Professional Documents
Culture Documents
HD Thiet Ke Phan Dien Nha May Dien
HD Thiet Ke Phan Dien Nha May Dien
CHƯƠNG I
Trong đó :
- S : là công suất biểu kiến của phụ tải thời điểm t.
- P : là công suất tác dụng của phụ tải tại thời điểm t.
- Cos : là hệ số công suất phụ tải.
t(h) 0–7 7 - 12 12 - 18 18 - 24
công suất
P % (t) 65 100 80 60
P (t) (MW) 10,4 16 12,8 9,6
S (t) (MVA) 12,1 18,6 14,88 11,16
-1-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S (MVA)
18,6 14,88
12,1
11,16
t(h)
0 7 12 18 24
- Kết quả tính toán cân bằng công suất ở phụ tải trung áp :
t (h) 0–8 8 - 12 12 - 18 18 - 24
công suất
P % (t) 60 85 100 70
P (t) (MW) 102 144,5 170 119
S (t) (MVA) 115,91 164,2 193,18 135,23
-2-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S (MVA)
193,18
164,2
115,91 135,23
t(h)
0 7 12 18 24
Cos = 0,85.
P%( t ) P( t )
P (t) = .Pmax ; S (t) = Cos
.
100
- Bảng tính toán cân bằng công suất ở phụ tải toàn nhà máy :
t (h) 0–8 8 - 11 11 - 20 20 - 24
công suất
P % (t) 80 90 100 85
P (t) (MW) 320 360 400 340
S (t) (MVA) 376,47 423,53 470,6 400
-3-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S (MVA)
470,6
423,53
376,47 400
t(h)
0 7 11 11 24
- Trong đó :
S td(t) : phụ tải tự dùng tại thời điểm t.
S NMmax : công suất đặt của toàn nhà máy.
S NM(t) : công suất nhà máy phát ra tại thời điểm t.
: số phần trăm lượng điện tự dùng.
S NMmax = 470,6 (MVA) ; Tự dùng của nhà máy : = 6 % ;
- Tính toán theo công thức trên có bảng kết quả sau :
t (h) 0–8 8 – 11 11 - 20 20 - 24
công suất
S NM (t) 376,47 423,53 470,6 400
S td (t) 24,85 26,54 28,236 25,69
-4-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S (MVA)
28,236
26,54
24,85 25,69
t(h)
0 8 11 20 24
5. Cân bằng công suất toàn nhà máy và công suất phát vào hệ thống :
- xác định công suất của toàn nhà máy theo biểu thức :
SNM(t) = Sđf (t) + ST (t) + Std (t) + SHT (t)
- Công suất phát vào hệ thống :
SHT (t) = SNM (t) – Sđf (t) + ST (t) + Std (t)
- Bảng tính toán cân bằng công suất toàn nhà máy và công suất phát vào hệ
thống :
t (h) 0–8 8 - 11 11 - 20 20 - 24
công suất
SNM(t) (MVA) 376,47 423,53 470,6 400
Sđf (t) (MVA) 12,1 18,6 14,88 11,16
ST (t) (MVA) 115,91 164,2 193,18 135,23
Std (t) (MVA) 24,85 26,54 28,236 25,69
SHT (t) (MVA) 223,61 214,19 234,3 227,92
-5-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
-6-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
chương ii
-7-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
B. Các phương án :
1. Phương án I :
HT
ST
220 kV 110 kV
F1 F2 F3 F4
+ Ưu điểm :
Giảm được tối đa số thiết bị nối vào thanh góp điện áp nên giá thành rẻ có
lợi về mặt kinh tế. Cả hai phía điện áp cao và điện áp trung đều có trung tính
trực tiếp nối đất (U 110 kV) nên sử dụng máy biến áp tự ngẫu để liên lạc.
Mặt khác, chủng loại máy biến áp ít nên sơ đồ dễ chọn lựa thiết bị cũng như vận
hành, độ tin cậy cao, cung cấp điện đảm bảo .
+ Nhược điểm :
Có một phần công suất truyền qua hai lần biến áp làm tăng tổn thất công
suất. Nhưng vì sơ đồ trên sử dụng máy biến áp tự ngẫu liên lạc nên tổn thất công
suất không đáng kể, có thể bỏ qua.
-8-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
2. Phương án II:
HT ST
220 kV 110 kV
F3 F1 F2 F4
+ Ưu điểm :
Về mặt công suất khắc phục được nhược điểm của phương án I, luôn luôn
cung cấp đủ công suất cho các phụ tải cho dù gặp phải sự cố ngừng một trong
các máy. Do đó, độ tin cậy cung cấp điện được nâng cao, cải thiện đáng kể.
+ Nhược điểm :
Chủng loại máy biến áp nhiều gây khó khăn trong vận hành và sửa chữa.
Vốn đầu tư máy biến áp đắt hơn so với phương án một.
-9-
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
3. Phương án III:
HT
ST
220 kV 110 kV
F3 F4 F1 F2
Nhận xét :
Tất cả các bộ máy phát điện – máy biến áp đều nối vào thanh góp điện áp
cao (220 kV) .Hai máy biến áp tự ngẫu dùng để liên lạc và truyền công suất sang
cho thanh góp điện áp trung. Khi xảy ra sự cố hỏng một máy biến áp tự ngẫu
liên lạc, máy biến áp tự ngẫu còn lại không đảm bảo đủ cung cấp cho phụ tải
điện áp bên trung (110 kV).
Số lượng và chủng loại máy biến áp nhiều nên không có lợi về mặt kinh tế
và gây khó khăn trong tính toán thiết kế cũng như trong vận hành, sửa chữa.
* Kết luận :
So sánh 3 phương án :
- Hai phương án đầu đều có ưu điểm đảm bảo cung cấp điện cho các phụ tải ở
các cấp điện áp và có cấu tạo tương đối đơn giản, dễ vận hành.
- Phương án III tập trung quá nhiều chủng loại máy biến áp ,cấu tạo phức tạp
gây nhiều khó khăn trong vận hành và sửa chữa. Bên trung áp không có bộ máy
phát - máy biến áp nên khi sự cố 1 máy biến áp tự ngẫu liên lạc sẽ không cung
cấp đủ cho phụ tải, không đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện.
- 10 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Do đó, thấy hai phương án I & II có nhiều ưu điểm hơn, đảm bảo độ an
toàn , độ tin cậy, cung cấp điện ổn định , dễ vận hành ... nên chọn hai phương
án này để so sánh về mặt kinh tế, kĩ thuật, chọn ra phương án tối ưu.
