Kadir KOÇ

Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi

Havacılık Yönetimi Bölümü
Yenilik Yönetimi Dönem Sonu Araştırma Ödevi
Prof. Dr. Ayşe Küçükyılmaz

Araştırma Konusu: Havayolu işletmeler, havalimanları, hava

aracı bakım işletmeleri, uçak üreticileri işlerinde hangi
dijital uygulamaları ve akıllı sistemleri kullanmaktadırlar?
Digital uygulamaların ve yapay zekalar ile sunulan
yenilikler ve yenilik alanları nelerdir? 

NİSAN 2021
1. GİRİŞ
1
Havacılık dünyada ve ülkemizde hızla büyüyen ve gelişen bir
endüstridir.Ayrıca ülkelerin sosyo-ekonomik olarak refahının
artmasında şüphesiz rolü büyüktür.Dünyadaki çoğu ülke havacılık
sektörünü yakından takip etmekle beraber kendi havacılık
endüstrilerine büyük yatırımlar yapmaktadırlar.Havacılık işletmeleri;
gelirlerini arttırmak, büyümek ve globalleşmek amacıyla teknolojik
gelişmeleri yakından takip etmekte ve yeni çıkan dijital uygulamaları
kendi bünyelerinde uygulamaktadırlar.Bu teknolojik gelişmelerin
ortak özellikleri genellikle yolcu ihtiyaçlarının karşılanması, havacılık
işletmelerinin maliyetlerinin azaltılması, yolcu memnuniyetinin
sağlanması gibi ortak noktalarda birleşmektedir.Bu çalışmamda
teknolojik gelişmeleri hangi havacılık işletmeleri hangi alanlarda
kullanmaktadır, bu teknolojik gelişmeleri nerelerden almaktadır gibi
sorulara cevap arayacağız.
2. AKILLI TEKNOLOJİLERİN HAVACILIKTAKİ YERİ
Günümüzde akıllı teknolojiler hayatımızın hemen her yerinde yer
almaktadır. Bu durumdan havacılık sektörü de pay almaktadır.
Havacılık sektörünün paydaşları maliyetlerini azaltmak, daha olumlu
müşteri deneyimleri oluşturmak ve sürdürülebilir bir işletme olmak
için günden güne bu teknolojik gelişmeleri takip etmekte ve
uygulamaktadır. Buna verilebilecek en doğru örnek Shenzhen
Havalimadır. Bir yolcu bir ay süreyle Shenzhen Havalimanını
kullanmakta ve bir ayda müthiş değişiklikler olduğunu check-in
sıraında dile getirmiştir. Bu da havacılık sektörü paydaşlarının
teknolojiye, dijitalleşmeye ne kadar önem verdiğini ve günden güne
takip ettiğini ve bu şekilde özellikle müşteri deneyiminde olumlu
sonuçlar alındığını göstermektedir.Bu çalışmamda Shenzhen
Havalimanına ilave olarak birçok havacılık paydaşlarından örnekler
verilmiş ve elde edilen sonuçlar belirtilmiştir.
3. Havayolu İşletmeleri ve kullanılan dijital uygulamalar
Havayollarını kullandığı dijital uygulamalardan en önemlilerden biri
şüphesiz havayolu işletmelerinin mobil uygulamalarıdır. Havayolu
işletmeleri bu mobil uygulamalarını büyük yatırımlar ile
iyileştirmekte,geliştirmekte ve yolcularına bu uygulamalar ile daha
geniş hizmet sunmaktadırlar. Bu araştımada mobil uygulamalar ile

