Professional Documents
Culture Documents
საკრედიტო რისკის მიხედვით შეწონილი აქტივები
საკრედიტო რისკის მიხედვით შეწონილი აქტივები
საკრედიტო რისკის მიხედვით შეწონილი აქტივები
მოთხოვნები;
ვალდებულებებით;
ზოდები;
3 ნაწილი
4 ნაწილი
მე ვისაუბრებ პირველი კატეგორიიდან საქართველოს ეროვნულ ბანკში საკორესპონდენტო
და მინიმალური რეზერვების ანგარიშებზე განთავსებული ფულადი სახსრებზე; ნიმალური
სარეზერვო მოთხოვნების განსაზღვრა ხდება მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის მიერ
ცალ-ცალკე ეროვნული და უცხოური ვალუტით მოზიდულ სახსრებზე (მაგ. ბანკში
განთავსებულ დეპოზიტებზე, ნასესხებ სახსრებზე). უცხოური ვალუტით საშუალო
მოზიდული სახსრებისთვის მინიმალური სავალდებულო რეზერვების შენახვა წარმოებს
უცხოური ვალუტის სარეზერვო ანგარიშებზე ეროვნულ ბანკში. საქართველოს ეროვნული
ბანკი (შემდგომში – ეროვნული ბანკი) საქართველოში ლიცენზირებული კომერციული
ბანკებისა და უცხოეთის ბანკების ფილიალისათვის (შემდგომში – ბანკი) აწესებს მინიმალურ
სარეზერვო მოთხოვნებსა და ნორმებს „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“
საქართველოს ორგანული კანონის შესაბამისად. მინიმალური სარეზერვო მოთხოვნები
წესდება ფულად-საკრედიტო პოლიტიკის მიზნებიდან გამომდინარე და ეროვნული ბანკის
მონეტარული ოპერაციების მხარდაჭერის მიზნით. ბანკებმა მინიმალური სარეზერვო
მოთხოვნების შესაბამისი თანხები ამ წესის შესაბამისად უნდა იქონიონ ეროვნულ ბანკში
შესაბამის ანგარიშებზე. სარეზერვო მოთხოვნების ცვლილებით ეროვნულ ბანკს შეუძლია
გავლენა იქონიოს ბანკების მიერ დაკრედიტების მოცულობაზე და საპროცენტო
განაკვეთებზე. უცხოური ვალუტით მოზიდული სახსრებისათვის სარეზერვო მოთხოვნა
შეიძლება გამოყენებულ იქნას, როგორც უცხოური ვალუტით სესხების საპროცენტო
განაკვეთებზე ზემოქმედების საშუალება. მაგალითად, სარეზერვო მოთხოვნის ზრდა
აძვირებს ბანკებისათვის რესურსის მოზიდვის ხარჯებს, რაც შესაბამისად იწვევს გაცემულ
უცხოური ვალუტის სესხებზე საპროცენტო განაკვეთების ზრდასაც. ამჟამად მოქმედი
სარეზერვო მოთხოვნები შეადგენს 5%-ს ეროვნული ვალუტით მოზიდულ სახსრებზე და
25%-ს - უცხოური ვალუტით ნასესხებ სახსრებზე. ამასთან, ნარჩენი ვადიანობების
მიხედვით, ეროვნული ვალუტით 1 წელზე მეტი ვადიანობის და უცხოური ვალუტით 2
წელზე მეტი ვადიანობის ნასესხები სახსრები გათავისუფლებულია სარეზერვო
მოთხოვნებისაგან, ხოლო უცხოური ვალუტით 1-დან 2 წლამდე ვადიანობის ნასესხები
სახსრებისათვის სარეზერვო ნორმა შეადგენს 15 პროცენტს. აღსანიშნავია, რომ კაპიტალი და
მასთან გათანაბრებული სახსრები გათავისუფლებულია აღნიშნული მოთხოვნისგან.
5 ნაწილი
ბოლო ნაწილი