‬از اﯾﺸﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪ .31‬و آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ‪] ،‬اي[‪ 32‬ﭘﺪرم‪ ،‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺬاب«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻫﻮﺗﻪ‪ :‬زﻣﯿﻦ ﻧﺸﯿﺐ‪ ،‬راه ﺳﺮازﯾﺮ ﺑﻪ ﺳﻮي آب )دﻫﺨﺪا(؛ در‬
‫اﯾﻨﺠﺎ ورﻃﻪ و ﻫﺎوﯾﻪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻔﻞ«؛ ﻧَﻐَﻞ ﯾﻌﻨﯽ ژرف‪ .‬اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ در ب‪» :‬ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻧﻐﻮل ﻫﺎوﯾﻪاي در ﻣﯿﺎن ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻔﺮﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺒﺎدا اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﻧﺎزﯾﺪن‪ :‬اﻟﺘﻤﺎس ﮐﺮدن‪ ،‬ﺗﻤﻨﯽ ﮐﺮدن‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺶ ﮐﺮدن‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺘﻦ‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎرﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﻧﺠﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﺗﺎ‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ»ﻟﯿﻬﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن در دوزخ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﺴﮑﯿﻦ در اﻏﻮش اﺑﺮﻫﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺳﻮك ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮔﻮﺷﻪ‪ ،‬زاوﯾﻪ و ﮐﻨﺞ اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮه«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در زﻧﺪﮐﯽ ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﻣﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 354‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫]ل‪ [13 :16 ،‬و ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺪه دو ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ‪] ،1‬اﻟّﺎ[‪ 2‬ﻣﮕﺮ ﯾﮑﯽ را دوﺳﺖ دارد و ﯾﮑﯽ را دﺷﻤﻦ و ]ﯾﺎ[‬
‫ﯾﮑﯽ را ﺣﺮﻣﺖ ﺑﺪارد و ﯾﮑﯽ را ﺧﻮار ]ﮐﻨﺪ[‪ 4‬و ﻧﺘﻮاﻧﺪ‪ 5‬ﮐﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ]و[ ﻣﻘﺘﻨﺎ ﺑﮑﻨﺪ‪ .6‬و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﭼﻮن اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‬

‫ﺑﺸﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،7‬ﺑﺮ وي ﺗﺴﺨّﺮ ﻣﯽزدﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﻘﺘﻨﺎ را و دﻧﯿﺎ‪ 8‬را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫‪11‬‬
‫ﺧﻮد[‪ 9‬ﺧﻮد را ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻠﻖ ]راﺳﺖ[‪ 10‬ﻣﯽدارﯾﺪ و ]آﻧﭽﻪ[ در دل ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽداﻧﺪ؛ و *ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﻠﻖ‬

‫]ﻋﺰﯾﺰ[‪ 12‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا‪ ،13‬ﺧﻮار ]و[ ﻧﺎﭼﯿﺰ اﺳﺖ*‪.14‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺎﻧﺰده‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ‪ :15‬ﮔﺸﺎدن در دروازهي‪ 16‬ﻣﻠﮑﻮت از ﭘﺲ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ اﺳﺖ‬

‫ل ]‪ [16 :16‬و ﻧﺎﻣﻮس ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 17‬ﺗﺎ‪ 18‬آﻣﺪن ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻮد و از آن روز ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪] 19‬ﮐﻪ[‪ 20‬ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﮔﺸﺎده‬

‫ﺷﺪ و ﻫﻤﻪ‪ 21‬ﻣﺴﺘﻌﺪ اﻧﺪ ﮐﻪ در او روﻧﺪ‪ .22‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺬرد و ﯾﮏ ﺳﺨﻦ از آﯾﺎت‪ 23‬ﻧﺎﻣﻮس ﻧﮕﺬرد‪.‬‬

‫‪25‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﻔﺪه‪* :‬ﻣﺜﻞ آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﮐﻪ ﻏﺎزر‪ 24‬دروﯾﺶ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﺮ در ﺧﺎﻧﻪي او ]ﺑﻮد[*‬

‫]ل‪ [19 :16 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻣﺮد ﺗﻮاﻧﮕﺮ و ﺟﺎﻣﻪي ‪ /‬ﺑﺮگ‪ /272‬ﻓﺎﺧﺮ‪ 26‬ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻧﺎز و ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﺧﺮاﻣﯿﺪن‬

‫ﻣﯽﮐﺮد‪27‬؛ و ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻣﺮد ﻣﺴﮑﯿﻦ ﻧﺎﻣﺶ ﻏﺎزر ]ﮐﻪ[ ﺑﺮ در ﺧﺎﻧﻪي آن ﺗﻮاﻧﮕﺮ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ 28‬رﯾﺸﻨﺎك و دردﻧﺎك ]و[‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪ » :‬ﺎ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺎزر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺜﻞ ﺗﻮاﻧﮑﺮ و ﻋﺎزر دروﯾﺶ‬
‫ﻣﺒﺘﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﺮﻣﺰي«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ + .1‬و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻘﺘﻨﺎء دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻠﻖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ب‪» :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﺶ ادﻣﯿﺎن ﺑﻠﻨﺪﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا‬
‫ﻧﮋﻧﺪﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪353 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[ ﻋﺎﺟﺰ ﺷﻮم‪ .‬و داﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﻨﻢ‪] ،‬ﭼﻮن[‪ 1‬از ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ ]ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ در[‪ 2‬اﻓﺘﺎدم‪ ،‬ﮐﺎري‪ 3‬ﺑﮑﻨﻢ ﮐﻪ دوﺳﺘﺎن ]ﻣﻦ[‪ 4‬ﻣﺮا‬
‫]در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد[‪ 5‬ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ]ﺧﻮاﻧﺪ[‪ 6‬ﯾﮑﯽ ﻣﺮد از ﻗﺮضداران ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ]و[ ﺑﻪ آن ﻣﺮد‪ 7‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻦ‬

‫ﭘﯿﺶ‪ 8‬ﺗﻮ ﭼﻪ‪ 9‬دارد ﮐﻪ ﺑﺪﻫﯽ‪10‬؟ او ﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /271‬ﮐﻪ‪ :‬ﺻﺪ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ روﻏﻦ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻗﺒﺎﻟﻪي ﺧﻮد‪ 11‬ﺑﺴﺘﺎن و ﻗﺒﺎﻟﻪي‬

‫دﯾﮕﺮ ﺑﻨﻮﯾﺲ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﺎه ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﯾﮑﯽ‪ 12‬دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪* :‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﭼﻪ دارد ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻦ*‪13‬؟ او‪ 14‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺻﺪ ﺟﺮﯾﺐ‬
‫‪18‬‬
‫ﮔﻨﺪم‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻗﺒﺎﻟﻪي ]ﺧﻮد[‪ 15‬ﺑﺴﺘﺎن ]و[ ﺑﻪ ﻧﻮ‪ 16‬ﺑﻪ ﻫﺸﺘﺎد ﺟﺮﯾﺐ ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ .‬ﺧﺪا ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه ﺷﺪ‪ 17‬ﺑﻪ آن ﻣﻨﺎﻓﻖ ]ﮐﻪ[‬

‫ﺣﮑﻤﺖ‪ 19‬ﮐﺮد؛ و ﻓﺮزﻧﺪان اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ داﻧﺎﺗﺮﻧﺪ‪ 20‬از ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﻮر در اﯾﻦ دودهي ﺧﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ از اﯾﻦ ﻣﻘﺘﻨﺎي‪ 21‬ﮔﻨﺎه ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم رﺳﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را در ﺳﺎﯾﻪﮔﺎه ﺧﻮد ﭘﻨﺎه‪ 22‬ﮔﯿﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ]ﺑﺮ[‪ 23‬اﻧﺪك‬
‫‪26‬‬
‫ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺷﺪ‪ ،24‬ﺑﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﯿﺰ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺷﻮد و ﻫﺮ ﮐﻪ در اﻧﺪك ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد‪ ،25‬در ﺑﺴﯿﺎر ﻧﯿﺰ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺑﺮ ﻣﻘﺘﻨﺎي‬

‫ﮔﻨﺎه اﻣﺎﻧﺖدار ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ ،27‬ﺑﺮ ﻣﻘﺘﻨﺎي‪ 28‬ﻋﺪل ]ﺑﺮ[‪ 29‬ﺷﻤﺎ ]ﮐﻪ[‪ 30‬اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﺪ؟ ]و ﭼﻮن ﺑﺪان ﭼﻪ از آن ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎﻧﺘﺪار‬
‫‪31‬‬
‫ﻧﺸﺪﯾﺪ‪ ،‬در آن ﭼﻪ ﮐﻪ از آن ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﺪ؟[‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺣﻤﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﻘﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺒﺎه«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻐﺘﺎه«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻐﺘﺎي«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎرة«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪو«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺰاري«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪان«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﺗﻮ ﺟﻪ واﺟﺒﺴﺖ از ان ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / 352‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از او‪] 1‬ﻧﯿﺰ[‪ 2‬ﺳﯿﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ 3‬و در دﺳﺖ او ﻧﻤﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬و آن اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﮐﺮد‪ ،‬از روح ﭘﺎك ﺑﻮد و ﭘﺪر ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮش‪ 4‬اﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و ﮔﺎوان ﮐﻪ ﮐُﺸﺖ‪ ،‬ﭘﺎﮐﺎن اﻧﺪ و ﺟﺎﻣﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 5‬وي ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬و ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﮐﻠﯿﺴﺎ ]اﺳﺖ[‪ 6‬و ﻫﻢ‬

‫ﺑﻬﺸﺖ اﺳﺖ؛ و اﻧﮕﺸﺘﺮي‪ ،‬ﻋﻬﺪ ]و[ ﺳﭙﺎرش اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ؛ و ﮐﻔﺶ‪ ،‬ﻃﺎﻋﺖ ]و[ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺟﺎي آوردن اﺳﺖ‪ .‬و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫از ﺑﻬﺮ ﺟﻤﯿﻊ ﻓﺮزﻧﺪان‪ 7‬آدم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ]اﯾﻤﺎن[‪ 8‬ﺑﯿﺎورﻧﺪ و در ﻣﻠﮑﻮت ﻣﻘﺒﻮل ﺑﺸﻮﻧﺪ؛ و اﯾﻦ ﺑﺮادر ﮐﻪ‬

‫]ﮔﻔﺖ[‪ :9‬ﻣﺮا ﭼﺮا ﻧﺪادي ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ دارم‪ ،‬از آن ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،10‬ﺟﻨﺲ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﺳﺖ‪ .11‬آن ﮐﻪ ﮔﻢ ﺑﻮد ]و[‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،12‬ﺟﻨﺲ آدﻣﯿﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا ﺑﯽ ﻏﺶ ]و[ از ﺟﺎن و دل ﮐﻨﻨﺪ‪ ،13‬در ﻣﻠﮑﻮت ]ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن[‪ 14‬ﯾﮑﯽ‬

‫ﺷﻮﻧﺪ و ﮔﻢ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﺎﻧﺰده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﻧﺎﯾﺐ ﺧﯿﺎﻧﺖﮔﺮ‪ 15‬و ﻣﺴﺎﻣﺤﺖ او ﺑﺎ ﻗﺮض داران ]ﺧﺪاوﻧﺪ[ ﺧﻮد‬
‫ل ]‪ [1 :16‬و در ﭘﯿﺶ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﯾﮑﯽ‪ 16‬ﻣﺮد ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ‪ 17‬ﻧﺎﯾﺐ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺳﺮور‬
‫ﺧﺎﻧﻪي *او ﺑﻮد و ﮐﺴﺎﻧﯽ‪] 19*18‬ﺑﺪو[‪ 20‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮد ﻣﺎل ﺗﺮا ﺑﻪ زﯾﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪21‬؛ و ﺧﺪاوﻧﺪ ]او[‪ ،22‬او را ﺧﻮاﻧﺪ ]و[‬

‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ‪ 23‬ﺗﻮ ﻣﯽﺷﻨﻮم؟ ﺑﯿﺎ ﺣﺴﺎب ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ ]ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺎز[‪ 24‬ﺑﺪه ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻠﻒ ﮐﺮده‪-‬‬
‫‪28‬‬
‫اي‪25‬؛ و ]ﺑﻌﺪ از[‪ 26‬اﯾﻦ *ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻤﯽﺑﺮازي ﮐﻪ ﮐﺪﺧﺪاي ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ ﺑﺎﺷﯽ*‪ .27‬و آن ﻧﺎﯾﺐ در ﺧﻮد ]اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﺮد و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪم ﻧﯿﺎﺑﺖ ﺧﺎﻧﻪ از ﻣﻦ اﺳﺘﺪ‪ 29‬و دﯾﮕﺮ ﮐﺎري ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻟﯽ ﻧﺘﻮاﻧﻢ ﮐﺮدن و در ﻋﺎﻗﺒﺖ‪ ،‬ﺧﻮد‪ ،30‬درﻣﺎﻧﺪه‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﺎﻧﯽ او ﺑﻮد و«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﺮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدي«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ ﺧﺎﻧﮥ ﻣﺮا ﻧﺸﺎﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺘﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎر ﮐﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪ :‬ﻓﺮزﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪351 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻨﯿﺪ ]و ﺑﻪ[‪ 1‬در آﻣﺪ و او را ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬و او‪ 2‬ﺑﻪ ﭘﺪر ]ﺧﻮد[‪ 3‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ]ﻣﻦ[‪ 4‬ﺗﺮا ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ ]و[ از او‪‬لْ‬
‫روز‪] ،‬ﻫﺮﮔﺰ[‪ 5‬ﺳﺨﻦ ﺗﺮا ﺧﻼف ﻧﮑﺮدم و از او‪‬ل ﯾﮏ ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺪادي ﮐﻪ اﯾﻦ را ﺑﺴﺘﺎن ]و[ ﺑﺎ ﯾﺎران‪ 6‬ﺧﻮد ﺑﺨﻮر و ﺧﻮش‬

‫ﺑﺎش‪ .‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﺖ را ﺧﻮرد و در ﻓﺤﺶ ]و[ ﻓﺠﻮر ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﺮد‪ ،7‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ رﺳﯿﺪ ﺑﻬﺮ او ﮔﺎوان ﻓﺮﺑﻪ‬

‫ﮐﺸﺘﯽ‪ .‬و ﭘﺪر ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ]ﺑﻪ[‪ 8‬ﻫﺮ وﻗﺖ‪ 9‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮدي ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ دارم‪ ،‬از آن ﺗﻮ اﺳﺖ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺑﺮ ﺗﻮ‪ 10‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫]ﺑﻪ ﻫﻢ[‪ 11‬ﺧﻮش ]ﺑﺸﻮﯾﻢ و[‪ 12‬ﺧﺮّم ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ 13‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺑﺮادرت ﻣﺮده ﺑﻮد‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﺪ‪] 14‬و[ ﮔﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.15‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻣﻘﺼﻮد در اﯾﻦ ]ﻣﺜﻞ[‪ 16‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ]ﮐﻪ[ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﻠﯽ و ﻧﺎداﻧﯽ ﺑﺪي ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،17‬ﭼﻮن ﺗﻮﺑﻪ‬

‫ﮐﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﭘﺎﮐﯽ دل ]ﺑﺎز[‪ 18‬در راه راﺳﺖ‪ 19‬ﮔﺮدد و ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪاي ]و ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ 20‬ﺧﻮد ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﺗﻮﺑﻪي‪ 21‬او را ﻗﺒﻮل‬

‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫و دﯾﮕﺮ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ‪ 22‬آدم ﻣﯽرود‪ :‬ﭘﺪر‪ ،‬ﺧﺪا اﺳﺖ و ﭘﺴﺮ ﮐﻮﭼﮏ‪ ،23‬آدم ]اﺳﺖ[‪ 24‬و ﭘﺴﺮ ﺑﺰرگ‪ ،25‬ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺳﺮور ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‪ .‬و ﻧﺼﯿﺐ آدم ﮐﻪ از ﭘﺪر ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺘّﻊ اﺳﺖ؛ و آن دﯾﻪ ﮐﻪ در او رﻓﺖ ]و[ ﻣﺎل ﺧﻮد ]آﻧﺠﺎ[‪ 26‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬اﯾﻦ دﻧﯿﺎ اﺳﺖ‪ .‬آن ﮐﻪ رﻓﺖ ]ﭘﯿﺶ او[‪ 27‬و ﺧﺪﻣﺖ ]ﮐﺮد و او را[ *ﺧﻮكﭼﺮاﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮد*‪ ،28‬اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ؛ و‬

‫ﺧﻮﮐﺎن‪ ،‬اﺻﺤﺎب ﮔﻨﺎه و ﭘﻠﯿﺪي اﻧﺪ؛ و ﻋﻠﻒ ﺧﻮﮐﺎن ﮐﻪ از او ﺳﯿﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /270‬ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ ،29‬ﺷﻬﻮات دﻧﯿﺎوي‪ 30‬اﺳﺖ ﮐﻪ آدﻣﯽ‬

‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬راﺳﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﻮﺑﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮﺟﮑﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺑﺰرﮐﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺧﻮﮐﺎن ﺑﺪو ﺳﺒﺎرد«‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﯿﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻗﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮا«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪه«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪه«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 350‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﭘﺪر[‪ 1‬ﻣﻦ *ﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ*‪ 2‬و ﻣﻦ در‪ 3‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ‪ 4‬ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﻣﯽﻣﯿﺮم‪] .‬ﺑﺮﺧﯿﺰم[‪ 5‬ﺑﺮوم ﭘﯿﺶ ﭘﺪرم ]و[ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬اي ﭘﺪر‪،‬‬
‫ﻣﻦ ]در آﺳﻤﺎن[‪ 6‬ﮔﻨﺎه ﮐﺮدهام‪ 7‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ‪] ،‬اﮐﻨﻮن[‪ 8‬ﻧﻤﯽﺷﺎﯾﻢ‪ 9‬ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ]ﺗﻮ[‪ 10‬ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮم‪ .‬و ﻣﺮا ﯾﮑﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺧﺪﻣﺖ‪-‬‬

‫ﮐﺎران ]ﺗﻮ[‪ 11‬ﻗﺒﻮل ﮐﻦ‪ .‬و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ در ﭘﯿﺶ ﭘﺪر آﻣﺪ‪ .‬ﻫﻨﻮز دور ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺪر او را دﯾﺪ ]و[ ﺑﺮ او رﺣﻤﺖ ﮐﺮد‪12‬؛‬

‫ﺑﯿﺮون آﻣﺪ ]و[ دوﯾﺪ و ﺑﺮ ]آن[‪ 13‬ﭘﺴﺮ ﺧﻮد اﻓﺘﺎد و او را ﺑﻮﺳﻪ ﮐﺮد‪ .‬و ﭘﺴﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﮔﻨﺎه ﮐﺮدهام‪ 14‬در آﺳﻤﺎن‬
‫‪16‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ]و[ ﻻﯾﻖ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺗﻮ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮم‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﭘﺪرش ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن‪ 15‬ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﻪ در آورﯾﺪ ﯾﮏ دﺳﺖ[‬

‫دﺳﺖ[‪ 16‬ﺟﺎﻣﻪي زﯾﺒﺎ او را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ 17‬و اﻧﮕﺸﺘﺮي در اﻧﮕﺸﺖ او ﻧﻬﺎد و ﮐﻔﺶ در ﭘﺎي او ﮐﺮد و ﺧﻠﻌﺖ ]او[ را ‪/‬ﺑﺮگ‪/269‬‬

‫ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ و ]او را آورد و[‪* 18‬ﻓﺮﻣﻮد ﺟﻬﺖ او ﮔﺎوان ﻓﺮﺑﻪ ﮐﺮده ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ 20*19‬و ﭘﺪر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺨﻮرﯾﻢ و ﺧﻮش ]ﺷﻮﯾﻢ‬

‫و[‪ 21‬ﺷﺎد ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ]ﻣﻦ[‪ 22‬ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮد و زﻧﺪه ﺷﺪ و ﮔُﻢ ﺑﻮد ]و[ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪ و آﻏﺎز ﺧﺮّﻣﯽ ﮐﺮد‪.‬‬

‫]ل‪ [25 :15 ،‬و ]اﻣ‪‬ﺎ[‪ 23‬آن ﭘﺴﺮ ]ﺑﺰرﮔﯿﻦ[‪ 24‬در دﯾﻪ ﺑﻮد‪ ،25‬ﭼﻮن آﻣﺪ ﻧﺰدﯾﮏ‪ 26‬ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪر ]رﺳﯿﺪ[‪ ،27‬ﺷﻨﯿﺪ آواز ﻃﺮب‬

‫و ﺳﺮود ﺧﻮاﻧﺪن‪ .28‬ﯾﮏ ﻣﺮد‪] 29‬را[ ﺧﻮاﻧﺪ‪ 30‬و از او ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﯿﺴﺖ؟ و آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮادر ]ﺗﻮ[‪ 31‬آﻣﺪ و ﭘﺪر‬
‫ﺗﻮ ﮔﺎوان ﻓﺮﺑﻪ ﮐﺮده ﮐﺸﺖ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺳﺨﺘﺶ‪ 32‬آﻣﺪ و ﺧﺸﻢ ﮐﺮد ]و[ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪر رود‪ .‬ﭘﺪر‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺎوان ﻓﺮﺑﻪ ﮐﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺼﯽ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او را دﺷﺨﻮار«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎن ازﯾﺸﺎن زﯾﺎدت ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺑﺮازم«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬ﺗﺎ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰﻧﺪﮔﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪349 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﻦ ]اﯾﻦ[‪ 1‬درم ﮔﻢ ﮐﺮده‪ 2‬را ﯾﺎﻓﺘﻢ‪ .‬و ﻣﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /268‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺮّﻣﯽ و ﺷﺎدي ﺑﺸﻮد در آﺳﻤﺎن از‬
‫ﺑﻬﺮ ﯾﮑﯽ ﮔﻨﻬﮑﺎري‪] 3‬ﮐﻪ[ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ ]از ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺧﻮد[‪.4‬‬

‫‪7‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﺎرده‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﭘﺴﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ]ﺧﻮد[‪ 5‬از ﭘﺪر ]ﺧﻮد[‪ 6‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ‪ ،‬رﻓﺖ‬

‫ل ]‪ [11 :15‬و ]ﺑﺎز[‪8‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻮد ﯾﮏ ﻣﺮدي ]ﮐﻪ[ دو ﭘﺴﺮ داﺷﺖ؛ و ]آن[‪ 9‬ﭘﺴﺮ ﮐﻮﭼﮏ‪ 10‬ﺑﺎ‬

‫ﭘﺪر ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﺑﺪه ]ﻫﺮ[‪ 11‬ﻧﺼﯿﺒﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪي ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽرﺳﺪ؛ و او ﺑﺨﺶ ﮐﺮد ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ داﺷﺖ ﺑﺮ‬
‫‪17‬‬
‫اﯾﺸﺎن‪ .‬و ﺑﻌﺪ از اﻧﺪك روزﮔﺎر ]آن[‪ 12‬ﭘﺴﺮ ﮐﻮﭼﮏ‪ 13‬آﻧﭽﻪ‪ 14‬ﮐﻪ ﺑﺨﺶ او‪ 15‬ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺟﻤﻊ‪] 16‬آورد و[ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ رﻓﺖ‬

‫در وﻻﯾﺖ دور‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ داﺷﺖ‪] ،‬آﻧﺠﺎ[‪ 18‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه و ﺧﺮج ﮐﺮد ﺑﻪ ﻟﻬﻮ ]و[ ﺗﻔﺮّج‪] 19‬و[ ﺑﻪ ﻟﺬّت داد ﺗﺎ آن ﮐﻪ ]ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم رﺳﯿﺪ و[‪ 20‬ﻫﯿﭻ ﻧﻤﺎﻧﺪ؛ و ﻧﺎﮔﺎه ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﺳﺨﺖ‪ 21‬اﻓﺘﺎد در آن ﺷﻬﺮ‪ 22‬و او ﺑﯿﻨﻮا ﺷﺪ‪ .‬و رﻓﺖ در ﭘﯽ ﯾﮑﯽ‬

‫از ﻓﺮزﻧﺪان‪ 23‬آن ﺷﻬﺮ ﮐﻪ او در آﻧﺠﺎ ﺳﺎﮐﻦ ﺑﻮد‪ .‬و آن ﻣﺮد او‪ 24‬را ﻓﺮﺳﺘﺎد در دﯾﻪ ﺧﻮد ﺗﺎ ﺧﻮﮐﺎن ﺑﭽﺮاﻧﺪ‪ .‬و ]در آرزوي‬
‫آن ﺑﻮد ﮐﻪ[‪ 25‬از ﺧﻮرش ﺧﻮﮐﺎن ﺷﮑﻢ ﺧﻮد ﺳﯿﺮ ﮐﻨﺪ و از ]آن[‪ 26‬ﺧﺮه ﻧﻮب‪] 27‬و[ ﺗﻠﻮ ﮐﻪ ﻋﻠﻒ ﺧﻮﮐﺎن اﺳﺖ و ﮐﺴﯽ‬

‫ﺑﻪ او ﻧﻤﯽداد‪ .‬و ﭼﻮن ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻮش آﻣﺪ‪ ،28‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن‪ 29‬ﭼﻨﺪ ﻣﺰدور اﺳﺖ‪ 30‬ﮐﻪ ﺑﺮ در ﺧﺎﻧﻪي‬

‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻔﺮّح«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﻮار«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻻﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬در‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺧﺮﻧﻮب و ﺧﺮه ﻧﻮب‪ :‬ﻏﻼف ﻟﻮﺑﯿﺎ؛ درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺮّي‬
‫ﺧﺎردار‪ ،‬ﺛﻤﺮ آن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﯿﺐ ﻟﯿﮑﻦ ﺑﺪﻣﺰه ﺑﺎﺷﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪه«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻬﮑﺎران«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﺳﺖ و رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮﺟﮑﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮﺟﮑﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ ﺟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮاﻫﻢ«‪.‬‬
 ‫‪ / 348‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‪ 1‬اﯾﺸﺎن اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ م ]‪ [11 :18‬ﮐﻪ‪] :‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 2‬ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ آﻣﺪ ﺗﺎ راه ﺑﻪ ﮔﻤﺮاﻫﺎن ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ در ﻫﻼك ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،3‬‬
‫‪7‬‬
‫زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯿﺪ‪4‬؟ ل ]‪ [4 :15‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ‪ 5‬ﻣﺮد اﺳﺖ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ او را ﺻﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،6‬اﮔﺮ ﯾﮑﯽ از آن ﺻﺪ ﮔﻢ‬

‫]ﺷﻮد‪ ،‬ﻧَﻪ[‪ 8‬ﻧﻮد و ﻧُﻪ را‪ 9‬در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﮕﺬارد و ]در ﭘﯽ[‪ 10‬آن ﯾﮑﯽ‪] 11‬رود و[‪ 12‬ﺑﺠﻮﯾﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[‪ 13‬او را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ؟ و ﭼﻮن‬
‫‪16‬‬
‫او را ﺑﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺷﺎد ﺷﻮد و ]او را[‪ 14‬ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ﺑﺮﮔﯿﺮد‪ ،‬و در‪ 15‬ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺑﯿﺎورد و دوﺳﺘﺎن و ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن را ﺧﺒﺮ ﮐﻨﺪ‬

‫]و ﺑﮕﻮﯾﺪ[‪ 17‬ﮐﻪ ]ﺑﺎ ﻣﻦ[‪ 18‬ﺷﺎد ﺷﻮﯾﺪ‪] 19‬ﮐﻪ[‪ 20‬آن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﮔﻢ ﺷﺪه را ﯾﺎﻓﺘﻢ‪ .‬و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﻋﻈﯿﻢ‪ 21‬ﺑﺸﻮد‪ 22‬در آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﯾﮏ‪ 23‬ﮔﻨﻬﮑﺎر ]ﮐﻪ[ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ ]ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻧﻮد و ﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﻮﺑﺖ را ﻧﭙﺬﯾﺮﻧﺪ[‪.24‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﺰده‪ :‬ﻣﺜﻞ زن و ﯾﮏ درم ﮐﻪ ﮔُﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ 25‬از ده‪ 26‬درم‬
‫]ل‪ [8 :15 ،‬ﻣﺜﻞ آورد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﯾﺎ[‪ 27‬ﮐﺪام‪ 28‬زن اﺳﺖ ﮐﻪ ده درم دارد و ﯾﮏ درم از‪ 29‬آن ده درم ﮔﻢ ﮐﻨﺪ‬
‫‪35‬‬
‫و ]ﻧَﻪ[‪ 30‬ﭼﺮاغ ﺑﯿﻔﺮوزد و‪ 31‬ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺑﺠﻮﯾﺪ ]و آن ﯾﮏ درم را ﺑﺨﻮاﻫﺪ و[‪ 32‬از ﮐﺎر ]ﺧﻮد[‪ 33‬ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ 34‬ﺗﺎ آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[‬
‫او ]را[‪ 36‬ﺑﯿﺎﺑﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن ]و[ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن ﺧﻮد ]را[ ﺧﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪] 37‬و ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 38‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﺷﺎد ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬

‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﮏ ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ار ﻧﻮد و ﻧﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮﺑﺖ اﯾﺸﺎن درﺑﺎﯾﺴﺖ ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐُﻢ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .34‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .35‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .36‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .37‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .38‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪام«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬ﯾﮑﯽ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬راه«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬را‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪347 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺳﻮي ﺷﻬﻮات ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪1‬؛ و ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﺷﻬﻮات‪ 2‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺰار ﺳﻮار‪ 3‬ﺑﺎﺷﺪ‪ 4‬؛ و ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫راه ﺧﺪا ﺑﻮرزد ]و[ *ﺟﺎن ﺧﻮد ﺧﻼص ﮐﻨﺪ*‪6 ،5‬او‪‬ل ﺑﺎ ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﻨﺪ‪ 7‬ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻬﻮات‪ 8‬اﯾﺴﺘﺎدﮔﯽ‬

‫ﮐﺮدن‪ 9‬ﺑﮑﻨﺪ‪] 10‬ﯾﺎ ﻧﻪ؟ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ رﻧﮓ و ﭘﻮﺷﺶ[‪ 11‬ﻫﻤﭽﻮن زاﻫﺪان ﺑﭙﻮﺷﺪ و در راه ﺧﺪا در آﯾﺪ‪ 12‬و اﮔﺮ ﻧﺘﻮاﻧﺪ‪ ،‬آن‬

‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎل‪ 13‬ﺧﻮد ﺑﻤﺎﻧﺪ‪* .‬و ]ﺑﺎ[ ﻫﺮ دو ﻣﻠﮏ ﺗﺴﻠّﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /267‬ﮐﻨﺪ*‪ ،14‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ 15‬از آن ﮐﻪ دﻋﻮي ﮐﻨﺪ‬

‫]و[ ﺑﻪ در آﯾﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﺪ ]و[ ﺑﺎز در ﻓﺴﻖ ]و[ ﻓﺠﻮر اﻓﺘﺪ‪ 16‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﯿﺎه ﭘﻮﺷﺎن‪ 17‬ﮐﻪ ﮔﻮﺷﺖ ]و ﺷﺮاب[‪ 18‬ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪ ،19‬ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ‬

‫و ﻫﺮ ﭼﻪ ﻻﯾﻖ ]اﯾﺸﺎن[‪ 20‬ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و آﻧﮕﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ زاﻫﺪان اﯾﻢ؛ و ﻧﻪ آن ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮدي‪ 21‬ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‬

‫ﺑﻪ ﮐﺎر دﻧﯿﺎ‪ 22‬ﻣﯽﺑﻮدﻧﺪ‪] 23‬و ﻧﻪ[‪ 24‬آن ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ]ﻗﻮم[‪ 25‬زاﻫﺪان ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ]و[ ﮐﺎر ﺷﯿﻄﺎن‪ 26‬ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﭼﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻪ ﭼﻮن‬

‫از ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن ﺑﻪ در آﻣﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ دوازده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺻﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‬

‫‪28‬‬
‫ل ]‪ [1 :15‬و ﺳﻮد ﺧﻮاران و ﮔﻨﺎهﮐﺎران ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ 27‬ﺗﺎ ﺳﺨﻦﻫﺎي او ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ؛ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن‬

‫ﻣﯽﺗﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪ 29‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :30‬اﯾﻦ[‪ 31‬ﮔﻨﺎهﮐﺎران‪ 32‬را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ 33‬و ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﺧﻮرد ]و[ ﻣﯽآﺷﺎﻣﺪ ]و[ ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ‪ .34‬و‬

‫‪ + .19‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬اﺳﺖ«‪.‬‬

‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد او ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻨﺪﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .30‬ي‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰه ﮐﺎران«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﻮازد«‪.‬‬
‫‪ .34‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯽ ﻧﺸﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬اﯾﻦ‬
‫‪ + .3‬ﻣﺮد‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺧﻼص ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺨﻮد ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺷﻬﻮت«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮان«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﻤﺮ ﺑﻨﺪد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﺤﺎل«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬و ﻫﺮ دو ﻣﻠﮏ را ﻣﺸﻐﻮل ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﯽ از ان«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 346‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪1‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﯾﺎزده‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪك ﻟﺸﮑﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻠﮏ‪* ‬ﺑﺴﯿﺎر ﻟﺸﮑﺮ ﺟﻨﮓ ﮐﻨﺪ*‬
‫]ل‪ [31 :14 ،‬ﯾﺎ ﻣﻠﮑﯽ‪ 2‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻠﮏ دﯾﮕﺮ ﺑﺮود و ﺟﻨﮓ ﮐﻨﺪ و او‪‬ل ﺑﻪاﻧﺪﯾﺸﺪ‪ 3‬ﮐﻪ ]او[‪ 4‬ﺑﻪ ده‪ 5‬ﻫﺰار ﻣﺮد‬

‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ *ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺰار ﻣﺮد ﮐﻪ ﻣﻠﮏ ]دﯾﮕﺮ[‪ 6‬دارد رﻓﺘﻦ و ﺟﻮاب دادن و ﺧﻮش ﺑﺮود*‪7‬؛ و اﮔﺮ ﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺧﺼﻢ‬

‫دور اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﻐﺎم ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ]ﺑﺪان ﻣﻠﮏ دﯾﮕﺮ ﭼﻮ ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻃﺎﻗﺖ وي ﻧﺪارد[‪ 8‬و ﺗﻌﺰّل‪ 9‬ﮐﻨﺪ و ﺳﺎزﮔﺎري‪] 10‬و[ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫و ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 11‬ﻫﺮ ﮐﺲ‪ 12‬از ﺷﻤﺎ ﺗﺎ ﻧﮕﺬارد‪ 13‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ دارد‪ ،‬او را ﻧﻤﯽﺑﺮازد‪ 14‬ﮐﻪ ]او[‪ 15‬ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻦ ﺑﺸﻮد‪ .‬و ﻧﻤﮏ‬
‫‪20‬‬
‫ﺧﻮش اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﻤﮏ ﺧﺮاب‪ 16‬و ﺑﺪ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﻧﯿﮏ‪ 17‬ﮐﻨﻨﺪ‪18‬؟ ﻻﯾﻖ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻟﯿﮑﻦ‪ 19‬آن اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‬

‫ﺑﯿﺮون ]ﺑﻪ ﺳﺮﮔﯿﻦدان[‪21‬؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ دو ﮔﻮش ﺷﻨﻮﻧﺪه دارد‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻠﮏ دﯾﮕﺮ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪ 22‬؛ ﺧﺪاوﻧﺪ ده ﻫﺰار ﺳﻮار *ﺟﺎن روﺣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ*‪ 23‬ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫و‪ 24‬ده ﺣﻮاس؛ ﭘﻨﺞ ﻇﺎﻫﺮ و ﭘﻨﺞ ﺑﺎﻃﻦ و ﻫﺮ ﯾﮏ ﺣﻮاس ﻣﺎﻧﻨﺪ ]ﻫﺰار[‪ 25‬ﺳﻮار‪ 26‬اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺷﺮح دراز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻣﻠﮏ‬
‫‪28‬‬
‫ﺟﺎن اﺳﺖ و ﻟﺸﮑﺮ او‪ ، 27‬ﻓﮑﺮ او ]و[ ﺣﻮاس ]او[ و ﻫﻨﺮ او اﺳﺖ‪ .‬آن ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺰار ﺳﻮار دارد‪ ،‬روح ﺷﻬﻮاﻧﯽ‬
‫اﺳﺖ‪ 29‬و ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ و ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﻬﻮات در ﻋﺎﻟﻢ ]ﻃﺒﯿﻌﺖ[‪ 30‬ﻏﺎﻟﺐ ﺗﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ *اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﯿﻞ ﻫﺮ*‪ 31‬ﺧﻠﻖ ﺑﻪ‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﮏ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻟﺸﮑﺮ او ﺑﯿﺸﺘﺮ‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻠﮑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‬
‫‪ .23‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ روﺣﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ و«؛ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .24‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬ﺳﻮاري‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻬﻮاﺗﯽ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا رﻏﺒﺖ ﻫﻤﻪ«‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ ﻣﻠﮑﯽ دﯾﮑﺮ ﮐﻪ ﺑﺒﯿﺴﺖ ﻫﺰار‬
‫ﻣﺮد ﺑﺮاﺑﺮ او ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﺴﺘﺎدﮐﯽ )در ف ‪ :2‬اﯾﺴﺘﺎدي( ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺗﻌﺰّل‪ :‬ﺑﻪ ﯾﮑﺴﻮ ﺷﺪن و ﮐﻨﺎره ﮔﺰﯾﺪن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎرﮐﺎري«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺑﺮازد«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺮازد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺒﺎه«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪345 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪6‬‬
‫او‪‬ل‪] 1‬آﻧﭽﻪ ﻋﻤﺎرت را درﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﺎﺷﺪ از[‪ 2‬اﺧﺮاﺟﺎت‪ ،‬ﺣﺴﺎب‪ 3‬آن را ]ﺷﻤﺎر[‪ 4‬ﺑﮑﻨﺪ‪ 5‬ﮐﻪ اﮔﺮ دارد *آن ﻣﻘﺪار ﭼﯿﺰي*‬
‫ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‪] 7‬آن ﻋﻤﺎرت را ﺗﻤﺎم ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺳﺎس[‪ 8‬ﺑﻨﯿﺎد ﻋﻤﺎرت ﺑﻨﻬﺪ؛ و اﮔﺮ ﻧﺪارد ﭼﯿﺰي‪ 9‬ﮐﻪ ﻋﻤﺎرت‪ 10‬ﺗﻤﺎم ﮐﻨﺪ‪ ،11‬واﺟﺐ‬

‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد‪ 12‬ﻋﻤﺎرت ﺑﻨﻬﺪ ﺗﺎ دﯾﮕﺮان‪ 13‬ﻧﮕﺬرﻧﺪ‪ 14‬و ]ﺑﻪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ[‪ 15‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ 16‬ﮐﻪ ﻓﻼن ﮐﺲ اﯾﻦ ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻬﺎد ]و[‬

‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ *ﮐﻪ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ*‪ 17‬و ﻧﯿﻤﻪ ﮐﺎر ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ‪18‬؛ اﯾﻦ‪ 19‬ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﻬﺪ‪ 20‬ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ]در ﮐﺎري ﮐﻪ از دﺳﺖ او ﺑﺮﻧﻤﯽآﯾﺪ[‪ 21‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 22‬ﮐﺴﯽ‬

‫ﮐﻪ ﺷﯿﻮهي زاﻫﺪي ]و[ ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ﺑﭙﻮﺷﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺎك ﺑﺪارد‪ 23‬و ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺧﻮد و ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺑﮕﺰارد‪ 24‬و ]ﯾﺎ[‪ 25‬ﺧﻮد را در ﮐﺎري اﻧﺪازد ﮐﻪ‪ 26‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ از ﻋﻬﺪهي آن ]ﮐﺎر[‪ 27‬ﺑﯿﺮون آﯾﺪ‪ 28‬و او را ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪/266‬‬

‫ﮐﻤﺎﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ 29‬در ﭼﺸﻢ ﺧﻠﻖ و *در ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﻋﺎﺟﺰ و ﺣﯿﺮان ﺑﻤﺎﻧﺪ*‪.30‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زوﺗﺮ«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﺑﻬﺮ‬
‫‪ + .19‬ﮐﻪ‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺒﻨﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﭙﺎﯾﺎن ﺑﺮدن ﺑﺒﺎﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮارد«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاﻣﺪن«‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺸﯿﻤﺎﻧﯽ در ﮐﺎر ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺴﺎب اﺧﺮاﺟﺎت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺮج«‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﺳﺎﺧﺖ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬رﺳﺎس‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻤﺎرت ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺎس«‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﻣﺮدم‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺬرﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 344‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﺎو او ﯾﺎ ﻓﺮزﻧﺪ او در روز ﺷﻨﺒﻪ در ﭼﺎه ﺑﻪاﻓﺘﺪ و او را ﺑﻪ در ﻧﯿﺎرﻧﺪ‪] 1‬و[ ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻼك ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺟﻮاب‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ دادن‪.2‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ ﻧﺎن‪ 3‬ﺻﺪﻗﻪ ﺑﮑﻨﺪ‪ 4‬و دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬
‫ل ]‪] [7 :14‬و ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎه ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻣﯽﺟﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺗﺮا در ﻋﺮوﺳﯽ‬

‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮوي‪ ،‬ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن‪ 5‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﺒﺸﯿﻦ‪ ،6‬ﻧﺒﺎدا ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ از ﺗﻮ ﺑﺰرگﺗﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬و ﺑﯿﺎﯾﺪ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺗﺮا‬

‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﺮد ﺑﺪه‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺗﻮ ﺷﺮﻣﺴﺎر ﺑﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮﺧﯿﺰي و ﺟﺎي دﯾﮕﺮ ﺑﮕﯿﺮي‪ .‬اﻻّ‬

‫ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮي‪ ،‬ﺷﯿﻮهي ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ ﭼﻮن ﺑﯿﺎﯾﺪ آن ﮐﻪ ﺗﺮا ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬اي دوﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻨﺸﯿﻦ و‬

‫ﺗﺮا ﺣﺮﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﯿﺶ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬زﯾﺮا ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮار ﺷﻮد و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را‬

‫ﺧﻮار دارد‪ ،‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﺻﺪﻗﻪ ﺑﮑﻨﯽ‪ ،‬ﻣﺨﻮان دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد را و ﺑﺮادران و ﯾﺎران ﺧﻮد و ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن ﺗﻮاﻧﮕﺮان‬
‫ﺧﻮد ﺗﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺮا ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﮑﺎﻓﺎت آن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻻّ ﭼﻮن ﻧﺎن ﺻﺪﻗﻪ ﮐﻨﯽ‪ ،‬ﺑﺨﻮان ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن و‬

‫ﻏﺮﯾﺒﺎن و رﻧﺠﻮران و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن و اﻓﺘﺎدﮔﺎن؛ آﻧﺎن ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﺪارﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺮا ﻣﮑﺎﻓﺎت ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻻّ ﺧُﻨُﮏ ﺗﺮا ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﯽ‪،‬‬

‫ﻣﮑﺎﻓﺎت ﺗﻮ ﺑﺸﻮد در ﻣﻘﺎم ﭘﺎﮐﺎن‪.‬‬

‫ﭼﻮن اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﺑﮕﻔﺖ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﺷﻨﯿﺪ‪ 7‬و ﺑﺪو ﮔﻔﺖ‪ :8‬ﺧُﻨُﮏ آن ﮐﻪ در ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫ﻓﺼﻞ دﻫﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد ﻋﻤﺎرت ﻧﻬﺪ و ﺗﻤﺎم ﻧﮑﻨﺪ[‬
‫‪12‬‬
‫]ل‪ [25 :14 ،‬و ﭼﻮن ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ وي ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،10‬ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ از‪ 11‬ﭘﯽ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬اﮔﺮ‬

‫ﻧﮕﺬرد‪ 13‬از ﭘﺪر و ﻣﺎدر و *ﺑﺮادر و ﺧﻮاﻫﺮ و زن ﺑﻠﮑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻠﮑﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد او ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﻧﺸﺎﯾﺪ‪ 14‬ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻦ ﺑﺸﻮد*‪.15‬‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺻﻠﯿﺐ ﺧﻮد ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ و ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ 16‬در ﭘﯽ ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻦ ﺑﺸﻮد‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﺎرت ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺎورد«‪.‬‬

‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪ » :‬ﮕﺬرد«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺪارد«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺴﺘﮑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﻫﺮان و زن و ﻓﺮزﻧﺪان و‬ ‫‪ .6‬ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﻨﺸﯿﻦ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﺷﺎﮐﺮدي ﻣﺮا ﻧﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :2‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪343 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫*ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ و ﺗﻤﻐﺎﭼﯽ ﺳﻮد ﺧﻮر‬
‫]ل‪ [9 :18 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﮕﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ را ﺑﺮاي آﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﺎن اﻧﺪ و ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ‬

‫ﻣﯽﺧﺮاﻣﻨﺪ*‪ .1‬و دو ﻣﺮد در ﮐﻨﺸﺖ‪ 2‬اﻧﺪرون رﻓﺘﻨﺪ ﯾﮑﯽ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ و ﯾﮑﯽ ﺳﻮدﺧﻮر‪ .3‬و آن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ]و‬

‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 4‬ﻧﻤﺎز ﮐﺮد ﮐﻪ‪] :‬اي[ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺗﻮ‪ 5‬اﻋﺘﺮاف‪ 6‬ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺘﻢ رﺑﺎﯾﻨﺪه و ]ﻧﻪ[‪ 7‬ﻓﺮﯾﺒﻨﺪه و ﻧﻪ ﻓﺤﺶ‪] 8‬و[ زﻧﯿﻪ‬

‫ﮐﻨﻨﺪه و ﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﺳﻮد ﺧﻮر؛ و ﻟﯿﮑﻦ‪ 9‬روز دوﺷﻨﺒﻪ روزه ﻣﯽدارم و از ﻫﺮ ﭼﻪ دارم‪] ،‬از[‪ 10‬ده ﯾﮑﯽ ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣ‪‬ﺎ آن‬

‫ﺳﻮد ﺧﻮر ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ 11‬و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﺳﻮي آﺳﻤﺎن‪] 12‬ﺑﺮدارد[‪ 13‬و ﻟﯿﮏ ﺑﺮ ﻫﺮ دو زاﻧﻮ‪ 14‬ﺳﺠﻮد ﮐﺮد ]و[‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪا‪ ،15‬ﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎري ام‪ 16‬رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ .17‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ رﺣﻤﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ 18‬ﺑﻮد و‬

‫ﯾﺎﺑﻨﺪه‪ 19‬در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺑﺎز رﻓﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻨﺪ‪ ،20‬ﺧﻮار ﺷﻮد و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺧﻮار دارد‪ ،‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ و ﺧﻮش ﮐﺮدن ﻣﺴﺘﺴﻘﯽ‪ 21‬را‬

‫ل ]‪ [1 :14‬و ﭼﻮن در ﺧﺎﻧﻪي ﯾﮑﯽ از ‪/‬ﺑﺮگ‪ /265‬ﺳﺮوران‪ 22‬ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ اﻧﺪر رﻓﺖ ﺗﺎ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد‪ 23‬در روز ﺷﻨﺒﻪ ]و[ اﯾﺸﺎن‬

‫او را ﻧﮕﺎه ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺑﻮد در ﻣﯿﺎن ﺧﺎﻧﻪ‪ 24‬ﯾﮏ ﻣﺮد ﻣﺴﺘﺴﻘﯽ ]ﯾﻌﻨﯽ[‪ 25‬آﻣﺎﺳﯿﺪه از آب زرد‪* .‬او را ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫آوردﻧﺪ*‪26‬؛ و او‪ 27‬ﺑﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﮐﻪ در روز ﺷﻨﺒﻪ ﮐﺴﯽ را ﺧﻮش ﮐﻨﯿﻢ؟ اﯾﺸﺎن‬
‫ﺧﻤﻮش ﺷﺪﻧﺪ و آن ﻣﺮد را ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ او را ﺧﻮش ﮐﺮد و ﻓﺮﺳﺘﺎد‪] .‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ زاﻧﻮﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ و ف ‪» :2‬ﺧﺪاوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻬﮑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ ﺑﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دارد«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﻘﺴﻘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮور«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽ اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮده اﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﺎن اﻧﺪ ﺑﻬﺮ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯿﺨﺮاﻣﻨﺪ ﻫﻔﺘﻢ‬
‫ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ و ﺗﻤﻐﺎﭼﯽ و ﺳﻮد ﺧﻮري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬در‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺘﻮ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻋﺘﺮاض«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﺶ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﻧﮕﺎه‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 342‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻤﺎن ]ﺧﺪا[‪ 1‬در دل ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ؛ و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯽﮔﻤﺎن و ﺑﯽﺷﮏ در درون ﺧﻮد اﻻّ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻮه ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰ‪ 2‬از اﯾﻨﺠﺎ‪ 3‬و در درﯾﺎ ﺑﯿﻔﺖ‪ ،4‬ﻓﺮﻣﺎن ]او[‪ 5‬ﻣﯽﺷﻨﻮد‪ .‬ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ‪ 6‬ﭼﻨﺪ ﻧﻤﺎز‬

‫ﺑﮑﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻘﺪﯾﻢ‪ 7‬ﮐﻨﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺸﻮد‪ .‬اﷲ أﻋﻠﻢ اﻟﺼﻮاب‪.8‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﻗﺎﺿﯽ ﻇﺎﻟﻢ‬

‫ل ]‪ [1 :18‬و ﺑﺎز ﻣﺜﻞ آورد ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :9‬در ﻫﺮ وﻗﺘﯽ ﻧﻤﺎز ﮐﻨﻨﺪ‪ 10‬و ﮐﺎﻫﻞ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪11‬؛ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬در ﯾﮏ‬

‫ﺷﻬﺮ ﺑﻮد ﯾﮏ ﻗﺎﺿﯽ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﯿﺪ و از آدﻣﯿﺎن ﺷﺮم ﻧﺪاﺷﺖ‪ .12‬و ﺑﻮد در آن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /264‬ﺷﻬﺮ ﯾﮑﯽ زن ﺑﯿﻮه‪] 13‬ﺑﯽ‬

‫ﺷﻮﻫﺮ و[‪ 14‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﮐﻪ ﺣﻖّ ]و[ ﭘﺎداش ﻣﻦ از دﺷﻤﻦ‪] 15‬ﻣﻦ[‪ 16‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯽ‪ .‬و او اﻟﺘﻔﺎت ﻧﻤﯽﮐﺮد دﯾﺮ‬
‫‪21‬‬
‫وﻗﺖ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ 17‬در ﻧﻔﺲ ]ﺧﻮد[‪ 18‬اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن از‪ 19‬ﺧﺪا ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﻢ و از ﺧﻠﻖ ﺷﺮم ﻧﺪارم‪ ،20‬ﺑﺎري ﺑﻬﺮ‬
‫‪24‬‬
‫آﻣﺪ و رﻓﺖ‪ 22‬اﯾﻦ زن ﺑﮕﺰارم‪ 23‬ﮐﺎرش ﺗﺎ در ﻫﺮ وﻗﺘﯽ ﻧﯿﺎﯾﺪ و ﻣﺮا زﺣﻤﺖ ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ‪] ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ[‬
‫ﭼﻪ ﮔﻔﺖ آن ﻗﺎﺿﯽ ﻇﺎﻟﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺧﺪا ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭘﺎداش ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ ﺑﻬﺮ ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن ]او[‪ 25‬ﮐﻪ او را‪ 26‬ﻣﯽﻧﺎزﻧﺪ‪ 27‬در ﺷﺐ ]و[ روز‪.‬‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ زودﺗﺮ ﭘﺎداش اﯾﺸﺎن را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ .28‬اﮐﻨﻮن ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،29‬اﻣﺎﻧﺖ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ دارم«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺑﻬﻢ«؛ در م ﻫﻢ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه »ﺑﻬﻢ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺬارم و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺬارم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪو«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮو«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﯾﮑﺎه«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻔﺘﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻘﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺎﺷﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ داﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻮه زن«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺼﻢ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪341 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ دادﯾﻢ و او ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 1‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ]ﮐﻪ[‪ 2‬از ﮐﺠﺎﯾﯿﺪ‪3‬؛ دور ﺷﻮﯾﺪ از ﻣﻦ‪ ،‬اي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺷﻬﻮت‪،‬‬
‫آﻧﺠﺎ‪ 4‬ﺑﺸﻮد‪ 5‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و دﻧﺪانﻫﺎ‪ 6‬ﺳﺎﯾﺪن‪ .7‬ﭼﻮن ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ 8‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ و اﺳﺤﻖ ]و[ ﯾﻌﻘﻮب و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان در ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا‬

‫و ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬و ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ از ﻣﺸﺮق و از ﻣﻐﺮب ]و از ﺟﻨﻮب[‪ 9‬ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻨﺎر راﺳﺖ و از ﺷﻤﺎل ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻨﺎر ﭼﭗ‬

‫]و[ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‪ 10‬در ﻣﻠﮑﻮت ]ﺧﺪا[‪ .11‬او‪‬ﻟﯿﺎن‪ ،‬آﺧﺮﯾﺎن ﺷﻮﻧﺪ و آﺧﺮﯾﺎن‪ ،‬او‪‬ﻟﯿﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ 12‬ﮐﻪ ﻫﯿﺮدوس ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﺮا ﺑﮑﺸﺪ‬

‫]ل‪ [31 :13 ،‬و در آن‪ 13‬روز ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺘﺰﻻن آﻣﺪ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ در رو‪ 14‬از اﯾﻨﺠﺎ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻫﯿﺮدوس ﺗﺮا‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﺘﻦ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 15‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﺑﻪ آن روﺑﺎه‪ 16‬ﮐﻪ اﯾﻨﮏ دﯾﻮان ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﺑﺴﯿﺎران‬

‫از رﻧﺠﻮران را ﺧﻮش ﻣﯽ ﮐﻨﻢ و اﻣﺮوز ]و[ ﻓﺮدا و ﺳﯿﻢ روز ﺗﻤﺎم ﮐﻨﻢ‪ .‬و اﮐﻨﻮن ﺑﺮ ﻣﻦ واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوز ]و[ ﻓﺮدا‬

‫ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﻢ و ﺳﯿﻢ روز ﺑﺮوم ﮐﻪ‪ 17‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ 18‬ﺑﯿﺮون از اورﺷﻠﯿﻢ ﻫﻼك‪ 19‬ﺷﻮﻧﺪ‪.20‬‬

‫‪23‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﻢ‪ :21‬ﮔﺬﺷﺘﻦ‪ 22‬او ﺑﺮ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﮐﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﺪ‬
‫س ]‪ [20 :11‬و *دﯾﮕﺮ روز ﮐﻪ ﺻﺒﺎح‪ 24‬ﺷﺪ*‪ ،25‬دﯾﺪﻧﺪ آن درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ 26‬از ﺑﯿﺦ‪ .27‬ﺻﻔﺎ‪ 28‬ﺑﻪ ﯾﺎد‬

‫آورد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻨﮏ آن درﺧﺖ ﮐﻪ ﻟﻌﻨﺖ ﮐﺮدي‪ ،‬ﺧﺸﮏ ﺷﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /263‬ﭘﺎﺳﺦ‪ 29‬داد ]و[‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬روﺑﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻐﻤﺒﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻼك«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .21‬از‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮﯾﺴﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮده ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺒﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮم روز ﺻﺒﺎح ﮐﻪ ﮐﺪﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻨﺞ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮاب«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﮐﺠﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﺪان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 340‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺪ و از ﺑﻬﺮ اﺑﻠﯿﺲ و ﯾﺎران او‪ 1‬زﯾﺮا ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺑﻮدم و ﻣﺮا ﻧﺨﻮراﻧﯿﺪﯾﺪ ]و ﺗﺸﻨﻪ[‪ 2‬و ]ﻣﺮا[‪ 3‬آب ﻧﺪادﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﻮرم و ]رﻧﺠﻮر‬
‫و[‪ 4‬در زﻧﺪان ]و[ ﻣﺮا *ﻏﻤﺨﻮاري ﻧﮑﺮدﯾﺪ*‪ .5‬و اﯾﺸﺎن ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺗﺮا ﮐﯽ دﯾﺪﯾﻢ ﮔﺮﺳﻨﻪ ]و ﻧﺨﻮراﻧﯿﺪﯾﻢ[‪ 6‬ﯾﺎ ﺗﺸﻨﻪ ]و[‬

‫ﺳﯿﺮ ﻧﮑﺮدﯾﻢ ]و[ ﺑﺮﻫﻨﻪ ]و[ ﻧﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪﯾﻢ ﯾﺎ رﻧﺠﻮر ]و[ در زﻧﺪان ]و[ ]ﺗﻮ را[‪ 7‬ﺗﯿﻤﺎر ﻧﮑﺮدﯾﻢ‪8‬؟ و آﻧﮕﻪ ﻣﻠﮏ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 9‬ﺑﮕﻮﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ‪] :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ[‪* 10‬ﻫﺮ ﮐﺲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﯾﮑﯽ ﻧﯿﮑﯽ ﺑﺎ‪ 11‬اﯾﻦ ﺑﺮادران و ﮐﻮﭼﮑﺎن ﻧﮑﺮدﯾﺪ*‪ 12‬و ﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺮده‬

‫ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬و آﻧﮕﻪ اﯾﺸﺎن در ﻋﺬاب ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ‪ 13‬و ]ﻧﯿﮑﺎن در زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ و[‪ 14‬ﺳﺮﻣﺪي ﺑﺮوﻧﺪ اﻟﺒﺘﻪ‪.‬‬

‫‪16‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﮐﻢ اﻧﺪ آﻧﺎن‪ 15‬ﮐﻪ زﻧﺪه ﺑﺸﻮﻧﺪ‬

‫ل ]‪ [23 :13‬و از وي ﯾﮑﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺪام اﻧﺪ‪ 17‬آﻧﺎن ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]و[ ﺑﻪ آن ﻣﺮد‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺟﻬﺪ ﮐﻦ ﮐﻪ[‪ 18‬در دري ﺗﻨﮓ اﻧﺪر روي‪ .‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪/ 19‬ﺑﺮگ ‪ /262‬ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎران ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺪر روﻧﺪ و‬
‫‪23‬‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ .20‬از آن ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰد و در را ﺑﺒﻨﺪد و ﺑﺸﻮﯾﺪ‪ 21‬از ﺑﯿﺮون اﯾﺴﺘﺎده‪ ،‬ﺗﺎ در را ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ 22‬و ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‬
‫ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬در را ﺑﮕﺸﺎ ﺑﻬﺮ ﻣﺎ و او ]ﺟﻮاب دﻫﺪ و[‪ 24‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ 25‬ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،26‬از‬
‫‪30‬‬
‫ﮐﺠﺎﯾﯿﺪ‪27‬؟ ﺟﻮاب ]ﺑﺪﻫﻨﺪ و[‪ 28‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ :29‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﯾﻢ و ﺧﻮردﯾﻢ و آﺷﺎﻣﯿﺪﯾﻢ‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬در ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮد«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻢ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮد«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻤﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰﻧﻨﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﮐﺠﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﭼﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺮﺳﯿﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﻨﺎﻧﮏ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ ازﯾﻦ ﺑﺮادران‬
‫ﮐﻮﺟﮑﺎن ﻣﻦ ﻧﮑﺮدﯾﺪ ﻧﯿﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪339 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ]ﻓﺼﻞ[ دوام‪ :‬ﮐﻪ ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‬
‫]م‪ [31 :25 ،‬و ﭼﻮن ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ 1‬ﭘﺴﺮ آدم‪ 2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ‪] 3‬و[ ﺗﻤﺎم ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‪] 4‬او[‪ 5‬ﺑﺎ ﺧﻮد ]و[ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻋﻈﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ ،‬و‬

‫ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﮔﺮد ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﻪ از ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‪ 6‬ﺟﺪا ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻮن ]ﭼﻮﭘﺎن[‪ 7‬ﮐﻪ ﺑﺮّﮔﺎن‪/ 8‬ﺑﺮگ‪9 /261‬از ﺑ‪‬ﺰﻏﺎﻟﮕﺎن ﺟﺪا‬

‫ﮐﻨﺪ؛ و ﺑﺮّﮔﺎن ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻨﻬﺪ و ﺑﺰﻏﺎﻟﮕﺎن ﺑﺮ دﺳﺖ ﭼﭗ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﻣﻠﮏ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ اﻧﺪ‪:‬‬
‫‪14‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 10‬اي‪ 11‬ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﻦ اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﮐﺖ ﮐﺮد و درآﯾﯿﺪ‪ 12‬در ﻣﻠﮑﻮت ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‪ 13‬آﻣﺎده ﮐﺮده ﺷﺪ‬
‫‪19‬‬
‫و آراﺳﺘﻪ‪ ،15‬زود‪ 16‬از آن ﮐﻪ ﺧﻠﻖ آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪﻧﺪ؛ زﯾﺮا ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺑﻮدم‪ 17‬و ﻣﺮا ﺳﯿﺮ ﮐﺮدﯾﺪ‪ 18‬و ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺮا ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﯾﺪ‬

‫و ﻏﺮﯾﺐ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺮا در ﺧﺎﻧﻪي ]ﺧﻮد[‪ 20‬ﻧﮕﺎه داﺷﺘﯿﺪ‪ 21‬و رﻧﺠﻮر ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺮا ﺗﯿﻤﺎر ﮐﺮدﯾﺪ و در‪ 22‬زﻧﺪان ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺮا ﻏﻤﮕﺴﺎري‬

‫ﮐﺮدﯾﺪ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﭘﺎﮐﺎن ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ را ﮐﯽ دﯾﺪﯾﻢ‪ 23‬ﺗﺸﻨﻪ ]و آب ﺧﻮراﻧﯿﺪﯾﻢ[‪ 24‬ﯾﺎ ﮔﺸﻨﻪ‪] 25‬و[ ﺳﯿﺮ ﮐﺮدﯾﻢ‬

‫و ﮐﯽ‪ 26‬ﺑﺮﻫﻨﻪ ]ﺑﻮدي و ﺗﻮ را[‪ 27‬ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﯾﻢ ﯾﺎ ﻏﺮﯾﺐ ]و ﺗﺮا ﻧﮕﻪ داﺷﺘﯿﻢ[‪ 28‬ﯾﺎ رﻧﺠﻮر ]و در زﻧﺪان و[‪ 29‬ﭘﯿﺶ ]ﺗﻮ[‪ 30‬آﻣﺪﯾﻢ؟‬

‫و او ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ‪] 31‬ﯾﮑﯽ از[‪ 32‬اﯾﻦ ﺑﺮادران‪ 33‬ﮐﻮﭼﮑﺎن ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ ،34‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.35‬‬
‫و آﻧﮕﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ‪ 36‬ﭼﭗ اﻧﺪ‪ ،‬دور ﺷﻮﯾﺪ از ﻣﻦ‪ ،‬اي ﻣﻠﻌﻮﻧﺎن در آﺗﺶ ﺟﺎوﯾﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬

‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬داﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ادﻣﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ + .23‬ﯾﺎ‬ ‫‪ + .4‬را‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮﺳﻨﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮه«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬درآﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .13‬داﻣﺎد‬
‫‪ + .33‬و‬ ‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺎده ﺷﺪه«‪.‬‬
‫‪ .34‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .35‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ«‪.‬‬
‫‪ .36‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺎر«‪.‬‬ ‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪم«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 338‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﮕﺮدﻧﺪ و ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻋﺮض‪ 1‬ﮐﻨﻨﺪ‪ 2‬و ﺟﻬﺪ و ﺟﺪ‪ 3‬ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‪ 4‬و ﻧﺘﺮﺳﻨﺪ از ﮐﺸﺘﻦ و ]از[‪ 5‬زدن ]و[ ﺷﮑﻨﺠﻪ و از‬
‫ﻣﺮگ ]و[ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ‪ 6‬ﻗﺪرت ﺧﻮد ﺑﮑﻮﺷﻨﺪ و ﺧﻠﻖ را در دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺢ‪ 7‬و راه راﺳﺖ ﺑﯿﺎورﻧﺪ و ﻣﮑﺴﺐ‪ 8‬ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد‪] 9‬اﯾﻦ‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 10‬ﺧﻠﻖ‪ 11‬در اﺻﻼح‪ 12‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ‪ .‬و آن ﮐﻪ ]رﻓﺖ و[‪ 13‬ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن در زﻣﯿﻦ دﻓﻦ ﮐﺮد‪ ،14‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا ]ﺑﺪو‬
‫‪19‬‬
‫ﻣﻨﺼﺐ و[‪ 15‬ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ 16‬داده ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬و او ﺑﻪ[ ﺟﻬﺖ ﺷﺢ‪] 17‬و[ ﺑﺨﯿﻠﯽ و ﺳﺴﺖ دﻟﯽ ]و[ ﺧﻮردن‪ 18‬و آﺷﺎﻣﯿﺪن و ]ﺧﻮاب[‬

‫ﻗﻨﺎﻋﺖ ﮐﻨﺪ و ﺑﺘﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﻧﺒﺎدا *ﮐﻪ از او ﺣﺮﮐﺘﯽ ﺑﺸﻮد*‪ 20‬ﮐﻪ آن از دﺳﺖ او ﺑﺮود و دﮔﺮ ]آن اﺣﻮال[‪ 21‬ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﻮد‬
‫‪23‬‬
‫]و[ ﺧﻮد را ﻫﻤﯿﺸﻪ زﺑﻮن‪ 22‬ﺑﺪارد و از او ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺎﯾﺪه ﻧﺸﻮد و او آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ در زﻣﯿﻦ ]آﮔﻨﺪه[‬

‫ﮐﻨﺪ‪ . 24‬و آن ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد ]ﻫﺮ[ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ دارد‪ ،‬داده ﺷﻮد ]و آن ﮐﻪ ﻧﺪارد‪ ،‬از او ﺳﺘﺪه ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ[‪ 25‬ﯾﮑﯽ‪ 26‬ﮐﻪ ﻋﻘﻞ و‬

‫ﻓﻬﻢ و راﺳﺘﯽ و دﻟﯿﺮي دارد‪ ،‬داده ﺷﻮد و ﻋﻈﻤﺖ ]و[ ﮐﺮاﻣﺖ ]و[ آن ﮐﻪ ﻧﺪارد ﻋﻘﻞ ]و ﻧﻪ[‪ 27‬ﻓﻬﻢ ]و[ ﻫﻨﺮ ]و[ از او‬

‫ﺧﯿﺮات‪ 28‬ﭘﯿﺪا ﻧﺸﻮد‪ ،29‬ﻋﺰت ]از او و[‪ 30‬ﺑﺨﺶ وي‪ 31‬از دﻧﯿﺎ‪ 32‬از وي ﺳﺘﺪه ﺷﻮد ]و[ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ﻫﻨﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬داده ﻣﯽﺷﻮد‪.33‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮرد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺮض«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺣﺮﮐﺘﯽ ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬زﺑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬داده ﻧﺸﻮد و‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬واي«؛ در ف ‪» :1‬او«‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﯿﺎي«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺪارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺎﯾﺖ ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺤﯽ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﮑﺴﺐ‪ :‬آﻧﭽﻪ از ﮐﺴﺐ ﻋﺎﯾﺪ ﺷﻮد‪ ،‬درآﻣﺪ‪ ،‬ﻋﺎﯾﺪي )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬اﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺻﻼح«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬اﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮﺗﺒﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺷﺢ‪ :‬ﺣﺮص و ﺑﺨﻞ )دﻫﺨﺪا(‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪337 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﺗﻔﺴﯿﺮ[‪1‬؛ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎل‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /260‬و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺗﻮﻣﺎنﻫﺎ‪ 2‬داد‪ ،‬ﺣﻮارﯾﻮن اﻧﺪ ]و[ آﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺗﺨﺖ ﺣﻮارﯾﻮن ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ و ]ﺑﺮ[ ﺟﺎي اﯾﺸﺎن ﻣﺜﻞ ﺑﺎﻃﺮﯾﺮﮐﺎن‪ 3‬و ﺟﺎﺛﻠﯿﻘﺎن‪ 4‬و ﮐﺘﺎﻟﯿﻘﻮﺳﺎن‪ 5‬و اﺳﻘﻮﻓﺎن‪ 6‬و اﺑﻮﻧﺎﯾﺎن‪] 7‬و[‬

‫ﻣﺎرﺣﺎﺳﯿﺎﯾﺎن‪ 8‬و ﮐﺸﯿﺸﺎن و ﺳﺮوران‪ 9‬ﺧﻠﻖ ]اﻧﺪ[ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ‪ 10‬ﻣﻨﺴﻮب اﻧﺪ؛ و ﺗﻮﻣﺎنﻫﺎي او ﻧﻔﺲ اﺳﺖ و ﻋﻘﻞ ]و[‬
‫‪15‬‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ 11‬و ﻫﻨﺮ‪ .‬ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ‪ 12‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻓﺪاي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ 13‬و در ﻣﯿﺎن ﺧﻼﯾﻖ‪ 14‬ﺟﺎﻫﻞ ]و[ داﻧﺎ‬

‫‪ .7‬اﺑﻮﻧﺎﯾﺎن ﯾﺎ اﺑﯿﻮﻧﯿﺎن )‪ Ebionites‬از رﯾﺸﻪي ﻋﺒﺮي »اﺑﯿﻮن« ﺑﻪ‬ ‫‪ + .1‬ﻓﺼﻞ‬

‫ﻣﻌﻨﺎي ﻓﻘﯿﺮ(‪ ،‬ﻓﺮﻗﻪاي از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻨﻮﺳﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ در ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ‬
‫ﻣﯽزﯾﺴﺘﻨﺪ و در ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺳﺪهي ﻣﯿﻼدي ﺑﻪ آﯾﯿﻦ ﻣﺴﯿﺤﯽ درآﻣﺪﻧﺪ‬
‫و ﺗﺎ ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم در آﺳﯿﺎي ﺻﻐﯿﺮ و ﻣﺼﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﺑﯿﻮﻧﯿﺎن ﻣﻌﺘﻘﺪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻮﻟﺪ ﻋﯿﺴﯽ از ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺎﮐﺮه درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ و ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮي ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ وﻋﺪهي ﻇﻬﻮر او داده ﺷﺪه ﺑﻮد و‬
‫او ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻃﺎﻋﺖ از ﺷﺮﯾﻌﺖ ﯾﻬﻮد ﺑﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬رواﯾﺎت اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ را ﻣﺮدود ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ و از‬
‫ﺧﻮد اﻧﺠﯿﻠﯽ داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻣﺮﺗﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آزار‬
‫ﺟﺎﻧﻮران را روا ﻧﻤﯽداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﯿﺎهﺧﻮار ﺑﻮدﻧﺪ و در زﻧﺪﮔﯽ ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﻓﻘﺮ و زﻫﺪ و رﯾﺎﺿﺖ ﭘﯿﺶ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﺎر ﮐﻠﻤﻪي ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ و ﻣﻌﻨﯽ آن ﺳﯿﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻮﯾﻨﺪ »ﻣﺎر ﻓﻼن«‬
‫ﯾﻌﻨﯽ »ﺳﯿﺪ ﻓﻼن« و ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد ﻗﺪﯾﺴﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮﻧﺪ و ﮔﺎﻫﯽ‬
‫ﻫﻢ در ﻣﻮرد اﺳﻘﻒﻫﺎ و ﺑﻄﺎرﮐﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺆﻧﺚ آن »ﻣ‪‬ﺮت«‬
‫اﺳﺖ و ﻣﺎري ﻋﺒﺎرت از »ﻣﺎر«‪»+‬ي« ﻣﺘﮑﻠﻢ وﺣﺪه اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫»ﺳﺮور ﻣﻦ«؛ در اول اﺳﺎﻣﯽ ﻗﺪﯾﺴﺎن آورﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﻣﺎر ﭘﻄﺮس« ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي »ﺳﻦ ﭘﯿﺮ«؛ ﮐﻠﻤﻪي ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﯿﺪ و ﻣﻮﻟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎر‬
‫ﺳﺮﺟﯿﺲ‪ ،‬ﻣﺎر ﯾﻮﺣﻨﺎ و ﻏﯿﺮه؛ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ وﻟﯽ‪ ‬و ﻣﻘﺪس )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮور«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻣﺎﻧﺐ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﺮﻓﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎزرﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺧﻠﻖ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻧﺎدان«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮﻣﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرك ﯾﺎ ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرش واژهاي ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺷﯿﻮخ و آﺑﺎء؛‬
‫و ﻧﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻮرات ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ رؤﺳﺎي ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ ﻣﯽ‪-‬‬
‫دادﻧﺪ )دﻫﺨﺪا(؛ ﻟﻘﺐ ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرك در ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻮاﯾﺎﻧﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬اﺳﺤﺎق و ﯾﻌﻘﻮب و دوازده ﻓﺮزﻧﺪ وي اﻃﻼق‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﻟﻔﻆ در ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ ﺑﻪ ﭘﺪر ﺧﺎﻧﻮاده اﻃﻼق‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﺎﻧﻮاده و ﻧﺴﻞ ﺧﻮد داراي اﻗﺘﺪار و رﯾﺎﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ از وي اﯾﻦ ﻟﻘﺐ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖزادهي او اﻃﻼق ﻣﯽﺷﺪ‪،‬‬
‫اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻌﺪ از وﯾﺮاﻧﯽ ﻣﻌﺒﺪ و اﺳﺎرت ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ ،‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه رﯾﺎﺳﺖ از‬
‫ﺑﯿﻦ رﻓﺖ‪ .‬در ﺟﻬﺎن ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﺗﺎ ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم اﯾﻦ ﻟﻘﺐ ﺑﻪ اﺳﻘﻔﺎن‬
‫ﺑﺎرز ﮐﻠﯿﺴﺎ اﻃﻼق ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﺠﻤﻊ ﻧﯿﻘﯿﻪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﮐﻠﯿﺴﺎﯾﯽ )‪ (Diocese‬ﯾﮏ رﺋﯿﺲ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺷﺨﺺ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرك اﻃﻼق ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ اﻓﺮاد ﭼﻨﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﻠﯿﺴﺎﯾﯽ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ اداره ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﮐﻠﯿﺴﺎﻫﺎي ﻣﺼﺮ و ﻟﯿﺒﯽ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ اﺳﻘﻒ‬
‫اﺳﮑﻨﺪرﯾﻪ اداره ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺘﺪرﯾﺞ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﮐﻠﯿﺴﺎﻫﺎ اﺧﺘﻼﻓﺎت‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺪاﯾﯽ ﮐﻠﯿﺴﺎﻫﺎي ﺷﺮق و ﻏﺮب ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ در‬
‫ﺷﻮراي ﮐﺎﻟﺴﺪون )ﺳﺎل ‪ (451‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﯿﺲ ﭘﻨﺞ‬
‫ﭘﺎﺗﺮﯾﺎركﻧﺸﯿﻦ روم‪ ،‬ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﯿﻪ‪ ،‬اﺳﮑﻨﺪرﯾﻪ‪ ،‬اورﺷﻠﯿﻢ و اﻧﻄﺎﮐﯿﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﺳﻘﻔﺎن اﯾﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎ اﯾﻦ ﻟﻘﺐ اﻋﻄﺎ ﻣﯽﺷﺪ؛‬
‫ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب ﭘﺎﺗﺮﯾﺎرك و ﭘﺎﺗﺮﯾﺎركﻧﺸﯿﻦﻫﺎ‪،‬‬
‫رك‪ :‬ﮐﺎﻇﻤﯽ )‪ ،(1393‬ﺗﻮﻓﯿﻘﯽ )‪ ،(1379‬وﯾﺮ )‪.(1384‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎي ﺗﻞ ﻧﻔﻘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﻪ ارﻣﻨﯽ ﮐﺎﺗﻮرﯾﮑﻮس؛ از ﻣﻘﺎﻣﺎت ﮐﻠﯿﺴﺎﯾﯽ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬اﺳﻘﻔﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 336‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ داﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺮدي ﺳﺨﺖ دل ﻫﺴﺘﯽ و ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﮑﺎﺷﺘﯽ‪ ،1‬ﺑﺪروي و ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺮﯾﺨﺘﯽ‪،2‬‬
‫ﮔﺮد آوري‪3‬؛ از ﺗﻮ ﺗﺮﺳﯿﺪم ]و[ رﻓﺘﻢ اﯾﻦ‪ 4‬ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن ]ﻣﺎل ﺗﻮ[‪ 5‬در زﯾﺮ زﻣﯿﻦ دﻓﻦ ﮐﺮدم‪ 6‬و اﯾﻨﮏ ﻣﺎل ﺗﻮ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺑﺴﺘﺎن‪ .‬و آن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ او‪] 7‬ﺟﻮاب داد و[‪ 8‬ﮔﻔﺖ‪ 9‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﺑﻨﺪهي زﺷﺖ ]و[ ﮐﺎﻫﻞ‪ ،‬ﭼﻮن داﻧﺴﺘﯽ ﮐﻪ ]ل‪ [22 :19 ،‬ﺳﺨﺖ‬

‫دﻟﻢ و آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ]م‪ [26 :25 ،‬ﻧﮑﺎﺷﺘﻪام‪ ،‬ﺑﺪروم‪ 10‬و ]ﮔﺮد ﮐﻨﻢ[‪] 11‬ل‪ [22 :19 ،‬ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ]م‪ [26 :25 ،‬ﻧﺮﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮدهام‪ ،12‬واﺟﺐ ﺑﻮد‬

‫ﮐﻪ از او‪‬ل ﻣﺎل ﻣﻦ ﺑﺮ ]ﺧﻮان[‪ 13‬ﻣﻦ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﯽ ﺗﺎ ]ﻣﺎل[‪ 14‬ﺑﻪ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﯽدادم ﮐﻪ ]ﺑﺪو[‪ 15‬ﺳﻮد ﻣﯽآورد‪] 16‬ل‪[24 :19 ،‬‬

‫و آﻧﮕﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻓﺮﻣﻮد ]م‪* [28 :25 ،‬ﺗﺎ ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن را ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ ]و[ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ده‪ 17‬ﺗﻮﻣﺎن دارد*‪18‬؛ زﯾﺮا آن ﮐﻪ‬

‫دارد‪ ،‬داده ﺷﻮد و آن ﮐﻪ ﻧﺪارد‪ ،19‬آﻧﭽﻪ دارد‪] ،‬از او[‪ 20‬ﺳﺘﺪه ﺷﻮد‪ .‬و آن‪ 21‬ﺑﻨﺪهي ﮐﺎﻫﻞ ]او[‪ 22‬را ﺑﺒﺮﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ در‬

‫اﻧﺪازﯾﺪ‪ 23‬در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ]ﺑﯿﺮوﻧﯽ[‪ ،24‬آﻧﺠﺎ ﮐﻪ‪ 25‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و دﻧﺪانﻫﺎ ﺳﺎﯾﯿﺪن‪ 26‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ ﮐﺎﺷﺘﻪ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ ان ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن و ﺑﺪﻫﯿﺪ‬
‫ﺑﺨﺪاوﻧﺪ ده ﺗﻮﻣﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ آﻧﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎوﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺮﯾﺨﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮاﻫﻢ اوري«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﮐﻨﺪم«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺎﺷﺘﻢ ﻣﯽ دروم«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰي ﻧﺮﯾﺨﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫‪1‬‬
‫ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ ]ﻓﺼﻞ[‬

‫‪2‬‬
‫ﻓﺼﻞ او‪‬ل‪ :‬ﻣﺜﻞ *ﺗﻮﻣﺎنﻫﺎ و ﺑﺎزرﮔﺎن و ﺑﻨﺪهي ﮐﺎﻫﻞ*‬

‫م ]‪ [14 :25‬ﻣﺜﻞ آورد ]و[ ﮔﻔﺖ‪] :‬ﻣﺜﻞ آن روز ﻣﺜﻞ[‪ 3‬ﻣﺮدي ]اﺳﺖ ﮐﻪ[ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻔﺮ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را‬

‫ﺧﻮاﻧﺪ و ﻣﺎل ﺧﻮد ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪] 4‬داد[‪ .5‬ﯾﮑﯽ ]را[‪ 6‬دو ﺗﻮﻣﺎن و ﯾﮑﯽ ]را[‪/ 7‬ﺑﺮگ‪ /259‬ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن داد و ]ﺑﻪ[‪ 8‬ﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن‬

‫داد‪ .‬و آن ﮐﻪ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺘﺪه ﺑﻮد‪* ،‬ﺑﻪ آن زر ﺑﻪ ]ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و[‪ 9‬ﺗﺠﺎرت رﻓﺖ*‪ 10‬و ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن دﯾﮕﺮ ﺳﻮد ﮐﺮد ]و[‬

‫آورد‪ .‬و آن *ﮐﻪ دو ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺘﺪه ﺑﻮد‪ ،‬او ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ آورد*‪ ،11‬و اﻣ‪‬ﺎ آن ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺘﺪه ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺖ و *زﻣﯿﻦ‬

‫ﮐﻨﺪ و در زﻣﯿﻦ دﻓﻦ ﮐﺮد آن زر را*‪12‬؛ ﭼﻮن ﺑﻌﺪ از روزﮔﺎر ﺑﺴﯿﺎر‪ 13‬آن ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 14‬آﻣﺪ‪] ،‬ل‪ [15 :19 ،‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ آن ﺑﻨﺪﮔﺎن‬

‫ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ]م‪ [19 :25 ،‬و ]ﺑﺪو[‪ 15‬ﺣﺴﺎب ]ﺑﺎز[‪ 16‬ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .17‬و ]آﻣﺪ[‪ 18‬آن ﮐﻪ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن داﺷﺖ‪] 19‬و[ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن دﯾﮕﺮ ﺑﺮ او ﻧﻬﺎد‬

‫]و ﺑﺎ ﺧﻮد[‪ 20‬آورد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن دادي‪ 21‬ﺑﻪ ﻣﻦ‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎن دﮔﺮ ﺳﻮد ﮐﺮدم‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ او‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﻨﺪهي ﻧﯿﮏ ]و[ اﻣﺎﻧﺖ دار‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮ ﮐﻢ‪ 22‬اﻣﯿﻦ ﺷﺪي‪ ،23‬ﺑﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﯿﺰ اﻣﯿﻦ ﺷﻮي و در آﺳﺎﯾﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد‬
‫‪28‬‬
‫درآﯾﯽ‪ .24‬و ]ﺑﺎز[‪ 25‬آن ﮐﻪ دو ﺗﻮﻣﺎن داﺷﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ .26‬و ]ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ[‪ 27‬آن ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﻮﻣﺎن داﺷﺖ‪* ،‬ﻫﻤﺎن آورد*‬

‫‪ + .14‬ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫‪ .1‬اﯾﻦ ﺑﺎب در ف ‪ 1‬و ف ‪ ،2‬داراي ﭘﻨﺠﺎه و ﻫﺸﺖ ﻓﺼﻞ داﻧﺴﺘﻪ‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪه ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬دادﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪك«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در اي«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪ«‪.‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺜﻞ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﻣﺎﻧﻬﺎ داد او و ﺑﺎزرﮔﺎن و ﺑﻨﺪة‬
‫ﮐﺎﻫﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪان ﺑﺎزرﮐﺎﻧﯽ و ﺗﺠﺎرت ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺰ ﮐﻪ دو ﺗﻮﻣﺎن ﺳﺘﺪه ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در زﻣﯿﻦ ﺟﺎه ﮐﺎوﯾﺪ و ان ﯾﮏ‬
‫ﺗﻮﻣﺎن ﻣﺎل در اﻧﺠﺎ ﮑﮫ اﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دراز«‪.‬‬
 ‫‪ / 334‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﻧﺎن‪ 1‬ﮐﻪ ﭼﺮاغ اﻓﺮوﺧﺘﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /258‬داﺷﺘﻨﺪ‪ ،2‬ﺑﺎ داﻣﺎد اﻧﺪرون در رﻓﺘﻨﺪ‪ 3‬و در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺟﺎﻫﻼن‬
‫‪9‬‬
‫آﻣﺪﻧﺪ‪ ،4‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ]ﺧﻠﻖ[‪* 5‬اﻧﺪرون در رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ 6‬و در را ﻣﺤﮑﻢ ﺑﺴﺘﻪ‪8*7‬؛ در را زدﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ‬

‫ﻣﺎ در را ﺑﮕﺸﺎي‪ .10‬و آن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﯾﻘﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ 11‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﻫﺮﮔﺰ‪.‬‬

‫]م‪ [42 :24 ،‬ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 12‬و ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺒﺎﺷﯿﺪ و ﻣﺸﻮﯾﺪ ]زﯾﺮا[‪ 13‬ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ در ﮐﺪام ﺳﺎﻋﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪.14‬‬

‫در آن ﺳﺎﻋﺖ‪] 15‬ﮐﻪ[‪ 16‬ﺷﻤﺎ ﻧﻪاﻧﺪﯾﺸﯿﺪه ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﭘﻨﺞ ﺟﺎﻫﻞ آﻧﺎن ]اﻧﺪ[‪ 17‬ﮐﻪ در *ﺧﻮاص ﺑﯿﺮوﻧﯽ و ﻇﺎﻫﺮي*‪ 18‬اﺣﻮال ﻋﺎﻟﻢ ﻣﯽﻧﮕﺮﻧﺪ و ﺧﻮد را اﮔﺮﭼﻪ‬

‫در ﻋﺒﺎدت ]و[ زاﻫﺪي ]و[ ﭘﺎﮐﯽ ﺑﻨﻬﻨﺪ‪ ،19‬ﭼﻮن در اﯾﺸﺎن ﺻﺪﻗﻪ ]و[ رﺣﻤﺖ و ﺷﻔﻘﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯽ روﺷﻨﺎﯾﯽ‬

‫رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺮدارﻫﺎي ]ﺧﻮد[‪ 20‬را ﺑﻪ زﯾﺎن داده‪ 21‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﺣﮑﯿﻤﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺎن‪ 22‬اﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻇﺎﻫﺮ و‬
‫‪24‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﭘﺎك ﺑﺪارﻧﺪ و در راه راﺳﺖ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ روﺷﻨﺎﯾﯽ ]و[ روﻏﻦ اﯾﺸﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎر‪ 23‬ﮐﻨﻨﺪ‬

‫]و[ ﺻﺪﻗﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪] 25‬و[ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ]و[ دروﯾﺸﺎن و اﻓﺘﺎدﮔﺎن را ﺑﻨﻮازﻧﺪ و ﻏﻢ آراﯾﺶ دﻧﯿﺎ ﻧﺨﻮرﻧﺪ و اﮔﺮ از زﻫﺪ ]و[ ﻋﺒﺎدت‬
‫ﻓﺎرغ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪] ،‬و در[‪ 26‬دل اﯾﺸﺎن ﺻﺪﻗﻪ و رﺣﻤﺖ ]و[ ﺷﻔﻘﺖ و راﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ روﺷﻨﺎﯾﯽ اﺑﺪي ﯾﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ زﯾﺮا ﻋﺒﺎدت ﺑﯽ ﮐﺮدارﻫﺎي ﻧﯿﮏ ]ﻫﯿﭻ اﺳﺖ و[‪ 27‬ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﻤﯽآﯾﺪ و ﻣﻘﺼﻮد اﯾﻦ اﺳﺖ‪] 28‬در[‪ 29‬اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮ ﻫﺮ‬

‫ﮐﺴﯽ‪ 30‬ﺷﻔﻘﺖ ]و[ رﺣﻤﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻓﺎﯾﺪه ﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺮون و ﻇﺎﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮده«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﮐﺴﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬ﺑﻪ‬
‫‪ + .25‬ﺑﻪ‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﮐﺲ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬رﻓﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬رﻓﺘﻪ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درون در رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و در ﻣﺤﮑﻢ‬
‫در ﺑﺴﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻗﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪333 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ[‪ ،1‬ﺑﺰﻧﺪ و ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ از آن ]ﭼﻮن[‪ 2‬ﺧﺪاوﻧﺪ او ﺑﺮﺳﺪ‪ 3‬در روزي‪ 4‬ﮐﻪ او ﻧﻪاﻧﺪﯾﺸﺪه‪ 5‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬او را ﻣﻌﺰول ﮐﻨﺪ ]و[‬
‫دور اﻧﺪازد و روزي او را ﺑﻪ ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺑﺴﭙﺎرد‪] .‬م‪ [51 :24 ،‬آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ اﺳﺖ و دﻧﺪانﻫﺎ‪ 6‬ﺳﺎﯾﺪن اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ‪ :‬ﻣﺜﻞ ده‪ 7‬دﺧﺘﺮ دوﺷﯿﺰه‬

‫م ]‪ [1 :25‬و دﯾﮕﺮ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ]ده[‪ 8‬دﺧﺘﺮ دوﺷﯿﺰه‪] 9‬ﮐﻪ[ ﭼﺮاغﻫﺎي ﺧﻮد ﺳﺘﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ‪ 10‬اﺳﺘﻘﺒﺎل‬

‫داﻣﺎد ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و از اﯾﺸﺎن ﭘﻨﺞ داﻧﺎ ﺑﻮد و ﭘﻨﺞ ﻧﺎدان و ﺟﺎﻫﻞ‪ .‬و آن ﺟﺎﻫﻼن ﭼﺮاغﻫﺎي ﺧﻮد را ﺗﻬﯽ و ﺑﯽ روﻏﻦ‪ 11‬ﺑﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫و ]داﻧﺎﯾﺎن ﺑﺎ ﺧﻮد روﻏﻦ ﺑﺮدﻧﺪ[‪ 12‬در ﮐﻮزهﻫﺎي ﺧﻮد‪13‬؛ و ﭼﻮن ]آﻣﺪن[‪ 14‬داﻣﺎد‪ 15‬دﯾﺮ ﺷﺪ‪ ،16‬ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن از ﺧﻮاب ﮔﺮان‬

‫ﮔﺸﺖ‪] 17‬و[ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻔﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن‪ 18‬ﻧﯿﻢﺷﺐ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺎﮔﺎه ]در ﺷﺐ[‪ 19‬آواز ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :20‬داﻣﺎد آﻣﺪ‪،21‬‬

‫ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ ]و[ ﺑﺮاﺑﺮ او روﯾﺪ‪ .22‬و آﻧﮕﻪ آن دوﺷﯿﺰﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﭼﺮاغﻫﺎي ﺧﻮد ]ﺳﺘﺪﻧﺪ و[ آراﺳﺘﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ]و اﻓﺮوﺧﺘﻪ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ[‪23‬؛ و ﭼﺮاغﻫﺎي آن ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﭼﺮاغﻫﺎي ﺟﺎﻫﻼن ﺧُﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬و آن ﭘﻨﺞ ﺟﺎﻫﻞ ﺑﻪ آن ﭘﻨﺞ داﻧﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ‪ :‬از روﻏﻦ ]ﭼﺮاغ[‪ 24‬ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﻫﯿﺪ زﯾﺮا‪ 25‬ﭼﺮاغﻫﺎي ﻣﺎ ﺧﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ‪ 26‬ﺣﮑﯿﻤﺎن ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 27‬ﮐﻪ اﯾﻦ‬

‫روﻏﻦ‪ 28‬ﮐﻪ دارﯾﻢ ﻣﺎ‪] ،‬ﻣﺎ را[‪ 29‬و ﺷﻤﺎ را ﺑﺲ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺑﺮوﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﺑﺮزﻓﺮوﺷﺎن ]و ﺑﺨﺮﯾﺪ[‪ .30‬و ﭼﻮن رﻓﺘﻨﺪ‪] ،‬داﻣﺎد[‪ 31‬رﺳﯿﺪ؛‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬روﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬ﮐﻪ‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬روﻏﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺪو ﺳﺘﺮده ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روز«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﺪاﺷﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻧﺪان«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬روﻏﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﮐﺮده؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ روﻏﻨﺪاﻧﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺸﯿﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 332‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﻼن‪ 1‬روز اﺳﺖ و دﯾﮕﺮ از ﺑﻬﺮ‪ 2‬ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻢ و اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻌﺎﻧﯽ ]دﯾﮕﺮ[‪ 3‬ﻧﻐﻮلﺗﺮ‪ 4‬ﻫﺴﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﻄﻮﯾﻞ *ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﻧﻮﺷﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﻓﻬﻢ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ او ﻧﺮﺳﺪ و ﻣﻼﻟﺖ‪ 5‬اﻓﺰاﯾﺪ و ﺧُﻨُﮏ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺪر ﻓﻬﻢ ﮐﻨﻨﺪ و ﯾﺎد ﮔﯿﺮﻧﺪ*‪.6‬‬

‫ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ]او[‪ ،7‬او را ﺑﺮ‪ 8‬ﺧﺎﻧﻪ ]و ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد[‪ 9‬ﻣﻌﺘﻤﺪ داﺷﺖ‬
‫و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺮدي‪ 10‬ﺑﻮد‪ 11‬ﮐﺪﺧﺪا ]و[ او را ]ﺑﻨﺪهاي ﺑﻮد[‪ 12‬ﺑﺴﯽ‪ 13‬اﻣﯿﻦ‪] 14‬و[ داﻧﺎ و‬ ‫م ]‪[45 :24‬‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ]و[ ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮد و ﮐﺎر اﻫﺘﻤﺎم‪ 15‬آن ﺧﺎﻧﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /257‬ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ[‪ 16‬ﺑﻪ‪ 17‬دﺳﺖ‬

‫او ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ آﻧﭽﻪ اﯾﺸﺎن را اﺣﺘﯿﺎج ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬آن ﺑﻨﺪه[‪ 18‬آن ﭼﯿﺰ ]را[‪ 19‬در ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮد ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬و ﺧُﻨُﮏ آن ﺑﻨﺪه‬

‫]را[‪ 20‬ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او ﺑﯿﺎﯾﺪ و او را ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺮاد او‪ 21‬ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ و راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 22‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد ]او‬
‫‪27‬‬
‫را[‪ 23‬ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﻨﺪ‪] .24‬ل‪ [45 :12 ،‬و اﮔﺮ آن‪ 25‬ﺑﻨﺪه در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر در ﻏﯿﺒﺖ‪ 26‬دور و دراز ﮐﺸﺪ‬

‫و در ﺧﻮردﻧﯽ و آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ‪] 28‬و ﻟﻬﻮ و ﻃﺮب[‪ 29‬ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ 30‬و ﺧﺪﻣﺖﮐﺎران و ﮐﺴﺎن ﺧﺎﻧﻪ ]ﮐﻪ[‪ 31‬ﺧﺪاوﻧﺪ ]ﺑﺪو ﺳﭙﺮده‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺪام«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮداﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺮﺑﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮردن و اﺷﺎﻣﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﻣﺸﻐﻮل ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻧُﻐﻠﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻼﻣﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺮﯾﻦ ﻗﺪر اﺧﺘﺼﺎر ﮐﺮدﯾﻢ ﺗﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺼﯽ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺨﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻤﻦ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺗﻤﺎم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪331 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﺪ‪‬ت ‪/‬ﺑﺮگ‪ /256‬ﺑﺎﺷﺪ‪1‬؛ و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ در ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :2‬زﻣﺎن ﺗﻨﮕﯽ و دﺷﻮاري ]ﻫﺴﺖ و[‪ 3‬زﻣﺎن ﻇﻠﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ و زﻣﺎن ﻋﺪل ﻫﺴﺖ ]و زﻣﺎن[‪ 4‬ﺧﻮﺷﯽ‪] 5‬ﻫﺴﺖ[‪ 6‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي زﻣﺎﻧﯽ دارد‪ .‬از آدم ﺗﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ زﻣﺎن ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﻣﻄﻠﻖ‬

‫ﺑﻮد و از اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﯿﺢ زﻣﺎن ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ‪ 7‬ﺑﻮد و *اﻧﺪﮐﯽ از روﺣﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻮد*‪ 8‬و از ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎ دﻧﯿﺎ ﭘﺎك ﺷﻮد‪،‬‬

‫]زﻣﺎﻧﯽ[‪ 9‬ﻧﯿﻤﻪ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ اﺳﺖ ]و[ ﻧﯿﻤﻪ روﺣﺎﻧﯽ اﺳﺖ و از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺎز ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‪] 10‬ﻓﺮود[‪ 11‬ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ 12‬و ﺑﻪاﻓﺮوزد ﻋﺪل‪،‬‬

‫]و[ راﺳﺘﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ ،13‬آن را زﻣﺎن روﺣﺎﻧﯽ ﭘﺎك ﮔﻮﯾﻨﺪ زﯾﺮا ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎدش از ﺷﯿﻄﺎن و از دروغ‪ 14‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﮐﻪ‬

‫زﻣﺎن او را آﺧﺮ و ﻓﺮﺟﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪15‬؛ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮐﻪ‪ 16‬ﮐﺮدار ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ دل اﯾﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و آﻧﺎن‪ 17‬ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﺷﺪﻧﺪ‬

‫]ﺗﺎ اﺑﺪ[‪ 18‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آﺑﺎداﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ و روزﮔﺎر اﯾﺸﺎن ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و روزﮔﺎر راﺳﺘﯽ و اﯾﻤﻨﯽ ]و[ روﺣﺎﻧﯽ ]را[ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ﻓﺮﺟﺎم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﮐﺲ‪ 19‬ﻧﺪاﻧﺪ و ]ﻧﻪ[‪ 20‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ]و ﻧﻪ[‪ 21‬ﻧﯿﺰ ﭘﺴﺮ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺪر ﺗﻨﻬﺎ و‬

‫اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ اﻣﯿﺪ ﺧﻮد از زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]و از[‪ 22‬زﻣﯿﻦ ﻣﻌﻤﻮر و ]اﻣﯿﺪ[‪ 23‬ﻧﯿﮑﯽﻫﺎ‪ 24‬ﻧﺒﺮﻧﺪ‪ 25‬و ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ‬

‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻫﺴﺖ«‪.‬‬

‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﺰﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬دروﻏﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬از ان«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﮑﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﺮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺟﺎﻣﻌﻪ‪» :1-8 :3 ،‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭼﯿﺰ زﻣﺎﻧﯽ‬
‫اﺳﺖ و ﻫﺮ ﻣﻄﻠﺒﯽ را زﯾﺮ آﺳﻤﺎن وﻗﺘﯽ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي وﻻدت‬
‫و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻣﻮت‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻏﺮس ﻧﻤﻮدن و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺪن‬
‫ﻣﻐﺮوس‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻗﺘﻞ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺷﻔﺎ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻣﻨﻬﺪم‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺑﻨﺎ ﻧﻤﻮدن‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﮔﺮﯾﻪ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻨﺪه‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻣﺎﺗﻢ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي رﻗﺺ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻨﮓﻫﺎ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻨﮓﻫﺎ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي‬
‫در آﻏﻮش ﮐﺸﯿﺪن و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي اﺟﺘﻨﺎب از در آﻏﻮش ﮐﺸﯿﺪن‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﮐﺴﺐ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺧﺴﺎرت‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ‬
‫و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي دور اﻧﺪاﺧﺘﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي درﯾﺪن و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي‬
‫دوﺧﺘﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺳﮑﻮت و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺤﺒﺖ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﻧﻔﺮت‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺟﻨﮓ و وﻗﺘﯽ ﺑﺮاي ﺻﻠﺢ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮﯾﺶ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﯿﻄﺎن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺪك روﺣﺎﻧﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / 330‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪5‬‬
‫ﮐﻪ ﺳﯽ ﭘﺎره ﺷﻬﺮ ]ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر[‪ 1‬وﯾﺮان ]ﮔﺸﺖ و ﺧﺮاب[‪ 2‬ﺷﺪ‪3‬؛ و از اﯾﻦ اﺣﻮالﻫﺎي ﺳﻬﻤﻨﺎك‪ 4‬ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ و در دﻫﻢ‬
‫ﺳﺎل از ﻫﺮﻗﻞ‪ ،‬ﻧﯿﻢ آﻓﺘﺎب آﺷﮑﺎر‪ 6‬ﺷﺪ‪ 7‬از او‪‬ل *ﺗﺸﺮﯾﻦ اﻻو‪‬ل ﺗﺎ آﺧﺮ اﯾﺎر*‪ 8‬ﻣﺪ‪‬ت ﻫﺸﺖ ﻣﺎه ]و[ ﮔﺮاﻧﯽ اﻓﺘﺎد در ﺧﻠﻖ و‬

‫ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﻋﻈﯿﻢ‪] ،‬و[ از آن وﻗﺖ ﻋﻼﯾﻢﻫﺎ‪ 9‬و اﺣﻮالﻫﺎي ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺘﻪ‪ 10‬ﭘﯿﺪا ﺷﺪ در زﻣﯿﻦ و ﺑﺪﻋﺖﻫﺎي‪] 11‬ﻧﻮ[‪ 12‬آﺷﮑﺎرا و‬

‫اﯾﻨﮏ‪ 13‬ﻫﺴﺖ و ﺷﺪ‪ 14‬ﺗﻤﺎم ]و[ ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﯿﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﯾﻦ ﺷﺮح ﻧﻤﯽﺗﻮان ﮔﻔﺘﻦ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬درﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫و ]دﯾﮕﺮ[‪ 15‬ﺳﯿﻮم ﺷﺮح‪ ،‬ﺑﻬﺮ آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ آﻣﺪن‪ 16‬ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ‪ 17‬ﺑﺮق ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﺸﺮق‬

‫درﺧﺸﯿﺪه‪ 18‬ﺷﻮد و در ﻣﻐﺮب او را ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ؛ اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﭘﺲﺗﺮ‪ 19‬از اﯾﻦ ﮐﻪ دروﻏﯽ و ﺑﯿﻬﻮدﮔﯽ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ ،20‬آﻧﮕﻪ‬

‫ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ دﻧﯿﺎ را ﭘﺎك ﺑﺪارد و در روزﮔﺎر ﺧﺮّﻣﯽ ]و ﺳﻼﻣﺘﯽ و[‪ 21‬اﯾﻤﻨﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ 22‬ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ ]و[ ﻣﺎ را ﺑﻪ اﯾﻦ اﻣﯿﺪ‬

‫ﻣﯽداد‪ 23‬ﮐﻪ‪ 24‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺎ آﺧﺮ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮد؛ و اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ آﺧﺮ زﻣﺎن‪] ،‬اﯾﻦ ﻧﻪ[‪ 25‬ﺑﻪ آن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫روزﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‪ 26‬ﻓﺮﺟﺎم ﯾﺎﺑﺪ‪ 27‬و دﯾﮕﺮ *ﻧﻪ ﺧﻠﻖ و ﻧﻪ دﻧﯿﺎ در روزﮔﺎر ﺑﻤﺎﻧﺪ*‪ 28‬و ﻟﯿﮏ‪ 29‬ﻫﺮ ﭼﻪ‪ 30‬را زﻣﺎن ]و[‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬درﺧﺴ ﺪه«‪.‬‬
‫‪» .19‬ﭘﯿﺶﺗﺮ« درﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻓﺮﺟﺎم ﮐﯿﺮد«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬اﻣﯿﺪوار ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺧﻠﻖ و دﻧﯿﺎ و روزﮐﺎر ﻧﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺳﺘﻤﻨﺎك«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮﻓﺘﺎر«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻔﺴﯿﺮﯾﻦ ازاول ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف‬
‫‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻼم ﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎﯾﺸﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﻋﺘﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪329 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﺸﺪ و ﻧﻤﯽﺷﻮد*‪ .1‬و اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 2‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬و ﺑﻌﺪ‪ 3‬از ﺷﺼﺖ و دو ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮد و ﻣﺴﯿﺢ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر‬
‫ﺑﺮاي‪ 4‬اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا ﻧﺸﻮد‪ 5‬و ﺷﻬﺮ اورﺷﻠﯿﻢ ﺧﺮاب ﮔﺮدد ﺑﺮ دﺳﺖ آن ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ و آﺧﺮت آن‪ 6‬ﻓﺮﺟﺎم ﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻌﺪ از‬

‫اﯾﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد آن وﻋﺪه ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ او اﻣﯿﺪوار اﻧﺪ‪ 7‬و ﭼﻮن ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ و ﻧﯿﻢ ]ﻫﻔﺘﻪ[‪ 8‬ﺑﮕﺬرد‪ ،‬ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻮد ﻗﺮﺑﺎن‬

‫ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﭘﺎﮐﯽ اﯾﺸﺎن ]و[ ﺧﺮاﺑﯽ‪] 9‬اﯾﺸﺎن را[‪ 10‬ﺑﺮ ﭘﯿﭽﺪ‪ 11‬ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ آﻣﺪ و ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﺧﻮن‪ 12‬ﻣﺴﯿﺢ ]و[‬

‫ﺟﻤﻌﯽ‪ 13‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺳﺘﺪه ﺷﺪ‪] ،‬و[ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ زﯾﺮ ﺧﻮن‪ 14‬اﻧﺪ؛ و ﻣﯿﻌﺎد ﮐﻪ ﺧﻠﻖ‪ 15‬ﻣﻮﻋﻮد ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ دﯾﻦ‬

‫ﻣﺴﯿﺢ‪ 16‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /255‬ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و اﺳﺘﻮار ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ ﮐﻨﺪ‪ ،17‬ﻫﻤﻪ ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ‬

‫]دﯾﮕﺮ اﯾﻦ[‪ 18‬از ﺑﻬﺮ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺰرگ ﻧﮕﻔﺖ ﻟﯿﮑﻦ‪ 19‬از ﺑﻬﺮ ﺧﺮاﺑﯽ اورﺷﻠﯿﻢ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ ﺑﻬﺮ‪ 20‬اﯾﺸﺎن ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﻮد ﺗﺎ اﺑﺪ‬

‫اﻻﺑﺪ‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻔﺴﯿﺮ دواُم ]آن[‪ 21‬ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺖ ]و[ آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺎز ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺪ‪‬ت ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺳﺎل ]و[ ﭼﯿﺰي‪ ،‬ﺑﺎز از‬
‫‪27‬‬
‫آﺳﻤﺎن ﻧﺸﺎنﻫﺎي ﺳﻬﻤﻨﺎك ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﺪ‪23‬؛ ﯾﮏ ﺑﺎر ]ﻋﻤﻮد آﺗﺸﯿﻦ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ[‪ 24‬ﻣﺪ‪‬ت ﻫﻔﺖ ﻣﺎه ]و اﯾﻦ[‪ 25‬ﻋﻤﻮد‪ 26‬آﺗﺶ‬
‫از ﺟﺎﻧﺐ ]ﻧﺎﺣﯿﺖ[‪ 28‬ﺟﻨﻮب ]ﺑﻮد[‪29‬؛ ﻫﺮ ﺷﺐ‪ 30‬ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ‪ 31‬آﺳﻤﺎن ]و[ ﺗﺎ زﻣﯿﻦ ﻣﯽآﻣﺪ و زﻣﯿﻦ ﻟﺮز ﺷﺪ در روم ﭼﻨﺎن‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺗﻤﺎﻣ ﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﻌﺪ از ان دﯾﮑﺮ اﺑﺎدان ﺑﺪﯾﺮ ﻧﺸﺪ«‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮف«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬را‬
‫‪ + .16‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .17‬و اﯾﻦ‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻤﻮ«؛ در ف ‪» :1‬ﻋﺎﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬اﺗﺸﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬از«‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل‪» :26-7 :9 ،‬و ﺑﻌﺪ از آن ﺷﺼﺖ و‬
‫دو ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ و از آن او ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﻗﻮم آن رﺋﯿﺲ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ ﺷﻬﺮ و ﻗﺪس را ﺧﺮاب ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ و آﺧﺮ او در آن ﺳﯿﻼب ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺗﺎ آﺧﺮ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺧﺮاﺑﯽﻫﺎ ﻣﻌﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬و او ﺑﺎ اﺷﺨﺎص ﺑﺴﯿﺎر در ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﻋﻬﺪ را‬
‫اﺳﺘﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و در ﻧﺼﻒ آن ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ و ﻫﺪﯾﻪ را‬
‫ﻣﻮﻗﻮف ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﺑﺮ ﮐﻨﮕﺮهي رﺟﺎﺳﺎت ﺧﺮاب ﮐﻨﻨﺪهاي‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و اﻟﯽ اﻟﻨّﻬﺎﯾﺖ آﻧﭽﻪ ﻣﻘّﺪر اﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﺮاب ﮐﻨﻨﺪه‬
‫رﯾﺨﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬از ﺑﺮاﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬او«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺮاب«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن«‪.‬‬
 ‫‪ / 328‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اورﺷﻠﯿﻢ را ﺧﺮاب ﮐﻨﻨﺪ ]و ﻣﻤﻠﮑﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪﮐﻠّﯽ ﺑﺮﮐَﻨَﻨﺪ[‪ .1‬و ﭼﻮن آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺳﻔﻨﺪﯾﺎﻧﻮس در راه ﻣﺮد و ﻃﯿﻄﻮس و‬
‫ﻗﯿﺼﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪ 2‬و ﻟﺸﮑﺮ ]ﻧﺎﮔﺎه[‪ 3‬از درﯾﺎ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺮد‪ 4‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ از ﺑﺎم ﺑﻪ زﯾﺮ آﯾﺪ و ]ﻧﻪ[‪ 5‬از زﯾﺮ ﺑﺮ ﺑﺎم رود و ﻧﻪ‬

‫ﺑﺎزﮔﺮدد ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد؛ و *ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺑﯿﺮون ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ*‪ 6‬و *آن ﮐﻪ در‬

‫ﺷﻬﺮ ﺑﻮدﻧﺪ*‪ ،7‬در ﺣﺼﺎر ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪﻧﺪ ﺳﻪ ﺳﺎل؛ ﻓﺮﻧﮕﺎن از ﺑﯿﺮون ﺑﺎرو‪ 8‬ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪ 9‬و‪ 10‬ﺑﻠﻨﺪي‪ 11‬ﭘﻨﺠﺎه ﮔﺰ ]و[ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ‬

‫ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]ﺑﺮ ﻓﺮﻧﮕﺎن[‪ 12‬ﺗﯿﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /254‬ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،13‬ﺗﯿﺮ ﺑﺮ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺪان ]ﮐﻪ[ ﻓﺮﻧﮕﺎن ﺗﯿﺮ ﻣﯽ‪-‬‬

‫اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،14‬ﺑﺮ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽاﻓﺘﺎد و ﻣﯽﮐﺸﺖ‪ .‬و ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ]و ﻗﺤﻂ[‪ 15‬ﻋﻈﯿﻢ‪ 16‬ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ ﺑﯽﺣﺪ و ﻧﻬﺎﯾﺖ ]ﭼﻨﺎن[‪ 17‬ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫از اﺑﺘﺪاي ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ آﺧﺮ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﻮده ]ﺑﺎﺷﺪ[‪ 18‬و اﯾﻦ اﺣﻮال ﻫﻤﻪ‪ 19‬ﻣﻔﺼ‪‬ﻞ در ﮐﺘﺎب ﺗﻮارﯾﺦ ﭘﯿﺶ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]و[ در ﭘﯿﺶ‬

‫ﻣﺎ ﺑﻪﺷﺮح‪ 20‬ﻫﺴﺖ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ ﺳﺎل‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﺎﮐﺎن‪ ،‬ﺧﺪا ]آن[‪ 21‬روزﮔﺎر ﮐﻮﺗﺎه ﮐﺮد‪ 22‬و اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮔﺸﺎده‬
‫‪25‬‬
‫ﺷﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺮدم ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﻏﺎرﺗﯿﺪه و اﺳﯿﺮ ]و[ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ]ﮔﺸﺘﻨﺪ[‪ 23‬و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا ﺧﺮاب ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،24‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ‬

‫در او ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ 26‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد ]و[ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آﺑﺎدان ﻧﺸﺪ؛ و در زﻣﺎن اﻟﯿﺎﻧﻮس‪ 27‬ﭘﺴﺮ ﻗﺴﻄﻨﻄﯿﻦ‬
‫ﻗﯿﺼﺮ ]ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ[‪ 28‬ﺑﻪ ﺳﯿﺼﺪ ﺳﺎل ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن دﺳﺘﻮري‪ 29‬داد ﮐﻪ ﺑﺮوﻧﺪ ]و[ او را ﻋﻤﺎرت ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪان‪ 30‬ﮐﻪ ﮐﻠﻨﮓ ﺑﺮ‬

‫زﻣﯿﻦ ﻣﯽزدﻧﺪ‪ ،‬آﺗﺶ ]ﺑﻪ در[‪ 31‬ﻣﯽﺟﻬﯿﺪ و روي اﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺳﻮزاﻧﯿﺪ‪ 32‬و *از آﻧﮕﺎه ﻋﻤﺎرت ]و[ آﺑﺎداﻧﯽ دﯾﮕﺮ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .19‬در‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﻣﺸﺮوح«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬ﺑﺮ؛ در ف ‪» :1‬ﺟﻨﺎﻧﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻟﻮﻟﯿﺎﻧﻮس«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺳﺘﻮر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮ ﺟﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺳﻮﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻃﯿﻄﻮس ﻗﯿﺼﺮ اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﮐﺲ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺠﻪ ﺑﯿﺮون ﮐُﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﮐُﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺠﻪ درون ﺷﻬﺮ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎر«؛ در ف ‪» :1‬ازو«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪» .10‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﻠﯿﺪي«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪327 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽﺟﻮﺷﻨﺪ‪ 1‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ آﺳﻤﺎن ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪ؛ و ]از آن[‪ 2‬آواز ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ اورﺷﻠﯿﻢ‪ 3‬را ﻣﯽﺷﻤﺎرﯾﻢ؛ ﺳﻪ ﺑﺎر ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 4‬و آن‬
‫ﺳﻮار ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد و ﺑﺎﻗﯽ‪ ،‬ﻟﺸﮑﺮ اﻧﺒﻮه ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﭘﺎﮐﺎن او ﺑﻮدﻧﺪ و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ در اﻧﺠﯿﻞ‪ 5‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﺠﺎ ﻗﻮﻣﯽ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ اﯾﺴﺘﺎده‪ ،‬ﻧﻤﯿﺮﻧﺪ ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻤﺎن آﯾﺪ‪ .‬و ﺑﺎز‪ 6‬ﮔﻔﺖ در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪ 7‬ﻓﺮزﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪/253‬‬

‫آدﻣﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻤﺎن‪ 8‬ﻣﯽآﯾﺪ‪ 9‬ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﻋﻈﯿﻢ ]و[ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺲ ﺑﺴﯿﺎر‪ .‬ﺑﺎز ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻮم ﻧﮕﺬرﻧﺪ‪ 10‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‬

‫ﺑﺸﻮد‪ .11‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮاﺑﺮ آﻣﺪ و ﮐﺮدارﻫﺎي‪ 12‬ﺧﻮد ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 13‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬دﯾﺪم‬

‫]ﻫﻤﭽﻮن[‪ 14‬ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﻬﻦ روزﮔﺎر ﺷﺪ و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي در دﺳﺖ او ﺳﭙﺎرد‪ ،‬و اﯾﻦ‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﺑﻬﺮ آن‪ 15‬روز ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﺮاﺑﺮ دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻫﻢ در روز ﻋﯿﺪ ﻣﻈﻠّﻪ‪ ،16‬ﺧﻠﻖ ﻋﻈﯿﻢ‪ 17‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛‬

‫ﻧﺎﮔﺎه دﯾﺪﻧﺪ‪ 18‬ﯾﮏ ﻣﺮد ]ﮐﻪ[ ﻧﺎﻣﺶ اﯾﺸﻮع‪ 19‬ﺑﻮد‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﻧﻌﺮه زد ]و[ *ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﯾﺎد*‪ 20‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮگ از آﺳﻤﺎن و‬

‫ﻣﺮگ از ﻣﺸﺮق و ﻣﺮگ و ﺑﻼ از ﻣﻐﺮب‪ ،‬از ﭼﻬﺎر ﮐﻨﺎر ﺟﻬﺎن‪ 21‬ﻓﺮو ﺑﯿﺎﯾﺪ‪] 22‬ﺑﺮ[‪ 23‬اورﺷﻠﯿﻢ و ]ﺑﺮ[‪ 24‬ﻫﺮ ﮐﻪ در او ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﺧﻠﻖ اﯾﻨﻬﺎ‪ 25‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،26‬ﻫﻤﻪ‪ 27‬او را ﻣﺸﺖ و ﻟﮕﺪ ﻣﯽزدﻧﺪ و ]ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽزدﻧﺪ[‪ 28‬او ﺑﺎﻧﮓ ]ﻣﯽزد و[‪ 29‬ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬واي ﺑﺮ اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬واي ﺑﺮ اورﺷﻠﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻮد در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل از ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ او؛ ﺧﺪا اﻧﺪك در دل‬

‫ﯾﻬﻮدﯾﺎن اﻧﺪاﺧﺖ ﮐﻪ ]ﺑﺮ[‪ 30‬ﻓﺮﻧﮕﺎن ﻋﺎﺻﯽ ﺷﺪﻧﺪ و ﺧﺪا اﻧﺪاﺧﺖ در دل ﻃﯿﻄﻮس و ﻗﯿﺼﺮ ]و[ اﺳﻔﻨﺪﯾﺎﻧﻮس ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ]و[‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻈﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬اﯾﺸﻮ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻓﺮﯾﺎد ﻣﯽ ﮐﺮد و ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻋﺎﻟﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و از؛ در ف ‪» :1‬اﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬اورﺳﻠﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ اواز اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬در اﻧﺠﯿﻞ اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﮐﻪ‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﺬارﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﮑﺪرد«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدار«‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل‪» :13-4 :7 ،‬و در رؤﯾﺎي ﺷﺐ‬
‫ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻢ و اﯾﻨﮏ ﻣﺜﻞ ﭘﺴﺮ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ اﺑﺮﻫﺎي آﺳﻤﺎن آﻣﺪ و ﻧﺰد‬
‫ﻗﺪﯾﻢ اﻻﯾﺎم رﺳﯿﺪ و او را ﺑﻪ ﺣﻀﻮر وي آوردﻧﺪ؛ و ﺳﻠﻄﻨﺖ و‬
‫ﺟﻼل و ﻣﻠﮑﻮت ﺑﻪ او داده ﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﻤﯿﻊ ﻗﻮمﻫﺎ و اﻣﺖﻫﺎ و زﺑﺎنﻫﺎ‬
‫او را ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺳﻠﻄﻨﺖ او ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﺎوداﻧﯽ و ﺑﯽ زوال اﺳﺖ‬
‫و ﻣﻠﮑﻮت او زاﯾﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 326‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /252‬اﻓﺘﺎد در اورﺷﻠﯿﻢ‪ .‬و ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 1‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ‪ 2‬در ﻣﺎه ]و[ ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ و *ﮔﺎه ﻣﺎه ﺳﺮخ و ]ﺑﺎري[‪ 3‬ﺳﯿﺎه‬
‫ﻣﯽﺷﺪ و ﺳﺘﺎرﮔﺎن دم دار از آﺳﻤﺎن ﻓﺮو ﻣﯽرﯾﺨﺖ ﺗﺎ زﻣﯿﻦ و ﺷﻬﺐ‪ 4‬ﻣﺎﻧﻨﺪ*‪ 5‬ﺗﯿﺮﻫﺎي آﺗﺸﯿﻦ ]از آﺳﻤﺎن ﻓﺮو رﯾﺨﺘﻪ‬
‫‪10‬‬
‫ﻣﯽﺷﺪ[‪6‬؛ و زﻣﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻋﻈﯿﻢ ]و[ ﺳﺨﺖ ﺳﺮد ]و دﺷﻮار[‪ 7‬ﻣﯽﺷﺪ‪ 8‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن و ﻏﺮش‪] 9‬و[ آﺷﻮب ﻋﻈﯿﻢ در درﯾﺎ ]و[ ﻟﺸﮑﺮﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ آﻣﺪ از درﯾﺎ ﺑﻪ در؛ ]دﯾﮕﺮ[‪ 11‬ﯾﮏ ﺷﺐ در ﻋﯿﺪ ﻓﻄﯿﺮ ]ﺑﻮد[‪ 12‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﻢﺷﺐ‪ 13‬در ﺷﻬﺮ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻋﻈﯿﻢ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‬

‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ روز اﺳﺖ‪ 14‬و ]ﺧﻠﻖ[‪* 15‬ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﭘﯽ ﮐﺎر ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ‪ 17*16‬ﻗُﺮب ]دو[‪ 18‬ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ؛ ]آﻧﮕﻪ[‪ 19‬ﺑﺎز‬

‫ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﺪ و آن روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد؛ و دﯾﮕﺮ‪ ،‬دروازهي *ﺷﻬﺮ از ﻣﺲ ﺑﻮد و از آﻫﻦ ﺑﻮد ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق*‪] 20‬و[ در ﺷﺐ‬
‫‪23‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻔﻞﻫﺎي آﻫﻦ‪ 21‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 22‬و ﮐﻠﯿﺪﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺣﺎﮐﻤﺎن ﺷﻬﺮ ﺑﻮد و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﮔﺎه ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ ﮐﻪ ]ﮐﻠﯿﺪﻫﺎ و[‬

‫ﻗﻔﻞﻫﺎ ]ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد[‪ 24‬ﻣﯽاﻓﺘﺎده‪ 25‬و دروازه ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺸﺎده ﻣﯽﺷﺪ‪ .26‬و دﯾﮕﺮ‪ ،‬در وﻗﺖ ﻋﯿﺪ ﻣﻈﻠّﻪ‪] 27‬ﺑﻮد و ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ‬

‫ﺧﻠﻖ[‪ 28‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺎﮔﺎه ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽﮔﺬرد‪ 29‬ﯾﮏ ﺳﻮار ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ﭘﯿﺮاﯾﻪ ]و[ ﺳﻼح ﺗﻤﺎم‬

‫ﭘﻮﺷﯿﺪه؛ ﭘﯿﺶ ﻣﯽﮔﺬرد‪ 30‬و *از ﭘﺲ‪ 31‬او ﻟﺸﮑﺮ اﻧﺒﻮه*‪ 32‬ﺑﯽ ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺎﻻي اورﺷﻠﯿﻢ در ]ﻣﯿﺎن[‪ 33‬آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮ ﻫﻮا‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬از ﺳﻮي ﻣﺴﺮق ﻣﺲ و اﻫﻨﯿﻦ ﺑﻮد ﺻﺮف‬
‫در«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬اﻫﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬اﻓﺘﺎده اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻈﻠﯽ ﺟﻤﻌﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮔﺮدد و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮔﺮدد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬در ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻟﺸﮑﺮ ﺑﯽ ﭘﺎﯾﺎن از ﭘﺲ او«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮ ﺷﺐ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﯾﺎري ﻣﺎه را ﺳ‪‬ﺮخ و ﯾﺎري ﺳﯿﺎه و ﺳﺘﺎرﮐﺎن‬
‫دﻣﺪار از اﺳﻤﺎن ﺎ زﻣﯿﻦ و ﺷُﻬﺐ و ﺗﯿﺮﻫﺎء اﺗﺸﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻏﺮﯾﺶ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻟﺸﮑﺮﮐﺎه«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬در دﮐﺎن ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪325 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺪﻫﺪ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎ او اﻟﺘﻔﺎت ﻧﮑﻨﯿﺪ و ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻗﻮم ﺧﻮد و او را ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ 1‬و‬
‫‪5‬‬
‫*اﯾﺸﺎن او را*‪ 2‬اﻧﮑﺎر ﺷﻮﻧﺪ و ﮐﺴﺎن ﺧﺎﻧﺪان ]او[‪ ،3‬او را ﻋﺬاب ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ 4‬و ﺑﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ اﯾﺸﺎن ﻓﺮﺟﺎم و زوال ﺑﯿﺎﯾﺪ و‬

‫]ﺑﮕﺮدد[‪ 6‬در ﻣﯿﺎن ]اﯾﺸﺎن و[‪ 7‬ﺧﻮد ﮔﻔﺘﺎر او ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‪ .‬و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد آور‪ 9‬ﻓﺮزﻧﺪان‬

‫ادوﻣﯽ‪ 10‬ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ را ﺧﺮاب‪] 11‬ﮐﻦ ﺗﺎ ﺑﻦ و[‪ 12‬اﺳﺎس ]و[ ﺑﻨﯿﺎد ﺑﺮﮐﻨﯿﺪ ]و[ وﯾﺮان ﮐﻨﯿﺪ؛ و اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ]و[ ﺻﺪ‬

‫ﭼﻨﺪان از ﺑﻬﺮ ﺧﺮاﺑﯽ اورﺷﻠﯿﻢ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ آﺷﮑﺎرا ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬و از‬

‫او‪‬ل‪ 13‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﻮن ﺗﻤﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]ﮐﻪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ[‪ 14‬رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬از ﺷﻤﺎ ﺳﺘﺪه ﺷﻮد؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ او ﮐﻪ ﺧﻮن ﺧﺪا‬

‫ﻧﯿﺰ رﯾﺨﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﮔﺮدن ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و‪ 15‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ]ﺑﻪ[ ﻓﯿﻼﻃﻮس‪ 16‬ﮐﻪ ﺧﻮن او *در ﮔﺮدن ﻣﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ*‪ .17‬ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻦ‬
‫‪21‬‬
‫ﻧﺸﺎنﻫﺎ داد‪] ،‬ﮔﻔﺖ[‪ 18‬ﮐﻪ ]آﻓﺘﺎب[‪ 19‬ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد ﭘﺲ‪ 20‬از ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ و رﻓﺘﻦ او ﺑﻪ آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﺎل ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي‬
‫‪24‬‬
‫ﺳﻬﻢﻧﺎك در ]ﻣﯿﺎن[‪ 22‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺪ‪‬ت ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 23‬ﮐﻪ *ﻃﯿﻄﻮس و ﻗﯿﺼﺮ ]از ﻓﺮزﻧﺪان ادوم[‬

‫آﻣﺪﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را ﮐﺸﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‪ 25‬ﺧﺮاب ﮐﺮدﻧﺪ*‪ .26‬آن ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ‪ 27‬ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ *از آﻧﻬﺎ ﺑﻌﻀﯽ ﺑﻪ ﯾﺎد‬
‫‪30‬‬
‫آوردﯾﻢ*‪28‬؛ و ﻟﯿﮑﻦ ]اوﻻً[‪ 29‬ﻣﺪ‪‬ت ﯾﮏ ﺳﺎل آﻓﺘﺎب ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﺪ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﻧﺪﮐﯽ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﯽﻧﻤﻮد و ﻗﺤﻂ ﮔﺮان‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﯿﻼﻃﺲ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬دﻋﻮت ﮐﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺮ ﻣﺎ و ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻃﯿﻄﻮس ﻗﯿﺼﺮ از ﻓﺮزﻧﺪان ادوم اﻣﺪ و‬
‫اﯾﺸﺎﻧﺮا ﮐﺸﺖ و ﺑﮑﻠﯽ ﺧﺮاب ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ازو اﻧﺪﮐﯽ ﺑﯿﺎد اورﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﻗﺤﻂ و ﮐﺮاﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺪو«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬دﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7 :137‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬روز اورﺷﻠﯿﻢ را‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻨﯽ ادوم ﺑﻪ ﯾﺎد آور ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﻨﻬﺪم ﺳﺎزﯾﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻨﯿﺎدش‬
‫ﻣﻨﻬﺪم ﺳﺎزﯾﺪ!«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎداز«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ادوم«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﺑﺎﺗﺮا‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اوﻻ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﮐﻪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 324‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮﮐﻨﺪه‪ 1‬ﺷﻮد‪ 2‬از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ؛ ﺣﻮارﯾﻮن ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪* :‬آن وﻗﺖ ﮐﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟*‪ 3‬ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻦ ﻧﺸﺎنﻫﺎ را ]ﮐﻪ[ داد دﻟﯿﻞ ﺑﺮ ﺳﻪ‬
‫روزﮔﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ :‬او‪‬ل درآﻣﺪن او در ﺑﺮاﺑﺮ ]و ﺧﺮاﺑﯽ[‪ 4‬اورﺷﻠﯿﻢ ]و[ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ و وﯾﺮاﻧﯽ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ‪.‬‬

‫و دواُم دﻟﯿﻞ ﮐﻨﺪ ﺑﺮآﻣﺪن دﺟ‪‬ﺎل و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي‪ 5‬او ]و[ اﺣﻮالﻫﺎ ]ﮐﻪ از[‪ 6‬ﺟﻤﺎﻋﺖ او ]و[ اﺗﺒﺎع‪ 7‬او ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪8‬؛ و ﺳﯿﻢ ﺑﺮ روز‬

‫ﻗﯿﺎﻣﺖ و اﻧﻘﻀﺎ و ﻓﺴﺎد‪ 9‬ﻋﺎﻟﻢ و اﺻﻼح‪ 10‬روزﮔﺎر؛ اﻣ‪‬ﺎ او‪‬ﻟﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ‪ :11‬اي اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬اي اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬اي‬

‫ﮐﺸﻨﺪهي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ ،‬اي ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪهي رﺳﻮﻻن‪ ،12‬ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺖ ﻓﺮاﻫﻢ آورم ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎﮐﯿﺎن‪ 13‬ﮐﻪ‬

‫ﺑﭽﮕﺎن ]ﺧﻮد[‪ 14‬را زﯾﺮ ﺑﺎل ﺧﻮد ﮔﯿﺮد و ﻧﺨﻮاﺳﺘﯿﺪ‪] 15‬و ﺗﻮﺑﻪ ﻧﮑﺮدﯾﺪ[‪16‬؛ از اﮐﻨﻮن‪ 17‬ﺧﺎﻧﻪي ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ وﯾﺮان ﮐﻨﻢ‪ 18‬و‬
‫‪22‬‬
‫ﺑﺮ اﯾﻦ‪] ،‬ﻫﻮﺷﻊ[‪ 19‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺒﻮ‪‬ت ]ﮐﺮد و[‪ 20‬ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻗﻮﻣﯽ دروغ‪ 21‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺷﺮ و ﮐﯿﻨﻪورزي‬

‫و دﻏﻠﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻦ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﺧﺮاب ﮐﻨﻢ‪ 23‬ﺑﻪ ﺑﺪي ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن؛ ﮔﻔﺖ‪ 24‬در ﻋﻮﺑﺪﯾﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :25‬آن روز ﮐﻪ‬

‫ﺧﺪا ﺧﻠﻖ را ﺑﺪو وﻋﺪه داد‪ ،‬اﯾﻨﮏ آﻣﺪ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ ﺗﺎ آﻧﭽﻪ ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﮑﻨﺪ؛ و در داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /251‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫اي‪ 26‬ﺧﻠﻖ‪ ،‬اﯾﻨﮏ از ﺑﻬﺮ ﺑﺪﮐﺮداري‪ 27‬ﺷﻤﺎ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺸﯿﺪن و ﺗﺒﺎه ﺷﻮﯾﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 28‬ﮐﻪ دﯾﺪهي ﺷﻤﺎ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺷﻮد و‬
‫‪32‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ ﮔﻮش ﺷﻤﺎ ﺑﺴﺘﻪ ]و ﮐﺮ[‪ 29‬ﺷﻮد و ﮔﺮد ﺑﺮ دل ﺷﻤﺎ ﮔﺴﺘﺮده ﺷﻮد و ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﮔﺮدد‪ 30‬و‪ 31‬ﻧﻮر از ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬دروﻏﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﮐﯿﻨﻪ وري«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻋﻮﺑﺪﯾﺎ‪» :15 ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ روز ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ‬
‫ﺟﻤﯿﻊ اﻣﺖﻫﺎ ﻧﺰدﯾﮏ اﺳﺖ؛ و ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮدي ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮ ﻋﻤﻞ ﮐﺮده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و اﻋﻤﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﺳﺮت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ واژهي »ﺧﺪا« را ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺧﻮد آن را ﺧﻂ‬
‫زده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدار«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺑﺘﺪاع او ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﻧﻘﻀﺎء ﻓﺴﺎدي«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻻّ«‪.‬‬
‫‪ .11‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﯽ‪.37 :23 ،‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﻌﺪ اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪323 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬او‪‬ل ﺟﺎن ﺧﻮد ﺗﺒﺎه‪ 1‬ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ 2‬در آن ﺷﺐ‪ ،‬دو ﺑﺮ ﯾﮏ ﺗﺨﺖ‪ 3‬ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،4‬‬
‫ﯾﮑﯽ رﺑﻮده ﺷﻮد و ﯾﮑﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ ]م‪ [40 :24 ،‬و دو ﮐﺲ در ﮐﺸﺖزار ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،5‬ﯾﮑﯽ رﺑﻮده ﺷﻮد و ﯾﮑﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫س ]‪ [33 :13‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،6‬م ]‪ [42 :24‬و ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺒﺎﺷﯿﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ در ﮐﺪام ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻓﺮو آﯾﺪ‪ ،‬س ]‪ [33 :13‬و ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ آن زﻣﺎن ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬م ]‪ [43 :24‬و اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺖ ]ل‪ [39 :12 ،‬ﮐﻪ در‬

‫ﮐﺪام وﻗﺖ ]م‪ [43 :24 ،‬د‪‬زد ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬آﮔﺎه ﻣﯽﺑﻮد و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﻧﮕﺎه ﻣﯽداﺷﺖ‪ .7‬س ]‪ [34 :13‬و ﭼﻮن ﻣﺮد‪ 8‬ﺑﯿﺪار ﺑﺮ‬

‫ﺧﺎﻧﻪي‪] 9‬ﺧﻮد[‪ 10‬اﺣﺘﯿﺎط‪ 11‬ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﺪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﯽ ﻓﺮﻣﺎن در ﺧﺎﻧﻪ‬

‫درﻧﯿﺎﯾﺪ‪ 13‬و در اﺣﺘﯿﺎط‪ 14‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،15‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 16‬ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 17‬زﯾﺮا ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ]ﺧﺎﻧﻪ[‪ 18‬ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫‪24‬‬
‫آﻣﺪن‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺐ ﯾﺎ ]در[‪ 19‬ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ ﯾﺎ ]ﺑﻪ[‪ 20‬وﻗﺖ ﺑﺎﻧﮓ ﺧﺮوس ﯾﺎ ]ﺑﻪ[‪21‬ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺒﺢ‪22‬؛ ﮐﻪ ﻧﺒﺎدا‪ 23‬ﮐﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /250‬ﻧﺎﮔﺎه[‬

‫ﺑﯿﺎﯾﺪ و *ﺷﻤﺎ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ*‪25‬؛ م ]‪ [44 :24‬زﯾﺮا ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ در وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻧﺸﻨﺎﺳﯿﺪ؛ س ]‪ [37 :13‬و ﻫﺮ ﭼﻪ از آن‬

‫ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﺑﯿﺪار ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن‪ 26‬ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن از ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :27‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻧﺸﺎن آﻣﺪن ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ؟ زﯾﺮا او‪‬ل‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ 28‬ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا‪ 29‬ﮐﻪ او را زورﺑﺎﺑﯿﻞ‪ 30‬ﻋﻤﺎرت ﮐﺮده ﺑﻮد ]و[ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ 31‬آﻧﺠﺎ‪ 32‬ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ اﻻّ‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮك«‪.‬‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺻﺒﺎح«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺒﺎدا«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ را ﺧﻔﺘﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .29‬ﺑﻮد‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ازروﺑﯿﻞ« ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫»زرﺑﺎﺑﻞ« اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﻋﺰرا )‪ (2 :3‬ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﺎز«‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺨﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ :2‬ﻧﺒﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎﮐﺎه داﺷﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮدي«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺣﺘﯿﺎج«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮐﺎن ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﻧﯿﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺣﺘﯿﺎج«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺣﺘﯿﺎط«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﯿﺪ و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﯾﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 322‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪6‬‬
‫‪ [29‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪] 1‬م‪ [32 :24 ،‬ﺷﺎخﻫﺎي‪ 2‬او ﻃﺮاوت ﮔﯿﺮد‪ 3‬و ﺑﺮگﻫﺎ ﺳﺒﺰ ﺷﻮد‪ ،4‬ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‪ 5‬رﺳﯿﺪ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﻤﺎ ﭼﻮن‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ 7‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ، 8‬ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ رﺳﯿﺪ و از در ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ‪ .‬و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻮم ﻧﮕﺬرد‪ 109‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‬

‫ﻧﺸﻮد؛ و آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺬرد و ﯾﮑﯽ از ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﻧﮕﺬرد‪.‬‬

‫]م‪] [36 :24 ،‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 11‬آن ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ در او ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،12‬ﮐﺴﯽ از آدﻣﯿﺎن آن را ﻧﺪاﻧﺪ و ﻧﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن آﺳﻤﺎن و ﻟﯿﮑﻦ‬

‫ﭘﺪر‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‪ ،13‬آن را ﻣﯽداﻧﺪ‪] .‬ل‪ [26 :17 ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ‪/‬ﺑﺮگ‪ /249‬ﻋﻬﺪ ﻧﻮح ﺑﻮد‪] ،14‬م‪ [37 :24 ،‬آن ﭼﻨﺎن‪ 15‬ﺑﺸﻮد آﻣﺪن ﭘﺴﺮ‬

‫آدﻣﯽ‪ ،‬زﯾﺮا ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶﺗﺮ از ﻃﻮﻓﺎن ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ‪ 16‬و ﻣﯽآﺷﺎﻣﯿﺪﻧﺪ ]و ﻋﺮوﺳﯽ و ﻧﮑﺎح ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ[‪ 17‬ﺗﺎ آن روز ﮐﻪ ﻧﻮح در‬

‫ﮐﺸﺘﯽ رﻓﺖ‪18‬؛ ]و[ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﻃﻮﻓﺎن ]آﻣﺪ و[‪ 19‬ﻫﻤﻪ ]را[‪ 20‬ﻏﺮق ﮐﺮد؛ ل ]‪ [28 :17‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در روزﮔﺎر ﻟﻮط‬

‫ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ و ﻣﯽآﺷﺎﻣﯿﺪﻧﺪ و ]ﻣﯽﺧﺮﯾﺪﻧﺪ و[‪ 21‬ﻣﯽﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ و ﻣﯽﮐﺎﺷﺘﻨﺪ ]و[ آﺑﺎداﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ؛ و در آن روزﮔﺎر ﮐﻪ‬

‫ﻟﻮط ]از ﺳﺪوم[‪ 22‬ﺑﻪ در آﻣﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن آﺗﺶ ]و[ ﮐﺒﺮﯾﺖ ﻓﺮو ﺑﺎراﻧﯿﺪ‪ 23‬از آﺳﻤﺎن ]و[ ﻫﻤﻪ را ﺗﺒﺎه ﮐﺮد‪ ،‬و آن ﭼﻨﺎن‬
‫‪26‬‬
‫ﺑﺸﻮد روزﮔﺎر‪ 24‬آﺷﮑﺎرا ﺷﺪن ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ؛ در آن روز ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﺎم ﺑﺎﺷﺪ و ﺟﺎﻣﻪي او *در ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ*‪ 25‬ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪن‬
‫]ﺗﺎ[‪ 27‬ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ در ﮐﺸﺘﻪزار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪن‪ .28‬ﺑﻪ ﯾﺎد ]آورﯾﺪ[‪ 29‬زن ﻟﻮط‪30‬؛ ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮوﺑﺎرﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روز«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ در ﺧﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎز ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬ﮐﻪ‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﻃﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﯾﺴﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن ﺷﻤﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﺬرد«؛ در م ﻫﻢ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﺬارد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮرﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪321 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آدﻣﯽ زﻧﺪه ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ و ﻟﯿﮏ‪ 1‬از ﺟﻬﺖ‪ 2‬ﭘﺎﮐﺎن ]س‪ [20 :13 ،‬ﮐﻮﺗﺎه ﺷﺪ‪ 3‬آن روزﮔﺎر‪] .‬م‪ [23 :24 ،‬اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻨﺠﺎ اﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /248‬ﯾﺎ آﻧﺠﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎور ﻣﺪارﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ‪ 4‬ﻣﺴﯿﺤﺎن دروغ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ ﺑﻪ زور‪] 5‬و[ آﯾﺖﻫﺎي‬

‫ﻓﺮﯾﻔﺘﻦ‪ 6‬ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺴﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن را در ﺿﻼﻟﺖ اﻧﺪازﻧﺪ‪ ،7‬اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ .8‬اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﺧﺒﺮ ﮐﺮدم آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن‪،‬‬

‫زودﺗﺮ‪ 9‬از آن ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺸﻮد‪ .‬و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‪ 10‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ در وﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﻣﺮوﯾﺪ؛ و اﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ در ﺧﺎﻧﻪ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺑﺎور ﻣﺪارﯾﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﻧﺸﺎن آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ دوام ﺑﺎر‬

‫]م‪ [27 :24 ،‬زﯾﺮا آﻣﺪن‪ 11‬ﻣﺴﯿﺢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮق ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ]ل‪ [24 :17 ،‬درﺧﺸﯿﺪه‪] 12‬ﺷﻮد[ در‪ 13‬ﻣﺸﺮق ]م‪ [27 :24 ،‬و او را در‬

‫ﻣﻐﺮب ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ؛ و در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ]ﮐﻪ[‪ 14‬ﻣﺮدار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺮﮐﺴﺎن آﻧﺠﺎ ﮔﺮد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ دﺷﻮاريﻫﺎ‪ ،15‬آﻓﺘﺎب‬

‫ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد و *ﻣﺎه از ﻧﻮر ﺑﻪاﻓﺘﺪ و ﺳﺘﺎرﮔﺎن از آﺳﻤﺎن*‪ 16‬ﺑﯿﻮﻓﺘﻨﺪ‪] 17‬و[ ﺳﭙﺎﻫﯿﺎن آﺳﻤﺎن ﺑﻠﺨﺸﻨﺪ‪ .18‬و آﻧﮕﻪ ﻧﺸﺎن ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫آدﻣﯽ در آﺳﻤﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد و در آن وﻗﺖ ﺑﮕﺮﯾﻨﺪ‪ 19‬ﺗﻤﺎم دودﻣﺎنﻫﺎ ]و[ ﻗﺒﯿﻠﺖﻫﺎ ]و[ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻤﺎن‬
‫‪24‬‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ‪] 20‬ﺑﻪ[‪ 21‬ﻧﯿﺮو ]و[ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻋﻈﯿﻢ؛ ]و[ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﻋﻈﯿﻢ‪] 22‬و[ ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن ﺧﻮد ]را[‪ 23‬ﮔ‪‬ﺮد ﮐﻨﺪ‬

‫از ﭼﻬﺎر ﻋﻨﺎﺻﺮ و از ﭼﻬﺎر ﮐﻨﺎرﻫﺎي آﺳﻤﺎن ﺗﺎ ﮐﺮاﻧﻪ ي او‪ .‬آن را ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ﻣﺜﻞ آن درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ زﯾﺮا ﭼﻮن ]ل‪:21 ،‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻟﯿﮑﻦ«‪.‬‬

‫‪ + .15‬در‬
‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﺎرﮔﺎن آﺳﻤﺎن ﺑﻪاﻓﺘﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‬
‫اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻮﻓﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﺸﻨﺪه«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﺸﻨﺪ«؛ در ف ‪:2‬‬
‫»ﺑﺮﺧﺸﺘﻨﺪ«؛ در ب‪» :‬ﺑﻠﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﮑﺮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻈﯿﻢ ﻗﻮت«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﯿﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬زور‪ :‬دروغ و ﮐﺬب‪ ،‬ﻓﺮﯾﺐ و ﻧﺎراﺳﺘﯽ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬در ﺗﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺳﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬درﺧﺖ اﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺧﺸﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺧﻮد ﻣﺘﻦ )ص‪ 113‬و ﺷﺮح ﺳﻮم ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺼﻞ( اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
 ‫‪ / 320‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ﻣﺤﻔﻞﻫﺎي اﯾﺸﺎن‪ ،‬زودﺗﺮ‪ 1‬در دل‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﻨﻬﯿﺪ‪ 2‬س ]‪ [11 :13‬ﻣﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮔﻔﺘﻦ‪ 3‬و ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ ﮔﻮﯾﻨﺪﮔﺎن اﻻّ روح‬
‫اﻟﻘﺪس ﮔﻮﯾﺪ؛ ل ]‪ [15 :21‬ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دﻫﻦ ﺣﮑﻤﺖ ﮐﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ او اﯾﺴﺘﺎد‪4‬؛ و ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن‪] 5‬دﺷﻤﻨﺎن[‪ 6‬ﺷﻤﺎ و ﭘﺪران ﺷﻤﺎ‬

‫و ﺑﺮادران ﺷﻤﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان ﺷﻤﺎ و دوﺳﺘﺎن ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را در دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ و از ﺷﻤﺎ ﺑﮑُﺸﻨﺪ؛ و از ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺧﻮار و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‬

‫ﺑﻬﺮ ﻧﺎم ﻣﻦ؛ و ﯾﮏ ﺗﺎي‪ 7‬ﻣﻮي از ﺳﺮﻫﺎي‪ 8‬ﺷﻤﺎ ﮐﻢ ﻧﺸﻮد؛ ]ﺷﻤﺎ[‪ 9‬ﺑﻪ اﺣﺘﯿﺎط‪ 10‬ﺟﺎن ﺷﻤﺎ ﻧﮕﺎه دارﯾﺪ‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﻔﺖ‪* :‬ﻋﻼﻣﺖ و ﻧﺸﺎن‪ 11‬ﭘﻠﯿﺪ*‬

‫م ]‪ [15 :24‬ﭼﻮن ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ 13‬ﻧﺸﺎن ﭘﻠﯿﺪ آن ﮐﻪ در وﯾﺮاﻧﯽ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ در داﻧﯿﺎل‪ 14‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ ،15‬در ﺟﺎي ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‬

‫اﺳﺘﺎﻧﯿﺪه ﺷﻮد و ﺑﺎﺷﺪ آن ﮐﻪ‪ 16‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،17‬درﯾﺎﺑﺪ؛ آﻧﮕﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ ﯾﻬﻮدا اﻧﺪ‪ ،‬در ﺟﻠﯿﻞ ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﺎم‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ زﯾﺮ آﯾﺪ‪ 18‬در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺗﺎ ﭼﯿﺰي ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ؛ و آن ﮐﻪ در ﮐﺸﺘﻪزار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ ﻧﮕﻪ ﮐﻨﺪ‪ .19‬واي‬

‫ﺑﺮ زﻧﺎن آﺑﺴﺘﻦ و ﺷﯿﺮدﻫﻨﺪﮔﺎن‪ 20‬در آن روزﮔﺎر؛ ﻧﻤﺎز ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﮔﺮﯾﺨﺘﻨﯽ‪ 21‬ﺷﻤﺎ در زﻣﺴﺘﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻧﻪ در روز ﺷﻨﺒﻪ؛ زﯾﺮا‬
‫ﺳﺨﺖ دﺷﻮاري‪ 22‬اﺳﺖ‪ 23‬ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ آن ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮده ﺑﺎﺷﺪ از اﺑﺘﺪاي ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ آﺧﺮ او ]و[ اﮔﺮ آن روزﮔﺎر ﮐﻮﺗﺎه‪ 24‬ﻧﻤﯽﺷﺪ‪،‬‬

‫ﮐﻨﻨﺪهاي ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و اﻟﯽ اﻟﻨّﻬﺎﯾﺖ آﻧﭽﻪ ﻣﻘّﺪر اﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﺮاب‬
‫ﮐﻨﻨﺪه رﯾﺨﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؛ ﻧﯿﺰ داﻧﯿﺎل‪» :31 :11 ،‬و اﻓﻮاج از ﺟﺎﻧﺐ‬
‫او ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ‪ ،‬ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺣﺼﯿﻦ را ﻧﺠﺲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد و ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ داﯾﻤﯽ را ﻣﻮﻗﻮف ﮐﺮده‪ ،‬رﺟﺎﺳﺖ وﯾﺮاﻧﯽ را ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫داﺷﺖ«؛ و ﻧﯿﺰ داﻧﯿﺎل‪» :11 :12 ،‬و از ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻮﻗﻮف ﺷﺪن ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬
‫داﯾﻤﯽ و ﻧﺼﺐ ﻧﻤﻮدن رﺟﺎﺳﺖ وﯾﺮاﻧﯽ‪ ،‬ﻫﺰار و دوﯾﺴﺖ و ﻧﻮد‬
‫روز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ اﻣﺪن«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎزﺑﮑﺮﯾﺴﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮔﺮﯾﺰ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺷﻮار«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﺗﺎ«‪.‬‬
‫ﻫﺪﯾﻪ را ﻣﻮﻗﻮف ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﺑﺮ ﮐﻨﮕﺮهي رﺟﺎﺳﺎت ﺧﺮاب‬
‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬زوﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﺪ ل و«‪.‬‬
‫‪ + .3‬م‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﺸﯿﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﯾﮑﺘﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺣﺘﯿﺎج«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻬﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻼﻣﺖ ﻧﺸﺎن ﭘﻠﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﺒﺎل«‪.‬‬
‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ داﻧﯿﺎل‪» :27 :9 ،‬و او ﺑﺎ اﺷﺨﺎص ﺑﺴﯿﺎر در ﯾﮏ‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﻋﻬﺪ را اﺳﺘﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و در ﻧﺼﻒ آن ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪319 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫م ]‪ [8 :24‬و اﯾﻦ ﻫﻤﻪ آﻏﺎز ﮐﺎر اﺳﺖ؛ و آﻧﮕﺎه ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را در ﻋﺬاب ﺳﺨﺖ ﺑﮑ‪‬ﺸﻨﺪ ]و ﺑﮑُﺸﻨﺪ[‪ 1‬و *ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫‪6‬‬
‫دﺷﻤﻦ ﺑﺸﻮﻧﺪ*‪ 2‬از ﺟﻬﺖ ﻧﺎم ﻣﻦ؛ و آﻧﮕﻪ ]ﯾﮑﯽ[‪ 3‬از ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‪ 4‬را در دﺳﺖ ﻣﺮگ ﺑﺪﻫﺪ‪5‬؛ س ]‪ [12 :13‬و ﺑﺮادر‪ ،‬ﺑﺮادر ]ﺧﻮد[‬

‫را در دﺳﺖ ﻣﺮگ ﺑﺪﻫﺪ؛ و ﭘﺪر‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ را و ﻓﺮزﻧﺪان‪* ،7‬ﺑﺮ ﭘﺪران ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ*‪8‬؛ ]و اﯾﺸﺎن را[‪ 9‬ﺑﮑُﺸﻨﺪ و ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﻨﻨﺪ؛ و‬

‫ﺧﻮار ]و[ زار‪ 10‬ﺑﺸﻮﯾﺪ‪] 11‬از ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ[‪ 12‬از ﺑﻬﺮ ﻧﺎم ﻣﻦ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ]ﺗﺎ[‪ 13‬ﺑﻪ آﺧﺮ‪ 14‬ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ ]و[ ﺑﺸﮑﯿﺒﺪ‪ ،15‬او زﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪ 16‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ ]و[ دﻏﻞ ﮐﻪ‪ 17‬ﺧﻠﻖ را ﺟﻬﺖ دﻧﯿﺎﯾﯽ‬
‫‪18‬‬
‫ﺑﺮﺑﺎﯾﻨﺪ‬
‫م ]‪ [11 :24‬ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎران از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ و ]ﺑﺴﯽ از[‪ 19‬ﺧﻠﻖ را در ﻓﺴﺎدي اﻧﺪازﻧﺪ؛ و از ﺑﺮاي ]ﺑﺴﯿﺎري[‪ 20‬ﮔﻨﺎه‬

‫و ﺷﻬﻮت‪ ،21‬ﻋﻬﺪ ]و[ ﭘﯿﻤﺎن ﮔﻢ ﺷﻮد و از دل ﺧﻠﻖ ﺑﻪ در رود‪] .‬س‪ [10 :13 ،‬زودﺗﺮ‪ 22‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﭙﺎرشﻫﺎي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /247‬ﻣﻦ‬

‫ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد‪ 23‬ﭘﯿﺶ‪ 24‬ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ و ]م‪] [14 :24 ،‬و ﻫﻤﻪ[‪ 25‬ﺧﻠﻖ اﯾﻦ ﻣ‪‬ﮋده را ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪ 26‬از ﺑﻬﺮ ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﺸﺎن؛ آﻧﮕﻪ ﻓﺮﺟﺎم ﺑﺸﻮد‪.‬‬
‫]ل‪ [12 :21 ،‬و ﭘﯿﺶﺗﺮ از آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،27‬دﺳﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻨﻬﻨﺪ‪ 28‬و زﺣﻤﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺷﻤﺎ را در دﺳﺖ‬
‫‪31‬‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ و در زﻧﺪانﻫﺎ ﺑﻪاﻧﺪازﻧﺪ‪ 29‬و ﺷﻤﺎ را ﭘﯿﺶ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن‪ 30‬و ﺷ‪‬ﺤﻨ‪‬ﮕﺎن در ﮐﺸﻨﺪ ]ل‪ [11 :12 ،‬و ]ﭼﻮن ﺷﻤﺎ را درﮐﺸﻨﺪ[‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻘﻞ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻔﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زوﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬م و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪازﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻠﻮﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﺷﻤﺎ را دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﺪر را در دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﻤﻦ و ﻣﮑﺮوه«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺧﺮت«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬
 ‫‪ / 318‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]س‪ [5 :13 ،‬ﻋﯿﺴﯽ آﻏﺎز ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ :‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺒﺎدا‪ 1‬ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻓﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ‪2‬؛ و ﺑﺴﯿﺎران ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪن‬
‫ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ‪ 3‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﻢ‪] ،‬م‪ [5 :24 ،‬ﻣﻨﻢ ﻣﺴﯿﺢ ل ]‪] [8 :21‬و[ ﻫﻨﮕﺎم ‪/‬ﺑﺮگ‪ /246‬رﺳﯿﺪ؛ از ﭘﺲ‪ 4‬اﯾﺸﺎن ﻣﺮوﯾﺪ‬

‫س ]‪ [6 :13‬و ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻔﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ‪ 5‬و در ﺿﻼﻟﺖ اﻧﺪازﻧﺪ‪6‬؛ و ﭼﻮن ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ ﺟﻨﮓﻫﺎ‪] 7‬و[ ﺧﺒﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺳﻬﻤﻨﺎك‪ ،‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‬

‫]ل‪ [9 :21 ،‬و اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن و ﻟﯿﮑﻦ‪ 8‬ﻫﻨﻮز‪ 9‬وﻗﺖ آن ﻧﯿﺴﺖ؛ و در آﺧﺮت ]س‪ [8 :13 ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ ﻗﻮﻣﯽ ﺑﺮ ﻗﻮﻣﯽ‬

‫و ﻣﻠﮑﯽ ﺑﺮ ﻣﻠﮑﯽ‪ 10‬م‪ [21 :24] 11‬و ﺳﺘﻢ ﺑﺰرگ ﺑﺸﻮد‪ 12‬در ﺟﺎي ]ﺟﺎي و[‪ 13‬ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ]و[ ﻣﺮگ ﺑﺸﻮد و زﻣﯿﻦ ﻟﺮز و آﺷﻮب‬
‫‪18‬‬
‫]ل‪ [11 :21 ،‬و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي‪ 14‬ﺳﻬﻤﻨﺎك ﭘﯿﺪا ﺑﺸﻮد‪ 15‬در آﺳﻤﺎن و زﻣﺴﺘﺎنﻫﺎي‪ 16‬ﺑﺲ ﻋﻈﯿﻢ ﺑﺎﺷﺪ؛ و درﺷﺘﯽﻫﺎي‪ 17‬دﺷﻮار‬

‫ﺑﺸﻮد‪ 19‬در زﻣﯿﻦ ]و[ ﺧﺸﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺧﻠﻖ؛ در دﺳﺖ ﺟﻨﮓ ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ‪ 20‬و اﯾﺸﺎن را ﺗﺎﺧﺘﻦ‪ 21‬ﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻏﺎرت‪] 22‬ﺑﺮﻧﺪ[‪ 23‬اﯾﻦ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ در ﻫﺮ ﺟﺎي؛ ]و[ اورﺷﻠﯿﻢ از اﻋﻮام ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪه ﺷﻮد ﺗﺎ روزﮔﺎر ﻋﺎم ﺑﮕﺬرد؛ و در آﻓﺘﺎب ]و[ درﻣﺎه ]و[ در ﺳﺘﺎرﮔﺎن‪،‬‬

‫ﻋﻼﻣﺖﻫﺎ و ﻧﺸﺎنﻫﺎ ﺑﺸﻮد و در زﻣﯿﻦ ﺗﻨﮕﯽ‪ 24‬و ﮔﺮاﻧﯽ ]ﻋﺎﻟﻢ[‪] 25‬؟[ و دﺳﺖﻫﺎ ﺑﻠﺮزد‪ 26‬از ﺳﻬﻢ آواز درﯾﺎ و ﺷﮑﻮﻫﯽ ﮐﻪ‬

‫]از[‪ 27‬ﺳﻬﻢ او ﺟﺎن ﺧﻠﻖ ﺑﻪ در آﯾﺪ‪ 28‬از ﺗﺮس آن ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن و ﻗﻮات ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن از آﺳﻤﺎن در‬
‫ﻟﺨﺸﻨﺪ‪.29‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺷﺘﻬﺎء«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺒﺎدا«‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﺨﻮار«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ اﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎﺣ ﮟ«؛ در ف ‪» :2‬ﺗﺎﺣﯿﮟ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﮑﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﺷﺎﯾﺪ »ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮد« ﺑﻮده‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﻟﺨﺸﻨﺪ«؛ ﻟﺨﺸﯿﺪن ﯾﻌﻨﯽ ﻟﻐﺰﯾﺪن‪ ،‬ﻟﯿﺰﯾﺪن‬
‫)دﻫﺨﺪا( و ﻟﺮزﯾﺪن‪ ،‬ﻣﺘﺰﻟﺰل ﺷﺪن‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ ﺷﻤﺎ را ﺑﻔﺮﯾﺒﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬س‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬م؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬س‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻨﮓ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻠﮏ ﺑﺮ ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪317 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮ ﻗﺪر‪ 1‬ﻃﺎﻗﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﮐﺮدار ﻧﯿﮏ ﺑﮑﻨﺪ ﯾﺎ ﺻﺪﻗﻪ و ﯾﺎ ﻋﻤﺎرت ﯾﺎ ﯾﺎري دادن‬
‫اﻓﺘﺎدهاي را و ﻏﯿﺮه و اﮔﺮ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﮏ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‪ ،2‬درﯾﻎ ﻧﺪارد‪] 3‬و[ ﻧﮕﻮﯾﺪ‪ 4‬ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 5‬ﮐﻢ اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ ﺧﻠﻖ ﮐﻢ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﺰد‪ 6‬ﺧﺪا ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او‪] 7‬از ﺑﺮاي ﻋﻤﺎرت[‪ 8‬ﮐﻨﺸﺖ ]ﮐﻪ[‪ 9‬ﺧﻮاﻫﺪ وﯾﺮان ﺷﺪن‬
‫م‪ [1 :24] 10‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ از ﮐﻨﺸﺖ ﺑﻪ درآﻣﺪ‪] ،‬س‪ [1 :13 ،‬ﯾﮑﯽ ]از[ ﺷﺎﮔﺮدان ]او[‪ 11‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪،‬‬

‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ اﯾﻦ ﻋﻤﺎرت و اﯾﻦ ﺳﻨﮓﻫﺎي ﺧﻮب؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻋﻤﺎرت‪ 12‬ﺧﻮب و ﺑﺰرگ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬

‫]م‪ [2 :24 ،‬و اﻻّ آﯾﺪ‪ 13‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ ﻧﻤﺎﻧﺪه‪] ،‬ﻫﻤﻪ[‪ 14‬از ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‪] 15‬ﻟﺨﺸﺎﻧﺪه و[‪ 16‬ﺑﺮﮐﻨﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺣﻮادث ]و ﺧﺮاﺑﯽ[‪ 17‬اورﺷﻠﯿﻢ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن و ﺑﯿﺮون‬
‫‪18‬‬
‫آﻣﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ و ﻓﺮﯾﺒﻨﺪه‬
‫]س‪ [3 :13 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در‪ 19‬ﮐﻮه زﯾﺘﻮن ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻨﺸﺖ‪ ،20‬ﺻﻔﺎ ]و[ ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ و اﻧﺪراوس‬
‫‪22‬‬
‫در ﺧﻠﻮت از او‪ 21‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]م‪] [3 :24 ،‬و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﮕﻮ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ]س‪* [4 :13 ،‬ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ ،‬ﺑﮕﻮ‪ ،‬ﮐﯽ ﺑﺸﻮد؟ و ﭼﻮن*‬

‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮد؟ ]و[ ﻋﻼﻣﺖ‪ 23‬او ﭼﯿﺴﺖ؟ ]م‪ [3 :24 ،‬و ﻧﺸﺎن آﻣﺪن ﺗﻮ در آﺧﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﯾﺒﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وي«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯽ ﺑﺸﻮد و ﭼﻮن اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ«؛‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺪرت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺗﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺶ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬س«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻤﺎرﺗﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺑﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 316‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻄﻬﯿﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺗﻦ ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺗﻄﻬﯿﺮ‪ 1‬اﻧﺪروﻧﯽ ﻧﻤﯽﮐﻮﺷﻨﺪ و ]اﯾﻦ[‪ 2‬از ﺣﮑﻤﺖ ﺧﺪا‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪي‪ 3‬ﮐﺮد ﮐﻪ ﻫﺮ ﺟﺎﻧﻮري ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ اﺳﺖ ]و[ ﻇﺎﻫﺮش ﭘﺎك اﺳﺖ‪ ،4‬ﻣﻠﻌﻮن اﺳﺖ و ﭘ‪‬ﺮ زﻫﺮ اﺳﺖ ]و[ ﻫﺮ ﺟﺎﻧﻮري‬

‫ﮐﻪ ﭼﺮﮐﯿﻦ اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮش‪ ،5‬اﻧﺪروﻧﺶ‪ 6‬ﭘﺎك اﺳﺖ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﺑﯿﺮون آدﻣﯽ و زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺟﺎﻣﻪ اﻋﺘﻤﺎد ]و ﺗﮑﯿﻪ[‪ 7‬ﻫﯿﭻ ﻧﮑﻨﺪ؛‬

‫ﻧﻪ ﮐﻪ ]ﻫﯿﭻ[‪ 8‬ﻧﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻧﯿﺰ ﺟﺎﻣﻪي ﻓﺎﺧﺮ و زﯾﺒﺎ ﭘﻮﺷﯿﺪهاﻧﺪ و اﻧﺪرون اﯾﺸﺎن ﭘﺎك ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺳﻪ‪ :‬آن زن ﮐﻪ دو‪ 9‬ﮔﺮوﻫﻪ‪ 10‬رﯾﺴﻤﺎن در ]ﺧﺰﯾﻨﻪي[‪ 11‬ﮐﻨﺸﺖ اﻧﺪاﺧﺖ‬

‫س ]‪ [41 :12‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺰﯾﻨﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،12‬ﻣﯽدﯾﺪ‪ 13‬ﮐﻪ ]ﭼﻮن[‪ 14‬ﺧﻠﻖ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ]ل‪ [1 :21 ،‬و ﻧﺬور‪] 15‬و[‬

‫ﻫﺪﯾﻪﻫﺎي‪ 16‬ﺧﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪] /245‬س‪ [41 :12 ،‬در ﺧﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ؛ و ﺑﺴﯿﺎر‪ 17‬ﮐﺲ از ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ و ]ﭼﯿﺰ[‪ 18‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽ‪-‬‬

‫اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ .‬و دﯾﺪ ﮐﻪ آﻣﺪ ﯾﮏ زن ﺑﯿﻮهي‪ 19‬ﻣﺴﮑﯿﻦ دروﯾﺶ ]و[ دو ﮔﺮوﻫﻪ‪ 20‬رﯾﺴﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ‪ 21‬ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد‬

‫]را ﺧﻮاﻧﺪ و[‪ 22‬ﮔﻔﺖ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 23‬ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﻮهزن دروﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ از‪] 24‬ﻫﺮ ﭼﻪ دﯾﮕﺮان اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫‪27‬‬
‫او[‪ 25‬اﻧﺪاﺧﺖ در ﺧﺰﯾﻨﻪ زﯾﺮا اﯾﺸﺎن از ﺑﺴﯿﺎري ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ]ل‪ [4 :21 ،‬و اﯾﻦ ]از[‪ 26‬ﮐﻤﺎﺳﯽ‪ ،‬از ﻫﺮ ﭼﻪ از ﻣﻘﺘﻨﺎي‬

‫ﺧﻮد‪ 28‬اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻃﻬﺎرت«‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻮه زن«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺮوه«‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .21‬ﺑﻪ‬ ‫‪ + .5‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﺟﺮﮐﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬دروﻧﺶ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬ﻫﻤﻪ‬ ‫‪ .8‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ده«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺮوه«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻘﻨﺎ«؛ ﻣﻘﺘﻨﺎ‪ :‬ذﺧﯿﺮه‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ از »اﻗﺘﻨﺎ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺴﺐ‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮدن‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ آوردن‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭼﯿﺰي و ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ آن را ﺑﺮاي‬ ‫‪ + .12‬و‬
‫ﺧﻮردن؛ ذﺧﯿﺮه ﮐﺮدن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬ ‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﮑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .28‬داﺷﺖ‬ ‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺬر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺪﯾﺘﻬﺎء«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪315 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪4‬‬
‫اﮔﺮ ﻫﺮ دو ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪1‬؛ و ﻟﯿﮏ‪ 2‬ﮐﺴﯽ از ﻇﺎﻫﺮ ]ﮐﺴﯽ[‪ 3‬ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ از درون ﻫﻤﺪﮔﺮ‬
‫را ]ﭘﺎك[ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ و اﯾﻨﮏ ﺑﺒﯿﻦ ﻣﺎر و ﮐﮋدم و ﺟﻤﯿﻊ ﺟﺎﻧﻮران ﻣﻠﻌﻮن *ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻠﻨﮓ و ﺷﯿﺮ ]و[ ﮔﺮگ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /244‬و ﺳﮓ‬

‫و ﺧﺮس ]و[ روﺑﺎه و ﻏﯿﺮه از ﺟﺎﻧﻮران درﻧﺪه ]و[ زﻫﺮﻧﺎك و ﻣﻠﻌﻮن ]و[ ﮔﺰﻧﺪه‪ ،5‬از ﻇﺎﻫﺮ‪ ،‬ﺑﯿﺮون اﯾﺸﺎن ﻣﻨﻘﺶ ]و[ ﭘﺎك‬

‫]و[ ﻧﺮم ﺑﺎﺷﺪ*‪ 6‬و ]ﻫﺮﮔﺰ[‪ 7‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﭼﺮك ]و ﺧﻮي[‪ 8‬و ﻧﺠﺎﺳﺖ ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ از اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﺮﯾﺰﻧﺪ و از اﯾﺸﺎن‬
‫‪12‬‬
‫ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻣﯽدارﻧﺪ وﻟﯿﮏ‪ 9‬ﺑﯿﺮون اﯾﺸﺎن ﭘﺎك اﺳﺖ و اﻧﺪرون‪ 10‬اﯾﺸﺎن ﭘ‪‬ﺮ از زﻫﺮ ﻗﺎﺗﻞ اﺳﺖ و ﮔﺎو ]و[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‪ 11‬و ﻏﯿﺮه‬

‫از ﺟﺎﻧﻮران ﭘﺎك‪ ،‬ﺑﯿﺮون اﯾﺸﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ *از ﺳﺮﮔﯿﻦ ]و[ ﭼﺮك ]و[ ﺧﻮن ]و[ ﺷﭙﺶ ]و[ ﮐﺮم و ﮔ‪‬ﻞ ﻧﺎﭘﺎك اﺳﺖ*‪ 13‬و ﺧﻠﻖ‬

‫ﻫﺮﮔﺰ از اﯾﻦ ﺟﺎﻧﻮران ﻧﻤﯽرﻣﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ]اﯾﺸﺎن را[‪ 14‬دوﺳﺖ ﻣﯽدارﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ‪ 15‬او را ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺳﺮﮔﯿﻦ‪ ،‬آدﻣﯽ ﻏﺬا‬

‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ‪ 16‬درون اﯾﺸﺎن ﭘﺎك اﺳﺖ و ﻫﺮ ﭼﻪ از اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ‪] ،‬ﻫﻤﻪ[‪ 17‬ﭘﺎك ﺑﺎﺷﺪ‪ ،18‬ﻫﻢ ﮔﻮﺷﺖ و‬

‫ﻫﻢ ﺷﯿﺮ ]و ﻫﻢ ﭘﻮﺳﺖ و ﭘﺸﻢ[‪ 19‬و روﻏﻦ و ﻏﯿﺮه؛ ]و ﻫﺮﮔﺰ از اﯾﺸﺎن ﭼﯿﺰي اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﻧﺸﻮد[‪ .20‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﭘﺎﮐﯽ‬

‫اﻧﺪرون‪ 21‬اﺳﺖ ]ﭘﺲ ﺑﯿﺮون ﻧﯿﺰ ﭘﺎك ﺑﺎﺷﺪ[‪ .22‬آن ﮐﻪ ﺑﯿﺮون او ﭘﺎك ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎر و *ﮐﮋدم ]و[ ﺟﺎﻧﻮران درﻧﺪه ]و[‬
‫ﮔﺰﻧﺪهي زﻫﺮﻧﺎك*‪ 23‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ اﻧﺪرون‪ 24‬اﯾﺸﺎن ﭘﻠﯿﺪ اﺳﺖ‪ ،25‬ﮐﺴﯽ در ﺑﯿﺮون اﯾﺸﺎن‪] 26‬ﻧﯿﺰ[‪ 27‬ﻧﮕﺎه‪ 28‬ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و‬

‫ﻫﺮﮔﺰ از او‪ 29‬ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﻤﯽآﯾﺪ *ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﭘﺮ از دﻏﻞ ]و[ ﮐﯿﻦ اﻧﺪ ]و[ ﺷﻮﻣﯽ اﻧﺪ*‪30‬؛ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 31‬اﻧﺪ ﮐﺴﺎﻧﯽ‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ اﻧﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪروﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﺎﻧﻮران ﮐﺸﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬درون«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬او«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬او را«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﻮ دروﻧﺶ دﻏﻠﺴﺖ و ﭘ‪‬ﺮ زﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬و ﮐﺮﻧﺪه و درﻧﺪه از ﻇﺎﻫﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﮐﺘﺮ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻧﺮﻣﺘﺮ و ﻣﻠﻮن و ﻧﻘﺸﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬درون«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮﺳﻔﻨﺪان«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ان ﺟﻨﺲ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﺮك و ﺳﺮﮐﯿﻦ و ﺳﺒﺶ و ﺧﻮي و‬
‫ﮐﺮم و ﺑﺸﻪ و ﮐﻞ و ﻏﯿﺮه ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﯿﺰي«‪.‬‬
 ‫‪ / 314‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ ]و[ ﻧﺨﻮرد و ﯾﺎ آش ﺑﭙﺰﻧﺪ و ﺑﯿﺮون دﯾﮓ ﺑﺸﻮﯾﻨﺪ*‪] ،1‬اﯾﻦ[ ﻣﺤﺎل اﺳﺖ وﻟﯿﮏ‪ 2‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫]او‪‬ل[‪ 3‬درون دﯾﮓ ﺑﺸﻮﯾﻨﺪ و ﭘﺎك ]ﮐﻨﻨﺪ[‪ 4‬و آﻧﮕﻪ ﻫﺮ آش ﮐﻪ در آن ﭘﺨﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،5‬ﭘﺎك و ﻟﻄﯿﻒ اﺳﺖ و ﺑﺨﻮرﻧﺪ ]و‬

‫ﻗﺒﻮل اﻓﺘﺪ[‪ 6‬و ﻣﻘﺼﻮد درون‪ 7‬دﯾﮓ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﯿﺮون ]و[ ﻇﺎﻫﺮش ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﺧﺪا از ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ راﺳﺘﯽ و دل ﭘﺎﮐﯽ و درون‬

‫ﭘﺎﮐﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ و اﺻﺤﺎب ﻓﺴﻖ ]و[ ﻓﺠﻮر و ﺑﺪﮐﺎران‪ 8‬ﭘﺎﮐﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﺗﻦ ﺧﻮد ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ وﭼﻮن ﺑﯿﺮون ﺧﻮد را ﭘﺎك و‬

‫ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،9‬ﻫﻤﺎن دم ﺑﺎز ]آن ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ[‪ 10‬ﭘﻠﯿﺪ‪ 11‬ﻣﯽﺷﻮد ﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺴﺎدي‪ 12‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺠﺎﺳﺖ ]و ﺗﺒﺮّز[‪ 13‬ﯾﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ رﺑﺦ‪] 14‬و[ *اﻧﻮاع ﭼﯿﺰﻫﺎ ﮐﻪ از آدﻣﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد*‪15‬؛ و ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ‪ 16‬آب ]از‬

‫درون و ﺑﯿﺮون داﯾﻢ[‪ 17‬ﭘﺎك ﻧﮕﺎه دارد‪] 18‬اﻟّﺎ از درون و ﯾﺎ ﺑﻪ ﺷﺴﺘﻦ ﺗﻦ[‪* 19‬ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﯾﺎ دو ﺳﺎﻋﺖ ﯾﺎ زﯾﺎدﺗﺮ*‪] 20‬ﭘﺎك‬

‫ﺑﻤﺎﻧﺪ اﻟّﺎ ﺑﺎز ﭼﺮﮐﯿﻦ ﺷﻮد و[‪ 21‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺎز اﺣﺘﯿﺎج‪] 22‬ﺑﻪ ﺗﺠﺪﯾﺪ[‪ 23‬ﻏﺴﻞ ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ در ﭘﺎﮐﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ روز‪ 24‬و‬

‫ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻠﯿﺪ ﺷﻮد و ﺑﺎز ﺗﺠﺪﯾﺪ‪ 25‬ﻃﻬﺎرت ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ وﻟﯿﮑﻦ ﻃﻬﺎرت آن اﺳﺖ ﮐﻪ درون ﺧﻮد ﺑﺎ ﺧﺪاي ]ﺧﻮد و ﺑﺎ ﺧﻠﻖ‪،‬‬

‫راﺳﺖ دارد ﺗﺎ[‪ 26‬ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ 27‬از اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎي ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ از او ﭘﻠﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد در ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ]و[ در ﭘﯿﺶ ﺧﻠﻖ‪.‬‬
‫*ﻫﺮ ﮐﻪ اﻧﺪرون را ﭘﺎك ﺑﺪارد‪] ،29*28‬آن ﭘﺎﮐﯽ را ﺣﺎﺟﺖ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﯿﺴﺖ روز ﺑﻪ روز و زود ﭘﻠﯿﺪ ﻧﺸﻮد[‪30‬؛ ﺑﯿﺮون را‬

‫ﺣﺎﺟﺖ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺷﺴﺘﻦ روز ﺑﻪ روز ]و[ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﯿﺴﺖ؛ و ﺧﺪا ]و[ ﺧﻠﻖ ﭘﺎﮐﯽ اﻧﺪرون ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ و‬

‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻏﯿﺮه«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﻧﺪرن دﯾﮏ ﺳﯿﺎﻫﺴﺖ ﻧﺨﻮرم ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺑﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﯾﮏ روز ﯾﺎ ﯾﮏ ﺷﺐ ﯾﺎ ﺑﯿﺶ و ﮐﻢ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺣﺎﺟﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪارد و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﻮن درون ﺧﻮد ﺑﺎك ﻧﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اش در دﯾﮏ ﻧﺒﺰﻧﺪ و ﺑﯿﺮون دﯾﮏ ﺳﯿﺎه ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬در آن«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻠﯿﺪي«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻓﺴﺎد«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﺗﺒﺮّز ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﺻﺤﺮا ﺑﯿﺮون ﺷﺪن‬
‫ﺑﺮاي ﻗﻀﺎي ﺣﺎﺟﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .14‬رﺑﺦ و رﺑﺎخ و رﺑﻮخ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯿﻬﻮش ﺷﺪن زن ﻫﻨﮕﺎم آرﻣﯿﺪن ﺑﺎ‬
‫ﻣﺮد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪313 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪4‬‬
‫زﻣﺎن ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ]در اﯾﻦ[‪ 1‬ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن‪ 2‬ﺧﻠﻖ را اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﻮم و اﻣﺎﻣﺎن ﮐﻪ ﻓﺘﻮي ﺑﺠﻮﯾﻨﺪ‪ ،3‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﻧﺪ‪ .5‬و ]ﺑﺪﯾﻦ[‪ 6‬ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 7‬ﮐﻪ در ﻓﺼﻞ ﻋﺮاق ]؟[ ﮔﻔﺖ ﺧﺪا ﮐﻪ‪ :‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر‬
‫‪9‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻮم را دور اﻧﺪازم ]و[ ﺑﻪ زودي اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻢ و ﮔُﻢ ﮐﻨﻢ‪ 8‬ﺣﮑﻤﺖ ﺣﮑﯿﻤﺎن اﯾﺸﺎن را ]و[ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻢ‬

‫ﻓﻘﻪ ﻓﻘﯿﻬﺎن‪ 10‬اﯾﺸﺎن را‪ ،‬ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﭙﺎرش ]و[ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺧﻠﻖ ]ﮐﺎر[‪ 11‬ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ]و آن از ﺧﺪا ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ[‪ 12‬واي ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻨﯿﻒ‪ 13‬ﺧﻠﻖ ﻣﺸﻐﻮل ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ 14‬و واي ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ *ﺑﻪ ﺑﯽ ﻗﻮﻟﯽ‪ ،15‬ﺧﯿﺎلﻫﺎ و ﭼﯿﺰﻫﺎ از دل ﺧﻮد*‪] 16‬ﺑﯿﻔﺰاﯾﻨﺪ‬

‫و[‪ 17‬ﺑﻪ درﻣﯽآورﻧﺪ‪ 18‬و آن از ﺧﺪا ﻧﺒﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﺑﻬﺮ آن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪] ،19‬و[ ﺑﻪ ﺗﺼﻨﯿﻒ‬

‫]ﺧﻮد[‪ 20‬ﻣﺸﻐﻮل و ﻣﻐﺮور ﺷﺪﻧﺪ و ﺧﻠﻖ را ﮔﻤﺮاه ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ]ﻧﯿﺰ[‪ 21‬ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺒﺎه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻦ ﺧﻮد را از ﺑﯿﺮون‬

‫ﻣﯽﺷﻮﯾﻨﺪ و ﺑﺮ ﺧﺪا ﻣﻨّﺖ ﻣﯽﻧﻬﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﺪﯾﻢ و ]ﺑﺮ[ ﮐﺴﺎن دﯾﮕﺮ‪ 22‬ﮐﻪ ﻧﺸﻮﯾﻨﺪ‪ ،23‬ﻋ‪‬ﺠﺐ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮ ﺧﻮد ﻓﺨﺮ‬

‫ﻣﯽآورﻧﺪ و ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺎك ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ 24‬ﺧﻮد را ]و[ ﺑﻬﺮ اﯾﻨﻬﺎ ﺣﺪود ]و[ رﺳﻮم ﻧﻬﺎدهاﻧﺪ و ﺗﺼﺎﻧﯿﻒ‪ 25‬ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‬

‫و در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻋ‪‬ﺠﺐ ]و ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ[‪ 26‬ﻣﯽآورﻧﺪ و اﯾﻦ از ﻏﺎﯾﺖ ﺿﻼﻟﺖ اﺳﺖ‪ 27‬و ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‪/ 28‬ﺑﺮگ‪ /243‬اﻧﺪام ﺧﻮد‬
‫را از ﺑﯿﺮون ﭘﺎك ﺑﺪارﻧﺪ و از درون ﺧﻮد‪ ،29‬ﭘﺮ ﮐﯿﻦ ]و[ ﺧﺸﻢ و ﺣﺴﻮدي ]و[ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ و ﺷﻮﻣﯽ؛ و اﯾﻦ ]اﺣﻮال[‪ 30‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻣﻤﮑﻦ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﮕﺎه‪ 31‬ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﻫﯽ ﮐﻪ در ﺑﯿﺮون دﯾﮓ اﺳﺖ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ آش ﮐﻪ *در اﯾﻦ دﯾﮓ اﺳﺖ و ﭘﺨﺘﻪ‬

‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﻐﺎﯾﺖ ﺟﻮﯾﻨﺪ و از دل ﺧﻮد ﺟﯿﺰي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪر ارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬دﯾﮑﺮان«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و؛ در ف ‪» :1‬ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺿﻠﺴﻠٮ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬اﮐﺮ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬و اﻧﺪرون او«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﯽ ﻗﻮﻟﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺪﻋﻬﺪي‪ ،‬ﺑﺪﻗﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺧﻠﻒ ﻋﻬﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﻮﻫﯿﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬دارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :14 :29 ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻨﮏ ﻣﻦ ﺑﺎر‬
‫دﯾﮕﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻗﻮم ﻋﻤﻞ ﻋﺠﯿﺐ و ﻏﺮﯾﺐ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺧﻮاﻫﻢ آورد و‬
‫ﺣﮑﻤﺖ ﺣﮑﻤﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻃﻞ و ﻓﻬﻢ ﻓﻬﯿﻤﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﺴﺘﻮر ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﻘﯿﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺼﻨﻒ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 312‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‪ 1‬اﻣﺎﻣﺎن را ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن ﮐﺮد‪* ،2‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﻮد*‪ 3‬ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻟﯿﮑﻦ‬
‫‪6‬‬
‫از ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻧﯿﺰ ﭘﺲﺗﺮ از اﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ﺧﻠﻖ را اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ 4‬در ﻫﺮ ﻣﻠّﺖ‪ 5‬ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫و ﻫﺮ ﮐﺸﯿﺶ ﯾﺎ ﻫﺮ ﺑﺰرﮔﯽ ﯾﺎ ﻫﺮ اﻣﺎﻣﯽ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮد از‪ 7‬ﺣﺪ‪ ‬و ﻧﺎﻣﻮس ]راﺳﺖ[‪ 8‬درﮔﺬرد‪* 9‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺲ‬

‫ﻣﻠﻌﻮن ﺑﺎﺷﺪ*‪ .10‬و اﻣ‪‬ﺎ آن اﻣﺎﻣﺎن ﮐﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﺑﻨﯿﺎد اﺻﻄﻼﺣﯽ‪ 11‬ﮐﺮدﻧﺪ و در ﭘﯽ اﯾﺸﺎن ﮐﺴﺎن دﯾﮕﺮ‪ 12‬آﻣﺪهاﻧﺪ و آن‬

‫را از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﻣﺬﻫﺐ‪ 13‬ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و اﻓﺴﺎد‪ 14‬ﮐﺮدﻧﺪ و در دروﻏﯽ و در ﮐُﺸﺘﻦ و در ﺳﻮﮔﻨﺪ دروغ و در ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮر و در‬

‫ﺧﻮن‪ 15‬و در ﻣﮑﺮ و ﺣﯿﻠﺖﮔﺮي‪ 16‬و در اﯾﻦ اﺣﻮالﻫﺎ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﺘﻮي ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﮐﺮداران ﺑﻪ ﺣﯿﻠﺖ ﺑﺮ ﺧﺪا ]و[ ﺑﺮ ﺧﻮد‬

‫ﺑﺮﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ و ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺷﻬﻮات دﻧﯿﺎﯾﯽ‪] 17‬و[ ﺑﺮ ﺧﺪا ﻋﺎﺻﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؛ و ]ﻧﻪ[‪ 18‬آن ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮدي ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫‪22‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 19‬و ﺑﺮ ﮔﻨﺎه‪ 20‬ﺧﻮد ﻣﻘﺮّ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻨﺎه ﮐﺮدﯾﻢ و ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ 21‬و در ﮐﺎر ﺧﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /242‬ﭘﺸﯿﻤﺎن‬

‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ 23‬از آن ﭼﻪ‪ 24‬ﺑﻪ آن ]ﮔﻨﺎه[‪ 25‬ﻓﺘﻮي ﺑﻪ درآوردﻧﺪ ]و ﺧﻮد را ﺑﯽﮔﻨﺎه ﺳﺎزﻧﺪ[‪ 26‬و ﺑﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ دروﻏﯽ اﺣﺎﻟﺖ ﺑﮑﻨﻨﺪ‬

‫و ﺧﻠﻖ را در ﺑﻼ ]و ﮔﻨﺎه[‪ 27‬ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آن ﺣﺪ‪ ‬ﮐﻪ در ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻓﺘﻮي ﻣﯽآورﻧﺪ‪ 28‬و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮد را ﻣﯽﺷﮑﻨﻨﺪ و ﭼﻮن‬
‫آدﻣﯽ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرد و ﺑﺎز ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا را ﺑﻪ ﺗﺴﺨّﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺻﺪ ﻫﺰار ﻓﺘﻮي ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﯿﺎﯾﺪ و ﮐﺮدار‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﺴﺎن ﻫﻤﻪ‪ 29‬وﺑﺎل ]و[ ﮔﻨﺎه ]رﯾﺎ[‪ 30‬اﺳﺖ؛ و ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻦ را داﻧﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﻮم ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﯿﺪا ﺷﺪن‪ 31‬در آن‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ و«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻮﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﻪ از ﺟﻬﺖ اﯾﺸﺎن ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻨﺎه«‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻨﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻣﻠﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻟﯿﺮ و روان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬او ﻣﻠﻌﻮﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻼﺣﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬اورﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .12‬ﮐﻪ‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﻫﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺧﺸﺎر«‪.‬‬
‫‪ + .31‬و‬ ‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮردن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺣﯿﻠﻪ ﮐﺮي«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪311 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان آن ﮐﺴﺎن اﯾﺪ‪ 1‬ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪] .2‬ل‪ [48 :11 ،‬و ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﮐﺮدار ﭘﺪران ﺧﻮد‪ 3‬اﺳﺘﻮار‬
‫ﻫﺴﺘﯿﺪ‪] .‬م‪ [33 :23 ،‬اي ﻣﺎران ﻓﺮزﻧﺪان اﻓﺎﻋﯽ‪ ،4‬در ﮐﺠﺎ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮔﺮﯾﺨﺘﻦ از ﻋﻘﻮﺑﺖ دوزخ‪ .‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ ﻣﻦ ﭘﯿﺶ‬

‫ﺷﻤﺎ ]ل‪ [49 :11 ،‬رﺳﻮﻻن ]م‪ [34 :23 ،‬و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]و ﺣﮑﯿﻤﺎن[‪ 5‬و ﮐﺎﺗﺒﺎن‪6‬؛ ﺑﻌﻀﯽ را ﺑﮑﺸﯿﺪ و ﺑﻌﻀﯽ را ﺑﺮ دار ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﻌﻀﯽ‬
‫‪10‬‬
‫را در اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ]و[ ﻣﺤﻔﻞﻫﺎي‪] 7‬ﺷﻤﺎ[‪ 8‬ﻣﻼﻣﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /241‬ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ 9‬و ﻣﯽرﻧﺠﺎﻧﯿﺪ و از ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻣﯽراﻧﯿﺪ ]ل‪ [50 :11 ،‬و‬

‫از ﺷﻤﺎ ﺳﺘﺪه ﺷﻮد‪ 11‬ﺧﻮن ]م‪ [35 :23 ،‬ﻫﺮ ﭘﺎﮐﯽ ﮐﻪ در‪ 12‬زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬از ﺧﻮن ﻫﺎﺑﯿﻞ‪ 13‬ﺻﺪ‪‬ﯾﻖ ﺗﺎ ﺧﻮن زﮐﺮﯾﺎ ]ل‪[51 :11 ،‬‬

‫ﮐﻪ *او را در ﮐﻨﺸﺖ‪] ،‬در ﻣﯿﺎن ﻣﺬﺑﺢ[‪ 14‬و ﻫﯿﮑﻞ ﮐﺸﺘﻨﺪ*‪] .15‬م‪ [36 :23 ،‬و راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ]ل‪ [51 :11 ،‬اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻠﺖ‬

‫]م‪ [36 :23 ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ]ل‪ [51 :11 ،‬در ﻏﺮاﻣﺖ اﻓﺘﺪ‪.‬‬

‫]م‪ [37 :23 ،‬اي اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬اي اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬اي ﮐﺸﻨﺪهي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﺳﻨﮕﺴﺎر‪ 16‬ﮐﻨﻨﺪهي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]و[ رﺳﻮﻻن ﮐﻪ ﭘﯿﺶ‬

‫وي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪﻧﺪ‪ ،17‬ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﻮ ﻓﺮاﻫﻢ آورم‪ 18‬ﻫﻤﭽﻮ‪ 19‬ﻣﺎﮐﯿﺎن‪ 20‬ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان‪ 21‬ﺧﻮد را زﯾﺮ ﺑﺎل‬
‫‪27‬‬
‫ﺧﻮد ﮔﺮد ﮐﻨﺪ‪ ،‬و آن را ﻧﺨﻮاﺳﺘﯿﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‪ 22‬رﻫﺎ‪ 23‬ﺷﻮد‪ 24‬ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﺮ‪ 25‬ﺷﻤﺎ وﯾﺮان‪ .26‬و راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ از ]ﺑﻌﺪ[‪ 28‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻣﺮا دﯾﺪن ﺗﺎ آن وﻗﺖ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ 29‬ﮐﻪ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺴﺘﯿﺪ«‪.‬‬

‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و ﻣﺎ‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﮐﯽ«؛ ﻣﺎﮐﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺎﮐﯿﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺠﮑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﺷﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء«‪.‬‬
‫‪ + .26‬ﮐﻨﻢ‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺸﺘﻪ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪ اﻓﻌﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﺎن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺤﺎﻓﻠﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او را ﮐﺸﺘﻨﺪ او را در ﻣﯿﺎن ﻫﯿﮑﻞ‬
‫و ﻣﺬﺑﺢ«‪.‬‬
 ‫‪ / 310‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي اﻣﺎﻣﺎن ]ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ[‪ ،1‬ﮐﻪ از ده ﯾﮑﯽ‪ 2‬از ﭘﻮدﯾﻨﻪ‪ 3‬و ﺷﺒﯿﺖ‪ 4‬و زﯾﺮه ﻣﯽﺳﺘﺎﻧﯿﺪ ]و[ وﺻﺎﯾﺎي ﺗﻮرﯾﺖ‬
‫‪9‬‬
‫واﭘﺲ ﻣﯽاﻧﺪازﯾﺪ‪ 5‬و ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ را ﺑﮑﻨﯿﺪ و آن را ﻓﺮوﻧﮕﺬارﯾﺪ‪ .‬و ]اي[‪ 6‬آن ﮐﺲ ]ﮐﻪ[‪ 7‬ﭘﻨﺪارد‪ 8‬ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ]را[‬

‫ﻣﯽﮐ‪‬ﺸﺪ‪ ،10‬ﺷﻤﺎ ﭘﺸﻪ ﻣﯽراﻧﯿﺪ و ﺷﺘﺮان ﻗﻄﺎر ﻗﻄﺎر ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ]ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎي اﻣﺎﻣﺎن و[‪ 11‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ 12‬ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﺎﺳﻪ و ﭘﯿﺎﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﯿﺪ ]ل‪ [39 :11 ،‬و‬

‫درون ﺷﻤﺎ ﭘﺮ ﺧُﺒﺚ ]م‪ [25 :23 ،‬و ﻧﺠﺎﺳﺖ‪ 13‬و ﭘﻠﯿﺪيﻫﺎ‪] 14‬اﺳﺖ[‪15‬؛ اي ]اﻣﺎﻣﺎن[‪ 16‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن‪ ،‬او‪‬ل اﻧﺪرون ﮐﺎﺳﻪ ﺑﺸﻮﯾﯿﺪ و‬

‫آﻧﮕﻪ ﺑﯿﺮوﻧﺶ؛ ﺗﺎ درون ]او[‪ 17‬ﭘﺎك ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،18‬ﺑﯿﺮون او ﭘﺎك ﭼﻮن ﺷﻮد؟‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺧﻤﺎﻧﺎ‪ 19‬ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ 20‬ﮐﻪ از ﺑﯿﺮون ﺳﻔﯿﺪ ]و[ آراﺳﺘﻪ‬

‫اﺳﺖ و ﺧﻠﻖ ﺑﯿﺮوﻧﺶ‪ 21‬ﻟﻄﯿﻒ ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ 22‬و از درون ﭘﺮ از اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﻣﺮده‪ 23‬و دﻏﻞ اﺳﺖ‪24‬؛ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ آن ﭼﻨﺎن ﻇﺎﻫﺮ‬

‫ﺧﻮد ﻣﯽﺷﻮﯾﯿﺪ‪ 25‬از ﺑﻬﺮ ]روي[‪ 26‬ﺧﻠﻖ؛ ]ﭼﻨﺎن ﮐﻪ از[‪ 27‬ﺑﯿﺮون *ﻧﯿﮑﺎن ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و در درون‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﭘﺮ دﻏﻞ ]و[ ﮔﻨﺎه اﯾﺪ*‪.28‬‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ]ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و[‪ 29‬اﻣﺎﻣﺎن‪ ،‬ﮐﻪ‪ 30‬ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﭘﺎﮐﺎن ]ﻋﻤﺎرت و[‪ 31‬آراﯾﺶ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ]اﮔﺮ[‪ 32‬ﻣﺎ در روزﮔﺎر ﭘﺪران ﻣﺎ ﻣﯽﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﺸﺎن در ﺧﻮن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﻧﺒﺎز ﻧﻤﯽﺷﺪﯾﻢ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ‬

‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺪﺳﺘﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺮون او«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺘﺨﻮان ﻣﺮدﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺠﺎﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺸﻮﯾﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﮑﺎﻧﯿﺪ و درون ﺷﻤﺎ ﭘ‪‬ﺮ دﻏﻞ و‬
‫ﮐﻨﺎه«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﭘﻮدﯾﻨﻪ‪ :‬ﻧﻌﻨﺎع )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺷﺒﯿﺖ‪ :‬ﺷﻮﯾﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮو ﻣﯽ ﮐﺪارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﻨﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺠﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ»ﭘﻠﯿﺪﻫﺎي و«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪309 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]م‪ [14 :23 ،‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﮔﺮوه اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ 1‬ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪ ،‬زﯾﺮا ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي‪ 2‬ﺑﯿﻮهزﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮرﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ درازي‬
‫ﻧﻤﺎز ﺷﻤﺎ؛ از ﺑﻬﺮ آن ﻋﻘﻮﺑﺖ ]و[ ﺷﮑﻨﺠﻪي ﺷﻤﺎ ]ﻋﻈﯿﻢ[‪ 3‬دﺷﻮار اﺳﺖ‪] .4‬م‪ [13 :23 ،‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ]اي[‪ 5‬ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻣﺎﻣﺎن و‬

‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﮐﻪ دروازهﻫﺎي ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﯽﺑﻨﺪﯾﺪ‪ 6‬ﺑﻬﺮ‪ 7‬ﺧﻠﻖ؛ ]و[‪ 8‬ﺷﻤﺎ اﻧﺪر‪ 9‬ﻧﻤﯽروﯾﺪ و ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﮔﺬارﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ اﻧﺪر رود‪.‬‬

‫]م‪ [15 :23 ،‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻣﺎﻣﺎن ]و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن[‪ ،10‬زﯾﺮا ﻣﯽﺟﻮﯾﯿﺪ‪ 11‬زﻣﯿﻦ ]و[ درﯾﺎ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد در دﯾﻦ‬

‫درآورﯾﺪ‪ 12‬و ﭼﻮن از ﺷﻤﺎ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،13‬او را دوزﺧﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫]م‪ [16 :23 ،‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻨﺸﺖ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬آن ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻧﯿﺴﺖ ]اﻻّ[‪ 14‬آن ]ﮐﻪ ﺑﻪ[‬

‫زر ﮐﻪ در ﺑﺎﻻي ﺗﺨﺖ ﮐﻨﺸﺖ اﺳﺖ‪]* ،‬اﮔﺮ[ ﺑﻪ آن ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ ،16‬آن ﺳﺨﺖ ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺖ*‪ .17‬و اي ﺟﺎﻫﻼن‪ 18‬ﮐﻮران‪،‬‬

‫ﮐﻪ در ﮐﻨﺸﺖ اﺳﺖ ﯾﺎ ﮐﻨﺸﺖ ﮐﻪ زر را ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ ]و‬ ‫‪/‬ﺑﺮگ‪/240‬‬ ‫ﮐﺪام‪ 19‬ﻋﻈﯿﻢﺗﺮ اﺳﺖ از اﯾﻦ ]ﻫﺮ دو[‪20‬؟ زر‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻨﺸﺖ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ اﻻّ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎن ﮐﻪ ﺑﺎﻻي او اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬آن‬

‫ﻣﻘﺒﻮل ﺑﺎﺷﺪ[‪] .21‬اي ﺟﺎﻫﻞ ﮐﻮران‪ ،‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ؟ ﻗﺮﺑﺎن ﯾﺎ ﻣﺬﺑﺢ ﮐﻪ ﻗﺮﺑﺎن را ﭘﺎك ﻣﯽدارد؟[‪ 22‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‪ 23‬ﺑﻪ‬

‫ﮐﻨﺸﺖ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪] ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ در ﮐﻨﺸﺖ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮ و ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﯿﮑﻞ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪،‬‬
‫‪26‬‬
‫ﺑﺪان[‪ 24‬و ﻫﺮ ﭼﻪ‪ 25‬ﮐﻪ در او ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ‪] .‬و آن ﮐﻪ ﺑﺎ آﺳﻤﺎن ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺮش ﺧﺪا[‬

‫ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺖﮔﺎه او اﺳﺖ‪] ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ[ و ﺑﺪان ﮐﻪ ﺑﺎﻻي او اﺳﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ[‪.27‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻮﮐﻨﺪ ﺑﺨﻮرد وﺑﺎل و ﮐﻨﻬﮑﺎر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎﻫﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮏ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪاﻧﺠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .1‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺎﻧﮥ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺠﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬درآﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 308‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ دو‪ :‬واي ﺑﻪ‪ 1‬ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن ]و[ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮردن ﺑﻪ زر ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺬﺑﺢ اﺳﺖ‬
‫]م‪ [1 :23 ،‬و آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮔﻔﺖ و‪ 2‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ]ﮐﻪ[‪ :3‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ 4‬در ﻣﻘﺎم ﻣﻮﺳﯽ ﺧﻠﯿﻔﻪ اﻧﺪ‪ .5‬آﻧﭽﻪ‬

‫ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮑﻨﯿﺪ *وﻟﯿﮏ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ﻣﮑﻨﯿﺪ زﯾﺮا*‪ 6‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﺧﻮد ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /239‬و ﺑﺎرﻫﺎي ﮔﺮان ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ‬

‫و ]ﺑﺮ[‪ 7‬ﮔﺮدن ﺧﻠﻖ ﻣﯽﻧﻬﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﺮ اﻧﮕﺸﺖ آن را ﻧﻤﯽﭘﺮﻫﯿﺰﻧﺪ‪8‬؛ و ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ ]رﯾﺎ و[‪ 9‬ﻧﻔﺎق اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ‬

‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻃﯿﻠﺴﺎن ﺧﻮد دراز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺳﺮ آﺳﺘﯿﻦ ﻓﺮاخ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و دوﺳﺖ دارﻧﺪ‪ 10‬ﮐﻪ در روي ﺳﯿﻨﻪي‪ 11‬اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‬
‫‪14‬‬
‫و ﺧﻠﻖ‪ 12‬در ﺑﺎزارﻫﺎ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺳﻼم ﺑﺪﻫﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺧﺪاوﻧﺪان ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ .13‬س ]‪ [40 :12‬اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ روزي‬

‫ﺑﯿﻮهزﻧﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ دراز‪ 15‬ﮐﺸﯿﺪن ﻧﻤﺎز ﺧﻮد‪ ،16‬اﯾﺸﺎن دﺷﻮار‪ 17‬ﺳﺰا ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬م ]‪ [8 :23‬و ﺷﻤﺎ ﻣﮕﺬارﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻋﻈﯿﻢ‬
‫‪23‬‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻋﻈﯿﻢ ]ﺷﻤﺎ[‪ 18‬ﯾﮑﯽ‪ 19‬اﺳﺖ‪ 20‬در آﺳﻤﺎن‪] ،‬و[ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﮕﯽ‪ 21‬ﺑﺮادران اﯾﺪ‪ .‬از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‪ 22‬در زﻣﯿﻦ ]ﭘﺪر[‬