2
örnekler verilerek bu konunun daha anlaşılır hale gelmesi
sağlanacaktır. Son yıllarda büyük talep gören mobil uygulamalar
sayesinde havayolu işletmeleri yolcularına; yolcu hizmetleri, uçuş
öncesi ve sonrası hizmetlerini sağlamaktadır. Yolcular internet
üzerinden biletlerini alabilmekte hatta bazı havayollarında uçak içi
ikramda hangi yemekleri istediklerini belirtebilmektedir. Mobil
uygulamalar kapsamında havacılık sektöründe mobil uygulama
alanında iki yıl üst üste en iyi mobil uygulama ödülünü alan Alaska
Havayolları verebileceğimiz en iyi örnek olmaktadır. Alaska
Havayollarının uygulamasını kullanan yolcular uçuşlarından 14 gün
önce uçak içi hizmetlerinden hangi yemekleri istediklerini belirtebilme
imkanına sahiptir. Bir başka örnek ise; Delta Havayolları. Delta
Havayollarını kullanan yolcular bagajları uçağa yüklendiklerinde bu
uygulamadan ‘bagaj yüklendi’ bilgisini alabilmektedir. Yine başka bir
örnek vermek gerekirsek Amerikan Havayolları’nın uygulamasını
kullanan yolcular ücretsiz olarak uçak içi eğlence kütüphanelerine
ulaşabilmektedir. Buradan anlaşılacağı üzere havayolunu kullanan
yolcular uçuşlarına ait tüm bilgilere sahip olma eğilimindedir. Bu
kapsamda yolcular, gelişmiş teknoloji ve uygulamalar sayesinde
check-in yapabilmekte, koltuk seçebilmekte ve mobil biniş kartlarını
temin edbilmektedir. Bu durum özellikle zaman kısıtı bulunan ve
bagajı olmayanlar için büyük bir avantaj sağlamaktadır( Roque,2015)
Mobil uygulamalar dışında havayolu işletmelerinin operasyonel
süreçlerde kullandıkları uygulamalar oldukça fazladır.Bu uygulamalar
kayıp bagaj oranının düşürülmesi ve sonucunda müşteri
memnuniyetinin sağlanması, yakıt tasarrufu, veri bilimi ile müşteriler
hakkında bilgi toplamak ve stratejileri bu bilgilere dayanarak
geliştirmek ve/veya değiştirmek, maliyetleri azaltmak gibi birçok
amaçlar doğrultusunda yapılmaktadır. Aşağıda hangi havayolu
işletmelerinin hangi dijital uygulamaları kullandıkları belirtilmiştir.
 Makana Chan Uygulaması; Japonya Havayolu İşletmesinin
geliştirdiği uygulama ile işletme yolcularının kişilik özelliklerine
göre hizmet vermeye başlamıştır.

3
 Southwest Havayollarının Boeing uçaklarının yakıt tüketim
alışkanlıklarını izleyen ve havayoluna yıllık olarak milyonlarca
dolar tasarruf sağlayan büyük veri platformu
 Shenzen Havayollarının gelişmiş bir bagaj kontrol sistemi ile
bagaj kayıt oranını yüzde 100’ çekerken kayıp bagaj oranını
yüzde 90 oranında azaltmıştır.
 Lufthansa Havayolları müşterilerinin kendisi ve diğer
şirketlerle olan işlem geçmişlerini, alışveriş tercihlerini ve
tarihçelerini, hobilerini,hangi ürünü aldıklarını ve
önerdiklerini,ürün incelemelerini, siyasi görüşlerini,nerede
yaşadıklarını ve ne istediklerini bilmektedir.Bu verileri ise
Büyük Veri teknolojisinden yararlanarak bulabilmektedir.
 Easy Jet(İngiliz düşük maliyetli havayolu) ; Veri bilimi
sayesinde fiyatlandırma stratejisini geliştirmiş ve envanteri
doğru şekilde yönetmektedir. Bunun sonucu olarak 2010-2014
yılları arasında koltuk başına %20 kar sağlamıştır.
 Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı; Büyük veri
teknolojisini kullanarak yolcular için hizmet niteliklerini
özelleştirecek olan ve bu ihtiyaçlara hızla çözüm üretecek olan
dijital uygulamalar geliştirmektedir.Burada bahsedilen büyük
veri uygulaması ile hava yolu işletmesi ;
1. Arama geçmişi
2. Ödeme geçmişi
3. Bagaj teslim bilgisi
4. Uçuş sırasında yapılan satışlar
5. Kalkış varış bilgisi
6. Kazanılan ve kullanılan miller
7. Birlikte uçulan yolcuların sayısı gibi kritik bilgilere
ulaşabilmektedir. Bu bilgilere ulaşan havayolu işletmesi
müşterilerinin davranışlarını analiz edebilmektedir.Bu
analiz sonucunda yapılan yanlış stratejileri
düzeltebilmektedir(Çankaya,D.,2021)
Havayolu işletmelerinin üye olduğu kuruluş olan
IATA(International Air Transpor Association) da bu
teknolojik gelişmeleri kendi bünyelerinde takip
4
 etmekte ve bu teknolojileri geliştirmektedir. Son
zamanlarda ‘IATA Travel Pass’ adlı bir uygulamanın
son aşamasında olduklarını duyurmuştur. Kullanıcılar
bu uygulama beraberinde yolcuların COVID kimlik
bilgilerine kolayca erişebilecektir. Bu uygulama bir
kişinin test sonuçlarının kaydını, aşı kanıtı, kimlik
doğrulaması için kullanıcının pasaortunun elektronik
bir kopyasına bağlantı gösterecektir.(www.iata.org)

