10

Filipino 10
Ikatlong Markahan – Modyul 2
Tula mula sa Uganda
Name: Kathleen Mae A. Mangual Grade: 10-FAITH
IFL/
CORE
VALUES WHAT I NEED TO MEDITATE

Magandang Umaga! Magandang Buhay! Bago kayo magsimula sa modyul na ito ay magsulat muna kayo ng dalawang (2) paboritong
bersikulo ninyo sa Bibliya. (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

Aralin
Tula Mula sa Uganda
1
Subukin (Gawain # 1)
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.
1. C
2. D
3. D
4. C
5. B
6. B
7. C
8. A
9. D
10. A
11. A
12. C
13. B
14. D
15. A

Balikan
Ang tula ay anyo ng panitikan na nagpapahayag ng damdamin ng isang tao. Ito ay nagpapahayag ng damdamin gamit ang
maririkit na salita. Ang tula rin ay nagbibigay diin sa ritmo, mga tunog, paglalarawan at mga paraan ng pagbibigay ng kahulugan sa
mga salita.
Ito’y isang uri ng panitikan na pinagyayaman sa pamamagitan ng paggamit ng tayutay at malayang paggamit ng mga salita sa
iba’t ibang estilo. Kung minsan ito ay maiksi o mahaba. Ito ay binubuo ng saknong at taludtud.
Ang saknong naman ay binubuo ng mga taludtud o linya at ang bawat taludtud ay nahahati sa mga pantig. Ang mga pantig ng
mga taludtud o mga salita o paraan ng pagbuo ng pahayag ay piling-pili, may mga tayutay o mayaman sa matatalinghagang pananalita
at simbolismo, at masining bukod sa pagiging madamdamin at maindayog kung bigkasin kaya’t maaari itong lapatan ng himig.

Tuklasin
Mga Uri ng Tula:
1. Tulang Pasalaysay. Ito ay nagsasalaysay, naglalarawan ng mga mahahalagang pangyayari sa buhay na matatagpuan sa
mga linya o berso na nagbabahagi ng isang kuwento.
Uri ng Tulang Pasalaysay:
a. Epiko.Ito ang pagsasalaysay ng kabayanihan na halos hindi kapanipaniwala sapagkat nauukol sa mga kababalaghan.
b. Korido. Ito ay karaniwang mahaba at may magandang banghay ng mga pangyayari na isinasalaysay. Ito ay may walong
pantig bawat taludtod.
c. Awit. Ito ay may malambing at magandang pangungusap na nangangailangan ng malalim na kaisipan. Nagtataglay ito ng
labindalawang pantig sa bawat taludtod.
2. Tulang Pandulaan. Ito ay isang patulang usapan ng isang pagtatanghal na naglalarawan ng mga tagpong lubhang madula
na maaaring magkatulad, magkapareho o magkaiba sa nagaganap sa pang-araw-araw na buhay.
3. Tulang Liriko. Ito ay ang pagtatampok ng isang makata ng kanyang sariling damdamin, iniisip, o persepsyon. Ito ay puno ng
masisidhing damdamin ng tao tulad ng kalungkutan, pag-ibig, kaligayahan, kabiguan at iba pa. Ito ay maikli at payak na uri ng
tula.
Uri ng Tulang Liriko:
a. Awit. Ito ay may paksa ng pagmamahal o pag-ibig, pagmamalasakit at pamimighati.
b. Soneto. Ito ay may labing apat na taludtud na tungkol sa damdamin at kaisipan na mayroong malinaw na kabatiran sa
likas na pagkatao.
c. Oda. Ito ay mayroong estilo at kaisipan na higit na dakila at marangal, waalang tiyak na bilang ng pantig o taludtud sa
isang saknong.
 d. Elehiya. Ito ay nagpapahayag ng damdamin tungkol sa kamatayan, tula ng pagtangis o pag-alaala sa isang yumao.
e. Dalit. Ito ay maikling papuri sa Diyos o sa mahal na Birhen na may aliw-iw subalit hindi kinakanta.
4. Tulang Patnigan. Ito at kilalang tulang sagutan sapagkat itinatanghal ng mga nagtutunggaliang makata ngunit hindi sa
paraang padula kundi sa paraang patula na tagisan ng talino at katwiran ng mga makata.
Uri ng Tulang Patnigan:
a. Balagtasan. Ito isang debate na binibigkas ng patula. Ito ay ipinangalan sa isang tanyag na manunulat na si Francisco
“Balagtas” Baltazar.
b. Karagatan. Ginagamit ang tulang ito sa laro, kadalasan kapag mayroong lamay.
c. Duplo. Ito ang uri ng tulang patnigan na labanan at pagalingan sa pagbigkas at pagbibigay katuwiran na patula. Ang mga
pagbigkas ay galing sa mga kasabihan, salawikain o bibliya.
Suriin
Sa lumipas na dantaon, ang kababaihan ng Africa ay lumikha ng mga tula na kanilang inaawit. Hitik ito sa matatamis at
magigiliw na pananalita at oyaying inuulit upang ipahayag ang pagmamahal ng ina na nagsisilbi ring pang-aliw at pampaamo sa anak.
Ito’y isa sa nakaugalian ng tribong Lango o Didinga ng Uganda na naniniwalang ang kanilang mga supling at tila imortalidad ng
kanilang magulang. Kaya naman ipakikita sa tulang tatalakayin ang maingat na pagpili ng ina sa pangalan ng anak, mga pangarap ng
ina para sa kaniyang anak, panghuhula ng ina sa magandang kinabukasan ng anak at ang positibong pagbabagong hatid nila sa
kanilang magulang.
Unibersal na kaalaman na ang bawat magulang ay naghahangad ng magandang kinabukasan sa kaniyang anak. Ito ang
pinapaksa ng tula ng isang taga-Uganda para sa kanyang sanggol sa akdang, Hele ng Ina sa Kaniyang Panganay. Basahin at unawain
mo ng akda upang iyong matuklasan ang katangian ng tulang malaya at makita ang kaibahan nito sa tulang tradisyunal, maging ang
kultura ang bansang pinagmulan nito. Mapatutunayan mo rin na ang mga simbolismo at matatalinghagang pananalita ay nakatutulong
sa pagiging masining ng pagbuo ng taludturan ng isang tula.
Hele ng Ina sa Kaniyang Panganay
A song of a Mother to Her Firstborn salin sa Ingles ni Jack H. Driberg
Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora

Mangusap ka, aking sanggol na sinisinta.

Mangusap ka sa iyong namimilog at nagniningning na mga mata,
Wangis ng mata ng bisirong-toro ni Lupeyo.

Mangusap ka, aking musmos na supling.

Ang iyong mga kamay na humahaplos sa akin.
Na puno ng tibay at tatag bagaman yari’y munsik.
Magiging kamay ito ng mandirigma, aking anak.
Kamay na magpapasaya sa iyong ama.
Tingnan mo’t nananabik na ako’y sapulin:
Nagbabalak nang humawak ng panulag na matalim.
Aking giliw, ngalan ng mandirigma sa ‘yo ilalaan, at mamumuno sa kalalakihan.
At ika’y hahalikan sa yapak ng mga kaapo-apohan,
Kahit pa malaon nang naparam sa sanlibutan.
Ngunit lagi kong maaalala ang pagkapit mo sa akin,
Maging ang paghimlay mo sa aking dibdib,
At ang pagsulyap-sulyap sa akin.
Kapag ika’y itinanghal na gererong marangal,
Ako’y malulunod sa luha ng paggunita.

Munting mandirigma, paano ka namin pangangalanan?

Masdan ang pagbubuskala sa pagkakakilanlan.
Hindi hamak na ngalan sa iyo’y ibibigay,
Hindi ka rin ipapangangalan sa iyong amang si Nawal sapagkat ika’y panganay.
Higit kang pagpapalain ng poon at iyong kawan.
Ikaw ba’y tatawaging “Hibang” o “Kapusugan?”
Ikaw ba’y tatawaging waring dumi ng baka na “anak ng kamalasan?”
Ang poo’y di marapat na pagnakawan,
Sa iyo’y wala silang masamang pinapagimpan.
Ika’y kanilang pinaliguan at dinamitan ng kagandahan.
Ika’y biniyayaan ng mga matang naglalagablab.
At ang pambihirang pangungunot ng iyong kilay
Ay hindi ba palatandaan na ika’y maingat nilang pinanday?
Yaman ni Zeus at Aphrodite sa iyo’y kanilang inalay.
At ang katalinuhang nangungusap sa iyong mga mata,
Maging sa iyong halakhak.
Paano ka pangangalanan, aking inakay?
Ikaw ba’y lahi na iyong lahi o naiibang nilalang?

