jíiiinniillíif

-í . -
igrW :- - . . *• - '

L* a»r'
,: • JSfers-.
• •• iï-
.

ft
. W '

N
. • f f /

1
BK
«flpfc* V

'as . * -..w-
9 :
• ». > ; J*
' k. > -sV r^^B®: / . * ïv " VjW*" '
/
Sr
jap
" -
, ' V: ' %' . :
,.4r
•
<

, • '-«J* i* " " * 7*

' » ínf
1 ' !

.-art*« - . < *
* i

' "fei*
w
aw
% ' .í •fc A
V& . à jj9l. .'Sbv.fc '
•<1 •*<(?* a f 4
'T
• .4
X * * *
) 4 - ft ÎSS , í
w
I ,.->•, r.p » I
S' % âv
•jt .lêhi*
^ s?'" î
?• ' ' *. " 5Î
I?

jpr
J ? ;,

w - • -t- 'a .. '' ;

:%

' Ï • ^i-1.
•a®,«,
^ a ,4 f ,

:&> V
4r
f ',-t

» ••-.-«».»«w» - ••
THEATRVM
M V N D I, E T
TEMPORIS.
In q u o
N O N S O L V M PRECIPVAE HORVM PARTES
defcrirbuntur, & ratio mcticndi eas tiaditur,fed accomodatik
íimisíigurisíub oculoslegentiumfacilè ponuntur.
VBT A S T R O L O G I A E P R I N C I P I A C E R N V N T V R A D M E D I C I .
namaccommodata, Geographica ad nauigationem, fingulç ílelías cum fuis imaginibus,
item ad medicinam, & Dei opera cornofcenda, & contemplanda> kalcndarium
Gregorian um a d diuinaofRci a, fertos celebrandos,

ET ALI A MV LT A, QVAS STV DIOSVS IS CT OK FACILE IN LEG E X-

do cognofcet, ex quo fit, vt Theoltgis, Philofcp'. Me. s.Aßrolcgis.Nauigantibm, Agricolis,
& ceteris bomrom art mm, & fcientm- ••? projejfortbtu ßt opus vtiliflimum, -"^T rj^
/ ^ *
N u n c p r i m u m in lucem cditurtu. %

I O A N N E P A V L O G A L L V C I Ö -
SALOENSI AVCTORE.
AD BE AT IS S. S I X T V M V. P O N T I F I C E M MAX.
C V M P R I V I L E G I O .

V E N E T I I S j ApudloannemBaptiítamSomaiciim. 1588.
( 3

c <c / V 1 S
 B E A T Í S S I M O
AC SANCTISSIMO
S I X T O V.

PONTIFICI MAX
LLPL
E A4 P E K ego Beatijfime Pater? <ex quo ali qui d
fapere ccepi, H?hilofòphU fiudiumiüud cfße exißi-
mmi, in quo vno mérito viri prudentes cwantj ,
cogitationem , mentem denique omnem figerent
atque locarent :eoßque femper virosillam qui pro-
fit erentur , vel altqua ratwne in ea verjarcntur,
ßummis loonoribus dgnos, fùmmaque veneratione afjiciendos eße ludi-
cmi : prœfertim fi ad verum hominis finem, quodßummum bonum efl,
fß çterna>be ataque vita fita íiudiaiff effare cognoJcerem.Hoc enim fine
ignorât o quid aliud eft hominis vita,quam nauis fmegubernatore, fß) cla>
uomodo hue, modoillucagitata, quœ ob idinnullam umqukm tutum
port um peruenire poteß, led in ßcopulis tandem colltfafrangitur ? Ce-
tera enim, quibus hominesßudent, eo tantum ßectare uidentur, vt
corpora, qiu habemus cum ceteris ammaltbus communia, f t ) breuipe-
ritura, multis commodis afficiantiat hœcftudia animum, quo ipfi 2)eo
fimilesßmus, & c[m perpetuo perdwaturus efi jprecipue rejpiciunt .
Cum autem nonl? hilojophi omnes mommhus ad Philofophiamperti-
*t" 1 nenti-
m tntibus excellant ,Jèdalij alijs in rebus œtatem conterant s qui in repr&~
jîantiort, certioriuerfatur,uelipfo Philo[opbo te/ie,eum ceteris digni-
tate anteirefatendum eji . Totum verofuispartibus prœftare nemo cre-
do negat. At multi in contemplandis, & defribendis quibufdampar-
ais mundiparticulis immort alem Jibi gloria compararunt. At qui de bac
tanta vniuerjîtate, qui mundus eft, fummi Dei Architect fabrica,
ft)prœ[ertim>de cœlorum motibuspro reidignitate tractate eum noru
cum bominibus comparo, fed (imiUimum ange It s ejje iudico. lilt enim
D cum, & hie D ei pr,ejlantijjima opera, & eius creatorem per ea con-
templaturün bac enim uniuerjitate omnia qui dem,Je d nihil eji,quod ma-
gis fui creatoris turn pulcbritudinem,tumbonitatem, tumjapientiam,
turn omnipotentiam nobis référât, quam Sol,quam Luna, quam Stillœ
omnes, qu^e omnibus benefaciunt, omnes a ci Je fua pulcbritudine alli-
ciunt, at que trabunt, &fua ipforum col/ocatione, f£ motuirfinitam
Dei fapientiam nobis nb oculos ponunt ? Hoc autan cum in am m o cuo-
iueret Propbeta non potuit non cxclamaredicens. | Cœli enarrant glo-
riam Dei opera m annum eius annuncs at firm amentum .\ Quam
cœlorum vim cum Gigantes illi experirentur, quodfe ab tllorumpulcbri-
tudine trahifentirent, f t ) adealoca feperuenireJuoru corporummoleJJ>e
rarent,Juo artificioperieruvt.Quod ft) lcaro accidit,cumpaternis moni-
tisparère noliicrit. ^Sioflris tar, turn animis dum in terris fumus datum
ejl, ut iline oculit ducibus perueniant : vt Anaxagorœplacebat 5 quife^>
nation folumprofitcbatur,ut Sobspulcbritudmtm afjiceret. A quo non
erat alley,us diuinus ille cPlato, qui ad id datos bcmimbus arbitrabatur
oculos, & qui ilhs ad cceltjiia corpora comcmplanda non uterentur di-
gnos, qui bu s illi eruercntur ejfz cenfebat : Ego igitur bis omnibus ratio-
nilusy atque ajfeElionibus permotus inter cetera mea Hudia, b*c quoque
vmuerfum hoc tetnplum ,quodincolimus, ft) mundus dicitur, contem-
plantia, & ccelum prœcipuè cum tempore, itafum complexus, ut qua-
dam vohmtaria necejjitate fwrim conclus,bos hbros non folum confcri
here fed in ajjaclum, lucemque prof erre. Qui hbri tamquam anfam prç
bent he minibus Hudicjis ad umuerju m Alun dum,-Çt) eius precípuas par
tes,
tes ,fed cœlum maxime, & tempus,quodcum mundo creAtum eß, &
cum mundo eße dcßnet,contemplandum:quippe qui multis appoßttsßgu
ris h<ec omnia fub le gentium oculos ponunt.quibus tdfacile, & maxima
cum voluptateßat. Eosigitur non indignos eße fum arbitratus, ad
quo s rei principes ipß, licet in moleßijßmis curis ßnt perpetuo detentt,
ah quando oculos, & animum conuertant. Inde enim nullo cum labore
non paru am vtilitatcm adfua munera obeunda maxima cum voluptate
com unci am projecto percipient. Tu autem Beatifßme Pater cum So-
lus verus legitimus CbriHi Domini Vicarius D. Petri ßcceßor ,
fis y f f ) buius mundi > quem deferibo, Solus legitimus ^Dominus, ob id
merito,ac iure optirno , bunc Ihr um tibi dicandum c enfui. Hune enim ni
ß idfecißem,tuo qui dem iure a me petcrepojßs, vt tuurn. Quo d tarnen
ego hbentijjime feci, cum ex omnibus ille Pont if ex Alax.ßs, qui quam-
plurimis,qui in ißo totius orbis terrarumaltijßmo Tbror.ofederunt auclo
titate, & conßlio antecedi s, quique tum hoc ßudio, tum eius ßudio/is,
tum ceteris artibus&fcientijs ,quœ ad tantum munus obeundum, &
decorandum valent,iam apueritia delegatus es, nuneque magis dele-
ciaris. Quis fornam poß prifcos illos Imp er atores njelpotius poß ilium
vere cAugußum Cçfarem pacatiorem , f f ) poß alios ornationem
reddidit ? Teßis eßilla Pjramis ,quœ tarn muitos annos pene fepultd
latuit, quam erigendam curaßi : quocl licet multi concupierint, nemo ta-
rnen tantum opus tentare aufus eß. Prœtereo reliquas edif.cationes, quœ
adcommunem omnium uttlitatem&vrbis ornamentumperfe&œjunt,
& quotidte perßeiuntur :ßnt enim alia maiora . Tu enim Solo nutu
1 tail am ab boßibus,& armatis latrombus hb er aß i,que d alij multis an-
nis, multifque copijs ne ineboare quid(tn potuerunt. T/oc autem quis
non fummis laudibusad ccelum extollit ? Mitto,quœ quotidi<e,prorep.
cbrißiana vel tuenda,velaugenda ex ammo, ff)fapenter a teßunt.Hoc
criminum r.on epißolam, fed iußa Volumina deßdcrar.t,qtiodmunus
ceteris maior i iwgeniomaioriquc dicendi copia pr adi ti s reim quo . Quis
ßudiojorum virorum dignitatem magis tuetvr, magißjue ampl'ßcat ?
H we ft Beatifßme Pate, vt multtfui ingenij m cm, mer, ta tibi ojßrant,
& dl-
 & dicata retint. Adultietiam fore fferant,vt deifío MONTE
ALTO ( quemadmodum ille zA tias feciffe dicitur )facile omnes ftella-
rum curfus, qui adbuc pent tus nobis noti non funt obferuaripojjínt : mo-
do adduceris, ut injirumenta necejfaria fabric anda, Ó7" loca conuenien-
tta, prœparanda,quibus id rite fieri pojfit,procur are uchs . Hoc non pof-
Junt p r m m hommes -, licet huius tantœrei fludiofiffimi fint, nfiprinci-
pum auxihum accedat. Quo d fi ad ah quo s Principes pertinet, id f m -
mi Pontifias maxime m anus ejl j quippe qui Solus eft huius domicilij,
huius tempi'., Vil huius ciuitatis, qui mundus dicitur, legitimes Rex
g-) PrincepSyOui debet quidem fit arum rerum omnium , ^fir,guiar um
earn not, turn per hommes ad id accommodatiffimos, habere, quœma^
tor haberipojftt. Ti'bi igitur Santijfime Pontifex Adax.cUnon de fint ca,
qii.e fmt necejfaria, vt injirumenta parentur, non defint Roma; neque
montes,neque firenum Qvlum, neq; Adathematiciperitijjimi,inter quos
maxime elucet Chriftophorus Clauius,reliquum eft, vtuoluntas ad idfe
cornier tat tua, quod ad l\ontificium munus ff eel are maxime vidctur,
ex quo fiimmam gloriam, fi animum induxeris,te confecuturum video.
r
JS[am non folum opus, quod fumma laude digmffimum eft, ejfeceris,
uerum etiam tuum exemplum erit ceteris Jummis Pont fa bus quafi
quidam jlimulus, qui eos excitabit ,vt opusinifio A40NTE AL-
T0,incçptumprofequantur,ft) tua auEloritatefibi perfuadeant adfum
mum Pontficem motuum cœlorum obferuationcm maximepertinere :
cum ex illis maxime mobilium feftorum ratio pendeat. Quod ego ex te
tam ftero,quam,qucc certijfima funt . Nam cum primum Pontifex
z^Haximus creatus fwfili,& tua infignia exmhfti, id tacita quadam
ratione omnibuspolhcitus es. In tilts emm cermtur AdOTS[S çA L-
T V S adhanc contemplationem necejfanus, cernitur Stella, quœ vult
nbfmari, f£) ut obferuetur poflulat, cernitur LEO intermedius, qui-
quaha debeant ejfe injirumenta docet , & hommes qui obferuaturi
junt, injirumentaJcihcet robufiarae corrumpatur ex auri calco,quo d Leo
tús color refert ,uc forîiîudo homines, qui dodnna fint ceterorum homi
num reges,vt Leo eft ceterorum animahum Rexicernuntar Ptra in Leo
m s
 nis manibus, quœ nobis indicant J d nonfine magnofriiElufutur um:hube
rimos enimfrua us Piriferunt. Cerniturilla 2{£ G V L A, qu<e in
Aflrolabiofiduciœ lineam continet a monte ad Stellampertingens. Hoc
igitur opus tibi referuauit Deus Opt. & Max. tu Solus tile futurus
es, qui in Italia hoc tantum bonum procuret . His igitur omnibus
de caufis , & ahjs , quas enumerari epiflola non poßunt : qui te
rege njtunturpacatam, ( f ) tranqwllam uitam, (?) omnibus rebus adui-
uendum necejfarijs abundant em degunt. Qui veroJummo Pontífice, ut
funt fatholici ChriHiani omnes, quotidie Deo pro incredibili fapientia,
acpene dtuina, quam in te ingrege tibi commijfocurando agnofcunt.gra
tias agunt, enixeque rogant ,ut tibi diuturnam, & tranqwllam uitam
largiatur . Qui uero ex ijs omnibus bonis ambus , f f ) fientijs juum
ßudium dederunt,non alium Ai œc en atem inuenijfe profitentur ,fedpa-
trem quifiliosprofeciffe in litteris uehementer Içtatur , et eos non illece-
bris,aut crußulis adJludia allicit: atque trahit fedmaximis honoribus,
maximisque muneribus eos complectitur, & hilari uultu recipitnul
l'os cariores habet. ego igitur huic epißoUfinem importam, fituam beati-
tudinem rogauero,vt hoc munufiulum qualecunque fit, quod tibi meo no-
mine offerendum curaui , ( Ego enim;ut maxime uellem , tum œtate
iam ingrauefcente, tum corporis uiribus non fatisfirmis ad tuosfan ff ißt
mos pedes deofculandos Romam uenire nequiui) u t tuum agnofcas, f t j
hilari uultuJùfcipias,ac tueare,meque,qw in illo multis anteannis inuigi
laui j &in/ùdaui, ut ad manus hominumperueniret, in eorum nume-
ro eße tibi perfuadeas uelim, qui tuts uotis fauent, qui te uenerantur,
& ut uerum fhrißi uicarium adorant, ac colunt,& hoc quamdiutijß-
mefacere exoptant . Vale Beatißime Pater, & diu Vale.

Tu* Beatitudinis

Humillimus Seruus.

Jo. Paulus CaUucim

 AD L E C T O R E S
DE L I B R I V S V>

A M rrmlti reperiuntur libri hacnoftra tempeftate, in q u i -

b u s u n i u e r í u s deicribitur o r b i s , u t nihil f i t , q u o d i n h a n c
m m fententiam quifque ampliusdcfideraie p o i l u . In îllis e n i m
preftanr ai;flores non íòlum ca, qua.* h u m a n u n i i n g e n i u m
pra:ftarepoceft, feci ea q u o q u e qua: mulcis m i n i m e p o l ï è ui-
d e n t u r , inxta illud Horatij.
Expertus vacuum Dcdalus acra
Tennis non bo mini datis.
C o n f i â t emiVi futile p e r i t i i f i m u m a f t r o n o m u m D e d a l u m : nos tarnen eandem p r o -
uinciam aggredi n o n dubitauimus,non e o c o n f i l i o , u t r e i i a m perfe&a: q u i d q u a m
q u o d rem perfeótiorem redderec adiungere fperarem : eifern enim D é d a l o auda-
cior.uel potius,quàm ille fuir,uel ceteii,qui hanc rem pertra&arunc peritior:a qua,
de me opinione tantum abfunt,ut mulcis ipfe c o n c e d a m . Sed eo noíira c o n f i l i a f p e -
ftaruntjut qua: a peri tis h o m i n i b u s traditafunt, e a , e x q u i b u s uniuerfushic m u n d u s
c o n f t a t j c œ l u m , terram,aquam, a e r e m , & i g n e m , S o l e m , Lunam,Stellas,etceterahu-
i u f m o d i ita fub l e g e n t i u m oculos p o n e r e m iinà cum prœcipuariun ho rum par-
tium., & t e m p o r u m e x p o i i t i o n e , ut f a c i l e o m n e s n o n íolum nullacum m o l e f t i a ,
led maxima cum u o l n p t a t e , o m n i a perciperent. Ex q u o n o n ignaros f o l u m huius
facultatis maximum fruóhim percepturos fperamus,fed eos q u o q u e , q u i in his rebus
diu uerfati funr.Qui enim hax iludia n o n d u m deguftarunt,habebunt quafi a d i t u m
a d e a , q u x p r u d c n t i l î i m e ab alijs conícripta funt ,&c fi c o n t e n u erunt auctoritate
e o r u m , q u i in haefeientia p e r i t i f u n t , q u o d f i n t (ut multisaccidit) itaceteribus ftu-
d i j s i m p l i c a t i , u r ad h a: c iludia petiitus f e c o n f e r r e n o n p o f l i n t , híec fatis e r u n r .
Propter hanc cauflàm e g o , ut do&rina eilet fàcilior,omnibus p e n e i n l o c i s d e m o n -
ílrationes o m i f i , i n i n u l t i s etiam probabiles rationes, & uolui potius hanc quan-
dam elle d e f e r i p t i o n e m , & pióhiram quàm doéltinarn , & potius oculis, quàm au-
ribus m i h i c o n f u l e n d u m exiftimaui . Periris q u o q u e n o n i n u r i l e e t i t , c u m facile
quidquid d i u t u r n i s l a b o r i b u s confecuti fini hac racione, fi quid excidit(ut fepe fie-
ri f o l e t ) in m e m o r i a m reuocenr.cnmautem illud mihi n o t u m fir.
Omne tulit punãum qui mifcuit utile dulci.
Ea permiíctii, qua; n o n iolum ad b o n a m corporis ualetudinem f p e & a n t , f e d qua:
ad anitni militarem, & u o l u p t a r e m r e f e r u n t u r . N o n . n. f o l u m reípexi illud animi
b o n u m , q u o d ( jd fçlicicatem p h i l o í o p h i c a m refertur,fed illud quoque,qui Deus eft,
f u m m u m b o n u m , & 11 era, & eterna h o m i n i s fçlicicas, & ad q u a m humana o m n i a
referenda f u n t , N c q u e id fine e x e m p l o d o d i f f i m o r u m uirorusn feci : c u m ab
hac
 h a c r a t i o n e d o c e n d i n o n f u e r i t al i e nu s P rx fia n ti/ïî m u s uiiFranciTcus T i t e l m a n u s ,
q u i in fuis reriim naturalium c o n l i d e r a t i o n i b u s t h c o l c g i c a p e i m i f c u i r , & o m n i a
ad Creatorem retulit. At h i c fuit m a x i m o c u m d i f c i p u l p r u m plaufu in L o u a n i e n f i
Academia do&or celeberrimus. S f d cum fit n o f t r u m , nos q u à m diutifîlme pofîii-
m u s i n bac Dei uinea l a b o r a r e , n e q u e i n i u i r u e i u s , a q u o m i ( f i f t i m u s , h i n c d e c e -
d e r e , a d uitam q u o q u e d i u t u r n a m m a x i m e hi noftri libri c o n d u c u n r . Ita e n i m M a r
films Ficinus, T h e o l o g u s , P h i l o f o p h u s , A f l r o l o g u s , & M e d i eu s P . a: ftan t i ilî m u s in-
q u i t i n ü b . d e uita cçlitus c o m p a r a n d a . V t i l e u e r o f e i c f p e f t a r e fphreram m o t i b u s
fuis pra:ditam,qûalem A r c h i m e d e s , q u o n d a m f a b r i c a u i t , N e q u e f p e â a r e f o I u m , í e d
c t i a i n r e p u r a r e a n i m o . P t o i n d e i n i p f i s f u s d o m u s p e n e t r a l i b u s cubiculum c o n -
ílrtiet i n f o r n i c e m a d u m f i g u r i s h u i u f m o d i , S i c o l o r i b u s i n f i g n i t u m , u b i plurimtim
u i g i l e t , a r q u e d o r m i a t . E t e g r e f l i i s d o m o n o n tanta a t t e n t i o n e f i n g u l a r u m rerum
fpeíiacula.quanta uniuet fi figuram, c o l o r e í q u e perfpiciar.
Paulo aurem a n t e q u o s c o l o r e s a p p r o b e t , d i x i t his uerbis : f u n t uerò très uniuer-
í a l c s , f i m u l & Angulares m u n d i c o l o r e s . V i r i d i s , Aureus.Saphirinus tribus c œ l i g r a -
tijs d e d i c a t i . Viridis q u i d e m Vcneri fimnl, arque luna:. H u m i d u s uidelicet li u m i -
d i s , arque naícentium p r o p i i u s , a c c o m m o d a t u s & m a t r i b i i s . Aureum í o l i s e l l e c o -
lo i e a i n e m o d u b i t a r , & ab l o u e i n f u p e r , arque Venere n o n a l i e n u m . S a p h i r i n u m
d e n i q u e I o u i m a x i m è d e d i c a m u s , c u i & S a p h i i u s ipfe dicitur confecratus . H s c
F i c i n u s . C u m aurem n o n o m n e s n e q u e A r c h i m e d i s S p h x r a m , n e q u e c u b i c u l u m
ea r a t i o n e d e p i ß u m habere p o ( I î n t , h u n c l i b i i r m h a b e r e , & illis c o l o r i b u s uariare,
(ut n o s u a n a n d u m c u r a u i m u s i l l u m . q u e a d B e a t i f f i m u m D . N . S i x t u m V. m i f i m u s )
facile quifquepot'erir, Se h i n c e a n d e m percipere utilitatem.quam rum ex illa Sphîr
ra.tum ex illo c u b i c u l o percipi p o l i e Mariilius c o n t e n d i r ; m o d o has rotulas fepe ípe
d a r e , fœpe e u o l u e r e , & fcpe in a n i m o reputare u o l u e r i t . I m o m a i o r i n d e militas
cernitur.-quilibet e n i m h u n c l i b r û femper fecú d e f e r i e p o t e f t , e u m q ; legere n o n d o
m i ( o l u m , f e d f o r i s i n naui,in le&tca,in e q u o j n elleda,ruri,n>ill:tia.y& t a n d e u b i e p ,
q u o d n e q u e illi A r c h i m e d i s f p h e r a r , n e q u e h u i c F i c i n i c u b i c u l o u í u u e n i r e p o t e í h
N ó uanus igitur labor n o f t e r exiftimandus c i l , q u s a l i j a l i j s r a t i o n i b u s icnpferût f i
in has rotulas c o n g e f i i m t i s , qua; n o b i s t u m m u n d i uniuerli.tú illïns partiú figuram
o b o c u l o s p o n u n t , cum tatuam n o b i s u t i l i t a t e m S i a n i m i u o l u p t a t e m afferat,quod
n u l l u m pene cum l a b o r e inde m u l t a d i f c a m u s . R e p e r i e r tarnen hic íluciicTus I t í l o r
m u l t a , q u i h a & e n u s a n u i l o tradita f u n r . u e l hac ratione d e í c r i p t a , qua* enumerai £
n i m i s m o l c f t u m eíl~et:fi q u i d tarnen periti h o m i n e s i n f c r i p u i m in hislibris inuene-
r i n t , a q u o ipfe offend j n t u r . i l l u d íciant m e e í l è h o m i n e m ideft peccatis o b n o x i i u r
ut fi q u i d , q u o i ' e l e & e n t u r , Sc ex q u o utilitatem capiant D e o , a q u o u n o o m n i ;
bonaproficifcuntur,acceptumréférant. Valetelectorescandidi.

i t
I N 1 0 A N N I S P A V L I G A L L V C i l
Thearrum mundi,& temporis.
XEN0PH0NTIS BINDASSII DECASTICON.

C ^iefaris,&
Carminibus
quotquotviguere
vatum
Theatra per
concelebratadiu,
orb em

lam cédant v i f f a ; buic palmam vnifponte rclinquant ;

Hoc fibiprœferri iam ne que trifle fer ant.
Diruta cum pi£lis,uiuoq; e monte recifis
Heroum, atque Deum funt ea imaginibus.
Hoc erit aternum, & fignis, formisq-, refer turn
Cum coslis terras yfidera ,& tequorababet.
Ilia affix a folo vni Frbi fits cerner e tantum.
Omnibus hoc prodit confpicuum populii.

Eiufdem Difticon.
\Afirorum form as, motm, & têmpora mundi.
Senator Solis, Callus aperta facit.

DE THEATRO MVNDI ET TEMPORIS

a d l o a n n e m Paulum Galluciumauótorem.

GA SP A R I S F A R IN AT I SEMINARII PATllIARCHALIS
Venetiarum alumni Carmen.

T Empora defcribis,rerumq; clement a, viccfq;

•Aflrorum , & fupero quicquid ab orbe micat ;
Ex quo te çtbereurn, caliq; potentis alumnum
*ArguÍ4,& fuperis conditione parem:
Cut queat baud prifee metuens incendia flammç
•Aureus igniferos credere Tbebus equos,
EiTbaetotr.eos, Vulcania munera, currus ;
vAEtberis arcanum tam bene pandisiter
Inter ea ; f i mens vatum prffaga futuri eft,
Fatibus, & ft quid verm Apollo canit;
Semper inextinãus medio applaudere tbeatro.
Et tua perpetuum fama loquetur opus.
Quin etiam dum tempuserit, dum machina mundi;
Terjiabit fattigratia tanta tui.
 TABVLA EORVM>
QVAE IN HOC LIBRO
C ON T I N E N T V R -
Ccphei ftella fabula,& imago. 2 80
\ Ecliptica qua. Car.5; Cerui Stella tabula,& imago. 384
lAecliptica diuifio fecundum Centauri Stella fabula,& imago. 3 8(5
latitudine,etlõgitudinew. 5 Ceti ftella fabula,& imago. 358
lAequinotia qux. 5 China regni diui'ia. 44
lAequmotialis cir cuius. 4 Circuit maiores qui. 4
lAetij multa de utilitate StelUrum fixa Circuli minores qui. 4
rum ad medendum. 268 Circulus obliquus. 5
oigrœtoris Stella fabula & imago. 19 8 Cir cuius perpetuus ad numerum cyclifola-
iAlmugia,plantarum. 113 ris Cuiuflibet anni inueniendum. 2 47
Undream corfalem florentinum Stellas au- Circuli polares qui. 5
slrinar obferu.-fie. 400 Ciuitatum catalogus. i]6. 2 3 8 140.14;.
Andromeda Stellet fabnla & imago. 316 144145147.148.
jLnni diuifio. 514 Calorum natura cognofcitur ex motu. 1 -
jLnni quatuor temporumnatura.p^.& 96 Calos poJJ'cnt qualitatibus affici fed ualen-
lAnim alia yApogai. 22 tiusrefifleie. 17
Annus unde dictus. 55 Calcfle Hiema erigerepro aeris mutatione.
Apogeum &perigeum dap7ex. 91 Car. 1 2 4
Aquarij ftella fabula & imago. J 5 1 Coluri qui. $
Aquilajtellafabula& imago 308 Corona Außrina Stella fabula ,&• imago.
Ara ftella,fabula & imago. 39 2 Car.3P4
Arcus femidiurnusfcminoföurnus, & Hora Corona Borea Stella fabula, & imago 284
media noftis iuueniatux per rotulam . Crateris Stella fabula,& imago. 382
I 27 128. Cyclus Solaris fine litterarum domïnica-
Arietis ftella fabula, & imago. 320 lium. 244253
^Aureus numerus quomodo inueniatur. 23 J Cygni Stella fabula,& imago. 291
Afpeäus latitudinem habeat. 110 D
Aftrologus non poteflpreuidere morbos ab
humana noluntateproficientes.
B
190 D Elphyni Stella fabula,& imago
Demoflratio metiendi triângulos. - 9
Dexterapars a Sole qua.
310

76
T^O.-i/w Stella fabula,& imago. 281 Dexter a pars qua. 120
Dierum creticorum traftatus & figuratif

C - Anis maioris Stella fabula, &

j Car. 3 7 1
Canis minor1 s Stell? fabula & imago.
imago,

374
que ad finem libri.
hierum & noffium diuerfitas ac quantitas
ubique terrarum. 66
Cancri Scella fabula, & imago. 330 Dies naturalis uel circulus quis. 66
Capricorni Stella fabula,&imago. 348 Dies artificialis quis. 66
Çaffiop.tia Stelle fabula,& imago. 2 93 Dies artificiales in aquales. 66
11 2 Dies
 T J 7i V L A
Dies, & nox quomodo inuejligetur in fi- Fluxus. & refluxus maris quan'cqueui ttc
gura. 58 torum impedttur. v oi
L)'.es units & una nox in anno ubi. 68 Forrnç omniû magnitudinum Stcllaru. 399
Direiliones,& profe&iones fieri ad Stellas G
quoquefixas. ' 210 Ç~^Enituram cognojcere quid confer et ad
Difianta duo nun locorum in terra quomodo medendum ) 23
cognofcatur. 44 Gemiriorum S telle fibula, & imago. 3 27
Diftamiam inter duas Stellas metiri. 42 o Grains quid. 5
Doniorum Cell Hitif/o. 106.107 Gradus maximorum circulorum inter fe
Draconis St. llefabula & imago.. 277 œquales. 46
E Gradits cquatoris contient Mill.Italica.6 2.

E Ccentr icits Lima obliquus. 18 I germânica uero 15.

H
50

Et. lipfis Solis <y Luntl quid fit.

Ecliptics areas
J4
coafeendens cum afcenfio-
ne reel a alicuius si ell a quo modo inue-
H Ërculis Stella fabula, & imago. 2 85
H oras ab or tu in boras ab occafu con-
uertere. 149
71i.it ur 410 H or A ïnçquale's quomodo per equalesinue-
Eclipfis Solis non oil) us fit cum nonn llis.3 4 niantur. 128
Elementomm din fio,& locus. 14 Horam nicridiei ex areufemidiurnoinue-
Empyrei call quantitas & n at lira. 21 nire. 16o
Empyreum calum an fit. 1 o Horas planet arias ad tempus ab occafu re~
Ojidfit. 11 ducere. 173
Cuiufmodifit 11 Horaria têmpora ad tempus ab ortu redu-
Cu r condition f i t . 11 cere. 180
Epaff.e quomodoinucniantur. 136 Horas amedia nofîe in horas ameridie &•
Ep-iclaru diHributio per ornnesmeufes. 239 contra, conucrtere. 131
Equifeffionis Stellg,& imago. 3 2 Horizon quis. S
Epicyclus inplanetis. 22 Hydre Stella fabula & imago. 379
F I

F Eila mobilia quomodo inucniantur .260

Figura augium 'Plane taru et eoru oppo
fitorum. 94
I gnis clementaris natura.

Imagines cœli. 48. 13

17

Figura oflendens figna quatuor anni tempo Indiãio qiúd,& quomodo inueniatur. 2 5 í
ra efficicntia , & figna mobilia fixa & lnfernus an fit,& ubi. 38
communia. 96 Infernus duplex. 40
Figura fluxus, & refluxus maris. 8j Inflrumentum ad obferuandas Stellas ac-
Figura oflendesplane taruni naiura & qua commodatum. 414
Incites. 89 Jouis & eius orbis quantitas. 19
Figura mundum nouum continens. 45 louis natura. 88
Figura Eu rop£,^fic, & .Africa. 41 Iupiter & venus fortuna dicuntur. <j o
Finis Cbrifiiani Calendari. 233 L
Firrnamentum quantitas.
Firmanienti quot
dinis cumineat.
Stallas
20
primp magniit
20
L Eonis flelle fabula,&imago.
Leporis Stc lie fabula, & imago.
Libre S telle fabula, & imago.
333
368
3 39
. F'uuvj SteiLt fibula, & imago. Jfi 5 Limbusubi. 40
Fluxus maris atque refluxus a quo> & qua Line a meridiana quomodo inueniatur. 31 ç
dofiat. 70 Literadominkalis. Loca 148
 71 A B V L A.
Loca que différant tantum lalitudi .e. 5 o Mcrcurius cur rarocernatur. . 33
loca qug différant longitudine latttu- Mercurij & eius orbis quantitas. 13
di:;e. 50 M endianus quis. 8
Loconmi diflantias metiendi ratio. 5o Minutum quid. j-
\tinç orbis quantitas. i 8 Morbi duplici de caufa gencrantur in bond
Lithe Corpus est pars orbis dcnfior. 18 nibus,c^leili-,& humana. 1 88
Lune corporis quantitas. 18 Motus trepidationis nondum fati> intel-
Ximf Théorie a. ' 24-25 leãus. 12
Lu £ Anomalia. 26 Motus latitudinis in plane tis. 2 6
Lune natura. S 8 Mundus efi liber Dei digito inferiptus. 1
Lu e locus in Zodiaco. 118 Mundus quid. 2
Luneçtatem reperire. 118 Mundi materia que. 3
Lima m agis mouet mare quam Sol. 79 Caufaefficiens. ibidem
Lupi ftellç fabula & imago. 3 Duplex materia. ibidem
LyïÇ S telle fabula,& imago. 185? Caufa finalis. ibidem
Mundus Clobofus. 4
M

M Are tumefeit in noflro mari medite

raneo ufq;ad duos tubitos,inocea
K

M
no uero ufque ad quinque.
re uelociffirnefluit
82
& refinit lumina-
ribus exiflentibus in coniunclione & op
N .Adir Solis quomodo inuenatur.
7>{aiúgantibusmo:us
fcireprodefl.
128
marisuelocitate
81
pofitione. 77-78 TslauisStellgfabula,& imago. 376
Mare ante Solem,& Lunam per Gr ad. 9o TS(ox quando diei œqualis. 4
femper finit-,& poil pfosseperrefluit.j 3 T^oai qui in plane tis. 28
Maris jiuxus quomodo deperditur fuccef-
ftite. 79 0
Maris motus ejl compofitus a cclcsli & ele-
mentar^ natura.
Maris maxima eleuatio fub luminaribus
7? O culisnihil diuinius in bomine.
Oculis funt nobis duces ad eel tun.
Orbis eccentricus quis.
17
1 8
22
& eorum 1s{adir. 75 Orbes monentur Ar.gelorum miriflerio. 11
Mars parus Sol. 88 Orbes pi at: et arum ^ Stellarufixa û. 100
Martis natura. 88 Orionii Stell?fabula,& imago. 362
Martis & eius orbis quantitas. 19 Ortum Solis inuenireper arcum din, num.
Martis orbis & motus. 13 car. 162
Max, ma Solis declin'atio quanta. 1 2 Ortum Solis per arcum fomini£lurnum in-
Mediorum motuum Tlmetaru tabella. uenire. JÓ2
Menfis periodicus quis. 26 T
Menfis finodicus quis.
Menfurnç progrcffiones quomodo fiat per ro
tulamadidaccomodatam. 214
26
P Ms proportional!s quomodo
tur.
adbibea-
172.174.176. 78
Terfci Stelle fibula,& imago. 195
Menfis duplex. 224.22 6 Te aft Stell; fab da, & imago. 314
M en fis periodic us. 22S Tifciitm StelU fabula cr imago. 3 55
Menfis finodicus. 22 6 "Pifeis ^luftri.à Stella fabula & imago.397
Meridies quomodo inueniatur. 127 Tixis nauticas noftrorum temprum. 8 5
Mercuri) natura. 88 Trgceffio equinotiorum que. 12
Tia-
 T A B V L A
Tlanetç ab effeftibtis diftifunt quales. 88 Car. 4 0 4
Tlanetarum nodi & l'imites. 104.1- 5 Trogrefjiones annuç. ï88
Tlanetarum cuius ratione loci in quo repe- Trofeüiones annuales quinque locorum hi-
Yiuntur. 108.iop.no legiealium. 198
Tlanetarum domus. 108 Trofcffiones annuales duodecim quoque
Exaltatio. Ir9 anno ad idetn principiureuertuntut.200
Cafus. icp Turgatoriumubi. 43
Triplicitas. 109.1 ro
termini. XXX.112 Q^
C arpenta, & almagea. II 2 Fadraginta o&o imaginé diflributio
Gaudium. 1 1 4 K^J^ peroffauamjpberam. 270
Tlanetc amici,&inimici. j 14 Qjiartç oppofite baient eandem
Tlanetarum collatio ad Sole 115 rationcm motus maris,& quietis. 1 8 j
Tlanete qui dicantur conbufli fub radijs in Quatuor anni tempora quandofint quomodo
corde Solis orient.îles occidentales, rnatu inueniaturin rotula. 120
tini, vefpertini aucli, & diminuti lu-
mine. ixj K
Tlanet? dominantes inçqualibus
modo inueniuntur.
boris quo-
1 19. 131 R Ota ad inueniendum pafca quot an-
nis.
Tlaneta quota bora uel oriatur,uel accidat, I{ota çquationis cycli Solaris antiqui.
2 63
2 5 $
uel adalium domumperueniat.i32.133 J\ota indiãionis perpetua. 257
Tlanetarum nature multis rationibus auge J\ota ad inueniendam indifiioncm cuiufli-
tur,& minuuntur. 88 betanni. 259
Tlanetarum qualitates. po I\ota litterarum dominicaliumper tot um an
T lane te diurni & noBurni qui. p o nnrndiflrib Htarum. 261
Tlanetarum *Apogea, &perigea. p r I\otulaad inueniendum locum Solis, & Lu-
Tlaneta quando dej'cendit,& quando afcen- nç in Zodíaco. i p
dit . p i I\o id g profeãionum annualium quomodo
Tlaneta quando efl in apo*ço uel perigeo conjlituantur. 192
epycycli. " p 2 Rotula pgreffionis mefurne imperfeita.2 9
Tlanctf quado dexter uel fmiter à Sole.9 2 .y
Tlaneta quando
efl.
Tlanetarum radiationes.
dire ci us, & rctrogradus
S
24
,Agitarij ftclh fabula, & imago.
S agit te Stellg fabula,&imago.
pS.i o 1 Saturni natura.
345
3 o6
8
Tlanetarum Théorie a. 2 2 Saturni orbis & motus. 13
Tlaneti fingulisplures orb e tribuntur. 2 2 Saturnus & Mars in fort un ç dicuntur. 90
Tlanetefuperior es quis & cur. 2p Saturnus , & Mars Jepe imo fernper pro
Tlanetarum fuperioru Tbeorica. 29.30.31 funt. po
Tlanetç omnes prçter Solem babem nodos, Saturni & dus orbis quantitas. 1 p
& limites. 33 Saturni & So'is coniunäio quant am frigidi
Tlanetarum natura & conditio. 87 tatem in terrispariat. 20
Tlaneta qui borealis,& qui auflralis. 5 Scurpij Stelle fabula & imago. 342
Tolimundiqui. 4 Serpe ntarij Stellg fabula & imago. 3o r
ToliZodiaci. 5 S rp entis opbiuci Stelle fabula ,& imago.
Tolus articus,& antarticus. 5 Car. 305
Treceffiones gquinofîioru ad muitos annos. Signorum diuifio in quatuor partes & infi-
gna
 T A B V L A.
gna mobilia fix a & communia. 94.96 Stellarum longitudints quomodo inuenian-
Signa mafculina,famininaimperanticiobe tur. 402
dientia > &feodiofe contuentia. 9-] Stellarum obliqua afcenfio, & defcenfu quo
Signa re ff a,& tortuofa qua. 91 modo'cognofcatur. 417
Signainconiunffaque. 102.i> 3 Stellarum declinatio quo babeatur. 406
Signa qu? membrishumani corporis domi- Stellarum re ff a afcenfto quomodo inuesii-
netur. 220.221 getur. 408
Sinijlrapars que. 120 Stelle qua ratione in ceio cognofcentur.qi i
Sinuum tabularum declaratio. 54 Stellas effe apud polum antarticum ?;oh
Sol, & luna exiflenubus in ortu & in occa- cufataTtholomeo. 399
fu maximus reflux us & in meridiç. 7 2 Sphara nona locus & motus. it
Solis locus in Zodíaco quomodo inuenia- Shp-g oßaue locus,&motus. 12
tur. i! 8 Sberç maris maris in plano dipingi non po-
Sol quando ingreditur figna. 1 20 tesl. 7r
Solis natura. 88 Sphere non? natura & quantitas. 2 r
Sol eodem temporis momento oritur,occidit Spere decima natura,& quantitas. 2 r
meridiem mediam no ff em, & alia têm- Spbera folida perpetua futura quomodo
pora inter mediam. 90 fat. 4 2 4
Solis Theorica. 2 3.2 4
Sol ceterisplanetisfuü lumeimpertitur. 2 6
Sol iugitur cumplanetis fuperioribus in me
dica apogeis & opponitur illis imperi-
gf's. _
Sol fub eclyptica mouetur.
30
33
T .Abula ortus folis ad lat.G 4r
Tabula ortus Solis ad lat.G. 45
Tabula ortus folis ad lat.G. 4 8.
119
141
MI
J
Solis motus duplex. 4 Tabula ortus folis adlat. G 50. 4
Sol femperfub eclyptica permeat. 5 Tabula meridieiad lat.G 50 163
Solifliciaqui. 5 Tabula Horariorum temporum ad latit.
Sol Luna Mercurius comunes dicuntur. 90 G.35. 1 6 5 1 ^ 7
Sol coniunffione eft infortuna. 91 Tabule temporum horariorum ad latitu.
Solis ortum inuenire,per rotulam. 127 G 38 169 1 7 1
Solis ortum feire ex omni horarum geuere. Tabula horariorum temporum ad latitu.
Car.133.13 G 4.. 1 7 3 1.75
Sol, & Luna & eorum nadir adfe maris tu- Tabule horariorum temporum ad latitu.
morem contrabunt. 70 G. 50. 1 8 5 1 ' 7
Sol is or bis & motus. Tabulisprofeffionu quado utendum fit.içi
Soli s & ei us or bis quantitas. 19 T.tbulç Horariorum temporum ad latitu.
Solvs ortu & meridiei horu cognofcere.
54 G. 4 5 . . I77-I.7?
Sphere decimç locus & quo moueatur. 11 Tabula temporum Horariorum ad latitu.
Sphere diuifio intrinfecus. Io C.48. 181.183
S tell? quotin uffauafphera 1 2 Tabula conuerftonumgraduum extra equi-
Stellarum diuerfe magnitudinis & colores. no ff ialem in g radus ç quino ffialis. 45
Car. >i2 Tabula cõuertens partes longitudinisin cir
Stelle quogradueclyptice orietur uelocci- culisparallelis in millima Italicç. 47
dat obliqua,& quota horafcire. 415* TabulaortusSolis adlat.G.3). 1 35
Stellarum nature quomodo cognofcantnr. Tabula ortus Solis adlat. G. 3 8 137
Car 4 0 1 Tabula Meridiei ad lat.G.3 5. 153
Tabula
 TAB V L A
.fábula. Meridieiad lat.G.3 S 155 uertere. 151
T abula mcridiei ad lat.G.41 • '57 Tempora hör aria qug fint, & quomodo in
Tabula mcridiei ad lat.G.q 5 1 59 alia têmpora conuertantur. 104.
Tabula mcridiei ad lat.G.48 ^ 161 Tempora Horaria in horas a meridie con-
Tabula ad aureum numerü inucniedu.23 / uertere. 182
Tabula cpaÜarum rcfpondentiu aureisnu- Tempora bor aria in tempus a media noffe
meris ab anno 5 8 2 . ufque ad annum. cónUertere. 184
-3 0 0 . 237 Terra locus,&natura. 14
Tabula CycliEpaÜarum. 2 4 ' Terraimmobilia. 14
-Tabula gquationis Cycli epaÜarum perpe- Terra menfura. 16
tua . 243 Terra diuifio extrinfecus. 39
.. Tabula litterarum dominicalium. 2 4 9 Tropici qui. 6
Tabula equationis tabeliã litterarum domi Tropicus cancri,& capricorr.is 6
nicalium. 251 Triangidi Stelig fabula,& imago. 318
.:tabula emergentis fpeciei ex multiplicatio Tipus 0B0 Circuloru m jphçrç. 7
neper tabulam fexagenariam. 423
Tabula declinationumgeneralis. 425
' Täbulafatcunda. 426
Ta'bulagcneralis cceli mediationum.
Tabula afcenfionum reBarum.
Tabulaßnus reBi.
427
4 31 V Eneris & eins orbis quantités.
Veneris natura.
439 Ven us par uns inpit er.
18
88
88
TauriStcllç fabula,& imago. 323 F entres draconis. 28
Thema cglefle quomodo erigatur fine com- Ventor um nernina & eorum dislributio. 84
p utis. 113.124 Ventor um utiliias. 26
T b teórica , Q . & y . 2 7 Vcr,aslasa,utumnm,hyemsfemper efl. 90
Theorica Veneris & Mercurij.' 3 2 Virgilis Stelle fabula & imago. 336
Tempus ab occafu in tempus ab er tu con- Vrfa minor is Stelle fabula,& imago. 272
uertere. 1 4 9 Vrpe maior is Stelle fabula,& intrigo. 274
Tempus ab Occafu in tempus a meridie uer- Vfm rotulg progreffionvs menfure. 2 6
tere. 1 5 0 VtHitM,qne a eognitione Stcllarum inerra •
Tempus a meridie in tempus ab occafure- tumprof.cifcitur. 2 66
ducere. 1 50
Tempus ab occafu in tempus a mcd amüc
conucrtere. 151
Tempus a meridie in tempus a Solis ortu
conuertcre.
Tempus a meridie in
151 Z Enitb quid.
Zodiaci ditiifio fi duodecim partes. 13
tempus amedianoBe Zodiacus latitudinem habet. 5
8

j mutara.&ccontra. . 15-5 Zodiaci. \ z.figna. 5

Tempus a medianoBe in tempus ab occafu Zonç quinque. 41
uertcre. 151 Zona tórrida quç. 42
Tempus a media nofie in tempus ab ortu Zo/iç temperatf que. 42

F I N I S .
T H E AT RI
M V N D I , E T
T E MP O R I S
Liber Primus.
IOANNE PAVLO GALLVCIO
SALOENSI AVCTORE,

l I B H. I S V M M Ji.

Mundm definitur, & eiw quatuor caufœ efficient, materialis formalis.&finalls tradî-
tur. Decem fpbxrœ circulis explicantur : mundus in vndecim orbes , & quatuor
elementa diflribuitur,& htepartes fingulç menfurantur, & defcribuntur .fumma tbeo
ricœ plane tarum traditur:Solis,& Lunœ eclipfts demonïïratur, Terra intrinficus diui-
ditur, & inferorum loca : defcributur etiam extrinficus & maria, & terra, oftendun
tur rnàcum rationemetiendi illarum diflantias. Taralleli,& climata traduntur:
Dierum,& no&ium vbiquelocorum diuerfitatesoflenduntur. eau fa fluxus, & reflu'
xus maris,& quibus temporibusfiat explicantur,pixisque nauticus deferibitur.

DE LIBRI MATERIA, ET MVNDI

diffinitione. Cap. I.
V N D V M eiTe librumDeï digito fcriptum,vt ho-
minibusfuam íâpientiám 3 bonitatcm,& omnipoten-
tiam aperiretnoníòlum chriftiani Aftrologi verum
etiam Theologi íãtentur, ac predicant:pauci tarnen
reperiuntur, qui hune librum legere, & pauciiîîmi,
oui etiamfi legant, fententiam verbis fubieítã intel
lignnt. Nihii.n. difficilius eft 5 9 vtDeus inünitus, fie
quarabipfoDeo proficifeuntur infinita funt,&eahumanus intelledus,
penitus aipere minime peteft. qua? tarnen ad hominú vitáreferuntur,
A vt
 i' T H E AT RI MVN'DI
nt ipíw .mica eft in terris íic ea finita imt ncccííc eft. tä multa tame íunt,
ut peneinnuHierabiiiä\ideantur , vt funt planta?3animaliayilella',& cete-
rãhuiufinodi a Deo ad hominum viótum,cukumque creata,neque id íò~
l a m , verum etiam horum. omnium, & iingulorum uires. Quod cum
Arii'toteles certo íciret,dixit majorem partem eorum, qua' feitnus eile mi
riorcm.eoram,qiiiè nefcimusrminime igiturmiríí eít íi pauciflimihunc li
brumlegunt,& pauciores, qui qua?ipíilegunt, intelligunt. Huic ego
morbo cum mederi pro viriii velim modum legendi hunc librum, & lit
terarum aireítiones ex optimorú au<ftorü fententia, tradere decreui,Dei:
priusair.ulio inuocato,quifolus ítellarum numeriun,& fuumopviste-
net . Modum vero inrelligendi in aliud temp us difícro, quòd leótio or-
dine prarcedit. Hunc autemlibrum, quem .legendü hie proponopriüs
deíiniendum exi.'limo, vt intelligatur quid fit illud,de quo diiputetur/ed
prius quid-ipium nomen.iibivelit inueftigandum ell:. Mundusigitur or-
namciuum intei pretatur, ex quo mundus muliebris dicitur i d o m n e ,
quo mulieres feexornant. Mundo autem quid ornacius ? Propter ean-
dem cauíàm & Grxci «aVw«v dixerunr. íic vero cum deíiniuit D.L'ioniiius
Carth.tíieníis mfecundum.lententiarum, utdicat eile quail feriptum ver
bum, quo Deus loquitur femetipfum, non tamenlocutiòne perfeita, cú
ih finite deíiciat a repreíèntatione plenaria omnipotentne, fapientiiE, &
gloria Tua?, led prout capere potuit.Hic quoque alio modo eú dehntt,cú-
dicat: Eií quoquevniuerfum hoc quaíi feriptura,& liber coram poíitus,,.
in quo rationalis creatura addifcat, ac videat fui magnificentiatn, & emi-
ncnciam creatoris. Q u o d & Apoftolusad Romanos fciibens ieníiíTe vi-
detur his verbis: InnifiDiliaipíius a creatura mundi per ea, quce factafunt
iatelleéia coní{>iciuntur,fcmpiterna quoque eius virtus ,&diuinitas.Ex
hac ergo mundileólione tumillius omnipotentia, tumfapientia,qui po-
tuit,& lciuic tanta, táque multa creare, & bonitas 3 quòd ea nobis com-
municarevoluit a.virisprudenribus dignoícitur.

D E C A V S A E F F I C I E N T ^ M A T E R I A L ^ FORMALI3>
&ílnali. Cap. II«,

Tíi in definitions alicuius rei neceííè íit,vt reperlantur ex qua.

tuor cauíis faltem dua?,materialis,&íormalis,quod ex genere
& differentia conítet: tarnen cum fuperiores íint potius de-
feiptiones, quã definitiones 3 volui harum quatuor caulàru alii
quatn expoíltionem addere: quo res illuftrior fiat, & deícriptiones ape-
íiantur 3 & ne nimis longatn de hac re fumamus orationem/dicla Ariito-
tells
 ET T E M P O R I S . LIB. I. 3
tclis opinione, qui mundum fuiifcab a?terno exiftimauit,&PIatonis,qui
cum ex hyle.i.materia Deum feciffe, & tandem ca?terorum, qui in harum
reru ignoratione verfâti funt, nobis dicendum eft cum Moyfe.-In princi-
pio creauit Deus cœlum,& terrain , quod eft ex nihilo fecit : quod & Da-
uid fignificauit cum dixit : Ipfedixit,& facta funt, ipfcmandauit& creata
iiint. Quod non naturali ratione, fed fidei lumine cognofcitur. Mate-
rials vero caufabiffariam intelligitur ,vel antequam crcaretur , vei vbi
creatus fuit, ex nihilo fadtum effe diximus, ex nulla igitur materia: vbi ve
rô creatus fuit ex duplici materia côilat ex cœlefti,& elemental i.cœleftis
immutabilis, & incorruptibilis eft, vt philofophi volunt, fed vt nonnulli
theologi non prorfus immutabilis eft, led mutationi fortius refif.it , qua
qua? ex quatuor elementis confiant, licet diuino iuftufuturum fit, vt no-
uiffimo die immutetur, qua: & circular! motu mouetur, vt omnibus pa-
tet: elementaris verô perpetuis permutationibus obnoxia eft, & in qua-
tuor diuiditur partes, in ignem, aerem, aquam , & terram. terra mediu
mûdi locum fortita eft,circa terram natural is aqua? locus eft, licet diuino
mandato (non vt alij fomniant,vi fiellai u, qua? in boreali parte ftmt)mul
t£ terra: partes deteéhefunt. Sic.n.dixit Deus : congregentur aqua?, qua?
fub coelo funt in locum vnum,& appareat arrida, Et Dauid. Qui firma-
uit terram fuper aquas.aervero turn terram, turn aquam ccmpiedtitur,
&'hunc ignis continet,&circundat. quorum omnium qualitatesiuolo-
co expofiturifumus. cetera vero omnia, qua'inrnundo iuntexhis qua-
tuor c6ftant,qua? diueifa funt pro diuerfa rone, & mixticne eorû, ex qui-
bus côftât: finalisvero caufamundi eft,vt homini feruiiet:quod fignifica
uit Moyfes cum dixerit,hominem ièxto die f iiiile factum, & feptimo Deu
quieuific*:quod enim poftremum in alicuius rei conftitutione fit,id eft cu
lus caufa id cmnefa&um eft : nam quod poftremum fit in domo eft habi-
t a t i o n habitarctur igitur domus tdificataeft ,& quod poftremum fit
in naui eft nauigatio ad id igitur nauis conftruiitafuit. AcccditMagiitri
fententiarum au&oritas , qui fie inquit. Sicutfa&us eft homo propter
Deum, ideft vt ci fèruiret, ita mundus faftus eft propter hominem -f.vt ci
feruiret. Vide igitur homo quanti fis, cum non ft ell a? folum propter te
creata: fint,quarum magnitudovixcredipoteft,cumillarum qua?libet
multis partibus terrai um orbemfuperet,fed Luna,Sol,& cetera omnia,
qua? in mundo funt tibi feruiant, & ante primi patris peccatum tibi obe-
dirent. reliquum eft,vt de mundi formatra&emus,quam exiftimo ipfam
globofitatem , vëTIpHinTcicatem (vtita dicam)elfe:inde.n.fit,vt facile mo
ueatur,a quo motu fingula turn elementa ex aliquà parte, turn mixta quo
tidie gcnerenturin'elcmcntaiiregione J accom"ipentur,ad quod maxime
A 2 natura
 4. THEATRI MVND 1
natura intendcbat. fed cum nonnulli du'o ire nt num mi! 11 dus globofus fit
illudpra?tereaanimaduertant, hxc figura eft omnium perfecftiiîîma
cum nulla compaginc indigeat,& cft omniú figurarum capaciifima, & eu
mundus complexurus effet oîa huiufmodi figura eu maxime decebat.cûq;
mundi partes perfedtiífimce ut Sol, Luna, Stella: hac figura fint, conijcere
poifurr.us, & mundum vniuerfum huiufmodi eiïe : ad luec & ipfi minoris
mudi caput; quodhominis quodãmodo domiciliam eft, vtvult Plato, cu
cetera membra fint tamq; vehiculum capitis nc ktdatur, dum progreífio-
nis motu mouetur,globofum eft.Quare de mundi lphanïckate,quam eius
formam diximus nobis minime verendum eft.

DE CIRCVLIS, QVI IN M V N D O , ET MVNDI

iphxra defcribuntur ab Aftrologis. Cap. 111.
"V M mundus non folum fit globolus, fed circulari motu mo
u eat u r,v t i a t ucn ti b us apparet,& multis argumentis ab Aftro
logis probatur; neceifeeft,vt hic motus iuper duo pun&a im
mobiliafiat.Hxc aút pun&a mundi poli dicútur,& vertices :
Quam vero lineam confiderant Aftrologi in mundi medio tranfeiitem p
mundi centrum,&j>tingente advtrumq; polum,cuius linea? ipíi poli fint
eftrema? partes, earn axem appellãt.Mundus aút dû fuo circulari motu ver
fatur decé deícribitlineas,vel eas deferibere imaginati funt, quibus lineis-
obferuant omnes mundi motus, & iilius deferibunt partes oés.Has vero li
neas,vel harfi fimilitudin es Íí transféras vel in lignum,vel in a?s,vel in aliud
id genus confides fpha:rã, quã materialé dicunt.Hce line« vel circuli decé
Hint, & eos in duas diftribuútur partes,in maiores, & in minores,maiores
dicunt,qui totá mundi Ipharrá in duas a:quas partes diuidunt: minores,ç£
contra in duas inaequales partes fecant. Ex maioribus aút primus eft ille 3
qui a fole deícribitur,cú dies n o d i a?qaalis<eít, & ob id a?qumotialis circu
las dicitur.Hoc aút bis in anno cõdngit 21 .MartijA 2 ^.Septébris diebus.
quis aút fit hic circulus in lpha?ra in iëquenti figura facile patet.De vfu áú .
huius circuli,& varijs eius nominibus noftrú cõíiliú nó eft hic agere, fi qs
aút id feire cupit, legat doótiífimorum virorum Iphx'ras, qua1 hac noftra
tempeftate do<5tiífimè confcriptx leguntur, quod & de aiijs circulis d i d ú
fir,qua prouincia & nos fortallè Deo auxilia te aggrediemur, fee un d us cir
cuius eft zodiacus, qui defcribitur motu eiufdé loiis annuo, & proprio,vt
fupcrior defcribitur motu diurno,& violento .Duplex n.eft folis motus,&
ceteroú planetatú proprius & violencus,hic fit motu cœii extimi, cu decé
fint, vt in fecunda: figura? expolîtione \ idebimus,qcf dû fuper múdi polis,
•aouemrfecû trahie oía, qu'; ab iilo cõtinétur >& 24. horarú fpado redijt
 ET T E M P O R Ï S . LIB. í. 5
ad locum vnde digrcfllis cft.Et hic motus fît a fole cõtraria rÕne:nã ilk fît
ab oriente in occidentem,& hic ab occidente in oriété,&fuper polis, aa
nuidi polis g. 2 3-m 28.diiat his tpibus.gi ad us aüt eft ex oium circulorú,
quiin fph.era defcribunturpartibus 3 6o.\ n a , &minutus,eft fexagefima
pars gra. minut 9 étin 6c.2 a .& 2a.í 6c.3 1 .&ficdeinceps cetera dinidütur,
inde fit,vt hic circulus,fi cü a?quinodiali cõparetur-lit obliqu 9 .DjuÍdit,n.
axjuinodialé 'n duas a?quales partes,&in duobus püdis, qui arquinodio
rü pundi íunt.altera vero parsveríusiilü polü, qui a nobis cõfpicitur,&
ardicus dicitur declinartantú,quantü zodiaci polus amundi polo dceli-
nare diximus. reliqua vero pars verfus alterii polií,qui antardicus dicitur
eode modo déclinât. Hét praetereahic circulus latitudine,cü reliqui oés
nullã habeãt, <j fub hoc circüeant planeta? oés,qui modo huc,modo illuc
fub illo ferumur,vtpofteadicemus.huiusaütlatitudo eft 12.G.vel 16. vt
alijvolunt.Diuiditur pra?teí ca!ecundülatitudinemin duas arquas partes
&linca,qu'j ilium diuidit eclypticã dicunt pp ca caufam, quá poftea dice
musrpars verò,qua? ad polum ardicum uergit feptemti ienalis dicitur, vel
borealis, & ita planeta fub eaverfàns parte feptentrionalis vocatur, vt
meridionalis dicitur,dum in alteraverfatur parte, quar ad antaidicu ver-
git.Sol vero Temper íub ecliptiea permear : Diuiditur ctíecundú longitu
dinem in duodecim a qual es partes, qua" figna dieuntur, quorum inicia
eft in ilia parte cceli,vbi reperitur fol,cum vermim a:quinodium fit, quo
loco diximus zodiacumdiuiderea:quinodialem circulum.& prima pars
aries dicitur:2.Taiirus,3.Gemini,4.Cacer,5 Leo,6.Scorpio,&ha?c fexli-
gna feptcnti ionalia,vel borealia dicuntur.7. dicitur Libra,& huius initiu
elt in ilia zodiaci parte \ bi iol reperitur,cum arquinodium autumnale fit:
8.Scorpio,9.Sagittarius,ioX.apricornus:i 1 .Aquarius: 1 2 Pifces.&ha?c
fex figna quod déclinant verfus Auftrum auura!ia,vel meridionalia dicun
tur .Haxaút certisfcribunair caraóteribus breuitatis cauíà, quòd frpius
eafcriberecóangat &sfithi,y,b' 3 1 ^ ' O ^ H V , ^ , « X.quodiibet
9
aut horfi fignoru in 3 o Gradus diftribuitunceteras h ai circuli,& horum
ixgnorum affedio nés fuis iocis expikabimus. Poft hos círculos duo alij fè
quíitur explicádi,q, coluri dicútur,q, inuicé in müdi polis fecãtur ad angu
los redos íph. rales ita^ut alter fecet arquinodialé circulú, & lineá eclipti-
c a , vbi diximus rcpei iri íolé,cú dies nodibus squales fuit,q<î vt fupra di-
dú eft,accidit die 21 Marrij,& 23. Septébris^pp hác cam hic colurus a:qui
nodiorú dicitur: Alter vero trafic p eã ecliptice ,pté,& a?quinodialis,q in-
ter púda,q diximus aquinodialia-mediaeft,ex quo fit, vt zodiacú hi duo
tirculií quatuor iquasptes diuidit,&vna a?quinodiaié circulú,iila verò
púda linea? eclipúc^q ab hoc 2 .coluro tãgútur foliíiitia dnr,o> dû foi fub
 6 THEAT RI MVND1
Ulis cft, firfoliilium , ideft fo 1 fuo proprio motu ilare vidctur. quod acci-
dit tum anni breuiffimo, tum longiflimo die,propter hanc cauiam hic fo
liiHorum colurus dicitur. Dum autcmtota mundialis machina motu
diurno cuoluitur ab oriente in occ identem quatuor minores circuli de-
ii fcribuntur, duo a zodiaci polis 3 & duo ab illis duobus punélis, vbi colu-
rus foliilitiorum dtuidit lineam eclipticam, illi duo polares circuli com-
muni nomine dicuntur , & hi tropici vocitantur . qui ex po-
laribus circulis eft âpud polum ar&icum peculiari nomine ar-
dicus circulus,&quiad alterum polum accedit antar-
ticus dicitur, vt tropicus 3 qui defcribitur a foie
dum nobis longiorem dicm efiicit, quod
tum fol primum cancri minutum ingre-
ditur, tropicus cancri dicitur,vt al
ter capricorni vocatur,quôd
tune primum capricor
ni minutum ingre
ditur,&bre
uiorera
diem
efficit. Tam oCto dedaraiiïmus círculos , qui noa
in coelis folum,fed etiam in terrarum orbe con-
i i d e r a n t u r v t in chartis geographicis
videre ficet, & nos in ièquenti-
bus expoiîturi fumus.

il
il
il
I
TYP V S OCTO CIRCVLORVM
S P H AE R AÇ.

jÏÏmdiÏÏa omnia opera Dom;ni Domint jaudate, (p/uperexdwtj»

tum infecultu..
 8 THEATRI MVKDI
DE HORIZONTE, ET MERIDIANO
Cap. I I I I.

E L I Q V I nobis funt duo circuii majores,qui nobis innume

rabiles circulosin \niucrfo mundo coniideratos ante ocu^
I o s p o n u n t , t o t enim funt, quot & homines funt,imo quot
terra?,& aqua: particula? funt. Hi meridionalis , & Hori-
zon dieütur,qui vt intelligantuniciendum eft,quod in cœlo quidam pu-
d u s coniideratur,qui noftrorum capitum zenith nuncupatur, quod
ft a centro terra: ducatur linea, qua? tranfeat per alicuius capitis verticé,
& vfque ad vltimum coelum pertingat, huius linea: extrema pars illius ca
pitis zenith dicitunomniaigitur capita, omnes ciuitates, Omnia velmi-
nimàloca fuum zenith habent. ft linea in omnibus fuis partibus a:que di
ftans ab hoc p u n d o defcribetur circa mundum,qua: in duas squales par
tes mundi ipha?ram diuidat, he c Horizon dicitur, quod diuidat, ac deft
niat illam coeli partem, qua?videri poteft ab eo, cuius ille zenith erit, a
quo a?que diftat ha?c linea, quam horizontem diximus : fin aliam lineam
duxerimus per mundi polos, & per p u n d u m zenith ilia meridionalis li-
nea dicitur,quod cum iol ad earn partem huius linea? per uenit, qua? de-
fcripta eft in ea coeli parte,qua: videtur ab eo, cuius eft zenith, fit ei
meridies, cum verô in oppofita eft, fit eidem media nox. Ex
quo facile apparet,tot efTe méridionales linc£,quot, &
horizontales, & quot zenith : ha:c enim tria inui-
cem mutuam rationem habent. Ha?c cer-
nas licet in fequenti figura : qua? tamen
perfedè fi icire vis,ealegas apud eos,
qui ha?c ex profefto pertra-
d a n t . Hie enim tantu-
modo harum re-
rum hifto-
riam ha
bcs}
imo quandam pinduram, in qua
qua? hie icribuntur
iaciiè cernis.
!

HORI-
 * Ï 0 R I Z 0 N T I S , E T MERIDIANI
T Y P V S,

Lictctitur c ç l i , & c x u l c c t t e r r a , c o m m o u e a t u r m a r c , & p l e n i

tudo d u s . Dauid.
B DIM-
 10 THEAT RI MVN DÏ
D I V I S I O S P H A E R A E I N T R I N S I C V S , I N (TVA D E
cœlo empyreo,& reliquis cœlisplura ciicuntur. Cap.1111.

- ^ ^ O g n i t a m u n d i fphana quodammodo extrinficus, nunc iequi-

, Mm
tur, ut intriniicus illam uideamus,quod lêquens figura nobis
oftcndit; licct non plcnè cum nulla figura plana repcriri pof-
I f i t , q u a ? r d a d ungucmperficcrcualeat. Fingatur mundus i n
du as in medio ieca: i pofie partes,ut pomum fecatur,& hanc elfe dimidia
ti mundi alteram partem, & id in ea parte ubi le car us eft,intrinficus fcili
cet qua1 pars nobis duplicem materiam ante oculos ponit elementarem,,
at que coeleltem: elemen taris uerô in quatuor partes diftribuitur in- ter-
rain, aquam,aerem,& ignem,de quibus,& in primo capite diximus: coele
ilis uerô in undecim orbes diuiditur,qui itadiftributifunt, ut iiiperius fi-
bifubiedum conti neat,& hoc alium,ut oui putamen commet albumen,
&hoc uitellum,quod quidemin lèquenti figura confpicitur. Partem igi-
tur mundi elementarem Lunœ orbis continet,& hunc Mercurij orbis c5
ple&itur,tertius uero orbis,qui Veneris eft, Mercuiij orbem continet, &
a folis cœlo continetur, ut hic a iMai tis orbe, ut Saturni orbis continet
orbem Martis: odauus uero orbis,quod firmamentumdicitur,&omncs
Stellas prater icptem di&as in le habet fixas continet Saturni orbem, ut
& hare a nonafpha-ra cötinetur,& nonaa decima,& decima ab empyreo
cœlo, qui beatorum fed es creditur. Hacdiuifione cognita reliquum eft,
ut de flngulis aliquid dicamus, utres dilucidior fiat, & primum de cœlo
empyreo nobis dicendum eft. Qaemadmoduni igitur ex fcientijs prima,
& ultimafolum auiifcoritatibus,& ride cognofcuncur,que funt Grammad
ca,&Theologia,fic primus,& ultimushuius mundi loci extreme fciiicet
partes,que funt q l u m erapyreum,& infern us aucloritate,& fide intelligu
tur; ceterc uerdmundipartes rarien:, uel motu , & fenfu percipiuntur.
Quod igitur ad empyreum cœlum attinet, an fit,pi imum uidendum eft ,
demde quid fir,poitea cuiuimodiiit,poftrcmum curconditum fit. Q u «
quidem nullus philofophorum cognouit umquam. Stiabus tamcn, B6-
da,&Bafiiius hoc cœlum reperiii confirmant. Hicc iunt St! abi uerbafu-
per illud Gene In.principio creauit Deus c^lum,& terram,coelum appel-
lar non uifibile firmamenium led empyreum . DLitur autem hoc
cœlum angelis repletum, non corporali repletione, nec ficut anima re-
plet corpus, fed proportionatadecoraticne ad manfiones pat: i , qua?
pcriapientiamDci in ipfocieat.. funt ita, quod nulla eit uacua, fed an-
geloin beaJtudine libi proportionato inhabkata. T homas quoque fic
inquit de cœlo empyreo. Qjklquid de cœlis cognoicimus, uiiu >aut
motu.
 ËT T E M P O R I S LIB. î. Ti
jftotu fcimus, coelum uerò empyreum nec uifui, nec motui fubiaiet, fed
per audoritatem eft habitum. Hœc íãm,qòud fit. Hocautem ira défi-
nit Damafcenus, ut dicar, eile coniinciitiam inuifibiiium,& uifibilium
creaturarum. Propter hanc caufam uolunt Theologi,ut & Chriftum
íecundumnaturam humanam ccmineat, fecundum quam Chriíius in
ipfoeftdifLnitiuè, feucircuniciïptiuè . cuiuímodi autem fit, & ad quid
íueiit ab ipfo Deo creatum,docet Albertus his uerbis. Dicendumcum
fandis, quibus de c a l o empyreo eft credaidü,eo quòd ipfi Patrem coe-
lcilem pra? ceteris cognouerunt : quòd coelum empyreum eft coelum fu-
premum, & uerum corpus, in quo angeli funt,& anime béate funt, non
drcuniciiptiuè/eddilïmiLiuè, de quo cœlo ait íaluator. Vidi Sataná
ficutíulgur de cœlo cadentem. Quòd uocatur empyreum,ideft igneum
non a calore, fed claritatis fplendore : quod f a d um mox landis Angelis
eft repletum. Diuus quoqueThomas inquit eife hoc diuinum coelum
adeledorum gloriam orciinatum . Quod&Baiilius in fecundoHxame
ron his uerbisconfirmât : ficutdamnati in tenebras ultimas abiguntur,
fic remunerandipro dignis operibus reftauranturin ea,que extramun
dum eft,luce,&quietis domiciliumfortientur. Heede cœlo empyreo.
Decima fphçra fub empyreo c ; lo collocata eft, & uelociflkno motu, &
coriuerfione ab Oriente in Occidentem mouctur,ac circumuoluitur ,
cu unico die uoluatur, & íècum ceteros oés c{los fibi fubiedos trahat,
& nulla Hella in eo repeiitur, Quod auté hoc a l u m fit, ratione cogno-
fcitur,cü fub lënfum minime cadat:hoc modoprobatur ; Odauã fphvrã,
que firmamentum dicitur tresmotus habere ccnlpicitur; primum ab O-
lientein Occidentem,fecundum aboccidente in orienté, tertium poios
uerfusjut modo ad ardicum,modo.ad antarticû m o u e a t u r c ü unum
celumunü motu tantum habeat>non pluresperfeilludfequitur, utalios
duos exaccidcnti habeat,ideft ex alijs cjlis fupra fepofitis,ob id recentio
res Aítrojnomi decima, & nona lph': rã pofueríit,& decima pi imúmobile
<lixerüt, cú antáqui nonãid elfe exiftimaffent, ut tú apud ceterosmultos,
ríi apudCiceroné in libro de Scipionis íòmniojpípicitur.Qua uero uimo
neatur nobis dicendü _ eft,cü T h c o W i sOan C
"el o rum minifterio oés moue
r
ri,fed uno c-lo unico angelo,ex quo quanta fit angeli uirt us,que tantum
cçlú .mouere poteft,cuius magnitudo tanta eft,ut uix humanus intelled®
•illam caperepolfit, conijcerelicet,fi omnes homines,quifuerunt, &futu
ri funt,nuncqj in terris uiuunt, und cum omnibus animalibus, in eo
conipiiarent, ut uellent ter,ram loco mouere, id quidem minime facere
pofient. at unicum angelum decimam íph.ram mouere, qui multis mil«-
iium miiiibus partium terrain luperat, tam magnum eft, ut penehomi-
B z num
 ïs T H HATRI M ? K D !
n un captura fupcret. hoc fi angélus, quid multi angelij quid multa mil-
jia angelorum, qui in cœlis funt r quidipfe Deiis qui ha:c omnia crcauit.
At h a?c pertinent ad traélatum de intelligendo hoc libro, & lus litteris ;
hicautem modum legendi tantumodo tradimus, at hox hominum ani-
mos ad huiuimodi inueftiganda excitent.
Nonalphceraiub décima collocata eft, & nulla ftella eft ornata, & du~
plici motu mouetur: motu fcilicet primi mobilis ab oriente in occidentc
24.horarum fpacio, &fuo proprio motu, qui contra motum primi mobi
lis eft ab occicknte.fiin orientera ferè gradum vnum centum annorum
ipacio, tanta eft, huius cocli vis, vt hoc eodem m o t u , quemadmodum &
décimafuoomnesinferiores cœlosafficiat,atque fecum trahat.
Oclaua fpha?ra fub noua Zita eft , & non folum motu décima?, &
nona? ipha?ra? mouetur , fed fuum proprium motum habet, qui trepi-
dationis dicitur , quem motum , fi dixero, nondum fatisintelle&um
eife,profe<ito non mentiar , quam veritatem alias fortafte apertiiïîmis
rationibus oftendemus. Nunc fads fit hanc rem ex aliorum opinio-
nibus declarare, qua: res,vt apertiùs intelligatur:illudprimum fcien-
dum eft, quod circuliprimi o f t o , quosin cap.^.declarauimus non folu
in decimo confiderantur orbe in ijsdem locis perpetuo ha?rcntes, fed in
nono ita,vt per motum noni orbis,qua: pundta diximus a?quinodialia,&
foliftitialia verfus orientera,quibuslibet centum annis accédant, & ab ijs,
qua: in décima funt ipha'ra recedant, vel pra?cedât,ex quo illud fpacium,
quod intereft inter illud a?quinoftium,vel a?quino<ihalem p u n d u m , &
hune, qui eft idem cum odïaua fpha?ra,cum illam fecum trahat,vt didum
cft a'quinodiorum prxcelfio ab aftronomis nuncupatur. In o&aua uerô
fpha?ra non folum hi circuli hanc fortiti funt mutationem,fcd aliam quo-
que,qua? minus apparet, cum fit 1400.annorum 2 i.minutorum aborea
li parte in meridiem.Ptolœmei.n.tempore, qui poft Chriftum natumfuit
annos i4o.maximaioîisdeclinatio fuit grad.23.min.5 i.noftrisver.o tem
poribus, vtvult Copei nicus,& ali-j, cft gra 2 3.28 .quam varietaté trépida
tionismotu contingere dicunt,vt tropici indiesad squino&iale prio-
priusaccédant rvolunttarnen breui futurum eiTe,vt iam recedere inci-
piant.Ha:c fatis de motu, cum omnes ftella: pter fepté planetas in hoc ex
lo fit; fint,opus eft,vt cas uliqua ratione hic enumeremus-aliquarationc
inquam,nullus enim prêter illum.qui cas crcauit enumerare poteft-qua?
folumvifui magis apparet, aufi quidem funt homines enumerare,qua?
102 2.funt,ncque omnes eiulHem magnitudinis,ncque natura: funt.nam
alia: aliis maiores videntur, & oculis hominum apparent, alia? minores.
& alia: alium planetam, & alia1 alios colores referunt, & ob id iilorumvi
res
 HT TE M P O R I S . LIB. !. U
res foitinc cxiílimantur. Sex cniin rcíerunt magnitudinis differentia?,
vt maiores prima1 magnitudinis dicantur, qua: i j.iiint, fecunda: 45.qua:
minores funt,primis adhuc min ores,& tertio magnitudis funt 20§.quar
ta: vero 474 quinta: 2 x7-íexta: 49. nebuloie j.oblcura: 9.qua: omnes col-
leda?numerum io2 2.confîciunt. Vt au tem de his aftronomi verba fa-
cere poífent.neceílê fuit,iilis nomina imponere quibus alia: ab aliis fegre
garen tu r, & in illorum tradatione minime confunderentur.primum igi
tur vti fuperius diximus zodiacum in duodecim partes diuiierunt, & fuis
nominibus impofuerunr, & qualibet pars cum plures ftellas contineat,
itadefcripferunt illas figuras,quorum nomina illis impofuerunt,vt alia
ftclla in capite, alia m pedibus, alia in aliis partibus eilet, & hac ratione
facile omnes ftellas nominabant.vt exempli gratia primum zodiaci lignu
eft Aries,quod lignum tredecim ftellas continet, ex quibus fexfunt latis
confpicmr magnitudinis, dua: quarum magnitudinis tertio funt in ante-
riori cornu,três vero iunt in cauda magnitudinis quarta?; alia eft in dexte
ropedemagnitudinis quoquequarta', vt facile hac ratione pollint de
omnibus Ileitis Aftronomi verba facere,de omnibus inquam,qua:homi-
nibus nota: funt. Hire autem ligna, vel cxleftesimagines 4S.fiunt in zo-
díaco 12. vt didiun eft in parte boreali 21 • in meridionali vero funt 15.
qua: oés colleda: efficiuntfummam 48.C] fuiius in quinto libro tràdãtur.
Satuinus,velfaturni orbis fub odauam Ipharamfuum locum fortitus
eft,in quo vnica ftclla ineft,qua: Saturniadicitur. Hie autem orbis,non
folum decima:,nona:,& o da it e motus habet, fed quartum habet propriü
ab occidentein orientem, quod annis fere triginta totum zodiacum per
meat, diximus fere,quòd in hoc tradatu minutias nó perfequimur,quas
feqiii debent,qui tabulas horum motuum & ephemeiides perfequutur.
Iouis orbis fub Saturno eft annis 1 2-perficit fuum cursú íub zodiaco mo
tu proprio orientemverfus,& pra:terea mouetur iiídem motibus, qui-
bus & Sattirnus prater motum proprium.
Martis orbis fub Iouis orbe collocatus eft,& mouetur,vt orbis Sáturni
tribus fupei iorum motibus & proprio, qui eft ab occidente in orientem
fere duobus annis, &vnicam Reliam,qua: Martis dicitur,habet.
Sol fub Marte eft, qui ijfiiem tribus motibus mouetur, quibus & fupe-
riores planeta-, & proprio, qui eft ab occidente in orientem fpacio dierú
3 6 5-& fere quarta vnius diei parte.a cuius motu fub zodiaco annus com
inuniter ab omnibus didus appellatus eft, quod Sol quafi annulum cófi-
cerevideatur .eodem tempore & Venus, qua: fub fole collocata eft,&
Mercurius fub Venere íitus mouetur pariter cum fole fub zodiaco.
Luna vero lunari menfe,qui dierum 27.H0.8 .min.43.eft:iUud iter per
licit
 i4 T H E A TR I M V ÎSf D î
iicit,quodin anno Sol fâcit: Tub Lunaadefleigniselemétû a Philofophis
rönibus probatur,iiib igne Acre adcifc fcimus oes, & Tub acre terrain, &
aquam unicü orbe côficicnté oés uidemus.Quâ multa auium genera pro
hoim genere in acre degant quis non uidetc' quot piiciû genera in aquisc
quot in terris animalium genera, quotherbarum,quotfru&icum r quot
arborum,quot lapidü,quot metallorü,quot terrarû,& aquarû medicina-
liûciâ uides homo quanti lis apud Deum,qui hax o'a tibi ccrtdiderit?Tu
tamé(ut inquit cicero)fic te abijciesyitq; profterneS, ut nihil inter te, &
belluam intereife putesilâ de c<lo empyreo in terra deuenimus,de terra
item in cœlu afcendamus,ut alia rône nunc mûdi librû legamus, & illud
do dtrin a difcamus iter,quod reipia nobis ^agendü eft : piimu.n.de si" mi
patris linu in liane carné delcendimus, deinde Chriiii redéptoris gratia,
& noftris bonis operibus illuc nobis alcendendum eft, ubi diximus
beatos sépitemo aaio frui. Vt aut illuc afcendamus, nobis opus eft iilas
(calas habere,quas uidit Iacob,per qua delcendebant,& afeendebât ange
Ii Dei,q nihil aliud funt, quam Dei uirtus, per quam Ipiritus ipe beati, ut
de cœlo defcendcruntjita ét dû in terris ueriàntur per contemplationem
ad cœlum afeendunt. iam igitur diuinoauxilio prouinciâ aggrediamur,
& pi imu tenxemagnitudiné inueiligamus,atq; natura,ut inde ad altiora
conteplanda,pcr quandâ collationcm ad ten am faciliùs afcendamus.
Terra igitur eft omnium elementorum grauiiiima, ob id iiio pondéré
Isbrata medium mundi locum hoc eft, infimum,&ab empyreo cœlo ma
xi me remotum,fortira eihçjuippc qua , ,utIcco,iic eriâ natura maxime di--
ft at.omniû.n.rerum uiiiJTima,& abiedilîîma eft,ob id denfiiïîma, & mini-
me pellucida eft,ut entere funt mundi partes, & ob id natura immobilis,
ut inquit propheta,fundafti terra fuper Habilitate luâ,nô inclinabitur in
iectilumfeculi.Pfal. 103. licet exaccidéti moueatur,cu furfum fertur non
ta men tota,uel etiâ natura fecundû partes cû aîiquo accidenti extra fun
locû eft,& ad fuû locum tendit, illiùs natura frigida, & iïcca elfe dicitur.
Maçnitudo eius iuxtadiuerforum audlorûJcntcntia diueria eftJicct mea
. n . . .
quidé fentétia omnes idem iudicentmon.n.cmnes eadé mefura utuntur,
ob id inter fe au do res diientire uidctur,cômunioré 110s opinionc lecuti,
qua? ucrior uideri debet 3 dicimus terra,ut c<Jû in 3 éo.gradus diitiibui, &
quemlibetgradummilliariaitalica 62. ~ continere, qua- Ii ducanturin
360.partesccnficiunt milliana 22500. tot igitur miliibus pafium ter-
ra in circuitu eft. Quo uero modo id certo feiri poifit, ii ftudiofus letôor
uiderit,quid dodiffiini uiri in fuis fpharis dicant nihil ci it amplius ,
quod ad hanc ueritatem intelligendam, defideret. Hinc etiam col-
ligitur, quanta fit eius lemidiameter, quot lcilicet miliia paflum inter
fint
mvndi i n t r i n s i c v s divisi
F I G V R A.

C œ l i e n a r r a n t g l o r i a m Dei>& o p e r a m a n u u m e i u s
aiinuntiatíirmamentunu.
. ,fi THEATRI MVNDI
fintiaccriiiinc locum,quem homines pcdibustcmntj&ilkm parte,qu®
in medio ipiius globi terra?,& aqua: eft.döcent,n.mathematici,quöd per
ipheriacirculi,itaiehabetadfuamdiametrum,vt 22 ad 7 indeigitur ife
quitur ,vteiusiemidiameter iit milliariorum 7160 Naturam terr&j
& aqua:,& terra: quanritatem habemus cumvna meniurentur. Aqua:vc
ro qualitatem fenfus ipfe diiudicat,& cognofcit, efle fi igida, & humida,
& (1 cum terra comparetur, nefcio quid in fe diuinitatis habere com'pici-
tur,quod pellucida lit,& quam terra fit leuior, &lun.r,& folis motibus at
iiciatur,vt fuo loco expo/ituri fiunus: iam igitur ab imperfedionibus de-
icedamus, & cum perfediifima verfus dirigamus iter noftrum,quantam
per fedionem in primo noftra: aicenfionis gradu reperiamus animaduer
tendum eft. Quid autem de aqua' quantitate dicam ? maiorne aqua an
terra eft?diulatuitha:cVeritas, quod ad tam multaloca non nauigaba-
tur,vt nunc fed noftra tempeftate facile apparet, vel circis ipfis,maiorem
eile terra:, quam aqu; quan titatem,quod Alexander Picolominams aper
ri/fimis rationibus demonftrat. illu 11 adatum igitur ledor legat,li huius
rei plcnam notitia defiderat: ab aqua ad aerem progrediendu nobis eft.
A er calidus,& humidus oiilimatur, Jicetfecundum partes pollit eile
& iVigidus,& ficcus,& calidiifmuis,&humidiifimus,vt vel omnibus patet.
1 {uiulinodi.n naturaeft,vt iaeile non lolum acoelorum motibus,&lumi-
ik',& influeiuiis arficietur,fed a terra,ab aqua,& ab igne pmutctur,quod
licet id fit cum omnibus elementis commune, magis tamen apparet in
aqua,& acre cum mutuo inter fe permutentur apertißune. Aeris regio,
vtplurimumin tresdiuiditur partes.prima eft terrepropinquior,tertia
elemento ignis contigua.lecunda eft inter has media.prima, &tertiacali
d : diuerfis rationibuslunt.prima radiorum folis prdeitimlune,&re-
liquorum planetarum reflexione, tertia, quod ignis elemento contigua
eft, ex quo fit 3 vt(Vftatepr;iertim) penequidquidin acre frigidi fit in me
diä rcgione fe recipiat, quod grando,qu;r ibi congelalcit,nobis argume
to eft. vt degrandine ,imbre,ventis, rore,fulmine, tonitru,& ceteris hu-
iufmodi, que in acre fiunt, & ad aliud tradatum fpedant.Aer prfterea ii
ratione fua: rarkatis cum aquis conferatur, eo eft ilia rarior. quo terra
eil aqua rarior, & pellucidior, vt quo magis a terra difcedamus longiüs,
eo ad fpiritaliora, & perfeCtioraprofici'camur.De quantitate nihil ccrti
habemus, licet multi multa dieant, quöd de hoc interuallo, quod inter
terrain, & ignis regionem rcperitur dicamus, illud nobis iatis fit, quod
terrain,& aquam luis brachiis copleditur: fed iam ad altiora tendamus.
Ignis elemcntumaere ccmpleditur, qui fine controuerfia calidus,&
ficcus e;t,in quo, licet Salamandrain \ iuere dicant nonnulli 3 peritiores ta
men
 ET T E M P O R I S LIB. I. 17
.men uiri minime fieri poffemultisrationibus contendunt. Huius ra-
-ritasita fe habet ad aeris raritatem, vt h?c ad aqua? raritatem,vt pene ipi
Titus fubtilifimus fit, & ita cum Tub hominis fenfum non cadat, dura in
iuaregionc eft, nifi hunc materialem(vtdicunt)haberemus,a cuius na
tura, ad ilJius naturam argumentamur,minime fieri poifet, vt illius rar j
tatem,& illius efficientiamcognofceremus:longe tarnen huius noilri
impuri ignis naturam fuperafc, & illius ctiam, qui fulminibus ad nos de~
fertur,quod hi tum terra, tum acre permixtifint. De illius quantitate
facile cognofcitur,quod iuper igncm adeft Luna,ad qua noftrorü ocu
lorumradijpertingunt,&quidquid oculis cernitur,id facile a pertis
menfuratur. Semidimetiensigitur concaua? fuperficieiluna?continet
femidimetietes terra?,& aqua- 33.-.quo milliaria Italicasüt, 119198.?$
-ex quo fit, vt inter terra'ftipei ficiem,&concauum luna: interfint millia-
ria 115719. quod fpacium continet aercm, & ignis eltmc.ntr.rn V ideas
igitur C hriftiane le<äor, quod quo magis ab hac noftra terrena habita-
tione diicedimus, eo in rarioi a tendimus,& amplioi aj&maiot C \ im ha
bentia, Hie efttei minus huius noftra; elemental is regionis, qua? perpe
tuis per mutationibus fubiacet.
Atvnde fumemusalas,quibus adcocloseuolemus,qui^vtexmotu
coniicerelicet, alterius natura?fürrt. elementa.n.rcöo meuentur motu
vel fcilicet ad centrum,vei a centro,vt ignis & aera centro,terra,& aqua
ad centrum, naturaliter mouentur,licet virapiantur ,& circa centrum
\ t i n maiiiacilccernkur,&iiioloco dicturi iumus:atcoelum perpetuo
circa ccnti lim mouetur, circuläri lcilicet motu, ex quo dixerunt philo-
fephi quintanatuiaccnftare.ideft alia materiaa terra,aqua, acre,&
igni diucria.qua:cukfmcdi fit penitusignoratur.Philofophi.n nullial
teraiioni celos ebnoxios eile contcndunt: Ailrologi vero primos qua-
tuor qualitates ti ibuunt,cum dicant Solem, & Martern calidum, & fic-
cum, Saturn um fi igidum & iiccum, & de ceteris cod cm modo, a quo
non videnturalieni 7 heologi, cum dicant ncnnulli c a l o s p o f e quali-
tatibusafiici, icdvalctius refiftere , quam vel quatuor elcmcnta , \el
qua: exele mentis conflant.cum igitur per diueriam mateiiam itci habi-
turi fimiis, diueria quoqueratione mihivtcndi m eft. nam cum per a~
quam nobis.eundum eil nauibusvtimur cum per teriam,\clequis,vcl
:arris,yel pedibus, per aerem alis \ tendum eft,quod tn hominibus non
datur.cum per coclos oculis tantümodo(quod iciä)nobisvtendü fit, &
vfi funt,quiilloriim nobis cognitioncmtradjderunt.Oculi.n.in hemine
cum ab anima dilcedis iunt partes omnium diuiniifima?. &qua? in no-
bis ilia diuiniflnna,& iplendidiflima corpora cüciua referrnt . cum
C tarn
 x8 THE ATRI MV ND I
tarn cito noftrorum oculorum radij ad celos pertin g a n t â t folis radij ad
noftros oculos perueniunt- Óculos igitur diuino auxilio tributos no-
bis cfTe ad hanc ueritatcm cognofcendam duces fatcndum, & iam
illi nos ad lunam perducant. Oculi igiiur nobis oftendunt illud coelum
i-ariiíimum elfe,cum nobis impedimento nó fit , quo minus noftrorum
oculorum radij ufque ad firmamcnu Hellas perueniant : ratio etiam no-
bis annuere uidetur, quòd ut aer eft aqua rarior, & aqua terra iic luna?
coelum eadem proportione fic ignc rarius,& diuinius. Quantitatem ue-
roiiliusdixeruntelll'tantam, uteiusdimetiens contineat terra; dime-
ticns 64 minutijs negle<5tis3quxdi(lantiaeftmilliariorû 229687. Quid
dc lunar corpore dicendum eft? inquiunt partem eíTc quandam denlio
rem,qu; folis radios fufcipiens,ut lpeculum eos ad nos amittit,ut fuo lo
co dicemus. Oculi pneterea figniricarunt nobis,non quolibet die eun-
dem cœli ípacium lunamperagrari,nequelunaris corporis diametrum
eandem femper apparere,lèd modo maiorem,modo minorem. quod,
& in ceteris planetis animaduerterunt. huius rei caulam in fequenti ca-
pite exponemus. Quidautemferuntperitideillius quanti täte? Luná
minorem^quàm terra rõnibus probant cum a globo terr£,& aqua: 3 9 ui
cibus conakieri contondant, ea tarnen magnitudine,licetpedalis uidea
tureftjutnificumoculisrationem coniunxeris, minime fieri poteft, ut
quis eám fufpicari poífit, fed iam ad fuperiorem gradum, qui Mercuri]
eft,afcendamus.
Mercurij coclum puriorem adhuc eile, quam Iuna: ca:lum, ipfa ratio
in promptu eft,fi quò magis aliquod corpus a terri, centro di.lat, eò ra-
rius,&puriiis eft,ut fupetiiis oculis patere diximus,hoc eífe,& rarius', &
purius,& maius etiam tàtendum eft,quòd condnens contento maius ef
fe ipfi oculi teftes funt,vt & in fequenti figura patebit. iplam autem Mer
curij ftellam alteram ex Apollinis fatellitibus minorem, quàm terram fe
run t,cum a terra contineatur uicibus 219 5 2. ex quo fit vt ftellarú mini
ma.íitreius cc-li tamen femidimetiens continet íèmidimetiens terre 16 7.
quod fpaciumeft milliariorum 597784.
Veneris coelú continet Mercurij coelú, & fic fe hõt eius ratitas, & na-
tura ad Mercurij coelum, vt Mercurij, ad Lun : coelum, curius Stelle cor
pus dicunt contineri a terre, & aqu ; globo 28 vicibus, & femidimetiés
eius C;li continere femidimetiens terre, 1120. quod fpacium eft millia-
riorum 4009090 quod interuallumaterratantum eft,vt\ixcogi cario
ne concipi poífit ; & nondum tamen medium peregimus iter vt iam faci
lè cernatur,quám fine homines plerunq, dementes,q.'.i terr^ imperium
aifedlantjcum tota terra,& aquapene nihil fie,li cum Veneris orbe com
parctur.
 ÊT TEMPOTUS. LIB. I. 19
'jparetur, quod non ignorauit ille AfFricanus apud Cicercncm cum di-
xerit, pi nitet me noftriimperij, quo quail illius pun&um attigimus.
Refpice igitur cœlum homo, intuere, quantum in te iîtum eft, & ad il-
lud contende, fi dominatus cupiditate laboras : at hi'c extra rem, non
inutiliatamen,imo ad bene, beatçq; viuendum, quo nihil expetibiiius
eft,maxime conducunt.
Solprinceps,&moderatorceteroruniluminumferè mediam obti-
net mundi regionem, & non aliter fe habet in mundo, ac mens in ani-
ma,in illius confpe&u nullum lumen apparet. & ceteris omnibus rebus
fuumlumen impertitur.Solis corpus omnibus Stellis eft maius,& terra
fuperat 166.partibus,quod apertilïimis rationibus intelligitur,illius or
bisraritate,& puritate omnes inferiores facilevincit,eius dimetiens
côtinet terrf, & aquf globi dimetiés 1220. qu^' funt milliaria 43 6704 5.
illius pulchritudo tanta eft, vt dixerit Anaxagoras fe ad id folum natum
cife,vtSoIem intucretur.tantamoportunitatcminterris habet,vteo
remoto omnis naturaconcidat necefle fit cum dixerit Ariftoteles Sol
& homo générât hominem. Ht c pauca inferuntur,vt homo ex his litte
rishabeat aliquam rationem, que ad intelligentiam eum conuertere, fi
non peritus perducere poifit, quod id (vt i< pius diximus ) ad alium tra-
ct at u m fpcdat.Sole igitur dimilfo ad Martem accedamus .
Mars fuo orbe folis orbem compleditur,& terre,& aq ue globum con
tinetfemel cum |-,&raiitate fuiorbis raritatemorbis iblisea propor-
tione fuperat, qua omnis fuperior fibi inferiorem, & contiguum orbem
fuperat, & eius fem idimetiens fuperat femidimetiens terre 8877. parti-
bus,quod fpacium eft milliariorum 3 1772045.
Iupiterverovincit raritate lui orbis fuum inferiorem orbem, &conti
net glebum terre,& a q u e nonagies, & quinquies, & eius orbis lemidia-
metiens continet iêmidiametiens terre, & aque 1440 5.que funt millia
51563 3 5 z.tantum igitur diftat a terre centro.
Saturn us planetarum vltimusin hocordine eft minor loue: conti-
net n.terram tantum 9 i:diftat tamcn magis,quamlupiter, cum eius ce-
li dimetiés côtineat dimetiés terre,& aqui 2 0 2 2 0 . q u e funt 7 2 3 7 8 4 0 9 .
q<î fpatium quis mente côcipere poteftevix repcriûtur vei b a , quibus id
explicari poflit. attamen in terris frigiditatem, & ficcitatem opei atur,
vtfuperioribus diebus omnibus compertum eft. Nam die 12. Apriiis
158 6.quo tempore in eodem ccli minuto Sol, &Saturnus coierLnt, &
duobus diebus ante, & duobus poft maximum ù igus ,& ficcitatem ho
mines experti lunt, & multis diebus poft, non lolum ante folis ortum,
quôd Saturnus ante fol cm orirctur,ièd poft folis ortuin etiâ-quod paru
C 2 aiok
 2O T H E \ Tíií M V K Di
a fole diftaret,quod & anno i58 7.áccidi>,& apertius,cum videretur pe-
ne hyemis tempus eííe,quod peneveris erac finis.Accidit.n hax coriiun
d i o # & F die 26.ApriJis,ex quo torus.Maij méfisfie irigebatit omnia,
vrmirum omnibus videretur,quibus ha?c caulà ignota eííet. Ha?c non
inutiliainferantur, n e l e d i o t a d i u m , &faftidium pariat.fie igitur 11011
inutile condimentum habeat, fcilicet cum voluptate vtilitatem coniun-
dam.eo.n.conducit,utquantam vimhabeant celefliacorpora abipfo
Deo creata, quamq; magna fint cognolcamus & quanta íintipfius Dei
inuifibiiia, qua1 funt tum angeli, tum angelorum ledes , & tandem ipíè
Deus licet quantus dici non poífit ,fed infinitus, Sc cò conducit,vt nos
ad bene viuendum impellatjVt tandem in coelis beatè viuere, Sc çuo fem
piterno frui poíTimus.
Firmamentum vel odaua fphara cocium Saturni cõpícditur. in quo
coelo tamquam nodi in tabulis infunt ftclle omnes prater feptem plane-
tas Saturnum, Iouem ,Martem, Solem, Venerem, Mercurium,&Lu«-
nam,quorum caraderes hifunt 5 , V 3 c^, #, 5, in quo(vt diximus}
licet pene innumerabiles ftellç fint. 1022. tamen in 48. imagines diftri-
butas obíeruaruntaftronomi,& diueife magnitudinis, & natura:funt.
Et prima? magnitudinis ftella continet terra: ,&aqua?globum cendes.
Quis autem hoc huius diuina?lcientia? ignarus crcderetí feiás tamen le,
d o r omnibus in fua arte peritis credendum eífe: feiens tamen non cre-
dit/ed per caufas cognofcit. Stella fecunda: magnitudinis eundem có
tinet nonágies, tertia? bis,-& feptuagies, quarta: quater,& quinquagies ,
quinta? 3 6. fexta? 18. ex quo fequitur,vt ftella? ha?, qua' numerantur ab a-
ftronomis contineant terrain uicibus 54706. cum autem reli qua' ftella?
fint longe plures, illudlèquitur, ut pene innumerabiliter terrain conti-
neat, vult tamen Clauius, vtfuperficies concaua firmamenti contineat
71209600.diâmetros quadraras vniusftelle magnitudinis prima?,in
qbus totide ftclle magnitudinis prime fe mutuo tagétes defcribi polsüt.
Quid milmn Atlante h.c contemplantemin monte conuerfum Poetas
fabulatos cííc c' hoc eft totam fuam a?tatem in altiílimo monte confiun-
pfiife ? quid mirum Anaxagorasiuam patriam, & rempublicam defer-
uiife,vt in his coméplandis vitã agcret?contra vero quanta demétia fuit
Alexander iile magnus , qui lugebat cum audiret Democritum di-
centé plures adeífe mundos, q<f nõdum unius terra'império potitus ef
let, cum nihil fit totus terrarum orbis, cuius imperii! expetebat, fi cum
odaua íphera comparetur?contra vero q, prudentes oés fandi Dei,q, pa
rentes,& facultates o cs,Sc íe ipfos,vt ita dicã,deferuerunt,vt illa eterna,
& beata vita frucrcntur;qux multo eft maior,& pftantior odaua fphçra,
quàm
 ET T E M P O R I S . LIB. I. 21
qua hxc eft terra, & aqua maior,atque pra?ftantior, vt poftea dicemus.
De codi raritate iam didum eft, & ex fuperioribus percipi poteft. Di~
ftantia uerò a terra eft 20 2 29.femidimetientium terra?,qua? iunt millia-
riorum 72412414.
Super odaua fpha?ra(vt fupra didum eft)noua collocataeft, que cum
finefiella fit,fenlibuspercipi non poteft ,led rationetantum(vt d i d ü
eft) hanc tamen odaua maiorem, & rariorem exiftimant, ut odaua Sa-
turni orbe maior, Sc rarior eft, maior, quòd odauam contineat.rarior,
quòd magis a terra diilet.illius autem aterra diftantiam quis feire po-
teft ? niíx quisdixerit quadam ratiocinatione tantum diilare eiuscoeli
.conuexafuperficiesa conuexaodauçípha?ra?, vtha?c diftat a conuexa
fui inferioris,quod faceret, ut femidimetiens terra? & aqua? globi conti-
neret 20238.quod fpatium eifet milliariorum72446419.quod íieadé
ratrone argumentauerimns de íphxra decima diccndum efteius femi-
dimentiens continere femidimetientes terra:,& aqux 20247. q u s funt
milliaria 7 248 o424-quod fpatium tantum eft, vt vix cuiufquam mens il
lud caperepoifrtjlicetvel iplüm infinitum capere uideatur ;fedlongius
diftare aterraprobabilibus rationibus demõicrari poífet.fed quid opus
hire tam exquifítèrfatis eft homini fcire hire tanta, tamq; multa, tantifq
uiribus, vt licet tam longe diftent a terra,in terris tamen, & in omnibus
dementis operantur,&agunt,fibia Deo Opti.&Max. eile creata,&
longe pluris homines eífe,quàm h e omnia,qua: illi feruiunt: fatis fit ho
.minijhinc ad eius creatoris pra?ftantiam argumentari,vt illam aliqua ra-
tione dum in terris veriamur & in hoc corporis cárcere inclufi fumus
cognoícamus. exdidis facilècolligi poteft, tanta: magnitudinis eife
empyreum coelum, ut uix nnmeris comprehendi poifit. Deillius autem
coeli puritate ,facilius eft cogitatione, quám uerbis confequi. Facilè.n.
poteft mens gradatim a terra ad aquam, & ah hac ad Aerem, ad Ignem,
ad Lunam, ad Mercurium, ad Venerem, ad Solem, & inde ad reliquos
coelos progredi íèmper maiorem puritatemaddens, & fic argumenta-
ri, ut fe habet aqua ad terram,fic & ignis ad aerem, uel aer ad aquam,fic
ad coeli empyrei puritátem perueniet, quod tamen de ijs rebus iolet in-
ter homines agi, non reperiunt uerba, quibus id explicent: Ha?cigitur
fint fatis que humanu eft intelledum adaperrat, & ad maiora iftaprtpa
ret, ut facile iter ad illafe confecutum cognofcat.

Dc
 T H H A T R Ï M V N DI
DE P L A N E T A R V M T H E O R I C A . CAP. VI.

Tfiin fuperioribus, vbi de plànetarum orbibus verba feci-

mus, fingulis planetis fingulos 01 bes tribuimus : hic tamen
alia quadam ratione de iiidem loquendum cft. & plures or-
bes eis funt aferibendi, vel luus ci bis in plures orbes diuidé
dus cil. Et primum de Sole agemus, quod hic planeta eft tamquam ce
terorum Dominus,& quem in motu ceteri imkantur, licèt,vt & homi-
nes faciunt, alij aliis meli us id íaciant, vt expoíituri fumus . Solis igi-
turfpheram ex tribus orbibus confia;eperiiiteflantur, quibus & epi-
cyclum nonnulii addunt. quorum qui médius eft penitus ecccnti icus
eft,at qui hune continet fecundum conuexam partem eft concentricus,
fecundum uerò concauameccentricus eft. contra vero fehabet ille or-
bis , qui ab eccentrico continetur. Nam illius conuexa pars eft eccen-
trica,& concaua homocentra eft. Epicyclus vero eft paruus circuliis in
orbe eccentrico contentus, in cuius peripheriafol defertur. Hfc om-
nia facile in fequenti figura c ernuntur.in qua, & orbium nomina debes
animaduertere. Nam orbisfuperior deferens lupeiior appellatur, ut
inferior dicitur, qui interior eft. Quiverò inter hos duos medius eft
eccentricus dicitur ,vt quidem eft. Hisautem circulis defcriptisreli-
quumeft, vt quibus motibus lint prediti doceamus. Eccentricusauté
qui epicylum defert lub zodiacomouetur quotidie Gra.o.57 , .8 M . n " ' .
22"".totumquezodiacumconficitdiebus 365.horis 6.9'. 39".&hinc
exoritur folis medius motus, Epicyclus vero qui folare corpus defert p-
petuò in piano eccétiici mouetur,vt quotidie moueatur.Gra o. 59'. 8".
7"'. 10"". ex quo fit,vt diebus 3 ój.horis, 6 2 0 l .t0tt mzodiacum peram-
bulet, illud pr t terea in epicyclo animaduertendum eft, g» in fuperiori
parte contra fignorum 01 dinemfolem defert nempea c in a;iete,&in
parteinferiorifecundum fignorum ordiné ab V, in b . Vnde fit,vt cum
fol eft in fuperiori parte tardiùs in parte uerò inferiori velociiis mouea
tur .illi autem duo orbes, qui in figura nigri funr,& fecundum quid ec-
centrici funt.& eccentrictfm ample&untur, & deferenter cõmuni ncmi
ne dicuntur, quòd folis abfides fub zodiaco déférant, fed intqualiter.
H';c autem apogei mutatio inde fit, quod folis motus in epicyclo paulo
tardior eft,quám medius folis motus,ut ex fuperioi ibus uidere licet. Hi
01 bes Apogei diurnummotum medium elliciunt4 I ". 12"". idq; circa
- centrum parui circuli,qui defcribitur motu centri eccenti ici,qui tatus,
eft quanta eft differétia inter medium motum eccentrici,& motum epi-
cycli. Hie uerò motus anomalia apogei,& eccentricitatis folis dicitur.
Hie
Lcuate óculos i n c x c c ! í » i m , & v i d ; t c , q u i s crcaiuc h x c
üa» 4 °
 -4 - T HE AT RI MVNDI
Hie autcm uidere Jiccc. quod ad Apogari motum centri eccentri muta-
tio fit. Nam cum moucatur folis Apogcü,ut di&um eft, circa centrum
parui circwli deicripti inter centrum mundi, & centrum eccentrici, &
hoc centrum modo fit in hoc circeilo per diametrum eentro mundi op
p olitum, modo uerô ncn,inde fit, ut cum oppofitum eft, tunc fit rnaxi-
mafolis ecceti icitas,& tue eft P. 2.3 ol ,7".ex partibus 60, in quibus tota
diameter diilribuitur. Quo in loco cum eft, tunc apogai motus tardiifi-
mus eft, cum uerô centrum eccentrici fupcr mundi centrum incidit tue
Solis eccetricitas minima eft, & ex 6 o. partibus diametri eft tantum P.
i • 5 5l-53>il- & tunc Apogai motus uelociflimus eft, in ceteris uero parti
bus intermedijs mediam quoque rationem motus feruat. Sed ha:c in fi-
gura uidc,in qua F. eft mundi centrum E. centrum eccentrici. A. Apo-
gacum uel fumma abfis eiufdem. B. perigcum,uel ima abfis. orbes uero,
&epicyclus j> fe fatis noti fiint è Linea mcdij motus folis eft illaq; miidi
centro per epicycli centrum ad Zodiacum defertur, quœlicètin hac fi-
gurii défit intelligi tarnen poteft.
Linea ueri motus Solis eft ea, qua: à mundi centro per centrum cor-
poris folaris ad Zodiacü protenditur, qua: quoque hie intelligenda eft.
Apogeum eccentrici eft circuli eccentfici pun&um a mundi centro
remotilTimum.
Perigt um uerô eftcontra pu nit um qui maxime accedit. ?
Apogeum Epicycli medium ollenditur perlineamapun&o,qui cen-
tro mundi oppofitus eft tanto fpacio, quanta ci; diifercntia maxima?, &
minime cccentricitatis folis dedudam per epicycli centrum ufque ad
eiufdem epicycli circunferentiam.
Apogeü uerum epicycli defci ibitur perlineam dudtam e centro mü
di per epicycli centrum ad ambitum eiufdem .
Motu expofito planetarum ordo poftuIat,ut delunari uerba fa-
ciamus , qua? etfi ordine certo moueatur ; tamen nobis in terris exi-
ftentibus nullum ordinem leruare uidetur, uel (altem inœqualiter mo-
ueri, quam ina?qualitatem ad aquales motus periti reduxerunt ita,
ut illis cognitis , qua? ipfi tradunt intelleäus quiefcat . Quod fibi
reliquum nullum eft,quod & dubitationem afîerat. Eius igitur iphvram
ex quatuor orbibus conftare tradunt,quorum très itafe habent,ut fupe
rius defoletraditfi eft. Quartus uerô hos très conplç<ftitur,& tarn illius
concaua,quàmconuexa pars concetrica eft , cuius officium eft nodos
Ulnares draconis fcilicet caput,& caudä in prarcedetia deferre; ille uero
médius Orbis q,penitus eccentricus eft,& appellatus deferens epicyclû
mouetur quotidie fecundum fignorum ordinemP. 13. 1 o1.34".531".
L V N AE T H E O J I C A/

Per quam viam fpargitur lux,diuiditur seftuc

iupcr tcrram? lob

D
 26* T H E AT RI MVND I
in Iongiti«iiném,eípláíi, i fingiram z'odiaéi cõuerfioné Diebus 27.H0.
7.43'.7".quod ípacium temporis periodicus menfis àppellatur. Hic
autem motus turn medius, turn a?quaiis motuslongitudinis Lunx dici-
tur . Hoc motu medio cccentrici a Luna? coitione cum Sole ad altera
coitionem elabuntur Dies 29.H0.12 44'. 3 ".&hic meníis linodicuslu-
naris dicitur. Epicyclus autem,que in hoc orbe infixum diximus, & cú
iilo moueri, quod fitum obliquum poífidet, alium motum habet, qui
motuslatitudinis nuncupatur. Centrum .n.epicycli per latitudinem
zodiacifinguiis diebus perambulat P. 13.13 1 .45".39 1 ".hie autem mo-
tus latitudinis Luna: motus vocatur : cum autem hie motus fuperiorem
motum 1er. 3'. io u .47"'.fuperet indefit, ut orbi caput,&caudam draco
nis defferenti tributum lit pro diurno motu in praxedentiafcr. 3*. io".
47"1. circa fuum centrum, quod idem eft,quod zodiaci centrum,cum il
lum orbem homocentrum iuperiirs poluerimus. Hie autem motus con
ficit fuum iter fub zodiaco diebus 6798. Ho. 7,43'.39". quiiiadannos
iulianos reíeruntur, erunt A. i8.D.2 2 6.H.y.^.^'.^pll.illc uerò circulus,
quiapoga?um eccentrici defert fingulis diebus contraria conuerfione
contra Icilicet fignorum ordinemperambulat P. 1 1 . 1 2 1 . 1 8 " . 3o m .&fuu
iter perficit D.3 2 . ^ 3 . 4 ' . 24". Lunamoueturin epicyclo, & hie motus
' Luna: an omalia dicitur,uel Luna: argumcntum,qua? quotidie ita moue
tur,ut cóficiet P. 13 3'.53". 5 6'". & Íluperioriparte epicycli moueturin
pra , cedentia,& in parte inferiori in confequenda defertur,ex quo fit, vt
totum zodiacum D. 27.& H fere 18 .perambulet. Cum autem fol fit prin-
ceps, & moderator ceterorum luminum, ita eft cum ceteris cóiunéfcus,
ut quadam fuauicate eis fuum lumen impertiatur : omnia .n. Deus fua-
uiter diiponit. Namlineamedijmotus,íòlislemper a?quaii lpacio eft
inter centrum epicycli L u n j , & apog.-um cccentrici, uel fimul cum il-
lis iungitur,aut illis fimul iunftis e diâmetro opponitur inde fit,ut fi du
plaueris mediam didantiam Luna? a medio Solis loco, eum arcum effe-
ceris,qucm Alphonfusin tabulis centrum Luna?, & alijanomaliamcc-
centrici dicunt. Hie autem arcus ab eccentrici apoga?o initium lu mit,
&eius diurnus motuseiiP. 24- 22'. 53". 23 1U .&totum zodiacumobiit
D 14 H 18 2 21 1".H, c autem omnia ut melius intelligantur in hacfigu
raanimaduertes.
A.eft centrum eccentrici.
B centrum m'indi^&'zodîàci.'
C puriiftum dium jtraiiter op poli turn centro eccentrici in paruo cir-
culo.a quo defcribitur Apo gauim medium epicycli.
D. E. F. eft circulus coucentricus zodiaco . Vbi eftD. ibi eft Arietis
initium,
TH E O R I C A Ä ET tí, ET L I M I T VM-

Laudate cœli, quoíiiam fccitDominusi

Ifa. 44.