3.1 HAVALİMANI İŞLETMELERİ VE KULLANILAN DİJİTAL

UYGULAMALAR

Teknolojideki gelişmeler dolaylı veya doğrudan havacılık sektörünü

etkilendiğini belirtmiştik. Aynı zamanda havalimanlarının bu
gelişmelerden aldığı pay önemli boyuttadır. Havalimanı işletmleri
teknolojiye bağlı olarak ; kullandıkları iş modellerini, havaalanı
planlamasını, kapasitesini, operasyonel süreçlerini, ve birçok yöntetsel
süreci de geliştirmekte; teknolojiye ayak uydurmayan veya
teknolojinin gerisinde kalan uygulamaları kullanmamakta veya
teknolojiye ayak uyduracak şekilde geliştirmektedir.Dünyada
modern,büyük, yenilikçi havalimanları dijital sistemler ile
şekillenmeye devam etmekte, operasyonları, kapasiteyi düzenli hale
getirmek ve daha olumlu müşteri deneyimleri elde etmek için dijital
tabanlı havalimanı yatırımları gün geçtikçe artmaktadır.
Aşağıda son 10-15 yılda havalimanlarında kullanılan dijital
uygulamalar ve yenilikler sırayla verilmiştir.
 Elektronık bilet, boarding kartı ve e-pasaport; E- bilet kağıt
kullanımını ortadan kaldıran sistem olup yolculara herhangi bir
acentaya gitmeden hizmet almalarını sağlayan sistemdir. Ayrıca
havayolu işletmeleri e-bilet sistemine geçerek önemli miktarda
5
 kağıt kullanımı maliyetini düşürmektedirler. Boarding kartı ve e-
pasaport da aynı özelliklere sahiptir.
 Bagaj izleme sistemleri ve radyo frekanslı tanımlama
 Ortak kullanımlı kendi kendine hizmet uygulamaları
 İnternet, intranet ve mobil uygulamalar.

Havaalanlarını dijital havalanalarına dönüştüren uygulamalar ise

aşağıda sıralanmaktadır.
 Biyometrik Teknoloji; Bu teknolojik gelişme ile insanların
biyolojik özelliklerine göre veri kullanımı söz konusudur.
Yapılan araştırmalar bu uygulamaları kullanan devletlerin Çin
gibi; devletin güvenlik kaygılarının önde olduğu, kişisel hak ve
özgürlüklerin kamu güvenliği nedeni ile arka plana atıldığı ve
görece nüfusun fazla olduğu ülkelerde yaygın olarak
kullanıldığını göstermektedir.
 Bulut teknolojisi; Bulut teknoloji ile verilerin birleştirilmesi ve
yılın 365 günü 24 saat erişime açık olması sağlanmaktadır.
Burada havayolu ve havalimanı bilgilerinin eşleştirilmesi
uçuşları olan yolcuların ne kadar sürede havalimanlarına
varacakları bilgileri elde edilmektedir. Bu teknoloji her
havalimanında olmadığı gibi görece büyük havalimanlarında
mevcut olmaktadır.
 Giyilebilir Teknolojiler; Bu teknolojiler hemen hemen her
sektörde bulunmakla beraber havacılık sektöründe de önemli yer
tutmaktadır. Özellikle hava kargo şirketlerinde paketleme ve
sevkiyat memurlarının daha verimli çalışmasını sağlamaktadır.