Máy biến áp là một thiết bị rất quan trọng. Trong hệ thống điện, tổng công
suất các máy biến áp rất lớn và bằng khoảng 4 5 lần tổng công suất các máy
phát điện. Do đó vốn đầu tư cho máy biến áp cũng rất nhiều. Yêu cầu đặt ra là
phải chọn số lượng máy biến áp ít và công suất nhỏ mà vẫn đảm bảo an toàn
cung cấp điện cho các hộ tiêu thụ. Điều đó có thể đạt được bằng cách thiết kế hệ
thống điện một cách hợp lý, dùng máy biến áp tự ngẫu và tận dụng khả năng quá
tải của máy biến áp, không ngừng cải tiến cấu tạo của máy biến áp.
Trong hệ thống điện người thường dùng các máy biến áp tăng áp và giảm
áp, 2 cuộn dây và 3 cuộn dây. Các máy biến áp 3 pha 2 cuộn dây và 3 cuộn dây
được sử dụng rộng rãi trong hệ thống điện.
Trong hệ thống điện có điện áp cao và trung tính nối đất trực tiếp thường
dùng máy biến áp tự ngẫu. Loại MBA này có điểm ưu việt hơn MBA thường :
giá thành chi phí vật liệu và tổn hao năng lượng khi vận hành của nó nhỏ hơn so
với MBA thường có cùng công suất.
2.2.1. Phương án I :
- Sơ đồ nối dây :
HT ST
220 kV 110 kV
F1 F2 F3 F4
- 11 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
1
- có : SđmB .117 ,65 = 235,3 (MVA).
0,5
- Bảng tham số máy biến áp cho phương án I :
2. Phân phối công suất : các máy biến áp và các cuộn dây :
+ Các bộ máy phát – máy biến áp hai cuộn dây vận hành với phụ tải bằng phẳng
suốt trong năm :
1 1
S BT = S đmF - .S tdmax = 117,65 - .28,236= 110,6 (MVA)
4 4
+ Công suất truyền qua máy biến áp tự ngẫu :
- Công suất truyền qua cuộn cao :
1
S c(t) = .S HT(t)
2
- Công suất truyền qua cuộn trung :
1
S t(t) = .S T(t) – 2.S BT
2
- Công suất truyền qua cuộn hạ :
S h(t) = S T (t) + S c(t)
- Sau khi tính toán có Bảng phân phối công suất :
Thời gian
Loại MBA Cấp điện áp Công suất
(kV) (MVA) 0-8 8 –11 11 –20 20 –24
- 12 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
HT ST = 193,18
220 kV 110 kV
60,01 60,01
41,29
41,29
F1 F2 F3 F4
- Bộ máy phát điện – máy biến áp hai dây quấn bên trung :
1 1
SBT = SđmF - Std = 117,65 - .28,236= 110,6 (MVA)
4 4
ST max SBT
+ Điều kiện kiểm tra sự cố : 2Kqt .SđmTN STmax- SBT SđmTN 2K qt
193,18 110,6
SđmTN = 58,98 (MVA)
2.0,5.1,4
SđmTN = 250 (MVA) > 58,98 (MVA) thỏa mãn điều kiện sự cố .
+ Phân bố công suất trên các cuộn dây MBA tự ngẫu khi xảy ra sự cố :
- Công suất qua cuộn trung của máy biến áp tự ngẫu:
1 1
ST = .(STmax – SBT) = .(193,18–110,6) = 41,29 (MVA)
2 2
- Công suất qua cuộn hạ của máy biến áp tự ngẫu :
1 1 1 1
S H S dmF S td S df 117 ,65 .28,236 18,6 101,3( MVA ).
4 2 4 2
- 13 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Công suất truyền qua cuộn cao của máy biến áp tự ngẫu :
S C S H S T 101,3 41,29 60,01( MVA ).
- Khi đó, công suất phát lên hệ thống là 234,3 (MVA), vì thế lượng công suất
thiếu là :
Sthiếu = S HT 2S C 234,3 2.60,01 114,28( MVA).
Lượng công suất thiếu nhỏ hơn dự trữ quay của hệ thống (287 MVA) nên máy
biến áp đã chọn thoả mãn .
HT ST =
193,18
220 kV 110 kV
120,02
- 28,02
92
110,6 110,6
F1 F2 F3 F4
(Công suất truyền từ bên trung áp (110 kV) sang nên mang dấu âm)
- 14 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
2.2.2. Phương án II :
- Sơ đồ nối dây :
HT
ST
220 kV 110 kV
F3 F1 F2 F4
- 15 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
1
SđmB .117 ,65 = 235,3 (MVA).
0,5
2. Tính dòng phân phối cho các máy biến áp và các cuộn dây :
+ Các bộ máy phát – máy biến áp hai cuộn dây vận hành với phụ tải bằng phẳng
suốt trong năm :
1 1
SBC = S BT = S đmF - .S tdmax = 117,65 - .28,236= 110,6 (MVA)
4 4
+ Công suất truyền qua máy biến áp tự ngẫu :
- Công suất truyền qua cuộn cao :
1
Sc ( t ) SHT ( t ) SBC
2
- Công suất truyền qua cuộn trung:
1
St (t ) ST ( t ) SBT
2
- Công suất truyền qua cuộn hạ :
S h ( t ) S t ( t ) Sc ( t )
Thời gian
Loại Cấp điện áp Công suất
MBA (kV) (MVA) 0-8 8 – 11 11- 20 20- 24
- 16 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
HT
ST = 193,18
220 kV 110 kV
4,71 4,71
110,6
96,59
96,59
101,3 101,3
- 17 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Công suất cần phát vào hệ thống là 234,3 (MVA), công suất còn thiếu là :
Sthiếu = S HT (2S C S B ) 234,3 2.(4,71) 110,6. 114,28( MVA ).
- Lượng công suất thiếu nhỏ hơn dự trữ quay của hệ thống nên máy biến áp
đã chọn thoả mãn .
b. .Sự cố máy biến áp tự ngẫu liên lạc ( ST max ) :
HT ST =193,18
220 kV 110 kV
110,6 18,72 110,6
82,58
101,3
F3 F1 F F
- 18 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
2.2.3 - Tính tổn thất công suất và tổn thất điện năng :
- Tổn thất trong máy biến áp hai cuộn dây và máy biến áp tự ngẫu gồm hai phần:
+ Tổn thất sắt không phụ thuộc vào phụ tải của máy biến áp và bằng tổn thất
không tải của nó.
+ Tổn thất đồng trong dây dẫn phụ thuộc vào phụ tải máy biến áp.
Công thức tính tổn thất điện năng trong máy biến áp ba pha hai cuộn dây trong
một năm :
Si2 .t i
A 2cd = 365.(Po.t + PN. 2 )
SdmB
+ Đối với máy biến áp tự ngẫu ba pha :
365
ATN =365.Po.t + S2 . (PNC .SCi .t i PNT .STi .t i PNH .SHi .t i )
2 2 2
dmB
Trong đó :
- SCi, STi, SHi : là công suất tải qua cuộn trung, cao ,hạ của máy biến áp tự ngẫu
trong thời gian t.
- S i : là công suất tải qua máy biến áp hai cuộn dây trong khoảng thời gian t.
