Professional Documents
Culture Documents
B2 Idazmena Habe Probak
B2 Idazmena Habe Probak
255
30. SARE SOZIALEN MENPE ERORI GARA?
31. TEKNOLOGIA BERRIAK ESKOLAN?
32. GURASOEN KONTRAKO ERRESPETU FALTA. SEME-ALABEN ESANETARA
33. DISZIPLINA ESKOLAN
34. GRAFITIA ARTEA OTE DA?
35. TATUAJE BAT EGINGO AL ZENUKE?
36. ETXEA ALOKATU EDO EROSI
37. PISUA PARTEKATU ALA EZ
38. KIROLAREKIN OBSESIONATUTA GAUDE?
39. DIRUAK ZORIONTASUNA DAKAR?
40. DIETA ETA PRODUKTU MIRAGARRIAK
41. ESTRESARI AURRE EGIN
42. MAITASUN KONTUETAN ARITZEN DIREN TELEBISTA PROGRAMAK
43. HAURREN ESPLOTAZIOA
44. PIRATERIA ETA MARKA FALTSUAK
45. AUTORIK GABEKO EGUNA
46. GAZTEEN LOKALAK
47. NOLA ERABILTZEN DUGU MUGIKORRA?
48. EZINDUEN ESKUBIDEAK
49. LAN JAZARPENA: MOBBING
50. GIZENTASUNA: XXI. MENDEKO EPIDEMIA
51. GAZTERIA ETA LANA: LANGABEZIA
52. BIDEGORRIA (KEXA GUTUN)
53. UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BAT IKASI.
54. NOIZ ALDE EGIN BEHAR DUTE SEME-ALABEK ETXETIK?
55. NON GERATU DIRA GARAI BATEKO JOKAERA ONAK?
56. ZINEMA ARETOAK KRISIAN
57. BIDAIA (KEXA GUTUN)
58. PUBLIZITATEA
59. ABENTURA-KIROLAK, ARRISKUAREKIN JOLASEAN
256
60. TEKNOLOGIAK ASKATU ALA ESKLABO BIHURTZEN GAITU?
80. MENDIZALETASUNA
83. SELFIEAK
84. LAN BALDINTZA KASKARRAK (KEXA GUTUN)
257
87. PLASTIKOZKO POLTSAK.
259
IDAZMEN 1
ETA ZUEK NOIZ EKARRI BEHAR DUZUE UME BAT?
260
IDAZMEN 2. TELELANA
Egoera: Gutun hau jaso duzu etxean:
Lankide hori:
Hiru urte daramatzazu gure itzulpenenpresan lanean, eta, dakizunez,
gastuak murriztu beharrean gaude krisialdiaren ondorioz. Hori dela eta,
zenbait bulego itxi, eta langileoi telelana proposatzeko asmoa dugu, ez
baitugu langilerik kanpoan utzi nahi. Badakigu zure aurreko enpresan
lankide batzuk telelanean aritu zirela, eta, erabakia hartu aurretik, zure
iritzia kontuan hartu nahiko genuke.
Hasteko, jakin nahiko genuke zer iruditzen zaizun, oro har, etxean Ion
egitea. Zure kasuan, mesederako izango litzateke ala kalterako?
Zergatik? Azkenik, jakin nahiko genuke aurreko enpresako lankideen
eskarmentua ona ala txarra izan zen eta zergatik.
Zure erantzuna laster jasoko dugulakoan, mila esker aldez aurretik.
Gasteizen,
2017ko urriaren 18an.
GAROAko zuzendaria.
EGITEKOA:
Erantzun zuzendariari, zeure iritzia emateko
HIZTEGI: Joan-etorri: ida y vuelta, viaje de ida y vuelta; Aurreztu: ahorrar; Otordu:
comida; Murriztu: disminuir; Apropos: adecuado; Lan-ordutegi: horario laboral;
Malgu: flexible; Malgutasun: flexibilidad; Erakargarri: atractivo; Eskaini: ofrecer;
Bakardade: soledad; Galarazi: Estorbar, entorpecer, obstaculizar; impedir;
Banaketa: reparto; Onura: beneficio; Emankortasun: productividad; Aisialdi:
tiempo libre.
261
IDAZMEN 3
KONTSUMITU, KONTSUMITU, MADARIKATUOK!
262
IDAZMEN 4
KRISIALDIA
263
IDAZMEN 5
JENDAURREAN HITZ EGITEN JAKITEA GARRANTZITSUA Al DA?
264
autoestima; Gaitasun: capacidad; Osagai: elemento, ingrediente, componente;
Alderdi: aspecto, faceta; Ogibide: profesión.
IDAZMEN 6
265
conducta; Trebetasun: habilidad; Heziketa: educación; Hezigarri: educativo; Goi
maila: nivel superior; Lehentasun: prioridad; Istilu: alboroto, jaleo; Errendimendu:
rendimiento; Lehia: competición; Oreka: equilibrio; Gaitasun: aptitud, capacidad,
habilidad, competencia; Emaitza: resultado; Garapen: desarrollo; Eguneroko
errealitatean: en la realidad diaria.
IDAZMEN 7
BULLYING
IDAZMEN 8
KALAMUA
268
servicio de atención; Sufrimendu: sufrimiento; Larritasun: gravedad; Premiazko:
urgente; Erakunde: institución; Heziketa: educación.
IDAZMEN 10
FAMILIA EREDU BERRIAK
IDAZMEN 11
HERIOTZA ZIGORRA
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia: Eskolan irakaskeak eskatu dizue heriotza zigorraren kontrako
artikulo bat idazteko. Horretarako ondo pentsatu behar dituzu heriotza
zigorraren kontrako argudioak.
270
HIZTEGI: Eztabaidatu: discutir; Onargarri: aceptable; Frogatu: probar; Akats: error;
Errugabe: inocente; Bortxatu: violar; Prozesu: proceso; Gizaki: ser humano;
Eskubide: derecho; Bereganatu: hacerse con, apropiarse, conseguir; atraer hacia
sí; Jabetu: apropiarse, adueñarse.
IDAZMEN 12
ZER DA DIETA OSASUNTSUA?
IDAZMEN 13
KIRURGIA ESTEKIKOA
272
IDAZMEN 14. HAURRAK ETXEAN ALA ESKOLAN HEZI?
Egoera: Irratian haurrak etxean hezten dituen familia baten berri izan
duzu, eta seme-alabak dituzunez, gaiari buruzko iritzia ematea
pentsatu duzu.
Egitekoa: Idatzi zure iritzia zuen herriko aldizkarian argitaratzeko.
Horretarako:
● Adierazi zer onura edo desabantaila dituen etxean edo eskolan
hezteak.
● Azaldu eskolak zer eskaintzen dion haurrari edo zer ez.
● Proposatu hezkuntza-sistema hobetzeko zer egin daitekeen.
Egitekoari erantzuteko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
● Eskola konbentzionalak ez ditu haurraren ezaugarriak eta jakin-mina
kontuan hartzen.
● Haurrak eskola behar du, sozializaziorako eta bere garapenerako.