 Sensörleşme ve Veri Analitiği; Bu uygulamaya verilecek en iyi

örneklerden bir Dubai Uluslararası Havalimanıdır. Dünyanın en
kalabalık 3. Havalimanı özelliğine sahip olan havalimanı 24 saat
içinde; sensörle 351.000 yolcunun tespiti,ücretsiz Wi-Fi
bağlantısı yapan 150.000 cihazı, Elektronik kapılarda 60.000 yüz
taraması gibi çeşitli verileri sensörleşme teknolojisi ile elde
etmektedir( Airports Council İnternational 2018 yılı raporu)

6
 Robotik Kiosklar: Havaalanlarında yoğun ve kalabalık alanlara
otonom olarak ve ekipler halinde hareket edebilen akıllı check-in
kioskları robotik kiosklara örnektir.
 Otomasyon teknolojileri: Otomasyon teknolojileri ile yolcular
arındırılmış sahaya geçişleri kolaylaştırılmakta ve yolcuların
alış-verişe eğilimleri arttırılmaya çalışılmaktadır. Bu teknolojiyi
en başarılı şekilde uygulayan havalimanı ; Sydney
Havalimanıdır. Örneğin bu havalimanı terminale giriş yapan
yolcuların vücut ısıları bilgisinden terminal içerisineki
hareketlerini kolay bir şekilde izlemekte ve yolcuların terminal
içerisinde hangi alanlarda yoğunlukta olduğunu tespit
edebilmektedir. Bu sayede yolcuların alış-veriş eğilimleri
hakkında bilgi sahibi olurken havalimanındaki yoğun bölgelere
yatırımlar yapabilmektedir.
 Üç Boyutlu Bilgisayarlı Tomografi Teknolojisi; Günümüzde
havalimanlarının en önemli sorunlarından birisi güvenliktir.
Gelişmekte olan havacılık sektörü çeşitli terör örgütleri
tarafından güvenlik konusunda problemler yaşamıştır hatta
günümüzde de yaşamaya devam etmektedir.Fakat güvenlik
önlemleri havalimanlarında kuyruklara sebep olmakta bu da
havalimanlarına maliyet oluşturmaktadır. Örneğin yapılan bir
araştırmaya göre Toronto .Pearson Havalimanı’nda yolcuların
güvenlik kuyruklarında ortalama bir dakika daha fazla
beklemesinin, ticari gelirler üzerinde yıllık 1.5-2.3 milyon USD
arasında bir ciro kaybına yol açtığı ortaya çıkmıştır (Every
Minute Saved Matters). Üç boyutlu bilgisayarlı tomografi
teknolojisi ile ile güvenlik taraması sürecini hızlandırmaya
yönelik çalışmalar devam etmektedir.
 Biyometrik Otomatik Geçiş Sistemi : Bu yenilik Sabiha
Gökçen Havalimanında uygulamaya başlanmıştır. Bu sistemde
yolcular yeni çipli pasaportları ile parmak izlerini ve yüzlerini
sisteme kaydederek; geçiş sisteminde onay verilmesi halinde
yaklaşık bir buçuk dakikada geçiş yapabilmektedir.
 Ortak Kullanımlı Kendi Kendine Hizmet Sistemleri ; Bu
sistemlerin temelinde yer alan düşünce; ortak paylaşımlı bir
7
 kiosktan doğrudan yolcuya sunmaktır. Bu sistem ile farklı
havayollarının yolcuları tek bir noktadan check-in
yapılabilmektedir. Bu sistemin yaygınlaşması ile havaalanı
terminallerine check-in için geniş alan ayrılmasına gerek
kalmamaktadır. Bunun sonucunda ortaya çıkacak geniş alanlar
ticari faaliyetlerin geliştirilmesi amacıyla ya da havacılıkla ilgili
diğer amaçlarla kullanılabilecektir. Ayrıca yüksek maliyetli
terminal genişletme çalışmalarına gerek kalmayacaktır.
 Robotik ve Oyunlaştırma(Gamification): Bu teknoloji