‫ﻣﺨﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ در آﺳﻤﺎن ﯾﮑﯽ‪ 24‬اﺳﺖ‪] .‬و از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺳﺮور ﺗﺪﺑﯿﺮ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺨﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﮐﻨﻨﺪهي ﺷﻤﺎ[‪ 25‬ﻣﺴﯿﺢ‬
‫‪28‬‬
‫اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ‪ .‬آن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ]ﮐﻪ[‪ 26‬در‪ 27‬ﺷﻤﺎ ﻋﻈﯿﻢﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺪهي ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ آن ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﻣﺴﮑﯿﻦ ]و[ ﻣﺘﻮاﺿﻊ‬
‫ﺑﺪارد‪ ،29‬او ﺑﺰرگ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﯿﺪن ﻧﻤﺎز ﺧﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﺨﻮار«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪» .22‬ﺷﻤﺎ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺧﻮد« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﻮاﺻﯿﻊ«‪.‬‬
‫‪ + .29‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دارد«‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ﻣﮑﻨﯿﺪ وﻟﯿﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺑﺮﺑﯿﺠﻨﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺑﺮﻧﺠﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬روزﺷﻨﺒﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬را‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬روزه«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬دازي«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪307 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد و ﺗﻤﺎﻣﯽ روزﮔﺎر ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺑﻮد‪ ،‬آن‪ 1‬را ﺑﻪ ﯾﮏ روز ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد؛ *اﯾﻦ‪ 2‬ﮐﻪ ﺑﺮ‪ 3‬ﻣﺴﯿﺢ‬
‫اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ و ﺑﺮاﺑﺮي ﮐﺮدهاﻧﺪ ﺑﺎ او‪ ،‬اﯾﻦ ﮔﻮاﻫﯽ‪ 4‬ﻣﯽدﻫﺪ ﯾﻌﻨﯽ ]ﮐﻪ[‪ 5‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ 6‬ﺧﺪا*‪.7‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ 8‬از ﺑﺮاي‪ 9‬ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ داوود اﺳﺖ‬
‫]م‪ [41 :22 ،‬و ﭼﻮن اﻣﺎﻣﺎن ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ‪ ،10‬ﻋﯿﺴﯽ از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ]ل‪] [41 :20 ،‬و ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 11‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬م‪ [42 :22 ،‬ﺷﻤﺎ‬

‫در ﺣﻖّ ﻣﺴﯿﺢ ﭼﻪ‪ 12‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ؟ ﭘﺴﺮ ﮐﯿﺴﺖ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬ل‪ [41 :20 ،‬ﭘﺴﺮ داوود اﺳﺖ ]م‪ [43 :22 ،‬و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﭼﻮن‪ 13‬داوود‪ 14‬ﻧﺎم ﻣﺴﯿﺢ ﺧﺪا ﻧﻬﺎد ]ل‪ [42 :20 ،‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﮐﺘﺎب ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :15‬ﺧﺪا ﺑﺎ ﺧﺪاي‪ 16‬ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ 17‬ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ‬

‫ﻣﻦ ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ را ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎي ﺗﻮ ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪه ﮐﻨﻢ‪] .‬م‪ [45 :22 ،‬و ﭼﻮن داوود ﻧﺎم ﻣﺴﯿﺢ ﺧﺪا ﻧﻬﺎد‪ ،18‬ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‪ 19‬ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ]دﯾﮕﺮ[‪ 20‬از وي ﺳﺨﻦ‬ ‫]س‪[34 :12 ،‬‬ ‫ﭘﺴﺮ او اﺳﺖ؟ ﮐﺴﯽ ﺟﻮاب ﻧﺪادﻧﺪ‬

‫*ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ 21‬و ﭼﯿﺰي ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ*‪.22‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬او«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .13‬ﻧﺎم‬
‫‪ + .14‬ﺧﺪا و‬
‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :1 :110‬ﯾﻬﻮه ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ را ﭘﺎي اﻧﺪاز ﺗﻮ ﺳﺎزم«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﺪاء«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ + .19‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﯾﺎرﺳﺖ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«؛ ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪي اﻓﻌﺎل ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺳﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬اﺳﺖ‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ + .4‬را ﮐﻪ‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺴﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ اﺳﺘﺎده اﻧﺪ و ﺑﺎ او ﺑﺮاﺑﺮي‬
‫ﮐﺮده اﻧﺪ اﯾﻦ ﮐﻮاﻫﯽ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺤﺴﺖ ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن ﺑﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 306‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻮد دوﺳﺖ ﺑﺪار‪1‬؛ ﺑﻪ اﯾﻦ دو وﺻﯿ‪‬ﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد ﺗﻮرﯾﺖ و ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان س ]‪ [31 :12‬و دﯾﮕﺮ وﺻﯿ‪‬ﺖ از اﯾﻦ ﺑﺰرگﺗﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬و آن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ]ﺑﺪو[‪ 2‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪] ،‬ﺧﻮش[‪ 3‬ﮔﻔﺘﯽ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ‪ 4‬اﺳﺖ و ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺴﯽ ]دﯾﮕﺮ[‪ 5‬ﺑﻪ‬

‫ﺟﺰ ]از[‪ 6‬ﺧﺪا‪ 7‬و او را ]از[‪ 8‬ﻫﻤﻪي دل ]و از ﻫﻤﻪي[‪ 9‬ﺟﺎن و‪ 10‬از ﻫﻤﻪي ﻓﮑﺮ‪] 11‬و از ﻫﻤﻪي[‪ 12‬ﻗﻮ‪‬ت دوﺳﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‬

‫داﺷﺖ‪ 13‬و ﯾﺎر ﺧﻮد را دوﺳﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ داﺷﺖ‪ 14‬ﻫﻤﭽﻮن ﺟﺎن ﺧﻮد؛ و اﯾﻦ ﭘﯿﺶﺗﺮ اﺳﺖ از ﻫﻤﻪ ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎ و از ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺮﻗﺎت‪-‬‬

‫ﻫﺎ‪ .15‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﭼﻮن[ او‪ 16‬را دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺖ ﺟﻮاب ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد و[‪ 17‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﯿﺴﺘﯽ دور از ﻣﻠﮑﻮت‬

‫ﺧﺪا‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ‪] :‬اي[ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮ از ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ﺗﻮ؛ ]اﯾﻦ[‪ 18‬ﻣﻌﻨﯽ‪ 19‬ﻋﻈﯿﻢ دارد ﻟﯿﮑﻦ‪ 20‬اﯾﻦ‬

‫ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪] ،‬ﭘﺲ[ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ‪ 21‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /238‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ و ﻟﯿﮏ‪ 22‬ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺸﻨﻮ از ﺧﺪا‪ ،23‬ﺧﺪاي‬

‫ﺗﻮ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ وﻗﺘﯽ در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪ 24‬ﺧﺪا ]و[ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬از او ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ؛ و اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪] :‬ﻣﻨﻢ[‪ 25‬ﺧﺪا‪،‬‬

‫ﺧﺪاي ]ﺷﻤﺎ[‪26‬؛ ﮐﻪ‪ 27‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺮوز ]اﮔﺮ[‪ 28‬آواز ]او[‪ 29‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‪ ،30‬دل ﺷﻤﺎ از ﺑﻬﺮ ]او[‪ 31‬ﺳﺨﺖ ﻣﺪارﯾﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﮐﺮدهاﻧﺪ؛ و ﺑﺎز در ﺗﻮرﯾﺖ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﺮاﺑﺮي ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮدن‪ 32‬در آن روز ﮐﻪ از‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬س؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬م‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺸﻮد و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .32‬و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﮑﺮت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دار«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﺤﺮﻗﺎت‪ :‬ﺟﻤﻊ ﻣﺤﺮﻗﻪ‪ ،‬ﺳﻮزاﻧﯿﺪه ﺷﺪه‪ ،‬ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)دﻫﺨﺪا(؛ آﻧﭽﻪ آن را ﺑﺴﻮزاﻧﻨﺪ؛ اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ رﺳﻢ ﺳﻮزاﻧﺪن‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ در ﺷﺮﯾﻌﺖ ﯾﻬﻮد‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪305 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻮد را ﻧﺴﺘﺎﻧﻨﺪ‪ 1‬و ﻧﻪ زﻧﺎن ﻣﺮدان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮي ]ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ[‪ 2‬اﻻّ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن آﺳﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪] 3‬م‪ [31 :22 ،‬و از‬
‫ﺑﻬﺮ ﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن‪ 4‬ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ]س‪ [26 :12 ،‬در ﮐﺘﺎب ﻣﻮﺳﯽ‪ 5‬ﻧﺨﻮاﻧﺪﯾﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /237‬ﮐﻪ ﭼﻮن‪ 6‬ﺧﺪا از آﺗﺶ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
‫‪9‬‬
‫]م‪ [32 :22 ،‬ﻣﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ ]ﺧﺪا[‪ ، 7‬ﺧﺪاي اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬ﺧﺪاي اﺳﺤﺎق‪ ،‬ﺧﺪاي‪ 8‬ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﻧﮕﻔﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاي ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ‬

‫ﺧﺪاي‪ 10‬زﻧﺪﮔﺎن‪11‬؛ ]س‪ [27 :12 ،‬ﺷﻤﺎ را ]ﺑﻪ[ﯾﮑﺒﺎر ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ‪ 12‬ﮔﻤﺮاه ﺷﺪﯾﺪ‪] .‬م‪ [33 :22 ،‬و ﭼﻮن ﺧﻠﻖ اﯾﻨﻬﺎ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫از وي در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]م‪ [34 :22 ،‬و ﭼﻮن اﻣﺎﻣﺎن دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ زﻧﺎدﻗﻪ ]را[‪ 13‬ﺧﻤﻮش ﮐﺮد‪ ،14‬در ﭘﯿﺶ او آﻣﺪ‪ 15‬ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﺳﻨّﺖ‬

‫ﺗﻮرﯾﺖ ﻋﺎﻟ‪‬ﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ از او ﺳﻮال ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﻌﺘﺰﻻن از او ﮐﻪ ﮐﺪام وﺻ‪‬ﯿﺖ ﻋﻈﯿﻢﺗﺮ اﺳﺖ‬

‫س ]‪ [28 :12‬و از او ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ 16‬ﮐﻪ ﮐﺪام وﺻﯿ‪‬ﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ از ]ﻫﻤﻪ[‪ 17‬وﺻﯿ‪‬ﺖﻫﺎ ﻣﻘﺪمﺗﺮ اﺳﺖ ]م‪ [37 :22 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‬
‫آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ 18‬ﮐﻪ‪] :‬س‪ [29 :12 ،‬ﭘﯿﺶﺗﺮ از ﻫﻤﻪ وﺻﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬اي اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮ از‪ 19‬ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ]ﺗﻮ[‪ 20‬ﯾﮑﯽ‪ 21‬اﺳﺖ؛ دوﺳﺖ‬

‫ﺑﺪار ]ﺧﺪا[‪ 22‬ﺧﺪاي ﺗﻮ‪ ،‬از ﻫﻤﻪي دﻟﺖ و از ﻫﻤﻪي ﺟﺎﻧﺖ و از ﻫﻤﻪي ﻓﮑﺮت و از ﻫﻤﻪي ﻗﻮ‪‬ﺗﺖ‪ 23‬و اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﻔﺰاﯾﻢ‪ 24‬از‬

‫ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ]م‪ [38 :22 ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ‪ 25‬از ﻫﻤﻪي‪ 26‬وﺻﺎﯾﺎ‪ 27‬ﭘﯿﺶﺗﺮﯾﻦ‪28‬؛ دوام ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ]او‪‬ل[ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﯾﺎر ﺧﻮد‪ 29‬ﻫﻤﭽﻮن ﺟﺎن‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .18‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺜﻨﯿﻪ‪» :4-6 :6 ،‬اي اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺸﻨﻮ‪ ،‬ﯾﻬﻮه‪ ،‬ﺧﺪاي‬
‫ﻣﺎ‪ ،‬ﯾﻬﻮه واﺣﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﯾﻬﻮه ﺧﺪاي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺟﺎن و‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻗﻮ‪‬ت ﺧﻮد ﻣﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬م‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ + .23‬س؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬م‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﺻﺎﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .28‬م س؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬س‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺮوج‪» :6 :3 ،‬وﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﺧﺪاي ﭘﺪرت‪،‬‬
‫ﺧﺪاي اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬و ﺧﺪاي اﺳﺤﺎق‪ ،‬و ﺧﺪاي ﯾﻌﻘﻮب«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬م‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 304‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﻌﺘﺰﻻن از ﺑﻬﺮ آن ﻫﻔﺖ ﺑﺮادر ﮐﻪ ]ﻫﺮ ﻫﻔﺖ[‪ 1‬ﯾﮏ زن ﺳﺘﺪه‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ]ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ[‪ 2‬زﻧﺎدﻗﻪ‪ . 3‬ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪﻧﺪ * اﯾﺸﺎن‪ 4‬ﮐﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫]م‪[23 : 22 ،‬‬

‫‪6‬‬
‫ﻣﺮدﮔﺎن ]و آن را[ ﻣﻨﮑﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ*‪] .5‬س‪ [19 :12 ،‬او را ﺑﭙﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﻧﻮﺷﺖ‬

‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺮادر ﮐﺴﯽ‪ 7‬ﺑﻤﯿﺮد و زن ﺑﻤﺎﻧﺪ و از او ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪* ، 8‬ﺑﺮادر آن ﻣﺮده زن وي را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪] 10*9‬ﮐﻪ ﺟﻬﺖ‬

‫ﺑﺮادر ﺧﻮد[‪ 11‬ﺗﺨﻢ ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻮد ﻫﻔﺖ ﺑﺮادر و ﺑﺮادر ﺑﺰرگﺗﺮ‪] 12‬زن[‪ 13‬ﺳﺘﺪ‪ 14‬و ﻣ‪‬ﺮد ]و[ ﺗﺨﻢ ﻧﮕﺬاﺷﺖ؛ و‬

‫]ﺑﺮادر[‪ 15‬دواُم ]ﻧﯿﺰ آن زن را[‪ 16‬ﺧﻮاﺳﺖ‪ ، 17‬از او ﭼﯿﺰي‪ 18‬ﻧﺸﺪ ]و ﺑﻤ‪‬ﺮد[‪ 19‬؛ و ﺳﯿﻢ ]ﺑﺮادر[‪ 20‬ﻧﯿﺰ ]و ﭼﻬﺎرم[‪ 21‬اﯾﻦ‬

‫ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺑﺮادر آن ]ﯾﮏ[‪ 22‬زن را ﺳﺘﺪﻧﺪ ]ل‪ [31 :20 ،‬و ﻫﻤﻪ‪ 23‬ﻣﺮدﻧﺪ ]و[ ﺗﺨﻢ‪ 24‬ﻧﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و آن‬ ‫]م‪[26 :22 ،‬‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬

‫زن ﻧﯿﺰ ﺑﻤﺮد‪ .‬در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ آن زن در ﺑﺨﺶ ﮐﺪام‪ 25‬ﺑﺮادر ﺑﺎﺷﺪ‪] 26‬زﯾﺮا ﻫﺮ ﻫﻔﺖ ﺑﺮادر او را ﺑﻪ زﻧﯽ ﺳﺘﺪه‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ[‪27‬؟ ]س‪ [24 :12 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ]اﯾﻦ[‪ 28‬ﺧﯿﺎل ﮔﻤﺮاه ﺷﺪﯾﺪ؟ و ﮐﺘﺎب را ﻧﻤﯽ داﻧﯿﺪ و ﻧﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﺧﺪا‪] 29‬و[‬
‫ﭼﻮن از ﻣﯿﺎن ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﺎن‪ 30‬زﻧﺎن‬ ‫س ] ‪[ 25 : 12‬‬ ‫ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ آﻧﭽﻪ در او ﻫﺴﺖ؛ ]م‪ [30 :22 ،‬روز ﻗﯿﺎﻣﺖ‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﺪه«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .29‬م‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ك‪» :‬ﺻﺪوﻗﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻗﻮم«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻗﻮم ﮐﻪ ﻣﻨﮑﺮ ﻗﯿﺎﻣﺘﻨﺪ م ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮدﮐﺎﻧﺮا ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺜﻨﯿﻪ‪» :5 :25 ،‬اﮔﺮ ﺑﺮادران ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﺎﮐﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬
‫ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﯽ اوﻻد ﺑﻤﯿﺮد‪ ،‬ﭘﺲ زن آن ﻣﺘﻮﻓﯽ‪ ،‬ﺧﺎرج ﺑﻪ ﺷﺨﺺ‬
‫ﺑﯽ ﮔﻨﺎه داده ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮادر ﺷﻮﻫﺮش ﺑﻪ او درآﻣﺪه او را ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ زﻧﯽ ﺑﮕﯿﺮد‪ ،‬و ﺣﻖّ ﺑﺮادرﺷﻮﻫﺮي را ﺑﺎ او ﺑﻪ ﺟﺎ آورد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺲ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و آن‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪو«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮادر دﯾﮑﺮ زن ﺑﺮادر ﺧﻮد‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰرگ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺰرﮐﯿﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪2‬‬
‫اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪303 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻫﻤﺪﮔﺮ‪ 1‬ﮐﻬﻨﮑﺎج ﻣﯽ اﻧﺪﯾﺸﻨﺪ‪ 2‬و در ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ 3‬ﭘﺎك را وارث ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ]از ﻣﺎ[‪ 4‬ﻋﻈﯿﻢ ﺗﺮ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬و آﻧﭽﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺣﺴﻮدي اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد‪ 5‬ﮐﻪ ﭼﻮن ﮐﺮدار او ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﺮدن‪ ، 6‬در ﻣﯿﺎن‬

‫ﺧﻠﻖ‪ 7‬ﺧﻮار ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ 8‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪] 9‬و[ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ]ﺧﺪا[‪ 10‬ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪.‬‬

‫و ﻣﻘﺼﻮد اﯾﺸﺎن و ﺟﻬﻮدان آن‪ 11‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﺰﯾﻪ ﺑﻪ ﻗﯿﺼﺮ ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ ،12‬ﺗﺎ او را ﺑﻪ‬

‫اﯾﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻦ‪ 13‬او ﮐﻪ ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺣﻖّ ﻗﯿﺼﺮ ﺑﻪ ﻗﯿﺼﺮ ﯾﻌﻨﯽ ]ﺣﻖّ[‪ 14‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن واﺟﺐ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﮐﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‬

‫و ﻓﺮض اﺳﺖ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ‪ 15‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‪ ،‬ﭘﺎﺳﺒﺎن ﺧﻠﻖ اﻧﺪ و ]ﭼﻮن[ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران‪ 16‬ﻧﮕﻪداﺷﺖ‪ 17‬اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ 18‬و ﺣﻖّ ﺧﻮد‬

‫ﻣﯽﺳﺘﺎﻧﻨﺪ‪ 19‬و ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺣﻖّ ]ﻣﺎل[‪ 20‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن و از ﺗﻤﻐﺎ و ‪/‬ﺑﺮگ‪ /236‬و ﺟﺰﯾﻪ و ﻏﯿﺮه‪ ،21‬ﭼﯿﺰي ﭘﻨﻬﺎن *داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬او ﮔﻨﺎه‬

‫ﮐﺮده اﺳﺖ*‪ 22‬و ﺣﻖّ ﺧﺪا‪ ،‬راﺳﺘﯽ و درﺳﺘﯽ اﺳﺖ و ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ ﻧﯿﮏ ]و[ ﮐﺮدارﻫﺎي ﻧﯿﮏ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻨﻨﺪ؛ زﯾﺮا‪ 23‬ﺣﻖّ‬

‫ﺧﺪا ﻧﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎز و روزه ﺑﻪ ﺟﺎي آورﻧﺪ و ﻟﯿﮏ ﻧﻤﺎز و روزه ]ﺗﻨﻬﺎ ﺑﯽ[‪ 24‬ﮐﺮدار ﻧﯿﮏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺪاﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ روز ﺧﻮد ﮔﺪاﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 25‬و ﺳﯿﺮ ﻧﺸﻮد؛ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﻧﻤﺎز و روزهي ﺑﯽ ﺻﺪﻗﻪ و راﺳﺘﯽ و ﮐﺮدارﻫﺎي ﻧﯿﮏ ﮐﻪ‬

‫از او ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻨﻔﻌﺖ و ﺳﻮد ﭘﯿﺪا ﺷﻮد و آزار ﺑﻪ ﮐﺲ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻫﻢ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮕﻪ داﺷﺘﯽ؛ در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻬﺪاﺷﺘﻦ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﻧﺪ اﻣﺎﻣﺎن«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺟﻤﻊ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻟﯿﮑﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮاب«‪.‬‬
 ‫‪ / 302‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻇﻠﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ*‪ 1‬و دﺳﺖ ﻫﺎي اﯾﺸﺎن از ﺑﻬﺮ ﺷﻮﻣﯽ و ﺑﺪي اﺳﺘﻮار داﺷﺘﻨﺪ و ﺳﺮور ﺑﻄﻠﺒﺪ و ﺣﺎﮐﻢ‪] 2‬ﺑﻬﺮ‬
‫ﺧﻮد ]را[‪ 4‬ﭘﺴﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‬ ‫‪/‬ﺑﺮگ ‪/ 235‬‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﺟﺎن ﻣﺮد را ﺑﻄﻠﺒﺪ و[‪ 3‬ﺧﯿﺮات ﻫﺎي‪،‬‬

‫ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﮐﺮم ﺳﻮز‪ 5‬ﺧﻮن‪ 6‬ﺑﺨﻮرد و راﺳﺘﯽ ﻧﺮوﻧﺪ‪ 7‬در روز ]و[ ﺗ ﺎرﯾﮑﯽ‪ . 8‬واي واي اﯾﻨﮏ وﻗﺖ‬

‫داوري آﻣﺪ‪ ،‬اﮐﻨﻮن ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ‪ 9‬ﺷﻮد‪ .‬و ﭼﺮا ]از[‪ 10‬دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺎور ﻧﻤﯽ دارﯾﺪ ]و ﭼﺮا ﻧﻤﯽ ﻫﺮاﺳﯿﺪ؟‬
‫‪12‬‬
‫ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺎور ﻧﻤﯽ دارﯾﺪ[‪ ، 11‬از ﺑﻬﺮ ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺖ زﯾﺮا ﺑﺮ ﻣﺎ ]و[ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ‬

‫دوﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺳﻼﻣﺘﯽ ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 13‬؛ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻮن ]آن[‪ 14‬ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ از ﻣﺴ ﯿﺢ دﯾﺪﻧﺪ‪ ، 15‬ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ‪ 16‬ﺷﻤﺎ را ﮔﻢ ﮐﻨﺪ‪ 17‬و ﭼﺮا از ﺧﺸﻢ او ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻧﮑﺮدﯾﺪ؟ و ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 18‬ﮐﻪ‪ :‬از ﺑﻬﺮ‬

‫]ﻣﻦ[‪ 19‬ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ درﺧﺖ وي از روي زﻣﯿﻦ ﺑﺮﮐﻨﯿﻢ و او را ﺗﺒﺎه ﮐﻨﯿﻢ‬

‫از‪ 20‬زﻣﯿﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]و ﻧﺎم[‪ 21‬او دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺸﻮد؛ اي ﺧﺪا ﺷ ﻨﯿﺪم آواز اﯾﺸﺎن و ﻫﺮ ﭼﻪ‪ 22‬ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫‪28‬‬
‫ﮐﻬﻨﮑﺎج ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻫﺮ روز‪] 23‬دﻫﻦ[‪ 24‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﯽ ﮔﺸﺎدﻧﺪ‪ 25‬ﺑﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ‪ 26‬در ﻧﺸﺴﺘﻦ‪ 27‬و ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‬
‫اﯾﺸﺎن ]و[ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﻣﯽ ﻧﮕﺮﯾﺪم‪ 29‬؛ و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬واي ﺑﺮ ﺟﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‪ 30‬ﺑﻪ‬

‫‪ .18‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :19 :11 ،‬و ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﺮهي دﺳﺖ‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻫﺮ ﮐﺲ ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ را ﺑﺰور و ﻇﻠﻢ ﻣﯽ‬
‫آﻣﻮز ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺬﺑﺢ ﺑﺮﻧﺪ ﺑﻮدم و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮات ﺑﻪ ّ ﺿﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪» :‬درﺧﺖ را ﺑﺎ ﻣﯿﻮهاش ﺿﺎﯾﻊ ﺳﺎزﯾﻢ و آن را‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺎﮐﻢ ﺑﻄﻠﺒﺪ و«‪.‬‬
‫از زﻣﯿﻦ زﻧﺪﮔﺎن ﻗﻄﻊ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﺗﺎ اﺳﻤﺶ دﯾﮕﺮ ﻣﺬﮐﻮر ﻧﺸﻮد«؛ ﻧﯿﺰ‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ر‪.‬ك‪ :‬ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪ 18 :18 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮم ﺳﻮس«‪.‬‬

‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬و در«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮن«‪.‬‬

‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬روز ﺗﺎرﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺲ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻋﺎﻟﻢ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﻪ روز«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬از ﺷﺴﺘﻨﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺧﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﻧﮑﺮﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪301 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪] :‬س‪ [14 :12 ،‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ‪ ،‬راﺳﺘﯽ و ﻏﻠﻂ ﺑﻬﺮ ﻫﯿﭻ‪ 1‬ﮐﺲ ﻧﻤﯽﮔﺬراﻧﯽ‪ 2‬و روي ]و[‬
‫دل ﮐﺴﯽ را ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯽ ]اﻻّ[‪ 3‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ راه ]ﺧﺪا[‪ 4‬ﻣﯽآﻣﻮزوﻧﯽ‪5‬؛ واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺰﯾﻪي ﺳﺮ ﺑﻪ ﻗﯿﺼﺮ ﺑﺪﻫﯿﻢ ﯾﺎ ﻧﺪﻫﯿﻢ؟ او‬

‫ﺣﯿﻠﻪ و ﻣﮑﺮ اﯾﺸﺎن را داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪] 6‬م‪ [18 :22 ،‬و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﭼﺮا[‪ 7‬ﻣﺮا ﻣﯽآزﻣﺎﯾﯿﺪ‪ ،8‬اي ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪] ،‬س‪ [15 :12 ،‬ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﮔﻔﺖ‬
‫‪10‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ 9‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ]م‪ [19 :22 ،‬و اﯾﺸﺎن آوردﻧﺪ ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﭘﯿﺶ او و ﭼﻮن ﺑﺮ وي ﻧﮕﻪ ﮐﺮد‪] ،‬س‪ [16 :12 ،‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬اﯾﻦ[‬

‫ﺻﻮرت ]و[ اﯾﻦ ﺳﮑﻪ و اﯾﻦ ﺧﻂ از آن ﮐﯿﺴﺖ‪11‬؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬از آن ﻗﯿﺼﺮ‪ .‬و او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺣﻖّ ﻗﯿﺼﺮ را ﺑﻪ ﻗﯿﺼﺮ و‬

‫ﺣﻖّ ﺧﺪا‪ 12‬آﻧﭽﻪ واﺟﺐ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ‪ 13‬ﺧﺪا‪ .‬م ]‪ [22 :22‬و در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 14‬ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ‪] 15‬ﮔﻔﺖ[‪ 16‬در ﻣﯿﺨﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬واي ﺑﺮ ﺟﺎن ﻣﻦ ]ﮐﻪ[‪ 18‬ﺗﺮس از زﻣﯿﻦ‬

‫دور ﺷﺪ و ﯾﮏ ﻣﺮد‪ 19‬راﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﻤﻪ‪ 20‬ﺑﺮ ﺧﻮن ﻫﺎ ﺣﮑﻢ ﮐﻨﻨﺪ و *ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺮ ﯾﮑﺪﮔﺮ زور و‬

‫اﯾﺸﺎن آن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﺑﺎﻓﻨﺪ‪ .‬ﻧﯿﮑﻮﺗﺮﯾﻦ اﯾﺸﺎن ﻣﺜﻞ ﺧﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و‬
‫راﺳﺖ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن از ﺧﺎرﺑﺴﺖ ﺑﺪﺗﺮ‪ .‬روز ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎﻧﺖ و روز‬
‫ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺗﻮ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻵن اﺿﻄﺮاب اﯾﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ ﯾﺎر‬
‫ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺪار و ﺑﺮ دوﺳﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﻮﮐﻞ ﻣﻨﻤﺎ و در‬
‫دﻫﺎن ﺧﻮد را از ﻫﻤﺂﻏﻮش ﺧﻮد ﻧﮕﺎه دار«‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺲ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Woe is me! for I am become as one gathering‬‬
‫‪straw in harvest, and as grapegleanings in the‬‬
‫‪vintage, when there is no cluster for me to eat‬‬
‫‪the firstripe fruit: alas, my soul! For the godly is‬‬
‫‪perished out of the earth; and there is none‬‬
‫‪among men that ordereth his way aright: they‬‬
‫‪all quarrel even unto blood: they grievously‬‬
‫‪afflict every one his neighbour: they make‬‬
‫‪ready their hands for mischief; the prince asketh‬‬
‫‪a reward, and the judge speaketh flattering‬‬
‫‪words; it is their souls’ desire: therefore will I‬‬
‫‪take away their substance as a devouring moth,‬‬
‫‪and as one that goeth by rule in a day of‬‬
‫‪visitation. Woe, woe, thy times of vengeance‬‬
‫‪are come; now shall be their lamentations. Trust‬‬
‫‪thou not in friends, and put not your confidence‬‬
‫‪in guides: beware of thy wife, so as not to‬‬
‫‪commit‬‬ ‫‪any‬‬ ‫‪thing‬‬ ‫‪unto‬‬
‫‪(http://orthodoxengland.org.uk/pdf/ot/micah.p‬‬
‫‪df).‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮدي«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﮐﺬاري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﻣﻮزاﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﯾﺎﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬م‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎرﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬ﮐﻪ‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﯿﮑﺎه‪» :1-5 :7 ،‬واي ﺑﺮ ﻣﻦ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫‪her‬‬ ‫ﺟﻤﻊ ﮐﺮدن ﻣﯿﻮهﻫﺎ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﯿﺪن اﻧﮕﻮرﻫﺎﯾﯽ ﺷﺪهام ﮐﻪ ﻧﻪ‬
‫ﺧﻮﺷﻪاي ﺑﺮاي ﺧﻮراك دارد و ﻧﻪ ﻧﻮﺑﺮ اﻧﺠﯿﺮي ﮐﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ آن‬
‫را ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﻣﺘُﻘّﯽ از ﺟﻬﺎن ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪه‪ ،‬و راﺳﺖ ﮐﺮدار از‬
‫ﻣﯿﺎن آدﻣﯿﺎن ﻣﻌﺪوم ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺟﯿﻤﻊ اﯾﺸﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد ﮐﻤﯿﻦ‬
‫ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ و ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ دام ﺻﯿﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬دﺳﺖﻫﺎي اﯾﺸﺎن‬
‫ﺑﺮاي ﺷﺮارت ﭼﺎﻻك اﺳﺖ؛ رﺋﯿﺲ ﻃﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ و داور رﺷﻮه‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ و ﻣﺮد ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﻫﻮاي ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺗﮑّﻠﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ؛ ﭘﺲ‬
 ‫‪ / 300‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ﻋﻤﻞ ]و[ رﻋﯿ‪‬ﺖ از دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ در رود‪1‬؛ ﺑﻬﺮ آن‪ 2‬ﮐﻪ آن اﻣﺎﻣﯽ ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا‪ 3‬ﺑﻮد ﻟﯿﮏ‪ 4‬آن را ﺻﻨﻌﺖ ]و ﺣﺮﻓﺖ‬
‫از ﺑﺮاي[‪ 5‬ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.6‬‬

‫آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ »ﭘﻨﺞ ﻧﺮّه ﮔﺎو دارم«‪ ،‬آﻧﺎن ]اﻧﺪ[‪ 7‬ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮ‪ 8‬ﭘﻨﺞ ﺣﻮاس‪ 9‬ﻇﺎﻫﺮ *ﺑﺴﺘﻪ‪] 10‬ﮐﻪ[ دﯾﺪن ﭼﺸﻢ و‬
‫‪13‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪن ﮔﻮش و ﺑﻮﯾﯿﺪن ﺑﯿﻨﯽ و ذوق ]و[ ﭼﺸﺎﯾﯽ‪ 11‬زﺑﺎن ]و[ ﺳﻮدن دﺳﺖ ]و[ ﺗﻦ اﺳﺖ*‪ 12‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﭘﻨﺞ ﺣﻮاس‬

‫ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻠﺐ آن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /234‬ﭘﻨﺞ ﻟﺬت دﻧﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪ ﺑﻪ‪ 14‬ﭘﻨﺞ ﺟﻔﺖ ﮔﺎو و آدﻣﯽ‪] 15‬ﺑﺮاﯾﺸﺎن[‪ 16‬ﮐﺎر‬

‫ﮐﻨﺪ‪ 17‬ﻫﻤﯿﺸﻪ‪ 18‬ﻫﻤﭽﻮ‪ 19‬ﺣﮑﻤﺎ و اﺻﺤﺎب ﻧﺠﻮم و ﻏﯿﺮﻫﻢ‪ 20‬ﮐﻪ اﻋﺘﻘﺎد در ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫و آن ﮐﻪ ]ﮔﻔﺖ[‪» :‬زن ﺳﺘﺪم« آﻧﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﻓﺴﻖ‪] 21‬ﺑﺎ[‪ 22‬زﻧﺎن ﺣﻖّ را ﺑﺎز ﭘﺲ ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ و راﺳﺘﯽ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ‬

‫ﺑﻬﺮ ﺷﻬﻮات‪ 23‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 24‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﺮوف اﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﻐﻞ و ﮐﺮدارﻫﺎ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ﻫﺸﺖ‪ :‬اﻋﺘﺮاض‪ 25‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻬﺮ‪ 26‬ﺟﺰﯾﻪ‬

‫]م‪ [15 :22 ،‬و آﻧﮕﻪ اﻣﺎﻣﺎن رﻓﺘﻨﺪ از ﺑﻬﺮ‪ 27‬وي ﮐﻬﻨﮑﺎج ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ؛ و ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد‪ 28‬را ﺑﺎ ﮐﺴﺎن ﻫﯿﺮدوس‬

‫ﭘﯿﺶ او ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ]س‪ [13 :12 ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ وي دق‪ 29‬ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ آن ﺑﻬﺎﻧﻪ او را در اﻧﺪازﻧﺪ؛ و اﯾﺸﺎن ]آﻣﺪﻧﺪ[‪] 30‬ل‪] [21 :20 ،‬و[ از او‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ + .18‬ﺧﺴﺘﻪ و‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻓﺴﻮق«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬و«؛ ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻋﺮاض ﺟﺴﺘﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺐ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :2‬در«؛ دق ﯾﻌﻨﯽ رﯾﺰه وﺷﮑﺴﺘﻪ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ‪ ،‬ﭼﯿﺰ دﻗﯿﻖ‬
‫و رﯾﺰه )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاص«‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﺳﺖ‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﮐﻪ دﯾﺪ ﭼﺸﻤﺴﺖ و ﺷﻨﯿﺪن ﮐﻮش و‬
‫ﺑﻮﯾﺪن ﻣﯿﻨﯽ و ﺟﺸﺎﯾﯽ زﺑﺎن و ﺳﻮدن دﺳﺘﺴﺖ و ﺗﻦ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاص«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ + .15‬ﮐﻪ‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪299 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪4‬‬
‫و ﭘﺨﺖ و ]ﻧﺒﯿﺪ[‪ 1‬در ﻃﺎسﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﮐﺮد و ﺧﻮاﻧﭽﻪﻫﺎي‪ 2‬ﺧﻮد ﭘﯿﺶ ﻧﻬﺎد؛ و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻓﺮﺳﺘﺎد ]ﺗﺎ[‪ 3‬ﺑﺮ ﮐﻨﺎر راهﻫﺎ‬
‫]و[ ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ‪ 5‬ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﻫﺮ ]ﮐﻪ[‪ 6‬ﺟﺎﻫﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،7‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .8‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ‪ 9‬ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ‬

‫ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /233‬و از ﻧﺎن ﻣﻦ ﺑﺨﻮرﯾﺪ و از ﺷﺮاب‪ 10‬ﻣﻦ ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﯿﺪ و ﺟﺎﻫﻠﯽ از ﺷﻤﺎ ﻓﺮو اﻧﺪازﯾﺪ ﺗﺎ زﻧﺪه ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬و‬

‫ﺑﺎز از ﺳﻠﯿﻤﺎن‪ :11‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺧﻮاﻧﺪم‪ 12‬و ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ و دو دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮداﺷﺘﻪام ]و[ ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﯿﺪ‪13‬؛ ﻟﯿﮑﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ‬

‫*ﺑﻪ ﺗﺴﺨّﺮ ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ و ﮐﻬﻨﮑﺎج ﻣﻦ ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ*‪ 14‬و ﻣﻼﻣﺖ از ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدﯾﺪ؛ و از ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺷﮑﺴﺘﻦ‪ 15‬ﺷﻤﺎ‬

‫بﺧﻨﺪم و ﺷﺎد ﺷﻮم؛ و ﭼﻮن ﺑﻼ و ﻣﺼﯿﺒﺖﻫﺎ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬و ﻣﺮا ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ ،16‬از ﺷﻤﺎ ﻧﺸﻨﻮم؛ و ﻣﺮا ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﺷﻮﻣﯽ‬

‫ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺮا ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ ]و[ اﯾﺸﺎن را ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ 17‬و او ﻧﯿﺰ اﯾﺸﺎن را در دور اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﻧﯿﺰ‬

‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﯾﺸﺎن ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،18‬ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺮﯾﺎﻧﯿﺎن و ﻓﺮﻧﮕﺎن ]و[ روﻣﯿﺎن و ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن و ﻗﺒﻄﯿﺎن و ارﻣﻨﯿﺎن‪ 19‬و ﻏﯿﺮﻫﻢ‪ 20‬ﮐﻪ ﻃﻮاﯾﻒ‬
‫‪22‬‬
‫ﺗﺮﺳﺎ‪ 21‬اﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ و ﻋﺮوﺳﯽ درآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬و ﺧﻮانﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺷﺮاب‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻬﺮ ]ﻫﻤﻪي[‬

‫ﻋﺎﻟﻢ‪ 23‬ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺮد‪ .‬و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﻣﻠﮏ ﺧﺮﯾﺪم«‪ ،‬ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ‬
‫رﻋﯿﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ زﯾﺮ دﺳﺖ *ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‪ 24‬ﭼﻮن ﻣﻠﮏ ﺑﺪارﻧﺪ*‪ 25‬زﯾﺮا در ﺧﻮد ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]اﮔﺮ[‪ 26‬ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪،27‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪ :1‬ﻧﺨﻮاﻧﺪه ام«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪرﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮان ﭼﻪ؛ در ف ‪» :1‬ﺧﻮاﻧﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺳﺒﮏ داﺷﺘﯿﺪ و ﺗﺪﺑﯿﺮ ﻣﻦ ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺷﮑﻔﺘﮑﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺎرﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺨﻮاﻧﯿﺪ و«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﭼﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﺮدﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اراﻣﯿﻨﯿﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬اﻣﺜﺎل ﺳﻠﯿﻤﺎن‪ 24 :1 ،‬ﺗﺎ ‪» :28‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺪم‪ ،‬ﺷﻤﺎ اﺑﺎ‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬دﯾﻦ داران«‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮدﯾﺪ و دﺳﺖﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻢ و ﮐﺴﯽ اﻋﺘﻨﺎ ﻧﮑﺮد‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ‬
‫‪ + .24‬ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻣﺮا ﺗﺮك ﻧﻤﻮدﯾﺪ و ﺗﻮﺑﯿﺦ ﻣﺮا ﻧﺨﻮاﺳﺘﯿﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻦ‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﯾﺸﺎن ﻣ‪‬ﻠﮏ ﺑﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺰ در ﺣﯿﻦ ﻣﺼﯿﺒﺖ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺧﻨﺪﯾﺪ و ﭼﻮن ﺗﺮس ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻮﻟﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﺳﺘﻬﺰا ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺧﻮف ﻣﺜﻞ ﺑﺎد ﺗﻨﺪ ﺑﺮ‬
‫‪ + .27‬و‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻋﺎرض ﺷﻮد‪ ،‬و ﻣﺼﯿﺒﺖ ﻣﺜﻞ ﮔﺮدﺑﺎد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ در رﺳﺪ‪ ،‬ﺣﯿﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻨﮕﯽ و ﺿﯿﻖ ﺑﺮﺷﻤﺎ آﯾﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻣﺮا ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﻮاﻧﺪ ﻟﯿﮑﻦ‬
‫اﺟﺎﺑﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‪ ،‬و ﺻﺒﺤﮕﺎﻫﺎن ﻣﺮا ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد‪،‬‬
‫اﻣ‪‬ﺎ ﻣﺮا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﯾﺎﻓﺖ«‪.‬‬
 ‫‪ / 298‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪5‬‬
‫ﻣﺮد ﺟﻮاب ﻧﺪاد‪ .‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪] :‬ﻫﺮ دو[‪ 1‬دﺳﺖ ]و[ ﭘﺎي او را ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪] 2‬و او را[‪ 3‬ﺑﯿﺮون ]ﺑﻪ در[‪ 4‬اﻧﺪازﯾﺪ‬
‫در ﺗﺎرﯾﮑﯽ؛ آﻧﺠﺎ ]ﮐﻪ[ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و دﻧﺪانﻫﺎ‪ 6‬ﺳﺎﯾﯿﺪن اﺳﺖ زﯾﺮا ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ‪ 7‬ﺑﺴﯿﺎران اﻧﺪ‪ 8‬و ﮔﺰﯾﺪﻧﯽ ﮐﻢ اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﻪ ﻧﺪﯾﺪ ﺑﺮ او ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ‪ 9‬ﮐﻪ ﻻﯾﻖ ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ‪ 10‬ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ ﺗﻦ ﮔﻔﺖ‪ 11‬زﯾﺮا‪ 12‬ﺟﺎﻣﻪ‪] 13‬و[‬

‫آراﯾﺶ آن ﻫﻤﻪ‪ 14‬ﻫﺮزه‪] 15‬و[ ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ و ﻟﯿﮑﻦ از ﺑﻬﺮ ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ ﺟﺎن ﻓﺮﻣﻮد و ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ‪ 16‬ﺟﺎن‪ 17‬راﺳﺘﯽ و اﻣﺎﻧﺖ و‬

‫ﭘﺎﮐﯽ و ادب و ﻟﻄﻒ ]و[ ﻫ‪‬ﻨﺮ و ﻋﻠﻢ ]و[ ﻋﻤﻞ ]اﺳﺖ[‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﯿﺮاﯾﻪ ]و[ ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ ﺟﺎن ﮐﻪ ]ﻻﯾﻖ[‪ 18‬ﻣﺠﻠﺲ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﺎن و‬

‫ﭘﺎﮐﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ ]اﺳﺖ[؛ ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽاي ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ زﯾﺒﺎ اﺳﺖ ]و[ ﺑﻼﯾﺎ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ آن ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ‪ 19‬ﻧﺪارد‪ ،‬ﻻﯾﻖ دوزخ اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﯾﮕﺮ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻬﺮ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ؛ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﻮد و ﺧﻮردﻧﯽ ]و[ آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ‪ ،20‬آن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ‬

‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺮد؛ و ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﯿﺎﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﯾﯿﻞ اﻧﺪ ﮐﻪ زودﺗﺮ‪ 21‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﺸﺎن‬
‫‪24‬‬
‫را زدﻧﺪ؛ و ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،22‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﺸﻨﯿﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﺨﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺮ اﯾﺸﺎن راﺳﺖ ﺷﻮد‪ ،23‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :25‬ﺣﮑﻤﺖ‪ ،26‬ﺧﺎﻧﻪاي ]ﺑﻬﺮ[‪ 27‬ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺖ و در او ﻫﻔﺖ ﺳﺘﻮن ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ و‪] 28‬در او[‪ 29‬ﮔﺎو ]و[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪﻫﺎ ﮐﺸﺖ‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ ﻋﻤﻠﻬﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮرش و اﺷﺎﻣﯿﺪن«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬زود«؛ در ف ‪» :1‬زوﺗﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .5‬و؛ در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﺪان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫‪ .24‬اﻣﺜﺎل ﺳﻠﯿﻤﺎن‪» :1-6 :9 ،‬ﺣﮑﻤﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﺑﻨﺎ ﮐﺮده‪ ،‬و‬ ‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻔﺖ ﺳﺘﻮنﻫﺎي ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﺮاﺷﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ذﺑﺎﯾﺢ ﺧﻮد را ذﺑﺢ‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮده و ﺷﺮاب ﺧﻮد را ﻣﻤﺰوج ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺳﻔﺮهي ﺧﻮد را‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﯿﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﯿﺰآراﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻨﯿﺰان ﺧﻮد را ﻓﺮﺳﺘﺎده‪ ،‬ﻧﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮﺷﺸﯽ«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ در ف ‪ 1‬و ف ‪» 2‬ﺑﻮﺷﺶ« آﻣﺪه‬
‫ﭘﺸﺖﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻬﺮ‪ :‬ﻫﺮﮐﻪ ﺟﺎﻫﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬و ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ و در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ«‪.‬‬
‫ﻧﺎﻗﺺ اﻟﻌﻘﻞ اﺳﺖ‪ ،‬او را ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ از ﻏﺬاي ﻣﻦ ﺑﺨﻮرﯾﺪ‪ ،‬و‬ ‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫از ﺷﺮاﺑﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﺰوج ﺳﺎﺧﺘﻪام ﺑﻨﻮﺷﯿﺪ‪ .‬ﺟﻬﺎﻟﺖ را ﺗﺮك ﮐﺮده‪،‬‬ ‫‪ + .11‬و‬
‫زﻧﺪه ﻣﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﻓﻬﻢ ﺳﻠﻮك ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬ ‫‪ + .13‬ﻏﯿﺮه‬
‫‪ + .26‬ﺑﺮ‬ ‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬روزه«‪.‬‬
‫‪ + .28‬در‪.‬‬ ‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻮﺷﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .17‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪297 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬زن اﯾﺴﺘﺪم‪ 1‬و از اﯾﻦ‪ 2‬ﺳﺒﺐ ﻧﺘﻮاﻧﻢ آﻣﺪن‪ .‬و آن ﺑﻨﺪه آﻣﺪ و اﯾﻨﻬﺎ را ﺑﻪ ]آن[‪ 3‬ﺧﺪاوﻧﺪ ]ﺧﻮد[‪ 4‬ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﻈﯿﻢ ﺧﺸﻤﻨﺎك ﺷﺪ‪ 5‬ﮐﻪ‪ 6‬ﮐﺴﯽ ]را[ ﻧﯿﺎوردﻧﺪ‪] .‬م‪ [4 :22 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﻨﺪﮔﺎن را ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ‪،‬‬
‫‪11‬‬
‫اﯾﺸﺎن را ]ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪم[‪ 7‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ]آش[‪ 8‬راﺳﺖ ﮐﺮدﯾﻢ و ﻧﺮه ﮔﺎوان ]ﻓﺮﺑﻪ[‪ 9‬ﮐﺸﺘﯿﻢ‪ 10‬و ﺷﺮاب در ﻃﺎسﻫﺎي ﻓﺮاخ‬

‫آﻣﺎده داﺷﺘﯿﻢ و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ]را راﺳﺖ و[‪ 12‬ﻣﻬﯿﺎ‪ 13‬ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ]و[ در ﻋﺮوﺳﯽ ﻣﺎ ﺷﺎد ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬و آن ﺑﻨﺪﮔﺎن‬

‫رﻓﺘﻨﺪ و اﯾﻨﻬﺎ را ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪ و اﯾﺸﺎن آن ﺳﺨﻦ را ﺣﻘﯿﺮ ﮐﺮدﻧﺪ؛ و ﯾﮑﯽ در ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ‪] 14‬ﺧﻮد[‪ 15‬رﻓﺖ و ﯾﮑﯽ در دﯾﻪ ﺧﻮد‬

‫رﻓﺖ و ﻗﻮﻣﯽ روي ﺳﻮي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﮐﺮدﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﻠﮏ اﯾﻨﻬﺎ‪ 16‬را ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻋﻈﯿﻢ‪ 17‬ﺧﺸﻤﻨﺎك ﺷﺪ‬

‫و ﻟﺸﮑﺮ ]ﺧﻮد را[‪ 18‬ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و[ آن ﮐﺸﻨﺪﮔﺎن را ﮐﺸﺖ و ﺷﻬﺮ اﯾﺸﺎن را ﺳﻮزاﻧﯿﺪ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬

‫ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ و آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﻣﺎ ﺧﻮاﻧﺪﯾﻢ‪ ،19‬ارزاﻧﯽ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺑﺮوﯾﺪ در ﮐﻨﺎر راهﻫﺎ‪ 20‬ل ]‪] [21 :14‬و[ در ﻣﯿﺎن ﺑﺎزارﻫﺎ‬

‫]و[ ﺑﯿﺮون ﺷﻬﺮ و ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮارﻫﺎ و ﺑﺎروﻫﺎ‪ 21‬ﻓﺮاﻫﻢ آورﯾﺪ و ]از[ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ]و[ﻏﺮﯾﺒﺎن ]و[ رﻧﺠﻮران و ﻟﻨﮕﺎن‬

‫و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن‪ 22‬م ]‪] [9 :22‬و[‪ 23‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ ،‬از ﻧﯿﮑﺎن ]و از[‪ 24‬ﺑﺪان‪ ،‬ل ]‪ [23 :14‬ﺗﺎ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ را ﭘ‪‬ﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬آن ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ را ﻧﭽﺸﯿﺪ‪ .25‬م ]‪ [10 :22‬رﻓﺘﻨﺪ ]و[ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ و ﭼﻮن ﺧﺎﻧﻪ از‬

‫ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪ 26‬ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ آﻣﺪ ﺗﺎ‪ 27‬ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /232‬ﺑﻨﮕﺮد؛ دﯾﺪ آﻧﺠﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد‪ 28‬ﮐﻪ ﺑﺮ وي ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎﻣﻪاي ﮐﻪ ﻻﯾﻖ‬

‫ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ درآﻣﺪي‪ 29‬و ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﭘﻮﺷﺸﯽ‪ 30‬ﮐﻪ ﻻﯾﻖ ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟ آن‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻐﺎﯾﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪم«‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﺳﺘﯿﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺎرﻫﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎزارﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﺑﯿﻨﺎﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺠﺸ ﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن در ﻣﻌﻨﯽ ﺧﻮاﻧﺪﮔﺎن و دﻋﻮت ﺷﺪﮔﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺺ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪي«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﻮﺷﺶ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬م‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﺘﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺰاج ﮐﺮده«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎزرﮔﺎن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
 ‫‪ / 296‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪» :1‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﻮد ]و[ ﻋﺠﺐ اﺳﺖ«‪] ،‬و[ ﻋﺠﺐ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻓﻬﻢ‬
‫و ﻋﻘﻞ آدﻣﯿﺎن ﻧﮕﻨﺠﺪ و ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺢ ]و[ آﻣﺪن‪ 2‬او ﻫﻤﻪ ﻋﺠﺐ اﺳﺖ‪.‬‬

‫و آن‪ 3‬ﮐﻪ ]ﮔﻔﺖ[‪» 4‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺧﺮد ﺷﻮد«‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﺳﺨﻦ ﺑﯿﻬﻮده ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺟﻮر ﺑﺮ‬

‫ﺗﻨﺎن ﺧﻮد ﺑﻨﻬﺪ و ﺧﺮد ﺷﻮد؛ و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ »ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﺮ او ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺧﺮد ﺷﻮد«‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﮐﻪ از آن ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺮﻣﺎن او‪ 5‬ﻧﺸﻨﻮد و ﺑﺮ او ﻋﺎﺻﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ او را ﺧﺮد ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [45 ،21‬و ﭼﻮن ﻋﻈﯿﻤﺎن اﺋﻤﻪ و ﻣﻌﻠّﻤﺎن اﯾﻦ ﺳﺨﻦ و ﻣﺜﻞﻫﺎ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،6‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ .‬و اﯾﺸﺎن‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و ﺑﺎز از ﻋﺎم ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ‪ 7‬او را ﻫﻤﭽﻮن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ و ﻋﺮوﺳﯽ‬

‫‪8‬‬
‫]م‪ [1 :22 ،‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ آواز ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﯽ و از ﺑﻬﺮ ﭘﺴﺮ ﺧﻮد‬
‫ﻋﺮوﺳﯽ ﮐﺮد‪] .‬ل‪ [16 :14 ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﺑﺰرگ ﺷﺒﺎﻧﮕﺎه ﯾﺮاق ﮐﺮد‪] 9‬و ﺑﺴﯿﺎران ﺧﻮاﻧﺪ[‪ .10‬و در ]وﻗﺖ[‪ 11‬ﺷﺐ ]ﺧﻮردن[‪] 12‬م‪:22 ،‬‬

‫‪ [3‬ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را‪ 13‬ﻓﺮﺳﺘﺎد ]ل‪ [17 :14 ،‬ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ‪ 14‬ﮐﻪ ]و[ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ‪ 15‬ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ آراﺳﺘﻪ و آﻣﺎده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪* .16‬و ﻫﺮ ﯾﮑﯽ آﻏﺎز ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﺮوﻧﺪ*‪18 .17‬آن ﮐﻪ او‪‬ل‪ 19‬ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /231‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻠﮏ‬

‫*ﺧﺮﯾﺪهام و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺮوم*‪ 20‬ﺗﺎ ]او را[‪ 21‬ﺑﺒﯿﻨﻢ و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﮕﺬاري؛ و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﻨﺞ‬

‫]ﺟﻔﺖ[‪ 22‬ﻧﺮّهﮔﺎوان ﺧﺮﯾﺪم‪ ،‬ﻣﯽروم ﺗﺎ اﯾﺸﺎن را ﺑﺴﭙﺎرم و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﮕﺬاري ]ﺗﺎ در ﮔﺎو ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻢ[‪23‬؛ و‬

‫‪ + .13‬ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻌﻀﯽ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺟﺴﺘﻨﺪ و اﻏﺎز ﻋﺬر‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﮐﺮدﻧﺪ )در ف ‪ :2‬ﮐﺮدﯾﺪ( ﮐﻪ ﻧﯿﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺨﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺮﯾﺪم و ﺑﺮﻓﺘﻦ ﻣﯽ ﺷﺘﺎﺑﻢ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬آﻣﺪﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ زﯾﺮا«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮدي ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﯾﺮاق ﮐﺮدن‪ :‬ﺗﺠﻬﯿﺰ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻣﺴﻠﺢ ﮐﺮدن‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻼح ﻣﺠﻬﺰ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ )دﻫﺨﺪا( و در اﯾﻨﺠﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ دادن و آﻣﺎده ﮐﺮدن‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪295 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺧﺮاب ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ آﺑﺎدان‪ 1‬ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪا اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ‪ ،2‬ﺑﻬﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ذﮐﺮ رﻓﺖ ﺗﺎ ﮐﺎر ﺧﺪا داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او از ﺑﺮاي ﺳﻨﮓ ﺧﻮار اﻧﺪاﺧﺘﻪ‬

‫]م‪ [42 :21 ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻧﺨﻮاﻧﺪﯾﺪ در ﮐﺘﺎب‪ 3‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 4‬آن ﺳﻨﮓ ﮐﻪ ]ﺑﻨّﺎﯾﺎن[‪ 5‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 6‬ﻧﯿﺴﺖ‪ 7‬ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻨﺪﻧﺪ‬

‫و ﺧﻮار ﮐﺮدﻧﺪ‪ 8‬و او را از ﻋﻤﺎرت‪ 9‬ﺑﻪ در‪ 10‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،11‬ﺷﺪ‪ 12‬ﺳﺮور‪ 13‬ﮔﻮﺷﻪ؛ و از ﭘﯿﺶ ]ﺧﺪا[‪ 14‬اﯾﻦ ﺑﻮد و در ﭼﺸﻢ ﻣﺎ‬

‫ﻋﺠﺐ اﺳﺖ‪ .‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن از ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮐﻨﺪه ﺷﻮد ]و[ ﺑﻪ ﮐﺴﺎن دﯾﮕﺮ داده ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ‬

‫ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .15‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‪ 16‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪] ،17‬ﺧﺮد ﺷﻮد[‪ ،18‬و ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﺮ وي ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،19‬ﺧﺮد‪ 20‬ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﻬﺮ ﺳﻨﮓ ﮔﻔﺖ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /230‬در ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 21‬در ﺟﻮاب ﺑﺨﺖﻧﺼﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺖ‬

‫دﯾﺪي‪ 22‬از زر و ﻧﻘﺮه و ﻏﯿﺮه و آﻧﮕﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :23‬دﯾﺪي‪ 24‬ﺳﻨﮕﯽ ﻋﻈﯿﻢ از ﺳﻨﮕﺴﺘﺎن اﺻﻠﯽ ﺑﯽ دﺳﺖ آدﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪ و‬
‫از ﮐﻮه ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪ‪ 25‬و ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪ ﺷﺪ و آن ﺑﺖ را ﺧﺮد ﮐﺮد و ﮐﺮدار ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد و ﺑﺎز ﺑﺎﻻ رﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ]و[ ﺑﺎ آن‬

‫ﺳﻨﮓ اﺻﻠﯽ ﺑﺎز ﯾﮑﯽ‪ 26‬ﺷﺪ و ﺣﮑﻢ ﮐﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ؛ آن ]ﺳﻨﮓ[‪ 27‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﻤﻮر«‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮﮔﺰ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ اﻓﺘﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻮﻓﺘﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف‬
‫‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮرد«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد و ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫»ﺧﺮد« ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .21‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل‪ 31 :2 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪ«؛ در ف ‪» :1‬دﯾﺪم«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬دﯾﺪم«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎرﮐﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺎرﮐُﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :22-3 :118‬ﺳﻨﮕﯽ را ﮐﻪ ﻣﻌﻤﺎران رد‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺮ زاوﯾﻪ ]ﺳﻨﮓ اﺻﻠﯽ ﻋﻤﺎرت[ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ از‬
‫ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﺪه و در ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻋﺠﯿﺐ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪﻧﺪ و ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻤﺎﻋﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮو«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اوﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺳﺮدار«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 294‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺮد‪ 1‬ﮐﻪ‪ :‬رز‪ ،‬اورﺷﻠﯿﻢ اﺳﺖ و درﺧﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ اﻧﺪ و ﺑﺎرو‪ ،‬ﻧﺎﻣﻮس اﺳﺖ و ﺑ‪‬ﺮج‪ ،‬ﮐﻨﺸﺖ اﺳﺖ و ﻣﻌﺼﺮه‪ ،‬ﻗﺮﺑﺎن‬

‫اﺳﺖ و اﻧﮕﻮر‪ ،‬اﻣﺎﻧﺖ؛ ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ ،‬اﻣﺎﻧﺖ ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺎﻓﺖ؛ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﮐﻪ زدﻧﺪ و ﺗﻬﯽ وا ﮔﺮداﻧﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺳﯽ و‬
‫‪5‬‬
‫ﻫﺎرون و ﺷﻤﻮاﯾﻞ‪ 2‬و آﻧﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﻧﺸﯿﻨﺪﻧﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ]اﯾﺸﺎن را ﺑﻌﻀﯽ[‪ 3‬ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﺮدﻧﺪ‪ 4‬و ]ﺑﻌﻀﯽ[‬

‫ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ 6‬و ]ﺑﻌﻀﯽ[‪ 7‬ار‪‬ه‪ 8‬ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪ ،9‬ﻫﻤﭽﻮن اﺷﻌﯿﺎ و ارﻣﯿﺎ و زﮐﺮﯾﺎ و ﻏﯿﺮه از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ‪/‬ﺑﺮگ‪] /229‬اﯾﺸﺎن‬

‫را[‪ 10‬ﮐﺸﺘﻨﺪ؛ و ﭘﺴﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ رز‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ؛ آﻣﺪ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺗﺎ ﻣﯿﻮه ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬او را ﺑﯿﺮون ﺑﺮدﻧﺪ و ﮐﺸﺘﻨﺪ؛ و اﯾﺸﺎن‬

‫]ﭼﻨﯿﻦ[‪ 11‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]ﭼﻮن[‪ 12‬او را ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ، 13‬رز ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ او زﻧﺪه ﺷﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺧﺮاب ﮐﺮد و‬

‫ﻧﺎﻣﻮس اﯾﺸﺎن را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد و درﺧﺘﺎن اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﯾﺪ و ﺷﺎخﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ‪ 14‬از ﻗﺒﺎﯾﻞ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن‪] ،‬و رز از اﯾﺸﺎن[‪ 15‬ﮐﻪ‬

‫ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن اﻧﺪ‪ ،16‬ا‪‬ﺳﺘﺎد‪] 17‬و[ ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭘﯿﺸﻮاﯾﺎن‪ 18‬ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ داد ﺗﺎ ﺑﺪو‪ 19‬ﻣﯿﻮه دﻫﻨﺪ‪ 20‬و ﺧﻮد را ]ﭼﻮن[‪ 21‬ﻣﻌﺼﺮه ﮐﺮد‬

‫و ﺑ‪‬ﺮج‪ ،‬ﮐﻨﺸﺖ اﺳﺖ و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا او‪‬ﻟﯿﻦ ]ﮐﻪ آن را[‪ 22‬ﺧﺮاب ﮐﺮد و ﺧﺎﻧﻪ ي ﻧﻮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ‪ 23‬ﻣﻌﺮوف‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﺮﺳﺪ‪25 24‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ‪ 26‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻬﺮ ﺧﺮاﺑﯽ و آﺑﺎداﻧﯽ ]و ﺧﺮاﺑﯽ از ﺟﻬﺖ[‪ 27‬اﯾﺸﺎن‬
‫‪29‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﺿﻼﻟﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ از ]ﺑﻨﯽ[اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]ﺧﺮاب ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻪ ي ﺧﺪا ﯾﮑﺠﺎ و آﺑﺎداﻧﯽ ﺑﻬﺮ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ[‪ 28‬آﻧﺎن‬

‫ﮐﻪ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪] ،30‬و[‪ 31‬ﺣﻮارﯾﻮن‪ 32‬ﮐﻪ اﺳﺎس آن ﺑﻨﯿﺎد اﻧﺪ ]از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ[‪ ، 33‬آﺑﺎدان ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺧﺮاب ﻧﺸﻮﻧﺪ؛‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﺸﻮاﯾﯽ و«؛ در ف ‪» :1‬ﮐﺸﯿﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺑﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﻘﯿﺎﻣﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ + .26‬در‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ان«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬اورد«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .32‬اﻧﺪ‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬اﯾﻦ ﺗﻤﺜﯿﻞ در اﺷﻌﯿﺎ‪ 1 :5 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎوﯾﻞ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮده اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻣﻨﺸﺎر«؛ ﻣﻨﺸﺎر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ار‪‬ه اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﯿﺪه«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪293 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن رزﺑﺎﻧﺎن را ﺑﮑﺸﺪ ]م‪] [41 :21 ،‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺪﺗﺮ[‪ 1‬ﺗﺒﺎه ﮐﻨﺪ ]ل‪ [16 :20 ،‬و رز را ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪] 2‬م‪ [41 :21 ،‬و‬
‫ﻣﯿﻮهي او را در ﻫﻨﮕﺎم ]ﺧﻮد[‪ 3‬ﺑﻪ او ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ آن ﮐﻪ رز ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ‪4‬؛ ]ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 5‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ 6[:‬ﺑﻬﺮ دوﺳﺖ ﻣﻦ رز ﺑﻮد‪ 7‬در ﮔﻮﺷﻪي‬

‫ﭼﺮﯾﮑﯿﻦ‪ 8‬و در ]او[ درﺧﺖﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ‪ 9‬و ]در[‪ 10‬ﻣﯿﺎﻧﺶ ﻣﻌﺼﺮه اي ﮐﻨﺪ و در او ﺑﺮﺟﯽ ﺑﺴﺎﺧﺖ‪] ،11‬و[ ﺑﺮ ﮔﺮداﮔﺮد او‬

‫ﺣﺼﺎر‪ 12‬ﮐﺸﯿﺪ و ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ اﻧﮕﻮر دﻫﺪ‪ ،13‬ﺗﻠﻮ و‪ 14‬ﺧﺎر داد؛ اﮐﻨﻮن اي ﻣﺮدﻣﺎن اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬و اي‪ 15‬ﻓﺮزﻧﺪان ﯾﻬﻮدا‪،‬‬

‫ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 16‬و در ﻣﯿﺎن ]ﻣﻦ و[‪ 17‬رز ﻣﻦ داوري ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ از او اﻧﮕﻮر ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ ،18‬ﺗﻠﻮ و‪ 19‬ﺧﺎر داد‪] .20‬اﯾﻨﮏ[ درﺧﺘﺎﻧﺶ را‬

‫ﺑﺒﺮم و دﯾﻮارش را ﻓﺮوذ‪ 21‬آورم ]و[ وﯾﺮان ﮐﻨﻢ و ﺑﺮﺟﺶ را ﺧﺮاب ﺑﺴﺎزم‪ 22‬و ﻋﻮض درﺧﺘﺎن‪ ،‬ﺗﻠﻮ و ﺧﺎر در او ﺑﺮوﯾﺎﻧﻢ‬

‫و ﻋﻮض ﺑﺎران‪ ،‬ﺳﻨﮓ ]زﯾﺰي[‪ 23‬و ﺧﺸﻢ ﺑﺒﺎراﻧﻢ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر رز‪ 24‬ﻣﻦ آﺑﺎداﻧﯽ ﻧﭙﺬﯾﺮد‪ .‬و ]ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ[‪ 25‬رز‪ ،‬ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‬

‫اﺳﺖ و درﺧﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ اﻧﺪ و ﺷﺎخ ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﺎن ﯾﻬﻮدا اﻧﺪ؛ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ]ﺑﺎز[‪ 26‬در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،27‬اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺗﻔﺴﯿﺮ‬

‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺳﺎﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎزو«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻠﻮر«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮي«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻠﻮر«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮو ﮐﺮداﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬زﯾﺮي«؛ زﯾﺰي در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﯽ درﺷﺖ اﺳﺖ؛ در ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ز‪‬ﯾﺰي ̍و زازﯾﮥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ زﻣﯿﻦ‬
‫درﺷﺖ اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎاس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬در‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :1-6 :5 ،‬ﻣﺤﺒﻮب ﻣﻦ ﺗﺎﮐﺴﺘﺎﻧﯽ در ﺗﻠّﯽ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎرور داﺷﺖ‪ ،‬و آن را ﮐﻨﺪه از ﺳﻨﮓﻫﺎ ﭘﺎك ﮐﺮده و ﻣﻮ‬
‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ در آن ﻏﺮس ﻧﻤﻮد و ﺑﺮﺟﯽ در ﻣﯿﺎﻧﺶ ﺑﻨﺎ ﮐﺮد و ﭼﺮﺧﺸﯽ‬
‫ﻧﯿﺰ در آن َ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﯽﺑﻮد ﺗﺎ اﻧﮕﻮر ﺑﯿﺎورد؛ اﻣ‪‬ﺎ اﻧﮕﻮر ﺑﺪ‬
‫آورد‪ .‬ﭘﺲ اﻵن اي ﺳﺎﮐﻨﺎن اورﺷﻠﯿﻢ و ﻣﺮدان ﯾﻬﻮدا‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﻣﻦ‬
‫و ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن ﻣﻦ ﺣﮑﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن ﻣﻦ دﯾﮕﺮ ﭼﻪ ﺗﻮان ﮐﺮد‬
‫ﮐﻪ در آن ﻧﮑﺮدم؟ ﭘﺲ ﭼﻮن ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدم ﮐﻪ اﻧﮕﻮر ﺑﯿﺎورد‪ ،‬ﭼﺮا‬
‫اﻧﮕﻮر ﺑﺪ آورد؟ ﻟﻬﺬا اﻵن ﺷﻤﺎ را اﻋﻼم ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن ﺧﻮد ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺼﺎرش را ﺑﺮ ﻣﯽدارم و ﭼﺮاﮔﺎه‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؛ و دﯾﻮارش را ﻣﻨﻬﺪم ﻣﯽﺳﺎزم و ﭘﺎﯾﻤﺎل ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬
‫و آن را ﺧﺮاب ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻧﻪ ﭘﺎزش و ﻧﻪ ﮐﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺧﺎر‬
‫و ﺧﺲ درآن ﺧﻮاﻫﺪ روﯾﯿﺪ‪ ،‬و اﺑﺮﻫﺎ را اﻣﺮ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ آن‬
‫ﺑﺎران ﻧﺒﺎراﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﭼﺮﯾﮑﯿﻦ از ﻗﺮار ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ روﺳﺘﺎ و روﺳﺘﺎي ﮐﻮﭼﮏ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﺎﻧﺪه«‪.‬‬
 ‫‪ / 292‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﻣﺮد ﮐﻪ‪ 1‬ﺑﺎغ رز ﻋﻤﺎرت ﮐﺮد و ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎن ﭘﺴﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ رز ﮐﺸﺘﻨﺪ‬
‫]م‪ [33 :21 ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺜﻞ‪ 2‬دﯾﮕﺮ آورد‪] 3‬و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ[‪ 4‬ﯾﮏ ﻣﺮد ﮐﺪﺧﺪا ﺑﻮد؛ ﺑﺎغ رز ﺳﺎﺧﺖ و در‬
‫‪10‬‬
‫آﻧﺠﺎ درﺧﺖﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ‪ 5‬و ﮔﺮداﮔﺮد آن را دﯾﻮار ]و ﺑﺎزو[‪ 6‬ﮐﺸﯿﺪ و در ﻣﯿﺎن او‪ 7‬ﻣﻌﺼﺮه‪ 8‬ﮐﻨﺪ‪ 9‬و ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﺟﯽ‬

‫ﻋﻤﺎرت ﮐﺮد و ]ﭼﻮن[ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﻣﺮدم رزﮐﺎر‪ 11‬ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ‪] 12‬او را[‪ 13‬ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﻨﺪ و ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ؛ و او رﻓﺖ در‬

‫ﺧﺎﻧﻪي‪ 14‬ﺧﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻨﮕﺎم ]دﺧﻞ[‪ 15‬ﻣﯿﻮه رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد ]ﺗﺎ[ از آﻧﺠﺎ ﺑﻬﺮ او ﻣﯿﻮه ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪.‬‬

‫‪16‬و آن رزﺑﺎﻧﺎن ]س‪] [3 :12 ،‬آن ﺑﻨﺪﮔﺎن[‪ 17‬را زدﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺗﻬﯽ ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﯿﺪﻧﺪ‪] .‬م‪ [36 :21 ،‬و ﺑﻨﺪﮔﺎن دﯾﮕﺮ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن‬

‫ﻓﺮﺳﺘﺎد و اﯾﺸﺎن را ﻧﯿﺰ زدﻧﺪ ]و[ ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﺮدﻧﺪ و ]ﺑﺎ[‪ 18‬ار‪‬ه ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ ]ل‪ [12 :20 ،‬و زﺧﻤﻨﺎك ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺎز ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪] .‬س‪[4 :12 ،‬‬

‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد‪] ،19‬ﭼﯿﺰي از[‪ 20‬اﯾﺸﺎن را ﻧﯿﺰ زدﻧﺪ و ]ﺑﻌﻀﯽ را[‪ 21‬ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬آﺧﺮ‪ 22‬ﯾﮑﯽ ﭘﺴﺮ ﻋﺰﯾﺰ داﺷﺖ‪،‬‬
‫‪24‬‬
‫او‪ 23‬را ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ل‪ [13 :20 ،‬ﻣﮕﺮ ]س‪ [6 :12 ،‬از ﭘﺴﺮ ﻣﻦ ﺷﺮم ﺑﺪارﻧﺪ ]و[ ﻣﯿﻮه ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬و ]آن[‬

‫رزﺑﺎﻧﺎن ]ل‪ [14 :20 ،‬در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻠﯿﻔﻪي ﭘﺪر اﯾﻦ اﺳﺖ و ﻣﯿﺮاث ﺑﻪ اﯾﻦ‪ 25‬ﻣﯽرﺳﺪ‪] ،‬س‪ [7 :12 ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 26‬ﺗﺎ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /228‬اﯾﻦ‪ 27‬را ﺑﮑﺸﯿﻢ و ﺑﺎغ رز از ﺑﻬﺮ ﻣﺎ‪ 28‬ﻣ‪‬ﻠﮏ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ ل‪ [15 :20] 29‬و او را از رز ﺑﯿﺮون ﺑﺮدﻧﺪ ]و[ ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮا ﺧﺒﺮ‬

‫]ل‪ [15 :20 ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‪30‬؟ ]م‪ [41 :21 ،‬ﻫﻤﻪ ]ﺑﺪو[‪ 31‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]ل‪[16 :20 ،‬‬ ‫دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ]م‪ [40 :21 ،‬ﭼﻮن ﺧﺪاوﻧﺪ رز ﺑﯿﺎﯾﺪ‪،‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬س‬ ‫‪ + .1‬در‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎﻗﺒﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪو«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺜﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺎﻧﯽ »ﺑﺎزو« ﻫﺮ‬
‫ﯾﮏ از دو ﭼﻮب ﮐﻨﺎر درﮔﺎه و ﻃﺮﻓﯿﻦ در اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(؛ از ﻗﺮار‬
‫ﻣﻌﻠﻮم اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺮاد ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺎﻧﺶ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﻌﺼﺮه‪ :‬ﺟﺎي ﺷﯿﺮه ﮐﺸﯿﺪن از اﻧﮕﻮر و ﺟﺰ آن؛ ﭼﺮﺧﺸﺖ‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮج«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رزﺑﺎﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﺎﻧﮥ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪291 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻤﺎ‪ ،‬در ﻣﻠﮑﻮت اﻧﺪر روﻧﺪ؛ و ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه‪ 1‬آﻣﺪ در ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ در راه راﺳﺖ ]و[ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﯾﺪ؛ ]و ﺳﻮدﺧﻮاران‬
‫و زﻧﯿﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﺨﻦ او ﺷﻨﯿﺪهاﻧﺪ و ﺑﺪو اﯾﻤﺎن آوردهاﻧﺪ[‪ 2‬ﺑﻪ او ]و ﺷﻤﺎ ﻧﻪ اﯾﻤﺎن آوردﯾﺪ و[‪ 3‬ﻧﻪ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪﯾﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ دو ﺑﺮادر‪ 4‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ اﻧﺪ‪ .‬و آن ﺑﺮادر ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽروم ]و[ رﻓﺖ‪ ،‬آﻧﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون از ﺷﺮﯾﻌﺖ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﮐﺎر ﺧﻮد را آﺷﮑﺎرا‪ 5‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﭼﻮن ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺢ را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﮐﺮدار ﺧﻮد ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ و اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪.‬‬

‫و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪] :‬اي[ ﭘﺪر‪ ،‬ﺑﺮوم ]و[ ﻧﺮﻓﺖ‪ ،‬آﻧﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ در ﺷﺮﯾﻌﺖ ]و[ ﻧﺎﻣﻮس‪ ،‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﺮوﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ آن ﻣﻐﺮور‬

‫ﺷﺪه ]ﺑﻮدﻧﺪ[‪ 6‬و از آن ﺟﻬﺖ ﻣﻨﮑﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ 7‬و ﺑﯿﮑﺎر ﻣﺎﻧﺪه‪.‬‬

‫و اﯾﻦ‪ ،‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ]ﺑﻪ[ ﻣﻌﻨﯽ دﮔﺮ ﻧﯿﺰ دارد‪ ،‬ﺑﻬﺮ آن‪ 8‬ﮐﻪ آدﻣﯽ در ﮐﺎر ﺧﻮد ﻣﻨﺎﻓﻘﺖ ﻧﮑﻨﺪ؛ ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﻫﻢ‬

‫و ﻧﺪﻫﺪ و ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﮑﻨﻢ و ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ]ﮐﺲ[‪ 9‬ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ﻣﻠﻌﻮن و ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ 10‬ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﺑﮕﻮﯾﺪ‪] ،‬آري[‪ 11‬ﺑﮑﻨﻢ ]و[‬

‫ﻧﮑﻨﺪ و ﻧﮕﺎرﻧﺪهي‪/ 12‬ﺑﺮگ‪ /227‬ﺧﻮد را در ]اﻧﺘﻈﺎر و[‪ 13‬ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻦ ﺑﺎﻃﻞ و ﺑﯿﻬﻮده زﺣﻤﺖ دﻫﺪ‪ 14‬و اﯾﻦ ﺷﯿﻮهي اﻫﻞ ﻋﺮاق‬

‫اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﻣﻌﺮوف اﻧﺪ‪ .15‬از اﯾﻦ‪ 16‬ﺳﺒﺐ ﺧﺪا اﯾﺸﺎن را ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﺮد ﺑﻬﺮ‪ 17‬آن ﮐﻪ آدﻣﯽ را ﻓﺮﯾﺐ ﻣﯽدﻫﻨﺪ *ﺑﻪ‬
‫دروﻏﯽ ﺑﺎﻃﻞ*‪ .18‬آن ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ راﺳﺘﯽ از او‪‬ل ]ﺟﻮاب دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻫﻢ و ﺑﺪﻫﺪ و ﯾﺎ[‪ 19‬ﮔﺴﻞ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽدﻫﻢ و‬

‫ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ]و ﻧﺪﻫﺪ و ﻧﮑﻨﺪ و[ ‪* 20‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ راﺳﺘﯽ ﺧﻮد را از راه ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ ﺑﻪ درآورده ﺑﺎﺷﺪ*‪ .21‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ در او‪‬ل ﮐﺘﺎب‬

‫ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺧﺪا ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن را ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﺮد ﮐﻪ‪ 22‬ﮔﻔﺖ‪ :23‬ﺧُﻨُﮏ آن ﮐﻪ در راه‪ 24‬ﮐﺎﻓﺮان‪ 25‬ﻧﺮود و در ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‬

‫و دروﻏﮕﻮﯾﺎن ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ و از اﯾﺸﺎن دور ﺑﮕﺮﯾﺰد‪.26‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﯾﻦ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﯾﻨﺪه«‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬و ﺑﺪروﻏﯽ و ﺑﺎﻃﻞ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺟﻮن ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺧﻮد راﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ از راه‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺑﺪر اﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :1 :1‬ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺸﻮرت ﺷﺮﯾﺮان ﻧﺮود و ﺑﻪ راه ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران ﻧﺎﯾﺴﺘﺪ‪ ،‬و در ﻣﺠﻠﺲ‬
‫اﺳﺘﻬﺰا ﮐﻨﺎن ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاه«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺷﮑﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪان«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﮕﺮﻧﺪه آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻣﻐﺮوﻓﻨﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 290‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﯿﺰ ﺟﻮاب ﺷﻤﺎ را ﻣﯽدﻫﻢ‪ 1‬و ﮔﻔﺖ‪] :‬ل‪ [3 :20 ،‬ﻣﺮا دﻫﯿﺪ ﺧﺒﺮ ]م‪ [25 :21 ،‬ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮدﯾﺖ‪ 2‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺴﺘﻨﯽ‪ 3‬ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‪ ،4‬از ﮐﺠﺎ ﺑﻮد؟ از آﺳﻤﺎن ﯾﺎ از ﺧﻮد ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد؟ و اﯾﺸﺎن در دل ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪] 5‬و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ‬

‫ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ‪ 6‬ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :7‬ﭼﺮا ‪/‬ﺑﺮگ‪ /226‬ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﯾﺪ؟ و اﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ‪ 8‬ﮐﻪ‪* :‬از آﺳﻤﺎن ﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺧﻠﻖ ﭼﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ؟ و از ﺧﻠﻖ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ*‪ 9‬زﯾﺮا ﯾﺤﯿﯽ را ﻫﻤﭽﻮ‪ 10‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ 11‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬
‫‪14‬‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ ]ل‪ [7 :20 ،‬از ﮐﺠﺎﺳﺖ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪] :‬و[‪ 12‬ﻧﻪ ]ﻣﻦ[‪ 13‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻗﺪرت اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ‬

‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬آن ﮐﻪ دو ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را در ﺑﺎغ رز ﻓﺮﺳﺘﺎد از ﺑﻬﺮ ﮐﺎر‬
‫]م‪] [28 :21 ،‬آﻧﮕﻪ[‪ 15‬اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﺨﺼﯽ را دو ﭘﺴﺮ ﺑﻮد؛ ﯾﮑﯽ را ﺧﻮاﻧﺪ‪] 16‬و ﺑﺪو[‪ 17‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﭘﺴﺮ ]ﻣﻦ[‪،18‬‬

‫اﻣﺮوز در رز‪ 19‬رو‪] 20‬و[ آﻧﺠﺎ ﮐﺎر ﺑﮑﻦ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬آﺧﺮ‪ 21‬ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ از ﭘﺪر ﻧﺸﻨﯿﺪ‪22‬؛ ﻋﺎﻗﺒﺖ‬

‫رﻓﺖ ]و[ ﮐﺎر ﮐﺮد‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﺑﻪ آن ﭘﺴﺮ دﮔﺮ‪] 23‬اﺷﺎرت ﮐﺮد و ﺑﺪو[‪ 24‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو در رز ]و آﻧﺠﺎ[‪ 25‬ﮐﺎر ﺑﮑﻦ‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫آري‪] ،‬اي[‪ 26‬ﭘﺪر‪ ،‬ﺑﺮوم‪] ،‬و[ ﻧﺮﻓﺖ‪] .27‬ﺳﭙﺲ[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬از اﯾﻦ دو ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﮐﺪام‪ 28‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮاد ﭘﺪر ﺧﻮد ﮐﺮد؟ و اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬او‪‬ﻟﯿﻦ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 29‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ 30‬ﮐﻪ ﺳﻮدﺧﻮاران و زﻧﯿﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬زودﺗﺮ از‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﻫﻢ«‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﮐﺎﺗﺐ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻌﺪ از »رز«‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﻠﻤﯽ ﮐﻤﺮﻧﮓﺗﺮ و رﯾﺰﺗﺮ‪،‬‬
‫ﻋﻼﻣﺘﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ »ع« و ﯾﺎ ﺷﺎﯾﺪ »ﻫﺎ« ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻨﻮان‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺼﻞ و ﻧﯿﺰ ف ‪ 1‬و ف ‪» ،2‬رز« را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮو«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻌﻤﻮدﯾﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺴﺘﻦ و ﺗﻌﻤﯿﺪ دادن‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺴﺘﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮕﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﺧﻠﻖ‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺧﻮد ﺑﯿﺪا ﮐﺮد از ﺧﻠﻖ ﺑﺘﺮﺳﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺒﺮﻫﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪289 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻬﻨﻮت‪ 1‬و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﺑﻮد ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮ‪ 2‬ﺑﺮگ در درﺧﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻤﺎن ﮐﻪ ﻣﯿﻮه اﺳﺖ‪ ،‬در اﯾﺸﺎن ﻧﺒﻮد؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺑﺮ‪ 3‬آن‬
‫درﺧﺖ ﻧﻔﺮﯾﻦ‪ 4‬ﮐﺮد و ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﻮد و ﺷﺪ ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ؛ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 5‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﻠﻌﻮن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 6‬و از اﯾﺸﺎن‬

‫دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﯿﻮه ي ﻧﯿﮏ ﻧﯿﺎﯾﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻤﭽﻮن درﺧﺖ ﺧﺸﮏ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ آن ﭼﻨﺎن‪ 7‬ﮐﻪ در ﻣﻼﮐﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 8‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺧﺸﮏ‬

‫]ﺷﺪ[‪ 9‬درﺧﺖ اﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﺑﯿﺦ اﻓﺮﯾﻢ دردﻧﺎك ﺷﺪ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺗﺎزه ﻧﺸﻮد‪ .‬ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ]دﯾﮕﺮ[‪ 10‬آورد ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﮐﺴﯽ‪ 11‬را در ﺑﺎﻏﺶ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮد و ﺳﻪ روزﮔﺎر آﻣﺪ و از او ﻣﯿﻮه ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺎﻓﺖ؛ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ آن درﺧﺖ را ﺑﮑﻨﻨﺪ‬

‫و در ﺟﺎي ]او[‪ ،12‬ﭼﯿﺰي ﻧﯿﮏ‪ 13‬ﺑﻨﺸﺎﻧﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺗﻔﺴﯿﺮش ﻣﯽآﯾﺪ در ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺜﻞ ﻋﺮوﺳﯽ‪.14‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن اﻣﺎﻣﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن ]از او[‪ 15‬ﮐﻪ اﯾﻦ را ﺑﻪ ﮐﺪام ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﯽﮐﻨﯽ‬
‫]م‪ [23 :21 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در ﮐﻨﺸﺖ‪ 16‬درآﻣﺪ‪ ،17‬ﻧﺰد او رﻓﺘﻨﺪ‪ 18‬اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﺑﺰرﮔﺎن و ﭘﯿﺮان *و ]او[‪ 19‬ﺟﻤﺎﻋﺖ‬

‫را*‪ 20‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد؛ و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﮐﺪاﻣﯿﻦ‪ 21‬ﻗﺪرت اﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟ و ﮐﻪ داد ﺑﻪ ﺗﻮ ]اﯾﻦ[‪ 22‬ﺳﻠﻄﻨﺖ؟‬
‫و ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 23‬ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :24‬ﻣﻦ ﻧﯿﺰ از ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻣﯽﭘﺮﺳﻢ‪ ،25‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺟﻮاب ﻣﻦ ﻣﯽدﻫﯿﺪ‪ ،26‬ﻣﻦ‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺮوس«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺶ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬درآﻣﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺖ و او«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪام«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دادﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻮه ﮐﻬﻦ اﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛‬
‫»ﮐﻬﻨﻮت« ﮐﻠﻤﻪاي اﺳﺖ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺎﻫﻨﯽ و ﮐﻬﺎﻧﺖ و‬
‫وﻇﯿﻔﻪي ﮐﺎﻫﻦ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻔﺴﯿﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻼﮐﯽ‪»1 :4 ،‬زﯾﺮا اﯾﻨﮏ آن‬
‫روزي ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺗﻨﻮر ﻣﺸﺘﻌﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و ﺟﻤﯿﻊ ﻣﺘﮑﺒﺮان‬
‫و ﺟﻤﯿﻊ ﺑﺪﮐﺎران ﮐﺎه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد و ﯾﻬﻮه ﺻﺒﺎﯾﻮت ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬آن‬
‫روز ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ اﯾﺸﺎن را ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﻮزاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ رﯾﺸﻪ و ﻧﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﻪاي ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / 288‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫س ]‪] [11 :11‬ﭼﻮن[ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪ‪ ،‬از ﺷﻬﺮ ﺑﻪ در آﻣﺪ ﺑﺎ دوازده‪] 1‬ﺷﺎﮔﺮد[‪ 2‬ﺧﻮد ]و[ در ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ رﻓﺖ ]م‪[17 :21 ،‬‬

‫و آﻧﺠﺎ ﺧﻔﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ دو‪ :‬ﮐﻪ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ را ﻟﻌﻨﺖ ﮐﺮد‬

‫]س‪ [12 :11 ،‬و دوم روز ﮐﻪ از ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ ﺑﻪ درآﻣﺪ ﮐﻪ‪ 3‬در ﺷﻬﺮ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺷﺪ؛ م ]‪ [18 :21‬در راه ﺧﻮد درﺧﺖ‬

‫اﻧﺠﯿﺮ را دﯾﺪ‪ 4‬س ]‪ [13 :11‬از دور‪ ،‬ﺑﺮگ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬م ]‪ [19 :21‬و روي ﺳﻮي آن درﺧﺖ ﮐﺮد‪ ،‬س ]‪ [13 :11‬آﻣﺪ ﭘﯿﺶ درﺧﺖ‬

‫ﻣﮕﺮ از وي ﻣﯿﻮه ﺑﺨﻮرد و ﭼﻮن آﻣﺪ‪ ،‬ﻧﺪﯾﺪ در درﺧﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺑﺮگ ]و[ ﻧﺒﻮد‪ 5‬زﻣﺎن اﻧﺠﯿﺮ‪ .‬ﺑﻪ آن درﺧﺖ ﮔﻔﺖ‪ :‬از اﯾﻦ‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ]ﺗﺎ اﺑﺪ[‪ 6‬ﮐﺴﯽ از ﺗﻮ ﺑﺮ ﻧﺨﻮرد؛ م ]‪ [19 :21‬و ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ آن درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﮔﺸﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ آن درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ را‪ 7‬ﻟﻌﻨﺖ ﮐﺮد ]زﯾﺮا[‪ 8‬ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽ آن ]درﺧﺖ[‪ 9‬ﺑﺮ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽرود زﯾﺮا ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﯾﺪار ﺧﻮب اﺳﺖ؛ و ﮔﻔﺘﻦ ]اﯾﻦ[‪ 10‬ﮐﻪ ﻧﺒﻮد روزﮔﺎر ﻣﯿﻮه ﯾﻌﻨﯽ در آن روزﮔﺎر ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ‬
‫زﻣﯿﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﯽ ﻣﯿﻮه ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯽ ﺧﯿﺮ و ﺑﯽ اﯾﻤﺎن ]و[ ﮔﻔﺖ‪ 11‬ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬در او ﻣﯿﻮه ]و[ ﻧﯿﺎﻓﺖ ]ﯾﻌﻨﯽ در اﯾﺸﺎن‬

‫اﯾﻤﺎن ﺧﻮاﺳﺖ و ﻧﯿﺎﻓﺖ[‪ 12‬و درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ‪ 13‬ﭼﻮن ﺑﺮ ﮐُﻨَﺪ‪ ،‬ﻣﯿﻮه ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺑﺮگ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺎ ﭘﯿﺪا‪ 14‬ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮﺳﺪ؛ و ﭼﻮن دﯾﺪ‬
‫‪17‬‬
‫]او ﺑﺮگ[‪ ،15‬ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﮐﻪ در او ﻣﯿﻮه ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ‪ 16‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /225‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬
‫‪20‬‬
‫ﻣﺜﻞ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ]در[‪ 18‬اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺸﻮﯾﺪ ﭼﻮن‪ 19‬درﺧﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﻮﺗﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه و ﺑﺮﮔﺶ‬

‫رﯾﺨﺘﻪ و ﺷﺎخﻫﺎش ﺑﺮﯾﺪه و در او ﻣﯿﻮه ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺒﺎﺷﺪ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺳﺒﺰ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .21‬و ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺷﯿﻮهي‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪواﻧﺰده«‪.‬‬

‫‪ + .13‬را‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮك«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮده‪» :‬ﮔﻔﺖ«؛ اﻣ‪‬ﺎ ﺧﻮدش آن را ﺧﻂ‬
‫زده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬او«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪287 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ي‪ [37 :12 ،‬و ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ]از[‪ 1‬اﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮐﺮد‪ ،2‬اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآوردﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﺎل ﺑﺮﺳﺪ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 3‬ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪] :‬اي[ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ]ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ[‪ 4‬ﺑﻪ ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ‪ 5‬ﻣﻦ ]و[ ﺑﺎزوي‬

‫ﺧﺪا از ﺑﻬﺮ آن ]ﮐﺲ[ آﺷﮑﺎرا ﺷﺪ؟ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ 6‬زﯾﺮا دﯾﮕﺮ ﺑﺎر در اﺷﻌﯿﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،7‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن‬

‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪ و دل اﯾﺸﺎن ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﺪ ]ﺗﺎ[ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ‪ 8‬و در دل ﻓﻬﻢ ﻧﮑﻨﻨﺪ و ﮔﺮد ﺷﻮﻧﺪ‪ 9‬و اﯾﺸﺎن را ﺷﻔﺎ دﻫﻢ‪ .‬اﯾﻦ را‬

‫اﺷﻌﯿﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﻋﻈﻤﺖ او دﯾﺪ ]و[ ﺑﻬﺮ وي ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪ .‬و از ﺑﺰرﮔﺎن‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎران‪ 10‬ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ اﻻّ از ]ﺑﯿﻢ[‬

‫ﻣﻌﺘﺰﻻن ﻣﻘﺮّ ﻧﻤﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ]از[ ﺟﻤﺎﻋﺖ اﯾﺸﺎن را در ﺑﯿﺮون ﻧﻪاﻧﺪازﻧﺪ‪ ،11‬زﯾﺮا ﺳﺘﺎﯾﺶ از آدﻣﯿﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 12‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا‪.‬‬

‫]ي‪ [44 :12 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن آورد‪ ،13‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ اﯾﻤﺎن آورده ﺑﺎﺷﺪ اﻻّ ﺑﻪ آن ﮐﻪ‬

‫ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﺮا دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪] .‬ﻣﻦ[‪ 14‬ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻧﻮر آﻣﺪم ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /224‬ﺑﻪ ﻣﻦ‬

‫اﯾﻤﺎن آورد‪ ،15‬در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﺲ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد و ﻧﮕﻬﺪارد‪ ،‬ﻣﻦ او را در دﯾﻦ‪ 16‬ﻧﯿﺎورم‪ 17‬و ﻧﯿﺎﻣﺪم ﮐﻪ ﺧﻠﻖ‬
‫را داوري ﮐﻨﻢ اﻻّ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ]را[‪ 18‬زﻧﺪه ﮐﻨﻢ‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻇﻠﻢ ﮐﻨﺪ و ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﻧﺸﻨﻮد‪ ،‬ﻫﺴﺖ آن ﮐﻪ او را دﯾﺎﻧﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪،‬‬

‫و‪ 19‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ‪ ،‬او را دﯾﺎﻧﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ 20‬در روز ﭘﺴﯿﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻦ ]از[‪ 21‬ارادت ﺧﻮد ﻧﮕﻔﺘﻢ‪ 22‬اﻻّ آن ﭘﺪر ﮐﻪ‬

‫ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،23‬او ﻣﺮا ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ؛ و ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﺳﭙﺎرشﻫﺎي او زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ؛ ]اﯾﻦ را ﮐﻪ‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ ،24‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ + .12‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ارد«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎورد«‪.‬‬
‫‪ .16‬دﯾﻦ و دﯾﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ داوري آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎورم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮده‪» :‬در روز ﭘﺴﯿﻦ«؛ اﻣ‪‬ﺎ ﺧﻮد آن را‬
‫ﺧﻂ زده اﺳﺖ‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :1 :53 ،‬ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﺎ را ﺗﺼﺪﯾﻖ‬
‫ﻧﻤﻮده و ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ او ﻣﻨﮑﺸﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؟«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﯿﻨﺪﺒﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :10 :6 ،‬دل اﯾﻦ ﻗﻮم را ﻓﺮﺑﻪ ﺳﺎز و ﮔﻮش‪-‬‬
‫ﻫﺎي اﯾﺸﺎن را ﺳﻨﮕﯿﻦ ﻧﻤﺎ و ﭼﺸﻤﺎن اﯾﺸﺎن را ﺑﺒﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن‬
‫ﺧﻮد ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﮔﻮشﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﺑﺎ دل ﺧﻮد ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ و‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺷﻔﺎ ﯾﺎﺑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪاﻧﺪازد«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 286‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ و دﺷﻤﻨﺎن او ]را[‪ 1‬ﺷﺎد ﮐﺮدي‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ درﺳﺖ ﺷﺪ‪ .‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :2‬ﮐﺮﺳﯽ او ﻫﻤﭽﻮن آﺳﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ ﻣﻠﮏ ﻧﺸﺴﺖ و در آﺳﻤﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﮑﻢ او روان اﺳﺖ و ﻣﻤﻠﮑﺖ او ﺟﺎوﯾﺪ‪ ،‬و ﻣﻤﻠﮑﺖ داوود ﮐﻪ‬
‫‪5‬‬
‫ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي اﺳﺖ‪ ،3‬ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﺮده‪] 4‬و[ ﻗﻬﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /223‬ﻧﺎك ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺪ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺴﯿﺢ را اﯾﺸﻮ ﻣﺎﻟﺦ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ]ﻣﻠﮏ[‪ 6‬ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﮐﻪ او را ﺑﻪ ﻣﻠﮑﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺎز ﻣﻨﮑﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.7‬‬

‫‪8‬‬
‫*ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ و ﯾﮏ‪ :‬ﺑﻬﺮ روﺷﻨﺎﯾﯽ؛ ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ اﻧﺪك وﻗﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ*‬

‫]ي‪ [34 :12 ،‬و ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ از ﻧﺎﻣﻮس‪ 9‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،10‬ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬

‫ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮ دار‪ 11‬ﺷﻮد‪12‬؟ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‪ 13[،‬اﻧﺪك وﻗﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ؛ و ]ﻧﯿﺰ[ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺠﻨﺒﯿﺪ‬

‫ﭼﻨﺪان ]ﮐﻪ[ ﻧﻮر روﺷﻨﺎﯾﯽ ]ﺑﺎ ﺷﻤﺎ[‪ 14‬دارﯾﺪ ﺗﺎ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺷﻤﺎ را ﻧﺨﻮاﺑﺎﻧﺪ‪ 15‬و ﻫﺮ ﮐﻪ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﺠﻨﺒﺪ‪ ،‬ﻧﺪاﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ رود‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﻧﻮر دارﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮر اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﻮر ﺷﻮﯾﺪ‪ .16‬ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ و از اﯾﺸﺎن ﭘﻨﻬﺎن رﻓﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﮐﺎﻫﻦ ﻫﺴﺘﯽ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد‪ ،‬ﺑﻪ رﺗﺒﻪ‬
‫ﻣﻠﮑﯿﺼﺪق«؛ ﻧﯿﺰ در اﺷﻌﯿﺎ‪» :7 :9 ،‬ﺗﺮﻗّﯽ ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﺳﻼﻣﺘﯽ او را ﺑﺮ‬
‫ﮐﺮﺳﯽ داوود و ﺑﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ وي اﻧﺘﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ آن را ﺑﻪ‬
‫اﻧﺼﺎف و ﻋﺪاﻟﺖ از اﻵن ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻﺑﺎد ﺛﺎﺑﺖ و اﺳﺘﻮار ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻏﯿﺮت‬
‫ﯾﻬﻮه ﺻﺒﺎﯾﻮت اﯾﻦ را ﺑﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ آورد«‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺣﺰﻗﯿﺎل‪:37 ،‬‬
‫‪» :25‬و در زﻣﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪهي ﺧﻮد ﯾﻌﻘﻮب دادم و ﭘﺪران اﯾﺸﺎن‬
‫در آن ﺳﺎﮐﻦ ﻣﯽﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎﮐﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و اﯾﺸﺎن ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺪ در‬
‫آن ﺳﮑﻮﻧﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد و ﺑﻨﺪه ﻣﻦ داوود ﺗﺎ اﺑﺪاﻻﺑﺎد رﺋﯿﺲ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«؛ ﻧﯿﺰ در داﻧﯿﺎل‪» :14 :7 ،‬و ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﺟﻼل و‬
‫ﻣﻠﮑﻮت ﺑﻪ او داده ﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﻤﯿﻊ ﻗﻮمﻫﺎ و اﻣﺖﻫﺎ و زﺑﺎنﻫﺎ او را‬
‫ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺳﻠﻄﻨﺖ او ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﺎوداﻧﯽ و ﺑﯽ زوال اﺳﺖ و‬
‫ﻣﻠﮑﻮت او زاﯾﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮداﺷﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮاﺑﺎﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺨﻮﯾﺎﻧﺪ«؛ در ب‪:‬‬
‫»ﻧﯿﻨﺪازد«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .9‬در ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ در ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺷﺎره ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ‪ :‬ﻣﺰﻣﻮر ‪» :4 :110‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺴﻢ ﺧﻮرده اﺳﺖ و‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :4 :11‬ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻫﯿﮑﻞ ﻗﺪس ﺧﻮد‬
‫اﺳﺖ و ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ ﺧﺪاوﻧﺪ در آﺳﻤﺎن« و ﻧﯿﺰ ﻣﺰﻣﻮر ‪:19 :103‬‬
‫»ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺨﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺳﻤﺎنﻫﺎ اﺳﺘﻮار ﻧﻤﻮده‪ ،‬و ﺳﻠﻄﻨﺖ او‬
‫ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺴ‪‬ﻠﻂ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪» :‬ﺗﺎ اﺑﺪ ﻻ«‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻌﺪ آن را ﺧﻂ زده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﻮ ﻣﺎﻟﺢ«؛ در ف ‪» :1‬ﯾﺸﻮ ﻣﺎﻟﺦ«؛ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻌﺪﺗﺮ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺎﻟﺦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻠﮏ و ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ واژهي ﻋﺒﺮي‬
‫»ﻣﺎﺷﯿﺢ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي »ﻣﺴﺢ ﺷﺪه« ﻧﯿﺰ در ﻧﻈﺮ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﻟﻘﺐ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﮏ ﺳﻨّﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان در ﺣﻀﻮر‬
‫ﺟﻤﻊ اﻧﺪﮐﯽ روﻏﻦ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﻧﺪ و ﺑﺪﯾﻦ ﺷﯿﻮه‪،‬‬
‫ﻧﻮﻋﯽ ﻗﺪاﺳﺖ ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻣﻌﺎدل ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ »ﻣﺎﺷﯿﺢ«‪،‬‬
‫ﮐﺮﯾﺴﺘﻮس‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ ﺟﺎي واژهي ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ﻫﻤﺎن ﺗﻌﺒﯿﺮ »ﻣﺎﺷﯿﺢ« را ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﺗﺎ اﻧﮑﺎر ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺘﻦ او ﮐﻪ اﻧﺪك وﻗﺖ ﺑﺎﺷﻤﺎﺳﺖ ﻓﺼﻞ‬
‫ﭼﻬﻞ ﯾﮏ ﺑﻬﺮ روﺷﻨﺎ ﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪285 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫روﻣﯿﺎن‪ 1‬و ]ﺑﺎﻗﯽ[‪ 2‬دﺷﻤﻨﺎن‪ 3‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺑﮑﺸﺪ و ﭼﻮن دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ درآﻣﺪ و اﯾﺸﺎن را ﻧﮑﻮﻫﺶ‪ 4‬ﻣﯽداد و‬

‫ﻣﻠﮑﯽ ﻧﮑﺮد‪ ،5‬اﯾﺸﺎن ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ از روﻣﯿﺎن ﮐﻪ *ﻣﺒﺎدا ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ*‪ 6‬ﺷﻤﺎ ﻣﻠﮏ ﻧﺸﺎﻧﺪﯾﺪ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد زﯾﺮا‬

‫ﮐﻪ آن زﻣﺎن‪ 7‬زﯾﺮدﺳﺖ روﻣﯿﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و ]از[ اﯾﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬او‪ 8‬را در دﺳﺖ ﺳﭙﺎردﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪي ﻣﻠﮑﯽ از ﺧﻮد دور ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺑﻬﺮ‬

‫اﯾﻦ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 9‬ﮔﻔﺖ‪ : 10‬از ﺳﻬﻢ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﻬﻢ ﻧﺒﻮد؛ ﭼﻮن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺮس ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و ﻣﻠﮏ ﺧﻮد را در‬

‫دﺳﺖ دادﻧﺪ‪ ،11‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد‪ 12‬ﻣﻤﻠﮑﺖ از ﺧﻮد ﺑﻪ در اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و از اﯾﺸﺎن ﻣﻤﻠﮑﺖ رﻣﯿﺪه ﺷﺪ و ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺗﺎ‬

‫اﺑﺪ؛ ]و[ ﻣﻠﮑﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از ﺗﺨﻢ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي اﻧﺪ‪ ،13‬زﺑﻮن‪] 14‬و[ ﺑﺪﺑﺨﺖ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﭼﯿﺰي دﺑ‪‬ﺎغ‪ 15‬و ﭼﯿﺰي ﮐﻔﺸﮕﺮ ﺳﯿﻪ‬

‫دوز و ]ﭼﯿﺰي[‪ 16‬ﭘﺎره دوز و رﻧﮕﺮز و ﭼﯿﺰي ﺑﺮ درﻫﺎ ﺑﮕﺮدﻧﺪ و دروغ و رك‪ 17‬زﻧﺎن ]را[ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ و ﺧﻮرده ﻓﺮوﺷﺎن و‬

‫ﮐﻬﻨﻪ ﺧﺮان و ﭼﺮﭼﯿﺎن‪] 18‬و از ارﺑﺎب ﺣﺮﻓﺖﻫﺎ[‪ ،19‬اﺳﯿﺮ‪ 20‬و ﻣﺴﮑﯿﻦ ﺗﺎ درﺳﺖ ﺷﻮد‪ 21‬آﻧﭽﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 22‬ﮔﻔﺖ ﺑﺮاي‬
‫‪25‬‬
‫داوود‪ 23‬ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا اي ﺧﺪا‪ ،‬ﮐﺮﺳﯽ ]او[‪ 24‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺧﻮار اﻧﺪاﺧﺘﯽ و رﺳﻮاﯾﯽ ﺑﺮ او رﯾﺨﺘﯽ و ﺣﺮﻣﺖ او ﺷﮑﺴﺘﯽ و ﺑﺎروي‬
‫‪27‬‬
‫ﭘﻨﺎه او ﺧﺮاب‪ 26‬ﮐﺮدي و ﯾﺎري ﺷﻤﺸﯿﺮ او ﮐﻨﺪ ﮐﺮدي ]و[ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر او را ﻓﯿﺮوزي ﻧﻤﯽدﻫﯽ ]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ او را آﺑﺎدان‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎغ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬رﻣﯿﺎن«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬رك ﯾﻌﻨﯽ راﺳﺖ و ﺻﺮﯾﺢ و ﺑﯽ ﭘﺮده )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .18‬ﭼﺮﭼﯽ‪ :‬ﭘﯿﻠﻪور )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬درﺳﯿﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪ 9 :44‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪» :‬ﻟﯿﮑﻦ اﻵن ﺗﻮ ﻣﺎ را دور‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ و رﺳﻮا ﺳﺎﺧﺘﻪاي و ﺑﺎ ﻟﺸﮑﺮﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﯿﺮون ﻧﻤﯽآﯾﯽ‪ .‬و ﻣﺎ‬
‫را از ﭘﯿﺶ دﺷﻤﻦ روﮔﺮدان ﺳﺎﺧﺘﻪاي و ﺧﺼﻤﺎن ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬
‫ﺗﺎراج ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ را ﻣﺜﻞ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺑﺮاي ﺧﻮراك ﺗﺴﻠﯿﻢ ﮐﺮده‪-‬‬
‫اي«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎز«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺮات«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬ﻧﻤﯿﺪﻫﯽ و؛ در ف ‪» :1‬اﺑﺎداﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺷﻤﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬وﻗﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪ .‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :5 :53‬آﯾﺎ‬
‫ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران ﺑﯽ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﻮم ﻣﺮا ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ و ﺧﺪا را‬
‫ﻧﻤﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ؟ آﻧﮕﺎه ﺳﺨﺖ ﺗﺮﺳﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺗﺮس ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫زﯾﺮا ﺧﺪا اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﻣﺤﺎﺻﺮه ﮐﻨﻨﺪهي ﺗﻮ را از ﻫﻢ ﭘﺎﺷﯿﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫را ﺧﺠﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪاي زﯾﺮا ﺧﺪا اﯾﺸﺎن را رد ﻧﻤﻮده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در دﺳﺖ دادن ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﮐﺮدن‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد از ﺧﻮد ﺑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬زﺑﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 284‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﺎ وﻗﺖ رﺳﯿﺪ؛ ﺣﻮارﯾﻮن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺗﻮ ﺧﻮد را آﺷﮑﺎرا ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ؟ و او ﺑﻬﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺳﺨﻦ‪ 1‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﺧﺮ ﺑﯿﺎرﯾﺪ‪ ،2‬ﻧﻪ ]ﺑﺪان اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 3‬او را ﻗﺪرت *آن‪ 4‬ﮐﻪ اﺳﺐ ﯾﺎ اﺳﺘﺮ ﯾﺎ ﭘﯿﻞ ﯾﺎ ﻏﯿﺮه از ﻣﺮﮐﻮﺑﺎت ]ﺑﺨﻮاﻫﺪ[‪ ،‬ﻧﺒﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ او‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺷﯿﻮهي ﺗﻮاﺿﻊ‪] 5‬و[ ﻓﺮوﺗﻨﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ*‪ 6‬و ﺷﯿﻮهي ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﺑﺸﮑﻨﺪ و ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﺸﺴﺖ ﮐﻪ از ﻫﻤﻪ ﻣﺮﮐﻮﺑﺎت ﺧﻮارﺗﺮ‬

‫اﺳﺖ و ﮐﻢ ﺷﺮ و ﮐﻢ ﺧﻮردن و ﭼﻮن آدﻣﯽ ﺑﻪ‪ 7‬ﺧﺮ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ ،8‬ﺷﻮﺧﯽ ]و[ ﺗﺠﺒ‪‬ﺮ‪] 9‬ﻧﻔﺲ او[‪ 10‬ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﯿﺶ وي و‬
‫‪17‬‬
‫*ﭼﻮن ﺑﺮ اﺳﺐ و ﻏﯿﺮه ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ*‪12 ،11‬ﻧﻔﺲ او ﺗﻌﻈّﻢ‪] 13‬و[ ﺗﻬﻮ‪‬ر ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ 14‬و ﺷﮑﺎر‪ 15‬ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ ]و[ ﺟﻨﮓ‪ 16‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ و‬

‫دﻟﯿﺮي ]و[ ﻇﻠﻢ اﻓﺰاﯾﺪ‪ 18‬و اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .19‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ]ﺧﺮ[‪ 20‬ﺣﻘﯿﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﺸﺴﺖ؛ ]و او ﭼﻮن ﺑﺮ ﺧﺮ‬

‫ﺑﺮﻧﺸﺴﺖ[‪ ،21‬ﺑﺎ او ﭘﺲ ﺧﻠﻖ‪ 22‬ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻮدﻧﺪ و او را از ﺑﻬﺮ ﻣﻠﮑﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﻧﺸﯿﻨﺪ ]و[ در ﺷﻬﺮ در آﯾﺪ‪ 23‬و ﻣﻠﮑﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬و‬

‫ﭼﻮن ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﺸﺴﺖ‪] ،‬ﻫﻤﻪ[‪ 24‬ﺧﻠﻖ از ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ آواز ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﻠﮏ ]ﮐﻪ[‪ 25‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا‬

‫ﻣﯽ آﯾﺪ و آواز در اورﺷﻠﯿﻢ رﺳﯿﺪ و ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ از ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل او رﻓﺘﻨﺪ و ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را در ﭘﯿﺶ ﭘﺎي ﺧﺮ ]در‬

‫راه[‪ 26‬ﮔﺴﺘﺮده ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺷﺎخﻫﺎ از درﺧﺖ ﻣﯽﺑﺮﯾﺪﻧﺪ و ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻪﺧﺮّﻣﯽ‪ ،27‬ﺗﻤﺎم ﺧﻠﻖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /222‬او‬

‫را ﺑﻪ ﻣﻠﮑﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﻠﮏ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن‪ 28‬ﮐﻪ ﺗﺎ ]اﺑﺪ[‪ 29‬ﺑﺮ ﺗﺨﺖ داوود ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ و‬
‫‪32‬‬
‫ﭼﻮن او را ﺑﻪ‪ 30‬ﻣﻠﮑﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ او ﻣﻠﮑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ 31‬ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻠﮑﺎن زﻣﯿﻦ و ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﮑﺸﺪ ﺑﺮ‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺧﻠﻖ ﺑﺲ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺮﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .31‬و‬
‫‪ .32‬در ف ‪» :1‬و«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﻦ ﺗﻤﺎﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻤﺎم و ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺮدن و ﺗﺤﻘّﻖ ﺑﺨﺸﯿﺪن‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮاﺻﯿﻊ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﺳﺐ ﻧﺒﻮد ﯾﺎ اﺷﺘﺮ ﯾﺎ ﭘﯿﻞ ﯾﺎ ﻏﯿﺮه از‬
‫ﻣﺮﮐﻮﺑﺎت ﻧﺒﻮد اﻣﺎ ﺷﯿﻮه ﺗﻮاﺿﻊ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬از‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺠﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﻦ اﺳﺐ و ﻏﯿﺮه«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻌﻈﯿﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺷﮑﺎرا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪283 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺧﺮ ]ﺑﺮ[ ﻧﺸﺴﺖ‪1‬؛ و در ﺗﻮرﯾﺖ ﮔﻔﺖ‪ 2‬ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭼﻮب ﻣﻤﻠﮑﺖ در دﺳﺖ ﯾﻬﻮدا ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪6‬‬
‫ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 3‬ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﺧﻠﻖ در اﻣﯿﺪ او ﻫﺴﺘﻨﺪ و او را ﻣﯽﻧﮕﺮﻧﺪ‪4‬؛ ﭼﺸﻢ او ﺳﺮخ ﻫﻤﭽﻮ‪ 5‬ﻣﯽ‪ ،‬ﺣﻠﯿﻪي‬

‫او ﻫﻤﭽﻮن اﻧﮕﻮر و دﻧﺪان او ﺳﻔﯿﺪ‪ 7‬ﻫﻤﭽﻮن ﺷﯿﺮ‪ .‬ﺧﺮ‪ 8‬ﺧﻮد در درﺧﺖ اﻧﮕﻮر ﺑﻨﺪد‪ 9‬و او‪ 10‬ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﺮ ﺑﻨﻬﺪ؛ و‬

‫اﯾﻦ را از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ او اﺳﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻤﻠﮑﺖ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﺎ آن وﻗﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪11 /221‬ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺗﺨﻢ‬

‫داوود ﺑﻮد و از اﺻﻞ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن او را ﻣﻠﮏ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ]و[ ﺗﺎ اﮐﻨﻮن‪] 12‬ﻟﯿﮑﻦ[‪ 13‬ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﻪ دو ﻗﺴﻢ ]ﻣﻨﻘﺴﻢ[‪ 14‬ﺷﺪ‪:15‬‬

‫ﯾﮏ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﻬﺮ ﻧﻔﺮﯾﻦ و ﯾﮏ ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ 16‬ﺑﻬﺮ آﻓﺮﯾﻦ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 17‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺧﺪا ﺑﻬﺮ‪ 18‬داوود‪ ،‬ﺑﻨﺪهي ﺧﻮد‬

‫ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرد ﮐﻪ ]از[‪ 19‬ﺑﺮ ﺷﮑﻢ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ]ﺗﻮ[‪ 20‬ﺑﻨﺸﺎﻧﻢ ﺗﺎ اﺑﺪ ]و[ ﮐﺮﺳﯽ ﺗﻮ ﻫﻤﭽﻮ روزﮔﺎر آﺳﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ و دﺷﻤﻦ ﺑﻪ‬

‫آﻧﺠﺎ ﻧﮕﻪ‪ 21‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ‪ 22‬ﮐﺮدن؛ و اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ از درﺧﺖ داوود ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و ﭼﻮن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﻧﻤﻮد‪،23‬‬

‫ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ او اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن و ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ 24‬او را ﺑﻪ ﻣﻠﮑﯽ ﺑﻨﺸﺎﻧﻨﺪ و ﻧﻨﺸﺴﺖ‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :3-6 :89‬ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهي ﺧﻮد ﻋﻬﺪ‬
‫ﺑﺴﺘﻪام‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﻨﺪهي ﺧﻮﯾﺶ داوود ﻗﺴﻢ ﺧﻮردهام ﮐﻪ ذر‪‬ﯾﺖ ﺗﻮ را‬
‫ﭘﺎﯾﺪار ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد و ﺗﺨﺖ ﺗﻮ را ﻧﺴﻼً ﺑﻌﺪ از ﻧﺴﻞ‬
‫ﺑﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺳﻼه‪ .‬و آﺳﻤﺎنﻫﺎ ﮐﺎرﻫﺎي ﻋﺠﯿﺐ ﺗﻮ را اي‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺠﯿﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد و اﻣﺎﻧﺖ ﺗﻮ را در ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬ﺳﺎن‪.‬‬
‫زﯾﺮا ﮐﯿﺴﺖ در آﺳﻤﺎنﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮي ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺮد؟ و از‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان زورآوران ﮐﻪ را ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺗﻮان ﻧﻤﻮد؟«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاﯾﺮاء«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ آﻧﭽﻨﺎن ﮐﻪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺪاﻧﺤﺎﻧﮑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺗﻮان«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﺠﺰات ﻣﯽ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :10-5 :49 ،‬ﻋﺼﺎ از ﯾﻬﻮا دور ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ و ﻧﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ از ﻣﯿﺎن ﭘﺎﻫﺎي وي ﺗﺎ ﺷﯿﻠﻮ ﺑﯿﺎﺑﺪ‪ .‬و ﻣﺮ او را‬
‫اﻃﺎﻋﺖ اﻣﺖﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺮه ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﺎك و ﮐﺮه اﻻغ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ ﻣﻮ ﺑﺴﺘﻪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺮاب‪ ،‬و رﺧﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫را ﺑﻪ ﻋﺼﯿﺮ اﻧﮕﻮر ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪ .‬ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﺷﺮاب ﺳﺮخ و دﻧﺪاﻧﺶ‬
‫ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪ .‬زﺑﻮﻟﻦ‪ ،‬ﺑﺮ ﮐﻨﺎر درﯾﺎ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻮد‪ ،‬و ﻧﺰد ﺑﻨﺪر‬
‫ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ‪ .‬و ﺣﺪود او ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﯿﺪون ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﯾﺴﺎﮐﺎر ﺣﻤﺎر‬
‫ﻗﻮي اﺳﺖ درﻣﯿﺎن آﻏﻮلﻫﺎ ﺧﻮاﺑﯿﺪه‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺤﻞ آراﻣﯿﺪن را دﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و زﻣﯿﻦ را دﻟﮕﺸﺎ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﮔﺮدن ﺧﻮﯾﺶ‬
‫را ﺑﺮاي ﺑﺎر ﺧﻢ ﮐﺮد‪ ،‬و ﺑﻨﺪهي ﺧﺮاج ﮔﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪» .6‬ﺣﻠﺒﻪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺟﺎﻣﮥ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺳﺒﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺒﻨﺪد«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
 ‫‪ / 282‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ داﻧﻪي ﮔﻨﺪم ﺗﺎ‪ 1‬ﻧﻤﯿﺮد‪ ،‬ﺑﺮ ﻧﯿﺎورد‬
‫]ي‪ [24 :12 ،‬و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 2‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،3‬اﮔﺮ داﻧﻪي ﮔﻨﺪم در زﻣﯿﻦ ]ﻧﯿﻔﺘﺪ و[‪ 4‬ﻧﻤﯿﺮد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ و اﮔﺮ‬

‫ﺑﻤﯿﺮد‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر داﻧﻪ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارد‪ ،‬ﺑﻤﯿﺮاﻧﺪش ‪/‬ﺑﺮگ‪ /220‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد ]را[‪ 5‬دﺷﻤﻦ دارد‪،‬‬

‫ﻧﮕﺎه داردش‪ .‬و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﮐﻨﺪ‪ ،6‬ﺑﯿﺎﯾﺪ در‪ 7‬ﭘﯽ ﻣﻦ ]و[ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ]ﮐﻪ ﻣﻦ[‪ 8‬ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬او آﻧﺠﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ؛‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺧﺪﻣﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺪرم او را ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺪارد‪ .9‬اﮐﻨﻮن ﺟﺎن ﻣﻦ در آﺷﻔﺘﮕﯽ اﻓﺘﺎد ]و[ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ؟ اي ﭘﺪر‪ ،‬ﻣﺮا‬

‫]از[‪ 10‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﮕﺎه دار‪ 11‬و اﻻّ ﻣﻦ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ آﻣﺪم‪ .‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﻧﺎم ﺧﻮد را ﺳﺘﺎﯾﺶ ده‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ‪ :‬آواز ﮐﻪ ازآﺳﻤﺎن آﻣﺪ و او را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‬

‫اﯾﻦ ﺳﯿﻢ آواز اﺳﺖ و او‪‬ﻟﯿﻦ ﺑﺮ رودﺧﺎﻧﻪي ﯾﻮردﻧﺎن‪ 12‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و دوم ﺑﺮ ﮐﻮه ﺗﺎﺑﻮر و ﺳﯿﻢ‪ 13‬اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫]ي‪ [28 :12 ،‬ﺑﺮ‪ 14‬آﺳﻤﺎن ]آواز[‪ 15‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ 16‬ﮐﻪ‪ :‬ﺳﺘﺎﯾﺶ دادﻣﺖ ]و[ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر از ﻣﻦ ﺳﺘﻮده ﺷﻮي‪ .‬و آن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ وﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 17‬ﮐﻪ‪ :‬رﻋﺪ اﺳﺖ و ﺑﻌﻀﯽ‪ 18‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 19‬ﮐﻪ‪ :‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ او ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬و‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ آواز ﺷﺪ اﮐﻨﻮن‪ 20‬اﻻّ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‪ .21‬داوري اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮور‬
‫‪23‬‬
‫ﺳﺮور اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯿﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬و ﻣﻦ ﭼﻮن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮم از زﻣﯿﻦ‪ ،22‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺨﻮاﻧﻢ ﭘﯿﺶ ﺧﻮد‪ .‬اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬

‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺪاﻣﯿﻦ ]ﻣﺮگ[‪ 24‬ﺧﻮاﻫﺪ ﻣ‪‬ﺮدن‪ .‬اﷲ‪ 25‬أﻋﻠﻢ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﮐﺮ«‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﯿﺪه ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮان«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬اﯾﻦ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻟﻪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻮاﺧﺖ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻬﺪار«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اوردن«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﯿﻮم«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪281 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﮕﺬارﻧﺪ‪ 1‬زﯾﺮا ﻧﺪاﻧﺴﺘﯽ روزﮔﺎر ﺗﯿﻤﺎر ﺧﻮد داﺷﺘﻦ‪ .2‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺰرﮔﺎن و اﻣﺎﻣﺎن ]و ﭘﯿﺮان[‪ 3‬و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ 4‬او را ﻫﻼك ﮐﻨﻨﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ *ﮐﻪ ﺑﺮ وي ﻇﻔﺮ ﯾﺎﺑﻨﺪ*‪ 5‬زﯾﺮا ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﮕﺮان ﺳﺨﻦ وي ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ي ]‪ [16 :12‬و ﺷﺎﮔﺮدان او اﯾﻦ را ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ]ي‪ [14 :12 ،‬ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ 6‬اﺳﺖ‪ 7‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﻣﺘﺮس اي دﺧﺘﺮ ﺻﻬﯿﻮن‪ ،‬اﯾﻨﮏ‬

‫ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﻧﺪرﻣﯽآﯾﺪ‪ 8‬ﻣﺘﻮاﺿﻊ‪ ،9‬ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ 10‬ﺑﺮ ﺧﺮ ﻣﺎده و ]ﺑﺮ[‪ 11‬ﮐﺮهي ﺧﺮﮔﻮر؛ اﻻّ ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﻣﻤﺠ‪‬ﺪ ﺷﺪ‪،‬‬
‫‪13‬‬
‫ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ ﯾﺎد داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ او‪ 12‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬و آن ﺧﻠﻖ ﮐﻪ ﺑﺎ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻏﺎزار را ﺑﺎﻧﮓ زد‬

‫از ﮔﻮر ]و از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن[‪ 14‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ؛ و ﺑﻬﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺮاﺑﺮ او ]ﭘﯿﺶ[‪ 15‬رﻓﺘﻨﺪ‪] ،‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ را‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ[‪ .16‬و ﻟﯿﮑﻦ‪ 17‬ﻣﻌﺘﺰﻻن ﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ‪ 18‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪* :‬اﯾﻦ ﺧﻠﻖ را ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ‪ 19‬ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﻫﯿﭻ اﺳﺖ؟‬
‫‪24‬‬
‫]و[ ﺑﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽارزد؟*‪ 20‬ﮐﻪ اﯾﻨﮏ ﺧﻠﻖ ﻫﻤﻪ در ﭘﯽ او رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺑﻮدﻧﺪ‪ 21‬ﮐﺴﺎﻧﯽ‪ 22‬ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 23‬ﮐﻪ‬

‫در ﻋﯿﺪ ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺶ‪ 25‬ﻓﯿﻠﻔﻮس‪ 26‬آﻣﺪﻧﺪ‪] ،27‬آن ﮐﻪ از ﺷﻬﺮ ﺻﯿﺪاي ﺟﻠﯿﻞ ﺑﻮد‪ .‬او را ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ‪،‬‬
‫‪30‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‪ .‬ﻓﯿﻠﻔﻮس آﻣﺪ و ﺑﻪ اﻧﺪراوس ﮔﻔﺖ و اﻧﺪراوس و ﻓﯿﻠﻔﻮس[‪ 28‬ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 29‬و او‬
‫ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آﻣﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻓﺮزﻧﺪ‪ 31‬آدﻣﯽ‪.32‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﺪ ﺳﺨﻦ ﺷﻤﺎ ﺑﺠﯿﺰي ﻧﻤﯽ‬
‫ﮐﯿﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺟﻤﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪» :1‬آدم«‪.‬‬
‫‪ + .1‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﺳﻨﮏ ﺑﺮ ﺳﻨﮏ در ﺗﻮ رﻫﺎ ﻧﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺘﻦ ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوي ﻇﻔﺮ ﯾﺎﻓﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺸﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :9 :9 ،‬اي دﺧﺘﺮ ﺻﻬﯿﻮن ﺑﺴﯿﺎر‬
‫وﺟﺪ ﺑﻨﻤﺎ و اي دﺧﺘﺮ اورﺷﻠﯿﻢ آواز ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﺪه! اﯾﻨﮏ ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﻮ‬
‫ﻧﺰد ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬او ﻋﺎدل و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺠﺎت و ﺣﻠﯿﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ‬
‫اﻻغ و ﺑﺮ ﮐُﺮه ﺑﭽﻪي اﻻغ ﺳﻮار اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﻮاﺻﯿﻊ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 280‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻬﻞ ]ﺳﺎل و[‪ 1‬ﺷﺶ ﺳﺎل اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﻤﺎم‪ 2‬ﺷﺪ و ﺗﻮ در ﺳﻪ روز ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰاﻧﯽ‪3‬؟ و ]او[‪ 4‬ﺑﺮ ﻫﯿﮑﻞ ﺗﻦ ﺧﻮد اﺷﺎرت ﻣﯽﮐﺮد‪.5‬‬
‫و ﭼﻮن از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،6‬ﺷﺎﮔﺮدان او‪ 7‬ﺑﻪ ﯾﺎد آوردﻧﺪ‪ 8‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪] 9‬و[ ﻫﻤﻪ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ ]ﺑﺪان‬

‫ﮐﺘﺎب و ﺑﺪان ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد[‪ .10‬س ]‪] [16 :11‬و[ ﻧﮕﺬاﺷﺖ از اﯾﺸﺎن ﮐﺴﯽ ]را[‪ 11‬ﮐﻪ ﻣﻌﯿﺸﺖ‪ 12‬ﮐﻨﻨﺪ‪ 13‬در ﮐﻨﺸﺖ‪.‬‬

‫م ]‪ [14 :21‬آﻧﮕﻪ ﭘﯿﺶ او آﻣﺪﻧﺪ‪ 14‬ﻓﯿﺴﺎن و ﺷﻼن و اﯾﺸﺎن را ﺷ‪‬ﻔﺎ داد‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﻌﺘﺰﻻن ]و[ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫دﯾﺪﻧﺪ و ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪] 15‬ﮐﻪ[ ﮐﻮدﮐﺎن *آواز ﻣﯽدادﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ*‪ :16‬ﺗﺴﺒﯿﺢ و ﺳﺘﺎﯾﺶ از ﺑﻬﺮ ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻤﯽ‪-‬‬

‫ﺷﻨﻮي‪ 17‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬آري ﻧﺨﻮاﻧﺪﯾﺪ در ﮐﺘﺎب ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود‪ ،18‬ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮐﻪ‪:‬‬

‫از زﺑﺎن ﮐﻮدﮐﺎن ]و ﺑﭽﮕﺎن[‪ 19‬ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .20‬ل ]‪] [40 :19‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ آﻧﺎن ﺧﻤﻮش‬

‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬اﷲ اﻋﻠﻢ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪]21 /218‬ﻓﺼﻞ‪ :‬ﺳﯽ و ﻫﺸﺖ[‪ :‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ او ﺑﺮ اورﺷﻠﯿﻢ‬

‫ل ]‪ [41 :19‬و ﭼﻮن ﺑﺮ در ﺷﻬﺮ آﻣﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﻬﺮ ﮔﺮﯾﺴﺖ؛ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺎ ﮐﯽ ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /219‬اﯾﺸﺎن را ﮐﻪ ﺑﻬﺮ‪ 22‬ﺗﻮ‬

‫رﺣﻤﺖ آوردﻧﺪ و اﯾﻨﮏ اﻣﺮوز از دﯾﺪار‪ 23‬ﺗﻮ رﺣﻤﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪ؛ و ﺑﯿﺎﯾﺪ‪] 24‬ﺑﺮ ﺗﻮ[‪ 25‬روزﮔﺎري‪ 26‬ﮐﻪ دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ‬

‫ﻣﺴﻠّﻂ ﺷﻮﻧﺪ و ]از[‪ 27‬ﻫﺮ ﺟﺎي‪ 28‬ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﻀﺎﯾﻘﻪ ﮐﻨﻨﺪ؛ و ﺗﺮا ﺧﺮاب ﮐﻨﻨﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﻮ ﺑﺮ درون ﺗﻮ و ﺗﺮا ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ‬

‫‪ .18‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :2 :8‬از زﺑﺎن ﮐﻮدﮐﺎن و ﺷﯿﺮﺧﻮارﮔﺎن‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺧﺼﻤﺎﻧﺖ ﻗﻮت را ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎدي ﺗﺎ دﺷﻤﻦ و اﻧﺘﻘﺎم ﮔﯿﺮﻧﺪه را‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻤﺎرت«‪.‬‬
‫ﺳﺎﮐﺖ ﮔﺮداﻧﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎﺧﺘﯿﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ و ﻣﺠﻠﺺ ﺳﺒﺰه و ﻋﯿﺴﯽ ﺳﻮار اﺳﺖ‬ ‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫در ﺧﺮو و ﮐﺮه در دﻧﺒﺎل اﺳﺖ و ﻣﻌﺘﺮﻻن ﻏﯿﺮه در ﻫﻤﺮاه دارد‬ ‫‪ + .7‬را‬
‫ﺑﯿﺴﺖ ﺳﯽ ﻧﻔﺮ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روي«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روزﮐﺎري«‪.‬‬ ‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺂواز ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽ ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺷﻨﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪279 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫س‪[10 : 11] 2‬‬ ‫ﻣﻠﮏ اﺳﺮاﺋﯿﻞ؛‬ ‫ﺧﺪاي‪] ،‬ي‪[ 13 :12 ،‬‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻠﮏ ﮐﻪ ]ﻣﯽ آﯾﺪ[‪ 1‬ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫]ل‪[ 38 : 19 ،‬‬ ‫داوود‪ ،‬ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ‬
‫ﺧﺠﺴﺘﻪ ]اﺳﺖ[‪ 3‬اﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ 4‬ﮐﻪ ﻣﯽ آﯾﺪ از آن ﭘﺪر ﻣﺎ‪ ،‬داوود‪* ،‬اﻟﺤﻤﺪ ﷲ‪ 5‬در ﺑﻠﻨﺪي ]و[ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ*‪.6‬‬

‫]م‪ [10 :21 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س رﻓﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﮓ زدﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ آن‪ 7‬ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﻣﯽآﯾﺪ؟‬

‫و ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪ 8‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬اﯾﻦ[‪ 9‬ﻋﯿﺴﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺎﺻﺮي ﺟﻠﯿﻠﯽ‪ 10‬اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /217‬در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا اﻧﺪر رﻓﺖ‪.‬‬

‫س ]‪ [11 :11‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي دﯾﺪ ي ]‪11 [14 :2‬ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‪ 12‬ﻧﺮﮔﺎوان و‪ 13‬ﺑﺮﮔﺎن و ﮐﺒﻮﺗﺮان‪] .‬و[ ﺳﺎﺧﺖ‪ 14‬ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ از رﺳﻦ ]م‪:21 ،‬‬

‫‪] [12‬و[ ﺑﻪ در ﮐﺮد‪ 15‬ﻫﺮ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ]از ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن و ﺧﺮﯾﺪاران ﻧﺮهﮔﺎوان و ﺑﺮّهﻫﺎ و ﺗﺨﺖﻫﺎي ﺻﺮاﻓﺎن و ﮐﺒﻮﺗﺮ‬

‫ﻓﺮوﺷﺎن ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﺪ و[‪ 16‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ 17‬ﺷﺪ ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ ،18‬ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد س ]‪ [17 :11‬ﺑﻬﺮ ]ﻫﻤﻪ‪-‬‬

‫ي[‪ 19‬ﺧﻠﻖ‪ 20‬و ﺷﻤﺎ او را ﻣﻐﺎرهي‪ 21‬دزدان ﺳﺎﺧﺘﯿﺪ؛ ]ي‪ [17 :2 ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد آوردﻧﺪ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ‪ 22‬ﮐﻪ‪ 23‬ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪:24‬‬

‫رﺷﮏ ﺧﺎﻧﻪي ]ﺗﻮ[‪ 25‬ﻣﺮا ﺧﻮرد‪.‬‬

‫]ي‪ [18 :2 ،‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺪام ﺷﮕﻔﺖ ﻣﺎ را ﻧﻤﻮدي ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 26‬ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟ ﻋﯿﺴﯽ ]ﺟﻮاب داد و‬
‫ﮔﻔﺖ[‪ 27‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ را ﺧﺮاب ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﻦ ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز ]ﻣﻦ[‪ 28‬او را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ؛ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]ﺑﺪو[‪ 29‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬در‬

‫‪ .18‬ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :7 :56 ،‬زﯾﺮا ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﻋﺒﺎدت ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻗﻮمﻫﺎ ﻣﺴﻤﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«؛ و ﻧﯿﺰ ارﻣﯿﺎ‪» :11 :7 ،‬آﯾﺎ اﯾﻦ‬
‫ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﻦ ﻣﺴﻤﯽ اﺳﺖ در ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻐﺎرهي دزدان‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ؟«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬ي‬
‫‪ .21‬ﻣﻐﺎره ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻏﺎر و ﺳﻮراخ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺟﺎي ﻏﺎرت‬
‫ﮐﺮدن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﮔﺮدان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬او‬
‫‪ .24‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :9 :69‬زﯾﺮا ﻏﯿﺮت ﺧﺎﻧﻪي ﺗﻮ ﻣﺮا‬
‫ﺧﻮرده اﺳﺖ و ﻣﻼﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻃﺎري ﮔﺮدﯾﺪه«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬م«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻟﺤﻤﺪواﷲ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻟﺤﻤﺪ در ﺑﻠﻨﺪي و ﺳﺘﺎﯾﺶ«؛ در‬
‫ب‪» :‬اﻟﺤﻤﺪ در ﺑﻠﻨﺪي«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻠﯿﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬از‬
‫‪ + .13‬از‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺸﺘﻪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 278‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]س‪:11 ،‬‬ ‫]س‪ [4 :11 ،‬و اﯾﺸﺎن رﻓﺘﻨﺪ ]و[ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﯿﺮون‪ ،‬در‪ 1‬ﮐﻮﭼﻪ ]ل‪ [33 : 19 ،‬و ﭼﻮن ﻣﯽ ﮔﺸﺎدﻧﺪ‪،‬‬
‫‪ [4‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ]از اﯾﺸﺎن[‪ 2‬ﮐﻪ ]آﻧﺠﺎ[‪ 3‬اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 4‬ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺠﺎ ﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪ و ﭼﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ]اﯾﻦ ﺧﺮ را[‪ 5‬ﻣﯽ ‪-‬‬

‫ﮔﺸﺎﯾﯿﺪ‪ 6‬؟ و ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺳﭙﺎرده ﺑﻮد؛ و رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ‪] .‬م‪ [7 :21 ،‬اﯾﺸﺎن‪ 7‬ﺧﺮ را آوردﻧﺪ‬

‫ﺑﺎ‪ 8‬ﮐﺮّه ي ]او ﻧﯿﺰ[‪] 9‬س‪ [7 :11 ،‬در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ و *او ﺟﺎﻣﻪ‪ 10‬ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﻬﺎد ]و[*‪ 11‬ﺑﺮ وي ﺑﺮﻧﺸﺴﺖ‪ 12‬م ]‪ [4 :21‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم‬

‫ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﺮ زﺑﺎن زﮐﺮﯾﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 13‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬ﺑﻪ دﺧﺘﺮ ﺻﻬﯿﻮن ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ ، 14‬اﯾﻨﮏ ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﻧﺪر‬

‫ﻣﯽ آﯾﺪ‪] 15‬ﻣﺘﻮاﺿﻊ‪ ،‬ﺑﺮ[‪ 16‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﺮ ﻣﺎده و ]ﺑﺮ[ ﮐﺮّه ي ﺧﺮﮔﻮر‪.‬‬

‫ل ]‪ [37 :19‬و ﭼﻮن از ﮐﻮه زﯾﺘﻮن ﺑﻪ زﯾﺮ‪ 17‬آﻣﺪ‪ ، 18‬آﻧﺠﺎ آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪ 19‬ﻫﻤﻪ‪ 20‬ﺷﺎدﻧﺎك ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‬

‫]و[ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻗﻮ‪‬ﺗﯽ ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ذﮐﺮ ]و[ ﺗﺴﺒﯿﺢ ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .21‬س‪ [8 :11] 22‬و ﺑﺴﯿﺎران ﺟﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد *ﻣﯽ ﮐﻨﺪﻧﺪ و‬

‫و ﺑﻌﻀﯽ‪ 25‬ﺷﺎخ ﻫﺎي زﯾﺘﻮن از‪ 26‬درﺧﺘﺎن ﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪﻧﺪ و در راه ﻣﯽ ‪-‬‬ ‫ﺧﺮ*‪ 23‬ﻣﯽ ﮔﺴﺘﺮﯾﺪﻧﺪ‪] 24‬م‪[ 8 : 21 ،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ ﭘﺎي‬

‫اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺧﻠﻖ ﮐﻪ از ﭘﺲ ]و[ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽ زدﻧﺪ ﺑﻪ‪ 27‬آواز ﺑﻠﻨﺪ ]و[ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺣﻤﺪ از ﺑﻬﺮ ﭘﺴﺮ‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽآﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺮ ﺷﯿﻮه«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬م«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﺶ ﭘﺎي ﺧﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪﻧﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﺘﺮدﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺴﺘﺮﯾﺪﻧﺪ«؛ در ف ‪:1‬‬
‫»ﻣﯿﮑﺴﺘﺮدﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮان«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬در ﺑﯿﺮون«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬م‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬اﯾﺸﺎن‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﻣﮥ اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﺧﺮ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و‬
‫ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :9 :9 ،‬اي دﺧﺘﺮ ﺻﻬﯿﻮن ﺑﺴﯿﺎر‬
‫وﺟﺪ ﺑﻨﻤﺎ و اي دﺧﺘﺮ اورﺷﻠﯿﻢ آواز ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﺪه! اﯾﻨﮏ ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﻮ‬
‫ﻧﺰد ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬او ﻋﺎدل و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺠﺎت و ﺣﻠﯿﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ‬
‫اﻻغ و ﺑﺮ ﮐُﺮهي ﺑﭽﻪي اﻻغ ﺳﻮار اﺳﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪277 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﮐﺮدار اﯾﻦ زن آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎم ]او[‪ 1‬در اﻧﺠﯿﻞ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪] 2‬و[ ﺑﻪ آن ﺷﯿﻮه روﻏﻦ ﻣﯿﺮان‪ 3‬ﮐﻪ ]او ﮐﺮد[‪ ،4‬ﺧﻠﻖ از ﺑﻬﺮ ﭘﺎﮐﯽ ]ﺗﻦ و[‪ 5‬ﺟﺎن ﺑﻪ آن اﻧﺪوده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ]و‬

‫ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ ﺑﺪان ﻋﻤﺎده‪ 6‬درﺳﺖ اﺳﺖ[‪.7‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ و ﻫﻔﺖ‪ :‬ﮐﻪ‪ 8‬در ﻃﻠﺐ ﺧﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎد‬

‫]م‪ [1 :21 ،‬ﭼﻮن ]ل‪ [29 :19 ،‬ﻧﺰدﯾﮏ‪ 9‬ﺷﺪ ]س‪ [1 :11 ،‬ﭘﯿﺶ ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‪ ،‬ﮐﻨﺎر دﯾﻬﯽ‪ 10‬ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ ﻓﺎﺟﯽ و ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ‪] .‬م‪،‬‬ ‫در ﮐﻨﺎر ﮐﻮه زﯾﺘﻮن‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ 11‬دو ﮐﺲ‪ 12‬از ﺷﺎﮔﺮدان‪] ،‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ در آن دﯾﻪ ﮐﻪ‬

‫‪ [2 :21‬اﮐﻨﻮن ﺧﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /216‬ﻣﺎده ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ‪ 13‬و ﮐﺮهي ]او[‪ 14‬ﺑﺎ او س ]‪ [2 :11‬ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ]ﮐﺴﯽ[‪ 15‬از آدﻣﯿﺎن ﺑﺮ وي ﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫‪20‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ 16‬م ]‪ [2 :21‬آﻧﺠﺎ ﺑﺴﺘﻪ؛ ﻫﺮ دو را ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ‪] 17‬و[ ﺑﯿﺎرﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ‪ 18‬ﺷﻤﺎ ﭼﯿﺰي ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،19‬ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ اﯾﺸﺎن‪ 21‬را درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮد؛ و او‪ 22‬ﺧﻤﻮش ﻣﯽﺷﻮد‪ 23‬س ]‪ [3 :11‬و ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‪.‬‬

‫اﯾﻦ روﻏﻦ ﻣﺎﻟﯽﻫﺎ در ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺄﯾﯿﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽﺷﺪه‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﺮون«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮن«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﻏﺴﻞ ﺗﻌﻤﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪهي ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن‪ ،‬ﺳﺒﺐ آﻣﺮزش‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﮔﻨﺎه اﺻﻠﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ آدم اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﺪو ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا در ﮐﻨﺎر ﻣﺎدري ﮐﻪ در ﺣﺎل وﺿﻊ ﺣﻤﻞ‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ«‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺸﺖ آﺑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ و از ﮐﺸﯿﺶ دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ‪-‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﯾﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﭽﻪ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪ‪ ،‬او را ﻏﺴﻞ ﺗﻌﻤﯿﺪ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺑﭽﻪ را ﻏﺴﻞ ﺗﻌﻤﯿﺪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬او ﭼﯿﺰي را از اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫‪ + .16‬و‬ ‫ﻧﻤﯽآورد اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻏﺴﻞ ﺗﻌﻤﯿﺪ ﻓﯿﺾ را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﭽﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ ﺳﯿﺰده ﺗﺎ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﮕﯽ رﺳﯿﺪ‪،‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬ ‫ﮐﺸﯿﺶ ﺑﭽﻪ را ﺑﺎ روﻏﻦ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ آﺋﯿﻦ‬
‫‪ + .19‬و‬ ‫ﺗﺄﯾﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻓﯿﺾ اوﻟﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻏﺴﻞ ﺗﻌﻤﯿﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺠﺎم‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﮐﻠﯿﺴﺎي ارﺗﺪﮐﺲ ﺑﻪ اﯾﻦ روﻏﻦ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‪ ،‬ﻣ‪‬ﺮُون ﻣﯽ‪-‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬او«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ از ﻋﺼﺎرهي ﺣﺪود ﭼﻬﻞ ﻣﺎدهي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ‪-‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬ ‫آﯾﺪ‪ .‬ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﻏﻦ ﻣﺮون را ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﺗﺴﺘﺎنﻫﺎ ﺑﺮآﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺟﺰو آﺋﯿﻦﻫﺎي ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد روﻏﻦ ﻣﺎﻟﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﻤﻞ را ﻋﺒﺎدت ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺗﺴﺘﺎنﻫﺎ ﺑﺮ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
 ‫‪ / 276‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ‪] 1‬ﮐﻪ[ اﯾﻦ زن ﻧﻤﻮﻧﺶ آﮔﻨﺪن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /215‬ﺗﻦ ﻣﻦ ﻧﻤﻮد زﯾﺮا ﻣﺴﯿﺢ ﺳﻪ ﺑﺎر ﺑﻪ روﻏﻦ اﻧﺪود‪ 2‬ﺷﺪ‪:3‬‬
‫ﯾﮑﺒﺎر ]ﭘﺲ[ از زاﯾﻨﺪن‪] 4‬و[ روﻏﻦ ﺑﻠﺴﺎن‪ 5‬در ﻣﺼﺮ از آن روﻏﻦِ ]او ﻧﯿﺰ[‪ 6‬ﭘﯿﺪا ﺷﺪ؛ و اﯾﻦ دوام ﺑﺎر ﮐﻪ‪ 7‬ﻣﻠﮑﯽ‪] 8‬و[ ﻧﺒﻮ‪‬ت‬

‫ﺑﺮ وي ﺗﻤﺎم رﯾﺨﺘﻪ ﺷﻮد و در او‪ 9‬آﮔﻨﺪه ﺷﻮد و ﺳﻪ]ام[ ﺑﺎر ﭼﻮ او‪ 10‬را از ﺻﻠﯿﺐ ﺑﻪ زﯾﺮ آوردﻧﺪ‪ ،11‬ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ﻣﺴﯿﺢ را‬

‫ﺑﻪ *ﻃﯿﺐﻫﺎي‪ 12‬روﻏﻦ اﻧﺪود ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه*‪] 13‬روﻏﻦ او را[‪ 14‬ﻣﻌﻄّﺮ ﮐﺮد و آﮔﻨﺪه‪ 15‬ﮐﻪ ﺗﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻦ او‬
‫‪17‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﻄّﺮ ﮐﺮد و ﺑﻮي ﺧﻮش او در ﻫﻤﻪي زﻣﯿﻦ اﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺷﺪ؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﻦ داوود‪ 16‬در ﺷﺮﺑﺖ‬

‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ :‬ﻣﺎ را ﺑﻮﺳﻪ داد‪ 18‬از ﺑﻮﺳﻪﻫﺎي دﻫﻦ وي زﯾﺮا دوﺳﺘﯽ ﺗﻮ ﺑﻬﺘﺮ از ﻧﺒﯿﺪ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﺑﻮيﻫﺎي ﺧﻮش از آن ﺗﻮ؛ روﻏﻦ‬

‫ﻣﯿﺮان‪] 19‬ﻫﻤﭽﻮن[‪ 20‬ﻧﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺮ اﯾﻦ دﺧﺘﺮان ﺗﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارﻧﺪ؛ اﯾﻦ ﺑﻬﺮ ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺎدر ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ او‪‬ل او اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﻪ روﻏﻦ اﻧﺪود؛ و آن‪] 21‬دوام[‪ 22‬ﮐﻪ رﯾﺨﺖ ﻫﻢ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻮد ﺑﻬﺮ آﻣﺮزﯾﺪن ﮔﻨﺎهﻫﺎ و ﻋﻮض‪ 23‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﭘﺎك‬
‫‪28‬‬
‫و ﻣﺮﯾﻢ ]ﭘﺎك؛ و[‪ 24‬از دﺳﺖ ﻣﺮﯾﻢ ﭘﻠﯿﺪ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﭘﻠﯿﺪ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮدد‪ 25‬و ]ﺑﺎ[‪ 26‬ﭘﺎك ﺑﻪ ﻫﻢ‪ 27‬ﺑﺎﺷﻨﺪ زﯾﺮا ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﻠﯿﺪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺎك ﯾﮑﯽ ﻧﺸﻮد ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 29‬ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬اﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .16‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻏﺰل ﻏﺰلﻫﺎي ﺳﻠﯿﻤﺎن‪» :2 :1 ،‬او ﻣﺮا ﺑﻪ ﺑﻮﺳﻪ‪-‬‬
‫ﻫﺎي دﻫﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﻮﺳﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ از ﺷﺮاب ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﻄﺮﻫﺎي ﺗﻮ ﺑﻮي ﺧﻮش دارد و اﺳﻢ ﺗﻮ ﻣﺜﻞ ﻋﻄﺮ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دوﺷﯿﺰﮔﺎن‪ ،‬ﺗﻮ را دوﺳﺖ ﻣﯽدارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺳﯿﺮت«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﺮون«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮض ﮔﻨﺎﻫﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ ﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻠﯿﺪي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪوده«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻠﯿﺴﺎن«؛ ﺑﻠﺴﺎن‪ :‬درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺧﺖ‬
‫ﺣﻨﺎ و در ﻋﯿﻦ اﻟﺸﻤﺲ‪ ،‬از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺼﺮ‪ ،‬روﯾﺪ و روﻏﻨﺶ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫دارد؛ ﻣﺎﯾﻊ روﻏﻨﯽ ﻣﻌﻄﺮي ﮐﻪ از اﯾﻦ درﺧﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﻣﺪ‪،‬‬
‫در ﻋﻄﺮ وﺧﻮﺷﺒﻮﯾﯽ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻮد‪ .‬در ﭘﯿﺪاﯾﺶ )‪ (25 :37‬آﻣﺪه ﮐﻪ‬
‫ﻗﺎﻓﻠﻪي اﺳﻤﺎﻋﯿﻠﯿﺎن ﮐﻪ ﯾﻮﺳﻒ را ﺧﺮﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﺴﺎن ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬دوﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮو«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﺒﯿﺐ ﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﺑﻄﯿﺒﻬﺎ و ﺑﺪﯾﻦ ﺷﯿﻮه«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪275 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ در دل اﯾﻦ زن ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 1‬ﮐﻨﺪ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ او‪‬ل رﯾﺨﺘﻦ ﺧﻼف ]و[ ﮔﻨﺎه ﺑﺮ آدم و ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ]او[‪ 2‬ﺑﻮد‪ 3‬از دﺳﺖ ﺣﻮا‬
‫]و[ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ آن ﺳﺒﺐ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ؛ و اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻪ ﺧﻼص رﺳﯿﺪ‪ ،4‬ﺑﺎز رﯾﺨﺘﻦ روﻏﻦ‪ 5‬ﺗﻮﺑﺖ ]و[ ﺧﺸﻨﻮدي از دﺳﺖ زن‬

‫ﮔﻨﻬﮑﺎر ]ﺑﻮد[‪ 6‬ﺗﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺧﺪاي ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺗﻮﺑﺖ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران‪] 7‬را[‪ 8‬ﻗﺒﻮل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫و راز‪ 9‬دﯾﮕﺮ رﯾﺨﺘﻦ روﻏﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ آن ﭼﻨﺎن ]ﺑﻮد[ ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 10‬ﮔﻔﺖ‪» :11‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻫﻤﻪ‪ 12‬ﻫﻤﺒﺎزان‪ 13‬ﺗﻮ«؛ زﯾﺮا‬

‫ﻫﻤﺒﺎزان‪ 14‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﻧﺪ و ﻣﻠﮑﺎن ﮐﻪ زودﺗﺮ‪ 15‬ﺑﻮدﻧﺪ؛ ]ﻫﺮ[ ﻗﺮن ﻓﻮران‪ 16‬ﻣﯽﮐﺮد‪ 17‬و ﻗﺪري از آن روﻏﻦ ﺑﺮ آن ﻣﺮد ﻣﯽاﻓﺘﺎد و‬

‫از آن‪ ،‬او را اﻧﺪوده‪ 18‬ﻣﯽﮐﺮد و ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪19‬؛ ﭼﻮن‪ 20‬آن زن آن روز ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،21‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻓﻮران‪ 22‬ﮐﺮد و‬

‫ﺗﻤﺎم رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﺾ ﻧﺒﻮ‪‬ت ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي از ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد و ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺑﺮ وي؛ ﻣﻤﻠﮑﺖ ]و[ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ از او ﺑﻮد و‬

‫او ﺗﺎ اﺑﺪ در ﻣﻠﮏ‪ 23‬ﻧﺸﺴﺖ‪ 24‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 25‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ 26‬ﻣﻠﮏ ﺗﺎ اﺑﺪ؛ *و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﺪا ﻣﻠﮏ ﺑﻮد و ﻣﻠﮏ‬

‫ﻫﺴﺖ*‪ ،27‬اﻣ‪‬ﺎ ﮔﻔﺘﻦ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد و داﻧﺴﺘﻪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ اﯾﻦ روﻏﻦ ]ﻗﺎﻧﻮن[‪ 28‬ﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آورد‪ ،29‬ﺑﻪ‬

‫آن روﻏﻦ اﻧﺪوده ﮐﻨﻨﺪ‪ 30‬ﺗﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ﺑﺮ وي ]روﻧﻖ[‪ 31‬روح اﻟﻘﺪس‪.‬‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺟﻨﺎن«‪.‬‬

‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﻮران«‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻣﻤﻠﮑﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .5‬و‬
‫‪ + .24‬و‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﭼﻨﺪ ﻣﺰﻣﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪:7 :9‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﻬﮑﺎران«‪.‬‬
‫»ﻟﯿﮑﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد‪ ،‬و ﺗﺨﺖ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺮاي‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫داوري ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ«؛ ﻧﯿﺰ‪» :10 :29 :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﻃﻮﻓﺎن ﺟﻠﻮس‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬رازي«‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد« و ﻧﯿﺰ ‪» :8 :47‬ﺧﺪا‬
‫‪ .10‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7 :45‬ﻋﺪاﻟﺖ را دوﺳﺖ و ﺷﺮارت را‬
‫ﺑﺮ اﻣﺖﻫﺎ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻗﺪس ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫دﺷﻤﻦ داﺷﺘﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ﺗﻮ ﺗﻮ را ﺑﻪ روﻏﻦ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‬
‫‪ + .26‬و‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ از رﻓﻘﺎﯾﺖ ﻣﺴﺢ ﮐﺮده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ ﻫﺴﺖ و ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﺪا‬
‫‪ + .11‬و‬
‫ﻣﻠﮑﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اﻧﺒﺎران«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬اوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬اﻧﺒﺎران«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﻮران«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 274‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫س ]‪ [9 :14‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬راﺳﺖ[‪ 1‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،2‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺑﺸﺎرت و ﻣﮋدهي ﻣﻦ در ﻋﺎﻟﻢ آﺷﮑﺎرا‬
‫ﺷﻮد‪ ،3‬اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ اﯾﻦ زن ﮐﺮد‪ ،‬ﺗﺎ اﺑﺪ او را ﯾﺎدﮔﺎري‪ 4‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ي ]‪ [9 :12‬و ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺴﯿﺎر از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ آﻧﺠﺎﺳﺖ؛ آﻣﺪﻧﺪ ﮐﻪ او را ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ وﻟﯽ‪ 5‬ﻏﺎزار را‪ 6‬ﻧﯿﺰ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ .7‬و ﺑﺰرﮔﺎن و اﻣﺎﻣﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻏﺎزار را ﻧﯿﺰ ﺑﮑﺸﻨﺪ *ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺲ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ]آﻣﺪه‬

‫و[‪ 8‬اﯾﻤﺎن آورده ﺑﻮدﻧﺪ*‪ 9‬ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭼﻬﺎرم‪] ،10‬ﻧﺒﻮ‪‬ت[‪ 11‬ﮐﻪ‪ :‬ﻋﺪل را دوﺳﺖ داﺷﺘﯽ و ﻇﻠﻢ را دﺷﻤﻦ داﺷﺘﯽ‪ ،‬ﺑﻬﺮ‬

‫اﯾﻦ ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻮ را ﺑﻪ روﻏﻦ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‪ 12‬اﻧﺪود ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻧﺒﺎزان‪ 13‬ﺗﻮ‪ .‬ﻣﺮّ‪ 14‬و ﻣﯿﻌﻪ‪] 15‬و[ ﺳﻠﯿﺨﻪ‪ ،16‬ﭘﻮﺷﺶﻫﺎي ﺗﻮ ﺧﻮش‬

‫ﮐﻨﺪ؛ ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺮايﻫﺎي ﻋﺎجﮔﻮﻧﻪ‪ 17‬از ﻫﯿﮑﻞ ]و[ اوﺗﺎر‪ 18‬از ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺗﺮا ﺷﺎدﻧﺎك ﮐﺮدﻧﺪ‪] 19‬؟[‪ .‬و اﯾﻦ روﻏﻦ‪ ،‬آن روﻏﻦ‬

‫]اﺳﺖ[ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﻣﻠﮑﺎن ﺑﻪ آن ﻣﯽاﻧﺪودﻧﺪ‪20‬؛ در ﻏﺎرت ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س آن ]را[‪ 21‬در دﺳﺖ ﻣﺮدم اﻓﺘﺎد ‪/‬ﺑﺮگ‪] /214‬و[ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ‬

‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪] 22‬ﮐﻪ[ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و ﺧﺪا اﻧﺪاﺧﺖ در دل اﯾﻦ‪ 23‬زن ﭘﻠﯿﺪ‪ .‬رﻓﺖ و آن را ﺧﺮﯾﺪ ]و[ آورد‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ و ﺑﺮ ﺗﻤﺎم اﻧﺪام او رﯾﺨﺖ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آن ]ﻧﺒﻮ‪‬ت[‪ 24‬ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود‪ 25‬ﮔﻔﺖ ]ﮐﻪ[ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد‪ :26‬ﺧﺪا ﺗﺮا اﻧﺪود‪ .‬ﺧﺪا‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﻣﯿﻌﻪ‪ :‬ﻣﺎدهي ﺧﻮﺷﺒﻮي ﺻﻤﻎ و ﺳﻘﺰي ﮐﻪ از ﯾﮑﯽ از اﺷﺠﺎر‬
‫ﻃﺎﯾﻔﻪي آﺑﻨﻮس اﺧﺬ ﻣﯽﺷﻮد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺳﻠﯿﺨﻪ‪ :‬ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻧﻮع‬
‫اﺳﺖ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮخ ﺑﻮد و ﭼﻮب او ﺑﺎرﯾﮏ ﺑﻮد و‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﺳﻄﺒﺮ‪ ،‬ﻃﻌﻢ و ﺑﻮي آن ﺧﻮش ﺑﻮد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬اوﻧﺰ و«؛ در ف ‪» :1‬اوﻟﯿﺖ ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻣﺰﻣﻮر«‪.‬‬
‫‪ .26‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7 :45‬ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ﺗﻮ ﺗﻮ را ﺑﻪ روﻏﻦ‬
‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از رﻓﻘﺎﯾﺖ ﻣﺴﺢ ﮐﺮده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﺎدﮐﺎر«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﻫﻢ‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪه ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺟﻬﺖ ﻋﺎزر‬
‫ﻣﯽ اﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻌﯿﺴﯽ اﯾﻤﺎن ﻣﯽ اوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻬﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ اﺷﺎره اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :7-8 :45‬ﻋﺪاﻟﺖ را دوﺳﺖ و ﺷﺮارت را دﺷﻤﻦ‬
‫داﺷﺘﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﺪاي ﺗﻮ ﺗﻮ را ﺑﻪ روﻏﻦ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از‬
‫رﻓﻘﺎﯾﺖ ﻣﺴﺢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ رﺧﺖﻫﺎي ﺗﻮ ﻣﺮ و ﻋﻮد و ﺳﯿﻠﺨﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬از ﻗﺼﺮﻫﺎي ﻋﺎج ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎ ﺗﻮ را ﺧﻮش ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن و اﻧﺒﺎران«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪273 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺘﻦ او ﻣﺜﻞ از ﺑﻬﺮ وامداران؛ ]ل‪ [41 :7 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪* :‬ﺷﺨﺼﯽ از دو ﻣﺮد وامدار ﺑﻮد‪ :2*1‬ﭘﯿﺶ ﯾﮑﯽ‬
‫ﭘﺎﻧﺼﺪ دﯾﻨﺎر و ﯾﮑﯽ ﭘﻨﺠﺎه دﯾﻨﺎر‪* .‬و ﭼﻮن دﯾﺪ‪ 3‬ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪] 4‬ﮐﻪ ﺑﮕﺰارﻧﺪ[‪ ،5‬آن ﻫﺮ دو را ﺑﺨﺸﯿﺪ‪ .7*6‬و آن‬
‫‪10‬‬
‫ﮐﺪام ﯾﮑﯽ‪] ،‬او[ را دوﺳﺖ دارد‪ 8‬ﺑﯿﺸﺘﺮ؟ آن ﮐﻪ *ﭘﺎﻧﺼﺪ داﺷﺖ ﯾﺎ آن ﮐﻪ ﭘﻨﺠﺎه داﺷﺖ*‪ .9‬و ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﭼﻨﺎن[‬

‫ﭘﻨﺪارم ﮐﻪ آن ﮐﻪ *ﭘﺎﻧﺼﺪ داﺷﺖ‪ ،12*11‬ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﺳﺖ دارد‪ .13‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺮح‪ 14‬راﺳﺘﯽ‪ 15‬ﮔﻔﺘﯽ؛ و روي ﺳﻮي آن‬
‫‪17‬‬
‫زن ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ اﯾﻦ زن را ﮐﻪ ﺗﺎ ﻣﻦ در ﺧﺎﻧﻪي‪ 16‬ﺗﻮ آﻣﺪم‪ ،‬ﺗﻮ آب ﺑﺮ ﭘﺎي ﻣﻦ ﻧﺮﯾﺨﺘﯽ و او‬

‫ﺑﻪ اﺷﮏ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﺎي ﻣﺮا ﺷﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮي ]ﺳﺮ[‪ 18‬ﺧﻮد ﻣﺎﻟﯿﺪ‪19‬؛ ﺗﻮ ﻣﺮا ﺑﻮﺳﻪ ﻧﮑﺮدي‪] 20‬و[ او‪/ 21‬ﺑﺮگ‪ /213‬از آن‬

‫وﻗﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ آﻣﺪم‪ ،22‬ﺑﻪ ﻟﺮزﯾﺪن‪ ،‬ﭘﺎي ﻣﺮا ﺑﻮﺳﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 23‬ﺑﯽ ﻓﺘﻮر‪ .‬ﺗﻮ ﺳﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ روﻏﻦ ﻧﻪاﻧﺪودي‪ ،24‬او ﺑﻪ روﻏﻦ ﻏﺎﻟﯿﻪ‬

‫ﭘﺎي ﻣﻦ‪ 25‬اﻧﺪود‪ .‬و از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ‪ 26‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن اﯾﻦ زن را ﺳﺘﺮده ﺷﺪ‪ 27‬زﯾﺮا آن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر داد‪ ،28‬ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺷﺪ و آن ﮐﻪ ﮐﻢ داد ]و[ ﮐﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،29‬ﮐﻢ ﭼﯿﺰي‪ 30‬ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ ﺑﻬﺮ وي ﮐﻢ ﺳﺘﺮده ﺷﻮد‪] .‬و[ ﺑﻪ آن‬

‫زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺗﻮ ﻋﻔﻮ ﺷﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ]ﻧﺸﺴﺘﻪ[‪ 31‬ﺑﻮدﻧﺪ‪] ،‬آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ و در[‪ 32‬درون ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ و‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 33‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن‪ 34‬ﻋﻔﻮ ﮐﻨﺪ‪35‬؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻤﺎن ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﺮا زﻧﺪه ﮐﺮد؛ ﺑﺮو ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ‪.36‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و از‬

‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دراﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎي ﻣﻦ ﻣﯽ ﺑﻮﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﻨﺪودي«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﺘﻨﺪودي«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺒﺐ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .34‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺎﻫﻬﺎ را«‪.‬‬
‫‪ .35‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .36‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻼم«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دو واﻣﺪار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﺴﯽ را ﺑﯿﺶ‬
‫اﯾﻦ دو ﻣﺮد وام ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪاﺷﺖ و«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﺸﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﺟﻮن ﺟﯿﺰي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﮑﺰارﻧﺪ او ﻫﺮ ﺟﻪ داﺷﺖ ﺑﯿﺶ اﯾﻦ دو واﻣﺪار ﺑﺪﯾﺸﺎن ﺑﺨﺸﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮏ وام ﺑﯿﺸﺘﺮ داﺷﺖ ﺑﺮ وي ﯾﺎ‬
‫اﻧﮏ ﮐﻤﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ وي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺨﺸﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺮع«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
 ‫‪ / 272‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﻮي ﺧﻮش‪ 1‬آن ﻏﺎﻟﯿﻪ‪ .2‬ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪ ،3‬ﯾﮑﯽ‪ 4‬از ﺷﺎﮔﺮدان او‪ ،‬آن ﮐﻪ *او را در دﺳﺖ داد*‪/ ،5‬ﺑﺮگ‪ /212‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﭼﺮا اﯾﻦ روﻏﻦ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ 6‬ﺑﻪ ﺳﯿﺼﺪ دﯾﻨﺎر ]و[ ﺑﻪ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن داده ﺷﻮد‪7‬؛ و او ]اﯾﻦ[‪ 8‬را ]ﻧﻪ[‪ 9‬از ﺑﻬﺮ *ﺷﻔﻘﺖ ﻣﯽﮔﻔﺖ‬
‫‪13‬‬
‫ﮐﻪ ﻏﻢ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪ 11*10‬و اﻻّ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺻﻨﺪوق ﺧﺰﯾﻨﻪ‪ 12‬در ﭘﯿﺶ او ﺑﻮد و ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺎد‪ ،‬او ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ‬

‫]س‪ [6 :14 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ 14‬اﯾﻦ زن را‪ 15‬و او را ﺧﺠﻞ ﻣﮑﻨﯿﺪ‪ 16‬و آﻧﭽﻪ او را ﺑﻮد‪ ،‬در ﮐﺮد‪ .17‬ي ]‪ [7 :12‬از ﺑﻬﺮ‬

‫روز ﻣﺮدن ﻣﻦ‪ ،‬اﯾﻦ را ﻧﮕﺎه‪ 18‬داﺷﺖ‪ .‬س ]‪ [8 :14‬و ﻧﻤﻮدار‪ 19‬آﮔﻨﺪن ﺗﻦ ﻣﺮا‪ 20‬ﻧﻤﻮد ]م‪ [12 :26 ،‬ﮐﻪ ﺗﻦ ﻣﺮا‪ 21‬ﻣﻌﻄّﺮ ﮐﺮد ي ]‪:12‬‬

‫‪ [8‬و دروﯾﺸﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ اﻧﺪ‪ ،‬س ]‪ [7 :14‬و ﻫﺮ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﮑﯽ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ ،‬و ﻣﻦ در ﻫﺮ‬

‫وﻗﺖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫ل ]‪ [39 :7‬و ﭼﻮن آن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ ﮐﻪ او را ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،22‬اﯾﻨﻬﺎ‪ 23‬را دﯾﺪ‪ ،‬در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ :24‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﻣﺮد ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ 25‬ﮐﻪ اﯾﻦ زن ﮐﯿﺴﺖ و ﺧﺒﺮ او ﭼﯿﺴﺖ‪26‬؟ زﯾﺮا آن زن ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ‪ ،‬زﻧﯽ‪ 27‬ﭘﻠﯿﺪ ﺑﻮد‪ .28‬ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﮔﻔﺘﻨﯽ‪] 29‬ﺑﺎ ﺗﻮ[‪ 30‬دارم‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮ‪.31‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺧﻮﺷﯽ«‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﻮد از«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬را«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و او‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯿﺪاﻧﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬زن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻔﺮﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺨﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ )در ف ‪:2‬‬
‫ﯾﺸﻮع( را در دﺳﺖ دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮرد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻔﻘﺖ ﺑﺮ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ﮐﻪ ﻏﻢ اﯾﺸﺎن‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮرد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺰﯾﻨﻪ«؛ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮ وزن و ﻣﻌﻨﯽ ﺧﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮاً ﻣﺒﺪل ﺧﺰﯾﻨﻪ و ﻣﻤﺎل ﺧ‪‬ﺰاﻧﻪي ﻋﺮﺑﯽ اﺳﺖ‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬س‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪271 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﺷﺶ‪] :‬اﻧﺪر[‪ 1‬رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ‪ 2‬در ﺧﺎﻧﻪي ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺲ و رﯾﺨﺘﻦ ﻏﺎﻟﯿﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ او‬
‫]ي‪ [55 :11 ،‬و ﻋﯿﺪ ﻓﺼﺢ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﺴﯿﺎران از ﯾﻬﻮدا ]از[ دﯾﻪﻫﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ در‪ 3‬اورﺷﻠﯿﻢ‪،‬‬

‫زودﺗﺮ‪ 4‬از ﻋﯿﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد را ﭘﺎك ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ را ﻣﯽﻃﻠﺒﯿﺪﻧﺪ ]و[ در ﻫﯿﮑﻞ ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﭘﻨﺪارﯾﺪ‪ 5‬ﮐﻪ‬

‫در ﻋﯿﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ؟ و آﻧﮕﻪ ﺑﺰرﮔﺎن‪ 6‬اﻣﺎﻣﺎن ]و ﻣﻌﺘﺰﻻن[‪ 7‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ او ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [1 :12 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ زودﺗﺮ ]از[ ﻋﯿﺪ ﺑﻪ‪ 9‬ﺷﺶ روز آﻣﺪه ﺑﻮد در ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻏﺎزار ﺑﻮد‪] 10‬آن ﮐﻪ[‪ 11‬او را از‬

‫ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ‪ .‬ل ]‪ [36 :7‬و ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺘﺰﻻن‪ 12‬از او ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ‪ 13‬او ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪي س ]‪* [3 :14‬ﺷﻤﻌﻮن‬

‫]ﮐﻪ[ اﻻﺑﺮص ﺑﻮد ﯾﻌﻨﯽ ﭘﯿﺲ ﺑﻮد*‪] ،14‬از ﻣﻌﺘﺰﻻن[‪ 15‬و ]ل‪ [36 :7 ،‬ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪي ]او[‪ 16‬آﻣﺪ و ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ي ]‪ [2 :12‬و‬
‫‪20‬‬
‫آﻧﺠﺎﯾﮕﻪ‪] 17‬ﺧﻮرد و[‪* 18‬ﻣﺮﺗﺎ اﯾﺸﺎن را ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽﮐﺮد و ﻏﺎزار ﺑﺎ ﻣﺮﯾﻢ در ﺧﺪﻣﺖ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ*‪ .19‬و ﻣﺮﯾﻢ آورد‬

‫ﯾﮏ ﺷﯿﺸﻪي ﭘﺮ از روﻏﻦ ﻧﺎردﯾﻦ‪ 21‬ﺑﻪ ﻃﯿﺐ ﻏﺎﻟﯿﻪ آﻣﯿﺨﺘﻪ‪] ،22‬ﻏﺎﻟﯿﻪاي[‪ 23‬ﺑﺴﯿﺎر ﻗﯿﻤﺘﯽ ]و ﺳﻨﮕﯽ[‪ 24‬ﺑﻬﺎ‪ .‬ل ]‪ [38 :7‬و از ﭘﺲ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪ 25‬و ﭘﯿﺶ ﭘﺎي او ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ اﺷﮏ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ]دو[‪ 26‬ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ را ﻣﯽﺷﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮي ﺳﺮ‬

‫ﺧﻮد ﺑﻤﺎﻟﯿﺪ و ]ﭘﺎي او را[‪ 27‬ﺑﻮﺳﻪ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬س ]‪] [3 :14‬و[ آن روﻏﻦ را ﺑﺮ ﺳﺮ وي ﻣﯽرﯾﺨﺖ‪ ،‬ي ]‪ [3 :12‬و آن ﺧﺎﻧﻪ ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ از‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺠﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮﺗﺎ ﻣﺮﯾﻢ و ﻏﺎزار و اﯾﺸﺎن را ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎردﯾﻦ«؛ ﻧﺎردﯾﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻨﺒﻞ روﻣﯽ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻠﻖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻋﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺴﺘﺎد«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن اﻻﺑﺮص ﮐﻪ ﺑﯿﺲ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 270‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[‪ :‬ﺳﯽ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬آﺷﻔﺘﮕﯽ ﯾﻬﻮدﯾﺎن از ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ‬
‫]ي‪ [46 :11 ،‬و ﭼﻮن ]ﺑﻌﻀﯽ[‪ 1‬از اﯾﺸﺎن رﻓﺘﻨﺪ در ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺘﺰﻻن ]و اﯾﺸﺎن را[‪ 2‬ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﮐﺮده ﺑﻮد‪ ،3‬ﺑﺰرﮔﺎن اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻻن ﺟﻤﻊ‪ 4‬ﺷﺪﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ *ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺮد ﮐﻪ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻨﺪ*‪5‬؛ و‬

‫اﮔﺮ او را ﺑﮕﺬارﯾﻢ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ ،6‬ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آورﻧﺪ‪ 7‬و روﻣﯿﺎن‪ 8‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ﻣﻨﺼﺐ‪ 9‬ﻣﺎ ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ و رﻋﯿﺖ ﻣﺎ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬و‬

‫ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻗﯿﺎﻓﺎ ﺑﻮد و در آن ﺳﺎل‪ 10‬ﻣﻬﺘﺮ‪ 11‬اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد‪ 12‬او‪ ،13‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ؛ و‬

‫]ﭼﯿﺰي[‪ 14‬ﻧﻤﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪ‪ 15‬در ﯾﮏ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﮐﻪ ]آن ﺑِﻪ ﯾﮏ[‪ 16‬ﻣﺮد‪ 17‬ﺑﻤﯿﺮد ﻋﻮض ﺧﻠﻖ و ﻧَﻪ ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﮔُﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و او‬

‫اﯾﻦ را از‪ 18‬اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد ﻧﮕﻔﺖ وﻟﯿﮑﻦ‪ 19‬ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ]در آن ﺳﺎل[‪/ 20‬ﺑﺮگ‪ /211‬ﺳﺮور اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮐﺮد ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﮐﻪ‪ 21‬ﻋﻮض ﺧﻠﻖ ﺑﻤﯿﺮد‪ ،‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ]اﻻّ[ از ﺑﻬﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺪا ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺎ‬

‫ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪ .‬و از آن روز اﻧﺪﯾﺸﻪي ﮐﺸﺘﻦ او ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [54 :11 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ در ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن آﺷﮑﺎرا ﻧﻤﯽﮔﺮدﯾﺪ و ]اﻟّﺎ[‪ 22‬از آﻧﺠﺎ رﻓﺖ در ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽ‪ 23‬ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﺶ آﻓﺮﯾﻢ ﺑﻮد و آﻧﺠﺎ ﻣﯽﮔﺸﺖ او ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد‪.‬‬

‫‪ + .13‬را‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬ﮐﻪ‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮده«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰدﯾﮏ از«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ ﺟﻪ ﻋﯿﺴﯽ )در ف ‪ :2‬ﯾﺸﻮع( ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺮد ﻣﻌﺠﺰﻫﺎء ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬آوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺼﻒ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪269 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺑﻬﺮ آن‪ ،‬ﭼﻬﺎرم روز ]او را[‪ 1‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ‪ ،2‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ رﻧﺠﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ]ﻃﺒﯿﺒﺎن آن را ﺳﮑﺘﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪ و[‪ 3‬آدﻣﯽ‬
‫را دو ]روز و[‪ 4‬ﺳﻪ روز ]ﻫﻤﭽﻮن[‪ 5‬ﻣﺮده ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪/ 6‬ﺑﺮگ‪ /210‬و ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﻪ روز *ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ*‪ ،7‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﻤﯿﺮد؛ و اﯾﻦ رﻧﺞ را ﺣﮑﯿﻤﺎن‪ 8‬ﺳﮑﺘﻪ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪* .9‬و اﯾﻦ ﭼﻬﺎرم روز ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪش‪10‬؛ و او از او‪‬ل ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺮد و ﻫﻨﻮز ﺑﻪ‬

‫ﮔﻮر ﻧﻨﻬﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻨﺪﯾﺪه ﺑﻮد در ﺧﺎﻧﻪ*‪ 11‬ﺗﺎ ﻗﺪرت ﺧﺪا از اﯾﻨﺠﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ او ﺷﮏ‪ 12‬ﺣﮑﯿﻤﺎن ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.13‬‬

‫و ﮔﻔﺘﻦ او‪ :‬ﻏﺎزار‪ ،‬ﻏﺎزار‪ ،‬ﺑﯿﺎ ﺑﯿﺮون و دﺳﺖ ]و[ ﭘﺎي ﻏﺎزار را ﺑﻪ ﮐﻔﻦ و ر‪‬ﮐﻮﻫﺎ‪ 14‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،15‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﻋﺎدت ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﺑﻮد و ﭼﻮن ﺑﻪ در آﻣﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ]ﺑﺴﺘﻪ و[‪ 16‬ﭘﺎ ﺑﺴﺘﻪ ]ﺑﯽ ﮔﺎم[‪ 17‬ﻣﯽرﻓﺖ؛ و اﯾﻦ ﻋﻈﯿﻢ ﻣﻌﺠﺰ اﺳﺖ‪ 18‬ﮐﻪ ﺗﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﺗﻦ را ﻣﯽﮐﺸﺪ و *ﻧﻪ ﺗﻦ‪ ،‬ﺟﺎن را*‪ 19‬و آن ﮐﻪ او را ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪ‪ 20‬ﺑﯽ ﮔﺎم رﻓﺘﻦ‪ ،21‬روح اﻟﻘﺪس ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺤﺘﺎج ﯾﺎريدﻫﻨﺪه ﻧﯿﺴﺖ‬

‫و ﺗﺎ ﺣﻘﯿﻘﺖ ]ﻧﻤﺎﯾﺪ[‪ 22‬ﮐﻪ دﻋﻮي ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﻗﯿﺎﻣﺖ ]و[ ﻧﺸﻮر‪] 23‬و ﺑﻌﺚ[‪24‬؛ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]ﻗﯿﺎﻣﺖ[‪ 25‬آﻧﮑﻪ ﮔﻔﺖ ﭘﯿﺶ‪ 26‬از اﯾﻦ‬

‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫و ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﻏﺎزار از ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،27‬ﭼﻬﻞ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ زﯾﺴﺖ و اﺳﻘﻒ ﺷﺪ و در ﺟﺰﯾﺮهي ﻗﺒﺮوص‪ 28‬ﻣﺮد و ﺗﻦ او را‬
‫آﮔﻨﺪﻧﺪ‪ 29‬آﻧﺠﺎ‪ .‬اﮐﻨﻮن‪ 30‬او‪ 31‬دو ﮔﻮر دارد‪ :‬ﯾﮑﯽ ]در ﻗﺒﺮوص ﮐﻪ ﺗﻦ او[‪ 32‬آﻧﺠﺎ ]اﺳﺖ[‪ 33‬و ﯾﮑﯽ ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ‪ 34‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[‬

‫زﻧﺪه ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻣﻌﺠﺰت«‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﻪ ﺗﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن را ﻣﯽ ﮐﺸﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻧﻬﺎدن«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬روز‬ ‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﻪ و اﮐﺮ از ﺳﻪ روز ﺑﮑﺪرد«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻃﺒﯿﺒﺎن«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮده ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و ﭼﻬﺎرم روز ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪش و او از او‪‬ل‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﻗﺒﺮص«‪.‬‬
‫ﮐﻨﺪﯾﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺮد«؛ ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪه ﺷﺪ«‪.‬‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﮐﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬رﮐﻮﯾﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .34‬در ف ‪» :1‬ازو«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 268‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬از او‪‬ل ﮔﻨﺪﯾﺪه ]ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ[‪ 1‬ﺑﻮد و *ﭼﻬﺎر روز اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮔﻮر اﺳﺖ*‪ .2‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﮕﻔﺘﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮ‪ 3‬ﮐﻪ اﮔﺮ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎوري‪ ،‬ﻋﻈﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﺒﯿﻨﯽ؟ و ]آن[‪ 4‬ﺳﻨﮓ را ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ؛ و ﻋﯿﺴﯽ دو ﭼﺸﻢ ﺧﻮد را ﺑﺎﻻ ﮐﺮد‪] 5‬و[‬
‫‪8‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ اﻗﺮار دارم‪ 6‬ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺷﻨﯿﺪي ]و[ در ﻫﺮ وﻗﺖ ]ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻨﻮي[‪ 7‬اﻻّ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‬

‫اﯾﻦ را ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ ﮐﻪ ]ﺗﻮ[‪ 9‬ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎدي‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ را ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﻌﺮه زد ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻏﺎزار‪،‬‬

‫ﻏﺎزار‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎ‪ .‬و آن ﻣﺮده‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ و در دم‪ ،‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪ از ﮔﻮر‪ ،‬دو ﭘﺎي او ]و[ دو دﺳﺖ او ﺑﻪ ﻟﯿﻎﻫﺎ‪ 10‬ﺑﺴﺘﻪ ]و‬

‫روي او[‪ 11‬و اﻧﺪام او ﺑﻪ ﮐﻔﻦ ﭘﯿﭽﯿﺪه‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬او را ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ‪ 12‬و ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ 13‬ﺗﺎ ﺑﺮود‪.‬‬

‫]ي‪ [45 :11 ،‬و ﺑﺴﯿﺎران از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ﻣﺮﺗﺎ و ﻣﺮﯾﻢ ]آﻣﺪه[‪ 14‬ﺑﻮدﻧﺪ‪* ،15‬آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد‪ ،‬اﯾﺸﺎن دﯾﺪﻧﺪ‬
‫‪18 17‬‬
‫و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ ،16‬از ﻣﺮد و زن و ﻏﯿﺮه* ‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪19 /209‬ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ‪ 20‬ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء‪ 21‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪ :‬آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪﯾﻢ ]و[ درد ﮐﺸﯿﺪﯾﻢ و زاﯾﯿﺪﯾﻢ‪ 22‬روح‬

‫ﺧﻼص ]و[ او را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن‪ 23‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﻪاﻓﺘﻨﺪ‪24‬؛ و ﻣﺮدﮔﺎن ]ﺗﻮ[ ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬و آﻧﺎن ﮐﻪ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ در آﯾﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ اﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎد ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ﺗﺪﺑﯿﺮ از آن ﺗﻮ اﺳﺖ‪ 25‬ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ]ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ اﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎد ﺷﻮﻧﺪ[‪ ،26‬و‬

‫زﻣﯿﻦ ﮐﺎﻓﺮان را اﻓﺘﺪ‪.27‬‬

‫‪ + .18‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .19‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻬﺎرم روزﺳﺖ اﻣﺮوز«‪.‬‬
‫‪ + .20‬ﮐﻪ‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻔﺘﻤﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :18-9 :26 ،‬ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺷﺪه‪ ،‬درد زه‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎد را زاﯾﯿﺪﯾﻢ‪ .‬و در زﻣﯿﻦ ﻫﯿﭻ ﻧﺠﺎت ﺑﻪ ﻇﻬﻮر‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮداﺷﺖ«‪.‬‬
‫ﻧﯿﺎوردﯾﻢ و ﺳﺎﮐﻨﺎن رﺑﻊ ﻣﺴﮑﻮن ﻧﯿﻔﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدﮔﺎن ﺗﻮ زﻧﺪه‬ ‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اورم«‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﺟﺴﺪﻫﺎي ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ .‬اي ﺷﻤﺎ ﮐﻪ در‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﺳﺎﮐﻦ اﯾﺪ ﺑﯿﺪار ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺮّﻧﻢ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ! زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﺒﻨﻢ ﺗﻮ ﺷﺒﻨﻢ‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫ﻧﺒﺎﺗﺎت اﺳﺖ‪ .‬و زﻣﯿﻦ ﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﯿﺮون ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﮑﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .10‬ﻟﯿﻎ‪ :‬ﺑﺮگ ﻧﯽ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺖ ﮐﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﻮﻓﺘﺪ«؛ در ك‪» :‬ﺳﺎﮐﻨﺎن رﺑﻊ ﻣﺴﮑﻮن ﻧﯿﻔﺘﺎدﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬ ‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺪارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻟﻔﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ك‪» :‬ﺑﯿﺮون ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﮑﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .15‬و‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن اﻧﺠﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد ﺑﺪﯾﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﺪو اﯾﻤﺎن اوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪267 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ي‪ [28 :11 ،‬و ﭼﻮن اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ‪ ،‬رﻓﺖ و ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮ ﺧﻮد‪ ،‬را ]ﺑﻪ[‪1‬ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ آﻣﺪ ]و[‬
‫ﺗﺮا ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬زود ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ‪] .‬و ﻋﯿﺴﯽ[‪ 2‬ﻫﻨﻮز ﺑﻪ‪ 3‬دﯾﻪ ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪] ،4‬اﻟّﺎ در آن‬

‫ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮐﻪ[‪ 5‬ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎﻟﺶ‪ 6‬آﻣﺪ‪ .7‬آن‪ 8‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﺗﻌﺰﯾﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﯾﻢ زود‬

‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬اﯾﺸﺎن[‪ 9‬ﻧﯿﺰ ]ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬در ﭘﯽ او رﻓﺘﻨﺪ‪ 10[،‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي‪ 11‬ﮔﻮر‪] 12‬ﺑﺮادر[‪ 13‬رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﮕﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫]ﭼﻮن[‪ 14‬ﻣﺮﯾﻢ آﻧﺠﺎﯾﮕﻪ‪ 15‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮد‪ ،‬رﺳﯿﺪ‪ ،‬دوﯾﺪ ]و[ در‪ 16‬ﭘﺎي او اﻓﺘﺎد و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻮ اﯾﻨﺠﺎ‬

‫ﻣﯽﺑﻮدي‪ ،‬ﺑﺮادر ﻣﻦ‪ 17‬ﻧﻤﯽﻣﺮد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ او ﻣﯽﮔﺮﯾﺪ‪ 18‬ﺑﺴﯿﺎر]و[ آن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]ﮐﻪ[ ﺑﺎ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،19‬ﻣﯽﮔﺮﯾﻨﺪ‪،20‬‬

‫رﺷﮏ او را در ﺟﻨﺒﺎﻧﯿﺪ و در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﮔﺮم ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬او را ﮐﺠﺎ آﮔﻨﺪﯾﺪ؟ ﺑﺪو‪ 21‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎ ]و[ ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬و‬

‫اﺷﮏ از ﭼﺸﻢ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽﭼﮑﯿﺪ‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 22‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ]ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ او را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ؛ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ 23[:‬آن‪ 24‬ﮐﻪ او‪ ،‬دو ﭼﺸﻢ ]آن[‪ 25‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /208‬را ﮔﺸﺎد‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ‪ 26‬ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﻤﯿﺮد؟‬

‫]ي‪ [38 :11 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﭼﻮن[‪ 27‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﺣﻤﯿﺖ ﮐﺮد‪ ،‬آﻣﺪ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن؛ و آن ﮔﻮر‪ ،‬ﻣﻐﺎره ﺑﻮد از ﺳﻨﮓ ﮐﻪ او را‬
‫آﻧﺠﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﻨﮓ را ]ﮐﻪ ﺑﺮ در اﺳﺖ[‪ ،28‬ﺑﺮدارﯾﺪ‪ .29‬ﻣﺮﺗﺎ‪] 30‬ﺧﻮاﻫﺮ آن ﻣ‪‬ﺮده ﺑﺪو[‪ 31‬ﮔﻔﺖ‪:32‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮادرم«؛ در ب‪» :‬ﺑﺮادر ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮدارﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ + .30‬ﻣﺮﯾﻢ‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﭼﻮن‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺘﻌﺒﺎل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .8‬آن‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﻧﺐ«؛ در ب‪» :‬ﭘﯿﺶ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪» :‬آﻣﺪ«‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺧﻮد آن را ﺧﻂ زده‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺠﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / 266‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﺧﻔﺘﻦ[‪ 1‬ﮔﻔﺖ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ]ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 2‬آﺷﮑﺎرا ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻏﺎزار ﻣ‪‬ﺮد؛ و ﺷﺎد ﺷﺪم ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮدم‪ 3‬از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن‬
‫‪9‬‬
‫ﺑﯿﺎورﯾﺪ و‪ 4‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ 5‬ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﺮوﯾﻢ‪ .‬ﺗﻮم‪] 6‬ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺗﻮﻣﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ[‪ 7‬ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﯾﺎران ]ﺧﻮد[‪ 8‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ]ﺑﺎ وي[‬

‫آﻧﺠﺎ ﺑﺮوﯾﻢ‪] ،‬ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ[‪.10‬‬

‫]ي‪ [17 :11 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ در ﺑﯿﺖ ﻋ‪‬ﻨْﯿﺎ ]و[ دﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻬﺎر روز اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﺎزار در ﮔﻮر آﮔﻨﺪه ﺷﺪ‪ .11‬و ]اﯾﻦ‬

‫ﺑﻮد ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ[‪ 12‬در ﮐﻨﺎر اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬دورﺗﺮ‪ ،13‬ﻗﺪر‪ 14‬ﭘﺎﻧﺰده ﻏَﻠﻮ‪‬ت‪ . 15‬و ﺑﺴﯿﺎران از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﭘﯿﺶ ﻣﺮﺗﺎ ]و[ ﻣﺮﯾﻢ آﻣﺪه‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺰﯾﺖ ﺑﺮادر اﯾﺸﺎن‪ .‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ‪ 16‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ رﺳﯿﺪ‪ ،‬در اﺳﺘﻘﺒﺎل او‪ ،‬ﭘﯿﺶﺗﺮ ﻣﺮﺗﺎ ]در راه[‪ 17‬رﻓﺖ و ﻣﺮﯾﻢ در‬

‫ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬و ﻣﺮﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪ اوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﺑﻮدي‪ ،18‬ﺑﺮادر ﻣﻦ ﻧﻤﯽ ﻣﺮد‪ ،‬اﻻّ ﻣﯽ داﻧﻢ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ‬

‫از ﺧﺪا ﺑﺨﻮاﻫﯽ‪ ،‬ﺗﺮا ﻣﯽدﻫﺪ‪ .19‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮادر ﺗﻮ ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ .‬ﻣﺮﺗﺎ ﮔﻔﺖ‪* :‬ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬داﻧﻢ روز ﭘﺴﯿﻦ‬

‫]و[ ﻗﯿﺎﻣﺖ*‪ .20‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ]ﻣﻨﻢ[‪ 21‬ﻗﯿﺎﻣﺖ ]و[ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ]ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن آرد‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻤﯿﺮد‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮد؛‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ[‪ 22‬اﯾﻤﺎن آورد‪ 23‬ﺗﺎ اﺑﺪ ﻧﻤﯿﺮد؛ ]اﯾﻦ را ﺑﺎور دار[‪ . 24‬و ﻣﺮﺗﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬آري‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن دارم ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬اﺑﻦ‪ 25‬ﺧﺪا‪ ، 26‬آن ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدن دﺳﺖ را در اﻧﺪاﺧﺘﻦ‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﯿﺮ‪ ،‬و ﻣﻘﺪارش ‪ 200‬ﺗﺎ ‪ 400‬ذراع اﺳﺖ‪ ،‬و آن ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ ﯾﮏ‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﺳﺦ ﺗﺎم اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ب‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮﻣﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﺗﻮﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﺎم او ﺗﺎﻣﺎ‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺷﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻮد ﯾﻌﻨﯽ ﺟﻔﺖ زاده«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯿﺪاﻧﻢ ﮐﻪ در روز اﺧﺮ‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮﺧﯿﺰد«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬و ﺑﺎ وي ﺑﻤﯿﺮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ب‪:‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آرد«‪.‬‬ ‫»ﻋﺎزر را اﮐﻨﺪه ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬در‬ ‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«؛ در ب‪» :‬ﻗﺪر«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻏﻠﻮت و ﻏَﻠْﻮ‪‬ة‪ :‬ﯾﮏ ﺗﯿﺮ ﭘﺮﺗﺎب ﻣﺴﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻊ آن‪ :‬ﻏَﻠَﻮات‪،‬‬
‫ﻏ‪‬ﻼء‪ ،‬و آن اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺗﯿﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻗﺪرت ﺑﻪ دورﺗﺮﯾﻦ ﺟﺎﯾﯽ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪265 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ! اﯾﻤﺎن ﺗﻮ ﺗﺮا زﻧﺪه ﮐﺮد‪] .‬س‪،‬‬ ‫ﺑﮑﻨﻢ؟ او‪ 1‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ل‪ [41 :18 ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬روﺷﻨﺎﯾﯽ‬
‫‪ [52 :10‬و ﻫﻤﺎن دم‪ 2‬ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪ و ]در راه[‪ 3‬ﻣﯽرﻓﺖ‪.4‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[‪ :‬ﺳﯽ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬زﻧﺪه ﮐﺮدن‪ 5‬ﻏﺎزار‪7 ،6‬ﺑﺮادر ﻣﺮﺗﺎ ]و[ ﻣﺮﯾﻢ ]ﮐﻪ ﻣﺮده[‪ 8‬ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻣﺮدي ]رﻧﺠﻮر[‪ 9‬ﻧﺎﻣﺶ ﻏﺎزار‪ ،‬در‪ 10‬دﯾﻪ ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ‪ ،‬ﺑﺮادر ﻣﺮﺗﺎ و ﻣﺮﯾﻢ‪ .‬آن ]ﻣﺮﯾﻢ[‪ 11‬ﮐﻪ‬ ‫]ي‪[1 :11 ،‬‬

‫ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ‪ 12‬ﺑﻪ ﻏﺎﻟﯿﻪ اﻧﺪود‪] 13‬و[ ﺑﻪ ﻣﻮي ﺧﻮد ﻣﺎﻟﯿﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻏﺎزار رﻧﺠﻮر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪] ،14‬ﻫﺮ دو[‪ 15‬ﺧﻮاﻫﺮاﻧﺶ‪ ،‬ﭘﯿﺶ‬

‫ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ]و ﮔﻔﺘﻨﺪ[ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬دوﺳﺖ ﺗﻮ رﻧﺠﻮر اﺳﺖ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ *ﻣﺮدﻧﯽ اﺳﺖ‬

‫اﯾﻦ رﻧﺠﻮري*‪ 16‬اﻻّ ﺑﻬﺮ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﺗﺎ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ آن ﻣﻤﺠ‪‬ﺪ ﺷﻮد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺮﺗﺎ و ﻣﺮﯾﻢ و ﻏﺎزار را دوﺳﺖ‬

‫ﻣﯽداﺷﺖ؛ و ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮد‪ 17‬ﮐﻪ رﻧﺠﻮر اﺳﺖ‪ ،‬دو روز آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺎم ﮐﺮد‪ .‬و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﻪ ﯾﻬﻮدا‪ 18‬روﯾﻢ‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 19‬ﮐﻪ ﺗﺮا ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﺎز‪ 20‬آﻧﺠﺎ ﻣﯽروي؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ روز‪ 21‬دوازده ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ؟ و ﻫﺮ ﮐﻪ در روز ﺑﮕﺮدد‪ ،‬ﭘﺎي او‬

‫در ﺳﻨﮓ زده ﻧﺸﻮد‪ 22‬زﯾﺮا روﺷﻨﺎﯾﯽ ]اﯾﻦ[‪ 23‬ﺧﻠﻖ‪ 24‬ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ 25‬و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ در ﺷﺐ ﺑﮕﺮدد‪ ،‬ﺑﻪ اﻓﺘﺪ زﯾﺮا روﺷﻨﺎﯾﯽ‬

‫ﻧﺪارد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ و ﺑﻌﺪ از آن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻏﺎزار دوﺳﺖ ﻣﺎ ﺧﻔﺖ‪] ،‬اﻟّﺎ[‪ 26‬ﺑﺮوﯾﻢ او را ﺑﯿﺪار ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﻔﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺪار ﺷﻮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ از ﺑﻬﺮ ﻣﺮگ ﮔﻔﺖ و اﯾﺸﺎن ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /205‬ﺧﻮاب‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬رﻧﺠﻮري اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺮدﻧﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن ﺷﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ ﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬روز«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ب‪» :‬ﻋﺎﻟﻢ«؛ در ك‪» :‬اﯾﻦ ﺟﻬﺎن«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬وف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎزر«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪوده ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
 ‫‪ / 264‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽدﻫﻢ*‪ .1‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺮوز زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]ﺷﺪ[‪ 2‬از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ و ]ﺑﺮاي[‪ 3‬ﺧﺎﻧﻪي ﺗﻮ ]زﯾﺮا[‪ 4‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻓﺮزﻧﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪.‬‬

‫]آﻣﺪ[‪ 5‬ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺗﺎ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪] 6‬و[ زﻧﺪه ]ﮐﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻢ ﺷﺪه[‪ .7‬اﷲ‪ 8‬أﻋﻠﻢ‬
‫‪9‬‬
‫ﺟﺎي ﺻﻮرتﮐﺸﯽ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /203‬ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ دادن ﻃﯿﻤﯽ ﭘﺴﺮ ﻃﯿﻤﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬
‫س ]‪] [46 :10‬و آﻣﺪ در اﯾﺮﯾﺤﻮ[‪ 10‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ از اﯾﺮﯾﺤﻮ‪ 11‬ﺑﻪ در آﻣﺪ ]او[ و ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد وﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮدﻧﺪ‪ 12‬و در‪ 13‬ﮐﻨﺎر راه؛ ﯾﮑﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﻃﯿﻤﯽ ﭘﺴﺮ ﻃﯿﻤﯽ؛ ]درﯾﺎﻓﺖ و[‪ 14‬داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﻧﺎﺻﺮي اﺳﺖ ]م‪ [30 :20 ،‬ﮐﻪ ﻣﯽ آﯾﺪ‪] ،15‬س‪* [47 :10 ،‬ﺑﺎﻧﮓ زد ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ*‪] 16‬و[ ﮔﻔﺖ‪ : 17‬اي ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ‬

‫رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ .‬و ﺑﺴﯿﺎران ﺑﺮ وي‪ 18‬ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽ زدﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻤﻮش ﺷﻮد و او ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽ زد و ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﭘﺴﺮ‬
‫]ﺑﺴﯿﺎران ﺑﺮ وي ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽ زدﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻤﻮش ﺷﻮد‪ .‬او ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽ زد و‬ ‫‪/‬ﺑﺮگ ‪/ 204‬‬ ‫داوود‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪.‬‬

‫ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ رﺣﻤﺖ ﺑﮑﻦ[‪] 19‬ل‪ [40 :18 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺎز اﯾﺴﺘﺎد و[‪ 20‬ﮔﻔﺖ‪ 21‬ﮐﻪ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﭘﯿﺶ‬

‫و آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﺎد ﺑﺎش‪ 22‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺗﺮا ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ‪ .‬و آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺟﺎﻣﻪي‬ ‫]س‪[ 49 :10 ،‬‬ ‫او ﺑﯿﺎورﻧﺪ‬

‫]ﺧﻮد[‪ 23‬را اﻧﺪاﺧﺖ‪] 24‬و[ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‪ 25‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ‪ 26‬ﺑﺎ ﺗﻮ‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺪرد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ در ﺟﻬﺎر ﺑﺎرﮐﺮداﻧﻢ«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬ﻧﻌﺮه ﺑﺮ او زد«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﻌﺮه ﺑﺮ اورده«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﮑﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪاﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻟﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬ﺟﺎي ﺻﻮرتﮐﺸﯽ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺮﻟﺤﻮ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪263 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ دو‪ :‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ذﮐﯽ‪ 1‬ﺗﻤﻐﺎﭼﯽ‪ 2‬ﻣﺴﯿﺢ را‬

‫ل ]‪ [1 :19‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ در اﯾﺮﯾﺤﻮ‪ ،3‬ﺑﻮد‪ 4‬ﯾﮏ ﻣﺮد‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ذﮐﯽ و ﻋﻈﯿﻢ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺑﻮد و ﺳﺮور ﺗﻤﻐﺎداران‪.5‬‬
‫‪10‬‬
‫او ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺒﯿﻨﺪ ]ﮐﯿﺴﺖ[‪ 6‬و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ دﯾﺪن‪ 7‬از ﺑﺴﯿﺎري‪ 8‬ﺧﻠﻖ ]و[ ﺧﻮد ]ﻧﯿﺰ[‪ 9‬ﺑﻪ ﻗﺎﻣﺖ ﻗﺼﯿﺮ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬دوﯾﺪ ﭘﯿﺶ ]و[ رﻓﺖ ]و[ ﺑﺮ ﺳﺮ ]ﯾﮏ[‪ 11‬درﺧﺖ ]ﺟﻤﯿﺰ[‪ 12‬ﺑﻠﻨﺪي ﺑﺎﻻ رﻓﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ 13‬زﯾﺮا *ﻋﯿﺴﯽ‬

‫را ﻋﺎدت ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﻣﺮدم اﻧﺒﻮه ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ*‪ .14‬و ﭼﻮن او‪ 15‬ﺑﻪ آن ﺟﺎﯾﮕﻪ‪ 16‬رﺳﯿﺪ‪ ،‬ذﮐﯽ را دﯾﺪ‪] 17‬و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺑﺸﺘﺎب ]و[ از درﺧﺖ ﺑﻪ زﯾﺮ آي‪ 18‬ﮐﻪ واﺟﺐ اﺳﺖ اﻣﺮوز ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻢ‪ . 19‬و او ﺑﻪ ﺷﺘﺎب ]از درﺧﺖ[‪ 20‬ﺑﻪ‬

‫زﯾﺮ‪ 21‬آﻣﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ او را ﻗﺒﻮل ﮐﺮد‪ .‬و ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،22‬اﯾﺸﺎ ن را ﻧﺎﺧﻮش ]آﻣﺪ و[‪ 23‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :24‬در‬

‫ﺧﺎﻧﻪي ﯾﮑﯽ‪ 25‬ﻣﺮد ﮔﻨﻬﮑﺎر ﻓﺮو ﻣﯽآﯾﺪ‪ .26‬و ذﮐﯽ ﺑﺮ ﭘﺎي ﺧﺎﺳﺖ‪] 27‬و[ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪] :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ ،28‬اﯾﻨﮏ ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ دارم‪ ،‬ﻧﯿﻤﺶ ﺑﻪ دروﯾﺸﺎن و ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ﻣﯽ دﻫﻢ و ﻫﺮ ﮐﻪ از او ﭼﯿﺰي ﺑﻨﺎﺣﻖ ﺳﺘﺪه ﺑﺎﺷﻢ‪* ،‬ﯾﮑﯽ را ﻋﻮض‪ ،‬ﭼﻬﺎر‬