● Hezkuntza-sistema haurraren askatasuna
273
HIZTEGI: Hezi: educar; Hezkuntza sistema: sistema educativo; Kritika egin: criticar;
Sozializatu: socializar; Sozializazio: socialización; Gizarteratu: integrar; Balore:
valor; Eduki: contenido; Ipuin: cuento; Jolas: juego; Laguntza-gela: aula de apoyo;
Heziketa pertsonalizatu: educación personalizada; Sormen: creatividad;
Jakin-min: curiosidad; Pilatu: amontonar, acumular; Baliabide: recurso; Gabezia:
carencia.
274
● Itxuraz gain, bestelako ezaugarriak (umorea, jarrera,
harremanetarako gaitasuna ... ) baloratzen ikasi eta irakatsi behar
dugu.
275
- Enpresariek, askotan, etekinak besterik ez dituzte kontuan hartzen.
∙ Azaldu garai bateko eta oraingo ohiturak asko aldatu diren etxeko
lanei buruz.
Egitekoari erantzuteko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek
erabil ditzakezu:
∙ Gizonak eta emakumeak, biak dira gauza etxeko lan guztiak egiteko.
276
HIZTEGI: Eskaini: ofrecer; Ikastaro: cursillo; Aurreztu: ahorrar; Ardura:
responsabilidad; Desadostasun: desacuerdo; Ukuilu: cuadra; Otordu: comida;
hauts: polvo; Zabaldu: extender; Trikimailu: truco.
277
● Eraikinak balio historiko handia dauka, eta galera handia izango
litzateke botatzea.
● Udalak horrelako espazioak bultzatu behar.
278
Egitekoari erantzuteko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
● Webgune horretan behar desberdineko herritarrak harremanetan
jartzeko erraztasunak ematen dira.
● Autoa partekatzea: dirua aurreztu eta ingurumena zaintzeko egokiena
da.
●Zerbitzu horretan, foro bat gehitu daiteke erabiltzaileen iritziak eta
gorabeherak trukatzeko, adibidez.
IDAZMEN 20
Egoera: Kantabriako gazte bat zara eta duela 7 urte hasi zinen
euskara ikasten zerotik abiatuz (19 urte zenituela etorri zinen Bilbo
aldera). Ikasteari ekin zenion, bai gustukoa zenuelako, bai zure
etorkizun profesionalean beharko zenuelako.
Jadanik, EGA mailara heldu zara, baina ez duzu berez titulua lortu.
Hainbatetan saiatu ondoren, ez duzu oraindik helburua gauzatu.
Azaldu: Zure herriko aldizkarirako idatzi iritzi artikulu bat azalduz zure
egoera.
279
Iritzia emateko eta gaia garatzeko, nahi izanez gero, ondoko
puntu hauek erabil ditzakezu:
1. Nolakoa da azterketa?
2. Azteketaren zailtasunak.
3. Zergatik ez duzu oraindik azterketa hori gainditu?
4. Proposatu gomendio batzuk.
IDAZMEN 21
280
-Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak
IDAZMEN 22
281
HIZTEGI: Aitortu: confesar; Bikotekide: pareja; Esparru: área; Profil: perfil; Eskaini:
ofrecer; Helburu, xede: objetivo; Ezkongabe: soltero; Ezkondu: casado, casarse;
Ekidin: evitar; Lotsati: tímido; Zintzo: honrado; Alferrik: inútilmente; Zabaldu:
abrir.
IDAZMEN 23
282
HIZTEGI: Erabiltzaile: usuario; Sare: red; Berrikuntza: novedad; Izendatu:
nombrar; Jendetza: gentío; Ilara: cola; Saihestu: evitar; Orga: carro; Deskontu:
descuento; Paregabe: inmejorable, excepcional; Gauzatu: realizar, llevar a cabo;
Ezuste: sorpresa; Segurtasun: seguridad; Bermatu: garantizar; Aitortu: confesar.
IDAZMEN 24
EHIZA
283
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
IDAZMEN 25
284
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
IDAZMEN 26
285
200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: Zahartzaroa
- Gizartearen jarrera gaztearekiko eta zaharrarekiko.
- Familia harremanak nolakoak dira? Nolakoak izan behar lukete?
- Noiz hasten da zahartzaroa, jubilazioarekin?
- Osasuna eta aisialdia.
IDAZMEN 27
286
200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: GURASO ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANAK GAUR EGUN
- Nolakoak dira gaur egun guraso eta seme-alaben arteko harremanak?
- Gurasoen kontrako erasoak ugaritu dira.
- Zer egin dezakete gurasoek bere seme-alabekiko harremanak
hobetzeko?
IDAZMEN 28
287
200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: EUSKALDUNOK ARRAZISTAK GARA?
- Nola hartzen dituzte etorkinak euskaldunek?
- Azaldu jarrera eta jokabide xenofoboen kausak?
IDAZMEN 29
288
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia garatzeko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
289
IDAZMEN 30. SARE SOZIALEN MENPE ERORI GARA?
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia: Prestatu behar duzu Sare sozialen buruzko artikulu bat.
Gaia garatzeko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
1. Zertarako balio du? Zeintzuk dira bere ezaugarriak?
290
IDAZMEN 31
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia: TEKNOLOGIA BERRIAK ESKOLAN?
Gaia garatzeko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
1. Konparatu gaur egungo egoera orain dela 40 urteko egoerarekin.
2. Merezi du eskolan teknologia berriak erabiltzea?
3. Zeintzuk dira bere abantailak? Eta arriskuak?
4. Prestatuta daude irakasleak teknologia berriak ikasgelan erabili
ahal izateko?
291
IDAZMEN 32
294
TATUAJE BAT EGINGO AL ZENUKE?
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
1. Tatuaje bat egingo al zenuke? Zergatik? Non?
2. Zure ustez, modaz pasatu dira? Edo modan daude? Zergatik?
3. Azaldu arriskuak?
4. Egoki ikusten duzu gurasoen baimena behar izatea?
IDAZMEN 36
295
ETXEA ALOKATU EDO EROSI
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
- Gero eta pertsona gehiago alokairuan bizi dira.
- Askoren ustez, gaur egungo lan merkatua dagoen moduan egonda,
merezi du alokairuan bizitzea.
- Azaldu alokairuan bizitzearen abantailuak eta desabantailak.
IDAZMEN 37
296
PISUA PARTEKATU ALA EZ
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
- Etxea partekatzekotan, jende askok bakarrik ikasle garaian egingo
luke.
- Azaldu etxea partekatzearen abantailak eta desabantailak.
IDAZMEN 38
297
KIROLAREKIN OBSESIONATUTA GAUDE?
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
- kirola egitea ona da, baina batzuek ez dute mugarik jartzen.
- Gero eta gimnasio gehiago dago.
- Asko bere burua arriskuan jartzeraino iristen dira.
IDAZMEN 39
298
DIRUAK ZORIONTASUNA DAKAR?
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
- Jende askok ilusio handia jartzen du kirol apostuetan eta loterian.
- “Diruak ez dakar zoriontasuna, baina laguntzen du” esaera
popularrarekin ados zaude?
- Diru gutxirekin bizi den jende zoriontsua badago. Zergatik?
IDAZMEN 40
299
DIETA ETA PRODUKTU MIRAGARRIAK
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez
gero.
- Argaltzeko produktu miragarrien salmentak areagotu dira.