sayesinde havaalanı yüzey hareketlerinin gözlemlenmesi ve
yönetilmesi,acil durumlarda müdahale koşullarının
yaratılabilmesi ; havaalanlarının havacılık operasyonları
açısından önemli gelişmeler vaat etmektedir ( Ferhan Kuyucak
Şengür, 21.yüzyılda havaalanı işletmeciliği )
 İrlanda Cork Havalimanı; 2014 yılında Google Indoor Street
View uygulamasını kendi dijital uygulamasına uyumlaştırarak
yolcuların havaalanının tüm kamusal alanlarını üç boyutlu olarak
görebilmelerine olanak sağlamıştır.
 Singapur Changi Havalimanı ; Kargodan giriş turnikelerine,
yer hizmetleri ile ilgili kontrollerden temizliğe,verileri
kullanarak kontrol kulesinin yaptığı tüm işlere kadar robotlarla
havaalanı hizmeti vermektedir.(www.havayolu101.com)
 Londra Heatrow Havalimanı; Son zamanlarda yolcu
davranışlarını anlayarak, yığılmaları önlemeye yarayan bluetooth
tabanlı bir sistem olan müşteri davranışlarının bilgisayar
teknolojileri ile test etme sistemini geliştiren havaalanı bu
alanda benzersiz bir örnek konumda yer almaktadır.
 Los Angles Havalimanı; COVID-19 kapsamında geniş çaplı
teknolojik önlemler alan havalimanı; yeni termal kamera
teknolojisini kullanarak COVID-19’un ana belirtilerinden biri
olan potansiyel ateşi olan yolcuları hızla tespit edebilmektedir.
 Siber Güvenlik; Havaalanları güvenlik açısında kritik bölglerdir
ve her zaman bir tehditle karşı karşıya gelme riski olan
alanlardır. Gelişen teknoloji ile havaalanlarında sensörleşme,
bulut tabanlı uygulamalar havaalanlarını siber suçların merkezi
8
 hedefi haline getirmektedir. Havaalanı işleticileri bundan dolayı
birleşme ve satın almalar yolu ile kendi siber güvenlik
kapasiterlini araştırabilmektedir.(Ferhan Kuyucak Şengür,
21.yy’da havaalanı işletmeciliği)
 Ülkemizde Yeni İstanbul Havalimanı teknolojik gelişmelere
inanılmaz derecede ayak uydurmakta, dijital uygulamalarının
hemen hemen hepsini kullanmaktadır.
Yeni Havalimanının uçtan uca teknolojik altyapısı sayesinde
yolcuların pasaport, gümrük noktalarıve check-in kontuarlarında
bekleme süreleri azalırken, 55bin kişiye eş zamanlı,kesintisiz,
hızlı ve güvenli internet kullanımı sağlamaktadır.İstanbul
Havalimanı’nda 3 adet veri merkezi(data center),102 adet
entegre sistem,467 adet sunucu,780 telekominikasyon sağlama
odası,3257 adet kartlı geçiş sistemi yerleri, 3267 uçuş bilgi
monitörü, 4549 adet destek verilen bilgisayar, 9000 adet
güvenlik kamerası bulunmaktadır.(www.aa.com.tr
gamzenurluoglu.medium.com)

3.2 HAVAARACI BAKIM ŞİRKETLERİ VE

KULLANILAN DİJİTAL UYGULAMALAR

Havaaracı bakım şirketleri ticari veya askeri hava

taşımacılığında kullanılan havaaraçlarına ve herhangi bir motor,
pervane, parça veya cihazına bakım hizmeti veren kuruluşlardır.
Havacılık sektörünün diğer paydaşları gibi havaaracı bakım
şirketleri de teknolojiyle yakın temas halinde olmakta ve her
geçen gün teknoloji ile gelişmektedir. Aşağıda havaaracı bakım
şirketlerinin kullandığı dijital uygulamalar örnekleri ile
verilmektedir.