- Po : tổn hao sắt từ.
- PNm : tổn thất ngắn mạch.
* Tổn hao ngắn mạch của các cuộn dây trong máy biến áp tự ngẫu :
PN.CH PN.T H
PN.C = 0,5.(PN.C-T + )
2 2
PN.CH PN.T H
PN.T = 0,5.(PN.C-T - )
2 2
PN.CH PN.T H
PN.C = 0,5.(- PN.C-T + )
2 2
* Từ các thông số trên của máy biến áp tính được tổn thất điện năng trong
máy biến áp trong từng phương án :
I. Phương án I :
a. Máy biến áp ba pha hai dây quấn :
Máy biến áp 3&4 luôn làm việc với công suất truyền qua nó S B=110,6(MVA)
trong cả năm , do đó :
110,6 2
AB= 8760.(100 + 400. ) = 3619180,124(kWh).
125 2
- 19 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
II. Phương án II :
a. Máy biến áp ba pha hai dây quấn :
Máy biến áp luôn làm việc với công suất truyền qua nó S B=110,6 (MVA)
trong cả năm , do đó :
Máy biến áp 4 bên trung áp :
110,6 2
AB4= 8760.(100 + 400. ) = 3619180,124(kWh).
125 2
Máy biến áp 3 bên cao :
110,6 2
AB3 = 8760.(115 +380. ) = 3613421,12 (kWh).
125 2
b. Máy biến áp tự ngẫu :
1
Có PNC-T do đó lấy PNC-H = PNT-H = 2 PNC-T = 260 kW.
260 260
PNC = 0,5.(520 + ) = 260 kW
0,5 2 0,5 2
260 260
PNT = 0,5.(520 - ) = 260 kW
0,5 2 0,5 2
- 20 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
260 260
PNH = 0,5.(-520 + ) = 780 kW.
0,5 2 0,5 2
SCi
2
.t i = 56,512.8 + 51,792.3 +61,852.9 +58,662.4 = 81786,44
2
STi .t i = 2,6552.8 + 26,82.3 + 41,292.9 + 12,3152.4 = 18161,53
S2Hi .t i
= 59,1652.8 +78,592.3 + 103,142.9 + 70,9752.4 = 162423,68
Từ đó có :
365
ATN=365.24.120 + (260. 81786,44+ 260. 18161,53+ 780. 162423,68) =
250 2
1051200 + 891633,345 = 1942833,345 (kWh).
Phương án II có tổng tổn thất điện năng của các máy biến áp trong một năm là :
AII = AB1 + AB2 + AB4 + AB3
= 2. 1942833,345 + 3677525,458 + 3613421,12 = 11176613,27 (kWh).
2.2.4 .Tính dòng điện làm việc bình thường và dòng điện làm việc cưỡng
bức
I. Phương án I :
a. Các mạch phía cao áp 220 kV:
- Mạch đường dây :
S HT max 234,3
Ibt = 0,31( kA)
2 3.U dm 2 3.220
Icb = 2.Ibt =2.0,31= 0,62 (kA).
* Máy biến áp liên lạc :
- Cuộn cao của máy biến áp liên lạc khi làm việc bình thường:
S C max 117,15
Ibt = 0,31(kA).
3.U dm 3.220
Dòng cưỡng bức được xét trong các trường hợp sau :
+ Khi sự cố máy biến áp bên trung :
SC 60,01
Icb = 0,157(kA)
3.U dm 3.220
- 21 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
II. Phương án II :
a. Các mạch phía cao áp 220 kV:
- 22 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 23 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 24 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Chương Iii
I - Mục đích :
Mục đích tính toán dòng điện ngắn mạch là để lựa chọn các khí cụ điện và
các phần tử khi có dòng điện chạy qua, những thiết bị đó phải thoả mãn điều
kiện làm việc bình thường và có tính ổn định khi có dòng điện ngắn mạch.
Do vậy việc tính toán ngắn mạch chính là để lựa chọn các khí cụ điện và các
phần tử có dòng điện chạy qua,đường cong tính toán dùng để tính dòng điện
tại điểm ngắn mạch, biểu thị quan hệ giữa độ lớn tương đối của dòng điện
ngắn mạch và điện kháng tính toán của mạch điện ngắn mạch tại những thời
điểm khác nhau.
Để tính được dòng điện ngắn mạch trước hết phải thành lập sơ đồ thay thế,
chọn các đại lượng cơ bản như : công suất cơ bản và điện áp cơ bản, tính
điện kháng các phần tử.
chọn : Scb =100 MVA
Ucb = Utb = Uđmtb.
Cấp điện áp 220 kV có Utb = 230 kV
Cấp điện áp 110 kV có Utb = 115 kV
Cấp điện áp 10 kV có Utb = 10,5 kV
3.1. Xác định tham số :
- Điện kháng hệ thống trong hệ tương đối cơ bản được tính như sau :
S CB 100
X HT * 0,022
SN 4500
- 25 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
ST
N1 220 kV N2 110 kV
HT
N’3 N4
N3
F1 F2 F3 F4
- Sơ đồ thay thế :
- 26 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
EHT
X1
X2
N1 N2
X3 X4
X7 X8
X5 X6
N’3 N4
N3
X9 X11 X12
X10
E1 E2 E3 E4
+ Tính dòng ngắn mạch tại các điểm ngắn mạch tính toán :
* Điểm ngắn mạch N1 :
Cấp điện áp 220 kV, các thiết bị như : máy cắt ,dao cách ly... nên chọn cùng
một loại .Vì vậy, chọn N1 là điểm ngắn mạch trên thanh góp 220 kV. Nguồn
cung cấp bao gồm tất cả các máy phát điện của nhà máy thiết kế và hệ thống.
- 27 -
X4
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Sơ đồ :
EHT
X1/ 0,022
X2/ 0,047
N1
X3/ 0,046
X7 X8/ 0,084
X5/ 0,082 X6
E1 E2 E3 E4
- N1 là điểm ngắn mạch có tính chất đối xứng , sau khi thu gọn sơ đồ có :
EHT
X13 = X1 + X2 = 0,022 + 0,047 = 0,069 X13/ 0,069
X 3 0,046 N1
X14 = 0,023
2 2
(X 7 X 11 ) 0,084 0,156 X14/ 0,023
X15 = 0,12 X15/ 0,12
2 2
(X 5 X 9 ) 0,082 0,156
X16 = 0,119
2 2 X16/ 0,119
E1,2 E3,4
15 16
- 28 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Sơ đồ tối giản là :
Chapter 1
X13/ 0,069 X17/ 0,083
E HT E
1,2,3,4
cb
+ Dòng ngắn mạch phía hệ thống tại mọi thời điểm bằng nhau :
1 S 1 4100
I’’HT= X .