‫‪ + .13‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬زﮐﯽ«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﭘﯽ )در ف ‪ :2‬ﺑﯽ(‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻤﻘﺎﭼﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﺳﻮدﺧﻮر«؛ ﺗﻤﻐﺎﭼﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎج‪-‬‬
‫ﻋﯿﺴﯽ )در ف ‪ :2‬ﯾﺸﻮع( اﻧﺒﻮه ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽ ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫ﮔﯿﺮ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل راﻫﺪاري ﺳﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از اﺟﻨﺎس ﺑﺎج‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻬﺮ زﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺼ‪‬ﻞ ﺑﺎج و ﺧﺮاج‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﺟﺎﻧﺐ‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺠﺎي ﮐﻪ«‪.‬‬ ‫ﮐﻮﺗﻮال ﺑﺮاﺟﻨﺎس ﻣﻬﺮ ﮐﺮده‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل و ﺑﺎج آن ﮔﯿﺮد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺮﻟﺤﻮ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎ«‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺷﯿﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎج ﺧﻮاﻫﺎن«؛ ﺗﻤﻐﺎ‪ :‬ﺑﺎج ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﺳﻮداﮔﺮان و ﻣﺮدم‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ درﻫﺎي ﺑﻼد و ﻣﻌﺎﺑﺮ ﺑﺤﺎر از ﺗﺠﺎر ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺧﺮاج‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﯿﻮ«‪.‬‬ ‫و ﺑﺎﺟﯽ ﮐﻪ از ﺗﺠﺎر و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮ درﻫﺎي ﺷﻬﺮ و ﺑﻨﺎدر ﺑﺤﺎر‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ )دﻫﺨﺪا(؛ ﺗﻤﻐﺎدار‪ :‬ﺑﺎج ﮔﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻔﺘﻨﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪ » :‬ﺴﯿﺎری«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ آﻣﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﻘﺪ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎﻻ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﺟ‪‬ﻤﯿﺰ ﻧﻮﻋﯽ از اﻧﺠﯿﺮ اﺳﺖ و ﺑﺮگ‬
‫آن ﺑﻪ ﺑﺮگ درﺧﺖ ﺗﻮت ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و آن را ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﺗﯿﻦ اﻻﺣﻤﻖ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
 ‫‪ / 262‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ،1‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ رﯾﺨﺘﻦ ﺧﻮن ﺧﻮد ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮد و ﯾﺎ ]ﺑﻪ[‪ 2‬ﺳﻮﺧﺘﻦ‪ 3‬ﯾﺎ ﺷﮑﻨﺠﻪ دادن‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻋﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ‬

‫از اﯾﻦ اﻧﻮاعﻫﺎ‪ ،‬آدﻣﯽ ﭘﺎك و ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬و دﻟﯿﻞ اﯾﻦ در ﺗﻮرﯾﺖ ﻫﺴﺖ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ و ﻫﺎرون‪ ،‬ﮔﺎو و‪ 4‬ﮔﺮﺳﻔﻨﺪ‬

‫ﻗﺮﺑﺎن ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽﺳﻮزاﻧﯿﺪﻧﺪ‪ 5‬و آن ﺧﻮن و ]آن[‪ 6‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ را ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﻣﯽاﻓﺸﺎﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آن ﺧﻮن ]و ﺑﺪان[‪ 7‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ‬

‫از ﮔﻨﺎه ]ﺧﻮد[‪ 8‬ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‪ 9‬ﺷﻮﻧﺪ‪10‬؛ و ﭼﻮن ﺑﻪ ]ﺑﻪ ﺧﻮن و[‪ 11‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻨﺎه اﯾﺸﺎن ﭘﺎك ﻣﯽﺷﻮد‪ ،12‬ﭘﺲ ﭼﻨﺪ‬

‫اوﻟﯽﺗﺮ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﺧﻮردن ﺧﻮن ﻣﺴﯿﺢ ]و[ ﺑﻪ رﯾﺨﺘﻦ ﺧﻮن ﺧﻮد و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺧﻮد ﭘﺎك و ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻬﺮ‬

‫رﺿﺎي ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 13‬و آدﻣﯽ از ﮔﺎو ]و[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ :14‬از ﺑﻬﺮ‬

‫]آن ﮐﻪ[‪ 15‬ﭘﺴﻨﺪ ﻧﺸﺪي ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎي ﮐﺸﺘﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﮔﺎو ]و[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ]و ﻧﻪ[‪ 16‬ﺑﻪ ﺳﻮزاﻧﯿﺪن ﻻشﻫﺎ راﺿﯽ ﺷﺪي؛ و ﻗﺮﺑﺎن‬

‫ﺧﺪا ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻮاﺿﻊ ﺷﻮد‪ .‬و در ﺗﻮرﯾﺖ‪ 17‬اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻓﺮﻣﻮد‪ 18‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮐﻪ‪ :19‬از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ‪ 20‬ﻫﺮ روز‬

‫و در زﻧﺪان ﺷﻮﯾﻢ‪ 21‬ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮﮔﺎن از ﺑﻬﺮ ﻧﺨّﺎﺳﯽ‪] 22‬و[ ﮐﺸﺘﻦ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺒﻮ‪‬ت ﻧﻪ داوود از ﺑﻬﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /202‬ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ]و[ ﻧﻪ‬

‫ﺑﻬﺮ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ و اﻻّ ]اﯾﻦ ﻧﺒﻮ‪‬ت[ ﺑﻬﺮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﭘﺎﮐﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ 23‬ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺤﯽ‪ ،24‬ﺟﻮر و ﺳﺘﻢ ﺑﺮﻣﯽﺗﺎﺑﻨﺪ‪ 25‬و ﺧﻮد‬

‫را در ﮐﺸﺘﻦ ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ‪ 26‬و ﺷﺴﺘﻨﯽ اﺻﻠﯽ‪ 27‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻘﻮﯾﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :22 :44‬ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮ ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫روز ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ و ﻣﺜﻞ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ذﺑﺢ ﺷﻤﺮده ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﯾﻢ و«؛ در ف ‪» :1‬ﺷﺪﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻧﺨﺎس ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺘﻮر ﻓﺮوش‪ ،‬دﻻل ﻓﺮوش ﭼﺎرﭘﺎﯾﺎن و ﺑﺮدﮔﺎن؛‬
‫ﻧﺨﺎﺳﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺘﻮرﻓﺮوﺷﯽ و ﺑﺮده ﻓﺮوﺷﯽ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽدﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﻣﯽ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ دﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺎي ﺧﺪا روح ﺷﮑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺎ دل ﺷﮑﺴﺘﻪ و ﮐﻮﺑﯿﺪه را ﺧﻮار‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺳﻮزاﻧﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺳﻮﺧﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﭘﺎك«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺳﺎزد«‪.‬‬
‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :16-7 :51‬زﯾﺮا ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ را دوﺳﺖ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﯽ واﻻ ﻣﯽدادم‪ .‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ را ﭘﺴﻨﺪ ﻧﮑﺮدي‪ .‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‪-‬‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺷﻤﺮد«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪261 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻤﺎ[‪ 1‬ﮐﻪ او ﭘﯿﺸﻮا ﺷﻮد‪ ،‬او ]ﺑﺎﯾﺪ[‪] 2‬س‪ [44 :10 ،‬ﺑﻨﺪهي ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺸﻮد‪ .‬و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﻧﯿﺎﻣﺪ ﮐﻪ او را ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ 3‬اﻻّ او‬

‫ﺧﺪﻣﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﮑﻨﺪ ]و[ ﺗﺎ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﻬﺮ رﺳﺘﮕﺎري ﺑﺴﯿﺎران‪ 4‬ﻓﺪاي‪ 5‬دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ آن ﭘﯿﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﻮرم‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ‪ 6‬ﺧﻮردن‪ ،‬از ﺑﻬﺮ ﭘﯿﺎﻟﻪي ﻣﺮگ ﮔﻔﺖ و ﭘﯿﺎﻟﻪي ﻣﺮگ ﻧﺎﭼﺎر‬

‫اﺳﺖ و ﻫﺮ ﮐﺲ‪ 7‬ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،8‬اﮔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ و اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ ]آن[‪ 9‬ﺧﻮردﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺑﻪ دل‬

‫ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻬﺮ رﺳﺘﮕﺎري ﺟﺎن ﺧﻮد ]و[ راﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺧﻮد را در ﻣﺮگ اﻧﺪازد ]و[ ﻧﺘﺮﺳﺪ‪ .‬و ﭼﻮن آن ﭘﯿﺎﻟﻪ ﺑﻪ‪ 10‬ارادت ﺧﻮد ﺑﻬﺮ‬

‫راﺳﺘﯽ ﺧﻮد ﺑﺨﻮرد‪ ،11‬ﻧﺸﺎط‪] 12‬و[ ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻮش روﺣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﺑﺪ؛ ﻣﺴﺘﯽاي ﮐﻪ او را ﺧﻤﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ و از او ﺑﯿﻬﻮدﮔﯽ ﭘﯿﺪا ﻧﺸﻮد‬

‫و دﯾﮕﺮ ]ﺑﺎر[‪ 13‬ﻣﺮدن‪ 14‬ﻧﭽﺸﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ او‪‬ل‪ 15‬ﻣﺴﯿﺢ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /201‬ﺧﻮد‪] ،‬ﺧﻮد[‪ 16‬را ﺧﻮراﻧﺪ و ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺣﻮارﯾﻮن دﻟﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪] .‬آن[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺴﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﯾﻢ‪ ،17‬ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ ﺷﺴﺘﻦ؛ ]اﯾﻦ ﺷﺴﺘﻨﯽ[‪ 18‬ﻧﻪ آن‬

‫ﺷﺴﺘﻦ ]آب اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن[‪ 19‬ﮐﻪ ﻣﺮدم‪ 20‬ﺳﺮ و ﺗﻦ را ﻣﯽﺷﻮﯾﻨﺪ و ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﺪﻧﺪ‪21‬؛ آن ]ﺷﺴﺘﻦ[‪ 22‬ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ﭘﺎك ﻧﮑﻨﺪ و ﮔﻨﺎه را ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺘﺮده ﻧﮑﻨﺪ وﻟﯽ‪ 23‬ﺷﺴﺘﻨﯽ‪ 24‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﻬﺮ ]راه[‪ 25‬راﺳﺘﯽ و ﻋﺪل‬

‫و رﺿﺎي ﺧﺪاي ﺧﻮد و ﮐﻔّﺎرت‪ 26‬ﮔﻨﺎﻫﺎن‪ 27‬ﺧﻮد‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﺟﺎﻫﻞ ]و[ ﻧﺎدان‪] ،28‬راه[‪ 29‬راﺳﺘﯽ ﺑﻮرزد و ﺳﺨﻦ ﺧﺪا را‬

‫ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﭘﻨﺪ ]و[ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺑﺪﻫﺪ و ﺧﻠﻖ را دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ و ﺑﺮ دﻋﻮي ﺧﻮد ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﻮد و ﻧﺘﺮﺳﺪ و اﮔﺮ ﭼﻪ او را‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮﯾﯿﻢ و«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺸﻮرم«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﮐﺴﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺴﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺎرة«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻨﺎه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬را‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﯿﺎري رﺳﺘﮕﺎري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺪي«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﮐﺲ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻧﺸﻮت«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮدﻧﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﻣﺮك«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ازان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 260‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ او ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‬

‫م ]‪ [20 :20‬و ]ﻣﺎدر[‪ 1‬ﭘﺴﺮان زﺑﺪي‪] 2‬و ﻓﺮزﻧﺪان او[‪] ،3‬س‪ [35 :10 ،‬ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ]او[‪ 4‬را ]م‪ [20 :20 ،‬ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ‬

‫س ]‪] [35 :10‬و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬اﻟﺘﻤﺎس دارﯾﻢ‪ 5‬از ﺗﻮ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ‪ ،6‬ﺑﺪﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ‪ .‬و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ]ﮐﻪ[‪ 7‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‪ 8‬ﺑﺪﻫﻢ و ﺷﺎﮔﺮدان ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﻪ‪] 9‬م‪ [21 :20 ،‬در ﻣﻠﮑﻮت‪] ،‬س‪ [37 :10 ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﺮ دﺳﺖ‬

‫راﺳﺖ ﺗﻮ ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﻢ‪ 10‬و ﯾﮑﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /200‬ﺑﻪ‪ 11‬دﺳﺖ ﭼﭗ ﺗﻮ‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ‪] .‬آﯾﺎ[‪ 12‬ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ‬

‫]ﺑﺨﻮرﯾﺪ[‪ 13‬آن ﭘﯿﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﻮرم و ﺷﺴﺘﻦ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮم‪ ،14‬ﺷﻤﺎ ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﯾﯿﺪ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬
‫‪16‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﭘﯿﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﻮرم‪ ،‬ﺷﻤﺎ‪ 15‬ﻣﯽﺧﻮرﯾﺪ و ﺷﺴﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮم‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺷﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪] .‬م‪] [23 :20 ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﮐﻪ[‬

‫ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ و ﺑﺮ دﺳﺖ ﭼﭗ ﻣﻦ‪ ،17‬ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺪﻫﻢ‪ 18‬اﻻّ در دﺳﺖ ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ س ]‪:10‬‬

‫‪ [40‬و ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻣﻌﺪ‪ ‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ]آن[‪ 19‬ده دﯾﮕﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬س‪ [24 :20] 20‬در ﺧﺸﻢ ﺷﺪﻧﺪ م‪[41 :10] 21‬‬

‫و آﻏﺎز ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ م ]‪ [24 :20‬ﺑﻪ‪ 22‬آن دو ﺑﺮادر‪ ،23‬س ]‪ [41 :10‬ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪] .‬م‪ [25 :20 ،‬ﻋﯿﺴﯽ اﯾﺸﺎن را ﺧﻮاﻧﺪ ]و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﺮوران ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺪاوﻧﺪان‪ 24‬اﯾﺸﺎن اﻧﺪ و ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﺴﻠﻂ اﻧﺪ‪ .‬و ﻧﻤﯽﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ در‬

‫ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ و اﻻّ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ 25‬ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺰرگ ﺷﻮد‪ ،26‬ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر ﻫﻤﻪ ﺑﺸﻮد؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ]از‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬م‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬س« ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاوﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬زﯾﺪي«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮاﻫﻢ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻄﻠﺒﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻤﺎ ﺑﺪه ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪259 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺎ رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ .1‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﭼﻮن[‪ 2‬اﯾﺸﺎن را دﯾﺪ‪ ،3‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن‪ 4‬ﺷﻤﺎ ﺑﻨﻤﺎﯾﯿﺪ‪ .5‬و ﭼﻮن‬
‫رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺪﻧﺪ ﭘﺎك؛ و ]ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﺪ[‪ ،6‬ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮد‪7‬؛ و ]ﺑﺮ‬

‫روي ﺧﻮد[‪ 8‬در ]ﭘﯿﺶ[‪ 9‬ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ اﻓﺘﺎده و رو ﻣﺎﻟﯿﺪ ]و ﻣﻌﺘﺮف ﺷﺪ[‪ 10‬و اﯾﻦ ﻣﺮد ﺳﺎﻣﺮي ﺑﻮد‪ .11‬ﻋﯿﺴﯽ *از او ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻧَﻪ‪ 12‬ﺷﻤﺎ ده ﺑﻮدﯾﺪ ]ﮐﻪ[ ﭘﺎك ﺷﺪﯾﺪ؟*‪ 13‬و آن ﻧﻪ دﯾﮕﺮ ﮐﻮ‪14‬؟ ﭼﺮا ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﯿﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺪا‪ 15‬را ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ 16‬و‬

‫اﻻّ اﯾﻦ ﮐﻪ از ﻗﻮم ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن‪ 17‬اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﺪو‪ 18‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﺮو‪ ،19‬اﯾﻤﺎﻧﺖ ﺗﺮا زﻧﺪه ﮐﺮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ‪ :‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ]ﺷﺎﮔﺮدان[‪ 20‬ﺧﻮد را ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ ﻣﯽرود ﮐﻪ‪ 21‬آﻧﺠﺎ ﺑﺮ دار ﺷﻮد‬
‫س ]‪ [32 :10‬و ﭼﻮن در راه ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪] .‬ﻧﮕﻪ ﮐﺮد[‪ 22‬و اﯾﺸﺎن از ﭘﺲ وي‪ 23‬ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ]و‬

‫ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ[‪ .24‬و دوازده ﺧﻮد را *ﻧﺰدﯾﮏ ﺧﻮاﻧﺪ*‪] 25‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :26‬آﻏﺎز آﻧﭽﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ]و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ‪ 27‬ﺑﺎﻻ ﻣﯽروﯾﻢ در اورﺷﻠﯿﻢ و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ در دﺳﺖ ﺳﺮوران اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺳﭙﺎرده ﺷﻮد و ﻣﺮگ ﺑﺮ‬
‫‪30‬‬
‫وي روا ﮐﻨﻨﺪ و در دﺳﺖ ﻋﻮام‪ ،‬او ]را[‪ 28‬ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ؛ و ﺑﺮ او ﺗﺴﺨّﺮ ﮐﻨﻨﺪ و ]او را[‪ 29‬ﭼﻮب زﻧﻨﺪ و در روي وي ﺧﯿﻮ اﻧﺪازﻧﺪ‬

‫و ﺑﮑﺸﻨﺪ و ﺳﯿﻢ روز ﺑﺮﺧﯿﺰد و زﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻦ«‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺸﯿﻨﮑﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﭘﯽ او«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﮑﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﮑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﺑﻪ‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ در«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺖ ﻧﻪ ده ﺑﻮدﻧﺪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎك ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺠﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪاي«‪.‬‬
 ‫‪ / 258‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺟﺰﯾﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻦ از ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ‬
‫م ]‪] [24 :17‬ﭼﻮن[‪ 1‬در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم‪ 2‬رﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪﻧﺪ ﺟﺰﯾﻪ ﺧﻮاﻫﺎن ]و[ ﺑﻪ ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺰرگ ﺷﻤﺎ ]دو[‪ 3‬درم ﺧﻮد‬

‫ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪ .‬و ﺻﻔﺎ‪ 4‬ﮔﻔﺖ‪ :‬آري‪ .‬و ﭼﻮن ﺷﻤﻌﻮن‪ 5‬ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ آﻣﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺻﻔﺎ‪ 6‬را ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺟﺰﯾﻪ‬

‫از ﮐﻪ‪ 7‬ﻣﯽﺳﺘﺎﻧﻨﺪ؟ از ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان ﯾﺎ از ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن‪8‬؟ و ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن‪] ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ .9‬و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫]اﮐﻨﻮن[‪ 10‬ﻓﺮزﻧﺪان آزادان اﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯽ‪] 11‬ﺗﺎ[‪ 12‬ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‪ 13‬ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﮑﻨﯿﻢ‪14‬؛ ﺑﺮو ]و[ ﻗﻠّﺎب را در درﯾﺎ اﻧﺪاز‪15‬؛ او‪‬ل ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫در آﯾﺪ‪ ،‬دﻫﻦ او ﺑﺸﮑﺎف‪ 16‬و ﺑﮕﺸﺎ؛ *از آﻧﺠﺎ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﯿﺮون*‪ 17‬دو اﺳﻄﺎن‪) 18‬؟(‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻋﻮض ﻣﻦ ﺑﺪه‪ 19‬و ﯾﮑﯽ ﻋﻮض‬

‫ﺧﻮد‪.20‬‬

‫و ﻫﺮ اﺳﻄﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /199‬دو درم اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﭘﺎك ﮐﺮدن آن ده ﻣﺮد ﭘﯿﺲ را‬

‫ل ]‪ [11 :17‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در اورﺷﻠﯿﻢ در‪ 21‬رﻓﺖ‪] ،‬ﺑﮕﺬﺷﺖ[‪ 22‬در وﻻﯾﺖ‪ 23‬ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن در ﺟﻠﯿﻞ‪ .‬ﭼﻮن ﻧﺰدﯾﮏ ﯾﮏ‬

‫دﯾﻪ آﻣﺪ‪ ،24‬ﺑﺮاﺑﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪ 25‬ده‪ 26‬ﻣﺮد ]ﭘﯿﺲ و[ ‪ 27‬از دور ]ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ[‪ 28‬و آواز ]ﺧﻮد را[‪ 29‬ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﺎ‪،‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺸﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﺎ ﺑﯿﺎﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در م‪» :‬اﺳﻄﺎر«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪه ﺑﻤﻦ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻬﺖ ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪر«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬وﻻﯾﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺮ او اﻓﺘﺎدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻔﺮﻧﺎﺣﻮم«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺻﻔﺎ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﻌﻮن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :2‬ﺑﯿﮑﺎﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪاز«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪257 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺖ[‪ 1‬ﮐﻪ ﺑﺮوﯾﺪ ]در رز[‪ 2‬ﮐﺎر ﮐﻨﯿﺪ‪ 3‬و ﺣﻖّ ﺷﻤﺎ را ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬و ]در[‪ 4‬ﯾﺎزدهام ﺳﺎﻋﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /198‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪ ،‬دﯾﺪ *ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ‬
‫‪6‬‬
‫اﯾﺴﺘﺎده و ﺑﯿﮑﺎر اﻧﺪ*‪ ،5‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﯿﮑﺎر اﯾﺪ؟ و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺴﯽ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻣﺰد ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﻧﯿﺰ[‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ در رز‪ 7‬ﻣﻦ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﺪ و آﻧﭽﻪ واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﻢ‪] .‬وﻗﺖ[‪ 8‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ رز‪ 9‬ﺑﻪ وﮐﯿﻞ ﺧﻮد‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺰدوران را ﺑﺨﻮان و ﻣﺰد اﯾﺸﺎن را ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 10‬ﺑﺪه *و آن ﮐﻪ او‪‬ل روز آﻣﺪه ﺑﻮد و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﯾﺎزدهام ﺳﺎﻋﺖ‬

‫آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را آواز ﮐﻦ ]و[ ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺪه؛ و آن ﮐﻪ در ﻧﻬﻢ و ﺷﺸﻢ و ﺳﯿﻢ ]و[ او‪‬ل آﻣﺪه‪ ،‬ﻫﻤﻪ‬

‫]را[ آواز ﮐﻦ ]و[ ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ]ﺑﻪ ﺳﻮﯾ‪‬ﺖ[‪ 11‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺪه‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از او‪‬ل روز ﮐﺎر ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ از او‪‬ل‬
‫‪14‬‬
‫روز و ﮔﺮﻣﯽ ]او[ ﮐﺎر ﮐﺮدﯾﻢ و آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﮐﺮدﻧﺪ*‪ ،12‬ﻣﺎ را ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺸﺎن ﻣﺰد‪ 13‬ﻣﯽدﻫﯽ؟ او ﮔﻔﺖ‪] :‬اي[‬

‫اﻧﺒﺎز‪ ،15‬ﻇﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ﺣﻖ‪ 16‬ﺧﻮد ﺑﺴﺘﺎن ]و[ ﺑﺮو‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﺑﺎ ﻣﻦ ﻗﻮل ﮐﺮده ﺑﻮدي‪17‬؟ ]ﺣﻖ ﺗﻮ ﺑﺴﺘﺎن و ﺑﺮو‪ .‬ﻣﻦ‬

‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ دادم[‪ 18‬و ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﻢ‪ 19‬ﺑﺮ ﻣﺎل ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺪﻫﻢ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ‬

‫ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﮐﺮم ]ﻣﻦ و ﺑﺮ[‪ 20‬ﻧﯿﮑﯽ ﻣﻦ ﺣﺴﻮدي؟ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‪ 21‬او‪‬ﻟﯿﺎن‪ ،22‬آﺧﺮﯾﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و آﺧﺮﯾﺎن‪ ،‬او‪‬ﻟﯿﺎن؛ زﯾﺮا‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ‪ 23‬ﺑﺴﯿﺎران اﻧﺪ و ﮔﺰﯾﺪﻧﯽ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﮐﻢ اﻧﺪ‪.24‬‬

‫ﮐﻔﺘﻨﺪ اﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺴﺘﺮ اﻣﺪﻧﺪ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﻫﻤﺠﻮن ﻣﺎ دادي و ﻣﺎ ﮐﻪ ﮐﺮﻣﯽ روز و درازي او ﺑﺮ ﺎﻓﺘﯿﻢ و‬
‫ﻫﻤﻪي روز ﮐﺎر ﮐﺮدﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬زرع«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎز«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺰد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ + .23‬و؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﮔﺎن و دﻋﻮت ﺷﺪﮔﺎن‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :2‬ﮐُﻤ‪‬ﻨﺪ«‪.‬‬
‫داد ﻫﺮ ﯾﮑﯽ را ﯾﮏ دﯾﻨﺎر اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از اول روز ﮐﺎر ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮان ﺑﯽ ﮐﺎر«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬زرع«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬زرع«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺴﺘﺮ اﻣﺪه اﻧﺪاﻏﺎز‬
‫ﮐﻦ زودﺗﺮ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻣﺪه اﻧﺪ اﻣﺪﻧﺪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﯾﺎزدﻫﻢ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﯾﮏ را ﯾﮏ دﯾﻨﺎر ﯾﮏ دﯾﻨﺎر داد و اﻧﺠﻨﺎن‬
‫ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮐﻪ در ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ و در ﺷﺸﻢ و در ﺳﯿﻮم و در اول ﺑﺴﻮﯾﺖ‬
 ‫‪ / 256‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد و‪ 1‬در اﻫﺘﻤﺎم ]ﺧﺪﻣﺖ[‪ 2‬ﺧﻮد ﺑﻮد و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪ‪3‬؛ و ﻣﺮﺗﺎ آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ]و[ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪،‬‬
‫واﺟﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺮم ﻣﺮا ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪4‬؟ ﺑﻪ وي ﺑﻔﺮﻣﺎ‪ 5‬ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯿﺰد و ﻣﺮا ﯾﺎري دﻫﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب‬

‫داد و[‪ 6‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮﺗﺎ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺎ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ]آراﺳﺘﻪاي[‪ 7‬و ﺑﺮ ﺑﺴﯿﺎر زﻧﺎن ﺷﺮف داري و اﻻّ ﺗﺮا ﯾﮏ ﭼﯿﺰي‪ 8‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ‪9‬؛ و‬

‫اﮐﻨﻮن ﻣﺮﯾﻢ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﻣﺎﯾﻪي ﻧﯿﮏ ﮔﺰﯾﺪ‪] ،‬آن[‪ 10‬ﮐﻪ از وي ﺳﺘﺪه ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪13‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﻣﺜﻞ او ﺑﻬﺮ رز‪ 11‬و ﻣﺰدوران ﺑﻪ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖﻫﺎي ]ﻣﺨﺘﻠﻒ[‬

‫و دﯾﮕﺮ ﻣﺜﻞ آورد‪ 14‬و ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [1 :20 ،‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدي‪ 15‬ﮐﺪﺧﺪا ]ﮐﻪ[ ﺑﺎﻣﺪاد ﺑﯿﺮون آﻣﺪ ﺗﺎ‬

‫ﺑﻬﺮ رز‪ 16‬ﺧﻮد‪ 17‬ﻣﺰدوران‪ 18‬ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬ﻣﺰدوران را ]در[‪ 19‬ﻫﺮ روز‪] 20‬ﻫﺮ ﯾﮏ را[‪* 21‬ﺑﻪ ﯾﮏ دﯾﻨﺎر اﺟﯿﺮ‪ 22‬ﮐﺮد*‪] 23‬و‬

‫ﮔﺮﻓﺖ[‪ 24‬و در رز ﺧﻮد ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﭼﺎﺷﺘﮕﺎه ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪ 25‬و دﯾﺪ ﻗﻮﻣﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﯿﮑﺎر اﻧﺪ‪ 26‬و در ﮐﻨﺎر راه اﯾﺴﺘﺎده‪-‬‬

‫اﻧﺪ‪ ،27‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ ﺑﻪ رز‪ 28‬ﻣﻦ ]و[ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﺰد ﺧﻮد‪ 29‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﺨﻦ او رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و ﻧﯿﻤﺮوز ]ﻧﯿﺰ‬
‫‪1‬‬
‫و در ﻧﻬﻢ ﺳﺎﻋﺖ[‪ 30‬ﺑﻪ در آﻣﺪ‪ 31‬و ]ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ[‪ 32‬ﻗﻮﻣﯽ‪ 33‬دﯾﮕﺮ ﺑﯿﮑﺎر ]دﯾﺪ[‪ 34‬و اﯾﺸﺎن را ﻫﻢ ﺑﻪ رز‪ 35‬ﺧﻮد ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و ﮔﻔﺖ[‬

‫‪ + .18‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮوز«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﯾﮏ را«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺧﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در دﯾﻨﺎري ﻣﺰد ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ ﮐﺎر«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺴﺘﺎده«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬زرع«؛ اﻟﺒﺘﻪ »ع« ﺑﺎ ﻗﻠﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎوت و ﮐﻤﺮﻧﮓ اﻓﺰوده‬
‫ﺷﺪه؛ در ف ‪» :1‬روز«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .34‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .35‬در اﺻﻞ‪» :‬زرع«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در اﻫﺘﻤﺎم ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺑﺎﯾﺴﺘﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ا«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زد«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ك‪» :‬ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن«؛ رز در اﺻﻞ ﯾﻌﻨﯽ درﺧﺖ اﻧﮕﻮر‪ ،‬ﺗﺎك‪ ،‬ﻣﻮ؛‬
‫اﻣ‪‬ﺎ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪255 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﻬﺮ آن‪ 1‬زد‪ :‬آن ﮐﻪ از‪ 2‬اورﺷﻠﯿﻢ در اﯾﺮﯾﺤﻮ‪ 3‬آﻣﺪ‪ ،‬ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﻠﻨﺪي آﻣﺪ و در ﺗﻦ اﻓﺘﺎد؛ و آن‬
‫‪9‬‬
‫دزدان ﮐﻪ او را زﺧﻢ زدﻧﺪ‪ ،4‬ﻣﻌﻠّﻤﺎن ﺷﻮم اﻧﺪ و دروﻏﮕﻮﯾﺎن ﮐﻪ آدﻣﯽ را ﺑﺪي‪]5‬و ﺷﻮﻣﯽ[‪ 6‬ﻣﯽآﻣﻮزاﻧﻨﺪ‪ 7‬و او را در‪ 8‬ﻓﺴﺎدي‬

‫]و[ ﻗﺒﺎﯾﺢ‪ ،‬دﻟﯿﺮ و ﮔﺴﺘﺎخ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 10‬اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ ،11‬ﺟﺎن و ﺗﻦ‪] ،‬ﻫﺮ[‪ 12‬دو زﺧﻤﻨﺎك ﺷﻮﻧﺪ؛ و اﯾﻦ‪ 13‬دو ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ وي‬
‫‪15‬‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﻣﻠﮑﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ اﻧﺪ‪ 14‬ﮐﻪ دور اﯾﺸﺎن ]و[ ﺣﮑﻢ اﯾﺸﺎن ﮔﺬﺷﺖ و ﺧﻠﻖ را ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در راه راﺳﺖ آوردن‬

‫و ﻫﻤﭽﻨﺎن زﺧﻤﻨﺎك رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ؛ و ﺳﺎﻣﺮي از ﺑﻬﺮ ﮐﺴﺎﻧﯽ‪ 16‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪/ 17‬ﺑﺮگ‪ /197‬ﮐﻪ ﺑﯿﺮون از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪] 18‬و‬
‫‪22‬‬
‫دور[‪19‬؛ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺴﯿﺢ ﺗﯿﻤﺎر‪ 20‬را درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ و ﻫﻤﻪ‪ 21‬ﺧﻮد را در ﺗﯿﻤﺎر ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ]و دردﻣﻨﺪان ﻧﻬﺎدﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را در ﮐﻠﯿﺴﯿﺎ[‬

‫دراﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ 23‬و ﺟﺎن ]و[ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻓﺪا‪ 24‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 25‬و راه را درﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﻣﻌﻨﯽ دﯾﮕﺮ ﻫﻢ دارد‪ :‬ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ آدﻣﯽ ]ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ[‪ 26‬اﻓﺘﺎده ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،27‬ﺑﺎ وي ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﺪ و او را ﯾﺎري ﺑﺪﻫﺪ‪ ،28‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه آدﻣﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ رﺳﺘﮕﺎري ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.29‬‬

‫]ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ و ﺷﺶ[‪ :‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﻣﺮﺗﺎ ]و[ ﻣﺮﯾﻢ از ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ‬
‫]ل‪ [38 :10 ،‬و ﭼﻮن در راه ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬در ]ﯾﮏ[‪ 30‬دﯾﻪ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ زن ﮐﻪ ﻧﺎم او ﻣﺮﺗﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ را در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺑﺮد‬

‫و ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮد‪ .‬و ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﻮد او را‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﻣﺮﯾﻢ و آن ﻣﺮﯾﻢ آﻣﺪ ]و[ در ﭘﯿﺶ ﭘﺎي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺸﺴﺖ و ﺳﺨﻦ او ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ‪ .31‬و ﻣﺮﺗﺎ‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺗﯿﻤﺎري«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻓﺪي«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ آن ﻣﺜﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺰﻟﺤﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ اﻣﻮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺴﺎد«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬اورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬اﻧﮑﺴﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 254‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن‪ 1‬ﮐﻪ از اورﺷﻠﯿﻢ ﺗﺎ اﯾﺮﯾﺤﻮ‪ 2‬ﻓﺮوآﻣﺪ‬
‫]ل‪ [30 :10 ،‬و ﯾﮏ‪ 3‬ﻣﺮد ﻓﺮود‪ 4‬آﻣﺪ از اورﺷﻠﯿﻢ ﺗﺎ اﯾﺮﯾﺤﻮ‪5‬؛ ﺣﺮاﻣﯿﺎن ﺑﺮ وي اﻓﺘﺎدﻧﺪ و او را ﺑﺮﻫﻨﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و زﺧﻤﻨﺎك‬

‫*اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و رﻓﺘﻨﺪ*‪6‬؛ و ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﺟﺎن در او ﮔﺮدﯾﺪ ]و[ ﯾﺎﻓﺖ‪ 7‬ﺟﺎن را‪8‬؛ *در ﺑﺮاﺑﺮ او اﻓﺘﺎد‪ 9‬ﯾﮏ ﮐﻮﻫﻮن ]و[‬

‫ﮔﺬﺷﺖ‪ 10‬و رﻓﺖ؛ و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺑﻨﯽ ﻻوي آﻣﺪ و ﻧﮕﺎه ﮐﺮد*‪ 11‬و ]ﮔﺬﺷﺖ[‪12‬؛ ﯾﮏ‪ 13‬ﺳﺎﻣﺮي در راه ﻣﯽرﻓﺖ‪ 14‬و‬

‫*آﻧﺠﺎ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد و*‪ 15‬آن ﻣﺮد را دﯾﺪ زﺧﻤﻨﺎك اﻓﺘﺎده؛ ﺑﺮ وي رﺣﻤﺖ‪ 16‬آورد‪ .‬رﻓﺖ‪] 17‬و[ زﺧﻢﻫﺎي او را ﭘﺎك ﮐﺮد و‬

‫ﺧﻤﯿﺮ‪ 18‬و روﻏﻦ ﺑﺮ زﺧﻢﻫﺎي او ﻧﻬﺎد و ﺑﺴﺖ‪ 19‬و ﺑﺮ ﺧﺮ ﺧﻮد ﻧﺸﺎﻧﺪ‪ 20‬او را و در ﮐﺎروانﺳﺮاﯾﯽ‪ 21‬آورد و از ﺟﻬﺖ‪ 22‬وي‬

‫آن روز در آن ﺟﺎ ﺑﻮد‪23‬؛ و دوﻣﯿﻦ‪ 24‬روز دو دﯾﻨﺎر ﺑﻪ در آورد ]و[ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﺎروانﺳﺮا دار‪ 25‬داد ]و ﺳﭙﺎرد[‪ 26‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮد را ﻧﯿﮏ ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻦ و اﮔﺮ او را ﭼﯿﺰي دﮔﺮ اﺣﺘﯿﺎج‪ 27‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﺮج ﮐﻦ ]و[ ﻣﻦ ﭼﻮن ﺑﺎز آﯾﻢ‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﺗﻮ‬

‫ﺑﮕﺰارم‪* .28‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ از اﯾﻦ ﺳﻪ ﻣﺮد ﮐﻪ ﺑﺮ وي ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ*‪] ،29‬ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺪان ﮐﺲ ﮐﻪ دزدان ﺑﺮ‬

‫وي اﻓﺘﺎدﻧﺪ؟[‪ 30‬و آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﺮ وي رﺣﻤﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ﺑﺮو ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﮑﻦ ﺗﺎ ﺧﻼﺻﯽ‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد او ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻤﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺑﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺮﻧﺸﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺎراﻧﺴﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎز اﯾﺴﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬دوﻋﯿﻦ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روز دوم«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺎراﻧﺴﺮا دار«؛ در ف ‪» :1‬ﮐﺎرواﻧﺸﺮاي دار«؛ در‬
‫ف ‪» :2‬ﮐﺎرواﻧﺴﺮاي دار«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺑﺎﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮕﺬارم«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و از اﯾﻦ ﺳﻪ ﻣﺮد ﮐﺪاﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮوي‬
‫ﮔﺬﺷﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬آن ﻣﺜﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﺑﺤﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮو«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﺑﺤﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و اﻓﺘﺎده رﻫﺎ ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﺬﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻓﺘﺎد ﯾﮏ ﮐﻮﻫﻮن و ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﺑﻨﯽ ﻻوي اﻣﺪ در اﻧﺠﺎﯾﮑﻪ ﮐﻪ ﺑﻮد او را دﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬رد ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺪﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ان ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺣﻢ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪253 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﺮاغ زﯾﺮ ﮐﺎﺳﻪاي ﻧﻬﺪ و ﺑﭙﻮﺷﺪ؛ ]ل‪ [16 :8 ،‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﭼﺮاغ ﺑﯿﻔﺮوزد و ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ ﯾﺎ‬

‫زﯾﺮ ﮐﺎﺳﻪ اي ﺑﻨﻬﺪ اﻻّ ﭼﺮاغ را ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪي ﻧﻬﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ درآﯾﺪ‪ ،‬روﺷﻨﺎﯾﯽ را ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ .‬ﻧﯿﺴﺖ ﭼﯿﺰي ﭘﻮﺷﯿﺪه اﻻّ و آﺷﮑﺎرا‬

‫ﺷﻮد و ﻧﻪ ﭼﯿﺰي ﭘﻨﻬﺎن اﻻّ داﻧﺴﺘﻪ و ﻓﺎش ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ دارد‪ ،‬داده ﺷﻮد و آن ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﺪارد‬

‫و ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ دارد‪ ،‬از او ﺳﺘﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ آن ﮐﻪ دارد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﻣﺎل ﮔﻔﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ از ﺑﺮاي ﻋﻘﻞ و ﻓﻬﻢ ﮔﻔﺖ‪ ،‬دارد و ﻗﺪرت ﺧﺪا درﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬داده‬

‫ﺷﻮد و آن ﮐﻪ ﻋﻘﻞ و ﻓﻬﻢ ﻧﺪارد و ﻗﺪرت ﺧﺪا درﻧﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬آن ﺟﺎن ﮐﻪ دارد‪ ،‬از او ﺳﺘﺪه ﺷﻮد و در دﺳﺖ اﺑﻠﯿﺴﺎن داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ و ﺳﻮم‪ :‬اﯾﺴﺘﺎدن ﻣﺎدر ﻋﯿﺴﯽ و ﺑﺮادراﻧﺶ ﺑﺮ در‬

‫ل‪ [19 :8] 1‬آﻣﺪهاﻧﺪ ﻣﺎدر ]س‪ [31 :3 ،‬او ]ل‪ [19 :8 ،‬و ﺑﺮادران او ﭘﯿﺶ او و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ وي ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ زﯾﺮا ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﺑﻮد ]م‪ [47 :12 ،‬ﯾﮑﯽ از ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺪو ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎدرت و ﺑﺮادراﻧﺖ ﺑﺮ در اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺮون اﯾﺴﺘﺎده ]ل‪ [20 :8 ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺮا ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ]م‪،‬‬

‫‪ [47 :12‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺳﺨﻦ دارﻧﺪ‪] .‬س‪ [33 :3 ،‬او ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [48 :12 ،‬ﮐﯿﺴﺖ ﻣﺎدرم و ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮادراﻧﻢ؟ ]ل‪ [21 :8 ،‬آﻧﺎن اﻧﺪ‬

‫ﻣﺎدرم و ﺑﺮادراﻧﻢ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﺑﺪان ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪] .‬م‪ [50 :12 ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺮاد ﭘﺪرم‪ ،‬آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ‬

‫ﺑﺮادر ﻣﻦ و ﺧﻮاﻫﺮ ﻣﻦ و ﻣﺎدر‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر‪ :‬آن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ ﮐﻪ آﻣﺪ و ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﻮم‬
‫]ل‪ [25 :10 ،‬ﻧﺎﮔﺎه ﯾﮑﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﮐﻪ او را آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﻨﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ‬

‫ﯾﺎﺑﻢ؟ ]س‪ [29 :12 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺎﺳﺦ داد ]ل‪ [26 :10 ،‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬در ﻧﺎﻣﻮس ﭼﻮن ﻧﺒﺸﺘﻪ ﺷﺪ؟ ﺗﻮ ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺪي؟ آن ﮔﻔﺖ‪ :‬دوﺳﺖ‬

‫ﺑﺪار ﺧﺪاي ﺧﻮد از ﻫﻤﻪي دل ﺧﻮد و از ﻫﻤﻪي ﻗﻮ‪‬ت ﺧﻮد و از ﻫﻤﻪي ﻫﻨﺮ ﺧﻮد؛ و ﯾﺎر ﺧﻮد ﻋﺰﯾﺰ و ﮔﺮاﻣﯽ ﺑﺪار ﭼﻮن‬

‫ﮐﻪ*‪/ 3‬ﺑﺮگ‪/196‬‬ ‫ﺟﺎن ﺧﻮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺪان ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬راﺳﺖ ﮔﻔﺘﯽ‪ ،‬اﯾﻦ را ﺑﮑﻦ‪ ،2‬زﻧﺪه ﺷﻮي‪ .‬آن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‬

‫]ﻧﻔﺲ[‪ 4‬ﺧﻮد را راﺳﺖ ﺑﻪ درآرد‪ ،5‬ﮔﻔﺖ ﯾﺎر ﻣﻦ‪ 6‬ﮐﯿﺴﺖ؟‬

‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪارد«؛ در ب‪ » :‬ﻼﺑﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻟﯿﮑﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو *‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ از اﺑﺘﺪاي »ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺘﻢ« ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ در اﺻﻞ‬
‫اﻓﺘﺎدﮔﯽ داﺷﺖ؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 252‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]از[ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ ﭘﺎك ﺷﻮد و ﻋﺎﻟﻢ آرام ﮔﯿﺮد و ﻧﺎم‪ 1‬اﯾﻦ ﻗﻮم اﯾﻨﮏ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ 2‬اﺳﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ]در ﻣﺰﻣﻮر ﻫﺸﺘﺎد و ﺳﯽ‪ 3‬ﮐﻪ‪:‬‬

‫اوﻟﯿﻦ اي ﺧﺪا ﺧﻤﻮش ﻣ ﺒﺎش‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮ و آرام ﻣﮕﯿﺮ زﯾﺮا دﺷﻤﻨﺎن ﺗﻮ آﺷﮑﺎرا ﺷﺪﻧﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﺗﺮا دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮآوردهاﻧﺪ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻓﻬﻢ دارد اﯾﻦ ﻧﺒﻮ‪‬ت درﯾﺎﺑﺪ[‪.4‬‬

‫*ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺞ آﮐﻨﺪه‬

‫ﻣﺜﻞ دﯾﮕﺮ زد و ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [44 :13 ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﮔﻨﺠﯽ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮده در زﻣﯿﻦ‪ .‬ﻧﺎﮔﺎه ﯾﮏ ﻣﺮد آن‬

‫را ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬و آﺷﮑﺎرا ﻧﮑﺮد و از ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮد رﻓﺖ و ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻔﺮوﺧﺖ و آﻣﺪ آن زﻣﯿﻦ را ﺧﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮔﻨﺞ دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و آن ﮐﻪ او را ﺧﺮﯾﺪ‪ ،‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ دﻧﯿﺎ را و ﻫﺮ ﭼﻪ دارد‪ ،‬رﻫﺎ ﮐﻨﺪ و در ﭘﯽ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫روان ﺷﻮد ]و[ ﺑﯿﺎﺑﺪ ﮔﻨﺠﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ و ﯾﮏ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺟﻮﻫﺮ‬

‫]م‪ [45 :13 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﺮدي ﺑﺎزرﮔﺎن ﮐﻪ ﺟﻮﻫﺮي ﮔﺮانﺑﻬﺎ ﻣﯽﺟ‪‬ﺴﺖ؛‬

‫ﯾﺎﻓﺖ ﯾﮏ ﺟﻮﻫﺮ ﻗﯿﻤﺘﯽ‪ ،‬رﻓﺖ و ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﻓﺮوﺧﺖ و آن ﺟﻮﻫﺮ را ﺑﺨﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺟﻮﻫﺮ ﺟﺎن آدﻣﯽ اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﻓﺮوﺧﺖ‪ ،‬ﺗﻦ اﺳﺖ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﻦ ﺧﻮد ﺑﻔﺮوﺷﺪ و ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺨﺮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ و دو‪ :‬ﻣﺜﻞ دام و ﻣﺎﻫﯽ‬

‫]م‪ [47 :13 ،‬دﯾﮕﺮ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ دام ﮐﻪ در درﯾﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪] .‬م‪ [48 :13 ،‬ﭼﻮن ]م‪ [47 :13 ،‬از ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ‬
‫اﺻﻨﺎف ﺟﺎﻧﻮران درﯾﺎ ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ‪ ،‬آن را ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﺧﺸﮏ ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ ]و[ ﻣﯽﮔﺰﯾﻨﻨﺪ؛ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺗﻮﺷﻪدان‬

‫ﺧﻮد ﺑﻨﻬﻨﺪ‪ 5‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺮون اﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ در آﺧﺮت اﯾﻦ ﺟﻬﺎن؛ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻓﺮود آﯾﻨﺪ و ﻧﯿﮑﺎن از ﺑﺪان‬

‫ﺑﮕﺰﯾﻨﻨﺪ؛ و ﮔﻨﻬﮑﺎران را در ﺗﻮن آﺗﺶ ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ؛ آﻧﺠﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و دﻧﺪانﻫﺎ ﺳﺎﯾﺪن‪.‬‬

‫دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬درﯾﺎﻓﺘﯿﺪ‪ 6‬اﯾﻦ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آري‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ .‬او ﺑﺪﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﺮ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه *ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮدي ﮐﻨﺪ در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﮐﺸﯿﺪه ﺷﻮد*‪ ،7‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ از‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد اﺳﺖ از ﮐﻬﻦ و از ﻧﻮ ﺑﻪ درآﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﻬﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﻨﻬﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎز«‪.‬‬

‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﺸﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ب‪» :‬ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﺷﺎﮐﺮد ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫‪» .3‬ي« ﻣﺠﻬﻮل اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ »ﺳﻪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪251 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﻮن ﮐﺎﺷﺖ‪ ،‬رﻓﺖ ﺧﻔﺖ‪ ،‬دﺷﻤﻦ آﻣﺪ و ﺗﻠﺦ داﻧﻪ در ﻣﯿﺎن ]ﻣﺰرﻋﻪي[ او اﻧﺪاﺧﺖ؛ ﮔﻨﺪم‬
‫ﻣﻌﺮوف اﻧﺪ آﻧﺎن ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﺧﻮد را از ﭘﻠﯿﺪي و ﺣﺴﻮدي و دروغ‪ 1‬و ﻏﯿﺮه‪ ‬ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ؛ و ﺗﻠﺦ داﻧﻪ آﻧﺎن اﻧﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺷﯿﻮه ]و[ روش ]و[ ﺑﻨﯿﺎد اﯾﺸﺎن ﺑﺮ دروغ‪ 2‬اﺳﺖ و ﻓﺮﯾﻔﺘﻪﮐﺎري‪ 3‬و ﺷﻮﻣﯽ و ﺣﺴﻮدي و ﮐﯿﻨﻪورزي‪ 4‬و ]دﻏﻠﯽ و[‪ 5‬ﺳﺨﺖ‬

‫روﯾﯽ و ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ]و[ ﻃﺮّاري و ﮐﺸﺘﻦ و دزدﯾﺪن‪ 6‬و اﻧﮑﺎر ]ﮐﺮدن و[‪ 7‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺸﺘﺎب ﮔﻔﺘﻦ و ﭘﻠﯿﺪيﻫﺎ ]و[ ﺷﻬﻮات و ﺗﻤﺘّﻊ‬
‫‪13‬‬
‫]و[ ﺗﺼﺎﻧﯿﻒ‪ 8‬وﯾﻬﻮده‪ 9‬ﺷﻨﯿﺪن‪ ،‬آﻧﺎن‪] 10‬ﺟﻤﻠﻪ[‪ 11‬ﺗﻠﺦ داﻧﻪ اﻧﺪ؛ و در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ ،‬داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ 12‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا ﺑﯿﺪار ﺷﺪ‬

‫ﭼﻮن‪ 14‬ﺧﻔﺘﻪ ]و[ ﻫﻤﭽﻮن‪ 15‬ﭘﻬﻠﻮان‪ 16‬ﮐﻪ از ﻣﺴﺘﯽ ﺷﺮاب ﺑﻪ ﻫﻮش‪ 17‬آﯾﺪ و دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ‪ 18‬ﭘﺲ اﻧﺪاﺧﺖ و اﯾﺸﺎن را‬

‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻋﺎر داد‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ 19‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 20‬ﮐﻪ‬

‫دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ‪ 21‬را زﯾﺮ ﭘﺎﯾﺖ ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪه ﮐﻨﻢ‪ .‬و اﯾﻦ ﺗﺎ ]اﯾﻦ[‪ 22‬ﻏﺎﯾﺖ‪ 23‬ﻧﺸﺪ وﻟﯽ‪ 24‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن‪ 25‬زﯾﺮا‪ 26‬ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء‬
‫‪31‬‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 27‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﺸﺎن را دوم ﺑﺎر ﺑﮕﺰﯾﻨﻢ و راﺳﺖ ﺑﺪارم؛ و ﮔﻔﺖ در داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 28‬ﮐﻪ‪ :‬ﺧُﻨُﮏ آن‪ 29‬ﮐﻪ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪] 30‬ﺗﺎ[‬

‫ﯾﮏ ﻫﺰار ]و[ ﺳﯿﺼﺪ و ﺳﯽ ]و[ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل؛ و *اﯾﻦ از آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ آﻏﺎز ﮐﺮد*‪ 32‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﺷﻤﺎر ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ دﻧﯿﺎ‪،‬‬

‫‪ .19‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :1 :110‬ﯾﻬﻮه ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬دروﻏﯽ«‪.‬‬

‫دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ را ﭘﺎي اﻧﺪاز ﺗﻮ ﺳﺎزم«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺷﻤﻨﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬زﻣﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬اﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬زﯾﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :1 :14 ،‬زﯾﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﯾﻌﻘﻮب‬
‫ﺗﺮﺣﻢ ﻓﺮﻣﻮده‪ ،‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ و اﯾﺸﺎن را در‬
‫زﻣﯿﻨﺸﺎن آراﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داد و ﻏﺮﺑﺎ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﯾﻌﻘﻮب ﻣﻠﺼﻖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ داﻧﯿﺎل‪» :12 :12 ،‬ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل آﻧﮑﻪ اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﮐﺸﺪ و ﺑﻪ ﻫﺰار و ﺳﯿﺼﺪ و ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ روز ﺑﺮﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬او را«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﺑﺸﮑﻨ ﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪» :1‬اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻌﯿﻦ ﻧﺒﺸﺖ ﮐﻪ از ﮐﺪام وﻗﺖ‬
‫ﻧﺒﻮت ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬دروﻏﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﯾﻨﻨﺪﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﮐﯿﻨﻮري«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬دزدي«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺗﺼﺎﻧﯿﻖ«‪.‬‬
‫‪» .9‬وﯾﻬﻮده« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﯿﻬﻮده« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﺖﻫﺎ و«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :65 -6 :78‬آﻧﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮد ﺑﯿﺪار ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺟﺒﺎري ﮐﻪ از ﺷﺮاب ﻣﯽﺧﺮوﺷﺪ‪،‬‬
‫و دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻘﺐ زد و اﯾﺸﺎن را ﻋﺎر اﺑﺪي ﮔﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬زورﻣﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﻬﺶ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎر«‪.‬‬
 ‫‪ / 250‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن اﺳﺖ و زن‪ ،‬ﺟﺎن اﺳﺖ و ﺳﻪ ﻗﻔﯿﺰ ]آرد[‪ ،1‬ﯾﮑﯽ ﻋﻘﻞ‪ 2‬اﺳﺖ و ﯾﮑﯽ ﻓﻬﻢ اﺳﺖ و ﯾﮑﯽ دل؛ و‬
‫ﭼﻮن ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،3‬آدﻣﯽ ﺗﻤﺎم ]و[ زﻧﺪه ﺑﺸﻮد و ﻓﻄﯿﺮ ﺑﯽ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪ‪ ،‬ﻣﺮده اﺳﺖ‪.4‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻮزده‪] :‬ﺗﻤﺎﻣﯽ[‪ 5‬ﻣﺜﻞ ﺗﺨﻢ ]ﭘﺎك و[‪ 6‬ﺗﻠﺦ داﻧﻪ‬

‫]م‪ [34 :13 ،‬و اﯾﻦ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ *ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ و ﺧﻠﻖ*‪ 7‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ]ﺑﻪ ﻣﺜﻞﻫﺎ[‪ ،8‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫ﻓﺮﻣﻮد ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ 9‬ﮐﻪ‪ :‬دﻫﻦ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ و ﭘﻨﻬﺎنﻫﺎ‪ 10‬ﮐﻪ ﭘﯿﺶ‪ 11‬از ﺑﻨﯿﺎد ﺧﻠﻖ ﺑﻮد‪ ،‬آﺷﮑﺎرا ﮐﻨﻢ و‪ 12‬ﮔﻔﺖ‪.13‬‬
‫‪15‬‬
‫]م‪ [36 :13 ،‬آﻧﮕﻪ اﯾﺸﺎن را *در آن ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺧﻮد در اﻧﺪرون ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ*‪ 14‬و ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ در ﭘﯿﺶ او ﺟﻤﻊ‬
‫‪18‬‬
‫ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﻨﯽ ]از ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﺜﻞ[‪ 16‬ﺗﻠﺦ داﻧﻪ را‪ .‬و ]او[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺸﺘﮕﺮِ‪ 17‬ﺗﺨﻢِ ﻧﯿﮏ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫آدﻣﯽ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮدش‪19‬؛ ]و[ دﯾﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ؛ و ﮐﺸﺘﻪي ﻧﯿﮏ ]اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ[‪ 20‬ﭘﺎﮐﺎن اﻧﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻠﮑﻮت؛‬
‫‪21‬‬
‫و آن ﮐﻪ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﮔﻨﺎه اﺳﺖ و ﺑﺪﮐﺮداران؛ و آن ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ؛ و رﺳﯿﺪن ﻫﻨﮕﺎم‬

‫دروﯾﺪن‪ ،‬آﺧﺮت اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﻗﯿﺎﻣﺖ و آﻧﺎن ﮐﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /195‬ﺑﺪروﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﻧﺪ‪ .‬و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ را ﺑﮕﺰﯾﻨﻨﺪ و‬

‫ﺑﺴﻮزاﻧﻨﺪ‪ ،22‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺸﻮد‪ 23‬در آﺧﺮت‪ .‬ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺸﺮي ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد را ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ 24‬و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﮔﻨﺎهﮐﺎران را ﺑﮕﺰﯾﻨﻨﺪ و در‬

‫دوزخ اﻧﺪازﻧﺪ‪25‬؛ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ اﺳﺖ ]و[ دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﺮﻫﻢ ﺳﺎﯾﺪن‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﻧﯿﮑﺎن در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻓﺘﺎب ﺑﺘﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫و آن ﮐﻪ دو ﮔﻮش ﺷﻨﻮﻧﺪه‪ 26‬دارد‪ ،‬اﯾﻦ را از ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد‪.27‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰدﯾﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﻔﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬زﯾﺎدﺗﯽ ﻧﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻨﮕﺎم رﺳﯿﺪن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬ ‫‪ .7‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﻤﻦ«‪.‬‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬ ‫‪ .9‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :2 :78‬دﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣ‪‬ﺜﻞ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫‪ + .23‬و‬ ‫ﮐﺮد ﺑﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﺑﻨﺎي ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻄﻖ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻬﺎﻧﯿﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪازد و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﻮده«‪.‬‬ ‫‪» .12‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﺮد و اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ دررﻓﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪249 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و‪ 1‬دﯾﻪ اﯾﻦ دﻧﯿﺎﺳﺖ؛ و او‪‬ل ﮐﻪ دﯾﻦ ﺧﻮد ﮐﺎﺷﺖ ﺑﺮ ﺣﻮارﯾﻮن و ﻏﯿﺮﻫﻢ ﺗﻨﺪ‪ 2‬ﻃﻌﻢ ﺑﻮد و ]دﺷﻮار[‪ 3‬ﻟﯿﮑﻦ آﻧﺎن ﮐﻪ ]ﻃﻌﻢ او‬
‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ و[‪ 4‬ﻣﻨﻔﻌﺖ او ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪ ،5‬آن را ﺧﻮش ﭼﺸﯿﺪﻧﺪ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺷﺪ و در ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ روﯾﯿﺪ و ﺗﻤﺎﻣﺖ اﺻﻨﺎف‪ 6‬ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ددان ]و[ ﻣﺮﻏﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،7‬ﺟﻤﯿﻊ‪ 8‬زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي اﯾﻦ درﺧﺖ آﺷﯿﺎﻧﻪ‪ 9‬ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﻔﺪه‪] :‬ﻣﺜﻞ[‪ 10‬آن ﮐﻪ ﺑﮑﺎرد و ﺑﮕﺬارد ﺗﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ]ﺑﺮوﯾﺪ و[‪ 11‬ﭘﺮورده ﺷﻮد‬
‫]س‪ [26 :4 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /194‬ﮐﻪ *ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺑﺎ آدﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺨﻢ در زﻣﯿﻦ ﺑﮑﺎرد*‪] 12‬و[‬

‫ﺧﻮد ﺑﺮود ﺑﺨﺴﺒﺪ و ﺑﺮﺧﯿﺰد ﺷﺐ ]و[ روز ]و[ ﮐﺸﺘﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ]رﺳﺘﻪ و[‪ 13‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد و ﭘﺮورده ﮔﺮدد‪ 14‬و او ﻧﻤﯽداﻧﺪ؛‬

‫زﯾﺮا زﻣﯿﻦ ﺑﻬﺮ وي ﺑﺮﻣﯽآورد؛ او‪‬ل ﮔﯿﺎه ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺧﻮﺷﻪ ﺑﮕﯿﺮد و آﺧﺮ‪ 15‬ﮔﻨﺪم در ﺧﻮﺷﻪ ﻓﺮﺑﻪ ﺷﻮد؛ و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﯿﺎﯾﺪ‬

‫]داس دروﻧﺪه ﭼﻮن[‪ 16‬ﻫﻨﮕﺎم داس ]و[ دروﯾﺪن ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ]ﻧﯿﺰ[‪ 17‬از ﺑﻬﺮ دﯾﻦ ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ‪ 18‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ او‪‬ل ﮐﻢ ﺑﻮد و ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﯽ ﺣﯿﻠﻪ‪ 19‬و ﺑﯽ ﻗﻬﺮ و ﺑﯽ‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‪ 20‬ﭘﺮورده ﺷﺪ و ﺑﺮآورد‪] 21‬و[ ﺗﻤﺎم‪ 22‬ﻋﺎﻟﻢ ﭘ‪‬ﺮ ﮐﻨﺪ؛ و ﻫﻨﮕﺎم دروﯾﺪن‪ ،‬ﻗﯿﺎﻣﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﮋده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪ و آرد‬

‫]م‪ [33 :13 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﺜﻞ آورد‪] 23‬و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ زن آن را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ ]و[‬

‫در ﺳﻪ ﻗﻔﯿﺰ آرد ﺑﻨﻬﺪ و آن ﻫﻤﻪ ﺧﻤﯿﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬رﺳﻨﺪه«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬در‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺳﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺿﺎف«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺣﯿﻠﺖ«‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﯽ ﻗﻬﺮ ﺷﻤﺸﯿﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺑﺮاورد«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﺷﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺗﻤﺎﻣﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺜﻞ دﯾﮑﺮ زد«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺑﺎ آدﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺨﻢ ﺑﮑﺎرد‬
‫ﺑﮑﺎرد و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 248‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﺸﺘﻪ‪ ،‬آن را دﯾﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 1‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪] ،‬ﺗﻮ[‪ 2‬ﮔﻨﺪم ﭘﺎك ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻮدي‪ 3‬در دﯾﻪ‬

‫ﺧﻮد‪ ،‬زﯾﻮن در ﻣﯿﺎن او ]از[‪ 4‬ﮐﺠﺎ ﺑﻪ در آﻣﺪ‪5‬؟ و او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ را دﺷﻤﻦ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﯽ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮوﯾﻢ ]و[ آن را از ﻣﯿﺎن ﮔﻨﺪم ﺑﺮﮐﻨﯿﻢ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﻧﻪ[‪ ،6‬ﻧﺒﺎدا‪ 7‬ﮐﻪ ﮔﻨﺪم ]ﻧﯿﺰ[‪ 8‬ﺑﺎ او‪ 9‬ﮐﻨﺪه ﺷﻮد؛ و ﻟﯿﮑﻦ‪ 10‬ﺑﮕﺬارﯾﺪ‬

‫ﺗﺎ وﻗﺖ دروﯾﺪن‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﻣﻦ ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻢ ]ﺑﺪان ﮐﺴﺎن[‪ 11‬ﮐﻪ ﺑﺪروﻧﺪ‪ 12‬در آن وﻗﺖ‪* ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ*‪ ،13‬ﺑﮑﻨﻨﺪ و ﺟﺪا‬

‫]ﮐﻨﻨﺪ و[‪ 14‬دﺳﺘﻪ دﺳﺘﻪ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و ﺑﺴﻮزﻧﺪ‪ 15‬و ﮔﻨﺪم ﭘﺎك ﺑﻤﺎﻧﺪ و ]آن را[‪ 16‬در اﻧﺒﺎرﻫﺎي ﻣﻦ ﺑﯿﺎرﻧﺪ‪.17‬‬

‫‪18‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺎﻧﺰده‪ :‬ﻣﺜﻞ داﻧﻪي ﺧﺮدل ﮐﻪ ﺑﮑﺎرﻧﺪ‬
‫م ]‪ [31 :13‬و دﯾﮕﺮ ﻣﺜﻞ آورد‪] 19‬و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ]اﺳﺖ[‪ 20‬ﺑﻪ داﻧﻪي ﺧﺮدل ]س‪ [31 :4 ،‬ﮐﻪ از ﻫﻤﻪ‬

‫ﺗﺨﻢﻫﺎ ﺧﺮدﺗﺮ‪ 21‬اﺳﺖ؛ و ﺷﺨﺼﯽ‪ 22‬آن را ﺑﺮد‪] 23‬ل‪] [19 :13 ،‬و[ در ﺑﺎغ ﺧﻮد ]م‪ [31 :13 ،‬ﮐﺎﺷﺖ‪] .24‬ﭼﻮن[‪] 25‬ل‪ [19 :13 ،‬ﺑﻪ ﺑﺮ‬

‫آﻣﺪ‪] ،26‬س‪ [32 :4 ،‬از ﻫﻤﻪ ﺳﺒﺰيﻫﺎ ﺑﺰرگﺗﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ آن ﺣﺪ‪ ‬ﮐﻪ ﻣﺮغ آﺳﻤﺎن‪ 27‬در آﻧﺠﺎ ﻻﻧﻪ ﻧﻬﺎد‪ 28‬و ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ]اﯾﻦ[‪ 29‬ﻣﺜﻞ ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﻬﺮ دﯾﻦ ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ‪ 30‬ﮔﻔﺖ ]زﯾﺮا[‪ 31‬ﮐﻪ در آن وﻗﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ در‪ 32‬زﻣﯿﻦ ﺑﻮد‪ ،‬در‬

‫ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺣﻘﯿﺮ و ﺧﻮار ﺑﻮد ﻫﻤﭽﻮن داﻧﻪي ﺧﺮدل و ﺳﺨﻦ او در دل اﯾﺸﺎن ﺗﯿﺰ ]و[ ﺗﻨﺪ ﻃﻌﻢ ﺑﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 33‬ﻃﻌﻢ ﺧﺮدل‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺎﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻮاﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻬﺎدﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺷﯿﺎﻧﻪ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺳﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺒﺎدا«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮوﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮﺟﻪ زوﺗﺮ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ را«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﻮزاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬دراوﻧﺪ«؛ در ف ‪» :2‬درآورﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪247 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]م‪ [18 :13 ،‬ﻟﯿﮑﻦ‪ 1‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‪] 2‬ﺗﺄوﯾﻞ آن ﻣﺜﻞ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ[‪3‬؛ ﺗﺄوﯾﻞ ﻣﺜﻞ ﺗﺨﻢ؛ ل ]‪ [11 :8‬و ﺗﺨﻢ ﮐﺎﺷﺘﻦ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا‬

‫اﺳﺖ‪4‬؛ آن ﮐﻪ ﺑﺮﮐﻨﺎر راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و دﺷﻤﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ آن ﺳﺨﻦ از دل اﯾﺸﺎن ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ اﯾﻤﺎن‬

‫ﻧﯿﺎورﻧﺪ ]و[ زﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬و آن ﮐﻪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺗﻨﮓ‪ 5‬اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺧﺮّﻣﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ‪ 6‬آن ﺳﺨﻦ‬

‫]و[ در دل اﯾﺸﺎن اﺻﻞ ﻧﮕﯿﺮد و اﻻّ اﻣﺎﻧﺖ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﺎن‪ 7‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و در ﻫﻨﮕﺎم دﺷﻮاري اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .8‬و آن‬

‫ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﺎر‪ 9‬اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻌﯿﺸﺖ ]و[ ﻣﺎل و ﺷﻬﻮات اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﮔُﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ 10‬و ﺑﺎر‬

‫ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ .11‬و آن ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن زﻣﯿﻦ ﻧﯿﮏ اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺖ ﭘﺎك ﺳﺨﻦ ﺧﺪا را ]س‪ [20 :4 ،‬ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ ]ل‪ [15 :8 ،‬و‬

‫ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ آن‪ 12‬ﺳﺨﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ]س‪/20 :4 ،‬ل‪ [15 :8 ،‬ﮐﻪ از ﺳﭙﺎرش ﻣﯿﻮه ﺑﺪﻫﻨﺪ م ]‪ [23 :13‬ﯾﮑﯽ‬

‫]را[‪ 13‬ﺻﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ]را[‪ 14‬ﺷﺼﺖ و ﯾﮑﯽ ]را[‪ 15‬ﺳﯽ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﻮﺟﺐ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﺎﻧﺰده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺗﺨﻢ ﭘﺎك و ﺗﺨﻢ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ‬

‫م ]‪ [24 :13‬و دﯾﮕﺮ ﻣﺜﻞ آورد‪] 16‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدي ﮐﻪ ﺗﺨﻢ ﻧﯿﮏ ]و[ ﭘﺎك‬

‫در دﯾﻪ ﺧﻮد‪ 17‬ﮐﺎﺷﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /193‬س‪ [27 :4 ،‬و *ﭼﻮن او ﺷﺐ رﻓﺖ*‪ 18‬و ﺧﻔﺖ‪] ،‬م‪ [25 :13 ،‬آﻣﺪ دﺷﻤﻦ ]و[ در ﻣﯿﺎن آن‬

‫ﮐ‪‬ﺸﺘﻪزار‪ ،‬ﺗﻠﺦ داﻧﻪ‪ 19‬اﻧﺪاﺧﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ زﯾﻮن‪ 20‬ﮔﻮﯾﻨﺪ و رﻓﺖ‪ .21‬آن *ﺗﻠﺦ داﻧﻪ ﻧﯿﺰ*‪ 22‬ﺑﺎ ]آن[‪ 23‬ﮔﻨﺪم ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺮآﻣﺪﻧﺪ‪.24‬‬

‫‪ + .17‬ﺑﮑﺎرد و‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮐﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن ﺟﺪا ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬داﻧﻪ ﺗﻠﺦ«؛ در اﺻﻞ در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد »داﻧﮥ ﺗﻠﺦ« ﺑﻮد‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﻪ »ﺗﻠﺦ داﻧﻪ« ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﻮان«؛ زﯾﻮن و زﯾﻮان‪ :‬داﻧﻪاي ﮐﻪ در‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﮏ«‪.‬‬
‫ﮔﻨﺪمزارﻫﺎ روﯾﺪ و ﺳﯿﺎه رﻧﮓ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮردن آن ﺧﺪارت و‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫دﯾﻮاﻧﮕﯽ آورد؛ زؤان‪ ،‬ﺷﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺷﻮﻟﻢ‪ ،‬ﺷﯿﻠﻢ‪ ،‬ﺳﻌﯿﻊ‪ ،‬ﺷﻠﻤﮏ‪ ،‬زوان‪،‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫ﺗﻠﺦ داﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻠﺨﻪ )دﻫﺨﺪا(؛ در ك‪ ،‬ﮐﺮﮐﺎس و در ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻠﻮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻓﺖ و«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬داﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺗﻠﺦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﻣﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زد«‪.‬‬
 ‫‪ / 246‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﻧﺪ‪] 1‬و ﻧﻤﯽدرﯾﺎﺑﻨﺪ[‪ 2‬و در دل ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮﻧﺪ‪ .3‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻧﺒﻮ‪‬ت اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ]ﻧﺒﻮ‪‬ت[‪ :4‬ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ‬

‫*ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ و ﻧﻤﯽدرﯾﺎﺑﻨﺪ‪ 6*5‬و ﻣﯽﻧﮕﺮﻧﺪ‪ 7‬و ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻨﺪ؛ زﯾﺮا دل اﯾﻦ ﻗﻮم ﺳﺨﺖ ﺷﺪه‪ 8‬و ﮔﻮش اﯾﺸﺎن از ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ ﮔﺮان‬

‫ﺷﺪه‪ 9‬و ﭼﺸﻢ اﯾﺸﺎن از راﺳﺘﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ 10‬ﺗﺎ ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ ]ﻫﺮﮔﺰ؛ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ و ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ[‪ 11‬و ﺑﻪ دل ﻓﻬﻢ ﻧﮑﻨﻨﺪ و ﭘﯿﺶ‬

‫ﻣﻦ ﺑﺎز آﯾﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را ﺷﻔﺎ دﻫﻢ‪.‬‬

‫ل ]‪ [21 :10‬ﻋﯿﺴﯽ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﺷﺪ ﺑﻪ روح ﭘﺎك ]و[ ﮔﻔﺖ اﻗﺮار آوردم‪ 12‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ‪ ،‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ‪] ،‬ﮐﻪ‬

‫اﯾﻨﻬﺎ را از ﺣﮑﯿﻤﺎن و ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﭘﻮﺷﯿﺪه داﺷﺘﯽ و ﺑﺮاي ﺑﭽﮕﺎن و ﮐﻮدﮐﺎن آﺷﮑﺎرا ﮐﺮدي[‪13‬؛ ﺑﻠﯽ‪ ،14‬اي ﭘﺪر‪ ،‬ارادت ﭘﯿﺶ‬

‫ﺗﻮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /192‬ﻫﻤﭽﯿﻦ‪ 15‬ﺑﻮد؛ و ﺳﻮي ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺧﻮد[‪ 16‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰي از ﭘﺪر ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﭙﺎرده ﺷﺪ و‬

‫ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽداﻧﺪ ]ﭘﺴﺮ ﮐﯿﺴﺖ[‪ 17‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺪر و ﭘﺪر ]ﭼﯿﺴﺖ[‪ 18‬ﺑﻪ ﺟﺰ‪ 19‬ﭘﺴﺮ ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 20‬و ﻣﮕﺮ ﭘﺴﺮ از ﺑﻬﺮ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬آﺷﮑﺎرا‬

‫ﮐﻨﺪ؛ و ﻧﮕﺎه ﮐﺮد‪ 21‬ﺳﻮي ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 22‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬م ]‪] [16 :13‬اﻣ‪‬ﺎ ﺷﻤﺎ[‪ ،23‬ﺧُﻨُﮏ ﭼﺸﻢ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪] 24‬ل‪ [23 :10 ،‬آﻧﭽﻪ‬

‫دﯾﺪه اﺳﺖ ]م‪ [16 :13 ،‬و ﮔﻮش ﺷﻤﺎ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،25‬آﻧﭽﻪ ﺷﻨﯿﺪه اﺳﺖ؛ و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ 26‬ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر از‪ 27‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﻧﯿﮑﺎن‬

‫آرزو داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ]ﭼﯿﺰي از[‪ 28‬آﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ دﯾﺪﯾﺪ و ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ ]و ﻧﺸﻨﯿﺪﻧﺪ[‪.29‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﯿﻦ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮدﻧﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪه و«‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﯿﺎران«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬وﻟﯽ«؛ در ف ‪» :1‬اﻣﺎ«؛ در ب‪» :‬اري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺑﺬﯾﺮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در م‪» :‬در ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮدﻧﺪ و درﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬
‫و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﻧﮕﺮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دارم«‪.‬‬
‫‪ .13‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ را در ﺟﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ آورده ﺑﻮد؛‬
‫ﭘﺲ ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﯿﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪245 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﺎرده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺗﺨﻢ ﮐﺎﺷﺘﻦ‬

‫‪3‬‬
‫ل ]‪ [5 :8‬و ﮐﺸﺘﮕﺮ‪ 1‬ﺑﻪ در آﻣﺪ ﺗﺎ ﮐﺸﺘﻪي ﺧﻮد ﺑﯿﻔﺸﺎﻧﺪ و ﭼﻮن ﻣﯽاﻓﺸﺎﻧﺪ‪ ،2‬ﭼﯿﺰي ﺑﺮ ﮐﻨﺎر راه اﻓﺘﺎد و ]آن را[‬

‫ﻣﺮﻏﺎن ﺧﻮردﻧﺪ‪4‬؛ و *ﭼﯿﺰي در زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎد‪ ،‬در ﺟﺎي ﺗﻨﮓ و ﺑﺮ ﺑﺎﻻي ﺳﻨﮓ*‪ 5‬و ]ﺑﺮ آﻣﺪ اﻟّﺎ[‪ 6‬ﭼﻮن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /191‬ﺑﯿﺦ او‬

‫ﻗﺮار‪ 7‬ﻧﯿﺎﻓﺖ‪ ،‬م ]‪] [6 :13‬ﭼﻮن[‪ 8‬آﻓﺘﺎب ﮔﺮم ﺷﺪ‪ ،9‬ﺳﻮﺧﺖ زﯾﺮا اﺻﻞ ﻧﺪاﺷﺖ ل ]‪] [6 :8‬و[ زود ﺧﺸﮏ ﺷﺪ؛ و ﭼﯿﺰي اﻓﺘﺎد در‬

‫ﻣﯿﺎن ]ﺗﻠﻮ و[‪ 10‬ﺧﺎر و ﭼﻮن ﺳﺒﺰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎران ]او[ را ﺗﺎﺳﺎﻧﯿﺪﻧﺪ‪] 11‬س‪] [7 :4 ،‬و[ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰد و ﺑﺮ ﺑﺪﻫﺪ؛ ]م‪[8 :13 ،‬‬

‫و ﭼﯿﺰي اﻓﺘﺎد ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﯿﮏ ]و ﺧﻮب[‪ ،13‬روﯾﯿﺪ‪ 14‬و ﺑﺮ‪ 15‬داد‪ ،‬ﯾﮑﯽ را ﺻﺪ و ﯾﮑﯽ را ﺷﺼﺖ و ﯾﮑﯽ‪ 16‬را ﺳﯽ‪ .‬ل ]‪ [8 :8‬و‬

‫ﭼﻮن اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﮔﻮش ﺷﻨﻮﻧﺪه‪ 17‬دارد‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮد‪.‬‬

‫]ل‪ [9 :8 ،‬و ﺷﺎﮔﺮدان از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﭼﯿﺴﺖ؟ او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺷﺪ‪ 18‬داﻧﺴﺘﻦ راز‬
‫‪20‬‬
‫ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا و ﺑﺎ دﯾﮕﺮان‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‪] ،‬ﺑﺎ[‪ 19‬ﻣ‪‬ﺜَﻞ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬م ]‪ [10 :13‬و ﺣﻮارﯾﻮن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﻪ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ؟ و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺷﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ راز ﻣﻠﮑﻮت ]و[ ﺑﻪ دﯾﮕﺮان‪ 21‬داده ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ دارد‪ ،‬داده‬

‫ﺷﻮد ]و[ ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﺪارد ]ل‪] [18 :8 ،‬و[ ﻣﯽﭘﻨﺪارد‪ 22‬ﮐﻪ دارد‪ ،‬آن را از وي ﺳﺘﺪه‪ 23‬ﺷﻮد‪] .‬م‪ [13 :13 ،‬و از ﺟﻬﺖ اﯾﻦ‬

‫ﺑﻪ‪ 24‬اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ زﯾﺮا ﭼﺸﻢ دارﻧﺪ و ﻧﻤﯽﻧﮕﺮﻧﺪ‪ 25‬و ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻨﺪ زﯾﺮا دل اﯾﻦ ﻗﻮم ﺳﺨﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪26‬؛ و ﮔﻮش دارﻧﺪ‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬روﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﺖ ﮐﻪ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮام«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﻮده«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺪارد«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺘﺎده«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﮑﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﻓﺸﺎﻧﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﯿﻔﺸﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮغ ﺧﻮرد«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰي اﻓﺘﺎد ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﯿﮏ ﺑﺎﻻ‬
‫ﺳﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺦ و ﻗﺮار«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﺳﺎﻧﯿﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺘﺴﺎﻧﯿﺪ«؛ ﺗﺎﺳﺎﻧﯿﺪن‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﺧﺒﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ‪ ،‬ﺧﻔﻪ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻓﺸﺮدن ﮔﻠﻮ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮕﺬاﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 244‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺳﺖ زﯾﺮا ]زن[‪ 1‬ﺑﻬﺮ ﻣﻌﺸﻮق ]ﺧﻮد ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮي ﺧﻮد[‪ 2‬ﺑﺪي ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻃﻼق ﮐﻨﺪ‪] 3‬و[ ﺑﻪ ﻣﺮاد ﺑﺮﺳﺪ و ﺷﻮﻫﺮ‪ 4‬ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﮐﻨﺪ و ﻫﺮ دو در ﻓﺴﺎدي ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ‪ 5‬و ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ ]و[ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‪ 6‬در زﻧﯿﻪ را ﺑﺒﺴﺖ‪] 7‬و ﻧﻬﯽ ﮐﺮد[‪.8‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﺰده‪ :‬ﮔﺮدﯾﺪن او در وﻻﯾﺖ ﻫﺎ‬

‫]ل‪ [1 :8 ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ در ﺷﻬﺮﻫﺎ و دهﻫﺎ ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ و *ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽﮐﺮد و ﻣﮋده ﻣﯽداد*‪ 9‬ﺑﻪ‪ 10‬آﻣﺪن‪ 11‬ﻣﻠﮑﻮت‬

‫ﺧﺪا و دوازده ﺣﻮارﯾﻮن‪ 12‬ﺑﺎ او‪13‬؛ و‪ 14‬آن ﮐﺴﺎن‪ 15‬ﮐﻪ ]از[ رﻧﺞﻫﺎ رﻫﺎﯾﻨﺪه ﺑﻮد‪] 16‬و از دﯾﻮﻫﺎ[‪ 17‬و ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺠﺪﻻﻧﯽ‪ 18‬ﮐﻪ از‬

‫او ﻫﻔﺖ دﯾﻮ ﺑﯿﺮون آورده ﺑﻮد‪] ،‬و[ ﯾﻮﺣﺎﻧﺎز‪ ،19‬زن ﮐﻮزا‪ ،20‬ﺑﺰرگ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﯿﺮدوس و ﺷﻮﺷﺎن و ﺑﺴﯿﺎر زﻧﺎن ]دﯾﮕﺮ[‪* 21‬ﮐﻪ‬
‫‪22‬‬
‫اﯾﺸﺎن را از ﻣﻠﮏ ]و[ ﻣﺎل ﺧﻮد ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻋﯿﺴﯽ و ﯾﺎراﻧﺶ را ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪*.‬‬
‫و ﭼﻮن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺟﻤﻊ‪ 23‬ﺷﺪﻧﺪ در ﻫﻤﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ ]و[ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ‪] 24‬و ﺑﻪ[‪ 25‬ﻣﺜﻞﻫﺎ ]ﺳﺨﻦ[‪ 26‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪.27‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺠﺪﻻﻟﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺟﻨﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮررا«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از ﻣﺎل و ﻣ‪‬ﻠﮏ ﺧﻮد‬
‫ﻋﯿﺴﯽ و ﯾﺎراﻧﺶ را ﺑﻨﺪﮐﯽ ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮﻫﺮي«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺑﻪاﻓﺘﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬درﺑﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﮋده ﻣﯽداد و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﻣﺪﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﮐﻪ‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .14‬از‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪243 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ]آن[‪ 1‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﺮد رﻫﺎ ﮐﻨﺪ‪ 2‬ﻣﺎدر ]و[ ﭘﺪر ]ﺧﻮد و ﺑﺎ زن ﯾﮑﯽ ﺷﻮد[‪3‬؛ ﻫﻤﻪ ﻧﺎداﻧﺎن‪] 4‬ﭼﻨﺎن[‪ 5‬ﭘﻨﺪارﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ ]ﺑﺪان[‪ 6‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‪ 7‬ﭘﺪر و ﻣﺎدر را رﻫﺎ ﮐﻨﺪ‪ ،8‬ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ‪ 9‬اﺳﺖ؛ ﻣﺴﯿﺢ ]ﺑﺮ[‪ 10‬ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﭘﺪر ]و[ ﻣﺎدر‬

‫ﭘﯿﺶﺗﺮ از زن‪] 11‬ﻓﺮﻣﻮد[‪ ،12‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ‪ 13‬آدﻣﯽ ﭼﻮن زن ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ و ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮ دو‬

‫در ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮاد ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ 14‬ﺑﺎﺷﻨﺪ و از ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺑﯿﺮون ﻧﺮوﻧﺪ‪.‬‬

‫و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪﮔﺎن؛ ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪﮔﺎن‪ 15‬ﮔﻔﺖ اﻻّ آن ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻋﻨّﯿﻨﯽ‪16‬؛ ]ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ[‪ 17‬آن ﮐﻪ آدﻣﯽ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﮐﻮﭼﮑﯽ‪ 18‬ﺧﺪا ﺷﻬﻮت‪ 19‬ﻣﺒﺎﺷﺮت از دل او‪ 20‬ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮد را از او‪‬ل ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﮑﺮ و ﭘﺎك ﻧﮕﺎه‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ 21‬و اﯾﻦ ]ﺣﺎل از[‪ 22‬ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ 23‬ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ و ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻗﻮﻣﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺣﮑﻢ ﮐﺮدﻧﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 24‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ]و[‬
‫‪26‬‬
‫ﭘﻨﺪ‪/ 25‬ﺑﺮگ‪] /190‬و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻨﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺧﺼﯽ ﮐﺮدﻧﺪ؛ اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ زن و ﺑﭽﻪ و اﻣﻼك و اﺳﺒﺎب[‬

‫ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﻣﻠﮑﻮت‪ ،‬ﻫﻤﻪ ]را[‪ 27‬ﻓﺮو ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و در ﭘﯽ ﺧﻼص ﺟﺎن ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ و‪ 28‬رﻫﺒﺎﻧﺎن ﭘﺎك ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫و آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬روا ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺴﯽ زن ﺧﻮد را ﻃﻼق ﺑﺪﻫﺪ‪29‬؛ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﭘﺎﮐﯽ و آراﻣﯽ ﺧﻠﻖ ﻓﺮﻣﻮد زﯾﺮا‬
‫ﺷﻬﻮت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﻠﻂ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن زن ﺑﺪاﻧﺪ‪ 30‬ﮐﻪ ﻣﺠﺎل ﻃﻼق ﻧﺪارد‪] ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻮي ﺧﻮد ﻧﯿﮏ‬

‫ﻧﮕﺎه دارد ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﺎل ﻃﻼق ﻧﺪارد و ﭼﻮن ﻣﺮد ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﺎل ﻃﻼق ﻧﺪارد[‪ ،31‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺮد ﺟﺎﻧﺐ‬

‫زن ﺧﻮد ﻧﮕﺎه دارد و ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻀﺮورت ﻫﺮ دو ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن راه ﻃﻼق ﮔﺸﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻓﺴﺎدي ﺣﺎﺻﻞ‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮدﮐﯽ«‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .19‬و‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ان ﻣﺮد«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺮدم«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻧﮑﻬﺪارد«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻃﺒﻘﮥ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﮏ ﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬ﮐﻪ‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ + .28‬آﻧﺎن ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺧﺼﯽ ﮐﺮدﻧﺪ اﯾﺸﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬ ‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .30‬در ف ‪» :1‬ﻧﺪاﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد ﯾﮑﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻌﻌﯾﻧﻰ«؛ ﻋﻨﯿﻨﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ در ﻣﺒﺎﺷﺮت ﺑﺎ زﻧﺎن ﺑﻪ‬
‫واﺳﻄﻪي ﺑﯿﻤﺎري ﯾﺎ ﺳﺴﺘﯽ ﯾﺎ ﭘﯿﺮي ﯾﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺟﺎدوﮔﺮي )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
 ‫‪ / 242‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ ﻃﻼق ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪﻫﯿﻢ و رﻫﺎ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد و ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 1‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺳﺨﺘﯽ دل ﺷﻤﺎ ]ﻣﻮﺳﯽ[‪ 2‬آن را‬
‫]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 3‬ﻓﺮﻣﻮد‪ .‬از اﺑﺘﺪا ﺧﺪا ﻧﺮ و ﻣﺎده را ﺑﻪ ﻫﻢ آﻓﺮﯾﺪ؛ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ‪ ،4‬ﻣﺮد ﭘﺪر ]و[ ﻣﺎدر ﺧﻮد ﺑﮕﺬارد‪] 5‬و[ ﺑﺎ زن ]ﺧﻮد[‪ 6‬ﯾﮑﯽ‬

‫ﺷﻮد‪ ،7‬و ﻫﺮ دو ﯾﮏ ﺗﻦ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪8‬؛ و از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺮ دو ‪/‬ﺑﺮگ‪ /189‬ﺟﺪا ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ و اﻻّ ﯾﮏ ﺗﻦ‪ .‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺧﺪا آﻓﺮﯾﺪ و‬

‫ﺟﻔﺖ ﮐﺮد‪ ،9‬آدﻣﯽ ]را[‪ 10‬واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [10 :10 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺷﺎﮔﺮدان از او ]ﺑﺮاي اﯾﻦ[‪11‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ در ﺧﺎﻧﻪ؛ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ زن ﺧﻮد ]را[‪ 12‬ﻃﻼق‬

‫دﻫﺪ‪ 13‬م ]‪ [32 :5‬ﺑﯽ ﺳﺒﺐ ﮔﻨﺎه‪ 14‬س ]‪ [11 :10‬و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬زﻧﯿﻪ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و اﮔﺮ زن‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد را ﻃﻼق دﻫﺪ و‬

‫ﮐﺴﯽ‪ 15‬دﯾﮕﺮ ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻠﯿﺪي ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬م ]‪ [10 :19‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ دﺷﺨﻮاري‪ 16‬در ﻣﯿﺎن ﻣﺮد و زن‬

‫ﻣﯽرود‪ ،‬واﺟﺐ *ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﮐﺴﯽ*‪ 17‬زن ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪18‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ دوازده‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺧﺎدﻣﺎن ]و[ ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪﮔﺎن‬
‫]م‪ [11 :19 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮﯾﻦ ﺳﺨﻦ اﻻّ آن ﮐﻪ داده ﺷﺪ‪ 19‬زﯾﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ آدﻣﯿﺎن و ﻣﺆﻣﻨﺎن‬
‫‪20‬‬

‫ﮐﻪ ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪه زاده ﺷﺪهاﻧﺪ‪ 21‬از ﺷﮑﻢ ﻣﺎدر ]و ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ آدﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن را ﺧﺼﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺮاي دﻏﻠﯽ ﮐﻪ در اﯾﺸﺎن ﺑﻮد‬

‫و[‪ 22‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 23‬ﻣﺮدم ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺧﺼﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ از ﺑﻬﺮ رﺳﺘﮕﺎري ﺟﺎن ﺧﻮد ]و[ ﺑﻬﺮ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن‬

‫را *ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺮ ﮔﯿﺮد*‪.24‬‬

‫‪ + .14‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﻮارﺳﺖ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬واﺟﺐ ﻧﺸﻮد ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺮ ﺑﺮدن ﺑﺴﺮ ﺑﺮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪241 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ 1‬ﻣﯽدﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺎرﻫﺎ و ﮐﮋدمﻫﺎ ]ﭘﺎ ﺑﺨﻮاﺑﺎﻧﯿﺪ[‪ 2‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﻤﺎ را دﺷﻤﻦ دارد‪ ،‬ﺑﺨﻮاﺑﺎﻧﯿﺪ‪ 3‬و ﭼﯿﺰي‬

‫ﺷﻤﺎ را ﮔﺰﻧﺪ ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺷﻤﺎ ﺑﻪ اﯾﻨﻬﺎ‪] 4‬ﺗﻨﻬﺎ[‪ 5‬ﺷﺎد ﻣﺸﻮﯾﺪ‪ 6‬اﻻّ دﯾﻮان ﻧﯿﺰ ﻣﻄﯿﻊ‪ 7‬ﻓﺮﻣﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺧﺮّم ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم‬

‫ﺷﻤﺎ را در آﺳﻤﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ 8‬ﺷﺪ‪.‬‬

‫]م‪ [1 :11 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ وﺻﺎﯾﺎي ﺗﻌﻠﯿﻢ ]را[‪ 9‬ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺎ‪ 10‬دوازده ﺧﻮد از آﻧﺠﺎ رﻓﺖ در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ را‬

‫ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﺪ‪ .‬س ]‪ [12 :6‬و ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺑﻪ[‪ 11‬درآﻣﺪﻧﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ]ل‪] [6 :9 ،‬و[ ﺑﺸﺎرت ]م‪ [12 :6 ،‬ﻣﯽدادﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﯿﺪ؛ و ﺑﺴﯿﺎر‬

‫دﯾﻮان ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و رﻧﺠﻮران ]و[ دردﻣﻨﺪان ]ﺑﺴﯿﺎر[‪ 12‬را ﺑﻪ روﻏﻦ ﻣﯽاﻧﺪودﻧﺪ و ﺷﻔﺎ ﻣﯽدادﻧﺪ‪] .13‬س‪ [30 :6 ،‬و ﺑﺎز‬

‫ﺣﻮارﯾﻮن ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻤﻊ‪ 14‬ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ]ﻫﺮ ﭼﻪ[‪ 15‬آﻣﻮزوﻧﯿﺪﻧﺪ‪.16‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﯾﺎزده‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن اﻣﺎﻣﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن از ﺑﻬﺮ ﻃﻼق‬

‫س ]‪ [1 :10‬و از آﻧﺠﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ آﻣﺪ در ﮐﺮاﻧﻪي ﯾﻬﻮدا‪18 ،17‬از آن ﺳﻮي ﯾﻮردﻧﺎن‪* .19‬او را دﯾﺪﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ‬
‫‪23‬‬
‫ﻧﺰد او آﻣﺪﻧﺪ*‪ 20‬و ]دﯾﮕﺮ ﺑﺎر[‪ 21‬اﯾﺸﺎن را ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد‪ 22‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﺎدت او ﺑﻮد‪] .‬م‪ [3 :19 ،‬آﻣﺪﻧﺪ ﻣﻌﺘﺰﻻن ]ﺑﺮ وي[‬

‫و او را اﻣﺘﺤﺎن ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]س‪ [2 :10 ،‬و از او ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪] 24‬م‪] [3 :19 ،‬و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ[‪ 25‬ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم‪ 26‬زن ﺧﻮد‬

‫را ﻃﻼق دﻫﻨﺪ‪] 27‬ﯾﺎ ﻧﻪ[‪28‬؟ و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻮﺳﯽ ]ﺑﻪ ﺷﻤﺎ[‪ 29‬ﭼﻪ ﻓﺮﻣﻮد؟ و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻮﺳﯽ ﻣﺎ را‪ 30‬ﻓﺮﻣﻮد‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻠﻄﺎن«‪.‬‬

‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اوردن«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و رﻓﺘﻨﺪ ﺑﯿﺶ او در ان ﺟﺎﯾﮑﺎه‬
‫)در ف ‪ :2‬ﺟﺎﯾﮑﻪ( ﺟﻤﺎﻋﺘﻬﺎء ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﭘﺎ ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪن ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺎﯾﻤﺎل‬
‫ﮐﺮدن‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮﺑﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺸﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ او«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮش ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﻮزاﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 240‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﺮا‪ 1‬ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ؛ *و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮدي‪ 2‬را ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار‪ 3‬ﻣﺰد ]ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ[‪ 4‬ﺑﺒﺮد و ﻫﺮ ﮐﻪ وﻟﯽ‬

‫ﺑﮕﻮﯾﺪ ]ﯾﻌﻨﯽ ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ[‪ ،5‬ﻣﻘﺪار آن ﻣﺰد ﺑﺒﺮد‪ 6*.‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﻮزهي آب ]ﺧﻨﮏ[‪ 7‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ‪] ،‬ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ[‪ 8‬ﮐﻮﭼﮑﺎن‬

‫ﻣﻦ ]را[ ﺑﺨﻮراﻧﺪ ]ﺑﺮاي ﻧﺎم ﮐﻪ او ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ[‪ 9‬ﻣ‪‬ﺰد او ﮔُﻢ‪ 10‬ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدي را ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﯾﺎ وﻟﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ‪* ،11‬آن ﻗﺪر ﻣﺰد ﺑﺮﻧﺪ؛*‪] 12‬ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ‬

‫از ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ[‪ 13‬و دﻋﻮي ﮐﻨﺪ‪ 14‬ﮐﻪ »ﻣﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮم ﯾﺎ وﻟﯽ ام« ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬و[ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا دروغﮔﻮﯾﺎن در ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪ و ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و اﻣ‪‬ﺎ ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ آن ﻣﺮد ﮐﻪ راه ﯾﮏ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ورزﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 15‬آن راه ﺧﻮد را ﺑﻪ راﺳﺘﯽ‬

‫و ﭘﺎﮐﯽ راﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ آن ﻣﺮد راه ﺧﻮد روﺷﻦ ﺑﺪارد ]و[ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪ 16‬ﮐﻪ آن ﻣﺮد‪ 17‬در راه آن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪراﺳﺘﯽ‬

‫رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ او را ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم وﻟﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ؛ و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ دروﻏﯽ و ﻓﺮﯾﻔﺘﻪ‪-‬‬

‫ﮐﺎري‪ ،18‬ﺷﯿﻮهي ﭘﺎﮐﺎن ﺑﭙﻮﺷﺪ ]ﭘﻮﺷﺶ[‪ 19‬و دﻋﻮي ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ ﯾﺎ وﻟﯽ ﯾﺎ ﺻ‪‬ﺪﯾﻖ ]اﺳﺖ[‪ ،20‬او‪‬ﻻً‪ 21‬ﮐﺮدار‬

‫و‪ 22‬روش ﺑﯿﻨﻨﺪ‪ 23‬و ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ او را ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ‪ 24‬ﮐﻪ وﻟﯽ‪ ‬ﯾﺎ ﭘﺎك ]اﺳﺖ[‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﻪ‪ ،25‬زﯾﺮا ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﺑﻮد و ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ]او‪‬ﻟﯿﺎن[‪ 26‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /188‬ل ]‪ [17 :10‬و آن ﻫﻔﺘﺎد و دو ﻋﻈﯿﻢ ﺷﺎدﻧﺎك ]روان[‪ 27‬ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ دﯾﻮان ﻧﯿﺰ ﻣﺎ را‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺪه‪ 28‬ﮐﻪ ﻣﻄﯿﻊ ﻣﺎ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ‪] .‬او[‪ 29‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﯽدﯾﺪم اﺑﻠﯿﺲ را ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮق از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ ﻣﯽآﻣﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﮏ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد«‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬راه ﺧﻮد‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮﯾﻔﺘﮑﺎري«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬اول«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻧﻪ ﺑﯿﻐﻤﺒﺮي«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ دﻫﯽ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و اﻧﮏ ﻣﺮدي را ﺑﻨﺎم ﺑﯿﻐﻤﺒﺮ ﻗﺒﻮل‬
‫ﮐﻨﺪ او را ﻣ‪‬ﺰد ﺑﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮك وﻟﯽ ﺑﻨﺎم وﻟﯽ ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﮐﻤﺎﺷﺘﻪ ﺑﻨﺎم ﮐﻤﺎﺷﺘﻪ او را ﻣ‪‬ﺰد وﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺿﺎﯾﻊ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬او را ﻣﺰد ﺑﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪239 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪1‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺠﺸﮑﺎن‬
‫]م‪ [29 :10 ،‬و ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ‪ 2‬دو ﮔﻨﺠﺸﮏ‪ 3‬در ﯾﮏ رﯾﺴﻤﺎن ﺑﻪ دو ﺟﻮ ﻓﺮوﺧﺘﻪ‪ 4‬ﺷﻮﻧﺪ و ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ‬

‫ﺑﯽ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺪر ﺷﻤﺎ‪ .‬و ﻣﻮي ﺳﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎرش ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا‪ .‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ زﯾﺮا ]از[‪ 5‬ﮔﻨﺠﺸﮑﺎن‪ 6‬ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻬﺘﺮ ﻫﺴﺘﯿﺪ‪.7‬‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻠﻖ اﻧﮑﺎر ﮐﻨﺪ‪ ، 8‬ﻣﻦ او را ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺪر ﻣﻦ‪ ،‬آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻢ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ]ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻠﻖ[‪ 9‬اﻗﺮار ﺑﯿﺎورد‪،‬‬

‫]ﻣﻦ[‪ 10‬ﭘﯿﺶ ﭘﺪر]ﺧﻮد[‪ 11‬ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﻘﺮّ ﺷﻮم‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ دﻫﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ آﻣﺪم ‪/‬ﺑﺮگ‪ /187‬ﮐﻪ آﺷﺘﯽ ﺑﻪاﻧﺪازم‬
‫]ل‪ [51 :12 ،‬ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ‪] 12‬م‪ [34 :10 ،‬ﮐﻪ آﻣﺪم ﺗﺎ‪ 13‬آﺷﺘﯽ در‪ 14‬زﻣﯿﻦ ﺑﯿﻨﺪازم؟ ]از ﺑﺮاي آن ﻧﯿﺎﻣﺪم[‪ 15‬و ﻟﯿﮏ از ﺑﻬﺮ‬

‫ﺟﻨﮓ اﻧﺪاﺧﺘﻦ و ]ل‪ [51 :12 ،‬ﻓﺘﻨﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ]زﯾﺮا[‪] 16‬م‪17 [35 :10 ،‬ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺪر ﺧﻮد را ﺧﻼف ﮐﻨﺪ و دﺧﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺎدر ﺧﻮد‬

‫را ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﻨﺪ و ﻋﺮوس‪ ،‬ﺧُﺴ‪‬ﺮك ]ﺧﻮد را[‪ .18‬ﺧﺎﻧﮕﯿﺎن دﺷﻤﻦ ﺷﻮﻧﺪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ را‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺎدر و ﭘﺪر ]و[ ﮐﺴﺎن ﺧﺎﻧﻪي‬

‫ﺧﻮد‪ 19‬از ﻣﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﺳﺖ دارد‪ ،20‬ﻣﺮا ﻧﻤﯽﺑﺮازد‪ 21‬و ]ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﯾﺎ دﺧﺘﺮ ﯾﺎ ﺧﺎﻧﻪ از ﻣﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ دوﺳﺖ دارد[‪ ،22‬ﻻﯾﻖ ]از‬

‫ﺑﺮاي[‪ 23‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪] .‬ل‪ [27 :14 ،‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺻﻠﯿﺐ ﺧﻮد ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ﺑﺮﻧﺪارد و از‪ 24‬ﭘﯽ ﻣﻦ ﻧﯿﺎﯾﺪ‪] ،25‬م‪ [38 :10 ،‬ﻣﺮا ﻧﻤﯽﺑﺮازد‪26‬؛‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻋﺰﯾﺰ ]و[ ارﺟﻤﻨﺪ ﺑﺪارد و ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ]و ﻋﺰﯾﺮ داﺷﺘﻪ[‪ 27‬ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺠﺸﮑﺎن«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد ﺧﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺠﺸﮏ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺠﺸﮑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﭙﻨﺪارﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬در‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / 238‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫]و آن[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺸﮑﯿﺒﺪ ﺗﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /186‬آﺧﺮ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻗﻮم ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ‪ 1‬ﮐﻪ ﺟﻮر آن‪ 2‬ﻗﻮم را ﺑﺮﺗﺎﺑﻨﺪ‬

‫و ﺑﺮ ﺳﺘﻢ اﯾﺸﺎن ﺻﺒﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ 4‬زﯾﺮا ﺟﺎوﯾﺪ‪ 5‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ 6‬در ﺟﻬﺎن؛ اﻟﺒﺘﻪ ]ﺑﯿﻮﻓﺘﻨﺪ و[‪ 7‬ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم رﺳﻨﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺎ آﺧﺮ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪،8‬‬

‫زﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫]م‪ [23 :10 ،‬و ﭼﻮن ﺷﻤﺎ را از ﺷﻬﺮ ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ‪] ،‬در ﺷﻬﺮ دﯾﮕﺮ ﺑﺮوﯾﺪ و اﮔﺮ از آﻧﺠﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ[‪ ،9‬ﺑﻪ‪ 10‬ﺟﺎي‬

‫دﮔﺮ ﺑﮕﺮﯾﺰﯾﺪ‪ .11‬و راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺷﻬﺮﻫﺎي اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺗﻤﺎم ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ 12‬ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﻧﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 13‬ﺷﺎﮔﺮد‬

‫از اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺗﺮ و ﻧﻪ ﺑﻨﺪه ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد‪ .‬ﺑﺲ‪ 14‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ 15‬و ﺑﻨﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 16‬ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن ﺧﺪاوﻧﺪ ]ﺧﺎﻧﻪ را[‪ 17‬ﺑﻌﻠﺰﺑﻮب‪ ،‬ﺳﺮور اﺑﻠﯿﺴﺎن‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،18‬ﭼﻮن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 19‬ﺧﺎﻧﮕﯿﺎن را‪ .‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‬

‫*و از اﯾﺸﺎن ﻣﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪ*‪.20‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﻬﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﯾﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ]آن را[‪ 21‬آﺷﮑﺎرا ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‬
‫]م‪ [26 :10 ،‬ﻧﯿﺴﺖ ﻧﻬﺎن اﻻّ آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد و ﻧﻪ ﭘﻨﻬﺎن اﻻّ ﻣﻌﻠﻮم و ﻓﺎش ﺷﻮد‪ .‬و آﻧﭽﻪ ﻣﻦ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‪ 22‬ﺑﮕﻮﯾﻢ‪،‬‬

‫ﺷﻤﺎ در روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺧﻮد ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ زﺑﺎن و‪ 23‬آواز ﺑﻠﻨﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ و ﺑﺮ ﺑﺎمﻫﺎ‪ 24‬ﻣﻨﺎدي ﮐﻨﯿﺪ‪ .25‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‬

‫از آن ﮐﻪ ﺗﻦ ﺷﻤﺎ ]را[‪ 26‬ﺑﮑﺸﻨﺪ زﯾﺮا ﺑﺮ ﺟﺎن ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ و ﻟﯿﮏ ﺑﺘﺮﺳﯿﺪ ﻏﺎﯾﺖ ﺗﺮس از آن ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻟﺶ‪] 27‬و[ ﺟﺎن‪ ،‬ﻫﺮ دو‪،‬‬

‫را ﺑﮑﺸﺪ و در دوزخ ﺑﯿﻨﺪازد‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪاوﻧﺪﮐﺎر«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮن ان«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺗﺎﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎوﯾﺪان«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ از اﯾﺸﺎن و ﻣﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻤﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺸﮑﯿﺒﺪ«‪.‬‬
‫‪» .23‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎمﻫﺎي«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰﻧﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻦ«‪.‬‬ ‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﯽ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪237 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺪي‪ ،‬ﺗﺎ ﻗﻌﺮ‪ 1‬زﻣﯿﻦ ﺧﻮار ﺷﻮي‪] .‬م‪ [23 :11 ،‬و اﮔﺮ در ﺳﺪوم‪] 2‬و[ ﻋﺎﻣﻮر‪ 3‬ﺑﻮدي از ﻣﻌﺠﺰاتﻫﺎ آﻧﭽﻪ در ﺗﻮ ﺑﻮدي‪ ،‬ﺗﺎ اﻣﺮوز‬
‫آﺑﺎدان ﺑﻮدﻧﺪي؛ ﻟﯿﮑﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﯾﻢ راﺣﺖ و آﺳﺎﯾﺶ ﺑﻬﺮ‪ 4‬ﺳﺪوم‪] 5‬و[ ﻋﺎﻣﻮر‪ 6‬ﺑﺸﻮد‪ 7‬روز ﻗﯿﺎﻣﺖ‪ 8‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺗﻮ‪.‬‬

‫]ل‪ [16 :10 ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬از ﻣﻦ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻇﻠﻢ ﮐﻨﺪ‪* ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﻇﻠﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺮا ﻇﻠﻢ ﮐﻨﺪ*‪ ،9‬ﺑﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﻇﻠﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬م ]‪ [22 :10‬و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ]ﺷﻤﺎ[‪ 10‬را دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ‪ 11‬از ﺟﻬﺖ ﻧﺎم ﻣﻦ؛‬

‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﭙﺬﯾﺮد ]و[ ﺗﺎ آﺧﺮ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺗﻮ اي ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم ﮐﻪ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪي‪ ،12‬آﻧﮕﻪ ]ﺗﺎ ﻗﻌﺮ زﻣﯿﻦ[‪ 13‬ﺧﻮار ﺷﻮي؛ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﺑﻬﺮ ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم ﮐﻪ ﺷﻬﺮ اﺳﺖ‪ ،14‬ﻧﺒﻮد؛ ﻟﯿﮏ‪ 15‬آن را ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﭽﻪ ]ﮐﺴﺎن آن ﺷﻬﺮ[ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ 16‬زﯾﺮا ﮐﻪ‬

‫ﮐﺴﺎن ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم در ﻟﻬﻮ ]و[ ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮر و دروغ‪ 17‬و ﻇﻠﻢ ]و[ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ﻣﻐﺮوري ﺑﻮدﻧﺪ؛ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮐﺮدار ﻣﻌﺠﺰات و ﭘﻨﺪ‬

‫]و[ ﺗﻌﻠﯿﻢ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮐﺮد و ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 18‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 19‬و از آن ﮐﺎر ﺑﺎز‬

‫ﻧﻤﯽآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻤﭽﻮن‪ 20‬ﻗﻮﻣﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ 21‬ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎي ﺑﺪ ﻣﻐﺮور ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮐﺮدار ﻣﻦ ﺑﯿﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي‬

‫ﺷﻬﻮت ﺑﺮ ﺧﻮد ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ و ﺳﺨﻦ ﻣﻦ اﻧﺪر ﮔﻮش اﯾﺸﺎن اﻧﺪر‪ 22‬ﻧﺮود‪ 23‬و ﺳﺨﺖ ﻣﺴﻠّﻂ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ 24‬و ]اﻧﺒﻮه[‪ 25‬در روزﮔﺎر‬

‫ﺧﻮد‪26‬؛ و ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد‪ 27‬ﮐﺎرﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮن ]ﮐﻪ[ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ ﺑﺎرو ]ﺑﻠﻨﺪ و[‪ 28‬ﻣﺤﮑﻢ‪ 29‬ﮐﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺷﻮﻧﺪ و اﻻّ‬

‫ﭼﻮن ﻋﻈﻤﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺪ‪ ،30‬از آن ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ 31‬ﺳﺨﺖ ﺧﻮار ]و[ زﺑﻮن‪ 32‬ﺗﺎ ﻗﻌﺮ زﻣﯿﻦ‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻬﺮ«‪.‬‬

‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬اﯾﻨﺠﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻧﺮوﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬اﻧﺒﻮه‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﮑﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ + .31‬و‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬زﺑﺎن و«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪوم«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎﻣﻮرا«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻬﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪوم«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎﻣﻮرا«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫‪ .9‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻣﯿﺎن دو * را ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬ﺗﺎ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬دروﻏﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / 236‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮﻧﻤﯽﺧﯿﺰد‪ 1‬و ﺧﺪا ﭘﺎﮐﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﺒﻮﺗﺮان ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 2‬ﮐﺮد‪ ،3‬در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 4‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ ]آﻧﺎن[‪ 5‬ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮان‬
‫در آﺷﯿﺎﻧﻪي‪ 6‬ﺧﻮد ﭘﺮﯾﺪه‪ ،‬روﻧﺪ‪7‬؛ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﮔﺮ‪ 8‬ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﯿﺪ و داﻧﺎ و زﯾﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﯽ ﻏﺶ‪.‬‬

‫]م‪ [17 :10 ،‬و ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻠﻖ ]ﻏﺎﯾﺖ ﭘﺮﻫﯿﺰي[‪ 9‬زﯾﺮا ﺷﻤﺎ را در دﺳﺖ ﻗﺎﺿﯿﺎن‪ 10‬ﺑﺪﻫﻨﺪ و در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‬

‫اﯾﺸﺎن ]ﺷﻤﺎ[‪ 11‬را ﭼﻮب ﺑﺰﻧﻨﺪ‪12‬؛ و ﭘﯿﺶ ﺣﺎﮐﻤﺎن و ﻣﻠﮑﺎن‪ 13‬ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ 14‬از ﺟﻬﺖ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪] 15‬ﺑﺮ ﺧﻠﻖ؛‬

‫ﭼﻮن ﺷﻤﺎ را ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ[‪* ،16‬ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺮ ﺟﻮاب اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﮑﻨﯿﺪ*‪] 17‬و ﺟﻮاب را ﻏﻢ ﻣﺨﻮرﯾﺪ[‪ 18‬زﯾﺮا در آن‪ 19‬ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻤﺎ را‬

‫ﺟﻮاب داده ﻣﯽﺷﻮد‪ 20‬ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ .21‬و ﺷﻤﺎ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ و‪ 22‬ﺟﺎن ﭘﺪر ﺷﻤﺎ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ‬

‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ .‬و ﺑﺮادر‪ ،‬ﺑﺮادر ]ﺧﻮد[‪ 23‬را ﺑﻪ‪ 24‬ﻣﺮگ ﺑﺪﻫﺪ و ﭘﺪر‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ]را[ و ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺪر را؛ ]و ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﺮ ﭘﺪر ﺑﺠﻬﻨﺪ و‬
‫‪26 25‬‬
‫ﺑﮑﺸﻨﺪ[ ‪.‬‬

‫ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن‪ 27‬ﺷﻬﺮﻫﺎ‪28‬؛ ل ]‪ [13 :10‬واي ﺑﺮ ﺗﻮ‪ 29‬اي ﮐﻮيرزﯾﻦ‪ ،30‬واي ﺑﺮ ﺗﻮ اي ﺑﯿﺖ ﺻﯿﺪا‪ ،‬اﮔﺮ در ﺻﻮر ]و[‬

‫ﺻﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ آﻧﭽﻪ در ﺗﻮ ﺷﺪ از ‪/‬ﺑﺮگ‪ /185‬ﻣﻌﺠﺰات‪ ،31‬ﭘﻼسﻫﺎ ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮان ﻣﯽاﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪32‬؛‬
‫و اﮐﻨﻮن در روز داوري‪ ،‬ﺑﻬﺮ‪ 33‬ﺻﻮر ]و[ ﺻﯿﺪا آﺳﺎﯾﺶ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺑﻬﺮ‪ 34‬ﺗﻮ؛ ]و[ ﺗﻮ‪ 35‬اي ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم ﮐﻪ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ‬

‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺧﯿﺰد«‪.‬‬

‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﻓﺮز ﺪان ﺮ ﺪران‬
‫ﺮﺧﯿﺰﻧﺪ و اﯾﺸﺎﻧﺮا ﺑﻤﯿﺮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ف ‪ 2‬اﯾﻦ ﭘﺎراﮔﺮاف را ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﻮ ﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻬﺮﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ب‪» :‬ﮐﻮرزﯾﻦ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮرازﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .31‬و‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .33‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻬﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .34‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻬﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .35‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻮي«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻣﺜﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :8 :60 ،‬اﯾﻨﻬﺎ ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ اﺑﺮ‬
‫ﭘﺮواز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺒﻮﺗﺮان ﺑﻪ روزنﻫﺎي )ﻻﻧﻪﻫﺎي( ﺧﻮد؟«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬اﺷﻨﺎﻧﮥ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮورﯾﺪ ﻣﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻫﻢ دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺣﺎﮐﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬زﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻣﻠﻮﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎﺳﺦ ﻣﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪235 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫]س‪ [11 :6 ،‬آﻧﺠﺎ ﺑﻪاﻓﺸﺎﻧﯿﺪ ﺟﻬﺖ‪ 1‬ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﺸﺎن؛ ]م‪ [15 :10 ،‬ﻣﻦ ]راﺳﺖ راﺳﺖ[‪ 2‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﻬﺮ ﺳﺪوم‬
‫و ﻋﺎﻣﻮر‪ 4‬آﺳﺎﯾﺶ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در آن ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ م ]‪ [11 :10‬ﯾﺎ آن دﯾﻪ ﯾﺎ آن ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬آﺳﺎﯾﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪] .‬م‪ [16 :10 ،‬و‬
‫‪9‬‬
‫اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮّﮔﺎن‪ 5‬در ﻣﯿﺎن ﮔﺮﮔﺎن‪7 .6‬داﻧﺎ و ﺣﮑﯿﻢ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 8‬ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎران ]و[ ﭘﺎكدل ]و[ ﺳﺎده‬

‫ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮان ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎران داﻧﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ و ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮان ﺳﺎده دل‪10‬؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎر در ﻓﻌﻞ‪ ،‬ﺑﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در‬

‫او‪ ،‬داﻧﺎﯾﯽ اﺳﺖ و‪ 11‬ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ]و[ ﻋﻘﻞ ]و[ ﺣﮑﻤﺖ ﻓﺮو ﻧﮕﺬارﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /184‬و ﮐﻠﯿﺎت اﻣﻮر‬

‫]و[ ﺟﺰﺋﯿﺎت‪ 12‬اﺣﻮال دﻧﯿﺎ‪ ،‬ﻣﻬﻤﻞ ﻧﺪارﻧﺪ‪ 13‬و ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ‪] 14‬ﻣﺎر ﺑﺪ اﺳﺖ[‪ 15‬از او ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﺑﺎﯾﺪ‪ 16‬آﻣﻮﺧﺖ‪ 17‬زﯾﺮا ﮐﺮدار‬

‫ﺑﻌﻀﯽ ﺣﮑﻤﺎي‪ 18‬اواﯾﻞ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺮدار ﻣﺎر ﺑﻮد ]و[ ﺑﻪ آن ]ﺷﻮﻣﯽ[‪ 19‬رﺳﻮم ﺣﮑﻤﺖ ]ﻧﯿﺰ[‪ 20‬ﺑﻮد و‪ 21‬ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻔﺮدات و‬

‫ﻣﺮﮐﺒﺎت از ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ﻧﺒﺎت ]و[ ﻣﻌﺪن ]و[ ﻃﺐ‪ ‬و ﻏﯿﺮه‪] ،‬و[ ﻣﻘﺼﻮد آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﮑﻤﺖ ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ و در داﻧﺎﯾﯽ ]و[ ﺗﻌﻠﯿﻢ‬

‫ﺑﮑﻮﺷﻨﺪ و ﮐﺮدارﻫﺎي ﺷﻮم ﻓﺮو ﮔﺬارﻧﺪ و ﺑﺮ داﻧﺶ ]و[ ﺣﮑﻤﺖ و ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺗﻮﮐّﻞ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪] .‬و[ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﮔﺮ‪ 22‬ﺳﺎدهدل ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮان زﯾﺮا ﮐﺒﻮﺗﺮ‪ 23‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ]ﺧﻮد را[‪ 24‬ﺑﺮ‪ 25‬دﺳﺖ ﭘﺮورﻧﺪهي‪ 26‬ﺧﻮد ﻣﯽﺳﭙﺎرد و ]ﮔﺮﭼﻪ[ ﺑﮑﺸﺪ و ﺑﺨﻮرد‪،27‬‬

‫از او ﻧﻤﯽرﻣﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ زﯾﺮ ﻃﺎﻋﺖ ﭘﺮورﻧﺪهي ]ﺧﻮد[‪ 28‬اﺳﺖ و ﺗﺨﻢ او ﺑﺲ ﺑﺴﯿﺎر‪ 29‬و ﮐﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد و ﻫﯿﭻ از ﮐﺒﻮﺗﺮ ﺑﺪي‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬

‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﮑﻤﺎه«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬در‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺒﻮﺗﺮان«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮورده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .29‬اﺳﺖ‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪوم«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎﻣﻮرا«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰرﮔﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮدﮐﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺰاﯾﺎت«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﺪارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮕﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 234‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ [5‬و اﯾﺸﺎن را ﺳﭙﺎرد ]ل‪ [2 :9 ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺧﺒﺮ دﻫﻨﺪ و دردﻫﺎ ﺧﻮش ﮐﻨﻨﺪ‪] .‬ل‪ [1 :10 ،‬و ﺑﻌﺪ از آن‪ 1‬ﻋﯿﺴﯽ آن دﯾﮕﺮ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان‪ 2‬ﺟﺪا ﮐﺮد و اﯾﺸﺎن را دو دو ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺑﻪ‪ 3‬ﻫﺮ وﻻﯾﺘﯽ و ]ﻫﺮ[ ﺷﻬﺮي ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ 4‬ﺑﺮود‪.5‬‬

‫س ]‪] [8 :6‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ 6‬ﺳﭙﺎرد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﺴﺘﺎﻧﻨﺪ ]در راه[‪ 7‬ﺗﻮﺷﻪ و ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ ﺟﺰ دﺳﺘﻪ ﭼﻮب ﺗﻨﻬﺎ و ﻧﻪ ﻧﺎن و‬

‫]ﻧﻪ ﮐﯿﺴﻪ و[‪ 8‬ﻧﻪ ﻣﺲ در ﮐﯿﺴﻪي اﯾﺸﺎن‪ ،‬ل ]‪ [3 :9‬و ﻧﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ]ل‪] [4 :10 ،‬و[ در راه ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﺳﻼم ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ 9‬و ]ﮐﻔﺶﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد‬

‫ﺑﺮﻣﺪارﻧﺪ[‪ 10‬اﻻّ ﭘﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪ ]س‪] [9 :6 ،‬و[ دو ﭘﯿﺮﻫﻦ ﻧﭙﻮﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [8 :10‬و در ﻫﺮ ﺷﻬﺮي ﮐﻪ اﻧﺪر روﯾﺪ ]و[ ﺷﻤﺎ را ﻗﺒﻮل ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،11‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮرﯾﺪ‪ .‬و ]ﺑﺮ[ رﻧﺠﻮراﻧﺶ‬

‫دﺳﺖ ﺑﻨﻬﯿﺪ‪] 12‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻣﻠﮑﻮت ‪/‬ﺑﺮگ‪ /183‬آﺳﻤﺎن‪ .‬م ]‪ [5 :10‬و ﮔﻔﺖ ﺳﺒﯿﻞ ]و[ راه‬

‫ﺧﯿﻔﯿﺎن‪ 13‬ﻣﺮوﯾﺪ‪14‬؛ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮوﯾﺪ ﭘﯿﺶ آن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻧﺮ ﮐﻪ از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺿﺎل ]و[ ﮔُﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺑﺮوﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎدي‬

‫ﺑﺰﻧﯿﺪ و ﻣﮋده ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ 15‬و ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ :‬ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ‪ .‬و ﺑﯿﻤﺎران را ﺷﻔﺎ دﻫﯿﺪ و ﻓﯿﺴﺎن‪ 16‬را ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ و دﯾﻮان را ﺑﻪ‬

‫در ﮐﻨﯿﺪ زﯾﺮا ﺑﯽ ﺑﻬﺎ ﺳﺘﺪﯾﺪ‪ ،17‬ﺑﯽ ﺑﻬﺎ ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ .‬و ﮐﻔﺶ در ﭘﺎي ﺧﻮد‪ 18‬ﻣﭙﻮﺷﯿﺪ و ﻧﻪ ﭼﻮب در دﺳﺖ ﺷﻤﺎ ]ﮐﻪ[ ﻣﺰدور ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮدار ﺧﻮد‪ ،‬اﺟﺮت ]و[ ﻣﺰد ﺧﻮد را ارزاﻧﯽ اﺳﺖ؛ و در ﻫﺮ ﺷﻬﺮي و در ﻫﺮ دﯾﻪ س ]‪ [10 :6‬و در ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ اﻧﺪر روﯾﺪ‪،19‬‬

‫آن ﺟﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬م ]‪ [11 :10‬ﺗﺎ آن وﻗﺖ ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﯿﺮون آﯾﯿﺪ‪20‬؛ و ﭼﻮن در ﺧﺎﻧﻪاي در روﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﮐﺴﺎن آن ﺧﺎﻧﻪ درود ]و[‬

‫ﺳﻼم ﺑﺪﻫﯿﺪ ]ل‪] [5 :10 ،‬و[ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪] ،‬م‪ [13 :10 ،‬و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻼم ﺷﻤﺎ ارزاﻧﯽ اﻧﺪ‪] ،21‬ﺳﻼم ﺷﻤﺎ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن[‪ 22‬ﺑﺮﺳﺪ‬

‫و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻼم ﺷﻤﺎ ارزاﻧﯽ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ]و[ ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،23‬ﺳﻼم ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﺎز ﮔﺮدد‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﺪ و ﺳﺨﻦ‬

‫ﺷﻤﺎ را ﻧﺸﻨﻮد‪ ،24‬ﭼﻮن از ﺧﺎﻧﻪي او ﺑﯿﺮون روﯾﺪ ﯾﺎ از آن دﯾﻪ‪ ،‬س ]‪ [11 :6‬ﮔﺮدي ﮐﻪ زﯾﺮ ﭘﺎي ﺷﻤﺎ ]ل‪ [11 :10 ،‬ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪،25‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻮرزﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺴﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬دروﯾﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ارزاﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮدي ﮐﻪ در ﺑﺎي ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺼﯿﺎن«؛ ﺧﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر در اﯾﻦ‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬را‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮوﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﮔﻔﺖ و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬س‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻧﺠﻮراﻧﺶ را درﺳﺖ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫ﮐﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﻨﯿﻔﯿﺎن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪233 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]م‪] [33 :12 ،‬ﯾﺎ[‪ 1‬ﭼﻨﺎن ]ﺑﺎﺷﯿﺪ[‪ 2‬ﮐﻪ درﺧﺖ ﻧﯿﮏ ]و[ ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ 3‬و ]ﯾﺎ ﻫﻤﭽﻮن[‪ 4‬درﺧﺖ ﺑﺪ ]و[ ﻣﯿﻮهي‬
‫‪8‬‬
‫ﺑﺪ ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ 5‬و ﻫﺮ درﺧﺘﯽ از ﻣﯿﻮه ي ﺧﻮد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،6‬ﻣﺮد‪ 7‬ﺑﺪ از ﺧﺰﯾﻨﻪ ي ﺑﺪ ﮐﻪ در دل دارد‪ ،‬از او ﺑﺪي ]ﺑﻪ در[‬

‫آورد؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /182‬و ﻣﺮد ﻧﯿﮏ‪ 9‬از ﺧﺰﯾﻨﻪي‪ 10‬ﻧﯿﮏ ﮐﻪ در دل دارد‪ ،‬ﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ در آورد‪ .‬و اي ﻓﺮزﻧﺪان اﻓﻌﯽ و ﻣﺎر‪،11‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﺑﮑﻨﯿﺪ و‪ 12‬ﺳﺮﺷﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ و ﻣﻦ ]راﺳﺖ[‪ 13‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﺑﺪي‪ 14‬ﮐﻪ‬
‫‪17‬‬
‫از زﺑﺎن آدﻣﯽ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،15‬در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮ او‪ 16‬ﺟﻮاب ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ دادن زﯾﺮا ﺳﺨﻦ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﮑﻢ ﮐﻨﺪ و از ﺳﺨﻦ ﺧﻮد‬

‫راﺳﺖ ﺷﻮي‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و دروﻧﺪﮔﺎن ﮐﻢ اﻧﺪ‬

‫]م‪ [37 :9 ،‬و ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺣﻮارﯾﻮن ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و دروﻧﺪﮔﺎن‪ 18‬ﮐﻢ اﻧﺪ‪ .19‬ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ از ﺧﺪاوﻧﺪ آن ﮐ‪‬ﺸﺘﻪ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺰدوران از ﺑﻬﺮ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪي ﺧﻮد ﺑﻪ در ﮐﻨﺪ‪.20‬‬

‫]ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ[‪ :‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن دوازده ﺣﻮارﯾﻮن و ﻫﻔﺘﺎد ]و[ دو ﺷﺎﮔﺮد را‬

‫م ]‪ [1 :10‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ ]اﯾﻦ[‪ 21‬دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﺧﻮد را‪ 22‬رﺳﻮﻻن ﮐﺮد س ]‪ [7 :6‬و آﻏﺎز ﮐﺮد ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن اﯾﺸﺎن‬

‫دو دو‪] 23‬و[ ﺑﻪ دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺳﻠﻄﻨﺖ داد ]م‪ [1 :10 ،‬ﺗﺎ ﺟﺎنﻫﺎي ﭘﻠﯿﺪ را ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ‪ 24‬ل ]‪ [1 :9‬و رﻧﺞﻫﺎ ﺧﻮش ﮐﻨﻨﺪ‪25‬؛ ]م‪:10 ،‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺳﺨﻨﯽ ﺑﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺳﺨﻦ ﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وي«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺰدوران ﮐﻪ ﺑﺪروﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :2‬ﮐُﻤ‪‬ﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬ﺷﺎﮔﺮد ﮐﺮد؛ اﻣ‪‬ﺎ ﮐﺎﺗﺐ روي آن ﺧﻂ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ده و دو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ و ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﻫﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮدي«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬ﮐﻪ‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺰاﻧﮥ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎر اﻓﻌﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 232‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ‪ 1‬ﭘﺴﺮ‪ 2‬آدﻣﯽ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬او را ﻏﻔﺮان ﻫﺴﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‪ 3‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ روح ﭘﺎك‬

‫ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻏﻔﺮان ﻧﺪارد؛ و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ و روح ﭘﺎك ﻫﺮ دو ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ ، 4‬و اﻣ‪‬ﺎ ﮔﻔﺘﻦ او اﺷﺎرت ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺮ »ﭘﺴﺮ‬

‫آدﻣﯽ«‪ 5‬ﺑﺮ ﭘﯿﮑﺮ ]و[ ﺻﻮرت ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي زﯾﺮا ]ﺻﻮرت[‪ 6‬ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي‪ ،‬دﯾﺪار ﭼﺸﻢ ]و[ ﺑﺴﻮدن‪ 7‬دﺳﺖ ﺑﺮ وي ﻣﯽاﻓﺘﺪ‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ 8‬ﺑﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﺑﺪ‪ ، 9‬ﮔﻨﺎه او ﻋﻔﻮ ﺷﻮد زﯾﺮا ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ‬

‫اﻣﺮ دﯾﺪه‪ 10‬ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻃﻦ او‪ 11‬ﻧﺪﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻣﺴﯿﺢ در آن وﻗﺖ آدﻣﯽ ﺗﻤﺎم ﺑﻮد‪ 12‬در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن‪ ،‬او را ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ و‬

‫]ﯾﺎ[‪ 13‬ﻧﯿﮏ ﯾﺎ ﺑﺪ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬و آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎن ﭘﺎك ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬او دروغ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ]ﯾﻘﯿﻦ[‪ 14‬زﯾﺮا ﺟﺎن ﻟﻄﯿﻒ اﺳﺖ‪ 15‬و‬

‫دﯾﺪار ﭼﺸﻢ ]و[ ﺑﺴﻮدن‪ 16‬دﺳﺖ ﺑﺮ وي ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ‪ ،17‬اﻣ‪‬ﺎ ﻓﻌﻞ او ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﮐﺴﯽ او را ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻓﻌﻞ او ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ‪ 18‬ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن ﻣﺮدﮔﺎن و ﺧﻮش ﮐﺮدن دردﻣﻨﺪان و روﺷﻨﺎﯾﯽ دادن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن و از اﯾﻦ‬

‫ﻣﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻓ ﻌﻞ ﺟﺎن اﺳﺖ و اﯾﻦ را ﻣﯽ دﯾﺪﻧﺪ و ﺑﺮ اﺑﻠﯿﺲ ﺣﻮاﻟﻪ‪ 19‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺎن اﺑﻠﯿﺲ در‬

‫اﯾﺸﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﻣﯽ داد ﮔﻔﺘﻦ‪ .‬ﺟﺎن ﺧﺪا در ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪20‬؛ ﺑﻪ اﯾﻦ‬

‫]ﺳﺒﺐ[‪ 21‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﺮ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي‪ ،‬ﻋﻔﻮ ﭘﺬﯾﺮد‪ ، 22‬ﭼﻮن اﺳﺘﻐﻔﺎر و ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ‪ 23‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ روح ﭘﺎك‬

‫]ﺑﮕﻮﯾﺪ[‪، 24‬ﻋﻔﻮ ﻧﭙﺬﯾﺮد ]ﻧﻪ در دﻧﯿﺎ و ﻧﻪ در ﻋ‪‬ﻘﺒﯽ[‪.25‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬راز ﻃﯿﻔﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﻮدن«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺣﻮاﻟﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﻨﺪ و ﺗﻮﺑﻪ اورد«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻓﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬و ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﻮدن و«؛ در ف ‪» :1‬دﯾﺪار وﺑﺠﺴﻢ و ﺳﻮدن«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬و اﮔﺮ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺮزﯾﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ »آزﻣﻮده«‬
‫ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪231 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ اﻓﺘﺮي‪ 1‬ﮐﻨﺪ ﺑﺮ روح ﭘﺎك‪ ،‬ﻏﻔﺮان ﻧﺪارد‬
‫‪2‬‬
‫ل ]‪ [17 :11‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪي اﯾﺸﺎن را ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‪] :‬س‪ [23 :3 ،‬ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬

‫اﺑﻠﯿﺲ‪ ،‬اﺑﻠﯿﺲ را ﺑﯿﺮون ﮐﻨﺪ؟ و اﮔﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ 3‬ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﻮد زور ﮐﻨﺪ‪ ،4‬آن ﻣﻤﻠﮑﺖ ﭼﻮن ﺑﻪاﯾﺴﺘﺪ؟ م ]‪ [25 :12‬و ﻫﺮ ﻣﻤﻠﮑﺘﯽ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ 5‬ﻋﺎﺻﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬آن ﻣﻤﻠﮑﺖ زود ﺧﺮاب ﺷﻮد ]س‪ [25 :3 ،‬و ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﮐﺴﺎن او ﺑﺮ ﯾﮑﺪﮔﺮ‪ 6‬زور ﮐﻨﻨﺪ‪ ،7‬م‬

‫]‪ [25 :12‬و روي ]و[ دل ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪] ،8‬ل‪ [17 :11 ،9‬آن ﺧﺎﻧﻪ زود ﺧﺮاب ﺷﻮد؛ س ]‪ [26 :3‬و اﮔﺮ اﺑﻠﯿﺲ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد و ﻗﻮم‬

‫ﺧﻮد زور ﮐﻨﺪ‪ ،‬م ]‪] [26 :12‬و اﮔﺮ[‪ 10‬اﺑﻠﯿﺲ‪ ،‬اﺑﻠﯿﺲ را ﺑﻪ در ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺧﻮد ﺑﻪ‪ 11‬ﺧﻮد ﺑﺮاﺑﺮي ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ و ﮐﺎر ﺧﻮد را‬

‫وﯾﺮان و ﺗﺒﺎه ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫س ]‪ [27 :3‬و ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ در ﺧﺎﻧﻪ ي ﭘﻬﻠﻮان اﻧﺪر رود و رﺧﺖ ﺧﺎﻧﻪ ي او را ﺗﺎراج ﮐﻨﺪ‪ ،‬م ]‪ [28 :12‬و اﮔﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ‬

‫روح ﺧﺪا‪ ،‬اﺑﻠﯿﺲ را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ، 12‬ﺣﮑﻢ ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ل ]‪ [21 :11‬و ﭼﻮن ﻣﺮد ﺑﻬﺎدر ﺳﻼح‬

‫ﺧﻮد را ﺑﭙﻮﺷﺪ و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ‪ 13‬ﮐﻨﺪ‪ ، 14‬ﻫﺮ ﭼﻪ دارد ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬م ]‪ [30 :12‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬او‬

‫ﺿﺪ ]و[ دﺷﻤﻦ ﻣﻦ اﺳﺖ ]و او[‪ 15‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻦ ﮔﺮد ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬س ]‪ [28 :3‬و ﻣﻦ راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 16‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ‪ 17‬اﻓﺘﺮي ]و[ ﺑﯿﻬﻮده اي ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻔﻮ ﺷﻮد‪ ،‬اﻻّ آن ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 18‬روح ﺧﺪا اﻓﺘﺮي ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻔﻮ‬

‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‪ 19‬ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد‪] 20‬و[ ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺟﺎوﯾﺪ اﺳﺖ‪ .‬م ]‪ [32 :12‬و ﻫﺮ ﮐﻪ در ﺣﻖّ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪] ،‬او‬

‫را[‪ 21‬ﻏﻔﺮان ‪/‬ﺑﺮگ‪ /181‬ﻫﺴﺖ و اﻻّ آن ﮐﻪ ﺑﻪ روح ﭘﺎك ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬او را آﻣﺮزش ﻧﯿﺴﺖ‪ 22‬ﻧﻪ در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و ﻧﻪ در آن‬

‫ﺟﻬﺎن‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﺳﺒﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬ﮐﻪ‬
‫‪» .18‬ﺑﻪ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« و »ﻋﻠﯿﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ؛ »ﺑﻪ روح« ﯾﻌﻨﯽ »ﺑﺮ و‬
‫ﻋﻠﯿﻪ روح«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﭙﺬﯾﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ اﺑﺪ اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻓﺘﺮا«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺪﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬س«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .11‬ﺑﻪ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
 ‫‪ / 230‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﭼﻨﺎن‪ 1‬ﺑﮑﻦ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻋﺪل ]و[ راﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﺎ‪ 2‬ﺑﯿﺎﻣﻮزان زﯾﺮا او اﺳﺖ ﺧﺪا؛ آﻣﺪ ]و[ ﻋﺪل ]و[‬

‫راﺳﺘﯽ ﻧﻤﻮد و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮد و ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ]ﺑﻪ[ ﺑﻌﻠﺰﺑﻮب‪ ،‬ﺳﺮ دﯾﻮان‪] ،‬دﯾﻮان[ ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﺪ‬

‫س ]‪ [13 :3‬ﺑﺎﻻ رﻓﺖ ﺑﺮ ﮐﻮه و ﺷﺎﮔﺮدان‪ 3‬را ]ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ[‪ 4‬ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ]ﺑﺎ وي ﺑﺎﺷﻨﺪ و[‪ 5‬اﯾﺸﺎن را‬

‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﮐﻪ ﻣﮋده دﻫﻨﺪ و ﭘﻨﺪ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ 6‬و ﻣﺴﻠّﻂ ﺑﺎﺷﻨﺪ ]م‪ [1 :10 ،‬ﺗﺎ رﻧﺞﻫﺎ ﺧﻮش ﮐﻨﻨﺪ ]س‪ [15 :3 ،‬و دﯾﻮان‪ 7‬ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ؛ و ﻧﺎم‬
‫ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬ﺻﻔﺎ ﻧﻬﺎد ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻨﮓ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﯿﻔﺎ ﮔﻮﯾﻨﺪ؛ و ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﺑﺮادر او‪ ،8‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ ،9‬ﭘﺴﺮان زﺑﺪي‪ ،‬ﻟﻘﺐ اﯾﺸﺎن ﺑﻨﯽ‬

‫رﻏﺶ ﻧﻬﺎد و ﻟﻘﺐ اﯾﺸﺎن ]ﺑﻨﯽ[‪10‬رﻋﻤﺎ ﺑﻮد‪ .‬و اﻧﺪروس‪ 11‬و ﻓﯿﻠﻔﻮس‪ 12‬و ﺑﺮﺗُﻠﻤﯽ‪ 13‬و ﻣﺘﯽ و ﺗﻮﻣﺎ و ﯾﻌﻘﻮب ﻗﺎﻧﺎﻧﯽ و ﯾﻌﻘﻮب‬

‫ﺑﻦ ﺣﻠﻔﺎ ]و[ ﺗﺪي‪14‬؛ و ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪ ،15‬آن ﮐﻪ او را ﺑﺴﭙﺎرد‪ 16‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﺟﻬﻮدان‪.‬‬

‫در ﺧﺎﻧﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪* /180‬آﻣﺪﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ*‪] 17‬ﺑﺴﯿﺎر[‪ 18‬ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ و ﭼﻨﺎن‪ 19‬ﮐﻪ ﻧﺎن ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫و آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ‪ 20‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ زﯾﺮا ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ]ﮐﻪ از ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ در آﻣﺪ؛ و[‪ 21‬داﻧﺸﻤﻨﺪان ﮐﻪ از‬

‫ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ وي ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻌﻠﺰﺑﻮب‪ ،‬ﺳﺮور دﯾﻮان‪ ،‬در او اﺳﺖ‪] ،‬آن[ ﮐﻪ دﯾﻮان را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،23‬او‬
‫اﺳﺖ‪.24‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﺎ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺟﻨﯿﻦ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎرد«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﮕﺮ و ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ آﻣﺪﻧﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬ﺑﺴﯿﺎر‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دوﺳﺘﺎن او«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬و ﺑﻘﻮت ﺳﺮور دﯾﻮاﻧﺮا ﺑﺪر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«؛ در ف ‪» :2‬و‬
‫ﺑﻘﻮت ﺳﺮور دﯾﻮان دﯾﻮاﻧﺮا ﺑﺪر ﻣﯿﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﮋده و ﺑﻨﺪ ﺑﺪﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬را‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪراوس«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :2‬ﺑﺮﺗﻮﻟﻤﯽ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎدي«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪229 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮐﻪ‪» :‬اﮐﻨﻮن ﺧﺪا ﻣﯽ آﯾﺪ از ﺑﻬﺮ ﺣﮑﻢ ]و[ ﻗﻮﻣﯽ‪ 2‬ﺧﻮد را در ﺣﮑﻢ اﻧﺪازد و او اﺳﺖ ﺧﺪا ﮐﻪ ﻣﯽ آﯾﺪ‬

‫ﺑﻬﺮ داوري ﺳﺮوران و ﭘﯿﺮان« ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﺣﮑﻢ‪ 3‬ﭘﯿﺮان ]و[ ﺳﺮوران ﮐﻪ ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و او ﺣﮑﻢ راﺳﺖ‬

‫ﺑﺮ ﺳﺮوران ]و[ ﺑﺰرﮔﺎن ﮐﺮد و ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ر ا ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﻮد و ﺣﮑﻢ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد و ﺣﮑﻢ رﺣﻤﺖ ]و[‬

‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﺎي آورد‪ .‬و ﮔﻔﺖ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ‪ 4‬ﻋﺪل‪ ،‬اي ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ]ﺑﺮ[‪ 5‬زﻣﯿﻦ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺧﻮد‬

‫و ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ 9‬ﺑﮕﺮﯾﺰد ﺗﺎ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‪/ 8‬ﺑﺮگ ‪/ 179‬‬ ‫را ﺑﺎز ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻋﺪل ﻧﯿﺎﻣﻮزد‪ 6‬و ]ﭼﻮن ﻋﺪل ﻧﯿﺎﻣﻮزد[‪ ، 7‬راﺳﺘﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‬

‫ﻋﻈﻤﺖ ﺧﺪا‪ 10‬ﻧﺒﯿﻨﺪ‪ 11‬؛ اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﺎزوي ﺗﻮ ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ و ﻧﻤﯽ داﻧﻨﺪ و ﭼﻮن داﻧﻨﺪ‪ ، 12‬ﺷﺮﻣﺴﺎر ﺷﻮﻧﺪ و ﻏﯿﺮت ]و[‬

‫رﺷﮏ‪] ،‬ﻗﻮم[‪ 13‬ﺟﺎﻫﻼن را ﺑﺨﻮرد ﮐﻪ ادب ﻧﺪارﻧﺪ و آﺗﺶ‪ ،‬دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ‪ 14‬را ﺑﺨﻮرد؛ و اي ﺧﺪاي ]ﻣﺎ[‪ 15‬ﺑﻪ ﻣﺎ‬

‫ﺳﻼﻣﺖ و ﺻﺤ‪‬ﺖ ﺑﺪه زﯾﺮا ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮدار ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ دادي‪ 16‬؛ و اﯾﻦ در ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ]ﺧﺪا اﺳﺖ‬

‫و[‪ 17‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﻼﻣﺖ‪ 18‬ﺑﺪه و اﯾﻦ اﺳﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﮐﻪ ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﺮدن‪ 19‬ﮔﻨﺎهﮐﺎر‪ 20‬و ﮐﺸﺘﻦ و ﭘﺎداش‬

‫ﺑﺴﺘﺎدن‪ ،21‬ﻫﻤﻪ را‪ 22‬ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد و راه آﻣﺮزش ﻧﻤﻮد ]و[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺮدار ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ دادي؛ ]ﯾﻌﻨﯽ[‪ 23‬ﻫﻤﭽﻮن‬

‫ﮐﻪ آن زن را رﺳﻮا ﮐﺮدﻧﺪ‪ ، 24‬اﯾﺸﺎن را رﺳﻮا ﮐﺮد و ﺣﮑﻢ اﯾﺸ ﺎن ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد؛ و ﻏﯿﺮت از ﺟﺎﻫﻼن ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا اﯾﺸﺎن‬

‫در ﮔﻨﺎه زﯾﺮ ﻏﯿﺮت اﻧﺪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮ دﯾﮕﺮان ﻏﯿﺮت ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ : 25‬آﻧﭽﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪،‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬دﺷﻤﻨﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :12 :26 ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﯽ را‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاﻫﯽ ﻧﻤﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﺎ را ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آوردهاي«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﻼﻣﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ + :1‬را‬
‫‪ + .21‬و؛ در ف ‪» :1‬ﺳﺘﺪن«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬راه«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﯽ‪» :12 :7 ،‬ﻟﻬﺬا آﻧﭽﻪ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻨﯿﺪ؛ زﯾﺮا اﯾﻦ اﺳﺖ ﺗﻮرات‬
‫و ﺻ‪‬ﺤ‪‬ﻒ اﻧﺒﯿﺎ«‪.‬‬
‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪ 13 :3 ،‬و ‪» :14‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺟﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ داوري ﻗﻮمﻫﺎ اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ‪.‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﯾﺦ‬
‫ﻗﻮم ﺧﻮد و ﺳﺮوران اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ در ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﺷﻤﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﺴﺘﺎنﻫﺎ را ﺧﻮردهاﯾﺪ و ﻏﺎرت ﻓﻘﯿﺮان در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﺷﻤﺎ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﮐﺎرﺑﺮد »ي« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﮐﻪ‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 228‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮ‪ 1‬او ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺑﻪ دروغ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﺧﺪا داﻧﯿﺎل را ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ اﯾﺸﺎن را‪ 2‬دروغ ﺑﯿﺮون آورد و ]آن[‪ 3‬زن را رﻫﺎﻧﯿﺪ و‬

‫آن ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺧﺮاﺑﯽ اﻓﺘﺎدﻧﺪ؛ ]و[ اﯾﻦ دوم‪ 4‬ﺑﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﯾﺸﺎن را رﺳﻮا ﮐﺮد و ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺧﺮاب ﺷﺪﻧﺪ‪ .5‬و‬

‫]ﭼﻮن آن[‪ 6‬اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﻗﺎﺿﯿﺎن ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪﻧﺪ‪ ، 7‬ﮐﺮدارﻫﺎي ﺧﻮد را دﯾﺪﻧﺪ و ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،8‬ﻫﻤﻪ‬

‫رﺳﻮا و ﺧﺠﻞ ﺷﺪﻧﺪ و از ﭘﯿﺶ او ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ آن ]زن[‪ 9‬ﻧﻤﻮد ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﭘﻠﯿﺪ اﻧﺪ‪ 10‬؛ او را رﻫﺎﻧﯿﺪ و‬

‫و ﻣﻘﺼﻮد اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ راه ﻋﺪل و راﺳﺘﯽ در ﺧﻠﻖ آﺷﮑﺎرا‪ 11‬ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫‪/‬ﺑﺮگ‪/ 178‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس را ﻧﺸﮑﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ در ﺧﻮد ﻋﯿﺐ دارﻧﺪ‪] 12‬و[ ﻋﯿﺐ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﺠﻮﯾﻨﺪ‪ 13‬و اﻋﺘﺮاض ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ 14‬و ﻟﯿﮏ‪ 15‬در ﻏﻢ ﮐﺮدا ر ﺧﻮد‬

‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ، 16‬ﺗﺎ ﺧﻮد را از ﻫﻤﻪ ي ﮔﻨﺎه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺳﺘﻐﻔﺎر ]و[ ﺗﻮﺑﻪ‪ ،‬ﭘﺎك ]و[ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮداﻧﻨﺪ؛ و ﭼﻮن ﺑﺮ‬

‫ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﮔﻨﺎه‪ 17‬ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬او را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﻧﻨﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﺪهاﻧﺪ‪ 18‬ﯾﺎ ﻧﻪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ]اﮔﺮ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و‬

‫ﭘﺎك ﺑﺎﺷﻨﺪ[‪ 19‬ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ آن ﮐﺲ را ﻣﻼﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ 20‬و ﻧﺼﯿﺤ ﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از دو ﺗﻦ‪ ،‬ﻫﯿﭻ آﻓﺮﯾﺪه‪ 21‬در ﻣﯿﺎن‬

‫ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ و ﭼﻮن ﮐﺴﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﮔﻨﺎه ﺑﮑﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﮐﺲ را ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ واﻗﻒ ﺷﻮد‪ 22‬و ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ او ﻋﯿﺐ‬

‫]و[ ﮔﻨﺎه دﯾﮕﺮان را ﻓﺎش ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ 23‬؛ و ﻫﯿﭻ ﮐﺲ در دﻧﯿﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ او را ﻋﯿﺐ ]و[ ﮔﻨﺎه ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 24‬زﯾﺮا ﮔﻔﺖ در‬

‫ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 25‬ﮐﻪ »ﺧﺪا از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﺴﯽ ﻓﻬﻢ دارد ﯾﺎ ﺧﺪاي را ﺑﺨﻮاﻫﺪ؛ و ﻧﯿﺴﺖ ﻧﯿﮏ ﺑﻪ ﮐﺮدار‬

‫]و[ ﻧﻪ ﯾﮑﯽ ﻣﮕﺮ«‪ . 26‬ﺧﺪا اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ را ﻓﺮﻣﻮد؛ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﯾﻦ را ﻧﻤﯽ داﻧﻨﺪ و ﺧﻮد را ﻣﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺮ دﯾﮕﺮان ﺣﮑﻢ‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟ و ﻫﺮﮔﺰ از اﯾﻦ ﺑﺪﺗﺮ‪ 27‬ﮔﻨﺎه ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬و ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﻬﺮ ﺷﻔﻘﺖ و رﺣﻤﺖ ﺣﮑﻢ ﻧﯿﺰ ]ﻧﮑﺮد[ زﯾﺮا ﮔﻔﺖ در‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮاء«‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻨﺎه ﺣﺮﮐﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ در ف ‪» :1‬دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺳﯿﻮم ﮐﺲ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و؛ در ف ‪» :1‬ﻫﯿﺞ ﮐﺲ در دﻧﯿﺎ از ﮐﻨﺎه و ﻋﯿﺐ ﻓﺎرغ ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر‪ 2 :14 ،‬و ‪» :3‬ﺧﺪاوﻧﺪ از آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﺑﻨﯽ‬
‫آدم ﻧﻈﺮ اﻧﺪاﺧﺖ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ ﻓﻬﯿﻢ و ﻃﺎﻟﺐ ﺧﺪاﯾﯽ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ‬
‫رو ﮔﺮداﻧﯿﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻓﺎﺳﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻧﯿﮑﻮﮐﺎري ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮑﯽ ﻫﻢ ﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬و ﻧﯿﺴﺖ ﻧﯿﮏ ﮐﺮدار و ﻧﻪ ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬از‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و؛ در ف ‪» :1‬آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ + .11‬ﮐﺮد و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬دارد«؛ در ف ‪» :1‬ﻫﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺠﻮﯾﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺮ ﻋﯿﺐ ﮐﺴﯽ دﯾﮑﺮ ﻧﮑﻪ ﻧﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪227 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ ]آن ﺟﻤﺎﻋﺖ[‪ 1‬ﮐﻪ آن‪ 2‬زن را آوردﻧﺪ اﻣﺎﻣﺎن‪] 3‬و[ ﻗﺎﺿﯿﺎن ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﭘﺎك و‬

‫ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﻣﯽ دﯾﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺣﮑﻢ و داوري ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن آن زن‪ 4‬ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آوردﻧﺪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎ وي‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ، 5‬ﻣﻘﺼﻮد اﯾﺸﺎن آن ﺑﻮد ﮐﻪ او ﺑﮕﻮﯾﺪ واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ‪ 6‬زن ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ‪ ، 7‬ﺑﺮ وي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‬

‫ﮐﻪ او ﻧﺎﻣﻮس ﺗﻮرﯾﺖ ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد ] و[‪ 8‬ﻣﮕﺮ ﺑﻪ آن ﺑﻬﺎ ﻧﻪ او را ﺑﮑﺸﻨﺪ؛ و او ﻣﮑﺮ اﯾﺸﺎن را داﻧﺴﺖ و ﺳﺮ ﺳﻮي زﻣﯿﻦ‬

‫آورد‪] 9‬و ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺖ و ﭼﻮن ﺑﺮ زﻣﯿﻦ[‪ 10‬ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺖ‪ ،11‬ﻧﺎﮔﺎه ]ﻫﺮ[‪ 12‬ﯾﮑﯽ‪ 13‬ﮐﺮدار ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ دﯾﺪﻧﺪ؛‬

‫]و از آن[‪ 14‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﯾﮑﯽ ﯾﮑﯽ ﮐﺮدار ﺧﻮد را ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ 15‬و ]از ﮔﻨﺎه ﺧﻮد[‪ 16‬ﺷﺮﻣﺴﺎر ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﯿﺮون ﻣﯽ رﻓﺘﻨﺪ‬

‫زﯾﺮا اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ‪ ،17‬ﭘﻨﻬﺎن‪ ،‬ﺑﺪﺗﺮ‪ 18‬از آن ]زن[‪ 19‬ﮐﺮدارﻫﺎ‪ 20‬ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ‪ ،‬ﺧﺪا زودﺗﺮ‪ 21‬آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد‬

‫در ا و‪‬ل ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ؛ ﺣﮑﺎﯾﺖ‪ 22‬آن دو ﻗﺎﺿﯽ و ﺷﻮﺷﺎن‪ ، 23‬آن زن ﮐﻪ ﻗﺎﺿﯿﺎن او را دوﺳﺖ ﻣﯽ داﺷﺘﻨﺪ و‬

‫وﻟﮕﺎت ﭼﻬﺎرده ﺑﺎب دارد‪ .‬ﺑﺎب ﺳﯿﺰدﻫﻢ اﯾﻦ دو ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬ﻗﺼﻪاي را ﺑﯿﺎن‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﻪي ﺳﻮﺳﻨّﻪ )ﯾﺎ ﺳﻮﺳﻨّﻪ و داوري داﻧﯿﺎل( ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫و در ﻧﺴﺨﻪي ﻋﺒﺮي ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺼﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي‬
‫‪ + .3‬ﮐﻪ‬
‫ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ در اﺑﺘﺪاي ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل آﻣﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﺳﻮﺳﻨﻪ ﻧﺎم زﻧﯽ ﯾﻬﻮدي و‬
‫زﯾﺒﺎروي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﻓﺮدي ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬دو ﻗﺎﺿﯽ ﻣﺴﻦ‬ ‫‪ .4‬ف ‪ + :1‬را‬
‫ﯾﻬﻮدي ﺑﺎ او ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ او ﻃﻤﻊ ﻣﯽورزﻧﺪ و ﭼﻮن اﻃﺎﻋﺖ‬ ‫‪ + .5‬و‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ زﻧﺎ ﻣﯽزﻧﻨﺪ‪ .‬دادﮔﺎه ﯾﻬﻮد‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻨﯿﺪن دﻓﺎع‪ ،‬او را ﺑﻪ‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫ﻣﺮگ ﻣﺤﮑﻮم ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ او را ﺑﺮاي اﻋﺪام ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﯿﺸﮕﺎه ﺧﺪا‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫ﻧﺎﻟﻪ ﻣﯽزﻧﺪ و ﺧﺪا داﻧﯿﺎل ﺟﻮان را ﺑﻪ ﯾﺎرياش ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬داﻧﯿﺎل ﺑﻪ دادﮔﺎه‬
‫اﻋﺘﺮاض ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﭼﺮا ﺑﺪون ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻓﺮدي را ﺑﻪ اﻋﺪام‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﮑﻮم ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ از آن دو ﻗﺎﺿﯽ ﺑﺎزﺟﻮﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و‬ ‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﯾﺸﺎن ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺬﺑﺸﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ اﻋﺪام‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﮑﻮم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺼﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً در اﺻﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺒﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪ + .11‬و‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ در ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي دﯾﮕﺮ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬درﺑﺎرهي ﻣﮑﺎن و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﻧﮕﺎرش آن ﭼﯿﺰ زﯾﺎدي ﻣﻌﻠﻮم ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ در ﺣﺪود ﺳﺎل ‪ 100‬ق م در اﺳﮑﻨﺪرﯾﻪ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫ﻣﺪﻋﯽ اﻧﺪ ﮐﻪ در اواﺧﺮ ﻗﺮن دوم ق م و اواﯾﻞ ﻗﺮن اول ق م ﺑﺤﺚ‬ ‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺻﻼح ﺷﺮﯾﻌﺖ ﻣﻄﺮح ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻓﺮﯾﺴﯿﺎن و ﺻﺪوﻗﯿﺎن در اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ‬ ‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﻋﻠﯿﻪ دﯾﮕﺮي‪ ،‬درﺑﺎرهي ﺟﺮﻣﯽ ﮐﻪ‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﺎزات آن اﻋﺪام اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻬﺎدت دروغ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬آﯾﺎ ﺷﺎﻫﺪ دروﻏﯿﻦ در‬
‫ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ اﻋﺪام ﺷﻮد ﯾﺎ ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺣﮑﻢ اﺟﺮا ﺷﺪه‬ ‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ؟ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن در اﯾﻦ ﺣﺎل و ﻫﻮا ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دو ﻓﺮﻗﻪي‬ ‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ و ارﺗﺪوﮐﺲ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﻋﺘﺒﺎر ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ )ﺛﺎﻧﻮي( ﻗﺎﺋﻞ اﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﻫﺎ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎب ﺳﯿﺰدﻫﻢ‬ ‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﮐﻨﺎه«‪.‬‬
‫ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ارﺗﺪوﮐﺲﻫﺎ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﺟﺎي‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬زوﺗﺮ«‪.‬‬
‫آن ﻗﺒﻞ از ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﺰ رك‪ :‬ﺳﻌﯿﺪ )ﺑﯽﺗﺎ‪(202 -3 :‬؛ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ اردﺳﺘﺎﻧﯽ )‪(89 -130 :1379‬؛ ﺑﺮاي دﯾﺪن اﯾﻦ داﺳﺘﺎن در‬ ‫‪ + .22‬و‬
‫ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮑﯽ‪ ،‬رك‪ :‬ﺳﯿ‪‬ﺎر )‪.(696 -700 :1390‬‬ ‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﯾﺸﺎن«؛ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻫﻤﺎن ﺳﻮﺳﻨّﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ﻧﺒﯽ‬
‫در ﻧﺴﺨﻪي ﻋﺒﺮي دوازده ﺑﺎب و در ﻧﺴﺨﻪي ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﺳﺒﻌﯿﻨﯿﻪ و ﻻﺗﯿﻦ‬
 ‫‪ / 226‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﺴﺘﺎﻧﯿﺪﻧﺪ[‪ 1‬و ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﻨﺪ‪ 2‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬اﯾﻦ زن را‪ 3‬آﺷﮑﺎرا ﺑﻪ ﻓﺴﺎدي ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؛ و ﻣﻮﺳﯽ‬
‫‪7‬‬
‫در ﻧﺎﻣﻮس‪ 4‬ﻣﺎ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن را ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ ،5‬ﺗﻮ ﭼﻪ‪ 6‬ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯽ؟ ]ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ و او را ﻣﯽآزﻣﻮدﻧﺪ[‬

‫و ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ]ﻣﮕﺮ[‪ 8‬ﺑﺮ وي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺳﺮ ]از[ آﺳﻤﺎن ﺳﻮي‪] 9‬زﻣﯿﻦ ﻓﺮو[‪ 10‬آورد ]و[ ﺑﻪ‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ 11‬و ﻫﯿﭻ ﻧﻤﯽ ﮔﻔﺖ‪ .‬و ]ﭼﻮن[‪ 12‬ﺑﺴﯿﺎر وﻗﺖ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ و ]او را[‪ 13‬ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،14‬او‬

‫ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮدار اﯾﻦ زن ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰد ]و[ او را ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺎز ﺳﺮ‬

‫ﺳﻮي زﻣﯿﻦ ]ﻓﺮو[‪ 15‬آورد ]و[ ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ ]ﺑﺮ زﻣﯿﻦ[‪ 16‬ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﺸﺎن اﯾﻦ ]ﺳﺨﻦ[‪ 17‬را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﻫﺮ‬
‫‪19‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺧﻮد را ﻣﯽ دﯾﺪﻧﺪ و ﺷﺮﻣﺴﺎر ]ﺷﺪﻧﺪ[‪18‬؛ ﯾﮏ ﯾﮏ ﺑﯿﺮون ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /177‬از ﺧُﺮد‬

‫]و[ ﺑﺰرگ ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﺪ‪ . 20‬آﻧﮕﻪ او ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ ]و[ ﺑﻪ ﺟﺰ‪ 21‬آن زن ﮐﺴﯽ دﮔﺮ را ﻧﺪﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ آن زن‬
‫‪26‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺠﺎ‪ 22‬رﻓﺘﻨﺪ آﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ 23‬داوري ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ؟ و ﻫﯿﭽﮑﺲ از ﺗﻮ‪ 24‬ﻧﭙﺮﺳﯿﺪ؟‪ 25‬و آن زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻪ‪] ،‬اي[‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن زن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ]ﻧﯿﺰ[‪ 27‬ﺗﺮا ﺳﺰا و‪ 28‬داوري ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺮو ]و[ دﯾﮕﺮ ]ﺑﺎر[‪ 29‬ﮔﻨﺎه ﻣﮑﻦ‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮرد«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺠﺎ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮا«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮا«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺮﺳﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ك‪» :‬آﯾﺎ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻓﺘﻮا ﻧﺪاد؟«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺰاوار«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و او را ﻣﯽ ازﻣﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﺑﻪ‬
‫‪ .4‬ﻻوﯾﺎن‪» :10 :20 ،‬و ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ زن دﯾﮕﺮي زﻧﺎ ﮐﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ زن ﻫﻤﺴﺎﯾﮥ ﺧﻮد زﻧﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬زاﻧﯽ و زاﻧﯿﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﻧﯿﺰ در ﺗﺜﻨﯿﻪ‪ 22 :22 ،‬ﺗﺎ ‪» :24‬اﮔﺮ ﻣﺮدي ﯾﺎﻓﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ زن‬
‫ﺷﻮﻫﺮداري ﻫﻤﺒﺴﺘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﺮدو ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺮدي ﮐﻪ ﺑﺎ زن‬
‫ﺧﻮاﺑﯿﺪه اﺳﺖ و زن‪ ،‬ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺪي را از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ دور‬
‫ﮐﺮدهاي‪ .‬اﮔﺮ دﺧﺘﺮ ﺑﺎﮐﺮهاي ﺑﻪ ﻣﺮدي ﻧﺎﻣﺰد ﺷﻮد و دﯾﮕﺮي او را‬
‫در ﺷﻬﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ او ﻫﻤﺒﺴﺘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﺮدوي اﯾﺸﺎن را ﻧﺰد‬
‫دروازهي ﺷﻬﺮ ﺑﯿﺮون آورده‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺑﺎ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻤﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ دﺧﺘﺮ را ﭼﻮن در ﺷﻬﺮ ﺑﻮد و ﻓﺮﯾﺎد ﻧﮑﺮد‪ ،‬و ﻣﺮد را‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ زن ﻫﻤﺴﺎﯾﻪي ﺧﻮد را ذﻟﯿﻞ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺪي را از ﻣﯿﺎن‬
‫ﺧﻮد دور ﮐﺮدهاي«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮي آﺳﻤﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﺒﺸﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪225 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﭘ ﯿﺶ ﻣﻦ ﮐﻪ‪ 1‬ﺷﻤﺎ را آﺳﻮده دارم؛ ]م‪ [28 :11 ،‬ﻓﺮﻣﺎﯾﯿﺪ‪ 2‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ اي‬

‫ﺧﺴﺘﮕﺎن و‪ 3‬ﮐﺸﯿﺪﮔﺎن ﺑﺎرﻫﺎي ]ﺳﻨﮕﯿﻦ و[‪ 4‬ﮔﺮان ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 5‬ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را آﺳﺎﯾﺶ دﻫﻢ‪ .‬ﺑﺮ رﺣﻤﺖ ﻣﻦ‪] ،‬ﺑﺎر زﺣﻤﺖ‬

‫]و[ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﯿﺰﻣﺎﯾﯿﺪ‪ 8‬زﯾﺮا ﻓﺮوﺗﻦ ]و[ ﻣﺘﻮاﺿﻊ‬ ‫‪/‬ﺑﺮگ ‪/ 176‬‬ ‫ﻣﻦ[‪ 6‬ﺑﮑﺸﯿﺪ‪ 7‬و اﻣﺮ ﻣﻦ ﺑﺮ ﮔﺮدن ﻧﻬﯿﺪ و از ﻣﻦ ﺑﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ‬

‫ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ دل؛ اﯾﻨﮏ‪ 9‬ﺑﻬﺮ ﺟﺎن ﺷﻤﺎ آﺳﺎﯾﺶ ﯾﺎﺑﯿﺪ زﯾﺮا اﻣﺮ ]ﻣﻦ[‪ 10‬ﺷﯿﺮﯾﻦ اﺳﺖ و ﺑﺎر ﻣﻦ ﺳ‪‬ﺒﮏ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﮐﻮدﮐﺎن آﺷﮑﺎرا ﮐﺮدي‪ 11‬؛ و ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﻬﺮ ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺖ‪ 12‬ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻮن‬
‫‪18‬‬
‫ﮐﻮدﮐﺎن ﭘﺎﮐﺪل ﺷﺪﻧﺪ‪ 13‬زﯾﺮ دﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﯽ ﻏﺶ و از ﻧﻮ‪ 14‬زاﯾﻨﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،15‬زاﯾﻨﺪن‪ 16‬روﺣﺎﻧﯽ ﻧﻪ‪ 17‬زاﯾﻨﺪن‬

‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ زﯾﺮا ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از دﯾﮕﺮي‪ 19‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ 20‬و ادب و ﺷﯿﻮه ي ﻧﯿﮏ ﺑﯿﺎﻣﻮزد و ﻫﻤﭽﻨﺎن‪ 21‬ﺑﮑﻨﺪ و راه‬

‫ﻣﻌﻠّﻢ ﺧﻮد ﺑﻮرزد‪ ، 22‬ﻫﺮ آﺋﯿﻨﻪ ﮐﻪ از او زاﯾﺪه‪ 23‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﻧﻮ‪ 24‬زاﯾﺪن‪ 25‬روﺣﺎﻧﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫از ﺑﻬﺮ آن زن ]ﮐﻪ[ زﻧﯿﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد‪26‬؛ ]ي‪ [1 :8 ،‬و آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ در ﮐﻮه زﯾﺘﻮن رﻓﺖ‪ .‬در‪] 27‬وﻗﺖ[‪ 28‬ﺻﺒﺎ‬

‫ﺑﺎز‪ 29‬در ﮐﻨﺸﺖ آﻣﺪ و ﺟﻤﯿﻊ ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ او آﻣﺪﻧﺪ‪30‬؛ و ﻧﺸﺴﺖ‪] 31‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ 32‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽ داد؛ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﻌﺘﺰﻻن آوردﻧﺪ ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ زﻧﯽ ﮐﻪ ]ﺑﻪ[‪ 33‬ﭘﻠﯿﺪي‪ 34‬آﺷﮑﺎرا در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‪ 35‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ]و او را ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺴﺘﺎﻧﯿﺪﻧﺪ[‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬زاﯾﺪن«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻫﺮك از ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽداد«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ان«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬زاده«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬زاﯾﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮﺑﺎر«‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .31‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .32‬او‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .34‬و‬
‫‪ + .35‬ﮐﺮده‬
‫‪ .2‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻮرد در ﺻﺮف ﻓﻌﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﺮده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺴﺘﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰﻣﺎﯾﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﯿﺮﻣﺎﻧﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬ﮐﻪ‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬زاﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ + .17‬از‬
 ‫‪ / 224‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ [24‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ را ﺑﮕﺬار‪] ،‬ﻣﺎ از ﮐﺠﺎ ﺗﻮ؟ ﺗﻮ از ﮐﺠﺎ؟[‪ 1‬اي ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي‪ ،‬آﻣﺪي ﮐﻪ ﻣﺎ را ﮔﻢ ﮐﻨﯽ؟ و ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ‬

‫ﮐﯿﺴﺘﯽ‪ ،‬ﻗﺪ‪‬وس ﺧﺪا‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‪ 2‬آن ﻣﺮد دژمﻧﺎك ﺗﻨﺪﯾﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬دﻫﻦ ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪ و از اﯾﻦ ﻣﺮد ﺑﯿﺮون‪ 3‬آي‪] .‬ل‪[35 :4 ،‬‬

‫‪4‬آن دﯾﻮ ﻣﺮد‪ 5‬را ﺑﮕﺬاﺷﺖ ]ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ[‪ 6‬و ﺑﯽﮔﺰﻧﺪ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪7‬؛ و ﻋﻈﯿﻢ ﺳﻬﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﺮ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ‪] 8‬و[ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‬
‫‪12‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ]و ﻧﯿﺮو[‪ 9‬ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ 10‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون‪ 11‬رود‪ .‬و ﺧﺒﺮﻫﺎي او ﻓﺎش ﺷﺪ‬

‫در ﺗﻤﺎم ]وﻻﯾﺖ[‪ 13‬ﺷﺎم ]ﮐﻪ[ ﮔﺮداﮔﺮد اﯾﺸﺎن‪] 14‬اﺳﺖ[‪.15‬‬

‫]ل‪ [42 :4 ،‬در دواُم روز ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و در ﺟﺎﯾﯽ وﯾﺮاﻧﻪ‪ 16‬رﻓﺖ و ﺧﻠﻖ او را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ]و[ آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ او ]و[ ﺑﻪ او‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ او اﻟﺘﻤﺎس ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 17‬ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﻧﺮود‪ .18‬ﻋﯿﺴﯽ‪ 19‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 20‬دﯾﮕﺮ‬

‫ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﺮوم ﺑﻬﺮ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ]و[ ﻣﮋده دﻫﻢ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪم؛ ]و[ وﻋﻆﻫﺎ ﻣﯽداد در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎي ﺟﻠﯿﻞ‪.‬‬

‫]م‪ [25 :11 ،‬و ]در آن وﻗﺖ ﻋﯿﺴﯽ[‪ 21‬آﻏﺎز ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﺮا ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﻨﻢ اي ﭘﺪر ]ﻣﻦ[‪ ،22‬ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 23‬زﻣﯿﻦ‬

‫]و[ آﺳﻤﺎن‪] 24‬ﮐﻪ[ اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ از ﺣﮑﯿﻤﺎن و ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﭘﻨﻬﺎن و ﭘﻮﺷﯿﺪه داﺷﺘﯽ و ]آﻧﮕﻪ[‪ 25‬از ﺑﻬﺮ ﮐﻮدﮐﺎن آﺷﮑﺎرا‬

‫ﮐﺮدي؛ و راﺳﺖ اي ﭘﺪر اﯾﻦ ارادت ﺗﻮ ﺑﻮد؛ و ﺑﺎز‪ 26‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ]ﺑﻪ ﻣﻦ[‪ 27‬داده ]ﺷﺪ[‪ 28‬از ﭘﯿﺶ ﭘﺪرم و‬

‫ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻧﻤﯽ داﻧﺪ ﭘﺪر‪] 29‬را ﺑﻪ[‪ 30‬ﺟﺰ ﭘﺴﺮ و ﭘﺴﺮ را ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺪر و ﻫﺮﮔﺰ دﯾﮕﺮي اﯾﻦ را ﻧﺪاﻧﺪ و آن را از ﺑﻬﺮ ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬آﺷﮑﺎرا ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺳﭙﺎردﻧﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎردﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﺎن«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .29‬و‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮاد«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬درﺟﺎي‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﮐﻪ‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﯾﺮان«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪223 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﺸﺎن ]در[‪ 1‬ﻋﺠﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ 2‬و ل ]‪ [23 :4‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪* :3‬اي ﭘﺰﺷﮏ‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻦ*‪4‬؛‬

‫و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ را در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم ﮐﺮدي ]و[ ﻫﻤﻪ را ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‪ ،5‬اﯾﻦ ﺟﺎ در ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﺑﮑﻦ‪ .‬و او ]ﺑﺎز[‪ 6‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫]راﺳﺖ[‪ 7‬ﺑﻪ‪ 8‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ در ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﻗﺒﻮل ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺜﻞ اﯾﻠﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ و ﺑﯿﻮه زن؛ ]ل‪ [25 :4 ،‬و اﮐﻨﻮن ]ﺑﻪ[ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ در روزﮔﺎر اﯾﻠﯿﺎء‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﻮهزﻧﺎن ﺑﻮدﻧﺪ در ﻣﯿﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﭼﻮن آﺳﻤﺎن را ﺳﻪ ﺳﺎل و ﺷﺶ ﻣﺎه در ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ 9‬و ﻋﻈﯿﻢ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ‬

‫اﻓﺘﺎد‪ 10‬در ﻫﻤﻪي زﻣﯿﻦ؛ و در ﭘﯿﺶ ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن اﯾﻠﯿﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻧﺸﺪ و اﻻّ در ﺷﻬﺮ ﺻﻮر ]و[‪ 11‬ﺻﯿﺪا و در ﭘﯿﺶ ﯾﮑﯽ‪ 12‬ﺑﯿﻮه‬

‫زن‪ .‬و در روزﮔﺎر اﻟﯿﺸﻊ‪ 13‬ﺑﺴﯿﺎر ﻓﯿﺴﺎن‪ 14‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ 15‬در ﻣﯿﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و[ ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﭘﺎك ﻧﺸﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻧﻌﻤﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ‪.‬‬

‫‪16‬ﭼﻮن‪ 17‬ﮐﺴﺎن ]آن ﺑﺰم[‪ 18‬اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،19‬ﻫﻤﻪ‪ 20‬از ﺧﺸﻢ ﭘﺮ ﺷﺪﻧﺪ؛ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ او را ﺑﺮدﻧﺪ در ﺷﻬﺮ ﺑﯿﺮون‪ ،‬در ﮐﻨﺎر‬

‫ﮐﻮه ﮐﻪ ]ﺷﻬﺮ[‪ 21‬اﯾﺸﺎن ﺑﺮ آن ﮐﻮه ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻬﺎده ﺑﻮد‪ ،22‬ﺗﺎ او را از ﺳﺮ آن ﮐﻮه‪ 23‬ﺑﭙﺮاﻧﻨﺪ؛ و او در ﻣﯿﺎن ﮔﺬﺷﺖ و از اﯾﺸﺎن‬

‫رﻓﺖ در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم در ﺷﻬﺮ ﺟﻠﯿﻞ و اﯾﺸﺎن ﺣﯿﺮان ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﻢ‪ :‬آن دﯾﻮاﻧﻪ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮ ﺟﻠﯿﻞ در روز ﺷﻨﺒﻪ ﺧﻮش ﮐﺮد‬
‫]ل‪ [31 :4 ،‬و در روز ﺷﻨﺒﻪ اﯾﺸﺎن را ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪24‬؛ و از ﺳﺨﻦ او در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 25‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﻠّﻂ‬

‫ﺑﺎ ﺧﻮد ﺟﺎن ]دﯾﻮ[‪ 27‬ﭘﻠﯿﺪ داﺷﺖ‪ ،28‬ﺑﺎﻧﮓ زد ]س‪:1 ،‬‬ ‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬و در ]ﻣﯿﺎن[‪ 26‬آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /175‬ﯾﮏ ﻣﺮدي ﺑﻮد ﮐﻪ‬

‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ + .17‬ان‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬اﻫﻞ اﻧﺠﻤﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﺎر«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در او ﺟﺎن دﯾﻮ ﺑﻠﯿﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻤﺎﻧﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﯾﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﭘﺰﺷﮏ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻠﯿﺸﻊ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺴﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 222‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫را ﻣﮋده دﻫﻢ و ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ دل ﺷﮑﺴﺘﮕﺎن‪ 1‬را ﺧﻮش ﮐﻨﻢ و اﺳﯿﺮان‪ 2‬را آزادي دﻫﻢ‪ 3‬و ﮔﻤﺮاﻫﺎن‪ 4‬را ﺑﻪ راه راﺳﺖ‬

‫و ]ﻣﻐﻔﺮت و[‪ 5‬آﻣﺮزش درﮐﺸﻢ و ﻧﺎﻣﻮس ]و[ ﺳﻨّﺖ‪ 6‬ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‪ 7‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻢ‪.‬‬

‫و ﮐﺘﺎب را ﻧﻮردﯾﺪ و‪ 8‬ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران داد و رﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺴﺖ و ﻫﺮ ﮐﻪ در اﻧﺠﻤﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‪ 9‬ﺳﻮي وي ﻧﮕﺎه‬

‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .10‬و او آﻏﺎز ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻣﺮوز اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺗﻤﺎم ﺷﺪ در ﮔﻮش ﺷﻤﺎ؛ و ﻫﻤﻪ‪ 11‬ﺑﻬﺮ وي ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدادﻧﺪ و‬

‫ﻋﺠﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ از ﺳﺨﻦﻫﺎي او‪ ،‬ﺧﻮش ]و ﻧﯿﮏ ﮐﻪ از دﻫﻦ ﺑﻪ در ﻣﯽآﻣﺪ و[‪ 12‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬م‪14 [54 :13] 13‬اﯾﻦ از ﮐﺠﺎ اﯾﻦ‬

‫ﺣﮑﻤﺖ ]س‪] [2 :6 ،‬و ﮐﺪاﻣﯿﻦ[‪ 15‬ﻗﻮ‪‬ت‪] 16‬داده ﺷﺪ ﮐﻪ[‪ 17‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ]ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ[ و ﭼﯿﺰﻫﺎي ﺳﻬﻤﻨﺎك ﻣﯽﮐﻨﺪ ]ﺑﻪ‬

‫دﺳﺖ ﺧﻮد[‪ 18‬ل ]‪ [22 :4‬و اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‪ ،19‬م‪ [55 :13] 20‬آن درودﮔﺮ و ﻣﺎدرش‪ ،‬ﻣﺮﯾﻢ و ﺑﺮادراﻧﺶ ﯾﻌﻘﻮب و س ]‪:6‬‬

‫‪26‬‬
‫‪ [3‬ﯾﻮﺳﺎ‪ 21‬و ﯾﻬﻮدا ]و[ ﺷﻤﻌﻮن و ]ﻧَﻪ[‪ 22‬ﺧﻮاﻫﺮاﻧﺶ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ]اﯾﻨﺠﺎ[‪ 23‬ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪24‬؟ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /174‬و ﺑﺮ وي ﺑﯿﻬﻮده‪] 25‬و[‬

‫ﺗﺴﺨّﺮ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [4 :6 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﯿﺴﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮار اﻻّ در ﺷﻬﺮ ﺧﻮد و در‪ 27‬ﻣﯿﺎن ﻗﻮم ﺧﻮد‪ 28‬و ﻣﺮدم آن‬

‫ﺷﻬﺮ‪30 ،29‬ﻫﯿﭻ ]آﻧﺠﺎ[‪ 31‬ﻣﻌﺠﺰ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ 32‬ﺑﻪ ﺟﺰ آن ﮐﻪ رﻧﺠﻮران را دﺳﺖ ﻣﯽﻧﻬﺎد‪ ،‬ﺧﻮش ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ؛ و از ﮐﻤﺎﺳﯽ اﯾﻤﺎن‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ در ب؛ در ف ‪» :1‬دل ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬س«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺣﻨﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ك‪» :‬ﯾﻮﺷﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪» .25‬ﺑﯿﻬﻮده« ﯾﻌﻨﯽ »ﺑﺎﻃﻞ و ﻧﺎﺣﻖ« )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او«‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺎﻧﺪان او«‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .32‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺑﺴﯿﺎران«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ب‪» :‬ﺑﺮ آزادي اﺳﯿﺮان ﻣﻨﺎدي ﺑﺰﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :2‬ﮐﻤﺮاه«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻨﻌﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪررﻓﺘﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف ‪ 1‬و ف‬
‫‪» :2‬ﺑﺪرﻓﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬درﺑﻮزد«؛ در ف ‪:2‬‬
‫»درﻧﻮزد«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺸﻢ اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﮑﺮﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬س«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
 ‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬

‫ﺷﺼﺖ ﻓﺼﻞ‬

‫]ﻓﺼﻞ[ او‪‬ل‪ :‬آن دو ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ داد‬

‫‪1‬‬
‫]م‪ [27 :9 ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﺎزﮔﺮدﯾﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /173‬آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ او دو ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ و ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزدﻧﺪ و ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬

‫اي ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺎ رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ .2‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻤﺎن دارﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﯿﻨﺎ ﮐﺮدن‪3‬؟ و اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬آري دارﯾﻢ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن دارﯾﺪ‪] ،‬ﺷﻤﺎ را[‪ 4‬ﺑﺸﻮد‪ .‬و ﻫﻤﺎن دم‪ 5‬ﭼﺸﻢ‬

‫اﯾﺸﺎن ]درﺳﺖ و[‪ 6‬ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺴﯽ را ﺧﺒﺮ ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ . 7‬و ﭼﻮن اﯾﺸﺎن از ﭘﯿﺶ او رﻓﺘﻨﺪ‪ ،8‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪي‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ دوم‪ :‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮔﻔﺘﻦ او در ﺷﻬﺮ ﻧﺎﺻﺮه ﺟﺎي ﺧﻮد‬

‫س ]‪ [1 :6‬ﻋﯿﺴﯽ از آﻧﺠﺎ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪] 9‬ل‪ [16 :4 ،‬و در ﻧﺎﺻﺮه‪] ،‬س‪ [1 :6 ،‬ﺷﻬﺮ ﺧﻮد‪ ،‬رﻓﺖ ل ]‪ [16 :4‬ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﭘﺮورده‬
‫‪11‬‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد؛ س ]‪ [1 :6‬و ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ از ﭘﯽ او ﻫﻤﺮاه ﺑﻮدﻧﺪ س‪ [2 :6] 10‬و آﻏﺎز ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮐﺮد در ﻣﯿﺎن اﻧﺠﻤﻦ و ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ل‬

‫]‪ [16 :4‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﺎدت او ﺑﻮد در روز ﺷﻨﺒﻪ ]و[‪ 12‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺗﺎ ﮐﺘﺎب ﺑﺨﻮاﻧﺪ؛ آﻣﺪ‪ 13‬در دﺳﺖ او ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎء‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ؛ ﮔﺸﺎد ]و[ ﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ آﯾﺖ ]ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ[‪ 14‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ 15‬ﻧﺒﻮ‪‬ت ‪ :‬روح ﺧﺪا ﺷﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺮا اﻧﺪود ﺗﺎ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن‬

‫‪ .11‬در اﺻﻞ»س«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬زدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬ل‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻦ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داده ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪1 :61 ،‬و ‪» :2‬روح ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﻬﻮه ﺑﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ زﯾﺮا‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﻣﺴﺢ ﮐﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن را ﺑﺸﺎرت دﻫﻢ و ﻣﺮا‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺗﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ دﻻن را اﻟﺘﯿﺎم ﺑﺨﺸﻢ و اﺳﯿﺮان را ﺑﻪ رﺳﺘﮕﺎري‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﮑﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫و ﻣﺤﺒﻮﺳﺎن را ﺑﻪ آزادي ﻧﺪا ﮐﻨﻢ‪ ،‬و ﺗﺎ از ﺳﺎل ﭘﺴﻨﺪﯾﺪهي ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر اﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫و از ﯾﻮم اﻧﺘﻘﺎم ﺧﺪاي ﻣﺎ ﻧﺪا ﻧﻤﺎﯾﻢ و ﺟﻤﯿﻊ ﻣﺎﺗﻤﯿﺎن را ﺗﺴ‪‬ﻠﯽ ﺑﺨﺸﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 220‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﺮده اﺳﺖ آن دﺧﺘﺮ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‪ 1‬در ﺧﻮاب اﺳﺖ‪ :‬و ﺑﻬﺮ آن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻗﯿﺎﻣﺖ‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدن‪ 2‬اﯾﻦ ]ﺗﻦ[‪ 3‬ﻣﺜﻞ‪ 4‬ﺧﻮاب اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺪك‪ 5‬ﺑﺨﺴﺒﺪ ]و[ ﺑﺎز ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ]در[ ﻣﺮدن ﺟﺎن ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺪﮐﺮداري‪-‬‬

‫ﻫﺎ‪ 6‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺮده ﺑﺎﺷﺪ و زﻧﺪه ﻧﺸﻮد؛ اﻣ‪‬ﺎ ﭘﺎﮐﺎن‪ ،‬ﻣﺮدن اﯾﺸﺎن را زﻧﺪﮔﯽ ﻫﺴﺖ؛ ]و ﻣﺴﯿﺢ[‪ 7‬ﻫﺴﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]و[ ﻗﯿﺎﻣﺖ زﯾﺮا‬

‫روح ﺧﺪا اﺳﺖ و ﮐﻠﻤﻪي ﺧﺪا اﺳﺖ؛ ]و[ آدﻣﯽ‪ 8‬و ﻏﯿﺮه ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ روح ]و[ ﮐﻠﻤﻪي ﺧﺪا آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﻠﻤﻪ‬

‫ﻣﺮد و ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ]روح و[‪ 9‬ﮐﻠﻤﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ 10‬و ﻣﺜﻞ ﺗﯿﺸﻪﮔﺮ‪] 11‬ﮐﻪ[ ﺑﻪ ﺗﯿﺸﻪي ]ﺧﻮد[‪ 12‬ﻗﺎدر اﺳﺖ‪] 13‬ﮐﻪ[‪ 14‬ﺑﺸﮑﻨﺪ و ﺑﺎز‬

‫ﺑﺴﺎزد ]و ﺑﻬﺘﺮ از آن[‪ 15‬و اﮔﺮ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺴﺎزد‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻤﺎن ﺑﺴﺎزد و اﮔﺮ ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺖ‪] 16‬ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﺴﺎزد[‪ 17‬ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮد‪،‬‬

‫دﺳﺖ ﻧﻤﯽﻧﻬﺪ و ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ 18‬ﻗﺎدر ﺑﻮد زﯾﺮا از او‪‬ل ]آن[‪ 19‬ﭘﯿﮑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﺟﺎن در‪ 20‬وي دﻣﯿﺪه و ﺑﺎز ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ‪ 21‬ﺑﻪ او‬

‫ﺟﺎن ﺑﺪﻫﺪ؛ و ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ]ﺗﻮاﻧﺪ[‪.22‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﺎم‪ 23‬او ﺑﻤﯿﺮد‪ ،‬او را زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﺧﺪا ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ‪ 24‬ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﻣﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﺧﺪا‪] ،‬و[ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻦ ﺧﺪاي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ؛ و ﻣﻦ ﺑﻤﯿﺮاﻧﻢ و ﻣﻦ زﻧﺪه ﮐﻨﻢ و ﻣﻦ زﺧﻢ ﺑﺰﻧﻢ و ﻣﻦ ﺧﻮش ﮐﻨﻢ و‬

‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي از دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻤﯽرﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﺪ‪] 25‬ﮐﻪ[ ﻣﺴﯿﺢ ]ﺧﺪاﺳـﺖ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ زﯾﺮا[‪ 26‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺑﻤﯿﺮاﻧﻢ‬
‫و ﻣﻦ زﻧﺪه ﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻤ‪‬ﺖ ]ﺑﺎب اﻟﺒﺎب[ اﻟﺜﺎﻧﯽ‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﺎم«‪.‬‬
‫‪ .24‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺗﺜﻨﯿﻪ‪» :39 :32 ،‬اﻵن ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ‪ ،‬او‬
‫ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﺧﺪاي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﯽﻣﯿﺮاﻧﻢ و زﻧﺪه ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺠﺮوح ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﺷﻔﺎ ﻣﯽدﻫﻢ‪ .‬و از دﺳﺖ ﻣﻦ رﻫﺎﻧﺪهاي ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬را‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪﮐﺮداري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬آدم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺸﻪ ﮐﻪ ﮐﺎر«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و؛ در ف ‪» :1‬زﯾﺮا ﺑﻤﺜﻞ ﺑﮑﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﺑﯿﺸﻪ ﮐﺎر ﺑﺮ ﺑﯿﺸﮥ ﺧﻮد‬
‫ﻗﺎدرﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪219 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و[‪ 1‬در ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ ﺳﺠﻮد ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ ]ﺑﺮاﺑﺮ آن ﺧﻠﻖ ﻫﻤﻪ[‪ 2‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ]او[‪ 3‬ﺷﺪ و ]ﭼﻮن[‪ 4‬ﺧﻮن ﺑﺎزﮔﺮﻓﺖ‬
‫و ﺧﻮش ﺷﺪ‪ .‬او ﺑﻪ آن زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي دﺧﺘﺮ‪] ،‬م‪ [22 :9 ،‬ﺗﻮ دل ﺧﻮش دار‪ 5‬ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺗﻮ ﺗﺮا زﻧﺪه ﮐﺮد؛ ﺑﺮو س ]‪] [34 :5‬ﺑﻪ‬

‫ﺳﻼم[‪ 6‬ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﺪي‪ 7‬از ﻫﻤﻪ رﻧﺞﻫﺎي ]ﺗﻮ[‪.8‬‬

‫زﻧﺪه ﮐﺮدن دﺧﺘﺮ ﯾﻮارش؛ س ]‪ [35 :5‬و ﻫﻨﻮز در ﺳﺨﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺴﺎن‪ 9‬آﻣﺪﻧﺪ‪ 10‬از در ﺧﺎﻧﻪي اﻣﯿﺮ ﺻﺪه ]و[‬

‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬دﺧﺘﺮ ﺗﻮ ﻣ‪‬ﺮد و ﻣﻌﻠّﻢ را زﺣﻤﺖ ﻣﺪه‪ .11‬ﻋﯿﺴﯽ ﺷﻨﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﭘﺪر آن دﺧﺘﺮ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺘﺮس‪] ،‬ﺗﻨﻬﺎ[‪ 12‬اﯾﻤﺎن‬

‫ﺑﯿﺎور ]ل‪ [50 :8 ،‬ﮐﻪ او زﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ ]و[ در ﺧﺎﻧﻪي او رﻓﺖ و ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻧﺒﺮد‪ 13‬ﺟﺰ ]از[‪ 14‬ﺷﻤﻌﻮن و‬

‫ﯾﻌﻘﻮب و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ و ﭘﺪر ]و[ ﻣﺎدر آن دﺧﺘﺮ‪] .‬س‪] [38 :5 ،‬دﯾﺪ ﮐﻪ[‪] 15‬ل‪] [52 :8 ،‬ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 16‬ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻮﺣﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و‬

‫او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮﯾﯿﺪ‪] ،17‬س‪ [39 :5 ،‬دﺧﺘﺮ ﺷﻤﺎ ]ﻧﻤﺮد اﻟّﺎ[‪ 18‬در ﺧﻮاب اﺳﺖ‪] .‬ل‪ [52 :8 ،‬و ﻫﻤﻪ‪ 19‬ﺑﺮ ﺳﺨﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /172‬او‬

‫ﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ ]زﯾﺮا[‪ 20‬ﮐﻪ اﯾﺸﺎن‪ 21‬ﯾﻘﯿﻦ‪ 22‬داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ او ﻣﺮده اﺳﺖ‪] .‬س‪ [41 :5 ،‬و او ﮔﺮﻓﺖ دﺳﺖ آن دﺧﺘﺮ و ﮔﻔﺖ‪] :‬ل‪،‬‬

‫‪] [54 :8‬اي دﺧﺘﺮ[‪ 23‬ﺑﺮﺧﯿﺰ! و ﺟﺎن در او ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻫﻤﺎن دم ]س‪] [42 :5 ،‬و[ ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬ل ]‪ [55 :8‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‬
‫]ﭼﯿﺰي[‪ 24‬ﺧﻮردﻧﯽ ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ 25‬ﺑﻬﺮ آن دﺧﺘﺮ ﺗﺎ ﺑﺨﻮرد‪ .26‬ﭘﺪر ]و[ ﻣﺎدر ]آن[‪ 27‬دﺧﺘﺮ ]س‪ [42 :5 ،‬و ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‬

‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ]ل‪ [56 :8 ،‬و ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ]ﺑﻪ[ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ را دﯾﺪﻧﺪ‪.28‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﮕﺮﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻤﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬را‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﮑﻮﯾﻨﺪ ﻫﺮ ﺟﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪار«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻮ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺪاﺷﺖ ﮐﺴﯽ دﯾﮑﺮ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺮود«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 218‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ]زن[‪ 1‬ﮐﻪ ﺧﻮن‪ 2‬ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ‪] 3‬دوازده ﺳﺎل[‪4‬؛ ]ل‪ [43 :8 ،‬و ﯾﮏ زﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ او‪ 5‬دوازده ﺳﺎل ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫رﻧﺠﻮر ﺑﻮد و از ﺷﮑﻢ ]او[ ﺧﻮن ﻣﯽرﻓﺖ‪] 6‬س‪ [26 :5 ،‬و ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺣﮑﯿﻤﺎن ﺧﺮج ﮐﺮده ﺑﻮد‪] 7‬ل‪ [43 :8 ،‬و‬

‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ او را ﻋﻼج ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﮐﺮدن‪ 8‬س ]‪ [26 :5‬و ﻫﯿﭻ ﻋﻼج ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮد و ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﻋﻼج ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،9‬زﯾﺎدهﺗﺮ‪ 10‬ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [44 :8‬آﻣﺪ‪] 11‬آن[‪ 12‬زن ]و[ از ﭘﺲ ﻋﯿﺴﯽ ]ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ و دﺳﺖ[‪ 13‬ﺑﺮ داﻣﻦ او ﻧﻬﺎد‪ ،‬س ]‪ [28 :5‬زﯾﺮا ﮐﻪ ]ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ[ در‬

‫درون‪ 14‬ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه‪ 15‬ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ دﺳﺖ ]ﻣﻦ[‪ 16‬ﺑﻪ داﻣﺎن‪ 17‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮم‪] .‬س‪ [29 :5 ،‬و ﻫﻤﺎن دم ﺧﻮش ﺷﺪ‬

‫و ]ل‪ [44 :8 ،‬ﺧﻮن ]روان[‪ 18‬از آن زن ]ﺑﺎز[‪19‬اﯾﺴﺘﺎد س ]‪ [29 :5‬و ﭘﺎك ﺷﺪ‪ 20‬از ]رﻧﺞ و[‪ 21‬ﻫﻤﻪي رﻧﺞﻫﺎ ]ﮐﻪ داﺷﺖ[‪22‬؛ اﻣ‪‬ﺎ‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ]از درون ﺧﻮد[‪ 23‬ﻣﻌﻠﻮم ﮐﺮد‪ 24‬ﮐﻪ از وي ﺷﻔﺎ ]و ﻗﻮ‪‬ت[‪ 25‬زاﯾﻞ ﺷﺪ‪26‬؛ و ﻋﯿﺴﯽ روي ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﻠﻖ ﮐﺮد ل ]‪[45 :8‬‬

‫‪30‬‬
‫]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ داﻣﺎن‪ 27‬ﻣﻦ ﮐﻪ رﺳﯿﺪ؟ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ]ﺑﻪ ﺗﻮ[‪ 28‬ﻧﺮﺳﯿﺪﯾﻢ‪ .‬و ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ و ﯾﺎراﻧﺶ‪ 29‬ﺑﻪ او ]ﮔﻔﺘﻨﺪ[‬

‫ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،31‬ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎرﻧﺪ و ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ‪] 32‬و ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ رﺳﯿﺪ[‪] 33‬س‪ [32 :5 ،‬و او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ]ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ[‪ 34‬ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ و ل ]‪ [47 :8‬ﭼﻮن آن زن دﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ‪] ،35‬آﻣﺪ[‪ 36‬ﺗﺮسﻧﺎك ]و[ اﻓﺘﺎد ]ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﻧﺴﺖ«؛ در ب‪» :‬اﮐﺎه ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر اﻣﺪ«؛ در ك‪» :‬ﺻﺎدر ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮوآن«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﻠﻢ«؛ در ب‪» :‬ﺑﺰرك ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .32‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻠﻖ از ﻏﻠﺒﻪ و اﻧﺒﻮﻫﯽ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﯽ رﺳﯿﺪ و ﺑﺮ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ ﻣﯽ اﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .33‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .34‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .35‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ او ﺑﻮﺷﯿﺪه ﻧﺸﺪ«‪.‬‬
‫‪ .36‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬ﺑﻪ‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬را‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ رﯾﺨﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ او را از ان رﻧﺞ ﺧﻼص دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺪاﻧﮏ ﻣﯽ اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺷﺨﻮارﺗﺮ و رﻧﺠﻮرﺗﺮ«؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ف‬
‫‪ 1‬و ف ‪ 2‬در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬از ﻟﻮﻗﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬
‫از ﻣﺮﻗﺲ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دل«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪217 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﻨﺰل‪ 1‬دﯾﻮان ﺑﺎﺷﺪ؛ ]ﻋﺎﻗﺒﺘﺶ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را در درﯾﺎي ﻫﻼك اﻧﺪازد[‪ 2‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮﮐﺎن ﺧﻮد‬
‫را ﺑﻪ درﯾﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﻼك ﺷﺪﻧﺪ‪ ،3‬آن ﮐﺴﺎن‪ 4‬ﻧﯿﺰ ]ﮐﻪ از ﭘﻠﯿﺪي ﻧﻤﯽﭘﺮﻫﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ[‪ 5‬ﺗﺒﺎه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [37 :8 ،‬و در ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺖ ﻋﯿﺴﯽ و از‪ 6‬ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪ .‬و آن ﻣﺮد ﮐﻪ دﯾﻮان‪ 7‬از او‪ 8‬ﺑﻪ در ﮐﺮد‪ ،9‬او در‬

‫ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮد و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ او ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﺮاه ﺑﮕﺮدد‪] .10‬س‪ [19 :5 ،‬ﻋﯿﺴﯽ او را ﻧﮕﺬاﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ او ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[‬

‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪] :‬ل‪ [39 :8 ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰ‪/ 11‬ﺑﺮگ‪ /170‬و ﺑﺮو‪ 12‬در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ]و ﺑﮕﻮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﻮ ﮐﺮد‪ .‬رﻓﺖ[‪ 13‬و در ﺗﻤﺎﻣﺖ آن‬

‫ﺷﻬﺮﻫﺎ و دهﻫﺎ ﻣﻨﺎدي ﻣﯽزد و ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ او ﮐﺮد ]و[ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا را ﻣﯽﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫‪14‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬زﻧﺪه ﮐﺮدن دﺧﺘﺮ ﯾﻮارش را‬

‫]ل‪ [40 :8 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،15‬در ﺑﺮاﺑﺮش‪ 16‬ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ 17‬ﺧﻠﻖ ]ﺑﺲ[‪ 18‬ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻪ او را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪19‬؛ و ﯾﮑﯽ‬

‫ﻣﺮد‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﯾﻮارش ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﯿﺮ ﺻﺪه‪ ،‬در ]ﭘﯿﺶ[‪ 20‬ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ اﻓﺘﺎد و از او اﻟﺘﻤﺎس ﻣﯽﮐﺮد‪ 21‬ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ او ﺑﺮود س ]‪[23 :5‬‬

‫و ﮔﻔﺖ‪ :‬دﺧﺘﺮي دارم ﮐﻪ ﺳﺨﺖ در رﻧﺞ اﺳﺖ‪] ،‬ﺑﯿﺎ[‪ 22‬و ﺑﺮ دﺧﺘﺮ ﻣﻦ دﺳﺖ ﺑﻨﻪ ﮐﻪ ]دﺧﺘﺮم درﺳﺖ و[‪ 23‬زﻧﺪه ﺷﻮد‬
‫‪26‬‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /171‬ل ]‪ [42 :8‬و ﯾﮏ دﺧﺘﺮ داﺷﺖ ]ﮐﻪ[ دوازده ﺳﺎﻟﻪ‪ 24‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺮگ اﻓﺘﺎده‪ 25‬ﺑﻮد‪] .‬س‪ [24 :5 ،‬و ]ﭼﻮن[‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ وي ﻫﻤﺮاه ﺷﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ 27‬ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ او رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎزﮐﺸﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﻣﺤﻞ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﺰاﯾﺮُش«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﻮاﯾﺮُش«‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻓﺘﺎد«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﮑﺮﯾﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ازو ﻣﯽ ﻧﺎزﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﻮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮده ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺳﯿﺪه«‪.‬‬ ‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎزﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﭘﺲ از اﯾﻦ ﻋﻨﻮان‪ ،‬در اﺻﻞ آﻣﺪه‪» :‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ«؛ ﮐﺎﺗﺐ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺻﻔﺤﻪ را ﺳﻔﯿﺪ رﻫﺎ‬
‫ﮐﺮده ﺗﺎ ﺑﻌﺪ در آن ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﮑﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻇﺎﻫﺮاً ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ / 216‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫و دﯾﮕﺮ‪ ،‬رﻓﺘﻦ دﯾﻮان ‪/‬ﺑﺮگ‪ /169‬در ﺧﻮﮐﺎن ﺳﺒﺐ آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﺪا ﮐﺮد‪ 1‬ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﻨﺪ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﻤﯿﻊ‬
‫ﺟﺎﻧﻮران از ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﻏﯿﺮه‪] ،‬و[ از ددان‪ 3‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ]را‪ ،‬و ﻫﺮ ﻧﻮﻋﯽ از اﺟﻨﺎس[‪ 4‬ﺣﯿﻮاﻧﺎت‪ ،‬در ]ﻫﺮ[ ﺳﺎﻟﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺎه‬
‫‪6‬‬
‫]ﯾﺎ[ ﮐﻤﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺑﻪ ﺷﻬﻮت ﻣﯽﺟﻨﺒﻨﺪ و ﻫﻤﺪﮔﺮ ﻣﯽﻃﻠﺒﻨﺪ‪ 5‬و ﭼﻮن آن وﻗﺖ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺷﻬﻮت اﯾﺸﺎن ﺳﺮد‬

‫ﻣﯽﺷﻮد و از آن ﮐﺎر ﻓﺎرغ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ‪ 7‬از ﺧﻮك زﯾﺮا ﺧﻮﮐﺎن‪] ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ[‪ 8‬ﭼﺎر ﻓﺼﻞ ]زﻣﺴﺘﺎن و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و ﺑﻬﺎر و ﭘﺎﯾﯿﺰ‬

‫و روز و ﺷﺐ‪ ،‬آن[‪ 9‬ﺷﻬﻮت ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻏﺎﻟﺐ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻼف دﮔﺮ ﺟﺎﻧﻮران‪ 10‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ ،11‬ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ ،12‬ﻫﻢ‪ 13‬ﻧﺒﺎﺗﯽ ]و[‬

‫ﻫﻢ ﺣﯿﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﻫﻢ ﭘﺎك ]و[ ﻫﻢ ﭘﻠﯿﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ دو‪ 14‬ﺷﻬﻮت ﭘﻠﯿﺪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻏﺎﻟﺐ‪ 15‬اﺳﺖ‪ .‬و ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻨﺮ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻧﻤﯽ‪-‬‬