Munting mandirigma, sinong anito sa iyo’y nananahan?

Kaninong mapagpalang kamay ang sa aking dibdib dumadantay?
Sinong yumuyungyong sa iyo’t nagpapasigla ng buhay?
Ikaw ba’y kanlong ng kapayapaan?
Ngunit ika’y tila leopardong nasa palumpong at tumatanaw.
Hayaan, sa araw na yao’y iyong ibubuyangyang.
Aking supling, ngayon ako’y nasa kaluwalhatian.
Ngayon, ako’y ganap na asawa.
Hindi na isang nobya, kundi isang ina.
Maging maringal, aking supling na ninanasa.
Maging mapagmalaki kaparis ng aking pagmamalaki.
Ika’y magbunyi kaparis ng aking pagbubunyi.
Ika’y irugin kaparis ng pagliyag na aking nadarama.
Anak, na ibinunga ng pag-ibig ng matipunong kabiyak.
Sa wakas, ako’y kahati ng kanyang puso, ina ng kanyang unang anak.
Ang kaniyang kaluluwa’y ligtas sa iyong pag-iingat,
Aking supling, ako, ako na sadyang sa iyo’y humulma.
Samakatuwid, ako’y minahal.
Samakatuwid, ako’y lumigaya.
Samakatuwid, ako’y kapilas ng buhay.
Samakatuwid, ako’y nagtamasa ng dangal.

Iingatan mo ang kaniyang libingan kung siya’y nahimlay.

Tuwinang gugunitain yaring kanyang palayaw.
Aking supling, mananatili siya sa iyong panambitan,
Walang wakas sa kaniya’y daratal mula sa pagsibol ng ‘yong kabataan.
Ikaw ang kanyang kalasag at sibat, pag-asa’t kaligtasan sa hukay.
Sa iyo, siya’y muling mabubuhay tulad ng suwi sa kalupaan.
At ako ang ina ng kanyang panganay.

Ika’y mahimbing, supling ng leon, nyongeza’t nyumba.

Ika’y mahimbing,
Ako’y wala ng mahihiling.

Pagyamanin (Gawain # 2) (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

Panuto: Sagutin ang mga gabay na tanong sa isang sagutang papel.
1. Sino ang persona ng tula? Ano ang kaniyang pangarap?
●Ang persona ng tula ay isang ina dahil nabangit sa tula na ang nagsasalita ay ang may-ari ng supling at ito ay ang ina. Ang
kaniyang pangarap ay maging sundalo o mandirigma ang anak.
2. Masining ba ang tulang tinalakay? Patunayan ang sagot.
●Masining ang tulang tinalakay dahil ito ay ito ay tulang pasalaysay na sa mga linya o berso ay matatagpuan na nagbabahagi
ng isang kuwento ang tula. Ito din ay may tugma na nagbibigay kasidhian ng damdamin para madama ang emosyon sa tula
ng mambabasa.
3. Sa ano-anong bagay inihambing ang sanggol? Bakit ito ang mga ginamit sa paglalarawan sa katangiang taglay niya?
● Inihambing ang sanggol sa kanyang ama na si Nawal, Kay Zeus at Aphrodite, sa leopardo, at sa leon dahil ang mga ito'y
may katangian na malalakas at makikisig na siyang katangian din ng isang gerero o mandirigma na marangal.
4. Anong kaugalian at kultura ng mga taga-Uganda ang lumutang sa tula? Ibigay ang iyong pananaw ukol ditto?
●Ang kaugalian at kultura ng mga taga-Uganda ang lumutang sa tula ay ang paghangad na maging isang magiting
mandirigma ang pagmamahal ng ina sa kaniyang anak at ang pagtatakda sa hinaharap ng isang magulang sa anak.
5. Alin sa mga kaugaliang ito ang naiiba sa kaugalian ng mga Pilipino? Sang-ayon ka ba rito? Bakit?
6. Makatuwiran bang iugnay ang pagkakakilanlan at katangian ng isang anak sa kaniyang ama? Sa poon?
7. Anong bisang pangkaisipan at bisang pandamdamin ang natutuhan pagkatapos basahin ang akda? Ipaliwanag.