dmHT
. 3,64(kA)
ttHT 3.U cb 2,829 3.230
cb 100
cb 3.230
S 4.117,65
INM() = I CK(). 3.U 2,04. 2,41(kA)
NM
cb 3.230
- 29 -
E1 XE
64 2 E3 X7 E4
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
EHT
X1/ 0,022
X2/ 0,047
N2
X3/ 0,046
X8/ 0,084
X5/ 0,082
- N2 là điểm ngắn mạch có tính chất đối xứng , sau khi thu gọn sơ đồ có :
X3 0,046
X13 = X1 + X2 + 0,022 0,047 0,092
2 2
EHT
(X X 9 ) 0,082 0,156 N2
X14 = 5 0,119
2 2
(X 7 X 11 ) 0,084 0,156 X13/ 0,092
X15 = 0,12 X15/ 0,12
2 2
- Ghép các nguồn E1,2 và E3,4 có :
X16 = (X14 // X15)
15X .X
14 0,12.0,119 X14/ 0,119
= X X 0,12 0,119 0,06
15 14
E3,4
E1,2
- Sơ đồ tối giản là :
E HT - 30 - E
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
cb
cb 3.115
S 4.117 ,65
I NM() = I CK(). 3.U 2,3. 5,43( kA)
NM
cb 3.115
- 31 -
XE
64 2 E3 X7 E4
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
EHT
X1/ 0,022
X2/ 0,047
X3/ 0,046
X8/ 0,084
X5/ 0,082
N3
E3,4
E2
+ Sơ đồ rút gọn :
- 32 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X13/ 0,082
- Biến đổi Y (X12, X13, X16) (X17, X18) bỏ nhánh cân bằng có :
X 12 . X 13 0,092.0,082
X17 = X12 + X13 + 0,092 0,082 0,2683
X 16 0,08
X 13 . X 16 0,082.0,08
X18 = X13 + X16 + 0,082 0,08 0,2333
X 12 0,092
cb
cb
- 33 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S 3.117 ,65
INM() = I CK(). 3.U 1,55. 3.10,5 30,1( A)
NM
cb
XF / 0,156
E1
cb
cb
S 117,65
IN’3() = I CK(). 3.U 2,55. 3.10,5 16,5(kA)
dmF
cb
- 34 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Nhằm chọn khí cụ điện mạch tự dùng, nguồn cung cấp gồm hệ thống và tất cả
các máy phát của nhà máy điện thiết kế. Do đó có :
I’’N4 = I’’N3 + I’’N’3 = 46,6 + 34,93 = 81,53 (kA)
IN4() = IN3() + IN’3() = 50,59 + 16,5 = 67,09 (kA)
- Dòng điện xung kích :
IXKN4 = IXKN3 + IXKN’3 = 118,62 + 94,35 = 212,97 (kA)
3.3. Phương án II :
- Xét các điểm ngắn mạch :
HT ST
- 35 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
220 kV N1 N2 110 kV
N’3
N4
N3
F F
Sơ đồ thay thế :
EHT
X1
X2 N2
N1
X3 X4
X7 X8
X5 X6
N’3
N4
N3
X11 X9 X10 X12
E3 E1 E2 E4
* Điểm ngắn mạch N1 : Nguồn cung cấp bao gồm tất cả các máy phát điện của
nhà máy thiết kế và hệ thống.
EHT - 36 -
X4N1
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X1/ 0,022
X2/ 0,047
X3/ 0,046
X7/ 0,088 X8/ 0,084
X5/ 0,082 X6
E3 E1 E2 E4
- N1 là điểm ngắn mạch có tính chất đối xứng, sau khi thu gọn sơ đồ có :
16 X .X
17 0,119.0,24 E3 E1,2 E4
X18 = X X 0,119 0,24 0,08
16 17
- Sơ đồ thay thế :
EHT
X-13/37
0,069
- N1
- Sơ đồ tối giản là :
cb
+ Dòng ngắn mạch phía hệ thống tại mọi thời điểm bằng nhau :
1 S 1 4100
I’’HT= X . 3.U 2,829 . 3.230 = 3,64 (kA)
dmHT
ttHT cb
- 38 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
S 4.117,65
INM() = I CK(). 3.U 2,19. 2,59( kA)
NM
cb 3.230
EHTX1/ 0,022
X2/ 0,047 N2
X3/ 0,046
X7/ 0,088 X8/ 0,084
X4
X5/ 0,082 X6
E3 E1 E2 E4
- N2 là điểm ngắn mạch có tính chất đối xứng, sau khi thu gọn sơ đồ có :
- 39 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X 3 0,046
X15 = 0,023 X13/ 0,069
2 2 N2
(X 5 X 9 ) 0,082 0,156
X16 = 0,119
2 2 X14 X15/ 0,023
0,244 X17/ 0,24
X17 = X8 + X12 = 0,084 + 0,156 = 0,24
X16/ 0,119
E3 E1,2 E4
- Biến đổi Y (X13, X14, X15) (X18, X19) bỏ nhánh cân bằng có :
X 13 . X 15 0,069.0,023
X18 = X13 + X15 + 0,069 0,023 = 0,0985
X 14 0,244
X 14 . X 15 0,244.0,023
X19 = X14 + X15 + 0,244 0,023 = 0,3483
X 13 0,069
- Ghép các nguồn E1,2 và E4 lại :
X20 = (X16 // X17)
X .X 0,119.0,24
X20 = X X 0,119 0,24 0,08
16 17
16 17
+ Sơ đồ rút gọn :
X19/ 0,3483
E3
19 20
+ có sơ đồ tối giản :
- 40 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
cb
cb 100
cb 3.115
S 4.117 ,65
I NM() = I CK(). 3.U 2,28. 5,39(kA)
NM
cb 3.115
* Điểm ngắn mạch N3 : Nguồn cung cấp bao gồm hệ thống và tất cả các máy
phát điện của nhà máy thiết kế trừ máy phát E1.