‫آﻣﻮزﻧﺪ؛ و‪ 16‬ﺑﺎﻗﯽ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﮐﻪ در دﺳﺖ آدﻣﯽ ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ ،17‬ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﻗﺪر ﺧﻮد‪ ،‬اﻧﺪك‪ 18‬ﻫﻨﺮ ﻣﯽآﻣﻮزﻧﺪ‪] 19‬ﻫﻤﭽﻮ از‬

‫ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎز و ﮐﺒﻮﺗﺮ و ﻏﯿﺮه و از ﺣﯿﻮاﻧﺎت[‪ 20‬ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮ و ﯾﻮز و ﺧﺮس ]و ﭘﻠﻨﮓ و ﻏﯿﺮه و[‪ 21‬ﺳﮓ ]و[ اﺳﺐ ]و اﺷﺘﺮ و‬
‫‪23‬‬
‫ﺧﺮ[‪ 22‬و ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﻏﯿﺮه‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ]در اﯾﺸﺎن ﻫﻨﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و[ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺧﻮد ﭼﯿﺰي ﻣﯽآﻣﻮزﻧﺪ و ﻟﯿﮑﻦ ]ﻏﯿﺮ[‬
‫‪26‬‬
‫ﺧﻮك ]ﮐﻪ[ ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻨﺮ ﻧﺪارد و ﻧﻤﯽآﻣﻮزد و ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺧﻮردن ]ﻫﺮ ﭼﻪ ﯾﺎﺑﺪ[‪ 24‬و ﺷﻬﻮت ]و[ ﻓﺴﺎد‪ 25‬و درﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎري‬
‫‪27‬‬
‫ﻧﺪارد‪ .‬و ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﻬﺮ آن دﯾﻮان از آدﻣﯽ ﺑﻪ در ﮐﺮد و در ﺧﻮﮐﺎن ﻧﻬﺎد ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ آدﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ ﺧﻮك‬

‫ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﻬﻮت ﺑﺮ وي ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﺪ و از ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ‪ 28‬ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻧﮑﻨﺪ و در وي ﻫﺮﮔﺰ ]ﻫﻨﺮ[‪ 29‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و در او ﭘﻨﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ اﺛﺮ‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮا«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﻣﺴﯿﺢ اﻧﺠﻨﯿﻦ ﮐﺮد«‪.‬‬

‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺑﺪﯾﺮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺎﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺎره«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻤﻌﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺟﻨﺒﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺷﻬﻮت ﻧﺮ و ﻣﺎده در ﺣﺮﮐﺖ‬
‫اﯾﺪ و ﻃﺎﻟﺐ ﯾﮑﺪﯾﮑﺮ ﻣﯿﺸﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺣﯿﻮاﻧﺎت«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮرد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬م«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﻠﻂ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪215 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ل ]‪ [34 :8‬و ]ﭼﻮن[‪ 1‬ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن دﯾﺪﻧﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﺮﯾﺨﺘﻨﺪ و در ﺷﻬﺮﻫﺎ و دهﻫﺎ‪ 2‬ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪] .3‬م‪ [34 :8 ،‬ﺧﻠﻖ‬
‫ﺑﯿﺮون رﯾﺨﺘﻨﺪ‪] 4‬س‪ [14 :5 ،‬ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻨﻨﺪ آﻧﭽﻪ ﺷﺪ و آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ‪ .‬دﯾﺪﻧﺪ ]ل‪ [35 :8 ،‬او‪ 5‬را ]س‪ [15 :5 ،‬ﮐﻪ دﯾﻮاﻧﻪ‪ 6‬ﺑﻮد‪] ،‬ل‪:8 ،‬‬

‫‪8‬‬
‫‪ [35‬دﯾﻮان از وي ﺑﻪ در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و او ﺧﻮد را ﭘﻮﺷﯿﺪه و ﺷﺮمﻧﺎك ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ و‪ 7‬ﺳﺨﺖ ﺳﻬﻢ اﻓﺘﺎد‬

‫ﺧﻠﻖ را‪ 9‬ﭼﻮن ﭘﯿﺶﺗﺮ او را دﯾﻮاﻧﻪ ]دﯾﺪه[ ﺑﻮدﻧﺪ و اﮐﻨﻮن ﺧﻮش ﺷﺪ ]و ﻣﻌﻠﻮم ﮐﺮدﻧﺪ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ آن دﯾﻮان‬

‫ﭼﻮن از آن ﻣﺮد ﺑﻪ در رﻓﺘﻨﺪ[‪10‬؛ و ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ از *ﻏﺪراﻧﯿﯿﻦ از ﻋﯿﺴﯽ*‪ 11‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ]س‪ [17 :5 ،‬ﺗﺎ آن ﮐﻪ از ﺣﺪود اﯾﺸﺎن‬

‫دور ﺷﻮد‪] 12‬ل‪ [37 :8 ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﺑﺲ ﻋﻈﯿﻢ ﺷﮑﻮه ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ]اﯾﻦ ﮐﻪ[ در ﻣﺘﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ دو دﯾﻮاﻧﻪ ]ﻟﯿﮑﻦ[ در ﻣﺮﻗﺲ ]و[ ﻟﻮﻗﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ و ]ﻫﺮ دو راﺳﺖ اﻧﺪ[‬
‫‪18‬‬
‫زﯾﺮا ]ﺑﺮاي[‪ 14‬دﯾﻮ ]و[ ﺑﺮاي ]ﻣﺮد[‪ 15‬ﮔﻔﺖ‪] ،‬ﺟﻬﺖ آن[‪ 16‬ﮐﻪ دﯾﻮ ﻧﯿﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ]آدﻣﯽ[‪ 17‬ﻧﻤﻮد و ﻫﺮ دو ]ﺳﺠﻮد[‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﺮد ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪ 19‬ﮐﻪ ﺧﻮش ]ﺷﻮد[‪ 20‬و اﺑﻠﯿﺲ ]ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ[‪ 21‬ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ در ﻧﺮود و ﺳﺮور دﯾﻮان‪ 22‬ﺧﻮد ]را‬

‫ﺗﻨﻬﺎ[‪ 23‬ﻧﻤﻮد و‪ 24‬ﯾﺎراﻧﺶ در آن ﻣﺮد ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ 25‬ﻣﺎ ﻟﻐﯿﻮﻧﺎﻧﯿﻢ و ﺑﺴﯿﺎران؛ اﯾﻦ درﺳﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ دو ﮐﺲ‪ 26‬اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ :‬ﯾﮑﯽ آدﻣﯽ و ﯾﮑﯽ دﯾﻮ‪ .‬و از ﺑﻬﺮ آن ﻣﺘﯽ ﻧﻮﺷﺖ ]دو[ و ﻣﺮﻗﺲ ]و[ ﻟﻮﻗﺎ ﯾﮑﯽ؛ ﺑﻌﺪ از آن ]ﺟﺰ‬

‫از[‪ 27‬آدﻣﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،28‬و ﺧﻼف ﺑﻬﺮ اﯾﻦ اﻓﺘﺎد ]و[ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻫﯿﭻ ﺧﻼف ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮاﺳﺘﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاﺑﺮ ﯾﺎران«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬ﺗﻨﻬﺎ‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺷﺨﺺ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬را‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﻮان«‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﺑﺮ او‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬دﯾﺪﻧﺪ و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺴﯽ ﻋﺬر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 214‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ آن دﯾﻮاﻧﻪ‪ 1‬را ﺑﺴﺘﻦ‪] 2‬زﯾﺮا ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺠﯿﺮ و ﺑﻨﺪﻫﺎي آﻫﻨﯿﻦ ﻣﯽﺑﺴﺘﻨﺪ[‪ 3‬زﻧﺠﯿﺮﻫﺎي آﻫﻨﯿﻦ را ﭘﺎره ﻣﯽﮐﺮد‬
‫و ﻣﯽﺷﮑﺴﺖ و ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮔﺮد او ﮔﺮدﯾﺪن‪4‬؛ و‪ 5‬ﺷﺐ و‪ 6‬روز در ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﻣﯽﺑﻮد و در ﮐﻮه ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬

‫ﺳﻨﮓﻫﺎ ﻣﯽزد م ]‪ [28 :8‬و ﻫﯿﺒﺖ ﺷﺮاﻧﮕﯿﺰ داﺷﺖ‪ 7‬و ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ در آن راه ﺑﮕﺬرد‪ .‬ل ]‪ [28 :8‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ‬

‫را دﯾﺪ‪] ،‬س‪ [6 :5 ،‬دوﯾﺪ ]و[ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪ و ﺳﺠﻮد ﮐﺮد ]و[ ﺑﺎﻧﮓ زد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﺎر داري ]ﺑﻪ ﻣﻦ[‪ 8‬اي ﻋﯿﺴﯽ‪،‬‬

‫ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي ﺑﻠﻨﺪ م ]‪ [29 :8‬و آﻣﺪي ]ﺑﯽ وﻗﺖ[‪ 9‬ﺑﻪ رﻧﺠﺎﻧﯿﺪن ﻣﻦ‪ ،10‬س‪ [7 :5] 11‬و ﺗﻮ را ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺪا ﮐﻪ ﻣﺮا ﻫﻼك‬

‫ﻧﮑﻨﯽ‪/ 12‬ﺑﺮگ‪13 /168‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪:‬اي ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ در رو‪ 14‬از اﯾﻦ ﻣﺮد؛ ]و[ ﭘﺮﺳﯿﺪ ]و ﮔﻔﺖ[‪ 15‬ﮐﻪ‪ :‬ﻧﺎﻣﺖ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻣﺎ ﻟﻐﯿﻮﻧﺎﻧﯿﻢ‪ 16‬ﯾﻌﻨﯽ‪ 17‬ﺑﺴﯿﺎراﻧﯿﻢ‪ .‬و ﻫﺮ دم ]ﺑﺴﯿﺎر[‪ 18‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ]از او[‪ 19‬ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را از وﻻﯾﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ دور ﻧﻪاﻧﺪازد‪ .20‬و‬

‫آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮔﻠﻪي‪ 21‬ﺧﻮﮐﺎن ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﮐﻮﻫﺎن‪ 22‬ﻣﯽﭼﺮﯾﺪﻧﺪ؛ ]م‪ [31 :8 ،‬و آن دﯾﻮان ]ل‪ [32 :8 ،‬از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ در آن ﺧﻮﮐﺎن‬

‫اﻧﺪر روﻧﺪ‪] .23‬م‪ [32 :8 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﻓﺮﻣﻮد اﯾﺸﺎن را ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ در آﯾﻨﺪ و در آن ﺧﻮﮐﺎن اﻧﺪر روﻧﺪ‪] .24‬س‪ [13 :5 ،‬ﻫﻤﺎن دم‪] 25‬ﺑﻪ در‬

‫آﻣﺪﻧﺪ و[‪ 26‬در ﺧﻮﮐﺎن در رﻓﺘﻨﺪ؛ ]م‪ [32 :8 ،‬و آن ]ﮔﻠﻪي[‪ 27‬ﺧﻮﮐﺎن رﻣﯿﺪﻧﺪ‪] 28‬و[ ﺑﺮ ﺳﺮ دﻫﺎر‪ 29‬ﺑﻠﻨﺪ رﻓﺘﻨﺪ و ﺧﻮد را ]از‬
‫آﻧﺠﺎ[‪ 30‬در درﯾﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﻤﻪ ﻫﻼك ﺷﺪﻧﺪ س ]‪ [13 :5‬و ﻣﻘﺪار‪ 31‬دو ﻫﺰار ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﻮ«‪.‬‬

‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪازﻧﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﯿﻨﺪازد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮه«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺮﻣﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬درﯾﺎﻫﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ دﻫﺎر‬
‫و دﻫﺎز ﯾﻌﻨﯽ دره و ﺷﮑﺎف ﮐﻮه )دﻫﺨﺪا(‪ ،‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﭘﺮﺗﮕﺎه ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺸﺮف ﺑﻪ درﯾﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬در‬
‫‪ + .6‬در‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﯿﺒﺖ و ﺷﺮاﻧﮑﯿﺰ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ل«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ + .14‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر اء«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻟﯿﻐﻮﻧﺎﻧﯿﻢ«؛ ﻟﺠﯿﻮﻧﺎن )ﻟﮋﯾﻮن(‪ ،‬از ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ارﺗﺶ‬
‫روم ﮐﻪ از ﺳﻪ ﻫﺰار ﺗﺎ ﺷﺶ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﺪ )دﻫﺨﺪا( و‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﻗﺸﻮن ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﯾﺮا«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪213 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﺧﻔﺘﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /167‬ﻣﺴﯿﺢ در ﮐﺸﺘﯽ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪ 1‬ﺑﺎد‬
‫س ]‪ [36 :4‬و دﯾﮕﺮ ﮐﺸﺘﯽ‪ 2‬ﺑﻮد ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‪ ،‬م ]‪ [23 :8‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ ﺣﻮارﯾﻮن‪ 3‬در ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺖ‪] ،4‬س‪ [37 :4 ،‬ﺑﺎد‬

‫ﺳﺨﺖ ﺟﻨﺒﯿﺪ ]م‪ [24 :8 ،‬و درﯾﺎ در ﺟﻮش اﻓﺘﺎد و ﻏﺮﯾﺪ‪ 5‬س ]‪ [37 :4‬و ﻣﻮج درﯾﺎ در ﮐﺸﺘﯽ اﻓﺘﺎد‪ ،6‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺮ ﺷﺪ ]ل‪[23 :8 ،‬‬

‫]و[ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮد‪ 7‬ﮐﻪ ﻏﺮق ﺷﻮد‪] .‬س‪ [38 :4 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮد ]ﺑﺮ ﺑﺎﻟﯿﻦ[‪ 8‬در ﮐﺸﺘﯽ ]م‪ [25 :8 ،‬و ﺣﻮارﯾﻮن او را ﺑﯿﺪار ﮐﺮدﻧﺪ‬

‫و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻔﺘﻪاي ]و[ ﻣﺎ ]در[‪ 9‬ﻏﺮق ﺷﺪﯾﻢ؛ ﻣﺎ را ﯾﺎري ﺑﺪه ﮐﻪ ﻣﺎ ﻫﻼك‪ 10‬ﺷﺪﯾﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا‬

‫ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ‪ ،‬اي ﮐﻢ اﯾﻤﺎﻧﺎن! آﻧﮕﻪ ﻧﻌﺮه زد ﺑﺮ درﯾﺎ؛ ]درﯾﺎ[‪ 11‬ﻫﻤﺎن دم ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪ ]ل‪ [24 :8 ،‬و ]ﻣﻮج درﯾﺎ[‪ 12‬آرام ﮔﺮﻓﺖ‪] .‬س‪،‬‬

‫‪ [40 :4‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﻣﺮا زﺣﻤﺖ دادﯾﺪ ]ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ[‪ 13‬و ﭼﺮا راﺳﺘﯽ‪ 14‬ﻧﯿﺴﺖ در ﺷﻤﺎ‪] .‬م‪ [27 :8 ،‬در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 15‬ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ 16‬ﻫﺮﮐﻪ‬

‫ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪] 17‬آﻧﺠﺎ و[‪ 18‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ‪ 19‬درﯾﺎ ]و[ ﺑﺎد ]و ﻣﻮج[ ‪ 20‬ﻣﻄﯿﻊ او ﺷﺪ‪.21‬‬

‫‪22‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺷﺼﺖ‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن آن دﯾﻮاﻧﻪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺑﻮد‬
‫‪26‬‬
‫]ل‪،‬‬ ‫س ]‪ [1 :5‬آﻣﺪ از آن ﺳﻮي درﯾﺎ در وﻻﯾﺖ ﻏﺪراﻧﯿﻦ‪ 23‬ﭼﻮن از ﮐﺸﺘﯽ ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ‪25 ،24‬در ﺑﺮاﺑﺮ او ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‬

‫‪ [27 :8‬ﯾﮏ دﯾﻮاﻧﻪ ]س‪ [3 :5 ،‬ازﻣﯿﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻣﯿﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺑﻮد ل ]‪ [27 :8‬و ﺑﺴﯿﺎر وﻗﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ 27‬دﯾﻮ در‬
‫‪29‬‬
‫آن‪ 28‬ﻣﺮد ﺑﻮد و او را ﻋﺬاب ﻣﯽداد و ﭘﻮﺷﺶ ﻧﻤﯽﭘﻮﺷﯿﺪ و در ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻤﯽﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬س ]‪] [3 :5‬و[ ﺑﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ ]و[ زﻧﺠﯿﺮ ]ﮐﺴﯽ[‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻨﺒﯿﺪن«‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬در‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﺸﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺪاﻧﯿﻦ«؛ در ب‪» :‬ﻏﺪراﻧﯿﺎن«‪ ،‬در ف ‪» :2‬ﻏﺪراﯾﯿﻦ«؛‬
‫در ك‪» :‬ﺟﺪرﯾﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬ان‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﺣﻮارﯾﻮن ﺑﺎ ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در ﻏﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﻓﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد اﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺮق«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺎﻧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
 ‫‪ / 212‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺪان ﭼﻪ دﯾﺪم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻢ و ﮔﻮاﻫﯽ ﻗﺒﻮل ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ﭼﻮن در زﻣﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ ،1‬ﺑﺎور ﻧﻤﯽدارﯾﺪ‪ ،2‬ﭼﻮن ﺑﺎور دارﯾﺪ‬
‫آﻧﭽﻪ در آﺳﻤﺎن ]اﺳﺖ[؟ ﻫﺮﮔﺰ آدﻣﯽ در‪ 3‬آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﻧﺮﻓﺖ اﻻّ آن ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪ‪ ،4‬ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ آن ﮐﻪ در‬
‫‪8‬‬
‫آﺳﻤﺎن ﺑﻮد‪ .‬و آن ﭼﻨﺎن ]ﮐﻪ[ ﻣﻮﺳﯽ ﻣﺎر روﯾﯿﻦ در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﺮ‪ 5‬ﭼﻮب ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،6‬آن ﭼﻨﺎن‪ 7‬ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻠﻨﺪ ]ﺑﺮداﺷﺘﻪ[‬

‫ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ]ﮐﻪ[‪ 9‬ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ ،10‬ﮔُﻢ ﻧﺸﻮد و ]اﻟّﺎ[‪ 11‬از ﺑﻬﺮ او زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺷﻮد‪12‬؛ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﺪاي ﺧﻠﻖ‬

‫را دوﺳﺖ داﺷﺖ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪي ﺧﻮد را از ﺑﻬﺮ‪ 13‬ﺧﻠﻖ ﻓﺪا‪ 14‬ﮐﺮد ﺟﻬﺖ‪ 15‬آن ﮐﻪ ]ﻫﺮ ﮐﻪ[‪ 16‬ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ ،‬ﻫﻼك‬

‫ﻧﺸﻮد اﻻّ‪18 17‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﯿﺎﺑﺪ‪ .19‬و ﺧﺪا ﭘﺴﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﻧﻔﺮﺳﺘﺎد‪ 20‬ﭘﯿﺶ ﺧﻠﻖ ﺗﺎ او‪ 21‬زﺣﻤﺖ دﻫﺪ ﮐﺴﯽ‪ 22‬را‬

‫]ﻟﯿﮑﻦ[‪ 23‬ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺮ دﺳﺖ او زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪24‬؛ آن ﮐﻪ ﺑﻪ وي‪ 25‬اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪] ،26‬دﯾﺎﻧﺖ ﺑﺮ وي روا ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﺑﺪو اﯾﻤﺎن‬

‫ﻧﯿﺎورد[‪ 27‬از اﺑﺘﺪا‪ 28‬در دﯾﺎﻧﺖ اﺳﺖ؛ ]آن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورد ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺴﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪي ﺧﺪا‪ ،‬آن اﺳﺖ در زﺣﻤﺖ و دﯾﺎﻧﺖ[‪ 29‬زﯾﺮا‬

‫ﮐﻪ ﻧﻮر آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﺧﻠﻖ و ﺧﻠﻖ ﺗﺎرﯾﮑﯽ را دوﺳﺖ داﺷﺖ ]ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻧﻮر[‪ 30‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ﺑﺪ ﺑﻮد و ﻧﻮر را ﮐﺮاﻫﯿﺖ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ و ﻧﯿﺎﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻧﻮر؛ ]و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﮑﺮوه ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻮر را ﮐﺮاﻫﯿﺖ دارد و ﻧﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻧﻮر ﺗﺎ ﮐﺮدار او ﭘﯿﺪا ﻧﺸﻮد؛ آن ﮐﻪ‬

‫راﺳﺘﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻧﻮر[‪ 31‬ﺗﺎ ﮐﺮدار او ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺬﯾﺮد«‪ +.‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺳﺘﺎد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬را‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯿﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪر«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ اﺑﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯿﺪاري«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ در ﮐﺘﺎب اﻋﺪاد )‪ (9 :21‬ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﭘﺲ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ﻣﺎر ﺑﺮﻧﺠﯿﻨﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﯿﺰهاي ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮد‪ ،‬و ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺎر ﮐﺴﯽ را ﮔﺰﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺠﺮد ﻧﮕﺎه ﮐﺮدن ﺑﺮ آن ﻣﺎر‬
‫ﺑﺮﻧﺠﯿﻦ‪ ،‬زﻧﺪه ﻣﯽﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺪي«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪211 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬آﻣﺪن ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس در ﺷﺐ ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫]ي‪ [1 :3 ،‬و ﺑﻮد آﻧﺠﺎ ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ‪ ،1‬ﻧﺎﻣﺶ ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ]و[ ﺳﺮور ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻮد‪] .‬اﯾﻦ[‪ 2‬آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ]در‬

‫ﺷﺐ[‪ 3‬و ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﺰرﮔﻮار‪ ،‬ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪي‪ 4‬آﻣﻮزوﻧﻨﺪه‪ 5‬زﯾﺮا ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ آدﻣﯽ را ﮐﻪ اﯾﻦ‬

‫ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﺑﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻣﮕﺮ آن ]ﮐﺲ[‪ 6‬ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ وي ﺑﺎﺷﺪ‪ .7‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد و[‪ 8‬ﮔﻔﺖ‪] :‬راﺳﺖ راﺳﺖ‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ 9‬ﺗﺎ آدﻣﯽ دو ﺑﺎر زاﯾﻨﺪه ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻠﮑﻮت‪ 10‬ﺧﺪاي را ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ .11‬و ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن‬
‫‪15‬‬
‫دﮔﺮ ﺑﺎر ﺑﺘﻮاﻧﺪ زاﯾﺪه‪ 13‬ﺷﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /166‬ﻣﮕﺮ در ﺷﮑﻢ ﻣﺎدر ﺧﻮد ﺑﺮود و دﮔﺮ ﺑﺎر زاﯾﻨﺪه‪ 14‬ﺷﻮد‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ]ﺟﻮاب داد و[‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬راﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ 16‬اﮔﺮ آدﻣﯽ از آب و ﺟﺎن زاﯾﻨﺪه ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا اﻧﺪر‬

‫رود‪ .17‬آﻧﭽﻪ از ﮔﻮﺷﺖ اﺳﺖ زاﯾﻨﺪه‪ 18‬ﺷﺪه‪20 ،19‬او ﻫﻤﺎن ﮔﻮﺷﺖ اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ از ﺟﺎن ﺑﺰاﯾﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺟﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺠﺐ‪-‬‬

‫ﻧﺎك‪ 21‬ﻣﺒﺎش ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻤﺖ ]ﮐﻪ[ واﺟﺐ اﺳﺖ‪ 22‬ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ دﮔﺮ ﺑﺎر زاﯾﻨﺪه‪ 23‬ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎد‪ 24‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‪،25‬‬

‫ﺑﺠﻨﺒﻨﺪ‪ 26‬و آوازش ﺑﺸﻨﻮي و ﻟﯿﮑﻦ ﻧﻤﯽداﻧﯽ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎ ﻣﯽآﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽرود؛ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺮ ﮐﺲ‪ 27‬ﮐﻪ از‬
‫ﺟﺎن زاﯾﻨﺪه ﺷﻮد‪] .‬ﺟﻮاﺑﺶ داد[‪ 28‬ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن ﺑﺘﻮان دﯾﺪن ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻨﻬﺎ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد‬

‫و[‪ 29‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﻣﻌﻠﻢ اﺳﺮاﺋﯿﻞ و اﯾﻦ را ﻧﻤﯽداﻧﯽ‪30‬؟ راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 31‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪] :‬آﻧﭽﻪ ﻣﯽداﻧﻢ‪ ،‬ﺑﮕﻮﯾﻢ[‪32‬؛ ]و‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬زاﯾ ﺪه«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﺘﺰﻻن«‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺠﻪ از ﮐﻮﺷﺖ ﺑﺰاﯾﺪ ﮐﻮﺷﺘﺴﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻏﻤﻨﺎك«‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﻮزاﻧﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬زاﯾﯿﺪه«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ او«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺟﻨﺒﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪» :2‬ﻣﻤﻠﮑﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬در ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا اﻧﺪر رود«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .12‬ﺑﯿﻨﺪ و‬
‫‪ + .30‬و‬ ‫‪ .13‬در ف ‪» :2‬زاﯾﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .14‬در ف ‪» :2‬زاﯾﺪه«‪.‬‬
‫‪ .32‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
 ‫‪ / 210‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دﯾﻮ ﻫﺴﺖ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ دﯾﻮ ﻧﺪارم اﻻّ‪ 1‬ﭘﺪرم ﻣﺮا ارﺟﻤﻨﺪ و ‪/‬ﺑﺮگ‪ /165‬ﮔﺮاﻣﯽ دارد و ﺷﻤﺎ ﻣﺮا دﺷﻨﺎم‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﺪ‪ .2‬و ﻣﻦ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ‪ ،‬و ﻫﺴﺖ آن ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ]و[ ﺣﮑﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 3‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه دارد ﺗﺎ اﺑﺪ ﻣﺮگ ﻧﺒﯿﻨﺪ‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﮐﻨﻮن داﻧﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ دﯾﻮ داري ﮐﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ و ﻫﻤﻪي‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻣﺮدﻧﺪ و ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬ﻣﺮگ ﻧﺒﯿﻨﺪ‪] 4‬ﺗﺎ اﺑﺪ[‪5‬؛ ﻣﮕﺮ ﺗﻮ از اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﭘﺪر ﻣﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮي ﮐﻪ‬

‫ﻣ‪‬ﺮد؟ ]ﺧﻮد را ﭼﻪ ﻣﯽﺳﺎزي؟[‪ 6‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﺧﻮد را ﺳﺘﺎﯾﺶ‪ 7‬دﻫﻢ‪ ،8‬ﺳﺘﺎﯾﺶ‪ 9‬ﻣﻦ ﭼﯿﺰي ﻧﺒﺎﺷﺪ‬

‫و ﻫﺴﺖ ﭘﺪرم ﮐﻪ ﻣﺮا ﺳﺘﺎﯾﺶ‪ 10‬دﻫﺪ‪ ،11‬آن ﮐﻪ ]ﺷﻤﺎ[‪ 12‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ 13‬ﺧﺪاي ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬و ﺷﻤﺎ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ‪ 14‬و او را ﻣﻦ‬

‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‪15‬؛ و اﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﻢ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را دروغ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﻤﺎ ﮐﺴﺎن وﻟﯽ‪ 16‬ﻣﻦ او را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ و‬

‫ﻓﺮﻣﺎن او را ﻧﮕﺎه ﻣﯽدارم‪ .17‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬ﭘ ﺪر ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺎق ﺑﻮد ﮐﻪ روزي ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﺪ و دﯾﺪ و ﺧﺮّم ﺷﺪ‪ .18‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫‪23‬‬
‫ﮐﻪ‪] :‬اﮐﻨﻮن[‪ 19‬ﺗﻮ‪ ،‬ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺘﯽ‪ ،20‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ را ﮐﺠﺎ دﯾﺪي‪21‬؟ او‪ 22‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ]راﺳﺖ راﺳﺖ[‬

‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻨﻮز اﺑﺮاﻫﯿﻢ از ﻣﺎدر ﻧﺸﺪه‪ 24‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻮدم‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺳﻨﮓﻫﺎ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را‬
‫ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ و ﻋﯿﺴﯽ ﭘﻨﻬﺎن از ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺮون رﻓﺖ ]و از ﻫﯿﮑﻞ ﺑﻪ در آﻣﺪ[‪.25‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻠﯽ«‪.‬‬

‫‪ .15‬ﮐﺎﺗﺐ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪» :‬و ﻓﺮﻣﺎن او را ﻧﮑﺎه ﻣﯽ دارم«؛ اﻣ‪‬ﺎ روي‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺒﻪ ﻣﯽ ﮐﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫آن ﺧﻂ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺠﺸﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎش«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺑﺮﻫﯿﻢ ﻧﺪﯾﺪي«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎش«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺎش«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :2‬ﻧﺸﻮده«‪.‬‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪209 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ[‪ 1‬ﻻﯾﻖ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ .2‬ﻣﻦ آﻧﭽﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر‪ 3‬دﯾﺪم‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ]و[ ﺷﻤﺎ‪ 4‬آﻧﭽﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر ﺧﻮد‪ 5‬دﯾﺪﯾﺪ‪ ،‬ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪.6‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺪر ﻣﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺳﺖ‪ .‬او‪ 7‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻓﺮزﻧﺪ‪ 8‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻣﯽﺑﻮدﯾﺪ‪ ،‬و‪ 9‬ﮐﺮدار او‪ 10‬ﻣﯽﮐﺮدﯾﺪ‪.11‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ‪ 12‬را ﺑﮑﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ 13‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ و ﮔﻔﺘﻢ آﻧﭽﻪ از ﺧﺪا ﺷﻨﯿﺪم؛ و اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎي ﺑﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻧﮑﺮد‪ .14‬و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﺣﺮاﻣﺰاده ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ]ﯾﮏ[‪ 15‬ﭘﺪر دارﯾﻢ ﮐﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ‪ .16‬او‪ 17‬ﺑﺎ‬
‫‪19‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ ﺧﺪا ﻣﯽﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺘﯿﺪ ]زﯾﺮا[ ﮐﻪ ﻣﻦ از ﺧﺪا ﺑﯿﺮون آﻣﺪم ]و رﺳﯿﺪم[‪ ،18‬ﻧﻪ ﺑﻪ‬

‫اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد آﻣﺪم اﻻّ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﭼﺮا ]ﺳﺨﻦ[‪ 20‬ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﯾﺪ‪ 21‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺷﻨﯿﺪن؛ و ﺷﻤﺎ از‬

‫ﭘﺪر ﺧﻮد اﻓﺰونﺗﺮ‪ 22‬وﯾﻬﻮده‪ 23‬ﮔﻮﯾﺎن ﻫﺴﺘﯿﺪ و از ﺷﻬﻮت ﭘﺪرِ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮدن‪ ،‬آن ﮐﻪ ]از[‪ 24‬آﻏﺎز ﮐُﺸﻨﺪهي ﻣﺮدم ﺑﻮد‬

‫]و ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﻧﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ زﯾﺮا راﺳﺘﯽ در او ﻧﺒﻮد[‪ ،25‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‪ 26‬دروغ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬از ﺳﺮﺷﺖ ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ‪] 27‬زﯾﺮا دروﻏﮕﻮ اﺳﺖ‬
‫‪32‬‬
‫او و ﭘﺪرش[ ‪ .28‬ﻣﻦ ﮐﻪ راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﺎور ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﺪ‪ 29‬و دروغ را ﻗﺒﻮل دارﯾﺪ‪ .‬او ﮐﯿﺴﺖ از‪ 30‬ﺷﻤﺎ ]ﮐﻪ ﻣﺮا[‪ 31‬ﺑﺮ‬

‫ﮔﻨﺎه ﺷﺮﻣﺴﺎر ﮐﻨﺪ و اﮔﺮ راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺮا ﺑﺎور ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪33‬؟ و ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﺸﻨﻮد و ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺮ آن‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﯾﺪ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب دادﻧﺪ و[‪ 34‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺪ ﮔﻔﺘﯿﻢ‪ 35‬ﮐﻪ ﺳﺎﻣﺮي ﻫﺴﺘﯽ و در ﺗﻮ‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ درﯾﺎﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻬﻮده«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮن«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ دارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .33‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .34‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .35‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﻧﯿﮏ ﮐﻔﺘﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ب‪» :‬ﺑﺪرم«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪان«‪.‬‬
‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ؛ »ﺑﻪ ﮐﺮدار« ﯾﻌﻨﯽ »ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮدي«‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﮐﻪ‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﻬﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻧﮑﺮدﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﺮدار ﺑﺪر‬
‫ﺷﻤﺎ«؛ در ب‪» :‬اﯾﻦ را اﺑﺮﻫﯿﻢ ﻧﮑﺮد‪ ،‬ﺳﺒﺐ اﻧﮏ ﺷﻤﺎ ﮐﺮدارﻫﺎء ﺑﺪر‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮏ ﺑﺪر دارﯾﻢ ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻋﯿﺴﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
 ‫‪ / 208‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺮوم‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ آﻣﺪ‪ .1‬و او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ]از[‪ 2‬ﭼﯿﺰي زﯾﺮﯾﻦ ﻫﺴﺘﯿﺪ و ﻣﻦ از زﺑﺮﯾﻦ‪ 3‬ﻫﺴﺘﻢ‪4‬؛ ﺷﻤﺎ از‬
‫اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﯿﺪ و ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ‪ :‬در ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬اﮔﺮ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورﯾﺪ‪ .5‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ؟ و او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ]آن ﮐﻪ ﭼﻮن[‪ 6‬آﻏﺎز ﮐﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎر دارم ]ﺑﺎ ﺷﻤﺎ[‪ 7‬ﮔﻔﺘﻨﯽ و ﺣﮑﻢ ﮐﺮدﻧﯽ‬

‫اﻻّ آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬راﺳﺖ اﺳﺖ و ﻣﻦ آﻧﭽﻪ از او ﺷﻨﯿﺪم‪ ،‬آن ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﭘﺪر ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﮐﻪ[‪ :8‬ﭼﻮن ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ را ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،9‬آﻧﮕﻪ ﺑﺪاﻧﯿﺪ‪ 10‬ﮐﻪ ﻣﻨﻢ و ﭼﯿﺰي از اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد ﻧﮑﺮدم‪ ،11‬اﻻّ‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻣﺮا آﻣﻮزوﻧﯿﺪ‪13 ،12‬آن ﭼﻨﺎن ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ .‬و ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﻦ اﺳﺖ و ﭘﺪرم ﻣﺮا ﺗﻨﻬﺎ ﻧﮕﺬاﺷﺖ زﯾﺮا ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ او ]را[‪ 14‬ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ آن ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ 15‬در ﻫﺮ وﻗﺖ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ]را[‪ 16‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،17‬ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪.‬‬

‫و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ آن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آورده ﺑﻮدﻧﺪ‪ :‬و اﮔﺮ ﺷﻤﺎ اﺳﺘﻮار ﺷﻮﯾﺪ در ﺳﺨﻦﻫﺎي ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ‬

‫ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﻦ ﺑﺎﺷﯿﺪ؛ و دﻋﻮي راﺳﺘﯽ‪ 18‬ﮐﻨﯿﺪ و راﺳﺘﯽ ﺷﻤﺎ را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ و رﺳﺘﮕﺎري ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ ﺟﻬﻮدان‪ 19‬ﮐﻪ ﻣﺎﯾﯿﻢ ﻓﺮزﻧﺪان اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬
‫]ي‪ [33 :8 ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬ﻣﺎ[‪ 20‬ﺗﺨﻢ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻫﺴﺘﯿﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /164‬و[ از ﻗﺪﯾﻢ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﮑﺮدﯾﻢ‪ ،21‬ﭼﻮن‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ‪] 22‬ﺑﻪ ﻣﺎ[‪ 23‬ﮐﻪ آزاد ﺷﻮﯾﺪ؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 24‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﯽ‬

‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬او ﺑﻨﺪهي آن ﮔﻨﺎه اﺳﺖ؛ ]و ﺑﻨﺪه[‪ 25‬ﺗﺎ اﺑﺪ در ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ 26‬و ﻟﯿﮑﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ و اﮔﺮ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫آزاد ﮐﻨﺪ ﺷﻤﺎ ]را[‪ ،27‬ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﻼص ﺷﻮﯾﺪ و ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﺗﺨﻢ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻫﺴﺘﯿﺪ و اﻻّ ]ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻣﺮا ﺑﮑﺸﯿﺪ ﺳﺒﺐ آن‬

‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻓﺘﻦ«‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬راﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮ ﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻧﺪن«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ب و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ك‪» :‬ﺑﺮدارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪاﻧﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪207 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﻢ از ﮐﺠﺎ آﻣﺪم ]و[ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽروم‬
‫]ي‪ [12 :8 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ]ﻣﻦ[‪ 1‬روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻠﻖ و ﻫﺮ ﮐﻪ در ﭘﯽ ]ﻣﻦ[‪ 2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬در ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ 3‬و‪ 4‬ﻧﻮر زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .5‬ﻣﻌﺘﺰﻻن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﯽ و ﮔﻮاﻫﯽ ﺗﻮ ﺑﺎور ﮐﺮدﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .6‬ﻋﯿﺴﯽ‬

‫]ﺟﻮاب داد و[‪ 7‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﺑﻬﺮ‪ 8‬ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﻢ‪ ،‬راﺳﺖ اﺳﺖ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﻦ زﯾﺮا ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎ آﻣﺪم ]و[ ﺑﻪ‬

‫ﮐﺠﺎ ﻣﯽروم و ﺷﻤﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎ آﻣﺪهاﯾﺪ‪] 9‬و[ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽروﯾﺪ؛ و ﺷﻤﺎ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺣﮑﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و ﻣﻦ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ‬

‫ﺣﮑﻢ ﻧﮑﻨﻢ؛ و اﮔﺮ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﻣﻦ راﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﺗﻨﻬﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﭘﺪرم ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ]ﻫﺴﺘﻢ[‪ .10‬در ﻧﺎﻣﻮس ﺷﻤﺎ‬

‫ﻧﻮﺷﺖ‪ 11‬ﮐﻪ‪ :‬ﮔﻮاﻫﯽ دو ﻣﺮد راﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻦ ﺑﺮاي‪ 12‬ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻢ‪ 13‬و ﭘﺪرم‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﯽ‬

‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .14‬و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ او ﮐﻪ‪ :‬ﭘﺪر ﺗﻮ ﮐﺠﺎ اﺳﺖ؟ ﻋﯿﺴﯽ ]ﺟﻮاب داد و[‪ 15‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪] :‬ﻧﻪ[‪ 16‬ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ‪] 17‬و ﻧﻪ‬

‫ﭘﺪرم را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﺪ؛ اﮔﺮ[‪ 18‬ﮐﻪ ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺪ‪20 ،19‬ﭘﺪرم ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺪ‪/ .21‬ﺑﺮگ‪ /163‬و اﯾﻦ را ﻣﯽﮔﻔﺖ در ﺧﺰاﻧﻪي اﯾﺸﺎن‪،‬‬

‫وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در ﻫﯿﮑﻞ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد‪ ،‬و ﮐﺴﯽ او را ﻧﮕﺮﻓﺖ زﯾﺮا وﻗﺖ ]او[‪ 22‬ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﺑﺮوم و دﮔﺮ ﺑﺎر ]ﻣﺮا[‪ 23‬ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ و ﺷﻤﺎ در ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ‬

‫]ي‪ [21 :8 ،‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺮوم و ﻣﺮا ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ و ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ و ﺷﻤﺎ در ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ و ﻫﺮ ﮐﺠﺎ‬

‫ﻣﻦ ﺑﺮوم‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ]آﻧﺠﺎ[‪ 24‬آﻣﺪن‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ]ﮐﻪ[‪ 25‬ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﺑﮑﺸﺪ زﯾﺮا ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﺮدد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ ﻣﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻣﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺗﺜﻨﯿﻪ‪» :15 :19 ،‬ﯾﮏ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ‬
‫ﺑﺮﻧﺨﯿﺰد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻘﺼﯿﺮ و ﻫﺮ ﮔﻨﺎه از ﺟﻤﯿﻊ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺮده‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ دو ﺷﺎﻫﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﺳﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺮ اﻣﺮي ﺛﺎﺑﺖ‬
‫ﺷﻮد«‪.‬‬
 ‫‪ / 206‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬اﺧﺘﻼف ﺧﻠﻖ از ﺑﻬﺮ او‬

‫]ي‪ [41 :7 ،‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ؛ و دﯾﮕﺮان ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬ﻣﮕﺮ[‪ 1‬ﻣﺴﯿﺢ از ﺟﻠﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن؟‬

‫و ]ﻧﻪ[‪ 2‬ﮐﺘﺎب ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ 3‬ﮐﻪ‪ :4‬از ﺗﺨﻢ داوود و از ﺑﯿﺖ اﻟﺤﻢ‪ 5‬ﯾﻬﻮدا و دﯾﻪ داوود‪ ،6‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻣﺴﯿﺢ؟ ]و[ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ‬

‫اﻓﺘﺎد ]ﺑﻪ[‪ 7‬ﺟﻬﺖ‪ 8‬او‪ .9‬ﻗﻮﻣﯽ ]ﺑﻮدﻧﺪ[‪ 10‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 11‬ﮐﻪ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و ﻟﯿﮏ ﮐﺴﯽ ﺑﺮ وي دﺳﺖ ﻧﻨﻬﺎد‪/ .‬ﺑﺮگ‪ /162‬و آﻣﺪﻧﺪ‬

‫ﻗﺼﺪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪] 12‬وي[ ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺘﺰﻻن و اﻣﺎﻣﺎن‪] 13‬و اﻣﺎﻣﺎن[‪ 14‬ﺑﻪ آن ﻗﻮم ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا او را ﻧﮕﺮﻓﺘﯿﺪ‪ 15‬ﭼﻮن آﻫﻨﮓ‬

‫آوردﯾﺪ‪16‬؟ و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬از ﻗﺪﯾﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺨﻦﻫﺎي اﯾﻦ ﻣﺮد ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﮕﻔﺖ‪ .17‬ﻣﻌﺘﺰﻻن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ‬

‫ﻓﺮﯾﻔﺘﻪ ﺷﺪﯾﺪ؟ ﭼﺮا از ﻣﻌﺘﺰﻻن و اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآورﻧﺪ‪ 18‬ﮐﺴﯽ؟ و اﻻّ ﻋﻮام ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻮس ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ و ﻣﻠﻌﻮن اﻧﺪ‪.19‬‬

‫ﻧﯿﻘﻮدوﯾﻤﻮس ﻧﺎم‪ ،‬ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن‪ ،‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 20‬ﺷﺐ ﻣﯽآﻣﺪ و ﻣﯽرﻓﺖ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺎﻣﻮس ]ﻣﺎ[‪ 21‬ﮐﻨﺪ ﺣﮑﻢ‬

‫ﺑﺮ ﮐﺴﯽ زودﺗﺮ‪ 22‬از آن ﮐﻪ ﺳﺨﻦ از دﻫﻦ‪ 23‬او ﺑﺸﻨﻮﯾﻢ او‪‬ل ]و[ ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﺮد‪24‬؟ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺟﻮاﺑﺶ دادﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺗﻮ‬

‫ﻧﯿﺰ از ﺟﻠﯿﻞ ﻫﺴﺘﯽ؟ ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﻦ ]و[ ﺑﺒﯿﻦ ]ﮐﻪ[ از ﺟﻠﯿﻞ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ ﻣﻘﺼﻮد‬
‫ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﮐﻪ از‬
‫‪ + .13‬آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و اوردﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺎورد«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﺑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯿﮕﻮﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ در ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ در دوم ﺳﻤﻮﺋﯿﻞ‪» :12 :7 ،‬زﯾﺮا روزﻫﺎي ﺗﻮ ﺗﻤﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬
‫و ﺑﺎ ﭘﺪران ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﯽ ﺧﻮاﺑﯿﺪ و ذر‪‬ﯾﺖ ﺗﻮ را ﮐﻪ از ﺻ‪‬ﻠﺐ ﺗﻮ‬
‫ﺑﯿﺮون آﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻮ اﺳﺘﻮار ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬و ﺳﻠﻄﻨﺖ او را‬
‫ﭘﺎﯾﺪارﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد«؛ و ﻧﯿﺰ در ﮐﺘﺎب ﻣﯿﮑﺎه‪» :2 :5 ،‬و ﺗﻮ اي ﺑﯿﺖ‬
‫ﻟَﺤﻢ اَﻓْﺰاﺗَﻪ اﮔﺮ ﭼﻪ در ﻫﺰارهﻫﺎي ﯾﻬﻮدا ﮐﻮﭼﮏ ﻫﺴﺘﯽ‪ ،‬از ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﮐﺴﯽ ﺑﯿﺮون ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻗﻮم ﻣﻦ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‬
‫ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد و ﻃﻠﻮعﻫﺎي او از ﻗﺪﯾﻢ و از اﯾﺎم ازل ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺒﺐ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪205 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه‪] 1‬و[ دو‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ اﻧﺪك وﻗﺖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻢ‬
‫]ي‪ [32 :7 ،‬و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ از ﺑﻬﺮ او ﺳﺨﻦ ﺑﻪ اﻧﻮاع‪ 3‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ 4‬و اﯾﺸﺎن ]و[‪ 5‬اﻣﺎﻣﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ‬

‫او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .6‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﻧﺪك روزﮔﺎر‪ 7‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﺮوم ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي‪ 8‬ﻣﻦ؛ ]و[ ﻣﺮا ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ و ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ و ﻫﺮ‬
‫‪10‬‬
‫ﮐﺠﺎ ]ﮐﻪ[‪ 9‬ﺑﺮوم ﻣﻦ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ رﻓﺘﻦ؛ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن در درون ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﮐﺠﺎ ﻋﺰم دارد ﮐﻪ ﺑﺮود؟ و ﻣﮕﺮ‬

‫ﺑﻪ وﻻﯾﺖ ﻋﻤﺎم‪ 11‬ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ ﮐﻪ ﺧﯿﻔﺎ‪ 12‬را ﺑﯿﺎﻣﻮزد؟ ﭘﺲ ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ‪ 13‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ و ﻣﺮا ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ و ﻫﺮ ﮐﺠﺎ‬

‫ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ]آﻧﺠﺎ[‪ 14‬آﻣﺪ‪15‬؟‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ]ﻫﺮ[‪ 16‬ﮐﻪ ﺗﺸﻨﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‬
‫]ي‪ [37 :7 ،‬در روز ﺑﺰرگ ﮐﻪ آﺧﺮ ﻋﯿﺪ ﺑﻮد‪ ،17‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻋﯿﺴﯽ و ﺑﺎﻧﮓ زد و ]ﺑﺎ آواز ﺑﻠﻨﺪ[‪ 18‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬

‫ﺗﺸﻨﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‪ ،‬آن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن دارد ]و[ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮐﺘﺎب‪ 19‬ﮔﻔﺖ‪ ،‬رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎي‪ 20‬آب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ از درون‬
‫او رواﻧﻪ‪ 21‬ﺷﻮد‪ .‬و اﯾﻦ ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﺟﺎن ]ﮐﻪ آﻧﺎن[ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ ،22‬ﻗﺒﻮل ﮐﻨﻨﺪ؛ و ﻫﻨﻮز داده ﻧﺸﺪه ﺑﻮد زﯾﺮا ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﻫﻨﻮز ﻣﻤﺠ‪‬ﺪ‪ 23‬ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬و ﺑﺴﯿﺎران ]از ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎن[‪ 24‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪] :25‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ[‪ 26‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﻏﯿﺮ ﯾﻬﻮد ازدواج ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﯿﻔﺎ )ﺧﯿﻔﯽ( ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ و‬
‫ﺑﻌﯿﺪ ﻧﯿﺴﺖ در اﯾﻦ ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻟﻐﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻣﺪن«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺣﺰﻗﯿﺎل‪ 1 :47 ،‬و ﻧﯿﺰ ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪:14 ،‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬رودﺧﺎﻧﻬﺎي«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روان«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﺳﺘﻮده«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻨﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯿﮑﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وﻗﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻣﺎم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ب‪:‬‬
‫»ﺑﯿﮑﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﻨﻔﺎ«؛ ﺧﯿﻔﺎ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن و ﺑﻮﯾﮋه ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺣﻨﻔﺎ )راﺳﺖ دﯾﻨﺎن‪،‬‬
‫ﭘﺎك دﯾﻨﺎن( ﺑﺎﺷﺪ؛ در ك‪» :‬ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن«؛ در ب‪» :‬ﺣﻨﯿﻘﯿﺎن«؛ »اﺧﯿﻒ«‬
‫در ﻟﻐﺖ ﯾﻌﻨﯽ آن ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﺳﯿﺎه و ﭼﺸﻢ دﯾﮕﺮ ازرق دارد از‬
‫ﻣﺮدم و اﺳﺐ و ﺟﺰ آن‪ .‬در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﯾﻌﻨﯽ ﯾﻬﻮدﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
 ‫‪ / 204‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دل اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﺮ*‪ 1‬اﯾﺸﺎن ﻧﻬﺎد ﺗﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ در زﯾﺮ ﺑﯿﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ]و در ﭘﻠﯿﺪي ﺑﺎﺷﻨﺪ[‪ .2‬و اﮔﺮ ﻏُﺮﻟَﺖ آدﻣﯽ را از راه ﺧﺪا دور‬
‫‪3‬‬
‫اﻧﺪازد‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏُﺮﻟَﺖ دل‪ ،‬آدﻣﯽ را از راه ﺧﺪا دور اﻧﺪازد؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﻏﺮﻟﺖﻧﺎك ﻧﺸﺪﻧﺪ‪4‬؛ و ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬دل اﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﮓ ﻫﯿﭻ ﻏﺮﻟﺖﻧﺎك ﻧﺸﺪ‪.5‬‬

‫‪6‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ ﺟﻬﻮدان ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ از ﮐﺠﺎ ﻣﯽآﯾﺪ‬
‫و ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ در ﻫﯿﮑﻞ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد‪ 7‬و‬ ‫]ي‪[27 :7 ،‬‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮا ﻣﯽداﻧﯿﺪ از ﮐﺠﺎ آﻣﺪم‪ 8‬و ]ﻣﯽداﻧﯿﺪ[‪ 9‬از ارادت‪ 10‬ﺧﻮد ﻧﯿﺎﻣﺪم‪ 11‬اﻻّ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﺣﻖّ اﺳﺖ؛ آن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ‪ ،‬و ﻣﻦ او را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ او آﻣﺪم‪ ،‬و او ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ 12‬او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و ﮐﺴﯽ‬

‫دﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /161‬ﺑﺮ وي ﻧﻤﯽﻧﻬﺎد زﯾﺮا وﻗﺖ او ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪ .‬و ﺑﺴﯿﺎران ]از[‪ 13‬ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﻮن‬

‫ﻣﺴﯿﺢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬از اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﺮدارﻫﺎ ]ﭼﻪ[ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮدن‪ 14‬ﮐﻪ اﯾﻦ ]ﻫﻤﻪ[‪ 15‬ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ و‪ 16‬از اﯾﻦ ﺳﺨﺖﺗﺮ ﮐﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ‬

‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺪﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺠﺎﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ارادات«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬اﯾﻦ‬
‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎن و ﺷﻮﻣﯽ ﻓﺴﺎداﺳﺖ ﮐﻪ در دل«؛ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ در ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ ارﻣﯿﺎ‪» :26 :9 ،‬زﯾﺮاﮐﻪ ﺟﻤﯿﻊ اﯾﻦ اﻣﺖﻫﺎ ﻧﺎﻣﺨﺘﻮﻧﻨﺪ و‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺧﺎﻧﺪان اﺳﺮاﺋﯿﻞ در دل ﻧﺎﻣﺨﺘﻮﻧﻨﺪ«؛ و ﻧﯿﺰ ارﻣﯿﺎ‪» :4 :4 ،‬اي‬
‫ﻣﺮدان ﯾﻬﻮدا و ﺳﺎﮐﻨﺎن اورﺷﻠﯿﻢ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺑﺮاي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺨﺘﻮن‬
‫ﺳﺎزﯾﺪ و ﻏﻠﻔﮥ دلﻫﺎي ﺧﻮد را دور ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺒﺎدا ﺣﺪت ﺧﺸﻢ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺪي اﻋﻤﺎل ﺷﻤﺎ ﻣﺜﻞ آﺗﺶ ﺻﺎدر ﺷﺪه‪ ،‬اﻓﺮوﺧﺘﻪ ﮔﺮدد و ﮐﺴﯽ‬
‫آن را ﺧﺎﻣﻮش ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺮد« و ﻧﯿﺰ ارﻣﯿﺎ‪» :10 :6 ،‬ﻫﺎن ﮔﻮش اﯾﺸﺎن‬
‫ﻧﺎﻣﺨﺘﻮن اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺷﻨﯿﺪ« و در ارﻣﯿﺎ‪» 7 :44 ،‬ﻧﺎﻣﺨﺘﻮن دل و‬
‫ﻧﺎﻣﺨﺘﻮن ﮔﻮﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺷﺪﻧﺪ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪203 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ : 1‬ﻫﺮ ﮐﻪ زﻧﯿﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬او را ﺳﻨﮕﺴﺎر ﮐﻨﻨﺪ؛ ﻣﺴﯿﺢ زﻧﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪه را رﺣﻤﺖ ﮐﺮد و آزادي داد؛ و ﻣﻮﺳﯽ ﮔﻔﺖ‪ :2‬دﻧﺪان‬

‫ﻋﻮض دﻧﺪان‪ ،‬زﺧﻢ را ﻗﺼﺎص‪ ،‬و ﻣﺴﯿﺢ ﻓﺮﻣﻮد‪ 3‬ﮐﻪ ﺑﺪي را ﺑﺪي ﻣﮑﻨﯿﺪ‪ .‬آن ﻫﻤﻪ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻓﺮﻣﻮد‪ 4‬از ﺣﺪ‪ ‬و‬

‫ﻗﺼﺎص‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺳﺨﺘﯽ دل ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮد و ﺧﻼف اﯾﺸﺎن ﺗﺎ ﺑﺘﺮﺳﻨﺪ و ﺧﻮد را راﺳﺖ ﺑﺪارﻧﺪ ]و[‪ 5‬ﻫﺮﮔﺰ اﯾﺸﺎن ﻧﺘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‬

‫و ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﻨﺪ و ﻣﻠﻌﻮن اﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ‪] .‬و[‪ 6‬ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن از ﺳﭙﺎرش ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان‪ 7‬ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان‬

‫ﻣﻘﺒﻞ از ]اﻧﺪﮐﯽ[‪ 8‬ﺳﭙﺎرش ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ و ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ و از ﺑﺪي ﻣﯽﻫﺮاﺳﻨﺪ‪9‬؛ از ﺑﺮاي آن ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ 10‬ﮐﻪ وارث اﻧﺪ‪ 11‬و‬

‫اﮔﺮ‪ 12‬ﺧﻼف ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺪر ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﯿﺮاث دور اﻓﺘﻨﺪ‪ 13‬و ﺑﻬﺮ آن ﻣﯽﻫﺮاﺳﻨﺪ؛ و ﻏﻼم ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺮاث ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺼﯿﺐ‬

‫ﻧﺪارد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /160‬و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬از ﺑﻬﺮ آن ﻧﻤﯽﻫﺮاﺳﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ]در ﻋﺬاب اﺳﺖ و[‪ 14‬ﭼﻮب زدن و ﻟﺖ ﻣﯽﺧﻮرد‪.15‬‬

‫و اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎﻣﻮس و ﺧﺘﻨﻪ‪ ،‬دﯾﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد و ارادت‪ 16‬ﺑﻪ ﺟﺎي آورده ﻣﯽﺷﻮد‪ ،17‬ﭼﻨﯿﻦ‪ 18‬اوﻟﯽﺗﺮ و ﺑﻬﺘﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫ﭘﺎﮐﯽ ﻧﻔﺲ و ﺗﻤﺎم اﻧﺪام و رﺣﻤﺖ ]و[ ﻣﻐﻔﺮت و ﺷﻔﻘﺖ و راﺳﺘﯽ ]و[ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا‪ ،19‬دﯾﻦ ]و ﺧﻼص[‪ 20‬ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺸﻮد‪21‬؛‬

‫و اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻏُﺮﻟَﺖ‪ ،‬آدﻣﯽ ﭘﻠﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد و از ﻧﺎﻣﻮس ﻣﯽﮔﺬرد‪ ،‬ﺗﺎ ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ زﺑﺎن و دﺳﺖ و ﭼﺸﻢ ]ﭘﺎ و دل[‪،22‬‬

‫آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪﺗﺮ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺮدارﻫﺎي ﺷﻮم ﮐﻪ از زﺑﺎن ]و[ ﭼﺸﻢ ]و[ دﺳﺖ ]و ﭘﺎ و[‪ 23‬دل ﻣﯽﺧﯿﺰد‪ .‬و در روز ﺷﻨﺒﻪ ]ﺑﯿﺸﺘﺮ[ از‬

‫ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﯿﺪن و از ﺧﻮردﻧﯽ و آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ‪ ،24‬ﻫﺮ ﺳﺨﻦ‪ 25‬ﭘﻠﯿﺪ و ﻧﺎﻫﻤﻮار و ﻫﺮ اﺣﻮال ﺑﺪ ]ﮐﻪ[ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪،26‬‬

‫آدﻣﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﻠﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد ﯾﺎ از ﻏُﺮﻟَﺖ ﺗﻨﻬﺎ ]و[ ﮐﺎر ﮐﺮدن در روز ﺷﻨﺒﻪ؟ و اﯾﻦ ﻫﻤﻪ از ﺑﺮاي *ﺷﻮﻣﯽ اﯾﺸﺎن و ﻗﺴﺎوت‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اﻓﺘﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬رك‪ :‬ﻻوﯾﺎن‪ 10 :20 ،‬و ﻧﯿﺰ ﺗﺜﻨﯿﻪ‪.22 ،‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮرﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ارادات«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺟﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺮوج‪» :24-5 :21 ،‬و ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻋﻮض ﭼﺸﻢ‪ ،‬و‬
‫دﻧﺪان ﺑﻪ ﻋﻮض دﻧﺪان‪ ،‬و دﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻮض دﺳﺖ‪ ،‬و ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﻮض‬
‫ﭘﺎ‪ ،‬و داغ ﺑﻪ ﻋﻮض داغ‪ ،‬و زﺧﻢ ﺑﻪ ﻋﻮض زﺧﻢ‪ ،‬و ﻟﻄﻤﻪ ﺑﻪ ﻋﻮض‬
‫ﻟﻄﻤﻪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﯽ‪ 38 :5 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﻓﺮزﻧﺪان‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ داﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬از‬
 ‫‪ / 202‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪4‬‬
‫اﺷﺎرت ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﻏُﺮﻟَﺖ ]ﺑﺒﺮﻧﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﻏُﺮﻟﺖ[‪ 1‬دل ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ 2‬و دﺳﺖ ﺑﺸﻮﯾﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ از ﺣﺮام و از ﮐﺮدار ﺑﺪ ]و ﭘﺎ[‪ 3‬ﺑﺸﻮﯾﻨﺪ‬

‫ﯾﻌﻨﯽ ﻧﺮوﻧﺪ در راﻫﯽ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﺳﺮ و ﺗﻦ ]و[ ﺗﻤﺎم ]اﻧﺪام[‪ 5‬از ﻧﺠﺎﺳﺖ ﺑﺎﻃﻨﯽ و اﻧﺪروﻧﯽ ﺑﺸﻮﯾﻨﺪ و‬

‫اﯾﺸﺎن‪ 6‬اﯾﻦ اﺣﻮالﻫﺎ ]ﻫﻤﻪ ﺑﻪ[‪ 7‬ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ 8‬و ﺑﯿﺮوﻧﯽ را ﭘﺎك داﺷﺘﻨﺪ و دروﻧﯽ ﭘﺮ از دﻏﻞ؛ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎر و ﻋﻘﺮب از‬

‫ﺑﯿﺮون ﭘﺎك ]و[ از اﻧﺪرون ﭘﺮ زﻫﺮ و ﻧﺠﺎﺳﺖ‪ .‬و ﺧﺘﻨﻪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن روا ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﺮوف ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن اﻧﺪ و اﯾﻦ راز ﺧﺪا ﺑﻮد‬

‫ﺗﺎ ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺢ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ]ﮐﻪ[ ﭼﻮن ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺧﻠﻖ را آزاد ﮐﻨﺪ‪ .‬و او‪‬ل او ﺧﺘﻨﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻧﺎﻣﻮس را ﺗﻤﺎم ﮐﻨﺪ و آﻧﮕﻪ ﺑﺎﻃﻞ‬

‫ﮐﺮد ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻠﻖ را از ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ درآورد و اﯾﺸﺎن را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /159‬ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺎﺧﺖ و ﺣﺪ‪ ‬از اﯾﺸﺎن ﺑﺮداﺷﺖ‪ .‬و ﺑﺮ اﯾﻦ‬
‫‪12‬‬
‫ﻣﻌﻨﯽ در ﻫﻮﺷﻊ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 9‬ﻧﺒﻮ‪‬ت ]ﮐﺮد[‪ 10‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آن ﻗﻮم ﮐﻪ ﻧﺎم اﯾﺸﺎن رﻋﯿﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ ،11‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر روا ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ]ﻧﺎم[‬

‫اﯾﺸﺎن را رﻋﯿﺖ ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪13‬؛ و در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ]ﮐﻪ[‪ 14‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 15‬و ﻣﺮا آﻧﺠﺎ رﻋﯿﺖ ﻧﺒﻮد‪] ،16‬آﻧﮏ[‪ 17‬اﯾﺸﺎن ﻧﺎم ﺧﺪا‬

‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ]و[ از ﺑﻬﺮ او ﺑﻨﺪﮔﺎن ]و[ رﻋﯿﺖ ﺷﻮﻧﺪ و ﺧﺪا ﻧﺎم اﯾﺸﺎن‪ ،18‬ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ ﺑﻨﻬﺪ‪19‬؛ و اﯾﻨﮏ آﻣﺪ ]و[ ﺣﺪ‪ 20‬از اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ و راه رﺣﻤﺖ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻏُﺮﻟَﺖ ﺑﺮﯾﺪن ﺑﻪ‪ 21‬آﻫﻦ ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺖ‪ ،22‬ﻋﻮض‪ 23‬آﻫﻦ‪ ،‬ﺻﻠﯿﺐ داد ﮐﻪ ﺑﻪ او‬

‫ﻏُﺮﻟَﺖ‪ 24‬دل ﺑﺒﺮﯾﻢ‪25‬؛ ]و[ ﻋﻮض‪ 26‬ﺧﻮن‪ ،‬اﻧﺪودن‪ 27‬ﺑﻪ روﻏﻦ و ﻋﻮض ﻗﺮﺑﺎن ﺟﺎﻧﻮرﻫﺎ و ]ﺣﯿﻮاﻧﺎت[‪ ،28‬ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‪ 29‬ﮐﺸﺖ و‬

‫ﮐﺸﺘﻦ ﺟﺎﻧﻮران ﺑﺮداﺷﺖ؛ و زﻣﯿﻦ از ﺧﻮن ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮐﺮد و ﻋﻮض ﮔﻮﺷﺖ‪ ،30‬ﻧﺎن ﻧﻬﺎد و ﻋﻮض ﺧﻮن‪ ،‬ﺷﺮاب اﻧﮕﻮر‪ .‬ﻣﻮﺳﯽ‬

‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬از ﺟﺪا«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻮض«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻏﺮﻟﮥ«‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺒﺮﻧﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻮض«‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪرون«‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰﻧﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬از‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻫﻮﺷﻊ‪» :10 :1 ،‬ﻟﯿﮑﻦ ﺷﻤﺎرهي ﺑﻨﯽ‪-‬‬
‫اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﺜﻞ رﯾﮓ درﯾﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺘﻮان ﭘﯿﻤﻮد و ﻧﺘﻮان ﺷﻤﺮد‬
‫و در ﻣﮑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﺷﻤﺎ ﻗﻮم ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬در‬
‫آﻧﺠﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﭘﺴﺮان ﺧﺪاي ﺣﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪201 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﺎ ﻧﺎﻣﻮس ﻣﻮﺳﯽ را ﮔﺸﺎده ]ﻧﺸﻮد[‪ 1‬و روﻧﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد؛ و ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺴﺨّﺮ ﻣﯽزﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ در روز ﺷﻨﺒﻪ ﺷﻔﺎ‬
‫ﻣﯽدﻫﻢ‪ .2‬و ﻣﺸﻮﯾﺪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪* 3‬ﺑﻪ روي و دل اﻻّ*‪ 4‬ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺪل ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫و ﻗﻮﻣﯽ از اورﺷﻠﯿﻢ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﮐﻪ‪ 5‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺑﮑﺸﻨﺪ؟ و اﯾﻨﮏ آﺷﮑﺎرا ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬

‫]و[ ﺑﻪ او ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﮕﺮ ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻦ اﺳﺖ؛ و ﻣﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ او ﻣﺴﯿﺢ‬

‫اﺳﺖ‪ 6‬و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻧﺎﻣﻮس ]و[‪ 7‬ﺧﺘﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﻬﺎده ﺷﺪ ﺑﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻠﯿﺎن ﮐﻪ ﺳﺨﺖ دل ‪/‬ﺑﺮگ‪ /158‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ 8‬و ﭘﺮ از ﻣﮑﺮ و ﺣﯿﻠﻪ‪ 9‬و‬

‫دروغ‪ 10‬و دزدي و ﮔﻨﻬﮑﺎري؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ دزد و ﮔﻨﻬﮑﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪ ،11‬ﺣﺪ‪ ‬و ﻧﺎﻣﻮس ﺑﺮ وي واﺟﺐ اﺳﺖ زﯾﺮا ﭼﻮن ﮐﺴﯽ او را‬

‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺣﺪ‪ 12‬ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮ ﭘﺴﺮان ﺧﻮد‪ 13‬ﻧﻨﻬﺪ‪ 14‬از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﭘﺴﺮان‪ ،‬ﺧﻮد در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪران ﺧﻮد ﺣﺎﮐﻢ‬

‫اﻧﺪ‪ 15‬و وارث اﻧﺪ ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ و ﮐﺴﯽ اﯾﺸﺎن را ﻣﻨﻊ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺮدن‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ]ﺑﺮ[ ﺑﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬از ﺑﺮاي ﻃﺎﻋﺖ‬

‫از او ]و[ ﺗﺮس آن ﮐﻪ دزدي‪ 16‬ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﯽ راﻫﯽ ]و[ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻀﺮﺗﯽ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،17‬ﺣﺪ‪ ‬و ﻧﺎﻣﻮس ﻧﻬﺎده ﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺣﺪ‪‬‬

‫و ﻧﺎﻣﻮس ﺑﮕﺬرد‪ ،‬ﺳﺰا ﯾﺎﺑﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺮﺳﺎ اﺳﺖ‪ ،18‬او ﻣﺤﺘﺎج ﺷﺮﯾﻌﺖ و ﻧﺎﻣﻮس ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﺷﺮﯾﻌﺖ از ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺎهﮐﺎران‬

‫ﻧﻬﺎده ﺷﺪ؛ و ﺧﺘﻨﻪ ﻧﺸﺎن ﺑﻨﺪﮔﯽ اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺧﺪا اﯾﻦ را ﻓﺮﻣﻮد؛ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﺳﻢ ﻋﯿﻞ از ﻫﺎﺟﺮ ﻧﺎم ﮐﻨﯿﺰك زاده ﺷﺪ‪،19‬‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 20‬ﻓﺮﻣﻮد‪ 21‬ﮐﻪ او را ﺧﺘﻨﻪ ﮐﻨﻨﺪ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﺎﻧﺪان اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﺸﺎن ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻨﺪه اﻧﺪ‬

‫]زﯾﺮا ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ اﻧﺪ[‪ .22‬ﭼﻮن آن ﻗﻮم ﺳﺨﺖ‪ 23‬ﻧﺎدان ﺑﻮدﻧﺪ و دل اﯾﺸﺎن از ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻏُﺮﻟَﺖ‪ 24‬ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮد‪ ،25‬ﺧﺪا اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ را‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻧﻪﻧﻬﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎﻧﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬دزد«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺳﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﺳﻤﻌﯿﻞ در وﺟﻮد اﻣﺪ از ﻫﺎﺟﺮ ﮐﻪ‬
‫ﮐﻨﯿﺰك ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .21‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪.9-14 :17 ،‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬زﯾﺮاﺟﺴﻤﺎﻧﯿﺎت«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﻏُﺮﻟَﺖ و ﻏُﺮﻟُﻪ ﯾﻌﻨﯽ آن ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺘﻨﻪ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻗُﻠﻔﮥ‪،‬‬
‫ﻏُﻠﻔﮥ؛ ﺟﻤﻊ آن ﻏُﺮَل )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ﻫﺮ ك ﺷﻔﺎ دادم در روز ﺷﻨﺒﻪ‬
‫ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و اﻻ ﺑﺮوي دل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ و‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﻣﺴﯿﺢ از ﮐﺠﺎﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﻮده«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻏﺪر«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬دروﻏﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﻓﺎﺻﻞ‬
 ‫‪ / 200‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ؛ ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ‪] 1‬اﯾﻤﺎن[‪ 2‬ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ 3‬ﭼﻮن ﯾﮑﯽ از ﯾﮑﯽ ﺳﺘﻮدن ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ‪ .‬ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ]را[ ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن ﻣﯽدﻫﻢ‬
‫ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺪر؛ ﻣﻮﺳﯽ آن ﮐﻪ ﺑﺮ او اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدﯾﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻧﮑﻮﻫﯿﺪن ﻣﯽدﻫﺪ و اﮔﺮ ﻣﻮﺳﯽ را ﺑﺎور ﻣﯽداﺷﺘﯿﺪ‪،4‬‬

‫ﻣﺮا ﻧﯿﺰ ﺑﺎور ﻣﯽﮐﺮدﯾﺪ‪] 5‬زﯾﺮا[‪ 6‬اﮐﻨﻮن ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﺑﺎور ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ ،7‬ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /157‬ﺑﺎور ﻧﮑﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﺎه‪ :‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮐﺮدن او در ﻫﯿﮑﻞ و ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﻬﺮ ﺧﺘﻨﻪ‬

‫]ي‪ [14 :7 ،‬و ﭼﻮن روزﮔﺎر ﻋﯿﺪ‪ 8‬ﺷﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪] ،9‬ﺑﺎﻻ[‪ 10‬رﻓﺖ ﻋﯿﺴﯽ در ﻫﯿﮑﻞ ﮐﻨﺸﺖ ]و[ ﭘﻨﺪ ﻣﯽداد‪11‬؛ ﯾﻬﻮدﯾﺎن در‬

‫ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 12‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳ‪‬ﻔﺮﻫﺎ و اﯾﻦ ﺧﺒﺮﻫﺎ را از ﮐﺠﺎ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻪآﻣﻮﺧﺖ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﺟﻮاب‬

‫داد و[‪ 13‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻋﻠﻢ ﻣﻦ ﻧﻪ از ﻣﻦ اﺳﺖ اﻻّ از آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ارادت ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻠﯿﻢ‬

‫ﻣﺮا ﺑﯿﺎﻣﻮزد و درﯾﺎﺑﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ از ﺧﺪا اﺳﺖ و‪ 14‬ﻣﻦ از ارادت ﺧﻮد ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .15‬و ﻫﺮ ﮐﻪ از اﺧﺘﯿﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪي ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ‪،16‬‬

‫ﻣﻘﺼﻮدش ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﻮد اﺳﺖ و آن ﮐﻪ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬او راﺳﺖ اﺳﺖ و دروغ ]و[ دﻏﻞ‪ 17‬ﻧﯿﺴﺖ و‬
‫درون او ﭘﺎك اﺳﺖ‪ .18‬و ]ﻧﻪ[‪ 19‬ﻣﻮﺳﯽ ﻧﺎﻣﻮس ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داد و از ﺷﻤﺎ ﮐﺴﯽ ﻧﺎﻣﻮس ﻧﮕﺎه ﻧﺪاﺷﺖ؟ و ﺷﻤﺎ ﮐﺸﺘﻦ ﻣﻦ ﭼﺮا‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ؟ ]ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﺪو ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬دﯾﻮ اﺳﺖ در ﺗﻮ‪ ،‬ﮐﺸﺘﻦ ﺗﻮ را ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد[‪ 20‬و ]ﮔﻔﺖ‪ [:‬ﯾﮏ‬

‫ﮐﺮدار ﮐﺮدم‪ ،‬ﺷﻤﺎ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 21‬ﻣﺎﻧﺪﯾﺪ‪ .‬و از ]ﺑﺮاي[‪ 22‬اﯾﻦ ﻣﻮﺳﯽ ﺧﺘﻨﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داد‪ 23‬و ﻧﻪ آن از ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻮد‪ 24‬و ﻟﯿﮑﻦ آن‬

‫از ﭘﺪران ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ‪ 25‬در روز ﺷﻨﺒﻪ آدﻣﯽ را ﺧﺘﻨﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؛ و ﭼﻮن ﮐﻪ آدﻣﯽ در روز ﺷﻨﺒﻪ ﺧﺘﻨﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﺎ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﻮاﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬داﺧﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دروغ و دﻏﻞ ﻧﯿﺴﺖ در درون او«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬داده«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ + :2‬اﻻ ﻧﻪ اﻧﺴﺖ ﮐﻪ از ﻣﻮﺳﯽ اﺳﺖ‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬داﺷﺘﯿﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ داﺷﺘﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﮐﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ ﮐﺬﺷﺖ و«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﺮداﺧﺖ«؛ در‬
‫ب‪ » :‬ﺮداﺧﺘﮫ ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪199 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﻧﺎن ﮐﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ و ﺑﺪﮐﺮداران در ﻗﯿﺎﻣﺖ‪ ،‬داوري و ﻋﻘﻮﺑﺖ‪ .‬ﻧﺘﻮاﻧﻢ از ﺧﻮد ﭼﯿﺰي ﺑﮑﻨﻢ اﻻّ آن‬
‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪم‪ ،‬داوري ﮐﻨﻢ و داوري ﻣﻦ ﺑﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /156‬ﻋﺪل اﺳﺖ و ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ ارادت ﺧﻮد‪ 1‬اﻻّ ارادت ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ‪.‬‬
‫]ي‪ [31 :5 ،‬اﮔﺮ ﻣﻦ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﻢ‪ ،2‬ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﻦ درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪3‬؛ و دﯾﮕﺮان اﻧﺪ ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﯽ‬
‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﻣﯽداﻧﯿﺪ‪ 4‬ﮐﻪ ]ﮔﻮاﻫﯽ او[‪ 5‬راﺳﺖ اﺳﺖ‪ .6‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﯾﺤﯿﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎدﯾﺪ ]و[ او از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ]ﺑﻪ ﺣﻖ[‪ 7‬ﮔﻮاﻫﯽ داد‬
‫]و[ ﻣﻦ ﻧﻪ از آدﻣﯽ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ؛ ﻟﯿﮑﻦ‪ 8‬اﯾﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ زﻧﺪه ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬او ﺑﻮد‪ 9‬ﭼﺮاغ اﻓﺮوﺧﺘﻪ و روﺷﻨﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ و ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﺳﺘﯿﺪ‪ 10‬ﮐﻪ ﻓﺨﺮ ﺑﯿﺎورﯾﺪ در ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺮوﺧﺘﻦ ﻧﻮر او‪] .‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 11‬ﻣﻦ دارم‪ 12‬ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﮔﻮاﻫﯽ ﯾﺤﯿﯽ‪13‬؛‬
‫آن ﮐﺮدار‪ 14‬ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻣﻦ داد و ﻣﻦ آن ﮐﺮدار را ﺑﻪ ﮐﻤﺎل ﻣﯽرﺳﺎﻧﻢ‪15‬؛ و اﯾﻦ ﮐﺮدار ﮐﻪ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ ﭘﺪر اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮا‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ او ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﺪ‪] .‬آن ﮐﻪ[‪ 16‬از او‪‬ل‪ ،‬ﻧﻪ آواز او ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ و ﻧﻪ ]دﯾﺪار او[‪ 17‬دﯾﺪﯾﺪ‪18‬؛ و ﺳﺨﻦ او ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻓﺮو ﻧﯿﺎﻣﺪ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﺑﺎور‪ 19‬ﻧﮑﺮدﯾﺪ ]آن ﮐﺲ را[‪ 20‬ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ]ﺷﻤﺎ[‪ 21‬ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﮐﺘﺎبﻫﺎ را ﮐﻪ ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ‪22‬؛‬
‫ﺷﻤﺎ را در آن ﮐﺘﺎبﻫﺎ‪ 23‬ﻣﮋده داد ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎ وﯾﺪ از ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺖ و اﯾﺸﺎن از ﺑﺮاي ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬و ﻧﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﺗﺎ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ‪ :‬ﻧﯿﺴﺖ در دل ﺷﻤﺎ ﺗﺮس ﺧﺪا‬
‫]ي‪ [41 :5 ،‬و ﺳﭙﺎس ]و[ ﺳﺘﺎﯾﺶ ]از[‪ 24‬ﺧﻠﻖ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ اﻻّ ﺷﻤﺎ را آﮔﺎه ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ در دل ﺷﻤﺎ ﺗﺮس ﺧﺪا ]و‬

‫ﻧﻪ دوﺳﺘﯽ ﺧﺪا[‪ .25‬ﻣﻦ آﻣﺪم ﺑﻪ ﻧﺎم ]ﭘﺪر و[‪ 26‬ﺷﻤﺎ ]ﻣﺮا[‪ 27‬ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدﯾﺪ و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﻮد ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬او را ﻗﺒﻮل‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻦ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪﯾﺪﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﮐﺘﺎب«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدارﻫﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬راﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺪاﻧﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ب‪ ،‬ك‪ ،‬گ و ع‪» :‬ﻣﯽداﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮﺳﺘﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / 198‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﻣﺨﺎﻃﺒﻪي ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺢ *از ﺑﻬﺮ‪/‬ﺑﺮگ‪ /155‬آن رﻧﺠﻮر ﮐﻪ در روز‬
‫‪1‬‬
‫ﺷﻨﺒﻪ ﺧﻮش ﮐﺮد*‬
‫]ي‪ [17 :5 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ :‬ﭘﺪرم ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ ﮐﺮد و ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﺸﺘﻦ او را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺷﮑﺴﺘﻦ روز ﺷﻨﺒﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻻّ از ﺑﻬﺮ آن ]ﻧﯿﺰ[‪ 2‬ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺧﺪا ﭘﺪر ﻣﻦ اﺳﺖ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺪا ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪.3‬‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﭘﺴﺮ از ﺧﻮد ﮐﺮدار ﺑﮑﻨﺪ اﻻّ ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﮐﺮدار ﭘﺪر ﺧﻮد را ﺑﺒﯿﻨﺪ؛ آن ﭼﻨﺎن‬
‫ﮐﻪ ﭘﺪر ]اﯾﻦ[‪ 4‬ﮐﺮد‪] ،5‬آﻧﭽﻨﺎن[‪ 6‬ﭘﺴﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﮑﻨﺪ‪ 7‬ﻣﺎﻧﻨﺪ او‪ .‬ﭘﺪر‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارد و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ وي ﻧﻤﺎﯾﺪ و ]ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫از اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎ ﺑﺪو ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ[‪ 8‬ﺷﻤﺎ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 9‬ﻣﯽﻣﺎﻧﯿﺪ‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،10‬ﻫﻤﭽﻨﺎن‪ 11‬ﭘﺴﺮ ﻫﺮ‬
‫ﮐﺪام را ]ﮐﻪ[ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺪر از ﺑﻬﺮ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ]داور[‪ 12‬ﻧﺸﺪ اﻻّ ]ﻫﻤﻪ[‪ 13‬داوري ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﺧﻮد داد ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫‪15‬‬
‫ﭘﺴﺮ را ﺣﺮﻣﺖ ]و ﺑﺎوري[‪ 14‬دارد‪ ،‬ﭘﺪر را ﻧﯿﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ]را[ ﺣﺮﻣﺖ ﻧﺪارد‪ ،‬ﭘﺪر ]را[ ﻧﯿﺰ ﺣﺮﻣﺖ ﻧﺪارد‬
‫ﮐﻪ او را ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .16‬راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 17‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد ]و[ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪،‬‬
‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﺑﺪ و در ﺣﮑﻮﻣﺖ‪ 18‬ﻧﺮود اﻻّ از ﻣﺮگ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻧﻘﻞ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ؛ و راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 19‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ]و اﯾﻨﮏ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ ،‬وﻗﺘﯽ[‪ 20‬ﮐﻪ ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ﺳﺨﻦ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا و اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ در ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﭘﺪر اﺳﺖ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن‪ 21‬ﺑﻪ ﭘﺴﺮ داد ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ در *ﺳﺮﺷﺖ او ﺑﺎﺷﺪ؛ و*‪ 22‬ﭘﺴﺮ را ﻣﺴﻠﻂ ﮐﺮد ﮐﻪ داوري ]ﻧﯿﺰ[‪ 23‬ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫اي آدﻣﯿﺎن‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﺠﺐ‪ 24‬ﻣﻤﺎﻧﯿﺪ‪ 25‬ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن اﻧﺪ‪ ،26‬آواز او ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ در آﯾﻨﺪ؛ و‬

‫‪ + .15‬و ﻫﺮ‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاء اﻧﮏ ﺧﻮش ﺷﺪ«‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .18‬ﺣﮑﻮﻣﺖ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ داوري اﺳﺖ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ب ﻧﯿﺰ‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫داوري آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .21‬ﮐﻪ‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬او ﺑﺎﺷﺪ و در ﺳﺮﺷﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻌﺠﺐ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬ﮐﻪ‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻤﺎﻧﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬ ‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪197 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺮوﺧﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬و از ]ﮐﻮري و[‪ 1‬ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ اﯾﺸﺎن‪ 2‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﮐﺎر ﺧﺪاﯾﯽ‪ 3‬ﻣﯽﮐﺮد و ﺧﻠﻖ را ﺟﺎن ﻣﯽداد‪ ،4‬ﺑﺮ او ﺑﻬﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ‪ 5‬ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در او‪‬ل ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :6‬و ﮐﺮاﻫﯿﺖ داﺷﺘﻢ ﺷﻤﺎ را و‬

‫ﺗﻤﺎﻣﺖ ﮐﺮدار ﺷﻤﺎ و ﻧﻪ ﺷﻨﺒﻪي ]ﺷﻤﺎ[‪ 7‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ و ﻧﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻋﯿﺪﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ و ﻧﻪ ﺑﻮق ]و[ ﻗﺮﺑﺎن‪ 8‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ‬

‫و ﻧﻪ ﻧﻤﺎز ]و[ روزهي ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ و از اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮐﺮاﻫﯿﺖ داﺷﺘﻢ و اﯾﻨﮏ‪ 9‬ﮐﺮدارﻫﺎي ﻧﻮ ﭘﺪﯾﺪ‪] 10‬آورم[ و ﻧﺎﻣﻮس ﻧﻮ‪،‬‬

‫]و[‪ 11‬ﻣﻦ‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻢ‪ 12‬و ﺑﺎز اﺷﻌﯿﺎء ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺪهي ﺧﺪا ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ از آن ﮐﻪ ﺷﻨﺒﻪ را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ؛‬

‫و ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪] ،13‬ﮔﻔﺖ[‪ 14‬ﺧﺪا ﮐﻪ‪ :15‬ﺑﺴﺎزم از ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﺪان‪ 16‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و ﯾﻬﻮدا[‪ 17‬ﺳﭙﺎرش ﻧﻮ و ﻧﺎﻣﻮس ﻧﻮ‪ ،‬ﻧﻪ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺳﭙﺎرش ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺪران اﯾﺸﺎن دادم‪ 18‬در آن روز ﮐﻪ دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻢ و ]اﯾﺸﺎن را[‪ 19‬از ﻣﺼﺮ ﺑﻪ در ﮐﺮدم؛ و ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﮔﻮاﻫﯽ ]ﻫﺴﺖ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺣﻮال[‪ 20‬از ﺟﻤﻠﻪي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،21‬ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻧﻮاﻣﯿﺲ‪ 22‬ﻣﻮﺳﯽ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﺪ و ﻣﺒﺪ‪‬ل ﮔﺮداﻧﺪ و ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺗﻤﺎم ﻧﺎﻣﻮس ﻣﻮﺳﯽ ]ﺑﺮ ﺧﻮد ﺗﻤﺎم[‪ 23‬داﺷﺖ و ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺒﺪ‪‬ل ﮐﺮد ﺑﻪ‬

‫ﺷﯿﻮهي ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ ]و[ ﭘﺎﮐﯽ‪] 24‬ﭼﻨﺎن[‪ 25‬ﮐﻪ ]ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺴﯿﺢ دارﻧﺪ و[‪ 26‬ﺗﺎ ]اﯾﻦ[ ﻏﺎﯾﺖ ﻫﺴﺖ ]و[ ﻣﺴﺘﺪام ﺑﺎد‪.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ آزﻣﻮﻧﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :31 -2 :31 ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫اﯾﻨﮏ اﯾﺎﻣﯽ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﺪان اﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﺧﺎﻧﺪان ﯾﻬﻮدا ﻋﻬﺪ‬
‫ﺗﺎزهاي ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺴﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﻣﺜﻞ آن ﻋﻬﺪي ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺪران اﯾﺸﺎن ﺑﺴﺘﻢ‬
‫در روزي ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﻤﻮدم ﺗﺎ از زﻣﯿﻦ ﻣﺼﺮ ﺑﯿﺮون‬
‫آورم«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺧﻨﺪان«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎﻣﻮس«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎك«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﻮدان«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .5‬ﺑﻪ‬
‫‪ .6‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :11-4 :1 ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ از‬
‫ﮐﺜﺮت ﻗﺮﺑﺎﻧﯽﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻣﺮا ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ؟ از ﻗﺮﺑﺎﻧﯽﻫﺎي‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ ﻗﻮچﻫﺎ و ﭘﯿﻪ ﭘﺮواريﻫﺎ ﺳﯿﺮ ﺷﺪهام و ﺑﻪ ﺧﻮن ﮔﺎوان و‬
‫ﺑﺮهﻫﺎ و ﺑﺰﻫﺎ رﻏﺒﺖ ﻧﺪارم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﻦ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﯾﺪ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ را از دﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﻃﻠﺒﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫درﺑﺎر ﻣﺮا ﭘﺎﯾﻤﺎل ﮐﻨﯿﺪ؟ ﻫﺪاﯾﺎي ﺑﺎﻃﻞ دﯾﮕﺮ ﻣﯿﺎورﯾﺪ‪ .‬ﺑﺨﻮر ﻧﺰد‬
‫ﻣﻦ ﻣﮑﺮوه اﺳﺖ و ﻏﺮهي ﻣﺎه و ﺳﺒﺖ و دﻋﻮت ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﯿﺰ‪ .‬ﮔﻨﺎه‬
‫را ﺑﺎ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻘﺪس ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﻢ‪ .‬ﻏﺮهﻫﺎ و ﻋﯿﺪﻫﺎي ﺷﻤﺎ‬
‫را ﺟﺎن ﻣﻦ ﻧﻔﺮت دارد؛ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﺎرﺳﻨﮕﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺶ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪهام«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻗﺮن«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﺑﯿﺪا«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 196‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺟﻨﺒﯿﺪن ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﻣﻦ‪ ،‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﺧﻮد را زوﺗﺮ از ﻣﻦ ﻣﯽاﻧﺪازد[‪ .1‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و‪ 2‬ﺗﺨﺘﻪي‪ 3‬ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺮﮔﯿﺮ و ﺑﺮو‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺪم‪ 4‬آن ﻣﺮد ﺧﻮش ﺷﺪ و ﺗﺨﺘﻪي ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﯽرﻓﺖ‪.‬‬

‫و آن روز‪] ،‬روز[‪ 5‬ﺷﻨﺒﻪ ﺑﻮد و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او‪ 6‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 7‬ﮐﻪ ]در آن ﺷﻨﺒﻪ ﺧﻮش ﺷﺪ[‪ :8‬واﺟﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺗﺨﺘﻪي‬

‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﯿﺮي و ﺑﺮوي‪ .‬او ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬او‪ 9‬ﮐﻪ ﻣﺮا ﺧﻮش ﮐﺮد‪] ،‬او[‪ 10‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺨﺘﻪي ﺧﻮد را ﺑﺮﮔﯿﺮ و‬

‫ﺑﺮو‪* .11‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬آن ﺷﺨﺺ ﮐﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺨﺘﻪي ﺧﻮد را ﺑﺮدار و ﺑﺮو؟*‪ 12‬و آن ﮐﺲ‬

‫ﮐﻪ ﺷﻔﺎ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﻪ او ﮐﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﻋﯿﺴﯽ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻮد *ﮐﻪ در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺑﻮدﻧﺪ*‪ .13‬ﺑﻌﺪ از‬

‫ﻣﺪ‪‬ﺗﯽ‪ ،14‬ﻋﯿﺴﯽ ‪ 15‬آن ﻣﺮد را دﯾﺪ‪ 16‬در ﻫﯿﮑﻞ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺧﻮش ﺷﺪي‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﮔﻨﺎه ﻣﮑﻦ ﺗﺎ ﻧﻪاﻓﺘﯽ در‬

‫دﺷﻮارﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺑﻮدي‪] 17‬ﭘﯿﺶﺗﺮ[‪ .‬آن ﻣﺮد رﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﺧﻮش ﮐﺮد‪ .‬از اﯾﻦ‬

‫ﺟﻬﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ‪ 18‬او دﺷﻤﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 19‬و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺑﮑﺸﻨﺪ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ را در روز ﺷﻨﺒﻪ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد در ﺗﻮرﯾﺖ ﮐﻪ روز ﺷﻨﺒﻪ را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ و ﻫﯿﭻ ﮐﺎر ﻧﮑﻨﻨﺪ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ روز ﺷﻨﺒﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪/154‬‬

‫ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ‪ .‬و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻮد ﺑﺮ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ 20‬زﯾﺮا ]آن[‪ 21‬ﮐﻪ روز ﺷﻨﺒﻪ آﻓﺮﯾﺪه‪ ،22‬او اﺳﺖ ﮐﻪ آﻣﺪ ]و[ در روز ﺷﻨﺒﻪ‬

‫ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﻣﯽﮐﺮد و ﺧﻠﻖ را ﺷﻔﺎ ﻣﯽداد و ﻣﺮدﮔﺎن‪ 23‬را زﻧﺪه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﺑﺮﮐﺖ روز ﺷﻨﺒﻪ ﮐﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺟﺎن ﻣﯽداد ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﺒﺎرك ﺷﺪ؛ و دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺷﻨﺒﻪ را ﻧﮕﺎه ﻧﻤﯽداﺷﺖ‪ ،‬و ﻋﻈﯿﻢ‬

‫ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﯿﺸﻪﮐﺎر ﺧﻮد ﻧﺒﻮد ]ﮐﻪ روز ﺷﻨﺒﻪ ﭘﯿﺸﻪ ﻣﯽﮐﺮد[‪ 24‬و ﺑﺎزرﮔﺎن ]و[ دﮐﺎندار ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺧﺮﯾﺪ و‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺪت«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .15‬ﺑﻪ‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪» .18‬ﺑﻪ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ را دﺷﻤﻦ ﻣﯽ داﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﺟﻬﻮدان«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻓﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و در آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ »ﺗﺨﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺗﺨﺘﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﺎﻧﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪195 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﻫﺮزه ]و[ ﺑﯿﻬﻮدﮔﯽ‪ 1‬ﺑﺎﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد‪ 2‬در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪] 3‬ﮐﻪ[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﻧﺨﯿﺰﻧﺪ‪ 4‬و ﺣﮑﯿﻤﺎن زﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﻣﺮدﮔﺎن ﺗﻮ اي ﺧﺪا زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ و ﻟﺶ‪ 5‬اﯾﺸﺎن از ﺧﺎك ﺑﻪ در آﯾﺪ ﺑﯽ ﺗﺒﺎه‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ و ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن آن رﻧﺠﻮر ﮐﻪ در ﺑﯿﺖ اﻟﺠﺴﺪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‬
‫‪9‬‬
‫ي ]‪ [1 :5‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺷﺪ وﻗﺖ ﻋﯿﺪ در ﯾﻬﻮدا‪ 6‬و ﺑﻮد‪ 7‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮕﺎه آﺑﺎدان‪8‬؛ ]و[ ﺑﺮ او ﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻮد‬

‫]ﺑﺮ[‪ 10‬ﭘﻨﺞ ﺳﺘﻮن‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ ﺟﺴﺪ؛ و در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،11‬رﻧﺠﻮران و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن و ﭘﻮﺳﺖ ﭘﯿﺴﺎن‪] 12‬و‬

‫ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﺑﯽ[‪ 13‬ﭘﺎ ]و[ ﺷﻼن‪14‬؛ در اﻧﺘﻈﺎر آن ﮐﻪ وﻗﺘﯽ‪ 15‬ﻓﺮﺷﺘﻪ در آن‪ 16‬ﺣﻮض ﻣﯽرﻓﺖ و ]آب[‪ 17‬ﻣﯽﺟﻨﺒﺎﻧﯿﺪ و ﭼﻮن‬

‫ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ]آن[‪ 18‬آب در ﺣﻮض ﻣﯽﺟﻨﺒﺪ‪ ،19‬ﻫﺮ ﮐﻪ از رﻧﺠﻮران ‪/‬ﺑﺮگ‪ /153‬زودﺗﺮ ﺧﻮد را در ]آن[‪ 20‬آب ﺣﻮض‬

‫ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬او ﺧﻮش ﻣﯽﺷﺪ ]از ﻫﺮ رﻧﺠﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﻮد[‪ .21‬و ﺑﻮد ﻣﺮدي در آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﯽ ]و[ ﻫﻔﺖ ﺳﺎل ﺑﻮد ﮐﻪ ]در آن‬

‫ﺟﺎﯾﮕﻪ[‪ 22‬اﻓﺘﺎده ﺑﻮد و ﻣﺠﺎل ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد را در آن آب ﺣﻮض اﻓﮑﻨﺪ و در آن وﻗﺖ رﻧﺞ ﺑﺴﯿﺎر داﺷﺖ‪ .23‬ﺗﺎ او ﻣﯿﻞ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‪ ،24‬دﯾﮕﺮي ﺧﻮد را زودﺗﺮ ﻣﯽاﻓﮑﻨﺪ و ]او[ ﻋﺎﺟﺰ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .25‬و ﻋﯿﺴﯽ آن ﻣﺮد را دﯾﺪ‪ ،‬داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ]ﺑﺴﯿﺎر[‪ 26‬ﺳﺎلﻫﺎ‬

‫ﺑﺮ وي ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪] ،‬ﭘﺲ[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﺧﻮش ﺑﺸﻮي؟ آن رﻧﺠﻮر ﺟﻮاب داد ]و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪] :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ ،27‬ﻧﺪارم ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ]اﯾﻦ[‪ 28‬آب ﺑﺠﻨﺒﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﺮﮔﯿﺮد و در ]اﯾﻦ[‪ 29‬آب اﻓﮑﻨﺪ‪30‬؛ و ]در ﻫﻨﮕﺎم‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺎه ﮐﺎه«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻬﻮده ﮐﻨﯽ«‪.‬‬

‫‪ + .16‬آب‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﻧﺠﻬﺎء ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪازد«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :19 :26 ،‬ﻣﺮدﮔﺎن ﺗﻮ زﻧﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺷﺪ و ﺟﺴﺪﻫﺎي ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ .‬اي ﺷﻤﺎ ﮐﻪ در ﺧﺎك‬
‫ﺳﺎﮐﻦ اﯾﺪ ﺑﯿﺪار ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺮّﻧﻢ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ! زﯾﺮا ﮐﻪ ﺷﺒﻨﻢ ﺗﻮ ﺷﺒﻨﻢ ﻧﺒﺎﺗﺎت‬
‫اﺳﺖ‪ .‬و زﻣﯿﻦ ﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﯿﺮون ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬وا ﻟﺶ«؛ در ف ‪» :1‬ﻻش«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد و«‪.‬‬
‫‪ .8‬در م‪» :‬آﺑﺪان«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﺴﺎن ﭘﻮﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﯿﻼن«‪.‬‬
 ‫‪ / 194‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آﺧﺮت وداع ﯾﻌﻨﯽ ﮔﺴﻞ‪ 1‬ﮐﺮدن ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﺟﺪا ﻣﯽﺷﻮد و اﮔﺮ از اﯾﺸﺎن روزي ﺻﺪ ﺑﺎر وداع‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬آﺧﺮت ﺟﺪاﯾﯽ ﻫﺴﺖ‪ .‬و ﻫﺮ ﭼﻪ از ﺗﻮ ﺟﺪا ﺷﻮد و ﺗﻮ از او‪ ،‬ﻧﻪ او‪ 2‬از آن ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺗﻮ‪ 3‬از آن او ﺑﺎﺷﯽ‪ .‬و ﻣﻠﮏ ]و[‬

‫ﻣﺎل و ﺧﺎﻧﻪ ]و[ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،4‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻔﺎرق اﻧﺪ‪ 5‬و از ﺗﻮ دور ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻮ ﻣﯽﻣﺎﻧﯽ‪ 6‬و ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ از ﺗﻮ دور‬

‫ﻧﺸﻮد و ﺟﺪا ﻧﮕﺮدد؛ و ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ ]ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻬﺎد[‪ ،7‬ﻫﯿﭻ وﯾﺮان ﻧﺸﻮد و ﺑﺮادران ]و[ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان‪ 8‬روﺣﺎﻧﯽ از ﺗﻮ ]ﻫﯿﭻ[‪ 9‬ﺟﺪا‬

‫ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﮐﺠﺎ ﻣﯽروي ﭘﯿﺶ آن ﮐﻪ‪ 10‬از آن ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ؟ و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ دﺳﺖ ﺑﺮ ﭼﻮب ]اﯾﻤﺪ[‪ 11‬ﺑﻨﻬﺪ‪ ،‬ﺟﻔﺖ‪ 12‬ﺧﺪا را‬

‫]ﻧﻪ[ﺑﺮازد‪13‬؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﻮد در اﺣﻮال ‪/‬ﺑﺮگ‪ /152‬دﻧﯿﺎﯾﯽ و اﺣﻮال دﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﻨﺪ اﺳﺖ‪ 14‬در ﭘﺎي ﺟﺎن‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﮐﻪ ]ﮔﻔﺖ[‪ 15‬ﺑﮕﺬار‪ 16‬ﻣﺮدﮔﺎن‪ ،17‬ﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﯿﺎﮐﻨﻨﺪ‪ 18‬ﯾﻌﻨﯽ در‪ 19‬ﭼﺸﻢ ]ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎدان[‪ 20‬ﻣﮕﺮ ﺗﻨﻬﺎ‬

‫ﻣﺮدن‪ 21‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن از ﺗﻦ ﺟﺪا ﺷﻮد؛ و در ﭘﯿﺶ اﺻﺤﺎب دﯾﻦ ]و[ ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﺮدﮔﺎن اﯾﺸﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ از ﻋﻠﻢ دﯾﻦ و‬

‫ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا ﻓﺎرغ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ وﺟﻪ اﮔﺮ ﺗﻦ اﯾﺸﺎن زﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‪ 22‬ﺟﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﺮده اﺳﺖ و ﺟﺎن ﺑﻪ ﻣﺠﺮد ﻋﻠﻢ ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 23‬ﺑﯽ‬

‫ﮐﺮدار زﻧﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد؛ و ﻫﺴﺖ در ﻋﺎﻟﻢ ﻗﻮﻣﯽ‪ 24‬ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ ﻓﻬﻢ ]و[ ﺧﺴﯿﺲ ﻃﺒﻊ ]و[ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ از ﻋﻠﻢ ﺧﺪا ﻧﺎدان اﻧﺪ و در‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﯿﻄﺎﻧﯿﺎت و ﺣﺠﺞ‪ 25‬ﻧﺎﻫﻤﻮار و ﻓﻀﺎﺣﺖ ﮐﻪ آﺧﺮش ﻗﺒﺎﺣﺖ در زﻧﺪﮔﯽ‪] 26‬اﺳﺖ و[ در ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﺮ و ﺷﻮم و در‬
‫‪28‬‬
‫ﺿﻼﻟﺖ‪ 27‬ﺳﺨﺖ داﻧﺎ اﻧﺪ و از ﺣﻘﯿﻘﺖ دور اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن اﺻﺤﺎب ﻧﺠﻮم و ﻃﺒﯿﻌﯿﺎت ﮐﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﺟﻤﯿﻊ ﻋﻠﻮم‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﮐﺴﯿﻞ«‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﺪارد«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮدې«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬اﻻ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﻗﻮم«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬زﯾﺮﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﺧﻼف«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻠﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ان«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮ ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬ﻣﻔﺎرﻗﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﯾﺎﻓﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬اﻧﺠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺟﻔﺖ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ و ﻗﺮﯾﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ؛‬
‫ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪي »ﺟﻨّﺖ« ﻧﯿﺰ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟ‪‬ﻪ ﺑﻪ‬
‫اﻻﻫﯿ‪‬ﺎت ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺟﻔﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اﻧﺒﺮازد«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪193 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﺑﻌﺪ از دو روز ﻋﯿﺴﯽ از آن ﺟﺎ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺟﻠﯿﻞ رﻓﺖ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ در ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﻣﻘﺒﻮل ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭼﺎر‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﺟﺎي ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻨﻬﺪ‬
‫ل‪ [57 :9] 1‬ﭼﻮن در راه ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /151‬ﺑﯿﺎﯾﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺮوي‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫روﺑﺎﻫﺎن ﺧﺎﻧﻪ دارﻧﺪ و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻻﻧﻪ‪ 2‬دارﻧﺪ و ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﺟﺎي ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻨﻬﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬آن ﺟﺎ‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮا دﺳﺘﻮري ﺑﺪه ﺑﺮوم ﺗﺎ ﭘﺪرم را ﺑﯿﺎﮐﻨﻢ‬
‫]ل‪ [59 :9 ،‬ﺑﻪ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎ در ﭘﯽ ﻣﻦ‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮا دﺳﺘﻮري ده ﮐﻪ زودﺗﺮ‪ 4‬ﺑﺮوم ]و[ ﭘﺪرم را‬

‫ﺑﯿﺎﮐﻨﻢ‪] 5‬و[ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪو[‪ 6‬ﮔﻔﺖ‪ :‬رﻫﺎ ﮐﻦ‪ 7‬ﻣﺮدﮔﺎن‪ 8‬ﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﯿﺎﮐﻨﻨﺪ‪ 9‬و ﺗﻮ ﺑﺮو ]و[ ﻣﮋدهي ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن‪ 10‬ﺑﺪه‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﺮا دﺳﺘﻮري ﺑﺪه ﮐﻪ ﺑﺮوم ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﮔﺴﻞ دﻫﻢ‪] 11‬و‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﯿﺎﯾﻢ[‬
‫]ل‪ [61 :9 ،‬و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ در ﭘﯽ ﺗﻮ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ زودﺗﺮ‪ 13‬ﻣﺮا دﺳﺘﻮري ﺑﺪه‪ 14‬ﺗﺎ ﺑﺮوم ﮐﺴﺎن‬

‫ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را درود ]و[ ﺳﭙﺎرش دﻫﻢ‪ 15‬و ﺑﺎز ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ ﭼﻮب اﯾﻤﺪ‪ 16‬ﺑﻨﻬﺪ ]و[‬

‫از ﭘﺲ ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﮐﻨﺪ ]و[ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا را ﺑﺮازد‪.17‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زوﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮا ﺑﻔﺮﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .16‬اﯾﻤ‪‬ﺪ‪ :‬ﮔﺎوآﻫﻦ و آن آﻫﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪان زﻣﯿﻦ را ﺷﯿﺎر ﮐﻨﻨﺪ‬
‫و ﺑﻌﻀﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﭼﻮﺑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺎوآﻫﻦ را ﺑﺮ آن ﻧﺼﺐ ﮐﻨﻨﺪ و‬
‫زﻣﯿﻦ را ﺑﺸﮑﺎﻓﻨﺪ و آن را ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﺳﻨﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪ؛ آﻫﻦ ﭘﺎرهاي اﺳﺖ‬
‫ﺳﺮﺗﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﺪان زﻣﯿﻦ را ﺑﺸﮑﺎﻓﻨﺪ و آن را اﯾﻤﺮ ﻧﯿﺰ ﮔﻮﯾﻨﺪ و ﯾﮑﯽ‬
‫ﺗﺼﺤﯿﻒ اﺳﺖ؛ ﮔﺎوآﻫﻦ و ﭼﻮب ﮔﺎوآﻫﻦ؛ آﻫﻦ ﭘﺎرهاي ﺳﺮﺗﯿﺰ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻗﻠﺒﻪ ﻧﺼﺐ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺪان زﻣﯿﻦ را ﺷﯿﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻃﻮق‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻻن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺷﯿﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬وداع ﮐﻨﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اول«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ودا ﮐﻨﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺪار«‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﺑﻪ‬
‫‪ .9‬آﮐﻨﺪن‪ :‬دﻓﻦ ﮐﺮدن‪ ،‬دﻓﯿﻦ ﮐﺮدن‪ ،‬زﯾﺮ ﺧﺎك ﻧﻬﺎن ﮐﺮدن‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎك ﺳﭙﺮدن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درود و وداع ﮐﻨﻢ«؛ ﮔﺴﻞ دادن ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺧﻮد ﻣﺘﻦ ﯾﻌﻨﯽ درود و وداع ﮐﺮدن‪.‬‬
 ‫‪ / 192‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﻌﻨﯽ ﮔﻮاﻫﯽ داد ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ ]ﮐﻪ[‪ 1‬ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﻣﺴﯿﺢ‪ :‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎرو‪ 2‬در دﺳﺖ دارد و ﺧﺮﻣﻦﻫﺎي ﺧﻮد ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﺪ‪3‬؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /150‬ﮔﻨﺪم ﻧﯿﮏ در اﻧﺒﺎرﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻨﻬﺪ و ﮐﺎه را ﺑﺴﻮزد‪ 4‬در آﺗﺶ‪ 5‬ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺒﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون از راه ﻣﺴﯿﺢ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮد‪ 6‬او ]ﮐﻪ[ آن ﮐﺲ در آﺗﺶ ﺟﺎوﯾﺪ اﺳﺖ و آﺗﺶ ﺟﺎوﯾﺪ ﺷﻬﻮات دﻧﯿﺎﯾﯽ‪ 7‬اﺳﺖ و ﺿﻼﻟﺖ‪8‬؛ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮐﺮد‪] 9‬و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻧﺎن ﮐﻪ ﺧﻤﺎﻧﺎﯾﻨﺪ‪ 10‬ﺑﻪ ﮐﺴﺎن‪ 11‬در راهﻫﺎي ]ﺣﺒﺸﯿﺎن؛ آﻧﺎن ﮐﻪ[‪ 12‬ﺑﻪ اﺷﮏ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد‬

‫ﺑﮑﺎرﻧﺪ و ﺑﺎز آﯾﻨﺪ و ﻏﻠﻪي ﮐﺸﺘﻪي ﺧﻮد‪ 13‬ﺑﺮ دوش اﯾﺸﺎن‪ 14‬ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﻮم ﭘﺎك ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 15‬در ﺣﺒﺸﺴﺘﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫اﻣﯿﺪ ﺧﺪا ]و[ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﮑﺎرﻧﺪ و در اﻧﺪك وﻗﺖ ﮐﺸﺘﻪي اﯾﺸﺎن ﺑﺮﺳﺪ و ﺑﺪروﻧﺪ ﺑﺰودي ]و[ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد‬

‫و ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﺣﻮارﯾﻮن را ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺸﺎن ]ﮐﺮد[ ﮐﻪ ﺑﻪ زﺣﻤﺖ ]و ﻣﺸﻘّﺖ[‪ 16‬ﮐﺎﺷﺘﻨﺪ و ]دروﯾﺪﻧﺪ و[ ﺷﺎدﻧﺎك ﭘﯿﺶ‬

‫ﺧﺪا و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‪] 17‬و اﻣﺎﻧﺖ ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺑﻪ ﺟﺎي آوردﻧﺪ[‪.18‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‬

‫]ي‪ [39 :4 ،‬و ﺑﺴﯿﺎران از ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ]ﺑﺪو[‪ 19‬اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ ﺑﻪ ]ﺳﺒﺐ[‪ 20‬ﺳﺨﻦ آن زن ﮐﻪ *ﮔﻮاﻫﯽ داد ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ او*‪ 21‬و ﭼﻮن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن آﻣﺪﻧﺪ در ﭘﯿﺶ او‪] ،‬از او[‪ 22‬درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ او ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ .‬او دو روز آﻧﺠﺎ ﻣﺎﻧﺪ؛ و ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ 23‬از ﺳﺨﻦﻫﺎي او ]و[ ﺑﻪ آن زن ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬

‫ﺳﺨﻦ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن آوردﯾﻢ‪ ،24‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ و داﻧﯿﻢ‪ 25‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ دﻫﻨﺪهي ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎزﮔﻔﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﻔﺖ او ﮐﻮاﮨﯽ‬
‫داد«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ داﻧﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎور«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و و‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﺴﻮزاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و ﻫﺮ‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻓﺮﻣﻮدن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :1‬دﻧﯿﺎوي«؛ در ف ‪ 1‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ »دﻧﯿﺎوي« و در اﺻﻞ‬
‫»دﻧﯿﺎﯾﯽ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻇﻼﻟﺖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر‪» :5-6 :126 ،‬آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺷﮏﻫﺎ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺎرﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺮّﻧﻢ درو ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﺑﯿﺮون ﻣﯽرود‬
‫و ﺗﺨﻢ ﺑﺮاي زراﻋﺖ ﻣﯽﺑﺮد ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﻧﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ و‬
‫ﺑﺎﻓﻪﻫﺎي ﺧﻮﯾﺶ را ﺧﻮاﻫﺪ آورد«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎﻧﻨﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﮐﻪ‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪191 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﺜﻞ ﮐﺸﺘﻪ و دروﻧﺪﮔﺎن؛ ﻧﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ]ﺑﻌﺪ از[‪ 1‬ﭼﻬﺎر ﻣﺎه‪ ،‬دروﯾﺪن ﮐﺸﺘﻪ ﺑﺮﺳﺪ؟ و اﯾﻨﮏ ﻣﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪/149‬‬

‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﺮدارﯾﺪ ]و[ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﺸﺘﻪزارﻫﺎ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺪه ]و[ ﺑﻪ دروﯾﺪن رﺳﯿﺪ‪ .‬از‪ 2‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺪرود‪ ،‬ﻣﺰد‬

‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ و ﻣﯿﻮهي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﺑﺪ و ﮔﺮد ﮐﻨﺪ ]و[ ورزﮔﺮ‪ 3‬و دروﻧﺪه ﺑﻪ ﻫﻢ ﺷﺎد ﺷﻮﻧﺪ‪4‬؛ ]ﺳﺨﻦ راﺳﺖ ﺑﺪﯾﻦ آﻣﺪ[‪5‬؛‬

‫ﯾﮑﯽ ﺑﮑﺎرد و دﯾﮕﺮي‪ 6‬ﺑﺪرود‪7‬؛ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﺗﺎ ﺑﻪ در روﯾﺪ‪ 8‬و ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ در او رﻧﺞ ﻧﮑﺸﯿﺪﯾﺪ؛ و دﯾﮕﺮان‬

‫رﻧﺞ ﮐﺸﯿﺪهاﻧﺪ و ﺷﻤﺎ‪ 9‬در‪ 10‬ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن در رﺳﯿﺪﯾﺪ‪.11‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ]ﺳﺨﻦ[‪ 12‬ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﮐﺸﺘﻪ‪ ،13‬ﻧﻪ ﮐﺸﺘﻪي‪ 14‬ﮔﻨﺪم ]و[ ﺟﻮ ﮔﻔﺖ؛ ]زﯾﺮا[‪ 15‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ در زﻣﺴﺘﺎن‬

‫زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻮد ]و[ زودﺗﺮ از ]رﺳﯿﺪن[‪ 16‬ﮔﻨﺪم و ﺟﻮ‪ 17‬ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﻣﺎه‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ ]ﺧﻠﻖ[‪ 18‬اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﺧﻤﺎﻧﺎﻧﯿﺪ‪ 19‬ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻪ‪ :‬ﭼﯿﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﮔﻨﺪم و ﭼﯿﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻮ و ﭼﯿﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻠﺦ داﻧﻪ؛ ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ از ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻧﻮاع ]داﻧﻪﻫﺎي[‪ 20‬ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ و ﭼﯿﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﮐﺎه و ﻻﯾﻖ ﺳﻮﺧﺘﻦ؛ و ارادت‪ 21‬ﺧﺪا ]در[ آﻓﺮﯾﺪن اﯾﻦ دﻧﯿﺎ از ﺑﺮاي ﭘﺎﮐﺎن اﺳﺖ و ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن‪ 22‬ﺧﻮد؛ و‪ 23‬وﻗﺖ رﺳﯿﺪن و‬

‫ﻫﻨﮕﺎم دروﯾﺪن‪ 24‬ﺗﻤﺎﻣﯽ روزﮔﺎر آﻣﺪن‪ 25‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ 26‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﺪا وﻋﺪه داد ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ و‬
‫ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﺳﯿﺪ؛ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﮐﺎﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﻧﺪ و ﻣﺰدوران‪ ،‬ﺣﻮارﯾﻮن اﻧﺪ و ﮐﺸﺘﻪ‬

‫ﮐﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ‪] ‬ﻗﺒﻮل[‪ 27‬ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻮدﻧﺪ و دروﯾﺪن آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را از ﺟﻬﻞ ]و[ ﺿﻼﻟﺖ‬

‫]و[ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﺮﯾﺪﻧﺪ و در ﺧﺮﻣﻦ ﺧﻮد آوردﻧﺪ و ﺑﺎﻗﯽ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 28‬ﺗﻠﺦ داﻧﻪ و ﺗَﻠُﻮ‪] 29‬و[ ﮐﺎه ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ؛ ﺑﻪ اﯾﻦ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻏﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻣﺎﻧﻨﺪﻧﺪ«؛ »ﺧﻤﺎﻧﺎﻧﯿﺪ« ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ارادات«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺰﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬دروﻧﺪن و«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬آﻣﺪﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﺠﻮ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺗﻠﻮ ﯾﻌﻨﯽ ﺧﺎر‪ ،‬ﻋﻠﯿﻖ و ﺗﻤﺶ‪ ،‬ﺗﯿﻎ ﺷﻮك‪ ،‬ﺷﻮﮐﮥ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮزﮐﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﮑﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪروﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬را‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬رﺳﯿﺪﯾﺪ«؛ در ف ‪» :2‬دررﺳﯿﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﺘﺰار«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﺘﺰار«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 190‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]اﯾﻦ[‪ 1‬راﺳﺖ ﮔﻔﺘﯽ‪] .2‬آن[‪ 3‬زن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻫﺴﺘﯽ‪ .‬ﭘﺪران ﻣﺎ در اﯾﻦ ﮐﻮه ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ و‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ در اورﺷﻠﯿﻢ‪] ،‬در[‪ 4‬آﻧﺠﺎ ﻣﯽﺷﺎﯾﺪ ﺳﺠﻮد ﮐﺮدن‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي زن‪ ،‬اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎور؛ وﻗﺘﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ در‬

‫اﯾﻦ ﮐﻮه ]و[ ﻧﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ از ﺑﻬﺮ ﭘﺪر‪] .‬ﺷﻤﺎ ﺳﺠﻮد ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ از ﺑﺮاي آن ﮐﻪ[ ‪ 5‬ﺷﻤﺎ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ ]و[ ﻣﺎ‬

‫ﺳﺠﻮد ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ از ﺑﺮاي آن ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽداﻧﯿﻢ زﯾﺮا زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﯾﻬﻮدان‪ 6‬راﺳﺖ‪ .7‬و ﻟﯿﮑﻦ وﻗﺘﺶ *ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﻦ اﺳﺖ ﺳﺠﻮد‬

‫ﮐﻪ*‪ 8‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ‪ 9‬از ﺑﺮاي ﭘﺪر و‪ 10‬ﺟﺎن ]و[ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ زﯾﺮا ﭘﺪر از اﯾﻦ ﺳﺠﻮدﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬و ﺟﺎن‪ ،‬ﺧﺪا اﺳﺖ‬
‫‪13‬‬
‫]و[ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﻬﺮ او ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ‪] ،11‬ﺑﻪ روح و ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ واﺟﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ[‪ .12‬و زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﯽداﻧﯿﻢ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﯿﺎﻣﻮزوﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ‪] ،‬آن[‪ 14‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪.‬‬

‫و در ﺳﺨﻦ ﺑﻮد ]ﻫﻨﻮز[‪ 15‬ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ رﺳﯿﺪﻧﺪ ]ﭘﯿﺶ او[‪ 16‬و ]ﭼﻮن[ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ زن ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬در‬

‫ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﮐﺴﯽ از اﯾﺸﺎن ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭘﺮﺳﯿﺪن ﮐﻪ ﭼﻪ ]ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﯾﺎ ﭼﻪ[‪ 17‬ﻣﯽﮔﻔﺘﯽ ]ﺑﺎ اﯾﻦ زن[‪ .18‬و آن زن‬

‫ﮐﻮزهي ﺧﻮد ﮔﺬاﺷﺖ‪ 19‬و در ﺷﻬﺮ رﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ آن ﻗﻮم‪ 20‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ]و[ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫ﮔﻔﺖ؛ ﻣﮕﺮ او اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ؛ و ﺧﻠﻖ از ﺷﻬﺮ ]ﺑﻪ در[‪ 21‬آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ‪.‬‬

‫]در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن[‪ ،22‬ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﯿﺰي ﺑﺨﻮر‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬دارم ﺧﻮردﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر ]آن[‪ 23‬ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ‪24‬؛ ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺑﺎ ﺧﻮد[‪ 25‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻬﺮ او ﺧﻮردﻧﯽ‪ 26‬آورده ﺑﺎﺷﺪ‪ .27‬ﻋﯿﺴﯽ ]ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 28‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮردﻧﯽ‬

‫ﻣﺮا اﯾﻦ ﺑﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮاد‪ 29‬ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﺑﮑﻨﻢ و ﮐﺮدار وي ﺗﻤﺎم ﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻗﻮم«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮرش«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف‬
‫‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪» .10‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽداﻧﻢ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪189 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /147‬ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ دو‪] :‬ﺳﺨﻦ[‪ 1‬ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﺎ زن ﺳﺎﻣﺮي‬
‫]ي‪ [5 :4 ،‬آﻣﺪ در ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺷﮑﺮ‪ 2‬ﺑﻮد در‪ 3‬ﮐﻨﺎر ]آن[‪ 4‬دﯾﻪ ﮐﻪ ﯾﻌﻘﻮب ﺑﻪ ﯾﻮﺳﻒ‪ ،‬ﭘﺴﺮ‪ 5‬ﺧﻮد‪ ،‬داده‬

‫ﺑﻮد‪ .‬آﻧﺠﺎ ﯾﮏ ﭼﺎه آب از آن ﯾﻌﻘﻮب ﺑﻮد و ﻋﯿﺴﯽ در راه ﺗﺸﻨﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ ﮐﻨﺎر آن ﭼﺎه ﻧﺸﺴﺖ و ﺷﺸﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮد‪،‬‬

‫ﮐﻪ آﻣﺪ ﯾﮏ زن از زﻧﺎن ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﺗﺎ آب ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا آب ده ﺗﺎ ﺑﺨﻮرم؛ و ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ رﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ در ﺷﻬﺮ ﺗﺎ ﮐﻪ ﻧﺎن‪] 6‬و[ ﺗﻮﺷﻪ ﺑﺨﺮﻧﺪ‪ .‬و آن زن ﺳﺎﻣﺮي ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﮐﺠﺎﯾﯽ؟ ﻣﮕﺮ ﯾﻬﻮدي ]ﻧﯿﺴﺘﯽ[‪ 7‬ﮐﻪ از ﻣﻦ‬

‫آب ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ]ﺗﺎ ﺑﺨﻮري[‪8‬؟ و ]ﻣﻦ[ زﻧﯽ‪ 9‬ﺳﺎﻣﺮي ام و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺎ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن‪ 10‬آﻣﯿﺨﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬

‫ﺧﺪا ﻣﯽداﻧﺴﺘﯽ ]و ﻣﯽداﻧﺴﺘﯽ ﮐﻪ[‪ 11‬ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺮا آب ﺑﺨﻮران‪ ،12‬اﮔﺮ از وي ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ‪ ،‬او آب‬

‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽداد‪ .‬و آن زن ﮔﻔﺖ‪] :‬ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ ،13‬ﭼﺎه‪ 14‬ﺳﺨﺖ ﻧﻐﻮل‪ 15‬اﺳﺖ و دﻟﻮ‪] 16‬و[ رﯾﺴﻤﺎﻧﯽ ﻧﺪاري و آب‬

‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ از ﮐﺠﺎ داري؟ ﻣﮕﺮ ﺗﻮ از ﯾﻌﻘﻮب‪ ،‬ﭘﺪر ﻣﺎ ﺑﺰرگﺗﺮي‪ ،‬آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﺎه ﺑﻪ ﻣﺎ داد؟ و او ]و[ ﻓﺮزﻧﺪان او و‬

‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان او از اﯾﻦ ﭼﺎه آب ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد و[‪ 17‬ﮔﻔﺖ‪] :‬ﻫﺮ ﮐﻪ از اﯾﻦ آب ﺧﻮرد‪ ،‬ﺑﺎز ﺗﺸﻨﻪ ﺷﻮد‬
‫و[‪ 18‬ﻫﺮ ﮐﻪ را ﻣﻦ ]ﺑﺪو[‪ 19‬آب دﻫﻢ‪ ،‬ﺗﺎ اﺑﺪ ﺗﺸﻨﻪ ﻧﺸﻮد و ]اﻟّﺎ اﯾﻦ آب ﺑﺪو ﺑﺪﻫﻢ[‪ ،20‬در وي ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺸﻤﻪاي ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ آب‬
‫‪21‬‬
‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ دﻫﺪ‪ .‬آن زن ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬از آن آب ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺗﺸﻨﻪ ﻧﺸﻮم و ﻧﯿﺎﯾﻢ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﭼﺎه‬

‫آب ﺑﺒﺮم‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺪو ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮ‪ 22‬ﺧﻮد ﺑﺨﻮان ]و[ ﺑﯿﺎ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‪ .‬زن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا ﺷﻮﻫﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺧﻮب‪ 23‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﻧﺪارم؛ و ﭘﻨﭻ ﺷﻮﻫﺮ داﺷﺘﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /148‬و[ اﯾﻦ ﮐﻪ ]اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ[‪ 24‬داري‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮ‪ 25‬ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ؛‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﺎره«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻘﻞ«؛ ﻧﻐﻮل ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻤﯿﻖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دول«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬در اﯾﻨﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :2‬ﺷﻮﻫﺮي«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮش«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮﻫﺮي«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ك‪ :‬ﺳﻮﺧﺎر؛ در گ‪.«Sychar» :‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎن ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬زن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎﻣﺮي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 188‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /146‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬در ﭘﯿﺶ ﻓﺮزﻧﺪان آدم اﯾﻦ‪ 1‬ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ اﻻّ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪.2‬‬
‫ﺻﻔﺎ آﻏﺎز ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﻣﺎ رﻫﺎ ﮐﺮدﯾﻢ‪ 3‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ]و[ ﺗﻮ را ﮔﺰﯾﺪﯾﻢ و در ﭘﯽ ﺗﻮ آﻣﺪﯾﻢ‪ .4‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﭘﺎﺳﺦ‬

‫داد و[‪ 5‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 6‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ رﻫﺎ ﮐﻨﺪ‪ 7‬ﺧﺎﻧﻪ ]و[ ﺑﺮادران ﯾﺎ ﺧﻮاﻫﺮان‪ 8‬ﯾﺎ ﭘﺪر ﯾﺎ‬

‫ﻣﺎدر ]ﯾﺎ[ زن ﯾﺎ ﻓﺮزﻧﺪ ﯾﺎ ﻣ‪‬ﻠﮏ ﺑﺮاي ]ﻣﻦ و ﺑﺮاي[‪* 9‬ﺳﭙﺎرش ﻣﻦ اﻻّ ]و[ ﻗﺒﻮل ﺑﮑﻨﺪ*‪10‬ﻋﻮض ﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺻﺪ؛ در ]اﯾﻦ[ زﻣﺎن و‬

‫در اﯾﻦ وﻗﺖ ﺧﺎﻧﻪ ]و[ ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان و ﭘﺪران ]و[ ﻣﺎدران و ﻓﺮزﻧﺪان و ﮐﻨﯿﺰﮐﺎن و ﻣﺎل ]و[ ﻣ‪‬ﻠﮏ ﻫﻤﻪ ﻏﻢ و ﻏﺼﻪ‬

‫اﺳﺖ؛ و در آن ﻋﺎﻟﻢ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎران از ﭘﯿﺸﻮاﯾﺎن واﭘﺲ‪ 11‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 12‬و ﺑﺴﯿﺎران ﮐﻪ ﭘﺲ ﺑﻮدﻧﺪ‪،13‬‬

‫ﭘﯿﺸﻮاﯾﺎن ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎران از ﭘﯿﺸﻮاﯾﺎن ﭘﺲ اﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ ]و[ ﯾﮏ‪] :‬اﻧﺪر[‪ 14‬رﻓﺘﻦ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‪ 15‬وﻻﯾﺖ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن‬

‫ل ]‪ [51 :9‬روي ﺧﻮد ﺳﻮي اورﺷﻠﯿﻢ ﻧﻬﺎد؛ ي ]‪ [4 :4‬و در دل او اﻓﺘﺎد ﮐﻪ ﺑﮕﺬرد در وﻻﯾﺖ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن‪ ،‬ل ]‪ [52 :9‬و‬
‫ﻓﺮﺳﺘﮕﺎن‪ 16‬ﺧﻮد ﭘﯿﺶﺗﺮ از ﺧﻮد ﻓﺮﺳﺘﺎد در ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ]ﺑﻬﺮ او[‪ 17‬راﺳﺖ ﺑﺪارﻧﺪ؛ و او را ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدﻧﺪ زﯾﺮا‬

‫روي ﺧﻮد ﻧﻬﺎده ﺑﻮد‪ 18‬ﺗﺎ ﺑﺮود ﺳﻮي اورﺷﻠﯿﻢ؛ و ﭼﻮن ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ و ﺷﺎﮔﺮدان او ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ‬

‫ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﻓﺮﻣﻮدن‪ 19‬ﮐﻪ آﺗﺶ از آﺳﻤﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﺸﺎن را ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﻟﯿﺎ‪ 20‬ﮐﺮد‪21‬؛ ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺗﻨﺪﯾﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﺟﺎن ﭼﻮن اﺳﺖ؛ ﭘﺴﺮ‪ 22‬آدﻣﯽ ﻧﯿﺎﻣﺪ ﮐﻪ ﺟﺎنﻫﺎ‪ 23‬ﻫﻼك ﮐﻨﺪ و اﻻّ ﮐﻪ ﺗﺎ زﻧﺪه ﮐﻨﺪ و در‬

‫رﻓﺘﻨﺪ در دﯾﻪ دﯾﮕﺮ‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪ ،‬ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﺷﺘﮑﺎن«؛ در ك‪» :‬رﺳﻮﻻن«؛‬
‫در ع‪» :‬رﺳﻼً«؛ در گ‪ ،«messengers» :‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‪ ،‬ك و‬
‫گ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﻣﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬اﯾﻠﯿﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﻨﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺪﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬ﯾﺎ ﭘﺪران ﯾﺎ ﻣﺎدران‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ اﻻ ﺳﭙﺎرش ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺲ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪187 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :1‬اي ﺧﺪا‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﮔﻨﻬﮑﺎران از روي زﻣﯿﻦ ﻧﺎﭘﯿﺪا ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﺧﺪا او را در ﮔﻨﺎه اﻧﺪاﺧﺖ و اورﯾﺎ‪ 2‬را ﻫﻢ‬
‫ﮐﺸﺖ و ﺷﺪ آﻧﭽﻪ ﺷﺪ‪ 3‬و]آﻧﮕﻪ ﭼﻮن داوود[‪ 4‬داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي از دﻧﯿﺎ ﺑﯽ ﮔﻨﺎه ﻧﺮود‪ ،5‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪا‪ ،‬رﺣﻤﺖ‬

‫ﮐﻦ ﺑﺮ ﺟﻤﯿﻊ‪ 6‬ﮔﻨﻬﮑﺎران و ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 7‬ﮐﺮدﮔﺎر ﮐﻪ رﺣﻤﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد از ﺑﺮاي داوود و ﺗﺨﻢ او ﺗﺎ ]اﺑﺪ[‪ .8‬و آن‬

‫ﻣﺮد ﻣﺴﯿﺢ را در آن وﻗﺖ آدﻣﯽ ﻣﺜﻞ ﺧﻮد ﻣﯽ دﯾﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ آن ﻣﺴﯿﺢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﯿﮏ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا؛ اﯾﻦ ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‬

‫]و[ از ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي‪ 9‬ﻧﻔﯽ‪ 10‬ﮐﺮد ﺗﺎ آدﻣﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﯿﮏﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،11‬ﻓﺨﺮ ]و[ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﻧﯿﺎورد زﯾﺮا اﺻﻞ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻋﺎﻟﻢ را در ﻓﺴﺎد‬

‫و ﻧﮕﻮﻧﺴﺎري‪ ،‬ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ اﺳﺖ و رﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﺗﻮاﺿﻊ ]و[ ﻣﺴﮑﯿﻨﯽ ﺣﺎﺻﻞ‪ 12‬ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻞ‪] :‬ﻣﺜﻞ[‪ 13‬ﮔﺬﺷﺘﻦ ﺷﺘﺮ در ﺳﻮراخ ﺳﻮزن‬

‫س‪ [23 :10] 14‬و ﺑﻌﺪ از آن ﻋﯿﺴﯽ ]ﺳﻮي[‪ 15‬ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد را ﻧﮕﺎه ﮐﺮد‪] 16‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﺳﺨﺖ و دﺷﻮار‬

‫اﺳﺖ ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﮐﻪ در‪ 17‬ﻣﻠﮑﻮت ]ﺧﺪا[‪ 18‬اﻧﺪر روﻧﺪ‪ .19‬ﺷﺎﮔﺮدان در ﺗﻔﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ از ﺳﺨﻦ او‪ .20‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر‬
‫]ﻋﯿﺴﯽ[‪ 21‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬ﻋﻈﯿﻢ دﺷﻮار اﺳﺖ ﺑﺮ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ ]و[ ﻣﺎل ﺧﻮد اﻋﺘﻘﺎد‪ 22‬ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ در‬

‫ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا اﻧﺪر روﻧﺪ‪ .‬آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺘﺮ در ﺳﻮﻓﺎر‪ 23‬ﺳﻮزن ﺑﮕﺬرد از آن ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮ در ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا اﻧﺪر رود‪ .‬و‬

‫اﯾﺸﺎن ]ﺳﺨﺖ[‪ 24‬در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ زﻧﺪه ﺷﻮد‪25‬؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺳﻮي اﯾﺸﺎن‬

‫‪ + .12‬اﺳﺖ‬ ‫‪ .1‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :35 :104‬ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران از زﻣﯿﻦ ﻧﺎﺑﻮد‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﮑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻋﺘﻤﺎد«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻮراخ«؛ ﻫﺮ ﺳﻮراخ ﻋﻤﻮﻣﺎً و ﺳﻮراخ‬
‫ﺳﻮزن ﺧﺼﻮﺻﺎً )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ك‪» :‬ﭘﺲ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺠﺎت ﯾﺎﺑﺪ؟«‪.‬‬
‫ﮔﺮدﻧﺪ و ﺷﺮﯾﺮان دﯾﮕﺮ ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬داورﯾﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﯾﺪن‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب »اورﯾﺎ«‪ ،‬رك‪ :‬ﻣﺤﻤﺪﯾﺎن و دﯾﮕﺮان‪،‬‬
‫‪.678 :1377‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺗﻤﺎﻣﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :49-50 :18‬ﻟﻬﺬا اي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮ را در‬
‫ﻣﯿﺎن اﻣﺖﻫﺎ ﺣﻤﺪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ و ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ ﺳﺮود ﺧﻮاﻫﻢ ﺧﻮاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﮐﻪ ﻧﺠﺎت ﻋﻈﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺧﻮد داده و ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ رﺣﻤﺖ ﻧﻤﻮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ داوود و ذر‪‬ﯾﺖ او ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮﺷﺘﻤﻨﺪان«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻬﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 186‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﮐﻪ اي ﻣﻌﻠﻢ ﻧﯿﮏ‬
‫س ]‪ [17 :10‬ﭼﻮن در راه ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬دوﯾﺪ‪ 1‬ﯾﮏ ﻣﺮد ]و[ در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ زاﻧﻮ زد و ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ ]و[ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‬

‫ﻧﯿﮏ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﻨﻢ‪ 2‬ﮐﻪ ﻣﻠﮑﻮت اﺑﺪي ﯾﺎﺑﻢ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﻣﺮا ﻧﯿﮏ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ و ﻧﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ ]ﺑﻪ[‪ 3‬ﺟﺰ از ﯾﮑﯽ‬
‫‪6‬‬
‫ﺧﺪا‪ .‬وﺻﺎﯾﺎ‪] 4‬را[ ﻣﯽداﻧﯽ‪ ،‬ﻓﺤﺶ و زِﻧﯿ‪‬ﻪ ﻣﮑﻦ و دزدي ﻣﮑﻦ و ﻣﮑﺶ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ دروغ ]و[ زور‪ 5‬ﻣﺪه و ﻇﻠﻢ ﻣﮑﻦ و ﭘﺪرت‬
‫‪8‬‬
‫]و[ ﻣﺎدرت ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺪار‪ .‬آن ﻣﺮد ]ﺟﻮاب داد و[‪ 7‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ را‪ ،‬ﻫﻤﻪ از ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺳﻮي او‬

‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﯿﮏ اﺳﺖ اﻻّ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ را ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‪9‬؛ ﺑﺮو‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ داري ﺑﻔﺮوش ]و[ ﺑﻪ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ﺑﺪه؛ اﯾﻨﮏ ﺗﻮ را‬

‫در آﺳﻤﺎن ﮔﻨﺞ ﺷﻮد و ﺻﻠﯿﺐ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﯿﺮ و از‪ 10‬ﭘﯽ ﻣﻦ ﺑﯿﺎ‪11‬؛ ﻣﺮد در اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻋﺎﺟﺰ ﻣﺎﻧﺪ‪ 12‬و دل او ﺗﻨﮓ ﺷﺪ و رﻓﺖ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﺎل‪ 13‬ﺑﺴﯿﺎر داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻣﺮا ﻧﯿﮏ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ ]و[ ﻧﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا‪14‬؛ اﯾﻦ ﻧﻪ ]ﺑﻪ[‪ 15‬آن ]ﻣﻌﻨﯽ[ اﺳﺖ‬
‫‪19‬‬
‫ﮐﻪ او ﺧﻮد را‪ 16‬از ﻧﯿﮑﯽ ﻣﻨﺰّه دارد ﮐﻪ ﻧﯿﮏ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ‪ 17‬اﺷﺎرت ﮐﺮد ﺑﺮ ﻫﻤﻪ‪ 18‬ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﻫﺴﺖ]ﮐﻪ[‬
‫ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي‪ 20‬ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ و ]ﺑﺮاي اﺧﺘﻼف ﻣﺰاج و ﻃﺒﺎﯾﻊ و اﺧﻼط ﮐﻪ در او ﻫﺴﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ‬
‫‪24‬‬
‫ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ[‪ 21‬ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺖ ]وﻗﺖ[‪ 22‬ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﺮ او ﻏﺎﻟﺐﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و از او ﺧﻄﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﯿﺎس‪] ،23‬داﺳﺘﺎن[‬

‫ﺟﻤﯿﻊ‪ 25‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﭘﺎﮐﺎن و ﺑﺪان ﮐﻪ ]ﻫﯿﭻ[‪ 26‬ﯾﮑﯽ ﺧﻄﺎ ﻧﮑﺮده‪ 27‬ﻧﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ از دﻧﯿﺎ؛ ]از اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ[‪ 28‬او‪‬ل ﻣﻮﺳﯽ ]ﮐﻪ او[ را‬

‫ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﮔﻨﺎه ﺑﻮد‪ 29‬و او را ﻧﮕﺬاﺷﺖ ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ ﻣﯿﻌﺎد ﺑﺮﺳﺪ‪/ 30‬ﺑﺮگ‪ /145‬و ﻫﺎرون ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ]و[ داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺑﻞ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﺪ«؛ در ب‪» :‬دوﯾﺪ«‪.‬‬

‫در ف ‪» :1‬ﻫﺮ«‪.‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﮐﻮﺷﺘﻤﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬از‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻤﻌﯽ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬را ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬وﺻﺎﺣﺒﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ان ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﺑﺎﯾﺴﺘﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﻣﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻌﻤﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬ﻧﻪ‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬را ﺧﻮد«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪185 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ اﯾﺸﺎن را از ﻣﻦ ﻧﺮﺑﺎﯾﺪ و از دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﯿﺮون ﺑﺮدن‪1‬؛ آن ﭘﺪر ﮐﻪ‪ 2‬ﺑﻪ ﻣﻦ داد‪ ،‬از ﻫﻤﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ و‬
‫ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ از دﺳﺖ ﭘﺪر ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ؛ و ﻣﻦ ]و[ ﭘﺪرم‪ 3‬ﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺳﻨﮓﺳﺎر ﮐﻨﻨﺪ؛ ]ي‪ [31 :10 ،‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺳﻨﮓﻫﺎ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬

‫او را ﺳﻨﮓﺳﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺮدارﻫﺎي‪ 4‬ﻧﯿﮑﻮ‪ 5‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻮدم از ﭘﯿﺶ ﭘﺪرم‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬

‫ﮐﺮدارﻫﺎ ]از آن[‪ ،6‬ﻣﺮا ﺳﻨﮓﺳﺎر ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]ﺑﺪو[‪ 7‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪] :‬ﻧﻪ[‪ 8‬از ﺑﺮاي ﮐﺮدارﻫﺎي ﻧﯿﮏ ﺗﻮ‪ 9‬را ﺳﻨﮓﺳﺎر ﻣﯽ‪-‬‬

‫ﮐﻨﯿﻢ‪ 10‬اﻻّ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﮐﻔﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ؛ ﺗﻮ آدﻣﯽ ]و[ ﺧﻮد را ﺧﺪا ﻣﯽﺳﺎزي‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪] :‬ﻧﻪ[ ‪ 11‬ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‬
‫‪15‬‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ در ﻧﺎﻣﻮس‪ :12‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‪ 13‬ﺧﺪاﯾﮕﺎن اﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﺪا از ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪاﯾﺸﺎن‪ 14‬ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪاﯾﮕﺎن اﻧﺪ؛ و ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺘﺎب ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‪16‬؛ آن ﮐﻪ او را ﺧﺪا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ 17‬در‪ 18‬ﻋﺎﻟﻢ ]و[ او را ﭘﺎك ﮐﺮد‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‬

‫ﮐﻔﺮ ﮐﺮدم ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻨﻢ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا‪ .‬اﮔﺮ ﮐﺮدارﻫﺎي ﭘﺪرم ﻧﮑﻨﻢ‪ ،19‬ﻣﺮا ﺑﺎور ﻧﻤﯽدارﯾﺪ‪ 20‬و اﮔﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪،21‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽ آورﯾﺪ اﻻّ ﮐﺮدارﻫﺎ ﺑﺎور دارﯾﺪ ]و[ ﺑﺪاﻧﯿﺪ و اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﺪر ]در[‪ 22‬ﻣﻦ اﺳﺖ و ﻣﻦ در ﭘﺪر ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬از دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺮون رﻓﺖ‪.‬‬

‫و از آن ﺳﻮي ﯾﻮردﻧﺎن‪ 23‬ﮔﺬﺷﺖ و در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ‪ 24‬ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ]آﻧﺠﺎ[‪ 25‬ﺧﻠﻖ را ﻣﯽﺷﺴﺖ‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﺷﺪ؛ و ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﭘﯿﺶ او ﺟﻤﻊ‪ 26‬ﺷﺪﻧﺪ و ﻣﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /144‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﯾﺤﯿﯽ از اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎ ﯾﮑﯽ ﻧﮑﺮد؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﮔﻔﺖ در اﯾﻦ ﮐﻨﺎر‪،27‬‬
‫ﻫﻤﻪ راﺳﺖ اﺳﺖ؛ و ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در ك‪» :‬ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﺤﻮ ﮔﺮدد«؛ در ع‪:‬‬
‫»و‪‬اﻟْﮑ‪‬ﺘَﺎب‪ ‬ﻻَ ﯾﻤ‪‬ﮑ‪‬ﻦُ أَنْ ﯾﻨْﻘَﺾ‪«‬؛ در ب‪» :‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﺑﺎﻃﻞ‬
‫ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬دو‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :2‬ﺑﮑﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ و ف ‪» :2‬ﻣﺪارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ار‪‬دن«؛ در ف ‪» :2‬اوردن«؛ »ﯾﻮردﻧﺎن« ﺗﻠﻔﻆ ارﻣﻨﯽ‬
‫اﯾﻦ ﻧﺎم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ك‪» :‬درﺑﺎره اﯾﻦ ﺷﺨﺺ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺑﻮدن«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﭘﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :2‬ﮐﺮدﻫﺎء«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮب«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻨﻢ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر‪» :6 :82 ،‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﺪاﯾﺎﻧﯿﺪ و‬
‫ﺟﻤﯿﻊ ﺷﻤﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﺣﻀﺮت اﻋﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / 184‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﮔﻠﻪي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان دﯾﮕﺮ ]دارم[ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون اﻧﺪ‬
‫ي ]‪ [16 :10‬ﮔﻔﺖ دارم دﯾﮕﺮ ﺑﺮّﮔﺎن ﮐﻪ اﯾﺸﺎن از اﯾﻦ ﮔﻠﻪ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﻣﯽﺑﺮازد ﻣﺮا ﮐﻪ ﻧﯿﺰ اﯾﺸﺎن را ﺑﯿﺎورم و آواز ﻣﺮا‬

‫ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻫﻤﻪ‪ 1‬ﯾﮑﯽ ﺑﺸﻮﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را ﯾﮏ ﭼﻮﭘﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﭘﺪر ﻣﻦ ﻣﺮا دوﺳﺖ ﻣﯽدارد ﮐﻪ ﺟﺎن‬

‫ﺧﻮد ﻓﺪاي‪ 2‬ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ 3‬و‪] 4‬ﺑﺎز ﺑﺴﺘﺎﻧﻤﺶ[‪ .5‬ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ آن را از ﻣﻦ ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ اﻻّ ﻣﻦ آن را ﻣﯽﺳﺎزم رﻫﺎ‪ 6‬و‪ 7‬ارادت ﻣﻦ و ﻣﻦ‬

‫ﻣﺴﻠﻂ ام ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آن را ﺑﺴﺘﺎﻧﻢ؛ ]زﯾﺮا[‪ 8‬اﯾﻦ ﺳﭙﺎرش از ﭘﺪر ﻗﺒﻮل ﮐﺮدم‪ .‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺷﺪ در ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ؛ و ﺑﺴﯿﺎران ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬دﯾﻮ دارد ]و ﺻﺮﻋﯽ‪ ،‬ﺑﯽﻫﻮش ﻣﯽاﻓﺘﺪ؛ ﭼﻮن از او ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ؟[‪ 9‬و ﺑﻌﻀﯽ‬

‫ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ از آنِ دﯾﻮ ﻧﯿﺴﺖ و دﯾﻮ ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ و آدﻣﯽ را ﺷﻔﺎ ﮐﻨﺪ؟‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﮐﻪ ﻋﯿﺪ ﻧﻮﮔﺎن‪ 10‬در اورﺷﻠﯿﻢ‬

‫ي ]‪ [22 :10‬ﺷﺪ ﻋﯿﺪ ﻧﻮﮔﺎن در اورﺷﻠﯿﻢ ]و[ زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻮد و ﻋﯿﺴﯽ در ﻫﯿﮑﻞ ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ‪ 11‬در رﺻﯿﻒ‪ 12‬ﺳﻠﯿﻤﺎن‪.‬‬
‫ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﭘﯿﺶ او آﻣﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﻔﺲ ]ﺧﻮد[‪ 13‬ﺑﻪ ﮐﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟ اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ ،14‬آﺷﮑﺎرا ﺑﮕﻮ‪ .‬ﺑﻪ‬

‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﯿﺪ و ﮐﺮدارﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺪر‪ ،‬او اﺳﺖ ﮔﻮاه ﻣﻦ؛ و ﻟﯿﮏ ﺷﻤﺎ اﯾﻤﺎن‬

‫ﻧﻤﯽآورﯾﺪ زﯾﺮا ]از[‪ 15‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﻦ ﻧﺒﻮدﯾﺪ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 16‬ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﻦ آواز ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﻣﻦ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /143‬اﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ و اﯾﺸﺎن از‪ 17‬ﭘﯽ ]ﻣﻦ[‪ 18‬آﯾﻨﺪ؛ و ﻣﻦ اﯾﺸﺎن را زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﺪﻫﻢ و ﮔﻢ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ ]و[‬

‫ﺑﺮ ﺗﺠﺪﯾﺪ و ﺗﺨﺼﯿﺺ‪ ،‬آن را ﻋﯿﺪ روﺷﻨﺎﯾﯽﻫﺎ ﻧﺎﻣﯿﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬
‫در اﯾﻦ روز ﻫﯿﮑﻞ و ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﺸﺎن را آذﯾﻦ ﺑﻨﺪي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﯾﺎن و دﯾﮕﺮان‪ (374 :1380 ،‬و ﻧﯿﺰ‪.(Bond, 2005) :‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬رﺻﯿﻒ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﯿﺎده رو اﺳﺖ؛ در ك »رواق«؛ در ع‪» :‬ﻗﺎﻋﮥ«‬
‫و در گ‪.«porch» :‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در اﺻﻞ ﺟﺎي آن را ﺧﺎﻟﯽ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮده ﺗﺎ ﺑﺮﮔﺮدد و ﻣﺴﯿﺢ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد ﺑﺎ رﻧﮓ‬
‫ﺳﺮخ ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻇﺎﻫﺮاً ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫)ﻣﺎه ﻧﻬﻢ( آﻏﺎز ﻣﯽﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﺪ‪‬ت ﻫﺸﺖ روز اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﻋﻼوه‬
‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺪي«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ دﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .7‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻋﯿﺪ و ﺟﺸﻦ ﻧﻮﮔﺎن )ﻋﯿﺪ اﻟﺘﺠﺪﯾﺪ(‪ ،‬از زﻣﺎن ﻣﮑﺎﺑﯽﻫﺎ رﯾﺸﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﯿﺪ ﯾﺎدآور ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﻫﯿﮑﻞ و اﺣﯿﺎي ﻣﺬﺑﺢ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﯾﻬﻮداي ﻣﮑﺎﺑﯽ در ﺳﺎل ‪ 164‬ق‪.‬م اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ‬
‫آﻧﺘﯿﻮﺧﻮس ﻗﯿﺼﺮ ﻣﺪ‪‬تﻫﺎ ﻫﯿﮑﻞ را ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺶ زﺋﻮس اﺧﺘﺼﺎص‬
‫داده ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﺬﺑﺢ از روز ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ ﻣﺎه ﮐﯿﺴﻠﻮ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪183 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ي‪ [1 :10 ،‬و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﮐﻪ از در اﻧﺪرﻧﯿﺎﯾﺪ ]و[ از ﺣﯿﺎط ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﯾﺎ از ﺟﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ اﻧﺪر آﯾﺪ ]ﺑﻪ‬
‫ﺟﺰ در‪ ،‬آن[‪ 1‬دزد ﺑﺎﺷﺪ و ﮔﻨﻬﮑﺎر؛ و آن ﮐﻪ از در درآﯾﺪ‪] ،‬آن[‪ 2‬ﭼﻮﭘﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ‪ 3‬ﭼﻮﭘﺎن اﺳﺖ و ﭘﺎﺳﺒﺎن‪ ،‬در‬

‫را ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‪ .‬و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان را ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان آواز او ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﺑﯿﺮون آﯾﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬
‫‪6‬‬
‫ﺧﻮد را ﺑﯿﺮون آورد‪ ،‬او‪ 4‬ﺧﻮد ﭘﯿﺶ ﺑﺮود و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان از ﭘﺲ‪ 5‬او ﺑﺮوﻧﺪ زﯾﺮا آواز او ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ و ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬

‫از ﭘﺲ‪ 7‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﻧﺮوﻧﺪ و ﻟﯿﮏ از او ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ و ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ]زﯾﺮا[ ﮐﻪ او ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮﻣﻨﺪ‪ .8‬ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ ﻣﺜﻞﻫﺎ را ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ و اﯾﺸﺎن‪ 9‬ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ او ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪.‬‬

‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ دروازهي ﺣﯿﺎط ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان و ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ از ﻣﻦ آﻣﺪهاﻧﺪ‪،‬‬

‫دزدان ﺑﻮدﻧﺪ و ]ﮔﻨﻬﮑﺎران و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان[‪ 10‬از اﯾﺸﺎن ﻧﺸﻨﯿﺪﻧﺪ‪ .11‬ﻣﻨﻢ دروازه‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ در‪ 12‬ﻣﻦ اﻧﺪرآﯾﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﺷﻮد و ]اﻧﺪر‬

‫آﯾﺪ و ﺑﻪ در رود[‪ 13‬و دزد ﭼﺎره ﻧﯿﺎﺑﺪ زﯾﺮا ]ﻧﯿﺎﻣﺪ[‪ 14‬اﻻّ از ﺑﻬﺮ دزدي ﺗﺎ ﺑﺪزدد و ﺑﮑﺸﺪ و ﮔﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ آﻣﺪم ]ﺗﺎ[‪ 15‬از ﺑﻬﺮ‬

‫اﯾﺸﺎن زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﺸﻮد و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ از ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.16‬‬

‫ﻣﻨﻢ آن ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻓﺪاي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺧﻮد ﺑﺪﻫﺪ؛ ﻣﻨﻢ ﭼﻮﭘﺎن ﻧﯿﮏ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻓﺪاي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬

‫ﺧﻮد ﻣﯽدﻫﺪ؛ و ]ﻣﺮد[‪ 17‬ﻣﺰدور ﮐﻪ ﭼﻮﭘﺎن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺧﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ و ]ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان[‪ 18‬از آن ﺧﻮد ]او[‪ 19‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،20‬ﭼﻮن ﺑﺒﯿﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﮔﺮگ ﻣﯽ آﯾﺪ‪ ،‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان را ﺑﮕﺬارد و ﺑﮕﺮﯾﺰد‪ .‬ﮔﺮگ ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ ]و[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‪ 21‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و ﻣﺰدور‬

‫ﺑﮕﺮﯾﺰد ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﻣﺰد دارد و دﻟﺶ دردﻧﺎك ‪/‬ﺑﺮگ‪ /142‬ﻧﺸﻮد ﺑﺮاي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‪ .‬ﻣﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ ﭼﻮﭘﺎن ﻧﯿﮏ ]و[ آﻧﭽﻪ از آن‬

‫ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ؛ و از آﻧﭽﻪ دارم‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺸﻮم‪22‬؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ ]و ﻣﻦ ﭘﺪر را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ[‪ 23‬و‬

‫ﻧﻔﺲ ﺧﻮدم را ﻓﺪاي ﮐﻨﻢ ﻋﻮض ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻣﻦ‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﺟﻬﺖ‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﮐﻪ‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن ﻗﻮم«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 182‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﺎﺑﯿﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﻣﻌﺠﺰات ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد آﺷﮑﺎرا ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ و ﻣﻨﮑﺮ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از‬
‫ﺟﻤﯿﻊ ﻃﻮاﯾﻒ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و آﻧﭽﻪ ﻻﯾﻖ ﻧﻮر ﺑﻮدﻧﺪ از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬در ﻧﻮر آﻣﺪﻧﺪ‪ 1‬و آﻧﭽﻪ ﻻﯾﻖ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔ‪‬ﻞ ﺷُﺴﺘﻪ‬

‫]و[ ﺑﺎز اﻓﺘﺎده ﺷﺪﻧﺪ ]ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ[‪ 2‬ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺧﺪا ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﻋﺎﻣﻮس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ 3‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ 4‬ﺧﺪا‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺧﺪاﯾﮕﺎن ﮐﻪ‪ :‬واي ﺑﺮ آﻧﺎن ﮐﻪ در اﻧﺘﻈﺎر روز ﺧﺪا اﻧﺪ و ﻧﻪ ﭼﺸﻢ ]ﺷﻤﺎ[‪ 5‬ﭘﻮﺷﯿﺪه ]ﺷﺪ[‪ 6‬و‪ 7‬آن روز ﮐﻪ ﺧﺪا ﻣﺎ را‬

‫اﻣﯿﺪ داد‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد و روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ؛ ﻣﺜﻞ ]ﺷﻤﺎ[‪ 8‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﻣﺮد ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﺷﯿﺮ ﮔﺮﯾﺨﺖ و ﻧﺎﮔﺎه ﺧﺮس‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ او اﻓﺘﺎد و در ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ‪ 9‬و دﺳﺖ ﺑﺮ دﯾﻮار ﻧﻬﺎد‪ ،10‬ﻣﺎر او را ﮔﺰﯾﺪ؛ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺸﻮد و‪ 11‬ﺷﻤﺎ در روز ﺧﺪا؛ آﻧﮕﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد و ﺑﺮ ﺷﻤﺎ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ ]اﻧﮕﯿﺨﺘﻪ[‪ 12‬و ]ﻧﯿﺴﺖ در او روﺷﻨﺎﯾﯽ و ﻧﻪ ﺗﺎﺑﯿﺪن[‪13‬؛ اﯾﻨﮏ آﻓﺘﺎب ﻣﯽﺗﺎﺑﺪ‪ 14‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‬

‫]و[ ﭘﺎﮐﺎن ﺑﻪ او ]راه[‪ 15‬راﺳﺖ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ و ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ از او ﮔﻤﺮاه ﺑﺸﻮﻧﺪ و روز ﺧﺪا آن روزﻫﺎ ﺑ‪‬ﻮ‪‬د ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ؛ و‬

‫ﺑﺮ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮐﻪ در اﻣﯿﺪ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﻮد و ﺑﺮ دﯾﮕﺮان‪ 16‬ﺗﺎﺑﻨﺪه و روﺷﻨﺎﯾﯽدﻫﻨﺪه زﯾﺮا ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ آن آﻓﺘﺎب‪ ،‬ﮐﻪ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺘﺎﺑﺪ‪ 17‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ]و[ ﭘﺎﮐﺎن ﺑﻪ او راه راﺳﺖ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪ 18‬و ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮔﻤﺮاه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬

‫ي ]‪ [40 :9‬و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﮐﻪ ﺑﺎ وي ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ‪] :‬ﻣﮕﺮ[‪ 19‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ اﯾﻢ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬

‫]اﮔﺮ[‪ 20‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /141‬ﺑﻮدﯾﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را ﮔﻨﺎه ﻧﻤﯽﺑﻮد‪ ،‬اﮐﻨﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ 21‬ﮐﻪ دﯾﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﮔﻨﺎه ﺷﻤﺎ ﺟﺎوﯾﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬اﻧﺪررﻓﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬در آﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ + .10‬و در‬
‫‪» .11‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺗﺎﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬دﯾﮑﺮي«‪.‬‬
‫‪ .17‬د راﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﺑﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ«؛ در ب‪» :‬ﻣﻌﺘﺮﻓﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﮐﻪ‬
‫‪ .4‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻋﺎﻣﻮس‪» :18-20 :5 ،‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺸﺘﺎق روز ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬روز ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد؟ ﺗﺎرﯾﮑﯽ و ﻧﻪ روﺷﻨﺎﯾﯽ! ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﺷﯿﺮي ﻓﺮار ﮐﻨﺪ و‬
‫ﺧﺮﺳﯽ ﺑﺪو ﺑﺮﺧﻮرد‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ داﺧﻞ ﺷﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺮ دﯾﻮار ﺑﻨﻬﺪ و ﻣﺎري او را ﺑﮕﺰد‪ .‬آﯾﺎ روز ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻧﻪ روﺷﻨﺎﯾﯽ و ﻇﻠﻤﺖ ﻏﻠﯿﻈﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﯿﭻ‬
‫درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ؟«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .7‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »در« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪181 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از او ﺑﺘﺮﺳﺪ‪] 1‬و[ ارادت او ﺑﮑﻨﺪ و از او ‪/‬ﺑﺮگ‪ /139‬ﺑﺸﻨﻮد‪ .‬از او‪‬ل ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ آﺧﺮ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﺸﻨﻮد ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎي ﻣﺎدرزاد‬
‫‪3‬‬
‫را ]ﮐﻪ از ﺑﻄﻦ ﻣﺎدر ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ در وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﺪ[‪ 2‬ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ؛ و اﮔﺮ اﯾﻦ از ﺧﺪا ﻧﻤﯽﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﻨﯿﻦ ]ﺷﮕﻔﺖ[‬

‫ﮐﺮدن‪4‬؛ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ آن ﻣﺮد ]ﺟﻮاب دادﻧﺪ و[‪ 5‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ ﺗﻤﺎم در ﮔﻨﺎه زاﯾﺪه‪ 6‬ﺷﺪي و ]ﺗﻮ[‪ 7‬ﻣﺎ را ﻣﯽآﻣﻮزي‪8‬؛ ]ﭘﺲ[ او‬

‫را زدﻧﺪ و ﺑﯿﺮون ﮐﺮدﻧﺪ‪ .9‬ﻋﯿﺴﯽ ﺷﻨﯿﺪ ﮐﻪ آن ﻣﺮد را زدﻧﺪ و ﺑﯿﺮون ﮐﺮدﻧﺪ‪10‬؛ او را ﯾﺎﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫ﺧﺪا اﯾﻤﺎن ﻣﯽآوري‪11‬؟ ﺟﻮاب داد و ﮔﻔﺖ‪] :‬اي[ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ ]ﮐﻪ[ ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن آورم‪12‬؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬دﯾﺪي ]و[‬

‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 13‬ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬آوردم و ﺳﺠﻮد ﮐﺮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺑﻬﺮ دﯾﺎﻧﺖ ]و[‬

‫داوري اﯾﻦ ﺧﻠﻖ آﻣﺪم ﺗﺎ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‪ 14‬ﮔ‪‬ﻞ ﺳﺮﺷﺖ و ﺑﺮ ﭼﺸﻢ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‪ 15‬ﻧﻬﺎد و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ او را ﺑﯽ ﮔﻞ ﭼﺸﻢ ﮔﺸﺎﯾﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‬
‫‪20‬‬
‫]اﯾﻦ ﮐﺮد[‪ 16‬ﺗﺎ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ]داﻧﺎ[‪ 17‬ﮐﻪ او ]آن[‪ 18‬ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ آدم را از ﮔ‪‬ﻞ ﺳﺮﺷﺖ ]و[ ﺑﻪ روح ]دﻫﻦ او[‪ ،19‬ﺑﻪ ﺗﻦ‬

‫او‪ 21‬ﺟﺎن داد‪ 22‬زﯾﺮا اﯾﻦ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﻫﯿﭻ ﭼﺸﻢ ﻧﺪاﺷﺖ و ﭼﻮن او ﮔ‪‬ﻞ ﻧﻬﺎد‪] ،‬ﻧﻪ ﺑﺪان اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 23‬آن ﮔﻞ در درون ﻣﮋه ]و[ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫‪25‬‬
‫رﻓﺖ و ﻫﻔﺖ ﻃﺒﻘﻪي ﭼﺸﻢ ﺷﺪ و ﻟﯿﮏ ﻫﻤﺎن ﮔ‪‬ﻞ ﺑﯿﺮون ﻣﺎﻧﺪ و او را از ﻗﺪرت ﺧﺪا‪ 24‬ﭼﺸﻢ ﺷﺪ و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻋﻈﯿﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‬
‫‪28‬‬
‫ﮐﻪ آن آدم ]را[ از ﮔ‪‬ﻞ و ﺟﺎن ﺳﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮد و از او ﺑﺲ‪ 26‬ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮزﻧﺪان در وﺟﻮد آﻣﺪﻧﺪ‪27‬؛ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي روح آﻣﺪﻧﺪ‬

‫ﻫﻤﭽﻮن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺧﺎﺻﻪ‪ 29‬و ﭘﺎﮐﺎن؛ و ﭼﯿﺰي ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﮔ‪‬ﻞ آﻣﺪﻧﺪ‪ 30‬ﻫﻤﭽﻮن ﻗﻮم ﻧﻮح و ﻏﯿﺮﻫﻢ؛ و ﺧﺎرﺟﯿﺎن و ﮔﻨﻬﮑﺎران‬

‫ﻫﻤﻪ‪ 31‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔ‪‬ﻞ اﻧﺪ و ﺧﻼﺻﻪي ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /140‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﻨﺎه و ﺑﺪﮐﺮداري اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻮن روﺷﻨﺎﯾﯽ‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻫﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﺑﻪ‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺲ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻼﺻﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ .31‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﭘﺮﺳﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زاﯾﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ آزﻣﻮﻧﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آوردي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬آوردم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﯽ ﺟﺸﻢ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 180‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮ ﺑﻬﺮ او ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ]دو[‪ 1‬ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﮔﺸﺎد؟ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ او ﻣﺮدي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪ .2‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬
‫ﻫﻨﻮز ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ 3‬ﮐﻪ او آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪه ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﭘﺪرش‪ 4‬و ﻣﺎدرش را ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ و ]از اﯾﺸﺎن[‪ 5‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪:‬‬

‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﺴﺮ ﺷﻤﺎ آن ﮐﻪ ]ﻣﯽﮔﻔﺘﯿﺪ[‪ 6‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ زاﯾﺪه ﺷﺪ؟ ]اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻮن ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ؟[‪ 7‬اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪] :‬ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ[‪ 8‬اﯾﻦ‬

‫اﺳﺖ ﭘﺴﺮ ﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺑﻮد و اﮐﻨﻮن‪ 9‬ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ و ﻟﯿﮑﻦ ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ]ﭼﻮن ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ ﯾﺎ[‪ 10‬ﭼﺸﻢ او را ﮐﻪ ﮔﺸﺎد‪11‬؟ از او‬

‫ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ‪ 12‬ﮐﻪ ]او[‪ 13‬ﺑﻬﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪ .14‬ﭘﺪراﻧﺶ اﯾﻦ را ﮔﻔﺘﻨﺪ زﯾﺮا ]از ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ[‪ 15‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬

‫ﺳﭙﺎرش ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪ ،‬او را از ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﯿﺮون اﻧﺪازﻧﺪ و ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ‬

‫ﭘﺪراﻧﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ از او ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺨﺎﻃﺒﻪي ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن و اﻣﺎﻣﺎن؛ ]ي‪ [24 :9 ،‬و دواُم ﺑﺎر ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﺪا را ﺳﺘﺎﯾﺶ‬

‫ﺑﺪه زﯾﺮا ﻣﺎ ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ او ﻣﺮدي ﮔﻨﻬﮑﺎر اﺳﺖ‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﺟﻮاب داد و[‪ 16‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﮔﻨﻬﮑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ و ﻟﯿﮏ‬

‫ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﺑﻮدم و ]اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ[‪ 17‬ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪم‪ .18‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﭼﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺗﻮ روﺷﻦ ﺷﺪ‪19‬؟‬
‫او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﯾﮑﺒﺎر ]و[ دوﺑﺎر ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪] ،‬دﯾﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺸﻨﻮاﻧﻢ؟[‪ 20‬ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﺎﮔﺮدان او ﺑﺸﻮﯾﺪ‪21‬؟ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﺮ او ﺗﻨﺪﯾﺪﻧﺪ و ]او را[‪ 22‬دﺷﻨﺎم دادﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﺎﮔﺮدان او ﺗﻮ ﺑﺎش‪ ،‬ﻣﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﻮﺳﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ؛ و ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ‬
‫‪25‬‬
‫وي‪ 23‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و اﯾﻦ را ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ .‬آن‪ 24‬ﻣﺮد ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﯾﺪ ]و ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ[‬

‫ﮐﻪ از‪ 26‬ﮐﺠﺎﺳﺖ‪] 27‬و[ دو ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﮔﺸﺎد‪ .‬اﮐﻨﻮن ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺮ ﺑﺎﻧﮓ‪ 28‬ﮔﻨﻬﮑﺎران اﻟﺘﻔﺎت ﻧﮑﻨﺪ اﻻّ ﺑﺮاي او‪ 29‬ﮐﻪ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻮﺳﯽ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .27‬ﻧﻤﯽ داﻧﯿﺪ‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ داﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﻣﯿﮑﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪179 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ او را ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ و دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ و ]ﺑﻪ[ دروغ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ در روﻧﺪ و ﮔﻢ ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﺷﺐ روﺷﻨﺎﯾﯽ روز را ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ ]اﻣ‪‬ﺎ[‬
‫ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﺸﺪ‪ 1‬اﻻّ ﺑﺮ ﺟﺎﻫﻼن و اﺻﺤﺎب ﻏﺮور؛ و اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﻧﻮر ﺧﺪا‬

‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﻠﻖ ﺑﯿﻔﺮوزد‪ .2‬و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺴﻨﺪ از‪ 3‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان در آﺧﺮ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬

‫]ي‪ [6 :9 ،‬و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺧﯿﻮ زد‪ 4‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ]و[ ﮔﻞ ﺳﺮﺷﺖ و ﺑﺮ دو ﭼﺸﻢ آن ﺑﯽﭼﺸﻢ ﻣﺎﻟﯿﺪ؛ ]و ﮔﻔﺖ[‪ :5‬ﺑﺮو‬

‫]و[ ﺧﻮد را در ﭼﺸﻤﻪي ﺷﯿﻠﻮﺣﺎ ﺑﺸﻮي‪ .6‬رﻓﺖ ]و[ ﺧﻮد را ﺷﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن آﻣﺪ‪] ،‬ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن او و[‪ 7‬اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ او را‬

‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،8‬ﭼﻮن ﭼﺸﻢ او را روﺷﻦ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ آن ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر راهﻫﺎ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ؟ ]ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫آن اﺳﺖ[‪ 9‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 10‬او ﻧﯿﺴﺖ اﻻّ ]ﺑﺎ وي ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و[‪ 11‬در ﺷﮏ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .12‬او ﺑﺎﻧﮓ زد‪ 13‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ او‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن دو ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﮔﺸﺎده ﺷﺪ؟ او ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ‪ ،14‬ﮔ‪‬ﻞ ﮐﺮد ]ﺑﻪ ﺧﯿﻮ‬

‫ﺧﻮد و[‪ 15‬ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ]ﻣﻦ[‪ 16‬ﻣﺎﻟﯿﺪ ]و ﺑﻪ ﻣﻦ[‪ 17‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮو ]و[ ﺧﻮد را در ﭼﺸﻤﻪي ﺷﯿﻠﻮﺣﺎ ﺑﺸﻮي‪ .‬رﻓﺘﻢ ]و[ ﺷﺴﺘﻢ ]و[‬

‫ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪم‪] .‬ﺑﺪو[‪ 18‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :19‬ﮐﺠﺎﺳﺖ آن ﻣﺮد؟ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ‪ .‬اﯾﺸﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﺑﺮدﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺘﺰﻻن ]و[ روز ﺷﻨﺒﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ]ﮔ‪‬ﻞ ﮐﺮد و ﺑﺮ ﭼﺸﻢ او ﻣﺎﻟﯿﺪ و ﮔﺸﺎد و[‪ 20‬آن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪] .‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﻌﺘﺰﻻن[‪ 21‬از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬او ﺗﻮ‬

‫را ﮐﺠﺎ دﯾﺪ ]و ﮐﺠﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻮ اﻓﺘﺎد[‪ 22‬و ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﭼﻮن ﮔﺸﺎد؟ او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﮔ‪‬ﻞ ﻧﻬﺎد ]ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ[‪ 23‬و ﻣﺎﻟﯿﺪ‪،‬‬
‫‪25‬‬
‫ﺷُﺴﺘﻢ ]و[ ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬و ﺑﻌﻀﯽ‪ 24‬از ﻣﻌﺘﺰﻻن ﮔﻔﺘﻨﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬آن ﻣﺮد از ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا روز ﺷﻨﺒﻪ ﻧﮕﺎه ﻧﻤﯽدارد؛ و دﯾﮕﺮان‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺮد ﮔﻨﻬﮑﺎر ﭼﻮن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﺑﮑﻨﺪ؟ و ﻗﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺗﻌﺼ‪‬ﺐ‪ 26‬ﺑﻮدﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /138‬در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن‪ .‬ﺑﻪ او‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻔﺰود«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ان و«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻮﻣﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮي«‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﻀﺐ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽزد«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
 ‫‪ / 178‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﺸﻢ زاﯾﺪه‪ 1‬ﺷﺪ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﺟﻮاب داد و[‪ 2‬ﮔﻔﺖ‪/ :‬ﺑﺮگ‪ /136‬ﻧﻪ‪ 3‬او ﮔﻨﺎه ﮐﺮد ﻧﻪ ﭘﺪرش ﻧﻪ ﻣﺎدرش اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 4‬ﮐﺮدار‬
‫ﺧﺪا ﺑﺮ‪ 5‬او ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ .6‬ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮازد‪ 7‬ﮐﻪ ﮐﺮدار ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪهي ﻣﻦ ﺑﮑﻨﻢ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ روز اﺳﺖ؛ و ﺷﺐ ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺪ آدﻣﯽ‬

‫ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪان ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻠﻖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ او ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪» :‬ﻣﻨﻢ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺧﻠﻖ« زﯾﺮا روﺷﻨﺎﯾﯽ اﺻﻠﯽ‪ 8‬ﻧﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮر آﻓﺘﺎب‬

‫ﯾﺎ ﻣﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪ 9‬ﯾﺎ ﺳﺘﺎره ﯾﺎ ﭼﺮاغ ﯾﺎ ﻏﯿﺮه ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ ﻧﻮر دﯾﺪه اﺳﺖ‪ .10‬اﯾﻦ اﻧﻮارﻫﺎ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ اﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬

‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ اﯾﻦ اﻧﻮارﻫﺎ را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ ﻧﻮر ﺧﺪا‪ 11‬ﮐﻪ ﺑﺮ‪ 12‬ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎﺑﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ زﯾﺮا ﭼﺸﻢ ﻣﻌﺮﻓﺖ و ﺣﻮاس‪ 13‬اﻧﺪروﻧﯽ را‬

‫ﮔﺸﺎده‪ 14‬و روﺷﻨﺎﯾﯽ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﻓﺮوﺧﺖ؛ و‪ 15‬ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد و ﺑﺪاﻧﺪ ]ﮐﻪ[ او ﻫﻤﯿﺸﻪ در روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ]در[‪ 16‬آن‬

‫ﺟﺎي ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ 17‬ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.18‬‬

‫‪19‬‬
‫و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ »ﭼﻨﺪان ]ﮐﻪ[ روز اﺳﺖ زﯾﺮا ﺷﺐ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن«‪ ،‬روز او اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮد و ﮐﺮدار ]او و[‬
‫‪24‬‬
‫ﺣﮑﻢ او از ﺑﻬﺮ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎن‪ 20‬او ﻫﻤﯿﺸﻪ روز اﺳﺖ؛ ]و ﺷﺐ[‪ 21‬ﮐﻪ‪ 22‬ﻓﺮﻣﻮد ]ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ[‪ 23‬از ﺑﻬﺮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ و ﻋﻠﻤﺎي‬
‫ﺧﻮارج و دﯾﻦﻫﺎي‪ 25‬اﺻﻄﻼﺣﯽ‪ ،26‬ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ آﻣﺪهاﻧﺪ ]و[ ﺧﻠﻖ را در ﺿﻼﻟﺖ‪ 27‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﻟﺬت دﻧﯿﺎﯾﯽ و ﻋﻈﻤﺖ‬

‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮد؛ و ﻣﺮدم ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ دﻧﯿﺎدوﺳﺘﯽ‪ ،28‬راهﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﻒ ﺑﻪ اﺣﻮال ﺧﻮد ﻧﺰدﯾﮏ دﯾﺪﻧﺪ؛ اﮔﺮﭼﻪ ]در[ ﻇﺎﻫﺮ اﯾﻨﮏ‬

‫ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ ،‬و اﻣ‪‬ﺎ در ﺑﺎﻃﻦ‪ ،‬ﮔﻤﺮاه و ]در[ ﺿﻼﻟﺖ اﻧﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﺸﺎن‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﮐﺎرﻫﺎي‬

‫ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﯿﺎﻣﻮزد‪ 29‬و راهﻫﺎي ﺑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻨﻬﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /137‬ﮐﻪ از دﻧﯿﺎ و ﻣﻬﻤﺎت ﺷﯿﻄﺎن دور ﺑﺎﺷﻨﺪ‪30‬؛ و اﯾﺸﺎن‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎرﯾﮏ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زاﯾﻨﺪه«‪.‬‬

‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﻧﺒﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻠﻢﻫﺎي«‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ادﯾﺎن ﻫﺎء«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻼﺣﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪» :1‬ﻇﻼﻟﺖ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻧﯿﺎﻫﯽ و دوﺳﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ«؛ »ﺑﯿﺎﻣﻮزد« در ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺘﻌﺪي ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .30‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﮐﻪ‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺷﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻠﻖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎت«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاص«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﮐﺸﺎد«‪.‬‬
‫‪» .15‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮاي« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪177 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ او رﺣﻤﺖ ﮐﺮد و او را رﻫﺎ ﮐﺮد‪ .1‬ﭼﻮن آن ﺑﻨﺪه از ﭘﯿﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 2‬ﺧﻮد ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪ ،‬دﯾﺪ ﯾﮏ ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﺰد‬
‫او ﺻﺪ دﯾﻨﺎر داﺷﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻨﺪه آن ﻣﺮد را ﮔﺮﻓﺖ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎل ﺣﻖّ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪه‪ .3‬او ]ﺑﺮ[ ﭘﺎي ﻗﺮضﺧﻮاه اﻓﺘﺎد و‬

‫]از او[‪ 4‬ﻣﻬﻠﺖ ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﺸﮑﯿﺐ‪ 5‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ داري‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﺰارم‪ .‬او ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮد ]و[ او را در زﻧﺪان ﺑﺮد‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﯾﺎران آن ﺑﻨﺪه‪ 6‬اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪﻧﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد را ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]از آﻧﭽﻪ اﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﺑﻪ ﻏﺮﯾﻢ ﺧﻮد ﮐﺮد[‪.7‬‬
‫‪10‬‬
‫و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده‪ ،‬آن ﺑﻨﺪه‪ 8‬را ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﻨﺪهي ﺧﺒﯿﺚ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮا رﻫﺎ ﮐﺮدم و‪ 9‬آﻧﭽﻪ ]ﭘﯿﺶ ﺗﻮ[‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﻮدم از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺷﻔﺎء‪ 11‬درﺧﻮاﺳﺖ‪ 12‬ﮐﺮدي‪ .‬واﺟﺐ ﻧﺒﻮد‪ 13‬ﺑﺮ ﺗﻮ ﮐﻪ ﺑﺮ وامدار ﺧﻮد ]ﻧﯿﺰ[‪ 14‬رﺣﻤﺖ ﮐﻨﯽ‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺗﻮ رﺣﻤﺖ ﮐﺮدم؟ ]ﭘﺲ[‪ 15‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ آن ﺑﻨﺪه ﺧﺸﻢ ﮐﺮد ]و ﻏﻀﺒﻨﺎك ﺷﺪ[‪ 16‬و او را ﺑﺮ‪ 17‬دﺳﺖ‬
‫‪22‬‬
‫ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن داد ﺗﺎ ]او را[‪ 18‬ﺷﮑﻨﺠﻪ دﻫﻨﺪ و ﺣﻖّ از وي ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ ]ﺗﻤﺎم[‪19‬؛ و‪ 20‬آن ﭼﻨﺎن‪ 21‬ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬

‫اﮔﺮ آدﻣﯽ از ﺑﺮاي ﯾﺎران ﺧﻮد ﻋﻔﻮ ﻧﮑﻨﺪ ﮔﻨﺎه او از ﻫﻤﻪي‪ 23‬دل‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﮐﻪ از ﺷﮑﻢ ﻣﺎدر ﺑﯽ ﭼﺸﻢ زاﯾﻨﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ او ﭼﺸﻢ داد‬
‫ي ]‪] [1 :9‬ﭼﻮن ﻣﯽﮔﺬﺷﺖ[‪ ،24‬دﯾﺪ ﯾﮏ ﻣﺮد ﮐﻪ از ﺷﮑﻢ ﻣﺎدر ]ﺧﻮد[‪ 25‬ﺑﯽ ﭼﺸﻢ‪ 26‬زاﯾﻨﺪه ﺑﻮد‪ .‬آﻣﺪﻧﺪ ﺷﺎﮔﺮدان و‬

‫از ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ]و ﮔﻔﺘﻨﺪ[‪ 27‬ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﮔﻨﺎه ﮐﻪ ﮐﺮد؟ ]اﯾﻦ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﯾﺎ[‪ 28‬ﭘﺪر ]او[‪ 29‬ﯾﺎ ﻣﺎدر او ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯽ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬ﺷﻤﺎ‬
‫‪ + .21‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪاوﻧﺪﮐﺎر«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮا ﻣﻬﻠﺖ ﺑﺪه و ﺻﺒﺮ ﮐﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬
‫‪» .9‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻔﺎﻋﺖ«؛ ﺷﻔﺎء ﯾﻌﻨﯽ آﺳﺎﻧﯽ دادن )دﻫﺨﺪا‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﺗﺎج اﻟﻤﺼﺎدر ﺑﯿﻬﻘﯽ(‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻟﺘﻤﺎس«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 176‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دو ﯾﺎ ﺳﻪ؛ و اﮔﺮ[‪ 1‬ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﻧﺸﻨﻮد‪ ،2‬ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺑﮕﻮ ]و[ ﺑﯿﺎر‪] .‬و اﮔﺮ[‪ 3‬ﮐﻪ از آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﺸﻨﻮد‪ ،4‬ﺑﻪ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺑﮕﻮ؛ ]و[‬
‫اﮔﺮ ﮐﻪ‪ 5‬از ﮐﻠﯿﺴﺎ ﻧﺸﻨﻮد‪ ،6‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﯿﻔﯽ‪ 7‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ در زﻣﯿﻦ ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪ ،8‬در آﺳﻤﺎن‬

‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ در زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ‪ ،9‬در آﺳﻤﺎن ﮔﺸﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪] .‬و راﺳﺖ[‪ 10‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ دو ﻣﺮد‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﮏ‪ ،‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‪ ،11‬ﻣﺘّﻔﻖ ]و[ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،12‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ‪ ،13‬از ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ‪ 14‬و ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺘّﻔﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪ 15‬دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﻣﺮد ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻦ‪] ،‬ﻣﻦ[‪ 16‬در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫آﻧﮕﻪ ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ]اﮔﺮ[‪ 17‬ﺑﺮادر ﻣﻦ ]ﺑﺎ ﻣﻦ[‪ 18‬ﺑﺪي ﮐﻨﺪ‪ ،19‬ﻓﺮوﮔﺬارم؟ ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺑﺎر؟‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ]ﺗﺎ[‪ 20‬ﻫﻔﺖ ﺑﺎر اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 21‬ﻫﻔﺘﺎد ﺑﺎر‪ 22‬ﻫﻔﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﭼﺎر‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او ﻗﺮض‪ 23‬او ﺑﻪ او ﺑﺨﺸﯿﺪ‬

‫‪26‬‬
‫م ]‪] [23 :18‬ﺑﺮاي[‪ 24‬اﯾﻦ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدي ]ﻣﻠﮏ ﮐﻪ[‪ 25‬ﺧﻮاﺳﺖ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ]ﺣﺴﺎب[‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ .‬آﻣﺪ ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﻧﺰد وي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /135‬ده ﻫﺰار دﯾﻨﺎر ﺑﻮد؛ و ﻧﺪاﺷﺖ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﻪ‪ 27‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﺪﻫﺪ؛‬
‫‪30‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ او را و‪ 28‬زﻧﺶ و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ دارد‪ ،‬ﺑﻔﺮوﺷﻨﺪ‪ 29‬ﺗﺎ ﻗﺮض ﺧﻮد ﺑﮕﺰارد‪ .‬آﻧﮕﻪ آن ﺑﻨﺪه ﭘﯿﺶ ]آن[‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺠﻮد ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﻣﻬﻠﺖ ﺑﺪه ﮐﻪ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮ‪] ،‬ﺗﺎ[‪ 31‬ﻫﺮ ﭼﻪ دادي‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﺰارم؛ و‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬وام«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪» .28‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻔﺮوﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ اﮐﺮ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺧﯿﻔﯽ‪ :‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ؛ در ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و م‪» :‬ﺣﻨﯿﻔﯽ«؛ در ك‪» :‬ﺧﺎرﺟﯽ«‬
‫و »ﺑﺎﺟﮕﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﺪ ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﺸﺎﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺸﺎﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﯾﺎ‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪175 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﯾﺸﺎن در ﻫﺮ وﻗﺖ روي ﺧﺪا ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬س ]‪ [16 :10‬و دﺳﺖ ﻧﻬﺎد ﺑﺮ اﯾﺸﺎن و ﺑﺮﮐﺖ ﮐﺮد؛ ل‬

‫]‪] [48 :9‬و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ‪ 1‬ﮐﺪام‪ 2‬ﮐﻪ در‪ 3‬ﺷﻤﺎ ﮐ‪‬ﻬﺘﺮ ]اﺳﺖ[‪ ،4‬او ﻣ‪‬ﻬﺘﺮ ]ﺑﺎﺷﺪ[‪.5‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ دو‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﮑﻨﺪ‪ ،6‬او ﯾﺎر‪ 7‬ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‬

‫ل‪ [49 :9] 8‬و ﺷﻤﻌﻮن ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :9‬اي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /134‬ﻣﻌﻠﻢ‪ ،‬دﯾﺪﯾﻢ‪ 10‬ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ دﯾﻮان ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﺮد‪11‬؛ او‬
‫‪13‬‬
‫را ﻣﻨﻊ ﮐﺮدﯾﻢ ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ در ﭘﯽ ﺗﻮ و‪ 12‬ﻣﺎ ﻧﯿﺎﻣﺪ‪] .‬س‪ [39 :9 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬او ]را[ ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ *ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم*‬
‫‪16‬‬
‫]ﻣﻦ[‪ 14‬ﺷﮕﻔﺖ ﺑﮑﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺮا ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮد و ﺑﺮاي ﻣﻦ ]ﺑﺪ[‪ 15‬ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ .‬ل ]‪ [50 :9‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬در ﻋﻮض‬
‫‪18‬‬
‫ﯾﺎري ده ﺷﻤﺎ اﺳﺖ؛ ]س‪ [41 :9 ،‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ]را[ ﯾﮏ ﻧﻬﻠﻪ‪ 17‬آب ﺑﺨﻮراﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺰد‬

‫آن ﮐﺲ ﮔﻢ‪ 19‬ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺮادرت ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺪي ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ او را ﻋﻔﻮ ﮐﻦ و آﻧﭽﻪ ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ‪ 20‬در زﻣﯿﻦ‪،‬‬

‫در آﺳﻤﺎن ﻫﻢ ﮔﺸﺎده ﺑﺎﺷﺪ‬

‫]م‪ [15 :18 ،‬ﭼﻮن ﺑﺮادر ﺗﻮ ]ﺑﺎ ﺗﻮ[‪ 21‬ﺑﺪي ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ او را ]در ﻣﯿﺎن ﺗﻮ و او[‪ 22‬ﻋﺘﺎب ﮐﻦ‪23‬؛ اﮔﺮ ﺗﻮ را ﻣﻄﯿﻊ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮادر‬

‫ﺧﻮد ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ؛ و اﮔﺮ از ]ﺗﻮ[‪ 24‬ﻧﺸﻨﻮد‪ ،25‬ﺑﺮو و دو ﻣﺮد‪ 26‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺒﺮ‪ 27‬ﺑﻬﺮ ﮔﻮاﻫﯽ ]زﯾﺮا ﮔﻮاﻫﯽ درﺳﺖ ﻧﺸﻮد اﻻّ ﺑﺮ زﺑﺎن‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻮض ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻧﻬﻠﻪ‪ :‬ﺟﺮﻋﻪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺛﻮاب«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺿﺎﯾﻊ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﺸﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﺨﺺ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ﻣﺮﻗﺲ‪ 38 :9 ،‬و ﻧﯿﺰ در ﻟﻮﻗﺎ‪ ،49 :9 ،‬ﻓﻘﻂ »ﯾﻮﺣﻨﺎ« آﻣﺪه و‬
‫ﻓﻌﻞﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻔﺮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪم«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪» .12‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﺴﯽ ﮐﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 174‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﻧﻮع‪ 1‬دﯾﻮ ﺑﻪ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ ﺟﺰ از روزه داﺷﺘﻦ و ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﻪ در آوردن‪2‬؛ ]م‪ [21 :17 ،‬اﻻّ ﺑﻪ‬

‫روزه و ﻧﻤﺎز ﺑﯿﺮون رود‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺷﺎﮔﺮدان از او ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﺑﺰرگ ]و ﻣﻬﺘﺮ[‪ 3‬در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن‬
‫س ]‪ [33 :9‬آﻣﺪ در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم ]و[ ﭼﻮن اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ‪ ،‬ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪﯾﺪ در راه ]ﻣﯿﺎن‬

‫ﺷﻤﺎ[‪4‬؟ اﯾﺸﺎن ﺧﻤﻮش ﺷﺪﻧﺪ و ]در راه[‪ 5‬آن ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﻣﻬﺘﺮ اﯾﺸﺎن؛ و او ﺧﻮاﻧﺪ آن دوازده ﺣﻮارﯾﻮن‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /133‬ﺧﻮد را ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲﺗﺮ ﺷﻮد و از ﻫﺮ ﮐﺲ ﺧﺪﻣﺖﮐﺎرﺗﺮ ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫م‪ [13 :19] 6‬ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﺗﺎ دﺳﺖ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﻨﻬﺪ و ﺑﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ و ﺷﺎﮔﺮدان او ﻣﻨﻊ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ آن‬

‫ﮐﻮدﮐﺎن را؛ ]س‪ [14 :10 ،‬ﻋﯿﺴﯽ دﯾﺪ و ]او را[‪ 7‬دﺷﻮار ]آﻣﺪ و[‪ 8‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺗﺎ ﮐﻮدﮐﺎن ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ]و[ اﯾﺸﺎن را‬

‫ﻣﻨﻊ ﻣﻪﮐﻨﯿﺪ‪ 9‬زﯾﺮا ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﺑﻬﺮ‪ 10‬آن ﮐﺴﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬و راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﺪ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ]و[ ﻫﻤﭽﻮن اﯾﻦ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﺸﻮد‪ ،11‬در ﻣﻠﮑﻮت اﻧﺪر ﻧﺮود‪] .‬س‪ [36 :9 ،‬و ﮔﺮﻓﺖ ﯾﮏ ﮐﻮدك ]و‬

‫او[ را ]در ﻣﯿﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ و[‪ 12‬ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ﻧﻬﺎد ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﻮدك ﺑﻪ ﻧﺎم ]ﻣﻦ[‪ 13‬ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺮا ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ اﻻّ آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪] .‬م‪ [3 :18 ،‬ﻣﻦ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻫﻤﭽﻮن اﯾﻦ ﮐﻮدك ﻧﺸﻮﯾﺪ‪ ،‬در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ]اﻧﺪر[‪ 14‬ﻧﺮوﯾﺪ‪ .‬و آن ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﻓﺮوﺗﻦ ﮐﻨﺪ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﻮدك‪ ،‬او ﻋﻈﯿﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ 15‬در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن‪] .‬و[ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮد‪ 16‬ﻓﺮوﺗﻦ‪] 17‬را[ ﻋﺰﯾﺰ دارد از ﺑﺮاي ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺮا ﻋﺰﯾﺰ‬
‫‪18‬‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮار دارد ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن آوردهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد او را ﮐﻪ در ﮔﺮدﻧﺶ ﺧﺮآﺳﯿﺎ‬
‫‪19‬‬
‫ﺑﯿﺎوﯾﺰﻧﺪ و در درﯾﺎ ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬م ]‪ [10 :18‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﺴﺨّﺮ زﻧﯿﺪ ﺑﺮ ﯾﮏ ﮐﻮدك از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﻣﺘﻮاﺿﻊ اﻧﺪ؛ ]راﺳﺖ[‬

‫‪ + .11‬و‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺒﻮه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺮآﺳﯿﺎو«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬آوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬س«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬آﺳﻤﺎن؛ ﮐﺎﺗﺐ روي آن ﺧﻄﯽ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪173 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد*‪ .3‬اﮐﻨﻮن ‪/‬ﺑﺮگ‪/132‬‬ ‫ﮐﻮﭼﮑﯽ دارد؛ *ﮔﺎﻫﯽ در آﺗﺶ ]ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ[‪ 1‬و ﮔﺎﻫﯽ در آب ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ‪ 2‬و او را ﺗﺒﺎه‬
‫]ﻫﺮ ﭼﻪ[‪ 4‬ﺗﻮاﻧﯽ ﻣﺎ را ﯾﺎري ﺑﺪه و ]ﺑﺮ ﻣﺎ[‪ 5‬رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ اﯾﻤﺎن آوري‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ‪،‬‬

‫ﺑﺸﻮد ]ﺑﺮاي آن ﮐﺲ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد[‪ .6‬ﻫﻤﺎﻧﺪم‪ 7‬ﭘﺪر آن ﮐﻮدك ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزد ]و ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ و[‪ 8‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻤﺎن‬

‫آوردم‪ ،‬ﯾﺎري ﺑﺪه ﺳﺴﺘﯽ اﯾﻤﺎن ﻣﺮا‪ .‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ دﯾﺪ ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دور ﮔﺮﯾﺨﺘﻨﺪ و ﺑﺎز ﺟﻤﻊ‪ 9‬ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪،10‬‬

‫‪11‬ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮ آن ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ زد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺟﺎن ﮔﻨﮓ ]و[ ﻻل‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮا ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻢ از اﯾﻦ ﮐﻮدك ﺑﯿﺮون آﯾﯽ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ]ﺑﺮ‬

‫وي[‪ 12‬ﻧﻌﺮه زد‪ . 13‬آن دﯾﻮ ﻓﺮﯾﺎد ﺑﺮآورد و از ﮐﻮدك ﺑﯿﺮون رﻓﺖ و آن ﮐﻮدك ﭼﻮن ﻣﺮده ﻓﺘﺎد آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎران‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 14‬ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺮد‪ .15‬ﻋﯿﺴﯽ دﺳﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ آن ﮐﻮدك ﻧﻬﺎد و ]او را[‪ 16‬ﺑﺮﮐﺸﯿﺪ؛ ]ﮐﻮدك[ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ ]و[ ﺑﺮ ﭘﺎي ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬و ]ﭼﻮن[‪ 17‬ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ در رﻓﺖ‪ ،18‬ﺷﺎﮔﺮدان از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ در ﺧﻠﻮت ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﭼﺮا ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﯿﻢ آن دﯾﻮ ﺑﻪ در‬

‫ﮐﺮدن؟ ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺑﺮاي ﮐﻤﺎﺳﯽ‪ 19‬اﯾﻤﺎن ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯽ‪ :‬ﻣﺜﻞ داﻧﻪي ﺧﺮدل‬

‫]م‪ [20 :17 ،‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ در‪ 20‬ﺷﻤﺎ اﯾﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﻪي ﺧﺮدل‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﯿﺪ‪ 21‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻮه ﮐﻪ‬

‫از ﺟﺎي‪ 22‬ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ 23‬و در درﯾﺎ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ را اﻃﺎﻋﺖ ﻣﯽﮐﺮد و ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻏﺎﻟﺐ]ﺗﺮ[‪ 24‬ﻧﻤﯽﺷﺪ‪] .‬س‪[29 :9 ،‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮده ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﮐﻤﺎﺳﯽ‪ :‬ﮐﻤﯽ‪ ،‬ﮐﺎﺳﺘﯽ‪ ،‬ﮐﻤﺒﻮد‪ ،‬ﻧﻘﺼﺎن ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺴﯿﺎري‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮود«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﺑﺴﯿﺎر وﻗﺘﻬﺎ او را در اﺗﺶ ﻣﯽ‬
‫اﻧﺪازﻧﺪ و ﺑﺎري در آب ﻣﯽ اﻧﺪازﻧﺪ او را ﺗﺒﺎه ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در اﯾﻨﺠﺎ واژهي »ﮐﻨﮏ« را ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺧﻂ زده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / 172‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪/131‬‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬آن ﺗﻦ ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن دﯾﺪﻧﺪ آن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‪ 1‬او وﻋﺪه داد‪ 2‬ﭘﺎﮐﺎن را ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﻔﺎرﻗﺖ اﯾﻦ ﺗﻦ‬
‫ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﮐﻪ ﺑﻼﯾﺎ ﺑﺸﻮد‪ ،3‬ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ ﺗﻦ روﺣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻼﯾﺎ ﻧﺸﻮد‪ .‬از اﯾﻦ داﻧﺴﺘﻨﺪ آﻧﭽﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪» :‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫‪4‬‬
‫ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﻤﯿﺮاﻧﺪ‪ ،‬او را زﻧﺪه ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ«؛ و دﯾﮕﺮ ﺷﺮحﻫﺎ از اﯾﻦ ]ﺑﯿﺸﺘﺮ و[ ﻧﻐﺰﺗﺮ ﻫﺴﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ]ﭘﺮﻫﯿﺰ از[ ﺗﻄﻮﯾﻞ‬

‫ﮐﻮﺗﺎه ﮐﺮدﯾﻢ و ﺑﺲ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﮐﻮدك دﯾﻮاﻧﻪ‬

‫ل ]‪ [37 :9‬دواُم روز ﭼﻮن از ﮐﻮه ﺑﻪ زﯾﺮ‪ 5‬آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬س ]‪ [14 :9‬ﭼﻮن آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد‪ ،‬دﯾﺪ ]ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن[‪ 6‬ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﮔﺮوه]ﻫﺎ و[‪ 7‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺑﺤﺚ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ]ﺗﻤﺎﻣﯿ‪‬ﺖ[‪ 8‬ﺧﻠﻖ او را دﯾﺪﻧﺪ‪] .‬ل‪] [37 :9 ،‬ﺟﻤﻠﻪ[‪ 9‬آﻣﺪﻧﺪ‬

‫ﭘﯿﺶ او ]س‪] [15 :9 ،‬و[ ﺳﻼم ﮐﺮدﻧﺪ‪ .10‬از ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟ و از اﯾﺸﺎن ﯾﮏ ﻣﺮد‪ ،‬م ]‪ [14 :17‬ﭘﯿﺶ‬

‫او ﺷﺪ ]و[ زاﻧﻮ زد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻦ‪ 11‬رﺣﻤﺖ ﮐﻦ‪ ،‬س ]‪ [17 :9‬ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را آوردم در ﻧﺰد ﺗﻮ ﮐﻪ در او دﯾﻮ‬
‫ﻫﺴﺖ ]م‪] [15 :17 ،‬ﺧﻮد را از ﺑﺎم ﺑﻪ وي ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ[‪ 12‬و ﺑﺴﯿﺎر در ﻋﺬاب اﺳﺖ و ﭼﻨﺪ ﺑﺎر او را در آﺗﺶ اﻧﺪاﺧﺖ و ]ﭼﻨﺪ‬

‫ﺑﺎر[‪ 13‬در آب اﻧﺪاﺧﺖ؛ س ]‪ [17 :9‬و او را ﻧﻤﯽﮔﺬارد ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﭼﻮن ]ﭘﯿﺶ او[‪ 14‬ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬او را ﻣﯽاﻧﺪازد و‬

‫ﻣﯽﺳﻮزد و دﻧﺪان ﺧﻮد ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎود‪ 15‬و ﺧﺸﮏ ﻣﯽﺷﻮد؛ و ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺖ ﺗﺎ او را ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اي دوده ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﺪارﯾﺪ‪ ،16‬ﺗﺎ ﮐﯽ در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ؟ و ﺗﺎ ﮐﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺑﺪﻫﻢ؟ او را ﭘﯿﺶ ﻣﻦ‬

‫ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ .17‬او را ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ آوردﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ‪ 18‬ﮐﻪ او را دﯾﺪ‪ ،‬آن ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ‪] ،‬آن[‪ 19‬ﮐﻮدك را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ زد‪ 20‬و ﮐﻒ‬
‫‪22‬‬
‫ﮐﺮد و دﺳﺖ ]و[ ﭘﺎ ﻣﯽزد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ از ﭘﺪر آن ﮐﻮدك ﮐﻪ‪ :21‬ﭼﻨﺪ وﻗﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬از‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬ﺑﻪ‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺳﺎﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪارﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺤﻮﯾﻞ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﯿﻮ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﺎﻟﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪاﺧﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﭼﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬ ‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﺧﻮد را از ﻧﺎم ﺗﻮي ﻣﯽ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪171 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از ﺳﻬﻢ‪ 1‬ﺑﻪ روي اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .2‬ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺰد اﯾﺸﺎن ]ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ[‪ :3‬ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪] ،‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ[‪ .4‬ﭼﻮن ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ ،5‬ﮐﺴﯽ‬
‫ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ ﺟﺰ ﻋﯿﺴﯽ ‪ 6‬ﺗﻨﻬﺎ؛ ]س‪] [9 :9 ،‬و[ ﭼﻮن از ﮐﻮه ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،7‬اﯾﺸﺎن را ﺳﭙﺎرد ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ آﻧﭽﻪ دﯾﺪﻧﺪ ﺗﺎ آن‬

‫وﻗﺖ ]ﮐﻪ[‪ 8‬ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ .‬ل ]‪ [36 :9‬اﯾﺸﺎن ﺧﻤﻮش ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﭼﯿﺰي ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫م ]‪ [10 :17‬ﺷﺎﮔﺮدان ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ اﻟﯿﺎ زودﺗﺮ از ﻣﺴﯿﺢ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪.9‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺎﺳﺦ داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻟﯿﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ‪ 10‬ﺗﻤﺎم ﮐﻨﺪ‪ .‬و راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ اﻟﯿﺎ آﻣﺪ‪ 11‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي را ﺗﻤﺎم‬

‫ﮐﺮد و او را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ و اﯾﺸﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ او ﮐﺮدﻧﺪ؛ س ]‪ [12 :9‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ م ]‪ [12 :17‬ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ از دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ]س‪] [12 :9 ،‬ﺑﺴﯿﺎر[‪ 12‬رﻧﺠﺶ ]م‪ [12 :17 ،‬ﺑﮑﺸﺪ ]س‪ [12 :9 ،‬و ﺧﻮار ﺷﻮد‪] .‬م‪ [13 :17 ،‬و آﻧﮕﻪ ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ آن ﺳﺨﻦ ﺑﺮاي ﯾﺤﯿﯽ اﺷﺎرت ﮐﺮده ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻧﻤﻮدن ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯽ و اﻟﯿﺎ‪/ 13‬ﺑﺮگ‪14 /130‬ﺑﻬﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ]ﮐﻪ[ اﻟﯿﺎ اﺳﺖ و ﻗﻮﻣﯽ‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ]ﮐﻪ[ ﻣﻮﺳﯽ اﺳﺖ و ﻗﻮﻣﯽ‪ 15‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ارﻣﯿﺎ اﺳﺖ و ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه اﺳﺖ ]ﯾﺎ ﯾﮑﯽ از‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان[‪16‬؛ و او ﺑﺎ ﺧﻮد ]آن[ ﺳﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‪] 17‬و[ ﺑﺮد ﺟﻬﺖ ]ﮔﻮاﻫﯽ[‪ 18‬زﯾﺮا ﮔﻮاﻫﯽ ]درﺳﺖ[‪ 19‬ﻧﺸﻮد اﻻّ ]ﺑﺮ‬

‫زﺑﺎن[‪ 20‬دو ﯾﺎ ﺳﻪ ]ﮔﻮاه[‪] ،‬و ﺑﻪ اﯾﻦ[ ﺷﯿﻮه روي ]ﺧﻮد[‪ 21‬ﮔﺮداﻧﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ]او آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد را او‪‬ل ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻧﻤﻮد‬

‫در ﮐﻮه ﺳﯿﻨﺎ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ او[‪ 22‬ﻧﻪ ﻣﻮﺳﯽ اﺳﺖ و ﻧﻪ اﻟﯿﺎ و ﻧﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان داوود اﺳﺖ و ]او اﺳﺖ[‪ 23‬ﺧﺪاوﻧﺪ‬