D
 26 T H ËATRI MVND I
mitinirijvbií E.&.&ita>cetera;deinccps ligna.
P. T.L.eft circulus eccentricus Lun ; ',in quo Epicyclus defertur.
P.eft cccentrici apogeum, Qjcft ciuidcm perigeum.
H.I.K.V.eft Luna? epicyclus, cuius centrum ratione diucriorum loco
rum.eft L. M. N. O. in quolibet cpicyclo H. eft apoga?íi verú,& I.mediü»
K.eft lunare corpus in epicyclo fixum.
G í zodiaco eftmedi p loc 9 Luna?,& D.E.G eft arcus mcdij mot'Lun'j.
F.in zodiaco eft verus locus Lime.
D.E.F.eft verislunaris motus linea.
Reliquumeft,]vtin lunaconiideremus limites, de quibuscQ
fepe Hat mentio turn in hoc libro,turn-in ceteris, niii intelligantur, au-
d o r u m fentéda minime haurrri poteft. fciendum igitnr eft,quòd Lun£
circulus eccentricus ft ad eclipdcam refertur,obliquas eft,qaemadmo-
dum & ecliptica,qiiam(vt drdum eít)Sol perpetuo defcribic, ii refertur
ad equatorem iddem obliqua eft. Nam ambitus cccentrici Luna? ambi
turneclipdcefupermundi diâmetro induobus pundis difpcfcit,quí'
diametralker opponuntur ica, vt altera L u n : circuli pars ad boream, al
tera ad auitrum vergat, & hi circuli quandam draconis fpeciem refcrut.
ilia.n duo punda,quibus fe inuicem hi circuli interfecant caput, & cau-
da draconis vocitantur,'& cap ut ita A, & cauda hoc modo fcribicur 1$.
ille a litem pundus,per quem Luna ad boream tendit caput, & per que"
ad meridiem cauda eft. ambo vero com uni nomine nodi dicuntur, &
nodus euehens caput, & cauda deuetaen»: ilia vero p u n d a , qu? maxi-
me ab ecliptica recedun-t, & in circulo lunari f u n t , a b ecliptica diiant
fempergrad. 5.&draconis ventres dicuntur, fed quod in horea parte
eft limes boreus, Sc quod in auftrü vergic limes auftralis vocatur. H ; c au
tem quatuor punda totum Lun£ circulam in quatuor arquas partes di-
ft ibait,qa? qiátuor punda,vtfuperiíisdidúeft,nõ vnicoloco perftãt,
fed in antecedenda mouentur. At hçc in feguend figura coníiderétur.
Circulus QX i H L. eft zodiac 9 ,cuias cétrfi eft A. & arieds initia eft Q^
Circulus F.C.E P. e t \ ia Solis feu eclípdca,cuius cen cru eft quoq, â.
F.D.E O eft circaPiim.rds firp-cétrü JÍ-Í quo sût 4. p a d a F.eit nodus
afeédés uel Q,,Ë.defcéden >,vel cauda,D limes bore as. O.limes auítdn 9 .
D. A O lin ea d -ida per vtriufque li mi d 5 p un d a .
L.M.eft epicyclus fuper centrum N.&corpus $ in epicyclo eftM.
A.N K.linea mcdij mptus L u n e . , • ;
A.M Llinea verf mòtus § in zodiaco.
K.medius motus & verus locus eft T.
Rcliqmim eft, vt de reli quis quinque plane ti o fermonem habeamus,
&pii-
 ET T E M P O R I S LIB. I. 29
& primCi de tribus fuperioribus Saturno,Ioue,& Marte,qui ob ea ré di-
cúturfuperiores,<j> fupra Solé íintcoIlocati,vtruperiús docuimus.Hi au
té cu eadé rõne moueantur,ob id vnica cõtéplatione íunt con ten ti Pri
mú igitur íciédú eft,cj> vt Sol,tres habét orbes eadem rõne collocatos,&
duo illi,qui eccéti icú cõtinent,motu íuo deferiu- eccétricorú apogea &
centra,que ftmul in eadem recta línea íemper reperiuntur,& mouentur
çqualiter fub zodíaco,& fuper eiuídé zodiaci centro. Quamobré íingu-
lisdieb^Saturni Apog ; ú ,píiciícitur 6"'. 2"". &quotãnis 36". 4o"1. 48"".
louis vero Apogai í'".47" ii .fingulis dieb 9 ,&íingulis annisio".49" l .2 61"1.
Martis vero Apog ; um quotidie4' u . 43"".&quotannis 28 a .44 1 ". 37"".
Eccentricus vero circulus,qué luperiores poííldent (vt di&ú eíi)& in
quo epicyclus infixus eft,qui planet: corpus defert; li ad eclypdca cõfe-
ratur,obliquus eft.Pr : terea illud quoq; traditur a pei ids, çp epicycli nõ í
eadem planitie, in qua eccen trici funt, deícribuntur,vt in luminaribus
funt.vérú duplici rõne epicycli ab eccétricis declinant.Nã tú eccétiicis,
tú epicyclis duplex tribuitur motus lõgitudinis alter,& alter latitudinis
Motus lõgitudinis in eccétrico fit,qui planety motus medi 9 'dicitur,hoc
motur? quotidiemouetur 21. o".27" l .&í anno cõi.P.i 2.12 1 .46 ,l .4'".&
totú zodiacú peurrit D. 10747.H. 17.3 6'.Iupiter vero p eccentricú quo
tidic mouetur fub zodíaco 4'. 59".8"l.& quotãnis fig.j.G.o. 19'.4 i".6lu.&
totú zodiacú cõficit D.43 3 o,H. 17.14'c* vero hoc eodé motu medio in
fuo eccétrico j>ambulatquotidie 3 i 1 26".3i"'.&quotãnis cõibus fig. 6.
G.9.16'. 18". 29"'.& fuú iter fub zociiaco pricit D.68 <5,H. 2 2. 241. Motus
vero epicycli ílõgitudiné,qué alij epicycli,vel orbis anomalia dicút, a!i)
ParalaxeoSjvel cõmutationis, defert quotidiefarurní ftella 57'. 7". 44"1.
&quotãhis fig 11.G.17.3 2 , .3".7" , .&exqao fit,vtepicycli cõuerfio fiat
vnico ànno cú diebus 12-H.2 i ^ ' . I u p i e e r aút í epicyclo. mouetur quo
tidie 54 , .9".4 , ".& in anno fig.io.G. 29.2 5 t .8".3 t ".& totã híc periodú cõ
ficit anno \ n 0 D . 3 3.H 21.9.Mars vero quotidie «ÍYertur ab epicyclo 27.
4i".4o'".& in Anno fig. 5.G. 18.28l.3o".42'"- & totú epicyclú obit Ann.
2.D.49.H. 19 43 i .His pre terea planetis ,vthactenusperipicuitatis caufa
docuim 9 ,nõ vnicus tribuitur eccétric^fed duo,quorú alter, vt diólú eft
epicyclú defert alter vero,q, aquãs dicitur,delcribitur a cétro.q, tanrum
didat a cétro prioris eccencrici,q:iantú iile díftat a múdi centro, vein íc
qucn.i figuravidere licet. Hue aãt equate excogitauerút homines peri-
tiífimijVt eq iialé centri epicycli motu referãt fuper eiuídé , quan .is cen-
trum, & o b id equantem iilum appdlarunt. Hictamen motus, fi" ad
mundi,&eccentricireferturcentra,in qualisvidetur.li:et lie eq uius
cú epicycli centrú motu fui eccentrici equali tempore a?q iale> a r;aios
3$£ THE A TRI MVNDI
dcidibat,& de ambitu ciuidemi quantis squales arcus confkiat.
Ill ad prartercain his planetis animaducitendum eft,in qLio maxime
i )ci oprimi,& max.iapicntia eiucet, quod ea ; adene moucntur cum So
le, ut cum duccm.piimipcm, &cui luum lumen référant, agnofcunt,
& c nines- una Dcum omnipotentem uenerentur : cum ab iliius manda
tis ab initio mundi lie latum quidem ( ut dicunt ) ungucm dilcefTeiint.
Homo uero,propter que m hi c omnia creata Ir.nt, icptics in die cadat,
ab iliius pi axeptis . quid qui non lunt iufii ? colJige, a, que cohibc te ip-
n:m homo,& lvc.aliq.uando inanimo tuo euclue,di:m h,clegis. Quo-
t icfcunque igitur hi ti es planet^ cum Sole cocunt, id fit in medijs apo
g is fuor um cpicyclorum, & lines: mediorum motuum corum cum li-
nca medij motus Solis fimul iunguntur. fado hoc congrcffu quafi fint
annillo collocutidemunuiimpeiio,&regimine,&retuleiint,qu.cun
que ipfi geileruntjinde difcedunt, &ad fuum munus obeundum profici
icuntur,per illam \ iam,qut fecundum fignorum ordincm fit. Cum vero
c rcgione Soli pofiti funt,vel ci oppofiti fint,tu hi, tu Sol media periga?a
pels,dent. & lin et mediorum motuumtum Solis, tumhorum plancta-
ruminuicem opponuntur,deindcapcrigao rcccdentcs inantcceden
tia leruntur. Hie contemplare pie ledor,quod qucmadmodum quan-
do cum Sole coniungi, & colloqui volunt, quod tunc Sol in altiori fui
cpicycli parte eft, ipfi quoque idem faciunt,idcft infuo gradumaiori
aiccndunt. quod in principum congieffibus,& coetibus fieri folet, cum
\ cro Sol in parte inferiori repei itur, vt eft cum per luas prouincias iter
fukipiunt,fic & illorum magiftratus pro munei is dignitatc faciunt. Ht c
& alia innumerabilia pius ledor,& ftudiofiis turn ex didis,tum ex dicen
dis adfui,iuoruq;,qui Chrifliani oc s funtvtiIitatc,colligerepoterit,vtta
de. & ipfi iciant, turn quôd cû vultheme eu Deo loqui,debet fe ad fui
epicycii altiorem partem cxtollere, cum oratio lit mentis eleuatio in
Dcumjtumquôdcû ad peiigtum,hoceflin terramvenerït,ipfeDeus,
fe quoquehomincmefe.agnolcat,& mortalem . At h-cattigi,vtratio-
nem contemplandi exiis, qut multi refpuût 5 negJigunt,& tâquâ propha
na,& ethnica dcteltâtur habeas. At sût feak per quas,vt Paulus teftatur,
in Dei cognitionem deuenimus. Hi très igitur Planete fada cppofitio
ne cum Sole pcrguntin prtcedentia,<3dcliouiâcunt, quafi explorent
viam,per quam profedurus eft S o l , & illam tapctibus,& fefta fronde
flernant,& in luis motibus cam leruant rationtm ,vt quantum Sel à
iuperioribusplanetis lub ccclipticamediomotudifcedit,tantû &ipfï
ab Apogiisfuorum epicyclorumrccedunt,exquo fit,vt,cum Sol adil-
los rcuerfus eft,& ipfi ad fuorum epicyclorum Apogta peruenerint.
C. mundi
 31
T H E O R I C A TRIVM S V P E R I O R V M

Manus mextetenderuntcœloso
liai, 4j-
3$£ THE A TRI MVNDI
C.mun<dicentrum 3 eft &zodiaci ,& eins pcripheriaK.L.M.&ariet*
initium eft K.& reliqua iupra deinceps.
B.eccentrici defercntis epicyclam centrum eft 3 cuius fèmidiametc
eft B.A.D.& eius ambitus ab epicycli centro delcriptus eft F. D. G.E.eit
& fuperficies eius eccentricideiciibitur a Itmidiametro ecceiitrici fu-
per centro.C.
A,centrum eft eccenti ici aquantis,& huius circunferentia eft F. I. G.
H.fuper eodem centro A.& habet lemidiametrum äqualem Icmidiame-
tro deferentis-igitur interfefefunt äquales.
F.G.funtpunda,inquibusvtiiuiqueeccentrici fuperficiesperpetuö
fecant fe mutuo 3 ncn tamen lefe icindunt 3 íed funt\ num queddam con-
tinuum planum.
D.eft Apogçum eccentrici. E .perigçum eiuíHem.
P. < \ R . eft circunferentia epicycli iuper centrum T. uel V. velX. vel
Y per ratione locorum.
Lineamedij motus planetç eft ilia 3 quf de centro mundi adzodiacú
educitur < quidifians illi linee,que a centro arquantis edu&aprotrahitur
per centrum cpicycli3 vt linea C. O.
Linea veri motus centri epicycli eft ilia 3 quç a centro mundi per epi-
cycli centrum traniicns adzodiacum peruenit 3 vt eft C.T.M.vel C.V.M.
vel C.X.M.vel C.Y.M.in his omnibus epicyclis.
Linea veri motus planeta eft a centro mundi per centrum corporis
planeta ad zodiacum pertingens 3 vtlinea C.R.N.
Rciiquum eft3 vt de duobus in íèrioi ibus agamus 3 & de motu in lati-
tudinem eorum, qui hac rationemouentur. Venus igitur iuxtacoper»
nicifententiam nullum habet circulum deferentem apogutm, cum vni-
coioco perpetuo l i n e a r , h o c cílingrad.48. 21*. a prima arietis ftella
odtaui orbis . & puntfum oppoiitum huic loco, quod perigvum dicitur
i n P . 2 28.2i , .oCtauioibis. Prçterea propriummotumin longitudiné
non habetjled mouetur cum Sole, & quòd modo ante Solé 3 modo port
cei natur epicyclus in caufa eft 3 in quo mouetur quotidie 3 6'. 55?". 28'".
& quotannis communibus/ig.7. G. 17.1 1 45". & t o t t m i n e picyclo cir-
ci i,umpeificitdicbus 583.H. 22.& ferè\nius hore quarta parte. In
h a c r e p r terta Venus cLmSoleconuenit,vtnunquamab illorecedac
cum Solem pr, cedit G 46.47'. quando vero ilium fequitur G.47. 3 5'.
quês limites tunclclum ccnungit^cum epicycli centrum in apogaro
eccenuieieft.
Mercui ius verò aliqua ratione mouetur, vt tres fuperiores 3 & Venus
a'iqi aveio ab illis eliiiert. Nam medius motus longitudinis idem eftcu
Sole,
 ET T E M P O R I S LIB. I. 33
Sole,& Venere. & / p o g a u m eccentrici aquatoris in $ feniimmoue-
turinccniequcntia,vt in tiibus iiperioiibus.Nam quotidieprcgre-
diuntur 9'". 3 ,m .&in anno ccmmuni 57 s . 5 o"*. 38"".motusucroano-
malia: di urn us eil G. 3 6\ 24". 141". & totsm periodum ccnficit D. 115.
H. a i . 5 l .ncque Mercui iüs a Sole abicedit amplius G. 28. ex quo fit,vt
rariflime in coelo cei natur . Rejiquauero punda , linear , & cetei a hu-
iufmodife habent, vt in tiibus fuperioribus. lam hie videre licet
cur M. Tulliusin fuoSdpionis fomnioMercurium ,& Venerem Solis
comités vocet,& fin tillius ílatores, atque miniíhi.& quantam vtili-
tatcminde perciperepoflmt homines, tum ad Deum omnipotentem
(vt fcpius diximus) cognofcendum, atque colendum,ti:m ad benebea
taq;viucndum, ícd iam aliquid de pianetarum latitudine dicatur,qui
omnes prarterSclcm(vt antcadidumefi)ficmouentur fub zodiaco,
vtmodofintab eclipticainboream,modo in auftri;m.vnus enimSoI
femperfubccliptica perambulat, ex quo fit, vt hi cmnes fuos nodos
habeant, & íuos limites, & quibus in locis fint hoc tempore habebis in
fequentibus ita manifefte, vt unico intuitu id cei nere pcfils. qua
vero ratiene moueanturinlatitudinem tum rationeeccen-
trici, tum ratione epicycli,non eil noilri inftituti hoc
loco declaràre, fi quis tarnen id feire velit legat
tumPtolomanim, tum Alphonfi tabulas ,
t.um prutenicas , tum noilri Magin.i
fuperioribus annis editas,& eiul
dem Planetarum Theori-
cas , qua? breui eden-
tur, & nihil erj.t
amplius 3
quod
in
hanc fententiam defideret.

E CVM
 34 T H E AT RI MVNDI
DE S O L I S J ET LVNAE E C L I P S I . CAP. VII.

t ^ r f ^ f d V'M nonnunquamaceidat,vtLuna', & Solislumen defice-

i! i&l-^Sy vc videatur, eius rei cauiam hie ante oculos ponere viiiim
• & pi'imum de Sole, deinde de Luna verba fàcicmus.
tf&ztiäft Quod autem atrinet ad Tolarem eclipfîm Tciendum eft. ni-
hil aliud eiie, quamlunaris corporis inter noftros oculos, & Solis cor-
pus interpoiitionem: ex quo fit, vt Solis lumen uel totum ,vel partem
(prout uelpenitus,velaliquacantum parteinterponatur)cernere ne-
queamus. Hoc autem vt accidat. necefte eft, vt vtrunque luminare fit
in nodis, hoc eft, vel in capite, vel in cauda draconis. Nam licet quoli-
bctlunarimenfeLuna iungaturcum Sole;non tarnen Temper nobis
Tolares radios adimit, led tunc Tolum,cum Tunt iundi Tecundum longi-
tudinem, &latitudinem, non autem cum iunguntur Tecundum longi-
tudinem iohim , quod eft, cum fit luminarium c o n i u n d i o , & Sol non
patitur cclipiim, cum vero fit coniundio Tecundum longitudinem ,&
latitudinem, q u : non niii in nodis vel omnino, vel Tecundü partes fit,
tunc nonnuliis hominibus Solis lumen deelfe, neceiTe eft. vtin Tequen-
ti figura apparet. qu:" rem ipfiim penitus ob oculos p o n i t , in quo illud
animaduertendum eft, Solis eclipfîm nô vbiq; terrarum fieri, cü aliqui
bus hominibus fit. non.11.omnibus fit Lun; 1 interpofitio: nâ qui aliquo
terrf ipacio,vcl orientafiores, uel magis ad occidens vergunt,ijs non fit
defedus : licet interrnediis accidat, vt quiique per Te facile cognoTcere
poteft.fi in figura fingat, ubique habicari, & a centro Solis ad diuerTas
habitationes lineas ducat, ex quibns mult; lunare corpus non tangent.
Sed figura rem ipfam tibi ante oculos facile p o n e t . Ceteraverô, qu£
minutiora ad hanc eclipfim pertinent, nihil hie attinetdicerc. Hoc.n.
ad tabulas pertinet, in quibus tcmpora inquiruntur, quibus hoc fieri'
ibleat,& point,& eius durationis una cum digitis,qui,tum ex Sole,tum
ex Luna eclipiàn :ur. Hie uelim ledor diligenter Dei architedi Tapien
tiam animaduerca:, fuipidat, & admiretur, qui cum Tciret,qudm mul-
tis ineo 111 ;nodi:a-ijUs aitician;ur terre,&anima!ia, cum Sol deficit, &
ueiletjut quolibet men Te fieret Solis,&Lun ; ' coitio, fi Luna Tub eclipti-
ca pergerct,quolibet meniè Sol eclipfîm pateretur; ex quo multa ma-
la connurent; in de fecit,vtLuna modo hac,modo iliac p ercurreret ita,
nt permitteret, Sole ad nos fiios radios amittere. permifit etiam, id ali-
q u i do accidere,uteiletaliquid,quod uelimperkorum hominum ocu-
los a d c œ l o s r a p e r e t , & coram animos cognoTcendartant? rei caufam
cupidicate inflammaret, ex quo paruo d o d r i n ; Temine multa com'mo-
da.
 35
f I G V R A S O L A R E M E C L Ï Ï S I M
O S T E N D E N S .

Quid, lucidius Sole, & hic déficit.

Eccle£ 17.
E 1
 3$£ THE A TRI MVNDI
daanimjlTemmiim confcquercnjtur(HceE corpora maloafficerentur )
qua? Í In gula hie narrare nihil atcinct. Scd illudvnum exiftimomaxi-
ximum, quâm horrendüsíúturus-íitilledies, cum omnes coelorum vir-
tutesmouebuntur, lecum aliquando reputare,ad quod a Solis ccly-
piihomines velint, nolint, rapiuntur. Vc accidet Anno 1590. die
3 o. Iulij m a n e , quo tempore ita deiiciet S o l , vt multis videbitur, iam
illud adueniife tempus, quo debeant omnes non villicationis t a n t u m ,
fed de omni verbo ociofo ratione reddere. Hxc nõ inutiliter dióta fínt.
Iam igitur ad lunarem eclipíim pergamus . Tunc lunaris eclipíis
fit, cum Sol eft in capite, & Luna in cauda, vel c o n t r a , idque ( vt dixi-
musdeSole)veladvnguem,vel exaliquaparte:tunc enim f i t , u t t e r -
r'z vmbralunare corpus contingat, & a Sole minime illuminari poífit:
íibcoenim Luna íüumlumen mutuatur,vt per totam Luna?abatem
• confpicitLir,vt uice verfa execlipíi facile apparet. Sic enim feres ha-
bet , vt corpora folida cum lumen ex altera parte habent, ex alteravra-
''bram amittant, & (ut de Sole diximus) id fit diueríis rationibusanodo
enim tota obfcuratur, fí contingit inpundiis ad vnguem oppofids,
I modo maior, modo minor pars,cum vel magis, vel minus ad ha?c
punftapropius eclypfis contingit. Perfe<5la? autem defe&ionistypus
infra eft, cum vero non penitus obfcuratur quifque per fe ex eadem in-
I telligerepoteft,atcúSol hominibusdeficia^meeíTe hominem, quiil-
lum olim deficere uiderim,reminifcor, quod pene oblituseram,
cum tamdiu fuerim in coelis,ex quo fequitur, vt reminifear 3
etiam, me adhuc in terris verfari, & vbi fuperiora re-
fpexi, & defcrípíi; a?quumvidetur, vt & inferio-
rareípiciam, & terrena immo, qua? in ter-
ra: uifeeribus condnentur. de inferno
igitur inlequenti capite trafta-
turi fumus,vtijs inter íè col
latis ardeant homines
incrcdibile cupi
ditatc reuer
tendi il
lue,
vnde digrefíifunt.

DE
îiffplendor Domini Dei noftrifupemos,& opus manuum
noftrarum dirige: Pial.8 9.
 THE AT RI MVKDI
DE INFERNO, ET ALIIS LOCIS IN VISCERIBVS
terreo.iftentibus. Cap. V Í I I .

V M igitur in t c n i s acihuc verft mur, q u c c íi;b pcdibus habe-

' t f f a Ç f è mus, rcipiciamus \ elim, & de inferno, multiplici inferno
â o â ^ T agamus,vt iliis locis cognitis , & cl, coelcf'ibus collatis vtrã
j^y^^&Jà viam nchis ingrcdicndum fit,ftau!cre pcíímus. Primum vi
c.ctur quarendum, nü inieinus, quilocusdãnatoiumhabetur \ bime
jitas p a n a s tiant, rtpeiiatur ,in quaqu<fiionc non multumtcmpo-
iis mihiconíumtndi m c>iftimo;ci ml:desnoíiraid nobis credendú
p r o p o n a t , & de co lape C h i i í í u s DominusinEuangeJio mentionem
íaciat,vidtndum igitur \ bi fit:ci:m id cbícun m íít.nihilquedeeo certi
habcamus, id tanun cc n i t d u i a p o f l i mus afíequi,& multis probabili-
busrationibus ccnfirmare. Sed primum,quòd non fciatur,vbifcit.
Teftatur D.Auguft.& D.Gregorius, cum dicant. In quapartemundi
iniei nus fit,ntminem aibitror feire, nifí cui Deus reuelarit. Pythago
ias\oluit,vtpanarumlocuseífetin ignisfph<ra,qucm in médio to-
tius oi bis eíle confiimauit. Quodverò in terrç vifceiibus fit, fie proba
tur : in Apocal)pfilegitur nemopoteratin c a l o , ntquein terra,neq;
fubtus terram apcrirelibrum,i.neque bcati,qui funtin c a l o , nequeho
mines, quifunt in terra, neque qui funtfub terra, i.qui in inferno funt.
i t e m b o n i , & m a l i i n t e r f e maxime diflant,nullus locusmaxime diftat
ab tmpyreo c alo,quàm terrç centrum, utinfuperioribusfigurisvide-
re licet. centrum igitur teir< eft,quç loca cicum iiludfunt,improborü
heminum loca funt'. Prc terça videtur quidcmconfentancum,utcm-
nis homo, quodcupit,& ccnfcqui conaturfuis fludiis omnibus,id fibi
tandem confequatur: quemaemedü igitur diuinifpiritushcmines c a -
lefiia appetentes, & ad ea redis fludijs contendcntes,cò tandem perue
niunt,íic qui terrena expetuntj&in co fuafunt cmnia;terrç vifeera, ubi
cmnia terrena funt, ingrediantur, confentaneum eft. Pn terça qui ter-
rena cupit,anguíliff ma cupit, ei angufîiff ma tradãtur ccnucniens eft,
at cjuç in terre \ ifceribus funt in mundo quid anguílius? id fuperiiis pro
batum eft,fie qui caleftia expetunt,& terrena cmniapi o caleflibus bo
nis abijeiunt, ut S.Francifcus, & omnes illius fedatores, & alij innume-
rabiles, tfaduntur illis ea, quibus nihil maius ab heminibus intelledu
concepi peteft. Illud etiam ad hanc veritatem cognofccndum maxime
faeit-.improbi corpus íuum amarunt, & corpus graue eft, igitur deorsü
tendit, at boni fpiritum,cuileuis eft,&furfum tendit. Alias poííèm
adducere rationes,quibus hanc veritaté confirmarem,vt funt Homeri,
&Ver*
 39
DIVISIO TERRAE INTRINSECVS.

Sicut c o n f u m i t u r nubes p e r t r a n f i t . T i c q u i defcenderic

ad inferos n o n afcendet. l o b 7.
 40 THEATRI MVNDI
& VcrgiJij 3 & aliorü audoritates, fed cum res iatis apcrta fit , mco qui-
dem iudicio : lure hadenus dciliius loco. Hicfequitur , u t de multipli-
ci inferno fecundum Theologos uideamus , & lit fanda mater no-
ftra catholica, & Romana ecclcfia eonfitetur. Inrei nus duplex eft, al-
rerde quodicitur in inferno nullaeftredcmptio ,& in Euangelio fcri-
bitur, (in igncmaneinum) alter eil ncn quidem ipedefitutus, utfu-
perior,iedibi ad tempus animae detinentur. hie in treseliuiditur par-
tes , uel in trialoca, primus, quorum eft quidem tenebrofus:fed tamen
aliquid lucis habet propter magnam inhabitantium fidem, qui fan d o -
mm pätrum limbus eft ante Chrifii in cum locum defeenfum, ad que
deicendiile fatcmur', cum dicimus: defccndit ad inferos. Secundus lo
cus ell fine poena fenfus, ac tenebrofus,qub perueniunt illi, qui fine
bapti-moin originali peccatoe uitacedunt,& tenebrofus locus eil.
Tertius eft p a n « l o c u s ncn penitus tenebrofus, quipurgatorium dici
t u r , i n quo purgandilucemgratia:habent. Qui penitus cxeundi fpc
defiitutuseft, eos continet,qui inmortali peccato decefterunt,qui
nunquam ullam leuationem Iperant: hunc autem locum Danthes in 9.
orbesdiftributufabulatuseft,nihil enim certihabcmus uerifimileta-
men eft, ut fic feres habcat. Nam fi alterum pcccatum eft altero gra-
cilis , in loco puniatur confcntancurn eft, qui magis etiam ab empyreo
coclo diftet. Vtcunque fe res habcat, fii internum defcribit Danthes,
ut poll purgatorium, ideftinferius reperiatur locus, ubi accidiofipu-
niütur, dcinde uerfus terra: cetru deicedctes repc: itur locus,ubi conti
ncntur in fupplicijs,qui inani gloria dudi fuerunt, dcinde qui gula, m
qui in luxuria v olutabantur: iracundi poftca, fub hos auari, fub auaros
iuperbi,&proditores fub auaros ,medium autcm,&infimum omniü
locum tenet Lucifer : quippe qui omnium iuperbilfimus fuerit,vt
ciusumbilicus fitmundi centrum,ut penitus cumin parte inferiori
collocet. Horum omnium Iocorum hie typus adeft.in quo tamen uni
cum limbum reperies. Qute t.ero pars eft a limbo ad terrc con u exam
pa; tcm ca eft, in qua metalla genetantur, fiunt terra- motus, & cetera
huiufmodi, qua: aPhiiicis confidcrantur, de quibus nihil hie eft,«jplu
ra dicamus. His ita defcriptis a q u u m e f t , ut cum Aenea uiam ie-
camus ad naues,& focios , ideft homines adhuc in came ueriantes
reuifamus.

DE
 ET T E M P O R I S LIB. I. 41
DE GEOGRAPHIA. Cap. IX.

FIGVRA EVROPAE, ASIAE> AFRICAE

Po!us Arfticus

l'olus Amar&icus»

Priuíquam montes ficrent, autformnretur terra, &orbis&

ícculo, & uiq; in çternum tu es Deus. Pia'I.Sp..
 42 T H E AT RI MVNDT
poiitis locis, q u a turn ad pios,turn ad impios in futura
j|i&fJrt uita pertinent; dc eo loco nunc mihi agendum eft , in quo
uerfantur homines,qui ad utrüq; locum a que, íe habent de
quo loco mihi aliquid dicendumeft. licet quiique di mo
cacus non fit, id per fe uidcre poffit. Hie autem locus cx terra, <1 aq. a
eonfians unicum(ut didum eft) fuperiüs globum conncit. cuius dcicri-
pdo in iequcntibus duabus figuris cernis, cum fieri non poííit, ut única
figurapingetur,uelunicointuitu cernatur,in quibus piimum duplex
linearum redarum genusperipicitur,alterumearueft,qua: 1c duobus
locis contingunt,aliud eorum,qua: circulariter ducuntur, & inter icx-
quèdiílant,qua cbid paralleladicOtur agracis. primum linearum ge-
nus eorum eft, qua- fe duobus locis contingunt,his népèlocis, q u a Tub
polis pofiti íuntita,ut fiaterra c e n t r o , a d polos dua protraheren-
tur linea in terra fuperfieie per ilia duo p u n d a , ubi ie; nuicem omnes
ilia linea fecant pcrducerentur. Ha autem linea meridiana,uel meri-
diani dicuntur,qui decern graduum Ipacio afe inuicem diuant. N e q j
id fit,quod non plures meridian? reperiantur(innumerabiles.11 flint,ut
antea d i d u m eft) fed quòd h a e diuifio fatis uifa eft noftiis coimogra-
phis, quf omnium loca turn terra,turn aqua defci iberctur. Alterum li-
nearum genusillud eft,quod haslineas ad ângulosredos fpharales di-
uidit,&in ter íè ç que diftant decé graduü pai iter ípatium inter fe d u a l i
neacontinent.illudautemfpaciumcontentum graça uoceclyma dici
tur.H. c autem diuifio eò conducit, ut hac ratione feire poífis, quot mil
le paífus inter feloca oía diftent,quodlibet.n.ípatiü unius gradus aqua
toris milliaria continet, u t d i d ü eft. Adefthic alia diuifio 3 qua ide
eft cum fuperiori diuifione fph t re,ut adfint línea, que círculos polares
oílendunt,&linee,qua duos tropicos,& u n à q u a aquinodialé refert.
quòd . quinodiajis 'in, a in 3 60.gradus diftributa,eíLha quinque line?
nobis quinque ipatia defcribunt, q u a zona d i c u n t u ^ d u a quarü sfit
alineispolaribus u.qae ad polos,&in figuris extr e m a,& d i c u n t ur i n ha
bitabiies nimijs frigoi ibus,vel ubi non fads commodè habitari poteft.
quod uerò inter duos tropicos intereft tórrida zona dicitur ,&inhabi-
tabilis nimijs ca oribus ab antiquis exi;timata eft. noftris uerò non folis
habitabilis cognofcitur,fed ubi eommodè habitari poteft. d u a uerò in-
re has medi temperaca dicuntur,turn ab antiquis,tü a recentioribus,
quod aquè a nimijs caloribus, & a nimiis frigoribus abfit. In ea uerò
parte tempei ata,qua ad borea m uergit,& in eius medio fita eft nobilif
funa Veneriarurn ciuitas,in qua nunc hac confcribuntur ad latitudine.
grad 4 5. idcit ab aquatore 4 5. gradus diftans,uei ut aiiis 44. 5 o. hade»
nus
f i g v r a m v n d v m n o v v m
C O N T I N E N T

Polus Ar die us.

Polus Antar&icus.

Appcnditterrainfuper nihil. lob.

 44 T H E AT RI MVN D I
nus de lineis,qiKT ci uabus figuris cõmuncs funt: iam de ijs agamus, qu<t
iingulorum p r o p r i a f u n t , u t & huius rci,qua:periiias figniiîcatur, ali-
qua cognitio tradatur, in prima figura adlunt Jinea- obliqua:, qua tér-
minos Europa? Africa:, & Afia? cum markquod inter has panes eft cb
oculoslegentium ponunt. ubi uidereiicet quomodo fua brachia in ma
re terra porrigat,&fuos iinus efficia;: nam cetera; qua: ad fingulas ci imi-
tates,& fin gula loca pertinent alibi dilcat ftudiofusieótor. N ã h a x eft
quedam uniuerlàlis cognitio maris,aique terra:: infularumquGqueve-
ftigium aliquod adeft,maioruinque fluuiorum,adeu ilia terra: pars,quã
nauigantes uiderunt,fed nondum contingere aufi funt, lit hanc figura
intuentibuspatet.
Infecunda uero figura dcícriptâ eft ilia mundi pars, qua; nofira fere
tempeftatc coguita eít,qua? ob id mundus nouusdicitur, qua: li confe-
ratur cumea, qua: in fuperiori figuradeferiptaeft,penea ? qualis repe
rietur,ex quo cernitur,quanta in múdi ignoratione maiores noíui uer
fati fint, cum dimidium lantú orbis terra:,& aqua: cognouerint,& nos
ipíi haótenus quanti fit illud China? regnum ignoi auimus,cum hoc an-
no tantum illiushiftoria: in hac noftra regioneedit« fint,in quibus tá
multaleguntur admirabilia, ut pene incredibilia uideantur. plures.n.
liint illius regis diunia:, plures tum pedites,tum équités habet, qua mv-
niueríà Chridiana reip. pra?ter quod habet amea t o r m e n t a , h a b e t ty-
pos adlibrosimprimendos accommodatiíílmos, &longe pluribuslit-
teris utuntur,quàm nos,pulchriorem cartam exarboris corticibus con
fedam,& innumerabilia alia pranlanriora, quàm nos,& ut omnia u n o
uerbo concludã nos illis Chriíliana lide tantumedo praíiamus: fed cu
iam noíhis cccpeiint illorumaurespatere, nobisfperandumeft,fore,
ut breuijDeo auxiliante,& fide nobis facile antccedant. Ho?c aíperfi, ut
hicliber uarietate deleéte,& ob id ad fe auditores rapiat, qui non liben
ter diu folent rebus fcriis infiitere, nifi aliqua interponatur quies, cum
pra?fcrrim h«c,& cetera,qua? a propofito noftro aliena efle uidétur nõ
fint indigna,qua? legantur,& ad noftrã felicitarem aliqua ratione con-
ducant. Ha:c fint fatis de terra- defcriptione,qui íingillatim ha:c feire cu
pit hiftorias k g a t , l t g a t , & inípiciat Ptolomad tabulas,& cetera huiuf
modi ad hanc rem ípeólancia.
QVIBVS R A T I O N I B V S D V O R V M L O C O R V M DI-
ílantia in terrarum 01 be cognofci point. Cap. X.
p E r m a g n i quidem intereft nauigantrbus, & terrain peragrantibus
omnium locoium,qua' tamin terris, quàm in mari funt diitantias co
gno-
TABVLA CONVERSIONVM GRA~
D V V M E X T R A A E Q V I N O C T I A L E M I N GRA-
D V S AL Q _ V 1 N O C T 1 A L I S,

VulcSaion'vultpiger3anima operantiumimpin-
guabitur. Prou.130
66 THE AT RI MVNDl
;gnofcêrc,ob id nobis uiíiim eft hicnonnullas afcribcre r ationes ^ oiii
bus id fieri pcilit, ut omni hominum gcneri fatisfaccre poflimus. fed
antcqüàm rem ipfam aggrcdiamur,illud monendum eft,quod hanc ra
tioneni faciiiorem redder f quod gradus requatoris fímtaqualcs gra-
dibus per reliquos maiores círculos diílributis, ut omnibus fuperiores
geographic figuras contemplantibus patet. Vt enim omnes maiores
Iphara:circuli funt inter fe<quales,fic & gradus fintaquales neceftc
eft. Et ut minores circuli non funt maioribus arquales, ita neque gra
dus. prarterea quo magis aliquis circulus,uel parallels linear ab a-quato
re dillanii eò minores funt,fic & gradus minores eíTe,necefle eft. hanc
autemrationem graduumextra arquinodialem diftributorum, m fe-
quenti tabella diftributam habes, utinflrumentum, &prontuarium,
quo facilelocorum diftantias dimetiri poffrs,habeas. Vt autem fequetc*
tabellam intelligas; t ibi fciendum eft,quòd cum ab aquinodiali ad po
lum fint grad.90.qui omnes inter fe longitudine differunt, fic hes om-
nes in fequentem figuram circularem digefíi: fed in tres ordincs eos dx
ftribui,ut primus ordo,quiinterior eft, contineat primos 3o.gradus ab
a?quatore,& fecDdus a 30.al 60. Tertius a 60. ad 9o.quibus omnibus,&
íingulis appofuimus minuta,& fecunda, quae ille gradus compleditur,
fi ad arquatorcm conferantur. Vt exempli, gratiafcire uolo,quot minu
ra,& fecunda aquatoris gradus longitudinis hie Venetijs ample&an-
tur,primum Venetiarutn latitudinemin tabellainuenio, qus? eft grad.
45. quibus in cellulae regionepofita uideo effe. minuta42.fecfida 26.
item Roma: ubi latitudo eft grad 42-Minuta 44-fecunda 37. propius
enim accedit ad çquatorem-ob id maiores funt,quàm Venetijs.
Expofitahac graduum ratione,aiiã nunc períequimur,quee pene ide
eft, fed ratione menfuiandifaciliorem reddit, qua'conuertit partes 15
gitudinumin circulisparallelis in milliariaitalica. gradus acquino&ia-
lis milliariaitalica 62.1 continct(utdidumeii) ceteii ucro gr adus ex-
tra arquinodiakm, quoniam minores funt pauciora etiam miiliaria có
tinere compertum eft. Quot autem complc&antur, ii uis fcire utere
eadem ratione,quain fuperiori,tabella ufus es, 8: habebis, quod qua>
ris: pro minutis enim,& fecundis habebis miilia;ia,& minuta, 60. aute
minuta unum miliiare conftituunt illud fic in, exemplum: fcire nolo
Vt nexiis, quot milharia unus gradus ampleciatui huitis ciuiraus latitu
dinem in fequenti tabellainuenio,quar el grad.45. in celluia huic nu-
mero eregionereipondentiuideo miliaria 44.M.1 1 quiiibetigi:ur gra
dus tot miiliaria ccntinet, Roma: uerò ad latitudiné grad. 42. Mill. 46.
M. 2 6.fic,& in reliquis agendum eft.
Cum
T A B V L A C O N V E R T H N S P A R T E S
L O N GIT V DIN V M íN C I R C VUS PAR ALLE-
L1S IN MiLLI AR! A ITALIC A.

irk-

'I: f-M 11 :

I n o m n i o p c r c a b u n d a n t i . v sbi a u t e m u e r b a f u n t p l u r i m a ,
l b i f r e q u e n t e r egeitas. P r o u. 14.
 4S THEATRI MVND I
Cum maxime uclimus in his noftris locubrationibus(ut didum eft)om-
ni hominum generi íatisfacerc,aliam hic rationem praponere uolo, an-
tequam meníurandi uiam tradam,qua: pene omnium noftrarum adio-
num demonííratio futura eft. Scias igitur ledor, quod omnis tiian-
gulus,in quo anguius aliquis rede us exiftat, íic íe habet,ut quadratum li-
nea?,qux angulo redo íubtenditur a?quipollet quadratis iinearum, qua?
angulum redum conftituunt, ut per propoíicicncm 47. primi elemcn-
torum Euclidis facüe cognofciturj&fequentemfiguram contemplant!
bus patet. In illa enim ineíi triangulas, in quolinea fubtenfa angulo re
do decern partibus confiât. qua uerò angulum conftituunt fie le habét
ut altei'a conftet 8. partibus,alcera fcx. fi multiplieauerisigiturfèxin fc fí
ent jó-ScfiS. fient 64. qui numeri fîmul i u n d i facíunt 100. ut eft linea
fubtenfiangulo redo.item ad ioo.alcendit,cum j o . i n fe multiplicam
conficiat 100.habitisigitur quadratisconftitutisfuper lineis angulum
redum conílituentibus, fiex illis radicem extraxeris habebis quantita
tem linea? fubtenfa' angulo r e d o . radix igitur 1 oo.cH decern tantaigitur
eftlineaangulo redo fubtenfi, ut perfpicientibusfacilein figura patet.
Si quando uerò acciderit,utlineafubtenlà angulo r e d o , cum altera ex
duabus conftituentibus angulum fedum tibi nota fit,fiex quadrato fub
tenía? redo angulo íübduxeris quadratum illius linea? nota: conftituen-
tis angulum redum habebis numerum,cuius radix tibi dabit quantitaté
alterius linea: ignota',ut in noftra figura linea fubtenlà redo angulo fit
nota,qua? 1 o. ei t cuius quadratum eft 100. fit etiam nota, qua? eft 6. cu-
ius quadratum eft 3 6 . C X ioo.fubducito 36.refiduumerit 64. cuiusra-
dix eft 8 .tanta igitur eft linea' ignota? quantitas fin autem ha?c nota, & il-
ia ignota fueric iubducito itidem hoc quadratum ex quadrato linea? fub-
tenia? angulo redo rcfiduum ei it 3 6. cuius radix eft 6. tanta igitur linea
ignota eft.
r-
His tribus cognins,qua? in fuperioribus tribus figuris cxpofuimus i-
piam metiendi rationem iarn nobis aggrediendum eft.Sedillud primum
anirnaduertendumcft,quòdloca tribus rnodis inter fè diiferuntuielfola
longitudin- ,ueiiol./latitudine,uellongitudine,& latitudine,utiníèqué
ti figura f í L&.l L & B D . & G M. Ha?c autem figura nobis totum ter
rarum orb.m ob oculos ponit-Huius autempolus ardicus eft A.Antar-
d k u s c f t B . i n dcxteraeít occidens,&in finiftraOriens. Aequinodialc
UCÍ ò EÍL ilk cii cuius,qui duplici linea deferiptus eft. Differunt igitur lati
tndincp-.:nda EF.HB BG. &a1iuin eademfigura,utpatet longicudine
nc'ôBD. r L . E R Icngituc'iine&latitudineEL.GH. E a n Jocadiftir-
relcn:O irudinc cUcunc,qua?fub
J
i. codera Mparallclo f u n t , led ne n lui) toe'x
J
 49
figvra rationem metiendi
TRIANGVLVM [RE C T A N G VLVM
D E M O N S T R A N $.

M i n u i l l i h o m i n e m p a u l o m i n u s a b Angelis.
Piai. 8.

<
 <ro T H E A T R I_ M V N D •I• • - - I <
rajridiatíOjlitcadiíFcrrélatitucfine fèrant , qua? Tub cod cm mcridiânò
non tarnen fub codem parallelo íijnt.longitudine uero& latitudine,
qua- neqs Tub codem meridiano,neq; fub eodem parallelo funt. His expo
litis,& diiorum locorum diftantias cognofcamus,prius corum Iocorum
longicudincm,& latitudinem diicas oportet,quod ex tabulis,ucl cx char
tis Geographicis intelligi p o teil, in noftro etiam tertio libro multorum
locorumlongitudines,&latitudineshabebis.Iamigitur ponamus r o s
Icire uelle diilantiam inter E . & F . & pun d u m F. eile ad latitudinem
G r a d . i o . & E . a d l a t . G r a d . 4 8 . & u t e r q u e ineadem orbis parte,uteile
cernuntur,& iiib codem meridiano A.B.C, prinium minorem latitudi-
nem de maiori fubducito,reiiduum eft Gr. 38. qui graduum numerus
cum fit in meridiano, qui circulus eft aquinoctiaLi aqua!is ut lupra di-
ctum eft, g-adus etiam aquales habeat necelle eft. Cum autem quiiibet
gradus in omnibus circulis maioribus contineat milliaria 6 2 4 ut lupe-
rius diximus ix 38 Grad qua? eft diiferendainter E.& F. multiplicaueris
per 62 '.tibi dabit milliariaitalica 2375. uelgermanica 570. cum u-
nus gradus compledatur Mill. 15.germanica. H a x igitur eftdiftantia
intet E. & F. fin autem non erit uterque p u n d u s in eadem orbis parte,
fed alter habeatlatitudinem borealem, alter auftraic, ut funt p ü d a F.&
G.in eadem figura,tum iplbrum latitudines B.F.et B.G.fimul iunda? co
rundem locorum diilantiam tibidabunt,quantus fcilicet arcusfit F.B.
G. ponamus igitur G Habere Gra. 29. latitudinis,&F Gr.io.quifimul
i u n d i conficiunt 39. hos fi multiplicaueris per 62 1 tibidabunt millia-
riaitalica 2437.
Cum ueró loca quarum diilantiam feire defideras fub codem paralfe
lo,non autem fub eodem meridiano fuerint, ut funt loca E . & H . fubdu
cenda ei it minor de maiori longitudine,& ha?c differentia, qua? eft ar-
cus B.D. in ^quinodiali multiplicanda eft per minuta uni graduidati
parallcli refpondcntia,qua? in tabula fupeiius pofitafunt,in hoc capite,
6 quiiibet gradus per 6 2. &habebis milliaria, qua? inter E. &H.inter
funt, uelper milliaria,quae patiter in fuperiori figura in hoc capite
habetur, fed iam remipiam exemplisilluftrcmus. Sitlongitudo E. Gra.
2 5. & H . Grad. 47. exquibus 2 5.1ubdudisreliquum eftGiad. 22 qui-
busmultiplicacisper minuta 40 9". qua?in parallelo latitudinis G i a d .
48. u t p o n i m u s E . & H . eife conficiunt Grad 14-43' 18". tot igitur gr.
a?quatoiis interlunt inter E . & H . hos gradus fi multiplicaueris per 62.
7 habebis nuiiiatiahuius differentia?, quod per regulam trium propor-
tion um fic abfoluitur.

Gradui
 E T T E M P O R I S LIB. ï . ji
f i g v r a o r b e m t e r r a rv m
P R A E S E F E R E N S .

Polus Aritîcus.

TOC TI

Polus Antai fticus,

Cœlum fedes mea, terra autem fcabellum pedum meorum.

I fa.
G 2
 y* THËATRÎ MVNDI ^
f i Grad»i. w l c b c n t u r milliaria 62: 3 0 ' q u o t debebúrur Gr. 14.43*. 1 8 *
Go •. ; ( 60
minuta 60 /I a ü
60
5 7 2O 840
*O 43
36 0 0
minuta j 7. j q minuta 8 8$
6 0

S 51980
18
/ fecunda. J a 9 9 <5
-t*o 0 0 0 / 0
4 f + 1 * 9 I
* S» £ T4 * 5 0 0 ^ 5 5 2 0 { OOOOO
JÍ00(Í(Í0O 6 I 2Í499O
} Í 0 0 00 37o9S6
} í 4 í Milliaria 9 2 0
* *
158994
/ : 1 198742500
Mfiliariaigitur 9 20. relidis mïnutiis interfunt inter E.& H. Sin au-
tem id facere uolueris per fuperiorem tabulam milliariorum, ut u n i c o
c o m p u t o i d f a J a s , f i c tibi p e r a g e n d u m eft. uide q u o t m i n u t a , & f e c u n -
da r e f o n d e n t uni gradûi in fuorum l o c o r u m parallclo,illa multiplica
cuni tuorumlocorumdiitantia®gradibus,&milliaria patebunt. illud i-
d e m etfemplu£»-perfeq;uamurH. ab E . d i f t a t G r a d . 2 2.ut d i d u m e f t , &
c u m f l m i n laritudine G r a d . 4 8 . uni g r a d u i r e i p o n d e n t i n tabula MiÚia.
r i a 4,1 49'. fie igitur c o m p u t u m in o r d i n e m redigas.
Qí adui. i . d e b e n t u r miii 4 1 . 4 9 « . q u o t d e b e b u n t u r G r a d . 2 z.
6 o
2 460
49
minuta 2 509
22

5 018
50 18
5 5 1 9!
6

nui liana 9 r
9

m
 53
f ig v r a o r b e m t e r r a r v m
P R A E S E F E R E N S.

Confiteantur tibi popuîi Deus confíteantur tibi ponu!?

oui ii cs. D:\v.id.
 54 T H E A T RI MV ND I
Qiia: pene idem funt cuin fuperioribus.
Alia quoque rationeid facere poteris perfinuum fcilicet redorum
tabulas,quas in quarto libro habebis,i:t illis non folum ad hanc rem,ue
rum etiam ad alia multa,ut poftea dicemus ftudiofi uti poífint. illa auté
tabule tres habent partes, primam iníronte,ubi gradus funt, alteram in
latere finiftro,ubi minuta,&hac,&illi,arcus alicuius partem nobis p r a
bent, tertium in arca, ubi funt íinus redi illis gradibus,& minutis refpõ
dentes. utautem ftudiofi non folum intclligant,uerum etiam fua ope-
rationis rationem habeant, illud feiendum eft, quod quicumque maxi-
morum circuIorum,qui in ípheradeferibi poílunt ad datum qucmlibet
ipli parallelum eã obtinere rationem, quam finus totus habet ad íinum
complementi diftantia eiufdcm paralleli ab ipfo circulo máximo: quod
utíacilius intelligatur,illud fitin cxemplum;fit circulus maximus,uel
in fuperiori,uel in fcquenti figura,qui alicuius loci meiidianus fit, femi
circ-ulus etiam P. QX nobis aquatorem reprefentat, eidem aquidi-
ftat minor fcmicirculus Y.S.R cuius centrum fit K. &<iimetiens R.K.Y,
per centra etiam aquatoris,& Paralleli K.Z. tranimittatur axis mundi in
Cpolum mundi, & ad redos ângulos R.K. V.lèdionislincam in K.di-
uidat.Nam centra, & poli omnium parallelorum circulorum in eadé
funt redalinea,iicut ex corolário 2 2.propofitionislib.3.triangulorum
Regiomontani manifefte patet.conftat.igitur per definitionem eife finü
maximum P. Z. fiue quadrantis circuli,& R.K. eile íinum redum arcus
R. A. qui eft complementum diftantia paralleli ab aquatore. Iam uerò
dimetientes circulorum,uel qua ex centris ducuntur linea earn inter lè
cuftodiunt rationem,quam ipforum circuliinterlè habent.
Aequin-odialis igitur P.Q^X. ad parallelum R.S.Y, eã habet rat'oncm,
quam redaP.Z. ad redam R.K. cafdemetiam rationes fimiiia legmen-
ta circulorum nimirum gradus ad gradus,minutum ad minutum,iecü
dum ad fee und um, &cadcm ratione incateris ferupulis. Ex his au-
rem quat-uor quantitatibus tres nota funt; finus totus P.Z. finus com-
plementi diftantia Paralleli ab aquatore R.K.& circulus ciufdcrn aqua
toris . Quare exproportionum regula quarta quantitas innoteícet.
conftituamus exempli gratia dii'antiam paralleli R.S.Y, ab aquatore
Grad.io.&piopoiitumfit inueftigarequantitatemcircunferentia R.
S. quam habet ratione P.Q^complementum Grad, io.qui interfunt in
terS.&CV eft 80. cuius finus redus in tabula finuum eft 59088. auci-
tur in Grad.9o.qui funt aquatoris quarta P. ÇK & exurgunt 5312920.
hicautem numerusdiftribuaturin finum totum, qui in hoc libro eit
60000.
 ET T E M P O Í I I S LIB. I. 5S
60.000. reflituitgrad.8 8. f. cuius rationis hie ordo eft.
A.Q. dcbetUr Q^S. quidjiebebitur A.S.
60000 G. 90 59088
9 o

O O o ooo
531792
o o
v 5 3 I, 7 9 2 o
partireper 6
}
8 8 579 2 o
fiunt grad.
60000

Arcus igitur S.R. eft Gra.88. 3 6\&paulo plus. Hacigitur rationefci-

rc poiTumus^tun quot gradus turn quot milliaria interfint inter pundü
L. & F. & fit 1 ongitudo L.Grad. 2 5 A F. 47 .& minore de maiore longi-
tudinefubduda fit differentia Grad. 22. cum autem illorum latitudo
fit, 10. eiuscomplementum erit 80. cuius numeri finus redus eft.
5908 8. multiplicands igitur hie numerus per ditferemiam duorum
locorum L, & F. & qui numerus confurgit diuidendus in finum totum
6 0 0 0 0 hoc modo
A.B. B.D. A.F.
fi60000 debetur Grad.22.quot debebuntur. 5 9 088
21

118176
118176

1J9J99 3 6.._
Grad. 2 IJ3 9 9 3 6
60000
Gradus igitur 21.4 a?quinodiales interfunt interpundaF.L.quigra
dus,fi per 62.*. miíliai ia italicamultiplicaueriseiuídem diíferentia? mil
liariahabebis milliaria 1355 iovAlia quoque ratione idem efíicerepo-
terisade andem ueritatemcognoícendam,fi complemend tuorum lo-
corum fi nus duxeris in femiícm finus ditierentii" 3 &numerum coníur-
gentem partitus fueris per totum finum refíitues finum dimidia: diftan
ti? hoc modo.
fi
<76 THEATRI MVNDI
A.B. BX>. A.F.
.fi 6oooo.debetur finusdimidiediftatia: 11448 .qui debebitur.5 9 0 8 8
11448

522704
236352
2 3 63 5 2
59088
5 908 8
67648(9424
pat-tire per 6
4 9 4 2 4
1 * ? 7 4
6 0 0 0 0

Cum hoc autem nurnero ingrcderc tabuJas iinum,& habebis grad. 10.
50*. quibus duplatisefficitGrad.21.40 1 .quod cumfuperioriraticne co
uenit, qua? ii multiplicaueris per 62. I habebis milliaria diitantiie
inter E. L.
Sin forte uterque locus fuerit fub cequinodiali linca,ut duo punda
B.D. fatis erit gradus diftantia? numerare,& per 6 2 ' ; multiplicare.
quod faciendum effe fuperius diximus,&in lis locis3qua?latitudine tan
turn diiferunt.
Sin autem erit aliquis,qui gcographicas chartas habeat cum fuis gra
dibus diftindas,poteris circino quorucuq; locorum diilatias capere,&
eadem circini apertura uidere, quotgradus a?quinodiales idem circi-
nusconi.incat,&eos gradus per 62. j multiplicare , & fuperius fa?-
pius diximus.
Cum autem loca,cuius diftantiam fcire cupis, longitudine, & latitu-
dine diiferunt. Id autem altero duor.um modorum contingit.Nam uel
funtin eadem orbis parte, uel in diueria, hoc eft, uel uterque locus eft
boreus, ueiauftralis,uel alterauftralisalter boreus, cum igiturin ea-
dem oibisparteiunt,uteftpundusE.L.iicagendum eft. Subducasrq
d a m H.E. ex L F.&remanentis differentia:femiilem iterum ex totaL.
F. tollas,hinc tibi bails orthogonij triaguli E.N.L. confurget. Pra:tcrea
S inuenta* differentia iemiiiem. quadrate multiplicaueris, & produdu
ex quadrato E.F. chorda: fub traxeris remanebit quadratum E. N. cathe
ti,ex quo radix E.N facile innoteicet, per ill am regulam,quam fuperius
in tenia figura huius capitis tradidimus.Iam igitur in orthogonio trii-
eulo
 FT TEMPoRÏS LIB. 3.7
guloF.N.L.nota funt duo Iatera E . N . N . L. quare p e r r e g t i k m fu-
perius tradirsm,qua? eft 47primi elem'etnorum, latus E.L. iatebit.
tandem ex finuum tab'ulis f egmcntum d i ll a n tia lo c orum E,ii.)non late-
bit. Quod ut apertius,&planius intelligatur ; pônamus Venetiasin E.
cuiuslatitudo eftGrad. 4 5.&longitudo 3 2. 30\&calecutüm india? in
L. cuius latitudo eft Grad. 5. &longitudö Grad 112. differentia longi-
tudinis eft Grad.79.3c'.quâm in çquatore fubtendit chorda B.D. difte
rentialatitudinisutriufqueE.F.&H.E.eftGra.4o.cuius femifTK C-ftGr.
20.& finus eft 20 5 21.qui duplicatusconftituit chordam E.F.autH. L.
4ro42.Hisitaconftitutisdeueniendumeft ad inueftigationem chor-
darum H.E.& F.L.femifTis differentivlongitudinum eil Grad.39.45 l .cu
ius finus eft 383 66. complementum latitudinis VenetiarumeftGr. 45.
cuius finus eft 42426. qui multiplicatus in prancedentem conilituit, ut
infra. 0 ; , finus complcmenti 42426.
./ll finusdim.diff'longit. 3 S> « <5
2 5 4 y 5 ft

1 2 7 27 8
}}Ç608
I 17 27 S
I 6 2 7 9 I [J 9 I 9 , '
partirepertotun fin um fib 6 "j
Z 7 / 3 l\^<!9i6
» <5oocq
Etcumpoflîsparuocumerrore minutias omnes omitterç. ? &addere
unitatcm finus produit us erit 2 7 1 3 2 - qui numerus tibi dat dimidium
chordaE.H.&eft totacorda 5 4 2 6 2 cöplcmetnm ucrô caîecutî,quod
eft ad latitudinem GradÎ.5.eft8 5. & finus recftus eft 5 9 7 7 1 . qui multipli
cetur etiam in finumfemiffis differentiaelongitudinum hoc modo.
finus complement! calecuti f 97 7 1.
finus femiiEsdiff.longitudinum 33}}6
s {% tTi 6 "
i 7911 i
I 7.9 ? I 3
47 8 i 6 S
£7 9 } 1 ?
22 ? I J 1056
partire per totum h nu in fie 6
3 8 i 8 5) J 2 1 0 s 6

6 u o îj I
 <8 THEATRI MVNDI
Hic numerus reftituit femiflera chorda? F.L. tota ergo eft 76378. fi
nuncfubduxerisreótamE.H.cuiusíinuseft 54262. ex reifta F.L.cu-
iusíinuseft 76378. remanebit differentia,ut infra cernitur.
C h o r d a F.L. 7 6 3 7 8 '
Chorda E.H. 54262
<:>! nnnuvjrr"—:~"r~~—— .
ib.aasbioriAKJWI&j]
partircper 2 ••„:•;..
:
- i 11058
Hic numerus fx fuerit additus chorda: E.H.uelfubtra&us ex corda F.L.
produces ipfamN.L. Hoc modo
Chorda F.L. 7 6 3 7 8 Chorda F.H. 54262
liibducas 11058 Addas 1105**
ChordaKL. 6 5 3 2 o ChordaN.L. 65320
fin autem diiferentiam longitudinumdiuiferis per 2. tibi dabit lincam
E N: 5 5 29. cuius quadratum eft ut infra patet.

5 5*9
55
49761
I I o j 8
17 64 j

Quadratum line® F.N. 3 o j 69 S4 1

H o c autem quadratum fubducendum eft ex quadrato E.F. ut habeas F.
N. cuius finus eft,utfuperius diximus
41042
41041

8 » 0 8 4
164168
000000
4 1 0 4 2
I 64 I 6 8

1684445684 Quadratum E.F.

30569841 Quadratum E.N'

1 6 5 3 8 7 5 8 4 ? Quadratum F.N.
Quadratum uero N.L.cui adiungendum eft quadratum E. N.ut habeas
quadratum E.L.quod quatimus 3 eft ut infra.
finus
 ET T E M P O R I S LIB. I.
Î I G V R A O R B E M T E R R A R V M
P R A E S E F E R E N S .
; V • c ;• o

Polus ArftiiUî.

Polus Ancai Aicus.

• ... ;.: ; 1 il '<•.
Q u i creauît términos terrç n o n deficiet. lia.40.
 6a T HE.Aiir M^MfiflTd
' hm**. T 'd H r^n^orj r ) T r,
.?. V d X H I H ?,
o o o o o o
I 50640
. .; 1 9 5 9 6 0
3, * 6 6 00
376920
— , —

Quadratur» N.L. 41*46702400

Quadratiun E.N;addendum 1 6 5 3 8 7 5 8 4 $

Quadratum ^ L. 5770578143

Huius ucro quadrati fi radicem ex traxeris habcbis numerum, cuius

feaikfis tibi dabit in tabula iinuum diinidiä diftantia: inter Veneria», &
caiecutum india?. radicem igitur extrahamus hoc modo, uel alio

0004
o * } i f 8
661 7
H070 6 S 4
7^0 4 7
f 7?<t> F?8* 4 *

5 ^ $ 4 radixlinea:E. L. cuius

*4f0 1 89 *

femifliiseft 3 7 9 8 2
& arcusQrad.39.17,.
h u i u s d u p l u m eil Grad 7 8 . 3 4 .
Hosgradus multiplices per 6 2.3C1. habcbis milliaria italica inter £?L.
fic fiat tnultiplicatio Gcad.78534
milliaria

T o t milliaria interfunt inter F.L. 4906 | 17

AliaquoquerariQijeidfäcerepoteris pciTuperiores tabulas tarn gra-

duum
 ET TEMPOÍIIS LIB. I. 81S
duum^qnaca tmilHarioruimpriusdiiferentiam ta-m ioag-itudinis', quam
Iatitudinisinuenias oportet,quam ponamusiiiperioreia efte.f. Veneria
rum,&calecutiindia?. Pofuimus.n. Venetiasin E.fuperiorisfigura? ad
latitudinem Grad.45.5c longitudinem Grad,3 2.3o'.&caIecutum in L.
ad lat .Grad. 5 .& 1 o n gi t u di n em G r ad. 112. differentia igitur Jat. eft gra,
40.&differentiaIongitudinis eft Grad.79,30'. defcribatur figura trape
zij quadranguli,excuius dimetienteutriufqueloci diftantiam inucnia-
mus E H.F.L.Si fueris imaginatus adeife rcöam lineam, uel chordam
abH.in L.qu: in figura dcefhfegmentum differentialongitudinum in
veneto parallelo fic E.H. cui fimile eft fegmentum paralleli calecuti F.L.
E.F.& H.Liunt ajqualia fegmenta,qua? comprehendunt differentiam la
titudinum,qua? eft uti diximus Grad 40.Hi gradus longitudinus in gra
dus arquatoris prius tibi conuertendi funt hoc modo inquire Venetia-
rumlatitudinem in tabula conuerfionis graduum extra tequino&ialem
circulumingiadusaquatoris,qua: eft Grad.45.ubi inuenies minuta
42. 26". refponderc uni gradui. ha?c multiplicato cum gradus differen
tia? longitudinis, qui iiint ( ut d i d u m eft) Grad.79.30 . c o n f t i t u u n t ,
ut infra.

G | M a». 1 3*.
79 j 3° 1
1 42 16 |
0
1 U I
7 SS I
{ 26 0 \
4* 1 0
IJ | 18 1
f i I $1 1 H | 0

Htec igitur dilantia inter E.& H. & in gradus arquatoris conuerfa eft:
quodipfum faciendum eft A in diiiantia,qua? eft inter E L . hoc modo:
ladtudo calecuti, quod in L. pofuimus eft Grad. 5. qui latitudinis gra-
dus dantM.5 9'46". gradusigiturdklaati« F.L quilunt 79.3C. multi-
 <82 THEATRI MVNDI
l,
plicandi funt per minuta 59. 46 '.quíe multiplicado fíc hoc modo
per tabulam fexageneriam.

G M 1 3".
79 1 3° 1
1 59 46 1

î3 0
14 34
46
»4 30
18 41
59 0 1
79 6 »7 0
1

C u m a u t c m h a c d u o latera inaqualia fint neceiïàrium fuit corum

dimetientemlineam inuenire 3 & ad aqualitatem redigere, ut quadran-
gulum redangulum conftituamus^hoc autem fit hoc m o d o .
Subdu&a reéla E.H.ex F.L.remanentis diiferentia ièmiiTem adiieies
E.H.uel fubtrahes ex F.L. Hinc habebis adaquatam E.H.ipfo F.L.
Rc&a F.L. Grad.79:6 , :27".
R e â a F.H 55:52:34

DifFerentia 23:13:53

DifFer.ièmiflis 11:36:56

ReétaF.L. Grad.79:6':2 6": \ Re<3a E.H.Grad.55:52 1 :34 ri .

femiifisfmbdu&a 11:36.56 | femiiîisdiff.addenda 11:36'.56",
67:29:30 Grad.67:29'.30,i.

Iamigiturquadrangulum rectangukim conftituimus,&illius quanti-

tatem cognouimus. Tandem ex h o c a q u a t o Iatere 3 &ex differentia
latitudinumjqua efc Grad.40.(ut didtum eil) per penultimam primi e«
lementoruminuenies dimetientemE.L.hoc modo. Latus aquatum
fàciamus eife Grad. 67. omiflis minutis,& fccundis, hi multiplicentur
 ET T E M P O R I S U B . T. 6}
inícipíòs3hocra.odo. Grad. 67
, *7
469
40 2

quadratumlineçlongit, 4 4 8 9
uel latcris «equati.
Gradus quoque diffcrcntix latitudinum codem modo in icipfos multl
plicetur qui funt Grad. 4o
40

o a
I 60

Quadratum diíí. latitudinum 1600

Quadratum latcris aquati 4498

Summahorumduorumlaterum 6 0 8 9
Huius autem numeri radix eft diftancia inter E.& L.cxtrahatur igitur ra
dix hoc modo.
z
1

I:
4<t>8f

7 7

1 4

Quod conuenitcumfuperioriròtinationèlicetfuperior oftendat Grí.

78.34'.hiccnimminuta,&recunda omiíimus,& inextrahenda radice
prarter Íntegros gradus fuperfunt 15 6. quifque igitur illam rationem
compiedatur^qun» íibi facilior uidetur.
Sin autem id efficcre uolueris per tabulam milliariorum eadem ratio
ne tibi agcndum eft/cilicet pro tabula graduum tibi utendum eft tabu-
la milliariorum hoc modo. Inquire primum millfariainter E. & H. hoc
modo ingredere tabulam milliariorum cü latitudine Venetiarum, qua
inpundoE.pofüimusadLat.grad.45.&' m parallelo habebisMil-
liaria 44 1 i'.reipondentiaunigrad in eo parallele^ qua? cumgradibus
diitanlix inter E.& H.multiplicanda iunt3qua? eft, ut íàpius didum eft
Grad 79 30 hoc modo.
 H THEATRI MVNDT
G. _ | M. I a». w-'t , ;>rf-eo ilni
79 | 3o |
44 I Ii |
5 | jo
31 O
f I'
22 | O
116 |
3 ,6 |
1512 I 34 3°

Idem facias oportet in linea RL.cuius latitudo eil Grad.5. in quo paral
lelo gr adus continet milliaria 62.151.(10 igitur ea cum longitudine mul
plices.
p 1 t 1 II Debes deinde minorem numerum
79 \ 30 de maiore iübducere, & dimidium
62 1 15 differentiie, uel minori addere, uel
1 7 5
a maiore fubducere, ut dimetiente
4 4 5 aquatam lineam habeas hoc modo.
M 0

3• 0 linea E.L. 4 9 4 8 . 52». 5 •

158 linea E. H. j+'.jo"
474
difterentia 14
_}J_ 3 S
lemiiTdiif. 7 * ? 8 47
linea E.L. 4 9 4 8 51 linea E.H. 3 5 0 2 34 30
femiii.ditf. 9 8 47
711 femitfdiff. 713
latus iquatum 4 2 1 5 43 latus aquatum 4 2 2 ; 43 17

Tumpofteauidere debes 3 quotmilliaria40.Grad, latitudinis diiferen-

tja? concineat^qui gradus cum iintin meridiano iiintin maximo circulo
ergo äquales gradibus aquino&ialisjcrgo continet quilibet eorum
Grad.62-i.iic igitur in milliaria conuertantur.
Grad. 40
62.'.

80
2400 Lim igitur trianguli orthogonij
habes duo latera nota quorum quadrata
2500 per penultimam primi elementorum
funr
 ET T E M P Ö R 1 S LIB. I. «5
funta?qualia quadrato, eius E. L. cuius radix dabit milliaria, qua? di-
ftant inter E.& L. Iam igitur horum laterum quadiata conllituamus In-
tus F.L. iequatum lineaJE.F.

2500 4 21y
2500 4225

0000 21125
0000 8450
12500 8456
5000 16900

Quad..E.F.6 2 5 0 0 0 0 Quadr.E.L. j 7 8 5 0 6 2 5
Quadr.E.F. 6 2 5 0 0 0 0

Quadr.E.L. 2 4 1 0 0 6 2 5
C OO 1 J
0
>4 4 4
it*<? <t>* if 4904 milliariainteriiintinterVenetias,&
Calicutindiv,quodconuenit pene
4 9 0 9
^curn ilia racione, quam ex tabulis ii-
s ^ ?s- ^ nuum collegimus, fed cum in ijs ra-
y tionibus minuta, & fecunda,omilcri
mus minime mirumeft, fi quid inter hanc, & alias íaticncs differat, q<f
tamea pcnitus parumeft. Ex his o busiationibus potes & t u colligere,
quararione ceterorum locorum diilantiasmedaiis: his enim rationi-
busadtuauotaperucnirepoteris,ii illud prius animaduerteris,qucd
cum uterque locus non in eadem orbis parte lunt, q u o d n c n mi
norlatitudo iubducenda eft ex ir.aicre,fcd utraque iimul iUngenda
eft,ut ii lcire uelles, quot milliaria interim t inter H. & G. ii pofueiimus
G.adlaiit qua' gra jo.&H.adlat.-Gra 45 iimul utrunqueiungeqconfi
riunt Gi ad.7 5 cetera uei ò íacico,ut docuimus. iliudetiatn non eft file
tiopra:ternvttendum,<quòd cum duo loca amplitus,quàm dimidii.m
circulum, diTiantjUtpinaGrad.jco. tunc iliadiftantia li bducenda eft
extoto circulo,&reírduo utendum eft pro differentia longitudinum,
quare lubducas Grad. 200.ex 360. reiidunm eft 160.&haxeftdiffer« n
tia illoriimlocorum.il quis in hac re lpha:rafolida ufus f'uerit,hanc
ueriratem facile perípiciet. Hax fatis de hac re , & forrafte nimis
multa; licet non omnia dida iint, qua? in hanc fentcnriam dici poi'tnr
I cum
 66 THßAfft I MVMDî
Cum alii > quo r^:jc ra Jonibup utantur pcrjci homines hanç uc! itatc
eognoicendftm, 41 u4 ÇÍMÇ4 ftudiofum ledoré adiponkpni uoio qcf h t c
ratio uaict etiam ad cognolcendum, quot gra4ü§ intejt & ítcllá
interíint,ut in quinto libro dodurifumus.

OF. D I E R V M , E T N O C T I V M D I V E R S I T A T E , A C
quantitatcömniterrarumorbisloco. Cap. XI.

í dicrum.ac hôdium diucriitate mihi Iocuturo multa dicen

da client,ut aliorum lententias, & quçPiiones apei ii em, led
cum illud mihi propofuerim(ut dixi) in hoc tradatu,utpoti
cus hanc dodrinam per lineas,quám per raciones traderé,
ob id & hanc rem paucis uerbis cxponam. Quotuplcx igitur primuin
dies lit mihi exponendum ccnfco. Primum genus clt illud temporis Ipa
cium,quod fugit,dum Sol occidens pro totam nodein, & per fequens
temp us mouetur primi mobilis motu,quoad iterum ad eundem occidé
tem perucnit unde digreifus eft, quod 24. horarum fpacio fieri contin-
git:hic autem dies,& hoc temporis fpaciumdies naturalisa Ioanne de
lacro bulco, & ab omnibus eius íèdatoribtis, & theologis etiã nomina
tur,a nonn ullis dies ciuilis dicitur,& omnes fuás adducunt rationes,fed
cum omnis quçftio de nominefutilis fit,telle Arift. quifque earn fequa-
tur uiam,quç fibi magis arridet.Nõ.n. multum intereflè exiftimo modo
mtelligatur,quod dicitur,autícribitur.Hi dies igitur,uel ciuiles, uel na~
turales interfe irrquales lunt: led cü hec inequalitas parua fit omni no,
ut in ephemeridibus traditur,dehacinequalitate nihil prÇterea dicturi
ílimus.Aliud dier.um genus eft,dum.fSol ab oriente in occidentem ten
dit,qui dies a íacro bufeo artificialis dicitur, ab alijs naturalis appella-
tur; nox uero illud temporis fpacium dum .f Sol fub cerram ab occidcte
in orientem tendit.Hi dies & 1r s nodes inter le in ; quales funt ita,ut nó
folum eodem loco írnt per lex menfes in squales femper,fed fi conferan
turcum diebusalteriusloci aliam etiam fortianturinarqualitatem, utin
lèquõti figura facile patet fis, quibus illius ufus nó latebit,quod ne tc fu-
giat candideledor illius ufurn nunc accipe. led prius illius partes decla
rentur,ut facilíus ufus intelligatur. fequens figura duplex elt,alia immo
bilis,alia mobilis eit,ícd prius de immobili.h^c duas partes habet,alia in
limbo,aliain area eft.qua: in limbo diftribütaeft in 3 60. partes feu gra-
dus,ut omnis circulus in íphxra diftribuitur,fed ita,ut in quatuor prias
partes diftribuatur,& graduum numerusincipiatab aquinodiali circu
lo,&: definat in polis numerus nonaginta,& per hos gradus lôcorum la
titu-
 ET T E M P O R I S LIB. I. 67
titudo dignofcatur,& íllius loci dierum,& nodium diuerfitates:res ipía
per ícin figura íàtis nota eft,qua: uerò pars in area elf duplici genere li-
nearum conftat.aliar enim reda:,aliar obliqua: fiint.linear reda: indicant
illoscirculos,uelilIaslineas,quarafole motuprimi mobilis defcribun-
tur decimoqumto quoque die,ut,qua: linea uerfus polum ardicum ulti
ma eft fit tropicus cancri, qua' uerò ueríus polum antardicum tropicus
eft,qua: ab iis duabus axpic* intermedia eft,& totum circulum in duas ar-
quales partes diuidit,fit arquinodiale,reliqua: uerò partes reliquis tern-
poribus reípódeant.Quo uerò anni tempore id accidat,infra dicemus.
Linearuerò,qua:inarcum fiexarfunt. indicant illudcarli fpacium,quod
Sol unius horar fpacio percurrir,dum fcilicet ab alia lineaad aliam fibi
uiciniorcm percurrit,unius horc fpatium elabitur,& ita ab hac in aliam,
&ad ceteras code modo. Alia rotula mobiüs eft,& fuper hac infixa,qua:
ficfehabct,utduasprarcipuaspartes habeat, quarum prima dimidium
circuli fic,& linea rcda,quar cTt huius dimidii circuli extrema eft, nobis
Horjzontem ob oculosponit, qua: uérò pars hoc icmicirculo tegitur
£mífpha:riuminfeiius,qua:uerò pars fupra ho; izontcm eft, fupei ius a-
mifpharrium nobis indicat, ilia uerò fingula, qua1 ab horizonte pcndct,
&profícifcitur extrema fua parte zenith capitum,& locorum in limbo
immobilis rotular indicat,ac notat.Reliquü eft, ut uideamus quonamo-
do Jb is rotulis ubique terrarum dierum,ac nodium quantitatcm, ac di-
uerfitatem deprehend:;mus,quod quidem hoc modo fit,
Quoticfcunque alia ius loci dierum, & nodium quantitatcm icirc
uis;i:iius loci lautudinem te íei e pi ius oporret. (loci autem latitudo eft
loci cliff an• ia.ab aqi inodiali linea ucrfuspolos:) hancautem inuenics
in tenioh úus operis libro,ubi tabu'?ortusSolis pofitarfunt:horumau
tern gi ad mini n umerum,qui tui lòci latitudinem tibi fignifrcant, in Iim
bo'iu peri o i is figura: perquiras uelim,& fuper co colloces illam lingulã,
quam zeniJi loci o 1. ndere dixi,quar leilieet ab illo fcmicirculo inobiJi
pendet,quairacoliocata,&iirmataaliquaratiòne.linea:redar, qua'fu-
per Horizontem funtíèmiarcus Solis diurnos tibi oftendent totius an
rii,& iince.q'ua: in arcum tendunt,horas oftendunt, qua: uerò fub femi
circulo fíint teda: nodis femiarcus,& horas to tins anni declarant. Hoc
exemplis apertius fTct: Dierum,& nodium quantitatcm totius anni in-
clytar Venetfarum uíbis feire nolo, cuius latitudo graduum 45.eft:lin~
gulamigituj úerfus polum ardicum fupergrad.45. colloco,idq; uelin
dextera,uel in finiftra parte quod ide eít & íiatim femiarcus diurni,& no
ftmni mih'i ob óculos apparxnt.ee ita hora: nu mero. cum Sol initio cai":
cri eft: linea reda tropici cancri utor, & quolibetfpacium interduas li-
I 2 ncas
 <58 THEATRI MVNDI
i a? unius ípacíum mihi oftendit: incipiendum igitur eft a parte dexter'a,
& numerandaIpacia ufquc ad horizontem lineam, q u a inici ipta eft in
iemicirculo mobili, q u a pene o&o funt. hoc autem ipacium duplican-
dum eft, & hac fumma maioris diei Iongitudinem tibi fignificabit,nem
pc pene íexdecim horasnninuta n. hie exquifita cogtiofci non poifunt,
quod uerò reliquum eft ab hac lumma ufque ad 24. horas, eft eiufdem
diei naturalisnoótis qiiantitas.£ 8. horas& nonnulJa minutapterea.fi
minoris diei quantitatem leire uis uterelinea tropici h eodem m o d o ,
& cris uoti compos,li ceterarum anni partium utcre intermediis lineis,
fed cumfingulorum dierurn línea non adiint oculorum iudieiumadhi
be.rem enim ipfam tibi aperient,fed cü in hislineis non dies íèdZodia-
ci fignatantuminferiptalint,quiiignorumgradus,quibus mcnlis die-
bus refpondeant,idin figura prima libri tertii habebis. fed aliud adda-
naus cxéplú.kireuolodierú,&noi5èiú quátitaté Lõdini Anglia,p:imú
in tabulaciuitatú in 3.lib. eiuslatítudinéinuenio eííè Gra 5 2 l lub eo
gradu colloco Iingulá,'& uideo maiorc dié, i. cú foi eft in primo gr.69.
eífeH 17 3c minore,eííè horarú 7.11t illi° nox eft horas 7.11t huius eitho
raríi 17 poíito n.luoloco Zenith,& itafírmato numero lpatia,qu> funt
inter Horizonte,& lirnbú figure, ubi inferípti funt,& uideo eííè 8. J q a í
duplicatacõficun: 17 inbreuiori uerò dietriatantfi ípaciacú dimidio
eft,qua duplicatacõficiunt H.7.HÍC aút íciendü eft, quòd ijs locis, q u a
funt in:er ; quar.orcm,& circulos polares habentdies ^ój.quolibet an-
no,fedeum locus eft inter polos,& círculos polares nullus annus habet
rot dies,íèd cú difeedis a circulis polaribus ftatimpauciores dies habet
annus,&quò magisab ijidem circulis difeediseò pauciores dies annus
continet,& cum ad polum eft unicus dies,& unica nox unius anni fit. id
autem fit notum in fuperiori figura.Nam fi lingulam pofueris fuper po-
lumardicum videbis lineas, qu a Sole defcribuntur dum in V j ^ x c j
<?p. ol."V. uerfatur, omnesfupra Horizontemeife,ex quo fit, ut per fex
menfesLL habitantes,fi qui funt,Solem uideanr, ob id per illud tem-
pos dié habeãtjdum uerò in b,-+-),:ü:,X3eft novtem habeant,quod
linea,q a Sole eo tépore defcribfitur fub Horizõte finr. Sin aút pofueris
lingulã.fuj> G 7o.uidebis fupra HorizõteeíIèliueasdeícriptasaSole dú
uerfatur in rr, & in. r0. g illos igitur duos méíès Sol iup terra eftdgitur
illic h tbi:ãtibus dies eft, dú uerò eft in +•),& Jo,temper nox eft.idé íacito
in fingulis g adib 9 exiftetib 9 iter círculos polares,& fuos polos,& dieru
anni numerü habebis Nã fi illud ípaciú téporis,quo foi fujp terra,et lüb
terra citiubduxeris ex diebus 3 65.erisvoti copos ad latitudine g70.cã
P duos mífes ík sCper íupra terráj&^p duos raéfesTub terra, fi nu. dierú
horum
 ET T E M P O R I S ' L I B . I. 69
F I G V R A diversitatem) E T
QV AN T I T ATEM DIERVM, AC N O C T I V M
VBIQVE OSTENDENS.

Polus Ar«aiciM.

Benedicitc n o d c s , 5 i dies Do m i n o . Cant. Puerorum.

 7o T H E AT RI MV ND I
horum quatuor meníium fubduxeris ex 36 5. reliquum erit 245. qui ti»
men earn rationeminterfehabent,utpoft hune diem duorummenílum
fequatur unus 24-horarum & poft hune alium minorem & ira deineeps
quod tandem perueniant ad ilium diem,quo tantos uideantfolis parte,
quauifa ftatum occultatur,& deinde fcquaturnox per duos meníès
hoc facile in figura cerni poteft una cum fis, quse in ceteris latitudini-
bus accidunt, in quibus paueioies dies contingunt, quam 3 6 5. Ha?c
facilius pofliintftudi'on ex figura coníèqui, quám feribentes litteris ex-
plicare. figuram ígiturfaepe contcmplentur,qui hanc ueritatem aííòqui
ítudent. •

DE M A R t S FLVXV, A T Q ^ R E F L V X V , FT QVOT
horis fingulis diebus íluat,atq; refluât. Cap. XI í.

Ognitadicrum,&no<íHum quantitate ubique locorum, de

fluxu,atque refluxu maris mihi agendum cenfeo,in quo duo
mihipotiífimum confiderandalunt, caulà,& tempus,qua
res cum diligcntillïme,& prudentiífime, a Friderico Chrifo-
gonomedico,&Philofophocclebemino,&quod inhac re caput eft
Aftrologo,icripta fit,cã in h u n c l K r j g librü fãsferre uolui,idque toti
dé uerbis,nequid fit, quod ab ill . Iiusfniadifcordet. Ha:c illius
uerba sût Prima cõ cl ú fi o.S oi ,& r — - ^ IL t; n a fie maris tumoré ad fe có
trahi;t;g> fub ipfis perpendicularifer cilmaximus tumor maris,qui qui-
dé tumor flu mi .s maris dicitur,&aquarii cremcntum,&fimiliter diame
trialiterin parte cppcfita,qua; nadir dicitur,cfl eadcn^ucl ccnfimilis e-
leuatio,uel tumor maris maximus,ergo duo maxirni tumores funtfem
per, <Scunifo imiter: alter fcilicet fubluminaribus.&alter in parte oppo
fita;qua: nadir luminariumeituocata,qua: oppofkionem fignificat fe-
cundum aftroncmcs.
Secunda conclufio.Sicut Lunaeftuclutcentrum illius tumcris,&e-
ius nadir eft aliud centrum,fub quiblis cil maxima eleuatio maris, qua'
diuidcTettotum maré;iTc].utin duoetmipha?ria> fie quod lunà erit fem-
per centrum,unius'cmiiph«Tiij,& alterius emifplv rii erit centrum ipsü
nadir lunç : in Horizonte autem medioiitorum duorum centrorum op
pofitorum eft femper maxima depreílio &'decremcntum aquarum, uel
refluxus mai is. Qui quidem Horizon femper, & uniformiter d i ft at a h
utroque centro circulariter per grad.jio.eodem modo eft imaginádum
atquedicendum de figura eleuationis,&deprelfionis maris lub centro
folis,& nadir cius,& in Horizonte medio fcilicet inter utrunque cen-
trum de-
 HT T E M P C RI S LIB. T, 71

tnmi.de pre fllo maris, uel cias fiuxus,&aquarum jJpcrementum.

Tprtiacoaclufio.ficutiphara maris in piano depingi n<n pcte/lfit
n e q u e e i u s profunditas uideri poteft. Seel lî totaiphara iòlida maris;in
duodiuidereturper duo centrarfiatiin certèapparebunt quatuor figu-
ra', quail lunares profunda in medio fcilicet qualibetillarum in centro
proprio,& quiaiunt quatuor: centra, ideo erunt etiam quatuor profun
ditates maris Temper uniformes: quarum due erunt a Luna caufatç, & e-
ius nadir,alia uerò due a Sole,fcilicet,& eius nadir,& omnes p r a d i d a fi
gura a didis centrisfunt equaliter terminantes in culpidem, uel quan-
dam piramidem:cum quibus cuipidibus ad inuicem fe contangunt,qua
tuorfcilicet pirâmidesorbisLunainHorizontecoeuntis,fcilicetE.&
F.& alia quatuor ipfius folis in HorizonteL.&M. Qua quidem dua fi-
gura folis,&lunaamba diuidenturin 28. partesaquales : lie quòd ab
Horizonte orientali,fcilicet a p u n d o F.ufquead centrum Luna lint fe-
ptem partes,& eft pi ima quarta: fímiliter & içcunda quarta ab Horizon
te finiftro.fa p u n d o F. diuidaturin aliasíeptem partes, & fimiliter dua
reliqua quarte ipfius nadir diuidantur& Solis figura maris in alias 28.
partes arquales,-ut in figura deferiptadiuifafunt. Quas quidem partes
totius figura fignabimuscumlitteris moremathematico,ut facilius de
monftrare ualeamus ta,que intendimus docere:fit ergo centrumHemi
íphcrij tumoris maris eleuati ab ipfa luna céti iim3& centi um nadir eius
riadir Horizon communis,in quo terminant quatuor cufpides utriufej,
hcmifphariiE.ffit&centrumfolisSol,nadir eius Horizon communis
L.M.fignentur etiam quatuor partes mundiimmobiles:ad quas menfu
rabuntur omnes fluxus,& reliuxus maris mobiles ( motus enim per aii-
quod immobile agnofcitur)fit ortus K.meridies P.occaíus Qxuipis ter
r,T,& feptentrio R.
Quarta conclufio.Iftaautem eleuationes maris f a d a fub forma luna
íi fun t, maxima perfunditas in ejuatuor centris :in quibus tumor maris
erit graduum.7.in partibus autem proximis dextris,& íiniftris erunt. 6.
in tertia uerò parte fimiliter dextra,&finiltraquinque poftea 4. poftea
3.pofteaduo,& unum ultimo terminabiturille tuniormaris ad nõgra
dum tumoris.f o. quod o. ponitur in utroque Horizonte medio,uel có
muni. quod autem dicitur de orbe Luna, idem dicatur etiam de or-
be Solis.
Quinta cõclufio,quod iík attradiones maris funt f a d a a Sole ficur,
&aLuna,& fit utrunque diuilimpro dimidia parte tumoris, &pro alia
dimidia parte tumoris ad fe attraxerunt nadir, & ipfum fie attradum sé
pcr3& uniformicer fibilèruant,quod manifefta3& neceííària ta:ione fen
lata
4S THEATRI MVNDI
iam probatiir. Quoniam ponatur linca fub ipfo fole confunda ín eadé
linea,& pcnantur in P.meridie: dico,quòd turn mare apud illos, quoiü
Sol elt in meridieeiit in máximo fiuxu. Pcnatur ctiam eadem luminá-
ria in R. culpidc terravf in media node,marc itei um ci it in iimiJi maxi
ma ele nation e, ficut quando erat in P. meridic. Ergo maxima eleu ado,
& ma; is tumor eit Tub iplis luminal ibus,& nadir corum, ficut in figura
patet. Probatur ctiam indudiue in totaii reuolu tione dici naturalis,in
qua uai iantur cmnes differentia? fluxus,& refluxus maris.ln nulla cnim
aliahoiainucntus eftapud meridiem maior tumor,quam luminaiibus
exiftenubus-in meridic,vel eifdem exiftentibus in culpidc terra?, quan-
do icilicet nadir ipforumliiminarïum eft inmeridie, & hoc eft femper,
&uniiormiter,crgo femper unifoi micer maris tumor eft maximus Tub
centrisluminarium,& nadir iplorum.
Sexta conclufio. Ponantur etiam luminaria in N. parte orientali: di-
co.quòd femper,& uniibrmiter mare erit in P.mei idle in maximo reflu
xu,& depreííione ficut,&ipfis exiitentibus in Q parte occidcntali, ma-
re erit iterum in P. meridic in maximofluxu, ficut quando erant in N.
parte,fcilicet orientali. Ergo a quatuor pundis,uel quatuor ccntris,
ubi funt maximi flux us ad 90. graduumdiitantias dexteras, Icilicet&fi-
niilras funt maxima? dcpreffiones,& refluxus mai is,& a maximo refluxu
ad maximum fluxum,& crementumiemper marc per aqualcs propor-
tiones augendo fluit.Quod probatur fuppofito,quód ab ortu.ad meri-
diem funt gradus 90. & a meridie in Q^occafum gradus 90.& lie cm-
nes quarta? confiant cxgradibus 90. Tunc arguo Sole,& Luna exiflen
tibus in N. ortu maximus refluxus eft in P. meridic, & eiidem fimiliter
txiftcntibusin Q^occafu iterum in meridic eft mare in maximo refluxu.
Probatur,quoniam in tota rcuolutione did naturalis bis marc eft in
jnaximorefluxu,icdiuminaribusexiftentibusin o r t u , & i n occafu un-
t v m : m are in meridic* eft in maximo refluxu,qui meridiesdiftatab ortu
p e r gradus 90. & ab occafu per gradus 90. ergo a maximo fluxu maris
ad ina> imum rcfluxum,fcilicet dextcrum, & finiftrum funt gradus 90.
Ei.gO tota figura tumoris maris eft uera,qua? lunarem foimam fibi uen-
div.au.it. Quod quidem manifeftum erit. fi marefub a?quinodio in duns
parres.diuidatur,&in piano ponatur,ut nospofuimus. Sediiquislpc-
culatiui is Ipeculatus fuerit quomodo mare in propria formafe habet in
u e n i e t a ?rte ficut,duo hemiíphaiia mobilia ad motumluminariumdi-
uiíaindu os tumores conrra lepofitos. Quiavnus tumor eít fub lumi-
naribus,& - alter fub nadii ipforum,qui diametralitereis opponitunqui
tumores ci nr. fine femper fub ipfis luminaribus,& fub nadir ipforum,sê
per
 E T T E M F 0 R I 5 LIB. î . 73
per ergomoiiebuntur di&i tumores infequentes dida luminaria tam
quam proprias caufas illorii tumorri. Parirône eritét maxima deprel
fio femperin Horizonte, qui diftata di&is duobus tumoribus oppoii
tis circulariter per gra. 90. led pro minus ípeculatiuis, qui ncfciunt ab-
ftrahere a séfàtispfentibus neceffefuit ponere has figuras in piano, quar
formam maris qualis eft in le aliqualiter reprefentat3qua: duo hemifphe
l ia mouentur ad motum Luna:: alia duo mouentur ad motum Solis se-
per,& uniformiter,quamuis ha-e quatuor hemifpha:ria fiant duo quan-
do Sol,&Lunafunt coniundti,ueloppofiti.In aliisautemhoris funtdi
uifaA tune uidebuntur elle quatuor : h' t miiphania : duo lcilicet reipe-
&u Solis,& duo rclpeótu Lune, ficut in figura clarè apparet, per quam
bene intelieélam omnia accidentia maris indubiè verificabuntur.
Septima concluiio. ficut mare ante Solem,& Lunamper 90. gradus
femperfiuit,&poftipfos femperrefluit,&fub ipfis idem mare lemper
eft in maximo fluxu,in quo íitu marc lemper quiefeit, quia neque Huit,
ncque refluit: fie etiam fub utroque nadir mare habetconfimiles paffio
nés omnibus. Probatum enim fuit fupra prima in fecunda conclufione,
quôd maximus tumor maris eft fub quatuor pun<ftis,vel centris Proba-
tur,modo,quôd etiam quiefeit fub ijldem centris lemper per dignitaté,
&propoíitionem maximamPhilofophia:naturalis,uidelicet,quòd in-
ter duos motus oppofrtos neceffè eft dare quietem mediam,ne dua' fpe
ties motus oppofiti continuétur,& fiant unum, & quamuis ha' paífto-
nesmarisquafiimplicentcontradidionemad inuicem,& dicant im-
poffibilitatem: tamen funt vera1 cx parte rei,& concordant fenfatis, qua:
non licet negare. Qui enim negaueritfeníàtadignus eft uerberibus, te-
lle Auicenna: ut per vim Ulis aífentiant: in quibus autem intelleftus mi
nime acquiefèit,imo deducunt in maximam admirationem, fcilicet qJ
mare a termino loci luminarium in dexteram partem femper,& unifor-
miter fluant,&ab eodem termino in liniífram partem lemper refluat:et
tamen in eodem pundo,& termino, fcilicet centro luminarium fit sé-
per maximus fluxus maris: & etiam femper ibi qui clear, uidetur efleiníi
(lendum. Propterque implicantia nullus prifeorum, neque recentiorü
hunc ufque in diem aufus eft has foluere queftiones propter eariim dif-
ficultatem. Quoniam ifli motus maris cum fuis paffionibus non uiden-
tur infequi motus naturales quatuor fcilicet elementorum,& minus mo
turn ipfius quinta: effentia: diuinorum fcilicet corporum ca-leftium : eft
enim compofitus a ca:lefti,& elemétari natura, & fada neque ifta, neq;
ilia,fedterciautrifqueparticipans.fednctam admirabilis motus ma-
ris cum fuis paffionibus femper fub dubio relinquatur:& ea exparte ho-
K mo
 74 THE A TRI M V N D I
mo fitTemperinfclix. Qui enimadmiranrur infalices Temper lunt, qui
Tun: ignaiicauTarumteóte poeta. Felix qui potuic rerum cognoteerc
cauíàs.Tentabimus ergo nos, e medio tollere,ac terminate admnauo-
ncsiPias,eòmagis,quiaiam in de felicitate poTuimus TlLes tòre tales,
q iiíaendacauiarumeompleti,&perfe&iliint,quod quidcm palam
erit, quando illud cum exemplis latis accommodatis conugurabi-
mus,&cauíãs monílrauerimus. Exempla,quidem magis moucnt,
quamuerba.
Accipiaturergo corpus Tolidum,fpharicum cum axe, &utroq; po-
lo, in quo ponatur circulus meridianus tãgens fpharam in utroq,polo,
a quo cõtaólu idé meridianus Temper Tubleuetur a Tuperficie d i c t a fphx
ra taliter,quòd liiprà aquinoótiú talis meridianus íit eminens per duos
digitosj&r quod talis meridianus Taciat íupra ípharam quaíi formam lu
narem,fupra arquinoítium maxime profundam.íint ergo dua ille for-
ma lunares diametraliter oppolita caufat.- ex tali meridiano fie artifi-
ciosè pofito. Ííí,& alter circulus aquinoótialis ad fimilem formam luna
rem poíitus fupra aquinoóiium fecans iam dictum meridian um ortho
gonaliter ad ângulos fere re&os,& ípharales,a qua coinmuni feitio ne
circulorumaddiílantiam graduum9o. contangat fpharam, qui duo
tumores, ueleleuationesfupralphçrãin duabus partibus oppoíltis cú
illo conraótu fphara iam dióto cauíàbunt. duo hemiípharia,quorü ho-
rizon erit communis in illo contaótu circulorum. Qjia íphara lk
fabricataerit certe coníimilis in omnibus ipíis tumoribus, &depref
íionibus maris cauíãtis a duobus luminaribus, & duobus Nadir eo
r u m . Tunc ueiiiatur dióia lpharatela cœleiti dimiíío aperto altero
polo, ut pcífini moucri ad intra cum digito dicti duo cirçuli . il-
li enim duo tumores oppoliti erunt ad inflar eleuationis maris
per ipíà luminaria cauíati, & tumor oppofitus per nadir oppoli -
t u m . Illa etiam deprefïiones maris maxime disantes undiqueacen
tris maxima: profunditatis maris per Gradus 90. reprefentabunt
horizontem mobilem,qui temper intequuntur motumluminarium,
aquibas d i f h n : per Grad.90. temper & vniformiter. Ducuntur er-
go ill! circuli ad intra telam, qua lit immobilis: certum enim erit pri-
mo, quòd ille tumor dexter pelli uidebitur, & ilia tela, qua reprefen-
tat ip r u:n mare temper per 90. Grad. ante folem fubleuabitur, ad in-
flar cuius iubleuationis mare etiam crefcere uidebitur, alter autcm tu-
mor, & limiter uidebitur deftitui,&cadere abilla eleuatione propter
fugam,&ulteriorem motum luminarium,ex q u o , & refluere mare
uidebitur. Et de tunaore diametraliter oppofito cauTato ab eorum na-
 ËT T E M P O R I S LIB. I. 75
tür ecdem modo dicendum eft. in qua figura d e d i , & cxercitati in ip-
fis abflradionibus a feníatis, quorum abftnhuuium non eft menda-
cium potcrunt facile cmncs cânones nefircs e>erccie,& applkare.
Vbiuidcbunt duos tumores íemper efe i niicimcs luminaribus,icili-
cctexiftentibus in coniundione,inucnknt certe ipíüro mare krr.per
fluere in duabus quartis dextiis a luminal ibus,& ipioium n;;dir. Et in
eadtmhora,&in ecdeminfanti lcmptr ipkmmare refiuere,£. mc-
turn lacere eppofitum in duabus fcilicet qua: vis finiítiis in una fcilicet
quarta finiííra aluminanbus,&in alrc:afniílraab ipíis nadir & parti-
bus oppofitis.Appaicbit etiam in hcmc.ntecdmmuni tunc mare fta-
re, ncque fluere, nequereflucre.ipíum etiamefe in ma? imo afluxu,
& Íemper in diítantia 9o. Giad. per oppofitum ciit íub ipf.s li mina-
ribuSjubi erit íemper maximus fluxiis, & nadir eorum,quamuis ; &
ibi mare neque flu at, neque refluât ; led femper í!at,ficut & in hori-
zonte didum Huit. Qui quidem motus,& paff ones maiisnc nlunt a
fîmilesmotibus alicui ele men tori, m, neque ipfi ccipcii catkin, led
diiïîmiles, quia funt ccmpofiti, & caifati cx natuia dementi aqua?
& ex lumine,motu ,& influentia ca?kftium coiporum fic cpeia-
tium, qua: nofter intellcdus tanti.m infcquitur.ccmp entcnimcm-
nem adum fecundum, & prcpii.m opeiaiicntm in iftis inferioik
bus primaria caulà fic dúponeme , ut piadiximus. Hac atitem
fpha?rica,quia in plsno non pofîunt depingi fiAcienter, led indi-
gent proprio lumine intelledus, uel uiua uoee docentis,qua? maxi-
mam latentis cnargi£ uim habet, uel etiam aduali dcmcnftraiic ne
noftra?figura?,quamfudiofis omnibus ccgncfcerecupientibusliben.
ter me polliceor oftenfuium.
Odaua conclufio. Pcnantur duo centra Solis, & I.umr in
N, parte orientali: dico,quòd tunc mare in P. meridie eft ma-
xime refiuxum per ccnclufioncm quint am. Alccndcntibus etiam
luminaribus,& ad P. properantibus mare quidem uerfus P. inci-
piet crefcere, & fluendo tuméfie ri, fucceflluè, & tandiu tuméfier
per fex horas quamdiu perueniant luminal ia ad P. tr.ericitm .
Iterum autem eiidem currcntibus in Q. mare incipiet rd lucre
in P. meiidie,& tamdiu refluct per fex alias horas,quamdiu lumi-
naria peruenient ad Q^ occalum quartam fecundam, iter, m, &
tertio eiidem motis in R. mare flutre incipict in P. meridie per
lex horas, quibus m ultima quarta clifcuncntibus uerfus N. ma-
re per fex horas fluet in P. fèquitur ergo, ouod luminaribus
iûentibus in prima quarta mare in P. me ricie fin e t , & ijidtm
K 2 in
 76 THLATRI MVNDI
in fecunda quarta cxftentibusin P.rcfluet in tertia quarta iteram fluet,
& in quarta ultima refluet in P. meridie. fecundo íèquitur,quòd lumina
ribus exiftentibusin N. mare fluere incipiet uerfus P.& illis exiífentib 9
in P. mare incipiet refluere ab eodem P. ergo N.& P. pundus in diíian-
tiagraduum9o-funtmotus maris oppofítr QuiaN.fàcitflucre,&P.re
(lucre. Tertio fequitur,quòd in duabus quartis oppoíitis in prima fcili-
cet,& tertia mare in P. fluet,& in fecunda, & quarta idem refluet in P.
quiafunt quart? oppofiar. Quartoíequitur,quòd in quocunqiie pun-
do fígnatototius circunfcrcntta: terra' abortu per meridiem in occa-
fum,& ab occafu per meridiem in ortum bis mare fluet per lex horas, &
bis refluet per alias íèxhoras: ergo in 24. hoi is in quolibet p u n d o ligna
to marc fluxit bis,& refluxit bis. Quinto íequitur,quòd in quolibet pun
to fígnato mare flare uidebitur peraliquam morulamtcmporisfenfrbi-
lem. inter enim duos motus contrários,& oppofitos (inquit Philofo
phus)mobileftabit,nedua: oppofítí rpeciesmotus fint unum propter
unum motum continuum.Duo enim differentia fpetie,& nUmero.non
poifunt eife continua,fed bone contigua, uel confequenter fe habentia
ièxto phyficorum:fcxto fequitur,quòd duo centra luminarium cum ho
rizonte communi L.& N. diuidunt quatuor quartas fub orbe Solis, eo-
dem etiam modo erunt quatuor quarta: refpedu orbis Luna: in quibus
o do terminis fcilicet in duobusluminaribus,&duobus nadir eorum,
& quatuor terminis horizontem terminantibus fcilicet L. M. E. F. mare
lemper flat, nequefluit.nequerefluit.Quamuis continué mare fluat in
quartis dextris,& refluât in quartis finiítris,quando fit coniundio, uel
oppofitio luminarium,ut fupra didumeft. Septimofequitur, quòd eft
maiusomniadmiratione,quòdmare in quarta dextera luminaris fluet
íèmper,& in quarta finiftra refluet; & tamen in quolibet centro mare sé
per ftat in fuo máximo fluxu.fícut fcmper idem mare in diftantia 90.Gr.
ab omni centro eft in máximo refluxu.Dexteram partem a fole uocoil
Iam partem ante folem.-iliud autcm eft ante,quod lòlem precedi t, puta
fole exiftente in ortu,illud,quod eft uerfus meridiem cit ante, quod au-
rem eft fub horizonte eít poít forem. Qua' quidem pcffrones maris ira jp
bantur,qucniam fub centris luminarium,& fub lucrum nadir eft maxi-
mus tumor maris,fie etiam in eorum horizontibus mediis,uel commu-
aibus fcilicet L. M A E.F- mare eft in maximo refluxu; hoc fupra proba-
rum eft,& per experientiam fadi patet: fed etiam ratiope comprobaturj
quoniam in cena is hemifpherij mare eft in maximo fluxu, & in E. F. &
L.M.Horizome eft in maximo refluxu ergo ibi non fluit, neque refluit.
D a oppofi:um fcilicet,quad in centris,udhorizôtihus fluit,uel refluit:
ergo
 ET T E M P O R I S LIB. I. 77
ergo non effet mare in centris icmpcr, niioi mica in máximo fluxu,
& in horizonte Temper in máximo rcfl 11x11,cuius oppofîtum eft fupra jp-
batum ex íèníatis conciufione quinta in prima parte eius. Probatur, &
fecundo, quia luminaribus exiftentibus inP.meridie funt in termi-
no ultimifluxus maris, quia inpiincipio fecund'; quarta?,& fine pri-
ma: quarta: ubi vult mare refluere, led inter duos motus contrários eft
neceilè mobile flare,ergo mare ncque fiait, neque refluit in principiis
quartarum,& per confequens uidebitur ftare.
Nona conclulio,quòd ab ortu N.in P. eft prima quarta orientalis, in
qualuminaribusdifcurrentibus mareíèmper in meridie fluit: fecunda
quarta a P. in Qdn qua Sole,&Luna difcurrentibus mare in meridie re
fluit.Tertia quarta eft Q J L in quaiterumfluitin meridie,& quarta ulti-
ma eft R.N. in qua mare fecundo refluit in meridie. Sequitur ergo pri-
mo,quòd in quocunqucpundofignato marc quater flat, & bis fluit, &
bis refluit,cuius nuio eft,quia partes eali reípedu Solis,& Luna,diuer-
sc faciunt ftare ipfum mare puta centrum, & horizon, et fluere fader
quarta dextra,et refluere quartafiniftra cum quihus centris,et partibtis
dextris,etfiniftrisluminaria,etipforumnadirin die naturali circundãt
onincs partes terra. Ergo in omnibus partibus terra tanta maris diuer
fitas apparebit llngulis diebusluminaribus exiftentibus in coniundio-
ne,uel oppoíítione. Quando autemeruntluminaria in aiijs afpedibus
ad inuicem,ficut in quadrat uris,ali a erunt paffiones maris,ut poft dice-
tur;ex quibus lèqtiitur,quòd femper mare ftat,femper mare fluit, et fém
per refluit reípedu diuerforumlocorum,ct temporum.
Decima conclufio.Marc uelociftime fluit,et refluit luminaribus exi-
flentibus in coniundione, quia due uirtutes efficientes fluxum ma-
ris funt fimul,et duo etiam nadir ipforumfunt fimul, qua aqualcm po-
tentiam habent: quando lu minaria funt in oppoíítione in eadem linea
cum fòle, & nadir Solis eft in eadem linea cum Luna,ergo in oppofitio
ne erit in principio prima: quarta,etLuna in principio tertia quaita',
que funt quarta oppofita,fed luminaria, quando funt in quartis oppofî
ns,fc iu liant ad faciendum unum mot um fimilem,ubiin quartis proxi-
mis,et lateralibus faciunt motus oppofitos fciiicet quando funt in dua
bus quadraturisjideo mare tunc ftat,non fluit, neque reíluit, ut paulo
poftpatebit.
Vndecima conclufio. Pofítis iam ccnclnílonibiis de paíf ônibus ma
ris,quandoluminariafuerint íimul,velin eorumoppoíítione, vt fupe-
rias diximus:expedk modo ponerc eiufdem maris paffionesluminarib®
uaiiatis in fitii celi,et diftandis diuerüsin toto curfu menítruo, ad quã
diuer-
 7§ T H E AT RI MV N D I
diueríitatem mare continue aliam,& aliam pafííonem ah eiíciem fufcí-
pit in quadrato enim alpeétu finiítro a Sole,qui fit in cie leptima poil
coitum,&in diiiannaper gradus 9 0. a Sole,in quadi. ãtiaomnes quar
ti lateralesterminum iuícipiunt,putaSolecxiflcnte in G mciidia,Lu-
na eiit in N ortu,&-ficutrumque luminare ei it in piincipiis duarum
n, quartai um lateralium,& non oppofirarü.Quc q-uidt m duo punóta N.&
£.fun: piincipia contra;iorum motuum,quiaLunaquando eíiin crtu
in tendit fluxLmmaris,& Sol in P.aui intendit refluxi m maris, led eau-
fis eincientibus motum aqualibus exiltentibus in polie & oppefitum
rnotum intendentibus mobile non mouebitur ; motus enim perue-
nit a uidoiia maioris inaqualitatis motoris. Ergo marein ilia ho-
ra non mouebitur quamdiu luminaria fuerint in diilantia gra-
duum 90. quia Temper erunt in tota reuolutione diurna in principes
quartarum,in quibus intendant motus oppofitos, quare mare Habit,
qui quidem fitus maris apud peritos nautas dicirur in lingua materna
mar de feie, quod bis accidit in fingulo menlê in prima quadratura,
ici'icet Tcprima die, & in Tecundaicilicetvigcfimaprima die,in quibus
mare neque fluit,neque refluit: propter contra operantiam luminal iü,
quam adinuicem làciunt duo luminaria.
Ex quo Tequitur, quod centrum Lunaremouebitura centro Tolis
in icptimadie,& perueniet ad Horizontem. Ergo maximus fluxus
veniet ad maximum refluxum. ex quo fit, vt mare in toto ocea-
no a tota Tua circunferentia eiit aquale in profunditatein fluxu,&
reiluxu.
Sequitur fecundo,quòd nullibi maretuncneque fiuet, neque re-
fluet , in omnibus ergo patietur palliones oppofitas , quales Tcili-
cet paJebatur luminaribus in coniunäione,vel oppofitioneexillen-
tibus,ubimare in duobus icilicet centris hemifpharii erat maximè
eleuatum, & in Horizontibus maxime depreíTüm. Velociífime etiam
mouebatur in coitu, ubi in quadraturis duâbus neque fluir, neque
refluit,neque inagis eleuatum in unaparte,&in alia depreííüm,íed
aquale undique,& fine motu.
Quid ergo diuinius , & magis penfitè experimur in fideribus,
quàtn íitas pafiu nes maiis , quis ergo íàna mentis negare poteiit
in bis inferioiibus aâionescaleítiiim corporum tamclaras, & mâ-
nifeíías, atque tam pulchias? Quis etiam poterit Toluere ptoble-
mara hac a;dua, & occulta mortalibus, nifi ille , qui in caleili-
bus dilciplini; edacatus beneiuerit ? Is etiam foluere poterit omnes
euedus naturales in iphara contingentes aCtiuorum, & palfiuorum.
Due-
 ET T E M P O RIS LIE. I. 79
Duodécima conclulio. Viío fluxu maris uelociíTuno lunrna-
ribus exiftentibus in coitu, uel oppoíiiione eorum,uiíaetiamracio-
ne, quare mare non fluit, ncque refluit, Luna exiiienre in primo
quadrato cum Sole , uel in fecundo,uideamus iam, quomodo ifta
uelocitas maximamarisincipic deperdi íucceífiue ufque ad nonmo-
tum , qui fit in fepcima die, fcilicet in pi ima quadratura lumina-
rium.
Ponatur ergo Sol in P. meridie, & Luna incipiant rcmoueri a
Sole per unam diem ueríus ortum motu eius prop.io in Zodiaco,
perueniet enim ad primam feptimam partem prime quarta», fcilicet
fíniftra» a Sole. Dico tunc,quòdmoto Sole apuncto P. in CK foi erit
invna quarta. & Luna in alia per unam horam,in qua hora mare non
mouebitur quia quamdiu luminaria fuerunt in duabus quartis
lateralibus, in quibus frunt motus oppoíiti, mare non mouebitur, nc-
que fluet, neque rcfluet, fed cum Luna motu primi mobilis perue-
niet ad candem quartam , in qua eft & Sol, mare incipiet moueri
motu ueloci, quiavtrumque fidas conuenient in aótionc, quando
íciiicct funt in eadem quarta, ergo mare non fluet ,niíi per horas quin
que , quia per unam horam iam fuit fine motu . Ponatur autem
Luna in fecunda diein tertia diíiantia a Sole, in diuifione, fcilicet nu-
mero 5. per candem rationem, Luna erit in alia quarta a Sole per duas
horas, & fie mare in illis duabus horisnon fluet. Ergo mare in íin-
gulis quatuor quartis ítabit immobilc per duas horas, & mouebi-
turinfmgulis quartis per horas quatuor,in tertia autem die ponatur
in tertia diuilionc tunc mare ítabit per tres horas: ponatur etiam in
quarta diein quarta diuifione non mouebitur mare per quatuor ho-
ras, & per duas tantum mouebitur,&in feptimadie fucceífiue non
mouebitur per quinque horas, & per unam tantum mouebitur, &
tandem in feptimadie mare fimpliciterncn mouebitur: quia erit in
prima quadratura. Patetergo ratio, quomodo mare fucceífiuè inci-
pitdeperdere motum per íingulas partes,per quas diff at a fole per v-
namhoram defluxu,quoufqucperdattotumfluxum,cum fcilicet ad
ipfamquadraturamlunaperucnerit. Hic tamen notandumelt, quòd
in quadratura femper apparetaliquis motus modicus ex parte uirtutis
luníe , quia habet aliqualem ui&oriam fupra Solem in mouendo
mare.
Decimatcrtiaconclufio. Pofl: quadratum afpedum Luna mouebi-
tur,per unam diem,& erit in tertia quarta per unam horam, &fic mare
incipiet acquircre fluxurn,& refluxumin fingulis quartis per unam ho-
ram
 8o THEATRI M V N D í
ram tantum,& perquinque ftabit,ulteríus Lunaperueniet ad fecúcíant
íèdionem,& fie adiuuabir motum Solis per duas horas,quare continue
creícet rnotus maris fere in fingulis diebus per h oram quouíque perue
nietadoppofítionem.Poftuerc>,oppofitionem incipiet deperdi mo>
tus maris eo modo,quo deperdebatur,quando Luna erat in coitu,&in
ceperat a Sole remoueri.
Similitcreftdicendum de quarta ultima ficutdidum fuit de fecun-
da quarta quia quarta? oppoíita? habent candem rationem motus
marisj&quietis: que qui de m omnia clarèapparebunt,íi quis accommo
date nouerit remouere Lunam a Sole,&ipíàm fírmauerit cummodico
cere in figura, poftea mouerit utrumqueluminare circum tcrram,ubi
uidebútur omnes cleuaticnes maris,atquedepreífiones,íècundú quod
illarperuenicntin tali motu ad omnes partes mundi,in qua figura fem-
perin omnilococlarèapparebit,quomodo fehabet mare, dummodo
moueris quantum Luna mota cila fole in zodiaco ; quoniam mouetur
centrum Luna: a centro Solis,fecundum quas diftantias uariabuntur et
omnes p a ff ones maris.
Decimaquarta conclufio. Mare non folum modo f l u i t , & refluit in
diurna reuolutione(utfüpradiximus)fed etiam mare continué fluit ad
meridiem per fcxmenfes,&ameridiein feptentrionem cõtinuè refluit
per alios fex meníès. Quod patet,quia centrum hemiípherii maris,
ubi eft maximus fluxus; elt perpendiculariter fub ipfis lumiuaribus,qui
quidem tumor femper iníèquitur centrum Solis, ut didumeff. Qui
quideinSol a cancro fignó fcilicetfeptentrionali in capricornü fignü
méridionale mouetrr in íex menfibus. Ergo & ille maris tumor, qui in
ícquiturSolem & Lunam,mouebitur fluendo afêptentrione in meri-
diem per fex meníès.,Sr a meridiein feptentrionem per alios íèxmeníès,
fcilicet acapricorno in cancrum,quod clarilïîmè patet ci, qui nouerit
iphauam.
Decimaquinta conclufio. Si quis curiosè uoluerit ícire,quãtum ma-
ris fluxum eft,uel refluxum,& omnes alias pafliones eius, inueniat locii
Soiis in tacuino in illa hora,que feire cupit,& firm et ipfum cü cera fub
f i o zodiaco,quem diuifi in trinos decanos ut fit facilior collocatio So-
lis in eodem gradu,in quo inuentusfuerit in tacuino, & idem faciet de
Luna, quam firmet in íphera Solis fub figno, & gradu inuento in tacui>
no in cademhora.
Tertio inueniat horam poil meridiem,& inueniat gradum afeeuden
tem per dodrinanriam habitam-quem ponat in alcendente,&ftatim ap
parebit ucrus fitus, & figura maris in omnibus partibus mundi cum ora
 HT T E M P O R I S LIB, ï. 81
ni flimi,& refluxu maris, per quam figuram diuinitus adinuentâ appa-
rebundolutiones difficiliú quailionum contingentium in materia ilu-
flus,& refluxus maris,&eius figure,quarum quafrionum folutiones uf-
que nunc n o n f u e r u n t f a & a , & minus foluia,quasquidempaffiones
maris,eft impoifibile cognofcere,quifuntin mari nauig ntcs, nififolu
fiantes in littore maris,ubiapparet fluxus,& refluxus maris, & quamuis
ibi in littore fiantes poifint cognofccre illas paflioncs particulariter: ta-
men minime in rcliquis partibus mundi feire poterunt.Pcrnoftrâ aute
figuram Icient ubi que locorum,&fèmpcr uerè,& neceffariò,ergo naui-
gantibus erit maxima.' utilitatis feire uelocitatem motus mai is adiuuan
té,& quantû marc rctardat nauigationem ,& per quantü teporis uaria-
buntur he uiciífitudines, qua: retardât,& qua? cõferuntadnauigationé.
Profunditatcs autem maris,qua' continue uariantur per continua re
motionem Lune a Sole,& ci us acceifionem ad ipíum diuii; funt in figu
ra,& comprchenla: numeris terminatis in utraq; fphara aqualiter, inci-
piendo a centro,ubi eft profunditas ut 7. delcendendo per aquas por-
tiones ad horizontem,ubi eft non gradus eleuationis.fnulla, quas pro-
funditatcs facile quis conie&abitur in toto mêle curfus luna, fi incipiet
computare utrofq; numéros, quando lunam pofueiit fub Sole in eadé
linea,in qua linea inuenict 7-profunditatis maris fub Solc,& alios 7. fub
luna,quas coniungat,&erunt 14.tunc notabit fubutroq, luminaii in
primo circulo i4.quod fi quisacceperit utramqueprofunditaté in uni
in tota circunferentiainueniet profunditatem omné in toto mari,quo-
modo fe habet in hora cõiun&ionis,& fi ulterius quis uolucrit feire qua
titatem,moueat Lunam in omni die,& infpiciat in tacuinum,&ponat
Lunam in gradu,& diílantiafequentis dici,&ficpotcritfàcere in omni
curfu Luna menftruo, ut poffit ni d ere omnes Ipecies diuerfitatum mo-
tus maris per omnem diftantiã Luna: ab ipibSole,quod iàneerit feitu
dignum, & plui ibus occultfu Nos uerb exemplificauimus omnes máfio
nes Luna- ufq; ad primam quadraturam,in qua mare nõ mouetur,ideo
cd&aquale in omnibus partibus mundi,quia uniformiter mareinutn
turn eft prof undum per partes 7 .& 7.fi quis autem eu ri ose uolucrit face
reoés portiones,& uariationes maris, quas facitmcrito curfus Lun ; in
29.diebus faciat fibi fimilem figura lèd maiorc,ut intra ipfam poffntfie
ri 29.circuli eo modo,quo in hac mea figura funt pofiti 8.tamen,in qui
bus oés uariationes maris pcff.nt notari, in omni curfu menftruoluna,
quiaredeunte Luna ad c o n i u n cti o n e m ce r u m mare incipiet renouare
omnes eiuspalfiones fimiles prioribus,qiur quidem uniformitas quan-
doque folet impediri .pp 111m uentorû;fcd illud erit per accidens.Figura
L uerb
 82 THEATRI MVNDI
ucrò noftra monftrabir omncsillas paffiones maris, qua? eruntpërfe.
Notandum eftfecúdo,quod hicin noílromarimeditcranco mareflurt,
& tumefci: uíquc ad duos cubitos,ubi in occcano tumefcit ufq, ad quin
qiecubicos, cuius cauià forte cít 5 qaia ibi eft mare latum,& profnndû,
&nonanguftum,ficutapudnos,neq;ibi impeditur acccftiis maiis,& re
ceííús,p.o ut impeditur in mari mediterrâneo propter gadiú anguítiã.
Tertio notandum,quòd apud Syllam,& caribdim in promontoiiis Ita-
lia?,& Sicilia? marc uidetur non íèruare curium communem, lie etiã eo-
dem modo,& in finuEuboee,qua?dicitur uulgoNegroponte, ubifunt
qua?dampromontoria contra iépoíita in foi ma obliqua, & cui ua, ubi
impetus maris ab illis promontoiiis infleditur,&refleditur ab alio pro
montorio intraièpoiî;o,ideo non fit fluxus,&refluxus led fiunt quidá
gurgitesjuel uoragines circulares in fluxu,& reíluxu, ficut côtingit poil
promontoria in fluminibus,ubi aqua» circularitcr mouentur,& per acci
dens.Dodrina a utcm noftra eft deiiuxu per fe maris,& necefiariò àDeo
& natura fie ordinato,cuius nomen fit benedidû per fécula. Ha?c Chri-
fio^onus de maris fluxu atque refluxu.
<J i.
Diuino profedo numincafHati fuifte mihi uidentur ij,qui huile mun
dû librú dixerunt. cum nauta? ad nauigandum. agricole ad terre cultû,
& incidenda ligna,& mediei turn 2d.medendú,tú ad pra'dicenda multa
de morte,& uitaa?grotantium ex man's fluxu,atq; refluxu perdiieere pof
fint. Hincpcripicerelicet, quàm late pateatearumlitterarum fignifica»
tio,acq;poteftas,quç Dei digito inhacmundi uniuerfitatc confaipta'
funt Nâ cum maximus eftmaris fluxus in omnibus mixtis humidkas ma
xime uiget,cum ucrò refluxus eft maximus,maxima ficcitas poteft : cete-
ris ucrò maris intermediisconiîicutionibus corporum conftitutiones
ex altera parte relpôdent.Hinc uidere licet quanta fit Solis, & Lune uis
in harcinferiora, cum tantum corpus,quantum mare eft tantoperemo-
uear,& adiciat. Qaod ii corpora,ut funt Sol,&LunahxcpofFunt,quid
ípij itus uc demon es fun: nifi manu Dei con tineanturfquid angelic ue-
rcor uicere quid Deusícum inter finitum,& infinitum nulla fit propor
tio.Ha?c,& alia huiunnodi iêxcenta poterie ftudioíus ledos ex mai is flu-
xu,atque refluxu coiligere Nos enim hoc loco ( utlupradidum eft) nó
huiuslibridodrinam,íedlitterastantum,&illarum poteftatem qua?ii
mus.Quid ucròfignificentapcrtiusDeo íauétcaliás exponemus,cuius
tamcii iemina iùo loco nõnumquã afpergcre mihi liceat, ut tum nos, tû
aiiijhabeatuus quid colligere poifimus.