EHT
- 41 -
E3 XE
64 2
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X1/ 0,022
X2/
0,047
X3/ 0,046
X7/ 0,088 X8/ 0,084
X5/ 0,082
N3
E4
X12/ 0,069
X12 = X1 + X2 = 0,022 + 0,047 = 0,069
X13 = X7 + X9 = 0,088 + 0,156 = 0,244
X14/ 0,023
X 0,046
X14 = 3 = 0,023
2 2
X13/ 0,244
X15 = X5 = 0,082 X15 X16 X17/ 0,24
0,082 0,238
X16 = X6 + X10 = 0,082 + 0,156 = 0,238 N3
16 17X .X 0,238.0,24
X18 = (X16 // X17) X18 = X X 0,238 0,24 0,119
16 17
- Biến đổi Y (X12, X13, X14) (X19, X20) bỏ nhánh cân bằng có :
- 42 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X 12 . X 14 0,069.0,023
X19 = X12 + X14 + 0,069 0,023 = 0,0985
X 13 0,244
X 13 . X 14 0,244.0,023
X20 = X13 + X14 + 0,244 0,023 = 0,3483
X 12 0,069
- Sơ đồ thay thế :
EHT
X19/ 0,0985
X15/ 0,082
X20/ 0,3483
X18/ 0,119
N3
E3 E2,4
20 18
+ Sơ đồ rút gọn :
X15/ 0,082
- Biến đổi Y (X15, X19, X21) (X22, X23) bỏ nhánh cân bằng có :
- 43 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
X 15 . X 21 0,082.0,0887
X22 = X15 + X21 + 0,082 0,0887 0,2447
X 19 0,0985
X 19 . X 15 0,0985.0,082
X23 = X19 + X15 + 0,0985 0,082 0,2715
X 21 0,0887
cb
cb 100
S 4.117 ,65
INM() = I CK(). 3.U 1,17. 3.10,5 30,275(kA)
NM
cb
- 44 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
XF / 0,156
E1
cb
S 117,65
IN’3() = I CK(). 3.U 2,55. 3.10,5 16,5(kA)
dmF
cb
- 45 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Chương IV
Cấp Điểm Đại lượng tính toán Đại lượng định mức
- 46 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Cấp Điểm Đại lượng tính toán Đại lượng định mức
điện áp ngắn Icb IN Ixk Loại Uđm Iđm Icắt đm Ilđđ
(kV) mạch (kA) (kA) (kA) máy cắt (kV) (kA) (kA) (kA)
220 N1 0,62 7,77 6,23 19,78 245 4 40 100
110 N2 0,65 13,13 10,49 33,423 123 4 40 100
10 N3 6,79 43,555 34,93 78,485 12 12,5 80 225
Các máy cắt ở trên có dòng điện định mức lớn hơn 1000 A nên không cần
kiểm tra ổn định nhiệt .
- 47 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 48 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Phía 220 kV có 2 mạch đường dây cùng 2 mạch máy biến áp với 5 mạch máy
cắt, giá mỗi mạch là:
75.103 $ = 75.103.15.103 (VNĐ)
- Phía 110 KV có 6 mạch đường dây và 4 mạch máy biến áp với 11 mạch máy
cắt, giá mỗi mạch là :
45.103 $ = 45.103.15.103 (VNĐ)
- Phía 10,5 KV có 2 mạch máy cắt, giá mỗi mạch là:
20.103 $ = 20.103.15.103 (VNĐ)
Vậy tổng vốn đầu tư thiết bị phân phối là :
VTBPP = (5.75 + 11.45 +2.20).15.106 = 13650.106 (VNĐ).
* Tổng vốn đầu tư của phương án I là:
V1 = VB + VTB = 43160.106 + 13650.106 = 56810.106 (VNĐ).
2. Tính phí tổn vận hành hàng năm :
P =Pkh + PA
có : Pkh = akh.V (akh = 6,4 %)
PK = 6,4%. 56810.106 = 3635,84.106 (VNĐ)
- Tiền tổn thất điện năng hàng năm :
PA = .A = 500. 10965161,04 = 5482,58.106 (VNĐ)
- Chi phí vận hành cho phương án I:
P1 =Pkh + PA = 3635,84.106 + 5482,58.106 = 9118,42.106 (VNĐ).
- Chi phí tính toán của phương án I là : (ađm = 0,15)
C1 = P1 + ađm .V1 = 9118,42.106 + 0,15.56810.106 = 17639,92.106 (VNĐ)
4.2. Phương án II :
1. Vốn đầu tư :
a.Vốn đầu tư cho máy biến áp : (VB)
- Phương án này có :
Hai máy biến áp tự ngẫu bên 220 kV, giá một máy là : 265.103 R.
Vậy chi phí là: 2.265.103.40.103 = 21200.106 (VNĐ)
Máy biến áp hai dây quấn phía 220 kV, giá một máy là :162.103 R
Vậy chi phí là : 162.103.40.103 = 6480.106(VNĐ)
Máy biến áp hai dây quấn phía 110 kV giá một máy là :130.103 R
Vậy chi phí là : 130.103.40.103 = 5200.106(VNĐ)
- Phía 220 kV : kB = 1,3 cho MBA tự ngẫu;
kB = 1,4 cho MBA hai dây quấn .
- Phía 110 kV : kB = 1,5 cho MBA hai dây quấn .
VB = (1,3.21200 + 1,4.6480 + 1,5.5200 ).106 = 44432.106 (VNĐ).
b. Tính vốn thiết bị phân phối :
- 49 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Phía 220 kV có 2 mạch đường dây cùng 3 mạch máy biến áp với 6 mạch máy
cắt, giá mỗi mạch là:
75.103 $ = 75.103.15.103 (VNĐ)
- Phía 110 KV có 6 mạch đường dây và 3 mạch máy biến áp với 10 mạch máy
cắt, giá mỗi mạch là :
45.103 $ = 45.103.15.103 (VNĐ)
- Phía 10,5 KV có 2 mạch máy cắt, giá mỗi mạch là:
20.103 $ = 20.103.15.103 (VNĐ)
Vậy tổng vốn đầu tư thiết bị phân phối là :
VTBPP = (6.75 + 10.45 +2.20).15.106 = 14100.106 (VNĐ).
- 50 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Từ kết quả tính toán kinh tế cho hai phương án trên lập được bảng kết quả để
so sánh về mặt kinh tế :
Phương án Vốn đầu tư (V) Chi phí vận hành (P) Chi phí tính toán (C)
.106 (VNĐ) .106 (VNĐ) .106 (VNĐ)
I 56810 9118,42 17639,92
II 58532 9049,138 17828,938
* Nhận xét :
+ Vốn đầu tư phương án II > phương án I .
+ Chi phí vận hành phương án II < phương án I .
+ Chi phí tính toán phương án II > phương án I .
- Thời gian thu hồi vốn đầu tư tiêu chuẩn :
1 1
Tđm = = 6,67
a dm 0,15
- Thời gian thu hồi vốn đầu tư chênh lệch :
V2 V1 58532 56810
T = P P 9118,42 9049,138 = 24,85
1 2
* thấy : T > Tđm
- 51 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
chương v
chọn khí cụ điện và thanh dẫn
I. Chọn thanh dẫn :
Những thiết bị chính trong nhà máy điện ( máy phát, máy biến áp ) cùng với
các khí cụ điện ( máy cắt điện, dao cách ly, kháng điện ...) được nối với nhau
bằng thanh dẫn, thanh góp và cáp điện lực. Thanh dẫn, thanh góp có hai loại
chính: thanh dẫn cứng, thanh dẫn mềm.