Karagdagang Gawain (Gawain # 3) (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

Sa paanong paraan mo naramdaman ang pagmamahal at pag-aalaga ng iyong magulang? Patunayan.

Aralin
Pag-aantas ng mga Salita
2
Tuklasin

Ang pagkiklino ay ang pagsasaayos ng mga salita ayon sa antas o tindi ng kahulugan ng salita.
Sa paraang ito, makaiisip ng mga salitang may kakawing sa simpleng salita at masusuri ang antas ng kadiinan ng mga ito.
Halimbawa:
1. Hindi maaaring sabihin na ikaw ay humahagulgol kung humihikbi ka lamang. Kung iaantas natin ang mga sumusunod na
salitang magkakatulad sa kahulugan na magkaiba naman sa tindi o digri ng nais ipahayag, ganito ang magiging ayos nila:
Hikbi – nguyngoy – iyak – hagulgol
(Ang salitang hikbi ang pinakamababa.)
2. Pansinin ang salita na may pagkakatulad sa kahulugan, ngunit nagkakaiba sa tindi o digri ng pagpapahayag. Ganito ang
magiging ayos nila:
a. Pagkawala – pagkaubos – pagkasaid
b. Nasira – nawasak
(Ang mga salitang pagkawala at nasira ay ang pinakamababa.)

Suriin
Ang pagpapasidhi ng damdamin ay tumutukoy sa antas ng pagpapahayag ng damdamin, emosyon o saloobin. Ito ay ang
pagpapahayag ng damdamin na may pagbigat o paglaki ng nararamdamang emosyon. Sa makatuwid, ang pagpapasidhi ng damdamin
ay tumutukoy sa pagpapataas ng antas ng emosyon.
Isang halimbawa nito ay ang nag-umpisa lamang sa inis ang isang tao, ngunit kalaunay kapag sisidhi ito ay maaaring
magdulot ng pagkaasar, na maaaring maging dahilan upang magkaroon ng galit. Na kalaunan ay maaaring humantong sa poot.

Isaisip (Gawain # 4)

Panuto: Iantas ang mga salitang nakasulat nang madiin ayon sa tindi ng damdaming ipinahahayag ng bawat isa. Isulat ang 3 para sa
pinakamababaw at 1 sa pinakamatindi. (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)
1. Nainis ako sa panunukso niya sa akin.
Nangitngit ako nang saktan niya ako at kunin pa ang mga gamit ko.
Nagalit ako nang subukan niya akong saktan.

2. Nakapagpapalungkot sa kanya ng agawin mo ang bagay na gusto niya.

Wala nang natira nang angkinin mo na ang lahat ng pag-aari niya.
Huwag mo naming kunin ang gamit ng kapatid mo.

3. Nasindak ako nang sabihin niyang hindi na ako makaaalis sa lugar na ito.
 Nahiya ako nang ipakilala niya ako sa mga kaibigan niya.
Natakot ako nang malamang dadalhin niya ako sa lugar na di ko kilala.

4. Ang panaginip niya’y matingkad kaya’t hindi mawala-wala sa isip niya.

Napapangiti siya sa mga pangarap na naglalaro sa isip niya habang nag-iisa.
Isang bangungot ang labis na nagdulot ng sindak o takot sa kanya.

5. Umigpaw siya upang makatawid sa mataas na bakod ng kulungan.

Tumalon siya para malaktawan ang makitid na kanal sa tabing kalsada.
Humakbang siya upang maabot ang dulo ng kalsada.