FIGV-
 84 T H EAT RI MV N DI
DE VENTIS, ET NAVTICO PIXIDE. Cap.XIIL

ArismotusperLuná&Solémeadmonet,utde maris motu

peruentos aliquid dicam, qui fiderum motue terra ge-
nerantur,cum nihil aliud fint, quàm calida, & fi cura exhala-
tio: motu redo primumafeendunt, quoad nihil inucniint,
quod fibi fit impedimento, quo minus afeendere poifint: cum uerò fi-
bi obftarequidlèntiunt,quòminusafccndant,ílatim tranfuersò ferun-
tur, ut f o r i omnibus compertiífimum ell. cumautem ucntis nauita: ad
nauigandum utantur,cos in dit,crias region es diftribucrút, & alii m ab
ortu,aliumab occafu Solis,aliumaíèptcntrione,alii!ma meridie,alios
ab locisintermedinflaredicun,.,&illis fuanominaimpofucrunc. Non
quod ad ungucm ab illis partibus icmper fknt, nam ab omni parte ter-
ra; ucnti fieri poífunt/cd quòd fie illis uti polfunt,ac fi ex iiliis locis pe-
nitus icmper (urgentes in fua uela impetuin facerent. Hos in pi.\ide de-
leribunt in fua loca diíh ibutos,ut cum in alto ueríãntur , & terram am-
plius non conlpiciunt/ciant, quonam ucntus Act, & q u ò iilo uéto per
iienire poifint, habcnt.n. unàj&lvs^v^: chartã,in qua terra: ocs,& por
tus,qui illud ma; e , q í nauigan~,jç*l^) 1 ambiunr,cum lineisyq o lté qui
bus uentis q ;eloca petcre poifij XzzJ nt.Quamobré illû uctum,quia
polo ardLo uenicjlatini dixere íeptetriÕnc, noltrates uerò tramontana
grarcas uoces hoc lòco pntermitteremihi uifum eít. Ventus uerò huic
oppofitus Aufter lacin:s,& oltro Vcnetijs uocatur,qui uei ò ab ortu fo-
b's flat fubiolanus-&m.ncanobisleuant:oppofitus ueròhuiusZcphy-
rus & Poncnt. hi quatuor u c n J p : imò, ut perhibetur obferuati fucrunt
ab Eeolo,qui ob id Venetorum Hex didus fuit:& in pixide pj imi pofiti
funr^Utinfequcnti figurauiderclicet Quihosprimos iccuti funt alios
quatuor ucn .os addíderimr inter primos quatuor médios,uel vt alii uo
lunt duo in Oriente,& Occidente hyemali, & totidem in Oriente,& Oc
cidente eflina'i, ut inter Scptcntrioncm,& Orientem collocauerint Bo-
ream,inter Orientem,& Auftrum Em urn ,inter A uftrum,& Orienté, Af
fricum, inter Oricntem,& Scptentiionem coi urn,qui quatuor uenti in
pixidis fecundo circulo collocatt funt.fed nominibus mutatis, namiili
quatuor aJium locum habent.Eoreamigitur noílratesdicrnr Grego &
eius oppofitum Garbinum, qu: illis Ah icus fit. Maeítrum ueiò dicunt
ilium,quem illi uocauerun: coram,& cius oppofitum, quem illi eur ura
Sirocum dicunt hos in lecundo circulo a centro kquentis pixidis uide
relicet.Hisautem o d o ucniis alij o d o addni fueuk inter illos medios,
quorum nomma in 3 p Li dis circulo inucnies,dcinde aiios íèxdecim in
tcr
 ET TEMPÖR1S LIB. I. «5
pixis na v t i c v s n o s t r o r v m
T E M P O R V M.

Benediciteomnis fpirîtusDei Domino.. Cant.trium

Puetorum.
 86 T H E AT RI MVNDl
eer illos iexdecim medios,qui dcfcripti funt omnes in quarto, & ultimd
pixidis circulo, in quo nomina tantum appofuimus, quibus noftrates
nauta utifolcnt,uttemporibus-noftris feruiamus.
Hinc autem animaduertat lector quantoperc cupiat Deus,ut omnes
homines unâ ueríèntur cum tot opportunitates eis dcdcrit,ut id in om
nes ctli,& terra plagas facilc currere poífint,quod&ad fídem per uni-
uerfum terrarum orbem dilTeminandam conduxit nuncque conducat,
& ut omnes in uniuerfo terrarum orbi habitantes fàcilè feRomam re-
cipiant turn ad lites dirimendas, turn ad fua crimina dilfoluenda, & ad
fumtr»umPontificemadorandum,utIaponeníès fuperiori anno fece-
r u n t , q u o d pertcrram iter habentes,uel minime fieri poftèt,uel niít
multispoílannis. Hinc aeris depurgatio,& multa alia commoda, qua:
confulto pratermitto cum noftri libri hic finis non fit: íãtis enim eft no-
bis philolophandi íemina hie aipergere, ex quibus ftudiofi plurima
colligerepoífint Ecce iam pixis nauticusin 3 2 partes diftributus,& no
ítrátibus nominibus infcriptus,quod noftris maxime confultú uelimus.
Pixis hie nauticuSjlongum efte mare, quod ingreíTus f u m , me admo*
net,&cumfciam illud.
Quod caret alternarequie durabile non eft.
Vt uircs ad tanta maris nauiganda^ q u a mihi in animo propo-
fui,fufficiant,uifum eft utile hie primo libro finem impo-
uere, & aliquantum temporis, ad quietem tum animo
tumeorpori concedere. Sic enim fore ípero , u t
acrior animus , & robuftius corpus ad
/ nouum laborem reddatur.Quod
\ ,' ut fiat cçli, & terra crea-
torem ,rogoat-
que oro.

ílNIS LIBRI PRIML

THEA»
THEATRI MVNDI
E T T E M P O R I S

Liber Secundas.

a v c t o r e i o a n n e p a v i o
GALLVCIO SALOENSI.

L I B K l S V M M A

QuaI ad fingulo s planetas ,& ad Zodiacum prœcipuè fpefiant deferibuntur, qux

funt natura, & qualitates ,fexus feptem erraticarum,eorumdem ^lpog<na,peri-
gea, & nodi,& uarij motus,de eorum uiribus ration epartium c&lu & de ceteris bu
iufmodi, qux faciunt,ut in terris diuerft effeãus ab illis fiant. Trat ere a deillorum
domibus, regais trigonis,finibus, carpentis^pcrfona,gáudio,collatione ad folem, de
mutua illorum interfe babitudine,de afpcãibus-,& ceteris buiufmodi. De Zodíaco
• de quatuor anni temporibus, que dum per ilium fol ambulat efficiuntur. item
de fignis mobilibus,fixis,& communibus,de mafculims,& fœmininis, de feptentrio-
nalibus,& meridionalibus,dt' <Antifcijs,dc imperantibus,& obedientibus, delatita
dine,declinatione,& de uariabilidiuifione cœli.

DE PLANETARVM NATVRA, ET CONDITIONE

Caput Piimum.

Lanetas neq; cálidos, ncque ficcos, neque frigidos

neque húmidos eífe : has tarnen quatuor qualitato
in elemcntis,& corporibusmixtis operari, veiir
theologi fatentur,quod non "ciîè ablurdum perpul
eher fimilitudine ipfeHoratius in cpiitola adPi-
fones. praxlare docetcum inquit.
Ergo fungar uice cotis,acutum
J\eddere quae Fe> rum ualet exors ipfa fecandi.
Munus,& officium,nil feribensipfe dccebo.
Ab
 88 TH E A T RI MVNDI
Ab effedibus igitur didi iunt,uel caiidi,uel ftigÍGÍ,uel íícci,ue) hiimi
di,ut mundum a Platoncanimai didi.m cxiitimo, quoci animalia pro*
ducatjcumnihiiilluddarenon poflit,quod n c n h a b e t . Ncque tarnen
ablõlurè tales cífedu? faciunc.fed quadam relatione ad Solem. Nã o ni-
nes Planeta: calcfãciunt.quòd omnes fint lucidi,ob id habet radios,qui
motUjScrepercuííioue,uelreflexione,ealoremgignüt,ob idLunaliad
Solem conferatur fi i^ida eit, & fiigclacit haxinferiora.-inquit tarnen
Arift. quod ncdes 5 quibus luna plena eft,funt caiidiores, fed hve cõpa-
ratioeftcumnodibus,in quibus Lunanon plena eft, non cum tempo-
ribus, quibus Sol fuper terram eft. Et quemadmodum Luna» frigiditas
in his inferioribus diueríà eft pro diueríitate íitus ad Solem, fie & cete-
rorum eftedus modo intenduntur,modo remittuntur,non folum ratio
ne fui íitus ad folcm,fed ratione A p o g a i , perigsi, uelocitatis, tarditatis
motus,retrogradationis,& aliorum huiuíinodi aifedion um,de quibus
alio loco uidendum eft.omiflis igitur,his tarn uniueríim didis:de lingu
gulisplanetis aliquid nobis dicendum eft.
Sol igitur moderatè calidus,& Accus eft, licet nonnunquam immo-
deratè,ut cum Marti iungitur,uel itcllis qua' Martis, naturam reíêrunt,
uelin lecneeft.
Luna humida eft,quod cum fit terris citima muitos ex illis uapores at
trahit,&aerem h umidioi i m eifieit, ex quo lrigida etiam eííe uidetur :
pra?fertim fí(ut diximus)cum lolis caloi e conferatur.
Saturnus frigidus,& ficcus aliquantulum eft, quod longilfimè a So-
le diílat,& eius radios non poteft itaiufcipere,uteos ualenterin terrain
amittat.
lupiter calidus, & humidus temperate exiftimatur.Eft enim inter Sa-
turnum frigidum, & Martern nimis calidum, ex quo temperatifllmam
naturam fortitus eft.
Mars uerò in nimiam ealiditatcm,& ficcitatem incidit.eft enim foli ui
cinus ,& corporis fui fubftantia denfior eft, & igneum ealorem forti-
tus eft.
, Venus ca!ida,& humida eft:calida,quod fit foli uicina, humida,
qaod terris,& muitos uaporescxcitat,quamcbremdicituramultis fii-
gida,& humida,led id accidit, fi conferatur cum Sole, uel cum Marte .
led reipfa dici poteft paruus lupiter,ut & Mars pamus fol did lolet.
Planetarum poftremus Merc uri us eft, qui communis didcur, quòd
in illius naturam fe conuertit cui iungitur.
Hos uniueríàliores eíFedusgignunt in terris Planeta',quirationclod
ubireperiunturin Zodiaco modo augentur modo minuuntur,&alijs
quo-
 ET T E M P O R I S LIB. II. $9
riGVRA ostenden s planeta'
RVM NATVRAM, ET QVALITATES.

Quis enarrabît celorum r a t i o n e m j & ^ c o n c e n t u m c ç l i q u i s

d o r m i r e i acie ti íob.2.8»

M
 THHATRI MVNDI r
queque rationibus, ut fupra didum eft. Permrícentur etiam inter fé
íèxcentis modis, u t h e c contemplantibus patet.unde tam multa ge-
nera animalium,herbarum ,ftirpium,arborum ,metallorum benificia
innumerabilia eonfequuntur ad fui generationem , & conferuatio-
nem. Hie contemplanti campus eft maximus,unde Dei fapientiam
admiretur, cum in multis didis,tutn quo modo per Zodiacum per-
currens Sol rerum uicilfitudines eíficiat,in omni terrarum orbis parte
femper eftatem elicit, femper hyemem, femper iter, & femper autum
num.Saturnus cum coniundus eft cum Sole lemper aeretn refrigerar,
íedaliis illudtcmpuseftuer, ut nobis hoc anno fuit,aliis eft Autum-
n u S j t i t noftris antipodibus, aliis hyems. PretereaSol codem t e m -
poris momento oritur occiditmeridiem,&mediam nodem efficit,
& alia intermedia têmpora ft omnium in terris habitantium ratio-
nem habueris/edh-c attingenda erant tantum , ad planetarum na-
turam reuertamur.Cum ç/ alter frigiditate,aker caiiditate maximè
uigeat infortuna' dicuntur,fed h maior, & minor maléfica? etiam
fed hoc non abfolutè, quecunque enim fecerat Deus erant u aide bo-
na, fed rations corruptionis fingulorum, qua' male aliici uidenturab
illis, at natura non intendit conleruare fingularia, led rerum ipecies,
qua: non conferuarentur,nifi generarentur fingulaiia, ncquehec ge-
nerari poifunt, nifi alia cori umpantur,exquo fit ilia omnium rerum
uicilfitudo;non exiftimentur igitur infortune contra fidem noftram
dici. Nequetamen obid nocent temper: irno f.piifimc , & ii uniuer-
fum mundum reipicimus, femper profunt.Eadem ratione ip maior for
tuna,$ minordicitur, 0 u e r o communes dicuntur: quippe
qui modo fortune, mocio infortune uicem fubeant,& Sol coniundio
ne femper infortuna eft, Luna nonnullis fortuna dicitur,& minor,quã
Venus,quòd, & ilia minus calida fit.
Qualitas autem Planetarum eft, ut alii diurni, alii nodurni dican-
t u r , quòd ícilicet iili in die,& hi in n o d e bene aííiciantur.priini ge-
neris eft 7£ & Y), fed ratione diucrfa, % quòd cum fit calidus, & humi-
dus, fed ita, utcaliditas humiditati dominetur,die letatur, qui fi-
bi hisqualitatibusrelpondet,5 ueròquòd dici calor,eius frigidita-
tem ita contemperat, ut minus nocere uideatur.
N o d u r n i uerò funtVernus, & Mars, qui & ipfidiuerfaratione,
Venus iuuatur a n o d e fibi fimili,cum humiditas in utraquc domi-
netur calori, & Mars cum nimis calidus fit,nodis humiditate tempe-
ratur,&benèafficitur,& minus fuo calore in terris nonnulla fingu-
laria leditrnon enim omnia(ut diximns)fed nonnulla femper leclit,qu£
 ET T E M P O R i S LIB. II.
fcilicet nimio calore adinteritum tendunt.Mercurius&inhac re com
munis dicitur. Hac autcm omnia in íequenti figura pater. 5 y; <y & 0
mafculini dicuntur Luna,& Venus famininijquòd illi ad agendum, &
hi ad patiendum íint promptiores,uel illorum effeólus magis referunt
mares,& hi faminas: $ communis.

DE A P O G A E I S , P E R I G AEIS, ET M E D I I S MO TP
bus planctarum. Cap. I I .

$j#E Apogais,& perigeis Planctarum locuti fumus íuperius

ubi de theoricis planctarum fcripfimus: hic autcm cum no
K ftrum coníiliumin hoc fecundo libro fit ita planctarum ui-
^à res ante oculos legcntibus j>onere, ut nullo labore cerni
pofíinti corum auges in fequenti tabellaad annum 1588. computatos
pofuimus,qui cum lento gradu proficifcantur, iis multis annis abfquc
errore uti poteris. De ufu igitur figurf nobis Ioquendum eft, quod an-
tcquam explicemus feiendum eft, duplexeífc tum Apogaum,tum per
igçum,tumin eccentrico,tumin epiciclo, utfupradi&um eft.atprimú
deApogao,&perigçoin eccentrico.Sciendum igitur eft,quòd cum ali
quis planeta eft in luo auge,uel oppoíito, quod idem eft,cum apogao,
&perigao,in figura fequenti ftatim eius uis patet,quòd ii fccundum or
dinem fignorum crit inter eius augem,& augis oppofitum tunc dices
ab Apogao ad perigaumdefcendere,&ut eius uim deprehendas de-
besanimaduertere,num propior fit augi,an oppoíito illius,&ex hac ui-
cinitatc, uel longinquitate facile illius uim cognofces: quòd fi crit inter
oppofitum augis,& eius augem afeendit Planeta,& uim aquirit, & quo
magis ad augem accedit eo maiorem uim acquirit, uel faltem purior e-
uadit,dequibusuiribus alio loco: hic enim nihil aliud quarimus, nifi
planetç fitum.Rem autcm exemplis illuftremus feire uoítro fitum Plane
tahodie,quicftdumhacfcribo 29.1unii 1 586. uideo in ephameridi-
bus Solem eífein G.7.69 hunc gradumreperioin dorfo fèquçntis figu-
ra, & uideo Solem adfuum apogaum afeendere imo pene illud tene-
re. Luna uero eft in Grad. 19. Sagittarii,& non multum diftat ab oppo-
tione Solis inde fit,ut nó multum diíletabauge:cú in auge fit íèmper in
c, & cP Solis, & in • fit in oppoíito augis. 13 autem eft in Gra 1. £ hunc
gradum in dorlo figura reperio una cum loco augis, & eius oppofiti,de
fcendic igitur,cum eius oppofitum augis fit penè in ultimo Giad. n di-
ftat igitur ab oppoíito augis íextam Zodiaci partem, qui funt Grad 60.
y,eftin Grad. 2 7.U. Alcendit igitur ad augem,cum ciusaux fit penèin
M 2 8.Grad.
 92 T H E AT RI MVNDl
S. Grad. ü & eft fere in media diftantia inter augem,&eius oppofitfl,
c?eftin G ad 12. n.eius auxin Grad. 29. ftigituraicendiradaugem,&
ab eo diftat Grad.76.9eft in Grad.i 8.69. & eius aux in Grad. 17. u de-
fcendit igitur ab auge, & ab eo diitat tantum Grad. 3 1 . ? eft in Grad.
24. n diieedit igitur a fuo perigado,qui in Grad. i.eftxr ut aiccndtndo
ab eo diftet Grad. 24. fere,quòd eft in primis tantumodo primi gradus
minutis. HTC igitur omnia único pene intuitu figura: ufu cognito in-
tueri poteris.
Reliquum eft,utuideamus quando Planeta eft in Epicycli uel apo-
g£0,uel perigado, uthane materiam abfoluamus.quandoque in mediis
partibus ueríãtur,quod ex tabulis ad unguem eernitur/ed hie nõ opus
e.t omnia ad unguem inucftigare,cum uiam planam omnibus, &: medí-
eis pradertim reddere uelimus. JHi enim omnes temporis inopia con-
queruntur, licet omnibus fatis fit,fi uti fciant,at ipfi uideant, quantum
o nidi fuftineant,& quántopere illis elaborãdum fit,ut ueritatem agno-
fcant,& cam pro uiribus conícquantur,fed iam ad propefitum reuerta-
mur.Qaando in Apoga?o,periga?o,&: mediislocis fui epicycli ueríètur.
planeta cognoíci exepha'meridibus poteft,fi quantum diitat planeta a
fole animaduerteris, & num fit dexter,an finiiter a Sole.Quod utplanu
fit,intelligenduin eft priüs quisnam fit dexter,&quis finiiter. Cum quis
planeta erit poft folem lecundum iignorum ordinem, ut fi Sol fit in v,
& planeta quis in & erit a fole finiiter,fi uero cótra,ante folem,ut fi Sol
eifet in tauro,& planeta in y erit ille planeta dexter.í?.n.7£,& <f cum sue
0 i u n d i i n fiiiepicycliApogaro reperiuntur,& iam defcenderc inci-
piunt, cum Sol ab illis difcedit,id eofit o r d i n e , u t q u o t gradibusfol
a
planeta diftat fecüdumfignorum ordinem,tot&ipíè planeta ab Apo
ga?o,ucl ab auge fui epicycli diftabit. Cum uerò planeta:foli funt oppo
fiti , tunc in augis oppofito ueríãntur. Ha»c hadenus de fuperioribus. $
uerò/Sc £ aliterfehabent.Nam ubi manedefinuntapparerè, (quod ex
ephcemeridibus cognofci poteft) quod fit cum 0 fecundum iignorum
ordinem pr?cedic planeta?;ideft migis diftatab aliquoZodiacipundo)
& foli iundi funt,tunc in Apogad epicyclo funt; ubi uerò uefperi appa-
rere definunt,quod accidit cumíèquuntur folem,&deinde illi iundi
funt,tunc in augis epicycli oppofito uerfantur,quod licet in fuperiori li
bro etiam didum fit,hoc loco non inutiliter fit repetitum.
Planctarumetiam uires modo augentur, modo minuuntur ratione
fui habitus ad eclipticam, cum igitur ab ecliptica uerfus noftrum polü
declinant,tumfeptentrionalesdicuntur,&eius uis augetur ratione no
ftri,qui in hacparte Septentrionalifumus,fin uerò ab eclyptica uerfus
fus
 ET T E M P O R I S LIB. II. 95
figvra avgivm planetary m
ET EORVM OPPOSITORYM.

N u n q u i d n o l U o r d i n e m c ^ & p o n a s r a u o n c m c i u s i n ter
1
raf Iob.18.
 94 THE A TRI M V N DI
Paspolü antar&icum déclinât minuunturillorum uiresnobis. Hoecx
ephameridibusdignofcipoteft,&ex figura n o f t r a n o d o r u m , & limi-
tumPlanetarum.
Mutanturetiam illorum uires ratione motus cum fcilicet eft uel die
dus,uel retrogradus,quod ide ex ephfmeridibus dignofcitur: nã fi pla-
neta diurnus motus eft in fequenti die in plures partes,quàm in pracc
den ti dire&us motus eft,fin uerò in paucioribus retrogradus eft.
Cum autem dire&us eft triplicem motuum diíferentiam fortitur qui
libet planeta.Nam uel eft uelox,uel tardus,uel médius, mediorum mo-
tuum, tabellainfra pofita eft cum diurnus motus, qui ex ephameridius
colligitur, eft medio motu maior, tunc planeta uelox eft, fin uerò mi-
nor tardus eft.
Mediorum motuum tabella
G. M. a*.
B o z o
7£ 0 4
P o 51 27
% o J9 8
9. o yj 8
0
? $9 S
12 II 27

Ha?c omnia diligenter funt animaducrtcnda, utplanctarum uires di-

gnofcatur, utquid poifintin dies iingulosin humanis corporibus, uel
potius íhumorib 9 ,cx quib 9 humana corpora cõftãtfacile cognofcatur,

D V P L E X S I G N O R V M D I V I S I O IN QVATVOR
partes primum, deinde in figna mobilia, fixa, &
communia. Cap. I I I .

Nnum.i. unicurn folis curfum fub Zodiaco diuidunt Aftrolo

gi in quatuor aquas partes,qua nobis quatuor anni tempo
raeíficiunt,quod mediei nonitaíàciunt. nam in partes ina--
quales eum diuidunt,at nos Aftrologos^fequimur.Prima igi
tur quarta eft y,ft,11,dum fcilicet Sol per hanc percurrit quarta illudan
ni tempus efficit,quod ucr dicitur,quod cum fit calidum, & humidura
temperatehacratione hac quarta calida,& humida,habctur & tempc-
rata,ob id fan gu in ta, & pueritie quàm fimillima. Secunda quarta, qua:
Àeftiuaüs dicitur eft 'IP,calida, & ficca eft,& cholerica, & iuuentu
tem refcrcns,dumqj Sol hac tria figna perambulat Aeftas efiicitur.Tcr-
 ET T E M P 0 R 1 S LIß. II. 95
F I G V R A O S T E N D E N S S I G N A Q V A
T V O R A N N I T E M P O R A E F F I C I E N T I A , ET SI-
GNA MOBILIA, FIX A, ET COMMVNIA.

T u f e c i f t i o m n e s t c r m i n o s } t e r r ? x i l a t e t n , & u e r t u plafma-
ftiea. Pfal.73.
 96 T H E AT RI M VKD I
tiaquarrrt: cil ^ 4 ^ ,&dum fol per iiladeambulat figna effîdtur Au-
tuinnus h igida.ee ficca cit. melam holica>& uiriié Acta tem refcrt.Quar
ta pars eu: >° —X, qua: figna dum afoîc'peragiãtur h) ems eflicitur,quíe
frigida,& húmida eft Flegmatica,& iènilis etatis finilis. Quecunque u-
uíus anni uitam fortitafunt ca apertam uariabilitatem, & mutationcm
perfolis motum inZodiaco confequuntur,utiuntheibepencomnes
nonnullaanimalia,& nonnnlli morbi,etiam,quiíi non totam artatem
perdurant faltem adprincipiumíuarfencdtutisperucniunt-utquartana
febris eft. Horum autem quatuor partium quelibet fuum principium,
mcdium,& finem habet,inquibusdiueríàs mutationes habent es o ni-
nes, quç a ca'lis efficiuntur,cuiufquc igitur quarta: primum fignum dici
tur mobile, quod dum Sol in illud ingreditur fignum mutatur anni té-
pus in aliud,& hax mutatio apertiífimaeft omnibus,fi illud tempus ob-
lèruare uoluerunt. Vt hoc anno 1586. dum life feribebam. Nam die
2i. lunii folingreifus eft fignum óji.quodieíèrenauit cum multisante
diebus,&menfibus fuerintpermulta:pluuia:, &inundationes,fuit fri*
gus,& multaincommoda têmpora, fercnum autem perdurauit deinde
lati s multisdieb us,&maximis cum calorib us interpofuit tamen Deus
fuabonitate nonniillasleuespiuuias,ut homines inde in tantis caloii-
busaliquodleuamen perciperent. Mobilia igitur ilia figna dicuntur,
quòd in acre maxime mutationes fiant. Hxc autem figna funt V,<?P, —
& ~fo3 qua: uerò figna hec quatuor,in Zodiaco íèquãtur, fixa funt, quod
ilia mutatio fada confirmari, & perdurare cernatur, & hoc tempus re-
fert hominis iuuentutem,ut illud pueritiam,& quod fequitur rcfertfène
dutem. Hax autem figna funt b>£?., 'h — .reliqua uerò figna quatuor
cõmuniafunt, qcf,& bicorporea quod tüc incipiat illud anni tepus fuá
uim rcmittere,& ad fequens tepus fe conuertere,ex quo fit,ut illud tem-
pus fit utriusque temporis particeps. Kçc figna funt r r ^ - f ^ X - Ha: fint
quot annis mutationes per folcm,qui per figna tarn diuerfa, diuerf que
natura: perambular. imo innumcrabilcs funt,cum & hax eadem tempo
ra raiione aliarum planetarum,& ftellarum fixarum maximè pei mnten-
tur,ut iure oprimo dixerit Solon duos dies fimiles penitus in uita non
experiri h c mi nan, licet diuíiííimè uiuat. Sciendum tamen eft, quod
quaxunque diximus de quatuor.anni tcmporibus non utiquc terrarum
uera íunt.Ná hax uera funt tan tu in loeis Septcntrionalibus,in auftrati-
bus uci o cê traie habent cf lllis fit hyems cö nobis eft iftas, & iliis alias
cfi nobis hyems,iis uerò qui fubequatore uerfantur neq, hoc neq; mo-
do fe habent cum dúplice m hycmen,& aftatem habcantimo perpetuü
uer,& ic mper iL iilis equine diian,
MA-
 E T T E M P 0 R 1 S U B . II. 97
DE SIGNIS MASCVLINISj FOEMININISs IMPE
r a n t i b u S j O b e d i e n t i b u s 5 & f e odiosè contuentibus.
Cap. IIII.

Àfculinum,& famininumtãinfígnis,quàminplanetis cít

quadam collatio,uelduorum íignorum, uelducium pia
netarum,utquodmaioremquandam uimad agerci m ha
beat malculini<m,quod minorem f^mininum dicatur.íigna
igituromnia imparia íi numerareincipias ab V. malculina,paria uero
famininaíirnt. Hacigiturmafculina feminina hac

Impcrantia uerò funtíignafeptentrionalià V ^ ^ n ^ c ^ ^ , obedien

tia tamen iingula íeptentrionaliaíingulis meridio
nalibus imperant,neque hçc illis obediunt, fed ea tantum, qua quadran
ratione íibi inuicem opponuntur,funt auté ca,qua ab aquatore,uel po
tius,que ab eodem p u n d o iquinodiali iquè diftant,& lunt V,& X,b
> ,<?p,& - B , S 7 , & & ^ . H c c a p e r t e i í è q u é t i f i g u r a c c r n ü t u r .
Odiosè uerò contuentiaíiintillaíigna,quv reda,&tortuofa dicun-
turyqucd illaredè.& h^c tortuosèafcendat,dumlci]icet illaíuper hori
2ontemafcenduntfemperlecumplus lineç aquincâialis afcendit,ut
obliquè afcendentia fèmper minus Zcdiaci fecum trahunt. K a c di-
cunturanrifcia aPtolom<,omalefcilicetadumbratÍones. Quoin loco
animaduei tendi!mcft, quòd nõ folum íignafuntíígnisantilcia,led gra
dus gradibusj& minuta minutis, ut primus g.radus V, odiosè contuea-
tur ?o, '!!>, & fie in relíquis,odiosè autem iè ccntuentur, que ab ifdcm
púdis folifiiualibus [quèdilíant,figura hoc tibi apei tè oílendit,fed cú
nonfitíatismultis in 1 ebus ícii e,quod íignum odiosè rcípiciaturab al-
tero, fed feire oporteat,qui gradus,&fcrupulus refpiciatur,appoiuimus
duas tabellas, ex quibus fãcilè, quod Icire cupis,ellicies,akeracnim id
eft pi imapro gradibus uteris.,altera pro ferupulis.

Pro Gradibus P i o minutis. Pro minutis.

0 3o 0 60 16 44
i 29 l 59 17 43
2 18 1 i 8 4*
3 17 3 57 19 4l
4 26 4 tf 20 40

5 5 55 11 39
6 14 6 54 11 38
7 23 7 53 23 37
N Pio
 93 T.HE A T R I M'VNfil
;
': . P.í ò gfa-dtbus ' ' (>'jpromftùrtis . - prüinihuusi ' " . •
8 i.i,. 8 51 • ' 2.4 3,0
5 zi 9 51 15 5 5
10 20 10 50 j 4
21
11 19 49. 27. i î
xi iS 11 4S 28 j i
• í ij 17 13 >47 J1
14 16 14, 46 • 30 30
íf I.Í IS 4Í
Iam vem ipfám aliqüo exemplo illuftremus. Die 7-IuIij 158 6. î? eft in
grad i m 34." feire uolo,quò fiuimantiíuum mittat : hic cria inquiré
da l'un :,Signum i GraduSj& Min utum: ilgnum reperiesin iupeiiori hgu
ra3gi adam in prima tabclla,min utuin in Iccundajnquiic igicur in figu»
raTauiííig#um.,&linca? cranfîieriàl'es tibi oftendeqc Q efîè antiicium,
ô'. Pi imum deindc gi adum quare in prima 1 abula,.&hic oitendet tin
bi c régione 29 quare portremum 34 m i n u t a , & c 1 cgione inuenies
26 q ;i pqftremus numerus cil gradus uigefimi aoni. Primus cnrnv gia-
dj's relpondit giadui 30. ideftafine 29. uiqueadfinem 30. & minuta
34 refpondetminutis 26 gradus 29. exquo fit,ut F? antilciumfitin.gr.
28,&M. 26.Hoc etiam hac rationc reperiripoteíl,locusplanetaíubdu
caturde toto figno,quod reliquumeft, eius antiicium eft, led illius fi-
gni,quod illi antiicium eft. hoc modo.
Ü antiicium^ G- 30
locus 5 in tauii G. 1 34,.
-- - -

locus antiicii G. 28 m. 26 Ç}..

Quantas opportunicates afferathae cognitio,alio loco tibidifcendü
eft: hic cnim(utlape diximus) non uerborum fignificationem,fed tan-
tumhuius man dilicterarum Dei digito inferiptarû le&ioné docemus.

DE P L A N E T A R V M R A D I A T I O N E . Cap. V .
luturnaprudentiÏÏîmorum uirorum obferuationc comper-
|| |P0\V. tumeft,aKosefFeâ:usinhis inferi o ri bus fieri,cum planeta
f i ' â à c c r t o q 110 dam fpati oluntinuicem diftantes, alios uerò cû
aliolpatio íeiunguntur, quas inter le diftantias radiationes
dicunt,nonnumquam uerò,quòd his rationibus non diftant,'uel nihil,
uelpai um agere cernuntur.iimilitudine fidium nonnullihanc rem ex-
ponunt, qjv fi inter le quadam racione to.norum diftant, fuaues concen
tus cmittunt,fin contrapenítusdfiíònare fèntiuntur: athée noftro pro
pofiro aliéna funt,qui rem defciibcre tantum,& iub oculos ponere ueli
mus omnibus penè rationibus omilfis. Planetarum igitur,& fignorum
radia-
 ET T E M P O R I S LIB.II. 99
FIG V R A O S T E N D E N S S I G N A IM*
P E R A N T I A OBEDIENTIA, ET SE O D I O S E
C O N T V E N T I A.

Ecceluna etiam n o n . f p l e n d e t , & f t e l l ç n o n f u n t m u n d ç i n

conlpcClucius. lob.tj,
r
N z
 roí) T H H A T II I M V N D I
l'adiarioncs quatuor íunt, qua,& afpe&us dicuntur, fexdlis,quadratus,
trinus, oppolitio , qui his caraóleribus breuitatis caufafcribuntur n.
A .cP. lèxtilis Planctarum aípeâuseft cú aliquis Planeta ab alio Planeta
duoruin fignorú ípacio id cil, 6o.G.diftat,cum trium fignorú, ucl Gra.
90 cil n.cutn quatuor íignorum,uel grad. 120.Axft.cum per fex figna,
11 el Grad i8o.etl cP.quod ide de íignis omnibus,& de quolibet Zodiaci
p u n d o d i â u m lit cum uerò in codé gradu,& minuto duo Planète funt
tune coniiméti dicútur,& hoccaraélere fignàntur o\Hi uerò alpeótus.
n->n lblum confiderantur inter ipfos Planeras,ucrum etiam inter Plane
ta>,& Hellas fixas,led omnium maxime cf.uirtuté enim unitã magis age-
co mpertiffimum eft.
In aípe&ibus illudiciendumeft, quòdaliquamhabent latitudinem
ut ita dicam,ideft,non ad unguemin his diftantiis coníiftút, fed per ali-
quod fpacium ante,& poft(quod Ipacium Planetarum orbes dicuntur)
eadem inferioribus agere compertilïimum eft hos auté orbes in fequé»
ti tab-ell nia cernes, deinde ape&uum figuram,& eius ufum habebis.
j 1'runcc. G.7.3 o [ I frG.io o 2G.H.O
Stelle fixçmagni | S e c i m d x . G . 5 . 3 0 j I V li o Ç 7.0
tudinis.
tudinis. j Tertiär. G . 3 . 3 0 I çf 7 JO ^ 12. 30
|
I Quarta». G . 1 . 3 0 1 0 17 O
[
ut omnes íuperiores configuration es cognofcantur prefeiendü eft pri
mú fignorú cõfigurationes,q figura cognofcütur.hoc modo V radiado
nes feire uelim:poneindicé,qui in uiobili rota protenditur, luper prin-
cipiumarieds,& ftatim uidebis fextilé dextrú cadere in prima G, a,
in i.G.>,A,in i.G.-H.oppofi'ruminprimCiG.^.finiftrorfum uerò
i.G.n:.in i.gr.<rp, n,in i.g.^.Hocfacitoin ceteris íignis,& fignorú gra
dibus,atq, minutis,& eris uoti compôs. Hac ratione Planetarum confi-
gurationeshabebis,ut exempli gratia feire uolo hodie, qui eft 13. Iulij
15 8 ó.quomodo inuicemíe intueantur Pianete primum 0 eft in Grad.
2 I.Ç5 ibi collocaindicé fiilliusaípeólus feire cupis. $ eft in G i j . H j l u
naigitur nullum habetcum lòlea!pcAum,cum nnlla ex quatuor radia-
tionibus in mobili rota inferiptis ad illam pertingat. 5 eft in z.G.Kneq.
ulla eft cum eo Soli partilis radiado,fed Platicus a eft. Partilis enim n.
eft ad G. 21.y .& h ab eo loco diftat G 1 1 . 0 auté (ut fupra di&um eíi)ha
bet G. 17.01-bis ante & retro,eft igitur • .ad orbem Solis,nó aút ad orbe
Saturni,cum tantum B,io.G.orbishabeat,7£ eílin G. 30.21,cum $igitur
nullum afpedum: </ in 21 G . n nullum cidem afpe&um. $ in Gr. 547 eít
igitur 0 cum §.platicèiunâ:us,cumab eo diftet tâtum G. 1:4.5 in G.3.0
n nullú aípeótã igitur íi ^ aípeótus ad reliquos planetas ícire cupis, íi-
militer operaberis. DE
 ETTEMPOKISLIB.il. xoi
p l a n e t a r v m a s p e c t v s

N u n q u i d coniungercualebi.smicmtcs ílcllas Pleiades ,aut

gyrum Aròturipoceris diífip.vre. Iob. 38.
 loa THEATRI MVNDI
DE . S I G ^ i l S INCVNIVJfC TIS. Cap.VI. J q

iVx figna ncquc imperantia, neque -obedientia, neque anti-

fcia^neque ullds inter ieluperiores alpedus habere pofiunt,
inconiunda dicuntur(ha?cautem) qua: iint animaduertas:fi
gna mobi:ia3qua?lunt(ut fupra did um eil) V, fc siit
inconiunda cum figno fibi fequentij&illius oppofito,ut y eftincon-
iun&umcum£,&*:<?c>,cum£7 d c ^ : ^ c u m « & ' cum ,fi-
gnafixaibnt inconiunda cum figno fibi antecedentij&fequentia & ho-
rum oppofitis>utfe cumy,&,-ü 3 &horum oppofitis -H Sc fic de re
liquisdicendum cft:iigna uerd communiaiuntinconiunda cum figno
fibi proxime antecedenti3& eius oppofito,utn cü£ <#.,& hiec omnia
in huius capitis figuraunico intuitu cernes. fi illud animaduer-
teris, quod figna incöiunda cum mobiiibus crafliori linea fi
gnificantur,cum fignis fixis duplici, cum fignis com-
munibusiubtiiioii, led cum qua' traniuerfales
iunt neceftai io fintduplices pro aliis incon
iundionibusi rrn^j-lisaddidiapud
lignum qua fe q ndam par-
uam linea E^i'KVi |m, quar
docet illic pro unica
haberi pro fci
licet fi-
gnis
communibus.

I,

SI- '
 ET T E M P O R I S LIB. II.
s I G N A I N C O N I V N C T A

O m n i n e g o c i o tempus eft,&opportunitas.
Eccl. 8.
 04 T H E AT R I M VN DI
DE PLANET.ARVM NODIS, ET LIMITIBVS.
Cap. VIL

Laneta omnes prater folcm ( u t in íupèricri libro docui-

mus)fub ecliptica nó femper uoluuntunled modo in Scpté
trionem,modoin meridiem déclinant,unde fir, utin duo-
bus tantummodo pundiscclipticam fecent.quapundano
di a P t o l o m a o dicuntur, qui uerò pundus quodamodo fit a planeta
dum.a partemeridionaliin leptentrionem tendit,nodus euehens dici-
tur,& caput dieipoteftj&lcribi hoc modo '>! ut in # ctiam oppofitus
uerò nodus unde in meridiem ex borcali parte proficiicitur. Nodus dc
uchcns,& cauda etiam ufurpatur,&itapingitur, ut a nobis in fequenti
figura Ü,ut in luna etiam aliisquoque nominibus uocantur,qua? oia ni
hil dicerc attinet,ne ledoris mens confundatur. Duo ex hoc capite no
btsprecipuè colligendaíunt: altcrum eft unico intuitu ubi fint hi no-
di intueri, quod in figura facile fit, & licet non femper in codem loco
perfiftant(mouentur enim cum odaualphara,ideft ad motum o d a u a
fphera)ob id iifdem locis multis annis quodammodo perfiftunt. Ad
-quid autcm conférât hos nodos feire Ptolomaus tradit. Alter um eft,ut
fciamus,quando planctaíítborealis,&quando feptentrionalis. Nam
cum eft a SI ad IS fccundum fignorum ordincm feptentrionalis eft, cü
uerò a IS ad caputfecundum pariter fignorum ordinem meridionalis
eft. Vt exempli gratiaHodic die9.Iulii 1586,^ eft in Grad.i.m. 4 2. ft
eftigitur meridionalis,(Scdeicenditad uentrem auftralem ad maiorem
lcilicetlatitudincm,quam habere poteft hie Planetadatitudo enim Pla-
n e t a dicitur h:Tc diftantia Planeta a iinea ecliptica,qua h eft a parte bo
realiG 3.2'.auftrinaG.3.5Vî£ G.2-4.'.borea,auftrina uerò G.2.7'.c/in bo
reati parte G ^.^ouu.auftrali G.6.)0'.2G 6.2 2'.in parte borcali in meri
dionaliuerò G. 6. 22'.$ iuborcali G. 4,5'.in auftrali G.4 14'duna uerò
in utraque parte eit Grad. 5. illudpraterea feiendum e f t , q u o d dum
Planeta a capite ad limitem, uel uentrem boreum afcendit,borcus
alcendens dicitur,dum uero ab hoc limite ad caudamuadit,boreus,
liei feptentrionalis defccndensappellatur. Dum uero a cauda ad uen-
trem auíírinum uadit,aultraiis defcendens eft,dum ab hoc uentre ad ca
put properatMeridionalis,uel Auftralis afcendens dicitur. Hac omnia
in fequenti figura unico intuitu cernes praterquam <Q,& Ö' luna qui
nodi cum moucantur quotidie,3, &nonnullalecunda,nullum certum
terminnmei aifignari poteft,quidiu perduraturus fit,ob id ex epha-
meridibuspetendifunt.
DE
 ETTEMPOKISLIB.lt. xoj
f i g v r a n o d o r v m ' et limitvm
P L A N E T A R Y M.

V c r b o D o m i n i ccli f i r m a t i f u n c > & f p i r i t u oris o m n i s c i u s

u i r t u s c o r u i n Pial. 51.
o DE
 I
io6 T H E A TR I MVNDI
DE V A R I A BI LI C O E L I DI V I S I O XE.
Cap. VIII.

Oelum in fupcrioribus capitibus diuifum cil in duas medicta

f f / f y ^ ß ^ tes,in quatuor partes, & in duodecim ligna,qua diuilio ira
i m o b i i i s , & perpetua cít. Aliam quoque diuiiîoncm perfe-
% q u i m u r 1K)Cloco,qua?non utfuperior eft perm an en s,led in
perpetua permutatione uerfatur,& uarias,&diuerlãsmutaticncs,& d if
ferentias iortitur. Hvc autem hoc modo Ht : primum per meridian ura
circuluminduas a'quas partes dühibuitur,& qua? pars, eft oriente uer
fus afeendens dicitur, quippe qua? pei petuo aícendit, que uerò occidé»
tem ueríus eft,defcendcns.elt& appellatur, íi uerò c j o fie diuilò addi-
derimushorizontem hunt quatuor quarta?, quarum prima,eft ab orien
te ad cadi medium: iccunda ab hoc loco ad occidentem : tertia ab occi-
deiite ad media- noctis, Jin cam ; quarta a media noite ad orientem.
Qua?iibet autem harum quartarum rur lus in très diuiditur fuper aqiia-
torcmcquas partes,qua? maníiones,domus, domicilia,Hofpitia,habita
cula,dicuntur. His autem nominibus additur ordinis numerus,ut do-
mus prima lit illa,qu<t eft ab oriente prima fub Horizonte íêcundum íi-
gnorum ordincm,quçfcquitur íècunda,& íic ufquead 12.11t in fequenti
ligura patebitin quam iolent Aftrologihác rem diftribucrc, licetplerú
que fiat quadrara : h c tamen nobis magis c<dum rcfcrt,ob id accommo
datior uidetur, fupci,ioribus aút quartas luas tribuère Aftrologi qualita
tes,ut & his, qu anni quatuor têmpora conficiunt. Nam primam,q 112
eft a Solis ortu ufque ad cadi medium, & compleóUtur domos 1 o. 11 .i 2.
dicunt Mafculinam, orienralem, aduenientem, & fccundum Arabes
fanguineam,puerilem,ucrnalc,quam tarnen lïccam dixit Ptoloina us,
quòd Solcum in eaefthumiditatcm noclu genitam deficcat: quodquc
ab ea ucnti cxcitantur,qui fubiolani dicuntur,qui ficcifunt.
Secunda ca?li quarta, que eft a medio c-.li ad finitorem occidentale,
& con liât cx 9.8 .& 7. domo Arabibus dicitur calida,& ficca,a qua fenté
tia Ptolomauis minime recedit,tum quòd Sol in M.C.conidtutus,& ad
illam partem properans cam ca!efacit,& ficcat, tum propter ucntos no-
tos,qui maxime caiidi iunr,& ab ilia regione fiant.
Tertia c li quarta eft a finitore occidcntali ufque ad lineam mediî
noftis,&continet 6. & quartumdomum,qu L mafculinaeft occidenta
lis,& adueniens,& ut Arabes uolunt,mafculina, li igida,& ficca, melan-
cólica eft. Ptolomeus tamen,uoluit, ut eílèt húmida : quòd cum Sol ad
eamperuenithumiditas,qua?interdiu exíiccataíuitincipit diftundi,&
fauo»
 E T T E M P O R I S LIB.H. to7
f i g v r a xii- d o m o s ostendens

T u u s cil d i e s , t u a e f l n o x , t u f a b r i c e t u s c s a u r o r a m ,
& Solem. Pial.75.

O i
 ao8 TJHi E A T ït Ï MVKDÍ
faitonijab capaitc fiaotjcs teocri fout, &naadidi.
'Quarta dcniquc quarta,qua continet pi imam,fecundam,& tcrtiam:
domum eft a línea media nodis ulque ad Hnitorem orientalem. eft foe-
mininaSeptentrionalisjflegmatica,hyemalis recedes,quod a Ptolomço
non uai de dilentit, cum dicat illam frigida m eiïè, quod dum fol meri-
dianum fub terra latcn tem confcendit ïangjifime a nobis abeft, tum qd
uenti aquilonares ex ea parte furgunt frigidi lunt,& gelu adducunt.
Atyaciuoque ratione coniiderantur he domus. Nam quatuor angula
resdicuntur,qua funt prima 4a.7a & io a . quatuor fuccedentes,qua fci-
licet has quatuor luccedunt,quaiunt 2a. 5a 8 a . i i a .reliqir- ueiò quatuor
dicuntur cadentes,qu'* funt 3\6 â .9 a .& i 2 a . angularesiortes,lunt fucce-
dentes minus fortes cadentes penitus débiles l u n t , h o c feilicet modo
Planète in illis domibus exiftentes lie fe habent:datur tamen & inter has
ordoquftdain,ut domus io a . i 2.fortitud,nes habeat,prima n. Vnde-
cima io.fèptima9. n o n a 8 . quarta 7. quinta é.íecunda 5.odaua4.Ter-
tia 3. Duodécima 2.íèxta 1. Hac hadenus.
-" I
DE VIRIBVS PLANETARVM RATIONS LOCI, IN
quo ireperiuntur in Zodiaco. Cap. 1X.

Euiribus Planetarum, quas ipíISortiuntur ratione Zodiac!

partis,in quareperiuntur traólaturusin hoc capitequatuor
collegi,qua funt Domus, exakatio,triplid,.as,& termini, u-
nd cum eorumdem caííbus,& detrimenas, & in unica figu-
ra accommodaui,qu r 'infra appoiita eft. iilud igitur fciendum eft, quòd
re ipla muítis ante íèculis cognitum e i , q.uòd Planeta diuerias íortiun-
turfortïtudines non fol um ratio re fuorum orbiumj uerum etiam tum
ratione Zodiaci decime fphare, tum ratione ííellarum fixarurn, quibus
cum ipíi copulantur,de luperioribusfartitudinibus fupra tradatíi eft:
de fecunda uero ratione nunc agemus,íèd breui uia,ut noftrum propo-
íitum eft.Ex duodecim igitur Zodiaci íignis unicum fibi íumit 0 quod
leoeft,in quo cum reperiturjiiam uim.intendere tamquam in domo fua
omnibus compertiífimum eít,luna uerò eodé modo aíhcitur in oò. qua
uerò duo figna proximo,& ante & poít hecduo Solis, & L u n a íigna re-
petiturMercúrio tribuuntur, q u a f u n t n . , & ne,fed i t a u t n dícatur
diurna?domus,quod'in-illo fígno meliusaftiaiatur in die, quim in no-
de,&«p dicatur nodurna,quòd melius indlla in n o d e ailiciatur, quam
in die,qua uerò h/c duo íigna contingunt,&fequuntur hoc ordine Ve
neri adicribun tur,qu ; funt o>& libra led ft nodurna,& diurna dora®
dicitur
 ET T E M P O RIS LIB. II. 109
dicitur eadem ratione, qua de $ didumeft,figna uerò que h e c d i d a
couipleduntur dantur c/,& funt Y,& fed in die y ,& in node « duc»
itidem dantur y; in die -p,& in n o d e x,relique duo 5 relidv funt ;b in
nocky&indiewe^n colligendis autem Planetarum fortitudinibus do-
muiquinquefiortitudincs adferibuntur .fecunda Planetarum dignitas
csaitatiojuelregnum dicitur.quod dum in illo figno reperitur Planeta
ualde letatur,& in aerefuam uim prefefert ita,ut ualde mutetur. ut 0 in
Vjt iii X&rlla ratio aiferri folet,quòd cum Q arictem ingreditur ad ie-
micirculum borealcm afcendit,in quo dum uerfatur inhac noftraZona
res generantur,& dies n o d e maior fieri ineipit, ut quandam uidoriam
lîbicomparare Sol uideatur. Luna uerò,que pariter ad generationem
concurrit cum Sole ubi in ariete figno ad generationem accommodato
cum fole i unda fuit,in b apparere,& quodamodo regnare,& in mundo
dominai i,ineipit. Satu' no uerò cum rerum intcritus,&frigiditas maxi-
me tribuaturmerito in ^ figno arieti contrario, exaltaii dicitur,ideft
in eo lue nature maximam uim adiungi:]/; autem in tfb cxaltatur, quòd
ibi dum ueriatur uentos fepttntrionales,qui maxime fecundi funt, exci-
tanturiecLindiras autem % maxime tribuitur autem cum naturam Io
ui contraria for titus fit,contrarium,ueloppofitum fignum fibi pro re-
gno delegit, quod 'b cihibi enim iiium calorem ita contemperat, utno-
bis a quoru Zenith maxime ibi uerlans didat, utilem red dat. 9 vero quip
peque maxime humiditatem excitât in húmido figno quod x eft exalta
ji dicitur. X poftrcmum cum fit Vcneri natura contrarius in np fua do-
mo exaltatur. Huic dignitari Planetarum fortitudines colliguntur, qua
tuorfortitudinesadíeribuntur.
Cum autem Planetain domo fir domui cppofita reperitur in fuo de
trimento reperii i dieitur, quòd ibi máximo damno afficiatur, cum in fi
gno fiie exaltationi conti ario in lüo caiu eft,quòd ibi fit quafi de fuaíè-
dc motns,& de regno greifus.
Illud pretcrea admonenduni eft, quod nonnulli exiftimarunt Plane-
tarum exaltationem non intoto figno,led in certis gradibus fieri ita
&cal'um,ob id in fequenti figura adfcripfi hosgradus,ut quifque, quod
libi magis lubet,deiigeret.
Triplicitas autem Planetarum, quedam dignitas eft, quam in fignis
habent Planete,que trigonaradiationeinter ie copulantur, que figna
licet temperatura minime conueniant,obíèxuum tamen cõdÍtronem,&
trigonum radium inter ie conuenite uidentur,&ob idcertorumPlane-
tarum gubernationem,&dominium Sortita funt.
Omnia igitur figna in quatuor triângulos diuiduntur,& quilibet triã
g ui us
 11 Î THEATRI M VN DI
gulus tria figna continet unum mobile unum fixii, & unum commune.
Primus autcm trian gulus conilat ex V , mafdilinisy&diurnisfi
gnis.Arabeshunc triangulum uocant igneum ,&illius imperiumtri-
buunt v£,&V,quippe quimafculi,&diurniPlanera? funt:in dietamen
primum locum tenet 0,lecundum7/:,atin n o d e contraria ratione fc
habent. Arabes hunc trigonum orientalem dicunt,fed Ptolomaus Bor
rholibicum, ideft medium inter boream, & Africum, uel ex his duobuî
permixtum dicit. -H domus y; uentos Septentrionales excitât, & Y do-
mus (V- Occidentales, 0 autcm nullum proprium, led omnes communi
ter uentos excitât.
Secundus trigonus ex tribusfignis fœmininis confiât,atque nodur
nis,qua funt terreum trigonum Arabes hunc dicunt, & ci
cum Ptolomeo Dominos tribuunt $ & 2: ita tamcn,ut in dominationc
diei pracedat Hunc dicunt Arabes Meridionalem fed Ptolomaus
Auftrifolanum:>j enim, cui dominatur méridionales uentos excitât,
qui cum oriente communicant propter >,cui dominatur f, qui pro $
uentos e x c i t â t , e n i m cumfole omnes uentos excitât.
T ertius triangulus fît ex n,£t,s«c,qua fîgna mafculina,& diurna dixi-
mus, hunc triangulum dixerunt Arabes àereum,& in illo dominari
uoluerunt.ita tamen ut Saturnus primas partes fibifumatinterdiu,
no du uero Ç rcenfuerunt etiam Arabes hunc cftc occidental cm.lèd Pto
lomaus Borrapelioticu cflc fi rip tu m rcliquit,id cil mixtum ex borea, &
fubfolano.Vcntieniïna r? prouenicntes,utfuperius didum eft,funt o-
rientalcs,qui tamen communicât di borea propter 7/T, qui borealis eft.
Quarta triplicitas conilat ex X,qua fignafaminina funt, no»
durna,& aquea. Huius autcm primus Dominus eft r*,cui in die aflocii
tur in n o d e Hunc trigonum Arabes d ixe re S cp ten : ri o n a 1 e m,at
Ptolomaus Notolybicum uocat ; quippc qui uentos occidentales exd
tat propter dominum,ad meridiem tamen etiam déclinât propter?.
Hiclicet Dei omnipotentis (iimmam fapientiam animaducrtei e, oui
cum uolucrit omnia corporea corruptibilia ex calido, frigid o-humido,
& ficco conftarc,ita in obliquo circulo earn uircs diflribuit, ut planets-
rum motuhas primas qualitates in h, c inferiora uel influcret,uel excita
ret,autgeneraret,&nutriret,atqueconferuarct. uentique cxcitantur,
fine quibus omnia corruperentur,nauigatio concideret,& (utuno ucr
bo omnia compledar) nulla noftra uitacfld.
Vt huic capiti finem imponamus, reliquum eft, ut de terminis aga-
mus,qu funt qtndam fignorum partes,in quibus planeta alicuiusnon
autcm aiiorum uircs,& qualitates uigenr,ut dum In ilia parte uerfiitur il
lius
 HT T E M P O RI.S LIE- II. x r<;

D E P R A E C I P V I S P L A N E T A R V M
D I G N I T A T I B V S.

Opera manuum tuarumfuntcceli. Pfaî. i oi.

 11 Î T H E A T R I M V N D I
lius planeta, cuius ilia pars fit, qualitates fibi fumat,vt primi fex gradus
V funt & fi in illis rcpcritur 7/. in fuo termino cllc dicicur, & bene af-
feóhised, fin alius Planeta ibidem critT/; qualitatibus aflicietur. Hos
autcm términos in fequenti circulo diíiributos habebis.íed animad-
uei tat ctiamle&or, quod alij termini funt Arabíi, ali jPtolomad,nosq;
Ptolomctum fequimur. Huic dignitati ties fortitudincs tribuunturab
Altrologis.
Scquentis autcm figura? vfus ille eft. Die 27. Iulij 15§6.fcire defidc-
ro louis iortitudines primfi in ephcmcridcT/; eíícin Gr-3.dc peripicio.
Deindein circulo íequenti, & in parteinteriori inuenio fignum c l u -
pcr q uo lingulam mobilem, &illi circulo afhxam pono, led ita,ut fuper
G ad 3 eluldem figni(quigradusiunt in parte cxteiiorieiufdemcircu
Ii) turn video quid fit Iub iinca^qua- fignificatur per illam lingulam
piimum\ideo dornum elfe § no&urnam, detrimcntum R, cafus cAtti-
plicitas o". çj exalçado terminus M a r t i s h a c omnia \ nico in
tuicu cci nes, quam commoditatem maxime ex hoc mco libello confe-
quei isddem de catcri. planctis dictum fit.

DE PLANETARVM CARPENTIBVS.
& almugea. Cap. X.

^ ^ f ^ N carp< nto cííè Planeta dicitur, cum in duabus, uel tribus

^^ iuarum digni.atum fupra defcriptarum rcpcritur 5 ut cum
m jMI 7i eft in Grad. 13 .vique ad 20.G. quòd tunc eft in lua exalta
f ^ s ^ l l ticne,& tci mino. vel cum 5 in "p veríatur,quòd tunc eft in
domo,& exaltado ne, & li eft in Gradibus primis y.tiuidem figni in tri
bus veríâtur dignitatibus,in domo,cxaItatione ,& termino.
Almugea vero finepcrfonaeft, quocies finguli Planet? eo modo cã
Sole, aut cum L'.na configui antur, quo dermis ipfortim cum iumina-
riumdomibus, rtatamen ,vtad Solem fint occidentales, & ad Lunam
orientales. Planeta ergo in Solis almugea elfe dicitur cuma Solctot
fignisdiftat, quot a ,Q prima domuseius, qua-fiibfequitur fecundum
fuccelfionem fignorumdiflat. In Luna vero almugea cít, quando tot
diaat fignis, quot domus planet?, qua: fiibfequitur conn a fignorum
ordinem difiat^qua: omnia in fequenti volubili rotula cernuntur. Cu-
ius vfus talis eft'.- Nun ci ci re volo,nunquis planeta fit in Solis almugea
pi imum \ ideo in Ephamc ride Solis locum, & cum in Leone elle ccn-
lpicio.-tum Solein , qui in \ olubili rotula depi&us eft ad £) cuoluo,con
fidcro,deinde fingidos planetas in ephameride,num fint in illis fignis,
in qua:
 E T T E M P O S I S LIB. HI. 113
almvgea, v e l personae p l a n e
T A R V M F I G V R A.

FecitLunam in tempora,Solcognouitoccaiiim iuum.

Pfal. 103.
P
 ii4 T HE AT RI MVKDI
in (quár cèduh^lafle^irtlècfueriíi^rula & figura circular! dum foi eft
in Ícone , & uideo in ephemeridc $ eílç in sj» in íequenti rota ca-
dit in almugea Solisin "P: n on eíl igitur in almugea Solis, 2 in ephe-
meridc eftin que debereteífe i n ^ ut eíTet in Solis almugea, ut in
rotula conípicitur <y in <Tç, eít & in almugea vt eííet deberet eííe in Scor
pio,7/: eít in jp,& in íequenti almugea eft in +), ft in Y, & eius almugea,
utlicetuiderein íequenti rotula Sole exiftentein ,eíl infa. Idem de
Luna faciendü eft,uidein ephemerideLunalocü,& inquo debesinfe
ueti rotula Lunam collocare, deinde fingulos planetas confidera. Hac
quidemdignitas maximam uim habet,diligenter igitur coníideranda.

DE P L A N E T A R V M GAVDIO, ET EORVM COL^

lationead Solem. Cap.XII.

Vnc Planeta dicitur elTe in fuo gáudio iuxta Ptolomai íènten

tiam cum eft in fui amici domo,ut cum eft in £,uel -Dz do-
mibus^qu.'una illi arnica eíl. athçc dignitas omnium mi-
nima eít. Ha autem djgnkates,utintelligatur feiendum eft
qui Planeta lint inter fe amici3 id quod in Íequenti tabella
cernitur*

5 funt< 0 ^.inimici -t
^ > «
o* eft $ inimici cere ri omnes.íed magisT£ &

| 0 Tunt «< nimici ^

1 SS
1 IV ) t®>
Artiici^ £ íiint 2 ^.inimici
I h ? í
funt < 2 •inimici <
I h
l V
ftíun» -< •inimici
( 2
6 <. h-

funt Í •mtmici

Aliudetiam eftplanetarum gaudiumin domibus. KamSol gaudet in

9a.domo
 ET T E M P O RIS LIB. II. 5
1 a a
y. dum Luna in 3». g i n 12 . o* in 6 \ $ i n 5 . 7/; in 1 i .& £ in prima.
PJanetarum praterea uircs augentur,uel min uuntur rationehabitu-
dinis ad Solem: Nam die Lin air combuíti,fub radiis,in corde Solis , o-
rien tales,occidentalesjmatutinij&uefperini,audi Scdiminutiluniine,
quibus rationibuseorüinuircs,uelaugentur,uelminuuntur. Planara
enim combuftusçft,cumminusfuiorbismedietatea fole dillat,quod
fit tam ante, quàm poít Solem. Tune atitem Planeta maxima debilita-
te afficitur: fub radiis uerò cum licet elongetur extra medietatem fui or-
bis, eft tamen intra quantitatem,quam aggregatum orbium amberum
compotiit, q u a debilitas minor eitJn corde uerò foiis eft,eum ei fècun-
dum longitudinem, & Jatitudinem tanto ípacio iundus eft, quan-
tum folis&Planetafemidiametriconficiunt,quodípatium,utplurimú
eít ler.19. tum Planetam dicuftt aítrologifuás uires .. onduplicari.
Combuítionem alii alia rationc confiderant, dicunt enim Planetam
tamdiu cõbuítum efíè, dú ita eít foii propinquus, ut minime cerni poí-
fít,quod diueríis Zodiaci partibus tu propter ipíius Zodiaci iü propter
Horizontis obliquitate diuería diítantiaabipfoSole accideret íolet.
Oriental es praterea dicuntur H.if.c/.cumoriunturante íòlem,quod
lit a o-.ufque ad cP.occidentales uerò ab cF,ufque ad </,quòd poít íòlis or
tumipíioriuntur,qua rationequatuorfortiuntur flatus,quorum pri-
museft abeo tempore,quoincipiuntapparere mane ante Solem ufq;
ad primam ítationem, quo tempore planeta humidi f u n t , fecunda fla-
tus eft a ftatione prima,quoad incipiunt oriri n o d u , quo tempore cali-
difunt. Tertius eft a n o d u r n o exortu ufque adlêenndam ítationem, &
turn deficcant,quartus a fecunda ftatione ad ortummatutinum, &
tunc frigidi f u n t , feruatis tamen fuispropriis qualitatibus.
Ç,& $ dicuntur orientales cum.Solem pn#ccdunt,occidentales cum
folemfequuntur.
<§) uerò eít orientalis ab dP ad tf.occidentalis a cr. ad cP.quo tépore ma
xime uiget,& habet ad Solem quatuor ftatus:primus eft a c/.ad primam
•,& tum magis húmida,quàm calidaeft,fecundas a prima D,ad cP,tunc
magis calida Tertius ab cf,ad fecundam o & tunc magis ficca: quartus
denique a fecunda • ad j & tunc magis frigida,quàm húmida eít.
Planeta praterea audi lumine dicuntur,cum a Sole recedunt,uel dú
Solab eis recedit: minuti uerò lumine,cum ad Solem accedunt,uel Sol
ad cos accedit.
Multa alia confiderantur in planetis, qua confultopratermifi,quod
non poííunt lineis, uel circulis ob oculos poni, cum ea hic tantum de-
feribamus, q u a oculis abfque ullo labore homines cernere poflunr,
P 2 ubi
• "

il6 THE AT RI M VN DT
iibi femel has rotulas intell excris.
Iã nauis ipfa mentis,& rationis,cui pixidé in primo libro dGclimus,ló
ga nauigationetum uela, tum maios,tum rudentes partim attritas
partim fracidas habet, ex quo fit,ut hoc fecundo portu con-
quiefcëdum fit,tum ut hçc omnia ad nouam nauigatio
nem reíàrciantur,tum ut ego nauigando defelfus
aliquantulum conquiefcam,non quod in
quiete dum in terris ueriàmur, qui ad
agendum,& contemplandum na
tifumusfit noftrumbonum,
& noftra fjicitas, fed
ut robuftiores
ad labov
rem
furgamus. Hic igitur Dei
auxilio uires refu-
mamus.

SECVNDI LIBRI FINIS.

 Il*}

THEATRI MVND1
ET TMEPORIS
Liber Tertius.
j o a n n e p a v l o g a l l v c i o
SALOENSI AVCTORE.
»+1

L 1 BRI S V M M A.

Quo loco fit Sol,& Luna quntidie oftenditur,cgle§le thcma fine ccmputis erigitur,quo
ta hora Sol oriatur ad call culme perueniat,& occidat traditur, idquc omni horar»
genere,& diuerfis mundiregionibus,undcumplanetarum horis,& quomodo omnes
hornei :terfepermutentur:& ceteri planeta pariter oriantur,ad lineam meridiano.
perueniant,& occidant,aliarationeper tabulas,fcilicet uerus Solisortus, & merü-
dies,& têmpora horaria cognofcantur.Locorum bilegiealium profeãiones annu#,&
menfurna trcdecimfiguris fine computis traduntur.Qrafigna bumanis membrisdo
minentur,facill cernitur. De diebus criticis fccundum aflrologos,& de alijs multis
ad mediam pertinentibus agitur.

QVOMODO IN SEQVENTI ROTVLA QYO LOCO

Sol,atque Luna quotidierepcriatur,ingreíTus Solis in duodecim
íigna,& quatuor anni têmpora, & alia maxime utilia
cernuntur. Cap.Primum.

figur? partes diligenter inípicias oportet animaduertas duo in ea

contincri
 nS THEATRÎ MVKDI
contineri Zodiacum primum,&anni menfes immobiles, & dua? rotula;
in medio filo infixa funt led mobiles, Zodiacus eft in duodecim figna
ruisearaderibusinreriptadiftiibutus&quodlibetfignilin trigintagra-
dus,qui fuis numeric quolibet denaiio iníeripti. fim t,utuid'ere licet io,
20-30.&ita deinceps. Interiiis uerò eft annus in duodecim meniesdi-
uilus,& finguli menfes infuosdies,quibus lui numeri respondent. hÏC
de parteimmobili, mobiles dua? rotula funt, quarum maior continet
in extrema parte dies atatis Luna,qui 19. I iunt: tot enim dies elabun
tur inter duas Solis coniundiones,Minor uerò rotula continet indicé,
qui locum Luna in Zodiaco indicat,&in rotulaineft foramen, ex quo
cerniturinrotulafequentiiliaLunapartem, qua apparet hominibus
cum eaatateeft,quatn oflendunt numeri iub indicepofitiin maiori ro-
tula mobili:pratcTc\iinfuntlinea, que lunyalpedus ad Zodiaei partes
oftendunt. ut infra explicauimus,cum igitur uis fcire,quo Zodiaei loco
fitSoljfic agendum eft. indicem,qui in maiori rotula mobiliei!,pone lu
permenfisdienijin quo id feire uolueris,deindeuide,qui Zodiaeigra
dus fub eodem indice fit,& eris uoti compos : exempli gratia fcire uolo
die 2 5. Augufti ubi fit Sol,fuper illam diem pono indicem,fub quam,&
initium "J eft'e contingit, ibidem igitur Solem eílè eo tempore confir-
mandum eft. Anno tamen biifeftili poll diem intercalationis debes uti
fecundo die pro primo,& tertio pro íècundo & itadeinceps ufque ad fi-
nem anni. Sin atitem eodem die fcire uis ubi Luna fit,Luna ytatemin
ueftiges neceííè eft,uel per aliquam tabulam illiusanni, uel per núme-
ros epadales, ut in calendario Gregoriano, qui in íequenti libro eft,
ut exempli gratia feire uolo die 23. Augufti 1987. luna eratem,.ut per
illam locum in Zodiaco cognoicã uideo in Calendario numéros epa-
dales currentes elfejxxl.& hunc numerum caderein 4. diem eiuidem
menlis,colligeomnes dies non ab illoin quo fit lune coniundio,fed cú
illo ufque ad 23. & habebis 20.'fuper diem menfis pone indicem ma-
iuícule rotula,&fuper hunc numerum indicem minoris rotule idem in
dexin Zodiaco tibi oftendet Lunam eííê in Tauro : fed cum luna fit in
fuo curfu uelox, non ad unguem gradum tibi hac ratio patcfacere po-
teft. fie autem ambabus rorulis exiiíenübus fi feceris, ut filum,quodin
medio rotularum prominet,cadat fuper fine lunari u mafpeduum fingu
los lun afpedus illius diei habebis: exempli gratia, ponefilum fuper fi.
nem íéxtilis dcxtri,& produc ui'quead Zodiacum,& uidebis cadere in x
n in A in , <f in -M A fini ft. in "P o in ^ * in <0 • Aliara quoque
commodicatf. m ex hac rotula percipies,quando fcilicet Sol-fignummu
ret. Nam íi indicem fuper prineipium fignorum collocaueris in círculo
menfium
 ETTEMFORTSLIB.nl. U9
r o t v l a e a d i n ve n i e n d v m
LOCVM SOLIS, ET LVNAE IN ZODÍACO»

Luminamdiuidant diem,acno&em, K
t e m p o r a òí dk^ôc annos. G€11 .s.
 120 T H E A T RI M V ND
mcniîumhabebis,quodfcircdefideras. Hinc etiam colligitur,quándo
fit Ver,alias,autumnus,& hycms,& quot dies hac an ni têmpora conti-
néant. Nam íi animaduertas quando Sol ingreditur primam y.partem
&quandoprimá <p quidquiddierumintermediumeritid omne ueri
tribues,& quidquid inter initium ej .& initium ^ eft,id omneçftatidl
tur,&inter initium initium fa Autumnus eft,poftrcmo inter
y eft Hyems, & fi quot dies in his partibus continentur numerate non
grauaberis, & id tibi compertum erit,& hac diligenter funt animaduer
tenda,quòd ad ufum fequentis rotula maxime conducunt,& ut fupe-
rioreft aftrolabii dorfum,fic fequens eft altera pars Aftrolabii nonnul-
lis tn a me additis, q ftudiofis orb us,& maxime medicis- utililfima funt'

D E V S V S E Q V E N T I S R O T V L A E , QVI M V L T I P L E X
eft. Cap. 11.
AM multa eognitione digna funt in fequenti rotula,utexiis
liber conficeretur: ea tn paUcis oíaperftringam, & p rius ro-
tula partes dei u de ufum explanaturus fum.Ex qua-
tuor partibus cõft at hac figurarprima eft rotula ira
mobilis,&in libro inlèrta,íècú [S3E1 da eft hac minor, & in huius cé
tro affixa,& cfi ilia cõcentriea,tertia minor quoq;eft,& cü illis duabusec
centrica licet illorfi centi is affixa lit: debet enim filo affigi ubi in area ill
dua lincí ie inuicem lecant. quo loco & linea fiducia infigenda eft, tarn
quam enim linea utimur ea/cilicet parte,que a centro proficifcitur. Ro-
tula maior habet très partes interior pars,& numerorum lèries habet di
uifionem 24.horarum,qua incipiunt(utapud nos in ulueft)ab occidé
telole. Secunda pars eft alius numerorum ordo 24. fcilicet horarum
fed oppofita ratione a Solis ortu incipit. tertia uerô pars exterior eíl,&
in circuli dor/o,que no tis nigris,& albis utrafque horas in 12. partes di-
ftribuit,ut qualibet nota quinque minuta compledatur. In hac prçte-
rea figura, & in ceteris,in quibus de calorum motibus agitur pars dex-
tera eft ubi Sol occidit,finiftra uerò ubi oritur, quod contra accidit in
his,qua ad Geographiam attinét:illi enim in fuis contemplationibusf-
quatorem rcfpieiunt,quippc qui femper uniformiter mouetur : hi uerò
Polum intuentur, ut aliquid ftabiic h .béant, quo fuum iter dirigant.
In lecundarotula, que huic infigenda eft,in dorfo pariter adefteadé
diuifio,qua in pi ima,led altere hora- incipiunra me; idie,altera a inedia
n o d e cum notisalbis & nigris diuidentibiis fingulas horas in 12. par-
tes,
 ET T E M P O R 1 S LIB. III. 121

r o t vl a m v l t ip licem vsvm
P R AE S T A N So

~xx EC

ft

0/

Qui prçcipit foli & n o n oritur, & Stellas claudit quail fub
iignaculo. Iob.j>.
1U THEATRI MVNDI -
tcs,in aerea uero circuli primfi adfimt tres circuli, ucl periphcria',quaru
pfima .^ftjiiua- Jioi^it ^ i i m numibr dnwti aft aira circuli,& utriiquec6-
munis eft,qua: tropicusintcdligicur,alia eft ftridior,qu : - a?quinodiale
eft, tertia adhuc fti idior^qua? tropicus cancn eft,que tres peripheric fu
per eodem ccntro circuli dele rip t? funt.
In eadem area funt pra?terea quinquedinddii circuli,ucl peripheric
cum duobuslincdsrcftisfcinuicemfecantibusjqua: oinncs duodecim
cadi habitacula,utl domos nobis indicant,utin numeris adferiptis ap-
parent,cx duabus tame lineis redis una eft,qua1 nullo numero notataeft,
quod nullam domum hie in die at,fed lolurn horizotem in iphxra reda
nobis ob oculosponit,adfuntptereafub jllalinea,quc HORIZON in
fcripta eft, dece linear in arcus forma duda?,fed pundis tantumodo de-
fcripre,qua: una cum linea Horizontis,&linea mcridiei,qua: linea reda
eilirl alteriusextremitate i o.infcripta eft, quod ibi fit initium decima?
domus,&in alterius 4. quod ibifit initium quartc domus, duodecim
ipacia conficiunt,que nobis 24 horasplanetarias,&incqualcs indicat,
& ha? funt his numeris inieripta? ab.i. uique ad 12. & qua: linea numeris
notata eft finem illius horg,qu-.'aHcripia eft, & principium fcquentis in
dicatdn medio uero circuli ad ^ ^ ® ^ c f t n u m e r u s qui loci latitudinem
indicar,nbiillocirculo utend lit:propterhanc caufamfex
confcciinusad diuerfas latitu hie no-
fter liber utilislit.
Tertius circulus eft ceterortim minimus,qui duobus fuperioribus,&
eodem filo figendus cft,ubiline?rede,qua? in area funt,fe inuiccmdiui
d unt,qui pundus Ardicus nofter intelligitur,hic nihil aliud habet, qua
Zodiacum cumluis duodecim caraderibus fignorum, & quodlibetho-
rumin tres partes diuifumeft,& fuisnumcris 10. 20.30. infc rip turn,
qui gradus nobis indicant, poftremo in cxteriori circuli parte funtgra
dus albi,& nigri,& in fingulis fignis 15. qui nobis triginta gradus iigno
rum referunt,qaselibet enim pars, uel alba, ucl nigra duos gradus com-
pledicur,
His autem omnibus,& eodem filo infigitur linea fiduciie eo Ioco,ubi
hoc lignum eft,o, q u e omnia fic accommodataeum nobis prxftant u-
fum,quem infra doduri iumus,fcd primum infpice rotulas,& cognofce
qusecumque hadenus dida lunt,ne in illius uiu aberres.

Dc
 ET T E M P O RLS LIE. III.
he cglefii themate crigendo, & de tilts necejfitatc
ad rttedmdim ,

Vantam utilitatem afferät medi eis cdi fitum infpicerè,cum qui.s

Q £grotare,c£pit teftis eit Mercuri us trifmegiftus in iuo libcllcia

romathcmatica inicripto. Galenusin libello,cui tiulum fecit
Prognofticade decubitu ex mathematicafciemia teftis eft
loan.Aippttrtusmcdicus,& Aitrologusceicberrimusteftis F.idcricus
Chrifogonus nobilis iadeitinus medicus pariter,& Aftrologus, qui fu-
peiiorem rotulam fluxus,& refiuxus maris inucnit,& in Juccm edidit u-
rrá cum aliis ad medicum A ftrologum maxime pertinentibus. Quam fit
utile medicü tum ad prognofticandos, tum ad uitandos, tum ad curan
dos morbos habere fitum celi iilius temporis, quo quis naíeitur, teftes
funchi omnes,& p r j e n i m MarfiliusFicinusin libello de triplici uita,&
Ptolomeus omnium maxime una cum tota Aftrologorumlchola i & me
dicorum,quiAftrologiam deguftarunt. De quo AuguitinusNiphus
Suefiãnus medicus,& Atirologus ceicberrimus in luo libro de diebus
decretorijs libro tertio enunciato feptimo íic inquit, Animaduerfione
dignum,quod ubi figna h c cum genitura raticncm habuerint ( expo-
fueratenim ante,queanimaduertenda lint figna in moibi themate)Ma-
thcmaticus poteft firma pr didione prcnofticari,& deexitu,& de mor
borum curfu; ubi uerò ignoretur genitura, nullaq; cum ilia ratio habca
tur, de bono,uel malo morbi ftatu. ac curfu prcdicere poteft, non auté
definecerta,&indubitatapra:didione. Ulud quoquecft ciuidem limi
enimciatum iecundum. Morbus,qui c. perit co anno,quo eclipfis cõtin
gitin AfcendentegeniturCjuel an nu. conuerfionis partilitercxitioiiis
cfr. Hoc autem fine genitura quisfcirepoterit?illud quoque eft cnun-
ciatum tertium. Morbus, qui c< perit eo anno, quo trium, uel duorum
fuperiorum coniundio con tin git in aícendente genitura?,annu^uè cõ-
uerfionisalicuius a'groti,lftaIis eft.Ad id quoque genitura habere opus
cft,& earn diligtnter confiderare,quod multis aliis in locis tradit,& Fri
dericusChrifogonus inlib.de pronoflicis egritudinum per dies cri-
ticosca.^.inquitjideoadperfedum habendum iudicium a?gritudinis,
& exitus eins neceífe eft & ad radicé,quf natiuitas eft refpicere quãobré
hoTum genituras cõítituere neceíle eft lit de morbis indices, qui ab ipfo
runi corporum habirudiue pendet, non dc adionibus, que ab ipià ho-
minum libera uoluntate proficiicuntur; Quod nequecontradecretum
Tridentiniconcilij, nequeSandiffiininoftri SixtiPapt eft. Animaduer
tanttamen mediei,qui hac ratione prediccndi uiuri funt,neplus huic
CL 2 fcien-
11 Î THEATRI MVN D I
fcientiç tribuat, quàm ei Deus tribuerit. Nam& hac ars contingens
eíl,ut & medicina, iddocuit Ptolomaus cum de Aítrologie utilita-
te uerbafacerèt,&diuusThomas quiambabus uut ut moderate uta-
m u r . Vukenim ut quimorbos prauidet ,abijs íibi cauere poflit, íi
diligentirm,&prudentiam adhibuerit:poteft enimmorbus accidere
homini, uelimprudend mutata uiuenti ratione,aliquo caíu,mutato
loco ad habitandüm,&ceteris huiufmodi,poteft&ipíèDeus,quiom
nia poteft bonos, & maios influxus auertere, uel precibus motus ( Ii
hoc uerbo ud licet ) uel alia de caufa,qua in cor hominis non afcendit.
Hec dicta lint pro iis, qui uel nihil,uel nimium huic fcientia tri-
buunt.ccleíte aütthema erigere adaerismutationem pracognofccn-
dam, quod tum agricolis,tum nauigantibus utile eft, maxime condu-
cit,ut teftatur Ptolomeus in quadripartito .lure optimo igitur quara-
done, id faciendum fit, docebimus.
Neque id faéluri fumus q u o modo in ephemeridibus traditur,
quòd ilium modum mediei renuunt, & non latis íibi tempoiis elle
teí.tantur ,quo id facete poífint,licetille modus fit certior, atque tu-
tior, fed do&uri fumus. quomodo id penè fubito fuperioribus rotulis
heripofíit nullo computo,nullaqueratiotinatione,fedfacili harum cit-
culorum motu.
Primum igitur 'hac tibi nota eífe debent annus,menfis, dies, ho-
ra, & hora ícrupula,íi adfunt, quo temporecœlefte thema lcirecu-
pis. hisautem cognitis , uide quo loco Zodiaei fit eo die Sol per
rotulam in fuperiori capite pofitam,ilium locum perquirein circu-
iominoriinhacHgura fuper ceteros pofito, fuper quem locum debes
Hneamiiduciaaliquantuloceri firmare. Zodiaco ita firmato cum lí-
nea fidueia utere, ut infra.
Debes pi aterea animaduertere, quo loco hac a<ftio fiat, tum ut
rotula fecunda adhibeatur, qua ad tuam latitudinem, uel uicinio-
i em condita eft, tum ut genus horarum leias : hie enim adfunt quatuor
horarum genera,utdiólum eft.
Ponamus id fieri Venetijs ad latitudinem , fcilicet Grad. 45. & ubi
h jiçincipiunt aSolis occaiii. ea igitur rotula utere,in cuius medio eft
4 5 .que cum prima íic accommodãdaeft. Primü ille punólus ubi linea fi-
el uci? íècat in extremitate circuli minoris Zodiacü uoluendo ilia mino-
rem rotulam cum linea fiduci. (ut lupra di&um eft)iundã, debet cade-
refuperlineam,qu. in area fecund, rotule inlcriptaeft H O R I Z O N
deinde hac tria ita firmata manu mouenda lunt , quoad ilia pars
lince fiduci / q u a a fecunda rotula prominet. cadat fuper principium
prim;
 ET T E M P O R I S LI B.III. 125
coeli thema certo tempore
C O N S T I T V T V M ,

8 ^

H : AI
I : 17 : it.

venetii s *

Omnia tempus h a b e n t , & fuisfpaciis tranfeunt uniuerfa

fub ccelo. Eccl.3.
 126 T H E AT RI M V N D I
prima? hora,qui: in prima rotula cil in parte dextera, & in numeror-uni
lcric intcriore,quibus ita diligentcr accommodatis linn anda cíl fecun-
da rotula fuper primam aliquanculo cera,ut penirus hareat,neq; dimo-
ueatur,utetiarn curandumcft, nc linea fiducie a loco Solis in Zodiaco
moueatur: fin aliter omnis actio inanis futui a eft. T crtia uerò rotula ne
ceife eft,ut moueatur una cum linea fiducia, qui iili cera affixa eft. His
omnibus ita accommodatis minorem rotulam cuolue unà cum linea
fiduci cera coniun&a quoad linea fiducia contingat illam horam, ud
h o r a fcrupulum, quo tempore cali fitumperquiras, quoíàóto anima-
duerte,qua partes Zodiaci continganturalincis i 2. domorum,qu£,ut
di<5tum eftjin fecunda rotula defcripta funt,& cas exfiibe in figura rotú
•da,uel quadrangulari,ut in primo libro traditum eft,& ita eris uoti com
pos. Vt exempli giatia fcrire uolo cadi fitum primi diei Februarii 1587.
Hora 17.1TI. I 5.Primum uideo Solis locum in rotula fupcrioris capitis,
qui in Grad, 12.«^ eft,in minori rotula huncinucnio gradum, & fuper
ilium afiigo fiducia lin cam. Facio deinde u t p u n d u s a line? fiducia fe-
dionc cum Zodiaco in minori rotula defcripto cadat fuperlineam Ho-
rizontis in lecunda rotuladclcripta,&hac tria euoluo quoad extrema
pars line'j fiduci.- contingat initium hora prima pofita in prima rotula
& in parte dextera : ilk enim hor : íünt ab occafu Solis (ut diftum ell)
quibus Vcnetijs«utimur,& alijs Italia locis.His quatuor ita accommoda
tis., cera? a Hi g o fecundam rotulam prime, aliquantulo cera, & mi-
norem rotulam cum linea fiducia euoluo ad horam x 7.m. z 5. in eadera
ferie horarum, qua in dextera parte maioris rotula initium habent,&
animaduerto aicendere Grad 28 .y .& defeendereeius oppofitus grad,
2 8 . ^ fuper lineam meridiei cadere grad. i^^&gra.i^-.tfp fuper lineá
quarte domus,ut in figura pater.
Hoc themate ira conílituto íi figuram hanc erexeris pro aliquo f gro
to,& uolueris imponerePlanetas nullo penè cum errore eos imponere
poteris,utfe habent 111 ephemeride eo die,quo edi fitumperquiris prê-
ter Lunam,cuius loco tot grad us addercdebes,quotíunt dimidiatalio
rç a meridi quot autem fim he hora íacilc tibi erit, fi in lecunda rotula
animaduerterisiiib linea fiducia,quot fin horf ,qu.- incipiüta meridic,
cum rotula fim tÍLa accommodât. ,ut ex ilíi.s cefifitü cxiribas,quaíiint
fuperiori tempore H. 2 2-&aliquid amplia s, debet igitur Luna poni
in G. 2 3. «. Nam cum nodum fit meridies H 17/1,15.in ephemeride
eft adhuc dies u 1 cimus Ian uai ij,in qno lunaeft grad 12. ^.
Sin autem uolueris id lacere ijs horis,qua ab 01 iu ioiis incipiunt ac-
commodata linea fiducie (ut lupra diólum eft) debes accommodare fe-
cundam
 E T T E M P O I U S LIJi.HI. 127
cundam rotulam eum prima in finilira parte rotula- ad principiam pi i-
m£ehore(ut diótú eít, fuperius de horis a Solis occafu) deinde pro diei
horis utere eadem horárum ferie.
Cum autem uolueris inípicere cadi fitum,&eum fabricare horis uel a
meridie,uel a media no&e,nihil tibi opus erit utimaiori rotula,led tan-
tumfecunda,cum minima,&iinea fiducic,que ilt fuper Solis gradum fi
ta,& cera aífixa,ut diótum eít,uoluendo illam ad tuam diei hoi am,ut de
reliquis di&um eít,& ita eris uoti compos.Hec hadtenus pro caelciti the
mateerigendo,

Quomodo fciri poffit quota diei hora Sol oriatur, & fitmeridies.

I Vcnetijs, & alijs locis, ubi incipiunt horea folis occafu feire uis,
quota diei hora Sol oriatur, & quota íit meridies; debes pi imum Ix-
neam fiduciead Solis locum accommodare ,& fecundum rotulam
cum prima,ut di&um eít íuperius: deinde euolue minorem rotulam cu
linea fiducie finiítrorfum,& ita,ut punótus feótionis Zodiaci,&lineç fi-
ducie cadat fuper Horizontem,& linea fiduciatibi oltendet in maiori
rotula,& in ferie numerorum horarum ab occalü Solis, quota hora foi
oriatur,ut primo Februarij 1587. qüo tempore fuperius cadi thema er-
reximus,Sol 0riturH.14.rn 24. eodem die fi minorem rotulam euolue-
risita,ut linea fiducie cadat íuperlineam meridiei, quam initium deci-
ma domus elfe diximus in fecunda rotula, eadem linea fiduciç tibi often
det in ferie horarum ab occafu prima* rotule quota hora fit meridies,
qui fuperiori diei erit Ho. 19 .m 12.

Ar cum fetnidiurnum, & jeminoãurnum imenire, & Horam

medix noftis.

S
I euolueris rotulam minorem ita, ut linea fiducie cadat fuper lineã
medi: no&is, qu • inferipta eít 4-quod fit quarte domus initium,ha
bebis inmaioii rotula horammedieno&is, q u e erit fuperiori die
H.7-m 12. que hora,&arcusfemino&urnuselt,quem fiduplaueris ha-
bebisnodurnumarcum,fienumeraueris horas abortu lolis ufque ad
meridiem habebisarcumfemidiurnum,quem fiduplicaucris habebis
arcum diurnum.

Alta
11 Î THEATRI M V ND I
lAlia ratione arcum femidiurnu?n,& feminoãurnum cxpior are.
1
'm
SI in ferie horarum, q u e funt in fecunda rotula a meridie numeraue.
ris ufque ad Solis occafum,qucm tibi oftendit linea fiducie cum Zo-
diacohabebis arcum íêmitiiurnum,& ab occafu folis uíque ad lineain
media: no dis habebis arcum feminodurn um utrumque fi duplicaue-
ris habebis arcum noóturnum,arque diurnum,idem tandem facerepo-
teris,& horis ab ortu Solis,& a media node,ut ipfe côtemplans cogno-
fcetepoteris.

T^adir folis inuenire.

SOlisNadir.i. oppofitum(quod ueteres heroicopon uocarunt : quod

per ipiiusafpedum horas inequalesprecipuè diurnas dcfignari ftà-
tuerunt ) pundus eitle regione Solis in ipfo Zodiaco côfiitutus. Ex quo
facile apparet in quocumquc figno,& gi adu folinuentusfuerit eiusNa
dir in figno,& gradu diametraliter oppofitis inueniri,fupputatis igitur
fepté.fignis a figno folis inclufiuè,& tot gradibus, quot loi diílat a prin-
cipio iigni,in quo eil Nadir Solis deuciiitur, fuperius exemplum répéta
tur.PrimodicFebruarij i j S y . f o f e f t i n g r a d . j z . s ^ f c i o f i g n u m ^ dia-
metraliter opponi figno ß f t a t u o igitur Nadir Solis eile in grad. 12. Si,
numera figna hoc modo »c, 1. 2.y,3 4-n- Q.7.igitur eftin
& in grad. x 2,quod in Grad. 1 s«:

Horas inxquales inuenire per cquales, & eius longitu dinem.

Ç~^ Vm uelit Maifilius FicinusMedicus,& Aftrologus, &Theologus

preftanriifimus,ut cum uelimusin noslouiamuirtutemcontrahe-
re,corpus noitrum exerceamus die,& hora Iouis,& he h ö r e fint,ut om
nés aftrologiteftantur,ille q u e inequales,& planetarie dicuntur,quo-
modoinucniantur,& quo tempore fint,& quantum tcmporis perdu-
rent docere ex liiperiori rotula non cri ta noítro propoíito alienum.
Sciendum igitur eft,quod alia ratione interdiu,aliaratione nodiiin
ueniuntur. Nadir en im Solis in die id nobis oftendit: in n o d e ueròip-
íè Solis locus nobis indicat; in íècunda rotula per illos arcus,quipúdis
notati, <Sc dcferipti funt. hac ratione in die: pone Solis locum íiiper Ho-
rizonten! in oriente in finiftra parte linea fiducie tibi oftendet, quota
hora Sol orietur,ut didum cft.Nadir uerò Solis principium prime hö-
re diurneindicabit. Fac deinde,ut Sol afeendat uerfus meridié,quoad
eius
 ET T E M P O RI S LIB.III. izg
dus nadir in dcxtcra parte contingat.primum arcum pundis notatum,
qui finis prima hora inaqualis elt, & tunc uide in ferie horarum aqua
lium,quod ipaeium interfit inter primum locum, & hune iècundum,&:
habebis huius hora longitudincm, fin animaduerteris quota fit hora,
Ides quoque horologii horam, qua prima hora diei definet. Exem-
plum fuperioris temporisDié,icilicet i.Februarij 1587.(nerotulemo
ueantur, quas ut fieri debet,íèmper cera glutinauimus ) Sol oritur
H. 14, m. 24. eius nadir tunc eft in occidente ubi eft principium prima!
hora diurna, fac ut nadir perueniat ad finem huius prima hora, quod
erit cum Nadir contigerit primam lineam pundis deícriptam, & inferi
ptam. I. uide tunc,quota hora tibi oftendet linea fiducia,& huius ho-
re longitudincm habebis. Nam in fuperiori exemplo cum peruenerit
nadir ad finem prima h o r a planetaria,linea fiduciatibi oftendent H.
15.111.1 2.cumuerò ad fecundam H. 16. cum ad tertiamH. 16. &m.
48.&itadeinceps & pertotum ilium diem eft longa hora planetaria
m.48.horarumequalium.Sin uoluerisnodishoras fcire,loco Solisu-
tere, quipundusilleeft, utfçpedudum eft, ubi linea fiducie colloca-
uciis, & cera affixeris : fi pofueris igitur locum Solis fuper lineam, que
finem prima hora planetaria olkndit,linea fiducie tibi oftendet H. 17.
m:12.quod temporisfpacium prime hor^ nodiseft cum initium h o r a
( qualis,&inequa!is idem fit,cum icilicet Soloccidit. Fac eundem lo-
cum caderc fuper lineam fecundam, que finem lècund«: hor£,& princi
pium tertie eft &,linea fiducie tibi oftendet H. 2.1n.24.quo tempore in-
cipiertertia hora,& definet fecunda, &ita ilia noxhabebit horam Pla-
netariamperdurantemH. i.m. 12.exequalibushoris.idemfacerepote
ris ceteris horis, fi diligentiam,&iudicium adhibueris.

OuomodoVlanetet inxqualibus horaris dominantes repcriantur.

V É t e r e s Aftrologi Arabes praíèrtim exiftimarunt, horas inequaks

inter le diuerfas naturales qualitates fortitas elle, nó folû ut prima
diei hora diftert ab ultima, & a meridie,& matutina hora alicuius dici e-
ftatisab hora matutina diei liyemis fed aliaquadam rationePlanetarû
qui in illis dominaretur. Aqua opinione multi et recentiorü nõ alieni
fiierüt,inter quos Marfilius Ficinus apertifïîmis uerbis de hac re loqui-
tur.Qui in fuis libris de triplici uita,profitetur re ipia fe e^pertû elfe tâtû
interelfe inter medicinas his,& alijs teporibus accõmodatis côfèdas,&
alias quouis tépore cõpofitas,quantü intereftinter aquã,&uinü. Hic
tnille uir eft,qui tu dodrina,tû uita,&morib 9 dignus,cuipcnitusaiîèn
R tia-
 23C THE A T R I MVNDI
ti anuis, & fide índubitantcr preftemus. Vidcdum eftigitur qua rationc
hi dominatorcs inucniamus. Quod facile crit,íi hoc principium me-
moria tenucris, quòd Sol eft dominus prime hore Dominici diei, Ve-
nus fecund •, Mcrcurius ter ti?, Luna quarta", Saturnus quintç, Iupiter
íexte,Mars feptima-, Sol iterum odaue,& ita deinceps circulariter diu,
noduqueper totam hehdomadam, quod li abíqueerrore feceris, non
lolum uidebisprim, dieidominici hora- dominari Solem,fed prime
h o r e diei Martis dominari Martern,& prime Mercurii Mc rcurium, pri-
me Iouis Iouem,prime Veneris Venerem, & prime Sabbathi Saturnú,
ex quo hebdomad? dies fuum nomen fortiti 1 iiat. cumigitur didiceris
Hi peri us rationem inueniendi has horas, nunc h?c figura unico intuitu
tibi oftendet,qui planete lingulis ho i is tum cu es tum nodis dominen-
tur, q u e omnia cum per íè latis nota lint in figura, nihil eft, quod plura
uerba de hac re faciam.

Horas a media noite incipientes,aut a meridie reducere in horas ab ortu,uel

occafu Solis,& contra.

Iuerfum diei,qui ut plurimum naturalis dicitur,uel ciuilis, princi-

pium diuerfi pofuere; cum Romani,& Germani a media node. Ba
biionij a Solis ortu, Athenienfes,& Iudei,& I tali uulgo ab eius occafu.
Àftrologi, & Árabes a meridie incipiant,ob id omnes has horas in fupe
riori figura pofuimus, &nunc modum conuertendi has in ill as horas
ponimusfacillimum. Rotulasaccommoda(ut fuperius didum eft}& li
neafiducietibi omnia oftendet. Primum li uisreducere horas a meri-
die, uel a media n o d e ad noftras horas a Solis occafu; pone fuper no-
dram horam lineam fiducie & lub eadem linea in fecunda rotula habe-
bis horas a meridie,& a media node. Exempluin eodem die primo Fe-
bruarii 1587. accommodatis rotulis pone lineam fiducie fuper H. 18.
ex noftris horis,fub eadem linea habebis ex Horis a meridie H. 2 2.U1.48.
a media n o d e H. 10.4S1. li fuper H. 2 2.ciufdé diei ex pomeridianis erunt
H.2.48'.ex horis a media node 14.48'. fin idem facere uolueris cum ho
l is ab ortu foil's fecunda rotula tibi acconunodanda eft in parte finiftra,
ut dixi de ortu Solis,ut locus Solis cadat fuper hoi izontem,& linea fidu
cie fuper initiu.m prime hore,& pariter fuper locum Solis,tunc fi pofue-
1 is lineam fiduci?fuper finemH. 5.ab ortu Soiis,fub eadem linea in fecü
da rotula habebis ex Horis a meridie H. 2 3.8'. a media n o d e H. 11,8'.fin
uolueris commutare Horas ab ortu cum horis ab occafu alia rationc ti-
bi utendum eft. uidendum enim tibi primum eft quota hora ex horis ab
occafu
 ET T E M P O R I S LIB. III. 131
dominatores horarvm inae
Q V A L I V M D I E I A G N O C T I S PER T O T A M
E B D O M A D A M .

Benedicitelux,& tenebrç Domino.Cant.Trium.Pucr.

R. X
 Ijv THE AT RI MVNDI
occalü Sol oritur, cui íi addidcris Horam ab ortu habebis horas ab oc-
cafu, utfcire uolo quotahora fit cx noftris cum eft hora ç.abortufo-
liseodem die iupra dido inquiro primum quota fit hora cum Sol ori-
tur, &inucniociTeH. 14. 24í-HisaddoH.5.fiuntH.i9- 24'. quota ho-
ra eftexnoftris cum eft H. 5.abortu.fiueròuolueris hoc in illud tem-
pus commutare; uidepariter quota hora Sol oriatur,& hoc tempus
liibtrahe a noftro tempore, & eris uoticompos, ut H. 17. eiuidem
diei fcire uolo quota fit horaabortu Solis,cum fol9riatureodie(ut
didum eft) H, 14. m. 24. hoc tempore ab illo fiibtrado remanét Hor.2.
3 6'. quod tempus ab ortu folis eft. Hoc faciendum eftinterdiu: in no-
de ueròaddctuum tempus arcui diurno, & tempus a Solis ortu ha-
bcbis , ut fcire uolo H. 2. nodis quota fit hora ab ortu , cum Sol oria-
turH. 14.m. 24.arcusdiurnuscitH.9. 36'.cui addoI-1. 2. fiunt H . n .
3 6. ab ortu Solis. Hac hadenus.Nam has horas reducere in horas inf
quales, &has in illas exfuperioribus facile eft dignoicere.

Quota hora aliquis Tlaneta oriatur,uel occidat uel in me-

dio cdhucl alia domo fit.
C V m Marfilius Ficinus in libello de uitacflitus comparanda fci iptü
reliqucrit: ut igitur Planet? fint potentes, habendi funt in angulis,
uel oriétis,uel occidentis,uel medij utrinquc eeli, & in eiuidemlibri pr:
fationead ledorcm.Ego enimfrcquenti iam diu experientia compertü
habeo, tantum iuterelfe inter medicinas ciufmodi ( dixit enim ante me-
dicinas faltem celeftiquodam adminiculo confirmatas,nifi forte uitam
neglexeris, nc negligito) atque alias a b f q u e dclcdu Aftrologico fadas,
quantum inter merum, & aquam, opere pretiummihi efle uidetur ad
medicorum commoditatemdocere,quomodofacilepolfmtcognofce
re, qua hora Planeta, uel oriantur, uel occidant, uel ad medium ce-
lum, uel ad atigulumimi celi perueniant, utillorum beneficio in medi
cinis con ficicndis uti polfint.
Siuolueris fcirc quando aliquis planeta oritur, prius debes rotulas
accommodaread tuum diem, ut fuperius dixi, deinde uidcrc in cphe-
mcride,quonamloco fit file planeta, cuius ortum inquiris, &illam par
tem Zodiaci, eius fcilicet,qui in parua rotula eft, fuper Horizon tern in
finiftra parte rite collocare debes, quo fado,linea fiduciç tibi often-
ftctin prima rotula quota horaille planeta oriatur ex noftris horis, fi ro
tula fecunda eritaccommodatain dcxtera parte,fin in finiftra ex horis a
folis ortu, &eodem tempore Planetariam horam habebis cum Solis Na
dir,fi erit in die,fi in n o d e cum Solis loco , u t fupeiius didum eft. fin
autcm
 ET T E M P O R I S L I E . I I I . 133
1
autem fcire uolueris, quando ad c.li culmen perucniat, planeta locum
in Zodiaco ad lineam decima? domus accommoda, li ad occidentis
angulum, uelimi cçli,& illam lineam perducito, & fiducie linea,quod
queristibiindicabit.Die i.Februarij 158 7. feire uolo,quando 7/dupra
noftrum Horizonten! oritur, rotulis rite accommodatis uideo in ephe
meride 7/; eíTe in Grad.6. ^(minuta enim hic non curamus) hunc locú
fuper lineam orientis pono,& linea fiducie mihi oftendit in prima rotu
laH.2 2.&m. 3 5-ab occafu,ameridieH. 3. cum dimidio a media node
H. 15. cum dimidio, quo tempore 7£ fuper noftrum horizontem fean-
dit. Et nadir folis cum lit interdiu tibi dabit H.11. ex planetarijs, tu
fcilicethoramundecimam flueretibi íignilicabit. fieundem locum ip
ad lineam inedij cadi perduxeris linea fiducie iam quinta nodis hora
tibi fignificabit a meridie H. 9. 3 5. a media n o d e H. 21.35. & Solis
locus,quòd tunc fit nox iam,incepiííèH. 5 .ex planetarijs tibi demonftra
bit:eundem locum jr perdue ad Horizontem,& fac cum occidere duo-
decim horas cum dimidio habebis fub linea fiducie, & ex planetarijs
'ocus folis tibi dabit, tunc 11. horam fluere.
Sin autem uolueris uti horis a meridie, uel media node eadem linea
fiducie hoc tibi demonftrabit in lècunda rotula penitus prima negle-
da, & omiííà. Quod dixi de y; idem de ceteris planetis, & de fingulis
Zodiacipartibusdidum fit, cum nonnumquam opus fit feire,quando
fignia,&illius partes oriantur,utmedicaméta ritècõficiátur,uel utiliter
adhibeátur. Hvc latis fint ftudioíis,ut fuperioris circuli usti intelligant.

Q\/'OMODO VERVM TEMPVS S O L I S ORTVS

fciripolfisex omnihorarumgenere. Cap. I I I .

Vm fuperiores rotule multis de caufis,&pfertim pp earü par

uitate tépusfolis ortus ad ungué oltédere nó ualeat,& mul-
ti reperiantur,qui id feire defiderent,& non oés ét illarú u-
fum intelleduri fint & ego omnibus fatisfacere cupiam
ícx cõftruxi rabellas,in quibus fingulis anni diebus quota hora,& minu-
tis ex h o r i s a b occafu loi oriatur abfque labore facile quifque uel rudi in
génio cognofcerepoterit.cú afitnon omnibus locis Sol eodem tempo-
re oriatur,fed alijs cititis,alijs feriiis,ob id,ut multis confuleremus nó u-
nicam,íèd lex conftruximus tabulas,prima quarum eft ad lat. Grad. 3 5.
fecunda 38 tertia 41. quarta 45. quinta 48. ièxta 50. ex quo fit,ut
pene omnibus locis in quibus homines Uteris utuntur íòruiant.
His addidimus ciuitatum catalogum cum fua ladcudine,& longitu-
dine,
 134 T H E AT RI MY ND I
dine,ut quis íacile ex co cognofcat,que fit ilia rotula,que fue ciuitati, &:
aliorum etiam íèruiat,in quo catalogo, fi forte fuus locus non aderit de
betaliquemlocum uicinioreminuenirc,& illiuslatitudineuti. Parua
cnim locorum diftantia paruum errorem efficere p o teil. Sed iam uidea-
mus tabularum ufum. Scire uolo Venetiis quota hora foi oriatur die 9.
Ianuarij-.latitudinemprimum huiusciuitatis in catalogo ciuitatumin
quiro,quv eft Grad.45. inuenio deinde Tabulam ad latitudinem Grad.
4 5. in ultimo numerorum ordine in interiori fcilicet huius tabu-
lçadeft numerus dierum menfium ab.i. ufquead 31.&in-
dex uolubilisjhuncindicemeuoluo ad diem.9. cuius
folis ortum ícire cupio,ibiindiceconilituto in
inquiro menlèm,quilanuarius eft,in quo id
fcire defidero angulus ccmmunisdiei
& menfis mihi oftendit eo die
fole oriri H. 15.141. primus
enim numerus horas,
íècundus minu
ta fignifi-
cat.
cum autem non aderit hie tabula,que ad unguem
latitudini tui loci refpondeat,adhiben-
da eft pars proportiona-
lis,ut intra doce
bimus.
 ET T E M P O R I S LIB.IÏL i y,
t a b v l a o r t v s solis ad l a i
G R A 1). 3)-.

Cogitaui dies a n t i q n o s , & a n n o s a* t e r n o s in m e n t e lia bui.

Piai. 73.
 136 T H E A T R I MY ND I
Latitu- Apiani Aliorú
Nominâ eiuitatum,&loeorum. do õgitucio lógitudo
G. M. G. M* G. M.
Aeedumecneda 45 18 0 0 33 22
Adrianopolis 42 45 0 0 22 45
Alba regalis Vngariç 46 48 36 36 42 0
Alexandria Aegypti 0 60 30 60 30
31
Alexandria Italia 0 30 0
43 3° 0
Amberga Boemia 4 9 26 2 9 3 32 40
Ancona Italia 43 42 36 30.39 40
Antioehia penes monte Taurum 37 20 7O 15 70 15
Antuerpia Bãrbantia 51 28 20 16 26 36
Aquinum 41 56 O 0 38 3°
Áquila 43 30 O 0 38 20
] Aquileia Hiílriç 45 12 33 15 34 0
' Aquisgranum imperiale 51 6 22 24 28 52
Aretium Hetruria 42 45 0 0 34 40
Argentina Argentoratum. 48 45 24 3° 28 14
Aíilium 42 55 35 52 35 20
Athen? 37 15 52 45 52 45
Auenio Galli^Auignon 43 5 2 22 0 22 0
Augufta Vindelicorum 47 42 29 18 37 0
Aurelia Gallia, Orlies 47 13 15 36 19 0
Ariminium Italia 43 50 3 5 0 35 40
Babilon ealdeorum 35 0 79 0 79 0
Bamberga Franconia? 4 9 56 28 10 31 45
BarciniumHiipan. Baríàlona 41 35 17 0 10 0
Barium. 41 52 0 0 43 40
BaiileaHeiueria 47 4* 24 22 27 50
BadenaHelu&iç 48 44 25 16 31 0
Bello gradum Vngaria 44 30 45 0 45 15
Beneuentum 41 50 0 0 36 15
Bergamum 44 50 0 0 30 30
Berlinum Mar.Bramdemb. 52 50 31 36 3°
Berna Hcluetia 46 25 24 18 29 45
Bethiehem 31 5° 0 0 65 45
Boíàntium Gallic Bcíànzon 47 36 22 20 25 40
Beno-
 ET T E M P O R I S LIB, III. M?
t a b vl a o r t y s solis ad i a t
G R A De a8.

---r- V^Il - 3
P-' i I2 :

sV-r"- "HiL^L^iío"-
:
f / <%

mm

Dicsmci fiem o m b r a d c c l i n a u c r u n t , & e g o íicut fçnum

a rui. PiaLioi,.