- Azaldu zergatik daukaten arrakasta handia produktu hauek.
- Nutrizioan adituek diotenez, produktu hauek ez omen dute oinarri
zientifikorik.
- Azaldu produktu hauen arriskuak.
IDAZMENA 41
300
“HELDUEN ERDIEK BAINO GEHIAGOK ESTRESA JASATEN DUTE
EDO JASAN DUTE”
Goiko titularra duen berri laburra irakurri duzu herriko aldizkarian.
Kopurua hain handia izateak zer prentsatua eman dizu: zerk eragiten
digu estresa (lanak, osasun arazoek, bikote-harremanak…)? Herrialde
garatuetako gaitza da bakarrik? Zer ondorio ekar diezaguke? Zer egin
dezakegu estresari aurre egiteko? Estresa kaltegarria al da beti?
Goiburu hori hartuta, euskaltegiko aldizkarirako artikulu bat idatzi
behar duzu. Eman zure iritzia. Gutxienez, 200 hitz idatzi behar dituzu.
IDAZMEN 42
301
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia: Azaldu behar duzu zergatik daukaten hainbeste arrakasta
maitasun kontuez hitz egiten duten telebista programek.
302
IDAZMENA 43
HAURREN ESPLOTAZIOA HIRUGARREN MUNDUAN
“1998ko Munduko Kopan kirol-marka handi batzuen kontrako
kanpaina egin zen, hirugarren munduko lantegietan umerik ez
erabiltzeko. Horren ondorioz, herri askotako ekonomiak, behera
nabarmen egiteaz gain, milaka ume kale gorrian geratu ziren, eta
eskean edo prostituzioan hasi”.
303
IDAZMENA 44
PIRATERIA ETA MARKA FALTSUAK
304
pérdida; Kaleratu: despedir, expulsar; Eskubide: derecho; Jabe: dueño; Zilegi:
lícito; Herritar: ciudadano; Galant: enorme.
305
HIZTEGI: Ibilgailu: vehículo; Ospatu: celebrar; Ospakizun: celebración; Bigarren
eskuko: de segunda mano; Ekidin: evitar; Salmenta: venta; Askatasun: libertad;
Auto ilara: atasco; Oztopo: estorbo; inconveniente, obstáculo; Bidezko: justo;
Puntualtasun: puntualidad; Garraio: transporte; Alferkeria: vagancia; Kutsadura:
contaminación; Isuri: vertido; Klima-aldaketa: cambio climático; Itzel: enorme;
Errezeta: receta; Ingurumen: medio ambiente; Kaltetu: dañar; Energia kontsumo:
Consumo de energía.
IDAZMEN 46
Behean duzun egoera kontuan hartuta gutun bat idatzi behar duzu.
Gutuna idazteko koadroaren barruan dituzun 5 hizkuntz formak erabili
behar dituzu, zuk nahi duzun ordenan. Kontuan hartu nori idazten
diozun eta idazlanak gutxienez 200 hitzekoa izan behar duela.
(10 puntu)
Egoera:
Zure Udalak “Gazteen aisialdia” izenburupean hitzaldi batzuk antolatu
ditu. Zuk orain puri-purian dauden gazteen lokalen berri eman nahi
duzu. Idatzi herri aldizkarian gutun bat honako puntuak garatuz:
- Lokalen egoera deskribatu.
- Gazteen ohiturak azaldu.
- Auzokoekin harremanak argudiatu.
- Gazteen eskubideak eta betebeharrak.
306
Zeregin: tarea; Arau: norma; Zorrotz: severo; Jarraipen: seguimiento; Egiaztatu:
confirmar.
IDAZMENA 47
307
HIZTEGI: Eguneroko errutina: rutina diaria; Dei: llamada; Sare sozialak: redes
sociales; Nabigatu: navegar; Eroso: cómodo; Eskuratu: conseguir; Entretenitzeko
tresna: herramienta para entretenerse; Onura: beneficio; Hutsune: hueco; Huts:
vacio; Konplexu: complejo; Barne-hausnarketa: reflexion interior; Tarte: hueco;
Aztertu: analizar; Baliagarri: útil; Alderdi: aspecto.
IDAZMEN 48
308
HIZTEGI: Ezindu: incapacitado, minusválido; Desadostasun: desacuerdo; Baztertu:
marginar, arrinconar; Ikusezin: invisible; Oztopo: impedimento, estorbo; Itzel:
enorme; Mugikortasun arazoak: problemas de movilidad; Igogailu: ascensor;
Etxebizitza: vivienda; Espaloi: acera; Gurpil-aulki: silla de ruedas; Eskubide:
derecho; Aurrekontu: presupuesto; Mailegu: prestamo; Gizarteratu: integrar,
insertar; Elkarte: asociación; Borondate: voluntad.
IDAZMENA 49
LANEKO JAZARPENA, AGERI DENA BAINO GEHIAGO
HIZTEGI: Lan jazarpen: acoso laboral; Jasan: soportar; Lan arrisku: riesgo laboral;
Lan esparruan: en el ámbito laboral; Botere: poder; Boteretsu: poderoso; Ahul:
débil; Eraso egin: agredir; Errentagarritasun: rentabilidad; Eraso: agresión, ataque;
Ospe: fama; Jaramon egin: hacer caso; Irain: insulto; Mehatxu: amenaza;
Egonkortasun: estabilidad; Bultzakada: empujón; Saihestu: evitar; Ahalegindu:
esforzarse; Autoestimu baxua: autoestima baja; Igarri: notar, acertar, adivinar.
IDAZMENA 50
GIZENTASUNA: KONTUAN HARTZEKO ARAZOA
310
⮚ Ume eta gazteen artean, hirutik batek gehiegizko pisua du
IDAZMEN 51
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar
duzu. Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili
metaforaren bat. (20 puntu)
Gaia: GAZTERIA ETA LANA: LANGABEZIA
Gaia garatzeko, nahi izanez gero, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
311
HIZTEGI: Langabezi: paro; Sorrera: origen; Hedatu: extender; Sumatu: percibir,
notar, sospechar; Langabezia tasa: tasa de paro; Galant: enorme; Sakon:
profundo; Hausnarketa: reflexión; Berrikuntza: innovación; Goi-teknologia: alta
tecnología; Herritar: ciudadano; Jokabide: comportamiento; Aztertu: analizar;
Jarrera: actitud; Azaleko balioak: valores superficiales; Ustelkeria: corrupción;
Ustel: corrupto; Itxaropen: esperanza; Erronka: reto; Baikor: optimista; Nahi:
deseo; Elkartasun: solidaridad; Sormen: creatividad; Malgutasun: flexibilidad.
IDAZMENA 52
Eginkizuna:
Idatz iezaiozu eskutitza dagokionari. Zure atari aurrean bidegorria
jarri nahi dute eta oso kezkatuta zaudete zu eta beste auzoko batzuk,
istripu-iturri izango dela pentsatzen duzuelako.
312
Zuzendari andrea,
Oso kezkatuta gaude gure auzoan egin nahi diguten bidegorria dela
eta. Honek izango lituzkeen ondorio kaltegarriak azaltzeko eta beste
aukera batzuk proposatzeko idazten dizut. Lehenengo eta behin,
bidegorria egingo balute,….