Isagawa (Gawain # 5)
Panuto: Hanapin at pagtambalin ang dalawang salitang magkasingkahulugan mula sa mga nasa kahon. Isulat ang bawat
salitang magkatambal sa mga linya ng kasunod na mga bilang. (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

masaya mayaman aralin baliktad wasto

tirahan Marumi hurno bata kapos

saliwa Tama laban huwaran marungis

away Hinala tahanan haka sakuna

modelo aksidente bihira maligaya madalang

musmos Pugon maykaya kulang leksiyon

1. _____________ at _____________ 2. ______________at ______________

3. _____________ at _____________
5. _____________ at _____________
7. _____________ at _____________
9. _____________ at _____________
11. ____________ at _____________
13. ____________ at _____________
15. ____________ at _____________
4. ______________at ______________
6. ______________at ______________
8. ______________at ______________
10. _____________at ______________
12. _____________at ______________
14. _____________at ______________

Tayahin (Gawain # 6)

Panuto: Iranggo ang mga sumusunod na parirala o sugnay ayon sa tindi ng ipinahahayag. Isulat ang 1 bilang pinakamababa at 5
bilang pinakamataas. (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)
1. Pagpapatindi ng salitang “gutom” 3. Pagpapatindi ng salitang “mahal”
_____a. kumakalam ang sikmura _____a. gusto kita
_____b. nalipasan _____b. crush kita
_____c. hayok na hayok _____c. type kita
_____d. nagugutom _____d. sinasamba kita
_____e. nakatikim _____e. mahal kita
2. Pagpapatindi ng salitang “Masaya”
_____a. Lumulutang sa alapaap
_____b. naiiyak sa tuwa
_____c. nag-uumapaw ang puso sa galak
_____d. walang pagsidlan ang puso sa tuwa
_____e. maaari nang mamatay dahil sa kaligayahan

Aralin Matatalinghagang Pahayag o

3 Pananalita at Simbolismo
Subukin (Gawain # 7)
PANUTO: Hanapin sa kahon ang angkop na sagot sa mga sumusunod na pahayag at katanungan. Titik lamang ang isulat sa patlang
bago ang bilang. (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

A. pagsuko B. karunungan C. kalimutan na D. liwanag E. makapal ang mukha F. kasipagan

G. sensitibo H. galit na galit I. tsismis J. maraming tao K. masamang anak

L. kuripot M. malawak N. kalungkutan O. mapanakit

_____1. Kumukulo ang dugo ng mag-anak sa mga taong nagmamaliit sa kanila.

_____2. Maraming pasa ang bata sa katawan dahil sa kanyang ama ay mabigat ang kamay.
_____3. Ibaon na natin sa hukay ang galit at poot sa ating kapwa at matotong magpatwad.
_____4. Umuwi na ang itinuturing na itim na tupa sa kanyang mga anak.
_____5. Balat kalabaw ang taong hindi man lang imbitado ngunit kumakain sa handaan.
_____6. Puting tela.
_____7. Patak ng ulan.
_____8. Aklat.
_____9. Kalabaw.
_____10. Nakasinding kandila.
_____11. Malalim ang bulsa.
_____12. Alimuom.
_____13. Hindi maliparan ng uwak ang lugar na aming napuntahan.
_____14. Dahil sa pandemya, ang dating di -mahulugang karayum na lugar ay wala na.
_____15. Siya ay tinutukso na balat-sibuyas ng kanyang mga kaklase.

Tuklasin

Nakadaragdag sa kagandahan at kabisaan ng katha ang hindi karaniwang paggamit ng mga salita. Kaya naman ang tula ay
mayaman sa mga tayutay na nakatutulong upang maging mabisa at kaakit-akit ang akda. Maliban sa tayutay, nagagamit din sa
pagkakaroon ng kariktan ng tula ang mga simbolismo at matatalinghagang pananalita.
Ang matatalinghagang pahayag o pananalita ay may malalim o hindi lantad na kahulugan. Sinasalamin ng paggamit nito ng
kagandahan at pagkamalikhain ng anumang wika.
Halimbawa:
1. butas ang bulsa- walang pera
2. ilaw ng tahanan- ina
3. kalog na ang baba- gutom
4. alimuom- tsismis
5. bahag ang buntot- duwag
Bakit kaya rito sa mundong ibabaw
Marami ang tao’y sa salapi silaw?
Kaya kung ikaw isa kang kapus-kapalaran
Wala kang pag-asang umakyat sa lipunan.