 Arttırılmış Gerçeklik Uygulaması; Arttırılımış gerçeklik

uygulaması havaaracı bakım eğitimlerinde kullanılmaktadır.
Arttırılmış gerçeklik uygulaması iş becerilerinin edinilmesine,

9
 gerçeklik dünyası yaratılarak havacılık ve havacılık eğitimlerini
dönüştürme potansiyeline sahiptir( Enginli Ali Mehmet,Nacaklı
Yavuz). Bu eğitim ile havaaracı bakım eğitiminde öğrenciler
motive olmakta,derslere aktif katılmakta, öğrenme süreci zevkli
geçmekte, eğlenceli ve çekici hale gelmektedir.
 Bigisayar Destekli Uçak Bakım Planlaması ; uçak bakım
hangarından alınmış olan verilerle uçak bakım işleminin
bekleme süreleri optimize edilmiştir. Uygulamada örnek bir
uçağın büyük ve ağır seviyedeki bakımı olan “C” bakımı
kullanılmıştır. Bu C bakım paketi bakım işlemini kapsayan
603 adet görevi içermektedir. C bakımları, tüm uçak
sistemlerinin kontrolü servis ve test işlemlerinden geçirilir,
gerek yolcu kabini içinde gerek kabin dışında yani kanatlar,
motor, kuyruk bölgesinde dışarıdan görülemeyen yerlere
erişilerek kontroller yapılmakta, hasarlı bulunan parçalar
yenilenmekte, gerekli servis ve test işlemlerinden sonra açılan
bölgeler tekrar kapatılmaktadır.Öncelikle, görevin tamamı, görev
tipi, teknisyen ismi ve tamamlanma süreleri, görev kartlarından
alınarak Microsoft Excel programına girilmiştir. Daha sonra bu
veriler MS Project programına girilip paralel işler doğrultusunda
teknisyenlerin yapacağı işler en optimize şekilde sunulmuştur.
 Zenginleştirilmiş Tahmin Edici Teknik Bakım Sistemi ;
Bu sistem son dönemlerde Delta Airlines ile Airbus şirketlerinin
anlaşması ile ortaya çıkmıştır. Havayolu işletmeleri dijital ittifak ile
uçaklarının durumu hakkında yakından bilgi sahibi olabilecek ve
gerekli bakım ihtiyaçlarını önceden giderebilecektir. Bu uygulama ile
havayolları bakım maliyetlerini azaltırken rötarlarını da azaltabilecek
konuma gelmektedir.
 SCADA MODELLEMESİ; SCADA(merkezi denetim ve veri
toplama) modellemesi ile havaaracı bakım işletmeleri çeşitli
araçlar vasıtası ile diğer ekipmanlara ulaşabilmekte, elverişli bir
organizasyon haline gelerek sistemi izleme ve kontrol etme
imkanı bulmaktadır. Sistem bir veritabanı işlevi görmekte

10
 personeller istedikleri zaman istedikleri uçağa ait verileri sistem
üzerinden görebilmektedir.
 MRO Yazılımı : bu yazılımı ülkemizde THY bünyesindeki
THY Teknik şirketi kullanmaktadır. Bu yazılım ile yedek parça
takibi kusursuz bir şekilde yapılmakta ve uçak üreticileri
tarafından bakım talimatları bu sistem üzerinden havaaracı
bakım şirketlerine gönderilmektedir.