IDAZMEN 53
UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BAT IKASI
ZER GOMENDATUKO ZENUKE?
313
Iritzia emateko, zure esperientzian edo ingurukoenean
oinarrituta, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
- Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak
- Gaurko ikuspegia eta iraganekoa
- Gazteen nahiak eta gurasoenak
- Lan merkatua, enpresen eskaera, krisia…
- Unibertsitateko formazioa
- Zure gomendioa baten edo bestearen alde
IDAZMENA 54
NOIZ ALDE EGIN BEHAR DUTE SEME-ALABEK ETXETIK?
IDAZMEN 55
315
Artikulu bat idatzi zure iritzia emateko.
Gutxienez, 200 hitz idatzi behar dituzu.
Zure iritzia idazteko, nahi baduzu, ondoko puntu hauek erabil
ditzakezu:
- Lehengo ohitura eta manera onak zeintzuk ziren? Eta oraingoak? - - -
Kalean zer ikusten da?
- Familietan nola jokatzen da? Gurasoekin? Zaharrekin? Haurrekin?
- Eskoletan? Irakasleekin? Ikaskideekin?
- Gazteek elkarren artean? Helduekin?
- Agintariekin…? Zer hobetu da? Zer galdu da?
- Zein dira zuretzat manera edo jokabide onak? Eta txarrak?
- Zer aldatuko zenuke? Zer ez?
IDAZMEN 56
316
Idatzi zure iritzia. Horretarako, zure esperientzian edo ingurukoenean
oinarrituta, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
- Zergatik itxi dira garai bateko areto handiak? Zer galdu da?
- Gaur egun jende gutxiago joaten da zinemara? Zergatik?
- Zein aukera berri dauzkagu orain?
- Zein dira abantailak eta desabantailak?
- Nolakoa izango da etorkizuna? Nola aldatuko dira gure ohiturak?
IDAZMENA 57
IDAZMENA 58
IDAZMENA 59
ABENTURA-KIROLAK, ARRISKUAREKIN JOLASEAN
320
IDAZMEN 60
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili metaforaren
bat. (20 puntu)
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: TEKNOLOGIAK
ASKATU EGITEN AL GAITU?
317
IDAZMENA 61
Oharrak: Garbi idatzi eta saiatu letra garbia egiten. Gogoratu gutxieneko
hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez 200 hitz idatzi behar dituzu.
Idazteko boligrafoa erabili (zirriborroetarako arkatza erabil dezakezu).
Egitekoa: Bankuko/kutxako zuzendariari gutuna idatzi.
Honako albistea irakurri duzu egunkarian: Euskadiko Kutxako 1.000
kreditu txarteletik gora kopiatu dituzte faltsutzaile batzuek
Bankuko ordain-agiria etxera iritsi, eta gastu oso bitxiak aurkitu dituzu.
Ohartu zara txartelen iruzur horretako kaltetuetako bat zarela. Oso
kezkatuta zaude, eta haserre. Zer gertatuko ote da kendu dizuten
diruarekin?
Azaldu, besteak beste, zer gertatu zaizun, emandako urratsak,
xehetasunak eman, gertaera salatu, argibideak, erantzukizuna eta
konponbidea eskatu…
318
IDAZMENA 62
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Ez etsi eta erabili metaforaren
bat. (20 puntu)
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: TURISMOA MUGATU
BEHAR LITZATEKE?
Iritzia emateko eta gaia garatzeko, ondoko puntu hauek ere
erabil ditzakezu:
1. Zure herri edo hirian nabari duzu turismoa handitu dela? Ondorioak
onerako ala txarrerako izan dira? Azaldu zer ondorio positibo eta
kaltegarri ekartzen ditu turismoak
2. Turismoa mugatzeko neurririk hartu beharko litzateke? Donostiako
udalean bezala, pisu turistikoak arautzea, neurri egokia da?
Ondorio batzuk:
- Zarata eta zikinkeria gehiago.
- Ekonomia indartzeko aukera ugari: zerbitzu-lanpostu gehiago.
- Bertako eta inguruko etxebizitzen prezioak eta alokairuak garestiago.
- Zerbitzu gehiago: garraioa, esaterako.
- Bertan bizi direnen bizi-kalitatean aldaketak.
- Paisaiaren aldaketa.
319
IDAZMENA 63
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: JOKORAKO ADIKZIOA: ONLINE APOSTUAK.
- 1901ean Nobel Sariak sortu zirenetik, 847 gizonek eta 48 emakumek jaso
dute saria.
- Zer egin dezakegu herritarrok gure eguneroko ohituretan arazo honi aurre
egin ahal izateko.
- Zergatik ez da behar bezala arreratzen klima-aldaketaren kontrako borrokan?
- Gazteek zer egin dezakete beren aisialdian? Botiloiez aparte ba al dute beste
aukerarik?
- Botiloiengatik gazteei isunak jartzea neurri egokia al da? Zein beste neurri
hartuko zenuke?
- Zergatik edaten dute gazteek? Zein dira, zure ustez, arrazoi nagusiak?
- Zeintzuk dira gehiegi edatearen ondorioak?
325
riqueza; Kudeatu: gestionar; Aurrekontu: presupuesto; Banatu: repartir; Borondate:
voluntad; Baliabide: recurso.
IDAZMENA 69
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: BAKARDADEA.
Erresuma Batuan 9 milioi pertsona bakarrik bizi dira eta bakardade horrek
sortzen dituen arazo larriak ikusita, bertako gobernuak arazoari irtenbidea
aurkitzeko erabaki bitxia hartu du.
Bakardadearen zergatia aztertu ondoren, Bakardadearen Ministerioa sortzea
erabaki du Erresuma Batuko gobernuak. Estatu-I ministerio horrek ahalegin
berezia egingo du boluntario, ekintzaile, enpresa eta parlamentuko taldeen
laguntzaz jendearen arteko harremanak indartzeko.
Hiztegi: Erresuma Batuan: Reino Unido; Ahuldu: debilitar; Erakunde: institución; Erraztu:
facilitar; Hauskor: frágil; Eginkizun: tarea; Kide: miembro; Behartu: obligar; Ingurumen:
326
entorno; Joera: tendencia; Tarteka: de vez en cuando; Barne: interior; Isolatu: aislar; Gaitz:
enfermedad; Lotu: unir; Isolamendu: aislamiento; Izaki: ser; Gizaki: ser humano; Oro: todo;
Ongizate: bienestar.
IDAZMENA 70
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
IDAZMENA 71
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Okupa talde bat Urretxuko Santa Kutz hotelean sartu da. Eta gaiak herrian zalaparta
eragin duenez, honako idatzia egin dute.
“Azken urteotan hutsik egon den Santa Kutz etxea biziberritzen ari den gazte taldea gara.
2016ko abuztuan Urretxu-Zumarragako lagun talde bat herrian bizitzeko etxebizitza bila hasi
ginen. Alokairu altuak, hipotekak… segituan ohartu ginen etxebizitza baten aukera ez
dagoela denon esku.
Honen aurrean, bide berri bati ateak ireki nahian, hutsik zeuden etxeak begiratzen hasi
ginen. Ohartu ginen gure herrian pentsatzen genuena baino etxe huts gehiago daudela, eta
hauen egoerak urteak aurrera egin ahala okerrera egin duela.