‫ﻫﻤﮕﺎن‪] .‬و آن ﮐﻪ[‪ 24‬او در ﻣﻮﺳﯽ و اﻟﯿﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﻤﻮد ﺑﻪ ﺗﻦ درﺳﺖ زﯾﺮا ﺗﻦ ﻣﻮﺳﯽ و اﻟﯿﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺒﺎه‬

‫‪ + .14‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﻣﺠﻠﺲ آراﺳﺘﻦ و ﯾﺎراﻧﻬﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺮم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮑﺪﮐﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮐﻮﯾﻨﺪ‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﻌﻀﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﺳﺘﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮﯾﺮ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬س؛ ﻋﺒﺎرت »و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي را ﺗﻤﺎم ﮐﺮد« در ﻣﺘّﯽ و ﻣﺮﻗﺲ‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﺎران ﺧﻮد ﺑﺎ ﯾﮏ دﮐﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ‬
‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد از ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﻣﺠﻠﺲ اﻟﻪ اﻋﻠﻢ‬
 ‫‪ / 170‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﺲ ﻣﻦ‪1‬؛ ﺻﻠﯿﺐ ﺗﻦ اﺳﺖ و ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪ‪2‬ﻫﺎ ﺗﻦ ﺧﻮد ﺑﺮدارد‪ 3‬ﺑﺮ دوش ﻧﻔﺲ ﺧﻮد آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﺗﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 4‬و ﺑﺮ‬
‫ﺑﺮ اﻓﺘﺎدن او ﯾﺎ ﻧﺰار‪ 5‬ﺷﺪن او ﯾﺎ ﺷﮑﻨﺠﻪ ]ﺑﺪو[ دادن‪ 6‬اﻟﺘﻔﺎت ﻧﮑﻨﺪ‪ 7‬و او را ﺑﻪ اﻧﺪك ﻏﺬا ﺗﯿﻤﺎر دارد ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺟﺎن در او‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[‪ 8‬ﻣﻔﺎرﻗﺖ ﮐﻨﺪ و از ﺗﻌﻠّﻘﺎت ﻓﺎرغ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺗﺠﻠّﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﮐﻮه ﺗﺎﺑﻮر‪ 9‬ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯽ و اﻟﯿﺎ‬
‫‪12‬‬
‫م ]‪ [1 :17‬و ﺑﻌﺪ از‪ 10‬ﺷﺶ روز‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺮد ﺻﻔﺎ و ﯾﻌﻘﻮب و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪* ،‬ﺑﺮادر ﯾﻌﻘﻮب را و*‪ 11‬ﺑﺎ اﯾﺸﺎن در‬

‫ﮐﻮه ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪] 13‬س‪ [2 :9 ،‬ﺑﯽ ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ‪] ،‬م‪] [2 :17 ،‬و[ در دﯾﺪار اﯾﺸﺎن ﻣﺘﻐﯿ‪‬ﺮ ﺷﺪ و ﺗﺎﺑﯿﺪ روي‪ 14‬او ﻫﻤﭽﻮن آﻓﺘﺎب و‬

‫ﺟﺎﻣﻪي وي ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮف ]ل‪] [29 :9 ،‬و[ ﻧﻮر ]ﺗﺎﺑﻨﺪه[‪15‬؛ س ]‪ [3 :9‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﺮ‪ 16‬روي زﻣﯿﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن‬

‫ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺮدن؛ م ]‪] [3 :17‬و[ ﭘﺪﯾﺪ ﺷﺪ‪] 17‬ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن[‪ 18‬ﻣﻮﺳﯽ و اﻟﯿﺎ ]و[ ﺑﺎ وي ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪19‬؛ ﺻﻔﺎ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ ،‬ﺳﻪ ﺳﺎﯾﻪﮔﺎه ﺑﺴﺎزﯾﻢ ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي ﺗﻮ و ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي ﻣﻮﺳﯽ و ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي اﻟﯿﺎ؛‬

‫ل ]‪ [33 :9‬ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ‪ 20‬ﭼﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ .21‬ﭼﻮ اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ‪ ،‬م ]‪] [5 :17‬آﻣﺪ[‪ 22‬اﺑﺮ روﺷﻦ و ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ و ﺳﺎﯾﻪ ﮐﺮد و آواز‬

‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ از اﺑﺮ ]ﮐﻪ[ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﺴﺮ دﻟﺒﻨﺪ‪ 23‬ﻣﻦ؛ از او ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‪ .‬ل ]‪/ [36 :9‬ﺑﺮگ‪ /129‬ﭼﻮن آواز ﺷﺪ‪ ،24‬ﻣﺎﻧﺪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ‪] .‬ل‪] [34 :9 ،‬و[ ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،25‬ﭼﻮن دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ]و[ اﻟﯿﺎ ]در[ اﺑﺮ‪ 26‬در رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬م ]‪ [6 :17‬ﭼﻮن ﺷﺎﮔﺮدان آن آواز ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬در وي و«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯿﺘﻮاﻧﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺴﺮ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﺷﻤﻨﺪي«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺰار«‪.‬‬
‫‪+‬و‬ ‫‪6‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﯾﻮر«‪.‬‬
‫‪ + .10‬اﯾﻦ‬
‫‪ .11‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬را و ﺑﺮادر ﯾﻌﻘﻮب«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و‬
‫ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪169 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫*آدﻣﯽ در ﺗﻦ او*‪ 1‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ درﺳﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻟﯿﮑﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺨﺸﯿﺪه‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ راه ]ﻋﺪل و[‬
‫رﺳﺘﮕﺎري از ﻋﻼﯾﻖ‪ 3‬دﻧﯿﻮي ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﻤﻮد زﯾﺮا ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺟﺎن آدﻣﯽ ]در ﺗﻦ[‪ 4‬او اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ اﺑﻠﯿﺲ ﺑﺮ وي ﻣﻮﮐّﻞ‬

‫اﺳﺖ؛ و او را ﺧﻮش ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﺷﻬﻮات دﻧﯿﻮي‪ 5‬ﻣﺜﻞ ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﯿﺪن و ﺧﺮاﻣﯿﺪن و ﺗﻔﺮّج‪] 6‬و[ ﭘﻮﺷﯿﺪن و ﻟﻬﻮ ]و[ ﻃﺮب‬

‫و ﺗﻤﺘّﻊ ]و[ از اﯾﻦ اﺣﻮالﻫﺎ؛ ﭼﻮن آدﻣﯽ ﺧﻮد را در ﻃﻠﺐ اﯾﻦ ]ﭼﻨﯿﻦ[‪ 7‬ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺑﻨﻬﺪ‪ ،‬از ﺣﻼل اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪزدد و دروغ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﮔﻮاﻫﯽ ]زور[‪ 8‬ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﮑﺸﺪ و ﻓﺮﯾﻔﺘﻪﮐﺎري ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮد و از اﯾﻦ ﺷﯿﻮه]ﻫﺎ و[ اﺣﻮالﻫﺎ‬

‫ﺑﻮرزد ﮐﻪ ﻣﮕﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آراﯾﺶﻫﺎي ﻣﻌﯿﺸﺖ‪ 9‬ﺧﻮد ﺑﺪارد و ]اﯾﻦ[ ﻫﻤﻪ ]اﻓﻌﺎل و[‪ 10‬اﺣﻮاﻟﯽ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪11‬؛ ﭼﻮن‪ 12‬آدﻣﯽ را‬

‫از‪ 13‬ﺑﻌﻀﯽ ﺗﻌﻠّﻖ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ او را ﻋﺸﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،14‬ﻫﻤﯿﺸﻪ او ﺑﻨﺪهي اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﺧﻮد را در ﺗﺒﻪ‪ 15‬ﻧﻬﺎد؛ و ﭼﻮن ﺟﺎن او‬

‫از ﺗﻦ ﻣﻔﺎرﻗﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ و ]در[ ﺗﻌﻠّﻘﺎت دﻧﯿﻮي‪ 16‬ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺧﻼص ﻧﯿﺎﺑﺪ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻣﺮگ دوام ﮐﻪ ﻣﺮگ اﻋﻈﻢ ﮔﻮﯾﻨﺪش‪ .‬ﭼﻮن آدﻣﯽ راه ﺧﺪا‪ 17‬ﺑﻮرزد و ﻃﻤﻊ از اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﮐﻠّﯽ ﺑﺒ‪‬ﺮّد ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﮑﻨﺠﻪ‬

‫ﺑﮑﺸﺪ و ﻋﺬاب ]و[ ﻣﺮگ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺧﺴﺘﮕﯽ و ﻏﯿﺮه‪ ،18‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را زﻧﺪه ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﭼﯿﺰي‬
‫دﯾﮕﺮ ﻫﺴﺖ ﻋﻈﯿﻢﺗﺮ از اﯾﻦ ]ﺗﻦ و[‪ 19‬آﺳﺎﯾﺶ دﯾﮕﺮ‪ 20‬ﺧﻮشﺗﺮ از اﯾﻦ آﺳﺎﯾﺶ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﻮﻟﺲ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 21‬ﮔﻔﺖ‪:22‬‬
‫‪25‬‬
‫ﺑﭙﻮﺳﺪ اﯾﻦ ﮐﻪ‪ 23‬ﺗﺒﺎه ﺷﺪ و ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﯿﺰي ]ﻫﺴﺖ[ ﮐﻪ ﺗﺒﺎه ‪/‬ﺑﺮگ‪ /128‬ﻧﺸﻮد‪24‬؛ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﻮد از اﯾﻦ ]ﺗﻦ[ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ]و[ ﺑﭙﻮﺷﺪ‬

‫ﺗﻦ روﺣﺎﻧﯽ؛ ﻣﺴﯿﺢ ﻣﺎ را از ﺑﻬﺮ آن‪ 26‬آﺳﺎﯾﺶ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﺻﻠﯿﺐ ﺧﻮد ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ﺑﺮﮔﯿﺮﯾﺪ و ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 27‬از‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬او در ﺗﻦ آدﻣﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬

‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻣﺴﯿﺤﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﭘﻮﻟﻮس رﺳﻮل«‪.‬‬
‫‪ .22‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اول ﻗﺮﻧﺘﯿﺎن‪ 35 :15 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ‬
‫ﭘﻮﻟﺲ رﺳﻮل از ﺗﻦ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و ﺗﻦ روﺣﺎﻧﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ و آن‬
‫را ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﮏ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ + .26‬ﮐﻪ‬
‫‪ .27‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻼﯾﻖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪» :1‬دﻧﯿﺎوي«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﺗﻔﺮح«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ زور ﯾﻌﻨﯽ دروغ‪ ،‬ﻧﺎراﺳﺘﯽ و‬
‫ﻧﺎدرﺳﺘﯽ و ﻓﺮﯾﺐ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬در«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / 168‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /126‬ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ دارد‪ ،‬ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻫﻼك ﮐﻨﺪ‬
‫‪1‬‬
‫و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا اﻧﮑﺎر ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻦ او را اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻢ‬
‫س‪ [34 :8] 2‬و ﻋﯿﺴﯽ ‪ 3‬ﺧﻠﻖ ]را[‪ 4‬و ﺷﺎﮔﺮدان را ﻃﻠﺒﯿﺪ‪] 5‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ در ﭘﯽ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺟﺎن‬

‫ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺪازد م‪] 6‬و[ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد زاﻫﺪ ﺷﻮد س ]‪ [35 :8‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﺎن ﺧﻮد را زﻧﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻤﯿﺮاﻧﺪش؛ ]و[ ﺻﻠﯿﺐ ﺧﻮد‬

‫ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ﺑﮕﯿﺮد و ﺑﯿﺎﯾﺪ در ﭘﯽ ﻣﻦ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد ]را[‪ 7‬ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﺑﻤﯿﺮاﻧﺪ ]و[‪ 8‬ﺑﻬﺮ ﺳﭙﺎرش ﻣﻦ‪ ،‬ﺟﺎن ﺧﻮد را زﻧﺪه‬

‫ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ي‪ [25 :12] 9‬و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ]م‪ [26 :16 ،‬و ﭼﻮن ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ آدﻣﯽ را اﮔﺮ ]ﻫﺮ[‪ 10‬ﭼﻪ در ﮔﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪،‬‬

‫در دﺳﺖ آرد و ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ]ل‪ [25 :9 ،‬ﻫﻼك ﮐﻨﺪ ]م‪ [26 :16 ،‬ﯾﺎ‪ 11‬ﭼﻪ دﻫﺪ ﻋ‪‬ﻮض ﺟﺎن ﺧﻮد‪ .‬س ]‪ [38 :8‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻣﻨﮑﺮ‬

‫ﺷﻮد در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‪ ،‬او ﮔﻨﺎه ]و[ وﺑﺎل ﺑﺮ‪ 12‬ﺧﻮد آورده ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﻣﻨﮑﺮ ﺷﻮد‪ 13‬آن ﻣﺮد را ]م‪ [27 :16 ،‬و ﻓﺮزﻧﺪ‪ 14‬آدﻣﯽ‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ‪ 15‬آﻣﺪن؛ ]س‪ [38 :8 ،‬ﭼﻮن ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﭘﺪر ﺑﺎ ﭘﺎﮐﺎن ﺧﻮد‪ ،16‬م ]‪ [27 :16‬و ﻫﺮ ﮐﺴﯽ را ﺳﺰاي ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺑﺪﻫﺪ؛ و‬

‫راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﻗﻮﻣﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﺮگ ﻧﭽﺸﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 17‬ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻧﻔﺲ آدﻣﯽ ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﺮﺷﺖ ﺧﻮد ]ﻣﺮگ را ﻧﻤﯽداﻧﺪ ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ[‪ 18‬ﻣﺮدن‪ ،19‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪي‬

‫اﺗﺤﺎد‪ 20‬آن‪ 21‬در ﺗﻦ ﻣﺮدن‪ 22‬ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد ﺑﻪ دو ﻧﻮع‪ :‬ﯾﮑﯽ ﻣﻔﺎرﻗﺖ ﺟﺎن‪ 23‬ﺗﻦ ]را و[ اﯾﻦ‪] ،24‬آن[ ﻣﺮدن‪ 25‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫‪26‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮد‪] :‬ﻫﺮ[ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد ﻫﻼك ﮐﻨﺪ‪ ،‬او را زﻧﺪه ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﺟﺎن آدﻣﯽ در ﺗﻦ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻬﻤﺎن اﺳﺖ و ﺧﺪاوﻧﺪ‬

‫ﺟﺎن ]و[ ﺗﻦ ]و ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ[‪ 27‬ﻣﺴﯿﺢ ]اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 28‬آﻣﺪ از ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ 29‬ﺧﻠﻖ؛ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /127‬ﻧﻪ ﺑﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎن‬

‫‪ + .16‬را‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻮم«‪.‬‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮدﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺠﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬او«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬آدﻣﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ + .24‬را‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮك«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﺪﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪان«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬م«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﻧﮏ زد«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺟﻤﻠﻪي »ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد زاﻫﺪ ﺷﻮد«‪ ،‬ﻧﻪ در ﻣﺘّﯽ اﺳﺖ ﻧﻪ در‬
‫ﻣﺮﻗﺲ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬م«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك و م ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪167 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﺎ ﯾﮑﯽ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯿﺪ؟ ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ داد ﺟﻮاب و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي‬
‫زﻧﺪه‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ]ﺟﻮاب داد و[‪ 1‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧُﻨُﮏ ]ﺗﺮا[‪ 2‬اي ﺷﻤﻌﻮن ﭘﺴﺮ ﯾﻮﻧﺎ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ راز ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﻨﻤﻮد‪ 3‬ﻟﯿﮏ‬

‫ﭘﺪر ]ﻣﻦ[‪ 4‬آﺳﻤﺎﻧﯽ؛ ]و[ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ آن ﺳﻨﮓ ﺟﺎوﯾﺪ‪ 5‬و ﺑﺮ اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻨﯿﺎد ﮐﻠﯿﺴﺎي‪ 6‬ﺧﻮد ﻣﯽﻧﻬﻢ و‬

‫دﺳﺖﻫﺎي ﺑﻼ او را ﮔﺰﻧﺪ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪7‬؛ و ﺗﺮا ﻣﯽدﻫﻢ‪ 8‬ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ و آﻧﭽﻪ در زﻣﯿﻦ ﺑﺒﻨﺪي‪ ،9‬در آﺳﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‬

‫]و آﻧﭽﻪ در زﻣﯿﻦ ﺑﮕﺸﺎﯾﯽ‪ ،‬در آﺳﻤﺎن ﮔﺸﺎده ﺷﻮد[‪10‬؛ م ]‪ [20 :16‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﺳﭙﺎرش ﮐﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ‬

‫ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ او اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ]ﺷﺎﮔﺮدان[ ﺧﻮد را ﮐﻪ‪ 11‬ﺑﺮدار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن‬

‫س ]‪ [31 :8‬آﻏﺎز ﮐﺮد ]ﺑﻪ[ ﺗﻌﻠﯿﻢ اﯾﺸﺎن ]ل‪] [22 :9 ،12‬و ﺑﺪﯾﺸﺎن[‪ 13‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬م ]‪ [21 :16‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ اﻧﺪر‬

‫روم و ﺑﺴﯿﺎر رﻧﺞ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻢ از ﭘﯿﺮان ﺟﻬﻮدان و اﻣﺎﻣﺎن ]و[ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ اﯾﺸﺎن ﻣﺮا ﺑﮑﺸﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز‪ 14‬ﺑﺮﺧﯿﺰم‪.15‬‬
‫ﺷﻤﻌﻮن ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻧﺠﺎ ﻣﺮو ﺧﺪا ﻣﮑﻨﺎد ﮐﻪ ﺗﺮا ﭼﻨﯿﻦ واﻗﻌﻪ‪ 16‬ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬و آﻧﮕﻪ ﺳﻮي ﺻﻔﺎ دژمﻧﺎك اﻟﺘﻔﺎت ﮐﺮد ]س‪] [33 :8 ،‬و[‬

‫ﺑﺮ وي ﺑﺎﻧﮓ زد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎز ]ﮔﺮد[‪ 17‬از ﻣﻦ اي اﺑﻠﯿﺲ‪] ،‬م‪ [23 :16 ،‬زﯾﺮا از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﭘﺎﭘﯿﭻ‪ 18‬ﺷﺪي ]س‪ [33 :8 ،‬زﯾﺮا ﺑﻪ ﻗﺪرت‬

‫ﺧﺪا‪ 19‬ﻧﻤﯽاﻧﺪﯾﺸﯽ‪ 20‬اﻻّ در اﻣﻮر ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ م ]‪ [23 :17‬و ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﺨﻦ دل اﯾﺸﺎن ﺗﻨﮓ ﺷﺪ ]ل‪ [45 :9 ،‬و ]اﯾﺸﺎن[‪ 21‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‬

‫را ﻧﻤﯽدرﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪ 22‬و ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻨﮑﺎم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬واﻗﻌﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﺳﺦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ك‪» :‬ﺑﺎﻋﺚ ﻟﻐﺰش ﻣﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬را‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﺷﻨﺎﺳﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬درﻧﯿﺎﻓﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻤﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬درﺑﺎرهي اﯾﻦ ﻟﻘﺐ ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬رك‪ 22 /1 :‬در ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺘﺎب‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻠﯿﺴﺎه«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬دﻫﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﻗﯿﺪي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﺧﻮاد‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«‪.‬‬
 ‫‪ / 166‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دارﯾﺪ ]و[ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ و ﮔﻮشﻫﺎ دارﯾﺪ و ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﯾﺪ؟ ]و ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﻤﯽ آرﯾﺪ آن ﭘﻨﺞ ﻧﺎن ﮐﻪ ﭘﺎره ﮐﺮدم و دادم ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار‬
‫‪4‬‬
‫ﻣﺮد؟ از ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﭼﻨﺪ ﺳﺒﻂ‪ 1‬ﭘﺎره ﻧﺎن ﺑﺮداﺷﺘﯿﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬دوازده‪ .‬ﺑﺎز ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ 2[:‬ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﻤﯽدارﯾﺪ‪ 3‬آن‬

‫ﻫﻔﺖ ﻧﺎن ﮐﻪ ]ﺑﺪان[‪ 5‬ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻣﺮد را ﺳﯿﺮ ﮐﺮدم؟ و اﺿﺎﻓﻪ‪ 6‬ﭼﻨﺪ ﺑﺮداﺷﺘﯿﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻔﺖ ﺳﻠّﻪ‪ .7‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‬

‫ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﯿﺪ؟ م ]‪ [11 :16‬ﻧﮕﻔﺘﻢ از ﺑﻬﺮ ﺧﻤﯿﺮ ﻧﺎن ﻟﯿﮑﻦ از ﺑﻬﺮ آن ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻤﯿﺮ زﻧﺎدﻗﻪ و اﻣﺎﻣﺎن‪.‬‬

‫آﻧﮕﻪ‪ 8‬داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﺷﺎرت او ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﺧﻤﯿﺮ ﻧﺎن ﺑﻮد‪] ،‬اﻟّﺎ[ ﺗﺎ ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﻧﺪ از ﺧﻤﯿﺮ زﻧﺎدﻗﻪ‪] 9‬ﺑﻞ[‪ 10‬از ﺗﻌﻠﯿﻢ اﯾﺸﺎن ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭼﺎر‪ :‬آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﮐﻪ ﺧﻮش ﮐﺮد در ﺷﻬﺮ ﺻﯿﺪا‬
‫س ]‪ [22 :8‬آﻣﺪ در ﺷﻬﺮ ﺻﯿﺪا ]و[ آوردﻧﺪ در ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ و از او ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 11‬ﮐﻪ دﺳﺖ ﺑﻨﻬﺪ ﺑﺮ وي؛ و او‬

‫دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ دﺳﺖ او ﻧﻬﺎد ]و[ ﮔﺮﻓﺖ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ]و[ در ﮔﻮﺷﻪاي ﺑﺮد ]ﺑﯿﺮون از دﯾﻪ و[‪ 12‬ﺑﻪ ﺧﯿﻮ‪ 13‬ﭼﺸﻢ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را‬

‫ﻣﺎﻟﯿﺪ و ]دﺳﺖ[‪ 14‬ﺑﺮاﺑﺮ ]او[ ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ؟ او ﮔﻔﺖ‪ :15‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ آدﻣﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﺎخ‬
‫درﺧﺖ ﻣﯽﺟﻨﺒﺪ‪16‬؛ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر دﺳﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﻧﻬﺎد و ﻣﺤﮑﻢ ﮐﺮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي روﺷﻦ ﻣﯽدﯾﺪ؛ و ﻓﺮﺳﺘﺎد آن‬

‫ﻣﺮد را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪] :‬در دﯾﻪ[‪ 17‬ﺑﺮو ]و[ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ]ﭼﯿﺰي[‪ 18‬ﻣﮕﻮ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﭘﺮﺳﯿﺪن او از ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ‬

‫]م‪ [13 :16 ،‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‪] 19‬وﻻﯾﺖ[‪ 20‬ﻗﯿﺴﺎرﯾﻪي‪ 21‬ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬آﻏﺎز ‪/‬ﺑﺮگ‪ /125‬ﮐﺮد ]و[ ]س‪ [27 :8 ،‬در راه‬

‫]م‪ [13 :16 ،‬از ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪] :‬س‪ [27 :8 ،‬ﺧﻠﻖ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ؟ ]م‪ [14 :16 ،‬و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻌﻀﯽ‬

‫ﺧﻠﻖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه‪ 22‬اﺳﺖ‪ ،‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﻟﯿﺎس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﺑﺮ‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬ﯾﮑﯽ‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺟﻨﺒﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﻨﯿﺴﺎرﯾﻪ ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮﯾﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺳﺒﺖ و ﺳﻔﻂ و ﺳﻔﻄﺎ ﻇﺮﻓﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﭼﻮب ﯾﺎ ﻧﯽ ﯾﺎ اﻣﺜﺎل‬
‫آن ﺳﺎزﻧﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽآﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬از«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﻀﻠﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻠﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻟﺘﻤﺎس ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪165 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /123‬ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ دو‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن آن زن ﮐﻪ ﻫﮋده ﺳﺎل ]ﻫﻤﭽﻮن ﮐُﻨﺪهاي[‪ 1‬اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‬
‫ل ]‪ [10 :13‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در روز ﺷﻨﺒﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد در اﻧﺠﻤﻦ؛ و در آﻧﺠﺎ ﯾﮏ زﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﮋده ﺳﺎل ﺑﻮد ﮐﻪ‬

‫رﻧﺠﻮر ﺑﻮد و در ﻫﻢ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد و ﮐُﻨﺪه و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ دﺳﺖ ]و[ ﭘﺎي ﺧﻮد را دراز ﮐﻨﺪ‪ .2‬و ﻋﯿﺴﯽ آن زن را‬

‫دﯾﺪ‪] ،‬او را ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﺪو[‪ 3‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي زن‪ ،‬رﻫﯿﺪي از رﻧﺞﻫﺎي ﺗﻮ؛ و دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ وي ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻫﻤﺎن دم ]دو[‪ 4‬دﺳﺖ و ﭘﺎي‬
‫‪7‬‬
‫او ﺧﻮش ﺷﺪ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮد؛ و ﺳﺮور ﺟﻤﺎﻋﺖ ]ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ[‪ 5‬ﺗﯿﺮه ﺷﺪ‪ 6‬ﺟﻬﺖ روز ﺷﻨﺒﻪ ﮐﻪ آن زن را ﺷﻔﺎ داد‬

‫]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺶ روز اﺳﺖ ﮐﻪ واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﮐﺎر ﮐﻨﯿﺪ و در آن روزﻫﺎ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 8‬و ﺧﻮش ﺷﻮﯾﺪ ]و ﻧﻪ[‪ 9‬روز ﺷﻨﺒﻪ‪.‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﯾﮑﯽ‪ 10‬ﮐﻪ در روز ﺷﻨﺒﻪ‪ 11‬ﮔﺎو ﯾﺎ ﺧﺮ ﺧﻮد را از‪ 12‬آﺧﻮر ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ‬

‫و ﻧﺒﺮد او را آب دﻫﺪ‪13‬؟ و ]اﯾﻦ[‪ 14‬زن دﺧﺘﺮ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺳﺖ ]و[ اﺑﻠﯿﺲ او را در ﺑﻨﺪ ﮐﺮده ]ﺑﻮد[‪ 15‬ﻫﮋده ﺳﺎل؛ واﺟﺐ ﻧﺒﻮد‬

‫ﮐﻪ ﮔﺸﺎده ﺷﻮد از ﺑﻨﺪ در روز ﺷﻨﺒﻪ؟ ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ]و ﺣﺎﺿﺮان[‪ ،16‬ﻣﺒﻬﻮت ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ آن ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ در دﺳﺖ او ﻣﯽﺷﺪ ]و[ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻤﯿﺮ ﻣﻌﺘﺰﻻن ﻣﺪام‬

‫س ]‪ [13 :8‬و اﯾﺸﺎن را آﻧﺠﺎ ﮔﺬاﺷﺖ ]و[ در ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺖ‪] .‬م‪ [5 :16 ،‬و ﺷﺎﮔﺮدان او ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺷﻪ‬

‫ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ‪] 17‬و[ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ 18‬از ﮐﻨﺎر ]و[ ﯾﮏ‪ 19‬ﻧﺎن ]و ﺗﻮﺷﻪ[‪ 20‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﻧﺒﺮدﻧﺪ ]س‪ [14 :8 ،‬و ]ﻧﻪ ﯾﮏ ﺗﺎ ﻧﺎن ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﺒﻮد[‪ 21‬در‬

‫ﮐﺸﺘﯽ؛ اﯾﺸﺎن را ﺳﭙﺎرد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻤﯿﺮ ﻣﺎﯾﻪي ﻣﻌﺘﺰﻻن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /124‬و از ﺧﻤﯿﺮ ﻫﯿﺮدوس‪ ،‬م ]‪ [6 :16‬و از ﺧﻤﯿﺮ‬

‫زﻧﺎدﻗﻪ و اﻣﺎﻣﺎن‪ .‬س ]‪ [16 :8‬اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﺎن ﻧﺪارﯾﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ داﻧﺴﺖ؛ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﻪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﺎن ﻧﺪارﯾﻢ؟ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻏﺎﯾﺖ‪ 22‬ﻧﺪاﻧﺴﺘﯿﺪ ]و ﺗﺎ[ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،23‬دل ﺷﻤﺎ ﭘﻮﺷﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﯿﺪ؟ وﭼﺸﻢﻫﺎ‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺪﻫﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬س‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﯿﺞ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﻋﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬ﻏﺎﯾﺖ‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دراز ﮐﺮدن«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﮐﻔﺖ‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮش ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﯾﺎ‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
 ‫‪ / 164‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪3‬‬
‫ﮔﺬﺷﺖ‪1‬؛ ﯾﮑﯽ روزﮔﺎر ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ از ﻣﻮﺳﯽ ﺗﺎ ﺷﺎوول‪2‬؛ و ﯾﮑﯽ روزﮔﺎر ﻣﻠﮑﺎن از ﺷﺎوول‬
‫ﺗﺎ ﺧﺮاﺑﯽ ﺑﺨﺖ اﻟﻨﺼﺮ و ﯾﮑﯽ از ﭘﯽ ﺧﺮاﺑﯽ اورﺷﻠﯿﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﯿﺢ ‪/‬ﺑﺮگ‪] /122‬ﮐﻪ[ ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن اﯾﺸﺎن را ﺗﺪﺑﯿﺮ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪] 4‬در[ اﯾﻦ‬

‫روزﮔﺎر و ﻫﺮ روزﮔﺎر ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺳﺎل‪] .‬ﻣﺴﯿﺢ[ ﻣﯿﻮهي اﯾﻤﺎن ]و[ راﺳﺘﯽ ﺧﻮاﺳﺖ]از اﯾﺸﺎن[‪ 5‬و ﻧﯿﺎﻓﺖ و ]آن[‪ 6‬ﯾﮏ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ‬

‫ﮐﻪ ﻣﻬﻠﺖ داد و ﺗﯿﻤﺎر ﮐﺮد‪ ،‬از‪ 7‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﺗﺎ آﻣﺪن ﻃﯿﻄﻮس‪ 8‬ﻗﯿﺼﺮ‪ .‬دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺢ‪] 9‬و[ ﻣﻌﺠﺰات او ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن‬

‫در اﯾﻦ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﭘﯿﺪا ﺑﻮد و ﺗﻮﺑﻪ ﻧﮑﺮدﻧﺪ و اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردﻧﺪ؛ آﻧﮕﻪ‪ 10‬روزﮔﺎر اﯾﺸﺎن ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و ﺧﺎﻧﻪي ﻋﺒﺎدت اﯾﺸﺎن و‬

‫ﻗﺮﺑﺎن اﯾﺸﺎن و ﻧﻤﺎز اﯾﺸﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آﺑﺎداﻧﯽ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد‪ 11‬ﺗﺎ درﺳﺖ ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد‬

‫ﺑﺮ زﺑﺎن اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،12‬ﮔﻔﺖ ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ ﮔﻔﺖ ﺧﺪا ﮐﻪ ﺷﺎدﻧﺎك ﻧﺸﻮد‪ 13‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و[ ﺧﺮّم‬

‫ﻧﺸﻮد‪ 14‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻗﯽ‪ 15‬ﺧﻠﻖ‪ 16‬زﯾﺮا ﺑﺎﺷﮕﻮﻧﻪ ]و ﻣﺨﺎﻟﻒ[‪ 17‬ﺷﺪي از راه ﺧﺪا و ﺧﺒﯿﺜﯽ ]و[ دروﻏﯽ‪ 18‬ﮔﺰﯾﺪي؛ از ﺑﺮاي اﯾﻦ‪،‬‬

‫ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﺮﮐﺖ از ﺗﻮ ﺑﺮﮐﻨﺪ و از ﺧﺮﻣﻦﻫﺎي ﺗﻮ و از ﻣﺤﺼ‪‬ﻞﻫﺎي ﺗﻮ ]و از ﻣﻌﺼﺮهي ﺗﻮ؛ و[‪ 19‬ﺗﺮا ﭘﺮاﮐﻨﺪه‪ 20‬ﮐﻨﻢ در وﻻﯾﺖﻫﺎ؛‬

‫آﻧﮕﻪ ﻗﺮﺑﺎن از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻧﮑﻨﯿﺪ و ﻧﻪ ﺟﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮد و در آن روزﮔﺎر ﺷﻤﺎ را ﺑﭽﻪ‪ 21‬ﻧﺸﻮد ﮐﻪ ﻻﯾﻖ ﺧﺎﻧﻪي‬
‫]ﺧﺪا[‪ 22‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ آن روزﮔﺎر ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ داوري ﺑﺴﺘﺎﻧﻢ و آن روز ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﺳﺰاواري‪ 23‬ﺳﺨﺖ درﺷﺖ‬
‫‪25‬‬
‫ﭘﯿﺎﭘﯽ ﺑﺪﻫﻢ از ﺑﻬﺮ اﻧﮑﺎري اﯾﺸﺎن و اﯾﺸﺎن را در ﮔﻨﺎه ﭘﺪران اﯾﺸﺎن‪ 24‬ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺪارم ﺑﻪ ﮔﻨﺎه اﯾﺸﺎن‪ .‬ﺣﺎﺷﺎ ﮐﻪ ]اﯾﺸﺎن را[‬

‫ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﭙﺬﯾﺮم؛ ﺧﺪا ]ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان[‪ 26‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮﻣﻮد و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ دارد‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ را درﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪» :1‬دﯾﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬ﺧﻠﻘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬دراﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﮐﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺟﻮان«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺰاوار«‪.‬‬
‫‪ + .24‬را‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .1‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎول«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎول«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و؛ ﻇﺎﻫﺮاً اﯾﻦ »و« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮه ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﯿﺤﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬از‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن ﺑﺎرﻫﺎ در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ ازﺟﻤﻠﻪ در‬
‫اﺷﻌﯿﺎ‪ 21 :14 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪163 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ :‬آن ]ﻗﻮم[‪ 1‬ﮐﻪ‪ 2‬ﻓﯿﻼﻃﺲ اﯾﺸﺎن را ﮐﺸﺖ‬
‫ل ]‪ [1 :13‬در آن وﻗﺖ ﻣﺮدم آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ 3‬از ﺑﻬﺮ ﺟﻠﯿﻠﯿﺎن‪ 4‬ﮐﻪ ﻓﯿﻼﻃﺲ ]ﺧﻮن[‪ 5‬اﯾﺸﺎن را ﺑﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /121‬ﻗﺮﺑﺎن اﯾﺸﺎن‬

‫آﻣﯿﺨﺘﻪ ]ﮐﺮد[ ‪ .6‬ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ آن ﺟﻠﯿﻠﯿﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﮐﺲ‪ 7‬ﮔﻨﺎه ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎد؛ ]ﻧﻪ[‪ 8‬و ﻟﯿﮏ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[ ‪ 9‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻫﻼك ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬و ﯾﺎ آن‬

‫ﻫﮋده ﮐﺲ ﮐﻪ در ﺷﯿﻠﻮﺣﺎ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺮج ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎده و اﯾﺸﺎن‪ 10‬را ﮐﺸﺖ و ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را در اورﺷﻠﯿﻢ ﮔﻨﺎه ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن‬

‫ﺧﻠﻖ ﺑﻮد‪11‬؛ ]ﻧﻪ[‪ 12‬اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﮑﻨﯿﺪ ﺷﻤﺎ ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 13‬ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺸﺎن ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ و ﮔﻢ‪ 14‬ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن درﺧﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﻮه ﻧﺪﻫﺪ و ﮐﻨﺪن او‬
‫]ل‪ [6 :13 ،‬ﯾﮑﯽ را در رز ﺧﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮد و ﻣﯽآﻣﺪ در وﻗﺖ‪ ،‬از آن درﺧﺖ ﻣﯿﻮه ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ و‬

‫ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺖ‪15‬؛ ﺑﻪ رزﺑﺎﻧﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺳﻪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﻣﯽآﯾﻢ ]و[ از اﯾﻦ درﺧﺖ ]اﻧﺠﯿﺮ[‪ 16‬ﻣﯿﻮه ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ و ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﻢ‪17‬؛ او را‬
‫ﺑﺮﮐﻨﯿﺪ زﯾﺮا زﻣﯿﻦ را ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮده اﺳﺖ؛ و رزﺑﺎﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮏ اﻣﺴﺎل ﻧﯿﺰ او را‪ 18‬ﺑﮕﺬار ﺗﺎ او را ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﯿﻢ و‬

‫ﺗﺮﺑﯿﺖ‪ 19‬ﺑﺪﻫﯿﻢ‪20‬؛ اﮔﺮ ﻣﯿﻮه ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و اﮔﺮ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺑﯿﺮون اﻧﺪازﯾﻢ او را ﺑﻪ دور‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﺧﺪاوﻧﺪ رز ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و ]رز اورﺷﻠﯿﻢ اﺳﺖ و[‪ 21‬زﻣﯿﻦ ﻣﯿﻌﺎد‪] ،‬و[‪ 22‬رزﺑﺎﻧﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﻧﺪ و ﺣﻮارﯾﻮن اﻧﺪ‪،‬‬

‫]و[ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ‪ 23‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن اﻧﺪ‪ 24‬ﮐﻪ ﺳﻪ ﺳﺎل ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﯿﻮه ﻧﺪادﻧﺪ و آن ﺳﻪ روزﮔﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬او را ﻧﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺑﯿﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻘﻮﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬رز در ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ اﻧﮕﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(؛ در ع‪:‬‬
‫»ﺗﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .24‬اﯾﻦ ﺗﻤﺜﯿﻞ رﯾﺸﻪ در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪ ،‬ﺑﺎب ‪ 5‬دارد‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮐﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﮐﻪ‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻠﯿﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻠﯿﻞ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 162‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻮزده‪ :‬ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن از او آﯾﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺖ ﻣﺜﻞ ﯾﻮﻧﺎن‪ 1‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ را‬
‫س ]‪ [11 :8‬و ﻣﻌﺠﺰات از وي ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و آﯾﺖ از آﺳﻤﺎن ﺗﺎ وي را ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﻨﺪ‪2‬؛ و او ﺑﻪ‪ 3‬ﺧﻮد ﮔﺮم ﺷﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫اﯾﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /120‬اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻠﺖ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ؟ م ]‪ [2 :16‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن ﺷﺐ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﻮﯾﯿﺪ‪ 4‬ﮐﻪ آﺳﻤﺎن ﭘﺎك اﺳﺖ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ ﺳﺮخ اﺳﺖ و ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺸﻮد؛ ل‪ [55 :12] 5‬ﭼﻮن ﺟﻨﻮب راﺳﺖ ﺑﺠﻨﺒﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 6‬ﮐﻪ ﮔﺮم اﺳﺖ ]م‪ [3 :16 ،‬و وﻗﺖ آﻓﺘﺎب‬
‫‪10‬‬
‫*ﺑﺎﻣﺪاد‪ 7‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ*‪ 8‬ﮐﻪ اﻣﺮوز زﻣﺴﺘﺎن اﺳﺖ زﯾﺮا آﺳﻤﺎن ﺳﺮخ ﺷﺪ‪ ،9‬ﺳﺮﺧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﻫﯽ زﻧﺪ‪ .‬ل ]‪] [54 :12‬و ﭼﻮن[‬

‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ اﺑﺮ از ﺳﻮي ﻣﻐﺮب ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،11‬ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﺎران ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن و ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬م ]‪ [3 :16‬اي ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽداﻧﯿﺪ‬

‫روي آﺳﻤﺎن ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و ﺷﮕﻔﺖﻫﺎي اﯾﻦ زﻣﺎن ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ؟ ل ]‪ [56 :12‬ﻧﺸﺎنﻫﺎي زﻣﯿﻦ و آﺳﻤﺎن ﻣﯽداﻧﯿﺪ از ﻫﻢ دﮔﺮ ﺟﺪا‬

‫ﮐﺮدن‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ]اﯾﻦ روزﮔﺎر ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﺟﺪا ﮐﺮدن؟ ﭼﺮا[‪ 13‬از درون ﺧﻮد راﺳﺘﯽ ﻧﻤﯽاﻧﺪازﯾﺪ؟‬

‫]م‪ [4 :16 ،‬آﻧﮕﻪ‪ 14‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﻗﻮم ﻓﺎﺟﺮ و ﮔﻨﻬﮑﺎر آﯾﺖ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]آﯾﺖ[‪ 15‬داده ﻧﺸﻮد‪ 16‬ﺟﺰ از آﯾﺖ‬

‫ﯾﻮﻧﺎن‪ 17‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ؛ ]ل‪ [30 :11 ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﯾﻮﻧﺎن از ﺑﻬﺮ ]ﮐﺴﺎن[‪ 18‬ﻧﯿﻨﻮا آﯾﺖ‪ 19‬ﺷﺪ‪ ،20‬آن ﭼﻨﺎن ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ دوده‬
‫آﯾﺖ ﺑﺸﻮد و ﻣﻠﮑﻪي‪ 21‬ﯾﻤﻦ‪ 22‬در روز داوري ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ 23‬ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ دوده ]و[ او را ﺧﺠﻞ و ﺷﺮﻣﻨﺎك ﮐﻨﺪ زﯾﺮا از آﺧﺮ زﻣﯿﻦ‬

‫آﻣﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﮑﻤﺖ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و اﯾﻨﺠﺎ ﻫﺴﺖ آن ﮐﻪ از ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ؛ و ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﯿﻨﻮا‪ 24‬در روز داوري‬

‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‪ 25‬ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ دوده ]و[ او را ﺑﺸﮑﻨﺪ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ وﻋﻆ ﯾﻮﻧﺎن ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و اﯾﻨﮏ اﯾﻨﺠﺎ ﻫﺴﺖ آن ﮐﻪ از‬
‫ﯾﻮﻧﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻨﮑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﻨﻮاﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻤﻠﮑﺖ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪ » :‬ﯿﻤﻦ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﯿﻤﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﻮي«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺰﻣﺎﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺘﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ل و ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎم داد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻣﺪاد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف‬
‫‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪161 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺪه‪] :‬ﺑﺮ[‪ 1‬رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﻮه‪ ،‬ﺑﺎﻻ‬
‫م ]‪ [29 :15‬آﻧﮕﻪ ]ﻋﯿﺴﯽ از آﻧﺠﺎ[‪ 2‬ﻧﻘﻞ ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ ﮐﺮاﻧﻪي ﺟﻠﯿﻞ آﻣﺪ و ﺑﺮ ﮐﻮه ﺑﺎﻻ رﻓﺖ و آﻧﺠﺎ ﻧﺸﺴﺖ؛ و ﺑﺴﯿﺎر‬

‫ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ او ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ‪ ،3‬ﺑﻌﻀﯽ‪ 4‬ﻟﻨﮕﺎن و ﺑﻌﻀﯽ از ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن و ﺑﻌﻀﯽ از ﻻﻻن ]و ﭼﯿﺰي ﭘﯿﺴﺎن[‪ ،5‬ﻫﻤﻪ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ]و[ ﺧﻮد‬

‫را ﭘﯿﺶ وي ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﻤﻪ را ﺷﻔﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪6‬؛ و ﺟﻤﯿﻊ ﺧﻠﻖ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /119‬و ]ﭼﻮن[‪ 7‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻻﻻن ]و‬

‫ﮔﻨﮕﺎن[‪ 8‬ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻟﻨﮕﺎن ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﯽروﻧﺪ و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪاي‪ 9‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺳﺘﺎﯾﺶ دادﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﮋده‪ :‬ﮐﻪ از ﻫﻔﺖ ﻧﺎن ﭼﻬﺎرﻫﺰار ﻣﺮد را ﺳﯿﺮ ﮐﺮد‬

‫ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ .‬م ]‪[32 :15‬‬ ‫س ]‪ [1 :8‬و در آن روزﻫﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻤﻊ‪ 10‬ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﺒﻮد اﯾﺸﺎن را ﭼﯿﺰي ﮐﻪ‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ]را[ ﺧﻮاﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﺧﻠﻖ رﺣﻤﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ زﯾﺮا ﺳﻪ روز اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ]ﻣﻦ[‪11‬اﻧﺪ و‬

‫ﭼﯿﺰي ﻧﺪارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﻮرﻧﺪ؛ روا ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺑﺮوﻧﺪ ﺗﺎ در راه ﻫﻼك ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬از ﮐﺠﺎ دارﯾﻢ آن ﻣﻘﺪار‬

‫ﭼﯿﺰي ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ]ﺧﻠﻖ[‪ 12‬را ﺳﯿﺮ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻨﺪ ﻧﺎن دارﯾﺪ؟ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻫﻔﺖ ﻧﺎن و اﻧﺪﮐﯽ از ﻣﺎﻫﯽ ﺧﺮد‪.‬‬

‫و ﺧﻠﻖ را ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬و آن ﻫﻔﺖ ﻧﺎن و ﻣﺎﻫﯽ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ ]و[ ﺑﺮﮐﺖ ]ﻧﻬﺎده و ﭘﺎره[‪ 13‬ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ‬

‫و ﺟﻤﯿﻊ آن ﺧﻠﻖ ﺑﺨﻮردﻧﺪ ]و[ ﺳﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪] .14‬م‪[37 :15 ،‬‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد داد ]س‪ [6 :8 ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﭘﺨﺶ‬

‫آوردﻧﺪ‪ 15‬ﻫﺮ رﯾﺰه ﭘﺎرهاي ﮐﻪ در زﻣﯿﻦ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ]و[ ﻫﻔﺖ ﺳﻠّﻪ‪ 16‬ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .17‬از آن ﻧﺎن و ﻣﺎﻫﯽ‪ 18‬ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻣﺮد ﺧﻮردﻧﺪ‬

‫ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از زﻧﺎن و ﮐﻮدﮐﺎن‪ .19‬و آﻧﮕﻪ ﺧﻠﻖ را دﺳﺘﻮري داد‪] ،‬س‪ [10 :8 ،‬و ﺧﻮد در ﮐﺸﺘﯽ رﻓﺖ ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ]و[ آﻣﺪ‬

‫در وﻻﯾﺖ دﻟﻤﺎﻧﻮث ﻧﺰد اورﺷﻠﯿﻢ‪.‬‬

‫]م‪ [1 :16 ،‬و زﻧﺎدﻗﻪ ]و[ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﯿﺶ او آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬س ]‪ [11 :8‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ وي درﮐﺎوﻧﺪ‪.20‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﺷﻠﻪ« و ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻫﻤﺎن را آورده؛ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺳﻠﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺒﺪ و زﻧﺒﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎ در آن ﮔﺬارﻧﺪ )دﻫﺨﺪا( و‬
‫اﮐﻨﻮن ﻧﯿﺰ در ﺧﺮاﺳﺎن راﯾﺞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬ﮐﻪ‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮﺟﮑﺎن«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﮐﺎوﯾﺪن‪ ،‬ﮐﺎﺑﯿﺪن و درﮐﺎوﯾﺪن‪ :‬ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮدن و ﻧﯿﺰ‪ :‬ﭘﯿﻠﻪ‬
‫ﮐﺮدن‪ ،‬ﺳﺮﺑﻪ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺎزﻋﻪ‪ ،‬ﺳﺘﯿﺰه ﮐﺮدن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داد«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاو«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 160‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﻔﺘﻦ او از ﺑﺮاي ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ و ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ]او[‪1‬؛ م ]‪ [43 :12‬ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ از آدﻣﯽ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ و ﺑﺮود و ﺑﮕﺮدد در‬
‫ﻫﺎﻣﻮن ﺑﯽ آب ﺑﻬﺮ ﺧﻮد آﺳﺎﯾﺶ ﺑﺠﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎﺑﺪ؛ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﺎزﮔﺮدم در ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻮدم ]و[ ﺑﯿﺮون آﻣﺪم‪2‬؛ ﭼﻮن‬

‫ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺟﺎ را ﮔﺮم و آراﺳﺘﻪ ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺑﺮود ]و[ ﺑﺎ ﺧﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /118‬ﻫﻔﺖ ﺟﺎن‪ 3‬دﯾﮕﺮ ﺷﻮمﺗﺮ ﺑﯿﺎورد و آﻧﺠﺎ اﻧﺪر روﻧﺪ و ﻣﻘﺎم‬

‫ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم آن ﻣﺮد از او‪‬ل‪ 4‬ﺑﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [27 :11 ،‬و ﭼﻮن ]اﯾﻦ[ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﯾﮏ زن از ﻣﯿﺎن آن‪ 5‬ﺧﻠﻖ آواز ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮآورد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧُﻨُﮏ آن ﺷﮑﻢ ﮐﻪ ﺗﺮا‬

‫ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﺧُﻨُﮏ آن دو ﭘﺴﺘﺎن‪ 6‬ﮐﻪ ﺗﺮا ﺷﯿﺮ ﺧﻮراﻧﯿﺪهاﻧﺪ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧُﻨُﮏ آﻧﺎن‪ 7‬ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ‪.8‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺎﻧﺰده‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ و ﺳﭙﺎردن او ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‪ 9‬ﮐﻪ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎي او را ﻓﺎش ﻧﮑﻨﻨﺪ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫م ]‪ [15 :12‬و در ﭘﯽ ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ و رﻧﺞﻫﺎي اﯾﺸﺎن درﺳﺖ‪ 10‬ﻣﯽﮐﺮد‪] 11‬و[ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﻓﺎش ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ‬

‫ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﻓﺮﻣﻮد در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 12‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﺴﺮ و دوﺳﺖ‪ 13‬ﻣﻦ ﮐﻪ او را ﮔﺰﯾﺪم و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪم‪14‬؛ ﺗﻦ ﻣﻦ و‬
‫ﺟﺎن ﻣﻦ ﺳﻮي او آرزو ﮐﺮد و او را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ و ]ﻣﻦ[‪ 15‬ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺮ وي ﻧﻬﻢ ﺗﺎ ﺣﮑﻢ راﺳﺖ و ﻋﺪل ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﮐﻨﺪ و‬

‫ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﺪ؛ و داوري وي‪ 16‬ﮐﺴﯽ ﻧﺒﯿﻨﺪ و ﺑﺎﻧﮓ ﻧﺰﻧﺪ و ﮐﺴﯽ آواز ]او[‪ 17‬در ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ ﻧﺸﻨﻮد و ﻧﯽ ﮐﻮﻓﺘﻪ ﻧﺸﮑﻨﺪ و ﭼﺮاغ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻔﺘﻦ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺒﺎﻧﺪ ﺗﺎ آن‪ 18‬ﮐﻪ ﺣﮑﻢ ]و[‪ 19‬ﻋﺪل ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد و ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ﻧﺎم وي ﺷﺎدﻣﺎن ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺻﺎدر ﺳﺎزد‪ .‬او ﻓﺮﯾﺎد ﻧﺨﻮاﻫﺪ زد و آواز ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫و آن را در ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﻨﻮاﻧﯿﺪ‪ .‬ﻧﯽ ﺧﺮد ﺷﺪه را ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫ﺷﮑﺴﺖ و ﻗﺒﯿﻠﻪي ﺿﻌﯿﻒ را ﺧﺎﻣﻮش ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ ﻋﺪاﻟﺖ‬ ‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﻮ«‪.‬‬
‫را ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ﺻﺎدر ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬او ﺿﻌﯿﻒ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ و ﻣﻨﮑﺴﺮ‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺨﺴﺖ«‪.‬‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ اﻧﺼﺎف را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻗﺮار دﻫﺪ و ﺟﺰﯾﺮهﻫﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬آن ﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫ﺷﺮﯾﻌﺖ او ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﮑﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬داود اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪو ﺑﺴﻨﺪﯾﺪه ﺷﺪم«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﺬارﻧﺪ«؛ ف ‪» :2‬ﺑﮑﺪراﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬دل«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و روي و دل«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻌﻠﻖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮش«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﺎن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻧﮑﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :1-4 :42 ،‬اﯾﻨﮏ ﺑﻨﺪهي ﻣﻦ ﮐﻪ‬
‫او را دﺳﺘﮕﯿﺮي ﻧﻤﻮدم و ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهي ﻣﻦ ﮐﻪ ﺟﺎﻧﻢ از او ﺧﺸﻨﻮد‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ روح ﺧﻮد را ﺑﺮ او ﻣﯽﻧﻬﻢ ﺗﺎ اﻧﺼﺎف را ﺑﺮاي اﻣﺖﻫﺎ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪159 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ﺳﺨﻦ درآﻣﺪ ]و[ ﻫﻮﯾﺪا‪ 1‬ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /117‬ﮔﻔﺖ ]ﺑﯽ ﻋﯿﺐ[‪ .2‬او ]اﯾﺸﺎن را[‪ 3‬ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ؛ و او ﻫﺮ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭘﻨﻬﺎن دارﯾﺪ‪ ،4‬اﯾﺸﺎن آﺷﮑﺎراﺗﺮ‪] 5‬ﻓﺎش[‪ 6‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﻨﺎدي ﻣﯽزدﻧﺪ؛ و ﻫﻤﻪ در ﻋﺠﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ 7‬و‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪* :‬ﻫﻤﻪ ﮐﺮدار او ﻧﯿﮏ اﺳﺖ ]ﺗﺎ آن ﺣﺪ‪ ‬ﮐﻪ[‪ 8‬ﮔﻮش ﮐﺮان را ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﺪ و ﻻل را ﻧﻄﻖ ﻣﯽدﻫﺪ*‪.9‬‬

‫ل ]‪ [14 :11‬و ﭼﻮن دﯾﻮ از آن ]ﻻل[‪ 10‬ﺑﯿﺮون ﮐﺮد و ]آن[‪ 11‬ﻻل در ﺳﺨﻦ آﻣﺪ‪ ،12‬ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ؛ و‬

‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻌﻀﯽ ﮐﻪ‪] :‬ﺑﻪ[ ﺑِﻌﻠﺰِﺑﻮب‪ ،‬ﺳﺮور دﯾﻮان‪ ،13‬دﯾﻮان را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ و دﯾﮕﺮان او را آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 14‬و از‬

‫او آﯾﺖ آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ؛ و ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪي اﯾﺸﺎن را ﻣﯽداﻧﺴﺖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﻣﻤﻠﮑﺘﯽ ﮐﻪ ]ﮐﺴﺎﻧﺶ[‪،15‬‬

‫ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ زور ﮐﻨﺪ‪ ،‬زود ﺧﺮاب ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ]س‪ [25 :3 ،‬ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد و ﻗﺮار او ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺷﻮد‪] ،‬ل‪ [17 :11 ،‬زود ﺑﻪاﻓﺘﺪ؛‬

‫و اﮔﺮ اﺑﻠﯿﺲ ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﻮد ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ‪ 16‬ﮐﻨﺪ‪ ،17‬ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﻪ او ﭼﻮن ﺑﻪاﯾﺴﺘﺪ؟ و ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ]ﺑﻪ[ ﺑِﻌﻠﺰِﺑﻮب‪ ،‬دﯾﻮان‬

‫را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﻢ‪] ،‬ﻓﺮزﻧﺪان ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟ ﺑﺮاي اﯾﻦ اﯾﺸﺎن داوريﮔﯿﺮان ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ‬

‫ﺧﺪا دﯾﻮان را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﻢ[‪19 ،18‬ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺑﻬﺎدر‪ 20‬ﺳﻼح ﺧﻮد ﺑﭙﻮﺷﺪ و ﺧﺎﻧﻪي‬
‫ﺧﻮد را ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎﻧﺪ‪] 21‬ﻫﺮ ﭼﻪ دارد‪ .‬و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ از او ﺑﻪ زور اﻓﺰونﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و آن ﺳﻼح ﮐﻪ ﺑﺮ‬

‫وي اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ[‪ ،22‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ دارد ﻏﺎرت‪ 23‬ﮐﻨﺪ ]و[ ﺑﺒﺮد‪ .‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ 24‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺎ ﻣﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﯿﺎورد‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻦ اﺳﺖ و ﭘﺮاﮐﻨﺪه ]ﮐﻦ[‪.25‬‬

‫‪ + .13‬و‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬روان«‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﯾﺸﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ + .20‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎﺧﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺷﮑﺎرا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو* در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮش ﮐﺮان را ﻣﯽ ﮐﺸﺎﯾﺪ و ﻻل را ﻧﻄﻖ‬
‫ﻣﯿﺪﻫﺪ و ﻫﻤﻪ ﮐﺮدار او ﻧﯿﮏ اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
 ‫‪ / 158‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /116‬ﺑﺮ ﻣﻦ اي ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬زﯾﺮا اﺑﻠﯿﺲ دﺧﺘﺮ ﻣﺮا ﻋﺬاب ﻣﯽدﻫﺪ ﻣﺤﮑﻢ و دﺷﻮار‪ .1‬ﺟﻮاب او را ﻧﺪاد‪ .2‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﺎﮔﺮدان‬
‫‪5‬‬
‫ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ را از ﻣﺎ دور‪ 3‬ﮐﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺳﺨﺖ ]ﺑﺎﻧﮓ[‪] 4‬و[ ﺗﺸﻨﯿﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻧﺸﺪم اﻻّ از ﺑﻬﺮ ﻧﺮ‬

‫]؟[ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﮐﻪ از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮔﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .6‬آن‪ 7‬زن آﻣﺪ ]س‪] [25 :7 ،‬و[ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ زاﻧﻮ زد ]م‪ [25 :15 ،‬و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﯾﺎري ﺑﺪه‪ .‬س ]‪ [27 :7‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن زن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺸﮑﯿﺐ‪ 8‬ﺗﺎ او‪‬ل ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﯿﺮ ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺎن‬
‫‪12‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬زودﺗﺮ‪ ،9‬ﺑﻪ ﺳﮕﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .10‬آن زن ﺟﻮاب ]داد و[‪ 11‬ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [27 :15 ،‬آري اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺳﮕﺎن ﻧﯿﺰ از ﺧﻮرده‬

‫و ﭘﺎرهﻫﺎ‪ 13‬ﮐﻪ‪ 14‬ﺑﻪاﻓﺘﺪ از ﺧﻮان ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬ﺑﺨﻮرﻧﺪ و ]ﺑﺰﯾﻨﺪ[‪] .15‬س‪ [29 :7 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ]زن[‪ 16‬ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [28 :15 ،‬ﭼﻪ ﻋﻈﯿﻢ‬

‫ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‪ ،‬اﯾﻨﮏ آن دﯾﻮ از دﺧﺘﺮت ﺑﻪ در رﻓﺖ‪ .‬آن روز آن زن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد‬ ‫س‪[29 :7] 18‬‬ ‫اﺳﺖ‪ 17‬اﯾﻤﺎن ﺗﻮ!‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ؛ دﯾﺪ دﺧﺘﺮ ]ﺧﻮد[‪ 19‬را ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ و دﯾﻮ از او ﺑﻪ در رﻓﺘﻪ و ﺧﻮش ﺷﺪه‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﺎﻧﺰده‪ :‬ﺷﻔﺎ دادن آن ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻫﻢ ﮐﺮ و ﻫﻢ ﻻل ﺑﻮد‬

‫]س‪ [31 :7 ،‬دﮔﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ از ﺣﺪود ﺻﻮر ]و[ ﺻﯿﺪا ﺑﯿﺮون ]رﻓﺖ و[‪ 20‬آﻣﺪ ﺑﺮ درﯾﺎي ﺟﻠﯿﻞ‪ .‬در ﺣﺪود ﺷﻬﺮ ﭘﯿﺶ‬
‫‪21‬‬

‫او آوردﻧﺪ ﯾﮏ ﻣﺮد ﻻل و ﮐﺮ و از او ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻔﺎ ﺑﺨﺸﺪ‪] 22‬آن ﮐﺮ و ﻻل[‪23‬؛ و ﻋﯿﺴﯽ دﺳﺖ‪ 24‬آن ﻣﺮد ﮔﺮﻓﺖ و‬

‫او را از ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﯿﺮون آورد ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 25‬و اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮد را در ﮔﻮش آن ﻣﺮد ﻧﻬﺎد و ﺧﯿﻮ‪ 26‬ﮐﺮد و ]ﺑﺮ[‪ 27‬زﺑﺎﻧﺶ ﻣﺎﻟﯿﺪ؛‬

‫ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و آﺳﺎﯾﺶ ﮐﺮد‪] 28‬و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮔﻮش ﺗﻮ ﮔﺸﺎده ﺷﺪ‪29‬؛ و ﻫﻤﺎﻧﺪم ]ﮔﻮش او[‪ 30‬ﮔﺸﺎده ﺷﺪ و زﺑﺎن او‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻈﯿﻤﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺨﺖ دﺷﻮار«‪.‬‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺪوده«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺳﺖ ﻧﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺧﯿﻮ‪ :‬آب دﻫﺎن‪ ،‬ﺑﺰاق )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬آﺳﺎﯾﺶ ﮐﺮدن در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ آه ﮐﺸﯿﺪن‪.‬‬
‫‪ .29‬در ك )ﻣﺮﻗﺲ‪ (34 :7 ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻣﺮي آﻣﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺪو‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬اﻓﺘﺢ! ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎز ﺷﻮ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دوا«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» 2‬ﻧﺮ« دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ب ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﮑﯿﺐ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎش«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮرد«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎرﻫﺎ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﯾﺰة«‪.‬‬
‫‪ + .14‬از ﻓﺮزﻧﺪان‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪157 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ دوازده‪ :‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ‬
‫]م‪ [16 :15 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ درﻧﻤﯽﯾﺎﺑﯿﺪ؟ ]ﺑﺪاﻧﯿﺪ[‪ 1‬آﻧﭽﻪ در دﻫﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /115‬اﻧﺪر رود‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﻣﻌﺪه رﺳﺪ و ﻗﻮ‪‬ت ﻣﻌﺪه‪ ،‬او را در روده ﺑﺮد‪ 2‬و از روده ﺑﺮون اﻓﺘﺪ‪ ،‬س ]‪ [19 :7‬و از ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺎك ﺷﻮد‪ .3‬ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫از آدﻣﯽ ﺑﻪ در آﯾﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ؛ و از درون دل آدﻣﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎي ﺑﺪ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﺪ‪] 4‬ﻫﻤﭽﻮن[‪ :5‬زﻧﯿﻪ‪،‬‬

‫ﺟﻮﯾﻨﺪ]؟[ و ﺷﻮﻣﯽ‪] 6‬و[ دﻏﻠﯽ و ﮐﯿﻦوري و ﺣﺴﻮدي و اﻓﺘﺮي ]و[ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ و ﺷﻮﺧﯽ ]م‪ [19 :15 ،‬و ﮐﺸﺘﻦ و ﮔﻮاﻫﯽ دروغ ﺑﺮ‬

‫راﺳﺘﯽ‪] 7‬و[ ﺑﯿﻬﻮده‪ 8‬ﮔﻤﺎن ﺑﺮدن‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و آن ﮐﻪ دﺳﺖ ﻧﺎﺷﺴﺘﻪ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد‪ ،‬او را ﭘﻠﯿﺪ ﻧﮑﻨﺪ ﻫﺮﮔﺰ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﺰده‪ :‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻦ ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎي ﮐﺸﺘﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ‬

‫‪10‬‬
‫م ]‪ [11 :9‬و ﭼﻮن اﻣﺎﻣﺎن دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺰرگ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﮔﻨﻬﮑﺎران و ﺳﻮدﺧﻮاران ﻧﺸﺴﺖ‪ 9‬و ﺧﯿﺰ‬

‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪11‬؟ ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻨﺪرﺳﺘﺎن ﻣﺤﺘﺎج ﭘﺰﺷﮏ‪ 12‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ اﻻّ آن‪ 13‬ﮐﺴﺎن‬
‫ﮐﻪ ]ﺳﺨﺖ[‪ 14‬رﻧﺠﻮران اﻧﺪ‪ ،15‬ﺑﻪ ﺣﮑﯿﻢ ﻣﺤﺘﺎج اﻧﺪ‪] .‬ﺑﺮوﯾﺪ[‪ 16‬و ﺑﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ ﭼﯿﺴﺖ‪] .17‬و[ ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﻨﺪرﺳﺘﯽ‪] 18‬و[‬

‫ﻋﺎﻓﯿﺖ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ از ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ]و[ ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎي ﮐﺸﺘﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ؛ ﻧﯿﺎﻣﺪم ﮐﻪ ﭘﺎﮐﺎن را ﺑﺨﻮاﻧﻢ اﻻّ ﺑﺪان و ﮔﻨﻬﮑﺎران‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرده‪ :‬ﺷﻔﺎ ﮐﺮدن دﺧﺘﺮ ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ را‬

‫]س‪ [24 :7 ،‬ﻋﯿﺴﯽ از‪ 19‬آﻧﺠﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ آﻣﺪ در ﺣﺪود ]م‪ [21 :15 ،‬ﺻﻮر ]و[ ﺻﯿﺪا؛ در رﻓﺖ س ]‪ [24 :7‬در ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ‬
‫‪20‬‬
‫]و[ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ او را ﺑﺪاﻧﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪن‪ .‬م ]‪ [22 :15‬آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﯾﮏ زن ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ س ]‪ [26 :7‬و ﺧﯿﻔﯽ‬

‫از ﻗﺴﻢ ﺳﺮﯾﺎﻧﺎن‪] 21‬ﮐﻪ[ دﺧﺘﺮي دﯾﻮاﻧﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺷﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ آﻧﺠﺎﺳﺖ؛ م ]‪ [22 :15‬ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽزد و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬رﺣﻤﺖ ﺑﮑﻦ‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﯿﺮات«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ن«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬ﻣﯽداﻧﯿﺪ‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬درﺳﺘﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺣﻨﯿﻔﯽ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺮﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﺳﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ و«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭼﺮﺑﯿﺪن ﺷﻮﻣﯽ«؛ ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻫﻤﯿﻦ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه‬
‫ﮐﻪ ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺘﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و«‪.‬‬
 ‫‪ / 156‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ آن را ﺳﻮدن‪ .‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﻋﻤﺎرت ‪/‬ﺑﺮگ‪ /114‬ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﺸﺘﮕﺎن‪ 1‬ﭘﺪران ﺷﻤﺎ‪] .‬و[ ]م‪[31 :23 ،‬‬

‫ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻣﯽدﻫﯿﺪ ]ل‪ [48 :11 ،‬و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪ 2‬ﺑﻪ ﮐﺮدار‪ 3‬ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]را[‪ 4‬ﮐﺸﺘﻨﺪ و ﺷﻤﺎ‬
‫ﮔﻮرﻫﺎي اﯾﺸﺎن را آﺑﺎدان ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺣﮑﻤﺖ‪ 5‬ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﻣﻦ ﭘﯿﺶ ]ﺷﻤﺎ[‪ 6‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و رﺳﻮﻻن ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ‪،7‬‬
‫‪8‬‬
‫ﭼﯿﺰي ﺑﮑﺸﯿﺪ ]م‪ [34 :23 ،‬و ﭼﯿﺰي ﺑﺰﻧﯿﺪ ]ل‪ [50 :11 ،‬ﺗﺎ ﺧﻮن اﯾﺸﺎن ]و[ ﻫﻤﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ]ﮐﻪ از[ ﻗﺪﯾﻢ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ ]م‪ [35 :23 ،‬در‬
‫زﻣﯿﻦ‪] ،9‬ل‪ [50 :11 ،‬از اﯾﻦ دوده ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﻠﯿﺪﻫﺎي ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ ]و ﺷﻤﺎ اﻧﺪرون ﻧﺮﻓﺘﯿﺪ‬
‫و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ در روﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺮﻓﺘﯿﺪ[‪ .10‬و ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ را‪ 11‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ ،‬آﻏﺎز دﺷﻮاري‪] 12‬و[ ﺧﺸﻢ ﺷﺪ‪ 13‬ﺑﺮ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬ﮐﯿﻦ‪ 14‬در دل ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ و ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪﻧﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 15‬ﺑﺴﯿﺎر ﭼﯿﺰي از ]زﺑﺎن[‪ 16‬او‬
‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪ 17‬ﻣﮕﺮ از وي ﺳﺨﻨﯽ‪ 18‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ]ﺑﺮ وي[‪ 19‬ﮔﺮﻓﺖ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ]ﮐﻪ[ ﺑﻪ آن ﺳﺒﺐ او را درﮔﯿﺮﻧﺪ‪.20‬‬
‫]م‪ [12 :15 ،‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﺰد او ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺎﻣﺎن ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﺗﻮ‪ 21‬را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را دﺷﻮار آﻣﺪ و در‬
‫ﺧﺸﻢ ﺷﺪﻧﺪ ﻫﻤﻪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﯾﺎزدﻫﻢ‪ :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :22‬ﭘﺪرم ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‪ ،23‬ﺑﺮﮐﻨﺪه‪ 24‬ﺷﻮد‬

‫]م‪ [13 :15 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‪ ،25‬ﺑﺮﮐﻨﺪه‪ 26‬ﺷﻮد؛ و ﺑﮕﺬارﯾﺪ اﯾﺸﺎن را در ﺟﻬﻞ‬

‫]و[ ﺿﻼﻟﺖ ﺧﻮد زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن اﻧﺪ و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را در ﭘﯽ ﺧﻮد ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ ]ل‪ [39 :6 ،‬ﻣﺜﻞ ]اﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ[‪ 27‬آن ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ]اﺳﺖ[ ﮐﻪ‬

‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎي دﮔﺮ را ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﻫﺮ دو در ﭼﺎه ﺑﻪاﻓﺘﻨﺪ‪] .‬م‪ [15 :15 ،‬و ﺷﻤﻌﻮن ]ﺑﺪو[‪ 28‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﻦ‪.‬‬

‫ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﻦ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﯿﺰي«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻠﺰم ﮐﺮداﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬او«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺸﻨﺪﮐﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺸﻮد«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ دار«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬ﮐﻪ‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﻨﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .12‬آواز‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯿﻨﻪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪155 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]س‪ [14 :7 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻮاﻧﺪ ﺟﻤﯿﻊ آن‪ 1‬ﺧﻠﻖ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪ ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ از ﻣﻦ و درﯾﺎﺑﯿﺪ‪2‬؛ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﯿﺰي‬
‫ﺑﯿﺮون از آدﻣﯽ و ﭼﯿﺰي ]ﮐﻪ[ ]م‪ [11 :15 ،‬اﻧﺪر دﻫﺎن آدﻣﯽ در رود ]و[ آن را ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ از آدﻣﯽ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ‪ ،‬او‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﮔﻮش ﺷﻨﻮﻧﺪه‪ 3‬دارد‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ دﻫﻢ‪ :‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬واي ﺑﺮ ﻣﻌﺘﺰﻻن‬

‫ل ]‪ [39 :11‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﻣﻌﺘﺰﻻن‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﺎﺳﻪ ]و[ ﮐﻮزه ﻣﯽﺷﻮﯾﯿﺪ و درون ﺷﻤﺎ ﭘﺮ اﺳﺖ از دﻏﻠﯽ‪ 4‬و ﺷﻮﻣﯽﻫﺎ‪.‬‬
‫اي ﮐﺴﺎن ﮐﻢ ﻓﻬﻢ‪ ،‬ﻧﻪ آن ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﺮد‪ ،5‬اﻧﺪرون ﻧﯿﺰ ]ﻫﻢ[‪ 6‬او ﮐﺮد‪ .7‬اﮐﻨﻮن ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺑﺪﻫﯿﺪ‪] ،‬ﺗﺎ[ اﯾﻨﮏ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮدد‪ .‬اﻻ‪ ،8‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ]اي[‪ 9‬ﻣﻌﺘﺰﻻن‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﻮدﯾﻨﻪ‪ 10‬و ﺷ‪‬ﺒِﺖ‪] 11‬و[ ﺳﺒﺰيﻫﺎ ﺑﻬﺮ ﺳﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارﯾﺪ ]و[ از ﻋﺪل‬
‫و دوﺳﺘﯽ ﺧﺪا ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ‪13‬؛ و‪ 14‬آن را ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و آن را ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﺪ‪ .15‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫]اي[‪ 16‬ﻣﻌﺘﺰﻻن‪ ،‬ﮐﻪ دوﺳﺖ ﻣﯽدارﯾﺪ ﺑﺎﻻي ﺧﻠﻖ ﻧﺸﺴﺘﻦ در اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ و ﺳﻼم ﮐﺮدن در ﺑﺎزارﻫﺎ و ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ‪ .‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ 17‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮرﻫﺎي‪ 18‬ﮔﻢ و ﻧﺎﭘﯿﺪا‪] 19‬ﮐﻪ[ ﺧﻠﻖ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ و ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫و ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺘﺰﻻن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﮔﻔﺖ‪] :‬اي[ *ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬ﭼﻮن‪ 20‬اﯾﻨﻬﺎ*‪ 21‬ﺑﺎ ﻣﺎ‪ 22‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ و ﻣﺎ را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﮐﻪ‪ 23‬ﺑﺮ آدﻣﯿﺎن ﺑﺎرﻫﺎي ﮔﺮان ﻣﯽﻧﻬﯿﺪ و ﯾﮑﯽ از ﺷﻤﺎ‪ 24‬ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮد‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬درﻣﯽ ﮐﺬرﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬آن ﺟﻤﯿﻊ«‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن را ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮدن و اﯾﻨﺮا ﻧﻤﯽ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﮐﺪاﺷﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮوﻫﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﻧﻪ ﺑﯿﺪا«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﻮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن اﯾﻨﻬﺎ ﻣﻌﻠﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف‬
‫‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ«؛ ﺑﺎﻻي ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﻠﻤﯽ رﯾﺰﺗﺮ ﮐﻠﻤﻪي »ﻣﺎ« ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﻧﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬را‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﻮده«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻏﻞ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻓﺮﯾﺪ«؛ ﮐﺮدن‪ :‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ آﻓﺮﯾﺪن؛‬
‫ﺳﻌﺪي ﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺑﺤﺮ آﻓﺮﯾﺪ و ﺑﺮّ و درﺧﺘﺎن و آدﻣﯽ‪ /‬ﺧﻮرﺷﯿﺪ و‬
‫ﻣﺎه و اﻧﺠﻢ و ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر ﮐﺮد‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻓﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :2‬اﻟّﺎ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﭘﻮدﯾﻨﻪ‪ :‬ﭘﻮﻧﻪ‪ ،‬ﭘﻮدﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻌﻨﺎع‪ ،‬آوﯾﺸﻦ‪ ،‬ﺻﻌﺘﺮ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺐ«؛ ﺷ‪‬ﺒِﺖ‪ :‬ﺷﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﻮﯾﺖ‪ ،‬ﺷﯿﻮﯾﺖ؛ ﻧﺎم‬
‫ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺳﺖ از ﺗﯿﺮهي ﭼﺘﺮﯾﺎن ﺑﺎ ﺑﺮگﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺮﯾﺪه ﮐﻪ ﻋﻄﺮي‬
‫ﻣﻼﯾﻢ دارد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .12‬او‬
 ‫‪ / 154‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و از اﻣﺎﻣﺎن *ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ؛ و از ﺑﺎزارﻫﺎ*‪] 1‬ﭼﻮن آﯾﻨﺪ[‪ 2‬ﺗﺎ دﺳﺖ ﻧﺸﻮﯾﻨﺪ‪ ،3‬ﻃﻌﺎم ﻧﺨﻮرﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﭼﯿﺰﻫﺎ‬

‫آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ و ﯾﮑﯽ ﺷﺴﺘﻦ ﮐﻮزه و ﮐﺎﺳﻪ و آﻟﺖﻫﺎي ﻣﺴﯿﻦ و ﺗﺨﺖﻫﺎ‪ .‬و ﻣﻌﻠّﻤﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن از او ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‬

‫ﮐﻪ‪ :‬ﺷﺎﮔﺮدان ﺗﻮ ﭼﺮا ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ راﻫﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ‪ 4‬ﮐﺮدﯾﻢ‪ 5‬از ﻋﺎﻟﻤﺎن و اﻣﺎﻣﺎن؛ ]م‪ [2 :15 ،‬ﭼﺮا دﺳﺖ ﻧﺎﺷﺴﺖ‪ 6‬ﻧﺎن‬

‫ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ؟ ]س‪ [6 :7 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﻮب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﮐﺮد ﺑﺮ ﺷﻤﺎ *ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ]و[‪ 7‬روي ]و[ دل ﻧﮕﺮان‪ ،‬و‪ 8‬اﺷﻌﯿﺎء‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺒﻮ‪‬ت*‪ 9‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻟﺐ ﺧﻮد ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و دل اﯾﺸﺎن از ﻣﻦ ﺳﺨﺖ دور اﺳﺖ؛ و‬
‫‪14‬‬
‫ﻓﺎﺳﺪ‪ 10‬ﻣﺮا ﭘﺮﺳﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ 11‬و‪ 12‬ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ‪ 13‬ﺳﭙﺎرش آدﻣﯿﺎن و ﺗﻌﻠﯿﻢ اﯾﺸﺎن‪ .‬از ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺧﺪا درﮔﺬﺷﺘﯿﺪ و ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ رﺳﻮم ﻋﻮام‬
‫‪16‬‬
‫]ﻣﺎﻧﻨﺪ[ ﺷﺴﺘﻦ ﮐﻮزه ]و[ ﮐﺎﺳﻪ و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ‪] .15‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮب ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﭙﺎرش ﺧﺪا را ﻣﯽﮔﺬارﯾﺪ‬

‫و ﺳﭙﺎرش ]ﺧﻮد[ ﺷﻤﺎ را ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ .17‬ﻣﻮﺳﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺪار ﻣﺎدرت و ﭘﺪرت ]و[ ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر را ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ‪،18‬‬

‫ﺑﻤﯿﺮد‪ .19‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ :‬م ]‪ [2 :15‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬آن را ﻓﻀﻞ ]و[ ﻣﻨّﺖ‪ 20‬اﺳﺖ و اﯾﺸﺎن ﺣﻖّ واﺟﺐ ﻧﺪارﻧﺪ‬

‫ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪ ]و[ ﻧﻤﯽﮔﺬارﯾﺪ‪ 21‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر‪ 22‬ﺧﻮد را ﺑﺪارﻧﺪ ﻋﺰﯾﺰ‪ .‬س ]‪] [12 :7‬و[ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 23‬ﮐﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺧﺪﻣﺖ ﻣﮑﻦ‬
‫اﻻّ ﻣﺎ را‪ 24‬ﺧﺪﻣﺖ‪ 25‬ﺑﮑﻦ و ﻧﻤﯽﮔﺬارﯾﺪ ﮐﻪ او‪ 26‬ﺑﻪ ﻣﺎدر و ﭘﺪر ﺧﻮد ﺧﺪﻣﺖ‪ 27‬ﺑﮑﻨﺪ و ﺳﭙﺎرش ﺧﺪا را ‪/‬ﺑﺮگ‪ /113‬واﭘﺲ‬

‫ﻣﯽاﻧﺪازﯾﺪ‪ 28‬و ﺳﭙﺎرش ﮐﻪ *ﮐﺴﯽ ﭼﻮن ﺷﻤﺎ*‪ 29‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺳﭙﺎرش ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭼﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﻫﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺶ ﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﺑﺤﻠﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺮﺗﺠﻠﺪ«؛ در م‪» :‬ﺑﺮﺑﺤﻠﺪ« و‬
‫ﺟﻠﻮي آن ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺆال ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮك ﺑﺮ وي رواﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﮐﺮاﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﮐﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .25‬ﻣﺎ را‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪان«‪.‬‬
‫‪ .27‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻨﺪازﯾﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎز ﻣﯽ دارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .29‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﭼﻮن ﮐﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و از ﺑﺎزارﻫﺎ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف‬
‫‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮﯾﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ‬
‫ﺷﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺴﻠﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺳﺖ ﻧﺎﺷﺴﺘﻪ را«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .8‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »در« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و اﺷﻌﯿﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺒﻮ‪‬ت ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن روي دل‬
‫ﻧﮑﺮان«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻓﺎﺳﺪ در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺒﺚ و ﺑﯿﻬﻮده‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﺮﺳﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪» .12‬و« ﯾﻌﻨﯽ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‪ ،‬وﻟﯽ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻋﻮام و«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪153 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد و اﮔﺮ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﻨﻤﺎ‪ 1‬ﺑﻪ‪ 2‬ﺧﻠﻖ‪] .‬ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﺑﺮادران او ﻫﻨﻮز[‪ 3‬اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎورده‪ 4‬ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺧﻮد را ]ﺑﻪ ﺧﻠﻖ[‪ 5‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻨﻮز وﻗﺖ ]ﻣﻦ[‪ 6‬ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ اﮐﻨﻮن؛ وﻗﺖ ﺷﻤﺎ در‬

‫]ﻫﺮ[‪ 7‬وﻗﺘﯽ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻠﻖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻤﺎ را دﺷﻤﻦ دارد اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 8‬ﻣﺮا‪ 9‬دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ زﯾﺮا ﻣﻦ ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻢ ﮐﻪ‬

‫ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ﺑﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺷﺎﮔﺮدان را در ﻋﯿﺪ آن ﺟﺎ؛ ]ي‪ [8 :7 ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺮوﯾﺪ در ]آن[‪ 10‬ﻋﯿﺪ ]و[ ﻣﻦ اﯾﻦ زﻣﺎن ﻧﻤﯽروم در‬

‫اﯾﻦ ﻋﯿﺪ زﯾﺮا روزﮔﺎر ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪] .‬اﯾﻨﻬﺎ ﺑﮕﻔﺖ و در ﺟﻠﯿﻞ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮادران او در ﻋﯿﺪ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻨﺪ[‪،11‬‬

‫‪12‬او ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن رﻓﺖ در ﻋﯿﺪ اﻻّ‪] 13‬ﻧﻪ[‪ 14‬آﺷﮑﺎرا ]اﻣ‪‬ﺎ ﭼﻮن ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻨﻨﺪه‪ .‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن او را در ﻋﯿﺪ ﻣﯽﻃﻠﺒﯿﺪﻧﺪ و[‪ 15‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫آن ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ]و[ از ﺑﻬﺮ او ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﻬﻮده در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ؛ و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﮏ اﺳﺖ و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻧﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ و ﺧﻠﻖ را در ﺿﻼﻟﺖ ﻣﯽاﻧﺪازد؛ و آﺷﮑﺎرا ﮐﺴﯽ از ﺑﺮاي او ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ از ﺑﯿﻢ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪.‬‬

‫]س‪ [1 :7 ،‬و ﺑﺴﯿﺎران از زﻧﺎدﻗﻪ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‪ 16‬ﭘﯿﺶ او ﺟﻤﻊ‪ 17‬ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ از ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ‪] 18‬و[‪ 19‬ﺷﺴﺘﻦ دﺳﺖ و ﻏﯿﺮه‬

‫ل ]‪ [37 :11‬ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،20‬ﯾﮏ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ او را و ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮد ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ و ﺧﻮان آورد و اﯾﺸﺎن‬

‫دﺳﺖ ﻧﺎﺷﺴﺘﻪ در ﺧﻮان ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ‪ 21‬در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪22‬؛ س ]‪ [3 :7‬و ﻫﻤﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ و زﻧﺎدﻗﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ‬
‫‪25‬‬
‫دلﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ]اﮔﺮ[‪ 23‬او‪‬ل دﺳﺖ ﺧﻮد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /112‬ﻧﻤﯽﺷﺴﺘﻨﺪ‪ ،24‬ﻧﺎن ﻧﻤﯽﺧﻮردﻧﺪ زﯾﺮا اﯾﻦ ﺳﭙﺎرش از ﻣﻌﻠّﻤﺎن ﺧﻮد‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬از‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﺑﻬﺮ‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آورده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ‬
‫ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮاد«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬ﻧﻤﯽﻃﻠﺒﯿﺪﻧﺪ‬
 ‫‪ / 152‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﺎري ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪ ،‬و ﺳﺨﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺟﺎن ]و[ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻟﯿﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ از ﺷﻤﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآورﻧﺪ؛‬
‫٭و ﻋﯿﺴﯽ زودﺗﺮ‪ 1‬ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ آﻧﺎن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآورﻧﺪ و ﮐﯿﺴﺖ آن ﮐﻪ او را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ٭‪ ،2‬ﺑﻪ آﻧﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺴﯽ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺗﺎ از ﭘﺪر داده ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎران از ﺷﺎﮔﺮدان وا ﭘﺲ رﻓﺘﻨﺪ و ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﺧﻮد‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺮوﯾﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ ﺷﻤﻌﻮن ﮐﻪ‪ :‬ﭘﯿﺶ ﮐﻪ ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ي ]‪ [68 :6‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ]ﺟﻮاب داد و[‪ 3‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﮐﻪ ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ‪ 4‬ﺳﺨﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ داري‬

‫و ﻣﺎ ﺑﺎور‪ 5‬داﺷﺘﯿﻢ و ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي ]زﻧﺪه[‪ .6‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ ﻣﻦ‪ 7‬ﺷﻤﺎ ]را[‪ 8‬دوازده اﺧﺘﯿﺎر‬

‫ﮐﺮدم و از ﺷﻤﺎ ﯾﮑﯽ ﺷﯿﻄﺎن اﺳﺖ؛ از ﺑﻬﺮ‪ 9‬ﯾﻬﻮدا ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ ﮔﻔﺖ؛ آن ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ او را در دﺳﺖ‬
‫دﻫﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از دوازده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫]ي‪ [1 :7 ،‬ﺑﻌﺪ از آن ﻋﯿﺴﯽ در ﺟﻠﯿﻞ ﻣﯽﮔﺸﺖ و ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در ﯾﻬﻮدا‪ 10‬ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬

‫او را ﺑﮑﺸﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﻋﯿﺪ ﻣﻈﻠّﻪ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻨﻤﺎ‬

‫ي ]‪ [2 :7‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ ﻋﯿﺪ ﻣﻈﻠّﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎﯾﻮون‪ 12‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن‪ .‬و ﺑﺮادران او ﺑﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /111‬ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬از اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺮو‬

‫]ﺗﺎ[‪ 13‬ﯾﻬﻮدا ﺗﺎ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺖ‪] 14‬ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ[‪ 15‬اﯾﻦ ﮐﺮدارﻫﺎ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ .‬ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‪ 16‬ﺑﮑﻨﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ 17‬ﺗﺎ‬

‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«‪.‬‬

‫‪ + .11‬ﮐﻪ‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺎﯾﻮان«؛ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺎﯾﻪﺑﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ‬
‫»ﻣﻈﻠّﻪ« ﮔﻮﯾﻨﺪ؛ در ك‪» :‬ﻋﯿﺪ ﺧﯿﻤﻪﻫﺎ«‪ ،‬در ع‪» :‬ﻋ‪‬ﯿﺪ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﻈَﺎلﱢ«‪ ،‬در‬
‫گ‪.«Feast of Tabernacles» :‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬ازﯾﻦ ﺟﺎ ﺑﻪﺟﻨﺒﻨﺪ ز‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﻨﻬﺎن«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو٭ در اﺻﻞ‪» :‬و ﮐﯿﺴﺖ آن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﻋﯿﺴﯽ‬
‫زودﺗﺮ ﻣﯽ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺘﻨﺪ آﻧﺎن ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽ آورﻧﺪ«؛ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮﮨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ ﺎور«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬از‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬ﺷﻤﻌﻮن‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪151 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪/ 6‬ﺑﺮگ‪/109‬‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪه‪ ،1‬او را ﮔﺰﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ ]و ﻣﻦ[‪ 2‬او را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ‪ 3‬روز ﭘﺴﯿﻦ‪ .4‬در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 5‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫آﻣﻮزﻧﺪهي‪ 7‬ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪه‪ 8‬و آﻣﻮﺧﺘﻪ از ﭘﺪر‪ ،‬ﭘﯿﺶ‪ 9‬ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬و ﮐﺴﯽ ﭘﺪر را ﻧﺪﯾﺪ‪ ،‬ﻟﯿﮏ آن ﮐﻪ از ﺧﺪا‬

‫آﻣﺪ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاي را دﯾﺪ‪ .‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن دارد‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ دارد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻢ ﻧﺎن زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ .‬ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﮔﺰﻧﮕﺒﯿﻦ ﺧﻮردﻧﺪ‪ 10‬در ﺑﯿﺎﺑﺎن ]و[ ﻣ‪‬ﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ]ﻧﺎن[‪ 11‬ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن آﻣﺪ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫]از او[‪ 12‬ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﻧﻤﯿﺮد‪ .‬ﻣﻨﻢ ﻧﺎن زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻣﺪم و ﻫﺮ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرد ﺗﺎ اﺑﺪ زﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬و ﻧﺎن آن اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻢ ﺗﻦ ﻣﻦ‪ ،‬آن ﮐﻪ از ﺑﻬﺮ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬و ﯾﻬﻮدﯾﺎن در ﮔﻮش ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻮن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻦ ﺧﻮد‬

‫را ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﯾﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ ﻧﺨﻮرﯾﺪ ﮔﻮﺷﺖ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ و ﺧﻮن او ﻧﯿﺎﺷﺎﻣﯿﺪ‪،‬‬

‫در ﺳﺮﺷﺖ ﺷﻤﺎ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ 13‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﻮرد از ﺗﻦ ﻣﻦ ]و[ ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﺪ از ﺧﻮن ﻣﻦ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺳﺮﻣﺪي دارد و ﻣﻦ او را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ‬

‫در روز ﭘﺴﯿﻦ‪ .14‬ﺗﻦ ﻣﻦ ]ﺑﻪ[‪15‬ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ 16‬ﺧﻮردﻧﯽ اﺳﺖ و ﺧﻮن ﻣﻦ ]ﺑﻪ[‪17‬ﺣﻘﯿﻘﺖ آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﻨﻢ ﺑﺨﻮرد و ﺧﻮﻧﻢ‬

‫ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﺪ‪ ،‬او در ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻦ در او‪] .‬و[ ﻫﻤﭽﻨﺎن ]ﮐﻪ[ ﭘﺪر ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺰ زﻧﺪهام از ﺑﺮاي ﭘﺪر؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا‬

‫ﺑﺨﻮرد‪ ،‬او زﻧﺪه ﺷﻮد ]از ﺑﺮاي ﻣﻦ[‪ .18‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻧﺎن ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻣﺪ‪] ،‬ﻧﻪ[‪ 19‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﮔﺰﻧﮕﺒﯿﻦ ﺧﻮردﻧﺪ‬

‫و ﻣﺮدﻧﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺨﻮرد از اﯾﻦ ﻧﺎن ﺗﺎ اﺑﺪ زﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﮐﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /110‬ﺑﺴﯿﺎران از ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ ]ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳﺨﺖ دﺷﻮار اﺳﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‪ .‬ﮐ‪‬ﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺷﻨﯿﺪن؟ ﻋﯿﺴﯽ از ﺧﻮد‬

‫درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ ﺑﺮ وي ﺳﺨﻦ[‪21 20‬ﺑﯿﻬﻮده ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ؛ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬درﻣﺎﻧﺪﯾﺪ در اﯾﻦ؟ اﮔﺮ ﺑﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫آدﻣﯽ ﺑﺎﻻ ﻣﯽرود در آن‪ 22‬وﻻﯾﺖ ﮐﻪ او‪‬ل در او ﺑﻮده‪] ،‬ﭼﻪ؟[‪ 23‬ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻦ را زﻧﺪه ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺗﻦ ﭼﯿﺰي دﮔﺮ را‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪه ﻣﻦ«‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﺪﮐﺎﻧﯽ ﺷﻤﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺧﺮ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺿﻌﯿﻒ و«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﺑﻬﻤﺮاه‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬درون«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺧﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻐﻤﺒﺮان«‪.‬‬
‫‪ .6‬اﺷﺎرت اﺳﺖ ﺑﻪ‪ :‬اﺷﻌﯿﺎ‪» :13 :54 ،‬و ﺟﻤﯿﻊ ﭘﺴﺮاﻧﺖ از ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﯾﺎﻓﺖ و ﭘﺴﺮاﻧﺖ را ﺳﻼﻣﺘﯽ ﻋﻈﯿﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬آزﻣﻮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ب‪» :‬آﻣﻮزﻧﺪﮐﺎن«؛ آﻣﻮزﻧﺪه در ﻣﻌﻨﯽ اﺳﻢ ﻣﻔﻌﻮل ﯾﻌﻨﯽ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و آزﻣﻮده‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﺶ ﭘﺪر«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 150‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻮردﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /108‬ﮐﻪ ﻧﺎن از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺧﻮردﻧﯽ‪ 1‬داده ﺷﺪ‪ .2‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
‫راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻣﻮﺳﯽ آن ﻧﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺪاد ]اﻻّ[‪ 3‬ﭘﺪرم ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داد‪ 4‬ﻧﺎن راﺳﺘﯽ از آﺳﻤﺎن‪ .‬ﻧﺎن ﺧﺪا آن اﺳﺖ ﮐﻪ از‬

‫آﺳﻤﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪ و ﺧﻠﻖ را زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ داد‪ .‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ از اﯾﻦ ﻧﺎن ﺑﺪه‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ‬

‫ﻧﺎن زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪] ،‬ﻫﺮﮔﺰ[‪ 5‬ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﺸﻮد و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﯾﻤﺎن آورد‪] ،‬ﺗﺎ اﺑﺪ[‪ 6‬ﺗﺸﻨﻪ ﻧﺸﻮد‪] .‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 7‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫]ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ 8‬ﮐﻪ ﻣﺮا دﯾﺪﯾﺪ و ﺑﺎور ﻧﮑﺮدﯾﺪ؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻣﻦ داده‪] ،‬او[‪ 9‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻦ او‬

‫را ﺑﻪ در ﻧﯿﺎﻧﺪازم‪10‬؛ و ﻓﺮود آﻣﺪن ﻣﻦ از آﺳﻤﺎن ﻧﺒﻮد ﺗﺎ ارادت ﻣﻦ ﺑﮑﻨﻢ و ﻟﯿﮏ ارادت‪ ‬آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎده‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫‪13‬‬
‫ارادت آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ داد‪ ،‬از او ﭼﯿﺰي ﮔُﻢ ﻧﮑﻨﻢ و ﻟﯿﮏ او را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ‪ 11‬در روز ﭘﺴﯿﻦ‪12‬؛ اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻣﺮاد ﭘﺪرم؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ را‪ 14‬ﺑﺒﯿﻨﺪ‪] ،‬و[ ﺑﺎ‪ 15‬او اﯾﻤﺎن آورد‪ ،16‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﯾﺎﺑﺪ و ﻣﻦ او را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ در روز ﭘﺴﯿﻦ‪.17‬‬

‫آﻧﮕﻪ‪ 18‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺮ او ﺗﺴﺨّﺮ‪ 19‬ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ 20‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ آن ﻧﺎن ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻣﺪم‪21‬؛ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﻪ اﯾﻦ‬

‫اﺳﺖ ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ ]آن[‪ 22‬ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯿﻢ ﭘﺪرش و ﻣﺎدرش؟ ﭘﺲ ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻣﺪ؟ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺟﻮاب داد ]و ﮔﻔﺖ[‪ 23‬ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺴﺨّﺮ‪ 24‬ﻣﺰﻧﯿﺪ‪ 25‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ‪ 26‬ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ اﻻّ آن ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﻦ‪،‬‬

‫‪ + .11‬و او را‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮرش«‪.‬‬

‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺧﺮ«؛ در ب‪» :‬ﭘﺴﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬را ﭘﺴﺮ«‪.‬‬
‫‪» .15‬ﺑﺎ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺧﺮ«؛ در ب‪» :‬ﭘﺴﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺴﺨﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ زدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﺴﺨﺮ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺰﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺧﺮوج‪» :4 :16 ،‬آﻧﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﻧﺎن از آﺳﻤﺎن ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺑﺎراﻧﻢ«؛ و ﻧﯿﺰ‪ :‬ﺧﺮوج‪،‬‬
‫‪» :15 :16‬ﭼﻮن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ اﯾﻦ را دﯾﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻦّ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫اﯾﻦ آن ﻧﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﯾﺪ«؛ و ﻧﯿﺰ‪:‬‬
‫ﻣﺰﻣﻮر ‪» :24 :78‬و ﻣﻦّ را ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺎراﻧﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﻧﺪ و ﻏﻠﻪي‬
‫آﺳﻤﺎن را ﺑﺪﯾﺸﺎن ﺑﺨﺸﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬از ﭘﺪر درﺧﻮاﻫﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪149 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫وﻻﯾﺖﻫﺎ‪ ،‬رﻧﺠﻮران و دﯾﻮاﻧﮕﺎن ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺗﺨﺘﻪﻫﺎ‪ 1‬ﻣﯽآوردﻧﺪ‪ 2‬ﻫﺮ ﮐﺠﺎ او ﻣﯽﺑﻮد‪] .3‬و[ ﭼﻮن ﮔﺬر ﻣﯽﮐﺮد در دهﻫﺎ‬
‫]و[ در ﺷﻬﺮﻫﺎ‪/ ،4‬ﺑﺮگ‪ /107‬در ﮐﻨﺎر راهﻫﺎ‪ ،‬رﻧﺠﻮران را ﺑﺮ ﺗﺨﺘﻪ ﻧﻬﺎده‪ ،‬در‪ 5‬زﻣﯿﻦ و در راه‪ 6‬او ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﯾﻪي او ﺑﺮ‬

‫اﯾﺸﺎن ﺑﻪاﻓﺘﺪ ]و[ ﺧﻮد را ﺑﺮ داﻣﻦ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﻤﻪ ﺧﻮش ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻦ ﺧﻠﻖ در ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ ]و[ ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﻋﯿﺴﯽ رﻓﺘﻦ ﺗﺎ ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم‬
‫ي ]‪ [22 :6‬دوام روز‪ 7‬آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ]ﮐﻪ[ در ﮐﻨﺎر درﯾﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ]اﯾﺴﺘﺎده‪ ،‬دﯾﺪﻧﺪ[‪ 8‬ﮐﻪ ﮐﺸﺘﯽ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ ]آﻧﺠﺎ[‪ 9‬ﺑﻪ‬

‫ﻏﯿﺮ از آن ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن در او ﺑﻮدﻧﺪ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﺒﻮد ﭼﻮن در ﮐﺸﺘﯽ در رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﺸﺘﯽﻫﺎي دﯾﮕﺮ از ﻃﺒﺮﯾ‪‬ﻪ‬

‫ﺑﺮ ﮐﻨﺎر آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮐﻪ ﻧﺎن ﺧﻮرده ﺑﻮدﻧﺪ ]ﺑﺮﮐﺖ ﮐﺮده[‪ 10‬از دﺳﺖ ﻋﯿﺴﯽ‪ .‬آن ﺧﻠﻖ ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ آﻧﺠﺎ ﻧﯿﺴﺖ و ﻧﻪ‬

‫ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ‪ ،11‬در آن ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ]و[ آﻣﺪﻧﺪ در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم و ﻋﯿﺴﯽ را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻧﯿﺎﻣﺪﯾﺪ‪ 12‬اﻻّ از ﺑﻬﺮ ﻧﺎن؛ ي ]‪ [25 :6‬ﭼﻮن او را در ﮐﻨﺎر درﯾﺎ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﮐﯽ‬
‫آﻣﺪي اﯾﻨﺠﺎ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺮا ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‪ 13‬ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ آﯾﺖﻫﺎ‬
‫‪18‬‬
‫ﺑﺴﯿﺎر دﯾﺪﯾﺪ و ﻟﯿﮑﻦ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ]ﻧﺎن[‪ 14‬ﺧﻮردﯾﺪ و ﺳﯿﺮ ﺷﺪﯾﺪ؛ و ﻣﻄﻠﺒﯿﺪ‪ 15‬ﺧﻮردﻧﯽ ﻓﺎﻧﯽ و ﮔﺬرﻧﺪه‪] 16‬اﻣ‪‬ﺎ[‪ 17‬ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ‬

‫ﺧﻮردﻧﯽ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽدﻫﺪ؛ اﯾﻦ را ﺧﺪاي ﭘﺪر ﻧﮕﺎه داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ‬

‫ﮐﻪ ﮐﺮدار ﺧﺪاﯾﯽ‪ 19‬ﺑﮑﻨﯿﻢ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﺮدار ﺧﺪاﯾﯽ‪ 20‬ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﺪ ﺑﻪ‪ 21‬آن ﮐﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬

‫وﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﻪ‪ 22‬آﯾﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯽ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‪] 23‬و[ ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﯾﻢ؟ ﭼﻪ‪ 24‬ﺗﻮاﻧﯽ؟ ﭘﺪران ﻣﺎ در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮔﺰﻧﮕﺒﯿﻦ‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺨﺘﻬﺎ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻄﻠﺒﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻧﺪه«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬آدﻣﯽ ﺑﻮد‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .4‬در‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﻄﻠﺒﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪» .5‬در« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬راهﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .21‬ﺑﺎ‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻻ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 148‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪] [19 :6‬ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن دﯾﺪﻧﺪ و ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ[‪1‬؛ ]م‪ [26 :14 ،‬آواز ﺑﺮآوردﻧﺪ‪] .‬س‪ [50 :6 ،‬ﻫﻤﺎن دم اﯾﺸﺎن را ]ﺟﻮاب داد و[‪ 2‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‬
‫و دل ﺧﻮد اﺳﺘﻮار دارﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﻢ‪] ،‬ﻣﻨﻢ[‪.3‬‬

‫م ]‪ [28 :14‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﻔﺮﻣﺎ ﺗﺎ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﺑﯿﺎﯾﻢ در‪] 4‬روي[‪ 5‬درﯾﺎ اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎ‪،‬‬

‫ﺑﯿﺎ‪ ،‬اي ﺻﻔﺎ‪] .‬ﺻﻔﺎ[‪ 6‬از ﮐﺸﺘﯽ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪] 7‬و[ ﺑﻪ روي آب ]رﻓﺖ[‪ 8‬ﺗﺎ ﭘﯿﺶ ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪه‪ 9‬ﺑﺮود‪] .‬ﭼﻮن[‪ 10‬دﯾﺪ دﺷﻮاري‬

‫ﻣﻮج و ﺳﺨﺘﯽ ﺑﺎد‪ ،‬ﺗﺮﺳﯿﺪ ]و[ ﻧﺰدﯾﮏ‪ 11‬ﺷﺪ ﮐﻪ ﻏﺮق ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻧﮓ زد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﺮﻫﺎن‪ .‬ﺑﺰودي ﻋﯿﺴﯽ‬

‫دﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /106‬دراز ﮐﺮد‪ 12‬و او را از آب ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﮐﻢ اﯾﻤﺎن‪] ،‬ﭼﺮا[‪ 13‬ﮔﻤﺎن و ﺷﮏ ﺑﺮدي؟ و ﭼﻮن‬

‫در ﮐﺸﺘﯽ ﺷﺪ‪ ،14‬ﻫﻤﻪي ﺷﺎﮔﺮدان‪ 15‬از ﺑﺮاي وي ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬راﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺪا‪ .‬س ]‪:6‬‬

‫‪ [51‬و در رﻓﺖ در ﮐﺸﺘﯽ‪ 16‬در ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن‪] ،‬و ﺑﺎد[‪ 17‬ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪ و در ﻋﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و در درون ﺧﻮد ﺣﯿﺮان ﺷﺪﻧﺪ زﯾﺮا‬

‫از آن ﻧﺎن ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و‪ 18‬ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﻫﻨﻮز دل اﯾﺸﺎن روﺷﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﭘﻨﺞ ﮐﺲ و ﮐﺸﺘﯽ در درﯾﺎ ]و[ دو ﻧﻔﺮ در ﻣﯿﺎن درﯾﺎ ﻏﺮﻗﻪ‪ 19‬ﺷﺪه‬

‫‪21‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬رﻧﺠﻮران ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را در ﮐﻨﺎر ]راه[‪ 20‬ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‬

‫]س‪ [53 :6 ،22‬ﭼﻮن از ﮐﻨﺎر درﯾﺎ ﺑﺮ ﺧﺸﮑﯽ‪ 23‬ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ و در ﮐﻨﺎر ﺷﻬﺮ ﻗﻨﺴﺮﯾﻦ‪ 24‬از ﮐﺸﺘﯽ ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ و ﻫﻤﺎن‬

‫دوﯾﺪﻧﺪ و از آن‬ ‫]س‪[55 :6 ،‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ]م‪ [35 :14 ،‬ﮐﺴﺎن آن وﻻﯾﺖ و دﯾﮕﺮ ﺟﺎيﻫﺎ ﮐﻪ ]ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدﻧﺪ[‪ ،25‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪] 26‬و[‬

‫‪ + .15‬ﮐﻢ‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .18‬و« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺮق«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ اﻧﺪاﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ي«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻨﺴﺘﺮﯾﻦ«؛ در ب‪» :‬ﻗﯿﻨﺴﺮﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬ﮐﻪ‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻦ ﻣﻦ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﺗﺎ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﻘﺼﻮد از ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺳﺖ ﻧﻬﺎد«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪147 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﺮد ﮐﺮدﻧﺪ ﭘﺎرهﻫﺎ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ﺧﻠﻖ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ]و[ دوازده ﺳﺒﻂ‪ 1‬ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]و از آن ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﻮد[‪] .2‬س‪ [44 :6 ،‬و ﭘﻨﺞ‬
‫ﻫﺰار ﻣﺮد ﺳﯿﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ از ﭘﻨﺞ ﻧﺎن و دو ﻣﺎﻫﯽ م ]‪ [21 :14‬ﺑﻪ ﺟﺰ از زﻧﺎن و ﮐﻮدﮐﺎن‪] .3‬ي‪ [14 :6 ،‬و آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐﻪ آن‬

‫ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ را دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد‪ ،4‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن‪ .‬آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ 5‬آﻣﺪن ﺗﺎ او‪ 6‬را ﺑﺮﻧﺪ ]و[ ﻣﻠﮏ‪ 7‬ﺑﻨﺸﺎﻧﺪﻧﺪش‪8‬؛ از آن ﺟﺎ رﻓﺖ در ﮐﻮه ﺗﻨﻬﺎ‪.9‬‬

‫س ]‪] [45 :6‬ﺑﻌﺪ از آن[‪ 10‬ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻪ ﯾﺎراﻧﺶ ﺗﺎ در ﮐﺸﺘﯽ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ و ﺑﺮوﻧﺪ از او ﭘﯿﺶﺗﺮ در آن ﺳﻮي‪ 11‬آب‪ ،12‬در آن‬

‫]ﺷﺎﮔﺮدان را[‬ ‫]ﮐﺮد[‪] 16‬س‪[46 :6 ،‬‬ ‫]ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ[‪ 15‬ﺧﻠﻖ را ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬ ‫ﺻﯿﺎد‪ 13‬ﺑﻮد‪] 14‬م‪[23 :14 ،‬‬ ‫ﺷﻬﺮ ]ﮐﻪ[ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ‬

‫دﺳﺘﻮري‪ 17‬داد و رﻓﺖ ﺑﺮ ﮐﻮه ﺗﺎ ﻧﻤﺎز ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ روي آب رﻓﺖ‬

‫]س‪ [47 :6 ،‬و ﭼﻮن ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺸﺘﯽ در درﯾﺎ ﺑﻮد و ﺧﻮد او ﺗﻨﻬﺎ‪ 18‬ﺑﺮ ]زﻣﯿﻦ[ ﺧﺸﮑﯽ‪ .‬دﯾﺪ ﮐﻪ آﺷﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫‪19‬‬

‫‪22‬‬
‫در رﻓﺘﻦ زﯾﺮا ﺑﺎد ]ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن[‪ 20‬ﺳﺨﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ]ي‪ [19 :6 ،‬و ﻣﻘﺪار‪ 21‬ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭘﻨﺞ ﻣﯿﻞ اﯾﺸﺎن را دور اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد از‬
‫‪24‬‬
‫ﮐﻨﺎر؛ ]س‪ [48 :6 ،‬در‪ 23‬ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎرم از ﺷﺐ آﻣﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﭘﯿﺶ ﺣﻮارﯾﻮن ﺑﺮ روي آب و ﺑﯽ ﮐﺸﺘﯽ ]ﺑﻪ ﭘﺎ ﻣﯽرﻓﺖ و[‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﺑﮕﺬرد‪ .‬و اﯾﺸﺎن او را دﯾﺪﻧﺪ ]ﻣﯽآﻣﺪ[‪ 25‬ﺑﻪ روي آب‪ ،‬ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﯿﺎل اﺳﺖ‪] ،‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ[‪] .26‬ي‪،‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺖ ﺻﯿﺎدا«؛ در ك‪» :‬ﺑﯿﺖ ﺻﯿﺪا«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺳﺘﻮري«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬را«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺰد«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺳﺒﺪ و ﺳﺒﺖ‪ :‬ﻣﻌﺮب آن »ﺳﺒﺬه« و »ﺳﻔﻂ«؛ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ آن »ﺳﻔﻄﺎ«؛‬
‫ﻇﺮﻓﯽ ﮐﻪ از ﭼﻮب ﯾﺎ از ﻧﯽ ﯾﺎ اﻣﺜﺎل آن ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ ﻣﯿﻮه‬
‫واﺷﯿﺎء دﯾﮕﺮ و ﻧﯿﺰ ﻃﺒﻘﯽ ﮐﻪ در آن ﻣﯿﻮه و ﮔﻞ ﮔﺬارﻧﺪ و آن را‬
‫ﺗﻔﺖ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮﺟﮑﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و دﯾﺪﻧﺪ‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﯾﻨﺠﺎ واژهي »ﺑﻨﺰد« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه وﻟﯽ روﯾﺶ ﺧﻂ ﮐﺸﯿﺪه‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :2‬ﻣﻠ‪‬ﮏ« ﺑﻪ ﮐﺴﺮ دوم‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺎر«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
 ‫‪ / 146‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫س ]‪ [35 :6‬و ﭼﻮن ﺳﺎﻋﺘﯽ ﭼﻨﺪ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ل ]‪ [12 :9‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪ وﻗﺖ ﻧﻤﺎز‪ ،‬ي‪ [5 :6] 1‬ﻋﯿﺴﯽ ﭼﺸﻢ ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬دﯾﺪ‬
‫]ﺧﻠﻖ[‪ 2‬ﺑﺲ‪ 3‬ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺪهاﻧﺪ ﭘﯿﺶ او‪] ،‬ﺑﻪ[ ﻓﯿﻠﻔﻮس‪ 4‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬از ﮐﺠﺎ ﺑﺨﺮﯾﻢ‪ 5‬ﻧﺎن ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ را ﺳﯿﺮ ﮐﻨﯿﻢ؟ اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬

‫او را ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﺪ ]ﺑﺮاي آن ﮐﻪ[‪ 6‬او ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪ 7‬ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﮑﻨﺪ‪ .8‬ﻓﯿﻠﻔﻮس ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ دو ﺻﺪ ﺑﺎر‪ 9‬ﻧﺎن اﯾﺸﺎن را‬

‫ﺳﯿﺮ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﮑﯽ اﻧﺪك اﻧﺪك ﺑﺪﻫﯿﻢ‪ .‬س ]‪ [35 :6‬ﺣﻮارﯾﻮن آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ]و ﺑﺪو[‪ 10‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ‬

‫ﺟﺎﯾﮕﻪ وﯾﺮان اﺳﺖ ]و[ وﻗﺖ ﮔﺬﺷﺖ؛ ﺷﻤﺎ اﯾﺸﺎن را دﺳﺘﻮر‪ 11‬ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﺮوﻧﺪ در آﺑﺎداﻧﯽ و دهﻫﺎي ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ]ﻧﺎن‬

‫و[‪ 12‬ﺧﻮردﻧﯽ‪ 13‬ﺑﺨﺮﻧﺪ‪ 14‬زﯾﺮا ﻫﯿﭻ ]ﺧﻮردﻧﯽ[‪ 15‬ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﯾﺎران ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﭼﯿﺰي ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬‬

‫*ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﻢ ]و[ ﺑﻪ دو ﺻﺪ دﯾﻨﺎر ﻧﺎن ﺑﺨﺮﯾﻢ ]و[ ﺑﯿﺎورﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ .‬و ]ﻋﯿﺴﯽ[‪ 16‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ در اﯾﻨﺠﺎ‬

‫ﭼﻨﺪ ﻧﺎن دارﯾﺪ*‪ .17‬ي ]‪ [8 :6‬ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﮔﺮدان او‪ ،‬اﻧﺪروس‪ ،18‬ﺑﺮادر ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ]ﺑﺪو[‪ 19‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮑﯽ ﺟﻮان‬

‫ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ]ﺑﺎ ﺧﻮد[‪ 20‬ﭘﻨﺞ ﻧﺎن ﺟﻮﯾﻦ دارد و دو ﻣﺎﻫﯽ و ﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ ﭼﻪ ﺑﺲ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺒﻮه ﺧﻠﻖ را؟ س ]‪ [39 :6‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺧﻠﻖ را ﻗﻄﺎر ﻗﻄﺎر‪ 21‬ﺑﻨﺸﺎﻧﻨﺪ‪ 22‬ﺑﺮ ﻋﻠﻒ‪ ،‬ي ]‪ [10 :6‬زﯾﺮا ﻋﻠﻒ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻮد در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ‪ .‬س ]‪ [40 :6‬ﺧﻠﻖ ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪،23‬‬
‫ﺻﺪ ﺻﺪ و ﭘﻨﺠﺎه ]ﭘﻨﺠﺎه[‪ .24‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺴﺘﺪ آن ﭘﻨﺞ ﻧﺎن و دو ﻣﺎﻫﯽ را و ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﻧﮕﻪ ﮐﺮد و ﺑﺮﮐﺖ ﻧﻬﺎد و ﭘﺎره ﮐﺮد‬

‫]و[ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد داد ﺗﺎ ]ل‪ [16 :9 ،‬ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ]س‪ [41 :6 ،‬ﭘﺨﺶ ﮐﻨﻨﺪ‪] .‬ل‪ [16 :9 ،‬و آن ﭘﻨﺞ ]ﻧﺎن[‪ 25‬ﺟﻮﯾﻦ و دو ﻣﺎﻫﯽ ]م‪:14 ،‬‬

‫‪ [19‬ﭘﺨﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ 26‬ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﻠﻖ؛ ]ﻫﻤﮕﯿﻨﺎن[‪ 27‬ﺧﻮردﻧﺪ و ﺳﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ ي ]‪28 [13 :6‬از ﭘﻨﺞ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /105‬ﻧﺎن و دو ﻣﺎﻫﯽ‪29‬؛ ]و[‬

‫‪ .17‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و ﮐﻔﺖ ﺑﺮوﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ درﯾﻨﺠﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻧﺎن دارﯾﺪ ﺑﻪ او ﮐﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮوﯾﻢ ﺑﻪ دو ﺻﺪ دﯾﻨﺎر ﻧﺎن ﺑﺨﺮﯾﻢ ﺑﯿﺎورﯾﻢ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺨﻮرﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪراوس«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮوه ﮐﺮوه«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .26‬و‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬و‬
‫‪ + .29‬ﮐﻪ‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس م و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺲ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﻮرﯾﻢ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺨﻮرﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬و ك‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﻨﺎر«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬دﺳﺘﻮر ﯾﻌﻨﯽ اﺟﺎزه و رﺧﺼﺖ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺳﺘﻮري«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮرش«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮرﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪145 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫را ﺑﺨﻮاه‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺑﺎزي ‪/‬ﺑﺮگ‪] /103‬و[ ﻧﺎزش آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻠﮏ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﺮ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه را ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﯿﺎوري در ﻃﺒﻖ ﻧﻬﺎده؛ و ﻣﻠﮏ را ﻋﻈﯿﻢ دﺷﻮار آﻣﺪ ]اﻻّ[‪ 1‬ﺑﻬﺮ ﺳﻮﮔﻨﺪ]ﻫﺎ و ﺑﻬﺮ[‪ 2‬ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺠﻠﺴﯿﺎن را ﻧﻤﯽ‪-‬‬

‫ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد را ﺑﺸﮑﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺟﻼد را ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو ﺳﺮ ﯾﺤﯿﯽ را ﺑﺒ‪‬ﺮ و در ﻃﺒﻖ ﮐﻦ ]و[ ﺑﯿﺎور‪ .‬او رﻓﺖ ]و[‬

‫در زﻧﺪان ﺳﺮ ]م‪ [10 :14 ،‬ﯾﺤﯿﯽ را ﺑﺮﯾﺪ‪] ،‬س‪ [28 :6 ،‬ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻧﻬﺎد ]و[ آورد ]و[ در دﺳﺖ آن دﺧﺘﺮ داد‪ .‬و آن دﺧﺘﺮ ]م‪[11 :14 ،‬‬

‫ﺳﺮ را ﺑﺮد ]س‪ [28 :6 ،‬و ﺑﻪ ﻣﺎدر ﺧﻮد داد‪ .‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و آﻣﺪﻧﺪ و ﻟﺶ‪] 3‬ﯾﺤﯿﯽ[‪ 4‬اﺳﺘﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ،5‬ﺑﺮدﻧﺪ و آﮔﻨﺪﻧﺪ‪.6‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ﺷﺎﮔﺮدان؛ ل ]‪ [10 :9‬ﭼﻮن ﺣﻮارﯾﻮن‪ ،‬دﮔﺮ ﺑﺎر آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬س ]‪ [30 :6‬ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﺮد ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ آﻣﻮزوﻧﯿﺪﻧﺪ‪7‬؛ او‪ 8‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺮوﯾﻢ در ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﯿﻢ اﻧﺪﮐﯽ‪] ،9‬و[ اﯾﺸﺎن را ﺑﺮد در‬

‫ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺻﯿﺪا‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﻢ‪ :‬آن ﮐﻪ از ﭘﻨﺞ ﻧﺎن ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺮد را ﺳﯿﺮ ﮐﺮد‬
‫س ]‪ [31 :6‬و ]ﺑﻮد ﮐﻪ[‪ 10‬ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻪ‪ 11‬او ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﻓﺘﻨﺪ ]و ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ[‪ 12‬و اﯾﺸﺎن را ﺟﺎي ﻧﺒﻮد و ]ﻧﻪ[ ﭼﯿﺰي ﻫﻢ‬
‫‪13‬‬

‫ﮐﻪ ﺑﺨﻮرﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ در ﺟﺎي وﯾﺮان‪ 14‬ﺗﻨﻬﺎ در ﮐﺸﺘﯽ‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ؛ و ﭼﻮن ﺧﻠﻖ دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد در درﯾﺎ‬

‫ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ ،15‬ﺧﻠﻖ در ﺧﺸﮑﯽ‪ 16‬ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﯽدوﯾﺪﻧﺪ‪ 17‬از ﺷﻬﺮ ﺗﺎ آن ﺟﺎ‪ 18‬ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ از ﮐﺸﺘﯽ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و دﯾﺪ‬

‫ﺧﻠﻖ ]ﺑﺲ[‪ 19‬ﺑﺴﯿﺎري ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن رﺣﻤﺖ ﮐﺮد‪ 20‬زﯾﺮا ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺑﯽ ﭼﻮﭘﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫و او آﻏﺎز ]ﮐﺮد[ و ]ﻣﻌﺎﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر[‪ 21‬اﯾﺸﺎن را ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد؛ ل ]‪] [11 :9‬و[ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /104‬ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺟﻬﺖ‬

‫ﻣﻠﮑﻮت ﺧﺪا و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺤﺘﺎج ﺷﻔﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﻔﺎ داد‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎران«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺴﺘﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬دوﯾﺪﻧﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﮐﻪ‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻦ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺴﺘﺎﻧﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻣﻮزاﻧﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻣﺎ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪك«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .11‬ﺑﻪ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ / 144‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻮﯾﻨﺪه اﺳﺖ ﻣﮕﺮ ]ﮐﻪ[ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ 1‬از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺮ ]آن[‪ 2‬اﯾﻦ ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ]س‪ [15 :6 ،‬و دﯾﮕﺮان ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬

‫اﯾﻠﯿﺎس اﺳﺖ و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ دواُم‪ :‬ﮐﺸﺘﻦ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ را‬

‫س ]‪ [16 :6‬ﭼﻮن ﻫﯿﺮدوس ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ]ﮐﻪ[‪ :3‬ﯾﺤﯿﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮش ﻣﻦ ﺑﺮﯾﺪم و او ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن؛‬

‫زﯾﺮا ﻫﯿﺮدوس ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد و ﯾﺤﯿﻰ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ]م‪ [3 :14 ،‬و در زﻧﺪان ﮐﺮده ﺑﻮد ﺟﻬﺖ ﻫﯿﺮدوﯾﺎن‪] 5 ،4‬زن[‪ 6‬ﻓﯿﻠﻔﻮس‪،*7‬‬

‫‪8‬ﺑﺮادر ﻫﯿﺮدوس ]س‪ [17 :6 ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﯽ ﺳﺘﺪه ﺑﻮد ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ*‪ :9‬واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ‪ 10‬ﮐﻪ ﺑﺮادر‪ ،‬زن ﺑﺮادر‬

‫ﺧﻮد را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ؛ و ﻫﯿﺮدوﯾﺎن ﯾﺤﯿﯽ را دﺷﻤﻦ ﺑﻮد‪ 11‬و در ﮐﺸﺘﻦ او ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪ‪ 12‬و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ‪ ،13‬زﯾﺮا ﻫﯿﺮدوس از ﯾﺤﯿﯽ‬

‫ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ او‪ 14‬ﭘﺎك اﺳﺖ و او را ﻧﮕﺎه ﻣﯽداﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﭼﯿﺰﻫﺎ از او‪ 15‬ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ‪ .‬و‬

‫]ﺷﺪ[‪ 16‬روزي‪ 17‬ﻣﻌﺮوف‪18‬؛ ]م‪ [6 :14 ،‬روز زاﯾﻨﺪن‪ 19‬ﻫﯿﺮدوس؛ ]س‪ [21 :6 ،‬ﺷﺐ‪ ،‬ﺧﻮرش‪] 20‬و[ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد و‬
‫اﻣﯿﺮان ]و[ ﺑﺰرﮔﺎن و ﯾﺎران ]و[ ﺳﺮوران ﺟﻠﯿﻞ را آورده ﺑﻮد‪ .‬و دﺧﺘﺮ ﻫﯿﺮدوﯾﺎن ]م‪ [6 :14 ،‬در ﻣﺠﻠﺲ ]س‪ [22 :6 ،‬اﻧﺪر رﻓﺖ‬

‫و ﻫﯿﺮدوس را ﻋﻈﯿﻢ ﺧﻮش آﻣﺪ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﮐﻪ در ﺑﺰم ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫]س‪[22 :6 ،‬‬ ‫]م‪ [6 :14 ،‬و ﭘﺮواز‪ 21‬ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪ .‬و ﻣﻠﮏ ﺑﻪ دﺧﺘﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻃﻠﺐ ﮐﻦ‪ 22‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯽ‪ ،‬ﺑﺪﻫﻤﺖ و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرد ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺎ ﻧﯿﻤﻪي ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ 23‬ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻢ‪ .24‬آن دﺧﺘﺮ رﻓﺖ ﭘﯿﺶ ﻣﺎدر ]ﺧﻮد و[‪ 25‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺨﻮاﻫﻢ؟ ﻣﺎدرش ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﺮ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺮد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﺤﯿﯽ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ »ي« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬زاﯾ ﺪن«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زاﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﻧﺶ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮردن اش«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮوازي«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دار«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺑﺪﻫﻤﺖ ﺗﺎ آن ﺣﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﻤﮥ‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮد ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ »ﻫﯿﺮودﯾﺎ« ﺿﺒﻂ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * را ﮐﺎﺗﺐ اﺑﺘﺪا از ﻗﻠﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه روي آﺧﺮﯾﻦ‬
‫ﮐﻠﻤﻪ ﺷﻤﺎرهاي ﮔﺬاﺷﺘﻪ و در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﺎ آوردن ﻫﻤﺎن ﺷﻤﺎره‪،‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ اﻓﺘﺎده را ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .10‬واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮدﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﺷﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
 ‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ‬

‫ﺷﺼﺖ ]و[ ﯾﮏ ]ﻓﺼﻞ[‬

‫ﻓﺼﻞ او‪‬ل‪ :‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن او ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد را ﺗﺎ ﻣﮋده دﻫﻨﺪ‬

‫]م‪ [1 :10 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺧﻮاﻧﺪ دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﺧﻮد را ]س‪] [7 :6 ،‬و[ آﻏﺎز‪ 1‬ﮐﺮد ﺑﻪ‪] 2‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن[ ﻫﺮ ده و دو‪] ،‬دو دو[ ]و[‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﺑﻪ دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺳﻠﻄﻨﺖ داد‪ 5‬ﺑﺮ ﺟﺎنﻫﺎي ﭘﻠﯿﺪ ]م‪ [1 :10 ،‬ﺗﺎ ﺑﯿﺮون ﮐﻨﻨﺪ‪] .‬س‪] [8 :6 ،‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ در راه ﺗﻮﺷﻪ ﻧﺴﺘﺎﻧﯿﺪ؛‬

‫ﺑﺎ ﺧﻮد ]ﺟﺰ[‪ 6‬دﺳﺘﻪ ﭼﻮب‪] 7‬ﺗﻨﻬﺎ[‪ 8‬ﻧﮕﺎه ﻣﺪارﯾﺪ و ﻧﻪ ﻧﺎن و ]ﻧﻪ ﮐﯿﺴﻪ و[‪ 9‬ﻧﻪ ﻣﺲ در ﮐﯿﺴﻪي ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ل ]‪] [4 :10‬و ﻧﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ‪،‬‬

‫اﻻّ[‪ 10‬ﭘﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪ‪11‬؛ ]س‪] [9 :6 ،‬و دو[‪ 12‬ﭘﯿﺮﻫﻦ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻧﭙﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ در آن روﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ‬

‫ﺑﯿﺮون آﻣﺪن از آن ﺟﺎﯾﮕﻪ؛ ]م‪ [14 :10 ،‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﺪ و ﺧﺪﻣﺖ ﻧﮑﻨﺪ‪] ،‬س‪ [11 :6 ،‬ﭼﻮن از آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺑﯿﺮون آﯾﯿﺪ‪،13‬‬

‫ﮔﺮدي ﮐﻪ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎي ﺷﻤﺎ ]ل‪ [11 :10 ،‬ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬س‪ [11 :6 ،‬آﻧﺠﺎ ﺑﯿﻔﺸﺎﻧﯿﺪ از ﺑﻬﺮ ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﺸﺎن‪] .‬م‪] [15 :10 ،‬و راﺳﺖ[‪ 14‬ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﻬﺮ ﺳﺪوم ]و[ ﻋﺎﻣﻮر‪ 15‬آﺳﺎﯾﺶ ﺑﺎﺷﺪ ]اﻣ‪‬ﺂ[ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در آن ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [12 :6 ،‬و اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ]ل‪ [6 :9 ،‬ﺑﺸﺎرت ﻣﯽدادﻧﺪ ]س‪ [12 :6 ،‬ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﻨﺪ؛ و ﺑﺴﯿﺎر دﯾﻮان ﺑﻪ در‬

‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ روﻏﻦ ﻣﯽاﻧﺪودﻧﺪ و رﻧﺠﻮران‪/ 16‬ﺑﺮگ‪ /102‬و دردﻣﻨﺪان ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮش ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]س‪ [14 :6 ،‬ﻫﯿﺮدوس ﻣﻠﮏ ﺷﻨﯿﺪ ]م‪ [1 :14 ،‬اﺣﻮال ]ﺧﺒﺮ[‪ 17‬ﻣﺴﯿﺢ را ل ]‪:9‬‬ ‫ﺷﻨﯿﺪن ﻫﯿﺮدوس اﺣﻮال ﻣﺴﯿﺢ را؛‬

‫‪ [7‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ]ﻣﯽﺷﺪ[‪ 18‬از دﺳﺖ‪ 19‬ﻋﯿﺴﯽ ]و[ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪20‬؛ س ]‪ [14 :6‬و ﻧﺎﻣﺶ داﻧﺴﺖ و ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [2 :14 ،‬اﯾﻦ ﯾﺤﯿﯽ‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬آواز«‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺎﻣﻮرا«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬دﺳﺘﻪ ﭼﻮب ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻋﺼﺎ و ﭼﻮﺑﺪﺳﺘﯽ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﮐﻪ‬
 ‫‪ / ١۴٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎ ﭼﺮا آﻣﺪﯾﺪ‪ 1‬ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪2‬؟ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ]ﯾﺤﯿﯽ[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ و از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ آن‬
‫ﮐﻪ ﺑﻬﺮ وي ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪ 3‬ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻦ ﭘﯿﺶ روي ﺗﻮ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻢ ﺗﺎ راﻫﺖ ﺑﺮاﺑﺮت ﻫﻤﻮار ﺳﺎزد‪ .‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻧﯿﺴﺖ در‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان‪ 4‬آدﻣﯿﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺰرگﺗﺮ از ﯾﺤﯿﯽ ]م‪ [11 :11 ،‬ﺷﻮﯾﻨﺪه؛ ]و ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن از او ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ؛ و‬
‫ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﮐﻪ از روزﮔﺎر ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮرﻧﺪه[‪ 5‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﻗﻬﺮ ﺳﺘﺪه‪ 6‬ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﻗﻬﺮ ﻏﺎﻟﺐﺗﺮ ﺑﻮد‪ 7‬ﺑﺮ آن‬
‫ﮐﺲ ﮐﻪ ﻣﻠﮑﻮت را ﻣﯽﮔﺰﯾﺪ‪ .‬و ﺗﻮرﯾﺖ ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﻬﺮ زاﯾﻨﺪن ﯾﺤﯿﯽ زودﺗﺮ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻗﺒﻮل ﺑﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫او اﯾﻠﯿﺎس اﺳﺖ؛ آن ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ذﮐﺮ رﻓﺖ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ‪8‬؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ]دو[‪ 9‬ﮔﻮش ﺷﻨﻮﻧﺪه دارد‪ ،‬ﺑﺸﻨﻮد‪ .‬ل ]‪ [29 :7‬و ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫ﺷﻨﯿﺪ از ﺳﻮدﺧﻮاران و ]از[ ﺧﻠﻖ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اي ]ﺧﺪا[‪ ،10‬ﻣﯽﺑﺮازد‪ 11‬ﮐﻪ از دﺳﺖ ﯾﺤﯿﯽ ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﺪن؛ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ‬
‫ﻗﻮ‪‬ت ﺧﺪا را ﻇﻠﻢ ﮐﺮدهاﻧﺪ و از ﯾﺤﯿﯽ ﺷُﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ .12‬ﮐﻪ را‪ 13‬ﻣﺎﻧﻨﺪه اﻧﺪ‪ 14‬اﯾﻦ ]ﻗﻮم و[‪ 15‬دوده ]و[ ﮐﻪ را ﺧﻤﺎﻧﻪ‪16‬اﻧﺪ؟‬

‫ﻫﻔﺘﺎد ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﮐﺮدن ﮐﻮدﮐﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪] /101‬ﮐﻪ[ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‬
‫]ل‪ [32 :7 ،‬ﺧﻤﺎﻧﻪ‪] 17‬اﻧﺪ ﺑﻪ[ ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر راه و ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮﻧﻨﺪ ]م‪ [17 :11 ،‬و‬

‫ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﺳﺮود ﮐﺮدﯾﻢ‪ 18‬ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬رﻗﺺ‪ 19‬ﻧﮑﺮدﯾﺪ و ﻧﻮﺣﻪ ]و[ زاري ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‪] ،‬ل‪ [32 :7 ،‬ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﯿﺪ؛ و ﯾﺤﯿﯽ‬

‫ﺷﻮﯾﻨﺪه ﻧﻪ ﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮرد و ﻧﻪ ﺷﺮاب ﻣﯽآﺷﺎﻣﯿﺪ‪ ،20‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬دﯾﻮ اﺳﺖ در او‪] .‬آﻣﺪ[‪ 21‬ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ]ﮐﻪ ﻣﯽ[ﺧﻮرد و‬

‫ﻣﯽآﺷﺎﻣﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮد ﺧﻮرﻧﺪه اﺳﺖ و ﺷﺮاب آﺷﺎﻣﻨﺪه‪ 22‬و ﯾﺎر ]و[ دوﺳﺖ ﺳﻮدﺧﻮاران و ﮔﻨﻬﮑﺎران اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ‬

‫ﺣﮑﻤﺖ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﺷﺪ‪ 23‬از ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد‪.‬‬

‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮازاد«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮا«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﯿﺮا«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬دﻫﺨﺪا ﺧﻤﺎﻧﻪ را ﺣﺮﯾﻒ و رﻗﯿﺐ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در‬
‫اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﻣﺎﻧﻨﺪ و ﺷﺒﯿﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﻤﺎع«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺷﺎﻣﯿﻨﻨﺪه«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻼﮐﯽ‪» :1 :3 ،‬اﯾﻨﮏ ﻣﻦ رﺳﻮل ﺧﻮد را‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎد و او ﻃﺮﯾﻖ را ﭘﯿﺶ روي ﻣﻦ ﻣﻬﯿﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﻮده«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻼﮐﯽ‪ 5 :4 ،‬و ‪» :6‬اﯾﻨﮏ ﻣﻦ اﯾﻠﯿﺎي ﻧﺒﯽ‬
‫را ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن روز ﻋﻈﯿﻢ و ﻣﻬﯿﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰد ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬و او دل ﭘﺪران را ﺑﻪ ﺳﻮي ﭘﺴﺮان و دل ﭘﺴﺮان را ﺑﻪ ﺳﻮي‬
‫ﭘﺪران ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪141 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﺮﺧﯿﺰ! ﻫﻤﺎن دم آن ﻣ‪‬ﺮده ﻧﺸﺴﺖ و آﻏﺎز ﺳﺨﻦ ﮐﺮد‪ 1‬و ﺷﮑﻮه ﺳﺨﺖ اﻓﺘﺎد ﺑﺮ ﺗﻤﺎم آن ﺧﻠﻖ؛ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ‪ 2‬را‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﺑﺰرگ در ﻣﯿﺎن ﻣﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ]ﺧﺪا[‪ 3‬اﻟﺘﻔﺎت‪ 4‬ﮐﺮد ﺧﻠﻖ ﺧﻮد را‪.‬‬
‫اﯾﻦ ]ﺳﺨﻦ ﺑﺰودي[‪ 5‬ﻓﺎش ﺷﺪ در‪ 6‬ﺗﻤﺎﻣﺖ ﯾﻬﻮدا و وﻻﯾﺖﻫﺎ ﮐﻪ در ﭘﯿﺮاﻣﻮن آن اﺳﺖ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﻔﺘﺎد‪ :‬ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ﯾﺤﯿﯽ‪] 7‬را[ از‪ 8‬ﻣﻌﺠﺰﻫﺎي ﻣﺴﯿﺢ‬
‫]ل‪ [18 :7 ،‬و ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ رﻓﺘﻨﺪ و اﯾﻦ‪ 9‬ﻫﻤﻪ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .10‬و ]ﯾﺤﯿﯽ[‪ 11‬ﺧﻮاﻧﺪ‪ 12‬دو از ﺷﺎﮔﺮدان‪ 13‬ﺧﻮد‬
‫را و اﯾﺸﺎن را در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ آن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ ﯾﺎ ﻧﮕﺮان‪ 14‬ﮐﺲ دﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﯿﻢ؟ آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮﯾﻨﺪه ﻣﺎ را ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﮐﻪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ آن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﯽ آﻣﺪن ﯾﺎ ﻧﮕﺮان‪ 15‬ﮐﺴﯽ دﮔﺮ ﺑﺎﺷﯿﻢ؟‬
‫و در آن وﻗﺖ ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﻤﺎران و رﻧﺠﻮران و دردﻣﻨﺪان و دﯾﻮاﻧﮕﺎن را ﺷﻔﺎ ﮐﺮده و ]ﺑﺴﯿﺎر[‪ 16‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬
‫داد‪ .17‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]ﭘﺎﺳﺦ داد و[‪ 18‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ دﯾﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /100‬و ]ﻫﺮ ﭼﻪ[‪ 19‬ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ؛‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ 20‬و ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﯽروﻧﺪ و ﭘﯿﺴﺎن ﭘﺎك ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﮐﺮان ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ و ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻣﯽﺧﯿﺰﻧﺪ و ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن‬
‫ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪21‬؛ و ﺧُﻨُﮏ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺷﮏ و ﮔﻤﺎن ﻧﯿﺎورد‪.22‬‬
‫ﻣﺪح ﮐﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﯾﺤﯿﯽ را؛ ]ل‪ [24 :7 ،‬ﭼﻮن ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،23‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ ﺟﻤﺎﻋﺖ آﻏﺎز ﺳﺨﻦ ﮐﺮد ]و‬
‫ﮔﻔﺖ[‪ 24‬ﺟﻬﺖ ﯾﺤﯿﯽ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﻪ در آﻣﺪﯾﺪ ﺑﯿﺮون ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ]ﻧﯽ[‪ 25‬ﮐﻪ‪ 26‬او را ﺑﺎد ﻣﯽﺟﻨﺒﺎﻧﺪ؟ ]ﯾﺎ[‪ 27‬ﭼﺮا ﺑﻪ درآﻣﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﻔﺮّج‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻪي زﯾﺒﺎ دارد‪] 28‬و[ آراﺳﺘﻪ؟ ﻫﺮ ﮐﻪ زﯾﺒﺎ ﭘﻮﺷﯿﺪه دارد و ﺑﯿﺶ ﺗﻨﻌ‪‬ﻢ‪ 29‬دارد‪ ،‬اﯾﺸﺎن در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬را ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺷﻨﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .23‬و‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .28‬ﻫﺮ ﮐﻪ‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﻌﻢ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺣﻤﺖ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻮﺣﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬وي«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎن ﮐﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮاﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در اﻧﺘﻈﺎر«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در اﻧﺘﻈﺎر«‪.‬‬
 ‫‪ / ١۴٠‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﻣﺎدر زن ﺷﻤﻌﻮن‬
‫]م‪ [14 :8 ،‬آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ در آﻣﺪ در ﺧﺎﻧﻪي ﺷﻤﻌﻮن و ﻣﺎدر زن ﺷﻤﻌﻮن را ﺗﺐ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدش‪] 1‬ل‪ [38 :4 ،‬ﺳﺨﺖ دﺷﻮار؛‬
‫از وي ﺧﻮاﺳﺖ‪ 2‬ﺷﻤﻌﻮن ﮐﻪ ﺧﺴﺮك‪ 3‬او را ﺷﻔﺎ دﻫﺪ و او رﻓﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ زن ]و[ اﺷﺎرت ﮐﺮد ]ﺗﺐ را[‪4‬؛ ]م‪] [15 :8 ،‬و[ ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ ]دﺳﺖ او را[ ‪] 5‬ل‪ [39 :4 ،‬ﻫﻤﺎن دم ]م‪ [15 :8 ،‬رﻫﯿﺪ ]ل‪ [39 :4 ،‬و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺧﻮش ]ﺷﺪه و[ ﺑﻨﺪﮔﯽ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫آن ﮐﻪ رﻧﺠﻮران و اﻓﺘﺎدﮔﺎن و دﯾﻮاﻧﮕﺎن در ﭘﯿﺶ وي ﻣﯽآوردﻧﺪ؛ ]م‪ [16 :8 ،‬و ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮد‪ ،‬آوردﻧﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ وي دﯾﻮاﻧﮕﺎن ﺑﺴﯿﺎر و دﯾﻮﻫﺎ ازﯾﺸﺎن ﺑﻪ در ﮐﺮد ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ]و[ ‪6‬ﺷﻔﺎ داد‪ 7‬ﻫﺮ ﮐﻪ رﻧﺠﻮر ﺑﻮدﻧﺪ ]س‪] [34 :1 ،‬و[ *ﺑﺴﯿﺎران‬
‫درﻣﺎن ]ﮐﺮد[‪ 8*.‬ل ]‪] [40 :4‬و[ دردﻣﻨﺪان و رﻧﺠﻮرانِ‪*9‬دردﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را*‪ 10‬آوردﻧﺪ و اﯾﺸﺎن را در ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫در اﻧﺪرون ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ 11‬و او دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﻧﻬﺎد‪ ،12‬ﺗﻦدرﺳﺖ ﺑﻪ درﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ و دﯾﻮان ﻧﯿﺰ از اﯾﺸﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ درﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‬
‫]و[ ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي زﻧﺪه؛ ]او[‪ 13‬ﺳﻬﻢ ﻧﻬﺎد ﺑﺮ دﯾﻮان و ﺳﭙﺎرد ﺗﺎ دﮔﺮ ﺑﺎز ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺴﯿﺢ‬
‫اﺳﺖ ]م‪ [17 :8 ،‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 14‬ﮔﻔﺖ‪ :‬رﻧﺞﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﺮداﺷﺖ و ﺻﺒﺮ ﮐﻨﺪ ﺑﺮ دردﻫﺎي ﻣﺎ ﺗﺎ آن را از ﻣﺎ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /99‬ﺑﻪ در اﻧﺪازد؛ و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ دﯾﺪ ﮐﻪ ]ﺳﺨﺖ ﺑﺴﯿﺎر[‪ 15‬ﻣﺮدم در دور او اﻧﺒﻮه ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮد ﺗﺎ ﺑﺮوﻧﺪ ﺑﺮ ﮐﻨﺎر درﯾﺎ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬زﻧﺪه ﮐﺮدن ﭘﺴﺮ ﭘﯿﺮه زن‬

‫]ل‪ [11 :7 ،‬در دوم روز رﻓﺖ ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﺑﺎ ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر در ﺷﻬﺮي ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻧﺎﺑﻠﺲ ]ﺑﻮد[‪ .‬ﭼﻮن ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫دروازهي ﺷﻬﺮ رﺳﯿﺪ‪ ،‬دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﻨﺎزهي ﻣﺮدهاي ﻧﻤﺎز ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ؛ و ]ﻣﺎدرش[‪ 16‬زن ﭘﯿﺮ ﺑﯿﻮه ﺑﻮد و ﯾﮏ ﭘﺴﺮ داﺷﺖ و‬
‫ﯾﮕﺎﻧﻪي ﻣﺎدر ﺑﻮد و ﻣﺮده؛ و ﺑﺴﯿﺎر ﺟﻤﺎﻋﺖ از آن ﻣﺮدم ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺟﻨﺎزه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﺑﺮ آن زن و رﺣﻤﺖ‬
‫ﮐﺮد ﺑﻪ آن زن ]و ﺑﺪو[‪ 17‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮي ]و رﻓﺖ[‪ 18‬در ﭘﯿﺶ ﺟﻨﺎزه و ﺑﺮداﺷﺘﮕﺎن را اﺳﺘﺎﻧﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺟﻮان‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ‬

‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮدﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻬﺎد«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :4 :53 ،‬ﻟﮑﻦ او ﻏﻢﻫﺎي ﻣﺎ را ﺑﺮ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ و دردﻫﺎي ﻣﺎ را ﺑﺮﺧﻮﯾﺶ ﺣﻤﻞ ﻧﻤﻮد و ﻣﺎ او را از‬
‫ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا زﺣﻤﺖ ﮐﺸﯿﺪه‪ ،‬و ﻣﻀﺮوب ﻣﺒﺘﻼ ﮔﻤﺎن ﺑﺮدﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬دﻫﺨﺪا ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﺻﺤﺎح اﻟﻔﺮس »ﺧﺴﻮر« را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺎدر زن‬
‫ﻧﯿﺰ آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺑﺮ‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﯿﺎران در ﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬دردﻫﺎ را ﮐﻮﻧﺎﮐﻮن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪139 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺰرﮔﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺗﺎ از ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮود ﭘﯿﺶ او و ﻓﺮزﻧﺪ او را زﻧﺪه ﮐﻨﺪ[‪1‬؛ و ]اﯾﺸﺎن ﭼﻮن ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ[‪ 2‬آﻣﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫از وي ﺑﻪ ﻧﺎزش‪ 3‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ وي ﻧﯿﮑﯽ ﺑﮑﻨﯽ زﯾﺮا ﻗﻮم ]ﻣﺎ[‪ 4‬را دوﺳﺖ ﻣﯽدارد ]و[‬

‫از ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﻤﺎزﮔﺎه‪ 5‬ﻋﻤﺎرت ﮐﺮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن رﻓﺖ‪ .‬آن ]ﺷﺤﻨﻪ‪ ،‬ﺟﻤﺎﻋﺖ[‪ 6‬دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎد ]م‪:8 ،‬‬

‫‪] [8‬و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ در زﯾﺮ ﺳﻘﻒ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ اﻧﺪر آﯾﯽ؛ ]اﻟّﺎ[‪ 7‬ﯾﮑﯽ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻔﺮﻣﺎ‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫ﻣﻦ ﺧﻮش ﺷﻮد؛ زﯾﺮا از درون ﻣﻦ ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ و ﻣﯽﮐﻨﯽ زﯾﺮا ﻣﻦ ﻣﺮد اﻣﯿﺮم و در زﯾﺮ دﺳﺖ ﻣﻦ‬

‫ﺧﺪﻣﺖﮐﺎران ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺮو‪ ،‬ﺑﺮود؛ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﯿﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺮﻣﺎن ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﭼﻮن[‪ 8‬ﻋﯿﺴﯽ از آن ﻣﺮد اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن *ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﻔﺖ*‪ :9‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎﻓﺘﻢ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎران ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ از ﻣﺸﺮق و از ﻣﻐﺮب ]و[‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ و اﺳﺤﻖ و ﯾﻌﻘﻮب ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ .10‬و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻠﮑﻮت دور ﺷﻮﻧﺪ‪ 11‬ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬

‫ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﺳﺖ؛ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و دﻧﺪان ﺳﺎوﯾﺪن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ي ]‪ [48 :4‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﺗﺎ آﯾﺖﻫﺎ ]و[ ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ را ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ‪ ،13‬اﯾﻤﺎن ﻧﻤﯽآورﯾﺪ‪ .14‬ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻠﮏ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺑﻔﺮﻣﺎ ﺗﺎ ﭘﺴﺮ ﻣﻦ ﻧﻤﯿﺮد‪ .15‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﭘﺴﺮ ﺗﻮ ﺧﻮش ﺷﺪ‪ .‬م ]‪ [13 :8‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻓﺮﻣﻮد ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن‬

‫ﺷﺤﻨﻪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﭽﻮن ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻤﺎن داﺷﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺮو‪] .‬م‪ [13 :8 ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ]ي‪ [50 :4 ،‬رﻓﺖ ]ل‪ [10 :7 ،‬و دﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﺴﺮش‬

‫ﺧﻮش ﺷﺪه‪/ .‬ﺑﺮگ‪ /98‬ي ]‪ [51 :4‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﺧﻮد رﻓﺖ‪ ،16‬ﺑﻨﺪﮔﺎن ]او[‪ 17‬ﭘﯿﺶ آﻣﺪﻧﺪ و ﻣﮋده دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺗﻮ ﺧﻮش‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬و او از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‪ :‬در ﮐﺪام وﻗﺖ ﺧﻮش ﺷﺪ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬در ﻫﻔﺘﻢ ﺳﺎﻋﺖ رﻫﯿﺪ از رﻧﺞ؛ و او‪ 18‬داﻧﺴﺖ ﮐﻪ در‬

‫ﻫﻤﺎن وﻗﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﭘﺴﺮ ﺗﻮ ﺧﻮش ﺷﺪ ]و ﺑﺪو[ اﯾﻤﺎن آورد آن ﻣﺮد ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﺎﻧﺪان ﺧﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﯿﺰ د‪‬واُم‬
‫ﻣﻌﺠﺰ ]ﺑﻮد[ ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﺮد‪ 19‬ﭼﻮن آﻣﺪ از ﯾﻬﻮدا‪ 20‬ﺗﺎ ﺟﻠﯿﻞ‪.‬‬

‫‪ + .12‬وﺑﯿﺮو‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽ آورﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ب‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﻤﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎزش«؛ »ﻧﺎزش« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ اﻟﺘﻤﺎس آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺳﻤﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
 ‫‪ / ١٣٨‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ]ﻧﻪ[ اﻻّ آﻣﺪم ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ اﻧﺪازم‪ .‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ ]ﮐﺲ ﮐﻪ[ در ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪:1‬‬
‫دو ﺑﺮ ﺳﻪ‪ 2‬و ﺳﻪ و‪ 3‬دو؛ و ﭘﺴﺮ ﺟﺪا ﺷﻮد از ﭘﺪر و ﭘﺪر از ﭘﺴﺮ و ﻣﺎدر از دﺧﺘﺮ و دﺧﺘﺮ از ﻣﺎدر و ﺧُﺴ‪‬ﺮك‪ 4‬از‪ 5‬ﻋﺮوس و‬
‫ﻋﺮوس از‪ 6‬ﺧُﺴ‪‬ﺮك‪.‬‬
‫]م‪ [28 :7 ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ ،‬ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ]ﺳﺨﻦ[‪ 7‬وي ]در[ ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‪ 8‬ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ 9‬زﯾﺮا ﻫﻤﭽﻮن ﺳﻠﻄﺎن‬
‫اﯾﺸﺎن را ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد ﻧﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻌﻠﻤﺎن اﯾﺸﺎن و ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﺸﺎن‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬ﻓﺮود‪ 10‬آﻣﺪن او از‪ 11‬ﮐﻮه‬

‫]م‪ [1 :8 ،‬ﭼﻮن از ﮐﻮه ﺑﻪ زﯾﺮ آﻣﺪ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ از ﭘﯽ وي رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺲ را‬

‫‪12‬‬
‫]م‪ [2 :8 ،‬ﯾﮏ ﻣﺮدي ﭘﯿﺲ اﺑﺮص آﻣﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ و ﺳﺠﻮد ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ‬
‫ﻣﺮا از اﯾﻦ رﻧﺞ ﺧﻼص ]ﮐﻨﯽ[‪ .13‬ﻋﯿﺴﯽ دﺳﺖ ﺳﻮي آن اﺑﺮص ﻧﻬﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺎك ﺷﺪي‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺎك‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو‪] 14‬و[ ﮐﺴﯽ را ﺧﺒﺮ ﻣﮑﻦ ]اﻟّﺎ[‪ 15‬زودﺗﺮ ﺑﺮو ﭘﯿﺶ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻤﺎ و ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﻨﻤﺎ‬
‫و ﻗﺮﺑﺎن ﮐﻦ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪16‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ و ﻫﻔﺖ‪ :‬زﻧﺪه ﮐﺮدن ﭘﺴﺮ اﻣﯿﺮ ﺻﺪه‬
‫]م‪ [5 :8 ،‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم در آﻣﺪ‪] ،17‬ل‪ [2 :7 ،‬ﭘﺴﺮ ﺷﺤﻨﻪ ]ي‪ [46 :4 ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻠﮏ ]ل‪ [2 :7 ،‬در رﻧﺞ‬
‫دﺷﻮار ‪/‬ﺑﺮگ‪ /97‬اﻓﺘﺎده ﺑﻮد و در وي ﺳﺨﺘﯽ اﻓﺘﺎد ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺮگ رﺳﯿﺪ‪ .‬و ﺧﺒﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﺷﻨﯿﺪ‪] 18‬و[ ﻓﺮﺳﺘﺎد ]ﭘﯿﺶ‬

‫‪ + .11‬از‬ ‫‪ + .1‬و‬
‫‪ + .12‬و‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪» .3‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ور« و »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﮐﺎه ﺑﺎش«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺧُﺴ‪‬ﺮ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﺪر زن و ﭘﺪر ﺷﻮﻫﺮ اﺳﺖ؛ در ك‪» :‬ﺧﺎرﺳﻮ«‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﻣﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺎدر زن و ﺧﻮاﻫﺮ ﺷﻮﻫﺮ اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﺪره«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻋﺠﺐ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮاز«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ف ‪ ،1‬ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪137 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﻣﺜﻞ آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ]ش[ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮد و رﻓﺖ‬
‫ل ]‪ [41 :12‬ﺻﻔﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﯾﺎ ﺑﺮاي ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺪام ﮐﺲ اﺳﺖ ﻣﻬﺘﺮ‬

‫ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺆﺗﻤﻦ ]و[ داﻧﺎ ]م‪ [45 :24 ،‬ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ]او[‪ ،1‬او را ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮد و ﻣﻌﺘﻤﺪ داﻧﺴﺖ‪] 2‬ﺗﺎ[ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي در‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮد ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ؟ و ﺧُﻨُﮏ آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او‪ 3‬ﺑﯿﺎﯾﺪ و او را ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺮاد ﺧﺪاوﻧﺪ او ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫و ]راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ[‪ 4‬ﺧﺪاوﻧﺪ]ش[ ﻧﯿﺰ آن ﺑﻨﺪه را ﺑﺮ *ﻫﺮ ﭼﻪ دارد‪ ،‬ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮔﺮداﻧﺪ*‪5‬؛ ]ل‪ [45 :12 ،‬و اﮔﺮ آن ﺑﻨﺪه در‬
‫‪9‬‬
‫دل ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪم دﯾﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﯿﺪن و ﺑﻪ ]زدن و[‪ 6‬رﻧﺠﺎﻧﯿﺪن ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد آﻏﺎز ﮐﻨﺪ‪ 7‬و ﺑﻪ‪ 8‬ﺧﻮردن‬

‫و آﺷﺎﻣﯿﺪن‪ 10‬و ﻣﺴﺘﯽ ﺷﺮوع ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن ﺑﻨﺪه در ﺳﺎﻋﺘﯽ ﮐﻪ او ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪاﻧﺪﯾﺸﯿﺪه‪ 11‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬او را ﺑﯿﺮون‬

‫ﮐﻨﺪ و ﺑﺨﺶ ]و ﺑﻬﺮهي[‪ 12‬او ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺳﺎزد‪13‬؛ و ﺑﻨﺪه اي ﮐﻪ ﻣﺮاد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد داﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ]اﻣ‪‬ﺎ[ ﺑﻪ ﻣﺮاد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد‬

‫ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪] 14‬و ﺑﻪ ﺧﻼف اﻣﺮ او روزﮔﺎر ﮔﺬراﻧﯿﺪه‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر[‪ 15‬زدن و ﻋﺬاب ]و[ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﺑﺨﻮرد ]و[ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار آن ﮐﻪ‬

‫ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺬاب ﺑﮑﺸﺪ‪ .‬آن ]ﮐﻪ[ ﺑﺴﯿﺎر ]ﻧﺎ[ﮐﺮدﻧﯽ ]ﮐﺮده[ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،16‬ﺑﺴﯿﺎر ]و[ آن ﮐﻪ ]ﮐﻢ ﻧﺎ[ﮐﺮدﻧﯽ ]ﮐﺮده[ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻢ؛‬
‫]و آن ﮐﻪ ﻧﺪاﻧﺪ و ﺑﮑﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻻﯾﻖ ﮐﺮدﻧﯽ‪ ،‬ﮐﻢ رﻧﺠﺶ ﺑﺮ وي ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﻢ ﺧﻮرد[‪ ،17‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ او‬

‫ﺑﺴﯿﺎر داده ﺷﺪ‪ ،‬از او ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﻮد؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ او اﻧﺪك داده ﺷﺪ‪ ،‬از او اﻧﺪك ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬آن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﮕﺎه‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در دﺳﺖ او ﺑﺴﯿﺎر داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ ﺷﺼﺖ و ﭼﻬﺎر[ ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻪآﻣﺪم ﮐﻪ آﺷﺘﯽ ﺑﻪاﻧﺪازم‬

‫]ل‪ [49 :12 ،‬آﻣﺪم ﮐﻪ آﺗﺶ‪/ 18‬ﺑﺮگ‪ /96‬اﻧﺪازم در زﻣﯿﻦ و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ *از او‪‬ل در ﭘﯿﭽﺪ*‪19‬؛ ﺷُﺴﺘﮕﺎه دارم ﮐﻪ‬
‫ﺑﺸﻮرم ﻟﯿﮑﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﺷﮑﯿﺒﻢ‪ 20‬در درد ﺗﺎ ]آن[‪ 21‬ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ .‬و ﺷﻤﺎ ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ آﻣﺪم ]ﺗﺎ[ ﺳﻼﻣﺘﯽ‪ 22‬ﺑﻨﻬﻢ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ؛ ﺑﻪ‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬او را از ﺑﺨﺶ و ﺑﻬﺮه ﺑﯽ ﻧﺼﯿﺐ ﮐﺮداﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺷﺘﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬در او‪‬ل از ﺑﯿﺤﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف‬
‫‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯽ ﺷﮑﯿﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻼﻣﯽ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮداﻧﯿﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮردﻧﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ١٣۶‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ و ﯾﮏ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ‬
‫]م‪ [24 :7 ،‬و ﻫﺮ ﮐﻪ ]اﯾﻦ[‪ 1‬ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد ]و[ ﺑﻪ آن ]ﻣﻮﺟﺐ[‪ 2‬ﺑﺴﺎزد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدي ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ي ﺧﻮد ﺑﺮ ﺳﻨﮓ ﻣﺤﮑﻢ ﻧﻬﺎده ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﭼﻮن ﺑﺎران ﺑﺒﺎرﯾﺪ و ﺳﯿﻞ آﻣﺪ و ﺑﺎد ﺳﺨﺖ ﺑﺠﻨﺒﯿﺪ ]و[ ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪاﻓﺘﺎد زﯾﺮا ﺑﻨﯿﺎدش ﺑﺮ ﺳﻨﮓ رﺳﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫و ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد و ﺑﺪان‪] 3‬ﮐﺎر[‪ 4‬ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﻣﺮد‪ 5‬ﻧﺎدان ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد ﺧﺎﻧﻪي ]ﺧﻮد[‪ 6‬ﺑﺮ رﯾﮓ‬
‫ﻧﻬﺎده ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﭼﻮن ﺑﺎران ﺑﺒﺎرﯾﺪ و ﺳﯿﻞ آﻣﺪ و ﺑﺎد ﺟﻨﺒﯿﺪ و ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪ‪ ،‬اﻓﺘﺎد و آن اﻓﺘﺎدن ﺳﺨﺖ دﺷﻮار ﺑﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ ]و[ دو‪ :‬از ﺑﻬﺮ ﺑﯿﺪاري در ﮐﺎرﻫﺎ‬

‫ل ]‪ [35 :12‬ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ و ﭼﺮاغ ﺧﻮد ﺑﯿﻔﺮوزﯾﺪ و ﺑﺸﻮﯾﺪ‪ 7‬از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ]ﺧﺪاوﻧﺪ[ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ ]ﮐﻪ[‬
‫‪9‬‬ ‫‪8‬‬

‫ﭼﻮن ﺑﺎز آﯾﺪ‪ 10‬از ﻋﺮوﺳﯽ ]و[ در ﺑﺰﻧﺪ‪ ،11‬ﺑﺮاي او ﺑﮕﺸﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺧُﻨُﮏ آن ﺑﻨﺪﮔﺎن ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،12‬اﯾﺸﺎن را‬
‫‪16‬‬
‫ﺑﯿﺪار ﺑﺒﯿﻨﺪ؛ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ :‬ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺑﺒﻨﺪد‪ 13‬و اﯾﺸﺎن را ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‪ 14‬و ﺑﻨﺪﮔﯽ اﯾﺸﺎن را ﺑﮑﻨﺪ‪15‬؛ و اﮔﺮ در دوم‬
‫ﺳﺎﻋﺖ در‪ 17‬ﺷﺐ ﯾﺎ ﻧﯿﻢ ﺷﺐ ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ اﯾﺸﺎن را ﺑﯿﺪار ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺧُﻨُﮏ آن ﺑﻨﺪﮔﺎن‪.‬‬
‫‪18‬اﯾﻦ را ]ﻧﯿﺰ[‪ 19‬ﺑﺪاﻧﯿﺪ‪ 20‬اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ در ﮐﺪام ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺷﺐ دزد ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،21‬در آن ﺳﺎﻋﺖ‬
‫واﻗﻒ ﻣﯽﺑﻮد‪ 22‬و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﻧﮕﺎه ‪/‬ﺑﺮگ‪ /95‬ﻣﯽداﺷﺖ ﮐﻪ دزد ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺒﺮد؛ و ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯿﺪار ]ﺑﺎﺷﯿﺪ[‪ 23‬و‬
‫ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﺎﺷﯿﺪ زﯾﺮا ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ در آن ﺳﺎﻋﺖ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪﺑﻨﺪﯾﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪﻧﺸﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از«‪.‬‬
‫‪ + .18‬ﮐﻪ‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪاﻧﻨﺪو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻮش ﻣﯽ داﺷﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮد آن«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻮ ﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰﻧﻨﺪو«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪135 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ‪ :‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ‬
‫م ]‪ [15 :7‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺮّﮔﺎن و اﻧﺪرون اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﮔﺮﮔﺎن‬

‫درﻧﺪه؛ از ﻣﯿﻮهي اﯾﺸﺎن‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﺪ؛ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮان از ﺗﻠﻮ‪ ،1‬اﻧﺠﯿﺮ ﭼﯿﺪن و ﯾﺎ از ﺧﺎر‪ ،‬اﻧﮕﻮر؛ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﮐﻪ‬

‫اﺻﻠﺶ ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،2‬ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﺑﺪﻫﺪ؛ ]و ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﮐﻪ اﺻﻠﺶ ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﯿﻮهي ﺧﺒﯿﺚ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﻧﺘﻮاﻧﺪ درﺧﺖ ﻧﯿﮏ‪،‬‬

‫ﻣﯿﻮهي ﺷﻮم ﺑﺪﻫﺪ و ﻧﻪ درﺧﺖ ﺷﻮم‪ ،‬ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﺑﺪﻫﺪ[‪3‬؛ و ﻧﯿﮏ را ﻧﯿﮏ ]ﺑﺎر[‪ 4‬ﺑﺪﻫﺪ و ﺷﻮم را ﺷﻮم ]ﺑﺎر[‪ 5‬ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [45 :6‬و ﻣﺮد ﻧﯿﮏ از ﮔﻨﺞﻫﺎي ﻧﯿﮏ ﮐﻪ در دل دارد‪ ،‬ﻧﯿﮏ‪ 6‬ﺑﺮ آورد و ﻣﺮد ﺑﺪ از ﮔﻨﺞﻫﺎي ﺑﺪ ﮐﻪ در دل دارد‪،‬‬

‫ﺑﺪ‪ 7‬ﺑﻪ در آورد‪8‬؛ و از اﻓﺰوﻧﯽ دل‪ ،‬ﻟﺐ‪ 9‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾﺪ‪ .10‬م ]‪ [19 :7‬اﯾﺸﺎن را از ﻣﯿﻮهي اﯾﺸﺎن ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﺪ؛ ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﮐﻪ‬

‫ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮﯾﺪه ﺷﻮد و در آﺗﺶ ﺑﺴﻮزد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺼﺖ‪ :‬ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ]ﺑﯽ ﮐﺮدار[‪ ،11‬ﻓﺎﯾﺪه ﻧﺪارد‬
‫]ل‪* [46 :6 ،‬ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ :12‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪] ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬و[‪ 13‬ﻧﺸﻨﻮﯾﺪ‪ 14‬ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ‪ 15*.‬ﻧﻪ ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ »اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ« در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ 16‬اﻧﺪر رودي‪ ،‬اﻻّ‪ 17‬آن ﮐﻪ ارادت ﭘﺪر ﻣﻦ آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﮑﻨﺪ‪18‬؛‬

‫زﯾﺮا در آن روز ﺑﺴﯿﺎران ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪] /94‬ﻧﻪ[ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﮐﺮدﯾﻢ‪] 19‬و[ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ‬

‫دد و دﯾﻮﻫﺎ ﺑﻪ درآوردﯾﻢ‪] ،‬و[ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ‪ 20‬ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎﺧﺘﯿﻢ؟ و در آن وﻗﺖ ﻣﻦ اﯾﺸﺎن را اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻢ‪ 21‬و ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺷﻤﺎ‬

‫را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‪22‬؛ دور ﺑﺎﺷﯿﺪ از ﻣﻦ‪ ،‬اي ﺑﺪﮐﺮداران‪.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ در ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﺎه و ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از »و از اﻓﺰوﻧﯽ‬
‫دل ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮐﻮﯾﺪ« آﻣﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﺳﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬آري«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺰﯾﺪم«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﮑﻔﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﺷﻮم«؛ در ف ‪» :1‬ﺷﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻠﻮن«؛ ﺗﻠﻮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﺧﺎر اﺳﺖ و ﻧﯿﺰ ﻋﻠﯿﻖ و‬
‫ﺗﻤﺶ‪ ،‬ﺗﯿﻎ ﺷﻮك‪ ،‬ﺷﻮﮐﮥ‪ ،‬ﺗﻤﺸﮏ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﯿﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪي«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬آورد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﺑﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﭼﻮ ﻓﺎﻋﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮑﻮﯾﺪ اي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ و ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ١٣۴‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭘﻨﺞ‪ :‬از ﺑﻬﺮ ﺟﻬﺪ‪ 1‬ﮐﺮدن در ﻃﻠﺐ‬

‫]ل‪ [9 :11 ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،3‬داده ﺷﻮد؛ ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ‪ ،4‬ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ؛ و در را ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﺸﺎده ﺷﻮد؛ ]ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ[‪ 5‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ]در[ را ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي وي ﮔﺸﻮده ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺷﺶ‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد ]ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﮏ ﺑﺨﻮاﻫﺪ[‪ ،6‬ﭼﯿﺰي ﺑﺪ دﻫﺪ‬
‫]م‪ [9 :7 ،‬ﮐﯿﺴﺖ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪش از او ﻧﺎن ﺑﺨﻮاﻫﺪ و او ﺳﻨﮓ دﻫﺪ؛ ﯾﺎ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﺎر دﻫﺪ‪ .‬ل ]‪:11‬‬

‫‪ [12‬ﯾﺎ ﻧُﻘﻞ‪ 7‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﻋﻘﺮب دﻫﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺷﻤﺎ ]ﮐﻪ[ اﯾﻦ ﻗﻮم ﺑﺪ و ﺷﻮم ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ ،8‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان‬

‫ﺧﻮد ﺑﺪﻫﯿﺪ‪] ،‬م‪ [11 :7 ،‬ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ]ﭘﺪر[ ﺷﻤﺎ‪ 9‬آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،10‬از ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻔﻘﺖﺗﺮ‪ 11‬اﺳﺖ و ]ﺑﻪ[ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽﺗﺮ‪13 ،12‬ﺧﯿﺮات ﺑﻪ آن ﮐﺲ‬

‫ﺑﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ او رﻏﺒﺖ دارد؛ ]ل‪ [13 :11 ،‬و روح ﭘﺎك ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ ﮐﻪ از او ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ؛ ]م‪ [12 :7 ،‬و ﻫﺮ ﭼﻪ دوﺳﺖ دارﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،14‬ﺷﻤﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /93‬ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﯿﻦ‪ 15‬ﺑﮑﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻮرﯾﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫]م‪ [12 :7 ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﺗﮑﻤﻠﺖ‪] 16‬و[ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻮرﯾﺖ ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬درآﻣﺪن در دروازهي ﺗﻨﮓ‬

‫]م‪ [13 :7 ،‬از در ﺗﻨﮓ اﻧﺪر آﯾﯿﺪ‪17‬؛ زﯾﺮا در ﻓﺮاخ ]و[ راه ﮔﺸﺎده ﺑﻪ ﻫﻼك ﻣﯽﺑﺮد و ﭼﻪ ﻓﺮاخ اﺳﺖ درِ دروازهاي ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻫﻼك ﻣﯽﺑﺮد ]و[ ﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪ‪ 18‬روﻧﺪﮔﺎن او‪ .‬ﭼﻪ ﺗﻨﮓ ]و[ دﺷﻮار اﺳﺖ آن راه ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﺮد‪ 19‬و ﭼﻪ ﮐﻢ اﻧﺪ روﻧﺪﮔﺎن او‪.‬‬

‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺸﻔﻘﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺗﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﭽﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬آﯾﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬د راﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﺧﺘﺮ«؛ در ب‪» :‬ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ«؛ در ع‪» :‬ﺑﯿﻀﮥ«؛‬
‫در گ‪.«an egg» :‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ + .9‬از‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺳﻤﺎن«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪133 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪2‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ دو‪ :‬از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ ﻋﯿﺐ ]ﺧﻮد[ را ﻧﮕﺎه ﻧﮑﻨﺪ‪] 1‬و ﻋﯿﺐ دﯾﮕﺮي ﺑﯿﻨﺪ[‬

‫]م‪ [3 :7 ،‬و ﭼﺮا ﻣﯽﻧﮕﺮي در آن ﭘﺎرهي ﺧﺎﺷﺎك ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ دﯾﮕﺮي اﺳﺖ ]و[ آن ]درﺧﺖ[‪ 3‬ﺳﺘﻮر‪ 4‬ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ‬

‫ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﯽﻧﮕﺮي؟ و ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﺮادر ﺧﻮد ﻣﺮا ﺑﮕﺬار ﮐﻪ ﺗﺎ اﯾﻦ ذرهي‪ 5‬ﺧﺎﺷﺎك ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮدارم‬

‫و آﻧﭽﻪ در ﭼﺸﻢ ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻧﻤﯽآري ﺑﻪ در‪ .‬اي ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ ،6‬آن واﺟﺐﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ]او‪‬ل[‪ 7‬آن ﭼﻮب ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ ﺗﻮ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ در اﻧﺪازي‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﺑﺮادر ﺧﻮد ﺑﮕﻮي ﺑﯿﺎ ﺗﺎ ﺧﺎﺷﺎك ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ در آورم‪.8‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺳﻪ‪] :‬از ﺑﺮاي[‪ 9‬ﺧﺎﺻﻪي ﻋﻠﻢ و ﻫﻨﺮ ]ﺗﺎ[‪ 10‬در ﭘﯿﺶ ﻧﺎدان ﻧﮕﻮﯾﻨﺪ‬

‫]م‪ [6 :7 ،‬و ﭘﺎﮐﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﮕﺎن ﻣﺪﻫﯿﺪ و ﻣﺮوارﯾﺪ ﺷﻤﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /92‬ﭘﯿﺶ ﺧﻮﮐﺎن ﻣﯿﻨﺪازﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺎيﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺨﻮاﺑﺎﻧﻨﺪ‬

‫و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﺮدﻧﺪ و ﺷﻤﺎ را ﺑﺪرﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬آن ﮐﻪ در ﺷﺐ آﻣﺪ و از دوﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺖ‬

‫ل ]‪ [5 :11‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ]دوﺳﺖ دارد و[‪ 11‬ﺑﻪ ﻧﯿﻢ ﺷﺐ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ او‪] 12‬و[ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬اي دوﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻣﻦ از راه دور آﻣﺪم و ﭼﯿﺰي ﻧﺪارم ﮐﻪ ﺑﺨﻮرم ]و[ ﺑﻪ آن ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ﺗﻮ دوﺳﺖ ﻣﻨﯽ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ آﻣﺪم ﺗﺎ ﺳﻪ ﻧﺎن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻗﺮض‬

‫ﺑﺪﻫﯽ‪ .‬آن دوﺳﺘﺶ از اﻧﺪرون ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﻣﺮا زﺣﻤﺖ ﻣﺪه‪ .‬اﯾﻨﮏ در ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﻦ‬

‫]ﺑﺮ ﺗﺨﺖ[‪ 13‬ﺧﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .14‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮا ﭼﯿﺰي ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ ]ﺑﻪ[ ﻣﻮﺟﺐ دوﺳﺘﯽ ﭼﯿﺰي‬

‫ﻧﺪاد‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﺮﻣﯽﺧﺎﺳﺖ و ﻣﯽداد ﻫﺮ ﭼﻪ او را ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺪازم«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﯿﺶ ان دوﺳﺖ رود«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻔﺘﻪ اﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ و ف ‪» :2‬ﺳﺘﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ ﺳﺘﻮر‬
‫ﺻﻮرت ﭘﻬﻠﻮي واژهي ﺳﺘﻮرهي اوﺳﺘﺎﯾﯽ و ﺳﺘﺒﺮ در ﻓﺎرﺳﯽ ﺟﺪﯾﺪ‬
‫اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬رزه اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺎدان«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ١٣٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮐﺎرﻧﺪ و ﻧﻤﯽ دروﻧﺪ و ﭼﯿﺰي ﻧﺪارﻧﺪ ﮐﻪ در اﻧﺒﺎر ﺑﻨﻬﻨﺪ و ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را روزي ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻧﻪ‪ 1‬ﺷﻤﺎ ]ل‪،‬‬

‫‪ [24 :12‬از ﻣﺮﻏﺎن ]م‪ [26 :6 ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻬﺘﺮﯾﺪ ]و ﺷﺮﯾﻒﺗﺮ؟[‪ 2‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪي ﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺪ ﺧﻮد‪] ،3‬ﯾﮏ‬

‫ﺑﺪﺳﺖ ﯾﺎ[‪ 4‬ﯾﮏ ﮔﺰ ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ ﯾﺎ‪ 5‬از اﯾﻦ ﮐﻤﺘﺮ‪6‬؟ ﭼﺮا ﺣﺮﯾﺺ ﻣﯽﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺮ ﮔﺮد ﮐﺮدن ﭘﻮﺷﺶ و ]ﻟﺒﺎس؟[‪ 7‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺷﮑﻮﻓﻪي ﺳﻮﺳﻦ ]در[ ﭼﻤﻦ؛ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﺮورده ﻣﯽﺷﻮد و ﻧﻪ زﺣﻤﺖ ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﻧﻪ ﻣﯽرﯾﺴﺪ و ﻧﻪ ﻣﯽﺑﺎﻓﺪ‪8‬؛ و ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ]ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺎ[‪ 9‬ﮐﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﻪي ﻋﻈﻤﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﯾﮏ از آن رﻧﮓ ﺷﮑﻮﻓﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪن‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /91‬ﭼﻮن ﮔﯿﺎه ﮐﻪ از زﻣﯿﻦ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻫﺴﺖ ﺗﺎزه و ﻓﺮدا ﻧﯿﺴﺖ آن رﻧﮓ ]و[ ﭘﮋﻣﺮده ﻣﯽﺷﻮد‪] 10‬و‬

‫ﺧﺸﮏ و در ﺗﻨﻮر ﻣﯽﺳﻮزﻧﺪ[‪ ،11‬ﺧﺪا ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺪ او را ﭼﻨﯿﻦ زﯾﺒﺎﯾﯽ‪ .‬ﺷﻤﺎ اي ﮐﻢ اﯾﻤﺎﻧﺎن‪ ،‬ﭘﺪر ﺷﻤﺎ ]آﺳﻤﺎﻧﯽ[‪ 12‬ﻣﯽداﻧﺪ‬

‫آﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺎﯾﺪ‪13‬؛ ﻣﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 14‬ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺨﻮرﯾﻢ و ﭼﻪ ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﯿﻢ و ﭼﻪ ﺑﭙﻮﺷﯿﻢ؛ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ اﯾﻦ را ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻣﯽﻃﻠﺒﻨﺪ زﯾﺮا‬

‫ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ 15‬ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﭼﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‪ 16‬و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻧﻌﻤﺖ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﯿﺰ از ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻓﺰونﺗﺮ دﻫﺪ؛‬

‫و ﻏﻢ ﻓﺮدا ﻣﺨﻮرﯾﺪ زﯾﺮا ﻓﺮدا ﻏﻢ ﺧﻮد ﻣﯽﺧﻮرد و ]روز[‪ 17‬ﺷﺮّ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [32 :12‬ﻣﺘﺮس اي ﮔﻠﻪي‪ 18‬ﮐﻮﭼﮏ‪ ،‬ﭼﻮن ﭘﺪر ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دﻫﺪ‪19‬؛ ﻫﺮ ﭼﻪ دارﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻔﺮوﺷﯿﺪ‬

‫]و[ ﺑﻪ ﺻﺪﻗﻪ ﺑﺪﻫﯿﺪ؛ ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﺎزﯾﺪ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﭙﻮﺳﺪ‪ 20‬و ﮔﻨﺞﻫﺎي ﺑﯽ ﻓﺮﺟﺎم در آﺳﻤﺎن‪.‬‬

‫]م‪ [1 :7 ،‬داوري و ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﮑﻨﯿﺪ ﺗﺎ در داوري ﻧﻪاﻓﺘﯿﺪ و ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ]ﺣﮑﻢ و[‪ 21‬داوري ﻧﮑﻨﻨﺪ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺣﮑﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﮑﻢ ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺑﻪ آن ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‪ 22‬ﺷﻤﺎ ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﻨﺪ ]س‪ [24 :4 ،‬و ﺑﯿﻔﺰاﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭼﻪ درﺑﺎﯾﺴﺘﺴﺖ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬ﮐﻪ‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺳﻤﺎن«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭼﻪ درﺑﺎﯾﺴﺘﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻠﻤﮥ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻮﺑﻨﻮﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬از ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻤﺘﺮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮزد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪131 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬آن ﺧﺎﻧﻪ ]و[ اﻧﺒﺎرﻫﺎ را ﺧﺮاب ﮐﻨﻢ و دﮔﺮ ﺑﺎر ﺑﻬﺘﺮ‪ 1‬ﺑﺴﺎزم و ]دﯾﮕﺮ[‪ 2‬ﻋﻤﺎرت ﺑﮑﻨﻢ و ﻫﻤﻪ دﺧﻞ‬
‫ﻣﻦ آﻧﺠﺎ ﭘﺮ ﮐﻨﻢ ]و اﻧﺒﺎر ﻧﻬﻢ[‪ 3‬و ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران ‪/‬ﺑﺮگ‪ /90‬ﺧﻮد و ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد آﻧﺠﺎ ﺑﺒﺮم ]و[ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد‪ :‬اي ﺟﺎن‪،4‬‬

‫ﻧﻌﻤﺖﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر و ﻓﺮاوان داري ﮐﻪ ﺗﺮا ﺳﺎلﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺸﯿﻦ و ﺑﺨﻮر و ﺑﯿﺎﺳﺎ‪ .‬ﺧﺪا ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬اي ﻧﺎدان‪،‬‬

‫در اﯾﻦ ﺷﺐ ﺟﺎن ﺗﻮ از ﺗﻮ ﺑﻪ در ﮐﻨﻨﺪ‪ 5‬و اﯾﻦ ]ﮐﻪ[ ﻣ‪‬ﻌﺪ‪ ‬داﺷﺘﯽ ﺑﻬﺮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪن؟ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ آن ﮐﺲ ﮐﻪ از‬

‫ﺑﻬﺮ ﺧﻮد در زﻣﯿﻦ اﻧﺒﺎر ﻧﻬﺪ و ﺑﺮ ﺧﺪا‪ 6‬اﻣﯿﺪ ﻧﺒﻨﺪد‪.‬‬

‫]م‪ [22 :6 ،‬ﭼﺮاغ ﺗﻦ‪ ،7‬ﭼﺸﻢ اﺳﺖ؛ اﮔﺮ ﭼﺸﻢ ﺗﻮ روﺷﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺗﻦ ]ﺗﻮ[‪ 8‬روﺷﻨﺎﯾﯽ دارد و اﮔﺮ ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﺗﺎرﯾﮏ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺗﻦ ﺗﻮ ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪] .‬ﭼﻮن آن ﻧﻮر ﮐﻪ در ﺗﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﮑﯽاي ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ[‪.9‬‬

‫‪10‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه‪* :‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ دو ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﮑﻨﺪ*‬
‫‪14‬‬
‫]م‪11 [24 :6 ،‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ دو ﺧﺪاوﻧﺪ‪ 12‬ﮐﻨﺪ اﻻّ ]ﺗﺎ[‪ 13‬ﯾﮑﯽ را دﺷﻤﻦ دارد و ﯾﮑﯽ را دوﺳﺖ دارد؛ ]ﯾﺎ[‬
‫ﯾﮑﯽ را ﻋﺰّت ﮐﻨﺪ‪] 15‬و[ ﯾﮑﯽ را ﺧﻮار ﮐﻨﺪ؛ ﻧﺘﻮاﻧﯿﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻨﺪﮔﯽ اﯾﺰد و ﺟﻤﻊ ﻣﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪] .‬ل‪ [22 :12 ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ]ﮐﻪ[‬

‫ﺑﻬﺮ ﺟﺎن ﺧﻮد‪ 16‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﮑﻨﯿﺪ‪.17‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﯾﮏ‪ :‬ﮐﻪ ﻏﻢ ﺧﻮردﻧﯽ ]و آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ[‪ 18‬ﻣﺨﻮرﯾﺪ‬

‫]م‪ [25 :6 ،‬ﻏﻢ ﺧﻮردﻧﯽ ﻣﺨﻮرﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﺨﻮرم و ﭼﻮن ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﻢ و ﭼﻪ ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﻢ و ]و ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﺗﻦ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ[‪ 19‬ﭼﻪ‬

‫ﺑﭙﻮﺷﻢ ]ل‪ [23 :12 ،‬زﯾﺮا ﺟﺎن از ﺧﻮردﻧﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ و ﺗﻦ از ﭘﻮﺷﺶ ﺷﺮﯾﻒﺗﺮ‪ 20‬اﺳﺖ‪] .‬م‪ [26 :6 ،‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻏﺎن‪ 21‬آﺳﻤﺎن‬

‫‪ .12‬در ف ‪» :1‬ﺧﺪاوﻧﺪﮐﺎر«؛ در ف ‪» :2‬ﺧﺪاوﻧﮑﺎر«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮاﺧﺘﺮ«‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﻫﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻨﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺸﺮﻓﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮغ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮو«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﻣﯿﺎن دو ٭ در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ دو ﺧﺪاوﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﮐﻪ دو ﺧﺪاوﻧﺪ‬
 ‫‪ / ١٣٠‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻮ روزه ﺑﺪاري‪ ،1‬روي ﺧﻮد را ﺑﺸﻮي و ﺳﺮ و اﻧﺪام ﺑﻪ روﻏﻦ اﻧﺪوده ﮐﻦ ]و ﮔﺸﺎده روي ﺑﺎش[‪ 2‬ﺗﺎ ﺧﻠﻖ ﻧﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ روزه‬
‫داﺷﺘﻪاي‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ روزه آﺷﮑﺎرا ﻣﮑﻦ اﻻّ از ﺑﻬﺮ ﭘﺪر ﻧﻬﺎن ﺗﻮ ]ﺗﻨﻬﺎ[‪3‬؛ ]آن ﭘﺪر[‪ 4‬ﮐﻪ ]ﻧﻬﺎن ﺗﻮ را[‪ 5‬ﺑﺒﯿﻨﺪ و آﺷﮑﺎرا ﻋﻮض دﻫﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﻧﻬﯽ ﮐﺮدن از ذﺧﯿﺮهي ﻣﺎل‬

‫]م‪ [19 :6 ،‬ذﺧﯿﺮهي ﺷﻤﺎ ]و[ اﻧﺒﺎر ]ﺷﻤﺎ[‪ 6‬در زﻣﯿﻦ ﻣﻨﻬﯿﺪ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺮم ﺧﻮرد و دزد ]ﻧﻘﺐ ﺑﺰﻧﺪ و[‪ 7‬ﺑﺒﺮد و ﭘﻮﺳﯿﺪه‬

‫ﺷﻮد و ﻟﯿﮑﻦ ذﺧﯿﺮهي ﺷﻤﺎ در آﺳﻤﺎن اﻧﺒﺎر ﺑﻨﻬﯿﺪ‪8‬؛ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺮم ﻧﺨﻮرد و دزد ﻧﺒﺮد‪] .‬ل‪ [34 :12 ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ذﺧﯿﺮهي ﺷﻤﺎ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دل ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ آﻧﺠﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ و ﻫﺸﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ 9‬در ﻣﯿﺎن ]ﻣﻦ و[‪ 10‬ﺑﺮادرم ﻣﯿﺮاث ﭘﺨﺶ ﮐﻦ‬

‫ل‪ [13 :12] 11‬ﯾﮑﯽ از ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ ﺑﻪ ﺑﺮادرم ﺑﮕﻮ ﺗﺎ ﻣﯿﺮاث ]در[‪ 12‬ﻣﯿﺎن ﻣﻦ ]و[ او‪ 13‬ﭘﺨﺶ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ‬
‫ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﺮد‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﻗﺎﺿﯽﮔﺮي‪ 14‬ﺷﻤﺎ ]ﮐﻪ[‪ 15‬ﻧﺸﺎﻧﯿﺪه اﺳﺖ؟ ]و[ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﻫﻤﻪ‬

‫ﺷﯿﻮهي ﺳﺘﯿﺰ‪] 16‬و[ ﮔﺮد ﮐﺮدن ﻣﺎل از ﺑﯿﺮاﻫﯽ‪] 17‬و[ ﺗﻌﺪ‪‬ي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎري ﮔﻠﻪ و ﺟﺎﻧﻮرﻫﺎ و ﻏﯿﺮه زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﻧﻪ‪] :‬ﻣﺜﻞ[‪ 18‬آن ﮐﻪ‪ 19‬زﻣﯿﻦ او ﮐﺸﺘﻪي ﺑﺴﯿﺎر داد‬

‫ل ]‪ [16 :12‬ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن‪ :‬ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻣﺮد ﺗﻮاﻧﮕﺮ و ﻣﻠﮏ او ]و[ زﻣﯿﻦ و ﮐﺸﺘﻪزار او ﻏﻠّﻪ ]و ﺑﺮ[‪ 20‬ﺑﺴﯿﺎر‬

‫آورده ﺑﻮد و او در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﭼﻮن‪ 21‬ﭼﺎرهي ﮐﺸﯿﺪن اﯾﻦ ]ﺑﻪ[‪ 22‬ﺟﺎي دﮔﺮ ﻧﺪارم؟ ﺑﺎ ﺧﻮد‬

‫‪ + .13‬ﺳﺖ‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬داري«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﺎﺿﯿﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬و ﺳﯿﻦ«؛ در ف ‪» :1‬ﺳﺘﯿﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬راه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﮐﺮ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس م و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﯾﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪129 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﻮد دراز ]و[ آﺷﮑﺎرا ﮐﻨﻨﺪ و ﭘﻨﺪارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎري ﻟﻐﻮ و درازي‪ 1‬ﻧﻤﺎز‪ ،2‬ﻧﻤﺎز اﯾﺸﺎن ﻗﺒﻮل ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺸﺎن‬
‫ﻣﺸﻮﯾﺪ زﯾﺮا ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬او ﻣﯽداﻧﺪ آﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ‪] 3‬ﭘﯿﺶﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ از وي ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ[‪.4‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ و ﭘﻨﺞ‪ :‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻧﻤﺎز ]ﻣﺨﺘﺼﺮ[‪ 5‬ﮐﺮدن‬

‫]م‪ [9 :6 ،‬ﻫﻤﭽﯿﻦ‪] 6‬ل‪ [2 :11 ،‬ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ 7‬ﻧﻤﺎزﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭼﻮن ﻧﻤﺎز ﮐﻨﻨﺪ‪ :‬اي ﭘﺪر ﻣﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺖ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ]و[ ﭘﺎك‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪8‬؛ ﻧﻌﻤﺖ ]و[ ﻣﻠﮑﻮت‪ 9‬ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﺪ؛ ارادت ﺗﻮ روا اﺳﺖ‪ 10‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن‪] 11‬داري و[‪ 12‬در زﻣﯿﻦ؛ روزي‬

‫]ﻣﺎ[‪ 13‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪه‪ 14‬ﮐﻔﺎﯾﺖ روزﮔﺎر ﻣﺎ روز ﺑﻪ روز ]و[ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻣﺎ را ﻋﻔﻮ ﮐﻦ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺎ ﻣﺎ ﮐﺮده‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،15‬ﻓﺮوﮔﺬارﯾﻢ؛ و در دام ﺑﻼ و ﻣﺸﻘﺖ ﻣﺎ را ﻣﯿﻨﺪاز؛ و از ﺷﺮّ و ﻣﮑﺮوﻫﺎت ﻣﺎ را ﺧﻼﺻﯽ‪ 16‬ده و ﺑﺮﻫﺎن‪ ،‬زﯾﺮا ﻣﻤﻠﮑﺖ‬

‫]و[ ﻧﯿﺮو ]و[ ﺟﺒﺮوت و ﺳﺘﺎﯾﺶ از آن ﺗﺴﺖ‪] ،‬از[ اﮐﻨﻮن ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ‪ .‬آﻣﯿﻦ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﻨﺎهﻫﺎي دﯾﮕﺮان را ﻓﺮو ﮔﺬارﯾﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻧﯿﺰ از آن ﺷﻤﺎ را ﺑﮕﺬارد‪] 17‬و اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﻨﺎه دﯾﮕﺮان ﻓﺮو‬
‫ﻧﮕﺬارﯾﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪا ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻓﺮو ﮔﺬارد[‪.18‬‬

‫‪19‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺷﺶ‪ :‬ﻧﻬﯽ از روزه ]ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن[‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /89‬م‪ [16 :6 ،‬ﭼﻮن روزه دارﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺷﯿﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ]و[ اﺻﺤﺎب ]روي و[‪ 20‬رﯾﺎ‪21‬؛ آﻧﺎن ﮐﻪ در روزه‪ ،‬روي‬

‫ﺧﻮد را‪ 22‬ﺗﺮش و دژم ﻣﯽدارﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ روزه ﻣﯽدارﻧﺪ‪23‬؛ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺰد ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪24‬؛ اﻣ‪‬ﺎ ﭼﻮن‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬دازي«‪.‬‬

‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻼص«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﺬراﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬داﺷﺘﻪ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ را در ﺑﺎﯾﺴﺖ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬از‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮاﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬داري و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ١٢٨‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دارﯾﺪ و ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﮐﻨﯿﺪ ]و ﺑﯿﻔﺰاﯾﯿﺪ و در ﻧﻬﺎن ﮐﺴﯽ ﻣﻨﮕﺮﯾﺪ[‪ 1‬ﺗﺎ ﻣ‪‬ﺰد ﺷﻤﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﻮد و ﺑﺮ ﺷﻤﺎ رﺣﻤﺖ ﮐﻨﺪ و از‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ]ﺑﺰرگ ﺑﻠﻨﺪ[‪ 2‬ﺷﻮﯾﺪ‪] ،‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ رﺣﻤﺖ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﯿﮑﺎن و ﺑﺮ ﺑﺪان[‪.3‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ دو‪ :‬داوري ﻣﮑﻨﯿﺪ‬

‫]م‪ [1 :7 ،‬و داوري ﻣﮑﻨﯿﺪ ﺗﺎ در داوري ﻧﻪاﻓﺘﯿﺪ؛ ]ل‪ [37 :6 ،‬و ﺷﻤﺎ ﮐﺴﯽ را در ﮔﻨﺎه ﻣﯿﻨﺪازﯾﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﮐﺴﯽ در ﮔﻨﺎه‬

‫ﻧﯿﻨﺪازد؛ و آزاد ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را آزاد ﮐﻨﻨﺪ؛ و ﺷﻤﺎ ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ؛ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪي راﺳﺖ ]و[ ﭘﺮ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ‬

‫ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ آن ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ داده ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،4‬ﭘﯿﻤﻮده ﺷﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﺳﻪ‪ :‬ﺻﺪﻗﻪ را ﺷﻤﺎ آﺷﮑﺎرا ﻣﺪﻫﯿﺪ‬

‫م ]‪] [48 :5‬ﺗﻤﺎم[‪ 5‬ﺑﺎﺷﯿﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ زﯾﺮا او ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫]م‪ [1 :6 ،‬و ﺻﺪﻗﻪي ﺧﻮد آﺷﮑﺎرا ﻣﺪﻫﯿﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻠﻖ ]زﯾﺮا[ رﯾﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﺛﻮاب ﺷﻤﺎ ﮔُﻢ ﺷﻮد؛ و ﭼﻮن ﺻﺪﻗﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ و ﻓﺎش ]ﻣﮑﻨﯿﺪ[ ﻫﻤﭽﻮن ]ﮐﻪ[ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ]ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ[‪ 6‬در ﺑﺎزارﻫﺎ و ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ ]و[ در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ‬

‫ﺧﻠﻖ اﯾﺸﺎن را ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪7‬؛ ]آﻧﺎن[ ﻣﺰد ﺧﻮد ﺳﺘﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺻﺪﻗﻪ دﻫﯽ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﺪه ﮐﻪ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ‬

‫از دﺳﺖ ﭼﭗ ﻧﺪاﻧﺪ ﺗﺎ ﺻﺪﻗﻪي ﺗﻮ ﭘﻨﻬﺎن و ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /88‬و ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺗﻮ ﻧﻬﺎﻧﯽ ﺑﯿﻨﺪ و آﺷﮑﺎرا ﻋﻮض ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﭼﻬﺎر‪ :‬ﻧﻤﺎز‪ 8‬ﺧﻮد آﺷﮑﺎرا ﻣﮑﻨﯿﺪ‬

‫]م‪ [5 :6 ،‬ﭼﻮن ﻧﻤﺎز ﮐﻨﯽ‪ ،‬ﻣﮑﻦ‪ 9‬ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﮐﻪ ]ﻧﻤﺎز ﺧﻮد[‪ 10‬در ﮔﻮﺷﻪي‪ 11‬ﺑﺎزارﻫﺎ و در ﮐﻨﺎر راهﻫﺎ ]و[‬

‫ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ آﺷﮑﺎرا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ اﯾﺸﺎن را ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪ؛ اﯾﺸﺎن ﻣﺰد ﺧﻮد ﺳﺘﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬ﺗﻮ ﭼﻮن ﻧﻤﺎز ﺧﻮد ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ ،12‬ﺑﻪ اﻧﺪرون ﺧﺎﻧﻪ ي ﺧﻮد رو و در را ]ﺑﺮ ﺧﻮد[ ﺑﺒﻨﺪ و ﺑﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎز ﮐﻦ از ﺑﺮاي‬

‫ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮد‪ ،‬و او ﻋﻮض ]آن[‪ 13‬آﺷﮑﺎرا ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻧﻤﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺷﯿﺪ ﭼﻮن ﺧﺴﯿﺴﺎن و ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﮐﻪ ﻧﻤﺎز‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬راز«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺒﺎش«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﭼﻪ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺰاردن«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪127 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮔﯿﺮ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻗﺒﺎي ﺗﻮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺮﻫﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ او ﺑﺪه؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺗﺮا ﺑﯿﮕﺎر‪] 1‬ﺑﺮد[‪ ،‬ﺗﻮ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ او دو ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﺮو؛‬
‫و ﻫﺮ ﮐﻪ از ﺗﻮ ﭼﯿﺰي ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺪه؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻗﺮﺿﯽ ﺧﻮاﻫﺪ‪] ،‬ﺑﺪه[‪ ،2‬ﺧﺎﯾﺐ‪ 3‬ﺑﺎز ﻣﮕﺮدان‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ ]و[ ﯾﮑﻢ‪ :‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارﯾﺪ‬

‫]م‪ [43 :5 ،‬ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ او‪‬ﻟﯿﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﯾﺎر ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارﯾﺪ و از دﺷﻤﻦ ﮐﺮاﻫﺖ ﮐﻨﯿﺪ؛ ]و[ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪:‬‬

‫دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارﯾﺪ‪] .‬ل‪ [28 :6 ،‬آﻓﺮﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ 4‬ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺷﻤﺎ ]ﺑﺪي[‪ 5‬ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ]اﺣﺴﺎن و[‪ 6‬ﺳﺎزﮔﺎري ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ دﯾﺪن؛ ﺧﺸﻨﻮد ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫را زﺣﻤﺖ دادﻧﺪ ]م‪ [44 :5 ،‬و دور ﮐﺮدﻧﺪ و در‪ 7‬ﻇﻠﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ آن ﮐﻪ در آﺳﻤﺎن ]اﺳﺖ[‪/ 8‬ﺑﺮگ‪/87‬‬

‫‪12‬‬
‫زﯾﺮا آﻓﺘﺎبِ ]ﺧﻮد[‪ 9‬ﺑﺮ ﻧﯿﮑﺎن ]وﭘﺎﮐﺎن[‪ 10‬و ﻫﻢ ﺑﺮ ﺑﺪان ﻣﯽﺗﺎﺑﺎﻧﺪ‪ 11‬و ]ﺑﺎران او ﺑﺮ ﻧﯿﮑﺎن و ﺑﺮ ﺑﺪان ﻣﯽﺑﺎراﻧﺪ؛ ﭼﻮن[‬

‫دوﺳﺖ ﺑﺪارﯾﺪ ]ﻫﺮ[ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ دارد‪] ،13‬ل‪ [32 :6 ،‬ﭘﺲ ﭼﻪ ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯿﺪ؟ ]م‪] [46 :5 ،‬ﻧﻪ[‪ 14‬ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ]ل‪[32 :6 ،‬‬

‫‪16‬‬
‫]و[ ﮔﻨﻬﮑﺎر]ان[ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟ و اﮔﺮ ﺳﻼم ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺎ ﺑﺮادر ﺧﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯿﺪ؟ و‪ 15‬ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﻫﻤﭽﯿﻦ‬
‫‪21‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ]ل‪ [33 :6 ،‬و اﮔﺮ ﻧﯿﮑﯽ‪] 17‬ﺑﮑﻨﯿﺪ[‪ 18‬ﺑﻪ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‪ 19‬ﻓﺎﯾﺪه ﭼﯿﺴﺖ؟‪] 20‬ﻧﻪ[‬

‫ﮔﻨﻬﮑﺎران ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟ و اﮔﺮ ﻗﺮض ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ ]آن[ ﻣﺮدم ]ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را[‪ 22‬ﺑﺎز ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ]ﻫﻨﺮ[‪ 23‬ﮐﺮده‬

‫ﺑﺎﺷﯿﺪ؟ و‪ 24‬ﮔﻨﻬﮑﺎران ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ]ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮض ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﻣﯽﺳﺘﺎﻧﻨﺪ[‪25‬؛ و اﮐﻨﻮن دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را دوﺳﺖ‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰور«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭼﻨﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻧﯿﮑﻮ«؛ در ف ‪» :2‬ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬ﭼﻮ‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺪام ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻀﯿﻠﺖ ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮﯾﺖ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺴﺎزﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬درد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﺗﺎﺑﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / ١٢۶‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]م‪] [31 :5 ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻫﺮ[‪ 1‬٭ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ زن ﺧﻮد را ﻃﻼق دﻫﺪ‪ ،‬ﺧﻂ آزاد ﻧﺎﻣﻪ‪] 2‬ﺑﻪ وي[‪ 3‬ﺑﺪﻫﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫‪7‬‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪/86‬٭‪]4‬ﻫﺮ ﮐﻪ زن ﺧﻮد ﻃﻼق دﻫﺪ[‪5‬ﺑﯽ ﺳﺒﺐ ]ﮔﻨﺎه و[‪ 6‬ﻓﺴﺎد‪ ،‬او را در ﻓﺴﺎد اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ ﻫﺮ ﮐﻪ زﻧﯽ‬

‫]ﮐﻪ[ ﻃﻼق ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ 8،‬ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬او زﻧﯿﻪ ﮐﺮده‪ 9‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻧﻪ‪ :‬در ﺳﻮﮔﻨﺪ ]ﺧﻮد[‪ 10‬ﻓﺘﻮي ﻣﺠﻮﯾﯿﺪ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫]م‪ [33 :5 ،‬دﯾﮕﺮ ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ او‪‬ﻟﯿﺎن‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ دروغ ]ﻣﺨﻮرﯾﺪ[‪ 11‬و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﻬﺎﻧﻪ‪ 12‬ﻣﮑﻦ و در ﺳﻮﮔﻨﺪ‬

‫ﻓﺘﻮي ﻣﺠﻮﯾﯿﺪ و ﺑﻬﺮهي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﺪه؛ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﯽﺑﺎك‪ :‬ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﺨﻮرﯾﺪ‪ 13‬ﻗﻄﻌﺎً‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن‬

‫ﮐﻪ ﮐﺮﺳﯽ ﺧﺪا اﺳﺖ ]و ﻧﻪ ﺑﻪ زﻣﯿﻦ زﯾﺮا ﺟﺎﯾﮕﻪ ﻧﻬﺎدن دو ﭘﺎي او اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ اورﺷﻠﯿﻢ زﯾﺮا ﺷﻬﺮ ﻣﻠﮏ اﻷﻋﻈﻢ ﺧﺪا‬

‫اﺳﺖ[‪ 14‬و ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺧﻮد‪ 15‬ﮐﻪ ﭼﺎره ﻧﺪاري‪ 16‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﺎر‪ 17‬از‪ 18‬ﻣﻮي ﺳﯿﺎه ﺧﻮد را ﺳﻔﯿﺪ ﮔﺮداﻧﯽ ]و ﻧﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﺳﯿﺎه ﮔﺮداﻧﯽ؛‬

‫ﺳﺨﻦ ﺗﻮ در آري‪ ،‬آري ﺑﺎﺷﺪ و در ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ از اﯾﻦ ﺑﮕﺬرد‪ ،‬از ﺷﺮ ﺑﺎﺷﺪ[‪.19‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﻬﻞ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺮا ﯾﮏ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﯿﮕﺎر‪] 20‬ﺑﺮد[‪ ،‬ﺗﻮ ]دو[ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﺮو‬
‫]م‪ [38 :5 ،‬ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ او‪‬ﻟﯿﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﺸﻢ ﻋﻮض ﭼﺸﻢ و دﻧﺪان ﻋﻮض دﻧﺪان؛ ﺑﺮاﺑﺮ زﺧﻢ و رﯾﺶ‪ ،21‬ﻋﻘﻮﺑﺖ؛ و‬

‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ :‬ﺑﺪي را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺪي ﺳﺰاوار ﻣﺪارﯾﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﯾﮏ روي‪ 22‬ﺗﻮ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ آن ﻃﺮف روي‪ 23‬را ﭘﯿﺶ‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﻮ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰور«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رخ راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رخ ﺟﺐ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :2‬ﺑﺮات ﺑﯿﺰاري«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻣﯿﺎن دو٭ در اﺻﻞ‪» :‬و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮐﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ زن‬
‫ﺧﻮد را ﻃﻼق دﻫﺪ ﺧﻂ آزاد ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪﻫﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬و در‬
‫ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬زن«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زاﻧﯽ ﺷﺪه«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪125 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎش از ﺧﺼﻢ‪ 1‬ﺗﻮ‬
‫]م‪ [25 :5 ،‬راﺳﺖ ﺑﺸﻮ‪ 2‬ﺑﺎ ﺧﺼﻢ‪ 3‬ﺗﻮ؛ ]ل‪ [58 :12 ،‬و از او ﭘﺮﻫﯿﺰ دار ﭼﻨﺪان ﮐﻪ در راه ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﯿﺪ و ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ‪] ،‬م‪،‬‬

‫‪ [25 :5‬و زودﺗﺮ از آن ]ﮐﻪ[ ﻏﺮﯾﻢ‪ 4‬ﺗﻮ ﯾﻌﻨﯽ دﻋﻮي ﮐﻨﻨﺪه ي ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﺮا ﭘﯿﺶ ﻗﺎﺿﯽ ﺑﺮد و ﻗﺎﺿﯽ ﺗﺮا در دﺳﺖ ﺷﺤﻨﻪ ﺑﺪﻫﺪ و‬

‫ﺷﺤﻨﻪ ﺗﺮا در زﻧﺪان اﻧﺪازد‪ .‬راﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ 5‬ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﯿﺮون ﻧﯿﺎﯾﯽ ﺗﺎ ﻧﺪﻫﯽ آﺧﺮ]ﯾﻦ[ ﻓَﻠْﺲ‪ 6‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﻫﺸﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﻃﺮﻓﯽ ]از اﻋﻀﺎي ﺗﻮ[‪ 7‬ﮐﻪ ﺗﺮا ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،8‬ﺑﮑﻦ و ﺑﻪاﻧﺪاز‬

‫]م‪ [27 :5 ،‬ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ او‪‬ﻟﯿﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻓﺤﺶ و زﻧﯿﻪ‪ 9‬ﻣﮑﻨﯿﺪ؛ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي زﻧﯽ‪ 10‬ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻧﺖ‬

‫ﺑﻨﮕﺮد و در دل آرزو ﺑﮑﻨﺪ‪ ،11‬او زﻧﯿﻪ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫]م‪ [9 :18 ،‬و اﮔﺮ ﭼﺸﻢ راﺳﺖ ﺗﻮ ]ﺗﺮا[‪ 12‬ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮ او را ﺑﺮﮐﻦ و دور اﻓﮑﻦ‪ ،‬زﯾﺮا ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬

‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﺸﻢ روي ]از[ آن ﮐﻪ در دوزخ ﺑﻪ دو ﭼﺸﻢ؛ س ]‪ [48 :9‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺮم اﯾﺸﺎن ﻧﻤﯿﺮد و آﺗﺶ اﯾﺸﺎن ﻧﺨﺴﺒﺪ‪.‬‬
‫م ]‪ [30 :5‬و اﮔﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﺮا ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬او را ﺑﺒ‪‬ﺮ ]و[ از ﺧﻮد دور اﻧﺪاز؛ ]س‪ [43 :9،‬آن ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬

‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ دﺳﺖ روي ]از[ آن ﮐﻪ ﺑﻪ دو دﺳﺖ در دوزخ؛ ]ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺮم اﯾﺸﺎن ﻧﻤﯿﺮد و آﺗﺶ اﯾﺸﺎن ﻧﺨﺴﺒﺪ[‪.13‬‬

‫و اﮔﺮ ﭘﺎي ﺗﻮ ﺗﺮا ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﺪ‪] ،‬آن را[ ﺑﺒ‪‬ﺮ ]و[ ﺑﻪ دور اﻧﺪاز؛ آن ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺎي ﺑﺮوي ]از[‬

‫آن ﮐﻪ در دوزخ ﺑﻪ دو ﭘﺎي؛ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐ‪‬ﺮم اﯾﺸﺎن ﻧﻤﯿﺮد و ]آﺗﺶ[‪ 14‬اﯾﺸﺎن ﻧﺨﺴﺒﺪ‪.‬‬

‫و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ آﺗﺶ ﺗﻤﺎم ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي‪ 15‬ﺑﻪ ﻧﻤﮏ ﻃﻌﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪] ،16‬ﻧﯿﮏ اﺳﺖ ﻧﻤﮏ[‪17‬؛ اﮔﺮ ﻧﻤﮏ ﻓﺎﺳﺪ‬

‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﻧﻤﮏ ﺷﻮد؛ و در ﺷﻤﺎ ﻧﻤﮏ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﯿﺪ ]دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ[‪.18‬‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬زن«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ذﺑﯿﺤﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬زﻧﯿﻪ‪ :‬ﻃﺮﯾﻘﻪي ارﺗﮑﺎب زﻧﺎ )ﻧﺎﻇﻢ اﻻﻃﺒﺎ‪(1355 ،‬؛ در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻄﻠﻖ‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻄﯿﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ و ع ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛‬
‫در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﻏﺮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻈﯿﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻨﻮان‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ و در ﻗﯿﺎس‬
‫ﺑﺎ ع ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﻏﺮﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺼﻢ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اول«؛ در ف ‪1‬و ف ‪» :2‬وام«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫زﻧﺎ‪.‬‬
 ‫‪ / ١٢۴‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﻟﯿﮑﻦ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪي ﻧﻬﻨﺪ‪ 1‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﺎﻧﻪ را روﺷﻨﺎﯾﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ 2‬ﻧﻮر ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺑﺘﺎﺑﺪ ]و[ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮدار ﺷﻤﺎ‪،‬‬
‫و ﻫﻤﻪ ]ﺣﻤﺪ و[‪ 3‬ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪ 4‬ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ را‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻣﭙﻨﺪارﯾﺪ‪ 5‬ﮐﻪ آﻣﺪم ٭ﺗﻮرﯾﺖ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﻢ‬

‫]م‪ [17 :5 ،‬ﻣﭙﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ آﻣﺪم ﺗﺎ ﻧﺎﻣﻮس و ﺗﻮرﯾﺖ ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﯿﺎﻣﺪم ﮐﻪ ﻣﻨﺴﻮخ ﮐﻨﻢ ]ﻟﯿﮑﻦ آﻣﺪم ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﮐﻨﻢ[‪.6‬‬

‫راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻮد و ﯾﮏ ﺳﺨﻦ از ﺗﻮرﯾﺖ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺎﻃﻞ ﻧﺸﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﺣﺮف را ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺿﺪ آن ﺧﻠﻖ را ﺗﻌﻠﯿﻢ دﻫﺪ‪ ،‬او ﺧﻮار ﺑﺎﺷﺪ در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ و آن ﮐﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ‬
‫‪7‬‬
‫دﻫﺪ و ﺑﮑﻨﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬او در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑﺰرﮔﻮار ﺷﻮد‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﮔﺮ ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ]ﻧﯿﮑﯽ[‬

‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﻧﯿﻔﺰاﯾﺪ‪ ،8‬در ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ اﻧﺪر ﻧﺮوﯾﺪ٭‪.9‬‬

‫]ﻓﺼﻞ ﺳﯽ و ﺷﺶ[‪ :‬از ﺑﻬﺮ ﭘﺎداش ]و[ داوري‬

‫م‪ [21 :5] 10‬ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ ]ﺑﺎ[‪ 11‬او‪‬ﻟﯿﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﮑﺶ‪] ،‬و ﻫﺮ[‪ 12‬ﮐﻪ ﺑﮑﺸﺪ ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺑﺮ وي واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﻣﻦ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ]ﺑﻪ[‪ 13‬ﺑﺮادر ﺧﻮد ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺧﺸﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺑﺮ وي ﻻزم ﺷﺪ ]و[ واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ‪ 14‬ﯾﺎر‬

‫ﺧﻮد اﺣﻤﻖ‪ 15‬ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،16‬ﻣﻼﻣﺖ ﺧﻠﻖ ﺑﺮ وي روا ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﺎر ﺧﻮد ﻧﺎﮐﺲ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬آﺗﺶ دوزخ ﺑﺮ وي روا ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫و از ﺑﻬﺮ آﺷﺘﯽ؛ اﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﮐﻪ در ﮐﻠﯿﺴﯿﺎ روي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /85‬ﺗﺎ از ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻗﺮﺑﺎن ﮐﻨﯽ ]و[ ﺑﻪ ﯾﺎد ﺗﻮ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬

‫ﯾﺎر ﺗﻮ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺮﺑﺎن ﺧﻮد ﺑﺮ ﺟﺎي ﺑﮕﺬار‪ ،‬ﺑﺮو ﺑﺎ ﯾﺎر ﺧﻮد آﺷﺘﯽ ]و ﺻﻔﺎ[‪ 17‬ﮐﻦ ]و[ او را ﺧﺸﻨﻮد ﺑﺪار‪ ،‬آﻧﮕﻪ‬

‫ﺑﯿﺎ و ﻗﺮﺑﺎن ﺧﻮد ﺑﮑﻦ‪.18‬‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ي«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪﻧﻬﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .14‬ﺑﺎ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺧﻤﻖ«؛ اﯾﻦ ﺻﻮرت در ﺑﺮﺧﯽ ﻟﻬﺠﻪﻫﺎ ﻫﻨﻮز راﯾﺞ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .16‬ﻣﻼﻣﺖ ﺧﻠﻖ ﺑﮑﻮﯾﺪ و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪار«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﺑﻪ‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻨﺪارﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .8‬اﻓﺰودن« در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮﺗﺮي و ﻓﺰوﻧﯽ داﺷﺘﻦ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﯿﺎن دو ٭ در اﺻﻞ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ و‬
‫ﻧﯿﺰ ع‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪123 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﺳﻪام‪ :‬واي ﺑﺮ ﻣﻔﺘﺨﺮان‪ 1‬و ﺗﻮاﻧﮕﺮان‬
‫ل‪ [24 :6] 2‬واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﺗﻮاﻧﮕﺮان ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺰد ﺧﻮد ﺳﺘﺪﯾﺪ‪.‬‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﺳﯿﺮان ﮐﻪ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﺪن‪.‬‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اي ﺧﻨﺪﯾﺪﮔﺎن‪] 3‬اﻵن[‪ 4‬ﮐﻪ ﺑﮕﺮﯾﯿﺪ و اﻧﺪوﻫﻨﺎك ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬

‫واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪] 5‬ﭼﻮن[‪ 6‬ﺧﻠﻖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻧﯿﮑﯽﻫﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ 7‬ﮐﺮدﻧﺪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي دروغ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪.‬‬

‫م ]‪ [11 :5‬ﺧُﻨُﮏ ﺷﻤﺎ ﭼﻮن‪ 8‬ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﯿﺐ ﮔﻮﯾﻨﺪ و دروغ ]و[ ﺑﻬﺘﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /84‬ﺑﻨﻬﻨﺪ و ﺳﺨﻦﻫﺎي ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اﻧﺪازﻧﺪ‬

‫از ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻪ دروﻏﯽ‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫ل ]‪ [22 :6‬ﺧُﻨُﮏ ]ﺷﻤﺎ را[‪ 9‬ﭼﻮن ﺧﻠﻖ ﺷﻤﺎ‪ 10‬را دﺷﻤﻦ دارﻧﺪ و ﺷﻤﺎ را ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻨﻨﺪ و ]ﺑﺮ ﺷﻤﺎ[‪ 11‬ﺣﺴﻮدي ﮐﻨﻨﺪ‬

‫و ﻧﺎم ﺷﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻨﻬﮑﺎران و ﻧﺎﭘﺎﮐﺎن ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ م ]‪ [11 :5‬ﻋﻮضِ‪ 13‬ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﺑﻪ دروﻏﯽ؛ ]ل‪ [23 :6 ،‬در آن روز ﺧﺮّم و‬

‫ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﻮﯾﺪ ]م‪ [12 :5 ،‬زﯾﺮا ﻣ‪‬ﺰد ﺷﻤﺎ در آﺳﻤﺎن ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺖ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دور ﮐﺮدﻧﺪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان را ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺶﺗﺮ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﻧﻤﮏ زﻣﯿﻦ‬

‫م ]‪[13 :5‬٭ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ ﻧﻤﮏ زﻣﯿﻦ؛ ﭼﻮن٭‪ 14‬ﻧﻤﮏ ﺧﺮاب و ﻓﺎﺳﺪ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ]ﻧﻤﮏ را[‪ 15‬ﺑﻪ اﺻﻼح‪ 16‬آورﻧﺪ؟‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﻻﯾﻖ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﯿﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد ]و[ در‪ 17‬ﭘﺎي ﻣﺮدم ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪه ﺷﻮد‪ .18‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ‪ 19‬ﻧﻮر ﻋﺎﻟﻢ و روﺷﻨﺎﯾﯽ او‪.‬‬
‫‪24‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 20‬ﭘﻨﻬﺎن داﺷﺘﻦ ﺷﻬﺮي ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎدش ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﻮه ﻧﻬﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪21‬؛ و ﻧﻪ ﭼﺮاغ ﺑﯿﻔﺮوزﻧﺪ‪] 22‬ﮐﻪ[‪ 23‬زﯾﺮ ﮐﺎﺳﻪ ﺑﻨﻬﻨﺪ‬

‫‪» .13‬ﻋﻮضِ« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪:2‬‬
‫»ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو ٭ در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن ﺷﻤﺎﮨﯾﺪ ﻧﻤﮏ زﻣﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻼح«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎي ﻣﺎل ﺧﻠﻖ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﻔﺮوزد«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺘﺮﻻن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :2‬م«‪.‬‬
‫‪» .3‬ﺧﻨﺪﯾﺪﮔﺎن« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي »ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻨﺪﻧﺪ« ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ؛ در ع‪» :‬اﻟﻀﺎﺣﮑﻮن«‪.‬‬
‫‪ .4‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ اي«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﭽﻮﻧﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮن ﺷﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﺧﻠﻖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٢٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ دوام‪ :‬ﻧﺎم ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻬﺎد‬
‫ل‪ [12 :6] 1‬در آن روزﻫﺎ ﻋﯿﺴﯽ در ﮐﻮه رﻓﺖ ]و[ آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺧﺪا ﻣﺸﻐﻮل‪ 2‬ﺷﺪ‪/ .‬ﺑﺮگ‪ /83‬ﭼﻮن در ﻧﻤﺎز ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﺒﺢ‬

‫دﻣﯿﺪ؛ و ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد را ﺧﻮاﻧﺪ و از اﯾﺸﺎن دوازده را ﮔﺰﯾﺪ و‪ 3‬ﻧﺎم اﯾﺸﺎن را ﺣﻮارﯾﻮن ﻧﻬﺎد ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺎران‪ :‬ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ‪،‬‬

‫اﻧﺪراوس‪ ،‬ﺑﺮادر ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬و ﯾﻌﻘﻮب‪ ،‬و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ و ﻓﯿﻠﻔﻮس ]و[ ﺑﺮﺗﻠﻤﯽ‪4‬؛ و ]ﻣﺘّﯽ[‪ ،5‬ﺗﻮﻣﺎ‪ ،6‬ﯾﻌﻘﻮب ﺑﻦ ﺣﻠﻔﺎ‪ ،7‬ﺷﻤﻌﻮن ﮐﻪ‬

‫ﻟﻘﺐ او ﺑﺎ رﺷﮏ‪ 8‬ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﻬﻮدا ﭘﺴﺮ ﯾﻌﻘﻮب و ﯾﻬﻮدا اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‪ 9‬آن ]ﮐﻪ[ ﻋﯿﺴﯽ را در دﺳﺖ ﺟﻬﻮدان داد‪.‬‬

‫م ]‪ [1 :5‬ﭼﻮن ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﺣﻮارﯾﻮن ﭘﯿﺶ ]او[‪ 10‬آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ل ]‪ [20 :6‬ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﺣﻮارﯾﻮن ﻧﻬﺎد م ]‪ [2 :5‬و دﻫﺎن‪ 11‬ﺑﮕﺸﺎد ]و[ ﺑﻪ‬

‫اﯾﺸﺎن ﺗﻌﻠﯿﻢ ]و[ ﭘﻨﺪ ﻣﯽداد و ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ‪ 12‬ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن ]ﺑﻪ ﺟﺎن زﯾﺮا ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن از آن اﯾﺸﺎن اﺳﺖ[‪.13‬‬

‫]ﺧُﻨُﮏ اﻧﺪوﻫﮕﻨﺎن ]ل‪ [21 :6 ،‬اﮐﻨﻮن[‪] 14‬م‪ [4 :5 ،‬زﯾﺮا ﺗﺴﻠّﯽ ]و[ ﮐﺎﻣﺮاﻧﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ ﻣﺘﻮاﺿﻌﺎن و ﻓﺮوﺗﻨﺎن ﮐﻪ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﻧﮑﻨﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻣﯿﺮاث زﻣﯿﻦ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫و ﺧُﻨُﮏ ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن و ﺗﺸﻨﮕﺎن از ﺑﺮاي ﻃﺎﻋﺖ و ﺗﻘﻮي زﯾﺮا ﺳﯿﺮي و ﺧﺠﺴﺘﮕﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ آﻣﺮزﻧﺪﮔﺎن‪ 15‬ﮐﻪ آﻣﺮزش ﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ ]ﭘﺎك[‪16‬دﻻن زﯾﺮا ﺧﺪا را آﺷﮑﺎرا ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪.17‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺳﻼﻣﺘﯽ و آﺷﺘﯽ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ اﻧﺪازﻧﺪ ]زﯾﺮا[‪ 18‬ﻓﺮزﻧﺪان‪ 19‬ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧُﻨُﮏ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از ﺑﺮاي راﺳﺘﯽ‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه و آواره ]و[ ﺑﻪ ﻏﻀﺐ اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻌﻤﺖ آﺳﻤﺎﻧﯽ از آن اﯾﺸﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﻓﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺸﮏ اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬رﺣﯿﻢ دﻻن«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪﺑﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮزﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬م«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﻌﺘﮑﻒ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬م«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﻃُﻠﻤﯽ«‪ ،‬در ف ‪» :2‬ﺑﺮﺗﻮﻟﻤﯽ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻮﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻠﻔﺎ«؛ در ف ‪» :2‬ﺣﻠﻔﯽ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ك‪» :‬ﻏﯿﻮر«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪121 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ‪ :‬درﺳﺖ ﮐﺮدن دﺳﺖ ﺧﺸﮏ ]را[‬
‫ل ]‪] [6 :6‬و[ دﮔﺮ ﺑﺎر ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪر اﻧﺠﻤﻦ ]ﺑﺎز[‪ 1‬رﻓﺖ و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد‪ .‬آﻧﺠﺎ ﯾﮏ ﻣﺮدي ﺑﻮد ]ﮐﻪ[ دﺳﺖ ]راﺳﺖ[‪ 2‬او‬

‫ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و ﻣﻌﺘﺰﻻن[‪ 3‬آورده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﮕﺎه ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ س ]‪ [2 :3‬ﺑﻪ اﺣﺘﯿﺎط ل ]‪ [7 :6‬ﻣﮕﺮ در روز ﺷﻨﺒﻪ‬

‫او را ﺧﻮش ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ وي ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬م ]‪ [12 :10‬آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ و ]ﺑﺎ وي[ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ در روز‬

‫ﺷﻨﺒﻪ ﯾﺎ ﻧﻪ؟ و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ او را ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﻨﺪ؛ ل ]‪ [8 :6‬و او ﻧﻬﺎﻧﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪي‪ 4‬اﯾﺸﺎن ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :5‬آن دﺳﺖﺧﺸﮏ را‬

‫ﺑﯿﺎرﯾﺪ‪ .‬او ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ]و[ آﻣﺪ در ﻣﯿﺎن اﻧﺠﻤﻦ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪ 6‬ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺷﻤﺎ ﻣﯽﭘﺮﺳﻢ ﮐﺪام واﺟﺐ اﺳﺖ‪ :‬ﮐﻪ در ﺷﻨﺒﻪ‬

‫ﺑﺪي ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﻧﯿﮑﯽ؟ ﺟﺎن را زﻧﺪه ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﮔﻢ ﮐﻨﻨﺪ؟ م ]‪ [11 :12‬ﮐﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﻣﺮدي ﮐﻪ در روز ﺷﻨﺒﻪ از او ﯾﮏ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪي‬

‫در ﭼﺎه ﺑﻪاﻓﺘﺪ و‪ 7‬او دﺳﺖ ﻧﻨﻬﺪ‪ 8‬و ﺑﯿﺮون ﻧﯿﺎورد‪9‬؟ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ آدﻣﯽ از ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺷﺮﯾﻒﺗﺮ‪ 10‬اﺳﺖ؛ ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ‬

‫ﺧﻮش ﺑﺎﺷﺪ ﮐﺮدار ﻧﯿﮏ در روز ﺷﻨﺒﻪ‪ .‬س ]‪ [4 :3‬اﯾﺸﺎن ﺧﻤﻮش ﺷﺪﻧﺪ و ]ل‪ [10 :6 ،‬در ﺳﻮي ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ 11‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]س‪،‬‬

‫‪] [5 :3‬و[ ﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻔﺖ‪ :‬دﺳﺖ را دراز ﮐﻦ‪] .‬م‪ [13 :12 ،‬آن ﻣﺮد دﺳﺖ را ﭘﯿﺶ آورد و ﺧﻮش ﺷﺪه‪ 12‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آن دﺳﺖ‬

‫دﯾﮕﺮ‪] .‬ل‪ [11 :6 ،‬اﯾﺸﺎن از ]ﻏﺪر و[‪ 13‬ﺣﺴﻮدي‪ 14‬ﭘﺮ ﺷﺪﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﭼﻪ ﭼﺎره ﮐﻨﯿﻢ؟‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯽ ]و[ ﯾﮏام‪ :‬ﺷﮑﺎﯾﺖ‪ 15‬ﻣﻌﺘﺰﻻن ﭘﯿﺶ ]ﮐﺴﺎن[‪ 16‬ﻫﯿﺮُدوس از ﻣﺴﯿﺢ‬

‫س ]‪ [6 :3‬آﻧﮕﻪ ﻣﻌﺘﺰﻻن ]و[ اﻣﺎﻣﺎن ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ ﭘﯿﺶ ﮐﺴﺎن ﻫﯿﺮُدوس ]ﻣﻠﮏ[‪17‬؛ ﺑﺮ وي ﮐﻬﻨﮑﺎج‪ 18‬ﮐﺮدﻧﺪ‬

‫ﺗﺎ او را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ]و[ ﮔُﻢ ﮐﻨﻨﺪ؛ ]م‪ [15 :12 ،‬و ﻋﯿﺴﯽ آن را ﻣﯽداﻧﺴﺖ ]و[ از آﻧﺠﺎ ﻧﻘﻞ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ك‪» :‬ﺣﻤﺎﻗﺖ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻠﻪ ﮐﺮدن«‬ ‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻬﺎن اﻧﺪﯾﺸﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﮐﻬﻨﮑﺎج‪ ،‬ﮐﻨﮑﺎج‪ ،‬ﮐﻨﮕﺎج‪ ،‬ﮐﻨﮑﺎس‪ ،‬ﮐﻨﮕﺎش‪ :‬در اﺻﻞ‬ ‫‪ + .7‬از‬
‫واژهاي ﺗﺮﮐﯽ‪ -‬ﻣﻐﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺸﻮرت و ﺗﺪﺑﯿﺮ‪ ،‬ﺻﻼح‪،‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻪﻧﻬﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﭘﻨﺪ و ﻧﺼﯿﺤﺖ )دﻫﺨﺪا(؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺪﺑﯿﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎورﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﺸﺮﻓﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٢٠‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﯿﻮهي ﯾﻬﻮدي ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ[‪ 1‬ﻣﯿﺎﻣﯿﺰﻧﻨﺪ‪] 2‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ[ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﺮدن‪ ،‬وﺿﻮ‪ ،‬ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺸﺘﻦ‪ ،‬ﻓﻄﯿﺮه و ﻏﯿﺮ‪ 3‬آن‬
‫]ﮐﻪ[ ﺷﯿﻮهي ﻗﺪﯾﻢ اﺳﺖ ]و[ ﻣﺴﯿﺢ ﻫﻤﻪ را ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد ]و ﻣﻨﺴﻮخ[‪.4‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻧﻬﻢ‪ :‬رﻓﺘﻦ ﻋﯿﺴﯽ ]و[ ﺷﺎﮔﺮدان در ﻣﯿﺎن ﮐﺸﺘﻪزار‬
‫]ل‪ [1 :6 ،‬ﭼﻮن روز ﺷﻨﺒﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ در ﻣﯿﺎن ﮐﺸﺘﻪزارﻫﺎ ﻣﯽﮔﺸﺖ و ﺷﺎﮔﺮدان او ﺧﻮﺷﻪي ﮔﻨﺪم را ﺑﻪ دﺳﺖ‬

‫ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﻧﺪ و ﭘﺎك ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽ ﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬ﻗﻮﻣﯽ از ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا روز ﺷﻨﺒﻪ ﮐﺎر ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪.5‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺎﺳﺦ داد و ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ :‬ﻧﺨﻮاﻧﺪﯾﺪ آﻧﭽﻪ ﮐﺮد داوود و آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺷﺪﻧﺪ؛ ﭼﻮن‬

‫داوود رﻓﺖ اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺪا‪ ،‬س ]‪ [26 :2‬ﺟﺎي اﺑﯽ ﻣﺎﻟﺦ‪ ،6‬ﺑﺰرگ اﻣﺎﻣﺎن و ﻧﺎن ﺧﻮان ﺧﺪا ﺑﺨﻮرد ]و[ ﺑﺎ‪ 7‬اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ وي‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪] ،‬داد[‪ 8‬م ]‪ [4 :12‬ﮐﻪ واﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺴﯽ دﮔﺮ ﺑﺨﻮرد ﺑﻪ ﺟﺰ اﻣﺎﻣﺎن ]س‪] [27 :2 ،‬و[ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪] :‬م‪ [5 :12 ،‬ﺷﻤﺎ‬

‫ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﯿﺪ و ﺣﻼل ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ 9‬ﺷﻨﺒﻪ ]و[ ﮔﻨﺎه ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ اﯾﻨﮏ‪ 10‬اﯾﻨﺠﺎ اﺳﺖ آن ﮐﻪ از ﺷﻨﺒﻪ‬
‫ﺑﺰرگﺗﺮﺳﺖ و ﻋﻈﯿﻢ]ﺗﺮ[؛ آن ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻨﺒﻪ او اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﯽداﻧﺴﺘﯿﺪ ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻤﺎز ﭼﯿﺴﺖ؟ ﻣﻦ ﺷﻔﻘﺖ و رﺣﻤﺖ‬
‫‪11‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻪ ﻗﺮﺑﺎنِ ﮐﺸﺘﻪ و اﮔﺮ ﻣﯽداﻧﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻤﯽﮐﺮدﯾﺪ ﺑﯽﻣﻼﻣﺖ را‪ .‬س ]‪] [27 :2‬ﺑﺪﯾﺸﺎن[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻨﺒﻪ ﺑﻬﺮ آدﻣﯽ‬

‫آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ ]و ﻧﻪ آدﻣﯽ ﺑﻬﺮ ﺷﻨﺒﻪ آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ[‪/ 12‬ﺑﺮگ‪ /82‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻨﺒﻪ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺷﺎؤل دﺳﺘﻮر ﮐﺸﺘﺎر ﺗﺎم ﮐﺎﻫﻨﺎن را داد‪ ،‬اﺑﯿﺎﺗﺎر‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻓﺮار ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻧﺰد داوود رﻓﺖ‪ .‬اﺑﯿﺎﺗﺎر ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﭘﺪرش‬
‫ﻋﻬﺪهدار ﻣﻨﺼﺐ رﯾﺎﺳﺖ ﮐﺎﻫﻨﺎن ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬در دﯾﺎﺗﺴﺎرون »اﺑﯽ‬
‫ﻣﺎﻟﺦ« رﺋﯿﺲ ﮐﺎﻫﻨﺎن داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪» .7‬ﺑﺎ« در ﻣﻌﻨﺎي »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ + .10‬آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آدﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻣﯿﺎﻣﯿﺰﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه از«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺑﯽ ﻣﺎﻟﺞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛‬
‫در ف ‪ 2‬در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‪» :‬اﺑﯿﺎﺛﺎر«‪ ،‬در ع‪ ،‬ك و گ ﻧﯿﺰ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ او‪‬ل ﺳﻤﻮﺋﯿﻞ‪ 1 :21 ،‬ﺗﺎ ‪ ،6‬رﺋﯿﺲ ﮐﺎﻫﻨﺎن در اﯾﻦ‬
‫زﻣﺎن اﺧﯿﻤﻠﮏ )‪ (Ahimelech‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در او‪‬ل ﺳﻤﻮﺋﯿﻞ‪،‬‬
‫‪ 20 :22‬آﻣﺪه ﮐﻪ اﺑﯿﺎﺗﺎر )‪ ،(Abiathar‬ﻓﺮزﻧﺪ اﺧﯿﻤﻠﮏ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪119 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ روزه ﻣﯽدارﻧﺪ و ﻧﻤﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ]م‪ [14 :9 ،‬و ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ]و[‪ 1‬ﺷﺎﮔﺮدان ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ و‬
‫‪2‬‬
‫ﻣﯽآﺷﺎﻣﻨﺪ‪ .‬او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺮوﺳﯽ و ٭ﻣﺜﻞ ﺟﺎﻣﻪي ﮐﻬﻨﻪ را ﭘﺎرهي ﻧﻮ دوﺧﺘﻦ٭‬

‫]س‪ [19 :2 ،‬ﻧﯿﺴﺖ واﺟﺐ ﺑﺮ ﮐﺴﺎن ﻋﺮوﺳﯽ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ داﻣﺎد ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬روزه ﺑﺪارﻧﺪ؛ و ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ 3‬روزﻫﺎ‪ 4‬ﮐﻪ داﻣﺎد‬

‫از اﯾﺸﺎن ﺳ‪‬ﺘﺪه ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﮕﻪ روزه ﺑﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫]ل‪ [36 :5 ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﺜﻞ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ]س‪ [21 :2 ،‬رﮐﻮيﻫﺎي ﻧﻮ ]و ﮐﺮﺑﺎس ﻧﻮ[‪ 5‬ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ‪] 6‬و[ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪﻫﺎي ﮐﻬﻨﻪ‬

‫را‪ ،‬ﭘﺎره‪ 7‬دوزﻧﺪ زﯾﺮا‪] 8‬ﮐﺮﺑﺎس[‪ 9‬ﻧﻮ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﺧﻮد آن ﮐﻬﻨﻪ را ]ﺑﮑﺸﺪ و زود[‪ 10‬ﺑﺪرد؛ ]و ﻧﻪ ﮐﻬﻦ ﺑﺮ ﻧﻮ[‪] 11‬ل‪ [37 :5 ،‬و ﻣﯽ‬

‫ﻧﻮ در ﺧﯿﮏﻫﺎي ﮐﻬﻨﻪ ]و[ ﭘﻮﺳﯿﺪه ﻧﻨﻬﻨﺪ ﮐﻪ‪ 12‬ﺧﯿﮏ ﮐﻬﻨﻪ ﺑﺪرد‪ ،‬ﻣﯽ ﻧﻮ‪ 13‬ﺿﺎﯾﻊ ﮔﺮدد‪ 14‬و ﺧﯿﮏﻫﺎ ﺑﻪ زﯾﺎن رود اﻻّ‬

‫ﺧﯿﮏﻫﺎ ﻧﻮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﯽ ﻧﻮ در ﺧﯿﮏﻫﺎي ﻧﻮ ]ﻧﻬﻨﺪ ﮐﻪ[‪ 15‬ﻫﻤﺪﯾﮕﺮان را ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ و ﮐﺴﯽ ]ﮐﻪ[‪ 16‬ﻣﯽ ﮐﻬﻦ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﻧﻮ‬

‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ؛ آري ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻬﻦ ﺧﻮشﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻣﯽ ﮐﻬﻦ‪ ،‬دﯾﻦ‪ 17‬ﺟﻬﻮدي اﺳﺖ و ﻣﯽ ﻧﻮ‪ ،‬دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺤﯽ‪ 18‬اﺳﺖ؛ و ﺧﯿﮏﻫﺎي ﮐﻬﻦ‪ ،‬اﻣﺎﻣﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /81‬ﺑﻨﯽ‪-‬‬
‫اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]اﻧﺪ[‪ 19‬و ﺧﯿﮏﻫﺎي ﻧﻮ اﻣﺎﻣﺎن ]ﻣﺬﻫﺐ[‪ 20‬ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪان ﺳﺒﺐ دﯾﻦ ]و ﻣﺬﻫﺐ[‪ 21‬را ﺑﻪ ﺷﺮاب ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ 22‬ﮐﺮد زﯾﺮا‬

‫ﭼﻮن آدﻣﯽ ﺷﺮاب ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﺷﻮق ]او[ و ﺷﻬﻮت ]او[ ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ و ﻫﻮاي آﻧﺠﺎ ﮐﻨﺪ‪ 23‬ﮐﻪ ﻋﺸﻖ او ﺑﺎﺷﺪ؛ دﯾﻦ ]ﻧﯿﺰ[ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ و در دل و ]دﻣﺎغ[‪ 24‬آدﻣﯽ ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ و ﺷﻮق او ﻣﯽاﻓﺰاﯾﺪ ﺳﻮي آﻓﺮﯾﻨﻨﺪهي ﺧﻮد و رﺳﺘﮕﺎري ﺟﺎن ﺧﻮد‪ .‬ﺟﺎﻣﻪي‬

‫ﮐﻬﻦ‪ ،‬ﺳﻨّﺖ ]و[ ﺷﯿﻮهي ﻣﻮﺳﯽ ]و[ ﯾﻬﻮدان‪ 25‬اﺳﺖ و ﺟﺎﻣﻪي ﻧﻮ ﺳﻨّﺖ‪ 26‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و ﺷﯿﻮهي ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن اﺳﺖ؛ ]ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ‬

‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :1‬ﻣﺬﻫﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺧﻤﺎﻧﻪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در ف ‪» :1‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در ف ‪» :1‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻨﻌﺖ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ واو ﺣﺎﻟﯿﻪ ﻋﺮﺑﯽ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﯿﺎن دو ٭ در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎﻣﻪ را و دﺧﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬روزهﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﭘﺎره ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ وﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬را«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﺗﺎ ﮐﻪ‬
‫‪ + .13‬ﺗﻮ‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﮑﺮدد«‪.‬‬
 ‫‪ / ١١٨‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺴﯿﺎري ﺧﻠﻖ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در اﻧﺪرون ﺑﺮدن ]از در[ و ﺑﺮ‪ 1‬ﺑﺎم ]ﺧﺎﻧﻪ[‪ 2‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻨﺪ و ﭼﻬﺎرﮔﻮﺷﻪي ﺗﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر رﯾﺴﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ‪،‬‬
‫از روزن ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ زﯾﺮ آوﯾﺨﺘﻨﺪ و ﻧﻬﺎدﻧﺪ در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ؛ و ]ﭼﻮن[‪ 3‬ﻋﯿﺴﯽ ]اﻋﺘﻘﺎد[‪ 4‬اﯾﺸﺎن را دﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺷﻞ ﮔﻔﺖ‪] :‬اي‬

‫ﻣﺮد[‪ ،5‬ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺗﻮ ﺳﺘﺮده ﺷﺪ‪ .‬و ﻣﻌﺘﺰﻻن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ اﻓﺘﺮا‪ 6‬ﻣﯽﮐﻨﺪ‪7‬؟ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ‪ 8‬ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺧﻠﻖ را ﺑﯿﺎﻣﺮزد ﺗﻨﻬﺎ‪ 9‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا؟ ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪي اﯾﺸﺎن داﻧﺴﺖ؛ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ‬

‫ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪ در دل ﺧﻮد؟ ﮐﺪام آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺗﻮ ﺳﺘﺮده ﺷﺪ ﯾﺎ‪ 10‬ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﺮو؟ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯿﺪ‪ 11‬ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫آدم ﻣﺴﻠﻂ اﺳﺖ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﮐﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎ را ﻋﻔﻮ ﮐﻨﺪ‪] .‬و[ ﺑﻪ آن ﺷﻞ ﮔﻔﺖ‪] :‬ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ[‪ ،12‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺗﺨﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮدار‬

‫]و[ ﺑﺮو ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻞ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺗﺨﺖ ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ]ﭼﺸﻢ[‪ 13‬اﯾﺸﺎن ]و[ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد‬

‫رﻓﺖ و‪ 14‬ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﻣﯽﮔﻔﺖ؛ و ﺳﻬﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ]ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد[‪ 15‬و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و از ﺗﺮس ﭘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‬

‫و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﻣﺮوز ﻋﺠﺐ ﮐﺎري دﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬

‫و ﻋﯿﺴﯽ از آﻧﺠﺎ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و ﯾﮑﯽ ﺳﻮدﺧﻮر دﯾﺪ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺶ ﻻوي‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺳﻮدﺧﻮاران ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﭘﯽ ﻣﻦ‬
‫ﺑﯿﺎ‪ .‬و ]او[ ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﮕﺬاﺷﺖ ]و[ از ﭘﯽ وي آﻣﺪ‪ .‬ﻻوي ﺑﻬﺮ ﻋﯿﺴﯽ در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮد‪/ .‬ﺑﺮگ‪/80‬‬

‫و ﺑﻮدﻧﺪ‪ 16‬در آن ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﻮدﺧﻮاران ]ﺑﺲ[‪ 17‬ﺑﺴﯿﺎر ]و[ دﯾﮕﺮان ]ﮐﻪ ﺑﺎ او[‪ 18‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ]و[ ﺑﯿﻬﻮده ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﮔﻔﺘﻦ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻣﻌﻠّﻢ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران ﭼﯿﺰي ﻣﯽﺧﻮرد‬
‫]ل‪ [30 :5 ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ]و[ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ]م‪ [11 :9 ،‬ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان او ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺰرگ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺳﻮدﺧﻮاران و ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران‬

‫ﭼﯿﺰي ﻣﯽﺧﻮرد و ﻣﯽآﺷﺎﻣﺪ‪] .‬ل‪ [31 :5 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﭘﺎﺳﺦ داد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻨﺪرﺳﺘﺎن را ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﻣﺤﺘﺎج ﭘﺰﺷﮏ اﻻّ آﻧﺎن‬
‫ﮐﻪ در ﺳﺨﺘﯽ ]و[ دﺷﻮاري اﻧﺪ‪ .‬ﻧﯿﺎﻣﺪم ﮐﻪ ﭘﺎﮐﺎن را ﺑﺨﻮاﻧﻢ اﻻّ ﺑﺮاي ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺗﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﺸﺎن ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺪاﻧﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬اﯾﻦ »و« در ﻣﻌﻨﺎي واو ﺣﺎﻟﯿﻪي ﻋﺮﺑﯽ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻓﺘﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﻦ ﻫﺎ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪117 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن را دﯾﺪ‪ ،‬در ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ اﻓﺘﺎد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬دور ﺑﺎش از ﻣﻦ زﯾﺮا ﻣﺮد ﮔﻨﻬﮑﺎرم‪1‬؛ و در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ از ﺑﺴﯿﺎري‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‪ 2‬آن ﻣﺎﻫﯽﮔﯿﺮان‪] ،‬و ﻧﯿﺰ[ ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ 3‬ﭘﺴﺮان زِﺑِﺪي ]ﮐﻪ[ ﺑﻮدﻧﺪ در ﻗﺴﻢ ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ؛ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺘﺮس‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺻﯿﺎد آدﻣﯿﺎن ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ‪ .‬اﯾﺸﺎن‪ 4‬ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻧﺠﺎ رﻫﺎ‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ‪] 5‬و[ ﺑﺎ زﺑﺪي در ﭘﯽ ﻋﯿﺴﯽ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﮐﻪ ﻣﺮد ﮐﻠﯽﻧﺎك‪ 6‬را ﭘﺎك ﮐﺮد ]و[ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬

‫]ل‪ [12 :5 ،‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬دﯾﺪ ﻣﺮدي از ﺷﻬﺮ ]ﮐﻪ[ ﭘﯿﺲ ]و از ﮐﻠﯽ ﺟﺬام ﭘﺮ[‪ 7‬ﺑﻮد‪] .‬ﻣﺮد[ ﺑﺮ روي اﻓﺘﺎد‪ 8‬در‬

‫راه ]و[ از او ﻧﺎزش ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﻣﺮا ﭘﺎك ﮐﺮد‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮآورد و‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ؛ ﭘﺎك ﺷﻮ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ]ﮐﻠﯽ[ از او رﻓﺖ ]و[ ﭘﺎك ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ او ﺳﭙﺎرش ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﮕﻮ و اﻻّ‬

‫]ﺑﺮو ﺧﻮد را[‪ 9‬ﺑﻪ ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن‪ 10‬ﺑﻨﻤﺎ ]و[ ﻗﺮﺑﺎن ﮐﻦ ﻋﻮض آن ﮐﻪ ﭘﺎك ﺷﺪي‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﺸﺎن؛‬
‫و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻌﺠﺰﻫﺎي‪ 11‬ﻋﯿﺴﯽ در ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮاﮐﻨﺪه ﻣﯽﺷﺪ و ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ ﮔﺮد ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ]او را ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و[‪ 12‬آواز او ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ و از‬

‫رﻧﺞﻫﺎي ﺧﻮد ﭘﺎك ﺷﻮﻧﺪ؛ و او دور ﻣﯽرﻓﺖ و در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻧﻤﺎز ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﮐﻪ ]ﻣﺨﻠﻊ ﯾﻌﻨﯽ[‪ 13‬از ﻫﺮ دو دﺳﺖ ]و[ ﻫﺮ دو ﭘﺎي ﺷﻞ را ﺧﻮش ﮐﺮد‬

‫]ل‪ [17 :5 ،‬ﯾﮏ روز ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد و ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 14‬اﻣ‪‬ﺎ‪ 15‬ﻧﺎﻣﻮس ﻣﯽآﻣﻮزوﻧﯿﺪ‪.16‬‬
‫‪18‬‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /79‬ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ از ﺗﻤﺎم دﯾﻪﻫﺎي ﺟﻠﯿﻞ ]و[ ﯾﻬﻮدا‪ 17‬و اورﺷﻠﯿﻢ؛ ﻧﯿﺮوي ﺧﺪا ﻣﯽآﻣﺪ ﺑﺮاي ﺗﯿﻤﺎر اﯾﺸﺎن‪ .‬ﻗﻮﻣﯽ آوردﻧﺪ‬

‫ﯾﮏ ﺷﻠﯽ از ﻫﺮ‪ 19‬دو دﺳﺖ و ﻫﺮ دو ﭘﺎ‪ ،‬اﻓﺘﺎده و اورا ﺑﺮ ﺗﺨﺘﻪاي ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ در اﻧﺪرون در ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻨﻬﻨﺪ و از‬

‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬ﺟﯿﺰﻫﺎء«؛ در ف ‪» :2‬ﺧﺒﺮﻫﺎء«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻬﻨﻪ ﮐﺎرم«‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و او«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﻮزوﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ + .19‬دو‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ + .5‬ﻣﺎ‬
‫‪ .6‬ﮐﻠﯽ ﻧﺎك‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻠﯽ ﻣﺒﺘﻼﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺬاﻣﯽ‪ ،‬ﺧﻮره‪-‬‬
‫ﻧﺎك‪ ،‬ﺧﻮرهاي )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻓﺘﺎده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻮﻫﺎن«‪.‬‬
 ‫‪ / ١١۶‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭼﺎرم‪ :‬آﻏﺎز ﮐﺮدن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ]و[ ﻓﺎش ﺷﺪن ]ﺧﺒﺮ[‪ 1‬او‬
‫م ]‪ [23 :4‬ﻋﯿﺴﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ در زﻣﯿﻦ ﺟﻠﯿﻞ ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ و ]در[ ﮔﺮوه اﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ]و[ ﻣﺤﺎﻓﻞ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد و ]ﺑﻪ[‬

‫ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ 2‬ﺑﺸﺎرت ﻣﯽﮐﺮد و ﻫﺮ رﻧﺠﯽ و ﻫﺮ دردي ﺷ‪‬ﻔﺎ ﻣﯽداد؛ و ﺧﺒﺮ او در ﺟﻤﯿﻊ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎش ﺷﺪ ]و[ ﭘﯿﺶ وي‬

‫آوردﻧﺪ ﻫﺮ ﮐﻪ در رﻧﺞ ﺑﻮد و دردﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺷﻼن و ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن‪ 3‬و دﯾﻮاﻧﮕﺎن و ﺻﺮﻋﯿﺎن‪] 4‬و[ اﻓﺘﺎدﮔﺎن‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺷ‪‬ﻔﺎ داد و‬

‫درﺳﺖ ﮐﺮد؛ و در ﭘﯽ او ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر اﻓﺘﺎدﻧﺪ از اورﺷﻠﯿﻢ‪ ،‬از ﺟﻠﯿﻞ و از دﯾﻪ‪ 5‬و از ﺷﻬﺮ ]و از[ ﯾﻬﻮدا‪ 6‬و از آن ﺳﻮي ﯾﻮردﻧﺎن‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﮐﻪ در ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯽﮔﯿﺮان‪]7‬و ﮔﺰﯾﺪن ﯾﻌﻘﻮب و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ[‬
‫]ل‪ [1 :5 ،‬ﭼﻮن ﺧﻠﻖ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﺶ او ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ 9‬ﺗﺎ ﺳﺨﻦ او‪ 10‬ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪ ،‬او ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و دﯾﺪ دو ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺴﺘﻪ در ﮐﻨﺎر‬

‫درﯾﺎي ﻗﻨﺴﺮﯾﻦ‪ 11‬و ﻣﺎﻫﯽﮔﯿﺮان از آن ﺟﺎ ﺑﯿﺮون آﻣﺪه و دامﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻨﺪ؛ ﯾﮑﯽ ﮐﺸﺘﯽ از ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ ﺑﻮد‪،‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ در آن ﮐﺸﺘﯽ ﻧﺸﺴﺖ و ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ اﻧﺪك اﻧﺪك از زﻣﯿﻦ‪ ،‬آن ﮐﺸﺘﯽ را دور ﮐﺮدﻧﺪ‪ 12‬ﺑﻪ درﯾﺎ و از درﯾﺎ در ﮐﺸﺘﯽ‬
‫آن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽداد‪ .‬ﭼﻮن از ﺳﺨﻨﺎن‪] 13‬ﺧﻮد[‪ 14‬ﺧﻤﻮش ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن و ﺻﯿﺎدان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬در ﻧﻐﻮﻟﯽ ﺑﺮوﻧﺪ‪،15‬‬

‫آﻧﺠﺎ دام ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬ﺷﻤﻌﻮن ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺷﺐ اﻧﺪاﺧﺘﯿﻢ و ﭼﯿﺰي ﻧﮕﺮﻓﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺗﻮ دام‬

‫ﻣﯽاﻧﺪازﯾﻢ اﮐﻨﻮن‪] .‬ﭼﻮ[‪ 16‬اﯾﺸﺎن دام اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺎﻫﯽ در دام ‪/‬ﺑﺮگ‪ /78‬اﻓﺘﺎده ﺑﻮد و ﯾﺎراﻧﯽ ﮐﻪ در ﮐﺸﺘﯽ دﯾﮕﺮ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﺪد‪ 17‬آﻣﺪﻧﺪ‪ 18‬و ﻫﺮ دو ﮐﺸﺘﯽ را ﭘﺮ از ﻣﺎﻫﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ 19‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻏﺮق ﻣﯽﺷﺪ‪ .20‬ﭼﻮن ﺷﻤﻌﻮن ﺻﻔﺎ‬

‫درﯾﺎﭼﻪ ﯾﺎد ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ دﯾﮕﺮان ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺟﻨﯿﺴﺎرت‪ ،‬از آن ﺑﺎ ﻧﺎم‬
‫درﯾﺎي ﺗﯿﺒﺮﯾﺎس‪ ،‬ﺟﻠﯿﻞ ﯾﺎ ﻃﺒﺮﯾﻪ ﯾﺎد ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬در ﻗﺎﻣﻮسﻫﺎ و‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎي ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ واژه ﺑﺎ ﺗﻌﺒﯿﺮ‬
‫ﺑﺤﯿﺮة ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي درﯾﺎﭼﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﯾﺪن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫در ﺑﺎب اﯾﻦ درﯾﺎﭼﻪ‪ ،‬رك‪ :‬ﺑﺨﺎراﺋﯽ )‪.(1393‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺨﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮﻧﺪ ﮐﺸﺘﯽ را«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺪت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آوردﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫درﯾﺎﭼﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﻧﺎﺟﯿﻞ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ از اﯾﻦ‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬آﺳﻤﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﻼﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ك‪» :‬دﯾﮑﺎﭘﻮﻟﺲ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪» :2‬ﻣﺎﻫﯽ ﮐﺮان«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ق‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬آﻣﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻨﺴﺘﺮﯾﻦ«؛ ﻣﻘﺼﻮد درﯾﺎﭼﻪي ﺟﻨﯿﺴﺎرت‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺎﺻﺮه‪ ،‬در ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪي ﮐﻮﭼﮑﯽ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫ﺟﻨﯿﺴﺎرت‪ .‬اﯾﻦ درﯾﺎﭼﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪي ﺟﻨﯿﺴﺎرت واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺠﺪه ﻣﻌﺠﺰه از ﺳﯽ و ﺳﻪ ﻣﻌﺠﺰهي ﻣﺴﯿﺢ در اﻃﺮاف ﻫﻤﯿﻦ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪115 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫م ]‪ [9 :9‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﮔﺬر ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬دﯾﺪ ﻣﺮدي ﻧﺸﺴﺘﻪ در ﻣﯿﺎن ﺳﻮدﺧﻮاران و ﻧﺎﻣﺶ ﻣﺘّﯽ؛ ﺑﻪ او ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ در ﭘﯽ‬

‫ﻣﻦ ﺑﯿﺎ و رﻓﺖ از ﭘﯽ او‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﺳﯿﻢ‪ :‬ﮐﻪ آب را ﺷﺮاب ﮐﺮد در ﻗﺎﻃﻨﻪي ﺟﻠﯿﻞ‬

‫ي ]‪ [1 :2‬و در ﺳﯿﻢ روز ﺷﺪ ﻋﺮوﺳﯽ در ﻗﺎﻃﻨﻪي ﺟﻠﯿﻞ و ﻣﺎدر ﻋﯿﺴﯽ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد و ﻋﯿﺴﯽ ]و[ ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺧﻮد[‪ 1‬در‬
‫ﻋﺮوﺳﯽ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﺷﺮاب ﮐﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎدر ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺮاب ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ اي ﻣﺎدر ﮐﻪ‬
‫‪3‬‬
‫ﻫﻨﻮز وﻗﺖ ]ﻣﻦ[‪ 2‬ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎدر او ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻧﭽﻪ او ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﻮد آﻧﺠﺎ ﺣﻮض]ﻫﺎي[‬
‫ﺳ ﻨﮕﯿﻦ‪ ،‬ﺷﺶ ﺗﺎ‪ ،‬از ﺑﻬﺮ وﺿﻮي ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻧﻬﺎده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﯾﮑﯽ‪ ،‬دو ﺳﻪ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﻣﯽﮔﻨﺠﯿﺪ‪4‬؛ و ﺧﻠﻖ ﺑﺮ درﮔﺎه‪ 5‬ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .6‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺮ ﮐﻨﯿﺪ ]اﯾﻦ[‪ 7‬ﺣﻮضﻫﺎ را از آب‪ .‬ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]ﻟﺐ ﺑﻪ ﻟﺐ[‪ .8‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﺮدم ]و ﺑﻪ ﺳﺮور‬
‫ﻣﺠﻠﺲ[‪ 9‬ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬آوردﻧﺪ ]ﻧﺰد[ ﺳﺮور ﻣﺠﻠﺲ؛ ﭘﯿﺎﻟﻪ ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ دﺳﺖ او دادﻧﺪ‪] .‬آن آب ﮐﻪ ﺷﺮاب ﺷﺪ[‪ ،10‬ﺧﻮرد و‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ از ﮐﺠﺎ اﺳﺖ و ﺳﺎﻗﯿﺎن ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ]از آب[‪ 11‬ﭘﺮ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﺧﻮاﻧﺪ ﺳﺮور ﻣﺠﻠﺲ‪ ،‬داﻣﺎد‬
‫را ]و ﺑﺪو[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺷﺮاب ﻧﯿﮏ را در او‪‬ل ﻣﺠﻠﺲ ﻣﯽآورد و ﺗﻮ ﺷﺮاب زﯾﺎن را‪ 12‬او‪‬ل دادي و ]ﺷﺮاب[‪ 13‬ﻧﯿﮏ‬
‫‪14‬‬
‫را در آﺧﺮ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﻣﺴﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /77‬ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽآوري؟‬

‫اﯾﻦ اﺳﺖ او‪‬ل ﻣﻌﺠﺰ‪ 15‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﻤﻮد‪ 16‬در ﻗﺎﻃﻨﻪي ﺟﻠﯿﻞ ]و[ ﻗﻮ‪‬ت ﺧﺪا‪ 17‬آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد ]و ﺷﺎﮔﺮدان او[‪ 18‬ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن‬

‫آوردﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ر«؛ ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻟﻬﺠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﺮ ﮐﺲ او‪‬ل ﺷﺮاب ﻧﯿﮏ ﺑﯿﺎورد ﭼﻮن‬
‫ﺧﻠﻖ ﻣﺴﺖ ﺷﻮﻧﺪ آﻧﮑﻪ ﺷﺮاب ﺑﺪ ﺑﯿﺎورد ﺗﻮ ﻧﮑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺷﺮاب‬
‫ﻧﯿﮏ را ﺗﺎ اﯾﻨﺴﺎﻋﺖ«؛ در ع و ك ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﮑﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ع‪» :‬ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﺪ‪‬ه‪«‬؛ در گ‪ «his glory» :‬ﮐﻪ در ﻫﺮ دو »ﻗﻮ‪‬ت‬
‫ﺧﻮد« اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در ﺳﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻮ‪‬ت ﺧﺪا«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﭼﮑﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺰﻣﮑﺎه«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻋﺒﺎرت »و ﺧﻠﻖ در درﮐﺎه ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ« در ع و ك ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ١١۴‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﺸﺎن آﻣﺪﻧﺪ و دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و آن روز ﭘﯿﺶ او ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن دﻫﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ‬

‫ﺳﺨﻦ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ]و[ در ﭘﯽ او آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻧﺪروس ﺑﻮد ﺑﺮادر ﺷﻤﻌﻮن‪ .‬زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺪ ﺷﻤﻌﻮن‪] ،‬اﻧﺪروس[‬

‫ﺑﺮادر را‪] 1‬دﯾﺪ و[ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ را ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ ]و[ آﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﻋﯿﺴﯽ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﻌﻮن ]ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و[‪ 2‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻤﻌﻮن‬

‫ﭘﺴﺮ ﯾﻮﻧﺎ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺎ‪ 3‬ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪ .4‬م‪] [19 :4 ،] 5‬آﻧﮕﺎه ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﻋﻘﺐ ﻣﻦ آﯾﯿﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﺻﯿﺎد ﻣﺮدم ﮔﺮداﻧﻢ[‪.6‬‬

‫ي ]‪ [43 :1‬و دﮔﺮ‪ 7‬روز ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ ﺳﻮي ﺟﻠﯿﻞ‪* ،‬ﻓﯿﻠﻔﻮس را دﯾﺪ و*‪] 8‬وي[ را ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎ در ﭘﯽ‬

‫ﻣﻦ ]و[ ﻓﯿﻠﻔﻮس از ﺷﻬﺮ ﺻﯿﺪا ﺑﻮد‪ ،9‬ﺷﻬﺮ اﻧﺪروس‪ 10‬و ﺷﻤﻌﻮن؛ و ﻓﯿﻠﻔﻮس ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﺋﯿﻞ‪ 11‬را دﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ ﻣﺎﺳﯿﺎ‪12‬؛‬

‫آن ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﺑﺮاي او ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﻧﺎﻣﻮس؛ او اﺳﺖ ﯾﺸﻮع ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ از ﺷﻬﺮ ﻧﺎﺻﺮه‪ .‬ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﺋﯿﻞ ﺟﻮاب داد‪ :‬ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ﻣﻤﮑﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ از ﻧﺎﺻﺮه ﺑﯿﺮون آﯾﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در او ﺧﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻓﯿﻠﻔﻮس ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎ و ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ *ﭼﻮن دﯾﺪ ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺪو‬

‫ﮔﻔﺖ*‪ 13‬ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﻓﺮزﻧﺪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻫﺴﺘﯽ ﺑﯽﻏﺶ‪ .14‬ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﺋﯿﻞ ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﺮا؟ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬زودﺗﺮ از‬

‫آن ]ﮐﻪ[ ﻓﯿﻠﻔﻮس ﺗﺮا ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﻮدي زﯾﺮ‪ 15‬درﺧﺖ‪ 16‬اﻧﺠﯿﺮ‪ ،‬دﯾﺪﻣﺖ‪ .‬ﺟﻮاب داد ‪/‬ﺑﺮگ‪ /76‬ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﺋﯿﻞ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي‬
‫ﺑﺰرﮔﻮار ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا‪ ،‬ﻣﻠﮏ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻤﺖ زﯾﺮ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ دﯾﺪﻣﺖ‪ ،‬اﯾﻤﺎن آوردي؟ از‬

‫اﯾﻦ ﺑﺰرگﺗﺮ‪ 17‬ﺧﻮاﻫﯽ دﯾﺪن ]ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ[‪ .18‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬راﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ ،‬از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ درﻫﺎي آﺳﻤﺎن‬

‫ﮔﺸﺎده ]و[ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺎﻻ روﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ زﯾﺮ آﯾﻨﺪ ﭘﯿﺶ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ‪.‬‬

‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﻧﺎﺑﯿﻞ«؛ در ع‪ ،‬ف ‪ ،1‬ف ‪» :2‬ﻧﺎﺛﺎﻧﺎﺋﯿﻞ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ع‪:‬‬
‫»وﺟﺪﻧﺎه«؛ در ك‪» :‬ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ ﭼﻮن دﯾﺪ ﻧﺎﺗﺎﻧﺎﯾﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف‬
‫‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در ع و ف ‪ 2‬ﻫﺴﺖ و ﻣﺴﯿﻨﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻨﻬﺎ ف ‪ 1‬را اﺻﻞ ﻗﺮار داده ﺑﻮده آن را ﻧﯿﺎورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬زر«؛ ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻟﻬﺠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ«؛ در ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﭼﻮبﻫﺎي‬
‫اﺻﻠﯽ ﺳﻘﻒ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬از ﭼﻮبﻫﺎي ﮐﻮﭼﮑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫آﻧﻬﺎ ﭘﺮوز ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ؛ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ »ﭘﺮداﺧﺘﻪي اﻧﺠﯿﺮ« ﺑﺎ اﯾﻦ واژه‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ«؛ در ع‪» :‬اﻋﻈﻢ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮادرا«؛ دو »ر« در ﻫﻢ ادﻏﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺻﻔﺎ )ﮐﯿﻔﺎ‪ :‬ﺻﺨﺮه و ﺳﻨﮓ(‪ ،‬ﻟﻘﺒﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮاي اﯾﻤﺎن‬
‫راﺳﺦ ﺷﻤﻌﻮن ﺑﺪو داد‪ .‬ﭘﻄﺮوس‪ ،‬ﻧﺎم ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺳﻨﮓ و ﺻﺨﺮه اﺳﺖ؛ در زﺑﺎن ﺳﻐﺪي ﻣﺴﯿﺤﯽ‪ ،‬واژهي ‪Sang‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﻨﮓ‪ ،‬اﺳﻢ ﺧﺎص ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﭘﻄﺮوس ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ و‬
‫ﺷﻤﻌﻮن ﻋﺒﺮي ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ )رﺿﺎﯾﯽ ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‪.(68 -71 :1375 ،‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮم«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬را دﯾﺪ و ﻓﯿﻠﻔﻮس«‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪورس«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪113 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻗﺒﻮل ﻧﮑﻨﺪ؛ آن ﮐﻪ ﮔﻮاﻫﯽ او ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮد ﮐﻪ ﺧﺪا ﺣﻖّ اﺳﺖ و[‪ 1‬آن ﮐﻪ او را ﺧﺪا ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﮕﻮﯾﺪ؛‬
‫و ﭘﺪر ﻓﺮزﻧﺪ را دوﺳﺖ دارد و ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ دارد‪ ،‬در دﺳﺖ وي ﺑﺪﻫﺪ؛ و آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ ،2‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬

‫ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﯿﺎﺑﺪ و آن ]ﮐﻪ[ ﺧﻀﻮع ]و[ ﻃﺎﻋﺖ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻧﺒﯿﻨﺪ و‪ 3‬ﺧﺸﻢ ﺧﺪاي ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﺮ ]وي[ اﻓﺘﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ[ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﯾﮑﻢ‪ :‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﯾﺤﯿﯽ را در زﻧﺪان‬

‫‪8‬‬
‫ل ]‪ [19 :3‬ﻫﯿﺮُدوس ]ﺑﺎﺳﻘﺎق[‪ 4‬ﺣﻘﺪ ]و[ ﮐﯿﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ]ﺑﻮد ﺑﺮ ﯾﺤﯿﯽ[‪ 5‬ﺟﻬﺖ ﻫﯿﺮدوﯾﺎن‪ ،‬زن ﻓﯿﻠﯿﻔﺲ‪7 ،6‬ﺑﺮادر ﻫﯿﺮُدوس و ]ﺑﺮ[‬
‫ﻫﺮ ﺑﺪي ﮐﻪ ﻫﯿﺮُدوس ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﯾﺤﯿﯽ او را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ 9‬و ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ و اﯾﻦ ﻋﻈﻤﺖﺗﺮ ﮐﻪ ]س‪ [18 :6 ،‬ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ ﮐﻪ زن‬
‫ﺑﺮادر ﺧﻮد را ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‪] .‬او ﻧﯿﺰ[ ]ل‪ [20 :3 ،‬ﯾﺤﯿﯽ ]را[‪ 10‬در زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺮون رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ از ﻧﺎﺻﺮه؛ م ]‪ [12 :4‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ ﻋﯿﺴﯽ ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ را در زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻧﺎﺻﺮه ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و رﻓﺖ‬
‫در‪ 11‬ﺟﻠﯿﻞ‪] ،‬و آﻣﺪ[‪ 12‬در ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم‪ ،‬در‪ 13‬ﮐﻨﺎر ]درﯾﺎ[‪ 14‬ﭘﯿﺮاﻣﻮن زﺑﻮﻟﻮن و ﻧﻔﺘﺎﻟﯽ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬اي زﻣﯿﻦ زﺑﻮﻟﻮن ]و اي زﻣﯿﻦ ﻧﻔﺘﺎﻟﯽ[‪ 15‬راه درﯾﺎ ﮔﺬﺷﺖ از ﯾﻮردﻧﺎن ﺑﺰرگ؛ آن ﺧﻠﻖ ﮐﻪ ]در[ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ و ]در[‬
‫ﺳﺎﯾﻪي ﻣﺮگ‪ ،‬ﻧﻮر ﻋﻈﯿﻢ دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﻋﯿﺴﯽ آﻏﺎز ﮐﺮد ]و ﻣﯽ[‪16‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﯿﺪ زﯾﺮا ﻣﻠﮑﻮت ‪/‬ﺑﺮگ‪ /75‬آﺳﻤﺎن ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ *ﺑﯿﺴﺖ ]و[ دو‪ :‬آﻣﺪن ﺷﻤﻌﻮن‪ 17‬ﺻﻔﺎ و ﺷﺎﮔﺮدان ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫]م‪ [18 :4 ،‬و ﭼﻮن در ﮐﻨﺎر درﯾﺎ ﮔﺸﺘﯽ ﻣﯽزد*‪ ،18‬ي ]‪ [38 :1‬اﻟﺘﻔﺎت ﮐﺮد ]و[ دﯾﺪ ﮐﻪ دو ﮐﺲ از ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ در‬

‫ﭘﯽ وي ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ؟ اﯾﺸﺎن ]ﺑﺪو[ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﺑﺰرگ در ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﯿﺪ‪19‬؟ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‬

‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﻣﯿﺎن دو* در اﺻﻞ‪» :‬و ﭼﻮن در ﮐﻨﺎر درﯾﺎ ﮐﺸﺘﯽ ﻣﯿﺰد ﺑﯿﺴﺖ‬
‫دو آﻣﺪن ﺷﻤﻌﻮن و ﺻﻔﺎ و ﺷﺎﮐﺮدان ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﯽ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺳﺤﺎق«؛ در ف ‪» :2‬ﺑﺎﺷﻘﺎق«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﺳﻘﺎق‪ :‬ﺑﻪ ﻣﺤﺎورهي ﺧﻮارزم ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻮاب و ﺻﻮﺑﻪ‪-‬‬
‫دار‪ ،‬ﺷﺤﻨﻪ )آﻧﻨﺪراج‪ :1307 ،‬ذﯾﻞ ﺑﺎﺳﻘﺎق(‪ ،‬ﻧﺎﯾﺐ ﭘﺎدﺷﺎه‪ ،‬اﻣﯿﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ )ﻧﺎﻇﻢ اﻻﻃﺒﺎء‪ :1355 ،‬ذﯾﻞ ﺑﺎﺳﻘﺎق(‪ ،‬ﮐﻠﻤﻪي ﻣﻐﻮﻟﯽ ﺷﺤﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺧﺎن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﯿﻠﻔﺲ«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ داد«‪.‬‬
 ‫‪ / ١١٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﮑﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪاي ﺗﻮ‪ .‬ﭼﻮن اﺑﻠﯿﺲ ]ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ[‪ 1‬آزﻣﺎﯾﺶ]ﻫﺎي ﺧﻮد[‪ 2‬ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ از ﭘﯿﺶ او ﺟﺪا ﺷﺪ‪ .‬م ]‪:4‬‬

‫‪ [11‬و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻋﯿﺴﯽ را ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ *ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ :‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﯿﺰ ]ﻋﻤﺎده[‪ 3‬ﻣﯽﮐﺮد‬

‫ي ]‪ [22 :3‬و ﺑﻌﺪ از آن ]آﻣﺪ[‪ 4‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺎ‪ 5‬ﺷﺎﮔﺮدان*‪ 6‬در زﻣﯿﻦ ﯾﻬﻮدا‪] 7‬و آﻧﺠﺎ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن[‪ 8‬ﻣﯽﮔﺸﺖ‪] 9‬و[ ﻣﯽﺷﺴﺖ‬

‫و ﯾﺤﯿﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷﺴﺖ در ﭼﺸﻤﻪي ﯾﻮردﻧﺎن‪ 10‬در ﮐﻨﺎر ﺷﺎﻟﯿﻢ زﯾﺮا ﮐﻪ آب آﻧﺠﺎ ﻓﺮاوانﺗﺮ ﺑﻮد و ﺑﺴﯿﺎران ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ‪] 11‬و[‬

‫ﺷﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ و ﯾﺤﯿﯽ ]ﻫﻨﻮز[‪ 12‬در زﻧﺪان ﻧﺎﻓﺘﺎده ﺑﻮد؛ و ﮔﻔﺖ ]و[‪ 13‬ﮔﻮ ﺷﺪ‪ 14‬در ﻣﯿﺎن ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﮔﺮدان ﯾﺤﯿﯽ‪] 15‬و[‬

‫ﯾﮑﯽ ﯾﻬﻮدي‪ 16‬از ﺑﺮاي ﺷﺴﺘﻦ‪ .‬آﻣﺪ‪ 17‬آن ﺷﺎﮔﺮد ﭘﯿﺶ ﯾﺤﯿﯽ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﺰرگ! اﯾﻨﮏ آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻮد ]از[‪ 18‬آن‬
‫‪19‬‬
‫ﺳﻮي ﯾﻮردﻧﺎن و ﺗﻮ ﺑﻬﺮ او ﮔﻮاﻫﯽ دادي‪ ،‬اﯾﻨﮏ او ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ و ﺑﺴﯿﺎران ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ او ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪ .‬ﯾﺤﯿﯽ ﺟﻮاب ]داد و[‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ آدﻣﯽ از ﻗ‪‬ﺒ‪‬ﻞ ﻧﻔﺲ ]ﺧﻮد[‪ 20‬ﭼﯿﺰي ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ ﺗﺎ از آﺳﻤﺎن داده ﻧﺸﻮد؛ و ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﯿﺴﺘﻢ اﻻّ رﺳﻮل ﻫﺴﺘﻢ‪/ 21‬ﺑﺮگ‪ /74‬و‪ 22‬ﭘﯿﺶ وي‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻋﺮوس دارد‪] ،‬او[ داﻣﺎد اﺳﺖ و دوﺳﺖ داﻣﺎد آن‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ]ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ و[‪ 23‬ﻋﻈﯿﻢ ﺷﺎد و ﺧﺮّم ﺷﻮد‪ 24‬ﭼﻮن آواز داﻣﺎد ﺑﺸﻨﻮد؛ اﯾﻨﮏ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﻣﻦ ]ﺗﻤﺎم[‪ 25‬ﺷﺪ و ﻣﯽﺑﺮازد او را‬

‫ﮐﻪ اﻓﺰون ﺷﻮد و ﻣﻦ ﮐﻢ ﺷﻮم‪ .‬آن ﮐﻪ از ﺑﺎﻻ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬از ﻫﻤﻪ‪ 26‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ اﺳﺖ؛ آن ﮐﻪ از زﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪] ،‬زﻣﯿﻨﯽ اﺳﺖ و[‪ 27‬از‬
‫زﻣﯿﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ؛ آن ]ﮐﻪ[ از آﺳﻤﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬از ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ اﺳﺖ‪] .‬و ﺑﺪاﻧﭽﻪ دﯾﺪ و ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﺪ و ﮔﻮاﻫﯽ او ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ‬

‫‪ + .15‬در ﻣﯿﺎن‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﮑﯽ از ﯾﻬﻮدﯾﺎن«‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪» .22‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﻫﻤﮑﻨﺎن«؛ در ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ در ﺣﺎﺷﯿﻪي ﺑﺮگ ‪ ،73‬ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺐ ﺳﺮخ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .7‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ﻫﻤﺎن ﺣﺎﺷﯿﻪي ﺑﺮگ ‪ + :73‬در زﻣﯿﻦ ﯾﻬﻮد ﻣﯽﮐﺸﺖ‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻧﻮن«؛ در ف ‪» :2‬ﯾﻮن«‪.‬‬
‫‪ + .11‬ﺗﺎ‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺬﺷﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪111 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﻦ دﯾﺪم و ﮔﻮاﻫﯽ دادم ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا‪ .‬دﮔﺮ‪ 1‬روز اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﯾﺤﯿﯽ ]ﻧﺎﮔﺎه ﻋﯿﺴﯽ را دﯾﺪ ﮐﻪ راه ﻣﯽرود و‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺑﺮّهي ﺧﺪا[‪2‬؛ و دو از ده ﺷﺎﮔﺮدان ]او ﭼﻮن[ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮔﻔﺘﺎر او‪ ،‬ﻧﺰد ﻋﯿﺴﯽ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻧﻮزدهام‪ :‬اﻣﺘﺤﺎن اﺑﻠﯿﺲ ﻣﺴﯿﺢ را‪ ،‬روزه داﺷﺘﻦ ﭼﻬﻞ روز ]و[ ﭼﻬﻞ ﺷﺐ‬
‫ل ]‪ [1 :4‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ از روح اﻟﻘﺪس از ﯾﻮردﻧﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ؛ ]م‪ /1 :4 ،‬س‪ [12 :1 ،‬آﻧﮕﻪ ﺟﺎن ﭘﺎك ﻋﯿﺴﯽ ]را[ در‬

‫ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﺮد‪] 3‬م‪ [1 :4 ،‬ﺗﺎ ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﺪ]ش[ اﺑﻠﯿﺲ‪] .‬ل‪ [2 :4 ،‬ﭼﻬﻞ روز ]و[ ]م‪ [2 :4 ،‬ﭼﻬﻞ ﺷﺐ ]ل‪ [2 :4 ،‬آزﻣﻮده ﺷﺪ از اﺑﻠﯿﺲ‪ .‬در اﯾﻦ‬

‫روزﻫﺎ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﻧﺨﻮرد م ]‪ [2 :4‬و روزه داﺷﺖ‪ .‬ل ]‪ [2 :4‬ﭼﻮن اﯾﻦ روزﻫﺎ‪ 4‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﺑﻠﯿﺲ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ]م‪ [3 :4 ،‬ﺑﮕﻮ ﺗﺎ‪ 5‬اﯾﻦ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﺎن ﺷﻮد؛ و ﭘﺎﺳﺦ داد ﻋﯿﺴﯽ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ آدﻣﯽ‪ 6‬ﺑﻪ ﻧﺎن‪ 7‬ﺗﻬﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ 8،‬اﻻّ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﮐﻪ از دﻫﻦ او ﺑﯿﺮون آﯾﺪ‪.‬‬

‫ل ]‪ [5 :4‬اﺑﻠﯿﺲ ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺮد ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﻮه ﺑﻠﻨﺪ و ﻫﻤﻪي ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻋﺎﻟﻢ‪ 9‬ﺑﻪ وي ﻧﻤﻮد‪ 10‬در اﻧﺪك ]وﻗﺖ و[‪ 11‬ﮔﻔﺖ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /73‬اﺑﻠﯿﺲ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻋﺎﻟﻢ و ﻓﺨﺮش‪] 12‬ﮐﻪ[ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻫﻤﻪ در دﺳﺖ ﻣﻦ ﺳﭙﺎرده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫او ﺑﺪﻫﻢ ]م‪ [9 :4 ،‬و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽدﻫﻢ‪ ،13‬اﮔﺮ ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﯾﮑﺒﺎر ﺳﺠﻮد ﮐﻨﯽ‪] .‬ل‪ /8 :4 ،‬م‪] [10 :4 ،‬ﻋﯿﺴﯽ[ ﺟﻮاب داد و ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫]ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ[‪ 14‬از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺠﻮد ﺑ‪‬ﺮ‪ 15‬و او را ]ﺗﻨﻬﺎ[‪ 16‬ﭘﺮﺳﺖ ]ﮐﻦ[‪17‬؛ و ﺑﺎز آورد ﻋﯿﺴﯽ را در اورﺷﻠﯿﻢ‪] ،‬و[ او‬

‫را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ‪ 18‬ﺑﺮ ﮐﻨﮕﺮه ي ﻫﯿﮑﻞ ]و[ ﮐﻨﺸﺖ ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا‪ ،‬ﺧﻮد را از اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ زﯾﺮ اﻓﮑﻦ زﯾﺮا‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ 19‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪] 20‬ﮐﻪ[ ]م‪ [6 :4 ،‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﭙﺎرش ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﺮا ﺑﺮ دوشﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮدارﻧﺪ ]ل‪[10 :4 ،‬‬

‫و ﺗﺮا ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ‪] 21‬م‪] [6 :4 ،‬ﺗﺎ[ ﭘﺎي ﺗﻮ ﺑﺮ‪ 22‬ﺳﻨﮓ زده ﻧﺸﻮد‪] .‬ل‪ [12 :4 ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ آزﻣﺎﯾﺶ‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬دﯾﮑﺮﯾﻦ«‪.‬‬

‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻦ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ + .19‬ﮐﻪ‬
‫‪ .20‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :11-2 :91‬زﯾﺮا ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد را‬
‫درﺑﺎهي ﺗﻮ اﻣﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻓﺮﻣﻮد ﺗﺎ در ﺗﻤﺎﻣﯽ راهﻫﺎﯾﺖ ﺗﻮ را ﺣﻔﻆ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮ را ﺑﺮ دﺳﺖﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﺒﺎدا ﭘﺎي ﺧﻮد‬
‫را ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﺰﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬روزهﻫﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬آدم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬اﺳﺖ‬
‫‪ + .8‬م‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻤﻠﮑﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺤﻮش«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / ١١٠‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي؟ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﯿﺴﺘﻢ ]ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ[‪ . 1‬ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﯿﺴﺘﯽ ﺗﺎ ﭘﯿﻐﺎم ﺑﺮﯾﻢ ﭘﯿﺶ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﻣﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ؟‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﺑﺮاي ﺧﻮد؟ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ]آن[‪ 2‬آواز ﻧﺒﻮ‪‬ت ﮐﻪ ﺑﺎﻧﮓ زد‪ 3‬در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮐﻪ‪ :‬ﻫﻤﻮار ﺑﺪارﯾﺪ راهﻫﺎي ﺧﺪا‪ ،‬آن‬

‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 4‬ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ .5‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده‪ 6‬ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪] 7‬از[ ﻣﻌﺘﺰﻻن و از ﺑﺰرﮔﺎن‪ ،‬از وي ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :8‬ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ ﻧﯿﺴﺘﯽ و اﻟﯿﺎس ﻧﯿﺴﺘﯽ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﯿﺴﺘﯽ‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻠﻖ را ﻣﯽﺷﻮري‪9‬؟ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﻪ آب ﻣﯽﺷﻮرم‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﮐﻪ از ﭘﺲ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﭘﯿﺶﺗﺮ‬

‫از ﻣﻦ ﺑﻮد؛ آن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺷﺎﯾﻢ‪ 10‬ﮐﻪ ﺑﻨﺪ ﮐﻔﺶ ]او[‪ 11‬از ﭘﺎي او ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ‪ .12‬اﯾﻦ در ﺑﯿﺖ ﻋﻨﯿﺎ‪ 13‬ﺑﻮد‪ 14‬از آن ﺳﻮي ﯾﻮردﻧﺎن‬

‫آﻧﺠﺎ‪ 15‬ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﻋﻤﺎده‪ 16‬ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﮋدهام‪ :‬ﮔﻮاﻫﯽ ﯾﺤﯿﯽ‪ 17‬از ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /72‬ي‪ [29 :1 ،‬و دﮔﺮ روز ﯾﺤﯿﯽ ﻋﯿﺴﯽ را دﯾﺪ ﻣﯽآﻣﺪ‪ 18‬ﭘﯿﺶ او‪] .‬ﯾﺤﯿﯽ[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺑﺮّهي ﺧﺪا‪ ،‬آن ﮐﻪ‬
‫ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺧﻠﻖ ]را[‪ 19‬ﺑﺮدارد‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﺑﻬﺮ وي ﮔﻔﺘﻢ ﭘﺲﺗﺮ از ﻣﻦ آﯾﺪ‪] ،‬و[ او از ﻣﻦ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮ اﺳﺖ و او را‬

‫ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻟﯿﮑﻦ ﺗﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﺑﻬﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬از ﺑﻬﺮ آن آﻣﺪم ]و[ ﺑﻪ آب ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ‪ .‬و ﮔﻮاﻫﯽ داد ﯾﺤﯿﯽ و ﮔﻔﺖ‪ :‬دﯾﺪم‬

‫ﺟﺎن ﭘﺎك ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮو ﻣﯽآﻣﺪ و ﺑﺮ وي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻦ او را ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪] .‬ﺑﻠﯽ[‪ 20‬آن ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎد‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ آب ﻋﻤﺎده ﮐﻨﻢ‪ ،21‬او ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﯽ روح ﭘﺎك ﺑﺮ وي ﻓﺮو آﯾﺪ‪ ،22‬او ﺑﻪ روح ﭘﺎك ﻋﻤﺎده‪ 23‬ﮐﻨﺪ؛ و‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻬﯿﺤﻨﯿﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آن ﭼﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪» .16‬ﻋﻤﺎده« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺗﻌﻤﯿﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻮﺣﻨﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪ«؛ در ف ‪» :2‬ﻣﯽ اﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻤﺎد«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬زﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﺷﻌﯿﺎ‪» :3 :40 ،‬ﺻﺪاي ﻧﺪا ﮐﻨﻨﺪهاي در ﺑﯿﺎﺑﺎن راه‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ را ﻣﻬﯿﺎ ﺳﺎزﯾﺪ و ﻃﺮﯾﻘﯽ ﺑﺮاي ﺧﺪاي ﻣﺎ در ﺻﺤﺮا راﺳﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻔﺘﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮐﻔﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬ﻣﯽ ﺷﻮﯾﯽ«؛ در ف ‪» :2‬ﻣﯿﺸﻮﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽﺷﺎﻫﻢ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﻤﯽ ﺑﺮازم«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﻨﻢ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪109 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﭼﯿﺰﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻠﻖ را آﻣﻮزاﻧﯿﺪه‪ 1‬و ﻣﮋده ﻣﯽداد و ﭼﻮن ﯾﺤﯿﯽ‪] ،‬ل‪ [21 :3 ،‬ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﻣﯽﺷﺴﺖ‪،‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺷﺎﻧﺰدهام‪ :‬ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺴﯿﺢ در ﯾﻮردﻧﺎن ﺑﺮ دﺳﺖ ﯾﺤﯿﯽ‬

‫از ﻣﺘﯽ ]‪ [13 :3‬ﻋﯿﺴﯽ ﻧﯿﺰ آﻣﺪ از ﺟﻠﯿﻞ ﺗﺎ ﯾﻮردﻧﺎن ﭘﯿﺶ ﯾﺤﯿﯽ ﺷﻮرﻧﺪه ﺗﺎ ﺑﺮ دﺳﺖ او ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﯾﺤﯿﯽ ﮐﺮد ادب‬

‫]و[ ﮔﻔﺖ‪ 2‬ﮐﻪ‪ :‬ﻣﻨﻢ آن ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﮐﻪ از دﺳﺖ ﺗﻮ ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﻮم‪ ،‬ﺗﻮ آﻣﺪي ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﻮي؟ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻮاب داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻋﯿﺴﯽ ]س‪[9 :1 ،‬‬ ‫از اﯾﻦ ﺑﺎز ﮔﺮد! ﻫﻤﭽﯿﻦ واﺟﺐ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻣﺎ ﮐﻪ راهﻫﺎي ﻋﺪل ﺗﻤﺎم ﮔﺮداﻧﯿﻢ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺧﻤﻮش ﺷﺪ و‬

‫ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪ در‪ 3‬ﯾﻮردﻧﺎن از دﺳﺖ ﯾﺤﯿﯽ‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫ﺣﻠﻮل ﮐﺮدن روح اﻟﻘﺪس ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺒﻮﺗﺮ؛ ]س‪ [10 :1 ،‬ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ از آب ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪ ،‬ل ]‪ [21 :3‬و ]ﭼﻮن[‬

‫ﻧﻤﺎز ﻣﯽﮐﺮد م ]‪ [16 :3‬از ﺑﻬﺮ وي آﺳﻤﺎن ﮔﺸﺎده ﺷﺪ ]و[ روح ﺧﺪا ]ل‪ [22 :3 ،‬از‪ 5‬آﺳﻤﺎن ﺑﺮ‪ 6‬وي ﺣﻠﻮل ﮐﺮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺒﻮﺗﺮ‪.‬‬

‫]م‪] [17 :3 ،‬و[ آواز از آﺳﻤﺎن آﻣﺪ ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻓﺮزﻧﺪ دﻟﺒﻨﺪ ]و[ دوﺳﺖ ﻣﻦ‪ ،7‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ او ﺷﺎد ﺷﺪم ]ل‪ [23 :3 ،‬و‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﻫﻔﺪهام‪ :‬ﺧﺪاي ﻧﺪﯾﺪش‪ 8‬ﮐﺴﯽ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ي ]‪ [15 :1‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﺮاي ﺧﻠﻖ‪ 9‬ﺑﺮ‪ 10‬اﯾﻦ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /71‬ﮔﻮاﻫﯽ داد ]و[ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ آن ﮐﻪ از ﺑﺮاي او‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﭘﺲﺗﺮ از ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ و او ﻗﺪﯾﻢﺗﺮ اﺳﺖ‪ 11‬از ﻣﻦ و از ﻓﯿﺾ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ او ﻣﺎ ﺳﺘﺪﯾﻢ‪ 12‬ﺧﯿﺮات ﻋﻮض ﺧﯿﺮات زﯾﺮا‬

‫ﻧﺎﻣﻮس در دﺳﺖ ﻣﻮﺳﯽ داده ﺷﺪ ]اﻣ‪‬ﺎ[‪ 13‬اﮐﻨﻮن راﺳﺘﯽ ]و[ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪاي را ﻧﺪﯾﺪش ﮐﺴﯽ ﻫﺮﮔﺰ اﻻّ‬

‫ﻓﺮزﻧﺪ ﯾﮕﺎﻧﻪ‪ ،‬آن ﮐﻪ در درون ﭘﺪر ﺑﻮد‪] ،‬او[‪ 14‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮔﻮاﻫﯽ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ 15‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﭘﯿﺶ او ﻓﺮﺳﺘﺎده‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪] 16‬از اورﺷﻠﯿﻢ[‪ 17‬ﺳﺮوران و اﻣﺎﻣﺎن و ﻣﻌﻠّﻤﺎن ]و[ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ؟ او اﻗﺮار ﮐﺮد و ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﺪ؛ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ آﻣﻮزاﻧﯿﺪ«‪.‬‬

‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﻘﺼﻮد »ﯾﺤﯿﯽ« اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻓﺮﺳﺘﺎده اﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺖ ﮐﺮد ادب«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫‪ + .7‬ﺑﻪ‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاوﻧﺪﯾﺶ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬وا‬
 ‫‪ / ١٠٨‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎر اﻓﺎﻋﯽ! ﮐﯿﺴﺖ آن ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را راه ﮔﺮﯾﺨﺘﻦ‪ 1‬ﻧﻤﻮد از ﺧﺸﻢ ﺧﺪا ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﯽآﯾﺪ؟ و اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ‬
‫ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ ،2‬ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﺑﺎر ﺑﺪﻫﯿﺪ‪ 3‬ﮐﻪ ﻻﯾﻖ ﺗﻮﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ؛ و در دل ﺧﻮد ﻣﯽﭘﻨﺪارﯾﺪ‪ 4‬و ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ‪ 5‬ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ دارﯾﻢ‪.‬‬

‫راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺧﺪا ﻗﺎدر اﺳﺖ و ﺗﻮاﻧﺎ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﺑﺮاي‪ 6‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ 7‬ﻓﺮزﻧﺪان دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﺗﺒﺮ ﻧﻬﺎده ﺷﺪه ﺑﺮ‬

‫ﺗﺎرك‪ 8‬درﺧﺖﻫﺎ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ‪ ،9‬ﻫﺮ ﮐﺪاﻣﯿﻦ درﺧﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﻮهي ﻧﯿﮏ ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮﯾﺪه ﺷﻮد ]و[ در ﺗﻮن آﺗﺶ ﺑﻪاﻓﺘﺪ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﭘﺎﻧﺰدهام‪ :‬ﭘﻨﺪ دادن ﯾﺤﯿﯽ ﺧﻠﻖ را‬

‫از ﻟﻮﻗﺎ ]‪ [10 :3‬ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ‪ 10‬از او ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ و ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ؟ اﯾﺸﺎن را ﭘﺎﺳﺦ داد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻮردﻧﯽ دارد‪ ،‬ﺑﺪﻫﺪ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ﻧﺪارد؛ ﻫﺮ ﮐﻪ دو ﺟﺎﻣﻪ دارد‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﺪﻫﺪ ﺑﻪ آن ﮐﻪ ﻧﺪارد‪ .‬و ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ﺳﻮدﺧﻮاران ﺗﺎ‬

‫ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اي ﻣﻌﻠّﻢ! ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ؟ او ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﯿﺰي اﻓﺰون]ﺗﺮ[‪ 11‬ﻣﺠﻮﯾﯿﺪ از آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺳﭙﺎرده ﺷﺪ ]و[ در ﻃﻠﺐ او ﻣﺮوﯾﺪ؛ و ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن از او ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮ‪ 12‬ﮐﺴﯽ ﻣﮑﺎوﯾﺪ‬
‫]و ﺑﺮ ﮐﺴﯽ[‪ 13‬ﺑﻬﺎﻧﻪ و زﺣﻤﺖ ﻣﻨﻬﯿﺪ‪ .14‬روزي ﺷﻤﺎ ﻣﯽرﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫آﮔﺎه ﮐﺮدن ﯾﺤﯿﯽ ﮐﻪ او ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺴﯿﺢ؛ ]ل‪ [15 :3 ،‬و ﭼﻮن ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﯾﺤﯿﯽ ﺗﻔﮑّﺮ ]و[ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /70‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﯽ‪-‬‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ 15‬ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا‪ 16‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ‪ .‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ آب ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪] ،‬ي‪ [15 :1 ،‬و ﭘﺲﺗﺮ از ﻣﻦ‬

‫]ل‪ [16 :3 ،‬آﯾﺪ ]ي‪ [15 :1 ،‬آن ﮐﻪ از ﻣﻦ ﻗﺪﯾﻢﺗﺮ اﺳﺖ ]ل‪ [16 :3 ،‬و زورﻣﻨﺪﺗﺮ اﺳﺖ؛ آن ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺑﺮازم ﮐﻪ ﺑﻨﺪ ﮐﻔﺶ ]او[‪ 17‬از‬

‫ﭘﺎي او ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ و او ﺷﻤﺎ را ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻪ روح اﻟﻘﺪس ]و[ ﺑﻪ آﺗﺶ‪ .‬و او اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﭘﺎرو در دﺳﺖ دارد و‬
‫‪20‬‬
‫ﺧﺮﻣﻦ]ﻫﺎي[‪ 18‬ﺧﻮد ﺻﺎﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻨﺪم اﺳﺖ‪ ،19‬در اﻧﺒﺎرﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﮕﺎه دارد و ﮐﺎه را در آﺗﺶ ]ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺒﺪ[‬
‫اﻧﺪازد و ﺑﺴﻮزد‪.‬‬

‫‪» .12‬ﺑﺮ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﺎ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮﯾﺨﺘﯽ«‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻣﯽ ﻧﻬﺎدﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﺒﺎدا«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﺧﺮﻣﺎﻧﻬﺎء«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬ﻧﺨﺴﺒﺪ«؛ در‬
‫ف ‪» :2‬ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺒﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻧﮑﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻧﺪﻫﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﭘﻨﺪارﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﮐﻮﯾﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺒﺎر«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎﺧ‪‬ﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻤﺎﻋﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪107 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ ﭼﺎردهام‪ :‬ﻇﻬﻮر ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ‬
‫]ل‪ [1 :3 ،‬و ]در[ ﺳﺎل ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ 1‬از ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻃﯿﺒﺎرﯾﻮس‪] 2‬ﻗﯿﺼﺮ[‪ 3‬و ﻧﯿﺎﺑﺖ ﻓﻨﻄﯿﻮس‪] 4‬ﻓﯿﻼﻃﺲ در ﯾﻬﻮد؛ و ﺑﻮد ﺳﺮور‬
‫‪8‬‬
‫ﭼﻬﺎرم ﻫﯿﺮودس در ﺟﻠﯿﻞ[‪5‬؛ و ﻓﯿﻠﯿﻔﻮس‪ ،6‬ﺑﺮادر او‪ ،‬ﺳﺮور ﭼﻬﺎرم در ﮐﻮه ]و در[‪ 7‬ﻃﻮرﯾﺎ ]و[ وﻻﯾﺖ ﻃﺮﮐﻮﻧﺎ؛ و ﻟﻮﺳﺎﻧﯿﺎ‬

‫ﺳﺮور ﭼﻬﺎرم در اﺑﯿﻼﻧﯽ؛ و در ﺳﺮوري ﺣﻨﺎن‪] 9‬و[ ﻗﯿﺎﻓﺎ ]ﺑﺮ[ اﻣﺎﻣﺎن و ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن‪ ،10‬ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺷﺪ ﺑﺮ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ در‬

‫ﺑﯿﺎﺑﺎن و آﻣﺪ در ﻫﻤﻪي وﻻﯾﺖ ﯾﻬﻮدا ﮐﻪ در ﭘﯿﺮاﻣﻮن اوردن‪ 11‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺎدي ﻣﯽزد ﺑﻬﺮ‪ 12‬ﺷﺴﺘﻦ‪] 13‬و[ ﺗﻮﺑﺖ ﺑﺮاي ﮐﻔّﺎره‪-‬‬

‫ي‪ 14‬ﮔﻨﺎهﻫﺎ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،15‬ﻧﺒﻮ‪‬ت؛ ﮔﻔﺖ آواز ﺑﻠﻨﺪ در ﺑﯿﺎﺑﺎن‪ :‬اﺳﺘﻮار ﺳﺎزﯾﺪ راهﻫﺎي‬

‫ﺧﺪا ]و[ ﻫﻤﻮار ﺑﺪارﯾﺪ ﺳﺮﻓﺮازﻫﺎ از ﮔﺬرﮔﺎهﻫﺎي ﺧﺪا ﺗﺎ ﻫﻤﻪي درﺷﺘﯽﻫﺎ ﻫﻤﻮار ﺷﻮد و ﮐﻮهﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻓﺮوﻧﺸﯿﻨﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ‬

‫دﺷﻮار اﺳﺖ‪ ،‬آﺳﺎن ﮔﺮدد و ﻫﺮ ﭼﻪ درﺷﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺮم ]ﺷﻮد[‪ 16‬زﯾﺮا روز ﺧﺪا آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد و ﻫﺮ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺑﻨﮕﺮد‬

‫ﻋﻈﻤﺖ ﺧﺪا‪.‬‬

‫ﻣﺘﯽ ]‪ [4 :3‬و اﯾﻦ ﯾﺤﯿﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﯽ او وﺑﺮ‪ 17‬ﺷﺘﺮان ﺑﻮد و ﺧﻮردﻧﯽ‪ 18‬او اﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ و ﻗﻤﯿﺺ‪ 19‬ﻋﻠﻒ‪ 20‬ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺟﺮاد‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﻣﯿﺎن او ﺑﻪ زﻧﺎر ادﯾﻢ ﺑﺴﺘﻪ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ در ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﯾﺤﯿﯽ از اورﺷﻠﯿﻢ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /69‬ﯾﻬﻮدا ]و[ وﻻﯾﺖﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ ﮔﺮداﮔﺮد‪ 21‬اوردن اﺳﺖ و از دﺳﺖ او ﺷُﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ 22‬در رودﺧﺎﻧﻪي ﯾﻮردﻧﺎن‪] 23‬و[ ﺑﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎي ]ﺧﻮد[‪ 24‬اﻋﺘﺮاف‬

‫ﻣﯽآوردﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎران از ﺑﺰرﮔﺎن اﺣﺒﺎر و زﻧﺎدﻗﻪ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ﭘﯿﺶ او ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ او ﺗﻮﺑﻪ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺷُﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫‪ .15‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎء‪» :3-5 :40 ،‬ﺻﺪاي ﻧﺪا ﮐﻨﻨﺪهاي‬
‫در ﺑﯿﺎﺑﺎن راه ﺧﺪاوﻧﺪ را ﻣﻬﯿﺎ ﺳﺎزﯾﺪ و ﻃﺮﯾﻘﯽ ﺑﺮاي ﺧﺪاي ﻣﺎ در‬
‫ﺻﺤﺮا راﺳﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪ .‬ﻫﺮ درهاي ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻪ و ﻫﺮ ﮐﻮه و ﺗّﻠﯽ ﭘﺴﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؛ و ﮐﺠﯽﻫﺎ راﺳﺖ و ﻧﺎﻫﻤﻮاريﻫﺎ ﻫﻤﻮار ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬و ﺟﻼل ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﮑﺸﻮف ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺸﺮ آن را ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ »وﺑﺮ« ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺸﻢ ﺷﺘﺮ و ﺧﺮﮔﻮش و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن و‬
‫ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﭘﺸﻢ را ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺧﻮرش«‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻗﻤﺼﯿﺺ«‪.‬‬
‫‪ + .20‬اﺳﺖ‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدارﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺎوﯾﻮردﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﻧﺰده«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﯿﺎرﯾﻮس«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﻨﻄﻮس«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ع ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف‬
‫‪» :2‬ﻓﻮﻧﻄﯿﻮس«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﯿﻠﯿﻮس و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻟﻮﺳﺎﺑﯿﺎو«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻨﺎر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﻫﻨﺎن«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آورد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺶ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻔﺎر«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٠۶‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﻗﺒﻮل ﮐﺮد[‪ 1‬و ﮐﺮدار ]او ﺑﻪ[‪2‬ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ ،‬ﭘﺴﺮ‪ 3‬ﺣﻘﺎﻧﯽ ]او[‪ 4‬اﺳﺖ ]و اﮔﺮ[ آن ﭘﺴﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬
‫ﺷﯿﻮهي ﭘﺪر ﺑﺎﺷﺪ‪ ،5‬از او ﺑﮕﺬر ﮐﻪ او ﻫﯿﭻ ﺑﺎﺷﺪ‪6‬؛ و ﺣﻮارﯾﻮن ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺴﯿﺢ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮادراﻧﺶ ]ﺑﻪ اﺳﺘﺤﻘﺎق؛ و[‪ 7‬ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺸﻨﻮد و در آن راه رود‪ ،‬او ﻓﺮزﻧﺪ‪ 8‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ]و ﺑﺮادر[‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﺷﺮح ﻣﻔﺼ‪‬ﻞ ﻧﺎم ﺑﻪ ﻧﺎم ]ﮐﻪ[ از ﮐﺠﺎ ﺧﻼف‬

‫ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬در ﺷﺮح ﺑﺰرگ ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ‪ 9‬اﺳﺖ و در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻌﺎﻧﯽ‪ 10‬ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺟﻬﺖ ]ﭘﺮﻫﯿﺰ از[ ﺗﻄﻮﯾﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ‬

‫ﻣﻘﺪار اﺧﺘﺼﺎر ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬

‫]ﻓﺼﻞ[ ﺳﯿﺰدهام‪ :‬ﻣﺎﻧﺪن ﻣﺴﯿﺢ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮد‬

‫]ل‪ [41 :2 ،‬و ﻗﻮم ﻋﯿﺴﯽ ﻫﺮ ﺳﺎل ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ در اورﺷﻠﯿﻢ؛ ﻋﯿﺪ ﻓﺼﺢ آﻧﺠﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﭼﻮن دوازده ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‬

‫رﻓﺘﻨﺪ در اورﺷﻠﯿﻢ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻋﺎدت ﺑﻮد در ﻋﯿﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻨﮕﺎم ﻋﯿﺪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺎﻧﺪ در اورﺷﻠﯿﻢ و ﻣﺎدرش و ﯾﻮﺳﻒ‬

‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ و ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻮدﮐﺎن و ﺧﻮﯾﺸﺎن ]و ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن اﯾﺸﺎن[‪ 11‬ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﯾﮏ روز ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬او را‬
‫ﺟﺴﺘﻨﺪ ﭘﯿﺶ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ؛ ﻧﯿﺎﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎز رﻓﺘﻨﺪ در اورﺷﻠﯿﻢ ]ﺑﻪ ﺟﺴﺘﻦ او[‪ .12‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز او را ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ در ﮐﻨﺸﺖ‬

‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد در ﻣﯿﺎن ﻣﻌﻠّﻤﺎن و از اﯾﺸﺎن ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ‪ 13‬و ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ‪] 14‬از او[‪ 15‬ﻣﯽﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﯿﺮان ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ 16‬در‬

‫ﺣﮑﻤﺖﻫﺎي او و ﻣﺜﻞﻫﺎ ]و[ ﭘﺎﺳﺦ دادن؛ و ﭼﻮن او را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻌﺠ‪‬ﺐ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎدر ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا ]ﻣﺎ را[‪ 17‬ﻫﻤﭽﯿﻦ‬

‫]ﺳﺮﮔﺮدان[‪ 18‬ﮐﺮدي؟ اﯾﻨﮏ ﻣﻦ ]و[ ﭘﺪرت ﺑﻪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /68‬ﺧﺴﺘﮕﯽ ﺗﺮا ﺟﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‪ 19‬ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﻧﻤﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺮا اوﻟﯽﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪر ﺑﺎﺷﻢ؟ اﯾﺸﺎن ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ آﻧﭽﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﺎزﮔﻔﺖ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ در ﻧﺎﺻﺮه ]و[ در ﻃﻮع‬

‫اﯾﺸﺎن ]ﺑﻮد[ و ﻣﺎدر او ﺳﺨﻨﺎن او ﻫﻤﯿﺸﻪ در دل ﻣﯽﻧﮕﺎﺷﺖ و ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﻗﺪ و ﺑﺎﻻ ]و[ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺖ ﭘﺮورﯾﺪه ﻣﯽﺷﺪ ﭘﯿﺶ‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ]و ﺧﻠﻖ[‪.20‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺲ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬ﻣﺮا«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺲ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬و ازو ﺑﮑﺪراز ﻧﯿﮏ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ آن ﺤﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮزﻧﺪان«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪105 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﺧﺘﻼف ]ﻧﺴﺒﺖ[‪ 1‬در ﻣﯿﺎن‪ 2‬ﻣﺘﯽ و ﻟﻮﻗﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺎدت ]ﺑﻮد[ در ﻣﯿﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]ﮐﻪ[ دو ﺑﺮادر ﯾﺎ ﺳﻪ‬
‫ﯾﺎ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،3‬ﭼﻮن ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﯿﻦ‪ 4‬زن ﻣﯽﺳﺘﺪ ]و ﻣﯽﻣﺮد[‪ 5‬ﺑﯽ ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﺑﺮادر ﮐﻮﭼﮑﯿﻦ‪ ،6‬زن ﺑﺮادر ﺑﺰرگ را ﻣﯽﺳﺘﺪ‬

‫و اﮔﺮ از او ﭘﺴﺮي ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺎم او ﭘﺴﺮ ]آن[‪ 7‬ﺑﺮادر او‪‬ﻟﯿﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ؛ ﻣﺜﻼً اﺑﺮاﻫﯿﻢ و ﯾﻮﺳﻒ ﺑﺮادراﻧﻨﺪ؛ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﺰرگﺗﺮ‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣ‪‬ﺮد؛ از او ﭘﺴﺮ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﯾﻮﺳﻒ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬زن ﺑﺮادر را ﺳﺘﺪ و از او ﭘﺴﺮي ﺷﺪ؛ او را ﭘﺴﺮ ]اﺑﺮاﻫﯿﻢ[ ﺑﺮادر ﺑﺰرگ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﯾﻦ دﺳﺘﻮر‪ 8‬ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺑﺮادر ﻋﺎدت اﺳﺖ ]و[ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ]اﯾﻦ[ ﻗﺎﻋﺪه در ﻣﯿﺎن ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻫﺴﺖ‪] .‬و ﺧﻼف‬

‫از داوود و ﭘﺴﺮ اﻓﺘﺎد[‪9‬؛ داوود ﺳﻠﯿﻤﺎن را زاد‪ ،‬ﺳﻠﯿﻤﺎن راﺧﺒﻌﻢ را زاد و از راﺧﺒﻌﻢ ﻓﺮزﻧﺪ در وﺟﻮد ﻧﯿﺎﻣﺪ زﯾﺮا راﺧﺒﻌﻢ‬

‫ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻮد و ﭼﻮن راﺧﺒﻌﻢ ﻣﺮد‪ ،‬ﻣﻄﺚ‪ 10‬ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺛﺎن ﭘﺴﺮ داوود زن راﺧﺒﻌﻢ را ﺳﺘﺪ‪ .‬او را ﭘﺴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺎﻣﺶ اﺑﯿﺎ اﺑﻦ‪ 11‬راﺧﺒﻌﻢ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬و ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺪ؛ و‪ 12‬وﺟﻬﯽ دﮔﺮ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ]را[ دو ﻧﺎم ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﻪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﯾﻌﻘﻮب ]و[ اﺳﺮاﺋﯿﻞ و‬

‫ﻫﻤﭽﻮن ﺳﻠﯿﻤﺎن ]و[ ﻓﻬﻼل‪ 13‬و اﻏﺮﺑﺮﯾﺎﻗﯽ ]و اﯾﻦ[ﻫﻤﻪ ﺳﻪ ﻧﺎم ﺳﻠﯿﻤﺎن اﺳﺖ و ادوم‪] 14‬و[ﻋﯿﺴﻮ‪ 15‬ﻫﺮ دو ﯾﮑﯽ اﻧﺪ ]و[ ﺑﺪﯾﻦ‬

‫ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺴﯿﺎر اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .16‬ﻣﻘﺼﻮد ﻟﻮﻗﺎ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ]ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﭘﺸﺖ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﺗﺨﻢ از ﺗﺨﻢ و ﻣﻘﺼﻮد ﻣﺘﯽ ﺗﺎ[‪ 17‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪20‬‬
‫روﺣﺎﻧﯽ ﻓﺮزﻧﺪان‪] 18‬از[ ﻏﯿﺮ‪ 19‬ﺗﺨﻢ ﭘﺸﺖ ]و[ اﯾﻦ رازﻫﺎي ﺧﺪا]ﯾﯽ[ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ از ﺗﺨﻢ داوود آﻣﺪ ﻫﻢ‬
‫‪22‬‬
‫روﺣﺎﻧﯽ و ﻫﻢ‪ 21‬ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪] .‬و[ ﺑﻌﺪ از ﻣﺴﯿﺢ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﺪ و ]ﻧﺴﺒﺖ[‬

‫روﺣﺎﻧﯽ در ﮐﺎر ﺷﺪ‪/ 23‬ﺑﺮگ‪ /67‬زﯾﺮا دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ از ﭘﺸﺖ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﺎﺧﻠﻒ‪ ‬ﻣ‪‬ﺪﺑِﺮ از ﭘﺪر ﻣ‪‬ﻘﺒِﻞ ﺑﻪ وﺟﻮد‪ 24‬ﻣﯽآﯾﻨﺪ‬

‫زﯾﺮا ﺗﺨﻢ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي از او‪‬ل ﺗﺎ آﺧﺮ ﻣﺮﮐﺐ اﺳﺖ‪ 25‬ﺑﺮ ﺧﻄﺎ؛ و ﺗﺨﻢ‪ 26‬روﺣﺎﻧﯽ ]ﺑﻪاﺳﺘﺤﻘﺎق ﻣﯽرﺳﺪ؛ ﻫﺮ ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻪ‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﯿﺴﻮم«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در ف ‪» :1‬اﻓﺘﺎد«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮه«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬م و«‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬زﯾﺮا‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺠﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .26‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺨﻢ ﺧﻄﺎ و«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ و«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰرك«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﭼﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﻧﺴﻖ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻄﺜﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬دو«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﻗﻬﻼث«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬دوم«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٠۴‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻓﺼﻞ[ دوازدهام‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ روﺣﺎﻧﯽ ﮔﺮﻓﺖ از اﺑﺮاﻫﯿﻢ آﻣﺪ ﺗﺎ ﯾﻮﺳﻒ‬
‫‪1‬ﻣﺘﯽ ]‪ [1 :1‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب زاﯾﺪن ﯾﺸﻮع ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺴﺮ داوود و ﭘﺴﺮ اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪/ 2‬ﺑﺮگ‪ /65‬و اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺳﺤﻖ زاد و اﺳﺤﻖ ﯾﻌﻘﻮب‬

‫را زاد و ﯾﻌﻘﻮب ﯾﻬﻮدا را زاد و ﺑﺮادراﻧﺶ؛ ﯾﻬﻮدا ﻓﺎرص ]و زارح[‪ 3‬را ﺗﺎﻣﺎر‪ 4‬زاد و ﻓﺎرص ﺣﺼﺮون را زاد و ﺣﺼﺮون‬

‫آرام را زاد و آرام ﻋﻤﯿﻨﺎذاب را زاد؛ ﻋﻤﯿﻨﺎذاب ﻧﺤﺸﻮن‪ 5‬را زاد و ﻧﺤﺸﻮن‪ 6‬ﺳﻠﻤﻮن را زاد؛ ﺳﻠﻤﻮن ﺑﺎﻋﺎز ]را از[ راﺣﺎب‬

‫زاد؛ ﺑﺎﻋﺎز ﻋﻮﺑﺪﯾﺎ‪ 7‬را از راﻋﻮث‪ 8‬زاد؛ ﻋﻮﺑﺪﯾﺎ‪ 9‬اﯾﺸﯿﺎ‪ 10‬را زاد؛ اﯾﺸﯿﺎ‪ 11‬داوود ﻣﻠﮏ را زاد؛ داوود ﺳﻠﯿﻤﺎن را زاد از زن‬

‫اورﯾﺎ؛ ﺳﻠﯿﻤﺎن راﺧﺒﻌﻢ را زاد؛ راﺧﺒﻌﻢ اﺑﯿﺎ‪ 12‬را زاد؛ اﺑﯿﺎ آﺳﺎ‪ 13‬را زاد؛ آﺳﺎ ﯾﻬﻮﺷﺎﻓﺎط‪ 14‬را زاد؛ ﯾﻬﻮﺷﺎﻓﺎط ﯾﻮرام را زاد؛‬

‫ﯾﻮرام ﻋﻮزﯾﺎ‪ 15‬را زاد؛ ﻋﻮزﯾﺎ ﯾﻮﺛﺎم را زاد؛ ﯾﻮﺛﺎم اﺣﺎز را زاد؛ اﺣﺎز ﺣﺰﻗﯿﺎ را زاد؛ ﺣﺰﻗﯿﺎ ﻣﻨﺸﯽ را زاد؛ ﻣﻨﺸﯽ آﻣﻮن را زاد؛‬

‫آﻣﻮن ﯾﻮﺷﯿﺎ‪ 16‬را زاد؛ ﯾﻮﺷﯿﺎ‪ 17‬ﯾﻮﺧﻨﯿﺎ را زاد و ﺑﺮادراﻧﺶ در ﻏﺎرت ﺑﺎﺑﻞ؛ از‪ 18‬ﭘﺲ ﻏﺎرت ﺑﺎﺑﻞ‪ ،‬ﯾﻮﺧﻨﯿﺎ‪ 19‬ﺷﺎﻟﺜﺎﺋﯿﻞ را زاد و‬

‫ﺷﺎﻟﺜﺎﺋﯿﻞ زورﺑﺎﺑﯿﻞ‪ 20‬را زاد و زورﺑﺎﺑﯿﻞ‪ 21‬اﺑﯿﻮد را زاد؛ اﺑﯿﻮد اﻟﯿﺎﻗﯿﻢ را زاد؛ اﻟﯿﺎﻗﯿﻢ ﻋﺎزور را زاد؛ ﻋﺎزور زادوق را زاد؛‬

‫زادوق اﺧﯿﻦ‪ 22‬را زاد‪ ،‬اﺧﯿﻦ اﻟﯿﻮد را زاد؛ اﻟﯿﻮد اﻟﯿﻌﺎزار را زاد؛ اﻟﯿﻌﺎزار ﻣﺎﺛﺎن را زاد و ﻣﺎﺛﺎن ﯾﻌﻘﻮب را زاد و ﯾﻌﻘﻮب‬
‫‪25‬‬
‫ﯾﻮﺳﻒ را زاد ﮐﻪ او را ﺑﺮاي ﻣﺮﯾﻢ ]ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮي[‪ 23‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛ آن ﻣﺮﯾﻢ ﮐﻪ از او ]ﯾﺸﻮع[‪ 24‬ﻣﺴﯿﺢ زاﯾﻨﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻤﻠﺖ‬

‫اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻠﺖﻫﺎ‪ ،26‬از اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺗﺎ داوود ﭼﻬﺎرده ﻗﺒﯿﻠﺖ؛ از داوود ﺗﺎ ﻏﺎرت ﺑﺎﺑﻞ ﭼﻬﺎرده ﻗﺒﯿﻠﺖ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /66‬از ﻏﺎرت ﺑﺎﺑﻞ ﺗﺎ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﭼﻬﺎرده ﻗﺒﯿﻠﺖ‪.‬‬

‫‪ .14‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻮﺷﺎﻓﺎط«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬از‬

‫‪ + .15‬را‬
‫‪ + .16‬ر‬
‫‪ + .17‬ر‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺣﻨﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬زورﺑﺎﺑﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬زورﺑﺎﺑﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺧﯿﻨﻦ«‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :2‬ﻋﯿﺴﯽ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ«‪.‬‬
‫‪ .26‬ﻗﺒﯿﻠﺖ را ﺑﻪ ﻗﯿﺎس ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ دوده و ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬زارخ«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺎﻣﺎر را«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺤﺸﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ب‪» :‬ﻧﺼﻮن«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺤﺸﻮن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در‬
‫ب‪» :‬ﻧﺼﻮن«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮﯾﺪا«؛ در ب‪» :‬ﻋﻮﺑﯿﺬ«؛ در ف ‪» :2‬ﻋﻮﺑﯿﺬﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ك ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ف‬
‫‪» :2‬راﻋﻮت«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮﯾﺪا«؛ در ب‪ ،‬ف ‪1‬و ف ‪» :2‬ﻋﻮﺑﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎ«؛ در ف ‪» :2‬اﯾﺴﯿﺎ«؛ در ب‪» :‬اﯾﺸﺎي«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﺎ«؛ در ب‪» :‬اﯾﺸﺎي«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺑﺌﯿﺎ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺎآ«؛ در ب‪» :‬اﺻﺎف«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪103 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﺴﺮاﻟﯿﻌﺎزر‪ ،1‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻮرام‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻣﺘﯿﺜﺎ‪ ،2‬و ﭘﺴﺮ ﻟﯿﻮي‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺛﺎم‪ ،3‬و ﭘﺴﺮ‬
‫اﻟﯿﺎﻗﯿﻢ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻣﻠﯿ‪‬ﺎ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺜﺎ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺛﺎن‪ ،‬و ﭘﺴﺮ داوود‪ ،‬و ﭘﺴﺮ اﯾﺸﯽ‪ ،4‬و ﭘﺴﺮ ﻋﻮﺑﯿﺪ‪ ،5‬و ﭘﺴﺮ ﺑﺎﻋﺎز‪ ،‬و ﭘﺴﺮ‬

‫ﺳﻠﻤﻮن‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻧﺤﺸﻮن‪ ،‬و ﭘﺴﺮﻋﻤﯿﻨﺎذاب‪ ،‬و ﭘﺴﺮ آرام‪ ،6‬و ﭘﺴﺮ ﺣﺼﺮون‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﭘﺎرص‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻌﻘﻮب‪ ،‬و‬

‫ﭘﺴﺮ اﺳﺤﻖ‪ ،‬ﭘﺴﺮ اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺗﺎرح‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺣﻮر‪ ،7‬ﭘﺴﺮ ﻋﯿﺮ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﺷﺎﻟﺢ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻗﯿﻨﺎن‪ ،‬و ﭘﺴﺮارﻓﺨﺸﺮ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﺳﺎم‪ ،8‬و ﭘﺴﺮ‬

‫ﻧﻮح‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻟﻤﮏ‪ ،9‬ﭘﺴﺮ ﻣﺘﻮﺷﻠﺢ‪ ،‬ﭘﺴﺮ اﺧﻨﻮخ‪ ،10‬ﭘﺴﺮ ﯾﺮد‪ ،11‬ﭘﺴﺮ ﻣﻬﻼﯾﻞ‪ ،12‬ﭘﺴﺮ ﻗﯿﻨﺎن‪ ،‬ﭘﺴﺮ اﻧﻮش‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺷﯿﺚ‪ ،13‬ﭘﺴﺮ‬

‫آدم‪ ،‬آن ﮐﻪ از اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ‪ .‬اﷲ أﻋﻠﻢ اﻟﺼ‪‬ﻮاب‬

‫و ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺜﺎ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﺎﻧﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﻠﮏ‬ ‫او ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺜﺎ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ ﭘﺴﺮ ﻫﺎﻟﯽ‬
‫و ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﺎث‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻧﺠﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﺣﺴﻠﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮﻋﺎﻣﻮص‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﺘﺎث‬
‫و ﭘﺴﺮ ﺷﺎﻟﺜﺎﯾﻞ‬ ‫و ﭘﺴﺮ زورﺑﺎﺑﯿﻞ‬ ‫و ﭘﺴﺮ رﺳﺎ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‬ ‫ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‬ ‫ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‬
‫و ﭘﺴﺮ ﻋﯿﺮ‬ ‫و ﭘﺴﺮاﻟﻤﻮدد‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻗﻮﺳﻢ‬ ‫و ﭘﺴﺮ آدي‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﻠﮏ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﺪي‬
‫و ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﻮن‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻟﯿﻮي‬ ‫وﭘﺴﺮﻣﺘﻠﯿﺜﺎ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻮرام‬ ‫وﭘﺴﺮاﻟﯿﻌﺎزر‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﺎ‬
‫و ﭘﺴﺮ ﻣﺎﻧﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﻠﯿﺎ‬ ‫و ﭘﺴﺮ اﻟﯿﺎﻗﯿﻢ‬ ‫وﭘﺴﺮ وﺷﺎم‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‬
‫و ﭘﺴﺮ ﺑﺎﻋﺎز‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻋﻮﺑﺪ‬ ‫و ﭘﺴﺮ اﯾﺸﯽ‬ ‫و ﭘﺴﺮ داوود‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺛﺎن‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺜﺎ‬
‫و ﭘﺴﺮ ﭘﺎرص‬ ‫وﭘﺴﺮﺣﺼﺮون‬ ‫و ﭘﺴﺮ آرام‬ ‫وﭘﺴﺮﻋﻤﯿﻨﺎذاب‬ ‫وﭘﺴﺮ ﻧﺤﺸﻮن‬ ‫وﭘﺴﺮ ﺳﻠﻤﻮن‬
‫ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺧﻮر‬ ‫ﭘﺴﺮ ﺗﺎرح‬ ‫ﭘﺴﺮ اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫و ﭘﺴﺮ اﺳﺤﻖ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‬
‫و ﭘﺴﺮ ﻧﻮح‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﺳﺎم‬ ‫و ﭘﺴﺮ ارﻓﺨﺸﺪ‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﻗﯿﻨﺎن‬ ‫و ﭘﺴﺮ ﺛﺎﻟﺢ‬ ‫ﭘﺴﺮ ﻋﺒﺮ‬
‫ﭘﺴﺮ ﻗﯿﻨﺎن‬ ‫ﭘﺴﺮ ﻣﺤﻼﯾﻞ‬ ‫ﭘﺴﺮﯾﺮد‬ ‫ﭘﺴﺮ اﺧﻨﻮخ‬ ‫ﭘﺴﺮ ﺗﻮﺷﻠﺢ‬ ‫و ﭘﺴﺮﻣﻠﮏ‬
‫آن ﮐﻪ از اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺴﺮ آدم‬ ‫ﭘﺴﺮ ﺷﯿﺚ‬ ‫ﭘﺴﺮ اﻧﻮش‬
‫اﷲ أﻋﻠﻢ اﻟﺼﻮاب‬

‫‪ .8‬در ب‪» :‬ﺷﯿﻢ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬اﻟﻌﯿﺎزر«‪.‬‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﺣﻨﻮخ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در ب‪» :‬ﯾﺎرد«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻼﯾﻞ«؛ در ب و ف ‪» :2‬ﻣﮭﻼﻻﯾ ﻞ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻠﯿﺚ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬ﻣﺘﻠﯿﺜﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺷﺎم«؛ در ب‪» :‬ﯾﻮﻧﺎم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ب‪» :‬اﯾﺸﺂي«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ب‪ + :‬ﭘﺴﺮ ﯾﻮرام‬
‫‪ .7‬در ب‪» :‬ﻧﺎﺧﻮر‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺳﺎروغ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ارﻋﻮ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺑﺎﻟﻎ«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٠٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /63‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬او را ﻧﺎﺻﺮي ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻟﻮﻗﺎ ]‪ [39 :2‬ﭼﻮن ﻫﺮﭼﻪ در ﻧﺎﻣﻮس ﺧﺪا ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ در ﺟﻠﯿﻞ ]در[ ﻧﺎﺻﺮه‪ ،‬ﺷﻬﺮ ﺧﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻪ ]ﻗﻮت[‬
‫روح ﭘﺎك ﭘﺮورده ﻣﯽﺷﺪ و از ﺣﮑﻤﺖ ]و[ ﻧﻌﻤﺖ ﺧﺪا ﭘﺮ ﻣﯽﺷﺪ ]و ﻓﯿﺾ ﺧﺪا[ ‪ 2‬ﺑﺮ وي ]ﺑﻮد[‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫]ل‪] [23 :3 ،‬و[ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ ]ﺑﻪ[ ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‪ .‬اﷲ أﻋﻠﻢ‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫‪4‬ﻓﺼﻞ ﯾﺎزدهام‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ از ﭘﺸﺖ‬

‫]ل‪] [23 :3 ،‬و ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ اﺳﺖ و[‪ 6‬ﯾﻮﺳﻒ ﭘﺴﺮ ﻫﺎﻟﯽ‪ ،‬او ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺚ‪] ،7‬و ﭘﺴﺮ ﻟﯿﻮي[‪ ،8‬و ﭘﺴﺮ‬

‫ﻣﻠﮏ‪ ،9‬و ﭘﺴﺮ ﯾﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‪ ،10‬و ﭘﺴﺮ ﻣﺘﺎث‪ ،11‬و ﭘﺴﺮﻋﺎﻣﻮص‪] ،‬ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺣﻮم[‪ ،12‬و ﭘﺴﺮ ﺣﺴﻠﯽ‪ ،13‬و ﭘﺴﺮ ﻧﺠﯽ‪ ،14‬و‬

‫ﭘﺴﺮ ﻣﺎث‪] ،‬ﭘﺴﺮ ﻣﻄﺚ[‪ ،15‬و ﭘﺴﺮ ﺷﻤﻌﯽ‪/ ،16‬ﺑﺮگ‪ /64‬ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﻒ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ رﺳﺎ‪ ،17‬و ﭘﺴﺮ زورﺑﺎﺑﯿﻞ‪،‬‬
‫و ﭘﺴﺮ ﺷﺎﻟﺜﺎﯾﻞ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﺗﺪي‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻣﻠﮏ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ آدي‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻗﻮﺳﻢ‪ ،18‬و ﭘﺴﺮ اﻟﻤﻮدد‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﻋﯿﺮ‪ ،‬و ﭘﺴﺮ ﯾﻮﺳﺎ‪ ،‬و‬

‫‪ .2‬در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع و ك اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﺟﺎي ﺻﻮرت ﮐﺸﯽ ﻋﯿﺴﯽ و ﻣﺮﯾﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ؛ ﮐﺎﺗﺐ ﻗﺴﻤﺘﯽ‬
‫از ﺻﻔﺤﻪ را ﺧﺎﻟﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪاً در آن ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﮑﺸﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎر را ﻧﮑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .4‬در‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺴﺒﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻄﺜﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در ب‪» :‬ﻣﻠﮑﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬و ﭘﺴﺮ ﻣ ﻄﺚ‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﺎث«؛ در ب‪» :‬ﻣﺘﺜﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻠﯽ«؛ در ف ‪» :1‬ﺧﺴﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :2‬ﻧﺎﺟﯽ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻤﻌﺎ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در ف ‪» :2‬راﺳﺎ«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :2‬ﻗﻮﺳﺎم«‪.‬‬
‫‪ .1‬در ﺟﺎﯾﯽ از ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ ﺑﻪ »ﻧﺎﺻﺮه« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻬﺮ ﯾﺎ روﺳﺘﺎ اﺷﺎره‬
‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ ﻣﺘﯽ اﻧﺠﯿﻞ ﺧﻮد را ﺑﺮاي‬
‫ﯾﻬﻮدﯾﺎن آﺷﻨﺎ ﺑﺎ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ و اﺷﺎرات او ﺑﻪ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ‬
‫از اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺑﺎب دو ﻧﻈﺮ وﺟﻮد دارد‪ :‬ﯾﮑﯽ آﻧﮑﻪ‬
‫»ﻧﺎﺻﺮي« از رﯾﺸﻪي ‪ Neser‬ﻋﺒﺮي اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻬﺎل و ﺷﺎﺧﻪ و‬
‫اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎﻇﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ اﺷﻌﯿﺎي ﻧﺒﯽ‪» :‬و ﻧﻬﺎﻟﯽ از ﺗﻨﻪي ﯾﺴﯽ‬
‫ﺑﯿﺮون آﻣﺪه‪ ،‬ﺷﺎﺧﻪاي از رﯾﺸﻪﻫﺎﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﮑﻔﺖ« )اﺷﻌﯿﺎ‪:11 ،‬‬
‫‪ (1‬و ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﻫﻤﺎن ﺷﺎﺧﻪ و ﻧﻬﺎل اﺳﺖ‪ .‬دﯾﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻤﮑﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻣﻘﺼﻮد ﻧﺬﯾﺮه )در اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ‪ (Nazirite‬ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در‬
‫ﮐﺘﺎب داوران )‪ (5 :13‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬زﯾﺮا آن وﻟﺪ از رﺣﻢ ﻣﺎدر‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺧﺪا ﻧﺬﯾﺮه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد«؛ در ﻧﺴﺨﻪي ﻣﻌﺎﺻﺮ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬
‫)‪ (CEV‬در ﺑﺎب ﻫﻤﯿﻦ آﯾﻪ ﭼﻨﯿﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪You have never been able to have any children,‬‬
‫‪but very soon you will be pregnant and have a son.‬‬
‫‪He will belong to God. The Hebrew text has "be‬‬
‫‪a Nazirite of God." Nazirites were dedicated to‬‬
‫‪God and had to from the day he is born, so his hair‬‬
‫‪must never be cut (Contemporary English‬‬
‫‪Version).‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪101 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮ اﺑﺮ ﻣﯽآﯾﺪ و اﯾﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن اﺳﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /62‬ﮐﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و[ ﻓﺮزﻧﺪان او را ﮐﻪ ﮐﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آواز ﮐﺮد‪] 1‬ﺗﺎ[ در ﻣﺼﺮ‪ 2‬رﻓﺘﻨﺪ‬
‫و در آﻧﺠﺎ ﭼﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﻧﺪ و ﻋﺬاب ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ و ﺑﺎز ﺧﺪاي ﺗﻌﺎﻟﯽ اﯾﺸﺎن را از آﻧﺠﺎ رﻫﺎﻧﯿﺪ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫در آﻏﺎز‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ در ﻣﺼﺮ رﻓﺖ ﺗﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺧﻮد را در ﻣﺼﺮ ﺑﻨﻬﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ و از آن ﺟﺎ ﺑﺎز رﺳﺘﮕﺎري‬
‫آﻏﺎز ﮐﺮد؛ آﻣﺪ اﻧﺪر اورﺷﻠﯿﻢ ]و[ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺗﻤﺎم ﮐﺮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ‪ :‬اﯾﻀﺎً ﮐﺸﺘﻦ ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ‬

‫]م‪ [16 :2 ،‬ﭼﻮن ﻫﯿﺮُدوس دﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﻮﺳﺎن ﺑﺮ وي اﻟﺘﻔﺎت ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺧﺸﻢ ﭘﺮ ﺷﺪ و ﻓﺮﺳﺘﺎد ]و[ ﺑﮑﺸﺖ ﺗﻤﺎم ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﯿﺖ‬
‫‪5‬‬
‫اﻟﻠﺤﻢ و ﮔﺮداﮔﺮد آن از دو ﺳﺎﻟﻪ ]و[ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺮ ﻗﺪر آن ﮐﻪ داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد از ﻣﺠﻮﺳﺎن ]و[ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ 3‬آﻧﭽﻪ‪ 4‬ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫‪7‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬آواز ﺷﻨﯿﺪم در ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ و در دﯾﻪﻫﺎ‪ ،‬و ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ و ﻧﻮﺣﻪ ﮐﺮدن ﺳﺨﺖ دﺷﻮار؛ راﺣﯿﻞ‪ 6‬ﻣﺮﺛﯿﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد را‪] ،‬و[ از ﺑﺮاي ﮐﺸﺘﻦ‪ 8‬اﯾﺸﺎن ﺗﻌﺰﯾﺖ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد‪ .‬و ﭼﻮن ﻫﯿﺮُدوس ﻣ‪‬ﺮد‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﻪ آﻣﺪ در ﭘﯿﺶ‪] 9‬ﯾﻮﺳﻒ[ در‬
‫ﺧﻮاب ]ﺑﻪ ﻣﺼﺮ و[‪ 10‬ﺑﻪ وي ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﺮدار ﮐﻮﭼﮏ را و ﻣﺎدرش را ]و[ ﺑﺎز ﺑﺮو در زﻣﯿﻦ اﺳﺮاﺋﯿﻞ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻫﻼك‬
‫ﺷﺪ‪ 11‬آن ﮐﻪ ﺟﺎن ﮐﻮﭼﮏ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ دﻫﻢ‪ :‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ از‪ 12‬ﻣﺼﺮ‬

‫]م‪ [21 :2 ،‬آﻧﮕﻪ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﻮﭼﮏ را و ﻣﺎدرش را‪] ،‬و آﻣﺪ[‪ 13‬در زﻣﯿﻦ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﯾﻌﻨﯽ وﻻﯾﺖ ﺑﯿﺖ‬
‫اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‪ .‬ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ ارﮐﻼوس ﻣﻠﮏ در زﻣﯿﻦ ﯾﻬﻮدا ﺑﻪ ﺟﺎي ﻫﯿﺮُدوس ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﭘﺪر وي‪ ،14‬ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺮﺳﯿﺪ آﻧﺠﺎ رﻓﺘﻦ‪ .‬در‬
‫ﺧﻮاب دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ در زﻣﯿﻦ ﺟﻠﯿﻞ‪ .‬آﻣﺪ ]و[ ﻧﺸﺴﺖ در ﺷﻬﺮي ]ﮐﻪ[ ﻧﺎﻣﺶ ﻧﺎﺻﺮه ﺧﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن‬

‫‪ + .7‬و‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬آواز ﮐﺮد ﮐﻪ ﮐﻢ ﺑﻮدﻧﺪ و«‪.‬‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮﯾﺴﺘﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر وي ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬در آﻏﺎز ﮐﻪ ﮐﻢ ﺑﻮدﻧﺪ در ﻣﺼﺮ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬از‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪» :15 :31 ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫آوازي در راﻣﻪ ﺷﻨﯿﺪه ﺷﺪ ﻣﺎﺗﻢ و ﮔﺮﯾﻪي ﺑﺴﯿﺎر ﺗﻠﺦ ﮐﻪ راﺣﯿﻞ‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﺗﺴﻠﯽ‬
‫ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬را ﺟﻠﯿﻞ«‪.‬‬
 ‫‪ / ١٠٠‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ رﻋﯿ‪‬ﺖ ﻣﻦ‪ ،‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺑﭽﺮاﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﻫﯿﺮُدوس ﻣﺠﻮﺳﺎن را ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻧﺪ و ازﯾﺸﺎن ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﺮد‪ 1‬ﮐﻪ در ﮐﺪام وﻗﺖ‬
‫ﺳﺘﺎره از ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و ﭼﻮن داﻧﺴﺖ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /61‬اﯾﺸﺎن‪ 2‬را در ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ ]ﻓﺮﺳﺘﺎد و[‪ 3‬ﺑﮕﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮوﯾﺪ و درﯾﺎﺑﯿﺪ‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﺒﺮ ﮐﻮﭼﮏ را؛ ﭼﻮن او را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﻧﯿﺰ ﺧﺒﺮ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺎﯾﻢ و ﺑﺮاي او ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﻣﻠﮏ را‬
‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،4‬ﺑﻪ ﺟﺪ رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آن ﺳﺘﺎره ]ﮐﻪ[ در ﻣﺸﺮق دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،5‬دﮔﺮﺑﺎر ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﯽرﻓﺖ ﺗﺎ رﺳﯿﺪﻧﺪ در آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮐﻪ‬
‫ﮐﻮﭼﮏ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺳﺘﺎره را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻈﯿﻢ ﺷﺎد‪ 6‬ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﻪ اﻧﺪرون‪ 7‬رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬دﯾﺪﻧﺪ ﮐﻮﭼﮏ را ﺑﺎ ﻣﺮﯾﻢ ]ﻣﺎدرش[‪8‬؛‬
‫]ﺑﺮاي او[ ﺳﺠﻮد ﮐﺮدﻧﺪ و ﺧُﺮﺟﯿﻦﻫﺎي‪ 9‬ﺧﻮد ﮔﺸﺎدﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ در‪] 10‬ﮐﺮدﻧﺪ[‪ 11‬ﺗﺤﻔﻪﻫﺎي‪ 12‬زر و ﻣﺮّ‪ 13‬و ﮐﻨﺪر ]و[ ﺑﺮاي‬
‫ﻋﯿﺴﯽ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و در ﺧﻮاب ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ دﮔﺮ ﺑﺎر ﭘﯿﺶ ﻫﯿﺮُدوس ﻧﮕﺮدﻧﺪ ]و[ در وﻻﯾﺖ ﺧﻮد از راه دﮔﺮ رﻓﺘﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ ﻫﯿﺮُدوس ﻧﺪاﻧﺪ آﻧﭽﻪ‪ 14‬دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ در ﻣﺼﺮ‬

‫ﻣﺘﯽ ]‪ [13 :2‬ﻓﺮﺷﺘﻪ آﻣﺪ در ﭘﯿﺶ ﯾﻮﺳﻒ‪ 15‬در ﺧﻮاب ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﺮدار ﮐﻮﭼﮏ را و ﻣﺎدرش‪ ،‬ﺑﮕﺮﯾﺰﯾﺪ ]ﺑﺎ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻫﻢ[‪ 16‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ‪ .‬آﻧﺠﺎ ﺑﺎش ﺗﺎ دﮔﺮ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﯾﻢ زﯾﺮا ﻫﯿﺮُدوس ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻮﭼﮏ را ﻫﻼك ﮐﻨﺪ؛ و ﯾﻮﺳﻒ‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺎدرش در ﺷﺐ ]و[ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﮔﺮﯾﺨﺖ و آﻧﺠﺎ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺮگ ﻫﯿﺮُدوس‪ ،‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﺧﺪا ﺑﺮ زﺑﺎن‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 17‬ﻓﺮﻣﻮد ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ :‬از ﻣﺼﺮ ﺑﺨﻮاﻧﺪم ﭘﺴﺮ ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ؛ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را ﻧﮕﺎه دارد از ﻫﯿﺮُدوس و ﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ ﺷﺪ ﺗﺎ ]ﺑﻪ[ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ 18‬داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﺪا‬
‫اﺳﺖ زﯾﺮا در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪] :‬ﻫﺎ[‪ ،19‬اﯾﻨﮏ ﺧﺪا ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮ اﺑﺮ ﺳﺒﮏ ]و[ در ﻣﺼﺮ اﻧﺪر آﯾﺪ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺑﺖﻫﺎ را‬
‫ﺧﻮرد ﮐﻨﺪ؛ ﺧﺪا ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ]و[ اﺑﺮ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﺮﯾﻢ اﺳﺖ و ﺑﺴﯿﺎر از اﯾﻦ ﺷﯿﻮه در ]ﮐﺘﺐ[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا‬

‫‪ + .12‬و‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬زﻣﺮّد«‪.‬‬
‫‪ + .14‬ﺑﻪ ﺧﻮاب‬
‫‪ + .15‬و‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪16‬‬
‫‪ .17‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻫﻮﺷﻊ‪» :1 :11 ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‬
‫ﻃﻔﻞ ﺑﻮد‪ ،‬او را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ و ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را از ﻣﺼﺮ ﺧﻮاﻧﺪم«‪.‬‬
‫‪ .18‬در ف ‪» :1‬ﺗﺤﻘﯿﻖ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮد دﯾﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫‪ + .7‬در‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺮﺟﯿﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪99 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و ﻣﺎدر او ]و[ ﯾﻮﺳﻒ ﻣﯽﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪1‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮاي وي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺷﻤﻌﻮن اﯾﺸﺎن را دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ‪/‬ﺑﺮگ‪/60‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺎدر ﮐﻮﭼﮏ‪ :‬اﯾﻨﮏ اﯾﻦ ﻧﻬﺎده‪ 2‬ﺷﺪ‪ 3‬ﺑﺮاي ﮐﺸﺘﻦ‪ 4‬ﺑﺴﯿﺎران و ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن ﺑﺴﯿﺎران و ﺑﺴﯿﺎران از اﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و[ ﺳﺒﺐ‬

‫ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ؛ و ﻧﯿﺰهي ﺷﮏ در دل ﺗﻮ اﻧﺪر رود ﺗﺎ آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد اﻧﺪﯾﺸﻪي ﺑﺴﯿﺎران‪.‬‬

‫و ﺣﺎﻧﻪي‪ 5‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،6‬دﺧﺘﺮ ﻓﺎﻧﻮﯾﻞ از ﺳﺒﻂ اﺷﯿﺮ‪ ،7‬او ﻧﯿﺰ ]ﺳﺨﺖ ﮐﻬﻦ ﺑﻮد[ در روزﮔﺎر ﺧﻮد ]و[ ﺑﺮ ﻫﻔﺖ ﺳﺎل ﻣﺎﻧﺪه‬

‫ﺑﻮد‪ 8‬دﯾﮕﺮ‪ 9‬ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد ]و[ ﻫﺸﺘﺎد ]و[ ﭼﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﯿﻮه ﺑﻮد و ﻫﺮﮔﺰ از ﻫﯿﮑﻞ ﺑﻪ در ﻧﺒﻮد ]و ﺑﻪ ﻧﻤﺎز روزﻫﺎ و ﺷﺐﻫﺎي‬

‫ﺧﻮد ﻣﯽﮔﺬراﻧﯿﺪ؛ او ﻧﯿﺰ[‪ 10‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ 11‬در آن ﺳﺎﻋﺖ ]و[ ﺑﺮاي ]ﺧﺪا[ ﻣﻌﺘﺮف‪ 12‬ﺷﺪ ]و[ ﺑﺮاي ﮐﻮﭼﮏ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‬

‫ﺑﺎ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در اﻣﯿﺪ دﻟﺪاري اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬آﻣﺪن ﻣﻠﮑﺎن ﭘﺎرس‬

‫‪15‬‬
‫‪13‬ﻣﺘﯽ ]‪ [1 :2‬و ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ زاﯾﻨﺪه ﺷﺪ در ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ ﯾﻬﻮدا در روزﮔﺎر ﻫﯿﺮُدوس ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﻣﻠﮑﺎن ﻣﺠﻮس آﻣﺪﻧﺪ‬
‫‪14‬‬

‫از ﻣﺸﺮق ﯾﻌﻨﯽ زﻣﯿﻦ ﭘﺎرس ]از آوه و ﺳﺎوه[‪ 16‬ﺗﺎ اورﺷﻠﯿﻢ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س؛ و ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :17‬ﮐﺠﺎﺳﺖ ﻣﻠﮏ ﯾﻬﻮدﯾﺎن‬
‫ﮐﻪ زاﯾﺪه ﺷﺪ زﯾﺮا ﺳﺘﺎرهي او را دﯾﺪه ﺑﻮدﯾﻢ از‪ 18‬ﻣﺸﺮق ]و[ آﻣﺪهاﯾﻢ ﺗﺎ از ﺑﺮاي او ﺳﺠﻮد ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﯿﺮُدوس ﻣﻠﮏ‬
‫ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪] 19‬او و ﻫﺮ[‪ 20‬ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺰرﮔﺎن ]و[ اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻓﺮاﻫﻢ آورده و از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫در ﮐﺪاﻣﯿﻦ زﻣﯿﻦ‪] 21‬ﻣﺴﯿﺢ[‪ 22‬زاﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬در ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ ﯾﻬﻮدا ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻬﻤﺎنﺧﺎﻧﻪي اﺑﺮاﻫﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﮐﺘﺎب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،23‬ﻧﺒﻮ‪‬ت‪] :‬اي[‪ 24‬ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬ﻧﯿﺴﺘﯽ ﮐﻢ در ﻣﻤﻠﮑﺖ ﯾﻬﻮدا‪ ،‬از ﺗﻮ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ 25‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬

‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬در«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺗﺮﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺟﺎﯾﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﯿﮑﺎه‪» :2 :5 ،‬و ﺗﻮ اي ﺑﯿﺖ ﻟﺤﻢ اﻓﺮاﺗﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ‬
‫در ﻫﺰارهﻫﺎي ﯾﻬﻮدا ﮐﻮﭼﮏ ﻫﺴﺘﯽ‪ ،‬از ﺗﻮ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﮐﺴﯽ ﺑﯿﺮون‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻗﻮم ﻣﻦ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد و‬
‫ﻃﻠﻮعﻫﺎي او از ﻗﺪﯾﻢ و از اﯾﺎم ازل ﺑﻮده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﮑﺴﺘﻦ«؛ در ب‪» :‬اﻓﺘﺎدن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ب‪» :‬ﺣﺎﻧﺎء«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪ ،‬ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮه«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺷﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬در ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﮑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺮﻓﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬از‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪهاﻧﺪ«‪.‬‬
 ‫‪ / ٩٨‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪ :‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ در ﮐﻨﺸﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺮ‬
‫ل ]‪ [22 :2‬ﭼﻮن روزﮔﺎر ﻃﻬﻮر‪ 1‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺑﺮ‪ 2‬ﻧﺎﻣﻮس ﻣﻮﺳﯽ‪ ،‬او را ﺑﺮدﻧﺪ ﺑﺎﻻ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺗﺎ او را ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺪا ﺑﻨﻬﻨﺪ؛‬

‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﺎﻣﻮس ﺧﺪا‪ ،‬ﻫﺮ ﻧﺮي ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺖ از ﺑﻄﻦ ﻣﺎدر ﺑﻪ در‪ 3‬آﯾﺪ‪ ،‬ﻗﺪوس ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪ ،‬و ﻋﻮض‬

‫او ذﺑﯿﺤﺖ ﻗﺮﺑﺎن ﮐﻨﻨﺪ‪ ،4‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ در ﻧﺎﻣﻮس ﺧﺪا‪ ،‬دو‪ 5‬ﺟﻔﺖ از ﺷُﻔﻨﯿﻦ‪ 6‬ﯾﺎ ]دو[ ﮐﺒﻮﺗﺮ ﺑﭽﻪ‪.7‬‬
‫‪10‬‬
‫ﺑﻮد در اورﺷﻠﯿﻢ‪ 8‬ﯾﮏ ﻣﺮد ﻧﺎم ]او[ ﺷﻤﻌﻮن؛ ﻣﺮدي ﭘﺎك و ﺻﺪﯾﻖ ]و[ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﺮ ]ﻫﺮوم[‪ 9‬ﺑﻮد ]و[ از روح ﭘﺎك‬

‫ﺑﻪ وي ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮگ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﮕﻪ‪ 11‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ]ﺧﺪاي[‪ 12‬را ﺑﺒﯿﻨﺪ و اﯾﻦ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ]و[ ﯾﺎري روح آﻣﺪه ﺑﻮد‪ 13‬در‬

‫ﮐﻨﺸﺖ؛ ﭼﻮن ﭘﺪران ﯾﺸﻮع ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪش‪ ،‬او را اﻧﺪرون ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪ 14‬ﻋﻮض ]او[‪ ،15‬آن ]ﭼﻨﺎن[ ﮐﻪ در ﻧﺎﻣﻮس‬

‫ﺳﻔﺎرش ﮐﺮد‪ .‬و ﺷﻤﻌﻮن ﻋﯿﺴﯽ را ﺑﺮ دوش ﺧﻮد ]ﺑﺮ[ﮔﺮﻓﺖ و اﯾﺰد ﺗﻌﺎﻟﯽ را ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻋﺎي ﺷﻤﻌﻮن ]ﭘﯿﺮ[‪16‬؛‬
‫اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬اﮐﻨﻮن ﺑﻨﺪهي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﻼم آزاد ﮐﻦ؛ اﯾﻨﮏ دو ﭼﺸﻢ ﻣﻦ رﺣﻤﺖ ﺗﺮا دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺎده ﺳﺎﺧﺘﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪي‬

‫ﻣﺮدﮔﺎن ﺗﻦ ]و[ ﭘﯿﮑﺮ‪] ،‬و[ ﻧﻮر ‪ 17‬از ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﺎﻟﻢ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﻬﺮ ﻗﻮم ﺗﻮ‪ ،‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪.‬‬

‫ﺑﯿﺎورد«‪ .‬و ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﻻوﯾﺎن‪» :8 :12 ،‬و اﮔﺮ دﺳﺖ او ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺮه ﻧﺮﺳﺪ‪،‬‬ ‫‪ .1‬در ب در ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻃﻬﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺎك ﺷﺪن ﺑﺮ ﻧﺎﻣﻮس‬
‫آﻧﮕﺎه دو ﻓﺎﺧﺘﻪ ﯾﺎ دو ﺟﻮﺟﻪي ﮐﺒﻮﺗﺮ ﺑﮕﯿﺮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‪.‬‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ و دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮔﻨﺎه‪ .‬و ﮐﺎﻫﻦ ﺑﺮاي وي ﮐﻔﺎره‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ ،‬و ﻃﺎﻫﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬وﭘﺪر«‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ ﻇﺎﻫﺮاً ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻓﺮﺗﻮت‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺖ؛ در ب‪» :‬ﭘﯿﺮ و ﻓﺮﺗﻮت«‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺷُﻔﻨﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺎﺧﺘﻪ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬ ‫‪ .7‬در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس در ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﻮع ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ اﺷﺎره ﺷﺪه‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ‪ :‬ﻻوﯾﺎن‪» :14 :1 ،‬و اﮔﺮ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ او ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ از ﻣﺮﻏﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺧﻮد را از ﻓﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﯾﺎ‬
‫‪ + .13‬و‬ ‫از ﺟﻮﺟﻪﻫﺎي ﮐﺒﻮﺗﺮ ﺑﮕﺬراﻧﺪ«‪ .‬و ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﻻوﯾﺎن‪» :7 :5 ،‬و اﮔﺮ دﺳﺖ‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪش«‪.‬‬ ‫او ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺮه ﻧﺮﺳﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺟﺮم ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﮔﻨﺎﻫﯽ ﮐﻪ‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬دو ﻓﺎﺧﺘﻪ ﯾﺎ دو ﺟﻮﺟﻪي ﮐﺒﻮﺗﺮ ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﯿﺎورد‪،‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮔﻨﺎه و دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ«‪ .‬و ﻧﯿﺰ‪،‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮا«‪.‬‬ ‫ﻻوﯾﺎن‪» :6 :12 ،‬و ﭼﻮن اﯾﺎم ﻃﻬﻮرش ﺑﺮاي ﭘﺴﺮ ﯾﺎ دﺧﺘﺮ ﺗﻤﺎم‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮهاي ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ و ﺟﻮﺟﻪي ﮐﺒﻮﺗﺮ ﯾﺎ‬
‫ﻓﺎﺧﺘﻪاي ﺑﺮاي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮔﻨﺎه ﺑﻪ در ﺧﯿﻤﻪي اﺟﺘﻤﺎع ﻧﺰد ﮐﺎﻫﻦ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪97 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬زاﯾﺪن ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ل ]‪ [7 :2‬زاﯾﯿﺪ‪ 1‬ﭘﺴﺮ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ‪] 2‬و[ در رﮐﻮيﻫﺎ‪ 3‬ﭘﯿﭽﯿﺪه‪ ،‬اﻧﺪاﺧﺘﺶ‪ 4‬در ﻣﻌﻠﻒ آﺧُﺮ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /58‬زﯾﺮا ﮔﻬﻮاره ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‬

‫ﺟﺎﯾﯽ‪ 5‬ﮐﻪ ﻓﺮود آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻮد در آن ﺟﺎ‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ آن وﻻﯾﺖ‪ ،‬ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن ﻓﺮود آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﻮﺑﺖ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ‪ 6‬ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬

‫ﺧﻮد ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﻪي ﺧﺪا آﻣﺪ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن و ﻋﻈﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﯿﻔﺮوﺧﺖ و ﺳﻬﻢ ﺑﺰرگ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺘﺎد‪ .‬و ﻓﺮﺷﺘﻪ‬

‫اﯾﺸﺎن را ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﺷﻤﺎ را ﻣﮋده ﻣﯽ دﻫﻢ ]ﮐﻪ[ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﺑﺸﻮد ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﻠﻖ را‪ .‬اﻣﺮوز زاﯾﯿﺪه ﺷﺪ از ﺑﻬﺮ‬

‫ﺷﻤﺎ ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪهاي ﮐﻪ او اﺳﺖ ﻣﺴﯿﺢ ]ﺧﺪاوﻧﺪ[‪ 7‬در ﺷﻬﺮ داوود‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ]ﮐﻪ[ ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ﺑﭽﻪي در رﮐﻮيﻫﺎ‬

‫ﭘﯿﭽﯿﺪهي در آﺧُﺮ ﻧﻬﺎده‪] .‬ﻧﺎﮔﻬﯿﻦ[‪ 8‬وي را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺴﯿﺎر ]و ﮔﺮوهﻫﺎ[ از ﭘﺮي‪ 9‬آﺳﻤﺎن؛ ﺧﺪا ]را[ ﺳﺘﺎﯾﺶ و ﺗﺴﺒﯿﺢ‬

‫ﮐﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ :10‬ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﺳﺘﺎﯾﺶ در ﺑﻠﻨﺪي و ﺳﻼم و درود ﺑﺮ زﻣﯿﻦ و ﻣﮋدهي ﻧﯿﮏ اﻣﯿﺪواري ﺑﺮاي آدﻣﯿﺎن‪ .‬و ﭼﻮن‬

‫ﻓﺮﺷﺘﻪ از ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن در آﺳﻤﺎن رﻓﺖ‪ ،‬آن ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﺎ‪ 11‬ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﺮوﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ ]و[ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺎ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﺎ ﺳﭙﺎرد‪ .‬و ﺑﺸﺘﺎب آﻣﺪﻧﺪ و ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﻣﺮﯾﻢ و ﯾﻮﺳﻒ‪ ،‬ﺑﭽﻪ را در آﺧُﺮ ﻧﻬﺎده و ﭼﻮن او‬
‫‪14‬‬
‫را دﯾﺪﻧﺪ‪* ،‬داﻧﺴﺘﻨﺪ ]ﮐﻪ[ آن ﺳﺨﻦ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺟﻬﺖ ﮐﻮﭼﮏ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ*‪] .12‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ و[ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬درﻣﺎﻧﺪه‪] 13‬ﻣﺎﻧﺪ[‬

‫از آن ﺧﺒﺮ ﮐﻪ ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ را ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ و در دل ﺧﻮد ﻣﯽﻧﮕﺎﺷﺖ و اﯾﻦ ﭼﻮﭘﺎﻧﺎن‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و ﺗﺴﺒﯿﺢ ]و[ ﺗﻌﻈﯿﻢ‪ 15‬ﺧﺪا‪ 16‬را ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و دﯾﺪﻧﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬و ﭼﻮن‬

‫روز ﻫﺸﺘﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻮدك را ﺧﺘﻨﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /59‬ﻧﺎﻣﺶ ﯾﺸﻮع ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ از زﺑﺎن ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﺎم او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‬

‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺮﯾﻢ ﺣﻠﻮل ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﻨﻨﺪ ﺑﮑﻮﯾﻨﺪ«؛ در ب‪» :‬دﻫﯿﺪ و ﺑﮑﻮﯾﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬و ﺑﺸﺘﺎب آﻣﺪﻧﺪ و داﻧﺴﺘﻨﺪ آن ﺳﺨﻦ‬
‫ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺟﻬﺖ ﮐﻮﺟﮏ ﮐﻔﺘﻪ ﺷﺪ و ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﻣﺮﯾﻢ و ﯾﻮﺳﻒ ﺑﭽﻪ را‬
‫در آﺧﺮ ﻧﻬﺎده و ﭼﻮن او را دﯾﺪﻧﺪ«؛ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ ع ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬درﻣﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻈﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﻧﺎﮐﻬﺎن«؛ در ع‪:‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬زاﯾﯿﺪن«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺨﺴﺘﻤﯿﻦ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ر‪‬ﮐﻮي )رﮐﻮ‪ ،‬رﮐﻮه‪ ،‬رﮔﻮ‪ ،‬رﮔﻮه‪ ،‬رﮔﻮي و رﮐﻮك( ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺧﺮﻗﻪ‪ ،‬ﮐﻬﻨﻪ‪ ،‬ﭘﺎره‪ ،‬وﺻﻠﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻪ دوزﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺘﻪي ﮐﻬﻨﻪ و ﮐﺮﺑﺎس‬
‫از ﻫﻢ رﻓﺘﻪ؛ ﻗﻄﻌﻪاي از ﭘﺎرﭼﻪي ﮐﻬﻨﻪ و ﻟﺘﻪ ﭼﺎدر ﯾﮏ ﻟﺨﺖ و‬
‫ﭘﺎره‪ ،‬ﭼﺎدرﺷﺐ ﯾﮏ ﻟﺨﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺮ ﺟﺎ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎﺳﺒﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫»ﺑﻐﺘﮥً«؛ در گ‪.«Suddenly» :‬‬
 ‫‪ / ٩۶‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫رﺣﻤﺖ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ]ﺧﺪا[ ﮐﻪ اﻓﺮاﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ 1‬روﺷﻨﺎﯾﯽﻫﺎ از ﺑﻠﻨﺪي ﺗﺎ روﺷﻨﺎﯾﯽ دﻫﺪ‪ 2‬ﺗﺎرﯾﮏ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن را‪ ،‬آﻧﺎن را ﮐﻪ در‬
‫ﺳﺘﻤﮕﺎه ﻣﺮگ اﻧﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ ،‬و ]ﺗﺎ[ اﺳﺘﻮار ﺳﺎزي‪ 3‬ﭘﺎيﻫﺎي ﻣﺎ در راه ]ﺳﻼﻣﺘﯽ[‪.4‬‬

‫]و[ ﮐﻮدك ]ﺑﻪ روح و[‪ 5‬ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪي ﯾﺰداﻧﯽ ﭘﺮورﯾﺪه ﻣﯽﺷﺪ و در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻣﯽﺑﻮد ﺗﺎ آن روز ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ﭘﯿﺶ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪.‬‬

‫ﻣﺘﯽ ]‪ [18 :1‬و زاﯾﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد ]ﮐﻪ[ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /57‬ﭼﻮن ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺎدر ]او[ از ﺑﺮاي ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ ﺣﻼﻟﯽ‪ 6‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ او‬

‫ﺳﭙﺎرده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ]ﺑﺪو[ رﺳﺪ‪ ،7‬ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ﮐﻪ آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ از ﺟﺎن ﭘﺎك؛ ]و[ ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺮد ﺗﻘﯽ ﺑﻮد و ﻣﺮد‬

‫ﭘﺎك ]و[ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ آﺑﺴﺘﻨﯽ ﻣﺮﯾﻢ آﺷﮑﺎرا ﮐﻨﺪ و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ]او را[‪ 8‬ﺑﻪﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﻃﻼق دﻫﺪ‪ .‬ﭼﻮن در ﺿﯿﻤﺮ وي‬

‫ﭼﻨﯿﻦ اﻓﺘﺎد‪ ،‬آﻣﺪ ﻓﺮﺷﺘﻪي ﺧﺪا ﺑﺮاﺑﺮ ﯾﻮﺳﻒ در ﺧﻮاب ]و[ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﯾﻮﺳﻒ‪] ،‬اي[ ﻓﺮزﻧﺪ داوود‪ ،‬ﻣﺘﺮس از آﺑﺴﺘﻨﯽ‬
‫‪11‬‬
‫ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﯾﺎر ﺗﻮ زﯾﺮا آن‪ 9‬ﺑﭽﻪ ﮐﻪ از وي آﯾﺪ‪ ،‬از ﺟﺎن‪ 10‬ﭘﺎك اﺳﺖ و ﭘﺴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ زادن و ﻧﺎﻣﺶ ﯾﺸﻮع ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؛ او اﺳﺖ‬

‫آن ﮐﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮد را از ﮔﻨﺎهﻫﺎي اﯾﺸﺎن زﻧﺪه ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ]ﻫﻤﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ[‪ 12‬ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ از ﺧﺪا ﺑﺮ زﺑﺎن اﺷﻌﯿﺎء‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪] 13‬ﻧﺒﻮ‪‬ت[‪ : 14‬دﺧﺘﺮ دوﺷﯿﺰه آﺑﺴﺘﻦ ﺷﻮد و ﺑﺰاﯾﺪ ﭘﺴﺮ ]و[ ﻧﺎﻣﺶ ﻋﻤﺎﻧﻮﯾﻞ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮ او‪ :‬ﺧﺪاي ﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﯾﻮﺳﻒ از ﺧﻮاب ]ﺧﻮد[ ﺑﯿﺪار ﺷﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﺮد ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪي ]ﺧﺪا[‪ 15‬ﺑﻪ وي ﻓﺮﻣﻮد و ﻣﺮﯾﻢ را ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ و‬

‫دﺳﺖ ﺑﺮ وي ﻧﻨﻬﺎد‪ 16‬ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﮑﺮ ﺧﻮد را ﺑﻨﻬﺪ‪ 17‬و ﺑﺰاﯾﺪ‪.18‬‬

‫ﻟﻮﻗﺎ ]‪] [1 :2‬و[ ﺑﻮد در آن روز ﺑﻪ در آﻣﺪ ﻓﺮﻣﺎن اُﻏُﺴ‪‬ﻄُﺲ ﻗﯿﺼﺮ ﺗﺎ ﺷﻤﺎره ﮐﻨﻨﺪ ﺗﻤﺎﻣﺖ رﻋﺎﯾﺎي ﻣﻤﻠﮑﺖ او را و اﯾﻦ‬

‫ﺷﻤﺎرهي ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﻮد وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺎﺑﺖ‪ 19‬ﻗﻮرﯾﻨﻮس در ﺳﻮرﯾﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺎم‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﯽرﻓﺖ ﺗﺎ در ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﯾﻮﺳﻒ‬

‫از ﻧﺎﺻﺮه ﺑﻮد‪ ،‬از ﺷﻬﺮ ﺟﻠﯿﻞ؛ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ ،‬در ﯾﻬﻮدا‪ ،20‬در ﺷﻬﺮ داوود ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ اﺳﺖ زﯾﺮا از ﺧﺎﻧﺪان داوود‪ 21‬ﺑﻮد‬

‫]و[ از دودهي او‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺮﯾﻢ ﺣﻼل او‪ ،‬آﺑﺴﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد؛ و ﭼﻮن آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ روزﮔﺎر زاﯾﯿﺪن ﻣﺮﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :14 :7 ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﻮد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ آﯾﺘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ :‬اﯾﻨﮏ ﺑﺎﮐﺮه ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺴﺮي ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫زاﯾﯿﺪ و ﻧﺎم او را ﻋﻤ‪‬ﺎﻧﻮﺋﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻬﺎد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻬﺎد«‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰاد«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﯾﻬﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .21‬اﺳﺖ‬
‫‪ + .1‬و‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ع اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﻼل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬رﺳﯿﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻧﭽﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ در اﯾﻨﺠﺎ روح را ﺧﻂ زده و ﺑﺎﻻي آن ﺟﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪95 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ و ﻓﺮوﺗﻨﺎن را ﺑﻠﻨﺪ داﺷﺖ و ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن را از ﺧﯿﺮات ﺳﯿﺮ ﮐﺮد و دﻧﯿﺎداران‪ 1‬را ﻧﻬﯽ ﮐﺮد؛ ﺑﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺑﻨﺪهي‪ 2‬او ﯾﺎري‬

‫داد و آﻣﺮزش ﺧﻮد ﺑﻪ ﯾﺎد آورد آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺪران ﻣﺎ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ]و[ ﺑﺎ ﺗﺨﻢ او ﺗﺎ اﺑﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﺪ ﻣﺮﯾﻢ ﭘﯿﺶ اﻟﯿﺸﺒﻊ ﺳﻪ ﻣﺎه‪] ،‬و[ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬زاﯾﺪن ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‬
‫ل ]‪ [57 :1‬رﺳﯿﺪ ﻫﻨﮕﺎم زاﯾﺪن اﻟﯿﺸﺒﻊ ]و[ ﭘﺴﺮي زاد و ﭼﻮن ﻫﻤﮕﻨﺎن و ﺧﻮﯾﺸﺎن او ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ 4‬ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬

‫ﻓﺮو رﯾﺨﺖ‪ ،‬ﺑﺎ وي ‪/‬ﺑﺮگ‪ /56‬ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﺪﻧﺪ‪] .‬و ﺷﺪ[ ﻫﺸﺘﻢ روز ]ﮐﻪ[ ﮐﻮﭼﮏ را‪ 5‬ﺧﺘﻨﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺎم او را زﮐﺮﯾﺎ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‬

‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺪر؛ و ﻣﺎدر ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﻧﻪ اﻻّ ﻧﺎﻣﺶ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﻨﻬﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪو ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﯿﺴﺖ در دودهي ﺗﻮ ﮐﺴﯽ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﻧﺎم‪ .‬ﺑﺎز از ﭘﺪر‬

‫او ﺑﻪ اﺷﺎرت ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻨﻬﯿﻢ؟ و او ﺳﺘُﺪ ﺗﺨﺘﻪ ]و[ ﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻌﺠ‪‬ﺐ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ زﺑﺎن زﮐﺮﯾﺎ ﮔﺸﺎده ﺷﺪ و در ﺳﺨﻦ آﻣﺪ و ﺧﺪا را ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﺮد و ﺗﺮس اﻓﺘﺎد ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻫﻤﮕﻨﺎن و در‬

‫ﻫﻤﻪي ﮐﻮه ﯾﻬﻮدا اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬در درون ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد اﯾﻦ ﺟﻮان و‬

‫دﺳﺖ‪ 6‬ﺧﺪا ﺑﺮ‪ 7‬وي ﺑﻮد‪.‬‬

‫درون ﭘﺪرش‪] ،‬زﮐﺮﯾﺎ[‪ 8‬ﭘﺮ ﺷﺪ‪ 9‬از روح ﭘﺎك ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﮐﺮد ]و[ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪاي اﺳﺮاﺋﯿﻞ‬
‫]ﮐﻪ[ ﺑﺮ وي ﻧﮕﺮﯾﺪ و از ﺑﺮاي وي رﺳﺘﮕﺎري ﮐﺮد و در ﺧﺎﻧﻪي ﺑﻨﺪهي او داوود‪ ،‬ﻗﺮن ﺧﻼص ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ]ﮐﻪ[‬

‫ﻓﺮﻣﺎن داده ﺑﺮ دﻫﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﭘﺎك‪ 10‬او از ﻗﺪﯾﻢ ]ﮐﻪ[ ﻣﺎ را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‪ 11‬از دﺷﻤﻨﺎن ﻣﺎ و ﺣﺴﻮدان ﻣﺎ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﺪران ﻣﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ]ﺧﻮد[‬

‫ﺑﮑﺮد و ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻋﻬﺪ ]ﺑﻪ ﯾﺎد آورد[‪ 12‬و ﺳﻮﮔﻨﺪي ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﭘﺪر ﻣﺎ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﺮا ﺧﻼﺻﯽ ﺑﺪﻫﻢ از دﺷﻤﻨﺎن‬

‫]و[ ﺑﯽ ﺳﺘﻢ‪ 13‬ﭘﺮﺳﺘﮕﺎري ﭘﯿﺶ او ﮐﻨﯽ‪ 14‬ﻫﻤﻪي روزﮔﺎر ﺑﻪ ﻋﺪل ]و[ راﺳﺘﯽ‪] .‬و[ ﺗﻮ اي ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮي‬

‫]و[ ﺑﺮوي ﭘﯿﺶ روي ﺧﺪا ﮐﻪ راه او ﻫﻤﻮار ﮐﻨﯽ و داﻧﺴﺘﻦ راه زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺪﻫﯽ ﺑﺎ آﻣﺮزﯾﺪن ﮔﻨﺎﻫﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﻪ‬

‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﻧﺒﺎرداران«‪.‬‬

‫‪ + .9‬و‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻦ«‪.‬‬
‫‪ + .10‬ﮐﻪ؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﭘﺎﮐﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ب‪» :‬زاﯾﺪن ﯾﻮﺣﻨّﺎ ﯾﻌﻨﯽ رﺣﻤﺖ ﺧﺪا و ﺑﻪ ﻟﻐﺖ ﻋﺮب ﯾﺤﯿﯽ‬
‫‪ + .11‬و‬ ‫ﮐﻮﯾﻨﺪش«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس م اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﯿﺪاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ و«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬در«‪.‬‬
 ‫‪ / ٩۴‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﺸﻮع ﺑﺨﻮاﻧﯽ‪ .‬ﺑﺰرﮔﻮار ﺷﻮد و ﭘﺴﺮ ﺧﺪاي ﺑﻠﻨﺪ‪ 1‬ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪا ﺑﺪﻫﺪ ﺑﻪ او ﮐﺮﺳﯽ ﻣﻤﻠﮑﺖ داوود‪ ،‬ﭘﺪر او‪.‬‬

‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﺪان ﯾﻌﻘﻮب ﺗﺎ اﺑﺪ و ﻣﻤﻠﮑﺖ او ﺗﺎ اﺑﺪ ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯽ ﻓﺮﺟﺎم‪.‬‬

‫ﺳﺨﻦ ]ﻣﺮﯾﻢ[؛ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻮن ﺑﺸﻮد و ﻣﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺮﺳﯿﺪ؟ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﭘﺎﺳﺦ داد و ﮔﻔﺖ‪ :‬روح اﻟﻘﺪس‬

‫ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﻧﯿﺮو‪]2‬از آن[‪ 3‬ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﻠﻮل ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ اﯾﻦ اﯾﻨﮏ آن ﮐﻪ از ﺗﻮ زاﯾﻨﺪه ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺎك اﺳﺖ ]و[ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪه‬

‫ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻨﮏ اﻟﯿﺸﺒﻊ ﺧﺎﻟﻪي ﺗﻮ ﻧﯿﺰ ]ﺑﻪ ﭘﺴﺮ[‪ 4‬آﺑﺴﺘﻦ اﺳﺖ در ﭘﯿﺮي ﺧﻮد و اﯾﻦ ﺷﺸﻢ ﻣﺎه اﺳﺖ‪ 5‬از آنِ او ﮐﻪ ]او را[‪ 6‬ﻋﺎﻗﺮ‬

‫ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ؛ زﯾﺮا ﭼﯿﺰي ﺑﺮ ﺧﺪا دﺷﻮار ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ﮐﻨﯿﺰﮐﯽ ]و[ ﭘﺮﺳﺘﺎري از آن ﺧﺪا‪ .‬ﺑﺸﻮد ﺑﺮاي ﻣﻦ آﻧﭽﻪ‬

‫ﻓﺮﻣﻮد ي‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﻪ رﻓﺖ از ﭘﯿﺶ ﻣﺮﯾﻢ‪ .‬و ﻣﺮﯾﻢ در آن روزﮔﺎر آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻓﺖ‪ 7‬آﺑﺴﺘﻦ در ﮐﻮه و ]ﺑﻪ[ ﺷﻬﺮ‬

‫ﯾﻬﻮدا در ﺧﺎﻧﻪي زﮐﺮﯾﺎ در رﻓﺖ و ﺑﺮ اﻟﯿﺸﺒﻊ ﺳﻼم ﮐﺮد‪ .‬و ‪/‬ﺑﺮگ‪] /55‬اﻟﯿﺸﺒﻊ[‪ 8‬ﭼﻮن ﺳﻼم ﻣﺮﯾﻢ را ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬آن ﺑﭽﻪ در ﺷﮑﻢ‬

‫اﻟﯿﺸﺒﻊ ﺧﺮّم ﺷﺪ و ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ از روح اﻟﻘﺪس‪ .‬ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮ زد ﺑﻪ آواز ﺑﻠﻨﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﺮﯾﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺠﺴﺘﻪاي در زﻧﺎن ]و[ ﺧﺠﺴﺘﻪ‬

‫اﺳﺖ آن ﺑ‪‬ﺮ ﮐﻪ‪ 9‬در ﺷﮑﻢ ﺗﻮ اﺳﺖ‪ .‬از ﮐﺠﺎ دارم اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﮐﻪ ﻣﺎدر ﺧﺪاي ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ؟ اﯾﻨﮏ ﻫﻤﺎن دم ﮐﻪ آواز‬
‫ﺳﻼم ﺗﻮ در ﮔﻮش ﻣﻦ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﻋﻈﯿﻢ ﺧﺮّم ﺷﺪ اﯾﻦ ﺑﭽ‪‬ﻪ ﮐﻪ در ﺷﮑﻢ ﻣﻦ اﺳﺖ ]و[ ﺳﺠﻮد ﮐﺮد از ﺑﺮاي آن ﺑﭽ‪‬ﻪ ﮐﻪ در ﺷﮑﻢ‬

‫ﺗﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﺧُﻨُﮏ آن ﮐﻪ‪ 10‬اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد و ﺳﻼم ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ آن ﮐﺲ ]ﮐﻪ[‪ 11‬ﺑﻪ او ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ از ﭘﯿﺶ ﺧﺪا‪.‬‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ‪] 12‬ﮐﻪ ﻣﺮﯾﻢ ﮔﻔﺖ؛ و ﮔﻔﺖ[‪ 13‬ﻣﺮﯾﻢ ﮐﻪ‪ :‬ﺟﺎن ﻣﻦ ﺑﺪﻫﺪ‪ 14‬ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﺮاي ﺧﺪاي‪ 15‬ﻣﻦ ]و[ ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﻮد ﺟﺎن‬

‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺪاي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ دﻫﻨﺪهي ﻣﻦ ﮐﻪ ﻧﮕﺮﯾﺪ‪ 16‬ﺑﺮ ﻓﺮوﺗﻨﯽ ]و[ ﺗﻮاﺿﻊ ﮐﻨﯿﺰك ﺧﻮد‪ ،‬اﮐﻨﻮن از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎﻣﺖ دودﻣﺎنﻫﺎ‬
‫‪18‬‬
‫ﻣﺮا ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪] ،‬ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﻮاريﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﮐﺮد‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ و ﭘﺎك اﺳﺖ ﻧﺎم او و[‪ 17‬ﺗﺎ اﺑﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ]او[ ﺑﺮ ﺗﺮﺳﮕﺎن‬

‫]او[‪ .‬ﺑﻪ ﺑﺎزوي ﺧﻮد ﻓﯿﺮوزي ﮐﺮد و ﺗﻮاﻧﮕﺮان ]را[ در آرزوي دل اﯾﺸﺎن ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ‪ 19‬داد و ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪان از ﺗﺨﺖﻫﺎ‪ 20‬ﺑﻪ زﯾﺮ‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺘﺎﯾﻢ«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاي«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬ﮐﻪ‬ ‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﺳﮑﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺨﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .9‬ﮐﻪ‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪93 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و زﮐﺮﯾﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﭼﻮن ﺑﺸﻮد و ﻣﻦ ﭘﯿﺮم و زن ﻣﻦ ]ﻧﯿﺰ[ ﭘﯿﺮ اﺳﺖ و ﮐﻬﻦ روزﮔﺎر‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﭘﺎﺳﺦ داد و‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻨﻢ ]ﻣﻨﻢ[‪ 1‬ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا اﯾﺴﺘﺎده ﻣﯽﺑﺎﺷﻢ و ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪهام ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﻢ و اﯾﻦ را ﺑﻪ ﺗﻮ‬

‫ﺑﺴﭙﺎرم و از اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ زﺑﺎن ﺗﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ 2‬ﺷﻮد و ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺗﺎ آن روز ﮐﻪ اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺸﻮد ﺳﺒﺐ آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ‬

‫اﯾﻤﺎن ﻧﯿﺎوردي ]ﮐﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد[‪ 3‬و ﺧﻠﻖ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﭘﺎ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ در اﻧﺘﻈﺎر ]زﮐﺮﯾﺎ[‪ 4‬و‪ 5‬آﻧﮕﻪ در ﺗﻌﺠ‪‬ﺐ‬

‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ 6‬از دﯾﺮ ﻣﺎﻧﺪن او در ﻫﯿﮑﻞ‪ .‬ﭼﻮن زﮐﺮﯾﺎ ﺑﻪ درآﻣﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪] ،7‬آﻧﮕﻪ[‪ 8‬ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﭼﯿﺰي دﯾﺪ در ﮐﻨﺸﺖ ]و او[‪ 9‬ﺑﻪ رﻣﺰ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‪ 10‬ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ و ﻻل ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﻧﻮﺑﺖ او در ﺧﺪﻣﺖ ]ﺧﺎﻧﻪي[ ﺧﺪا ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد رﻓﺖ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از آن ]ﺑﻪ[‪ 11‬روزي ﭼﻨﺪ‪ ،‬آﺑﺴﺘﻦ‬

‫ﺷﺪ اﻟﯿﺸﺒﻊ‪ ،‬زن او‪ ،‬و آﺑﺴﺘﻨﯽ ﺧﻮد را ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ 12‬ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﻣﺎه ]و[ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﺮدار ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﻦ در روزﮔﺎر ﮐﻪ‬

‫رﺣﻤﺖ ﮐﺮد ]و[ ﺑﻪ روي ﻣﻬﺮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﮕﺮﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺮدارد ﻋﺎر از ﻣﻦ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﯿﻢ‪ :‬ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮐﻠﻤﻪ آورد ﭘﯿﺶ ﻣﺮﯾﻢ‬

‫ل ]‪ [26 :1‬در ﻣﺎه ﺷﺸﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ]ﻓﺮﺷﺘﻪ[‪ 13‬از‪/ 14‬ﺑﺮگ‪ /54‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺗﺎ ﺟﻠﯿﻞ‪ 15‬در ﺷﻬﺮي ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻧﺎﺻﺮه‬
‫‪18‬‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ و‪ 16‬ﭘﯿﺶ ﯾﮑﯽ دﺧﺘﺮ دوﺷﯿﺰه ﮐﻪ ﻣﻬﺮ او ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ 17‬ﺑﺮ ﻣﺮدي ﻧﺎم او ﯾﻮﺳﻒ از ﺧﺎﻧﺪان داوود و ﻧﺎم آن‬

‫دوﺷﯿﺰه‪ ،‬ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻮد‪] .‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﺮﯾﻢ[‪ 19‬اﻧﺪر رﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ﺳﺨﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺗﻮ اي ﭘ‪‬ﺮ از ﻧﻌﻤﺖ‪ ،‬ﺧﺪا در ﺗﻮ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺧﺠﺴﺘﻪاي در زﻧﺎن؛ اﻣ‪‬ﺎ ﻣﺮﯾﻢ از ﺳﺨﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻬﺮاﺳﯿﺪ و در دل ﺧﻮد ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ و اﯾﻦ ﺳﻼم‪.‬‬

‫]ﺳﺨﻦ[‪ 20‬ﻓﺮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺘﺮس‪ ،‬ﻧﻌﻤﺘﯽ از ﺧﺪا ﯾﺎﻓﺘﯽ‪ .‬اﯾﻨﮏ آﺑﺴﺘﻦ ﻣﯽﺷﻮي‪ ،‬ﭘﺴﺮي ﻣﯽزاﯾﯽ و ﻧﺎﻣﺶ‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬از‬
‫‪ + .15‬ﮐﻪ‬
‫‪» .16‬و« ﺟﺎي »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬او«‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﮐﺮﻓﺘﺎر«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬ذﮐﺮﯾﺎ ﺑﻪ درآﻣﺪ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﮑﻮﯾﺪ‬
‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .7‬ﺑﻪ درآﻣﺪ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ٩٢‬ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺪ زﯾﺮا ﻣﻦ ﺑﺎ ﺣﮑﯿﻤﺎن ﻋﻈﯿﻢ‪ 1‬ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﻮدم ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﺮ ﻗﺮار ﺧﻮد ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﻮ اي ﺗﺎﻓﯿﻼي ﮔﺰﯾﺪه‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﻘﯿﻘﺖ‬
‫آن ﺳﺨﻦﻫﺎ را ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ]ﺗﻮ[‪ 2‬ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﻣﺮﯾﺪ و ﺷﻨﻮاك‪ 3‬ﺷﺪي‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوام‪ :‬ﻣﮋده دادن ﻓﺮﺷﺘﻪ زﮐﺮﯾﺎ را از ﺑﺮاي ﯾﺤﯿﯽ‬

‫ل ]‪ [5 :1‬ﺑﻮد در روزﮔﺎر ﻫﯿﺮُدوس ﻣﻠﮏ ﯾﻬﻮدا‪ ،4‬ﯾﮑﯽ ﻣﺮد ﮐﻮﻫﻮن‪ ،5‬ﻧﺎم او زﮐﺮﯾﺎ از ﺧﺎﻧﺪان آل اﺑﯿﺎ و زن او از‬

‫ﺧﺎﻧﺪان ﻫﺎرون و ﻧﺎم او اﻟﯿﺸﺒﻊ؛ ﻫﺮ دو‪ 6‬راﺳﺖ و ﭘﺎك ﺑﻮدهاﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ]و[ در ﻫﻤﻪ ﻧﻮاﻣﯿﺲﻫﺎ در راه ﺧﺪا ]رواﻧﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‬

‫و[‪ 7‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ‪] 8‬ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر[‪ 9‬ﺑﯽ ﻋﯿﺐ‪ .‬و اﯾﺸﺎن را ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﺒﻮد زﯾﺮا اﻟﯿﺸﺒﻊ ﻋﺎﻗﺮ ﺑﻮد و ]او را[ ﻫﯿﭻ ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﻤﯽﺷﺪ و ﻫﺮ دو‬

‫در روزﮔﺎر ﺧﻮد ﭘﯿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﻧﺎﮔﺎه ﯾﮏ روز ﺟﺎﻣﻪي ﺷﯿﻮهي ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن ﭘﻮﺷﯿﺪ و در ﺧﺪﻣﺖ اﯾﺰد ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﻪ رﺳﻢ ]ﻫﻨﮕﺎم[‬

‫ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺟﺎي آوردن اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد و در ﮐﻨﺸﺖ رﺳﯿﺪ وﻗﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﺨﻮر ﮐﻨﺪر‪ 10‬در آﺗﺶ ]در[ اﻧﺪرون ﻫﯿﮑﻞ‬

‫ﺧﺪا اﻧﺪر رﻓﺖ و در وﻗﺖ ﺑﺨﻮر اﻧﺪاﺧﺘﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﻤﺎز را در ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﮔﺎه ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ ﻓﺮﺷﺘﻪي ﺧﺪا‪ ،‬اﺳﺘﺎده‬
‫ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﺬﺑﺢ ﺑﺨﻮر ﺑﺮاﺑﺮ زﮐﺮﯾﺎ و زﮐﺮﯾﺎ ﺗﺮﺳﯿﺪ و ﺳﻬﻢ ﺑﺮ وي اﻓﺘﺎد؛ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ زﮐﺮﯾﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺘﺮس اي زﮐﺮﯾﺎ‪،‬‬

‫زﯾﺮا ﻧﻤﺎز ﺗﻮ در ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺷﻨﻮده ﺷﺪ و اﻟﯿﺸﺒﻊ زن ﺗﻮ آﺑﺴﺘﻦ ﺷﻮد و‪/‬ﺑﺮگ‪ /53‬ﺑﺮاي ﺗﻮ ﭘﺴﺮ ﺑﺰاﯾﺪ و ﻧﺎم او ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﺨﻮاﻧﯽ‬

‫ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺤﯿﯽ ]و[ ﺑﺸﻮد‪ 11‬ﺗﺮا ﺧﺮّﻣﯽ و ﺷﺎدي ]و[ ﺑﺴﯿﺎري از زاﯾﺪن‪ 12‬او ﺷﺎدﻧﺎك ﺷﻮﻧﺪ‪ ،13‬ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﺰرگ ﺑﺸﻮد ]و ﻣﯽ و‬

‫ﻣﺴﮑﺮ ﻧﺨﻮرد[‪ 14‬و‪ 15‬روح ﭘﺎك از ﺷﮑﻢ ﻣﺎدر ﺑﭙﺬﯾﺮد‪] .‬و ﺑﺴﯿﺎران از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﭘﯿﺶ ﺧﺪاي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪ و او ﭘﯿﺶ‬

‫روي[‪ 16‬ﺧﺪا ﺑﻪ روح ﭘﺎك ]و[ ﺑﻘﻮ‪‬ت ﺑﺮود‪ 17‬و ﺑﻪ راز‪ 18‬اﯾﻠﯿﺎس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ؛ ]و[ دل ﭘﺪران‪ 19‬ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧُﻨُﮏ ﮔﺮداﻧﺪ‪ 20‬و‬

‫آﻧﺎن ﻧﯿﺰ از ﺑﺮاي ﻋﺪل ﺳﺮ ﻓﺮو آورﻧﺪ و رﻋﯿﺖ راﺳﺖ ﺟﻬﺖ‪ 21‬ﺧﺪا ﮔﺮداﻧﺪ‪ 22‬ﺳﺎﺧﺘﻪ‪.‬‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن«‪.‬‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮورد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﺰار«‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺪرون«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮدهاﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻬﺖ راﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮداﻧﯿﺪه و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻔﺎك«؛ در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺷﻨﻮﻧﺪه«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﻫﻮم«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .6‬را‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬از زاﯾﺪن‬
 ‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل‬

‫]ﻫﻔﺘﺎد و ﯾﮏ ﻓﺼﻞ[‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /51‬ﻓﺼﻞ او‪‬ل[‪ :‬س ]‪ [1 :1‬ﺳﺮ اﻧﺠﯿﻞ ﯾﺸﻮعِ ]ﻣﺴﯿﺢ[‪ ،1‬ﭘ‪‬ﺴ‪‬ﺮِ ﺧﺪا‬
‫ي ]‪ [1 :1‬در آﻏﺎز ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻮد ]و[ ﮐﻠﻤﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻠﻤﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺪﯾﻢ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﺧﺪا؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در‬

‫دﺳﺖ او ﺑﻮد و ﺑﯽ او ﭼﯿﺰي ﻧﺒﻮد از آﻧﭽﻪ ﺑﻮد؛ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﺑﺪو‪ 2‬و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻧﻮر ﺧﻠﻖ اﺳﺖ و ﻧﻮر در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺗﺎﺑﯿﺪ و‬

‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻧﻮر را ﻧﺨﻮاﺑﺎﻧﯿﺪ‪ 3‬و ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫ﮐﺴﯽ از ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ و‪ 4‬ﻧﺎم ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺤﯿﯽ؛ آﻣﺪ از ﺑﺮاي ﮔﻮاﻫﯽ ﺗﺎ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺪﻫﺪ ﺑﻬﺮ ﻧﻮر ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ‬

‫او ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ و او ﻧﻮر ﻧﺒﻮد ﺑﻠﮑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ دﻫﻨﺪه ﺑﻮد ﺑﺮ ﻧﻮر‪ .‬ﻧﻮر ﺣﻖّ‪ 5‬آﻣﺪ‪] 6‬ﺗﺎ[‪ 7‬روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﯿﻔﺮوزد‪ 8‬ﺑﺮ‪ 9‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ‬

‫ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯿﺎﯾﺪ؛ و ﻋﺎﻟﻢ در دﺳﺖ او ﺷﺪ و ﻋﺎﻟﻢ او را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬و او از ﺑﻬﺮ ﺧﺎﺻ‪‬ﻪي‪ 10‬ﺧﻮد آﻣﺪ و ﺧﺎﺻﻪي ]او[ او را ﻗﺒﻮل‬
‫ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ او را‪ ،‬در دﺳﺖ اوﺷﺎن‪ 11‬ﻓﺮﻣﺎن‪ 12‬داد ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪه‪ 13‬ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ او‬

‫اﯾﻤﺎن آوردهاﻧﺪ‪ 14،‬آﻧﺎن ﮐﻪ از ﺧﻮن ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ از ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي و ﻧﻪ از ﺷﻬﻮت ﻣﺮد ﺑﻠﮑﻪ از ﺧﺪا زاﯾﻨﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫و ﮐﻠﻤﻪ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪ ]ﺷﺪ و[‪ 15‬اﻧﺪر ﻣﺎ ﺣﻠﻮل ﮐﺮد و ﻋﻈﻤﺖ او را دﯾﺪﯾﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻈﻤﺖ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﮐﻪ از ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻤﺎل‪ 16‬ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ 17‬ﺧﯿﺮات ]و[ راﺳﺘﯽ را‪.‬‬

‫ﻟﻮﻗﺎ ]‪ [1 :1‬ﺑﻬﺮ آن ]ﮐﻪ[‪ 18‬ﺑﺴﯿﺎران ﺧﻮاﺳﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ داﺳﺘﺎن‪ 19‬ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ او ﺧﺒﯿﺮ ﺑﻮدﯾﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /52‬و آن‬

‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﭙﺎرده ﺷﺪ از اﯾﺸﺎن ﮐﻪ از آﻏﺎز ﺑﻨﺪﮔﯽ ﮐﻠﻤﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﻣﯽدﯾﺪهاﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﺷﺪ و ﻧﻤﻮده‬

‫‪ .11‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬اﯾﺸﺎن«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻗﺪرت و اﺟﺎزه )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬ ‫‪ .2‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬و ﺑﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻧﻨﺪه«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در ب و ف ‪» :1‬ﻧﺨﺴﺒﺎﻧﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬ ‫‪» .4‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در زﯾﺮ »ﺑﻪ ﮐﻤﺎل«‪» ،‬ﺑﺘﻮﺣﯿﺪ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﻔﺰود و«‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬ ‫‪ .9‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﺻﮥ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧـﺠـﯿــــﻞ ﻣـﻌـﻈّــــﻢ‬

‫اﻟﻤﮑﻤ‪‬ﻞ از ﭼﻬﺎر ﺳﺮ ﺑﺎب‬

 ‫‪ / ٨٨‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان را؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮدن ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﻪ ﻣﮋده دﻫﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﺧﻔﺘﻦ ﺷﺎﮔﺮدان؛‬
‫ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺎردن ﯾﻬﻮدا ﻣﺴﯿﺢ را در دﺳﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن؛ ﺳﯽ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ]را[ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺣﻨﺎن؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪/49‬‬

‫ﺑﺎب ﺳﯽ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﻗﯿﺎﻓﺎ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻠﻢ‪ ،‬اﻧﮑﺎر ﺷﺪن ﭘﻄﺮوس؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﯾﮏ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ؛‬

‫ﺑﺎب ﭼﻬﻞ دو‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﭘﯿﺶ ﻫﯿﺮدوس؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺳﻪ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ دوام ﺑﺎر ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﭼﺎرم‪ ،‬ﺳﭙﺎردن‬
‫ﻣﺴﯿﺢ در دﺳﺖ ﺟﻬﻮدان؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺎ ﺑﺮ دار ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﺮ دار آوﯾﺨﺘﻨﺪ؛‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻪي ﻣﺴﯿﺢ ﻗﺮﻋﻪ ﻧﻬﺎدﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬دو دزد ﮐﻪ ﺑﺎ او آوﯾﺨﺘﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻟﺮزﯾﺪن‬

‫زﻣﯿﻦ ]و[ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎهام‪ ،‬ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪن ﯾﻬﻮدا ]و[ ﺧﻮد را ﺧﺒﻪ ﮐﺮدن؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻓﺮود آوردن ]ﻣﺴﯿﺢ[‬

‫از ﺻﻠﯿﺐ را؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه دوام‪ ،‬رﻓﺘﻦ ﺟﻬﻮدان ﭘﯿﺶ ﻓﯿﻼﻃﺲ ﺑﺮاي ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ ]ﮔﻮر[ او؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺳﻪام‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‬
‫‪3‬‬
‫]ﻣﺴﯿﺢ[‪ 2‬از ﮔﻮر زﻧﺪه؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﭼﺎرم‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻤﻮد؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻮﻣﺎ ﺑﺎور ﻧﻤﯽدارم‬

‫]ﮐﻪ او را ﺻﻠﯿﺐ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ[‪4‬؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻧﻤﻮدن ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﻮﻣﺎ دوام ﺑﺎر ]و ﺑﺮدن دﺳﺖ ﺑﺮ ﺟﺎي زﺧﻢ ﻣﺴﯿﺢ[‪5‬؛‬
‫ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺳﯿﻢ ﺑﺎر ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﻧﻤﻮد ]ﻧﺰد درﯾﺎي ﻃﺒﺮﯾﻪ و[‪ 6‬ﻣﺎﻫﯽ ﮔﺮﻓﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺎرش‬

‫]ﮐﺮدن[‪ 7‬ﻣﺴﯿﺢ ﺷﻤﻌﻮن را؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ در آﺳﻤﺎن‪ .‬اﷲ أﻋﻠﻢ‪.‬‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /50‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﻓﺼﻞ]ﻫﺎي[ اﻧﺠﯿﻞ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س از ﭼﻬﺎر ﺑﺎب ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در او‪‬ل ذﮐﺮ رﻓﺖ‪ ،‬او‪‬ل‪ ،‬ﻫﻔﺘﺎد ﯾﮏ ﻓﺼﻞ‪،‬‬
‫دوام‪ ،‬ﺷﺼﺖ ﯾﮏ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﺷﺼﺖ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻪ ﻓﺼﻞ؛ ﻣﺠﻤﻮع ﻓﺼﻮل اﻧﺠﯿﻞ دوﯾﺴﺖ و ﭘﻨﺠﺎه ﯾﮏ ﻓﺼﻞ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺠﻮﯾﺪ در ﻫﺮ ﺑﺎب ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻌﻮن اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ و ﺟﺎن ﭘﺎك؛ ﯾﮑﯽ ]ﺧﺪا[‬

‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻤﯽدارﯾﻢ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪87 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ و ﻓﺮﯾﺒﻨﺪﮔﺎن‪1‬؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬آﯾﺖ ﭘﻠﯿﺪ ]و[ ﻧﺸﺎن ﺧﺮاﺑﯽ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺎن آﻣﺪن‬

‫ﻣﺴﯿﺢ دوام ﺑﺎر؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﻨﺪه ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ]ش او[ را در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﺮد؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖام‪ ،‬ده دﺧﺘﺮ‬

‫دوﺷﯿﺰه و ﭼﺮاغﻫﺎ‪.‬‬

‫]ﺑﺎب[ اﻟﺒﺎب اﻟﺮاﺑﻊ‪ ،2‬ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﻧﻪ ]ﺑﺎب[‬

‫ﺑﺎب او‪‬ل‪ ،‬ﻣ‪‬ﺜﻞ *ﺑﺎزرﮔﺎن و ﺗﻮﻣﺎنﻫﺎ و ﺑﻨﺪهي ﮐﺎﻫﻞ*‪3‬؛ ﺑﺎب دوام‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯿﻢ‪،‬‬

‫ﮐﻢ اﻧﺪ ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ ]و[ در ﺗﻨﮓ اﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ ﻫﯿﺮودس ﺗﺮا ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﺘﻦ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﻢ‪،‬‬

‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ ﺑﺮ درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ]و[ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ ﺑﺎب ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺜﻞ ﻗﺎﺿﯽ ﻇﺎﻟﻢ؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ و ﺳﻮدﺧﻮري؛ ﺑﺎب‬

‫ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺴﻘﯽ را ﮐﻪ ﺧﻮش ﮐﺮد؛ ﺑﺎب ﻧﻬﻢ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﻧﺎن ﺻﺪﻗﻪ ﺑﮑﻨﺪ ]و[ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺪﻫﺪ؛ ﺑﺎب دﻫﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ ﺑﻨﯿﺎد‬

‫ﺑﻨﻬﺪ و ﺗﻤﺎم ﻧﮑﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﯾﺎزدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ زن ]و[ ده درم؛ ﺑﺎب دوازدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﭘﺴﺮ ﮐﻪ ﻧﺼﯿﺐ ﺧﻮاﺳﺖ از ﭘﺪر؛ ﺑﺎب‬

‫ﺳﯿﺰدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﻣﻠﮏ ﮐﻪ‪ 4‬ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﻠﮏ دﯾﮕﺮ ﻇﻔﺮ ﯾﺎﺑﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﺎردهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺻﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ]و ﯾﮑﯽ ﮔﻢ ﺷﺪه[‪5‬؛‬
‫‪7‬‬
‫ﺑﺎب ﭘﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ *ﻧﺎﯾﺐ ﺧﯿﺎﻧﺖﮔﺮ و ﻣﺴﺎﻣﺤﺖ ﮐﺮدن*‪ 6‬واﻣﺪاران را؛ ﺑﺎب ﺷﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﮔﺸﺎدن در ﻣﻠﮑﻮت از ﭘﺲ‬

‫ﯾﺤﯿﯽ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /48‬ﺑﺎب ﻫﻔﺪهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ]و[ ﻋﺎذر ﻣﺴﮑﯿﻦ‪8‬؛ ﺑﺎب ﻫﮋدهام ﮔﻔﺘﻦ ]او[ ﮐﻪ ﺧﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺷﺮ ﺧﻮاﻫﺪ‬

‫ﺷﺪ؛ ﺑﺎب ﻧﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ دارد اﯾﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﻪي ﺧﺮدل؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖام‪ ،‬ﻣ‪‬ﺜﻞ آن ﺑﻨﺪه ﮐﻪ داﯾﮕﯽ‪ 9‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﮑﻨﺪ؛‬

‫ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬اﻧﺪر رﻓﺘﻦ او در اورﺷﻠﯿﻢ در ﻋﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ دوام‪ ،‬از ﺑﺮاي ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ]و[ ﻧﺎن ﺧﻮردن ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮدان؛ ﺑﺎب‬

‫ﺑﯿﺴﺖ ﺳﻪام‪ ،‬ﺷﺴﺘﻦ ﭘﺎي ﺷﺎﮔﺮدان؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭼﺎرم‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻨﺪهي ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬آﺷﮑﺎرا‬
‫ﮐﺮدن ﺧﯿﺎﻧﺖ ﯾﻬﻮدا؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺷﺸﻢ‪ ،‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺪر ﻣﻦ‬
‫‪11‬‬
‫ﻣﻨﺰل ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،10‬ﮐﺮدار ﻣﻦ ﺑﮑﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻬﻢ‪ ،‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺑﻪ آﻣﺪن‬

‫روح ﭘﺎك ﻓﺎرﻗﻠﯿﻂ؛ ﺑﺎب ﺳﯽام‪ ،‬ﻧﮕﺬارم ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻤﺎ را ﯾﺘﯿﻤﺎن ﺑﯽ ﭘﺪر؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ ﺧﻮش درﺧﺖ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ دوام‪،‬‬

‫از ﺑﺮاي دوﺳﺘﯽ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺳﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﮑﺸﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ از ﺑﺮاي ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺮده؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬دﻋﺎ ﮐﺮدن‬

‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺴﺮ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺑﻨﺪﮔﺎن«‪.‬‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﮑﯿﻨﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﻬﺎرم اﻟﺒﺎب«؛ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬داﯾﻪ«؛ در ﻣﺘﻦ اﺻﻞ و در ف ‪» :1‬رﺿﺎي«‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﺘﻮﻧﻬﺎﻧﯿﺪه ﮐﺎﻣﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف‬
‫‪+‬و‬ ‫‪10‬‬ ‫‪ 1‬و ﻣﺘﻦ اﺻﻞ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﯽ«؛ ﮐﺎرﺑﺮد »ي« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﻣﻠﮏ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎﯾﺖ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﺮد«‪.‬‬
 ‫‪ / ٨۶‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]و[ داﻧﻪي ﺗﻠﺦ؛ ﺑﺎب ﺷﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮐﺎﺷﺘﻦ داﻧﻪي ﺧﺮدل؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺪهام‪ ،‬ﺗﻔﺴﯿﺮ داﻧﻪي ﺗﻠﺦ؛ ﺑﺎب ﻫﮋدﻫﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺞ ﯾﺎﻓﺘﻦ؛‬

‫ﺑﺎب ﻧﺎﻧﺰدهام ﻣﺜﻞ داﻧﻪ ي ﮔﻮﻫﺮ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ دام ]و[ ﻣﺎﻫﯽ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬اﺳﺘﺎدن ﻣﺮﯾﻢ ]و[ ﺑﺮادران ]او[ ﺑﺮ در؛‬

‫ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ دوام‪ ،‬اﻣﺘﺤﺎن ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ ﻣﺴﯿﺢ را؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺳﻪام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ دزدان او را زﺧﻢ‪ 1‬ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭼﺎرم‪،‬‬

‫]ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ[‪ 2‬ﻣﺮﺗﺎي ]و[ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /46‬ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ رز و ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺷﺸﻢ‪،‬‬

‫ﺟﺰﯾﻪ ﮐﻪ از دﻫﻦ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻪ درآورد؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺎك ﮐﺮدن ده ﻣﺮد ﻓﯿﺲ‪3‬؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫ﮐﻪ ﺑﻪ اورﺷﻠﯿﻢ ﻣﯽرود؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﯾﻌﻘﻮب ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ]او[ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‪4‬؛ ﺑﺎب ﺳﯽام‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬

‫ذﮐﯽ ﺳﻮدﺧﻮر؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻃﯿﻤﯽ ﺑﻦ ﻃﯿﻤﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ]ﮐﻪ ﺧﻮش ﮐﺮد[‪5‬؛ ﺑﺎب ﺳﯽ دوام‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن ﻏﺎزار‪ 6‬ﻣﺮده؛ ﺑﺎب‬

‫ﺳﯽ ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﻏﻠﺒﺖ داﺷﺘﻦ او ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺘﺰﻻن؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭼﺎرم‪ ،‬ﻏﺎﻟﯿﻪ رﯾﺨﺘﻦ ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺢ ]و[ ﻣﺜﻞ دو ﻣﺮد ]ﻗﺮضدار[‪7‬؛ ﺑﺎب ﺳﯽ‬

‫ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻦ او ﺑﺮ ﺧﺮ و ﺑﺮ‪ 8‬اورﺷﻠﯿﻢ آﻣﺪن؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ ]او[‪ 9‬ﺑﺮ اورﺷﻠﯿﻢ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬اﮔﺮ داﻧﻪ ﺑﺮ‬

‫زﻣﯿﻦ ﻧﺮﯾﺰد‪ ،10‬داﻧﻪي ﺑﺴﯿﺎر ]ﺑﺎر[‪ 11‬ﻧﯿﺎورد‪12‬؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬آواز ﮐﻪ از آﺳﻤﺎن ﺷﻨﯿﺪهاﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ او اﻧﺪﮐﯽ‬
‫وﻗﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ]ﺑﺎ ﺷﻤﺎ[‪ 13‬ﻫﺴﺖ؛ ﺑﺎب ﭼﻠﻢ‪ ،‬درﺧﺖ اﻧﺠﯿﺮ ﮐﻪ ﻟﻌﻨﺖ ﮐﺮد؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﻌﺘﺰﻻن ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺪام‬

‫ﺳﻠﻄﻨﺖ اﯾﻦ را ﻣﯽﮐﻨﯽ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ دو ام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ دو ﭘﺴﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ رز ﻓﺮﺳﺘﺎد؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻋﻤﺎرت رز و‬

‫ﮐﺸﺘﻦ ﭘﺴﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ رز؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﭼﺎرم‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﯾﺎن‪ 14‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ و ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪15‬؛‬
‫ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﺮاي ﺟﺰﯾﻪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬زن ]و[ ﻫﻔﺖ ﺑﺮادران؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﻌﺘﺰﻻن‬

‫ﮐﻪ ﮐﺪام وﺻﯿﺖ‪ 16‬ﺑﺰرگ اﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺴﺮ داوود اﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎﻫﻢ‪ ،17‬ﺑﺮاي ﺳﻮﮔﻨﺪ‬

‫ﺧﻮردن؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﯾﮑﻢ‪ ،‬آن ]زن ﮐﻪ[‪ 18‬دو ﮔﺮوﯾﻪ رﯾﺴﻤﺎن در ﺧﺰاﻧﻪ اﻧﺪاﺧﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه دوام‪ ،‬ﺑﺮاي ﺧﺮاﺑﯽ ﺧﺎﻧﻪي‬

‫ﺧﺪا در اورﺷﻠﯿﻢ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /47‬ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﭼﺎرم‪ ،‬ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﻣﺴﯿﺢ‪ 19‬ﺑﺮاي ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‪ 20‬ﺷﺪن؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه‬

‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اورد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻢ«‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﺎﻫﺎن«‪.‬‬
‫‪ .15‬در ف ‪ 1‬ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮاﻧﺪﮔﺎن و دﻋﻮت ﺷﺪﮔﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ؛ ﻣﺪﻋﻮﯾﻦ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻨﻌﺖ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻨﺠﻪام«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬ﮐﻪ‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻫﺪن«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﻨﻈﻮر ﭘﯿﺲ و اﺑﺮص اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪﻧﺸﯿﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .6‬ﻏﺎزار« و »ﻏﺎزاروس« ﺗﻠﻔﻆ ارﻣﻨﯽ »ﻋﺎزر« اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬رﯾﺰد«؛ در ف ‪» :1‬ﻧﻤﯿﺮد«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪85 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻠﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻦ ﺷﺘﺮ در ﺳﻮﻓﺎر ﺳﻮزن؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﯾﮑﻢ ]و[ ﭼﻬﻞ دوام‪ ،‬رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ در وﻻﯾﺖ ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن و ﺳﺎﻣﺮﯾﺎن ﮐﻪ‬
‫اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺳﯿﻢ و ﭼﺎرم‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎ زن ﺳﺎﻣﺮي و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﺟﺎي‪ 1‬ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﻨﻬﺪ؛‬