S
 *54*H E A TRIMVNDÍ
Latitu- Apiani Aliorü
Nomina ciuitatum.>&locorum. do. lógitiido lógitiido
G. M. G. M. G. M.
Bononia Italia'
43 54 32 5 33 5
Branderburgum 52 36 30 35
35 3°
Brixialtali? 36 0 c 20
44 31
Bruga Flandri?
51 3° 18 7 24 26
Brundufium Ap ulic Brandizo U 24 20 16 26 42
BudaPannoniç 0 36 30
47 44 44
Burdegalla Gallic
45 30 18 0 18 30
Calecutum Índia? 0 112 0 116 0
5
Camerinum 0 0 0 36 0
43
CapenaFriíia? 46 21 46
52 5° 21
Candi. infida olim creta 0 54 10
34 45 54
Capua Italic 0 40 0 39 IO
4i
Cauloítadium Franconie 5° 50 0 27 40
Carthago Barbarie 3i 50 0 0 31 48
Catina Sicili? 37 40 0 0 39 46
Calchouia Vngaritc 48 20 40 36 46 0
Cayrum uel noua Babylonia 29 50 61 50 63 0
Cefcna Itaiia? 43 4 ° 0 0 34 40
Cephalenialnfula 37 IO 47 40 47 IO
Q l a r Auguíla Aragonic 41 45 13 45 14 15
Colmaria Aíaltiç 4 á 12 24 3 26 0
Colonia Agripina 51 0 23 28 29 0
Comum 44 40 0 © 29 56
Compoftella Hilpanif 44 13 5 8 6 0
Concordia. 44 55 0 0 33 15
•
Conduenria 50 25 23 56 27 3°
Corto na 42 40 0 0 35 0
Coniiantinopolis Bizantium 43 5 56 0 55 3°
Conftantia in d nib us Heluetiç 47 3° 2 6 43 28 30
Córdula Hiípani; 37 50 7 48 0
Corfíniumuulgo Corfu- 38 45 45 40 45 10
Cor íicç iníul medium 40 50 2 9 20 31 0
CofentiaC alabrie 4 0 15 0 0 43 12
Carcouia Polonia? 50 12 37 5c 45 3°
Crema
 ET TEM PORIS LIB.III. 139
t a b v l a olltvs s o l i s ,ad l a t
. i. C» Ii A P« 4h

Slcut u m b r a dies n o í l n funr iuper ccrram-

 T H E AT R I MVNDI
Latitucio Apiani \Iiorum
Nomina ciuitatum, & locorum. ógitudo ! õgitudò
G. M. G. M. j . M.
Crema 44 20 0 ° | 3 1 15
Cremonaltalie 44 40 0 25
Cumeunde Sybilla 4 i 30 39 20 ( 4 I 0
Cypri iníula 35 30 65 3 0 6 5 3°
Damafcns Syrir' 33 0 69 O 69 0
Dantifcum Prufif
54 54 39 2,44 15
Dertena 44 00 30 40
Dulciguum °1
43 09 o 43 30
Drepanum Sicilia; 36 20 0 Oj37 0
Dyracchi um Macedonie 40 50 45 0 45 0
Eporaccum òcotie 57 0 18 0 17 46
Eislebia 5i 46 0 0 32 3°
Ephefus metropolis Ioniç 37 40 67 40 57 40
Epidaurus 36 25 5i 5 5i 45
Erfordia: Turingi? 5i 10 28 3 C 34 0
EsJiníl imperiaiis 48 35 2 633 3° 0
Ettt mburgum Scoti? 57 1
3 1918 19 0
Famaguíla olim falamis 35 10 66 20 66 45
Fanum 43 40 0 0 35 40
Fauentia 43 30 0 0 35 20
l Ferraria 44 23 32 15 33 5
Feifo Atricç 34 40 5 05 3°
Flandria 52 3o 0 0 22 45
Florentia Heturie 43 4 33 3 o 34 30
ForumLiuij Forli 43 40 0 0 33 20
Fórum iimpronii Foílèmbron 43 3° 0 0 34 50
Fórum Cornelij Simola 43 30 0 0 34 42
Fórum Flaminii Foligno. 42 40 36 0 36 0
Fórum Iulii Hiítri'/ Frigoli 45 0 33 52 35 20
Finis terr£ 44 24 23 4 23
Fransíordia Germanic empo 5° 1225 38 3° 30
Fransfordia ad oderam 52 33 32 34 37 30
Friburgum Alifnia? 5° 5830 3 9 3 o 39
| Friburgum Heluetia? 47 45 24 18 f28 12
Fri-
 ET T E M P O R I S Llß.III. 141
t a b v l a o r t v s solis a d l a t
G R A D. 45.

^ r g m t ï t j î 7t
CtOusshb
rosi.'JLLÄÜT
-S^Slíl J-lSjTt

\ V?
-VrrtvO «i

U)| ,'WJ !
^Jfieoj R<;

Dies mci uelociores fucrnn r cur fore, f u g e r u n t , & n o n m de-

ru lu b o n urn, iuD.y .
 THEATRI MVNDI
1 Laatudu Apiar.i Miorum
Nómina ciuitatum, & locorum. lógitudr, >•'<>< meio
G. M G. M G. M.
i FriburgumBraígeeRhetia: 48 15 24 38 28 0
Gaietta 40 50 41 IO 38 20
1 Gallipolis,ucl callipolis 41 3c 55 c 45 10
1 GandaumFJandriç 24 19 S 25 18
GcncuaSabaudi? C
45 3 24 3 5 26 16
Genualtalia* * 43 50 28 2C 30 30
GenuaHeluetia? 46 0O C 23 0
Geldria^aut Gheldera? 52 20 22 33 27 4 °
Grauina 41 15 0 0 43
Granata Hiípanie 37 50 8 34 IO JO
Gepinga 49 37 0 0 30 0
GoiiiJumSleíia? 5i 0 32 3° 34 45
Golmona Pomerania: 54 6 33 54 33 54
Hadrianopolis 42 45 52 30 52 20
Hamburgutn Holíària? 54 24 27 0 3° 15
Harmaria Horuegie 60 0 32 0 3 i 45
Halbeftadium faxoniíç 52 11 28 38 3 5 20
HerbipolisFranconie ' • 4 9 58 27 3 30 30
Hyeroíòlima 3i 4 ° 66 0 66 0
Hiberniv ícu Horlandie médium 57 0
7 30 12 0
Hydruntumjuulgo ottrant 41 26 40 6 45 20
Ingolftadium Bauariç 48 42 26 6 31 20
Iciliacum Gulich 52 0 22 44 27 30
Lanzanum 47 4°,0 0 35 3°
Landie médium 57 07 3o 7 30 |
Laccdeinon Spart. 3 5 3 o 50 15 50 15
Laodicea Rhamata 39 4 ° 64 40 68 39
Leoburgum íàxonie 54 28 2 28 2
Leoburgum Rhutcniíeleopolis 50 33 43 15 48 15
Leodicum iuiiaci ducatus 50 51 21 48 28 0
Liburnusliuorno \2 12 0 0 33 10
Londino Angli^Lonára 52 30 13 20 19 15
Louanium Barbantiç 51 O 20 36 26 45
Lubecum íaxonia? 54 48 28 20 ?4 0
1
Lucca
 E T T E M P O R I S U B . TIL 143
t a b v l a o r t v s solis ad la"!*-
G R A D. 48.

Nun q u i t i k u t dies h o m i n i s tui,& a n n i t u i ficut huma-

n a t u n c tant»ota.? l o b . i o .
 THE Aï RI MVNDí
Latitu- Apiani Aliorú
Nomina ciuitatum } & locorum. do. lógitudo lógitudo
i G. M. G. M. G. M.
Lucca 42 40 0 0 32 40
Lugdunum Gallia? Lion C
45 4 21 25 24 0
Lundis Gotchi^ 57 »3 36 3 o 41 30
Luneburgum 54 4 0 C
0 34 20
LucernaHelueti? A6 34 2 6 0 26 0
Lypfis Mifnie 51 25 34 3 34 45 o
Lysbona Portugalliç 18 5 10
39 3 8 4
Machlinia Barbantie 51 15 20 20 26 50
Maguniia imperialis 50 8 25 4 30 0
Magdeburgum faxonie 52 20 34 3° 34 3°
Mantua 44 3° 3° 4 ° 32 20
Mariilia GalliaxNarbon. 43 6
24 3 o 24 30
Manfredonium iipontus 40 45 0 0 42 50
Maioiïcainfula.,Malorca 39 35 16 45 18 25
MarpurgumNaifie 51 0 25 45 30 10
Mediolanum 44 3 6 28 20 30 20
MeiTana Sicilian 38 50 39. 5° 42 46
Mildeburgum Franconia? 49 4 4 26 54 26 34
Min orica infula3Mcn orca 40 10 17 3 o 19 30
Mon s PeiTulanus GallifjMonpolier 43 25 20 46 20 30
Mons Regius Boruflîç 54 17 41 ró 46 4 5
1 Mons Regius Frâc.Patria Io.Regiomôtani 50 16 28 4 31 0
j Mutina 44 0
33 0
32 4 °
j Narbona Gallia? 43 0 19 18 19 20
| Nantes Britannie 48 12 12 6 16 20
N cap oiis Italie 41 0 39 10 40 10
Neapolis Auihie 47 54 34 45 38 0
Nebiacoriicc 40 40 0 0 27 3°
Neoburgium ad Danubium 48 42 28 49 31 45
Neoburgium Turingie 5 i 20
29 13 32 0
Nola campania? 40 45 4 ° 15 40 15
Nouarie 44 3° 0 0 30 30
Nicea ubi concilium calebratum 41 40 57 0 57 0
NidroiiaNoucrgiç óo 50 20 56 39 45
Nigro-
 E T T E M P O R I S L I B . HL '45
tabVLa o r t v s S O L I S ad JLSEI *
G R A D. 50.

Paucitas dicrum meorura finietur breuî. Iob.i c*.

T
 THEATRI M Y NDI
Latitu- Ap iani Aliorû.
Nomina ciüitatum.,& locorum. do. lôpituita k'gi uido
G. M G. M. G. M.
Nigropontiinfula 38 15 53 40 53 40
Norimberga imperialis 4 9 24 28 20 28 20
Nurfia Italiç. Norfia 42 44 36 32 36 32
Onolfpachium 4 9 33 3» c 32 0
Ortonum 43 15 /lO 42 40 42
Orcadesiniulv 61 40 3° 0 30 0
Ottinga inferioris Iueuia 48 58 28 3 28 3
Panormns Palermo 3° 0 38 0 38 0
Parpineana Gaîlia Perpignan. 42 40 18 30 18 30
Parentium 44 55 0 0 35 20
Patauium Beuaria 48 28 0 0 34 0
Patauia Germanif 47 40 0 0 34 0
Patauium Itali ; Padua 45 10 32 5° 33 3°
Papialtali? 44 20 28 22 3i 0
Pampelon,ièu Pampilona 42 50 13 1511 5 0
Parifius,olim Lutetia 48 55 17 8 23 15
Parma Italie 43 30 32 0 32 3°
Peruiîa 42 56 35 18 36 50
Pi/àurumPeiàro 43 45 35 20 36 30
Piilorium Piiloia 43 00 0 33 20
Piia Heturiv 42 38 3i 28 32 40
Placentia 44 00 c 3i 50
Portugalla Portugallo 40 45 4 56 5 48
Potentia 40 15 0 0 40 40
Polaluliapietas 44 5° 34 40 45
Praga iioemiiE 5° 6 32 °j34 3°
Prugis Boemi? 5 e 18 30 5° i33 20
Raguiia Dalmatia? 43 y> 43 54 42 14
Radsbonalmpei ialis 48 0 0 1*9 50
Rauenna Italie- 44 2 33 0 34 .10
Rhecanatum 43 22 36 4 > 4 ° 0
Rcgium
o Iulium ealabri"- 3« 15 .39 5° 43 10
Regium lepidi Lombard ia? 43 3 e .0 0 32 3°
Riga Liuoniç 50 0 50 0 53 45
Rodes
 E T T E M P O K I S L I B . III. 147
Latitudo Apiani 1 Alio-u m
Nomina ciuitatunv, & locorum. i ógirudo logiruíio
G* M G. M.G. M.
Rodes Francie fegoudnum 45 18 3022 0
Remis G alii V 48 45 18 55,22 15
ROMA 4 '36
4040 20
Rroftochium Mech.ducat. 54 36,30 1434 0
Rrotht magus Normandi? 4<? 0*15 5021 15
Salman tica Hifpanie 41 207 39 8 32
Saluedia Tur. 50 46 33 4 5 33 45
Salernum Italie 40 5°:36 10 40 20
Salisburgium Boiari? 47 4431 035 15
Saloniana Dalmatie 44 3 0 ,45 0 39 50

celeberiimum ad Benacum. > 5 0 6 3 2 0

Sardinie infulç medium ° 0
30 0 13° 31 0
Sauona Italie 43 30 2 7 50,29 IO
} Scutara Dalmatie '44 0 45 3040 20
I Scotia; i n i u l í E medium 37 0 20 0 18 0
j Segnia illirie 44 45 0 0 37 45
Seleliadium Halfatie 48 22 H 6 24 6
! Sen? Hetiurie.Siena 42 50 3 4 18 3 5 30
I Sibilla Hifpanie .Hilpalis 37 0 5 426 36
Sibinicum Dalmatie 44 20 4 3 0
3* 42
SiracuiãjSaragoíà 37 1 5 39 3°,
40 30
Sora 41 40 0 3« 20
Spoletum Italie 43 15 3 6 3°; 39 45
Spira impei ialis 4 9 20 25 3628 40
Steiinum PemcrianÇ 54 0 33 2°:37 45
Sueííàltalie.Seífa 41 3 ° 3« 40'4 2 0
Sulmo Italie, unde Ouidius 40 0 40 3 o
43 50
Tarentum uulgo Taranto 41 15 4 1 1543 15
Taruiíium Italie 45 3C 32 2833 35
Tibur Italie Tiuoli 42 C 36 5040 3 o

Toletum Hi pani? 41 c 9 4 IO 30
Tholoía Galli? 43 3 C
17 0 18
1
0
Thyle iníula 63 (
33 °!33 0
T 2 Taurinum
 THEATRI MVNDI
Latitude» Apiani Aliorum
Nomina ciuitatum, & locorum. iogimrio lögirurto
G. M. G. M. G. M.
Taurinum Pedemontii 44 40 30 40 2 9 3°
Tergeftum eolonia.Trieft. 45 1433 30 35 16
Tigurum Helueti? 4 6 48:26 36 26 36
Thebv Africa 29 3° 62 3° 62 3°
ThunetumJeu TuniiTä 32 30 33 0 33 0
Tubinga Vuittemb-Ducatjtjs 48 38 26 23 2 9 45
Turonia 47 200 1 0 16 45
T: aicdium Hislandif 52 16.20 52 27 34
Treueris 49 55 28 0 28 0
Tridentum,uuIgo Trento 45 18 30 3° 3 i 42
Trutauia Fran:onia 4 9 46*28 r8 28 18
Valentia Hiipanie 36 10 11 3 C 12 40
Valis Oktana. Vailadolit 42 20 10 IC 9 0
Velitium 4i 0 0 0 35 0
Veneti? omni laudü a;enere cumulatiifime, 45 0 32 3° 34 3°
Verona 45 16 3i 16 32 45
Vercelle 44 1 2 3° 0 29 50
Vicentia 44 55 32 10 33 0
Vienna Gallia? 45 12 21 25 22 30
Vienna Aufti i? 47 42 0 0 3« 0
Vienna Pannoniic 48 2 2 35 8 38 0
Viterbium Italia: 42 18 3 5 43 39 0
Vlma inferioris fueuia 48 25 27 3° 30 20
Volaterraltali?. Volterra 42 40 33 3° 33 50
Vrbinum 43 40 0 34 2°
VratislauiaSlefie 5i 10 34 34 38 15
Vtinumieu Vtinis 46 3° •0 0 J5 0
V uittemberga Saxonia 5i 50 30 3 I3 5 G 0
Yuormaiia Imperialis 49 44 25 15I28 3

SZua
 ET T E M P O R I S LIB.III. 149
Qua ratione conuertatur tempus ab occafu in tcmpus ah ortu.

V Elim,ut hoc loco eruditiores uiri mihi ignofcant, fí qtrdam nimis

uulgata hic perfequor,&proli> ioríum,quàm ipía res poílulare ui-
detur. Omnibus enim quoad cius fieri poteft coníultum uolo,obid qui
h?cintelligunt,nelegant quidem,qui cnim uel penitusignari funt,uel
firaflioriMincruahuiuimodidoéliinã poftulant, quod nonde his foi ü
didlum lit; qua hocloco tradimus,ícd de alijs etiam, qua- huius gcnei is
aliislocislcripíimus. Hisigitur omiííis nofirumpropofitum perk qua
mur.Licet de ratione permutationis ternporum inter fiefupcrius trada-
uerimus; hic tamen iterum led exquifitius aduri lumus. Datum igi;ur
aliquod tempusaíòlis occafu,quod in tempusaSolis ortu eonueitere
uelisjduo tibi prius confiderandafunt: primem quo tempore Sol 01 ia-
tur,deindenum illlíd datum tempus fitdiurnum,an nodurnum,íi diur
numlubduc tempus ortus Solis a tempore aboccaíu,& reliquum erit
tempnsab orttijUt die primo Februarij feire uelim,quota hora fit ab or-
tu Solis,cum eft H. 18.ab occafu.Primum uideo Solem oriri in íua ro-
tula ad lat.Grad.45 H. 14.24'-hoctempus fubduco ab H. 18.& reliquú
dlH.3 3 6'. qu\ fignificant tempus illius diei ab ortu, & hic Venetijs ab
ortu Solis: íin autemid feire uolueris H.5. nodis, has horasjunge ci m
arcu diurno,qui hoc modo reperiendus eft hoe loco ex H. 24. fubduci-
:o folis ortum,& reíiduum erit arcus diurnus,cui adde Horam nodis.

II24.
Solis o r t u s H. 14. 14 1 .

Arcus diur. H. ç 36
H o r a 11 o i l . H. 5

Temp.abortu H.14 3 6. cin f u n r H . j . n o â i s die p r i m o Februarij Venetiis

Horas ab ortu in boras ab occafu conuertere.

S In habueris horas ab ortu certas,& feire uolueris horam ab occafu il

lis relpondentem,íic agedum eft. Vide primum quota hora Sol oria
tur,cui adde horam ab ortu Solis: fi hore colleda non excedunt H.24.
&iÜa fumma e:it qutefítü tepus,íin exccdit,abIllafummafubdueas 24.
&reliquum erit,quod quiris. Vt Venetiis feire uolo cum eft hora y.ab
ortu Solis,quota lit hora ab occafu,idque die primo Februarii, quo die
Sol oritur H. 14 24«. quibus addo H. 5.qu; eft hora ab ortu Solis, & fiüt
H. 19. 24'. fin idem feire uoluero H. 16. ab ortu fumo has cum illis horis
 I JO THEATRI MVND1
quibus Sol oritur,&conficiuntH. 30. 24'. a quibus fubciuco H. 24-&
rcliquum eft H.6.24, ab occafu Solis.
Tempus ab accafu in tcmpus a meridie uertere.
H O c quidèm tcmpus apud Aftrologos maxime in ufu eft,ob id maxi
mcetiamanimaduertendumeft. Horam igitur ab occafu i n h c
ram a meridie fic conucrterc debes.Primum uide quota hora Sol oria-
tur,qua: lubducatur ex horis 24.ut arcus diurnushabeatur,huncaútar
cum in duas arquas partes diuidc,& fcmiarcum diurnu habebis, quo lie
tibi utendum cít, utinfra-.hoc enimprimum aliquo exemplo illuítrãdú
cft.Sol oritur Vcnctiis,ut in fua tabula cernitur, die primo Februarii H.
14.24'.hoctempus fubduco ex 24.rclinquiturH 9.36'.hoc tempus di
uido in duas equas partcs,& altera pars eítH.4 481. quod tempus femi.
diurnus arcuscft,hoc eft illud temporisfpacium, quod eft a meridiead
Solis occafum. Quod tempus li tuis hoi is ab occafu addideris,eris uoti
compos. Illud fit in exemplum. Die primo Februarij fcire uolo Venc-
tiis quota hora fit cfi poll meridié eft H. 18. ab occafuFlis addo arcum
femidiurnum, &fumma eft H,2 2.481. quod tcmpuscrit fupcriorisdiei.
Nam cum horum duorum temporum iiimma non cxcedit 24. eft fupe-
rioris diei, fi cxcedit eft eiufdem diei, & ex fumma abiicienda: funt 24.
hora:, & rcliquum eft tempus quaditum. Vt fi hoc fcire uolo H. 2 2.ab
occafu, His addo arcum femidiurnum, qui eft H.4.48». & conficio H.
2 6.48a.quibus fi demo H. 24. rcliquum eft H. 2 . 4 8 q u o d tempus eft
a meridie eiufdem diei.

Tempus a meridie ad tempus ab occafu reducere.

T E m p u s a meridie fi uolueris ad noftras horas reducere femidiurnus

arcus pariter tibi notus effe debet.Nam fi hfic arcQ ab illis horis fub
duxeris,tibi notum fietqutfitum tempus,& íi fubtradio fieii nequcatil
lisadde 24.hoc modo. Dieprimo Februarij 1587. fuit * o*ad Lunam
H.i 5.56.quodtcpus cum fit a meridie,fcire uolo,quo tempore ab occa
fu ille fcxtiiis fuit. Eo die arcus femidiurnus eft H 4.48*^110 tcporeiub-
d u d o ex illis Horis 15.5 <5;.refiduum eft H. 1 i.8'.quod tempus a Solis oc
cafu cft.Quod fi acciderit,vt fubtradio fieii nequeat,addc 24 & refidu'fi
erittempusqutfitum,utdie7.Februarii 1 5 8 7 . ^ 1 ^ 0 & H^^'.fci
re uolo quota hcra ab occalu fit: id tempus iubduco ex illo tempore ad
die-is pi ias 24.& rcfiduum eft H.2 2.1'. arcus enim femidiurnus eft 4 48
ob id cu:n fubtradio fieri nequeat tempori o addo 24 &sGmafitH.26
48'.a quibus lubdudo arcu fcmidiurno,rcfiduum citH. 2 2. i'.ab occalu
cum fciiicet-fuit Q.3C
• Tempus
 ET T E M P O R I S U B . Iii. 151
Tempus ab occafuin tempus a media nofte conuertere.

ri quando contigerit,ut tempus ab oecafu in tempus a media n o d e ti

^biuertendumfit,debcsarcum feminodurnum ex horis ab oceaiu
fubducere,fifieri poteft fubtradio,etfi non poteft,adde 24.& refiduum
exiubdudione eiit tempus a media n o d e . Illud in exempium íit. feire
uolo die i .Februarii Hora quarta nodis cfliota hora fit ex horis a media
noße. Primum inueniendus eft arcus íèminodurnus. Quod fit hoc mo
do,uideo in tabula ortus Solis ad Vcnetiarum latitudinem folem eo die
oriri H. 14.24' arcus igitur íèminodurnus eft H.7.121. fed çum hoc non
poflitfubduci exhoris 4_addo 24. & confurgunt 28.hore,ex quibuslub
ducoarcumluuinodurnum,reliquum fit H. 20.48. quod a mediano-
ôe tempus eft. •.[-,
Tempus a mendie in tempus a Solis ort 11 conuertere.

I tempori a meridie addiderisarcum feminodurnü tempus a Solis

S ortu habebis, fed illa cautio adhibenda eft,ut cum fumma exccdit 24
Hor^' 24. abiiciantiir.Vteodem die primo Februarii H. 5. a meridie fei-
reuolo quota fit hora a Solis ortu. Hisquinque horis addo femidiurnü
arcum,qui eft eo die H. 4.48. fiimt-H.^S'.fi hoc feire uoluerisH. 22.
Hisaddopariter H ^ ^ S ' . f i u n t H ^ ö ^ S ' . a q u i b u s d e t r a h o 24. refiduü
citH.2.48.quod tempus a folis ortu eft.

Tempus a meridie in tempus a mediano Cie mutare> & contra.

S I ab horis a meridie demeris H. 1 i.reliquum erit tempus a media no-

éte:hac tarnen cautione adhibita,ut cum fubtradio fieri nequitadda
tur 24 illudfitexemplum.Die 3.Februarii 1 587H.20.55 i .acciditcP J 'y:,
qua'! o quota hora fuit a media node,ex Iiis horis abiicio 1 2. refiduum
eft H.8.5 5. quod tempus a media n o d e eft. item eodem die H.4 18.fuit
A jb,quero horam huius temporis a media nodeicum ex his horis non
pcßrntfubduci i2.illisaddo 24.&fiuntH 28.18'.a quibus minuo, 12
reliduum eftH.16 i8 k . quod tempus a media nodeeft.Sin autemcon-
t a uclueris conuertere tempus a media node in tempus a meridie,tem
poria media n o d e adde H.12.& 24 reiicefisöma excedit 24 & habebis
tempus optatü.Qucd fineexempiisperic,uelexfuperioribus notü cit.
Tempus a media no&c in tempus ab occafu uertere.
npEmpori a media node fi arcum leminodurnum addideris habe-
bi„ tempus ab occalii,ii fumma eft maior,quam H.24.abiicito 24.fr
refiduum
 1U THEATRI MVNDI -
refiduumerittempusqu fitum.VtH.ö.a media nodefcireuolo, quota
hora fit ab occafu,idque die primo Februarii, quo feminodurnusarc'
c^H.4.11 hQCtempusillisiexhorisaddo,&confurgunt H.13 n'.ide
fc uolueris icire H. 21 his paricer adde fcminodurnum arcum H.7.1 t*
fiunt H.28.1 i*.a quibus detraho #4 refiduum eft H.4.1r'. quod tepuj
ab occafu eft. v

Tempus a media noße in tempiis ab ortu uertere.

A Tempore a media n o d e fubdue feminodurnum arc um,& refiduü

-^^-erittempusab ortu,fi fubtradio fieri nequit,adde 24. Vtfcireuo.
io H.io. a media n o d e quota hora fit ab ortu, die primo Februa-
rii,ab hoc tempore fubduco arcum ieminodurnum,quieft
H.7.1 i i .reliquumeftH.2.49 l .quod tempuseft abor-
tu.itemH.2 a media n o d e , quota hora erit ab or
tu,cum ab hoc tempore ieminodurnus ar-
cus iubduci non poifitaddo 2 4 Ä cö
furgit tempus H.2Ö.ab hisfubdu
co feminodurnum arcum
qui eft HOj.^.1i4. refi-
duum eft H. 18.
49'.&hoc
tem-
pus ab ortu eft.Ad hec omnia fuperiores tabula,qu? So
lis ortum indicant maxime conducunt.Qua uerö
ratione hec omnia tempora in horas pla-
netarias,& he iniila comutentur
tun p o ra j i n f ra fu o lo c o
expcfituri fu-
mus.

QVA
 ET T E M P O R I S LIB. III.
t a b v l a meridiex ad
G R A D- 3

Bicucs an ni cran l e a n t l o b , I r'„

 *54 * H E A T RI MVNDÍ

Q V A R A T I O t t Ê V E R A M E R I D I E I , E T S O L Í S Ofc
tus hora cognofcatur. Cap. I U I .

Cire quota hora Sol-oriatur 3&ad meridiem perueniat non

folum utile eft medíeis 3 nauigantibus & agricolis, uerum
etiam facerdotibus, & maxime iis,quiineçnobiis uitara
agunt j vt ita tempus diftribuere fciant, ut diuína officia fuo-
tempore celebrentur 5 immo omnibus utile eft}ut temp us quod folum
tioftrum eft (vt Seneca inquit)colligere poííimus.Propter hanc caufam
non folum tabulas conftruxi fuperiores ex quibus omnes
uerumfolis ortum cognofcerent,uerum etiam fe
quentes iisdem locis accommodatas 3
vt quando fit meridies fîngu-
lisanni diebus nulla
labore quifiqjm
.illis cerne
re pof
fit.

Vfus
 v:r T E M p o r t s LIB. n i J5S

BVXi
G R A U v..

Mille a n m a n t e óculos t u o s t a m q u a m elles hefterna? qua.

pncccriit, Piai,Si,
V 1
 156 THEATRI MVNDI
Vfusharum tabularumeft idem cum vfu fuperiorum: interior enim
numerorum ordo meníium dies tibiindicat,index volubilisin medio
menfes,quemindicemdebesponerefuper diem,cuius meridiem quar-
tis & index meníém ,&angulus communis menlis, &dici meridiem,
quem queris, tibi oftendet.
Hisetiam tabulis livfuserisad têmpora commutanda facilemtibi
vfum oftendent.Nam fl ab hora meridiei demeris arcum noóturnum,
quem íuperiores rotuleíolis ortus tibi oftenduntjiabebisarcum
femidiurnum,arcus is tibi dat arcum femino&urnumfi a
12.eumíubduxeris,&multas alias opportunita-
testibidabit ad tempus commutan-
d u m , ut nihil futurum fit
amplius,quodin
hancremde
fideres.

íllud
 E T T E M P O K Ï S L I B . III. 15 7
t a b vi. a me ri di ei ad l a t i t v d i n e m
G R A D. 41»

Dies noli ri dcfecerunr. PíaL

 158 T H E AT R I MVNDI
Illud fit tibi in exemplum pro arcu iemidiurno ,& femino&urnö
inueniendo. die prima Februarij arcum femidiurnum fcire uolo, inqui
ro primum quota hora fit meridies,& uideo in rotula eiTe H. i p. 12».
deinde quota hora Sol oriatur 3 & video horiri H. 14.24.I10C ab
illo tempore fubduco, & relinquiturH^^S'.q'uiar-
cus femidiurnus eft pro femino&urno vero
hoc fubducito ex 12.quod relin
quitur fcmino&urnusar
.eft^quodH.y.
I 2«.

H^ram
 F T T H M P O R1 .S LIB. III. 15 v
rABVLA meridiei ad l a t i t v d î n em
G R A D, 4 y

rrii: '.0?

k ^ o J U j í ^ f r:

-ViW^âlã.'-3-"^

IN
' IN « b ! - l a

ï m i s m m
ÊfílyïSgM
w
VíjMx m m ä

I 1 1 i 11 i;!t o -crnj'0)' e , - : uck ti í : • • c ! t Io b '' 2

 Ijv
THE AT RI MVNDI

Horamtneridieiex arcu femidiurnoinuenire.

CI arcumdiurnum inueneris,velex tabu Iis, qua: in ephcmeridibus

^ f u n t , veliisiönibus,quibus iliac tabulaconfcripta?funt, & illum cx
24. horis iubduxeris,meridiei horam habcbis: vr die primo Martij cum
Sol fit in Gradu 10. X arcusiemino&urnus eftH.6.3 2'. quo tem-
pore fubdu&o ex 12.remanetH.5. 28'.quiarcusicmidiur-
nus eft ad lat. Grad.45.Hoc tempus fubduco
ex 24. remanet H. 18.3 2*. quod & in
fuperiori tabula nullo la-
bore reperitur.

Ortum
 Kl TF V . O \{ IS LIB. IIL

TABVLA MERÍDI^Í AD LATITVDINEM

G K A D, a?'.

Quail uu í scUâti iis fulçror c o n t u r b e i tibi a d u c í p c r a m , & ci

te • n n i u m p u m i p utaucr is otieri.suu lucifer. Sob 11-
 1Ó2 THE A T R I M VNDI -
Orttim Solis inucnireper arcum diurnum.

V Bi inueneris arcum iemidiurnum quomodo fupradi&um eft. illu,

li duplicaueris,& ex 24-Horis fubduxeris Solis ortum habebis, ut
primo die Martij ut di&um eft arcus femidiurnuseftH.5.28. quod du-
plicacum eft H. 10.56. hoc fubduco ex 24. remanet H. 13.4*. quo tem-
pore Sol oritur ad iat.Grad.4 5. ut & in tabula ortus Solis ad latit. Gra.
4j.patet.

Ortum Solis per arcum[eminoãurnum inuenire.

SI duplicaueris arcumfeminofturnum habebis Solis ortumvt

die primo Februarij arcus femino&urnus eftH.6.3 2'.
quo duplicato conficitur tempus H. 1 3 . 4 ' .
hoc igitur tempore Sol orietur pri
mo die Martij .idem facito
& in alijs diebus.

DE
 ET T E M P O RIS LIB. IIÏ.
tabvla meridiei ad latitvdinim
G R A D. 50,

Cun&is d i c b u s t e r r e i ' c t n c t u k ô c mcsiis,fWçus 3 & c f t u s , citas,

& h y c m s , n o x & d i c „ v i o n i c q u i e i c e n t. Gcn.S.

X 1
 1
Î64 T H E AT RI MVNDI
DE TEMPORIBVS HORÁRIA, ET CONVERSIONE
horum temporum in alia têmpora. Cap.V.
Empora horaria funt Çquatoris gradus,quibus omnia tempo
ra metimur, ut arundine, uel palfu terram metiri folemus;
horum auté graduu partim horas aquales metiûtur, partim
inaquales.Eaenim4.horarumgenera,dc quibus íuperius
ab ortu,& ab occafu Solis,a meridie,& a media n o d e funt interfe equa
les,& qualibet hora oriuntur quindeeim equatoris gradus,quod in Pla-
netarijs qua,ob id inaquales dicuntur; non accidit. Quot auté gradus
oriantur íingulis horis icire operapretium eft.Nam itaquando lingu-
la incipiant,& deíinant hor£Ícies,quod ad medicamenta conficienda,
ad corpus exercendum,&ad cetera ad bonam ualetudincmpcrtinentia
maximè conducit. Vtile praterea eft ad temporum permutationem, ut
infra docebimus. Qiiod licet id omne fit traditumfuperius tarnen hoc
loco id alio quodamodo tradctur. Vtile ctiam eft uel maximè ad quin-
quc locorum hilcgialium dirediones, quod tum ad prauidendus tum
adfugiendos morbos,qui cclorum ui hominibus accidunt,tum ad cu-
randos maxime conducit.D ixi qui calorum ui accidunt,
quod in muitos morbosi ncidunt homines, quod
uoluQt cruditatefcilic § ^ 2 ^ e r & a l i i s d e c a u f i s , q u £
penitusexiUorum~üõIuntate pendent, de
quibus nihil neque prauide-
re,neqj predicere A-
ftrologus po-
teft.
 ET T E M P O R I S LIB. III.

tabvla horariorvm temporvm

P R I M A AD L A T I T . GRAD.35.

N o n n e duodecimhorç funtdiei. loan.ii.

 T H E AT RI M VN DI
F fus h arum tabellarum.

ZTharum tabularum ufurn intelligas pritnum tibi uidcndum eft

• quoZodiacigraduíitSolilJo die, quo têmpora hoi aiia feire cu-
pis, quod ex rotula íita in primo capite huius libri(ut di&um eíl)fãcerc
poteris.Huncautemgradumquarciníeiienumerorumab i. uique ad
30. qui interiores funt in rotula,&íuper ilium gradum pone indicem
mobilem in rotula aííixum,in quo reperies lignum, in quo reperi-
tur eo die Sol, & communis cellula tibi horaria têmpora da
bit uel no&urna,uel diurna ut in rotula minori adícri-
p t u m e f t . Nam duocirculiunilatitudiniíeruit,
primus habet têmpora horaria diurna y , ^ ,
n, noílurna
. Secuuda uerò continet
Têmpora horaria diurna

nodurnay,
n&Qnp.
utin
indice affixo uidere licet.

Primi
 ET T E M P O K I S LIE H 167
tabella temporv.i horário
RVM S E C V N D A AU LAT. GRAD.35,

I n í a p i e n t i a a m b u l a t c ad cos,quifori<funt,tempusredi
mentes. Paul.adcoll.4-
 168 T H E AT R I M VN D I
Primi numeriín cellulis inuenti gradus íignificant, & íêcundi minu-
ta,& quilibet grad .4.minuta temporis tibi dant,& quodlibet minutum
dant 4. fecunda temporis,ut quindecim minuta in tabulis reddunt unú
minutum temporis horarum aqualium, qua: omnia exemplis illuftrio-
ra fient.
Die prima Februarij 1 58 7. feire cupio têmpora horaria diurna. Pri-
mam inquiro Solis locum in Zodiaco per rotulam primam huius libri,
quem eílè in grad. 12• Aquarii conípicio. Deinde me recipio ad íèqucn-
tem tabulam horariorum temporum ad latitudincm Grad.45. (id enim
fit Venetiis) & in fecunda rotula: têmpora enim diurna«e funt in íècun
da rotula,ut in indicein medio affixo,&uolubili apparet. Poflea in or-
dine graduum inquiro Grad. 1 2.íuper quemindicem pono nempe fu-
perlineam qua proximeante Grad. 12 eíl& in indiceinquiro cel
lula ibipróxima uel communis íignocum gradutibi dabitTêm-
pora 12.0. qui cum íint gradus aqiiinc&ialis multipli-
cand! funtj? 4.(utdi&um eít)& fiunt48.pronunciabis
igitur Horamplanetariamillius diei eífe 48.ini-
jiuta horagqualis.Sin autem feire uolueris

cum gradu,
&íigno
(ut fupra fecifti)& habebis in cellula communí
T.i8.o.idem di&umíitde ceteris fignis,
& tabellis ceteris locis infer-
uientibus.

Horas
 ET T E M P O R I S LIB. I I I . '9

tabvl a te mp orvm hor ariorvm

PRIMA AD L A T I T YD I N E M G R A D . 5g.

llÎI

l'i : s

'<!joI : •

A íolis o r t u v f q u e a d o c c a f u m I a u d a b i l e n o m e n Domini.
Piai, m .

Y Horas
 17- THÈÁTRI MVNDI

Horas planetários ad tempm ab occafu reducere.

Q V o d f i v o l u c r i s has planetarias, fiueinaquales íiorasadtempusab

occalii reduccre, têmpora horaria in horas,& minuta conuerfa dc
bcs addcrc arcui nodturno,& eris voti compos.habcbis.fidiurnas horas,
fia horas nodurnas volucris cura incipiant & ha hora ab occafu íatis
eít hac tcmpora horaria conuerfa toties fimul colligeré,quot funt horf
quas quaris. Hxemplis illuftrior res fiet. Die prima Februarij tempo-,
ra horaria diurna Venetiis funt 12. & nodurna 18.&S0I oriturH. 14.
24' fi 12 temporahoraria vertes in tempus aquale eruntm.48.quod
tépus vnius hora pianetaria eíLhoc igitur tépus fi addideris. H. 14.241.
qui nodurnus arcus cít. fiunt H. 1 j.m.i 2. pronunciabis igitur primam
horam planetariam fluere ab ortu Solis vfquead horam 15.1 2*. fi his ad
dideris iterum m. 48. habebis ípacium fecunda h o r a : incipiet.n. H. 15.
m i 2 & definetH. 16.&fic deinceps tibi agendum eft ,vfque ad Horam
12 quavltimadieihoraeil.fihoras nodisícirecupis horaria têmpo-
ra in tcmpusaquaíe conuerte, vt fupra docuimus. multiplica igitur )
T.48 per 4-fiantH. 1. i 2 . q u o d ípacium nodurn^ hora planeta
rire eít. Hora igitur planetaria .prima nodis eiufdem diciinci-
piet ab occafu Solis & perdura jbitvfqueadH.i. i2'.cuitempo
!
ri íi addideris idem fpacium vniiishoraYiimma erit H. 2.24
Tumma crit 2.24'.quo
.quo tempo
redeíinetfecundahora,rurfusfihuicaddiderisH. 1. i2.fientH. 3. 36*.
quo tempore habebis tertia hora finem, & ita deinceps vfque ad H. i>
fi dominos planetas fingularum horarum ícire defideras, confule liu-
iusrei tabulam,quam i n h o c t e r t i o l i b r o fuperius habes accommo-
dadifimam. ' -'

TABVLA
 ET TF. M P O R I S L I E . II I. r z

tabvl a te mp or vm h or ar t OR V;
S E ( V N ! > A A D I. A T I T VI ) 1 N h M G R A. %.

NuiKjuit p e r d u e s L u c i f e r u m i n t e m p o r e vefperum
i up er íi lios tcrr.T c o n í u r g e r c facis. l o b 58,,

Y 2, OUÏJ-
 172 T H E AT RI M VN D I
Quomodo adbib endetfit pars proportionalis tum in bis,tum in fuperioribits
& fequ entibus tabulis.
' Vm tibi accidcrit feire vcllevcl folis ortum,vel meridiem, vel horá-
c ria temp ora alicuius loci, ad cuius latitudinem nullam tabeliã pro-
priam habeas,tibi confulenda eil proxime maior,& proximè minor lati-
tirudo, & ex bis.duahus cruenda eiUlificremia,& differentia tui loci,&
vel ad tabulam fexagenariam,que in line horum librorum e h , vel ad re-
gulam auream.reuocandaeitjvt partem proportionalem eruas ..
At res ipía exemplis illuftranda eft. Genua Lalia? fira eft ad latitudi-
nem G.43 501. tabula proxime minoris Iatitudinis eft G.41.& proxime
m..ioiis eu G 45.vtraqjgitur tabula tibiconiulendaeilhoc modo.fcire
volo,quota hora 01 iatur Solgcnue die primo Ianuarij, ingredior tabu-
lam Solis ortus ad latitudinem Grad 4 i.quomodo fupciius tradku eft..
& video Iblem oriri H.14.54', ingredior deinde tabulam ad lat. Gra.45.
& ibi lolem oriri v ideo H x 5. 2 2*. a maiòri numero fi minoremTubduxe'
ris differentia habe bis ita ortus folis D. t,Ianuarij ad lat.Gr, 4 5 JH. 15.22:
ad lat.Gr.41.H.14 54
Differentia quatuorgradüu H. 0.28
Ex latitudine deinde tui loci, fub B Ä H ducas latitudinem tabelle pro
xime minoris vt tui loci differen tiam habeas hoc modo .
latitudo genue cfíjgLrj^j Grad.43.50'-
latitudo tabelle proxime minoris Gradai.
differentia G. 2. 5a
Ita ratiocinatio ordinanda eft per au ream regulam
figradus 4-dant m. 28.quot m.dabunt G. 2 .m. 50.
m. 240 m. 170
2 28;
0
* "rÍ6Õ
1JO "
47ío| ZOO) ..34°
240
4760
M
Si hec minuta inuenta hoc modo addid'eris ortui Solis inuento in tabu
la ad lat.Grad. 41.que liint H: 14. m. 54 fient H. 15. m. 14. ( Nâ licet quo
tiens numerus fit tantum X9. integer, tarnen fi quod iupereft animad-
uerteris uidebis pene unum integrum eile) pronuneiabis igitur Genue
Italie Solem oriri primo Ianuarij H. 15.U1 i4 ? ;Eodcm modo tibi proce-
dend'um eit & in tabulis meridiei, & in tabulis horarioru temporum,cû
sé exquifitã habere cupis. vbi tabule .pxime maiores,& minores adsut.
TA-
 E T T E M P O R I S L I B . Iii. X73

TABVLA H O R A R I O R V M T E M P O R V M
P R I M A A D L A T I T . GRAD.41.

• ^ T r - r r / ^ L o ' C v ^
•o

Fecit í o l e m i n p o t c f t a t e d i e i , K t e r r a m , & Hellas in p o t e í l a t e n

n o ò l i s , q u o n i a m in s t e r n u m miíericordiaeius •
Piai. i 3 >
Sua
 174 T H E AT RI MVNDI
Sin quando tibi accident feire vellehanc proportionalem partem ,vbi
tabula ad latitudinem proximè minorem,& proximè maiorem non eft,
vt accidit nonnullislocis apud primam, & vitimam tabulam collocatis r
fie tibi opcrandum eft.vt in fequentibus exemplis apparet.
Scire uolo quota hora Sol oriatur Hierofolima, qua ad latitudinem
Grad.3 i^o'.fita cft.hic nulla adeft tabula latitudinis proximè minoris,
duabus núc proximis tãbulis maioris latitudinis tibi vtendum eft, vtpri
mam diifcrentiam habeas, ideft ortus Solis inter has duas latitudincs
hoc modo: in tabula ad lat.Gr.3 5. Sol oritur die primo lanuarij H.14.
H1.20.& in tabula adlatit.G-38.H. 14.36*.fubduco minorem numerum
ex maiori, & remanet differentia harum duarum latitudinum, quçfunt
G.3.& m. I ó.aliam deinde inquiro difFerentiam.í.Hierofoiime,&latiav
dinis prima tabule, qua eft Gra. 3 5 .& Hierofolima 3 1.4o1. quibus fub-
du&is ex G.3 j.rcmanet fecunda differentia G.3.20'.
ratiocinatio lie ordinatur.
Grad. 3. differentia inter tabulas funtm. l i q u i d dabit G.3.20.
60. 60,
M.'iSo. M.200
16

m k m 1200
*7 200
14 4
> 2 001 3 200
*8o<t>{ 17 Í

Parsproportionaliseftm. 18.qua fubducendaeftex horis ortusSolis

Hierofolima, q u ò d h a c ciuitascftadhucad minorem latitudinem fi-
ta, qu? eft tabula minoris latitudinis in hoclibcllo,& qua vfus-'fum in
parte proportionaliinquircnda. Soligitur cum oriatur die primo la-
nuarij ad latitudinem G. 3 5.H.i4.m.20.ab hisrfi dctraxeris partem pro
portionalem 1 S'.erunt H. 14.2*.qua hora Sol oritur Hierofolima.

TA-
 E T T E M P Ô I U S LIB. I I I ; 17)

tabvla horariorvm temporvm

S E C V N D A AD LATIT. GRAD.4I.

Dies vltionisin c o r d e m c o f e m p e r .
lia.
Sin
 176 T H E AT R I MVNDI
Sin autem fcire volueris quota horaiol oriatur, ucl ad meridiem perue»
Jiiar, vcl quot íint têmpora ho, aria in his locis, q u e iunt ad maiorem la
titudincm,quàmeítlatitudo maior harum tabularum, fie tibi agen-
dum eftjVt in his,qu£ funt ad minorem, led pat s proportionalis eft adé-
dahorisinuentis in tabula tuo loco vicinioris latitudinis,non autcm
fubducenda,vtfuperiusfecifd. Hoc exemplo animaduerte. Vuittim
bcrga Saxonieeft collocata ad latitudinem Grad. 51.50'. proximiores
tabulvfunt lati.G. 50.& 48. Vide primum quota hora Sol oritur diepri
malanuaríj ,it folisortus illitis dieifcire cupis,advtrãque latitudinem,
&inuenles adlat.G.5 o.oriri H. 16 2'. ad lat.G.48. H. 15.42 i .horumlo-
eorum differentia eft H.o.m 18.differentia graduumeft G. 2 .His igitur
Grad< dantm. j8.videndum deindeeft,quantumdiftat tuus locusa
proximioritabula,que cumlitiatit.G. 5o.&locustunslat.G. 51.50'.
differentia eft G. 1.5 o'. ftc igitur ratiocinatio ordinanda eft
üGrad. differentia: dant m. 18. quot dabunt G. 1. 50.
60. 60.

M.uq. M.IIO
i8_
* 880
7
°"J «80 I Itf v no
I 1 0 o ( í í i 1980
IX

Hxc autem pars proportionalis addendaeft ortuifolis tabule ad Iatitu

dinem Grad. j o . q u ç f u i t H 16 2 i .quibus additis m. 16.
fiuntH. 16.18' 30" quod tcmpuseftfolisortus^
die prima ianuaiij Vuittemberge
Saxcnie.

TABVÍ.A
 E T T E M P O R I S LIB. I I I . '177

t a b v l a prima temporvm
HORARIORVM AD L A T i T . GRAD. 4*.

O m n î s potentatus breuisuita.
Eccleiîail. 10.
Z Eti
 ijß TH EAT RI MVNDI
Etfi exijs 3 qua di&a,funt facile perfpici poteft, qliomodo pars pro-
portionälis eruátur 3 & uerum tempusortus Solis, & meridiei cuiufcun-
que loci çognofcatur vna cum horarijs temporibus:nõ alienum tarnen
mihi vifiim eft hoc loco aliquod exemplum afferre, ut rationem eruédi
in temporibus horarijs partem portionalem habeas 3 vt ad huius dodri
ne perlpicuitatemnihilfitamplius,quod defideres. A d h a c igitur ac-
cipe:Verceleeiuitas fita eil: ad latitudinem Grad 44-Tabula próxima mi
nor eft ad lat. Grad.41. próxima maior ad latitudinem Grad. 45. diffe-
rentia prius inter has duas latitudines inuenienda eft. Inuenio igitur
prius têmpora horaria diurna utriufq; latitudinis priini diei Marti j(hoc
enimiiludeft 3 quodmihifciendum propono)in uenio in fecunda Tabu
lalat.G.45.téporahoraria G. 10. X(illo .n.die eo loco Sol eft)effeT. 13.
50'.ad latitudinõ vero Grad.41.funtT. 13.5 o'.differetiaigitur funt 10V
Differentia vero fecüda , qu£ eft tui loci a tabula proxime minori 5 cft G.
3.NamJatitudoin tab ulis proxime minor eft Grad.41. Differentia ve-
ro inter vtramque tabulam eft Gra^.fic igitur diiponenda eft ratiocinai
tio-fi Gr. 4 ; milii dant m. 10. quot mihi dabit Grad. 3,
3
0
3
4
7 -
m

Ha?c pars proportionalis minuenda eft de temporibus horarijs ; inuen-

tis in Tabula ad latitudinem tui loci proxime minoribus.Quçeft T.-
l3.5o'.quibus additis M.7.30 , :fiuntT.i3. 4 7 i .30 , i .Etitapr0
nuntiabisjto telle ibi têmpora horaria primo die
Martij,m ceteris yero latitudinibuS'
operare, vt fupradichim eft
&resexfententia
cedec.
 ET T E M P O R I S LIB. I I I . '179

tabvl a t e m p o rv m hor ariorvm

. S E C V N D A A D L A T I T V D I N L M G R A , 45,

Amaiievíqueadvefperamimmutabitur t e m p u s , ô ^ h s c o m n i a
citatain oculiseius. EccI. 18,

7j Hora-
 T H E A T R I M VN D I

Horária têmpora ad tempus ah ortu Solis rsdueere'.

Cl horas planctar ias ãd tempus ab ortu Solis pcrduccrc uolucrisidé

^ faceie dcbcs in horis diurnis, quod in no&urnis faciftis in horis ab
occafu,contra vero in horis no&urnis addenda enitn funt horaria tem
pora arcui diurno , vt habeas, quod quçrisdllud in exemplum fit. Die
primo Mai tij feire velim quota hora ab ortu fit quinta hora diurna.
Primum inuenio Solem per primam huius libri tabulam eííè in
Grad. 10. X.hunc gradum inuenio in tabula fecunda ad lat. Grad.
45. nam id uolo feire Venetijs, & in ea funt têmpora diurna X ) c t in fc
rie numerorum, qui ad xreperiuntur &ad Grad. 10. uideo têmpo-
ra horaria e/fe 13.40'. qua; funt m. 54.4o«1. horarum aqualium : pri-
ma igitur hora définit m. 5 4 40".a Solis orturhoc tep 9 fi quater college
ris habebis principium quinta; hora* effe H. 5. 38i-.4o".a Solis ortu. Sin
atitemícireuolueris horamquintam noótis íequentis,tibi uidendum
eft, quota hora Sol occidat,quod fieri poteft omnibus fuperioribus ta
bulis hoc modo:primú ex tabulií ' ^ - ^ ' a b ortu Solis. Na tps Solis or-
tus fi íiibduxcris ex 24. habebis i p - ^ ^ p reliquo tps occafus Solis ho
rarfi à Solis ortu. Die.n. primoIV fe«2L^Jjartii Sol oritur inTabula adia
titud.G.45.H.13.4 i .hoc tempusfubduco ex 24-remanétH. 1 o.5ó\qui
diurnus arcus eft, & hora ab ortu Solis : Id etiam facere potueris per ta
bulas meridiei, Nam tempus meridiei fubduc ex 24remanet arcus fenv
diurnus, quem íi duplaueris habebisdiurnum arcum. In tabula igitu
meridieiadLat.G 45. primo Martij Meridies eít H. 18. 3 z' .hoc tem
pus fubduco ex 2 4.remanet H.f.zS'. quod tempus duplicatum confich
H. 10. 56'1. Idem potes facere pcr t a b u l a s horariorum temporum.In-
quire horaria tempera diurna eiufdem diei, que fiint 13.40,. hoc tem-
pus conuerte in horas,& minuta equalia erunt m. 54.40". hoc autem té
pus mukiplicaper 12.confurgunt H.io. jô'.cognito igitur tempore oc
cams Solis,fiquota hora definet prima feire volueris,huic arcui diurno,
vt vis inuento adde unius hora? fpacium inuentum per têmpora horaria
noótu na inuenta in prima tabula in ferie numerorum, qu^ ad X-& ad
1 o.eiufdem figni gradum eft & cris voti compos:funt enim têmpora ho
rariaT.16.ao' que* veríàin horas, et minuta equalia conficiuntH. 1.5'.
2 o".H , c adde arcui diurno íuperius inuento,qui eft H. i o yô'.ccnficiût
H. 12 1'. 2 o", adde iterum habebisfecunde hore finem.H. 13.6' ^o^.adde
iterum habebis iiiicaitenie,et itadeinceps,víq; ad duodecimam horã.
TABVLA
 ET T E M P O R IS L I B . II.

tabvla prma temporvm ho

R A R I O R V M AD LAT. GRA. 48»

O m n i a i n tempore f o o cofhprobabuntur
Eccl. 4 0 .
Tempora
 i8 4 T H E A T R I M V N D I

Tempera boraria in boras a meridic conuertere.

C I diurnas horas habere volucris poft meridn m íâtis eft colligere to-
^ ties fpacium vnius hora? planetaria, quot funi hoiy, cidus finem fei-
re cupis ^ hoc modo primo Martij hora planetaria diurna,vt didum
eft fuperius, eft m. 54.40^ cum hee hora nempclêptima eius diei inci-
piat in meridie , ut & illud tempus, in quod hoc vertere cupio, illud fe
quitur j quod m. 54.40''. poft meridiem erit finis íèptime : quod ipa-
cium fi duplicaueris habebis finem fecundar hore, & ita deinceps. Sin
volucris horas nodis j arcu femidiurno inuento, vt fuperius didum
eft , adde tempus unins horc n o d u r n ç , fi uis primam horam, fifecun-
dam added lud fpacium bis, fi tertiamter ,&;itavfque ad 12. que finis
nodiseft.Sin fex horas ante meridiem volucris 3 inquire horam meri-
diei in fuperioribus Tabulis & huic adde tcpus vnius horf diurne,fi pri
mam horam vis, fi duas, adde illud fpacium bis, & ita vfque ad fex. Ne-
que videatur hoc inconueniens, quod ad inueniendas horas ante meri
dianas utar tempore meridici: Hocetfim tempus confiât ex arcu nodur
n o , &arcu femidiurno, q u i b u s F ^ ^ ^ c o n ftat, &illudlpaciumamerj
die vfque ad Solis ortu , e a d e ( ^ ^ ] c n i m hora Sol peruenit ad
meridiem, fi tempus ab o c ^ ^ ^ c a l u eft, quo Sol oritur,ii
tempus eft a meridie, uth"c contemplantibus fa-
cile patebit. Hie exempla pretermit-
.tere nnhi vifum eft-

TABVLA
 ET T E M P O R IS LIB. I I I . 183

tabvla horáriorvm temporvm

SECVND A AD LATIT. GRAD.48.

IiMiy,

mlili

v a ^ ^ ^ » r — í — t ^ u ' ^ v , X 1 . y

Feftina tcmpus, & m e m e n t o finis,

EccL 56,
Tempera
 i84 T H E A T R I M V N D I
Tempora her aria in tempus a media noäe conuertere.

Q V o d f i v o l u e r i s t e m p o r a h o r a r i a i n t e m p u s a m e d i a no
teie,íicprocedcndumeft. Si uisfcire lex horas poft mediam no-
de m latis eft tibi colligere tempus n o d u r n a hora:, quod utrum
que tempus idem prin dpium habet, vt fupeiiori die pi imo Martij tem-
pus hura: n o d u r n a eft H.i.51 2 u .poftigitur mediam nodem H.i.5 l -ao".
ciis finis fcptimahora nodis,huic tempori adde fpacium vnius hora:
habebisfinem odauahore, &itadeinceps vfquead duodecimam ho-
ram,qua oriente Sole detinet: cum autem diurnas horas conuertcrcvo
ludis,feminodurnutn arcutn in promptum tc habere oportet, quod fe
ceris fi has nodurnas fcx horas in tempus aquale conuerfas collegeris,
vel alia rationc fuperius traditaA huic tempori addideris fpacium vnius
hora? conuerfum, fed diurna fi pi imam horam vis habere, fi lecundam
bis adde, fi tertiam ter &ita deinceps. Ethic aliquodaddainus exem-
plurn, utomnes habeantaliquod lumen,quò greifusfuosdirigant.Eic
primo Martij horas planetarias in t e m p u s äquale a media n o d e volo
cõuertere.Quero p ins icminod ST urnü arcti cx tabula ortus So»
lis ad latiut.G.45. & video oriii h ora 13.4'.huiusdimidium eft,
H. 6. 32'. huic tpi addo m. 54. 40"Cnä hoc eft fpaciü vniusho
rçplanetaria diurna,\ t toties luperius dictum efi)& fiuntH./^ö'^o".
quod tempus finem p: inia hora diurna tibi indicat, fi finem fecund*
iterum adde.fi tertia iterum etiam,& ita ufque ad horam duodecimam
q u a vitima dici eft. Sin pi imas fex hoi as nodurnas habere cupisfemi-
n c d u r n o arcui, &diui no adde fpacium vnius hore n o d u r n a habebis
finem pi ima,fi bis fecund?,& ita dcinceps \ lque ad fex,illud fit in exem-
plum,eodem die Sol oritur,vt didum eftH. 13.4 u .fi huius dimidiumcft
H.6.3 2 qui lemidiurnus àrcus eft,quem fèruo, fi hoc tempus folis ortus
fubtiuxcriscx 24 habebisarcumdiuinum H. io. 56'.cuiaddo femino-
durnum arcum H.6.3 H.i7.28'.quo tempore Sol occidit
& eft p: incipiú horç prime planetaric huic igitur addo H.i. 5i.20ii.quod
eft fpacium uniushor' nodurna,conficioH.i8.53 i '. 20. quod tempus
prim, hore, finis erir,fi fecunda finem volueris, adde hoc fpacium ite-
rum , & ita deinceps vlque ad lex.

TABVLA
 E T T E M P O R Ï S LIB I i i . I O jf

tabvla horaríorvm tf m p g rv m
P R I M A A l) LA II T. G RA 0, ,.«>

C1 or i a pr. a g n a eft icq ui D o m î n u m . Ion g î r u ci o m im die -

r u m afîumetur ab eu, Lcci.x^

Ai Non
 T H E Â T R I M V N D I
me Iatetquidempofte,& alia ratio nehec têmpora conuerti*
iic iSSarn fecutus ihm ego, q u e mihi vidétur tironibus accommodatior,
cuun eodem tempore rem, & rei cauíàm quodammodo doceam,neque
iilud me ftigit,muitos eífe futuros, qui dieant me pluribus verbis in hac
re uliim ellè,quâm opus eft, quibus refponíum \ elim, quod rudibus,&
igna.isnunquamfatismulta funtverba,quibus illadoörinatraditur,
quamipíifeiredefiderant,atperitis multa obfunt,illi h"comnia ftu-
dioie legant, hi ne legant quidem,cum non legant, vt dileanr, fed detra
hCdi caufa,& animaduertendi, fi quid peeeatnm eft.Prrcterea efi omni-
bus eonfultum uclimus,& diuerfis in loeis diuerlum diei principium fi-
fiat,& his rationemtraderevolui, qua fuá têmpora in aliena, & aliena
in lua conucrtant.Hominumenim lòeietas id poftulatj&;
noftra ftud:a eò fpe&ant, vt quantum in nobis íi-
tum eft, apud omnes beneficia collo-
• cemus.Hac igitur parte con
feda ad cetera per
gamus» .

TABVLA
 ET T E M P O R I S LIE. III.

tabvla temp orvm horarïorvm

S E C V N D A AD LA T I T VDI NE M GR A. 50,

Pili c o n f e r u a t e m p u s ,& d e u i t a a m a î o *
ilCcL /^.o

Aa î De
 TH EAT RI M V K D Ï

DE ANNVIS PROGRESSIONSVS.
Cap. V I .

^ ' V M ad mcdicorum commoditatein, & o m n i u m hominum"

vtiiitatcm conftruxerím e g o ièquenres 13.tabulas pro an-
n u i s , & m c n f u r u i s progreluonibus quin que locorum Hi-
legialium , \ t arabica uoee d i e u n t , A f t r o l o g i , pro ijs, qui
h r c n o n calîent, \ i i r m cil nonnulla praia ri, quo planum fret quatam
v-ïiliratcm, arque commoditatem ha? tabelke aiïerant, & cum condita
fin tad morbos p r e u i d e n d o s , quinam lint í Iii m o r b i , q u o s aitrologi
p auickre n'.n p o i i u n t , q u o i q u e p o f f u n t p r a i i i d e r e , & pra?uidendo,
maxima adhibicaante diligentia (vtPtolomeusteílatu: )euitare,quo ve-
ro m o d o id faciendum fit. aliás li \ ires a D e o opt.& Max.& Venialegen
di o m n e s l i b r o s , qui d e h a c 1 e traitant, \ t ha?c colligi poílint, dabitur r
tradabimus : In pra?ícmi autem docebimus tantíí, \'t in primo libro di-
d u m eft , m o d u m legendi litteras in htiius mundi libro D e i digito in-
fciiptus ( q u o d a d aítronomiam t a n t u m m o d o pertinct,ideft,ad Aftro-
rurn leges exponendas, quas il i Deus poluir) qua? fuo motu va
rio,&eiiuerfo varias, & d i u e r ^ ^ L | T a s l y H a b a s c o m p o n u n t , a t q u e d i
d i o n e s , quas nobis l e g e n d a s j l j L J f i [pponit,Deus vtftiã voluntatéali
qua ex parte,ea.í que ad n o s pertinet, cognolcanV.Sed redeamus ad ré.
Duplici de cauíàexiílimomorbos o é s in hominibus generali . coeleíli,
uel h u m a n a , coeleftis et duplex eft, vel vniuerfàlis alicuiusregionis,pro-
uincia?, ciuitatis, aut climatis, autanni temporis, particulai isverò, ali-
cuius fingularis h o m i n i s . Primum genus eft, vtpeftis, vt ille morbus,
qui hie Venetiis, & aliis locis Italia?, mal del monton,dicebatur, qui an
no 158 o.Mcníè l u l i j , & Augufti p e n e o m n c s in uafit. q u o d autemho-
rum m o r b o r u m caula coelehis fit, lege Marfilium I i c i n u m libro depe»
fte cap. 2-itaiciibentem:concreatur huiufmodi vapor in acre vniuerfa-
lioris tempore pedisexmalignis quibuldamconftellationibus,prarlèr-
tim ex Martis cum Saturno in lignis humanis c o n i u n d i o n e , & e x l u m i -
narium eclipfibus, qualis eft pra?lentis pellis in a n n o . f.millefimo qua-
drigenteiimo fepruagefimo n o n o , & qualis etiam fuit anno eiuidem mil
lefimi o d a u o , & h o c potiífimum la?dit homines.Hícc Ficinus,idem P5
tanusalhrmat vnacum tota Aftrologorum iãmilia,Ed didtum eftillud
iam prouei bio c o n i u n d i o Saturni & Martis in coelis peftis in terris.N5
tamen o m n i s peílis excoelefti caula oritur,cum uel terremotu,nel mul-
torum corporum corrupuone,uel frequéci ufu eorü,qua? in noitris cor
poribus
 ET T E M P O R Ï S LIB. ÏIL ïS?

qvinqve locorvm hilegialivm

A N N VAE P R O F E C T I O N ES»

P l a n e r a , Ô ^ r a d i a t i o n e s i n Arietis d o d c c a t e m o n o v

Àttcnuati fun t ocuïi mei iùipicientes in c a l a o s

lia»- 380
 igo THE A TRI M VN D I
poribus maios fuccos,& venena gignunt,nifí quis & hac a cœleftî cauß
fieri cootendat : obfcurior tarnen eft, vel eriam diuina ira,vt in Bibliis le
gitur j qua ob id dira peftisfapedicitur a bonis fcriptoribus, qi.òd di-
uina ira mittatur. cum tarnen hac coniundio h ,& r' , vel luminarirm
accidet,futurum tempus ne peftiferum fit vcrcndumeft. Humanave
romoibi caula eft,cum homo aiiqua velcupiditate,vel intemperan-
tia alíqua facit, uel comedir, quefua vires minime ferre poftunt,ex quo
diciturcrudicas plureshomines occidere, quàm enfes. Vult enim lape
homo in morbos incidere, cum velit ea, qua morbos gignunt, &fuara
cupiditacem expleant : licet omnes homines natura ea fugiant, qua in
teritum afferrepoifunt. Multienim adeo dementes íunt, qui non uera
effet credût,que dcalimentorü fàcultatibusamedicis traduntur, uel de
alijs rebus nõ naturalibus Quid dica de mercatoribus: Quám multa ter
ra,maviquepatiuntur,utdiuiteseuadát,quibusdeinde in muitos mor-
bos incidunt c Hac autem omniaalibera hominum voluntatc pi ofici-
fcuntür propter hanc cauíãm Aítrologus de his inorbis ncverbumquK
dem lacere potcft,ícilicet cos non poteft preuidere,licet ad illorum cu-
rationé nó parü prodelïepoffit. Alij vero morbifunt,qui certis diebus
tktemporibus fingulis co n t in gerc lolen t, quodam cutiu uit': illoium,
&quodam corpo;is habitu, qpTN^SÉic ipfi cóíècutifunteo inítanti,
quo nati íunt, qui corporis h a p x ^ ^ i t u s fit cçrtisquibuídam con-
ftcllationibus,quosmorbospo^^^jjleftíapiésprouiderc, &vitare
vtPtolfmeus, vbi de vtilitate Afirologi verba lacit, teftatur, & au-
«ftorcentorú Aphorifmorapertiífimis verbis doçet,&multialij-quos
recenfere minime fit opus cumloiius Ptolomai Auítoritas pro tota
Aftrologorum Schoia habeatur. Quo ante modo hi morbj pofiînt pra
tjideri,non eit noftri inftituti docere,fed inftrumenta lantum fabric*
re,quibus id facile aífequi poff nt,qui A ítroiogiam hanc tal
lent, licet hac parum poííint fine diredione,ad
quam horaria téporafupei jus tradita
maxime conducunt: inltru
men ta vero h ; c
lunt.

EXEM-
 ET T E M P 0 R \ S LIB, I I I . 192

exemplvm vnde dvcvntvr

PROFECTIONES ANNVAÇ.

N c n defrauderis a die b o n o , et partícula b o n í t diei n o n tc

prstereat. Ecckíiaíl.14
Has
2 1 2 3 ° T H E A T R I MVND1

Has rotulas confimere.

A Ntcquã harum rotular um vfum tradam,earum conftrudíonem do

*-cere opere pretium fore exiítimo, fine quo parum vtilitaris afife»
runt,cum he tredecim fequentes tabule fint tantummodo in cxem-
plum, & vni tantum feruiant: licet paucis mutatis, & aliis accommoda-
ri (vt infra docebimus )poífint. Vtigitur has tabellas, & tu le&or Can-
dide conilruere poífis, primum coeleftem figuram tempore, quo quis
oritur erigere debes omni adhibita diligentia,& ponas íèqucntem eífe.
Volo in hancfiguram profeéfiones annuales conficere ad futuros mor
bos preuidendos: primum hanc in íèqucntem figuram conuerto hoc
m o d o . Ducoinlongitudincmquatuor,&dccemIineas.fed itautul-
tima uel prima duplum ípacium contineat: dcinde fincas prioribus
tranfuerfãles nouem defcribo,poíka in primis fpaciis duodeçim Zodia
ci fignorumchara<fteresdefcriboabarietcincipiens,lub quibus omnes
planetas fub fuo figno colloco, fed ita, vt qui pauciorcs fui figni gradus
confeceritproximefubzodiaci fignisfitcollocatus,deincepseum,qni
poít priorem.pauciores partes .figni peragrauit, & eadcm ra-
tione reliqui planete collocandifunt ,infcriptis gra-
dibus, & minutis in ampliori fpacio fingu-
lis planetis,& eorum radiario-
nibusjvt in fuperiori figura
íè habent: & hec me
liusin exemplo
infra cer-
nun-
tur.

TABVM
 ET T E M P O R I S LIB. III. '193

,anetae et planetarvm radiatio

NES IN TAVRI D O D E C A T E M O R I O ,

-ingua conílituitur in membrisnoftris,quíc maculattotum cor-

pus,&iuflammat rotam natiuitacis n o i t r ç i n f l a m a c a g e -
henna.Ep.can. lacob. m .
Bb De
 T H E A T R I MVND1

T a b e f l a i n f e r u i e n s a d 13. rotulas fequeirtes

conficiendas.

1 JT. 1 * !,+» 1 •fo 1 Vtc. 1 x I

1 G M. 1 V ! K 1 n 1 <50 1 a 1 np1
1 4- 54 1 A 11 • • 1 * 1 1 9 ] 1 * 1 • 1 A I; 1 I t
1
1 I I. 28. 1 I c P l I A I n J * 1 1 <
§> 1 '1 * ! D A t
I í- i$- 1 * I 1 V 1 1 * 1 • ) A I 1 é> I
11 A i D l
1
1 16. 94. 1 1 A ! • 1 * !1 1*1 ! * 1 O 1 A 1 1 cP|
1 18. 49- ! A j1 • • 1 * 1 ! ? 1 1 * I n 1 A I ! <P 1 1
1 21. 1 • 11 * 1 1#I I * 1 • 1I A 1 1 * 1 1 AÍ
1 17- P-l 1 A" 1 • 1 * 1 I <f 1 1 * 1 n ! A 1 1

m H
Híplaneteíta difpofíti tibí radíâtíones omncs fuiszodiaci lods tú
fei oítendunt 3 qucd illud ell, quod quatimus, vt noíli as rotulas profe
dionalcsfabticemus. Primum igitur circulo confcdo ,inquoannu.
in 365.dies íitdiílributus,&íingulis meníibus fuis diebus adfcripris
quomodoin circulo immobili cei nere licet, alius deinde ciiculus tibi
parandus eft5imo duodecim circuli( ut 12, & fuperiores effe dcbent)&
quiiibet illorum in triginta gradus diuidcndus ell,& quilibet gradus fal
tem in 12- partes jVtqualibetillorumparsquinque gradus contineat,
& íi fieii poífct in 6o. partes diftribuendus eííet, vt rem exquifítio-
rem haberes.infci ibat dcinde graduum números, vt in fuperioriexem-
plo cernereeft. .Subhac autemdiüiíionegraduum,& minutorum de-
bes etiam ducerelineam5qUar conficiat quoddam ípacium, quod diui-
das it a, vt quinque planetis tribuas luam partem, vt in tabula dignitatü
eííemialium in fecundo libro tributum eft nomine terminorum, vt uni
co intuitu habeasnonfolumquodíigno 3 graduj&minuto planeta,
&fu? radiationes lint, verumetiam quo termino. 12 .ita tabulis di
ftribucisin frngulisdebesinfcribere tiominafignorum zodiaci,uelfuo
caradere,velfuis nominibus,utin piimainícribatur y .in fecundará
tadeinceps. Poítremoin tabula Arietis iníeribe planetas 3 & radia-
tiones
 1
ET T E M P O R I S IB. I I I . 19?
l a n e t a E ET RADIATIONE.S IK GEMI
NORVM DODECATEMORIO.

GEMlfr/

Timor D o m i n i apponet dies ,*C.anni impiorum brc-

uiabuntur. Prou. 10.
Bb t
 79 6 T H E AT R I M V.N P I
ti nes figura» domus,pro ut in tuis figyris fe habent in cçlcfti fcilicct
thcmate/ctin figura.; qnam lepra nos defcidpfnmis",& in qua planeta?
cum i'uis radianonib ys impqfuimus, ut in fupcfiori figura carlcfti inert
piincipium primedomusni Grâa. 11.28^ Vlirieamtgirurreftama cen
tro ducas ufque ad lineam terminorum,que refpiciat Grad. 11.281. ciuf
de figni.ct cã afcendens,vel prima dom us infcribas-deinde vide in tabu-
Iafuperiorú radiationum,qui planeta?, &radiationes planetarum lint
lub figno Y,& cas in tuam tabulam transferase in fuumlocum,vt in fu
pcriori exemplo in V.figura Grad.4.54' inert A .2.hunc transfer in tuá
tabulam figni V duótalinea a centro vfque ad lineam terminorum: ita
thyt li vfque ad circumferentiam produceretur Grad.4.54'.eam contiit
gerct, & huicadfcribe a,9. deindccadcm ratione inlciibe n,
hae aurem rotula, & ceteris eadem ratione confeótis fiais fcili cet pla
netis ,& radiationibus impoiitis,et domibus, vt in liipei ioribus figuris
fc habent, debcs ordinein duodecim circulis, in qidbus annus in iuos
dies litdidributus,f]Joitainfígere,vtunà cum quodamindice iuper-
pofitojvt in his excplis patet,facile dimoueri pofiit.Q^ibus ita dipo litis
utere,vt infra do&uriiumus.S'ed quoniã tibi iciéd inn clt,quòd
tab e 11a', in qbusannus in méfes y & dies diitributus elf, omniú
cõis eít,&fecunda etiã rotula, in qua eft diuiíüm lignum in gia
dus, & minutauadiationes autcm, &^plancta impofitifunt, vnius pro.
pria? funt propter hãc causã,fi aliam cadeftcm figuram vis illis rotulis im
ponere,necef{e eft, vtlineas planetarum, & radiarionum ra-
das,& tuas imponasjvel penitus cartam, vbi funt,
pr t cidas,& aliam imp-, nas,ubi radia-
tiones;tuas deicribere pof
fis. quomodo tn do
cuimus.

FLA-
 ET T E M P O R I S LIB. I I I . '197

planetae et r a d i a t i o n es in
CANGRI DODECATEMORIO,

M cm or e i t o , q u o n i s m mors n o n tardât,
Ecclefiaft. 14.
Cum
17- T H È Á T R I MVNDI
Debarum 'tabellwum vfu.

VT harumtabellarum vfum habeas alia tibi rabella ex tuo caJefti

themate conliciendaeft,in quarauonequadam quinquelocoru
hilegiealium piofe&iones deicripta iint,vc intra patet. Mac autem
quinque loea funt afcendens,M.C/olislocus, §5) ,& * .Qua loea quot
annisvniusiigni ipacium perambulantita,ut ia.annorum ipacioto-
tum zodiacum perambulet,& noftrum corpusaiiiciuntprout lunt pla
neta,domus,termini ,et planetarum radiationes,inquasincurrunt,
dum liium iter conficiut,ex quo fit,ut annus x }Sit primo( quod ad hac
parcem fpedlat) fimus, et i4.1ecundo,etiw deinceps,utiniequenti
iigura apparet.

An n ualesprofe6tion.es q u i n q u e lo corum
hilegiealium

W» VI VI j, - - J A(c. j M.C. I 0 . *
V** CN JÜ £ % | G . n . * 8 |G. f l 3 ? . | G . n . » a . G. c.. zS G 0.34«
OO o N*
I I <J I 1 i7 | 4? | 61 | Y 1 |*?s> | « a
1 1 1+ 1 ifi 1 ?8 J sc \ 6 z 1 tf | y^C \ a 44
1 - 7 | i9 | H \ | II IX 1 "P V b 1 iCt
j 40 | S i J 6 4 | tfp 1 v 1 ^ ivw *
i \ 17 1 19 I t i I > 1 I i U 1Ö j <Ä 1 x : •H
6 | (8 I 30 •| 42 | 54 | 66 | 'IP 1II ,1 •» JV
7 I «9 I 5 1 1 4 * 1 55 1 67 i ä 1 1 >
8 I to 1 a i 44 1 J6 1 6« I * J »1 »
«1
.1 a n IX
9 | 11 | ?? I 4f | V 1 69 | -B I 'TP 1 X 1 1y
10 | 21 | i4 | 46 j )6 | 7 0 | h 1V
1' I 2 3 | ? » I - " | S 9 | 7 1 | «SS I • 1 0 I «P I XL
l i 1 i ^ . J ^ 0 j 40 j <>o j 11 | X 1 n
1 " I

Plane-
 ET TEMPöRTS IIB. II!. 199

planetah et radiationes in
LEONIS DODECATEMORIO,

Ömneopuscorruptibilein finc deficiet.

Eccl. 14«
Quinque
 500 T H E A T R I M V N D I
9
Qainq; locishilegktib ita difpoíitis facilé.cernes,quo loco hac qüín
que iúca quotanriis iint,& quibuslibet 12:annisadeademprincipia
rcuerti,vt anilo 13 25- 374Q í 6i.&73.finthiüusprofe$ionisprincipiú,
& in eodem íigno, & gradu ,& quomodo vnius anni ípacio perambu-
lam a gradu,& minuto fígni,in quo íuntviqucad totidem gradus,&mi
nutaiequcntisfigni,vtinfuperiori figura Afcédens eít in Grad-i 128,.
V 1586 proficiícituruíqjadG.ii 2 8 . c e d e m o d e ceteris diàtúfit
Si \ olucris igiturfcire,quo loco initio anni tui ideft cum Sol eít in co
demgradu,&minutofigni,in quoeít inradice,fuciit aícendens,&
in quos planetas j& radiationes per totum hunenati annum 49. in-
curreritjfic agendum eft,primumvide, quo dieSol erit in Giad. 22.
a 21. tfp.in prima huiuslibri tabula,&<nuenies id cõtingeredie x 5-Iulij,
id exquiíitius fit in Ephemeridibus, vide deinde in íuperiori tabula jp-
ícCiionum,in quem locum incurratprofectío alccndentis,& inuenies
in angulo communi afcendentis,& anni,inciderein Grad. 1 x. 28.V.
ingredere igitur tabulam primam exhis duodecim, qua y. tribuitur,
indicem iuper 15.diem Iulij colloca, & rotulavolubilem euolue ita,vt
fub eius indicis iinea cadat G. 11 .& a^j.ejus fig deinde fac,vt hçc rotula
aliquãtuio cer- lv-rcat,cü maior! in qua infunt meníes, et iuper
eafirmata debes voluere índice ita,vt cadat Iuper líneas reetas,
& in illi circulo infcríp'tas,& idé ndex tibi oítédetín circulo an
ni,quo die a ilides ad illas radiationcsrpucnerit,vt in noítro excplo,ro-
tulisita cum índice acccmmodatis,die 1 2. Oótobris afeendens pei ue-
nietad A 5 ,&die 29 Nouembrisad a cum vero die 2 6.Februarij
exeat aiccndciv; de íigno V, vt patet in figura, íi iuper vitimam partem
y pofueiisindicern , tuncíequens fignú, quodfteít,&infecundafigu
ra eít, ingredi debes. Principia igitur b" pene ad diem 2 6. Februarij,&
h rmata rotula figni Iuper rotula anni, vt lupcriorem firmafti,ceteras ra-
diaãones & planetas eodem modo in ueftigare debes vfquead finé anni
qui die x 5 iulij acádcc,Sc inuenies vnicam radiationem, qua eít n $
qui inJditin Lie 26. Aprilis 1 587.1ndeeam quoqucliabcbiscommo-
diratem, ut eodem tempore » ideas, quibus in terminisinfint ille radia
tiones ,&Planeta:nam íubindice id apparebit,ut. A § eiiin termino
iplius , , et in termino <~ , & • $ in termino?. Sin autem feire vo
lueris,quando ad términos proficifcitur Aicendens,eade ratione operá
dum eít- f:i: Lilicet,vt gradus,& minutum afeendentis tui anni reípiciat
d i . m , in quo Soieíuubi eratin radice,deindeuolüe indicemad initiú
Ci;r.:: 3uc- rei mini, & idem index tibi oítencietin circulo meníium diem,
in quo aaiüum terminum pucrucniecaícend.&in noltro exemplo con-
tingent,
 E T T E M F O R î S LIB. î î ï . ao i

planetae et r a d i a t i o n e s in
VIRGIiNIS D O D E C A T E M O R I O ,

Omnis caro fîcutfocnumvcterafcet.

Ecci.i 4.
Ce
 3o2 T I I r. A T ft I M V N D I
tinget,vtafcen.proficifcaturad term. $, die iy.Auguíli ad term. o"D.
9. Nouembri ,adterm. fr.D.8.Ianuarij 1587:ad term.£. D.2Ó.Februa
rij & tuncjvt didum eft Afcend.mutat fignum, fringrediturb. ad term.
o,fr ad term.Q. D. 3. luni; jn quo moratur víque ad finem a n n i , qui 15.
Iulij acciditjvt didum eft. Cum autemin ijsdem rotulisíignorum íint
i n ^ i p t a r d c m u s c . l i , & eodtm modo fupcrillas lincas demos figni-
ficantes pofueris indieé videbis,quo die domes afeendens ingrediatur,
vt in noítro exemplo initio anni 49.quodeít Die.i 5.1 u 1 í j 15g6.ingredi
tur primam domum D. 27. Decembiisingrediturfecundam domum.
Quodfiprofcdioncmanni $o.quiineipitL). 1 5.Iulij 1 587.fcirevo-
lucris, turn in fupeiiori figura cuius ticulus eít annuales profedio*
nes, quinque locorum hilegialium , tumin íuperiori , quv dodeca-
temorio b'. adfciipta eft , videbis progrcíílonem afcendentis per.
uenire eo a n n o , feilicet 1587 ad Grad. 11. 28. b in ilia enirn tabellaa-
pertèidinniuneiis,& caraderibus cernitur; in dodecatemorij vero
b tabella non tam aperte. Nam vbi firmaiieris rotam figni fuperro-
tam anni , vt docui íuperius euoluas necefie efí indieé ad diem 15. Iulij,
& iub eodem indice videbis in rotula figni G. 11. 29.eiufdem figni tf.
fin eadé rationevfus eris, quam^ytáE^luperius docui,videbis afcédéí
proficiiciad A.B.D.2 7 . S c p t e m | » ^ t l b r i s D . 29Auguftiad term.Tft
a d d ? , die 13.0óiobris,ad ^ . ^ p l j d i e p i imo Nouébris,ad *
Die 27. ciufdemadterm.f? ,die 2i.eílifdem:dievero 28.Decembrisad
domum fecundam,vt d i d ú eft, ad term. <f. die 9.1anuarij 158 8.ad A <y.
die primo Februarij. die vero 2 6.eiufdcm menfis egreditur figno b'.&
ingreditur figni; 111 n , f r t u n c debes vti tabula a d f c r i p t a n , vt fuperius
dixi, in anno 49. cum afeendens egref us eft Y , & ingreffus eft b idem
facitodumper duodecim figna perambulat- Cognitaprofedionean
nuali afcendentis, quomodo d i d u m e f t , a d progreffionem Solisdeue-
niendum eft, qui ( vt turn in radice, turn in tabulaannualium profeâio
num cernitur)eíl anno,i.& 13.& 25.fr 37.& 49.fr 6 1.in G.22.22 1 . 69.
igitur fianno 49 (qui incidit,vt d i d u m eft in diem 15. Iulij 158 6.}icire
\ olueris, in quos planetas & radiatk nes per totü ilium annum incidir,
inquire tabulãdodecatemorio 69. adferiptam,& indicem ponefiiper
diem 15.Iulij.deindeeuoluerotuIamfigniita,vtfublinea indicis ca-
dar G. 2 2 2 21. (ad quem grad um habebis lineam d u d ã a ceniro, qua in
fcripta eft O. cum illc fit Solis locus) firmata deinde figni rotula íuper
rotula anni pauculacera,euolue indicem ad planetas & eorum radios,
qi.iin illc figno ab illo loco gradusfcilicet 22. 2 2'.vfqueadfinem figni,
fraduertc in circulomenfium, quo die id accidat,& habebis, quod
 ET T E M P O P. IS LIT lit

p l a n e t a e e t r a d i a t i o n e s in
LIBRAE DODE ^.ATEMORIO.

Bona,& mala.vîta,!*: mors,paupertas, or,

lunt. Eccl. i i .
( c %
r 204 T H E A T R I M V N D I.*
q uteris, & in hoc noftro exem.pIo.dic p.Septembris proficifcitur Sol ad
jfc í 0". die vero fequentiad term.fp .in quo verfatur vfque ad finem figni,
ad quem peruenicdie 15. Odobris, quo dieingreditur leonis fignum:
relida igitur tabula 69. leonis tabulam ingredere,& indice accommo-
dato fuper dicm 15. Odobris, quo 0 ingreditur Sl.&c fub lineaindi-
cispiimumminutum£2.& firmata deinde cera hoc modo tabula íigni
íupcr tabula meníium : indicem euolue ad términos,& radiationcs
iliius íigni vlque ad dicm 15, Iulij, quo tempore annus 49. deíinit, nifi
volueris vfque ad.finem figni peruenire, &futuri anni 5o.progrefTioncs
notare, quo caiu potes peruenire vfque ad finem íigni, deindeingredi
íequens., & ita vfque ad 12. peruenire - in noflro exemplo igitur iu-
ueniesprogrediendo Solem codem die in term. k incidere,in quo ver
fatur vfque ad dicm 29.Decembris : led interim incidere in $ locum
die I j.Decembris, & die 27 in term. £ die vero ó.Martij 158 7.111
&die 2 5.Martijintcrm.$jdie ai.Aprilisin * 7£,&die 3.1unijin ft lo-
cum & die quinto eiufdcm menfis interm. die vero 1 5. Iulij cum fit
finis anni 49.nihil erit amplius in illo figno, quod ad ilium annum per-
tineat,fed reliquum, quod eft iliius figniad annum 50. pertinet,&
didfi eft fi profediones aliorú anr yy * pijnorü feire cupis cadê ratione
tibi agédü eft.Si eiufdé anni ^ ara £|Épip>! nuas progrelliones habere cu
pisivideinjpgreffionü tabula,qu0}b-J.feSjloco fit,&videbisdie G.i 1.
28'. * inquire igitur fcorpionis r o t ã m ^ í pofito indice fuper diem 15.
Iulii, & fub linea indicis Grad. 11. 28'. figni, & firmata figni rota fuper
rota anni, indice utere, vt fupra didiun eft, ad diem inueniendum, irr
quemprogreifionesincidunt,& inueniestunceflein term, 7£ & die 3.
Augufli peruenire ad term.$> 13. Septembris ad * h decimo Odobris
ad • 5 27.eiufdemad ^ 23.Nouembris ad A 0 27. Decembr.adcu-
lpidemodauadomus,ad .die vitimo Ian uarii 1 587 cum eiuídem
menfis die 20. peruenit ad term. 13. die vero Februai ii egreditur figno
ingreditur fignum -H.in reliquo igitur eiufdem anni rota -B
tibivtendumcft,quareadhunc diem accommodato
primo Grad.-14,& firmata tabula figni fuper tt.
bu'aanni, eadem ratione utete; in*
ueniesjtunc ingredi term. V. &
die 26.Aprilis i j S ^ p e r u e
nire ad A fecun
do vero Iu -
nii ter-
rai.2»
10
 E T T E M P O R I S LIB. I I I .

planetae et radiationes in scor

PIONIS DODECATEMORIO»

In tribulationdnuocafëi m e ^ I i b e r a u î te.
Pfal.So.
 T H E A T R I MVKDI
in nihil aliud pretereavfque ad finem anni 49. incidet ,qiicVuíd crít
pra;tercaineofigno,idomneanno 5o.alciibcndutn eft. Hocmcdo
& in ceteris annis cibi agendum eft, vt ei us anni pj oicuiones habeas:po
namusteveile 12 annoiumprcfedioncs ccnfidcrare,dcbcsdiligenter
ínir.aduertcre, quòd quo diebolvel aliudhilee egieditur lignum,in
quofintin radicecodie ingredirur rciiqua omniafigna: NamSolin
hc c exemplo (vtdidurn ed) egredkur <%> íigno die 1 5. Odobris eo-
d an igitur die omnia figna ingiedietur,& potes eodem loco cmnes
íignorum rotulas accommodare,ne in quem errorem incurtas ,dein-
dc profcdicnesdiligenterinquí ere,hactamen cautioneadhibita ,vt
quotiefcunqueprogredierisvltra ilium diem, qui principium anni il-
liiis nati eft, illas profediones ede pro anno ícquenti illi, cuiusprofe-
diones prius animaduercis, \t fupeiius obferuauimus profedionej
0 . 0 . 8 c afcen.pro ann049.fi progrediciis vltra diem 15. Iulij, qui
dies huius nrci p.indpium anni eít , c i t id omnevfquead eandem
diem pro anno 50. fiiterum pertranliciisei ndem diem pro anno 51.
& ita deinceps. Re ipfa fepe in huiufinodi dilciplinis cognoui magis exé
pia audoris mentem, quàm pracce£tadocerc,obid nunquam \ideor
latis multa exempla dediffe , vtír^STSles fads aperta fiat. Qucmad-
modum igitur me non tardet! M i r J j a m L e l e & o r tam multa in hanc
fententiam confciibere ut tib, v ; - J i : p r o í I m fictu minimegraueiis,
vt tibi fis vtilis, h; c legere, &diligenter ccnfidei are,ante quam tibi per
fuadtas te,qi:a hie fcribuntur, aflccutum eíie. A d alias igitur prefedio
nespergamus. Pais fortuna; (qua JV'ai filius Ficinus ,& cateri medi-
ei Altrologi multis in rebus vtuntur,& maxime ad corpoiis moibos
prjuidendos) eftinM. 34 Q. vt itpei ius in cdefii ihemate pro exem-
plo addudo perfpexifti Jn ft igitur tabellaponatur hie locus ad diem
I 5. luLij ( qui anni huius thematispiincipii.meft )deinde picgrcflio-
nescb!erutntur(vtdidiuncdliuperius ) & jnuenies ad cr. Ç.pio-
hci.ci 5. Scptcmbiis,& die 18.ad term. C.AdCl.f. die 25.Nouim-
bris, ad term. $>. die i3.Deeembiis,ad tt.dic 9.1anuaiij 1587. ad
^. die 23 Februaiij, ad term. V. die 2<5.ciuldem. Dieveiò 9 Mar-
tij ad cufpidem demus lexta?, initio vet o did 7. Maij ad tei m. c>.&c ini-
tio diei 8.Iulij hoc figno cgreditur,& fignum'lF.ingrcdnur:accom-
modate igitur rcra figni ad rotulam anni ita, vt pi imus gradus",P íefpi-
ciatdiem 8. iulij, inuenies nullum ab to die\fquead finem anni adef
fevel
 E T T E M P O R I S LTE. I I I . 207
[LANETAE e t r a d i a t i o n e s in SAGIT
TARII DODECATEMORIO.

Nuincridierum t c m p u s d c d i t h o m i n i D c u s , & dcditpoteftatem

eoruoi quce fuper tcrram Tun t. .Eccl.17.
 T H t A T R i MVKDi
fc vcl Planetam , uel radiationem, nifi quod tunc ipia # ingreditur
term. deinde obferuaueris omnia vique ad finem ipfius ea pro
anno j o . c r u n t , vt fignum£t pro 51. & ita dcinceps eodem modo.
Neque progreffiones medii coeli mihi relinquenda iunt,vt horum quin
quelocorum exempla hancdodhinamptnitustradant. Mediumigi-
turcoelumcumfitinGrad.f. 33«.ic.huius figni rotula uterc pro anno
49.cumcirefpondeatin progre/iionesannus primus,vtinhactabula
ccinitur,&hunc locum ad diem 1 5.1uliiaccommoda,&videbisquod
die 20. eiufdcmmcniisM.C. ingreditur term, ff die 2 5-proficiiciturad
*.$.diepiimoO&obris ad term. 7/:,die 27 Nouembris ad A B-die
28.Dcccmbrisadterm.o\die 6.Februarii 1587.3d die 9. Martii
ad term. r?.die 11 .Aprilis ad A • </• die 7• Maii egreditur iigno jb, & in-
greditur lignum quoutendumeftvfquead finem anni. Quarero»
tula figni adhuncdicm accommodata , v t d i $ u m eft f^pius,videbis,
quod tunc ingreditur term, h ,& die 6. proficiicitur ad cP Veneris. ni-
hilq; amplius cife in illo ad ilium annum pertinens, & quidquideftpr?
tereain iilo iignopertincreadannum 50.Hacomniaiidiligentcrcon
fideraueris amice lc&or non ucim^myin ftatuas has rotulas maximam
vtilitatem aiferre, t um vn ; co [ ^ i u i t u cernas,quodmultiscom
putis, alias t ibi inquirenda e f t e n t m : qusm rem his maxima cum
\ oluptaic confequei is, ex quo fi|g(1dyiW^,utverum ftudium iit,cum ftu
dium(tcfieC icercnO Vehemensoccupatioadaliquid cummagnavo
luptate lit. Verum eft, qucd ha rotula diem progreflionis tantum no-
bis oftendunt, & computus hoi a m , atque minutum, led tamen ii dili*
genteranimaduuten's u'dtbis hociatis efte,cum omniain
haclcicntiacxquifitehabeiincn p c t f n t .Gmnes
enimperiti teflantur minime fieripofte,
v t vc r u m tc mp us fciat u r, q uan-
do 0 ingreditur primum
Arictis minutum^quod
fiexquifite fciri
nonpotcft,
neque
fcitur, quando cetera figna, fignorum gra
dus,& minuta ingrediuntur.

it.
 ET T E M P O B I S LIE. m act

planetae et radiation
CAPRICORNI DODECATEMORIO.

Creauit illis fcien tiam fpiritus, & fenfu impîeuit cor eorum
ô ^ m a l a , & b o n a oftendit illis, Eccl.17,
Dd
V
2lo TH . E A T RH M V N-D-I-

• Dtreftionesi& profetfiones fieri, & ad Bellas fix asi • > • •

f 1 V M ciredionfes fíant non folum a<3 planetas , &eorum afpedus,

^^ & ad nonnullas ftellas fixas fic, & profediones fieri poffunt: quã-
obrcm fi in fignorum rotulis maiores ftellas infcripferis, & illas prefer-
tim , q u e non proculabfunt ab ecliptica^progrcifion es ad illas facere
potcris. ^ -
Qj*am vtilitatempnetereaaferantbitrotuU.

"C Runt tibi preterea h e rotule quedam memoria, quçte docebit ad

"^quelocatibi dirediones faciende fint,vt exempli gratia, vellem
facere dirediones alcendcntis ad promiftbres lequcntes,&
video in fuperiori exemplo. Ajcendentem eííè
in Gradu 11. 28'. V. inquiro in ilia ta-
bula loca , ad que aícen-
dens diiigen-
dus fit,

& mihi
 E T T E M P O R I S LIB. I I I . '211
pl a n e t a e et r a d i a t i o n e s in
AQVARII DODECATEMORIO.

Expcótauimus lucem, & ccce tencbrac.

liai. p .
Dd z
 2i2 T HE A T R I M" V K D I
;
&m hi occurritprimum term. ^ in gradus i j.initio,, delude A $ ini
Grad. r.8 49'. & in Grad. 21.term. c<\ in Grad. 2 2.2 2". D . ^ . i n Grad. 26.
term. ft, & in Grad. term. in G r a . 4 . 5 4 ' . • . 2. in Grad.8.term.
Grad, i 1.28. in Grad. 15.15 1 . term.V. in Grad. 16.34». A. 5. &
• .inGrad. 1 8 . 4 9 . , 0 , . in Grad. 2 0 . 1 6 . * . 0 . i n Grad. 2 2 . 2 2 * . C u i p i s
iecunda domus in Grad. 2 5. & ita deinceps ad camera loca, & in ceteris
locis , qua diriguntur eadem ratione, qua quantam vtilitatem, & op.
portunitatem afferat, itudiofis hac pauca aperte demonftrant .fin,
& ftellas fixas impoi"ueris,maiorem quoque fru&um inde percipics,
quainferibenda' funtlineisredis,vt&planeta,inquibus lineis
ftellarum nomina inferibere debes vna cum fteliarum natu-
r a , ne tibi opus fit,ea aliis locis quarere,&vt
quod femelfeceris, tibi Temper profit, cum
nihil temporis in vita noftra fit,quod
non omni diligentia no-
bis colligendum.
fit.
•

PLA-

\
 E T T E M P O R I S LIB. I I I .

P L A N E T A E E T R A D I A T I O N E S I N
PISC1VM D O D E C A T E M O R I Q .

Expeóhtio iuftiramlíetitia.-fpcsaut^tnímpioram
peribit. Proa. 10»
 2 3 4T H E A T R I MV ND I

DE MENSVRNIS PROGRESSIONIBVS.
Cap. Vil.

D corporis noftri affc&ioncs diiudfandas non fatis funt

diruítiones, q u e per tcmporahoraria liunt, &annuas pi o
greflicncs, q u e pcrlupciiorcs duodecim rotulas , verum
etiam ha meníiirneprolediones.qua perfequentem rotu-
lam facillimè fiunt, licet direûio piimum locum te n cat, fee Lin-
dum annua oroíèdio , tertium menlurna cuius rote fab;icaticnem
p^ius docebimus,deindevfum. lllud igitur iciendum eft,quòd,vtfupc
j i >ii ratione quolibet anno quinqueloca hilegialia trigin ta zodiaci gra
dusprogrediuntur ,ÍÍc hac îatione progrediunturvnius rpacii m figni
\nsusmenfis tempore . ct men fis eft tantummodo dicrum 28, H. 2 &
a!iquidamplius,vt quolibet anno quiiibetcx quinquelou's titdecim
ligna progrediatur . Annus igitur integer in tredecim equas partes di-
ftribuenduseft, &quelibet pars tiiginra?odiaci giadibusadfcribenda
eft . Vtautem id commode fi e tdro ceve o g i t a 11 i m u s artificium , confc-
cimus circulum, qui ex t r e d c c i K ^ ^ ^ anni partibus duodecim con
tincret,quetoti zodiaci circu'
dorcfpcnderet, q u e vero pars
decime tertie parti zodiaci v e l ^ i ^ l S p o t i u s illi, q u e in eodem circu
10 zodiaci prima íiicrit, iníeruiret ^fufiulimus e circulo, & fuper circu-
lum poíuimus, ita tarnen,vt íuum ordinem ícquatur. Hoc he t planius
11 figuram;quã infra poíuimus inlpexei is,ilk m fcilicet, q u e r.nni m cen
t i n e t . Hecfuperioricoclithcmati leruit,cuius thematis anniinitiYm
eft die 1 $.Iiilij,& polui in figura efe hcc die clapio,vt iniiii m anni fit
initio drei 16. ilia igitur paiualineaie6a, que ligar circuit; m, ci: m ilia
partia parte, quam de annuo circulo lubuaxi, & uiper circulo pc fui, &
inlcripíi,o, in circulo iniriuni anni indicat,&primus dies fequensfit
16-lulij , q u o elapío ícquuntur cetcri me nies oidineita,vt ci m toil m
ilium circulum percurreris,& iterum ad candt m line am pei utneiis.fit
tantum iy.dicslunij.decimus v c i o c ä a u u s , & rcliqui dies Ii;nij\nâ
cum 15.1ulijfequunturordineiniilaparte,quefuperpcfitatft,qucd
eò íaóa.m eit ,vt annus tredecim zodiaci fignis inleruiat ,vt menliuna
progreffio pcftulat .Prime rotule deferiptiene expofita, rcliqui:m eft,
vt& fecundam mobilcm.f.&fuper primam pofitam dciciibamus,&eius
fnbiicarioncmcxponamus. Piimum fiateirculus eamagnitudine^u?
a: cam pi ime rotule expleat ad unguem .in cuius limbo,quatuor nee
ductndefúnt,primum,&extimiimIpaciumin jío.giadusdiuLendus eft,
 FT T E M P O H IS LIE. ÍIL

. M F N S V R N A E P R O G R E S SIO N12 S

Breuer. Jies h o m i n i s í u n t , n u m e r u s m e n f i ú m eiu.s apuei te

cil c o i i i l u u i í t : ter r • n rjs eiu.s, q ui p n e t e n n no a
pot. Ci l o b ï 4'
 aió T H H A T R I M VN DI
eft,fecundumfpaciumin 3<5.fpacia, utquodlibetfparium decern grä-
eins contincat,&in illis cellulis numeriinfcribendifunt 10.20.30.quo
modo in figura cernis .tertiumfpaciú diuidirurin 12.ípacia, queduo-
decim figna ccmplcdantur,& nominafignorum inícribantur :Quartú
vero fpacium diilribuatur in términos planetarum,& planere,cuius ter-
mini íuntjiníciibantur. Ha'c omnia funtomnibus coeli thematibusco
munia, qua: fcquuntur funt fupcrioris thematis, quod pro exemplopo
fuimus,propria, q u e ramen rationem do cere poflunt, qua, & in quod-
cunque thema has rotulas fabricare pclfis.fi tenes, quod íüpra docui,
ubi oftendi, quomodo planeta:, & radiationcs in iis duodecim rotulis,
qua' 12 figna continent, inferibende crunt, hoc quoqucloco facile in
teiliges,quetibiagenda fint. Quecunquecnimin illis i2.fadafunt,
in h je \ na,ea omnia tibi dclèribenda liint. illen.fingule fingulis fignis
att! ibute funt. hec autem totum continet zodiacum, omnes planetas,
radiadones,& domus . quarc hec omnis fuis zodiaeilocis inferibenda
funt, quomodo in figura cerncre eft: At cum gradus in minutî mini-
me diuifus fit, quod id paruum ipacium minime patitur :cum tamenra
diationcs, & planeta: infer ibis,cam debes adhiberc diligentia, vt oculis
eü falte in quatuoi paues ditddas,&lineasadeam partedirigas:qux
vero numero minutorû fitjpximior,'Vtfi minutafuerít24. 25-26.30.3d
gradus mediu lined di;igas fi 1 zCK^f^Tj 14 J a d prima quartamfi 35.
4042.45 50. ad fecísdã quarta :J«j$S^fi 55. 57. & ad finem pene gra-
dus . Hac diligentia fi \ fus e r i s , ^ Q ^ | | n o n dubito , quin opus perfb-
diffimum futurum fit. Super has autSn rotulas cum index impona-
t u r , nihil tibi opus ci it cum fiabricare,cum in libro eü perfedü habeas.
Rotula vero anni eft lupetiori qiddem themati folum accc mmoda-
t a , quod fi illamad aliud thema accommodarc voluei is, aliam infiahi
bebis,quam facile tibi \ tilem icddcs,quc modo doduri fumus ded
iam ad vfum per gam us.

De bui m figura y fu.

T)Rimum tibi qu arrenda eft annua profedio, vt fur cri us docuimtisin

tabula fupcrioris capitis,que annualium pioiedionum quinque
locorum hilcgialium inlcribitur ,& ille GradA min euoluendus eft ad
illam lineam,quam in anni tabuladixim uSjinitium 2 nniefcAinicripta
cil, o, deinde firmanda cft rotula zodiaci luper rotulam anni aliqi : ti-
tulo cere, lu per quam fn matam euolue ad fingidos planetas, & radia-
tioncs, & términos, atque demos indiccm, & tibi idem index ( fiendtt
 ET T E M P O R I S LIB. I I I . '227
In circulo anni diem, ad quem illelocus progredietur ,h\ic cautione
adhibita, vt vbi perueneris ad lineam, quam initium anni d iximu sacias
iioneíTeexpletum annum, ícdadhuc rcílarc illam particulam,quam
fuper circulum pofuimus ob id ,\bitranfieris illam lineam, debesin lu-
periori partenotare diem, non autem in circulo,vt íequenti exem-
plo patebit. Afccndcntisigiturmenlurnasproftdkncsfianni49.ÍU-
perioris exempli feire volueris.vide in tabula ante d i d a , a d quem lo-
cum proficifcatur afeendens, & videbisad Grad. 11. 281. v huncigitur
locum ad initium anni, vt didum eft, accommoda, & eucluc indiccm
adprimumlocum obleruandum,& \idcbis piimumperucniieadtej-
mi. Ç.Die i 8 . I u l i j , & 19.ad * V.ad A § . D . 23.adter.ci'D. 2 5-ad n.
t.die 27. ad term. f?.D.29.&ita ad cetera loca dcinceps vlque ad linea
iaferiptam ,o,ad quam \ bi perueneris uidtbis ti m alcendens prim:m
domú ingredi,quod aeciditdic 17.1unij t dieveic 20.ciuldéad t o m . £
&itadcinccpsvlqueadfintm illiusaicusfuper circulum pcíiti,qui de
finitin d cm 15 lulij,&in Zodiaco in gradu 1128'. b, qui locus eft ini
dum anni 50.0b id clapío anno 49. vt habeas profedicnes quinquage-
iimi anni, hunc locum dibes accommodate, & admoueread lintã,quã
initium anni lecimus, quo fado videbis initium a m i in f & ccntinge-
re,deinde die 20.eiuldem mcníis ad demi mfecundan.-& term. V dtin
dead catera loca dcinceps, vt ftudentibusfacile in figura patebit. H a c
íintfatis, vt huius figura vsú habeas, quod & jp c a t a i s locis hilegicali-
busíit didü. Sed q u c n i á h a c figura ad nihil afiud valet nifi, vt \ iã fabri-
candi iimilem,& eius vfum dilcas exaliqua parte hcc onere te It uatc \o
lui.Quacunque.n.omnibus a l i pofiticnibusccmmuniafunt impiimõ
da curauimus,cuius primapars,C3.1.quaannu cótineiedét hit iníraeft,
qua? vero fuper ponenda eft cú ceteris imprefTa eít, qua fuper alias figu-
rasponendafunt. Continent h a c rotula omnes anni dies 365. fcilicet
initiü tui anni kmper eíle debet ab illa linea, q u a inici ipta til, o,pt na-
inus tevelleinhas rotulascoeli pofitúdiei io.lanuarijdiftiibueie.fac,
vtprimus dies ab illa linea fit dies io.Ianuaiij,dcindc 1 i.finifiioiífi nu
merádo vfquead finem mcníis vbi linea reda eíl duccnda a peiipheria
circulicentrum vcríus,qua emnes lineas dudas circulaiitcr tentin-
gat,& finem mcníis aperte indicet, quo fado numerabis 28. dies pio
Fcbruario, &eadcm ratione aliam lineam iníeripíeris pro Ptbiuaiio,&
alias pro ceteris mtnfibus, ciiioad peruenei is ad anni hm m, cui tiit,tü
perueneris numerando ad fintm illius arcus,qui fuper circulum po-
iituseft ,íi quibuslibet decern diebus mcníis,10.& 11. in fine mcníiú,
qui habent 31. dies , & Februarij in fine 8. iníciipfeiis lintas , &
te nume
 2,8 T H E A T R I MV ND I
numerus vt nos fecimus in fuperiori figura perfecta non incommodum
eric. quo modo vero planeta?, & radiationes íint infcrjbenda: in rotula
zodiaei, quam fuper hane ponere debes/acile eft tibi difeere ex iis,qu*
diximu-;.'n fuperiores duodecimrotulas. Nam hichabes zodia-
ei diuiíionem in íigna,& gradus,&planetarum térmi-
n o s , hic omniafunt infeiipta praeter domosra-
diationes , atque planetas, quod non
communia , fed propria funt.
vtere igitur diligencia,& ha
bebis ptomptuai ium
accommodatifli
mum ad id,
quod di
dum
eft.

ROTV-
 ET T F M P O Ï U S MB. III. 219
r o t v l a INSERVI E N S P R O G R E S S I O N !
h Y à M E N 5 V K N i :> Q V I N QV ii L O C Ü K V M
H l L t C i i t A L l V M iNQiN l ' t K f t C T A ,

Crrnia cjua-cunciuc fj.cict p r o i p c r a b u n t u r vir îuftus, cuiusvq*

luinas in KOe c Domini mednabnui dic,ac
:,ac ncdle.Pial
n c Cl c. IM'a! 11
A
Ee 5 M:
 ,io THE A T R l M VN DJ
. • i • • ' • " • • ' . ;L
QVAE S I G N A QVIBVS N O S T R I C O R P O R I S
membris dominentur. Cap. V I I I .

flÊSpss^v M in centum Aphorifmis fit fcriptum: Ne tangas mcbrú

I' ferro Luna exiftente in iigno, quod Uli mébro dominatur,
quod & mediei Aflrologi con firman t. itcmq; cü dicat Mar-
filius ricinus cum aliquant parte corporis purgare vis, caue
ne planeta illi membro dominans fit fortrs, neque fit in eius hora: fignú
tarnen dominans illi membro facito afeendens , & fortunatum ,velLu-
na in eo fit, volui & hoc loco hac membra, & fign?„ 'Iiis d / j m i n a n t i a a D
te oculos eorum ponere, qui veritatis fludiofi l V l C } v t a hfque labore,
vnico intuitu id cernere poifiiv;. H a c ngura pro quodam artificia,
li memoriavtipolfmausromnii n.jineis &Haiiris intuentium oculistra
3' if rv
dinon po.i'unt jOUi tarnen cernuntur, qua cerni non poilunt facile
nobis in mentem perdueunt: pralertim li hac diligenter attenderiSjVi
delicet Arietem praeífe capiti,atque faciei ,Taurum collo,Geminos
brachiis, atque humeris,Cancrum pe&ori, pulmonibus, ftomacho,
Leonem cordi, & ventrículo, atque iecori, & dorlò,& coílis pofteriori i
bus, Virginem inteltinis, & fundoj^omaihi,Libramrcnibus,& femo-
ri, atque natibus: Scorpionenf^j/pSgcnitaUbus, vulua, matrici, &
ano: Sagittarium f e m o r i , a t q K ^ ^ 3 l ü b i n g u i n i b u s : Capticornum
genibus: Aquarium c r u r i b u s , t g ^ l Y j b i i í q ; : Piíces pedibus, qua ora
nialicet(vt di&umeft)in hac figura deferipta non fint, que tameu
ccrnuntur fatis funt, qua tibi ceterorum memoriam excitent. Eadéq;
ratione noftrum corpus in duodecim coelidomos diíhibutumeft.vt
prima domus habeat caput, oculos, facicm, aures, polipum, orifq; fee-
torem. Secunda domus collum, gutur, glandulas: Tertia, humeros,
brachia. manus. Quarta peótus, pulmones,Ifophagum,fplené: Quinta
Itomachum,hepar,cor, neruos,latera dorfiim: Sexta,inferioremven-
tremeum inteítinis,colum vfque ad podicem: Septima ab vmbilico
vlque ad clunes cum iliis, femoribus,rcnibus ,& lumbis. Odaua veíci-
cam,peótinem , genitalia,fpinam dorfi, ileon tenafmon, ftranguriam,
ealculum ,h morrhoidas: Nonacauam hepatis,coxarum medictatcm
cum clune: Decima coxarum partem inferiorem, & genua: Vndecima
crura vfque ad talos. Duodécima pedes cum podagra. Que omnia
coiiíideranda funt, vt morbos prauidere, ac curare poifis.

SIGNA
 E T T E M P O R I S LIB III. aai

SIGNA H V M A N I C O R P O R I S P A R T I B V S
DOMIN AN TIA.

Omnes homines terra, S^cinis. Eccl.17.