Santa Kutz da urte hauetan hutsik egon den etxeetako bat. Hau dela eta, sartu garen
momentuan hezetasunak hartuta, sabai zatiren bat erorita, ateak hautsita, kanpoko parking
eta sarrera guztiak zaborrez beterik, etab. aurkitu ditugu.
Gure asmoa etxebizitza arazoari irtenbideak eraikitzeaz gain, etxe hau arduraz zaintzea da,
bertako bizilagunak errespetatuz eta ahal dugun heinean herriari eskaintza ezberdinak
zabalduz. Oraingoz, bertan garbiketa lan itzela burutu dugu eta konponketa lanetan ari
garen arren edonor gonbidatzen dugu etxea ikustera. Amaitzeko, eskerrak eman nahi
dizkiegu bizilagunei, gurekin izan duten jarrera eta adeitasunagatik. Gure berri izango
duzuelakoan. Ondo izan!!”
Iritzia emateko eta gaia garatzeko, ondoko puntu hauek ere
erabil ditzakezu:
HIZTEGI: Zintzo: honesto; Idatzi: escrito; Huts: vacio; Etxebizitza: vivienda; Irtenbide:
solución; Duin: digno; Bermatu: garantizar; Paradoxa: paradoja; Eskuratu: conseguir;
Elkarlan: trabajo en equipo; Sustatu: impulsar; Garatu: desarrollar; Jabetza pribatu:
propiedad privada; Jabe: dueño; Berreskuratu: recuperar; Okupatzaile: ocupante; Eraikin:
328
edificio; Elkarbizitza: convivencia; Emantzipatu: emancipar(se); Delitu: delito; Gizaki: ser
humano.
IDAZMENA 72
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: Familia gurasobakarra
osatu nahi dut.
EGOERA
Hainbat bikotekide izan badituzu ere, une honetan ez daukazu inor zure
bihotzean. Laster 40 urte beteko dituzu eta haurrak izan nahi dituzu.
Hainbat aukera aztertu ondoren, intseminazio artifizialaren bidea
aukeratzea erabaki duzu.
EGINKIZUNA
Idatzi gutuna senideei, xede izanik hartutako erabakiaren berri ematea,
familia gurasobakarra osatzeko erabakiaren aldeko argudioak ematea eta
zure erabakia errespetatzeko eskaria egitea.
IDAZMENA 73
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: Mugikorrak eta adin
txikikoak.
IDAZMENA 74
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: Erantzun behar diozu hurrengo galderari: Emakumeak
apaingarri gisa
Egoera: Urtero bezala, San Joan jaien ospakizunen artean,
txirrindulari-lasterketa bat antolatu du zure herriko udalak. Urtez urte,
sari-banaketa egiteko garaian, neska gazteak igo izan dira podiumera
irabazleei lore-sortak banatu eta muxu ematera.
Eginkizuna: Herriko talde feministaren izenean, idatzi gutuna herriko
kultura-zinegotziari, xede izanik honelako ekitaldietan emakumeak
apaingarri gisa erabiltzearekin desadostasuna adieraztea, aurrerantzean
horrelakorik ez gertatzeko argudioak ematea eta egoera konpontzeko
proposamenak egitea.
IDAZMENA 75
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
Gaia: Duintasunez hiltzeko eskubidea.
EGOERA:
Oso gertuko senide bat hil zaizu duela gutxi, gaixotasun luze, sendaezin
eta mingarri baten ondorioz. Gaixoak eutanasiarako aukera nahi zuela
garbi adierazi bazuen ere, hilabeteak eman behar izan zituen sufritzen,
praktika hau legez kontrakoa delako gaur egun espainiar estatuan. Zu
giza duintasunaren alde zaude eta oso gogorra gertatu zaizu bizi
izandakoa.
EGINKIZUNA
Idatzi euskal komunikabideetara bidaltzeko moduko artikulua. Bertan
adierazi hilabeteotan bizi izan duzun egoera eta sentitu duzun ezintasuna.
Azaldu zein izan daitekeen modurik eraginkorrena arazo honi irtenbidea
emateko.
332
HIZTEGI: Helburu: objetivo; Igaro: pasar; Irudikatu: imaginar, representar;
Heriotza: muerte; Senide: pariente; Partekatu: compartir; Mesede egin:
favorecer; Idatzi: escrito; Aldarrikapen: reivindicación; Jasan: soportar;
Laburtu: abreviar; Eskari: petición; Ezinezko: imposible; Lege: ley; Onartu:
admitir, aceptar; Duin: digno; Bermatu: garantizar.
IDAZMENA 76
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
- Ahalezko neurriak.
333
HIZTEGI: Edertasun: belleza; Eredu: modelo; Gihartsu: musculoso; Mende:
siglo; Aldarrikatu: reivindicar, defender; Eratu: formar, constituir; Porrot egin:
fracasar; Desoreka: desequilibrio; Eritasun: enfermedad; Errudun: culpable;
Oka egin: vomitar; Gorabehera: trastorno; Lege: ley; Desiratu: desear.
IDAZMENA 77
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Gaia: kontsumoa eta ingurumena.
Iritzia emateko eta gaia garatzeko, ondoko puntu hauek ere
erabil ditzakezu:
- Gobernuen eginbeharra.
334
HIZTEGI: Oroitzapen: recuerdo; Ase: satisfacer; Behar: necesidad; Nahiera:
capricho, antojo; Aberasgarri: enriquecedor; Kontsumitzaile: consumista;
Barne: interior; Aztertu: analizar; Duintasun: dignidad; Botere: poder;
Hondakin: residuo; Gorde: guardar; Bildu: reunir, juntar; Tona: tonelada; Urri:
escaso; Jasan: soportar; Oihan: selva; Suntsitu: destruir; Egur: madera.
IDAZMENA 78
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
335
HIZTEGI: Sare: red; Erabiltzaile: usuario; Nabigatu: navegar; Etekin: beneficio;
Dei: llamada; Baztergarri: rechazable; Errefusatu: denegar, rechazar; Eskaintza:
oferta; Adabaki: parche; Orokor: general, común; Onartu: adoptar;
Salerosketa: compraventa; Zilegi: lícito; Oztopo: obstáculo.
IDAZMENA 79
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
336
HIZTEGI: Merkataritza-gune: centro comercial; Arrunt: normal, común;
Edonon: en cualquier lugar; Erosketak: compras; Lehia: competencia; Lehiatu:
competir; Zabal: amplio, extenso; Eskeini: ofrecer; Oinetako: zapato; Aisialdi:
tiempo libre; Nolabait: de alguna manera; Txoratu: enloquecer; Dendari:
tendero; Bezero: cliente; Atzapar: garra; Berezi: especial; Ahalegin: esfuerzo;
Elikagai: alimentación; Behintzat: al menos; Ongarri: abono.
IDAZMENA 80
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
Gaia: MENDIZALETASUNA
337
HIZTEGI: Joera: tendencia; Zabaldu: extender; Ibilaldi: caminata, marcha;
Aldendu: alejarse; Aurreprestakuntza: preparación previa; Arduragabekeria /
Axolagabekeria: dejadez, negligencia; Garai: alto; Arriskutsu: peligroso;
Ikaragarri: muchísimo, enorme; Garestitu: encarecer; Arrisku: riesgo.