Thanh dẫn cứng thường làm bằng đồng hoặc nhôm, và thường được dùng
từ đầu cực máy phát đến gian máy, dùng làm thanh góp điện áp máy phát,
đoạn từ cấp điện áp máy phát đến máy biến áp tự dùng ... Còn thanh dẫn
mềm dùng để làm thanh góp, thanh dẫn cho thiết bị ngoài trời có điện áp từ
35 KV trở lên.
5.1. Chọn thanh dẫn cho mạch máy phát (thanh dẫn cứng):
a. Chọn tiết diện :
Tiết diện của thanh dẫn được chọn theo điều kiện phát nóng lâu dài cho phép :
Icp > Icb .
Trong đó dòng điện cho phép cần phải được hiệu chỉnh theo nhiệt độ môi
trường (khi mà nhiệt độ môi trường xung quanh khác với nhiệt độ định mức) .
Với giả thiết là dùng thanh dẫn đồng có nhiệt độ lâu dài cho phép là 70 0C , nhiệt
độ môi trường xung quanh là 35 0C nhiệt độ môi trường tính toán đã qui định là
25 0C , có hệ số hiệu chỉnh theo nhiệt độ sẽ là :
- 52 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
cp o 70 35
khc = 0,88
cp odm 70 25
- Vậy có :
Icp.Khc Icb
I 6,79
Icp k 0,88 7,72 (kA).
cb
hc
biết rằng khi dòng nhỏ thì có thể dùng thanh dẫn cứng hình chữ nhật, nhưng
khi dòng điện trên 3000 (A) thì dùng thanh dẫn hình máng để giảm hiệu ứng mặt
ngoài và hiệu ứng gần, đồng thời cũng là tăng khả năng làm mát cho chúng.
Do đó căn cứ vào dòng cho phép đã tính được ở trên chọn thanh dẫn hình
máng bằng đồng, có các thông số cho như trong bảng sau :
Kích thước Tiết Mô men trở kháng Mô men quán tính Dòng
(mm) diện (cm3) (cm4) điện
một cực Hai Hai cho
h (mm2) Một thanh thanh Một thanh thanh phép
b c r
(A)
Wx-x Wy-y Wyo-yo Jx-x Jy-y Jyo-yo
175 80 8 12 2440 122 25 250 1070 114 2190 8550
Trong đó h ,b ,c là các kích thước và W là các giá trị mômen trở kháng của
thanh dẫn. Cụ thể có hình dáng của thanh dẫn như sau :
Y
y y
r d
X
h
b
h
- 53 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Đối với nhôm thì ứng suất cho phép là 700 kG/cm2,còn đối với đồng thì ứng
suất cho phép là 1400 kG/cm2.
Đối với thanh dẫn ghép thì ứng suất trong vật liệu thanh dẫn bao gồm có hai
thành phần : ứng suất do lực tác dụng giữa các pha gây ra, và ứng suất do lực
tương tác của các thanh trong cùng một pha gây nên.
+ Xác định lực tác dụng lên thanh dẫn pha giữa trên chiều dài khoảng vượt theo
công thức :
l1 2
Ftt =1,76.10 –8. i xk (kG).
a
Trong đó :
- ixk: dòng điện xung kích của ngắn mạch ba pha (A)
- l1 : khoảng cách hai sứ liền nhau của một pha (cm)
- a : khoảng cách giữa các pha (cm)
Với cấp điện áp máy phát là : 10 kV, có thể chọn l 1 =120 (cm) và khoảng cách
giữa các pha a = 60 (cm), vậy lực tác dụng lên thanh dẫn khi đó sẽ là :
120
Ftt =1,76.10 –8. 60
.(101,82.103)2 = 364,93 (kG).
- Xác định mômen uốn tác dụng lên một nhịp của thanh dẫn :
F1 .l1 364,93.120
M1 = = 4379,15 (KG.cm)
10 10
Vậy ứng suất do lực tác dụng giữa các pha gây nên:
M1 4379,15
1 = 17,52 (kG/cm2)
Wyo yo 250
+ Lực tác dụng tương hỗ giữa các thanh trong một pha trên chiều dài l 2 giữa các
miếng đệm sẽ là :
l2 2
F2 = 0,51.10 –8. i xk
h
- 54 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Vì vậy có lực tác dụng tương hỗ giữa các thanh cùng một pha gây nên trên 1
cm chiều dài là:
1 1
F2 = 0,51.10 –8. i2xk = 0,51.10-8. 17,5 .(101,82.103)2 = 3,02 (kG/cm)
h
- Khi đó mômen uốn do lực tác dụng tương hỗ giữa các thanh trong cùng một
pha gây nên :
F2 .l 2 3,02.1
M2 = = 0,25 (kG.cm)
12 12
+ Cuối cùng có điều kiện để đảm bảo ổn định động của thanh dẫn sẽ là :
M
tt = 1 + 2 = 1 + W cp.
2
y y
Trong đó giá trị cp đã biết và được lấy bằng 1400 kG/cm2 .Do đó có thể xác
định được khoảng cách lớn nhất giữa hai miếng đệm là :
12.Wy y .( cp 1 )
l2max =
F2
Với giả thiết chọn khoảng cách giữa hai miếng đệm gần nhau đúng bằng
khoảng cách giữa hai sứ thì để đảm bảo ổn định động ,giá trị l 2max tính được phải
thỏa mãn : l2max l1
Thay số vào tính được :
12.25.(1400 17,52)
l2max = 370,58 (cm) > l1 = 120 (cm)
3,02
+ Khi xét đến dao động riêng của thanh dẫn thì điều kiện để ổn định động cho
thanh dẫn là dao động riêng của thanh dẫn phải nằm ngoài giới hạn 45- 55 Hz và
90- 110 Hz để tránh cộng hưởng tần số , tần số riêng của dao động thanh dẫn
được xác định theo công thức :
6
3,65 E.J yo yo .10
Wr = .
l2 S.
Trong đó :
- l : chiều dài thanh dẫn giữa hai sứ (l = 120 cm)
- E : mô men đàn hồi của vật liệu (ECU = 1,1.106 kG/cm2)
- J yo yo : mô men quán tính ( J yo yo = 2190 cm4)
- S : tiết diện thanh dẫn 2.24,4 = 48,8 cm2
- : khối lượng riêng của vật liệu (cu = 8,93 g/cm3 )
- 55 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
5.2. Chọn sứ đỡ :
Sứ đỡ được chọn theo các điều kiện sau :
- Loại sứ .
- Điện áp : Uđm S Uđm mg.
Điện áp định Điện áp duy trì ở Lực phá hoại Chiều cao H
Loại sứ mức (kV) trạng thái khô nhỏ nhất Fph (mm)
(kV) (kG)
0-10-3000YT3 10 47 3000 154
Thanh dẫn
Ftt
F’tt
- 56 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
H’= 241,5 mm
H=154 mm Sứ
hc
Vậy với dòng cho phép 700 (A) có thể chọn loại dây nhôm lõi thép có dòng
điện phụ tải cho phép là : 835 (A) .Đó là loại dây AC-400/22 có các thông số
sau
Tiết diện chuẩn tiết diện (mm2) đường kính (mm) Icp (A)
nhôm/thép nhôm thép dây dẫn lõi thép
400/22 394,0 22 26,6 6 835
- 57 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
BN
Hay : Schọn Smin =
C
-Trong đó :
BN : là xung lượng nhiệt khi ngắn mạch.