3.3 Uçak Üreticileri ve Kullanılan Dijital Uygulamalar

Uçak üreticileri havaaraçlarının tasarmını, imalatını yapan

işletmeler olup, havacılık paydaşlarından teknolojiyi çok
yakından takip etmekte olan işletmelerdir. Havacılığın
başlangıcından bu yana uçak teknolojileri büyük yol kat etmiş ve
gelişen havacılık teknolojisi ile en güvenli ulaşım modu haline
gelmiştir. Günümüzde uçak kabinlerindeki teknolojilerden, uçak
ile kule arasındaki iletişimi sağlayan bütün sistemler teknolojinin
uçak üreticilerine en büyük katkılarıdır. Bu teknolojiler
sayesinde hava ulaştırma sisteminde yolcular, kargolar güvenli
bir şekilde yer değiştirme ihtiyaçlarını karşılayabilmektedir.
Aşağıda uçak üreticilerinin kullandıkları dijital uygulamalar ve
yazılımlar sıralanmakta ve açıklanmaktadır.
 Katmanlı İmalat Teknolojisi; Katmanlı imalat teknolojisi,
özellikle havacılık ve uzay sanayisinde geleneksel imalat
süreçleriyle yapılması mümkün olmayan karmaşık geometrik
parçaların yapımınada olanak sağlıyor. Bu sayede parça daha
dayanıklı ve hafif hale gelirken malzemenin yoğunluğu,sertliği
derecelendirilebiliyor. Fakat bu teknolojinin havacılık
sektöründe seri olarak kullanılması için halledilmesi gereken
hususlar vardır ki bunlardan biri de sertifikasyondur.
 TCAS SİSTEM; Havada harekte halinde olan ve birbirine
yakın mesafede uçan uçakları farklı manevra komutları ile
yönlendiren ve günümüz sivil hava taşımacılığında kazaları
engelleyen çalışmaması durumunda tehlike arz eden sistemdir.
11
 Uçak üreticileri açısından bakacak olursak teknolojik koltuklar
da yolcu memnuniyeti açısından büyük önem arz etmektedir.
Üretici işletmeler bu koltukları TSI Seats gibi uçak koltuğu
üretimi yapan işletmelerden satın almaktadır.
 Otomatik Uçuş Sistemi; Havacılık sektöründe pilotlar şüphesiz
çok uzun yolculuklar yapabilmekte bu da uçuş güvenliğini ve
verimliliğini azaltmaktadır. Otomatik uçuş sistemi ile; uçağın
mekanik,elektronik ve hidrolik sistemleri kullanılarak uçağın
otomatik uçması sağlanmaktadır. Bu teknoloji ile pilotların iş
yükü azalmış ve daha güvenli daha verimli uçuşlar
yapılmaktadır.
 Tedarik Zincir Yönetimi ; Tedarik zincir yönetimi doğru
ürünü, doğru zamanda, doğru müşteriye,doğru fiyattan, en düşük
maliyetle ulaşmasını sağlayan malzeme,bilgi ve para akışının
entegre yönetimidir. Uçak üreticilerinden Boeing;
Black&Decker şirketinden tedarik zincir yönetimi hizmeti
almaktadır. Bu hizmet ile doğru müşteriye en az maliyetle
ürünün satmaktadır.

 3.3 SONUÇ

12
 Kaynakça ;
 Dergisi, 1(2), 1- 11. AYDIN, U. Operasyonel süreçlerde kullanılan akıllı sistemler açısından
havayollarının incelenmesi. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları
 Mustafa, Ş. E. N., DALCALI, A., & Temurtaş, F. Havacılık Endüstrisinde Kullanılan Teknolojilerin
Dünü, Bugünü ve Gelecek Eğilimleri. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 3(2), 158-167.
 Güreş, N., Arslan, S., Yüksel, C., & YILMAZ, H. (2019). MOBİL UYGULAMAYA SAHİP
HAVAYOLU İŞLETMELERİNİN YOLCULARA YÖNELİK HİZMETLERİNİN
ARAŞTIRILMASI. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 252-265.
 Ferhan Kuyucak Şengür,21.Yüzyılda havaalanı işletmeciliği, sf;128-130

 Uğur Türkay,Okşan Artar, Havacılık sektöründe havalimanlarının dijital dönüşümü (88/89)

 Uğur Türkay,Okşan Artar, Havacılık sektöründe havalimanlarının dijital dönüşümü (91/92)

 ThinkTech STM Teknolojik Düşünce Merkezi, Sivil Havacılıkta Büyük Veri Teknolojisi Ve
Uygulamaları, Araştırma Raporu, 2020.
 https://www.iata.org/en/programs/passenger/travel_pass/
 https://www.heathrow.com/at-the-airport/airport-services/internet-and-wifi
 Türk Hava Yolları 2017 Faaliyet Raporu


13