DE
 322 T H E A T R I M VN DI

DE DIEBVS C R I T I C I S . CAP. IX.

teô^î^IES critici, vcl decretorij quem vfurn apud medicos ha-

Hl f^AV beam ipíimediei libi telles funt.omnesq; cos fibi diligenter
li Z ^ J S obieruandos eííèíátentur. De illo; um autem cauiismulti
IfeTrsdm multa lèníèrunt, qua neque ego difputare mihi propofui,
fed Aitrologorum folum opiniones iu medium arferre,& per rotulas
auce oculos ponere.vth.ic quoquein reoculor um rationem habeamuj
perquosplurim t difeere contingitPhilofophoaudore. IIIud igicurlit
compertum omnibus, q.iod quilque in fe expei in' poteft, quòd noftrj
corpora a Luna- corporis varijs alfedionibus afficiuntur ita,vt nulla ali»
caufapraexiftente in nobis multas aífediones fentiamus. Quis Luna
cum loue exiftentefuum corpus magis, quam aüis temporibus \alerc
non ícn;iír'quisnon maleaíhcitur in coniundione cum Sole prarfertira
cum homo eí'ira animo foluto,& libero ,vt id animaduertere poílití
Lunan.eft tamquamfpeculum,quod omnium plane:.arum lumina aie
depellcnsin nosiaculatur,propter han : caulam venatricem Dianam
poeta? íingunt ,eamq, liiis iagittis homines occidere per lepe traditHo
merus. At hoc in prompru ira cft,vt argumentis non egeat : lcniibus.n,
patct. Quorlum igitur hare ?vt intelligas veiifimile eile,vt in morbis
tum ad ialutem,tum ad perniticm Luna aifediones maxime ccnducát.
Nam Ci pro humore peccante pugnar ad morrem,Ci pro contrario ad ia-
lutem conducic. idq; ratione naturali. Nam qui in ceteris rebus facit
naturam claudiearc, in his quoque vel maxime cum vult naturalium re-
rum ordinem peruei rit-ac mutat : Natura enim iilius non Lorn ura, ltd
miniftra eft,& hdelis,cum nihil agat,niii quod ab ilio mandatum eft,&
ab illius iufiu ne latum quidem \ mguem abcrrat. Vt plurimum tarnen
permiti.it,& vult,\ t qua:ab initio naturali ordinc di/poíi,ir, caiicpro-
cedant, ac progrediantur. ob id \idemus igncm comburere, licct Dei
iulfu ties iudeorum pucros non combuíferit, aquanr fiuerc liceteiufdc
mandato ítetcik in cxiru liraelde Aegipto, &in ceteiis eodem modo.
His igitui ita conl;itutis,illud etiam addendum eft,quòd licet Lunetffe
d u s magis fenlibus pateät, quam catcrorum pianetarum, aç ílellarura.
vná tarnen concurrunt. omnia enim coeleília corpora Iuminis part ei-
pantiaéodemlumine inhacinferiora agunt,agunt &motu,&.'nflu-
xu.Luna tarnen cum omnium horum luminum lit terris d u m in nos
vt didum eft, tamquam fpeculum aüorum radios amittit, See l'a tarnen
& ipisc in hac inferioraluos amittunt radios,& eaiuo motu r Ii qua rönc
moue nt,
 ET T E M P O R I S LIB. I I I . '223
mouent, & in ea rnfluunt, ac afficiunt. Hec autcm omnia non eadcm
racione in omnibus, & in fingulis operantur. fingulienim homines eu
prope iingulos corporis habitus fortiti iînt, quod alteri pi odeft, alter
obelïènecelïèeft. Namccntrariacontraiiiscuiantur,&fimiliafimili
busconferuantur : quod tamen ipfum nonn unquam ex accidcnti con
traria ratione le habere poteft, vt.f.calor calorem perdat, & fi igefaciat,
&írigus adurat, & calor frigidate coníèructur,& frigus calore augeatur.
Nemini igitur mirum uideii debet, li predidtionibus de horninum mor
bisnonlemper refpondent euentus : prefertim cum qui predicitnon
omniaanimaduertit,queanimaduertenda funt, non ioluni non o ni-
nes diligenter inueidgans caulas, fed qui efteitus in illo fisbiecto ira af-
fecte, in tali loco poiito,in tali tempore, in tali etate,&careiis hu-
iafmodi, ab illis cauiis fieri pofliint : led ad rem redeamus.
Illud q joque fciendum eft, quòd Luna non folum a Pl'anetarum ra-
diis,& coitu vario modo afficitur ratione planetarum, & radiation 1 m,
led ratione figni,in quo reperitur,&loci,vbi cum Sole iunda eft: tunc
cnim pene nouas fortitur qualitates ,& noua natura induitur. Quod
ipfum vulgo comprobatur, cum ferant hec Luna eft A palis, ilia ruit
Mattij,quippe quanaturam figniretineat,in quo Solis, & Lune fu-
Ûalliitconiundio. .
Prxterca quemadmodum Solis, & ceterarum planetarum radios in
nosamictic ica.et Itellarum íixarum earum prefertim,qu : non multum
ibedipticadéclinant,vt fuomotu enmiiiisaîiquando coniungatur.
ob id in quinto libro de Stellis lixis copiofiifime agitur. Diligens igitur
medicus hec omnia diligenter ánimaduertat antcquam ad dies criti-
cosaccedat ,& quidquam ex eis pronunciet, tum ne cuius \ ite ratione
itddat, & neglige n ie p a n a m luat, tum vt in terris earn famam con-
iêquatur, qua luus fifculapius in n umer um Deorum relatus eft, & Apo
linis hliuseii habitus. His igitur premilfis rem ipfam aggrediamur.
Triplicem Aátrologorumícntcntiam dediebuscriticis aniinaduerti,
iduplicem figuram, qua dies c< itici cognofcantur conidtuunt. aiij n.
figuram ex 16 angulis per zodiacum diftiibutam conidtuunt, &iuxta
^aiones angulorum diiudieantjaiijverò quadratos oppofitionem,
fatiles,& trinos,ad locum in quo fuerat decubitus tempore, vcl pri-
mo morbi inliiku oblèruandos exiftimant.. Alij ncn h e c folum, led
quotidianos Lune congreífus, & alpedus ineuendos cenfent. De fi-
gura igitur primum 16. finguloruntagam. Obkruant diligenter hora
(Lubiais,vclinuaiionis morbi tcmpus,& locum L u n e in. zodiaco
in.juirunt,& figuram conidtuunt e.o tempore ex lexdcciin angulis, qui.
eque
 224 3° T H E A T R I MVND1
arque aie inuicem diftentgradus . 2 2.eumdimidio,&fingulorumaii
gulorum affeóHones ratione planetarum animaduertunt, & fecunduit
illasdedicbus erideis diiudicat .Latamcn ,vtvno in Lunamenfequ»
tuor tancummodo dies críticos constituant: ceteros vero vel indicia-
lios, velprouocatorios ângulos plenos decretorios,lèmiplenos,quiÍj
ter illos medij funt indiciários, & qui inter vtrosq, lunt,& dicuntdimi
diatos lemiplenos prouocatoriosappellant. Quo verò modo hi di-
ílribuantur, in fequenti figura inípicias . Q u a omnibus agrotis infer
íiire poteíl,hac cautione adhibita, vt cognito loco Luna rnorbi initio
ibidem collocetur ille angnlus plenus vbi Luna in fuperiori figura depi
da eft, & inlpiciatur totus zodiacus, & animaduertatur, quo loco fin-
guli anguli cadant.& ephemeridibus adhibitis animaduertatur quando
Luna in iiidem angulis Futura fit, & quo modo eo tépore affeda erit,&
iuxtaillam aífedionem de diebus cricicis ,indicatiuis,atqueprouocato
riis, iudicabis . Remipfiam exemplis i 11 u tirem us. Quis agrotarcca-
pit die primo Ianuarij 1587 circa meridiem ex ephemeride video Lu-
nam eile in Grad 2 i p ' . - ftiperhunc gradum in luperiori rotula coli»
co ilium angulum in quo (3 eft .&video deindeinquemzodiaci locum
cadan t finguli anguli, qui in rotula mobili delcripti funt : quod vtiacii
litis fiat firmanda eft rotula aliquantulo cera, neloco moueatur. Vi-
dendumeft deinde, quo modo ilii anguli lint aifedi per planetas&ftel
las fixas etiam, pnfertim, qua cum planetis iungi poiliint. Hoc fiat per
ephemerides, in quibus video gradum 2 5. — in quem primus angulw
eadit circa decimam no dm dieilecundi,hoceftadquem angulumilll
hora Luna perue ni t: l une male aiîici video ab cF r?,& paulo poftaG?:
quo tempore male aflicietur agrotus Quod vci o attinet ad ftellas fixas
tú ex ephemeridibus,tum ex fequétibus libris noftro fuhùs colligerepo
terisquod de hoc angulo didum eft, id & de ceteris didum intelliga-
tur.Qua vero ratione ex his iudicandum fit,non efthuius noilri iniiitu-
ti tractare, qui hunc Dei librum tantummodo legendi rationem nõau
tem intelligendi tradimus.
Hac I ó.angulorum figura colligitur ex cen aloquio, & à multis p o
batur,prafcrtimab Auguftino Nipho Sueiîano philofopho,Medico,&
Aftrologopraftantilfimo,improbatui tamen a Fiiderico Chiifogoro
medico pariter, & Ailrologo peritiífimo, & aipedus tantümodo rf ,d,
Sc * probantur quippe, qui tãtum operentur in ; grotis,cum cum Jocü
rclpicitLuna,in qua erat,cum egrotusin morbti incidir, qua figura fit,
vtin fequenti apparet,quam taméantequamdeferibamus 1 lud demo
dicinali me nie intelligend um eft. Medicinalis nu' fis triplex eft.pj imuí
eft,
 E T T E M P O R I S LIB. III. i2 f

figvra sexdecim angvlorvm pro

D I E B V S C R I T I C I S .

Honora m e d i c u m propter neceiïi ratem ;etenim ilium

creauitaltiíTimus. Hcci.^8.
Ff
 îïô T H ' B A T R I M V N D Î
eft j primus cil,.cuius principiam fumit in co loco, vbi Luna erat, cum
quis agrotare cœpit, & perdurât dum Luna per totum zodiacum per-
currens ad eundem locum peruenit, & hic eft, per quem dies decreto-
rij Hunt, &antequam fiantperitus medicus prïeuidet,atque pradicit.
Hic autem fit, vt plurimum diebus 27.H.8. quod tamen tempus non sé
per íibi confiât ratione diuerfitatis motus L u n a . Secundus mcnfis eft,
qui incipit ibi, vbi Luna cum Sole iunéta fuit, & définit in eadem zodia
ci parte,vt fi Sol cum Luna coierit Grad. i o. X ad eundem gradum cú
perucneritillius meníem expletumelfedixeris,qui eodem tempore,
quo fuperior expletur, & hic magis fibi confiât,quam fuperior. nã fem-
per eftD.27.H-7.43'. 7".&méfisperiodicus di&us eltin primo libro,
tertius vero menfis eft a Solis, & Luna coitione quoad iterum curti So
leiiingétur,vtfiiundtifuerit hodieiii Grad. 18.1° hicerithuius menfis
principium, & finis etit cum pcruenerit Luna ad Solem,qui amboiun-
gentur circa Gr 1 8 . h i c menfis finodicus diciturin primo librou
&eft Dierum 29.H0.12.44'.3". Hitres mcnfes diligenter confiderandr
funta perito medico,vt Apollinis filius,hoc eft verus vates habeatur,&
quacüqueprouidenda l'unt pro agrotorum falute prauidere, ac proui
derepoífit.Quodvt d i l i g e n t e p ^ ^ 3 iaccre polfit omnem adhibeat
diligentianijVt thema ritehoraEHç^dinuafionis m-orbiconftituat.&
per trutinam Hcrmetis verum|£jß|^Jafcendens inueniat. Sciat ta-
men Medicus,quòd non multum intereft hac in re vnius hora ípacium
modo Luna terminum non mutet. Adhibeat tamen quàm maximam
poteft diligentiam,vt verum tempus habear, & verum Lun. locum con
1 tituat, quo faíto, in íequenti rotula Luna locum inueniat, & ibi Lu-
nam, qua in mobili circulo eft,collocet, & cera firmet.deinde videatia
quem locum zodiaci cadant A.&cP,& quando ad
ea loca Luna peruentura fit, videat in Epheme li-
de vnà cum planetis ca loca refpicien-
tibusjvel in iis locis verfantibus,
& iuxta Lun£ affection es
in vel cP, iudica
bis.de diebus
criticis.

HGVRA
 ET T E M P O R I S LIB. III. 227

FIGVRA P R O D I E B V S D E C R E T O R I I 3

Difciplina m e d i e i e x a l t a b i t c a p u t i l l i u s , & i n c o n f p c & u

m a g n a c o r u m coilaudabitur. Eccl.58.

Ff t
 T H E A T R I M V N D t
Aliquod iam cxcmplum in mediumafferamus,vtresilluftriorfiat,&
Medici habeant fadlem rationem ad banc rent intelligendam . Qiiis
agrorare cocpitdie4. Ianuarij 1587.H. 14.primumrite celeftethema
erigOjVtiuperiusdocuimus:pianetas i m p o n o , & L u n a effeperfpicio
in G ad 12 2 4 ' . * adhunclocumeuGluoindicem,vbi # eftj&ciufde
loci afp edits animaducrto, fextilem dexter um caderein Gr. 1 2. 24'
& n d e x t e r u m i n G.12. 24 .0) & A dexteruin paritcrin Gr. 12.24'.^,
& c f i n G r a d . 12 24'. b j ^ A , f i n i i t r u m i n Gr. 12 24'.X.Q.jfiniftrumin
Gr 12 24. — & * finiftrum in G. 12.24/fc.fiumo deindeEphemerideSj
& L ü n e curium confidero, qui eft in prima facie menfis, & in fecunda
collumna,& diiigenter inquiro,quo die au hos aipedus Luna peruen-
turafit,&\ideoperuenturameflead * finiltru die 8.H.2 pöftmeridie.
quo vifo,& cognito confidero L ü n e aftediones cum ceteris planetis,
& videbo paulo pofl fiituram eile Lüne coniundionem cum # . q u o te
pore reliquorum duorum meniium medicinalinm inicium erit .iufla
igitur hanc mala Lima aifedionem iudicato dehac die indicatiua:
quod vt recorder is melius,velim pro fingulis egrotis feorfim hec om-
nia ex feribas, vt in fequenti figura\_ielebis, & egroti nomen i nie rib as,.
& tecum feras cum te ad e g r o l r ^ 1 ^ tos conferasjvtvno intuitu cer
nere polfi ;,quecunque ratione|'*|jj j :oeli ad illum egrotü pertincr,
fed iä ad propofitum reuertam h^-^-J!!! ur,& reliquos aipedus confide
ramus. • iiniitrum cum cadar irTGETiz. 24'. ad illum locü perueniet
Luna die 1 i.H. 10. nodis, quo tempore Luna platicö refpiciet * al'pe-
du h qui dies cum critica fit diligcnter animaduertendaeft& naturam
J; eo tempore reeepturam credendum eft,cum fit in ««. b. ligno,& h re
fpiciatur,licet non maloalpedu. A autem pariter finifter cumcadatin
Gr.i 2.24. X. ad cum locum pcruenit# die 1 j.eiuidem menfispoft So
Irsortum, quo tempore Luna diieedir a A .11. Sc profieifeitur ad *
ad cPvero,qui caditin Gr.i 2-24'. d perucnit Luna die 18. circa H. 14.
quo tempore ibat # ad 9. & paulo poft ad n fed die 16. circaH.
4.nodis fuit • # ,& 0, qui aipedus etiam confiderandus fuit,&iudi
candus malus, quod tunc cum Luna 1? coniundus fuit. Peruenit Lu-
na ad A dcxterum,qui eft in Gr. 1 2. 24. <?s> die 23.eircaH. 7. quo tem-
pore Luna difeedit a <f V, & vadit a • b. & die lequenti ad Cj, 0, Die
vero 2 5 eil Luna in • dextei o, & dies critica eft circa H. 13. & tunc di-
f e e d i t ^ a * cf.dic 17. circa $ ortum Luna eft in * dextero dileederis
a * V & profieifeitur ad & die 24 fuit c^ ad i.-?.Üie vero vltunoeiuf
dem menfis # fuit code loco,vbi fuit initio morbi, idq; paulo poll mc-
ridiem,cü paulo antefuerit cum A platicoi/;. Hicetlprimi
menfis
 E T T E M P O R I S LIÏ5. I I I . 219

M O R B I M EN SI v M f i g v r a -

Aítifsimus creatiit Je terra medicinam, ê^uir prudens

nonabhorrebitillam. Eccl.38.
 2 3° T H E A T R I MVND1
mcníis curfus,& magis cognitionc dignus, cui adendum eft,&alíud t?-
p u s , vt reliquos menies coníicias . N a m videas,çj> die 5. F e b r u a r i j p e r
u e n i t a d l d c u m \t>h'iiperioii menfe iun&a íuit cum S o l e , & die 7.Fe-
bruarij iterum cum 0 iungitur. H a c eft meníium morborum diligens
coníideratio,íifteliasquoque íixas a d d i d e r i s , q u o m o d o in lextoli-
bro doccbimus. Sed iam inueftigamus figuram,in q u a h a c omniade-
f c r i p t a f u n t , & a l i a e t i a m n o n inunlia.primus numerorum ordo dies
mcníis iiidicat,cuk[S initium eft in ipíò morbi initio,& hie eft in extinu
circuli parte. Tub hoc autem funtaípeátus ^.rj- A.&cP.ad eundemlo
c u m , & f u b iis diebus, in quibus a c c i d u n t , f u b hosautem funt omnes
alpe&us omnium planetarum pi out fe habent in Ephcmeride.poíl hos
vero ftatim ièquuntur dies mcníis currcntis, vt quando h a c omnia,quj
medicus pradicere poteft, futura funt,íint medicis in p r o m p t u .
Vt autem medíeis coniuleremus non folum illis hanc rationem mor-
bi nienfis deferi píí mus verum etiam curauimus vt bibliopola,qui hunf
librum vcndunt,haberéthos círculos impreífos,in quibus facile poífint
mediei fuorum a g r o t o r u m menfes depingcre,& fecurn deferre nomine
agroti infcripto,vt iicct plurimos habcantagrotos,íingulisprofpicere,
atque confulere poíIint,& (quod in minimis ponerc non debent,exhis
o m n i b u s , q u o s q u o t i d i e c u r a n t , tam multa obferuare,vt licet h a c non
adeílet ars.eam facile conftituerent ,& in dies íe peritiores redderent.
quod puris aftrologis contingere n o n poteft. H a c ha&enus de diebus
decretorijsxum nihil a l i u d h i c q u a r a m u s , quam lüb oculos ponere,
q u a alii conlcripíèrunt, oini/fis pene rationibus omnibus,quas qui fei-
re deíiderant, aliunde eos petant, céíèo.Sequens autem figura eft exem/
plum illarum quas plurimas habere debet Medicus impreílas,vtin üt
cuiufq; agroti menlem facile collocarc poflit, ac lecum fem-
per deferre, cum ad agrotos fc confòrt, vt nullo
labore,nulloq; dierum errore in a g r o t i
m o r b u m , & cum aliis medicis,
& íêcum ipfe difte-
rere poffit.

FIGVRA
 • £ T T Ê M POR IS LIB. III. 231

FíGVRA MENSIS MORBI OMNIBVS

;
' C O M M V N I S.

Noli diligcrc fomnum,nc te aegeftas opprimât. ProH.xo.

 1
132 T H E A T R I M VN D I
Cum tempus,de quo in hoc libro multa vei ba fccimus mc admcneat;,
iam tempuseíTè,in quo aliquantulumccnquielcamjVtdeTe in icquenti
libro alio q u o d a m c d o icriberc poflim.non icilicet quatc nus ad
eorporum,fedvt ad animarumíalutempertinet^dr.min ter
ris ,&hiscorporiimvinculisveriantur,vr poíínctan
demadillam alternam valetudinem peruenire,
in qua nullus morbus 3 aut alia mala affe-
éiio ineíl : íèd fumrno aterno bo
no Temper fruuntur nallo per»
mixio timoré , fore \ n-
q u a m } & illud a-
mitterepoT
fint.

TER Til LI BRI FINIS.

THEATRI
THEA TRI MVNDI
ET T.EMPORIS-
Liber Quartus.
ioanne pavlo gallvcio
SALOENSI AVCTORE.

t 1 S I J- ^ M M j f .
Aureus numerus cuiuslibet anniperpetui inuenitur>epaftapariter cflendunturtmtd
lunia reperiuntur, cyclusfolarii defcribitur, litter £ dominicales perpetiid exflica%
tur,i;di£fio ante oeulos ponitur,& duplici modo eis feSii dies mobiles cßetiLhhtuir.

DE FINE LIB HI, ET AVREO NVMERO,

Cap. Jerimum.

I N I S Chriftiani calendarij ( de quo in hoc quar-

to libro agitur) eft tempus perfciibere,quo fandü
Pafcha v.nà cum ceteiis mobilibus feftis cekbran-
d u m fit.quod cum fiat turn nouiluniis,tum litteris
dominicalibus cognitis, ob id ha:c duo piiüs inue
ftiganda nobis funt. hoc autem cum aliis tempori-
bus aliaiatione inuentum fit hoc loco,cam ponc-
revifum eft, quam in calendaiio Gregoriano ti aditam legimus,eamq;
vtin fiiperioribus libris fecimus in rotulisad id accõmodatis ante ocu-
losponemus. Etprimum de áureo numero dicendum eft, quo nume-
nepadalesinuefiigandifunt.perquos números deindenouilunii m
inuenitur.CycIusigiturdecemnouenalis aurei numerieft reuolutio
numeri i 9 . a n n o r u m a d x.víquead iç.quareuolutioneperadaiterum
advuiratem reditur.Verbi gratia Anno 1577-Numerus cycli decen.no
liennalis,qui dicitur Aureus eft x.Anno lequenti 1578.eít 2 & ira dein
ceps in lequcnribus annis \ no íemper amplius víquead 19. qui aureus
numeras cadet in annü 1 59 5.pod; que iterum ad \ nitatc m icdeúdí. eft
KSj&anno 1590. Aureusnumerusfit rurfus i . & a n n o 1597.lit 2-&c.
Gg quid-
 2?4 T H E A T R I M V N D I
quiiibet autem annus aurei numeri tcrminatur in fine Decebris, &in
principio lanuarijfequétis anni initifi fumit alius annus aurei numeri.
Vt hoc anno 1586. aureus numeruseil; i o . i 587.11 & ita dcinceps
vfquead finem numerorum 19 imo perpetuo debes quolibet anno fe-
quenti rotula vtiita,vtfemper lequenti cellula vtaris profequenti an-
no , vt poft cellulam, in qua 1 o. n u merus eft debemus lequenti vti pro
lequenti anno 1587. q u a 1 i.cõtinet,&itain pcrpetuú,vt anno 1596.
aureus numerus fut urus fit. 1.1597.2.& ita dcinceps . Huius autem au
rei nume, i ordincm habebis in limbo fequentis fecunda figura-ne idé
fapiusrepctamus. Scd qtioniamvaldelaboriofumeft,acmoleilQtot
annosin numerorum ferie enumerate,camq; toties repctere,donee ad
annum,cuius Aureus numerus qut ritur,pcrueniatur : praiertim fi an-
nus propofitus procul ab anno 1586. quo h a c icribuntur ,velpotiiis
excribfitur ex calédatio Gregoriano :abfit cõftituta eftfequens tabella,
ex qua fine magno labore aureus numerus cuiufcunque anni tam ante-
quam poll hunc annum 1586. inuenieturhac arte .
Quaratur annus propofitus in tabulafequcnti, & in parte interior!,
qui omnes anni Domini iùnt:fed ita,vt ad annum tuum vnum priusad
das,qui fi deicriptus in eafuerit, aureus numerus in eadem ccliula,fed
in parte exteriori circuli collocatuseft . v t a n n o 100. fuit aureus nume
rus i2.anno 20oo.futuruseft 5. fi vero annus propofitus in tabula ncv
continetur,accipiatUr annus in tabula contcntus proxime minor vnà
cum áureo numero refpondente. Deindc fumantur in-eadem tabula
a n n i , qui fuper f u n t , vnà cum aurco numero refpondente, qui priori
au reo numero inuento addatur, reiiciantur a compofito numero 19.
íi rciici poííu nt,& tandem vnitas adiiciatur. Componctur .n.hac ratio-
ne A meus numerus propofiti a n n i . Quod fi neque anni,qui fupersút
in • abuiareperiaitutyiccipienduscritrurfumannus proximeminor,
V nà cum eius aurco numero, qu i priori áureo numero inuento adiicié
dus eír,^y a compofito numero reddendum 19.Í1 reiici poteft : idemq;
facicdum erit cum reliquis anni.?, qui fuperfunr, donee omnes in tabu
la inae 11.'lis : Et tan dem-vitimo áureo numero ex aureis numerisin
tabula repertis confedo reiedis prius 19.fi rciici poífunt,vt didum eft
addendavnitas. Conficietur enim hoc modo aureus numerus anni'
pi pofiri. Quodfipoftadditioncm\nitatisnumeruscompofitusfue
rii i9-ita,vt detradis 19.nihil remanCát,eiitaureus numerus 19.
Exempli.« res fiet illuílrior. Qu o nia m hocannus 158 6. in tabula'
« o n it pe> itur, cuius aureus numerus feire cupio. fumendiis cft annus
j ooc. deindc 5 8 7. qui, quoniam in ea non continetur, capiendus eft
iterum
 ET TEMPORIS LI?. IIIL

tabvla ad avrevm nvmfrvm

CVIVSL1BET AKNI INVENIENDVM

Adde i.

Nclitepiitarcquoniam vcüi folucrele^em,äur prophctas,non

vcniiolucrelegem fedadimplere. Matth./.
Gg i
 T H 1- A T R i M V N Ö Î
iter um 5oo.ia tabulaproximè minor. poftea 8 7. quifuperfuntfumeft-
difuntin tabula:fedquoniam non reperiuntur; accipicndus eft an-
nas 8 -.in tabulaproximc minor :poftremoremanentesanni 7.fumen
di funt in tabula cum aureis numeris illis in fuis cellulis extctioi ib us re
fpondcntibus^quibus (vt di&um) eft addatur 1. & detra&is 19. erit au-
reus numerus 1 i.vt infra patet.
biuret numeri 1 5 8 7 . Typus.
Anni Domini Aurei numeri
pro IOOO 12
pro JOG 6
pro SO 4
pro 7 7
Quibusaddatur j
Omniûfumma 1587
iùbtrahatur 19
:
aureus nume. n. 1587.

Anno Domini propofito addatur i.& numerus compofttus per ip.di-

uidatunfi ex diuifione nihil remanet erit aureus numerus 19. fin quid
remanetillud erit annipropofiti Aureus numerus. Vtanno 1587^»
do i .vt toties dictum eft, & diuido per i9.remanet 11.& hie aureus
numerus eft annipropofiti 1587. hoc modo
1
Ille numerus 8 3 .hie oftendit tantü
toties hunccirculumdecemnoue- f .
nalem eifeelapfum, fed ille nurae- ^ % S}
rus qui fupereft eft aureus nume- * 5» *
rus 1587. *

D E EPACTIS, E T N O V I L V N I I 5 . C A P . II.
[Paßa nihil aliud eft3quam numerus dierü, quibus annusffr
ladscommunisdierum jö^.annu comunemlunare dieru
3 54.fuperat3ita& epa&aprimi anni fit 11. cum hoc nume-
ro annus folaris cois lunare annü cöem excedat, atq; adeo
fequenti anno nouilunia contingant ix.diebus prius, quam anno
priino,exquofit,epavitamannirccundi eiTe z2.cumeo anno rurfum
annus folaris lunarem annumfuperet 1 i.diebus, qui additi ad 1 i.dies
primianmefficiunt 22. ac ^indefinite hoc anno nouilunia cotingere
jz.diebus
 ET TE M P O R I S L Î B î 11 T. 237

circvlvs CONTINENS E P A c T'AS

R E S P O N D E N T E S AYR EIS NVMERIS
ab anno i jSs.vi'qucadaauura 2300.

Men/Is ifte vobis príncípium menííum » primus erît m

mcníi bus a n n i , Exod. IJU
 T H E A T R I MVND!
3 2.diebus,priusquám primo a n n o . E p a d a m aurem tertijanni 3-quía
li rurfus 1 i.dies ad 2 2. adiieianrur efheietur numerus 5 3 . 3 q u o íi rei}
ciantur 30.qui vnam lunationem Emboliímalem conílituuntrelinque
r.ir 3 atqueitadeineeps. Progredientur cnim E p a d e omnesper con
tinuumaugmcntum 1 i.dierumabiedis tarnen 30.quandoreiiei pol-
funt.íblum quando peruentumerit ad vitimam epadain áureo nume-
ro 19.relpondentem,queeíl: 29 adduntur i2.vtabicdis 3o.cxcompo
fito numero 4 i.habeatur rurfus E p a d a 1 i.vtin piincipio. Quodideo
fitjVtvitimalunatio EmboJiímicaeurréteáureo numero 19.fir tantum
29.dierum.fi nu. 3 o,dies eon tin eret,vt alie icxlunaticnesEmholifmi-
c e , n o n redirentnouilunia poft 19. annos folares ad eofdcm dies,fed
verfuscalcem menfiumprolaberentur, cõtingerentq; vno cíie tardius,
quàmante i9.annos. Suntautem nouemdecim Epadequot&aurei
nuineri, relpondebantq, ipfis aureis numeris ante calendarij corredio
nem eo m o d o j q u o in prima parte lèquentis tabelledifpofitefunr.
Poííauté annicorredioncm vtimur 3o.numeris Epadalibus ab 1,
vfque ad 3o.progredientibus, quamuis vitima Epada,fiue,que ordine
eft trigefima notata numero nõ fit,led figno ^ hoc propterea quianuj
la E p a d a eííc poífit 3 o.variis autem remporibus ex his 3 o.Epadis refpó
dent decern, & nouem aureis numeris varie decern, & nouem epada?,
proutibiaris aniii,aclunaris a quatio expofeit, q u e quidem decern, &
n o u e m E p a d e p r o g r e d i u n t u r , v t o l i m pereundem numerum 1 i.ad-
dunturq;íèmpcr 12.illiEp.ade,quereípõdetáureo numero 19.it ha
beaturlèquens E p a d a r e f p o n d e n s áureo numero i.id,quod íèquensro
tuia o l k n d i t , q u e qtiatuor continet. quarum prima cõtinet áureos nu
meros,?;epaóías inter fe reípõdentes ab anno corrcdionis 1582. polt
detradionem lo.dierumvíqueadannum 1700. cxclufíuè; c]uoanno
fecunda tabe)la,ídefí fècundus o rd o numerorum affumendus cft, qui-
bus idem aureus numerus in limbo rotule r e l p o n d c t . tertius ordo cft
ab anno ipoo.inchiüuc vfquead annum 2 2oo.cxclufiuc,quartusab
anno 2 20o.víqucadannum 2300. quadibet autem tabella vel numero
rum feries ab illo áureo numero initium liimit, qui illo annocurrit,a
cj uo vlus tabelleincipit. & licet in his tabellis diuerfe femper E.paitar
aureus niimerusrefpondeant: a!iquando tarnen c o n t i n g c t , vcciid.m
aureis numeris eedem epad? refpondeanr, q u e ohm ante corredioné
calcnd<trij.itaq, fi epadaqnocuiiquc anno propofito inucnienthisfit
quçrenduseltaureusnumerus ilHusanniin iuperiori ordine illiusta-
beile,qaeUli temporidn quo propofitusannns ccminetur congridt.
M o x e n i m f u b áureo numero in infciiori ordine tabelle rcpeiietur
Epada
 ET T E M P O R I S LIB. I I I I . 259

EP A C T AH AD I N V E N I E N D A NOVILV
NIA IN P ERP ET WM SINGVLIS MENSIEVS,

»
m -

III/4

AIX

Dccima die mcrsfis huius toiler vnuiquîcjue a g n m n per

familiasj&fc, do mos luas.
 î4o T H E A T R I M VN D I
Epaßa annî propofiu,vcl certehoc fîgnutn bi crgc illaEpaÔavd
fignmn ft in caiendaiio,qucd in icqucnci rotula p o i hancdiftributû
c f t , i n u c n t u m f u e m c o die Nouilunium fret. lnucntoaureonumero,
& per aurcutn numerum cpa&a; reliquum eil, vt videamus, quomodo
per epa&am in icquenti tabellanouilunium inueniatur. Anno igitur
I 587 aureus numerus eft 11 cui in iuperiori tabeila rcipondentnume
ricpadalesxxi.\bicunque in Icqucti rotula repetietur ilienumetusxxi
eo die nouiluniumCjit. Qaodvtapertius intelligatur,fciendumeft,$
hi duodccim numerorum ordines limt duodccim mcnfes,vt index fu-
p r a p o f i t u s o i l e n d i t j & o r d o interior numerorum numerum dierura
cuiuflibet men fis oftendit, vt ft velis feire quotodie lanuarij 1 587.11t
nouiluniumdebesxxi. numerum epaótalem iliius anni inueftigarein
pi ima íeiie numerorum exteriore(illi.n.vt index demonltrat Ianuario
íèruiunt ) & fuper iilo numero debes eollocare indieem, qui in ordinc
n umerorum intei ioi i die menfis tibi indicabit. idem faeitoin reliquit
menfibusj&videbis quòd nouilunium lanuarij eritDie lO.Februarij
D.8.Ma; tijD. io.Aprilis D.S.Maij D.8 íunij D.6.Iulij D.6 .AuguftiD.
4 Septembris D.3.OdobrisD.zVNouembris D.i &D.30.bis.n.inillo
menle hie numerus 3 i.reperic n ^ H l r . D e c e m b r i s Djo.ccterisan-
nis eodem modo tibi faciendû tej^'l fl 3 quod fi quis idem íacerevo-
lueriiin iilisldcis vbianni cor L*.--^j;:ótioncm admitterenolucrút
eodem modo faciédum eft, fed pro die primo debentvti nu. 11 &pro
fecundo 1 2 & ejpletis .numeris alicuiusmenfi in rotulam diííributis
debent ingredi íequçntcm nicrçfem, vfiuum expleant 3 & ira erunt VQ.
ti compotes,

Qna ratione fuperiores tabellx inuentf, & dißributx fint.

XT T aurem ituelligatur,qua ratione fuperiores tabeila epadaruffl

reipandenikimautcis numeris conftruct : 'fint.Additae;Lfequeni
tabeila epadía. um pe:perua, vna cum tabeila aquarionis cycli epaita-
r u m , ex qua cuiulque anni cpa&a reperietur in perpetuum.
Harum duarum tabularum fuperioris fcilicet & fcquentis hic vfiu
e f t . Quaratur in tabulaaquarionisannuspropofitus, vel fi is in taba
la non inueniturannusproxirneminor, noteuuq; littcra alphabétiq-
ue m iiulcula,fiueminulcuia quaapudillum collocata e i t , & aureus
numerus inueiligeturannopropofiro congruens. Dcinde in tabeila
cycli epaetarum ( q u a fuperior eft) perpetuafimiiis lirtera notet ir ,&
cellula j q u a ab iJlalittera inclufiuc tertia eít verius finiliram /: uieus
numerus
 ET T E M P O R I S LIB. IIII. 941

T A B V L A C Y C L í E P a c t a r V M
PERPETVA.

ïuxûiqucm l i t u m tolletis5i!cedum,& feruabirisvfque ad

cjuartamdccimam diem mcníis huius.
Hh
 T H H A T R I M V N D I
numerus i.tribuatur ,&fequenti ccllulaad dextram fubícqucns Au-
reus numerus 2.& ita dcinceps donee ad aureüm numerum. propoiiti
anni perueniaturcomputataqucquelittera F. maiufcula,fub qua Epa-
Ctaxxv.& epada 2 5. collocatur pro vna cellula*. Fi is enim rite peradis
iiiicoin cellula, iu quam Aureus numerus propoiiti anni cadit epada
illius anni reperietur. Diligenter tarnen cbferuandum eft, çp quando
aureus numerus anni propoiiti maiorfuerit, quam 19. quales funtpo-
fteriores o d o aurei numeri a n . viquead 19.cecideritq; in ccllulamlit
teraF.vbi f u n t d u a E p a d a xxv. 2 j.iiimaturepada 2 5.epada vero xxv.
ficandcm ccllulamaliquisex prioribus vndeeim aurcis numerisab 1.
vfque ad 1 i.qui omnes minores funt quam 12. ceciderit.
Exemplis id planum fiet: anno 1587.1-cfpondct in tabula lêquentis
aquationis littera D.maiuicula, clique tunc aureus numerus 11.fi igi-
tur in fuperiori tabula cycli epadarum pe; petua tribuas cellula littera
a min ufc u l a , q u a tertiaeft a cellula D.maiufcu.aureum numerum i&
lequenti cellula ad dexteram aureum numerum 2.& ita dcinceps cadet
aureus numerus 1 i.anni 15^7.in cellulam epadaxxi.Pratereaanno
171 o.relpondet littera C. maiufcula in tabeliã aquationis: eft rurfum
aureus numerus 1 o.Quare fi aureum nümerum x.illius anni tribuas pri
ma cellula littera P.maiufçi],l,a in tabella e p a d a r u m , q u a tertia efta
littera C.maiulcul.reperies^J pro e p a d a illius anni. his facile quiuis
tabellam componcrc poterit iimilem quatuor fuperioribus in fuperio-
ri rotula c o n t e n d s , in quanimirum e p a d a contineantur certis qui-
bufdam anni inferuientes, vt quoniam \ fus quarta tabella extenditur
vfque ad annum 2 3 oo.excluíiuè fi quis aliam tabellam optet,cuius v fus
ineipiat anno 2 3oo.quarendaeiit,vt diximus, epada anni 2300.fi nä-
quedifponantur omnes 19 aurei numeri initio f a d o ab áureo nume-
ro anni 2 3 o o . & f u b a u r c o numero didi anni collocctur epada didi
a n n i i n u c n t a : d e i n d e rcliqua e p a d a ordinefub aliis aurcis numeris
colloce-ntur.qua per continuam additionem numeri 1 x.ad praccden
tem epadam conftituantur, ita tarnen vt e p a d a fub áureo numero 19.
pofita fi hic aureus numerus in tabella vltimus n o n lueritaddãtur 12.
nop autem 1 i.vtfupra diximus, compofitaerit tabella epadarum, cu-
ius vfusineipiet ab anno 2300.incluíiuè viquead annum 24.00.exdu-
fiue,quod in tabella aquationis alia littera relpondet nempe A.

TABVLA
 ET TEMP ORIS LIB. IIII. 263

t a b v l a aeq^vationis cycli '

EPACTARVM PERPETVA.

Imolabitqueeum vniuerfa mulcitudofîliorurnliracl

advefperam.
Hh X
 144 T H E A T R Ï M V N D l
DE C Y C L O S O L A R I SJVE L I T T ER A R VM DOMI
nicaliura 2 8 . a n n o r u m . Cap.III.

; ratione,qua numeri cpaßales rcperiuntur,qua? eft

altera calcndarij pars; nunc iequitur altera, qua: eil,qua ra-
tione littera dommicalis rcpciiatur. cyclus igitur folaris,
i F ^ r k f e u litterarum dcminicalium cflrcuolutio numeri 28.an-
n o r u m a b i . v f q u e a d 28.quareuolutione p e r a d a i t e r u m äd\nitatcm
reditur: initiumq; fumit quilibet annus cycli a lanuario veluti de cyclo
decemnouenali Aurei numeri d i ä u m e i t . Procreatur autem cyclus
hicfolaris 28.annorum exmultlplicatione 7. per 4 . p r o p t e r e a q d pro-
prer feptem dies h e b d o m a d a feptemfunt littera Dominicales, & quo-
uis quarto a n n o vnus dies intercalatur, ita,vt tunc ordo ille feptem lit-
terarum interrumpatur,recipianturq, due littera dominicales Hoc cy
do littera dominicalis cuiufque anni intelligatur in p e r p e t u u m , vt in-
fra docebimus.
Vt igitur quolibet anno p r r p o i i t o numerus cycli fclaris ccmpoiî-
tuseíllequenscirculus,oftendit,euiuspolliemusnumerus,qui zS-cd
feruit hoc anno 1 587.1 5 8 8 . i . & i t a i n perpetuum circula:iter.
Sed quoniam valdelaborioium eil, ac molcilum tot an nos in fupe-
riori circulo numerare,illumq; totius repetere, donee ad annum pi 0-
pofitum perueniatur : praíèrtim vero fi annus propofitus proeul ab an
no 15 8 7.abíit:conílrudaeft fequens tabella,ex qua fine magno labore
cycli folaris n u m e r u s q u o l i b e t a n n o tarn a n t e , quam polt 1587. inue-
nietur hac ratione.
Qu aratu r annus propofitus in circulo exteriori, oui fi deferiptus in.
il 1 o fuerit numerus in cadcm cellula collocatus, fed in circulo interio*
ri additis prius ç.&trcicítis 28 .poll hanc additionem, fi reiici pofiunt,
erit numerus cycli folaris, qui quÇritur; fi vei o annus p r e p o f i t u s i n cir
culo n o n c o n t i n e t u r , accipiatur annus in circulo contentus proxime
minor vnà cum numero cycli folaris reípondcnte.-deindc in codem cir
culo fumantur anni,qui íuperfunt vnà cum numero cycli folaris refpó-
dente,qui priori numero cycli folaris inuento addatur, reiicianturq; a
cõpoíito numero 28 .fi reiiei polfunt,& tá de* addantur 9. Numerus .n.
cõpofitus reieftis pri 5 28.fi polsüt reiici,erit numerus cycli folaris quÇ-
Í Í t u s . Q c T fineq; anni,qui fupersüt in tabula rcperiãtur,accipieduserit
mrsü annus jpximèminor vnà cú numero cycli íòlaris,& inuento adii-
cied í> cít,& a c ó p o f i t o numero rcijciãtur 28.fi reiici polsüt'. idéq; íacié-
dú erit cü reliquisannisjçj. fupersútdonec oés i tabula íueneris,& tádé
vitimo
 ET TE MP ORIS LIB. IIÏI. MS

c y c l v s s o l a r i s P ERP e t w s -

Êdantcarnes node ilia aiTas agni,& ázimos panes eurn

latttcis agrcftibus.
 246 T H E A T R I M VN DÍ
rltimo numero eye li folarisex rtumeris cycli folaris in circulo repertis
addendum 9. & a lumma, qua: conflabitur, reiicienda 28 íi reikipof-
íunt.conricieturenim hoc modo numeruscyclifolarísanni prtpoliti,
quòd íi poli a d d i u e n t m 9 numerus eompoíitus fuerit 28 úavtpoíl
detraction em 2 8 mihilremaneat,erit numerus cycli folai is 28.
liludíit inexemplum .inueniendus íit numerus cycli iolaiisanno
1000 quoniam hie annus in íuperiori circulo r e p e r ú u r , eiq, relpódct
ninneius 20.I1 addatur 9.fiet numerus 29 a q u o í i reiicíancur i8.renu
nebit i.pro numero cycji íblarisanno 1000. Rurfus inquírenduspro-
ponatur numerus cycli folaiisanno j 587. quoniam hicannusín tabu
la non inucni;:ur,{umendus eft annus j 000. in circulo proxime minor
ciuíque numerus cycli folar is 20. deinde accipiendi in tabula annficíi
dui 5 8 7 . q u i q a o n i a m i n e a n o n continemur íumendus iterumcíhn-
nus 500 in tabula proxinieminor,eiuíq; numerus cycli íòlaris 24 quo
ad priorem nurnerum cycli lòlaris 20. inuentum a d d i e d o conhcietur
numerus 44 a quo íi derrahantur 28.remanebút 16. Po ft h a c anni 87.
qui íuperlunt accipiendi in círculo: fed quia non reperjuntur fumen-
dus cíi annus 80. in circulo proximeminor ,ciuíquc numerus cyclifo-
laris 24 quo a d d i e d o adnumcrumpriorem cycli lblaris ^o.inuentum
conficietur numerus 40. a quo íi derrahantur 28. remanebunt 12. tan-
dem accipiendi funt reliqui anni 7, in circulo ,& numerus eye,li íolarij
7-íllí rcípondens, quo appoíito ad numerum cycli folaris 12-proxíme
relidumeomponetur numerus 19. Ad quem poftremofi addantur?.
vt in verticecírculiiubetur,fíet numerus cycii folaris 28 anni 1 587.
Aliaquoquc ratione hic cycli folaris numerus 1 quolibet propoiito
annoinueniatur. A n n o Domini propoiito addantur 9.&compofi-
tus numerus per 28 -diuidatur. Numerus enim qui ex diuiiionereliii
quicur (n ullahabita ratione quotient is numeri: hic enim folum indi-
car q u o t reuoiudones cycli lolarís a Chriílo vfque ad annum propoíí-
tum p e r a d a fínt.)erít numerus cycli folaris anni propoiiti. 11 íi exdi
uiiione nihil remanet erit numerus eydi folai is 28. vt hoc anno 1587.
accidii'jVt Infra apparet.
Aniiiis D o m i n i 1 5 8 7
cuiad.üntur 7
Horum iumma i j > u
o
+O
Cffo
*f y < I
57
1 CIRCV-
 ET T E M P O R I S LIB. I I I I . 247

CIRCVLVS PERPETVVS AD NVMERVM

CYCLI SOLARIS CVIVSLIBET ANNI
inueniendum. Adde 9

Sic comcdetis illum. Renes vefl:rosaccingetís,&fcaIccamcn

taveftra habebitis in pedibus tenentes báculos in
m a n i b u s , & comedetisfcltinantes.
 T H E A T R I MVND!
DE L I T T E R A D O M I N I C A L I . CAP. I III.

Voniam turn propter decern diesablatosex menfe O&cbri

anni 1582.turnetiamproptertresbilíèxtos quibufq,qua-
diigentis annis omittcndos, ordo litterarum interrumpa-
uirnLcedèeíhiproponimus fèqutntcm circulum littcrarú
doimaua.ium multis poltannis feruientem. tripliccm enim feiiem lit-
tera um dominiealium continet. ptima,que exterior eft,dcbcmusvti
poll id us Odobris anni corrcdionis 1582. dctradis prius decern die-
bus vfquead annum 1700. exclufiue.lèeunda vero,qua hancfequitur
in circuloabanno i7oo.incluíiueperpetuaíi quibuiq, 400 annistrcs
Eiilextiomittantur.tertius ordo eft a b a n n o iSoo.vique adannum
i,9oo.cxcluiiue,qui ordo eft pro exemplo vt infra docebimus.
Vfus huius circuli hie eft. Idus O d o b lis ( detradis prius decern die.
bus) tiibuaturlittcraC.piime feriei,& prime cellule,quein lequenti
circulo intel'igatur ilia a p u d q u ã fcriptumeft 1 58 2.&fcqucntianno
1583 littcra blecunde,et anno 1584 demur littere A, g,tcrtie cellu-
l e ^ fie deincepsaliis annis ordinealie cellule tribuantur donecad
a n n u m p r o p o f i t u m p c r u e n t u m f i t , i d q u e f i a t circulariter,perpetuo.
N a m ceilula ,in qua cadit annus p r o p o i i t u s d f m o d o minor fit, quàm
annus 1700. dabitlirteram Dominicalem propofitianni. Q u e fivni-
ca occurre. ir, annus e it communis,!! vero duplex I;iííeí!iiis,& tuncfu
perior littcradr mini.am diem oftender in Kalendario a piincipioaii»
ni vlque ad ledum S.Matchie Apoftoli inferior autcm ab hoc fc,fio\fq:
ad iinem anni t x e m p i giau'afitinueniendalittera Dominican's an-
no 1587 N u m e i a a b a n n o 1582 quem tribuelittere c, vfque ad annú
i 587.t'.ibuendo finguliscellulis fingulos annos, computando gemi-
na; iictcras qua'cunquefupe:iorem,&infeiiorcm p r o \ n a ceilula,ca-
detqucannus 1587 in litteram d. quefextum locum in tabeilaoccu.
p a t . Eft ergo tote illo anno littcra dominicalis d. annufq; communis
eft,cum iittera Irmplexoccurrat. Rurfus fitinuefiigandalittcraDomi
nicalis anno 1616 numera ab anno 1582. (vtdidum eft) \ lquead an-
num 1616. & perueniesad has duas litteras c,b,lcptimolocopofítaí
a b a n n o 158 2 fi circulai iter numeraueiis. Eft ergo annus illc ] j'fleii
lis,cum duplex littcra occurrat .luperiorq; littcra e, Dominican! d im
indicabit a principio anni illius-vfque ad feftum S.Matthie, Jnitrir ran
tcm b, in relrqua parte a n n i . Vt autcm numerário reddatur raciüsil-
lis annis, quilongeabíunc ab anno 1582 nefepius cogaris omnescel
lulaspercurrerc u amcraudo, \ t ego ad cellulam c, continentem, c1 x
anno
 ET T E M P O R I S LIB. IIII. M<
tres t a b v l a e l i t t e r a rvm
D O M I N I C A L I V M.

Sexdiebu.s f a c i e t i s o p u s , f e p t i m u s d i e s eric v o b i s fan<5tus, &

iabbaLhum,&: r e q u i e s . Exod.j)"
li
 < »jo T H E A T R I MVNDI
a n n o 158 2.tributafuit appofui ilium anni numerum ficvbi ad ilium
a n n u m pcrucneris,qui futurus cft 161 o.dcbcs ibi afcriberc,fic\ bi per-
uenerisad annum 1638.quo a n n o e r i t i d e m , QIitteradominicalis.&
ira dcinccps \ lquc ad annum 1700. cui tcmporu prima tabclla in exte-
riori parte pofitaferuit,vt in codem circulo apparet. Finito autcm an
no 1699.111 cuiusfinevfusexterioristabclle in ícqucnti circulo polita
aflumenda cft fecunda.f q u e proximc a prima in circulo con tinetur,cu
ins vfus ab a n n o 1700. incipit 3 eftq; perpetua íi a d i u n d a tabula equa-
tionis adhibeatur hoc m o d o .
Inuenturuslitteram dominicalcm cuiuslibetanni, qui non minor
fit anno 1700. Vide in tabula e q u a t i o n i s , q u e infra pofitaeft, qui nu-
merus exantiquis Romanorum notis in circuli limbo anni propofiti,
quòd anni interiores fimt in circulo(fi is annus in co defcriptus nõ eft)
anni proximc minoris,reperitur 3 eumq; in tabclla litterarum dominica
li LI M perpetua in luperiori circulo p o f i t a , v t d i d u m eft nota. ficniin
cellule huius numeri antiqui Romani tribuas annum in tabclla a-qua-
tro n is acceptum, fequentemvero annum Icquenti cellule ,& ira dcin-
ccps donee ad annum propofitum peruencris circularitcr proceden-
do incides in cellulam litteredominicalis 3 q u a m queris . q u e fifuerit
fimplex a n n u s p r o p o f i t u s communis crit, fi vero duplex Bilfextilis,ex-
ceptio annis illis centefimis, in quibus dies intercalaris omittitur, qtu-
les fun t omncs illi, qui in equationis tabula cxpreffi f u n t . in his cnimj (
quoniam communes funt,interior duntaxat aflumenda eft,relida fupe
r i o r e , q u i a h e c i n a n n o p r e c e d e n t ! vfum h a b u i t . In aliis centefimis
BiííèxtilibuSjCuiufinodi flint omnes illi, qui in tabula equationis nota-
t i n o n fimt, vtraquelittcrainuentaeft accipicnda, quemadmodum in
aliis annis biilcxtilibus.
Excmplum a n n o i 7 i o . r c f p o n d c t in tabula equationis hie nume-
rus amplius I. quia, cum d i d u s an nus in tabula equationis nonconti-
neatnr 3 accipicndus cft annus 1700. proximc m i n o r , c u i relpondet
numerus I. Igitur fi ab a n n o 1700. in tabula rcperto fiat numeratioin
tabclla litterarum dominicalium perpetua per ccilulasvfquead annum
propofitum 1710. initio f a d o a prima cellula 3 f u p r a q u a m nimirum
idem numerus antiquus I.qui in equationis tabula repertus eft,repr-
rietur ,lictera dominicalis, e 3 fecunda poft biffextum .eritqueannus
1700.communis , & f e c u n d u s proft biilextum. R u r f u m . anno 1911.
rclpc n d e t i n tabulaequationis numerus antiquus I I I . Numerando
igitur ab a n n o 190o. in tabula rcperto in tabclla litterarum dominica-
lium per cellulas initio f a d o a cellula f u p r a , quam nimirum pofitus eft
antiquus
 E T T Ë M P 0 R I 5 LIB, IIII. ijt

TABVLA AEQ^VATIONIS SVPERIORIS

TABELLAE L I T T E R A R V M DOMINICALIVM
ab anno 1700. perpetua»

Primo menfe quartadècima die m e n í i s a d veiperam

comedecis azima.
Ii a

k
 2 ? 4 T H E A T R I M V N D I
antiquus numerus 11I. víque ad annum 1912. inueniemus-duas-litte
ras Dominicalesg.f.eritq; annusilleBillèxtilis. Praterea anno 1800.
in cabula aquationis relpondet antiquus numerusll.cuiin tabellalit-
teraru n Dominicalium relpondent d u a litteraf.e.quarum inferior,e,
foi um illianno deferuict,quOniam annus eft communis, & fuperior lit
tera f f u i t Dominicalis anno precedente 1799. Poftrêmo anno 3600.
relpondet intabulaaquationisnumerusantiquus I I I . propeannum
3 500. proxime minorem : íi igiturab anno 3 5 co.in tabellalitterarum
Dominicalium numerentur cellula; fiumpto initio a cellula huiusnu-
meri III. inuenientur d u a ha littet a b, A, quarum vtraque accipienda
cft,quiaannus ille centefimus Bilfcxtilis eft, cum in tabula aquationis
non contiiuatur.
Faciijima porro cft conftrudio huius tabella aquationis. Progrc-
ditur enim per omnes annos centefimos, qui Biífextiles non funt omif-
íiscentefimisBilíèxtilibus,quiain illis ordo litterarum Dominicalium
interrumpitur. In his vero non itaque poft ternos quofque centeíi-
mos vnus annus centefimus relinquitur in tabula, cum ille fit Biífexti-
lis. Deinde vt vides numeri antiqui l.ll.lll.ordine repetuntur.
Exhis non difficile erit cuilibetexfuperiori tabella perpetua decer-
pere tabellam particularem fuo tempori deleruientem. fi enim tabella
28.1itterarum Dominicalium coponatur principio fumpto a cellulail-
lius numeri antiqui, qui in tabula aquationis cuilibet anno centcfimo
relpondet,confeda erit tabella deleruiens ab eo anno centefimo vfque
ad annum cente!imum,qui in tabula aquationis ícquiturexclufiue.ita
tamen,vtexprimis duabuslitterisanno illi centefimo, a quo vfustabel
la incipit relpondentibus inferior aftumatur relida fuperiori. Hacartc
conftruda eft tertia tabella, q u a infuperioii circulo litterarum Domi
nicalium eft centro proximior, cuius vfus eft ab anno 1800. duratque
vfqueadfinemanni 189i haclegevtanno iSoo.litteraDominicalis
fite, inferior primarum duarumfie.fequenti deinde anno i8oi.littcra
Dominicalis fit d.&c.
Expedite quoque eandem litteram Dominicalem cuiufq; anni per-
petuo inueniemus tam ante, quâ poft corredionis annum, ex antiquo
cyclo folatijleu litterarum Dominicalium 28. a n n o r u m , quo ad hanc
vfquediem Ecclelia via eft. Hie autemvnà cum cellula zqmcionis,
q u a per omnes annos centeíimos progreditur ita, vt quartus q uilque
centefimus íitBjifextiiis, &. tunc idem numerus antiquus repetatuiyta
fehabet.

CYCLVS
 E T T E M P O R I S LIB. HIT. »n

CYCLVS SOLARIS, SEV L I T T E R A R V M

DOMINICALIVM ANTIQ^VVS
a8.annorum perpetuus.

Vfquc ad vicciimam ciuiHetr^ menfis ad vefperam paritcr

aiimacomededs,,
 t V4 T H E A T R I M V K D I
Inuenturus igitur litteramdominicalcm quocunque anno dato,'
Vide in tabula aquationis, (qua infra proximeíequitur) qui numerus
antiquas in limbo eirculi anni propofiti; qui interior clí,velii is tabula
defcriptus non eft, anni proxime minorisreperitur,eumq; m cyclo fo-
iari (qui fuperior proximus cireulus eft) nota . Ab hoc enim inelufiuè
fi numeres tot cellulas litterarum dommicalium dextrorfum fecundú
fcilicet morem noftrum fcribendi, & legendi, idque circularitcr, quot
vnitates in numero cycli folaris currente(quem exçap.^.inuenies) con
tinentur,incides in ccllulam littera dominicalis, quam quarts: Qua (Í
fucrit íimplex, annus propofitus communis erit,íi vero duplex Billexti
lis: exceptis illis annis centefimis,in quibus intercalaras dies omíttitur,
cuiufmodifunt omnes illi, aç foli, quibus in tabula aquationis lyllaba
( B i s ) a p p o l i t à n o n e f t . In his enim quoniam communes funt ,inlè-
rior littera cx duabus inuentis aífumenda eft relida fuperiori, quoniá
hac in pnecedenti anno fuit dominicalis. In centcfímjs aliis billèxtjli-
bus,quales funt omnes illj,quibus lyllaba (Bis) adiunda eft, vtraq; line
ra eft accipiendã,quemadmodum in aliis annis Biífextiliibus,
ExemplumAnno jé^p.rclpondet in circulo aquationis numerus
antiquus .1. propenumerum 16oo.proxime minorem, cum ergo an-
no 1699.numerus cycli folaris fit ^ . n u m e r à n d a e r u n t 28. cellulalit-
terarum dominicalium initio f a d o ab ea,fupra quam numerus hic .1,
pofitus eft vfque ad d. q u a erit littera dominicalis eo a n n o , tenia port
bilfextum. Rurfusanno j 700. relpondetin aquationis tabula nume*
rus antiquus..11, eftque numerus cycli folaris I. in prima ergo ccllula
litterarum dominicalium fub numero antiquo 11, ex duabus litteris d,
c, inferior erit littera d. dominicalis illjusanni, quia communis eft ,&
fiipviior littera d. fuit dominicalis in pracedenti anno 1699. vt in pro-
ximo exemplo patuit. Poftremò anno jooo.reípondet in tabula aqua
tionis numerus antiquus IIII. numerus autcm cycli folaris
tunc eft 2 i.quarc fi numcrentur 21. cellule littera-
j u m dominicalium initio f a d o a cellula
huius numeri antiqui 1111, inuc-
nient.ur.dua ha? littera? b,
A.que a m b a domini
cales erunt eo
anno cum
billexti
lis fit.

ROTA
 ET T E M P O R I S LIB. I I I I . 255

ROTA A E Q V A T I O N I S C Y C L I S O L A R I S
A N T I Q J I.

Septem diebusnon inuenieturfermentatumin

domibus veftris.
 T H E A T R I MVND!

DE I N D I C T I O N E CAP. V.

Ndidiocítreuolutio i j .annorurriad i.vfquead 15. qua re-

li olutione perada iterum rcditur ad vnitatem: initiumque
liimit quilibet annus huius cycli a Ianuario in bullis Ponti-
ficijs jficut de cyclo dccemnouenali Aurcinumeri ícripíi-
mus,& quoniam indidionis frcquens víüsdt in diplomatibus,& icri-
pturispublicis,facileannumindidionis currcntis quoiibet anno pro
pofitoinueniemusexfequenti tabella,cuius vlus perpetuus efbinitium
tarnen íiimens ab anno 1588.quo i .indidio eft. nam anno 1587. fuit
x 5 quihuius ordinis numerorum poitremus eil: anno vero 1589.crit
a.&ita deinceps in futurum perpetuo circulariter eundem ordincm
feruabis .
Quoniam vero moleftü efi,ac laboriofum, tot annos in circulo per-
cenlere,redeundofirpiusad eiusprincipium,quouiqueannipropofíd
indiòtio reperiatur,prafertim fi annus propoíitus löge ab anno 1588.
abfir,confècimus aliam r o t a m , ex qua line magno labore indidio cu-
iufuis anni tarn ante,quam poft annum 1588 inuenietur hoc modo.
Q u a r e annum propoíitum in tabula,vcl proxime minorem fi is in ta
b u l a n o n reperiturrdeinderefidtibs annos, vnà cum indidionibusfo
pra illosannos collocatis.fi enim has omnes indidiones in vnamlum-
main collegeris eo ordine, vt in cap.tarn aurei numeri,quàm cyclifola-
ris docuimus,& tandem addideris 3.rciedis tarnen lemper 1 ç.quoties
polluntreiici; habebis indidionem anni propoíiti. Q u ò d fi vitima
fummapclt addidonem 3. fucrit 1 5 .ica\ t abiedis 15. nihil relinqua«
tur,crir indidio 1 5. Id quod vno ,autaltero exemplo íàciemus perlpi-
cuum. A n n o 2000 relpondetin tabula indidio 5. cui fi addanturj.
fietindidio8 anni 2000 Item vt anno 158 2 reperiatur indidio,aeci-
piendus eft annus 1000. proxime minor vnà cum indidione io.dein-
de ex reliquis annis 58 2 annus 500. proxime minor vnà cum indidio
ne 5 q u a a d p r i o r e m 10 adicdaeflicietur numerus 1 j.a quo fi abiieia-
tur 15.nihil luperelt. Po/1 hac ex refiduis annis 82 fumendus eflin ta
bula annus 8 o.proxime minor \ nà cum indidione 5 q u a addkaindi-
d i o n i o. q u a proxime relida fuerat, faciet numerum 5. cui fi ad>«nga;
tur indidio 2 refpondens refiduisannis 2 fiet numerus 7-Huic rande
fi addantur 3,componerur i n d i d i o 10. pro anno i 58 2, P oft sem 0 in»
d i d i o a n n i 3040.itainuenietur- I n d i d i o o . r e f p o n d e n s anno 3000.
p r o x i m e m i n o r i a d t i u u r i n d i d i o n i 1 o . q u a refiduis annis 4o.relpon-
 E T T E M P O R I S LIB. i î î t *«5?

ROTA I N D I C T I O N IS
P E R P E T V A .

Qui ccîr/ecleriî ici m en rati* m ^ c r i b i t a n i m a c i u s d e

ectu
» IfracL

KK
 »5* TfHEATRI M V N D I
dec,habeb'tqrq; numerus so.cui fi addanjtur 3.fiet indi6tfo.13.an
^3040.' K ^ 1 ' * J •' 1
Verum abfqüc hac tabula,perfacilis quoque inuentio indidionis cu
iuslibc : annipcr prarcepta Ariihmctices hoc p a d o . A n n o Domini
propofitoaddantur 3.& compofitus numerus per 15.diuidatur. Nu
merus cnim ex diuifione relidus (Nulla habita ratione quoticntis nu-
m e r i 5 c u m h i c f o l u m o f t e n d a t j quot reucluticnes cycli Indidionis
aChriftoad;ähnumdatumtraniierint)eric indidio quafita.
Vtanno i 5 8 7 - a d d o 3 Hunt 1590.quem numerum
partiorper 1 5. remanctq, ex diuifione nihil,
eft ergo tum indidio i^.vt a n n o
1588.eft indidio 1. quod
ex diuifione re
manet \

ROTA
 E T T E M P O Î U S LIB I I I Ï .
ROTA A D I N D I C T J C N E M C V I V £ LI B E T
ANNI INVLKILKD/.M.
Adele J .

Habebitis h u n c diem in mo ni men tum,& celebrabitiseum

f o l e n n e m D o m i n o i n generationibusveftris
cultu fempiterno. Exod.iz..
KK a De
 T H E A T R I M V N D I

DE FE S TIS MOBILIBVS.
Cap. V I.

^ S " ^ 0 die,quo fit Solis,&Liine c o n i u n d i o , & líttera do-

H minicali, quas duas res diximus inicio huius libri ad inueíti
gandum Sandum Pafcha,& reliqua'feita mobilia, eile nccef
ft^wM farias,núc reliqnum eft, & qua ratione id faciendum fir,ape
riamus. Quoniam ex decreto landi concilijNiceni Paícha-ex quo re
liqua fefta mobilia pendent, celebrari debet die Dominico, qui proxi-
mefucceditxiiij.lune primi menfis;(is vero apud Hebreos vocatur pri
mus menfis, cuius xiiij. hi navel cadit in diem Verni e q u i n o d i j , quod
diexxi.MênfisMartijcontingit,velpropius ipfutnlèquitur) eftkitur,
v t f i E p a d a cuiufuis anni inueniatur ex cap. 2.&ab eain fuperioricir-
culo numerorum epadalium notara inter diem odauum Martij inclu-
íiuè,& quintum Aprilisincluliue (Huius enim E p a d e cadit Lunavel
in diem Equinodij Verni, ideftin diem 21.Martijvelcum propiusfc-
quitur) numercntur inclufiue contrario ordine numerorum dierum
verfusdics 14 proximus dies dominicus diem hunc i4-fequens,nccü
ilidais conueniamu&íiforte dies i 4 - L u n e caderct in diem dominicú,
fit dies Pafche. vtautem fcias in quosnamex illis dicbus Pafcha cadat,
h e c rotula tibi confulenda eft: ,in qua litterar dominicales pcromnes
meníès,vtinKalendario diftributefunt.cuiusferics numerorum inte-
rior tibi menfis dies indicar, rotula vero, q u e affxa e f t , & voluitur vnà
cum indice ab eo pendente mcníèm indicat,vt pofitofiipcr 1 .tibi ofktt
dat, que littere dominicales finr adfcripte fingulrs primis cmniu men
.fiurn dicbus, Nempelanuarij A.Februarij,d, Martij, d,Aprilis,g,Maii,b,
röjnii,e,Iulii,g3Auguiti,c,Scptembris,f^Odobris,A,Nouemb.d.DecC'.
bris^itadeinceps de rcliquis dicbus fit did'.im.
Vt auteminueniatur Pafcha illud fit in exemplum Anno 1587. èpa-
da eil xxi. & littera dominicaiis, d, q u e r o igitur hanc cpadam xxi. in
rotula epadarum ad inuenienda nouiluniá fupra pofitain capite íècü-
do,inter o d a u u m diem Martij,& quintum Aprilis inclufiue,inue-
nioquc eamadferiptam decimo Martii die,a qtiainclufiue verfusfi-
nemmenfisíècundu,fordinemnumerorum,& menfiú numeroxiiii.
diesjVt habcam xiiii. Lunam in fuperiori rotula litterarü Dominicalifi,
quam video cadere in diem 23. ciufdem menfis Martii poft quem
diem littera dominicaiis, d3 reperietur adferipta diei . ciufdem Mar-
tii.
 ÈT TE M P O R I S LIB. I I H .

ROTVLA LITTERARVM DOMINICA-

LIVM PER OMNES MENSES, VT IN
Kalendario, dütribuuiru >iu

Fafcha noftrum Chrißuseft. Paulus

ad Corinth, i.
 i6i T H E A T R I M VN D?
tij. Pafcha ergo anno 1587-celebrandafuitdie jp.Martij.Hocexem
plum íitíãtiSjVtintdiigaj } quaraLÍonequotannii pafcha tibi inucnicii
dum fit.
Inuento atitem die pafcha,íacilè alia fefta mobilia inuenítintur.fi.n,
ante diem Pafcha numcrentur lex dominica in rotula lictcrarum do-
minicaliumhabebicur prima dominica quad: ag:finur,& proximo pra
cedcns teria quarta ei L prima dies qu adragcfima, hoc cíi dies einerú,
quam proxime pracedii Dominica quinquagefimaj&antc hancccle-
brabitur Dominica iexagcfima, quam Dominicaleptuagefimar pracc
d i t . Si vero polt Dominicam Pafcha in fupei iori rotula,aut Kalenda
rio numcrentur quinque Dominicafequentur quintam Dominium
ilatim rogauones,& proxime icquens fei ia quinta erit Afcenfio Demi
<ni. SeptimaautemDominicapoitPafchacritPentecofles,cui ilatim
fucceditDominica Trinitatis ,& feria quinta próxima celebrabiturfc-
ílum corporis Domini. Hacrationeanno 159 2. cum Pafcha celebre-
turdie 29. Marti; celebrabitur ptimadominica quadiagefima die 16.
Februarij currente tunc littera Dominicali, c,Dies autem cinerii crit
12.Februarij,&DominicaÍèpíuagefíme'cadetin diem 2 6.Ianuarij,Ro
gationes die 7. Maij. A f c e n f i c f ^ ^ ^ D o m i n i die 7. Maij: & fellum
Trinitatis die 24-Maij: F e f t u n » | ^ ^ l j d c n i q u c corporis Domini die
28.Maij c c l e b r a b i t u r . N u m c r u ^ ^ ^ B verò Dominicarum inter Pen
tccoilem,& aduentum hac ratione miienitur. Supputantur antcNati-
uitatem Domini quatuor Dominica:quai ta enim Dominicaantc Do-
mini Maüuitatem eft prima Dominica Aduentus, quapioptei fi nume
renturomnes Dominica poftpentecofté vlque ad primam Dcmini-
cam Aduentus Domini exclufiue habebitur numerus DominicatUm
inter Pen reco item,& Aduentum Domini.
Ceterum vt facilius omnia feita mobilia inueniantur compofita süt
d u a tabula,altera quarum, q u a mihi expedidor vila ell,in lequcntciii
rotam congc/firnus,in qua tefta mobilia ita reperiütur, in cxtcrioi 1 par
te circnli reperiatur epada currens anni propoliti infecundo circu-
lo,vel online, vbi adCunc littera dominicales, aeeipiatur littera domi-
nicalis pariteranni propofiti ,fed quafcquitur dextrorfum c p a á r m ,
ita vt licet ilatim fub epada currente elfet, non tarnen illa vti dcbenius
fed q u a loquitur, fuper quam litteram dorninicalem íi cuolueris indi.é
in medio r o t a affixum,hicomnia mobilia íèíla tibi o í k n d e t . vt exem-
pli gratia. Anno 1583 Epada fuitvij.& littera dominicalis b .In^ota
igitur íi litteram dorninicalem, b,fumpferis, q u a prima de? ti 01 li.m eft
ab cpadacurrentevij.&fuperiliacollocaueiis indiccm,tibiofiendct
 ET T E M P O R I S LIB. 1111=.

ROTA AD INVENIENDVM SANCTVM

PASCHA } E T C E T E R A FESTA MOBIL!A
pcrpctud.

RequieuirDeus die fep tLna afr vniuerfo opere, q u a d pacrarat.

Gen. i .
 T H E A T R I MVND!
t n d e x h i r o t a l e p t u a g e f i m a d i e 6 Fcbr.dicmcincrum 23 Fcbr.dicm P£
íchatis 10. Aprilis: Aíccníioncm Dcmini i 9 . M a i i : d i c m Peniecoítes
i p . M a i i j & f c í t u m c o r p o i i s D n i ^ . l u l n . Dominicas vero in ter Pen teco
í t c n , & a d u c n t u m e i u n r 25 & a d u c n t u m d i c i7.Nouctr>bris,quodidé
faciendum eft pro catei is annis.itcm a n n o 158 j.EpadafuitxMx.&lit
t e r a d o m i n i c a i s f, q u e in rota reperitur fub e p a d a quareíiimtndaeft
fj littera,qua: proxiincdextrorfum ab c p a d a 1 cperitur,íuper quam po-
fito Índice inucnicsfeptuagefímam die 7.Fcbruaiii.diecinerum 6Mxt
tii Pafcha die 21. A pi ilis &c.
No tan dum tarnen eft, quòd quemadmcdum in a n n o communi ca-
dente littera dominicali fub cpada,fumitur littera proxíme íequens de-
xtroríum ab epada,vt dixhnus: ita quoque in a n n o biílèftili íialterutri
litterarum dominicalium tunc currentium íub e p a d a reperiatur,aiíu-
menda" funt alia: dua: fimiles littera: proxime feaucntes dextroríum ab
cpada,vt fefta mobilia inucniantur.
San do Paíchare con ílituto cetei ifque mobilibus dicftus feftis opo-
r.tpretium eft, vt & nos feriamur, D e o q , Opt.& Max. gratias agamus,
q u ò d nos ad hoc víquc teinpus leruaueric incólumes , &
a d h u n c noftrenauigationis q u a r t u m p o r t u m p e r d t t
x e r i t j i n quo ali gjuantulomoreiã
d o , &diuino auxilio m u n i
t i n o s a d id> qucdno
íti i itinei is reliqu um
eft accingß.
mus.

QVARTI LIBRI FINIS.

THEA-
T H E A T R I M V N DI
ET TEMPORIS
Líber Quin tus.
io a n n e p a v l o g a l l v c i o
SALOENSI AVCTORE.

I 1 B 111 S V M M A.

h!m quinto libro 4 8 . imaginam calcflium FabuU fingularum Stellarum Longi-

nes> Latitudines, Magnitudincs, & fatura exponuntur, eorum Imagines cum
gradibus longitudinis <& Iatiiudinis, gromnes ftelU fub oculosponmtur.

L I B R I PR AE F A T I O ,
Caput P r i m u m .

O B I S propofitum eftin hoc quinto libro o&a»

uamlph£ram,uel potiusquadraginta o d o cale-
ftes imagines vnà cumfín°ulis ftellisin illis con-
tends deícribere,& vtin iuperioribus libris feci-
mus,quidquiddefcriptumeft idoneis iiguiis ante
legentium oculos p o n e r e : u t inde vtilitatem cum
voluptate ftudioíus l e d o r percipiat.Hac aurem
hocordine deferibuntur. Primum habes fingularum ftellarum longi-
tudincm,latitudinem,magnitudincm,& naturam,deindeimaginis fa-
bulam,poftremu 111 imaginem cum ftellisfuo loco collocatis,In hac au
tem p i d u r a , qui earn profecuti fünt in alterum duorum errorum, cos
incidilfe animaduerti. Alijenimftellas tantum fineimaginibusappo-
fuerunt > utiaciliüs&planiüs(inquiuntipfii)cernerenturjhoc quidem
íflccuri fu n t , íed nullam rationem localis memorix,propter quam ar-,
bitror anciquos illas imagines finxiuèhabuerut.AUj uero imagines de-.
LI pinxe-
 T H E A T R 1 M V N D I
pia:,crût,quorum venuftatem, cíum exptimere conantur,ita ftelías c6
t; ndunt 3 ut minime cerni poffint. Ego uero mediã feeutus uiam,vtrú-
que errorem mea fèntentiaeffugi: imagines en im nullis vmbris cõfufas
dcíci ipíi, ut omnesapparcãtftelle,& imago memoriam localem effi-
cia:, 8c e f t e d a m c o n l e r u e t . Habet preterea ltudiofus longitudinis
& ladtudinis gradus in íingulis tabeliis ,vrverum iitumííngularum
ftcilai um tub oculos habeac, q u o d hadenus,quod nemine f a d um elt,
iùet id multas opportunitates habeat. Ulud praterea feiendum eft,
quòd longitudo h e c incipica p ima ftella,que in cornu arietiseft,qua»
odin in ièdione uerna e r a t , & ligna z o d i a c i , q u e i n íingulis tabulis
poluimiiSjfunt ligna zodiaci o d a u e I p h e r e , non d e c i m e , ut perpe-
tuum íic opus, q u o d non lie fe haberet, li l o n g i t u d o , & illa figiu
inciperenta ièdione verna, vt zodiacus decime I p h e r e facit,qua ra-
tione tamen h e c ligna , & h e c longitudo adillam,&illam longitu-
dinemreducipoífintfuoloco docebiinus. In fine vero libri habebis
q u o p a d o quis qualibet n o d e poífit fingidas ftellas oblèruare,&digno
feere, non qualibet n o d e o m n e s , c u m dimidium cœlitantum única
n o d e f u p e r horizonte,afeendat fed diuerfis anni temporibus omnes
commodiílÍmeobíèruaripoterunt q u e obleruatio perpetua eft, quod
ijs nonaccidit tabulis,que ob id,ab Alexandro Piccholomineo confti
t ; f u n t . Et noftrehac in re non íòlum illis preftant fed etiam quòd il-
le ftellas tantum p r i m e fecunde: tertie:& quarte: magnitudinis appo-
f u i t , nos uerò ,8c q u i n t e & fexte una cum obfcuris, & ncbuloíis vthu
ius rei ftudiofis quantum in me litum eft/atisfaciam «

DE V T I L I T A T E QVAE A C O G N I T I O N E STEL-
laruminerrantiumprofkifcitur. Cap. 1L

î C natura comparatum eft,ut non libenter homines ullum

negociumfulcipiant,nifi prius exploratum habeant,quid
t 7 r § p P iudeutilitatisfibiemanaturum fit,quamobremantequam
mm d e inerrantibus ítellis tradatum aggrediamur,de vtilitate
huiuslciçntie breui quadam ratione u e r b a f a d u r i f u m u s , n e p l u s loci
in hoc volumine hec h tbeacpars, quàtn reliqua,que hictradanturha
b u e r û t . Ex mukisigitur,quehicdidpoftunt,quinquetantûmodoca
pita attingemus.Vtilis.n.eitprecipueadagrieulturam, ad nauigationé
ad medicinãad fui ipfíus tu animi,tú corporis moderationé,& adeam
cõtempla ionem,quaper ea,que fada iuntin ereatoris eognitionéde
u e n i m ' . Q i adprimú atunet.Nõ obíeura sut illa VergilijinGeorgicis.
Trxte-
 ET T E M P O R I S LIB. 1111=.
Trâterea tarn funt arfturi,&fiderà'nobis.
Uxdorum dies feruandi,& lucidus anguis.
Quam quibus inpatriam ventofaper çquora ueftif,
Tontus. & oslrtferi fauces tentantur *Abidi
Etpaulo poft apertiiis
Vere fabis fatio tune te qitoquc medicaputret
fAccipiunt fulci, & milio venit annua cura,
Candidus auratis aperit cum cornibus annum.
Taurus, <& aduerfocadenscanisoccid.it afiro,
jit ft triticeam in meffern, robuflaque farra.
Exerccbis humum, folifque inftabis arifiis :
inte tibi eo£ Atlantides abfcondantur.
Cnofioque ardentis decedat Hella corona.
Debita,quam fulcis commit tas femina': quamqui
Inuita properes annifpem credere terra .
Multi ante occafum Maia csupere :fcd illot.
Expcffata feger vanis elufit auenis.

PoíTem quidem multa alia loca ipfius Vergilij adducere, in quibus

hcecVeritas elucet,led h a c iint fatis,cum idem ccrnaturapud Plinium
cölumellam & ceteros a u d o r e s , qui de Agricultura d o d e fcripferunt.
Quod adnauigationem attinet,tum exfuperioribus,tum ex fequen-
tibustamnotum eft, quam q u o d m a x i m e , c u m omnes nauta? certos
obfcruent d i e s , q u i b u s nonnulla? ftella o r i u n t u r , & o c c i d u n t , q u i -
bus m a g n a fieri folcnt tempeftatcs: fed qui hac praxi ducuntur,ma-
gnos in errores i n c i d a n t , n e c e f l e e f t , c u m ftellarum ortus , & occa-
fu non femper ijfdem fiant diebus , ut in fequentibus compertii-
fimum futurum eft . illud quoque Vergilij ad hanc ueritatem com-
probádam n o n obfcurum eft,cum nautis illud tribuat,vt ftellas nurae-
riiierint,utq, Celi imaginibus nomen impofuerint, q u ò d ipfi fenferint
quantasoportunitatesadnauigandumindeiperare p o f l e n t . S i c c n i m
inquit.
J^auita tum ftellis números, & no mina fecit^
Tleiadas ,Hyadas, ciaram que Lycaonis ^Aräon.
Cumque omnes vna voce huicíêntentiafaueant,&pra?íèrtim noftra
fanda mater Ecclefia,quid opus eft plura inquirere, ut hanc rem dilu-
cidiorc reddamus? Accedit ad h a c , q u o d q u a infra d i d u r u s su de vtiii
täte, quam inde percipit medicina,ita cum nauigatione c o n i u d a funt,
vtprimum ill is, deinde medicis conducere uideantur. Hie igitur ha-
bes ftudiofe ledor,qua de hac re peritiíílmus medi cus & omnibus me
LI Ü dicis,
 T H E A T R 1 .MVMft!
dicis probarj/iimus A etiu s fcribit, cuius fentetiam totidcm verbis huC
tran ituli, 1 elidis tatnen dicbus, in quibus illasfiellas ueloriri,vel occi
dere teftatur , q u o d h u i c n o f t r a t e p e f i a t i n o n refpondent Quatamcn
fi quis icire deiideraueric poteritper ie ex fcqucritibus tabulam forma-
rc, in qua cernatur, quandoilia? Ik 11a? oriamur,vel occidant. Sic igi*
tur inquit Aetiusfermone 3.C 4. Quandoquidcmetiam fielja? in Qlo
orientcsiuxtatempusaDeoipfis ordinara,&iinu'litcr occidcntcs aeu
m u t a n t , v t contingat ex hocetiam venros alios aliier ipii are, neceffa-
riumduxihic tempora indicate, in quibus e a r u m , q u a p a l a m acrcm
alterant ortus, & occafus h u n t . Nam fanorum coi p o r a , & inulto ma-
gis i'grotorum iuxraaeris ftatum alterantur. Stella igitur,qua maximc
percuibantacrem iccundum huius peritifimi uiii lententiam funt h c.
fcquus cum oritur mane. ALquinodium vernum cum plciades oriun
tur mane,cum veiperi occidunt, & cum intempeila n o d e apparent,fit
maxima aeris perturbario. Cum orion vefperi occultatur. Hyades
c u m o r i u n t u r c u m Sole, cum Lyra veiperioritur,cum capra mane
oritur valdealteiatur aer:&iecundusdies antequam capra occultatur.
cumAquila vefperioritur. CumArdurusoccidit,cumDelphinusve
{peri o r i t u r . Cum mane oriri incipit: tribus dicbus ante ibliftitium
aftiutim cum totus Orion oritur. Cum Procyon fine canicula 01 itur.
C u m Canis oritur contingit maxima aeris turbatio, aliquando etiara
nudius tertius eius diei cum Aquilamane occidit. Item cum Lyra ma
nc occidit,cum Delphin us mane occidit, cum Vindemiator mane ori
tur,&Malus nauis occidit,qui finis dierum ell poll Canis ortum Cum
Capra vefperi 01 itur,cum A r d u r u s o r i t u r , quialteratlequenti die ac-
rcm, cum Spicamane oritur altcraturaer duobusdiebus ante. Cum
arquinodium fit autumnale tribus ante dicbus. Q u a r e , i n q u i t , ca-
uendumeft,ne uenam iecemus,ncque purgemus,nequealio modo
corpusvehementi motu moueamus per c-do dies ante aquinodium
hoc autumnale ',cu Corona mane oritur, cum Hadi veiperi oriuntur,
cum Hyades par iter vefperi oriuntur,cum v na cum lolis ortu Pleiades
occidunt, contingitpridie maxima aeris turbatio. Cum plciades ma
ne occidunt incipit aer ledari,cum hyades mane occidunt lequenti
die fit turbatio circa aercm, cum orion oritur, & corona occidit,cum
canis mane occidit, quo tempore obleruatum eft a multis,quod fi tern
pcfias fuerit hac dies perfeuerat plcrumque turbatio aeris ad dies, 37.
ueroferenafueritper tot dies ferenitatem fore fignificat cum hadi
mane occidunt, & capra mane occidit perturbario aeris fitpoftridic.
Cum foliftitium h y b e t n u m . Cum delphin oritur. Cum aquila vefpe-
reoc-
 ET T E M P O ß IS LIB. V. 269
fí òcddit fît turbatio vehemens poil duos dies. C u m illuilrior fiella
in Leone occidit. Cum malus nauis vefperi occidit eft t u r b a d o aeris
maxima. Cum A r d u r u s vefperi o r i t u r . H a c Aerius,quse vt dixico-
•gnofcerê,eft medíeis cum nauigantibus commune b o n u m . lllud pras-
terea uideant mediei,qui Aftrologiam ignorant, q u c d cum & Tri den
tin urn Concilium, & nofterfummus Pontifex n o n nomine f o l u m , &
àceidotiojíèd re iplà fummus illam Iudiciariam aftrologiam coprobet
(jüi adagriculturam, nauigationem , e t medicinam pertinet, ne fibi
icrfuadeant, f o r e , vt r e d e fine hac ilellarum cognitioncfuo fiingan-
urofiicio. Nam cutn fanda materEccleíia S p i r i t u í à n d o ducaturil-
ud fcquitur, vtlèmper q u o d verum eft, ftatuac, quodq.I e qui aliter
tatiunt, peruersè lên tiant,peruersè igitur fine hac cognitione med en
tur, qui medicinam proíitentur .Damno igitur q í ^ p hanc ignoran-
te t k i u n t , Ulis pr. ftandum eft, uel in hoc feculo, vel in f u t u r o , h o c
i g i t u r qui euitare c u p i u n t , ijs aftrologicis rebus iníòi uiant. Prtfertini
cum&peritorum medicorum a u d o r i t a t e s h a b e a n t . Q u i h mc necefiä«
tiarn eile tcilantur. quod qui f c i r e , d e f i d e r a n Iegat, tum Pet) urn A po-
unfern,tum Arnaldum de villa noua,tum maxime Marfilium Ficinurrt
m l i b r o de uita calitus comparanda capite 8. Vbi deílellarum fixarrm
o f u v e r b a tacit,tum ftuim Galenum vbi de diebus decretorijs, nec n o n
Hippocrates cum dicat ante C a n e m , & p o f t C a n c m diíftcikm e f e pur-
crienes, prêter Aetij a u d o i i t a t c m , quam paulo ante adduximus.
Quodautem utile fit h o m i n i b u s t u m ad a n i m u m , t u m ad corpus
rcendum ex fupe; ioribus licet cognoícere,íciat tarnen leòtor, quòd cíi
soílracorporaexaerisuel bonis,vel malis conflituricnibus bene,uel
maleafficiatur,& quo magis moueatur,magis etiam aínciatur,indc fit,
iitquihas malas aeris con ítitutiones prauiderit, facile quoo; cas eftuge
repolfitjiis omifiís,qua ualdc corpora n oftra commouent.ad animinn
(jaoquepertinereexillis Cicero nis ueibis colligi p o teil. Credo D e c s
Iparfilfe ânimos in corpora humana,ut client, qui terras tuercntur,qui
(jucCçleftium ordines contemplantes imitarentur uite modo,atq;con
;!antia,quod uidetur&Ouidiusfignificalfe,ubidicit.
Trotiac/Hc cum fpcãent animalia cetera terrain.
Os homini JUL Ume dedit, celurnquc videre.
iHjfit, & ereüos adfidera tollere vultiis.
Quodautemadcreatoris cognitioncm c c n d u c a t , D i u i P a u l i f e n «
icntiatam nota eft ,vt earn adducere nihil fit opus. Illud atitem liai- c.
4ad idpertinere quis negabit?leuate oculosin excelíum ,& uidete
« l i s ereauit h e c c f i ad h à n c rem d o d o r u m & p i o n , m uiroium íenren-
tios
2 ? 4 T H E A T R I M V N D I
tias aíferre uellé, tempus potius,quàm au&oritates mihi deeíTcntií«
igitur haâenus de huius Identic vtilitate.

Q V A D R A G I N T A O C T O I M A G 1 N V M DISTRIBV-
tio,&ordo. Cap. III.

Vsdraginta o d o imagines ita in firmamento diftributíesút,

vt d u a vrL,qua &íèptetntrioncs d i d a funt,ad noftrumpo
lum uergantita 3 vt minor fit pedibtis zodiacipolum ucríiii
& maior tcrgo,& fintauerfis eaudis fibi inuicem aduerfan-
tes, inter has vero labitur draco,vt meander flueredicitur/uperdra-
conis caput adeft Hercules clauam tenens,percuífuro fimilis,&claua
& capitcíèrpentai ium attingens, ut Hercules pedibus vergat in boreí,
? ferpentatiuspariterpedibus uertaturin auftrum. Pofttergum Hcr-
cr'is collocata eít corona A r i a d n a , & pollhanc Bootes qui pedibus
pene contingitVirginé vt Serpentarius altero pede pramit Scorpioné
& altero fincam eclipticamradit. Qui vtraquemanu tenet Angucm,
cuius caput pene eoronam contingit.Submanu finiftraHerculiscollo
cata Lira eft,vt manubrium ad aultrum uergat. Poít quod fi tendisad
meridiem noftruminuenis Aquilam,ficonuertistuumiter retro in-
iicnis Telum, deinde Cygnú quiexpanfisalisliram attingit,&caudi
ad caput Cephai uergit,qui cepheus altero brachio tangit Draconé,al
tera manu Calfiopeam, & altero pedeininoris Vria pede peneattígit
in regioneTauri eft Eridhonius in cuPhumero finifiro adíünthidi.cn
tehunc eftPerfeus Medula caputtenesíiniftramanu,&dextera gladiú
cuius capulo calfiopeam pene contingitrprimo ante Medula caput d
Deltoron ueltriãgulus Andromeda uergit pedibusad gladium Perlei
& capite adPegafum,&hlcPegafus altero pede cygni alam dexterarn
pramit,& capite equLukim. Qui eft íitus inter hunc, & delphinum,
Ha funt imagine? boreaie?,duodecim zodiaci fie íè habent. Sub trian-
gulo íitus eft A: ies, Tauius íub Hrid!ionio,& Perfeo.Gemini, Canccr
& Leo fub maio; i urfa.Virgo a,Í ream fpicam tenens fub Boote. Sub ler
p' tàrio Libra,3c Scorpio.Sub aquila Sagittarius,Cap: icornus fub Del
phino & equiculo. Aquarius íub aquicuh Pcgaío,& Pikes fub Pc
gafo pa: iter,Sc An dromeda.In parte uero auít ili fie imagines diílribu
ta funt,vt fub aculeo fcorpio nis ar.vconftituta fit.fub corpore ei us Cc
taui i a n t a iora uidentur,in quo be ftia ineft,in Cane; i- Leonis & Virgi
nis regionibusdilabitur flexuofa J ;ydra,quam in leonis partefijífinet
Crateram,& in Virginis regione fuilinei cu; fum . & habet Argum in-
ter fe
 ET T E M P O R I S LIB. V. 271
terfe,&zodiacipolum auftralé apud Argtun eftCanis m a i o r , & P r o
dó Hydra; caput antecedit 5 ante Cane maior em Lepus adeft,& Tub pe-
dibusOrionis,qui eum penituspremit,a quo uidetur fluere Eridanus
poit que Cetus eft i'ub Ariete,& Piicibus, adeft & Coronamcridiana
;pud Aram,& Tub pedibus Sagittarij.Quemadmodum & Pileis auftra-
lis(tib íiniftro pede Aquaiij fitus eft. H e c iiint rnaiu iculislitteris uer-
tahuius tanti libri confcripta,in queincumbantftudioíi,íiquaexpar
ihoc tantum Dei opus intelligendum ßbi cenient. Neqj expedet ftu-
diofus ledor,ut hie rationes afteram,cur he imagines ita vocitanrur.
Nam adfuntopiniones longe inter íè difentientes, ob id tas con-
ilto pretermiii, cum nihil ccrti habere poifit: eommunior tamen ilia
opinioeflddíadumelíe,vtaliquorumfacinoiaperpetuo in ho-
minum monumentis perfeuerarét. Qui autem lint hi,& per
q u e fada habebis in fequentibus tabulis quas ex q u o
dam peritillimo uiro,cuius nomen ignotum
eft.qui Arati phenomena c o m m e n t s «
eft a tranftulit: licet & HiginiUS
eafdem iibi adfcii-
pferit.
 2-7« THEATRI MVNDI

î M A G J N V M , SIGNORV M QV E BOREÁ
lium H emijphtrij defiriptio continens NominatFabulas,
Longitudtnes3Latitudines, Magr.itudmes at
que Naturas omnium fiellarum,
inerrantium^utbusfide*
ra confiant,

DE MINORI VRSA SIVE CYNOSVRA

prhnumfídus. Cap, I I I I .

Longitu Latitu- Ma- iNatit

Forma j&aominaftellarum. do. d o . 'gnitura.
G. M. G. M.do.
1 Stella 3 que in extremo caude pola- 5 3 3 o 66 o
2 Sequcnsin cauda (ris 5 5 5° 70 o 4
3 Inedudiionecaudar. (ftralior 69 20 7 4 o 4
4 In latere quadranguli pr"ccdensau O7 5 50 B&P».
5 Eiufdem lateris borcalior. §7 0
77 40 4
rum
6 ÇVic in latere lèquente auítr. i o o 30172 4 ° 2
7 Jiorealio r eiufdem lateris. IO 9 3 o 7 4 50 2
Circa Cynofuram infòrmis
i In latere fequenti ad re&am lineaml
maxime auítralis. [9 6 2C 71 IO

Ynofura louis nutrix fuiifedicitur unaexldcis nymphis

a q u a i n Crete oppido Hiftoe Nicoftratus conilituit por-
t u s , & c i r c a e u m locum cynofuram fuiiïè cum telchinis
qui dicuntur curetes Idei. Aratus cynofuram, & Heliccm
de qua infra, Cretenfes Iouis nutrices fuiife dicit ob cam caufam,quod
ccleili honore donat £ ' i i n t . In quo iidere lèptemitell> funt 5 &fic fe
habent utfuperiiis.

De
 ET T E M P O R I S LIB. V.
Vrfa M i n o r Sidus p r i r a u m .

Mm DE

h
 »74 T H E A T R I M V K D I

DE MAIORI VRSA SIVE HÉLICE SIDVS

fccundum. Cap. V.

Longi- Latitu- Ma- Nsi r

Forma; & nomina ftellarum. tudo. do gmtu u-
G. M G. M .id o . ra.
1 Stella qua: in roftro 78 4 c 39 ^ 4
2 In binis oculisprarccdens 79 10 43 e 5
3 Sequenshanc 79 40 47 10 5
4_ln fronte duarum precedens 79 3 ° 47 0 5
5 Sequensinfronte 81 0 47 0 5
6 Q u e in finiftra auricula pra'cedente 81 30 50 30 5
7 Duarum in Collo anteccdens 8 7 50 43 50 4 • 0"
8 Sequcns 9 2 5° 4 4 20 4
9 In pc&ote duarum boreaiior 94 20 44 0 4
o Auftralior 20 42 0
93 4
11 In genu ftniftro anteriori 0
93 0 35 3 cT
12 Duaru I pedc finiftro priori borealior 89 50 29 0 3
13 Q u e magisad Auftrum 88 40 2« 30 3
14 In genu dextro priori 89 i o 36 0 4
15 Q u e fub ipfo genu 89 0 33 30 4 oV
16 Q u e in dorfo 104 0 4 9 0 2
17 Q u e in ilibtis 105 3° 44 3 ° 2
28 Q u e inedu&ione c a u d e 5 1 6 3° 51 0 3
19 In iiniftra coxa pofteriore 11-7 20 4 6 3 ° 0a
2
20 D u a r u m precedens in ãniâro pede
pofteriori. 106 0 29 3 ° 2
21 Sequenshanc 107 3,0(28 15 3
2 2 Q u e in finiftra cauitate 115 o|3 5 1$ 4
2 3 D u a r u m , q u e in pede dextro pofter. 123 10 a $ 50 3 cT
Borealior.
24 Q u e magis ad Auftrum 123 40 a * 0 3
2 5 Prima trium in caudapoft edu&íoné 125 3°, 53 30, 2
2 6 Media earum 131 40, » V
17 Vitima & in extrema cauda 143 10 54 2.
Infoiv-
 Ë î T Ê M P Ô R Î S LIB. V . 2?5

Informes circa Helicem

1 Que a c a u d a i n auftrum 141 i o j 39 45 3
2 Antecedens hanc 133 3 0 , 4 1 20 5
3 inter Vrfe pedes priores & caput Q, pH M 15 4 0"
4 Q u a magis ab hac in boream p6 4 0 19 10 4

5~Vltima tri um obicurarura 99 3° 20 o'obfc

6 Antecedens hanc 9 5 302z 45 obfe. 2
7 Que magis antecedit 94 3 ° 23 1 5 obfe. &
8 Que intra priores pedes £ n 8 0 20:22 15 obfe.

AElicem dicunt Califto Lycaoni#Rcgis fuifle fiJia 3 &in Area

dia folitacü Diana venari,& in mötibus vagari 4 & a Ioue uio
lata re celaife Diane.Hanc aüt nudam fe lauantem cum aipe»
xiifet Diana in lauacro partum eius accelerans, beftiam cam
eile iuifit.&dum eifet Vriä A r d u m e n i x a eil,quem Archadem uocanr.
fAmphis autem comicus Poeta r eiert, tefte q u o d a m u e t e r e a u d o r c
cuius n o m e n ignoratur,&Araticarminaexpofuit,Iouem in Dian^cifi
giem couerfam in uenatione Caliilo expreßifle. tempore partus plena
cum vexaretur,Diane culpam indicaife,& iratam Dianam in Vriäm cö-
uertiiie,qu? dum in montibus vagaretur aquibufdam paftoribus appre
henfa cum puero p e r d u d a eftad Lycaonem.Deinde in Lycei louis te
plum confugiens cum eam Archas filiusiequeretur,quo earn nefas erat
intrare ab Archadibus vtrique interfedi f u n t . Iupiter autem utrofque
inaftrorum numerum retulit.Vrfamque illam nominauit.Ouidius a lu
nonein V r f a m c o n u e r f a m f c r i b i t . H £ c h a b e t itellas zy.vtfuprapatet di
| ipofuas.

Mm z Vrßt
 THEATRI MVNDI
Vría m a i o r Sidus f e c u n d u m .
tA-TITVT>0 Rf>R.

De
 ET T E M P O R I S LIß. V. »77

DE D R A C O N E . SIDVS TERT1VM.
Cap. VI.

,Longi- Latitu- Ma- Na-

Forma 3 & nomina ftcllárum tudo | do gniiu tu-
G. M. G. M. do Jra
Qua? in lingua 20 0 0 7 6 3 ° ; 4
In ore 215 1 0 7 8 4
u&
30
3 Supra oculum 216 30.75
40 3 ; pa-
4 In gcna 226 40 80 ru
20
5 Supra caput 233 3°j7 5 3° 3
6 In prima colli inflexione 258 40 82 20 4 V.
7 Auftralisipfarum 366 40 78 15 4
j Media earundcm 262- 10 80 20 _4_
9 Quafequicurhasin flexione Secunda 228 50 80 io 4
joAuítrina lateris pracedentis quadri
Iateii 331 20 81 40 4
íjBoreaeiuídem lateris 343 50 83 o 4
12 Borea lateris íèquentis 1 10 78_ J° 4
3 Auftralis ciufdem lateris 346 10 77 50 4
4In flexione tertia AuliraJis trianguli 4 o 80 36 5
5 Reliquarum trianguli praeedens 15 o Si 40 5 ÔCçT
löQuafequitur 19 3°
80 1
5 5
17in triangulo antecedente triú íequés 66 20 84 30
18 Reliquarum eiuldern trianguli Au--
llralis 43 40 83 30 4
&
i9Qua borealior íuperioribus d u a b i ^ j I O 84 5° 4
íoDuarum parum a triangulo fequens' 2 oo o 87 .3°
6
11 Antecedens earum 195 o 86 5« 6
í 2 Trium j q ua in reótum íèquuntur Au-
llralis 112 3 o 81 15 pa-
23 Mediatrium 152 50 83 o 5 ir 11
1
24 Qua magis in boream ipíarum 5 1 0,84 5° 3 i V
 T H E A T R I MVND!
J 2 5 Polt h e c ad occafum duarum, qufc* ma
gisinboream 153 20 78 o 3
a 6 Magis ad auftrum 156 3°|74 40
4
27 Hinc ad occafum in cõueríionc caud r I5Ó 0
i7o o 3
28 Duarum plurimumdiítãtiú precedes 120 40.64 4 ° _4_
29 Q u e ícquitur ipíam 124 IÕ65 30' 3
3 0 Sequens in cauda 102 3061 15 3
31 In extrema cauda 96 30:56 15 3

Ntcrambas Vrfas labitur flcxuolus& maximusDraco,qui

utramque flexuoíb corpore ex aliqua parte cingit Helicis cj
put tegitjCynofure caudam.Hunc dicunt in Concilio Deo
rum collocatumlunonis benefício, quòd cum Iuno loui
nuberct:Dijs oflêrentibus munera,terraquoque obtuleritaurea m>
Ia cum ramis,qu> luno ut in Hol tum í u u m , quê apud Atlantem habe-
bat ,tranferri iufíit,quibus Helperidas Atlátis filias cuflodes appofuit.
H e c autem cum a fíliabus Atlantisfubducerentur,&fepevexarentur.
lunocuítodcmhortiDraconempcruigilcm iinplicuitarbori, Hunc
autem Hercules interfccit ,qucm in Adira retulit. Hunc alij Ioué in nu
merum Aílrorum retuliífe dicunt ob memoriam uirtutis Herculis,
qui Iimonis uotis obíütcrit.Habet aút ítellas 2 9:difpoíitas,vt Tuperíuí,

Drãco
ET TEM P O R I S LIB. V.
Dxaco Sidus tcrtium.
*

JLOJSTQIXV^O
Ccphcus
 i8o T H E A T R I MVNBî
CEPHEVS SIDVS QVARTVM.
Cap. VII.

Forma? & nominaftellarum

i In pede dextro
» Iníiniftro
3 In latere dextro Tub cingulo
4 Qu-Tupra dextru humerû attingit 340 o
5 Qua? dextrum cubitum contingit 1332 40
6 Qua?fequitur eadem coxã attingés 333 2o
7 Q u a in pe&ore
8 Inbrachioííniftro
9 Trium in l i a r a
loMediaipíàrum
11 Boreà trium
Informes circa cephaum.
Duarum qua? p r a c e d i t t i a r a m
2 Quafequituripfam

Epheus quartus eftin ordine, quem Septentrional/s circu

lus occupât ap edibus vfque ad pe&us. Fuit igirur AEthio
pum r ex A n d r o m è d e Pater,qui filiam fuam ad cetum dici
tur expofuiiTe,quam Perfeus liberauit, eiufq; caufa& ip/è
pater beneficio M i n e r u a f u i t in Deoruin numerum relatus. Habet
quidem ftellas ij. tertia? magni. 1. q u a r t s 7. q u i n t a 3. diftributaj ut
fuperiùs.

Bcotes
2$o r ET T E M P O R I S LIB. V.

Cepheus fidas q u a r t u m .
 a8i T H E A T R I MV N D I
Hoc folium ponatur inter pagina 280.& 2.8 c.& animad
uertatur cjuod lequentes icptem imagines,que deberctit
cíTepoíHaas fabulas funt ante collocatç inpreíTorum in-
curia.

Bootes
 ET T E M P O R I S LIB. Y. *8j
Bo otesíiuc ArdtophilaxSidus quintum.

U S ^ Q Ï x V J j O r

Nu Eootes
 sSa T H E A T I I M VN D I

B O O T I S S E V AR CT O P H I L A CI S , Q V I D I C I T V R
vociíèransj&aróluri cuftos. Sidus quintum»
C a p . VIII.

Longi- Laiitu- Ma- Na-

F o r m a , & nomina ítellarum tudo do gnim tu-
G. M. G. M. d o ra
x In manu ííniítra trium pracedens. 145 4 ° 53 4 0 5
2 Media trium Auítralior i 4 7 3 ° 58 20 5 £
3 Sequens trium i49 o 60 10 5 ant
4 Q u a i n mânufíniftra 153 ° 54 40 5
5 In íiniítro h u m e r o 163 0 4 9 0 I
6 In capite 170 0 53 50 4 h
7 ln dextero h u m e r o 179 10 48 4 0 4 vel
8 In colorobo d u a r u m Auítralior 179 0 53 15 4 vt
9 Q j a magis in boream ín extremo colo 17& 20 57 30 4
rob o
i o D u a r u m fub humero in uenabulo Au 18 1 0 4 6 10 4
ítralior
11 Auíiralioripfàrum 181 50 45 3° 5 Pto
12 In dextera manus extremo 187 35I4Ï 3° 5. lo-
1
13 Duarum in vola pracedens 180 0 ;4i 40 5 me-
14 (Tia fequitur ipíàm i 8 o 2 0 4 2 30 5 us
i 5 i n extremo colorobi manubrio 1 8 1 0 4 0 20 4 n
15 In dextero lacere 173 4° 15 3
17 D u a r u m ín cingulo,qua íêquitur 1Ó9 0 4 1 40
1 4
i 8 Q j a Antecedit io8 20 A} iq
4
19 in cru'"e dextero x/8 4 0 28 0 3
20 In íiniítro 164 4 0 28 0 3
21 Media trium 163 50 •26 30 4
2 2 Auítralior ipfarum '164 50 25 0 4
Inibi mes circa Bootetn
ji Inter cru r a , q u a m Ar&urumvocant 170 20 3 i 3° I Í lief

Bootcsi
 r
I ET E M P O R I S LIB. V.
J g f O otes,qui & Anfturus fertur eífè cuftos "pJafrftri, quòd plau
ítrum fequitur idcft Septentriones, & quafi fuccin&us fit Sc
ptentrionibus.Hunc dicunt Archademlouis filium efle 3 de
cuius nomine deinde Archadia appellatafuit. Hunc autem
cumLycaonPelafgifiliuslouemholpitio recepiífèt infantcmmébra-
tiinlacerauit,& Ioui in epulis appofuit tenrans Ioucm, vtrum Deus efi
iet:l upitcr autcm dicitur domum Lycaonis fulmine dcflagiafic, coque
loco Ciuitatem cÕfiru&atn fbiííè,quar Trapezos appellata fuit, & Lyca
onemin Lupumconuertiíle: Archademverò coníun&is membris ad
uitam reduxiílè,cumque cuidam Caprario dedilTe nutricndum Qui rã
adulta etate iam eílèt,matri infcius vim iníèrre voluit,quos cum íncola;
Lycei mõtis occiderevellent,Iupíter utrofqueliberos in Deorü Con-
cilio collocauit,qui vt rcs geíta efi,íta manent. Illa Vríe natura: hic im-
petumfaciens,quemBootem Homerus uocat. Huiusílelle 22.fi.1nt
mix Magnitudinis 4. Quarta: 9.quinta? 9. cum locum in o&aua Sphe
rahabent, qui fuperiùs dcfcríbitur.

Nn 2 Coro-
 T H E A T R I M V N D I
C o r o n a BoreaSidus5extum

Corona
 ET T E M P O R I S LIB. V.

CORONA BOREA.SEV AHIADNES SIDVS

S ext um. Cap . I X .

Longitui Latitu- ;Ma- Na

Forma, & nomina itellarum do do ! gnitu tu-
G. M . G . M. do ra
lucensin corona Ariadna? 188 0 4 4 3 oi 2
Pracedens omnium 185 0 4 6 2 o I 4
Sequens in boream 183 2 0 4 8 Oí 5
, Sequens magis in boream 193 0 5 0 30! 6
; Quafequitur lucentem ab Auftro 191 3 0 4 4 4 5' 4
5
i Quaproximefèquitur 190 30)44 °( 4
I Polt haslongius lèquens 194 4 0 U 6 10'1 4
Quaeíèq aicur o mnes in corona 195 °;49 20 4

AE C Ariadncs coronafuiíièdicitur,quam Liberum in fide

ra retuIiíTeferunr,dum eius nuptias Dii in iníula Creta cele-
braret,cogitans praclará facere,pro quaprimú ncua nup;a
coronataeft. Alijdieun:,quòd cumLiberad Minoem re-
^itiveniíTèt,vt AriadnemfiJiáeiusduçeret uxorem ,coronam d o n o
hiadna dedidiíTe Vulcani opera lactam exauro,& gemmis praciofis,
letalis íiilgoris fuit,vt Thafea ex labcrintho liberaret. Poft Altris atíixa
íiljCuminNaxonvtriquevenilTèntfignumamoris eius,crines often*
iunt.Et eft Stellis fulgentibus fub cauda 9. Habet auiem Stellas o ã o 3
SecundaMagnitudinis. 1. quartj. 5. q u i n t a i.fexte í.diípoíitasut/n
uimagine cernitur.

Hercu-
î8s t h e a t r i mvkdî
Engonafus qui & Hercules.iîdus Septimum

H LR-
 E T T E M PO RI S LIB. Y.' 487

HERCVLES SIVE E N G O K A S V S
Sid us 7. Cap. X.

Longi- Latitu- ;Ma-

tudo. do gnitu
Forme & nomina ftellarum.
G. M G. MJ do
1 In capite 221 o 37 3 o
3
|| ln axilla dextra 207 o43 o 3
; ln dextro brachio 205 o'4° IO 3
iv_
4 ln dextro cubito 201 20'37 IO 4
j Infiniftrohumero 220 o ^ o 3
ó Iníiniílro brachio 225 2 0 4 7 3° 4
7 Infiniílro cubito 231 0:52 °i 4
8 Triumin íiniilavola 238 5Q!52_ _4_
j líorea duarum reliqnarum 235 o| 5 4 o 4
wAuílralior 234 5 ° 5 3 o 4
iilndextero Iatere 207 1956 IO 3
u In finrítro laterc »13 3 ° 53 .3°
JL
13 In vertebra íiniílre coxe 213 30 56 IO 5
4Í11 edudione eiufdem coxa* ,214 30 58 30 5
15ln coxa lin iílra trium precedens 217 2050 50 3
lóSequcnshanc '218 4060 20! 4
i7Î.ertiaiequcns 219 40 61 15 4
18 Iníiniílro genu 234 1061 o 4
19 In fmiílra Tibia
4
'225 30,69 20
10ln pede íiniílro trium precedens 218 40 70 15 6
In Media earum 220 1071 15 6
inSequens trium >23 o 6
2} In edudione dextere coxa? 204 o 64 4
14 Eiuldem coxe Borealior. '198 50^3 o 4
15 In dexter o genu 189 5°;65 3° 4
lóSubeadem genu duai um auílralior 186 40 63 40 4
27 Qua? magis in boream 183 3o1 64 15 4
3
18 In Tibia dextra ' 184 30 60 o 4
19In extremo dextri pedis eadem 3 que m
extremo eolorebo Eootis. '178 20 57 3'
Infor-
 T H E A T R I MVND!
Informes circa Herculem
i A dextero brachioAuftraliõr Vzo6 20 \ j j _ 30 | 4

VM Herculespugnauitcum Dracone,&interfecitaloue
animaduertebatur 3 exquo tanta uoiuptatem perccpitjVtob
huius rei memoriam eum ita inter aftra collocauerit,ut cum
Draconepugnarevidcatur.AlijTheíêú exvolunt,alij vero
Lycaoricm, íedHerculem eííè plures,& doóuiíiini au&ores conten-
dunt.Huius íiderisílella?funr 29.TertieMagnitudinis 6. quarts iS.
quinta: 2.fexuv 3 .ut íupcriüsper o&auam Spheram diítiibute*

Lyra
ET T E M P O R I S LIB. V. 2S9
L y r a leu v u l c u r c a d e n s i i d u s . odauum.
 2-7«
t 3 1 2T H E A T R IM V N D I

LYRA SYDVS OCTAVVM.

Cap. XL

Longítu Latítu- 'Ma-

Forma? & nomin* ftellarutn do, | do. gni-
G. M.G. M. do.
1 Inuida qua'Iyraíluc fidicula vocatur 250 4O[Ó7
2 Duaiumadiacentiumborea 253 4°í 6 2
3 Quamagisin Auítrum 25 3 4 c | 6 I
4 In medio edudioniscorauum. 2 5 6 0;6o
5 Duarum cõtinuarum ad ortü in boreâ
6 Quamagisin Auftrum.
7 Praccdenrium in iundura duorum bo
realtor
8 Auílralior
6 Sequentium duarum in eodem rugo
borealior
10 Qua magis in Auftrum

Yram inter aftracollocatam dícíit,vt perpetuo Mercuríj,qu»

esm inuenlt memoria íeruaretur.Regrediente enim Nilo iit
ter cetera relida teítudo eft, qua eü putrefada eííèt, & eius
neruiexrenfi intra corium:i emanfiíTent,percuííà a Mercúrio
fonirum dedit,in cuius íimiJirudinem Mercuríus Lyram fecit,quam po
ftea Apollon! datam,alij Orpheo dicút,quòd vnicus cx Muíis ideft Cal-
liopes lit filius.Fecit autemchordas nouem iuxtaMuíarum numerum.
Tame dícitur fuiííè dulcedinis in modulando,vt arbores beiUas,atquc
Inferos commoüerirconiugis tuiidiccs deíiderio adinfetos defeédés
Qui cum ApollinemDeorurn maximum honoraret,filium autem pa-
ttern,a quo gloriaíuerit aífedus:minnne veneraretur fedens in Pangeo
m xer, & expedanslolis ortum,Liber indignatur,mifit Bacchas, qui eü
membratim difcerperent,collediic|ut membris cius fepelierunt cum in
Lesbijsmcntibus,& cius Lyram Muiao dederunr ,louemque rogaue-
rurrr.vt cius memoriam inter aitra collocarent.In cuius Lyra funt ilella
d e c e r n P, ima Magnitudinis 1 tenia 2- quartc, 7. fie diipolitajVtfupe-
rite, in cias imagine,qua fidus odauumeiicernitur.

CVGNVS
 ET TEMPORIS U B . V. a9J

Cygnus qui ctiam Auis, Seu Gallina dicitur Sidus*.

Oo i CYGNVS
 593 T H E A T R I M VN DI
CYGNVS SIDVS NONVM.
Cap. X I I .

Longi- Latitu- Ma- Na

tu-
Forma 3 & nomina ftellárum tudo do gnitu
ra.
G. M. G. M. do
i Q j a in ore.Roftrum Gallina 2 6 7 5° 49 20 3
2 In capite 2 7 2 2 0 50 30 5 2
3 In médio collo 2 7 9 2 0 54 3° 4
4 In peótore 2 9 1 50 56 20 3
5 In cauda lucens 3 0 2 3 0 60 0 2
6 In ancone dextera ala? 282 40 64 40 3 $
7 Trium in dextera ala Auftralior 2 8 5 50 69 40 4 ?
8 Media 284 30 71 3o , 4
9 Vltimatiium&in extrema ala 180 0 74 . 0 4
10 In ancone íiniftra ala 1 9 4 1 0 49 3° 3 0
11 In médio ipfíus ala 298 10 52 IO 4 $
i 2 In eiuídcm extremo 300 0 44 0 3
13 In pede íiniftro 3 ° 3 2 0 55 IO 4
14 In íiniftro genu 3°7 5 0 5 7 0 4 ?
15 In dextro pede duarum pracedens 294 3 0 6 4 0 4 ?
ióQuaícquitur 2 69 2 64 3 o
4
17 In dextero genu nebulofa 305 3 0 63 45 5
Informes circa Cygnum
1 Sul) íiniílra ala duarum Auftralior 2 06 0I4 9 40
5 5
2 Q u a magis in boream 3°7 1 051 40 ll

T^/^ytéL Ygnumdicuntin Syderum numerum relatum eífe,quòd Iu

piter in ilium con jcrlusin ram um Attica regionis euola-
B ^ o f ô ucrit,ibiquecompreílèritNcmcíim,quam&Ladadicitur,
F ^ S w S i q u a ouumenixaeft,ex quo Helena nata eft .Sed cum Iupi-
ter iterum in calum in Cygnumverlus redierit,illud íimulacrü Cygni
interaftrareliquit.Quodftellas 17 habetíècundaMagnitudinis j.rer-
t i a 5 . q u a r t a 9 quinte 2 q u a per imaginem diftributa,funt vtíupeiiüs
legitur &in lidere ocuiis cernitur.

aiTio-
 ET T E M P O R I S LIB. V. *93
Caífiopaeia. Sidusio.

Cailio-

t
 t94 THE ATRI M VNDl
C A S S I O P E I A S I D VS. 10.
Cap. X I I I .