C : hằng số tùy thuộc vào loại vật liệu dây dẫn .Với dây AC có C = 79.
* Tính xung lượng nhiệt (BN) : BN = BN-CK + BN-KCK
- Xung lượng nhiệt của thành phần chu kỳ xác định theo phương pháp giải tích
đồ thị : ( giả thiết thời gian tồn tại ngắn mạch là 1 (s) )
+ Theo kết quả tính toán ngắn mạch ở chương III : (Ngắn mạch tại điểm N1)
Dòng ngắn mạch phía hệ thống tại mọi thời điểm đều bằng nhau:I’’HT =3,64 (kA)
+) XttNM = 0,39 tại thời điểm t = 0 I CK(0) = 2,55
S 4.117 ,65
I’’NM = I CK(0). 3.U 2,55. 3,01(kA)
NM
cb 3.230
- 58 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 59 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
hc
Vậy với dòng cho phép 738 (A) có thể chọn loại dây nhôm lõi thép có dòng
điện phụ tải cho phép là : 835 (A) .Đó là loại dây AC-400/22 có các thông số
sau
Tiết diện chuẩn tiết diện (mm2) đường kính (mm) Icp (A)
nhôm/thép nhôm thép dây dẫn lõi thép
400/22 394 22 26,6 6 835
- 60 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 61 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- thấy rằng dao cách ly được chọn tương đối giống máy cắt .Với dao cách ly có
dòng định mức trên 1000 A thì không cần kiểm tra ổn định nhiệt khi ngắn mạch.
- Căn cứ vào giá trị dòng cưỡng bức, dòng điện xung kích đã có và điều kiện ở
trên có thể chọn dao cách ly có số liệu ghi trong bảng sau :
* Trong đó , dao cách ly ở cấp điện áp 220 kV và 110kV là dao cách ly quay
trong mặt phẳng ngang của hãng : groupe schneider.
5.6. Chọn máy biến điện áp BU :
Chọn BU theo điều kiện :
+ Điện áp : UđmBU =Umạng
+ Cấp chính xác : 0,5
+Công suất định mức : S2đmBU S2
* Chọn BU cho cấp điện áp 10,5 kV như sau :
- Dụng cụ phía thứ cấp là công tơ nên dùng hai biến điện áp nối dây theo V/V :
Uđm =10,5 kV cấp chính xác 0,5.
Phụ tải của BU cần phải phân bố cho cả hai biến điện áp như bảng sau :
- 62 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Biến điện áp AB :
20,4
S2 = 20,4 2 3,24 2 = 20,7 VA cos = 20,7 =0,98
- Biến điện áp BC :
19,72
S2 = 19,72 2 3,24 2 = 19,99 VA cos = 19,99 = 0,99
chọn BU có các thông số sau :
Cấp Điện áp định mức (V) Công suất định mức (VA) Công
Loại BU điện áp ứng với cấp chính xác suất
(kV) cuộn sơ cấp cuộn thứ cấp 0,5 cực đại
chính (VA)
HOM-10 10 10000 100 75 640
- 63 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Công suất
định mức Công
Cấp Điện áp định mức (V) (VA) ứng suất
Loại BU điện áp với cấp cực đại
(kV) chính xác (VA)
cuộn sơ cấp cuộn thứ cuộn thứ 1
cấp chính cấp phụ
HK-110-57 110 110000/ 3 100/ 3 100 600 2000
HK-220-58 220 220000/ 3 100/ 3 100 600 2000
- 64 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
chọn BI cho cấp điện áp máy phát 10,5 kV loại : Tỉậ-20-1 có các thông số
sau :
Dòng điện định Cấp chính xác Phụ tải định mức ứng
Loại BI Uđm(kV) mức(A) hay ký hiệu với cấp chính xác
cuộn thứ cấp ()
Sơ cấp Thứ cấp 0,5
Để đảm bảo độ chính xác ,yêu cầu tổng phụ tải phía thứ cấp Z 2 (cả dây dẫn)
không vượt quá phụ tải định mức BI :
Z2 = Zdc + Zdd Z2đm
.l tt
Z2đm - Zdc Zdd =
S
- 65 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Máy biến dòng không cần kiểm tra ổn định nhiệt vì : có dòng định mức sơ cấp
lớn hơn 1000 (A).
- Kiểm tra ổn định động :
2 .Kldd.IđmSC ixk.
+ Loại BI :
TH-110M có Kldd =75 ; IđmSC =1,5 kA
có : 2 .Kldd.IđmSC = 2 .75.1,5 = 159,1 > ixk = 28,23 (kA)
thỏa mãn điều kiện ổn định động.
+ Loại BI :
TH-220-3T có Ilđđ =108 kA > ixk = 11,79 (kA).
thỏa mãn điều kiện ổn định động.
- 66 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Hai loại máy biến dòng chọn cho cấp điện áp trung và cao áp đều thỏa mãn
điều kiện ổn định nhiệt và ổn định động.
W Wh VARh
MC AA AB AC W VAr
A B C
a
b
c
2-HOM-10
F V f
- 67 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
tính được thời gian sử dụng công suất cực đại như sau :
Tmax =365.
P .ti i
365
.( 12,1.7 + 18,6.5 + 14,88.6 + 11,16.6) = 7618 (h)
Pmax 16
Với Tmax = 7618 (h) > 5000 (h) và sử dụng cáp cách điện bằng giấy tẩm dầu
lõi nhôm thì tương ứng có Jkt = 1,2 A/mm2.
- Dòng làm việc bình thường của cáp :
3.10 3
Ibt = 2. 3.10,5.0,86
= 95,91 (A)
- Tiết diện kinh tế :
I bt 95,91
Skt = J = 1,2
= 79,925 mm2.
kt
Vậy căn cứ vào tiết diện kinh tế tính được chọn cáp ba lõi bằng nhôm cách
điện bằng giấy tẩm dầu nhựa thông và chất dẻo không cháy, đặt trong đất.
Chọn cáp có tiết diện : S = 95 mm2 ; Icp = 205 (A)
b. Kiểm tra điều kiện phát nóng của cáp :
* Khi cáp làm việc bình thường ( phát nóng lâu dài ) :
Cần thỏa mãn điều kiện : I’cp Ibt
I’cp = k1.k2.Icp
k1 : hệ số hiệu chỉnh theo môi trường đặt cáp.
k2 : hệ số hiệu chỉnh theo số cáp đặt song song.
Với cáp 10 KV : Khoảng cách giữa hai cáp đặt song song là 100 (mm).
+ Nhiệt độ phát nóng cho phép là : cp = 60 0C.