IDAZMENA 81
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
338
HIZTEGI: Komunikabide: medio de comunicación; Gaurkotasun: actualidad;
Kontu: cuestión; Herritar: ciudadano; Eztabaida: discusión; Xarmantasun:
encanto, atractivo; Eragozpen: molestia, incomodidad; Apalategi: estantería;
Irakurgailu: lector; Patrika: bolsillo; Gailu: aparato; Distira: brillo; Partekatu:
compartir; Aberastu: enriquecer; Erabiltzaile: usuario; Ingurumen: medio
ambiente; Onargarri: aceptable; Hedatu: difundir; Arreta: atención; Ikusmena:
vista (sentido); Bortxatu: forzar, violar; Arrakasta: éxito.
IDAZMENA 82
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
339
HIZTEGI: Bidegabekeria: injusticia; Abiatu: partir; Aldapa: cuesta; Ohartu: darse
cuenta; Irrist egin: resbalar; Erori: caida; Orkatila: tobillo; Bihurritu: torcer;
Behe-laino: niebla baja; Sorosle-zerbitzu: servicio de socorro; Lege: ley; Zauritu:
herido; Borondate: voluntad; Salbuespen: excepción; Axolagabekeria: dejadez,
despreocupación, negligencia; Eskubide: derecho.
IDAZMENA 83
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
- Badago arriskurik?
340
- Azaldu ohitura honen kausak eta ondorioak?
341
HIZTEGI: Lan baldintza: condición laboral; Kaskar: malo, mediocre; Adostasun:
acuerdo; Ito: agobiar, axfisiar; Zor: deuda, deber; Aitzaki: excusa; Makineria:
maquinaria; Asti: tiempo; Eskaera, eskakizun: petición; Lan-ekipamendu:
equipamiento laboral; Sos: dinero; Lanordu: hora de trabajo; Ogitarteko:
bocadillo; Luzatu: alargar; Ekoizpen: producción; Gelditu: detener.
IDAZMENA 85
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
342
- Zergatik okerrera jo dute lan-baldintzek azken urteetan?
HIZTEGI: Lan baldintza: condición laboral; Kaskar: malo, mediocre; Aurrera atera:
salir adelante; Okertu: torcerse, ir a mal; Egiaztatu: confirmar; Aztertu: analizar;
Aitortu: reconocer, admitir, confesar; Azpikontrata: subcontrato; Eraikuntza:
construcción; Onartezina: inaceptable; Lan-prekarietate: precaridad laboral;
Areagotu: aumentar; Argigarri: clarificador; Ekialde: este; Soldata gordina:
sueldo bruto; Duin: digno; Duintasun: dignidad; Urri: escaso; Lanordu: hora
laboral; Kaltetu: dañar, perjudicar; Eskubide: derecho; Premiazko: urgente;
Lan-erreforma: reforma laboral.
IDAZMENA 86
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo.
343
HIZTEGI: Larrialdi-zerbitzua: servicio de urgencias; Jasan: soportar; Korridore:
pasillo; Kolapsatu: colapsar; Susmatu: percibir, notar; Solairu: planta, piso;
Ospitalizatu: ospitalizar; Operatu: operar; Mespretxu: desprecio; Begirada:
mirada; Zerbitzatu (janaria): servir; Greba: huelga; Erosotasun: comodidad;
Eskubide: derecho.
IDAZMENA 87
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
345
auzokideak ez daude pozik. Hori dela eta, Kultur zinegotziari eskutitza bidaltzea
erabaki duzue.
Egitekoa:
Idatzi eskutitza udaleko kultur zinegotziari, taldearen izenean, zuen arazoen
berri emateko eta irtenbideren bat proposatzeko:
- Adierazi zergatik erabaki duzuen gutuna idaztea.
- Azaldu nola jokatu duzuen orain arte eta zer arazo izan duzuen.
- Adierazi nolako garrantzia duen zuentzat taldearen jarduerak.
- Proposatu entseguak arazorik gabe egiteko irtenbideren bat.
HIZTEGI: Partaide: miembro; Entsegu: ensayo; Berotsu: caluroso; Mehe:
fino, delgado; Bizilagun: vecino; Ekintza: actividad, acto; Apropos:
adecuado; Hutsik: vacio; Pabiloi: pabellón; Alokatu: alquilar; Kultur
etxe: casa de cultura; Hasiera eman (aux. nor-nori-nork): dar inicio,
comenzar; Ibilbide: trayectoria, recorrido; Zirrara: emoción; Borondate:
voluntad.
347
Egitekoa:
Bidali gutuna elkartearen izenean egunkarira, irakurleei zuzenduta, egoera
salatzeko eta iritzia emateko:
- Azaldu zuen kezkaren arrazoia.
- Adierazi zergatik egin duen gora istripu-kopuruak.
- Salatu, labur, errepidean ikusitako jokabide desegokiren bat.
- Adierazi zer neurri hartu beharko liratekeen, zuen iritziz, istripuak
saihesteko.
HIZTEGI: Ordezkari: delegado, representante; Hazkunde: crecimiento; Ospitaleratu:
hospitalizar; Epe: plazo; Bikoiztu: doblar; Hazi: crecer; Gora egin: subir, crecer;
Erabiltzaile: usuario; Arau: norma; Gorde: guardar; Bidegurutze: cruce (de caminos);
Lehentasun: prioridad; Gehitu: añadir; Oinezko: peatón; Gurutzatu: cruzar; Ezbehar:
accidente; Aldarrikapen: reivindicación; Funtsezko: vital, prioritario; Moteldu:
aminorar, reducir; Mugatu: limitar; Helarazi: hacer llegar; Bizikidetza: convivencia.
348
bizilagunok zuen kexa adierazi diezue jabeei, baina egoera ez da batere aldatu.
Horiek horrela, udaletxean kexa idatziz aurkeztea erabaki duzue.
Egitekoa:
ldatzi gutuna alkateari bizilagunen izenean, azken urteetan bizi duzuen
egoeraren berri emateko eta neurriak har ditzala eskatzeko:
- Adierazi zergatik erabaki duzuen gutuna idaztea.
- Azaldu, modu orokorrean, nolako bizilagunak bizi zareten eraikin horretan
(adina, familia txikiak edo handiak diren eta abar).
- Adierazi nolako egoera bizi duzuen alokairuen ondorioz, eta zerk haserretzen
zaituzten gehien eta zergatik.
- Proposatu konponbideren bat, eta eskatu neurriren bat hartzeko.
349
eragin zizkizun (beste hegaldi bat hartu behar, hotelaren erreserba …).
Konpainiari erreklamazioa jarri ondoren, erantzun dizute ez dutela
kalte-ordainik ordaintuko. Egoera salatu nahi duzu.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna Kontsumitzaileen Elkarteko arduradunari gertatutakoa salatzeko:
- Kontatu labur, zer bidaia egin behar zenuen.
- Azaldu zein izan zen hegazkin-konpainiak emandako arrazoia bertan
behera uzteko.
- Adierazi zer kalte sortu zizkizun gertatutakoak.