ILongitu Latitu- |Ma- Na

Forme & nomina ftellarum do I gnitu tu-
ia.
G. M G. M .Ido
1 Incapite I IO45 20 4
2 Inpcdorc 4 io,46 45 3
3 Incingulo 6 2 o | 4 7 50 4 $
4 Super Cathedra ad coxas io 049 o
JL
5 Ad genua 13 4 ° 45 3°; 3
In crure 20 2045 30 4
7 In extremo pedis 25 047 20, 4 ?
8 In iiniftro brachio ß 044 20 _4
9 In íinióho cubito Io 4O45 o 5
10 In dextro cubito o
jl Infedispede
357 4° 5° B
8 2°,52 4° 4 2
12 In Aicenfumedio I 1051 40 3
j i 3 l n extremo 357 0 5 1 40 6

Ailiopeia interca,vt Sophocles refert,dicitur prepcfuifle for

mamiuam Nereidibus,quamobrem Neptuni ceto tranfmif
fo eius terra vaitabatur,& Andromeda eius filia expoftulata
fuitj&eetopropolitt^exquoitain coeio/ita eitin iella ie-
dens,vt dum eoelum uoluitur, illafe precipitem dare videatur. In hoc
iidereinnt/telle 13 .tcrtie Magnitudinis 4.quarte.6.quin te. 1 .fcxte. 2.
Sic collocate,vt iupcrius conlpicitur.

PERSEVS
ET T E M P O R I S LIB. V. %9f

Perfeus S i d u s v n d e c i m u m .
 t96 T H E A T R I MVNDI
PERSEVS SIDVS VNDECIMO.
Cap. X I I I I .

Longi- Latitu- Ma-

Forme & nomina ítellarum. tudo. do gnitu
G. M G. M. do.
1 In extremo dextere manus 21 o43 30 Nebu
2 ln cubico dextro 24 3O|37 30 4
3 ln humero dextero 26 o|34 3 0 4
4 In íiniítro humero 2 2 0
20 50 3 _4
5 In capite íiue nebula 24 o-34 3° 4
6 Infcapulis 24 5031 10 4
7 ln dextero latere fulgens 28 1030 o 2
8 Ineodem latere trium precedens 28 4 0 2 7 3 0 2
9 Media í 40
30 4
2 0 27
ioReliquatrium 31 o 27 3° 3
i X In cubito íiniítro 24 27 o 4 y
12 ln íiniitra manu,& capite Medule í3 23 c 2
13 Eiuídem capitis lêquens 22 2 0 21 C 4
14 Q u e preit in eodem capite 'O
21 t<> O 21 4
13' Precedens etiam hanc 20 í c 2 2 15 4
i 6 l n dextero genu 38. IO 28 J 5 _!.
17 Precedens hanc in gen u 37 IO 28 1 0 4
18 In popliteduarum precedens 35 4 0 25 10 4
i9Sequens 37 2o 2 6 15 4
20 In dextro crure 3_7_ _3o 24 _2 0 5
21 In dextero pede 39 4 0 18 45 5
2 2ln íiniitra coxa 3° 10 21 4° 4
23 ln íiniítro genu 32 o 19 50! 3
24 ln íiniítro crure 40
13 3_
3i_ 451
2 5 In íiniítro calcaneo 27 30 12 3
26 In íiimmo pedis 29 40
i
II 3
informes eirca Períea.
1 Que ad utri a íiniítro gen u
2 In boream a dextro genu
3 Antecedens a capite Meduíè
 ET TEMPORIS LIB. V. %9f
Erfeusex Danaa?5&loue natuseft. Iupiter cnim in aurci im-
bris fpecië/evertens oppreilam delufitDanaem Achi îlîj re
gis Argiuorutn fíliam.Hác pater a loue vitiatam eognouit,
& in arca includens in mare praxip itauit,qua? delata in Ita
liam inuentaa quodam pifcatore & oblatam regi 3 vnâci.m Pciíeo,
quem enixa eft in mari, Qui milíiisad Polydeòté regem iníulce Sariphi
acceptis a Mercúrio talaribus,& a Vulcano harpe adamantina per aera
iterfàciensadGorgonasPherei filiasveniftè dicitur,qua? anguespro
crinibus habuiife,& quolcunque uidiiïènt in lapides conuertilic dit û-
tur.Gorgones tresfuilïèdicunturfororesvno oculo, una pulchrit! di-
ne viciflîm utentes.Quarum nomina hxc fcruntur:Prima Stcnio,SetQ-
da Euriale:tertia Mcduía.Quidam vero eum à Minerua miifum dicun t,
& ab ea Ciypeum uitreum accepiíTe,per quem videre, nec ab eis uidcri
poflèt.Qui cum Gorgones dormientcs inueniftèt, caputMedufeabici
dit,& Minerucc tradidit,quod illa in fuo pe&ore accommodauit, vt in
bello horribiiior eilètdJerfeum autemin Deorum numerum retulit.Ha
betautem ftellas 26 Secunda? Magnitudinis 2.tèrtia* j.qiiarta: i6.quia
cas j.Nebulolà ^informes j.duasquintarMagnit.ôc z.obicuram.

Pp Agita-
 25?8 T H E A T R I MVNDI
A G I T A T O R SIVE A V R I G A VEL ERICTHONIVS
Sidusií. Cap. XV.

Longi- Latitu- Ma- N«

Forma?j& nomina ftellarum tudo do gmtu iu-
G. M. G. M. do u
1 Duarum in capite Auítralior 55 5° 3 o 0 4
2 Q u a magis in boream 55 4 0 3 0 5° 4 V
3 in liniftro humero íuJgens, capeJla íèu 4 8 2 0 22 3o 1
hircus ?
4 In dextero humero 56 IO 20 0 2
5 Jn dextero cubito 54 3 0 15 15 4
6 In dexter a manu 56 IO 1
3 30 4 c
1

7 In finiftrobrachio 45 2 0 2 0 40 4 S
8 A ntccedens Hœdorum 45 30 1 8 0 4
9 In finiftro cubito hœdorum fequens 46 O18 0 4
xcln fíniftro talo 43 10 1 0 10 3 d
11 In dextero talo 49 0 5 0 3
i 2 In dextera coxa 49 2 0 8 3o 5
i3Ínclunc 49 40; 1 2 20 5 d
14 In fíniftro pede exigua 44 O 1 0 20 6 5

. T C agitatorfílius Vulcani,& Minerua fuifte dicitur,Vuka-

^ nus cum iouj fulmina fcibi icaret ab eo id cõlecuntus eíl,vt
|OJ D quidquid ab eo petei et,impctraret Ille vero petijt,ut fibiMi
tà -fes n er u a i n c o n i u gc m d a r e t u r .1 u p i t e r Mi n e r u a i mp e r a
Virginitatcm deíenderct.Dum autem Cubiculum introirent. Cerran-
do Vulcanusfemé in pauimëcû iecitjvnde Eridlhonius natuseft,qué
Mineruain ciííaabfcondit, Draco neque cuílodeappofíto duabusfo-
roribus AgIauro,& Pãdrofo cõmen J.iuit.Hic primus curru^homines
equis iun&is docuit fímiles quadriga Solis facerejPrimum Paftuhenei
conílituiííe,arcem 3 templumqueediíícaífe dicitur.Quem lupmP inter
Aftra collocauit.In hoc figno & cap; a eft3quam in humero poi tat,qus
loué nutriuit Itemq; eiusfilijHoedijquosaurigainbrachioporta^no
ícútur, qui íluehrs fígniíicaredicûturjMufeus de capia illud refert.Da-
tur Iupiter iníans nutiédus Themidia tematthea ,qua fuit Domina ca-
p r a : ó ex ea loué nutriuit,Hãc aút caprá Solis filia elle dicút, cuiusalpe
âus
 ET T E M P O R I S LIB, V. 2c9
Aus tarn" atrox ftiiifc dicitur3vt Titanes earn timerent, rogarentq; ma-
trem tefram,vt earn abderet. Terra autem in,antro clauiäm Amaltharar
tradidit cuftodiendam,ibique IouemaccuratiflimeeducaiTe .Hic au-
tem cumeiTetiuuenis,&iilecontraTitanesinermis uellet pugnaree-
iuspellemdicituracceptampro feuto habuiife,quodiemper Titani-
ws Agitator timori fuerit^dieebatur Media pelle Gorgoneum caput
labere,eo tedus tegmento capra tergo alterius pellis teda ref!ituit,\i-
tmiam immortalitate donauit,& in coeliaftra retulit ,-&eius pellem
appellauit«/MJ4*. Alijs placet Agitatorem Myrtilum eileMercurij filiü
Oenomani autigam,&a patreMercurio inter aitra collocatum, cuius
caput non multum difiat ab Heiice,genua apponuntur Geminis,pedes
iauaTauri cornua.Habet autem ftellas 14. prima Magnitudinis, 1. fe-
tüdx ; i.tertia\2 3 quarnr,7.quinta 2.fexta 1 .vtfuperiüsin Jfua imagine.

r p 2. Auri-
joo T H E A T R I M V K D I

Auriga qui, 6^Heniocus,icu Eridthonius fydus i t .

 ET T E M P O I U S LIB. V. ?ci
O P H I V C L V S j SEV S E R P E N T ARI VS SYDVS,
13. Cap. X V I .

Longitu Latitu- Ma- Natu,

Forme &nominaftellarum do. do. gni- ra !
G. M G. M. do.
1 In capite 228 1 0 3<> 0 J h &
2 In dextro humero duaru m precedes 2 3 1 2 0 37 15 4 $paru j
3 Scquens 232 20 26 45! 4
4 Iniïniftro humero duarumpr?cedé s 2 1 6 4 0 33 01 _±
— I
5 Quefequitur 2 1 8 o 3i 5o 4
6 In ancone finiftro 2 n 40 24 3° 4 paru
?
7 In dniftramanuprecedens 208 2 0 17 o 4
8 Scquens 209 2p i6_ 3 ° 3
9 In dextro ancone 230 O 15 o 4 13 &
ioin dextra manu précédais 1
235 4°i 3 4 0 4 piru
11Scquens 236 4 0 14 20 4 2
12 In dextro ogenu j=24 — 3 0 7j _ 3o 3
13 In dextra Tibia 227 o 2
1 i5 3
14 In pede dextro ex quatuor precedes 2 2 6 2 0 2 i5,4 Au
15 Sequens 3 o | 4 Au
16 Tertia Scquens 20 A Au
i7ReIiquaiequcns
18 Q u e caleaneum contingit
19 In íiniítro genu rum
2 0 In crure fînidro trium borealior
21 Media earum
2 2 Auihalior tiium 40 5 B o p a .
23 In finidrocalcaneo 4°|5 B o j u i m
24 Plantam finiítri pedis attingens 45 4 A u $
Informes circaOphiucum.
1 Ab ortu in dextrum humerum maxi- 235 2 0 2 8 10
me borea trium • 1
1 pa
2 Media tri um 236 o' 2 6 20 4
3 Auítralis trium o
2 53 4 2 5 rum
o 4 2
4 Adhucfcquenstres 237 o 2 7 o1 4
j Separata a quatuor in Septentriones 238 0 33 Q 4
Hic
 30z t h e a t r i mvndi
IcSerpentarius altero pede Scorpione pramit, vtraq; manu
Serpcntem tenes 3 qui Aefculapius/ipollinusfiliusfuiífeab
T Aftrologis dicitur.'Quique ita medicina íeientiam callebat
vr mortuos ab inferis excitaridiceretur.Quamobremira-
tuslupiterillius domumvnà cumillo fulmine de médio fuftulit.Roga
tuveroApollinispatrislupiterei artefua poft obitum defunòto ani-
mam refticuiííc ad vitam,& inter Afira con ílituiííè putatur. Habet au-
tem ftellas 24-TertiaMagnitudinis, 5 .quarta 13 .quinta 3 6.vt íiiperiüs,
&in fua imagine cernitur 3 diítributas.

Ophiu-
 ET T E M P O R I S LIB. V.
3°S
Ophiucus, feu Serpentarius iîdus. 13.

iCAGXXVPQt
SER-
 $e>4 T H E A T R I M V N D I
S E R P E N S O P H I V C H I S 1 D V S 14.
Cap. X V I I .

Longitu 'Láritu- Ma- Nal

Forrae & n o m i r u ítellarum do do gnitu
G. M. G. M. do^
1 In quadrilátero q u e in gcna 19 2 1 0 3 8 o 4
2 Q u e nares attingit 295 0 4 0 o 4
3 In tempore '167 40I3 5 o 3
4 In educHone colli 195 2 ° j j 4 £5 3
<) Media quadi iiateri,& in ore i94 4o's7 i5 4
6 A capite in Septentriones 196 30 4 2 3o 4
7 In prima colli conucríione ,95 029 15 3
8 Seqnentium trium borea j 9 8 10 22 30 4
1
9 Media earum 197 4 ° í 2 5~~ 20 3
'10 Auílralior trium 199 4 ° | 2 4 o 3
i z Duarü peedés finiflrã manü Serpétarii 202 0,16 30 4
12 Quefequicur eandem man.um 211 30 16 15 . 5
13 Q u e p o l i coxamdexteram 227 o'io 30 4
14 Sequentium duarum auídina 230 20, 8 30 4
15 Q u e borea 231 I o j ° 30 4 4
16 Poli dextra manum in flexione caude 2 3 7 o'*o_ o 4
17 Sequens in cauda 0 21 IO 4
18 In extrema cauda 2 5 ; 40 27 o 4

Erpcntem in eíeulapij manibus pofitum cíTe obid faßumef

lê exiíiimo,quòd vt loannesBoccatius reíèrt in Peorum«
nealogijs,Efculapius tanto in honore apud epidauros habi
tus fuit ,vt Romani cu iã totam Italiam occupaient itaper
Italiam gralfabatur peliis,a nullum tanto moibo remedium inueni-
rent ad fcpidauroslegatos milèrunt,vtíibiin tanta calamitate auxilia
ferrent, & permitteretvtadfcRomam Efculapiinn ueniret. Quam-
obre Diaboli opera ei conccífum fuit, vt lei pends ípecie naid Remam
pcrduceretur,ex quo factum eíi.vt in Tibi idis infiila nobiiiífi muin tem
plú ei fabi icaretur,& ita ibidem,vt Deus lalutaris adoraretur derpetem
igitur in manibus habet,ideítin eius poteflarceratfe in ferpentemlier-
teredn hoc aurem lidere funt ítelle 18 .tertie Magnit. 5.quarte,12.quin
te i.fic diipoíite vtfuperiíis&infuafíguraípparet.
Sagit-
E T T E M P O R I S LIB. V . 3°)

Serpens O p h i u c h i f y d u s 14:

l A T I T V D O TUVR*

SAGIT-
 T H E A T R I M V N D I
S A G I T T A SIVE TELVM SIDVS
15. Cap. 1 8 .

Longitu Látitu- Ma-

Formar & n o m i n a ílellarum do do gnitu
G. M G. M. do
1 ln culpide 2 7 3 3 C 39 20 4
2 Inarundinetriumíèquens 270 o 39 10 6
3 Media ipfàrum 2 69 ic 3 9 5° 5
4 Antecedens trium 268 C39 o 5
> In coíyphide 266 40 38 45 5

Romerheus,inquit Seruius ; poft fados eífè hemines dicitur

coctiim aícendilíè Minerua auxilio,& adhibita facula ad ro
tamíòiis ignern furatus - qucmhominibusindicauit. Ob
quam caufamirati dij duo maia immiferunt terrisfebres,&
morbos:/píum etiam prometheum in monte caucafo per Meicuiiura
religauerút adíãxuni,& adhibita Áquila eft 3 quacius cor txederct.Her
cules veròcumabEurifieo ad iunonis ortr.m mitteretur,vtindeau-
rea mala tolleret per caucafum iter fòrtè habuit, quem iter ad he-
fperidum hortum ignorantem Prrmetheus,\ t d i d u m eft,aífedus,do-
cerit 5 qtiáeundumeílèt,&quoinodoferpentem,quiillumcuítodicbat
occidei et,pro quo beneficio fumpto telo Aquilam occidic, que Proroc
teicorexedebatj&eumliberauir,cuius fadifama mtmor,teluminter
aura coilocauit,& quinqueíleliis üdornauit Magnit.quai t a , 1 quintf
3 .fextajM inhajin fua imagine ceinitur collocatis.

Sagit-
ET T E M P O R I S LIB. V.

Sagitta feu T e l u m fydus i f .

X Ä T T V B O TS«

Qq 1 AQVi
 3C& T H E A T R I M V N D I
A Q V I L A SEV V V L T V S V O L A N S
'v Sydusió Cap. 19.

L o n g i - L a t i t u - M a - jNa
Forma & nomina ilcllarum. tudo. i do gnitutu
G. M [G. M d o . ra"
1 In m c d i o capite 270 30 26 5° 4
2 In c o l l o 268 I c 27 10 3
1
3 Inicapulis 267 10 10 2
29
4 P r ó x i m a huic magis in b o r e à m 208 o 01 J _
3°.
5 la finiitro h u m e r o pracedens ~ 266 30 31 3
6 Qualequitur 20 31 30
269 5
7 In dextro humero 263 o 28 40 5 cf
8 Qaadequicur 264 30:26 V
4°i 5
9 I n caudaIafleum circulum attingens 255 3°';3 6 20 3
Iníbrmes circa A q u i l a m q u a A n t i n o u m c o n i t i t u u n t
1 In capite i n a u d r u m p r a c e d e n s 27a o 2I 40 3
2 Quafequitur 277 20 19 I0| 3 k
3 I n h u m e r o d e x t r o verfus A f r i c u r n 2 59 20 25 O! 4 iv
4 Adauíírum 261 O J
3° 20
5 M a g i s ad a u í t r u m 263 o 15 30 5 v
6 Q u a precedit o m n e s 254 3 0 l8 3 o"
3°

Q u i l a m fane i n t e r a f t r a c o l l o c a t a d i c u n t p r o p t e r G a n y m e -
d e m l o u i s m i n i f t r u m , q u e m r a p u i t i n c œ l u m . E f t e n i m eali
g n u m l o u i s q u ò d c u m d i j o m n e s v o l u c r e s i n t e r í c diuide-
r e n t , e a m í i b i í ò r t i t u s e l t I u p i t e r , q u o d a l t i u s c u n ó t i s volan-
t i b u s e u o I e t , & p e n e i n t e r o m n e s p r í c i p a t ú t e n e a t , & q u o d í o l a auium
S o l i s r a d i j ï n o n t e r r e a c u r . N a m q u e i t a eít Ipeólans a d o r i e n t e m pennis
t e n í i s d i c i r u r q u o d q u e l u p i t e r i n A q u i l a m t r a n s f o r m a t u s N a x i a m re-
g i o n é v b i n u t r i t ® ruerat p e t i j í l è , & r e g n ú accepilfe dicitur,eg>-eííb uero
d e N a x o c u m a d u e r f u s T i t a n i s p r o t i c i f c e r e t u r . & l à c r i í i c i u m taceret
A q u i l a m ci in auípicio apparuiíle>& fulmina miniitraíTe, q u a m bono
o m i n e a c c e p t a m tutela: fubiecilTet.Habec a u t e m itellas 9 . f e c u n dar ma-
g n : t , i . t e r t i a 4 q u a r t a , 1 quinta,3.1*11 q u a m i m a g i n e m d i i i r i b u t e f u n t
vt in f u o fiderecernitur,informeslime 6 . M a g n i t . 3 q u a t u o r , q u a r t a , 1»
quin ta 5.

A quila
 E T T E M P O R I S LIB. Y

Á q u i l a feu v u î r u r v o l a n s t y d u s 16.

—iffisr—sna

^rlr
DEL-

h
 3iö T H É A T R I MVNDI
D E L P H I N V S S Y D V S 17.
Cap. 20.

Xongitu Latitu- Ma- iN

Forme &nominaílellarum do. do. gni-
ra,
G. M. G. M do.
1 ln cauda trium precedens 281 o 29 IO 3
I
2 Reliquarum duarum magis borca 282 02 9 o 4
3 Auftralior 282 oj29 40 4
4 InBomboidc 291 50,32 3
5 Eiuldem laterisborea 283 30 33 50 3
6 Sequentis lateris auflralis 284 40'3 2 o 3
tiuídcm latcris borca 286 50 32 10 3
8 Inter caudam , & R h o m b u m trium Se-
ptentrionalior 280 50 34 15
Ceterarum duarum in auítrú precedes 280 50 31 50 6 5
10 Qu- fequitur I 282 20 31 30 6 o*

Eptunus Aphitridcminvxorem accipereveluit/edeacum

ob verecuudiam,&: Virginitatis obferuantiam ad Atlantcm
confugiíTet Neptunus poft earn muitos miíit.qui earn pete-
J b W ^ f k rent,inter quos & Delphinum mißt, Q u e cum circa Atlan
tis infulas moraretur,reperit eam,núciauitque N e p t u n o , quam illefuis
illecebris ad fuam voluntatem traxit, Delphinoque máximos honores
in mari tribuic,& inter lidera collocauit.Alij vero hunc uoluntciTeDel-
phinum,qui Arioné íèruauitiuxta illud Vcrgilijinter Delphinas Alio.
Stella? omnes fuiu io.tertieMagnit.j.quarte,2.iexte 3. quarusn iitura
habebis fuperius.

Delphi-
 ET T E M P O R I S LIB. Y

D e J p h i n u s f y d u s 17.

EQVI

I
 3ii T H E A T R I MVNDT
EQVI SECTIO SIVE EQVICVLVS.
S i d u s i 8 . Cap. X X I .

Longi- |Latitu- |Ma- Nal

Forma, & nomina ítellarum tudo | do gnitu tu-
G. M.|G. M . dq. ra.
1 In capite duarumpraccdcns !2 8 9 4 0 2 0 3 0 oblc.
rfV
2 Sequens 29 2 0 20 4 0 obfc. tel
1 3 In oreduarumpracedens i2 8 9 4 0 2 J 3 0 obfc.
<fV
' 4 Qualcquitur | 291 0 2 5 .0 obfc.

VM huius fideris nullalegatur fabula q u a cognitionq digni

fítfatisefteiusítellasnumcrare, q u a quatuor tantumodo
funt & obfcur* omnes in coelo, vt infra, & infua imagin*
collo cara?.

1(1
 ET T E M P O R I S LIB. V, 313

E q u i f e d i o í i u e E q u i c u l u s f y d u s 18.

Rr EQVVS
 3.14 VT H E A T 11 1 M V N D I
E Q V V S AL AT VS SIVE P E G A S V S
. íídus 19. Cap. X X I I .

Longi- Latitu- Ma- Ni

Forma, & nomina ftellarum tudo do gnin [tü:
G. M G. M. cio r?.
i In vmbilico,qua,&in capite Medula 341 I O 26 0i 2
I2 In extrema ala C
33 5 3 12 3 0 1 2 0"
3 In dextro humero &cruris edudione 325 3 o 3 1 0 2 ?
4 In lcapulis,& in armo ala 3 2 0 c
1 9 40 2
5 In corporcduarumlub ala q u a borea 327 V
5 25 4c 4
6 QuaAuftralior 328 2 0 25: 0 4 tf
7 In dextro genu duarum borea 3 22 2 0 35
3
8 In Auftrummaeis 321 5f> 34 3o 5
1
I9 In pedore duarü propíquarü pracedés 319 3° 2 9 0 4
lio Sequens 520 20 29 30 4 0"
1 x i In ceruice duarum pracedens 312 10 18 0 3 ?
x 2 S equens 3x3 50 1 9 0 5
x 3 In iuba duarumauííralior 314 4 0 25 0 5
14 Q u a magis in boream 313 5° 16 0 5 tf
?
15 ln capite duarum propinquarü borea 3 0 2 4 0 16 50 3
16 Q u a magis in Auftrum 301 3 0 16 0 4
17 In ridu 298 4 0 21 30! 3
18 In dextra fuífragine 317 0 41 10 4 tf
19 In fíniftio genu ?
3x1 0 34 15; 4
20In íiniftraíuflragine. ^05 40! 3 6 30! 4

P ^ r ^ Q Quü dimidiú e priore parte patenté vfquead vmbilicum A

^ ^u-Lj, ratus dicit fuper geniculatorcm fítum,&iamaftrisillatum,
fh WÈ£ co quòd a celíitudincHeliconismontis percuílo pede dex
tro aquam produxit,quemliquorem Hippocrenem dicút
Quidam pro eo,qtiod Iupiter co fiierit ulus.Nonnulli vero Pcgafumpu
tant-.qui ad aftra pro Bellorophontis intcritu cuolaucrit. Euripides di
cit Mcnalippem Chironis iiliamciTe,qua comprefiagrauida profugit
in Pelion mc-ntcm,& dnm apatreccmpr^hendi timeretDeorum Mi
fcricordia couer/a in equum ad aftra conicendit,cuius pofteriorespar
tes corporis propter foeminci iexus pudorcm non videntur,omnesiM
la funt,2o.iccundamagnit4teniaequartej9.quinte,3,
Equus
ET T E M P O R I S LIB. V. 513

Equusalatusfcu Pegafus iîduslj.*

LATIXVDO JâO]^
Rr ANDRO-
 3 lá THE AT RI M V N D I
A N D R O M E D A S I D V S 20. CAP. XXIII.
Longi- Latitu- Ma- j Ns
Formar, & nominá ftellarum tudo do gmtu tu
u.
G. M. G. M. do
1 Qua in capite,& Pegaíi vmbilico 34i xo 2 6 0 2
2 Qja. inicapnlis 348 40 24 3 o
3
3 ln dextro humero 3 4 9 4 0 27 0 '4 s
4 ln linidrohumero 347 4 0 23 0 4
5 In dextro brachio trium auftralior 347 0 32 0 4
6 Chia magis in boream 348 0 33 3 o
4
7 Media trium 3 4 8 2 0 32 20 5 2
8 Infummamanudextratrium auftralior 3 4 3 0 41 0 4
9 Media earum 344 0 4 2 0 4
10 Borea trium 345 3 o 4 4 0 4
11 In íiniitro brachio 3 4 7 3 0 17
$
3° 4
1 2 In íiniftro cubito 3 4 9 0 15 50 3
13 Iu cingulo trium auftralior 3 5 7 I O 25 20

14 Media 355 I O 3 0 0
3
1 5 Septentrionalis trium 355 2 0 32 30
16111 pede íiniftro 10 IO
23 0 3
2 7 In dextro pede 1 0 o
3 ! 37 20| 4

18 Auftralior abhac 9 30 35 20 4
18 Sub poplite íiniftro duarum borea 4 0 O
5 529 4 2
20 Auftralis 5_ 2 0 '28
4 I

21 In dextro genu ;> 3 o 3 5 30 5

2 2 In lyrmate liue traddu duarum borea 6 c 34 30 5
23 Auftrina 7 3 o '32 3o 5 =9
124 A dextra manu cxcedcns,& informis 1336 0 4 4 c 3 I
Ndromcda fiiiafuicCcphci-,& Calliopeia?, qua: adamataelt
a cupidinc,& datum eft rc!ponium 5 vt traderetur cetui addc
uoraudum.Hecautem luipenfainter duosmonies,&cetui
expo/ita eft.cum omn muliebii mundo. A Perfeo autcmli-
berata iui t,& ob idprolea dida fuit,beneHcioque Minetmt in coeleiliu
Collocatafuit.Alijaut dicunt inter adra collocata,vt labor perlciatcr-
nus pateret,manibus eius extelis queadmodu cetui oppofitafuit Qux
cu a Perieo liberata edet,ncque cu matre comorari voluitled corinuo
cu Perfeo profedtaeft.Omnes dellc f u n t 24 Iceundxmagnitudinis. 1 in
formisjterti * y.quarta: 12.quinta? 4 .& vt infra in fua imagine patet.
Andro-
e t T E M P O i U S L I B . v.: £ 3*7
Andromeda fydusio.
 3I8 T H E A T R I MVNDI
T R I A N G V L V M SIVE D E L T O T O K
fídus 2 !• Cap. .24

Longi- Latitu- Ma- Nj

Forma?,& nomina ilellarum tudo do gnitu tu
ra.
G. M. G- M. d.o
I In apice trianguli 4 20 10 30 3
2 In bafipr^cedens trium 9 2C 2 0 40 3
3 Media 9 3° i9 4° 4
4 Sequens trium IO 10 1 9 c 3

Vper caput Arietis non longe ab Andromeda pedibus adia

cet íignum,quod Grcci ob iimilitudinem littered Deltoton
dixerút Latini vero obfbrmaproprietatemtriangulum vo
citarunt. Q u o d q u i d e m a loue per Mercurium inter aítra
poíitnm dicüt ínper caput Arietis pro eo,qncd obícurum elle dicitur,
Quidam vero dicunt Aegypti eííe effigiein ítellis fíguratam in tribus an
gulis,ideft trigo no,&Nilum talem ambitumfàcere .Habet autem ftcl-
lasquatuorlicet, in lingulis augulis íingulas,equibusvna eftclarior,
très ícilicettertie mag nitud.& quarta?, i.vtinfra in fuoíiderevidcrc
licet.
Haften us ftellas defcripíímus,quarin Septentrionali plaga reperiun-
tur,qua? omncs iunt 360 Prima?magnitudinis funt 3.fecunda? 18.ter-
tia? 84,quarta 174,quinta? 58/exta? i3.Nebulofa,i.oblcura?9. Nunc
autem duodecium proíequemnr,qua? in zodiaco deferibuntur.
Secunda pars continetduodecimzodiacifîgna,qua?funt Aries, ta-
urus,Gemini,Can :er,Leo,Vh go,Libra, Scorpio, Sagittarius Capri-
cornus, Aquarius, Pifces,quorum fingula?ilella?numerantur,&eorum
fitus Longitudo,Latitudo,Magnitudo,& Natura delcribuntur.

Aries
1
- E T ' T E-MP O HI S LIB. V 319
•tf ' • _ * ^ >» «»

T r i a n g u l u m íiueDelcoton íydus t i .

Aries
 f H Ê A T R I M V K D I
A R I E S S I D V S 22. Cap. XXV.

Lcngi- Latitu- IMa- Nj

tudo. I do jgnitu
G. M. G. M do.
1 In cornu duarum p r e c e d e n s 3 & prima 0 07 20 3 B.
omnium 1
2 Sequensin cornu 1 08 20 3 B.
3 In l i d u d u a r u m borea 4 207 40 5 B.
4 Q u e magis in Auftrum 4 6 0 5 B.
5 In c e r u i c e 359 50 5 3° 5
6 In r e n i b u s 10 506 06 B.
7 Q u e in e d u d i o n e caude 14 304 50 5 B-
8 In cauda trium p r e c e d e n s 17 101 40 4 B.
9 Media i8 40 2 30 4 B.
I o Sequenstrium 20 20 X 50 4 E._
I I I n cox e n d i c e 13 01 10 5 B.
I 2 In p o p l i t e ix 20 I 3015 A.
13 In extremo pedepofteriore 8 20 5 I $ ' 4 A.
Informes circa Arietem
I Q u e f u p r a caput 3 45 10 03 E
2 Supradorfum c 10 IC 4 B.
3 Reliquarum trium paruarum borca 1
4 40 I 2 40 5 b. b
r
4 Media 13 0 10 40 5 B.
5 Auftraliscaruin I 2 J °
10 40 5 B.

y ú Ries i n t e r aftra c o l l o c a t u s d i c i t u r p r o p t e r P h r i x t i m , &Hd-

' lem A t h a m a n t i s , & N e b u l a ? filios, q u i c u m n o u e r c a m in-
terficere vcllent a L i b e r o i n í ã n i a f u e r u n t a í i c ó t i , qui dum
p e r f y l u a s v a g a r e n t u r , m a t e r e i u s A r i e t e m auratapclleitr-
t u r a d d u x i í f e , q u i cum nauigarevcliétin mare p r o i e d i íunt,quodpélfr
gus a b Helle n o m i n e H e l l e f p o n t u s u o c a t u r . H e l l e s a u t e m u t lèrunt , 1
N e p t u n o íèruata f u i t , & ex ea p u e r u m P o e m o n c m g e n u i t . Phrixum au-
t e m i n í i d e n s p r e p a r a t o arieti e h c l e o s a d d u c t u s r u i t a d O e t ã regem3ibi
q u e A r i e t e m m a t r i i m m o l a u i t , c i q u c í u a m a u r e a m pcllem conccííitan-
t e q u a m i n t e r aílra p r o c c í í i í í ò r . q u a m Diaco c u í í o d i u i t . G e n i tum auté
h e n c d i c u n t Arietem ex N e p t u n o , & T h e o p h a n e Altidis filia.,quamcú
a d a m a í l e t i u iníiilam C h r i n u i í l à m u a d u x i t ^ i n q u e I c u u n ccnuertit,cú
qua
 ET T E M P O R I S LIB. V.' 347
quaïn Arîetem mutatus cõcubuir 3 cx qua Aries Chriífoucllus natus Ni
gidius hunc Arieteminquitducem, &Principem eííezcdiaei íignorú
immortalique honore donatum.Quòd cum Liber exercitum in Africa
duceret,&aque inopiampatereturfubito Aries ex arena eî.iuir3& Li-
berum cum íüo exeicitu ad aquam diuinitus perduxit,quo f a d o Liber
cum Aiietemlouem Ammonem appellauit 5 ciq>Phanum magnificum
conftruxit eodem loco,vbi aqua reperta fuit, qui locus ab Alexandria
noué dierü itinere diilat 3 & eil locus arenofus & Serpentum copia pie
nüSj& ab arena Ammon fuit appellatus . Preterea Aries dux aqua: im-
aiortalis mutatus,& cœli lidera coníèeutus. Conuertit auté caput ad
taurum,ipfe autem cete ra iigna fequitur habet autem ftellas 13. tertie
bagnitudinis 2 - q u a r t e ^ q u i n t e 6.fexte:i.informes vero funt 5.quar
te magnitudinis, i.tertie, 1 .quinte 3.quarum omnium fitum, habebis
infra vt in fua imagine cemitur.

<
T H E A T R I M V N D I

Aries fy d us tx.

^CNTGITVBÖi WÉ>
~ 0 I 1 -£11 o %»

TAYRYS
 ET T E M F Ô R Ï S LIB. V 32J
TAVRVSSIDVS
Cap. X X V I -

Longitul Latit li- Ma- Naj

Forma; &nominaftellarum do. do. gnitu li-
ra.
G. M G. M. do.
1 In fe&ione, ex quatuor maxime Borea 19 40 o A
2 Altera poftlpfam 19 20 15 A
3 Tertia 18 o 3 o A
4 Quarta maxime Auftrina 17 5° 15 A &2
5 In dextro armo o9 "30 A. pa
23
6 Inpe&ore o8 o A. ru.
27
7 In dextro genu o li 40 A h
30
8 In fuífragine dextra 26 20 14 jo A
A
9 In liniftro genu 3Í "30 IO o
10 In íiniftra liiífraginc 20 15 30 A.
U6
11 In facie quinque,qu£ fuccula uocantur,
q u a in naribus. O5 45 A
3*
12 Inter hanc, Sc Boreum oculum. A
33 4 0 4 15
13 Inter eandem,& oculum auftralem 5° " A tf
34
14In ipfo oculo lucensdubruffa^dióta ocu-
lustf. 36 o 10 A.
15 In oculo Boreo 35 10 o A.
16 Q u a inter originem Auftralis cornu, &
aurem 40 30 A.
17In eodem cornu duarurn Àuítralior 43 4° : A.
18 Q u a mugis in Boream 43 2 c 3°!* A. &
19 In extremo eiuidem 50 30 4 0 3 A. pa
20 In origine cornu Septentrionalis 40 c _B ru.
S
21 In extremo eiuidem, q u a in dextro pe-
de Eriiíthonij 40 o o B
22 In aurce Borea,duarum Borea. 35 20 3° B
23 Auftralis ear um 35 o B h
o
24lnCeruiceduarum exiguarú precedes 3_°_ 20 40 J B <&
pa
2 j Que fequitur 32 20 40 " B
y Ti.
26ln collo quadrilatcri pcedétiü Auftrina 31 20 o B
5
27 Eiufdem lateris Borea 32 o 7 20 B
28 Sequentis lateris Auftralis 3 5 20 3 o _b|
SÍ : 2 V Hïï
 3Î4 T H E A T R I MV K DI
29 Huius lateiis Borca |35 ° S 0 5 B?
3oPleiadum pracedentis lateris Boreus cr
terminus V
3o 4 3°5 B MA
3 I Eiufdem lateris Auftralis terminus 3 4° 5 B$
25 50
3 2 Pleiadú íèqués Auguítiifimus termin 9
27 0 3 20 5 B&
3 3 Exígua Pleiadum,& ab extremis leda 2 6 0 5 0 5 B cf
Informes circa Taurum.
1 Infra pedem, & Armum dextrum. 18 40 17 30 4 A.
2 Circa Anftrinum cornu pracedens triú 43 20 2 0 5 V-
3 Media Trium , 47 2° 1 45 5 A. <f
4 Sequens trium 49 20 2 0 5 A.
5 Sub extremo eiufdem cornu duarum
Borca 52 20 6 20 5 A.
6 Auftrina 52 20 7 4 ° 5 A. cf
7 Sub Borco cornu quinque pracedcns 50 20 2 40 5 E
8 Alterafequens 52 20 r 0 5 B
9 Tertiafequens 54 20 I 20 5 h
10 Reliquarum duarum q u a Borca 55 4° 3 20 £ B d
11 Q u a Auftralis 56 4< I 15 3 1

Aurus inter afira collocatus dicitur , quod in Taurum Iupi-

ter fitfabulofe conuerfus.Nigidius hune Iouem a Neptuno
fratreper gratiam adduxiiíe, qui in figura Tauri Íèníum hu
milium haberet,quem Iupiter Sidonem miíit,vtEuropam
Agenoris filiam ad le portaret,fique per pelagus Sidonem venir,ibique
Europam inter xqualcs fuás ludentem in templo Aeículapij conlpcxit,
eamque repentino arreptum collocatam in fuo tergo deuexitin iníulá
O e t a t n ad loucm.Ob hancigitur eaufam Iupiter taurum fideribus di-
gnatus eft immoi tali memoria i n ferre .Ai ij vero volunt hunc eííè taurú
qui coijc cum Pafiphac, cuius priores partes apparent, reliquum cor-
pus non apparet propter iœmincum fexum,Vergit autem ad Oriétem.
lnfigno autem Tauri rons,& fiicies hyades vocantur,qua Liberi nutri-
ces dicútur,& Dodonides nimpha vocantur,quç cum a Lycurgo capti
uitatem cimentes fugerent Tiiebas, ne íibi a lunone aiiquid pateren-
tur,Iupiter iter lidera collocatas uoluic,hyadafque appellauit 5 quod na
fcenceLibero easinuenerit,quasin fignum temporis poluir ,vel quod,
•fint pluuiales pluere eft> quiaeorum ortus imbres concitat, vel
 ET T E M P O R I S U B . V. 325
quia 111 modum v littere poíite funt.AÜj vero reíerunt ex Atlante, &
Hyaduodecim filias procreatas efiè}& filium Hyantem, quem dum ab
apro, vel Leone oecifum forores omnes nimium diligentes flerent, o
bierunt,e quibus quinque ftellas figuratas hyades appellauerunt íepte
autern pleiades.Alij autem volunt quinque eadmi eífe filias.Omnes fiei
hepretereanr, que in extremo eornu boreo elt^funr, 3 2. prime Ma-
gnit.i.tertie 6.quarte n.quinte 13.fexte,i. informes vero, 11. quar-
ta magnit.i.quinte io,vthicãnfuaimaginecernitur.

Taurus
3*6 THEATR! MVHD1
Taurus fydus

XAT1TVDO AVST>

Gemi-
 ET T E M P O R I S L I B . V. y.7
GEMINI SIDVS 24 CAP. XXVÏI.

Longi- Latitu-' Ma- Na

Forme,& nomina ftellarum tudo do gnitu t li-
ra.
G. M. G. M. do ?
1 In capite gemini precedentis caltoris 7 6 40 9 3o 2 B
2 ln capiteiequentisíubflaua Pollucis 79 50 6 14 2 B
3 In finiítro cubito Gemini precedentis 70 0 10 04 B
4 In eodem brachio > 72 0 12 0 4 B
j In ícapulisciufdem Gemini 75 2° 6 30 4 B
6 In dextro humero eiuídem 77 2° 4 50 4 B cT
7 In finiítro humero fequentis Gemini 80 0 2 40 5 B
8 In dextro latere antecedentis Gemini 75 0 2 40 5 B
9 in finiítro latere íèquentis Gemini 7 6 30 3 0 5 B
10 In finiftto genu precedentis Gemini 66 30 1 3o 3 B
o
11 In liniítro genu íèquentis 71 4 2 30 3 A
i2ln finiítro bubonceiufdem 75 0 0 30 3 A
h
13 In cauitate dextra eiuídem 74 4 o ! 6 4o 3 A
14I11 pede precedentis Gemini precedes 60 oi 30 4 A
1
15 In eodem pedeícquens, 61 30 1 15 4 A
16 In extremo precedentis Gemini Prop 9 63 3 0 3 30 4 A V
&
17 in sumo pede liniítro lequentis Gemini 65 207 3 o s A pa,
18 In infimo pedis dextris eiufdc Gemini 68 0 10 3 0 4 A ru.
Informes circa Geminos
1 Preccdensadíummumpedem Gemini
precedentis 57 3° 0 404 A 2
2 Que ante genu finiítrü fequétis Gemini 59 5° 5 50 4 £
4 Sequentium dextratn manum Gemini 68 30 2 15 5 A
íèquentis trium Borea 81 40 1 20 5 A
y Media 79 4 ° 5 20 5 A
6 Aultralis trium 79 20 4 3 0 5 A' h
7 Lúcida íequens très 84 0 2 40 4 Aj

1 Fratres gemini ca(ter,& Pollox maxima concordia eíTc di-

cuntur,e quibus cum vnus cecidiííet in pugna, quam aduer
fus Athenienfcs gerebant, alter immortaliratcaccepit,quos
ambos Iupiter in coeleítium Convido collocaiiit ; & Gemi-
nes
 s »S t H E A T R I MVNDÎ
nosappelIauit 3 quiiâIutares queque dicuntur Nam & horum flellçîtl
fe habent,vt occidentevna oriatur altera. Alij zetum-&Amphionem
eiTe voluntjideo eos ira faciunt } vt alter zonam,alter hyram habeant.Ni
gidius Deos fomothracs dixit,quorum argumentum nefas fit enumera
re.Item dicit caftorem,&Pollucem tyndaridas geminorum honore de
coratos 3 quòd principes pacationis dicantur^quod mare totum prcdo
nibus 3 malcfîcifque pacatum reddidiílènt 3 &quo tempoie nauigauerút
cumIaíone 3 atque Hercule ad pellem auream deferendam multislabo
ribus,tempeííatibulque conflidati periculorum 3 atqueanimorum ex
perti impendia laboribus liber are lludicerunt 3 & cum a loue eííèntcla
ti,petierunt a patre 3 vt fibi liceret in eo cœli loco conllitui, vnde morta
libus auxilianres profpicere poffent.Quamobrem eis conceífum eíUtn
mortali memoria 3 locoque conflitui, & pleriique mortalibus auxilia*
ter lui cõlpedus gratiam prebent.Has tamen iciat Chrillianus Ledor
fabulas eiîè.Omnes ftelle 18 .funtiècunda magnit.2.tertia, 5.quarf«,j).
q u i n t e 2.informes vero íèptem iunt.Quarta? magnir.3. q u i n t e , 4. qu*
per coelum diftribute funt 3 vt hic, in fua imagine ceinitur.

€erm'ni
ET TIMPORIS LIB. V 329
Gemini f y d u s 14,'
 33o THE A T R I M ViKDI.

C A N C E R S I D V S 25. CAP. XXVIII.

Longi- Latitu- Ma- Na

Forma & nomina ílellarum. tudo do gnitu tu-
G. M. G. M. do ra.
1 In pe&ore nebuloía media 39 4° 0 40 ne. Bl tf
#
2 Quadrilateris duarú pracedentiú Borea 91 0 1 15 4 B
3 Auítrina 91 20 1 10 4 A
4 Sequentium duarum,quavocanturAfí- tf
ni , Borea 93 4 o 2 40 4 B 0
5 Auítralis Afínus 94 40 0 IO 4 A
6 In chele3íèu brachio Auílrina I
99 5° 5 3° 4 A ?
7 In Brachio Septentrionali 91 40 11 50 4 B
8 In extremo pedis Borea 86 o 1 0 5 B etp
9 In extremo pedis Aufhint 9 0 30 7 3 ° 4 A tf
Informes circa Cancrum.
1 Supra cubitum Auítralis cheles 103 0 2 40 4 A .
2 Sequens ab extremo eiufdem cheles 105 0 5 4 o 4 A. h
3 Supranubeculam duarum prácedens 97 20 4 50 5 B tf
4 Sequenshanc 100 20 7 15 5 B

I Ancer in aítris poíitus cílcdiciturlimonisbcnefício^cume-

nim Hercules ad fontcm Lerneum depugnaret, hic Cancer
Herculis pedem morfu deprehendit,quem miratus Hercu-
les calcatumcontriuit,bcncficioque Iunonismagnis ho»
no ribus decoratus eft,cumin numero duodeeim íignorum fuerit nu-
meratusjfunt in hoc figno nonnulla ftella?,de quibus Graci hanc íabu
Iam dicunt.Quodcum Liberalunoneinfaniaobiectafugeretad occa
fus dodonci Iouis^eiufque templo refponfapeteret ;i magni imbres cum
gtandi ne ortirunt.ea parte, quatraníiturus erat,Aímis e contrario trá
lèuntibusperaquasin vnoexhisfedensy&ipfetranfue&us eítfíneperi
culo 5 &abinfanialiberatus.Vniautemexhis effeciífe dicitur,utvocc
humanaloqueretur &paucumpofttcmpuscúPriapocontendere ce-
pit de membro naturali. Priapuscompreífumalinumoccidit. Iouis
autern benefício vtriqueimmortaü honoredonatiinter íídera colloca
tus fuit Alii vero aliam hurifís rei rationem aflerunt.Quôd cum aducr-
fus gigantes dij bellum gérèrent idem líber, & Vulcanus 3 & fatiri aíinis
iníi-
 i ET TE MP OR! S LIB. V 331
infidélités profe&i funtad pugnam. Quod genus vîfo tumultu diro
cum murmure rugiiTènt3gigantes eorum voce territi fugerunt, & con-
feftimdij de gigantibus triumpharunt 5 &idcircounà cum pradepio
fuo inter aftra collocati funt,& iniigno nobilis Can cri pofiti,cuius cur
fus ad occafiim tendit,fte%funt omnes 9. quarte magmt.7.
quinte , i.Nebulofe i.înformcsdunt 4. quart? -
magnic. 2. quint? 2. diftributa?, vt in
fequenti imagine cernï-
tur. , . ' ,
Y f I r :
1 si à
I1 « , 'I Î ?! -

/ l

• 'O
^ ^ ;

" vil
ii » \.; •*;

ïp i

Te 1 Cancer
S32 T H E A T R ï M V N D ï

Cancer Sidusij.
 ET TEMPORIS LIB. V. 333
L E O S I D V S 26. C A P . XXIX.

Longi- Latitu- Ma-

Forme &nomina ftellarum tudo do gnitu
G. M G. M. do
In naribus. 101 40 10 04 B
In hiatu 104 30 7 3° 4 B
3 In capîte duarum borea 107 40 12 03 B
4 Auitralis 107 30 9 3° B
5 Incollotriumborea 113 30 11 0 3 B
6 Media i i j 30 8 3° 2 B
7 Auitralis trium 114 o 4 3° 3 B
8 In corde, quem regulum uocant^ieu
Bafiliicum 115 5° 0 10 i B
9 Ea auitralior,& quaii iupra pedus 116 50 i 5C 4 A.
10 Antecedens parum eam 113 20 0 15 5 A.
u In genudextro 110 40 0 c 5 A.
12 In draco dextra priori 107 30 3 4 C 6 A.
13 In genu iiniftro anteriori H O 50 4 10 4 A.
14 In draco iiniftra priori 15 3 A.
115 3° 4
15 In iiniftra axilla 122 30 0 10 4 A.
16 In ventre trium antecedens 120 20 4 06 B
17 Sequentiü duarumin ventre borealis 126 20 4 20 6 B
18 Que auitralis 125 40 2 26 6 B
19 In lumbis duarum,qu^ pr^it 124 40 12 15 5 B
ioQu^fequitur 127 30 13 40 2 B
21 In clune duarum borealis 127 40 11 30 5 B
22 Auftrina 12 9 4 ° 9 40 3 B
23 In pofteriori femore 1*33 4 C 5 5« 3 B
24 In cauitate feu poplitc pofleriore /13 5 c i 15 4 B
2 5Hacauftralior tamqusunin eubias 135 0 5° 4 A.
16 Que in pofterioribus draeibus 140 |3 0 5 A.
27 In extremo caude 1" 50 i B
In formes circa Eeonem.
1 Supra dor ("um duarum prçcedens 119 20 13 20
2 Qu^fequitur 121 3° 3°
3 Sub ventre trium borea X 2 9 50 I 10
Media
 543 THHATR.I MVKDI
4 Media 1 3 0 3o[o 3ofy A.
5 Auitralis trium 131 ao 2 40 5 A.
6 InterextremaLeonis& Vrie ncbulo-
ie inuolutionis, quam vocant Bere-
nices crines que maxime borea 138 10 30 0 lumi.
7 Auftraliumduarumprecedcns 137 5° 25 0 obfe. I
8 Qucfequiturin figura folij Hcder? 141 50 25 3° obfe. 1

Sexta,fiptima, oElaua fiint in imugi ne Vrpe maioris.

.... • • ' 1]
! . üJ
Eo Iunonis benefício inter aftra collocatus dicitur3quodvir
tute ceteras prçcellat,alij ob primos labores Herculis memo
riecauía honorifíceincoeleílium numero fuififecollocatii.
Nigidius referthunc LeonemapudLunam fuiííè nutriram
Iunonis iuífu& in Archadiain regioneNemeein ípelunca micdimon
nomine fuiffe,quam quidam AphrifondicuntSduíTu Iunonis adHer-
culis exitiumdimiífum,qucm Hercules luíTu Euriftei interfeeit cum
Molorcho hoípite fuo,ciiius clauam pro viribus tributam principio eft
adeptusjcum qua Leonem interfeeit itaq; poftea claua pro gladio pd-
le pro fcuto reliquo tempore uti coepit, & apud omnes mortales
gratus ob virtutem haberi coepit ,Iunoni vero magis odio eíTe. Qua
propter Leonem cadcfti memoria dignatum Iunonis voluntate arbi-
trantur. Hic confpicuus & maximus inter íignaeft.Plerique voluntNe
meegymnicosludoscbhunc Leonem inltitutos. Hoc íignum ha-
bet ftellas 2 7 prima? Magnit. 2. fecunde, 2. ter tia: 6. quarte 8. quinte y.
fexte,4. informes vero funt oólo,quarte magnit. 1.quinte 4.1uminof;e)
i.obfcurea.

• ! -I

Leo
ET TEMFORIS LIB. V.
Leo fydus 16,

VIR-
 336 T H E A T R I M VN DI

V I R G O S I D V S 27. CAP. XXX.

Longi- Latitu- Ma- Na-

Forma,& nomina ftellarum tudo do .^nitu tura
G. M. G. M. do
1 In fummo capite duarum pracedens
Auítrina 13 9 4o 4 15 5 E
2 ScqüensSeptentrionalior 140 20 5 40 5 B
3 In viiltii duarum borea 144 c 8 0 5 B
4 Auftralis 143 3° 5 30 5 B paiü
5 In extremo ala íiniftra & Auilrina 142 20 0 9 3 B tf
6 Earum q u a in íiniftra ala quatuor p r a
ccdens. 151 3° 1 10 3 B
7 Altera ícquens 156 30 2 50 3 B
8 Tertia 160 30 2 50 5 r
9 Vitima quatuor 164 20 I 40 4 t
I o In dcxtero latere Tub cingulo 157 4o 8 30 3 B
II In dextra,& borea ala trium pracedés 151 3° 13 5c 5 B u-
12 Reliquarum duarum Auftrina 153 3o li 40 6 E utn
13 Ipfarum borea uocatavindemiator 155 30 X 5 10 5 B
14 In íiniftra manu q u a fpica nJ> dicitur 170 c 2 C 1 A
15 fub perizomate,& elune dextra 168 ?P-
1C 3 B tf
16 In íiniftra coxa quadrilateri preceden $ 40
tium boiça 169 40 5 B
17 Auitralis 170 20 2 30
0 IO 6 B
18 Sequentium duarum b orca 173 20 1 30
a.
4 B O*
19 Auftrina 171 20 0 20 5 B íel
2olngenuíiniftro I75 O 1 30 5 B
21 In p öftrem 0 coxa dextra 8 30 5 pa
t7l 20 B
2 2 In fírmate,qua media 7 3c 4 um
180 O B tf
23 Q u a auftrina l 8 40 2 4c 4 B
24Quaborea 181 40 l i 4c 4 B
2 5 In íiniftroj&auftrino pede 183 20 0 30 4 B
2 6 In dextro,&boreo pede 186 0 9 50 3 B

In-
 ET T E M P O R I S L I B . V.' 347
, Infoimes circa Virginem.
i Subbrachiofiniftroin directum aium I
pracedens 158 0 3 3 o, 5 A.
2 Media 162 20 3 30 5 A.
3 Sequens 165 40 3 3o 5 A.
4 Sub fpica tamquam in lineam redam 1
trium pracedens 170 3C;7 20 6 A.
5 Media earum,qua& dupla 171 3 0 8 20 5 A
\ó Sequensextribus 173 2 0 7 50 6 A

D afpeéluniBcota?virgo ccnííitutaeft,qua-Erígone dida

efl:,qua inter Leonem,& Libram in zodiaco locum tenet.
HancHefiodusIouis,&Themidis filiam eftedicit nomine
iuítam Hunc fee u tus Aratus dicit,quod cum eífetimmorta
lis in ten is morabatur,& a virorum aípedu féfubtraherc lòlita cum foe
minis confultoludere, & conuerfaii uidebatur, &ab eis iufta vocaba-
tur,& nondum inter homines nequitiam,neque nauigatione fuiífe fed
illam in terris moratam aquitate hominibus praílitiíle eo feculo quod
aureum dicebatur.Sed poitquam diminuti homines ab aquitate recef
ferunt,illa cum ijs minirne conuerfari voluit.Poftquam vero hominum
mores in deterius ueríi funt,penitus fede terris fuftuli t,&in eacoclipar
tehabitaufr,qua nunc eíle dicitur.Nõnulli autem eam elfe Ccrercm di
cunt,quod ípicas teneat,Alij Atargatin.quidam vero fortunam pro eo >
quod fine capite aftris infertur.Nigidius de Virgine ita tefert. Virginé
itiltitiam dici,fiuea?quitatem,qua ab hominibus receíferit, & adim-
mortales mérito traníierit.Nam cum inter mortales conueniret omni
buslocisjconciliabulifque folitam confiítere,& praciperc hominibus,
ne te'mere aluftitia & aquitate difeederent, qui quandiu monitis eius
obedirent,diu in uita fine cura,&folitudine futuros, fed cum ne
gligentius aquitatem obferuantes declinarem,infidijíque
cupiditate,&auaritia alter alterum deciperet ab ho-
minibus diíceífiííe, & digna coelefii numero im-
mortalem pramium pietatis poíledit. Ha-
betfiellas 26.primamagnit. 1 .terna*,
6.quarta,ó.quinta.i i.fexta, 2.
informes vero, 6. quinta
_v magnit.4Íexta,2.
Vu Virgo
33® t h e a t r i MVNDÏ
Virgo fydus 17,
 ET TEMPORIS LIB. V.' 347
L I B R A S I D V S 28.
Cap. X X X I .

|Longi- Latitu- Ma- lfl"a

Forma?, & nomina ftellarum tudo do 1gnitu] u
G . M.| G. M.f do | r a -
r In extrema auftrina chele duarum lucés 1 9 1 20 0 40 2 B
2 Oblcuriorin boream 190 20 2 20 5 B V
3 In extrema borea chele duarum lucens 195 3 C 8 30 2 B V
4 Obfcuriorprecedenshanc 191 0 8 30 5 B h
&
5 In medio chele Auitrine 197 2° I 4 0 4 B •pa
6 Ineadem,quepreit 194 4° I 15 4 B rü
7 In media chele Borea 2 0 0 5c 3 45 4 B C*
8 Ineadem,quefequitur 206 0 4 3° 4 B
Informes circa Libram
1 In Boream á chele Borea trium p r i c e d . 195 3° 9 0 5 B
2 Sequentium duarum Auftralis 2 0 7 10 6 40 4 B
3 Borea ipiarum 207 40 9 15 4 B
4 Inter cheias ex tribus, q u e íèquitur 2 0 5 50 5 3° 6 B
5 Reliquarum duarum precedentium Bo
rea. 2 0 3 40 2 c4 B
6 Q u e Auftralis 2 0 4 30 | i 30 5 B
7 Sub auftrina chele trium precedens 1 9 6 20 7 3° 3 A
8 Reliquarum Scquétium duarum Borea 0 4 30 8 2 10 4 A 1
9 Auftralis !20J 20 9 40 4 A

lcct Scorpius non duodecimam zodiaci partem, fed fextam

occupet, cum tamen neceife quodammodo fueri t 'in duo -
^ c l O ^ decim partestotumzodiacumdiftribuere, ex eo figno non
fah'ji^yMl n u ] j a s (tellasicparatim in hac partedeferibuntj quefignum
Libra: conftituerc dicuntur, quod illius figni initio fint dies nodibus
a:qualcs,vt Virgiliuseecinitcumfcripfit Libradicfomnique pares ubi
fccerithoras. Hieillelocus,quo futurumeifc,vt Auguftuscoeiar col
lo ceretur fcriptum reliquit idem uirgilius.
Yv 2 Anne
 34o T H E A T 11 M V K D
jtnne nnuum tardisfydus te menfibus adda.
Qua locus Lrigonem inter,cbelafquefequentes
Tanditur,ipfe tibiiam bracbii contrahit ardent
Scorpius,& cali iuHaplus parte viliquit.

In hoc igitur figno funt Pedlar 8 .fecund« magnit. 2.quarta? 2.quint?s

2,Informes 9-tertiemagnit.i.quarta? 5-quinte 2.iexte, i.dilpoiitar vt
infra in imagine 3 non autcm vt in tabula.

i?)-i!
ri.

Lib: a
 ET TEMPORE LIB. V. 341
Libra íydusiS

1
 34* THEATRIMVNDÎ
S C O R P I V S S I D V S 19- CAP. XXXII.

Longi- Latitu- Ma- i Natu

Forma & nomina ftellarum. tudo do gnitu ra.
G. M. G. M do
i In fronte lucentium crium Borea ; o 9 40,1 20 3 B t f i
Media 2C 9 0 1 4 0 3 A.' paru

Aullralistrium 20 9 OjS c 3 A.1*

* Q u a magis ad aufirum,& in Pede 20 9 20|7 50 3 A.!
D uarum eoniunetarum Borea 2 IO 2o 4 0 B. B &
Auftralis 2IO 40 o 30 BJLÏ
7 In corpore trium lucidarú prfcedens 214 o 3 40
g Media rutilans.Antares vocata c o r . * ' 2 1 6 o! 3 40 A
A.! parú
9 Sequenstrium Iai7 50 |5 30 3 A. V
i o l n vitimo accetabulo duarü prf cedes 212 40 6 10 5 A.
11 Scqucns 213 50 6 40 5 A. CT* &
12In primo corporis fpondylo 221 50 11 0 3 A. V
13 In fecundo ipondylo 222 10 15 0 4 A.
i 4 l n t e r t i o duplicis Auftrina 213 20 18 40 4 A.
15 Borea duplicis 213 3 o 18 0 3 A. h Ä
parú
16 In quarto ipondylo 22 6 30 19 30 3 A.
17 In quinto 231 18 50 3 A.
18 Infexto ipondylo 233 16 40 3 A.
19 In íeptimo.quç próxima aculeo 232 20 M 10 3 A.
20 In ipíò aculeo duarum íèquens 230 5° M 20 •y i A. &
21 Antecedens. 230 20 3° 4 A.
Informes Circa Scorpium.
1 Nebulolãièquensaculeum J224 30 13 i5|ne.AK &
2 Ab aculeo in Boream duarum fequensj 2 28 50 6 10J5
3 Quiîfequitur [232 40 14 iojs A.j
Corpius fane inter afira aloiie collocatus fuit, quod ferunt
ex terra ortum,ut Oriona interficeret, ob eius Joquacitaté
quippe qui gloriaretur ex vcnaticne nuJiäf'eramreJinquc
re.is autein Oriona percuífit,& occidit, deinde a loue in a-
ftrorum numerum relatuseft,vteius naturam futuri hominesintelli-
gerent. Nigidius auttm dicitScorpionem ad pernitiem Orionis in in
fula
 ET TEMPORIS LIB. V.' 347
fula chio in monte chelippo ortum Diane voluntate atque o|>e. Nam
cum in monte Celfionio veneraretur irtidens Dianam contemnebat,
ciufque opera , que in monte conftituebat. Itaque Diana dicitur mi -
liíTe Scorpionem,qui Orionem vita priuaret.Poftca ab Ioue impetrai
fe,vt Scorpio in duodecim íignorum memoria conftitucretur. Bic
cb magnitudinemin duo domicilia, vt di&um eft,extenditur, Ete-
nim ad aliud eius brachia ad aliud corpus,& cauda,& aculeus tendür.
Habet autem ftelles, 1i.fecundemagniu.tertie, 13.quarte,5.quinte,
».informes vero tres, unamnebuloíãm&quinte magnit. a. per o&a-
üam ípheram diftributas vt in imagine peripicitur. -

Scor-
344 T H A T R I MV-NDI

ScorpioSidusx.9.

S AGÎT-
 ET TEMPORIS LIB. V. 345
S A G I T T A R I V S S I D V S 30. CAP. XXXI11.

Longi- Latitu- Ma- M-u11

Forme & nomina ítellarum. tudo de» gnitu a.
G. M. G. M. do
1 IncufpideSagitte 237 50 6 30 3 A. <f $
2 In manubiioíiniílremanus 341 0 6 30 3 A.
3 In auítrali parte Arcus 341 20 10 50 3 A.
4 Septentrionali duarum Auítralior 242 20 1 30 3 A.
j Magis borcam in externitate arcus 240 0 2 $0 4 B V (f
6 Inhumeroíiniitro 248 40 2 5 3 A.
7 Antecedcnshanciniaculo 246 30 3 10 4 A.
8 In oculo nebuloía duplex 248 30 0 45 Ne. B
9 In capite trium,que anteic 249 0 2 10 4 B
10 Media 231 0 * 3° 4 B
11 Sequens 252 30 2 0 4 B
12 In Boreo conta&u trium Auítralior 254 4 ° 2 50 4 B
13 Media. 255 40 4 3o 4 B
14 B orca trium 256 I O 6 J20 4 B ij: &
15 Sequenstres obcura pari'
259 0 í 3° 6 B
16 In Auítrali contaftu duarum Borea 262 50 5 0 5 B
?
i7auítralis 261 0 2 06 B
18 In humero dextro 255 4 o 1 50 5 A.
19 In dextro cubito 258 10 2 50 5 A. v &
20 In fcapulis 253 20 2 30 5 A. h
21 In Armo 251 0 4 20 4 A.
22 Sub axilla o
249 4 6 45 3 A.
13 In fuffragine íiniítra priori 251 0 23 0 2 A.
24ln genu einídem cruiis 250 20 1 8 0 2 A.
25 In priori dextra fuffragine 240 0 13 0 3 A.
í6ln íiniílra íeapula 260 40 13 3 o 3 A.
27 In poíteriori dextro Genu 260 0 20 I O 3 A.
28In edu<ftione caude 4 Borei lateris prç
cedens 261 04 50 5 A.<T~ P
29 Seq uc ns ci ufd e m la teris 261 50 4 h
50 5 A.
30 Auítrini lateris pr. cedens 261 50 5 2
50 5 A.
i 31 Sequens duídem lateris 262 5' 6 3< 5 A.
Xx Sagic-
 T H E AT Ri MVNDI
AgittariusScorpioneorienteafcenditjquo afcédente Oriô
occidit t o t u s , & Ccpheus a uerticret humeris cum manib*,
ia cuius figni regione zodiacus circulus humillimus,eft pro
pter equina crura.Quidamnegantdicentes nunquam Ccn
tauros vllisiagittis vfos fuillè.Quidam autem dicunc, quòd quadrúpe-
des eífe nonvideantur,ícd ftans bipes fagittarius. Hic autem homo
cquinis pedibus eft& caudam habet uelut Sagittarij. Alij dicuntef
íe O r â o n e m Eufchemis Muíàrum nutríeis filium, & Heliconem habi-
ta.Te j& r agkns 3 Sc uenatuuitamexegiífe 3 qiii inter infulasfsepius com-
moratuspiauíu eãntus earum diílinguehat ideíl ad pedem manibus
piaudebat ; quo alij timerent.Huuc Mufe Iouis beneficio in aítra retule
r u n t . Cuius artes ideíl plaufi.s 5 & fagitta inter mortales manfere. Nigi
dius de Crotone idem dicic3fed non conuerfatum cum Mufis fed dum.
illa cantusjchorofque celebrarent túc proculaudito repentino plaufu
ad pedem feriendo oble&are canentes 3 ob hoc Ioue immortaü memo-
ris earum rogatu donatum 3 quod elíet nutríeis earum filius, idem o -
ceanincpos. Habet autem ítellas 31 fecunda: magnit. 2 tertia 9.quar-
t a 9.quinta 8lesta; 2, Nebuloíà^ i.diftribytas,per ccelum, ut hic cer*
nitur.

S agit-
 E T T E M P O R I S L I B . V.' 347

Sagittarius fydus 30.

lONrGrTVPO*

^ V I . m c T"^ I x -1 x I e ^ I, ! s. .? -V t?.

Xx CA-
 34* T H E A T R I MVNDÍ
C A P R I C O R N V S S I D V S 31. CAP. XXXIIIÍ.
Longi- Latitu- Ma- Na
gnitu ta-
Forme,& nomina ítellarum tudo do
ra.
G. M. G. M.
x In precedenti cornu trium Borea 270 40 7 3o 3 B $
2 Media 271 06 40 6 &
B P-
3 Auítralis trium 270 40 5 3 B
4 In extremo íèquentis cornu 272 20 8 0 6 B O",
[ 5 In ridtu trium Auítralis 272 20 0 45 6 B h
6 Reliquarum duarum precedens 272 0 1 45 6 B &í
•p
7 Sequens 272 10 i 30 6 B
8 Super oculum dextrum 270 30 0 40 5 B 2
9 In ceruice duarum borea 275 04 5° 6 B
275 IO 0 5 0 5 A.
I o Auítralis
275 06 3 0 4 A-
II In dextro genu
174 10 8 4 0 »4 A
x 2 In íiniítro genu fubfrafto
13Í n íiniítro humero 2 80 07 4 ° 4 A.
14 Sub aluo duarum continguarum pre-
cedcns 283 30 6 50 4 A.
15 Sequens 283 40 6 0 5 A.
16 In médio corpore trium íequens 28 2 0 Í4 !5 5 A.
x 7 Reliquarum prveedentium Auítralis 280 oj4 0 5 A.
18 Septentrionalis earum 2 8 0 0 2 50 5 A.
280 ojo 0 4 Eci
19 In dorío duarum,que anteit
20 Sequens 284 20J0 50 4 A.

21 In Auítralis Ipinaantecedens duarum 2 8 6 4o|4 45 4 A,

22 Sequens 288 204 30 4 A.

2 3 In eduótione eaud£ duarum precedem 288 40j2 10 3 A.
24 Sequens 289- 40'2 03 A
2 5 In Borea parte caude quat. precedens 2 9 0 IO 2 20 4 B
26 Reliquarum trium Auftralis 292 0,5 05 B
27 Media 291 0(2 50 5 B
28 Borea,que in extremo caude 292 04 20 5 B
Vr Capricornus fit coeleíli domicilio donatus multi mul-
ta fenlèrunt/ed quod mihi magis verifimile uidetur in hue
locum transferrevolui. Alij volunt capri tuiííe filium cius
capra: cuius lacteIupiter uutritusfuit,quarecumIoue edu
ca-
1
—
ET T E M P O R I S LIß. V 349
catus,ex quo fadum eil vtlupiter cum valdc diiigeret,& ob id in coclo
coJlocaííct.Alij vero,quod magis pcricis placct 3 aliãfabulam de eo nar-
rant . Dicunt enim quod alias in AEgyptum nonnûlli Deo conuenc-
runt ad quoddam conuiuium,vbi dum ipfi libens & omni cura folutiï
animiscibisfruebanturrepentino aduentu Tipheus gigantum maxi-
mus,&crudeliífimuseoruminimicus adfuit, quare máximo timoré
perterriti Dij non folum ilatim profugerunt/ed v t tutiores eifent in di
uerfasanimalium figurasfetrafmutarunt.Iupiterin gruem,Mercurius
inibim,a]ij vero in alia animalia,cx quo fadum eft vt AEgyptij h a c ani-
malia vt Deos venerentur,ac colant. Pan vero q u i , & iple cum his erat
in aquas fe demifit & nouam animalis foi mam fe induinpartes enim an
teriores capram,& poileriores pifeem referebant. Ex qua figura tâtam
\oluptatem perccperuntDijv bi eorum inimic p difeeifit, &iterumvnà
conuenei u n r , tantoíque rifijs excitar unt,vt Iupiter eius imaginem hu-
iusdeledationis memoi iam in cœlo perpetuo habere voluerit. Qua?
imago, & figura 28. fiellis ornata cil, quarum 4. tertia magnitudinis
funt quarta^.quinta lex ta' 6.\ t in fua imagine cernitur.

Capri-
350 T H E A TR I MV N D I

Capricorn us iydusjt.
JXSST+ , IArTTYDO BOR »

A O VA-
 ET T E M P O R I S LIS V.
A Q V A R I V S S I D V S 32. C A P . XXXV.

Longi- Latitu- Ma- Ma :

Forma nomina ftellarum tudo do gnitu li-
G. M. G. M. do ra.
i In capite 295 4 ° 15 45 5 B
z In humero dextro,qua clarior 299 40 11 03 B B
3 Qua obfeurior 29S 30 9 40 5 B
4 Inhumero iiniftro 290 0 8 50 3 B
5 Sub axilla 290 40 6 15 5 B
6 Sub finiftra manu fequenstrium 280 0 5 3° 3 B h
7 Media 229 3° 8 04 B 5
8 Antecedenstiium 278 0 8 30 3 B
9 In brachio dextro 302 50 8 45 3 B
ioln dextra manu,qua borea 303 0 45 3 B h
iiReliquaruduarum au ft ralis precedens 305 40 9 03 B +
iî'Qu^lèquitur 306 20 8 30 3 B
13 In uaiêduarum propinquarû praeedés 299 30:3 04 B
i4Sequens 300 20Í2 10 5 B h
15 In dextro clune 302 0,0 50 4 A.
16In fïniftro clune duarum auftralis 294 oji 40 4 A.
0 6 A.
iySeptentrionalior 295 3° 4
18 In dextra tibia Auftralis 205 0 7 30 3 A.
19 Borea 304 40 5 04 A. s6
20 In íiniftra coxa 301 0 5 4° 5 A. p-
21 lniîniftra Tibia duarum auftralis 300 40 50 0 5 A. h
22 Septentrionalis fub genu 302 40 9 0S A.
23 In profufione aqua a manu prima 308 20 2 04 B
î4Sequensàuftralior 308 10 0 10 4 A
25 Qua (equitur in primo flexu aqua 311 0 i 10 4 A h
î6Sequenshanc 313 20 0 30 4 A- &
27 'in altero flexu auftralis 313 5« 1 40 4 A- P-
28 Sequentium duarum borea 313 30 3 3° 4 A- V
29 Auftralis 312 5 p 4 10:4 A. h
3oIn Auftrumatmlfa 314 IG 8 1515 A. &
3 iPoft hanc duarum cõiunctarú praeede; 3 16 c 11 0:5 A.
? 2 Sequens I316 3c 10 5015 A. Jl
33
 THE A T R I MVNDÎ
3 3 In re t i o a q u e fluxu B o i ea t r i u m |3i5 0 14 0 5 A.
j 4 Media '3x6 c 14 45 5 A.
$ 5 Sequens Trium. 316 50 15 4° 5 A.
i ^ S e q u e n t i u m e x e m p t o f i m i l i triii B o r e a 3 1 0 20 14 10 4 A.
G
37Media |3 5C 15 0 4 A. &
3 8 Aultralis trium. ,311 4 ° 15 45 4 A . P'
39 Invltima infiexione trium precedcns.,305 10 14 50 4 A. V
40 S e q u e n t i u m d u a r u m Aufiraiis '306 0 15 20 4 A.

41 Borea 306 3014 c 4 A

4 2 V l t i m a a q u e , & i n o r e pifcis Auftrini 300 20 23 0 1 A.

I n f o r in es c i r c a A q u a i i u m
1 àiequentium flexum a q u e trium pi ace- 1
dens 3 20 015 3c u
2 Rcliquarumduarum Borea 323 014 2c 4 A.
3 Aultralis c a r u m . 322 20,18 15 4 A.

Quarius ita dicitur, quod tins ortu hymbres pîurimi fiant,

Quidam voluntGanymedetn eumeffe Troiii& Calircs fi-
lium,qui cum in Ida monte venaretur ob nimiam pukhri-
tudinemloueadamatus,& per aquilamraptusinter aftra
eft collocâtus,Dchinc Aquarius diétus,quôd aquam fiundat. Nigi«
diusHydrochoon fiueAquarium exiuimatelfe Deu calionem Thelia-
lurn, qui maximo diluuio in monte Hetna cumvxore Pyriha fit reli-
<3us. Poftcaqae ie, & vxorem fuam in terra relidiun cemiiit, orbitatis
mifertus a loue precari cocpit, vt autipfi inteiirent, aut hominum ge-
nusreftitueret du piter reipond ; t,& periortem indicauit vt lapidcs
quos antefe reperiifent poit fe ia&arent.Reuer fi itaque quotquot Deu
calion mifit, viri fiebant, quos Pyrrha f a m i n e Quo fa&o rurfus ho-
minum genus natum eftob quam renu«Vgiecèpopulus dicitur,quia
lapis antiquitus g r e c è ^ a p p e l l a b a t u r . Ab antiquis dicitur,Arifteus
filius Apollinis fuilfe,quern Apollo dicitur excyrcne procreaiTe, quam
comprelfitin monte Orpheo, qui cyreniseft appellatus.Arifttus qui-
déomnibusartibusperitus dicitur,quibus ceteros homines ad bo-
nos f r u d u S j V t i l i t a t e m q u e perducebat. Is cum canicule fignum pefti-
ferum oriretur,& ftatim prefentes fru&us lederétur & homines diu-
élurnapeftilentia afficerentur,fatfum e f t , u t a diis impetraretur,&
maxime a Neptunolouis iratre,ne tempeitatibus, & vends patcre-
tu: hu-
 ; E T tfEMTOlUS WBr. v
tur humanum genus indignis calamitatibus affici. Itaque venia data»
conrtitutum eft aftris, vtcaniculie ltellic e*c^tu vend perflarent dies
circiter quadraginta , eiufque peftilentianim abfcinderent. Qua-
propter Arifteus inter aftra eft collocatus 5 in hoc autera
iigno funtftella? 42,prlmx magnkudinir, i, ter-«
tia? 9. quarta? 181. quintar rz, fextar i.
per coelum diftributa,vtin
; fra in fua imagine
eernitur.

Yy Aqua-
m T H E A T R I M V:N D I

/ q u a r i u s f y d u s 31«

'XSVvV OCLAilJLVI ' u u a

 ET T E M P O R I S LIB. V. 3??
P I S C E S S I D V S 33. C A P . XXXVI.

Longi- Latitu- Ma- Natu-j

Forma?, & nominaftellarum tudo do gnitu ra.
G. M G. M do
1 In ore Pifeis 315 * 9 15 4 B ? tf
C
2 In occipitc duarum auílralis 317 3 7 3C 4 B E
&
3 Borea 319 20 6 2C 4
4 Indorío duarum 321 30 9 3 o 4 B P-b
5 Quaiequitur 324 0 7 3o 4 B
6 Inaliudpracedens 3 1 9 20 4 3° 4 B
7 Sequens 223 c 2 30 4 B
8 In cauda eiufdem Pifeis 329 20 6 20 4 B
9 ln linoeius prima a cauda 334 2° 5 45 6 ,
10 Quafequitur 336 20 2 45 6 B
x i Poíthanc trium lucidarumpracedés 34° 3° 2 15 4 B
r- 5 ;
12 Media 1343 5o I 10 4 B
13 Sequens 346 20 1 20 4 A.
14 In flexura duarum exiguarum borea 345 4 ° 2 0 6 A.
15 Auitralis 346 20 5 0 6 A.
ióPoítinflexionem 350 20 2 20 4 A.
17 Media 352 0 4 4 o 4 A.
.18 Sequens 3 54 0 7 47 4 A. Bp-
19 In nexu amborum Jinorum 356 0 8 30 3 A. ?
zolnboreo linoà connexu pracèdens 3 54 0 4 20 4 B
21 Poit hanc trium auitralis 353 3 ° i 30 5 B'V
o
2 2 Media 353 4 5 2C 3 Btf *
23 Borea triú & eft in extremitate caude 352 50 9 04 B B J
24In orePircisfequentis 3 55 20 21 45 5 Bi
45 Auitralis 3 55 0 21 3c 5 E
26In capite trium paruarum ícquens 3 52 0 20 c 6 B
27 Media 351 0 19 50 6 B
28 Qua prait ex tribus 350 20 23 c 6 B
P-S
2pln auitrali Ipina tnum pracedens pro
pe cubitum Andromedés íiiftrum 349 0 14 2 C 4 E
30 Media 349 4 ° 13 c + I
31 Sequens trium 351 0 12 C 4 b!
Yy 2 3 2 In
 T H E"Ä T R I M V K D 1 1
3 21 n aluo duarum,queborea 355 3°l'i7 B|
magis in auítrum 352 40]15 2o|4 Bj_
34'in ipinafequente prope caudam 253 2o|lI 40I4 Bj
Informes circa Pifces
1 ln quadrilaterelub piíce precedente
Boiei iaterisjque preit 324 3o 2 40 4
2 Q u e íequitur 325 45 2 30 4
3 A uni alis lateris antecedens 324 0 5 50 4
4 Sequens 42 5 4o 5 20 4

In zodíaco igitur fimt ftelle 346. Prima? magnitudinis, 5. fecunda;

9 tcrtie 64.qúarte 13 2-quinta: ioó.íèxte 27 nebulofe 3.&comaque
jBerenices dieta eílluininoia 3 i.obfcure,2. q u e a conone extra nume-
rum coníiderata- íaerunu

^ f n ^ & í íí^es hi íunt 3 &maior Pifcis.Nigidius hasPifces die it in flu-

pf mine Euphratrefuiife, &ibi ouummueniííè mire magnl-
tucanis5c]uod voiuentes eiecerunt m terram, atque ira co-
iumbam inlediíie,& po-it aliquot dies excíuíif c cam i)i i e ,
q u e vocatur: Venusynaximeq; milèricors ad homines pertlncbat qua?-
q iemulta 5 quead\tiiitatemhcminibus verterentur a eadicitui inue-
ni; r e,quam quoniam SepIuslupiteraMercurioIaudari,nominarique
audit « , q u o d in Dtos religioía, in homines offciola diligenter fuit ro
gata aIoue 5 quod íibi optanti tribui poílularet 3 illa air,v t Híces, qui fuá
originemTeruaííènt immortalr piamio afficcrcncur.lupiterin duede-
cimíignis Pifces lide;umlpkndoredecorauít. Yndeíyrineque hospi
fees edebant & columbaspoteíiatcm decorabant..Horum autem alter
aqjiloniuseft.alter airíii aiisex aduerlo caudis vtrinquepoíitis.Habét
inter lèaüigamcntumlineum continens uíque ad priores pedes arietis.
J\ ndromede autem humerus dexter Pileis eti íignum.Huius ítelle íunt
34 tertiemagnit.2 quarte aa.quinte 3 léxte 7. informes vero Íunt4.
q u a n e magnitudinis omnes..

Prices
 ET T E M P O R I S LÏB. V.

Pifcesfydusjj.

M
 T H E A TRI M V N D I
T A B V L J E T E K T l J E C O T S [ T l N £ N S

nomina omniumßderum , qua a %odiaco adpolum au-

ßralem vergunt,vnà cum numero,ordine>Lon-
gitudine, Latitudine, Magnitudme,
& Natura Hellarum.

C E T V S S 1 D V S 34. CAP. XXXVII.

Longi- jLatitu- Ma-jNa

Forma nomina ikllarum tudo I do gnitii
G. M / G . M
1 In extremitate naris 11 o,7 45 4
2 In mandíbulafequenstrium 11 o II 20 3
3 Media in ore medio 6 o 11 3° 3
4 Pracedens trium in genu 3 50 1 4 o 3
5 In ocnlo o 8 10 4
6 In capiilamento borea 5 3o
6 ao 4
7 In iubaprçcedens I c4 IO 4
8 In peótore quatuor pracedétium borea 3 5 5 _ 2 o H 4
9 Au (Irai is 356 40 28 c "4
10 Sequentiumborea o o 25 IO 4
11 Auftralis O 20 27 3C 3
12 In corpore trium,que media 3 4 5 20 2 5 20 3_
13 Auftralis 346 20 30 3° 4
i4'Borea trium 348 20 20 30
15 Ad caudam duarum fequens 343 o 15 2C
16 Prccedens 338 20 1 5 40
17 In cauda quadrilateri fequéntiú borea 3 3 5 o 11 40
18 Auftralis 334 0 13 40
19 Antecedentium reliquarum borea 3 3 2 4 « 13 o
ao Auftralis 14 o
a I In extremitate Scptcntrionali cauda 327 4c 9 3° 3
a 2 In extremitate Auftrali cauda 229 c 20 2C 3

Super
 i I HT TEMP OR IS LIB: V. 3 59
Vperfluuium,&fubAriete &Pifcibusin o&auaSphseraCc
tus collocatus êft. Dicitur autem a Neptuno mifsus ad Ce~
pheum propter inuidiam Nereidis , a qua contra Cafliopa? -
iam&Andromedam exardefcebat propter nimiam pulchri
tudinem. HuiccetuiAndromeda propoiitaerat quemPerfeus inter-
fecit, & a Ioue in aftrarelatus eft,vt memoria huius actio uis
perpetuo maneret. Infunt in hoc íidere ilelhc
a 2. tertia? magnit. i o. quarta 8 .quin-
ta? 4-per c j u m diftributa,
vtinfua imagine
cernitur.

Cetus
 T H E A TR I MV N DI

Cetus fydus34.

j j ã i r v B o j w s t *
OR/ON
 ET T E M P O U I S LIÉ. V. J*«
O R I O N S.IDVS 35. C A P . X X X V I I I .

Longi- Latitu- (Ma-

Forma?3& nomina ftellarum tudo do gnitu
G. M. G. M. do
In capite nebulofa 50 20 1 6 3° Neb.
In humero dextro lúcida rubeícens 5 5 2° 1 7 o 1
3 In humero liniítro 4 6 40 1 7 3° 2
4 Quafequiturhanc 48 20 1 8 o 4
5 In dextro cubito 57 4 ° 1 4 30 4
In vna dextra 50 4 0 11 50 6
In manu dextra quatuor auftralium fe- 59 50 1 0 40
quens
8 Precedens 59 2° 9 Al
9 Boreilaterisfequens 60 40 15 6
10 Pracedens eiuídem lateris 60 o 15 6
11 In colorobo duarumpracedens 55 0
45 5
12 Sequens 57 4 ° 15 5
13 In doríò quatuor adlineamre&anr,qu£
ícquitur 50 19 40
50 4
i4Secundapraecedens 49 40 20 O 6
15 Tertia pracedens 48 40 20 2 0 6
16 Quarto loco pra-cedens 47 3 » 2 0 4 0 5
17 ln clypco maxime borea ex nouem 43 "508 O 4
18 Secunda 42 508 lo 4
19 Tertia 41
2o'lO 15 4
20 Quarta 39 4 0 I 2 5 0 4
21 Quinta 38 3 0 1 4 1 5 4
22 Sexta 37 5 0 1 5 5 0 3
23 Septima 38 1017 10 3
24 0 â a u a 38 40 20 20 3
25 Keliqua ex his maxime auiiralis 39 4 ° 2 i 30 3
26In baltheo íulgentium trium precedes 48 40I24 10 2
27 Media 50 40 24 5 0 2
28 Sequens trium ad lin earn re&am 51 4£25_ .if 2
29 In manubrio enlis 47 10 35 5 0 3
30 In enfe trium borea 50 10 28 4C< 4
Zz 31 Media
 3 Si T H E A T R I MVNDI
3 i Media r. , .
3 2 Auftralis
33 In extremoenfisduarumfequcns
34Pra?cedens
3 5 In finiftro pede clara 3 &fluuio cómunis
3 6 In Tibia finiftra
37 lu liniítro ealcaneo
I3S In dextro genu

Rion,qui& ineola dieitur ante tauri ueftigiafulget,& dicitur

Orion ab urina ideft ab aquarian inundatione.Tcmpcre.n.
hyemis oritur 3 & tunc marc 3 & terra? tempeftatibus infeftan
tur.Hunc Romaniiugulam uocarunt, quod fitaimatus, vt
gladius ftellarum luce terribilis,& clariflimus3qui fi iulget, ferenitatcm
portendit 3 fi cbfcuratur 3 tempeflatcmdduncHcfiodusinquitNcptunij
& Euiiales filium3cui dono datum eíl a Neptuno, vt fupcr fludus am-
bularet vcluti fupcr tcrram.Qiiicumehium veniflctMerope Ocncpio-
nisfiliam ccmprcift 3 qucmOcnopionob iniuriamobcoccauir3&defî*
nibus fin's exp ulit. Ipfe cum Lemnum vcnilfet, á Sole dicitur eilumina
reftitutaeife 3 & rcuei fus eft ad Ocncpioncm^qui cum a ciuibus in terra
abfeonderetur Ocnopicn 5 dcfperata eiusinucntione Cretam eft profe
ctus3\ bi ciimimmodicèvcnaretur 3 &aDianacorriperetur,aitrenullá
feramin tern's rcli&urum.Tellusindignata Scoipioncm mira: m a g ni-
tudinistxtulit 3 quipœnas ciusmagniicquentiarfiimerer.Iupirer aurem
obvirtutem cum in aftraretulit 3 qui& Diana: rogatu Scorpion cm pa-
riter inter afira collccauit 3 quorum extra magnitudinem-flellç queque
eorumampliífima:funt.Alijverodicunt 3 quod caubri/ã quadamThe-
bis voto pctiit,vtfilium habcret.Atquam Iupitcr3Mercurius3& Ncptu-
nushoipitcsvenerunt 3 qna:eishoftiamimolauit 3 vtfiliusfibi nafceretur
cuius bouis pcHe dctrada Dii in cam minxerunt, & Mercurii iuifu ilia
pellis cum vrina terra obrura eft,ex qua puer natus eft 3 quem Orionem
vocarunt & in coeleftium Concilio collocarunt. Quidam autem dicút
Vrionemmethimneum.quicumplurimum cytharavaleretRexcorin-
thiorum nomine Pyrantus eum dilexit3qui cum a rege impetraífet3vt ci
uitatem arte lua illuftraret3& niagnum peculium fibi comparaííèt con-
iurarunt famuli3cum nautis3vt cum intcrficerent 3 quem cum vellentin-
terficere3pctiit ab eis,vt ante decantaret.Cum autem Cythar x Tonus cú
voce eius audirctur.Delphini circum nauim vcnerunt 3 illcfupcr unum
exiis
 ET T E M P O R I S LIB. V. 3*5
cxxisíe prarcipitauit,qui cum füblatum ad regem Pyrin thum Corinthä
detulit.Delphinus fubdu&is per aftum aquis exanimatus eft. Orion au-
tem cum i'uos cafus Pyrantho narrafTet,iuiIit rex Delphinum íèpeliri 3&
eimrmumentumfaciendum curauit.Poft vero aliquanculum temporis
nauis,qua Orion deueßus erat corinthum appulic. Nautas cum ad fe
adducireximperafTetAdeOrione inquireretèum diem fuum obijcé
dixerunt.Quibusillecraftino^nquitjdieadDdphini monumcntum,
iurabitis 3 eofquecuftodiri,mandauit,&Orionemitaornatumíicut íè
pracipitaueratin monuméto delitefcere.Cum autem addudli pro Del-
phini monumentumiurarent Orionem obijífè,& de monumento pro-
dijílèt ilii eum videntes obmutuerunt. Ibique regis império cruciíixi
süt.DeindeIouis miferatione dicitur Orion cum Delphino inter aftra
pofitus. Nigidius autem refert, quodamtemporeIouem cum ceceris
DiisapudMufeumBiftoniorum regem hofpitio dapfili, copiofoque
affedu pradito in hilaritateconftituiiTc,vt in corio tauri, qui tunc im -
molatusfueratmingcrent,eoquelocoincorio terraobruto natus fit
Orion,quifaóèus adoleícens digna Deorum forma,& egrégia virtute in
citatus immortali memoria obtemperabat,quibus ortus dicebatur. Ná
cumincelmiÒvcnaretur Dianam irridens contemnebat eius opera,
qui^in monte conftituebat.ItaqueDiana Scorpionem mifiíle dicitur ,
qui Orionem intcrficeret.Orion vita priuatusin coeJum rc-
latus eft.Habet autem Orion ftellas 38.prima ma
gnit. 2.fecunda 4.tertia 8 .quarta 1 f.
quinta, 3.íèxta. j.Nebu-
loíà i.

Zz a Orion
$64 T H E A T R I M V N D I

O r i o n íid us 3;.
 ET T E M P O R I S LIB. V. 3*5
FLVVIVS SIVE E R I D A N V S , V £ L MILVS.
fidus 36. Cap. XXXIX.

Longi- .atitu- Ma-

Forma & nomina flellarum. tudo do jnitu u
G. M. G. M. i o
I Qua in finiftropede Orionis in princi
piofluuii 41 40 31 50 4
2 In flexura ad orus Oriõismaxime borea 42 10 28 15 4 h
3 Poft hanc duarum fequens 41 20 2 9 50 4
4 Quaprait 38 0 28 15 4 -
5 Deindeduarum 3 qua fequitur 30 35 50 4 4
6 Quapracedit 33 30 25 20. 4
7 Poit hac fequens trium 2 9 40 26 0 4 b
8 Media 29 0 27 c 4
9 Antecedens trium 2 6 10 27 5° 4
10 Port interualluin fequens ex quatuor 2,0 20 32 50 3
11 Qua prait hanc 18 0 31 c 4 b
12 Tertia pracedcns 17 30 28 50 3
13 Antecedens omnes quatuor 15 30 28 c 3
14Rurfus íimili modo , quafequitur ex 4. 10 30 25 30 3 ip
n
15 Antecedens hanc 8 10 23 5c 4
16 Precedens hanc etiam 5 3° 23 10 3
17 Qua antecedit has quatuor 3 yKO 23 5 4
18 Qua in conuerfione fluuii pe&us ceti
con tin pit. 358 30 2 3 10 4 F
19 Qua fequitur hanc 3 59 2C 34 50 4
io Sequentium trium prrccèdens 2 IO 38 30 4
î I Media 7 10 38 10 4
12 Sequens trium io 5( 3° c 5 f.
23 In quadriiatero peedentiü duarú borea 14 4C 41 3° 4
î1
24 Auitrina 14 50 43 3C 4
25 Sequencislateris antecedens 15 3c 43 2C 4 !
1
26 Sequens earum quatuor 18 c 43 2C 4
27 Verfus ortú coniunóiarfi duarum bore; 127 3 50 ( 2C 4
28 Magisinauftrum 28 2 C 51 45 4
29 In reflexione duarum fequens 31 3C 53 5e 4
joPr^ecedens 1x9 IC 53 if 4
 366 T H E A T R I M V N D !
3 i in reiiquadiitantiatriumlcq'iens I i c 53 0 4 ^
3 2 Media 3 16 53 3o 4
33 Precedens trium 5 10 52 0
3 4 In extremo fluminis 3 53 o
3 53 3° . i k

Luuius fubter cetum collocatus eft,vt in c Ji plaga cernitur,

adqucm fíniftcr.Oiionispesextenditur,ab aliis paduseflc
putatur,& idco íter aftra coilocatus, quod a mcridianis par
tibus dirigere cernitur.Hefiodus autem dixit, eum inter a-
ftra collocatum propter Phaetota iòlis,& Clirnenis írliú, qui patris.cur
rum afcendiíTe dicitur. eumque a terra ferreretur altius p r e timoré in
Eridanum fluiiiumjqui & padus dicitur,ceeidit a loue fulmine percuf-
fus,ex quo omnia flagrare coeperút,caufaq; extinguendi uniuerfos am
»tes immiífos eííe omneq; mortalium genus interiiífè prêter Pyrrhairi
&Deuealionem,fororefque Phaethontis flentes in arbores populoi
veria:funt, lachrymeq; earum in elcctrum durare dieuntur Heliadeífy
appellate.A quibufdam vero Nidus,qui & Gyon exiftimatur & inter li
dera eolloeatus,quòd a meridianis partibus curium dirigat. Eft autem
íidus multarum ftellarum íplédore adornatum &fubiacetei ftcllaqua:
canopus dicitur,fiue Ptolomeon,que maxime iplendet, tangit temo.
nem nauis,que humiilima apparet,quòd circa terra eflèvidetur,& nul-
lum íidus inferiusapparet, q u e ob id tcrreftrisvocatur. Habet autem
Relias 34 primemagnit.i.tertie 5.quarte 27.quinte, i.pero&auara
Spheram ita diftributas,vt in fua imagine cerni poteíl

Fiuuius
ET T E M P O R T S LIB. V. í 367

Fluuius, Íiuceridanus, fydus3ó.

 S6S T H E A T R 1 M V N D l
L E P V S S I D V S 37. C A P . XXXX.

Longi- Latitu- Ma-I Ni

Forma, & nomina ikllarum tudo do gnitu tU'
G. M G. M. do rs,
1 In auribus quadrilatcri pracedentium
Borea 0 35 0 5
43
2 Auftralis 43 10 56 3° 5 ?
3 Sequcntislatcris Borcalis 44 4c 35 40 5
4 Auftralis 44 40 3 ó _ 40 5
5 ln mento 42 3 o 39 40 4
6 In extremo pedis finiftro priore 39 3 o 45 15 4
7 In médio corporc 48 50 41 3o 3 V
8 Sub aluo 48 i c 44 20 3
9 ln polterioribus pedibus Borealior 54 20 44 c 4
i o Q u a magis in Auftrum 52 20 45 5° 4
11 Inlumbo 53 20138 20 4 ü
12 In extrema cauda 56 0' 38 IO 4

ffr Epusfub pedibus Anticanis,& Orionis confiitutus eft. Hie

dicitur Orionis canem íugere venantis. Nam vt venatorem
cum fínxerunt aliqua decauía, ira Leporem ci ad pedesfu-
gientem finxerunt. Quidam neganttam nobilem, tamque
magnum venatorem,dequo antcinScorpionisfigno dixmius,&po-
ilea in ipíius figura dicemus,oportere Leporem venari. Callimachufo;
accufateum,quod cum Diana Icriberet laudes,dicit ca Leporino sagni
ne gaudere,& eas venari dixcrit.Nonnulli a Mercúrio inter afira collo-
catum dicunt propter nimiam velocitatem,fíue quod inter quadrupe
des plures pariat, & quofdã foetus pariat, quofdam verò in ventre ha-
beat,ficut Ariílotcles teftatur,qui de animalium generatione confcri-
pfit.Antiquitus autem diccbatur in infula Hiero nullum Leporem fuií
íc,fed quòd ex eorum ciuitate adolefeens quidam fiudio generis ab ex-
teris locis Leporem foeminam perduxit, & ad eius partum diligentiífi-
me,qu? opus eíícnt,admini(l:rauit.Itaque cum peperilfet, & complures
cius ciuitatis ad ftudium intcndillct,& partim pretio,partim beneficio
mercati eífent,omnes Lcpores alere coeperunt,quibus cum nihil dare-
tur ad manducãdum impetu finílo,omnia cõmedcrunt,quo fadoinfu
Iam calamitas aíflixit.Itaquc pofiea Leporis figuram inter afira colloc.t
runt.
 ET T E M P O R I 5 LIB. V • gt>
Hlflt« Vt homines meminiilent, nihil his exoptandum in \ita, ii in-
foknter vtantur la?titia5ex qua dolorem capere pofterius
cogantur. Habet hoc lignum ftellas 12. tertiär 2.
quarts 6. quintee 4-vt infia in fiia ima
gine facile cernitur.

A aa L«
37® T H E A T R I M V N D I

L e p u s f y d u s 37.

lOfrGITVPO

Canis
 ET T E M P O R I S LIB. V. 371
C A N I S M A I O R S I D V S 38. C A P . XLI.

Longb Latitu- Ma-

Forme } & nomina ítellarum tudo. do gnitu
G. M, G. M do
i In ore lplendidillima vocare canis cãdés 71 0 39 IO I
2 Inauribus 73 0 35 0 4
3 In capite 74 40 36 3° 4
1
4 In collo duarumBorea 76 40 37 4
5 Auitralis 73 40 40 0 4
6 InPe&ore 73 50 42 3° 5
7 In genu dextro duarum Borea 69 30 41 15 5
8 Auitralis 69 20 42 3° 5
9 In extremo prioris pedis 64 20 41 20 3
10 In genu fíniítro duarumprecedens 68 0 46 3 C 5
11Sequens 69 30 45' 5 c 5
12 In húmero íiniítro duarum fequen 73 0 46 c. 4
13 Que preit 75 o 47 c 5
i4ln eduedione temor is íiniítri 80 0 48 45 3
15 Sub aluo inter fèmora 77 0 51 3 C
3
16 In popdce curis dextri 7 6 20 55 IC 4
17 In extremo ipíius pedis 63 53 45 3
~
18 In extrema cauda *5 30 50 3 o 3 1
Informes circa Canem.
I Ad Septentrionem ad verticem canis 72 5C 2 5 15 4
2 Sub poíterioribuspcdibusadre&amli
neam 63 2 c 61 3° 4
3 Que magis in Boream 6 4 4 0 53 45 4
4 Que etiam hacSeptentrionalior 66 2 0 47 0 4
j Rcíiduaipíarum quatuor maxime Borea 67 3C 56 0 4
6 Adoccafum quafíad reßam lineam 3 1
precedents 50 2 0 55 3° 4 S
7 Media 53 4 0 57 4 0 4
8 Sequens trium 55 4 0 59 3° 4
9 Sub h:s duarum lucidarumíèquens 52 2 0 59 4 0 2
f
10 Antecedens 49 2 0 57 4 0 2 ! .9
11 Reliqua Auítraüor fupradi&is 45 3 0 59 3 0 4
Aaa 2 Kic
 4o 6
THEATRI MVNDI
Ic canis dicitur maior, quod plures habeat ftellas quam mi-
nor,de quo hac fabula narratur. Icarus a Libero hoípitio
receptus eít,qui ei utrü vino plenum dono dedit,iufíitq; 5 vt
illud per terrarum orbem diftribueret. Icarus deinde cum
in terram Atticam deueniretpofteris hocfuauitatis genus tradidit. Pa
(lores uero cum immodcratius biberent ebrii faóti conciderunt.Hi au-
rem cumarbitrarenturlcarum libi malum medicamentumdediffe ,eú
fuftibus interfecerunt.Icaro autem occifo canis, qui cum eo íueratNc
rea nomine ululans. Erigona eins filia mõftrauit, vbipater infepultus
iaceret,quò cum veniílèteius corpus fepeliuit,ipfaquefein monte Hy-
mettum contulitdbique laqueo fibi mortem confciuit.Tunc dicitur Li
berâIouepeniile,vtErigonem,&lcaruminDeorum numerum refer
rent. Iupiter autemeiuspeticioneauditaErigoncmfignum Virginis
nominauit.Icarum autem patremeius Arcturum . Canis autem Icari,
qui vlulans ante pedempendentis Virginis mortuus eft Aitricjnon
nominatur.Habet autem ftellas i8.primamagnit. i.tertia 5. quarta 5.
quinta 7 qua in c<lo diípoíita funt,vt infra,fua imagine ccrnituninfor
mes, 11 .fecund« magnir.a quarta 9. qua; in imaginem Nauis tranflatar
funt.

C .OÍS
ET T E M P O R I S LIS. V. 37*

Canis maior fydus 38.

 374 T HE A T R I M V N D T
P R O C Y O N Q V I , E T C A N I S M I N O R V E L ANTI-
cantis,velCanis fyiius.lydus 39. Cap. X L I I .

Longi- Latitu- Ma i\atj

Forma & nominá ftellarum tudo do gnitu •a.
G. M G. M. do
1 Incrure (78 2 4
2 In foemore fulges Procyon/euCanis 83 3 cl 1 10 1 • o",

Yriusftellacfthuiuímodi,vtcumfolad illam acccdit calor

duplicatur,&hominum corpora male afíiciuntur. Syrium
autem vocatum putant propter flama candorem.Latini vc
ram earn caniculam vocant, vnde & dies caniculares dicun-
ur,quòd quâmdiu foi cum ilia eft,peltitèra eft,fed pro qualitate adiacé
ttium cumulatur. Nam autvincitur,autmorbofis vtiturviribus .Hinc
eft,quòd cum certo tempore oritur nõ fèmper eft noxia. Quidam vero
dicunt canem fuifte, q u a Europa cum dracone cuftos data eft, quant
poftca Minos accepit.Eãdem poftea ob medicina caulam Procridi do
tio datam,quem poftea cephalus poflcdit uir Procridis, qui eã ad Tbe-
bas duxit ad Vulpem Thcbanorum agros iníeftatem,cui Cani fatum c-
rat,ne ab vllo poller in terfici,itemque Vulpi.Iupicer vero Vulpem in la
pidem conuertit,& Canem inter aftra collocauit.Alij dicunt,quòd çú
hoininibusftellarelinquerentlocum miiíus eft legatus Canis addolo-
ramquam vt viditadamauit. Qui cum amore flagraret,neque ilia frui
poller indiesaiperius urebatur,calamitate accepts Deos adiu tores in-
uocare coepit.Tunc Aquilo fuos filios mifitadolelcentes, qui operam
Cani tradcrcnt.& ipfe flatu fuo Cam'sardorem fedauit, qui flatus ete-
fia dicitur,amoris vero memoria remanfit.In hoc lidere d u a tan^ú ftel
la íímt prima magnit. i.quarta, i.vt infra in íua imagine cernitur

Procyon
 !
• ET T E M P O R I S LIB. V 375
t
Procyon iiueCanis minor fydus 39.

AG VS
 376 T H E A T R I MVKD!
A R G V S S I V E N A V I S S Y D V S 40. CAP. X L I I 1

Longi- Ladcu- Ma- jNa

Forma } & nominaftellarum tudo do gnim fu-
Ui
G. M G. M do
1 In extrema nani cuaium praeeden;» 93 40 42 4 c 5
2 Sequens 97 4' 43 20 3 5
3 In puppe duarum qua borea 92 10 45 0 4 V
4 Q u a magis in auftrum 92 10 46 0 4
5 Pracedens duas 88 40 45 3° 4
6 In médio fcuto fulgens 99 40 47 i5 4 B
7 Sub leuto pracedentium tiiutn 88 50 49 45 4 V
8 Sequens 9 2 40 49 50 4
9 Media trium 91 40 49 15 4
I o In extremo gubernaculo 97 20 49 5° 4
II In carina puppis duarum borea 87 20 13 0 4 +
12 Auftralis 87 20 58 40 3
13 In iolio puppis borea 93 30 55 3 c 5
14I11 eodemfolio trimn pra?cedens 95 30 58 30 5 F
1 çMedia 96 4 o , 57 15 4 V
16Sequens 99 5o 57 45 4
17 Lucidafequensin tranftro ~~ 104 3° 58 2° 2
18 Sub hacduarú obfcurarum praeeden1? 20 1 30 60 < 5 f
19Sequens 104 20 59 2C 5 V
20 Sub di&arn fulgentem duarú prjecedcs 106 30 56 4 ( 5
21 Sequens 107 4 o 57 c 5
2 2 In fcutulis & ftatione mili Borea triun 119 c 5i 3° 4
23 Media 1 19 3 ° 5 5 4 r 4 4->t
24 Auftralis trium 117 20;57 10 4
2 5 Sub his duarum coniun&arjm borea 122 30 60 0 4 —
26 Auftraior 122 20 61 15 4 rh
27 In médio mali duarum Auftralis 30 51 3° 4 if
—
7 8 Borea
— — — 1 ^ m m w m — —
112 40 49
— •
0 4
••!«;»» — i 1

29 in íumuio «v eu Uuai um Antecedens 111 2C 43 20 4 —

30 Sequens 112 20 43 3° 4 4
31 Sub tertia qua? íèquicur ícutum 98 30 30 2
? 2 In fe&ioneinftrati IOO 5< 51 15 2
5 3 inter
 ÊT T E M P O R I S L I B . V. 377
3 3 Inter remos in carina 95 0)63 o 4
34 Q u e fequitur hanc obfcura 102 20 64 3r 6
3 5 Lúcida que fequitur hanc in ftratione 20 63 5° 2 V
3 6 Ad auftrum magis intra catiuam fulges 121 50 69 40
37 Sequcntiumhanc trium antecedens 128 3 o 65 40 f
38 Media 134 40 6 5 :5o 3
39Sequens 20 65 50 2
40 Sequcntium duaruin ad fe&ionem p r e 139
cedens 20 6 2 50
41 Sequens 144
151 20 62 15
42In temone boreo ,& antecedente, que
preit 5x 3° 65 50 4
43 Q u e fequitur 73 3o 65 40 3
44 Q u e in temone reliquo peedit canopus 70 3° 75 0 I
I45 Reliquafequens hanc 82 20 71 50 3

Oil Canis magnicaudamiècundumílellarum ordinem na-

uis conftitutaeft 3 quam quidam beneficio Minerue inter a-
íhacollocatam,dicunt.Quequeab eafabricara cft 3 &mare
quod anteainuiumfuerathominibus peruium fuo inge-
nio fecit,quam notaram in co:Iofigurauit,íed agubernaculis v/que ad
malum.Nonnullidicunt Danaum Beli filiam cx compluribus coniugi
bus quinquaginta filias habuiílè,fratrcm autem eius Aegyptum totidé
filios.Danaum autem,& filias eius interficere voluit,rtregnum pater-
num folus obtineret,eafq, filiis íiiis vxores a patre pcpoícit.Danaus au
tem cognitamaütiaMineruam inuocauitadiutrÍcem,tunc primum di
citur Minerua nauim feciííè,que Argo appellataeft. Cum quaDanaus
ex Africa Argos profugit. Aegyptus fiiios fuos ad prosequendum fra-
tra miíit.qui poílquã Argos veneruntpatruumimpugnarecoeperunt.
Danaus autem,vt vidit íè eis obfiítere non poí-è üedit eis filias luas,que
patris iuífu viros fuosvna node interfecerüt folaHypermeítra Linum
feruauit: ob idfanumillisfaólumeftjcettreverò dicuntur apud infe-
ros in dolium pertufum aquaminlundere. Omnes íteilefunt in naui
45.Pri1.nemagnit. 1.fecunde,ó.teitie 8.quarte 2 2.quinte7.fexte,i.vt
infra in lua imagine cernitur.

Bbb Argus
37 8 T H E A T R I M V KD ï

A r g u s íiuc Naiiis f i d u s 4 0 .

"... ï
HYDRA
 E T T E M P O R I S LIB. V .
H Y D R A S I D V S 41. CAP. XLIIII.

Longi Latitu* Ma- Natu-

tudo do gnitu ra.
Formaî & n ominã ftellarum
G. M. G. M. do
1 In capite quinque precedétium dua
rum in naribus auftralis 97 20 15 o 4
2 Borea duarum &in óculo 98 40 13 40 4
3 Sequentium duarum borea,& in occi P-?
pite 99 o 11 3o 4
4 Auftralis earum & in hyatu 98 50 * 4 45 4_
5 Quefequiturhasomnesin genu 100 50 12 15 ~4
6 In produ&ione cerciuis duarum pra>
cedens 103 40 11 5° 5
7 Quefequitur 106 40 13 4 4 P-S
8 In flexu colli i n 40 15 20 4_
9 Sequenshanc 114 o 24 50 ~4
I o Q u e maxime auftralis m 40 17 10 4
II Ab auftro duarum contiguarum ob- 112 30 19 45
6
fcura,& borea
12 Lúcida earum fèquens 113 20 20 30
13 Poftflexumcolli triumantecedens n? 20 26 30 4
i4Sequcns 124 30 23 15 4 Í3&
15 Media earum 122 o 26 o 4 P-S
i ó Q u e i n reclãlineam trium preccdit 131 20 24 30 3_
17 Media i33 2° 23 o 4
18 Sequens 136 20 22 10 3
19 Sub bale crateris duarum borea 144 50 25 45 4 P?
20 Auftralis 145 40 3 ° 10 4
21 Poft has in triquentro precedens 155 30 31 20 4
2 2 Earum Auftralis 157 50 34 IC 4
23 Sequens earundem trium 159 30 31 40 3
24Poftcoruum próxima cauda: 173 20 13 40 4
2 5 In extrema cauda 186 50 17 40 4
Informes circa Hydram.
ï A capite adaultrum 95 14I13 o 3
2 Sequenseas,quefuntin collo 124 20(16 o 3
FFbT" Hydra
402 T H E A T R I M V N D !
f f f J S j ^ Ydrafuper cuius caudamceruùm fédéré diciuit,&in medio
n f o ^ l C vrnamcollocatamconfirmant,eftfignum inauftrali parte
M pofitum,cuius caput ad Cancrum vergit5cuius fintuofi cor-
w r ^ t ^ i poris medietas eft fub Leone 3 & cauda ad Centaurum vfque
pertingit/uper quem fedet Coruus,qui Coruus ob id inter aftra collo
catus dicitur,quod iu tutela fuerit Apollinis, a quo miffus ad fon te m,
vt Diis ad libandum aquam deferrct, qui cum vidiffet arbores grofios
ficus habentes3volans confedit in eis 3 donec matura fierent, & aquam
deferre diftulit.Paucos autem poft dies per a&o fàcrificio eu ille ficus
comediiTetj& fc diis peccaffè fènfiilèt3iterum ad fontem,vt aquam hau -
rirct,rediit,& ab Hydra exteritus uas uacuum reportauit clicens 5excef
fiiTeaquam 3 qua:fuerat in fonte. Cum autem Apollo cognouit 5 quôd
Coruus fibi peccauit,prohibuit eum illo tempore aquam bibere3vt Aii
ftotelesinlibro dcHiftoriaanimalium cöfcripfit.Etlfidorusin natura
libus memoria tradidit,vt ipfè peccati pœnas daret,qui& pofiea inter
aftra collocatus eft. Crater autem in medio angue pofitus eft caudam
autemanguis Coruus appétit roftro, neque poteft accedere, vt bibat.
Habet autem anguis ftellas 2 j.fecundf magnit. i.tertia 3.quarta 19.
quinta ï f e x t a , 1. informes vero duas^ambamagnitudinis teniae*

Hydra
 ET T E M P O R I S LIB. V. 3*5

H y d r a f y d u s 41.

i X S J & OdTULTjSl,
0 / l l .Plo JM i <1 0 .<I AHrToTfTrlQ £1
S r a s S o gj aacd a n g n r o n a x g a a m c k ^ s s ^

r4lHBBQOBI3B
CRATER
 3 Sa * THËÀTRÏ MVNDÎ
C R A T E R , SIVE P A T E R A , VEL VRNA
Sidus42. Cap. X L V .

Longi- Latitu- Ma-

Forme,& nomina ítellarum tudo. do gnitu
G. M G. M. do
X In bali crateris,que & Hydre cömunis 139 40 23 0 4
2 In medio cratcre aultralis duarum 146 0 19 3° 4
^ Iplarumborea 143 3° 18 c 4
^ Iu aultrali circumferentia orificii 150 20 18 30 4
|5 Inboreoambitu 142 40 13 4 C 4
i 6 In aultrali an fa 152 3° 16 30 4
17 Inaniaborca 145 0 i r 50 4
E craterc,efti fatis lit, quod di&um citante de Hydra, quòd
feiliect fitvas,quo ferebataquã Apollini Coruus,aliud tn cú
de eo fabulentur,nõ alicnum elle a noítro inítituto id add«
ccre ítatuimus.Que h ax cít Dcmiphonte regnante maxima
pedis per illius rcgnum pene íubito graííàta eft, cui cum nullum reme-
diuminueniretur ad Apollinelegatosmilit,qui ilium confulerent, qd
namfibifaciendum effet,vtliberarentui,quibusrefponditad falutem
recuperandam opuseífe,vt quotannisvirginem nobilem lacrifici offer
rent Julfit Demiphon vt in vno vale omnium nobilium virginum nomi
naponerentur prêterfuarum,vtinde duceretur quotannis nomen il-
lius, que ficriíicandaeííetddoc primates egrè tulerütjCxquibusMathu
íiusquidam nomine dixit aperte nolle, vt in illopericulo fuefilie ver-
íèntur,nifi & regis filie,vnàpericlitarentur.Quo diéto Rex irapcrcitus
iuflitjVt Mathuíij filia non faóta fortidoneinterimeretur.qucd licet
moleltifllmum illi contigi/Ièt, id tamen diífimulauit,&cxtrinfecusre-
gem,vtantea coluit.Cum autem teinpus vindi&e oportunum cogno-
uit,magnifico conuiuioapparato finxit nuptiisalterius fili fie celebra
re velle, & regem inuitauit vnà cum illius filiabusdlex promittit, filias
premittit,& lè deinde iturum eílè confirmât. Mathufius occafione vin
dióte fibi cómoda oblata in qtiodam cubículo Regis filias claufit,&in-
terfecitj&sãguinis illarum partem cum vino mile uit,& regi tradidit bi
bendum,quo epoto,Mathufius rem aperit,quid deinde conlccutíi fue-
rit nihil uttinetdicere.Iupiter autem hoc vas in ceio collocari voluit,vt
hoíes íde difeeret nó licere reges hoc modo fuos fubditoslidere,! hoc
fidere süt ftell.y.magn 4.o£sdiltrjbutç vt infra in Tua imagine cernitur.
Crater
ET T E M P O R I S LIB. V 383

Crater fiuc patera vel vma.iidus 41.