‫ﺑﺎب ﭼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﺮوم ﭘﺪرم ﺑﯿﺎﮔﻨﻢ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺷﺸﻢ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد را ﺑﺪرود‪ 2‬ﮐﻨﻢ و ﮔﺴﯿﻞ‬

‫دﻫﻢ‪3‬؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪] 4،‬ﺷﻔﺎ ﮐﺮدن[‪ 5‬آن رﻧﺠﻮر ﮐﻪ در ﺑﯿﺖ ﺟﺴﺪ ﺑﻮد؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ‪ 6‬ﺟﻬﻮدان ﺑﺮاي رﻧﺠﻮر‬

‫ﮐﻪ در ﺑﯿﺖ ﺟﺴﺪ ﺑﻮد؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ در دل ﺷﻤﺎ ﺗﺮس ﺧﺪا؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎهام‪ ،7‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯽداد در ﮐﻨﺸﺖ؛ ﺑﺎب‬

‫ﭘﻨﺠﺎه ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ اﯾﺸﺎن ﮐﻪ ﮐﺲ ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ از ﮐﺠﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه دوام‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ]ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻢ[‪ 8‬وﻗﺖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ؛‬

‫ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺳﻪام‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺸﻨﻪ اﺳﺖ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﭼﺎرم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﻗﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻫﺴﺖ‪ 9‬و ﻗﻮﻣﯽ ﻧﻪ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه‬

‫ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻣﯽداﻧﻢ از ﮐﺠﺎ آﻣﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﺮوم و ﻣﺮا ﻧﯿﺎﺑﯿﺪ‪] 10‬و[ ﺑﻪ ]ﮔﻨﺎه و[‪ 11‬ﺧﻄﺎ‬

‫ﺷﻤﺎ ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﺟﻬﻮدان ﻣﺎﯾﯿﻢ ﻓﺮزﻧﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬رﻓﺘﻦ ﻧﯿﻘﻮدﯾﻤﻮس ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ در‬

‫ﺷﺐ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺧﻔﺘﻦ او در ﮐﺸﺘﯽ ]و[ ﺑﺎد ﺳﺨﺖ ﺷﺪن؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖام‪ ،‬ﺷﻔﺎي دﯾﻮاﻧﮕﺎن ﮐﻪ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺑﻮدﻧﺪ؛‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /45‬ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن دﺧﺘﺮ ﯾﻮارش‪.12‬‬

‫]ﺑﺎب[ اﻟﺒﺎب ]اﻟﺜﺎﻟﺚ‪ :‬ﺷﺼﺖ ﺑﺎب[‬

‫ﺑﺎب او‪‬ل‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن دو ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ؛ ﺑﺎب دوام‪ ،‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮐﺮدن در ﻧﺎﺻﺮه‪ ،13‬ﺷﻬﺮ او؛ ﺑﺎب ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن دﯾﻮاﻧﻪ در‬

‫روز ﺷﻨﺒﻪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮوري‪ 14‬دﯾﻮان‪ ،‬دﯾﻮان ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﺪ‪15‬؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ اﻓﺘﺮي ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫ﭘﺲ روح ﭘﺎك ﻧﺪارد؛ ﺑﺎب ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ او ]ﮐﻪ[ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﮐﻢ اﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺷﺎﮔﺮدان‬
‫ﺗﺎ ﻣﮋده دﻫﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻬﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ آﺷﮑﺎرا ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺠﺸﮑﺎن؛ ﺑﺎب دﻫﻢ‪ ،‬ﻧﯿﺎﻣﺪم‬

‫ﮐﻪ آﺷﺘﯽ ﺑﯿﻨﺪازم؛ ﺑﺎب ﯾﺎزدهام‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﻌﺘﺰﻻن ﺑﺮاي ﻃﻼق؛ ﺑﺎب دوازدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻨﺪﮔﺎن؛ ﺑﺎب ﺳﯿﺰدهام‪ ،‬ﮔﺮدﯾﺪن‬

‫او‪ 16‬در وﻻﯾﺖ ]و[ ﻧﺎم زﻧﺎن ﮐﻪ او را ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﺎردهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺗﺨﻢ ﮐﺎﺷﺘﻪ؛ ﺑﺎب ﭘﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪي ﻧﯿﮏ‬

‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎي آدﻣﯽ«‪.‬‬

‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬درود«‪.‬‬
‫‪ .12‬در ك )ﻣﺮﻗﺲ‪ ،‬ﺑﺎب ‪ ،5‬آﯾﻪي ‪» :(22‬ﯾﺎﯾﺮس«‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻬﻢ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬ ‫‪ + .4‬ﺷﺎﮔﺮد‬
‫‪ .14‬ﮐﺎرﺑﺮد »ي« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در ف ‪» :1‬ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ«‪ ،‬در ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب‪» :‬ﻣﺨﺎﻃﺒﻪ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬را‬ ‫‪ + .7‬ﮐﻪ‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﻗﻮﻣﯽ«‪.‬‬
 ‫‪ / ٨۴‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ]و[ ﺧﻮش‪ 1‬ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻦﻫﺎي ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ ]و[ آﻣﺪن اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /43‬ﺑﺎب‬
‫ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﺷﻤﻌﻮن ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ]ﮐﻪ[ ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﺴﯿﺢ؛ ﺑﺎب ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻋﯿﺪ اﻟﻤﻈﻠّﻪ‪ 2‬ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎﯾﻪ؛ ﺑﺎب ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ‬

‫و ﺷﺴﺘﻦ دﺳﺖﻫﺎ؛ ﺑﺎب ]دﻫﻢ[‪ ،‬واي ﺑﺮ ﻣﻌﺘﺰﻻن؛ ﺑﺎب ﯾﺎزدﻫﻢ‪ ،‬ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‪ ،3‬ﺑﺮﮐﻨﺪه ﺷﻮد ]و[ ﻣﺜﻞ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن؛‬

‫ﺑﺎب دوازدهام‪ ،‬آﻧﭽﻪ آدﻣﯽ را ﭘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯿﺰدهام‪ ،‬ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎي ﮐﺸﺘﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ؛ ﺑﺎب ﭼﺎردهام‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن دﺧﺘﺮ‬

‫زن ﺧﯿﻔﯽ‪4‬؛ ﺑﺎب ﭘﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﻟﻨﮓ و ﻻل ]و[ ﮐﺮ؛ ﺑﺎب ﺷﺎﻧﺰدهام‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪهﮐُﻦ‪ 5‬اﺳﺖ؛‬

‫ﺑﺎب ﻫﻔﺪهام‪ ،‬در رﻓﺘﻦ ﺟﺎن ﭘﻠﯿﺪ ]و[ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ دﯾﻮ؛ ﺑﺎب ﻫﮋدهام‪ ،‬ﻫﻔﺖ ﻧﺎن ﮐﻪ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻣﺮد را ﺳﯿﺮ ﮐﺮد؛ ﺑﺎب‬

‫ﻧﺎﻧﺰدهام‪ ،‬آﯾﺖ آﺳﻤﺎﻧﯽ و ﻣﺜﻞ ﯾﻮﻧﺎن‪6‬؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬آن ]ﮐﺴﺎن[‪ 7‬ﮐﻪ ﺑﻼﻃﺲ اﯾﺸﺎن را ﮐﺸﺖ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬آن درﺧﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎر ﻧﯿﺎورد‪ ،‬ﮐﻨﺪه ﺷﻮد؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ دوام‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن آن زن ﮐﻪ ﻫﮋده ﺳﺎل اﻓﺘﺎده ﺑﻮد؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ‬

‫از ﺧﻤﯿﺮ ﻣﻌﺘﺰﻻن؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭼﺎرم‪ ،‬ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ را ﮐﻪ در ﺻﯿﺪا ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ داد؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻣﺴﯿﺢ از ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﻪ‬

‫ﺧﻠﻖ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ از ﺑﺮاي ﻣﻦ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮم‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﭘﻄﺮوس ﮐﻪ ﻣﺮو؛ ﺑﺎب‬

‫ﺑﯿﺴﺖ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ دارد ﺧﻮد را ﺗﺒﺎه ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا *اﻧﮑﺎر ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ او را اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻢ*‪8‬؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺸﺘﻢ‪،‬‬

‫ﺗﺠﻠﯽ ﺑﺎ‪ 9‬ﻣﻮﺳﯽ و اﯾﻠﯿﺎ ﺑﺮ ﮐﻮه ﺗﺎﺑﻮر؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﮐﻮدك دﯾﻮاﻧﻪ؛ ﺑﺎب ﺳﯽام‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن دارد ﻣﺜﻞ‬

‫داﻧﻪي ﺧﺮدل؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﺑﺰرگ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ دوام‪ ،‬دﯾﺪﯾﻢ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﯾﻮان ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ ﺑﻪ‬

‫در ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﺮدن ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ]ﮐﻪ[ ﮔﻨﺎه ﻧﮑﻨﺪ‪10‬؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭼﺎرم‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻏﻼم ﺧﻮد‬

‫ﺑﺴﯿﺎر ﻗﺮضﻫﺎ ]رﻫﺎ[ ﮐﺮد ]و[ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻏﻼم او‪ 11‬ﻗﺮضدار ﺧﻮد را؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /44‬ﺑﺎب ﺳﯽ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬درﺳﺖ ﮐﺮدن ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﮐﻪ‬

‫از ﻣﺎدر زاﯾﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﯽ ﭼﺸﻢ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان و ﭼﻮﭘﺎن؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻠﻪ و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان دارم ﺑﻪ‬
‫ﺟﺰ از اﯾﻦ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻋﯿﺪ ﻧﻮﮐﻨﺎن‪ 12‬در اورﺷﻠﯿﻢ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ اي ﻣﻌﻠّﻢ ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ زﻧﺪه ﺷﻮم؛ ﺑﺎب‬

‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﮐﻨﺪه ﮐﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺸﮏ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﻘﺼﻮد ﯾﻮﻧﺲ ﻧﺒﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﯿﺪ ﺧﯿﻤﻪﻫﺎ در ﺷﺮﯾﻌﺖ ﯾﻬﻮد و »اﯾﻦ ﻫﻔﺖ روز‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻮد ﻧﺨﺴﺘﯿﻨﺸﺎن ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ ﻣﺎه ﺗﺸﺮي و ﻫﺮ ﻫﻔﺖ روز ﻋﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و‬
‫‪ .8‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬دوﺳﺖ ﻧﺪارد ﻣﻦ او را رﻫﺎ رﻫﺎ ﮐﻨﻢ«؛ ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪرآن روزﻫﺎ ﺑﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ ﻫﻤﯽﻧﺸﯿﻨﻨﺪ ﭼﻮن ﺑﯿﺪ و‬
‫اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫زﯾﺘﻮن و ﻧﯽ و ﻣﺎﻧﻨﺪهي آن‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﻓﺮﻣﻮده آﻣﺪ ﮐﻪ‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺸﯿﻨﯿﺪ زﯾﺮ ﺑﺎمﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ؛ وز ﺷﺎخ ﺳﺎﯾﻪ دارﯾﺪ ﺗﺎ ﯾﺎدﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ از‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﺮدن ﮔﻨﺎه ﮐﺴﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺳﺎﯾﻪي اﯾﺰدي ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ اﺑﺮ داﺷﺖ اﻧﺪر ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺗﯿﻪ )ﺑﯿﺮوﻧﯽ‪،‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬ ‫‪(244 -5 :1351‬؛ ﻋﯿﺪ ﻣﻈﻠﻪ‪ :‬ﺟﺸﻦ ﺳﺎﯾﻮان )دﻫﺨﺪا(‬
‫‪ .12‬ﻣﻨﻈﻮر ﻋﯿﺪ ﺗﺠﺪﯾﺪ اﺳﺖ؛ رك‪ :‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪.22 :10 ،‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در ﻣﺘﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺘﯽ ﺑﺎب ‪ ،15‬آﯾﻪي ‪ 22‬زن ﮐﻨﻌﺎﻧﯿﻪ آﻣﺪه و ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ و ﻏﯿﺮ ﯾﻬﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ؛ در ﻓﺼﻞ ﺳﯽ و ﺳﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﺑﺎب ﺧﯿﻔﯽ را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪83 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﺼﻢ ﺗﻮ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﺸﻤﺖ ﺗﺮا ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﮐﻦ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻧﻬﻢ‪ ،‬در ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻓﺘﻮي ﻣﺠﻮﯾﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻠﻢ‪،‬‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗ ﺮا ﺑﺮ ﯾﮏ رخ زﻧﺪ‪ ،‬آن رخ دﯾﮕﺮ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﯾﮑﻢ‪ ،‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد را دوﺳﺖ دارﯾﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ دوام‪،‬‬

‫داوري ﻣﮑﻨﯿﺪ ﺗﺎ در داوري ﻧﻪاﻓﺘﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺳﻪام‪ ،‬از ﺑﺮاي ﺻﺪﻗﻪ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬از ﺑﺮاي ﻧﻤﺎز آﺷﮑﺎرا؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ‬

‫ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻧﻤﺎز ﮐﺮدن؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﻧﻬﯽ ﮐﺮدن از روزهي آﺷﮑﺎرا؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻨﺞﻫﺎي ﺷﻤﺎ در زﻣﯿﻦ‬

‫ﻣﯿﺎﮔﻨﯿﺪ‪ 1‬؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﻣﯿﺮاث ﺑﺨﺶ ﮐﻦ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﻞ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ]را[ اﻣﯿﺪ‬

‫ﻣﯽداد؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ام‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺪﮔﯽ دو ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﮑﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻏﻢ ﺧﻮردﻧﯽ و آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﻣﺨﻮرﯾﺪ؛ ﺑﺎب‬

‫ﭘﻨﺠﺎه دوام‪ ،‬ﻧﮕﻪ ﻣﮑﻦ ﺑﻪ آن ﺧﺎﺷﺎك ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ دﯾﮕﺮي اﺳﺖ؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /42‬ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺳﻪام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﻣﺮد ﮐﻪ ﺷﺐ آﻣﺪ‬

‫]و[ از ﯾﺎر ﺧﻮد ﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﭼﺎرم‪ ،‬ﭘﺎﮐﯽ ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺶ ﺳﮕﺎن ﻣﯿﻨﺪازﯾﺪ ]و ﻣﺮوارﯾﺪ ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺶ ﺧﻮﮐﺎن[‪2‬؛ ﺑﺎب‬

‫ﭘﻨﺠﺎه ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺑﻄﻠﺒﯿﺪ و ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ آن ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان او ﻧﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬او ﺳﻨﮓ دﻫﺪ؟؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﻔﺘﻢ‪،‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻮرﯾﺖ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬از ﺑﺮاي دﯾﻦ ﺗﻨﮓ ]و[ دﯾﻦ ﻓﺮاخ؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دروغ؛ ﺑﺎب‬

‫ﺷﺼﺖام‪ ،‬ﻫﺮ‪ 3‬ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬اي ﺧﺪا‪ ،‬اي ﺧﺪا‪ ،‬در ﻣﻠﮑﻮت درﻧﯿﺎﯾﺪ؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﻨﯿﺎد ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ‬

‫دوام‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ ﺑﻨﺪﮔﺎن ]ﺧﻮد[‪ 4‬ﺑﯿﺪار ﺑﺒﯿﻨﺪ؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﺳﻪام‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ]ﺑﻨﺪه[‪ 5‬ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد‬

‫ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﮐﻨﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ او؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﭼﺎرم‪ ،‬ﻧﯿﺎﻣﺪم ﮐﻪ آﺷﺘﯽ ﺑﯿﻨﺪازم؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻓﺮود آﻣﺪن او از ﮐﻮه؛ ﺑﺎب‬
‫ﺷﺼﺖ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺲ را ﭘﺎك ﮐﺮد؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن ﭘﺴﺮ اﻣﯿﺮ ﺻﺪه؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺧﻮش‬

‫ﮐﺮدن ﻣﺎدر ]زن[‪ 6‬ﺷﻤﻌﻮن؛ ﺑﺎب ﺷﺼﺖ ﻧﻬﻢ‪ ،‬زﻧﺪه ﮐﺮدن ﭘﺴﺮ ﭘﯿﺮهزن؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺘﺎد‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﯾﺤﯿﯽ ]و[ ﭘﺮﺳﯿﺪن او از‬

‫ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ آن ﮐﻪ اﻣﯿﺪ ﻣﯽدارﯾﻢ‪7‬؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺘﺎد ﯾﮏ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر راه ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ ]و[ ﺑﺮ ﯾﮑﺪﮔﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.8‬‬

‫]ﺑﺎب[ اﻟﺒﺎب اﻟﺜﺎﻧﯽ‪ :9‬ﺷﺼﺖ ﯾﮏ ]ﺑﺎب[‬

‫ﺑﺎب او‪‬ل‪ ،‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن دوازده ﺷﺎﮔﺮدان ]ﺑﻪ[ ﻣﮋده دادن؛ ﺑﺎب دوام‪ ،‬ﮐﺸﺘﻦ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ؛ ﺑﺎب ﺳﻪام‪ ،‬آن ﭘﻨﺞ ﻧﺎن‬

‫ﮐﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺮد ﺳﯿﺮ ﮐﺮد ]از او[‪10‬؛ ﺑﺎب ﭼﻬﺎرم‪ ،‬رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ روي آب؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﮐﻪ رﻧﺠﻮران‪ 11‬در ﺳﺮ راه‬

‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬دارﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﺑﺎب ﻫﻔﺘﺎد دو ﻧﯿﺴﺖ‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬دوام«؛ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ف ‪» :1‬رﻧﺠﻮران ﮐﻪ«‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻬﯿﺎﮐﻨﯿﺪ«؛ در ﻣﺘﻦ اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻨﻬﯿﺪ«؛ در ك‪:‬‬
‫»ﻣﯿﻨﺪوزﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻬﺮ«‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺘﻦ اﺻﻞ و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ٨٢‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻌﻈّﻢ ﭘﺎك‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب ]اﻻو‪‬ل[‪ :‬ﻫﻔﺘﺎد و ﯾﮏ ]ﺑﺎب[‬
‫ﺑﺎب او‪‬ل‪ ،‬ﺳﺮ اﻧﺠﯿﻞ؛ ﺑﺎب دوام‪ ،‬ﻣﮋده دادن ﻓﺮﺷﺘﻪ زﮐﺮﯾﺎ‪ 2‬را ]ﺑﻪ ﯾﺤﯿﯽ[‪3‬؛ ﺑﺎب‪] 4‬ﺳﻮم[‪ ،‬ﺑﺸﺎرت ﻣﺮﯾﻢ از ﻓﺮﺷﺘﻪ؛‬

‫ﺑﺎب ﭼﻬﺎرم‪ ،‬زادن ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪] ،‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ[‪5‬؛ ﺑﺎب ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬زادن ﻣﺴﯿﺢ؛ ﺑﺎب ﺷﺸﻢ‪] ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ در ﮐﻨﺸﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ‬

‫ﺷﻤﻌﻮن ﭘﯿﺮ[‪6‬؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬آﻣﺪن ﻣﻠﮑﺎن ﭘﺎرس‪7‬؛ ﺑﺎب ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮدن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ؛ ﺑﺎب ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ از ﻣﺼﺮ ﺑﺎب‬

‫دﻫﻢ‪،‬ﮐﺸﺘﻦ ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ؛ ﺑﺎب ﯾﺎزدﻫﻢ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ از ﭘﺸﺖ؛ ﺑﺎب دوازده‪ ،8‬ﻧﺴﺒﺖ روﺣﺎﻧﯽ از ﻧﺎﻣﻮس؛ ﺑﺎب‬

‫ﺳﯿﺰده‪ ،‬ﻣﺎﻧﺪن ﻣﺴﯿﺢ در اورﺷﻠﯿﻢ در ﮐﻮﭼﮑﯽ؛ ﺑﺎب ﭼﻬﺎرده‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﺑﻦ زﮐﺮﯾﺎ‪ ،‬ﯾﺤﯿﯽ؛ ﺑﺎب ﭘﺎﻧﺰده‪ ،‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﯾﺤﯿﯽ ﺧﻠﻖ را؛‬

‫ﺑﺎب ﺷﺎﻧﺰده‪ ،‬ﺷُﺴﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ از دﺳﺖ ﯾﺤﯿﯽ در اردن؛ ﺑﺎب ﻫﻔﺪه‪ ،‬ﺧﺪاي را ﻧﺪﯾﺪش‪ 9‬ﮐﺴﯽ ﻫﺮﮔﺰ؛ ﺑﺎب ﻫﮋده‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯽ‬

‫ﯾﺤﯿﯽ ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ؛ ﺑﺎب ﻧﺎﻧﺰده‪ ،10‬اﻣﺘﺤﺎن اﺑﻠﯿﺲ ﻣﺴﯿﺢ را ]و[ روزه داﺷﺘﻦ ﭼﻬﻞ روز؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻧﯿﺰ ﻋﻤﺎده‬

‫ﮐﺮد ]و[ ﮔﻮاﻫﯽ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﺮاي ﻣﺴﯿﺢ ‪/‬ﺑﺮگ‪/41‬؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﯾﮑﻢ‪ ،‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﯾﺤﯿﯽ‪ 11‬در زﻧﺪان و رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ از ﻧﺎﺻﺮه؛ ﺑﺎب‬

‫ﺑﯿﺴﺖ دوم‪ ،‬آﻣﺪن ﺷﻤﻌﻮن و ﺷﺎﮔﺮدان ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺳﻪام‪ ،‬آب را ﻣ‪‬ﯽ ﮐﺮد در ﻗﺎﻃﻨﻪي ﺟﻠﯿﻞ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﺎرم‪ ،‬آﻏﺎز ﮐﺮدن ﻣﻌﺠﺰ]ﻫﺎ و[ آﺷﮑﺎر ﺷﺪن ]ﺧﺒﺮ[ او؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن ﺷﻞ ﭘﺎ ]را[؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﺷﺸﻢ‪،‬‬

‫ﻣﺠﺬم را ﭘﺎك ﮐﺮدن؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻦ در ﮐﺸﺘﯽ ]و[ ﮔﺰﯾﺪن‪ 12‬ﺷﻤﻌﻮن ]و[ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ]و ﻣﺎﻫﯽ ﮔﺮﻓﺘﻦ[‪13‬؛ ﺑﺎب‬

‫ﺑﯿﺴﺖ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻧﮑﺘﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺘﺰﻻن ﺑﺮ ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﺴﯿﺢ؛ ﺑﺎب ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻬﻢ‪ ،‬رﻓﺘﻦ ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﻪ ﮐ‪‬ﺸﺘﻪزار ]و[ ﺧﻮﺷﻪي ﮔﻨﺪم‬
‫ﺧﻮردن؛ ﺑﺎب ﺳﯽام‪ ،‬ﺧﻮش ﮐﺮدن دﺳﺖ ﺧﺸﮏ را؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﯾﮑﻢ‪ ،‬ﻧﺎم ﺷﺎﮔﺮدان؛ ﺑﺎب ﺳﯽ دوام‪ ،‬ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﺴﯿﺢ ﺷﺎﮔﺮدان‬

‫را؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺳﻪام‪ ،‬واي ﺑﺮ ﻣﻔﺘﺨﺮان‪ 14‬ﮐﻪ ﻓﺨﺮ‪ 15‬ﻣﯽآورﻧﺪ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ‪ 16‬ﻧﻤﮏ زﻣﯿﻦ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﭘﻨﺠﻢ‪،‬‬

‫ﮔﻔﺘﻦ او ﻧﯿﺎﻣﺪم‪] 17‬ﮐﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﻢ[‪ 18‬ﺗﻮرﯾﺖ؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﺷﺸﻢ‪ ،‬از ﺑﺮاي ﻗﺼﺎص ]و[ ﭘﺎداش؛ ﺑﺎب ﺳﯽ ﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎش از‬

‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬ﻧﻮزدﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﯿﺢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪1‬‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺮدﯾﺪن«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺘﺮﻻن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺤﺘﺮ«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺎﻣﺪن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ﻣﺘﻦ اﺻﻞ اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﮔﺮﭼﻪ درﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ از ﺑﺎب اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ درﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻣﺒﻨﺎي‬
‫ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻓﺼﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ذﯾﮑﺮﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪... + .4‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪن ﭘﺎرررس«‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف‬
‫‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎررس«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬دواﻧﺰدﻫﻢ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪاوﻧﺪش«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪81 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ آن ﺳﺨﻦ از ﮐﺠﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪] .‬و آن را ﻣﺒﻮ‪‬ب ﮐﺮدم[‪ 1‬ﭼﻬﺎر ﺑﺎب ]و[ ﻫﺮ ﺑﺎب ﺣﺎوي‪ 2‬ﻓﺼﻮل اﺧﺒﺎر و ﻧﺒﻮ‪‬ت ]و[ ﭘﻨﺪ ]و[‬
‫اﻣﺜﺎل ]و[ ﻣﻌﺠﺰات ]و[ ﮐﺮدار ]و[ ﻏﯿﺮه ﺑﺮﺷﻤﺎر‪ 3‬ﺗﺎ ﻫﺮﮔﻪ ﺳﺨﻨﯽ ﺑﻄﻠﺒﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻦ‪ 4‬ﺳﻬﻞ ﺑﺎﺷﺪ در ﯾﮑﯽ از ﭼﻬﺎر ﺑﺎب‪] .‬و‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ[‪ 5‬اﺑﻮاب اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ذﮐﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪* .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺑﻨﺪهي ﮔﻨﺎﻫﮑﺎر ﻋﺎﺟﺰ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ]را[‬

‫در اﯾﻦ وﻗﺖ ﺑﯿﻨﻮاﯾﯽ ارزاﻧﯽ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻧﻮا ﭼﯿﺰي از دﺳﺖ اﯾﻦ ﺿﻌﯿﻒ در وﺟﻮد ﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﯾﺮ ﺷﻬﺪاي ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‬

‫ﻣﺎﮐﺮﺳﯿﻦ‪ 6‬دام ﺑﺮﮐﺘﻪ رﺳﯿﺪم از ﻧﻮاﺣﯽ ﺷﻬﺮ ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر‪ ،7‬ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﺎر اﯾﻦ ﺿﻌﯿﻒ ﺗﺴﻠﯿﻢ آن ﺧﺎدم ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﺑﺎري ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺗﺎ‬

‫اﻣﺮوز ﺳﻌﯽ ﺑﻠﯿﻎ ‪/‬ﺑﺮگ‪ 8[. . .] /40‬ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽ آﯾﻨﺪ و دادﻧﺪ و ﺗﻤﺎم ﻃﻮاﯾﻒ ﮐﺮد آن روز زﯾﺎرت را ﮔﺸﺎده و ﯾﺴﻔﻮا ﮐﻪ از‬

‫ﺑﺮﮐﺖ اﯾﻦ ﺷﻬﯿﺪ ﮐﻪ در ﻣﺬﻫﺐ و ﻣﻠّﺖ ﻣﺴﯿﺢ از دﺳﺖ ﺷﺎه ﻓﯿﺮوز ﮔﺸﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺮﺳﯿﻦ و ﮐﺮﻣﺎس و ﻟﯿﻮن و ﻗﺮﯾﻘﻮر و زﭘﯿﺪا‬

‫ﺷﺒﻤﯿﺘﯽ ﻧﺎم‪ ،‬آن ﺟﻼد ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﺷﻬﯿﺪ ﮐﺮد و ﺑﻪ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﯽ ﮔﺮوﯾﺪ و‪ 9‬ﻧﺎم ﺟﻼد آذر ﻣﻬﺮان ﺑﻮد؛ زﺑﺎن ﺑﮑﺮوﯾﺞ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺪ‪‬ت ﺳﯽ و ﯾﮏ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ در ﺑﺎز ﻣﯽدارد و ﺑﻪ ﻓﻀﺎﯾﻞ ﻧﯿﮏ و آﺑﺎداﻧﯽ ارزاﻧﯽ اﻓﺘﺎد و ﺣﻖّ ﺗﻌﺎﻟﯽ از ﺑﺮﮐﺖ‬

‫رﺣﻤﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪه و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ 10‬ﻣﺪد‪ 11‬ﮐﻨﺎد؛ آﻣﯿﻦ ﺑﺤﻖ رب اﻟﻌﺎﻟﻤﯿﻦ‪ ،‬اﷲ اﻋﻠﻢ*‪.12‬‬

‫ﻗﺼﺒﻪاي در آن اﺳﺖ و ﻣﺴﺘﻘﺮ ﭘﺎدﺷﺎه اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﺖ اﺳﺖ‪ .‬آن ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﮐﻮ و ﮔﻨﺠﻪ و ﺣﻮاﻟﯽ ﺟﺰو آن اﺳﺖ و در‬
‫اول ﻫﺮوم ﻧﺎم داﺷﺖ؛ در ﻗﺪﯾﻢ ﻣﺮﮐﺰ اران ﺑﻮد و اﮐﻨﻮن در‬
‫آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﻮروي واﻗﻊ و ﺧﺮاب اﺳﺖ؛ ﻧﺎم ﮐﻨﻮﻧﯽ آن ﺑﺎردا‬
‫ﺷﻬﺮي اﺳﺖ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﯿﺖ ‪ 10700‬ﺗﻦ در ﺟﻤﻬﻮري آذرﺑﺎﯾﺠﺎن؛ اﯾﻦ‬
‫ﺷﻬﺮ در دورهي ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ و ﺑﻌﺪاً در دورهي اﻋﺮاب ﺷﻬﺮي‬
‫ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻤﻼت ﻣﻬﺎﺟﻤﺎن ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻً‬
‫ﭘﺲ از ‪ 32‬ﻫـ ق )‪ 652‬م( ﺑﻪ دﺳﺖ اﻋﺮاب اﻓﺘﺎد )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻً در اﯾﻨﺠﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ اﻓﺘﺎدﮔﯽ وﺟﻮد دارد‬
‫ﮐﻪ ﻣﻘﺪار آن داﻧﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪» .9‬و« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ + .11‬ﮐﻨﻨﺪه‬
‫‪ .12‬ﻣﯿﺎن دو * در ب و ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺘﺎدﮔﯽﻫﺎي‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ و ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ ﺑﻮدن ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪن و ﻓﻬﻢ اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ دﺷﻮار‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮدﻋﻪ و ﺑﺮذﻋﻪ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ ﺑﺰرگ )در ﻗﻔﻘﺎز( ﺑﺎ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺴﯿﺎر و‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺑﺸﻤﺎر«‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در ب و ف ‪» :1‬ﻣﺎرﺳﺮﮐﯿﻦ«؛ ﯾﺎﻗﻮت ﺣﻤﻮي )‪ ،1380‬ج ‪:2‬‬
‫‪ 462‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ( در ﺑﺨﺶ ﻣﻌﺮﻓﯽ دﯾﺮﻫﺎ از ﭼﻨﺪ دﯾﺮ ﮐﻪ اﻣﻼﯾﯽ ﺷﺒﯿﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎﮐﺮﺳﯿﻦ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎم ﺑﺮده اﺳﺖ ازﺟﻤﻠﻪ ﻣﺎرﻓﺎﺛﯿﻮن‪،‬‬
‫ﻣﺎرﺳﺮﺟﯿﺲ‪ ،‬ﻣﺮﺟﺮﺟﺲ‪ ،‬ﻣﺮﺟﺮﺟﯿﺲ و ﻣﺮﻣﺎﺟﺮﺟﺲ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن‬
‫ﻣﺎﺳﺮﺟﺒﯿﺲ ﺑﻪ ﺿﺒﻂ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و »ب« ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‬
‫وﻟﯽ ﮔﻔﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم دﯾﺮﻫﺎي ﻓﻮق در ﻋﺮاق و ﺷﺎم ﻗﺮار‬
‫داﺷﺘﻪاﻧﺪ )ﻧﯿﺰ رك‪ :‬ﻧﻔﯿﺴﯽ‪(230-245 :1383 ،‬؛ ﻣﺴﯿﻨﺎ )‪ (1951‬از‬
‫دﯾﺮﻫﺎي ﺳﺮﺟﻮس )ﺳﺮﮐﯿﺲ( و ﺑﺎﮐﻮس در ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر ﯾﺎد ﮐﺮده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺸﺎﺑﻮﻋﻪ«؛ در ب‪» :‬ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر«؛ دوﺳﺖ داﻧﺸﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻠﯽ‬
‫ﻣﺤﺪ‪‬ث‪ ،‬ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ واژه در واﻗﻊ »ﺑﺮدﻋﻪ« ﺑﻮده و ﺑﺮدع و‬
 ‫‪ / ٨٠‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺳﭙﯿﺪ ﻣﺒﺪل ﮔﺮداﻧﯿﺪ‪ ،‬و ﭼﺮاغ ﻋﻤﺮ ﺑﺮ درﯾﭽﻪي ﺑﺎد‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﯽ زاد و‪ 1‬روﻏﻦ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦ زﻣﺎن در درﯾﺎي ﻏﺮور ﺟﺎﻫﻞ‬

‫وار ﺷﻨﺎ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﺗﺎ رﺣﻤﺖ اﯾﺰدي‪ ،‬ﻋﺰّ اﺳﻤﻪ‪ ،‬ﻧﺪاي ﺗﻮﺑﺖ ﻓﺮﻣﻮد و اﻣﯿﺪ ﺑﺮ ﻟﻄﻒ و ﮐﺮم آن ﮐﺮدﮔﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﺧﻼﯾﻖ را از ﮔﻨﺎﻫﮑﺎران ﺗﻮﺑﻪ ي ﻧﺼﻮح دﻫﺎد و از ﺑﺮﮐﺖ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎﮐﺎن و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﯾﻦ ﺑﻨﺪه را ﻧﯿﺰ روزي ﮐﻨﺎد‪ .‬آﻣﯿﻦ ﺑﺤﻖ‬

‫رب اﻟﻌﺎﻟﻤﯿﻦ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺳﺎﺧﺘﻢ و ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ﮐﻪ ﻣﮕﺮ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﻮﻧﺪ و آﻧﭽﻪ از‬

‫ﺑﯿﻬﻮده‪ 2‬ﺗﺼﻨﯿﻒﻫﺎ‪ 3‬ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ‪ ،4‬از ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ]آن[‪ 5‬ﻣﻘﺪار ﻟﻔﻆ ]و ﻋﺒﺎرت[‪ 6‬ﮐﻪ در ﺑﺎﯾﺴﺖ اﺳﺖ‪ 7‬در اﻣﻮر دﻧﯿﻮي را‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آرﻧﺪ و دﯾﮕﺮ راه ]ﺧﺪاي و[‪ 8‬اﺳﺘﻮاري دﯾﻦ اﻓﺰونﺗﺮ‪.‬‬

‫و ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ]رﺳﺎﻟﻪي[‪ 9‬اﻧﺠﯿﻞ را ﺑﺎﺗﻤﺎم ﺑﺨﻮاﻧﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /39‬و ﺑﺮ ﺳﺮاﯾﺮ او وﻗﻮف ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ و ﭘﺎﮐﯽ ]دل‪ ،‬ﻧﻌﻤﺖ‬

‫و[‪ 10‬آﺳﺎﯾﺶ دو ﺟﻬﺎن‪] 11‬او را[ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد و از ]او[ ﻣﯿﻮهي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﺨﻮرد؛ و ﭼﻮن وﻗﻮف ﺗﻤﺎم ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻢ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ؛ ﭼﻮن ﻋﻠﻢ ]ﺣﺎﺻﻞ[‪ 12‬ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤ‪‬ﺖ ﺑﺪارد ﮐﻪ ﻋﻤﻞ‪ 13‬و ﮐﺮدار ﻧﯿﮏ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ]آن[ ﮐﻪ اﻧﺠﯿﻞ ﻓﺮﻣﻮد‪،‬‬
‫‪15‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﻋﻤﻞ ]ﺑﺎ[ ﻋﻠﻢ ﻣﻘﺮون ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا ]ﻋﻠﻢ ﺑﯽ[‪ 14‬ﻋﻤﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘ‪‬ﺮ ﺑﺮگ ﺑﺎﺷﺪ و در او ]ﻫﯿﭻ[‬
‫ﻣﯿﻮه ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ ]و[ ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه ]اﺳﺖ[‪ 16‬ﮐﻪ آدﻣﯽ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي درﺧﺖ ]ﯾﮏ دم[‪ 17‬ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﺪ و از او ﺑﺮ ﻧﺨﻮرد؟ ]اﻣ‪‬ﺎ[‪ 18‬ﻫﺮ ﮐﻪ زﯾﺮ‬

‫ﺳﺎﯾﻪي درﺧﺖ ﻣﺴﯿﺤﯽ ﮐﻪ اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﻪ دل ﭘﺎك ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻌﻤﺖ ]و[ آﺳﺎﯾﺶ دو ﺟﻬﺎﻧﯽ ]او را[ ﺣﺎﺻﻞ‪ 19‬ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫و ﭼﻮن دﯾﺪم ﮐﻪ از ﯾﮏ اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺢ ﺣﺎﺻﻞ دﺷﻮار ﻣﯽﺷﻮد‪] ،‬و اﮔﺮ ﻫﺮ ﭼﻬﺎر را ﺟﺪا ﺟﺪا‬

‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺼﯿﻞ آن ﻣﺒﻮ‪‬ب ﻧﯿﺰ‪ 20‬ﺑﻪ ﺗﻤﺎم دﺷﻮار ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد[‪ ،21‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ در ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬از او‪‬ل ﺗﺎ‬

‫آﺧﺮ ﻋﻠﯽ اﻟﺘﻮاﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﺴﻖ آوردم‪ 22‬ﺑﯽ ﺗﮑﺮﯾﺮ ]و[ ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ از ]ﯾﮏ[‪ 23‬اﻧﺠﯿﻞ ﮔﺰﯾﺪم‪ ،‬آن را ﻧﺸﺎن ﮐﺮدم‪ :‬ﻣﺘﯽ »م« و‬

‫ﻣﺮﻗﺲ »س«‪ ،‬ﻟﻮﻗﺎ »ل«‪ ،‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ »ي«‪ ،‬و ]ﻫﺮ[ ﺣﺮﻓﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ آن ﺳﺨﻦ از ﮐﺪام اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻮن ﺑﺠﻮﯾﺪ‪ ،‬درﯾﺎﺑﺪ‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻠﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ب‪» :‬ﺑﻠﯽ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬ﮐﻨﺪ و‬
‫‪ .20‬در ف ‪» :1‬ﻣﺒﻮ‪‬ب ﻧﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯽ ز داده«‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻬﻮده«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺼﻨﻒﻫﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﯿﺰﻫﺎﺳﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در ب و ف ‪» :1‬ﺟﻬﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪79 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪1‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]دﻫﻢ[‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ‪ 2‬آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن اﯾﻦ ﺑﻨﺪهي ﺿﻌﯿﻒ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎر ﻋﺎﺟﺰﺗﺮﯾﻦ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ‬

‫ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي اﻷرﻣﻨﯽ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ]ﺳﻮي ﻣﻌﯿﺸﺖ و ﻣﮑﺴﺐ اﻧﺪ و[‪ 3‬ﻣﻨﺼﺐ‪ 4‬دﻧﯿﻮي ]ﻣﯽﺟﺴﺘﻨﺪ[‪ 5‬و زﺑﺎن‬

‫ﭘﺎرﺳﯽ اﯾﺸﺎن را در ﮐﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﺣﻮال ﻋﺎﻟﻢ و ﺳﻮد ﺧﻮد و ﻓﺮزﻧﺪان‪] ،‬اوﻗﺎت[ ﺧﻮد ]را[‪ 6‬ﺑﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ اﺷﻌﺎر ﻧﺎﻫﻤﻮار ]و[‬
‫‪9‬‬
‫اﻟﻔﺎظﻫﺎ و ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎي ﻧﺎدﻟﭙﺬﯾﺮ‪] 7‬ﺻﺮف ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ[‪ 8‬ﮐﻪ در ﻫﻤﻪ دروغ و ﺗﺎرﯾﮑﯽ ]و[ ﻇﻠﻤﺎت اﺳﺖ‪] ،‬و اﯾﺸﺎن ﺑﺪان[‬

‫ﻣﺸﻐﻮل و ﻣﻐﺮور ﻣﯽﺑﻮدﻧﺪ‪ 10‬و اﻧﺠﯿﻞ ]و ﮐﺘﺎبﻫﺎي راﺳﺖ[‪ 11‬ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﻣﻬﻤﻞ‪ 12‬داﺷﺘﻨﺪ و ﻧﻪ درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﮔﻨﺎه ﺗﻘﺮﯾﺮ ﮐﺮد و ﮔﻨﺎه ‪/‬ﺑﺮگ‪ /38‬ﻋﻈﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺼﻨّﻔﺎت‪ 13‬ﺧﻠﻖ ]و[ ﺗﻌﻠﯿﻢ اﯾﺸﺎن ﻣﺸﻐﻮل ]ﺑﺎﺷﺪ[؛ در‬

‫اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬واي‪ 14‬ﺑﺮ آن‪ 15‬ﮐﺴﺎن ﮐﻪ در ﮐﺘﺎبﻫﺎ ]و[ ﻣﺼﻨّﻔﺎت‪ 16‬ﺧﻠﻖ ﻣﺸﻐﻮل ﮔﺮدﻧﺪ ]و[ از ﺗﻌﻠﯿﻢ اﯾﺸﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ؛‬

‫و ﺗﻤﺎم ﻃﻮاﯾﻒ ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن اﻧﺠﯿﻞِ ﻣﻌﻈّﻢ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﺧﻮاﻧﺪه‪ 17‬ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ]دوري از ﻣﻘﺎم‬

‫اﯾﺸﺎن و ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﺎن اﯾﺸﺎن[‪] 18‬و[ اَﺷﻐﺎل ﻣﻌﯿﺸﺖ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ﺧﺒﯿﺮﺗﺮ‪ 19‬اﻧﺪ‪ 20‬از زﺑﺎن ﺧﻮد ]ﮐﻪ در اﺻﻞ داﺷﺘﻪاﻧﺪ؛‬

‫و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن[‪ 21‬اﺻﻠﯽ‪] 22‬اﯾﺸﺎن ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ[‪ ،23‬اﻏﻠﺐ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﺷﻨﻮﻧﺪ‪ 24‬و درﻧﻤﯽﯾﺎﺑﻨﺪ‪] .‬ﺑﺎ[ آن ﻣﻘﺪار ﺿﻌﻒ‪ 25‬ﻃﺎﻗﺖ‬

‫ﮐﻪ داﺷﺘﻢ در آن روزﮔﺎر ﺗﻨﮓ ﻧﺎﻣﻮاﻓﻖ ﮐﻪ از ﻗﻮ‪‬ت ﺟﺴﻢ ﻣﺤﺮوم ﺷﺪه‪ ،‬ﺧﻠﻞ در ﭘﻨﺞ ﺣﻮاس راه ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺧﺼﻮﺻﺎً‪ 26‬ﻧﻮر‬
‫‪28‬‬
‫ﺑﺼﺮ ﮐﻪ ﭼﺮاغ ﺗﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﺧﯿﺎل روز از ﺷﺐ ﺗﺎر ﻓﺮق ﮐﺮده‪ ،‬ﻗﻄﺮات ﺷﺒﻨﻢ‪] 27‬ﺷﯿﺒﺖ[ ﺑﺮ ﻣﻮي ]ﺳﯿﺎه[ ﺷﺒﺎب‬

‫ﺑﺎرﯾﺪه ﺑﻮد‪] 29‬و[ ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر‪] 30‬ﻋﻤﺮ را ﺑﻪ[ ﺧﺰان ﻋﻤﺮ ]ﺑﺪل ﮐﺮده و[ زﻣﻬﺮﯾﺮ و ﺑﺮف ﭘﯿﺮي‪ ،‬ﺷﺐ ﺳﯿﺎه ]ﺟﻮاﻧﯽ[ را ﺑﻪ روز‬

‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﻧﻨﺪه«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺎريﺗﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬اﺳﺖ و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻒ«‪.‬‬
‫‪ + .26‬ﺻﺎ‬
‫‪ + .27‬ﺳﯿﺎه ﮐﻪ‬
‫‪ .28‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﯿﺒﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .29‬ﭼﻮن‬
‫‪ + .30‬و‬
‫‪ + .2‬ﺑﺮاي‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬اﻧﺪ و ﺑﺮ‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻬﻞ«‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﺼﻔﺎت«‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬اي«‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاي«‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺘﺼﻔﺎت«‪.‬‬
 ‫‪ / ٧٨‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﺰداﻧﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﻧﺼﯿﺒﯽ داد و ﺑﺨﺸﯿﺪ از ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ آن ﻧﺼﯿﺐ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‪ 1‬ﻣﻌﺮوف ﺷﻮد‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﻧﯿﺎﻣﺪ ]ﻟﯿﮑﻦ[‪ 2‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺼﯿﺒﯽ داده ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻌﺮوف ﺷﺪﻧﺪ و ]اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ[‪ 3‬اﯾﻦ ﭼﺎر اﻧﺠﻠﯿﻠﯿﺎن‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﻧﺼﯿﺒﯽ داد و اﯾﻦ ﭼﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻌﺪ از ‪/‬ﺑﺮگ‪ /37‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﯽ ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ؛ آن ﭼﻨﺎن‬

‫ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﮐﺮدار ﺧﻮد ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻌﺪ از ﺳﯽ ﺳﺎل ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺤﯽ و‬

‫ﻣﻌﺠﺰات در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫]ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ[‬
‫ﻣﻀﻤﻮن اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻌﻈّﻢ اﯾﻦ ]ده ﻧﻮع[‪ 5‬اﺳﺖ؛ اﺧﺒﺎر آﻣﺪن ]و آﻣﺪن او و[‪ 6‬ﻣﻌﺠﺰات و ﺗﻌﻠﯿﻢ ]و[ ﭘﻨﺪ ]و[ اﻣﺮ ]و[ ﻧﻬﯽ‬

‫]و[ اﻣﺜﺎل ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ]و[ اﺳﻨﺎد از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻧﺠﯿﻞ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬زﺑﺎن ﻣﻦ ﻗﻠﻢ اﺳﺖ‪ 7‬از آن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي‬

‫ﻣﺎﻫﺮ ﯾﻌﻨﯽ زﯾﺮك ]و داﻧﺎ[‪ ،8‬ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ ﮐﺮدار ﻣﻠﮏ و ﻧﻌﻤﺖ ]و[ ﻓﺮﺧﻨﺪﮔﯽ‪ 9‬در دوﻟﺖ ﺗﻮ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪10‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]ﻧﻬﻢ[‬
‫ﺑﺘﻮان ﺑﺮ ﻫﺮ ﻟﻔﻈﯽ ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ده ﮔﻮاه ﺑﺮ آن ﺳﺨﻦ از ﮐﺘﺎب ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان آوردن‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺟﻬﺖ ﻣﺸﻐﻮﻟﯽ‬
‫]ﺧﻠﻖ[‪ 11‬ﺑﻪ اﺣﻮال دﻧﯿﻮي ]و[ اﺷﺘﻐﺎل‪ 12‬اﯾﺸﺎن از ﺳﻮد ﺟﻬﺎن‪ 13‬و آﺧﺮت‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ‪] ،‬ﭘﺲ[ ﺑﻪ‬

‫اﯾﻦ ﻗﺮار‪ 14‬اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺪ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪهي ]اﯾﻦ رﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از اﻧﺠﯿﻞ ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻣﺴﺘﻔﯿﺪ ﺷﻮد[‪ ،15‬ﻣﻠﻮل ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺧﻨﺪي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺷﻐﺎل«‪.‬‬
‫‪ .13‬در ف ‪» :1‬ﺟﺎن«‪.‬‬
‫‪ .14‬در ف ‪» :1‬ﻗﺪر«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻣﺮي )دﻫﺨﺪا( و در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﻮاﻓﻖ و ﺗﺒﺎﻧﯽ‬
‫ﮐﺮدن‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪77 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﺗﻤﺎﻣﺖ زﻣﯿﻦ[‪ 1‬دﻋﺎ ﮐﺮده و ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﺷﻮد‪] ،‬و[ ﺷﺪ؛ در ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن رﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬آن زﻣﯿﻦ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س دﻋﺎ‬
‫‪3‬‬
‫ﮐﺮده و ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﺷﺪ‪] .‬در[ ﻣﻼﮐﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﺎم ﻣﻦ ﺑﺰرگ ﺷﻮد‪ 2‬در ﻣﯿﺎن ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن از ﻣﺸﺮق ﺗﺎ ﻣﻐﺮب؛ اﯾﻨﮏ ]ﻫﺮ[‬

‫ﮐﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺗﺮﺳﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ و در اﯾﻤﺎن آﻣﺪهاﻧﺪ؛ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬دﮔﺮﺑﺎره ‪/‬ﺑﺮگ‪ /36‬رﺣﻤﺖ ﻧﮑﻨﯿﻢ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﺪان‬

‫اﺳﺮاﺋﯿﻞ و اﯾﺸﺎن را ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻨﯿﻢ در ﻣﯿﺎن ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن؛ اﯾﻨﮏ اﯾﺸﺎن را ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﺮد و ﻧﻤﺎز ]و[ ﻗﺮﺑﺎن ]و[ ﺑﺨﻮر و ﻋﯿﺪﻫﺎي‬

‫اﯾﺸﺎن را ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺮد ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ]و[ ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان؛ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺴﯿﺢ اﻧﺪ و ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ و‬

‫او را ]ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ دوﺧﺘﻨﺪ و[‪ 4‬ﮐﺸﺘﻨﺪ ]و[ اﻧﮑﺎر ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر‪ 5‬ﻣﺴﯿﺢ از ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ‪ 6‬آﻣﺪن‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ داﻧﯿﺎل‬

‫ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺴﯿﺢ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮد و دﯾﮕﺮ اﯾﺸﺎن را ﻣﺴﯿﺢ ]دﯾﮕﺮ در[‪ 7‬اﻣﯿﺪ آﻣﺪن‪ 8‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎ ]و[ ﻧﻤﺎزﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﺑﺎﻃﻞ‬

‫ﺷﻮد و ﺧﺮاﺑﯽ ]و[ ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮد ﺗﻤﺎﻣﺖ روزﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ؛ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﺪ و ﻫﺴﺖ آﺷﮑﺎرا‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﮔﻮاﻫﯽ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]ﻫﻔﺘﻢ[‬
‫ﭼﻮن اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﺑﻌﺪ از ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎل ]و ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ و[‪ 10‬ﭼﯿﺰي ﭘﺲﺗﺮ ]از[ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ‪ 11‬ﻣﺴﯿﺢ در آﺳﻤﺎن‪ ،‬در‬

‫ﻣﯿﺎن ﯾﮑﯽ ﺗﺎ ﯾﮑﯽ‪ ،‬دو ﺳﺎل ﯾﺎ ﺳﻪ ﺳﺎل ]و[ زﯾﺎد ﮐﻢ ]و[ اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﭘﺲﺗﺮ‪ 12‬از ﻫﻤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ؛ و ﻫﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ ﺳﻪ دﯾﮕﺮ‬

‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻓﺮاﻣﻮش رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،13‬روح اﻟﻘﺪس آن را ﺑﻪ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ آن را ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ‪ 14‬ﮐﻪ اﯾﺸﺎن‪ 15‬ﻧﮕﻔﺘﻪ ]و در‬

‫ﻗﻠﻢ ﻧﯿﺎورده ﺑﻮدﻧﺪ[‪16‬؛ و ﻫﺮ ]ﭼﻪ[ ﯾﮑﯽ ]از اﻧﺠﯿﻠﯿﺎن[‪ 17‬ﻓﺮو ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ‪ ،18‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻌﻀﯽ ]را[ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ 19‬و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‬

‫ﻫﻤﻪ ]را[ ﺗﻤﺎم ﮐﺮد زﯾﺮا ﺑﺴﯿﺎر ﭼﯿﺰي در اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ 20‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ در آن ﺳﻪي دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺴﺖ و اﮔﺮ ﻫﺮ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻮاﻓﻖ‬

‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آن را اﺻﻄﻼﺣﯽ‪ 21‬داﻧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ ]و[ ﺑﻪ ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﻟﻔﻆ ﯾﮑﯽ از ﯾﮑﯽ ﻓﺮق ﻣﯽﺷﺪ؟ ﻟﯿﮑﻦ ﺣﮑﻤﺖ‬

‫‪ + .13‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻮﺳﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .15‬را‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻮﺷﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﻮﺣﻨﺎه«‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻼ«؛ در ب‪» :‬اﺳﺘﻄﻼح«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫ﺷﺪ؛ اﺻﻄﻼح ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺻﻠﺢ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ آﻣﺪن ﻗﻮﻣﯽ‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪه ﺷﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬ﯾﺎ‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺴﺮ«‪.‬‬
 ‫‪ / ٧۶‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ]آن[‪ 1‬روز ﺑﺸﻮد‪ 2‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺳﯿﻮم ﺗﺮﺟﻤﺎن در ﻣﯿﺎن ﻣﺼﺮﯾﺎن ]و[ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن ]و[ زﻣﯿﻦ را دﻋﺎ ﮐﻨﻨﺪ؛ آﻧﮕﻪ ﺧﺪا ﺳﭙﺎﻫﯿﺎن‪ 3‬او‬
‫را ]دﻋﺎ[‪ 4‬ﮐﺮد ]و[ ﮔﻮﯾﺪ‪ :5‬دﻋﺎ ﮐﺮده ﺷﻮﯾﺪ‪] 6‬اي[‪ 7‬ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻦ‪ ،‬آﻧﺎن ﮐﻪ در ﻣﺼﺮاﻧﺪ و در ﺳﻮرﯾﻪاﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺎن ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را‬

‫ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﺎﻧﯿﺪم ﺑﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ .‬در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ 8‬ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ‪ 9‬ﺷﻔﻌﺎ از ﻣﺼﺮ ]و[ از ﺣﺒﺸﯿﺎن ]و[ دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﺮﺳﺪ *و‬

‫ﭘﯿﺶﺗﺮ از ﺟﺎرس رﺣﻤﺖ ﯾﺰداﻧﯽ و دﺳﺖ ده ﺑﺎﺷﺪ ﭘﯿﺶ ﭘﺎدﺷﺎه ‪/‬ﺑﺮگ‪ /35‬ﻋﺎﻟﻢ؛ ﺗﺴﺒﯿﺢ ﮐﻨﯿﺪ‪ 10‬ﺧﺪاي را و آﯾﺎت اﻟﻬﯽ را‬

‫ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ و راه ﺑﺴﭙﺎرﯾﺪ و آن را ﭘﺎك دارﯾﺪ و راه او ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ‪ 11‬در زﻣﯿﻦ و از آﺳﻤﺎن از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق اﯾﻨﮏ آواز ﺑﻠﻨﺪ او‬

‫داد‪ 12‬آواز ﻗﺪرت‪ :‬اﻟﺤﻤﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪ 13‬ﺧﺪاي را ﺑﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻧﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺴﯿﺢ درآﻣﺪﻧﺪ از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮐﻬﻦ ﺑﻌﺪ اﯾﻦ‬

‫ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﺣﺒﺸﯿﺎن و آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ*‪ .14‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ ]ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻓﺮﻣﻮد[‪15‬؛ او‪‬ل‪ 16‬ﺣﺒﺸﯿﺎن و‬

‫ﺳ‪‬ﺮﯾﺎن و ﻣﺼﺮﯾﺎن زودﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﺷﺪ‪ 17‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺗﺮﺟﻤﺎن در ﻣﯿﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن و ﻣﺼﺮﯾﺎن زﯾﺮا‬

‫ﺣﻮارﯾﻮن‪ 18‬ﻫﻤﮕﻨﺎن ]از[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن آن ﻗﻮم ﺑﺮاي‪ 19‬ﻣﺴﯿﺢ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ از درﺧﺖ‬

‫ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و اﯾﺸﺎن را در اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ ]و[ ﺑﺎ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪا ﺑﺰﻧﺪ ﻣﺼﺮﯾﺎن را ﺑﻪ‬

‫زﺧﻢﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﺑﺎز اﯾﺸﺎن را ﻋﻼج و ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﺪ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ]ﮐﻪ[‪ 20‬دﺷﻤﻨﺎن ]را[ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ اﯾﺸﺎناﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﺴﻠﻂ‬

‫ﮐﺮد و ﺑﺎ آن ﻫﻤﻪ اﯾﺸﺎن را ﺗﯿﻤﺎر ﻣﯽدارد و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﯾﺸﺎن را از دﺳﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ و آﺳﻮده ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬زﻣﯿﻦ را‬

‫دﻋﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ 21‬؛ اﯾﻨﮏ زﻣﯿﻦ دﻋﺎ ﮐﺮده ﺷﺪ ]و[ در ﻫﺮ ﺟﺎ ﻗﺮﺑﺎن و ﻧﻤﺎز ]و[ ﺑﺨﻮر ﺗﻤﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ]و[ ﻣﻘﺒﻮل‪ 22‬ﻣﯽﺷﻮد زﯾﺮا‬

‫ﮔﻔﺖ در ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ‪ :23‬ﺗﻤﺎﻣﺖ زﻣﯿﻦ از ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺪا ﭘ‪‬ﺮ ﺷﻮد؛ و در ﺗﻮرﯾﺖ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ]ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻪ[‪ 24‬ﺗﺨﻢ ﺗﻮ‬

‫‪ + .11‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .12‬و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣﯿﺎن دو * در ب و ف ‪ 1‬ﻧﯿﺴﺖ و ﻗﺴﻤﺘﯽ از آن ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬و دل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺒﻮل«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .23‬در‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﭙﺎﯾﺎن«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﺰﯾﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻨﻮﯾﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :31 -5 :68‬ﺳﺮوران از ﻣﺼﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫آﻣﺪ و ﺣﺒﺸﻪ دﺳﺖﻫﺎي ﺧﻮد را ﻧﺰد ﺧﺪا ﺑﺰودي دراز ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫اي ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺟﻬﺎن ﺑﺮاي ﺧﺪا ﺳﺮود ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺮود‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﺳﻼه‪ .‬ﺑﺮاي او ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﻠﮏ اﻻﻓﻼك ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺳﻮار اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻨﮏ آواز ﺧﻮد را ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬آوازي ﮐﻪ ﭘﺮ ﻗﻮت اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪا را ﺑﻪ‬
‫ﻗﻮت ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪ .‬ﺟﻼل وي ﺑﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ اﺳﺖ و ﻗﻮت او در‬
‫اﻓﻼك«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪75 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ و ﺣﮑﻢ اﺳﺘﻮار ﮐﺮدهاﻧﺪ[‪1‬؛ ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد اﻻّ ﺧﻮد آﻣﺪ در ﻣﯿﺎن ﻃﺎﯾﻔﻪاي ﮐﻪ آن وﻗﺖ اﺳﯿﺮ‪ 2‬ﺑﻮدﻧﺪ و‬
‫ﺧﻮارﺗﺮ ]و ﺣﻘﯿﺮﺗﺮ[‪ 3‬از ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮدﻧﺪ در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﯿﻦ؛ و ﭼﺎﻻكﺗﺮ و زﯾﺮكﺗﺮ و داﻧﺎﺗﺮ ]و[ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺗﺮ ]و[ ﭘﺮزورﺗﺮ از‬

‫ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪ .4‬روﻣﯿﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﻧﮕﺎناﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺮوف اﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺖ ]و[ ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﻫﻨﺮ و ﺟﺒﺮوت‪ 5‬و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /34‬ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن ]و[ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن ﮐﻪ از ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺖ ]و[ ﻣﻌﺮﻓﺖ ]و[ ﻧﺠﻮم ]و[ ﻃﺐ‪] 6‬و[ ﻫﻨﺪﺳﻪ ]و[ ﺻﻨﻌﺖ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺗﺮ‬

‫اﻧﺪ و ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﻧﺒﻮ‪‬ت ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ]و[ ﻣﻌﺠﺰات ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﻤﮕﻨﺎن دﯾﺪهاﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﺪ ]و[ ﭘﺪر ﺑﻪ ﭘﺴﺮ‪ 7‬ﮔﻔﺖ‬

‫]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪] .‬و[ وﻋﺪهي آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮاي ]ﺑﻨﯽ[اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ]ﺑﻪ[ ﺳﺒﺐ ﮔﻨﺎﻫﺎن‪ ،8‬اﯾﺸﺎن دو ﮔﺮوه‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ :‬ﯾﮑﯽ اﯾﻤﺎن آوردهاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ و ﯾﮑﯽ ﮐﻔﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد در زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺗﻤﺎم ]و[ درﺳﺖ ﺷﻮد‪،9‬‬
‫‪10‬‬
‫ﯾﮏ ﺑﺨﺶ ﺑﺮاي ﻧﻔﺮﯾﻦ و ﯾﮏ ﺑﺨﺶ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻦ‪ ،‬و ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن در ﺟﺎي اﯾﺸﺎن ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ و ﻣﯿﺮاث اﯾﺸﺎن ]ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺮﺳﺪ[‬

‫و ﺗﻤﺎﻣﺖ زﻣﯿﻦ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ]و[ ﭘﺎك ﺷﻮد و ﻗﺮﺑﺎن ]و[ ﻧﻤﺎز و ﺑﺨﻮر در ﻫﺮ ﺟﺎي ﻗﺒﻮل و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ‬

‫اﺷﻌﯿﺎ‪ 11‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪] :‬و[ ﺧﺪا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻣﺼﺮﯾﺎن را و ﻣﺼﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ 12‬در آن روز ]و[ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎنﻫﺎ و ﻧﻤﺎزﻫﺎ ]و[‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ ]و[ ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﻧﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺰﻧﺪ‪ 13‬ﺑﻪ زﺧﻢﻫﺎي ﺑﺰرگ‪ 14‬ﻣﺼﺮﯾﺎن را ]و[ ﺑﻪ ﻋﻼجﻫﺎ‪ 15‬اﯾﺸﺎن‬

‫]را[ ﻋﻼج ﮐﻨﺪ‪ 16‬و ﺑﮕﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ]و[ از اﯾﺸﺎن ﺑﺸﻨﻮد و اﯾﺸﺎن را ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬در آن روز ﺑﺸﻮد راه ﻣﺼﺮﯾﺎن را ﺑﺎ‪ 17‬راه‬

‫ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن و ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن در روﻧﺪ‪ 18‬در ﻣﺼﺮ؛ ]و ﻣﺼﺮﯾﺎن[‪ 19‬ﺑﺎ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن ﯾﮑﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺼﺮﯾﺎن ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن را ﺑﮑﻨﻨﺪ و‬

‫روز ﺷﺎﻫﺮاﻫﯽ از ﻣﺼﺮ ﺑﻪ آﺷﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و آﺷﻮرﯾﺎن ﺑﻪ ﻣﺼﺮ و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺮﯾﺎن ﺑﻪ آﺷﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ و ﻣﺼﺮﯾﺎن ﺑﺎ آﺷﻮرﯾﺎن ﻋﺒﺎدت‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺴﯿﺮ«‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬در آن روز اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺳﻮم ﻣﺼﺮ و آﺷﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬ ‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫و آﻧﻬﺎ در ﻣﯿﺎن ﺟﻬﺎن ﺑﺮﮐﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد زﯾﺮا ﮐﻪ ﯾﻬﻮه ﺻﺒﺎﯾﻮت‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺑﺮﮐﺖ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﻔﺖ ﻗﻮم ﻣﻦ ﻣﺼﺮ و ﺻﻨﻌﺖ دﺳﺖ‬ ‫‪ .5‬در ب‪» :‬ﭘﻬﻠﻮاﻧﯽ«‪.‬‬
‫ﻣﻦ آﺷﻮر و ﻣﯿﺮاث ﻣﻦ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﺒﺎرك ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﺒﯿﺐ«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺘﺪرﯾﺲ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺰﻧﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬ ‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻼج«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .11‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :24-5 :19 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﻣﺼﺮﯾﺎن‬
‫‪ + .17‬ﺧﺪا؛ اﻣ‪‬ﺎ ﮐﺎﺗﺐ آن را ﺧﻂ زده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﺮوف ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در آن روز ﻣﺼﺮﯾﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺑﺎ ذﺑﺎﯾﺢ و ﻫﺪاﯾﺎ او را ﻋﺒﺎدت ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد و ﺑﺮاي‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺬر ﮐﺮده‪ ،‬آن را وﻓﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺼﺮﯾﺎن را‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ زد و ﺑﻪ زدن ﺷﻔﺎ ﺧﻮاﻫﺪ داد زﯾﺮا ﭼﻮن ﺑﺴﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ اﯾﺸﺎن را اﺟﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺷﻔﺎ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ .‬در آن‬
 ‫‪ / ٧۴‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﮐﻪ[ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻢ اﻧﺪ ]و[ ﺑﻪ اﻧﺪك ﻟﻐﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪ و اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑﻌﺪ از ]ﭼﻨﺪ[‪ 1‬ﺳﺎل ﺑﻪ زﺑﺎﻧﯽ‪ 2‬ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ]ﮐﻪ ﺑﻪ روﻣﯽ‬
‫ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ[‪ ،3‬در ﺷﻬﺮ اﻓﺴﺲ‪ 4‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻬﺮ اﺳﻄﻨﺒﻮل ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و اﯾﻦ ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﭼﯿﺰي ﻧﻨﻮﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ او‪‬ل ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ]و[‬

‫ﮐﺮدارﻫﺎي ﻣﺴﯿﺤﯽ‪] 5‬ﭘﯿﺪا ﻧﻤﻮدﻧﺪ[‪ 6‬ﭼﻮن رﻧﺠﻮران را ﺷﻔﺎ دادن و ﻓﯿﺴﺎن را و ﻣﺠﺬﻣﺎن‪ 7‬را ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ ﮔﺮداﻧﯿﺪن و ﻣﺮدﮔﺎن را‬

‫زﻧﺪه ﮐﺮدن و ]ﺷﻼن و ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن را ﺧﻮش ﮐﺮدن و روان ﮐﺮدن و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ دادن و[‪ 8‬از اﯾﻦ ﺷﮕﻔﺖﻫﺎ ﺗﺎ او‪‬ل‬

‫ﻧﻨﻤﻮدهاﻧﺪ‪ ،9‬ﭼﯿﺰي ﻧﻨﻮﺷﺘﻨﺪ؛ ]اﻣ‪‬ﺎ[ او‪‬ل ﮐﺮدار ]و ﻣﻌﺠﺰات[‪ 10‬ﻣﺴﯿﺤﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]ﺷﺸﻢ[‬
‫]ﭼﻮن[‪ 12‬ﻣﺴﯿﺢ در ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س زﯾﺮدﺳﺖ دو ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺑﻮد؛ ﯾﮑﯽ روﻣﯿﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﻧﮕﺎن اﻧﺪ‬

‫و‪ 13‬ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن‪ 14‬ﮐﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ در دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﻮد و اﺳﺮاﯾﯿﻠﯿﺎن ﮐﻪ ﯾﻬﻮدان اﻧﺪ‪ ،‬رﻋﯿﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 15‬زﯾﺮدﺳﺖ ]و[ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎن و ﻋﺮﺑﺎن‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻏﯿﺮﻫﻢ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪* 16‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﺎف دﻧﯿﺎ اﺳﺖ‪ 17‬ﮐﻪ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ‪ 18‬ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺷﺎم از ﺗﻤﺎﻣﺖ اﺻﻨﺎف‬
‫‪20‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺗﻬﯽ ﻧﻤﯽﺷﻮد*‪ ،19‬ﻫﺮ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬دﯾﺪهاﻧﺪ و ﻣﺤﻘّﻖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺗﯿﺰ ]و ﺑﻪ زور آﻣﺪ[‬

‫ﺗﺎ ﺑﺎز ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ 21‬ﺑﻪ ]ﻣﺠﺮّد[‪ 22‬ﺟﺪ و ﻗﻬﺮ ﮐﺎر ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺖ ﯾﺎ راﺳﺖ ﮐﺮد ]ﯾﺎ[ در ﻣﯿﺎن‪ 23‬ﻃﺎﯾﻔﻪاي در ]ﯾﮏ[‪ 24‬ﮐﻨﺎر اﯾﻦ‬

‫ﮐﺮدار ]و ﻣﻌﺠﺰات[ ﮐﺮد ﯾﺎ ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ‪ 25‬آن ﻃﺎﯾﻔﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ]و[ ﺑﺰرﮔﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ]و ﺑﺮاي ﺧﻮد ﭼﯿﺰي ﺗﺮاﺷﯿﺪهاﻧﺪ و‬

‫‪ + .15‬و‬ ‫‪ .1‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﯾﻨﺠﺎ را ﺳﻔﯿﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﮐﺘﺎﺑﺖ اﻧﺠﯿﻞ‬

‫‪ + .16‬و‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﻣﯿﺎن دو * در ب‪» :‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﺎف دﻧﯿﺎﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﭼﺎرﺳﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ از ﺗﻤﺎﻣﺖ اﺻﻨﺎف ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺎم و ﻧﻮاﺣﯽ آن ﺗﻬﯽ‬
‫ﻧﻤﯽ ﺷﻮد«؛ در ف ‪» :1‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﺎف دﻧﯿﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﺟﺎرﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺷﺎم از ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ اﺻﻨﺎف ان ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺗﻬﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬روﻣﯿﺎن«‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮕﻮﯾﻢ«‪.‬‬
‫ﯾﻮﺣﻨﺎ اﺷﺎرهاي ﻧﮑﺮده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪» .2‬ي«ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻓﺲ«‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺠﺪﻣﺎن«؛ ﻣﺠﺬم ﯾﻌﻨﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﯿﻤﺎري ﺟﺬام‬
‫)دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬و‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬ﭼﻮن‬
‫‪ + .14‬ﮐﻪ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪73 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺘﺎب اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﮑﻤﺖ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ وﻋﻆ و ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪] ،‬در او ﻫﺴﺖ[‪ 1‬و ]ﻫﺮ[‪ 2‬ﺳﺨﻦ ﻟﻄﯿﻒ ﮐﻪ‬
‫‪/‬ﺑﺮگ‪] /32‬در[ ﻣﺼﻨﻔﺎتﻫﺎي‪ 3‬دﮔﺮ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از اﻧﺠﯿﻞ ﮔﺰﯾﺪهاﻧﺪ؛ و ﻃﺒﯿﻌﯽ‪] 4‬و[ رﯾﺎﺿﯽ و اﻟﻬﯽ‪ 5‬ﻫﻤﻪ روﺷﻦ و ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ در‬

‫او ﻫﺴﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ اﻧﺠﯿﻼ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ آﺷﮑﺎرا و روﺷﻦ ﮐﻨﻨﺪه و ]اﻟّﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ و از آن ﻗﺪر‬

‫ﮐﻪ ]ﺑﺘﻮاﻧﺪ[ او ﻓﻬﻢ ﮐﻨﺪ و ﺑﺮ ﺑﺎﻗﯽ ]اﮔﺮ[ وﻗﻮف ﻧﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬از ﮐﺴﯽ ﮐﻪ داﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﭘﺮﺳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ درﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﻦ ﭼﯿﺰي‬

‫ﮐﻪ ﻧﺪاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻋﯿﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪن از داﻧﻨﺪهي آن ﭼﯿﺰ[‪.6‬‬

‫و ﭼﻮن ﺣﻮارﯾﻮن ﭘﯽ ﻣﯿﻌﺎد‪ ،‬ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻟﻬﺎم اﻟﻬﯽ داد ﮐﻪ اﻧﺠﯿﻞ را ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ ﺑﻪ زﺑﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﺒﻮ‪‬ت‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﯾﮏ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﯿﺎﻣﺪ و ﻧﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺮدار ﻣﺴﯿﺢ و اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﯾﮑﯽ از‬

‫ﭼﻬﺎر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪ زﯾﺮا ﻫﺮ ﭼﻪ در ﮔﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺶ ﺟﻬﺖ دارد‪ :7‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬زﯾﺮ‪ 8‬و ﭘﯿﺶ ]و[ ﭘﺲ‪ ،9‬راﺳﺖ و ﭼﭗ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن‬

‫اﯾﻦ ﺑﯿﺴﺖ‪ 10‬و ﭼﻬﺎر ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺟﻬﺎت اﯾﻦ ﭼﻬﺎر اﻧﺪ و ﭼﻬﺎر در ﺷﺶ‪] ،11‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ[‪ 12‬ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭼﻬﺎر ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ‬

‫ﯾﮑﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺶ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ]و[ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‪] 13‬ﻫﻤﻪ[‪ 14‬ﮐﺘﺎبﻫﺎ در ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮕﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﻧﯿﺰ در ﯾﮏ ﺟﺎ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﮐﺘﺎب ﻣﻮﺳﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرﯾﺖ اﺳﺖ‪ ،‬در زﻣﯿﻦ ﺗﯿﻪ ﮐﻪ ﺣﺠﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﮐﺘﺎب داوود ]ﮐﻪ[ ﻣﺰاﻣﯿﺮ اﺳﺖ‪،‬‬

‫در ﻧﻮاﺣﯽ ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﮐﺘﺎب ﺣﺰﻗﯿﺎل در ﻧﻮاﺣﯽ ﻓﺮات و ﺷﺮﻗﯽ ﺷﺎم ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل در زﻣﯿﻦ‬

‫ﻋﺮاق و ﺑﺎﺑﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ‪ 15‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،16‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺘﯽ در ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ‪ 17‬ﺑﻌﺪ از ﭘﻨﺠﺎه ]و[ ﺷﺶ ﺳﺎل ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺒﺮي‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺎز در اﻧﻄﺎﮐﯿﻪ ﺑﻪ زﺑﺎﻧﯽ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺮﻗﺲ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻤﻌﻮن‪ ،‬در روﻣﯿﻪي ﺑﺰرگ ﺑﻌﺪ از ﺷﺎﻧﺰده‬

‫ﺳﺎل ﺑﻪ زﺑﺎن روﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﻧﮕﯽ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ‪] ،‬ﻟﻮﻗﺎ[‪ 18‬ﺧﻮد ﺑﻌﺪ از ﻧﻪ ﺳﺎل در ﺳﮑﻨﺪرﯾﻪ ﺑﻪ‬

‫زﺑﺎن ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /33‬و ﻗﺒﻄﯽ ]ﻧﻮﺷﺖ[‪ 19‬ﮐﻪ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ و ﻗﺒﻄﯽ زﺑﺎن اﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻢ اﺳﺖ‪ 20‬ﻫﻤﭽﻮن زﺑﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ و ﮐﻠﺪاﻧﯽ‬

‫‪ + .11‬و‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬در‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در ب‪» :‬ﮐﻠﺪاﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در ب‪» :‬ﻏﺰه«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻀﺎﻓﺘﻬﺎ«؛ در ف ‪» :1‬ﺗﺼﻨﯿﻒﻫﺎي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﺒﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺎﺿﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺷﯿﻮ«‪.‬‬
‫‪ .9‬در ف ‪» :1‬آﺧ‪‬ﺮ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ٧٢‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺮﯾﻌﺖ و ﻗﺎﺿﯽ ]و ﺷﺤﻨﻪ[‪ 1‬و داوري ﻧﯿﺴﺖ و ﻧﺒﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺷﻨﻮﻧﺪهي اﻧﺠﯿﻞ ﻫﯿﭻ ﺑﺎﺷﺪ‪ 2‬و‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺶ وي ﻣﺤﻞ ﻧﺪارد‪ ،3‬ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ از وي اﯾﻤﻦ ﺑﺎﺷﺪ و او ]ﻧﯿﺰ[‪ 4‬از ﻧﻔﺲ ﺧﻮد زﯾﺮا ﻫﻤﻪ ﺗﻨﺎﮐﺮ‪] 5‬و ﺟﻨﮓ‬

‫و آزار ﺧﻠﻖ و[‪ 6‬دروغ و ﻃﺮاري ]و دزدي و ﻓﺴﺎد و ﺧﻮن[‪ 7‬و ﺣﯿﻠﻪﮔﺮي و ﻏﯿﺮه در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از ﺑﺮاي ﭼﺮك دﻧﯿﺎ‬

‫اﺳﺖ و ﺣﮑﻢ ﺷﺮﯾﻌﺖ ﻧﯿﺎﻣﺪ از ﺑﺮاي دﯾﻨﺪاران‪ 8‬اﻻّ از ﺑﺮاي ﺷﻮمﮐﺮداران و ﮐﺎﺋﺪ ﮐﻨﻨﺪه و زﻧﻨﺪه و ﻓﺮﯾﺒﻨﺪه و دزد و‬

‫دروﻏﮕﻮي و ﻣﻨﮑﺮان و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯽدﯾﻦ اﺳﺖ و ﺑﺪﻓﻌﻞ اﺳﺖ ]و در او راﺳﺘﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ[‪ ،9‬او اﺳﺖ ﻣﺤﺘﺎج ﺷﺮﯾﻌﺖ؛ ]و[ ﻫﺮ ﮐﻪ‬

‫ﭘﺎك اﺳﺖ و ﺧﺪا ﺗﺮس ]و راﺳﺘﮕﻮي و ﻧﯿﮏ ﮐﺮدار او را ﺣﺎﺟﺖ ﺑﻪ ﺷﺮع ﻧﯿﺴﺖ و[‪ 10‬ﻫﺮﮔﺰ از وي ﮐﺎري ﮐﻪ ﻣﺤﺘﺎج‬

‫ﺷﺮﯾﻌﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺻﺎدر ﻧﺸﻮد ]زﯾﺮا راﺳﺘﯽ و ﭘﺎﮐﯽ او را ﺣﺎﮐﻢ و رﻫﺎﻧﻨﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ وﻗﺖ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻮن از ﺧﺪا ﺑﺘﺮﺳﺪ‬

‫و راﺳﺘﯽ و اﻣﺎﻧﺖ و دﯾﺎﻧﺖ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮد‪ ،‬از ﻫﻤﻪ ﺷﺮ و ﺑﻼﻫﺎ اﯾﻤﻦ ﺑﺎﺷﺪ[‪ .11‬و اﮔﺮ ﻋﻠﻢ ﻧﺠﻮم ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﻧﺠﻮم ]ﻋﻠﻤﯽ‬
‫‪15‬‬
‫اﺳﺖ[‪ 12‬اﺻﻄﻼﺣﯽ‪] 13‬و[ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮب‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﺣﮑﺎم اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ و ﺑﺪي و ﺳﻌﺎدت و ﺷﻘﺎوت و ﻏﯿﺮﻫﺎ‪ 14‬از ]اﺧﺘﯿﺎرات[‬

‫ﺑﺮوج‪] 16‬و[ ﻣﻨﺎزل ]و ﻗﺮاﻧﺎت ﮐﻮاﮐﺐ ﻣﺘﺤﯿ‪‬ﺮه و ﮐﺴﻮف و ﺧﺴﻮف[‪ 17‬و ﻣﻮاﻟﯿﺪ و ﻏﯿﺮﻫﺎ‪ ،18‬ﺗﻤﺎم ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ و ﺑﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫]ﺟﻬﺖ آن ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ از اﺣﻮال ﻧﺠﻮﻣﯽ ﻣﻌﻠﻮم ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪﺗﺤﻘﯿﻖ دﻓﻊ آن واﻗﻌﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻏﯿﺮ ﺣﮑﻢ ﺧﺪا‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﺣﮑﻢﻫﺎ ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ و ﺑﯽﺑﻬﺮه و آﻧﭽﻪ ﻣﻨﺠ‪‬ﻤﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ازﯾﺎج‪ 19‬ﺣﮑﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ آن اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺧﻄﺎ اﺳﺖ و اﺛﺮ ﻧﺪارد ﻧﻪ در آن وﻗﺖ و ﻧﻪ در آن اﻗﻠﯿﻢ و ﻧﻪ ﺑﺪان ﭼﯿﺰ؛ ﺑﻌﻀﯽ ﮐﻪ راﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ از ﻫﺰار ﯾﮏ ]اﺳﺖ[‬
‫و از ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪك‪ ،‬ﮔﻮاه اﯾﺸﺎن ﮐﺴﻮف و ﺧﺴﻮف اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ و ﺑﺎور ﻣﯽدارﻧﺪ اﻟّﺎ ﺑﺎ اﻟﺒﺘﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ‬
‫‪22‬‬
‫ﭼﻨﯿﻦ و ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺑﺸﻮد[‪ ،20‬ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ]ﻧﻤﯽﺷﻮد و[‪ 21‬اﺛﺮ ﻧﺪارد و ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﻋﺎﻟﻢ از اﺻﺤﺎب ﻧﺠﻮم و ]ﯾﺎ از ارﺑﺎب[‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ ﮐﺮد و ﻧﻤﻮد آن ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ و ﺑﻮد و ﻫﺴﺖ‪23‬؛ و اﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﻨﺪ ]و[ وﻋﻆ ]و[ ﻣﺜﻞﻫﺎ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬

‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺻﻼﯾﯽ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬اﺣﺘﯿﺎج‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ .19‬ازﯾﺎج ﺟﻤﻊ زﯾﺞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻮده اﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺒﺎﺷﺪ«؛ در ب‪» :‬ﺷﻮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺗﻨﺎﮐﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ دﺷﻤﻨﯽ ورزﯾﺪن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬راﺳﺘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪71 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫و اﯾﻦ ﭼﺎر‪ ،‬دو از دوازده ﺑﻮدﻧﺪ و دو از ﻫﻔﺘﺎد ]و[ دو زﯾﺮا ﻣﺴﯿﺢ را ﻫﺸﺘﺎد و ﭼﺎر ﺷﺎﮔﺮد ﺑﻮد‪ :‬ﺧﺎص‪ ،1‬دوازده و‬
‫رﺳﻮﻻن‪ ،‬ﻫﻔﺘﺎد ]و[ دو‪ .‬ﻣﺴﯿﺢ درﺧﺖ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭼﺎر ]ﮐﻪ اﻧﺠﯿﻞ را ﻧﺒﺸﺘﻨﺪ[‪ ،2‬ارﮐﺎن درﺧﺖ اﻧﺪ و آن ﻫﺸﺘﺎد ]و ﭼﻬﺎر[‪،‬‬

‫ﺷﺎخﻫﺎ اﻧﺪ و رﺳﻮﻻن ﮐﻪ ﭘﺲﺗﺮ آﻣﺪهاﻧﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﺎخﻫﺎ‪ 3‬در ﺷﺎخ ]و[ ﭘﺎﮐﺎن ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﭘﺲﺗﺮ آﻣﺪهاﻧﺪ‪ ،4‬ﻫﻤﭽﻮن‬

‫ﻣﯿﻮهي ﺧﻮش ]و[ ﺑﺮگﻫﺎ ﮐﻪ ﻧﻪاﻓﺘﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺧﺪا در او‪‬ل ﻣﺰاﻣﯿﺮ ﮔﻔﺖ‪ :5‬زﯾﺮا ﺑﺸﻮد‪ 6‬آن ﻣﺮد ﻫﻤﭽﻮن درﺧﺘﯽ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺪه ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﺟﻮي]ﻫﺎي[ آب‪ 7‬آن ﮐﻪ ﻣﯿﻮهي ﺧﻮد را در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﺮگ او ﻧﻪاﻓﺘﺪ‪ .‬و ﺳﺨﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻤﭽﻮن‬

‫ﻣﯿﻮهي درﺧﺖ اﺳﺖ و اﺻﺤﺎب ﻋﻘﻞ و ﻧﯿﺮوي ﯾﺰداﻧﯽ‪ ،8‬در ﺗﻤﺎﻣﺖ ﮐﺘﺐ‪ 9‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و ﺣﮑﻤﺎ ]و[ ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن و ]ﻓﯿﻠﻮﺳﻮﻓﺎن‬

‫و[‪ 10‬ﻋﻠﻤﺎ‪] 11‬و[ ﻏﯿﺮﻫﻢ ﺗﻔﺤ‪‬ﺺ ﮐﺮده اﻧﺪ و ﺗﺎ اﯾﻦ ﻏﺎﯾﺖ ﻫﯿﭻ ﮐﺘﺎب واﺿﺢ ]و[ روﺷﻦ ]و[ آﺷﮑﺎرا و ﻣﺤﻘﻖ و ﻣﻌﯿﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻧﺪﯾﺪه اﻧﺪ و ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ واﮔﺮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪] 12‬و[ ﻧﺘﯿﺠﻪي ﮔﻔﺘﻦ اﯾﺸﺎن‪ 13‬اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ؛ و اﮔﺮ‬

‫ﺣﮑﻤﺖ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪] ،‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﺣﮑﻤﺖ از ﺣﮑﻤﺖ[‪ 14‬اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺸﺮفﺗﺮ و روﺷﻦﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛ و اﮔﺮ ﻃﺐ‪ 15‬ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﻃﺒﯿﺐ‬

‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﯿﻤﺎري و‪ 16‬ﺟﺎن و ﺗﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ]راه ﺗﯿﻤﺎري دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت ﮐﻨﺪ و ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ و[‪ 17‬اﮔﺮ ﺷﺮع اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﺟﻮﻫﺮ‬
‫ﺷﺮﯾﻌﺖ اﺳﺖ‪ ،‬در او ﻫﺴﺖ زﯾﺮا در دﮔﺮ ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﻗﺴﻤﺖ ]و[ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /31‬ﻣﯿﺮاث ]ﻧﻤﻮد و[‪ 18‬اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﺷﻤﺎ را در‬

‫زﻣﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ و اﮔﺮ داد و ﺳﺘﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮد ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺗﻦ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺟﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺪه و اﮔﺮ از ﺑﺮاي زدن و‬

‫ﮐﺸﺘﻦ ]و[ ﭘﺎداش ]و[ ﻗﺼﺎص‪ ،19‬اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ 20‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺮا ﺑﺮ ﯾﮏ رخ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ آن رخ دﯾﮕﺮ را ﭘﯿﺶ ﺑﮕﯿﺮ ]و اﮔﺮ ﺗﺮا دﺷﻨﺎم‬

‫دﻫﻨﺪ و ﻧﻔﺮﯾﻦ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ دﻋﺎ و آﻓﺮﯾﻦ ﮐﻦ[‪ 21‬و از ]اﯾﻦ[ ﺷﯿﻮه ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ؛ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ اﻧﺠﯿﻞ را ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬او ﻣﺤﺘﺎج‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺘﺎب«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در ف ‪» :1‬ﺧﻮاص«‪.‬‬

‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻠﻤﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻃﺒﯿﺐ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .16‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ور« و »ﺑﺮ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺎﺿﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﺗﺎﺧﻬﺎ«؛ ﺗﺎخ‪ :‬درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺗﺶ ﻧﯿﮏ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫درﺧﺖ ﺗﺎغ را ﮔﻮﯾﻨﺪ و آن درﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮب آن را ﻫﯿﺰم‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ و آﺗﺶ آن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺗﺎخ را آزاد‬
‫درﺧﺖ ﮔﻔﺘﻪ و آن را ﺛﻤﺮهاي ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﮐﻨﺎر داﻧﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺮگ و‬
‫ﺛﻤﺮش در دوا اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﯽﺷﻮد و ﻏﯿﺮ از ﺗﺎغ اﺳﺖ )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر‪» :3 :1 ،‬ﭘﺲ ﻣﺜﻞ درﺧﺘﯽ ﻧﺸﺎﻧﺪه ﻧﺰد‬
‫ﻧﻬﺮﻫﺎي آب ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﻮهي ﺧﻮد را در ﻣﻮﺳﻤﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪،‬‬
‫و ﺑﺮﮔﺶ ﭘﮋﻣﺮده ﻧﻤﯽﮔﺮدد و ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻧﯿﮏ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺸﻨﻮد«‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬و‬
 ‫‪ / ٧٠‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫]ﻣﺴﯿﺢ[‪ 1‬ﺑﺮ دار آوﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،2‬ﻧﺸﺎن رﺳﺘﮕﺎري اﺑﺪي و ﻓﯿﺮوزي ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﻠﻨﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /29‬و آﺷﮑﺎرا ﺷﺪ ]و[ ﻣﻌﻈّﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ‬
‫راز ﻣﻮﺳﯽ در دﺳﺘﻪي ﭼﻮب ﺑﻮد‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ راز‪ 3‬ﻓﯿﺮوزي و رﺳﺘﮕﺎري در ﺻﻠﯿﺐ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ]و[ راز ]ﻣﺴﯿﺤﯽ‪ ،‬و[‪4‬ﻣﺴﯿﺢ‬

‫روح اﻟﻘﺪس ﺑﻪ ﺣﻮارﯾﻮن داد و اﯾﺸﺎن را در ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﻣﮋده دﻫﻨﺪ ]و[ ﻋﺎﻟﻢ را در زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‬

‫ﺷﻨﯿﺪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ او ]ﮐﺎر[‪ 5‬ﮐﺮد‪ ،6‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﯾﺎﻓﺖ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﺸﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺮده زﯾﺮ ﻃﺎﻋﺖ اﺑﻠﯿﺲ ﻣﺎﻧﺪ زﯾﺮا ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ‪،‬‬

‫اﺑﻠﯿﺲ را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﮔﻢ ﻧﮑﺮد‪ 7‬اﻻّ در ﺑﻬﺸﺖ ﮔﺸﺎده ﮐﺮد‪ 8‬و آدم ]در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺴﺎن[‪ 9‬را ﮔﺮد ﮐﺮد‪ ،‬آﻧﺠﺎ ﺑﺮد ]و[ ﺑﻪ او‬

‫ﺳﭙﺎرد‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬ﺑﺎ آدم اﺳﺖ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﺸﻨﻮد ﺑﺎ اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ؛ آن ﮐﺲ ﺧﻮد را ﺗﺒﺎه ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪10‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]ﭘﻨﺠﻢ[‬
‫‪12‬‬ ‫‪11‬‬
‫ﭼﻮن ﺣﻮارﯾﻮن ]در[ ﻫﻤﻪي ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪] ،‬ﺑﺎز[ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ وﺣﺪاﻧﯿﺖ از ﭼﻬﺎر ارﮐﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ‪،‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻧﻘﻄﻪ ي وﺣﺪاﻧﯿﺖ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﻣﯿﺎن ﭼﻬﺎر ارﮐﺎن؛ و ﭼﻬﺎر ارﮐﺎن اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر زﺑﺎن از‬
‫‪14‬‬
‫ﭼﻬﺎر ﻣﺮد در ﭼﻬﺎرﮔﻮﺷﻪي ]ﻋﺎﻟﻢ[‪ 13‬و آن ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻠﯿﺎن ﻣﺘﯽ ]و[ ﻣﺮﻗﺲ و ﻟﻮﻗﺎ و ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ؛ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺣﺰﻗﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬

‫ﻓﺮﻣﻮد‪] :‬دﯾﺪم[‪ 15‬ﺧﺪا در ﮐﺮﺳﯽ ]آﺗﺸﯿﻦ[‪ 16‬ﻧﺸﺴﺘﻪ و در آن ﮐﺮﺳﯽ ﭼﻬﺎر ﺻﻮرت‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺷﯿﺮ و ﯾﮑﯽ ﮔﺎو ﻧﺮ و ﯾﮑﯽ‬

‫ﮐﺮﮐﺲ ]و[ ﯾﮑﯽ آدﻣﯽ؛ ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪/ ،‬ﺑﺮگ‪ /30‬اﻣ‪‬ﺎ اﺷﺎرت ﺳﻮي اﯾﻦ ﭼﺎر ﻣﯽرود ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ‪ 17‬ﺗﺨﺖ‬

‫ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻮد‪ 18‬در آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﺗﺨﺖ ﻋﻈﻤﺖ‪ 19‬اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪ 20‬در زﻣﯿﻦ زﯾﺮا ﻣﻌﻨﯽ آن ﻧﻘﻄﻪ ﮐﻪ از ﮐﻠﻤﻪي آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و‬

‫در اﻧﺠﯿﻞ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺮش اﻋﻈﻢ ]ﮐﻪ[‪ 21‬در ﮔﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻠﻤﻪي ﺧﺪا ﺑﺮون آورد‪.22‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺣﺰﻗﯿﺎل‪ ،‬ﺑﺎب ‪.1‬‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬دراز«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬ﺑﻪ‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻈﻤﺖ ﺗﺨﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﺮد«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .20‬و‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﻪ ﻗﯿﺎس و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﺑﺮﻣﯽ دارد«‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪﻧﺪ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪69 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮاي‪ 1‬اﻧﺠﯿﻞ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺳﺨﻦﻫﺎي ]اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺎد روان اﺳﺖ و ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺳﺨﻦﻫﺎي[‪ 2‬ﺣﻮارﯾﻮن و ﮐﺘﺎبﻫﺎي‬

‫اﯾﺸﺎن روﺷﻦ اﺳﺖ و ﻣﺤﻘّﻖ ﻫﻤﭽﻮن آﻓﺘﺎب‪.‬‬

‫]و[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺷﻮد‪ 3‬ﻧﺸﺎن از اﺻﻞ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻦ از ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن ﺻﻠﯿﺐ ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن‪ 4‬اﺳﺖ آﺳﻤﺎﻧﯽ؛ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬

‫از ﻋﺎﻟﻢ؛ ﻧﺸﺎن ﻋﺪل ]و[ راﺳﺘﯽ؛ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺷﻮد ﺑﻪ دﯾﻦ ﻣﺴﯿﺢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /28‬و اﯾﻨﮏ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪه ]و[ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺎج ﻣﻠﮑﺎن ]و[‬

‫ﮐﻮﻫﻮﻧﺎن‪ 5‬و ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﻠﻢﻫﺎي ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن؛ ﮐﻪ او‪‬ل ﻧﺸﺎﻧﻪي او آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﺴﻄﻨﻄﯿﻦ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ]ﭘﺎك[‪ 6‬او را در ﺧﻮاب دﯾﺪ و آن‬

‫ﻧﺸﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋ‪‬ﻠَﻢ ﺧﻮد ]ﺗﻌﺒﯿﻪ[‪ 7‬ﮐﺮد و ﻟﺸﮑﺮ ﺑﺮﺑﺮﯾﺎن را ﺑﺸﮑﺴﺖ ]و[ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ]ﮐﺎر او[‪ 8‬ﺑﻠﻨﺪ ]ﺷﺪ[‪ 9‬و اﺑﻠﯿﺲ را ﺑﺸﮑﺴﺖ‬
‫‪14‬‬
‫و ]اﺑﻠﯿﺲ[‪ 10‬ﺑﺪو ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ 11‬و از اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ و ﺑﺰورﺗﺮ‪ 12‬در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺖ و ]ﺗﺎ[ اﺑﺪ ]اﻻﺑﺪ[‪ 13‬اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪي دﯾﻦ ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ‪15‬؛ ]و[ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻮﺳﯽ‪ 16‬درﯾﺎ را ﺷﮑﺎﻓﺎﻧﯿﺪ و ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﮔﺬراﻧﯿﺪ و ]ﺑﻪ[‪ 17‬ﯾﮏ زﺧﻢ ﮐﻪ ]ﺑﻪ[‬

‫ﻃﻮل زد‪] ،‬درﯾﺎ ﺑﺸﮑﺎﻓﺖ و اﯾﺸﺎن را رﻫﺎﻧﯿﺪ و[‪ 18‬ﺑﻪ دوم زﺧﻢ زد ﺑﻪ ﻋﺮض‪ ،‬ﻓﺮﻋﻮن ]و[ ﻟﺸﮑﺮ او را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﻏﺮق ﮐﺮد؛‬

‫]و[ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‪ 19‬ﻧﺸﺎن ]اﺳﺖ[‪ 20‬ﮐﻪ ]ﺑﺮّه را ﮐﺸﺘﻨﺪ و[‪ 21‬از ﺧﻮن ﺑﺮّه ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ ،22‬از آن ﺧﻮن ﺑﺮ درﻫﺎي ]ﺧﺎﻧﻪي[‪ 23‬اﯾﺸﺎن‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﻧﺪ‪ ،24‬ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ در و ﯾﮑﯽ ﺑﺮ آﺳﺘﺎن ]زﯾﺮﯾﻦ[‪ 25‬و ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﮐﻨﺎر راﺳﺖ و ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﭼﭗ‪26‬؛ ﻫﺮ‬

‫ﮐﺠﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪ ،‬اﺑﻠﯿﺲ آﻧﺠﺎ ﻧﺮﻓﺖ و ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﺖ اﺑﮑﺎر اﯾﺸﺎن از آدﻣﯽ ﺗﺎ دﮔﺮ ﺟﺎﻧﻮرﻫﺎ‬

‫ﮐﺸﺖ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﻣﻮﺳﯽ ﻣﺎر ﻣﺴﯿﻦ ﺑﺮ ﻋﺼﺎي ﺧﻮد ﺑﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺻﻠﯿﺐ؛ ﻫﺮ ﮐﻪ او را ﻣﺎر ﻣﯽزد‪ ،‬ﺑﺮ آن ]ﻣﺎر[‪ 27‬روﺑﯿﻦ‬

‫آوﯾﺨﺘﻪ ]ﺑﺪان ﻋﺼﺎ[‪ 28‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬از ﻣﺮگ ﻣﯽرﻫﯿﺪ‪ .‬و ﺳﻪ ﺑﺎر اﯾﻦ ﻧﺸﺎن‪ 29‬ﺷﯿﻮهي ﺧﻼﺻﯽ ﻧﻤﻮد و ﭼﻬﺎرم ]ﺑﺎر[‪ 30‬ﮐﻪ‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮي«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮاﯾﻦ«‪.‬‬

‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺧﺮوج‪ ،‬ﺑﺎب ‪.12‬‬
‫‪ .27‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺸﺎن اﯾﻦ«‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در ب‪» :‬ﻧﺸﺎﻧﯽ«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ب‪» :‬ﻗﺴﯿﺴﺎن«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻠﻨﺪ روزﺗﺮ«؛ در ب‪» :‬ﺑﻘﻮت ﺗﺮ و ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺗﺮﺳﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / ۶٨‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪4‬‬
‫ﮔﺸﺎدهاﻧﺪ‪] .‬زﯾﺮا[‪ 1‬ﺗﯿﺮ اﯾﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن داد ]و آن ﺳﺨﻦ[‪ 2‬از ﺗﯿﻎ ]ﺑﺮﻧﺪهﺗﺮ[‪ 3‬و از آﺗﺶ ﺗﯿﺰﺗﺮ و‬
‫]ﺳﻮزﻧﺪهﺗﺮ[‪5‬؛ ﮐﻤﺎن اﯾﺸﺎن‪ ،‬اﯾﻤﺎن اﯾﺸﺎن و زه ﮐﻤﺎن اﯾﺸﺎن‪ ،‬روح ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﯾﺎري ﻣﯽداد و ﺟﻤ‪‬ﻨﮕﺎن‪ 6‬اﯾﺸﺎن‪،‬‬

‫روش‪] 7‬و[ ﮐﺮدار اﯾﺸﺎن ]اﺳﺘﻮار[‪ 8‬ﻫﻤﭽﻮن ﺳﻨﮕﺴﺘﺎن‪ 9‬و ﮔﻔﺘﻦ ]ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ[‪» 10‬ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /27‬ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ«‪،‬‬

‫ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪] 11‬ﮐﻪ[‪ 12‬ﻋﺎﻟﻢ ]و[ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‪ 13‬اﯾﺸﺎن را ﯾﺎري ﻧﻤﯽدادﻧﺪ و اﯾﺸﺎن ﺑﻪ دوﺳﺘﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﻋﺎﻟﻢ را ﮔﺸﺎدﻧﺪ و‬
‫‪15‬‬
‫]ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ و از ﺗﺎرﯾﮑﯽ و ﮔﻤﺮاﻫﯽ رﻫﺎﻧﯿﺪﻧﺪ و[‪ 14‬در دﯾﻦ آوردﻧﺪ و ]ﺗﻦ اﯾﺸﺎن ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﺸﯿﺪ و[‬

‫ﻫﻤﮕﻨﺎن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﺎن اﯾﺸﺎن ]ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻮر و ﻣﻠﮑﻮت آﺳﻤﺎن[‪ 16‬زﻧﺪه ﺷﺪ و ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن از ﭘﺲ اﯾﺸﺎن در ﮐﺎر ﺷﺪ‬

‫و ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ را در ﻃﺎﻋﺖ آوردﻧﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﺗﯿﻎ ]ﮐﻠﻤﻪي[‪ 17‬اﯾﺸﺎن ﮐﻨﺪ ﻧﺸﺪ؛ و ﮔﻔﺘﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ‪» :‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻏﻮﻏﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪،«18‬‬

‫اﯾﻦ ﺑﻮد ]ﮐﻪ[ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ ]ﮐﻪ[ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﻠﻖ ]ﺟﺒ‪‬ﺎر[‪ 19‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻏﻮﻏﺎﻫﺎي‪] 20‬ﺳﺨﺖ[‪ 21‬درﺳﺖ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻮن درﯾﺎ‬

‫ﻣﯽﻏﺮﯾﺪﻧﺪ‪] 22‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ[‪ 23‬در ﻗﺼﺺ اﯾﺸﺎن ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ؛ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﺸﻢ ﺑﺮدارﻧﺪ ﺑﺎﻻ ﺳﻮي ]آﺳﻤﺎن‬

‫و ﺑﺮ[‪ 24‬زﻣﯿﻦ ﻧﮕﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ]ﻫﻤﯿﺸﻪ[‪ 25‬از ﺧﺪا ﺑﻨﺎزﻧﺪ و او اﯾﺸﺎن را ﻓﺮاﮔﯿﺮ‪ 26‬ﺑﺎﺷﺪ‪27‬؛ ]و اﯾﻦ[ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﺨﺖ ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬
‫ﺷﻮد ﺑﻪ درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ]اﯾﺸﺎن[‪ ،28‬راﺳﺖ اﺳﺖ زﯾﺮا ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن از اﯾﺸﺎن درﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ ]و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را‬

‫در اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ ،‬آن ﻗﻮم در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺳﺨﺖ ﻣﺎﻧﺪه و در ﻇﻼﻟﺖ اﻧﺪ ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺣﻮارﯾﻮن از اﯾﺸﺎن درﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ[‪29‬؛‬

‫]آﻧﺠﺎ[‪ 30‬ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪] :‬ﭼﺸﻢ[ ﮔﺮدون اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺎد ﺑﺎﺷﺪ و[‪ 31‬ﮔﻔﺘﺎر‪] 32‬و[ ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮن آﻓﺘﺎب ﺑﺎﺷﺪ‪] ،‬اﯾﻦ[‬

‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﻮﻏﻬﺎي«‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺮﯾﺪﻧﺪ و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬در ف ‪» :1‬ﺑﻨﺎه ﮔﯿﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .27‬ﻫﺮ‬
‫‪ .28‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .30‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .31‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .32‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﻔﺘﺎر«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬ﺑﺮﻧﺪهﺗﺮ‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .6‬ﺟﻤﻨﺪﮔﺎن«‪ :‬ﺣﯿﻮاﻧﺎت‪ ،‬ﭼﺎرﭘﺎﯾﺎن‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ و ف ‪» :1‬روﯾﺶ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻨﺒﻠﺴﺘﺎن«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪67 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﺪا ﮔﻔﺖ در ﺣﻖّ اﯾﺸﺎن در ﻣﺰاﻣﯿﺮ ]ﺧﺪا[‪ 1‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :2‬در ﺗﻤﺎﻣﺖ روي زﻣﯿﻦ آواز اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و در روي ﻫﻤﻪ‬
‫ﮔﯿﺘﯽ ]ﺳﺨﻦ[‪ 3‬اﯾﺸﺎن ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ و در داﻧﯿﺎل ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﮐﻪ آواز او ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬از او ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮد و ﺑﺎ او ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺮد؛‬

‫ﺧﻠﻖ را ﺑﯿﺎﻣﺮزاﻧﺪ‪4‬؛ از ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻠﻖ را ﻓﺮو ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺣﮑﻢ ﺣﺎﮐﻤﺎن ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ ﮔﻤﺮاه اﺳﺖ از ﺧﻠﻖ‪ ،‬اﯾﺸﺎن‬

‫را ﻓﺮاﻫﻢ آورد و ﺷﮕﻔﺖ ]و[ﻋﺠﺐ ﺑﺎﺷﺪ از ﺑﺮاي ﺧﻠﻖ؛ ﻧﺎم او آﺷﮑﺎرا و ﻓﺎش ﺷﻮد‪ 5‬در ]ﻫﻤﻪ[‪ 6‬ﺧﻠﻖ ﮔﯿﺘﯽ ]و[ در ﮐﺮاﻧﻪي‬

‫زﻣﯿﻦ از او‪‬ل ﺗﺎ آﺧﺮ ﺗﻤﺎم روي زﻣﯿﻦ آواز ]او[ ﺷﻨﯿﺪه ﺷﻮد؛ در اﺷﻌﯿﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد از اﺻﻞ دور دور‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﯾﺸﺎ ن را از ﮐﻨﺎرﻫﺎي زﻣﯿﻦ ﻓﺮاﻫﻢ آورد ]و[ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ زودي ﺑﻪ ﻗﻮ‪‬ت ﺳﺒﮏ ﺳﺒﮏ ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ و‬

‫زﺣﻤﺖ ﺑﮑﺸﻨﺪ و ﻧﻐﻨﻮﻧﺪ و ﻧﺨﺴﺒﻨﺪ و ﮐﻤﺮ از ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﻧﮕﺸﺎﯾﻨﺪ و ﺑﻨﺪ ﮐﻔﺶﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﮕﺸﺎﯾﻨﺪ؛ آﻧﺎن اﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﺮ‪/‬ﺑﺮگ‪/26‬‬

‫اﯾﺸﺎن ﺗﯿﺰ ]ﺷﺪه[‪ 7‬اﺳﺖ و ﮐﻤﺎنﻫﺎي اﯾﺸﺎن ]ﻫﻤﻪ[‪ 8‬ﺷﺐ ﺑﺰه ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺳ‪‬ﻨﺐ ﭼﻬﺎرﭘﺎﯾﺎن ]اﯾﺸﺎن[‪ 9‬اﺳﺘﻮار ﺷﺪه ﭼﻮن ﺳﻨﮕﺴﺘﺎن‬

‫]و[ ﺳﻮده ﻧﺸﻮد؛ ﭼﺸﻤﻪي ﮔﺮدون اﯾﺸﺎن ﭼﻮن ﺑﺎد ﭘﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﺷﯿﺮان ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ 10‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﭽﮕﺎن ﺷﯿﺮ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‬

‫و رﻫﺎ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺪرﻧﺪ‪ 11‬ﭼﻮن ددان ]و[ ﻫﯿﭻ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ 12‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ]و[ ﻏﻮﻏﺎﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ 13‬ﺑﺮ اﯾﺸﺎن در آن روز‬
‫ﻫﻤﭽﻮن آواز درﯾﺎ ]و[ ﺟﻮش ﻣﻮج‪ ،14‬ﭼﺸﻢ ﺑﺮدارﻧﺪ‪ 15‬ﺑﺎﻻ ﺳﻮي‪ 16‬آﺳﻤﺎن و ]در[ زﻣﯿﻦ ]ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ؛ و[‪ 17‬ﺑﺸﻮد‪ 18‬ﺳﺨﺖ‬

‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﺮ ]ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪﮔﯽ[‪ 19‬اﯾﺸﺎن؛ و اﯾﻦ ﻧﺒﻮ‪‬ت ﻫﻤﻪ از ﺑﺮاي ﺣﻮارﯾﻮن ﮔﻔﺖ و اﮔﺮ ﻧﻪ ﮐﺪام ﻗﻮم اﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‬

‫ﺑﺰودي ﺳﺒﮏ ﺳﺒﮏ ]و[ ﻧﺨﺴﺒﻨﺪ‪ 20‬و ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﮑﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺣﻮارﯾﻮن ﮐﻪ ﭼﻮن‪ 21‬در ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪،22‬‬
‫‪24‬‬
‫ﻏﻢ ﻣﻌﯿﺸﺖ ]و[ آﺳﺎﯾﺶ دﻧﯿﺎ ﻧﺨﻮردﻧﺪ و ﺷﺐ و روز ﺑﯿﺪار ﺑﻮدﻧﺪ ]و ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪﻧﺪ[‪23‬؛ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﯿﺮان ]و[ درﻧﺪﮔﺎن‬

‫ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ]ﺧﺎص و ﻋﺎم[‪ 25‬و ﻣﻠﮑﺎن ]و ﺳﻼﻃﯿﻦ[‪ 26‬ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ]و[ ﭘﯿﺶ آﻣﺪهاﻧﺪ و ﻋﺎﻟﻢ را ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا‬

‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮد دارﻧﺪ«؛ در ف ‪» :1‬ﺑﺒﺮﻧﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﻮي ﺑﺎﻻ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ؛ در ف ‪» :1‬درﻣﺎﻧﺪﮐﯽ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺨﺸﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬ﺣﻮارﯾﻮن ﮐﻪ‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺪه و«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .24‬در ف ‪» :1‬ددﮐﺎن«‪.‬‬
‫‪ .25‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .26‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬و‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮﻧﺪ و«‪.‬‬
‫‪ + .12‬و‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻮج ﺟﻮش ﺑﺸﻮد«‪.‬‬
 ‫‪ / ۶۶‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬اﯾﻤﺎن آورد آن ﮐﻪ آورد از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و ﮐﻔﺮ ﮐﺮد[‪ 1‬آن ﮐﻪ ﮐﻔﺮ ﮐﺮد ]و[ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ در ﮐﻔﺮ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﻪ‬
‫ﺣﻮارﯾﻮن را ﮔﺰﯾﺪ ﺧﺼﻮﺻﺎً از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺗﺎ ﻧﻪاﻓﺘﺪ ﻗﻮل ﺧﺪا ]و[ وﻋﺪهاي ﮐﻪ داد ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ و ﻓﺮزﻧﺪان او‪2‬؛ ]و[ ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن‬

‫ﺧﻮد ﻧﺎم اﯾﺸﺎن ﻧﻬﺎد و ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﺮ ﻗﺮار ‪/‬ﺑﺮگ‪ /24‬او‪‬ل ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ و ﺑﺮ آن ﻧﺴﺒﺖ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي ﭘﻠﯿﺪ ]و[ ﻣﻌﺮوف ﺷﺪه ﺑﻪ‬

‫اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺗﺎ درﺳﺖ ﺷﻮد ﻗﻮل ﺧﺪا ]ﮐﻪ[ در ﻋﺎﻣﻮس‪ 3‬ﮔﻔﺖ ]ﮐﻪ[ اﯾﻨﮏ روﺷﻨﺎﯾﯽ ]آﻓﺘﺎب[‪ 4‬در زﻣﯿﻦ ﺑﯿﻔﺮوزد و ﭘﺎﮐﺎن‬

‫ﺻﺎﻟﺤﺎن ﺑﻪ او رﺳﺘﮕﺎري ﯾﺎﺑﻨﺪ و ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﮔﻤﺮاه ]و[ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﻮﻧﺪ ]و ﺗﺒﺎه[‪5‬؛ و ﭼﻮن ﺣﻮارﯾﻮن را ﮔﺰﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺪﯾﺸﺎن ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ‬

‫]و[ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ داد و ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﻮد و ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣ‪‬ﺮد و ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ ﺧﻮد را‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﻘﯿﻘﺖ‬

‫ﻗﯿﺎﻣﺖ و ﺧﻼص آدم و ﻓﺮزﻧﺪان او ﻧﻤﻮد؛ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﻮارﯾﻮن از ]ﻣﺴﯿﺢ در[‪ 6‬ﺷﮏ‪] 7‬و[ ﮔﻤﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ آن ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ‬

‫ﻣﺴﯿﺢ از ﻣﯿﺎن ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 8‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻧﮕﺬاﺷﺘﯽ ﮔﺰﯾﺪهي ﺗﻮ ﺗﺒﺎه ﺷﻮد؛ و ﭼﻮن ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ ،‬راز‬

‫ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺗﻤﺎم داﻧﺴﺘﻨﺪ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ اﯾﺸﺎن را ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ؛ ﺑﻌﺪ از آن ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮاي او ﻓﺪا‪ 9‬ﮐﺮدﻧﺪ و ﺧﻮد را در‬

‫ﻋﺬاب و ﺷﮑﻨﺠﻪ و ﺧﻮاريﻫﺎ‪ 10‬اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺧﻮد روا داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ زﻧﺪهي ]اﺑﺪ[ ﺷﻮﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯿﺮﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﻪ‬
‫داﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺤﻘﯿﻘﺖ ]و[ ﯾﻘﯿﻦ ﮐﻪ‪ 11‬او اﺳﺖ درﺧﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ او را ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ‪] 12‬و[ ﻫﺮ ﮐﻪ از آن درﺧﺖ ﻣﯿﻮه‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪/25‬‬ ‫ﺑﺨﻮرد‪] ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﯿﺮد و[‪ 13‬ﻣﯿﻮهي آن درﺧﺖ ]ﺳﺨﻦ[‪ 14‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و ﻣﺜﻞﻫﺎ‪] 15‬و[ ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻮد ﺑﺮاي‬

‫ﮔﻮاﻫﯽ و راﺳﺘﯽ ﺧﺪا‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ :‬ﺧﺪا آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﮐﻪ ]ﻧﺎم آن[‪ 16‬ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺎف زﻣﯿﻦ‬

‫آﺑﺎدان ]و[ ﭼﻮن ﻧﯿﺮو ]و[ ﻗﻮ‪‬ت ﯾﺰداﻧﯽ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن اﻓﺮاﺷﺘﻪ ]ﺷﺪ[‪ 17‬و اﯾﺸﺎن را ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ داد و‪ 18‬ﻧﯿﺮوي‪ 19‬روح اﻟﻘﺪس‪ ،‬آن‬

‫‪ .12‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :23-4 :3 ،‬ﭘﺲ ﺧﺪاوﻧﺪ او را‬
‫از ﺑﺎغ ﻋﺪن ﺑﯿﺮون راﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮود و در زﻣﯿﻨﯽ ﮐﻪ از ﺧﺎك‪ ‬آن ﺳﺮﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ او آدم را ﺑﯿﺮون ﮐﺮد و در ﺳﻤﺖ‬
‫ﺷﺮﻗﯽ ﺑﺎغ ﻋﺪن ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﯽ ﻗﺮار داد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ آﺗﺸﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﻃﺮف ﻣﯽﭼﺮﺧﯿﺪ‪ ،‬راه درﺧﺖ ﺣﯿﺎت را ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺜﻞ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .18‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در ﭘﯿﺪاﯾﺶ )‪ (2 :12‬آﻣﺪه‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ از آن ﭘﺲ ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫وﻋﺪه اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ )‪ 8 :105‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ( از اﯾﻦ‬
‫وﻋﺪه ﺑﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ و ﻓﺮزﻧﺪان او ﯾﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻋﺎﻣﻮس‪ 11 :9 ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﮑﻞ«؛ در ف ‪» :1‬ﺗﺸﮑﮏ«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪9-11 :16 ،‬؛ »ﺗﻮ ﻣﺮا در ﭼﻨﮕﺎل ﻣﺮگ رﻫﺎ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺮد‬
‫و ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ دوﺳﺘﺶ داري ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮔﺬاﺷﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود«‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺪاي«‪.‬‬
‫‪ .10‬در ف ‪» :1‬دﺷﻮارﯾﻬﺎ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﯾﻘﯿﻦ«‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪65 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ ]و ﻣﺮا دروغﮔﻮ ﮐﺮدﻧﺪ[‪ 1‬و ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﺑﺮاي ﺑﺪﮐﺮداري اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي اﯾﺸﺎن وﯾﺮان ﮐﻨﻢ و اﯾﻨﮏ آﻣﺪهاﻧﺪ‪ 2‬ﻗﻮم‬
‫ﺧﺪا ]و[ آﺷﮑﺎرا ﺷﺪهاﻧﺪ‪ 3‬ﻣﻠﺖ ﭘﺎك ]و[ ﮔﺰﯾﺪه‪ ،4‬آﻧﺎن ﮐﻪ اﻣﺎﻧﺖ ]و[ راﺳﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﮑﻨﻨﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ‪ .‬در داﻧﯿﺎل‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 5‬ﮔﻔﺖ و ﺳﻮﮔﻨﺪ ]ﺧﻮرد اﯾﻨﮏ[ ﻣﻦ ﺗﺎ دو‪ 6‬روزﮔﺎر ]و[ ﻧﯿﻢ روزﮔﺎر ﭘﯿﺪا ﺷﻮﻧﺪ از ﺑﺮاي ﺧﺪا رﻋﯿ‪‬ﺖ ﻧﯿﮏ و ﭘﺎك‪ .‬در‬
‫ﻫﻮﺷﻊ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ در آن ﺟﺎﯾﮕﺎه ﮐﻪ آن ﻣﻠّﺖ ]و[ ﺧﻮاص‪ ‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ دﮔﺮ ﺑﺎر ﻗﻮم ﻣﻦ ]و[ ﻣﻠّﺖ ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ و در آن ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻠّﺖ و ﻗﻮم ﻣﻦ ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ و ﻧﺎم ﻣﻦ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﻫﻤﮕﻨﺎن ﺧﺪا را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‬
‫و ﺧﺎﺻ‪‬ﻪي او ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ؛ ﺧﺪا ﻧﺎم اﯾﺸﺎن را‪ 7‬ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ ﺑﺨﻮاﻧﺪ و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻗﻮم ﺧﺪا ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،8‬ﺧﺪا در ﺣﻖّ اﯾﺸﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﺧﺮاب ﮐﻨﻢ و دﯾﮕﺮ رﻋﯿﺖ ﻣﻦ ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ 9‬و ]آﻧﺎن[ آن ﻗﻮم اﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﻮد ]و[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‬
‫ﻣﻌﺮوف اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه و ﻣﻠﻌﻮن ﺷﺪه و ‪/‬ﺑﺮگ‪ /23‬از ﻣﯿﺮاث ﺧﻮد دور اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻷﺑﺪ؛ ]و آﻧﺎن[ ﮐﻪ ﺧﺪا ﮔﻔﺖ در ﺣﻖّ اﯾﺸﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺧﺎﺻﻪي ﻣﻦ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬آﻧﺎناﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﺑﺎور داﺷﺘﻪاﻧﺪ از‪ 10‬ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯿﺎن و ﻗﺒﻄﯿﺎن و روﻣﯿﺎن‬
‫و ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن و ارﻣﺎﻧﯿﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ از ﻃﻮاﯾﻒ ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺻﺪ ﮔﻮاﻫﯽ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺘﻮان آوردن ﺟﻬﺖ ﺣﻮارﯾﻮن و ﮐﺮدار‬
‫اﯾﺸﺎن و ﺟﻬﺖ ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن و دور اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ]و ﻣﻨﮑﺮان اﯾﺸﺎن[‪.11‬‬

‫‪12‬‬
‫]ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم[‬
‫ﭼﻮن ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﻮد‪ 13،‬ﺑﻌﻀﯽ او را ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ]و ﺑﻌﻀﯽ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬از ﺑﺮاي اﯾﺸﺎن ﮐﻪ او را‬
‫‪17‬‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ[‪ 14‬از ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ‪ ،‬ﺧﺪا ﮔﻔﺖ در او‪‬ل ﮐﺘﺎب‪ 15‬اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ : 16‬ﺧﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﮔﺎو ]آﺧُﺮ[‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد داﻧﺴﺖ‪ ،‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻣﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ و ﻗﻮم ﻣﻦ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ‪ 18‬ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؛ و ﭼﻮن ]ﺧﺪا[ آﻣﺪ و ﮐﺮدار ﺧﻮد ﺗﻤﺎم‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺨﻮاﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬وز او«‪.‬‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬در‬
‫‪ .16‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :3 :1 ،‬ﮔﺎو ﻣﺎﻟﮏ ﺧﻮﯾﺶ را و‬
‫اﻻغ آﺧﻮر ﺻﺎﺣﺐ ﺧﻮد را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪ و‬
‫ﻗﻮم ﻣﻦ ﻓﻬﻢ ﻧﺪارﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬داﻧﺴﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪهام ﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬ﺗﻌﺒﯿﺮ »زﻣﺎﻧﯽ و دو زﻣﺎن و ﻧﺼﻒ زﻣﺎن« در داﻧﯿﺎل‪ 25 :7 ،‬آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬و ﻧﺒﻮ‪‬ت ﻣﻮرد اﺷﺎره در داﻧﯿﺎل‪13-4 :7 ،‬؛ »ﻣﺜﻞ ﭘﺴﺮ اﻧﺴﺎن‬
‫ﺑﺎ اﺑﺮﻫﺎي آﺳﻤﺎن آﻣﺪ و ﻧﺰد ﻗﺪﯾﻢ اﻷﯾﺎم رﺳﯿﺪ و او را ﺑﻪ ﺣﻀﻮر‬
‫وي آوردﻧﺪ؛ و ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﺟﻼل و ﻣﻠﮑﻮت ﺑﻪ او داده ﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﻤﯿﻊ‬
‫ﻗﻮمﻫﺎ و اﻣﺖﻫﺎ و زﺑﺎنﻫﺎ او را ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺳﻠﻄﻨﺖ او ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫ﺟﺎوداﻧﯽ و ﺑﯽ زوال اﺳﺖ و ﻣﻠﮑﻮت او زاﯾﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎ در«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ + .8‬و‬
 ‫‪ / ۶۴‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻋﺎﻣﻮس‪ ،‬ﻋﻮﺑﺪﯾﺎ‪ ،1‬ﯾﻮﻧﯿﺎن‪ ،2‬ﻣﯿﺨﺎ‪ ،3‬ﻧﺎﺣﻮم‪ ،4‬ﺗﺮﺗﻮن ]؟[‪ ،‬ﻫﻮﺷﻊ‪ ،‬ﯾﻮﺋﯿﻞ‬
‫‪8‬‬
‫اﺳﺨﺮﯾﺎ‪ ،5‬ارﻣﯿﺎ‪ ،‬ﺣﺰﻗﯿﺎل‪ ،6‬داﻧﯿﺎل‪ ،‬اﯾﻮب‪ ،[...] ،‬ﺻﻔﻨﯿﺎ‪ ،7‬ﻣﻼﮐﯽ‬

‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﻣﮋده دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﺧﻠﻖ را ]راه رﺳﺘﮕﺎري و[‪ 9‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ]اﺑﺪ[‪ 10‬ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‪11‬؛ ]ﻋﻮض‬

‫دو ﭘﯿﻐﺎﻣﺒﺮ‪ ،‬ﯾﮏ ﺣﻮارﯾﻮن ﺗﺎ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد از ﯾﮏ ﻫﺰار ﺟﯿﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﺗﻮ را ﺑﺪﻫﻢ زﻣﯿﻦ ﮐﻨﻌﺎن‪ ،‬دو ﻫﺰار‬

‫ﺳﺎل اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ در ﺟﺎي دو ﭘﯿﻐﺎﻣﺒﺮ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺣﻮارﯾﻮن و اﮔﺮ ﺑﺮ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺷﺮح ﻣﻔﺼ‪‬ﻞ ﺑﯿﺎورﯾﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮ دراز ﮐﺸﺪ[‪.12‬‬
‫]ﭼﻨﺎن ﮐﻪ[ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪] 13‬ﻓﺮﻣﻮد[ ﮔﻔﺖ ]ﺧﺪا[ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ 14‬ﻓﺮاﻫﻢ آورم‪ 15‬ﺗﻤﺎﻣﺖ ﺧﻠﻖ و دودﻣﺎنﻫﺎ‬
‫‪17‬‬
‫]و ﻟﻐﺎت زﺑﺎنﻫﺎ[‪ 16‬ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻨﻢ زﯾﺮا ﻫﻤﮕﻨﺎن ﺳﻮي ﻣﻦ ﺑﺎزآﯾﻨﺪ و ﻋﻈﻤﺖ ﻣﺮا ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و در اﯾﺸﺎن ﻧﺸﺎن ﺑﮑﻨﻢ و از اﯾﺸﺎن ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‬
‫ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و رﺳﺘﮕﺎري دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻮي ﻣﻦ ]آﯾﻨﺪ[‪ :‬ﺧﻠﻖﻫﺎ و ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺟﺰﯾﺮهﻫﺎي دور ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺎم ﻣﻦ‬
‫‪19‬‬
‫ﻧﺸﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺰرﮔﻮاري ﻣﻦ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺴﺘﺎﻧﻢ از اﯾﺸﺎن و ﺳﺮوران و اﻣﺎﻣﺎن‪] 18‬و[ ﮐﻮﻫﻨﺎن؛ و ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬
‫‪21‬‬
‫ﮐﻪ‪ :‬ﮔﻔﺖ ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﺴﺎزم از ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﺪان اﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﻗﻮم ﯾﻬﻮدا ﺳﭙﺎرشﻧﺎﻣﻪي]ﻧﻮ‪ ،‬ﻧﻪ[‪ 20‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /22‬آن ﺳﭙﺎرش ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺪران‬
‫اﯾﺸﺎن ﮐﺮدم‪ .22‬در ﻫﻮﺷﻊ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻗﻮﻣﯽ دروغ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ]و[ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺷﺮ و ﻏﺪر‪ 23‬و ﮐﯿﻨﻪوري ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻦ‬

‫و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﺟﻤﯿﻊ ﺑﺮادران ﺷﻤﺎ را از ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫اﻣﺖﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺒﺎن و اراﺑﻪﻫﺎ و ﺗﺨﺖ روانﻫﺎ و ﻗﺎﻃﺮان و ﺷﺘﺮان ﺑﻪ‬
‫ﮐﻮه ﻣﻘﺪس ﻣﻦ اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺪﯾﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻫﺪﯾﻪي ﺧﻮد را در ﻇﺮف ﭘﺎك ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽآورﻧﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﻨﺎن و‬
‫ﻻوﯾﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ + .15‬و‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .17‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻣﺎﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .19‬ارﻣﯿﺎ‪31-2 :31 ،‬؛ »ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اﯾﻨﮏ اﯾ‪‬ﺎﻣﯽ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺧﺎﻧﺪان اﺳﺮاﺋﯿﻞ و ﺧﺎﻧﺪان ﯾﻬﻮدا ﻋﻬﺪ ﺗﺎزهاي ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﻣﺜﻞ آن ﻋﻬﺪي ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺪران اﯾﺸﺎن ﺑﺴﺘﻢ ‪.«...‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﺪر«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .22‬در ف ‪» :1‬ﮐﻔﺘﻢ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﺪ«‪.‬‬
‫ﻧﺪﯾﺪهاﻧﺪ ﺧﻮاﻫﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﺟﻼل ﻣﺮا در ﻣﯿﺎن اﻣﺖﻫﺎ ﺷﺎﯾﻊ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻋﻮدﯾﺎ«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻨﻈﻮر ﯾﻮﻧﺲ ﻧﺒﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﻨﻈﻮر ﻣﯿﮑﺎء ﻧﺒﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﺎﺟﻮك«‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﻨﻈﻮر زﮐﺮﯾﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﯿﻘﺎل«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺳﺒﺎﻧﯿﺎ«‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻠﮑﺎي«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪» :18-21 :66 ،‬و ﻣﻦ اﻋﻤﺎل و‬
‫ﺧﯿﺎﻻت اﯾﺸﺎن را ﺟﺰا ﺧﻮاﻫﻢ داد و آﻣﺪه‪ ،‬ﺟﻤﯿﻊ اﻣﺖﻫﺎ و زﺑﺎنﻫﺎ‬
‫را ﺟﻤﻊ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد و اﯾﺸﺎن آﻣﺪه‪ ،‬ﺟﻼل ﻣﺮا ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﯾﺪ‪ .‬و‬
‫آﯾﺘﯽ در ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻢ داﺷﺖ و آﻧﺎﻧﯽ را ﮐﻪ از اﯾﺸﺎن‬
‫ﻧﺠﺎت ﯾﺎﺑﻨﺪ ﻧﺰد اﻣﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺷﯿﺶ و ﻓﻮل و ﺗﯿﺮاﻧﺪازان ﻟُﻮد و ﺗﻮﺑﺎل‬
‫و ﯾﻮﻧﺎن و ﺟﺰاﯾﺮ ﺑﻌﯿﺪه ﮐﻪ آوازهي ﻣﺮا ﻧﺸﻨﯿﺪهاﻧﺪ و ﺟﻼل ﻣﺮا‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪63 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺗﺎ آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ‪] 1‬در ﺗﻦ دو ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ و[‪ 2‬در اﯾﻦ دو ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺧﻮد ]را ﻓﺮﺳﺘﺎد[‪ 3‬و ﺑﺮ زﺑﺎن‬
‫اﯾﺸﺎن ﺧﺪا ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ و ﻣﮋدهي آﻣﺪن‪ 4‬ﺧﻮد را ﻣﯽﻧﻤﻮد و ﻧﺸﺎنﻫﺎ و آﯾﺖﻫﺎ و ﮐﺮدارﻫﺎ ﮐﻪ در آﻣﺪن ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﺪ‬

‫ﮐﺮدن‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد و از زاﯾﺪن ﺗﺎ ﭘﺮوردن‪ ،‬ﺗﺎ زﺣﻤﺖ ﮐﺸﯿﺪن‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ دار ﺷﺪن‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ‪/‬ﺑﺮگ‪ /20‬ﮔﻮر‬

‫ﻧﻬﺎدن‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪن‪] ،‬ﺗﺎ[‪ 5‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر در آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﺖ را ﯾﮑﯽ ﯾﮑﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن‬

‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪن ]و[ آدم را ﺧﻼﺻﯽ و رﺳﺘﮕﺎري دﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد ﺗﺎ آن ﮐﻪ رﺣﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎي آورد‬

‫]و[ آﻣﺪ در ﺷﺸﻢ ﻫﺰار ﺳﺎل ]از آدم[‪ ،6‬در آن روزﮔﺎر ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد ﺑﻌﯿﻨﻪ ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان وﻋﺪه داده‪] 7‬ﺑﻮدﻧﺪ[‪ ،8‬ﻧﻪ ﭘﺲ و‬

‫ﻧﻪ ﭘﯿﺶ ]و[ آﻣﺪن ]او[‪ 9‬ﺑﻪ ﺻﻮرت آدﻣﯽ ]و[ ﺿﻌﻒ‪ 10‬ﻧﻤﻮدن و ﺷﯿﻮهي آدﻣﯿﺘﯽ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﻨﺎه و ﺷﻬﻮت؛‬

‫و ﺿﻌﻒ‪ 11‬آدﻣﯿﺘﯽ ﺑﻬﺮ‪ 12‬آن ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﺧﻮد را ﺑﺮ اﺑﻠﯿﺲ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ 13‬ﻫﻤﭽﻮن ]ﮐﻪ[ اﺑﻠﯿﺲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﻣﺎر ﺳﺎﺧﺖ ]و[‬

‫ﺑﺎ ﺣﻮا ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و ﺣﻮا آدم را ﻓﺮﯾﺒﺎﻧﯿﺪ‪ 14‬و ﻫﺮ دو اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت آدﻣﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﺳﺎﺧﺖ‬

‫]و[ از ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻦ اﺳﺘﺎد‪] 15‬و[ آدم را ﺧﻼص داد؛ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﺣﻮا ﺳﺒﺐ اﻓﮑﻨﺪ آدم ﺑﻮد ]و ﺑﻪ در آﻣﺪن از ﺑﻬﺸﺖ[‪ ،16‬ﻣﺮﯾﻢ‬
‫ﺳﺒﺐ ﺑ ﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪن آدم ﺷﺪ ]و[ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ از آن درﺧﺖ ﺧﻮرد و ﺑﯿﺮون ﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ از درﺧﺖ ﺻﻠﯿﺐ ]و[ ﺧﻮن و‬
‫‪19‬‬
‫آب ﮐﻪ از ﺗﻦ ]ﻣﺴﯿﺢ آﻣﺪ‪ [،‬ﺧﻮرد و از دوزخ ﺑﻪ درآﻣﺪ و ﺑﺎز در ﺑﻬﺸﺖ رﻓﺖ‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‪ 17‬آدم ﻣ‪‬ﺮد‪] ،18‬ﻣﺴﯿﺢ[‬

‫ﺧﻮد را ﻣﯿﺮاﻧﯿﺪ و ﺑﺎز ﺑﺮ‪/‬ﺑﺮگ‪ /21‬ﺧﯿﺰﯾﺪ و آدم را ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﯿﺪ و راه ﺧﻼص و رﺳﺘﮕﺎري ﻧﻤﻮد ﺑﻪ آدم ]و[ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻓﺮزﻧﺪان‬

‫او‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﯿﺴﺖ ]و[ ﭼﻬﺎر ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ وﻋﺪه دﻫﻨﺪﮔﺎن ]ﻓﺮﺳﺘﺎد[‪ 20‬ﮐﻪ اﺳﺎﻣﯽ اﯾﺸﺎن ذﮐﺮ ﻣﯽرود‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪23‬‬
‫ﺳﻤﻮﺋﯿﻞ‪ ،21‬داوود‪ ،‬ﻧﺎﺛﺎن‪ ،‬اﯾﻠﯿﺎ‪ ،‬اﻟﯿﺸﻊ‪ ،22‬اﺷﻌﯿﺎ‪ ،‬ﻣﻮﺳﯽ‪ ،‬ﯾﻮﺷﻊ‬

‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﯾﺒﺎﻧﯿﺪن«‪.‬‬ ‫‪ + .1‬و‬

‫‪ .15‬ﯾﻌﻨﯽ اﺳﺘﺪ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن‪.‬‬
‫‪ + .18‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻤﻮﯾﻞ«؛ در ﺗﺼﺤﯿﺢ اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺎص اﯾﻦ ﺑﺨﺶ‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﺗﺼﺤﯿﺢ‪ ،‬ﻧﺴﺦ ب‪ ،‬ف ‪ 1‬و ك ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .22‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﻊ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﺸﻮع«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬آﻣﺪﻧﯽ«؛ ﮐﺎرﺑﺮد »ي« ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺮ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
 ‫‪ / ۶٢‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ﻋﺬاب ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ آﻏﺎز ﮐﺮد ]و[ ﻧﺸﺎن‪ 1‬ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﻧﻤﻮد ﺗﺎ رﺳﺘﮕﺎري دﻫﺪ آدم را و ﻓﺮزﻧﺪان او ]را[‪ .‬او‪‬ل اﺑﺮاﻫﯿﻢ را ﮔﺰﯾﺪ‬
‫‪3‬‬
‫و ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد ﺑﻪ او ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي آدﻣﯽ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﺗﻮرﯾﺖ ﮔﻔﺖ‪ :2‬ﺧﺪا ﺧﻮد را ﺑﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺶ درﺧﺖ ﻣﻤﺮي‬

‫ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﺮد‪ .‬اﯾﻦ او‪‬ل ﺑﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد ]و[ او را ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪي ﺧﻮد وﻋﺪه داد ﺗﺎ ﯾﮏ ﻫﺰار‪ 4‬ﺟﯿﻞ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‬

‫در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 5‬ﮔﻔﺖ آن ﮐﻠﻤﻪاي ﮐﻪ ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ و ﻓﺮزﻧﺪان ‪/‬ﺑﺮگ‪ /19‬او وﻋﺪه داد ﺗﺎ ﻫﺰار ]ﺟﯿﻞ[‪ 6‬و ]ﻫﺰار[‪ 7‬ﺟﯿﻞ دو ﻫﺰار ﺳﺎل‬

‫اﺳﺖ ]و[ از اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺗﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ‪ 8‬دو ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ؛ و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :9‬ﯾﮏ ﻫﺰار ﺳﺎل‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اي ﺧﺪا ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﯾﮏ روز اﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ]از ﺷﺐ ﮔﺬﺷﺘﻪ[‪ 10‬و ﺑﺎﻗﯽ روزﮔﺎر اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﺧﻮاب ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ و از‬

‫داوود ﺗﺎ ﻣﺴﯿﺢ ﯾﮏ ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ]و[ ﮔﻔﺖ در داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :11‬از آﺑﺎداﻧﯽ ﺧﺎﻧﻪ ]در اورﺷﻠﯿﻢ[‪ 12‬ﺗﺎ ]آﻣﺪن[‪ 13‬ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﻫﻔﺘﺎد‪ 14‬ﻫﻔﺘﻪ‪ 15‬ﮐﻪ ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ]و[ ﻧﻮد ﺑﺎﺷﺪ و از ﻋﻤﺎرت ﺧﺎﻧﻪ ]در روزﮔﺎر داﻧﯿﺎل[‪ 16‬ﺗﺎ روز دﻧﯿﺎ آﻣﺪن‪ 17‬ﻣﺴﯿﺢ‬

‫ﭼﻬﺎر ﺻﺪ وﻧﻮد ﺳﺎل اﺳﺖ‪] .‬و[ ﮔﻔﺖ در ارﻣﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :18‬ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﺮﺧﯿﺰاﻧﻢ آن ﮐﻠﻤﻪ ]و[ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﺑﺮاي وي ﻋﻬﺪ‬

‫ﮐﺮدم ﺑﻬﺮ اورﺷﻠﯿﻢ و ﺧﺎﻧﺪان ﯾﻬﻮدا ]و[ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﭘﺎك در ﻣ‪‬ﻠﮏ او ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪ .19‬و ﻫﻤﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺮ ﮐﻠﻤﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ]و[‬

‫‪ .9‬ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪4 :90 ،‬؛ »ﻫﺰار ﺳﺎل در ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﻣﺜﻞ دﯾﺮوز اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺜﻞ ﭘﺎﺳﯽ از ﺷﺐ«‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل‪24-5 :9 ،‬؛ »ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﺑﺮاي ﻗﻮم ﺗﻮ و ﺷﻬﺮ‬
‫ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺗﻮ ﻫﻔﺘﺎد »ﻫﻔﺘﻪ« ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﻃﺒﻖ ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﻓﺴﺎد و ﺷﺮارت از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود‪ ،‬ﮐﻔﺎرهي ﮔﻨﺎﻫﺎن داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﺪاﻟﺖ‬
‫ﺟﺎوداﻧﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﮔﺮدد و ﻗﺪس اﻷﻗﺪاس دوﺑﺎره ﺗﻘﺪﯾﺲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺪان و آﮔﺎه ﺑﺎش ﮐﻪ از زﻣﺎن ﺻﺪور ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎزﺳﺎزي اورﺷﻠﯿﻢ ﺗﺎ‬
‫ﻇﻬﻮر رﻫﺒﺮ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهي ﺧﺪا‪ ،‬ﻫﻔﺖ »ﻫﻔﺘﻪ« و ﺷﺼﺖ و دو »ﻫﻔﺘﻪ«‬
‫ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﯿﺪ و ﺑﺎ وﺟﻮد اوﺿﺎع ﺑﺤﺮاﻧﯽ‪ ،‬اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﺎ ﮐﻮﭼﻪ‪-‬‬
‫ﻫﺎ و ﺣﺼﺎرﻫﺎﯾﺶ ﺑﺎزﺳﺎزي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻔﺖ«‪.‬‬
‫‪ .16‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﻨﺎل ﺗﺎ آﻣﺪن«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن در ﮐﺘﺎب ارﻣﯿﺎ‪ ،‬ﺑﺎب ‪ 11‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .19‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻨﺸﺴﺘﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﺎن و«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪ 1 :18 ،‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ؛ »و ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺑﻠﻮﻃﺴﺘﺎن ﻣﻤﺮي‬
‫ﺑﺮ وي ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬و او در ﮔﺮﻣﺎي روز ﺑﻪ در ﺧﯿﻤﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎﮔﺎه ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮده‪ ،‬دﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻨﮏ ﺳﻪ ﻣﺮد در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫او اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﺸﺎن را دﯾﺪ‪ ،‬از در ﺧﯿﻤﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل اﯾﺸﺎن‬
‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‪ ،‬و رو ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﻬﺎد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻮﻻ‪ ،‬اﮐﻨﻮن اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﺷﺪم‪ ،‬از ﻧﺰد ﺑﻨﺪهي ﺧﻮد ﻣﮕﺬر«؛ و ‪ 1 ،19‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ؛ »ﻏﺮوب‬
‫ﻫﻤﺎن روز وﻗﺘﯽ آن دو ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ دروازهي ﺷﻬﺮ ﺳﺪوم رﺳﯿﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻟﻮط در آﻧﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻣﺸﺎﻫﺪهي آﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﺟﺎ‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎﻟﺸﺎن ﺷﺘﺎﻓﺖ و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺳ‪‬ﺮو‪‬ران‪ ،‬اﻣﺸﺐ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﺰل ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ و ﻣﻬﻤﺎن ﻣﻦ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﺻﺒﺢِ زود ﻫﺮ وﻗﺖ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻬﺮي«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :8-9 ،105‬ﻋﻬﺪ ﺧﻮد را ﯾﺎد‬
‫ﻣﯽدارد ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد و ﮐﻼﻣﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮ ﻫﺰاران ﭘﺸﺖ ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫آن ﻋﻬﺪي را ﮐﻪ ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﺴﺘﻪ و ﻗﺴﻤﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺳﺤﺎق‬
‫ﺧﻮرده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .8‬ﺳﺖ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪61 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫از ﻧﯿﺮوي آن ﯾﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ دوم ﻋﺪد اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮد؛ دو و دو ]زدي[‪ ،1‬ﭼﻬﺎر ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ 2‬از ﻗﻮ‪‬ت ]و[ ﻧﯿﺮوي آن ﯾﮕﺎﻧﻪ‬
‫ﯾﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ واﺳﻄﻪي آن ﭼﻬﺎر آن ﯾﮕﺎﻧﻪ ﻣﺤﻘّﻖ ﺷﺪ ﮐﻪ او‪ 3‬ﻣﺴﯿﺢ ﺧﺪاي ﻇﺎﻫﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]ﺳﻮم[‬
‫‪6‬‬
‫]ﭘﺲ از[‪ 5‬آن ﮐﻪ ﺳﺎﻃﺎﻧﺎﯾﯿﻞ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﮐﺮد ]و[ از ﻋﻈﻤﺖ اﻓﺘﺎده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آدم ﺣﺴﻮدي ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﮐﻪ ﺟﺎي او ﺑﮕﯿﺮد‬

‫و از ﻫﻤﻪي ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﺸﻮد‪ ،7‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﻣﺎر ﺳﺎﺧﺖ ]و[ آﻣﺪ در ﭘﯿﺶ ﺣﻮا ﮐﻪ ﯾﮏ ﻋﻀﻮ اﺳﺖ‪ 8‬از اﻋﻀﺎي‬

‫آدم‪] ،‬و[ اﯾﺸﺎن را ﺑﺮﻫﻨﻪ دﯾﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻮدﮐﺎن ﺳﺎدهدل و ﭘﺎك‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را از آن ﻋﻈﻤﺖ ﻓﺮواﻓﮑﻨﺪ و‬

‫اﯾﺸﺎن را رﻋﯿ‪‬ﺖ ﺧﻮد ﺳﺎزد و زﯾﺮ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻮد ﻓﺮوﮔﯿﺮد‪] .‬آن[ ﮔﻪ ]ﺑﯿﺎﻣﺪ و[‪ 9‬در ﮔﻮش ﺣﻮا ﺷﻨﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮرﯾﺪ‬
‫از آن درﺧﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا ﺷﻤﺎ را از او ﻧﻬﯽ ﮐﺮد و ﭼﻮن ﺑﺨﻮرﯾﺪ از آن‪] ،‬آن[ﮔﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﺧﺪا ﺑﻤﺎﻧﯿﺪ و ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ را درﯾﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻮا‪ 10‬آدم را ﻓﺮﯾﺒﺎﻧﯿﺪ‪] 11‬ﺗﺎ[ از آن درﺧﺖ ﺑﺨﻮرﻧﺪ و ﭼﻮن ﺑﺨﻮردﻧﺪ‪] 12‬و[ ﺧﻼف ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را از ﺑﻬﺸﺖ‬

‫ﺑﻪ در اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬در ﺗﻮرﯾﺖ ﻓﺮﻣﻮد‪] :13‬ﺧﺪا[ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /18‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﻬﺎد‪] 14‬و[ ﺑﻪ دﺳﺖ او داد ﺷﻤﺸﯿﺮ آﺗﺸﯿﻦ و ﻓﺮﻣﻮد ﺗﺎ ﺟﺪاﯾﯽ‬

‫ﮐﻨﺪ ﻣﯿﺎن آدم و درﺧﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ؛ ]ﺑﻌﺪ از آن[ آدم ]ﻓﺮو[‪ 15‬اﻓﺘﺎد و‪ 16‬درد ]رﻧﺞ[‪ 17‬و ﻏﺼﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ]و[‬

‫ﻫﺴﺖ؛ آﻧﮕﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ‪ :‬در ﺷﺸﻢ ﻫﺰار ﺳﺎل ﺑﯿﺎﯾﺪ ]و[ او را ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﻣﺎﻧﻨﺪ آن درﺧﺖ ﮐﻪ آدم ﺧﻮرد و اﻓﺘﺎد ]در[‬
‫‪18‬‬
‫ﺷﻬﻮت ]و[ ﻓﻌﻞ دﻧﯿﺎﯾﯽ و ﻣﺮاد اﺑﻠﯿﺲ در ﺧﻠﻖ اﻓﺘﺎد و اﺑﻠﯿﺲ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪ ﺑﺮ آدم و ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ]او و[ اﯾﺸﺎن را در ﻣﺮگ‬

‫اﻧﺪاﺧﺖ و زﺣﻤﺖ ]و[ ﻣﺸﻘﺖ دﻧﯿﺎ ﺗﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ زﯾﺮ دﺳﺖ او ﺑﺎﺷﻨﺪ ]و ﺑﺰرﮔﺘﺮ از او ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ[‪ ،19‬آﻧﮕﻪ ﺧﺪا رﺣﻤﺖ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ‬

‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﯾﺎد آورد و او را درﯾﻎ آﻣﺪ ﮐﻪ ]آدم و[‪ 20‬ﻓﺮزﻧﺪان ]او ﮐﻪ[ ﺻﻮرت او ]دارﻧﺪ[‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ در زﯾﺮدﺳﺖ اﺑﻠﯿﺲ ]و[‬

‫‪ .13‬ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪23-4 :3 ،‬؛ »ﭘﺲ آدم را ﺑﯿﺮون ﮐﺮد و ﺑﻪ ﻃﺮف‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺮﻗﯽ ﺑﺎغ ﻋﺪن‪ ،‬ﮐﺮوﺑﯿﺎن را ﻣﺴﮑﻦ داد و ﺷﻤﺸﯿﺮ آﺗﺸﺒﺎري را ﮐﻪ‬ ‫‪ .2‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ ﮔﺮدش ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ ﻃﺮﯾﻖ درﺧﺖ ﺣﯿﺎت را ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ‬ ‫‪ + .3‬ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬در اﺻﻞ‪» :‬را«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﮑﯿﺮﻧﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪» .16‬و« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ« و »در« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .8‬و‬
‫‪ .18‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﮑﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .10‬ﭼﻮ‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬و‬
‫‪ + .12‬ﺑﻪ‬
 ‫‪ / ۶٠‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻗﻄﻊ آن دو ﺧﻂ اﺳﺖ و اﻃﺮاف آن دو ﺧﻂ ﭼﻬﺎر ﭘﯿﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ 1‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺘﯿﺠﻪ ]و[ آن‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ]را[ ارﮐﺎن ﮔﻮﯾﻨﺪ و از آن ارﮐﺎن ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺑﻪ آن ﺳﺒﺐ ]آن ﮐﻪ[ ﭘﻨﻬﺎن و ﻧﺎﭘﯿﺪا اﺳﺖ و ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮد‪،‬‬

‫آﺷﮑﺎرا ﺷﺪ زﯾﺮا اﯾﻦ از آن ﻗﻮ‪‬ت اﺳﺖ و ﻫﺮ ﮐﺮداري ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﺶ ﮐﺮدﮔﺎر اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﺨﺼﯽ‪ 3‬زورﻣﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫زور‪ 4‬در او ﻣﺨﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮان داﻧﺴﺘﻦ ﮐﻪ ﻗﻮ‪‬ت ]او[ ﭼﻪ ﻗﺪر اﺳﺖ ﺗﺎ ]آن ﮐﻪ[ ﺳﻨﮓ ﺑﺰرگ ﺑﺮ ﻗﺪر ﻧﯿﺮوي ﺧﻮد‬

‫ﺑﺮ دارد‪] ،‬ﭘﺲ[ ﺑﺮ ﺗﺮازو ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوي او ﻫﺰار رﻃﻞ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ آن ﺳﻨﮓ ﺑﺮﻧﺪارد‪ ،‬ﻗﻮ‪‬ت ]او[ ﻣﺠﻬﻮل‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /15‬ﯾﺎ ﻣﺮدي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻨﺮ ﺧﻮد در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ]ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ و[‪ 5‬ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﺸﺎن آﺷﮑﺎرا ﻧﮑﻨﺪ‪ 6،‬ﻫﻨﺮ وي را ﮔﻮاﻫﯽ ﻧﺪﻫﻨﺪ‬

‫و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ در ﻣﯿﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ ﮐﺮدار ﺧﺪا ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻈﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﮑﻨﺪ و ]ﺧﻼﯾﻖ[‪ 7‬ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورﻧﺪ ﮐﻪ او‬

‫اﺳﺖ ﺧﺪا و ﺧﺪا ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 8‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﺳﺘﻮار ﺑﺎﺷﯿﺪ اي دﺳﺖﻫﺎي ﺳﺴﺖ و ﭘﺎﯾﺪار‬

‫]ﺑﺎﺷﯿﺪ[‪ 9‬اي زاﻧﻮﻫﺎي ﭘﺎيﻫﺎي ﻟﺮزﻧﺪه و دﻟﯿﺮ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ 10‬اي دلﻫﺎي ﺗﺮﺳﻨﺪه و ﺿﻌﯿﻒ زﯾﺮا اﯾﻨﮏ ﺧﺪا و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽآﯾﺪ‬

‫]و ﺷﻤﺎ را ﻣﯽرﻫﺎﻧﺪ[‪11‬؛ آﻧﮕﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن‪ 12‬ﺑﺒﯿﻨﺪ و روﺷﻨﺎك‪ 13‬ﺷﻮد و ﮔﻮشﻫﺎي ﮐﺮ و ﻧﺎﺷﻨﻮﻧﺪه ﮔﺸﺎده ﺷﻮد و ﻻل‬
‫]و[ ﺑﯽزﺑﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ و در آن روزﮔﺎر ﻣﺮد ﻟﻨﮓ ]و[ ﺑﯽﭘﺎي روﻧﺪه ﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﭽﻪ ﮔﺎو ]ﮐﻮﻫﯽ[‪14‬؛ ﮔﻮﯾﯽ اﯾﻦ آﯾﺖﻫﺎ‬

‫و ﻧﺸﺎنﻫﺎي ﺧﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ در ﻣﺴﯿﺢ دﯾﺪﯾﻢ و ﻫﺮ ﭼﻪ در دﻧﯿﺎﺳﺖ و ﻫﺮ ﭼﻪ از او ﺻﺎدر ﺷﺪ‬

‫و ﺑﺮاﻫﯿﻦ ]و[ آﯾﺎت دﯾﮕﺮ ﺑﺮ روي زﻣﯿﻦ ﻧﻬﺎد ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﻤﭽﻮن آن ﻧﻮر ﮐﻪ در ﺑﯿﺖ اﻟﻤ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻣﯽاﻓﺘﺪ و ﻏﯿﺮه‪ ،‬از ﮐﺮدارﻫﺎي‬

‫ﻣﺨﺮق ﻋﻘﻮل ﺣﮑﻤﺎ و ‪/‬ﺑﺮگ‪ /1517‬ﺧﺮدﻣﻨﺪان ]ﺗﺎ[ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ﻋﻨﺎﺻﺮ آﺗﺶ و آب ]و[ ﺑﺎد و ﺧﺎك ﮐﻪ ارﮐﺎن اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺮاﯾﯿﺪ«؛ در ﻋﺒﺮاﻧﯿﺎن‪ 12 :12 ،‬ﻧﯿﺰ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن‬ ‫‪ + .1‬و ﺷﻮد‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﭘﺲ دﺳﺖﻫﺎي ﺳﺴﺖ و زاﻧﻮان ﻟﺮزان ﺧﻮد را ﻗﻮي‬ ‫‪ + .2‬ار‬
‫ﺳﺎزﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭘﺎﻫﺎي ﺧﻮد راهﻫﺎي ﻫﻤﻮار ﺑﺴﺎزﯾﺪ ﺗﺎ ﭘﺎي ﻟﻨﮓ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫‪ .3‬در ف ‪» :1‬ﻣﺮدي«‪.‬‬
‫ﺻﺪﻣﻪ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺷﻔﺎ ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬ ‫‪ .4‬در ف ‪» :1‬ﻗﻮت«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬را‬ ‫‪ .8‬ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ‪ 3 :35 ،‬ﺗﺎ ‪6‬؛ »دﺳﺖﻫﺎي ﺳﺴﺖ را ﻗﻮي ﺳﺎزﯾﺪ و‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬روﺷﻨﺎﮐﻢ«‪.‬‬ ‫زاﻧﻮﻫﺎي ﻟﺮزﻧﺪه را ﻣﺤﮑﻢ ﮔﺮداﻧﯿﺪ‪ .‬ﺑﻪ دلﻫﺎي ﺧﺎﺋﻒ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‪:‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﻮي ﺷﻮﯾﺪ و ﻣﺘﺮﺳﯿﺪ اﯾﻨﮏ ﺧﺪاي ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎم ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬او ﺑﺎ‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ ﺑﺮگ ‪ 16‬ﺗﮑﺮار ﺑﺮگ ‪ 18‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻘﻮﺑﺖ اﻟﻬﯽ ﻣﯽآﯾﺪ و ﺷﻤﺎ را ﻧﺠﺎت ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ .‬آﻧﮕﺎه ﭼﺸﻤﺎن‬
‫ﮐﻮران ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﮔﻮشﻫﺎي ﮐﺮان ﻣﻔﺘﻮح ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه ﻟﻨﮕﺎن ﻣﺜﻞ ﻏﺰال ﺟﺴﺖ و ﺧﯿﺰﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد و زﺑﺎن ﮔﻨﮓ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪59 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯿﺎن اﺳﺖ ]و[ ﻣﺮﮐﺰ‪ ،‬ذات ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ او را ﭘﺪر ﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻧﻘﻄﻪي او‪‬ل ﺣﺮﮐﺖ او را اﺑﻦ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺴﺮ؛ او اﺳﺖ‬
‫ﮐﻠﻤﻪ‪ 1‬ﮐﻪ ﺳﺒﺐ ﮐﺮدار ﻫﺮ ﭼﯿﺰي از دﺳﺖ‪ 2‬وي ﺻﺎدر ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺣﺮﮐﺖ‪] 3‬و[ آن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /13‬ﻧﻘﻄﻪي ﺳﯿﻮم ﮐﻪ‬

‫ﺳﮑﻮن آﺧﺮ ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ ،‬روح اﻟﻘﺪس ﮔﻮﯾﻨﺪ ]ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺎن ﭘﺎك[‪ 4‬ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن و ﻫﺮ ﭼﻪ اﻧﺪر او اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﮑﻤ‪‬ﻞ‬

‫ﻣﯽﺷﻮد؛ و ﭼﻮن آﺧﺮ ﺧﻄﻮط ﺑﻪ اﻗﻄﺎر داﯾﺮهي ﮔﺮد ﻣﯽرﺳﺪ و ﻫﺮ داﯾﺮهاي ﮐﻪ ﮔﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آن را ﺑﺴﯿﻂ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯽ‬

‫او‪‬ل و ﺑﯽ آﺧﺮ؛ ﻋﺎﯾﺪ اﯾﻦ ]ﺳﻪ[ ﺻﻔﺖ ﻫﻤﺎن ﺑﺴﯿﻂ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺗﻨﺪﯾﺴﻪي اﯾﻦ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ و ﺻﻮرت ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻨﯿﻢ‪،‬‬

‫ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ او را او‪‬ل و آﺧﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛ و ﻣﻌﻨﯽ آن ]اﯾﻦ ﮐﻪ[ ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﮐﻪ داﯾﺮه ﺑﮑﺸﯿﻢ‪ ،‬او‪‬ل ﯾﮏ ﭘﺎي ﭘﺮﮔﺎر ﺑﺮ‬

‫ﻣﯿﺎن ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻨﻬﯿﻢ و آن ﻧﻘﻄﻪي ﻣﺮﮐﺰ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ اﺳﺖ ]و[ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻨﻘﺴﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد و دوم ﺳﺮ ﭘﺮﮔﺎر در آﻏﺎز ﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻣﯽﻧﻬﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ]ﺣﺮﮐﺖ[‪ ،5‬ﺧﻂ ﻣﺴﺘﺪﯾﺮ ]و[ ﮔﺮد‪ 6‬ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ و ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ ﻣﯽﺷﻮد؛ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ آﺧﺮ آن‬

‫ﺧﻂ‪ ،‬ﺑﺎز‪ ،‬ﺑﻪ آن ﻧﻘﻄﻪي او‪‬ﻟﯿﻦ ﻋﺎﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد و ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ]و[ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زودﺗﺮ از ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ‪ ،‬دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫ﯾﮑﯽ در او‪‬ل و ﯾﮑﯽ در آﺧﺮ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آن را ﺟﺴﻢ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻦ؛ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬داﯾﺮه ﺗﻤﺎم‬

‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ دﯾﮕﺮ ﺑﺎر آن دو ﻧﻘﻄﻪ ﯾﮑﯽ ﻣﯽﺷﻮد و ﭼﻮن ﯾﮑﯽ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ او‪‬ل و ﻧﻪ آﺧﺮ و ﻧﻪ ﻃﻮل و ﻧﻪ ﻋﺮض ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ‬

‫اﯾﻦ ﻣﺜﻞ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ ﻣﻌﺮوف‪ 7‬ﺷﺪ ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺟﺴﻢ ﺑﻮد و آدﻣﯽ ﺗﻤﺎم‪ ،‬از ﻣﺮﯾﻢ ﺗﻦ‬

‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺗﻦ ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد و ﺷﺪ ﻣﺮﯾﻢ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /14‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺤﯿﻔﻪاي ﮐﻪ ﭘﺮﮔﺎر ﺑﻨﻬﯽ و ﺧﻂ ﺑﮑﺸﯽ ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪي ﻣﺮﮐﺰ و‬
‫‪10‬‬
‫ﺧﻄﻮط و ﻧﻘﻂ‪ 8‬اﻃﺮاف ﭘﯿﺪا ﺷﻮد و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﺪرت‪ 9‬روح ﺧﺪا ﺑﺮ ﻣﺮﯾﻢ ﺣﻠﻮل ﮐﺮد‪ ،‬از او ﺗﻨﺪﯾﺴﻪي ﺧﺪا ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي‬

‫در دﻧﯿﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و ﮐﺮدار ﺧﺪاﯾﯽ‪ 11‬ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﻤﻮد؛ و ﭼﻮن ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در ذات ﻗﺪﯾﻢ و ازﻟﯽ ﻋﺎﯾﺪ ]و[‬

‫ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺷﺪ؛ و ﭼﻮن ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن‪ 12‬ﺑﺴﯿﻂ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻪ او‪‬ل و ﻧﻪ آﺧﺮ دارد؛ ]و ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ آﻧﭽﻪ داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪،‬‬
‫ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ‪ :‬دﯾﺪم ﺳﻨﮕﯽ ﻋﻈﯿﻢ از ﺳﻨﮕﺴﺘﺎن اﺻﻠﯽ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﯽ دﺳﺖ آدﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪ‪ ،‬و ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪ ﺷﺪ و‬

‫در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﻪ ﻣﻠﮑﺎن ﻋﺎﻟﻢ را ﺷﮑﺴﺖ و ﺑﺎز ﺑﻪ ﺳﻨﮕﺴﺘﺎن اﺻﻠﯽ ﯾﮑﯽ ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ؛ و[‪ 13‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﺧﻮد‬

‫را ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ آوﯾﺨﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ آن ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺖ و ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﻮد ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ زﯾﺮا ﭼﻮن دو ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮ ﻫﻢ راﺳﺖ ﺑﮑﺸﯽ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻧﻘﻄﻪ«‪.‬‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ«‪.‬‬

‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻗﺪراﺳﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .2‬از‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﮐﻮﺷﻤﻨﺪي«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد و ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪1‬‬ ‫‪ .3‬در ب‪» :‬ﮐﻠﻤﻪ اي ﮐﻪ ﮐﺮدار ﻫﺮ ﭼﯿﺰي از وي ﺻﺎدر ﺷﺪه ﺑﻪ‬
‫ﺑﻪ »ﮔﻮﺷﺘﻤﻨﺪي« ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺣﺮﮐﺖ«‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﺪا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬اﺳﺖ‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .6‬و‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺣﺮوف«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ؛ در ب‪:‬‬
‫»داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ«‪.‬‬
 ‫‪ / ۵٨‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫»ﮐﺴﯽ ﻧﺪﯾﺪ ﺧﺪا را ﻫﺮﮔﺰ اﻣ‪‬ﺎ آن ﻓﺮزﻧﺪي ﮐﻪ ﯾﮕﺎﻧﻪي ﭘﺪر اﺳﺖ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ«‪/ ،1‬ﺑﺮگ‪ /11‬زﯾﺮا ﻫﻤﯿﺸﻪ‬

‫ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﺧﺪا در او ﺑﻮد و ﻋﻈﻤﺖ او را دﯾﺪﯾﻢ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻋﻈﻤﺖ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﮐﻪ از ﭘﺪر ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﻬﺮ آن ﮐﻠﻤﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ و آن‬

‫ﮐﻠﻤﻪ از ﺑﺮاي آن ﭘﯿﮑﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺧﺪا وﺻﻒ ﻧﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺻﻮرت ﺑﭙﺬﯾﺮد و اﮔﺮ ﺻﻮرت ]و ﺟﺴﻢ[‪ 2‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺧﺪا ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ و ﺷﻨﯿﺪ و آﻓﺮﯾﺪ و ﮐﺮد و دﯾﺪ و ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ 3‬و ﻏﯿﺮﻫﺎ از ﺻﻔﺎت ]و[ اﻓﻌﺎل‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺴﻢ ]و[‬

‫ﺻﻮرت ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬آن ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺎل ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯽ ﺣﻘﯿﻘﺖ؛ و اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺠﻤﻮع ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻪ او‪‬ل ﻣﺎ ﯾﻘﻊ ﻣﻦ اﻟﺘﺮﮐﯿﺐ‬

‫اﺳﺖ‪ ،4‬دو در دو ﭼﻬﺎر‪ ،‬اﯾﻦ‪ 5‬ﭼﻬﺎر ﭘﯿﺪا ﺷﺪ از آن ﺻﻔﺖ ﯾﮕﺎﻧﻪ ]و[ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ﯾﮑﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ آدﻣﯽ‬

‫اﺳﺖ ﺻﻔﺖ ﺧﺪا ]و[ ﺑﻪ آن ﺑﺘﻮان داﻧﺴﺘﻦ ﺻﻔﺖ ﺧﺪا و اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺑﻪﻏﺎﯾﺖ ﺧﻮب‪ ،‬ﺧﻮد از ﻗﺪرت ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و آن‬

‫ﺷﮑﻞ ﺻﻠﯿﺐ اﺳﺖ ﻣﺜﺎل ﺗﻨﺪﯾﺴﻪي ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺷﺪ ]ﮐﻪ[ دﻟﯿﻞ ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ و ﻇﻬﻮر ﻫﺮ ﭼﯿﺰ از ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ از‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮد زﯾﺮا ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻨﺪﺳﯽ ﻣﺘﻮﻫ‪‬ﻢ اﺳﺖ ]و[ ﺑﺮ وي ﺣﺲ‪ 6‬ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ؛ ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﺿﻊ ﮐﺮدهاﻧﺪ‬

‫‪/‬ﺑﺮگ‪/12‬‬ ‫ﮐﻪ ﻧﻪ درازي دارد و ﻧﻪ ﭘﻬﻨﺎﯾﯽ‪ 7‬و ﻧﻪ ﺳﻄﺒﺮي؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻨﻘﺴﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد در ﺟﻬﺘﯽ از ﺟﻬﺎتﻫﺎ ]و[ ﭼﻮن‬
‫داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ در ﺑﺴﯿﻂ ﻫﻤﻮار‪ 8‬اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﮕﻪ ]ﮐﻪ[ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ ]و ﺑﺠﻨﺒﺪ‪ [9‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮي ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ]و[ ﺑﻪاﺳﺘﺪ‪،10‬‬

‫ﭘﺪﯾﺪ ﺷﺪ‪ 11‬از ﺣﺮﮐﺖ آن ﻧﻘﻄﻪ ]و[ از رﻓﺘﻦ او ﺧﻂ ﮐﺸﺎن و ﻫﻤﻮار‪ 12‬و اﯾﻦ ﺧﻂ درازي دارد‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﻬﻨﺎﯾﯽ و ﻧﻪ ﻧﻐﻮﻟﯽ‪13‬؛‬

‫آﺧﺮ اﯾﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ آن ﻧﻘﻄﻪي او‪‬ﻟﯿﻦ ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ از وي ﺻﺎدر ﺷﺪ و دوم آن ﻧﻘﻄﻪ ﮐﻪ ]آﺧﺮ[ ﺣﺮﮐﺖ ﭘﯿﺶ او‬

‫ﺑﺎز اﺳﺘﺎد و ﭼﻮن اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ‪ 14‬ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻧﻪ او‪‬ل دارد ﻧﻪ آﺧﺮ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺣﺮﮐﺖ ﻃﻮل آﻧﺠﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ و از آن ﻃﻮل‬

‫دو ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ ﺷﺪ؛ ﻣﺜﻼً ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪي ﮔﺮد ﺧﻂ ﻫﻤﻮار ﮐﺸﯿﺪﯾﻢ ﯾﺎ ]ﺑﻪ[ ﻋﺮض ﯾﺎ ]ﺑﻪ[ ﻃﻮل‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﯽﮔﺬرد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﯾﮏ ﺧﻂ ﻧﻘﻄﻪي ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻌﯿﻦ ﻧﻤﯽﺷﻮد؛ ﻻزم ﺷﺪ ﺑﺮ ﺧﻄﯽ ﮐﻪ ﻃﻮل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻄﯽ دﯾﮕﺮ ﻋﺮض ﺑﮑﺸﻨﺪ؛ اﻧﺘﻬﺎي‬

‫اﻃﺮاف اﯾﻦ دو ﺧﻂ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﺧﻄﯽ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ او را ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬دو‪ 15‬در اﻃﺮاف‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻣﯿﺎن ]و[ ﺑﯿﺶ‬

‫از اﯾﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ؛ از اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻌﯿﻦ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻨﺪﺳﯽ ﮐﻪ ﺧﺪا را ﺳﻪ اﻗﻨﻮم و ﺳﻪ ﺻﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آن ﻧﻘﻄﻪي اﺻﻠﯽ‬

‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻮا«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .10‬و‬
‫‪ + .11‬و‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻮارود«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻧﻐﻮﻟﯽ‪ :‬ﻋﻤﻖ؛ ﻧﻐﻮل‪ :‬ﻋﻤﯿﻖ و ژرف‪ ،‬ﻧﻐﻮل ﺑﻮدن‪ :‬ژرف و ﻋﻤﯿﻖ‬
‫ﺑﻮدن )دﻫﺨﺪا(‪.‬‬
‫‪ + .14‬را‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬و«‪.‬‬
‫‪ .1‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪18 :1 ،‬؛ »ﺧﺪا را ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ ﻧﺪﯾﺪه اﺳﺖ؛ ﭘﺴﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪاي‬
‫ﮐﻪ در آﻏﻮش ﭘﺪر اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎن او را ﻇﺎﻫﺮ ﮐﺮد«‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .3‬ﺗﺎ وﺻﻒ ﺻﻮرت ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺧﺪا ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ و‬
‫ﺷﻨﯿﺪ ﮐﺮد‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬اول ﻣﺎ ﯾﻨﻎ ﻣﻦ اﻟﺘﺮﮐﯿﺴﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .5‬در‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮش«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭘﻬﻠﻮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪57 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن ﮐﻪ ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﮐﺮد ﺑﺮ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺪا ﺳﺎﻃﺎﻧﺎﯾﯿﻞ را ﻓﺮواﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬او را از آن ﻋﻈﻤﺖ ﺑﯿﺮون ﻓﮑﻨﺪ ]و[‬

‫ﻧﺎﻣﺶ اﺑﻠﯿﺲ ﻧﻬﺎد ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ .‬آن ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻬﺮ آدم ﺳﺠﻮد ﺑﺮﻧﺪ ﻧﻪ آن ﺳﺠﻮد ﺑﻬﺮ آدم ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ آدم را ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﺧﻮد آﻓﺮﯾﺪ و ﺻﻮرت ﺧﺪا را ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ دﯾﺪن و از ﺑﻬﺮ آن‪ ،‬اﯾﻦ ﺻﻮرت آدﻣﯽ را آﻓﺮﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺧﺪا‬

‫را ﻧﺘﻮاﻧﺪ د ﯾﺪن‪ ،‬ﺻﻮرت آدﻣﯽ را ﺑﻨﮕﺮد و آدﻣﯿﺎن ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ »ﺧﺪا ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪2 «1‬زﯾﺮا‬

‫ﮐﻪ اﮔﺮ‪ 3‬آواز ﺑﺸﻨﻮي و ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ آواز از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ در آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،4‬ﻧﺒﯿﻨﯽ‪] 5‬و ﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ آن آواز از ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ در‬

‫ﮔﻤﺎن ﺑﺎﺷﯽ و اﮔﺮ ﻧﻮر و روﺷﻨﺎﯾﯽ را ﺑﺒﯿﻨﯽ و ﻣﮑﺎﻧﺶ را درﻧﯿﺎﺑﯽ[‪ ،6‬ﻫﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﯿﺎل اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﭼﻮن ﺑﻨﮕﺮي ]ﺑﻪ[‬

‫آﻓﺘﺎب ﯾﺎ‪/ 7‬ﺑﺮگ‪ /10‬ﯾﺎ ﻣﺎه ﯾﺎ ﺳﺘﺎره ﯾﺎ آﺗﺶ درﺧﺸﻨﺪه ﯾﺎ ﺑﺮق ﯾﺎ ﭼﺮاغ ﯾﺎ ﻏﯿﺮه‪ ،8‬آﻧﮕﻪ ]ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ[‪ 9‬ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ آن ﻧﻮر از‬

‫ﮐﺠﺎ اﺳﺖ و ﭼﻮن ﭘﯿﺪا ﺷﺪ؛ و آﻧﮕﻪ ]اﮔﺮ[‪ 10‬ﺑﻬﺮ آن ﻧﻮر ﮐﻪ ]ﺟﺎﯾﮕﺎه او را[‪ 11‬دﯾﺪه ﺑﺎﺷﯽ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﯽ‪ ،12‬ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫راﺳﺖ اﺳﺖ و اﮔﺮ ]ﺑﮕﻮﯾﯽ ﻧﻮر دﯾﺪم و[‪ 13‬ﻧﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻮر ]از[ ﮐﺠﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎور ﻧﺪارﻧﺪ و ﺳﺨﻦ ﺗﻮ در ﺷﮏ‪ ‬و ﮔﻤﺎن‬

‫ﺑﺎﺷﺪ؛ و از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ داﻧﺴﺘﻪ ]ﺷﺪ[‪ 14‬ﮐﻪ آدم ﺻﻨﻌﺖ ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ‪] 15‬و[ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر آدم ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ آن ﮐﻪ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ 16‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪي ﺧﺪا آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ‪ 17‬آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ؛ ]و ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ آن ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ آﺳﻤﺎن و‬

‫زﻣﯿﻦ ﺑﺪو آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ[‪ ،18‬ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و اﯾﻦ‪ 19‬را ]ﮔﻮاﻫﯽ[ در ﺗﻤﺎﻣﺖ ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ]ان[ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ و ﭘﯿﺶ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا اﺳﺖ و ﺟﺎن ﺧﺪا‪] 20‬اﺳﺖ؛ و ﺳﺨﻦ ﺧﺪا و[‪ 21‬ﺟﺎن ﺧﺪا ﺧﺎﻟﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻣﺨﻠﻮق‬
‫ﯾﻌﻨﯽ آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه ﻧﻪ آﻓﺮﯾ ﺪه ]و[ ﻫﺮ ﭼﻪ آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺧﺪا اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﯿﺮوي ﮐﻠﻤﻪ ]و[ روح‬

‫آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ؛ ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪا را ﻧﺘﻮاﻧﺪ دﯾﺪن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎن ﻓﺮﻣﻮد‪:‬‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﯾﮑﯽ از اﺳﻢﻫﺎي ﺧﺪا »ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ« اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﻮﺳﯽ از ﺧﺪا‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻧﺎم ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﯾﻬﻮه ﯾﻌﻨﯽ‬
‫‪ + .15‬آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ؛ رك‪ :‬ﺧﺮوج )‪(14 :3‬؛ ﻧﯿﺰ اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ )‪ 6 :18‬و ‪.(9‬‬
‫‪ .16‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :6 :33‬ﺑﻪ ﮐﻼم ﺧﺪاوﻧﺪ آﺳﻤﺎنﻫﺎ‬ ‫‪ + .2‬و‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﮐﻞ ﺟﻨﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ َﻧْﻔﺨﻪي دﻫﺎن او«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬ﺟﺎﯾﯽ‬
‫‪ + .17‬و‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯽ«‪.‬‬
‫‪ + .19‬را‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ‪171 :4 ،‬؛ إِﻧﱠﻤ‪‬ﺎ اﻟْﻤ‪‬ﺴ‪‬ﯿﺢ‪ ‬ﻋ‪‬ﯿﺴ‪‬ﻰ اﺑ‪‬ﻦُ ﻣ‪‬ﺮْﯾﻢ‪‬‬ ‫‪ + .7‬ﯾﺎ‬
‫ر‪‬ﺳ‪‬ﻮلُ اﻟﻠﱠﻪ‪ ‬و‪‬ﮐَﻠ‪‬ﻤ‪‬ﺘُﻪ‪ ‬أَﻟْﻘَﺎﻫ‪‬ﺎ إِﻟَﻰ ﻣ‪‬ﺮْﯾﻢ‪ ‬و‪‬ر‪‬وح‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪‬؛ ﺟﺰ اﯾﻦ‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻏﯿﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ رﺳﻮل ﺧﺪا اﺳﺖ و ﮐﻠﻤﻪي‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﯾﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎده و روﺣﯽ از ﻋﺎﻟﻢ اﻟﻮﻫﯿﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .12‬ﮐﻪ‬
 ‫‪ / ۵۶‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺣﻠﻮل ﮐﻨﯽ[‪ 1‬و در ﻣﯿﺨﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :2‬اﯾﻨﮏ ﺧﺪا از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﻮد ﺑﻪ در ﻣﯽآﯾﺪ و ﻓﺮو ﻣﯽآﯾﺪ و در زﻣﯿﻦ ﭘﺎي ﺧﻮد ﻧﻬﺪ‪.‬‬
‫و از اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ]در[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪ ،‬ﻧﺒﻮ‪‬ت ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪ؛ و ]ﻓﺮﻣﻮد[‪ 3‬ﺑﺎري‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺑﺎري‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﻢ؛ و از اﯾﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻧﻤﻮد ﺑﯽﺣﺪ‬

‫و ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن ]ﮐﻪ[ در ﮐﺘﺎبﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺷﺮح آوردهاﻧﺪ‪4‬؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /8‬اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﻣﺨﺘﺼﺮي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ آن ﺷﯿﻮه ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ‬

‫اﯾﻦ ]ﻓﺼﻮل[‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪي ]اﻧﺠﯿﻞ[‪ 5‬ذﮐﺮ‪ 6‬ﺷﻮد ﺳﺒﺐ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‬

‫ﮐﻪ ]ﻣﻦ[ ﺑﯿﺎﯾﻢ و ﺧﺪا ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺳﺒﺐ اﻇﻬﺎر ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ‪] 7‬و[ آﻣﺪن ]ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان[ زودﺗﺮ از ]ﻣﺴﯿﺢ و[‪ 8‬آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺑﺮاي ﭼﻪ‬

‫ﭼﯿﺰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﻣﺨﺘﺼﺮ‪ 9‬و ﮐﻮﺗﺎه و آﺷﮑﺎرا و ﻫﻤﻪ از ﺗﻮرﯾﺖ ]و[ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان اﺳﺖ ]و[ ﻣﺴﻨﺪ اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺨﻨﯽ‪ 10‬ﮐﻪ‬

‫در اﻧﺪﯾﺸﻪي ﻋﺎﻟﻢ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد و اﺻﻞ ]و[ ﺑﻨﯿﺎد او ﺑﺮ ﺳﺨﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،11‬آن ﺳﺨﻦ ﻫﺮزه و ﺑﯿﻬﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪﺣﻘﯿﻘﺖ‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫ﻓﺼﻞ ]دوم[‬
‫ﺳﺒﺐ آن ﺑﻮد ﮐﻪ او‪‬ل ﺧﺪاي ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ]و[ ﺗﻌﺎﻟﯽ زﻣﯿﻦ و آﺳﻤﺎن را آﻓﺮﯾﺪ آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﺗﻮرﯾﺖ ﻓﺮﻣﻮد ]ﮐﻪ[‬

‫ﭘﯿﺶﺗﺮ از آدم‪ 13‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ]آﻓﺮﯾﺪ ﮐﻪ[‪ 14‬روﺣﺎﻧﯽ‪ 15‬و ﺑﯽ ﺗﻦ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا ﮐﻪ ﺧﻠﻖ را ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﺪ‪ 16‬از روﺣﺎﻧﯽ و‬

‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﭘﯿﮑﺮ ]و[ ﺻﻮرت ]و[ ﺗﻦ ﺗﺎ ﺗﻠﺬّذ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ 17‬در ﻧﻌﻤﺖ ﺧﺪاي ]ﺧﻮد و[‪ 18‬ﻃﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي آورﻧﺪ‪ .‬و اﯾﺸﺎن را ]ﺗﻦ‬

‫و[ ﭼﺸﻢ‪] 19‬و[ ﺻﻮرت ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﮐﺮدار او در زﻣﯿﻦ آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد‪ .‬و آدم را ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮد آﻓﺮﯾﺪ و ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬

‫ﮐﻪ از ﺑﺮاي آدم ﺳﺠﻮد ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ‪/‬ﺑﺮگ‪ /9‬ده ﮔﺮوه ﺑﻮدﻧﺪ و ]ﻫﺮ[ ﮔﺮوﻫﯽ ده ﺻﻨﻒ‪ 20‬و ﺑﺮ ﻫﺮ ﮔﺮوﻫﯽ ﺳﺮوري ﺑﻮد‬

‫و ﮔﺮوه ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺳﺎﻃﺎﻧﺎﯾﯿﻞ‪ 21‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺮور ﻫﻤﻪي ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﻮد و ﮔﺮوه او از ﻫﻤﻪ ﭘﺮزورﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺧﺪا‬

‫ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ از ﺑﺮاي آدم ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻃﺎﻧﺎﯾﯿﻞ در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺗﮑﺒ‪‬ﺮ ﮐﺮد و آدم را ﺧﻮار دﯾﺪ و ﺑﺮاي او ﺳﺠﻮد ﻧﺒﺮد‪ .‬ﺑﻬﺮ‬

‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .15‬و ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫‪ + .16‬و‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﯾﺎﺑﺪ«‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬در ف ‪» :1‬ﺟﺴﻢ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻒ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺳﺎﻃﺎﺋﯿﻞ«؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد و ﻫﻤﻪ را ﺑﺮ اﺳﺎس ب‬
‫و ف ‪ 1‬ﺑﻪ »ﺳﺎﻃﺎﻧﺎﯾﯿﻞ« ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﯿﮑﺎ‪» :3 :1 ،‬زﯾﺮا اﯾﻨﮏ ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻣﮑﺎن‬
‫ﺧﻮد ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﺪ و ﻧﺰول ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ زﻣﯿﻦ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺧﺮاﻣﺪ«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬اورده«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﮕﺮ«‪.‬‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﻌﺠﺰ اﻇﻬﺎر«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬در اﺻﻞ‪» :‬ﭼﯿﺰ«‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .11‬و‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪55 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﻋﺎﻣﻮس ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 1‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬زﯾﺮا دارﻧﺪهي وﻋﺪ او اﺳﺖ و آﻓﺮﯾﻨﻨﺪهي ﺟﺎن ﺧﻠﻖ در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺢ ﺧﻮد اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﺳﻠﯿﻤﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ 2‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬زودﺗﺮ از آن ﮐﻪ ﺧﺪا ‪/‬ﺑﺮگ‪ /7‬دﻧﯿﺎ را آﻓﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺎ وي ﺑﻮدم ]و ﭘﯿﺶﺗﺮ از‬

‫آن ﮐﻪ ﺣﺪود و ﮐﺮاﻧﻪي زﻣﯿﻦ را ﺑﻨﻬﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎ وي[‪ 3‬و ﭼﻮن آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ را ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺎ وي ﺑﻮدم؛ و اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﻪ‬

‫ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻔﺖ اﻻّ آن ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ آﻓﺮﯾﺪ‪ 4‬ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺧﻮد ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬
‫‪6‬‬
‫ﺑﻮدم و ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ]و[ ﺷﻨﻮدم و دﯾﺪم‪] .‬و[ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﭼﻨﺎن ]ﮐﻪ[ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﻨﯽ‪5‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ آن آواز ﺷﻨﯿﺪهاﻧﺪ‬

‫و در ﺧﺎﻧﻪي اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺑﺎ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪7‬؛ ﺑﻪ‪ 8‬آن ﺳﻪ ﺟﻮان ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺖ اﻟﻨﺼﺮ‪ ،‬ﻣﻠﮏ ]ﺑﺎﺑﻞ[‪،9‬‬

‫اﯾﺸﺎن را در آﺗﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺳﻪ ﻣﺮد در آﺗﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻢ و اﯾﻨﮏ ﭼﻬﺎر ﻣﺮد ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ]و ﭼﻬﺎرم[‪ 10‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫ﺧﺪا‪11‬؛ ]آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ[ ﮔﻔﺖ در زﮐﺮﯾﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﻢ‪ ،‬در ﺗﻮ ﺣﻠﻮل ﮐﻨﻢ‪ ،‬اي اورﺷﻠﯿﻢ‪12‬؛ در ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺧﺪاي ﺧﺪاﯾﮕﺎن ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ 13‬در اورﺷﻠﯿﻢ ﺻﻬﯿﻮن آﺷﮑﺎرا‪14‬؛ ]و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر در ﻣﺰاﻣﯿﺮ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ دادي ﺗﺎ در اﯾﺸﺎن‬

‫اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن اﯾﺸﺎن را دﯾﺪ‪ ،‬از در ﺧﯿﻤﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل اﯾﺸﺎن‬
‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‪ ،‬و رو ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﻬﺎد و ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﻮﻻ‪ ،‬اﮐﻨﻮن اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﺷﺪم‪ ،‬از ﻧﺰد ﺑﻨﺪهي ﺧﻮد ﻣﮕﺬر«‪.‬‬
‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﺑﺎ«‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬داﻧﯿﺎل‪» :24-5 :3 ،‬آﻧﮕﺎه ﻧﺒﻮﮐﺪﻧﺼﺮ ﭘﺎدﺷﺎه در ﺣﯿﺮت اﻓﺘﺎد و‬
‫ﺑﺰودي ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻤﺎمﺗﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻣﺸﯿﺮان ﺧﻮد را ﺧﻄﺎب ﮐﺮده‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آﯾﺎ ﺳﻪ ﺷﺨﺺ ﻧﺒﺴﺘﯿﻢ و در ﻣﯿﺎن آﺗﺶ اﻧﺪاﺧﺘﯿﻢ؟ اﯾﺸﺎن در‬
‫ﺟﻮاب ﭘﺎدﺷﺎه ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ‪ :‬ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ اي ﭘﺎدﺷﺎه‪ .‬او در‬
‫ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﻣﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﺮد ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﮔﺸﺎده در ﻣﯿﺎن‬
‫آﺗﺶ ﻣﯽﺧﺮاﻣﻨﺪ و ﺿﺮري ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﺧﺪا اﺳﺖ«‪.‬‬
‫‪ .12‬ﮐﺘﺎب زﮐﺮﯾﺎ‪» :16 :1 ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺑﻪ‬
‫اورﺷﻠﯿﻢ ﺑﺎ رﺣﻤﺖﻫﺎ رﺟﻮع ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد و ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ در آن ﺑﻨﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ + .13‬و‬
‫‪ .14‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻮر ‪» :21 :135‬ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺻﻬﯿﻮن‬
‫ﻣﺘﺒﺎرك ﺑﺎد‪ ،‬ﮐﻪ در اورﺷﻠﯿﻢ ﺳﺎﮐﻦ اﺳﺖ«‪.‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬و او در ﮔﺮﻣﺎي روز ﺑﻪ در ﺧﯿﻤﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎﮔﺎه‬
‫ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮده‪ ،‬دﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻨﮏ ﺳﻪ ﻣﺮد در ﻣﻘﺎﺑﻞ او‬
‫‪ .1‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻀﻤﻮن ﺗﻨﻬﺎ در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺲ در ﮐﺘﺎب‬
‫ﻋﺎﻣﻮس‪ 13 :4 ،‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪For, lo, I am He that maketh the thunder strong,‬‬
‫‪and createth the wind, and announceth His Christ‬‬
‫‪unto man, making the morning and the mist, and‬‬
‫‪mounting upon the high places of the earth: the‬‬
‫‪Lord God Almighty is His name.‬‬
‫‪ .2‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ اﻣﺜﺎل ﺳﻠﯿﻤﺎن‪» :23-7 :8 ،‬ﻣﻦ از ازل ﺑﺮ ﻗﺮار‬
‫ﺑﻮدم‪ ،‬از اﺑﺘﺪا ﭘﯿﺶ از ﺑﻮدن ﺟﻬﺎن‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻟﺠ‪‬ﻪﻫﺎ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻣﻦ‬
‫ﻣﻮﻟﻮد ﺷﺪم‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﭼﺸﻤﻪﻫﺎي ﭘﺮ از آب وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ‬
‫از آن ﮐﻪ ﮐﻮهﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﺗﻞﻫﺎ ﻣﻮﻟﻮد ﮔﺮدﯾﺪم‪ .‬ﭼﻮن‬
‫زﻣﯿﻦ و ﺻﺤﺮاﻫﺎ را ﻫﻨﻮز ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬و ﻧﻪ او‪‬ل ﻏﺒﺎر رﯾﻊ ﻣﺴﮑﻮن‬
‫را‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ او آﺳﻤﺎن را ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻣﻦ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدم و‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ داﯾﺮه را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻟﺠ‪‬ﻪ ﻗﺮار داد«‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻦ«‪.‬‬
‫‪ .6‬اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺧﺮوج‪.‬‬
‫‪ .7‬ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪» :1-3 :18 ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺑﻠﻮﻃﺴﺘﺎن ﻣﻤﺮي ﺑﺮ وي‬
 ‫‪ / ۵۴‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻮد و ﮐ ﻠﻤﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﺧﺪا اﺳﺖ ]ﮐﻠﻤﻪ[ و اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﻗﺪﯾﻢ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﺧﺪا و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد ﺑﺪو ﺑﻮد‪ 1‬و ﺑﯽ او‬
‫ﭼﯿﺰي ﻧﺸﺪ«‪ 2‬و از آن ﭼﻪ ﺷﺪ‪ 3‬ﺑﺮ زﺑﺎن ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎن‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﻪ‪] 4‬را[ روح اﻟﻘﺪس ﻓﯿﺾ ﮐﺮد ﺗﺎ راز ﺧﺪا را ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ؛ ]ﺳﭙﺲ[‬

‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‪ 5‬آﻣﺪ و‪ 6‬دﻫﻦ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎن را ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﮕﺬاﺷﺖ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﮕﻮﯾﺪ از آﺷﮑﺎرا ﮐﺮدن ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ اﻧﺠﯿﻞ ﺗﺎ ﭘﺮدهي‬

‫ﯾﺰداﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﮔﺸﺎده ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫و ﮔﻔﺘﻦ او ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 7‬ﺗﺎ ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ‪ ،8‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻠﻤﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ آواز در ﮔﻮش آدﻣﯽ‪ 9‬در ﻣﯽاﻓﺘﺪ و‬

‫در دل ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ و آن آواز ﺑﺮاي ﮐﻠﻤﻪ ﭘﯿﮑﺮ‪ 10‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮد و آواز از او ﺷﻨﯿﺪه ﺷﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‬

‫]ﺑﻪ[ آدم ﮔﻔﺖ‪ :11‬آدم ﮐﺠﺎﯾﯽ‪ 12.‬ﭘﺲ آواز ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺻﻮرت ﺑﺎﺷﺪ و ﺻﻮرت را ﻫﯿﻮﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﯿﻮﻟﯽ را ﻣﺎد‪‬ﯾﺖ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺎد‪‬ﯾﺖ از ﮐﺮدﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ و ﮐﺮدﮔﺎر ]را[ در ﻫﯿﭻ ﺟﺎي ]و[ ﻣﮑﺎن و ﻣﺪ‪‬ت ]و[ زﻣﺎن ]و[ او‪‬ل و آﺧﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ و آن‬

‫ﯾﮑﯽ اﺳﺖ ]ﻧﻪ زﯾﺎده و ﻧﻪ ﮐﻢ ﺑﺎﺷﺪ[‪13‬؛ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /6‬ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ]ﯾﮑﯽ در ﯾﮑﯽ[‪ 14‬ﺑﺰﻧﯽ‪ 15‬ﻫﻤﺎن‪ 16‬ﯾﮑﯽ‪ 17‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ زﯾﺎده و ﻧﻪ‬

‫ﮐﻢ ﺷﻮد و آن ﺳﺨﻦ از ﯾﮑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺻﻞ اﺳﺖ و ﻧﻪ زﯾﺎده و ﻧﻪ ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺮ وي ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ اﻻّ ﭼﻮن ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ ﻧﻬﺎدي‪ ،‬دو ﺷﺪ و ﭼﻮن آن دو ﺑﺮ دو ﺑﺰﻧﯽ‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﻣﯽﺷﻮد و ]از اﯾﻨﺠﺎ[ اﻓﺰوﻧﯽ ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد ﺗﺎ ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ .‬ﺧﺪا‬

‫را ﻣﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺜﻞ ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺘﻦ ]ﯾﮑﯽ[‪ 18‬و ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺑﺘﻮان داﻧﺴﺘﻦ‪ 19‬ﺻﻔﺎت ﺧﺪا ]را[ ﮐﻪ از ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﺤﺠﻮب اﺳﺖ و در ﭘﺮده؛‬

‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﺤﺠﻮب اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺮدﮔﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺮده از ﺧﻮد ]ﺑﺮ[ ﻧﺪارد‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺲ او را ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ؟ آن‬
‫ﮐﻪ ﭘﺮده از ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاي ﮐﺮدﮔﺎر آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آن ﭘﯿﮑﺮ و ]آن[ ﺻﻔﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬

‫ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﺑﺎ وي ﺑﺎﺷﺪ و از ﺧﺪا ﺟﺪا ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﺣﺮارت ]و روﺷﻨﺎﯾﯽ[‪ 20‬آﺗﺶ از‪] 21‬او[ ﺟﺪا ﻧﻤﯽﺷﻮد؛ و‬

‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ]اﺳﺖ[ ذات ]و[ ﺻﻔﺖ ﻣﺴﯿﺢ ]و[ روح اﻟﻘﺪس ﮐﻪ ﺣﯿﺎت و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻠﻖ اﺳﺖ و ﺑﺪو ﺧﻠﻖ ﻣﻮﺟﻮد ﺷﺪﻧﺪ؛‬

‫‪ + .11‬آدم‬ ‫‪ .1‬در ب‪» :‬ﺷﺪ ﺑﺪو ﺷﺪ«‪.‬‬

‫‪ .12‬ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪9 :3 ،‬؛ »و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺪا آدم را ﻧﺪا در داد و‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺘﯽ؟«‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﻣﻨﻈﻮر ﺿﺮب ﯾﮏ در ﯾﮏ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻫﻤﺎ«‪.‬‬
‫‪ + .17‬در ﯾﮑﯽ‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .19‬و‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬روﺷﻨﺎﯾﯽ‬
‫‪ .2‬ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎ‪ 1 :1 ،‬ﺗﺎ ‪3‬؛ »در آﻏﺎز ﮐﻼم ﺑﻮد و ﮐﻼم ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد و‬
‫ﮐﻼم‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﻮد؛ ﻫﻤﺎن در آﻏﺎز ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ واﺳﻄﻪي‬
‫او ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ‪ ،‬و از ﻫﺮآﻧﭽﻪ ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻﭼﯿﺰ ﺑﺪون او ﭘﺪﯾﺪار‬
‫ﻧﮕﺸﺖ«‪.‬‬
‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎن«‪.‬‬
‫‪ .5‬در ب‪» :‬روح ﭘﺎك«‪.‬‬
‫‪ + .6‬ﺑﻪ‬
‫‪ .7‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .9‬ﺑﻪ‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬دﯾﮕﺮ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪53 /‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮ دو ]و[ ﺳﻪ ]و[ زﯾﺎدهﺗﺮ؛ و ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﺑﺎﻗﯽ زﺑﺎنﻫﺎ ﯾﮑﯽ ﺟﻤﻊ ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاري؛ ﭼﮕﻮﻧﻪ ]اﻧّﺎ[‪ 1‬ﺟﻤﻊ‬
‫ﻋﻈﻤﺖ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ اﻻّ ﭼﻮن ﻗﺮآن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،2‬ﻫﻤﻪ‪ 3‬ﻣﻮاﻓﻖ ﺗﻮرﯾﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ زﯾﺮا در ﺗﻮرﯾﺖ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪/‬ﺑﺮگ‪ /4‬ﻣﺎ *ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ و ]و ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺖ‪ [:‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 4‬ﺗﺎ ﻓﺮوروﯾﻢ*‪ 5‬و اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ در ﺗﻮرﯾﺖ؛ آﻧﺎن ﻧﯿﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪:‬‬

‫»ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ﺧَﻠَﻘْﻨَﺎ اﻟْﺈِﻧﺴ‪‬ﺎنَ ﻓ‪‬ﯽ أَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﺗَﻘْﻮِﯾﻢٍ«‪ 6‬ﻣﺎ ﺷﺎﮐﻞ ﻫﺬا ﺑﺴﯿﺎر‪.7‬‬

‫آن ]ﮐﻪ[ ﮔﻔﺖ در ﺗﻮرﯾﺖ »ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 8‬ﻓﺮو روﯾﻢ« ‪ ،‬ﺧﺪا ﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪] ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ و ﺧﺪا ﭼﻪ ﻣﺤﺘﺎج اﺳﺖ‬
‫‪10‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ او را ﯾﺎري دﻫﻨﺪ و[‪ 9‬او ﻣﺤﺘﺎج ﯾﺎري دﻫﻨﺪه ﻧﯿﺴﺖ اﻻّ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﻔﺎت ]و[ اﻗﺎﻧﯿﻢ‬

‫ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺴﻠ‪‬ﻤﺎن‪ 11‬دﯾﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﺜﻠﯿﺚ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻪ ﺻﻔﺖ اﯾﺰد‪ ،‬ﻋﺰّ و ﺟﻞّ ﺛﻨﺎو‪‬ه‪ ،12‬ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽدﻫﺪ‪،‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ]ﺑﺎ[ ﺗﺮﺳﺎﯾﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ إﻧّﺎ ﺟﻤﻊ ﯾﮕﺎﻧﻪي ]ﻋﻈﻤﺖ[‪ 13‬اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﺰ إﻧّﺎ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ و اﻻّ ]ﺑﺮ ﯾﮑﯽ و[‬

‫ﺻﻔﺎت و ﯾﺎ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ]و[ ﺟﻤﺎﻋﺖ؛ و ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‪ ،‬اﯾﻦ را در اﺳﺘﻌﻤﺎل آوردهاﻧﺪ‪ 14‬در ﮔﻔﺘﻦ ]و[ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎت‪ 15‬ﻣﻠﮑﺎن و‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن و ﻏﯿﺮﻫﻢ؛ ﻣﻘﺼﻮد آن اﺳﺖ ﺗﺎ رأي‪ 16‬ﺧﻮد ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و دﯾﮕﺮان از اﯾﺸﺎن آﻣﻮﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در اﺻﻞ ﻟﻐﺎت دﯾﮕﺮان‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ]اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ[‪.17‬‬

‫]و[‪ 18‬ﻣﻮﺟﺐ اﯾﻦ ]ﮐﻪ[‪ 19‬ﺧﺪا ﮔﻔﺖ ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ‪ 20‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ]ﻣﺎ[‪] ،‬زﯾﺮا[ آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺻﻮرت و ﭘﯿﮑﺮ‬

‫ﻧﺪارد و ﮐﺴﯽ او را ﻧﺒﯿﻨﺪ‪ 21‬و آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﭘﺮ اﺳﺖ‪ 22‬از آن ]و[ ﮔﻮﯾﻨﺪه روح ﺧﺪا اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آن روح ﺗﻤﺎﻣﯿ‪‬ﺖ آﺳﻤﺎن‬

‫و زﻣﯿﻦ زﻧﺪه اﺳﺖ و در ﺣﺮﮐﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪/ :‬ﺑﺮگ‪ /5‬ﮐﻠﻤﻪ ﺟﺎن اﺳﺖ و ﮐﻠﻤﻪ ﮐﺮدﮔﺎر اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 23‬و آن ﮔﻔﺘﻦ‬

‫ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ در ﺿﻤﯿﺮ‪ .‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در او‪‬ل اﻧﺠﯿﻞ ﯾ‪‬ﻮﺣ‪‬ﻨﱠﺎن ﻓﺮﻣﻮد‪]» 24‬در[ آﻏﺎز‬

‫‪ .13‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ + .14‬و‬
‫‪ .15‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺨﺎﻃﺒﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬راز«‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .21‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .22‬و‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺒﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬و‬
‫‪ + .2‬و‬
‫‪ + .3‬ﺷﺪ‬
‫‪ .4‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻣﯿﺎن دو * در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﻓﺮوروﯾﻢ و ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ«‪.‬‬
‫‪ .6‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻧﺎ ﺧﻠﻘﻨﺎ اﻻﻧﺴﺎن ﻓﯽ اﺣﺴﻦ اﻟﺘﻘﻮﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺮآن‬
‫)ﺗﯿﻦ‪ (4 :‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬ﻣﺎ اﻧﺴﺎن را در ﻧﯿﮑﻮﺗﺮﯾﻦ ﺻﻮرت‬
‫ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬آﻧﭽﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ؛ در ب‪» :‬و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﺑﺴﯿﺎر«‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬اﻗﺎﯾﻢ«؛ در ب‪» :‬ﻗﺎﯾﻢ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .11‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺴﻠ ﻤﺎن«؛ در ب‪» :‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن«‪.‬‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺛﻨﺎو«‪.‬‬
 ‫‪ / ۵٢‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎك ﺷﻮد‪ .‬ﮔﻮاه دﯾﮕﺮ‪ ،‬او‪‬ل ﮐﻪ‪ 1‬آدم‪ 2‬از ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ در اﻓﺘﺎد‪ ،3‬در ]زﻣﯿﻦ[‪ 4‬ﺷﻬﺮ ﺣﺮان‪ 5‬و ﻧﻮاﺣﯽ‬

‫ﺷﺎم اﻓﺘﺎد و آن زﻣﯿﻦ ﺳﻮرﯾﻪ ﻧﺎم ﻧﻬﺎده ﺷﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن زﺑﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ آدم ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﺎم ﻧﻬﺎد؛ و ﻓﺮزﻧﺪان او ﻫﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫آن زﺑﺎن ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﺎ آن ﮐﻪ ]ﺧﻠﻖ[‪ 6‬ﺑﻌﺪ از ﻃﻮﻓﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ 7‬در زﻣﯿﻦ ﺑﺎﺑﻞ ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺮاق ]و[ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ 8‬ﮐﻪ‬

‫]آﻧﺠﺎ[‪ 9‬ﺑﺮﺟﯽ ﻣﻌﻈّﻢ ﺑﺴﺎزﻧﺪ از ﺑﯿﻢ ﻃﻮﻓﺎن‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﺗﻮرﯾﺖ ﻓﺮﻣﻮد ﺧﺪا‪10‬؛ ﺧﺪا ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻨﮏ ﻓﺮزﻧﺪان آدم ﮔﺮد‬
‫‪12‬‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺟﯽ ﺑﺴﺎزﻧﺪ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 11‬ﻓﺮو روﯾﻢ ]و[ زﺑﺎن اﯾﺸﺎن ]دﯾﮕﺮﮔﻮن ﮔﺮداﻧﯿﻢ و اﯾﺸﺎن را[‬

‫ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ آن ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﮑﻨﻨﺪ‪/ 13.‬ﺑﺮگ‪ /3‬اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ]و[ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ دﻟﯿﻞ ﺟﻤﻊ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از‬