(Panambitan ni Myrna Prado salin ni Ma. Lilia Realubit)

Ang mga may salungguhit sa tula ay matatalinghagang pananalita sapagkat ang una’y nangangahulugang pagiging mukhang
pera ng tao samantalang ang ikalawa’y tumutukoy sa mahirap.
Ang simbolismo naman ang naglalahad ng mga bagay at kaisipan sa pamamagitan ng sagisag at mga bagay na mahiwaga
at metapisikal. Ito ay ordinaryong bagay, pangyayari, tao, o hayop na may nakakabit na natatanging kahulugan.
Halimbawa:
1. silid-aklatan- karunungan o kaalaman
2. gabi- kawalan ng pag-asa
3. pusang-itim- malas
4. tanikalang-bakal- kawalan ng kalayaan
5. bulaklak- pag-ibig
Palay siyang matino,
Nang humangi’y yumuko,
Nguni’y muling tumayo:
Nagkabunga ng ginto!
(Palay, Tanaga ni Ildefonso Santos)

Ang salitang palay sa tula ay sumisimbolo sa taong dumaan sa pagsubok na kaniyang nilampasan at nagsilbing susi
sa kanyang pagtatagumpay.
Suriin
Ang simbolo ay mga salita na kapag binanggit sa isang akdang pampanitikan tulad ng tula ay nag-iiwan ng
pagpapakahulugan sa mambabasa. Sa pagpapakahulugan, kailangang hindi malayo ang tunay na kahulugan ng pahayag. Sa
pamamagitan ng paggamit ng simbolo ay mas nauunawaan ang kaisipan at damdamin ng tula.
Ang matatalinghagang pahayag o pananalita ay mahalagang sangkap sa akdang pampanitikan.. ito ay isang estilo ng isang
makata upangmailahad ang kanyanyang ideya na hindi lantad o hayagan, hindi direktang sinasabi. Sa mga mambabasa, may misteryo
at hiwaga na kailangang tuklasin. Nagiging malikhain ang manunulat at mambabasa dahil sa imahinasyon na naiiwan nito.

Isagawa (Gawain # 8) (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

Panuto: Hanapin sa hanay B ang mga kahulugang katumbas na nasa Hanay A.
Hanay A Hanay B
1. Hawak sa ilong
2. Matalik na kaibigan A.mayaman I. mandurukot
3. May sinasabi B. taksil J. mabunganga
4. Kumukuha ng hindi sa kanya C. tamad K. sunudsunuran
5. Mabigat ang kamay D.malikot ang kamay L. luko-luko
6. Mabilis ang kamay E.ahas-bahay M. madaling manakit
7. Magaan ang kamay F. kaibigang karnal N. mapagbigay
8. Makapal ang bulsa G. kuripot O. may ipagmamalaki
9. Humahalik sa yapak H.humahanga
10. Buwayang lubod
11. Mababaw ang bulsa
12. Malalim ang bulsa
13. Basag ang pula
14. Msamang kasambahay
15. Dalawa ang bibig

MGA DAPAT TANDAAN SA MODYUL NA ITO

 Mga Uri ng Tula:Tulang Pasalaysay, Tulang Pandulaan, Tulang Liriko, at Tulang Patnigan
 Ang kababaihan ng Africa ay lumikha ng mga tula na kanilang inaawit. Hitik ito sa matatamis at magigiliw na pananalita at
oyaying inuulit upang ipahayag ang pagmamahal ng ina na nagsisilbi ring pang-aliw at pampaamo sa anak.
 Ang pagkiklino ay ang pagsasaayos ng mga salita ayon sa antas o tindi ng kahulugan ng salita.
 Ang pagpapasidhi ng damdamin ay tumutukoy sa pagpapataas ng antas ng emosyon.
 Ang matatalinghagang pahayag o pananalita ay may malalim o hindi lantad na kahulugan. Sinasalamin ng paggamit nito ng
kagandahan at pagkamalikhain ng anumang wika.
 Ang simbolismo naman ang naglalahad ng mga bagay at kaisipan sa pamamagitan ng sagisag at mga bagay na mahiwaga
at metapisikal. Ito ay ordinaryong bagay, pangyayari, tao, o hayop na may nakakabit na natatanging kahulugan.