 384 T H E A T R I M V N D I
COR W S S I D V S 43. CAP. X L V I .

Longi- Latitu- Ma- Natu'

r
Forma & nomina flellarum. tudo do gnitu a.
G. M. G. M. do
i In roltro & Hydra communis 158 40 21 30 3 1
2 Inceruice 157 40 10 40 3
3 Inpectore 160 0 18 10 $ 5:
4 Inaladextra 160 5c 14 5o 3 .A
5 In alaiequentc duarum antecedens 160 0 12 30 3
6 Sequeus 161 20 11 46 4
7 In extremo pede Hydra communis 163 50 18 10 3

-ÍÍÍmI&B T S I vbidiâum eftdeHydradecoruoetiamfítdií5lum,5:

W(à alia tamen fabella narratur.Dicunt enim quod Coronis Fie
*ml giafiliafiimopereab Apolline amabatur,&ob id abco có-
preífa, praílantiífimum medicum Efculapium peperit,ipía
quoq; Scinium f.calci d.eperibat3& cum reperiretur quodam die in mu
tuis amplexibus cum illo iuxta limpidifiimum quendam fontem a
Coruo viíàfuit,& apud Phoebum accufaca,qui Sagirra amantes in fura
ma rei voluptate interfecit:ex quo fadum eil,v t inter aftra coruris collo
caretui jvthuius oíícii íe memorem,& gratü Apolio f raftaret, in hoc
lidere lunt ílella ícptem tertia magnit. 5 .quarta, 1 .quinta', 1. vt in fua
imagine cernitur

Cen'.a-
• ET T E M P 0 R I S L I B . T 38 5

CoruusTydus 43.

L ON Q L X V J D O
Ccc CEN-
 386 THEATRI MVHDI
• C E N T A V R V S S I D V S 44, Ç A P . X L V I I .

: . ... Longi- Latitu* Ma-jNa

Formar 3 & nomina ftellarurn tudo do gnitu vit-
G. M. G. M. do ra.
I Ia capite ex quatuor maxime aultralis 1 8 3 5° 31 40 5
2 Qua? magis in boream 183 2 0 18 50 5 2
3 Mediantiumduarum pracedens 183 40 20 3° 5 Si
4 Scquens&reliquaexquatuor 183 20 20 0 5 ¥
5 In humero finiílroyScpraxedente 1 7 9 3 0 25 40 3
6 In humero dextro 189 0 2 2 3e 3 9.
7 In armo íiniílro 182 3 0 27 30 4 5
8 In ícuto quatuor praxedentium 191 3 ° 2 2 2 0 4
9 Aultralis 192 3 0 23 45 4
i0 Rcliquarum duarum qlia: in íummitate
leu ti 195 20 iS 15 4 0-t-
11 Qua: magis in a ti il ru m 196 5c 20 5e 4 $
I 2 In latere dextro tri um pracedcns 186 4o 28 2C 4
13 Media 187 20 29 20 4
i4Sequens 188 30 2 8 C 4 S
15 In brachio dextro 189 40 2 6 3° 4 ?
16 In dextro eubito 196 I C 25 15 3
17 In extrema manu 200 y 24 c 4
18 In edudione corporis humanilucens 191 20 30 3 ?
19 Duarum obfcurarum iequens 191 c St 0 3
20 Pracvdens 189 5c 3° 20 5
21 In du&u dorii 185 y 33 5« 5 — .

2 2. Antecedens banc in doifo equi 18 2 20 ?7 3° 5

2 3 in lumbis tfium iequens 179 ic 40 0 3 ?
24 Media 178 20 40 20 4
2 5 Antecedens trium 17Ó 0 41 0 5
26In dextra coxa duarum contiguarum
prarcedcns 176 0 46 10
27 Sequens 176 40 46 45 4
28 In peótoreíub ala equi 191 4° 40 45 4
29 Sub aluo duarum prxeedens 169 4t 43 c 2
30Sequens 191 c !43 45 3
31 i a
 ET T E M P O R I S LIB. V. 3*5
31 In cauo pedis dextri 183 ao 51 IO 0
2
jalnfuraeiufdem 188 40 61 40 2 1
*
3 3 In cauo pedis íiniftri 17 9 40 5 5 IO 4
44 Sub mufculo eiufdem 184 30 5 5 40 4
3 5 In fummo pede dextro priorc 181 40 4* 10 i V
3 6 In genu íiuiftro 1 9 1 30 4 5 20 2 9
3 7 Deforis fub femore dextro 188 0 49 IO 3

1
Entaurus dicitur Saturni,& Philire filias. Nam Saturnus cü
Iouem filium quereret in Thracia cum Philira Oceani hlia
in equum verius dicitur concubuilfe,& ex ea Chironem Cé
taurum narum artis medicine inuentorem, ipfamquein ar
borem pÍMp*.c hoc eft Tliam uerfam eife,& habitaffe Chironem in Pelio
monte inter homines equifiimum,A quo Aeículapius medicina, Achil
les Cithara,in Aftrologia Hercules Literis inftrudi funt, cuius hoípido
cum Hercules uteretur,íicut Antifthenes dicit e pharetraSagitta lapía
dicitur pedem eius uulncraííè,acceptoque uulnere,illum animam exha
laífe,& ab loue aftris illatum eííe.eft autem íignum ad afpeclum íãcrarij
unde & ad idem facrarium facrificare uidetur.Quidam arbitrátur tene-
re in íiniftra manu arma,&Leporem,in dextero uero beftiolam,quem
falpw appellatur3&.-v)cw ideft ut ré uini plenum,quo libabat dijsin facia
rio:habetautemftellas ^y.Primemagnit.i Íècunde,5.tertiej7.quart£
i ö.quinte 8.ut infra in fua imagine cernitur.

Ccc 2 Ccn-
, 3 88 T H E A T R I M V N D I

Centaurusn<lus44.
 ET TEMPORIS LIB. V. 3*5
LVPVS SIVE BESTIA CENTAVRI.
fidus 4 5. Cap. X L V111.

1 Longi- Laticu- Ma N a
Formai & nomina ítellarum j tudo do gnitu U
G. M. G. M do
i In fummo pede poíteriore ad manum 1
centaun 201 2 0 2 4 50 3
2 Incauoeiufdempedis 199 IO 29 10 3
3 In armo duarum prjecedens 2 0 4 2 0 21 15 4
4 Sequcns 2 0 7 3 o 21 0 4
5 In médio corpore 1 0 6 3 0 25 IO 4
6 In aluo 2 0 3 10 27 0 5
7 In coxa 208 0 26 0 5
7 In du<du coxa? duarum borea 20 6 20 28 30 5
9 Aulhalis 207 0 20 0 5 J;
10 In fummo lumbo 2 C 8 4 0 33 IO 5 &
11 In extrema cauda trium auftralis 195 2 0 3 1 20 5 D.
12 Media 195 IO 3° O 4 ¥
13 Septentrionaiis tiium 196 20 2 9 2 0 4
14 In ceruice duarum auftralis 212 I O 1 7 O 4
15 Borea 2 1 2 4 0 15 20 4
16 In ridu duarum prarcedens 209 0 1 3 3° 4
17 Sequens 2IO 0 12 5° 4
18 ln priore pede duarum auílralior 200 3° 1 1 3 o 4
19 Qua? magls in b^ream I 9 9 50 1 0 0 4

Anc fabulam narratlupiter in coeleftium Concilio delupo

apud Ouidium cum ad aures noltras pcrcrebuilset, q uan-
tis fcclcribus homines le obllingerent in terris,e fummo coe
lo ad humana fpecié iter fufcipiens vifurus nfi lieferes habe
ret,vt mihidelatum fuit>delabor in terras non facilevobis narrare pof
fem,quaf inuenerim:pluraenitninueni 3 quàm qua?mihinarratafuerút.
Nam menalatraniLns ad Lycaonem reg< mdiuertor 5 &cum veipeii ef
fet apertilfima iigna dedi,qtdbus me Ueinn eíTe Tyrannus ipfe cognof
ccrer,quo f a d o vulgus me venerari cocpit; led Lycaonpiorum homi-
nú vota irrídere coepit primú jíic ipíe íecu locutus eít. Experiar quidem
ego
 39* THE A TRI M V N D f
ego num fit mortalis,qtia? experientia nullo modo falli potcft.Paratra]
hiinopinatãmortetn,&íperatmegrauiíomno facile interiícere pof-
fe.Nequehocconíiliocontentuseíljíèdquendam obfidcm de gente
Moloiíà oecidit,& eius artus partim aíTos,partim elixos mihi comeden
dos in coena tradidit. Quos vbi menfa impofuit:eius tecta in ipfum do
minumvindice flama euerti,ex quo ipfein iyluas perteritus profugit,
Vbi in Lupum verfus exulat,& eandem íãnguinis íitim retinet. Hunc in
coeloeffevoluitltipitcr,vtibi perpetuo adeííèt monumentum quod-
quam ei crudelitas diipliceat,hominibus oftenderet. Alii vero volunt
hanc eile uiótimam, quam ad altare Cetaurus,vt di&um eil,
ferebat.habetautem ftellas ip.tertia? magnit. 2.
quarta?, 11 quinta? 6.diitribnta:vt iu-
fra in fua imagine cer-
nitur.

Be-
 E t T E M P O R I S LIB. V . 3Pi

Beftia C c n tauri íiue Lup is íidus

 T H E A T R I M VNDI
LAR SIVE T H V R I B V L V M , SEV ARA
lídus46. Cap. X L I X .

Longi- Latitu- Ma- Natu

Forma, & nomina ftellarum cudo 1 do gnitu ia.
G. M. M. do
In bafí duarum borea 231 0 22 40 5
I
2 Auftralis 233 4025 45 4
o 26 30
2 In media arula 219 3 4 P.l>
In foculo trium borèa 124 0 30 20 5
4
5 Reliquarum duarum contiguarum au
ítralis 228 3 0 34 10 4
6 Borea 238 2 0 33 20 4 bp-
7 In media flamma 2 2 4 10 34 IO 4

Acrarius,qui& Pharum dicitur,efl: fignumnauigantibus

contraiium,quòd Scorpionis caudam lequhur, quod qui<
dam inter afira locatum dicunt,quod in eo Lii piimú mu-
tuo c oniurationem fecerüt,cum Iupiter contra Saturnum
fccitjquod memoria cauía non folum aferis iilatum fed etiam hemini-
bus hoc habereinílitutum voluit quia in agonibus & Ludis quinquen
nalibus Corona habenrur Sc foederis teííes adhibentur. Cum autem
Iupiter,vt al ii vol un t,ex giga n ti b u s ui&oriam deportaííèt,in quos cra-
nes Dii coniurarunt,altare in coelo huius rei monumentum adeífcvo-
luit.Cuius ílella feptem fun t quarta magnit. ^.quinta dua,diípoíita vt
infra in fuaimasineccinitur.

^.oro-
 ET T E M P O R I S LIB. V m

Lar fine T h u r i b u l u m , v e l ara fydus 4£

<JK£
M
' fcM/il '"^-ws»-.-—;
0 J
>NGITVDO
 394 THEATRI MVNDI

C O R O N A A V S T R I N A , QVAE E T R O T A
Ixionisíidus47. Cap. L.

Longi- Latitu- Ma-IN*

Formainominaftellarum tudo do gnitu in-
G. M. do r«.

IS
P
1 Qua ad ambitü auitralemforis pri cedit 2 4 2 30 21 30 4
2 Q u a hanc fequitur in corona 145 c 21 O 5 h
3 Sequenshanc 246 3' 20 2C 5
4 Quaetiam fequitur 248 IC 2 0 c 4
5 Poit hanc ante genu Sagittarij 249 3' l8 30 5
6 Boreain genulucens 250 4c 17 10 4 h
7 Magisborea 250 10 16 c 4 5
8 jAdhucmagisin borcam 249 5 c
IJ 20 4
9 in ambitu borea duarum íèquens 248 3c 15 50 6
ioPracedens 248 c 14 5° 6 h
11 Exinteruallo praccdenshas 245 10 1 4 40
i 2 Q u a etiam hanc autecedic
?
243 C í5 50 5
13 Reliqua magis in auftrum 242 30 18 30 5

Oronam auftralem eandem eflecum boreali nonnuIJi uo-

l u n t . Aliiuero utPicolomin^us 3 uolunreiIe coronam Ba-
cei,quam dono a Venere accepeiat 5 qui cum ad inferos de-
fcenderet & matrem inde reuocarct, cam in limine poluit
quam cum rediret cum matre/ecum a/portauit, & inter fidera colloca
uit 3 vtibi matvis liberationismcmoriaperpetuo permaneret 5 qu; qui-
dem non eadem eft cum Ariadne corona licet, & illam Venus Ariadne
d o n o dederit.Dehac fortafte, & illnd addi poteft,quod apud Natalem
comitemlcgitur,vbideThefeoverba facit: Memori c ' prodidit Theo*
pompus, Minoem, cum Thefeum, reliquanque iuuenum Athenien-
lium manum accepiifet,perib: u amore captain fuilfe, cuius libidini cu
Thefeus aduerfareturjira commotus Minos, & alias mulras contumc-
lias dixit i n ! hefeum5& ilium Neptuni negauiteife filium. His addi'
dit pri terea.quod non polfet eum gemmam^quam geflabat 3 fi in marc
abiecilfetjiibi reilituere. Deinde cum ea dixillet,gemmam in profun-
diliimum gurgue marisabiecit:quo tempore memorat Thefeum cura
 ET TEMPORIS LIB. V. 3*5
ilia gemma,& corona quadam ab Amphitrite dono accepta emerfiífe
quamcoronam ad perpetuam eius facinoiis memoriam inter fi-
dera j relatam a Neptuno fuiíTe inquiunt. Sin autemeft
ixionis rota,ixionis fabulaíatis nora eft, In hoc fid ere
funtftelU', 13.quart? magnitudinis, 5.quinti, 6.
íèxte 2. fie diípofite in firmamento, vt in-
fra, in fua imagine cernitur.

De d 2 Co-
396 T H E A T R I M V N D I

C o r o n a auftrina,qua: & rora I x i o n i s l î d u s 47.

XATITVDQ M7.CT.

Pileis

d
 Et T E M P O R I S LIB. VI. 397
P I S C I S A VST RI NIS, SI VE N O T i V S
Í1JUS40. C.ap. L I .

Lcngi- LatKu v a P '

Forma?, & nominafiellarum tudo do „rniu r?.
>
G. M. G- I*
1 In ore,atq; eadé,que in extrema aqua 300 2 c 23 < 1 ? ò
f
2 in capite trium praxedens 2 9 4 c 21 2 4
3 Media 2 9 7 30 2 2 i5 4
4 Sequens 2 99 i2 4^
5 Qneadbranchiam 297 4 TT 1^ 4
6 In ipinaauftraii,atquedorfo 289 30 5 5
7 In aluo duarum iequens 2 9 4 3 15
C l' <;

8 Antecedens c
292 ic
í4_ _3_
g In ipinaSeptcntiionali leques trium 2í>8 30 15 I S 4
I o Media 285 10 16 3( 4
II Praxedens tiium 284 20 18 IC 4
12 In ext) ema cauda 2S4 20 2 2 15 4
lntormes circa Piicem notrum.
i Precedencium piicem lucidarum que
anteit 2 7 1 2 0 22 20 3
i Media 274 3° 22 IO 3
} Sequens trium 277 2t) 2 I O 3
4 Qua? hanc precedit obfeura 275 20 2 0 Jf 5
•) Ceterarum ad Septentrionem auitra 2 7 7 I C l6~ O 4
ó Quemagisin boream 277 1 0 14 5 o 4

Ifcis magnus,cuiusncpotcsfuntpifces, quiin circulo í:cdia

coconítitutifunt,diciturinter afira collocatus,quòdde
cidés in Boeth ftagnum Phacetis Venei is filia in pifam íit
transfiguruta,quam fyri deam neminauerunt. Alii u u ò di-
cunt,quod de flagno filium Vcne.< isliberaueiit, ex quo Syii piíces ar
genteosin templo facrauerint. In hoc íigno funt ííelía?, 1 2 p r i m a , 1.
quarta magnit 9 quinta? 2.infoirries veio funt,ó.tertiemagnit 3-quar
ta?,2.quinca2 i.diítributa per calú v t i n í r a ^ in lua figura etinitur.

Pifeis
3*8 T H E A ? RI M V K D I

Pi ici à* a u f t r i n u s , f í u e n o t i u s f i d u s 48.
 ET T E M P O R I S LIB. V. 399
In parte igitur Auftralifuntftelle 3 i6.primemagnit.7.fecunde 18
tertie 6o.quarte i68.quinte 53.íexte 3 9.Nebulola i.utexfuperiou-
bus íacilepatet.
Forme (tel ( Prime magnitudinis
larum^que Secunde
in imagini- Tertie if
bus repe- Quarte
riuntur. Quinte J
Sexte *
Nebulofe
l Obicure
Qwfacit ArBurum,$ Oriona & Hy&das, et interior a aujlri. Iob.ix.
C O R R E C T I O , ET DIGRESSIO IN
Stellas Auftrales.
E quis miretur3me poileriores duas Mias Lupi longe in alia
Longitudine collocadcyitq; Copernic9 & peritiífimus Cia-
uius collocauit.nullo.n. modo elle potent in prioiibus pe-
dibusjíiillã Lógitudiné haberenelient n.poftLupiterga 16
ge diftantes,eas igitur collocaui vbiPtolomeus eíTe teftàtur.Ptolomeo
.n.ftella iS.Lupieftin G. 27.1o4 Oprimi mobilisa qua Lógitfilubdu--
catur G.6 401 (tatu.n.diílat prior ftellain cornu Arietis,apunáto çqui
nodialiaquanoftralõgitudo mitiûiiimit)refiduûeft G^o^o'^t oda
ue íphere^ex quo fit vt ciuslongitudo fir G. 200 3 o l ,& ft ell a, i9.apud
Ptolomeueítin G.26.30^aauibusfidiftantiaprioiisfiellçincornu
y fubtraxeris reliquum erit G 19 50'Lõgit igitur G. 199.5o'.&ita in
tabulis corrcximus & adducor^vt credam, vei am eílePtlomçi Longitu
dinem,quodin imagine quadtat,vtin ea videre licet.
Illud ét hicledoré admonitú uolo, licet hic tãtúmõ 48. imagines
pofuerim3nÕ tnalíèntior iis,qui vltra canopú víqj ad polú antardicum
nullã ftellã repeiii i confirmantdd. n.eft & rõnii& audoritati corír, qui
iliac nauigarunt contiaiiú.Nâ licet Ptolomeus 1022 ílellas,utfupen 9
diftributas in imagines tantú uidei it3& obferuauerit3nó tn inde ícqui-
tur,utnõnulli condi mare uidentur3nulla.s in illis locis advflèjNã & po
lus illic adeft,qué núq, uidit Ptolomeus3neqdn Aègypto exiftens uide*
repotuic quilquã,aut uiderepõt.N.ã ut Vergiiius noiter pclare atillim.
Sub pedibus flix atra vidctxmanofquc profundi.
At ra ioni cõíentaneum eit5& illic liellas adeílè. nam fi apud polum
nciír um aidkum 5 dc quo idem Vergiiius dixit.
Hic
 400

multar reperiuntur ftella? ,&idem in qnalibct parte coeli, qua? a nobis

ce? nitur } apparet, inde fequitur,vt cum cçium fit eiufdem generis cor
pus,fit quoqae in omnifua parteeiuídem conditionis.PiÇterca vel fiel
la? cõducunr hoibus ad cõmodã habitationé,vel non,non conducere,
fi quis dixer ic, cum iudicarem longe ab iplà vericate alienum. Sin au-
tem conducit mérito queri pofíent ilii,qui in illis habitant regionibus,
quodíibi negatum cllèt iilud lumen, &illudbencficium,quod cete-
ris omnibus gentibuseííèt donatum.Atquidattinetrationes quarere
vbi adeílaudoiitas doétiifimorum uirorum, qui illic Hellasfe uidifie
confirmanteQuadam enim chartaapud me eít olim hic Venetijs edúa
annoícilicet 15 30. in qua multa adiunt ilella prope polum antarcti-
cum ab Andrea coríaii íloren.ino uifa & obferuata dum iilac ad indos
nauigaret.lllas tamen hic non appoíiiimus, quod illarum cerram Lati-
tudinem,nequeLongitudinem 3 neque'Magnitudineminde capei e nó
potuimusdn pofierum tamen fi quid certurn de illis cx nauigátionibus
colligere potero,curabo ut id cum aliis fiellis in lueem prodeaf.
Tantam cepi uoluptatem in his coeleftibus corporibus defcriben-
dis non ucrbis iolum,& labulis,fed lineis,&figuris, utfacere non pof-
fim, quin in hoc quinto noftrí nauigationis portu aiiquantulum
conquielcairijuthac uoluptatcdiuitius utar antequamquç
dirficilioi a, & magis laborioia fiint aggrediamur, qu?
ob id robuftiores uires, que in quiete renouan-
turpoílulantjhic igitur huic quinto li-
bro finem imponamus.

QV1NTI LÍERI FINIS.

THEA-
 THEATRI MVNDI
ET TEMPORIS
Liber Sextus.
IO A N N E PAVLO GALLVCIO
SALOENSI AVCTOKE.

L l B ^ l S V M M j i .
Traditur quomodoflellarum natura dignofcantur, earundem Longitudines reper'an-
tur, et qua ratione declinationes traditur, <& arcus Ecliptic a coafcenders cum alt
cuius sielU reãct afcenftone,& qua via in ccelo dignofcantur, <& illarum obliqua,
afcenfio, atque defcenfto profequatur, & cum quo gradu Ecliptica qu&iibet Jlella
criatur,vel occidat oblique, & quota bora id accidat, quomodo difia tia inter duas
fiellas cognofcatur & quomodo ottauafpbterafolida fabric etur, qua perpetua fu-
tura f i t .

DE STELLARVM NATVRIS DIGNO-

icendis. Caput I.

Tellarum naturás ex earundem coloribus dignofci

omnesperiti confitentur. Diligenterenimfingu
lorum planetarum coloribus coníiderstisjiisdé pa-
riteriníingulisítelliscognitis,quacüque Saturni
colorem referunt,eas Saturnias eile contendunt 3 &
fie de ceteris . Stella? igirur qua? candidum , &
fplendidum colorem habent, Iouis naturam ha-
bere dicuntur. Qua vero colorem darum iulgentem,&ad rubedi-
nem declinantem habent , Solis naturam prafeferre exifiimantur .
Qua? fplendidiffimalunt, & buxi colorem referunt , Venerea ha-
bentur.Qua Candida funt,fed pallentes & hebetis luminis Luna natu-
ram habent.R ubra martiales habentur, vt qua plúmbea' Saturnia. Si
iiintfplcndidafed cinericia, Mercuriales funt. Nubiloíà?Luna,&o"
naturam;eferunt,vt tenebroía? Luna?,& Saturni íímiles habentur.
Hos colores fi nuícueris naturas queque permiícendase>,iRim?nt.
Eee OVO-
 402 T H E A T R I M V N D I
QV O M O D O S T E L L A R V M L O N G I T V D I N E S AD
aliquod certuin tcmpusinueniatur. Cap. II.

odauaSphera ratione n o n e in precedentiaquotli-

kl í/S."
í í T ' bct ccnutmannis' "* "
moueatur,idquefuper fcodiaci polis indc
Í7Í2 '
fit,vtftellefixa ncn lempei in eadem longitudine pofite
p y z ^ W i fint,!icetiemper eandemíeruent Latitudinem,vt cmncs
perLiconfírmant:lciendutnergo elt,quòd ftellarum longitudines íii
pei iii> infcripte incipiunt ab illa ftella, qua in cornu Aiictis precedit
qucmadmodumNicolaus copernius obíeruauit. Quod aliter lthaber
in P olomai obíeruationibus, quiab equinodio vemo initium fum-
piit^a quo loco illa ftella,que Copérnico eft longitudinis initium,u in
marna conftrudione viderelicet ,dii!abat cumPtok maus cbierua-
bat G.6 40'. Hecautemdi lauriahuiusftelle quotidiana ab equino-
d i o ver no equinodioi um preceflio ab artificibus nuncupatur. Que
cû (itdiuerfa diuerfistemporibus,vt ledores laboreleuaremus,ex rVia-
gini tabulis defumpfimus cû partem,que infra eft, diuerfo futuris tem-
poribus accommodata. Vtigitur quolibet tempore futuro,dum fcili-
cet tabula du at,lcias ftellarum veras longitudines, longitudincs in fil
pciioribus Labulis inuentas collige cum precelfrone aquincdioriim
tui anni, & veras ftellarum longicudines habc;bis. Exempli gratia fei-
re tiolo \ eram longitudinem íteiie precedentis in cornu Arietis anno
1588. & in fine anni. P» irnum v ideo eius longitudinem in fupeiiori-
bus tabulis effe nullam, cum ipfafitlongitudinisinitium,inquiro de-
inde quanta fit equinodiorum p' ecefïro in fequenri rabula,que eft G.
.27 5 8'3 6". tantum igitur diilat hec ftella ab a quinodio verno.Sin au-
tem kire volueris quantum canis diftet,iunge Grad.71. que eft eiuslô
gicudo in fuperioribus tabulis3preceflioni equinodiorum,& erunt G.
9 8.5 8'3 6". Quod faciendum eft ,&alijs temporibus futuris addkafd
licet equinodiorû preceffione illi anno in ieouéti tabula congruenti.
Sin autem id feire volueris non in fine anni, fed temporibus interme-
diisfumpcaparteproportionaiicxannuo motu, quipariterin fequtti
tabula inicripeus eft. Vt exempli gratia feire volo canis longitudinem
primo lu ni i 1589 addirapreceff one equinodiorum fuelongitudini
iniuperioribus tabulis inuenrfvidendus eit annuus motusilliusanni,
qui cil 3 5 p e r auream regulam fie inilitute rationem
ÎI7
 E T T E M P O R I S LIB, VI. 403
Duodecim menfibus debentur 3 5". quod debebuntur menfibus 5 5.

175
Pärtireper 12
lif?1
muhiplicaper 60
420
parure per 12
fiunt 3 5m
Adiungeigiturhxcadfuperioralie 98.58! 3^î
14 3 5îî;
fiunt 9 8-5 b 5 c113 5iU.
1

Canisigitureritindodeeatemorii dp.G. 8.58'5o"3 5U.

Sin autem nullo pene,vcl paruo cum errorehanc partem proportio
nalemhaberevolueris quolibet menfiadde 3".idq;ab hinc
vfque ad annum acoo.poftChriitum Dominum
& amplius.Tertia.n in hac re nullo pe
ne cü errore ommitti pcfiunt,
hac iatis de vera ftei-
larumlongi
tudine.

Hce 2 TA-
 4Si T H E A T R I MVNDI
Pr;rce a?quínoch'orum ad i n frafcriptos annos G r e g o m m ^ p o f t ^ ^
! —tt~
A n m ; Prasceífio
^ /n .. ~2 1, 1 Anni a.,.,; 1 Piacceflio
Piarceflio > > \
A uni 1'iarcelfio o ajcjuino&ij 0
icquinoâij poft ícquinoclij V> poft
j poft
P Chim '"veml u
Chim "verni Chrm 'Veini a
S 1 11
3« S P 1 ]1
s P _LIJLL 30
0 28 20 3 7 3 5 1064 0 2842 35
15 88 0 27 58iS6|; 35 1626
1665 0 28S43 5
1 «89 0 5Pí 1 1 1627 0 28 21 12 3 4
0 L7 59 46 1628 0 28 21 4 6 35 166ó 0 28 43 ,4o 34
15 1667 0 28 44 !<4 3 5
0 28 o 21; 1629 0 28 22 21
0 28 0 5* 1 6 3 0 0 28 22 5 6 3 4 1668 0 28 44 V
1631 0 2 8 1669 0 28 45 14 34
T> 28 1 3 1 2 3 3 ° 35
jó 1632 0 28 M 5 3 4 1670 0 28 45 3í
' 5 9 4 O 28 0 28 46 33 34
41 34 I<5>3 0 28 2 4 39 ?5 167 1
í l 9 ± O 28 1634 0 28 25 M H 1672 0 28 47 |7 35
1596 O 28 16 55
1635 0 28 25 48 35 1673 0 28 47 Í42
O 28 5°
l i 9 !
1 6 } 6 u 28 26 23 3 4 1Ó74 0 28 48 }'7 34
1 5 ,'S O 28 167)- 0 28 48 5 1 3 $
_O 28 O 1637 0 28 26 57 3 5
1658 0 28 27 34 1076 0 28 •\9 16
16 o j o !2Í> 3>
10 I<539 0 28 28 6 35 1677 0 28 5° 1 34
i 6 01 o {28
1 6 4 0 0 28 2d 4 1 3 4 1678 0 28 5° 35 3 5
1602 j! o ^28 Í4> 1679 0 28 51 10 134
i 18 10 1641 0 28 15 i i
•>
TcT- -
1642 0 28 2 9 5 ° 3 4 1 6b 0 0 28 51 44 35
! 60 4 7 5 3 t 1 <581 0 28 fi J 9
-I 1643 0 28 }o 2 4 35
1 60 \ 8 I o i f l II IÓ8i 0 28 52 54 34
U) 4 4- 0 2.8 59 34
I 606 IP 4?'/ 1645 0 28 31 53 3 5 IÓ83 0 2 Hl i ! 28 35
16 >7 28 \9 34 • , 1?
— 11 1 0 4 6 0 i a > 28
1 1084 0 2 ò 54 i
Ttío8 2 o 1 O 3Í 35 2i
o 0 28 3 4 168 5 0 54 38 34
20 I O 1 47! n 4 3
1 £ 09
1048 0 28 J 6 86 0 28 55 t 2 3 5
161a 2u II TJl 3> ' 9 35
1687 0 ib 55 47 ,34
16 r ! 28 11 58' 34 1649 0 28 5' 34
1 0 ) 0 0 18 34 - 0 3> xóo8 0 20 56 2 I >3 5
r^n 28 I 2 5 2 35 1689 0 28 56 56
(j 2Q o Iz 7 Iá5I 0 / 35 i
1652 0 2 0 3) ó 34 Í 690 0 28 57 ) 1 34
I Ó I -f I28 I ijj 41 1691 0 28 5« 5 ' 5
i 53 0 1 28 36 : 0 3>
M H 17 1692 0 28 5 8 40
161 6 ° { 281 H 5 3) 1 0 5 4 0 28 3 6 4 ) 34
j i6j5 0 28 3 7 1693 0 28 59 15
1617 28 í Mj ±6 í5
l ó ) 6 0 28 3 7 1 5 4 1694 0 íb 59 5o 34
TÓÍY 0 I»! 16' i 4
1695 0 19 0 24
16 j c? 0 18 i£11 1657 0 28 3 8 28 3 5
11.5 d 0 28 3 9 y 1696 0 19 0 59
1620 28 1 7 IC 34
1697 0 29 1 34
1621 0 28 1 7 4J_ ! 3 + 1659 0 28 3 9 37 35
I6ó • 0 28 40 i 2 1698 0 29 2 9 34
1 6 2.1I o 28 ,18,19 35
I 6Ó l ( 0 18 4 - 4 7 <4 1 c>9J 0 Z9 2 4? 3)
1613 lo 28 »«.54 ' 4
1624 28" 19 28 lóói 0 L 8 4 1 2 . 35 1 700 0 -9 3 5»
34 I t ó j 0 1x8 I>6 134 1 ;oi 0 -9 3 53
1Ó2) lo 28 io\3
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 405
PrarceíTío e g a i n o f l i o r p m ad infrafcriptos annos Gregorianos poftCHrifti D n i N a t m . W
An Iii i'ia'cellio 20 Anni Pixceflio Anni PiíEceílio
arqmno&ij r»«0 port arquinoitij poft a?quino&ij *
pod P
Chim 'Verm P
D C hfm 'verni C hfm •"verm P
S l' 1 n D S V i
S P 1 i 11 ! B
1702 0 i9\4 28 0 2 9! 2 ? 4411 1768 0 29 43 .8
i n 176p 0 29 43 54
1703 0 29' 5 3 '34 7 36 0 29 24 *9j
1704 0 2 5 37 i5 737 0 29| 24 1770 0 29 44 30
170J 0 \ 29 6 12 I 0 J 4 __ 1771 0 29 4 5 6
29 2J
I
1706 0 |2i> 5 47 ! 0 29 26 1772 0 29 45 42 i
1707 0 25! 7 22 1 0 29Í i 6 l4oj|
J'55 1773 0 46 18
lyllJ* r/74 0 29 46 >4
«708 0 2i>! 7 57 j 1V_ 0 29 27

1709 0 2Í?;8 32 74 2 0 29 27 5 i|j3> 1775 0 47 30

171c 0 25\9 7 I 743 0 29 2 $ 1776 0 29 48 6 :
171 i 0 29 42 744 0 2'J 29 Tj|77| 1777 0 25 4« 42 37
171 2 0 i 0 x7 745 0 29 2 9 .778 0 49 19 36
1713 0 29 ! O52 746 0 29 3o:
1779 0 49
1714 0 29 I ) 27 I 747 0 29 K ! ;(,78C 0 29 5c 3 1 36
17x5 0 29 I 2 7 748 2
9; J 1 24 3 5 I«?»« 0 29 5' 7 !
1716 0 1 2 37 1 1° 1 9Í _5J! £ Ü J 7 ÍS20 29) 5 i 45 37
f 0 2y 13 X 2 750' 29 3i
178} 0 29 52 20
7»7
1716 0 9 13 47 I !
2 _7Ü 29 33 X 17 84 0 29|52 56'
1719 0 29 14 22 ! ! 7SZ 29Í 33 ,785 0 29 53 2 2' 37
1 786 1 ^ 5 4 9 36
>72« 0 29 H 572 1 7Ü 3 4
11 J 7 8 7 °0 1i 29' 54 451 37
17 »1 0 *9 15 J 1 7 54 57 36
172 2 0 16 1 I i 19 il'L,
I788 29 55 22 r36
1 1789 0° 2 9 55 5«: 37
172? Í 0 >9 i 6 l i ! 756 lo 29 36 91|
1790
I 29 i 6 I i i L 29:56 3 5 36
'7 2 4 0 2y '7 »7 36 7^.7 _ 1791 0° 29 >7 11. j 37
•725 c 2y •7 53 35 758 \o 29 57 20,30
1725 I 0 29J 18 8 [> 17 56I! 1/92 0 29 57 48.Í 36
ZU.
1727' 0 1 0 ' 9 > 7 60 29 ?2 ' 7 6 3 0 l i i i 24! 37
17:8 0 2«> 19 ! 761 2 : 9 8 35 i7>4 0 29iJ9 1 1 36
1729 0 29 20 13 35 76 2 29 J5Í4J 36 1795 0 29 59 37 37
40! 19 175,6 0 29 0 »4
173° 0 29 20 148 7lL _
1797 0 29 0 51
1731 0 29 2 1 123 764; O 40 55
1731 0 »9 j»! 3 6 •6j o 2 Jt 41 3 i 179« ° 29 1 28 36
0 2 2. 34 33 766 o 29 42 7 35 17 99 0 29 2 4 37
'733 19
29 4 2 4 2 36 1800 0 29 2 4« Ii
1734 0 1 29 2j 9 1 161 i°
 4 o6 T H E A T R I M V N D I
QVA RATIONE STELLARVM D E C L 1 K A T I O
habeatur. Cap. I I I .

Abita ftellarumlotigitudine reliqua perfequcmur neceföiia

I ad fteUarumdeclinationemcognolcendain.cumlongitudi
7&Q I nc igitur ftella tabulam declinationis generalem ingredien
^^ dum eft,in cuius latere finiitro Hint gradus longitudinis , ii
noincn iigni in fronte tabula repertum fuerir, m latere vero dextero,
fi nomen figniin calce fuerit, & niariciiim e regione pofitum eins
gradus occurrentem (qui Arcus infcripuiseft)ieorfumnotabiscum
denominatione lua Septentrionali 3 fi longitudinis nci!tv iignum fue-
rit Septentrionale, vel meridianadimeriuianum fuerit. Hie autem
arcus, eft circuli portio lacitudinis per ilellam incedentis inter aquino
dialem,& eclypticam compreheia.Dcbesetiam notare numerum mul
tiplicandum gradui ftella e regione polltum. His itaparatis,& confti-
tutis,dcbesarcuileruato Iatitudinem ftella,cuius declinationcm que-
ris in fuperioribus tabulis inuentam adiungere, fi eandem cü ipio arcu
denominationem habuerit, eritque aggregatum eius denominationis
cü vtrilqj, aut alterü ex altero demc,Iatitudinem icilicet ex arcu dido,
aut arcü ex latitudine,fi diueriaru fuerit dcnominationfi.Refiduü vero
criteiuidemdenominationis, cuiuserit id,a quo fubtradio fadacft.
Hie animaduertendum eft, quod quoties numerus aggrcgatus excefii
rit9o.tum minuendus eftexlemiarcufcilicet 180.& reliquo ex fubdu-
dione tibi vtendum eft. Hoc igitur aggregatum,vel refiduum ,fi quod
fuerit,erit arcus circuli L atitudinis ftellr" inter equatorum, & verum lo
cum ftelle contentus. Nam fi nullum eftet huiulmodi refiduum,quod
cuenit,cum ftella Latitudo,& arcus circuli Latitudinis inter aquino-
dialem,&eclipticam äqualesfunt, led diueriaru 111 denominaticnum.
Tunc ftella quidem nullam hsbetabaquinodiali declinationem,fed
in ipro aquinodiali eft Per finum igitur rcdum huius lieinuenti arcus
multiplicabis numerum multiplicadum fuperius leruatum,& a produ-
d J q -inque primasfig'.irasverfusdexteram rcijciiles,vnitateadiunda
re'idisjfi r e u d figuva plus 50000 denotauerint. Hoccnim modo fi-
num re&um declinadonis iiella cognolces, cuius arcum tabula iinuu
tibi often let, q-;i arcus ed. declinatio ftella qu£ fica, & eandem fortie-
tur denominad mem, quam habuit fupradidum aggregatum,vel re-
fiduum . lam igicur , vt exemplum aggrediamur , vt dodrina illu-
ft.io" fiat . Si: nobis propofitum inuenire canis dcclinationim ,
cuius uw:am lögitudinem fuperius inucniaiuscadereinG.S^S'^c".
6.9 Sc
 E t T E M P O R I S LIB. VI. 407
69 &latitudintm G 39.1 o'.Cum longitudineigitur tabulam declina-
tion um g(.nerakmingredior,&cum lignum,fit in calce tabulç dextror
liim rtpciioGiadumo(itauum,cuirelpondcnteregione G . 2 3 . 1 8 1 ar-
cus,& íiumci us multip!ivundus i 99844quibus numeris adhibendacft
pais proporiiçnalis cum fiupeifint Minuta 59'fi lecunda 3 6 . p r o \ n o
minuto ir.mpfeiis,qutmvtinucnies,fictibiagédumeft.Primum vide
differentiam arcusinter 8G.& 9„qua cíl 3'. decrelcentia& vni gradui
conuenicncia íicigitur ratiotinationem conflitue.
Si G i.debentur minuta ji-quotdebentur minutis 59
6ol 3 m

177
partire per 60
Pars proportionalis pro 59 2^57"
Quòd per tabula fexagenariam in fine libripofitamfaciliusefficere
poterís.Hacfi fubducanturexfuperioriarcu G. 23.1 5 i .omiífisíecun-
dis cum pauciora fint,quàm 3 o.qua-tunc pro uno integrofumendae£
f t n t í i 3C i excederent.Quodfecimusdearcu,idemde numero multi-
plicando faciendum eít. Primum fcilicetinuenienda eft differentia ,
qua: eft inter gradum,8.& 9.qua competit ícificetv ni Gradui,& viden-
dum eft,qua pars comperat 59',qua G.8.adharent hoc modo.

Si minutis,60. competat 41. quot competent minutis 59

41 _

59

2
4119
Numerus multiplicandus deducendus I40119
His deduftis numerus multiplicandus eft 998 04
Arcui vero fuperiiis correâo fubdu&o exftcll? Canis Latitudine
quod diuerfe denominationis funt hoc modo.
Canis latitudo G.3910'
Arcus G.23.15
Arcus meridianusG 15.55'
Huiusautemarcusinuenicndus eftfinus re&usin tabula finuum,
qui eft 1645 4 Hicfinus multiplicandus eítin fupeiiorem numcruna
multiplicandum qui eít
 4o$ T H E A T R I M V N D I
99804

399*
4990ÍO
399216
£98824
99804
16421 7(5016
Ab hoc numero rciicio primas quinque figuras fed 1 elidis additur
vnitas fi reiedx figure plus 50000 denotauerint,vtinhoc exemplo C -
runtcüvnitateadiunta 1642 2. cuius numeri arcus eft in tabula finuú
15) 5 31' tanta igitur eft Canis declinado, & Auftralis.

QVO P A C T O S T E L L A R V M RECTA A S C E N S I O
inueftigetur. Cap. I I I .

Scenfioreda,quamin hoc capite quçrimus, latèquidtmpa

tet,& multas opportunitates habet:non enim tantum valet
quantum fuuin nomen fignifieare videtur, fed multo plus
Non enim folum docet,eum quo gradu çquatoris ftelle re-
d u m horizontem afcendãt,fed cum quo defeendan t,& cum quo ad ce
li mediu,& in obliqua Sphçra perueniat,& hoc illud eft maximè, que d
in hoc libro ftudiolum ledorem feire velim ,vt nodu in coelo fingulas
ftellas a nobis fuperiiis deferiptas dignofeere pofiit. Hec igitur omnia
íibi familiaria rcddat,vt abi que labore, &molefiia in diuinis operibus
contemplandisverfetur.cumftudium noníit,vbi ilia coeleftis Venus
non adeft. Omnia igitur prfccpta memoria íçpiendafunt diligenter.
Ingredere igitur tabulam generalem mediationum cçli( quam infra ha
bebis)cum vero loco Longitudinis ftellç,& arcum equatoris e regione
eius repertum feorfum feribe cum numero multiplicando,arcum cqua
toris voco illum,qui in tabula radix afceníionum inlcribitur. Elie au-
tem arcus nihil aliud eft,quám çquatoris portio inter principium Arie
tis,& circulum Latitudinis ftell? comprehenfa.Deinde cum ftelle decli
natione ingredere tabulam foecundam,& numeruin ibi repertum due
in numerum multiplicandum,quem feruandum dixi,& a produdo pri
mas quinque figuras veríus dexteram abijcc,&refiduus numerus folus,
aut cum vnitatCjfi abied? figure plus 50000. fignificauerint, erit fin us
redus cuiuídam arcus equatoris intercepti a circulo Laritudinis,&
circulo
 E T T E M P 0 R 1 S LIB. VI.
tirculo declinationis per verum ftelle locum tranieuntibus. Quere
'igitur arcum eius per tabulam finuum,& illum adde radici aicenfionü,
fi verus locus ftelle fuerit in medietate ecliptice defcendenti,que feiii-
cet ab initio cancri ineipit vfque ad initium Capricorni per libram in-
cedendo, & ftella ipiä habuerit declinationem Septentrionalem, aut
fi ftella fuerit in medietate afeendenti, q u e eft ab initio Capricorni vf-
que ad initium Cancri per Arietem cum declinatione meridiana. Sin
autem fuerit in medietate defcedenticum declinatione meridiana,aut
in medietatealcendenti cum Septenttionali declinatione,minue pre-
didum arcum a radiceafcenfionum:iic enim fiet, vt numerus aicenfio
nis r e d e computatus lit in equatoreab Arietis initio.
Quam cöputandi rationem vt ante oculos habeas in hac tabula digefl-.
^ Boreale minue de radi
I ceafcenfionis
Afcédentecumlat.
Auftrali }
^.Adde radici
Stella eft aut in medie., afeenfionis.
"te. j <j Eoreali )

Defcendentc cum
lati.
Ii Auftrali,minue deradi-
ce afeenfionis
Quodfí quando acciderit,vtfubtradio fieri nequeatadiungendus
eft integer circulus 3 60 graduum d i d e Alcenfionum radici, vt ab ag-
gregate fubtradio fiat. Ad hec fi ftella nullam habuerit declinatione
tradix alcenfionum erit ftelle redaafeenfio. Illucl demum animaduer
tendum eft,quòd cum quilibet finus redus minor finu quadrãtis duos
habeat arcus,vnum fcilicet minorem quadrante, alterum autem maio-
cmeo,tunc quidem accipienduseftarcus minor quadrante, quando
arcus circuli Latitudinis per ftellam tranfeuntis, qui inter equatorem
& verum locum Helle compreheditur,minor quadi ante circuli exiidt.
Tunc aute maior dum ille quadrantem fuperabir.Vt igitur hac dod) i-
nafacilior fiat illuftretur exemplo.& cadem ftella Canis repetatui Qua
elfe fuperiüs diximus in G . Ó ^ S 1 . ^ cum hoc igitur gradu ingredior ta
bulam r a l i mediationumgeneralem,&inuenio ei refpondere pro ra-
Fff dice
 4io T H E A T R I M V N D I
dice afceníionum G.98. ifc.idque cumduplici intròitu,&numeric
multiplicands paritercü duplici introitu eft 3741-huius ftella?decli-
nado meridiana eft G. 15.5 3». quibus duplici introitu per tabellara f«e
cundaminueniomultiplicatorem 28454. quemnumerum ducoiník
perioremmultiplicandum hoc modo j
Miiltiplicacor 2S454 '.}
Multiplications
28454
113816
i£9!78
85362
procluétiis 1064J40414

Ex p r o d u d o numero reijcio primas quinqueíTguras dextrorsú, nõ

additatamévnitate,quòd numerusreiedus nõ íigniíicat plus 50000.
Relidi igitur numeri arcus eft G. 1 x\ quem íi minuis de radice afcéíio
num 3 reliquumeíc 0.97.14!. tanta igitur eft canis reda alceníio.
Q V A R A T I O N E P E R S C V R T A R I P O S S 1 M V S AR-
cum ecliptica cum alicuius ftella alceníione reda
coarcendentem. Cap. I11I.
i Ognita alicuius ftella reda afceníione, debes cum ea ingre-
di tabulam afceníionum redarum, & ex diredo eius in frõ
te quidem lignum,& in latere íiniliro numerum graduum
eiuldem íigni habebis:lin autem non hab«bis in tabula pr£
cife redam alceníionem ingrediendum eft duplici introitu ita inquire
da proportionalis pars,vt la pius diximus, idem canis lit in excmplum,
cuius reda afcenüo e f t G 97.14. cum hoc numero ingredior tabulam
afceníionum redarum,•& numerum proximum minorem accipio, qui
eftG.96.3 3.quioftenditin fronte <%>.&. in latere G 6. q u a fcribenda-
rú funt feorsú,& duplici introitu peragt ndú eft,& duplex differétia in
uenienda eíl:altera eft huius numeri adíèquenrem numerum,qua diffe
rentiacompetitvnigradui,altera eft pai iter eiufdem numeri adafeen?
íionem redam ftella,primaigitur differentia,vt in tabula patet eft G. i,
5». iõcundd eft 41 - hoc igitur modo ratio conftituatur.
S i G . i . j i . debencui G . i . cjuordebebuiuur 41»
6} 60 °5
41 /y
6J
140 1**0

Hax
 Et T E M P O R I S LIB. VI. 411
Hare autem minuta,cum numerusaugeatur,addenda funt gradibus
refpondentibus numero proximo minoii n o f t r a r e d a afeenfioni, qui
funt G.69 & his addius G. 6.3 8,fecunda, íint plura, quàm 3 o. Hic igi-
tur eft ille ecliptica pundus, qui cum ftella cane afeendit, & defeendie
in reda Sphara,& in obliqua ad coeli medieum preuenit,& docet 3 que
pars ecliptica cum ilia ftella aicendat 3 íi ab aricte numeraueris q u a eft
G.96.38'. H a c omnia cognira elle debét 3 vt n o d u ftellas omnes digno
feere polfis.Quod intra d o d u i fumus.

QVA RATIONE IN COELO STELLAE DIGNOSCI

poífmt. Cap. V.

Vltis quidem rationibus id fieri p oteft, fed vna conten ti eri -

mus 3 qua fingulis nodibus,& per totam nodem nobis vlui
eftcpoteft. Q u a vt tibi nota fit quatuor tibi in promptu cf
fe debent,Prima eft tui loci poli elcuatio, 2. quibus nodib*
ilia ftella,quam dignofcere cupis 3 fupra tuum horizontcm appai cat; ter
tium quot gradusfupra horizontcmafcendere pollit : quartum quota
n o d i s hora ad maiorem altitudiném peruencrit.quar omnia tibi pcrdi
fcendafunt.Poliigitureleuationem tui loci li ignoras facile difccsex
catalogo ciuitatum,quem in tertio libro poíiiimus3vbi traditur quan-
do Sol oritur. Nam in illo fi non erit tua ciuitas aderit aliqua vicina 3
cum qua eandem poli altitudiném habebit.íecundo loco tibi inquiren
dum elt 3 quibus nodibus tua ftella ad maiorem fuam altitudiném per-
uenire poífit.quod multis quidem modis fieri poteíhled cum hic fâcili-
tatem quaramus^hancvnam trademus:inquirein tertio libro figuram
primam3& vide quo zodiaci loco fit Sol eo tempore 3 cum aliquam ftel-
lam dignofcere cupis. cum illo deinde gradu ingrederc, fecundam fi-
gura ciuldc libri & minorem rotulam 3 vbi zodiacus eft3 &fuper illü gra-
dunspone lineam fiducia,& fàc delcendereSolem 3 vel locum Solis
fub horizontem dextrorfum vbi ícilicet eft occidens,& euolue pau-
catim vfque ad Orientem,vel lineam Horizótis 3 li dum euoluei is vide-
bis ad lineam meridianam peruenireillum ecliprica gradum 3 cum quo
tuam ítellam coafcéderccognouerisfuperiiisillanodctepofie digno
fccre illam ftcllam contendere poteris,& li fiimauerisrotulam cum lo-
cus ftella ad lineam meridianam peruenerit 3 «Sc accmmodauei is rotu-
las omnes adtuum diem,vtin fuperiori libro docuimus ,linea fiducia
horam tibi indicabit,quaid facile cbferuarepoteris : id autem aliou o
F ff 2 exem-
 411 THEAT.RI M V N D I
exemplo ííat notius.Scirevolo die,3.Septébris 1 5 8 7 ^ 0 dieheeferi-
bebam num fequenti nodeviiurus íim Canem ftellam in fua maiori ai-
tirudine-hoe citquando ad Iineam meridianam peruenit: primum iri
prima rotula tertiilibri video Solem elfein gradu 12. np fuper cum gra
dum in fecunda figura colioco lineam fiducie,& euoluorotulam zodia
ei quoad feptiinus gradus 69 cadat fuper lineam meridianam fuperho
rizontem,& tune cum locus Solis fit iupra horizontem,fit,vt ilia Hella
eo tempore minime cerni polfit. íi feire "olueris quota hora ad illum
locum pe u.niat accommodatis rotulis,vt toties did um eft in circulo
horaiumiincafiducie tibi oftenditH.i 2 cum dimidia pene: fin auté
feire volueris quo tempore,vèl quibus nodibus idfacerepoteris,facíto
vt locus Helle cadat fuper lineam meridianam,que inlcripta eít, 1 o,(ut
in fuperiori libro didumeft)Sc zodia :o firmato fuper rotulam mobile
maiufeulam vide,que pars zodiaci fub horizontem fit,dum foi verfabi-
tur in ilia zodiaci parte,illam ftellam fub meridiana Iinea nodu cerne-
re poteriSjVtin noítro exemplo Canis,quein G.7.<55.eft,quilocus po
fitus fuper lincäm meridianam facit,vt afeendat G, 7. ^, ês defeendat
G-7-V. dumigiturSol eritagrad-7.^.abfquead G.7.V.per Capricor-
num & foi erit fub horixonte Canem ftellam fub linea meridian 1 vide-
re poteris.Qoa vero nodis hora facile ex didis colligere poteris, & in
fequentibusdidurifcimus.Quod de cane diximus de ceteris quoque
ftellis didum fit. Tertium quod propofuimus fuit,quot gradus fupra
Horizontemftella poffitafcendere,quam dignofcere cupis,co.gnita
loci tuialrirudine poli ex 90 earn fubducito,& reliquum dicitur com-
plementum aid.udinis poli,quod tibi indicat akitudinem equatoris
fup-aho: izontem,quetantaeil(vtin fphera traditur)quantä eft poli
complementum:igkur lihuic cóplemcntoíklledeclinationem adiun
xeris cum ftella eft borcJis hoc aggregatum tibi dabit illius ftelle fupra
horizontem maiorern alduidinem.Sin erit ftella meridiana declinado
Helle fubducito ex compieme nto poli,& idem cificies. Quo in loco ta
men animaduertendum eíl:,quòd quando ftella eít Borealis, & aggre-
gatum ex eins declinatione, & poli complemento exccdit G.90. \ u n c
opus eít, vt aggregatum fubducas ex i 8 o . & reliquum erit ftelle ma-
ior altitudo fupra horizon-em fed cum ftellam videre cupis,opus efl,vt
boream veríus refpicias,vt intra docebimus. Hicigitur Venetii cú Po
li eleuario lit G-45.fias complemcntum erit quoqueG.45.Canis ftel-
le declinationem oiximus fupenus efíè G.i 5.5 3*. & eífe auítralem:Hãc
igitur dcclinadontm firbducas oportet ex Poli aldtudinis ccmplcmen
to,& erit reliquum G. 29.7*-tantum igitur fupra noílrum horizontem
ftella
 t ET T E M P O R I S L I E : VI. 407 ,
f t e l l a c a n i s a f c c n d e r e p o t e f t d d e m d e ceterisf t e l l i sd i d u m f i t . Q u a r t u m
p r o p o f i t u m f u i t , q u o d f c i e n d u m eft q u a h o r a i d efficerepoteris, q u o d
licet e x d i d i s facile intelligi p o i l i t : h i c t a m c n a l i q u o d e x e m p l u m aifere
d u m c e n f u i . N o d e f e q u e n t e d i e m 1). T h e m ? c u m fol p r i m u m g r a d u m
fc ingrediturfcireuolo,quahoraftellacanis maioremfuam aititudine
p o i l i d e b i t : p r i m u m p r e p a r o r o t u l a s , q u e f u n t i n f e c u n d a f i g u i a revtii
libri,utibidocuimus.deindeeuoluo adlineam mcridianailium locfi
e c l i p t i c e , c u m q u o f t e l l a c o a l c e d i t , i i n e a f i d u c i e tGc tibi o f f e n d e r i n h o -
r a r u m c i r c u l o h o r a m , q u a m l c i r e d e i i d e r a s 3 & i n c a n e tibi d a b i t K 8 50'
e x h o n s a b o c c a f i u f i o l i s , a b o r t u u e r o H . 30. 30'. a m e r i d i e H 12.45". a
m e d i a n o d e 4 5'.ex H o r i s p l a n e t a r i i s H . ö . c u m d i m i d i a , Ecce q u a n tas
oportunitatesilia?rorule habeät.Cognitaigicur h o r a , q u a n d oftellaad
meridiem peruenit,& quot gradusfuprahorizötem alccnderepoteftj
reliquum elt,ut u i d e a m u s , q u o m o d o i n coelo illas cernerepoffimus.
Multaiünt inftrumenta,quibus mathematici utuntur ad h e c omnia
o b i e r u a n d a , q u e ad mathematicas dilciplinas pertinent: Sed q u o d hie
appofuimus ad noftrum propoiitum mihi uidetur accommodatius, pa
returigirurinftrumentum deligno huiuimodi c u m p e d e graui3nefa-
cilein u t e n d o loco,ubi collocaueris iilud,moueatur.& a n i m a d u e r t a s ,
q u o d ilia r e g u l a i n m e d i o i n f t r u m e n t i p o f i r a eft i t a c o n i u n d a cuirfin-
i t r u m e n t o ut circulariter m o u e r i p c i T i t , & h a b e a t duas lingulas cu fin's
f o r a m i n i b u s , qua? fuj> l i n e a m fiducie c a d a n t d i a m e t r a l i t e r . D i u i f i o a u -
t e m f i a t p r i m u m d u a b u s lineis d i a m e t r a l i t e r d u d i s , & fefe a d a n g u l o s r e
d o s diuidentibusjut quatuor q u a r t s fint inter feequalcs,cutätur dein
de circulariter d u a d i n e a ^ u t i n hac delcriptione apparet, ut g r a d u s , &
& graduum numerus inlcribentur. diuidätur deinde fingulequart: in
tres p a r t e s & h; partes i t e r u m in t r e s , & h a r u m fingule in d u a s , & has in
j.&erunt omnes,36o,inlcribantur deindenumeriita,ut fingul' quar
tefuosnonagintagradusindicent,cuiusinitium fumanrab illalinea,
q u e i n f e r i p t a elt A . H q u e n o b i s h o r i z o n t e m f i g n i f i c a t , u t linea
C D. nobis reprefentat i l l a m l i n e a m , q u e d n d a a terrc cen-
t r o u f q u e ad n o d r i capitis z e n i t h p r o d u c i t u r , & linea
circularis q u e i n f t r u m e n t i p e r i p h e r i a , u e l cir
cumferetiadicitur,reprefentat nobis
lineam meridianam in
coelo.

Animaduer-
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 415
Anitnaducrtas etiam,quod de medio inftrumentipendeat necefte
eftfilunvcum a l i q u o p o n d e r e , v t i n f t r u m e n t u m ita coIlocetur,vt i n n u l
lam p a r t e m d e c l i n e t . P r a - t e r e a l c i e n d u m eft, q u o d pes inftrumenti de-
bet eiTeitaaltus,vtoculosfubponerepoiiis. licetin hac defcriptione
breuis fit,cum charta maiorem figurain capere n5 poifit, inftrumento
ita p a r a t o p a r a n d u s eft & l o c u s , i n q u o f i n e u l l o i m p e d i m e n t o vti pof-
fis.reperiatur icilicet aliquis l o c u s altus. ex q u o facile & ad m e r i d i e m ,
& ad S e p t e n t r i o n e m prolpicias t o t a m l i n e a m m c r i d i a n a m , qua- fupra
noftrü horizonte eft.&ita fit a c c o m m o d a t u s , v t a b i n f t r u m e n t o mo te
vertas i n A u f t r u m , m o d o a b e o d e m i n f t r u m e n t o i n boream. Namftel
larum p a r t e m in illa,& p a r t e m in hac r e g i o n e c e r n e s . P r a t e r e a in eo~
d e m l o c o u b i infti u m e n t u m c o l l o c a t u r u s f i s , linca m e r i d i a n a confti-
t u e n d a eft.fuper q u a debes ita collocare t u u m i n f t r u m e t u , vt latera in-
f t r u m e n t i f u p e r l i n e a m c a d a n t , f i c .n. fiet,vt c u m reipexeris p e r f o r a m i
n a f i n g u l a , t a m f i earn d e p r e f l e r i s , q u a m f i e l e u a u e r i s , Temper l i n e a m
m e r i d i a n a m p r o f p i c i a s , & f i fece.iis,vt l i n e a m f i d u c i a r c a d a t f i i p e r l i n e a
C D . eflfeceris, v t p r o f p i c i s p e r f o r a m i n a i n coelo t u i c a p i t i s z e n i t h cer
nas.Vt autem lineam m e r i d i a n a m ibi conftituas,vbi i n f t r u m e n t u m col
locaturuses,debescircim quatuor,autfexlineascircfiducere,in cuius
centro ponatur ftylus,quem G n o m o n a Grjeci d i c u n t , & ita collocan-
dus cft,vt a d n u l l a m p a r t e m declinet,fed f u p c r c e n t r o cuipis f t y l i p e r p e
diculariter c a d a t . H i s ita c ö f t i t u t i s d e b e s a n i m a d u e r t e r e p e r h o r a m , a u t
per duas h o r a s a n t e m e r i d i e m ^ q u a m l i n e a m cupis u m b r a f t y l i t a n g a t ,
& fi nulla,expeäa d o n e e aliquam lineam h o c m o d o t a n g a t , & vbi earn
tangit ibi p u n t t u m eiiicc,uel linea l i n e a m d i u i d e , v t i n Icquenti figura
cernitur.Deindeitcrum expeda,quoad vmbra eiufdem ftyli eandcmli
n e a m c i r c u l a r e m , & e o d e m m o d o t a n g a t , & ibi a l i u d fignum eifi-
ce,poftea illam circuli p a r t e m , q u x i n t e r v t r a q u e p u n & a eft
in duas fquas partes diuidas oportet, p o f t r e m u m
abilladiuifione,ad ftylum,vel centrum circulo-
r u m d u c i t o lineam r e d a m , q u f linea meri*
diana dicitur, q u ö d ab vtraque parte
l i n e a m m e r i d i a n a refpicit. Aliis
quoque raticnibus id fieri
p o t e f t led h-.nc d o -
cuifte fatis
fit.

EXEM-
 4i6 T H E AT RI M V N Dl

EXEMPLVM LINEAE ME"

R I D I A N AE.

Afagitta volantein die,a negocio pcrambulante in tencbrisab in<

curíu,& demoiuo meridiano. Pfal. 90.

Super
 I T T Ê M Ê Ò R . I S LIB. VI. 417
Super hätte igitur litteam debes tuum i n f t r u m e n t u m ( v t f u p r a d i d u
eft)collocare,& tua» ftelJa a l t i t u d e m e r i d i a n a i n u e n t a f a c , v t l i n e a fidu-
c i e , q u a i n regula eft c a d a t f u p e r ilium g r a d u m i n inftrumento ita 3 \t
refpicias in meridiem,fi n o n a m p l i u s , q u a m 9 o.Gradus ftella declinati
uis,& p o l i c o m p l e m é t u m a g g r e g a t u m fuerit vcl i n b o r e a m , f i a m p l i u s
q u a m 90. G r a d u s e r i t , & u t r a q u e p e r f o r a m i n a p r o f p i c i e n s i n c e ] o f t e l -
l a m o p t a t a m c e r n e s , & h a c r a t i o vbiq; t e r r a r u m , eft a c c o m m o d a t a led
animaduertaSjVt id fiat e o t e m p o r e , q u o i l i a ftella,quam videre defide-
r a t , i b i eíTe p o l f i t , & f u p e r i i i s d i e f t u m e f t . A l i j s v e r o t e m p o r i b u s , v e l a n t e
vcl p o l t linea m e r i d i a n a erit f t e l l a , & q u o m a g i s a b illo t é p o r e c e r t o , t é -
p * d i f t a b a t , q u o illã v i d e r e t é t a u e r i s , c ò m a g i s a l i n é a m e r i d i a n a d i f t a b i t .

Q V O M O D O O B L I Q V A M S T E L L A R V M A S C E N «
fionem & defcenfionemprofcurtemur. Cap. VI.

VMdidumfitluperius Aedii au&oritatc,& aíiorum,quòd

n o n n u l l a r u m f t e l l a r u m vel ortus,vel o c c a f u s m a x i m u m ae-
ris p e r t u r b a t i o n e m c x c i t c t , o b i d c o r p o r a c u m f a n o r u m , t ü
Ç g r o t o r u m m a l e afficiat; o p e r e p r ^ t i u m effe duxi,fi q u o m o
do ftellarum o r t u s , & occafus inueftigentur tradidero, & p r i m u m de
ortu.Ad q u a m rem maxime conducit tabula dilfcrentialium afcenfio-
nalium,q u a m infra adfcriptâm habes,& cifdemregionibusíèruit,qui-
b u s & t a b u l a ? , q u a s i n f u p e r i o r i b u s l i b r i s p o f u i m u s illis f c i l i c e t , q u a - u m
p o l i c l e u a t i o eft G . 3 5.3 8 . 4 1 . 4 5 . 4 8 . 5 o. & i n t e r m e d i j s e t i a m fi p a r t e m
proportionalem adhibueris.Animaduertas ramen o p o r t e t , q u o d ilia
t a b u l a m illis t a n t u m o d o f t e l l i s f e r u i t , q u a n o n p l u s , q u à m G . 5 5 . 3 b a>
quatore dillãt c u m f i s p o l i e l e u a t i o n i b u s n o n n u l l a f i t f t e l l a , qua? occi-
dat,aut oriatur c u m amplius, q u a m 5 5. Gradus diftant, qui tamen ut
aliarum ftellarum o r t u m , & o c c a f u m , fcire volueris, q u a oriri , &
occidcre p o f t i i n t i n aliis f c i l i c e t . Poli eleuationibus habebis hie ra
t i o n e m , q u a id facile poífis. T a b u l a m igitur prius differential)'urn afce
fionalium cognoicas o p o r t e t . Q u a i n fronte gerit n u m e r u m graduum
eleuationis poli,quibus lèruit in latere finiftro grad* declinationis ftcl-
laru in area differentias a f c e n f i o n ú . l n f r o n t e igitur poli e l e u a t i o u é in-
ueniasjin finiftro latereftella>d e c l i n a t i o n é fiue borealis, fiue auftralis
fit,& in a n g u l o cõi, q u o d inueneris erit differentia ftella p r o p o f i t a ,
q u a m d etnas ex afcenfione reita ftella, fi ftella fuerit borealis,aut e i d e m
a d i ü g a s , f i f u e r i t auftralis,fie f i t , v t illud a g g r e g a t ú , vel h o c r e f i d u u obli
qua j p p o f i t a ftella afcéíioné tibi d e m o n f t r e t , v t h o c exéplo patet. Scire
G g g \clo
 4i8 T H E A T R I M V N D I
volo Venetiis Canis obliqua afcéfioné.cuius declinado eft(vtfuperiíis
d i x i m u s ) g r a d u s 1 5 . 5 3'. i n f r o n t e i n u e n i o l o c i e l e u a t i o n e m p o l i 4 5 . i n
latere ingredior p r i m ü c u m gradibus,15-dcinde c u m m i n u t a 5 3. idelt
c u m p r o p o r t i o n a l i parte,qui d u o introit9 mihi d a n t G . 16.3 z'.cum a u
t e m h e c f t e l l a f i t auftralis h e c d i l f e r e n t i a a d i u n g e n d a eft illius r e d e a -
i c e n f i o n i , q u e e f t ( v t f u p e r i i i s d o c u i m u s ) G . 9 8 . i 5'.& his G . i é . ^ . ã d ú i
tis h u n t G . 1 1 5 4 8 ^ t a n t a i g i t u r c P f h u i u s f t e l l e h i c Venetiis, & h o c té-
p o r e obliqua afcenfio.Sin autem eiuídemftelle obliquam deícenfioné
tibi e õ p e r t a m elfevoIiieris,habitaeius differentiaafceníionalis(vtpau
lo a n t e d o e u i m u s , c o n t r a r i a r a t i o n e tibi a g e n d u m eft, ac in illius obli-
q u a aícéiio d o e u i m u s N a m f i f t e l l a b o r c a l i s eft d i f f e r é t i a ; a f c e n f i o n a l i s
illius ftelle afcenfio ni r e d e a d d e n d a e f t , íi m e r i d i o n a l i s a u f e r e n d a .
I g i t u r c x r e d a C a n i s a f e e d i o n e ^ q u e eft G . 9 9 . 1 5 . f i abftulcris G . 16.3 21.
e i u f d e m ditferendeaícenfionalis r c l i q u u m erit G 8 1 . 4 3 ' . tantus igitur
eft C a n i s o b l i q u 9 occafus.Sin a u t e m ftellarum ortum,vel o c c a f u m f c i r e
defideraSjin alijslocis,quorum hie t a b u l a m n o n habes diiferentiarum
aícenfionalium,ficagendum eftdngredere tabulam f œ c u n d a m cum e-
leuatione polifupra horizontem datum,& n u m e r u m e regio ne pofitû
feruabisjfimiii m o d o tibi i n g r e d i e n d u m eft e a n d e m t a b e l l a m c u m f t e l -
le d e c l i n a t i o n e , t a m li b o r e a l i s , q u a m fi auftralis eft, & h o r u m n u m e r o
r u m alter a l t e r u m m u l t i p l i c e t , f i p r o d u d u m p e r lèx e x t e n d ä t u r , r e i e d i f
q u e p r i m i s l e x f i g u r i s verliis d e x t e r a m , v n i t a t e m r e l i d i s i u n g e n d o f i re-
iedeplus 5 C 0 0 0 0 . denotauerintrelinquetur finus r e d u s differentia:
alccnfionum ftelle prop o fite, cuius finus ärcum docebit tabula finuu
m a x i m u m h a b e n s 6oooo.particularum,vt hic nofter cft.Hac differétia
c o g n i t a v t c r e v t fuperiiis m o n u i m u s . S i n a u t e m habueris finuum tabu
lam,cuius totus lin9 fit 1 0 0 0 0 0 . fi cxmultipiieatisnumeris p o l i , & f t e l
l e d e c l i n a t i o n i s a b i i e c e r i s q u i n q tie p r i m a s f i g u r a s v e r f u s d e x t r a m , v n i -
tatcrelidisadiunda,fiabiedeplus,quam 50000.fignificauerinr,&re
l i q u i f i n u s r e e d a r c u m e x d i d a t a b u l a clieies, h i e erit diifercntia alcen-
f i o n u m , q u a tibi v t e n d u m erit.Sed a n t e q u a m h a n c r e m i l l u f t r e m u s e x e
p l i s , o p e r e p r e c i u m illud m o n u i í í è c c d e o , q u o d a n t e q u a m alicuiusftel
l e vel o r t u m , v e l o c c a f u m o b l i q u u m i n q u i r a s , q u e f t e l l e p r i u s vel o r t u ,
vel occafu a f t c i a n t u r tibi i n q u i r e n d u m c f t . C u i u s rei ida p e r p e t u a r e g u
la fit:quòd q u e ftelle maiorem habent declinationem, q u à m poli com
p l e m e n t u m eft, fi boreaies funt fis, qui ab equatore ad p o i u m ardicú
habitant,nunquam occidunt,fin autem funtauftrales n u n q u a m oriun
t u r lis v e r o , q u i inter e q u a t o r e m , & p o l u m a n t a r d i c u m v e r í ã n t u r c o n -
raiio m o d o l è h a b c n t . N a m q u e f t e i l e auftrales f u n t , & m a i o r e m decli
aatio-
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 419
fiationem habent,quàm poli c o m p l c m e n t u m , c a n u n q u a m o c c i d u n t ,
q u a ? v e r o f u n t bo> e a l e s n u n q u a m o r i u n t u r . H i s c o g n i d s , v t res ííet iliu -
ftnor,aggrediamurexempla:Scirevolo Vcnetijs obliquam afcenfioné
l u c e n t i s Stella? i n c o r o n a A r i a d n a , q u ç illius i m a g i n i s p r i m a efttpii m ú
c i u s decli n a t i o n em p e r f u p e r i o r e s regulas v i d e o eíTcG. 28. 2 ? , . c u n : s
d e c l i n a d o c u m fit m i n o r , q u á m p o l i c o m p l e m é t u m , q u o d V e n e t i i s cít
G. 45-eã ortü & occaíum pati cognofco. Ingredior tabulam foccúdam
cü g r a d i b u s p o l i ^ f u n t 4 5 - & n u m e r u s e r e g i o n e poíituseft. 100oco.
i n g r e d i o r d e i n d e c ú d e c l i n a t i o n e f t e l l a d u p l i c i i n t r o i c u , q<í g r a d 9 n ó
íintítegrij&íuenio 53ói4.Qiiimukiplicatusip i o o c o o . c õ í í c i t 5361-
4 o o o o o . h ü c a ü t n u m e r ú multiplico j?ièx reddithúc 3 216840000c.
a b i e & i s a ü t p r i m i s fex íiguris r e l i q u ü eft 3 2 i 6 8 lin9eft differed? afcé
í i o n ü , c u i u s a r c u s eft G . 3 2.2 5 ' . q u a d i f f e r é t i a v t e r e , v t í u p e r i ü s d i á t ü eft.

C V M Q V O G R A D V E C L I P T I C A E Q V A E L I B E T
Stella oriatur,vel occidat oblique,& q u o t a hora. C a p . V I.

V p e r i o r i b u s c o g n i d s n o n e r i t , h o c difficile c o g n i t u . N a m f t
cum aíceníione oblíqua tabulam obliquarum afceníionum
ingreífus fueris,in fronte tabula habcbis fignum,in parte íi
niftra G r a d u s íigni,cü q u o o r i t u r , E o d e m m o d o elides p u n
d u m ecliptics,cum q u o occidit fi prius didiceris, quantus arcus ecli-
p t i c ? d e í c e n f i o n i eius o b l i q u ? t r i b u a t u r , q u a : o m n i a licet p e r f e íàtis n o
taímt,vttamen notioraíiantaliquod addaturexemplum. Scire nolo
c u m q u o g r a d u ecliptic^ hie V e n e d j s o r i a t u r C a n i s , c u i u s o b l i q u a a l c é
f i o eft G r a d 1 1 4 , 4 7 ^ ^ 5 e n i m redta a l c e n i i o eft G r a d . 9 8 : 1 j . d i f t e r e n t i a
a l c e n i i o n a l i s eft G . 16.3 2 ' . q u a a g g r e g a t a c o n f i c i u n t G . 1 1 4 4 7 . V Í i n i u
p e r i o d capite d i & u m eit.Cum h o c igitur n u m e r o g r a d u u m ingredior
tabulam obliqua? afcenfionis adlatitudinem Venetiarum G r a d . 4 5 . id-
q u e in area i n q u i r o , & mihi o f t e n d u n t G.6..Q. & aliquantulo plus. Sin
a ü t l c i r e v o l u e r i s c ú q u o g r a d u ecliptica o c c i d a t , priüs i n q u i r e obIi<|
a f c e n f i o n é , q < f f i r ( v t d i & ü eft)íi c õ t r a r i a r õ n e differétia afcéíionali vfus
íiieris,demeigitur ea de re&a afcéfiõe refíduü erit G . 8 2. x 5. cü his igre
d e r e e ã d é t a b u l a , & h a b e b i s G . 13..<$\cú h o c i g i t u r g r a d u c a n i s o c c i d i t .
S i n a ü t f e i r e v o l u e r i s ^ q u o t a h o r a e a d é f t e l l a o r i a t u r , v e i o c c i d a t v c e r e fi-
gura fecunda tertiiiibri,vt c o l o c o docuimus,&habebis,q<f q u a d s qd'
m a x i m e c õ d u c e t ét ad c o g n o f c é d a s ftcllas in coelo. Nã ã refpexeris ad
• o r t u m e a h o r a , q u a illaftella o r i t u r , & habcbis a n t e o c u l o s i m a g i n e m ii
l a m i n q u a ilia c o l l o c a t a e f t u t i l l i u s f i t u m i n t e r a l i a s h a b e a s f a c i l e il-
lam agnofces q u c d ; & d e occafu dictum lit.

Ggg 2 Qv A
 2
4 3 T H E A T R I M V N D I
• Q V A R A T I O N E S C I R E P O S S I M V S Q V O T G R A -
dus 3 & milliaria i n t e r d u a s ftellas interíint,
Cap. VII.

V e c u n q u e í n primo libro docuimus ad metiendas omnes

diftantiaslocorum,ca o m n i a i n h u n c l o c u m r e d e trásferri
poíTunt p r e t e r illam t a b u l a m , & ratio n e m , qua? d i f t a n t i a r ú
milliaria indicant.In o d a u a e n i m S p h e r a vnus g r a d u s l o n -
ge plura milliaria c o n t i n e t , q u à m in terris, ob id ad h a n c r e m n o u a ta-
bula c o n d e n d a eífet.Sed p r i m u m g r a d u u m d o d r i n a m explicemus.Ec
p r i m u m per tabulam c o n u e r í i o n u m g r a d u u m extra e q u i n o d i a l e m i n
g r a d u s e q u a t o r i s . Q u e t a r n e n o p u s n o n e f t i n i i s f t e l l i s , qua.» L a t i t u d i -
n e t a n t u m d i í f e r u n t . S a t i s e n i m eít í i f u n t i n e a d e m p a r t e coeli a u f t r i n a ,
vel b o r e a , m i n o r e m L a t i t u d i n e m de maiori fubducere,& reliquum erit
p r o p o í i t a r u m f t e l l a r u m diftãtia.Sin a u t e m altera erit auftrina,altera b o
rea,vtriufque ftelle L a t i t u d i n e m limul i u n g e , & earum diftantia tibi no
ta erit.Cum vero differunt L o n g i t u d i n e tantum,vel L o n g i t u d i n e , & la
t i t u d i n e , í i c n e g o e i u m p e r a g e n d u m eft,vt h i e e x e m p l i s p a t e t . S e i r e vo<
lo diílantiam inter illam ftelíam,que in extrema cauda V r f e minoris é,
& i l l a m , q u e eft i n e x t r e m a c a u d a m a i o r i s V r f e . Prima habet Longitu
d i n e m G r a d . 1 4 3 - 1 o . p r i m a eft a d L a t i . G r a d . 6 6 . f e c u n d a G r a d . 54. íiib
duciro minores números de maioribusvtinfra,habebisLongitudinö3
..Sc L a t i t u d i n u m d i í f e r e n t i a s .

Maioris VrffcLongirudo Grad.14j.10. M i n o r i s VrfarLatitudo Grad. 66.0.

Minöris VrfxLongitudo Grad. ji.;o, M a i o r i s V r f e Latitudo Grad. 5 4 . 0 .
Ditf . L o n g i t u d i n i s Grad. 8 9 . 4 0 . D i f f . La ti tud in is Grad. 1 j . o .

Hisitãconftitutis, qtiotgradus equatoris contineat Longitudinis

d i f f e r e n t i a t a m i n parallelo ftelle Vrll' m i n o r i s , q u á m V r f e maioris ui
d e n d ü m eft , & p r i m u m d e h a c , q u o d fit h o c modo: cum Latitudinc
h u i u sf t e l l ei n g r e d e r e t a b u l a m c o n u e i - f i o n u m g r a d u u m extra equino-
dialem in g r a d u s Çqu a t o r i s , q u e eft in C a p . 8. lib. p r i m i , & vide q u o t
m i n u t a j & i e c u n d a r e f p o n d e n t vni gradui, & illamuitiplica c u m diffe-
rentiaLongitudinis,& habebisquot g r a d u s e q u a t o r i s illa d i f t a n t i a i n
eo parallelo contineat. C u m L a t i t u d i n e igitur ílelle VrÍ£ maioris p r o
p o f i t e i n g r e d e r e i l l a m t a b u l a m j & u i d e b i s e i r c í p o n d e r e M i n . 3 . J . 16*.
Sic igitur fiat m u l t i p l i c a d o .

Diff.
 ET T E M P O R I S LIB. VL
p i n 1 III
Diff. L o n g i t u d . fcru-
89 40 1
pula unius Grad.
35 16 !
IO 40
7 28
* 16 0

23 20
16 55
35 0

62 41 58 40"!
Totigiturgradusçquatorisdiíferentialongitudinuminhoc paral-
lelo c õ u n e t . Q u o d i p í u m & i n p a r a l l e l o ítelle p o l a r i s f a c i e n d ü e f t d n g r e
d e r e i g i t u r e a n d e m t a b u l a m c u m L a t i t u d i n e i l l i u s í t e l l £ e , q u a ? e f t G .66.
&videbis reípondere vni gradui.M.24.24''. h f c multiplica c u m differé
tia L o n g i t u d i n i s , & p r o d u & u m tibi d a b i t G r a d u s diílantiae L o n g i t u d i

p I 11 '111
Differentia Longit. 89 40
Scrup. refpondeo- 24 24 ...
tiaGrad.i.
16 0
11 12
24 0
16
11 12
24

Omnium fumma. 36 3 28 0

lar is,q u a m íi f u b d u x e r i s ex f u p e r i o r i , & h u i u s differentia? f e m i f í è m a d -

dideris ad m i n o r e m differentiam,vel a maiori fubduxeris habebis h o c
latus iongitudinis a c q u a t u m ,

G. ?. 28. o
Differentia L o n g i t u d i n u m G. 2 6 . 3 3 0 . 4O.
Semiflíshiuusdiff. G. i J. 19. 1 5 . I O .
G . 6 1 . 4 1 ' . 5 8.".4-0"'. G. j 28".
G . i ; . 19'. 1 ^ . 2 0 ? " . G . 1 3 . 1 1 ' . ! j'«.

G.-f?.u. 43. ao. G. 4 9 . 1 ^ . 4 5 ü . 1J"».

id
Hoc
 T H E A T U I M V W DI
Hoc eft latus,a»quatum duplici ratione inuentum, vt licet vi4ere,quod
Grad. 49. i Paulo lniftus.
f

C u i u s q u a d r a t ö m eric i l l u d 49 £

44'

14 Ï
Q u a d r a t u m latffris arqnati »4$^.
I n h u i u f m o d i .n. r a t i o n i b u s f c r u p u l a n e g l i g c n d a f u n t . I a m t i b i i n u e -
n i e n d u m eft q u a d r a t u r a d i f f e r e n t i a L o n g i t u d i n i s , q u e eft G . 1 2
12
His additis c u m fuperioribus conficiunt quadratura T^l "
Quadratum Longitudinis 2456
Q u a d r a t u m Laticudinis 144
Quadratum dimenticntis 2600
*

\ 60 o
D i m e n t i e n t i s radix f o
i o
Q u i n q u a g i n t a igitur gradus interfunt inter ftellas,qua:in extremita
tibus caudarum utriufque V r f e collocate funt.Illud idem per tabulas Ci
n u u m elïicere p o t e n s , u t i n p r i m o l i b r o docuimus. Sin a u t e m t i b i li-
buerisfcirequotmiliarialtâlicaconftituanthoc modo tibi pera<*en-
dumeit.Diximus in primo libro,quod inter terram &concauum oda
uselpher.einterfunt mialliaria 72412414.hune numernmíi du
plaueris habebis d i a m e t r u m odaua- Sphci q u i eft 1448 248 28.
H i e a u t e m n u m e r u s h a b e t e ã m r a t i o n e m , u i i n p r i m o libro d i d u m eft
c u m e i u s p e r i p h e r i a , q u a m h a b e t 7 . a d 2 2 . i g i t u r iic r a t i o n e m diftii-
bueredebes.

Si7.debetur 22. quid debebitur. 1448248*8

11
189649056
189^49(156
T o t m i l l i a r i a eil o d a u x S p h œ r s p e r i p h e r i a 3 1861,46216 .
Hune autem numerum Ci duxeiis in gradus $<5o h a b e b i s q u o d mil-
liaria u n i g i a d u i c o m p e t a n t : q u o d í i a t h o c raodcf« "
 Ê T T E M P O R I S L I B . VI.
o
0-1-0
000
708013.4 f
1*6 Milliariá refponden'tia uni grada
3<?o<£o00ooo inoótaua Sphxra,
3666666
im*
C u m a u t e m ítella u n i u s Vrfx in e x t r e m o cauda? diftat a ftella, qua:
i n e x t r e m o cauda? alterius V r f i e e f t G . 5 0 u t f u p e r l u s d o c u i m u s h ü c n u
m e r u m in ilium d u c i t o 3 & eris u o t i c a m p o s h o c m o d o 88 50406
50
0
T o t igitur milliara diftantflella?propofita? 44 3
H ç c h a ó l e n u s c u m e x ijs p o f í i t f t u d i o f u s facile m u l t a alia p e r l e c o l l i -
gere,quibus ratione legendi huius mirabilis D e i libri diicese pofíit.
C u m autem ad has ration es maxime conducat tabula íexagenaria,
ob id earn in fine libri h a b e b i s / e d c u m fit neceílè feire,quae ex multipli
c a t i o n e p r o u e n i u n t i d e x f e q u e n t i tabella facile c o l l i g e s . N a m f i i n f r 0 n
te tabula alteram fpeciem inueneris,ut p u t a , q u a m multiplicare uis, &
multiplicantem in latere angulus c o m m u n i s offender emergentem ex
HiultiplicationeipecienijUt fi multiplicaueris g r a d u m c u m gradu pro-
ueniet gradus.fi grad. c u m minutis , m i n u t a , 51. m i n u t a c u m fecundis
d a n t tertia,& ita d c i n c e p s , u t in tabula cernitur.

G 1 i II 1 I I l| I I 11 1 V
G G I I I j I I if I I I I [ v

I 1 11 III I I I l | l I I I ij VI

H 1 i n I I I l | V V I j VII V I I 1 j

h i |i 1 1 11 V 1 VI j-VII 1 V I I I j v i I I Ij

1111 V VI VI I V I I i j V I I I if X j

V VI [VII VIII IX 1 X 1 XI 1

Si pro parte proportional! inu.nicndaviuseriscadem tabula fex^

genaria neaocittm in c o m p u t i s erit faciIius,quod fit fi diferentiarum al
tera i n u e n e r i s in fronte,altera in l a t e r e , c o m m u n i s a n g u l u s tibi c'abit 5

gaod qugris.

DE
 4M T H E A T l i i M V N D 1
D E S P H A E R A S O L I D A F A B R I C A N D A , Q V A E
p e r p e t u a f u t u r a f i t . q u a ? fcilicet t r e p i d a t i o n i s m o t u t f í j
&nonaíphara:habeat. Cap. V I I I .

t H ^ ' l l aperitiífimrs hoíbus côfcriptifunt.in qui

m ^ J j i b u s i 0 2 2.ftellas c ü fuis i m a g i n i b u s f u i s l o c i s c o J l o c a r ü t . f e d
tl 1
" niotu nona,tú fuo proprio m o t u jppe
t u ò in lógitudinc, & in Latitudiné moueatur,vt eodé loco
n u q , c ó í i f t ã t , m i h i videtur vtiliífimü effe a d o p e r i s p p e t u i t a t ê g l o b ú de-
ícribere,qji perpetuus futurus íit.hocmõ.Primú ftellaluo loco collo-
c é t u r f a d a o c t a u a S p h a r a p r i u S j d e f c r i p t i s fcilicet o ó l o l i n e i s S p h v r ç i n
a l i q u o g l o b o ^ q u a t o r e j d u o b u s c o l u r i s j d u o b u s t r o p l i c i s , d u o b u s cir-
culis polarib9 cú zodiac o,ledftella,qpccdit in cornu Arietis ílatuatur
i n e q u a t o r e , v b i f e c a t u r c o l u r o e q u i n o d i o r ü , & lit i n i t i ü A r i e t i s í S p h e
ra R e l i q u a v e r o f u ü íitú h a b e ã t ad h á c , v t in tabulis defcrib.útur. adiir. c
ét imagines,velpontiusimaginüquí'dáfímplexdefcriptio /inclineis
q u a : a d ú b r a t i o n e s fignificét,ne ftella c õ f u n d ã t u r . G l o b u l o ita ílatuto,
& p e r f e d o alia S p l u t r a f a b r i c a d a eft fuper h o c g l o b u l o , ex l a m i n i b u s ,
vei e r i s j v e l f e r r i , v e l alia h m õ i m a t e r i a , q u £ ita h c r e a t h u i c g l o b o , v t i n -
tus gfobus moueatur,fed non facilc,neloco ccdat,cum non uis,& harc
c o n u e r í i o fr.it f u p e r p o l i s z o d i a c i , q u i ( v t d i d u m e f t ) f u b circulis pola-
ribus'eft,íi g l o b ú euolueris i n precedentia q u o t a n n i s tantum, quanta
eft h i c m o t u s p r a c e í f i o n i s equinodioruna,globulo prius conílituto ad
a n n u m , q u i e l a b i t u r , h a b e b i s o d a u a m S p i r a r a m , q u e o í u m f t e l l a r ü íitfi
illius a n n i , & c ; t c r o r â d e i n c e p s tibi o f t e d e t . S i n a ú t , & m o t ü t r e p i d a -
t i o n c s ei volueris a d d e r e , n o n erit difficile,íi in e i u f d é Sphera? p o l i s ad -
dideris círculos duos,ut in T h e o r i c a o d a u f Sphere tradit Copernicus.
Q d n o s b r c u i fortaífe D e o auxiliátc,fi d a b i t u r o r t i m , & v i r e s f a d u r i fu-
m u s . S i h u i c g l o b o ita a d d i d c r i s m e r i d i a n ü , & H o r i z o n t e , v t o f t c d i t í è -
cúda figuraprimi libri,qu? fuper polis m ü d i euoluatur, habebis o d a u ã
f p h a r a m c o iuditio pcrfedilfimum,quavel in diredionib9uti potcris.
f i d i l i g e n t e r f u e r i r p e r f e d a ^ q u v f i f i e r c t c x çre q u a l e v i d i m u s , fed n õ d ú
perfedãapudclariffimú virú I a c o b ü C o n t á r e n ú omniíí b o n a r ú artiu
9
p e r i t i í f i m ü . M a i o r é t n vcllé e g o n o f t r ã o d a u a m S p h . rã,vt circuli m o t
trepidationis fieri poftent.Nihil habebis leòfor q d i n hac re defideres.
M ó f i t v e r ü i l l d , q d d e m o t u t r e p i d a t i o n i s t r a d i t C o j m i c u s q<f e g o ü a í
de n e q , a i o , n e q , n e g o > m u I t i s d caufis,quas h i c a d d u c e r e nó eft neceíle.
H o c q c q d í h ã c f i l i a m altigei I ctfi r é p f e d è n ó explicat,fatis t n é , q d a d
h Ú v-iC ftudiofos excicet,óc a valéc í g é i o , e r u d i e t ad h o c o p s f r a b r i c á d í i „
TABV-
 E T T E M P 0 R I 5 LIB. V i 425
T a b u l a d e c l i n a t i o n u m generalis
y Numerus 6 I N u m e r u s j TL -H N u m e r u s
i A r c u s Itnultiplic. A r c u s Imultiplic. ( A r c u s m u l t i p l i c .
G . G . M.j G. G M. 1
o 0 0 91707 12 16 93848 20 38 97991 3°
1 0 26 91710 12 20 40 98112 29
37j 93977
2 0 91718 12 58 94108 21 0 98232 28
52
3 1 18 91730 19 94242 21 11 98347 27
13
4 1 21 21 98460 26
44 91747 13 4°; 94378
5 2 10 91770 0 94516 21 3i 98570 25
*4
6 26 20! 94655 21 40 98676 24
2 91798 H
7 2 91831 40 94765 21 49 98778 2
3..
3 14
8 3 28 91869 14 59 94936 21 58 98878 22
9 91912 18 95077 22 6 _98973 21
3 53 15
10 4 91960 37 95219 22 14 99066 20
i9
II 4 92014 *5 55 95362 22 29 99i53 19
45
125 10 92073 16 r 22 28 99237 18
3 95505
92138 16 1 95649 22 35 99317
i3 5 35 3 *7
146 0 92209 16 48 9 5794 22 4r 99393 16
156 25 92283 '7 5 95940 22 47 99465 i5'
16 6 92361 22 9608 5 22 52 99532
50 17 14
38 96230 22 57 99595
177 i5 92443 17 13
18 7 92528 23 2 99654 12
39 17 54 9*374
19 8 92617 18 IO 96517 23 7 99708 11
3
208 27 92710 18 25 96659 23 11 99758 10
21 8 5i 92808 18 40 96800 23 15 99803 9
229 92910 18 96940 23 18 99844 8
i5 55
93017 19 9 97080 23 21 99881 7
23 9 39
24 r 0 2 93227 19 97217 23 23 99913 6
23
99940
25 xo 25 93-39 19 9735i 23 25 5
97482 23 2 99962
26 10 •48 93355 I 19 49 7 4
27 11 10 93474 20 21 97612 23 28 99978 43
28 I I 32 93596 20 *4 9 7 7 4 - 23 . 29
1 99990 32
93721 20 26 97867 23 3° 99997 21
29 U 54
9799i 23 3 0 100000 0
30 1 2 16 , 9 3 H 8 '20 38
X»P - a* sc b
1 i

Hhh
4a6 T H E A T R I MVNDI
Tabula fcecunda.
Numerus Numerus Numerus
G. G. 1 G. |
o 00000 31 60086 61 180402
X 6 2 188075
1745 32 62486
2 349 2 33 64940 63 1 9 6 2 6 3
205054
3 5240 34 67452 64
4 6992 35 70022 65 2 1 4 4 5 0
36 6 6 224607
5 8 7 4 8 7 2 6 5 4

oc
>-0
U.)
6 10511 37 753 56 67
7 12278 38 77129 6 8 247513
8 14053 39 80978 69 2 605 I I

9 15838 40 83909 70 274553

Io 17633 4 1 86929 7i 29042 2
11 42 90040 72 3 07767
19439
I 2 21256 43 93254 73 3 2 7 0 8 8
*3 23087 44 96571 74 3 4 8 7 4 8
H 24932 1 45 1 0 0 0 0 0 75 373211
M 26794 46 103551 7 6 4OIO89
1
16 28674 47 1 0 7 2 3 6 77 433148
17 3Q573 48 1 1 1 0 6 2 78 470453
x8 32492 49 1 1 5 0 3 7 79 514438
19 3443
6
3 5° 119177 8 0 567118
20 3 396 5i 123491 81 631377
52 127994 82 711569
21 38387
1 3 2 7 0 4 83 8 14456
22 404c. 3 53
23 42448 54 1 3 7 6 3 9 84 _95J_3^7_
24 44522 55 1 4 2 8 1 3 85 1 1 4 3 1 3 1
46631 56 148253 86 1450203
25
26 48772 57 1 5 3 9 8 7 87 1 9 0 8 2 1 7
58 1 6 0 0 3 5 88 2863563
27 50953
28 53*7<> 59 1 6 6 4 2 9 89 5729796
29 5 543 2 60 1 7 3 2 0 7 90 Infinitum
30 57734
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 427
Tabula gencralis coeli mediationum
y S I I n
Radix Humerus Radix Numerus ltadix Mumerus
Afcenf. multiplic. Afcenf. multiplic. Afcenf. multiplic.
G. M. G. M. G. M.
62 6 12209
0 0 0 26089 33 11 2 2 0 7 7 6 11823
1 1 6 26084 33 14 2 1 8 2 2 3 3

2 2 11 2 6 0 6 9 34 i 6 2 1 5 6 0 64 0 " 4 3 4
26046 35 18 2 1 2 9 2 6 4 57 1 1044
3 3 16
4 4 22 26013 36 20 21017 65 54 1 0 6 5 2
1
37 2 0 7 3 4 <56 5i 102 5 8
5 5 • 27 2597 22

6 6 32 25919 38 2 3 2 0 4 4 7 67 47 9 8 6 3
7 7 38 25857 39 2 5 2 0 1 5 5 68 44 9 4 6 5
40 26 19858 69 40 9065
8 8 43 25787 7 0 6 9664
9 9 48 25708 41 27 195 54 3
10 to 52 2 5 6 1 9 42 2 8 1 9 2 4 5 71 3 3 8260
2
1r 11 58 2 5 5 2 2 43 28 18931 7 _ 2 9 -7854
1 44 2 8 1 8 6 1 3 73 2 5 7446
I 2 13 3 25415
14 8 25299 45 2 9 1 8 2 9 1 74 21 7 0 3 7
15 13 25174 46 29 17964 75 *7 6 6 2 7
1 7 6 3 1 6 12 6217
1
5| 16 17 2 5°4i 47 29 7

77 8 5808
16! 17 2 2 24898 48 29 17294
1
27 2 4 7 4 8 49 2 8 1 6 9 5 5 78 3 539S
17. 18

18 i9 3i 24590 50 2 7 1 6 6 1 2 78 58 4 987

19 20 35 2442 51 2 6 1 6 2 6 4 79 54 45 75 __
20 2r 39 2 4 2 4 8 52 2 5 15911 80 47 4 1 6 2
53 24 1 5554 81 44 3748
21 2 2 43 2 4 0 6 5
82 40
22 23 47 23873 54 2 3 15194 3333
24 5i 2 3 6 7 4 55 21 14832 8 3 3 5 2918 j
M
56 19 1 4 4 6 7 84 3° 2503
24 25 54
23468
2087
-5 26 57 23255 57 18 1 4 0 9 8 85 2 5
86 2 0 i6 70
26 28 0 23035 58 16 13726

22807 59 1 4 1 3 3 . 5 1 87
1
5 1253
27 29
28 30 6 22571 60 12 1 2 9 7 3 88 10 836

61 9 12593 89 5 4 18
29 3i 9 223 27
90 0 0 !
b° 32 11 22077 62 6 12209
Khh
 T H E A T R I M V N D I
Tabula gcneralis coeli m e d i a t i o n u m .
IT
! tfp j a L P
Radix N u m e r u s Kadix N u m e r u s Radix N u m e r u s
Afcenf mulcipiic. AicenC multiplic. Afcenf. multiplic.
1
1 G . M. G . M. G . M. I
o 90 0 0 117 54 12200 147 49 22077
i 9 0 55 418 118 51 12593 148 51 22327
2 9x 5 ° 436 119 48 2 149 54 22571
I 973
92 120 46 1 150 57 22807
3 45 1253 3 3 51
4 93 4 0 1670 121 44 13726 152 0 23035
2087 122 42 14098 1 23255
5 94 35 53 3
6 95 3 ° 2503 123 41. 14467 1 54 6 23464

7 9 6 25 2918 124 39 14832 155 9 23674

2 2
8 77 16 3333 * 5 37 X5194 156 13 3873
9 78 16 3748 12 6 36 157 17 24065
15 554
10 99 11 4162 127 35 I 5 9 IX 158 21 24248
XI 100 6 45 75 1 28 34 16264 159 25 24423

'I 2 j IOI 2 4987 129 33 16612 1 6 0 29 24590

110 r 57 130 32 16955 161 33 24748
*3 5398
11 i 102 5 2 5808 131 31 17294 162 38 24894
4
!5 I103 48 62 17 132 31 1763 1 163 43 • 25041
16 104 66 2 7 1 17994 164 47 25174
43 3 3 3*
165 52 25299
l
7 105 39 7° 3 7 134 3 1 18291

18 S106
35 7446 j i 35 3 2 186x3 166 57 25415

19 ! 1 0 7 3 :i 785.4! 1 136 32 18931 168 2 255 22

2 O j 1 0 8 27 8260 19245 j 169 7 256x9

'37 32
2 I 109 2 4 8664 138 33 r
9554 1 170 12 25708

22 1 10 20 9065 139 34 19858 171 17 25786

111 16 9465 H° 35 20x55 172 22 25857
^ 1
1
2
4 I I2 1
3 9863 H* 37 2 0447 73 2 8 25919
113 9 10258 142 38 20734 *74 33 25971

26 I 14 6 10652 143 4 ° 2 1O1 7 175 38 26013

2 H5 11044 144 42 21292 176 44 26046
7 3
1
28 Il6 0 T
* 434 145 4 4 2 1 ) 6 0 7 7 49 26069
29 I I 6 57 11823 1 4 6 4 6 21822 178 54 26984

117 1 1 12209 1 147 4 9 22077 180 ol 26089

 3 ET T E M P O R I S LIB. VI.
Tabula generalis coeli mediationum.
•uff ! -H
-
1
Radix Numerus Radix Numerus Kadix iMümerus
Afcenf multiplie. Afcenf. multiplie. Afcenf. multiplie.
G . M. G. M. G. M.
o 180 0 26089 212 H 22077 242 6 12209
I 181 6 26084 213 14 21822 2 43 3 11823
2 182 II 26069 214 16 21 5 6 0 244 0 "434
3 183 16 26046 215 18 21292 244 57 11044
4 184 22 26013 216 20 21017 245 54 10652
5 185 27 25971 217 22 20734 246 5 1 10258
6 186 32 25919 218 23 20447 247 47 9863—
7 187 38 25857 219 25 20155 248 44 9465
8 188 43 25787 220 26 19858 249 40 9065
9. 189 48 25708 121 27 1 95 54 250 36 9664
IO 190 53 25619 222 ,28 19245 251 33 8260
i il 191 58 25522 223 28 18931 252 29 7854
H
l
3\
193
194
3
8
25415
25299
224
225 29
28 18613
18291
252
2
54 21
25 7446
7037
14! 195 13 25174 226 29 17964 25 5 17 66 27
15 196 17 25041 227 29 17631 356 12 62 17
16 197 22 24898 228 29 17294 257 8 5808
i,7 198 27 24748 229 28 ^ 69 5 5- 258 3 5398
18 199 31 24590 230 27 1 6612 258 58 4987
i9 200 35 24423 231 26' 16264 259 54 4575
20 201 39 24248 232 25 1 5911 260 47 4162
21 24065 233 24 1 5 5 54 261 44
202 43 3 748
22 203 47 23873 234 2 3 15194 262 40
3333
23 204 51 23674 2 3 5 21 1483 2 263 35 2918

24 205 54 23468 236 19 14467 2Ö4 30

i 2503
206 57 23255 237 18 14098 ! 265 25 1 2087
25
26 208 0 23035 238 16 1 3726 266 20 1670
209 3 23807 239 I335 I 267 15 1253
27
28 210 6 22571 240- 12 12973 268 10 836
29 211 9 22327 241 9 12593 269 5 418

30 212 11 22077 242 i î 2209 270 0 0

 T H E A T R I M V K D I
Tabula generalis cœli mediationum.
1 X
Radix Numerus Radix Numerus Radix Numerus
Afcení' multiplie. Aícen£ multiplie. Aíccnf. multiplie.
1 G. M• G. M• G. M.
0 270 c) 0 297 5 .}• 12309 327 49 22077
1 270 55 418 29S 5 ] 12593 328 5I 22327
2 271 5c 836 299 4S 12973 329 54 22571
_3 272 45 1253 300 4 c' 13351 330 57 22807

4 2
73 4C 1670 301 44 13726 332 0 23035
5 2 2087 302 42 14098 333 3 2
3255
7 4 35
6 2
75 3o 2
5°3 303 4 r 14467 334 <5j 2 3 4 6 8
7 276 25 2918 14832 3 35 S>! 2 3 6 7 4 '.
3 ° 4 39
8 277 20 3333 3°5 3 7 15 1 9 4 336 : 23873
9 278 16 3 748 306 36 J
5554 337 I"7Í 2 4 0 6 5
10 179 li 4162 3°7 35 15911 338 21 2 4 2 4 8
11 280 6 4575 308 34 16264 3^9 25 2
4423
I2 281 2 4987 309 33 166 5 5 340 29 24590
r
3 281 57 5398 310 32 16994 34 1
13 24748

H 282 52 5808 3 11
31 17231 342 38 24894
1 283 48 62 17 12 17664 25041
5 3 31 343 43
16 284 45 6 6 27 3J3 31 17991 344 4 7! 2 5 * 7 4
J
7 285 39 7 o 37 314 31 18213 345 52 25299
18 286 35 744ó j 3 15 32 18631 346 5 7 2
5415
287 31 7854 1 316 32 18931 348 2 25522
20 288 27 8260 3 7 1
32 19245 349 7 25619
2i 2 89 24 8664 3 18 33 19554 350 12 25708
22 290 20 9065 3'9 34 19858 359 17) 25786
23 291 Ic 9465 320 35 20155 352 22; 25857
24 292 13 9863 32 1 37I 2 0 4 4 7 3 5 3 26j 2
59J9
2
5 293 9 10258 322 38 2 0 7 3 4 354 33 Ï592X
26 294 (5 10052 323 4° 21017 355 3s 26013
2
7 2
95 3 11044 324 42 2 1292 35^ 44 16046
28 296 0 11434
2
3 5 44 21560 357 49 2 6 0 6 9
2
9 296 57 11823 326 46 21822 358 54 2 6 0 8 4
3° 2
97 54 12209 327 49 22077 360 0 26089
 ET T E M P O R I S LIB. VI.
Tabula Afcenfionum re&arum.
V « n ÇÓ j il np
G. M G. M G. M. G. M. G. M G. M.
c 0 c 27 54 0 122 12 152 6
57 48 90
I 0
55 28 51 58 51 91 6 123 14 153 3
2 1 50 29 49 59 54 92 12 124 16 1 5 4 0
3 2 45 30 46 60 57 l 125 18 154 57
93 7
4 3 4° 3 1
44 62 0 94 2 2 126 20 155 54
5 32 42 6 2 127 22 156 51
4 35 3 3 95 7
6 5 3° 33 4° 64 6 96 33 128 24 157 48

7 6 25 34 39 65 9
97 38 129 25 158 45
8 7 20 35 37 66 i3| 98 43 130 26 159 41
9 8 15 3' 6
3 6 67 17; 99 48 131 27 160 37

10 9 ix 37 35 68 2 1 100 53 132 27 151

33
11 10 6 38 34 69 25 ] 01 58 133 28 162 29

I2 li I 39 33 1 70 29 103 3 *34 2
9 163 25
H 57 40 32! 71 33 104 8 135 29 164 21

H 12 52 41 31 72 3 8( 105 13 136 29 165 17

*5 13 48 4 2
3 1
73 43 10 5
17 T
37 2
9 166 12
I(5
j H 4.3 43 3 ! 1
74 47 107 22 138 29 167 8
1
*7 15 39 44 31! 75 52 108 2 7 39 28 168 3

i8j 16 35 45 31 76 57 i°9 31 140 27 168 59

1 2 n o 35
19! 17 3 46 32 78 141 26 169 54

2 18 27 47 33; 79 7 m 39 142 25 170 49

°i 1
21 19 2
3 48 33! 80 12 112 43 *43 2
4 7* J
45
81 I
22 20 19 49 34| 7i 113 4 7 144
2
3 172 40
2
3 21 15 50 3 5' 82 22 114 51 145 21 J73 35
24 22 12 51 36I 83 27 115 54 146 20 174 30

25 23 9 52 3 8j 84 33 116 57 147 18 1
75 25
26 24 6 53 4° 85 3 8 118 0 148 16 1 7 6 20
2
7 25 2 54 42 86 43 il 9 3 149 14 1 7 7 15.

28 26 0 55 44 87 48 120 6 150 il 178 IO

29 26 57 56 46 88 54 121 9 151 9 179 5
27 54 57 4 8 90 0 122 12 152 6 180 o*
3°
 43 2 T H E A T R I M V N D I

•H > VVW
X
G. M. G . M. G . M. G . M. G . M. G . M.
o 180 0 207 54 237 48 ^70 0 302 12 332 6
,1 1 8 0 15 208 51 238 5 1 Î271 6 3°3 H 333 3
2 181 50 209 49 239 54 ,272 12 3 0 4 16
334 0

3 182 45 210 4 <5 240 57 '273 1 7I 3 0 5 18

334 57
4183 40 211 44 242 0 274 22 3 0 6 20
3 35 54
307 22
5 184 35 212 42 243 3 '275 27 33* 5i
6185 30 213 40 6 2 308 24 337 48
244 I 7* 33
•718<5 25 2 14 39 309 25 338 45
245 9 277 38
8 187 20 215 37 246 13 ,278 43 310 26 339 41
9 188 15 216 36 27
247 l
7 279 48 34° 37
10 1 8 9 11 217 35 248 21 '280 53 3 1 2 27
341 33
11 1 9 0 6 218 34 249 25 ,'281 58 313 28 342 29

i2 191 1 219 33 250 29 283 3 314 29

343 25
1
13 191 57 220 32 251 33 284 8 3 5 29 344 22
31 316 29
r
4 .192 52 221 252 38 285 13 345 17
.193 48 31 286 17 3 7 1 346 18
222 253 43 29
16
194 43 223 31 287 22 318 29 347 8
1 254 47
7
195 39 224 31 255 52 288 27 319 28 348 3
18 196 35 225 31 256 57 289 31 320 27 348 59
19 197 31 226 32 258 2 290 35 321 26 349 54
20 198 27 2 2
7 33 259 7 322 j29i 39 25 !35O 49
21 199 23 228 33 260 12 2 9 2 4 3 323 24 1351 45
22 200 .19 229 3 4 2<?I 17 293 47 324 23 1352 4 0
2 201 15 230 3 5 2 62 2 2 , 2 9 4 51 325 21 Î353 35
3
24 2 02 12 231 36 j2d>3 27 295 54 326 20 i354 3°
25 203 9 232 38 264 33 296 57 3 2 7 18 !355 2 5
26 204 <5 233 4 ° : 265 38 298 O 328 16 3 56 2 0
2
7 205 3 234 42 2 66 43 299 3 329 14 '357 15

28 206 0 235 44 , 2 6 7 48 300 6 330 11 I358 10

29 206 57 236 4 6 12 6 8 54 301 9 331 9 !3 59 5
3°i 20
7 54 237 48 1270 0 302 12 332 6 '360 0

Tabula
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 433
Tabula diífercntiarum afcenííonalium
eleua. L 35 38 1 41 45 ! 48 5°
G G. M .G. M G. M G. M .'G. M. G. M.

I 0 4 02
47;0 32 I o'i 7 I 12
1
2 I 24 I 34 1
44 2 0 2 2 23

3 2 6 2 2 X Í2 37 3 03 20 3 35
2 48 3 8 3 29 4 14
2
7 4 47
4
5 3 r 22 5 I 35 5 59
3 3 55:4 |5
6 4 *3 4 4 3 \5 15 6 26 42 7 12
p—
n 5 5
8)7 3Í7 50 8 2
5
n 7 4 3°|
•3—>. 8 6 18
5 39 18,7 51 8 59 9 38
w
(-»
M • 9 22 [7 67 5 59 7îio 8 10 53
O
» 10 7 6 7 55 1« 4 9 IO 9 I 18 12 8
o
c= 1 1 7 50 8 44 9 44; i l I 2Í ' 2 28 M 24
«ri
I 2 8 34 9 34 10 39,12 1^13 39 H 4e
r
3 9 18 IO 2 4 11 35 13 2 I 1*4 51 15 58
*4 10 3 11 *4 12 3» H 2d!i5 5 17 17
15 10 4 9 12 5 r3 2 S
15 32 17 19 18 37
11 35 12 57 1 4 2 6 16 4 0 ! 18 34 19 59
12 22 2 2X
*7 '3 4 9 *5 5 *7 48Í19 51 22
i8 I
3 9 H 4 2 16 24 x8 5821 9 22 47
i9 *3 57 15 3 6 17 2520 922 29 24 14
2
20 x
4 4 6 16 3 1 18 7. 2 I 22 23 51 2
5 43
2 I 27 19 301 2 2 2 2
'5 3 * 17 35 5 H 7 14
22 16 2 7 18 24 20 _34 23 5 0 26 40 28 48
18 22 21 2
23 19 19 39 5 7 28 8 3° 24
24 18 10 2 0 2 I 2 2 4 6 26 2 6 29 30 32 3
2
19 3 21 22 2 3 55 7 2
48 3 1 12
5 33 4*
24 2
26 19 5« 2 2 5 5 29 I 2 3 2
48 35 32
2
7 20 54 23 2 8 26 17 3 0 38|34 28 23
37
28 21 51 24 33 2
7 31 3 2 7 3* 12 39 19
29 22 5° 2 5 4 0 28 48 33 c 38 0 1 21
4
4
30 2
3 5 1 26 49)30 7 35 16 39 53 43 2
9,

Iii
 ;
43-4 ï H EA TR I M V ND I

1 e l e t i a
3 5 . 3 8
48 50 P o l i 1
4 4 5
1
G . M G . M . G . M . G . M . M . G . M . m t J I
G .
1

24 -, 5 3 2 8 0 29 26 56 T ' ;
3 1
4 9 5 2 4 5 4 4 !
32:25 57 29 3 2 3 8 40 4 8 8 1
I
. 1 3 5 4 4 3 5 7

3 3 ;
27 3 3 ° 29 3 4
2:2 4 0 30 46 9
50 42
34! 2 8 11 42
3 1 4 7 1 3 5 5 4 25 4 8 3 1 5 3 3 °

3 > !
29 2 I 3 3
10 30 4 4 5 8 5 6
i
3 7 2 7 5 ° 3 4

3 6 3 0 IO 4 6 60
3 5 3 4 3 5 3 9 36 5 3 4 8 27
3 7 3 1
51 36 4
40 5 6
48 5 4 5 6 4 9 6 3 5 4
'( O !

. i i - j

3 « 3 3
I O
3 7 3 7 4 2 4 7 5 1 2 3 60 I 2 68 3 7

3 9 3 4
32 29 15 4 4
4554 4 I 7 4 5 9
4 4 J 5 4

40 46 3 68 90 - 0
3 5 5 9 ' 4 ° 5 8
52I57 4 4

O
o 1 3 7 3 °
42 4 7 4 9 5 | 6 o 2 3 7 4 5 4
0 0
4

4 2 3 9 5 4 4 4 2 5 1
3 1 6 4
! 3 9 °
0 0 0
:
r f 40 4 6 d ó 4 6
5 4
I I [68 5 0 0 0 0 0
4 3

w
J 2
3 2 48. 5 9
0 0 0
4 4 5 7 4 ' 7 4 5 7 °

1 60 23:90 0 0 0 0 0
>.—- 4 5 4 4 - ' - 2
7 5 2 3

h i
•46 4 6 Ç 1 2 9 0 64 11 0 0 0 0 0 0
5 4

tS 40 56 5 5 : 6 8 4 7 o 0 0 0 0 0
4 7

4 8 50. 60 12 0 0 0 0 0 0
5 8 7 4 . 5 4

49 4 0 64 0 0 0 0 0 0 0 0
5 3 9 °

50 > 4 5 2 68 3 * o 0 0 0 0 0 0 0

5 1 5 9 5 1
7 4
4 2 jo O i O 0 0 0 0 0

5 2 5 3
40 90 0 0 0 0 0 0 0 0 0

38 1 9
0 o!o 0 0 0 0 0 0 0

,*
5 4

H 7 4 3 2
0 ojo 0 0 0 0 0 0 0

5 5
90 0 0 ojo 0 0 0 0 0 0 0

Qua?ftelleh a b e n t eam d e c l i n a t i o n c m quae m u l t i s n u m e r i s n o t a n t u r

in parte boreali n u m q u a m occidunt in parte vero auítrali n u m -
quam oriuntur.
 ET TE MP O RI S LIB. VI. 7

H f:

Puí

T A B V L A S I N V V M PER SINGVLA MINV

ta cxtenía vniuerlam Sphçricorum Triangu-
lorum fcientiam comple&ans cuius
tantusvfinus clt 6 0 0 0 0 .