- Azaldu zer iruditu zaizun hegazkin-konpainiaren jarrera eta zergatik.
- Adierazi zer-nolako kalte-ordaina eman beharko lizukeen konpainiak,
zure iritziz.
HIZTEGI: Hegaldi: vuelo; Bertan behera utzi: cancelar; Ezeztapen: cancelación;
Gertakari: hecho, suceso; Zuzen: directo; Arduradun: responsable; Atzerapen:
retrasar; Bozgorailu: altavoz; Pilotu: piloto; Greba: huelga; Zuritu: justificar;
Sekulako: enorme; Ezusteko: sorpresa; Sineztezin: increible; Bai zera!: ¡claro que
no!; Erru: culpa; Eragozpen: molestia; Gauzatu: llevar a cabo; Kalte-ordain:
indemnización; Legedi: legislación; Kaltetu: el perjudicado, el damnificado;
Berreskuratu: recuperar; Eskuratu: conseguir, adquirir; Erantzule: responsable.
350
Duela bi urte arte lasaia eta isila zen zuen auzoa, baina diskoteka jarri
zutenetik ezin duzue ondo lo egin. Gainera, diskotekaren inguruko bazterrak
zikin eta hondatuta ageri dira igande goizero.
Askotan jo duzue udalera protesta egitera, baina alferrikakoa izan da. Ezin
omen dute ezer egin. Auzokoak, ordea, ez zaudete ados.
Egitekoa:
Idatz iezaiozu Arartekoari, zure auzokoen izenean: egoeraren berri eman eta
konponbideren bat eskatu.
351
EGOERA:
Mendizale-elkarte bateko arduraduna zara eta Pirineoetan zeharreko
mendi-ibilaldi bat prestatu duzue. Interneten bidez gonbidapena luzatu, nahi
duenak parte har dezan.
EGITEKOA:
Zehaztu:
- Datak.
- Azaldu zein den zirkuitua.
- Prezio.
- Nola izena eman eta ordaindu.
- Animatu parte hartzera.
HIZTEGI: Batu: unir; Mendi-ibilaldi: marcha, caminata montañosa; Osatu: completar;
Uztartu: fusionar; Lagunarte: compañía; Uztail: julio; Zeharkatu: Atravesar; Aterpe:
refugio; Arrasto: pista; Laga: dejar, abandonar; Domeka: domingo; Gailur: cima;
Elkartu: juntar, reunir; Bazkide: socio; Zapatu: sábado; Ordainagiri: recibo; Posta:
correo; Zehaztu: concretar.
352
95. BERAKO UDALAREN AGURRA
EGOERA:
Berako alkatea zara eta idatzi baten bidez antolatu berri duzuen udalaren
webgunea aurkeztu nahi duzu herritarrak jakinaren gainean jartzeko asmoz.
EGITEKOA:
a. AZALDU ZER ESKAINTZEN DUEN WEBGUNEAK
b. NORENTZAT EGINDA DEN.
c. AZALDU WEBGUNEAREN ABANTAILAK
c. ANIMATU PARTE HARTZERA.
353
96. ASEGURU ETXEARI ERREKLAMATZEA
EGOERA:
Sukaldean ura ateratzen zenez, aseguru etxera deitu zenuen. Iturgina etorri
zen. Nahiz eta ur jaioa konpondu, sukaldeko azulejoak txarto jarri zituen.
Sukaldeak itxura txarra dauka.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna aseguru etxeko bezeroen arretarako arduradunari gertatutakoaz
kexatzeko:
- Azaldu nola gertatu zen akatsa.
- Iradoki irtenbideak.
354
97. NARKOGELA AUZOAN
Elkarte batek narkogela bat jartzeko asmoa du zure auzoan; hain zuzen ere,
udalak utzi dion lokal batean, eskola publikoaren aldameneko etxean.
Duela urtebete, beste lokal bat eskaini zion udalak, beste auzo batean, baina
hango bizilagunek protesta gogorrak egin ondoren, udalak atzera egin zuen.
Idatzi alkateari auzokideen izenean. Adieraz iezaiozu zuen iritzia eta eman
arrazoiak.
355
98. PROTESIA
Zure aitak 86 urte ditu eta sendagilearenera joan zarete. Sendagileak bi
belaunetan protesiak jarri behar dizkiotela esan dizue, baina, gutxienez,
urtebete itxaron beharko duzuela.
Uste duzue denbora hori luzeegia dela. Idatzi ospitaleko zuzendari-gerenteari
eta eskatu irtenbideren bat emateko.
356
99. KASINO BAT HERRIAN
Herri txiki bateko biztanlea zara. Hala ere, nahiz eta txikia izan, ondo
komunikatuta dago inguruko herriekin, eta, ondorioz, nahi den beste bisitari
izaten duzue bertan. Agian horrexegatik kasinoa herri erdian jarri nahi dizuete.
Kasino hori jarri nahi dutela jakiteaz gain, zuen udala proiektuari baietza
emateko prest dagoela entzun duzue. Haserre, ez baitzara jokoaren aldekoa,
mezu elektroniko honen bidez alkateari zeure kexa azaltzea erabaki duzu.
358
101. HIRI-ALTZARIAK HONDATUTA
EGOERA:
Zure auzoan semaforo batzuk zein haurrentzako joko batzuk hondatuta daude.
Halaber, haurren parkea ez dago behar bezala zainduta.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna udaleko arduradunari gertatutakoa salatzeko:
- Kontatu labur zeintzuk diren hondatu dauden hiri-altzariak.
- Adierazi zein arrisku sor ditzaketen jendearengan.
- Eskatu irtenbideren bat
359
102. HAZIENDA
Aurtengo errenta aitorpena egin duzu eta kobratzea dagokizu. Egin zenuenetik
lau hilabete igaro dira ordea, eta oraindik ez duzu euro bat bera jaso. Sasoia
ere badela eta, Foru Aldundira eskutitz bat idatziko duzu zure egoeraren berri
emanez, eta kontuak eskatuz. Idatz ezazu eskutitz hori.
360
103. PRODUKTU AKASTUNA
EGOERA:
Denda batean produktu bat erosi duzu zoruan garbitzeko eta hodiak libratzeko,
baina produktu horrek ez zuen emaitza onik izan. Dendara joan zinen
erreklamatzera baina ez zizuten kasurik egin: ez zizuten dirua itzuli nahi.
Dendariak esan zizun produktuaren fabrikatzailearekin harremanetan jartzeko.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna enpresako zuzendariari gertatutakoa salatzeko:
- Kontatu labur zer gertatu zen produktu hori erabiltzean.
- Adierazi zein erantzun eman zizun dendariak.
- Azaldu zer nahi duzun.
361
104. PILATES-TALDEA
EGOERA:
Pilates-taldeko kidea zara, eta hainbat gauza hondatuta daude kiroldegian.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna kiroldegiko arduradunari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu labur zeintzuk diren hondatu dauden gauzak.
- Iradoki irtenbideak.