Lingguhang Pagtataya (Gawain # 9) (ISULAT ANG SAGOT SA PAPEL)

Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.
1. Isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtod).
A. kariktan B. persona C. saknong D. wawaluhin
2. Isang uri ng sining at panitikan na kilala sa malayang paggamit ng wika sa iba’t ibang anyo at estilo.
A. sukat B. tula C. tugma D. sonnet
3. Ito ay binubuo ng dalawang linya.
A. tercet B. quintet C. couplet D. seplet
4. Ang tulang ito ay binubuo ng 18 pantig.
A. lalabingwaluhin B. wawaluhin C. lalabing-animin D. lalabindalawahin
5. Binubuo ng walong linya ang tulang ito.
A. couplet B. seplet C. tercet D. octave
6. isang katangian ng tula na hindi angkin ng tulang malaya dahil nagbibigay ito ng himig at indayog.
A. sukat B. tula C. tercet D. tugma
7. Kailangang magtaglay ang tula ng kakaibang mga salita upang masiyahan ang mga mambabasa upang mapukaw ang damdamin at
kawilihan.
A. persona B. saknong C. wawaluhin D. kariktan
8. Binubuo ng apat na linya.
A. quintet B. quatrain C. sestet D. octave
9. Ang bawat linya ay binubuo ng walong pantig.
A. lalabindalawahin B. lalabing-animin C.lalabingwaluhin D. wawaluhin
10. Porma ng tula
A. tula B. quintet C. anyo D. tono/indayog
11. Uri ng tula na gumagamit ng sukat at tugma sa paglalahad.
A. tradisyunal B. malaya C. kariktan D. talinghaga
12. Binubuo ng limang linya.
A. quintet B. quatrain C. sestet D. octave
13. Uri ng panitikan na maaaring lapatan ng himig.
A. tula B. quintet C. anyo D. tono/indayog
14. Ito ay binubuo ng pitong linya na tula.
A. quintet B. quatrain C. sestet D. septet
15. Maituturing na pinakapuso ng tula.
A. sukat B. tugma C. talinghaga D. kariktan
16. Ito ay nagpapahayag ng damdamin tungkol sa kamatayan, tula ng pagtangis o pag-alaala sa isang yumao.
A. dalit B. karagatan C. elihiya D. duplo
17. Ang tulang ito ay walang sukat at tugma ngunit mayamansa matatalinghagang pananalita.
A. pandamdamin B. Malaya C. blangko berso D. Tradisyunal
18. Matatagpuan sa bahaging ito ang pagiging limitado sa tubig ngunit sagana sa yamang mineral tulad ng petrolyo at langis.
A. Silangang Asya B. Hilagang-Kanlurang Asya
C. Timog-Kanlurang Asya D. Hilagang Asya
19. Ito ay nagpapahayag ng damdamin tungkol sa kamatayan, tula ng pagtangis o pag-alaala sa isang yumao.
A. dalit B. karagatan C. elihiya D. duplo
20. Ito ang pagsasalaysay ng kabayanihan na halos hindi kapanipaniwala sapagkat nauukol sa mga kababalaghan
A. epiko B. oda C. korido D. soneto
21. Sa huli, pinili nila ang daan kung saan sila magiging Masaya.
A. pagdadalang-tao B. Kapit-tuko
C. bagong yugto D. Sangang-daan
22. Nais niyang iluwa ang bagay na nasa kanyang tiyan na itinutulak patungo sa kaniyang lalamunan.
A. pagdadalang-tao B. Hula sa hinaharap
C. bagong yugto D. Kapit-tuko
23. Makapal ang bulsa ng aking kaibigan.
A. masinop B. Kuripot C. Mayaman D. Walang pera
24.Isa sa mga taong nakilala ko na mapaglubid ng buhangin.
A. sinungaling B.matapat C. magalang D. masinop
25. Ang kanyang pagbati ay bukal sa loob nang kami ay nagkita.
A. magiliw B. Nahihiya C. Nagagalit D. Matapat

Sanggunian
Ambat, Vilma C. et.al. Panitikang Pandaigdig Filipino 10: Modyul Para sa Mag- aaral. Vibal Group Inc: Meralco Avenue, Pasig
City.2015
Marasigan, Emily V at Del Rosario, Mary Grace. Pinagyamang Pluma 10.Quezon City:PhoenixPublishing House, Inc.,2015
www.wikakids.com/filipino/ano-ang-tula/amp/
brainly.ph/question/264262
https://www.kapitbisig.com/philippines/information/arts-and-literature-sabayang-pagbigkas_348.html
www.brainly.ph/question/447250
http://gurosafilipino.blogspot.com/2010/07/mga-salita-ayon-sa-tindi-ng.html?m=1