‫آن زﺑﺎنﻫﺎي اﯾﺸﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮن و ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪ و ]ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻧﺎم آن زﻣﯿﻦ ﺑﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ ﺑﺮاي آن ﮐﻪ از آﻧﺠﺎ ﺧﺪا‬

‫زﺑﺎنﻫﺎ را ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮐﺮد‪ ،‬در ﺗﻮرﯾﺖ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﺸﺖ و اﯾﻦ ﻧﯿﺰ دﻟﯿﻞ ﮐﻨﺪ ﺑﺮ آن ﮐﻪ او‪‬ل زﺑﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮد‪ ،‬زﯾﺮا ﺑﺎﺑﻞ ﺑﻪ‬

‫ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ اﺳﺖ و[‪ 14‬ﻣﺎﻧﺪ‪ 15‬زﻣﯿﻦ ﺳﻮرﯾﻪ ]و[ ﻫﺮ ﮐﻪ در او ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آن زﺑﺎن ﻗﺪﯾﻢ‪ 16‬ﺑﻮد ]ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ؛ و[‪ 17‬ﺣﺪود‬

‫ﺳﻮرﯾﻪ‪ ،‬ﻃﻮل ]دارد[‪ 18‬از ﻏﺰّه ﮐﻪ او‪‬ل رﯾﮓ ﻣﺼﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻮﺻﻞ و ﻋﺮض ]دارد[‪ 19‬از روي ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻋﺮب ﺗﺎ اﺧﻼط‪] 20‬و[‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ]و[ زﺑﺎن ﮐﻠﺪاﻧﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻫﻢ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ‪ 21‬ﻃﻮل ]دارد[‪ 22‬از ﻣﻮﺻﻞ ﺗﺎ ﺷﻮﺷﺘﺮ و ﻋﺮض از درﯾﺎ ]و[ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻋﺮب ﺗﺎ‬

‫ﻫﻤﺪان‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﻤﻪ زﺑﺎن ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺧﺎص ﺳﺮﯾﺎن ]آن[ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺎم ]و[ دﯾﺎرﺑﮑﺮ‪ 23‬ﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻫﻤﺎن زﺑﺎن‬

‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﺴﺖ و ﻋﺮﺑﯽ‪ 24‬ﻧﻮﻋﯽ اﺳﺖ از اﯾﻦ زﺑﺎن ]و[ ﺑﺎﻗﯽ زﺑﺎنﻫﺎ ﺧﺎرج اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن در اﯾﻦ زﺑﺎن ﮐﻪ اﺻﻞ ﻫﻤﻪي زﺑﺎنﻫﺎ‬
‫‪25‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ اﻧّ ﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ و ﻣﺎ ﺟﻤﻊ ﯾﮑﯽ؛ و ﯾﮑﯽ ﻫﺮﮔﺰ ﺟﻤﻊ ﻧﺒﺎﺷﺪ زﯾﺮا ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻣﺠﻤﻮع اﺳﺖ و اﻻّ ﻣﺎ ﻣﯽاﻓﺘﺪ‬

‫اﮐﻨﻮن ﻧﺎزل ﺷﻮﯾﻢ و زﺑﺎن اﯾﺸﺎن را در آﻧﺠﺎ ﻣﺸﻮ‪‬ش ﺳﺎزﯾﻢ ﺗﺎ ﺳﺨﻦ‬ ‫‪ .1‬در اﺻﻞ‪» :‬از«‪.‬‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﻧﻔﻬﻤﻨﺪ«‪.‬‬ ‫‪ + .2‬ﮐﻪ‬
‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ + .15‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪ .4‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .16‬ﮐﻪ‬ ‫‪ .5‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﺮام«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .7‬و‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ«‪.‬‬
‫‪ .20‬در اﺻﻞ‪» :‬اﺧﻼت«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .21‬و‬ ‫‪ .10‬ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪4 :11 ،‬؛ »و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺷﻬﺮي ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﻨﺎ ﻧﻬﯿﻢ و‬
‫‪ .22‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺟﯽ را ﮐﻪ ﺳﺮش ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺮﺳﺪ«‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺷﻮم دﯾﺎر ﺑﯿﮏ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .24‬اﺳﺖ و‬ ‫‪ .12‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ + .25‬و‬ ‫‪ .13‬ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪7-8 :11 ،‬؛ »و ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﻮم ﯾﮑﯽ‬
‫اﺳﺖ و ﺟﻤﯿﻊ اﯾﺸﺎن را ﯾﮏ زﺑﺎن و اﯾﻦ ﮐﺎر ﺷﺮوع ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫اﻻن ﻫﯿﭻ ﮐﺎري ﮐﻪ ﻗﺼﺪ آن ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬از اﯾﺸﺎن ﻣﻤﺘﻨﻊ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪/‬ﺑﺮگ‪ /1‬ﺑﻪ ﻧﺎم اﯾﺰد ﺗﻌﺎﻟﯽ‬

‫ﺑﺴﻢ اﻷب ]و اﻹﺑﻦ و[ روح اﻟﻘﺪس‪ ،‬إﻟﻪ‪ ‬واﺣﺪ‪‬‬

‫‪1‬‬
‫]ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ و ﺟﺎن ﭘﺎك‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺧﺪا[‬
‫اﯾﻦ ﻟﻔﻆ ﻣﻘﺪﻣﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮ از اﻧﺠﯿﻞ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد ﺟﻬﺖ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﻌﺮﻓﺖ ]و[ داﻧﺎﯾﯽ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﯾﺪ‬

‫از ﻓﺼﻮل اﻧﺠﯿﻞ ]و[ ﻣﻌﺎﻧﯽ او ]ﮐﻪ[ ﺑﺮ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﻗﺪم‪ 2‬ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ 3،‬ﺑﺪاﻧﺪ ﻗﯿﻤﺖ اﻧﺠﯿﻞ ﭘﺎك ﻣﻌﻈّﻢ‬

‫]و[ از اﯾﻦ ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮ‪ ،‬ﮔﻮش ﺧﻮد ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ و ﺿﻤﯿﺮ ﺧﻮد از ﻫﻤﻪ اﺣﻮال ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻬﯽ دارد و ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‪ 4‬ﻋﻘﻞ و ﻣﻌﺮﻓﺖ‬

‫ﺑﻨﮕﺮد و ﻫﻤ‪‬ﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﺮداﺧﺘﻪ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ]ﭼﻮن[‪ 5‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ راز ]ﺧﺪا[‪ 6‬واﻗﻒ ﺷﻮد و ﺑﺮ ﺳﺮاﯾﺮ او ﻓﺎﯾﺪهي دو ﺟﻬﺎﻧﯽ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬آﻣﯿﻦ‪.‬‬

‫‪7‬‬
‫]ﻓﺼﻞ او‪‬ل[‬
‫ﭼﻮن ﺧﺪاي ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ]و[ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﺸﻨﻮدي ﺑﺮ روي ﺟﻬﺎن‪ 8‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ و‪ 9‬ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎري دﻫﺪ‪ ،‬اﺑﻮﻧﺎ‬

‫آدم را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ‪ 10‬ﺧﺪا آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﺗﻮرﯾﺖ ﻓﺮﻣﻮد‪ 11‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‪ 12‬ﺗﺎ ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ‪ 13‬ﻣﺮدي ]ﻣﺎﻧﻨﺪ[‪ 14‬ﻣﺎ ‪/‬ﺑﺮگ‪/2‬‬

‫]و[ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎ‪15‬؛ ﻧﮕﻔﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ اﻻّ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ‪ ،‬و ﻣﺎ ﺟﻤﻊ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻪ آن ﺷﯿﻮهاي ﮐﻪ ﻋﺮﺑﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ اﻧّﺎ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ »ﻣﺎ«‬

‫ﺟﻤﻊ‪ 16‬ﻋﻈﻤﺖ اﺳﺖ و ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻨﯿﻦ‪ ،‬زﯾﺮا ﻋﺮﺑﯽ از ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ و ﻋﺒﺮي ﻣﺸﺘﻖ‪ 17‬اﺳﺖ ﻧﻪ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ و ﻋﺒﺮي از ﻋﺮﺑﯽ ]اﻟّﺎ ﻋﺮﺑﯽ‬

‫از ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ[‪18‬؛ زﯾﺮا ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ آن زﺑﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا ]ﺑﺪان زﺑﺎن[‪ 19‬ﺑﺎ آدم از آﻏﺎز ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ؛ دﻟﯿﻞ آن ﮐﻪ آدم را آدم‬

‫]ﻧﺎم[‪ 20‬ﻧﻬﺎد ﯾﻌﻨﯽ‪ 21‬ﺧﺎك‪ ،22‬ﺑﺮاي آن ﮐﻪ ﻧﺎم ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳ‪‬ﺮﯾﺎﻧﯽ آدﻣﺜﺎ‪ 23‬ﮔﻮﯾﻨﺪ؛ ﻧﺎم آدم ﺧﺎك اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ از ﺧﺎك‬

‫‪ .14‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .1‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 2‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﭘﯿﺪاﯾﺶ‪26 :1 ،‬؛ »و ﺧﺪا ﮔﻔﺖ آدم را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎ و ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫‪ .2‬در ف ‪» :1‬ﻗﺪوم«‪.‬‬
‫ﺷﺒﯿﻪ ﻣﺎ ﺑﺴﺎزﯾﻢ«‪.‬‬ ‫‪ + .3‬و‬
‫‪ .16‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺟﻤﯿﻊ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .4‬و‬
‫‪ .17‬در اﺻﻞ‪» :‬ﻣﺸﻘﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .18‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬اﻓﺰوده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .8‬در ف ‪» :1‬ﮐﯿﺘﯽ«‪.‬‬
‫‪ .21‬در ف ‪» :1‬ﮐﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮش ﺧﺎﮐﺴﺖ«‪.‬‬ ‫‪ + .9‬ﮐﻪ‬
‫‪ + .22‬را‬ ‫‪ .10‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺻﻨﻌﺖ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .23‬در اﺻﻞ‪» :‬آدم ﺷﺎه«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ + .11‬ﺧﻄﺎﺳﺖ‬
‫‪ .12‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﺒﺎﯾﺪ«؛ ﺑﺮ اﺳﺎس ب و ف ‪ 1‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .13‬در اﺻﻞ‪» :‬ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﻢ و«‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‬
 ‫‪ / 48‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ب‪ ،‬ﺑﺮگ ‪ /173‬ﭘﺸﺖ؛ ‪ /174‬ر‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪47 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ب‪ ،‬ﺑﺮگ ‪ /17‬ﭘﺸﺖ‬

 ‫‪ / 46‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ب‪ ،‬ﺑﺮگ ‪ /5‬ﭘﺸﺖ‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪45 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،2‬ﺑﺮگ آﺧﺮ )‪ /321‬ﭘﺸﺖ(‬

 ‫‪ / 44‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،2‬ﺑﺮگ ‪ /1‬ﭘﺸﺖ‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪43 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،1‬ﺑﺮگ ‪ /124‬ﭘﺸﺖ‬

 ‫‪ / 42‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،1‬ﺑﺮگ ‪ /16‬ﭘﺸﺖ‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪41 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،1‬ﺑﺮگ ‪ /1‬ﭘﺸﺖ‬

 ‫‪ / 40‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺑﺮگ آﺧﺮ )ﺗﺮﻗﯿﻤﻪ(‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪39 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺑﺮگ ‪51‬‬

 ‫‪ / 38‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺑﺮگ ‪37‬‬

 ‫‪ / 37‬ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎ‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺑﺮگ ‪1‬‬

‫ﺗﺼـﻮﯾـﺮﻫـﺎ‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪33 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻋﻼﯾﻢ اﺧﺘﺼﺎري‬
‫ﻧﺸﺎن و ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و اﺳﺘﻨﺎد‪:‬‬
‫ف ‪ =1‬ﻧﺴﺨﻪي اول و ﮐﻮﺗﺎه و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﺎﻣﻞ از ﻓﻠﻮراﻧﺲ‪.‬‬
‫ف ‪ =2‬ﻧﺴﺨﻪي دوم و ﻣﻔﺼﻞ از ﻓﻠﻮراﻧﺲ ﮐﻪ در ﻋﯿﻦ داﺷﺘﻦ ﺣﺠﻢ زﯾﺎد‪ ،‬ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب= ﻧﺴﺨﻪي ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﺑﺎدﻟﯿﺎن ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﻣﺎ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ داﺷﺖ و از آن ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﺎرهاي از‬
‫ﻧﺰدﯾﮑﯽﻫﺎ و ﯾﮑﺴﺎﻧﯽﻫﺎ در ﻧﻮع واژهﻫﺎ و ﺟﻤﻼت‪ ،‬ﮔﺎه ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺶ اﺻﻞ و ﯾﺎ رﻓﻊ اﻓﺘﺎدﮔﯽﻫﺎ و اﺑﻬﺎمﻫﺎ ﻧﯿﺰ از آن ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫م = دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺟﻮزﭘﻪ ﻣﺴﯿﻨﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎت زﯾﺮ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻋﺰاﻟﺪﯾﻦ ﯾﻮﺣﻨﺎ )‪ ،(1388‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﺗﺼﺤﯿﺢ و ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺟﻮزﭘﻪ ﻣﺴﯿﻨﺎ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﺳﺎﻃﯿﺮ‪.‬‬
‫ك = ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺗﺮﺟﻤﻪ ي ﻓﺎﺿﻞ ﺧﺎن ﻫﻤﺪاﻧﯽ‪ ،‬وﯾﻠﯿﺎم ﮔﻠﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮي ﻣﺎرﺗﯿﻦ )ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ و ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺎﺿﻞ ﺧﺎن ﻫﻤﺪاﻧﯽ‪ ،‬وﯾﻠﯿﺎم ﮔﻠﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮي ﻣﺎرﺗﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﺳﺎﻃﯿﺮ‪.1379 ،‬‬
‫گ‪ :‬ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻧﺴﺨﻪي ﮐﯿﻨﮓ ﺟﯿﻤﺰ‬
‫ع = دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻋﺮﺑﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻻﺗﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﺸﺎن زﯾﺮ‪:‬‬
‫‪- Ciasca, p. Augustinus (trans into latin), (1888), Tatiani Evangeliorum Harmoniane‬‬
‫‪(Arabic), Romae: Ex Typographia Polyglotta.‬‬
 ‫‪ / 32‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﯿﺰان اﺧﺘﻼفﻫﺎ ﻣﯿﺎن اﺻﻞ و ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ زﯾﺎدﺗﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻮﯾﮋه در ﺑﺎب ﭼﻬﺎرم و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﭘﺎورﻗﯽﻫﺎي اﯾﻦ ﺑﺎب‬

‫ﺑﯿﺶ از ﺑﻘﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻫﺪف ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ ،‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺻﺮف دﯾﺎﺗﺴﺎرون )ﺧﻼﺻﻪ و ﺗﻠﺨﯿﺺ اﻧﺎﺟﯿﻞ ارﺑﻌﻪ( ﺑﻪ‬

‫ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪-‬اﮔﺮ ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﮐﺎر وي ﺗﺮﺟﻤﻪ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﻮده‪ ،-‬ﺑﻠﮑﻪ او ﮔﺎه‪ ،‬از ﺳﺮ اﯾﻤﺎن و ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬ﻗﻮيﺗﺮ و‬

‫ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ ﺷﺪن ﮐﺘﺎب‪ ،‬در آن اﻋﻤﺎل ﻧﻈﺮ و ﺳﻠﯿﻘﻪ ﻧﻤﻮده؛ ﻣﺜﻼً در ﻣﻮاردي‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از آﯾﺎت را از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬

‫و در ﺟﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﻬﺎده و ﮔﺎه ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ از آﯾﻪ را در دو ﺟﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺜﻼً ]م‪ [11 :5 ،‬را ﯾﮏ ﺑﺎر ﮐﺎﻣﻞ آورده‬

‫)‪ (1 /33‬و ﺑﺎر دﯾﮕﺮ در ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺼﻞ و ﺑﺎب‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﯽ از آن را ﺑﺮاي ﺑﺨﺸﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ در‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ آﯾﺪ و از ﻗﻀﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬اﺧﺘﻼف دو ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪ ،1‬در ﺑﺨﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ‬

‫ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮔﺎه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ در اﺳﺎس ﺑﺎ دو ﻧﺴﺨﻪي ﻣﺘﻔﺎوت و ﻣﺨﺘﻠﻒ روﺑﺮو ﻫﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻮارد اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﺎ ﻧﺴﺦ ﻓﻠﻮراﻧﺲ )ف ‪ 1‬و ف ‪ ،(2‬ﻧﺸﺎﻧﯽ اﺧﺘﺼﺎري اﻧﺠﯿﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﻪ از آن‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺜﻼً در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﺟﺎﯾﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ از ﻟﻮﻗﺎ )ﺑﺎ ﺣﺮف اﺧﺘﺼﺎري »ل«( وﻟﯽ در ﻧﺴﺦ ﻓﻠﻮراﻧﺲ ﯾﻌﻨﯽ ف ‪1‬‬

‫و ف ‪ ،2‬ﻣﺮﻗﺲ )ﺑﺎ ﺣﺮف اﺧﺘﺼﺎري »س«( ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه؛ در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس‪ ،‬اﺻﻞ آﯾﻪ را ﯾﺎﻓﺘﻪ و‬

‫ﻧﺸﺎن درﺳﺖ را ذﮐﺮ ﮐﺮده اﯾﻢ و ﺻﻮرت ﻧﺎدرﺳﺖ را‪ ،‬از ﻫﺮ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﻪ ﺑﻮده‪ ،‬در ﭘﺎورﻗﯽ ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪهاﯾﻢ )ﺑﺮاي دﯾﺪن‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪاي از اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬رك‪.(21 /4 :‬‬

‫‪ -‬در ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﺑﺨﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ارﺟﺎعﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ داﺷﺘﻪ و از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﯾﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﻄﻠﺒﯽ‬

‫ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻘﺪور ﺑﻮد‪ ،‬آن ﺑﺨﺶﻫﺎ را در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺎﺿﻞ ﺧﺎن‪ -‬ﮔﻠﻦ‪ -‬ﻣﺎرﺗﯿﻦ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺎ ﺣﺮف اﺧﺘﺼﺎري »ك« در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻧﺜﺮ و ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﻮارد دﯾﮕﺮ‪،‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﯾﺎﻓﺘﻦ اﺻﻞ ارﺟﺎع ﻧﺸﺪﯾﻢ؛ اﻟﺒﺘﻪ ﮔﺎﻫﯽ ‪ -‬ﺑﻮﯾﮋه در ﺑﺎب ﭼﻬﺎر‪ -‬ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺧﺎص از ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺨﺸﯽ از‬

‫آن را ﻧﻘﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﺮده و ﻣﺎ آن ﺑﺨﺶ را در ﮐﺘﺎب دﯾﮕﺮي از ﮐﺘﺐ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ ﯾﺎﻓﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪31 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺻﻮرت »ﺑﯿﺸﺘﺮ« آوردهاﯾﻢ؛ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ در ﭘﺎورﻗﯽﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در رﺳﻢ‬

‫اﻟﺨﻂ اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ف ‪ 1‬ﭘﺎورﻗﯽ را آوردهاﯾﻢ‪ ،‬ﺑﻮﯾﮋه در ﻣﻮرد ﺳﺮﻫﻢ ﯾﺎ ﺟﺪاﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺜﻼً‬

‫»ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ« در ف ‪ 1‬و »ﻣﯽ ﮐﻮﯾﺪ« در ف ‪2‬؛ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ف ‪ 1‬ﯾﻌﻨﯽ »ﻣﯿﮑﻮﯾﺪ« را دادهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﮐﻤﺒﻮدﻫﺎي ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ را ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ ‪ -‬در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻗﺘﻀﺎ ﻣﯽﮐﺮده‪ -‬ﭘﺮ و ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ اﮔﺮ در ف ‪ 1‬و‬

‫ف ‪ 2‬اﻓﺘﺎدﮔﯽ و ﮐﻤﺒﻮدي ﺑﻮده‪ ،‬ذﮐﺮ ﻧﮑﺮدهاﯾﻢ ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ از ﺟﻬﺘﯽ ﺧﺎص اﻫﻤﯿﺘﯽ ﺑﺮ آن ﻣﺘﺼﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺿﺒﻂ اﺻﻞ را ﺗﺮﺟﯿﺢ دادهاﯾﻢ‪ ،‬ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ آن ﺿﺒﻂ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ اﺧﻼل در ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﻣﯽﺷﺪه؛ در اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اوﻟﻮﯾﺖ‪ ،‬ﺿﺒﻂ »ف ‪» ،«1‬ف ‪ «2‬ﯾﺎ »ب« را ﺑﻪ ﻣﺘﻦ و ﺿﺒﻂ اﺻﻞ را ﺑﻪ ﭘﺎورﻗﯽ ﺑﺮده و در‬

‫آﻧﺠﺎ ﻣﺘﺬﮐﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺷﺪهاﯾﻢ‪ .‬در اﻧﺪك ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﺿﺒﻂ »ف ‪» ،«1‬ف ‪ «2‬و »ب« ﻣﺸﮑﻞ‪ ،‬اﺑﻬﺎم ﯾﺎ اﻓﺘﺎدﮔﯽ را ﻣﺮﺗﻔﻊ‬

‫ﻧﻤﯽﮐﺮده‪ ،‬از »ع« و »ك« ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دو ﻣﺆﻟﻔﻪي ﻣﻌﻨﯽ و زﺑﺎن‪ ،‬ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﯿﺎﺳﯽ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﻤﻮدهاﯾﻢ‬

‫و در ﭘﺎورﻗﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻗﯿﺎﺳﯽ اﺷﺎره ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻫﺮﮔﺎه اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ در ﮔﺮوﻫﯽ از واژهﻫﺎ – ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ واژه‪ -‬ﯾﺎ در ﺟﻤﻠﻪاي ﺑﻮده‪ ،‬آن ﮔﺮوه را داﺧﻞ دو ﺳﺘﺎره‬

‫ﺑﺮده و در ﭘﺎورﻗﯽ ﺗﻮﺿﯿﺢ دادهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻫﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﯾﺎ ﺻﻮرت ﻧﺎدرﺳﺖ از ﯾﮏ واژه را اﮔﺮ ﺗﺎ ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪ در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ و‬
‫اﮔﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن ﺗﮑﺮار ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﺳﺒﮑﯽ‪ ،‬زﺑﺎﻧﯽ‪ -‬دﺳﺘﻮري ﯾﺎ رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ در ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ از آن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ‬

‫و از آوردن آن در ﭘﺎورﻗﯽ ﺧﻮدداري ﮐﺮدهاﯾﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼً »ﺧﺮّم« در دو ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﺧﻮرم« ﺿﺒﻂ ﺷﺪه و ﻫﺮ ﺑﺎر در ﭘﺎورﻗﯽ‬

‫ذﮐﺮ ﺷﺪه‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ »ﮔﺰاردن« )اﻧﺠﺎم دادن و ادا ﮐﺮدن( ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﮔﺬاردن« آﻣﺪه‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﺴﺎﻣﺪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬آن را ﺑﺪون‬

‫ذﮐﺮ در ﭘﺎورﻗﯽ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮده و در ﻣﻘﺪﻣﻪ در ﺑﺨﺶ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ ﻓﻬﻢ ﻣﻄﻠﺐ از ﺳﻮي ﺧﻮاﻧﻨﺪهي ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﺳﻢ اﻟﺨﻂ راﯾﺞ و ﻣﻌﺘﺪل‬

‫اﻣﺮوزي‪ ،‬رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن‪ ،‬را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهاﯾﻢ؛ اﻣ‪‬ﺎ آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ راﯾﺞ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﮐﻬﻨﮕﯽﻫﺎي‬
‫زﺑﺎﻧﯽ و رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ ﺑﻮده و در ﺑﺤﺚﻫﺎي ادﯾﺒﺎن و زﺑﺎﻧﺸﻨﺎﺳﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن رﺳﻢ اﻟﺨﻂ و ﺗﺎرﯾﺦ آن و ﻧﯿﺰ ﻣﻮرﺧﺎن و ﻣﺤﻘﻘﺎن‬

‫ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺘﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻋﯿﻨﺎً اﻧﺘﻘﺎل دادهاﯾﻢ ﺧﻮاه در ﻣﺘﻦ و ﺧﻮاه در ﭘﺎورﻗﯽ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮارد‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺗﺐ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد؛ در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي ﻣﺘﻦ را ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮده و ﮔﺬﺷﺘﻪاﯾﻢ و در ﭘﺎورﻗﯽ ﻣﺘﺬﮐﺮ آﻧﻬﺎ‬

‫ﻧﺸﺪهاﯾﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻣﻮارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺗﺐ و ﺳﻬﻮ و ﺧﻄﺎي او ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬اﺷﺎرﺗﯽ ﺷﺪه و ﺑﺮﺧﯽ‬

‫از آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﻮﻧﻪوار آوردهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در اواﯾﻞ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ ﻧﺰدﯾﮑﯽ و ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي آﺧﺮ ﮐﺘﺎب ﻣﯽروﯾﻢ‪،‬‬

‫ﻇﺎﻫﺮاً ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺧﻮد را از اﻟﺘﺰام ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺒﻨﺪي ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﯾﺎ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎدش‪ ،‬آزاد ﺳﺎﺧﺘﻪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
 ‫‪ / 30‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺧﺎن ﻫﻤﺪاﻧﯽ‪ ،‬وﯾﻠﯿﺎم ﮔﻠﻦ و ﻫﻨﺮي ﻣﺎرﺗﯿﻦ داﻧﺴﺘﯿﻢ( آﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺳﺮاغ »ب« و »ع« رﻓﺘﻪ و ﺑﻪ »ﻗﯿﺎس« ﺑﺎ اﯾﻦ دو‪ ،‬اﻓﺘﺎدﮔﯽ و‬
‫ﻓﻘﺪان را ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺳﺎﺧﺘﻪاﯾﻢ‪ .‬و اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ در ﻣﻌﻨﯽ اﺑﻬﺎﻣﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﺳﺮاغ »ك« و »گ« و ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬
‫دﯾﺎﺗﺴﺎرون رﻓﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ آﻣﺪ‪ ،‬ﮐﺎﺗﺐ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﻣﻮرد ﺣﺮوف رﺑﻂ و اﺿﺎﻓﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ »و«‪» ،‬ﮐﻪ«‪» ،‬ﺑﻪ«‪» ،‬ﺑﺎ« و ‪ ،...‬ﺳﻬﻮﻫﺎ و‬
‫ﺳﻬﻞ اﻧﮕﺎريﻫﺎﯾﯽ داﺷﺘﻪ و ﺑﺴﯿﺎري از اﻓﺘﺎدﮔﯽﻫﺎ و ﻓﻘﺪانﻫﺎ در اﯾﻦ ﺣﻮزه رخ داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ اﺑﻬﺎم ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ و‬
‫اﺷﮑﺎل دﺳﺘﻮري‪ ،‬اﻓﺘﺎدﮔﯽ را ﺑﺮﻃﺮف ﺳﺎﺧﺘﻪاﯾﻢ‪ .‬در ﻣﻮرد اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از اﻓﺰودهﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ ﻗﺴﻤﺖ اﻓﺰوده از ﯾﮑﯽ از ﻧﺴﺦ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬در ﭘﺎورﻗﯽ ﻣﻨﺒﻊ را ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ و اﮔﺮ اﯾﻦ اﻓﺰودن ﺑﻪ ﻗﯿﺎس اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺮار دادن آن‬
‫در ﻗﻼب اﮐﺘﻔﺎ ﮐﺮده و ﭘﺎورﻗﯽ ﻧﺪادهاﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -3‬دﺳﺘﻪي ﺳﻮم از اﻓﺰودهﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺸﺎن و ﺷﻤﺎرهي آﯾﺎت اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد در ﺣﺎﺷﯿﻪي ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،2‬ﻧﺸﺎن و ﺷﻤﺎرهي‬
‫آﯾﺎت و اﺑﻮاب ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻓﺰودن ﻧﺸﺎن و ﺷﻤﺎرهي آﯾﺎت‪ ،‬از اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ و ﻧﯿﺰ از ﭼﺎپ ﻣﺴﯿﻨﺎ ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪي اﻣﺮوزي ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻫﻤﺪاﻧﯽ‪ ،‬ﮔﻠﻦ و ﻣﺎرﺗﯿﻦ رﺟﻮع ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮐﺎﺗﺐ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن دﯾﮕﺮ ﮐﺎﺗﺒﺎن ﻗﺪﯾﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎً در ﻧﻘﻄﻪﮔﺬاري و ﮔﺎه در اﻣﻼي ﮐﻠﻤﺎت دﻗﺖ زﯾﺎدي ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮده ﮐﻪ در ﻣﺘﻦ اﺻﻼح ﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺿﺒﻂ اﺧﺘﻼفﻫﺎ و اﺷﺘﺒﺎهﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از وﺟﻮد ﯾﺎ ﻓﻘﺪان ﻧﻘﻄﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﺣﺠﻢ ﮐﺘﺎب‬
‫ﻣﯽاﻓﺰود‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮاردي در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻓﺎﯾﺪهاي ﺑﺮ آن ﻣﺘﺼﻮ‪‬ر ﺑﻮده اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻟﻬﺠﻪ‬
‫را ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬در رﺳﻢ اﻟﺨﻂ از ﺷﯿﻮهي ﻣﺘﻌﺎدل ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن ﭘﯿﺮوي ﮐﺮده اﯾﻢ؛ ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ ﺟﺪا ﯾﺎ ﺳﺮﻫﻢ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﻫﻢ در اﻣﻼي‬
‫واژهﻫﺎ؛ ﻣﺜﻼً در ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي اﺳﺎس )ﺑﻪ ﺟﺰ ف ‪ ،(2‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ »داود« و »ﯾﺤﯽ« ﺿﺒﻂ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت »داوود« و »ﯾﺤﯿﯽ«‬
‫ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﭘﺎورﻗﯽ ﻧﺪادهاﯾﻢ‪.‬‬

‫در ﺑﺎب اﺧﺘﻼفﻫﺎي ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺦ‬

‫‪ -‬در ﻣﻮارد ﺑﺴﯿﺎري ﺿﺒﻂ اﺻﻞ ﺑﺎ ﺿﺒﻂ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ در ﺗﺮﺗﯿﺐ ارﮐﺎن ﺟﻤﻠﻪ و ﭘﯿﺶ و ﭘﺴﯽ ﻓﺎﻋﻞ و ﻣﻔﻌﻮل و ﻓﻌﻞ و ‪ ...‬اﺧﺘﻼف‬

‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺿﺒﻂ اﺻﻞ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪاﯾﻢ وﻟﯽ در ﭘﺎورﻗﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎً از آوردن ﺿﺒﻂ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ ﺧﻮدداري ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻫﺮﮔﺎه اﺧﺘﻼف در واژهﻫﺎ ﺑﻮده‪ ،‬اﺻﻞ را ﻣﺒﻨﺎ ﻗﺮار داده و اﺧﺘﻼفﻫﺎ را در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ؛ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﮐﻪ‬

‫اﮔﺮ ﺑﺴﺎﻣﺪ اﯾﻦ اﺧﺘﻼفﻫﺎ ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ ﻣﻮرد ﺑﻮده‪ ،‬آن را در ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ و از آوردن ﭘﺎورﻗﯽ ﺧﻮدداري‬

‫ﮐﺮدهاﯾﻢ ﻣﺜﻼً ﻫﻤﻪ ﺟﺎ در اﺻﻞ »ﺑﯿﺮون آوردن« و »ﺑﯿﺮون آﻣﺪن« اﺳﺖ و در ف ‪ 1‬و ف ‪» 2‬ﺑﺪر آوردن« و »ﺑﺪر آﻣﺪن«؛‬

‫در ذﮐﺮ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و ب در ﭘﺎورﻗﯽ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﻋﯿﻨﺎً ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻗﺪﯾﻤﯿﺸﺎن ﮐﻪ در ﻧﺴﺨﻪ ﺑﻮده‪،‬‬

‫آوردهاﯾﻢ و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﮑﺮدهاﯾﻢ ﻣﺜﻼً‪» :‬آﻧﮕﻪ« را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت »آﻧﮑﻪ«؛ »آن ﮐﻪ« ﺑﻪ ﺻﻮرت »اﻧﮏ« و »ﭘﯿﺸﺘﺮ« را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪29 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب و ﺑﺮﺧﯽ ﻓﻮاﯾﺪ اﯾﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﻬﻦ ﺑﻮدنِ اﺛﺮ‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ از دﯾﺪﮔﺎه زﺑﺎﻧﯽ و ادﺑﯽ داراي اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ؛ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺴﯿﺎري ﻟﻐﺎت‪،‬‬

‫ﺗﻌﺒﯿﺮات و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺟﺎﻟﺐ و دﯾﺮﯾﺎب دارد ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ در ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪي دﻫﺨﺪا ﻧﯿﺎﻣﺪه و ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﺮ داﯾﺮهي‬

‫واژﮔﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﯽاﻓﺰاﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬از ﻧﻈﺮ ﻧﺸﺎن دادن ﺳﯿﺮ رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﻓﺎرﺳﯽ و ﻧﺴﺨﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺗﺤﻮﻻت آن اﻫﻤﯿﺖ دارد ﺑﻮﯾﮋه ﮐﻪ ﺗﻤﺎم اﺧﺘﻼفﻫﺎ در‬

‫ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﯾﺎ در ﭘﺎورﻗﯽﻫﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﻧﯿﺰ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺟﺎي ﺟﺎي ﻣﺘﻦ ﺑﺮ اﻧﺎﺟﯿﻞ آﻣﺪه‪ ،‬ﺣﺎوي ﺑﺤﺚﻫﺎي ﻋﻘﯿﺪﺗﯽ ﺟﺎﻟﺒﯽ در ﺑﺎب ﻣﺴﯿﺢ و‬

‫ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ از دﯾﺪﮔﺎه ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﯿﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ و ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ از راه ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان درﯾﺎﻓﺖ‪،‬‬

‫در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد از دﯾﺪﮔﺎه درﺳﺘﯽِ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺣﺘﯽ ﺑﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي ﻣﺘﺄﺧﺮﺗﺮ ﻣﯽﭼﺮﺑﺪ‪ .‬ﻧﺜﺮ ادﺑﯽ آن ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻮارﺗﺮ از ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي‬

‫ﻣﺘﺄﺧﺮ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ؛ ﻣﻨﺘﻬﺎ از دﯾﺪﮔﺎه روان ﺑﻮدن و آﺳﺎنﺧﻮاﻧﯽ ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪهي ﻧﺎآﺷﻨﺎ ﺑﺎ ﻣﺘﻮن ﻓﺎرﺳﯽ دﺷﻮارﺗﺮ اﺳﺖ )ﺻﻔﺮي‬

‫آق ﻗﻠﻌﻪ‪.(42 :1389 ،‬‬

‫روش ﺗﺼﺤﯿﺢ‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ دﻻﯾﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪاي اﺳﺖ ﮐﺎﻣﻞ‪ ،‬داراي ﻧﺎم‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎﺗﺐ و ﺳﺎل ﮐﺘﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺎ و ﻧﻮﯾﺎﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﻨﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺼﺤﯿﺢ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﺪان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ؛ و‬
‫از ﻗﺮار ﻣﻌﻠﻮم در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﺿﻊ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهاش‪ ،‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﯾﺎ ﻧﺴﺨﻪاي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ آن‬
‫دﺳﺘﺮس داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻦ رو آن را اﺻﻞ ﻗﺮار دادهاﯾﻢ و ﺳﻪ ﻧﺴﺨﻪي دﯾﮕﺮ را ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪل‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺳﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪل را ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽ و ﻗﺮاﺑﺘﺸﺎن ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ف ‪ ،1‬ف ‪ 2‬و ب ﻗﺎﺑﻞ ردهﺑﻨﺪي داﻧﺴﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫روش ﻣﺎ در ﺗﺼﺤﯿﺢ‪ ،‬ﺿﺒﻂ دﻗﯿﻖ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﻣﺘﻦ و ﺛﺒﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ در اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﭘﺎورﻗﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻼش ﺑﺮ آن ﺑﻮده ﻧﺴﺨﻪاي ﺗﻬﯿﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي اوﻟﯿﻪ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ و ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﺎﺟﯿﻞ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪي اﻣﺮوزي‬
‫ﻫﻢﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ي اﻣﺮوزي ﻧﯿﺰ درك درﺳﺖ و ﮐﺎﻣﻠﯽ از ﮐﺎر ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آورد؛ اﻟﺒﺘﻪ از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﺮ و ﮐﺎر ﻣﺎ ﺑﺎ‬
‫ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس اﺳﺖ ﮐﻪ از راهﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺣﻔﻆ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي دور ﻧﯿﻔﺘﺎدن اﯾﻦ ﻣﺘﻦ از ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس اﻣﺮوزي‪ ،‬در ﺳﻪ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﺎﭼﺎر از آوردن اﻓﺰودهﻫﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﯾﻢ و ﺗﻤﺎم اﯾﻦ اﻓﺰودهﻫﺎ و اﺿﺎﻓﺎت را در داﺧﻞ ﻗﻼب ][ آوردهاﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻓﻮق‪ ،‬ﻫﺮﮔﺎه ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﯾﺎ ﻓﻘﺪان داﺷﺘﻪ‪ ،‬و اﯾﻦ اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﯾﺎ ﻓﻘﺪان در ﻓﻬﻢ ﻣﻌﻨﯽ و اﻧﻄﺒﺎق ﮐﻼم ﺑﺎ‬
‫اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ اﻣﺮوزي اﺧﻼﻟﯽ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآورده‪ ،‬اﺑﺘﺪا آن اﻓﺘﺎدﮔﯽ را ﺑﺮ اﺳﺎس ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﻣﺮﺗﻔﻊ ﮐﺮدهاﯾﻢ؛ و اﮔﺮ‬
‫اﯾﻦ دو ﻧﺴﺨﻪ ﻫﻢ اﻓﺘﺎدﮔﯽ داﺷﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﺿﺒﻂ آﻧﻬﺎ درﺳﺖ ﻧﻤﯽﺑﻮد )و ﻣﻼك درﺳﺘﯽ را ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺎﺿﻞ‬
 ‫‪ / 28‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫»ﺑﻬﻢ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﻬﺮ« )‪(4 /6‬؛ »ﺑﺮﺑﺤﻠﺪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ« )‪(9 /2‬؛ »ﺑﺮ ﺑﺮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﻪ زﯾﺮ« )‪ .(58 /2‬اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎي ﻣﺴﯿﻨﺎ در اﯾﻦ ﻣﻮارد‬

‫اﺷﺘﺒﺎه و ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -6‬ﻣﺴﯿﻨﺎ در ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﺼﺤﯿﺤﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي ﮐﺘﺎب را ﻋﺰّاﻟﺪﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ )‪ (Messsina, 1951: xx‬و در‬

‫ﭼﺎپ ﻓﺎﮐﺴﯿﻤﯿﻠﻪ )ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺮﮔﺮدان( ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﺎم ﻋﺰّاﻟﺪﯾﻦ ﯾﻮﺣﻨﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺮ روي ﺟﻠﺪ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺗﺎ‬

‫آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺎ دﯾﺪهاﯾﻢ‪ ،‬ﻧﺎم ﯾﻮﺣﻨّﺎ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ در ﻫﯿﭻ ﺟﺎﯾﯽ در ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ )ف ‪ 1‬و ف ‪ (2‬ﻧﯿﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي ﻧﺴﺨﻪي‬

‫ف ‪ ،1‬در ﺟﺪوﻟﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﻣﺰي ﻧﺎم ﺗﻌﻤﯿﺪي و ﻟﻘﺐ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﻪ از آن »ﻧﺎم اﯾﻮاﻧّﯿﺲ و ﻟﻘﺐ ﻋﺰّاﻟﺪﯾﻦ ﺑﻪ دﺳﺖ‬

‫ﻣﯽآﯾﺪ« )رﺿﺎﯾﯽ ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‪ .(7 :1387 ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ ،‬در ﻋﻮض‪ ،‬ﻧﺎم ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ در دو ﻣﻮﺿﻊ »ﻗﺲ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻦ ﺷﻤﺎس‬

‫ﻋﺒﺪاﷲ اﻟﺤﺼﻨﮑﯿﻔﯽ اﻟﻤﺴﯿﺤﯽ اﻟﺴﺮﯾﺎﻧﯽ اﻟﯿﻌﻘﻮﺑﯽ« ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ داﻧﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺮا ﻣﺴﯿﻨﺎ و رﺿﺎﯾﯽ ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‬

‫)ﻫﻤﺎن‪ ،(19 ،‬ﺣﺪس زدهاﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺨﺺ ﻫﻤﺎن ﻋﺰّاﻟﺪﯾﻦ ﻣﻈﻔﺮ‪ ،‬وزﯾﺮ ﮔﯿﺨﺎﺗﻮ )ﺣﮑﻮﻣﺖ ‪ 690‬ﺗﺎ ‪694‬ق‪ 1291 /‬ﺗﺎ ‪1295‬‬

‫م( اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﯿﺪ از ﭼﯿﻨﯿﺎن ﭘﻮل ﮐﺎﻏﺬي را رواج داد‪.‬‬

‫‪ -7‬در ﺣﻮزهي ﻟﻐﺎت و ﮐﻬﻨﮕﯽﻫﺎي واژﮔﺎﻧﯽ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﺿﻊ ﮐﻬﻦﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﯽرﺳﺪ؛ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ را ﻧﺒﺎﯾﺪ از‬

‫ﻧﻈﺮ دور داﺷﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺴﺦ ف ‪ 1‬و ف ‪) 2‬ﮐﻪ در ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده واﻗﻊ ﺷﺪه(‪ ،‬ﻣﺘﻌﻠﻖ‬

‫ﺑﻪ دو ﻧﺎﺣﯿﻪ از اﯾﺮان و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ داراي دو ﻟﻬﺠﻪي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﺣﺘﻤﺎﻻً ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﻪ ﻟﻬﺠﻪﻫﺎي ﻣﺸﺮق اﯾﺮان ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﻓﺸﺎر ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻮدن ﻣﻨﻄﻘﻪي رواج آن اﺷﺎره ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪) ،‬اﻓﺸﺎر‪ (505 :1330 ،‬و ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﻪ‬

‫ﻟﻬﺠﻪاي از ﻟﻬﺠﻪﻫﺎي ﻣﻐﺮب و ﺷﻤﺎل ﻏﺮب اﯾﺮان‪.‬‬

‫‪ -8‬اﻓﺘﺎدﮔﯽ و ﻓﻘﺪان در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -9‬ﮐﻬﻨﮕﯽ رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﺴﯿﻨﺎ؛ در ﺗﺼﺤﯿﺢ‪ ،‬رﺳﻢ اﻟﺨﻂ اﻣﺮوزي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬

‫‪ -10‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻮﯾﮋه در اﺳﺎﻣﯽ ﭼﻮن ﺿﺒﻂ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬آﺷﮑﺎرا ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻆ اراﻣﻨﻪ ﻧﺰدﯾﮏ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪاي‬

‫از ﻓﺎرﺳﯽ اراﻣﻨﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد ﻣﺜﻼً »ﯾﻮردوﻧﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »اردن« و »ﻏﺎزار« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻋﺎزر« و ‪...‬؛ و اﯾﻦ ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -11‬ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﺣﻮزهي واژﮔﺎن ﻓﺎرﺳﯽﺗﺮ اﺳﺖ و دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﺮﺑﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -12‬ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻧﺴﺐ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ را ذﮐﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ )‪ 11 /1‬و ‪ ،(12‬داراي ﺟﺪول اﺳﺖ و ﻧﺴﺦ ف ‪1‬‬

‫و ف ‪ 2‬ﺟﺪوﻟﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪27 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪10-2‬؛ اﺷﻌﯿﺎ ‪14 :7‬؛ ‪6 :9‬؛ ‪1-3 :11‬؛ ‪53‬؛ ﻣﺰاﻣﯿﺮ ‪7 :2‬؛ ‪ (4 :110‬دﻓﺎع ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻮد او ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬دور ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن ﻗﺮن دوم داراي ﺷﻮاﻫﺪ ﯾﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽﻫﺎي ﻣﺴﯿﺤﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﻮﻧﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ دﻻﻟﺖ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدهي ﺑﻬﺘﺮ ﮔﺮدآوري ﻣﯽﮐﺮد )رك‪ :‬اﻟﮑﺴﺎﻧﺪر و دﯾﮕﺮان‪ 171 :1386 ،‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ؛ ﻧﯿﺰ ﻣﯿﻠﺮ‪.(209 :1382 ،‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪ ،1‬در ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﻧﯿﺰ در ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ آﯾﺎت‪ ،‬روش و دﯾﺪﮔﺎه ﻣﻔﺴﺮ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ‬

‫دﯾﺪﮔﺎه ﻓﻮق اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن رﺳﺎﻟﻪي ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ و ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ژوﺳﺘﯿﻦ ﺷﻬﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻼش ﺷﺪه زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺴﯿﺢ و ﺗﺼﻠﯿﺐ و‬

‫ﻗﯿﺎم او و ‪ ...‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﺘﺐ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ اﺛﺒﺎت ﺷﻮد و اﯾﻦ ﮐﻪ ﯾﻬﻮد ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﺎدرﺳﺘﯽ از ﺷﺮﯾﻌﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و اﻟﯽ آﺧﺮ؛‬

‫ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس‪ ،‬در ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ ﻫﺮ ﺟﺎ ﺑﻪ آﯾﺎت ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﻧﻮﻋﯽ ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ و ا‪‬ﻧﺒﺎءاز ﻏﯿﺐ ﻣﯽداﻧﺪ و‬

‫ﮔﺎﻫﯽ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع آﯾﻪ‪ ،‬واژهي »ﻧﺒﻮت« را ﻣﯽآورد ﯾﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻣﯿﺎن آن آﯾﻪ و ﺑﺨﺶ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺎز آن را‬

‫ﻧﻮﻋﯽ ا‪‬ﺧﺒﺎر از ﻏﯿﺐ ﻣﯽداﻧﺪ و ﺗﻌﺒﯿﺮ »ﭼﻨﺎن ﮐﻪ« ﯾﺎ »ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ« و ﻧﻈﺎﯾﺮ آﻧﻬﺎ را ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﺒﺎﻫﺖ دﻻﻟﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽآورد‪.‬‬

‫ﻟﺰوم ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﺠﺪد‬

‫‪ -1‬ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻣﻔﺼﻞﺗﺮ اﺳﺖ؛ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﻢ داراي ﯾﮏ ﻣﻘﺪﻣﻪي ﻣﻔﺼﻞ و ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺗﻔﺴﯿﺮ را ﺑﻪ ﻃﻮر‬

‫ﮐﺎﻣﻞ دارد؛ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﻓﻬﺮﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻘﯿﻪي اﯾﻦ ﻣﻮارد را دارد وﻟﯽ ﻣﺴﯿﻨﺎ آن را ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﺴﺨﻪي ﮐﺎﻣﻞ در اﯾﺮان؛ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ داراي ﻧﺎم ﻣﺆﻟﻒ ‪ /‬ﻣﺘﺮﺟﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ارﻣﻨﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض‬

‫ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ و ﻧﯿﺰ ﻧﺎم ﮐﺎﺗﺐ‪ ،‬ﺧﺴﺮو وﻟﺪ ﺑﻬﺮام و ﺳﺎل و ﻣﺎه ﮐﺘﺎﺑﺖ )ﻧﻬﻢ رﺟﺐ ﺳﺎل ‪ (1111‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﯿﻨﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ دﺳﺖ‬

‫ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻣﺴﯿﻨﺎ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬را در دﺳﺖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ اﺳﺘﺪﻻل ﮐﻪ ف ‪ 2‬از روي ف‪ 1‬اﺳﺘﻨﺴﺎخ ﺷﺪه و ﮐﻤﮑﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬آن را ﮐﻨﺎر ﻧﻬﺎده اﺳﺖ؛ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﺷﺘﺒﺎهﻫﺎ و ﺑﺪﺧﻮاﻧﯽﻫﺎي وي‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ف ‪ 2‬ﺑﺮ‬

‫ﻃﺮف ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪي ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﺑﺎدﻟﯿﺎن )ب( در ﻣﻘﺪﻣﻪ و در ﺣﻮزهي زﺑﺎن و ﺗﻌﺒﯿﺮات ﻧﺰدﯾﮑﯽ‬

‫زﯾﺎدي ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ﮔﺎه ﺑﺎ ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬دارد؛ ﻣﺴﯿﻨﺎ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ را دﯾﺪه و در ﻣﻘﺪﻣﻪي ﮐﺘﺎﺑﺶ در ﺑﺎب آن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‬

‫ﻇﺎﻫﺮاً در ﺗﺼﺤﯿﺢ از آن ﺑﻬﺮهاي ﻧﺠﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﺤﻮل و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻓﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ اﻧﺘﻘﺎدي؛ ﻣﺴﯿﻨﺎ در ذﮐﺮ اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ﻧﻬﺎﯾﺖ اﻗﺘﺼﺎد و ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﯾﯽ را ﺑﻪ ﺧﺮج داده ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫روﯾﮑﺮد ﺗﺼﺤﯿﺢ اﻧﺘﻘﺎدي ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﯿﺴﺖ و ﺧﻮاﻧﻨﺪه از ﺣﺎل و ﻫﻮاي ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻣﻄﻠﻊ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -5‬اﺷﺘﺒﺎهﻫﺎ و ﺑﺪﺧﻮاﻧﯽﻫﺎي ﻣﺴﯿﻨﺎ ﮐﻪ ﯾﺎ ﻧﺎﺷﯽ از ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ ﻓﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ اﻧﺘﻘﺎدي اﺳﺖ ﯾﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ﺿﻌﻒ در درك و درﯾﺎﻓﺖ‬

‫زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ و ﮔﺎﻫﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﻬﻮ و ﺑﯽدﻗﺘﯽ؛ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫»ﺗﺴﻔﯿﺮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺗﻔﺴﯿﺮ«؛ »ﺣﻨﯿﻔﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﯿﻔﯽ« و »ﺣﻨﻔﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﯿﻔﺎ« )‪(52 /2‬؛ »اﻋﻮام« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻋﻮام« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺮدم ﻋﺎﻣﯽ؛‬

‫»ﮔﻔﺘﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮔﻔﺘﻨﯽ« )‪(36 /3‬؛ »ﻃﺎس ﻫﺎي ﻣﺰاج ﮐﺮده« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻃﺎسﻫﺎي ﻓﺮاخ«؛ »ﻧﺮه ﮔﺎران« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺰه ﮐﺎران« )‪(12 /4‬؛‬
 ‫‪ / 26‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﮑﺎﺷﻔﻪاي زﻣﺎن ﺣﺎﺿﺮ را در ﻧﻘﺸﻪي ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﺸﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه رﯾﺸﻪ در ﺧﻮد ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﻣﺴﯿﺢ‬

‫داﺷﺖ؛ در اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ اﯾﻦ آﯾﺎت از ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎ ﺑﺎب ‪ 61‬را ﺧﻮاﻧﺪ ﮐﻪ »روح ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﻬﻮه ﺑﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ‬

‫زﯾﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﻣﺴﺢ ﮐﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن را ﺑﺸﺎرت دﻫﻢ و ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺗﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪدﻻن را اﻟﺘﯿﺎم ﺑﺨﺸﻢ و اﺳﯿﺮان را ﺑﻪ‬

‫رﺳﺘﮕﺎري و ﻣﺤﺒﻮﺳﺎن را ﺑﻪ آزادي ﻧﺪا ﮐﻨﻢ‪ ،‬و ﺗﺎ از ﺳﺎل ﭘﺴﻨﺪﯾﺪهي ﺧﺪاوﻧﺪ و از ﯾﻮم اﻧﺘﻘﺎم ﺧﺪاي ﻣﺎ ﻧﺪا ﻧﻤﺎﯾﻢ و ﺟﻤﯿﻊ ﻣﺎﺗﻤﯿﺎن‬

‫را ﺗﺴ‪‬ﻠﯽ ﺑﺨﺸﻢ« )ﻟﻮﻗﺎ‪ (17-8 :4 ،‬و در اداﻣﻪ ﮔﻔﺖ‪» :‬اﻣﺮوز اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ در ﮔﻮشﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ« )ﻟﻮﻗﺎ‪.(21 :4 ،‬‬

‫ﺧﯿﻠﯽ زود اﺛﺒﺎت ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﺑﺰار اﺻﻠﯽ ﻣﺒﻠﻐﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽ‬

‫ﺷﺪ و ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽ از آن در ﻣﻮﻋﻈﻪﻫﺎ و ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﻣﯽﺟﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﺑﺮاي ﻣﺴﺘﻤﻌﺎن ﯾﻬﻮدي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻮن‬

‫ﺧﻮد وﻓﺎدار ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﯾﻬﻮدﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺪﻣﺖ اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺬاب ﺑﻮد‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﺘﻮن‬

‫ﯾﻬﻮدي در ﻋﻬﺪ ﻗﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاري ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮاي دﻓﺎع از ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻮﻟﺲ رﺳﻮل در ﮐﻨﺎر ﺑﻘﯿﻪي ﺷﯿﻮهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺳﺨﻨﺎن داﺷﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه را‪ ،‬ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺖ و‬
‫ﻣﺒﻨﺎي اﻻﻫﯿﺎﺗﯽ اﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﯽﻧﻈﯿﺮ از ﻧﻘﺸﻪي ﺧﺪا در ﺗﺎرﯾﺦ را ﺷﺮح داد‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﭘﺪران ﻋﻬﺪ رﺳﻮﻻن ﺑﻮﯾﮋه رﺳﺎﻟﻪي‬

‫ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ‪ 3 :7 ،11 :6) 1‬و ‪ 10‬و ‪ (11‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪهي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺳﺮﯾﻊ اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺖ )رك‪ :‬ﻣﯿﻠﺮ‪(90 :1382 ،‬‬

‫در ﻣﯿﺎﻧﻪي ﻗﺮن دوم ﻣﯿﻼدي‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ژوﺳﺘﯿﻦ ﺷﻬﯿﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ژوﺳﺘﯿﻦ‬
‫ﺷﻬﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺗﯿﺎن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﺎ او ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻮده‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از اﺳﺘﻔﺎدهي ﺳﻨﺘﯽ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن از ﻋﺒﺎرتﻫﺎي ﻣﺴﯿﺤﺎﯾﯽ )ﻫﻤﭽﻮن ﭘﯿﺪاﯾﺶ ‪:49‬‬

‫‪ .1‬در ﺑﺎب اﻧﺘﺴﺎب اﯾﻦ رﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎرﻧﺎﺑﺎ )‪ ،(Barnabas‬ﻫﻤﺮاه و ﯾﺎور ﭘﻮﻟﻮس‪ ،‬و در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪن آن ﺗﺮدﯾﺪ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ آن را ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎل ‪ 70‬ﻣﯿﻼدي ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ در ﺣﺪود ‪ 130‬ﻣﯿﻼدي‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و از او ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ از ﺑﺮﺧﯽ ﺟﻬﺎت در ﺧﻂ ﻗﺮاﺋﺖ ﭘﻮﻟﻮس از ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ اﺳﺖ و از ﺑﺮﺧﯽ ﺟﻬﺎت ﻣﺘﻔﺎوت از آن‪ .‬در آن آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي ﺷﺮﯾﻌﺖ ﯾﻬﻮد ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪه و او ﺷﺮﯾﻌﺖ روﺣﺎﻧﯽ را اراﺋﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎرﻧﺎﺑﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل درك ﻣﻌﻨﺎي روﺣﺎﻧﯽ ﮐﺘﺎب‬
‫ﻣﻘﺪس )ﺗﻮرات( ﺑﻮد و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬را ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﺮ ﺻﻠﯿﺐ رﻓﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ راه ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش را ﺗﻔﺴﯿﺮ رﻣﺰي ‪ -‬ﺗﻤﺜﯿﻠﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ روش ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﻣﺂب اﺳﮑﻨﺪرﯾﻪ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﻓﯿﻠﻮن ﯾﻬﻮدي ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﺑﻪﺳﺨﺘﯽ ﺑﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮده و ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻇﺎﻫﺮي ﺗﻮرات و ﺷﺮﯾﻌﺘﻤﺪاري آﻧﺎن ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﭘﻮﻟﺲ‬
‫رﺳﻮل ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻮﺿﯿﺢ و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺎر ﺑﺮﻧﺠﯿﻦ ﻣﻮﺳﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪Moreover Moses, when he commanded, "Ye shall not have any graven or molten [image] for your‬‬
‫‪God," did so that he might reveal a type of Jesus. Moses then makes a brazen serpent, and places it‬‬
‫‪upon a beam, and by proclamation assembles the People (Barnabas 12: 6ff).‬‬
‫ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻔﺴﯿﺮ در ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﯾﺪن اﺻﻞ رﺳﺎﻟﻪي ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ‪ ،‬رك‪:‬‬
‫‪http://www.earlychristianwritings.com/text/barnabas-lightfoot.html‬‬
‫ﺑﺮاي دﯾﺪن ﺑﺤﺚ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ اﯾﻦ رﺳﺎﻟﻪ و اﻧﺘﺴﺎﺑﺶ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ‪ ،‬رك‪:‬‬
‫‪(Roberts & Donaldson, 1885/1: 133-135).‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪25 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﻮﻋﯽ ﻣﺠﺎز‪» :‬ﻣﭙﻨﺪارﯾﺪ ﮐﻪ آﻣﺪم ﺗﻮرﯾﺖ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﻢ« )‪ (35 /1‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻮرات و ﺻﺤﻒ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان دﯾﮕﺮ؛‬
‫‪1‬‬
‫و ﻧﯿﺰ‪» :‬ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد آﻧﭽﻪ در اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ« )‪ (68 /1‬ﯾﻌﻨﯽ در ﮐﺘﺎب اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪.‬‬

‫ﻧﺎم ﮐﺘﺎب‬
‫ﻫﯿﭻ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎﻧﯽ از ﺗﺎﺗﯿﺎن و دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﺮ روي ﺟﻠﺪ و در ﻣﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ﻧﯿﺎﻣﺪه و از دﯾﮕﺮ ﺳﻮ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬از ﺣﯿﺚ‬

‫ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﮔﺰﯾﻨﺶ و ﭼﯿﻨﺶ آﯾﺎت و ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬ﺑﺎ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻋﺮﺑﯽ و اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺗﻔﺎوتﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر دارد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ‬

‫)ﻣﻘﺪ ﻣﻪ و ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ( در اﺛﺮ ﻓﺎرﺳﯽ آﻣﺪه ﮐﻪ در دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻓﻮق‪ ،‬اﻃﻼق ﻧﺎم دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﺮ آن ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و روا‬

‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽرﺳﺪ‪ ،‬و ﻋﻨﻮان اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ﮐﻪ دﻻﻟﺘﯽ ﺑﺮ ﺷﮑﻞ و ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺛﺮ دارد‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‬

‫ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﺎﺗﺴﺎرون و ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ از ﺟﻬﺖ ﻧﻮعﺷﻨﺎﺳﯽ ادﺑﯽ و روشﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺷﺒﺎﻫﺖ دارﻧﺪ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً در‬

‫ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺟﺎي ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺗﺮﺟﻤﻪي ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﻣﺘﺮﺟﻢ از دﯾﮕﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮده ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻮع ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﻪ زﺑﺎﻧﯽ ﻣﻔﻬﻮم در زﻣﺎن و ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺧﺎص اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺴﺘﻪي‬

‫ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ ﺑﻮﯾﮋه از ﺟﻬﺖ درك و درﯾﺎﻓﺖ ﺗﺤﻮﻻت زﺑﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺳﺒﮑﯽ و ادﺑﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﺤﻮل در واژهﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي زﺑﺎﻧﯽ‪،‬‬

‫ﺗﺄﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي از دﯾﮕﺮ زﺑﺎنﻫﺎ و ‪ ...‬ﮐﻪ در ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻣﯿﺎن دو ﺗﺮﺟﻤﻪ رخ داده اﺳﺖ؛ اﮔﺮ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﻣﺮدم زﻣﺎﻧﻪ‬

‫و ﯾﺎ ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ ﮐﻪ در آن ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻧﮑﺘﻪاي ﺑﺪان اﻓﺰوده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻫﻤﯿﺖ آن ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد و‬

‫ﺗﺼﺤﯿﺢ و ﭼﺎپ آن ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺿﺮورﺗﯽ اﻓﺰونﺗﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ؛ و اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﯽاﻓﺰاﯾﺪ؛ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﯾﺎ‬
‫ﻣﺘﺮﺟﻤﯽ ارﻣﻨﯽ در ﭼﻨﺪ ﻗﺮن ﭘﯿﺶ اﺛﺮي را ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﭘﺪﯾﺪ آورده ﺑﺎ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ اراﻣﻨﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫از زﺑﺎن ﻣﻔﻬﻮم در زﻣﺎﻧﺶ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﯽ ﻣﺘﻔﺎوت در روزﮔﺎران ﭘﯿﺸﯿﻦ؛ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن ﮐﺘﺎب ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س ﺑﻪ ﻓﻬﻢ‬

‫ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﻪ آن ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻏﯿﺮ اﯾﻤﺎنداران ﺑﻪ آن‪.‬‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ‬

‫ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮهﻫﺎ در ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﺑﺮ اﯾﻦ اﻋﺘﻘﺎد اﺳﺎﺳﯽ در ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ اﺳﺘﻮار ﺑﻮد ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﻧﺎﺻﺮي ﻫﻤﺎن ﻣﺴﯿﺤﺎي‬

‫ﻣﻮﻋﻮد اﺳﺖ و وﻋﺪهي ﺧﺪاوﻧﺪ در او ﺗﺤﻘﻖ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺳﯽ‪ ،‬داوود‪ ،‬اﺷﻌﯿﺎ‪ ،‬داﻧﯿﺎل و ارﻣﯿﺎ و دﯾﮕﺮان در‬

‫ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﻣﻘﺮر ﺑﻮد »در اﯾﻦ اﯾﺎم آﺧﺮ« )ﻋﺒﺮاﻧﯿﺎن‪ (2 :1 ،‬رخ دﻫﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ ﮐﺮده و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﻨﺎي‬

‫‪ .1‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺎه ذﯾﻞ ﻣﺒﺤﺚ ﻓﺮاﻫﻨﺠﺎريﻫﺎ ﻣﻄﺮح ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ‬
‫ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﺤﺚ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﮐﻠﯽﺗﺮ »وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ« ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬
 ‫‪ / 24‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪» -‬ﺷﻮﺑﺎﻧﺪن«‪ :‬ﺑﺮ ﻫﻢ زدن‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺒﻬﻪ اﻓﮑﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺸﺒﯿﻪ و ﺗﺨﻠﯿﻂ و ﮔﻤﺮاه ﮐﺮدن )‪.(26 /4‬‬

‫‪» -‬ﺷﻮﺑﺎﯾﻨﺪه«‪ :‬ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺪﯾﺪ و ﺑﺮﻫﻢ زﻧﻨﺪه‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺑﺎد ﺷﻮﺑﺎﯾﻨﺪه )‪.(37 /4‬‬

‫‪» -‬ﺗﺎﺳﺎﻧﯿﺪن«‪ :‬ﺧﻔﻪ ﮐﺮدن )‪.(14 /3‬‬

‫‪» -‬زﯾﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﺑﺎﻧﯿﺪن«‪ :‬ﭘﺎﯾﻤﺎل ﮐﺮدن )‪.(19/3‬‬

‫‪» -‬آﻣﺎﺳﯿﺪه«‪ :‬ورم ﮐﺮده )‪.(8 /4‬‬

‫‪» -‬ﺳﻮدﺧﻮار«‪ :‬ﺑﺎج ﮔﯿﺮ )‪.(44 /3‬‬

‫‪» -‬ﺗﻤﻐﺎدار« و »ﺗﻤﻐﺎﭼﯽ«‪ :‬ﺑﺎج ﮔﯿﺮ )‪.(32 /3‬‬

‫‪» -‬اﻓﺰودن«‪ :‬ﺑﺮﺗﺮي ﺟﺴﺘﻦ و ﻓﺰوﻧﯽ داﺷﺘﻦ )‪.(35 /2‬‬

‫‪» -‬ﺳﻨﮓ زﯾﺰي«‪ :‬ﺳﻨﮓ درﺷﺖ )‪.(45 /3‬‬

‫‪» -‬ﺑﻪ ﻋﺎرﯾﻪ رﻓﺘﻦ«‪ :‬ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ رﻓﺘﻦ )‪.(37 /4‬‬

‫‪» -‬ﺧﻤﺎﻧﻪ«‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ و ﺷﺒﯿﻪ )‪.(70 /1‬‬

‫‪ -‬در اﻋﺪاد‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ ﺷﮑﻞ ﻗﺪﯾﻤﯽ آﻧﻬﺎ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪» :‬دووم« و »دواُم« ﺑﻪ ﺟﺎي »دوم«‪» ،‬ﺳﯿﻮم« و »ﺳﻪ ام« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺳﻮم«‪،‬‬

‫»ﭼﺎرم« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭼﻬﺎرم« و ‪. ...‬‬

‫‪» -‬ﻏﺎزار« ﺑﻪ ﺟﺎي »اﯾﻠﻌﺎزر«‪» ،‬ﯾﻮردﻧﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »اردن« ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮاً ﻫﺮ دو ﺻﻮرت ارﻣﻨﯽ اﺳﺖ و آﻧﻬﺎ را ﺣﻔﻆ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ‬

‫‪» -‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻫﺸﯿﺎر ﺑﺎﺷﯿﺪ‪» :‬ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺒﺎدا ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﻓﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ« )‪.(55 /3‬‬

‫‪» -‬روي و دل« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﺎﻃﻦ )‪ 9 /2‬و ‪50‬؛ ‪ 5 /3‬و ‪.(48‬‬

‫‪» -‬اﻣﺎﻧﺖ«‪ :‬اﯾﻤﺎن )‪.(5 /4‬‬

‫‪» -‬ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺑﻮدن«‪ :‬ﭘﻨﺎه ﮐﺴﯽ ﺑﻮدن؛ ﻓﺮاﮔﯿﺮ‪ :‬ﭘﻨﺎه )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪.(4 /‬‬

‫‪» -‬دﯾﻦ و دﯾﺎﻧﺖ«‪ :‬داوري در روز ﺟﺰا )‪.(41 /3‬‬

‫‪» -‬در ﺷﻨﻮاﻧﺪن«‪ :‬ﻣﻮرد داوري و ﺣﮑﻢ ﻗﺮار دادن )‪.(33 /4‬‬

‫‪» -‬ﺑﺮزﻓﺮوﺷﺎن«‪ :‬روﻏﻦ ﻓﺮوﺷﺎن )‪.(60 /3‬‬

‫‪» -‬ﻣﮑﺎﻓﺎت ﮐﺮدن«‪ :‬ﺟﺒﺮان ﮐﺮدن )‪.(9 /4‬‬

‫‪» -‬ﺑﺮداﺷﺘﮕﺎن«‪ :‬ﺑﺮدارﻧﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺣﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺟﻨﺎزه و ﺗﺎﺑﻮت )ﺻﻔﺖ ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺻﻔﺖ ﻓﺎﻋﻠﯽ( )‪.(69 /1‬‬

‫‪» -‬آﺳﺎﯾﺶ ﮐﺮدن«‪ :‬آه ﮐﺸﯿﺪن )‪.(15 /2‬‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪23 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -‬ﺻﻔﺎت ﻓﺎﻋﻠﯽ و ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎص‪ ،‬ﺷﺎذّ و ﻧﺎدر؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﻓﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪه«‪» :‬ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه« )‪(6 /2‬؛ »ﻓﺮﺳﺘﮕﺎن«‪» :‬ﻓﺮﺳﺘﺎدﮔﺎن‬

‫و رﺳﻮﻻن« )‪(41 /2‬؛ »ﺗﺮﺳﮕﺎن«‪» :‬ﺗﺮﺳﻨﺪﮔﺎن« )‪(3 /1‬؛ »ﺧﻨﺪﯾﺪﮔﺎن«‪» :‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻨﺪﻧﺪ‪» ،‬ﺿﺎﺣﮑﻮن« )‪.(33 /1‬‬

‫واژﮔﺎﻧﯽ‬

‫‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻓﺮاوان اﻓﻌﺎل ﭘﯿﺸﻮﻧﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ »اﻧﺪر رﻓﺘﻦ«‪» ،‬در رﻓﺘﻦ«‪» ،‬در آﻣﺪن«‪» ،‬ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﻦ«‪» ،‬ﺳﺮ آﻣﺪن«‪» ،‬ﻓﺮوذ آﻣﺪن«‪،‬‬

‫»ﻓﺮوذ آوردن«‪» ،‬ﻓﺮو اﻧﺪاﺧﺘﻦ«‪» ،‬ﻓﺮو ﮔﺬاﺷﺘﻦ«‪» ،‬ﻓﺮو ﺑﺮدن«‪» ،‬ﻓﺮو رﻓﺘﻦ«‪» ،‬ﻓﺮو ﻧﻬﺎدن«‪» ،‬ﻓﺮو ﺑﺎراﻧﯿﺪن«‪» ،‬ﻓﺮو رﯾﺨﺘﻦ«‪،‬‬

‫»ﻓﺮا ﻫﻢ آوردن«‪» ،‬ﻓﺮا ﭘﯿﺶ ﺷﺪن«‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﺼﺪر ﺻﻨﺎﻋﯽ از اﺳﻢ و ﺻﻔﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﻏﺎرﺗﯿﺪن« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﻏﺎرت ﮐﺮدن« و »ﺗﻨﺪﯾﺪن« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺗﻨﺪي و ﭘﺮﺧﺎش ﮐﺮدن«‪.‬‬

‫‪» -‬دﺷﺨﻮاري« ﺑﻪ ﺟﺎي دﺷﻮاري )‪.(11 /3‬‬

‫‪» -‬ﺑﺸﻨﻮد« ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﺸﻨﯿﺪ )‪.(34 /3‬‬

‫‪» -‬ﺳﯿﻠﮕﺎه«‪ :‬ﻣﺴﯿﻞ و وادي و آﺑﮑﻨﺪ رود )‪(36 /4‬؛ در ﺑﺮﺧﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎ »دره« آﻣﺪه‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺳﯿﻠﮕﺎه دﻗﯿﻖﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪» -‬اﻓﺘﺎدﮔﺎن«‪ :‬اﻓﻠﯿﺞﻫﺎ و ﻣﻌﻠﻮﻻن )‪.(68 /1‬‬

‫‪» -‬ﻧﺎزش ﮐﺮدن«‪ :‬اﻟﺘﻤﺎس ﮐﺮدن )‪.(26 /2‬‬

‫‪» -‬ﮐﻠﯽ ﻧﺎك«‪ :‬آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻠﯽ )ﺟﺬام ﯾﺎ ﺧﻮره( ﻣﺒﺘﻼﺳﺖ )‪.(26 /1‬‬

‫‪» -‬ﻋﺠﺐ ﻧﺎك«‪ :‬ﻣﺘﻌﺠ‪‬ﺐ )‪.(58 /2‬‬

‫‪» -‬ﻧﻘﺮه ﮔﯿﻦ«‪ :‬ﻧﻘﺮه ﻧﺸﺎن )‪.(50 /4‬‬

‫‪» -‬ﮐﻤﺎﺳﯽ«‪ :‬ﮐﻤﯽ‪ ،‬ﮐﺎﺳﺘﯽ‪ ،‬ﮐﻤﺒﻮد‪ ،‬ﻧﻘﺼﺎن ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺴﯿﺎري )‪.(54 /4‬‬

‫‪» -‬ﻧَﻐَﻞ«‪ :‬ﻋﻤﯿﻖ )‪.(50 /4‬‬

‫‪» -‬آﮔﻨﺪن«‪ :‬دﻓﻦ ﮐﺮدن )‪.(53 /4‬‬

‫‪» -‬دوﻟﺒﻨﺪ«‪ :‬دﺳﺘﺎر وﻋﻤﺎﻣﻪ )‪.(53 /4‬‬

‫‪» -‬ﭼﺮﭼﯽ«‪ :‬ﭘﯿﻠﻪ ور )‪.(40 /3‬‬

‫‪» -‬ﮐﻬﻨﻮت«‪ :‬ﮐﻬﺎﻧﺖ و ﮐﺎﻫﻨﯽ )‪.(42 /3‬‬

‫‪» -‬ﻓﺪر«‪ :‬ﮔﺮدك و ﺣﺠﻠﻪي ﻋﺮوس )‪.(59 /4‬‬

‫‪» -‬ﻏﻠﻮت«‪ :‬ﯾﮏ ﺗﯿﺮ ﭘﺮﺗﺎب ﻣﺴﺎﻓﺖ )‪.(34 /3‬‬

‫‪» -‬رزﮐﺎر«‪ :‬آن ﮐﻪ در ﺑﺎغ اﻧﮕﻮر ﮐﺎر ﮐﻨﺪ )‪.(45 /3‬‬

‫‪» -‬زﯾﻮن«‪ :‬ﻧﻮﻋﯽ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﺗﻠﺦ داﻧﻪ و ﮐﺮﮐﺎس ﮔﻮﯾﻨﺪ )‪.(15 /3‬‬
 ‫‪ / 22‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮد ﺻﻔﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻗﯿﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﭘﻨﻬﺎن«‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻗﯿﺪي و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻗﯿﺪ ﯾﻌﻨﯽ »ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ«؛ »ﻋﯿﺴﯽ ﭘﻨﻬﺎن از ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﯿﺮون‬

‫رﻓﺖ و از ﻫﯿﮑﻞ ﺑﻪ در آﻣﺪ« )‪(57 /2‬؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬زﯾﺮا اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن‪ ،‬ﺑﺪﺗﺮ از آن زن ﮐﺮدارﻫﺎ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ« )‪.(3 /3‬‬

‫‪» -‬ﺑﻪ« ﺑﺮ ﺳﺮ ﻗﯿﺪ ﺑﺮاي ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮاً ﻧﻮﻋﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﻔﺘﺎر ﺑﺮ ﻧﻮﺷﺘﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺑﻪ دروﻏﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »دروﻏﯽ«‪:‬‬

‫»ﺳﺨﻦﻫﺎي ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ اﻧﺪازﻧﺪ از ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻪ دروﻏﯽ« )‪(33 /2‬؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬ﺑﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ«‪» :‬و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫او را ﺑﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﻃﻼق دﻫﺪ« )‪(4 /1‬؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬و ﺑﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎز ﮐﻦ از ﺑﺮاي ﭘﺪر آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮد« )‪.(44 /1‬‬

‫ﺻﺮﻓﯽ‬

‫‪ -‬ﺟﻤﻊ ﺟﻤﻊ‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »اﻧﻮارﻫﺎ«‪» ،‬اﺣﻮالﻫﺎ«‪» ،‬اﻧﻮاعﻫﺎ«‪» ،‬ﻧﻮاﻣﯿﺲﻫﺎ«‪.‬‬

‫‪ -‬ﺟﻤﻊﻫﺎي ﺷﺎذ و ﻧﺎدر‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ»ﮐﻮﻫﺎن« ﺟﻤﻊ »ﮐﻮه«؛ »ﺧﺎﮐﺴﺘﺮان« ﺟﻤﻊ »ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ«‪.‬‬

‫‪ -‬ﻓﻌﻞ ﻻزم در ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺘﻌﺪي‪» :‬ﺑﯿﺎﻣﻮزد« ﯾﻌﻨﯽ »آﻣﻮزش دﻫﺪ«‪.‬‬

‫‪ -‬ﻓﻌﻞ ﻣﺘﻌﺪي در ﻣﻌﻨﯽ ﻻزم‪» :‬زاﯾﺪن« در ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪن«‪» ،‬وﻻدت«‪.‬‬

‫‪ -‬ﺟﻤﻊ ﺑﺴﺘﻦ ﻣﻌﺪود و ﺻﻔﺖ آن ﺑﻌﺪ از ﻋﺪد‪» :‬ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ وﻋﺪهدﻫﻨﺪﮔﺎن«‪» ،‬دوازده ﺣﻮارﯾﻮن ﻣﮋدهدﻫﻨﺪﮔﺎن«‪،‬‬

‫»ﭘﻨﺞ ﻧﺮّهﮔﺎوان«‪» ،‬ﭼﻬﺎرده ﻗﺒﯿﻠﺖﻫﺎ«‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺻﻔﺖ و ﻣﻮﺻﻮف در ﺷﻤﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ »اي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻌﺘﺰﻻن ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن«‪» ،‬ﭘﺎﮐﺎن ﺻﺎﻟﺤﺎن«‪.‬‬

‫‪ -‬ﺟﻤﻊ ﺑﺴﺘﻦ ﻣﺼﺪر ﺑﺮاي اﺳﻢ ﺟﻤﻊ‪» :‬ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻦﻫﺎي ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﮐﺸﺘﯽﻫﺎ و آﻣﺪن اﯾﺸﺎن ﭘﯿﺶ ﻣﺴﯿﺢ« )ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ(‪.‬‬

‫‪ -‬ﮔﺎﻫﯽ از »ي« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎﻧﻪي اﺿﺎﻓﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ »آﻣﺪﻧﯽ ﺧﻮد« ﺑﻪ ﺟﺎي »آﻣﺪن ﺧﻮد« )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪.(3 /‬‬
‫‪ -‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺮوف اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻬﻦ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺑﺎزِ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺑﻪ ﺳﻮي«‪» :‬و ﭘﺴﺮ آدﻣﯽ ﺑﺮود ﺑﺎز آن ﺟﺎﯾﮕﻪ ﮐﻪ آﻣﺪ« )‪.(22 /4‬‬

‫‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮد ﺣﺮوف ﺑﻪ ﺟﺎي ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ؛ »و« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ و ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﻪ«‪» ،‬ﺑﺎ« و »ﺑﺮ«‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪» :‬ﻧﻘﺮه را در ﻫﯿﮑﻞ و ]= ﺑﺮ[ اﯾﺸﺎن‬

‫اﻧﺪاﺧﺖ؛ و زﻣﯿﻦ ﺧﺮﯾﺪﻧﺪ و ]= ﺑﺎ[ آن ﻧﻘﺮه« )‪ ،(50 /4‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ده ﻫﺰار ﺳﻮار ﺟﺎن روﺣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫]= ﺑﻪ[ ده ﺣﻮاس« )‪ ،(11 /4‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬و او از اﯾﺸﺎن ﺟﺪا ﺷﺪ و ]= ﺑﻪ[ ﻗﺪر ﯾﮏ ﺳﻨﮓ ﭘﺮﺗﺎو« )‪ ،(36 /4‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش‬

‫ﺧﻮد ﺷﻨﯿﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ زﺑﺎن و آواز ﺑﻠﻨﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ« )‪) (8 /3‬در ف ‪ 1‬و ف ‪» :2‬ﺑﺎ آوازﺑﻠﻨﺪ«(؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬و ﻟﯿﮑﻦ وﻗﺘﺶ ﺑﯿﺎﯾﺪ و اﯾﻦ‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮا ﺳﺘﯽ ﺳﺠﻮد ﮐﻨﻨﺪ از ﺑﺮاي ﭘﺪر و )= ﺑﻪ( ﺟﺎن و ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ زﯾﺮا ﭘﺪر از اﯾﻦ ﺳﺠﻮدﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ« )‪(42 /2‬؛‬

‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ »ﺑﻪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺎ«‪» :‬از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺑﻪ او دﺷﻤﻦ ﺑﻮدﻧﺪ« )‪.(47 /2‬‬

‫‪» -‬اﻻ«ي اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ »ﻟﯿﮑﻦ« و »وﻟﯿﮑﻦِ« اﺳﺘﺪراك و ﺑﺮ ﻋﮑﺲ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ »ﺑﺪيﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪن و اﻻّ واي ﺑﺮ‬

‫آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ او ﺑﺸﻮد« )‪(18 /4‬؛ »ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ او اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد‪ ،‬ﻫﻼك ﻧﺸﻮد اﻻّ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺟﺎوﯾﺪ ﺑﯿﺎﺑﺪ« )‪.(58 /2‬‬

‫‪ -‬ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﻌﻞ ﻧﻬﯽ از ﻓﻌﻞ اﻣﺮ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻗﺎﻋﺪه؛ »ﻧﺒﺸﯿﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﻨﺸﯿﻦ«‪» :‬ﭼﻮن ﺑﺮوي‪ ،‬ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﺒﺸﯿﻦ« )‪.(9 /4‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪21 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫رﻋﯿ‪‬ﺖ ﻣﻦ‪ ،‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺑﭽﺮاﻧﺪ« )‪» (7 /1‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و از ﻣﻌﺘﺰﻻن و از ﺑﺰرﮔﺎن« )‪» ،(17 /1‬اﻧﺪك اﻧﺪك‬

‫از زﻣﯿﻦ‪ ،‬آن ﮐﺸﺘﯽ را دور ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ درﯾﺎ« )‪(25 /1‬‬

‫ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﯾﻦ »و« ﺑﺎﻋﺚ اﺧﺘﻼل در ﻓﻬﻢ ﻣﻌﻨﯽ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬از اﯾﻦ رو ﻫﻤﻪ ﺟﺎ در ﻣﺘﻦ‪ ،‬آن را ﺣﺬف و در ﭘﺎورﻗﯽ ﺑﻪ‬

‫آن اﺷﺎره ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬

‫ﻧﺤﻮي‬

‫‪ -‬ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮي از ﻧﺤﻮ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ آوردن ﻣﻔﻌﻮل ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺄﮐﯿﺪي ﯾﺎ ﻧﻮﻋﯽ‪» :‬و ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻠﻖ ﻏﺎﯾﺖ ﭘﺮﻫﯿﺰي‬

‫زﯾﺮا ﺷﻤﺎ را در دﺳﺖ ﻗﺎﺿﯿﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ« )‪ ،(7 /3‬و ﯾﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدن واو ﺣﺎﻟﯿﻪي ﻋﺮﺑﯽ‪» :‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﻣﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ‬
‫اﯾﻨﺠﺎ درآﻣﺪي و ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﭘﻮﺷﺸﯽ ﮐﻪ ﻻﯾﻖ ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟« )‪.(47 /3‬‬

‫‪ -‬آوردن »و« ﭘﯿﺶ از »اﻻ«ي اﺳﺘﺜﻨﺎ‪» :‬و در ﭘﯿﺶ ﯾﮑﯽ از اﯾﺸﺎن اﯾﻠﯿﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻧﺸﺪ و اﻻّ در ﺷﻬﺮ ﺻﻮر و ﺻﯿﺪا« )‪.(2 /3‬‬

‫‪ -‬آوردن اﺿﺎﻓﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﻠﻮب ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺷﻬﺮ ﺑﯿﺮون« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﯿﺮون ﺷﻬﺮ« )‪ (2 /3‬ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ زﺑﺎن ارﻣﻨﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﻤﯿﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺿﻤﯿﺮ ﻣﺸﺘﺮك‪» :‬و از ﺷﻬﻮت ﭘﺪرِ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮدن« )‪) (57 /2‬ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺪر ﺧﻮد(‪،‬‬

‫»ﺑﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﺎزﯾﺪ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﭙﻮﺳﺪ« )‪) (51 /1‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻬﺮ ﺧﻮد(‪.‬‬

‫‪ -‬ﺟﺪا ﮐﺮدن ﺻﻔﺖ از ﻣﻮﺻﻮف و ﻣﻀﺎف اﻟﯿﻪ از ﻣﻀﺎف‪» :‬و ﻋﺠﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪﻧﺪ از ﺳﺨﻦﻫﺎي او‪ ،‬ﺧﻮش و ﻧﯿﮏ ﮐﻪ از‬
‫دﻫﻦ ﺑﻪ در ﻣﯽآﻣﺪ« )‪ (2 /3‬و ﻧﯿﺰ »اي ﭘﺪر ﻣﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺖ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬س و ﭘﺎك ﺑﺎﺷﺪ« )‪ (45 /2‬ﯾﺎ »ﻫﻤﻪ ﺣﻤﺪ و ﺳﺘﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪ‬

‫ﭘﺪر ﺷﻤﺎ آﺳﻤﺎﻧﯽ را« )‪.(34 /1‬‬

‫‪ -‬ﮔﺎﻫﯽ ﺷﻨﺎﺳﻪ از ﻓﻌﻞ ﺟﺪا آورده ﻣﯽﺷﻮد‪» :‬ﺗﺎ روﺷﻨﺎﯾﯽ دﻫﺪ ﺗﺎرﯾﮏ ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن را‪ ،‬آﻧﺎن را ﮐﻪ در ﺳﺘﻤﮕﺎه ﻣﺮگ اﻧﺪ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ« )‪ ،(4 /1‬و ﮔﺎه ﺧﯿﺮ‪.‬‬

‫‪» -‬را« ﺑﺮاي ﻧﻬﺎد ﻓﺎﻋﻞ و ﻣﺴﻨﺪ اﻟﯿﻪ‪ » :‬ﺑﺴﯿﺎر زﻧﺎن دﯾﮕﺮ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن را از ﻣﻠﮏ و ﻣﺎل ﺧﻮد ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻋﯿﺴﯽ و ﯾﺎراﻧﺶ را‬

‫ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ« )‪(13 /3‬؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻤﺮاه ﺷﺪﯾﺪ« )‪(49 /3‬؛ و ﻧﯿﺰ‪» :‬ﺗﻨﺪرﺳﺘﺎن را ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﻣﺤﺘﺎج‬
‫ﭘﺰﺷﮏ اﻻّ آﻧﺎن ﮐﻪ در ﺳﺨﺘﯽ و دﺷﻮاري اﻧﺪ« )‪.(28 /2‬‬

‫‪» -‬را«ي زاﯾﺪ‪» :‬از ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻠﻖ را ﻓﺮو ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺣﮑﻢ ﺣﺎﮐﻤﺎن ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻨﺪ« )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،(4 /‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬آﻧﭽﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﭘﻨﺪارد‬

‫ﮐﻪ دارد‪ ،‬آن را از وي ﺳﺘﺪه ﺷﻮد« )‪ ،(14 /3‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن اﯾﻦ زن را ﺳﺘﺮده ﺷﺪ زﯾﺮا‬

‫آن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر داد‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺷﺪ« )‪ ،(36 /3‬و ﻧﯿﺰ‪» :‬و ﺧﺮّم ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم ﺷﻤﺎ را در آﺳﻤﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ« )‪.(10 /3‬‬

‫‪ -‬اﻏﺘﺸﺎش در اﻓﻌﺎل‪» :‬ﺑﻪ اﺷﮏ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد دو ﭘﺎي ﻋﯿﺴﯽ را ﻣﯽﺷﺴﺖ و ﺑﻪ ﻣﻮي ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻤﺎﻟﯿﺪ و ﭘﺎي او را ﺑﻮﺳﻪ ﻣﯽﮐﺮد« )‪.(36 /3‬‬

‫‪ -‬ﻓﻌﻞ ﺟﻤﻊ ﺑﺮاي اﺳﻢ ﻣﺒﻬﻢ »ﮐﺴﯽ«‪» :‬ﮐﺴﯽ ﺟﻮاب ﻧﺪادﻧﺪ« )‪.(51 /3‬‬
 ‫‪ / 20‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -3‬ﺑﺮﺧﯽ واژهﻫﺎ و ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺮ اﺛﺮ ﻗﺮارداد رﺳﻢ اﻟﺨﻂ دﯾﮕﺮي دارﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در زﻣﺎن ﮐﺘﺎﺑﺖ ﻧﺴﺨﻪ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﺷﺎﻣﻞ »ذﮐﺮﯾﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »زﮐﺮﯾﺎ«‪» ،‬ﻋﺎﻣﻮص« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻋﺎﻣﻮس« )اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ در ف ‪ 1‬ﻫﻢ ﯾﮏ ﺑﺎر‬

‫دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد(‪» ،‬ﻣﺮﻗﻮس« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺮﻗﺲ«‪» ،‬ﭘﻮﻟﺺ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭘﻮﻟﺲ« )در ف ‪» :1‬ﭘﻮﻟﻮس«(‪» ،‬ﺛﺮﯾﺎﻧﯽ« و »ﺛﺮﯾﺎﻧﺎن« و »ﺳﯿﺮﻧﺎﻧﯿﺎن« ﺑﻪ‬

‫ﺟﺎي »ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ« و »ﺳﺮﯾﺎﻧﯿﺎن«‪» ،‬ﺗﻮرﯾﺖ« و »ﻃﻮرﯾﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺗﻮرات«‪» ،‬ﻫﻮ‪‬ا« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺣﻮ‪‬ا«‪» ،‬ﻗﺼﻄﻦ ﻃﯿﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻗﺴﻄﻨﻄﯿﻦ«‪،‬‬

‫در اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺷﮑﻞ راﯾﺞ اﻣﺮوزي را آوردهاﯾﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﯾﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺣﺮوف )ﺑﻮﯾﮋه »ﮐﻪ« ﻣﻮﺻﻮل و »و« رﺑﻂ(‪ ،‬در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪ .1‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺣﺮف رﺑﻂ »و«‬

‫را ﮐﻤﯽ ﺑﻌﺪ از ﺟﺎي ﺧﻮدش ﻣﯽآورد؛ در اﯾﻦ ﻣﻮارد »و« را در ﺟﺎي ﺧﻮدش در ﻗﻼب ﮔﺬاﺷﺘﻪاﯾﻢ و در ﭘﺎورﻗﯽ ﺟﺎي‬

‫آن را در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪهاﯾﻢ؛ ﻣﺜﻼً‪:‬‬

‫»و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺷﺪ وﻗﺖ ﻋﯿﺪ در ﯾﻬﻮدا ﺑﻮد و در اورﺷﻠﯿﻢ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮑﺎه آﺑﺎدان ﺑﺮ او ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد و ﭘﻨﺞ ﺳﺘﻮن ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ ﺟﺴﺪ«‬

‫ﮐﻪ آن را ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪» :‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺷﺪ وﻗﺖ ﻋﯿﺪ در ﯾﻬﻮدا ]و[ ﺑﻮد در اورﺷﻠﯿﻢ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮕﺎه‬
‫آﺑﺎدان؛ ]و[ ﺑﺮ او ﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻮد ﺑﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺘﻮن ﻧﺎﻣﺶ ﺑﯿﺖ ﺟﺴﺪ« )‪.(47 /2‬‬

‫‪ -‬در ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ ﻋﺮﺑﯽ‪ ،‬ﮐﺎﺗﺐ ﺷﮑﻞ ﻣﻠﻔﻮظ آﻧﻬﺎ را ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺒﺪل ﻣﺎﻟﺦ )= ﻣﺎﻟﮏ(« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻋﺒﺪ اﻟﻤﺎﻟﺦ )اﻟﻤﺎﻟﮏ(«‪،‬‬

‫»ﺑﯿﺖ اﻟﺤﻢ« و »ﺑﯿﺖ ﻟﻠﺤﻢ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﯿﺖ اﻟﻠﺤﻢ«‪» ،‬ﺑﺨﺖ اﻧﺼﺮ« و »ﺑﺨﺘﻨﺼﺮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺨﺖ اﻟﻨﺼﺮ« و ‪ ...‬ﮐﻪ ﺷﮑﻞ درﺳﺖ‬

‫ﻋﺮﺑﯽ را ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ و ﭘﺎورﻗﯽ ﻧﺪادﯾﻢ‪.‬‬

‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي زﺑﺎﻧﯽ‬
‫آواﯾﯽ‬

‫‪ -‬ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﻔﺘﺎر ﯾﺎ ﻟﻬﺠﻪ ﺑﺮ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺎرﺑﺮد »ﻫﻤﭽﯿﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ«‪» ،‬دواﻧﺰده« ﺑﻪ ﺟﺎي »دوازده«‪.‬‬

‫‪ -‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ واﺟﯽ‪» :‬ﭼﻮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭼﻪ« ﯾﺎ »ﭼﻮن«‪» ،‬ﮐﻮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻪ«‪ ،‬و »ﮐﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻪ«‪» ،‬ﻧﺒﺎدا« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺒﺎدا«‪» ،‬ﭘﺮﺗﺎو«‬

‫ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭘﺮﺗﺎب«‪» ،‬ورزﮔﺮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺮزﮔﺮ«‪» ،‬وﯾﻬﻮده ﮔﻮ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﯿﻬﻮدهﮔﻮ«‪» ،‬ﻓﺮاﮐﻨﺪه« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭘﺮاﮐﻨﺪه«‪،‬‬
‫»آﻣﻮزوﻧﯿﺪن« ﺑﻪ ﺟﺎي »آﻣﻮزاﻧﯿﺪن«؛ »ﻓﺮوذ آﻣﺪن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻓﺮود آﻣﺪن«‪» ،‬ﺧﺒﻪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﻔﻪ«‪» ،‬ﻧﺎﮔﻬﯿﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي‬

‫»ﻧﺎﮔﻬﺎن«‪» ،‬ﺟﻤ‪‬ﻨﺪﮔﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺟﻨﺒﻨﺪﮔﺎن« )ﺣﯿﻮاﻧﺎت(‪» ،‬ﺧﺪاو« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﺪاي«‪» ،‬ﺳﺎوﯾﺪن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺳﺎﺑﯿﺪن«‪.‬‬

‫‪ -‬اﮔﺮ ﻓﻌﻞ در وﺳﻂ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬و ﭘﯿﺶ از ﻣﻔﻌﻮل ﯾﺎ ﻣﺘﻤﻢ‪ ،‬ﯾﮏ »و« ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﮔﻔﺘﺎر ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ »و از اﯾﺸﺎن ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ و ﺧﻼص ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و رﺳﺘﮕﺎري دﻫﻨﺪﮔﺎن« )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪(3 /‬؛ »از ﺗﻮ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد و ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﮐﻪ‬

‫‪ .1‬در زﺑﺎن ﮐﺮدي ﻫﻮراﻣﯽ ‪ -‬ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻏﺮب اﯾﺮان ﭘﺎوه‪ ،‬ﻧﻮﺳﻮد و ﻣﺠﺎورش در ﻋﺮاق‪ -‬در ﮔﻮﻧﻪي ادﺑﯽ در ﺣﺎﻟﺖ اﺿﺎﻓﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺴﺮه ﺑﯿﻦ دو‬
‫ﮐﻠﻤﻪ »و« ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ )ﺳﭙﺎس از دوﺳﺖ ارﺟﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻫﺎد ﺷﺎﮐﻠﯽ‪ ،‬ﺑﺮاي ﯾﺎدآوري اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ(‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺷﺎﻫﺪي دﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻏﺮب اﯾﺮان ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪19 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫»ﮔﻨﺎهﻫﺎ«‪» ،‬ﮐﻮﻫﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻮهﻫﺎ«‪» ،‬ﮐﯿﺴﻬﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ« و ‪...‬؛ اﯾﻦ ادﻏﺎم در ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ از ﮐﻠﻤﺎت ﻧﯿﺰ دﯾﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪» :‬ﻫﺮوز« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻫﺮروز«‪» ،‬ﺑﺮادرا« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺮادر را« در اﯾﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺣﺮف ادﻏﺎم ﺷﺪه را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬در دوم ﺷﺨﺺ ﺟﻤﻊ )ﻣﻀﺎرع و اﻣﺮ(‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ »ي« ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪» :‬ﺗﺴﺒﯿﺢ ﮐﻨﺪ )= ﮐﻨﯿﺪ( ﺧﺪاي را و ‪ ...‬اﻟﺤﻤﺪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‬
‫)= ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ( ﺧﺪاي را ﺑﺮ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻧﻮ« )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪(6 /‬؛ »ﺷﻤﺎﯾﺪ )= ﺷﻤﺎﯾﯿﺪ( ﻧﻤﮏ زﻣﯿﻦ« )‪(34 /1‬؛ و »ﺑﯿﺎﯾﺪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ«؛‬
‫»ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﮕﺸﺎﯾﯿﺪ« و ‪...‬؛ در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺿﺒﻂ ﻗﺪﯾﻤﯽ و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ﻟﻬﺠﻪ ﭼﻮن ﻣﻮﺟﺐ اﺧﺘﻼل در ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎورﻗﯽ اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫‪» -‬اﷲ« ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت »اﻟﻪ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺻﻮرت »اﷲ« را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﺧﯽ اﺷﮑﺎﻻت و ﺳﻬﻮﻫﺎي اﻣﻼﯾﯽ‬

‫‪» -1‬ﻧﻐﺐ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﻘﺐ«‪» ،‬ﻣﺸﻘﻮل« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺸﻐﻮل«‪» ،‬ﻣﻘﺮور« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﻐﺮور«‪» ،‬ﻃﻮﺑﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺗﻮﺑﺖ«‪» ،‬ﻧﺼﻮع« ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي »ﻧﺼﻮح«‪» ،‬ﺧﻮاﺳﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﺎﺳﺖ«‪» ،‬ﺑﺮﺧﻮاﺳﺘﻪ« و »ﺑﺮﺧﻮاﺳﺘﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ« و »ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ«‪» ،‬ﻏﯿﺎث« ﺑﻪ‬

‫ﺟﺎي »ﻗﯿﺎس«‪» ،‬ﻫﺎﺷﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺣﺎﺷﺎ«‪» ،‬ﺣﺰﯾﻨﻪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻫﺰﯾﻨﻪ«‪» ،‬اﺳﺘﻐﺒﺎل« ﺑﻪ ﺟﺎي »اﺳﺘﻘﺒﺎل«‪» ،‬ﻣﺜﻠﻪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺴﺄﻟﻪ«‪،‬‬

‫»وﺳﯿﺖ« و »وﺻﯿﺤﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »وﺻﯿﺖ«‪» ،‬ﻫﻤﯿﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺣﻤﯿﺖ«‪» ،‬ﺣﯿﺎت« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺣﯿﺎط«‪» ،‬ﻣﺰﻫﺐ« ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫»ﻣﺬﻫﺐ«‪» ،‬ﺧﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﻮان )ﺳﻔﺮه(«‪» ،‬ﻧﺨﺎﺻﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﺨﺎﺳﯽ«‪» ،‬اﻋﺘﺮاز« ﺑﻪ ﺟﺎي »اﻋﺘﺮاض«‪» ،‬ﻟﻐﺐ« ﺑﻪ ﺟﺎي‬

‫»ﻟﻘﺐ«‪» ،‬ﺧﺼﯿﺼﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﺴﯿﺴﺎن«‪» ،‬ﺑﮕﺬارد« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﮕﺰارد«‪» ،‬ﺣﻼك« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻫﻼك«‪» ،‬ﺣﻮاص« ﺑﻪ ﺟﺎي‬

‫»ﺣﻮاس«‪» ،‬ﻣﻐﺮون« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﻘﺮون«‪» ،‬ﻣﻬﻞ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺤﻞ«‪» ،‬ﻧﻮاﻫﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﻮاﺣﯽ«‪» ،‬ﺻﻼح« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺳﻼح«‪» ،‬اﺑﺪ‬
‫ﻻ اﺑﺪ« و »اﺑﺪ و ﻻ اﺑﺪ« و »اﺑﺪ اﻻ اﺑﺪ« و »اﺑﺪﻻﺑﺪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »اﺑﺪ اﻻﺑﺪ«‪» ،‬ﮐﻔﺮوﻧﺎﺟﻮم« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻔﺮﻧﺎﺣﻮم«‪» ،‬ﺧﻮاﺻﻪ« ﺑﻪ‬

‫ﺟﺎي »ﺧﺎﺻﻪ« ﯾﺎ »ﺧﻮاص«‪» ،‬ﻣﻌﺘﺮﻻن«‪» ،‬ﻣﻌﺘﺮﻟﻪ« و »ﻣﻌﺘﺮﻟﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﻌﺘﺰﻻن«‪» ،‬ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ« و »ﻣﻌﺘﺰﻟﯽ«‪ .‬اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﺧﺎﻃﺮ وﺿﻮح‪ ،‬ﺑﺪون ذﮐﺮ در ﭘﺎورﻗﯽ‪ ،‬در ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺑﺮﺧﯽ واژهﻫﺎ و ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ در ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ رﺳﻢ اﻟﺨﻂ اﻣﺮوزي ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﯿﺴﺖ و اﮔﺮ ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﻟﻬﺠﻪي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‬

‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ واژهﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫»ﻓﺎﻋﯿﺪه« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻓﺎﯾﺪه«‪» ،‬ﻗﺎﻋﯿﺪه« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻗﺎﻋﺪه«‪» ،‬ﻣﺎﻫﯿﺮ« ﺑﻪ ﺟﺎي»ﻣﺎﻫﺮ«‪» ،‬ﻓﺼﯿﺢ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻓﺼﺢ«‪» ،‬زاﯾﺪه« و »زاﯾﻨﺪه«‬

‫ﺑﻪ ﺟﺎي »زاﯾﯿﺪه«‪» ،‬ﻣﻠﯿﮏ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﻠﮏ«‪» ،‬ﻣﻌﻠﯿﻢ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﻌﻠﻢ« )اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﻣﻌﻠ ﻤﺎن« ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺧﻂ ﮐﺎﺗﺐ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد(‪» ،‬ﺟﯿﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭼﻨﯿﻦ«‪» ،‬ﺷﺐ ﺑﻬﻨﮕﺎم« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم«‪» ،‬ﻣﻼﺧﯽ« ﺑﻪ ﺟﺎي‬

‫»ﻣﻼﮐﯽ« و »ﻣﺎﻟﺦ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺎﻟﮏ« در ﺗﻌﺒﯿﺮ »اﯾﺸﻮ ﻣﺎﻟﺦ«‪» ،‬ﻋﻈﯿﻤﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻋﻈﻤﺖ«‪» ،‬ﮐﻠﯿﻤﻪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻠﻤﻪ«‪،‬‬
‫»ﻣﺘﻮاﺿﯿﻊ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻣﺘﻮاﺿﻊ«‪» ،‬ﻧﺎﺻﯿﺮه« و »ﻧﺎﺻﯿﺮي« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﺎﺻﺮه« و »ﻧﺎﺻﺮي«؛ ﻏﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﻣﻮارد را ﺑﺮاي رﻋﺎﯾﺖ ﺟﺎﻧﺐ‬

‫ﻓﻬﻢ ﻣﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﺑﺪون ذﮐﺮ در ﭘﺎورﻗﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي اﻣﺮوز ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬
 ‫‪ / 18‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪» -‬گ« را ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﺻﻮرت »ك« ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﻣﺜﻞ‪» :‬ﺑﮑﺸﺎﯾﺪ«‪ ،‬و ﮔﺎﻫﯽ روي »ك« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺳﺮﮐﺶ«‪ ،‬ﯾﮏ ﻋﻼﻣﺖ ﺷﺒﯿﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪ ﻣﯽﮔﺬارد ﺗﺎ از »ك« ﺗﻤﯿﺰ داده ﺷﻮد؛ در ﻫﺮ ﺣﺎل ﺻﻮرت »گ« را ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻫﺮﮔﺎه دو ﺣﺮف »ي« در ﮐﻠﻤﻪاي در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ آﯾﺪ‪ ،‬اوﻟﯽ را ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﮨ« ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪» :‬داﻧﺎﮨﻰ« ﺑﻪ ﺟﺎي »داﻧﺎﯾﯽ« و ﻣﺎ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي را ﺑﺎ دو »ي« ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪» :‬ﯾﯽ«‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺎه »ﻫﯽ« را ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﮨﻰ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺜﻞ‪» :‬ﮔﻮاﮨﻰ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮔﻮاﻫﯽ« ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﻫﯽ« ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬روي »س« ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽﮔﺬارد‪» :‬ﺳ‪‬ﺘﺪ«‪» ،‬رﺳ‪‬ﯿﺪ« ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ »س« را ﺑﺪون ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺛﺒﺖ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻣﻌﻤﻮﻻً زﯾﺮ »ي« ﺑﺰرگ دو ﻧﻘﻄﻪ ﻣﯽﮔﺬارد »ي«‪» :‬ﺑﯽ ﭼﺸﻢ« ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﺑﻲ ﭼﺸﻢ«؛ ﺻﻮرت راﯾﺞ ﺑﯽﻧﻘﻄﻪ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ ﺳﺮﻫﻢ ﻧﻮﯾﺴﯽ در ﻧﺴﺨﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ‪» :‬ازﯾﻦ« و »ازو« ﺑﻪ ﺟﺎي »از اﯾﻦ« و »از او«؛ »ازﯾﺸﺎن« ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي »از اﯾﺸﺎن«‪» ،‬اﯾﻨﺴﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »اﯾﻦ اﺳﺖ«‪» ،‬ﺑﻪ« ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﺑ« و ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻌﺪي )ﻣﺘﻤﻢ‬
‫ﯾﺎ ﻣﻔﻌﻮل ﺑﺎ واﺳﻄﻪ( آورده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺒﻌﯿﺖ از رﺳﻢ اﻟﺨﻂ راﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن ﺟﺪاﻧﻮﯾﺴﯽ را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﺿﻊ را‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف رﺳﻢ اﻟﺨﻂ راﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﺪا ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺷﻤﺎ اﺳﺖ«‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺷﻤﺎﺳﺖ«‪» ،‬ﮔﺮﺳﻨﻪ ﮔﺎن«‪» ،‬ﺗﺸﻨﻪ ﮔﺎن«‪»،‬ﺧﺠﺴﺘﻪ ﮔﯽ«‪» ،‬ﺑﺮه ﮔﺎن«‪» ،‬ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﮔﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن«‪» ،‬ﺗﺸﻨﮕﺎن«‪،‬‬
‫»ﺧﺠﺴﺘﮕﯽ«‪» ،‬ﺑﺮّﮔﺎن« و »ﺑﺰﻏﺎﻟﮕﺎن«‪» ،‬ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺮداﺷﺘﮕﺎن«؛ »ﻧﺸﺴﺖ ﮔﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﺸﺴﺘﮕﺎن«‪» ،‬ﺧﺎﻧﻪ‬
‫دان«‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﺎﻧﺪان«‪» ،‬ﻫﻤﻪ ﮔﺎن« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻫﻤﮕﺎن« و ‪ ...‬ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻮارد از رﺳﻢ اﻟﺨﻂ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن ﺗﺒﻌﯿﺖ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻫﺮﮔﺎه ﮐﻠﻤﻪي ﻣﺨﺘﻮم ﺑﻪ »ا« و »و« )ﭼﻪ ﻣﻤﺪود ﻋﺮﺑﯽ و ﭼﻪ ﻓﺎرﺳﯽ( ﻣﺜﻼً »ﻫﺎ«ي ﺟﻤﻊ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪي ﺑﻌﺪ از ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﯿﺎن آن دو‪ ،‬ﮐﺴﺮهي اﺿﺎﻓﻪ »ي« ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪» :‬اﻧﺒﺎرﻫﺎ ﻣﻦ«‪» ،‬ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺳﻬﻤﻨﺎك«‪ ،‬ﯾﺎ »ﻧﯿﺮو ﺧﻮد« و ﻧﯿﺰ »اﺷﻌﯿﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ« و ‪...‬؛‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻮارد در ﮐﻠﻤﺎت ﻣﻤﺪود ﻋﺮﺑﯽ »ء« و در ﮐﻠﻤﺎت ﻓﺎرﺳﯽ ﻫﻤﻮاره »ء« ﯾﺎ »ي« اﻓﺰودهاﯾﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ »اﺷﻌﯿﺎء ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ« و‬
‫»ﮔﻨﺎهﻫﺎي ﺑﺰرگ« و »ﻧﯿﺮوي ﺧﻮد«‪.‬‬
‫‪ -‬ﺟﺪا آﻣﺪن »ب« اﻟﺘﺰاﻣﯽ از ﻓﻌﻠﺶ‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪ«‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺪ؛ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎً در ﻣﺼﺪرﻫﺎي دﯾﺪن )ﺑﺎ ﺑﺴﺎﻣﺪ ﺑﺎﻻ(‪ ،‬ﻧﻬﺎدن‪،‬‬
‫ﺑﺮدن‪ ،‬ﺑﺮﯾﺪن‪ ،‬ﺑﺨﺸﯿﺪن‪ ،‬ﺑﺴﺘﻦ‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻦ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪن‪ ،‬ﻧﻤﻮدن‪ ،‬ﻃﻠﺒﯿﺪن‪ ،‬ﺧﻨﺪﯾﺪن‪ ،‬اﯾﺴﺘﺎدن‪ ،‬اﻓﺸﺎﻧﺪن‪ ،‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ و اﻓﺘﺎدن دﯾﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻧﯿﺰ »ب« ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ؛ درﺗﺼﺤﯿﺢ ﻫﻤﻪي اﯾﻦ ﻣﻮارد از روش اﻣﺮوزي‬
‫ﺗﺒﻌﯿﺖ ﮐﺮدﯾﻢ ﻣﮕﺮ در »اﻓﺘﺎدن« ﮐﻪ ﺟﺪاﻧﻮﯾﺴﯽ آن را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﯿﻢ؛ ﭼﻮن در ﺻﻮرت ﺣﺬف »ه« ﺷﮑﻞ ﻓﻌﻞ ﻏﺮﯾﺐ ﻣﯽﺷﺪ‬
‫و ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب »ﺑﯿﻮﻓﺘﻢ« ﯾﺎ »ﺑﯿﻔﺘﻢ« از ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ ﻧﯿﺰ اﺧﺘﻼف ﺑﺴﯿﺎري ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد اﻓﺸﺎﻧﺪن و‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻋﻤﻞ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺎﻫﯽ ﺣﺮف ﻧﻔﯽ »ﻧﻪ« را ﺟﺪا از ﻓﻌﻞ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪» :‬ﻧﻪ ﺑﯿﻨﺪ«‪» ،‬ﻧﻪ ﮐﺎﺷﺘﯽ«‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﻧﯿﺰ روش ﻓﻮق اﻋﻤﺎل ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺨﺘﻮم ﺑﻪ »ه« ﻫﺮﮔﺎه ﺑﺎ »ﻫﺎ« ﺟﻤﻊ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً دو »ه« در ﻫﻢ ادﻏﺎم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﮐﻠﻤﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ »ه« ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺧﺎﻧﻬﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ«‪» ،‬ﮐﻮﭼﻬﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ«‪» ،‬ﺷﺎﺧﻬﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ«؛ »ﮔﻨﺎﻫﺎ« ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪17 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﺴﺨﻪي واﺣﺪ اﺻﻠﯽاش ﮐﻪ داراي ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﺎز ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻪ ﯾﺎ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺎﻧﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﺮﺧﯽ از اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺦ از اﯾﻨﺠﺎ‬

‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ و ﺑﺮﺧﯽ ﺗﺤﺮﯾﻔﺎت و دﯾﮕﺮﮔﻮﻧﯽﻫﺎ ﺑﻮﯾﮋه در ﻧﺎم ﻣﺆﻟﻒ‪ ،‬در اﺳﺘﻨﺴﺎخﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻌﺪي و ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﺎﺳﺨﺎن‬

‫ﮐﻢدﻗﺖ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﯾﻦ وﺳﻮﺳﻪاي ﻗﻮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻮاﻋﺚ و دﻻﯾﻞ ﺑﺮاي ﺗﺄﯾﯿﺪ و ﭘﺬﯾﺮش آن‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﻗﻮيﺗﺮ از اﻧﮑﺎر و رد‬

‫آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﯽ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺿﯿﺤﯽ ﻋﻠﻤﯽ و ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﺮاي اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮد و در‬

‫ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻮﺿﯿﺢ و ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻦ رو و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻟﺘﺰام ﺑﻪ روﯾﮑﺮد ﻋﻠﻤﯽ‪ ،‬ﺗﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪن ﺷﻮاﻫﺪ‬

‫و اﺳﻨﺎد دﯾﮕﺮ‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺘﻨﺘﺎج را در ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺪ‪ ‬ﻃﺮح ﺑﻪ ﺻﻮرت وﺳﻮﺳﻪ‪-‬و ﻧﻪ ﻓﺮﺿﯿﻪ‪ -‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪ -‬در ﻣﻮرد ﮐﺎﺗﺐ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺧﺴﺮو وﻟﺪ ﺑﻬﺮام‪ ،‬در ﻣﻨﺎﺑﻊ در دﺳﺘﺮس ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺎﻓﺘﯿﻢ؛ از ﺧﻼل ﻧﺴﺨﻪ دو ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺘﻨﺒﺎط‬

‫ﻣﯽﺷﻮد‪ :‬ﯾﮑﯽ اﯾﻦ ﮐﻪ از ﺟﻬﺖ داﻧﺶ زﺑﺎن و ﻋﺮﺑﯽداﻧﯽ ﭼﻨﺪان ﻗﻮي ﻧﯿﺴﺖ و اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ را ﺑﺮﺧﯽ اﺷﮑﺎﻻت ﻧﺤﻮي و اﻏﻼط‬

‫اﻣﻼﯾﯽ راه ﯾﺎﻓﺘﻪ در ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ از ﻧﻈﺮ دﻗﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺘﻦ ﺑﻮﯾﮋه اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺎص و ﻋﻨﻮانﻫﺎ‪،‬‬
‫را ﺳﻔﯿﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺮﮔﺮدد و آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﺷﻨﮕﺮف )ﺳﺮخ( ﭘﺮ ﮐﻨﺪ )و اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯿﺎن ﮐﺎﺗﺒﺎن راﯾﺞ ﺑﻮده اﺳﺖ(‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬

‫آﻧﻬﺎ را ﻧﺪﯾﺪه و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﻔﯿﺪ و ﺧﺎﻟﯽ رﻫﺎ ﮐﺮده اﺳﺖ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در آوردن ﺣﺮوف رﺑﻂ واﺿﺎﻓﻪ و ﺟﺎي درﺳﺖ آﻧﻬﺎ‬

‫ﮐﻢدﻗﺘﯽﻫﺎﯾﯽ از او ﺳﺮ زده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮاﻫﻨﺠﺎريﻫﺎ‬

‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ﻧﯿﺰ دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ ﺧﺎﺻﯽ دارﻧﺪ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره دو‬
‫ﻣﺆﻟﻔﻪي »ﺗﻠﻔﻆ راﯾﺞ و ﻋﺎم اﻣﺮوزي«‪ ،‬و »ﻓﻬﻢ ﺳﺎده و ﺳﺮﯾﻊ ﻣﻌﻨﯽ« را در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪاﯾﻢ‪ ،‬آن را ﺗﻐﯿﯿﺮ دادهاﯾﻢ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي‬
‫رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪» -‬پ« را ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﻧﻮﺷﺘﻪ‪» :‬پ« و »ب« و ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت »پ« ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ؛ ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي »ب«‪» ،‬پ« ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﻣﺜﻼً‪» :‬ﭘﺎك ﻧﯿﺴﺖ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ« ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ اﺻﻼح ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪» -‬چ« را ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﺻﻮرت چ و ج ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪» :‬ﺟﯿﺰ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﭼﯿﺰ«‪» ،‬ﻧﺠﺸﻨﺪ« ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻧﭽﺸﻨﺪ«‪.‬‬
‫‪» -‬ژ« ﮔﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت »ژ« آﻣﺪه‪» :‬ﻣﮋده«‪» ،‬ﮐﮋدمﻫﺎ«‪ ،‬و ﮔﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت »ز«‪.‬‬

‫‪ .1‬ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺷﻤﺮدن ﺗﻤﺎم وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮاﻫﻨﺠﺎريﻫﺎي ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﺘﺰام ﻣﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬از اﯾﻦ رو ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد اﻧﺪﮐﯽ ﻣﺜﺎل ﺑﺴﻨﺪه ﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ / 16‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -‬ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ اﺳﺎﺳﺎً ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪﺳﯽ ﮐﻪ از آن ﺷﻮاﻫﺪي ﻧﻘﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬از ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎره ﺑﺎ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺲﻫﺎ‬
‫‪ -‬ﺑﻮﯾﮋه در ﻣﺰاﻣﯿﺮ داوود و ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ﻧﺒﯽ‪ -‬ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ؛ از ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻣﺰاﻣﯿﺮي ﮐﻪ او از آﻧﻬﺎ ﻧﻘﻞ ﮐﺮده‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮاً ﯾﮏ ﺑﺎب‬
‫ﮐﻤﺘﺮ دارد و آﻧﭽﻪ او از ﻣﺰﻣﻮر ‪ 16‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﻫﺪ ﻣﯽآورد‪ ،‬در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس اﻣﺮوزي در ﻣﺰﻣﻮر ‪17‬آﻣﺪه اﺳﺖ؛ اﯾﻦ اﻣﺮ‬
‫در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻮارد دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬در ارﻣﻨﯽ ﺑﻮدن او ﺗﺮدﯾﺪ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﮐﺮد زﯾﺮا ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺼﺮﯾﺢ ﺧﻮد وي‪ ،‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺿﺒﻂ ﻧﺎمﻫﺎ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻠﻔﻆ‬
‫ارﻣﻨﯽ آﻧﻬﺎ آورده ﯾﺎ در ﮐﻨﺎر ﺗﻠﻔﻆ ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻆ ارﻣﻨﯽ واژهﻫﺎ )ﻏﺎﻟﺒﺎً اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺎص( را ﻧﯿﺰ ذﮐﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -‬اﺣﺘﻤﺎل آﺷﻨﺎﯾﯽ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺑﺎ زﺑﺎن آﺷﻮري و ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ )ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻫﻤﺠﻮاري ﺑﺎ آﺷﻮرﯾﺎن( و در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎدهي‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ از اﺻﻞ ﻧﺴﺨﻪي ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ وﺟﻮد دارد؛ اﺿﺎﻓﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬دارد‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﮔﻤﺎن را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪاﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد‪ ،‬وي دﺳﺖ ﮐﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎب دﯾﮕﺮي در ﺷﺮح اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻮده‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮاً ﻣﻔﺼﻞﺗﺮ از اﯾﻦ ﺷﺮح و در دو‬
‫ﻣﻮﺿﻊ ﺑﻪ آن اﺷﺎرت ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪:‬‬
‫»و دﯾﮕﺮ ﺷﺮح ﻣﻔﺼ‪‬ﻞِ ﻧﺎم ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﻪ از ﮐﺠﺎ ﺧﻼف ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬در ﺷﺮح ﺑﺰرگ ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ اﺳﺖ و در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻌﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺟﻬﺖ ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﺗﻄﻮﯾﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺪار اﺧﺘﺼﺎر ﮐﺮدﯾﻢ« )‪.(12 /1‬‬

‫‪» -‬و از اﯾﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻧﻤﻮد ﺑﯽﺣﺪ و ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن ﮐﻪ در ﮐﺘﺎبﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺷﺮح آوردهاﻧﺪ؛ اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﻣﺨﺘﺼﺮي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ آن‬
‫ﺷﯿﻮه ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ اﯾﻦ ﻓﺼﻮل‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ واﺟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪي اﻧﺠﯿﻞ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ذﮐﺮ ﺷﻮد ﺳﺒﺐ اﯾﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ‬

‫ﮐﻪ ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﯾﻢ و ﺧﺪا ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺳﺒﺐ اﻇﻬﺎر ﻣﻌﺠﺰﻫﺎ و آﻣﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان زودﺗﺮ از ﻣﺴﯿﺢ و‬

‫آﻣﺪن ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﻣﺨﺘﺼﺮ و ﮐﻮﺗﺎه و آﺷﮑﺎرا« )ﻣﻘﺪﻣﻪ‪.(1 /‬‬
‫‪ -‬ﯾﮑﺒﺎر ﻫﻢ اﺷﺎرهاي ﮐﺮده ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺘﺎب ﻫﻢ ﻣﻔﺼﻞﺗﺮ از اﯾﻦ ﺑﻮده و ﺗﻤﺎم آن‬

‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ ﻧﺮﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ » :‬و ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺴﻨﺪ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان در آﺧﺮ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﯽآﯾﺪ« )‪(35 /2‬؛ اﻣ‪‬ﺎ ﻓﺼﻞ ﺑﺪون‬

‫اﯾﻦ ﮔﻮاﻫﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽرﺳﺪ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺴﺖ ﮐﻪ او‪ ،‬ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺼﻞ را ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﺎﻧﺪه و آن ﮔﻮاﻫﯽﻫﺎ را ﻋﻤﺪاً‬

‫ﯾﺎ ﺳﻬﻮاً ﻧﯿﺎورده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺮاﺑﺖ از ﺟﻬﺖ رﯾﺸﻪ و ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﻧﺎم ﻣﺆﻟﻔﺎن اﯾﻦ ﻧﺴﺦ )اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ (1‬ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ ،‬و ﺑﺮﺧﯽ ﻗﺮاﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ذﮐﺮ اﻧﮕﯿﺰهاي واﺣﺪ ﺑﺮاي ﺗﺄﻟﯿﻒ از ﺳﻮي ﻣﺆﻟﻔﺎن‪ ،‬ﻗﺮاﺑﺖ در اﻋﻼم ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و ‪ ...‬و ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻧﻪزﻧﯽﻫﺎي ﻣﺴﯿﻨﺎ‬

‫)‪ (Messina, 1951: xx‬و ﮔﻮﻟﺒﻨﮑﯿﺎن )‪ ،(Gulbenkian, 1981: 55-59‬ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن را در ﻣﻌﺮض اﯾﻦ وﺳﻮﺳﻪ‬

‫ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﮕﯽ اﯾﻦ اﻓﺮاد را ﯾﮏ ﺗﻦ ﺑﺪاﻧﯿﻢ؛ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﻣﺆﻟﻒ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﺴﺨﻪ و ﺷﺎﯾﺪ ﺣﺘﯽ ﻧﺴﺨﻪي ب )ﮐﻪ‬

‫در ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺻﻞ و ف ‪ 1‬اﺷﺘﺮاك دارد(‪ ،‬آﻧﭽﻨﺎن ﮐﻪ از ﻣﻘﺪﻣﻪي ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ف ‪ 1‬و ب ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﻦ از‬

‫آﺑﺎء ﮐﻠﯿﺴﺎ و ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻔﺮ ﻣﯽﮐﺮده و در ﻫﺮ ﺷﻬﺮ و ﻧﺎﺣﯿﻪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ اﻧﺠﯿﻠﯽ را از روي‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪15 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺑﺮ اﯾﻦ در ﻫﺮ دو ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬اﺻﻞ و ف ‪ ،1‬ﺑﻪ ﺗﺼﺮﯾﺢ در دو ﻣﻮﺿﻊ ﻧﺎم ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :‬در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﯾﮏ ﺑﺎر‬
‫در ﺑﺮگ ‪» ،37‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي اﻻرﻣﻨﯽ« و ﺑﺎر دﯾﮕﺮ در ﺑﺮگ ‪» 39‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض« و دو ﻣﻮرد در ﻧﺴﺨﻪي ف‪1‬‬
‫ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺮگ ‪» 16‬ﻗﺲ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻦ ﺷﻤﺎس ﻋﺒﺪاﷲ اﻟﺤﺼﻨﮑﯿﻔﯽ« و ﺑﺎر دﯾﮕﺮ در ﺑﺮگ ‪» ،124‬ﻗﺲ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻦ ﺷﻤﺎس‬
‫ﻋﺒﺪاﷲ اﻟﺤﺼﻨﮑﯿﻔﯽ اﻟﻤﺴﯿﺤﯽ اﻟﺴﺮﯾﺎﻧﯽ اﻟﯿﻌﻘﻮﺑﯽ«‪ .‬ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬اﺳﺎﺳﺎً ﻧﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ دارد ﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ را‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎﺗﺐ و ‪ ...‬در آن ﻣﺒﻬﻢ و ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض در ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ‬
‫ﻣﺪﻋﯽ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣﻄﻠﺐ را ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺧﻮاﻧﻨﺪه را ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﻔﺼﻞﺗﺮي از آن ﺧﻮد ارﺟﺎع داده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي‬
‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬ﻧﯿﺰ ﻣﺪﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ »ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻧﺒﺸﺘﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ و ﺑﻌﻀﯽ از ﺗﻔﺴﯿﺮ او« )ﺑﺮگ ‪ (13‬و‬
‫ﻫﻤﻪي اﯾﻦ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎ در ﺧﺮاﺳﺎن و ﻣﺎزﻧﺪران )ﻣﺎزﻧﺪران‪ ،‬ﻫﺮات‪ ،‬ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر‪ ،‬ﺳﯿﻨﺎﺑﺎد‪ (1‬اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﯽ‬
‫آن ﮐﻪ ﺳﻮﻣﯿﻦ اﻧﺠﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ، 1‬ﻗﺲ اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺑﻦ ﺷﻤﺎس ﻋﺒﺪاﷲ اﻟﺤﺼﻨﮑﯿﻔﯽ‪ ،‬از آن ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻧﺠﯿﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ »در ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر وﻗﻒ دﯾﺮ ﺷﻬﺪاي ﻣﺎرﺳﺮﮐﯿﻦ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺷﮕﻔﺖ آن ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض‪ ،‬ﻣﺆﻟﻒ ﻧﺴﺨﻪي‬
‫اﺻﻞ ﻧﯿﺰ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻄﻠﺐ را در ﻣﻮرد ﻧﺴﺨﻪي ﺧﻮدش‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺧﻼل اﺷﺎرات و ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎب ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ را در ﺑﺎب ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﺨﺮاج و اﺳﺘﻨﺒﺎط ﮐﺮد‪:‬‬
‫ﻧﺎم دﻗﯿﻖ و درﺳﺖ ﻣﺘﺮﺟﻢ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ اﺳﺖ‪ .‬او ﺷﺨﺺ ﻓﺎﺿﻠﯽ‬
‫ﺑﻮده و اﯾﻦ از ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﺘﺎب ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻً وي از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺸﯿﺸﺎن و ﺷﺒﺎﻧﺎن ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﺴﻠﻄﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس دارد و در ﺷﺮوح و ﺗﻔﺎﺳﯿﺮي ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎي ﺟﺎي ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺴﻠﻂ‬
‫آﺷﮑﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ ﻇﻦّ ﻗﻮي‪ ،‬ﻣﺴﯿﺤﯽ ارﺗﺪوﮐﺲ اﺳﺖ زﯾﺮا در اﺷﺎره ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﺳﻮﺳﻨﻪ )ﺷﻮﯾﺸﺎن(‪ ،‬آن را در اول داﻧﯿﺎل ﻧﺒﯽ ﻣﯽداﻧﺪ و‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ در ﻧﺰد ارﺗﺪوﮐﺲﻫﺎ و در ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ارﺗﺪوﮐﺴﯽ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ؛ اﻣﺮوزه در اﻧﺠﯿﻞ ﭘﺮوﺗﺴﺘﺎنﻫﺎ اﺳﺎﺳﺎً اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎب وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ‪ 12‬ﺑﺎب اﺳﺖ و اﻧﺠﯿﻞ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﻫﺎ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن را در ﺑﺎب ‪ 13‬داﻧﯿﺎل آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫» ﮔﻮاﻫﯽ اﯾﻦ‪ ،‬ﺧﺪا زودﺗﺮ آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد در او‪‬ل ﮐﺘﺎب داﻧﯿﺎل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ در ﺣﮑﺎﯾﺖ آن دو ﻗﺎﺿﯽ و ﺷﻮﯾﺸﺎن‪ ،‬آن زن ﮐﻪ‬
‫ﻗﺎﺿﯿﺎن او را دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺮ او ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺑﻪ دروغ‪ .‬آﻧﮕﻪ ﺧﺪا داﻧﯿﺎل را ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ اﯾﺸﺎن را از دروغ ﺑﯿﺮون آورد‬
‫و زن را رﻫﺎﻧﯿﺪ و آن ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺧﺮاﺑﯽ اﻓﺘﺎدﻧﺪ« )‪.(3 /3‬‬
‫‪ -‬و ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺷﺎره ﺑﻪ روﻏﻦ ﻣﯿﺮان )ﻣﺮون( ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺰد ارﺗﺪوﮐﺲﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺗﻌﻤﯿﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪» :‬آن ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﮐﺮدار اﯾﻦ زن آﺷﮑﺎرا ﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎم ]او[ در اﻧﺠﯿﻞ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد ]و[ ﺑﻪ‬
‫آن ﺷﯿﻮه روﻏﻦ ﻣﯿﺮان ﮐﻪ ﺧﻠﻖ از ﺑﻬﺮ ﭘﺎﮐﯽ ﺟﺎن ﺑﻪ آن اﻧﺪوده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ« )‪.2(36 /3‬‬

‫‪ .1‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﻘﺼﻮد »ﺳﻨﺎﺑﺎد« اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﻣﺤﻠﻪاي در ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺮﮐﺰي ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮاي دﯾﺪن ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در اﯾﻦ ﺑﺎب‪ ،‬رك‪ :‬ﻣﺪﺧﻞ »‪ «Chrismation‬در‪:‬‬
‫‪http://www.evangelicalorthodoxcatholic.org/teach_13.html‬‬
 ‫‪ / 14‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﯾﻬﻮد‬ ‫ﯾﻬﻮدا )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻗﻮم ﯾﻬﻮد(‬

‫ﮐﻨﻬﮑﺎران‬ ‫ﮔﻨﺎه ﮐﺎران‬

‫ﺳﯿﻮم‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫ﮔﺮد ﺷﺪن ﯾﺎ ﮐﺮدن‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪن ﯾﺎ ﮐﺮدن‬

‫ﻧﺒﺸﺘﻪ‪ /‬ﻧﺒﺸﺘﻦ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ /‬ﻧﻮﺷﺘﻦ‬

‫زوﺗﺮ‬ ‫زودﺗﺮ‬

‫ﺑﯿﻮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ اﻓﺘﻨﺪ‬

‫ﺑﺪو‬ ‫ﺑﻪ او‬

‫ﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‬ ‫اﺳﺨﺮﯾﻮﻃﯽ‬

‫ﻗﺒﯿﻠﺖ‬ ‫ﻗﺒﯿﻠﯿﺖ‬

‫اﻟﯿﺸﺒﻊ‬ ‫اﻟﯿﺸﻊ‪ /‬اﯾﺸﻊ‬

‫زﻓﺎن‬ ‫زﺑﺎن‬

‫اﻟّﺎ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‪ /‬وﻟﯿﮑﻦ‬

‫ﻓﯿﻼﻃﺲ‬ ‫ﻓﯿﻼﻓﺲ‬

‫اﺷﮑﺎرا‬ ‫آﺷﮑﺎر‬

‫دﯾﮑﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬
‫ﺗﺎ )ﺗﻌﻠﯿﻞ(‬ ‫ﮐﻪ )ﺗﻌﻠﯿﻞ(‬

‫‪ -‬ﻋﻨﻮان ﻓﺼﻞﻫﺎ در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﮐﺎﻣﻞﺗﺮ و ﻣﻔﻬﻮمﺗﺮ اﺳﺖ؛ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺻﻮرت ﻓﻌﻠﯽ‬

‫ﻣﺠﻬﻮل زﯾﺎدﺗﺮ اﺳﺖ و در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬ﺻﻮرت ﻣﺼﺪري‪.‬‬

‫ﻣﺆﻟّﻒ ﯾﺎ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬

‫در ﻫﯿﺞ ﺟﺎي ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ ،1‬ﻧﻪ ﻧﺎﻣﯽ از ﺗﺎﺗﯿﺎن و دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﻪ ﻣﯿﺎن آﻣﺪه و ﻧﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﻧﺴﺨﻪ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪ از ﮐﺘﺎﺑﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در دو ﻧﺴﺨﻪ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ و در ﻫﯿﭻ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﻦ‬
‫ﺷﯿﻮه از ﺗﻔﺴﯿﺮﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺮ ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮﻧﺎﺑﺎ و ژوﺳﺘﯿﻦ و ‪ ...‬اﺷﺎرهاي ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪13 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ﻧﺴﺨﻪي »ب« ﺑﻮده‪ ،‬در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻧﺴﺦ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ آﻣﺪه‪،‬‬

‫ﻫﻤﯿﺸﻪ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻗﯿﺪ »ﮔﺎﻫﯽ« را ﻣﯽﺗﻮان اﻓﺰود و دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬اﺧﺘﻼف ﮐﻤﺘﺮ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪلﻫﺎ )ف ‪ 1‬و ف ‪(2‬‬ ‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬

‫زﯾﺮا ﮐﻪ‪ ،‬زﯾﺮا آن ﮐﻪ‪ ،‬از ﺑﺮاء آن ﮐﻪ‬ ‫از ﺑﻬﺮ آن ﮐﻪ‬
‫»ﺑﺮاء« ‪» /‬از ﺑﺮاء«‬ ‫از ﺑﻬﺮ‪ /‬از ﺟﻬﺖ‬
‫ﻫﻤﮑﯿﻨﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻣﺘﻤﻢ ﺑﺎ ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ ﭘﺴﯿﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪» :‬ﺷﻤﺎ را«‬ ‫ﻣﺘﻤﻢ ﺑﺎ ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ ﭘﯿﺸﯿﻦ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻓﻌﻞ اﻟﺘﺰاﻣﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ »ب«‬ ‫ﻓﻌﻞ اﻟﺘﺰاﻣﯽ ﺑﺪون »ب«‬
‫ﻓﻌﻞ اﻟﺘﺰاﻣﯽ ﺑﺎ »ب« ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮﻫﻢ‬ ‫ﻓﻌﻞ اﻟﺘﺰاﻣﯽ ﺑﺎ »ﺑﻪ« ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪا‬
‫ﺑﺪﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ اﯾﺸﺎن‬

‫ﺑﮑﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎر‬

‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‪ ،‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺑﺪ‪ ،‬ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫ﮐﻬﻨﮕﺎج‪ /‬ﮐﻬﻨﮑﺎج‬

‫ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬ ‫ﮐﺪام‬

‫دﻧﯿﺎوي‬ ‫دﻧﯿﺎﯾﯽ‬

‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﻧﮕﺎه‬

‫ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺎم‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ‪ ،‬ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺟﻤﯿﻊ‬

‫ﮐﺮاﻫﯿﺖ‬ ‫ﮐﺮاﻫﺖ‬

‫در ﻋﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪن‬ ‫در ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺎﻧﺪن‬

‫»ء« )ﻣﺜﻼً در ﺳﺨﻨﻬﺎء(‬ ‫»ي« )ﻣﺜﻼً در ﺳﺨﻨﻬﺎي(‬

‫ﺑﻪ ﺟﺰ از آن ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺰ آن ﮐﻪ‬

‫ﺑﺪر‬ ‫ﺑﯿﺮون‬

‫ز‪‬ﻧﺪﮐﺎن )ﺑﻮﯾﮋه در ف ‪(1‬‬ ‫زِﻧﺪﮔﺎن و زﻧﺪﮔﺎن‬

‫ﻫﯿﺮودﯾﺲ‬ ‫ﻫﯿﺮدوس‬
 ‫‪ / 12‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫داده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺸﻮد‪ .‬و ﺷﻤﺎ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ و ﺟﺎن ﭘﺪر ﺷﻤﺎ‪ ،‬او اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ .‬و ﺑﺮادر‪،‬‬

‫ﺑﺮادر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺑﺪﻫﺪ و ﭘﺪر‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ را و ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺪر را؛ و ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﺮ ﭘﺪر ﺑﺠﻬﻨﺪ و ﺑﮑﺸﻨﺪ«‪.‬‬

‫‪ -‬ﯾﺎ در ﺑﺎب ‪ ،3‬ﻓﺼﻞ ‪ ،45‬ف ‪ 2‬ﭘﺎراﮔﺮاف ﻣﻘﺎﺑﻞ را ﻧﺪارد‪» :‬ل و او را از رز ﺑﯿﺮون ﺑﺮدﻧﺪ ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮا ﺧﺒﺮ دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ رز ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﭼﻪ ﮐﻨﺪ؟ ﻫﻤﻪ ﺑﺪو ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ آن رزﺑﺎﻧﺎن را ﺑﮑﺸﺪ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺪﺗﺮ ﺗﺒﺎه ﮐﻨﺪ و رز را ﺑﻪ دﯾﮕﺮان‬

‫ﺑﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎر ﮐﻨﺪ و ﻣﯿﻮهي او را در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ او ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬

‫در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‪ ،‬در آﺧﺮ ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﭘﯿﺶ از ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ )ﭘﯿﺶ از ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اول(‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺘﯽ از اﺑﻮاب و ﻓﺼﻮل ﮐﺘﺎب آﻣﺪه‬

‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺎب اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ ﮔﻔﺘﻨﯽ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ -‬اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ از ﻧﻈﺮ ﺗﺮﺗﯿﺐ )ﺗﻘﺪ‪‬م و ﺗﺄﺧّﺮ( ﺑﺎبﻫﺎ )ﻓﺼﻞﻫﺎ( ﺑﺎ ﻣﺘﻦ و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ دارد‪.‬‬
‫‪ -‬از ﻧﻈﺮ ﺗﻌﺪاد و ﻧﻮع ﺗﺒﻮﯾﺐ ﺑﺎبﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؛ ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﻘﺴﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎب‬

‫اﺳﺖ و در ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻓﺼﻞ‪.‬‬

‫‪ -‬اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ از ﻧﻈﺮ ﮐﻠﻤﺎت ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﻋﻨﻮان ﺑﺎبﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻓﺼﻞﻫﺎ در ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ و ﮔﺎه ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪2‬‬
‫ﺗﻔﺎوت دارد‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﻮد ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﺴﺨﻪ را ﺑﺮاي ﺗﻄﺒﯿﻖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ و ﺑﺎ ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ و ﺗﺼﺤﯿﺢ‬

‫ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدي در آن راه ﻣﯽﯾﺎﻓﺖ و از ﻧﺴﺨﻪ ﺧﯿﻠﯽ دور ﻣﯽﺷﺪﯾﻢ و ﺧﻮاﻧﻨﺪه واﻗﻌﯿﺖ ﻧﺴﺨﻪ را درﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺖ؛‬
‫ﭘﺲ در آن ﺗﻐﯿﯿﺮي ﻧﺪادﯾﻢ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬و ﻧﯿﺰ ﮔﺎﻫﯽ از ﻋﻨﻮانﻫﺎي ﻓﺼﻞﻫﺎ در ﺧﻮد ﻣﺘﻦ‪،‬‬

‫اﻓﺘﺎدﮔﯽﻫﺎ را ﺑﺪان اﻓﺰودﯾﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺟﺒﺮان اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ اول ﮐﺘﺎب را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺼﻞﻫﺎ آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب آﻣﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮدهاﯾﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان و ﺗﺮﺗﯿﺐ درﺳﺖ ﻓﺼﻞﻫﺎ دﻻﻟﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ آﺳﺎنﺗﺮ اﺧﺘﻼفﻫﺎي ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‪ ،‬در ﺟﺪول زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺘﯽ از اﺧﺘﻼفﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﺎﻣﺪ ﺑﺎﻻ در ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‬

‫دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬آورده اﯾﻢ‪ .‬ذﮐﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ روﺷﯽ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﻢ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ را اﮔﺮ‬

‫ﮐﻤﺘﺮ از ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه ﺑﻮده‪ ،‬در ﭘﺎورﻗﯽ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ و در اﯾﻦ ﺟﺪول ﻧﯿﺎوردهاﯾﻢ و آن اﺧﺘﻼفﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ‬

‫از ﺳﻪ ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﺷﺪه‪ ،‬در اﯾﻦ ﺟﺪول آوردهاﯾﻢ و در ﭘﺎورﻗﯽ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﭙﺮداﺧﺘﻪاﯾﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﺧﺘﻼف ﻣﻬﻢ و ﻣﻌﻨﺎداري ﻣﯿﺎن‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪11 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‬
‫دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮاﺑﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺗﻔﺎوتﻫﺎ و اﺧﺘﻼفﻫﺎﯾﯽ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺘﻦ‬

‫ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﺧﺘﻼفﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺗﺮﺗﯿﺐ ارﮐﺎن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ و ﮔﺎه در اﻧﺘﺨﺎب واژه؛ اﻣ‪‬ﺎ در ﺑﺨﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ‬

‫– ﮐﻪ دو ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪ 1‬دارﻧﺪ‪ -‬اﺧﺘﻼفﻫﺎ زﯾﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ دو ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺮاي‬

‫ﻣﺨﺎﻃﺒﯽ ﺧﺎص‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ دﯾﮕﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﻣﺨﺎﻃﺒﯽ ﮐﻪ داراي ﭘﯿﺸﯿﻨﻪي زﺑﺎﻧﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰي اﺳﺖ و در‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪي ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎﺻﯽ‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ دﯾﮕﺮي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً در ف ‪ 1‬ﺑﻨﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮ اﯾﺠﺎز اﺳﺖ و در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬

‫ﺑﺮ اﻃﻨﺎب؛ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽرﺳﺪ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوتﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﺸﺎن ﺗﻘﺪم و ﺗﺄﺧﺮ ﻧﺴﺨﻪاي ﺑﺮ ﻧﺴﺨﻪي دﯾﮕﺮ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻇﺎﻫﺮ اﺧﺘﻼفﻫﺎﯾﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ؛ ﯾﮑﯽ )ﺑﯿﺸﺘﺮ ف ‪ (1‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮق اﯾﺮان ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ و دﯾﮕﺮي )ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ(‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻏﺮب اﯾﺮان اﺳﺖ؛ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﺮاي ارﻣﻨﯽ زﺑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ زﺑﺎن ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ‪ ،‬از اﯾﻦ رو ﻣﺆﻟﻒ‬

‫اﺳﺎﻣﯽ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ارﻣﻨﯽ ﺿﺒﻂ ﮐﺮده ﯾﺎ ﮔﺎه ﻣﻌﺎدل ارﻣﻨﯽ اﺳﺎﻣﯽ را داده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺑﯿﻦ اﺻﻞ از ﯾﮏ ﻃﺮف و ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ در اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‬

‫ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﯾﺎ ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﺎﻧﻨﺪهي ﺻﺮف از روي ﯾﮏ ﯾﺎ دو ﻧﺴﺨﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ؛ ﻣﺜﻼً در ﺟﻤﻠﻪي‬

‫زﯾﺮ از ﻣﺮﻗﺲ‪:‬‬

‫»س ]‪ [26 :5‬و ﻫﯿﭻ ﻋﻼج ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮد و ﭼﻨﺪان ﮐﻪ ﻋﻼج ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﯾﺎدهﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ« )‪1 (61 /2‬؛ ﺑﻪ ﺟﺎي »زﯾﺎدهﺗﺮ« در ف‬

‫‪ 1‬و ف ‪» 2‬دﺷﺨﻮارﺗﺮ و رﻧﺠﻮرﺗﺮ« آﻣﺪه ﮐﻪ ﺑﺮ ﻟﻮﻗﺎ ﻣﺘّﮑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل آﺷﻨﺎﯾﯽ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺑﺎ زﺑﺎن آﺷﻮري و ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ )ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻫﻤﺠﻮاري ﺑﺎ آﺷﻮرﯾﺎن( و در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ از اﺻﻞ ﻧﺴﺨﻪي ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ وﺟﻮد دارد؛ اﺿﺎﻓﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﯾﻪ دو ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬دارد‪،‬‬

‫اﯾﻦ ﮔﻤﺎن را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﻤﺒﻮدﻫﺎ و اﺧﺘﻼفﻫﺎ ﻣﯿﺎن ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪ 1‬و ف ‪ 2‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﺑﺎ اﯾﻦ دو ﻧﺴﺨﻪ ارﺗﺒﺎط‬

‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ ﻧﺪارد و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از روي ﻧﺴﺨﻪي ﻣﺎدر‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي آزاد اﺳﺘﻨﺴﺎخ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻣﺼﺎدﯾﻖ اﯾﻦ اﺧﺘﻼفﻫﺎ زﯾﺎد‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺮاي رﻋﺎﯾﺖ ﺟﺎﻧﺐ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪي زﯾﺮ ﺑﺴﻨﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬

‫ﻣﺜﻼً در ﺑﺎب ‪ ،3‬ﻓﺼﻞ ‪ ،7‬ف ‪ 2‬ﭘﺎراﮔﺮاف ﻣﻘﺎﺑﻞ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻧﺪارد‪» :‬و ﭘﺮﻫﯿﺰ دارﯾﺪ از ﺧﻠﻖ ﻏﺎﯾﺖ ﭘﺮﻫﯿﺰي زﯾﺮا ﺷﻤﺎ‬

‫را در دﺳﺖ ﻗﺎﺿﯿﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ و در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖﻫﺎ اﯾﺸﺎن ﺷﻤﺎ را ﭼﻮب ﺑﺰﻧﻨﺪ؛ و ﭘﯿﺶ ﺣﺎﮐﻤﺎن و ﻣﻠﮑﺎن ﺑﺒﺮﻧﺪ از ﺟﻬﺖ ﻣﻦ‬

‫ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﭼﻮن ﺷﻤﺎ را ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺮ ﺟﻮاب اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﮑﻨﯿﺪ زﯾﺮا در آن ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻤﺎ را ﺟﻮاب‬

‫‪ .1‬در داﺧﻞ ﻗﻠّﺎب‪ ،‬ﻋﺪد ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎرهي ﺑﺎب اﻟﺒﺎب و ﻋﺪد ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﺷﻤﺎرهي ﻓﺼﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ / 10‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ﺑﺮگ ‪ 68‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺘﯽ‪» :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺘﯽ ﯾﮑﯽ از ﺟﻤﻠﻪ دوازده ﺣﻮارﯾﻮن در ﺷﻬﺮ ﻣﻌﻤﻮر ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن ﮐﻔﻪ‬

‫ﭼﻬﺎرم ﻣﺎه اوﻧﯿﺲ«‪.‬‬

‫در ﺑﺮگ ‪ 96‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺮﻗﺲ‪» :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺮﻗﺲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺿﻌﯿﻒ ﺗﺮﯾﻦ آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺧﺪا ﺷﯿﻤﻮن ﺑﻦ ﯾﻮﺳﻒ‬

‫ﺗﺮﺳﺎ در ﺷﻬﺮ ﮐﻔﻪ ﺣﻤﺎ اﷲ ﻣﻦ اﻵﻓﺎت«‪.‬‬

‫در ﺑﺮگ ‪ 143‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ‪» :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ ﺑﻪ ﻣﺒﺎرﮐﯽ و دل ﺧﻮش روز آدﯾﻨﻪ وﻗﺖ ﭼﺎﺷﺖ ﺑﯿﺴﺖ و‬

‫ﻫﺸﺘﻢ ﻣﺎه ﺣﺰﯾﺮان«‪.‬‬

‫و در ﺑﺮگ ‪ 174‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻧﺠﯿﻞ ﯾﻮﺣﻨﺎ‪ » :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻌﻈﻢ ﻣﺘﯽ و ﻣﺮﻗﺲ و ﻟﻮﻗﺎ و ﯾﻮﺣﻨﺎ در ﺷﻬﺮ ﻣﻌﻤﻮره‬

‫ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن و ﮐﺮﯾﺴﺘﺎن ﮐﻔﻪ روز ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ ﻧﻤﺎز دﯾﮕﺮ ]‪ [...‬ﻧﻬﻢ ﻣﺎه ﺗﻤﻮز ﮐﻪ ﺑﻪ روﻣﯽ اوﻟﯿﺲ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﺮ ﻫﺰار ﺳﯿﺼﺪ ﭼﻬﻞ‬

‫ﯾﮏ ﮐﺮﯾﺴﺘﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺮ دﺳﺖ ﺿﻌﯿﻒﺗﺮﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺧﺪاي ]ﭼﻨﺪ ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺎ ﻧﯿﺴﺖ[ ﺑﻦ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻦ اﺑﺮﻫﯿﻢ اﻟﺘﺒﺮﯾﺰي«‪.‬‬

‫و آﺧﺮﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ در ﺑﺮگ ‪ » :174‬و ﻧﺒﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ اﻣﺮ و اﺷﺎرت ﺻﺎﺣﺒﻪ و ﻣﺎﻟﮑﻪ ﻣﻔﺨﺮ اﻟﺨﻮاص و اﻟﻔﺨﺎر )ﮐﺬا( ﺷﺮف ال‬
‫ﻣﺴﯿﺢ دوﺳﺖ و ﺑﺮادر ﮐﻠﯿﺴﺎء ﭘﺎك ﺧﻮاﺟﻪ اﻣﯿﺮ ﺑﻦ ﺳﻬﻢ اﻟﺪوﻟﻪ ﺑﻦ ﺷﯿﺮاﻧﻪ اﻟﻤﻌﺮوف ﺑﻪ ﺗﻔﻠﯿﺴﯽ ﻏﻔﺮ اﷲ ﻟﻪ و ﻟﻮاﻟﺪﯾﻪ آﻣﯿﻦ«‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي »ب« در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و ف ‪ 1‬ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ در ﻣﺘﻦ و ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺧﯿﺮ‪ .‬در اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﭼﻬﺎر‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ اﻣﺮوزي ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ آﻣﺪه وﻟﯽ از ﻧﻈﺮ ﺗﺒﻮﯾﺐ ﺑﺎ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي اﻣﺮوزي ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﺮ‬

‫اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي اﻣﺮوزي اﻓﺰون ﻧﺪارد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻔﺎوت اﺑﻮاب‪ ،‬ﺷﻤﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي اﻣﺮوزي اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ب اﮔﺮﭼﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪي ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺮاﺋﺖﻫﺎﯾﯽ در آن دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ و‬

‫ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﻣﺘﻔﺎوت‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي ﻓﺎرﺳﯽ ]اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ[ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ و ﻣﻌﻠﻮم ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ دو اﺻﻞ واﺣﺪي داﺷﺘﻪاﻧﺪ‬
‫)ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‪(8 :1387 ،‬؛ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ از ﺣﯿﺚ واژﮔﺎن‪ ،‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي »ب« ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ و ﺷﺒﯿﻪﺗﺮ‬

‫اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ف ‪ 1‬و ف ‪2‬؛ از اﯾﻦ رو در ﺧﻮاﻧﺶ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﺿﻊ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ و اﻓﺘﺎدﮔﯽﻫﺎي آن از »ب« اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ دﯾﺎﺗﺴﺎرون در ﺷﺮق ﺗﺎ ﺣﺪود ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدهي وﺳﯿﻌﯽ ﺑﻮده و ﺑﻌﺪ از آن ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻼش و ﻧﻔﻮذ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺑﻮﻻ و ﺗﺌﻮدور ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ آن ﺷﺪ )‪ (Hunt, 2003: 2‬و ﻇﺎﻫﺮاً در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻫﻢ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ‬

‫ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ رخ داده اﺳﺖ و دور ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪي ﺑﺎدﻟﯿﺎن ﮐﻪ ﻗﺮاﺑﺖ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ دارد‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﭼﻨﯿﻦ روﯾﮑﺮدي‬

‫ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻌﺪ از ﺟﻤﻊ آوري دﯾﺎﺗﺴﺎرون‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي ﻧﺴﺨﻪي »ب« در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬

‫ﻣﺠﺰا‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬در ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ و در ﺑﻘﯿﻪي ﮐﺘﺎب ﺑﻪﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ‬

‫از ﻧﺴﺨﻪي ب اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪9 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻻﺗﯿﻦ ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﯾﯽ آﻣﺪه ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻣﺂﺧﺬ آﯾﺎت را در اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ‬

‫ﺷﻤﺎرهي آﯾﺎت ﻧﯿﺎﻣﺪه و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ آوردن ﻧﺎم آن اﻧﺠﯿﻞ و ﺑﺎب اﮐﺘﻔﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﻫﯿﭻ ﻣﻮﺿﻊ از ﻧﺴﺨﻪ اﺷﺎرهاي ﺑﻪ ﻣﺆﻟّﻒ‪ ،‬ﮐﺎﺗﺐ و ﻣﺎﻟﮏ آن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ و ﻧﺴﺨﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮﻗﯿﻤﻪ و ﺗﺎرﯾﺦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫از روي رﺳﻢ اﻟﺨﻂ‪ ،‬ﮐﺎﻏﺬ و ﺑﺮﺧﯽ آﺳﯿﺐ دﯾﺪﮔﯽﻫﺎي ﻧﺴﺨﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻤﺎن ﺑﺮد ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬از ف ‪ 1‬و اﺻﻞ‬

‫ﮐﻬﻦﺗﺮ و ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ در ف ‪ 2‬ﻏﺎﻟﺒﺎً ﯾﺸﻮع ﻧﻮﺷﺘﻪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در‬

‫ف ‪ ،1‬ﻋﯿﺴﯽ و در ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ﻫﻢ ﯾﺸﻮع و ﻫﻢ ﻋﯿﺴﯽ و ﻫﻢ ﻣﺴﯿﺢ و ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺢ اﺳﺖ و ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﺮﯾﺎﻧﯿﺎن‬

‫ﺑﺨﺼﻮص در اواﯾﻞ ﮐﺎر ﻣﺴﯿﺢ را ﯾﺸﻮع ﻣﯽﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ؛ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻋﯿﺴﯽ رواج ﺑﯿﺸﺘﺮي ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ اﺳﺘﺪﻻل ﻧﺴﺨﻪي ف ‪،2‬‬

‫دﺳﺖ ﮐﻢ درﺣﻮزهي اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺎص ﮐﻬﻦﺗﺮ و ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺎ ﺧﻮد ﻧﺴﺨﻪي ف ‪ 2‬ﮐﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ و ﻣﻘﺪﻣﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻً از روي ﯾﮏ ﻧﺴﺨﻪي ﻗﺪﯾﻢﺗﺮ ﮐﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ را داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ زﯾﺮا در ﯾﮏ ﻣﻮرد )ﺑﺮگ ‪ 294‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ (40 /4‬ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﻔﺴﯿﺮ را آورده وﻟﯽ آن را ﮐﻪ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺎ ﻣﺘﻦ ﻧﯿﺰ‬
‫ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﺎﻗﺺ رﻫﺎ ﮐﺮده اﺳﺖ؛ اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎﻗﺺ‪ ،‬در اﺻﻞ و ف ‪ 1‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ و در ﺟﺎي ﺧﻮدش آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ب‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﺑﺎدﻟﯿﺎن اﮐﺴﻔﻮرد اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرهي ‪MS. Pococke 241‬‬

‫اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ در ﮐﺎﺗﺎﻟﻮگ ﻧﺴﺦ ﺧﻄﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﺑﺎدﻟﯿﺎن در ﺑﺨﺶ ‪ Theology and Law‬در ص ‪ 1053‬ﺑﻪ‬

‫ﺷﻤﺎرهي ‪ 1835‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 174‬ﺑﺮگ؛ ﻧﺴﺦِ ﺧﻮش‪ ،‬درﺷﺖ‪ ،‬ﮐﻢ ﻧﻘﻄﻪ و ﻗﺪﯾﻤﯽ؛ ﺻﻔﺤﺎت ‪ 18‬ﺳﻄﺮي؛ ﺻﻔﺤﺎت اول آب ﺧﻮرده و ﺑﺨﺸﯽ از‬

‫ﺣﻮاﺷﯽ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻪ و وﺻﺎﻟﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻧﺴﺦ درﺷﺖﺗﺮ و رﻧﮓ ﻣﺸﮑﯽ‪ .‬ﮔﺎه در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﯾﯽ‬

‫ﺑﺮاي ﺟﺒﺮان اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﻣﺘﻦ اﻓﺰوده ﺷﺪه و ﺻﻔﺤﺎت در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮔﺎه ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪي اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ي ﯾﻮﺣﻨﺎ ﺑﻦ اﻟﻘﺲ اﻟﯿﻌﻘﻮﺑﯽ؛ ﻣﻮرخ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻫﺰار و ﺳﯿﺼﺪ و ﭼﻬﻞ و ﯾﮏ ﮐﺮﯾﺴﺘﯽ )‪ 741‬ق(؛‬

‫ﮐﻞ ﮐﺘﺎب ﻧﻮﺷﺘﻪ ي ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﻟﺘﺒﺮﯾﺰي‪ ،‬در ﺷﻬﺮ ﮐﻔّﻪ؛ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از اﯾﻦ دو ﺗﻦ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪ را از روي‬

‫ﻧﺴﺨﻪي دﯾﮕﺮي ﮐﺘﺎﺑﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﺑﺮگ ‪ 18‬در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ »اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ در ﺷﻬﺮ ﺗﻔﻠﯿﺲ ﻧﺒﺸﺘﻪ ﺷﺪ ‪.«...‬‬

‫در ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺮگ ‪ 18‬و ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ‪» :‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﯾﻮﺣﻨﺎ ﺑﻦ اﻟﻘﺲ ﯾﻮﺳﻒ اﻟﯿﻌﻘﻮﺑﯽ ‪ ...‬اﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ را ﺳﺎﺧﺘﻢ و ﭼﻬﺎر‬

‫اﻧﺠﯿﻞ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ﻧﺒﺸﺘﻢ ‪ «...‬ﺳﭙﺲ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ را ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ آورده و در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﯾﮏ‪ ،‬ﺟﻤﻼﺗﯽ در‬

‫ﻣﻮرد زﻣﺎن اﺗﻤﺎم آن اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪:‬‬

 ‫‪ / 8‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻫﺮ ﯾﮏ ﺳﻤﺒﻞ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ اﺳﺖ‪ :‬ﺷﯿﺮ ﻟﻮﻗﺎ دﺟﻠﻪ ﺧﻤﺮ؛ ﮔﺎو ﻧﺮ ﻣﺘﯽ ﺳﯿﺤﻮن ﻟﺒﻦ؛ ﮐﺮﮐﺲ ﯾﻮﺣﻨﺎ ﻓﺮات ﺳﻤﻦ؛ آدﻣﯽ ﻣﺮﻗﺲ‬
‫‪1‬‬
‫ﻓﯿﺸﻮن ﻋﺴﻞ‪.‬‬

‫دو ﺑﺮگ ﺑﻌﺪي ﭼﻬﺎر ﻣﻘﺪﻣﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ‪ ،‬ﻫﺮ ﯾﮏ ﺑﺮاي ﯾﮑﯽ از ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻣﺘﯽ‪ ،‬ﻣﺮﻗﺲ‪ ،‬ﻟﻮﻗﺎ و ﯾﻮﺣﻨﺎ‪.‬‬

‫و ﺟﻤﻠﻪي ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪» :‬ﺗﮑﻤﻞ و اﻧﮑﺘ ﺐ ﻫﺬا اﻻﻧﺠﯿﻞ اﻟﻤﺒﺎرك ﺑﺎﺟﺘﻬﺎد اﻻب اﻟﺮوﺣﺎﻧﯽ و اﻟﺮاﻋﯽ‬
‫اﻟﺼﺎﻟﺢ اﻟﻤﺘﺸﺒﻪ ﺑﺰﻫﺪه ﻟﻼب اﻧﻄﻮﻧﯿﻮس اﻧﻄﻮن اﺑﯿﺴﮑﺎﺑﻮس اﺑﻦ اﻟﻤﻮﻣﻦ اﻟﺨﯿﺮ اﻟﻤﺮﺣﻮم ﺣﻨﺎ اﺑﻦ اﺑﺨﯿﮑﯽ ﻣﻦ ﺣﺼﻨﮑﯿﻒ‬

‫رﺣﻤﻪ اﷲ ﻣﻦ ﺗﺮﺣﻢ ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻣﯿﻦ« و اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ در ﺑﺮگ »ﻗﮑﻂ« اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻤﺎرهي ﻓﺼﻞﻫﺎ در ف ‪ 1‬در ﺣﺎﺷﯿﻪي ﺻﻔﺤﺎت و ﺑﺎ ﻗﻠﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎوت و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ ﺷﻨﮕﺮف ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪2‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﻓﻠﻮراﻧﺲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرهي ‪.Orientali 399 bn da micro‬‬
‫اﺳﻢ ﻧﺴﺨﻪ در ﺑﺮگ اول ﺑﻌﺪ از ﺟﻠﺪ‪ :‬اﻧﺠﯿﻞ ﯾﺴﻮع ﻣﺴﯿﺢ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ‪.‬‬

‫ﺷﺮوع ﻧﺴﺨﻪ‪» :‬ﺑﺴﻢ اﻻب و اﻻﺑﻦ و روح اﻟﻘﺪس اﻟﻪ‪ ‬واﺣﺪ ﺑﻨﺎم ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ و ﺟﺎن ﭘﺎك ﯾﮑﯽ ﺧﺪا اﻻﻧﺠﯿﻞ اﻟﻤﻌﻈﻢ ﺑﺎب‬

‫اﻻول ﻫﻔﺘﺎد ﯾﮏ ﻓﺼﻞ اول س ﺳﺮ اﻧﺠﯿﻞ ﯾﺸﻮع ‪.«...‬‬

‫ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‪» :‬و ﺧﺪا اﯾﺸﺎﻧﺮا ﯾﺎري ﻣﯿﺪاد و ﺳﺨﻦ اﯾﺸﺎن درﺳﺖ ﻣﯿﮑﺮد ﺑﺂﯾﺘﻬﺎ و ﺷﮑﻔﺘﻬﺎ ﮐﻪ ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ آﻣﯿﻦ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ اﻧﺠﯿﻞ‬

‫ﻣﻘﺪس ﻣﻄﻬﺮ«‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ‪ 322‬ﺑﺮگ دارد و ﻓﺎﻗﺪ اﻓﺘﺎدﮔﯽ اﺳﺖ‪ .‬از روي ﻋﮑﺲ ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﯿﺮازهي ﻧﺴﺨﻪ ﻗﺪري ﺑﺎز ﺷﺪه و ﺑﻌﻀﺎً ﺑﺮگﻫﺎ‬
‫از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ي آﻏﺎز‪ :‬ﯾﮏ ﺳﺮﻟﻮح دارد ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺻﻔﺤﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺮﻟﻮح ﺟﺪوﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﻻﺗﯿﻦ و‬

‫ﻏﺮﺑﯽ ﻧﻘﺶ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺪ ﺗﯿﻤﺎج ﺿﺮﺑﯽ و ﻟﻮﻻﯾﯽ؛ ﺧﻂ ﻧﺴﺦ درﺷﺖ‪ 9 ،‬ﺳﻄﺮي ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﻠﻢ؛ ﺗﺎ ﺑﺮگ ‪ 4‬ﻣﺸﮑﻮل اﺳﺖ؛ ﻋﻨﺎوﯾﻦ در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺳﯿﺎه‬

‫و ﺳﻔﯿﺪي ﮐﻪ در دﺳﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺷﻨﮕﺮف اﺳﺖ زﯾﺮا در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﻢرﻧﮓﺗﺮ اﺳﺖ؛ ﮔﺎﻫﯽ در ﺑﯿﻦ ﺳﻄﻮر ﺑﻪ ﺧﻄﯽ‬

‫ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ ﻋﺒﺎرات و ﯾﺎ ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ اﻓﺰوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺎ اﻋﺪاد و ارﻗﺎم و ﻓﺎرﺳﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﮑﺲ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﺧﻄﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري رﻗﻤﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .1‬ﻧﺎم ﭼﻬﺎر رود ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﭘﯿﺪاﯾﺶ )‪ 10 :2‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ( و ﺳﻤﺒﻞﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮدات ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﮑﺎﺷﻔﻪ )‪ (7 :4‬و ﺣﺰﻗﯿﺎل )‪ ،(1-14 :1‬اﻣﺎ در ﺗﻄﺒﯿﻖ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ از ﭼﻬﺎر ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﺧﺘﻼفﻫﺎﯾﯽ وﺟﻮد دارد‪ ،‬در اﯾﻦ ﺑﺎب‪ ،‬رك‪ (Felix Just, 2009) :‬و در ﺑﺎب ﺳﻤﺒﻞﻫﺎي ﺧﻤﺮ و ﻟﺒﻦ و ‪،...‬‬
‫رك‪.(Gunkel, 1987: 66-67) :‬‬
‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪7 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫‪ -‬ﮐﺎﺗﺐ اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺧﺪا‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﺻﻠﯿﺐ‪ ،‬ﻣﺮﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻮرات و ﻧﯿﺰ اﺳﺎﻣﯽ ﺑﺮﺧﯽ اﻧﺒﯿﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺷﻌﯿﺎ و‬

‫ﻋﺎﻣﻮس را ﺑﺎ ﺷﻨﮕﺮف )ﺳﺮخ( ﻧﻮﺷﺘﻪ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا و ﻣﺴﯿﺢ و ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺧﯽ اﻧﺒﯿﺎ ﺳﺘﺎره ﻧﻬﺎده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮏرﻧﮓ )ﺳﯿﺎه( ﻧﻮﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ 1111‬ﻗﻤﺮي ﮐﺘﺎﺑﺖ ﺷﺪه‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻗﺪﻣﺖ ﻧﺴﺨﻪ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي زﺑﺎﻧﯽ‪ ،‬ادﺑﯽ و‬

‫رﺳﻢ اﻟﺨﻄﯽ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ و زﻧﺪﮔﯽ و ﺳﻠﻮك او در آن زﻣﺎنﻫﺎ ﺣﺎﯾﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪1‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﻓﻠﻮراﻧﺲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرهي ‪.Orientali 399 bn da micro‬‬

‫ﺟﻠﺪ ﭼﺮﻣﯽ ﺿﺮﺑﯽ‪ ،‬روي ﺟﻠﺪ ﻧﻘﺶ ﺻﻠﯿﺐ ﺿﺮب ﺷﺪه ﺑﺎ ﺟﺪول ﺿﺨﯿﻢ‪ ،‬و ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ ﺟﺪول ﮐﻪ در وﺳﻂ داﯾﺮهاي ﺿﺮب‬

‫ﺷﺪه‪ ،‬در آن ﯾﮏ ﺳﺘﺎرهي ﺷﺶ ﭘﺮ ﺑﺎ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎﺗﯽ دﯾﮕﺮ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪي آﻏﺎز و ﭘﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﺧﻂ ارﻣﻨﯽ اﺳﺖ )ﺷﺎﯾﺪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺴﺨﻪ‬
‫اﺳﺖ( و ﭘﺲ از آن ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻻﺗﯿﻦ‪ .‬ﺷﺮوع ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﺮﻟﻮح ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً زرﯾﻦ اﺳﺖ و در ﻣﯿﮑﺮوﻓﯿﻠﻢ ﻧﻘﻮش‬

‫دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻋﻨﺎوﯾﻦ و ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪي اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﻪ ﺷﻨﮕﺮف ﯾﺎ زر اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا در ﻣﯿﮑﺮوﻓﯿﻠﻢ رﻧﮓ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻘﯿﻪي‬

‫ﻣﺘﻦ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺨﻪ ‪ 139‬ﺑﺮگ دارد و ﻓﺎﻗﺪ اﻓﺘﺎدﮔﯽ اﺳﺖ و ﺧﻂ آن‪ ،‬ﻧﺴﺦ ﺧﻮاﻧﺎي ‪ 20‬ﺳﻄﺮي اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﺎت ﺑﻪ روش اﺑﺠﺪ ﯾﺎ ﺣﺴﺎب ﺟﻤ‪‬ﻞ ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﻋﻼوه ﺑﺮ آن از رﮐﺎﺑﻪ ﭘﺎي ﺻﻔﺤﺎت ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮگ آﻏﺎزﯾﻦ »ب« اﺳﺖ و ﺷﺮوع ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪» :‬ﮐﺘﺎب اﻻﻧﺠﯿﻞ اﻟﻤﻌﻈّﻢ ﻣﺠﻤﻮع از ﺟﻬﺎر ﺳﺮ اﻧﺠﯿﻞ ﻋﻠﯽ اﻟﺘﻮاﻟﯽ ﺑﯽ‬

‫ﺗﮑﺮﯾﺮ ﺟﻨﺎﻧﮏ ﯾﮏ ﻟﻔﻆ ﻓﺮوﮐﺬاﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪ از ﺟﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ اﻟّﺎ ﻫﻤﻪ درﯾﻦ ﮐ‪‬ﺘﺎب ﺿﺒﻂ ﺷﺪه ﻣﻌﯿ‪‬ﻦ و ﻣﺒﯿ‪‬ﻦ ﻧﺒﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺧﺪاﯾﺶ‬
‫ﺑﯿﺎﻣﺮزاد از ﺧﻮاﻧﻨﺪة را ﺟﻮن ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻋﺎﺟﺰ ﻣﺴﮑﯿﻦ را ﺑﺨﺪا ﺑﯿﺎﻣﺮزي ﯾﺎدارد اﻣﯿﻦ اﻣﯿﻦ اﻣﯿﻦ«؛ و ﺳﭙﺲ ﺷﺮوع ﮐﺘﺎب‬

‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪» :‬ﺑﺴﻢِ اﻻبِ و اﻻﺑﻦِ و روح اﻟﻘُﺪس ا‪‬ﻟَﻪ‪ ‬و‪‬اﺣ‪‬ﺪ‪ ‬اﯾﻦ ﻟﻔﻆ ﻣﻘﺪﻣﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﻧﺠﯿﻞ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد ‪.«...‬‬

‫ﺑﺮگ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ »ﻗﮑﻂ« اﺳﺖ و اﻟﺒﺘﻪ ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺮگ ﺑﺎ ﺷﻤﺎرهي »ﻗﻞ« ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪» :‬ﺧﺪاء ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺛﻮاب دو ﺟﻬﺎﻧﯽ ارزاﻧﯽ ﺑﺎد ﺧﻮاﻧﻨﺪه را و ﺷﻨﻮﻧﺪه را اﻣﯿﻦ اﻣﯿﻦ اﻣﯿﻦ«‪.‬‬

‫ﺳﭙﺲ ﺗﺮﻗﯿﻤﻪي ﮐﺘﺎب‪ » :‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﮐﺘﺎب اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻌﻈﻢ از ان ﺟﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻘﺪس ﺑﺮوزﮐﺎر ﭘﺎدﺷﺎه ﻋﺎدل ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﯿﻤﺎن‬

‫اﻟﻤﻌﻈﻢ ﺳﻠﻄﺎن اﻟﺒﺮ و اﻟﺒﺤﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺨﺖ ﻗﺴﻄﻨﻄﯿﻨﻪ اﻋﺰ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ اﻧﺼﺎره و ﻓﯽ اﯾﺎم ﺷﺎه ﻃﻬﻤﺎس ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺨﺖ ﺗﺒﺮﯾﺰ ﻓﯽ‬

‫ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﯿﺴﺖ و ﯾﮑﻢ ﺷﻮال اﻟﻤﻌﻈﻢ ﺳﻨﻪ ارﺑﻌﻪ و ﺧﻤﺴﻮن و ﺗﺴﻌﻤﺎﯾﻪ ﻫﻼﻟﯽ« )‪ 954‬ق‪ /‬ﻣﻌﺎدل ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ‪ 14‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ 1547‬م‪.(.‬‬

‫ﭘﺲ از ﺗﺮﻗﯿﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﻃﺮح و ﺳﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ آﻣﺪه‪ :‬اول ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺘﯽ‪ ،‬ﻣﺮﻗﺲ‪ ،‬ﻟﻮﻗﺎ و ﯾﻮﺣﻨﺎ؛ دوم‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺳﻮار ﺑﺮ اﻻغ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ دو ﻧﻔﺮ روي درﺧﺖ اﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺻﺤﻨﻪي ورود او ﺑﻪ اورﺷﻠﯿﻢ اﺳﺖ؛‬
‫ﺳﻮم ﺗﺼﻮﯾﺮ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﺟﻮد‪ :‬ﺷﯿﺮ‪ ،‬ﮔﺎو ﻧﺮ‪ ،‬ﮐﺮﮐﺲ و آدﻣﯽ در ﻃﺮﺣﯽ و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺻﻮرت ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﮐﻪ‬
 ‫‪ / 6‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻓﺮﻧﮕﯽ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ درﺑﺎرهي آن ﻧﮕﺎﺷﺘﻨﺪ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺟﻮزﭘﻪ ﻣﺴﯿﻨﺎ )‪ (Giuseppe Messina‬ﻣﺘﻦ ﻓﺎرﺳﯽ اﺛﺮ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪي اﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ و ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﻣﺒﺴﻮط ﺑﻪ ﺳﺎل ‪1951‬م‪ .‬ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ در ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺟﺪﻟﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در اﯾﻦ راه ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ را‬

‫درﻫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻪ و ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ داده اﺳﺖ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﻧﺠﯿﻞ دﯾﺎﺗﺴﺎرون‪.‬‬

‫ﻣﻌﺮّﻓﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‬

‫در ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬از ﭼﻬﺎر ﻧﺴﺨﻪي در دﺳﺘﺮس ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪاﺧﺘﺼﺎر »اﺻﻞ«‪» ،‬ف ‪» ،«1‬ف ‪ «2‬و »ب« ﻧﺎﻣﯿﺪهاﯾﻢ‪:‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ‬
‫اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﻨﺎد و ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﻣﻠﯽ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرهي ﺛﺒﺖ ‪816789‬؛ ﻧﺴﺨﻪ ﻋﻨﻮان‬

‫ﻧﺪارد و ﻋﻨﻮان ﻗﺮاردادي آن ﺗﺮﺟﻤﻪي اﻧﺠﯿﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻇﺎﻫﺮي‪ 172 :‬ﺑﺮگ‪ 15 ،‬ﺳﻄﺮ‪ ،‬اﻧﺪازهي ﺳﻄﻮر ‪ ،120×210‬ﻗﻄﻊ ‪185×270‬؛ ﮐﺎﻏﺬ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﻧﺨﻮدي؛ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻧﺴﺘﻌﻠﯿﻖ‬

‫ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺧﻮش و ﮔﺎﻫﯽ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﺴﺘﻌﻠﯿﻖ؛ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﻔﺤﺎت رﮐﺎﺑﻪ دارد‪ .‬ﺟﻠﺪ‪ ،‬ﺗﯿﻤﺎج ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ﻣﻘﻮاﯾﯽ‪ ،‬ﺗﺮﻧﺞ ﺑﺎ ﮔﻞ و ﺑﻮﺗﻪ‪ ،‬ﻣﺠﺪول‪،‬‬

‫ﻣﻨﮕﻨﻪ ﺿﺮﺑﯽ‪ ،‬درون ﺟﻠﺪ آﺳﺘﺮ ﮐﺎﻏﺬي؛ ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻨﮕﺮف؛ ﻧﺴﺨﻪ داراي ﻓﺮﺳﻮدﮔﯽ و آب اﻓﺘﺎدﮔﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻬﺮﻫﺎ و ﺗﻤﻠﮏ و ﻏﯿﺮه‪ :‬ﻣﻬﺮ ﺑﯿﻀﯽ ]ﻻاﻟﻪاﻻاﻟﻠﻪ ﻋﺒﺪه ﺗﻘﯽ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ[ )ﺑﺮگ ‪ ،(1‬ﻣﻬﺮ ﺑﯿﻀﯽ ]ﻋﺒﺪه ‪ ...‬اﻟﺤﺴﯿﻦ[ )ﺑﺮگ ‪.(172‬‬

‫ﮐﺎﺗﺐ ﺧﺴﺮو وﻟﺪ ﺑﻬﺮام؛ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ؛ ﺗﺎرﯾﺦ اﺳﺘﻨﺴﺎخ‪ :‬ﻧﻬﻢ رﺟﺐ ﺳﺎل ‪ 1111‬ﻗﻤﺮي‪.‬‬

‫آﻏﺎز ﻧﺴﺨﻪ‪ :‬ﺑﻌﺪ از ذﮐﺮ ﻧﺎم ﺧﺪا؛ »اﯾﻦ ﻟﻔﻆ ﻣﻘﺪﻣﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﻧﺠﯿﻞ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد ﺟﻬﺖ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﻌﺮﻓﺖ«‪.‬‬

‫اﻧﺠﺎم ﻧﺴﺨﻪ‪ ...» :‬و ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ درﺷﺖ اﺳﺖ ﭘﯿﺶ آﺳﺎن ﮔﺮدد و در آﻧﺮوزﮐﺎر ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻫﻤﻮار ﮔﺮدد و ﻫﻤﻮار ﺑﺎﺷﺪ اﻟﻪ‬

‫اﻋﻠﻢ ﺗﻤﺎﻣﺖ اﻟﮑﺘﺎب اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ‪ ...‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺧﺪا ﺧﺴﺮو وﻟﺪ ﺑﻬﺮام از ﺟﻬﺖ ﯾﺎدﮔﺎري«‪.‬‬

‫‪ -‬ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﺳﺦ )ﮐﺎﺗﺐ( اﺑﺘﺪا ﻫﻤﻪي ﻣﺘﻦ را ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺣﺮوف اﺧﺘﺼﺎري ﺑﻪ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎ اﺷﺎره‬

‫ﻣﯽﮐﺮده و ﺑﺎ رﻧﮓ ﺳﺮخ ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺳﻔﯿﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺮﮔﺮدد و آﻧﻬﺎ را ﭘﺮ ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاﻗﻊ روي آﺧﺮﯾﻦ‬

‫ﮐﻠﻤﻪ ﭘﯿﺶ از ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽ آن ﺣﺮف اﺧﺘﺼﺎري را ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺑﻌﺪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ و آن ﺣﺮف را ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺳﺮخ داﺧﻞ‬

‫ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﯽ را در ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻧﺪﯾﺪه و ﭘﺮ ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﺮگ‬

‫‪ 306‬و ‪ 307‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪5 /‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫آن را داراي ﺑﺮﺧﯽ اﺷﮑﺎﻻت داﻧﺴﺖ و ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺪﻋﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورد و ﻇﺎﻫﺮاً ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻓﺮاوان آن ﺣﺬف ﺷﺪ و اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي‬
‫ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ آن ﮔﺮدﯾﺪ‪ 1.‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن‪ ،‬ﻧﺴﺦ اﺻﻠﯽ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ دﯾﺎﺗﺴﺎرون از ﻣﯿﺎن رﻓﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮلﻫﺎﯾﯽ از آن در‬

‫ﻣﯿﺎن ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ ﭼﻨﺪ ﻗﺮن ﺑﻌﺪي ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺷﺮق‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ در ﺑﺮﺧﯽ از دوران ﻣﻐﻮل و ﺑﺎ ﺑﺴﻂ آزاديﻫﺎي‬

‫دﯾﻨﯽ و اﻋﺘﻘﺎدي‪ 2،‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﺷﺪ‪ 3.‬ﮔﻤﺎن ﺑﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪي دﯾﺎﺗﺴﺎرون‬

‫ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دوران ﻣﻐﻮﻻن ﺑﺎﺷﺪ )رك‪ :‬اﻓﺸﺎر‪ (505 :1388 ،‬و ﺑﺮﺧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﯿﻖﺗﺮ ﺳﺎلﻫﺎي ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‬

‫ﺳﺪهي ﻫﻔﺘﻢ )‪ 694‬ﺗﺎ ‪ 705‬ق( را ﻣﺤﺪودهي زﻣﺎﻧﯽ ﻧﮕﺎرش آن داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ )ﺻﻔﺮي آقﻗﻠﻌﻪ‪.(40 :1389 ،‬‬

‫ﺷﻮاﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻗﺒﺎل ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ دﯾﺎﺗﺴﺎرون‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎﯾﯽ از آن ﺑﻪ زﺑﺎنﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ‬

‫و ﺷﺮحﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﻬﺎ‪ ،‬ﺷﯿﻮهي ﮐﺎر ﺗﺎﺗﯿﺎن ﻧﯿﺰ در ادوار ﺑﻌﺪ ﺗﻮﺳﻂ دﯾﮕﺮان ﻣﻮرد ﺗﻘﻠﯿﺪ واﻗﻊ ﮔﺮدﯾﺪ؛‬

‫ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﻧﯿﺰ از ﺟﻬﺖ ﺷﯿﻮه و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﻗﺮاﺑﺖ دارد‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﺮﺟﻢ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻘﯿ‪‬ﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺟﺎي ﺟﺎي ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﻪ ﺳﯿﺎق ذﻫﻨﯿﺖ ﻓﺎرﺳﯽ زﺑﺎﻧﺎن درآورده اﺳﺖ؛ از اﯾﻦ رو‬

‫ﺑﺎﯾﺪ آن را اﺛﺮي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورد )ﻧﮏ‪ :‬رﺿﺎﯾﯽ ﺑﺎغ ﺑﯿﺪي‪.(9 :1387 ،‬‬

‫از دﯾﺎﺗﺴﺎرونِ ﻓﺎرﺳﯽ ﯾﮏ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﻪ ﺳﺎل ‪ 954‬ق‪ .‬از ﺳﻮي اﺳﺘﯿﻔﺎن ﭘﻨﺠﻢ ــ ﻣﻄﺮان ارﻣﻨﯽ ﻣﻘﯿﻢ ﺷﻬﺮ ﺳﻠﻤﺎس ــ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﺎﻧﺪه و ﺑﺮاي ﺗﻘﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﭘﺎپ ﭘ‪‬ﻞ ﺳﻮم ﺑﻪ روم ارﺳﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ )ﺻﻔﺮي آق ﻗﻠﻌﻪ‪ .(38 :1389 ،‬اﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ‬

‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﺷﻬﺮ ﻓﻠﻮراﻧﺲ )‪ (Biblioteca Medicea Laurenziana‬رﺳﯿﺪ و ﭘﺲ از آن ﺗﻨﯽ ﭼﻨﺪ از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان‬

‫‪ .1‬ﺑﺮاي دﯾﺪن ﺑﺤﺚ در ﺑﺎب ﻋﻠﻞ ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ دﯾﺎﺗﺴﺎرون و ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬رك‪ (Hill, 1910) :‬و )‪.(MacFall, 1994‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻐﻮﻻن آﻧﮕﺎه ﮐﻪ ﻫﻨﻮز در ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﺻﻠﯿﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬دﯾﻦ آﺑﺎ و اﺟﺪادي وﯾﮋهي ﺧﻮد را داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﻧﻪاي دﯾﻦ ﺷﻤﻨﯽ ﺑﻮد )ﻧﮏ‪:‬‬
‫ﺑﯿﺎﻧﯽ‪ ،1367 ،‬ج ‪1 :1‬ـ‪ ،(46‬اﻣ‪‬ﺎ ﺑﺘﺪرﯾﺞ ﺑﺮﺧﯽ از ﻗﺒﺎﯾﻞ ﻣﻐﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻧﺪ و رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﻮت اﯾﻦ دﯾﻦ درآﻣﺪﻧﺪ )ﻧﮏ‪ :‬ﻫﻤﺎن‪-8 ،‬‬
‫‪ .(174‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ آﻏﺎز ﺟﻬﺎﻧﮕﯿﺮي ﭼﻨﮕﯿﺰ و ﺑﺎ ﺗﺴﺎﻣﺢ دﯾﻨﯽِ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ آن دوره‪ ،‬ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ در ﻣﯿﺎن آﻧﺎن ﮔﺴﺘﺮش ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﯾﺎﻓﺖ؛ ﺑﻮﯾﮋه ﮐﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫ﭘﯿﺶ از آن ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎي ﻣﺎﻧﻮي ــ ﮐﻪ ﺧﻮد داراي آﻣﯿﺰهﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﺑﻮد ــ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ورود ﻣﻐﻮﻻن ﺑﻪ اﯾﺮان و ﺗﺴﻠﻂ آﻧﺎن ﺑﺮ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻐﻮﻻنِ ﻣﺴﯿﺤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺮان وارد ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎري از ﻣﺴﯿﺤﯿﺎنِ دﯾﮕﺮ ﺳﺮزﻣﯿﻦﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ اﯾﺮان ﮐﻮﭼﺎﻧﺪه ﺷﺪه‪،‬‬
‫در آﻧﺠﺎ ﺟﺎﯾﮕﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ دوره ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد آزار و اذﯾﺖ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻮﯾﮋه ﮐﻪ ﺷﻤﺎري از اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮادهي ﻫﻮﻻﮔﻮ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن او‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ دﯾﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﻣﻠﮑﻪي اﺻﻠﯽ ﻫﻮﻻﮔﻮ ﯾﻌﻨﯽ دوﻗﻮزﺧﺎﺗﻮن و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از زﻧﺎن ﻫﻮﻻﮔﻮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮﻗﯿﺘﯽ ﺧﺎﺗﻮن ــ ﺧﻮاﻫﺮزادهي‬
‫دوﻗﻮزﺧﺎﺗﻮن ــ از ﭘﯿﺮوان اﯾﻦ دﯾﻦ ﺑﻮدﻧﺪ )ﻧﮏ‪ :‬ﻧﻮاﯾﯽ‪ .(30-1 :1364 ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﯿﺘﺒﻮﻗﺎ ــ از ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻟﺸﮑﺮ ﻫﻮﻻﮔﻮ ــ ﻧﯿﺰ ﻣﺴﯿﺤﯽِ‬
‫ﻧﺴﻄﻮري ﺑﻮد )ﻧﮏ‪ :‬ﮔﺮوﺳﻪ‪ .(580 :1353 ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﺑﻮد ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﭘﺲ از آن ﺑﺎ اﺳﻼم آوردن ﻏﺎزانﺧﺎن‪ ،‬ورق ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺪﯾﺸﺎن روي آورد )ﻧﮏ‪ :‬اﻗﺒﺎل آﺷﺘﯿﺎﻧﯽ‪ .(259-60 :1384 ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬در ﻫﻤﺎن اﯾﺎم ﻣﻌﺪود و اﻧﺪﮐﯽ ﭘﺲ‬
‫از آن‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ و ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ )ﺑﻮﯾﮋه اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ( و ﻧﯿﺰ دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺑﺮاي دﯾﺪن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ درﺑﺎرهي ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎي ﻋﺮﺑﯽ و ﻓﺎرﺳﯽ دﯾﺎﺗﺴﺎرون‪ ،‬رك‪.(Higgens, 1952 and 1976) :‬‬
 ‫‪ / 4‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫دﯾﺎﺗﺴﺎرون و ﺗﺎﺗﯿﺎن‬

‫ﺑﯿﻦ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 150‬ﺗﺎ ‪ 175‬م‪ ،.‬ﯾﮏ ﻣﺴﯿﺤﯽِ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﺎﺗﯿﺎن آﮔﺎﻫﯽﻫﺎ و ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ و آﻣﻮزهﻫﺎي ﻋﯿﺴﯽ‬

‫ﻣﺴﯿﺢ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ــ ﺑﻮﯾﮋه از دﯾﺪﮔﺎه ﺗﺮﺗﯿﺐ زﻣﺎﻧﯽ روﯾﺪادﻫﺎ ــ و ﺑﺎ ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﯾﺎدﮐﺮد ﻣﮑﺮرات‪ ،‬اﺳﺘﺨﺮاج و از ﻧﻮ‬

‫ﺗﺪوﯾﻦ ﮐﺮد و آن را »دﯾﺎﺗﺴﺎرون« )‪ (Diatessaron‬ﻧﺎﻣﯿﺪ‪ .‬از زﻧﺪﮔﯽ ﺗﺎﺗﯿﺎن اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺪﮐﯽ در دﺳﺖ اﺳﺖ‪ 1‬و ﻋﻤﺪهي‬

‫اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس آﺛﺎر اوﺳﺖ‪ .‬او در ﺣﺪود ‪ 110‬م‪ .‬ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺼﯿﻼت و ﺳﻔﺮﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎري اﻧﺠﺎم داد‪ ،‬ﭼﻨﺪي‬

‫ﺷﺎﮔﺮد و ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ ژوﺳﺘﯿﻦ ﺷﻬﯿﺪ ﺑﻮد‪ ،‬آﺛﺎري ﭼﻨﺪ از ﺟﻤﻠﻪ »ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن«‪ 2‬و دﯾﺎﺗﺴﺎرون ﭘﺪﯾﺪ آورد ﮐﻪ اﯾﻦ آﺛﺎر‬

‫در دورهي زﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ‪150‬م‪ .‬ﺗﺎ ‪175‬م‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪.(Hill, 1910: VII‬‬

‫از ﻗﺮار ﻣﻌﻠﻮم‪ ،‬در ﻗﺮن دوم ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ دﻟﻤﺸﻐﻮﻟﯽﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن اﻧﺎﺟﯿﻞ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ‬

‫و ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﮐﺪامﻫﺎ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ و ﮐﺪامﻫﺎ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻨﺎر‬

‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎرﺳﯿﻮن‪90 -160) 3‬م‪ (.‬در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻔﮑﺮ ﯾﻬﻮدي و ﻗﻄﻌﺎت ﻋﺒﺮي ﻣﻮﺟﻮد در اﻧﺠﯿﻞﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ‬
‫را ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﯾﻬﻮدي را داﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ و آن را در ﮐﻨﺎر ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﭘﻮﻟﺲ ﮐﻪ ﻣﺎرﺳﯿﻮن او را از ﺟﻬﺖ ﺿﺪﯾﺖ‬

‫ﺑﺎ ﯾﻬﻮد ﻫﻤﻔﮑﺮ ﺧﻮد ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻈﺮ ﻣﺎرﺳﯿﻮن در ﭘﺬﯾﺮش ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ اﻧﺠﯿﻞ )اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ ﮐﻪ دور از ﻧﻔﻮذ ﯾﻬﻮدﯾﺖ ﺗﺼﻮر ﻣﯽﺷﺪ(‪ ،‬ﭼﻨﺪ‬
‫واﮐﻨﺶ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ از ﺟﻤﻠﻪ واﮐﻨﺶ اﯾﺮﻧﺌﻮس ﮐﻪ از ﻫﺮ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ دﻓﺎع ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎﺗﯿﺎن اﯾﻦ راه ﺣﻞ را ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺗﺼﻮﯾﺮي ﻣﺘﮑﺮّر از ﻣﺴﯿﺢ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﮔﺰارشﻫﺎﯾﯽ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮓ از زﻧﺪﮔﯽ او ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽ‪-‬‬

‫داﺷﺘﻨﺪ و اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ اﺻﻞ ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﺗﺎﺗﯿﺎن ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﺘﺤﮑﺎم و ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ دروﻧﯽ در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﻮد‪ .‬از اﯾﻦ رو‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ زﻧﺪه ﺑﻮدن ﺳﻨّﺖ ﯾﮑﺪﺳﺖ ﮐﺮدن و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺨﺸﯿﺪن در آن اﯾﺎم‪ ،‬ﺗﺎﺗﯿﺎن‪ ،‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون را از ﺗﺮﮐﯿﺐ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺳﺎﺧﺖ‬

‫و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻋﻨﺎﺻﺮي از ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ اﻧﺠﯿﻞ ﯾﻬﻮدي – ﻣﺴﯿﺤﯽ را در آن ﮔﻨﺠﺎﻧﺪ‪ .‬دﯾﺎﺗﺴﺎرون رواﯾﺘﯽ ﻣﺘﻮاﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽﻫﺎ را ﯾﮑﺪﺳﺖ ﯾﺎ ﺣﺬف ﻣﯽﮐﺮد )‪.(Hunt, 2003: 16‬‬

‫دﯾﺎﺗﺴﺎرون اوﻟﯿﻦ ﺷﮑﻞ از ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮق ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻦ ﻣﻌﯿﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺗﻠﻘﯽ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﺎﺗﺴﺎرون اﻧﺠﯿﻠﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﺴﯿﻮﻧﺮﻫﺎ از آن ﺑﻬﺮه ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻧﻮ اﯾﻤﺎﻧﺪاران ﺗﺎ اﻗﺼﺎي ﭼﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي آن ﺑﻪ‬

‫ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﻣﯽﮔﺮوﯾﺪﻧﺪ )‪ .(Hunt, 2003: 145‬اﯾﻦ اﻧﺠﯿﻞ ﺗﺎ ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﻣﯿﻼدي ﺗﻨﻬﺎ اﻧﺠﯿﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدهي ﮐﻠﯿﺴﺎي‬

‫آﺷﻮري ﺷﺮق ﺑﻮد‪ .‬در ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ و ﻧﻔﻮذ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺑﻮﻻ و ﺗﺌﻮدور )‪ ،(Hunt, 2003: 2‬ﮐﻠﯿﺴﺎي ﻏﺮب‬

‫‪ .1‬ﺑﺮاي دﯾﺪن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺑﺎب ﺗﺎﺗﯿﺎن و دﯾﺎﺗﺴﺎرون‪ ،‬رك‪ (Hill, 1910: vii-xiv) :‬و )‪.(Hunt, 2003‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮاي دﯾﺪن ﻣﺘﻦ اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬رك‪.(Donaldson, 1885, 2: 59-83&Roberts) :‬‬
‫‪.Marcion .3‬‬
 ‫ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺳﻠﻮك‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ و ﻣﻌﺠﺰات ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﭘﯿﺎم ﺷﻔﺎﻫﯽ رﺳﻮﻻن را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽداد؛ از اﯾﻦ رو‪ ،‬ﺑﻪﻫﻨﮕﺎم‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪن اﯾﻦ ﭘﯿﺎم‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﻗﺴﻤﺘﯽ ﻣﻬﻢ از ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ را ﭘﺪﯾﺪ آورد‪ .‬از ﻣﯿﺎن ﺑﯿﺴﺖ و ﻫﻔﺖ ﮐﺘﺎب ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ‪،‬‬

‫ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ )ﻣﺘّﯽ‪ ،‬ﻣﺮﻗﺲ‪ ،‬ﻟﻮﻗﺎ و ﯾﻮﺣﻨّﺎ( ﮐﻪ در ﺣﺪود ﻧﯿﻤﯽ از ﺣﺠﻢ ﻋﻬﺪ ﺟﺪﯾﺪ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﻧﺪﮔﯽ‬
‫و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﻣﺴﯿﺢ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫در اﯾﻤﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽ‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎد آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻬﺎر ﺗﻦ از رﺳﻮﻻن و ﭘﯿﺮوان ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهي ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎ رﻫﻨﻤﻮﻧﯽ‬

‫روحاﻟﻘﺪس و ﺗﺤﺖ اﻟﻬﺎم اﻟﻬﯽ‪ ،‬زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ او را از ﭼﻬﺎر دﯾﺪﮔﺎه ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻫﺮ ﯾﮏ در ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﮔﺮوﻫﯽ ﺧﺎص ﺑﻪ رﺷﺘﻪ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﺮ در آوردﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘّﯽ ﮐﺘﺎب ﺧﻮد را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن ﯾﻬﻮدي ﻧﮋاد ﻧﻮﺷﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠﺖ‪ ،‬در آن ﺑﺮ‬

‫ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺴﯿﺢ ﻣﻮﻋﻮد در ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺄﮐﯿﺪ و او را ﻫﻤﺎن ﻣﺴﯿﺢ ﻣﻮﻋﻮد ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﻣ‪‬ﺮﻗُﺲ‬

‫ﻫﻤﺎن ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن روم ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮد را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ روﺣﯿﻪي‬

‫ﻋﻤﻞﮔﺮاي روﻣﯽﻫﺎ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ و از ﺑﯿﺎن ﻧﮑﺎت ﻓﻠﺴﻔﯽ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﯽورزﯾﺪ‪ .‬ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﻟﻮﻗﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽﻫﺎي ﻓﻠﺴﻔﻪدوﺳﺖ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﯾﻮﺣﻨﺎ ﻧﯿﺰ اﻧﺠﯿﻞ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺴﯿﺤﯿﺎﻧﯽ ﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﺎق ﺑﻮدﻧﺪ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﻫﻮﯾﺖ واﻗﻌﯽ ﻣﺴﯿﺢ را از ﭘﺲ‬

‫ﭘﺮدهي ﻇﺎﻫﺮي ﺟﺴﻢ او ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو‪ ،‬او ﺑﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از زﻧﺪﮔﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﻣﺴﯿﺢ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ اﻟﻮﻫﯿﺖ و ﭘﺴﺮ‬
‫ﺧﺪا ﺑﻮدن او را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدادﻧﺪ‪.‬‬

‫از اﯾﻦ رو‪ ،‬ﺑﻌﻀﯽ از وﻗﺎﯾﻊ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺴﯿﺢ و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ او در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻪ ﺗﮑﺮار و ﺑﺎ ﺗﻔﺎوت در ﺗﻔﺼﯿﻞ و اﺟﻤﺎل‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ ،‬و در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ وﻗﺎﯾﻊ ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺤﺼﺮاً در ﯾﮏ ﯾﺎ دو اﻧﺠﯿﻞ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ‬

‫ﺷﺮح ﺗﻮﻟﺪ ﯾﺤﯿﯽ ﺗﻌﻤﯿﺪ دﻫﻨﺪه ﻓﻘﻂ در اﻧﺠﯿﻞ ﻟﻮﻗﺎ آﻣﺪه ﯾﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪي ﺑﺎﻻي ﮐﻮه ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬در اﻧﺠﯿﻞﻫﺎي ﻣﺘﯽ و ﻟﻮﻗﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬

‫ﺷﺪه‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ ﻟﻮﻗﺎ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪﺗﺮي از آن را ﺿﺒﻂ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﻧﻬﺎدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﺮ ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬ﺷﺮح‬

‫ﮐﺎﻣﻠﯽ از زﻧﺪﮔﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ اﻧﺠﯿﻞﻫﺎ ﻫﺪف‬
‫اوﻟﯿﻪي ﺧﻮد را در ﻣﯿﺎن ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ در آن روزﮔﺎر ﻋﻤﻠﯽ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي دورهﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻧﯿﺰ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮي ﺗﻤﺎمﻧﻤﺎ از ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢِ ﻧﺠﺎتدﻫﻨﺪه ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽدادﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎر اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ زﺑﺎن ﻣﺘﺪاول در آن دوره ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻣ‪‬ﺎ از ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺮﺟﻤﻪي‬

‫اﻧﺎﺟﯿﻞ ﺑﻪ زﺑﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻧﺸﺮ ﭘﯿﺎم ﻧﺠﺎت ﻋﯿﺴﯽ ﻣﺴﯿﺢ از دﻟﻤﺸﻐﻮﻟﯽﻫﺎي اﯾﻤﺎﻧﺪاران ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه‬

‫اﻧﺠﯿﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﺟﺰﺋﯽ از آن‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺪود ‪ 2000‬زﺑﺎن ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن‬
 ‫ﻓﻬـﺮﺳــﺖ‬
‫ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﻣﺼﺤ‪‬ﺤﺎن ‪١ .......................................................................................‬‬
‫دﯾﺎﺗﺴﺎرون و ﺗﺎﺗﯿﺎن‪۴ ........................................................................................‬‬
‫ﻣﻌﺮّﻓﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ‪۶ ................................................................................‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ‪۶ ..........................................................................................‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪٧ ..........................................................................................1‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪي ف ‪٨ ..........................................................................................2‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪي ب ‪٩ ............................................................................................‬‬
‫اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ‪١١ ........................................................................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺴﺨﻪي اﺻﻞ ‪١٢ ..................................................................................‬‬
‫ﺟﺪول اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ‪١٢ ................................................................................‬‬
‫ﻧﺎم ﮐﺘﺎب‪٢۵ .................................................................................................‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ ‪٢۵ .................................................................‬‬
‫ﻟﺰوم ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﺠﺪد ‪٢٧ ....................................................................................‬‬
‫اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب و ﺑﺮﺧﯽ ﻓﻮاﯾﺪ اﯾﻦ ﺗﺼﺤﯿﺢ‪٢٩ ........................................................‬‬
‫روش ﺗﺼﺤﯿﺢ‪٢٩ ...........................................................................................‬‬
‫ﻋﻼﯾﻢ اﺧﺘﺼﺎري ‪٣٣ ........................................................................................‬‬
‫ﺗﺼـﻮﯾـﺮﻫـﺎ ‪٣۵ ..............................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي ﮐﺘﺎب‪۴٩ ...........................................................................................‬‬
‫اﻧـﺠـﯿــــﻞ ﻣـﻌـﻈّــــﻢ ‪٨٩ ............................................................................‬‬
‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻻو‪‬ل ‪٩١ ........................................................................................‬‬
‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻧﯽ ‪١۴٣ ......................................................................................‬‬
‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‪٢٢١ ......................................................................................‬‬
‫ﺑﺎب اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‪٣٣۵ .......................................................................................‬‬
‫ﻣـﻨــﺎﺑــﻊ‪۴۵١ ...............................................................................................‬‬
 ‫اﻧﺠﯿـﻞِ ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﺮي ﮐﻬﻦ از اﻧﺠﯿﻞ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ‬

‫ﺑﻪ ﻗﻠﻢ‬

‫ﯾﺤﯿﯽ ﺑﻦ ﻋﻮض ﺗﺒﺮﯾﺰي ارﻣﻨﯽ‬

‫ﺗﺼﺤﯿﺢ اﻧﺘﻘﺎدي‪ ،‬ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪ و ﺗﻌﻠﯿﻘﺎت‬

‫ﻣﺤﻤﻮد ﺣﺴﻦآﺑﺎدي‪ ،‬روﺑﯿﮏ ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﮐﺎرﯾﻨﺎ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬

‫ﻣﻘﺪ‪‬ﻣﻪي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬
‫روﺑِﺮت ﮐﺮِﻟﯿﻦ‬