HIZTEGI: Zerbitzu: servicio; Aldagela: vestuario; Sarraila: cerradura; Hondatu:
estropear; Komun: baño; Busti: mojar; Ile-lehorgailu: secador de pelo; Aire
girotu: Aire acondicionado; Ikasturte: curso, año académico; Egutegi:
calendario; Bezero: cliente; Etenaldi: pausa; Jario: escape; Gortina: cortina;
Fresko: fresco; Mandendu: mantener; Ikastaro: cursillo, curso; Eskaini:
ofrecer; Kexa: queja; Saio: sesión.
362
105. HERRIA UDAN
Udako oporrak laster datoz, eta zuk erabaki duzu idatzi bat prestatzea herriko
Udalari aurkezteko. Herria gero eta abandonatuago dagoela frogatzen duten
arrazoiak badaudela iruditzen zaizu, eta proposamen batzuk egin nahi dizkiozu
Udalari.
363
106. GAS NATURALEKO INSTALAZIOA
EGOERA:
Orain dela lau hilabete pisu berria erosi zenuen. Hasieratik berogailua ez
dabil behar bezala.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna eskolako zuzendariari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu zeintzuk diren berogailuarekin izan dituzun arazoak.
- Iradoki irtenbideak.
364
107. IKASKETA BIDAIA
EGOERA:
Batxilergoko 2. mailako ikasleak zarete eta Madrilen egindado ikasketa bidaia
ez zen espero zenuten bezala atera.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna eskolako zuzendariari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu zeintzuk diren txarto atera ziren gauzak.
- Iradoki irtenbideak.
365
108. MEDIKUNTZA FAKULTATEA
EGOERA:
Medikuntza ikasten ari zareten 4. mailako ikasleak zarete, eta hainbat gauza
hondatuta daude fakultatean.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna fakultateko dekanoari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu labur zeintzuk diren hondatuta dauden gauzak.
- Iradoki irtenbideak.
366
109. HERRIAN BORTIZKERIA
EGOERA:
Auzo-elkarte bateko partaidea zara eta auzoan dagoen bortizkeria dela eta,
kezkatuta zaudete.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna herriko alkateari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu zergatik kezkatuta zaudeten.
- Iradoki irtenbideak.
367
110. AMAZON KEXA
EGOERA:
Orain dela 3 aste Inteneten bidez produktu batzuk erosi zenituen, baina
hainbat egun pasatu eta gero, ez zaizkizu zuk erositako produktuak heldu.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna Amazon enpresako arduradunari gertatutakoaz kexatzeko:
- Kontatu zeintzuk diren produktuarekin izan dituzun arazoak.
- Iradoki irtenbideren bat.
368
111. IRAKURZALETASUNA ESKOLAN
lruditzen zaizu zure ikastetxean irakurzaletasuna ez dela behar bezala lantzen.
ldatz iezaiozu ikastetxeko zuzendariari eskutitz bat, ikasleen artean
irakurzaletasuna bultzatuko edo sustatuko duten hainbat proposamen eginez.
Aipatu, bide batez, zuk bezalako irakurle batek gogoko dituen liburuak eta
literatura-generoa, beharbada horrek lagunduko lukeelako ikasleen gustuko
liburuak irakurri beharra izatea eskolan.
Nahi izanez gero, honako ideia hauek erabil ditzakezu gutunerako: gustuko
irakurketek duten garrantzia, idazleak ikasgeletara gonbidatzeko aukera,
literatura-jardunaldien antolaketa; gogoko dituzun liburuak edo
literatura-generoak ere propasa ditzakezu ...
369
enriquecedor; Bisitatu: visitar; Denbora-pasa: pasatiempo; Zailtasun:
dificultad; Gonbidatu: invitar; Eskaintza: oferta.
372
Intimitate-eskubide: derecho a la intimidad; Jokabide: comportamiento; Irudi:
imagen; Jabe: dueño.
373
consumo responsable; Gainbegiratu: supervisar, inspeccionar; Kudeatu:
gestionar; Kudeaketa: gestión.
374
Salatu: denunciar; Debekatu: prohibir; Salaketa: denuncia; Duintasun:
dignidad; Erasotzaile: agresor.
375
118. MUSIKA JAIALDI BAT
Eman dezagun musika jaialdi bat antolatu nahi duzula Gobernuz Kanpoko
Erakunde (ONG) bati laguntzeko. Horretarako, proiektu bat aurkeztu behar
duzu udaletxean, azalduz nolako programa izango den, zer azpiegitura beharko
duzuen, zer nolako emaitzak espero dituzuen eta abar. Eskaerari gutun forma
eman behar diozu.
HIZTEGI: Abeslari: cantante; Sare: red; Eskegi: colgar; Lege: ley; Ekintza: acto,
actividad; Zabaldu: extender; Joera: tendencia; Zigortu: castigar; Nabari:
evidente; Ikerketa: investigación; Herritar: ciudadano; Aitortu: reconocer;
Tamalgarri: lamentable; Txoko: rincón; Salmenta: venta; Lehiatu: competir;
Biziraun: sobrevivir; Zailtasun: dificultad; Eskubide: derecho; Agintari:
autoridad; Lege: ley; Ezarri: establecer, imponer; Bidezko: justo; Egile: autor;
Elkarte: asociación; Epaitegi: juzgado, tribunal.
377
120. GRAFFITIAK EGITEAGATIK ISUNA
Hormak zikintzeagatik isuna heldu zaizu. Zure graffitiak artea direla argudiatuz,
egiozu alkateari gutun bat, isuna barkatzeko eskatuz.
379
122. HILTZAILEA KARTZELATIK ATERA
EGOERA:
Auzoan bizi zen emakume baten hiltzailea kartzelatik atera berri zen. Pertsona
hori berriro auzoan bizi da. Auzoan oso kezkatuta daude; izan ere, Poliziak ez
du inolako segurtasun neurririk hartu bizilagunen segurtasuna bermatzeko.
EGITEKOA:
Idatzi gutuna egunkariako zuzendariari gertatutakoaz kexatzeko:
- Azaldu zergatik zaudeten kezkatuta.
- Iradoki irtenbideak.
380
HIZTEGI: Gertakari: suceso; Larritasun: gravedad; Hilketa: asesinato; Leporatu:
atribuir; Espetxe zigor: pena de cárcel; Ezarri: establecer, imponer; Auzitara
eraman: llevar a juicio; Epaile: juez; Sakonki: profundamente; Hiltzaile:
asesino; Suposatu: suponer; Gaizkile: malhechor; Aske: libre, suelto;
Segurtasun: seguridad; Ilunabar: anochecer; GPS bilatzaile: Localizador GPS;
Zerga: impuesto; Bermatu: garantizar; Idazki: escrito; Salatu: denunciar.
381
HIZTEGIA: Areto: salón; Eztabaida: discusión; eskaera: petición; Aireratu:
despegar; Esnatu: despertar; Igaro: pasar; Etxebizitza: vivienda; Teila: teja;
Dardararazi: Hacer temblar; Azterna, Arrasto: huella, seña, vestigio; Bizilagun:
vecino; Nabarmen: notablemente; Zenbatu: contabilizar; Ezarri: imponer,
establecer; Intsonorizatu: insonorizar; Aurreikuspen: previsión; Zeharkatu:
atravesar; Isurketa, isuri: vertido; Neurtu: medir; Aurrera eraman: llevar
adelante; Bizi-kalitatea: calidad de vida; Neurketa: medida; Urrats: paso.
382