.'! "
A

i
(ii ' ; > 'v 1 .r - , t^f
il V.

Ill I
 43* T H E A T R 1 M V N D I
Incipit tabula.
0 1 ; 2 3 4 5
G l !
MJ | 1 _
i 17 1064 2X II 3i57 4202 524*
2 34 108 2 2 128 3175 4220 5264

52 1099 2146 3192 4237 5281

3
69 111 6 2163 3209 4255 5298
4
5 87 1x34 2l8l 3227 4272 53i*
6 104 11 51 ÏI98 3 244 4289 5333
122 1169 22l6 3262 4307 535 i
7
8 139 1186 2233 327 9 4324 53*8
9 1
57 1204 2250 3297 4342 5385
Io i74 1221 2268 33H 4359 5403
11 191 1239 228 5 333 1 4376 542°
I2 209 1256 2203 3349 4394 5437
l 22 6 i274 23 2 0 3366 441X 5455
3
H 2
44 1291 2338 3384 4429 5472
261 1308 23 55 3401 444 6 5490
16 279 1326 2373 3418 44*3 5507

2390 343* 4481 5 5 24

1
7 | 296 i343
18
1 3 4 1 1361 24O7 3453 4498 5 542
4516
19 33i 1378 242 5 3471 5 5 59
20 1396 2442 3488 4533
349 55 7 7
21 - 3 66 1413 2460 3506 455o 5594
22 383 1431 24 77 35 23 45*8 5611
2 401 1448 2495 354° 4585 5*29
3
24 418 i4*5 2512 3 5 58 4603 5*4*
2
5 436 X483 2529 3 575 4620 5**3
2 6 453 ,1500 2 547 3593 4*37 5681

47i 1518 2564 3610 ; 4*55 5*98

I27 3628 j
J28 488 i53 5 2582 4*72 571*

29 506 1553 2 599 3*45 1 4690 5733

30 523 I570 2617 3662 4707 5750
1 1 1 1
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 437
S i n u s retfti
G. 0 i 2 3 1 4 , 5
M. 1 i
1 541 1588 2634 3680 4724 5768
3
558 1605 2652 3697 2
32 474 ; 5785
33 575 1622 2669 37 5 1
4759, 5802

34 593 1640 2 686 373 2 4777, 5820

610 1657 2704 3750, 5837
35 4794:
628 i<5
75 2 72 1 3767 4811' 5854
37
645 I<?92 2739 3784; 4829; 5872
38 663 1710 2756 3802! 48491 5889
680 1727 2
774 3819: 48^4; 5907
39
40 698 __J745 2791 4881 5924
3837
I 1762 2808 4898
41 7 5 3 8 54; 5941
42 733 _ i 779 2826 387r 4916 5959
750 1 7 91 2843 3889 4933 5976
43
6 1814 28dl 3906 495 1 5993
44 11
785 1832 2878 3924; 4968, 6011
45
46 802 1849 2896 3941; 5985! 6028
820 i857 2913 3959j 5003 5046
47
48 837 1884 2930 3976; 5°2o, 5063
1902 2948 5038 6080
49 855 5993
872 1919 2965 4011 5°5 5 6098

890 i936 2983 4028 5072 <5i 15

51
907 3000 4046 5090 6132
52 1954
925 3018 4063 5107 6150
53 1971
4080 5125 6167
54
952 1989 3°36
959 2006 3°53 4098 5142 6184
55 J
987 2024 3070 4115 5 59 6207

57 994 2041 3087 I

4 33 5177 62 19
1012 2051 3i°5 4150 5194 6236
58
1029 2076 3122 4l67 5211 6254
59
60 1047 2093 3*4° 4185 5229 6271
 2
4 3 T H E A T R I MVNDI
Rciîduum tabula?.
G 6 8 9 | 10 11
7 ! »

M. j 1 ! |
6289 7329 8367 9403 1043 6 11465
i
6206 7346 8384 9420 l 0 11482
2 433
2 7364 8402 9437 10470 11499
3 03 3
6341 : 7381 8419 945 5 10487 115 17
4
9472 10504 11
5 6353, 7398 843*1 534
6 *375i 7416 8454 1 9489 10522 ï I 55 r
8471 9509 10539 ^1568
7 *393j 743 3
6A I 0 ! 8488 95 3 2 10556 11585
8 7450
6427 7468 8505 954i 1 0
573 11 6 0 2
9
IO 6445 7485 8523 9 5 58 10590 I 1619
6462 7502 8540 9575 10607 1163 6
11
8557 9592 1062 5 11654
X2 6479 75 19
9610 10642 11671
6497 7537 8575
r 6514 96 27 10659 11688
4 7554 859*
8609 10676 11705
15 ~ 6 5 3 2 75 7 1 9*44
16 6549 75 89 8626 9661 1069 3 1172 2

6566 7606 8644 9679 10710 x 1739

6584 7623 8661 9696 1072 S 11756
18
8678 10745 11773
19 6601 764r 97*3
20 <561 8 7658 8695 973° 10762 1 1791

66 2 6 9747 10779 XI 8 0 8
21 7°75 8713
7693 8730 10796 i 1825
22 6653 —21^1
2 6670 7 7 xo 9782 10813 11842
3 8747
24 6688 7727 _8 6 9199 1 083 1 11859
7 5
9816 10848 11876
25 6705 7745 8795
10865 11893
26 6722 7762 8 7 99 9833
6740 7779 8716 9851 10882 11910
27 77 96
8834 9868 i 10899 11927
28 6757
1
29 • 6774 781,. 8851 9885 10916 11944
6792 8868
1 9902 10934 11962
30 7831
 ET TE MP O R I S LIB. VI.
Sinusredi.
:> 6 f 7 , 8 9 10 11
M. i •
P 0809 7848 8885 9 9 20 1 , 1 9 7 9
10951
32 6 8 2 6 ^ 8 b 6 •! 8 9 0 3 9 9 3 7 10968 1 1 9 9 6
33 6844 7883 ;•> * * 8920 1098 5 12013
9 9 5 4
34 0861 7900
8937 9 9 7 1 1 1 Q 0 2 12030
35 68 78 7918 8 9 5 4 9988 1 1 0 1 9 1 2 0 4 7
36 6 8 9 6 793 5 8972 10006 11037 I 2064
6913 2
37 79 5 8989 10023 11054 12081
38 6930 _ / 9 6 9 9006 10040 11071 1 . 2 0 99
39 6948 7 9 8 7 9023 j l 0
° 5 7 1 1 0 8 8 12x15
40 69c 5 8004 9041 1 10074 1110 5 ia 133 !
1 6982 802 I
4 9058 10092 111 2 2 1ÎÏ5Q:
2 7000 8030
4 9Ö75 1 0 1 0 9 I l i 39 1 2 1 6 7 •
43 7017; 8056 9 U 9 2 10x26; 111:57 1 2 184
4 4 7 ^ 3 4 8073 9 1 1 0 10143! 1 1 1 7 4 12201
—* - —r
45 7052 8091 9127 10160 I ix:91 1 2 218
46 70 69 8 . 8 8 9144 10178 I.-2 2 3 5
1 1 2 0 8
4 7 7086 8125 91Ó1 10195 1x225 12252
4 8 —Z121 8142 9179 102 12 1 1 2 4 2 1 2 2 6 9
4 9 7 j 21 8 i6o 9196 10229 1 1 2 6 0 122.86
5 0 - 7 1 3 8 8177 9 2 13 10246 I I 277 X2303
51 7156 8194 9230 10264 1 1 294 12321
52 7 * 7 3 8212
9 2-14 1028 I II3II 12338
53 7190 82:9 9265 10298 I 1328 1
-35 5
54 7208 8 2 4 0 9282 10315 1 12372
1345
55 7225 8263 9299 10332 jI 11362 1 2 3 8 9
5 6 —1241 8281 93 1
7 10350 11380 12406
57 7260 8 98 10367;
9 3 3 4 .11397 1 2 4 2 3
58 7277 8315 9351 10384! I I4r4 12440
59 7294 8333 9368 104 tI j *H3i l 2
4 > 7
60 73x2 8 3 5 0 938, 10418 !
124.74
114,8
 T H E A T R Ï M V N D I
Reiîduum tabulç.
16 i l
12 I 13 !4 15 7
M. i
14532 15546 16555 17558
i 12491 13514
2 12 5 0 8 1
3) 31 14549 15562 16571 175 75

13548 14566 15579 16588 17592

3 12525
15596 16605 17609
4 12 5 4 2 13565 14583
16622 17625
5 12 5 6 0 13582 14599 15613
12577 14616 15630 16638 17642
6 13 5 9 9
13616 15647 166 54 17659
7 12594 *4633
13633 14650 15663 16672 17675
8 12 6 1 1
13650 14667 15680 16689 17692
9 12628
13667 14684 15697 16705 i 7709
IO 12645
13684 14701 16722 17725
11 12662 157*4
13701 14718 1 16739 17742
I2 12 6 7 9 Ï 573
I 2696 13718 15748 16756 17759
14735
I27I3 14752 15765 16772 1
7775
l
A 1373 5
1273O 14769 15781 16789 17792
i5 1375 2
14786 15798 16806 17809
r 6_£^747 1 3769
12764 13786 14803 15815 16823 17825
17 1684c 17842
1278 1 13802 14819 15832
18
13819
»
14836 15849 16856 17859
19 12798
15866 16873 17875
20 1281 5 13836 14853
14870 15882 16890 17892
2I 12832 1 3853
22 > 1 2 8 5 0 13870 14887 15899 16907 17909

14904 15916 16923 17925

12867 13887
23 17942
14921 15933 16940
24 ' 12884 13904
12901 13 9 2 i 14938 15950 16957 17959
25
1 2918 13938 H955 15967 16973 17975
2 6
15983 16990 17992
27 12935 139)5 14972
14989 16000 17007 18009
28 12952 13972
13989 15005 I60I7 17024 18025
29 i 2969
14006 15022 16034 17040 18042
3° 12986

Sinus
 ËT T E M P O R t S L I B . VI. 441
Sinus reéti.
G. i 2 . 1 3 H 1 * 5 1 5 I 17
1
M . 1
13003 14023 15039 16051 I I
7 ° 5 7 18058
31
32 13020' 14040 15056 16067 1 17074 1 8 0 7 5
I 14057 ^ 0 7 3 16084 1 7 0 9 1 18092
33 3 ° 3 7
1
3 ° 5 4 14074 15090 16101 17107 18108
34
35 13071 1 4 0 9 1 . 15107 161 18 17124 18125
13088 14108 15124 16135 17141 18x42
3*
14125 15141 16152 18158
37 i 3 i ° 5
38 13122 14142 M 157 16168 i 7174 18175
14159 15174 16185 17x94 18192
3 9 1 3 ^ 9
40 13159 14176 15 1 9 1 16202 17208 18208

13173 1 4 1 9 3 i 5208 16219 17224 18225

41
42 13190 142IO 15225 1623c 17241! 18241
1 3 207 14227 15252 1625 2 17258, 18258
43
13224 14244 15259 I6269 172751 I 8 2 5 _
4 4 7

14261 2 6 16286 17291

13241 i 5 7 18291
46 13258 14278 15292 163O3 17308 18308
x 14295 15309 1 6 3 2 0 17325 18325
4 7 3275
1 2 15326 I 6336 18341
48 13292 143 17341
I 14328 1
5343 16353 17358 18358
4 9 3 3 ° 9
13326 H 3 4 5 15360 I637O «7375 18374
50
14362 1 5377 I6387 17392 18391
51 13343
13360 14379 M 394 164O3 17408 18408
52
1 14369 15411 I 642O 17425 18424
53 3 3 77
14413 15427 1 17442 18441
54 1 3395 6 4 3 7
13412 1 4 4 3 ° I
5 4 4 4 I6454 17458 18458
55
<6 13429 14447 15461 16471 17475 18474
1 14464 15478 16487 1749* 18491
57| 3 4 4 6
~> 8 13463 14481 ' 5 4 9 5 165 0 4 i 7 5 ° 8 18507
14498 15512 I65 21 1 2 18524
59: i 3 4 8 ° 75 5
dO| 13497 14515! 15529 16542 17542 18541

K k k
 442 T H E AT RI M VN DI
Refidüum tabulf.
jG.| 18 19 20 1 21 2 2 2
3 __
Ml

1 l 8
557 19550 20537 21518 2 2492 23459
2 18574 195*7 20554 21534 22 508 2
3476
1
3 18590' 19583 20570 21550 2 2 524 23492
4 18607 19600 20586 21567 22541 23508

i 18624
18640
18657!
19616
19633
19649
20603
20619
20635
21583
21599
21616
22557
22573 _2
23524
354O

7 22589 23555'
8 _iS673j 19666 2065 2 2163 2 2 2605 2
357 2

9 18690! 19682 20668 21648 22 6 2 9 23588

to I 8 7 0 6| 19699 2068 5 21664 226^8 23604
11 1
8723! 19715 20701 21681! 2 2 654 23620
I2 I 8740' 19732 20717 21697 2 2670 £3639
•
*3 18756 19748 20734 21713 22686 23652
H 18773 19764 20750 21730 227O2 23668
18789 1978 I 20767 21746 22718 23684
II 1S806 19797 20783 21762 22735 23700
18822 198 14 20799
18839 19830
! 21778 22751 23716
Î5 20816 21795 22767 2
3732
19 18856 19847 208 3 2 21811 22783 23748
20 18872 19863 2084.8 21827 22799 23764
21 18889 19880 20865 21843 22815 23780
22 18905 T 989 6 20881 2 IS 6 0 22831 23790
2
3 18932 1 9 9 1 3
20897 21876 22848 23812
24 18938 1^929 20914 2'i 8 9 2 2 2864 23828
2
5 18955 19946 20930 21908 22880 23844 ,
26 18972 19962 20947 21925 22896 23860 1
2
7 18988 19979 20963 21941 22912 24356 I
28 19005 19995 20979 21957 22928 24372 1
2
j 9 1902 1 2001 I 20996 21973 2 2944 24388
I30 19038 20028 • 2 1 0 1 2 2 1990 f 22961 24404
 BT TOMPORIS L I B . VI. 443
S i n u s reifri.'

G. 18 19 20 2I 22 23
M. j

19034 : 20044 2x028 22üo6 •2^2977 23940

31
2006I 21045 2 202 2 2 2993 23956
32 19071
19087 liOOyj 21061 22038 23OO9 23972
33
20094 21077 2205 5 23025 23988
34 19104
1912 i 20110 2IO9 4 22O71 23O41 24004
35
20127 2I1 1O 22087 23057 24020
19137
21123! 2 21O3 24036
19154 20143 23073
37 1 24052
19170 20I59 2 1 143! 2 2 I 19 23089
38
20176 21159: 22136 23 IO6 24068
19187
39
19203 20192 22 152 23122 24084
40 21175!
20209 2 I 192 22168 23138 24x00
41 19220
2022 5 2 1208 22184 23154 24116
19236
42
20242 2 1224 22 2OI 23 I 7O 24132
19253
43 23186 24148
19269 20258 2 I 24 I 2 22 17
44
21257 22233 23 202 24164
"19286 20275
45 23212 24180
19302 20291 21273 2 2249
46
20307 2 I 29O 22265 232 34 24196
47 19319
20324 2 13O6 22282 2325O 242 1 2
48 1933 5
20340 2 13 22 22298 232 67 24228
49 19352
19368 2 0 3 57 2 1339 223 14 23283 24244
50
22330 23299 24260
51 19385 20373 21355
20389 2137I 22346 23 3 1
5 24276
52 19402
20406 2 1387 22363 23331 24292
19418
53
20422 2 14O4 22379 _£3347 24308
54 19435
20439 2 142O 22395 23363 24324
55 1945 1
20455 21436 2241 I 23379 24340
19468
20471 22427 23395 24356
19484 21453
57
19501 20488 2 1469 2 2 444 23411 _24 3 7 2_
r
5
20504 21485 22460 23427 24388
59 I95I7
20521 1 215O2 2247O 2 3443 24404
60 19 5 3 4

K kk r
 T H E A T R I M V N D I
Reíiduum tabulç.
G 24 1 25 1 26 J 2
7 1 28 1 29
M. 1 í i
1 24420! 25372 263I7 27254 28183! 29103
2 24*36; 25388 2
63 3 3 2727c 28199S 29119
2 2 26349 27286 28214
3 4f 5 j 25404 29134
4 241-67 2 5420 26365 27301 282 29 29149

5 244831 25436 26380 27318 28245 29164

6 24499 25451 26396 27332 28260 29180

7 24515 25467 26412 27348 28276 29195

8 2
4i 3 1 26427 27363 28291 2 9 2 IO
25483
2 25499 2 2 28306 292 25
9 4547 ^443 73 79
Io 2
4563 255x5 26459 2
7 394 28322 29241
11 2 27410 292 56
4579, 25530 1 2^474 28337
I2 2 i 26490 29271
4595 25546 27425 2
8353
13 24611 25 5 6 2 1 26506 2744! 28368 29286
24627 25578 265 21 2 7456 28383 29302
*4
i5| 24643 , 26537 27472 28399 29317
2 5594
16, 24659 2 5609 26552 27487 28414 29332
2 5674 25625 26568 27503 28429
7 29347
18 24690 25641 26584 27518 29362
28445
19 24706 ; 265 9 9 28460 ""29378
25657 27534
20 24722 25673 26615 27549 28476 29393
2 I 24738 25688 26631 27565 28491 29408
22 247)4 25704 26644 27580 28506 29432
2
3 2477c 25720 26662 2759t 28522 ~ 2 9 4 3 9
24 24786 25736 26678 2 7611
28537 29454
2
5 24802 2 26693 27627 28552 29469
5 7 5 ij
26 24818 25767 26709 27642 28568 29484
2 2 2 26725 27658 28582 29499
7 4*33 57&3
28 24849 2 26740 2
7673 28598
5 7 99 2 9 5 1 5
29 24865 25814 26756 27689 28614 295 3 °
30 24881 25830 26771 27704 28629 2
9545
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 445
Sinus recti
G 24 25 26 27 28 29

M. i

25846 26787 27720 28644 295 6 0

31 24899
32 24913 25862 26803 2
7735 28660 29575

33 24929 25877 26818 27751 28675 2959°

26834 27766 27690 29606
34 24945 25873
24960 25909 26849 27782 28706 2902 i
35
24976 25925 26865 27797 28721 29663
36
25940 26881 27813 28736 2965 i
37 24992
26896 27828 28752 29666
38 25008 25956
26912 28767 29682
39 25024 25972 27844
40 25040 25988 26927 27859 28782 __296_9_1__
25056 26003 26943 27875 28798 29712
41
42 25072 26016 26959 27890 28813 29727

25087 3603 5 26974 27905 28828 29742

43
44 25103 26051 26990 27921 28844 _ 2 9 75 7

25119 26066 27005 27936 28859 29772

45
46 26082 2 7 0 21 27952 28874 29788^
25135
2 27967 28889 29803
47 25151 26098 7°37
26113 27052' 27983 28905 29818
48 25167
25182 261 29 27068 27998 28920 29833
49
25198 26145 27083 28014 28935 29848
50
26161 27099 28029 28951 29863
51 25214
2 5230 26176 27114 2 8044 28966 29878
52
53,
54
25246,
25262
26162
26208
27130
2 7146
28060
28075
28
20996
8 [
J 29894
29909

2 26223 27161 28091 290X2 29924

55 5277;
56 25293 26239 27177 28106 29O27 29939

28122 29O42 29954

57 253°9j 26255 27192 1

25325: 26270 27208 28137 29058 29969

58
1 29984
26286 27223 28152 29O73
59 25341!
60 2 6302 27239 28168 1 29088 lOOOO
25357'
 44<5 THE ATRI MVNDI
Refiduumtabulae.

G. 3° 31 32 33 34 35 .
M.J
i 30015 31809 32692 3 3 5 66 34428
30917
2 3 0030 30932 31824 3 2
7°7 3 35 34443_
3 30045 30947 31839 32722 3 3594 3445 7
4 30060 30962
3 i 8
54
32736 33609 34471
30075 31869 32751 33623 344.8 6
5 3°977
6 30090 30992 31883 3 2 766 33638 __34500_
30105 3 1006 31898 32780 33652 345 14
7
8 30120 3 1021 31913 2
3 795 33667

3 1036 32809 33681

9 3°13 5 3 l
9 2
$ 34543
IO 30151 31051 r
3 943 32824 33696 34557
11 301 66 3 1066 3 :957 32839 3 3 710 34571
I2 30181 3 1081 31972 3 2 §
53 33725 3 4 5 85
30190 3 1096 31987 32868 33739 34600
13
30211 ï l l 32002 32882 33753 34614
H 3 7
30226 31126 32016 32897 33768 34628
16 30241 31141 32031 32912 33782 34642

1 3025 6 31156 32046 3 2926 34657

7 33797
34671
18 30271 31171 32061 32941 33811

19 30286 31186 32075 3295 5 33825 34685

20 30301 31200 32090 32970 33840 3469g

21 30316 31215 32105 32985 33854 3 47 H

22 1 31230 32120 32999 33869 34728
3°3 3
33014 33883 34742
2
3 30346 3 I2
45 32I34
24 30362 3 1260 32149 1 33028 3389- 3475 6
2 31275 32164 33°43 33912 34771
5 30377
26 31290 2
30392 3 179 33057 33926 34785
27 30407 3i3 5 0
3 2I
93 33072 3394 1 34799
28 30422 r 2 0 3 22 oS 33o87 3395 5 34813
3 3 i
29 30437 31335 1 32223 33101 3 3 969 34827
30452 1 32237 33116 34842
3° 3 349I 33984
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 447
Sinus reiii.
G 30
31 52 33 34 35
M.j

31 30467 3 364 32252

3313° 33998 34856
32 30482 3 379 32267
33H5 34013 34870

33 3 ° 4 91 3 394 32282 33159 34027 34884

34 30512 3 409 3 2296 1 34041 34898
33 74
35 30527 3 424 32311 33188 34056 349*3
36 30542 3 439 32326 34070 3492 7
33203
37 3°557 3 454 3 234° 33218 34084 34941
38 30572 3 468 32355 33232 34099 3495 5
39 30587 3 483 32370 34969
33247 34113
40 30602 3 498 32385 33261 34128 34984
1 30617 2
4 3 5*3 3 399 2
33 76 34142 34998
42 30632
3 528 32414 33290 34156 35012

43 30647 3 543 ! 349 2 2 35026

333°5 34*7*
44l 30662 3 557
: 2
3 443 34185 35040
3 3 3 *9
45 30677 3 572 32458 34199
33334 35054
46 3 069 2 3 587 32473 33348 34214 35069

47j 3°7°7 3 602 32487 33363 34228 35°8.1

48I 30722 32502 35097
3 613 33377 34242
49 3°737 3 632
32517 33392 34257 35111 !
5° 3°75 2 3 647
32531 33406 34271 35125 I
51 30767
3 661 32546
3 342 1 34285 35*39 1
52 30782 32561
3 676 33435 34300 35*54 i
53 3°197 3 691 3 2575 3345° 343H 35168. 1
54 30812 3 706 32590 33464 34328 3 5*32 !
30827 721 32605
55 3 33479 34343 35*96
56 30842 32619 3 5 210
3 735 33493 3435 7
30857
57 3 750 32634 33508 34371 35224
58 30872
3 765 32649
3 35 2 1 34385 35238
59 3088-/ 3 780 32663 3 3537 34400 3 5253
60 30902 32678 34414 35267
3 795 3 3 55 1
 44S T H E A T R I MVNDI
Rcfíduum tabula*.
1
G 26 1 38 39 4° 4
37
M.! 1 1
361221 6 37772 38580 3937*
1 1 35 2 8 I 3 953
2 361361 36907 37786 38593 39389
3 52 95
36150 36980 3 7799 38007 39403
35 3 ° ?
36164 36994 38620 _39416
4 35 3 2 3 37813
36178 37008 37827 38634 39429
5 3 5 33?
6 36192 37022j 37846 J58647 _39442_
3 53 5 '
30 2 0 6 37854 3 8 6 6 0
3945 5
7 35 3 6 ) 37035
8 36220 3 7°4 5 37807 38*74 39468
3 5379
37003 37881 38687 39481
9 35394 3*234
36248 37894 38700 39495
IO 3 54o8 37°77
36262 37090 37908 387*4 39508
11 35422
36275 1 37921 38727 39521
12 3543é 3 7 °4
36289 37x18 37940 38740
I j 3545° 395 34
35468 37131 37948 38754 _39547_
r
4 3*3°3
37962 3 87*7 395*o
15 3 547^ 363I7 3714)
_37i59 38880 39573
16 3549' 3*33 1 jl22.11
17I 35 5 0 6 3*345 37*73 37989 38894 39 58*
37180 38002 38807 39600
i8 35520 36359
37200 38016 38820 39613
19 35534 36373
38029 38834 30626
20 35548' 3*387 37214
35562 36400 37227 38043 38847 39639
21
22 1 38056 38860 39*52
3 5577 36414 3724
38070
23 35591 36438 37255 38973 596*5
24 35605 36442 37268 38083 38987 _39*78__
36456 37282 38097 38900 39691
25 3 5 6 1 9

26 37296 38x10 38913

35*33 3*47o 397°4
37309 38124 38923 397*7
27 3 5647 3*484
38137 38940 3973*
28 35661 3*497 373 3 2

19 ó
35 75 36511 37337 38151 38953 39744
38164 38966
3° 35*89 3 * 5 25 3735° 39757
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 449
Sinus redi.
G. 36 38 [ 39 40 4*
37
M.
38980
i
31 357°3 36539 37364 38178
1 3977°
.3 2
3 5 717 3^553 37378 38191 38993 3978.3
33 3 573 1 36567 37391 38205 39006, 39796
36581 38218 39019, 39809
34 35745 37405
35 3 5759 36594 374*9 38231 39033! 39822
39046;
36 35773 36608 3 743 2 38245 39835
36622 37446 38258 39059 39848
37 35787
3 58OI 36636 37460 38272 39072 39861
38
36650 38285 39086 39874
39 35**5 37473
40 35829 36664 3 7487 38299 39099 39887
36677 38312 39112 39900
41 35843 37500
42 35g57 3 669 r 3 7 5 14 38326 39125 39913
35871 37528 38339 39139 39926
43 36705
35885 36719 38352 39152 39939
44 3754*
45 3 5899 36733! 3755 5 38366 39165 39952
37569
46 3 5913 36746| 38379 39*78 39965
2
'47 3 59 72 36760' 37582 38393 39I9 39978
37596 38406 39205 39991
48 3 5941 3 6774;
—
36788 37609 384*4 39218 40004
.49 35955
35969 36802 376 3 2
38433 39231 40017
0
|5
36815 38446 39244 40030
15 1 3 5983 3 7637
3 6829 37650 38460 39258 40043
l5 2 3 5997
f 36011 36843 37664 38473 39271 40056
53
3 6025 36857 38486 39284 40069
54 3 7677
36039 36870 37691 38500 39297 40082
55
56 36053 36884 37704 385 *3 393 *o _4°°95 1
36097 36868 37718 38527 3 9 3 24 40108 1
5 7
36081 36912 3 773 2 38540 39337 4012 I
58
3 6094' 36925 37745 38553 39350 40134
59 1 39363
60 36108 : 36939 37759 38567 40*47

LU
 T H E A TR I M V N D I
Reiîdii um tabula?.

42 __43 44 45 _ 4 £ _ 4 7 _
M.

i 4010 o 41692 4243S 43893

40932 43 *72
2 _4o_i73 ^ 1 7 0 4 _42/t5_x 4 3 * 8
4 439^5_
4 0 I 86 4095 b 1717 42463 43196 43916

40199 1 42475 _432O8 43£2 8_

4 _ 4 £ 9 2 1 4
402 1 2 40983 i 4 I 7 4 2 42488 43220 43940
5
_6 2 4 .0996 !_4£754 42500
_ 4 ° 1 1 J 1 3 U
7 402 38 41009 I 4*7*7 425 12 43 2
45 43964
8 40251 41012 1 _415_15_! _43_ 57 2
4 3 £ 7 l _
-4-L779
40264 41792 4 2
5 3 7 43269 ""43988
9 4 l 0 3 4
IO 41047; 41804 43281 4 4 0 0 0
_41549
11 4.0^.90 I 41060 ; 4*817 42561 2 — 4 4 0 1 1
4 3 9 3
1 2 ! 4 1 0 7 2 ;
41829 4402 3_
. 4 1 5 73. „433
r 40316 41085 1 41842 42^ S6 43317 44°35
3
14 4 1 0 9 8 ! 41854 42598 4 4 £ 4 7 _
J Í 3 1 9
41 I 10 42611 1 44059
15 4 ° 3 42 1 4 1 8 6 7 4 3 3 4
16 _ 4 f 3 5 4 41879 42623 - 4 1 3 5 3 4 4 £ 7 j _
J r l l l l
l 4 0 5 6 7 41x36 j 41892 42635 435 6
5 4 4 0 8 3 J
7
x8 4 0 3 8 0 4 4 £ 9 4 _
4 n 49 '_4I5£4 _ 4 1 6
4 7 _413
I9 4 0 3 9 3 42660 43390 44106
41161 ; 4 * 9 * 7
20 40406 1 41929 42672 441x8
- i l 1 7 4 _ 4 3 4 1 i
21 404 19 41187 41942 42684 43414 4 4 I 3 °
22 ^ 0 4 3 2 41199 42697 6 44142
L?54 _ 4 3 4 1
1
2 41212 4 19 69 4 2 709' 4 3 4 3 8 ~ 4 4 * 5 4
3 40445
24 1 2 2
4045 8 4 5, _4iZll! - 4 3 4 5 1 44j_^l_
41237 43462 44177
2
5 4 0 4 7 1 41992 42733:
26 _ 4 O 4 8 3 41250; 4 2 0 0 4 43474 44^8 9_

2 4 0 4 9 6 41263 4 2 0 1 7 42758 43486 44201

7
28 ^ . 0 5 0 9 41275 42029 _4i72L°j . 4 1 4 9 8 _ 4 4 Ü i _
29 40522 41288 42042 42782 435 *° 44224
44236
,3° 40535 4130X 42054 42795' 4352 2
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 451
Sinus recti
46 47
G. 42 43 44 45
1
M.
420661 42807 43534 44248
3* 40548 4 313
326 420791 42819 4 3 54 ' 6 442 60
32 40561 4
40574 42091! 42831 43 5 58 4427x
33 4 339
40586 351 4 2 104I 42843 4357° 44283
34 4
42116 42856 43584 442 9 5
35 40599 4 364
40612 377 42 129 42868 43 6 9 4 443°7
4
42x41 42880 43606 443 1
9
37 40625 4 389 :

40658 402 42 892 43618 4433°

38 4 42154
4065 i 42 166 42904 43630 44342
39 4 4*5
40 40663 427 4 2 i 78 4 2 9 1 7 44354
4
440 42191 43664 44366
41 40676 4 4 2 9 2 9

42 40689 2 4 203 42941 43666 44377

4 45
40702 465 422x6 42953 43678 44389
43 4
44 407x5 478 42228 42965 43790 __4440^_
4
40728 490 42 2 4 0 42978 43702 44413
45 4
46 503 42253 ^42990 : 43 7 4 r
4442 4
4°74° 4
42265 43002 43746 44436
47 4°75 3 4 5 15
;
48 40766 528 42278 _432£4 43 738 44448
4
42290 43026 43750 44460
4 9 40779 4 541
50 40792 42302 43 0
38 43762 44471
4 553
40808 5 66 423 J
5 43051 43773 4^483
51 4
o 5
52 40817 4 578 4 2 2
3 7 43 3 43785 4^495
40830 4 591 42339,1 43°75 43767 445°6
53
40843 604 42352 43087 43809 4 4 5 I 8
54 4
40S56 6 1 6 42364; 43099 43821 44530
55 4
56 408*8 629 42377; 43111 43 833 4454 1
4
641 42389 43124 43845! 4 4 5 53
57 40881 4
634 42401 4313 6 43857 44565
581 40893 4
656 42414 43148 43869 445 77
59: 40907 4
679 42426 43160 4 3 8 8 I !
44588
60 40919 4

Lll t
 2
43 T H E A T R I M V N D I
Reiîduum tabule.
Ci 48 49 5° 51 52 53__
M.;
1 446OO 45294 45973 46639 47291 4792 8
2 44*51 2 45985 46650 47302 47939
453°5
"> 46661 47312 47949
44623 45 3 1 6 45996
4 47960
44^3 5 46007 46672 47323
5 44647 45339 46018 46683 47970
47334
6 44658 4 5 3 51 46029 46694 47981
47345
44670 45362 46041 46705 47991
7 4735 5
8 44681 46052 46716 47366 48002
45 3 7 4
9 44693 46063 46727 4801 2
4538 5 47377
IO 4 4 7 0 5 45396 46074 14 * 7 3 8 47387 48022

11 44716 45408 4608 5 j 4*749 47398 48033

I2 44728 46097 I 46760 47409 48043
454*9
44740 46108 46773 48054
*3 45431 47419
*4 4 4 7 51 45442 46119 46782 48064
4743°
15 44763 46130 47441 48075
45453 4*793
16 45465 46141 46804 48085 .
44775 4 7 4 52
1 44786 45476 46152 46814 474*2 48096
7
18 44798 45488 46163 46825 4.8106
47473
19 44809 46175 46836 47484 48116
45499
20 44821 4 6 1 86 46847 47494 48127
455
21 44833 45522 46197 46858 47505 48*3 7
22 44844 45 533 46208 4686ç 4 75 1 6 48148

-3 44856 46219 46880 47526 48158

45 5 4 4
-4 44867 45 556 46230 46891 47537 48169

25 44879 45567 46241 46902 47548 48179

26 44891 < 5 578 46253 46913 _ 4 7 5 58 48189
44902 45 5 90 46264 4*923 475*9 48200
2?
28 44/14 45601 46275 4*934 475 79 48210 .
4.6286 4694 5 47589 48222
29 44925 456*3
30
44937 45624 46297 47600 4823X
4*95*
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 453
Sinus reili.
G. 48 49 5^ 1 51 _52__ 53
M.
31 44948 45^35 46308 46967 47611 48241
32 44960 45647 _4£il9 ^46978 4762 2 48252
33 44972 45658 46330 46989 4763 3 48262
45669 ^46999 48272
34 _ 4 4 9 l 3 -4^341 _47f43
35 44995 45680 46352 47010 47654

3* 4 5 0 0 6 _4Σ92 46364 47021 47664 48293_

6 2
371 450* 45703 ! 46375 47° 3 47675 48303
47686
3 ? _ 4 5 0 29 -457H 46386 _ 4 75*43 48^14_
39 4 5 0 4 0 55726 46397 47696 48324
47054 .
40 45052 45737 46408 47064 47707 4833 5
4 1 45064 45 748: 46419 47074 47717 48345
4^ _457^ _4£430 47086 _47728 4 8 3 55
43 45087 4577 1 46441 48366:
4 7 ° 9 7 ; 1 4773-8
44 45098 _45782j 47108 l_42749 48376:
_4f45i
45 n o 48386
45 4W931 46463 47119 j 47760
_43iÜ _4Î474 _47J£9 I_4T772
458x6 46485 47140 j 4778i 48407
47 45133
48 45144 45827. 46496 47ï5i 47791 48417

49 45156 45839 46507 47i63 47802 48427

48438
1
|5o 45167 _ J 5 8 5£ 46518 47812
A1171
1 45861 465 29 1 47823 4844.8
5 1
45 79 1 47*83
11 4 5 1 9 0 _45 873 46 540 47194 _47833 4^45
53 45202 45884 46551 47205 47844 48469

54 - 4 5 1 9 5 . _46j62 47216 4785 5 48479

155 45906 47226 47865 ~ 4 8 4 8 9

4 5 2 2 5 465 7 3

- 4 5 ? £ 7 46584 _47i37 :
4 7 8
7 6 4 ^ 4 9 9 _

57 45248 45 9 8 2 46595 47248 4 7 8 86, 4.85 l O

58 4 5 2 5 9 1 4594£
_ 46606 _47159 JI7897 _ 4 | 5 2 0 _

59 - 4 5 2 7 1 45 95 1 4661 7 -47269 47907 4 8 5 3 0

60 4 5 2 S 2 45962 46628 47280] ! 4 7 9 1 8 , 48541
— —1r — — —
 t.
T H E A T ? I M V N D I
R e f i d u u m cabu]f.
G. 54 1 55 5 6
1 5 7 53 59_
M.) 1
i 4 . 9 1 5 9 4 9 75 2 50329 •)OSy 2 5 l
439
48551
2 48561 49169 49761 0 5O9OI
5 3 3 9 5 i 4 i L

3 4857 t 4 9 1 7 9 ; 4 9 7 7 1 5°348 5 0 9 ÎO 5 1 4 5 *

485S2 49189; 50358 50919 51465

4 497s 1
5 48592 4 9 1 9 9 49791 50367 50929 ) 5*474
6 4S602 49209 49800 50938 51483
5 °377
48612 4 9 2 i9( 4 9 8 10, 50386 50947 5 1492
7 1
8 48622 49229 49820 50396 50956 51501
.
4 8 6 3 3 49239, 49829 50405 50965 515 10
9
Xo 48643 49249 49839 50415 5 0 9 7 5 51519
11 48653 49258 4 9 8 4 9 50424 50984 . 5x528
X248063 49268 4 9 8 5 9 5 0 4 3 4
50993 5*537
48674 49278 49868 50443 5 1002 51546
í 3
H 4 8 6 8 4 49 288 49878 50452 51011 51555

*5 48694 49298 49888 50462 y 0 21 51564

16 48704 49308 49897 50471 5 1030 5*573
48724 49318 499°7 50481 51039 51582
*7
i8 48725 49328 49917 50490 5 1048

49338 49926; 50500 5 1057 5 1600

19 48735
20 48745 49348 4993*; 50510 51067 5 1608

2I 48755 4 9 3 58 49946 50518 51076 5x6x7

22 48765 49368 49955 50528 51085 5 1626

23 48775 49378 49965 5°5 37 51094 5*635

24 48786 49388 49975 5°547 51103 5 1 6 4 4

2
5 48796 49398 4?984 50556 5 1112 51653
26 48806 49408 49994 5 ° 5 65 51121 51662

2 48816 494*7 50004 5 ° 5 75 5 1 1 3 1 51671

7
28 48826 49427 50013 50584 5 * I
4° 51680

29 4 8 8 3 6 4 9 4 3 7\ 50023 5C594 5 1 1 4 9 51688

49447 50603
48846 50033 51x58 51697
3°
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 45 5
Sinus reóti.
G 54 55 1 56 57 58 11
M:

31 48857 50042 50612 5 I67 5 1700

4945 7
32 48867 49467 50052 5 062 2 5 1
76 5*7i5
49477 5 0002 5063 I 1 51724
33! 48Ö77 5 85
49487
34' 48887 5 007] 50640 5 194 51733
35 48897 49496 50081 5 065 0 5 203 51741
36 48907 49 506 5 0090 50658 5 213 51750

37 48917 495 1 6 50x00 50668 5 222 5*759

38 48927 49526 5 0109 50678 231 51768
5
3 9 48937 49536 50119 50687 5 24O 5*777
40 48948 49546 50129 50697 249 5x786
5
41 48958 49556 50138 50706 5 258 5*794
2 48968 49565 50148 50715 267 5*803
4 5
49575 50158 50725 5 2 7C 51812
43 48978
44! 48988 4 9 5 85 50167 5 285 51821
50734
45} 48998 49595 50177 51830
50743 5 2 94
45 49008 49605 50186 50752 5x838
5 3°3
49018 4 9 6 1 5; 50196 50762 312 51847
47 5
48 49028 49624 50205 50771 5 321 5*856
50215 50780 51865
49j 49038 49634 5 33°
50; 49048 49 6
44 50224 50790 5 339 5*874
5 1882
5*! 4 9 0 5 8 49654 50234 50799 5 348
52! 4 9 0 0 8 49664' 2
50 44
50808 5 357 51891
49673 50253 508x8 5 367 51900
53| 49078
54 49088 49083 50263 50827 5 376 5 1909

55 49099 49693 50272 50836 5 385 5 *917

56 49109 50282 50845 5 394 5 1926
497°3
57 49119 497x2 50291 50855 5 403 5*935
58 49129 49722 50301 50864 5 412 5*944

59 49139 4973 2 50310 50873 5 421 5*952

60 49149 49742 50320 50882 5 430 5*96I
 45 6 T H E A T R Ï M V N D I

Refiduuin tabula

|G.| 60 61 62 63 1 65
M.! 1
X 1
97° 52485! 52985 53468, 53935
2 1 9 7S J>29?3 5 3476i _53942 54393...
54400
I 1987
1996
52502; 5 3 001
m u
53484! 53950
53492; 53958 54407

I 544*5
0l 5 3499, 53965
2005 525 19, 5 3 7 54422_
2013 5 2 5 2 71 _53£i5 5 3507, 53973
7
I
2022 53°34 53 5 *5 53981 54429
_8 203 I J.1111
539SS 54437_
9 2039 5 3°5° 5 35 3 * 53996 54444
Io 2048 J.3^58 ^ 3 5 39 _54co3 5445
II 2057 5 3066 53547 540x1 54459
I 2 2065 _I3°„74 _53555 544f£_
2074 5 3o83 53563 54026 54473
*3 54481
^ 8 3 A31Î1 _53570
i l
15 2091 53099 5 3578 54041 54488
2 100 53 r 0 7 _53586 _54<>49 _54495_
2 109 5 3 11 5 5 3594 54057 54503
*7 53602 54064
18 2117 53123
2126 53131 53610 54072 545*7
19
20 53617 1^111 _545i5_
1111 111H
54087 5453 2
21 2143 53147 53625
22 2152 53 I 5 6 ; _53f33 54094 54539
23 2161 16
53 4! 53641 54102 54546
24 2 169 53172! 53649 54*°9 545 54
2 2T78 53180! 53657 54i*7 54567
5
26 2^86 _5Ü88; 53664 _541i5 — 5 4 5 6 L
2 2195 53*96, 53672 5513 2
54575
7 5 3204i 53680
28 2204 - 54583
2212 53212 "53688 54*47 54590
29
222 I 53220 53696 54*55 54597
3°i

Sinus
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 457
Sinusrecti
60 62 63 64 <>5 !
G.
6 1 1
M. 1 i
1
52229; 53228 54162 54604
3* 52737 537°3
54170 546x2
52238 527451 53236 5 3 71 1
52247 5 2754 53 244 537*9 54177 546x9
33
54185 54626
34 52255' 52762 5 3 25 2 53727
52264 5 3 260 53734 54192 54*53
35 52 7 7 ° ;
53268 53742 54200 5464^
52272 52778j
52281 53276 5 375° 54207 54648
37 52787,'
52289 53284 53758 54215 54*55
38 52795!
52298, 52803 2
53765 5422 2 54662
53 93
3
4n
0 52307 52812 5 3301 53773 54230 54**9
1 2 5 2820 533° 8 53781 54237 54677
4 5 3i5i
42 52324 52828 53317 5 3789 54244 54*84
5283*, 5 3796 54252 54691
43 5 2332. 53325
52341 52845! 53333 53804 54259 54*98
44
52853 1 53812 54267
45 52349 5 3 34 547°5
52861 53820 54712
46 52358 5 3349 54274
5236*, 52869 5 3357 53827 54282 54720
47
48 52878 5 3 3 *4 53835 54289 54727
5 2375
52383; 52886 I 53372 53843 54297 54734
49
50 5 2392s 52894 1 53380 53850 54304- 5474*
52400. 52902 53388 53858 543 1 1 5474s
5r
5- 52409: 5 3 9 " 53396 5 37 6 6 5 4 3 *9 54755
52417' 52919 5 3404 53873 54326 547*2
53
52426 52927 53412 53881 543 34 54770
54
2 52935 53420 53889 5434* 54777 i
55 5 434
5* 5 2443 5 2944 53428 53897 54548 54784 !

57 5 2 4 5 i; 52952 53436 53904 5435 6 54791 Í

58 5246O( 5 2960 53444 5391 2 543*5 54-798

52468, 5 2968 5345 2 53919! 5437* 54805 j

59
1
60 52976 53460 5 3927 54578 548x2
52477l

M m m
 45S T H E A T R I M V N D I
Rciîduum tabulf.
66 6 8 69 1 7°
I G . 6 1
! , 7 1

M.

i 54819 55237 55 6
37 5602 I 56387 56736
2 54826 55244 55644 56027 5 6
393 56742
54834 55250 55650 56033 56399 56748
3
54841 5 5 257 55657 56039 56405
4 56753
5 54848 55264 55663 56046 56411 56759
6 54855 55271 5 5670 56052 56417 56765
7 54862 5 5277 5 5676 56058 56423 5 677°
3 54869 55284 5 5683 5 6064 564 29 56776

9 54876 55291 55689 56070 5643 5 56782

I o 54883 55298 5 5696 56077 56441 56787
11 54890 5 5 3°5 55702 56083 56446 56793
12 54897 5 5 3 1 1
5 57°9 56089 56452 56798
54904 5 5 3 *8 557*5 56095 56458 56 8 0 4
*3
14 5 4 9 1 1 5 5 3 25 55722 56101 56464 56810

54918 5 5 33 2 55728 56108 56470 56815

*5
16 54925 55338 56114 56476 56821
55735
5493 2 55 3 4 5 55 7 4 1 56120 56482 56827
*7
18 54939 55352 55747 5 6 12 6 56488 56832

19 54946 55359 5 5754 56132 56494 56838

20 5495 3 55 3 65 55760 56138 56499 56843
21 54960 2 55767 56145 56505 56849
5537
22 54967 5 5 379 55773 56151 56511 56854
2 55385 5378c 56157 56860
3 54974 56517
24 54981 55786 56163 56523 56866
55392
: 54988 5 5 399 5 5 793 56169 56529 56871
5
2 6 55406 5 5 799 56175 5653 5 56877
54995
•y, 55002 55412 55805 56181 56540 56882
•8
55009 55812 56188 5654-6 56888
554*9
55016 55426 558*8 56194 56552 56893
55023 2 55825 1 56200 56558 56899
3° ?543
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 459
Sinus recti
1
G. 6 6 67 68 69 7 ° 7
M.
56206 56564 5 69 0 4
5)050 5 5 4 3 9 5 5 8 3 *
31 5 6 9 1 0
5 5 83 7 5 6 2 1 2 J56570
32 5 5 0 5 7 5 5 4 4 6
5 6 2 1 8 5 6 9 1 0
33 5 5 ° 4 4 5 545- 5 5 8 4 4 5 65 75
55850 56224 5 6 5 8 1 569^ i_
34 _ 5 5_£37 5 5 4 5 9
55058 55466 5 5 8 ) 6 56230 5 6 5 8 7 56927
35
36 55065 I 5 5 4 7 2 55 8 6 6 56236 5 6 5 9 3 5*93_i_
55072 5 5 4 7 9 55869 56242 5 6 5 9 9 56938
37
55486 56249 5 6604 5*943__
18 55079 5 5 S T £
55086 2 55882 56610 5 6949
39 5 5 49 5 6 2 5 5
56265 55616 5 6 9 5 4
55092 5 5 4 9 9 55888
55099 562 67 5 66 2 2 56960
4 1 55 5 °5 55895
_ 5 5 9 en 56628 56966
55512 56273
i l
43 5 5 I I 3 55 5 19 5 5 9 ° 7 56279 5 6 6 3 3 56971

4 4 55120 55 525 5 5 9 * 4 56285 56639 5t976__

4 5 5 5 I 2 7 5 5532 5 5 9 2 0 5629 r 5 6 6 4 5 56981

5 4 5 3 9 5 5 9 2 6 56297 5 6 6 5 1 _ _ 5 f 9 8 7 _
4 * 5 5 1 3 4
1 5 5 9 3 3 5 6 3 0 ? 56656 56992
4 7 55 H 5 5 5 4 5
48 55148 5 5 5 5 2 5 5 9 3 9 56309 56662 5 6 9 9 8 ^
5 5 5 5 8 5 5 9 4 5 56668 57003
4 9 5 5 1 5 4 5 6 3 1 5
57009
50 55161 5 5 5 65 15911 _ l Î Î i £ _ 1 £ £ T 4
56327 5 6 6 7 9 57014
51 55168 555 71 5 5 9 5 8
1 5 5 5 7 8 55 9 6 4 5 6 6 8 5 57019
52 55 75 5 6 3 3 3
55182 5 6 3 3 9 5 6 6 9 1 57025
53 5 5 5 8 5 5 5 9 7 0
55189 5 5 5 9 1 5 5 9 7 7 5 * 3 4 5 5 6696 5 7 ° 3 °
5 4
55 5 5 1 9 6 5 5 5 9 8 5 5 9 8 3 6
5 3 5 i 59702 5 7 0 3 6
55202 55604 5 5 9 8 9 5 6 7 0 8 57041
56 5 * 3 5 7
55209 55611 5 5 9 9 6 5 6 3 6 3 5 6 7 1 4 57047
57
58 55216 55617 56002 65369 5 6 7 1 9 57311_
2 2 55624 56008 5637^; 56725 57058
59 55 3
2 56014 56381' 57063^
6 O 55 3 ° 5 5631 5 6 7 3 1

Ivi m m i
 4*o TH E A T R I M V N D I
Refiduum tabulf.
i 76 77 !
IG. 72 73 74 75
M.
1 5 7068 57680 57960 5822 I 58466
57383
2 57074 573S8 57685 5S226
• 5 7964 58470
57690 58230
3 5 7°79 57393 5 79 69 5 8473
57084 57398 57694 58234
4 5797° 58477
58238

l
57090 5 74° 3 57699 57978 58481
57408 57982 5 8242 58485
5 7°95 577°4
57x01 57709 58247

l ! 574*3 57987 58489

5 7 1 06 58.251 58493
! 574*8 577*4 5 799 *
57111 2 57718 5 7996 58255
9 1 574 4 58497
I o 57117 I 57429 5 77 32 5 8c 00 _5 82 59 58501

IX 57123 57728 5 8004 5 8263 58505

57434
I 2 I 2 5 S 009 58268 58508
57 7 5 7439 57733
1 58013 58272 58512
3 5 7*33 í 57444 57737
58018 58276 585*6
1
4 57*38 ! 57:49 5 7742
5 802 2 58280 58520
*5 57*43 5 7454 57747
-
i6 2 .58027 58284 58524
5 7*49 57459 5 775
58031 58288 58528
1
7 5 7*54 5 7464 57756
18 57469 57761 58036 58292 58532
57*59
57165 57766 58040 58297 58535
19 57474
2O 57170 57770 58044 58301 58539
5 7479
2X 57*75 5 7773 58049 58305 58543
5 7484
22 57180 57780 58m 3 58309
57489 58547
58058 8
23 57186 ! 57494 5778 5 5 3 *3 5 855*
•4 57*9* 1 57499 57789 58062 583*7 58 555
57196 5 8066 58321 58558
2
5 i 57504 57794
:
2 6 57201 57509 57799 58071 58325 58562

2
7
57207 575 *4 5 78o3 58075 58329 58566
28 5721 2 575 *9 57808 58080 58334 58570
29, 57217 58084 58338
57524 578*3 58573
5 7 5 2 9[
:>o: 57222 578*7 58088 58342 58577
1
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 461
Sinus redi.
G.| 72 73 75 76
74 77
M. 1
1 57228 57822 58093
3 57534 58346 5858^
32 2
57 33 57539 5782.7 58097 583 50 58585

33 57238 57544 57831 58IOI 58554 58589

34 57243 57548 57836 58106 58358 58592

35 57249 57553 57841 581 IO « 58362 58596

36 5 7-54 57558 5 7845 58114 58366 5 8600

37 57259 575^3 57850 58119 58370 5 8604

38 57264 57560 57854 58123 58607
58574
39 57270 5 75 7 3 5 7 8 59 58127 58378 s 8 611
40 57275 57578 57864 58132 58382 58615
1 57280 57868 58x36 58386 j 58619
4 575 8 5
1
42 57285 5 75 8 8 57873 58140 58390 58622

43 57290 575 93 57878 58145 58394! 58626

44 57296 5759« 57882 58149 58398! 58630

45 57301 i 57602 57887 58x53 58402 i 58*33

46 57306 ! 57*°7 / 57891 58158 5 8406 I 58637
A--J 57311 576 X 2 1 57896 58x62 58410 i 58*41
48 5731* 57617 1 57900 58x66 58414 ! 58644
5 7622 57905 58170 58418 j 58648
49
5°
5732 1
573 2 7
2
57627 ! 57910 58175 5 8422
58426
! 58652
50656
5733 57632 57914 58179
2 58183
5 57337 57637 57919 _5 8430 58659

5 31 5 7 3 4 ? 5764.1 58x88 58434 j 58663

! 5 792 3
54 57347 57646 ! 57928 58192 58438 ! 58667

155 5 73 52 • 57651 57932 58196 58442 5 8 6;O

5* 57357 57656 57937 58200 5 8446 58674

57 573 6
2 57661 5 7941 : 58205 58450 58677

58 57368 5 7666 5 7946 58209 58454 58681

1
59 I 5 7 3 7 3 57670 57951 1 58213 58458 58085
6 0 1 57378 57675 5 795 5 58217 5 8462 58688
 T H E A T R I MVNDI
Refiduum tabula?.
G 78 ( 79 80 81 82 ! 83
!
M. i
i 58692 58900 59091 59264 59418 i 59554
2 58496 58904 59094 59267 59420 1 5 95 57
n 58699
1
58907 59097 59169 59423 59559
0
4 58705 1 58910 59100 59272 5 9425 5_95_^*_
5 5 8 70 6 !
58914 59103 592 74 5942 8
5943°
5 95 63
5 9565
6 58710 58917 59106 59277
2 6
7 587H 5 8920 59109 59280 5943 j 595 7
8 587'7 58924 59x1 2 59282 5943 5 i 1Î1ÉL.

9 58721 58927 59H5 59285 59437 i 595 71

58724 58930 59118 59288 59440 ! 1?IZ3_
I o
ii 58728 58933 59121 59291 59442 5 95 75
59444
r ?. 5 8 7 5 2 58937 591 24 59293 i?izz_
58940 59127 59296 59447 595 79
*3 58735 59582
*4 5 8739 58943 59130 59299 5 9449
15 5 8 7 4 2 58947 59133 593°* 5945* 59584

593°4 59586
i 6 58746 58950 59136 9
A Aα

5 895 3 59139 59306 59456 59588

17 5 8 7 4 9 J.9458
5 9 5 9

1 8 58753 5.8956 59142 593°9

19 5 8 7 5 6 58960 59145 593*2 59461 5 9 5 9 2

20 58760 58963 59148 593 *4 _5946_3 59594

59465 59596
21 58763 58966 5915 1 593*7
59320 _59468 59598_
22 58767 58969 59i53
59156 59322 59470 59600
2 58771 58972
3 59602
24 5 8774
•58976 59159 59325 A?A1±
59475 59604
25 58778 5 8 9 7 9 59162 59327
26 5878r 58982 59165 59330 —59477 59606

59479 59608
2
7 58785 "58985 59168 59333
28 5 8 7 8 8 58989 59171 59335 59482 59610
59484 596x2
29 T 8 7 9 2 58992 59*74 59338
59340 59486 | 595i4
30 5 879 5 58995 59177
 ET T E M P O R I S LIB. VI. : ; 485
Sinus re&i.
78 19 80 81 82 . 83
M.
3* 58798 58998 59180 59343 59488 59616
32 5 8802 59001 59182 59346 59491 59618

33 58805 59004 59185 5 9 3 4 81 59493 59620

58809 59007 59188 5935 59622
34 59495
35 58812 5901 c 59x91 59498 59624
59353
3* 58816 59014 59194 59500 59626
59356
37 58819 59017 59197 59358 59502 59628
38 58823 5 9020 59200 59361 595°4 59*29
39 58826 59023 5 9202 59506 59631
593*3
40 58830* 5902 6 59205 59366 59633
595 ° 9
4 1 58833; 59029 59208 59369 595 1 1 59635
42 58836 59033 5 9 2 XI 59371 59637
5 9 5 *3
43 58840; 59036 59214 59374 595 15 59639
44 58843' 59039 59216 59376 595I8 59641
45 58847 59042 59219 59379,' 59520 ~ 5 9 6 4 3
46 58850 59045 59222 59381! 59522 59645
4-7 58853 59048 59225 59647
59384; 59 5 2 4
48 58857 5905 1 5922S 593.8*1 59526 59649
49 58860 55054 5923° 59389 5 9 5 29 59650
50 58864 1 5 965 2
5 9°57 59233 5939 5953 *
51 58867 59060 59236 59654
59394 59533
52 58870 59064 59239 59396 59535 59656

53' 58874 59067 59242 59398 59537 59658

54 58877 59070 59401 595 3 9 5966O
59244
55 58880 5 9073 59247 59403 59542 59662
5*i 58884 59076 59250 59406 59663
59 5 4 4
57 58887 59079 59253 59408 59546 59665
58 58890 59082 59255 5 94 * i 59548 59667
59 58894 I 59085 ! 59669
i 59258: 594*3 5955°
60 58897 ! 59088 1 5926II 59416 59552 ' 59*71
 t h e a t r i m v n d î

Refiduum tabula:.
86 88 89
G 84 85 87 1
M. 1 1
5985 5 599i8| 599^4 5 9991
1 59*72 59773
S 9 * 74 5 9774 59856 59919 599*4 59991
2
5977 6 5 9 8 57 59920, 59965 59991
3 59^7*
599 2 r j _5 996_5 59992
4! 5 9 6 7 8 59777 1 59858
i
59680
1 59922; 59966 59992
5 59779{ 59859
1
59682 59780: 59861 5.992 3 599*7 59992
6
8 59782' 59862 59924; 5 99^7 5 9992
7 ~59^ 3 59968
8 59685 597 3 8 59863 5 99 24 5 9993

59687 59785; 59864 59925 599*9 59993

9 59969
10 59689 5978*| 59865 59926 59993
59866 59927 59909 5 9993
11 50691 59788
59868 59928 59970 59994_
12 5 9692 59789
59694 598*9 59929 59970 59994
13 5979*
59696 5 9 79 2 59870 59930 59971 59994
M
59698 59371 59930 59972 59994
15 59793
16 59699 59795 59872 59931 59972 59995
59701 59796 59873 59932 59973 5999 5
17
59798 59S74 59933 59973 59995
18 59703
59799 59876 59934 59974 59995
19 5 9705
20 59706 59801 59877 59935 59974 59995
59802 5993 5 59975 59996
21 59708 59878
_59_975 59996
22 59710 59803 59879 5993*
59880 59976 59996
2 59711 59805 59937
3
24 59713 59806 59881 59938 59976 5999*
59808 59882 59939 59977 5999*
59715
2 6j 597*7 59809 59883 59939 59977 5999 7
59718 598 10 59884 59940 59978 5999 7
27
28 59720 598 I 2 59885 5 994 * 59978 59997
59722 5 9 8 13j 59887 5994 1 59978 59997
29
30 59723 59815 59888 59942 599/9 59997

SinuS
 ET T E M P O R I S LIB. VI.
Sinusrcdi.
G 84 85 86 1 87 88 89
M. ! I
31 59725 59816 59889 59943 59979 59997
J2 5972 7 59817 59890 59944 59980 5999 8
59728 59819 59891 59945 5 998O | 59998
33
59820 59892 59945 5998t! 59998
34 5973°
5982 I 599Sij 59998
35 59732 59893 i 59946
59823 ! 59947 59982' 59998
59733 59894

37 59735 59824 59895 59948 59982 59998

59736 59825 59896 59982 49998
38 59948

59738 59827 59897 59949 59983 59998

39
40 59740 59828 59898 59950 59983 59998
1 5974 1 59829 59899 5995° 59984 5 9999
4
42 59743 59831 59900 59951 59984 59999
59744 59832 59901 59953 59984 59999
43
59747 59833 59902 59953 59985 59999
44
59748 5983 5 59903 59953 599851 59999
45
59986 59999
49 59749 59836 59904 59954
59986 59999
47 5975 1 59837 599°5 59955
48 59753 59838 59906 59955 599861 59999

49 59754 59840 59907 5 995 6 59987! 59999

59841 59908 59987 50999
50 59756 59957
59757 59842 59909 59957 59987 59999
"1 59758 59843 59910 59958 59988 59999
52
5 9 9 59 59988 5 9999
53! 5 9 7 0 c 59845 59911
59846 59912 59988 59999
54 59762 59959
59960 59989 5 9999
55' 5 9 7 ^ 4 59847 I 59913I
56' 5 9 7 6 5 59848 1
59QI41 59960 59989 59999
5976/ 59S50 59915 1 59961 59989 59999
5
Í; 5976Ç 5085 I 59962 59990 5999
58 59915
59852 59916 59990 60000
59' 5977» 1 59962
59853 59963 59990 60000
60 59771 59917

Nn n
 : T H E A T RI MV K D I
Tabula afcenfíonum obliquarum.
V » IL
1 ft HP
G. G. M. G. M. G. M. G. M. G. M. G. M.
o 0 0 19 43 42 2 2 16 107 16 r
5 7 43 55
I 0 3° 20 2
5 43 22 108 29 145 8
44 73
2 I 16 21 7 4 4 28 109 42 146 2 I
37 74
3 I 5 4 21 49 45 o
75 34 11.0 55 147 33
3
4 2 2 22 31 46 24 76 1 112 8 148 46
3 4
5 3 H 2
3.„ *4 47 18 77 48 213 22 149 56
6 3 49 23 48 l 56 114 151 il
57 3 78 35
7 4 28 24 40 49 8 80 4 " 5 48 152 24)
8 6 0 81 12 I
5 5 2 2
4 !» 3 117 T
53 3 6

9 45 26 8 5 0
59 82 20 118
*4 154 49
1 o 6 24 26 53 51 83 29 il 9 28 156 I
55
11 2 2
7 38 5 2 2
84 38 120 4 1 1
57 M
/ 5
12 4 1 28 2
3 48 12 I "5 5 158 26
7 53 49 85
»3 8 20|29 8 86 123 1
59 38
54 47 57 9

'4 8 59 29 53 55 45 88 7 124 2
3
160 50
1
5 9 38 30 39 56 89 16 125 162 2
43 37
I6 10
17 3 1
2
5 57 42 90 28 126 51
163 14
r
7 10 56 32 I 2 58 41 39 128 164 26
91 4
x8 TI 32 92 50 129 165 38
36 59 59 4 1 l
7
'9 I 2 46 eo I 150 30 166 50
15 3 3 4 2
94
2 0 I 2 61 131 ió8 2
55I34 34 43 95 13 43
2 I i<3 35'35 22 62 96 24 132 169 14
45 57
!
22 14 I 5 3 6 IO 36 10 170 26
63 47 97 134
2 14 '36 64 48 24 171 38
3 55 59 49 98 135
H 35 37 48 1 100 0 136 172 50
65 5 37
í15 174 I
2
5 '3« 38 66 54 TOI I 2 137 5°
26 lió 5 7 39 20
67 57 I02 24 139 3 175 13
2 U7 3 8 4 0 18 69 I 103 140 16 176 25
7 37
281 18 1941 9 o
5 104 5° 141 29 177 37
7
29 l I :42 0 IO 106 142 2 178 49
9 7 1 3 4
30 1
19 43 U 2
5 7 2 16 I07 16 143 55
180 0
 ET T E M P O R I S LIB. VL
A d L a t i t . G r a d . 3 5.

H- > Kî=
X
G• G. M G. M G. M G. M G. M
( 180 c> 2 1 6 5 252 44 287 44
•i 317 Í 340 i:
[ 181 n 217 iS 253 5- 288 5G ! 318 c 34° 5i
182 23 210 31 255 IC 289 55 318 51 341 47
219 4^ 256 23 290 59
183 35 3 * 9 41- 342 2:
184 47 220 57
257 3 6 292 31 2
3 20 3 343 3
5 185 59 222 10 258 48 293 51 321 22
3 4 3 4-î
187 10 223 23 260 c 294 9 322 12
3 4 4 25
7 188 22 224 36 261 12 295 n — 3 23 i 345 5
8 189 34 225 5° 262 24 29Ó 13
323 50 3 4 5 45
9 190 46 22 7 3 _2Ó3 35 297 15
324 38 _ 3 4 * 25
10 191 58 228 17 264 47 298 17
325 26 347 5
11 193 10 229 30 _255 59 299 18
14 3 4 7 45
12 194 22 2 3 ° 43 267 10 300 19 327 i 348 24
13 195 34 231 56 268 2 2 301 19 2
_-3 7 48 349 4
196 46233 9 269 32 302 18 328 3 5
H 349 43
15 197 58 234 23 27O 43 3°3 17 __ 3 29 21 350 22
16 199 10235 37 271 53 304 15
33° 7 351 i
17 200 22• 2 3 6 5I 273 3 3°5 13 1
33° 53 35 4°
18 201 3 4 j 2 3 8 5 274 12I 306 xi
33r 37 352 19
19 202 46^239 19 275 22j 307 8 33 2 22 3 52 5 8
20 203 59:240 32 276 31 308 5
333 7 35 3 36
21 205 11Í241 46 277 40 309 I 33 3 52 354 15
2 2 206 24I242 59 278 48 3°9 57 334 36 354 5 4
23 207 3 6 ^ 4 4 12 279 56 310 52 33 5 20 355 3 2
24 208 4 9 N 5 25 281 4 311 47
336 3 356 7i
210 21245 38 282 12 312 42
335
25 3 56 4 0
26 2x1 1 4 ' :1 4 7 52 """283 19 3'3 36 337 29 35 7 28
27 212 272 49 5 284 26
3 H 3° 338 xi 35 8 6
28 213 392 5 0 18 285 32 3J5 23! 338 53 35 8 44
29 214 5 ? 151 31 285 38 316 16] 3 3 9 3 5 359 22
30. 216 5 252 44 287 44
3 r7 8' 340 17' 360 o3

NH n j
 4^3 T H E A T R I M V N D I
Tabulaafccnfionum obliquai um.
V b I 1 <?9 oi ! >!P

1
G G. M. G. M.' G. M. G. M. G. M. G. M.
! » 0 0 18 45 41 6 70 8 105 30 142 57
X
O 3 6 19 25 4 r
57 71 14 106 44 144 12
2 I 12 2 0 5 42 48 72 20 107 58 145 27
3 I 4 9 20 45 43 4° 73 27 109 13 146 41

4 2 2) 21 26, 44 32 74 34 110 27 147 56

J 3 2 22 7' 45 25 75 41 111 42 149 IO
6 3 38 22 49 46 18: 76 49 112 56j 150 25
1
2 1 I2 114 II 151 40
7 4 H 3 3 47 ' 77 57
8 4 51 4 2 J
3 48 6 79 6 115 26 152 54
2 80 15 116 41
9 5 27 4 55 49 I 154 9
10 6 4 25 38 49 57 81 24 117 56 155 23
11 6 4 1 26 21 5° 53 _ 8 2 34 119 li 156 37
12 4 51 491 I 20 27 1
57 51
7 18 2 7 83 44
*3 47! 52 121 43 159 5
7 55 2 7 84 54
8 32 2 8 31 53 43 86 4 122 58 160 19
14
9 9 29 15 54 41 87 15 124 13 161 33

l6 9 4 6 30 0 55 39 88 26 125 28 162 47
1 10 24 3 o
45 56 38 89 38 126 43 164 I
7
1 1
i8 n 3 3o 57 37: 90 50
I27 58 165 15
i9 H 3932 16 58 37 9 2
2 12 9 13 166 29
8 23O 28 167 42
20 12 1733 2 59 3 j 93 15
21 12 55 33 4 8 60 39 94 27 131 43 168 56

22 13 33 34 35| 61 40 95 40 132 58 170 10

22 62 J
23 14 11 3 5 ' 42 9^ 53 34 I
3 171 24
7J 4936 10 63 44j 98 6 135 28 172 38
24
2836 58! 64 47Í 99 19 136 43 r
73 5 2
25
26 16 737 47j 65 5o| 100 33 »37 58 175 6

27
16 46 38 36; 541 101 47 139 13 176 20
117 25:39 26, 67 58 103 1 140 28, 177 33
28
1
|i8 540 16 69 3 104 15 141 43 178 47
29
ji8 4541 6| 70 8j 105 301 142 57 180 0
3°
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 469
Ad LatitudineGrad 38.
1 ^ 1 « ) H- 1 X
G. G. M; G. M.| G. M G. M. G. M. G. M.
0 180 0 217 3J 254 30 289 52 318 54 341 15
X 181 13 2 1 8 171 255 45 290 57 319 44 341 55
2 1S2 27,2x9 32] 256 591 292 2 3 2 0
34 342 35
183 40220 47! 258 13! 293 6 321 24
3 343 H
4 184 54222 2 259 2y| 294 iO 322 l
3 343 53
5 186 8223 17 260 41! 295 13 323 2 344 32
6 187 22224 32 261 54j 296 16 323 5° 345 I1
188 36 225 47 263 7 297 18 324 38
7 345 49
8 i89 50227 2 264 20j 298 20 325 25 2
34* 7
9 191 4228 17 265 33 299 21 326 12 347 5
10 192 18229 666 45 300 22 326 58 347 43
11 193 31230 4-7 267 58' 301 23 327 44 348 21
12 194 45.232 2 269 10. 302 23 328 30 348 59
1
3 195 59233 17 270 2 2 303 22 329 15 349 36
H i J97 13 2 5 4 3 2 271 34 304 21. 33O O 35° J
4
2 2
15 I198 27,235 47 7 45 305 19 3 3 0 4.5 35° 51
2
16 199 4 1 2 3 7 273 56 306 i7, 331 29 351 28
2CO 55I238 17 2 1
17 75 * 3°7 14 33 13 352 5
18 202 9 339 33 276 16 308 XX 332 56 35 2 4 2
19 203 23 2 4 0 49 2
77 2 6
3°9 7 3 3 3 39 3 5 3 19
20 204 57242 4! 278 36 310 3 334 22 353 5*
21 205 51243 19! 2
7 9 45 3 l 0
59 335 5 354 33
22 207 6244 34 280 54 311 54 335 47
35 5 9
23 2c8 20 245 49 2S2 3: 312 48 336 2 9 ___35 5 46
2
24 209 35 47 4| 283 "i 3 J3 42 337 1 1 356 22
2 210 50248 18; 284 19:
5 3 1 4 35 3 3 7 53 35* 58
—
26 2 1 2
4 2 4 9 33j 285 20 315 28 338 34 35 7 35
27 213 1 9 2 5 0 471 286 33 316 20, 339 15 358 21
28 214 3 3 2 5 2 2j 28740, 317 I2| 339 55 35 8 4 8
29 215 48253 16] 288 46 318 3! 34O 35 3 59 241
30 217 3 254 30 289 52 318 541 341 15 360 oj
 47° T H E A T R I M V N D I
Tabiilaafcenfionum obliquarum.
! V S 31 t <5> «P
G.\ G. M.'G. M. G. M. ! G
- M.| G. M. G. M.
0 07 1
43 39 9 67 47 103 33 141 55
i 0
IJ 3 4 18 2 I 39 58 68 53 104 49 143 12

2 I 8 18 59 40 48 <59 59 106 5 144 29

I 4 2 19 38 41 39 7 1 6 107 21 H5 45
2 16 2 0 16 42 3° 72 *3 108 37 147 2
4
2 5 1 2 0 55 43 2 2 73 21 109 53 148 18
5
6 3 2
5 2I 34 44 H 74 29 111 9 149 35

3 59 22 H 45 7 75 112 2 5 150 52
7
8 4 34 22 54 46 0 76 47 113 4 2 152 8
5 8 23 34 46 53 56 114 58 153 25
9 77
6 116 l 1
IO 5 43 24 15 47 47 79 5 54 41
rI 6 18 2 4 56 48 42 80 1 117 3 2 1
55 58
7
r2 6 53 2
5 38 49 38 81 28 118 49 157 14

7 28 2 6 19 5° 34 82 3> I 20 6 158 30

H 8 3 2
7 I 5 1 30 83 49 121 23 159 46
8 38 2
7 43 52 2
7 85 I 122 4 0 161 2
i 5
l6 9 13 2 8 26 53 2
5 86 13 123 57 162 18
1 |9 48 29 IO 54 2
3 87 26 125 H 34
7
i8 IO 24 29 53 55 2 2 88 39 126 3 1 164 50
IO 5930 127 48 166 6
i9 37 56 21 89 52
2O 11 35 3 1 21 57 20 91 5 129 5 167 21

21 12 11 3 2 6 58 20 92 19 230 22 168 37
2 2 I 1 1 169 53
22 12 47 32 5 59 93 33 3 39
2 37 60 2 2 x
3 2
57 171 9
27 13 3 33 94 47
24 59 3 4 2
3 61 24 96 I 134 H 172 25
13
3 6 35 9 62 27 97 16 1
3 5 31 1
25 H 73 41
l 1335 56 6
98 136 48
26 5 3 3°i 31 *74 57
15 50 36 44 64 34! 99 4 6 *38 5 176 13
27
28 16 2837 3? 65 38! 101 2j 139 22 1 77 2
9
29 20 66 42I 102 140 39! 178 45
*7 5 3« 17!
9 67 103 141 55 180 0
3° í'7 43 39 47i 33
 ET T E M P O R I S LIB. VI.
AdLacitudincGrad 38.
-n.
*> j - X 1
G. G. M G. M.| G. M. G. M. G. M G. M.j
0 180 0 218 5 256 27 292 13 320 51 342 I
7
1 181 13 2 1 9 21 257 43 293 18 321 40 342 55
2 182 31 220 38 258 58 294 22 322 28 343 S2
18 260 14 295 26 323 16
3 3 47 221 55 344 10
4 185 3 223 12 261 29 296 30 324 4 344 47
5 186 19 2 2 4 29 262 44 297 33 324 51 345 2
4
6 187 35 225 46 263 59 298 36 3 25 37 346 *
7 188 5 ! 22
7 3 265 13 299 38 326 23
34f_32
8 190 7 228 21 666 27 300 39 327 8 3 4 7 *3
9 191 25 2 2 9 38 267 41 501 46 327 54 347 49
10 192 39 3° 2
55 268 55 302 40 3 28 39 348 25
11 T
93 54 2 3 2 I. 270 8 3°3 39 _ _ 3 2 9 23 349 I
X2 195 1 0 233 2f 271 2 11 304 38 33° 7 349.3 *
1
3 196 26 2
3 4 4< 272 34' 505 37 330 50 3 5 0 12
H 1197 4 2 236 : 2 7 3 47, 306 35 33 1 34 35° 47
15 |i98 58 237 2C 2
7 4 59, 307 33 33 2 17 _ _ 3 5 1 22

16 200 14 2 3 8 37 276 II 308 3°j 332 59 351 57

201 30 239 309 291 41
17 54 277 2 I! 333 35 2 32
i8j 2C2 46!24i H 278 32! 310 22j 334 22 3 53 7
19' 204 2 242 28 279 43Í 3'i i8i 335 4 353 4 2
20 205 19243 45 280 541 312 13I 335 45 3 5 4 17
2 I 206 35 2 4 5 2 28 2 41 313 71 336 26 3 5 4 52
22 2O7 52246 18 283 131 314 Oj 337 6 35 5 26
23 209 8 247 35 284 22! 314 53 33 7 46 356 I
24 210 25 2 4 8 5 ii 285 3<! 315 461 338 26 356 35
2 211 4 2 2 5 0 ; 286 39!
5 7 38 339 5 357 9
26 212 5 8 2 5 1 23 287 471 3 39 4 4 35 7 4 4
317 3°
27 214 15 252 39 288 54' 31R 21 340 22 _ 3 5 8 18
28; 2
15 3 1 253 55 290 I 319 12 341 I 358 52
2 9
_ 291 7 :
216 4 8 255 II 520 2 341 39 3 59 26

3°i 218 250 27 292 iji 320 50 342 17| 360 ò

 47* T H E A T R I M V K D I
Tabula afcenfionum obliquarum.
•I y 1 « n 1 <rj> ! W 1 »TP
G.j G. M. G . M G. M. G. M.[ G. M J G. M.
o 0 0 1
43 39 9 67 47, 10
3 33 '41 55
7
I I 34 18 21 39 58 ! 68 53! r 0
4 45 143 12
2 I 8 18 59 40 48. 69 59 106 5| * 4 4 29
3 I 4 2 19 38 41 39 7 1 6 107 21 145 45

4 2 16 2 0 16 42 30 72 l 108 37 147 2
3
5 2 5 1 20 2 21 73 21 109 148 18
55 43 53
6 3
2
5 2I 34 44 14 74 29 1 IXI 9 149 35
7 3 59 2 2 14 45 7 75 3 8 1 112 2
5 150 52
8 4 34 2 2 54 46 0 75 4-7 213 42 152 8
8 23 46
1 1
9 5 34 53 1
77 56 114 58 53 25
Io 5 4:> 2 4 5 1
47 47 79 6 116 5 r 154 41
11 6 18 2 4 56 48 42 80 117 3 2 r
17 55 58
[2 6 53 2
49 381 81 28 118 157 14
5 38 49
13 7 28 2 6 I
9 50 82 39 120 6 158 30
34
8 3 2 1 212 159 46
7 51 3° 83 49l * 3
1
5 8 38 2
7 52 2
85 I 122 4 0 161 2
43 7
16 9 l
3 28 26 2 86 13 123 162 18
53 5 57
*7 9 _48 29 IO 54 2
3 87 26 125 25
H __ 3 34
18, 10 2
4 29 22 88 39 126 31 164 50
53 55
l 11 _ 5 9 127 48 166 6
9 3°__ 3 7 56 21 89 52
20 11 35 31 21 57 20 91 5 129 5 167 21
1
I 2 11 32 6 5 8_ 2 0 9 2 __ 9 130 22 _ _ i 6 8 37
22 12 47 3
2
52 59 21 93 33 131 39 169 53
2 2 60 22 171 9
3 '3 3'3 3 39 94 47 132 57
24 r
3 59 34 2
3 61 2
4 96 I 134 H j
1
7 2
25
r
4 3 6 35 9 62 2
7 97 16 *35 3 1 ! 1
73 41
26 35 56 63 3° 94 3'j 136 481 174 5 7
2
7. ,'r5 5036 44 64 34 99 46j 138 5! 176 13
28'
1
ÍI6 28 37 32 65 38 IOI 2
;
139 22 177 2
9
29 11
7 5 38 20 66 42 102 1
7 140 39 178 4 5

30 1*7 4 3 39 9 67 47 33I 141 55' 180 0

Ad
 ET T E M P O R I S LIB. VI. 475
Ad Latitudine Grad.48.

1 1 1 - « T 1 ! 1 X
|G. U G. M G. M G. M G. M G. M G. M
0 180 c 220 58 261 55 298 53
326 19 345 10
1 : I 8I 2 I 222 20 263 15 299 58 3-1 4 345 42
2 !18 2 43 223 42 264 35 301 2 327 48 346 14

3 184 4 225 4 265 54 302 6 328 3 I 346 45

1185 2 6 12* 26 267 14 I 329 14 347 I?
4 3°3 9
5 1186 48 I 27 49 268 33 304 xi 329 56 347 4 8
6 188 9 2X9 II 269 51 305 12 33° 37 3 4 8 19
7 189 31 23O 34 271 9 306 13 331 J
8 348 50

8 19O 52 231 57 272 26 3°7 I

3 3 31 58 349 2C
2 0
9 192 14 133 273 44 408 13 332 39 349 5 1
JO 6 2 2 309 12
293 3 3 4 43 75 tf 3 3 3 *9 350 2 IJ
11 194 5 7 2 3 6 6 276 18 310 10 33 3 5 8 35° 5 1
12 2
19* 19 2 3 7 28 77 34 ~~3 1 1 7 3 3 4 37 3 5 1 21
J 1 278 50
3 197 4 238 50 312 3 3 3 5 *5 351 5 °
H 199 3 240 12 280 5 3 12 59 335 54 352 2 0
200 25 241 281 20 3*3 54 3,6 32 352 4 9
i.5 34
1
16 201 47 242 57 282 34 3 1 4 49 33 7 9 3 53 1 8
2 I 283 48 315 43
*7 —
203 9 44 9 337 46 35 3 4 7
18 204 31 245 41 285 I, 3 1 6 3 6 338 2 2
3 5 4 16
!
19 205 53 247 3 286 i 4 3 1 7 28 338 58 3 5 4 4-5
20 II07 15 248 25 287 26 318 19 339 33 355 M
21 108 37 249 47 288 38 319 9 340 8 355 431
22 209 59 251 8 289 49 319 59 340 42 356 12
23 21 252 30 290 59 320 48
211 34 1
27 35* 41
24 212 43 253 5 1 292 8 321 38
341 5 1 357 10

25 214 6 355 I 2 29-3 17 322 27 342 25 « 3 5 7 38

26 215 28 256 33 294 25 323 15 3 4 3 5 8j 258 7
2 216 50 2 2 2
7 25 7 5 4 95 33 3 4 343 31! 358 35
28 118 13 14 296 40 324 44
1 5 9 344 4; 359 4
29 219 35 2 6 0 35 297 4 7 325 34 3 4 4 37 1 359 32
S«/ 220 58^61 55I 298 53 326 I of 3 4 5 io, 360 0

O o o
 2
4 3 T H E A T R I MVNDI
Tabula afcenfionum obliquarum.
! y , « I n öp • a np
G IG. M.'G. M. G. M. G. M. G. M. G. M.
0 0 0 13 52 58 47 96 11 . 138 4
31 47
1 O 26 14 22 32 31 59 53 97 33 139 29
0 x 61 98 55 140 53
2 53 4 53 33 *5
1 9 15 24 0 62 7 IOO 18 142 18
1 34
63 15 IOI 40 143 42
4 1 46 15 55 34 46
2 13 16 26 64 24 j0
3 3 145 6
5 35 32
6 i2 39 16 58 3 6 19 6
5 33 104 26 146 30
h 6 17 31 _ 6 6 43 105 49 x
47 54
7 37 7
8 18 3 67 55 107 12 149 18
3 32 37 55
9 3 59 1 8 26 38 44 69 6 108 35 150 42

10 4 2 6 19 9 39 33 70 18 109 58 152 6
11 40 23 1 1 N I 22 153 30
4 5 3 *9 43 7 3
I 2 5 20 20 17 41 14 72 44 112 46 J
54 54
I 20 52 42 6 73 58 114 LO l<6 18
3 5 47
6 14 21 26 42 59 75 12 i*5 34 157 42
14
M 6 4 2 22 I 43 53 76 27 IT5 59 159 6
16 22. 36 118 23 160 30
Í7 9 44 47 77 43
1 23 12 45 42 78 59 119 47 _ _ I 6 I 54
7 '7 37
18 ,8 4 23 49 46 38 80 16 121 IL 163 17

i9 |8 32 2 4 2 6 81 23 122 35 164 41
47 35
20 9 0 25~ 4 48 32 82 51 123 59 166 4

2 I Ip 28 25 49 3° 84 9 I?5 23 167 28
4 2

22 26 2 1 50 29 85 27 126 48 168 52
9 57
23 IlO 26 27 O 51 29 86 46 128 12 170 16

10 55 2 7 ~ 3 9 52 29 88 6 129 37 171 40
24
11 2 4 28 19 53 3^ 89 26 131 2 1
73 3
25
26 11 53 28 59 54 32 90 47 132 27 174 27
12 23 29 40 92 8 1
33 51 175 50
27 55 35
28 12 52 30 22 56 38 93 135 16 177 H
13 22 31 4 94 'o 136 40 178 37
29 57 42
96 11 138 4 180 0
3U i 13 52 3 1 47 58 47
 ET T E M P O R I S LIB. Vf. 473
Ad LatitudineGrad 45.
1 s£i * 1 Ï ) £ ^ X
G. G. M. G. M G- M G. M. G. M. G. M.
0 180 0 2x9 38 259 2
3 295 46 323 43 343 5e
1 181 19 2 2 0 57 260 41 296 5 I 324 33 344 2
5
6
2 182 38 222 17 261 59 297 5 325 I
9 344 59
3
18
3 57 2 2 3 37 263 16 299 0 32 6 4 345 34
185 16 2Ï4 57 264 34 300 3 326 50 346 8
4
5 186 35 2 2 6 17 265 51 301 6 2
3 7 35 34 6
4 2

6 187 54 2 2 267 8 302 8 328 19 347 16

7 37
7 189 13 228 57 268 24 303 10 329 2 347 49
8 190 32 230 18 269 40 304 ix 329 45 348 22
9 191 51 2 3 1 38 270 56 305 H 330 20 348 55
IG 193 10 232 58 272 li 306 10
33 1 1 0 349 28
11 194 29 2 3 4 18 273 26 307 9 331 51 35° I
12 195 48 235 38 2 74 4 ° 308 7 332 32 35° 33
*3 197 7236 58 2
75 55 3°9 4 333 13 351 5
14 198 26:23 8 18 277 9 3IO I 333 5 ° 351 37
15 199 4 5 : 2 39 3 8 278 23 310 57 3 34 34 35 2 9
16 2 0 1 16I240 5 8 279 36 3 11 5 3 3 35 13 352 41
17 2 0 2 231242 18 289 48_ 3 1 2 48 3 3 5 52 353 *3
18 203 43 243 37 282 0 2 1
3*'3 4 336 3 3 5 3 45
19 205 2 244 57 283 12 314 S6 10
337 351.17
20 206 22 2 4 6 16 284 24 315 29 337 48 354 48
21 207 41 2 285 35 316 21 338
47 3 5 26 35 5 2 0
22 209 1.248 54 286 45
317 I
3 339 3 355 51
23 210 2 0 2 5 0 13 287 55 3 39 4 ° 6
318 4 35 23
24 211 4o|2 5i 32 289 4 318
55 340 x7 6
35 54
2 213 0252 51 290 12
5 319 45 34° 5 3 357 25
26 214 19I254 10 291 20 320 35! 341 29 357 56
27 215 39Í255 28 292 27 321 24' 342 4 358 27
216 58 256 47 293 34 322 12! 342 40 8
35 58
21 9' 218 18258 5 294 40 2
3 3 343 *5 3 59 29
[3°! 219 38 259 23 295 46) 323 431 343 50 360 0

O o o
 474 T H E A T R I M V.N D I.
Tabula afcenfionum obliquarum..
1 V « n Í ft HP j-
G. G. M. G. M. G. M. G. M- G. M. G. M.
0 0 5° 33 4 1 61 7 98 5 139 2
1
x! 0 28 15 23 34 2 6 62 *3 99 25 140 25

2 t0 1
56, 5 5 3, 35 12 63 20 IOO 46 141 47

5 I 25.! 6
1 29I 35 58 64 27 102 6 143 10
I r 103 144 32
7 2.1 3* 45 35 27
2 221 1 7 37 33 66 43 104 48 I
45 54
5 35!
2 5018 38 22. 67 52 106 147 17
9 9
?! 3 19 18 42 39 12 69 I 107 2 0 148 39
8 1 48^9 18 70 IX 108 52 150 2
3 4°
17 19 40 1 2 2 I IO 151 23
9 4 52 51 7 13
10 4 46 20 27 41 41 7* 34 111 35 152 45
11 5 15:2 I 2 42 32 73 4.6 X 12 5 7 154 7
12 5 4 4 2 1 43 24 74 59 II4 19 155 29
38
J
3 6 13 22 14 44 76 12 115 4l 156 51

14 6 42 2 2 51 45 ri 77 26 II7 3 158 13
i
5 1 x i 23 28 46 6 78 40 118 26 159 35
16 4 0 24 6 xj 79 119 48 160 57
7 47 55
8 10 24 45 47 57; 81 IO 12 I 10 162 19

x8| " 8 39 25 23 48 52 I 82 26 1 1 2 2 32 163 41

19! 9 9 26 2 49 50! 82 42 1 122 54 L _ l £ l 3

1 166 24
20 9 39 2 6 41 50 48! 84 59i * 25 7
2 I 10 9 27 2 I 51 47I 8<5 16 j 126 40 167 46

22]: 10 4 0 28 2 34 128 3 169 8

52 47| 87
I r 1 0 28 42 53 47 88
_5 1 ! 129 26 170 29

48 90 91 ' 3 ° 49 171 51
24! IX r
4 19 23 54
I 2 12 30 4 55 49 91 132 11 1
73 *2
25! 27
26 I2 46 51 92. 46, 133 34 i 174 34
43 30 5*
27 r
15 3 1 54 94_ 6 134 56 ! 175 56
3 29 57
28 1
3 4 6 32 12 58 58 ! 95 25 r n 6 18 1
77 *7
29' [
4 1 8 32 56 60 2 9 6 __ 4 5 137 40 178 39

139 2 180 0
3° H 5° 33 41 1 61 71 98 5
 Errata, qua; in imprimcndo, exciderunt3fîc corrigas,& animaduertas
quòd3vt primus numerus paginam,&fecundus verfum3Sic pri
mum vcrbum eil erratum,& fecundum corredio eft.
Vi p.circuits circuit.t./s .nauttcus,náutica,i .2 2.legere, legant 2.1.finita,finitus.3.19.arrida, art-
da,? .3p.corr;impentur,corrumpantitr 4.29.aum,autcm 24. diftribuntur.diflribumit 3 1 s.linea,nneã.
23 Sccrpio,Vtrgo,8.32,pinflitrampicluram.i 2.16.fitfit 31 .priopribus profus 36 apparet apparèt. 1 02.
intrinficus intrinficns,& ita corrigatur vbicunque efi. 1 ti.30.1jt at 31 .& vacat ibidem fpeclant fpeäat,
S>. defiedamus dißedamus 1 p.i 9 per it us penitus 18.1 0 .dimetiens dimetientem idem linea 30.(3" vli-
cunq; eß et verbum'drequirit \8.33.curius cuius 20.3 totus Maij menfis totumMai) menfem 21 34
eßvacat 2 0.32.Anaxagor as Anaxagord 21.3 3 .ret rent 22.31. defer enter deferentes 24.1 .cccentrt eccè
trtci 1 4 } vacat 24.14.iliaque ilia,qua 28 planetaru fohs 30. 8 .pruceptis cîi iufitts efi32.2. fuprafign.t
is per pro.36.1 r fit fit 372 fitfit. 38. 23.victim circum 38.23.efl (y 36.31 .inuedtbile tncredibi'e 4 2 . d o
mo modo33 fio/is folum 44 28.deleéfedeleclet46.1 o.disîanti difiant 48,2.locubrationibus lucubratio
jiibus 61.18.minuta (y fecunda,militaria,& minuta s418.ll k.V R. K. Y. ibidem ij obtinere obttnent
ibidem 3,quarto fexto,& 3 3 .cut adiungendiim efi quadratiim,adiimgendum efi quadrato s 6.13 finît,
finuum.ibidem.S.E L.F.L.t 1 .Gradusgradibiis.617.ipfe ipfiibidem 2.fexagensriam fexagenariam63.
jo.in eo parallelo r quatoris,29 .tabulam tabula 6s .27.qua vacate zp.amplitus amplius 66.1 o. cus us
j 3. pro per 68.1 p funt gradus 66.3 o.quibus quos 67 18 fingulalingula.7 0,4. tantos tant um s. fiat um
ffatim7t.23.E.S.E F.32.tunior tumor70.3o.quòdvacat 72.1 ,linea%luna74x. tecle reäe7s• 1 o cem-
muricommuni79.8 incipiant,incipiat.79.2o.tertia fecunda 27.feptima fix ta 76.1 o .meridiem media
noclem 84.1. N A V T l C V S N A V T / C A . f a c idem 83.1.86.3.id vacat 7.conducat conducit 8. orli or-
be 20 maris maria 87.23.perpiilcber perpulebra 94 4.die dire 96 lo.esres 34/vtiquevbique 3 s .aufira
tiartflrali 37.neque moneque illo mo 38.hyemenhyemsm.i 00.1 a.age agere is in his interioribus 22.
in figura 1 od. 2 2. quartas quartis 36 .contmct t i s .et quart am dom um 1 o7.2.fabricetusfabricatus 108
J4.qu0damq1udam112.18. CAR l'EN T IB VS CARPENTlS 11 s .17.accideret accidere 114- 3 ' -fi
cundas fecundas 1J8,8-19.^,29.1.118.18 quam qtiem.i29.7.Afpartus Afphu'tus 124.3 .vitt vult
j 2Í.11 .exfribe exferibe 126,34.exfribas exferibas 128,10.horofcopum horofcopon i 29.17. diuclum di-
ctum 12.finem finis 27-horaris bor is 133. 22 figttris figura 137.3 .ombravmbra 144. 34. calebratii cé-
lébrât um 164.id.prauidendusprmtidendos 173 terram,Lunam,t88 16.fcriptus fenptas. 24.EA ET
19ocootendatcontendat 194.17.quodfigno.quofigno i8o.t,.faciftisfecifii 1 84.p definet definet 194.
3.tibi vacat s.annu annus 12 inferibat inferibas 17.quod quo 204 (y vt 2 07.3 .numeri ntimeru 2 08.7.
progreffiones progrcffionibus 217.31 finifirofifiniflrorfum 3s-Fcbruario Martio 2.181 .numerus nume
res 23 0.2 3 .cos,eas,232.11 <^yvt 23 3'7,perpetiti perpetuo 26 t.7.nenime,ttnemine ,267.17. feger, feget
268.20 finefiue37-vero,fivers 271. 17-tranfiulit tranfiuli zpS. 1. VN DEC 1 MO VNDEC1MVM
31 vtri,ortum 297 3-oblatam oblata3 oí,e colyphide Glyphideio caitumcxlum iS.docerit doceret 22.
fextes•$ í4.27.anullumfy nullum308 2i,.collocaiacollocatam iS.qoodque quojue 3107 Rombride
Romboide 316.32 profeaperfea33 coelefliumnumera323.14. fuccula fuccuU ; 24.26. aireptum arre-
ftti 31 fous fräs 327.30.Pollox Pollux 328,4.fomotbraces famothraces 10 fiudierunt ßuderunt 3 3 0 32
hurifishitius 333.13.& 17.dracodrace337.32 immortalem immortale339 29 coUoceretur coUocare-
tur 340.1 .mcrum nouum 3s217.calires caltores 3 s s.33 fiislrumfinifirum 363 4.mnnumentum, mo-
numsntum G.obijcem, obijfje p.pro per 366.16 .Nidus Nil us 367 21.ca earn 372. eios eius 379. 28. tri-
quentro teiquetro 38 s fintuofifin'.'.ofi 38 2 13.afii & fi3P4.i 0.Bac ei Bar et 2 9. Peribiti PeribiJt amort
captam 309- 12 mitiuminitium 389.19 Cœlo humanam fpeciemfiufcipiens401.1 o.profeqttatur inue-
íiigetur ibidem 8 traditurhabeatur &9 reclèrecla 41 o.2p.rum, vacat 411. s. mediewn medium &
X.doäus doíturi 411,30paucatimpaulatim412.6.<& 7.fuperhori\ontem uacat.& 3s. Venetii Venc-
t i j s 41 s . i s fingulalingula i7.prof}icis profipexeris,et 23 .cupis cufpis.et 24 nulla nullam 42 a!ti tudo al
tit;tdir.e& p vt et maxima maxtmam 418.1 s .Cap.V 1.1 s Cap Vll.470.Cap.Vlll.422 24-libue-
ris libuerit 423.3 .campos compos & 8 difeefe dtfcere. ET in fine altera alter alt er um alteram 414. 3.
Cap.V III-Cap IX & ij troplicis,topiris , ô> 1 s .pontiuspetius & 23 .jiones tionis,@" xi.ortim otii-.m
(y 3 o.phara fphsiram,ibidem perfecliffmum perfeâiffimam—>.

A n i m a d u e r t a t p r x t c r c n l e i t o r , q u o d in r a t i o t i n a t i o n i b u s primi L i b r i scifunt n o n n u l l i errores,

quos debet ftudioíus t o l l e r e , id e n i m eft cuiquc m e d i o c r i t e r e r u d i t o facile.
D e b e t e t i a m l e i t o r in l e g e n d o h x c o m n i a e r r a t a tollere & alia íi q u s f u n t ne p e r u e r f e liber in-
telligatur.
 tAâ Bibtiopolas de rationeLigandihuiusLibri.

A
N i m a d u e r t a n t , q u i h u n c l i b r u m l i g a t u r i f u n t , q u ò d illa 4 f b -
lia,qua? t a n t u m in a l t e r a p a r t e figui is impreíTa f u n t , c u r a aliis
i n libro l i g a n d a n o n f u n t , f e df i n g u l a :f i g u r a ?f u n t p i a d d e n -
da?, & i i l i s p a g i n i s libri c o l l o c a n d a ? , & íèrico figenda? tenuioiii acu
qua; p a g i n e numeris alcriptis a p u d figuras fignihcantur. Vbi veio in
iisdem íòliisinuenies velduasvel pluresfiguras certislineis i u n & a s ,
feias q u ò d e o d e m l o c o f u n t collocatida:,&ferico f i g e n d a ? ita,vt m i n o r
íernper fuper nuiori collocetur. llli v e r o fex c i r c u l i q u i f e c u n d a m t e r -
tii l i b r i f i g u r a m r e l p i c i u n t , & p a g i n a m 1 2 i . i n f c r i p t i f u n t n o n omnes
i n f i g u r a p o n i d e b e n t , í è d ille t a n t u m , q u i l o c i L a t i t u d i n e i n l c r i p i " e f t
in medio,vbi eavolueris utevt V e n e t i i s q u a ? h a b e t 4 5 . 0 m n c s e n i m ha
b e n t in m e d i o , & pi o p e c e n t r u m n u m e r u m , q u i loci L a t i t u d i n e m , cui
iila f i g u r a í è r u i t , i n d i c a t . K clique vero q u i n q u e in fine Libri f u n t fer-
uandÇjVtfuislocisadhiberipoííint. Animaduertatur prvrerea,quod
i l l e p a r u ef i g u r a ?q u a d r a t i ' o m n e s f u n t p r e c i d e n d v ' , & g l u d i n o c o l l o c a n
de- f u p e r filium,quo c i r c u l o s i n l i b r o i u n x i f t i , & i n illa p a r t e v b i littera*
s ú t & illcf í p a c i ú a d i d r c l i t f t ü a l b ú n e t a m u l t i s f i l i i s l i b e r f i t d e f o r n i i o r .

iAi Librari chc ligar anno il Libro.

S
I deueáuuertire,chequeiquattrofog!i,chefonoftãpati configu
re d a v n a p a r t e f o l a , n õ íi d e o n o ligaie nel l i b r o , m a tutte le figure
d e o n o elíòre t a g l i a t e f i i o r a cõ d i i i g é t i a , & p o f t e nel L i b r o & actac
cate aíle figure,che f o n o ftapate nel l i b r o cõ f e t a , n õ cõ a z i e di I i n o , & íi
d e u e v l a r e v n a g o íbtile p e r n ò r o m p e r e le cartc, d e l a figura, & q u e f t o
nelle cartc ckiamate dei n u m e r o che è ftampato prellb le figure.Quelle
f i g u r e , p o i c h e f o n o g i o n t e i n í i e m e c o n a l c u n e l i n e e d e o n o eííère p o f t e
l V n a f o p r a dell'altra m a i n tal m o d o , c h e l a m a g g i o r e l l i a l o t t o , & i o p r a
l a m i n o r e , t a n t o f e f o n o folo d u e c o m e f e f o n o t r e , e q u a t t r o . Q u e l l i fei
circoh poi, che c h i a m a n o l a fecunda figura dei terzo libro a carte 121.
n o n íi d e o n o metterctutte nellafigura ma quel folo ,ilqualc íèrueal
luogo,alla cui Latit. ferueil circulo. P e r c i o c h e tutte h a n n o fcricte n e l
mezzo la Latit.acheíèruino come in Venetiafedcuemettcre quello
c h e f e r i t t o 4 5-gli a l t r i c i n q u e í i d e o n o f e r u a r e n e l f i n e d e i l i b r o p e r í e r
u i r f e n e n e gli altri l u o g h i A u e r t i f c a f í o l t r e a c c i o , c h c qlle p i c c i o l e f i g u -
re q u a d r e íi d e o n o tagliare tutte feparatamente,& metterc cõ colla iò-
p r a i l f i l o j c o ' l q u a l e hai p ü c a t a l a f i g u r a , & q u e f t o d i e t r o alia f i g u r a , o u e
fonolelcttere,&ilfpacio dametterleaccio cheiileuila brutezza,che
farebbe al libro tanti fili.
 ET TEÏVÎPOÎUS LIB. VI. ' 477
AdLatit.Grad. 50.
I uj-
^ X
G. G. M.G. M. G. M. G. M. G. MJ G. M.
0 180 0 221 56 263 49 301 13 328 13 346 8
1 181 23 223 20 265 10 302 18 328 56 346 38

2 182 46 224 44 2 66 31 303 22 329 38 347 8

184 IO 2 2 6 9 267 52 304 25 330 20 347 37

4 i 8
5 ~ 3 3 227 33 269 13 305 28 1 3 4 ^ 7
33*
5 186 57 228 58 270 34 33 2
41 34 8
36
_ 3°
6 188 20 230 23 271 54 332 21 349 5
3C7 3 1
7 189 44 231 48_ 2
73 14 308 31 33 3 0 349 34
a 191 8 233 12 2
74 33 3°9 3 1
333 29 35° 3
9
192 32 2 275 51 310 30 8 350 32
34 37 334 I
10 193 56 236 I 277 9 311 28 334 5 6 351 0

11 195 19 2 2 278 27 3 1
2 25 351 28
37 5 33 5 34
12 196 43 238 49 2
19 44 313 22 336 il 351 5 6

13 198 6 240 13 281 I 314 18 336 48

35 2 2
3
e 282 17 352 51
H 199 3 241 37 3*5 13 337 2
4
15 200 54 2 4 3 1 2 8 1 8
3 33 3 x 6
1_ 3 3 7 59 35 3
16 202 18 2 4 4 26 284 48 3*7 I 33 8
34 353 46
17 203 42 245 50 286 2 3 r
7 54 3 39 8
18 205 6 247 14 287 16 318 46 339 43 354 4°
19 206 30 248 38 288 29 3*9 37 34° 17 35 5 7
20 207 54 250 2 289 42 320 27 340 51 356 24
21 209 18 2 5 t 25 290 54 321 16 341 24 356 I

2 2 1 IO 42j2 5 2 48 292 5 3 2 2
5 34 1
57 356 28
2
3 2 12 65254 II 293 17 3 2 2
5 3 34 2
29 _ 3 56 54
24 213 30255 34 294 27 3 3 2
41 343 2 35 7 2 i
25 214 54256 57 295 36 324 28 343 34 35 7 47
26 216 18 258 20 2 96 45 3 5 2
14 344 5 35 8 1 4
2
7 217 4 2 2 5 9 42 2
97 53
326 0 3 44 3 6 3 5 8 41
28 219 7261 5 299 0 3 2 0 45 345 7 359 7
29 2 20 31 2Í2 2 7 3 00 7 327 29 345 S8 359 34
30; 1221 5^263 40 301 13 S 2 8
13 346 8' 360 0
 • 'rjW :: • • ""•"
i
4)8 T H E A T R I M V N D I
Ha- funt illse littera? candide led:or,quas in huius mundi tanto libro
Dei digiro infcriptas tibifaciliori quadam rati one, quam antea quifqj,
anteoculosproponere,ac deicribere volui,tumvtijscognitis Dei'.m
Opt.& Max. illarum auCtorem in illis agn olcas, ven ereris,ac colas, turn
vt rede tempore, qu o nihil velocius hominibus fugit j&prater quod
nihil n oftrum eft,vt Seneca teftatur,vti poflis,tum vt omnes, & Medici
praierrim rationemhabeant,quamorbos aCoeleili caula prouenien-
tes,& cognofcere,& curare poflint.Quöd nobis faciendum eft, ne in il-
lud offendamus, Non occides,tum vt habeas ea,que rationem mobi-
lium feftorum explicent.vtfandurn Pafcha, & alia Fefta lantificemus.
Hie illefextus portus eft,quem mihi propolui, cum tantum mare su
ingreilus ,ad quemaliquo modo perueniflegaudeo: pra:(ertim quod
fragili meiingenii,& corporis ligno tantum pelagus nauigare tentaue
rim,ex quo meis uiribus inter nauigandum i^'peiiim diififus, & veritus
fum,ne quam ia&uramfäcereme oportet. Periti äutem videant (quo-
rum iudiciis me penitus iiibiicio)num exarte nauigauerim,ii-
lud quidem fcio me velle hoc fexto portu penitus conquie-
fcere. Quoad mihi aliud iter ingrediendum eiTe)li
dabitur vita,& vires )ftatuero. Interea gratias
omnipotenti Deo mihi agendum cenfeo
quod mihi dederit illud bonum,quod
omnia expetüt,& in fine rerum
cognofcunt,cui quidquid
in hoc libro ineft bo-
ni tum ego,tum
ceteri ac-
ce-
ptumreferant«

SEXTI, ET VLTIMI LIBRI FINIS.

 4

ÇaroM Scxagenarius > velSexageftnorum faupulorurn^.

8 I 4-7 I 4f I 44 I 43 I 42- I 4 1 36 31
5 8
I 57 I 53 '46 045 044 042 041 140 39 0138 „ O.ÍZ O i! d 60
o 50
|6o 0I59 058 0157 5 2 27131 2 8 ( 3 0 2 9 ' ! J 9
I48 ï 114 7 12146 I——
(58 ? 38 40 31 54 ,0
; 6 2 9 7811 5 8
46 24*45 16I44 = 8 4 3 5 0 4 z 42 35 4634 48I33 32 52
ji 4 3S S i 31 2 1 3 0 24
44 w i î L â ï i i t â l ' i L J à i l - i i l . ! 1 33 1532 X
52 16]51 20 52 24I49 28
45 7^4 z 56j42 041 4 34 32133 36
4£ 5142_J^o,4r 15(40 20 335533
50 25 47 J f 32 2431 3C
42T8I41 2 4 1i 4 ^ 7 Õ . , - 5 ' J c
48 5647 4246 48 ._ 1 4 0 j S 39_ 4 5 - 'o I 8
46 49- 41 3 ! iiü'ü-i [ill!
145 4 44 12 40 4 4 39 5 3|39 °!38 37 16 32 5632 4 3 1 12 28
28
43 21 41 48 i59t l 1l0 38 j j : 3 7 . M 36 35 32 1S31 27*30 3 6

40" 5ofo o 37 3°j36 4o 32 30 31 4 ° 30 50

40 ï Î9_}± 38^3 34 £3_JÍ>|3*' 4°|3 í

i l l 5
' i l l 6
r 1 30 13 28 j j | i 7 ^ 6 | ^ _ 5 7 2^_8[25_ip||49l

i8 24 3 7 i ^ l J ^ 4 8 3 56 32 48
36 0 3 5 1 2 5 4 24! 3
I 12 27 I 2i2Ó 24 25 3 '
56 49:36 3 35 '5:34 28 33 41 3 2 H!3i_7 30 33,1? 46
1 29" 8
3 5 1 6 34 30I33 44|> 58132 12 3 1 2 6
O II O 12 o 44 c
33 45(33 ' !s2 15)51 3c(3° 451 28 30 26 I525 3C
o 48 I3_
32 l6jji 32130 48 3c
30 4 9 ( 3 0 6 25

1 2 9 2 4 2< 27 18 2 6 25 54
5 20 39Í2Í 5 8 2 5 _17
II6I 24 4 °
_J
2 24 4,23 26 21 32
13 32 48
22 49
20 58
20' 2 40

6 Í6

» '5| 2 42
2 2<1 J
li 36 12
27 lio 11IO 31 30
lio 2 0 - 7 7 , ^ 22 57
3 6' 3 37 12'II 44l • 3 5211
121 3 4 4 '5 57
2 45 3 17 li o71 12
2 12 18. 3 51, 4 24I 4 57 10 46111 2 15 3 6
16 26
2 16 4 32 6 4 17 30
4 40
i 11 '4 18 o
10 4 8 11 24 12 3^
_4_48
p 5210 î d i ï 6 1í1 A43,12
—J 2cjj2 57113. 1-4 ï 1 17 ïój17 53
4 56 477 8 iO 4 6 ï 24 1 2 , 1 2 _40 , 3 I«. I7__44l£!ü
_5_ 4 58' o 10
c 18 l i j l S 51
io 24 ï ï 3 42 I 2 2 13 13 3 4 o
4 33 5 12
I O 40 I I 2>. f:IÎ ió o,i" 4 18 ! 4 0 ! 19 20I
5 20 19 491 20 3 0 !
10 5<5 1 I 3 7 j i 2 1812 34!17 5
5 28 7 31|8 12 1 4 4 2 1 5 -24 16 4 8 | ^ 7 _ _ 3 f
20 1 8 , 2 1 c
I I I 2;' I 2 5615 li
5 36 _7^_42 8 M 3D
[O 11 2S|i 2 I I 12 54:13 37 4 20J15 j 15. 46 17 12 17 55 19 21 2I
5 44 7 53 8~36
10 161V1 O 12 :íi;ij 1213 4o ? 5
j 6 14
1
2416 8| !LJl
18 20 4 ï1 22 O
5
7õ" 30!11 15 ! 2 45'i J 3 0 14
1
I ' 5 °;i5 ! i~6~Tt 18 O i< I10 x /i xx 2 2 JO
0
2 ïC ' 3 213 4 8 1 4 3 4 15 2 o | i 6 : 6 | l < í V2, >8 24 U l f LO 42! 21 28 22 14 25 0
6 8
9 U 1 56^2 43
ï o 44 iJ_j[o 1" ^ 48:19 3 5 30
70*58 11 45 1 2 3213 191 + 6 14 53
15 4 0 ^ 6 , 27 23
6 16
3 55r 4 42 5 16 o | i 6 48j 19 1220 o }22 2423 li 24 0
3<5| 66 _2_4 11 1 2 12 Ol I 2 4 8 1 J J 6 1 4 24 5 I JJL
5
18 4 7 Î Ï 7 7 6 . 25 2 0 L1
ÍTTTÍ iTTjiiJ 41 3 SÙ4 16 2.0Í17 24 3°
o 49j ï 3 S 5 43 32 4UÍ I ' '"
il 4 0 , 1 2 ? o| 13 ao ' -4 1 1 ) 0 15 5° 16 4 0 ' 1 7 3o| 18 20. l 9 _ l o | 2 0 0 2 0 5< [23 20|24 Ic 25 0
O 50. I 4C 5 5 0 6 40 25 48 2 4 7 9 25 30
ic 12 II ; 13 3614 2 7 , 1 5 18 16 9 17 °ll7 5 i j i á 4 2 19 33 2 0 2 4 2 1 15
T l 7 7 39 12; 1 9 41 19 }6
20 4 8 21 4 0 24_I6[25 8 2 6 0
7 48 9 3 2 IO 24 I I r I 5 4
'n 4 olo
^ T ">
o|l3Í_2M_±4lll6ii_6__28
1 7 20 18
6 4 <> < 2
4 4 4 ( 2 5 7 7 2.6 5 °
9 4 3 Í 1 0 36 11 12 22í777>'í4 815 I 15 5 4 , 1 6 4 7 ' 1 7 4 o ! » 8 33! 1 9 2 6 j 2 o 19.21 I2j22 5 >^25 12126 627
6 u| 7 4
48 30 1+ 241 5
-Al 8 - Z l 1 9 54; 1 0 4 8 11 12 3613
T^Toíl
18 16
35 16 3 0 J 7
12|17 6 i8
2 5! 18
o ï 8
2 0 IÇ)
54' 1 9 ^ i ü ^ j ü — Ü J ^
15j 2 0 I0|2I 5' 22 o 2 1 55 24 45,25 4o 26 35|27 30
10 5 li o il 55
6 25 7 20 20 32(21
2 8 2 2 2 4 25 2 0 25 I2j26 8(27 4j2S o
6 32 7 38 IO 16 I I 12 12 8 13 1 56,27 33 28 30
9 3 0 1 0 27 I I 12 2 1 15 18 >4 15 5
1 9'7
,
6ji8 3;i9 ' 9 57 20 J4 2 l 51 2 ^ 4 8 , 2 3 45
o
14
18 22Í19 20 18 2 1 l 6 22 >4
20 27 4!
9 4 0 10 5811 \6 12 3 4 13 32:14 j o H i
n
8
' 5
— l 7
- ^

4 5>; 5 54 9 5< 10 4 9 11 48 12 4 7 7 6 ^ 4 5 44 ^ 43 '7 42|'8 41519 40 20 3S> 21 38 22 37 25 34

'4 o!" c]if_o,i_7__o|i8__£ c: l o ( 2 I c 2 2 O c 26 o
5 o| 6 o r.o r li o 12 o'i 3 c **

6 o 11 I?. I? VÎT i f l I 17 I 18 19 K) i 2.1 1 IX ! tN 26 I 27 I z8 29 30

H o c f o l i u m in Hr.clibri p o n a t u r -
 m•
V t
' f

J|§ '

: - :f:i

: IgZAi
È *«

• •*•

v
jX"" '

W
 f" ' "S M.
V> % ^

;; * ; • , ,,-äv / < - •% * • - *Wf££Sr ™ w

% " 'f • 4 / ;
.

-
,J| .
jiikíií' •fV--';
.

• -vi
•

• r, % - 1 -

41' *
: V "
.+ ^ - V i *
sf«. V
.r

K ' & "r

« . Ò c
' > .>s #
^ - t a
*
3 •>•
. V A'.-TJ»'
tf , >
* ,
.fr,
• — •MuaMMaaaÉái