+ Nhiệt độ thực tế nơi đặt cáp : 0 = 25 0C
+ Nhiệt độ tính toán tiêu chuẩn : ođm =15 0C.
cp o 60 25
k1 = 0,88
cp odm 60 15
- 68 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Dòng làm việc cưỡng bức qua cáp khi đứt một sợi :
Icb = 2.Ibt = 2.95,91 = 191,82 (A)
- Vậy có :
1,3. k1.k2.Icp =1,3. 0,88. 0,9. 205 = 211,1 > Icb = 191,82 (A).
- Tóm lại : Cáp đã chọn thỏa mãn điều kiện phát nóng .
N4
K1 K2
N5
120
mm2
3 km
- 69 -
N6
70 mm2
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Dòng cưỡng bức được chọn theo kháng có phụ tải lớn nhất :
P 16
Icb = 3.U dm . cos
Icb = 3.10,5.0,86
= 1,023 (kA)
chọn kháng đơn dây nhôm : PbA-10-750 : Uđm = 10 (kV) ; Iđm = 750 (A)
- Tại trạm địa phương đặt máy cắt hợp bộ có dòng cắt là : 20 kA), thời gian
cắt là : 0,4 (s). ( Thời gian cắt ngắn mạch của lưới phân phối tại hộ tiêu thụ là :
t2 = 0,4 (s) ; của lưới cung cấp là : t1 = 0,4 + 0,3 = 0,7 (s)).
- Dùng cáp nhôm tiết diện bé nhất là : 50 mm2 .
- 70 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- Vậy điện kháng của hệ thống tính đến điểm ngắn mạch N4 là :
I cba 5,5
XHT = I 81,53 = 0,067
N4
HT K
- 71 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
* Tính toán kiểm tra lại kháng đã chọn tại điểm ngắn mạch N6 :
I cba 5,5
XK = XK%. I 0,0665. 0,4876.
dmK
0,75
- 72 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Các máy biến áp tụ ngẫu do có sự liên hệ về điện giữa cao và trung áp nên
sóng điện áp có thể truyền từ cao áp sang trung áp hoặc ngược lại. Vì vậy ,ở các
đầu ra cao áp và trung áp của các máy biến áp tự ngẫu phải đặt các chống sét
van.
- Phía cao áp của máy biến áp tự ngẫu chọn chống sét van loại PBC-220 có U đm
= 220 kV, đặt cả ba pha.
- Phía trung áp của máy biến áp tự ngẫu chọn chống sét van loại PBC-110 có
Uđm = 110 kV, đặt cả ba pha.
b. Chống sét van cho máy biến áp hai cuộn dây :
Mặc dù trên thanh góp 220 kV có đặt các chống sét van nhưng đôi khi có
những đường sắt có biên độ lớn truyền vào trạm, các chống sét van ở đây phóng
điện.
Điện áp dư còn lại truyền tới cuộn dây của máy biến áp vẫn rất lớn có thể phá
hỏng cách điện của cuộn dây,đặc biệt là phần cách điện ở gần trung tính nếu
trung tính cách điện. Vì vậy tại trung tính của máy biến áp hai cuộn dây cần bố
trí một chống sét van.
Tuy nhiên do điện cảm của cuộn dây máy biến áp biên độ đường sét khi tới
điểm trung tính sẽ giảm một phần, do đó chống sét van đặt ở trung tính được
chọn có điện áp định mức giảm một cấp.
CHƯƠNG VI
- 73 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
+ Điện tự dùng trong nhà máy nhiệt điện cơ bản có thể chia làm hai phần :
- Một phần cung cấp cho các máy công tác đảm bảo sự làm việc của lò và tua
bin các tổ máy.
- Phần kia cung cấp cho các máy công tác phục vụ chung không liên quan trực
tiếp đến lò hơi và tuabin nhưng lại cần thiết cho sự làm việc của nhà máy.
chọn sơ đồ tự dùng theo nguyên tắc kinh tế và đảm bảo cung cấp điện liên
tục,đối với nhà máy điện thiết kế dùng hai cấp điện áp tự dùng:6 kVvà 0,4 kV.
6.2. Chọn máy biến áp tự dùng :
6.2.1. Chọn máy biến áp tự dùng cấp I :
Các máy này có nhiệm vụ nhận điện từ thanh cái 10,5 kV cung cấp cho phụ
tải tự dùng cấp điện áp 6 kV còn lại cung cấp tiếp cho phụ tải cấp điện áp
380/220 V.
Công suất định mức của máy biến áp công tác bậc một có thể xác định từ
K
SBđm P1. . cos +S2.K2
1
biểu thức sau :
1 1
- Trong đó :
+ P1 : Tổng công suất tính toán của các máy công tác tới động cơ 6 KV nối vào
phân đoạn xét.(kW)
+ S2 : Tổng công suất định mức của máy biến áp bậc hai nối vào phân đoạn
xét.
+ K1 : hệ số đồng thời có tính đến sự không đầy tải của các máy công tác của
động cơ 6 kV.
+ 1 và cos1 : hiệu suất và hệ số công suất của động cơ 6 kV.
K1
Tỷ số : . cos thường lấy bằng 0,9.
1 1
Trong phạm vi thiết kế chọn công suất của máy biến áp tự dùng cấp I theo
công suất tự dùng cực đại của toàn nhà máy : Stdmax = 28,236MVA
1
Vậy công suất máy biến áp tự dùng cấp I là : SđmB n .Stdmax
1
SđmB 4 .28,236 = 7,059 MVA.
Tra bảng chọn loại máy biến áp : TMHC-1000/10,5 có các thông số sau :
- 74 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
* Máy biến áp dự trữ : được chọn phù hợp với mục đích của chúng : máy biến
áp dự trữ chỉ phục vụ để thay thế máy biến áp công tác khi sửa chữa .
- Công suất máy biến áp dự trữ :
1 1
Sđmdt 1,5. n .Stdmax = 1,5. 4 .28,236= 10,6 MVA.
Chọn loại máy biến áp : TÄHC-10000/10,5 :
Loại MBA SđmB Điện áp (kV) Tổn thất (kW) UN% Io%
(kVA) cuộn cao cuộn hạ Po PN
TC3 -800/10 800 6,3 0,4 1,4 1,05 5 1,5
- 75 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
Căn cứ vào các điều kiện chọn máy biến áp và các giá trị dòng ngắn mạch,
dòng xung kích , dòng cưỡng bức vừa tính được chọn máy cắt đặt trong nhà :
loại máy cắt ít dầu , có các thông số sau :
- 76 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
bvslmpđ
bvslmba
đcđa
Đl tb f - 100-2
tb f - 100-2
bVSLb
bVqd
bVSLn
TMHC - 6300
6,3 kv
TC3-630/10
0,4 kV
mục lục
0,4 kV 0,4 kV 0,4 kV
- 77 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 78 -
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn
- 79 -